Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 215

18 Pht | Peter Bregman

1|http://www.taisachhay.com
18 Pht | Peter Bregman

18 PHT
Tc gi: Peter Bregman

Bin tp Ebook: http://www.taisachhay.com

Ebook thc hin dnh cho nhng bn cha c iu kin mua sch.

Nu bn c kh nng hy mua sch gc ng h tc gi, ngi


dch v Nh Xut Bn

2|http://www.taisachhay.com
18 Pht | Peter Bregman

NI DUNG
18 PHT ................................................................................................................ 2
LI GII THIU ................................................................................................. 7
I. Tm Dng .......................................................................................................13
1. Chuyn ng Chm Li .......................................................................15
2. C B Khin Ngi C Su Dng Li .............................................19
3. Ngy Andy Ri S Lm Sm .............................................................23
4. Lnh Cng Gia Ma Xun ................................................................26
5. a Tnh Cch Khng Phi L Mt Chng Ri Lon .................31
6. Ti Sao Chng Ta Thch Susan Boyle ............................................35
7. Bn Khng Cn Phi Thch Anh Ta ................................................38
II. Lm G Trong Nm Nay? .........................................................................43
8. Lm G Khi Bn Khng Bit Phi Lm G .....................................45
9. Ti Lp Tr Chi ....................................................................................49
10. Ti S Ly Con Tm ...........................................................................53
11. Nhng Ch Ngi m p ...................................................................55
12. V C Trng Cu Mng 155 Hnh Khch...............................59
13. Ai Cng C Th Hc Cch Trng Cy Chui .............................63
14. Cng Thc Tm Thy Cng Vic Thch Hp ......................66
15. iu G Quan Trng i Vi Bn? ................................................71
16. Ti L Bc Cha M M Ti Buc Phi Tr Thnh ..................75
17. Ti Ht Hn Chn Ngn Lt ..................................................79
18. Khi Tng Lai Khng R Rng ......................................................82

3|http://www.taisachhay.com
18 Pht | Peter Bregman

19. C Th Vy .............................................................................................87
20. Lm G Trong Nm Nay? ..................................................................91
III. Lm G Trong Hm Nay? .......................................................................97
21. Ny Anh Bn, Xy Ra Chuyn G? ....................................... 100
22. Tng Ch Chim Mt ........................................................................ 102
23. n Nhm Tng ................................................................................ 107
24. Ngy Mai L Khi No? .................................................................... 111
25. Quy Lut 3 Ngy ............................................................................... 115
26. Bn L Ai?............................................................................................ 118
27. Bn S Ngc Nhin V Nhng G Bn Pht Hin Mt Khi
Bn Ch n ................................................................................................. 123
28. 18 Pht Qun L Mt Ngy Ca Bn ................................. 126
IV. Lm G Trong Thi im Ny? ........................................................ 132
29. Di Chuyn Ci Bn ........................................................................... 135
30. ng Bao Gi T B Vic n King Khi ang c Thc
n Trng Ming ............................................................................................ 140
31. Gii Php Nintendo Wii ................................................................. 143
31. C m Kt Hp ............................................................................... 147
32. Ti L Kiu Ngi ........................................................................ 152
33. Ong bp cy t sng tm tr ti ............................................... 157
34. Mi Quan H Hp Tc Mt Thi Gian ..................................... 162
35. Nhng B i ................................................................................... 165
36. Ln Th Ba ......................................................................................... 169
37. Chng Ta Vn Cha Mun............................................................ 172

4|http://www.taisachhay.com
18 Pht | Peter Bregman

38. Con Khng Mun n Lp Hc Trt Tuyt ....................... 176


39. Chng Ti S B Tr. Chng Ti S Qun Anh. Chng Ti S
Thay Th Anh. .................................................................................................. 179
41. Obama C eo Dy Chuyn Ngc Trai Khng? ................... 183
42. Bn C Ph Thuc Khi ang Lm Vic Khng? ................... 187
43. Vn Khng Phi L Nhng K Nng Ta Tht S C .... 192
44. V Sao iu Ny Khng Hiu Qu Vi Bn? .......................... 196
45. ng Dng Bng R Trong Sn Bng .............................. 202
KT LUN........................................................................................................ 207
46. Bn Khng C 10 Cch Hnh X Vng .................................... 207
LI CM N ................................................................................................... 213

5|http://www.taisachhay.com
18 Pht | Peter Bregman

Tng em, Eleanor, v cc con Isabelle, Sophia, Daniel.


C nh truyn cm hng cho anh vit quyn sch ny.
Khi Molly n vn phng vo ngy u tin tip nhn cng
vic trng phng nghin cu v pht trin ca mt ngn hng u
t c quy m va, c m my vi tnh ln, ng nhp bng mt khu
cng ty, m hp th in t, v h hc mm v kinh ngc.
C va nhn vic cha n mt pht m hp th ca c c
n 385 th cn c. Phi mt nhiu ngy c mi c th xem xong
nhng thng tin ny. Khi t hn c s c thm hng trm th mi
na.
Hy ngh v cuc chin mi ngy ca bn vi hng ng trch
nhim v ngha v. bao gi bn cm thy kit sc khi mt tri
va tt nng v nhn ra mnh cha lm vic g xong c?
18 PHT Xc nh mc tiu, lm ch s phn tm v gt hi
thnh qu Da trn nhng bi vit ni ting ca chnh tc gi cho
tp ch Harvard Business Review, quyn sch 18 PHT nh nhng
cho c gi thy cch vt qua s phn tm thng nht tp
trung vo nhng mc tiu ch cht v u tin hng u trong cuc
sng.
Bregman a ra lp lun rng cch tt nht chng li s phn
tm khng hu ch l to ra nhng s phn tm hu ch. Thng qua
nhng chng sch ngn gn, d c d hiu v li k chuyn hp
dn, thuyt phc, tc gi cho chng ta thy cch i xuyn qua nhng
email, tin nhn, in thoi v nhng cuc hp di v tn tp
trung thi gian v nng lng vo nhng g chng ta tht s quan
tm.
PETER BREGMAN vit bi cho cc tp ch Harvard Business
Review, Fast Company v Forbes. ng cung cp nhng bi bnh lun
cho i CNN, l khch mi thng xuyn trn i ra-i-, v i khp

6|http://www.taisachhay.com
18 Pht | Peter Bregman

th gii din thuyt v cch sng, lm vic v lnh o hiu qu.


L CEO ca cng ty Bregman Partners, ng c c hi lm vic vi
nhiu qun l cp cao n t nhng doanh nghip ln xp hng
trong Fortune 500 ln cc cng ty mi khi nghip v nhng t
chc phi li nhun. ng sng thnh ph New York v c th lin
h thng qua trang web www.PeterBregman.com.

LI GII THIU
Khi Molly n vn phng vo ngy u tin tip nhn cng
vic trng phng nghin cu v pht trin ca mt ngn hng u
t c quy m va, c m my vi tnh ln, ng nhp bng mt khu
cng ty, m hp th in t, v h hc mm v kinh ngc.
C va nhn vic cha n mt pht m hp th ca c c
n 385 th cn c. Phi mt nhiu ngy c mi c th xem xong
nhng thng tin ny. Khi t hn c s c thm hng trm th mi
na.
Chng ta bt u lm vic mi ngy v bit rng khng th hon
thnh ht mi th. Ri chng ta nhn li nhng nm thng qua, t
hi n tri v u v ti sao chng ta vn cha t c nhng g
mnh mong mun.
Thi gian l th duy nht khng th vn hi mt khi mt i.
Mt tin, bn c th kim li nhiu hn. Mt mt ngi bn, bn vn
c th cu vn mi quan h. Mt vic, bn c th tm cng vic mi.
Nhng nu mt thi gian, n s ra i vnh vin.
Ti c mt ngi bn, mt ngi Do Thi tn l Hayyim Angel,
anh lun mang theo ti liu c mi khi i n cc cuc hn. Ti
sao? Bi v, anh cho hay, theo Talmud [sch lut Do Thi], nu ai
tr hn th ngi phm phi ti n cp n cp s thi gian
m ngi ta phi b ra i h. l hnh thc n cp ti t nht

7|http://www.taisachhay.com
18 Pht | Peter Bregman

v th b ly cp khng th c tr li. Ti khng mun khin ai


phi phm ti, vy nn ti mun chc chn mt iu rng, nu ti
phi i mt ai , h s khng bao gi c th nh cp thi gian
ca ti.
Vy m chng ta li lin tc nh cp thi gian ca chnh mnh.
Hy suy ngm v 3 cu chuyn di y Bill khng hi th k
ca anh v cuc hp c ln lch, nhng by gi khi anh ang
tham d cuc hp v ngn n tn c anh c g mnh hi.
Bill m chic BlackBerry ln v bt u c email. Anh ang chm
ch vo th ang cm trn tay th Leticia, sp ca anh, t nhin gi
tn anh. Anh nhn ln v nghe Leticia hi, Anh ngh chng ta nn
lm g? Bill hon ton khng bit Leticia ang ni v vic g. Thi
khc y tri i u?
Rajit ngi xung m laptop ra vo lc 9 gi sng ngy th t,
bit r rng anh cn phi lm mt vic: trong vng 2 ngy phi vit
xong bn k hoch cho khch hng mi. Th nhng, 3 cuc in
thoi, 15 email, 2 ln i v sinh, 30 pht mua v my bay cho k ngh
gia nh v sau l 4 cuc hi thoi vi nhn vin, anh vn cha
th bt tay vo vic. Lc ny tr l ca anh va mi nhn tin nhc
nh rng trong 15 pht na anh c mt cuc hp vo ba tra. C
ngy ca anh tri i u?
Marie n tham d bui hp lp ph thng trung hc ln th 25
v ngay lp tc ti nh thy li hnh nh ca c nm 17 tui. Chng
ti ngi xung tr chuyn. C vn y nh nhng g ti nh xinh p,
thng minh, ti nng, can m, chn tht ngoi tr mt im. V
rng ngi v sc so ca c bin mt. C ni: Mnh yu chng v
cc con; cng vic ca mnh rt tt. Tht ra th ton b cuc sng ca
mnh u tt. Nhng n ch nh vy thi: tt. Mnh cha tht s
hon thnh mt vic g. Mi nm mnh u ln k hoch, nhng m,

8|http://www.taisachhay.com
18 Pht | Peter Bregman

cu bit y, chuyn ny chuyn kia c pht sinh. C cm nhn


c kh nng tim n bn trong mnh. C c nhiu vic mun lm.
Nhng v l do g c khng thc hin c. Nhng nm thng
ca c tri i u?
Theo nh lut 1 v chuyn ng ca Newton, mt vt s tip tc
chuyn ng u cho n khi n chu tc dng ca ngoi lc. Nhng
g ng vi vt th th cng ng i vi con ngi.
Hoc l chng ta i sai ng nhng khng th t mnh dt ra
c, hoc chng ta chn ng ng nhng lin tc b nh vng
ra.
Nu chng ta mun cm thy hi lng khi nhn li nhng g mnh
lm sau mt ngy, mt nm, hay mt khong thi gian no
th chng ta phi ph v nhng khun mu trn. Chng ta cn thot
khi tnh , nhng s xao nhng hng ngy, v c cch phn ng theo
cm tnh ca bn thn. Chng ta cn phi can thip vo cuc sng
ca chnh mnh.
Ngay c khi chng ta nhn ra iu th vn rt kh thc
hin. Ni vy khng c ngha l Marie khng mun c mt gia nh.
C mun. V c hon ton khng mun thay i n. Ch l vai tr ca
c trong gia nh ln t tt c nhng th khc trong cuc sng
ca c, nn khi mt nm tri qua, c nhn li v t hi ton b qung
thi gian tri v u v ti sao c khng h cm thy vui v. Sang
nm, c vn khng chc mnh phi lm g thay i iu .
Rajit ln k hoch vit bo co, nhng mt s tc ng khin
anh i chch ng. C th nhng vic chen ngang l quan trng,
nhng vn l ht mt ngy tri qua m anh vn cha vit xong
bn bo co.
Cn Billy, anh chc chn khng d nh s m mi vo ci th
ang cm trn tay; email khng h quan trng n th. Nhng

9|http://www.taisachhay.com
18 Pht | Peter Bregman

th gy xao lng tr thnh trung tm ch v ngay thi im


kin ca anh tr nn cp thit, th tt c nhng g anh c th lm li
l a mt nhn sp mt cch tht thn.
18 Pht cung cp mt gii php cho nhng vn . N mang
n cch thc lm ch mt nm, mt ngy v c mt thi im ngn
ngi ton din, chng ta c th tp trung thc hin nhng g
chng ta cho l quan trng nht. l bc tin quyt ginh li
cuc i mnh.
phn 1, Tm Dng, bn s t nn tng v t tng trong
quyn sch ny v bin chng thnh hnh ng. Trong phn ny, ti
s chia s nhng thi quen v quan nim gip bn nhn thy nhng
c hi m bn khng th nhn thy nu lm khc i. Phn ny s
gip bn tp trung vo nhng iu ng n, bin chng thnh k
hoch thng ngy, theo st k hoch v trnh s xao lng vn
lun chc ch bo mn n lc ca bn.
Trong phn 2, Lm G Trong Nm Nay?, bn s c hng dn
cch t chc cuc sng ca mnh xoay quanh nhng vic quan trng
vi bn, khin bn hnh phc, gip bn pht huy nng lc ca mnh
v tin n nhng mc tiu nh. Trong phn ny, ti s chia s
bn yu t m bn nn n lc thc hin trong mt nm. Chng ta s
xem xt mt s nguyn nhn khin s tp trung ca mnh i lch
ng ry, ng thi ti s a ra nhng cch thc trnh vic
chch hng ny. Trong chng cui ca phn ny, bn s c th
tng hp tt c li v to ra trng tm ca mi nm: 5 kha cnh m
bn mun tp trung phn ln thi gian trong nm vo .
Trong phn 3, Lm G Hm Nay?, bn s hc cch chuyn trng
tm ca nm thnh k hoch 18 pht mi ngy, bo m hon thnh
nhng vic cn c hon thnh, ln k hoch cho mt ngy tht

10 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

cht ch n tr nn hiu qu, khin bn hi lng v l bc tin


ng k trong cng cuc hon thnh mc tiu ca nm.
Trong phn 4, Lm G By Gi?, bn s hc cch x l s xao lng
bng cch s dng n, hoc n trnh n. Bn s hc c cch
thc y bn thn, cch vt qua cm d ngay c khi bn cm thy
mun t b v cch bo v bn thn cng nh thi gian ca bn
bng cch to ra nhng ranh gii ng n. Phn ny c chia
thnh 3 phn nh Lm ch th ch ng, Lm ch nhng ranh gii
v Lm ch bn thn vi nhng mo nh n gin cng mt s
nguyn tc gip bn i ng hng.
Cui cng, phn kt, By gi th sao?, cung cp phng php to
c bn gip bn i ng hng.
c rt nhiu quyn sch v cch qun l thi gian ngoi kia c
gng ch cho bn cch t c tt c mi th. Tht sai lm. Bi v
vic hon thnh tt c mi th l iu khng th. Ch mi chuyn c
gng hon thnh mi th thi cng nguy him, bi bn s khng
th tp trung vo nhng vic quan trng.
Quyn sch ny s gip bn a ra nhng quyt nh thng
minh v ng n v nhng g ng v khng ng lm. N cng
mang n cho bn cc cng c v k nng n gin theo ui
nhng quyt nh , nh vy bn c th dnh thi gian cho nhng
vic cn thit v trnh nhng th khng cn thit. ng thi, quyn
sch ny cng gip bn tn hng qu trnh thc hin nhng vic
quan trng .
ng trong cn h ca mnh ti New York, ti g vo ng dng
Google Earth trong chic iPhone. Google Earth cung cp bn v
tinh ca ton th gii. Khi va m ng dng ln, bn s thy Tri
t ang xoay trn trong v tr, nh th mn hnh in thoi ca
bn l ca s ca mt chic tu v tr ang bay trn bu kh quyn

11 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

ca Tri t. Sau , n t t xoy vo v tr ca bn v khi hnh nh


tr nn r rng, chi tit hn, bn s c cm gic nh ang h cnh.
u tin, bn nhn thy t nc mnh, sau n khu vc nh hn,
ri n thnh ph bn ang sng, cui cng bn s thy chnh xc
con ng m bn ang .
Tuy nhin , ln ny khi ti m ng dng ln, n th hin
Savannah, Georgia, l a im cui cng khi ti dng ng dng ny.
Vy nn ti nhn vo vng trn nh gc di bn tri nt TM V
TR CA TI sau Google Earth hng ti ln khng trung, di
chuyn ti n New York v cui cng p xung con ng ti
ang ng. Khi n , n mt vi giy n nh v chnh tiu
im.
Hy xem 18 Pht nh nt TM V TR CA TI trong cuc sng.
N s dn dt bn n vi con ngi hiu qu nht ca bn. N cho
bn ci nhn r rng v bn thn bn v mi trng xung quanh,
cung cp mt tm bn bn i n ni bn mun n. N chnh
l chng trnh ng dng gip bn lm ch cuc i mnh, khng
phi da vo nhng g bn t c hay nhng g ngi khc
mun bn t c, m bng vic xc nh v tr hin ti ca bn v
mc tiu bn mun tin n trn con ng ca mnh.
18 Pht s dn bn v vi bn cht con ngi bn v pht huy
ti a tim nng ca bn nhm t c nhng mc tiu khin bn
cm thy hnh phc, hu dng v thnh t. V nu bn i lch
hng d t hay nhiu ra khi mc tiu trng tm th cng ng
lo lng, 18 Pht s gip bn quay tr li ng ng.
Ti vit quyn sch ny Molly, Bill, Rajit, Marie v c bn
na nhn li vo thi im kt thc ca mt thi khc, mt ngy,
mt nm v, khi n lc, mt i v c th tht ln rng: Ti
s dng thi gian ca mnh ng n.

12 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

I. Tm Dng
Bay ln trn th gii ca bn
Ti khi nghip vo nm 1998, trong cn h mt phng ng
tng 5 ca mt ta nh khng c thang my. M c ca ti l gy
dng mt cng ty t vn qun l ton cu tr gi hng triu -la,
bao gm cc nh t vn, chuyn gia o to v hun luyn vin c
kh nng gip mi ngi lnh o, qun l, lm vic v sng thnh
t hn. Mt c m ln.
Khi , ti khng c bt k khch hng no v ti sn duy nht
ca cng ty l mt my vi tnh. Trong 6 thng u tin, ti phi cm
c bng khon tin tit kim ca mnh v hot ng kinh doanh
khng my thnh cng. Cng ty khng th nui ni bn thn ti, ch
ng ni n i ng t vn vin.
Sau , ti k c hp ng ln vi mt ngn hng u t c
ting tm. l c t ph ln, mt d n m ti c th dng lm
bn p xy dng s nghip ca mnh. Ti cn phi nhanh chng
tp hp mt i ng ban u l 6 t vn vin, v sau , nu mi
vic theo ng k hoch, thm 50 ngi na. Ti nh mnh ngi
trong phng khch/phng n/nh bp rng 60 mt vung cng vi
bn gi ca ti l Eleanor, lng trn y phn khi vi c hi c
c, cng nh hi hp vi th thch trc mt; liu ti c thnh
cng hay khng?
Ti xy dng mt i tin phong lm vic in cung tha
mn yu cu ca khch hng. Sau , d n c m rng, i ng
nhn vin ca ti cng vy. T New York n Chicago, San
Francisco, Paris, London, Tokyo v Hong Kong. Vi i ng nhn
vin m rng hn, lng khch hng ca ti cng tng dn ln.

13 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Ti xy dng cng ty m c ca mnh trong mt khong


thi gian ngn khng th tng tng ni. l nhng g ti k
vng, nhng g nm trong k hoch ca ti.
Nm u tin , ti kim c s tin bng 3 nm trc cng
li. Nm th hai, ti nhn i s , v vo nm th ba, ti bt u
m tng n vic v hu trong vng mt thp k ti.
Tuy nhin, gia nhng thnh cng , ti nhn ra c mt th ti
cha tng d tnh n: hnh phc ca ti.
V l do no , ti khng cm nhn thy mnh ang lm ng
vic, vi ng ngi, theo ng cch pht huy ti a tim nng
ca mnh. Khi , ti khng bit l do ti sao v cng qu bn rn
nn khng bn tm tm hiu. Thm na, mi vic u c v thun
li; ti sao phi lm ri ln? Vy nn ti tip tc nhng vic mnh
ang thc hin.
Sau mi th sp ; cuc cch mng dotcom, nn cng nghip
dch v ti chnh, nhu cu v t vn, v theo , l cng vic kinh
doanh ca ti.
Vo thi im , Eleanor v ti kt hn, Isabelle cho i, v
chng ti lm vo tnh cnh kh khn. Cc ha n c cht chng
m thu nhp ca ti th nhanh chng gim st. Ti ri vo khng
hong, nhng ng thi li cm thy mt s nh nhm yn ng v
k l. Gi y, ti li bt u m tng, khng phi v vic ngh hu,
m l v mt khi u hon ton mi, ginh li quyn t ch
cuc i mnh.
Th l ti ng k hc lp din xut, cn nhc vic np n vo
trng y, cui cng quyt nh xin vo mt trng gio trng Do
Thi gio, bt u gy qu u t o (bng tin o xem ti c
thch v c kh nng lm cng vic hay khng), v tip tc suy
ngh. Ti ang tm kim.

14 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Ti sng chm li, o ngc ang tin v pha trc ca


mnh, dng li mt cht trc khi la chn mt iu g , dnh
nhiu thi gian ngh ngi hn v tm tr mnh th th. Ti bt
u xem xt bn thn v th gii quanh mnh cn thn hn, nh th
ti nhn ra nhng kha cnh tim n v cha h c s dng n
hay ti u ha ca mnh. Ti bt u cm nhn c ngun sc
mnh ang ln dn bn trong mnh. Mt tim nng cha c khm
ph.
Ti cha bit tim nng l g, nhng ti hon ton chc chn
rng n ng c khai ph. V vy ti tip tc tri nghim v lu
tm n n.
Trong thc t, ti nhn nt TM V TR CA TI. Khi lm vy,
ti c nm thng ln khng trung v c ci nhn ton cnh v th
gii ca mnh.
Nhng g ti thy c khi tm dng v tm quan st
chnh l mc d ti i lch khi ng ray, ti tht s khng b y
i qu xa, v c mt con ng an ton quay tr li. Ti nhn
thy mt con ng lm ch cuc i mnh, cng l con ng cho
php ti ton tm ton vi cng vic v cuc sng ti la chn,
ti dnh thi gian cho nhng vic quan trng, nhng vic ti c kh
nng lm v nhng vic ti thch lm.
Nhng ti ang ni nhiu qu ri, bi ngay lc ny y, trong
phn 1 ca 18 Pht, bn sp c a vo khng trung. Bn cn
mt ci nhn ton cnh. lm c vy, bn phi nhn vo nt TM
V TR CA TI, sau phi dng li bn thn bn c th bay
ln vng quanh th gii ca mnh, chun b p xung ngay v
tr m bn mun n.

1. Chuyn ng Chm Li

15 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Gim tc qu trnh tin v pha trc


Ti tng di chuyn nhanh ht sc c th nhng li chng i n
u, y l cm gic m ti hay c. Tuy nhin, ln ny ti c v thn
trng hn: Ti ang tp p xe p.
Khi chic khn vt trn ghi-ng xe ri xung sn, ti c gng
dng p v xung xe. C gng trong trng hp ny l mt t ch
hot ng. Ti khng th dng li. n gin l v lc tin ti qu
mnh. Bn p c nh th t n di chuyn vy. Ti phi mt mt
khong thi gian gim tc trc khi c th dng hn.
di chuyn l th rt kh khng li.
V d, tri qua 15 pht tranh lun mt quan im chnh tr vi
bn b, ti nhn ra ti khng my chc chn v quan im ca mnh.
Nhng bn ti li tranh lun qu d di n mc ti t t mnh vo
v tr i lp vi anh ta, kch lit bnh vc nhng kin m bn thn
ti cn cha hiu r. V iu rt kh kt thc.
N cn c bit kh dng li hn khi bn quyt tm chng t
mnh ng, khi bn dnh thi gian, nng lng, cm xc, v i
khi c tin bc na, cng c quan im ca mnh.
Ti c vi ngi bn kt hn v ly hn trong vng mt hoc hai
nm.
H u ni vi ti rng ngay t khi chun b kt hn, h nhn
ra cuc hn nhn ny khng n. Nhng h tin qu xa v khng
bit lm th no dng li. Cu chuyn tng t cng xy ra vi
mt vi ngi khc m ti quen, nhng ngi u t vo cc d n
ch mang n kt cc chua cht. H bit rng iu s khng mang
li kt qu tt p, nhng h u t vo qu nhiu n mc
h khng th tha nhn sai lm. Trong mt vi trng hp, h cn
thm tin vo v cui cng trng tay.

16 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

C lc mi vic cng khng qu kch tnh nh vy. C th ch l


mt cuc tranh lun v vic u t ci g vo d n no. Hoc l
quyt nh c tip tc theo ui mt c hi no hay khng.
Khi bn cm thy mnh ang phm sai lm, nhng bn qu
nhiu cng sc vo vic n mc hnh ng rt lui khin bn
thy v cng xu h, th lm th no dng bn p?
C 2 phng n gip ti c th ngng vng chuyn ng ca
mnh li: Gim tc v Bt u li.
1. Gim tc. Nh ti nhn ra khi ang p xe, vic p ngc
li o chiu chuyn ng ngay lp tc l khng th c. S rt
c ch khi bn nhn nhn s vic ny nh mt quy trnh. u tin,
hy dng vic p xe qu nhanh li. Sau , khi chuyn ng
gim, hy t t bt u i hng.
Trong mt cuc tho lun, khi bn thy mnh i qu xa v
ngh rng bn c th sai, hy gim vic tranh lun v kin ca
mnh li v lng nghe nhng ngi khc nhiu hn. Hy tm ha
hon bng nhng pht biu th ny: Quan im ny rt hay; ti cn
suy ngh v n nhiu hn. Hoc l, Hy gii thch thm v iu bn
ni. Lng nghe l phng php gim hon ho v khi bn
khng cn phi a ra bt k kin no.
Trong trng hp l mt cuc u t ti chnh m bn khng
nm chc, ng rt ton b m hy thu nh quy m li, ngha l bn
bt u t vo chuyn khng nh mnh ang ng.
2. Bt u li. y l mt tr chi tinh thn m ti hc c t
mt ngi bn thnh cng trong lnh vc u t. Ti ang do d v
vic bn mt d n hot ng km. Bn ti hi th ny: Nu ti
khi s li vi ci gi ca hm nay, th ti c mua d n khng?
Ti quyt nh bn n ngay hm y.

17 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Nhng g xy ra trong qu kh chc chn tc ng n nhng


quyt nh ca chng ta hm nay. Nu ti thu mt ngi v u t
cng sc cng nh tin bc anh ta thnh cng, th ti kh lng
tha nhn rng anh ta ang tht bi. Nhng nu ti bit c nhng
vic hin ti, liu ti c thu anh ta khng? Nu khng, th ti nn
bung anh ta ra. Tng t i vi nhng d n m ti h tr, hay
mt quyt nh m ti ang xc tin. Ti tng tng mnh l ngi
qun l mi tip nhn d n . Liu ti c tip tc khng? C u
t thm khng? Hay l b i?
Ti thy s bt lc ca con ngi trong vic tha nhn sai
lm hy hoi cuc sng hn nhn v lm sp s nghip ca h
nh th no. a s h u ni vi ti rng l v h khng mun
th hin s yu ui ca mnh. Nhng tht ra, vic i mt vi sai
lm ca bn thn, hay thm ch l t cht vn quan im ca mnh
u cn mt bn lnh mnh m. V nhng ngi khc cng s nhn
nhn nh th. Nhng nh lnh o v i u c t tin xem xt
k cng quan im ca h v ci m vi kin ca mi ngi xung
quanh, bng cch p dng k thut Gim tc. Ngay c khi h bit
rng mnh ng. Tin s Allan Rosenfield, c hiu trng ca
Trng Sc khe Cng ng Columbia, l mt nh lnh o nh vy.
ng qua i nm 2008 sau khi dnh hn 4 thp k gip nh
hnh chng trnh sc khe cng ng, to ra nh hng to ln n
i sng n gii v cuc sng ca nhng bnh nhn HIV. Columbia
ly tn ng t tn cho ta nh ca Trng Sc khe Cng
ng.
Ti quan st Allan trong mt cuc tho lun v vic tr em c
nn c tim chng phng nga hay khng, l vn ng c
bit quan tm v r rng l rt am hiu v n. Mt trong nhng
ngi bn ca ng, Lee, phn i vic tim phng. Allan trnh by

18 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

s liu thng k ca hng triu ca nhim bnh v t vong c


ngn chn nh vc-xin nga bnh bi lit, quai b, si v nhiu na.
Lee, ngay sau , trch dn mt nghin cu khng r ngun
gc c tm thy trn Internet cho rng vc-xin gy hi nhiu hn
li. Rt d dng hiu c nu Allan, mt trong nhng chuyn gia
ti ba nht v sc khe cng ng, ln ting ch ci. ng c th bo
Lee nn tra cu thng tin t ni ng tin cy v uy tn hn. ng c
th lp li lun im ca mnh v nhng li ch m vc-xin mang li.
Nhng Allan khng lm nhng iu .
ng ch nhn Lee, chm ri, v tr li: Ti cha c c nghin
cu . Hy gi n cho ti. Ti s c v cho anh bit kin ca ti.
Gim tc qu trnh vn ng tin v pha trc l bc u tin
gii phng bn thn khi nhng nim tin, thi quen, cm gic v
nhng vn c th ang gii hn bn.

2. C B Khin Ngi C Su Dng Li


Sc mnh to ln ca pht tm dng
Ti l ngi c su, mt qui vt lng c nguy him. Ti kh
khng bi n con mi ca mnh, mt c b 7 tui tn Isabelle, cng
l con gi ti. Cm gic c s nguy him, con b lo lng di mt
kim tra mt h. Bt cht nhn thy ti. nh mt chng ti kha cht
vo nhau trong mt khonh khc ngn. Con b ci, la ht v lao v
hng ngc li, ci r ln. Nhng ti qu nhanh. Ti ri khi y
h v v ly con b. Khi ti ch cch con b vi xng-ti-met, n quay
li i mt vi ti, th hn hn, gi hai tay ln tri.
DNG LI! con b la ln.
Sao th con?
Con ung phi nc ri, n lp bp.
Vy nn, ng nhin l chng ti phi tm dng.

19 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

iu ny khin ti t hi: Ti sao chng ta khng lm vy trong


i thc?
Chng ta nhn nt GI mt email v ngay lp tc cm thy hi
hn.
Thc t, rt nhiu ngi trong chng ta lm th mi ngy, n
ni Google thm mt chc nng trong Gmail gi l THU HI
LNH GI (UNDO SEND). Bn c th kch hot chc nng ny trong
phn thit lp Gmail. Khi bn nhn nt GI, Gmail gi email
trong vng 5 giy, l thi gian bn c th thu hi n li.
Th v ch, 5 giy tm dng r rng l th a s mi ngi u
cn nhn ra h phm sai lm.
Vi mt email, nhn nt THU HI LNH GI c th tit kim rt
nhiu thi gian v nng lng. Nhng trong thi gian thc khi ni
chuyn trc tip hoc qua in thoi khng tn ti cu lnh .
i khi, ging nh v quan ta yu cu bi thm on b qua nhng
g nhn chng va ni, chng ta c gng thu hi lnh gi. Nhng
mt khi li ni ra th khng th ly li. Nh cu ni m m ti rt
tm c, Ti tha th nhng ti khng qun.
im mu cht, trong thi gian thc, chnh l trnh nhn nt
GI v ch ngay t u.
Nm giy m Google cho chng ta thu hi sai lm ca mnh?
Chng ta c th dng n trc khi nhn lnh GI. C l l tt c
nhng g chng ta cn trnh phm sai lm. Ch 5 giy ngn ngi.
Dng li, Isabelle la ln khi con b ung phi nc. Tm
dng trong vi giy con th .
Khng c quy nh no ni rng chng ta phi phn hi mt vic
no ngay lp tc. V vy hy tm dng. Ht th vi hi.
Vo mt bui sng n, v sai lch thng tin v thi gian, ti l
cuc hn vi Luigi, mt trong nhng khch hng ca ti. Chiu hm

20 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

, khi ang ng tin snh trong ta nh vn phng ca anh y


th t nhin ti nghe anh y la ln, Ny Bregman, anh u
sng nay vy?
Ngay lp tc tim ti p mnh. Hoc-mn adrenaline tit ra. Cm
xc dng ln. V cng lng tng. Tc gin. Khng cch no bo cha.
Luigi ngh mnh l ai m ht vi ti nh th ngay trc mt mi
ngi vy?
Ti ni v phn ng ca mnh vi Tin s Joshua Gordon, mt
nh nghin cu v h thn kinh, ng thi l ngi tr ging ti i
hc Columbia. C nhng chui phn ng sinh ha a cc kch
thch thuc v gic quan n hch hnh nhn, ng y ni vi ti.
G c?
Hch hnh nhn (amygdala) l trung tm phn ng cm xc
trong no b, ng gii thch. Khi mt vic t ngt xy ra th gii
bn ngoi, n lp tc to ra cm xc.
Chuyn cng n. Nhng cm xc tinh khit, nguyn cht,
khng pha trn khng phi l khi ngun cho nhng quyt nh tt
nht ca bn. Nh vy, lm sao vt qua nhng suy ngh cm
tnh n vi suy ngh l tnh?
Ha ra trong khi bn ang u tranh vi mt ngi khc, vn c
mt cuc chin khc ang din ra trong no b gia bn v bn thn
bn. Cuc ni chin thm lng chnh l qu trnh v no trc
ca bn c gng khut phc hch amygdala.
Hy xem hch amygdala nh mt ngi t hon mu ang cm
ci cha ng trong u bn v ni, Ti ng h vic chng ta nh
bi g !. Cn v no trc l mt ngi t hon mc o trng ni,
C l ht li vi g ny khng phi l cch hay. ti l, d sao th
anh ta cng l khch hng ca chng ta m.

21 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

im mu cht l dng v no trc iu khin hch


amygdala mt cch l tr, Tin s Gordon ni. Ti hi ng y lm th
no gip v no trc ginh chin thng. Sau vi giy im lng,
ng tr li, Nu anh ht su v tm dng hnh ng, anh cho v
no trc thi gian p ch phn ng cm tnh.
Ti sao phi ht th su?
Lm chm nhp th s c tc dng xoa du no b.
Chng ta phi dng li trong bao lu? Ti hi ng. V no
trc cn bao nhiu thi gian nh bi c hch amygdala?
Khng lu. Ch mt hoc hai giy.
By gi th r ri. Nm giy ca Google ng l quy tc vng. Khi
Luigi ht vo mt ti lc trn snh, ti ht mt hi tht su v
cho v no trc ca mnh thi gian ginh thng li. Ti bit rng c
chuyn hiu lm y v ti cng hiu mi quan h gia ti vi
Luigi l quan trng. V vy thay v nt li, ti tin li gn anh. Ch mt
mt vi giy, nhng n cho chng ti thi gian suy ngh thu
o.
Tm dng. Ht th. Sau hnh ng. Phn ng ca Isabelle c
th l mt cch m tt c chng ta nn hc hi.
Sn sng cha? Ti hi Isabelle khi thy con b c v n.
Ri , i no! Con b la ln v li lao xung nc, r rng l
tnh to v tp trung hng n nhng bc thang.
Ti cho con b 5 giy bi trc, sau ti lao xung nc v
ui theo.
Ch vi giy. l tt c nhng g chng ta cn. chn la con
ng chng ta mun hng n mt cch c ch ch. gi
chng ta i ng ng mt khi bt u chuyn ng. V
thng xuyn lu xem, sau mt khong thi gian, liu chng ta c
cn i ng hng na hay khng.

22 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Pht tm dng gip bn c mt bc tin khn ngoan hn.

3. Ngy Andy Ri S Lm Sm
Dng li tng tc
Mt chiu th su gn 20 nm trc, chng bao lu sau khi gia
nhp mt cng ty t vn New York, ti ang chy mt bui thuyt
trnh quan trng vi Tin s Andy Geller, ngi qun l vn phng.
Bui thuyt trnh d kin din ra vo sng th hai, v chng ti
chm tin .
Vo lc 2 gi, Andy ni rng anh y phi i.
Nhng chng ta cha lm xong, ti lp bp. Andy khng phi l
loi ngi b d gia chng khi cha hon thnh cng vic, ti cng
th.
Ti bit, anh va tr li va nhn ng h, nhng vi gi na
l n ngy Shabbat v ti phi v nh. Ti s tr li vo ti th by.
Nu anh cng quay li c th chng ta s cng lm vo hm .
Cn khng th anh c tranh th lm tt c nhng g c th trong hm
nay, ti mai ti s hon thnh nt nhng g cn li. Ti quyt nh
cng v vi anh y v chng ti gp li vo 8 gi ti th by. Tnh
to v trn y nng lng, chng ti hon thnh cng vic trong
mt khong thi gian k lc.
Ngoi l mt t: Shabbat l ngy th by Shabbat theo o Do
Thi; n bt u t thi im mt tri ln vo ngy th su v kt
thc vo ti th by. Thi gian c th th ty thuc vo thi im
mt tri ln vo ma ng s sm hn, v ma h th mun hn.
i vi nhng ngi theo o Do Thi, l mt ngy ngh ngi.
Khng lm vic, khng du lch, khng my tnh, in thoi hay ti-vi.
Theo nh nhng g ti bit, ngy Shabbat ly tng t vic chng
ta dnh 6 ngy s dng nng lng vo vic thay i th gii, cn

23 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

mc ch ca ngy th by ch n gin l quan st v tn hng


th gii nh bn cht vn c ca n.
Nhng ngi Do Thi gio dng ngy Shabbat cu nguyn, n
ung, tn b v dnh thi gian cho gia nh cng bn b.
H c mc ch ca h.
i ngi l mt cuc ua ma-ra-tng ng di, ch khng
phi chy nc rt. Thc t th mi ngy u l mt cuc ua ma-ra-
tng. a s chng ta khng lm vic trong 20 pht mt ngy, n lc
ht sc c th, v ri ngh ngi ch n cuc ua tip theo. M
chng ta i lm t lc sng sm, chy ht tc lc trong 8, 10, 12
ting ng h, sau v nh v li gng sc vi nhng bn phn c
nhn hoc i khi l li tip tc lm vic, trc khi i ng. Hm
sau chng ta li thc hin vng tun hon .
l l do v sao ti ng h vic lm nhng g mnh yu thch.
Nhng ngay c khi bn yu thch cng vic i na, lch lm vic
nh vy cng khin bn v cng mt mi. Khng vn ng vin no
trn th gii c th duy tr k hoch ny m khng ngh ngi. H c
c ma ngh.
Vy nn nu mi ngy u l mt cuc ua ma-ra-tng, c l s
hu ch nu chng ta hc hi nhng ngi tp chy ma-ra-tng.
V d nh c bn Amanda Kravat ca ti, ngi b cng sc
rn luyn tham gia cuc thi ma-ra-tng t chc ti thnh ph
New York. C y cha tng tham gia cuc thi chy no trc y.
Ti hi c y lm th no chinh phc th thch nng n ny trong
khi bn thn khng c cht kinh nghim g c.
Mnh ch n gin l rn luyn theo lch tp chy chnh thc
thi, c y p. Ti nh c y gi email lch tp chy cho ti. y
l nhng g ti tm hiu c: Nu bn mun thnh cng trong cuc
thi ma-ra-tng m khng b chn thng, hy dnh 4 ngy trong

24 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

tun tp chy ngn, mt ngy tp chy ng di ht tc lc, v


hai ngy hon ton khng tp luyn g c.
Gi th ti ngh l mt k hoch kh thng minh nu bn
mun lm bt c vic g mang tnh th thch v mun duy tr n
trong sut thi gian di. Mt vi ngy vi mc va phi, mt
ngy lm ct lc, v mt hay hai ngy th gin tuyt i.
Bao nhiu ngi trong chng ta lm vic khng ngng, ngy ny
qua ngy khc, khng h ngh ngi? Nhn c v l chng ta ang tin
trin, nhng mt thi gian biu nh vy chc chn s gy ra nhng
thng tn.
Khi dnh thi gian ngh ngi, chng ta s khm ph ra nhiu iu
gip mnh tin b hn so vi khi chng ta lm vic. Mt iu chc
chn l nhng tng hay ho nht ca ti u xut hin khi ti ri
khi my vi tnh v i tn b, hoc n gin ch l ngi tn gu vi
bn b.
Nh vy, mt trong nhng mt tch cc ca vic ngh ngi vi
ngy l bn s c thi gian suy ngh. Nhng n cng c mt tiu cc,
v mt ny nghim trng ti tin rng chnh l l do m
chng ta chng li n mt cch v thc: N cho bn thi gian suy
ngh.
C bn Hillary Small ca ti b gy chn v phi nm trn ging
ngh ngi vi tun. S c khng may ny v tnh cho ti mt dp
ngh ngi, th m ti s khng bao gi t mnh c c, c y ni,
v khi mi th chm li, ti cm thy bun bc v cng. Khng g
gip ti ngng cm thy rng mnh ang sng mt cuc sng m
nhng nhu cu ca ti u khng c u tin.
Vy nn thi gian kh l kh khn vi c y. Nhng n cng
gip c y ti to ngun nng lng mi tp trung vo nhng u
tin hng u ca mnh. Khi th gin, chng ta mnh m hn khi

25 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

quay tr li. C mt phng php chy ng di ph bin gi l


phng php kt hp Chy-i; sau mi vi pht chy b s l mt
pht i b. iu th v l ngi ta khng ch p dng phng php
ny tp luyn, m cn dng trong thi u. Ngc nhin hn na l
vi phng php , h vt xa hn so vi nhng lc h chy sut
c on ng. L do l v vic gim tc , ngay c khi n ch ko
di vi pht lc ny lc kia, thm ch ngay gia cuc ua, n u
gip bn chy nhanh hn v hiu qu hn. Ngoi ra, theo nh nhng
ngi p dng phng php Chy-i, n cn gip vic chy th v
hn.
Cuc sng cng vy, n s tr nn thi v hn nhiu khi c xen
vo nhng khong thi gian th gin. i b mt on gia cuc ua.
Mt khong dng. Mt ln ngh ngi. Mt t thi gian phc hi.
n nh li phong ca bn. xc nh trng tm v mc tiu
ca bn.
Ti mun ni n mt chui nhng khong lng t vn bn
thn mt vi cu hi quan trng, lng nghe cu tr li tri dy, v
to ra nhng thay i c th ln, c th nh gip bn bc i
vng vng hn. iu gip bn bit chc rng mnh ang chy
ng ng ua. V chy ng cch. N s gip bn chin thng.
Thng xuyn c nhng khong dng ngh ngi l mt
phng php cc k hu dng. N gip ti to nng lng cho c
th v tm tr bn, nh nhng hng cuc sng bn n nhng g
quan trng nht, v to ra thi gian cng khng gian bn c th
nhm n mc tiu ca mnh chnh xc hn.

4. Lnh Cng Gia Ma Xun


Nhn nhn th gii nh n vn c, ch khng phi nh
nhng g bn mong i

26 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Cui mt ma trt tuyt n, khi nh mt tri lan ta v nhng


chi non nh ln t ngn cy, ti b hoi t do t cng lc trt
tuyt. Khng ch l vt hoi t nh, m vi ngn chn ca ti trng
nhch nh tuyt. Tht may v ti khng b mt ngn chn no,
nhng cng phi mt 10 pht tm nc nng th chng mi t t
tr v trng thi bnh thng trong au n.
Qui l ch: Ti trt tuyt c ma ng vi nhit di
c mc ng bng m khng h b t cng nh vy. Chuyn g xy
ra?
Nguyn nhn chnh xc l bi v khi l ma xun nn ti mi
b hoi t.
Nh th ny, vo ma ng, tri lnh, ti mc o khoc phao v
nhiu lp qun o gi m. Quan trng nht l ti dng nhng ming
lm m chn nhng gi ha cht mng c nht vo bn trong
i ng trt tuyt c th gi m trong vng 6 ting ng h. Ti
phi lm vy v bn chn ca ti to qu kh cn i giy li kh cht,
iu ny cn tr vic lu thng mu v khin ti d b cng khi tri
lnh.
Ln ny, v l t trt tuyt cui cng trong ma xun, nn ti
mc mt chic o khoc mng v khng dng ming gi m chn.
Ti c kim tra nhit trc khi ra ngoi khng? ng nhin
l c. Ti bit l tri lnh. Chn ti thm ch cn tr nn au n sau
1 ting ng h trt tuyt, nhng ti vn tip tc. n gin l ti
pht l nhng thng tin . Ti sao? Bi v khi l ma xun! Ti
ngh thi tit s m hn. Kinh nghim tng tri cho ti bit rng
khong thi gian ny trong nm tri nng v nng. Vo thi gian
ny ca nhng nm trc, ti mc o thun trt tuyt.
Nhng iu che lp mt s tht rng tht ra nhit lc
lnh lm cng chn ti.

27 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

y l mt v d d hnh dung nhc chng ta nh rng chng


ta rt d nhm ln gia k vng vi thc t, gia qu kh vi hin
ti, gia khao kht vi nhng g ang din ra. V c vic n s au
n nh th no khi chng ta nhm ln.
C hn mt thut ng tm l hc cho hin tng ny: xu hng
t chng thc (xu hng t mnh khng nh mt iu g m
pht l nhng thng tin thc t). Chng ta tm kim cc d kin,
hnh vi v chng c cho thy mi vic ang din ra theo cch chng
ta tin rng n phi nh vy. Ni cch khc, chng ta tm kim thng
tin xc nhn rng mnh ng.
u nhng nm 1990, trong lc ang lm vic cho mt cng ty
t vn tm trung, ti ng k vo chng trnh MBA ca i hc
Columbia. Hai nm sau khi tt nghip , ti vn lm vic cho cng ty
, v sn sng i u vi nhng th thch mi. Ti c trang b
nhiu k nng mi nhng k nng m cng ty chi tr phn no
ti c c v ti mun thc hnh chng.
Th nhng cng ty vn khng nhn thy con ngi mi ca ti.
H vn thy con ngi c, con ngi m h tuyn dng v rn
luyn bn nm trc. V vy h tip tc giao cho ti cng mt loi
cng vic v s dng ti theo cng mt cch m h lm trc khi
ti c c tm bng MBA.
Sau , mt chuyn gia sn u ngi gi cho ti. Trc c
y khng bit ti, nn c y nhn nhn ti ng vi hin ti, khng
phi nh nhng g c y ngh v ti. Trong vng vi thng, ti ri
khi cng ty v gia nhp cng ty mi vi nhng ngi mun s
dng cc k nng mi ca ti.
S bt lc hoc khng sn sng ca chng ta trong vic nhn
nhn vn nh n vn c chnh l nguyn nhn dn n tht bi
trong i sng c nhn, cng vic, v trong t chc. Th gii thay

28 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

i, vy m chng ta vn hy vng n l th gii m chng ta ngh


rng n nh th, v vy chng ta khng h phn ng.
Ti ng u vi th thch ny sut trong cng vic t vn.
Thch thc ln nht trong nhng ln t vn khng phi l thay i
mt ai vic kh d dng. M kh khn hn c chnh l lm
th no nhng ngi xung quanh thay i cch nhn nhn v con
ngi . Bi v khi chng ta c nh kin, chng ta khng chp
nhn thay i n.
Bch khoa ton th Britannica vi 200 nm nhng quyn
thng hiu v s lng sch bn ra khng l, b truyn thng s
nh bi v chc chn khng th phc hi c. Kodak tng rt
thnh cng trong vic bn nhng cun phim my nh t nm 1888,
n mc h khng th tng tng c mnh s b cc i th k
thut s loi ra khi cuc chi mt cch nhanh chng nh th no.
Ti sao chng ta li ri vo ci by ca s k vng?
Thng thng, nhng k vng ca chng ta l ng. Ma xun
th thi tit m hn. Con ngi thng khng thay i qu nhiu. V
mt thng hiu 200 nm th, , 200 tui. Kh l vng chc.
Chng khin ta cm thy yn n. An ton. Hp l.
Nhng thnh thong chng ta li sai. C th cng c lc chng ta
ng, v sau s vic thay i. Nhng by gi, c th chng ta sai
v chng ta khng mun tha nhn iu . Chng ta thm ch cn
khng nhn ra iu . Bi v chng ta qu bn rn tm kim bng
chng chng thc cho kin c ca mnh.
ng tic l trong khi xu hng t chng thc lm chng ta cm
thy d chu hn, th n li khin chng ta hnh ng t hn. Vy
nn nhn vin ra i. Vic kinh doanh sp . V ti b hoi t v t
cng.
Lm th no khng ri vo ci by ca s k vng?

29 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Thay v tm cu tr li chng minh s vic vn nh c, chng ta


c th tm hiu xem n thay i nh th no. Thay v i tm bng
chng chng thc quan im ca mnh, chng ta c th tm cch
r b n. Thay v mun chng t mnh ng, chng ta c th mun
xc nhn mnh sai.
ng nhin, vic ny cn n s t tin to ln. Hy i mt vi
n, tt c chng ta u mun mnh ng hn l sai.
Nhng nc ci ch: Bn cng chng t mnh sai th bn s
cng c c hi nhn ra mnh ng.
V vy, ln ti khi bn nh gi mt nhn vin, hy t hi: c
g thay i trong thi gian qua? Thay v tp trung vo nhng g c y
lm sai, hy th tm nhng vic ng n v mi m c y lm
m bn cha ch n. Tng t i vi bt k mi quan h no
xung quanh bn.
Khi nh gi lnh vc kinh doanh bn ang hot ng, hy t hi
n thay i nh th no v ti sao iu c th khin chin lc
ca bn khng cn hiu qu. Hy yu cu mi ngi tranh lun vi
bn. Sau , lng nghe thay v tranh ci.
p dng tng t i vi cch bn s dng thi gian. Hy chng
li ci ham mun chp nhn tnh trng thiu ht thi gian m bn c
th i mt. Bn c tht s cn phi lm mi vic bn ngh rng
mnh phi lm hay khng?
Sau y l mt cu hi rt thch hp bn t t ra cho bn
thn: Ti khng mun thy iu g?
Ln sau khi ra ngoi, bt k l vo ma no trong nm, trc ht
hy a tay ra ngoi ca s v cm nhn nhit .
Bi v bn khng chc chn mnh c ng hay khng, cho n khi
bn kim chng nhng gi nh ca mnh. Nhng mt khi bn cht
vn mt gi nh, khi bn ci m tm tr trc kh nng rng s

30 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

vic c th khng din ra theo cch n thng din ra, bn cn phi


chun b tinh thn sai. y thng l mt vic tt. Bi v nu
bn sai, ngha l c nhng kh nng mi m ra pha trc, nhng
iu m trc y bn chc hn cha tng ngh n.
Th gii thay i chng ta thay i nhanh hn nhng g
chng ta c khuynh hng ch n. ti u ha tim nng bn
thn, bn cn nhn thu nhng k vng lm gii hn bn v nhng
la chn ca bn. Bn cn nhn nhn th gii nh n vn c v
nhn nhn con ngi bn nh n vn c.

5. a Tnh Cch Khng Phi L Mt Chng Ri


Lon
M rng cch nhn nhn v bn thn
Mt bui ti n, mt ngi ph n lm vic cho France Telecom
gi mt email n cha ca c. Sau , c i ti ca s tng bn ca
ta nh ni c ang lm vic, m ca s, bc qua, v gieo mnh
xung.
Email vit: Con quyt nh t vn vo ti nay Con khng
th chp nhn c vic ti t chc.
Nu y ch l pht lm lc ca mt ngi ph n chn nn v
bt lc trong vic i mt vi s thay i, th chng ta c th b qua.
Nhng cho n nay, hng chc nhn vin ca France Telecom t
st. S lng ngi tng t st nhng khng thnh cng cn
nhiu hn th. Mt ngi n ng t m mnh gia bui hp.
Khi b cht vn v t l t st cao ny, gim c France Telecom
pht biu rng, da trn quy m ca cng ty, s trng hp xy ra
khng c g ng ngc nhin. Nhng c g bt thng ang din
ra, khng ch France Telecom. Theo Cc Thng k Lao ng Hoa

31 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

K, s lng ngi t st v cng vic tng 28% trong khong t


nm 2007 n nm 2008.
Vic ny rt d khin ngi ta quy trch nhim cho cc cng ty.
Mt bi vit kh hay trn t The Economist ch ra nhiu nguyn
nhn khc nhau xu hng nh gi o c v ti a ha nng sut
lm vic, ct gim nhn s trong thi k kinh t suy thoi, giao tip
km t pha ban qun l tt c u gp phn to ra mi trng
lm vic u m. Bi vit kt lun rng xt v kha cnh nhn s trong
cng tc qun l, doanh nghip cn phi lm nhiu hn vic a ra
bng lng hng thng. Ti ng h kin . C nhiu vic m cc
nh lnh o c th lm v phi lm qun l nhn vin bng s
quan tm, tn trng v lng trc n.
Nhng vn li su xa hn v phc tp hn l mt i ng
qun l v tm ch bit lo n li nhun.
Vn cng nm chng ta.
l cch chng ta nhn nhn bn thn.
Cu u tin chng ta hi khi gp nhau chc hn l Bn lm
cng vic g? Chng ta tr thnh cng vic, ngh nghip m chng
ta lm. Kt ni 24/7 bng in thoi thng minh, m nh vi vic
kim tra email v hp th thoi, chng ta khng cn ch cho phn
con ngi khc ca mnh.
Nu chng ta dng ton b thi gian ca mnh lm vic, i t
ni ny sang ni khc lm vic, ln k hoch lm vic, suy ngh v
cng vic, hoc trao i thng tin v cng vic, chng ta s nhn
nhn bn thn nh nhng ngi lm vic v khng g khc hn. Nu
cng vic sun s, chng ta c th sng st theo cch .
Nhng mt khi mt vic, hoc cng vic b e da, th s tn ti
ca chng ta b xo ng. Gn lin bn thn vi cng vic s gii
hn cm nhn ca bn v bn thn v khin bn d chn nn, nh

32 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

mt gi tr bn thn v mt mc tiu phn u khi cng vic ca bn


b e da, Tin s Paul Rosenfield, tr ging mn tm thn hc ca
i hc Columbia c ln ni vi ti.
Ti l ai nu mt i cng vic? Tt nht bn nn c mt cu tr
li vng chc cho cu hi . Tuy nhin, rt nhiu ngi trong s
chng ta khng th lm c. May mn thay, mt khi chng ta nhn
ra vn ny, chng ta c th lm c mt iu g .
Chng ta c th a dng ha bn thn mnh.
Ti khng ni n vic a dng ha vic u t tin bc, tuy rng
cng l mt kin hay. Ti ni n vic a dng ha vai tr ca
bn thn bn. Nh vy khi mt vai tr sp , vn cn nhng vai tr
khc gi cho bn ng vng. Nu mt vic nhng bn xc nh mnh
l mt ngi m hay ngi cha, bn s vt qua c. Nu bn xem
bn thn mnh l mt ngh s, bn s vt qua c. Nu bn nhn
nhn mnh l mt vn ng vin, hoc n gin ch l mt ngi bn
tt v trung thnh, bn s vt qua c.
Theo Tin s Rosenfield, y l vn v sc khe tm thn,
thm ch l mt cn bnh tm thn. Nhng ngi mc bnh tm
thn thng cm thy gi tr bn thn mnh b thu hp thnh bnh
tm thn. Mt trong nhng cch iu tr cho h l gip h nhn ra
cc vai tr khc ca mnh mt ngi bn, mt tnh nguyn vin,
mt ngh s, mt ngi yu ch, mt sinh vin, mt nhn vin. Vic
ny cn n mt n lc to ln v tch cc m rng v vt qua
trng thi t thu hp gi tr bn thn c to ra trong qu trnh i
mt vi tnh trng bnh tm thn, qu trnh nm vin, qu trnh iu
tr, v c t cch bc s ni rng Bn cn chp nhn l mnh b bnh
tm thn, m khng cp n phn Tuy nhin, ti tin rng bn c
th vt qua cn bnh ca mnh v bn vn c kh nng lm rt
nhiu vic khc.

33 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Tuy nhin, vn l y: Nhn nhn bn thn theo mt cch


no l cha ; bn cn hnh ng da trn cch nhn nhn .
Tch hp n vo nhng nm thng bn sng. Chng ch g nu bn
xem mnh l mt ngi cha nhng li t khi dnh thi gian cho con
ci.
Mt trong nhng tr ngi l tin bc. i vi nhiu ngi, lao
vo cng vic l c tin nui sng bn thn hoc gia nh. Lm
th no ta c th lm vic t li nhng vn sng c?
C l l cch duy nht khng ch sng cn m cn pht
trin. Tch bit khi cng vic bn ang lm c th chnh l cha
kha nng cao hiu sut lm vic ca bn.
m nhim nhiu vai tr cng lc s gip bn thc hin tng vai
tr tt hn. Bi v nhng g bn hc c khi tr thnh mt vn
ng vin, mt bc ph huynh hay mt thi s s gip bn tr thnh
mt nhn vin, mt nh lnh o hay mt ngi bn tt hn. V vy,
bn cng a dng ha bn thn mnh trong nhiu vai tr khc nhau,
bn cng gp t ri ro trong vic nh mt mt trong nhng vai tr
.
ng nhin, nu bn nh mt mt vai tr, bn vn s n v
bn cn nhng vai tr khc na.
Vic t vn nhng gi nh c bn v bn thn bn l rt hu
dng. Ngay c khi bn t hi mnh mt cu kinh in nh Ti l ai?,
hoc mt cch chnh xc hn, Chng ta l ai? Bi v, nhiu kh nng
bn s tm thy rt nhiu kiu ngi ang sng trong bn nhng
ngi m bn cha bao gi tht s trn trng s hin din ca h.
V nhng kha cnh ca bn thn cha c cm kch ng mc
c th tr thnh cha kha gip bn tp trung vo nhng vic ng
n v hon thnh chng. Nhn nhn bn thn mt cch ton din,
rng m v r rng l iu ct yu.

34 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Nu bn vn tin rng i vi bn khng c g quan trng hn l


cng vic, th hy tm cch iu chnh phong cch sng sao cho bn
khng t git cht bn thn mnh.
Hy thi kim tra email v dnh thi gian dng cm vi gia nh.
Ngng lm vic vo thi gian thch hp v i chi vi bn b.
Quan trng nht l, hy kin nh lp li cng mt hnh ng
trong thi gian di s cng c cch nhn nhn bn thn ca bn.
Khong mt nm trc, mt ngi bn ca ti mt vic, v ti
gi n xem mnh c th lm c g. nh ca ti l gip c y
tm cng vic mi cng sm cng tt; ti bit c y kh cht vt v
tin bc.
Nhng ti rt ngc nhin. C y ni rng c y quyt nh
hon xin vic mi trong vi thng. C y ang mang thai v mun
tm gc cng vic sang mt bn. Khi cm thy sn sng, c y s li
xin vic. Cui cng th c y qu bn rn trong vai tr lm m nn
khng th tip tc vi vai tr mt ngi i lm.
Mt thi gian sau, ti nhn c email ca c y bo rng c y
tr li lm vic. Mnh yu cng vic ny, c ni. N gip mnh
cn bng vai tr lm m.
Cuc sng khng ch xoay quanh mt phn con ngi bn; n
xoay quanh ton b con ngi bn. ng tch bch, hy hp nht.

6. Ti Sao Chng Ta Thch Susan Boyle


Nhn ra tim nng ca bn
Susan Boyle, th sinh trong chng trnh truyn hnh Britains
Got Talent ca Anh Quc, thu ht c s ch ca c th gii.
Trong trng hp bn khng bit, th y l mt vi thng tin.
Susan l mt ph n 47 tui, tht nghip, lm cng tc t thin v
sng cng con mo ca mnh ti mt ngi lng nh Scotland.

35 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Ngay khi c bc ln sn khu, khn gi bt u ci khc khch.


Trc khi c biu din, Simon Cowell gim kho chng trnh,
t vi cu hi vi c bng phong thi hm hnh qu ni ting
ca ng. V c tr li kh vng v trc s thch th ca khn gi.
Susan bnh thng n mc t nht, v mi ngi chun b
tinh thn, thm ch l mong i vic c b loi.
By gi, cho d bn khng bit cu chuyn ny, bn vn c th
on c ci kt, ng khng? C khin m ng khn gi ht sc
thn phc. C ct ting ht v, nh gim kho Piers Morgan pht
biu sau , c c mt ging ca thin thn.
C khng phi bnh thng n mc t nht; c c bit mt
cch tuyt vi. Khn gi ngay lp tc ng ln v tay tn thng v
c nh vy cho n khi bi ht kt thc. Mt tun sau ln biu din
, on video v phn trnh din ca Susan trn YouTube t hn
35 triu lt xem.
Ngi ta vo xem on video ny, v mt bi vit trn t USA
Today rt xut sc lit k tt c nguyn nhn. Chng ta vi nh
gi Susan qua v b ngoi v hon ton b la. Chng ta tri qua mt
lot cm xc trong mt khonh khc ngn ngi: ti li, h thn, sng
t, hy vng. C y l nng L Lem thi hin i, v trong thi i
ny, vic chng kin tinh thn bt khut ca con ngi tht s l
mt nim vui thch v ngun cm hng tuyt vi.
Nhng vn cn mt th khc m Susan nh thc trong mi
ngi chng ta khi chng ta theo di c y bc ra khi v bc ca
mnh: bn thn chng ta. Ai trong chng ta khng bc qua cuc i
ny vi mt cm xc thm kn, hay thm ch l mt s tuyt vng
trong lng l, rng chng ta c sinh ra lm nhiu hn th?
Rng bn di lp v bc bnh thng ca chng ta l mt tm hn
phi thng? Rng nu c ban cho mt c hi ph hp, mt sn

36 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

khu ph hp v khn thnh gi ph hp, chng ta c th ta sng


nh nhng ngi sao ch thc?
Li ha hn ng sau nhng chin dch qung co thnh cng
chnh l: kht vng chuyn mnh t nhng thnh bm. C th nu
bn mua [hy t in tn sn phm vo y], ngi ta s nh gi
bn l mt ngi snh iu, sng chi, ti nng v ng yu nh bn
bit mnh vn th.
Nhng vo nhng lc chng ta khng qu khao kht, chng ta
bit rng mnh khng th mua c s bin i . Cho d Susan
khin mi ngi xc ng mnh m trong m , nhng bui biu
din ca c khng phi l s bin i mt sm mt chiu. C tp
ht t nm 12 tui.
Rt d mi ngi ngng m Susan. Nhng th v hn nhiu
khi c khin ngi ta thay i. Mt ngi bn tng vit cho ti rng,
c nh gi bng ti nng ca mnh l mt n hu.
Cn rt nhiu can m c th cho php ti nng ca bn thn
c nh gi. Bn phi sn sng bc ln sn khu, chn thc
khng gi di, trong khi khn gi ci ma mai v ch i bn tht
bi. V sau , ng nhin l bn phi tht bi, khc hoc ci,
ri li tip tc cho n mt ngy h thi ci nho v bt u tung
h bn.
Nhng bn khng th lm iu mt mnh. Susan khng
lm iu mt mnh; c c ngi hun luyn m nhc, Fred ONeil,
ngi lm vic vi c trong nhiu nm v khch l c d thi. C
cng c m bn cnh.
M l ngi bo ti tham gia Britains Got Talent. Chng ti
thng xem chng trnh cng nhau, Boyle ni trn t The
Times ca Anh nh th v ngi m mt nm 2007 ca mnh.

37 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

M ngh ti s thng Ti lm iu ny tng m, v ti ngh b


s rt hnh din.
Nu may mn, chng ta lun c cha m ng h. Khng g c th
thay th c mt ngi cha hoc ngi m lun tin tng bn.
Nhng ngay c khi cha m khng tin tng bn, vic c ai ng h
l rt quan trng. Mt ngi no tin cy khi h a ra li
ph bnh, bn bit h mun bn tr nn hon ho hn, ch khng
phi h thp bn d ch l mt t.
Mt ngi bn ng h ht lng thm ch c th nhn thu ti
nng ca bn, vo trong bn cht con ngi bn. Mt m, Susan vn
cn c ONeil. Anh pht biu trn t The Telegraph rng anh lo ngi
s ch ny ang lm m i con ngi tht m anh bit.
Ti lo ngi c y b ba vy qu nhiu, anh ni, n mc
khng cn thi gian ht na.
Susan Boyle l tm gng phi thng cho tt c chng ta, khng
ch bi ti nng, s can m, lng kin tr hay v nhng ngi bn
ht lng ng h ca c. C l hnh mu tuyt vi bi c chnh l
chng ta, bnh thng qu i v phi thng n mc kinh ngc.
ng an phn vi nhng g thp hn bn cht con ngi bn.
iu khng c ch cho ngi khc v cng khng c ch cho bn.

7. Bn Khng Cn Phi Thch Anh Ta


Bn mun p xung u?
Vi nm trc, ti c mt khch hng mi thnh ph New
York. Cng ty ny ang b kin, nhn vin ngh vic nhiu, v chu
sc p cao. Mt trong nhng ngi ti gp u tin l Hunter, ngi
lnh o cp cao.
Nghe ny, Peter, anh c v t t y, Hunter nhn ti t pha
bn kia bn v n mt n ci trn mi, nhng c kha kh t

38 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

vn lm trc anh v s c kha kh ngi lm sau anh. Nu anh ngh


anh c th thay i cch thc chng ti lm vic y th anh nhm
ri.
Hunter li ci vi ti, v ti c mt phn ng bn nng mnh
m ti lp tc khng c thin cm vi con ngi ny.
Sau khi ri cuc hp, ti gi cho ch ca ti, mt doanh nhn
thnh t Lun n v k cho ng nghe mi chuyn. Chu khng
th hp tc vi cng ty ny c.
Sao vy? ch ti hi.
Ni tht l chu khng thch thng cha ny, ti tr li.
Ch ti ci. Chu u cn phi thch anh ta u, Peter. Chu
ch phi lm vic vi anh ta thi.
Ch ti ng. V ng cng ch ra mt thi quen khin chng ta
mt i v s c hi. Phn ng ca chng ta trc mt s vic khin
chng ta nhn ly kt qu khng c li.
S vic > Phn ng > Kt qu Trong trng hp ca ti, s
vic chnh l Hunter bo rng ti s khng gip ch c g. Phn
ng ca ti l khng c thin cm vi Hunter v trnh lm vic vi
anh ta. Kt qu l ti s mt khch hng .
Chui s vic-phn ng-kt qu n gin ny chi phi hu ht
cc hnh ng t pht ca chng ta. Mt ngi no hoc vic g
tc ng n chng ta v chng ta phn ng li. Ai ln ting
vi chng ta, chng ta ln ting li v hu qu l lm nh hng mi
quan h. Chng ta khng mun lm tn hi n mi quan h ;
ch l nhng g xy ra khi chng ta ln ting p tr.
V vn nm ch . Kt qu phn quan trng nht trong
chui phn ng b thit hi bi hnh ng ca chng ta. Hon ton
khng c . Chng ta ch ang phn ng li mt s vic. Kt qu ch
n gin xy ra thi.

39 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Nhng ln ny, trc khi phm phi sai lm , ti dng li.


Vic ny cho phn l tr ca ti thm thi gian iu nh vi
phn cm tnh ca ti. May mn thay, trong ln iu nh , hai
phn con ngi kia ca ti ng gi in thoi xin li
khuyn ca ch ti.
Ch ti ngh mt chui phn ng khc. Tp trung vo kt qu,
sau chn cch phn ng.
S vic > Kt qu > Phn ng Thay v ngh n phn ng c
nhn ca ti i vi Hunter, ch ngh ti ch trng vo th ti
mun t c, chnh l vic pht trin kinh doanh.
Khi mt s vic khng hay xy ra, hy dng li trc khi phn
ng. Trong khong thi gian tm dng , hy t hi bn thn: Ti
mun kt qu nh th no? Sau , thay v phn ng vi s vic, hy
phn ng vi kt qu .
Ni cch khc, hy thi hnh ng v qu kh v bt u hnh
ng v tng lai.
Nu ai ln ting vi bn, hy dng li trc khi ln ting p
tr. Hy t hi u l kt qu bn mong mun. Nu cu tr li l
Mt mi quan h tt p hn, th ng li qua ting li vi h.
Thay vo , vi ging ni bnh thng, hy thng cm vi cn gin
ca h v hi thm v vn m h ang vng mc. mi l
phn ng gip bn to ra mi quan h tt p hn.
Kh khn l y: Bn phn ng li mt s vic bi s vic
i hi bn phi phn ng. Nhng ch v s vic l cht xc tc
cho phn ng ca bn khng c ngha l n quyt nh bn phi c
phn ng . Vic bn phn ng nh th no c th c v nn
c quyt nh bi kt qu chnh l tng lai m bn mun to
ra.

40 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

C th mt ngi ng nghip n v than phin vi bn v mt


tnh hung m c y gp phi vi sp (s vic). Bn nn p li nh
th no (phn ng)? Nu kt qu bn mong mun l gip c y cm
thy c ng h, vy th hy lng nghe bng s cm thng. Nu bn
mun gip , hy xut cch gii quyt cho c y. Nu bn ch
mun nhanh tr li lm vic, th hy tm cch lch s trnh i.
iu ny c bit hu ch trong cc mi quan h c nhn. Khi
mt vn no ny sinh (s vic), bn nng ca ti l phi gii
quyt n (phn ng). Mt khc, iu ti mong mun nht i vi v
ti, Eleanor, l mt mi quan h bn vng (kt qu). V vy, khi c y
gp rc ri v tm n ti, thay v c gng gii quyt n, ti hi xem
c y mun ti lm g. Lng nghe? Gii quyt? Hng dn? Ti rt
ngc nhin, thm ch l tht vng, bi s ln c y ni rng Ch cn
anh lng nghe thi. i , ti mun ni vi c y rng Anh c
ny. Gii php! Anh c th gip em. Nhng sau hn 10 nm hn
nhn, ti nhn ra rng lng nghe i khi li l tt c nhng g c y
cn t ti. Vy nn ti lng nghe.
Cui cng, ti tip tc lm vic vi Hunter v cng ty ca anh y
trong nhiu nm. Thay v tp trung vo Hunter, ti tp trung vo
mc tiu to ra mt quy trnh qun l hiu qu v nng sut cho
cng ty.
C ln, khi quay li vn phng ca Hunter ln k hoch cho
mt d n bn ngoi m ti s thay anh ch o, ti nhn thy sch
ca mnh trn k ca anh y.
Anh c n cha? Ti hi.
Ri, anh y tr li, khng t cht no.
Bn bit , ti ngh, sau cng th mnh cng thch c anh
chng ny.
Ti khng c ni l chuyn ny quan trng.

41 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

V tr hin ti ca chng ta Gim tc di chuyn ca bn. Tm


dng trong giy lt. Dng khi ng li. Quan st xung quanh
ngoi phm vi ca nhng g m bn cho rng n phi th nhn
nhn s vic ng vi bn cht ca n. M rng gc nhn ca bn
thn. Gii phng tim nng phi thng ca bn. Tp trung vo kt
qu bn mong mun.
Nhng cch hnh x ny tht ra l nhng bc hnh ng s
gip bn hiu c bn thn mnh, v c th gii, mt cch n gin
v r rng. Bn s c a ln cao nhn thy s vic bn di r
rng hn. Bn s vt qua c nhng thnh kin, nh kin v
nhng ng ct khng hu ch ca chnh bn v ca nhng ngi
khc. Bn s tri nghim v tip cn su hn nhng ngun lc m
bn c th qun rng n vn ang hin din. V bn s khi
ngun tim nng ca mnh t mt ci ging su khng y t
c nhng th vng chc trong cuc sng.
C th l nhng th g? Ti nng c bit no? s l trng
tm ca phn 2.

42 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

II. Lm G Trong Nm Nay?


Xc nh mc tiu
Trong on gii thiu ca phn 1, ti chia s phn u tin
trong cu chuyn ca ti. Ti xy dng cng ty m ti hng m
c nh th no, v sau , khi n sp ti nhn vo nt TM V
TR CA TI v bay ln trn th gii ca mnh, tm dng v quan
st. Ti tri nghim; ti khm ph ngh thut din xut, trng y,
trng gio trng Do Thi, v qun l u t.
V khi ti tri nghim, ti bt u tr v mt t, nhng mt v
tr khc. Khng phi l mt t nc khc, nhng l mt thnh ph
khc. Hay ch n gin l mt con ng khc trong cng mt thnh
ph.
y l th m ti ch n: Mc d cui cng ti khng mun
tr thnh din vin, hc gi gio trng Do Thi, bc s hay nh
qun l u t, th vn c nhng th thu ht ti trong mi vai tr .
Ti mun vui chi nhiu hn, th hin bn thn v tri nghim. Ti
mun tr nn hu ch v chung tay gip mi ngi. Ti mun c
c, v th hin c, ngha v chiu su trong cng vic ca
mnh. Ti mun sng to v l ngun cm hng cho mi ngi. V
ti mun kim nhiu tin.
Ti cng nhn ra rng ti tht s thch v mun tip tc vic
t vn. Ti yu thch cc mi quan h i tc v c nhn m ti
gy dng. Ti hon ton thch th v cng lm tt vic tm ra vn
v ngh ra nhng gii php sng to. Ti am m cng vic tm ra
cc loi tng, v rt hi lng khi c th dng chng gip ngi
khc to ra nhng thay i trong cng ty v cuc sng ca h. Ti
yu thch vic suy ngh, vit lch v pht biu theo cch c th
truyn cm hng cho ngi khc.

43 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Vic ti khng thch l iu hnh mt cng ty t vn, iu khin


ti lun cm thy i lp vi vic t vn. Thay v ngh ra nhng gii
php sng to dnh ring cho mt vn no , ti phi to ra
nhng phng php c tiu chun ha m cc t vn vin ca ti
trn ton th gii c th sao chp. Thay v dng thi gian ca mnh
cho khch hng, ti li dng n qun l nhng t vn vin khc.
Thay v suy ngh, vit lch hoc pht biu nhng tng mi, ti li
dng thi gian vo vic iu hnh v pht trin cng ty.
iu ti nhn ra trong s ngc nhin chnh l ti c th c
c mi th. Nu ti t vn theo mt cch no , ti c th kt
hp nhng th thu ht ti trong vai tr din vin, bc s, gio
trng Do Thi v nh qun l u t vo mt ch. Ti c th tr
thnh mt nh t vn th v, truyn cm, giu kinh nghim, hu ch,
nng ng, c chiu su (ngi c th kim c nhiu tin). V n
c th tr thnh mt cng vic hon ho cho ti khi ti bit tn dng
im mnh, chp nhn im yu, nhn bit c s khc bit v
theo ui am m ca mnh.
Ti khm ph ra chnh l con ng tr li mt t ca ti.
Khng ch thnh cng trong s nghip hay ti chnh, m cn hnh
phc v vin mn, bi iu cho php ti tht ra l buc ti
phi ton tm ton vi cng vic v cuc i mnh. dnh thi
gian cho nhng vic quan trng i vi ti. Nhng vic khin ti
khc bit, khin ti tr nn quan trng.
Tuy nhin, mi vic khng my d dng khi ti bt u t tp t
vn theo cch mi. Ti phm sai lm. Ti tht bi lin tc. Thnh
thong, khi mt phn trong k hoch ca ti khng mang li hiu
qu, ti nghi ng ton b k hoch. Khi khc, ti qu ch tm lm
vic n mc b l nhng c hi ln xung quanh. V c giai on,
khi chng bit phi lm g, ti nh b ng bng v khng lm g c.

44 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

l nhng kh khn m bn c th hoc khng th trnh c,


nhng lng trc nhng iu s gip bn vt qua chng trong
qu trnh tm kim trng tm ca mnh.
Chng ta thng c sng c cht hon thnh tht nhiu vic
trong mt ngy, v thnh cng ri khi hi tng li, chng ta
nhn ra nhng vic chng ta hon thnh khng a chng ta n
mc tiu mnh mun t c. Vn khng phi l thiu n lc.
Vn l thiu nh hng v trng tm.
lm ch cuc i bn, trc ht bn cn tp trung vo vic
xc nh mc ch cuc i mnh. Nu khng th cho d n lc th
no i na, bn cng ch ang phung ph thi gian m thi. Khi bn
ln k hoch s dnh thi gian vo nhng vic g trong nm ti, cc
chng trong phn ny s gip bn xc nh trng tm. Bn s c
c ci nhn rng m v su sc hn trong cng vic cng nh
cuc sng. Bn s thit lp c mt k hoch phn nh c ton
b tim nng ca bn. V nhng chng sch ny s kh thc gic
bn, nh nhng d dnh ci tim nng ra khi ni n np trong
con ngi bn v trnh din trc th gii.
Chng ta s nhn vo 4 yu t u im, khuyt im, s khc
bit v nim am m ca bn l nhng g to nn nn tng cho
s thnh cng v hnh phc ca bn. Thi gian ca bn c s
dng hp l nht ti im giao nhau ca 4 yu t . Trn con
ng thc hin, bn s khm ph ra mt s cm by cn trnh
nhng ng r khin bn lc li. Cui cng, phn cui, bn s xc
nh c trng tm hng nm m bn da vo ln k hoch
hng ngy ca mnh. Nh vy bn c th s dng thi gian ca mnh
vo nhng vic cn thit nht.

8. Lm G Khi Bn Khng Bit Phi Lm G

45 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

La chn bc k tip khi bn im giao nhau ca bn


yu t
Ti ang trn ng n i hc Princeton, ni ti theo hc t
hn 20 nm trc, din thuyt v ch cuc sng sau i hc.
Trn ng i, ti nh n mt cu hi m nh ti sut nhng
thng cui cng ca i sinh vin: Tip n s l g?
Ti khng c c cu tr li. Ti khng c vic lm. Ti
khng c k hoch.
M sau cng, ha ra n li c v l mt k hoch kh n.
Mark Zuckerberg v bn cng phng thi i hc ca mnh
tr thnh sinh vin khoa khoa hc my tnh m chng c mt k
hoch tht s no. H to ra Facebook bi v n th v, pht huy
c ti nng ca h v cng l mt cch mi m cc sinh vin v
cu sinh vin Harvard gi lin lc vi nhau. Zuckerberg cha bao
gi bit trc rng Facebook s c n hn 400 triu thnh vin.
Cu y cng khng ngh n vic c th kim tin t n. Nhng cu
vn tip tc cho n nm 2007, khi Facebook cho php cc chuyn
gia pht trin bn ngoi to ra cc ng dng, v cc nh pht trin
tr chi bt u b tin ra qung co trn Facebook nhm thu
ht ngi chi. iu ny kh c th nm trong chin lc ca
Zuckerberg vo nm 2004.
Tng t, khi Larry Page v Sergey Brin, cha ca Google, bt
u vit m lp trnh nm 1996, h hon ton khng c k hoch r
rng hay tng lm sao kim tin. Nhng iu khng ngn
h bt tay vo hnh ng. Mi n nm 2002 v 2003 th AdWords
v AdSense mi tr thnh ngun doanh thu ca cng ty Google.
Trong mt vi chng sch, ti s ch ra s quan trng ca vic
linh ng v ri ro khi bn theo st k hoch ca mnh mt cch qu
cng nhc. Nhng nu bn khng c k hoch g c th sao?

46 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

chnh l tnh hung m rt nhiu ngi trong chng ta gp


phi khng ch khi chng ta mi tt nghip m cn trong sut cuc
i. May thay, ngay c nhng ngi trng thnh trong th h m
mi ngi thng gn b vi mt cng ty sut 30 nm lin cng u
sng lu c c s nghip th hai v th ba. Th h tr hn
th thay i cng vic vi nm mt ln, v thng thay i hon ton
con ng s nghip. Hun luyn vin yoga ca ti tng l o din
phim. K hoch ca ngy hm qua c th khng p dng c cho
hm nay.
Nhng la chn khng gii hn m chng ta gp phi khin vic
lp k hoch tr nn kh khn. Theo mt nghin cu c thc hin
bi Sheena Iyengar, gio s ging dy Khoa Thng mi i hc
Columbia, mt nhm ngi c gii thiu 6 mu mt khc nhau
chn mua, trong khi mt nhm khc c gii thiu 24 mu mt
khc nhau. Nhm 24-loi-mt t ra rt hng th khi dng th,
nhng nhm 6-loi-mt c t l mua mt cao hn n 10 ln. T l
hnh ng ca chng ta cao gp 10 ln khi s la chn ca chng ta
b gii hn!
Khi c qu nhiu la chn, chng ta d b t lit. Chng ta khng
quyt nh c nn chn ci no nn cui cng chng ta khng
chn na. Nhng cuc sng vn tip din, v khng la chn no
c a ra. Khi t nhin nhn li, chng ta cm thy ti nng ca
mnh b lng ph. Chng ta ri ca hng m khng mua c mt
loi mt no.
Chng ta cn mt cch bt u ngay by gi, i n con
ng ng n, ngay c khi chng ta khng c k hoch.
Vy th iu g khin nhng ngi nh Mark Zuckerberg, Larry
Page v Sergey Brin thnh cng n vy? Mt phn l nh c hi.
Mt phn l nh s kin tr. V mt phn l nh may mn. Nhng c

47 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

nhng yu t khc thc y c hi, s kin tr v may mn. Ti gi


y l nhm bn yu t. Bn cch hnh x m bn nn pht huy
trong nm ti:
1. Tn dng im mnh 2. Chp nhn im yu 3. Khng nh s
khc bit 4. Theo ui am m Zuckerberg, Page v Brin rt yu
thch v gii v cng ngh. Khng ai trong s h hnh ng mt
mnh h hp tc vi nhng ngi khc b khuyt cho im yu
ca mnh. V v hnh thc cng nh trn thc t, h a ra
nhng cch tip cn c o gip tch bit h v cng ty ca h vi
bt k iu g khc ngoi kia.
i vi ti, ti Princeton, iu thuc v kh nng lnh o.
im mnh ca ti chnh l hot ng i nhm. im yu ca ti
lo lng thi qu v s an ton l mt im cng trong trng hp
ny. Ti thch c cng mi ngi ha mnh vo thin nhin. Ln
ln ti thnh ph New York, nhng quan im v thnh th ca ti
mang n ci nhn c o trong vic hng dn nhng ngi
vn cn mi m vi cc hot ng ngoi tri.
Tuy nhin, ti vn khng bit lm th no tm c vic lm
nh vo nhng th . Ti khng th hiu c lm th no
chng gip ti c c s nghip lu di. Ti khng th lo cho gia
nh mnh nu sng trong rng. iu qu l khng ph hp. Vy
nn ti gn nh t b. Ti gn nh quyt nh s theo hc
ngnh lut.
Nhng ti khng lm vy. Thay vo , ti chn theo ui
nhng g ti ang lm, tri nghim pht trin trng tm ca ti
da trn 4 yu t, ng thi thay i nhng g lm suy gim bn yu
t .
Mt vic m ti tri nghim l xy dng cc hot ng gip pht
huy tinh thn lm vic nhm cho cc doanh nghip. Ti c th lm

48 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

cng vic c mt cuc sng n nh. V cng vic ny tn dng


s khc bit ca ti hn na ti hiu bit v th gii doanh nghip
nhiu hn hu ht nhng ngi trong ngnh.
V th, ti bt u thnh lp cng ty. Quyt nh ny ko theo
quyt nh khc. Mi tm nm sau, ti vn ang thay i cng vic
ca mnh, bin i n tn dng u khuyt im, s khc bit v
am m ca ti. Ba nm na s th no? Ti khng dm chc.
Bn khng cn phi thy r ton b con ng pha trc. a s
nhng ngi thnh cng cng nh cc cng ty thnh t nht tng
i lng vng trc khi n vi thnh cng bng cch rn gia ti
nng ca h theo cch m h cha tng tng tng n.
y l im bn nn cm thy may mn: Bn ang lm mt vic
g d l cng vic, s thch, hay th tiu khin nht thi m
n khai thc c u im ca bn, chp nhn nhc im ca bn,
s dng s khc bit ca bn, v khi mo am m ca bn. Tt c
nhng g bn cn lm l lu n n.
Bi din thuyt ca ti khi n Princeton ? Ti hng dn cc
c cu sinh vin ang lo lng v tng lai ca h ra sao? Hy qun
tng lai ca bn i. Ch mt cht thi, hy thi ch trng vo ni
bn mun n. Thay vo , hy tp trung vo v tr hin ti ca bn.
Dnh thi gian hiu bn l ai. V bt u t .
Hy bt u tri nghim t vic xc nh bn l ai v chn bc
i k tip cho mnh trng tm trong nm ca bn ti im giao
nhau ca bn yu t. l ni n cha ngun sc mnh ca bn.

9. Ti Lp Tr Chi
Yu t th nht: Pht huy im mnh ca bn
Lm th no m mt vi tn cp bin trn chic tu nh c th
bt gi nhng chic tu ch du khng l lm con tin? Lm th no

49 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

m mt vi con ngi sng phn tn trong hang ng cch xa na


vng tri t c th mang n s s hi trong thm tm ca hng
triu c dn nhng t nc rng ln v uy quyn nht th gii?
Lm th no m mt nh thu n l nh bi mt cng ty t vn
vi 30.000 nhn vin ginh ly bn hp ng tr gi hng triu
-la?
Trong A Separate Peace, tiu thuyt mi ni ca John Knowles,
Phineas to ra tr chi Blitzball m trong mi ngi u ui
theo mt ngi gi banh duy nht, ngi ny phi vt qua tt c
cc i th khc. Phineas lun lun thng trong tr chi ny bi lut
chi ca n tr chi m anh to ra ph hp i vi nhng k
nng ring ca anh.
l b mt thnh cng ca nhng ngi vn ln t ngho
kh. Hy chi tr chi m bn bit mnh s thng, ngay c khi iu
c ngha l t bn to ra tr chi .
Cc doanh nhn, bng trc gic ca h, u hiu r iu ny; v
h xy dng cng ty ring ca mnh cng chnh v l do ny y. Ti
bit rt nhiu ngi gi y thnh cng rc r nhng c mt thi
h khng th no tm c vic lm bi h khng tt nghip i hc.
Vy nn h m cng ty ring: cng ty c thit k tn dng
nhng u im c nht ca h. H to ra tr chi m h c th
thng, v h chi.
Trong quyn sch Moneyball, tc gi Michael Lewis gii thch
lm th no m i bng chy Oakland As, vi mc lng 41 triu
-la li lin tc thng nhng i vi mc lng hn 100 triu -
la. Cc i giu hn thu nhng cu th hng u da theo tiu
chun truyn thng: t l nh trng cao nht, chim c nhiu
gn nht, Nhng i c kinh ph t hn cng dng cng mt tiu
ch nh cc i giu v phi chp nhn nhng ngi chi hng hai

50 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

hoc hng ba vi mc thu r hn. iu ny khin cho cc i giu


chc chn c c nhng ngi gii nht v thng trong cuc chi.
Nhng i Oakland As nghin cu tr chi v ti lp lut
chi. H nhn ra rng s ln cu th gi c gn (t l chim gn)
kt hp vi s lng gn mt cu th c th chim c mi ln
nh bng (t l gn chim c) l tiu ch la chn cu th tt
hn. V khng c i no i theo nhng tiu ch nn cc cu th
gii trong lnh vc c gi thu rt thp. Thu cc cu th chnh
l tr chi m Oakland As p dng chin thng.
Cc cng ty t vn ln chi hng chc ngn -la cho nhng bn
k hoch bng by trnh cho khch hng. Nhng c phi l th
ginh c thng li trong cuc chi hay khng? C th yu t
thng li chnh l quyn s hu ca khch hng i vi d n, v
nu bn bn bc cng khch hng, cng thit k d n vi h, th
bn k hoch mt trang ca bn (m h cng vit vi bn) s
nh bi c nhng bn k hoch di hng trm trang n t
nhng cng ty ln kia vi chi ph thp. l cuc chi m mt nh
thu c lp c th thng.
Malcolm Gladwell, trong bi bo How David Beats Goliath
(David nh Bi Goliath Nh Th No) trn t New Yorker, ni
v giy pht vua David ci b o gip ca mnh. c vua bit mnh
khng th thng trong tr chi ly sc i sc, nhng ngi bit mnh
nhanh nhn hn, linh hot hn, v c tm ngm chnh xc hn. V
vy ngi cm ln 5 hn , lao vo trn u, v chin thng. Vua
David ph b lut l v ti lp tr chi.
Gladwell tham kho mt nghin cu c tin hnh bi nh
khoa hc chnh tr Ivan Arreguin-Toft, ngi tm hiu mi cuc
chin tranh din ra sut 200 nm trc m trong mt bn mnh
hn bn kia t nht 10 ln. ng pht hin rng bn yu hn c t l

51 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

chin thng gn 30 phn trm mt k tch ng ch . Nguyn


nhn? H u mt cuc chin khc bit so vi i th ca h.
Cn v 70 phn trm thua cuc th sao? H chin u theo
cch thng thng; h bc vo trn nh vi cng nhng nguyn
tc m i th mnh hn ca h s dng.
Nm 1981, nh khoa hc my tnh Doug Lenat tham gia mt
cuc thi u dn trn, trong mi ngi chi c giao cho khon
kinh ph o l mt nghn t -la chi cho hm i hi qun m h
la chn. Cc i th khc u c kin thc su rng v qun s v
xy dng mt hm i hi qun truyn thng vi nhiu loi tu
thuyn c kch thc khc nhau cng h thng phng b mnh m.
Nhng Lenat khng c kin thc v qun s. Anh ch n gin l
a lut thi u vo mt chng trnh my tnh m anh pht minh
ra: mt chng trnh c thit k chin thng ch khng phi
i theo cch thc thng thng.
Chng trnh a ra chin lc s dng s tin nghn t -la
vo v s tu nh nh tu P.T, vi v kh mnh m nhng hon
ton khng c tnh phng b v tnh c ng, Lenat ni. Chng ch
yn . C bn m ni, ch cn b nh trng mt ln, tu s chm.
V nhng g din ra l i th bn v mi ln bn u nh chm
tu ca chng ti. Nhng iu khng nh hng g, v chng ti
c rt nhiu tu.
Lenat thng p o trong cuc chi.
Bn ang tham d cuc chi no? c phi cuc chi dnh cho
nhng k nng v ti nng c bit ca bn khng? c phi l
mi trng hon ho bn hoc cng ty bn ginh c chin
thng khng? Nu khng, vy th c l n lc bn tham gia mt
tr chi khc, hoc to ra cuc chi ca bn: mt cuc chi m bn
c th thng.

52 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Yu t u tin l nhng u im ca bn. Trong nm ti y,


hy chi tr chi ph hp vi nhng u im .

10. Ti S Ly Con Tm
Yu t th hai: Chp nhn im yu ca bn
Ti ang n tra vi Geoff, mt ngi bn ca ti vn rt thnh
cng trong s nghip. Anh v cng ho phng khi trao tng phn
ln ti sn ca mnh cho mt t chc, c tnh hng trm triu -
la.
Khi nhn vin phc v n nhn yu cu gi mn, Geoff gi mn
x lch trn Caesar vi tm v ni thm, Nhng ti mun thay tm
bng c hi c khng?
Khng thnh vn , tha ng, nhn vin phc v p. Nhng
xin ng hiu cho, chng ti s thu thm 1 -la.
Vy , Geoff tr li sau mt lc chn ch, Vy thi khi i, ti
s ly tm vy.
Bn gi l g? Keo kit? D hm? Bt thng? Ti gi l b
quyt thnh cng ca anh y. Khng phi ca bn nh. Ca anh y.
Geoff c mt quy nh v gi tr. Anh khng th chu c ngh s
dng thm 1 -la nu n khng mang li t nht 2 -la gi tr khc.
C th l hi thi qu. Nhng ci gia ti (v t chc) hng trm triu
-la cng th thi. Khng phi Geoff thnh cng cho d anh y lp
d; m anh y thnh cng chnh v anh y lp d.
V Geoff thnh cng l v anh y khng ngng ngng v iu
. Cng khng cm thy xu h v n. Anh y khng h che giu,
kim nn hay chi b n.
Anh y s dng n.
Ti ang tr chuyn vi mt ngi ni ting m ti bit mt
ngi m bn c th ngay lp tc nhn ra khi nghe n tn th anh

53 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

y bt u ni rng anh y c quen ngi ny ngi kia ni ting


nhm to n tng vi ti. Ch no, ti ngh thm, anh khng cn
phi lm nh vy. Ti rt n tng vi anh ri. Tht ra th anh
mi l ngi ti nn nu tn to n tng vi ngi khc ch.
Ti sao ngi bn ni ting ca ti li phi s dng thanh danh
ca ngi khc to n tng? Bi v sau tt c nhng g t c,
anh y vn cm thy khng yn tm. t ra th chnh iu phn no
gip anh y thnh cng vang di nh vy. Anh khng lm vic
ct lc n th, b ra nhiu thi gian v cng sc cho d n n th,
tip tc gng sc sau khi anh y lm c, nu anh y khng
cm thy c ci g bt an. S bt thng ca anh y ha ra li v
cng hu ch.
Nhng tiu thuyt th v nht, bin tp vin Malcolm Jones ca
Newsweek vit trong mt nhn xt gn y, chnh l cu chuyn
m trong ci xu v ci tt khng th tch ri.
Nhn xt ny cng ng hn vi con ngi. Nhng ngi quyn
lc nht khng p ch s bt thng, k d v nhng cm xc ng
xu h ca h. H tn dng n tc ng n th gii.
Mt ngi quen khc ca ti chnh l ng lc thc y ng sau
cc cuc ci cch v sc khe vn cu sng hng triu ngi
cc nc ang pht trin. Hng triu, theo ng ngha en. ng
nhin anh y t c thnh tch vang di ny bng nhng u im
vt tri ca mnh. Anh y kt ni vi cc gi tr sng ca mnh mt
cch su sc. Anh y lm vic ton tm ton v khng mt mi.
Anh y quan tm su sc n nhng ngi xung quanh, bn b v c
nhng ngi xa l, v lm bt k iu g c th gip h.
Nhng anh y c mt im d thng. Anh y sng v lm vic
trong mt th gii hc thut tr tu siu phm, ni cho rng sc thi

54 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

c gi tr vt xa s gin n. Thnh cng ca mt hc gi nm


kh nng nhn thy v l gii c mu xm.
Nhng anh y cha bao gi thy mu xm. Anh nhn th gii vi
hai mu en trng, ng v sai. Quan im n gin thi qu ny v
th gii l th m nhng ngi trong gii hc thut lun lun c
gng che giu hoc vt qua. Nhng anh y cha bao gi che giu
s n gin ca mnh. Anh y chp nhn n. V l ci ngun sc
mnh ca anh y, l th nguyn liu b mt gip anh c kh nng
cu ly rt nhiu sinh mng. Anh y bc qua bi ly tranh lun v
n vi s gin n ca hnh ng ng n.
Mt ngi bn na ca ti, mt nh qun l u t xut sc,
dnh ton b thi gian theo di, nghin ngm v c cc bn bo
co ti chnh ca nhng cng ty m anh y ang cn nhc u t
vo. Anh y v cng vic ny gn lin lm mt. C mt ln ti mi
anh y i trt tuyt vo cui tun. Thay cho vn trt, anh y
mang theo mt chng bo co cao c mt. Rt k d. Nhng s m
nh gip anh y tr thnh mt trong nhng ngi chn c phiu
gii nht th gii.
Tt c chng ta u c nhng im k d v m nh nh h. C
th chng ta khng tha nhn, ngay c vi bn thn mnh. Hoc l
chng ta lo lng rng n s ngn cn ta thnh cng, th nn ta c c
gng loi b n.
l sai lm. S k l ca chng ta rt c th l b mt to ra
ngun sc mnh bn trong ta.
Yu t th hai l nhng khuyt im ca bn. Thay v trnh n,
hy chp nhn nhng khuyt im v trong nm nay, hy dnh
thi gian bin n thnh ti sn ca bn, ch khng phi l ca n.

11. Nhng Ch Ngi m p

55 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Yu t th ba: Khng nh s khc bit ca bn


Khi ang chy dc theo cung ng di gn 10 km v pha Nam
ti Cng vin Trung tm vo mt ngy ma ng lnh gi, ti nhn
thy nhiu ti x xe ba bnh khn kh ang quy qun bn nhau
gi m. Chc chc, mt ngi i ra mi cho khch b hnh, nhng
c v khng ai mun ngi ln my ci xe . Tri qu lnh.
V ri, ti v cng ngc nhin khi chy ln cht na v nhn thy
mt chic xe c hnh khch ngi trong ang chy vng quanh
cng vin. L do chic xe ny c thu trong khi nhng chic xe
khc th khng, rt r rng. hai bn ch ngi trn xe c treo hai
tm bin vi kh ch ln ghi rng GH C LM M.
Trong bt k lnh vc c tnh cnh tranh cao no v ngy nay
th mi lnh vc u c tnh cnh tranh cao tr nn khc bit l
cch duy nht chin thng. Khng ai mun bn mt th hng ha
thng thng, v khng ai mun tr thnh th hng ha thng
thng.
Tuy rng tt c chng ta u bit iu , nhng a s chng ta
li tn rt nhiu cng sc c gng khng khc bit. Chng ta ng
khun bn thn v c cng vic ca mnh theo hnh mu ca nhng
con ngi v cng ty thnh t khc, b ra mt lng ln tin bc v
nng lng khm ph v sao chp h.
Vn l y: Nu bn ging nh nhng ngi khc, v nu
vic kinh doanh ca bn ging nh nhng vic kinh doanh khc, vy
th nhng g bn lm chnh l gia tng s i th cnh tranh ca
chnh mnh.
Ti tng t vn cho American Express nm 1993 khi Harvey
Golub va ln chc CEO. Khi ng y hay mc qun c dy eo.
Trong vng vi tun, nhng ngi khc cng mc y nh th. Trong
vn ha tp th ca chng ta, chng ta sng by n, ging nh c

56 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

vy. Chng ta c bit c gng ha nhp khi chng ta lo lng v


vic b sa thi. C l chng ta ngh rng vic ni bt s khin h nh
ra rng chng ta ang hin din y, v ri h s sa thi chng ta.
Nhng vic ha nhp cn c tc dng ngc. N khin chng ta
tr nn khng quan trng. Nu bn cng ging nh bao ngi khc,
vy th bn cn thit cho cng vic ny n mc no?
l l do ti sao anh bn Paul Faerstein ca ti mt vic. Anh
y rt thnh cng trong vic ha nhp. Lc l vo u nhng nm
1990 v anh y l i tc ca Hay Group. Anh y l mt nh t vn
gii ti hc hi t anh y rt nhiu v trong sut mt thi gian
di anh y hnh ng nh nhng i tc khc. Anh y bn cc d n
m h bn. Tnh tin trn s gi m h tnh.
Mt nm ri sau , m ca Paul qua i, anh trai ca anh qua
i, cn anh th ly d v. Anh y khng th gi c doanh s bn
hng hay s gi c th hoch ton. V y l phn quan trng: Anh
y khng mang n bt k iu g c o ngoi nhng th .
Khng phi l anh y khng th, chng ta s nhn thy iu ngay
sau y. M l anh y khng lm. Vy nn anh y mt vic. Vic
ngy trang bn thn mnh bng cch tr nn ging vi tt c mi
ngi, nhng gii hn, l rt kh khn, v duy tr iu cn kh
hn na. Trn th gii c qu nhiu ngi thng minh v chm ch
ang c gng ni tri bng cch tr nn gii nht trong nhng
cng vic m tt c nhng ngi khc ang lm.
Vic tr nn khc bit d dng hn nhiu.
Ngnh gii tr l mt v d tuyt vi. Trong mt lnh vc c v s
con ngi xinh p, gi cm v ti nng, u l c hi bn thu ht
c s ch ngay c khi bn tr nn xinh p hn, gi cm hn v
ti nng hn? Nhng Susan Boyle th khc. C y ph v khun
kh. l l do ti sao on phim ca c y trn YouTube nhn

57 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

c hn mt trm triu lt xem. Nu c y trng ging nh mi


ca s y trin vng khc, th c th gii c ch n c y khng?
Nu bn 70 tui, ng i nng mt v gi v nh bn ang 30
tui. Hy gi ly tui 70 v dng n nh l th mnh ca bn. Theo
rt nhiu bi nghin cu, ti nng khng phi l bm sinh, n c
hnh thnh qua rn luyn. iu ny mang n u th to ln cho mt
ngi 70 tui so vi mt ngi 30 tui.
Th nhng, ngay c trong cc tp on xem trng s a dng,
chng ta cng rt kh tr nn khc bit bi v chng ta c nhng
chun mc vn ha ng h tnh ng nht. l l do ti sao chng
ta c cc quy nh v trang phc v nhng kiu ni nh ng lm
chuyn . Li khuyn ca ti? C lm chuyn i.
Cui cng Paul cng lm iu . Sau khi mt vic, Paul nhn ra
rng anh cha bao gi tht s l chnh mnh khi l i tc vi Hay
Group. Anh c kh nng lm c nhiu hn. Anh mun c mi lin
kt su hn vi khch hng, gip h t c nhng vic khng
nm trong gii hn m Hay Group a ra, chung tay vi h trong
nhng vn cn gii quyt.
Hin ti, tn ca anh y l Paramacharya Swami
Parameshwarananda (bn c th gi ngn gn l Swamiji). Anh y l
bc thy tinh thn ca cng ng tn gio ti Colorado. S thay i
ca anh y c th rt mnh lit, nhng i vi anh y th rt d dng
bi mi bc i l mt ln tin n gn bn thn anh y. V gi y
anh y khng th no hnh phc hay hiu qu hn na. Anh y phc
v trong nhiu ban b v hi ng lnh o khc nhau, ng thi l
ng lc thc y ng sau nhiu d n gio dc v nhn o trn
ton th gii.
Anh y vn ang thc hin rt nhiu vic anh y tng lm khi
cn l mt t vn vin tht bi New Jersey, nhng anh y thnh

58 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

cng hn bi v anh y cm nhn v hnh ng ng vi bn thn


mnh. Theo nh li anh chia s, Ti ang sng vi con ngi tht
ca mnh. Anh y tr thnh mt ngi khng th thiu. Khng phi
ch bi nhng g anh y lm, m cn v con ngi ca anh y. By
gi, ti khng phi ang ngh bn gia nhp cng ng tn gio
Colorado. i vi hu ht mi ngi th vic l v l. V vic sao
chp mt ai s khng mang li kt qu g. Bn khng bao gi tr
thnh mt phin bn tt p ca ngi khc v bn l chnh bn.
Lm th no c th tin n gn hn vic ng gp cho gi tr
c nht ca bn? u l chic gh m ca bn? Bn c th tr nn
hiu qu hn bng cch sng ng vi bn cht con ngi mnh hn
khng?
Hy chp nhn iu ny: Bn khc bit. Cng sm hiu r gi tr
ny, cng sm nm gi v khng nh n, bn s cng thnh cng
hn. i vi cng vic kinh doanh ca bn cng vy.
l l do ti sao mt ti x xe ba bnh vi nhng chic gh
c lm m t hng sut c ngy, trong khi nhng ti x khc ch
ngi tm ba tm by vi nhau, khch, v ra sc gi m cho mnh.
Yu t th ba l s khc bit ca bn. Hy khng nh iu .
ng phung ph thi gian v u th cnh tranh ca bn bng cch c
gng ha nhp.

12. V C Trng Cu Mng 155 Hnh Khch


Yu t th t: Theo ui am m (kht vng) ca bn
Thuyn trng Greg Davis l mt ngi hng dn cu c ti
tnh. Ti i cng ng y n b bin Savannah, Georgia t sng sm
v tr v sau vi gi vi nhng con c to n mc ti phi nh
ngi gip mi ko chng ln c. a s nhng hng dn vin
khc tr v m khng thu hoch c g c.

59 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

iu g khin Greg tr thnh mt hng dn vin xut sc nh


vy? Nu ang tm thu ngi hng dn, bn c on c ng y
s l ngi ni tri khng?
S rt tuyt nu chng ta c th d on c lnh vc m
chng ta c th ta sng ng khng? Chng ta s l ngi sao u?
S ra sao nu chng ta c th on trc bi ht mnh nn ht v
sn khu no mnh nn trnh din khai ph c mt Susan
Boyle bn trong mi chng ta? Chng ta hon ton c th lm c.
Ngy 15 thng 1 nm 2009, C trng C. B. Sullenberger tin
hnh mt cuc h cnh khn cp cho chic my bay ch khch nng
50 tn, nh nhng n lt trn mt sng Hudson thnh ph
New York, cu c sinh mng ca 155 hnh khch. Php mu? Hay
iu c th d on trc?
Chng ta bit g v C trng Sullenberger? Trc khi din ra s
kin h cnh cho thy ti nng c bit ca ng y, bn c on
c ng y c k nng, dng vc, kh nng lnh o tr nn
sng chi nh hm nay khng?
Trc y, ti tri qua 4 nm lm vic cho mt cng ty t vn
qun l chuyn to ra cc m hnh tuyn dng nhn vin. Khch
hng ca chng ti, a s l nhng cng ty c phn ln, tiu tn
hng trm ngn -la vo cc nghin cu m chng ti tin hnh
trong cng ty ca h d on xem ai c kh nng l nhn vin
xut sc.
y l quy trnh chng ti lm: Chng ti phng vn c nhng
nhn vin gii v nhn vin bnh thng ang lm vic ti cng ty
ca khch hng, xc nh cc phm cht gip phn loi nhng ngi
xut sc. Sau chng ti gip cng ty phng vn v tuyn dng cc
ng vin ph hp vi hnh mu .

60 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Nghe c v hp l. Nhng tht ra th khng. Quy trnh rt hao


tn chi ph v thi gian. N i hi ngi phng vn phi c rt
nhiu k nng tin hnh nhng cuc phng vn chuyn su; v
quy trnh ch t cht lng khi ngi thc hin phng vn v tuyn
dng cng t cht lng. V ngay c nu bn c tin bc, thi
gian v k nng, th cui cng bn cng ch thu c cc ngi sao
sng ch khng phi s sng.
S c ngi cho rng iu duy nht c th gip d on thnh
cng trong mt cng vic no chnh l thnh cng tht s trong
cng vic . y chnh l nguyn nhn ti sao cc cng ty dch v
ti chnh thu gn gp mi ln s lng nh phn tch m h cn,
ri mt hay hai nm sau , h ch gi li nhng ngi thnh
cng v sa thi s cn li. ng nhin, cch ny thm ch cn tn
km thi gian v tin bc hn c m hnh tuyn dng ca chng ti.
C mt cch tit kim v d dng hn t mt ngi c th
bn hoc bt k ai vo v tr thnh cng. Hy hi cu ny:
Bn lm g trong lc rnh ri?
Trong trng hp ca C trng Sullenberger, du hiu u tin
cho thy ng y s tr thnh v c trng anh hng chnh l vo thi
nin thiu, khi hu ht bn b ng u ly bng li xe th ng c
bng li my bay. ng y lm g th gin? ng li nhng chic tu
ln, v c bn th iu cng ging nh vic ng lm khi h
cnh my bay trn sng Hudson m khng c s tr gip ca ng
c. Hot ng ngoi kha? ng l nhn vin iu tra tai nn ca Hi
Lin hip Phi cng v lm vic vi cc vin chc hng khng lin
bang ci thin vic tp hun v cc phng php gii cu khn
cp trn my bay.
Khi cn l mt cu b, ng y dng nn m hnh hng khng mu
hm vi nhiu my bay nh trn , sn pht cn thn tng chi tit.

61 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

C l chnh s lu tm n tng tiu tit gii thch c l do ti


sao ng i kim tra khoang my bay nhng hai ln bo m rng
khng c ai b b li trc khi t mnh thot khi chic my bay
ang chm.
Nhng im quan trng l y: Vi tnh cch ca Sullenberger,
bn s khng bit c bt k iu g ni trn nu khng trc tip
hi thng. Khi Michael Balboni, ph th k v an ton cng ng ca
bang New York ni li cm n v hnh ng xut sc ca ng, ng
tr li mt cch thn nhin v khim tn nht: l nhng vic
chng ti c hun luyn thc hin.
Ngay c khi bit c nhng hnh ng ca c trng
Sullenberger, bn cng c th ngh ngi v s m nh bt thng
ca ng y. Chng phi bn th thu mt ngi hiu bit trong nhiu
lnh vc hn sao? Mt ngi quan tm n nhiu th hn? Mt
ngi bit cch giao tip tt hn?
Tuy nhin, con ngi thng thnh cng khng phi v h b
qua nhng iu bt thng ca h, m h thnh cng chnh nh
nhng im bt thng . Cc ni m nh chnh l mt trong
nhng du hiu r rng nht cho s thnh cng. Thu hiu cc ni
m nh ca bn v bn s hiu c ng lc bm sinh ca mnh
th khin bn c th bc i n tn cng th gii.
Anh bn hng dn vin cu c Greg Davis ca ti trn mt
nc cu c vi khch hng 6 ngy mt tun. Bn c on c anh
y lm g vo ngy ngh khng?
Yu t th t chnh l am m ca bn, th m i khi rt kh
tm thy. Mt cch khm ph ra nim am m chnh l theo ui
kht vng ca bn. Khi bn chn trng tm cho nm nay, hy bt
ch n nhng th cn v ch nhiu hn n nhng th
mun.

62 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

13. Ai Cng C Th Hc Cch Trng Cy Chui


Yu t th t: Theo ui am m ca bn (s kin tr)
Nhiu nm trc, khi ln u tin ti thnh lp cng ty t vn,
th Elaine, mt ngi bn ca ti ang lm vic ti mt cng ty ln,
ngh ti ni chuyn vi ng nghip Colin ca c y, ngi c
th thu Bregman Partners ca ti.
Vy nn ti gi cho Colin, nhc n Elaine v ngh gp anh.
Ti rt bn, Colin tr li. Hy ni qua in thoi i.
Nhng ti bit r ni qua in thoi s khng r rng. Vy n
tra th sao? ti hi anh y. Hoc l i ung g sau gi lm? Hay
ch gp mt 15 pht u cng c?
Colin cui cng cng ng i n tra gn nh. Sau anh y
hy cuc hn. Chng ti sp xp li. Anh y li hy. Chng ti li hn.
Anh y li hy. R rng l anh y khng mun gp ti. Ti gn nh
t b nh.
Tuy nhin, y l iu m ti nhn ra: Nu ti c th trnh vic
phn ng da trn cm gic tht vng hoc tn thng ca mnh, th
ci gi phi tr cho vic sp xp li cuc hn ch l hai pht gi in
thoi cho th k ca Colin. V thnh qu thu c nhiu kh nng s
v cng to ln.
V vy ti tip tc hn li, cho n mt ngy ca vi thng sau ,
Colin khng hy cuc hn na v chng ti n tra vi nhau. ng
nhin, cuc gp mt rt ngn, nhng vn thi gian ti trnh
by s lc v bn k hoch. Vi tun sau khi ti gi bn k hoch,
anh y li mt li nhn phn hi ngn gn, gii thch rng ti
khng c chn nhng anh y s lu tm n ti. n thi.

63 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Ti cm thy b s nhc. Sau tt c cng sc ti b ra, nhng g ti


nhn c ch l mt li nhn qua hp th thoi? Mt ln na, ti
gn nh b cuc.
Nhng thay v vy, ti gi v ngh mt cuc hn n tra
khc tm hiu v nhng g ti cha r. Anh li t chi, nhng bo
ti hy ni chuyn vi c ng nghip Lily ca anh, hin ang lm
vic phng ban khc v c th cn n dch v ca ti.
Vy nn ti hn gp Lily. C y hy hn. Khi ang chun b
hn li th ti pht hin mt vic ngoi d kin: Ti bt u thy
thch qu trnh tip cn khch hng th thch ca cng vic kinh
doanh. N tr thnh mt tr chi i vi ti, v mc tiu chnh l
tip tc chi cho n mt thi im no , ti c th ni ng
chuyn vi ng ngi v thc hin c mc tiu ca mnh. Tht
ngc nhin l ti thy thch th.
V ti bt u thnh tho hn trong vic . Ln cuc hn. Hn
li. Tm cch tip tc cuc tho lun. Bn c th ngh rng khng
phi l chuyn g kh khn gh gm hay ch li g phi rn luyn
hay thnh tho n, nhng bn hon ton sai v hai nhn nh .
a s cng vic ca chng ta xoay quanh vic lp i lp li. l
cch m chng ta tr nn ti gii mt lnh vc no . Vn
ch chng ta b cuc qu sm bi v nhng vic c lp i lp li
s tr nn nhm chn.
Tr phi cng vic c g c bit i vi chng ta; tr phi n
khin chng ta cm thy th v. V l do no , c th chng ta thm
ch khng hiu v cng khng cn phi hiu chng ta thch th
vi vic .
chnh l cch ti hc trng cy chui. C v nh vic hon
ton nm ngoi kh nng ca ti. Nhng ri c ngi ni vi ti
rng h hc c khi ln. Vy nn ti ngh ti cng c th hc

64 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

c. Ti mt 6 thng, nhng by gi ti c th ng bng tay, mt


cch chc chn.
iu ny khin ti tin rng con ngi c th lm bt k vic g.
Min l c 3 iu kin sau:
1. Bn mun t c iu .
2. Bn tin rng bn c th t c iu .
3. Bn thch th vi qu trnh c gng t c iu .
Chng ta thng ngh rng mnh ch cn 2 iu kin u tin,
nhng tht ra iu kin th ba mi l quan trng nht. Vic c gng
chnh l hin thc m chng ta i mt mi ngy. V c gng t
c iu g rt khc vi vic t c n. Tht ra th n hon
ton i lp nhau. C gng ngha l vn cha t c.
Nu mun tr thnh mt ngi tip th gii, bn cn tri qua
nhiu nm l mt ngi tip th vng v. Mun tr thnh nh qun
l xut sc? Vy th bn nn tn hng vic l mt nh qun l km
trong nhiu nm cho n khi bn sc tr nn ti ba. Bi v ci
hin thc chnh l th cn thit sau cng bn tr nn xut sc.
Trong tc phm Outliers (Nhng K Xut Chng), Malcolm
Gladwell lun bn v mt nghin cu c tin hnh ti Hc vin
m nhc Berlin. Cc nh nghin cu chia nhng sinh vin hc n
vi--lng thnh 3 nhm: nhm ngi sao, nhm biu din gii, v
nhm c th tr thnh ging vin ch khng phi ngi biu din.
Ha ra, yu t u tin gip d on c mt ngh s vi--lng s
ri vo nhm no chnh l s gi ngi luyn tp.
Nhng ging vin tng lai luyn tp 4.000 gi trong cuc
i h. Nhng ngi biu din gii, 8.000 gi. Cn nhng ngi
c lit vo hng ng ngi sao? Mi ngi h u luyn tp t nht
10.000 gi. y mi l im thuyt phc: Khng c mt ngh s vi--
lng no tp luyn 10.000 gi m khng tr thnh ngi sao. Ni

65 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

cch khc, mi ngn gi tp luyn bo m bn s tr thnh mt


ngh s vi--lng sng chi. Theo Gladwell, 10.000 gi tp luyn l
con s thn k bn tr nn xut sc bt k lnh vc no.
l l do ti sao bn nn hng th vi vic c gng t c
cc mc tiu ca mnh. Bi v bn khng bao gi c th lm mt vic
g trong 10.000 gi nu khng cm thy hng th vi n. V nu
bn khng chp nhn c giai on c gng, bn s khng bao gi
thc hin n lu chinh phc mc tiu ca mnh.
Cui cng, sau nm hay su ln l hn, Lily v ti cng cng nhau
n tra. Ha ra li l thi im hon ho. Khi chng ti gp nhau,
c y tht s c nhu cu v dch v, iu cha xut hin khi chng
ti mi bt u ln k hoch gp g.
n thi im , ti thn thuc vi c y v cng ty ca c
y mc d ti cha cung cp dch v g cho h. Ti quanh qun
y hng thng tri v h tin tng ti bi v ti theo st mi cam
kt m ti ha vi h.
Nm , ti k mt hp ng ln vi cng ty ca Lily. Mi hai
nm sau, h vn l khch hng ln ca Bregman Partners. V h vn
hy rt nhiu cuc hn.
hng n nim am m ca bn, hy ngh n nhng g bn
yu thch nhng g quan trng i vi bn n mc bn sn sng
kin tr theo ui sut nm, ngay c khi bn khng h cm thy
mnh s t c mc tiu.

14. Cng Thc Tm Thy Cng Vic Thch Hp


Yu t th t: Theo ui am m ca bn (s thoi mi)
Bn c bit ai tng c gng rt nhiu nm c con nhng
khng th khng? ri, khi quyt nh t b hy vng, c l l sau
khi nhn con nui, th t nhin h li mang thai?

66 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Hoc l ai sng cht tm mt mi tnh? Hn h sut, nhng


chng bao gi gp c ngi va . Sau , khi chp nhn mnh
s c n v bt u tp trung vo nhng vic khc, th h li gp
c ngi thch hp v kt hn?
Cn mt ngi b mt vic th sao? C th h dnh c nm tri
vit h s xin vic, nghin cu cc trang tm vic, n lc ht sc
tm vic. Tt c u khng mang li kt qu g. Sau , khi
quyt nh thi khng dc sc tm kim na, th bng nhin h nhn
c mt li ngh lm vic tuyt vi?
Chuyn g vy? Nhn qu? Php mu? Tnh ton sai lm? C hi
ngu nhin? C l n cha bao gi tht s xy ra; c l chng ta ghi
nh nhng cu chuyn bi v chng qu bt thng.
Hoc c l l mt chin lc hon ho.
Ti nghe cu chuyn ny t mt ngi bn. C y bit mt anh
chng tht nghip hn mt nm tri. Anh y dnh nm vit
v gi h s xin vic. Anh ln cc trang tm vic mi ngy. Khi c c
hi, anh cng i gp ngi ny ngi kia, nhng khng c nhiu c
hi cho lm. V anh ngy cng tr nn chn nn. Tht kh bc
ra khi ging mi ngy, nhng anh vn bt dy, mc b vest vo,
tht c vt, ngi vo my vi tnh, v tip tc tm kim. Cui cng, anh
y nhn ra rng mnh s tm c vic. Ti tin rng anh y ng.
Nhng chc chn khng phi trong thi gian gn. Ai mun thu
mt ngi ang chn nn ch?
Ti tht s ngh rng c mt cch khc tri nghim cuc sng
bt au n v thnh cng hn. Mt cch i qua nhng nm thng
lm vic v sinh sng ca bn mt cch vui v v ph hp vi bn
cng nh ti nng ca bn.
l: hy t b.

67 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Khng phi hon ton, m l gn nh hon ton. ng c gng


qu mc na. y l cng thc ca ti:
1. Ln danh sch nhng vic bn thch lm hoc nhng vic
khin bn thch th v mun lm th. y l lc t duy ng no, v
vy ng gii hn hay phn xt; hy vit ra tt c nhng th bn
ngh n.
2. Phn loi cc hot ng tp th v cc hot ng bn lm mt
mnh. V d nh lm vn, c sch, thin nh v vit lch l nhng
hot ng mt mnh. Gy qu tnh nguyn l hot ng tp th.
3. Xem xt cc hot ng bn lm mt mnh v tm hiu xem bn
c th (v mong mun) thc hin vi ngi khc hay khng. V d
nh tham gia cu lc b lm vn. Hoc mt nhm c sch hay
thin nh. Hoc l vit mt tc phm no cho mi ngi cng
c. Nu bn c th (v mong mun) bin vic thnh hot ng
tp th, hy gi n trong danh sch. Nu khng, hy gch b.
4. By gi n phn th v y: Dnh 90% thi gian ca bn
ngay c khi lm vic, hoc nu khng th th ngoi gi lm vic
thc hin cc cng vic bn yu thch (hoc lun mun th) vi
nhng ngi cng chung s thch. Nu c, hy m nhn v tr
lnh o.
Mt c bn ca ti tham gia vo hot ng nh th m c yu
thch. C y mn tt c cc v linh mc; mt ngy kia c y n nh
chng ti n ti v lin tc k v h. C n gp h v ngh h
tr bt k vic g h cn. Hin gi c y ang ng ra t chc cc
ba n sng c ln k hoch hng thng gia cc linh mc v i
din gio dn ca nh th. Cha khi no ti thy c hng hi n
vy.

68 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Mt ngi bn khc ca ti ang tp luyn chun b cho cuc thi


th thao ba mn phi hp cng vi mt nhm 15 ngi khc. Anh
y ang nh cao phong v khng th ngng k v iu .
Mt cng ty m ti bit hin ang lm vic cng ch cho cc t
chc t thin v chnh ph. Nhng ngi lm vic cho cc d n
u trn ngp nng lng.
Ti sao vic ny li c tc dng? Woody Allen tng ni rng 80%
thnh cng nm s hin din. Khi ti mi khi nghip, mt ngi
c vn ca ti ngh ti gia nhp hi ng khng-v-li-nhun
v lm nhng g ti lm tt nht cho h. Cc thnh vin khc trong
hi s nhn thy kt qu v mun thu cng ty ca ti thc hin
nhng vic tng t cho h v cng ty ca h. l mt l do rt r
rng.
Cn mt l do t nh khc gii thch tnh hiu qu ca vic ny:
Ngi ta mun thu nhng ngi hng hi, c am m v hng th
vi nhng vic h lm. Cng vic c to ra khi mt c nhn gn
b vi nhng ngi xung quanh v thit lp mi quan h gia ngi
vi ngi.
V y l mt l do cn hay ho hn na: Nu am m cng vic
mnh ang lm, v bn thc hin n vi nhng ngi cng am m
cng vic h ang lm, vy th c kh nng cng vic m bn lm
nui sng bn thn nu bn cha c mt cng vic nh vy s
tr nn ging vi cng vic m bn yu thch. V ri cuc i bn
thay i (khng phi ti ni qu ln m l s tht). Bn lm cng
vic bn yu thch, cng vic m bn c kh nng lm tt, cng vi
nhng ngi bn qu mn. Bn khng th khng thnh cng c.
By gi, ti bit bn ang ngh rng: l mt chin lc tt nu
anh c ngun ti chnh c lp v di do, kh nng thanh ton
chi ph hi vin ca phng tp th thao (hoc khon th chp, hay

69 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

hc ph cho con). Nhng cn nhng ngi cn li nh chng ti th


sao? Chng ti khng th c b ci cng vic khng ph hp ny
nu n gip chng ti tr ha n hng thng. Vic mt kh nng chi
tr hng thng c th s ph v kh nng hng th vic tht
nghip ca chng ti.
iu ng. Nhng n khng phi l ci c bn khng bt
u. Bi v c hi thnh cng ln nht, cho d bn ang tm vic hay
c vic, xy n khi bn lm nhng vic mnh yu thch. Bn s
cm thy cng vic khng cn l cng vic v n rt d dng. Bi v
bn ta sng mt cch t nhin khi bn thc hin n.
Nu bn ang tht nghip, vy th tr ngi ln nht chnh l
khng ch ni s hi ca bn. Bi v bt ng ch: Cho d bn b t
thi gian hn tm vic th bn cng s khng mt nhiu thi gian
hn tm c vic. M ngc li iu s gip bn tit kim
thi gian hn. Theo ui nhng vic mnh thch, lm vic vi nhng
ngi mnh qu mn s gip bn c c hi tt hn tm c vic
lm v s gip bn nhiu hn trong vic tm ra cng vic im
giao nhau gia bn yu t kia. Mi ngi s ch n quyt tm ca
bn, nim am m, k nng v tnh cch ca bn, v h s mun thu
bn hoc gip bn tm c ngi thu.
Ngoi ra, ch ng thc hin cc hot ng khc bn cnh tm
kim vic lm s gip bn p ng cc yu cu ca cng vic tt hn
v khi y bn s tr thnh mt ngi th v hn. Khi c gi
phng vn xin vic, bn c th im li v s vic m bn lm (v
chc chn bn s hi lng khi nh n chng) thay v ni rng cng
vic duy nht m bn lm trong sut 3 nm qua l i xin vic lm
(m n nay vn cha thnh cng).
Ti tng nghe k v mt ngi ph n quyt nh lm cng vic
m c y khng thch trong vi nm kim tin. Ba nm sau, cng

70 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

ty ph sn. Chuyn c th xy ra vi bt k ai. Ch l xui xo


thi. Nhng y l iu c y ni m ti nghe thy chn nn nht:
C nh trong sut 3 nm qua ti khng lm g c tt c u tan
bin. Ti t nht l ti lm vic nh tru v ti ght iu . Ti
lng ph 3 nm cuc i mnh.
ng lng ph thi gian, ng ph hoi nm thng cuc i bn.
Hy tri nghim n theo cch khin bn cm thy hng khi nht.
n dy bn nhng iu mi l. n gip bn gp g nhng con
ngi mi, nhng ngi nhn thy nhng khi bn chn tht nht,
ho hng nht v mnh m nht. Hy tn dng v pht huy th
mnh ca bn. S dng v thm ch l pht trin cc khuyt im
ca bn. Th hin s khc bit ca bn. V theo ui nhng th bn
yu thch.
Khng c cch no tt hn na tri nghim nhng nm thng
cuc i bn nh cch ny.
Thi gian ca bn s c s dng mt cch tt nht khi bn
lm nhng vic bn yu thch, n gip bn cm thy nh mnh
khng cn phi n lc vy. Bn s khng thy mt mi khi lm vic
nu l nim am m ca bn nh vy cng vic kh khn my
th bn cng s cm thy nh nhng hn.

15. iu G Quan Trng i Vi Bn?


Yu t th t: Theo ui am m ca bn ( ngha)
Khi ang nm trn ging c tp ch, bng ni s hi trong ti
dng cao. N bt u u gia vng bng v ngc, ri lan dn
ra. Ging nh hoc-mn adrenaline chy qua c th khi ti hong
s, n l mt cm gic ca c th, nhng n c v chm hn, su
hn, rng hn khi n lan dn n u cnh tay v chn ti. Cm gic
nng hi. Ti bt u m hi. C th tr nn yu t.

71 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Ti t quyn tp ch xung, ng u vo gi v ngh n ci


cht.
M v ti b chn on mc bnh ung th; b qua i sau hng
thp k chin u vi cn bnh. Vi thng sau khi b mt, ti nhn
c c in thoi t mt ngi bn, tui 40, c y pht hin mt
khi u ngc v vi ngy sau phi phu thut. t ngy sau, mt
ngi bn k vi ti rng i tc lm n ca anh y tr v nh sau
mt k ngh v cm thy khng khe lm; trong vng mt tun anh
y qua i v mt cn bnh ung th nghim trng m anh cha tng
bit l mnh mc phi. Vic xy ra sau khi anh y k cho ti
nghe rng cha v ca anh y va qua i do b tai nn khi bng qua
ng.
V ri ti ang ngi y c mt bi bo ca Atul Gawande ni
v vic cn nhc tin hnh ci cht nhn o trong iu tr y khoa.
Gawanade khng ch cung cp kin thc su rng khi anh bn lun
v nhng g bc s nn lm khi h khng th gi c mng sng
ca bnh nhn, m anh cn miu t sng ng na. Dng u tin
trong bi vit anh ghi: Sara Thomas Monopoli ang mang thai a
con u lng th cc bc s pht hin c y sp cht.
Cn v phn ti, n tri, theo nh nhng g ti bit, th n nay
ti vn khe mnh. Nhng c mt iu g trong bi bo tc ng
n ti khng ch v mt kin thc, m cn v th cht v cm xc:
Ti s cht.
Mi nm, Cc Thng k Lao ng Hoa K tin hnh mt cuc
kho st v cch s dng thi gian ca ngi M, ly kin ca
hng ngn c dn M xem mi ngy h s dng tng pht giy
nh th no. Theo s liu thng k, a s ngi M dnh tng cng
khong 20 gi mi ngy : ng (8,68 gi/ngy), lm vic (7,78

72 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

gi/ngy) v xem ti-vi (3,45 gi/ngy). Ti bit thng tin ny rt


sc, ng khng? ti l, sao ta ng nhiu n th?
Mt khi xem xt nhng d liu th rt kh khng ngh
n thc t ca bn thn bn. Bn xem ti-vi nhiu hn hay t hn
thi gian ? S gi lm vic ca bn nhiu hn hay t hn? Xem xt
cch chng ta s dng tng pht trong ngy l mt bi tp hu ch
v l th. bit rng chng ta ang cng hin tr tu, hnh ng v
nng lng ca mnh vo u.
Tuy nhin, vic chng ta thi gian vo u ch c th cho
chng ta bit n th. Quan trng hn, v hon ton theo quan im
c nhn, chnh l cc hot ng c ngha g i vi chng ta.
Gn y ti tnh c c c mt bi vit ngn, Nm hi tic ln
nht ca nhng ngi sp trn ca Bronnie Ware, ngi tri
qua nhiu nm chm sc cc bnh nhn b tr v nh ch cht. H
thng tic nui iu g nht? Ti c g mnh dng kh sng
cuc i ca chnh mnh, ch khng phi cuc i theo mun ca
ngi khc. H n hn iu g na? Ti c g mnh khng lm
vic ct lc n th.
C 2 cch khng phi hi tic nh vy. Mt, bt lm vic ct
lc li v dnh thi gian sng tht vi bn thn. Hoc hai, tip tc n
lc thm ch l n lc nhiu hn cho nhng th quan trng i
vi bn. Cho nhng th mang n mt cuc sng m bn tht s
mong mun. Mt th m bn cho l quan trng. C ngha.
Bi v nu bn ghp 2 ni hi tic li vi nhau, bn s nhn
thy iu ngi ta tic nui khng n gin l lm vic qu nhiu,
m l lm qu nhiu nhng th khng quan trng i vi h. Nu
chng ta cm thy cng vic ca mnh l quan trng, th chng ta s
khng mang theo 2 ni tic nui to ln kia khi qua i. Chng ta s
sng trn vn hn.

73 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

iu khng c ngha l bn phi bn ht ca ci v chm lo


cho nhng ngi ngho i mt t nc khc. m, nu vic
ph hp vi bn, th c lm i. Nhng im ct li l l bn phi
sng theo bn, ch khng phi theo ngi khc. C th l
chm sc ngi gi neo n. Hoc nu nhng ba n ti cho gia
nh.
V vy cu hi c t ra l: iu g quan trng i vi bn?
l mt cu hi v cng quan trng cn phi suy xt. iu g
quan trng i vi bn? ng nhin nhng vic nh kim tin,
c thi gian i ngh dng, cm gic c gia nh v bn b yu
thng, tn trng l quan trng. Nhng bn bit nhng iu ny
ri. Hy tm ti su hn na.
u tin, hy t hi v nhng th hin c: Cng vic hng ngy,
cuc sng thng nht ca bn quan trng th no i vi bn? Ti
sao bn li lm nhng vic ? Phn no trong cuc i bn khin
bn t ho? Bn cm thy mnh c tc ng g n nhng con ngi,
nhng tng hay nhng th quan trng i vi bn?
K n, hy t hi v nhng th trung lp: Bn dnh thi gian
cho nhng iu g m bn khng tht s quan tm cho lm? iu g
v ngha i vi bn? iu g khng quan trng i vi bn?
Cui cng, hy t hi v nhng iu m bn th : iu g ang
khin bn tiu tn thi gian trong cng vic cng nh trong cuc
sng nhng li i lp vi nhng g quan trng i vi bn? iu
g khin bn cm thy phin mun? Khng mang n cm gic ng
n cho bn? iu g khin bn cm thy xu h, d ch l mt cht
thi?
V ri t t, theo thi gian, hy iu chnh cch bn s dng thi
gian, cn cn bt u nghing v pha nhng iu quan trng i
vi bn. C nhng th bn khng th thay i ngay lp tc: C th

74 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

bn ang lm mt cng vic khng ph hp, cho mt cng ty khng


ph hp. Nhng cng ng e ngi khi t hi bn thn nhng cu hi
, bn s tr nn tn ty hn, hu ch hn v hiu qu hn nu bn
quan tm n n v nu bn ang lm nhng vic c ngha i vi
bn thn bn.
C phi tt c mi ngi u c th dnh thi gian lm nhng
vic ngha i vi h hay khng? C th l khng. Nhng ti nh
tng lng nghe mt c lao cng lm vic vo bui ti ni vi lng
t ho su sc v vic c lau dn tt nh th no, vn phng
tr nn tuyt vi nh th no sau khi c xong vic, v c cm
thy iu quan trng nh th no i vi nhng ngi lm vic
vo ban ngy. V vy, cng c th l c.
Khng c mt thc o khch quan no ng nhin khng
phi l tin bc xc nh gi tr ca mt cng vic no i vi
ngi thc hin n. Quan trng l bn lm cng vic c ngha i
vi bn. Ti thc gic vo lc 6 gi sng v a mt nhn chic bn
cnh ging ng ni c bi vit ca Gawande ang m, bc nh mt
chic xe ln khng ngi ngi cng mt qu bong bng cho tr em
c dng ch CHC MNG SINH NHT c ct vo p vo mt
ti. Mt ln na, ti cm thy s s hi khng khip dng tro t
trong lng ngc v lan ra khp c th.
Vy nn ti ht mt hi tht su, bc ra khi ging, i tm v
ngi xung vit chng ny. tip tc quyn sch ny. Bi v vit
lch, i vi ti, l quan trng.
Hy tp trung thi gian vo nhng vic quan trng i vi bn,
nhng vic c ngha c bit i vi bn.

16. Ti L Bc Cha M M Ti Buc Phi Tr


Thnh

75 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Trnh tm nhn hp
Ch , trong lc nhn ln con ng mn m chng ti ang
cuc b trong vi ting ng h, ti ngh, chng ta ang u
y?
Ti bit mnh i lc. Nhng khng may l ti khng i mt mnh.
Ti ang dn on ca Trng Hng o sinh Quc gia (NOLS)
tham gia chng trnh 30 ngy thm him rng hoang. Trong
trng hp ny, tc l ang c 8 hc vin t 16 n 24 tui ang i
theo ti.
tht s thm him, cc nhm NOLS khng i theo ng
chnh. Chng ti s dng bn a hnh c nh du nhng c
im t nhin ca mt khu vc ni, sng, sui, thung lng, i v
xoay s tm li i bng cch so snh nhng g chng ti nhn thy
xung quanh vi nhng th c nh du trong bn .
Mi bui sng chng ti thng nht v mc tiu ni chng ti
d nh cm tri vo cui ngy ri sau chn mt li hoang vu
thm him. Chng ti nhn bit khi qut phng hng mnh
ang di chuyn n v m bo hng i bng cch lu n mi
trng xung quanh ngn ni phi lun bn tri, con sng nh
kia bn phi, cn nh ni lm chm kia th trc mt.
Thi thong c ng mn xut hin cng hng chng ti
ang i th chng ti s i theo n. Nh vy d dng hn.
Nhng ri ro khi i theo ng mn chnh l: Chng ti khng
lu n cnh vt xung quanh na. Khi c li i qu d dng, chng
ta cho php tm tr mnh l ng v bt cn trong vic quan st xem
chng ta ang u.
Ri chng ta tin ln pha trc, di chuyn vi tc nhanh v
tp trung, thng tin cho n khi chng ta nhn ln v nhn ra, nh

76 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

ti nhn ra ngy hm , rng cnh vt xung quanh hon ton l


lm. S tp trung lm m mt chng ta.
y khng ch l vn lin quan n chuyn i b ng di.
Trong cuc sng v cng vic, chng ta lp nn loi mc tiu
thnh lp cng ty, t doanh s, tr thnh nh qun l tt ri
chng ta t ra mt chin lc t c tng mc tiu . Mc
tiu chnh l im n; chin lc t ra l con ng dn n ni
.
Ch l i khi chng ta qu nhp tm vo con ng v cch
thc chng ta s dng t c mc tiu, v phng php hoc
tin trnh n ni chng ta mt du im n ca mnh, ni m
chng ta xc nh mun n t lc khi u cuc hnh trnh. Chng
ta bc i ngay bn cnh nhng c hi c th y chng ta n vi
mc tiu d nh.
l iu xy ra vi Sammy, mt con chin ngoan o
mc kt nh mnh trong mt cn l. Anh leo ln nc nh v cu
nguyn xin Cha cu gip.
Sammy nhn thy tm vn trn mt nc v n tri mt.
Cha s cu mnh, anh t nh. Sau , mt ngi n ng i
thuyn ngang qua v t mun ko anh ln thuyn, nhng Sammy
t chi. Cha s cu ti, anh ni vi ngi n ng. Nc tip tc
dng cao; lc nc ln ti c anh th c mt chic trc thng bay
ngang qua. Sammy vy tay t chi, ni Cha s cu ti. Cui cng,
Sammy cht ui.
Vic k tip m Sammy nhn ra l anh thy mnh ang trn
thin ng, ni anh gp c Thin Cha. Sao Ngi khng cu
con? Sammy hi.

77 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Ta c ht sc! Thin Cha tr li. Ta a n mt tm


vn, ta a n mt chic thuyn, ta a n mt chic trc
thng
Ok, y khng phi l chuyn c tht, nhng ngha ca n c
th p dng c cho cuc sng ca chng ta. Sammy qu ch
tm n k hoch c Cha cu gip n mc anh y b l c
hi c cu. Ti thnh lp cng ty hn 12 nm trc vi mt bn
k hoch di 50 trang. Bn k hoch tng l mt cng c hu ch
n gip ti tp trung, gip ti trnh phm phi sai lm, cho php
ti lp mt chin lc tng trng. Nhng nu bn nhn vo cng ty
hin ti ca ti, bn s thy n khng c cht no ging vi bn k
hoch .
Bi v nn kinh t thay i, ti thay i, khch hng thay i, v
c hi cng thay i. Nu c quanh qun vi bn k hoch ca mnh,
ti s tht bi. Chnh vic lu n nhng thay i ca hon cnh,
v sn sng vt bn k hoch c, lp mt bn mi ph hp vi thc
t hn gip ti pht trin cng ty ca mnh.
Ti nh tng nghe mt ngi m k v nhng kh khn m
b gp phi khi nui dy a con mc chng t k. Ti khng phi
l bc ph huynh m ti chun b tr thnh, b ni. Ti l v
ph huynh m ti buc phi tr thnh.
Ti thy cc nh qun l ti gii cng th. C th h c k hoch
v vic h s qun l nh th no. Nhng h lin tc thay i k
hoch da trn u khuyt im ca nhng ngi m h qun l.
Theo di v iu chnh. l b quyt lnh o hiu qu.
Trn ng, ti bo c nhm dng li v tha nhn rng ti
khin c on i lc. Ti gii thch v vic qu tp trung vo ng
i c th khin chng ta d lc li nh th no.

78 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Hay tht, mt cu b 16 tui ln ting ma mai. Vy lm sao


chng ta ht i lc?
Em ni xem.
Xem bn ? cu b xut.
V cnh vt xung quanh na! ti thm vo.
Thnh thong, hy dng li mt ln nhn cnh vt xung quanh
ti kt ni vi cc ct mc ch ng ca bn, cc u im,
khuyt im, s khc bit v am m ca bn iu c th gip
bn trnh c nhng bc i chch hng.
Bm st cc ct mc dn ng s gip bn trnh c tm nhn
hp v gi bn di chuyn ng hng.

17. Ti Ht Hn Chn Ngn Lt


ng u hng sau tht bi
Peter, ti mun anh li mt cht sau gi tp, Calvin, hun
luyn vin lp th hnh yu thch ca ti ni.
Ti lm g sao? Ti hi. Vn l vic anh khng lm. Ti
khng lm g?
Tht bi.
Anh gi ti li sau gi tp v ti khng tht bi?
Kiu ny anh y bt chc cch nng t ca ti, s dng qu
t r rng l qu nh so vi sc anh y s khng gip anh t
c g u. C bp ch pht trin khi anh luyn tp n mc n
nng t khng ni. Anh phi tp mc t nng hn. Anh cn phi tht
bi.
Calvin ni c l.
Mi khi ti yu cu cc chuyn vin lit k 5 thi im m s
nghip ca h c bc nhy vt khng phi bc tin, m l nhy
vt th tht bi lun lun nm trong danh sch . i vi mt vi

79 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

ngi th l khi h mt vic. i vi nhng ngi khc th l lc


d n tr nn kh khn. V i vi nhng ngi khc na th l
tht bi ca mt h thng ln hn, v nh suy thoi kinh t i hi
h phi n lc hn.
Vy m a s chng ta u c gng n trnh tht bi. Theo Tin
s Carol Dweck, ging vin ti i hc Stanford, chng ta c vn
v t tng. Dweck thc hin rt nhiu nghin cu tm ra iu g
khin con ngi b cuc trong trn chin gia nghch cnh v n lc
vt qua nghch cnh.
Cui cng cu tr li li l th ng nh v cng n gin: Tt c
u nm trong suy ngh ca chng ta.
Nu bn tin rng ti nng ca bn l bm sinh hoc bt bin, th
bn s bng mi gi khng mnh tht bi v tht bi chnh l bng
chng chng minh cho nhng gii hn ca bn. Nhng ngi c t
tng cng nhc c xu hng gii quyt cng mt vn ht ln
ny n ln khc. iu gip h cng c nhn thc v nng lc ca
mnh.
Tr em c t duy cng nhc s mun chi i chi li cng mt
tr chi xp hnh n gin thay v th ci khc kh hn. Hc sinh c
t duy cng nhc s khng mun hc thm ngoi ng mi. Cc v
CEO c t duy cng nhc s gi li xung quanh h nhng ngi ng
h quan im ca h. H cm thy mnh thng minh khi h c
tuyn dng.
Nhng nu bn tin rng kh nng ca bn pht trin cng vi s
kin tr v n lc, bn s tm kim tht bi nh mt c hi ci
thin. Ngi c t duy pht trin cm thy mnh thng minh khi
c hc hi, ch khng phi khi h hon ho.
Michael Jordan, cu th bng r xut sc nht th gii, l ngi
c t duy pht trin. a s nhng ngi thnh cng u nh th.

80 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Nhng nm trung hc, anh b ui khi i bng r. Nhng vic


r rng khng lm anh nht ch: Ti nm ht hn 9.000 c trong
sut s nghip ca mnh. Ti thua gn 300 trn. Hai mi su ln ti
c tin tng giao cho c nm quyt nh v nm ht. Ti tht
bi ht ln ny n ln khc trong cuc i mnh. V l l do ti
sao ti thnh cng.
Nu bn c t duy pht trin, bn s dng tht bi ca mnh
ngy cng tin b hn. Nu c t duy cng nhc, c th bn khng
bao gi tht bi, nhng bn cng s khng bao gi hc hi hay pht
trin.
Trong kinh doanh, chng ta phi suy xt v thi im chng ta
chn th thch chnh mnh. Trong tnh hung ri ro cao, bn nn
gi nguyn v tr ca mnh. Trong tnh hung t ri ro, khi m hu
qu ca vic tht bi t nng n hn, bn nn ph v lp v bc.
im chnh yu l bn bit c vic ph b lp v bc, vic tht
bi, l cch bn hc hi, pht trin v thnh cng. l c hi ca
bn.
V y l tin tt lnh: Bn c th thay i thnh cng ca mnh
bng cch thay i t duy. Khi Dweck dy bn tr nhn nhn rng
chng c kh nng pht trin tr tu ca mnh, chng hc tp
chm ch hn, kin tr hn v thnh cng hn trong vic gii nhng
bi ton m trc chng b qua khng tm li gii.
T duy pht trin l b quyt pht huy ti a tim nng ca
bn. Mun nng cao kh nng ca nhn vin? Hy giao cho h nhng
nhim v vt qu kh nng ca h. H khng ngh rng h c th
thc hin c? Hy ni vi h rng bn mun h t xoay s
chuyn , chin u vi n mt thi gian. Rng n s mt thi gian
hn cc nhim v m h tng lm. Rng bn bit h s phm sai lm
trong qu trnh thc hin. Nhng bn bit h c th lm c.

81 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Mun nng cao kh nng ca bn thn? Hy t ra cc mc tiu


ln m bn ch c t 50 n 70 phn trm c hi thnh cng. Theo
David McClelland qu c, nh tm l hc v nh nghin cu ca i
hc Harvard, th ngi t mc tiu cao s tn hng thnh qu
ngt ngo. Sau , khi bn tht bi qu na thi gian, hy tm
hiu xem bn nn lm g khc i v th li ln na. l luyn tp.
V nh chng ta thy trc , 10.000 gi tp luyn s gip bn
tr nn lo luyn bt k lnh vc no. Khng cn bit bn bt u
t u.
Bui tp k tip vi Calvin, ti tng gp i sc nng t. Vng,
ng vy. Khng may l sc nng mi khin ti b sng gn ci ch,
phi iu tr bng cch chm v ngh ngi. i khi bn c th
tht bi ngay c khi ang c gng tht bi.
Ny, ti vn ang hc hi m.
Tht bi l khng th trnh khi, n c ch v mang tnh gio dc.
Ch cn ng b cuc hy tp trung trong sut nm chc chn
bn s nhn c thnh qu xng ng.

18. Khi Tng Lai Khng R Rng


ng b t lit
Mt cm nh Utah c ci g khin ngi ta t m. N ang
sp t t. Cc ca s c che chn bng vn g. Nc nh p v
bng vi du ang b gi thi tung. Khng c vch tng.
Vy m vn c ngi sng trong . Nhng ngi nh ny khng
c xy hon chnh; chng vn cn d dang. Chuyn ny khng
lin quan g n tnh hnh kh khn ca ngnh bt ng sn. N
khng phi l hu qu ca i ngho hay c thit k c ch .
Nhng ngi sinh sng trong cc ngi nh ny ch n gin l
khng mun hon thnh chng. Th ny, h l nhng ngi theo

82 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

gio phi Mormon b gio hi Mormon rt php thng cng v thc


hin ch a th. V ngi cm u c bit gn y nht ca h
chnh l Warren Jeffs, ngi c s thch d bo v ngy tn th mi
su thng mt ln.
Nu bn tin rng th gii s sp , th bn sa cha ngi nh
ca bn lm g?
Khi ti m t li nhng ngi nh vi Anne, qun l cp cao
ca mt ngn hng bn l ln, gng mt c y nhn li vi v ng
cm.
chnh xc l vic ti ang lm! C y ni.
trong mt ngi nh ang xy d? Ti hi li.
ng vy! C y ni c y hy lch hp hng qu vi nhm
ca mnh.
Sao vy? Ti thc mc.
C g ni u? Anne p. Khng c g r rng ht. Ti khng
bit ni g vi h. H c cn m nhn trch nhim trong hai
thng ti khng? Cc u tin ca h c thay i khng? Thm ch,
chng ta c tht s tn ti khng? C qu nhiu th khng r rng.
C y bit khng t chc cuc hp c nhm l mt sai lm.
Nhng c th nhn vi ti rng c khng hon thnh cc cng
vic qun l thng ngy ca mnh. C thng xuyn hy b cc
cuc hp vi nhn vin bo co trc tip, v b lun cc bui nh
gi kt qu lm vic cng nh cc cuc i thoi v ng hng
pht trin s nghip ca h.
Ti sao phi tho lun v ng hng pht trin s nghip vi
mt ngi trong khi c kh nng h s khng lm vic cho bn na?
Bn siu bn rn, thiu nhn lc, chn nn v cm thy yu t.
Trn ht, cp di ca bn cng khng thc y cuc tho lun
ny. Chc chn h mun c cu tr li, nhng h vn khng t thi

83 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

g c. H ci thp u, c gng khng gy ch . Bi v nu v tnh


bn ang cn nhc k hoch sa thi nhn s khi h xut hin, bn c
th s ch n v a tn h vo danh sch. Vy nn h c gng t
v bn rn. V h i ng vng n nh v sinh ch trnh i
ngang vn phng bn.
y l vn : Khi tng lai cha r rng, chng ta rt kh m
sinh sng v lm vic trong thi im hin ti.
Vy chng ta nn lm g?
David McClelland, gio s tm l hc ca i hc Harvard m ti
gii thiu trc , vit quyn sch Human Motivation (ng
Lc Ca Con Ngi). Quyn sch dy 688 trang, nhng v tn th c
th n trong 6 thng na, nn ti s tm tt n li cho bn. Tt c
mi ngi u c thc y bi ba th:
1. Thnh tu (khao kht c i u vi nhng mc tiu ngy
cng th thch hn) 2. Ha nhp (mong mun c yu
mn/thng yu) 3. Quyn lc, c th hin bng mt trong hai
cch:
C nhn ha (mong mun to sc nh hng v c ngi
khc tn trng) X hi ha (mong mun trao quyn cho ngi
khc; gip h to s nh hng v c tn trng) Nu con ngi
c c hi t thnh tu, ha nhp v to nh hng, h s tr
nn c ng lc v tham gia ht mnh. Ngay c khi h khng nhn
thy tng lai r rng.
V vy, thay v lo lng ngy mai cuc sng s ra sao, hm nay bn
hy tp trung vo ba vic trn.
Hy tr li ba cu hi ny:
1. Bn c ang thc hin mt vic c ngha v mang tnh th
thch vic m bn c khong 50% c hi thnh cng?

84 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

2. Bn c to c mi quan h tt p vi ngi khc ni cng


s v ngoi x hi nhng ngi bn yu mn v cm thy gn gi?
3. Bn c cm thy c cng nhn v nhng vic bn lm
c nhng vic bn lm khng cng hay c tr cng? Bn c to
c nh hng n cc quyt nh v doanh thu ca cng ty
khng?
Nu cu tr li l c cho mi cu hi th qu tuyt vi. Bn s c
ng lc. i vi cc cu tr li khng, hy to ra c hi cho chng
ngay lp tc.
Hy m bo rng bn c mc tiu r rng v c t do ch
t c mc tiu. Hy m bo rng bn ang thc hin mt vic
g th thch v th v.
V hy tm c hi hp tc (v n mng) vi nhng ngi
khc. iu ny c bit quan trng bi v trong nhng thi im
khng r rng, con ngi s tr nn chnh tr hn. H bt u nghi
ng ng nghip ang c gng gy ch , ginh cng, c giao cho
nhng d n tt hn. Nhng khi cng hp tc trong mt d n, lng
tin ca h s ln dn.
ng thi, hy tm c hi a ra xut v cch hon thnh
cng vic. V nu cn thit, hy yu cu ngi ta nhn nhn phn
ng gp ca bn.
Anne nhn ra rng mc d c l lnh o trong ngn hng,
nhng c b t lit bi vin cnh tng lai khng r rng.
Vi tun sau khi ni chuyn vi Anne, ti gp li c y v c
bit c t chc cc bui hp vi tng v qun l trong tun .
Trong bui hp, c m bo rng mi ngi u c mt d n
ngha v th thch thc hin. C cng m bo rng mi ngi
u c t nht mt d n phi hp tc vi ngi khc. C ni vi ti
rng ng lc th ba l kh hn c, bi v c y thy rt gi to khi

85 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

nhn nhn thnh tch ca ai trong khi c y khng cm thy rng


h tht s c gng. C trao cho h sc nh hng trong vic hon
thnh d n, v khi h c tin b, c tm c hi cng nhn h.
Vic ny cng mang n li ch cho Anne. C y r rng l c sc
sng hn ln gp mt trc. Qu trnh thc hin k hoch
thc y Anne. N mang n th thch (thnh tu), gip c kt ni
vi ng nghip (ha nhp) v mang n cho c kh nng gip
ngi khc (quyn lc).
Nhng Anne cn tin xa hn th. C y i gp cp trn v c bui
tr chuyn tng t. C cp n cc d n ca mnh, v h
cng nhau lp ra nhng mc tiu m c cm thy c th t c
nhng khng chc chn. Nhng mc tiu m c y cm thy tn
dng c u im cng nh khuyt im ca bn thn, nhng mc
tiu c th pht huy c cc kh nng m ch c y mi c, v
nhng mc tiu khin c y am m.
Sau c y yu cu cho php hai ngi ng nghip m c qu
mn c hp tc vi c trong cc d n . V c xc nh thi hn
c th cp trn c th nhn xt nh gi, v nu thch hp, cng
nhn nhng thnh qu m c t c cng ng nghip.
Nghe c v tnh ton qu? C th. Nhng vn hiu qu. V i
khi, bn cn phi tnh ton t c nhng g mnh mun.
c bit l trong trng hp tng lai cha r rng, mc tiu
ca bn cha xc nh v bn cm thy t lit khng th tin ln
pha trc. C th bn khng bit chnh xc nm ti phi lm g. C
th bn khng r lm v mc tiu ca mnh trong nm nay, hoc
nhng g bn mun t c.
Khng sao c. Ch cn bn to ra mi trng thch hp khin
bn cm thy c th thch, c yu thng, c tn trng

86 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

th bn s c ng lc tin ln ng hng. Ngay c khi bn


khng c k hoch. Ngay c khi bn khng c im n.
V vy, n lc bn phi la chn. Bn c mun sng trong
mt ngi nh ang xy d dang v ch ngy tn th? Thc t l, c
ngi sng trong nhng ngi nh nh vy nhiu nm ri.
Hay bn mun ging nh Anne v dnh ton b thi gian bn c
sa cha ngi nh cng vi cc ng nghip ca mnh?
Th gii c th s b dit vong trong 6 thng na, nhng t nht
th 6 thng c th c lp y bi s tn ty trong cng vic, kt
ni vi cng ng v hnh ng trao quyn cho ngi khc.
ng tng lai khng r rng khin bn t lit. Hy tip tc
tin ln pha trc.

19. C Th Vy
ng vi phn xt
Bn o Lo c cu chuyn Ti ng Tht M k v mt ngi
nng dn ngho b mt mt con nga. Nhng ngi hng xm u
thng cm cho ng, h ni, Tht khng may!
C th vy, ng tr li.
Ngy hm sau, con nga tr v cng nhiu con nga hoang khc.
Tht may mn! nhng ngi hng xm tht ln.
C th vy, ng p.
Vi ngy k tip, a con trai ca ng b ht vng xung t v b
gy chn khi ang c ch ng mt trong nhng con nga hoang.
Tht xui xo! nhng ngi hng xm li ni.
C th vy, ng p li.
Mt tun sau , qun i n ngi lng bt tt c thanh nin
i lnh, nhng khi nhn thy ci chn gy ca cu con trai h

87 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

tha cho cu y. Tht qu may! nhng ngi hng xm nhn xt.


C th vy, ngi nng dn li ni. V c nh th.
Cuc i ca ti l mt chui may mn an xen vo nhau, bt
u t giy pht ti c th thai mc cho n lc thc hin k
hoch ha gia nh ca b m ti.
Thi i hc, ti d nh theo ngnh chnh tr hc. Sau , vo
ma xun ca nm hc u tin, chuyn d ngoi bng xe p m ti
tnh tham gia b hy b v nhm trng b gy tay. V vy, thay
vo , ti tham gia chuyn d ngoi cm tri, v n thay i cuc
i ti. Ti b chnh tr hc v bt u i dy v k nng dn dt cc
on thm him ni hoang d. Trong mt cuc thm him, ti
gp Eleanor, ngi sau ny tr thnh v ti.
Sau , ti thnh lp mt cng ty hot ng kh thnh cng
trong lnh vc o to k nng lnh o vi rt nhiu nhn vin v
vi chi nhnh trn ton th gii. Sau na, theo ng vn may ri,
cng ty ca ti sp cng vi nn kinh t v To Thp i. Ha ra,
sau nhng ln suy xt ni tm v qu trnh iu tr tm l thng
xuyn, kt qu cho thy ti khng my thch th vi ci cch ti xy
dng cng ty trong ln u tin . V vy ti gy dng li s
nghip theo quy m nh hn, vng chc hn v ngha hn.
Trong khi ti c th khng hnh phc vi nhng g mnh c vo
thi im , th mi ln thay i vn may ri chnh l cht xc tc
mang ti n gn hn vi cuc sng hin ti m ti ang rt mn
nguyn.
Chng ta thng sinh sng v lm vic vi n tng rng chng
ta c th kim sot c cuc sng ca mnh. Ti cn nh cuc tho
lun di vi Eleanor v thi im chnh xc m chng ti nn c a
con th hai. Hai ln sy thai sau , chng ti nhn ra rng vic
khng phi do chng ti quyt nh. V ri cui cng Sophia cng ra

88 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

i, chng ti bit rng bt k thi im no cng c th l thi


im thch hp.
Mt vi vn may rt kh nhn ra. Chng hn nh vic bn cm
thy thch th khi tr chuyn vi mt ngi bn mi. C th bn c
c mt bi th trn bn ca ai . C th bn tng vo chic xe
pha trc. Ch khi nhiu nm tri qua, bn mi bit c giy pht
c bn c th thay i cuc i bn nh th no.
Mt vi vn may khc li rt d nhn bit, v ngay lc bn bit
rng chng s thay i cuc i bn. C th bn trng 10 triu -la
vi t v s m bn cn khng bit l mnh tng mua, nh cu
chuyn xy ra vi mt ph n ngi c. Cng c th l khi bn b
sa thi.
iu chng ta khng bit chnh l nhng s kin s thay i
cuc i ta nh th no. Mi nghin cu u cho thy chng ta km
ci nh th no trong vic d on xem chng ta s cm thy ra sao
v mt s kin khi n xy ra. Nhng ngi trng s khng h vui
sng nhiu hn trc. Nhng ngi b bi lit khng h km hnh
phc hn.
V c mt iu ti thy nhng ngi mt vic. H c v
vui v hn. Thanh thn, a phn l vy. Khng phi tt c mi ngi.
Nhng trong nhiu trng hp, ni s hi mt i vic lm cn ti t
hn vic tht nghip. Ti bit rt nhiu ngi ang i lm nhng li
rt ng thng hai im: H chn ght cng vic ca mnh v h
s phi mt i cng vic . H s hi v mc kt.
Nhng mt khi mt vic, bn c th tin v pha trc. Daniel
Gilbert, gio s tm l hc ca i hc Harvard gii thch hin tng
ny trong mt bi bo trn t New York Times: Khi nhn tin xu,
chng ta r mt thi gian v sau bn rn vi vic ci thin tnh
hnh. Chng ta thay i cch hnh x, chng ta thay i thi

89 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

[nhng] mt tng lai m h khin chng ta mc kt trong ci hin


ti au bun v khng th lm g ngoi vic ch i. Vy th khi vn
may thay i, chng ta nn lm g?
Bn cn nh Carol Dweck, nh tm l hc Stanford m chng
ta bit n trong phn trc khng? C thc hin v s nghin
cu nhm tm hiu iu g khin con ngi b cuc khi i mt vi
nghch cnh thay v u tranh vt qua n. Nghin cu ca c ch
ra rng nu mt ngi tin rng ti nng do sinh ra m c th anh ta
s nhanh chng b cuc, bi bt k tr ngi no cng l du hiu
cho thy gii hn ca anh ta. Anh ta ng phi bc tng v khng
th lm g v s khng bao gi c th lm g.
Nhng nu mt ngi tin rng ti nng l do rn luyn nh lng
kin tr v n lc, anh ta s ra sc vt qua mi th thch. Anh ta s
nhn nhn nghch cnh nh mt c hi tr nn ti gii hn.
Th nn tin tt lnh l y: Bn c th thay i kt qu bng cch
thay i t duy. Hy nh rng, khi Dweck tp cho cc a tr nhn
nhn rng bn thn chng c kh nng pht trin tr thng minh,
chng hc tp chm ch hn, kin tr hn v thnh cng hn
trong vic gii cc bi ton m trc y chng b ngang.
Vn may thay i. Hy gi l s mnh. Gi l Tri. Gi
l mt iu ngu nhin. Cho d c ln k hoch cho cuc i mnh
chi tit n mc no i na, chng ta cng khng th hon ton
kim sot c n. Nhng cch chng ta i mt vi may ri th c
th kim sot c.
Nm nay th no ri? Bn c ang gp may khng? Hay ang xui
xo?
C th l vy.
Nhng nu bn pht huy cc u im, chp nhn cc khuyt
im, khng nh s khc bit v theo ui am m ca mnh, bn

90 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

c th t tin rng mnh ang s dng thi gian ng ch, lm nhng


vic ng n, bt k kt qu ngn hn ra sao. Suy ngh s gip
bn vng vng i qua nhng thnh cng v tht bi ca bn thn.
Khng bao gi c thi im chnh xc nh gi nhng thnh
cng hay tht bi ca bn.

20. Lm G Trong Nm Nay?


Xy dng trng tm ca nm
Mnh i n buffet ? Ti hi v ti, Eleanor, v cuc hn vi b
m c y vo ngy Ch nht.
ng vy. V ti p, gng mt l cht lo lng. Anh ok ch?
Chc chn ri, ti ci v tr li. Anh thch buffet m.
Em bit. Nng ni, trng c v cn lo lng hn.
Vi gi sau, bng ti cng phng. Khng th nht thm th g vo
na. Vy m, bng cch no , ti cn xoay s tr li n thm
mt t trng ming.
y l vn ca ti khi n buffet: c qu nhiu la chn. V mt
gi trn gi. l mt s kt hp git ngi.
Ti rt thch s a dng v c hi c th tt c nhng mn n
khc nhau. V th ti nm mi th mt t. Nhng mt t ca mi th
thnh ra rt nhiu. V ti kt thc ba n buffet vi cm gic khng
thoi mi, kit sc v hi hn.
Tuy vy, d bit r l th, nhng ti vn c lun nh vy mi khi
n buffet.
Thch thc ca ba tic buffet i vi ti cng ging vi nhng
thch thc chng ta gp phi trong vic qun l thi gian. Bi c qu
nhiu th lm qu nhiu con ngi th v, cc hot ng vui v,
nhng l tng chnh ng, v cc c hi hp dn nn rt kh

91 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

chn la. Th nn chng ta khng chn la. Chng ta c gng thc


hin tt c.
Hu ht cc h thng qun l thi gian u c mt vn l
chng khng gip chng ta gii quyt vn : Chng tp trung vo
vic lm th no hon thnh tt c trong thi gian ngn nht.
Nhng chnh l sai lm. Ging nh sai lm trong vic nm th
n tic buffet. Bi v chng ta khng c kh nng hon thnh tt c
m khng tr nn in lon, kit sc v qu ti.
B quyt sng st trong tic buffet l n t mn li. B quyt
thnh cng trong cuc sng cng tng t: Lm t vic li.
iu c ngha l bn phi c chin lc v nhng vic bn
chn thc hin v a ra nhng quyt nh kh khn v nhng vic
bn chn khng thc hin.
Vy nn hy r rng im ny. C bao nhiu th chng ta nn
tp trung vo? Sau v s ln m mm v sai lm a phn l sai lm
ti i n kt lun l con s 5.
Ti quyt nh t trng tm ca nm vo 5 vic. Ba vic lin
quan n cng vic, hai cho c nhn. (a s) mi vic ti lm phi
thuc 1 trong 5 kha cnh ny. Nu khng, ti phi t chi mt cch
lch s.
Ti sao li l 5? Bi v i vi ti n c v n. N bao trm nhng
vic quan trng nht phi lm, v khng khin ti qu ti. N va
. Mt khc, i vi bn c th l con s 3. Hoc 7. V nu bn
cm thy iu l n, th c vy m lm. Bn s bit n c ph hp
vi mnh hay khng khi bn cm thy mn nguyn v hon thnh
tng lnh vc m khng b lng tng, qu ti hay ui sc. Ti sao li
l trong mt nm? Bi v mt i ngi qu di v mt thng th li
qu ngn. Mt nm l khong thi gian ph hp cho s tp trung di
hn ca chng ta. Chng ta suy ngh theo giai on tng nm chu

92 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

k nhp hc, ngy sinh nht, cc dp l lc thng nin, vic xem xt


lng bng, khen thng cng nh nh gi kt qu lm vic u
c thc hin trong khun kh mt nm v mt nm cng cho
chng ta khong thi gian hon ho to ra cc bc tin trong
cuc sng m khng b mt phng hng.
Vy th 5 vic (hoc tng t) bn nn lm l g? iu ty
thuc vo cuc sng ca bn. Di y l 5 vic ca ti:
Cng vic 1. Hp tc tt vi khch hng hin ti 2. Thu ht khch
hng mi 3. Vit v thuyt trnh v cc tng C nhn 1. Gn b
vi gia nh v bn b 2. Vui v v chm sc bn thn a s nhng
vic ny u khng th c cn o ong m r rng. Khng sao
c. khng phi l nhng mc tiu. Mi th khng nht thit phi
l mc tiu. l nhng lnh vc cn ch trng. l ni bn mun
phn b thi gian. Nu mun, bn c th a ra cc mc tiu c th
trong tng lnh vc.
Danh sch ca bn s khc bi v bn khng ging ti. Quan
trng l bn lp ra danh sch mt cch c ch . Nm vic bn mun
tp trung thc hin trong nm ti l g? phi l nhng vic quan
trng khi bn dnh thi gian thc hin, bn s bit rng khong
thi gian l hu ch.
Ni cch khc, hy n chn thc n trong bui tic buffet vi
mt ci da c ch cho 5 mn n khc nhau, v khng nhiu hn
th. V bn ch chn 5 mn, hy m bo rng n dinh dng v
ngon ming.
Vy th th no l dinh dng v ngon ming? Hy m bo rng
danh sch tn dng u im ca bn, chp nhn khuyt im ca
bn, khng nh s khc bit v phn nh nim am m ca bn.
Mt iu quan trng na, n phi bao gm c hi c th

93 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

thch, c hi hp tc vi ngi khc v c hi c cng


nhn.
Mt khi bn m bo c 5 (hoc tng ng) trng im
phn nh c cc yu t ni trn, hy a ra nhng quyt nh dt
khot v nhng th khng ph hp.
Ti quyt nh rt khi ban qun tr ca mt cng ty, v cng
vic tn qu nhiu thi gian v r rng n khng ph hp vi 5
tiu ch ca ti. Tuy nhin, ti vn xem trng vic ng gp cho cng
ng. Cho nn hin ti ti cng vi gia nh lm nhng vic c ch
cho cng ng. l mt phn ca tiu ch Gn b vi gia nh v
bn b.
Khi bn quyt nh 5 tiu ch ca mnh, hy cam kt dnh 95%
thi gian ca bn cho n. 5% cn li cho nhng vic linh tinh khc.
C th d n nm trong danh sch 5 th u tin ca c ng nghip
Jane ca bn khng phi l 5 tiu ch ca bn, nhng c y cn bn
gip . C th bn cn phi i thay nht cho chic xe. C th bn
cn c ht tt c cc nhn xt v iPad (v xp hng mua mt
ci). Tt c u c th c a vo 5% cn li kia. Nhng nu n
tr thnh 20%, ngha l bn ang tn qu nhiu thi gian vo nhng
vic u tin ca ngi khc, nhng chuyn linh tinh v nhng th
duy tr cuc sng m khng c thi gian cho nhng vic bn u
tin.
Thnh thong bn s phi i mt vi mu thun gia cc tiu
ch m bn t ra. Ti gp phi mu thun ny khi ti c mi pht
biu ti hi ngh TEDx Mexico. Ti cho rng TED v cc hi ngh
ca TEDx u tuyt vi. V bui ni chuyn ca ti r rng l ph
hp vi mc tiu Vit v thuyt trnh tng ca ti. Nhng thi
gian th li trng vi bui tic mng sinh nht ln th 40 ca
Eleanor v bui mng th 70 tui ca b c y. C hi din thuyt

94 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

ny rt hp dn v nu ti ni rng ti khng cn nhc n n th r


l ti ni di. Nhng cui cng ti t chi li mi tham d hi
ngh.
Khng c cng thc no gip bn quyt nh xem trong s 5 vic
u tin bn nn u tin ci no nhiu hn. Nhng khi xut hin
mu thun, hy suy ngh, v trong a s trng hp bn s bit phi
lm g. Nu bn khng bit, th y l mt cch quyt nh: Hy
ngh xem gn y bn dnh nhiu thi gian nht vo vic g. Nu c
mt trong 5 tiu ch c dnh thi gian t hn s cn li, hy u
tin cho n, khong thi gian dng cho c 5 tiu ch c cn
bng.
Nu bn vn khng th quyt nh? Vy th c chn ci no cng
c t nht bn bit rng chng u l s la chn xng ng v
chng u nm trong danh sch 5 tiu ch u tin ca bn.
Tun trc l ln u tin sau rt nhiu thng, ti tham gia mt
ba n buffet. Ti n xp hng vi mt cht lo lng v rt nhiu
quyt tm. Ti cm thy hi bun, hi mu thun khi i qua rt
nhiu mn ngon mt. Vic khng d dng cht no. N i hi
bn phi t kim ch. Nhng ti vn kin tr vi tiu ch mt da, 5
la chn khc nhau.
V ln u tin, ti ri khi ba buffet m cm thy thoi mi.
t trng tm ca nm vo 5 lnh vc s to ra s khc bit ln
nht cho cuc sng ca bn.
V tr hin ti ca chng ta Hy tn dng cc u im, chp nhn
cc khuyt im, khng nh s khc bit v theo ui am m ca
bn. l cng thc cho mt nm ngon ming v y dinh dng.
V v mt cuc sng vin mn v thnh t. Bng cch trnh mt s
chng ngi vt ni s tht bi, s t lit, tm nhn hn hp, phn
xt vi v bn c th n ngon ming trong sut mt nm.

95 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Nhng ngay c khi bn lp ra trng tm ca nm cc tiu ch


m bn nn dnh nhiu thi gian vo nht th cuc sng vn hi
h. Mi ngy tri qua u trn ngp loi trch nhim c ci
quan trng, c ci khng chng li ko bn ra khi nhng th m
bn bit v cho rng quan trng.
Gii php nm trong mt ngy. Bi v ta sng mt nm theo tng
ngy. Vy th bn nn s dng nhng ngy nh th no? l ni
dung ca phn 3.

96 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

III. Lm G Trong Hm Nay?


Hon thnh ng vic
Mt chuyn quan trng v cng quan trng l a ra quyt
nh mnh cn phi tp trung vo vic g trong nm. Hu ht mi
ngi khng bao gi ngh n iu v h mun nhanh chng tin
ln pha trc th, h cng khng chc chn lm.
Nhng m, tht s dnh thi gian ngy ny sang ngy khc
vo ci trng tm m bn quyt nh, li l mt chuyn hon ton
khc.
Th thch ny lm ti kh bt ng.
Ti nhn vo nt TM V TR CA TI v c thi bay ln
khng trung, bay ln trn cuc sng ca mnh vi tm nhn tng
qut. Ti khm ph nhiu kha cnh khc nhau ca bn thn
din vin, bc s, gio trng Do Thi, nh qun l u t v
pht hin ra rng ti c th kt hp tt c cc kha cnh trong khi
vn lm cng vic t vn. S tht l, kt hp chng s khin ti tr
thnh mt nh t vn gii hn v c gi tr hn. Ti ch cn thay i
cch thc t vn th hin u im, khuyt im, s khc bit v
nim am m ca mnh.
V ti tr li mt t mt v tr khc, v tr ph hp vi con
ngi ti, con ngi m ti la chn tr thnh. Mt v tr m
ti c th s dng thi gian ca mnh tt hn tp trung hn, thn
trng hn, hu ch hn v ngha hn. Ti xc ng khi tm c
mt ngi nh thch hp, xc nh c cc tiu ch r rng tp
trung thc hin, nhng th m ti rt thch v c kh nng lm tt.
Ri th bui sng th Hai n.
Theo cch no , mc d v cng sng t, nhng ti vn tip
tc thc hin nhng vic mnh thng lm trc . Ti tip tc

97 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

bn cc d n nh trc y. Ti tip tc gi nhng t vn vin


khc lm vic cng ti, hoc lm cho ti. Ti tip tc lp li nhng
khun mu c th gip ti gi ng v tr hin ti ca mnh, thay v
di chuyn n mc tiu d nh.
Ti c thay i hng i. Ti ngh v n. Mt tun, ti dng
vi gi vit mt bi bo. Nhng n chng i n u v ti bn
rn vi cng vic khc, cng vic m lc ti cho rng chnh l
cng vic tht s, v ti b cuc.
Vi thng sau, khi khng cn theo ng k hoch ca mnh, ti
nhn ra ti cn mt h thng. Mt th g gip ti c tnh k lut
v c phng php trong vic s dng thi gian.
Ti xem qua tt c cc kiu h thng qun l thi gian nhng
chng hoc l qu phc tp, qu tn thi gian thc hin, hoc qu
ch trng vo vic hon thnh mi th.
Nhng chnh l vn ca ti: ti ang c gng hon thnh
mi vic v cui cng, nhng th ti hon thnh l nhng th ku
go ln ting nht.
Dn dn, ti pht trin mt h thng ca ring mnh gi bn
thn tm im ca cc lnh vc u tin, v gip ti b qua nhng
th khin ti mt tp trung. vi mi bc i mi hnh ng ti
chn, mi cuc in thoi ti thc hin, mi ln ti ngi vo my vi
tnh ti u tin ln pha trc theo con ng m ti lp ra
cho cuc i v s nghip ca mnh.
Lp k hoch theo ngy rt hu ch vi ti. Ti sp xp mt ngy
ca mnh sao cho n h tr ti trong vic tr thnh nh t vn m
ti mun tr thnh. iu ngha l a ra cc quyt nh dt
khot, trong thi gian sm nht, v nhng vic m ti mun dnh
thi gian thc hin v nhng vic ti khng mun. iu c ngha
l cc danh sch v bng cng vic cn lm nhng khng qu

98 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

nhiu v mt cun lch phn nh con ngi tht ca ti v nhng


g ti ang c gng t c. V n cn l mt cng c nhc nh nh
nhng, nhng kin nh ti lun i ng ng.
Bi v thc hin nhng vic c ngha th kh khn hn l thc
hin nhng vic khng c ngha. V trong mi ngi chng ta lun
tn ti mong mun c thot khi nhng vic kh khn v ngha.
V vy, c mt k hoch l rt hu ch khng qu phc tp n
mc gy cn tr, nhng phi vng chc gi bn tin ln pha
trc mt cch thn trng v c ch ch.
Mi bui sng, ti t hi: Mnh sn sng cho ngy hm nay cha?
Sn sng bin n thnh mt ngy thnh cng v nng ng? Mnh
c suy ngh v n cha? Ln k hoch cho n cha? Lng trc cc
nguy c c th khin mnh lc li cha? Liu k hoch cho ngy hm
nay c gip mnh tp trung vo trng tm ca nm hay khng?
Cc chng trong phn ny s hng dn bn cch chun b v
sng mi ngy bn c th tr li nhng cu hi trn vi mt
ch C! tht ln. Sau khi tm hiu tm quan trng ca vic nhn xa
trng rng, chng ta s khm ph cch thc tt nht lp nn k
hoch cho nhng vic cn lm da theo trng tm trong nm, ng
thi la chn mt cch c ch nhng vic khng cn lm khng
b phn tm. Chng ta s xem xt cch thc s dng t lch sao cho
m bo rng bn tht s hon thnh nhng vic cn lm. V chng
ta s bit c lm th no m mt tn hiu ngn ngi v mt vi
pht vo cui ngy c th gip bn i ng hng. Cui cng, chng
ta s gom tt c vo bn k hoch 18-pht, b quyt gip bn hon
thnh nhng vic ng n mi ngy.
Phn ny s m ng cho bn c c mt ngy va ct
bc vng vng cho mt nm trn vn.

99 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

21. Ny Anh Bn, Xy Ra Chuyn G?


Ln k hoch trc
Win, anh bn trong i xe p leo ni v ti cng nhn xung con
dc 3 mt.
C v vui y, anh y ni khi chng ti li ra khi mp con dc
v leo ln ngn i ly . Ti khng chc lm. Anh y leo ln xe,
ra sc p tng tc v ri lao xung, lt qua nhng tng , m
r v gc cy mt cch d dng.
n lt ti. Ti cm gic hoc-mn adrenaline dng tro khi
nhn bn p. Tim ti p dn dp. Hai tay ti run ln. Ti p vi
nhp thm d, tin ln tng cht mt. Ti cm nhn c bnh
trc ang ln v bt u gim lc, kim tra tc khi len li qua
chng ngi vt.
Bt cht ti ng phi mt vt g v chic xe t ngt dng
li. Nhng tht khng may l ti khng dng li theo xe. Ti vng
qua tay li v bay xung t, ngay bn cnh chic xe p nm chng
ch, bnh xe trc vn ang quay.
Ny, Win ci v ni, anh n ch?
. Ti phi bi bn khi ci ch. xy ra chuyn g vy?
Khng ai trong bn ti bit. V vy ti dng xe p ln, leo ln
con dc v lm li ln na. Ti khng ch vt con dc ln na, m
cn lp li ton b qu trnh: adrenaline dng tro, n cc chng
ngi vt, t ngt b dng li v bay vo qua tay li.
Tri, Win li ci nho. Ti leo tr ln con dc v lm li ln
na. Thm ln na. Phi lp li 5 ln nh vy ti mi pht hin ra
th khin ti dng li.
Chnh ti.

100 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Mt chic xe p leo ni phi t tc mi c th vt qua


chng ngi vt. Chng ngi vt cng ln, bnh xe cng phi quay
tht nhiu vng vt qua. C mt tng to v khng th trnh
c, mi ln i qua n ti v thc bp thng. Chic xe gim tc
va bin tng thnh mt bc tng khng vt qua
c. Ti cn tc cao hn tip tc di chuyn, v vy ti leo ln
con dc v thc hin li ln na. Ti nhn thng vo tng v tng
tc, mt n n cho n ngay thi im ti bp thng v vng
khi tay li ln na.
Ti bit mnh cn phi lm g, nhng ti khng th thc hin
c. N qu ng s. Khi no ti cn tp trung vo tng , khi
ti khng th trnh khi vic bp thng.
Nhng ti cha mun t b. V th ti leo tr ln v th mt ln
na. Ln ny, ti quyt nh tp trung vo pha trc khong 3
mt t v tr hin ti. Nh vy ti c th nhn thy tng t cch
3 mt, nhng s khng nhn vo n khi ti chy qua n.
Cch c tc dng. Ti trt nh nhng qua tng v chy
xung con dc m khng b ng.
Ti l ngi ng h quan im sng trong hin ti. Nu bn ch
tm vo nhng vic ang din ra, tng lai s t n. Bn bit y:
ng nui tic qu kh; ng lo lng tng lai; hy ch sng cho
giy pht ny l .
Nhng i khi, tp trung vo hin ti li l mt chng ngi vt.
Nh khi li xe chng hn. Nu bn khng nhn ra pha trc xem
ng, bn s c li thng ti v m vo khc cua tip theo. Khi li
xe, bn khng bao gi tht s ch n v tr hin ti; bn lun lun
ch n nhng g xy ra pha trc v iu khin xe da vo
iu bn thy tng lai.

101 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

i vi tng ngy ca bn cng vy. C nhng ngy, ti t nhc


mnh nh n cnh ti p xe xung con dc. Ti lm bt c vic g
trc mt ti, ngay khi n xut hin. Ti khng ngh n cuc hp
cho n khi ti ang trong cuc hp . Ti khng ngh n nhng
vic quan trng cn hon thnh cho n khi, th, n khi n khng
c hon thnh. Khi ai ng trc mt ti v yu cu ti lm
iu g, l ngi m ti ch n. Ngay c khi khng phi l
s u tin ng n.
Lo li mt ngy hiu qu cng ging nh lo li thnh cng mt
chic xe p vt qua vch ni y . Chng ta cn phi nhn ra
pha trc. Vch k hoch i ng. V bm st k hoch trong
sut cuc hnh trnh.
Xong cha? Win hi ti, anh ang ch i khng my kin
nhn di con dc.
, ti ngh ti tm ra nguyn nhn ri.
Vy th i thi. V th l anh y lao vt xung con ng mn.
Ln k hoch trc cho mt ngy bn c th bay qua n, lo
li thnh cng v di chuyn ln pha trc vi mc tiu nh sn.

22. Tng Ch Chim Mt


Quyt nh vic cn lm
Vy mi vic th no ri? Ti hi Fiorella, trng b phn bn
hng ca mt cng ty k thut quy m va, cng l khch hng ca
ti. Fiorella v ti tr chuyn mt tun mt ln.
Ti c qu nhiu th phi lm, c y p. Ti gp vn vi
nhiu nhn vin kinh doanh chu ; nhm bn M th c v khng
hiu c hng i mi m chng ti ang thc hin hoc nu h
hiu, th h ang khng c n. ng thi, ti cn mt bui tho lun
chin lc vi Jean [Gim c khu vc chu u] v mt bui khc

102 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

vi Leena [CEO], v ch mi l vi th u tin trong danh sch


cng vic ca ti.
C ly hi khong mt pht. iu c y ni tip theo khin ti
ngc nhin.
C qu nhiu vic phi lm, c ni, n mc tht kh hon
thnh bt c vic g.
Pht biu ca c khin ti ngc nhin, ng l khng nn nh
vy, bi v ti c tri nghim tng t. Bn c th suy ngh ngc
li rng chng ta c nhiu vic phi lm th chng ta s tr nn
hiu qu hon thnh chng v ng l thnh thong iu
cng xy ra.
Nhng thng thng, c bit l khi chng ta c qu nhiu th
lm, chng ta b ng cng. Nu khng th chng ta cng di
chuyn mt cch in cung, xoay vng vng m khng c bt k lc
ko no. Bi v khi c qu nhiu th phi ch n, chng ta khng
bit bt u t u, th nn chng ta khng bt u bt k im
no.
N khin ti nh n mt nghin cu c tin hnh bi Tin s
Sheena Iyengar, gio s mn qun tr ti Khoa Kinh doanh trng
i hc Columbia, ngi m ti vit v cp n cc chng
trc. C th bn cn nh, l mt nghin cu m trong mt
nhm ngi c xem 6 mu mt khc nhau c cho bn, trong
khi mt nhm khc c la chn mt trong 24 loi. Nhm 6 loi c
t l mua mt cao gp 10 ln. Bi v cng nhiu la chn th cng
kh ch chn mt, nn cui cng chng ta khng chn ci no.
cng l iu xy ra khi chng ta c qu nhiu vic thc
hin. Chng ta trng c v bn rn. Chng ta dng nh ang di
chuyn. Nhng trn thc t, chng ta hon thnh rt t.

103 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Vo nhng lc , chng ta cn c cch xa tan mn sng


qu ti. Chng ta nn chia nh cng vic ra thnh tng giai on v
bt tay vo thc hin.
Anne Lamott m t giy pht ny mt cch tuyt vi trong
quyn sch Bird By Bird: Some Instructions on Writing and Life. Ba
mi nm trc, anh trai ti, khi y mi 10 tui, ang c hon
thnh bn bo co v loi chim m anh y c 3 thng vit. Hn
cht l ngy hm sau. Lc chng ti trong cn nh nh ti
Bolinas, v anh y ang nc n cnh bn bp, xung quanh l xp ba
h s, bt ch v nhng quyn sch v chim chc m anh cha tng
m ra c; anh b bt ng bi mt ni cng vic pha trc. Cha ti
n ngi bn cnh anh, chong tay qua vai anh v ni, Tng ch
chim mt thi, anh bn nh. Hy lm tng ch chim mt.
l mt li khuyn tuyt vi. Ging nh bn thanh ton khon
n trong th tn dng vy. Bn c th ang n mt s tin khng l.
Nhng ch c mt cch duy nht gii quyt n: tun qua tun. Mi
tun, hy dnh ra mt t tin nhiu hn s tin li v nhiu hn s
tin bn n thm trong th cui cng mn n s c thanh ton
xong.
Nhng cuc sng hn lon v phc tp hn bn bo co v loi
chim hay mn n tn dng. Chng ta cn mt h thng cao hn,
khng phi bo m rng mi th s c hon thnh, m l
m bo rng nhng vic cn thit s c hon thnh.
l lc m mt danh sch cng vic cn lm tr nn hu ch.
Nhng n phi tht n gin nu khng th vic lp ra danh sch
cng vic s tr thnh mt mc mi trong danh sch cng vic. Tht
may l bn nm c cu trc nn tng ri.
Bn bit 5 tiu im (hoc con s tng t) cho mt nm ca
bn. Nhng th chnh l nn tng s t chc cho mt ngy

104 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

ca bn. Bi v, cng ging nh thanh ton dn khon n trong th


tn dng, cch tc ng ln cc tiu im trong mt nm chnh l
dnh thi gian tp trung vo cc tiu im . Mi ngy.
Do , khi lp ra danh sch nhng vic cn lm, hy lp n da
theo 5 tiu im ca bn. Sau , hy thm vo mc th su, gi l
5% cn li. Mt ngy c th ca ti trng ging th ny:
Hp tc tt vi khch hng hin ti Gi cho John hn phng
vn.
Vit bo co phn hi cho Lily.
Ln chin lc cho tp on X.
Chun b cho chuyn du lch Portland.
Lp k hoch hun luyn vi Larry.
Vit v thuyt trnh tng Vit blog cho tun ny.
Vit chng sch v danh sch vic cn lm.
Ln lch hp vi i l.
Gi cho Sally v/v: hi ngh Hawaii.
Sng vui v v chm sc bn thn Tham gia lp hc yoga.
Thu ht khch hng mi Gi cho Paul v/v: gi lin h Gn b
vi gia nh v bn b Sp xp bui hn vi Eleanor.
Mi Stacy v Howie sang n ti.
Gi cho Jessica.
V n nh lc 6 gi d ti nh ng.
5% cn li Thay nht cho xe.
Mua my in mi.
Thanh ton ha n.
Tm mua ti cho MacBook Air.
Gi Aly v/v: bi thuyt trnh v k nng lnh o ca c y.
Cu trc ny gip ti chia nh s qu ti ca mnh thnh tng
giai on c th qun l v tiu ha c. V n m bo rng ti

105 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

ang s dng thi gian ca mnh vo ng mc ch. Bi v ch ni


rng ti mun tp trung vo mt vic g m li khng dnh thi
gian cho n th tht l v ngha. V danh sch vic cn lm ca ti
chnh l bn k hoch v vic s dng thi gian.
Nhng cu trc ny mang li nhiu hn l s n gin, s tp
trung v mt cch khi u. N cn gip ti bit c ti ang
i mt vi tng tiu im nh th no, mi quan h gia chng ra
sao, v nhng vic ti ang thc hin hon thnh chng.
Nu bn nhn vo thng tin trn kia, bn s thy rng vo ngy
hm , cc hot ng trong phn Hp tc tt vi khch hng hin
ti hon ton p o phn Thu ht khch hng mi. Cho mt ngy
th khng sao c. Nhng nu ti thy rng n tr thnh xu hng
sut mt thng cc cng vic vi khch hng hin ti th y p cn
cng vic vi khch hng mi li trng trn th ti bit rng mnh
cn phi to ra nhiu hot ng hn trong phn nu ti mun
tin ln pha trc v pht trin s nghip ca mnh.
iu ny c bit hu ch khi bn ang c gng quyt nh gia
hai nhu cu s dng thi gian ca bn. Nu ti ang phi quyt nh
chn la gia hai cuc hp c hai u quan trng ti c th nhn
xem xu hng s dng thi gian ca mnh v la chn phn tiu
im ang b l l. N gip ti cn bng li.
Mt khc, phn Sng vui v v chm sc bn thn cng ch c
mt hot ng trong . Nhng ti cho rng iu khng sao c. V
gia phn vit lch v dnh thi gian cho gia nh v bn b (tt c
u mang n cho ti ngun nng lng di do), ti c nhng g
mnh cn chm sc bn thn.
Ti cng lu rng 5% cn li lun lun y, thin v cng vic
giy t v khin ti tn hn 5% thi gian. C th l du hiu

106 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

ti thu mt nhn vin hnh chnh hoc tr hon mt s vic trong


cho n khi ti c nhiu thi gian hn.
Fiorella v ti cng tho lun v danh sch ca c y, t tng
vic cn lm vo ng hng mc ca n. Chng ti nhn thy rng
rt nhiu vic khng ph hp vi cc tiu im. l mt trong
nhng vn ca c y. C y ang tn thi gian lo lng cho nhng
th khng h gip c t c mc ch ca mnh, v vy chng ti
loi b nhng th . Sau vi pht, c c ci nhn r rng v
nhng vic cn thc hin v lm th no n gip c tin ln pha
trc. Mn sng ca s qu ti b xua tan.
C y vn bn rn khng khip. C vn c hng ng vic cn
phi hon thnh. Nhng c khng cn b ng cng na. Bi v c
ang chn la trong 6 loi mt, khng phi 24 loi, v kh nng c
chn c mt loi bt u thc hin cao gp 10 ln.
Gim s qu ti bng cch sp xp cng vic ca bn vo mt
danh sch r rng, tp trung vo mc tiu bn mun t c trong
nm.

23. n Nhm Tng


Quyt nh nhng vic khng lm
Ti tr gi tham d cuc hp vi CEO ca mt cng ty k
thut v ti va bc vo thang my ln phng hp va email
cho anh y bng iPhone. Ti tp trung vo mn hnh khi thang ang
i n tng su. Ca thang m, ti vn ang g mail, v c th bc
ra m khng nhn ra rng ti t chn ln tng bn thay v tng
su. Ri ti nghe mt ging ni vang ln pha sau: Nhm tng ri.
Ti quay li nhn ngi n ng ang gi ca thang my ti tr
vo; chnh l v CEO, vi n ci ti trn mt. Anh trong

107 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

thang my vi ti t u n gi. Anh tm tr i u ri, anh


ni.
Th gii di chuyn rt nhanh v n s cn nhanh hn na. Cng
ngh cng vy. Thng tin cng vy. C rt nhiu th hiu, ngh
n, phn ng li.
V vy chng ta c gng tng tc ph hp vi nhp xung
quanh. Chng ta thc n 3 gi sng tr li ton b email. Chng
ta dng Twitter, chng ta ln Facebook, v chng ta kt ni. Chng
ta lt qua cc trang tin tc cp nht thng tin mi nht. V
chng ta nhanh tay chp ly chic in thoi mi ln c tin nhn
mi.
chnh l sai lm. Tc thng tin lao n chng ta l khng
th trnh c. V s cng ngy cng t hn. Th nn c gng
nm bt tt c s ch phn tc dng m thi.
Nhng con sng p n cng nhanh, chng ta cng phi thn
trng trong vic lo li. Nu khng, chng ta s b ht vng ra ging
nh nhng ht ct, tan v vo qun lng. Vic gi vng lp trng
v nhn bit u l iu quan trng cha bao gi cn thit n th.
Cha bao gi vic ni khng tr nn quan trng n th.
Khng, ti s khng c bi bo . Khng, ti s khng c email
. Khng, ti s khng nghe cuc gi . Khng, ti s khng tham
gia cuc hp . Tht kh lm iu v c th, ch c th thi,
mu thng tin kia s tr thnh cha kha thnh cng ca bn. Nhng
s thnh cng ca chng ta tht ra li xoay quanh nhng th ngc
li: sn lng chp nhn ri ro b qua mt vi thng tin. Bi v c
gng tp trung vo mi th chnh l mt ri ro. Chng ta t khin
mnh kit sc. Chng ta bi ri, lo lng v cu knh. V chng ta
khng nhn ra v CEO ang ng cnh mnh trong thang my.

108 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Mt nghin cu v tai nn xe hi ca Hc vin K thut giao


thng Virginia ngh t my ghi hnh trong xe tm hiu
nhng vic xy ra trc khi c tai nn. H pht hin rng trong 80%
v ng xe, ti x b phn tm trong 3 giy trc khi xy ra tai nn.
Ni cch khc, h mt tp trung h gi in thoi, chuyn knh ra-
i-, n mt ming bnh m, kim tra tin nhn v khng thy
iu g thay i trong th gii xung quanh h. Ri h tng xe.
V bi v trong cuc sng hng ngy, th gii xung quanh ta lin
tc thay i, nn chng ta chc chn s gp tai nn nu khng tp
trung vo con ng pha trc v trnh nhng s phn tm khin
chng ta, th, phn tm.
By gi l thi im thch hp dng li, sp xp th t u
tin, v tp trung. Trong chng trc, Tng Ch Chim Mt, chng
ta tm hiu cch lp danh sch nhng vic cn lm bng cch s
dng 5 (hoc tng ng) tiu im ln thc hin xuyn sut
mt nm. Danh sch s gip ta tp trung vo con ng trc
mt. N s gip ta lu n nhng mc tiu ta mun t c,
nhng vic khin ta hnh phc, nhng vic quan trng i vi ta.
l danh sch dng phn b thi gian ca chng ta.
Nhng chng ta cha xong vi cc danh sch u. C mt danh
sch khc rt hu ch m bn nn to ra: danh sch nhng vic cn
b qua. s dng thi gian mt cch hiu qu, bn phi t hi vi
cu hi khc na cng rt quan trng nhng li thng b n
trnh: iu g bn sn sng khng thc hin? iu g khng lm bn
hnh phc? iu g khng quan trng i vi bn? iu g cn tr
bn?
Mt s ngi c sn bng danh sch th nht danh sch
nhng vic cn lm mc d danh sch thng c qu nhiu
mc. Nhng nu xt v vic chng ta d b phn tm nh th no, v

109 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

ngy nay c bao nhiu th khin chng ta mt tp trung, th bng


danh sch th hai li tr nn quan trng hn bao gi ht. Ngi tip
tc thnh cng trong tng lai l ngi bit r p n cho nhng
cu hi trn kia, v mi khi c vic khin h phi ch n, h s t
vn xem vic s gip tng hay gim mc tp trung ca h.
iu ngha l bn khng nn lp cc danh sch ch mt ln
ri b vo trong hc t. Hai danh sch chnh l kim ch nam cho
mi ngy ca bn. Hy xem xt chng vo mi bui sng, cng vi
lch lm vic ca bn, v t hi: K hoch ngy hm nay l g? Ti
dnh thi gian vo vic g? Vic s gip ti gi c trng tm
nh th no? N s khin ti phn tm nh th no? Sau , hy c
ngh lc bm st k hoch, a ra nhng la chn, v c th
phi lm mt vi ngi tht vng na.
Sau khi v CEO bt gp ti trong thang my, ng k v cuc hp
m ng va tham d xong. l cuc hp ca tt c cc ng vin
vo vng chung kt cho danh hiu Doanh nghip gii ca nm m
ng l mt trong s . l mt cuc hp quan trng i vi ng
y cng nh i vi tt c nhng ngi mong mun t c
danh hiu (cc gim kho u c mt ) v trc khi vo
bui hp, ng a ra hai quyt nh dt khot: (1) tp trung vo
cuc hp; v (2) khng ng n chic in thoi BlackBerry ca
mnh.
iu khin ng ngc nhin chnh l ng l ngi duy nht khng
dn mt vo chic in thoi. Nhng v CEO cn li khng quan tm
n danh hiu hay sao? Vic kinh doanh ph thuc vo h n mc
h khng th c c mt gi ng h ri xa cng vic? Hay l
nhng tin nhn l cch giao tip khn ngoan vi cc v gim
kho?

110 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Ch c mt th duy nht l quan trng trong thi gian v ch


c duy nht mt v CEO c hnh ng phn nh c tm quan
trng , l ngi bit khi no nn tp trung vo iu g v nn
b qua iu g. Cho d ng c ginh c danh hiu hay khng,
ng cng thng trong cuc chi.
hon thnh nhng vic cn lm, th vic chn b qua vic no
cng quan trng nh vic chn mc tiu trng tm.

24. Ngy Mai L Khi No?


S dng thi gian biu
Khi Eleanor cn l mt c b, vo khong 9 hay 10 tui, c y cn
mt i giy mi. C n ni vi m, v h ng i mua giy vo
sng th By. Nhng khi th By n, m ca Eleanor qu bn rn
v nhn ra rng b khng th nht c vic i mua giy vo thi
gian biu ca mnh. V th b ni vi Eleanor rng h s lm vic
sau.
Khi no ? Eleanor hi.
Lc no trong tun ny. M c y tr li. L lc no trong
tun ny ? Eleanor li hi. Ngy mai. M c y li p.
Ngy mai l khi no ? Eleanor vn kin tr.
Hai gi chiu. M c y tr li.
Eleanor yn tm v mm ci. Tuyt qu! Cm n m.
V chc chn rng, vo lc 2 gi chiu ngy hm sau, Eleanor v
m c y i mua giy mi. iu c kh nng khng xy ra
nu Eleanor khng quyt tm mun bit thi gian c th i mua
giy.
Trc gi Eleanor vn rt thng minh, v y chnh l mt v d
in hnh khi c cn rt b. Bng trc gic c bit xc nh r s

111 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

khc bit gia d nh lm mt vic g vi tht s thc hin n.


Eleanor nm c b quyt hon thnh cng vic.
C y nhc ti nh n vic ny vo vi m trc khi c y hi
mt ngy ca ti nh th no v ti tr li rng mi vic sun s, tuy
nhin c nhiu vic ti mun lm nhng khng th hon thnh
c. C y nhn xt rng ti lun cm thy nh vy mi bui ti.
Rng vo cui ngy, ti cha bao gi cm thy mnh hon thnh mi
vic t ra. Rng, c th l, nhng vic ti hy vng c th hon thnh
trong mt ngy l khng thc t.
ng nhin l c y ng. i vi rt nhiu ngi trong chng
ta, danh sch vic cn lm ging nh bng danh sch ti li hn.
Nh l mt bng lit k nhng vic chng ta mun lm, d nh lm,
ngh rng mnh nn lm, nhng cha bao gi tht s lm. Ging nh
bng danh sch nhng vic ti ch bao gi ng ti.
V danh sch cng di, chng ta cng t cm thy mnh c kh
nng thc hin v cng tr nn chn chng hn.
Chng ta c th tm thy gii php cho cn c mng ny t
chuyn i mua giy hi b ca Eleanor. Trong cu hi cui cng
khin c y tha mn: Ngy mai l khi no?
l th m ti gi l sc mnh ca khi no v u.
Trong quyn sch The Power of Full Engagement, Jim Loehr v
Tony Schwartz m t mt nghin cu m trong mt nhm ph
n ng thc hin vic t kim tra ngc. Trong s , mt nhm
c yu cu thc hin vo lc no trong 30 ngy ti. Mt nhm
khc c yu cu quyt nh xem h s thc hin iu khi no
v u trong vng 30 ngy ti. Ch c 53% thnh vin ca nhm 1
hon thnh vic kim tra. Nhng tt c nhng ngi tr li c th
thi gian v a im 100% thnh vin u hon thnh vic kim
tra.

112 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Trong mt nghin cu khc, hai nhm ngi ang cai nghin ma


ty (bn c th tm c nhm ngi no cng thng hn nhm ny
khng?) ng vit mt bi lun. Mt nhm c giao nhim v
vit bi lun vo lc no trc 5 gi chiu ca mt ngy xc nh.
Nhm kia cng phi vit bi lun trc 5 gi chiu ca mt ngy xc
nh no nhng c yu cu phi quyt nh thi gian v a
im m h s thc hin trong ngy . Khng ai trong nhm u
tin vit c bi lun. Khng c g ngc nhin. iu ng ngc
nhin l 80% s ngi trong nhm xc nh thi gian v a im
hon thnh bi lun.
Ni cch khc, vn vi cc danh sch vic cn lm thng
thng l chng ta s dng chng nh mt cng c c bn gip
chng ta t c nhng thnh qu hng ngy. Nhng l mt
cng c sai lm. Danh sch vic cn lm mang n li ch nh mt
cng c tp hp. N gip chng ta m bo rng chng ta bit c
nhng vic mnh cn thc hin. l l do ti sao vic phn loi
danh sch ra thnh tng loi tiu im trong nm li quan trng n
th. Vic phn loi buc chng ta phi lu n nhng g c trong t
hp . N bo m rng chng ta s tp trung vo ng vic
nhng vic gip chng ta n gn cc mc tiu trong nm.
Mt khc, thi gian biu ca chng ta tr thnh mt cng c gip
chng ta t c thnh qu hng ngy. Bi v thi gian biu ca
chng ta c gii hn; ch mt lng thi gian c hn trong mt ngy.
Chng ta s pht hin ngay giy pht chng ta c gng nhi nht
mt lng cng vic khng thc t vo trong mt khng gian gii
hn.
V th, khi bn c danh sch phn loi nhng vic cn lm,
hy sp xp nhng vic vo tng khong thi gian, nhng vic
kh nht v quan trng nht vo u ngy. V khi ni n u

113 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

ngy, ti l, nu c, th trc c khi bn kim tra email. iu


s gip bn nhiu kh nng hon thnh nhng g cn lm v cm
thy tha mn vo cui ngy.
V bn khng th a ton b danh sch vo thi gian biu hng
ngy v ti m bo rng bn s khng th bn cn phi lp danh
sch u tin cho ngy hm . Vic g tht s cn c hon thnh
trong hm nay? Bn ang l l nhng vic no? Mc no bn ang t
ch tm n? Bn c th sp xp chng vo u trong thi gian biu
ca mnh?
Cn mt iu na. Khi bn ln thi gian biu cho nhng u tin
trong ngy, hy chc chn rng bn c dnh ra mt khong thi gian
no , tt nht l vo bui chiu, h tr nhng ngi khc v
thc hin cc cng vic trong danh mc 5% cn li ca bn. Nu bn
ln lch cho n, bn s cm thy thoi mi khi khng thc hin n,
cho n thi gian nh. iu gip bn d dng tp trung vo
nhng u tin ca mnh m khng phi lo lng xem mnh c ang l
l vic g khng.
Thc hin theo quy trnh ny, bn s lun thy nhng vic khng
th hon thnh trong ngy cn li trong danh sch.
Bit trc iu rt c ch. Bi v d sao i na th n vn xy
ra, nhng nu bit trc th bn s khng cn cm thy ng ngng,
tht vng, v quan trng nht l, v dng. Bi v bn khng lm g
ch ng lm ch vic g s hon thnh v vic g phi li sau.
By gi, ngc li, bn c th ln k hoch nhng vic khng
c hon thnh. Bn c th quyt nh, vo bui sng hoc vo
m trc , nhng g tht s quan trng cn phi thc hin.
V, ging nh Eleanor cng chuyn i mua giy ca mnh, bn c
th chc chn rng nu bn quyt nh c thi gian v a im

114 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

thc hin nhng vic , bn tht s chc chn v c th on trc


rng mnh s hon thnh chng.
Nu bn tht s mun hon thnh mt vic g , hy quyt nh
thi gian v a im bn s thc hin n.

25. Quy Lut 3 Ngy


Gch tng vic ra khi danh sch vic cn lm
Vy l bn phn loi danh sch nhng vic cn lm. Trnh xa
nhng vic khng ph hp vi k hoch nm ca bn. V bo m
nhng vic trong danh sch c th phn nh c nhng th m
bn la chn dnh thi gian ca mnh cho n. Tuyt vi.
Sau , bn cm n thi gian biu hng ngy ca mnh v a
ra cc quyt nh kh khn v vic sp xp cng vic ra sao trong
khong thi gian c hn . Bn quyt nh thc hin nhng vic
mang tnh th thch cao vo bui sng, khi bn cho rng t duy v
lng kin nhn ca mnh ang mc cao nht; v cc yu cu,
nhng th phin toi v nhu cu ca ngi khc vo thi gian cn
li trong ngy. Hon ho.
Nhng vn c kh nng hay ng hn l kh nng cao rng
c mt danh sch di nhng th khng a c vo thi gian biu
mt ngy ca bn. Danh sch cng ngy cng di hn v gy
nhiu p lc hn nh mt li nhc nh v nhng vic bn khng
hon thnh ngy qua ngy. Bn lm g vi nhng th ?
l lc s dng quy lut ba ngy. Quy lut ny m bo rng
khng c vic g nm trong danh sch m m nh bn c hn 3
ngy.
y l nhng g ti lm: Sau khi in vo thi gian biu hng
ngy ca mnh, ti xem li nhng g cn li trong danh sch. Nu c
vic mi no trong danh sch ngy hm , hoc t hai ngy trc

115 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

, ti c nguyn nh vy xem ti c th a vo thi gian


biu ngy mai hay khng.
Nhng i vi nhng th khc bt c th g nm trong
danh sch ca ti 3 ngy ti s p dng mt trong nhng phng
n sau:
1. Thc hin ngay lp tc. Ti thng bt ng khi thy c nhng
vic c nm trong danh sch rt nhiu ngy, vy m khi ti quyt
nh thc hin n, ti ch mt vi pht ngn ngi. Thng th l mt
on th thoi ko di 30 giy hoc n gin l vit mt e-mail
trong 2 pht. Nhng vic nh vy ti s ngay lp tc thc hin.
2. Ln lch cho n. Nu khng thc hin n ngay lp tc, ti s
xp lch cho n. Cho d l 6 thng sau ti mi ng ti n c, th
cng khng quan trng. Nu n quan trng a vo danh
sch, th ti cn phi gi cam kt thc hin n vo mt thi gian xc
nh trong mt ngy xc nh. Ti lun lun c th thay i khi xem
li thi gian biu ca ngy nhng nu ti mun thc hin mt
vic no , th n cn c ln lch.
ng nhin c nhng vic ti khng mun ln lch cht no. C
th l mt cuc gp mt vi ai m ti cho rng nn gp, nhng li
cha cn thit c ln lch. Hoc mt vic g m ti d
nh lm, nhng ri mi khi n lc thc hin, ti li chn lm
nhng th u tin hn. Trong trng hp , ti i din vi mt
thc t l mc d ti mun ngh rng vic l quan trng, ti li
khng hnh ng tng ng. V vy, ti b n qua mt bn.
3. B qua mt bn. l cch ni hoa m ca vic b mt vic ra
khi danh sch cn lm. Ti n gin tha nhn rng ti s khng
hon thnh nhng vic m ti khng mun thc hin ngay lp tc,
cng nh khng mun ln k hoch lm vo mt thi im xc

116 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

nh. Ti chp nhn thc t rng mc d c th ti mun u tin lm


vic , n li khng u tin ti thc hin.
Tuy nhin, i khi vic xa b mt iu g l rt kh khn. Ti
khng mun tha nhn rng mnh s khng hon thnh n. Nh
cuc gp mt kia chng hn. V ti khng mun qun vic ti ngh
rng, mt ngy no , n c th l mt hay. Th nn ti a
nhng vic vo danh sch mt-ngy-no-/c-th- thc-hin.
4. Mt ngy no /C th thc hin. y l danh sch ti hc
c t David Allen, ngi vit quyn sch bn chy Getting Things
Done, v l ni ti a nhng vic t t tri vo qun lng. Him
khi ti thc hin nhng vic trong danh sch . Ti xem xt li
danh sch hng thng hoc i loi vy, dn dn xa b nhng g
khng cn lin quan na, v bng danh sch nm thm mt
thng na. Ti hon ton c th xa b mi th trong danh sch ,
nhng ti s ng ngon hn khi bit rng ti c th a cng vic vo
ni , khi ti khng c can m hay thoi mi xa b n ngay
lp tc. V bit u c, c th, mt ngy no , ti s thc hin
mt vic no trong danh sch y.
Ti cn c mt bng danh sch na: danh sch ch. Nu ti
gi email cho mt ai , li li nhn thoi cho h, hoc hy vng
nghe c phn hi ca h v mt vic no , ti n vo danh
sch ch. Cch ny gip ti khng qun mt nhng g ti k vng t
ngi khc v ti c th tip tc thm d nu ti khng nhn c
phn hi nhng ti khng cn phi xem xt n mi ngy hoc ln
ln n vi nhng vic m ti tht s cn phi thc hin. Danh sch
ny nm trong my vi tnh ca ti, v ti ci ngy gi trong h thng
nhc ti nh tng mc trong . Theo cch ti khng cn phi
ngh xem ti ang ch nhng g hay khi no th ti nn xem xt li
danh sch ti ch cn ch n khi c nhc nh, v nu ti

117 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

khng nhn c th mnh mong i, ti s bit l nn i hi li,


hoc nh ti s ni vi bn trong chng khc, t b lun hy vng
nghe c phn hi t ngi .
l quy trnh ca ti. N m bo rng khng c vic g nm
trong danh sch qu 3 ngy. N gip ti khng cn cm thy ti li
v danh sch nhng vic cn lm na.
ng bao gi vic g lu li trong danh sch nhng vic cn
lm ca bn qu 3 ngy. Chng s cn tr bn thc hin nhng vic
bn tht s cn phi hon thnh.

26. Bn L Ai?
Sc mnh ca ting bp
Dov l mt anh chng tuyt vi. L CEO ca mt cng ty dch v
chuyn nghip, anh thnh cng trong mi lnh vc. Kinh t gia nh
anh n nh. Anh c nhiu con v mt cuc hn nhn hnh phc.
Anh nng n hot bt trong cng ng tn gio. Anh thng minh,
hiu bit rng, bit iu v rt ng mn. Anh l kiu ngi m bn
s thch tr chuyn mt bui tic ti.
Ri mt ngy n, trong cn tc gin, anh nm chic in thoi
gia phng, gn nh trng phi ngi khc.
khng phi l ti. Dov ni vi ti. V ng th. Ti bit anh
y.
V ti cha tng thy anh y nh vy.
th chuyn nm in thoi kh l cc oan. Nhng nu bn
xem xt mc thp hn, Dov khng phi l trng hp duy nht.
Lisanne l mt nh lnh o rt thnh cng mt cng ty khc c
l ngi ti rt qu mn v tuyt i tn trng. C ang b mi
ngi nhn xt l cc cn, th l, kh giao tip v kht khe. Khi ti

118 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

ni v nhng nhn xt vi c, c cng ni cng mt cu:


khng phi l ti.
Dov v Lisanne gn ng. khng phi l con ngi ca h.
Lc bnh thng. V d nhin khng phi l ngi m h mun
tr thnh.
Nhng, trong nhng hon cnh khng n, th chnh l con
ngi h. Thnh thong.
V khng ch c Dov v Lisanne. a s chng ta s kim ch
mun nm in thoi, nhng rt nhiu ngi trong chng ta d mt
bnh tnh hn lc bnh thng. Hm trc, ti ln ting mng bn
tr v chng tranh ginh vi nhau khi ang n sng. Ti hi hn
ngay lp tc.
V ri, khng lu sau , ti ang ni chuyn in thoi vi i
din ca hng AT&T, v, sau 40 pht chng i n u, ti li mt
bnh tnh.
khng ch l nng gin. M chng ta pht l ngi khc.
Khng gi in thoi li. Khng khi h ang ni vi chng ta
nhng iu quan trng. i khi, rt nhiu ngi trong chng ta
hnh ng theo cch m chng ta khng mun v khng nhn ra
chnh l bn thn mnh.
Ti ngh ti tm ra nguyn nhn ca chuyn : qu ti.
Chng ta c qu nhiu vic phi lm v khng c thi gian.
iu ny gy ra hai vn :
1. Cng vic b b st. Chng ta khng tr li ton b email.
Chng ta khng gi li tt c cc cuc gi nh. Chng ta khng tht
s lng nghe. V iu ny xc phm cng nh khin ngi khc tht
vng.

119 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

2. Chng ta sng trong trng thi bt mn lin tc. Cm thy


khng hiu qu. Cm thy thiu thn. V th l chng ta tht vng v
mnh.
Trong c hai trng hp, tnh kh ca ta u tr nn cu knh.
Bi v khng g kh chu hn l khi c nh tt m khng th thc
hin. Chng ta cm thy bt cng. Ging nh a tr lm th g
ri khc lc, Nhng con khng c lm vy. Chng ta khng c
tr nn xu xa. Nhng chng ta cm thy qu sc chu ng khi c
iu g cn tr chng ta hoc i hi nhng th chng ta khng th
thc hin c. V chng ta quay sang tc gin vi ngi khc v ci
cm gic yu km ca chnh mnh.
Khng phi ti tc gin i din ca AT&T v lm lng ph 40
pht ca ti. Ti tc gin chnh bn thn mnh v gi cuc gi qu
lu. V ti khng tc gin bn tr v chng tranh ginh nhau bng
vic ti tc gin v mnh tr nn qu ti khi phi lm hng ng
vic: lm mn bnh qu v bnh kp, cho bt yn mch ri dn bn
v lm nc xi-r, nc cam v chun b mt ba sng ngon lnh.
Nhng ti qu chm ch vo vic lm ra mt ba sng ngon ming
n mc ti ph hng n.
Ln k hoch trc, xc nh nhng vic cn lm v nhng vic
cn gt b, s dng thi gian biu mt cch hp l: l nhng k
hoch tt v quan trng qun l mi ngy ca chng ta.
Nhng chng ta cn nhiu hn th. Chng ta cn tinh thn k lut
tp trung xuyn sut trong mt ngy. Chng ta cn mt th gip
chng ta nh rng chng ta tht s l ai. Chng ta mun tr thnh
ai.
i vi ti, th g chnh l ting bp.
Mi bui sng, ti ci ng h bn c th dng in thoi, my
vi tnh, hoc thit b bm gi pht tn hiu bp bp mi gi. Mi

120 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

khi nghe tn hiu , ti b ra mt pht t xt xem mt gi va


qua c hiu qu khng. Sau , trong khong dng , ti nghim
tc cam kt v vic ti s s dng mt gi k tip nh th no. l
cch ti gi mnh tp trung vo nhng vic ti cam kt l s thc
hin.
Nhng, i vi ti, tn hiu ny cn c ngha hn th. Khi n
vang ln, ti ht th tht su v t hi, trong mt gi va qua, ti c
l con ngi m ti mun tr thnh hay khng? Ni cch khc, trong
khong dng , ti nghim tc cam kt khng ch v nhng vic ti
s lm, m cn v con ngi m ti s tr thnh trong mt gi sp
ti. l cch gip bn thn ti gi c chnh mnh trong mt ti
v trong mt nhng ngi khc.
Bi v, nu mun o ngc chiu chuyn ng, chng ta cn
mt s gin on. Ngay sau khi ln ting mng bn nh, ti lp
tc thy hi hn. iu lm gin on cch hnh x t hi ca ti.
S gin on l tt c nhng g ti cn t nhc nh rng ti
khng phi l mt ngi cha nh th. Ti dng mi vic ti ang
lm v ngi xung vi bn nh, m chng vo lng v xin li chng
v ln ting.
Chng phi s tt hn nu s gin on l mt ting chung
thay v mt li la mng sao? V chng phi s tt hn nu n vang
ln trc khi ti mt bnh tnh?
Nhng thng thng, tn hiu ca bn s khng vang ln vo
thi im chnh xc. Bao nhiu ngi trong chng ta c ng mt
ting l mt bnh tnh mt ln?
iu khng quan trng. Bi v vic mt kim sot, tr thnh
mt ngi khng phi l mnh, xy ra bt k lc no. N tch ly dn
qua nhiu gi. V tn hiu nhc nh vo mi gi ng h, mt ln ht

121 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

th su, cu hi v con ngi m bn mun tr thnh, s gip bn


n nh. N gip bn l chnh mnh.
C th vn ca bn khng phi l vic mt bnh tnh, m l do
bn m m qu nhiu vic mt lc. C th l lc bn b qu ti
n mc khng bit phi bt u t u, nn bn khng bt tay vo
bt k vic g bn ch lang thang trn Internet. C th bn tm
tr mnh lang thang u khi ngi ta ang ni chuyn vi bn.
Bt k vn ca bn l g, th khi tn hiu vang ln, hy ht th
su v dng khong dng mt pht t hi xem bn c ang l
con ngi m bn mun tr thnh hay khng.
Hy t hi xem bn c ang c gng hon thnh qu nhiu th
hay khng. Hay bn c ang tp trung vo mt vic khng cn thit
hay khng. Ni cch khc, hy ph v nguyn nhn khin bn mt
n nh. Gim s qu ti. Kt ni li vi kt qu m bn ang n lc
t c, ch khng ch nhng vic bn ang lm. Nh vy bn s
phn ng t li v t c nhiu hn.
Khi Dov nm chic in thoi, anh y lp tc hi hn. V anh
y vn ang b p cho vic . Bi v, khng may l mt hnh ng
qu khch nm ngoi chun mc thng thng s nhanh chng tr
thnh mt tnh tit nh ngha s chun mc.
D vy, vn c mt cch thay i tnh tit . l to ra mt
tnh tit mi. Nhng khng phi l mt th g qu khch. N phi
th hin thi vng vng v c cn nhc thn trng. N phi l
mt hnh ng nht qun.
Chng ta cn t nhc nh bn thn v con ngi tht ca mnh.
V ri chng ta cn phi hnh x nh vy. l con ngi . Mt
cch lin tc, c th d on c, tng pht v tng giy.

122 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Mt s gin on thch hp c th gip bn lm ch thi gian v


chnh bn thn mnh. Hy duy tr s tp trung v vng vng bng
cch t gin on bn thn mi gi.

27. Bn S Ngc Nhin V Nhng G Bn Pht


Hin Mt Khi Bn Ch n
Suy ngm khi chiu v
Julie, trng b phn ca mt cng ty bn l m ti t vn ang
c nguy c b ui vic. in khng l ch: c y l mt trong
nhng nhn vin xut sc nht. Trong mt nm va qua, c y
cng hin cho thng hiu nhiu hn nhng g m nhng ngi
tin nhim ca c lm c trong 5 nm.
Vn l rt kh lm vic cng c y. C y n lc nhiu hn
nhng g m sc ngi bnh thng c th lm, v c mong i
ngi khc cng nh vy. C y thng tc gin khi h khng th
hin n lc phi thng nh c y. C y cng c tnh tranh ua v s
hu cao; c y mun l ngi a ra quyt nh cui cng c trong
nhng vic ch c cht xu lin quan n thng hiu m c ph
trch, ngay c khi nhng ng nghip khc mi tht s c quyn
hn . C y khng gii trong vic lng nghe ngi khc hay trao
quyn cho h, hoc gip h cm thy yn tm v bn thn hay v
nhm. V mc d ct lc lm vic, c y vn khng th lm tt c
mi vic.
Nhng tt c nhng iu trn u khng phi l l do khin c
y ng trc nguy c mt vic. Vn nm ch c y khng ngh
rng c y c vn . V l do khin c y khng ngh mnh c vn
l v c y qu gng sc lm vic v cha bao gi dng li lu
suy ngm v iu .

123 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Ti c yu cu lm vic vi c y, v bc u tin ti thc


hin l phng vn tt c nhng ngi m c y tng lm vic
cng hiu r tnh hung v chia s suy ngh ca h v c y.
Khi ti cho c y bit phn hi, cu tr li ca c y khin ti
kinh ngc. Ti khng bit l n t n nh vy, c ni, nhng iu
khng khin ti ngc nhin. Ti hi ti sao.
Ti nhn c phn hi tng t cng ty c, c ni, l
l do ti sao ti ra i.
Chng ta c th nhn vo Julie v ci nho v s thiu hiu bit
ca c y. V c khng chu nhn nhn nhng hnh ng v tht
bi ca c y. V v c lp li nhng iu . Nhng s ci nho
s kh l gng go. Bi v, rt nhiu ngi trong chng ta bao
gm c ti cng hnh ng y nh c y.
Ti thng kinh ngc khi thy s ln mt s vic din ra trc
mt ti trc khi ti c th nhn ra n. Ti tin rng a s chng ta
cng nhiu tui th cng khn ngoan. Nhng theo mt cch no ,
chng ta thng phm li cng mt sai lm. Ngc li, chng ta
thng lm ng rt nhiu vic nhng t khi lp li c nhng vic
ng n . C mt nguyn nhn rt n gin l gii cho vic .
Chng ta him khi dnh thi gian tm dng, ht th v suy ngh
v nhng g c hiu qu v nhng g khng. Ch v c qu nhiu th
lm v khng c thi gian suy xt.
C ngi tng hi ti: Nu mt cng ty ch c th dy mt iu
duy nht cho nhn vin ca mnh, th iu g s c tc ng ln
nht? Ti lp tc c cu tr li r rng: Dy h cch hc hi. Cch
nhn li nhng hnh ng trong qu kh, bit c iu g c tc
dng v lp li chng, ng thi tha nhn nhng g khng em li
hiu qu v thay i chng. iu khng c ngha l h dng ton
b thi gian ci thin khuyt im ca mnh. Trong nhiu trng

124 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

hp, nhng g con ngi cn phi hc l lm th no pht huy u


im ca mnh ng thi gim nh tc ng tiu cc ca khuyt
im. Nhng hc hi t nhng thnh cng v tht bi trong qu kh
mi l cha kha cho s thnh cng lu di.
Nu mt ngi c th thc hin tt iu , nhng th khc s
t ng c dn xp n tha. l cch con ngi hc hi trong
sut cuc i. V l cch m cc cng ty tr thnh nhng cng ty
bit hc hi. N i hi s t tin, tm tr ci m v khng bin h.
N khng i hi iu g? Nhiu thi gian.
Vic ny ch tn mt vi pht. Tht s th ch khong 5 pht. Mt
khong tm dng ngn vo cui ngy xem xt nhng g hiu qu
v nhng g khng.
y l cch ti xut Hy dnh ra vi pht trc khi ri vn
phng, trc khi ngng lm vic, hoc vo cui ngy suy ngm v
nhng g va xy ra. Hy nhn vo thi gian biu ca bn v i
chiu xem nhng g tht s din ra nhng bui hp bn tham
gia, nhng vic bn hon thnh, cc cuc tr chuyn ca bn, nhng
ngi bn gp g, ngay c nhng gi gii lao m bn c c hy
i chiu n vi k hoch bn lp ra v nhng vic bn mun
thc hin. Sau hy t hi 3 nhm cu hi sau:
1. Ngy hm nay tri qua th no? Ti t c thnh cng
no? Ti tri qua th thch no?
2. Ti hc c g hm nay? V bn thn ti? V nhng ngi
khc? Ti d nh lm iu g tng t hoc khc bit vo ngy
mai?
3. Ti gp g nhng ai? Ti c cn cp nht thng tin v ai
khng? Hay cm n ai ? Hi thm? Chia s phn hi?
Nhm cu hi cui cng c gi tr trong vic gi gn v pht trin
cc mi quan h. Chng ta ch mt vi pht ngn ngi gi mt

125 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

email hoc ba th hin s bit n i vi mt ngi no t


t vi mnh, hi mt ngi no mt cu hi, hoc gip h cp
nht thng tin v mt d n.
Nu khng tm dng suy ngh, chng ta c xu hng b qua
nhng phng thc giao tip . Nhng trong mt th gii m con
ngi ph thuc ln nhau v cn c th gii no khc na u?
th nhng iu ny l rt cn thit.
Sau vi cuc tr chuyn ko di, Julie cng nhn ra tc dng ca
vic gim tc nhn nhn nhng ngi xung quanh. thy
rng c y lm vic qu nhiu, di chuyn qu nhanh, rng ngay c
khi c y mang li thnh qu tt p, c ang chng li chnh mnh.
y cng vic ca mnh n b vc nguy him. V khin mi vic
tr nn kh khn hn, ch khng phi d dng hn.
V vy, c y bt u thay i. Chm ri v vi nhng n lc to
ln. V mi ngi bt u n chuyn ny. Ti bit mi vic ri
s n khi ti li cho c y mt li nhn, hy vng c y s gi li
trong vi tun ti, nu c, nhng c y gi li ngay cho ti
trong bui chiu hm .
Cho Peter, c y ni. Ti ch mun bo cho anh bit rng ti
nhn c cuc gi ca anh v ti cm n v anh lin lc. Gi
ti sp ung vi ly vi nhm ca ti. Ti s gi li cho anh trong vi
ngy ti nh.
V, khng cn nghi ng g na, c y lm th.
Dnh vi pht vo cui mi ngy suy ngh v nhng g bn
hc c v nhng ngi bn nn lin h. Nhng khonh khc
chnh l b quyt khin ngy mai tt hn ngy hm nay.

28. 18 Pht Qun L Mt Ngy Ca Bn


Xy dng thi quen mi ngy

126 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Ti bt u vi nhng d nh tt p nht. Bui sng ti bc


vo vn phng vi nhn thc r rng v nhng g ti mun hon
thnh. Ri ti ngi xung, m my vi tnh ln v kim tra email. Hai
gi sau, sau khi gii quyt vi chuyn ring, gii quyt vn ca
ngi khc, v x l bt c vic g bng nhin nhy ra trc mt ti
trn my vi tnh v in thoi, ti kh lng nh c nhng g ti d
nh hon thnh lc ti mi m my vi tnh ca mnh ln. Ti b
phc kch. V ti bit l khng nn nh vy.
Khi ging dy v cch thc qun l thi gian, ti lun lun bt
u vi cng mt cu hi: Bao nhiu ngi trong s cc bn c qu
nhiu thi gian v khng vic lm trong thi gian ? Trong
10 nm qua, khng mt ai gi tay c.
iu ngha l chng ta khi u mt ngy mi v bit chc
rng chng ta s khng hon thnh ht mi vic. V vy, vic chng
ta s dng thi gian nh th no chnh l mt quyt nh mu cht
mang tnh chin lc. l l do ti sao vic ln k hoch trc, ln
danh sch nhng vic cn lm v nhng vic cn b qua, v s dng
thi gian biu hng ngy l mt kin hay nh chng ta thy
trong nhng chng va ri. S tp trung ca chnh chng ta l ci
kh m gi c nht.
Nhng ngay c khi chng ta c cc danh sch trn, th th thch,
nh thng l, vn lun hin din. Chng ta lm th no theo st
k hoch ca mnh khi c qu nhiu th e da ph v n? Lm th
no chng ta c th tp trung vo mt vi vic quan trng trong
khi c qu nhiu th li ko s quan tm ca chng ta?
Chng ta cn mt mo nh.
Jack LaLanne qu c, chuyn gia v th hnh, bit rt nhiu mo
nh; ng ni ting vi mn biu din t cng tay v bi khong hn
1,5 km trong khi ko mt chic tu ln ch y ngi trn .

127 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Nhng ng lm c nhiu hn l mt ngi biu din. ng pht


minh ra nhiu my tp th dc, bao gm c loi my c rng rc v
b chn cn nng c s dng trong cc cu lc b th dc th
thao trn ton th gii. V chng trnh ca ng, The Jack LaLanne
Show, l chng trnh truyn hnh v th hnh c trnh chiu
trong thi gian di nht, c pht sng trong sut 34 nm.
Nhng th khin ti n tng khng phi l nhng iu trn.
ng c mt mo m ti tin n chnh l sc mnh b mt tht s ca
ng.
Thi quen.
Cho n khi qua i vo tui 96, ng vn u n dnh ra hai
ting u tin ca mi ngy tp th dc. Chn mi pht c t v
ba mi pht bi li hoc i b. Vo mi bui sng. Trnh t gip
ng duy tr c th khe mnh, cng trng. Quyn sch th 11 ca
ng c pht hnh vo nm ng 95 tui, c ta l Live Young
Forever.
ng n lc, kin tr v thn trng thc hin mc tiu ca
mnh. ng lm nhng vic ging nhau t ngy ny qua ngy khc.
ng quan tm n th hnh ca mnh v ng a iu vo
trong thi gian biu.
Vic qun l mi ngy ca chng ta cng cn phi tr thnh mt
thi quen. Mt thi quen n gin c th thc hin hng ngy.
r rng gi chng ta tp trung vo cc vic u tin. hiu
qu khng cn ng cn li chng ta. V ton din kt
hp nhng g chng ta hc c trong nhng phn trc v nhng
vic mang li hiu qu v nhng vic khng mang li hiu qu.
Thi quen mt tng cng 18 pht mt ngy:
BC 1 (5 pht): Bui sng ca bn. y l c hi bn ln k
hoch. Trc khi m my vi tnh, hy ngi xung vi danh sch

128 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

nhng vic cn lm m bn lp ra trong chng 22, Tng Ch


Chim Mt, v quyt nh xem iu g s khin ngy hm thnh
cng rc r. iu g bn c th hon thnh gip bn tin gn n
mc tiu trng tm ca nm v cho php bn cm thy mnh c
mt ngy hiu qu v thnh cng? Sau hy a nhng vic ra
khi danh sch nhng vic cn lm v xp n vo thi gian biu ca
bn, nh chng ta ni trong chng 24, Ngy Mai L Khi No?
V ng b qua chng 25, Quy Lut Ba Ngy: Hy m bo rng
bt k iu g nm trong danh sch ca bn 3 ngy s c ln lch
thc hin, hoc gt b n ra khi danh sch.
BC 2 (Mt pht mi gi): Ti tp trung. By gi, hy nh n
chng 26, Bn l ai? Hy hn gi trn ng h, in thoi hay
my vi tnh n vang ln bo hiu vo mi gi v bt tay vo thc
hin cng vic c lit k trong thi gian biu ca bn. Khi bn
nghe tn hiu bp, hy ht th su v t hi xem bn c va tri qua
mt gi hiu qu hay khng. Sau , hy nhn vo thi gian biu v
cam kt s dng mt gi k tip nh th no. Qun l mt ngy ca
bn theo gi. ng thi gian qun l bn.
BC 3 (5 pht): Bui chiu ca bn. Vo cui ngy, hy tt my
vi tnh v nhn li xem ngy hm tri qua th no, t hi bn
thn 3 nhm cu hi c lit k trong chng 27, Bn S Ngc
Nhin V Nhng G Bn Pht Hin Khi Bn Ch n. Nhng cu
hi nh: Ngy hm nay tri qua nh th no? Ti hc c g
v chnh bn thn mnh? Ti c cn phi cp nht thng tin v ngi
no khng? Hy gi i vi email hoc gi vi cuc in thoi m
bo rng bn tng tc vi nhng ngi bn cn lin lc.
Sc mnh ca thi quen nm trong tnh c th d on ca n.
Nu bn thc hin cng mt vic theo cng mt cch ht ln ny n

129 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

ln khc, kt qu c th d on c. Trong trng hp ca 18


pht, bn s hon thnh nhng vic cn hon thnh.
Thi quen c bit ny c th khng gip bn va bi qua bin
Manche va ko mt chic du thuyn vi i tay b ct cht. Nhng
n c th gip bn ri vn phng vi cm gic hiu qu v thnh
cng.
V vo cui ngy, chng phi mi l u tin cao hn sao?
Ch 18 pht mt ngy c th gip bn tit kim c hng gi
lng ph. Mo y chnh l chn mc tiu mt cch sng sut v
thn trng, sau lin tc nhc nh bn thn v nhng mc tiu
xuyn sut mt ngy.
V tr hin ti ca chng ta Ln k hoch trc cho mi ngy mt
cch cn thn. Xy dng k hoch mi ngy da vo trng tm trong
nm ca bn. Hy chn la cn thn v thn trng b qua nhng
vic cn ng bn. S dng thi gian biu nh kim ch nam v
gch tng vic mt ra khi danh sch nhng vic cn lm ca bn.
Hy nhn li v hc hi vo mi cui ngy. V, cui cng, hy ly li
s tp trung bng cch dnh ra mt t thi gian vo nhng thi im
c bit trc trong ngy i ng hng.
Nhng vic ny khng tn qu nhiu thi gian. Ch vi pht mt
ngy. Nhng chng s m bo bn hon thnh ng vic. Ch
khng phi bt k vic g. Ch nhng vic cn thit.
Chng ta vn cha xong u. gc no , phn k tip mi
l quan trng nht. Bi v phn kh khn nht ca bt k k hoch
no chnh l vic theo st k hoch. Cm d v cc mi phn tm
chc chn s khin chng ta phi kh x. nh bt chng ta khi
trng thi cn bng. Hoc thm ch l cn tr chng ta ngay t lc
u.

130 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

C l k nng quan trng nht chng ta c th hc chnh l k


nng lm ch s phn tm.

131 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

IV. Lm G Trong Thi im Ny?


Lm ch s phn tm
Su gi sng v ti ang ngi trn chic gh g bc da en ca
mnh, chn gc trn chic gh chn, my tnh xch tay trn i, v
vit. lm c nh vy, vo lc sng sm nh th ny, l khng
d cht no. N cha bao gi d dng c. Nhng khng cn phi hi
cng bit rng n xng ng vi tng n lc ca ti.
Ti nhn vo nt TM V TR CA TI, bay ln trn khng
trung, nhn thy cuc sng ca mnh v chuyn hng i n ni m
ti c th s dng ti a u im, khuyt im, s khc bit v nim
am m ca mnh. Ti chn cc lnh vc m ti s ly lm trng
tm cho mt nm, vit chng ra, v ln k hoch cho tng ngy xoay
quanh chng.
Khi ti nhn vo nt TM V TR CA TI, tm nhn ca ti i
chm chm n khu vc ti , thnh ph ni ti sng, con ng
ni ti ang hin din v, cui cng, l n chnh bn thn ti ang
ngi trn gh. Cc im nh t t hin r v cuc sng ca ti c
t vo tiu im. Ti h cnh xung mt ni hon ho tn dng
trit nhng kh nng c bit ca ti ti nng cng nh th
thch. Mi ngy, ti rt nhng th trong danh sch vic cn lm vo
thi gian biu lch trnh ca ti c sp xp theo th t u tin
hp l.
Ti n vi ni ti ang , ni ti nn hin din, ni ti c th s
dng mt cch ti u con ngi ca mnh v nhng g ti c th
mang li, bng cch thc hin cc gi trong quyn sch ny.
Nhng m, r rng l quyn sch ny vn cha kt thc.
Bi v ngay c khi bit mnh cn phi tp trung vo u, v ln k
hoch hng ngy xoay quanh nhng kha cnh , th nhng th

132 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

khc vn c th chen ngang. Cc cuc gi. Email. Vic ny vic kia c


xp sn cho bn, m i khi bn cn khng nhn ra. Bn b phn
tm. ng nhin, c khi ch l mt c y nh, c khi li l mt
c y mnh.
V khng phi ch c ngi khc cn ng bn. Thnh thong
chng ta cng t cn ng mnh. Nh khi chng ta tr hon mt
vic g mang tnh th thch, mt vic no quan trng, ri c l
khng bit l do ti sao, ta gt b chng, nhng vic khc vo
thay ch chng. a phn nhng quyn sch v qun l thi gian bt
u qu mun v kt thc qu sm. Chng bt u vi cch qun l
nhng vic cn lm v kt thc vi mt k hoch sp xp v hon
thnh nhng vic .
Nhng nh th l mt khi u qu tr bi nu bn cha a ra
c cc s la chn hp l v vic s dng thi gian ca mnh
nn v khng nn dnh thi gian vo u c th tn dng c
ti nng ca mnh, th c kh nng bn s hon thnh sai vic. Ni
cch khc, bn s lng ph thi gian v cuc sng (mc d bn vn
rt c hiu qu).
V a s nhng quyn sch v qun l thi gian kt thc qu
sm bi phn kh khn nht trong qun l thi gian khng phi l
nhng k hoch, m l cch thc hin v theo st mi ngy: bt tay
vo vic, theo st mc tiu, b qua nhng th khng u tin v
trnh s cm d ca nhng vic khng hiu qu.
Vic thc hin v theo st c v d dng, nhng tht ra th
khng. l thi im m a s chng ta tht bi. Nhng n li l
cy cu duy nht gia tng v hin thc. Chng ta cn phi bm
st k hoch, lm ch bn thn v tng tc vi ngi khc mt
cch kin quyt v t nh, khng g c th cn tr chng ta t

133 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

thnh qu v tr thnh con ngi m chng ta c kh nng tr


thnh.
Ti yu cng vic vit lch. N l mt trong 5 trng tm ca ti:
Vit v pht biu tng. Nhng l mt cng vic vt v v thi
hn hon thnh c phn linh ng, bi th thng c xu hng b
di li dnh thi gian cho nhng vic khn cp v d dng hn.
Ni cch khc, quyt nh vit lch th d dng hn nhiu so vi vic
tht s b thi gian ra vit. Trn thc t, thi gian vit lch ca
ti rt t. Sau vi ngy b khng vit, ti pht hin thy nu ti ch
n 9 gi sng, hoc sau na, mi bt u vit th ti lun lun
b l n v thay vo l nhng vic quan trng khc vi khch
hng.
y l tr ngi m rt nhiu ngi trong chng ta gp phi.
Chng ta d nh lm mt vic g chy b bui sng, hon tt
mt bn k hoch, ni chuyn nghim tc vi ai , tp trung vo k
hoch ca mnh nhng ri, vo thi im quan trng nht, chng
ta b phn tm. Chng ta khng thc hin nhng g nh. Chng ta
nhng b.
V vy by gi, bt c khi no c th, ti bt u vit vo khong
nm, su gi sng. Thi gian khng c nhiu vic khin ti xao
nhng v ti c th vit sut ba, bn gi ng h trc khi mt ngy
lm vic cng ty chnh thc khi ng.
Nhng tng hay ho nht cng tr nn v dng nu chng ta
khng th bt tay vo thc hin chng, khng theo st chng, hoc
nu ta b quy nhiu. Cc chng trong phn ny c chia thnh
3 phn: Lm ch cc bc khi u, Lm ch nhng ranh gii, v
Lm ch bn thn mang n nhng tng, phng php rn
luyn, mnh khe, th thut v nhng c y nh nhng bn i
ti, gi cho bn i ti, v gip bn to ra nhng ranh gii cn thit,

134 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

t cc hnh ng ca bn s a bn n vi mc tiu m bn
mun n, b qua nhng th khin bn phn tm.
Lm ch cc bc khi u hon thnh bt k iu g, chng
ta u cn lc y to nn chuyn ng u tin t t th ng
yn. Bc khi u l phn kh khn nht, theo nhiu cch. Ti b
ra rt nhiu thi gi dn dp nh ca, tr li email, lt web, sp
xp li k sch, xem truyn hnh v n, n, n ch trnh n mt
nhim v. Khng phi vic n ung v dn dp khng c gi tr g.
Nhng nu chng l th ti dng n trnh cng vic m ti cn
v mun thc hin, th chng l th khin ti phn tm.
V thng thng, s tr hon c tc ng mnh nht ti thi
im bt u mt cng vic.
ng ngc nhin ch l rt nhiu ln cng vic m ti mun
trnh n tht ra li l cng vic m ti c hng th. V mt khi ti
bt u th rt kh dt ra. Nhng nu cng vic nng nhc v
nhiu th thch, cn phi suy ngh nhiu v u t cng sc, n s
khin ti nn ch v ngn ngi khng mun bt tay vo thc hin.
Cc chng k tip s gip bn vt qua tr ngi ban u .
Chng ta s khm ph mt k thut th v hon thnh cng vic
m khng cn n bt k ng lc no. Sau chng ta s hiu c
khi no th ta tht s cn ng lc, cn mt t ng lc, v ti sao m
nim vui c th l mt ngun ng lc tuyt vi, s s hi c th l
mt c c ch, v suy ngh ca chng ta s dn ng.
u tin, hy bt u bng vic tm hiu mt cch loi b
hon ton nhu cu cn n ng lc.

29. Di Chuyn Ci Bn
Ngn nga nhu cu cn n ng lc

135 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Khi ang trong mt chic xe la c k di chuyn nng n qua


vng Harambe, chu Phi (ti Vng quc ng vt trong khu gii tr
Disney Orlando, Florida), ti ch n mt ch s t oai v ngi
trn nh i, vi mt gc nhn hon ho.
Chng ta may mn qu, con s t ra ngoi ri, ti kinh ngc ni
vi ngi gc rng i trn cng chuyn tu vi chng ti.
N lc no cng ngoi , ngi trn mm . Anh ta p.
Vy ? Ti ni. Anh lm cch no n trn ng v tr ?
Ngi gc rng ch mm ci.
Vi nm trc, ti sng Savannah, Georgia. Sau , chng ti
chuyn n thnh ph New York v nhiu l do khc nhau, mt
trong nhng l do l tn hng cuc sng thin nhin th gin
hn.
Mn ni tht u tin m chng ti mua l chic bn ngoi
tri. Nh bp ca chng ti dng ca kiu Php m ra mt ci sn
g rng gn 2 mt vung. Pha cui sn g l bn bc thang dn n
khu vn l thin. Chng ti t chic bn mi vo trong khu vn.
Chng ti d nh s n cc ba n .
Nhng d nh tht bi. C th v chng ti qu li bing.
Theo cch no , chng ti lun lun chn n trong nh bp, ni c
y thc n, ung, chn da v dng nh bp.
tng n ngoi tri rt hp dn. Nhng r rng l n cn rt
nhiu n lc trong thc t.
Cho n mt ngy ti ngh ra mt . Mt th nghim. Ti di
chuyn chic bn t sn vn ln sn g ngay bn ngoi cnh ca
kiu Php. Khong cch rt ngn li c 3 mt v bn bc thang.
Sau , chng ti n mi ba n ngoi tri.
Mt nghin cu c cng b gn y trn Tp ch Sc khe
Cng ng Hoa K cho thy thanh thiu nin sng cng gn khu vc

136 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

bn ru bia th chng cng c kh nng ung ru v v li xe


khi say xn.
mc no , iu ny c v rt r rng. Nhng n rt quan
trng. Cha m dy tui teen khng c ru ch. Nh trng dy
tui teen khng c ru ch. Qung co trn ti-vi dy tui teen
khng c ru ch. Lut php cm tui teen ung ru v cm
cc ca hng ru bn hng cho teen. Nhng, nu ca hng ru
nm trong khu vc m thanh thiu nin c th i b t nh (khong
gn 1 km), th vn c nhiu kh nng l chng s ung ru v li xe
khi say xn.
Bi v, trong a s trng hp, mi trng xung quanh nh
hng hnh ng ca bn.
S rt d chu khi ngh rng chng ta a ra nhng la chn ca
mnh v theo ui chng n cng m khng b nh hng qu
nhiu bi nhng g xung quanh, nhng tt c nhng g chng ta cn
l c quyn sch Mindless Eating ca Brian Wansink nhn ra
mi trng xung quanh quyt nh hnh ng ca chng ta nh th
no. Brian thc hin mt lot nghin cu th v cho rng l do
chng ta n khng lin quan nhiu n cn i, m lin quan rt
nhiu n nhng chi tit kh nhn thy khc nhng chnh nhng chi
tit li l tc nhn li ko chng ta n.
V d, nu bn dng mt ci tha ln, bn s n nhiu hn. Nu
bn n trong mt ci a ln, bn s n nhiu hn. Nu bn di ci t
nh ng s-c-la ra xa khong 2 mt, bn s ch n bng phn na
s lng bn thng n. Nu bn n cnh g v vt xng ra khi
bn, bn s qun mt bn n bao nhiu v tip tc n nhiu hn.
Nu bn c mt chn sp khng bao gi vi qu na, bn s n
nhiu hn. V cng n vi nhiu ngi, bn cng n c nhiu hn.

137 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Th nn ng u tranh vi bn thn thay i hnh vi ca


bn gia mt mi trng khng thch hp; ch cn thay i mi
trng . Trong trng hp ca thc n, hy dng mt ci a nh
hn nu bn mun thay i ch n.
Nhng ngi lm tip th nm r iu ny. l l do ti sao bn
nhn c rt nhiu catalog sn phm trong mt nm. ng nhin
bn c th mua hng trn trang web ca h, hoc ch dng n
quyn catalog sn phm sn quy. Nhng khng, h s gi cho
mt cun khc vo hai tun trc dp Valentine. V Halloween. V
Ging sinh. H bit thi im bn c nh mua mt mn g v
h s bo m rng, ngay khi bn c suy ngh , nhn ka, mt
quyn catalog sn phm xut hin.
Nu bn mun gip (hay thm ch l, thao tng) ngi khc,
hy ngh v nhng g bn mun h thc hin v xem xem mi
trng xung quanh h c h tr cho hnh vi hay khng.
Mt khch hng than phin vi ti rng nhn vin l tn ca anh
y khng nhit tnh v thn thin vi mi ngi khi h bc vo.
on xem nhn vin l tn ngi u? Hy ngh n cc nhn
vin ngn hng. ng ri y. Nhn vin l tn ngi ngay pha
sau mt tm knh! ng gi c y i hun luyn v k nng giao
tip. Ch cn d b ci tm knh thi.
Mt ngi bn ca ti l hiu trng ca mt trng Boston
mun tng cng s gn kt gia cc sinh vin vi nhau. Cc sinh
vin nn ni chuyn vi nhau, anh y than vn, ch khng phi ch
vi gio vin. Sau cng, anh y i n mt gii php tuyt vi.
Anh y khng gi thng ip nhc nh. Anh y khng cho cc
gio vin i tp hun li. Anh y khng in v dn cc tm p-phch
trong phng hc. Thay vo , anh y cho sp xp li tng phng

138 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

hc, xp gh theo hnh bn nguyt sinh vin ngi i din vi


nhau v vi gio vin. Hoan h.
Nu bn ang ng u mt nhm v bn mun mi ngi trao
i vi nhau, hy ph v nhng bc tng ngn cch. Nu h ngi
10 quc gia khc nhau, hy dng Skype v mt chic camera gn c
nh trn my vi tnh ca h n lun , v h khng mt thi
gian chun b, cng nh khng th pht l. iu ny to nn s khc
bit to ln.
Mc tiu ca bn l to iu kin cho vic thc hin nhng g
bn mun d dng hn, v kh m khng thc hin chng.
Mt trong nhng khch hng ca ti mun tt c nhn vin trong
cng ty phi in vo s chm cng v h gp rt nhiu kh khn
trong vic thc hin chnh sch . T duy ca h l ra lnh. H a
ra quyt nh r rng nhn vin khng c s la chn. Mi ngi
u bt buc phi thc hin. Mt na s nhn vin lm theo yu cu.
S cn li n gin l pht l n.
Ban lnh o chun b a ra thng bo rng khng ai c tr
lng nu bng chm cng khng c np. Nhng khoan , ti
hi, chng ta c bit ti sao h khng in bng chm cng khng?
Chng ti cho rng l v mi ngi khng quan tm. Nhng d
sao th chng ti vn c i hi xung quanh.
Ha ra, mi ngi khng ngi in vo bng chm cng, nhng
h thng khin h pht bc. H thng trc tuyn yu cu mi ngi
phi xem mt chng trnh hng dn mt lot cc bc
in s gi ca h vo. Chc nng ny c to ra nhm h tr
nhn vin, nhng n khin h tn thi gian hn v b tr hon mt
cch khng cn thit. Khng qu nhiu ti a ch 10 giy nhng
by nhiu cng ngn cn 50% s nhn vin thc hin yu cu.

139 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Khi chng ti thay i mu n v cch h thng hot ng, mi


ngi bt u s dng n. Khng phi h chng i. Ch n gin l
h khng i qua 3 mt v 4 bc thang n chic bn. Gii php
khng phi l gii thch cho mi ngi hiu ti sao h nn bc i
hay bt buc h phi bc i. Gii php n gin hn rt nhiu: Hy
di chuyn chic bn.
Cn con s t trung thnh vi v tr trn mm nh i, ngy
ny sang ngy khc, du khch c th quan st c?
Nguyn nhn l tng ni con s t ngi c iu chnh
nhit . N m khi tri lnh, mt khi tri nng. Khng cn phi
hun luyn con s t hoc ct n vo tng hoc p hy vng
rng n s thch cnh quan nhn t ni . n gin l hy bin tng
thnh ni n mun n ngi.
Hy to ra mt mi trng thc y bn thc hin nhng vic
bn mun mt cch t nhin.

30. ng Bao Gi T B Vic n King Khi ang


c Thc n Trng Ming
Chng ta cn t ng lc hn chng ta ngh
Ti thc dy vo mt bui sng khi ngoi tri ma nh trt
nc. Ti ln k hoch p xe vo sng sm trong Cng vin
Trung tm, nhng by gi ti khng chc lm. Ti mun tp th dc
mi ngy, v ngh n nhng vic phi lm trong ngy hm , th
y l c hi tp th dc duy nht ca ti. Nhng c tht l ti mun
ra ngoi khi tri m t v lnh nh th hay khng?
Ti quyt nh vn i p xe, tuy nhin, ti tip tc t hi bn
thn trong lc thay v dt xe p ra khi tng hm. Ti dng li
di mi hin cn h ca chng ti, ma xi x t mi hng.

140 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Mt ngi bn ca ti, Chris, ang chy v nh trnh cn ma


v dng li di mi hin trong t pht.
Tri p p xe , anh chm chc trc khi tip tc chy
vo nh.
Anh y ni ng, ti ngh. Chuyn ny tht in. Ti ng di
mi hin thm vi pht na, cn nhc vic rt lui vo cn h m p
ca mnh.
Cui cng, bit rng mnh s cm thy thoi mi sau khi p xe,
ti leo ln xe p v bt u p ct lc. Nhng git ma lnh rt
xung ngi khin ti t vn mt ln na, nhng ti vn tip tc i
ti.
Ri th, cha n 5 pht sau, cn ma khng cn khin ti bn
tm na. V sau vi pht na, ti cm thy kh d chu. Hng hi.
Cui cng ti c mt khong thi gian p xe tht tuyt vi.
Khi ti tr v cn h t sng, lm lem cht bn, cng mt n
ci ti trn mt mt trong nhng ngi hng xm nhn xt
rng ti tht c ngun ng lc cao v tinh thn k lut ra ngoi
trong mt ngy nh th.
Nhng anh y sai ri. p xe trong ma dy ti mt bi hc
hay v ng lc v k lut: Chng ta khng cn nhiu ng lc nh
chng ta ngh.
Ti khng cn n ng lc qu lu, ti ci v ni, ch lu
bc ra ngoi thi.
Bi v khi ti trong cn ma, ti khng cn n k lut bn
thn tip tc chy. Bt u mi l phn kh khn nht. Ging nh
nhy m vo mt h bi lnh lo: Mt khi bn trong , mi
th u n. Bc xung h mi cn n ng lc.

141 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Tht ra, nu bn suy ngh k v n, th chng ta ch cn c


thc y trong vi khonh khc ngn ngi m thi. Sau , i ti
hoc thi quen hoc s tp trung v thc s nm quyn.
Ti chu trch nhim vit bi cho mt chuyn mc hng tun.
Vic c cn tnh k lut khng? Chc ri. Nhng khi ti phn tch
n, th phn kh khn nht phn m ti cn c tnh k lut thc
hin l ngi xung bt u vit. Ti s tm mi l do
khng phi ngi xung vit. Nhng nu ti c th khin mnh bt
u, ti khng cn qu nhiu tnh k lut tip tc cng vic .
Bn cn ch thc hin mt cng vic kh khn? Hy t hi
xem khi no th bn cn ch nht. Bn nhn c kin phn
hi rng mnh nn ni t hn trong cc cuc hp? Hy tm hiu xem
khi no bn nn m ming nht. C gng gi li ha vi bn thn
hoc vi mt ngi no ? Hy xc nh cc khong thi gian m
bn c nguy c tht ha nht.
Sau , bt k bn lm g, ng b cuc vo giy pht bn yu
ui nht. ng t b vic p xe khi ang ng di mi hin nhn
ma ri. Ngay c khi bn ca bn bo rng bn tht in khng.
Ni cch khc, ng bao gi t b vic n king khi ang c
thc n trng ming. N qu hp dn. khng phi l thi im
thch hp nghi ng lng quyt tm ca bn. chnh xc l thi
im cn n ch v tnh k lut ca bn.
Chng ta lng ph rt nhiu thi gian, nng lng v s tp trung
t vn bn thn. Ti c ang lm ng vic khng? D n ny c
xng ng u t cng sc khng? Nhn vin ny c c vic
khng? S cn nhc trong tng khonh khc l yu t khin bn
phn tm v c th hy hoi nhng g bn ang c gng thc hin,
trong trng hp t nht. Nu bn c t hi xem d n c ng
thc hin hay khng, n lc ca bn s gim i ai li mun tn thi

142 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

gian vo mt vic c th tht bi? v ph hy s thnh cng ca d


n.
Mt khc, ta kh m b qua cm gic bt an . Gii php l g?
Hy ln lch cho chng. Hy lp ra mt thi im c th t vn
bn thn, thi im m bn bit lng quyt tm ca bn s khng b
lung lay. Nu bn mun b n king, hy lm iu vo thi im
bn t cn n sc mnh ch nht. Hy a ra quyt nh vo ngy
hm sau vo ngy hm sau, c th l sau mt ba n sng lnh mnh
hay mt bui tp th dc, khi m bn bit rng khuynh hng gi
ly mc tiu ca bn s mc cao nht mt cch t nhin.
Sau , nu bn quyt nh tip tc n king, hy theo ui n
mt cch trn vn v mnh m cho n thi im cn nhc k tip.
Vic ln k hoch trc cho khong dng cho php bn tp trung n
lc khng ngi ngn cho n khi thi im c xc nh cho
vic t vn bn thn xy n.
V nu cui cng bn quyt nh thay i, bn s bit rng quyt
nh khng n t mt pht yu lng. N l mt quyt nh sng
sut v c ch .
iu quan trng l thi im chn la ca bn xy ra vo lc bn
ang trong trng thi t duy ph hp nht khi bn cn t ch
nht a ra quyt nh ng n nht.
Bn ch cn n ng lc trong vi giy ngn ngi. Bit c khi
no bn yu ui th s bit khi no bn cn n ng lc.

31. Gii Php Nintendo Wii


Quan trng l vui
Khi anh bn Richard bo ti tp ba mn phi hp cng vi anh
y, ti cn thn cn nhc yu cu ny. Trong khong mt giy.
Khng i no.

143 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

G ch. Sao li khng?


V ti tng tham gia thi u ba mn phi hp ri. Mt lm.
Ti phi mt mt tun hi phc y. M lm g c ch? N
Ch , Richard ct ngang. Anh tht s c gng ginh chin
thng ? Anh y ci. Peter ny, nm trc c 57 ngi trong
nhm tui ca ti. Ti v ch th 56. Ch trc anh chng mt
chn. Ri anh y nhn ti t trn xung di. Anh bit m, anh c
phi loi ngi c th thng my cuc ua kiu ny u.
Vy anh tham gia lm g? Ti hi.
V n vui.
Mt nghin cu c cng b gn y trong Annals of
Behavioral Medicine cho thy con ngi cng tp luyn vt v th h
cng t cm thy vui thch trong lc tp luyn v cng t tp luyn
u n hn. Nh nhn xt ca Panteleimon Ekkekakis, mt trong
nhng tc gi ca bi nghin cu, trn t Wall Street Journal, Bng
chng cho thy cm gic vui thch gim dn trong lc luyn tp s
chuyn ha thnh vic t luyn tp hn trong tng lai.
iu ny l hin nhin, ng khng? Chng ta thng lm nhng
vic m mnh cm thy thoi mi v trnh nhng vic khin mnh
au n. Nhng chng ta thng qun mt iu hin nhin khi
c gng hon thnh cng vic. N lc, ha ra, li l k th ca nim
vui. Cui cng th nim vui li hiu qu gp nhiu ln n lc.
Nhn xem, mt ngi than phin vi ti v mt trong nhng
ng nghip ca c y, anh ta ln ri. Khi ti bo anh ta lm vic g,
th anh ta nn lm mi phi. Ti khng cn bit anh ta c mun lm
hay khng. l cng vic ca anh ta. L l do anh ta c tr
lng.
Nhng khng phi l cch m mi th hot ng.

144 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Nhng g ti thy u xc nhn mt quy lut n gin: Con


ngi lm nhng vic m h chn lm. V nu vic vui, h s
chn thc hin n.
Marc Manza l trng ban k thut ca Passlogix, mt khch
hng ca Bregman Partners. Vi nm trc, Marc gp rc ri. Phn
mm ca Passlogix mu thun vi mt phin bn c ca phn mm
Sun Microsystems m mt vi khch hng ca h vn ang s dng.
Marc c gng hp tc vi Sun gii quyt vn , nhng Sun khng
my hng th; h bo Marc hy yu cu khch hng ca anh y nng
cp ln phin bn phn mm Sun mi hn.
Th nn Marc yu cu nhm ca mnh tm ra gii php. Nhng
n rt phc tp, v hai nm sau, vn vn cha c gii quyt
mc d chi ph b ra ln n hng chc ngn -la, theo nh Marc
c tnh.
Ri mt ngy n, Marc c mt tng. Anh y n mt ca hng
in my trong khu vc, mua mt ci my Nintendo Wii v t n
ngay gia vn phng. Sau , anh y thng bo: Ngi u tin tm
ra gii php cho vn ny s nhn c phn thng l ci my
Nintendo ny. V anh y thm vo mt iu kin: Phi tm cch gii
quyt vn bng thi gian c nhn, ch khng phi trong gi lm
vic.
Hai tun sau anh y c gii php trong tay.
Marc lm cho mt d n nhm chn v mt h thng k tha tr
nn th v. Chi ph m cng ty phi b ra? Hai trm nm mi -la.
T lc , anh y dng iPod, Xbox 360, Playstation 3 v mt
chic my tnh xch tay lm phn thng. Cc cuc tranh ti vui v
nhm gii quyt cc vn nghim tc l mt cch tuyt vi nng
cao tinh thn v thc y mi ngi lm vic, c bit l trong cc

145 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

thi im chu nhiu p lc. iu ny ng vi c trng hp to ra


ng lc cho ngi khc ln cho chnh mnh. Hai quy tc:
1. Tp trung vo nhng vn v c hi tht s. Mt chuyn d
ngoi cho nhn vin c th vui, nhng n khng mang n tc ng
tng t. Thay vo , hy khin cng vic tr nn th v. Mt cch
lm c iu l li ko ngi khc cng tham gia. Cng gii
quyt vn vi nhiu ngi th thng s vui hn l gii quyt
mt mnh.
2. Tin khng mang li nim vui. Khi Marc treo gii 1.000 cho
ai gii quyt c vn , anh tht bi. S tin c th mua
c 4 ci my Nintendo, nhng n khng to nhiu cm hng
bng. Bn c th diu hnh quanh cng ty vi chic hp ng my
trn tay nh mt huy chng danh s, nhng ai li cm tin chy
vng vng c ch? c tr cng cho mt vic no chuyn thnh
nim vui trong cng vic. Nim vui khng phi l tin bc.
Cc d n c bit i hi s sng to l nhng th th v nht.
V d nh tm cch li ko s ch ca mt khch hng tim nng
khng bao gi chu nghe in thoi. Hay sa li ca mt sn phm
lin tc khin khch hng phin lng. Hoc tm ra cch thc mi
giao tip vi qun l hoc nhn vin m khng cn phi da vo cc
t nh gi kt qu lm vic ng s.
Nhng nhng vic bnh thng cng c th tr nn th v. Hy
p dng th cho nhng cuc in thoi cho hng xem sao. S ra sao
nu bn lp mt danh sch thi ua (vi gii thng dnh cho ngi
thng cuc hng thng) cho cc phn hi kh chu nht t khch
hng? Ch iu thi cng c th bin cm gic lo s thnh phn
khch.
Nhng khng cn phi thi ua th mi vui. Khi lm bi bn thi
cn hc i hc, ti thm gia v cho cng vic ca mnh bng cch

146 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

phc v mi bn vi mt ng ging khc nhau. N khin ti phi rt


tp trung nh xem ng ging no i vi bn no. Ng ngn? Chc
chn ri. Th v? Nhiu hn vic ch nhn yu cu t mn t khch
rt nhiu. Tuy nhin, vn l y: Bn khng th gi v vui. iu
c ngha l bn phi bt u mt ngy lm vic bng s vui thch.
N l lng knh bn dng nhn ra th gii. Chng ta u bit
nhng ngi d dng mm ci v pha tr ngay c khi h ang lm
vic vt v dng nh khng b nguy c tht bi nng tm tr. V
khi h tht bi, h ci v tip tc cng vic. iu ny rt d ly lan.
l l do ti sao n l mt phm cht then cht ca nh lnh o.
Nim vui khin chng ta c ng lc ri t tng hiu qu lm
vic. Sau khi hon tt mt trong cc cuc ua, Richard gi cho ti
bo rng anh y l ngi v ch th 120 trong tng s 200 ngi,
mt s tin b ng k so vi cc ln thi u trc y. V tt c
bn h u c hai chn nh, anh y ci v ni. Mun tham gia
cng ti trong trn tip theo khng?
Nghe c v vui y.
Nim vui lm gim i s cn thit ca vic to ra ng lc cho
bn thn bi nim vui chnh l ng lc.

31. C m Kt Hp
Bt u v duy tr
Ti ang ni chuyn in thoi vi mt ngi no v mt
chuyn g ti khng th nh c trong lc dn ba a con
n chic xe ti nh ca chng ti, ang u bn phn ng i
din ta nh chng ti .
Ti cm in thoi bn tay phi, vi ci ti bn tay tri v c
gng gi cho bn tr khng chy ra ng. Daniel, a 2 tui, nm

147 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

ng qun ca ti cn Sophia v Isabelle 4 v 8 tui nhn thy


chic xe ti bn kia ng v bt u chy n .
Ch ! Ti la ln trc khi chng lao ra khi l ng. Chng
dng li va ng lc trnh chic xe hi ang phng qua. Tim ti
mun nhy ra khi lng ngc. ng l ti phi ngt in thoi vo
lc by gi th iu tr nn rt r rng nhng ti khng
lm vy. Ti tng ti s ngn c thm ha.
Bn s ngc nhin khi bit c iu g c th thay i hnh vi
ca mt ngi.
Ti tip tc ni chuyn in thoi khi dn bn tr bng qua
ng v leo ln xe.
Ti ngi vo gh ti x, khi ng v ci s de, xoay li nhn ra
pha sau, vn ang ni chuyn in thoi. Tht dy an ton vo, ti
ni nh, c gng khng ngt in thoi khi li xe.
l lc h thng cm bin ca xe bt u ku, bo hiu rng c
ci g pha sau xe.
Ti nhn ra ca s pha sau nhng khng thy g. Vy nn trong
lc vi v, vn ang nghe in thoi, ra c ch yu cu bn tr ci
dy an ton v di chuyn chic xe li ra sau, ti pht l tn hiu
. Ngay c khi tn hiu ngy cng dn dp.
t nhin chic xe ny ln v ti nghe ting va chm.
Ti p mnh vo chn thng v cui cng bi v bt buc phi
nh vy ti ngt in thoi. Ti bc vng ra pha sau xe v thy
hai chic xe my ng bin dng.
ng l ti c th thy chng khi ln xe, hoc nhn thy hnh nh
chiu hu trn mn hnh GPS, hoc dng li khi nghe tn hiu bo
ng.
Nhng ti qu phn tm.

148 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

iu lm ti tht s khip s l nu c ngi ang ngi trn hai


chic xe my. Hoc nu c bn tr con chi .
Ti d dng thu xp n tha. Khng ai b thng. Nhng ti vn
run s.
Va li xe va ni chuyn in thoi cng tng t nh li xe
khi say xn. Nu nhn tin th cn t hn: Ngi nhn tin khi ang li
xe s c nguy c gp tai nn cao gp 23 ln bi v, nh mt nghin
cu gn y cho thy, khi mt ti x gi hay nhn tin nhn, c mi 6
giy th mt anh ta khng nhn ng trong 4,6 giy.
Nhng giy pht xao nhng lic nhn in thoi, gn nh
khng nhn thy mnh l nh chnh l s khc bit gia ngn
nga tai nn v gy ra tai nn.
y mi l iu th v: Bn bit iu . Tt c chng ta u
th.
Nhng chng ta vn lm vy.
Trn thc t, chng ta lm nhng th m chng ta bit l gy
nh hng tiu cc v lu v di. Nh l n kem khi ang c gng
gim cn. Hoc l tranh ci chng t rng chng ta ng trong
khi vic hon ton khng quan trng. Hay nh tr li email khi
ang tip chuyn in thoi.
Vy th ti sao chng ta khng dng li? iu g khin cho vic
khng ni chuyn in thoi khi li xe tr nn kh khn nh vy?
Hay l dng mt cuc ci v trc khi qu mun?
Ngc nhin thay, chng ta ngh rng chng ta c th trnh c
n. Bi v ti khng loi tr bn thn ti trong trng hp ny
chng ta thiu tr tng tng.
Chc chn l, chng ta ngh, nhng ngi khc s gp tai nn khi
h ni chuyn in thoi. Nhng iu cha xy ra vi ti. V theo
kinh nghim li xe khi s dng in thoi m khng gy tai nn ca

149 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

mnh, rt kh ti tng tng rng chuyn s xy ra. Th nn


chng ta tip tc ni chuyn v li xe.
Vy, nu nh thiu tr tng tng chnh l vn , th phng i
tr tng tng ca chng ta v tri nghim n trong hin ti c th
l gii php.
C mt quan im vn ang c bn ci trong lnh vc thay i
hnh vi: Ci no tt hn phn thng hay s s hi, cy gy hay c
c rt? Vi kin cho rng bn cn c hai iu cng mt lc.
Kinh nghim ca ti l bn cn c hai nhng khng phi cng
lc. Nu bn mun thay i hnh vi, hy bt u bng ni s, sau
tri nghim phn thng. chnh l c m kt hp. C m thc
mnh v mt c m nhanh lin k.
Ni s l mt cht xc tc tuyt vi. N l c y ban u nh
bt tnh .
Ti cng vi hn 3,5 triu ngi khc xem mt on phim
Youtube di 4 pht v mt v tai nn do mt c b nhn tin trong
lc li xe gy ra. on phim cho thy hnh nh chi tit m mu ca
v tai nn v hu qu sau .
Ti thy c b vi khun mt y mu ang au n nhn nhng
ngi bn nhng ngi b chnh c b git cht ngi gh xung
quanh. Ti cm nhn c ni au ca c b. S hi hn. S suy sp.
Sau khi xem on phim , ti khng s dng in thoi khi ang li
xe na. on phim cho ti tri nghim v ci tng lai m ti c
th gp phi. Ti c th tng tng ra thm ch l cm nhn
c n s nh th no nu ti l ngi li chic xe .
Ni s hu ch ch n chnh l tri nghim hin ti ca mt
kh nng trong tng lai. Ngay c khi nhng g khin chng ta s
hi nm tng lai, chng ta cm nhn c ni s trong hin ti.
V v qu trnh quyt nh ca chng ta nghing v tri nghim

150 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

trong hin ti, chng ta sn sng thay i hnh vi ca mnh lm


gim s s hi . Ti c mt ngi bn mun gim cn v, trong
mt pht tht lng, c y ni rng c y (gn nh ) mun mc
bnh tiu ng c y b buc phi n ung lnh mnh hn. S
s hi l mt ng lc v cng to ln.
Nhng n khng tn ti c lu. Ti ght phi tha nhn iu
ny, nhng trong vng vi ngy sau khi cn nt hai chic xe my, v
vi ngy sau khi xem on phim kia, ti li tip tc ni chuyn in
thoi khi li xe.
Bi v ni s l th khng bn vng. N lm ta kit sc, cng
thng v sp theo thi gian. Mc ch ca n l s thay i nht
thi. c s thay i lu di, tri nghim v s s hi cn c
tip ni bng tri nghim v mt cuc sng tt p hn.
chnh l bc th hai. Phn thng. Li ha hn v mt hin
ti tt p hn. Cht dinh dng gi cho chng ta tip tc bc i
trong di hn.
Khi nhn ra iu , ti xem li on phim tai nn (mt c
hch ni s tuyt ho) ngay trc mt chuyn li xe ng di vi
gia nh. Ri ti ch n cm gic khi li xe m khng b phn tm.
Ti thch ng. Ti tn hng qu trnh li xe. Ti c cuc tr chuyn
hay ho vi Eleanor. Hm tr thnh ln li xe thoi mi nht m
ti tng c trong sut mt thi gian di.
Hy bt u vi s s hi. Sau hy lu ht sc lu n
tc ng tch cc ca la chn ca bn.
Nu bn mun gim cn, hy nhm mt li trc khi bt u n
kem v tng tng, trong mt giy ngn thi, xem bn s trng
nh th no nu bn mp ra gp hai ln hin ti. Hy ngh v vic
bn c th b tiu ng. Khin n tr nn tht hn. Thm ch l

151 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

cng iu n. chnh l tc nhn kch thch bn. L c nh la


khi ng ng c thay i ca bn.
V ri sau vi ngy, khi bn bt u cm thy khe hn, di do
nng lng hn, bn c th dp i ni s v tn hng cm gic
lng qun ca mnh rng ra.
gia cuc tranh lun cuc tranh lun m bn c khng nh
mnh ng khi n tht s khng quan trng hy dng li trong vi
giy tng tng rng mi ngi s khng mun tranh lun vi
bn trong tng lai na. V ra vin cnh h vin c t chi v quay
lng li vi bn. Hnh dung bui nh gi kt qu lm vic ca bn
vi nhng li bnh lun ca h. Nhn thy nhng iu trong thi
im hin ti. Ni s s gip bn dng li.
Sau hy dp b cc hnh nh ng s v m bo rng bn
tp trung vo vic thay i cht lng ca cuc i thoi, s hi lng
ca nhng ngi xung quanh, v ci p lc ngy cng c gim
dn ca chnh bn.
iu tng t nh mt chuyn li xe bnh thn, khng c
in thoi di ng chnh l phn thng s duy tr s thay i ca
bn.
Ni s hi c th c tc dng nh cht xc tc thay i ri
th s vui thch s duy tr n. Nu bn cn h tr thc y bn
thn, ng chn mt trong hai. Hy chn mt trc ri chn hai.

32. Ti L Kiu Ngi


Cu chuyn v bn thn bn
Khi ang i v cn h ca mnh Manhattan, m trm u ca
o khoc c ko ln che ma, ti nhn thy mt ng c ang
dng khung tp i, tng bc kh nhc i xung nhng bc thang

152 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

trn trt ni ta nh ng ang . Khi ng sp ng, ti v vi ngi


khc i n gip .
C mt chic xe Access-A-Ride (phng tin chuyn ch dnh
ring cho ngi tn tt) ang i ng. Ngi ti x bn trong xe,
m p v kh ro, nhn chng ti c gng gip hnh khch ca anh ta
sang ng trong cn ma.
Ri anh ta m ca s v la ln t c ting ma, Chc ng y
khng kp chuyn hm nay u.
Ch , chng ti la ln (by gi chng ti l mt nhm 5
ngi) trong lc gip ng c i vng qua pha sau xe, kp m.
Giao thng trn ng s 84 dng li. Chng ti ng c
khi ng vi ln, nng ng ln, v cui cng a ng n ca xe. Ti
x ngi bn trong m ca xe ra, l vi bc thang. ng c vi chic
khung tp i s khng bao gi bc ln c cc bc thang ny.
Cn ca bn hng th sao, ci ca c thang my y? Ti hi.
vng, ti x tr li. Ch cht. Anh ta ko o khoc trm ln
u, bc ra di cn ma vi chng ti v cho thang my hot
ng.
Khi ng c vi chic khung tp i vo trong xe an ton, chng
ti bt u tn i th anh ti x m ca s mt ln na v la ln,
Cm n v gip nh.
y l thc mc ca ti: Ti sao 5 ngi xa l tnh nguyn gip
mt ng c m h khng h quen bit di cn ma trt nc v
ngh n ci thang my trong khi mt anh ti x c tr lng
lm nhng vic li ngi bn trong ch i?
C th n gin v g ti x l mt thng ti? C th vy.
Nhng ti khng ngh th. Khi chng ti ni v ci thang my, anh ta
khng t chi hay cm rm; anh ta bc ra ngoi v lm ngay lp

153 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

tc. V anh ta cng khng kh chu. Khi anh ta cm n chng ti


gip , anh ta c v rt chn thnh.
C th v ti x khng c php ri khi xe? Ti ln mng
kim tra xem c quy nh no yu cu ti x khng c h tr
hnh khch ca mnh hay khng. Hon ton ngc li, quy nh ni
rng: Min l ti x vn cn quan st c chic xe v khng cch
n qu 30 mt, th ti x c th h tr bn n hoc i khi xe, gip
bn ln hoc xung l, hoc h tr bn ln xung xe.
Vy th ti sao anh ti x ny khng gip? Mt phn nguyn nhn
hn l v i vi anh y, mt ng c xoay s vi chic khung tp i
khng phi l chuyn ngy mt ngy hai, n xy ra mi ngy, mi
bn v cnh tng khng thc y anh y ra tay tr gip.
Nhng cu tr li cha . Suy cho cng th tr gip l cng
vic ca anh y. l khi ti cht nhn ra: Nguyn nhn ngi ti x
khng gip c th chnh xc l v anh y c tr lng tr gip.
Dan Ariely, gio s i hc Duke, v James Heyman, gio s i
hc St. Thomas tm hiu v iu ny. H ci t my vi tnh vi
mt hnh trn bn tri mn hnh v mt hnh vung bn phi.
Sau h yu cu nhng ngi tham gia s dng con chut ko
hnh trn vo trong hnh vung. Khi h lm xong, mt vng trn
khc s xut hin bn tri. Nhim v ca h l ko cng nhiu hnh
trn cng tt trong vng 5 pht.
Mt s ngi tham gia c tr 5 -la, vi ngi khc c tr
50 xu, v mt s khc c yu cu lm khng cng. Mi nhm
lm nh th no? Trung bnh nhm 5 -la ko c 159 vng trn.
Nhm 50 xu ko c 101 vng trn. V nhm c yu cu lm
khng cng? H ko c 168 vng trn.
Mt v d khc: Hip hi Thng ngi ngh hu ti M (AARP)
t vn vi mt vi lut s xem h c th gim gi xung cn

154 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

30 -la mt gi gip nhng ngi ngh hu ngho kh


hay khng. Cu tr li ca cc lut s l khng. Sau , AARP c mt
tng khc bit: H hi cc v lut s xem h c th lm min ph
hay khng. Cu tr li l c.
Bi v khi chng ta cn nhc c nn thc hin mt vic g hay
khng, mt cch v thc chng ta t hi bn thn mt cu hi n
gin: Ti c phi l loi ngi? V tin bc thay i cu hi . Khi
cc lut s c ngh 30 -la mt gi, cu hi ca h l, Ti c
phi l loi ngi lm vic vi gi 30 -la mt gi khng? Cu tr
li ng nhin l khng. Nhng khi h c nh gip lm min
ph? Cu hi mi ca h l, Ti c phi l loi ngi gip nhng
ngi ang cn c gip khng? V ri cu tr li ca h l c.
iu c ngha l g? Chng ta c nn thi khng lm vic v
tin khng? iu c v khng thc t vi hu ht mi ngi.
Khng, chng ta cn c tr cng bng s tin hp l khng
phi t ni vi mnh rng, Ti khng c tr cng
Sau chng ta cn o su hn vo ngun ng lc bn trong.
Hy t hi: Ti sao chng ta lm cng vic ny? iu g khin chng
ta c hng th thc hin n? iu g khin chng ta tha mn khi
hon thnh cng vic? iu g khin chng ta cm thy hi lng v
bn thn mnh?
Tng t nh khi bn to ng lc cho ngi khc. Con ngi
c xu hng ngh v bn thn h nh nhng cu chuyn. Khi bn
tng tc vi mt ngi no , bn ang ng mt vai trong cu
chuyn ca c y. V bt k bn lm g, hoc bt k c y lm g, hoc
bt k bn mun c y lm g, n u cn phi ph hp vi cu
chuyn mt cch tha mn.
Khi bn mun mt iu g t ngi khc, hy t hi xem
ngi ang c gng k cu chuyn g v chnh bn thn h, v

155 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

hy m bo vai tr v hnh ng ca bn gip pht trin cu


chuyn theo mt cch thch hp.
Chng ta c th thi ln ngn la ng lc bn trong ngi khc,
khng phi bng tin, m bng s thu hiu v ng h cu chuyn
ca anh y hoc c y. Ny, ch ca ngi ti x n c th ni rng,
ti bit l anh khng cn phi ra khi xe gip ngi khc,
nhng s h tr ca anh trong cn ma tht s l mt iu tuyt
vi. V n cho ti bit thm v con ngi anh. Ti cm kch hnh
ng v ti bit ng c vi ci khung tp i cng th. N cng c
gc nhn v bn thn anh y cu chuyn ca anh y rng anh y
l loi ngi s ra ngoi trong cn ma gip mt hnh khch cn
h tr.
Suy cho cng, ng lc bn trong mi con ngi l, th, vn
bn trong mi ngi. Nhng c nhng th chng ta c th lm
ph tan hoc gia tng ng lc bn trong ca mt ngi. V i khi
n n gin nh nhng g chng ta nhn thy.
V iu g ng vi ngi khc th cng ng vi bn. Cu
chuyn ca bn thn bn l g? Bn s hon chnh cu Ti l loi
ngi nh th no? V cu chuyn h tr hay khc xa vi
iu m bn mun t c nh th no?
Ti cng khng ngoi l, ti c cu chuyn v bn thn mnh ti
l loi ngi dng li trong mt ngy ma gip mt ng c tn
tt ln xe v n khin ti cm thy vui khi k vi bn cu chuyn
. N s khin ti c kh nng lp li hnh ng trong tng lai.
Khi chng ti ri khi ni , ti nhn cc ti x trn nhng chic
xe dng li ch i mt cch kin nhn v ti vy tay, ni hai
ting cm n khi h i ngang qua. Mi ngi bn h u p li
bng n ci. i ch. Cc bc ti thnh ph New York mm ci
sau khi b tc ng trong vng 10 pht? ng th y.

156 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

ng vy, h ang ngh ng sau n ci, ti l kiu ti x kin


nhn ch i nhng ngi km may mn hn ti ang c gng xoay
s.
Mt cu chuyn hay cu chuyn m bn cm nhn mt cch
su sc v nhn thy bn thn mnh trong s to ra ngun ng
lc v cng ln. Hy m bo rng cu chuyn bn k v chnh mnh
(i khi ch k vi chnh mnh) s to cm hng cho bn i trn con
ng m bn mun i.

33. Ong bp cy t sng tm tr ti


Ri khi con ng ca chnh bn
Trong dp gh thm b m Bc Carolina, Eleanor v ti dnh
vi gi p xe p leo ni Thung lng Panthertown. Trong lc
p xe, chng ti vi ln dng li chim ngng cnh p tuyt
vi v tn hng nh nng m p. Mt ngy hon ho, chng ti
ngh.
Khi cn vi mt cui na l n bi u xe, chng ti phi len li
qua khong trng gia mt ci cy v mt thng th kim loi thp
nhng to. Eleanor i trc, ta vo thng th gi thng bng v
trt nh nhng n ni xe. n lt ti. Ti vn tay n thng
th v dng li, quan st Eleanor.
t nhin ti cm thy au nhi khp ni. Cc li dao nh
m vo c th. Trn khp tay chn, sau lng, xuyn qua lp qun
o. l mt hoc hai giy trc khi ti nghe thy ting vo ve, cm
nhn c s va chm lt qua v nhn ra chuyn g ang din ra.
Nhng khi qu mun. Ong bp cy. C n. Thng th m ti
ang chm vo rng v bn trong l t ong. Eleanor hn nh
ng chng khi c y chy qua.

157 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Ti nhy ra khi xe v chy, v, p khp ngi cho n khi bn


ong c v chu bay i. Trn ngi ti ton vt chch, hng chc
vt.
V y l cu hi cht ngi: Ti c b d ng khng? Ti
khng b ong chch khi cn l mt thng nhc, khi phn ng c
th ca ti (khi b ong chch) kh nh nhng. By gi th sao, c bit
l khi ti b chch qu nhiu? C hng ti c sng ln khng? Ti c
ngng th khng?
Hiu thuc gn nht cch ch ny 15 pht. Cn bnh vin gn
nht cng phi 20 pht. Chng ti xe p ln mui xe hi v li i.
Cc vt chch v sng ty. Ti cm nhn c mt cc u trong c
hng. Rt kh ht th su. C phi ni s nh bi ti? Hay ti
b sc mn cm? Eleanor li xe nhanh hn.
No b l mt cng c ng kinh ngc. Chng ta c th dng n
ngh thng sut cc vn phc tp v cm nhn cc cm xc
tinh t. Chng ta c th m n nhng tng chi la v hin thc
ha n. Nhng thnh thong b no ca chng ta ginh quyn kim
sot. Chng ta tng tng n iu ti t nht, khin ni s lan ra
bng cc hnh nh khng c tht v, i khi, dng nn mt tng lai
y nhng cn c mng.
Charles, mt lnh o cp cao, tng ngh rng anh y sp b ht
ra khi cng ty. Khi khng c mi tham gia vo cuc hp, b b ra
khi danh sch nhn email, hoc khi c phn hi l nn ci thin
kt qu cng vic, anh y xem l bng chng c ngi m mu h
uy tn mnh.
Charles ni chuyn vi sp ca mnh, CEO, nhng c y khng
cm thy vy. Anh ang lm vic rt tt, c y ni vi anh, ti trn
trng v tn trng anh. Nhng iu khng gip c g.

158 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Khi tip tc b gt ra khi mt cuc hp khc, cuc hp m sp


ca anh c mi tham d, th anh y ly lm bng chng cho
thy c y cng ang loi b mnh. Gi th r rng l mi ngi
ng nghip, nhn vin trc tip di quyn, ngay c sp ca anh y
u ang c gng cho anh y ra ra.
Sp ca anh khng cn phi c y anh ra, ti gii thch vi anh
y. C y l CEO. C y c th sa thi anh nu mun. ng nhin,
ni iu ny khng cng khng c tc dng.
Sp ca anh ngh gp anh trong mt cuc hp vi nh ni
cho anh y bit rng anh y t c cc mc tiu ra v ang
lm vic rt tt. Nhng Charles sa s trt gin trong vng 20 pht
v cho rng nhng g anh lm u khng c cng nhn, b ph
hoi v tr dp.
V CEO ri khi bui hp vi suy ngh rng khng cn cch gii
quyt no khc ngoi tr phi sa thi anh ny.
Charles khng ch xc nhn ni s ca mnh, anh y cn th hin
n ra. Tm tr anh hnh dung ra mt th gii v dng nn th gii
. Anh y khng b hoang tng, tm thn phn lit hay in di.
Anh y ch l con ngi.
Chng ta lm iu ny sut. Chng ta ngh rng ai ang tc
gin vi mnh, th nn chng ta phn ng mt cch gay gt vi mt
c ch no v ri h tr nn tc gin vi chng ta. Thy cha?
Chng ta on ng m. Chng ta ngh rng khch hng s khng
mn m hp tc nn chng ta khng sn n h, v th l h khng
gia hn hp ng vi chng ta. Chng ta bit ri m! Thi l l
ca chng ta c hp l ha.
Chng ta c th lm g gii quyt iu ?
Nh Einstein ni, chng ta khng th gii quyt mt vn
bng cch s dng cng mt suy ngh to ra vn . Trong

159 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

trng hp ny, chng ta khng th gii quyt vn bng bt k


suy ngh no. Bi v suy ngh chnh l vn . V i khi thay i
cch suy ngh l gn nh khng th c. Tt nht l khng suy
ngh. Nhng thay vo chng ta nn lm g?
Hy gi v. Hnh ng nh th.
Khi v CEO gi Charles n vn phng, anh y l ra nn lng
nghe, cm n c y v l i mi th anh y ngh l ang din ra vi
mnh, v hnh ng nh th anh y l mt thnh vin c gi tr ca
nhm. V ri, ln ti khi khng c mi d hp, anh y nn
ngh c tham gia, ni rng anh y mun c h tr mi ngi
trong d n . Bi l vic m mt thnh vin c gi tr s lm.
Bn nn lm g vi mt ngi m bn ngh l h ang tc gin
vi bn? Hy hi thng h. Nu h ni rng h khng gin, vy th
hy hnh x nh th h ang ni tht. Phn ng mt cch rng
lng vi nhng g h lm. Gi v rng bn tin tng nhng hnh
ng mang ngha tch cc.
Vi mt khch hng khng phn hi li cho bn th sao? Nu h
ni rng h mun gp bn nhng h ch l qu bn rn, vy th hy
la chn tin tng h. C tip tc gi in.
Bn s sng trong mt th gii tng tng? C th. Nhng c
th bn sng trong mt th gii nh vy ri. Ti sao khng chn
s tng tng c li cho bn thay v chng li bn?
Tm tr c khi rt kh iu khin, khi n ri vo s s hi khng
th kim sot, gin d hay chn nn, bn khng nn th iu khin
n. Hy chp nhn rng c th n ang nh la bn v to ra khng
gian gi lp gii quyt vn .
Khi vt chch ca ong bp cy tr nn v sng ty, ti
khng th kim sot s s hi khi ngh rng mnh ang b sc. Cng
c gng khng ch cm gic th ti cng khin n t hn.

160 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

V vy ti t b. Thay v ch tm vo kh nng ti c th b d
ng, ti t nhc nh mnh rng ti b ong chch trc v ch b
phn ng nh thi. , tm tr ca ti p li, nhng anh cha bao
gi b chch nhiu nh ln ny. Ti nhm mt li, ht th su v
quyt nh rng chng c g khc c.
V ri, bit rng ti khng th khng ngh n iu g , ti lm
mnh phn tm bng cch ni chuyn vi Eleanor v ba ti m
chng ti ln k hoch. Nghe c v in, ti n gin ch hnh
ng nh th nhng vt chch khng c g nguy him.
Chng ti tip tc chy xe n hiu thuc s rt bt cn nu
chng ti khng lm vy. Nhng khi n ni, u c ti th lng,
chc nng h hp c ci thin, cc u trong c hng ti bin mt v
adrenaline gim dn. N gn ging nh l ti cha h b chch vy.
Tm tr bn c th gip bn tin ln pha trc hoc cn ng
bn. Hy chn th gii tng tng no ng h bn.
V tr hin ti ca chng ta Cng sm s dng thi gian ca mnh
mt cch hiu qu, chng ta cng sng mt cch trn vn hn. V,
nh chng ta thy, khi u khng cn phi kh n th. Chng
ta c th thit k mi trng xung quanh sao cho n thc y chng
ta tin n mc tiu ca mnh mt cch t nhin. Mt khi chng ta
nhn ra rng ch mt vi giy bt u, chng ta c th dng ch
a bn thn mnh ra khi s tr tr. Hoc chng ta c th bin
cng vic tr nn th v khng cm thy do d na. Nu iu
khng c tc dng, th mt cht s hi, mt cu chuyn hay, hoc
tr tng tng c vn dng hiu qu u c th hu ch.
Tuy nhin, khi bt tay vo thc hin, chng ta s i mt vi
mt th thch hon ton mi: s phn tm m ngi khc t trc
mt chng ta.

161 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Lm ch ranh gii ca bn Vy l bn bt tay vo cng vic


quan trng v ngha ca bn. Bn bit rng n quan trng v
ngha bi n nm trong danh sch vic cn lm v thuc mt trong
nhng trng tm ca nm. Sau , vo bui sng, bn a n t
danh sch vic cn lm sang thi gian biu. V by gi bn ang
thc hin n. Bn vt xa a s mi ngi ri. Bn ang i ng
hng. Nhng khoan hy thnh thi. Bi v c nhng con ngi y
thin nhng ngi t t, lch thip v chn thnh ngoi kia
ch i bt ly bn. Ging ht ca nhng nng tin c quyn r
mun d d bn ra khi cc n lc ca mnh.
H khng nguy him, nhng h cn s ch ca bn. V, i khi,
bn cn phi ch n h. Tuy nhin, vo cc thi im khc, h ch
n gin l mt mi phn tm m bn khng th cho n xy ra.
Lm sao phn bit c? V bn nn lm g khi hiu r iu ?
Cc chng trong phn k tip s ra nhng hng dn, quy tc
v li khuyn v vic lm th no lm ch ranh gii ca bn,
bn c th chng li cc mi phn tm do ngi khc t ra trc
mt, bt u vi vic nhn bit khi no th nn quan tm n cc yu
cu m ngi khc mang n.
Khi no bn nn nhn li mt ai ? Khi no v lm sao t
chi? Khi no th nn i u vi ngi khc? Bn c th lm g
gip ngi khc s dng thi gian ca bn mt cch khn ngoan?
u l ranh gii thch hp? l mt vi trong nhng cu hi m
chng ta s khm ph trong nhng chng ti y.

34. Mi Quan H Hp Tc Mt Thi Gian


Lc no th nn ng

162 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Nate bt u lm vic cho mt cng ty t vn ln sau nhiu nm


lm t vn vin c lp. Anh y gi in cho ti hi xin vi li
khuyn chng bao lu sau khi gia nhp cng ty.
Ti ang lng ph thi gian khng khip, anh y than phin vi
ti. Hp hnh sut ngy. Cch duy nht ti c th hon thnh
cng vic l n cng ty tht sm v li tht mun.
Nate chuyn t t chc mt thnh vin n t chc hng
ngn thnh vin, v anh ang cht chm trong mi quan h hp tc
mt thi gian. Anh y khng phi l trng hp duy nht.
Ti kho st 400 nh lnh o hng u ca mt cng ty c
quy m 120.000 ngi v thy rng gn nh 95% trong s h tc
l 380 trong s 400 ngi ch ra 3 vic lng ph thi gian ca h
nhiu nht: cc cuc hp khng cn thit, nhng email khng quan
trng v cc slide PowerPoint di l th.
Lm vic vi ngi khc th cn c thi gian. V nhng ngi
khc nhau c nhng u tin khc nhau. Th nn mt ngi no
c th hi kin ca bn cho mt vn quan trng vi anh y, ch
khng phi vi bn. Nhng m, nu anh y l ng nghip, th ta cn
gip . V thng th, chng ta mun gip .
Mt khc, chng ta u cm nhn c ni lng ca Nate. Cu
hi t ra l: Lm sao s dng thi gian vo nhng vic m chng
ta mang n gi tr to ln nht v b qua nhng th cn li?
Chng ta cn mt phng php xc nh v gim bt nhng
trch nhim ngoi l mt cch nhanh chng v t tin, chc chn
rng liu chng ta c nn gii quyt hay n trnh mt vn hay
khng, v bo m nhng mong mun ca bn thn lun c
u tin. Ti xut mt bi kim tra nh gip bn xc nh vic g
nn ng gip v vic g khng. Khi ai ra mt yu cu, hy
t hi bn thn bn 3 cu hi sau:

163 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

1. Ti c phi l ngi thch hp khng?


2. y c phi l thi im thch hp khng?
3. Ti c y thng tin cha?
Nu yu cu khng qua c bi kim tra trn ngha l nu
cu tr li cho bt k cu hi no trn l khng th ng thc
hin n. Hy chuyn n cho ngi khc (ngi thch hp), ln k
hoch cho n vo mt dp khc (thi im thch hp), hoc i n
khi bn c y thng tin cn thit (bn hoc ngi khc cn phi
thu thp thng tin ).
L tng nht l khng b ai lm phin. Nhng i khi li l
mt s lm phin quan trng v chnh ng. V d, nu ngi lm
phin l sp bn th sao? Hoc nu bn ang ngh php v mt khch
hng quan trng tm n bn cng vi mt vn mang tnh quyt
nh v cn kp?
Ba cu hi trn mang n mt cch thc r rng, d dng v nht
qun bit khi no th nn p ng, nh bn c th chng li s
cm d ca vic p ng tt c mi th.
Nu sp ca bn yu cu bn lm mt vic g v yu cu ca
c y khng qua c bi kim tra, th vic t chi hoc chuyn yu
cu khng ch n tha m cn hu ch cng vic c hon
thnh vi hiu qu cao nht. S khng c li g cho bn, sp ca bn,
hay cng ty nu bn lng ph thi gian vo cng vic khng thch
hp.
Tr tru l ch . Chng ta c gng sp xp thi gian gip
ngi khc v chng ta mun l ngi c ch. Th nhng, cho
cng vic khin ta qu ti c bit l nhng vic m chng ta cho
rng lm lng ph thi gian ca ta li chnh l th khin ta tr nn
v dng.

164 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Khi nhn c yu cu tham gia cuc hp m n khng tha


mn bi kim tra trn, chng ta nn t chi. Khi nhn mt email m
bn khng phi l ngi nhn chnh, chng ta cn phi yu cu
ngi gi b chng ta ra khi danh sch trc khi chng ta b kt
trong hng ng phn hi vi chc nng REPLY ALL. V mt bi
thuyt trnh di 55 trang phi vt qua bi kim tra trc khi c
c (v thm ch l sau chng ta phi email hi xem nhng trang
no l quan trng nht c).
Vi tun sau khi chia s ba cu hi vi Nate, ti gi n vn
phng anh y vo khong 6 gi chiu xem mi vic th no. Ti
on mi th n, bi v khng ai nhc my. Anh y v nh ri.
Hy chng li s cm d ca vic ng qu thng xuyn.

35. Nhng B i
T chi mt cch thuyt phc
Ti ang trong vn phng ti nh v ni chuyn in thoi vi
mt khch hng mi th nghe ting g ca. Ti nhn ng h: By
gi l 4 gi chiu, thi im con gi ti Isabelle v Sophia i hc
v. Thng th ti thch ngh gii lao vo thi gian ny nghe
chng k chuyn trong ngy.
Nhng ti c mt quy tc: Nu ca vn phng ca ti ng, th
chng phi g ca mt ln. Nu ti tr li, chng c th vo. Nu ti
im lng, tc l ti khng mun b lm phin v chng phi ch cho
n khi ti bc ra.
Ln ny, v khng mun cuc tr chuyn in thoi b gin on
mt cch khng chuyn nghip, ti gi im lng. Nhng chng vn
tip tc g ca, v cui cng, c th bc vo. Ti sng s! Chng
khng m xa g n quy tc m ti a ra? Ti ra hiu cho chng

165 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

gi im lng nhng vn cho php chng trong phng cho n khi


cuc gi kt thc.
Sau cuc gi, ti hi chng ti sao li khng tun theo quy tc
ca ti. Nhng b , Isabelle ni, b thch ti con vo phng m.
Ti con lm th ngy hm qua v ngy hm kia na b u c ni
g.
Ti ph v mt quy tc ct yu ca cc quy tc: Khng bao gi
ph v quy tc.
ng l ti phi bit chuyn ny sm hn. Ch vi ngy trc ,
sau mt bui thuyt trnh do ti ch tr chia s v cch qun l thi
gian vi cc v lnh o hng u ca mt cng ty dc phm ln
mt v lnh o, Sean, gp ti v nu ra cu hi. Lm sao anh
y khng b th k lm phin na?
Ti ng ca v bt ra-i- ti l, khng phi qu r rng
ri sao? v c y c th bc vo hi ti mt cu g . C v nh
chuyn ny khng c g to tt, nhng n lm ti phn tm v mt
hng. Ti yu cu c y ng lm vy na, nhng c y vn c
lm. Sean i trc mt bc. Anh y nhn ra mt iu m a s
chng ta u b l: Rt kh quay li cng vic sau khi b lm
phin. Trong mt nghin cu do tp on Microsoft thc hin, cc
nh nghin cu ghi hnh 29 gi lm vic ca nhn vin v nhn thy
rng, trung bnh mi gi h b lm phin 4 ln. iu ny khng c g
ng ngc nhin. Nhng cn mt chi tit na, v phn ny mi bt
ng: 40% s ln b lm phin , h khng tip tc cng vic m
h ang lm trc khi b gin on. V thm ch cn t hn: Cng
vic cng phc tp th xc xut h quay li lm tip t hn.
iu c ngha l chng ta thng b xao nhng nht trong lc
hon thnh cng vic quan trng nht.
Vy th, ti hi Sean, anh ni g khi c y lm phin anh?

166 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Ti nhc nh rng ti bo vi c y l ti khng mun b lm


phin.
Tt lm. Sau th sao?
Sau c y ni rng ch mt vi giy thi v a ra cu hi
hoc bo vi ti mt vn no .
V ri?
Th, ng no th ti cng dng vic ti ang lm ri v ti
cng khng mun t ra bt lch s, nn ti a ra cu tr li c y
cn v yu cu c y khng c lm phin ti na.
chnh l sai lm ca Sean. V ca ti na. V c l, nu bn
thy rng ngi ta thng khng thc hin nhng g bn yu cu,
th cng l sai lm ca bn. Chng ta thch c ngi khc yu
mn. Chng ta qu t t. Chng ta khng mun tr nn th l.
Tht khng may, l mt chin lc ti. Bi v t ra quy tc
ri ngi khc ph v n khng lm cho ngi khc yu mn bn
n ch khin ngi ta pht l bn.
Nu Sean mun th k nghe li anh y, anh y cn phi kin
nh; khng c ngoi l. Mt khc, anh y cng cn hiu c ti sao
c y lin tc lm phin mnh. Sean thng i cng tc v khng c
mt vn phng, th nn th k ca anh y khng bit chc chn
rng khi no c y mi c c hi lin h vi anh. Nhng khi anh y
trong vn phng, c y bit rng c y c th gp c anh. C y
khng h ng ght. Tri li, c y rt mn cn.
gii quyt vn ny v trnh b lm phin, Sean cn thc
hin hai vic sau:
1. Ln lch hn nh k m anh y nht nh s khng hy
gp th k gii quyt cc thc mc hoc cc vn tn ng.

167 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

2. Khi th k lm phin anh, v c y s lm th, anh cn nghim


khc nhn c y v bo rng cho d l vn g i na th cng phi
i n cuc hn nh.
V nu l mt cu hi n gin th sao? Kiu nh: Cuc hn
n tra ca ng hm nay vo lc my gi? Sean cht vn ti.
Ti bit l rt kh. Hi ng ngn na. Nhng ng tr li c y.
Hy ni vi c y rng anh khng th b lm phin v ri im lng.
Nu anh mun c y tn trng quy tc th c y cn phi thy rng
anh s khng ph v quy tc . Ngay c khi ph v quy tc trong
tnh hung l iu c th chp nhn c. N l mt quyt nh
kh khn.
Khi nghe ti ni, Sean hi rng mnh vi suy ngh . S rt
khng thoi mi, cui cng anh ni.
chnh l im mu cht, ti bo anh. Anh mun to cm
gic khng thoi mi. Anh mun c y cm thy khng thoi mi.
l th s ngn c y thi khng lm phin anh na.
Sau , nu mun, anh y c th gii thch rng cng vic ca anh
y yu cu phi ht sc tp trung v ngay c mt gin on nh cng
s khin anh y mt i dng suy ngh. Nhng khng phi gii thch
ti thi im c y lm phin. Bi v li gii thch lc s lm gim
i cm gic khng thoi mi.
Hy ngh th ny: V c bn, con ngi cm thy an ton hn khi
bit c ranh gii nm u. C th ngay lc n c v kh
khn, nhng v lu v di n s gip gim thiu p lc v cm gic
m h ca h. Con ngi mun c bit ni h ang ng.
Con ni ng, ti ni vi Isabelle sau khi con b ch ra s
khng nht qun ca ti. Rt kh khng ph v quy tc v b rt
mun gp cc con. Nhng quy tc rt quan trng v b khng th
ph v n ln na.

168 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Ngy hm sau khi ti ang lm vic trn my vi tnh th, ng


nh mong i, Isabelle v Sophia g ca v bc vo m khng i
phn hi ca ti.
Ti xoay ngi nhn chng. B yu cc con. Nhng b ang lm
vic.
D l chuyn g th cng phi i n khi b xong vic. Ti ni.
Nhng b i
B xin li. Ti lp li.
Nhng ti con ch mun
Rt tic, b khng th b lm phin vo lc ny. Ti lp li ln
na, cm thy mnh tht ti t. Ti mun gp chng. Ti thm ch
cn lo lng trong mt khonh khc rng bit u chng c chuyn
tht s cn n ti. Nu mt trong hai a b au th sao? Nu nh
bp ang chy th sao? Nhng ti khng ngng u ln. V ti ang
nh. Nu c m chy, c y s dp tt n. C y rt gii trong
chuyn .
Vi ngy sau, chng th li, nhng ti vn khng dao ng. V t
chng khng h ph v quy tc ny ca ti na.
Chng hc c rng khi ti ni khng, ngha l khng. V
cui cng, chng bit tn trng ranh gii ca ti.
Khi bn ni khng, hy tht s lm nh vy, v bn s khng
lng ph thi gian mt cch khng cn thit.

36. Ln Th Ba
Bit khi no nn m li
Ti c nn ni chuyn vi c y khng? Anh ngh sao? Mike,
gim c marketing, ang ni vi ti v Lorraine, mt trong nhng
nhn vin ca anh y, ngi lm vi chuyn khin anh y khng

169 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

hi lng. C y n mun trong bui hp vi khch hng. Khng


phi qu mun ch 10 pht thi. Nhng nh th vn khng tt.
Vi ngy sau , c y l ra phi email vi thng tin cho Mike vo
4 gi chiu nhng c y khng gi mi cho n 6 gi chiu. Ti
bit, anh y cng ni vi ti, khng phi l chuyn ln. Anh y
cng khng cn thng tin cho n sng hm sau. Nhng vn
khng c.
V ri, khng lu sau , Mike nhn c mt th thoi t c y
vi ni dung l c y khng th tham d cuc hp qua in thoi t
xa vi mt ng nghip vn phng khc nh nh. Cuc gi
l vn ni b. Cng khng c g gp. Nhng c y khng a ra l
do, v iu khin Mike kh chu.
Nhng chuyn u khng nghim trng, Mike ni vi ti,
v c y l mt nhn vin gii. Nhng ti thy kh chu. Ti c nn
ni ra khng hay ch xem nh khng c g?
C gng quyt nh xem c nn ni vi ai v mt vn no
hay khng l mt hot ng cc k tn thi gian. C nn khng?
Hay l khng nn? C th chng ta hi xin li khuyn t 3 ngi
khc lm tn thm thi gian ca chng ta v ca h.
Th nn ti c mt nguyn tc ng u vi cc loi tnh
hung nhng lc chng ta khng chc l c nn a ra vn
hay khng. Ti cn mt nguyn tc, bi v rt kh nhn bit vic
c quan trng chng ta phi gii quyt n trc khi qu
mun hay khng, v ri, n tr nn qu mun. N vut khi tm
kim sot ca ta. Mt khc, nu ti nhy vo gii quyt tng vn
ngay khi n va xut hin, th, ti s tr nn mt kim sot.
V vy ln u tin ai lm vic g khin ti kh chu, ti ch
n gin l ghi nhn iu . Ln th hai, ti bit rng ln u tin
kia khng phi l mt s kin c bit hay v tnh m l s kin c

170 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

kh nng lp li, v ti bt u quan st k hn, ng thi d tnh


trc phn ng ca mnh. Ln th ba? Ln th ba ti lun lun ni
chuyn vi ngi v vn . l nguyn tc 3 ln ca ti.
Nu mt ngi a ct v ph t vn ca ti c th l h ni
theo kiu, , vi mc chi ph th ny th tt nht l anh phi lm
vic cho tt vo (ci, ci) Ti c th s ci theo h nhng ti
ghi nhn s kh chu ca mnh. Ln th hai, ti mm ci ch khng
ci thnh ting. Ln th ba ti ni, y l ln th ba anh a ct
v ph t vn ca ti ti bit anh ch a thi, nhng ti cng thc
mc l anh cm thy n cao hn kh nng ca ti hay khng. Nu
tht vy, ti mun tho lun vi anh v vic .
Nu bn ti mun trong bui hp mt ln, ti s ghi nh. Ba ln?
Ti s ni.
Ln u tin bn th hin s thiu tinh thn lm vic nhm, ti
ghi nhn. Ln th ba? Ti cn phi bit thm v s gn kt ca bn
vi nhm.
Ti thng ni i th ny, Ti thy chuyn ny ba ln
ri v ti mun ni chuyn vi anh. Bng cch , c hai ngi u
bit y khng phi chuyn xy ra ch mt ln.
Vy th ni chuyn vi h ngay t ln u tin c c khng?
c ch. Bn khng cn phi i. Nhng ai cng c lc bt cn. Ch
cn ng n xy ra hn ba ln m khng ng g ti n. Ba ln
l quy tc vng bi n cho php bn hnh ng vi nim tin rng
khng phi l th bn tng tng ra. V trong nhng trng hp
trn, nim tin l rt quan trng bn c kh nng ni chuyn mt
cch chc chn.
Ngha l, Mike ni sau khi nghe ti gii thch v quy tc ba ln,
anh ang bo rng ti nn ni chuyn vi c y v iu ?
Ti thy l anh hi cu ba ln ri, ti ni. Anh ngh sao?

171 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

ng ch i qu lu a ra mt vn . Ngi ta ch c th
tn trng nhng ranh gii m h nhn thc c.

37. Chng Ta Vn Cha Mun


Tng thi gian trung chuyn
Vo lc 6 gi chiu, Eleanor trng c v cng thng. Chng ta
mun qu ri! c y ni.
Sau mt ngy trt tuyt tuyt vi Catskills, chng ti ang
trn ng v New York tham d mt bui tic ti vo lc 7 gi.
em l sao? Ti hi. Cn mt gi na mi khai tic. Chng ta
cn khi thi gian m.
Peter. C y khng che giu s kh chu, Chng ta cn cch
thnh ph c trm cy s. Chng ta khng th no n kp gi c.
Nhng chng ta mun u. Ti mm ci. Chng ta vn
ang sm mt gi.
iu ny gii thch l do ti sao ti lun lun tr gi v Eleanor
lun lun ng gi. Bn thy y, Eleanor d kin c thi gian trung
chuyn. m trc bui tic, c y tnh ton rng nu chng ti cn
c mt vo lc 7 gi ti th chng ti nn ln k hoch n
ni vo lc 6g45, tc l phi ra khi cn h ca chng ti New
York vo lc 6g15, ng ngha vi vic phi c mt cn h vo lc
5g30, kp dn hnh l, tm ra v sa son, cng tc l chng ti
phi v n New York vo lc 5 gi chiu thi gian xe, nh
vy chng ti phi ri khu trt tuyt Windham lc 2g15, phng
trng hp kt xe, iu c ngha l phi dng trt tuyt vo lc
1g15 sp xp hnh l v thu dn nh ca, tc l chng ti phi
bt u trt tuyt t 8 gi sng nu mun c c nhng ng
trt tha mn, nh vy chng ti phi thc dy vo lc 6g30 sng,

172 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

mun th th chng ti phi i ng lc 10g30 ti c gic ng 8


ting ng h.
Thi ri, ti ni vi c y vo m trc khi i trt tuyt, mt
nhn vo ng h. By gi l 11 gi khuya ri. Chng ta mun
30 pht cho bui tic ti mai.
Eleanor, ng nhin v nh thng l, ng. Cch duy nht
n ni ng gi l phi ln k hoch trc, tnh ton thi gian
cho mi bc.
nh ca ti tt. Ti khng mun b tr gi. Hu ht nhng
ngi i tr u khng mun b tr. V ti cha bao gi c nh i
tr hoc c i tr. Ti hiu rng iu l thiu tn trng ngi
khc v rt khng chuyn nghip. Cha k n vic khng thoi mi
cht no.
Vn ca ti l y: Ti c nhu cu rt cao v vic tr nn hiu
qu. V thi gian trung chuyn khng thuc phm vi ; n rt
phin phc. Ti ch thch c mt mt ni no . Ti khng mun
mt thi gian di chuyn n ni . V vy mc d ti bit mnh nn
dnh nhiu thi gian hn, ti vn b qua n, bm vo ci o tng
rng ti c th n ni nhanh hn kh nng ca con ngi bnh
thng.
Ti khng phi l trng hp duy nht. Bt k ai tng ln k
hoch cho cc cuc hp ni tip nhau u sng cng vi o tng
. Lm sao chng ta c th kt thc mt cuc hp vo lc 2 gi
chiu v bt u cuc hp k tip vo lc 2 gi chiu? Ngay c khi
hp qua in thoi, chng ta cng khng th thc hin cuc gi
nhanh nh vy c. Hoc l chuyn suy ngh ca chng ta t vic
ny sang vic khc trong khong thi gian cc ngn. Th th thi
gian gii lao u? l s tr gi c bo trc, v chng ta lm
iu sut.

173 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Mt trong cc khch hng ca ti c mt chnh sch l khng bt


u chng trnh tp hun cho n khi qua gi nh 10 pht.
l s tr gi c tnh ton.
Nhng iu ma mai l chng ta nhng ngi i mun. Bi v
i mun gy ra chnh xc ci hu qu m chng ta c gng khng
gp phi: khng hiu qu. Khng phi ch vi nhng ngi ch i,
m cn cho c nhng ngi n mun. V khng c g hiu qu hn
thi gian trung chuyn. khng ch l thi gian chng ta di
chuyn. cn l thi gian chng ta suy ngh v ln k hoch.
C bao nhiu cuc hp bn tham d v, khi tham gia c
mt na thi gian, bn bt u t hi: a, cuc hp ny l lm g
vy ta?
Bao nhiu ln bn ang ni chuyn in thoi v thy tm tr
mnh phiu lng u u, hoc hy thnh tht nh bn ngi lt
web, bi v bn cm thy tht nhm chn?
Bao nhiu ln bn ngh rng: Tht ra, cuc hp 60 pht ny
ch cn gi gn trong 30 pht thi?
V bn ng y. Cuc hp hn l ch nn ko di 30 thi.
Hoc ti a l 45 pht. V hu nh nhng th c th hon thnh
trong 60 pht u c th c hon thnh trong 45 pht. Nhng v
chng ta khng d liu trc iu , nn cuc hp c ko di
mi.
Nu chng ta dnh ra vi pht trc khi bt u bui hp
ngh v n, chng ta c th rt ngn thi gian mt cch ng k. Vy
th y l iu bn nn suy ngh khi chuyn sang cng vic tip theo
ca mnh mt cch th th (hoc gp gp):
Lm th no lm cho n ngn hn, nhanh hn v hiu qu
hn?

174 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Thm ch ch 5 hay 10 pht vi d tnh c th tit kim c


30 pht cng vic. Hy ngh v kt qu ca bn. Hy ngh v nhng
g bn tht s cn t mi ngi. V ri, hy khin mi ngi trong
phng hp tr nn phn khi bng cch thng bo vi h rng bn
mun bin cuc hp 60 pht thnh 30 pht v cho h bit bn d
nh lm iu nh th no.
Hy s dng thi gian trung chuyn d tnh xem lm th no
ti u ha kt qu. Cn ngi khc m nhn trch nhim ? Hy
ngh cch khin h tham gia mt cch ci m, tm hiu quan im
ca h v gn kt vi h. ang i n ba n ti? Hy cn nhc xem
lm th no bn c vui v hn.
C th bn ang ngh th ny, Nhng ti ln k hoch ri.
Chc chn ri. Nhng khng c thi gian no ln k hoch tt
hn l 15 pht trc khi bn bc vo phng hp hoc tr li in
thoi. Bn c thy mt vn ng vin no vi vng ngt in thoi v
lao vo vch xut pht khng? ng nhin l khng. Bi v cc vn
ng vin bit rng thi gian trung chuyn l thi gian hiu qu.
phng php ny pht huy tc dng, chng ta phi ln k
hoch cho n hy tht s a thi gian trung chuyn vo thi gian
biu ca chng ta. Hy kt thc cc bui hp sm hn thi gian d
nh t nht l 15 pht v ln k hoch dng khong thi gian
chun b cho cuc hp k tip. Sau , chng ta c th gi cuc hp
gi gn trong 30 pht v c c 15 pht i v sinh, tr li
email, hoc lt web. Nh vy s hiu qu hn l lm nhng vic
trong gi hp.
Ti cn nhiu iu ni v ch ny. Nhng 15 pht na l
n cuc hp k tip ri nn ti phi i thi. Ngoi ra, by gi l 4
gi chiu, v theo tnh ton th ti mun cho cuc hp lc 2 gi
chiu mai ri.

175 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Vi pht ngn ngi trong thi gian trung chuyn c th gip cho
cng vic k tip ngn hn, nhanh hn v hiu qu hn cho bn
cng nh cho ngi khc.

38. Con Khng Mun n Lp Hc Trt Tuyt


Gim thi gian trung chuyn
Con khng mun n lp hc trt tuyt! Sophia, a con gi
4 tui ca ti khc nc. Ti qu xung nn tuyt bng tm mt
ca con b v hi n l do ti sao.
Con ch l khng mun i thi, n khc tht tht.
Ti khng mun con b b lp. N trt kh tt t quo v
dng li c nn ti bit n c th lm c. Thm vo , trc
n i hc v chng ti ha vi gio vin hng dn l cho
con hc. Ti mun dy cho con b rng n phi gi li ha ca mnh.
Cui cng, ti tng thy cnh ny ri: Con b khc lc khi hc
chy xe p, nhng khi hc xong, n v cng t ho v bn thn.
Ti c gng d dnh con b, ni l l vi n, thuyt phc n rng
tht ra th n thch i hc v khi bui hc kt thc n s ci v ni
vi ti rng lp rt vui.
Nhng con b vn khc khi chng ti trn ng n ch gio
vin hng dn. Con b m ti, v li m ln na. Ti b i, nhng
khi nghe ting con b tip tc khc, ti quay li v m n, mt ln
na ni rng lp hc s gip n trt tuyt tt nh th no, n s
vui v th no, lp hc s khng t u.
Cui cng, sau 20 pht d dnh khng thnh cng, ti ri i.
Sau , cng trong bui sng , ti ngi trn cu treo vi hai
a tr v m ca chng. Ti hi ngi m xem b s lm g trong
tnh hung ca ti.

176 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

B y khng h do d. n v b chy! B y ci. Con


cn nh khng? B y nhn mt trong nhng a con trai. M
t con ngi trn sn lp gi tr v 10 giy sau con c th nghe
ting bnh xe m chy i.
Gi th tt c chng ti u ci v ti nhn ra rng b y ng.
Sai lm ca ti? Ti ko di s bi thm.
Trong chng trc, ti ca ngi u im ca thi gian trung
chuyn, l lun rng ch cn dnh ra mt t thi gian trc mt bui
hp, mt cuc gi hoc s kin, chng ta c th dng khong thi
gian chun b.
Thi gian trung chuyn s cc k c gi tr khi n c dng
khin cho hot ng sau tr nn hu ch hn, hiu qu hn, hay
thm ch ngn hn.
Nhng trong mt vi tnh hung, thi gian trung chuyn khng
phi l gii php. N l vn . Khi Sophia cn trong thi gian trung
chuyn, con b s cn khn kh. V bng cch d dnh con b khi
, ti ko di s au thng. Ti gi con b trong ni au ca
thi gian trung chuyn.
Chng ta vn lm vy trong cng ty. Chng ta quyt nh to ra
mt thay i v ri dng c tn nng lng thuyt phc mi
ngi cm thy thoi mi v thay i trc khi h c c hi tri
nghim n. Chng ta c gng khin h mong ch n.
Nhng i khi, qu nhiu s chun b c th khng tt.
Hy tng tng bn ang trn mt vch nh ra sng, v
bn quyt nh s nhy xung nc. Bn s thy tt hn khi ng
trn mp , nhn xung, t thuyt phc rng s khng sao? Hay bn
s c th nhy xung m khng suy ngh g?
i khi s tt hn khi bn ch vic nhm mt li v nhy. c bit
l khi bn cm thy lo lng v bc k tip ca mnh.

177 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Ti bit mt cng ty ln chuyn vn phng t New York qua


sng Hudson n New Jersey trong khong mt nm, mt s di
chuyn m mi ngi thy kinh s. Vi phng ban chn di di ngay
lp tc gi ch v mau chng hon thnh n, trong khi nhng
phng ban khc nn li New York cng lu cng tt, c gng tr hon
s mt nhc. K hoch tr hon gy tc dng ngc. Nhng
phng ban li New York bt u cm nhn ni au ngay lp tc
trng thi lo lng trc vic di di v tip tc c cm gic mi
cho n khi h tht s chuyn i. Ri s au kh cn tip tc trong
vi thng sau cho n khi h thch ng vi hon cnh mi.
Cc phng ban di di sm bt u giai on thch ng ngay
lp tc, b qua nhiu thng lo lng. Trn thc t, New Jersey khng
h t nh mi ngi vn s.
Khi lo s iu g, chng ta thng than phin v n. V khi than
phin v iu g, chng ta t lm mnh mt mi v thuyt phc mnh
rng ni s l chnh ng. Chng ta cng than vn v mt quyt
nh c cng b, chng ta cng tr nn chn nn. V chng ta
s cng phn n v trong tnh hung .
V th nu cn thc hin mt vic g m bn cm thy kh khn
nh vit mt bn k hoch, ni chuyn vi ai v mt vn cng
thng, hoc phi thc hin bt k cng vic no m bn cm thy
khng thoi mi hy c gng thc hin n trc tin ngay trong
bui sng gim ti thiu thi gian m bn ngh ngi v n.
Cn nu bn mun gip ngi khc vt qua giai on trung
chuyn?
Di y l 3 bc c th gip tng tc s trung chuyn:
1. Hy tp trung lng nghe nhng mi bn tm ca h. Lp li
nhng g bn nghe v hi h xem bn hiu ng cha. Khi h
xc nhn rng bn hiu vn , hy lm tip bc 2.

178 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

2. Chia s quan im ca bn. Ch mt ln thi. Hy kim tra xem


h c hiu ng bn khng, ch khng phi h c ng vi bn
khng. Bn mun chc chn rng h lng nghe kin ca bn.
3. ng lp li. y l bc mu cht a h vt qua giai
on trung chuyn. Nu bn hon thnh tt bc 1 v bc 2, th
bn xong vic ri. Bt k hnh ng no khc ch khin ko di
thi gian trung chuyn m thi c s lo lng na.
Ti bit Sophia s n lp hc, v th ti cn phi ko con b ra
khi d tnh lm cch no khng phi i hc v a n tr li
thc t trong thi gian nhanh nht c th. ng l ti nn m tm
bit con b v ri i.
Khi n lp con b khc mt cht, gio vin hng dn trt
tuyt k khi ti n rc con, nhng sau th n c.
Ti qu gi xung nhn Sophia v hi con b c thch bui hc
khng.
Con b nhn ti chm chm, c v gin, nh th n sp khc na.
Chng ti c nh th trong vi giy, nhn nhau m khng ni g.
Gng mt con b vn nghim ngh. Ri con b n mt n ci ti.
Vui lm , con b ni, v lao vo vng tay ti.
Khi rt ngn thi gian trung chuyn, bn to ra mt ranh gii
gip bn v nhng ngi khc thch ng vi thc t mi.

39. Chng Ti S B Tr. Chng Ti S Qun


Anh. Chng Ti S Thay Th Anh.
Lm ch s cng thng ca vic th gin
Mi ln i ngh mt, ti u cm nhn hai cm xc khc bit:
hng khi v lo lng.
Bt k ai quen bit ti cng bit ti yu thng gia nh v thch
dnh thi gian cho gia nh nhiu n mc no. V iu ny bao

179 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

gm c nhng vic nh thay t v b nhng a con gt g v bun


ng vo ging lc 4 gi sng. D vui v hay khng, ti vn trn
trng nhng giy pht y.
Nhng m, k ngh khin ti lo lng v ti bit mnh s b ging
x. Khi khng lm vic, ti cm thy mnh nn lm; v khi ti lm, ti
li cm thy khng nn.
Vi ngi s cho rng ti nghin cng vic. Nhng khng phi
ch nh vy, v cng khng phi ch mnh ti. Chng ta sng trong
mt th gii m chng ta c k vng l s sn sng vo mi lc v
bt k l do no. T hn, chng ta k vng bn thn mnh nh vy.
B ct cht vo cng ngh, chng ta thy vic dnh thi gian trn
vn cho bt c vic g tht kh khn. Qun k ngh i. Mt khong
dng ngn trong cuc i thoi th sao? Chng ta nhanh chng kim
tra email. i t vn phng ny sang vn phng khc th sao? Kim
tra hp th thoi. i v sinh th sao? Ti ght phi ni ra, nhng rt
him khi ti vo nh v sinh nam m khng thy mt anh chng
ng ngay bn tiu vi in thoi trn tay (cn tay kia th, , ti
khng nhn).
Chc chn l chng ta c th ni rng mnh khng c la chn
no khc. Nhng trong khi lm vic lin tc c th khin chng ta
thy qu ti, th n cng lm chng ta yn tm. N khin chng ta
cm thy bn rn. C gi tr. Khng th thay th.
Khng may l, vic cm thy mnh khng th thay th c mt tri
ca n. V mt k ngh s th hin r mt tri . Bn khng th b
i u c. Hoc bn s khng i.
Bi v b i u tht s khng c cn n trong mt tun
hoc hn lm tri dy mi bt an.
Hai nm trc, sau 10 nm iu hnh cng ty, ti ngh mt thng
v i du lch nc Php cng vi gia nh. Khi chun b i, ti ni

180 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

chuyn vi tng khch hng ca mnh, cho h bit rng ti s i xa.


Mt khch hng, Ross, CEO ca mt cng ty nh v cng l bn tt
ca ti, ci vi ti v nhy mt.
S n thi, anh ni. Anh c bit l s c 3 th xy ra: Chng ti
s b tr. Chng ti s qun anh. V chng ti s thay th anh. Ri
anh y ci to. Ha-ha.
Ti cng ci, v ri nhanh chng ni thm, Tt nhin anh bit
l vn c th lin h vi ti nu cn.
A, mu cht l . C th lin h c nu cn. V v chng ta
u mun ngi ta cn mnh C hai cch hp l i mt vi vn
ny m khng hy hoi mt k ngh bng cch sn sng lm vic
24/7.
1. Hon ton ngt lin lc. Ti lm nh vy vi ln khi ti tht
s khng trong phm vi lin lc c v d nh khi ti i cm
tri v cho thuyn kayak xung Grand Canyon trong mt tun. V
mc d ti cm thy rt kh lm vic tr phi ti b p, n tht
s l mt k ngh tuyt vi.
Khi tr v vi th gii vn minh v chic in thoi ti c hn
50 tin nhn. Nhng y l th khin ti thy th v nht: Mt na s
tin nhn u tin a ra nhng vn cn gii quyt, v na cn li
cng c gi n t nhng ngi , ni rng ti khng cn phi
lo lng v my ci tin nhn gi trc bi v h t gii quyt
vn ri.
Cui cng th vic ngt lin lc to c hi cho nhm ca ti
pht trin, tin b v thc hnh vic t a ra nhn nh ring. Tuy
nhin, i vi vi ngi trong chng ta, hon ton ngt lin lc c
th khng kh thi. iu ny dn chng ta n vi s la chn th
hai 2. Lin lc c sp xp. Hy chn mt thi im nht nh v
khung thi gian vo mi bui chiu khi bn c th cho php ngi

181 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

khc lin lc bn. Vi pht vo mi cui ngy (hoc l, nu bn c


th xoay s c, cch vi ngy) tr li email v gi in thoi.
ng nhin, trc khi ln k hoch, bn cn phi tha nhn vi
bn thn rng bn s lm vic trong k ngh. Nhng dnh ra mt t
thi gian lm vic ngha l bn dnh ht s thi gian cn li
khng lm vic. V iu c th cu vn k ngh ca bn.
Chin lc ny hu ch ngay c khi bn khng i ngh mt, tuy
nhin thi gian lm vic s thng xuyn hn. Xc nh thi im
dnh cho email v cc cuc gi mi ngy s gip bn trnh c
nguy c ca cng ngh, th ginh quyn kim sot nhiu mt
trong cuc sng ca chng ta. N cho php chng ta tp trung vo
mt vic trong thi gian di hn m khng b gin on.
Xc nh khong thi gian c th gip t ra nhng k vng r
rng cho bn, cho nhng ngi khc trong k ngh ca bn, v cho
nhng ngi lin lc vi bn. Mi ngi u thy nh nhm.
Nh tri, khi ti tr v sau mt thng i xa, cng ty ca Ross
khng b nh tr. H khng qun ti, v khng thay th ti. Ln
ti, khi ti i ngh mt, chc chn ti s mang theo laptop. Ti vn
mun trong phm vi lin lc c nu ai cn ti. Nhng ch na
gi mi ngy.
Khi bn i ngh mt hoc vo bt k thi im no bn mun
c yn tnh hy sp xp mt khong thi gian nht nh cho
nhng vic m nu khng sp xp th n s ginh quyn kim sot
tt c nhng khonh khc khc ca bn.
V tr hin ti ca chng ta Bit khi no nn ng v lm th
no ni li t chi. Bit khi no nn ni thng vi mt ngi no
v lm th no vch ra ranh gii vi h v, trong nhiu trng
hp, vi c chnh bn thn bn. iu to nn tng gip bn kim
sot nhng yu cu m ngi khc t ra cho bn.

182 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Tuy nhin, c nhng mi phn tm khc m bn kh kim sot


hn: mi phn tm m bn khng th li cho bt k ai khc. Mi
phn tm do bn t to ra.
Lm ch bn thn Ngay c khi chng ta ang lm vic mt mnh,
c th l trong cn phng ng kn, khng c ai lm phin, th theo
cch no , chng ta vn thng tm ra nhng phng thc rt
sng to t lm mnh phn tm. C th l s cm d ca mt
email mi nhn c. Hoc khao kht to ln v s cu ton khin
chng ta b d nhng n lc eo bm mt d n khi n trng c v
t hi. C th chng ta ang lm vic ct lc, nhng n lc dng
nh khng mang n kt qu g, v chng ta khng bit lm g khc,
v vy chng ta gn nh cm thy b thi thc b cuc.
C nhng mi phn tm m chng ta thng tri nghim vo bt
c khi no ta c gng hon thnh mt vic c ngha v i hi cao.
Tht may l, mt vi cng c v t duy c th gip chng ta gi vng
cam kt ca mnh v theo ui n n cng khi chng ta c
nh t b.
Trong nhng chng k tip, chng ta s thy trong vi trng
hp, vic t lm mnh xao nhng c th tr nn hu dng, cn m
m nhiu vic li v ch. Sau chng ta s khm ph xem lm th
no m vic tr nn hiu qu v ch lm ng phn na vn tt hn
l hon ho v khng bao gi sn sng. V ti sao s linh ng c th
l k nng quan trng nht trong tt c k nng.
Tuy nhin, u tin phi tha nhn rng khng phi mi s phn
tm u xu. Tht ra, i khi cch tt nht chng li nhng phin
h gy xao nhng chnh l t to ra mt vi s phin h c hiu qu.

41. Obama C eo Dy Chuyn Ngc Trai Khng?


To ra nhng th gy phn tm hiu qu

183 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Ting ht vang ln vi pht trc ba sng. Theo nh ti bit, th


a con trai 2 tui ca chng ti, Daniel, git cy bt d ca
Isabelle, a con gi 7 tui ca ti, khi con b ang v. V nu bn
khng cho rng y l vn nghim trng, th r rng l bn cha
c con.
Ti th cch ni thng thng: B bit l con rt bc; em
mi 2 tui thi, con yu, v em khng hiu bit bng con; bc tranh
nh th ny l p lm ri; con cng cn phi ngng v, n gi
n sng ri; con cn c ng bt d m; thi c, ri ng
khc na. Chng c tc dng g.
V ri ti nh n mt nghin cu m ti c. Isabelle, ti
hi, con ang mc o mi y ? Vng , con b p, vn ang
khc.
Pha trc l hnh ai th?
Con b nhn o ca n. Obama . N khng cn khc na.
G? Khng th no. l ph n! Obama c eo dy chuyn
ngc trai khng? Ti hi.
Con b ci to.
Bi nghin cu m ti nh n l mt th nghim v ko do ni
ting c tin hnh vi nhng a tr 4 tui vo nhng nm 1960
bi Walter Mischel, gio s tm l hc ca i hc Stanford. ng y
t ko do ln chic bn trc mt mt a tr v ni rng ng y
cn phi ra ngoi trong vi pht. a b c php n vin ko do
khi ng y i khi, nhng nu n c th i n khi ng y tr li
th ng y s cho n hai vin ko do. Ri ng y ra ngoi, mt my
quay phim ghi li nhng s vic xy ra sau .
Tin s Mischel hng th vi vic tm hiu iu g khin mt
vi a tr c th tr hon thi im n ko trong khi nhng a
khc li u hng. a s bn tr khng chu ni trong vng cha n

184 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

3 pht. Tuy nhin, vi a c th chu c trong sut 20 pht cho


n khi gio s quay li. V kt qu l chng c thng khng ch
l thm mt vin ko na. Nh mt nghin cu tip theo sau cho
thy, nhng a tr ny c nhng mi quan h tt p hn, ng tin
cy hn, v thm ch l ghi c trung bnh 210 im cao hn trong
k thi SAT so vi nhng a tr khng th chng li cm d ca vin
ko do.
Vy th u l b quyt ca nhng a kim ch c? Chng c
ch hn? C k lut hn? Hay c l chng khng thch ko lm? C
l chng s?
Ha ra khng c nguyn nhn no ng c. M l phng php.
Cng loi phng php m ti dng vi Isabelle.
S phn tm.
Thay v ch tm vo vic khng n ko do, chng bt mt li,
ngi di gm bn, hoc ht mt bi. Chng khng khng c li
mong mun. Chng n gin ch trnh n n.
Chng ta i din vi hai th thch khi c gng kim sot hnh
vi ca mnh: th thch ca lc bt u (tp th dc, gi thm mt c
in thoi cho hng na, lm thm mt gi ng h na cho bi
thuyt trnh, vit bn k hoch n) v th thch ca s kim ch
(ng n ci bnh , ng ni qu nhiu trong cuc hp , ng
ln ting li, ng gip nhn vin ca bn gii quyt vn ).
Nu chng ta gii trong vic ch ng th thch ca lc bt u,
ngha l chng ta gii trong vic khin bn thn mnh tp trung, ph
v s khng c bng ch st . Ni cch khc, chng ta gii trong
vic trnh b phn tm.
iu ny, nh th nghim cho thy, li chnh xc l th khin
chng ta tht bi khi gp phi th thch ca s kim ch. Tp trung
vo vic khng c li s cm d ch khin n tr nn kh khng c

185 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

hn. Trong trng hp khng c n bnh, s dng ch ch khin


chng ta c nhiu kh nng s n bnh hn thi. Hoc l ni qu
nhiu trong bui hp. Hoc ln ting tr li li.
Hy th th nghim ny: Trong 10 giy ti, ng ngh v con voi
mu trng. Lm i. Th i. Ch cn m bo rng bn khng ngh v
con voi mu trng.
Khng th c, ng khng? B quyt y l khin bn phn
tm bng cch tp trung vo mt iu hon ton khc.
Quy tc rt n gin: Khi bn mun lm mt iu g , hy tp
trung.
Khi bn khng mun lm iu g , hy xao nhng.
S xao nhng lun mang ting xu. N c xem nh th cn
tr chng ta t c mc tiu. Chng ta b phn tm.
S tp trung, mt khc, c xem l tch cc v ch ng vic
bn thc hin t c mc tiu.
Nhng k nng phn tm by gi li quan trng hn bt k lc
no. Chng ta ang sng trong thi i s hi khng b, hin
tng nng ln ton cu, nn bt cc tr em, nn kinh t bt n
khin chng ta gim nng sut lm vic v t hn, tn ph sc khe,
cc mi quan h v hnh phc ca chng ta.
Khng may l, chng ta cng lo s th chng ta cng c nhiu
hn v cn nguyn ca ni s khi c gng t bo v mnh. S phi
mt vic hay mt s tin dnh dm by lu nay? Nhiu kh nng l
bn theo di th trng mt cch st sao v c nhiu bi bo kinh
t hn bao gi ht. Theo mt cuc thm d gn y c cng b
bi Hip hi Gic ng Quc gia, mt phn ba dn s M ang mt
ng v lo lng v vn ti chnh c nhn cng nh tnh hnh thm
hi ca nn kinh t M.

186 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Gii php? S phn tm. Hy c mt quyn sch hay. Xem phim.


Chi vi a b 4 tui. Nu v n mt ba vi bn b. Ra ngoi i
do. Lao mnh vo cng vic.
S phn tm, trn thc t, cng ging nh s tp trung. khin
mnh xao nhng khi vic X, bn cn phi tp trung vo vic Y.
V CEO ca mt cng ty tm trung than phin vi ti v Phillip,
mt lnh o cp cao lun theo di st sao tng cng vic nh ca
nhn vin di trng.
Phillip c bt k am m c bit no m anh bit khng? Ti
hi.
Mi trng, anh p.
Ti hi anh y vn c quan trng vi cng ty hay khng, v
anh y tr li c.
Tuyt vi, ti ni. Hy lp mt nhm chuyn gii quyt cc
vn v mi trng trong cng ty, v yu cu Phillip lm trng
nhm.
Anh y c v lo lng. Khng phi iu s khin anh ta phn
tm khi cc trch nhim thng ngy sao?
Ti ci. Ti hy vng l vy.
S phn tm khi c dng mt cch c ch c th mang li
gi tr.

42. Bn C Ph Thuc Khi ang Lm Vic Khng?


Trnh lm nhiu vic cng mt lc
Ti ang tham d mt cuc hp v quyt nh gi mt email cho
khch hng.
Ti bit, ti bit. Bn s ngh rng ti hc c bi hc ri.

187 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

chng 32, C m Kt Hp, ti vit v s nguy him ca


vic lm nhiu vic cng lc dng in thoi khi ang li xe v ti
xut mt cch dng li.
Nhng hin gi ti khng phi ngi trong xe. Ti an ton. Ti bn
lm vic ca mnh. Chuyn g c th xy ra c ch?
th, ti gi cho anh y mt email. Sau ti li gi mt ci
na, ln ny c nh km ti liu m ti qun gi email trc
. Cui cng, email th ba c gi gii thch cho anh y bit l
do ti sao ti liu nh km li khng phi l th anh y trng i.
Khi cui cng cng tp trung vo cuc hp, ti nhn ra ti khng
nghe cu hi m ngi ch tch hi ti. Ti th rng ti khng c ang
ph thuc.
Nhng ti c th nh vy. Mt nghin cu cho thy ngi b
email v cc cuc in thoi lm cho mt tp trung s c ch s
thng minh gim mi im. nh hng ca vic gim mi im
ny l g? N ging nh hu qu ca mt m mt ng. Tc ng gp
i so vi vic ht cn sa.
Thc hin nhiu vic cng lc l mt cch khin chng ta ngh
rng mnh s hon thnh nhiu vic hn. Trn thc t, nng sut
lm vic ca chng ta gim n 40%, bi v chng ta khng v
khng th lm nhiu vic mt lc. Chng ta chuyn t vic ny
sang vic khc mt cch chng vnh, t lm mnh b gin on mt
cch khng hiu qu, lng ph thi gian trong qu trnh thc hin.
Bn c th ngh rng mnh khc bit. Rng bn lm nh th
nhiu n mc bn tr nn rt gii v vic . Luyn tp to nn s
hon ho, v i loi th.
Nhng bn sai ri. Nghin cu cho thy ngi m m qu
nhiu vic khng gii bng nhng ngi t m m hn. Ni cch
khc, tri ngc vi gn nh mi kha cnh khc trong cuc sng,

188 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

bn cng lm nhiu vic cng lc th bn cng km kh nng trong


vic . Luyn tp, trong trng hp c bit ny, s chng li bn.
Vy nn ti quyt nh th nghim trong mt tun. Khng lm
nhiu vic mt lc. Ti mun xem iu g s xy ra, phng php
no c ch, v ti c nn duy tr n hay khng.
Nhn chung l ti lm c. Khi ti ang nghe in thoi, ton b
nhng g ti lm l nghe in thoi. Trong cuc hp, ti khng lm g
khc ngoi tr tp trung vo cuc hp. Bt k s quy ri no
email, in thoi, nhng ting g ca ti u b qua cho n khi
ti hon thnh vic mnh ang lm.
Khi ti nh gi li vo cui tun, ti pht hin ra 6 iu sau y:
u tin, n kh l th v. c bit l khi ti cng bn tr. Ti
tt in thoi v thy mnh gn b su sc hn v tht s hin din
vi chng. Ti cha bao gi nhn ra rng mt khonh khc
kim tra email ngn ngi khin ti ri xa nhng con ngi v
cng vic ngay trc mt mnh mt cch ng k nh th no. ng
ci nh, ti tht s v y l ln u tin trong mt thi gian di
lu tm n v p ca nhng chic l tung bay trong gi.
Th hai, ti to ra bc tin vt bc trong nhng cng vic
y th thch. Loi cng vic i hi phi u t suy ngh v kin tr.
Loi cng vic m ti thng c gng l i, nh vit lch hay lp
chin lc. V ti c tuyt vic cho php bn thn mnh xao nhng,
ti tp trung lm vic , v tin b ng k.
Th ba, mc cng thng ca ti gim ng k. Nghin cu ch
ra rng lm nhiu vic cng lc khng ch khng hiu qu, m cn
gy cng thng. V ti thy iu ng. Thc hin mi ln mt vic
tht s khin ngi ta thanh thn. Ti cm thy c gii thot khi
p lc ca vic tung hng qu nhiu qu bng mt lc. Cm gic cc

189 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

k yn tm khi hon thnh mt cng vic trc khi bt u vic k


tip.
Th t, ti mt ht kin nhn vi nhng vic m ti cho rng
khng ng dnh thi gian. Cuc hp ko di mt gi ng h c
v nh khng bao gi kt thc, v mt cuc i thoi lng vng, v
ngha th khng th chu ng ni. Ni cch khc, ti tr nn tp
trung ton b vo vic hon thnh nhim v. V ti khng lm bt k
iu g khc, ti cm thy mau chn hn. Ti khng th chu c
khong thi gian b lng ph.
Th nm, ti rt kin nhn i vi nhng vic m ti cm thy
hu ch v th v. Khi ti lng nghe Eleanor, ti hon ton khng vi
v. Khi ti ng no gii quyt mt vn kh, ti dnh lun vi n.
Khng iu g x dch c s ch ca ti, th nn ti c th
chuyn tm vo mt vic m ti ang lm.
Th su, c l l iu quan trng nht, n khng c mt tri. Bn
khng mt g c khi khng thc hin nhiu vic mt lc. Khng c
d n no b b ngang. Khng ai tc gin vi ti v ti khng tr li
in thoi hoc hi p email ngay thi im ti nhn c chng.
l l do ti sao tht ng ngc nhin khi chng ta li kh
khng c li mun lm nhiu vic mt lc nh vy. Nu khng c
bt li g ca vic khng lm nhiu vic mt lc, ti sao chng ta
khng n gin l ng lm?
Ti ngh l v b no ca chng ta hot ng nhanh hn rt
nhiu so vi th gii bn ngoi. Trong mt pht, s t bn c th
nghe c nhiu hn s t m ngi khc c th ni ra. Chng ta c
rt nhiu th lm, ti sao li lng ph thi gian? Khi bn ang
nghe in thoi ca ai , ti sao khng dng nng lc tr tu d
tha sp xp mt chuyn i?

190 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

iu chng ta khng nhn ra l chng ta s dng nng lc tr


tu vo vic nh gi tnh hung, suy ngh v nhng g chng ta
ang nghe, vn dng s sng to, v gi kt ni vi nhng g ang
din ra xung quanh. iu chng ta khng nhn ra l khng phi
l nng lc d tha. Bn c th khng cm nhn c n, nhng n
ang c s dng, ngay ti thi im v a im . V chuyn
hng s dng n s gy ra hu qu tiu cc.
Vy lm th no chng li mun thc hin nhiu vic cng
mt lc?
u tin, r rng nht: Cch tt nht l trnh s gin on.
Thng thng khi ti vit, ti s vit vo 6 gi sng khi khng c
vic g c th khin ti phn tm. Ti ngt kt ni mng, v tt lun
in thoi. Trong xe, ti in thoi trong cp xe. Lm qu? C th.
Nhng a s chng ta khng nn tin tng bn thn trong my
chuyn ny.
Th hai, t r rng hn: Hy dng s mt kin nhn nh mt li
th.
Hy t ra nhng thi hn ngn n mc khng thc t. Gim
mt na thi gian hp. Cho bn thn ch mt phn ba thi gian m
bn ngh mnh cn hon thnh cng vic.
Bi v khin cng vic tin trin th khng g snh c vi
cc thi hn t ra. V khi mi th tin trin nhanh chng, chng ta
khng c cch no khc ngoi vic tp trung vo cng vic. C bao
nhiu ngi va chy ua va nhn tin? Nu bn tht s ch c 30
pht hon thnh bi thuyt trnh m bn ngh s mt n mt gi
ng h, c tht l bn s tr li cuc gi kia khng?
Th v l, bi v thc hin nhiu vic mt lc s rt cng thng,
vic thc hin mi ln mt vic p ng c thi hn gp rt
tht s s gim cng thng cho bn. Ni cch khc, thc hin cng

191 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

vic trong thi hn ngn hn c th gip bn tr nn hiu qu hn


v th gin hn.
Cui cng, s rt tt nu bn ghi nh rng chng ta khng hon
ho. Thnh thong, bn c th cho php bn thn mnh m m hi
nhiu vic mt cht cng khng sao c. Nh khi ti hon tt chng
ny, Daniel, a con trai 2 tui ca ti, bc vo vn phng, leo ln
i ti, mm ci nhn ti v ni, Con mun xem phim hot hnh
Cng Ty Qui Vt, nha b.
Th l, ti ang vit cu vn ny vi phn mn hnh bn tri
trong khi Daniel ngi trn i ti v xem phim phn bn phi.
i khi, chng ta ch n gin l khng th khng m m hi
nhiu vic mt lc.
Chng ta khng tht s thc hin nhiu cng vic mt lc. Chng
ta chuyn t vic ny sang vic kia. V iu khng hiu qu,
khng c tc dng v thm ch i khi cn nguy him. Hy chng li
ham mun .

43. Vn Khng Phi L Nhng K Nng Ta


Tht S C
Vt qua ch ngha cu ton
Theo H thng D liu Hnh phc Th gii (vng, ng l c mt
th nh vy y), Iceland l ni hnh phc nht th gii. ng vy,
l Iceland. Vng, ti bit ni lnh lo v u m su thng trong
nm. Ti ch ang a ra thng tin cho bn thi.
B quyt hnh phc ca h? Eric Weiner, tc gi ca ca quyn
The Geography of Bliss, n Iceland tm hiu. Sau khi phng
vn mt s ngi Iceland, Weiner pht hin rng vn ha ca h
khng nhn mnh s tht bi. Ngi Iceland khng s tht bi
hoc s khng hon ho nn h c quyt tm cao hn trong vic

192 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

theo ui nhng g mnh thch. l mt l do khin Iceland c


nhiu ngh s tnh theo t l dn s hn bt k quc gia no khc.
Khng mt ai trn hn o ni vi h rng h khng c kh
nng, th nn h c tip tc ca ht, v vi v vit lch, Weiner vit.
iu khin h lm vic hiu qu mt cch ng kinh ngc. H
khng ch ngi suy ngh l h mun lm ci g. H bt tay vo lm.
Nh tm l hc Mihaly Csikszentmihalyi, tc gi quyn Flow: the
Psychology of Optimal Experience vit, Khng phi nhng k
nng chng ta tht s c quyt nh cch chng ta cm nhn, m l
nhng k nng chng ta ngh mnh c.
V vy nu bn ngh rng bn gii mt lnh vc no , d ng
d khng, bn cng s bt tay vo thc hin n. iu ngc li cng
ng: Nu bn ngh rng bn khng gii mt lnh vc no , bn
s khng thc hin n.
By gi, mt s ngi s ngh, Ch , khng phi Iceland ph
sn sao? ng ri y. C nhng thi im nhng s vic m
chng ta khng th chp nhn s tht bi. H thng kinh t ca mt
quc gia l mt v d in hnh. Mt ca phu thut tim cng vy.
Nhng i vi phn ln cc d n m chng ta ang lm th sao?
Tht bi c th l mt du hiu tt. N c ngha l bn bt u.
Mt ngi bn ca ti, Raphael, tng c thi im mun bt u
cng vic dy n ghi-ta. Nhng anh y vn cha thc hin. Ti sao?
Khi xem xt nhng li gii thch v bin h khc nhau ca anh y,
bn s thy chung quy chng ch l mt vn n gin.
Anh y l ngi cu ton.
Ngha l anh y s khng bao gi cm thy mnh n ghi-ta
gii c th hng dn li cho ngi khc. V anh y s khng bao
gi nhn thy anh y c kin thc v iu hnh cng vic kinh
doanh bt tay vo thc hin n.

193 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Nhng ngi cu ton rt kh khn bt u cng vic v hon


thnh chng li cng kh khn hn. Ban u, chnh h l ngi cha
sn sng. n pht cui, chnh sn phm ca h cha sn
sng. Nh vy, hoc l bn thn h khng vit kch bn phim, hoc l
kch bn c nm mi trong ngn t sut 10 nm bi v h khng
mun cho ai xem n.
Nhng th gii ny khng tng thng s hon ho. N tng
thng tnh hiu qu.
V tnh hiu qu ch c th t c thng qua s khng hon
ho. Hy a ra quyt nh. Theo ui n n cng. Hc hi t kt
qu nhn c. Lp li ht ln ny n ln khc. l phng php
khoa hc th nghim v sai st. Ch khi i qua s khng hon ho th
chng ta mi bt u chm vo nhng mnh nh ca s hon ho.
Vy th, lm sao thot khi ch ngha hon ho? Ti c ba
tng sau:
1. ng c gng lm mt ci ln cho ng. Hy c bt u trc
. ng vit mt quyn sch, hy vit mt trang sch. ng to ra
ton b bi thuyt trnh, hy lm mt slide thi. ng trng mong
vo vic tr thnh mt nh qun l gii trong 6 thng u tin, hy
c gng a ra nhng k vng r rng. Hy chn mt mc tiu nh,
c th thc hin c v hon thnh n. Sau theo ui ci k
tip.
Tng bc i nh s cho bn c hi thnh cng thng xuyn
hn, nh gip bn xy dng s t tin. Nu mi mc tiu ca bn
c th c hon thnh trong vng cha n mt ngy, bn s c rt
nhiu c hi thnh cng.
2. Lm nhng vic bn thy ng, khng phi ngi khc thy
ng. Eleanor l mt ngi m tuyt vi ca ba a con ca chng
ti. Gic ng ca chng c bit quan trng vi c y, v trong thi

194 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

gian u lm m, c y c mt ng sch dy lm cha m, mi


quyn a ra mt li khuyn khc nhau v vic lm th no d
tr ng ban m. V cc chuyn gia ny mu thun vi nhau.
Thnh cng duy nht m nhng quyn sch mang li chnh l
khin c y tin rng c y khng bit mnh ang lm g. Ch khi vt
ht ng sch qua mt bn th c y mi c th tm ra phng
thc lm m ca ring mnh. Khng phi c y tm ra cu tr li.
Tht ra, th gip ch chnh l vic c y khng tm kim cu tr li
na.
iu c y tm ra chnh l p n ca c y, v n cho php c y
n nh vai tr lm m ca mnh. N gip c y bnh tnh hn, kin
tr hn, t tin hn. V iu , mt cch hin nhin, gip bn tr
ng ngon hn.
Hy c sch, lng nghe v hc hi t ngi khc. Nhng sau
hy nhng li khuyn sang mt bn, v nhm vo iu m ti cho
rng chnh l tiu chun vng mi: va tt.
Hy l mt bc ph huynh va tt. Mt nhn vin va gii.
Mt nh vn va hay. iu s gip bn tip tc tin ti. Bi v,
suy cho cng, b quyt ca s hon ho khng phi l thc hin tt.
M l thc hin thng xuyn. Nu lm nh vy, cui cng bn s
lm tt.
3. Hy chn bn b, ng nghip v cp trn mt cch thng
minh. Nhng li ph bnh l hu ch min n c a ra vi tinh
thn xy dng. Cn cc li ph bnh xut pht t lng k hoc s
thiu t tin hoc kiu ngo hoc t s thiu hiu bit? L n i.
V nu bn l mt qun l, nhim v trc nht ca bn l khng
gy ra thit hi. Mt ngi bn ca ti, Kendall Wright, tng ni
rng cng vic ca mt nh qun l l loi b cc chng ngi vt

195 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

ang ngn cn nhn vin mnh cng hin ti a. l mt nh


ngha hay nht m ti tng c nghe.
Tuy nhin, i khi, chng ta chnh l chng ngi vt . L qun
l, chng ta thng l ngi ng ra nh gi ngi khc v cng
vic ca h. V khi chng ta tr nn qu kht khe vi ai , hoc
theo di h qu st sao, hoc thng xuyn chnh sa h, hoc tp
trung vo sai lm hn l thnh cng ca h, th chng ta s khin s
t tin ca h b bo mn. Khng c s t tin th chng ta khng th
t c bt k iu g.
Hy quan st mt ngi thc hin 7 cng vic trc khi bn ch
ra mt vic m h lm sai. Gi t l 1/7 v bn s gip nhn vin
ca mnh i ng hng.
Ba tng trn l mt khi u tt. Tuy nhin, ng lo lng n
vic thc hin chng mt cch hon ho. Ch cn va tt thi.
Th gii ca chng ta khng tng thng s hon ho. N
tng thng tnh hiu qu.

44. V Sao iu Ny Khng Hiu Qu Vi Bn?


Gi tr ca vic lm ng mt na
Ngy nay chng ta t khi mt mnh hon thnh vic g. Trong hu
ht thi gian, chng ta c cng s, ng nghip, nhn vin, bn b,
khch hng, i tc v danh sch cn nhiu na lm vic cng.
V thng thng, kh nng chng ta hon thnh cng vic, t ra l
mt phn cng vic, ph thuc vo thin v n lc hon thnh
cng vic ca h.
Th nn h hp tc, chng ta to ra nhng bi thuyt trnh
di dng vn t khin n tr nn thuyt phc v chng ta mt
dn khn gi. Hoc chng ta t chc nhng bui hp di l th
t c s ng thun nhng cc ng nghip chn chng ca

196 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

chng ta li ang dn mt vo chic in thoi. C th chng ta c


gng c c s cng nhn bng cch gi email n rt nhiu ngi,
nhng thay vo h ch n gin l xa email, v n chng lin
quan.
Bi nhng th u khng hiu qu. Thc t, n c hiu qu
chng li chng ta.
C nhng lc trong cuc sng ti hy vng iu g c thc
hin ng n. Hon ho. Nh khi ti khui hp chic MacBook Air
mi chng hn. Hay nh khi ti rt tin t cy ATM.
Tuy nhin, trong a s trng hp, ti mong ch th khng
hon ho. V khi lm vic vi ngi khc, ti ngh l mt iu tt
nhng khng phi vi kiu suy ngh nu-ti-mong-ch-s-khng-
hon- ho-th-ti-s-khng-phi-tht-vng.
Ti khng khuyn bn an phn vi s khng hon ho. Ti ang
khuyn bn nhm n n.
Vi nm trc, mt cng ty dch v ti chnh ln yu cu ti gip
h a ra mt quy trnh nh gi kt qu cng vic mi cho 2.000
ngi. Ti sao li l ti? Ti sao cc bn khng t lm? Ti hi v
khch hng tim nng ca mnh. C v l khi mt t vn vin ni
nh vy, nhng ti lun lun tin rng cc cng ty tt hn l nn t
thc hin cng vic nu h c th.
Chng ti th ri! C y tr li vi v bc tc. Chng ti
xc nh cc tiu chun m chng ti k vng t mi ngi. Chng
ti to ra h thng vit nhn xt nh gi. Chng ti giao tip rt
nhiu v vic ny. Chng ti thc t vit nhn xt cho h. Nhng
h khng lm theo. Sau 2 nm tp hun nhn vin, vn ch c 50%
nhn vin thc hin. Hin ti chng ti ang ngh xem c nn
thng thm mi ngi a ra nh gi nhn xt

197 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Ch , ti ct ngang li c y. C s tr thm cho cc qun l


h ni chuyn vi nhn vin ca h ?
C y c v hi ngng ngng.
Hy cho ti 6 thng, ti ni.
Khi xem li cc ti liu, ti rt n tng, thm ch l thy s. H
tp trung vo tng chi tit nh. Khng ch nhng g h cung cp cho
nhn vin (tp ti liu trng rt tuyt vi), m cn cch h c gng
khin mi ngi s dng h thng.
H lm theo tt c cc nguyn tc ca quy trnh qun l s thay
i truyn thng. H c cc nh ti tr (nhng nhn vt cp cao hay
ni v tm quan trng ca qun l hiu sut lm vic). H c ngi
gim st s thay i (nhng i tng c nhim v bo m rng
mi ngi cam kt thc hin s thay i ). H c cc mc thi
gian, k hoch trao i thng tin, v chng trnh tp hun.
Nhng m, vn ch c phn na s qun l hon thnh cc nh
gi nhn xt ca h.
Ti tp hp nhm ca mnh: 50 ngi ri rc 3 chu lc. Ti
thit k li ti liu, chng trnh tp hun, v cc thng ip. Ri ti
bt u thc hin dn dn, theo ng lch trnh.
l mt tht bi hon ton v tuyt i. Mi ngi khng c.
H phn nn. Nhm ca ti khng tn thnh.
Th nn ti thc p hn na. D sao i na, ti t tay thit k
ra n. N hon ho.
V l lc ti v l ra. ng nhin ti ngh rng quy trnh
nh gi hiu sut lm vic l hon ho. Ti to ra n m. Ti s
vui sng khi n c s dng. Nhng ti khng phi l ngi cn
s dng n. y l iu m ti pht hin ra:
1. Hon ho i vi ti khng phi l hon ho i vi h.

198 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

2. H khng c s hon ho. Tht ra, hon ton khng tn ti


khi nim h. C 2.000 c nhn, mi ngi u mun nhng th
khc mt cht.
3. Ti cng ngh n hon ho, th ti cng t sn sng cho bt
k ai thay i n.
4. Cch duy nht n tr nn hu dng i vi mi ngi l
cho mi ngi thay i n cho ph hp vi anh y hoc c y.
5. Cch duy nht mi ngi s dng n l cho php h thay
i n theo mt cch no .
6. Cch duy nht ti khuyn khch h thay i n v bin n
thnh ca h l khi ti to ra n mt cch khng hon ho.
V vy ti ngng quy trnh p dng h thng ngay lp tc. V ti
thay i mi th khin n ng mt na, tt mt na. N khng
xinh p, nhng n hu dng.
Thm ch cc bui tp hun cng c thit k mt na. Khi mi
chng trnh tp hun i c phn na, sau khi m t quy trnh,
ti lun lun hi cng mt cu hi mt cu hi m mi ngi u
rt vui v tr li:
Ti sao iu ny khng c tc dng vi bn?
Biu mu ny c qu nhiu tiu chun. Ti khng c nhiu th
nh vy ni v nhn vin ca mnh v n s tn rt nhiu thi
gian.
Ti p li mi cu tr li vi cng mt phn hi:
l mt kin hay. Vy th anh c th thay i nh th no
n tr nn hu ch?
Ti ngh ti s ch in vo nhng tiu ch p dng c cho
nhn vin .
Tuyt vi.

199 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Ba nhn vin khng bo co trc tip vi ti ngh ti nhn


xt v h, v ti khng c g ni v h ht.
l mt kin hay. Vy th anh c th thay i nh th no
n tr nn hu ch?
Ti c th chuyn vic nhn xt n ngi qun l thch hp.
Tt lm.
Khng c tiu chun no trong y lin quan trc tip n vn
m nhn vin ca ti mc phi.
l mt kin hay. Vy th anh c th thay i nh th no
n tr nn hu ch?
Ti s vit ra tiu chun m ti cho rng thch hp. Qu tt.
Tng cht mt, chng ti gii quyt tt c nhng vn m mi
ngi nu ra. Tng cht mt, h a ra nhng thay i ca chnh
h. Tng cht mt, h lm ch h thng v tr nn c trch
nhim s dng n.
y ch l tng cho s thay i quy m ln? Khng h. N c
ch khi bn cn mt ai tham gia chu trch nhim cho mt vn
no . Hy lm n mt na.
Bn tuyn nhn vin mi? Hy hon thnh phn na bn m t
cng vic v hi c y: Ti sao n khng thch hp vi c? Khi c y
tr li, bn p li: l kin hay. Vy c thay i n nh th no
n thch hp hn? C y s cm thy bn bun ci bi v, suy
cho cng, bn l sp v bn mi l ngi ni cho c y bit vic cn
lm. Sau , bn ch cn mm ci v ch i cu tr li ca c y v
hai bn s cng trao i li vi nhau v phm vi cng vic ngay ti
, ngay thi im . Khng c thi im hay ni chn no tt hn
truyn ti thng ip rng c y c trch nhim vi s thnh
cng ca chnh mnh.

200 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

y thc cng vic cho mt ngi no ? Hy giao nhim v cho


anh y v hi: Ti sao anh cm thy vic ny khng hiu qu vi
anh? Khi anh y tr li, hy p rng: l mt kin hay. Vy th
anh c th thay i nh th no n tr nn hiu qu?
Gi mi n phn kh: Khi ai thay i k hoch ca bn, bn
c th ngh cch thc mi s km hiu qu hn. Hy chng li
ngh mun gii thch ti sao cch ca bn vt tri hn. Hy ch
mm ci v ni Tuyt vi. N lc, ng lc v trch nhim m
ngi c c t vic thc hin tng ca chnh mnh s b
p cho s nhn nhng ca bn.
iu ny khng ch p dng trong ni b. N cn l mt cch bn
hng xut sc. Hy gii thiu sn phm phn na v ni bn
on ra ri y Ti sao sn phm/dch v ny khng ph hp vi
anh/ch? Sau tip tc v thit k li sn phm vi s tham gia ca
v khch hng tim nng. Bn s bin mt khch hng tim nng
thnh mt i tc, ngi cui cng s mua tng ca chnh h v
ri s cng tc vi bn bin tng thnh hin thc.
Hy qun cc bui thuyt trnh di long ngong v nhng cuc
hp l th i. Trong tnh hnh suy thoi kinh t, khi mu cht nm
vic t c nhiu hn vi t ngun lc hn, th vic hon thnh
cng vic mt na s gip bn ch tn mt na cng sc m li
mang n kt qu tt hn.
iu ny c tc dng nh th no trong trng hp nh gi
hiu sut cng vic nh cp trn? Mt nm sau , s liu
a ra l: Chn mi lm phn trm ban qun l hon thnh phn
nhn xt ca mnh.
Khng hon ho, ti hy vng vy. iu , ng nhin, chnh l
b quyt thnh cng.
ng an phn vi s khng hon ho. Hy nhm n n.

201 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

45. ng Dng Bng R Trong Sn Bng


Hy linh hot
Ti ang li xe trn dy ni vng ngoi New York th cn bo
tuyt t ngt p ti. Vic quan st rt kh khn, ng th trn
trt v ti c th cm nhn c chic xe ca mnh ang b gi
qut. Ti hong s.
Ti ngh n vic dng xe li v ch n khi bo tan, nhng ti
khng bit n s ko di bao lu. Th nn ti tip tc i, nhng nhn
ra l ti cn phi thay i hon ton cch li xe. Ti gim tc , m
n i bo, tt ra-i- v in thoi, ri nhch tng cht mt. on
ng mt gi ng h bin thnh ba gi ng h, nhng ti n
ni an ton.
y l iu khin ti ngc nhin: Khi ti thay i cch li xe
ph hp vi hon cnh, ti tht s tn hng n. S yn tnh mang
n cm gic th gin v tuyt th p ng ngng.
Li xe gia tri ging bo i hi bn phi thay i cch li xe;
bn cn phi cnh gic v thch ng vi cc iu kin thi tit thay
i.
Cho mng bn n vi cuc sng. Hon cnh thay i lin tc
chng vnh v thng xuyn c nh thi tit vy v nu trong cn
ma bn vn thc hin nhng vic ging nh bn lm khi tri
nng p, th bn tiu tng ri. Bn cn phi thay i phng php.
Thay i khng c ngha l lm nhng vic tng t nhiu hn:
chm ch bn hng hn, lm vic lu hn, quyt lit hn. N khng
gip c g c. Nu bn ang chi bng r v t nhin thy mnh
ng trong sn bng , th vic dng nhiu sc lc hn khin
qu bng r ny trn sn c s khng c ngha g. Bn cn vt qu
bng r i, nht qu bng ln, v dng n.

202 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

V hy lu , khi bng, bn c ang s dng nhng k nng,


c bp v chin lc ca mn bng r hay khng? Bn c ang suy
ngh v hnh ng nh cu th bng r trn sn bng khng?
Hay l bn tht s hon ton thay i tr chi? Bn c tr thnh
cu th bng cha?
Nu thay i phng php, bn khng nhng c th thnh cng
ti thi im ny, m bn cn m rng cch thc di chuyn na. V
mt cch thc di chuyn linh hot hn s khin cng vic tr nn tt
p hn, hiu qu hn, vng chc hn v khin con ngi ti gii
hn, hnh phc hn.
Chng ta thng xuyn nghe v tm quan trng ca s nht
qun. Hy dp n qua mt bn. Hy c gng khng kin nh. Thay
i hnh ng ph hp vi mi trng ang thay i. Bi v n
lun lun thay i. V vy s khng c mt cng thc no gip bn
vt qua mi tnh hung m bn gp phi.
, c th ngoi tr ci ny.
Trc khi bn lm hay ni bt k iu g, hy t hi ba cu:
1. Tnh hung g? (Kt qu bn mun t c? Nguy c? p lc
thi gian? Nhu cu?) 2. Cn ai khc lin quan? (Th mnh ca h l
g? Khuyt im ca h? Gi tr? Nhu cu th no?) 3. Ti c th gip
c g? (u im ca bn l g? Khuyt im? Gi tr?) Lc , v
ch lc , hy quyt nh xem bn s lm hoc ni g. Chn cu tr
li pht huy c th mnh ca bn, tn dng khuyt im ca bn,
phn chiu s khc bit ca bn, th hin nim am m ca bn, v
p ng nhu cu ca ngi khc v ph hp vi tnh hung m bn
ang i mt.
Chng hn nh trng hp mi trng kinh t yu km. Tnh
hung g? Trong thi i m nhng cng ty ln ang chn bc, u

203 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

th cnh tranh mi chnh l nim tin, tn nhim v cc mi quan


h.
Nhng ai lin quan? Hy ngh n khch hng ca bn, i tng
tim nng v nhn vin. H ang tm kim iu g trong tnh hnh
ny? im yu ca h u? H cn c h tr ra sao?
Sau , ngh v vic bn c th gip h nh th no. Bn c
th mang n iu g cho h trong thi im ny?
Mt khi ngh thng sut mt cch tng qut, hy p dng n
vo thc t khi cc c hi c th xut hin. V d, mt khch hng
mun hy b mt phn d n m anh y tng quyt tm theo n
cng.
Ngay lp tc bn s phn ng theo bn nng. C th bn rt cn
s tin gi li nhun. C th bn tin tng rng hp ng
khng bao gi b ph v. C th bn khng tin tng khch hng ca
bn; bn ngh rng anh y ang li dng bn.
Nhng trc khi bn phn ng theo bn nng, hy dng li. Ht
th. T hi bn thn 3 cu hi. u l kt qu bn mun t c?
S tin tc thi? Mt mi quan h bn vng? Ch ng trong
ngnh? Hay th g khc?
Bit rng s tin tng chnh l li th cnh tranh mi, bn c th
chn cch phn ng khc. C th bn a ra cho khch hng vi s
la chn. C th y khng phi l phn ng thng thng ca bn.
Nhng bn nhn ra rng n s th hin s thu hiu gip xy dng
nim tin v mi quan h, th m trong tnh hnh kinh t ny l mt
s u t ng gi.
Ri bn khm ph thm mt iu khc na. Mt tia sng le li
trong nn kinh t u m. Khch hng t bn vo tnh hung kh
khn, v bn nng theo s kin , th hin tnh cch tht ca
mnh, th gip to ra mi quan h su m hn. Khi nn kinh t

204 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

c ci thin, bn s c c hi gi c khch hng lu di.


Khin anh y tr thnh ngi ng h bn, hay thm ch l mt ngi
bn, ngi s gii thiu bn cho nhng khch hng khc, bi v bn
mo him v anh y.
Gi n phn th v: C hi s khng bao gi xut hin nu
nn kinh t khng tr nn ti t, nu khch hng khng cn s
gip , v nu bn khng dng li, hiu r tnh hnh v nm gi c
hi.
Nhng nh u t ti ba s ni vi bn rng h kim tin c l
nh th trng bt n. N cho h c hi thu mua vi gi r. Nn kinh
t ti t l c hi thc y cc mi quan h tn ti hng thp k. Tht
bi l c hi sa cha sai lm v pht hin cc nhn vin, khch
hng v i tc gn b su m v trung thnh.
Thay i khng phi l mt s phn tm. N khng phi l tr
ngi. N khng nht thit phi lm bn chm li. Hy ngh n n
nh mt c hi th hin s linh hot ca bn v xy dng lng
tin.
Dng li. Ht th. T hi 3 cu hi. Bit u y, bn s nhn thy
v p ca cn bo.
Hy cnh gic v thch ng vi cc tnh hung thay i. Bm st
mc tiu, cho d l mc tiu g.
V tr hin ti ca chng ta Lm ch bn thn. Theo ui n
cng cc tng cng nh cam kt ca bn. Bit c s phn tm
no hu ch v s phn tm no l tr ngi. Nhn bit khi no bn
ang c gng tr nn qu hon ho, qu tp trung hay qu hiu
qu.
Vi liu lng thch hp, nhng th c th rt hu dng.
Nhng khi dng sai liu lng, chng s cn ng bn. V nu bn
thy kh khn hon thnh cng vic, l tn hiu cho thy

205 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

chng ang hot ng chng li bn. Hon thnh cng vic mt na,
khng hon ho, linh hot v vi mt lng xao nhng c ch nht
nh c th l gii php gip bn khng lc li v lun tin ln pha
trc.
Lm ch bn thn phn 1, bn chun b cho thnh cng ca
mnh bng cch hiu r bn thn, sn sng t vn, v chun b
tm dng v tp trung vo kt qu m bn mun t c.
phn 2, bn kt hp u im, khuyt im, s khc bit v
am m ca mnh khm ph b quyt a bn n vi thnh cng
v hnh phc. Sau khi nhn thc c vi kh khn c th cn
ng bn, bn ch trng vo 5 vic chnh (hoc mt con s c th
no khc) m bn la chn tp trung thc hin trong nm.
phn 3, t 5 vic chnh , bn to ra danh sch vic cn lm
hng ngy gip bn di chuyn theo hng m bn mun i. S dng
bn k hoch 18 pht, danh sch vic cn lm v thi gian biu
gi vng tin mi ngy, quan st ci no hiu qu v ci no cn
thay i.
phn 4, bn hc c rng i khi s phn tm l c ch.
Nhng khi n khng c ch, bn cn n mt lot nhng cng c
li ni, hnh ng, suy ngh ch ng n. Rn luyn kh nng
lm ch bc khi u, lm ch ranh gii v lm ch bn thn
thc hin cc trng tm trong nm ca bn.
Vy by gi th sao? Hy vng rng bn p dng nhiu tng,
cng c v k nng vo cuc sng v cm nhn c kt qu
mang li. Cho d ang u chng na, bc tip theo tt nht ca
bn l g? Ch c mt th duy nht.

206 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

KT LUN
By Gi Th Sao?

46. Bn Khng C 10 Cch Hnh X Vng


Hy chn mt th duy nht cho bn
Ti gim c 8 k trong vng mt thng ri.
Ti khng tp th dc nng hn hay nhiu hn so vi thng l.
Ti khng c quyn sch hng dn n king mi c chng
thc v y ry nhng nguyn tc v cng thc phi tun theo. Ti
khng thu hun luyn vin.
Ti tng thc hin tt c nhng iu trong qu kh v mt
vi cch c hiu qu, nhng khng c cch no duy tr lu di. L do
l n qu phc tp hoc qu tn km hoc qu phin phc.
Th nn ln ny ti a ra mt quyt nh khc bit. Mt
quyt nh n gin hn nhiu.
u tin, mt t kin thc c bn v vic gim cn. Mi quyn
sch hng dn n king mi u gii thch ti sao n hiu qu hn
nhng quyn trc. K hoch mi ny, tc gi tuyn b y v ho
hng, chnh l b quyt gim cn v duy tr n vnh vin. N s thnh
cng trong khi nhng cch khc tht bi.
Vy l chng ta gim tiu th cht bo. Hoc tng n ln. Chng
ta n nhiu protein. Hoc t li. Chng ta tng lng carbohydrate
hp th.
Hoc gim xung. V cu hi vn c xut hin: Cch n king no
l tt nht cho vic gim cn?
Hin ti chng ta c cu tr li. Mt nghin cu cng b trn
Tp ch Y hc ca New England cho 811 ngi trng thnh tha

207 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

cn lm theo 4 ch n king khc nhau, mi ch c mt t l


khc nhau v cht bo, carbohydrate v protein.
Kt qu? Trung bnh, nhng ngi tham gia gim c 5,5 k
sau 6 thng v sau 2 nm th gim thm 4 k. Khng cn bit h n
king theo cch no.
Hin nhin, vi cch n king c li cho sc khe hn nhng
cch cn li. Nhng v mc ch gim cn th sao? Khng c cch
no tt hn cch no. Bi v tt c u hot ng theo mt c ch
duy nht chng gii hn lng ca-lo m bn hp th. Ta gim cn
khi ta n t li.
Nu iu ng, th cch n king ti u l cch n gin nht.
Th l ti t hi: Ti c th thay i yu t g c tc ng mnh m
nht n lng hp th ca-lo vo c th? Tt c mi ngi u c
mt.
Ca ti chnh l ng. C khi ti n 3 t kem mt ngy. Nu ti
thay i thi quen , mi chuyn s n. Gim lng ng l th
duy nht gip ti ly li phong mt cch hiu qu nht V vy ti
ngng n my th . Khng bnh quy, khng ko, khng bnh ngt,
khng kem. l s thay i duy nht m ti quyt tm thc hin.
Ti b qua hng triu quyt nh vn vt phc tp m hu ht cc
ch n king bt buc thc hin cn o ong m, la chn,
quyt nh. Khng giai on, khng cng thc, khng suy ngh. La
chn duy nht c th khc nhau i vi tng ngi. C ngi l
chin xo. C ngi l tht. Quan trng l n gin thi.
Phm vi p dng ca li khuyn trn rt rng, khng ch cho vic
n king m cn cho tt c nhng thay i trong hnh vi. Suy cho
cng, n king c th l g khc ngoi mt thay i trong hnh vi?
Thng th con ngi hay t khin bn thn mnh qu ti bi
hng lot cc th phi lm to ra s thay i. Nhng l sai

208 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

lm. Thay vo , h nn dnh thi gian tm ra mt v ch mt


th duy nht c tc ng ln nht v ri tp trung 100% n lc vo
th duy nht . Bn va mi c xong quyn sch ny v khng
nghi ng g na, bn s c rt nhiu tng v nhng g bn c th
lm khc i. Theo thi gian bn c th p dng rt nhiu tng
ny. C th bn p dng ri. Nhng nu bn gp kh khn trong
vic bt u, hy chn ra mt th mt th s to ra tc ng ln
nht.
C th l lp danh sch vic cn lm xoay quanh trng tm trong
nm ca bn. C th l ngng m m nhiu vic mt lc. Hoc c
th l dng li sau mi gi ng h ht th su v tp trung li.
Hy chn mt th m bn ngh rng trong trng hp ca bn
s to ra s khc bit ln nht cho cuc i bn. Hy chn ra v
thc hin n.
Sau , bn c th bt u kt hp thm nhiu kha cnh vo k
hoch ny. Tht ra, chng s t kt hp vi nhau thi.
Khi ti ngng n ng, ti bt u lm nhng vic khc v d
nh tp th dc u n hn v n nhiu rau c hn v t cht bo
li. Ti khng h p buc bn thn thc hin nhng iu ny, m c
v nh n t ng din ra ngay khi ti bt u gim n ng.
Vi nm trc, mt khch hng Fortune 100 yu cu ti thit k
mt chng trnh tp hun k nng lnh o mi. H c mt
chng trnh ri v dng n hun luyn nhn vin trong vi
nm, nhng by gi h mun thay i ci mi. Ti sao? Bi v
chng trnh hin ti khng to ra mc nh hng h mong
mun.
Ti ngh c xem chng trnh c. Thnh tht m ni? D
ti rt mun ni rng tng v k nng lnh o ca ti u vit
hn nhiu, nhng ti cng ngh rng chng trnh m h ang s

209 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

dng cng tng i tt. Cc phng php lnh o khng khc g


phng php n king a s u n. Tinh hoa khng nm
phng php; n nm vic p dng.
ng bt u t con s khng, ti lp lun vi h. Qu v
dnh ra nhiu nm mi ngi bit n phng php ny, ghi nh
ngn ng v khi nim v cch thc lnh o c. Ngi ta quen
thuc vi n ri. ng vt b n.
Hy ch n gin ha n. Thu gn n v vi tnh cht ct li ca
n. u l mt th c tc ng to ln nht n kh nng lnh o
ca qu v?
Sau khi suy ngh, h kt lun rng nu cc nh lnh o kt ni
nhiu hn vi nhn vin, th phn ln vn s c gii quyt. Tt,
ti ngh, hy tp trung ton b n lc vo . Hy b qua nhng
th khc.
Brandon, mt ngi bn ca ti, gi cho ti, th hin s chn
nn v cng vic lm n khng hiu qu. Anh y quyt nh ngh ngi
vi thng trc khi bt u d n kinh doanh k tip v chng ti
tho lun xem anh y nn s dng thi gian nh th no. Ha ra
Brandon mc chng kh c v lun gp kh khn trong vic c.
Chng ti thng nht rng anh y ch nn lm mt vic trong giai
on ngh ngi ny: c mi ngy. l mt li khuyn khng bnh
thng t ti. Thng thng, ti bo mi ngi hy qun i nhng
khuyt im ca h v tp trung v u im. Nhng trong trng
hp ca Brandon, kt qu mang li rt ln. Nu anh y c th ci
thin kh nng c, n s khng ch m ra nhiu cnh ca c hi
cho anh y, m anh y cn c th chinh phc mt th m anh y
ngh rng mnh khng th. S t tin s thay i mi th khc
trong cuc i anh.

210 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Mt chui h thng ca hng bn l ton cu ln a ra 10


cch hnh x vng m h mun tt thy nhn vin bn hng phi
tun theo. Nhng quy nh nh cho hi tng v khch, hi thm
khch hng xem h c mun mua thm ph kin i km khng, tm
hiu nhu cu ca khch gii thiu sn phm ph hp nht, v
cm n khch hng mua sm ti ca hng. Cc ca hng c nhn
vin th hin tt c 10 hnh vi ng x cho thy lng bn hng
tng ln ng k.
Thnh thong, vn phng qun l gi mt ngi mua hng b n
n xem cc nhn vin bn hng lm vic th no. Ban qun l
rt hi lng: Trung bnh, cc nhn vin th hin 9 trong 10 hnh vi
ng x.
Ti hi v lnh o d n xem h c thy t l 90% kia c dn
n s thay i no trong doanh s bn hng hay khng. Sau khi
kim tra d liu, kt qu l khng c.
Th l chng ti tm hiu xem mi nhn vin bn hng b l cc
hnh vi khc nhau hay l h ang n trnh mt hnh vi nht nh
no trong s 10 hnh vi. ng nh chng ti d on, h u b
qua mt hnh vi duy nht: tm hiu nhu cu ca khch hng gii
thiu sn phm ph hp nht. iu c ngha l 9 hnh vi cn li
nhng hnh vi h ang thc hin u khng quan trng v chng
khng nh hng n doanh s.
Anh khng c 10 hnh vi ng x vng, ti ni vi lnh o d
n, anh ch c mt m thi. l mt iu m nhn vin bn hng
c th lm khc i mang li doanh s cao hn. Chng ti
hng dn nhn vin bn hng tp trung vo thc hin iu .
Doanh s tng vt.
Hy chn ra mt iu m bn c c t quyn sch ny, iu
s to ra s khc bit to ln nht trong cuc sng ca bn, v thc

211 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

hnh n. Bt k iu no. Sau , mt cch t nhin, bn s bt u


kt hp nhng iu khc. V theo thi gian, bn s thy rng cuc
sng ca bn di chuyn mt cch c mc ch.
Bi v thi khc to thnh ngy, ngy to thnh nm, v nm to
nn cuc sng. Hy m bo rng tng ngy tng gi ca bn i
theo nhng g bn mun t c trong nm, tc l mi mt pht
giy s phn nh cuc i m bn la chn sng. Nh vy bn s
bit mnh c ang gt hi kt qu hay khng.
Tt c u bt u t mt la chn duy nht ca bn.

212 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

LI CM N
C ngi ni rng vit sch l mt n lc trong n c.
khng phi l nhng g ti tri qua. Quyn sch ny c rt nhiu
du tay trong v ti bit n tt c v iu .
Ti may mn tm c s ng h m mi tc gi u mong
mun Rick Wolff, nh xut bn v bin tp vin ca ti. Cm n
cc bn v nhm ca cc bn Business Plus v s nhit tnh
dnh cho quyn sch ny, v tm nhn xa trng rng thc hin n
v s ng h cha bao gi suy gim i vi nhng tng ca ti.
Giles Anderson, anh chnh xc l ngi qun l m ti m c.
Cm n v tm ra Rick, v v s tin cy, s chnh trc cng nh s
tn tm ca anh. Anh l mt cng s tuyt vi.
Katherine Bell, bin tp vin ca ti ti Harvard Business
Review, cm n ch v l mt bin tp vin xut sc v mt cng
s lun bit ng vin; cm n v lun lun tin tng ti, v to
ra khng gian ti pht biu kin, v v quan tm n nhng
cu chuyn ca ti cng nh kha cnh lnh o rt c nhn ny.
Daisy Wademan, cm n ch v tinh thn ho phng. Khng c hai
ch, bi vit ca ti s vn nm mi trong my tnh.
Ti c rt nhiu ngi bn m nhng li gp mang tnh xy
dng ca h vn tip tc mi gia li vit ca ti. Mermer Blakeslee,
cm n anh v hn 30 nm t vn. Ti ngng m ging ni ca anh
v rt bit n v anh gip rn luyn ging ni ca ti. Anthony
Bregman, Howie Jacobson v Eleanor, cm n mi ngi c tc
phm ca ti v lun c nhn xt gip mi tc phm tr nn hon
chnh hn. kin ca mi ngi rt quan trng i vi ti (ngay c
khi ti khng lm theo li khuyn ca mi ngi). Esther
DeCambra, cm n v tng n tng ca bn v v t b cuc

213 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

sng ca mnh trong hai tun. Betsy Inglesby, cm n v s ng


cm c bit ca bn, v nhng du phy. Stacy Bass, cm n bn v
con mt ngh thut v, cng vi Howie, v lng nhit tnh to ln. Cc
bn truyn cm hng cho ti. Paul Burger, cm n v li khuyn
chn chn ca anh v v ng h ti; anh xng ng c tr cng
nhiu hn. Jessica Gelson, cm n v l nh v ch ca s nghip
vit lch ca ti (v ti).
Cm n cc bn, nhng khch hng ca ti, nhng ngi lun l
ci ngun cm hng cho ti. Ti bit n v cc bn sn sng l
mt phn trong nhng cu chuyn ca ti v ti khng bao gi xem
nh lng tin ca cc bn dnh cho ti. Cm n nhng bn c trn
blog ca ti; s hin din, nhng li phn hi v email ca cc bn
gip ti tip tc. Cm n GNOWP, Bavli Yerushalmi, nh
Rosenfields v nh Bakers, v cm n gia nh ti Anthony v
Malaika, Bertie v Rachel, Robbie, Susan (tnh yu thng ca mi
ngi vn c cm nhn r), Catherine v Margaret Harrison,
Jerry v Margaret Wolfe, v c nh Weintraubs; nhng li ng vin
v ph bnh ca mi ngi np nng lng cho ti v hng dn
ti.
B m, cm n v tin tng con, yu thng con, nui dng
con v ng h con. Lun lun l nh vy.
Isabelle, Sophia v Daniel, cc con l nh sng tuyt p trong
i b. Cm n v tnh yu thng ca cc con, n ci ca cc con,
s vui v, s bun phin v thm ch c tc gin na. Cm n cc
con v lun l chnh mnh.
V Eleanor, tnh yu ca anh, anh khng th tm ra mt ngi
bn ng hnh no hon ho hn na. Cm n em v yu anh v
chnh anh trong khi vn khch l anh hon thin hn. Anh cm n

214 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m
18 Pht | Peter Bregman

Thng trong mi ngy chng ta c sng cng nhau. Em khin


anh tr nn tt p hn. Em khin vic mo him tr nn d dng.

215 | h t t p : / / w w w . t a i s a c h h a y . c o m

You might also like