Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 56

Republika e Kosovs

Republika Kosovo-Republic of Kosovo


Kuvendi - Skuptina Assembly

KODI Nr. 03/L-193

I DREJTSIS PR T MITUR

Kuvendi i Republiks s Kosovs;

N mbshtetje t nenit 65 (1) t Kushtetuts s Republiks s Kosovs,

Miraton

KOD T DREJTSIS PR T MITUR

PJESA E PAR
PARIMET UDHZUESE DHE DISPOZITAT HYRSE

KREU I

Neni 1
Qllimi i Kodit

1. Ky Kod rregullon procedurn e shqiptimit dhe ekzekutimit t masave dhe


dnimeve ndaj t miturve, procedurn gjyqsore si dhe procedurn e ndrmjetsimit
pr t mitur.

1
Neni 2
Prkufizimet

1. Shprehjet e prdorura n ket kod kan kto kuptime:

1.1. Fmij - personi i cili nuk e ka mbushur moshn tetmbdhjet (18) vjet.

1.2. I mitur - personi ndrmjet moshs katrmbdhjet (14) dhe tetmbdhjet


(18) vjet.

1.3. I mitur i ri - personi ndrmjet moshs katrmbdhjet (14) dhe


gjashtmbdhjet (16) vjet.

1.4. I mitur i rritur - personin ndrmjet moshs gjashtmbdhjet (16) dhe


tetmbdhjet (18) vjet.

1.5. Madhor i ri - personi ndrmjet moshs tetmbdhjet (18) dhe njzetenj


(21) vjet.

1.6. I ri - fmij apo madhor i ri.

1.7. Madhor - personi i cili ka mbushur moshn tetmbdhjet (18) vjet.

1.8. Edukim i specializuar - program edukativ i prpiluar sipas nevojave


speciale t kryersit t veprs penale, i cili synon t ndihmoj zhvillimin e
gjithmbarshm adekuat t tij dhe t zvogloj mundsin e recidivizmit.

1.9. Burgim pr t mitur - dnim me burgim i shqiptuar ndaj kryersit t


mitur ose ndaj madhorit, q sht n pajtim me Kreun IV t ktij Kodi.

1.10. Objekt pr kujdes t posam - institucion i cili siguron trajtim t


personave me paaftsi mendore, psikologjike, sociale apo fizike.

1.11. Organ i kujdestaris - organi prgjegjs q vepron n kuadr t Qendrs


pr Pun Sociale i cili sht prgjegjs pr mbrojtjen e fmijve.

1.12. Gjyqtar pr t mitur - gjyqtar profesional i cili sht ekspert n shtjet


penale ku jan t prfshir fmijt dhe madhort e rinj, dhe i cili sht
kompetent pr ushtrimin e prgjegjsive t parapara n kt Kod.

1.13. Prokuror pr t mitur - prokuror profesional i cili sht ekspert n


shtjet penale ku jan t prfshir fmijt dhe madhort e rinj, dhe i cili sht
kompetent pr ushtrimin e prgjegjsive t parapara n kt Kod

1.14. Trup gjykues pr t mitur - trup gjykues - kolegj i themeluar n pajtim


me Kreun X t ktij Kodi, i cili ka s paku nj (1) gjyqtar pr t mitur dhe sht
kompetent pr ushtrimin e prgjegjsive t parapara n kt Kod.

2
1.15. Shrbim sprovues - institucioni i cili e bn ekzekutimin e masave dhe t
dnimeve alternative.

Neni 3
Parimet udhzuese

1. Sistemi i drejtsis pr t mitur synon mirqenien e t miturit dhe siguron q do


reagim ndaj kryersve t mitur t jet gjithmon n proporcion me rrethanat e kryersit
dhe veprs penale.

2. Kryersve t mitur u shqiptohen masat e diversitetit dhe masat edukative, sipas


nevojs.

3. Privimi nga liria shqiptohet vetm si mjet i fundit dhe do t kufizohet n afatin m
t shkurtr t mundshm. Gjate kohs se privimit nga liria, i shqiptuar si dnim,
kryesit t mitur i ofrohet edukim, ndihm psikologjike, sipas nevojs, edhe ndihm
mjeksore, pr ta lehtsuar rehabilitimin e tij.

4. Fmijs q merr pjes n procedur penale i ofrohet mundsia q t shprehet lirisht.

5. do i mitur i privuar lirie trajtohet me humanizm pr hir t dinjitetit t


personalitetit t tij njerzor, dhe me at rast merren parasysh nevojat personale t
moshs s tij. N veanti, do i mitur i privuar lirie ndahet nga madhort, prpos nse
konsiderohet se sht n interes t miturit t mos ndahet, dhe gzojn t drejtn e
mbajtjes s kontakteve me familjen e tij prmes korrespondencave dhe vizitave,
prve rrethanave t jashtzakonshme t prcaktuara me ligj.

6. do i mitur i privuar lirie ka t drejt n ndihm t menjhershme ligjore dhe


ndihm tjetr adekuate, si dhe t drejtn pr t kundrshtuar ligjshmrin e privimit t
tij nga liria pran nj gjykate t pavarur dhe t paanshme, si dhe n procedur t
menjhershme.

7. Pr tiu shmangur lndimit pr shkak t publicitetit t tepruar ose etiketimeve, e


drejta e fmijs pr privatsi respektohet n t gjitha fazat. N parim, nuk publikohet
asnj informacion q shpie n identifikimin e kryersit t mitur.

Neni 4
Fusha e zbatimit

1. Dispozitat e ktij Kodi zbatohen ndaj secilit person t dyshuar pr vepr penale t
kryer si i mitur, pavarsisht nga mosha e tij n kohn e fillimit t procedurs.

2. Dispozitat e ktij Kodi zbatohen edhe ndaj do personi t dyshuar pr vepr penale
t kryer si madhor i ri.

3
3. Kur madhori akuzohet pr vepr penale t kryer si i mitur, nenet 44 dhe 48 t ktij
Kodi nuk zbatohen.

Neni 5

Dispozitat e Kodit Penal t Kosovs, Kodit t Procedurs Penale t Kosovs, Ligjit


mbi Ekzekutimin e Sanksioneve Penale dhe t do ligji tjetr relevant do t zbatohen
pr t miturit, prpos rasteve kur me kt Kod sht rregulluar ndryshe.

Neni 6

1. N do koh gjyqtari pr t mitur mund t shqiptoj masa adekuate pr t mbrojtur


t drejtat dhe mirqenien e fmijs, duke prfshir edhe vendosjen e fmijs n
strehimore ose n institucion edukativ apo t ngjashm, vendosjen e fmijs nn
mbikqyrjen e organit t kujdestaris ose transferimin e fmijs n familje tjetr, nse
sht e nevojshme q fmija t ndahet nga mjedisi n t cilin ai ka jetuar ose pr ti
ofruar ndihm, mbrojtje a strehim. Gjyqtari pr t mitur e njofton organin e
kujdestaris pr cilndo mas t shqiptuar.

2. Organi i kujdestaris apo prfaqsuesi i autorizuar i fmijs nga gjyqtari pr t


mitur, mund t krkoj shqiptimin e mass adekuate pr mbrojtjen e t drejtave dhe
mirqenies s fmijs.

3. Shpenzimet e strehimit pr t miturin paguhen nga mjetet buxhetore dhe llogariten


n shpenzimet e procedurs penale.

PJESA E DYT

KREU II
MASAT DHE DNIMET E ZBATUESHME

Neni 7
Masat dhe dnimet e zbatueshme ndaj t miturve

1. Masat q mund t shqiptohen ndaj t miturve jan: masat e diversitetit dhe masat
edukative.

2. Dnimet q mund t shqiptohen ndaj t miturve jan: gjoba, urdhri pr pun n dobi
t prgjithshme dhe burgimi pr t mitur.

4
3. Dnimi nuk mund ti shqiptohet t miturit i cili ka qene nn moshn
gjashtmbdhjet (16) vjet n kohn e kryerjes se veprs penale.

4. Kohzgjatja e fardo mase apo dnimi t shqiptuar duhet t prcaktohet me


vendim t gjykats n pajtim me kt Kod.

5. Kur gjykata cakton dnimin me burgim pr t mitur deri n dy (2) vjet ose masn e
drgimit n institucionin edukativ apo edukativo-korrektues deri n dy (2) vjet, mund
t shqiptoj dnimin me kusht n pajtim me Kodin Penal t Kosovs.

6. Prve mass apo dnimit, t miturit mund ti shqiptohet masa apo dnim nga
Kreun VIII i ktij Kodi.

Neni 8
Zgjedhja e masave dhe e dnimeve t zbatueshme

1. Kur ndaj t miturit shqiptohet ndonj mas apo dnim, gjykata n radh t par
merr parasysh interesin m t mir t t miturit. Gjykata gjithashtu merr parasysh edhe
kto rrethana: llojin dhe peshn e veprs penale, moshn e t miturit, nivelin e
zhvillimit psikologjik, karakterin e tij dhe prirjet, motivet q e nxitn at t kryej
veprn penale, edukimin e tij n at faz, mjedisin dhe rrethanat e jets s tij, nse
sht shqiptuar mas apo dnim m hert dhe rrethanat tjera q mund t ndikojn n
shqiptimin e mass apo dnimit.

2. Shrbimi sprovues prgatit anket t plot sociale pr t miturin me krkes t


prokurorit publik, gjyqtarit pr t mitur ose gjykats ashtu si sht parapar n kt
Kod. Anketa sociale prfshin t dhna mbi moshn e t miturit dhe zhvillimin
psikologjik, biografin e familjes, biografin dhe rrethanat nn t cilat jeton i mituri,
nivelin shkollor, prvojn edukative dhe fardo t dhne tjetr relevante.

3. Para zgjedhjes s mass apo dnimit, gjykata mund t krkoj nga shrbimi
sprovues raportin para ndshkues dhe mendimin lidhur me zgjedhjen e mass apo
dnimit.

Neni 9
Shqiptimi i masave ndaj madhorit t ri pr vepr penale t kryer si i mitur nn
moshn gjashtmbdhjet (16) vjet

1. Procedura gjyqsore nuk mund t zbatohet ndaj madhorit i cili ka mbushur moshn
njzetenj (21) vjet pr vepr penale t kryer si i mitur nn moshn gjashtmbdhjet
(16) vjet.

2. Procedura gjyqsore mund t zbatohet ndaj madhorit t ri pr vepr penale t kryer


si i mitur nn moshn gjashtmbdhjet (16) vjet vetm nse vepra penale sht e
dnueshme me m shum se pes (5) vite burgim. N procedurn e till gjyqsore,
gjykata mund t shqiptoj vetm masn edukative adekuate institucionale. Kriteret e

5
prgjithshme t prcaktuara n nenin 8 t ktij Kodi do t merren parasysh s bashku
me kohn q ka kaluar nga kryerja e veprs penale.

Neni 10
Shqiptimi i masave dhe i dnimeve ndaj madhorit pr vepra penale t kryera si i
mitur i cili ka mbushur moshn gjashtmbdhjet (16) vjet

1. N procedurn gjyqsore t zbatuar ndaj madhorit pr vepr penale t kryer si i


mitur, i cili ka mbushur moshn gjashtmbdhjet (16) vjet, gjykata mund t shqiptoj
ndonj mas ose dnim n pajtim me nenin 7 t ktij Kodi. Kriteret e prgjithshme t
prcaktuara n nenin 8 t ktij Kodi merren parasysh bashk me kohn q ka kaluar
nga kryerja e veprs penale.

2. Prjashtimisht nga paragrafi 1. i ktij neni, gjykata, n vend t burgimit pr t mitur


mund t shqiptoj burgim ose dnim me kusht ndaj madhorit i cili ka mbushur moshn
njzetenj (21) vjet n kohn e procedurs gjyqsore.

3. Prjashtimisht nga paragrafi 1 i ktij neni, n vend t burgimit pr t mitur, gjykata


shqipton burgim ose dnim me kusht ndaj madhorit i cili ka mbushur moshn
njzetetre (23) vjet n kohn e procedurs gjyqsore, nn kushtet e parapara n kt
Kod.

Neni 11
Shqiptimi i masave ose i dnimeve ndaj madhorit t ri pr vepr penale t kryer
si madhor i ri

1. N procedurn gjyqsore t zbatuar ndaj madhorit t ri i cili nuk ka arritur moshn


njzetenj (21) vjet pr vepr penale t kryer si madhor i ri, gjykata mund t shqiptoj
mas ose dnim n pajtim me nenin 7 t ktij Kodi, nse mon se qllimi q do t
arrihej me shqiptimin e burgimit gjithashtu do t arrihej edhe me shqiptimin e mass
ose dnimit, duke marr parasysh rrethanat nn t cilat sht kryer vepra penale,
mendimin e ekspertit lidhur me zhvillimin psikologjik t madhorit t ri dhe interesin e
tij m t mir.

2. Masa ose dnimi i shqiptuar mund t zgjas derisa personi t arrij moshn njzetetre
(23) vjet.

Neni 12
Efekti i dnimit n masn edukative

1. Kur gjykata shqipton dnim me burgim pr t mitur ndaj t miturit i cili ka arritur
moshn gjashtmbdhjet (16) vjet gjat ekzekutimit t mass edukative, masa
edukative pushon kur i mituri fillon mbajtjen e dnimit.

6
2. Kur gjykata shqipton ndonj dnim me burgim pr t mitur ose s paku nj (1) vit
burgim ndaj madhorit gjat ekzekutimit t mass edukative, masa edukative pushon
kur kryersi fillon mbajtjen e dnimit.

3. Kur gjykata shqipton dnimin me burgim pr t mitur ose burgimin me kohzgjatje


m pak se nj (1) vit ndaj madhorit gjat ekzekutimit t mass edukative, gjykata n
aktgjykimin e vet vendos pr vazhdimin apo revokimin e mass edukative pas
mbajtjes s dnimit me burgim pr t mitur apo burgimit.

Neni 13
Evidenca e masave dhe e dnimeve

1. Gjykata mban evidenc t masave dhe dnimeve t shqiptuara ndaj t miturit.


Shrbimi sprovues duhet t ket kopje t ktyre shnimeve.

2. T dhnat mbi masat dhe dnimet e shqiptuara ndaj t miturit jan konfidenciale.
Vetm gjykata dhe prokuroria mund t marrin informatat e tilla kur kjo sht e
nevojshme pr zbatimin e procedurs ndaj individit t njjt derisa ai sht ende i
mitur.

3. Shnimet nga paragrafi 1 i ktij neni do t fshihen kur personi t ket arritur moshn
njzetenj (21) vjet.

4. Kur ekzekutohet masa ose dnimi i shqiptuar ndaj madhorit pr vepr penale t
kryer si i mitur, shnimet mbi masn ose dnimin do t fshihen menjher pas
prfundimit t mass ose dnimit.

KREU III
NDRMJETSIMI

Neni 14

1. Ndrmjetsimi sht procedur jashtgjyqsore e cila zhvillohet nga personi i tret,


ndrmjetsuesi n pajtim me dispozitat e ktij Kodi dhe ligjit pr ndrmjetsimin.
Ndrmjetsimi vjen n shprehje vetm ather kur ekziston vullneti i lir dhe
pjesmarrja e t dy palve, kryersit t mitur dhe pals s dmtuar.

2. Prokurori, gjyqtari pr t mitur apo kolegji pr t mitur mund t propozoj


ndrmjetsimin nse vlerson se do t jet m e prshtatshme duke pas parasysh
natyrn e veprs penale, rrethanat n t cilat sht kryer vepra penale, historia e t
miturit, mundsia e kthimit t raporteve normale n mes t miturit dhe pals s
dmtuar, mundsia e zvoglimit t dmit t pals s dmtuar, mundsia e rehabilitimit
t t miturit dhe re-integrimi i tij n shoqri.

7
3. Palve n procedur mund tu propozohet ndrmjetsimi n rast se ato kan
shprehur plqimin pr ndrmjetsim.

Neni 15
Ndrmjetsuesi

1. Ndrmjetsuesi sht person fizik, q i prmbush t gjitha krkesat e prcaktuara


me Ligjin pr ndrmjetsimin dhe sht i regjistruar n regjistrin e ndrmjetsuesve.

2. Ndrmjetsuesi ndihmon palt pr t arritur marrveshje.

3. Dispozitat pr prjashtimin e gjyqtarit t prcaktuar ne Kodin e Procedurs Penale


t Kosovs zbatohen prshtateshmerisht edhe pr prjashtimin e ndrmjetsuesit.
Kundr ktij aktvendimi nuk lejohet ankesa.

4. Prjashtimi i ndrmjetsuesit mund t krkohet nga i mituri, prindi, prindi adoptues,


kujdestari, avokati mbrojts dhe pala e dmtuar.

5. Krkesa pr prjashtim duhet t vendoset nga organi i cili e ka caktuar


ndrmjetsuesin.

6. Kundr Aktvendimit mbi refuzimin e krkess pr prjashtimin e ndrmjetsuesit


nuk lejohet ankesa

KREU IV
MASAT E DIVERSITETIT

Neni 16
Qllimi i masave t diversitetit

Qllimi i masave t diversitetit sht q t parandaloj, kur sht e mundur, fillimin e


procedurs ndaj kryersit t mitur, t ndihmoj rehabilitimin pozitiv dhe riintegrimin e
t miturit n bashksin e tij me qllim t parandalimit t sjelljes recidiviste.

Neni 17
Kushtet pr shqiptimin e masave t diversitetit

1. Masa e diversitetit mund t shqiptohet ndaj t miturit i cili ka kryer vepr penale
pr t ciln sht parapar dnim me gjob apo me burgim deri n tri (3) vite ose pr
vepr penale t kryer nga pakujdesia pr t ciln sht parapar dnimi deri n pes
(5) vite burgim, me prjashtim t atyre t cilat sjellin si pasoj vdekjen.

2. Kushtet pr shqiptimin e mass s diversitetit jan:

8
2.1. pranimi i prgjegjsis pr veprn penale nga i mituri;

2.2. shprehja e gatishmris nga i mituri q t pajtohet me paln e dmtuar dhe

2.3. plqimi i t miturit ose i prindit, prindit adoptues ose kujdestarit n emr t
t miturit pr t zbatuar masn e shqiptuar t diversitetit.

3. Prokurori kompetent njoftohet menjher pr moskryerjen e detyrimeve t mass


s diversitetit nga i mituri i cili mund t vendos pr rifillimin e ndjekjes s rastit.

Neni 18
Llojet e masave t diversitetit

1. Masat e diversitetit q mund t shqiptohen ndaj kryersit t mitur jan:

1.1. pajtimi n mes t kryersit t mitur dhe pals s dmtuar, duke prfshir
edhe krkim faljen nga i mituri ndaj pals s dmtuar;

1.2. pajtimi ndrmjet t miturit dhe familjes s tij;

1.3. kompensimi i dmit pals s dmtuar n baz t marrveshjes s ndrsjell


ndrmjet t dmtuarit , t miturit dhe prfaqsuesit t tij ligjor, n prputhje me
situatn financiare t t miturit;

1.4. vijimi i rregullt n shkoll;

1.5. pranimi i punsimit apo aftsimit n nj profesion adekuat me aftsit dhe


shkathtsit e tij;

1.6. kryerja e puns pa pages n dobi t prgjithshme n pajtim me aftsin e


kryersit t mitur pr kryerjen e puns s till. Kjo mas mund t shqiptohet me
plqimin e t miturit n kohzgjatje prej dhjet (10) deri n gjashtdhjet (60)
or;

1.7. edukimi n rregullat e trafikut; dhe

1.8. kshillimi psikologjik.

9
KREU V
MASAT EDUKATIVE

Neni 19
Qllimi i masave edukative

Qllimi i mass edukative sht q t kontribuoj n rehabilitimin dhe zhvillimin


adekuat t kryersit t mitur, duke ofruar mbrojtje, ndihm dhe mbikqyrje, duke
siguruar edukim dhe aftsim profesional, duke zhvilluar prgjegjsin e tij personale
dhe kshtu duke ndaluar sjelljen recidiviste.

Neni 20
Llojet dhe kohzgjatja e masave edukative

1. Llojet e masave edukative q mund t shqiptohen ndaj kryersit t mitur jan


masat disiplinore, masat e mbikqyrjes s shtuar dhe masat institucionale.

2. Masat disiplinore jan qortimi gjyqsor dhe drgimi i t miturit n qendr


disiplinore. Kto masa shqiptohen ndaj kryersit t mitur interesat e t cilit m s miri
prfillen me nj mas afatshkurtr, veanrisht nse vepra penale sht kryer nga
pamaturia apo pakujdesia.

3. Masat e mbikqyrjes s shtuar jan mbikqyrja e shtuar nga ana e prindit, nga
prindi adoptues ose kujdestarit t t miturit, mbikqyrja e shtuar nga familja tjetr dhe
mbikqyrja e shtuar nga organi i kujdestaris. Kto masa shqiptohen ndaj t miturit
interesat e t cilit nuk krkojn izolimin nga mjedisi i tij i mparshm dhe mbahen me
mas afatgjate q t miturit i ofron mundsin e edukimit, rehabilitimit apo trajtimit.
Kohzgjatja e ksaj mase nuk mund t jet m e shkurtr se tre (3) muaj apo m e
gjat se dy (2) vjet.

4. Masat institucionale edukative jan drgimi i t miturit n institucion edukues,


drgimi i t miturit n institucion edukues korrektues dhe drgimi i kryersit t mitur
n institucionin e kujdesit t posam. Kto masa shqiptohen ndaj t miturit interesat e
t cilit m s miri prfillen me veimin e tij nga mjedisi i mparshm dhe me mas
afatgjate, q t miturit i ofron mundsin e edukimit, rehabilitimit apo trajtimit.

5. Kohzgjatja e mass edukative nuk mund t kaloj afatin maksimal t burgimit t


parapar pr veprn penale.

Neni 21
Qortimi gjyqsor

1. Gjykata e shqipton masn e qortimit gjyqsor kur masa e till konsiderohet e


mjaftueshme dhe n interes t t miturit pr t ndikuar pozitivisht n sjelljen e tij.

10
2. I mituri, t cilit i shqiptohet qortimi gjyqsor informohet se ai ka kryer vepr t
dmshme dhe t rrezikshme e cila prbn vepr penale dhe i bhet me dije se nse
prsri kryen vepr t till, gjykata do ti shqiptoj nj mas apo dnim m t rnd.

Neni 22
Drgimi n qendr disiplinore

1. Gjykata shqipton masn e drgimit n qendr disiplinore kur masa e till


konsiderohet e mjaftueshme dhe n interes m t mir t t miturit pr t ndikuar
pozitivisht n sjelljen e tij.

2. Gjykata mund ta drgoj t miturin n qendr disiplinore:

2.1. m s shumti nj (1) muaj, deri n katr (4) or n dit ose

2.2. m s shumti katr (4) dit gjat fests shkollore apo shtetrore, deri n tet
(8) or n dit.

3. Kur shqiptohet kjo mas, gjykata kujdeset q ekzekutimi i saj t mos e pengoj
shkollimin dhe punn e rregullt t t miturit.

4. N qendrn disiplinore i mituri angazhohet n aktivitete t dobishme. Aktivitetet


prshtaten me moshn e tij, shkathtsit dhe interesat me qllim t zhvillimit t
ndjenjs s prgjegjsis tek ai.

Neni 23
Mbikqyrja e shtuar nga ana e prindit, prindit adoptues ose kujdestarit

1. Gjykata shqipton masn e mbikqyrjes s shtuar nga ana e prindit, prindit adoptues
ose kujdestarit pas dgjimit t prindit, prindit adoptues ose kujdestarit, kur prindi,
prindi adoptues apo kujdestari sht i aft pr mbikqyrjen e t miturit, por q sht
treguar i pakujdesshm ndaj mbikqyrjes s till dhe kur masa e till sht n interesin
m t mir t t miturit.

2. Kur shqiptohet kjo mas, gjykata mund ti jep prindit, prindit adoptues apo
kujdestarit udhzimet e nevojshme dhe ta urdhroj at n prmbushjen e detyrave t
caktuara q jan pjes e mass s shqiptuar me qllim t prkujdesjes s t miturit dhe
ndikimit pozitiv ndaj tij.

3. Kur shqiptohet kjo mas, gjykata mund t urdhroj shrbimin sprovues t


verifikoj ekzekutimin e mass dhe ti ofroj ndihmn e nevojshme prindit, prindit
adoptues ose kujdestarit.

11
Neni 24
Mbikqyrja e shtuar nga familja tjetr

1. Gjykata shqipton masn e mbikqyrjes s shtuar nga ana e familjes tjetr pas
dgjimit t prindit, prindit adoptues ose kujdestarit kur prindi, prindi adoptues apo
kujdestari sht i paaft pr kryerjen e mbikqyrjes s shtuar ndaj t miturit dhe kur
masa e till sht n interesin m t mir t t miturit.

2. Ekzekutimi i ksaj mase prfundon kur prindi, prindi adoptues apo kujdestari i t
miturit sht n gjendje t ushtroj mbikqyrjen e shtuar ndaj tij apo kur sipas
rezultateve t rehabilitimit nevoja pr mbikqyrje t shtuar pushon.

3. Kur shqiptohet kjo mas, gjykata gjithashtu mund t urdhroj shrbimin sprovues
t verifikoj ekzekutimin e mass dhe familjes q kryen mbikqyrjen ti ofroj
ndihmn e nevojshme

Neni 25
Mbikqyrja e shtuar nga organi i kujdestaris

1. Gjykata shqipton masn e mbikqyrjes s shtuar nga organi i kujdestaris pas


dgjimit t prindit, prindit adoptues apo kujdestarit kur prindi, prindi adoptues apo
kujdestari nuk sht n gjendje t ushtroj mbikqyrjen e shtuar ndaj t miturit dhe kur
nj mas e till sht n interesin m t mir t t miturit.

2. Gjat ekzekutimit t ksaj mase, i mituri mbetet me prindin, prindin adoptues apo
kujdestarin.

3. Me rastin e shqiptimit t ksaj mase, gjykata gjithashtu i cakton detyra organit t


kujdestaris, duke prfshir:

3.1. mbikqyrjen e edukimit t t miturit;

3.2. lehtsimin e qasjes n aftsimin profesional dhe punsimin;

3.3. sigurimin e largimit t t miturit nga fardo ndikimi negativ;

3.4. lehtsimin e qasjes n kujdes t nevojshm mjeksor;

3.5. ofrimin e zgjidhjeve t mundshme pr ndonj problem q mund t shfaqet


n jetn e t miturit dhe

3.6. detyra t tjera q gjykata i mon se do t ishin n interesin m t mir t t


miturit.

4. Organi i kujdestaris sht i detyruar ti raportoj gjykats, e cila e ka shqiptuar


masn e mbikqyrjes s shtuar nga ana e organit t kujdestaris prkitazi me
ekzekutimin e vendimit gjyqsor s paku do tre (3) muaj

12
Neni 26
Detyrimet e veanta lidhur me masat e mbikqyrjes s shtuar

1. Gjat shqiptimit t njrs nga masat sipas neneve 23, 24 dhe 25 t ktij Kodi,
gjykata mund t shqiptoj po ashtu nj ose m shum detyrime t veanta, nse
gjykata konstaton se sht e domosdoshme pr ekzekutimin e suksesshm t mass,
me kusht q detyrimet e veanta t mos e tejkalojn afatin e mass.

2. Gjykata ndaj t miturit mund t shqiptoj kto detyrime t veanta:

2.1. personalisht ti krkoj falje pals s dmtuar;

2.2. pals s dmtuar tia kompensoj dmin n pajtim me gjendjen financiare


t t miturit;

2.3. t vijoj rregullisht shkollimin;

2.4. t pranoj punsimin ose t aftsohet pr nj profesion i cili i prshtatet


shkathtsive dhe aftsive t tij;

2.5. t prmbahet nga fardo kontakti me individ t caktuar q mund t ken


ndikim negativ tek i mituri;

2.6. t pranoj kshilla psikologjike;

2.7. t mos vizitoj vende ose mjedise t caktuara q mund t ken ndikim
negativ tek i mituri dhe

2.8. t prmbahet nga prdorimi i drogs dhe i alkoolit.

3. Gjykata n do koh mund tia ndrpres ose ndryshoj detyrimet e veanta q i


jan shqiptuar t miturit.

4. Nse i mituri nuk vepron n pajtim me detyrimet e veanta t parapara n


paragrafin 2. t ktij neni, gjykata mund ta zvendsoj masn e mbikqyrjes s shtuar
me nj mas tjetr edukative.

5. Kur i urdhron detyrimet e veanta t parapara n paragrafin 2., gjykata e informon


t miturin se mos prmbushja e tyre mund t rezultoj me shqiptimin e nj mase m t
rnd edukative.

13
Neni 27
Drgimi n institucionin edukativ

1. Gjykata e shqipton masn e drgimit n institucionin edukativ kur t miturit i


nevojitet mbikqyrje e plot nga edukatort adekuat dhe kur masa e till sht n
interesin m t mir t miturit.

2. Kohzgjatja e ksaj mase nuk mund t jet m e shkurtr se tre (3) muaj apo m e
gjat se dy (2) vjet.

Neni 28
Drgimi n institucionin edukativokorrektues

1. Gjykata e shqipton masn e drgimit n nj institucion edukativo-korrektues kur i


mituri i cili ka kryer vepr penale t dnueshme me burgim prej m shum se tre (3)
vjet ka nevoj pr edukim t specializuar dhe kur masa e till sht n interesin m t
mir t t miturit.

2. Kur gjykata vendos pr shqiptimin e ksaj mase, ajo merr parasysh peshn dhe
natyrn e veprs penale dhe nse t miturit m par i sht shqiptuar mas edukative
ose dnimi me burgim pr t mitur.

3. Kohzgjatja e ksaj mase nuk mund t zgjas m pak se nj (1) vit ose m shum se
pes (5) vjet.

Neni 29
Drgimi n institucionin pr kujdes t posam

Gjykata mund t shqiptoj masn e drgimit n nj institucion pr kujdes t posam


n vend t mass s drgimit n institucion edukativ ose n institucion edukativo-
korrektues me rekomandimin e ekspertit t mjeksis kur t miturit i nevojitet
prkujdesje e posame pr shkak t rregullimit mendor ose t metave fizike dhe kur
kjo sht n interesin m t mir t t miturit. Gjykata e cila ka shqiptuar masn, do
gjasht (6) muaj e rishikon nevojn pr qndrim t mtejshm n institucionin e
kujdesit t posam si dhe kur i mituri arrin moshn tetmbdhjet (18) vjet.

14
KREU VI
GJOBA DHE URDHRI PR PUN N DOBI T PRGJITHSHME

Neni 30
Gjoba

1. Gjykata mund t shqiptoj dnim me gjob ndaj t miturit nse i mituri ka mjete
pr ta paguar gjobn. Me rastin e shqiptimit t dnimit me gjob, gjykata shqyrton
gjendjen financiare t t miturit dhe n veanti lartsin e t ardhurave t tij personale,
t ardhurat tjera, pasurin dhe detyrimet. Gjykata nuk e cakton lartsin e gjobs mbi
lartsin e mjeteve q posedon i mituri.

2. Dnimi me gjob nuk mund t jet m pak se njzetepes (25) Euro ose m shum
se pesmij (5.000) Euro.

3. Me aktgjykim prcaktohet afati pr pagesn e gjobs i cili nuk mund t jet m i


shkurtr se pesmbdhjet (15) dit e as m i gjat se tre (3) muaj, por n rrethana t
arsyeshme gjykata mund t lejoj pagesn e gjobs me kste po jo m gjat se dy (2)
vjet.

4. Nse i mituri nuk dshiron apo nuk mund ta paguaj gjobn, gjykata mund t lejoj
q gjoba t paguhet me kste, por jo m gjat se dy (2) vjet. Pastaj, nse i mituri
prsri nuk dshiron apo nuk mund ta paguaj gjobn, gjykata, me plqimin e personit
t dnuar, mund ta zvendsoj gjobn me urdhr pr pun n dobi t prgjithshme q
nuk pengon vijimin e rregullt n shkoll dhe aktivitetet tjera t puns.

5. Gjykata mund ta zvendsoj dnimin me gjob me ndonj mas edukative jo


institucionale, nse i mituri nuk e paguan dnimin me gjob, e as nuk pajtohet me
zvendsimin e saj me urdhrin me pun n dobi t prgjithshme

Neni 31
Urdhri pr pun n dobi t prgjithshme

1. Me pajtimin e t miturit, gjykata mund ta zvendsoj masn e shqiptuar edukative


institucionale deri n tre (3) vjet, burgimin e t miturit deri n dy (2) vjet ose gjobn
me urdhr pr pun n dobi t prgjithshme.

2. Kur e shqipton urdhrin pr pun n dobi t prgjithshme, gjykata e urdhron t


miturin q t kryej pun n dobi t prgjithshme pa pages pr nj afat t caktuar prej
tridhjet (30) deri n njqindenjzet (120) orve. Shrbimi sprovues e prcakton llojin
e puns n dobi t prgjithshme t ciln duhet ta kryej personi i dnuar, cakton
organizatn specifike pr t ciln personi i dnuar do ta kryej punn n dobi t
prgjithshme, vendos pr ditt e javs kur do t kryhet puna dhe mbikqyr kryerjen e
puns n dobi t prgjithshme.

15
3. Puna n dobi t prgjithshme kryhet brenda periudhs s caktuar nga gjykata, e cila
nuk mund t zgjat m shum se nj (1) vit.

4. Nse pas kalimit t periudhs s caktuar i mituri nuk e kryen punn n dobi t
prgjithshme ose punn e till n dobi t prgjithshme e kryen vetm pjesrisht,
gjykata urdhron ekzekutimin e mass institucionale edukative ose burgimin pr t
mitur n kohzgjatje proporcionale, duke marr parasysh kohzgjatjen e puns n dobi
t prgjithshme q sht kryer. N rastin e gjobs, gjykata urdhron pagesn e gjobs
n prpjestim me kohzgjatjen e puns n dobi t prgjithshme e cila nuk sht kryer.

KREU VII
BURGIMI PR T MITUR

Neni 32
Qllimi i burgimit pr t mitur

Qllimi i burgimit pr t mitur sht q t kontribuohet n rehabilitimin dhe n


zhvillimin e kryersit t mitur, veanrisht n edukimin e t miturit, edukimin e
specializuar, aftsit profesionale dhe n zhvillimin e duhur personal. Prve ksaj,
burgimi pr t mitur duhet t ndikoj pozitivisht n t miturin prmes mbrojtjes,
ndihms dhe mbikqyrjes pr ta parandaluar recidivizmin.

Nen 33
Shqiptimi i burgimit pr t mitur

Gjykata mund t shqiptoj dnimin me burgim pr t mitur ndaj kryersit t mitur i cili
e ka arritur moshn gjashtmbdhjet (16) vjet dhe ka kryer vepr penale t
dnueshme me mbi pes (5) vite burgim, n rastet kur shqiptimi i mass edukative
nuk do t ishte adekuate pr shkak t peshs s veprs penale, pasojave t saj dhe
shkalls s prgjegjsis penale.

Neni 34
Kohzgjatja e burgimit pr t mitur

1. Kohzgjatja e burgimit pr t mitur nuk mund ta kaloj maksimumin e burgimit t


parapar pr veprn penale por mund t jet m i ult se minimumi i burgimit t
parapar pr veprn penale.

2. Burgimi pr t mitur nuk mund t shqiptohet n kohzgjatje m pak se gjasht (6)


muaj as m shume se pes (5) vjet dhe shqiptohet n muaj dhe vite t plota.
Maksimumi i burgimit pr t mitur sht dhjet (10) vjet pr vepra t rnda penale t

16
dnueshme me burgim afatgjat, ose kur i mituri ka kryer s paku dy (2) vepra penale
n bashkim, ku secila sht e dnueshme me burgim prej m shum se dhjet (10) vjet.

3. Kur gjykata vendos pr kohzgjatjen e burgimit pr t mitur, merr parasysh t gjitha


rrethanat lehtsuese dhe rnduese t parapara n nenin 8 t ktij Kodi dhe nenin 64,
paragraft 1. dhe 2. t Kodit Penal t Kosovs.

Neni 35
Lirimi me kusht nga burgimi pr t mitur

1. Personi i dnuar me burgim pr t mitur mund t lirohet me kusht nse e ka mbajtur


s paku nj t tretn (1/3) e dnimit q i sht shqiptuar.

2. Kur lejohet lirimi me kusht, gjykata mund t shqiptoj masn e mbikqyrjes s


shtuar nga ana e prindit, prindit adoptues ose kujdestarit apo organit t kujdestaris i
cili mund t zgjas deri n prfundim t dnimit t shqiptuar.

3. Gjykata mund t revokoj lirimin me kusht nse gjat kohs s lirimit me kusht i
mituri kryen vepr penale pr t ciln shqiptohet burgimi ose burgimi pr t mitur prej
s paku gjasht (6) muajve.

Neni 36
Parashkrimi i ekzekutimit t burgimit pr t mitur

1. Dnimi me burgim pr t mitur nuk mund t ekzekutohet pasi q t ket kaluar


periudha kohore si n vijim:

1.1. pes (5) vjet nga vendimi i forms s prer me t cilin sht shqiptuar
burgim pr t mitur pr m shum se pes (5) vjet;

1.2. tre (3) vjet nga vendimi i forms s prer me t cilin sht shqiptuar burgim
pr t mitur pr m shum se tre (3) vjet dhe

1.3. dy (2) vjet nga vendimi i forms s prer me t cilin sht shqiptuar
burgimi pr t mitur deri n tre (3) vjet.

Neni 37
Shqiptimi i mass edukative dhe i burgimit pr t mitur pr vepra penale n
bashkim

1. Pr vepra penale n bashkim gjykata shqipton vetm nj mas edukative ose vetm
dnim me burgim pr t mitur kur kushtet ligjore pr shqiptimin e dnimit t till jan
prmbushur dhe gjykata konstaton se ai duhet t shqiptohet.

17
2. Paragrafi 1 i ktij neni po ashtu zbatohet n rastet kur i mituri ka kryer vepr tjetr
penale para ose pas shqiptimit t mass edukative ose t burgimit pr t mitur.

KREU VIII
MASAT E TRAJTIMI T DETYRUESHM DHE DNIMET PLOTSUESE

Neni 38
Qllimi dhe shqiptimi i masave t trajtimit t detyrueshm

1. Qllimi i mass s trajtimit t detyrueshm sht q t kontribuoj n rehabilitimin e


t miturit dhe t parandaloj rrezikun nga recidivizmi. Trajtimi i detyrueshm
shqiptohet n pajtim me dispozitat e Kodit penal t Kosovs.

2. Gjykata mund t shqiptoj masn e trajtimit t detyrueshm psikiatrik ndaj t


miturit n pajtim me Ligjin pr kryersit me rregullime mendore.

3. Gjykata mund t shqiptoj masn pr trajtim t detyrueshm t rehabilitimit ndaj t


miturit n pajtim me kapitullin V t Kodit Penal t Kosovs .

4. Masa pr trajtim t detyrueshm shqiptohet vetm pas konsultimit me shrbimin


sprovues, organin e kujdestaris dhe ekspertt prkats.

5. Masa e trajtimit t detyrueshm nuk mund t shqiptohet n t njjtn koh me


masn disiplinore.

Neni 39
Shqiptimi i dnimeve plotsuese

Kur gjykata e konsideron t arsyeshme mund t shqiptoj dnimin plotsues n pajtim


m nenet 54-62 t Kodit Penal t Kosovs.

PJESA E TRET

KREU IX
PROCEDURA

Neni 40

1. Autoritetet ose institucionet q marrin pjes n procedura gjyqsore q kan t


bjn me t miturit, si edhe personat dhe institucionet e tjera nga t cilt krkohen

18
njoftime, raporte dhe mendime jan t obliguar q t veprojn shpejt dhe pa vonesa t
panevojshme.

2. I mituri q sht paraburgosur gjykohet sa m shpejt q t jet e mundur.

Neni 41

1. Pr fmijn nn moshn katrmbdhjet (14) vjet nuk fillon procedura gjyqsore.


Nse fmija sht nn moshn katrmbdhjet (14) vjet n kohn e kryerjes s veprs
penale, do procedur gjyqsore q ka filluar pushohet menjher dhe organi i
kujdestaris njoftohet pr rastin nga prokurori.

2. Organi i kujdestaris ndrmerr veprimet e caktuara n pajtim me Ligjin pr


Shrbimet Sociale dhe Familjare pr trajtimin e kryersve t veprave penale nn
moshn katrmbdhjet (14) vjet n baz t programeve t tij. Kjo shtje m
hollsisht mund t rregullohet me akt nnligjor t cilin e nxjerr ministria pr Pun dhe
Mirqenie Sociale.

Neni 42

1. I mituri nuk mund t gjykohet n munges.

2. Kur ndrmarrin ndonj veprim n t cilin sht i pranishm i mituri dhe sidomos
gjat marrjes s tij n pyetje, organet q marrin pjes n procedur jan t obliguara q
t veprojn me kujdes, duke marr parasysh zhvillimin psikologjik, ndjeshmrin dhe
karakteristikat personale t t miturit n mnyr q zbatimi i procedurs t mos ket
ndikim t kundrt n zhvillimin e tij.

Neni 43

1. I mituri duhet t ket mbrojts q nga fillimi e deri n prfundim t procedurs:

2. N rastet kur i mituri, prfaqsuesi ligjor ose antari i familjes s tij nuk
angazhojn mbrojts, gjyqtari pr t mitur ose organi kompetent q e zbaton
procedurn e emron nj (1) mbrojts sipas detyrs zyrtare me shpenzime publike.

3. Nse i mituri mbetet pa mbrojts gjat rrjedhs s procedurs dhe nse ai nuk mund
t siguroj tjetr mbrojts, gjyqtari pr t mitur ose organi kompetent q e zbaton
procedurn emron nj (1) mbrojts t ri sipas detyrs zyrtare me shpenzime publike.

4. Me krkesn e t miturit, t prfaqsuesit ligjor ose t antarit t familjes s tij


emrohet mbrojts me shpenzime publike, nse ai nuk mund ti paguaj shpenzimet
pr mbrojtjen e vet, por jo kundr dshirs s t miturit.

19
5. I mituri udhzohet pr t drejtn n mbrojts me shpenzime publike sipas
paragrafit 4. t ktij neni, para marrjes s par n pyetje.

6. T miturin mund ta prfaqsoj vetm mbrojtsi i regjistruar n Odn e Avokatve


t Kosovs.

Neni 44

1. Prindrit, prindrit adoptues ose kujdestari kan t drejt ta shoqrojn t miturin n


t gjitha procedurat dhe nga ata mund t krkohet q t marrin pjes nse kjo sht n
interes t t miturit. Gjyqtari pr t mitur mund ta prjashtoj prindin, prindin adoptues
ose kujdestarin nga pjesmarrja n procedur nse prjashtimi i till sht n interesin
m t mir t t miturit.

2. Kur prindrit, prindrit adoptues ose kujdestari i t miturit nuk e kryejn detyrn e
tyre prindore, gjykata mund t caktoj nj (1) kujdestar t prkohshm pr t miturin.

3. Gjykatat mbajn evidenc t prgatitur nga Qendra pr Pun Sociale, pr puntort


social, arsimtart, pedagogt ose specialistt vullnetar nga mesi i t cilve caktohet
kujdestari i prkohshm n rastet nga paragrafi 2. i ktij neni.

Neni 45

I mituri i nnshtrohet kontrollit t prgjithshm mjeksor para fillimit paraqitjes s


propozimit pr caktimin e mass s paraburgimit, pr tu siguruar se shndeti i tij lejon
caktimin e paraburgimit.

Neni 46

Askush nuk mund t prjashtohet nga detyra pr t dshmuar lidhur me rrethanat e


nevojshme pr vlersimin e zhvillimit psikologjik t t miturit ose pr njohjen e
personalitetit t tij dhe t kushteve n t cilat jeton ai.

Neni 47

1. Kur i mituri ka marr pjes n kryerjen e veprs penale me nj t rritur, procedura


gjyqsore kundr t miturit ndahet dhe zbatohet sipas dispozitave t ktij kodi.

2. N mnyr t veant, procedura kundr t miturit mund t bashkohet me


procedurn kundr t rriturit dhe mund t zbatohet n pajtim me dispozitat e
prgjithshme t Kodit t Procedurs Penale t Kosovs, vetm nse bashkimi i
procedurs sht i nevojshm pr sqarim gjithprfshirs t rastit. Trupi gjykues pr t
mitur i gjykats kompetente merr vendim lidhur me kt n baz t propozimit t
arsyeshm t prokurorit ose mbrojtsit. Palt mund t ushtrojn ankes kundr

20
aktvendimit t gjykats s shkalls s dyt brenda tri (3) ditve nga marrja e
aktvendimit.

3. Kur procedura e bashkuar zbatohet kundr t miturit dhe kryersit madhor,


dispozitat e nenit 40, nenet 42 - 46, neni 48, neni 49, neni 50 paragraft 1 dhe 3, neni
64 - 68 dhe neni 71 i ktij Kodi zbatohen gjithmon lidhur me t miturin n rastet kur
shtjet q kan t bjn me t miturin sqarohen n shqyrtim gjyqsor dhe nenet 79
dhe 80 t ktij Kodi zbatohen gjithmon lidhur me t miturin, ndrsa dispozitat tjera t
ktij Kodi zbatohen nse aplikimi i tyre nuk sht n kundrshtim me zbatimin e
procedurs s prbashkt.

Neni 48

1. N procedur ndaj t miturve, pavarsisht nga kompetencat e parashikuara qart n


dispozitat e ktij Kodi, organi i kujdestaris njoftohet pr rrjedhn e procedurs, t
bj propozime dhe t paraqes fakte e prova t rndsishme pr marrjen e vendimit t
drejt.

2. Prokurori e njofton organin kompetent t kujdestaris kurdo q fillon procedura


kundr t miturit.

Neni 49

1. I mituri ftohet n gjykat personalisht dhe prmes prindit, prindit adoptues ose
kujdestarit t tij.

2. T miturit i dorzohen vendimet dhe dokumentet e tjera t shkruara n pajtim me


dispozitat e Kodit t procedurs penale t Kosovs. Megjithat dokumentet nuk i
dorzohen t miturit duke i ekspozuar n tabeln e shpalljeve t gjykats dhe nuk
zbatohen dispozitat e Kodit t procedurs penale.

Neni 50

1. T gjitha procedurat n t cilat jan t prfshir t miturit jan konfidenciale. Asnj


incizim i procedurs, duke prfshir edhe audio dhe video incizimin, nuk mund t
bhet publik pa autorizimin e gjykats.

2. Vetm pjesa e vendimit t marr gjat procedurs q autorizohet pr publikim bhet


publike.

3. Kur pjesa e autorizuar e incizimit t procedurs ose e vendimit bhet publike nuk
zbulohen t dhnat personale q mund t shfrytzohen pr identifikimin e t miturit.

4. Dispozitat e ktij neni zbatohen n procedurat ku prfshihen madhort q gjykohen


pr vepra penale q i kan kryer si t mitur.

21
KREU X
PRBRJA E TRUPIT GJYKUES PR T MITU

Neni 51

1. Trupi gjykues pr t mitur n gjykatn e shkalls s par dhe trupi gjykues pr t


mitur n gjykatn e shkalls s dyt, me prjashtim t kolegjeve n Gjykatn Supreme
t Kosovs, prbhet nga nj (1) gjyqtar pr t mitur dhe dy (2)gjyqtar porot.
Gjyqtari pr t mitur sht kryetari i trupit gjykues.

2. Kolegji pr t mitur n Gjykatn Supreme t Kosovs prbhet nga tre (3) gjyqtar
duke prfshir s paku nj (1) gjyqtar pr t mitur. Kur trupi gjykues pr t mitur
gjykon n shqyrtimin gjyqsor, do t prbhet nga dy (2) gjyqtar pr t mitur dhe tre
(3) gjyqtar porot.

3. Gjyqtart porot n trupin gjykues pr t mitur emrohen nga mesi i profesorve,


arsimtarve, edukatorve, puntorve social, psikologve dhe personave t tjer q
kan prvoj n edukimin e t miturve.

4. Gjyqtart porot q marrin pjes n trupin gjykues pr t mitur jan t gjinive t


ndryshme.

Neni 52

1. Prokurori mund t pezulloj ndjekjen e veprs penale dhe t shqiptoj masn e


diversitetit nse jan plotsuar kushtet nga neni 17 i ktij Kodi. Para vendosjes pr
masn e diversitetit, prokurori e thrret t miturin, prindin e tij, prindrit adoptues ose
kujdestarin dhe mbrojtsin.

2. Gjyqtari pr t mitur mund t shqiptoj masn e diversitetit nse jan plotsuar


kushtet nga neni 17 i ktij Kodi. Para vendosjes pr masn e diveristetit, gjyqtari pr t
mitur e thrret t miturin, prindin e tij, prindin adoptues ose kujdestarin dhe
mbrojtsin. Nse gjyqtari pr t mitur vendos t shqiptoj masn e diversitetit,
pushohet do procedur q sht duke vazhduar.

Neni 53

1. Gjykata e shkalls s dyt sht kompetente:

1.1. t vendos pr ankesn kundr vendimit t trupit gjykues pr t mitur t


shqiptuar n shkall t par;

1.2. t vendos pr ankesn kundr vendimit t prokurorit publik;

22
1.3. t vendos pr ankesn kundr vendimit t gjyqtarit pr t mitur dhe

1.4. n rastet e tjera t veproj ashtu si parashihet me ligj.

Neni 54

1. Gjykata n territorin e s cils sht adresa e prhershme e vendbanimit t t


miturit, sipas rregullit ka kompetenc territoriale pr procedur kundr t miturit.

2. Nse i mituri nuk ka adres t prhershme apo nse adresa e tij nuk dihet, gjykata
n territorin e s cils aktualisht ndodhet vendbanimi i t miturit ka kompetenc
territoriale.

3. Procedura mund t zbatohet n gjykatn n territorin e s cils aktualisht ndodhet


vendbanimi i t miturit, edhe kur ai ka vendbanim t prhershm, ose n gjykatn n
territorin e s cils sht kryer vepra penale nse sht e qart q procedura do t
zbatohet m leht n at gjykat.

KREU XI
PROCEDURA PRGATITORE

Neni 55

1. Prokurori fillon procedurn prgatitore ndaj t miturit t caktuar n baz t


kallzimit penal t policis, kallzimit penal nga persona t tjer ose nga burime t
tjera nse ekziston dyshim i bazuar se i mituri ka kryer vepr penale.

2. Procedura prgatitore pr vepra penale q ndiqen n baz t propozimit pr ndjekje


penale ose t padis private fillohet vetm nga prokurori nse pala e dmtuar ia ka
dorzuar propozimin pr fillimin e procedurs prokurorit publik brenda afatit t
parashikuar n dispozitn e Kodit t Procedurs Penale t Kosovs.

Neni 56

1. Pr veprat penale t dnueshme me burgim prej m pak se tre (3) vjet ose me
gjob, prokurori mund t vendos t mos filloj procedurn prgatitore edhe pse
ekziston dyshim i bazuar se i mituri ka kryer vepr penale, nse prokurori mendon se
nuk do t ishte e prshtatshme t zbatohet procedura kundr t miturit pr shkak t
natyrs s veprs penale, t rrethanave n t cilat sht kryer ajo, mungess s dmit t
rnd ose t pasojave pr t dmtuarin, si edhe t t kaluars s t miturit dhe t
karakteristikave t tij personale.

23
2. Kur ndaj t miturit ekzekutohet dnimi ose masa, prokurori mund t vendos t
mos filloj procedurn prgatitore pr nj vepr tjetr penale t kryer nga i mituri, nse
duke pasur parasysh peshn e asaj vepre penale, si dhe dnimin a masn e cila sht
duke u ekzekutuar, zbatimi i procedurs dhe shqiptimi i dnimit ose i mass pr
veprn penale nuk do ti shrbente ndonj qllimi.

3. Nse prokurori vendos t mos filloj procedurn prgatitore, ai e njofton organin e


kujdestaris.

4. Pr ti vrtetuar rrethanat nga paragrafi 1. t ktij neni, prokurori mund t krkoj


q shrbimi sprovues ta bj nj anket sociale t parashikuar n nenin 8 t ktij Kodi.
Nse sht e nevojshme, prokurori mund ta thirr prindin, prindin adoptues ose
kujdestarin e t miturit, si edhe personat dhe institucionet e tjera dhe paln e dmtuar.

5. Nse pr ndonj arsye nuk sht e mundur q anketa sociale sipas paragrafit 4 t
ktij neni t prfundohet para se t merret vendimi pr prshtatshmrin e fillimit t
procedurs prgatitore, prokurori i siguron informatat e nevojshme sipas nenit 8 t
ktij Kodi dhe mund t konsultohet me shrbimin sprovues pr vendimin e tij.

Neni 57

1. Procedura prgatitore fillohet me aktvendim t prokurorit. N aktvendim


prcaktohet i mituri ndaj t cilit zbatohet procedura prgatitore, koha e fillimit t
procedurs prgatitore, prshkrimi i veprs q prcakton elementet e veprs penale,
emrtimi ligjor i veprs penale, rrethanat dhe faktet q arsyetojn dyshimin e bazuar
pr veprn penale, provat dhe informatat e mbledhura dhe raporti pr ndonj dnim
ose mas t shqiptuar m par ndaj t miturit. Nj kopje e vulosur e aktvendimit mbi
procedurn prgatitore i drgohet pa vones gjyqtarit pr t mitur.

2. Dispozitat e Kodit t procedurs penale t Kosovs zbatohen prshtatshmrisht n


procedurn prgatitore.

Neni 58

1. Gjyqtari pr t mitur cakton ekspert prkats t shndetit mendor kur sht e


nevojshme t vrtetohet gjendja e shndetit mendor t t miturit qoft n kohn e
kryerjes s veprs penale ose t konstatoj aftsin e t miturit pr tu gjykuar ose n
t dyja rastet. Gjyqtari pr t mitur caktimin e ksaj detyre e bn sipas detyrs zyrtare
ose me krkesn e prokurorit, t mbrojtsit, prindrve, prindrve adoptues a t
kujdestarit. Kontrolli bhet n ambient t prshtatshm dhe konfidencial. Mendimi i
ekspertit pr shndetin mendor sht konfidencial dhe mund ti zbulohet gjykats dhe
palve.

2. Gjyqtari pr t mitur mund t krkoj nga shrbimi sprovues prgatitjen e raportit


para ndshkues.

24
Neni 59

1. Gjat rrjedhs s procedurs prgatitore, gjyqtari pr t mitur garanton t drejtat e


t miturit.

2. Mbrojtsi dhe prindi, prindi adoptues, kujdestari i t miturit dhe organi i


kujdestaris mund t marrin pjes n veprimet e marra gjat procedurs prgatitore.
Kur personat e till jan t pranishm n veprimet e tilla, ata mund t bjn propozime
dhe ti shtrojn pyetje personit q sht duke u marr n pyetje.

3. Marrja n pyetje e t miturit, n rastet kur sht e nevojshme, ndrmerret me


ndihmn e pedagogut, psikologut, defektologut, etj.

Neni 60

1. Prokuroi e pushon procedurn prgatitore kurdo q nga provat e mbledhura


konstatohet se:

1.1. nuk ka dyshim t bazuar se i mituri ka kryer veprn e caktuar penale;

1.2. ka kaluar afati i parashkrimit pr ndjekje penale;

1.3. vepra penale sht prfshir me falje;

1.4. jan prezente kushtet e parapara n nenin 56, n paragrafin 1 t ktij Kodi
ose

1.5. ekzistojn rrethana t tjera q pengojn ndjekjen.

2. Prokurori menjher e informon gjyqtarin pr t mitur pr pushimin e procedurs


prgatitore. Prokurori publik menjher e njofton edhe t miturin pr pushimin e
procedurs prgatitore, prve rasteve kur nuk jan ndrmarr veprime n procedurn
prgatitore.

Neni 61

Nse procedurat prgatitore nuk prfundohen brenda periudhs gjasht (6) mujore,
prokurori i dorzon gjyqtarit pr t mitur krkes t arsyetuar me shkrim pr
vazhdimin e procedurs prgatitore. Procedura prgatitore mund t vazhdohet n
pajtim me dispozitat e Kodit t procedurs penale t Kosovs.

Neni 62

Para prfundimit t procedurs prgatitore, prokurori e njofton mbrojtsin pr qllimin


e tij q t prfundoj procedurn brenda pesmbdhjet (15) ditve. Gjat ksaj

25
periudhe mbrojtsi mund t parashtroj krkes pr marrjen parasysh t fakteve apo
provave t reja n pajtim me nenin 59, paragrafi 2 t ktij Kodi. Nse prokurori e
miraton krkesn, procedura prgatitore nuk prfundohet dhe nevojitet njoftim i ri pr
prfundimin e procedurs. Nse nuk parashtrohet krkes, procedura prfundohet
brenda afatit q i sht komunikuar palve. Prokurori nuk merr parasysh krkesn pr
shqyrtimin e fakteve ose provave t reja pas prfundimit t procedurs prgatitore.

Neni 63

1. Pas prfundimit t procedurs prgatitore, prokurori mund t paraqes propozim t


arsyetuar pran trupit gjykues pr t mitur pr shqiptimin e mass edukative ose
dnimit.

2. Propozimi i prokurorit duhet t prfshij: t dhnat personale t t miturit,


prshkrimin e veprs penale, emrtimin ligjor t veprs penale me prcaktimin e
dispozitave n Kodin Penal t Kosovs, provat q tregojn se i mituri e ka kryer
veprn penale, rezultatet e ndonj ankete sociale t prpiluar nga shrbimi sprovues
dhe propozimin pr shqiptimin e mass edukative ose dnimin ndaj t miturit, duke
prfshir arsyerat pse nuk sht shqiptuar masa e diversitetit.

KREU XII
ARRESTI I PRKOHSHM, NDALIMI POLICOR DHE PARABURGIMI

Neni 64

Arresti i prkohshm, ndalimi policor dhe paraburgimi i t miturit urdhrohet vetm si


mas e fundit pr nj koh sa m t shkurtr t mundshme.

Neni 65

1. Policia mund t arrestoj dhe t ndaloj t miturin n pajtim me kapitullin XXIV t


Kodit t Procedurs Penale t Kosovs.

2. Arresti i prkohshm apo ndalimi i t miturit nuk mund t kaloj periudhn


njzetekatr (24) orsh. Pas kalimit t ksaj periudhe, policia e liron t miturin, prve
nse gjyqtari pr t mitur cakton paraburgim.

Neni 66

1. Gjyqtari pr t mitur mund t caktoj paraburgimin ndaj t miturit nse ekzistojn


arsyet e prcaktuara me dispozitat e Kodit t Procedurs Penale t Kosovs dhe nse
alternativat e paraburgimit nuk do t ishin t mjaftueshme pr t siguruar pranin e t

26
miturit, pr t parandaluar kryerjen e serishme t veprs dhe pr t siguruar zbatim t
suksesshm t procedurs. Gjyqtari pr t mitur shqyrton nse masat e parapara n
nenin 6 t ktij Kodi ose n nenin 268 (1) t Kodit t Procedurs Penale t Kosovs
mund t urdhrohen si alternativ pr paraburgimin. Aktvendimi mbi paraburgimin e
t miturit prfshin nj shpjegim t arsyetuar pr pamjaftueshmrin e alternativave
kundruall paraburgimit.

2. I mituri mund t mbahet n paraburgim me aktvendim t gjyqtarit pr t mitur pr


nj periudh maksimale prej tridhjet (30) ditsh nga dita kur ai sht arrestuar.
Paraburgimi i t miturit mund t vazhdohet vetm nga kolegji pr t mitur i gjykats
kompetente pr nj periudh shtes deri n gjashtdhjet (60) dit.

3. Kolegji pr t mitur i gjykats kompetente e rishqyrton aktvendimin pr paraburgim


brenda tridhjet (30) ditve nga marrja e aktvendimit. Rishqyrtimi i till bhet n
seanc dgjimore n pranin e t miturit, mbrojtsit t tij dhe prokurorit.

Neni 67

1. T miturit q mbahen n paraburgim n qendrn e paraburgimit ndahen nga t


paraburgosurit madhor.

2. I mituri i cili mbahet n paraburgim mund t mbahet n institucionin edukativo


korrektues nse gjyqtari pr t mitur konsideron se kjo sht n interesin m t mir t
t miturit.

3. Derisa mbahet n paraburgim, t miturit, sipas nevojs dhe n prputhje me


moshn, gjinin dhe personalitetin e tij, i ofrohet ndihm sociale, edukative,
psikologjike, mjeksore dhe fizike.

Neni 68

1. Dispozitat e Kodit t procedurs penale t Kosovs zbatohen prshtatshmrish pr


paraburgimin ndaj t miturit.

2. Prjashtimisht nga paragrafi 1. i ktij neni, i mituri nuk mund t mbahet n


paraburgim m shume se dymbdhjet (12) muaj nga dita e arrestit

3. Gjyqtari pr t mitur ka autorizime t njjta lidhur me t miturin n paraburgim


sikurse gjyqtari i procedurs paraprake sipas Kodit t Procedurs Penale t Kosovs
lidhur me t rriturit n paraburgim.

27
KREU XIII
SHQYRTIMI GJYQSOR

Neni 69

1. Kur gjyqtari pr t mitur merr propozimin nga prokurori, ai mund t merr


aktvendim pr hedhjen e propozimit apo transferimin e shtjes n gjykat tjetr, nse
ekzistojn kushtet e parapara me dispozitat e Kodit t Procedurs Penale t Kosovs.

2. Nse gjyqtari pr t mitur nuk merr aktvendim pr hedhjen e propozimit ose


transferimin e shtjes n gjykat tjetr, ai e cakton shqyrtimin gjyqsor brenda tet
(8) ditve nga pranimi i propozimit.

3. N do koh, trupi gjykues pr t mitur mund t pushoj procedurn n shqyrtimin


gjyqsor dhe t shqiptoj masn e diversitetit nse plotsohen kushtet nga neni 17 t
ktij Kodi. Para vendosjes pr masn e diversitetit, trupi gjykues pr t mitur e thirr t
miturin, prindin e tij, prindin adoptues ose kujdestarin dhe mbrojtsin.

Neni 70

1. I mituri, mbrojtsi dhe prokurori jan t pranishm n shqyrtimin gjyqsor.

2. Prve personave t parapar me dispozitat e Kodit t procedurs penale t


Kosovs, prindi, prindi adoptues ose kujdestari, prfaqsuesi i organit t kujdestaris
dhe prfaqsuesi i shrbimit sprovues thirren n shqyrtimin gjyqsor. Mosparaqitja e
personave t till nuk e pengon gjykatn q ta mbaj shqyrtimin gjyqsor.

3. Dispozitat e Kodit t Procedurs Penale t Kosovs lidhur me ndryshimin dhe


zgjerimin e akuzs po ashtu vlejn n procedurn ndaj t miturit. Megjithat, trupi
gjykues pr t mitur sht i autorizuar t marr vendim, madje edhe nse prokurori
nuk ka ndryshuar propozimin e tij ose nse nuk ka prgatitur propozim t ri, n baz t
provave q jan prezantuar n shqyrtimin gjyqsor, duke treguar se gjendja faktike si
sht shpjeguar n propozim ka ndryshuar.

Neni 71

1. Publiku gjithmon prjashtohet kur gjykohet i mituri.

2. Trupi gjykues pr t mitur n shqyrtim gjyqsor mund t lejoj pjesmarrjen e


ekspertve dhe personave t cilt profesionalisht trajtojn mirqenien dhe edukimin e
t miturve ose luftimin e sjelljes delikuente pr t t miturit.

3. Gjat seancs gjyqsore trupi gjykues pr t mitur mund t urdhroj q t gjith


personat ose personat e caktuar t largohen nga seanca me prjashtim t t miturit,

28
prokurorit, mbrojtsit, prfaqsuesit t organit t kujdestaris dhe prfaqsuesit t
shrbimit sprovues. Trupi gjykues pr t mitur mund t urdhroj q prindi, prindi
adoptues ose kujdestari t largohen nga shqyrtimi gjyqsor vetm n rrethana t
jashtzakonshme, nse ka arsye pr t besuar se kjo sht n interesin m t mir t t
miturit.

4. Dispozitat e ktij neni zbatohen n procedur ku prfshihen madhort q gjykohen


pr vepra penale q i kan kryer si t mitur.

Neni 72

Seanca gjyqsore shtyhet ose ndrprehet vetm prjashtimisht. Gjyqtari pr t mitur e


njofton kryetarin e gjykats pr do shtyrje ose ndrprerje t seancs gjyqsore duke
paraqitur arsyet pr kt.

Neni 73

1. Trupi gjykues pr t mitur nuk sht i lidhur me propozimin e prokurorit me rastin e


marrjes s vendimit t tij pr llojin e mass ose dnimit q do t shqiptohet.

2. Trupi gjykues pr t mitur e pushon procedurn n shqyrtim gjyqsor me


aktvendim, kur ekzistojn arsyet e parapara me dispozitat e Kodit t procedurs penale
t Kosovs.

3. Trupi gjykues pr t mitur me aktvendim shqipton masn edukative pr t miturin.


N dispozitiv t aktvendimit ceket vetm urdhri pr masn edukative dhe fardo
mase tjetr ose dnimi n kreun VIII t ktij Kodi, por i mituri nuk shpallet fajtor pr
veprn penale t prshkruar n propozimin e prokurorit. Arsyetimi i aktvendimit
prmban prshkrimin e veprs penale dhe rrethanat t cilat e arsyetojn shqiptimin e
mass edukative.

4. Trupi gjykues pr t mitur me aktgjykim shqipton dnimin ndaj t miturit.


Aktgjykimi merret sipas dispozitave t Kodit t procedurs penale t Kosovs.
Aktgjykimi gjithashtu prfshin urdhrin pr cilndo mas ose dnim n kreun VIII t
ktij Kodi.

Neni 74

Gjyqtari pr t mitur e prpilon aktvendimin ose aktgjykimin me shkrim brenda tet


(8) ditve nga dita e shpalljes s tij, prjashtimisht n raste t ndrlikuara afati i
prcaktuar mund t zgjatet me lejen e kryetarit t gjykats por jo m shum se
pesmbdhjet (15) dit.

29
Neni 75

1. Gjykata mund t urdhroj t miturin ti paguaj shpenzimet e procedurs dhe t


plotsoj krkesn pasuroro-juridike vetm nse t miturit i ka shqiptuar dnimin.
Nse t miturit i jan shqiptuar masat edukative, shpenzimet e procedurs gjyqsore
paguhen nga buxheti i Kosovs kurse pala e dmtuar pr t realizuar krkesn
pasuroro juridike udhzohet n kontest civil.

2. Nse i mituri ka t ardhura t veta financiare ose pron, gjykata mund ta urdhroj
t miturin ti paguaj shpenzimet e procedurs dhe ta plotsoj krkesn
pasurorojuridike madje edhe kur sht shqiptuar masa edukative.

Neni 76

Pjesa e katrt e Kodit t Procedurs Penale t Kosovs zbatohet prshtatshmrisht n


shqyrtimin gjyqsor pr t mitur dhe n aktvendimin dhe aktgjykimin e marr lidhur
me t miturin.

KREU XIV
MJETET JURIDIKE

Neni 77

1. Personat e parapar me dispozitat e Kodit t procedurs penale t Kosovs mund t


ankohen kundr vendimit pr shqiptimin e masave t diversitetit, aktvendimit pr
pushimin e procedurs n shqyrtim gjyqsor, aktvendimit pr shqiptimin e mass
edukative, kundr aktgjykimit pr shqiptimin e dnimit dhe aktgjykimit apo
aktvendimit pr shqiptimin e mass nga kreun VIII t ktij Kodi. Kjo ankes mund t
paraqitet brenda tet (8) ditve nga dita e pranimit t aktvendimit ose t aktgjykimit.

2. Mbrojtsi, prokurori, bashkshorti, prindi, prindi adoptues ose kujdestari, i afrmi i


gjakut n vij t drejt n cilndo shkall, vllai ose motra mund t ushtrojn ankes
n emr t t miturit madje edhe kundr dshirs s tij.

3. I mituri nuk mund t heq dor nga e drejta e tij n ankes.

4. Ankesa kundr aktvendimit me t cilin shqiptohet masa edukative q mbahet n


institucion e pezullon ekzekutimin e mass. Gjykata mund t vendos t ekzekutoj
masn pavarsisht nga ankesa nse konstaton se kjo sht n interesin m t mir t t
miturit pasi ta dgjoj t miturin, prindin e tij, prindin adoptues apo kujdestarin.

30
Neni 78

1. Gjykata e shkalls s dyt mund ta ndryshoj vendimin ndaj t cilit sht ushtruar
ankesa duke e shqiptuar nj mas m t rnd vetm nse sht krkuar kjo n ankesn
prokurorit.

2. Nse me aktvendim ose me aktgjykim n shkall t par nuk sht shqiptuar burgim
pr t mitur, gjykata e shkalls s dyt mund ta shqiptoj burgimin pr t mitur vetm
nse mbahet shqyrtimi. Nse me aktvendim ose me aktgjykim n shkall t par nuk
sht shqiptuar ndonj mas edukative institucionale, gjykata e shkalls s dyt mund
ta shqiptoj masn edukative institucionale vetm nse mbahet shqyrtimi.

Neni 79

Krkesa pr mbrojtjen e ligjshmris mund t paraqitet n pajtim me dispozitat e


Kodit t procedurs penale, si dhe kur dnimi ose masa edukative i sht shqiptuar t
miturit me shkelje t dispozitave t ktij Kodi.

Neni 80

Dispozitat pr rishikim t procedurs penale t pushuar me aktvendim t forms s


prer ose me aktgjykim t forms s prer sipas dispozitave t Kodit t Procedurs
Penale t Kosovs zbatohen prshtatshmrisht pr rishikimin e procedurs ndaj t
miturit, e cila sht pushuar me aktvendim t forms s prer n shqyrtim gjyqsor,
me aktvendim t forms s prer me t cilin shqiptohet masa edukative dhe me
aktgjykim t forms s prer me t cilin shqiptohet dnimi.

PJESA E KATRT
NDRMJETSIMI DHE EKZEKUTIMI I MASAVE DHE I DNIMEVE

KREU XV
PROCEDURA PR NDRMJETSIM

Neni 81

1. Para se palt t shkojn n procedurn e ndrmjetsimit, prokurori ose gjyqtari pr


t mitur duhet q ti njoftoj palt pr parimet dhe rregullat e ndrmjetsimit, si dhe
pr procesin dhe efektet ligjore t do marrveshjeje q arrihet prmes ndrmjetsimit,
n pajtim me Ligjin pr Ndrmjetsim.

31
2. Kur kryersi i mitur dhe pala e dmtuar shprehin plqimin e tyre pr ndrmjetsim,
ky plqim duhet t shnohet n procesverbal.

3. Prokurori ose gjyqtari pr t mitur me aktvendim emron nj ndrmjets t pavarur


nga lista e ndrmjetsuesve n pajtim me Ligjin pr Ndrmjetsimin.

4. Pas pranimit t aktvendimit q cakton ndrmjetsuesin, ndrmjetsuesi duhet q t


v kontakt me kryersin e mitur dhe me paln e dmtuar pastaj t filloj procedurn e
ndrmjetsimit.

5. Procedura e ndrmjetsimit nuk mund t zgjas m tepr se nntdhjet (90) dit


nga dita e nxjerrjes s aktvendimit. Pr rezultatin e ndrmjetsimit njoftohet zyrtarisht
Prokurori ose Gjyqtari pr t mitur.

6. Nse procedura e ndrmjetsimit nuk ka sukses, ather procedura gjyqsore duhet


t vazhdoj nga aty ku sht pezulluar.

7. Procedura e ndrmjetsimit pr t mitur sht pa pages pr palt. Shpenzimet e


procedurs s ndrmjetsimit, duke prfshir pagesn pr ndrmjetsuesin, paguhen
nga buxheti i Kshillit Gjyqsor t Kosovs n rastet kur ndrmjetsuesi caktohet nga
gjyqtari pr t mitur ose nga kolegji pr t mitur, ndrsa n rastet kur ndrmjetsuesi
caktohet nga Prokurori, shpenzimet e procedurs paguhen nga buxheti i Kshillit
Prokurorial t Kosovs.

8. Pagesa e shpenzimeve pr procedurn e ndrmjetsimit dhe ndrmjetsuesit bhet


sipas ligjit pr ndrmjetsimin dhe akteve nnligjore t nxjerra pr zbatimin e tij.

Neni 82
Prfundimi i Procedurs s Ndrmjetsimit

1. Procedura e ndrmjetsimit prfundohet ather kur:

1.1. sht kryer me sukses ndrmjetsimi;

1.2. ka kaluar afati prej nntdhjet (90) ditsh

1.3. ndrmjetsuesi konsideron se vazhdimi i procedurs s ndrmjetsimit nuk


sht i mundur ose sht i paarsyeshm;

1.4. i mituri ose pala e dmtuar deklarojn se dshirojn ta ndrpresin


procedurn;

2. Kur ndrmjetsimi nuk ka sukses, prokurori, gjyqtari, ose kolegji pr t mitur i cili
ka propozuar ndrmjetsimin, rifillon procedurn e pezulluar nga momenti i pezullimit
t tyre;

32
3. Kur ndrmjetsimi ka sukses, me aktvendim ndrpritet procedura gjyqsore apo ajo
te prokurori ndaj kryersit t mitur t veprs penale. Pasi t ndrpritet procedura
gjyqsore, prokurori ose gjyqtari pr t mitur duhet q ti njoftoj palt lidhur me
vendimin e tyre.

4. Po q se palt arrijn marrveshjen mbi kompensimin e dmit, ather ajo i


dorzohet prokurorit ose gjyqtari pr t mitur, dhe nse ata e miratojn, marrveshja
prbn titull ekzekutiv dhe ekzekutohet n pajtim me ligjin n fuqi.

KREU XVI
EKZEKUTIMI I MASAVE T DIVERSITETIT

Neni 83

1. Kur prokurori, gjyqtari pr t mitur ose gjykata shqipton masn e diversitetit,


aktvendimi dhe t gjitha informacionet drgohen n shrbimin sprovues kompetent pr
ekzekutimin e ksaj mase.

2. Organi i cili e ka shqiptuar masn e diversitetit e mbikqyr ekzekutimin e mass s


diversitetit.

3. Nse i mituri nuk e prmbush detyrimin e urdhruar si mas diversiteti, shrbimi


sprovues verifikon faktet dhe arsyet e mos prmbushjes s detyrimit dhe e informon
organin q e ka shqiptuar masn e diversitetit dhe prokurorin kompetent.

KREU XVII
EKZEKUTIMI I MASVE EDUKATIVE

Neni 84
Parimet e prgjithshme mbi ekzekutimin e masave edukative

1. Gjykata q ka shqiptuar masn edukative sht kompetente pr mbikqyrjen e


ekzekutimit t mass edukative dhe pr lshimin e urdhrave lidhur me ekzekutimin e
mass edukative.

2. Shrbimi Sprovues q ndodhet n territorin ku i mituri ka banim t prhershm apo


t prkohshm sht prgjegjs lidhur me ekzekutimin e mass edukuese.

33
Neni 85

1. Masa edukative ekzekutohet duke respektuar personalitetin dhe dinjitetin e t


miturve, duke inkurajuar zhvillimin e tyre fizik, moral dhe intelektual, si dhe duke
mbrojtur shndetin e tyre fizik dhe mendor.

2. Masa edukative ekzekutohet bazuar n programin individual t adaptuar sa m


shum q t jet e mundur sipas personalitetit t t miturit dhe t prgatitur n pajtim
me t arriturat bashkohore t dijes dhe prvojs.

3. Programi individual sht i prgatitur n baz t analizave gjithprfshirse t


karakteristikave t veanta t t miturit, shkaqeve dhe llojit t veprs penale dhe
formave t tjera t vshtirsive n sjellje, si dhe shkalls s arsimimit, zhvillimit t t
miturit dhe rrethanave t jets s tij familjare.

4. Programi individual prfshin mjete motivuese t cilat u jan adaptuar


karakteristikave personale t t miturit, regjistrimit n shkoll dhe aftsim profesional,
aktiviteteve t kohs s lir, aktivitetit me prindrit, prindrit adoptues, kujdestarit apo
antarve t tjer t familjes s t miturit dhe mnyrave t tjera t ushtrimit t ndikimit
ndaj t miturit.

Neni 86

1. Shpenzimet pr ekzekutimin e mass edukative paguhen nga buxheti i Kosovs.

2. Prindrit ose personat t cilt jan t obliguar me ligj t kujdesen pr t miturin


mund t obligohen q t kontribuojn n pagimin e shpenzimeve pr ekzekutimin e
mass edukative.

3. Niveli i kontributit t prindrve apo i personave t cilt me ligj detyrohen t


kujdesen pr t miturin caktohet nga gjykata kur merr aktvendim pr shqiptimin e
mass edukative. Nse caktimi i nivelit t kontributit krkon nj studim t detajuar t
gjendjes financiare t prindrve apo personave t cilt me ligj detyrohen t kujdesen
pr t miturin, gjykata s pari merr aktvendim pr shqiptimin e mass edukative dhe
pastaj vazhdon procedurn pr caktimin e nivelit t kontributit.

4. Gjykata kompetente mund ta ndryshoj vendimin pr nivelin e kontributit nse m


von ndryshojn rrethanat.

Neni 87

1. Masa edukative ekzekutohet pas vendimit t forms s prer t gjykats dhe kur nuk
ka m pengesa juridike pr ekzekutimin e saj, prve rasteve kur ky Kod parasheh
ndryshe.

34
2. Vendimin e forms s prer gjykata ia drgon institucionit t autorizuar apo
individit pr ekzekutim brenda tri (3) ditve nga dita kur vendimi merr form t prer,
s bashku me certifikatn e lindjes, dftesn e shkolls ose dokumentin pr transferim,
raportin e kontrollit mjeksor, t dhnat nga dosja penale pr vepra penale t
mhershme, procedurn e zbatuar dhe raportin e lshuar nga shrbimi sprovues.

3. Institucioni i autorizuar apo individi i cili e pranon vendimin pr ekzekutim e fillon


ekzekutimin e dnimit brenda tre (3) ditve nga pranimi i vendimit.

4. Gjykata kompetente ruan t dhnat pr do t mitur ndaj t cilit sht shqiptuar


mas edukative.

Neni 88

Gjat ekzekutimit t mass edukative, gjykata kompetente mund t shqiptoj masa


adekuate pr mbrojtjen e t drejtave dhe t mirqenies s t miturit, duke prfshir
edhe vendosjen e t miturit n strehimore ose n institucionin edukativ apo t
ngjashm, vendosjen e t miturit nn mbikqyrjen e organit t kujdestaris ose
tranferimin e t miturit n ndonj familje tjetr. Gjykata e njofton organin e
kujdestaris pr cilndo mas t shqiptuar.

Neni 89
Ekzekutimi i mass s drgimit n qendrn disiplinore

Masa e drgimit n qendr disiplinore pr t mitur ekzekutohet n institucionin e


posam edukativ.

Neni 90

1. Prindi, prindi adoptues apo kujdestari duhet t siguroj vizita t rregullta t t


miturit n qendrn disiplinore.

2. Qendra disiplinore menjher e njofton gjykatn kompetente kur i mituri nuk


paraqitet n kohn e caktuar n qendrn disiplinore apo kur ndrpren vizitat e tij t
rregullta.

3. Qendra disiplinore ruan shnimet mbi ekzekutimin e mass edukative e cila


dorzohet pr inspektim n gjykat dhe shrbimin sprovues.

35
Neni 91
Ekzekutimi i mass s mbikqyrjes s shtuar nga prindi, prindi adoptues ose
kujdestari

Ekzekutimi i mass edukative t mbikqyrjes s shtuar nga prindi, prindi adoptues ose
kujdestari fillon kur prindi, prindi adoptues ose kujdestari pranon aktvendimin e
forms s prer mbi shqiptimin e mass edukative.

Neni 92

1. Prindi, prindi adoptues ose kujdestari i respektojn urdhrat dhe udhzimet e


gjykats e cila ka shqiptuar masn edukative dhe lejojn shrbimin sprovues t
verifikoj ekzekutimin e mass edukative kur verifikimi i till urdhrohet nga gjykata.

2. Kontesti ndrmjet prindrve, prindrve adoptues ose kujdestarit t t miturit dhe


shrbimit sprovues zgjidhet pran gjykats kompetente.

Neni 93

1. Prindi, prindi adoptues ose kujdestari i t miturit dhe shrbimi sprovues e


informojn gjykatn kompetente mbi prparimin n ekzekutimin e mass edukative
sipas kushteve t urdhruara nga gjykata.

2. Shrbimi sprovues pa vones e informon gjykatn kompetente pr mos


prmbushjen e detyrimit t veant nga i mituri t shqiptuar n pajtim me nenin 26 t
ktij Kodi dhe pr fardo pengese n ekzekutimin e mass edukative.

Neni 94
Ekzekutimi i mass pr mbikqyrje t shtuar n familjen tjetr

1. Gjykata kompetente me propozim t shrbimit sprovues cakton familjen n t ciln


vendoset i mituri ndaj t cilit sht shqiptuar masa e mbikqyrjes s shtuar n familjen
tjetr.

2. Para dorzimit t propozimit, shrbimi sprovues analizon personalitetin e t miturit


dhe strukturn sociale dhe psikologjike t familjes n t ciln ai do t vendoset.

3. Sipas kushteve t njjta, prparsi i jepet familjes me t ciln i mituri sht n lidhje
farefisnore apo sht i lidhur emocionalisht.

36
Neni 95

1. Shrbimi sprovues dhe familja n t ciln i mituri do t vendoset nnshkruajn


marrveshje me shkrim q i rregullon t drejtat dhe detyrimet e prbashkta.

2. Familja ku i mituri duhet t vendoset lejon shrbimin sprovues ta verifikoj


ekzekutimin e mass edukative, kur nj verifikim i till urdhrohet nga gjykata.

Neni 96

Gjat ekzekutimit t mass edukative t mbikqyrjes s shtuar n familjen tjetr, i


mituri mban lidhje t prhershme me familjen e tij, prpos kur gjykata kompetente
urdhron ndryshe n baz t propozimit t shrbimit sprovues.

Neni 97

Gjykata kompetente sipas detyrs zyrtare apo n baz t propozimit t shrbimit


sprovues mund t urdhroj ndryshimin e vendit pr t miturin, nse rrethanat n
familjen ku i mituri sht i vendosur kan ndryshuar n at mas sa q ekzekutimi i
mass edukative bhet i vshtir.

Neni 98

Dispozitat e ktij Kodi mbi ekzekutimin e mass s mbikqyrjes s shtuar nga prindi,
prindi adoptues apo kujdestari zbatohen prshtatshmrisht n ekzekutimin e mass
edukative t mbikqyrjes s shtuar n familjen tjetr.

Neni 99
Ekzekutimi i mass s mbikqyrjes s shtuar nga organi i kujdestaris

1. Organi kompetent i kujdestaris sht i autorizuar t ekzekutoj masn edukative t


mbikqyrjes s shtuar.

2. Organi i kujdestaris menjher pas marrjes s aktvendimit pr shqiptimin e mass


edukative e cakton zyrtarin prgjegjs nga organi i kujdestaris pr ekzekutimin e
mass dhe pr kt menjher e informon gjykatn kompetente.

Neni 100

1. Gjykatat, prokuroria, shkollat dhe institucionet tjera ndihmojn dhe bashkpunojn


me organin e kujdestaris n ekzekutimin e ksaj mase edukative.

37
2. Prindi, prindi adoptues apo prindi birsues i t miturit e informon organin e
kujdestaris pr fardo pengese n ekzekutimin e mass edukative.

3. Organi i kujdestaris pa vones e informon gjykatn kompetente pr mos


prmbushjen e detyrimeve t posame t shqiptuara n pajtim me nenin 26 t ktij
Kodi nga ana e t miturit, si dhe pr fardo pengese n ekzekutimin e mass
edukative.

4. Dispozitat e ktij Kodi mbi ekzekutimin e mass edukative t mbikqyrjes s shtuar


nga ana e prindit, prindit adoptues apo kujdestarit zbatohen prshatshmrisht n rastet
e ekzekutimit t mass edukative t mbikqyrjes s shtuar nga organi i kujdestaris.

Neni 101

Dispozitat e ktij Kodi mbi ekzekutimin e mass edukative t mbikqyrjes s shtuar


nga prindi, prindi adoptues ose kujdestari zbatohen prshtatshmrisht pr ekzekutimin
e mass edukative t kujdesit t shtuar nga organi i kujdestaris.

Neni 102
Dispozitat e prgjithshme mbi masat edukative institucionale

I mituri ndaj t cilit ekzekutohet masa edukative institucionale, krahas t drejtave t


parashikuara me kt Kod, gzon t njjtat t drejta sikurse madhori i dnuar me
burgim.

Neni 103

1. Me krkesn e t miturit ose prindit t tij, prindit adoptues ose kujdestarit ose me
propozimin e shrbimit sprovues, ekzekutimi i mass edukative institucionale mund t
shtyhet pr shkaqe t arsyeshme.

2. Pr shtyrjen e ekzekutimit vendos gjykata kompetente.

3. Ankesa kundr aktvendimit n shkall t par pr shtyrjen e ekzekutimit mund t


parashtrohet n gjykatn e shkalls s dyt brenda tre (3) ditve nga marrja e
aktvendimit.

Neni 104

1. Krkesa ose propozimi pr shtyrjen e ekzekutimit e shtyn ekzekutimin e mass


edukative institucionale deri n marrjen e aktvendimit t forms s prer pr krkesn
apo propozimin.

38
2. Nse gjykata duke e refuzuar krkesn e cila sht dorzuar pr her t dyt,
konstaton se e drejta pr krkes po keqprdoret, gjykata vendos q ankesa t mos e
shtyj ekzekutimin e mass edukative institucionale.

Neni 105

Dispozitat e Ligjit mbi Ekzekutimin e Sanksioneve Penale mbi shtyrjen e ekzekutimit


t dnimit me burgim zbatohen prshtatshmrisht pr shtyrjen e ekzekutimit t mass
edukative institucionale.

Neni 106

1. Me krkesn e t miturit apo t prindit t tij, prindit adoptues ose kujdestarit, ose me
propozimin e drejtorit t institucionit ku ekzekutohet masa edukative institucionale,
masa edukative institucionale mund t pezullohet pr arsye t justifikueshme deri n
tre (3) muaj. Prjashtimisht, pr qllime t trajtimit, pezullimi mund t vazhdoj deri
n prfundim t trajtimit.

2. Gjykata kompetente vendos pr pezullimin.

3. Ankesa kundr aktvendimit n shkall t par mund t parashtrohet n gjykatn e


shkalls s dyt brenda tre (3) ditve nga marrja e aktvendimit.

Neni 107

1. Gjykata pezullon ekzekutimin e mass edukative institucionale edhe kur i mituri i


sht nnshtruar ekzekutimit t mass para hyrjes n fuqi t aktvendimit mbi krkesn
ose propozimin pr shtyrje t ekzekutimit t mass dhe m von konstatohet se
krkesa ose propozimi ka qen i bazuar.

2. N rastin e parapar n paragrafin 1. t ktij neni, kohzgjatja e ekzekutimit t


mass edukative institucionale nuk llogaritet n kohzgjatjen e pezullimit t
ekzekutimit t mass edukative institucionale.

Neni 108

Masa edukative institucionale nuk konsiderohet se ekzekutohet gjat periudhs s


pezullimit t mass edukative institucionale.

39
Neni 109

Dispozitat e Ligjit mbi Ekzekutimin e Sanksioneve Penale mbi pezullimin e


ekzekutimit t dnimit me burgim zbatohen prshtatshmrisht pr pezullimin e
ekzekutimit t mass edukative institucionale.

Neni 110
Ekzekutimi i mass s drgimit n institucionin edukativ

1. Masa edukative e drgimit n institucionin edukativ ekzekutohet n institucionin


pr edukimin e t miturve.

2. I mituri i cili i nnshtrohet mass edukative gzon t njjtat t drejta dhe detyrime
sikurse t miturit e tjer n institucionin edukativ. Vetm drejtori i institucionit
edukativ dhe edukatori prgjegjs i t miturit njoftohen pr shqiptimin e mass
edukative ndaj t miturit.

Neni 111

Shrbimi sprovues sht i autorizuar pr t urdhruar t miturin t paraqitet n


institucionin edukativ.

Neni 112

1. Nse ekzekutimi i mass edukative nuk mund t filloj ose t vazhdoj pr shkak se
i mituri refuzon t zbatoj masn edukative apo arratiset, shrbimi sprovues menjher
e informon gjykatn kompetente dhe stacionin kompetent policor t cilt t miturin e
transportojn n institucionin edukativ.

2. Mnyra e transportimit t t miturit n institucionin edukativ nuk e cenon dinjitetin


e tij.

Neni 113
Ekzekutimi i mass s dorzimit n institucionin edukativ korrektues

1. Masa edukative e drgimit n institucionin edukativ korrektues ekzekutohet n


institucionin edukativ korrektues t themeluar pr kt qllim. Institucioni edukativo
korrektues sht institucion korrektues i tipit gjysm t hapur dhe t hapur.

2. Femrat t cilat i nnshtrohen ksaj mase edukative vendosen n sektorin e femrave


t institucionit edukativ korrektues.

40
3. Madhort t cilt i nnshtrohen ksaj mase edukative, si dhe t miturit t cilt
mbushin moshn tetmbdhjet (18) vjeare n institucionin edukativ korrektues,
vendosen n sektorin e veant n institucionin edukativ korrektues.

Neni 114

1. Gjykata kompetente me shkrim urdhron t miturin t paraqitet n institucionin


edukativo-korrektues n nj dit t caktuar pr ekzekutimin e mass edukative
korrektuese.

2. Periudha kohore nga marrja e urdhrit dhe dita e paraqitjes nuk do t jet m e
shkurtr se tet (8) dit dhe as m e gjat se pesmbdhjet (15) dit.

3. Gjykata kompetente e informon institucionin edukativ korrektues pr datn kur i


mituri duhet t paraqitet dhe i dorzon vendimin e forms s prer s bashku me t
dhnat personale mbi t miturin t mbledhura gjat procedurs.

Neni 115

1. Nse i mituri i cili sht thirrur sipas rregullit nuk paraqitet n institucionin
edukativo-korrektues, gjykata urdhron q ai t transportohet n institucionin
edukativo korrektues. Nse personi i dnuar fshihet ose ndodhet n arrati, gjykata
urdhron lshimin e letr rreshtimit.

2. Mnyra e transportimit t t miturit n institucionin edukativo- korrektues nuk e


cenon dinjitetin e tij.

Neni 116

1. Kur i mituri pranohet n institucionin edukativo-korrektues, s pari konstatohet


identiteti i tij, arsyeja e shqiptimit t mass dhe organi q ka shqiptuar masn
edukative, e m pas ai i nnshtrohet kontrollit mjeksor brenda njzetekatr (24) orve
nga arritja. Emri i t miturit, arsyet dhe organi q ka shqiptuar masn edukative, data
dhe koha pr pranimin e tij n institucionin korrektues shnohet n regjistr.

2. I mituri m pas drgohet n sektorin pr kontroll personal por jo m gjat se


gjashtdhjet (60) dit, me qllim t prpilimit t programit individual. Programi me t
cilin do t trajtohet i mituri hartohet nga grupi i ekspertve dhe nga institucioni
edukativo korrektues.

Neni 117

1. T miturit ndahen n grupe edukative n harmoni me moshn e tyre, zhvillimin


mendor dhe karakteristikat tjera n pajtim me veorit e programit t individializuar.

41
2. Grupi edukativ ka m s shumti njzet (20) t mitur dhe nj (1) edukator t veant.

Neni 118

1. I mituri ka t drejt q t ushtroj n mnyr t mjaftueshme pr t ruajtur shndetin


dhe t kaloj s paku tri (3) or jasht lokaleve t mbyllura gjat kohs s lir.

2. T miturit i garantohet nj ambient i sigurt pr tu marr me sport, pr t ushtruar


dhe pr aktivitete t tjera fizike.

Neni 119

Nse nuk ka or msimore pr lnd t caktuara ose nuk ka nivel arsimor n


institucionin edukativ korrektues, i mituri lejohet t vijoj msimin jasht institucionit
edukativo korrektues, nse vijimi i till i msimit nuk sht i dmshm pr
ekzekutimin e mass edukative dhe vendimi arsyetohet me prparimet e mparshme t
t miturit n shkollim.

Neni 120

1. I mituri ka t drejt t vizitohet s paku nj (1) her n jav minimum deri n nj (1)
or nga prindi i tij, prindi adoptues, kujdestari, bashkshorti, fmija, fmija i adoptuar
dhe nga t afrmit e tjer t gjakut n vij t drejtprdrejt ose n vij ansore deri n
shkalln e katrt.

2. I mituri ka t drejt t vizitohet s paku nj (1) her n muaj nga persona t tjer t
cilt nuk ndikojn negativisht n ekzekutimin e mass.

3. Drejtori i institucionit edukativo-korrektues ka autorizimin pr t ndaluar vizitat pr


shkaqe t justifikueshme n pajtim me nj akt nnligjor t nxjerr nga Ministria e
Drejtsis

Neni 121

1. I mituri ka t drejt n pushim ditor dhe javor n pajtim me dispozitat e


prgjithshme t Ligjit mbi Ekzekutimin e Sanksioneve Penale.

2. I mituri ka t drejt n pushim vjetor prej tridhjet (30) ditsh t cilat me leje t
institucionit korrektues mund t shfrytzohen edhe jasht lokaleve t institucionit
edukativo-korrektues.

3. Drejtori i institucionit edukativo-korrektues t miturit mund ti lejoj pushim shtes


nga institucioni edukativo-korrektues pr arsye edukative, profesionale, familjare ose
arsye t tjera sociale deri n pesmbdhjet (15) dit do vit.

42
Neni 122

1. Dispozitat mbi procedurat disiplinore dhe dnimet t zbatueshme pr personat e


dnuar me burgim t parapar n Ligjin mbi Ekzekutimin e Sanksioneve Penale
zbatohen prshtatshmrisht pr t miturin i cili i nnshtrohet mass s drgimit n
institucionin edukativo korrektues.

2. T miturit nuk i shqiptohet izolimi n qeli t veant si dnim disiplinor.

3. I mituri mund t vendoset n njsi t veant t institucionit edukativo-korrektues si


dnim disiplinor nn kushtet vijuese:

3.1. periudha e vendosjes n njsin e veant nuk mund t kaloj


pesmbdhjet (15) dit;

3.2. i mituri nuk vendoset i vetm n njsin e veant;

3.3. i mituri ka t drejtn t kaloj s paku tri (3) or jasht lokaleve t


mbyllura gjat kohs s lir, n prputhje me nenin 118 t ktij Kodi dhe t
pranoj vizita n prputhje me nenin 120 t ktij Kodi

3.4. i mituri ka qasje n tekste msimore dhe libra t tjer dhe

3.5. i mituri vizitohet nga zyrtari mjeksor dhe edukatori nj (1) her n dit
dhe dy (2) her n jav nga drejtori i institucionit edukativo-korrektues.

Neni 123
Ekzekutimi i mass s drgimit n institucionin pr kujdes t posam

I mituri t cilit i sht shqiptuar masa edukative e drgimit n institucionin e kujdesit


t posam pr shkak t aftsive t kufizuara mendore apo fizike drgohet n
institucionin e posam t mbrojtjes sociale, ku ai gzon t njjtat t drejta dhe
detyrime sikurse t miturit e tjer t vendosur n kt institucion.

Neni 124

Me krkes t Shrbimit Sprovues, policia shoqron t miturin n institucionin e


kujdesit t posam.

Neni 125

1. Nse ekzekutimi i mass edukative e drgimit n institucionin e kujdesit t posam


nuk mund t filloj ose t vazhdoj pr shkak se i mituri refuzon t zbatoj masn apo
arratiset, shrbimi sprovues menjher e njofton gjykatn kompetente dhe stacionin
policor kompetent, t cilt t miturin e transportojn n institucion.

43
2. Mnyra e transportimit t t miturit n institucionin edukativ nuk e cenon dinjitetin
e tij. Zyrtari mjeksor e shoqron t miturin gjat transportimit t tij n institucionin e
kujdesit t posam.

Neni 126

1. Institucioni i kujdesit t posam e informon shrbimin sprovues kompetent dhe


gjykatn kompetente mbi prparimin e ekzekutimit t mass edukative.

2. Institucioni veanrisht e informon gjykatn kompetente pr gjendjen shndetsore


t t miturit kur ai mbush moshn tetmbdhjet (18) vjet.

Neni 127
Shqyrtimi, zvendsimi dhe pushimi i masave edukative

1. do gjasht (6) muaj, drejtori i institucionit apo qendrs, ku ekzekutohet masa


edukative gjykats dhe shrbimit sprovues kompetent i dorzon raport pr sjelljen e t
miturit dhe suksesin n ekzekutimin e mass. Varsisht nga suksesi i ekzekutimit t
mass, drejtori paraqet propozim pr ndryshimin apo pushimin e ekzekutimit t mass
edukative.

2. do gjasht (6) muaj, gjyqtari pr t mitur i viziton t miturit e vendosur n


institucion apo qendr, dhe prmes kontaktit t drejtprdrejt me t miturit dhe
zyrtarve drejtprdrejt t prfshir n ekzekutimin e mass edukative institucionale
dhe pas shqyrtimit t shnimeve t institucionit apo qendrs, konstaton nse t miturit
trajtohen n mnyr korrekte dhe n pajtim me ligjin, dhe nse masat edukative
institucionale kan qen t suksesshme.

3. Gjyqtari pr t mitur menjher e informon shrbimin sprovues kompetent dhe


institucionin ose qendrn q ekzekuton masn edukative institucionale pr fardo t
mete apo vrejtje tjetr. Pas marrjes s informatave t tilla, shrbimi sprovues
menjher bn kontrollet adekuate dhe ndrmerr masa pr korrigjimin e pa
ligjshmrive dhe parregullsive, dhe gjykatn kompetente e informon pr veprimet e
ndrmarra.

Neni 128

1. Gjykata kompetente q ka shqiptuar masn edukative shqyrton ekzekutimin e mass


edukative do gjasht (6) muaj.

2. I mituri, prindi i tij, prindi adoptues apo kujdestari, qendra, institucioni apo vendi
ku ekzekutohet masa edukative ose shrbimi sprovues mund t krkojn rishqyrtimin e
ekzekutimit t mass edukative.

44
3. Trupi gjykues pr t mitur i gjykats kompetente merr vendim pr krkesn t
parapar n paragrafin 2. t ktij neni brenda tet (8) ditsh nga pranimi i krkess.
Ankesa kundr ktij vendimi mund t dorzohet n gjykatn e shkalls s dyt brenda
tri (3) ditsh nga pranimi i vendimit.

4. Gjat shqyrtimit, gjykata kompetente i merr parasysh raportet e shrbimit sprovues


dhe ato t drejtorit t institucionit apo qendrs ku nj mas edukative institucionale
ekzekutohet dhe dgjon t miturin, prindin e tij, prindin adoptues a kujdestarin,
avokatin mbrojts, prokurorin dhe shrbimin sprovues.

5. N baz t rishqyrtimit, gjykata mund t vazhdoj apo t pushoj ekzekutimin e


mass edukative apo at ta zvendsoj me nj mas m t leht edukative.

6. Prjashtimisht nga paragrafi 5. i ktij neni, gjykata, masn edukative mund ta


zvendsoj me nj mas m t rnd edukative n rastin kur i mituri nuk i ka
prmbushur detyrimet e posame t shqiptuara n pajtim me nenin 26 t ktij Kodi.

Neni 129

1. Nse pas marrjes s vendimit mbi shqiptimin e mass edukative, zbulohen rrethana
tjera, fakte t reja ose fakte q kan ekzistuar por q nuk kan qen t njohura n
kohn kur vendimi sht marr, e t cilat n mnyr t qart do t ndikonin n
zgjedhjen e mass, gjykata shqyrton vendimin dhe mund t pushoj ekzekutimin e
mass apo at mund ta zvendsoj me ndonj mas tjetr edukative. Gjykata nuk
mund tshqiptoj mas m t rnd n baz t rishqyrtimit t provave t reja.

2. Nse ekzekutimi i mass edukative nuk ka filluar brenda nj (1) viti nga data prej s
cils vendimi mbi shqiptimin e mass bhet i forms s prer, gjykata rishqyrton
vendimin dhe vendos pr ekzekutimin apo pushimin e mass ose zvendsimin e saj
me ndonj mas tjetr edukative. Gjykata nuk mund t shqiptoj mas m t rnd.

3. Nse pa fajin e t miturit ekzekutimi i mass t drgimit n qendrn disiplinore nuk


ka filluar brenda gjasht (6) muajve nga data prej s cils vendimi mbi shqiptimin e
mass merr formn e prer, masa nuk do t ekzekutohet.

4. Rishqyrtimi i mass edukative n pajtim me kt nen bhet n pajtim me nenin 128


t ktij Kodi.

Ankesat dhe lutjet


Neni 130

Dispozitat e Ligjit mbi Ekzekutimin e Sanksioneve Penale lidhur me dorzimin e


ankesave dhe lutjeve nga personat e dnuar me burgim vlejn prshtatshmrisht pr
dorzimin e ankesave dhe lutjeve nga t miturit q mbajn masat edukative t drgimit
n qendrn disiplinore, drgimit n institucionin korrektues, drgimit n institucionin
edukativo-korrektues apo drgimit n institucionin pr kujdes t posam.

45
KREU XVIII
EKZEKUTIMI I DNIMEVE

Neni 131
Ekzekutimi i gjobs

1. Dispozitat e Ligjit mbi ekzekutimin e sanksioneve penale lidhur me ekzekutimin e


gjobs zbatohen prshtatshmrisht pr ekzekutimin e gjobs t shqiptuara pr t mitur.

2. Gjoba e shqiptuar ndaj t miturit e cila nuk sht paguar nuk mund t zvendsohet
me burgim.

Neni 132
Ekzekutimi i urdhrit pr pun n dobit prgjithshme

1. Dispozitat e Ligjit mbi ekzekutimin e sanksioneve penale pr ekzekutimin e dnimit


me kusht me urdhrin pr pun n dobi t prgjithshme zbatohen prshtatshmrisht pr
ekzekutimin e urdhrave pr pun n dobi t prgjithshme t shqiptuara ndaj t miturve.

2. Nse sht n interes t t miturit, shrbimi sprovues mund t krkoj ndihm apo
bashkpunim me organin e kujdestaris apo prfaqsuesin ligjor t t miturit.

3. Kujdes i veant duhet kushtuar q puna n dobi t prgjithshme t mos pengoj


vijimin e rregullt n shkoll ose aktivitetet tjera t rndsishme.

Neni 133

1. Gjykats e cila e ka shqiptuar dnimin pr pun n dobi t prgjithshme, zyrtart e


shrbimit sprovues i dorzojn raport me shkrim dhe e njoftojn pr fardo pengese
n ekzekutimin e ksaj mase.

2. Nse i mituri nuk mund t kryej punn n dobi t prgjithshme pr shkak t


ndryshimit t mvonshm t rrethanave pr t cilat ai nuk sht prgjegjs, shrbimi
sprovues nga gjykata krkon rishqyrtimin e urdhrit pr pun n dobi t prgjithshme.

3. Varsisht nga rezultatet e arritura, gjykata mund ta ndryshoj urdhrin apo ta pushoj
ekzekutimin e mass.

4. Shpenzimet lidhur me ekzekutimin masave t diversitetit, masave edukative dhe


urdhrit pr pun n dobi t prgjithshme bien n barr t buxhetit t Kosovs.

46
Neni 134
Ekzekutimi i burgut pr t mitur

1. Dispozitat e ktij Kodi q rregullojn drgimin, pranimin, qndrimin dhe shtyrjen e


ekzekutimit, caktimin e grupeve arsimore, t drejtat n vizit dhe angazhimin n
ushtrime fizike, prcaktimin e puns dhe edukimin, mundsin e shkollimit t rregullt,
dnimet disiplinore t t miturve n institucionet edukative dhe procedurat pr ankesa
dhe lutje, gjithashtu vlejn edhe pr ekzekutimin e dnimeve me burg pr t miturit.

2. Dispozitat e Ligjit mbi Ekzekutimin e Sanksioneve Penale pr ekzekutimin e


dnimit me burgim zbatohen prshtatshmrisht pr ekzekutimin e dnimit me burgim
pr t mitur n rastet kur nuk jan n kundrshtim me kt Kod.

3. I mituri i cili sht dnuar me burgim pr t mitur, krahas t drejtave t parapara me


kt Kod, gzon t njjtat t drejta si personi madhor i dnuar me burgim.

Neni 135

1. Gjat kohs s vuajtjes s dnimit, t miturve u ofrohet aftsim i duhur profesional i


bazuar n njohurit e tyre, shkathtsit, interesimet dhe punn q sht duke e kryer,
varsisht prej mundsive t institucionit korrektues. Bazat e trajtimit prfshijn punn
e dobishme edukative me shprblim prkats, lehtsimin dhe inkurajimin e kontakteve
mes t miturve dhe bots s jashtme prmes letrave, telefonit, pranimin e vizitave,
vizitave n shtpi, aktiviteteve sportive dhe ofrimit t kushteve t nevojshme pr
kryerjen e ritualeve fetare.

2. Stafi profesional i shrbimit q trajton t miturin duhet t ket njohuri t duhura nga
lmi i pedagogjis dhe psikologjis.

Neni 136

1. Burgimi pr t miturit mbahet n institucion korrektues pr t mitur dhe, n raste t


jashtzakonshme, n pavijone t ndara t institucionit korrektues pr persona madhor.
Institucioni korrektues pr t mitur sht i llojit gjysm t hapur dhe t hapur.
Prjashtimisht t miturit mund t mbajn dnimin me burgim pr t mitur n
institucionin korrektues t tipit t mbyllur.

2. Meshkujt dhe femrat e vuajn dnimin e tyre t burgimit t t miturve n


institucione t ndara korrektuese apo n pavijone t ndara t institucioneve t tilla.

3. T miturit t cilt bhen madhor gjat ekzekutimit t dnimit me burgim t t


miturit duhet t vendosen n pavijone t ndara t institucionit. T miturit e mbajn
dnimin e tyre me burgim n institucionin korrektues pr t mitur derisa t mbushin
moshn njzetetre (23) vjet. Nse deri n kt mosh ata nuk e kan mbajtur dnimin e
plot, ata transferohen n institucionin korrektues pr t rritur. N raste t veanta,
personave t dnuar t cilt kan mbushur njzetetre (23) vjet mund tu lejohet

47
qndrimi n institucionin korrektues pr t mitur nse kjo sht e nevojshme pr
kryerjen e prgatitjes ose aftsimit profesional t tyre, apo nse pjesa e mbetur e
dnimit t tyre q duhet mbajtur nuk sht m e gjat se gjasht (6) muaj. Ata n asnj
mnyr nuk mund t qndrojn n institucionin korrektues pr t mitur pasi t ken
mbushur njzeteshtat (27) vjet.

4. Madhorve t cilve u sht shqiptuar dnimi pr t mitur vendosen n nj pavijon


t ndar t institucionit.

5. do vit, drejtori i institucionit ku ekzekutohet dnimi pr t mitur sht i obliguar


tia paraqes raportin gjykats e cila e ka shqiptuar dnimin pr t mitur pr sjelljen e
t miturit dhe ekzekutimin e burgimit t t miturit.

Neni 137

1. Si rregull, t miturit i vuajn dnimet e tyre s bashku.

2. Me krkes t t miturit, drejtori i qendrs korrektuese mund t lejoj q i mituri t


ndahet nga personat tjer t dnuar, nse drejtori mon se shqetsimet e cekura n
krkesn e t miturit jan t arsyeshme dhe se nuk ka mundsi tjera pr trajtimin e
shqetsimeve t t miturit.

3. Drejtori i qendrs korrektuese mund ti urdhroj t miturit q t ndahet nga personat


tjer t dnuar, pa krkesn e t miturit pr ndarje t till, vetm nse masa e till sht
e nevojshme:

3.1. Pr t parandaluar rrezikun pr jet apo shndet t t miturit a personave t


tjer; ose

3.2. Pr t parandaluar krcnimin ndaj siguris s institucionit korrektues t


shkaktuar nga prania e vazhdueshme e t miturit brenda prbrenda gjith
njerzve t burgut.

4. Dispozitat e Ligjit mbi Ekzekutimin e Sanksioneve Penale pr ndarjen nga personat


tjer t dnuar aplikohen prshtatshmrisht pr ndarjen e t miturit nga personat tjer
t dnuar.

Neni 138

1. N prputhje me aktin nnligjor t nxjerr nga Ministria e Drejtsis, drejtori i


ndonj institucioni mund ti lejoj t miturit q t marr pushim nga dy (2) her n do
vit pr ti vizituar prindrit, prindrit birsues, bashkshortin(en) kujdestar(e), fmijt,
fmijt e birsuar, vllezrit dhe motrat e tij.

2. Pushimi zgjat deri n tridhjet (30) dit dhe sipas rregullit ai lejohet ather kur nuk
mbahen msimet.

48
Neni 139

1. I mituri ka t drejt t kaloj t paktn tri (3) or gjat dits n ambient t hapur
brenda institucionit.

2. I mituri nuk i nnshtrohet vetmis si dnim disiplinor.

Neni 140

Trupi gjykues pr t mitur i gjykats s qarkut, e cila ka shqiptuar dnimin vendos


lidhur me krkesn pr mbrojtje gjyqsore ndaj masave dhe vendimeve t drejtorit t
institucionit korrektues n t cilin personi i dnuar sht duke e mbajtur dnimin me
burgim pr t mitur.

KREU XIX
NDIHMA PAS EKZEKUTIMIT T MASAVE PR EDUKIMIN
INSTITUCIONAL OSE BURGIMIT T T MITURIT

Neni 141

1. Gjat tr kohs derisa nj mas e edukimit institucional ose burgimi pr t mitur


sht duke u ekzekutuar, shrbimi sprovues mban kontakte t prhershme me t
miturin, familjen e tij dhe institucionin n t cilin sht vendosur i mituri.

2. Jo m von se tre (3) muaj para lshimit t t miturit, institucioni ose qendra
korrektuese n t cilin sht duke u zbatuar masa e edukimit institucional ose burgimi
pr t mitur i njofton prindrit e tij, prindrit birsues apo kujdestar dhe shrbimin
sprovues lidhur me kt dhe ua propozon atyre masat pr pranimin e t miturit.

Neni 142

1. Institucioni korrektues, prindi, prindi adoptues apo kujdestari i t miturit e njofton


Gjykatn dhe Shrbimin sprovues pr lirimin e t miturit.

2. Shrbimi sprovues i ofron ndihm t miturit pas lirimit pr aq koh sa ai ka nevoj,


por jo m gjat se dymbdhjet (12) muaj. Nse sht n interesin e t miturit,
Shrbimi sprovues mund t krkoj ndihm ose bashkpunim prej Organit t
Kujdestaris ose prfaqsuesit ligjor t t miturit.

49
Neni 143

1. Pas lirimit t t miturit, Organi i Kujdestaris ndrmerr nj kujdes t veant pr t


miturin i cili nuk ka prindr apo pr t miturin rrethanat familjare t t cilit nuk jan
zgjidhur.

2. Kujdesi, n veanti prfshin vendosjen, ushqimin, sigurimin e veshmbathjes,


trajtimin mjeksor, rregullimin e rrethanave familjare, kryerjen e aftsimit profesional
dhe punsimin e t miturit.

KREU XX
EKZEKUTIMI I MASVE PR TRAJTIMIN E DETYRUESHM
REHABILITUES OSE TRAJTIMIN E DETYRUESHM PSIKIATRIK

Neni 144

1. Dispozitat e Ligjit mbi Ekzekutimin e Sanksioneve Penale pr ekzekutimin e mass


pr trajtim t detyrueshm rehabilitues dhe dispozitat e ligjit n fuqi mbi ekzekutimin
e trajtimit t detyrueshm psikiatrik t shqiptuar madhorve, zbatohen
prshtatshmrishtpr ekzekutimin e ktyre masave t shqiptuara ndaj t miturve.

2. I mituri e mban masn e trajtimit t detyrueshm n pavijon t veant t


institucionit pr kujdes t posam ku kto masa ekzekutohen.

PJESA E PEST
PROCEDURA GJYQSORE Q PRFSHIJN VEPRAT PENALE T
KRYERA NDAJ FMIJVE

KREU XXI
GJYKIMI I MADHORVE PR VEPRA PENALE T KRYERA NDAJ
FMIJVE

Neni 145

1. Trupi gjykues pr t mitur dhe gjyqtari pr t mitur i gjykojn personat madhor pr


veprat penale n vijim t kryera kundr fmijs, t parapara n Kodin Penal t
Kosovs:

1.1. dhunimi ;

1.2. kryerja e akteve seksuale me krcnim t nderit ose t autoritetit;

50
1.3. sulmi seksual;

1.4. degradimi i integritetit seksual;

1.5. keqprdorimi seksual i personave me aftsi t kufizuara mendore ose


emocionale ose me paaftsi mendore;

1.6. keqprdorimi seksual i personave nn moshn gjashtmbdhjet (16) vjet;

1.7. nxitja e akteve seksuale ose prekja seksuale nga personat nn moshn
gjashtmbdhjet (16) vjet;

1.8. shprdorimi seksual duke keqprdorur pozitn, autoritetin ose profesionin;

1.9. mundsimi i prostitucionit;

1.10. keqprdorimi i fmijve n pornografi;

1.11. tregimi i materialit pornografik personave nn moshn gjashtmbdhjet


(16) vjet;

1.12. marrdhniet seksuale brenda familjeve;

1.13. bashkjetesa me persona nn moshn gjashtmbdhjet (16) vjet n


bashksi jashtmartesore;

1.14. ndryshimi i statusit familjar t fmijs;

1.15. rrmbimi i kundrligjshm i fmijs;

1.16. keqtrajtimi ose braktisja e fmijs;

1.17. shkelja e detyrimeve familjare;

1.18. shmangia nga ndihma pr mjete jetese;

1.19. pengimi dhe mosekzekutim i masave pr mbrojtjen e fmijve;

1.20. rekrutimi ose regjistrimi i personave ndrmjet moshs pesmbdhjet


(15) dhe tetmbdhjet (18) vjet n konflikt t armatosur;

1.21. vendosja e skllavris, kushteve t ngjashme me skllavris dhe e puns


s detyruar;

1.22. trafikimi me njerz; dhe

51
1.23. fshehja e dokumenteve t identifikimit t viktimave t skllavris ose
trafikimit me njerz.

Neni 146

1. Procedura kundr personit q kryen vepr penale kundr fmijs sipas nenit 145 t
ktij Kodi zbatohet n pajtim me dispozitat e Kodit Procedurs Penale t Kosovs,
prve dispozitave pr dhnien e urdhrit ndshkimor i prcaktuar me dispozitat e
Kodit t procedurs penale t Kosovs.

2. Veprat penale t kryera ndaj fmijve i hetojn oficert e policis q specializohen


n kt lmi.

Neni 147

1. Kur zbatohet procedur pr vepr penale e kryer ndaj fmijs, autoritetet ose
institucionet veprojn me kujdes t posam ndaj fmijs i cili ka psuar dmtime nga
vepra penale, duke e pasur parasysh moshn e tij, karakteristikat personale, edukimin
dhe ambientin n t cilin jeton ai, n mnyr q tiu shmangen pasojave t mundshme
t dmshme pr edukimin dhe zhvillimin e tij. Kontrollimi i fmijs bhet me ndihmn
e pedagogut, psikologut ose t ndonj eksperti tjetr.

2. Nse fmija ndaj t cilit sht kryer vepra penale nga neni 145 i ktij Kodi merret
n pyetje si dshmitar, marrja e till n pyetje zbatohet m s shumti dy (2) her.
Marrja n pyetje zbatohet me ndihmn e pedagogut, psikologut ose ndonj eksperti
tjetr. Gjykata mund t urdhroj q dshmitari t merret n pyetje jasht gjykatores
prmes televizionit me qark t mbyllur.

3. Fmija ndaj t cilit sht kryer vepr penale nga neni 145 i ktij Kodi, m mir
mund t merret n pyetje si dshmitar n shtpin e tij ose n ndonj lokacion tjetr ku
ndodhet ai ose n qendrn pr pun sociale se sa n gjykat. Pr marrjen e till n
pyetje zbatohet paragrafi 2. i ktij neni.

4. Sipas paragrafit 2. t ktij neni, do incizim teknik i marrjes n pyetje prmes


televizionit me qark t mbyllur asgjsohet brenda pes (5) viteve nga hyrja n fuqi e
aktgjykimit.

5. Neni 50 i ktij Kodi zbatohet prshtatshmrisht pr procedurat ku prfshihen veprat


penale t kryera ndaj fmijs.

Neni 148

Gjyqtari pr t mitur e informon organin kompetent t kujdestaris pr faktet dhe


provat e vrtetuara n procedur penale t cilat kan kontribuuar ose kan mundsuar

52
kryerjen e veprs penale, n mnyr q t ndrmerren masa pr mbrojtjen e t drejtave
dhe t mirqenies s fmijs.

Neni 149

Nse gjat procedurs penale vrtetohet se prindi po i keqprdor ose s teprmi po i l


pas dore detyrat prindore dhe t drejtat, ose po i shkel t drejtat e fmijs, prokurori e
fillon procedurn jashtkontestimore pr heqjen e t drejtave pr prkujdesje prindore
nga prindi.

Neni 150

Sipas rregullit, gjykata n territorin e s cils e ka vendbanimin e prhershm pala e


dmtuar ka kompetenc territoriale pr procedurn pr veprat penale t kryera ndaj
fmijs, ndrsa procedura mund t zbatohet n gjykatn n territorin e s cils sht
kryer vepra penale kur procedura pran asaj gjykate zbatohet m leht.

Neni 151

Neni 51 i ktij Kodi zbatohet prshtatshmrisht n gjykimin e personit pr vepr


penale t kryer ndaj fmijs sipas nenit 145 t ktij Kodi.

Neni 152

1. Trupi gjykues pr t mitur i gjykats komunale dhe trupi gjykues pr t mitur i


gjykats s qarkut n shkalln e par prbhet nga gjyqtari pr t mitur dhe dy (2)
gjyqtar porot. Kur trupi gjykues pr t mitur e gjykon n shkall t par nj vepr
penale t dnueshme me burgim prej s paku pesmbdhjet (15) vjet ose me burgim
afatgjat, ai prbhet nga dy (2) gjyqtar, prej t cilve njri sht gjyqtar pr t mitur
dhe tre (3) gjyqtar porot.

2. Trupi gjykues pr t mitur i Gjykats Supreme t Kosovs prbhet nga tre (3)
gjyqtar n rastet kur gjykon n shkall t dyt. Kur trupi gjykues pr t mitur gjykon
personin pr vepr penale t dnueshme me burgim prej s paku pesmbdhjet (15)
vjet, ai prbhet nga pes (5) gjyqtar, prej t cilve tre (3) jan gjyqtar pr t mitur,
ndrsa kur gjykon n shkall t dyt me seanc shqyrtimi, trupi pr t mitur prbhet
nga dy (2) gjyqtar pr t mitur dhe tre (3) gjyqtar porot. Kur gjykon n shkall t
tret dhe vendos pr mjete t jashtzakonshme juridike, trupi gjykues prbhet si
parashihet me Kodin e Procedurs Penale t Kosovs.

3. N rastet kur nuk ka seanc shqyrtimi, trupi gjykues prbhet sipas Kodit t
Procedurs Penale t Kosovs. Megjithat, s paku nj (1) antar i trupit gjykues sht
gjyqtar pr t mitur.

53
4. Gjyqtar n procedur t shkurtuar sht gjyqtari pr t mitur i gjykats komunale.

Neni 153

Procedura lidhur me vepra penale t kryera ndaj fmijs sipas nenit 145 t ktij Kodi
zbatohet shpejt dhe pa vonesa t paarsyeshme.

PJESA E GJASHT
DISPOZITAT KALIMTARE DHE PRFUNDIMTARE

KREU XXII
DISPOZITAT KALIMTARE DHE PRFUNDIMTARE

Neni 154

Masa edukative institucionale e cila sht shqiptuar me vendim t forms s prer para
dats s hyrjes n fuqi t ktij Kodi nuk mund t vazhdoj m gjat se periudha kohore
e parapar me kt Kod.

Neni 155

Burgimi pr t mitur i cili sht shqiptuar me vendim t forms s prer para dats s
hyrjes n fuqi t ktij Kodi pr nj periudh m t gjat se sa q ka mundur t
shqiptohet n pajtim me nenin 34 paragrafi 2. i ktij Kodi, shkurtohet n pajtim me
dispozitat e ktij Kodi.

Neni 156

Procedura prgatitore e filluar para 6 prillit 2004 por e cila nuk ka prfunduar deri n
kt dat, vazhdon dhe prfundon sipas dispozitave t ligjit t mparshm n fuqi.

54
Neni 157

1. Sipas pjess s tret t ktij Kodi, procedura penale n shkall t par pr t ciln
sht br propozim i prokurorit para 6 prillit 2004 por e cila nuk sht prfunduar
deri n kt dat, vazhdon sipas dispozitave t mparshme t ligjit n fuqi derisa:

1.1. procedura penale t pushohet me aktvendim t forms s prer; ose

1.2. aktgjykimi i shqiptuar n shqyrtim gjyqsor t merr form t prer.

2. Procedura penale n shkall t par sipas pjess s pest t ktij Kodi n t ciln
aktakuza, propozim akuza ose padia private jan ngritur para dats s hyrjes n fuqi t
ktij Kodi por t cilat nuk jan prfunduar deri n kt dat, vazhdojn n pajtim me
dispozitat e ligjit t mparshm n fuqi derisa:

2.1. procedura penale t pushohet me aktvendim t forms s prer ose

2.2. aktgjykimi i shqiptuar n shqyrtim gjyqsor t merr form t prer.

Neni 158

Nse pas hyrjes n fuqi t ktij Kodi cilido afat i parapar ec, ai llogaritet n pajtim
me dispozitat e ktij Kodi, prve nse afati i mparshm ka qen m i gjat ose
dispozitat e ktij kreu e parashohin ndryshe.

Neni 159

Deri sa nuk themelohet Kshilli Prokurorial, kur ndrmjetsi caktohet nga prokurori,
shpenzimet e procedurs s ndrmjetsimit, duke prfshir pagesn e ndrmjetsuesit
paguhen nga buxheti i Ministris s Drejtsis.

Neni 160

Organet kompetente nxjerrin akte nnligjore pr zbatimin e ktij Kodi n afat prej
gjasht (6) muajve nga dita e hyrjes ne fuqi te ktij Kodi.

Neni 161

Ky kod shfuqizon Ligjin penal pr t mitur UNMIK, Rregulloren nr. 2004/8 t dats
20. 04. 2004 dhe do dispozit t ligjit n fuqi q sht n kundrshtim me t.

55
Neni 162

Ky kod hyn n fuqi pesmbdhjet (15) dit pas publikimit n gazetn zyrtare t
Republiks s Kosovs.

Kodi Nr. 03/ L-193


8 korrik 2010

Kryetari i Kuvendit t Republiks s Kosovs,

________________________
Jakup KRASNIQI

56

You might also like