Professional Documents
Culture Documents
TK Huong
TK Huong
Tm tt. Gii thut di truyn (GAs) trong lnh vc tin hc l mt trong nhng
gii thut th v, bi v n m phng qui lut u tranh sinh tn ca t nhin v
cng l mt gii thut v cng hiu qu i vi cc loi bi ton ti u. Trong bi
vit ny, chng ti trnh by nhng c im c bn nht ca GAs, nu mt vi ng
dng v mt s cng trnh nghin cu v GAs c cng b trong nc.
1. M u
Nh bc hc Charles Darwin nu ra l thuyt v s tin ha t nhin ca cc
loi vt, qua nhiu th h sinh vt pht trin da trn nguyn l ca s chn lc t
nhin loi no thch nghi th s tn ti, nh ta thy trong t nhin cc loi vt s
cnh tranh nhau v ni tr n, thc phm,cc c th cng loi cn cnh tranh nhau
thu ht bn tnh trong ma sinh sn do nhng c th no t thch nghi th t c
c hi tn ti hn v nhng c th thch nghi c th s pht trin v cho ra nhiu
con ci. Trong qu trnh sinh sn s t hp cc c tnh tt t t tin, sau mt vi th
h nhng loi tin ha t nhin s thch nghi hn trong mi trng pht trin. Da
trn nn tng l thuyt tin ha t nhin ny, n nm 1975 Holland pht trin
tng ny vo h thng nhn to, ng p dng nguyn tc ny ti u ha cc vn
v xy dng thut ton di truyn (GAs). Hin nay GAs c xem nh mt cng
c mnh m gii quyt cc vn v tm kim v ti u ha phc tp nh thi
gian biu, lp k hoch mua sm, Trong bi vit ny, chng ti nu ra cch thc
hot ng v cc ng dng ca GAs gii quyt cc bi ton c th.
2. Kt qu chnh
2.1 Gii thut di truyn (GAs)
GAs l mt k thut ca khoa hc my tnh nhm tm kim gii php thch hp
cho cc bi ton ti u t hp (combinatorial optimization), l mt phn ngnh ca
gii thut tin ha, vn dng cc nguyn l ca tin ha nh: di truyn, t bin,
chn lc t nhin, v trao i cho. N s dng ngn ng my tnh m phng
qu trnh tin ho ca mt tp hp nhng i din tru tng (gi l nhng nhim
sc th), ca cc gii php c th (gi l nhng c th) cho bi ton ti u ha vn
. Tp hp ny s tin trin theo hng chn lc nhng gii php tt hn.
GAs cng nh cc thut ton tin ho, u c hnh thnh da trn mt quan
nim c coi l mt tin ph hp vi thc t khch quan. l quan nim "Qu
trnh tin ho t nhin l qu trnh hon ho nht, hp l nht v t n mang
tnh ti u". Qu trnh tin ho th hin tnh ti u ch th h sau bao gi cng tt
hn th h trc.
94
HI NGH NCKH KHOA SP TON-TIN THNG 05/2015
Ngy nay, GAs cng tr nn quan trng, c bit l trong lnh vc ti u ho,
mt lnh vc c nhiu bi ton th v, c ng dng nhiu trong thc tin nhng
thng kh v cha c phng php hiu qu gii quyt.
2.1.1 Cc tnh cht ca gii thut di truyn
GAs l k thut chung, gip gii quyt vn bng cch m phng s tin ha
ca con ngi hay ca sinh vt ni chung (da trn thuyt tin ha mun loi ca
Darwin), trong iu kin qui nh sn ca mi trng. Mc tiu ca GAs khng
nhm a ra li gii chnh xc ti u m l a ra li gii tng i ti u.
Mt c th trong GAs s biu din mt gii php ca bi ton. Tuy nhin,
khng ging vi trong t nhin l mt c th c nhiu nhim sc th (NST) m
gii hn trong GAs, ta quan nim mt c th c mt NST. Do , khi nim c th
v NST trong GAs coi nh l tng ng.
Mt NST c to thnh t nhiu gen, mi gen c th c cc gi tr khc nhau
quy nh mt tnh trng no . Trong GAs, mt gen c coi nh mt phn t
trong chui NST.
Mt tp hp cc c th c cng mt s c im no y c gi l qun th.
Trong thut gii di truyn, ta quan nim qun th l mt tp cc li gii ca mt bi
ton.
2.1.2 Cc bc c bn ca gii thut di truyn
Bt u
Nhn cc tham s
ca bi ton
Khi to qun th
ban u
iu kin
dng
Sinh sn
Lai ghp
La chn gii php tt
nht
t bin
Kt
thc
95
HI NGH NCKH KHOA SP TON-TIN THNG 05/2015
96
HI NGH NCKH KHOA SP TON-TIN THNG 05/2015
97
HI NGH NCKH KHOA SP TON-TIN THNG 05/2015
98
HI NGH NCKH KHOA SP TON-TIN THNG 05/2015
1
Hong Kim - Nguyn Thanh Tng, Tp ch Tin hc v iu khin hc, T.21, S.2, 2005
2
Nguyn Hu Mi- V nh Ha, Tp ch khoa hc v cng ngh 50(6)(2012)
99
HI NGH NCKH KHOA SP TON-TIN THNG 05/2015
3
Hong Xun Hun Nguyn Vit Thng, Tp ch tin hc v iu khin hc, 2001
4
Nguyn c Ngha Nguyn Ngc Dng, Hi ngh Khoa hc ln th 20-HBK H Ni
5
Nguyn Thanh Hng, H QG TP HCM
6
Nguyn Trn Hip, TT KHCNQG, 2011
100
HI NGH NCKH KHOA SP TON-TIN THNG 05/2015
nhiu lnh vc th gii thc chng minh rng GAs l mt k thut ti u mnh
m v thit thc.
TI LIU THAM KHO
1. N. . Thc (2001), Tr tu nhn to-Lp trnh tin ha, NXB Gio Dc.
2. S. N. Sivanandam, S. N. Deepa (2008), Introduction to Genetic Algorithms,
Springer.
3. Freisleben, P. Mers (1996), New genetic local search operator for the
travelling, University of Siegen.
101