Shahril Ab. Halim, [07.10.

16 15:42]
Alhamdulillah diberikan kesempatan oleh Allah SWT untuk mendegar syarahan
Syeikh Muhammad al-Hassan Waleed al-Daddu al-Shanqiti sempena International
Seminar on Contemporary Fiqh 2016 di Universiti Malaya pada 5-6 Oktober 2016.

Saya sempat mencatatkan beberapa point penting dalam dua syarahan yang
disampaikan oleh syeikh.

Keynote Address 1

Title: Dawabit Itibar al-Maqasid fi al-Shariah al- Islamiyyah

Speaker: Syeikh Muhammad al-Hassan Waleed al-Daddu al-Shanqiti

1. Antara tokoh-tokoh yang power Bahasa arab walaupun bukannya orang Arab:

- Bilal bin rabah

- Salman al farisi

- Sahabat (yang semuanya bercakap dalam Bahasa arab)

2. Marifah al-maqasid:

- Min maqasid al-Quran: al-tadabbur

(afal yatadbbarul quran)

(fatabiru ya ulil albab)

3. Tujuan faham maqasid:

- untuk tahu himah hikmah bagi sesuatu pensyariatan

4. Maqasid:

- Syari

- Mukallifin

5. Setiap perkara yang disyariatkan mesti ada maslahah dunia dan akhirat
- Contoh maslahah syari: bai salam, wa ahallallah bai wa harama riba

- Maslahah dunia dan akhirat saling berkait

6. Maslahah mukallafin:

- Berkaitan muamalat (jual beli, nikah, akad-akad)

- Berkaitan akhlak

7. Maslahah mukallafin banyak berkait dengan niat: niat belajar, niat mendengar,
niat sampaikan ilmu

8. Antara tokoh-tokoh maqasid alsyariyyah:

- Imam ghazali (antara orang pertama yang bahagi-bahagikan ilmu maqasid :

dhoruriyyah, hajiyyah, takmiliyyah)

- Izzuddin abd salam

- Imam shatibi

9. Pecahan lima maqasid syariyyah boleh dilihat dalam tiga aspek (dhoruriyyah,
hajiyyah, takmiliyyah)

10. Ilmu maqasid berkembang di zaman kita.

- Al-ibrah bil maqasid

- Qasd al-maqasid (contoh: hikmah pengharaman riba)

11. Maqasid:

- Mutlaq

- Muqayyad

12. Mujtahid hayyu (hidup) lebih baik daripada mujtahid yang mati. Antara
ulama-ulama yang banyak pandangan dalam satu-satu isu:

- Imam Ahmad
- Imam Hanifah

13. Prinsip untuk guna maqsid syariah:

(i) Bukan semua maqasid qatiyyah . Ulama usul bahaskan:

- Hikmah vs maslahah

- Sebab vs illah

(ii) Dilihat kepada: taklifi vs dhoruriy

- Itibar maqasid bid dhoruriy:

- La yutraku al-haqqu bil batil

- Wala tasublluazina.. (mafsadah azom)

- Sad az-zarai

(iii) Iltizam: dini & tanzimi. Contoh:

- Jangan solat asar sehingga sampai ke tempat tersebut. Sahabat berbeza

pendapat (iltizam dini: solat asar vs iltizam tanzimi: ikut perintah Rasul)

- Kisah aisyah & ummu sulaim

- Ayah larang pergi masjid

- Suami larang isteri dari berdakwah/sambung belajar

- Bertentangan antara arahan suami & arahan ayah

- Ma amarakum fattiba

- Maqasid la tarada an al-amru

14. Maqasid baik vs maqasid buruk.

- Hal ehwah berkaitan rukhsah: tak boleh rukhsah (solat) sekiranya kerana
berniat jahat dalam musafir

- Bidah vs maslahah mursalah

15. Q&A:

(i) Umar al-Khattab ada dua mazhab. Sahabat pun ada tersalah dalam bagi
pandangan

- Umar lihat kepada maqasid

- Antum alamu biumurikum/biumur dunyakan

(ii) Pertentangan antara perbuatan sahabat dan arahan Rasulullah

(iii) Pembahagian maqasid syariah yang pelbagai

- Susunan lihat kepada usul fiqh, qawaid fiqhiyyah

- Rodd (syubhah)

- Qiyam (nilai) vs maqasid (qiyam bukannya maqasid) Pembahagiannya bukan

pembahagian maqasid)

(iv) Imam Malik akan ruju balik pandangan-pandangannya

(v) Bermazhab satu vs berbanyak mazhab

- Mazhab = madaris. Lebih baik pegang dengan satu mazhab melainkan kita dah
power betul

- adam attabu ila rukhos

- Hiwayah vs at-taabbud

(vi) Aham toriq/wasail untuk faham maqasid syariah:

- Istiqra wa tamthil

(vii) Iltizam dini & tanzimi: bagaimana nak harmonikan antara dua iltizam ni (isu
isteri kena ikut arahan suami):

- Buka hadis Ghulam: (helah)

- Buka kisah Ibrahim: (helah)

- Perempuan yang dilarang musafir

- Kena faham fiqh awlawiyyat (mudhoiyya vs muwassa)

** Inna din yusru

------------------------------------

Day 2: 6th October 2016

Public Lecture: Syeikh Muhammad al-Hassan Waleed al-Daddu al-Shanqiti

1. Lihat kepada penghujung sesuatu perkara sebelum mula menyukainya.

Contoh:

- Kecantikan manusia --> akan jadi mayat dan tengkorak

2. Syahwat manusia

- Lebih ramai terkejar-kejar solat ray

Shahril Ab. Halim, [07.10.16 15:42]

a yang hukumnya sunat berbanding solat fardhu

- Lihat kepada orang-orang yang lebih susah daripada kita

- Hadis: apabila mati anak Adam, dia hanya akan tinggalkan tiga perkara

Riqab:

1. Riqab malaikat (Illa raqiibun atid)

2. Riqab Rasulullah

- Syahadah perlukan kepada ilmu. Tak sah syahadah kalau tak kenal Rasulullah
melalui ilmu

- ..wakazalika jaalnakum ummatan wasotan..

- ...fi kulli ummatin syahidan alihaa ula

3. Riqab mukminin
- wa kulimalu fasayarall..

-..kuntum khoira ummatan ukrijat linnas..

-..sanurim aayatina fil afaq..

5. Riqab insan ala nafsih

- ...wa tukallimu aidihim watash hadu arjulihim..

- ..yauma tasyhadu..

3. Sirat:

- Dunia

- Akhirat

4. Wasatiyyah:

- jangan ifrat dan tafrit

- jangan jadi macm jabbariyyah/qaddariyyah

- jangan jadi orang yang tinggalkan dunia secara keseluruhannya

- siyasah: jangan assume yang semua hakim tak lari daripada kesilapan & jangan
mudah-mudah kafirkan orang (tafritun)

- jangan tasub sangat dengan satu-satu mazhab

5. Ayat-ayat al-Quran ada 4 kategori dalam memahaminya:

(i) Ayat yang boleh difahami secara jelas (dengan bahasa biasa)

(ii) Ghorib lughah (kena tahu banyak mufradat --> kena Tanya orang yang dalam
takhassus)

(iii) Perlu kepada istibat (//iza kuntum ilassolah fahsilu wujuhakum)

- Ayat-ayat yang menimbulkan kemusykilan (ya..au akhiri nimin

ghoirikum..syahadatuna)

-..waimmin ahlikum yadu na ila nnar

- Perlukan kehaman ahli naql/ahli aql

- ..faiza rufikhaffussur

- ..baduhum ala badin yatasaalun (yatasaalun atau layatasaaalun)

(iv) Mutasyabihat:

- Kekal mutasyabih bersama waktu/kekal --> kekal utk taabbud

- Qaaf, alif laam min

- Syurga neraka

- Beriman dengan perkara-perkara ghaib

-..wall khaila wa bighal wal hamiir litarkabuha wa ziinah

-..wa ala Allah qaswussabil..

-..watahmilu athqaalahum..

-..walamma yatiihim tawiluh

6. Jangan taasub dengan mazhab --> perlu jadi wasatiyyah

7. ,,Walam yusyaaddin..

- Hadis: aku berpuasa dan aku makan, aku berkahwin

- Hawla binti Tutuwait: ..iklifu min..

- ..alaika haqqan. Fi..haqqan haqqa..

8. Wasatiyyah dalam akhlak:

- Wala tusrifu

- ..Wassorofa illa sorofa..

- Al bukhl: wala tajal yadaka maghlulatan

9. Q&A:

(i) Sirat:
- Sirat: manawi & jelas (fastaqissirat & ihdinassirot)

- Perlu buka kepada hadis juga untuk faham kepada sirat

- Sirat itu memang benar & memang ada (sepertimana yang Rasulullah cakap)

(ii) Tayyush silmi baina aduww

- Bukannya aduwwu, tapi goir (yang dimaksudkan oleh syeikh). Kalau ghoiri
muslim, boleh ta'ayyush. Kalau orang yang jajah Negara kita, mereka dikira
sebagai aduwwu

- Mubadaroh salbiyyah vs mubadaroh ijabiyyah. Ada 3 syarat: jangan effect

kepada orang awam (mukholafah amril am),

*nota*

1. Saya minta maaf kerana terpaksa menulis kalimah-kalimah arab dalam tulisan
rumi kerana ada masalah teknikal dengan keyboard laptop

2. Catatan ini hanya nota ringkas, bukannya nota lengkap. InsyaAllah jika
diberikan kesempatan oleh Allah, saya akan tulis kesemuanya & detailkan setiap
point.

3. Sekiranya ada point yang nampak janggal/pelik, keberangkalian yang besar

atas kesilapan saya dalam mencatatnya atau kesialpan saya dalam mendengar
syarahan syeikh.

Semoga bermanfaat. Wallahua'lam.