3.7.

PROJEKTOVANJE ZAVARENIH KONSTRUKCIJA STATIKO OPTEREENJE

1. Vrste zavarenih spojeva
U tab. 3.2.1. su date osnovne vrste zavarenih spojeva koje se proraunavaju prema DIN 18 800/
Deo 1, sa njihovim oznakama (simbolima) prema Din 1912/ Deo 5, a u tab. 3.2.2 proraunske debljine.

Tabela 3.2.1. Osnovne vrste zavarenih spojeva za proraun prema DIN 18 800
Redni
Vrsta spoja Obeleavanje Skica i simbol
broj

1. I

2. V

3. Y

Sueoni spoj,
4. jednostrani ili obostrani U

DV (X)
5.

6. DY

7. DU

HV
8.

DHV
9.
Druge vrste spojeva,
jednostrani ili dvostrani HU
10.

11. DHU

12. HY

Neprovareni spojevi
13. DHY

Ugaoni
14.
spoj
Ugaoni spojevi
Dvostrani
15.
ugaoni spoj

16. T spoj sa tri elementa

1
 Tabela 3.2.2. Odreivanje debljine zavarenih spojeva
Redni Proraunska
Vrsta spoja Skica
broj debljina, a
1. 2. 3. 4.

1. Sueoni spoj a = t1

2. DHV (K) av

Jednostrani
ili dvostrani
av
Pokrivni
3. zavar sa a = t1
druge strane

HV
av

4. Provaren
koren

HY av
5. ugaoni av

6. HY av

Debljina ava a je
avovi bez jednaka rastojanju
provara od teorijskog
poloaja korena
DHY av sa
do povrine ava
7. dvostranim
ugaonim avom

8. DHY av

2
 1. 2. 3. 4.
Debljina ava a se
odreuje prema
9. avovi bez DHY av bez procesu zavari-
provara pripreme ava vanja. Zazor b
zavisi od procesa.
Za EPP proces b=0

10. Ugaoni av
Debljina ava je
jednaka izmerenoj
visini upisanog
ravnokrakog
trougla do
Dvostrani ugaoni teorijskog
11. av poloaja korena

Ugaoni
avovi

Ugaoni
12. av
a=+e
odgovara
Sa debljini ava prema
dubokim stavkama 10 i 11
provarom e odreeno prema
procesu zavarivanja
Dvostrani (DIN 18 800/ Deo 7)
13. ugaoni
av

14. od A na B a = t2
za t2 < t3
Ivini av Prenos
tri lima sile
15. od C na A i a=b
B

Za avove pod r. br. 5. do 8. sa uglom leba od 45 proraunska a veliina treba da se smanji za

oko 2 mm ili da se utvrdi postupkom zavarivanja. Od toga se izuzimaju avovi izvedeni u
koritastom i horizontalnom poloaju pri zavarivanju u zatiti gasom.

U tab. 3.2.3. su date proraunske duine ugaonih spojeva u direktnim vezama.

3
 Tabela 3.2.3. Duine ugaonih spojeva u direktnim vezama
Redni Proraunska duina ava
Vrsta zavarenog spoja Skica
broj l

1. Ugaoni av ivica l 2l1

2. Ugaoni av ivica i ela l b 2l1

3. Ugaoni av po obimu l l1 l 2 2b
teite blie duem avu

4. Ugaoni av po obimu l 2l1 2b

teite blie kraem avu

5. Ugaoni ili HV av l 2l1

prorezanog ugaonika

4
2. Proraun vrstoe zavarenih spojeva
Osnove prorauna su iznete prema DIN 18 800/ Deo 1.

5
6
7
 Prenos momenta torzije
Moment torzije uvodi napon smicanja u zatvorenim presecima i njihovim spojevima (t Sen
Venan). Odnos napona smicanja u avu zavarenog spoja i u osnovnom preseku je w / T = t/aw. Napon
smicanja se rauna po formuli Breta:
M
T T
2 Am t

Analiza spoja prema DIN 18 800

Osnovna formula maksimalnog graninog stanja
za projektno stanje (indeks d):
Sd/Rd 1
Za zavareni spoj vai formula za uporedni napon
(indeks v)
w,v w,R, d
Konvencionalna vrednost normalnog napona je
w, v 2 2 2
Projektni napon za av elika napona teenja fy,k:
w,R, d = wfy,k/M
fy,k za elik St 37 je 240 MPa, za St 52 je 360 MPa.
Koeficijent w koji zavisi od vrste spoja, kvaliteta ava i kvaliteta materijala, iznosi 0,80 do 1,00.
Veliina M je parcijalni stepen sigurnosti materijala.
Primer
Proveriti zavareni spoj izmeu ugaonika i veznika i veznika i stuba na slici.
Podaci:
St37; M = 1,1; aw = 3 mm; Fd = 150 kN
Dijagonalni av veznik (ploa):
- duina ava l = b + 2l1 = 50 + 2x50 = 150 mm
- povrina ava Aw = 2x15x0,3 = 9 cm2
- napon smicanja = 150/9 = 15,7 kN/ cm2
- ekvivalentni napon w,v = 16,72 = 16,7 kN/ cm2
- koeficijent w = 0,95
2
- napon teenja fy = 24 kN/ cm
- projektni napon w,R, d =0,95x24/1,1=20,7 kN/cm
2

- provera prema DIN 18 800

w,v / w,R, d = 16,7/20,7 < 1

Spoj veznik stub:

Prvi korak: sve sile treba redukovati na teite ava Gw, ija je ekscentrinost 20 mm, kako je
prikazano na slici dole levo.

8
 - Horizontalna i vertikalna komponenta sile Fd
H = Fd sin a = 150 2/2 = 106,1 kN
V = Fd sin a = 150 2/2 = 106,1 kN
- Moment M = 106,1 2 = 212,2 kNcm
- Karakteristike ava: lw = 16 cm; Aw = 2 0,3 16 = 9,6 cm2; Iw = 2 (0,3 163)/12 = 205 cm4
Provera gornje take (1) ava (slika gore desno):
= 106,1/9,6 + (212,2/205) 8 = 19,4 kN/cm2 = w,v; sa koeficijentom w = 0,95 i projektnim
naponom w,R, d = 20,7 kN/cm2 to daje w,v / w,R, d = 19,4/20,7 < 1
Provera sredine ava (taka 2)
- Statiki moment S = 2 0,3 8 8/2 = 19,2 cm2
- Napon smicanja (Moruravski): t = (106,1 19,2)/2 0,3 205) = 16,6 kN/cm2
- Normalni napon = 106,1/9,6 = 11,1 kN/cm2
- Ekvivalentni napon w,v = 16,6 2 11,12 20,0 kN/cm2
w,v / 20/20,7 < 1
Zakljuak je da je otpornost ava zadovoljavajua.
Napomene:
1. Izbor debljine ugaonog ava za t 3 mm je uslovljen sa
2 mm aw 0,7t, odnosno aw = tmax 0,5 , u mm.
2. Zavareni spoj je pod uglom u odnosu na veznik.
Prvo reenje, preporueno prema DIN
18 800 (prosto za izvoenje)
Aw1 = Aw2 = aw l
Drugo reenje
Aw1 Aw2 (Aw1 > Aw2)
Aw1 = aw1 l1
Aw2 = aw2 l2
Aw = Aw1 + Aw2 = F/w,R, d
Aw1 e1 = Aw2 e2

3. Neravnomerna raspodela napona smicanja u spoju du ugaonog ava

9
4. Spoj izmeu krovne reetke i veznika

5. Spoj tunelske sekcije sa veznikom

6. Zavarena pokrivna ploa

10
Zadaci za vebu
Za naredne konstrukcije odrediti dijagrame sila i momenata.

11
12
13
Formule za proraun napona

14
Primeri za proraun napona i dimenzija

15
16
17
18
19
20