Mga Wikain Sa Pilipinas

You might also like

Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 12

Mga

wika
sa
Pilipin
as
Ang Pilipinas ay isa sa mga bansang may pinakamaraming wika sa buong daigdig. Maliban sa
pambansang wika na Filipino kasama nang mahigit sa isang-daang (100) katutubong wika,
sinasalita rin sa bansang ito ang mga wikang banyaga tulad
ng Ingles, Mandarin, Fookien, Cantonese, Koreano, Kastila o Espanyol, at Arabe.
Ang mga katutubong wika sa Pilipinas ay napapaloob sa pamilya ng mga wika na kung tawagin
ay mga wikang Austronesyo (Austronesian Languages). Ang mga ito ay ang pangkat ng mga wika
na ginagamit ng mga tao mula sa Tangway ng Malayo (Malayan Peninsula) hanggang sa mga watak
watak na pulo ng teritoryong Polynesia sa karagatang pasipiko.
Tinatayang ito ang may pinakamalaking pamilya ng mga wika sa buong daigdig. Ngunit mas
maraming wika ang kasapi ng pamilyang ito, maliliit lamang ang bilang na pangkalahatan ng mga
taong gumagamit nito.
Sa mga katutubong wika sa kapuluang Pilipinas, ang mga sumusunod ay tanyag at malimit gamitin
sa bawat rehiyon ng bansa;

Filipino: Ang pangunahing wika sa bansa. Ito ay nakasalig sa pangunguna


ng Tagalog kasunod ng iba pang umiiral na mga pagbigkas sa Pilipinas.

Tagalog: Pangunahing wika ng mga naninirahan sa Katimugang bahagi ng Luzon. Sinasalita


ng 24% ng kabuuang bilang ng mga Pilipino sa buong kapuluan. Taal na gamit sa mga
lalawigan ng Cavite, Laguna, Bataan, Batangas, Rizal, Quezon (kilala rin sa tawag
na CALABARZON). Ginagamit rin ito sa mga lalawigan ng Mindoro, Marinduque, Romblon,
at Palawan (kilala rin sa tawag na MIMAROPA). Ito rin ang pangunahing wika ng Pambansang
Punong Rehiyon na siyang kabisera ng bansa.

Ilocano: Kilala rin sa tawag na Iloko. Pangunahing wika ng mga naninirahan sa Hilagang
Luzon. Gamit sa Rehiyon 1 at 2.

Panggasinan: Gamit sa lalawigan ng Pangasinan at ilang bahagi ng Hilagang Luzon at


Gitnang Luzon.

Kapampangan: Pangunahing wika ng mga naninirahan sa Gitnang Luzon.

Bikolano: Pangunahing wika ng mga naninirahan sa Timog-Silangang Luzon.

Sebwano: Tinatawag ding Bisaya. Pangunahing wika ng Lalawigan ng Cebu, Silangang


Negros, Bohol at malaking bahagi ng Mindanao. Tinatayang sinasalita ng 27% ng kabuuang
populasyon ng bansa.

Hiligaynon: Tinatawag ding Ilonggo. Gamit sa mga lalawigan sa pulo ng Panay at Kanlurang
Negros.

Waray-Waray: Gamit sa Silangang Visayas tulad ng mga lalawigan sa mga pulo ng Samar at
Leyte.

Mga nilalaman
[itago]

1Pambansang Wika ng Pilipinas


2Tala ng mga Wika

o 2.1Mga buhay na wika

o 2.2Mga patay na wika

3Pinaghalawan

4Tingnan din

Pambansang Wika ng Pilipinas[baguhin | baguhin ang batayan]


Ayon sa Konstitusyon ng Pilipinas:
Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino. Samantalang nililinang, ito ay dapat payabungin at
pagyamanin pa salig sa umiiral na wika sa Pilipinas at sa iba pang mga wika.
Alinsunod sa tadhana ng batas at sang-ayon sa nararapat na maaaring ipasya ng Kongreso, dapat
magsagawa ng mga hakbangin ang Pamahalaan upang ibunsod at puspusang itaguyod ang
paggamit ng Filipino bilang medium ng opisyal na komunikasyon at bilang wika ng pagtuturo sa
sistemang pang-edukasyon.
Ukol sa layunin ng komunikasyon at pagtuturo, ang mga wikang opisyal ng Pilipinas ay Filipino at,
hangga't walang ibang itinatadhana ang batas, Ingles.
Ang mga wikang panrehiyon ay pantulong na mga wikang opisyal sa mga rehiyon at magsisilbi na
pantulong na mga wikang panturo roon.
Dapat itaguyod ng kusa at opsiyonal ang Kastila at Arabic.
Ang Konstitusyong ito ay dapat ipahayag sa Filipino at Ingles, at dapat isalin sa mga pangunahing
wikang panrehiyon, Arabic, at Kastila.
Dapat magtatag ng Kongreso ng isang komisyon ng wikang Pambansa na binubuo ng mga
kinatawan ng iba't ibang mga rehiyon at mga disiplina na magsasagawa, maguugnay at
magtataguyod ng mga pananaliksik sa Filipino at iba pang mga wika para sa kanilang
pagpapaunlad, pagpapalaganap, at pagpapanatili.

Tala ng mga Wika[baguhin | baguhin ang batayan]


Mayroong 175 wika sa Pilipinas, 171 dito ay nanatiling gamit pa at 4 ay tuluyang lumipas na.
Mga buhay na wika[baguhin | baguhin ang batayan]
Ang mga sumusunod ang 175 wika sa Pilipinas:

Agta (Alabat Island)

Agta (Camarines Norte)

Agta (Casiguran Dumagat)

Agta (Central Cagayan)

Agta (Dupaninan)
Agta (Isarog)

Agta (Mt. Iraya)

Agta (Mt. Iriga)

Agta (Remontado)

Agta (Umiray Dumaget)

Agutaynen

Aklanon

Alangan

Alta (Northern)

Alta (Southern)

Arta

Ata

Ati

Atta (Faire)

Atta (Pamplona)

Atta (Pudtol)

Ayta (Abenlen)

Ayta (Ambala)

Ayta (Bataan)

Ayta (Mag-Anchi)

Ayta (Mag-Indi)

Ayta (Sorsogon)

Balangao
Balangingi

Bantoanon

Batak

Bicolano (Albay)

Bicolano (Central)

Bicolano (Iriga)

Bicolano (Hilagang Catanduanes)

Bicolano (Timog Catanduanes)

Binukid

Blaan (Koronadal)

Blaan (Sarangani)

Bolinao

Bontoc (Central)

Buhid

Butuanon

Caluyanun

Capampangan

Capiznon

Cebuano

Cuyonon

Davawenyo

English / Ingles

Espanyol / Kastila / Spanish / Castillian


Filipino

Finallig

Ga'dang

Gaddang

Giangan

Hanunoo

Higaonon

Hiligaynon

Ibaloi

Ibanag

Ibatan

Ifugao (Amganad)

Ifugao (Batad)

Ifugao (Mayoyao)

Ifugao (Tuwali)

Iloko

Ilongot

Inabaknon

Inonhan

Intsik (Mandarin)

Intsik (Min Nan)

Intsik (Yue)

Iranon probinsiya ng Shariff Kabunsuan, Maguindanao, Lanao Del sur at parte ng


Zamboanga[kailangan ng sanggunian]
Iraya

Isinai

Isnag

Itawit

Itneg (Adasen)

Itneg (Banao)

Itneg (Binongan)

Itneg (Inlaod)

Itneg (Maeng)

Itneg (Masadiit)

Itneg (Moyadan)

Wikang Ivatan

I-wak

Kagayanen

Kalagan

Kalagan (Kagan)

Kalagan (Tagakaulu)

Kalinga (Butbut)

Kalinga (Limos)

Kalinga (Lower Tanudan)

Kalinga (Lubuagan)

Kalinga (Mabaka Valley)

Kalinga (Madukayang)
Kalinga (Southern)

Kalinga (Upper Tanudan)

Kallahan (Kayapa)

Kallahan (Keley-i)

Kallahan (Tinoc)

Kamayo

Kankanaey

Kankanay (Northern)

Karao

Karolanos

Kasiguranin

Kinaray-a

Magahat

Maguindanao

Malaynon

Mamanwa

Mandaya (Cataelano)

Mandaya (Karaga)

Mandaya (Sangab)

Manobo (Agusan)

Manobo (Ata)

Manobo (Cinamiguin)

Manobo (Cotabato)
Manobo (Dibabawon)

Manobo (Ilianen)

Manobo (Matigsalug)

Manobo (Obo)

Manobo (Rajah Kabunsuwan)

Manobo (Sarangani)

Manobo (Kanlurang Bukidnon)

Mansaka

Mapun

Maranao

Masbatenyo

Molbog

Palawano (Brooke's Point)

Palawano (Central)

Palawano (Southwest)

Pangasinense

Paranan

Philippine Sign Language

Porohanon

Ratagnon

Romblomanon

Sama (Central)

Sama (Pangutaran)
Sama (Southern)

Sambal

Sangil

Sorsogon (Masbate)

Sorsogon (Waray)

Subanen (Central)

Subanen (Northern)

Subanon (Kolibugan)

Subanon (Western)

Subanon (Lapuyan)

Sulod

Surigaonon

Tadyawan

Tagabawa

Tagalog

Tagbanwa

Tagbanwa (Calamian)

Tagbanwa (Central)

Tausug

Tawbuid (Eastern)

Tawbuid (Western)

Tboli

Tiruray
Waray-Waray

Yakan

Yogad

Zamboangueo; Chavacano (Chabacano de Zamboanga)

Caviteo; Chavacano (Chabacano de Cavite)

Ternateo; Chavacano (Chabacano de Barra)

Ermiteo; Chavacano (Chabacano de Ermita)

Wikang Bolinao

Wikang Hernan
Mga patay na wika[baguhin | baguhin ang batayan]

Agta (Dicamay)

Agta (Villa Viciosa)

Ayta (Tayabas)

Katabaga

You might also like