TRNG I HC S PHM NNG

KHOA TM L- GIO DC
----------------------

TS. HUNH TH THU HNG - CN.L TH HNG - CN.TRN TH HO

GIO DC HO NHP CHO

TR KHUYT TT TIU HC

Nng - 2008

-1-
 MC LC

I. cng chi tit

II. cng bi ging
Chng 1 Gio dc ho nhp cho tr khuyt tt
1. Khi nim v gio dc ho nhp..................................................................................... 3
2. Bn cht ca gio dc ho nhp...................................................................................... 3
3. Tnh tt yu ca gio dc ho nhp ................................................................................ 4
4. Nhng mt tch cc ca gio dc ho nhp.................................................................... 7
5. Qui trnh gio dc ho nhp............................................................................................ 10
Chng 2 Dy hc ho nhp cho tr khuyt tt
1. Nhng nguyn tc c bn ca dy hc ho nhp............................................................ 21
2. iu chnh chng trnh dy hc ph hp vi kh nng v nhu cu ca tr khuyt tt. 21
3. Hc hp tc nhm trong dy hc ho nhp .................................................................... 28
4. Thit k v tin hnh bi hc ho nhp c hiu qu ....................................................... 31
Chng 3 H tr gio dc ho nhp
1. Nhm bn b................................................................................................................... 40
2. Nhm h tr cng ng .................................................................................................. 42
3. Qun l gio dc ho nhp trong nh trng ................................................................. 51
Chng 4 Gio dc ho nhp cho tr khim th
1. Phng tin dy hc cho hc sinh khim th .................................................................. 53
2. Phng php v phng tin dy hc c th cc phn mn trong chng trnh
tiu hc............................................................................................................................... 53
Chng5 Gio dc ho nhp cho tr chm pht trin tr tu
1. K thut dy hc cho tr CPTTT ................................................................................... 59
2. nh gi kt qu gio dc tr CPTTT ............................................................................ 65
Chng 6 Gio dc ho nhp cho tr khim thnh
1. Giao tip ca tr khim thnh.......................................................................................... 67
2. Hng dn tr khim thnh lnh hi khi nim............................................................... 71
III. Ti liu tham kho

-2-
I. CNG CHI TIT HC PHN
1. Tn hc phn: GIO DC HO NHP CHO TR KHUYT TT TIU HC
2. S tn ch: 3
3. Trnh : cho sinh vin nm th 4
4. Phn b thi gian
- L thuyt: 30
- Tho lun, xemina: 6
- Bi tp thc hnh trn lp: 9
5. iu kin tin quyt:
SV hc xong cc hc phn:
- Gio dc hc tiu hc
- Nhp mn Gio dc c bit
- i cng gio dc tr khim th
- i cng gio dc tr khim thnh
- i cng gio dc tr chm pht trin tr tu
6. Mc tiu ca hc phn
- SV trnh by c cc khi nim lin quan n hc phn: gio dc ho nhp, tr
khim th, tr khim thnh,
- SV m t c c im kh nng v nhu cu ca tng loi tr: tr khim th, tr
khim thnh, tr chm pht trin tr tu.
- SV hiu s tn ti tt yu ca tr khuyt tt v trch nhim ca cng ng trong vic
thc hin gio dc ho nhp cho tr khuyt tt.
- SV hiu cc phng thc chm sc gio dc tr khuyt tt v tnh u vit ca gio
dc ho nhp.
- SV bit c quy trnh gio dc ho nhp bao gm 4 bc: pht hin nng lc, nhu
cu ca tr khuyt tt; xy dng mc tiu v lp k hoch gio dc cho tr khuyt tt, thc
hin v nh gi kt qu gio dc.
- SV hnh thnh k nng dy hc ho nhp, gm: thit k bi hc ho nhp c hiu qu
vn dng quan im dy hc theo phng php hng trng tm vo ngi hc, dy hc
da vo th mnh ca hc sinh vo dy ho nhp (c bit ch trng n c im tng
loi khuyt tt nhm hnh thnh cc k nng c th).
- SV gii thch c s khc bit khi tin hnh gio dc ho nhp cho tng loi tr:
gio dc ho nhp cho tr khim th, gio dc ho nhp cho tr khim thnh, gio dc ho
nhp cho tr chm pht trin tr tu.
- SV hnh thnh c nhm bn b gip tr khuyt tt, xy dng nhm h tr cng
ng, qun l trng lp ho nhp.
7. M t vn tt ni dung hc phn
Cung cp cho sinh vin nhng kin thc c bn v gio dc ha nhp cho tr
khuyt tt: khi nim v gio dc ha nhp, bn cht ca gio dc ha nhp, tnh tt yu
ca gio dc ha nhp,cch tin hnh gio dc ha nhp tiu hc, nhng nguyn tc c
bn ca vic dy hc ho nhp v phi hp cc lc lng h tr trong gio dc ha nhp
cho tr khuyt tt ni chung. ng thi, hc phn hnh thnh cho sinh vin k nng dy hc
ho nhp ph hp vi c im khuyt tt ca tng loi tr (bao gm tr khim th, tr
khim thnh, tr chm pht trin tr tu).
8. Nhim v ca sinh vin:
- D lp: Sinh vin i s gi l thuyt v thc hnh theo qui nh, chun b cc bi
c theo yu cu ca ging vin.
- T hc: SV t hc c hiu qu nhng ni dung GV yu cu, c bi bo co kt qu
np li cho GV.
- Tho lun: Tham gia tho lun nhm, ng gp kin, trnh by c kt qu tho
lun ca nhm.
9. Ti liu hc tp:

-1-
1. L Vn Tc (ch bin)(2006), Gio dc ho nhp tr khuyt tt bc tiu hc, NXB Lao
ng x hi.
2. (2006), Gio dc ho nhp tr khuyt tt tiu hc, Ti liu bi dng gio vin tiu
hc, NXB Gio dc.
3. Trung tt hc, (2000), Dy hc ho nhp cho tr khuyt tt, NXB chnh tr Quc gia.
4. B Gio dc v o to, (2000), K nng dy ho nhp tr khuyt tt, D n lp linh
hot, HN.
10. Tiu chun nh gi sinh vin:
- D lp: 80% thi lng yu cu
- Thc hnh: 100% thi lng yu cu
- Bn thu hoch: vit 01 bi thu hoch sau khi i thc t.
- Tho lun: Tham gia tho lun nhm, ng gp kin, phn hi, nhn xt kin
ca cc bn, trnh by c kt qu tho lun ca nhm.
- Thuyt trnh: thuyt trnh c quan im ca mnh trong cc nhm tho lun,
phn hi kin cc bn v bo v kin c nhn mnh.
- Thi gia hc k: Bi kim tra hc k l bo co kt qu bo co theo nhm v
im bi thu hoch.
- Thi cui hc k: Thi vit.
11. Thang im:
STT Ni dung nh gi Trng s
1 Bo co bi thc hnh 0,2
2 Kim tra gia mn/ tiu lun 0,2
3 Thi kt mn 0,6
12. Ni dung chi tit hc phn
Chng 1 GIO DC HO NHP CHO TR KHUYT TT
1. Khi nim v gio dc ho nhp
2. Bn cht ca gio dc ho nhp
3. Tnh tt yu ca gio dc ho nhp
4. Nhng mt tch cc ca gio dc ho nhp
5. Qui trnh gio dc ho nhp
Chng 2 DY HC HO NHP CHO TR KHUYT TT
1. Nhng nguyn tc c bn ca dy hc ho nhp
2. iu chnh chng trnh dy hc ph hp vi kh nng v nhu cu ca tr khuyt tt
3. Hc hp tc nhm trong dy hc ho nhp
4. Thit k v tin hnh bi hc ho nhp c hiu qu
Chng 3 H TR GIO DC HO NHP
1. Nhm bn b
2. Nhm h tr cng ng
3. Qun l gio dc ho nhp trong nh trng
Chng 4 GIO DC HO NHP CHO TR KHIM TH
1. Phng tin dy hc cho hc sinh khim th
2. Phng php v phng tin dy hc c th cc phn mn trong chng trnh tiu hc
Chng 3 GIO DC HO NHP CHO TR CPTTT
1. K thut dy hc cho tr CPTTT
2. nh gi kt qu gio dc tr CPTTT
Chng 6 GIO DC HO NHP CHO TR KHIM THNH
1. Giao tip ca tr khim thnh
2. Hng dn tr khim thnh lnh hi khi nim

-2-
 Chng 1
GIO DC HO NHP TR KHUYT TT
1. Khi nim v gio dc ho nhp
Gio dc ho nhp l phng thc gio dc trong tr khuyt tt cng hc vi
tr em bnh thng trong trng ph thng ngay ti ni tr sinh sng.
Thut ng gio dc ho nhp c xut pht t Canada v c hiu l nhng tr
ngoi l c ho nhp, qui thuc vo trng ho nhp. Gio dc ho nhp l phng thc
gio dc mi tr em, trong c tr khuyt tt, trong lp hc bnh thng ca trng ph
thng. Gio dc ho nhp l "H tr mi hc sinh, trong c tr khuyt tt, c hi bnh
ng tip nhn dch v gio dc vi nhng h tr cn thit trong lp hc ph hp ti
trng ph thng ni tr sinh sng nhm chun b tr thnh nhng thnh vin y ca
x hi. Ho nhp khng c ngha l "xp ch" cho tr khuyt tt trong trng lp ph
thng v khng phi tt c mi tr u t trnh hon ton nh nhau trong mc tiu gio
dc. Gio dc ho nhp i hi s h tr cn thit mi hc sinh pht trin ht kh nng
ca mnh. S h tr cn thit c th hin trong vic iu chnh chng trnh, cc
dng dy hc, dng c h tr c bit, cc k nng ging dy c th, Cc gio vin v
nhn vin nh trng cn thm nhun t tng ho nhp tr khuyt tt c ph thuc
ln nhau, c chp nhn, c c gi tr, c h tr ca bn b Trng ho nhp l
"T chc gii quyt vn a dng nhm ch trng n vic hc ca mi tr. Mi gio
vin, cn b v nhn vin nh trng cam kt lm vic cng nhau to ra v duy tr mi
trng m m c hiu qu cho vic hc tp. Trch nhim cho mi tr c chia s"
Gio dc ho nhp da trn quan im x hi trong vic nhn nhn nh gi ng tr
khuyt tt. Nguyn nhn gy ra khuyt tt khng phi ch do khim khuyt ca bn thn c
th m cn l mi trng x hi. Mi trng x hi ng vai tr quan trng trong s pht
trin ca tr khuyt tt. Tr khuyt tt v vn ng (nh lit) s l mt kh nng nu khng
c cc phng tin i li, khng c tham gia vo hot ng x hi v s tr thnh tn
ph nu khng ai chm sc gip . Nhng cng tr , nu c h tr, c phng tin i
li v x hi c nhng c s vt cht thch ng khng to ra cc kh khn (nh c cc
ng ln xung d dng cho xe y) v cng c tham gia vo cc hot ng, tr s
c bnh ng v pht trin nh mi tr khc.
Gio dc ho nhp da trn quan im tch cc v tr khuyt tt. Mi tr khuyt tt
u c nhng nng lc nht nh, chnh t s nh gi m tr khuyt tt c coi l ch
th ch khng phi l i tng th ng trong qu trnh tip nhn cc tc ng gio dc.
T ngi ta tp trung quan tm, tm kim nhng ci m tr khuyt tt c th lm c.
Cc em s lm tt nhng vic ph hp vi nhu cu v nng lc ca mnh. Trong gio dc,
gia nh, cng ng, x hi cn to ra s hp tc v ho nhp vi cc em trong mi hot
ng. V th cc em phi c hc ngay trng hc gn nht, ni cc em sinh ra v ln
ln. Cc em lun lun c gn gi gia nh, lun c si m bng tnh yu ca cha,
m, anh, ch mnh v c c cng ng m bc, gip . Tr khuyt tt s c hc
cng mt chng trnh, cng lp, cng trng vi cc bn hc sinh bnh thng. Cng nh
mi hc sinh khc, hc sinh khuyt tt l trung tm ca qu trnh gio dc. Cc em c
tham gia y , v bnh ng mi cng vic trong nh trng v cng ng thc hin
l tng "trng hc cho mi tr em, trong mt x hi cho mi ngi". Chnh l tng
to cho tr khuyt tt nim tin, lng t trng, ch vn ln t n mc cao nht m
nng lc ca mnh cho php. l gio dc ho nhp.
2. Bn cht ca gio dc ho nhp
Mi tr em u c hc trong mi trng gio dc, m trong tr c iu kin v
c c hi lnh hi nhng tri thc mi theo nhu cu v kh nng ca mnh. c mt
mi trng hc tp nh vy cho mi tr em, gio dc ho nhp cn cp n nhng ni
dung c bn sau y trong dy v hc:
- Tr c hc theo mt chng trnh ph thng

-3-
 - Tu theo nng lc v nhu cu ca tng tr m gio vin c trch nhim iu chnh
ni dung cho ph hp
- i mi phng php dy v hc, c bit gio vin cn bit cch iu chnh v la
chn nhng hot ng hc tp sao cho mi tr u c nhng iu kin thun li v c
hi lnh hi kin thc mi
- Mi trng gio dc ph hp cho mi i tng.
Porter (1995) xut cc yu t ca gio dc ho nhp nh sau:
Hc sinh khuyt tt c hc trng thuc khu vc sinh sng.
Hc sinh khuyt tt, vi t l hp l, c b tr vo lp hc ph hp la tui.
Cung cp cc dch v v gip HS ngay trong trng ho nhp.
Mi hc sinh u l thnh vin ca tp th. Bn b cng la gip ln nhau.
nh gi cao tnh a dng ca hc sinh.
iu chnh chng trnh ph thng cho ph hp vi nng lc nhn thc ca hc sinh.
Phng php dy hc a dng da vo im mnh ca hc sinh. Hc sinh vi nhng kh
nng khc nhau c hc theo nhm.
Gio vin ph thng v chuyn bit cng chia s trch nhim gio dc mi i tng hc
sinh.
Ch trng c lnh hi tri thc v k nng x hi.1
3. Tnh tt yu ca gio dc ha nhp
Gio dc ho nhp l mt xu th, l mt s tt yu ca thi i. Ti Hi ngh v
gio dc cho tr khuyt tt ti Agra, n (3/1998) do UNESCO t chc khng nh xu
hng: Gio dc ho nhp cho mi tr em. Nhng ni dung sau y s l gii ti sao phi
tin hnh gio dc ho nhp cho mi tr em, trong c tr khuyt tt.
3.1. p ng mc tiu gio dc
UNESCO ra 4 mc tiu o to con ngi nh sau: Hc lm ngi; Hc
bit; Hc lm; Hc cng chung sng
V thc cht, cc mc tiu trn c nhiu im trng vi mc tiu gio dc cc
thnh vin trong cng ng ca ngi da a ra cch y hng nghn nm. Theo
quan im ca h, mi ngi mun tn ti c trong cng ng cn phi phn u t
c ng u 4 phm cht sau y:
qung i

Qui thuc, c
c lp chp nhn

Trong gio dc ho nhp c bn phm cht trn u c th hin trong mc tiu

gio dc cho mi tr. Xem xt tngThng t
ni dung.
a) Tnh quy thuc
C bn b v gi mi quan h tt vi bn. c chung sng v cng lm vic vi
ngi khc trong cng ng. c l thnh vin ca gia nh, cng ng. Cc em c
cho n v u c tn trng nh nhau. Mi ngi phi bit sng ho nhp, hp tc vi
nhau trong mt tp th v c nh hng n nhau mt cch tch cc.

1
Porter (1995) Gio dc ha nhp, gio dc chuyn bit

-4-
 b) Thng t kin thc, k nng
Thnh t v c kh nng tt trong mt hoc mt vi lnh vc. c pht trin ton
din. C t duy linh hot v nng lc gii quyt cc vn . C ng c ng n. C tri
thc vn ho v c kh nng lm ch k thut. c tip tc hc tp v c kh nng cao
trong lnh vc quan tm.
Tr phi c tip thu nhng tri thc, k nng c bn, cn thit ph hp vi nhu
cu v nng lc ca mi em. Mi a tr c nhng kh nng khc nhau trong cc lnh vc
khc nhau. Khi c kin thc v k nng, cc em phi c thi ng, ng x mt cch
linh hot trc mi vn t ra.
c) Tnh c lp
Mi em u c c hi chn ngh v tin, yu cng vic chn. C trch nhim c
nhn cao, chu trch nhim v hnh ng v quyt nh ca mnh. c c lp trong mi
lnh vc.
Lm th no tr t c mc tiu? Lun lun dy tr c lng t trng, t tin, t
hc hi, bit chp nhn, tip nhn thng tin pht trin. C c lp t ch mi c sng
to. Nhng iu ny rt cn cho cuc sng lao ng, hi nhp cng ng trong tng lai
khi tr trng thnh .
d) Tnh qung i
c ng gp cho gia nh v x hi. C lng nhit tnh.Yu thng, chm sc,
gip ngi khc.
Tr c hc tp, c s gip ca mi ngi trong qu trnh tip nhn thng
tin, lnh hi tri thc rn luyn k nng v tin n trnh lm vic c lp, sng to. Lc
ny tr phi th hin gi tr ca mnh bng s cng hin cho x hi. y l mc tiu rt
quan trng. Mc tiu ny nh hng gi tr ca mi ngi trc nhng vn ca cuc
sng, thc tin t ra. Trong cuc sng, s gip ln nhau l tt yu. Mi ngi nhn
c s gip lc ny v phi gip ngi khc khi cn.
3.2. Thay i quan im gio dc
Chng ta bit rng gio dc trong nh trng l o to ra nhng con ngi, c k
nng, thi v thin hng cn cho x hi.
Trc y ngi ta quyt nh rng cn phi phn loi tr em cng t m cng
tt. Bng thang o tr lc cho bit ch s tr tu IQ, tr em c chn on c th
pht hin ra cc ti nng sm. Nhng tr em sau khi c phn loi cn c dy theo
mt chng trnh ring, theo mt phng php ring. Ngi ta cho rng cch o to ny
s c hiu qu hn. Thc t ch ra rng tr em c hc kiu ny khng pht trin
ht cc kh nng ca mnh, thm ch c th pht trin lch lc.
Xu th gio dc a trnh , a phng php v pht huy tnh c lp hc tp hay s
tham gia tch cc ca hc sinh tr nn ph bin. Hin nay Vit nam ang thc hin
chng trnh tiu hc mi, trong ch trng i mi phng php dy hc theo hng
pht huy tnh tch cc ca hc sinh. Phng php dy hc tp trung vo hot ng ca
ngi hc tr nn ngy cng ph bin v mang li hiu qu cho nhiu tr em.
3.3. Tnh hiu qu
c gio dc trong mi trng ho nhp, tr c nhng dng kh khn khc nhau
u c th tin b hn, cc tim nng ca tr c khi dy v pht trin tt hn so vi
cch gio dc trong mi trng khc. Thc t hn 10 nm tin hnh gio dc ho nhp
Vit Nam v kinh nghim gio dc trn th gii cho thy tnh hiu qu i vi cc i
tng tr khuyt tt khc nhau nh sau:
Tr chm pht trin tr tu: Thng qua giao lu vi bn b, tr xo b mc cm, t ti,
k nng giao tip ca tr pht trin nhanh, pht trin tnh c lp trong sinh hot v tr hc
c nhiu hn
Tr khim th: Do c hc gn nh nn tr khim th bt kh khn trong vic i li,
tr c nhiu bn b, hi nhp d dng, c c hi tm vic lm sau khi tt nghip.

-5-
 Tr khim thnh: Thng qua quan h vi bn b tr hc cch giao tip, c nhiu c
hi pht trin kh nng ca mnh, t duy ca tr c pht trin tt hn qua hc tp v
sinh hot
Tr kh khn vn ng: c hc tp c th pht trin ti nng, c bn b gip
, xo b dn s l thuc vo ngi khc.
3.4. C s php l
Vn bnh ng trong c hi hc tp v nhiu quyn khc c nu trong
Cng c Quc t v quyn tr em (iu 18, 23), trong Cng c v gio dc cho mi
ngi v gn y nht, trong Tuyn ngn v gio dc c bit Salamanca (Ty Ban Nha,
1994): Gio dc l quyn ca con ngi v nhng ngi khuyt tt cng c quyn c
hc trong cc trng ph thng v cc trng phi c thay i tt c tr em u
c hc.
Tuyn ngn v quyn con ngi ca Lin hp quc c b sung bi tuyn ngn
v quyn ca nhng ngi tn tt trong nu: "Nhng ngi tn tt phi c quyn
c tn trng phm gi. Nhng ngi tn tt d h c ngun gc g, bn cht ra sao v s
bt li do bnh tt gy ra nh th no cng u c quyn bnh ng nh mi ngi khc".
Khi nim bnh ng c lm sng r. Nhng nguyn tc v quyn bnh ng i vi
ngi tn tt (khng c s m ch n tt nguyn c th) l nhng nhu cu ca mi ngi
v ca mi c nhn trong x hi u c tm quan trng nh nhau. "Nhng nhu cu cn
c tn trng v p ng nhm m bo cho mi c nhn u c c hi pht trin
tham gia mt cch bnh ng vo cng vic trong x hi ".
Nm 1983, 120 Quc gia thnh vin ca Lin hp quc chp nhn nhng nguyn
tc c bn v quyn ca ngi tn tt. c bit l quyn c gio dc. Vn gio dc tr
khuyt tt c thc hin trong h thng nh trng chung. Nhng lut php lin quan n
nn gio dc bt buc s bao gm tt c mi tr em thuc mi dng khuyt tt, k c nhng em
b khuyt tt nng.
Vn c m rng trong tuyn ngn th gii v gio dc cho mi ngi
(1990). Tuyn ngn khuyn ngh cc quc gia phi quan tm n nhu cu gio dc c
bit ca tr em khuyt tt v to iu kin bnh ng trong gio dc cho mi tr khuyt tt
nh l mt b phn thit yu ca h thng gio dc quc dn.
Cng c ca Lin hp quc v quyn tr em mt ln na nhn mnh n cc
quyn c bn ca tr khuyt tt. Khi nim v quyn tr em c lm sng t trn nguyn
tc c bn ca cc quyn tr em l x hi c trch nhim p nhng nhu cu c bn ca tr
em v cung cp cc dch v, s gip cn thit cho s pht trin ca mi cc nhn v mi
mt, nhn cch, nng lc, ti nng ...
(Biu th nh s sau)
Nhng li ch tt
nht ca tr em

Khng phn bit Quyn c

i x tham gia
Trong lut ph cp gio dc, Lut Chm sc v bo v tr em, Lut Chm sc sc
kho ban u; Lut Gio dc, Php lnh v ngi tn tt... cng u c cp n vn
tr khuyt tt c c quyn nh mi tr em v Nh nc phi to mi iu kin, u tin
thc hin cc quyn .
3.5. p ng c gia tng s lng tr khuyt tt
S gia tng dn s ko theo s tr khuyt tt ngy cng tng. Theo s liu ca T
chc Y t th gii, khi nn vn minh nhn loi cng pht trin, th t l tr khuyt tt cng
tng. Cng theo T chc ny, hin ti t l ngi khuyt tt trn th gii l 8-10% dn s,
con s ny s tng ln 12-15% vo nm 2020.
-6-
3.6. Tnh kinh t
M hnh gio dc ha nhp tr khuyt tt l m hnh c hiu qu kinh t nht:
- Chi ph tn km
- Nhiu tr khuyt tt c i hc
Nh ta bit, kinh ph gio dc cho mt tr khuyt tt bao gm cc chi ph cho hc
sinh, o to gio vin, c s vt cht, trang thit b dy v hc,... Theo s liu tng hp t
cc c s, chi ph cho mt tr khim thnh trong mt nm ni tr - khong 5 triu, trng
bn tr - khong 2,5 triu trong cha tnh o to gio vin v my tr thnh. Chi ph
cho c s vt cht ban u cng l iu cn cp; Xy dng c s vt cht ca cho cc
trng, trung tm cng rt cao.
Tuy nhin, gio dc ho nhp khng ch gii quyt vn ngn sch, m vn
c bn l lm th no tr c hng li nhiu nht.
Cng cn trnh t tng cho rng gio dc ho nhp l t tn km hn nhiu so vi
gio dc chuyn bit, nn khng cn chi ph nhiu. Trn thc t ti nhiu nc, gio dc
ho nhp nhiu khi cn c ngun kinh ph khng km gio dc chuyn bit nh Niu Diln.
Cn bang Tchdat Hoa K do chi ph cho tr khuyt tt trong lp ho nhp ch bng 1/10
so vi trng chuyn bit nn h qu l nh trng khng mun nhn tr khuyt tt v t
l hc sinh hc ho nhp l 5% trong tng s tr khuyt tt, so vi cc bang khc l 53%.
4. Nhng mt tch cc ca gio dc ha nhp tr khuyt tt
Gio dc ho nhp l m hnh gio dc tr khuyt tt c hiu qu
Trong gio dc ho nhp, tr khuyt tt c hc mi trng bnh thng, hc
trng gn nh nht. iu ny to cho cc em khng b tch bit vi b, m, anh, ch trong
gia nh. Cc em lun gn gi vi bn b, ngi thn, ngi quen lng, x. Sng trong
mi trng nh vy cc em s yn tm hn. Nhng xc ng, vui, bun, trong tnh cm
din ra tr mt cch bnh thng. Do tm l n nh, pht trin cn i, hi ho nh
nhng tr em khc, trong iu kin cc em s yn tm phn u, hc tp v pht trin.
Cc em c hc cng mt chng trnh vi cc bn bnh thng khc. Chng
trnh v phng php y s c iu chnh, i mi cho ph hp vi nhu cu, nng lc
ca cc em. Dy hc nh vy s a n hiu qu cao, cc em s pht trin ht kh nng
ca mnh.
Gio dc ho nhp coi trng s cn i gia kin thc v k nng x hi. Mi trng
gio dc thay i, cc em c t do giao lu, gip ln nhau lm cho cc em pht trin
ton din hn v thch ng tt hn vi mi trng x hi
Gio dc ho nhp s to ra c hi, mi trng cc lc lng tham gia gio dc
c iu kin hp tc vi nhau v mc tiu chung. y cng l mi trng m mi ngi
trong cng ng c dp tip cn vi tr khuyt tt nhiu hn, thy r hn nhng nhu cu,
tim nng ca cc em, nhng mt mnh, kh khn ca cc em, t thy cn phi lm
nhng g h tr cc em nhiu hn. Cng c nhiu ngi hiu cc em, gip cc em,
chc chn cc em s c s pht trin tt hn.
Gio dc ho nhp l m hnh hon thin nht trong cc m hnh gio dc tr
khuyt tt
Gio dc ho nhp c c s l lun vng chc v nh gi con ngi, v mi quan
h gia c nhn vi cng ng v cc gii php thch hp trong t chc cng nh trong
tin hnh gio dc.
Gio dc ho nhp tr khuyt tt c p dng nhng l lun dy hc hin i - ly
ngi hc l trung tm. Chng trnh c iu chnh, phng php c i mi thch
hp cho mi hc sinh.
Gio dc ho nhp l m hnh gio dc kinh t nht, mang tnh nhn vn nht. M
hnh ny lm cho mi tr em i hc u vui, u thy r trch nhim ca mnh. N cng
lm cho ngi ln gn gi nhau hn, c c hi hp tc vi nhau v s nghip gio dc tr
khuyt tt.

-7-
 S khc bit gia cc m hnh gio dc
UNICEF v UNESCO gii thiu bng tng hp khi qut s khc nhau gia cc
hnh thc gio dc trong 11 tiu ch so snh nh sau:

Chuyn bit Hi nhp Ho nhp

Tr c bit c a ti cng gn "bnh a tr tn ti nh chnh
thng" cng tt bn thn n
Trng hc Chuyn bit La chn trng "ph Trng hc ngay ti ni tr
thng" sng
Chng trnh, c bit Mn hc lm trung tm Ly tr lm trung tm
phng php
Gio vin Chuyn bit GV ch nhim, gio vin Gio vin ch nhim
chuyn bit, chuyn gia ca
cc lnh vc lin quan
Hiu qu ging Chuyn bit Khng thay i; ch c kh C kh nng gip mi tr
dy ca gio vin cho nhm tr nng dy tr "lnh " trong qu trnh hc
cng dng tt
S t tin tr Thp, cm gic C cm gicb cch bit Cm gic t tin v bn thn
mnh b khc
bit
Mi trng Gn nh b Khng thay i Gii hn thp nht, m
tch bit, t rng ngang bng vi nhng
chi tr khc
Ngn sch Rt cao t hn Hu ht u c hiu qu
Tnh bn vng Khng bn Khng chng minh c l Hon ton bn vng
vng bn vng
C hi tham gia rt hn ch Mt phn Bnh ng nh mi tr
Quyn hc tp ca i tng ca c tha nhn l c quyn Thc t v cp thit c
tr em t thin nhng khng trit thc thi hon ton bnh
ng

-8-
 Gio dc hi nhp ( INTEGRATED EDUCATION )

Khng p ng,
khng hc c

Cn gio vin chuyn C nhu cu

bit c bit

a tr Cn thit b
Cn mi trng c
c bit c bit
vn

Khc bit vi Khng theo

nhng tr khc kp cc bn

Khng th
ti trng

-9-
 Gio dc ho nhp (INCLUSIVE EDUCATION )

Thi ca gio
vin

Gio vin c o Chng trnh,

to c cht lng phng php cha
thp ph hp

Mi trng
Mi trng cha gio dc Thiu trang thit b
chp nhn c vn dy hc

Ph huynh cha Nhiu hc sinh b

tham gia vo gio li lp v b hc
dc

Gio vin v nh
trng khng ng h

5. Qui trnh gio dc ha nhp tr khuyt tt

Gio dc ha nhp c theo qui trnh kp kn gm bn bc. Trong qu trnh gio
dc, c th s dng nhiu vng qui trnh. Mi vng c nhng mc tiu trng tm v cc
hot ng c th nhm t mc tiu . Bn bc ca qui trnh c th hin di .
5.1. Tm hiu nhu cu v nng lc ca tr khuyt tt
Khi nim chung v nhu cu
Trong cuc sng hng ngy ca con ngi, xu hng c biu hin ra bn ngoi
qua nhu cu, hng th, l tng, nim tin. Nhu cu l s i hi c nhn v nhng ci cn
thit sinh sng v pht trin. Nhu cu no c con ngi nhn thc mt cch y
su sc, c nh hng n s tn ti v pht trin ca mnh (khng th thiu c) th nhu
cu tr thnh ng c. Khng c nhu cu th khng c hot ng.
Phn loi nhu cu
Nhu cu vt cht: gn lin s tn ti ca c th nh n mc, nh .v.v..
Nhu cu tinh thn: Gn lin vi vn minh nhn loi. Th d nh ngh thut, khoa
hc, hc tp.
Bc thang v nhu cu cn bn ca con ngi
Nhng nhu cu cn bn ca con ngi c th c miu t bng Bc thang nhu cu
cn bn ca con ngi" ca nh tm l hc ngi M Abraham Maslow.

- 10 -
 Nhu cu pht T nhn thc c ht kh nng
trin nhn cch ca mnh ng gp cho x hi
c tn trng v s T trng v c ngi khc tn
quan tm ca x hi trng
Nhu cu x hi (yu thng, Nhu cu c tr thnh mt thnh
m bc, gn b) vin ca cng ng
Nhu cu v an ton Nhu cu thit yu che ch nh
qun o, nh
Nhu cu v vt cht tn ti Nhu cu thit yu cho con ngi
sng: thc n, khng kh, ng

D sng u, mi c nhn u c mt s nhu cu c bn nh nhau. Tuy nhin

nhng nhu cu khng thng xuyn c p ng vi cng mc . Cc nhu cu khc
nhau khng th xem xt mt cch bit lp. Khng ai c th t mnh p ng c ton b
cc nhu cu . N ch c th thc hin c trong mt cng ng vi s gip ca
nhng ngi khc.
Nhng nhu cu sinh l, thn th
Mi con ngi u phi m bo duy tr s sng bng nhng nhu cu ti thiu nh:
lng thc, thc phm n, c nc ung v c dng kh th. Nu nh nhng
nhu cu ny khng c p ng th ngi ta khng th ngh n cc nhu cu khc.
Nhu cu an ton
An ton y c th nhn nhn theo 2 dng: Tinh thn v vt cht.
Nhu cu an ton c th hin ngay t khi a tr mi lt lng c duy tr v tn
ti trong sut i ngi. iu c th l gii ti sao tr em t lc sinh ra n tui trng
thnh vn lun lun cn c ngi thn bn cnh. Khi c lp cng tht v cng kh khn
ngi ta lm vic c hiu qu, nu nh h sng trong s s hi hoc bt n nh. Khi
ngi ta s, iu quan trng nht i vi h l c c- mt mi trng an ton.
V mt vt cht, con ngi c nhu cu v an ton, trnh cc ri ro, tai nn lm tn
thng n thn th.
Nhu cu x hi, tnh cm
Mt trong nhng im quan trong nht i vi con ngi l cn c yu thng.
Ch mt s t ngi cm thy vui vi cuc sng c n khng cn giao tip vi ngi
khc. Ngi ta c cm gic rng h l mt phn ca mt gia nh. H cn c bn v c
yu thng. C ngi nhu cu yu thng v kt bn ln hn so vi ngi khc.
Nhu cu t trng v c ngi khc tn trng
Lng t trng hay l lng t tn l cm gic v gi tr v s c ch ca c nhn
mnh. yu thng ngi khc, ngi ta trc ht phi bit yu thng chnh bn thn
mnh,... Ngi ta kh m quan tm ti hay gip ngi khc khi m h khng vui v
cuc sng ca chnh bn thn h.
T bit c kh nng ca mnh
Mi ngi t t ra nhng mc ch sng cho mnh v c gng t c chng.
Nhng mc ch ny c th rt khc nhau mi c nhn v n ph thuc vo kh nng,
vo tinh thn hay th cht v cc mi quan tm mi c nhn. N cng thay i theo tim
nng, c hi v mi trng thc t ca mi c nhn.

- 11 -
 Nhng nhu cu c th ca tr khuyt tt.

Nhu cu ca tr em Nhu cu ca tr khuyt tt cn c p ng

1. Nhu cu v th cht: * Mt tr em b h hm ch hoc b bi no thng gp kh
thc n, ni , nc ung, khn khi nut thc n, c th cn c gip c bit khi n
m ung.
2. S an ton (m bo) * Mt em b chng ng kinh, phong hoc ln cn co git c
chc chn. S n nh quan pht m khi ni, c th cn c thuc kim sot cc cn
chc chn khng h s hi ng kinh, co git v ngn nga chn thng.
3. S thng yu v gn * Mt s tr khuyt tt c th khng c gia nh chp nhn v
b (s hu): Bn b, gia thng yu nh nhng tr em bi v c th do quan nim sai lm
nh, v chng v s sinh ra mt a tr tt nguyn trong cuc i
4. Lng t trng Nhng * Thi ca gia nh v hng xm c th gip hoc lm em
iu t c trong hc chm tin. iu quan trng l phi thy c nng lc ca tr,
tp, c tn trng nh gi c ci m tr c th ng gp, nh gi c vai tr
ca tr trong gia nh hn l nhn em nh mt mt gnh nng,
t lng thng hi.
5. Qu trnh pht trin c * Tr khuyt tt cn c i hc, v nh trng l mi trng
nhn, s hon thin, tnh GDHN tt nht, ni c nhiu iu kin cn thit tr c th
sng to pht trin. Mt s tr khuyt tt c th cn c nhng thit b hay
phng tin di chuyn c bit c th n trng. Nu chm
sc bo v qu ng v nh gi thp ... s nh hng n lng
t trng v s tin b tr khuyt tt .

Nng lc ca tr khuyt tt
Khi nim.
Nng lc l nhng c im c nhn p ng c cc i hi ca mt hot ng
nht nh no v l iu kin t c kt qu cho hnh ng no . Bt c hot
ng no cng i hi con ngi mt loi nng lc v cc nng lc lin quan vi
nhau.
Thuyt a nng lc (thng minh)
Theo quan im ca Gardner th trong bn thn mi con ngi c rt nhiu kh
nng trong c nhng kh nng m chng ta cha bao gi s dng hoc t s dng. ng
cho rng ai cng c nng lc nht nh v cc nng lc pht trin cc mc khc
nhau. ng xut 8 dng nng lc sau:
1. Nng lc giao tip/ Ngn ng: Hc c nhanh, t vng (Dng t ng chun xc,
linh hot), ngn ng chnh thc pht trin nhanh, ghi chp nht k, cch vit sng to, bit
lm th ca, tranh lun bng li lu lot, c tnh thuyt phc, ng khu nhanh, dng nhng
cu ni hi hc, k chuyn hp dn.
2. Nng lc t duy logic v ton hc: Hiu nhanh nhng k hiu tru tng/ cng
thc, bit vch dn , v biu bng hnh v, nh cc ch s, tnh ton nhanh, hiu m
s, nm bt nhng mi quan h bt buc nhanh, hiu v hay s dng tam on lun, gii
quyt vn logc, sng tc cc tr chi in hnh.
3. Nng lc tng tng (Hnh nh/ hi ho/ khng gian): Kh nng hnh tng,
tng tng sng ng, th hin bng biu mu, trnh by cc mu v/ mu thit k, v
tranh v cm nhn tranh, tr tng tng trong u phong ph, nhp vai nhanh.
4. Nng lc m nhc: Bit cm th m nhc, Bit nghe nhc

- 12 -
 5. Nng lc ni tm: Phng php phn nh ni tm, K nng nhn thc, Bit cch
suy ngm, hiu din bin tm l, t khm ph bn thn, bit cch suy lun, kh nng tp
trung t duy, phng php suy lun mang tnh logic cao.
6. Nng lc quan h tng tc, quan h x hi: a ra s phn hi ph hp, nhn
bit cm gic ca ngi khc, chin lc hc nhm, bit giao tip c nhn, bit phn chia
lao ng trong qu trnh hot ng, c k nng hp tctrong hot ng, nhn phn hi t
ngi khc, bit lp k hoch hp tc nhm.
7. Nng lc/ Th thao vn ng: Cc iu nhy dn tc/ cc iu nhy sng to,
ng vai, th dc th thao, kch, v thut, ngn ng c th, cc bi th dc, kch cm, sng
to, tr chi th thao.
8. Nng lc tm hiu thin nhin: Cm th ci p ca thin nhin, hiu thin nhin.
Ni dung tm hiu nhu cu v kh nng ca tr khuyt tt
1 - S pht trin v th cht: S pht trin cn i ca c th: hnh dng b ngoi,
kh nng vn ng (B, ngi, ng. i, chy, nhy ...), kh nng lao ng ( t phc v, lao
ng gip gia nh ...), pht trin cc gic quan.
2 - Kh nng ngn ng - giao tip: Kh nng nghe, c, hiu ngn ng, ngn ng
din t (Kh nng din t bng c ch, iu b, nt mt, k nng pht m, vn t vng,
ng php), k nng, vit, kh nng giao tip (khng li v bng li).
3 - Kh nng nhn thc: Kh nng tri gic (Nghe, nhn v cc gic quan khc), kh
nng ghi nh, kh nng t duy, suy ngh, phn on, gii quyt vn . kh nng hiu bit
v: Con ngi, th gii vt cht, phng tin, cng c ... kh nng hc tp vn ho, lao
ng, hc ngh ...
4 - Quan h x hi: Mi quan h ca tr i vi mi ngi, hnh vi ng x, cm xc,
tnh cm ..., kh nng thch hp, p ng nhng quy nh ca gia nh, x hi, kh nng
hi nhp vi cng ng.
5- Mi trng pht trin ca tr: Mi trng n , v sinh, chm sc sc kho, gio
dc, vn ho - x hi
Phng php tm hiu nhu cu v kh nng ca tr khuyt tt
Phng php quan st
*Mc ch: Qua quan st c th thu thp c nhiu thng tin phc v cho nhiu
mc ch khc nhau. Mc tiu quan st c th l cc thng tin v tr mt s lnh vc nh
hnh vi, nhn thc, giao tip, ho nhp x hi, Mc tiu quan st tr nhm:
- Pht hin mt tch cc v kh khn ca tng tr.
- Nhn bit hnh vi.
- Pht hin nhu cu cn p ng.
- nh gi kh nng ca tr.
- Lp k hoch gio dc pht trin nng lc.
* Hnh thc quan st. C hai hnh thc quan st chnh l quan st c ch nh v
quan st khng ch nh. Quan st khng ch nh l quan st ngu nhin qu trnh tr
tham gia vo cc hot ng, ngi quan st khng t chc nhng c mc tiu quan st r
rng. S liu thu c qua hnh thc quan st ny mang tnh khch quan cao v tr biu
hin ht cc nng lc v nhu cu ca mnh trong mi trng hon ton t nhin.
Quan st c ch nh l hnh thc ngi quan st ch ng to ra cc hot ng
quan st tr. S tham gia ca ngi quan st c th chia thnh cc mc sau y:
Quan st khch quan: ngi quan st khng can thip vo qu trnh tham gia cc hot
ng ca tr m ch nh ngi ngoi cuc thu thp cc thng tin theo ni dung v mc tiu
nh sn
Quan st bn ch ng: ngi quan st ch yu vn ng vai tr thu ng, nhng
lm r nhng thng tin cn c ngi quan st c th to ra cc hot ng ph tr tr
tham gia.

- 13 -
 Quan st ch ng: ngi quan st to ra cc tnh hung, t chc cc hot ng cho
tr tham gia nhm mc ch ly c cc thng tin c th, chi tit p ng mc tiu quan
st.
*iu kin quan st tt:
- Xc nh r mc ch yu cu v nhim v quan st.
- Chun b cc mu ghi chp c th, chi tit, r rng.
- Xc nh hnh thc v v tr quan st thch hp.
- C k hoch chun xc: cc hot ng ca tr din ra trong khong thi gian khng
di nn cn c k hoch chi tit v yu cu r rng cho tng thi im.
- Trnh nhng sai lch trong quan st. Trong qu trnh quan st, ngi quan st
thng p t kinh nghim, tri nghim ca mnh lm cho cc thng tin thu c khng
chnh xc, mang tnh ch quan. Nhiu gio vin qu tin vo kinh nghim ca mnh nn khi
quan st thng ch ly c cc thng tin phin din, ch quan t nh gi sai lch v
tr. Thc t cho thy cng mt biu hin ca tr nhng c nhn nhn bng nhiu cch
khc nhau tu thuc vo ngi quan st. trnh nhng sai lch ny, ngi quan st cn
lu mt s im sau y:
+ Ch ghi nhn nhng biu t ca tr mt cch khch quan.
+ Phn tch cc kt qu thu nhn c mt cch khch quan.
c th thu thp c cc d liu cn thit qua quan st, ngi quan st cn: Cn
s dng c hai hnh thc quan st ch nh v khng ch nh mt cch linh hot; Quan st
tr trong nhng mi trng khc nhau v trong cc hot ng khc nhau; Quan st tr
trong trng thi tm l, tnh cm khc nhau (vui, bun, tc gin...); Quan st thng xuyn
mi vn xung quanh a tr. Quan st tt c nhng biu hin hnh vi, cch c x, cch
giao thip... xem xt tr lm g, ni g, hnh vi ng x ra sao? Theo di nhng biu
hin trn nt mt, c ch, t th v iu b ngn ng thn th" ca tr; Ch s khc
nhau v ngn ng bng li ni vi ngn ng khng li; Sau khi quan st phi c kt lun
hon ton khch quan, trnh nh kin ch quan.
Phng php phng vn
Phng vn l mt trong cc hnh thc thng c s dng trong vic tm kim cc
thng tin m bng quan st khng th c c. Qua phng vn ta c th thu nhn nhng
thng tin su kn bn trong ca tr nh ngh, tnh cm, quan im, thi ,...
* Cc hnh thc phng vn
- m thoi
Hnh thc ni chuyn c nh hng, c hiu qu ly c cc thng tin cn
thit trung thc. Trong qu trnh ni chuyn s xut hin nhiu tnh hung khc nhau v
ch c th s rt rng nhiu khi chch hng dn n khng thu lm c nhng
thng tin cn thit. m thoi c hiu qu, ng mc ch, ngi dn chuyn cn phi
c cc k nng sau y:
Nm bt i tng v hng vo mc ch. Trong lc m thoi ngi dn chuyn
cn hng vo mc ch r rng v cn nm bt cc suy ngh ca ngi i thoi.
Nhy cm vi nhng tnh hung xut hin trong qu trnh trao i. Mt khc ngi
dn chuyn cng cn nhy cm vi cc biu hin v tnh cm, nm bt cc suy ngh ca
ngi i thoi.
Can thip mt cch hp l, t nh vo qu trnh m thoi.
- Phng vn vi cu hi nh hng
Cu hi nh hng l tp hp nhng cu hi hoc nhng vn cn phi tm hiu
trong qu trnh phng vn. Nhng cu hi ny cn c chun b trc cc iu tra vin
thng nht nhng thng tin cn phi c sau khi phng vn. Cu hi nh hng l nhng
vn khung ngi tin hnh phng vn c th c t do trong cch t vn , th t
cc vn nhng cc thng tin cn phi p ng c mc tiu phng vn.
- Phng vn theo cc cu hi chun b sn

- 14 -
 Ngi phng vn xy dng sn cc cu hi, v tin hnh phng vn theo trt t cc
cu c sp xp theo mt trnh t nht nh.
* K nng phng vn
- K nng lng nghe:
+ Tp trung - tp trung hon ton vo ngi ni
+ Nghe nhiu hn ni
+ S dng tt cc k nng ngn ng thn th: N ci, nh mt biu t s ng
cm, gt u, nghing v pha ngi c phng vn, ging ni nh v d nghe.
+ T ra thn thin (ci m v hu ch) vi thi tt.
+ To ra bu khng kh thn thin.
+ Nh chnh xc nhng iu c ni ra.
+ Phn nh li kin v cm gic m bo bn hiu chnh xc.
+ Kim tra li vi ngi c phng vn.
+ Trnh phn tch v gii thch qu mc.
*K nng t cu hi:
- a ra nhng cu hi thch hp, vo thi im thch hp v ng cch.
- Bt u bng cu hi chung chung ngn gn kch thch s by t cao nht v
nhng suy ngh v cm xc.
- Sau dng cc cu hi c trng tm nhm thu nhp thng tin chnh xc v tp
trung hn na vo ch .
- Trnh nhng cu hi ng nh cu hi ch cn tr li c" hoc khng"
- Nhng cu hi tt l: Cu n gin, r rng, c th, c lin quan vi mc ch tm
hiu .
- Ngi phng vn phi dng cc cu hi trc tip hoc gin tip ph thuc vo hnh
thc no l ph hp vi cuc i thoi.
*Thm d
- Ngi kim tra phi xem xt cn thn pht hin thm.
- K nng khai thc c p dng khi thng tin do ngi c kho st a ra khng
chnh xc, khng r rng, khng nht qun vi cc thng tin a ra trc .
*K nng ch o
- Dn dt v kim sot cu chuyn i ng hng.
- a cuc phng vn bm vo ch .
- S dng thi gian mt cch hp l.
Nu nh cu tr li ca ngi c phng vn lc th ngi phng vn cn nhc
li hoc ni r v cu hi.
5.2. Xy dng mc tiu v lp k hoch
Trn c s nhng thng tin thu c ta c mt bc tranh tng th v a tr. Vic
gip tr nh th no, nng lc no ca tr cn c pht trin trc lm c s hnh
thnh nhng nng lc khc; v nhu cu no cn c u tin p ng. Trong phn ny s
cp n cch xy dng mc tiu v lp k hoch gio dc i vi tng tr.
Xy dng mc tiu gio dc c nhn
* Cc quan im xy dng mc tiu
- Bnh ng:
+ Quyn c gio dc cho mi tr em
+ Quyn bnh ng v c hi: Tr em khng ging nhau do khng nn nh gi
cao bng m phi cn c vo nhu cu, nng lc ca tng tr xy dng mc tiu chung.
+ Quyn tham gia cc hot ng x hi
Lm th no tr khng cm thy b hn ch trong khi c hc tp, c tham gia
mi hot ng bnh thng trong mi trng gio dc vi mi tr em.
- Quan im pht trin:
+ Bt c tr khuyt tt no cng c kh nng pht trin
+ Cn cn c vo qui lut b tr chc nng ca tr khuyt tt xy dng mc tiu

- 15 -
 + S pht trin nhanh hay chm ph thuc phn ln vo phng php gio dc ca
ngi ln.
- Quan im tip cn i vi gio dc ph thng:
Trong gio dc ho nhp, tr khuyt tt cng vi tr em khc c hc chung mt
chng trnh. Gio vin t mc tiu cho tng tr cng cn m bo nguyn tc tip cn
vi mc tiu cp hc, lp hc ca ph thng.
* Phng php xy dng mc tiu
Mc tiu gio dc c nhn tr khuyt tt c xy dng da cc c s sau y: a)
Kh nng ca tr; b) Nhu cu cn p ng; c) Mc tiu cp hc; d) iu kin thc hin
(mi trng gio dc, kinh t, nhn lc)
Nhng thng tin trn c rt ra t kt qu quan st c trong qu trnh tm hiu
nhu cu v kh nng ca tr. xy dng mc tiu chnh xc, gio vin ch nhim cn
tham kho kin ca cc gio vin trong trng, kin ca cha m hc sinh v nhng
ngi c lin quan.
Khi xy dng mc tiu cho mt tr khuyt tt cn theo 5 ni dung :
- Ho nhp x hi
- Kin thc (cc mn hc)
- Hnh vi ng x, giao tip
- Gio dc t phc v, lao ng, ngh nghip
- Pht trin cc kh nng
Mc tiu gio dc tr khuyt tt do gio vin v ph huynh hc sinh cng nhm h
tr xy dng. Mc tiu c xy dng cn mang tnh tng th c th c thc hin
khng ch trong lp hc, trong trng m trong c gia nh v x hi.
Mc tiu c xy dng theo hai hnh thc: mc tiu di hn v mc tiu ngn hn.
Khi nim ngn v di hn ch l tng i. Di hn c th l mt hoc nhiu nm. Ngn
hn c th l mt hc k vi thng. iu quan trng l mc tiu di hn cho thy ci ch,
mong mun sau mt giai on thc hin gio dc, cn mc tiu ngn hn cho thy ci c
th hn trong tng giai on, ci cn t sau mt thi gian c th. Mc tiu ngn hn l
nh hng nhng vn c c th ho trong k hoch gio dc.
Lp k hoch gio dc
Cn c vo mc tiu ra xy dng k hoch gio dc ngha l tm cch p
ng nhng nhu cu ca tr (cn c vo bng tm tt kh nng v kh khn lm k
hoch).
Trong k hoch cn phi ni r, c th ni dung tng phn, bin php, ngi thc
hin, thi gian v nh gi kt qu.
Mu: Bn tm tt cc mt tch cc v kh khn ca tr
H v tn hc sinh: Nm sinh:
Ni dung quan st Kh nng ca tr Kh khn
(Mt tch cc) (Cc nhu cu cn p ng)
I. Th cht:
- S pht trin th cht
- cc gic quan
- Lao ng t phc v
- Cm gic c th
II. Kh nng giao tip
- Kh nng giao tip
- Ngn ng ni
+ Pht m
+ T vng
+ Ng php
- Kh nng c
- Kh nng vit

- 16 -
- Ngn ng c ch
III. Kh nng nhn thc
- Tri gic nghe nhn
- Kh nng ghi nh
- Kh nng t duy
- Kh nng hiu bit
- Kh nng hc cc mn hc
- Kh nng L
IV Ho nhp x hi
- Quan h vi bn b
- Quan h vi tp th
- Kh nng ng x
- Cm xc - tnh cm
- Kh nng ho nhp cng ng
V. Mi trng gio dc

K hoch gio dc cn c xy dng da vo im mnh ca tr. Thuyt a nng

lc ca Gardner cho thy gio dc v dy hc ch t hiu qu khi bit da vo mt mnh
ca tr. V tr ch pht trin tt khi s dng th mnh ca mnh.
5.3. Thc hin k hoch gio dc
Sau khi k hoch gio dc c nhn c xy dng, cc hot ng nhm t c
mc tiu trong bn k hoch c nh trng, hc sinh, gio vin, ph huynh tr khuyt
tt, cng ng v cc nh chuyn mn, thc hin.
5.4. nh gi kt qu gio dc ha nhp
Quy trnh nh gi
nh gi l mt vic c tin hnh theo mt qui trnh nht nh:
Xc nh nhim v, mc tiu nh gi. nh gi s tin b ca tr so vi mc tiu
ra v tm c nguyn nhn t c kt qu . ng thi nh gi li nng lc v
nhu cu cn c p ng.T kt qu nh gi xc nh phng hng v cc bin
php gio dc cho giai on tip theo.
Xc nh i tng, phm vi v lnh vc nh gi. i tng phm vi v lnh vc
nh gi cn c m t k trnh nhm ln, thu hp hoc m rng vic nh gi. V d:
i tng nh gi l nhm khuyt tt no? (thnh gic, th gic, ngn ng, vn ng hay
CPTTT). nh gi kt qu v lnh vc no? (lnh hi kin thc, rn luyn k nng, thi
hnh vi hay PHCN). Trong thi gian bao lu? (1 tun, 1 thng, 1 hc k, 1 nm...)
Xc nh phng php nh gi. nh gi chnh xc cn xc nh hnh thc nh
gi ph hp mc tiu, mc ch t ra. ng thi phi bit cch nh gi (k thut nh
gi), ph hp thu c nhng thng tin trung thc, chnh xc. Trong qu trnh gio dc
tr khuyt tt cn tin hnh nh gi theo hai cp : nh gi s b v nh gi tng kt.
nh gi s b c tin hnh ngay khi tr nhp hc v thng xuyn c s dng trong
qu trnh dy hc xc nh trnh kh nng ca tr. nh gi tng kt c tin hnh
sau mt thng, mt hc k v c nm nhm xc nh kt qu hc tp v s tin b ca tr.
Kt qu cc loi nh gi c v nh tnh v nh lng u c ghi li vo s theo di
ca hc sinh.
Phn tch nh tnh, nh lng. Nhng thng tin thu c qua nh gi cn c
phn tch theo nh lng, nh tnh, v phi ph thuc vo mc ch yu cu v mc tiu
gio dc. Phi m bo khch quan, v ng tin cy ca s liu thu c. c bit i vi
tr khuyt tt cn lu n c im tt nguyn kh nng cn li v s tin b ca tr v
giao tip, ng x, hi nhp x hi...
Nhn xt v kt lun. T nhng kt qu thu c qua nh gi cn a ra nhn xt
v kt lun hai ni dung sau y:
- Theo mc tiu t ra.

- 17 -
 - Hng pht trin tip theo.
C th tm tt qui trnh nh gi nh sau:

Xc nh mc M t i
ch nh gi tng nh

Xc nh loi hnh M t cc thng

nh gi tin cn thit

La chn phng
php cng c La chn v sp Thit k
thu thp thng tin xp cc thng tin cng c
c

Thu thp thng tin Phn tch v x l

cn thit thng tin

Nhn xt, kt lun

Ni dung nh gi
Ni dung nh gi kt qu gio dc tr khuyt tt c chia theo 3 phng din c
bn:
- nh gi kt qu lnh hi kin thc
- nh gi rn luyn k nng
- nh gi thi
nh gi kt qu lnh hi kin thc theo cc mt sau:
nh gi kt qu rn luyn o c, li sng. Hin nay vic nh gi o c ca
tr khuyt tt hc ha nhp c c th ha bng nh gi hnh kim nh tnh nt, cch n
mc v c x vi mi ngi.
nh gi kt qu cc mn hc vn ha. Tr khuyt tt nh c nh gi nh tr
bnh thng. Cn tr c khuyt tt nng, ty theo dng tt, mc tt vn ng mt cch
linh hot v sng to trong nh gi sao cho ng vin, khch l tr t kt qu ngy cng
tt hn.
Ngoi nhng mn hc nh tr bnh thng, tr khuyt tt cn c nhng mn hc
ring phc hi chc nng.
nh gi nhng k nng x hi c hnh thnh:
Trong qu trnh gio dc tr khuyt tt khng ch dy cho tr nhng kin thc vn
ha, o c, li sng m cn rn luyn cho tr nhng k nng trong cuc sng tr hi
nhp vo x hi. nh gi rn luyn k ca tr theo cc mt:
K nng giao tip. Giao tip l hot ng rt cn cho tr khuyt tt pht trin. Khi
giao tip tr cn c ngn ng din t ngh, tnh cm v thi vi ngi khc. V
vy, trong qu trnh gio dc phi nh gi vn t ca tr nhiu hay t, cch vn dng nh

- 18 -
th no trong qu trnh giao tip vi mi ngi. Tr khuyt tt ngn ng pht trin rt
chm v b hn ch rt nhiu. Tr CPTTT vn t rt ngho nn v kh vn dng trong giao
tip nn tr din t vic lm, ngha ca mnh bng li ni rt kh khn. Tr ic cm th
vic giao tip bng li cc k kh khn, cc em phi s dng ngn ng c ch iu b,
ngn ng ngn tay v ngn ng vit trong giao tip.
Cc k nng trong lao ng, hc tp v sinh hot. i vi tr khuyt tt vic hnh
thnh thi quen trong sinh hot cuc sng v lao ng cng l mt trong nhng mc tiu
gio dc quan trng. Nhng kin thc m tr lnh hi c trong gio dc cn c luyn
tp trng xuyn gip tr hnh thnh cc thi quen. nh gi vic rn luyn cc thi
quen bao gm thi quen t phc v nh bit gi gn v sinh thn th, bit nh rng ra
mt, bit i v sinh, bit mc qun o v gi gn sch p... Nhng thi quen lao ng n
gin nh lm c mt s vic trong gia nh: qut dn nh ca, cc cng vic nu nng
n gin nh nht rau, vo go, ra rau... Nhng thi quen trong hc tp: ngi hc trt t,
chm ch nghe ging, tp trung hc tp, tham gia cc hot ng ca nhm, ca lp, gi gn
sch v, sch p. Nhng thi quen trong sinh hot vui chi vi bn b nh hp tc vi
nhau, cng chi thn thin, gip ln nhau...
nh gi thi . Thi l tng th nhng biu hin ra bn ngoi bng nt mt, c
ch, li ni, hnh ng ca ngh, tnh cm i vi ai hoc i vi s vic no . nh
gi thi ca tr khuyt tt thng qua cc biu hin hnh vi, c ch i vi bn thn, i
vi b bn v cng vic ra sao trong ng x v hi nhp cng ng.
Thi ng x. nh gi hnh vi, thi ca tr trong tip xc vi s vt hin tng
hay mi ngi. Quan st nhng phn ng ca tr: tn thnh hay phn i, nhanh hay chm
hoc th trc nhng s vt, hin tng ang xy ra, vi mi ngi trong giao tip.
Ngoi vic quan st c ch, hnh vi ca tr biu hin khi ng x, chng ta cng c th a
ra nhng trng hp c th ri yu cu tr phn tch, nhn xt trng hp .
Kh nng hi nhp cng ng. Mt trong nhng mc tiu c bn ca gio dc tr
khuyt tt l rn luyn cho tr kh nng hi nhp vo cng ng. Khi nh gi v kh nng
ny ta xem xt thi , hnh vi ca tr trong quan h b bn: Chi vi bn ra sao? Tip
nhn s gip ca bn khng? C gip bn khng?... Xem xt thi vi mi ngi
trong gia nh, thn xm, trong lp hc... Xem xt nh gi thi hnh vi i vi nhng
hot ng tp th..
So snh nh gi kt qu gio dc hc sinh ph thng v hc sinh khuyt
tt
nh gi hc sinh ph thng nh gi hc sinh khuyt tt
Quan + Theo chun quc gia + Theo quan im tng th.
im + Theo trnh kin thc vn ha + Theo s tin b v pht trin ca bn
nh gi + Tnh trung bnh cng thn tr
+ Theo mc tiu, k hoch gio dc c
nhn
Ni dung + Cc mn hc Theo 3 lnh vc:
nh gi + Hnh kim o c 1- Kin thc:
+ V o c, li sng
+ V phc hi chc nng
+ V kin thc vn ha
2- K nng
+ Giao tip s dng ngn ng
+ Thi quen hc tp, lao ng...
+ ng x: hnh vi thai
3- Thi
+ T tin, t khng nh
+ Hi nhp cng ng

- 19 -
 + thc trch nhim.
Phng + Bi kim tra cc mn nh gi tng th ton din
php + Cc k thi tuyn Phng php:
nh gi + Quan st
+ Phng vn
+ nh gi sn phm
+ Trc nghim (test) v bi tp
+ T nh gi.
+ Tp th nh gi.
Kt lun Xp loi - Xp li: t - khng t
- Vn ha: Gii - kh - TB - Yu km - nh gi tr lm c g,
- Hnh kim: Tt - kh - TB - Yu km C kh khn g cn gip tr,
Hng dn tr pht trin tip theo

- 20 -
 Chng 2 DY HC HO NHP CHO TR KHUYT TT

1. Nhng nguyn tc c bn ca dy hc ha nhp

Dy hc ha nhp tr khuyt tt, ngoi vic tun theo nhng nguyn tc chung ca
ging dy ph thng cn phi tun theo nhng nguyn tc c bn sau y:
1. Dy hc sao cho mi tr u phi tm hiu cho mnh nhng kin thc mi ty theo
nng lc v nhu cu ca bn thn.
y l mt trong nhng nguyn tc c bn ca dy ha nhp, n i hi ngi dy
cn t chc cho mi tr u c iu kin v c c hi lnh hi kin thc mi.
2. Mi tr, k c tr khuyt tt, u c nhng nng lc ring. Trong ging dy ha
nhp cn to iu kin pht trin nhng nng lc sn c, c bit i vi tr khuyt tt
n l c s tr c th hc tp.
3. Mi tr u c nng lc, nhu cu khc nhau v do sau bi hc, kt qu hc tp
cng c th khc nhau. Cho nn vic nh gi kt qu sau bi hc cng khng th co
bng, n khc nhau tng tr do im xut pht khc nhau.
2. iu chnh chng trnh dy hc ph hp vi kh nng v nhu cu ca tr khuyt
tt
2.1.S cn thit phi iu chnh
iu chnh l g?
iu chnh l s thay i mc tiu, ni dung, phng php, phng tin dy hc
nhm gip tr pht trin tt nht ph hp vi nhng nng lc v nhu cu ca tr.
Ti sao cn iu chnh?
Mi hc sinh c nhng kh nng v c nhng kh khn khc nhau v:
Kh nng nhn thc c th hin mc v thi gian lnh hi kin thc trong cc
mn hc khc nhau, trong vic nm bt cc khi nim hay thc hin mt nhim v. i
vi tr mi n trng khng phi em no cng c i hc mu gio, v do vn hiu
bit trc khi n trng cng khc nhau.
Tr em rt khc nhau v k nng x hi do mi trng sng mang li (giu, ngho,
gia phong, c quan tm v t c quan tm, nhng ngi chm sc tr...). Nhng s
khc nhau ny c biu hin nhng hnh vi ng x khc nhau ca tr.
Tr em khc nhau v s thch v thin hng: b trai khc b gi, cc s thch v
mu sc, qun o, m nhc hay hi ha,... S la chn ca tr nu c p ng s lm
cho tr thy thun li hn trong sinh hot v pht trin nhn cch ca mnh.
i vi tr khuyt tt s khc nhau ny cn th hin : thi gian, mc , v dng
kh khn, c can thip sm hay khng c can thip sm, mc quan tm ca gia
nh v iu kin chm sc...
p ng v to iu kin cho mi tr pht trin ti a nhng kh nng da vo
nhng kinh nghim vn c ca mnh, gio vin cn iu chnh mc tiu, ni dung v
phng php dy hc ph hp p ng nhu cu ca hc sinh. Do c nhng nng lc v
nhu cu khc nhau, gio vin cng cn xc nh cc mc tiu gio dc c th cho mi tr
khuyt tt.
iu chnh s gip cho tr:
C hng th hc tp v hc tp c hiu qu trn c s s dng ti a cc kin thc
v k nng hin c lnh hi nhng tri thc v k nng mi;
Trnh nhng bt cp gia nhng k nng hin c ca tr v nhng ni dung gio dc
ph thng;
Nng cao tnh tng hp gia cch hc ca tr v phng php ging dy ca gio
vin;
B tr nhng lnh lc v tinh thn, v cm gic v hnh vi.
2.2. Cc phng php iu chnh

- 21 -
 Trn c s nhng c im khc nhau v kh nng, nhu cu, s thch ca tr, cn c
vo ni dung ca mn hc, bi hc, c th p dng mt trong cc cch iu chnh sau y
trong lp hc ho nhp:
Phng php ng lot
Nhng hc sinh cn chm sc c bit c th tham gia vo cc hot ng hc tp
thng xuyn ca lp hc bng cch lm vic nh mi hc sinh khc. iu chnh c
tin hnh cho mi tr cn c vo mc tiu v ni dung ca bi hc. Thng thng, khi xy
dng mc tiu cho mt bi dy gio vin thng cn c vo yu cu ca bi hc. Trn c
s nhng mc tiu c th ny, gio vin thit k cc hot ng nhm hon thnh mc tiu
t ra. Cc thit k ny thng mang tnh ch quan ca gio vin. Do vy, trong qu
trnh tin hnh bi dy, gio vin s gp nhng tnh hung nh: nhng g gio vin mun
tr hc, tr bit trc ri, do vy mc tiu cung cp kin thc cn phi iu chnh sang
mc tiu nng cao; hoc nhng mc tiu a ra qu cao so vi tr trong bui hc, nn cn
h thp mc cho ph hp. Cch iu chnh ny da trn c s cc mc nhn thc
ca m hnh Bloom.
Phng php a trnh
Tr khuyt tt cng tr bnh thng tham gia vo mt bi hc nhng vi mc tiu
hc tp khc nhau da trn nng lc v nhu cu ca tr khuyt tt. Cch iu chnh ny
da trn c s m hnh nhn thc ca Bloom. V d, yu cu ca tr bnh thng mc
vit bi tp lm vn hon chnh (mc tng hp), tr khuyt tt ch yu cu tr li cc
cu hi theo dn nh sn (mc hiu).
Phng php trng lp gio n
iu chnh ny dnh cho nhng tr c kh khn cha hon ton tham gia tt c cc
hot ng theo mc ch chung ca lp hc. Tr khuyt tt v tr bnh thng cng tham
gia nhng hot ng chung ca bi hc nhng theo mc tiu ring trn c s k hoch gio
dc c nhn. V d nh khi dy v s, vi hc sinh bnh thng cn m v thc hin cc
php tnh, tr c kh khn ch cn nhn bit cc loi tin mua bn; hay trong gi c lp
3, trong lc hc sinh bnh thng tm hiu v c bi, tr khuyt tt tm nhng t c cha
mt m nht nh hay tr li cu hi n gin v nhng ni dung chnh ca bi.
Phng php thay th
Tr khuyt tt cng ngi chung vi tr bnh thng trong gi hc nhng hc theo
hai chng trnh khc nhau. V d trong gi hc ton, tr bnh thng hc lm cc php
tnh cng trong phm vi 10, tr c kh khn c th vit ch O hoc tp vit s 1, hay c th
m cc hnh trong tranh y l phng php c s dng trong lp hc c tr khuyt
tt in hnh m tr khng th theo c chng trnh chung.
Vic iu chnh cn da vo kh nng ca tng tr. Khng c mt phng php no
c th p dng cho mi tr khuyt tt. ng thi cng khng p dng mt phng php
cho mi tit hc, mn hc cho mt tr. V d, i vi tr khim th nng (m) trong mn
ngh thut nh v tr cn c thay th sang nn, nhng vi mn ht-nhc, tr c th hc
hon ton nh tr bnh thng. i vi tr khim thnh, mn v tr hon ton c th hc
nh tr bnh thng, nhng i vi mn ht nhc tr cn c thay th sang ht bng c
ch, k hiu.
2.3. Cc hnh thc iu chnh
Thay i hnh thc hot ng ca hc sinh
Cn c vo kh nng v s thch ca tr, cn c vo ni dung v thi im ca bi
hc, gio vin cn a ra cc dng hot ng cho ph hp vi tr. C th t chc cc hot
ng theo hnh thc sau:
- Hot ng theo nhm
- Hc theo tng i
- Hc qua s gip ca bn b
Thay i hnh thc ging dy ca gio vin

- 22 -
 Nhiu khi vic ghi nh kin thc ca tr khng phi ch thng qua vic ging gii,
hng dn ca gio vin m cn c thng qua cc hot ng khc nh:
- Hot ng vui chi, ng kch hoc phn vai
- Cc gi hc thc hnh
- Cc gi hc ngoi tri
Thay i phong cch ging dy ca gio vin
Trong dy hc gio vin cn thay i cch truyn t hay phong cch ging bi.
Phi c ging ni khi hi gip tr hng th hc tp.
Thay i ni dung v yu cu
Nh trnh by trn, mi tr u c nhng nng lc v nhu cu khc nhau do
vy khi ging dy gio vin cn phi hay i ni dung v yu cu sao cho ph hp vi mi
i tng. C th l:
iu chnh v thi lng cho tng ni dung
iu chnh v mc yu cu ca kin thc (c th n gin ha hoc nng cao)
iu chnh v mc vn dng kin thc
Thay i hnh thc nh gi
(phn ny trnh by chi tit phn nh gi)
Thay i cc yu t ca mi trng hc
Tu thuc vo phong tc, tp qun v mi trng sng ca a phng m gio
vin c th iu chnh ni dung bi dy cho ph hp. Cng cn phi ch ti s thay i
ca mi trng, c s vt cht v s thay i ca x hi xc nh bi dy.
Thay i cch giao nhim v v bi tp
Trong khi giao nhim v hay bi tp gio vin phi lu rng vic giao nhim v
v cc bi tp nhm m bo cho hc sinh c th hon thnh c. Cng mt nhim v,
nhng ty thuc vo mi tr m giao nhng phn vic khc nhau. Cng mt ni dung
nhng khc nhau v thi gian, v s lng v mc ca kin thc.
Cch tr gip
i vi tr c nhu cu gio dc c bit cn phi c ngi gip . Vic phn cng
ai gip cng cn c quan tm. Sau mt thi gian xem xt cn iu chnh cho thch hp,
c th l t bn b hay thy gio hoc t mt ngi no khc m tr yu thch.
2.4. Nhng ni dung cn iu chnh
Nhng ni dung c coi l ph hp v cn thit iu chnh cho mi tr
Thi gian:
- Tng gim thm thi gian
- Thng xuyn thay i cc hot ng
- Ngh gii lao sau mi hot ng
- Giao cc bi tp hc sinh v nh chun b trc
Mi trng trong lp hc
- C ch ngi u tin
- Sp xp li phng hc
- Lm gim thiu cc tc ng bn ngoi gy mt tp trung nh: nh sng, ting n...
- Nhng vn khc
Nhng vn cn iu chnh trong cc mn hc.
- iu chnh cch hc tp trong cc mn hc
- Dy: Ngn ng, ton, m nhc, t nhin x hi, k nng giao tip
- Cc bin php tin hnh ging dy:
+ p dng chng trnh hc chuyn bit
+ Cho hc sinh ghi chp
+ Minh ha bng m hnh
+ p dng nhng k thut ging dy li cun hc sinh
+ Nhn mnh nhng thng tin quan trng
+ Gim hnh thc c bi tp

- 23 -
 - p dng cch giao tip ph hp
+ Phn cng hot ng
+ S dng chui s kin thy c
- Cc hot ng khc:
+ Hn ch cc bi tp phi dng n giy bt
+ Ch dn qua tranh
+ Dng nhng chi tit gi
+ Pht cc bi tp in sn
Cc bin php t qun
- Thi kha biu hng ngy
- Thng xuyn kim tra hc sinh
- Yu cu cha m tr cng kim tra
- Cho hc sinh nhc li nhng vn c hng dn
- Dy phng php hc
- n tp v thc hnh trong tnh hung thc
- C k hoch tng hp, khi qut li kin thc
- Dy cch ng x ph hp vi tnh hung c th
Kim tra bng nhiu hnh thc
- Kim tra ni, nghe bng, xem tranh nh
- c bi kim tra cho hc sinh
- Xem li cch t cu hi kim tra
- Kim tra tng bi ngn
- Gia hn thm thi gian
Ti liu v hc liu
- Sp xp cc t liu trong sch
- Cc bi kha trong bng v cc ti liu khc
- Cc bi kho trng tm
- S dng ti liu b tr
- Cc phng tin h tr cho vic ghi chp
- In ch to
- Cc thit b c bit: My ch, my tnh, my vi tnh, video, thit b in t, in
thoi.
Giao bi tp
- Ch dn tng bc c th r rng
- H tr di dng vit cc ch dn bng li ni
- Nhng bi tp khng qu kh
- Nhng bi tp ngn
- Hc nhm
- S dng a phng tin
Nhng bin php kch thch, ng vinhc sinh hc tp
- Bng ting ni
- Bng c ch, iu b
- ng vin kp thi tr trong nhng trng hp c th
- Mt lot cc hot ng c ng c v k hoch trc
- Tng cng tnh sng to
- Cho php tr la chn hnh thc ng vin
- Vn dng im mnh v s thch ca tr
Nhng im cn lu khi iu chnh:
- Nu tr c th p ng c cc yu cu nh tr bnh thng, vic iu chnh thp
yu cu i s tr nn tha v km hm tr pht trin.
- Chn phng php dy hc cho ph hp vi tr trong tng mn, tng bi hc.

- 24 -
 - Khi son bi nn lu n nhng tri nghim c tr, nhng hot ng quen
thuc v c bit l nhng ch gn gi vi tr. C nh vy tr mi c th tham gia y
v c hiu qu.
- Phong cch ging dy ca gio vin nh hng trc tip ti nhu cu ca tr khuyt
tt. Do vic iu chnh phong cch ca gio vin s gip tr rt nhiu trong vic lnh hi
kin thc mi.
- t mc tiu a dng trong cc bi dy i vi tng tr l mt vic lm ht sc cn
thit.
2.5. Cch tin hnh iu chnh
Qu trnh ra quyt nh iu chnh
Gio vin l ngi quyt nh s iu chnh ni dung hc tp ca tr. Vic iu chnh
chng trnh hc tp phi t c nhng yu cu: m bo tnh thch ng, m bo tnh
ha nhp ca ni dung iu chnh, ng thi th hin c ni dung v phng php dy
hc.
Qu trnh iu chnh c tin hnh nh sau:

Xc nh mc ch v mc tiu gio dc cho tr trong qu trnh hot ng gio dc

nh hng kt qu mong mun ca tr trong cc hot ng gio dc chung

Xc nh dy ci g?
Xc nh ni dung gio dc ph thng bao gm cc hot ng, ch , bi dy

Xc nh phng php ging dy

Xem xt: nu khng iu chnh liu tr c th tham gia v t c kt qu nh cc hc
sinh khc khng. Nu nh khng t c th nn lm th no...

La chn v thit k iu chnh

La chn La Xy dng La chn Nng cao Thit k La chn
cch tin chn chin lc mc tiu c mi trng v iu s gip
hnh gio bi ging dy th cho tng th cht v chnh li v gim
dc hc bi dy x hi trong hc liu st, hng
lp hc dn

Nu nh s iu chnh trn cha c hiu qu cn thit k li

nh gi hiu qu ca vic iu chnh

Thc hin iu chnh

iu chnh ni dung, chng trnh dy hc cho tr khuyt tt c th hin qua:

- 25 -
 1) Chng trnh gio dc c nhn trc mt mang tnh tng th. Trong phn ny
cn kt hp vi vic xy dng chng trnh gio dc c nhn tr
2) K hoch cc hot ng iu chnh trong mt bui hc.
Hai bng sau y l v d v chng trnh h tr trc mt v chng trnh gio
dc c nhn cho tr c nhiu kh khn trong qu trnh hc.

Chng trnh gio dc trc mt

Hc sinh: .....
Thc trng: Chng trnh trc mt:
Thuc dng hc qua Chia s hc liu
thc hnh
Ln lt tin hnh cc hot ng
T tin
c lp chuyn t hot ng hoc mi trng ny sang hoat
Thch hot ng ng hoc mi trng khc theo k hoch c th hin trn
hnh v
Tip thu tt nu c
trc quan Ct hc liu
Vui v Nhn dng ch in khc nhau
C kh nng m Vit tn mnh
nhc
Vit nht k
C ging tt
Nhn bit s t 1 n 20
Xc nh c nhu
S dng ngn ng c ch hoc biu th bng hnh v :
cu bn thn
giao tip vi bn
tr li theo kiu c/ khng
tr li cu hi "ci g"?
T mc qun o
Nhu cu iu khin
Phn ng tch cc khi bun chn hoc cu gt
Gip khi i v sinh

Chng trnh gio dc c nhn

Tn tr: lp:

Mc tiu CN 1.1.1 Thi gian biu

Thi gian ca bui hc Gi Ting Ton Tm hiu Ht V Th Gi Gi Gi

vo Vit TN v XH dc ra ngh n
lp chi tra

Chia s hc liu
Ln lt tin hnh cc
hot ng

- 26 -
Chuyn giao c lp t
hot ng hoc mi
trng ny sang mi
trng khc theo k
hoch c th hin
qua cc hnh v
Ct hc liu
Nhn dng ch in khc
nhau
Vit tn mnh
Vit nht k
Nhn bit s t 1 n
20
S dng ngn ng c
ch hoc bng tranh :
Giao tip vi bn
Tr li theo kiu
c/ khng
Tr li cu hi ci
g
T mc qun o
Nhu cu iu khin
Phn ng tch cc khi
bun chn hoc cu gt
Gip khi i v sinh
Mt s im cn lu khi iu chnh
iu chnh chng trnh da trn s tin b ca tr cho nn trc khi iu chnh,
gio vin cn xem xt cc vn di y:
1. Liu tr c th tham gia tch cc vo cc hot ng ca lp hc vi nhng cc ni
dung ca bi hc khng?
Nu tr tham gia c ton b chng trnh th vic iu chnh s khng cn thit.
Gio vin cn xc nh thi gian, c mi quan tm c bit, v duy tr, cc n lc ca tr.
Nu tr c th p ng c cc yu cu nh tr bnh thng, vic iu chnh s tr ln
tha v thm ch cn km hm tr pht trin.
2. Liu tr c th tham gia tch cc trong hot ng hc tp nu thay i phng
php ging dy?
Gio vin cn la chn phng php ging dy cho ph hp vi tr v vi tng bi
hc. Cn la chn hot ng no cho tng bi hc: hot ng cho c lp, nhm ln, nhm
nh, tng i, km cp c nhn, lm vic vi phiu, hp tc nhm vv... Nhng hnh thc
hot ng ny s gp phn to c hi tip thu bi hc v mc tham gia hot ng ca
hc sinh.
Theo kinh nghim ca mt s nc c nn gio dc pht trin, hnh thc hp tc
nhm, lm vic theo nhm nh, km cp c nhn v dng phiu l cch lm tt nng
cao tnh tch cc v tnh hp tc ca hc sinh khng ch cho tr c nhu cu c bit m cho
mi tr em. Hp tc nhm s to cho tr c nhiu c hi giao tip, gia tr vi tr v tr
vi gio vin. Hnh thc i bn cng hc l bin php thch hp hnh thnh cc k
nng giao tip v k nng x hi, ng thi nng cao, tnh sng to ca hc sinh trong qu
trnh hc tp.

- 27 -
 3. Liu kh nng hp tc hot ng ca tr c c nng cao nu thay i cch son
gio n ?
Gio n th hin ton b cc hot ng ca gio vin v hc sinh, cch chia s nhng
thng tin ti tr v cch tr tham gia vo qu trnh hc. Son gio n theo phng php dy
truyn thng l miu t t m cch dy nh thuyt ging/ minh ho/ thc hnh. Theo cch
gio vin ng vai tr nh ngi din thuyt, ging gii cc khi nim hoc cc vn ,
sau minh ho hoc m hnh ho cc iu m mnh va ging. Cn hc sinh tham gia
vo tho lun lp, nhm hoc thc hnh theo hng dn. Nhiu gio vin v hc sinh cho
rng ging dy, thuyt trnh, cch lm ging nh ni li sch v, ngha l dy- thc
hnh - kim tra.
c th t chc tt gi hc, gio vin cn cn nhc, la chn cc hot ng, da
vo kinh nghim ca tr, da vo ni dung ch , v da vo c im ca cng ng
nhm tng cng s tham gia ca tr trong qu trnh chun b bi. Cch lm s gip tr
m rng ni dung bi hc bng cch vn dng cc kin thc c hc t nhng bi
trc vo trao i, tho lun. Qu trnh hc l s giao lu gia tr vi mi trng. c
im ca cch lm ny l: Tr b li cun v tham gia mt cch tch cc vo hot ng, t
khm ph, t b xung nhng kin thc cho mnh.
4. Liu s hiu bit ca tr c c nng cao, nu thay i phong cch ging dy
ca gio vin khng?
Mt trong nhng chc nng ca iu chnh chng trnh l nng cao kh nng thch
ng gia cch hc ca tr vi cch ging dy ca gio vin. Phong cch ging dy ca gio
vin nh hng trc tip ti nhu cu ca tr khuyt tt. Li ni, c ch iu b, gi , kim
tra s hiu ca hc sinh, cch t cu hi, cch i li ca gio vin vv... l nhng phong
cch cn c lu , iu chnh.
S iu chnh c th rt hon ho v: phng php ging dy, son gio n, chun b
hc liu vv... nhng tr khuyt tt vn c th b tht bi nu nh gio vin khng c phong
cch ph hp.
5. C cn iu chnh mc ch v yu cu ca bi hc cho hc sinh khng?
Trong lp hc ho nhp gm nhiu i tng khc nhau, hc sinh s lnh hi kin
thc v vn dng cc mc khc nhau. Nhng kin thc c bn, cn thit, tr s lnh
hi cc mc kh, su v rng. V vy, yu cu mc tiu trong cc bi dy i vi tng
tr l vic lm rt cn thit. Vic xc nh mc ch v yu cu cho tng tr khuyt tt khi
tin hnh son bi s to iu kin cho gio vin c nh hng v yn tm hn trong gi
ln lp.
3. Hc hp tc nhm trong dy hc ha nhp
3.1.Khi nim hp tc, hc hp tc nhm v cc yu t hc hp tc nhm
Phn tch cc nh ngha v hp tc trong cc t in v s hp tc trong thc t
cuc sng, cho php rt ra nhng c im ca s hp tc gm:
- C mc ch chung, trn c s cng c li
- Bnh ng, tin tng v t nguyn hp tc
- Ph thuc, lin i trch nhim trn c s trch nhim c nhn cao
- Cng chung sc, gip h tr v b sung cho nhau.
Nhng c im trn cho thy hc hp tc nhm khng ch l vic hc sinh ngi
cnh nhau mt cch c hc, cng nhau trao i, tho lun, gip , chia s hiu bit, kinh
nghim vi nhau, m cn mc cao hn, m bo 5 y t di y:
1. Ph thuc ln nhau mt cch tch cc. Trong hot ng hp tc nhm, hc sinh
nhn thy "cng chm hoc cng ni". V vy, cc thnh vin ca nhm phi gn kt vi
nhau theo cch: mi c nhn cng nh ton nhm, ch c th thnh cng nu c gng ht
sc mnh. Trong hc hp tc nhm, hc sinh c hai trch nhim: 1) thc hin nhim v
c giao v; 2) m bo rng cc thnh vin trong nhm mnh cng hon thnh nhim v
c giao. iu ny ch c th t c qua vic thit lp mc tiu bi dy chung cho mi
tr, giao nhim v ph hp vi tng i tng, vai tr c lp ca tng tr v ng vin,

- 28 -
khch l ng lc. cho iu kin hc tp tr thnh hp tc gn b, cn cho tr nhn thy
mnh hon ton cn thit i vi cc thnh vin trong nhm hp tc hc tp.
2. Tng tc "mt i mt" trong nhm hc sinh
Hc hp tc nhm i hi s trao i qua li tch cc gia cc hc sinh c lp trong
nhm. iu , c thc hin khi cc thnh vin nhm nhn thy nhau trong trao i.
Tng tc mt i mt, c tc ng tch cc i vi HS nh: Tng cng ng c hc tp,
lm ny sinh nhng hng th mi, kch thch s GT, chia s t tng, ngun lc v p n
gii quyt vn , tng cng cc k nng t thi , biu t, phn hi bng cc hnh thc:
li ni, nh mt, c ch, khch l mi thnh vin tham gia, pht trin mi quan h gn b,
quan tm n nhau.
3. Trch nhim c nhn cao
Nhm hp tc c t chc, sao cho tng thnh vin trong nhm khng th trn
trnh cng vic, hoc trch nhim hc tp. Mi thnh vin u phi hc, ng gp phn
mnh vo cng vic chung v thnh cng ca nhm. Mi thnh vin thc hin mt vai tr
nht nh. Cc vai tr y c lun phin thng xuyn trong cc ni dung hot ng khc
nhau. Mi thnh vin u hiu rng khng th da vo cng vic ca ngi khc.
4. S dng nhng k nng giao tip v k nng x hi
Hc sinh phi th hin c cc k nng lm vic trong nhm nh. l, cc k nng
hnh thnh nhm nh: tham gia ngay vo hot ng nhm, khng ri khi nhm. K nng
giao tip nh: bit ch i n lt, tm tt v x l thng ip. K nng xy dng nim tin
nh by t s ng h qua nh mt, n ci, yu cu gii thch, gip v sn sng gii
thch gip bn. K nng gii quyt mi bt ng nh: km ch bc tc, khng lm xc
phm khi phn i,...
5. Rt kinh nghim tng tc nhm
Sau mi hot ng hp tc, hc sinh phi nh gi qu trnh hot ng ca mi
thnh vin nhm nh nhng mt tt trong hot ng chung v nhng ng gp c nhn
ni bt cn c pht huy, nhng mt cn thay i, ci thin hot ng ca nhm c
hiu qu hn. iu ny, gip hc sinh hc c k nng hp tc vi ngi khc mt cch
c hiu qu.
Tm li, dy hc theo phng thc hp tc nhm l gio vin t chc cho hc sinh
i din nhau trong nhm hc tp, cng trao i, chia s, tm ti nhng kinh nghim,
nhng kin thc hay gii quyt nhim v hc tp c giao. Trong khi , gio vin bao
qut, theo di hot ng ca hc sinh v sn sng lm c vn, trng ti hay h tr cc
nhm khi cn thit.
3.2.Cc k nng hp tc (x hi) trong hot ng hc hp tc nhm ca hc sinh
- K nng hnh thnh nhm: di chuyn nhanh v nhm khng gy ting n, phn
cng mi thnh vin mt nhim v, mi nhm mt v tr ring v ngi i mt, ch c
th k ghi chp,
- K nng giao tip nhm: cc thnh vin ln lt trnh by, hi li xem bn r
cha, tai nghe mt nhn ngi ang ni, tm tt trong u hoc vit ra ca bn, hi li
khi cha r , din t li ca bn va trnh by,
- K nng xy dng v duy tr s tin tng ln nhau trong nhm: ng h bn kh
khn c c hi c trnh by, ging giai li cho bn, yu cu bn ging li giI li vn
khi cha hiu, khuyn khch mi thnh vin nhm tham gia,
- K nng gii quyt mu thun: hi li khi cha hiu r, ghi nhn mi kin sau
xem xt v chn lc, nhn xt v kin ch khng phi v ngi a ra kin, khng gt
pht ngay kin ca ngi khc
3.3.Dy cc k nng hp tc cho HS bc tiu hc
dy nhng k nng hc hp tc nhm, hay k nng x hi trong nhm nh, chng
ti tin hnh theo 5 bc:
Bc 1: Gip hc sinh thy c ngha, vai tr ca nhng k nng trong hc hp
tc nhm. c c ng c thc y vic hc mt k nng, hc sinh phi thy c vai

- 29 -
tr, ngha ca k nng i vi bn thn mnh. Nu khng thy c ngha, mc ch
ca nhng k nng mnh hc, hc sinh s hc khng nghim tc hoc khng hc. Tt nht
hc sinh t a ra, nu hc sinh khng nu ra c nhng iu cn thit, gio vin phi
nu ra v gii thch cho hc sinh hiu c nhng iu cn thit . Vic ny, c th tin
hnh theo cch hi hc sinh nhng k nng cn thit nh th no? Nu thiu nhng k
nng ny, tr s gp nhng kh khn g? hc sinh c nhng thng tin ny, gio vin
cn tin hnh bng cch thc ph hp vi nng lc, s trng nhn thc v tip nhn giao
tip ca tr khuyt tt. C th s dng cc phng tin giao tip khc nhau i vi tr
khim thnh: li ni, ngn ng k hiu, ch ci ngn tay, giao tip tng hp, ng vai th
hin cc hnh vi khc nhau,
Bc 2: Gip hc sinh nm bt tri thc v k nng v nhng hnh vi th hin k
nng. hc c mt k nng, hc sinh phi c khi nim v k nng v bit cch th
hin ra thnh nhng hnh vi tng ng. Trc tin, phi ch ra cc hnh vi ny v sp xp
chng theo mt trnh t hp l. Cn trnh din k nng mun hnh thnh cho HS, m t t m
theo tng bc lp i lp li. GV cn c kh nng m t, thc hin v lm mu c cc k
nng . ng thi, cn ch ra nhng HS th hin tt k nng nh mt mu cho cc HS
khc. i vi HSKT cch hiu qu nht l ng vai.
Bc 3: Luyn tp bng cch to cc tnh hung, HS thc hnh v to c hi c
nhng thnh cng vi vic s dng cc k nng hp tc. Sau khi hc sinh hiu ng v mt
k nng, cn to ra cc tnh hung cc em c thc hnh cho n khi thnh tho. i
vi hc sinh tiu hc, c bit tr khuyt tt, nhng hnh vi th hin k nng cn phi c
thy bng mt v nghe c bng tai. lm c iu ny, c th s dng s ch T.
V d: K nng giao tip va nghe.
Nhn thy g Nghe thy g
Mt bn ni, cc bn khc "Mt ting ni nghe trong
di theo nhn vo mt bn ang ni nhm.
Cc kin khc b sung

HS cn c tri nghim s thnh cng trong vic pht trin cc k nng. iu s

khin cc em cm thy mc thnh tho k nng ca mnh c tng ln v cng l
ng lc thi thc cc em n lc hc cc k nng phc tp. HS s t gic luyn tp v cng
c cc k nng mi khi cc em thc hin hot ng vi mong mun t hiu qu cao hn.
Bc 4: Gip hc sinh t nh gi vic mnh th hin k nng. Hc sinh cn nhn
c phn hi v s th hin cc k nng ca mnh. iu s gip tr iu chnh v sa
nhng sai lch, pht hin ra cc vn trong vic hc k nng, nhn xt c mc tin b
trong s dng k nng. Tr cn bit so snh s th hin k nng trong thc t vi chun
mong mun. S phn hi c th l nhn t quan trng nht, nh hng n vic lnh hi
cc k nng. Cng c nhiu s phn hi tc thi, c th, chi tit, nhng khng mang tnh
phn xt, cng gip cho vic pht trin v hon thin cc k nng tt hn. Cng hiu v
nhn thc y v mt k nng, s cng hu ch cho vic phn hi v cc quy tc hnh vi
c lin quan n k nng. S phn hi, thng gy hng th cho hc sinh v tng cng
ng c lnh hi cc k nng. Mt kha cnh quan trng khc trong qu trnh phn hi ng
c ch ti, l vic khen ngi nhng hc sinh th hin thun thc cc k nng c hc.
Khi c khen v thnh tho cc k nng, hc sinh c xu hng tch cc s dng cc k
nng ny, nhng HS khc s bt chc hnh vi ca em . V th, cng khng cn phi
a ra s phn hi n mi hc sinh. C th chia hc sinh thnh cc nhm hp tc, trong
mi nhm cc em t phn hi cho nhau v s th hin cc k nng. Cch ny cng thng
mang li hiu qu tt. gio vin cn a ra nhn xt mu v hng dn hc sinh nhn xt.
Bc 5: Khuyn khch HS kin tr thc hnh v thng xuyn s dng cc k nng,
cc k nng c ho vo vn hnh vi ca hc sinh. Hc cc k nng i hi hc sinh
cn kin tr. Qu trnh hc k nng, bao gm thi u cn chm chp, thi gian tip theo
tin nhanh hn. Sau , n giai on n nh, ri sang giai on tng tc,... v ri li mt

- 30 -
thi k n nh. C th tip din, s n nh l kh ph bin trong vic hc cc k nng, v
s kin nhn l cn thit duy tr vic thc hnh n giai on bt u tin b nhanh.
Tng k nng mi, u phi c ho vo vn hnh vi ca hc sinh. n giai on
ny, s th hin hnh vi khng i hi s iu khin nghim ngt ca thc m c
t ng ho, cui cng thnh t nhin. Sau khi c c cc k nng hc hp tc nhm, hc
sinh s tin rng hnh vi l mt phn x t nhin, i lin vi cu trc mc tiu tng ng
v s s dng cc k nng mt cch nh nhng, khng i hi thc phi iu khin nhiu.
Thng thng, d thnh tho cc k nng cn thit, hc sinh cng khng s dng nhng
k nng nu cha tin tng rng vic l ph hp, c ng h. Do vy, gio vin cn
khuyn khch hc sinh s dng nhng k nng bng cch nu gng, phn thng v
cn a ra tiu ch nh gi hay a ra nh mt mc tiu ca lp hc.
4. Thit k v tin hnh bi hc ho nhp c hiu qu
Trong phn ny, chng ti xut cch thc thit k v tin hnh bi hc theo cch
nhn nhn t tng th n chi tit. Trc ht, tin hnh thit k tng th bi hc theo quan
im tng th. Tip n, la chn nhng ni dung tit hc cho hot ng hp tc nhm v
tin hnh thit k hot ng nhm. Sau cng, trong hot ng hp tc nhm, la chn v
hng dn hc sinh thc hin cc k nng hp tc.
4.1.Thit k v tin hnh gi hc ho nhp bc tiu hc theo tip cn tng th
Tip cn tng th trong thit k gi hc ho nhp c hiu qu
Trong dy hc ho nhp, nhim v c t ra l: tr khuyt tt c th hc c
cng vi cc tr bnh thng khc, m khng lm nh hng ti lp hc. Vic dy hc ho
nhp c nhng nt c th ring. Th nht, tr khuyt tt phi c hc chung bi hc theo
phn phi chng trnh hay k hoch dy hc c qui nh trong chng trnh quc gia.
Chng trnh ph thng c coi l php lnh ca mi quc gia, i hi nhng kin thc,
k nng chun mc m HS cn phi nm bt c sau mi bc hc, nm hc thm ch mi
bi hc, gi hc v phi c thi nht nh. Cn c vo "u ra mong mun" cc kin
thc, k nng c sp xp theo mt trt t nht nh, th ch qua cc t liu hc tp: sch
gio khoa, cc phiu bi tp, cc phng tin,... trong cc mn hc, t mc tiu chung.
Th hai, tr khuyt tt cn hc theo chng trnh ring, c xy dng vi nhng mc
tiu, k hoch c th c th hin trong s theo di tin b ca hc sinh. Nh vy, khi
thit k k hoch bi hc, gio vin cng mt lc phi la chn, xem xt c hai loi
chng trnh quc gia v c nhn. Khi xy dng k hoch gi hc ho nhp, gio vin thit
k chung cho c lp, sau mi tin hnh iu chnh cc hot ng cho ph hp vi c
nhn tr khuyt tt. Vic lm ny, thng mt nhiu thi gian, m nhiu khi khng p
ng c cho c tr bnh thng v tr khuyt tt nn phi "p i" lm li. bi hc ho
nhp c thit k c th s dng ngay, trnh lm mt thi gian, gio vin cn s dng
cch thit k bi hc ho nhp theo cch tip cn tng th. Thit k tng th l khi nim
ch vic tnh trc cc kt qu v mi trng khi thc hin bi hc, gio vin c
sn cc gii php d kin cho tng ni dung hot ng ca c tr bnh thng v tr
khuyt tt.
Vn dng m hnh Bloom vo thit k v tin hnh bi hc
Trong bi hc, mi hc sinh c th t n mt mc nhn thc nht nh. mc
t c biu hin qua nhng hnh vi v hot ng c th. Nhng mc tri t thp
n cao v nhng hnh vi in hnh tng ng vi mc c th hin trong m hnh
nhn thc Bloom. y l mt cng c quan trng gip gio vin bin son v tin hnh bi
hc c hiu qu.

6 Mc nhn thc theo m hnh Bloom

Mc nh ngha ng t mu
nh ngha ghi li nh li
Bit Hc sinh gi li ln danh sch gn k li

- 31 -
 hoc nhn nhn nu tn sp xp li sp xp th
thng tin in vo nhc li mt t
nh cch my mc
Hc sinh chuyn din t li m t gii thch
Hiu nhn dng bo co k (bng li
thng tin sang
hnh thc biu tho lun nhn nhn ca mnh)
tng sp xp nhn li hp li vi
din gii din t nhau

dch p dng dng

p Hc sinh s dng s dng thc hnh kch ho
dng kin thc gii gii thch th hin ln k hoch
quyt vn minh ho hot ng v
m phng phng vn xy dng
phn bit so snh tng tnh ton
Phn Hc sinh chia th phn bnh phm
tch thng tin thnh tranh lun hi gii quyt
cc phn phn tch nh gi th nghim
so snh lp biu iu tra
lp danh mc m x kim tra
phn loi phc tho vit li
Hc sinh gii thit lp xut lp cng
Tng quyt vn bng rp ni xy dng thc
hp cch kt hp cc iu hnh ln k hoch t chc
thng tin vi nhau b tr tp hp thit k
theo phng php chun b sng tc to lp
i hi t duy sng sn xut iu tit
to c lp
Hc sinh a ra nhn nh nh gi bo v
nh nhng nh gi tnh im la chn c lng
gi nh lng v nh d on tranh lun nh gi
tnh da trn o c quyt nh
nhng tiu chun thit lp
t ra

- 32 -
 Tin trnh thit k v tin hnh bi hc ho nhp c hiu qu, theo tip cn tng th
S thit k bi hc theo tip cn tng th

Hiu nng lc v nhu cu v s thch ca tr

Tr c c g trc bi hc ?
Tr cn c g sau khi kt thc bi hc ?
Tr hc theo cch no?

La chn Tin hnh gi dy nh gi

Mc tiu M bi: kt qu
Ni dung Gii quyt vn : hc tp
bit
v phng Kt thc bi hc:
hiu
php dy
p dung
Phn tch
tng hp
nh gi

Tm hiu nng lc, nhu cu v s thch ca tr

Mi gio vin trc khi tin hnh tit hc, cn bit v nhng kh nng, im mnh,
cch thc hc cng nh s thch ca HSKT. Nhng yu t ny rt cn thit xy dng
mc tiu, la chn ni dung, v t chc cc hot ng tit hc. bit c nhng yu t
ny, cn xem xt k hoch gio dc c nhn ca TKT trong s theo di s tin b ca tr,
xem xt cch thc dy trc y, trao i vi nhng GV lp trc, ph huynh HS, tm
hiu thng qua tr khc, xem xt cc sn phm cng nh cch thc tr th hin, nhng iu
tr bit, nhng hnh vi, GT ca tr trong cc mi trng, tnh hung khc nhau nh,
lp, trng. S thch ca tr l cht "xc tc" mnh m gip tr c hng th, to ra cc
ng c hc tp ca tr. S thch ca HS cn ni ln cch thc hc ca HS. Nhng yu t
ny, c th sp xp theo 8 dng nng lc do Haward Gardner xut. Da trn nhng nng
lc, im mnh ny s thit k v tin hnh cc bc tip theo.
Xc nh mc tiu, la chn ni dung v phng php tin hnh bi hc
Mc tiu bi hc ho nhp cn c xc nh da trn nhng c s:
Mt l, mc tiu ca gi hc c xc nh c th trong tng bi hc theo 3 ni
dung chnh: kin thc tr cn lnh hi, k nng c th cn c hnh thnh, rn luyn v
thi i vi nhng kin thc v k nng .
Hai l, da trn nhng thng tin v tr: nhng kin thc no tr bit, nu bit th
bit mc no? K nng no tr c v c mc no? Thi ca tr ra sao?
Thc t cho thy, mi tr em bao gm c TKT u c vn sng nht nh. Do vy, khng
phi tt c nhng kin thc, k nng v thi trong mt gi hc c th u l mi ng
u i vi mi tr. thit k mt gi hc, chng ti lit k ton b nhng kin thc, k

- 33 -
nng v thi theo yu cu ca gi hc v phn loi chng theo cc mc : ti thiu,
nng cao v m rng.
Ba l, theo thang mc nhn thc Bloom. Xem trong gi hc, mi HS c th t
n mt mc nhn thc nht nh no? Mc t c , biu hin qua nhng hnh
vi v hot ng c th no? Nhng mc , t thp n cao u c nhng hnh vi tng
ng, c th hin trong thang mc nhn thc Bloom. y l mt cng c quan trng
gip GV xc nh mc nhn thc cho c lp ni chung v HSKT ni ring. V vy, tuy
hc cng mt ni dung nhng mc nm bt cc kin thc v k nng ca TKT c th
ging hoc khc vi TBT trong lp hc.
Nhng c s trn c ngha quan trng trong vic xc nh mc tiu tit hc st vi
HS. ng thi, gip GV trnh c hin tng dy li, lm HS khng hng th, km
thch thc v s khng c c hi "khm ph". Ngc li, nu mc tiu xy dng qu
cao, HS s khng nng lc "chim lnh" kin thc, k nng, gy bun chn, khng
mun hc.
Mc tiu tit hc cho tng HSKT rt a dng trong phm vi, mc nhun nhuyn
trong tng gi hc so vi mc tiu chung ca c lp. C th, trong gi hc, HSKT phi
nm bt cng mt ni dung, nhng nhng mc tiu nhn thc khc nhau, i hi thi
gian khng ging nhau, cch th hin nhng g nm bt c khc nhau. V vy, trong gi
hc ho nhp cn xc nh mc tiu chung cho c lp v mc tiu ring cho TKT. Mc
tiu phi l mc tiu hnh vi.
Mc tiu hnh vi:
Thit k gi hc, chng ti xc nh mc tiu hnh vi, gm 4 thnh t sau y:
1. iu kin tr t c mc tiu (thc hin hnh vi).
2. Xc nh i tng HS l ai?
3. Xc nh hnh vi v cch thc th hin hnh vi.
4. Xc nh tiu ch nh gi kt qu th hin hnh vi.
V d 1: Lp 3, Mn t nhin v x hi, bi 39: B2
* Mc tiu chung cho mi tr:
c quan st, c trao i nhm, c nghe gii thiu, HS lp 3A m t
c bng li c im cu to bn ngoi, iu kin sng, ch li ca b, s khc
nhau gia tru v b, b tht v b sa, vi chnh xc 90% trong thi gian 5
pht.
1. iu kin: c quan st (tranh, nh, thm vn th ...), c trao
i, c gii thiu v b ...
2. HS: Ton b HS lp 3A trng tiu hc Trung Sn, Lng Sn,
Ho Bnh.
3. Cch thc th hin hnh vi (c th quan st c): din t, so snh
bng li c im cu to bn ngoi, iu kin sng, ch li ca b v s khc nhau
gia tru v b, b tht v b sa
4. nh gi: 90% chnh xc trong thi gian 4 pht
* Mc tiu ring: dnh cho tr khim thnh:
c quan st, c trao i nhm, c nghe gii thiu (bng c ch/ tranh
v,...), HSKT m t c bng c ch, tranh v, vi s gip ca GV, c im cu
to bn ngoi, iu kin sng, ch li ca b, s khc nhau gia tru v b, b tht v
b sa vi chnh xc 70% trong thi gian 5 pht
1. iu kin: c quan st (tranh, nh, thm vn th ...), c trao
i, c gii thiu v b,...
2. HS: hc sinh khim thnh H.

2
SGK lp 3, Nxb Gio dc nm 2001, tr.

- 34 -
 3. Hnh vi v cch thc th hin hnh vi (c th quan st c): din
t, so snh bng c ch, tranh v c im cu to bn ngoi, iu kin sng, ch
li ca b v s khc nhau gia tru v b, b tht v b sa.
4. nh gi: 70% chnh xc trong thi gian 5 pht.

Vi cch th hin ny, gio vin hnh dung c ton b hot ng cn tin hnh
t ti mc tiu, cch thc tin hnh, kt qu mong mun v tiu ch nh gi kt qu bi
hc cho i tng c th. iu , c th hin cc im sau y:
1. i tng tr, l hc sinh ca lp mnh vi nhng kinh nghim
sng, kin thc, k nng, thi v s thch c th.
2. iu kin t mc tiu l cc hot ng v cch thc tin hnh
vi phng tin c th, mi trng tin hnh,... gio vin cn to ra tr t khm
ph, lnh hi kin thc v rn luyn k nng.
3. Hnh vi v cch thc th hin hnh vi c th kim sot c thc
cht l yu cu, mong mun ca bi hc i vi hc sinh. Nhng mong mun ny
c th kim sot c qua cc gic quan: nghe, nhn, ...
4. nh gi cho bit hnh vi ca tr biu hin qua cc hot ng c th
vi s lng, thi gian v chnh xc...
Mc tiu hnh vi gip gio vin thc t hn trong ging dy, trnh c hin tng
chung chung hoc "dy li" nhiu ln hoc qu "xa vi' vi tr. Vic xy dng mc tiu
theo kiu hnh vi, gip gio vin bit cch p dng mt cch thit thc v sng to trong
hng dn ging dy chung vo iu kin c th ca lp mnh.
Mc tiu hnh vi gip cho cc nh qun l kim sot c s chun b bi son ca
gio vin, trnh c hin tng "sao chp" my mc t nm ny qua nm khc, t gio
vin ny sang gio vin khc m khng da vo i tng hc sinh thc ca mnh ang
sng trong iu kin c th, thc t ca a phng mnh.
Xc nh ni dung bi hc
Cn c vo nhng mc tiu, gio vin la chn nhng ni dung cn lm r, cn tp
trung luyn tp. Trn c s ni dung chung c trnh by trong sch gio khoa. Nhng
ni dung cn lm r ny, cng a dng i vi hc sinh cc vng min khc nhau, hc
sinh trong cng mt trng, thm ch trong cng mt lp. V d, bi B mn t nhin x
hi lp 3, i vi hc sinh trong thnh ph, vic phn bit b vi tru, b tht vi b
sa,l nhim v khng d dng thc hin. Song, hc sinh vng nng thn, do hng
ngy vn tip xc vi tru, b,s khng gp kh khn g. Nn ni dung cn nhn mnh
li l: cch thc chm sc b,
Trong lp ho nhp, tnh a i tng l mt c trng c bn. Do s khc nhau v
nng lc, nhu cu ca tr khuyt tt so vi cc i tng tr bnh thng trong lp m
vic iu chnh chng trnh v la chn nhng ni dung, phng php ph hp l ht sc
cn thit. iu chnh ni dung bi hc l mt gii php hu hiu. C hai hng iu chnh
ni dung:
1.H thp yu cu hoc thay i hnh thc th hin ni dung: p dng cho nhng ni
dung c th m tr khuyt tt khng th thc hin c (nh mn Ht nhc, tp c,
chnh t, k chuyn,). Trong nhng gi hc ny, tr khim thnh c th ma hoc nh
nhp thay li ht, lm ngn ng k hiu th hin ni dung bi tp c hoc c bng ch
ci ngn tay mt vi cu, mt on trong bi; chp li bi chnh t thay cho nghe - c, k
chuyn thay bng ngn ng k hiu hay din t kch cm,
2.Tm ni dung thay th: p dng i vi nhng tr khim thnh c mc nhn
thc thp hn nhiu so vi trnh trung bnh chung, khng th theo kp tc hc tp
ca c lp. Trong trng hp ny, gio vin s tm nhng ni dung tr khim thnh c th
thc hin c thay th. V d: Hc tp vit trong gi tp c, hc v trong gi T
nhin x hi, Nhng ni dung ny c khi khng lin h g vi ni dung bi m c lp
ang thc hin.

- 35 -
 Xc nh, sp xp cc hot ng dy - hc v phng php tin hnh.
Hnh thc th hin gi hc, l cch thc t chc cc tri nghim hc tp, ch ra cho
hc sinh con ng n vi tri thc v cch thc lm vic vi ni dung hc tp. Gio vin
c th chn cc cch khc nhau th hin gi hc, nh tip cn ch , t tm kim, iu
tra, t khm ph, i thoi trc tip, tr chi, ng vai, da vo hot ng,Nhng hnh
thc hc tp ny, cho php hc sinh s dng nhiu gic quan mt lc, tch cc, giao lu v
m rng giao lu, so vi cc phng php truyn thng nh ging gii, minh ho, din
ging, thuyt trnh,... t chc thc hin c gi hc kiu ny, cn da vo mc tiu v
kin thc, k nng v thi ca bi hc. Sp t phng thc hot ng ca HS, ch ra
khi no HS lm vic mt mnh, khi no tham gia vi t cch l mt thnh vin trong nhm
ln, iu khin nhm nh, C hot ng dy hc trong lp sau: 1) Gio vin dy cho c
lp; 2) Gio vin dy nhm nh; 3) Hc sinh t hc trong nhm nh; 4) km cp c nhn;
5) hc mt mnh; 6) hc tng i; 7) Hc hp tc nhm. Khng c phng php dy hc
no a nng, c hiu qu cho tt c cc bi hc. Cn c vo mc tiu v ni dung bi hc,
gio vin cn la chn nhng phng php ph hp vi i tng hc sinh.
Trong cc hnh thc t chc dy hc ho nhp c tr khuyt tt, th phng thc hc
hp tc nhm c th coi l cch thc t chc dy hc ch cng, cn c thc hin nhiu
hn. V n huy ng ti a s tham gia tch cc ca HS vo bi hc, trong tr khuyt tt
c th tham gia c vi s h tr ca cc bn trong nhm v gio vin. t chc hot
ng nhm c hiu qu, nn tr khuyt tt vo nhm c bn thn, phn cng trch
nhim cng bng nh nhng thnh vin khc ca nhm. To iu kin tr khuyt tt
pht biu kin trc, chp nhn cc cch din t ring v nn ng vin khuyn khch
cc em trong mi trng hp,
Thit k tin trnh gi hc
Cu trc ca bt k gi hc no cng gm cc khu: m bi, gii quyt bi v kt
thc bi. Ton b cc khu u phi bm st theo mc tiu, hng vo mc tiu. Tuy
nhin, nhim v ca mi khu li c nhng im khc nhau.
M bi:
Nhim v ch yu ca m bi l lm cho HS nh hng bi hc v c hng th
tham gia vo cc hot ng hc tp. ng thi, c thi hc tp ng n. Mt m bi
tt, c th v nh mt ting kng hoc ting trng bo thc lm bng tnh trong hc sinh
ho hng hc tp. lm c iu ny, hc sinh cn c tham gia ngay vo trong qu
trnh m bi. M bi cn p ng c 3 yu cu: 1) Hc sinh thy c s cn thit ca
bi hc; 2) Gy hng th cho hc sinh tp trung vo bi hc; 3) Nhiu hc sinh tham gia
c.
Gii quyt bi hc
Cc mc tiu ca tit hc, c gii quyt ch yu qua khu gii quyt bi hc. y
l khu chim hu ht thi gian ca mt gi hc. y, din ra cc hot ng tr tu phi
hp ca gio vin v hc sinh thng qua cc hot ng do gio vin t chc.
Trong sut qu trnh gii quyt bi hc, gio vin phi duy tr thng xuyn mi
quan h vi tt c HS, thng qua phng php vn p, giao nhim v v gim st theo di
hot ng hc tp ca hc sinh. Di y l nhng vn gio vin cn lu m bo
gii quyt bi hc c hiu qu trong gi hc ho nhp:
*Gii thch c hiu qu: Gio vin t chc chuyn ti thng tin bng cc phng tin
giao tip ph hp vi tr khuyt tt mt cch lgic, sinh ng. a ra v d in hnh, n
gin v vn cn cp. Trnh by thng tin ph hp, c ng, chnh xc. Trnh by mu
v v d trc. c im ca v d in hnh l nhn mnh c nhng c im chnh,
khng gy ra s nhm ln hoc tranh ci.
*S dng bng c hiu qu: i vi tr khim thnh gii thch bng ngn ng ph
hp, c th l ngn ng ni, ch ci ngn tay, ngn ng k hiu, giao tip tng hp, k
lng trc khi vit ch ln bng. Phi tin hnh nh vy, bi lng tri thc gio vin cn
truyn t l nhiu, phong ph m din tch bng li c hn, vic trnh by bng mt nhiu

- 36 -
thi gian. Vi cch lm , hc sinh c th nm bt mt cch logic, nhanh, khng gy ra
s phn tn hoc kh hiu.
*M hnh ho cc kin thc. biu din c mi quan h gia kin thc ny vi
kin thc khc, cn s dng m hnh mt cch hp l. Tuy nhin, vic to ra mt m hnh
n gin, nhng hm li ln l mt vic khng phi d dng. gio vin chun b k cc
m hnh trc khi trnh by bi. ng thi, phi lu v tr ca cc m hnh trn bng,
trnh gy nhm ln hoc s kh hiu cho hc sinh. Bn cnh , vic s dng t cng l
mt th thut quan trng. Gio vin cn la chn t ng ngn gn, va nhn. Nhng t
va gn v va trng tm. Sau , ghi ln bng vi kch thc va phi nhn, v tr
thch hp. Xo phn c, khng lin quan trc khi gii thiu nhng thng tin mi.
*Thu nhn phn hi ca hc sinh. Thu nhn phn hi ca hc sinh l mt vic lm
quan trng v cn thit, gip gio vin c th iu chnh hot ng dy ph hp vi trnh
ca hc sinh. c nhng thng tin phn hi trung thc t pha hc sinh, cn theo ch
dn: (1) Lng nghe phn ng ca hc sinh; (2) Tn trng kin ca hc sinh; (3) Nu cu
tr li ca hc sinh cha c nh mong mun, hy a ra thm nhng cu hi nh, gi
m ph hp dn dt hc sinh tip tc tm ti kin thc cao hn hay khc su kin
thc nh gi hc sinh chnh xc; (4) Cung cp nhng gi hoc tr gip khi cn
thit; (5) m bo mi thnh vin trong lp phi c thc, trch nhim phn hi.
t cu hi kim tra mc lnh hi, l mt trong nhng la chn ca gio vin
khi mun thu c phn hi ngay sau khi gii thiu tri thc mi. c c nhng thng
tin chnh xc t pha hc sinh, cn ch cc vn khi tin hnh t cu hi: (1) Cu hi
phi ngn gn, r rng; (2) Cho hc sinh thi gian suy ngh; (3) a ra cu hi cho
c lp trc khi yu cu c nhn tr li. Vic lm ny, nhm khuyn khch mi hc sinh c
trch nhim vi cu hi ch khng ring hc sinh no; (4) quan st cc biu hin thng qua
ngn ng v phi ngn ng, on bit suy ngh ca HS; (5) a ra nhng cu hi gi m
tip khi cn.
* Khuyn khch cc hnh vi c th quan st c ca hc sinh: (1) a ra nhng
cu hi kim tra mc lnh hi kin thc ca hc sinh (cho hc sinh thi gian
suy ngh trc khi tr li); (2) Yu cu tr: trao i vi bn trong nhm, ly v d minh
ha, lm bi tp c lp; (3) Khuyn khch tr to ra nhng sn phm, ...
* Gio vin cn xem xt thng tin phn hi: Mc tiu t ra c thch hp khng? Hc
sinh thy c ngha ca vic hc kin thc? Tnh cm c chi phi g n hot ng lnh
hi tri thc ? Nhng yu t c bn no c nhn mnh? Dy hc c hng vo mc
tiu khng? Mc tiu c r rng khng? Tr cn gip g? (chng trnh, phng php,
nh gi...). Ti liu cung cp c thch hp khng?
* Gio vin ra quyt nh iu chnh: (1) Thay i mc ca mc tiu: Nng ln
hoc h thp; (2) Nng cao hoc h thp mc tp trung ca hc sinh (n gn, giao
nhim v, chia nhm, to khng kh thoi mi trong lp hc...); (3) Thay i k vng: tng
ln hoc h thp yu cu; (4) Dy li mt phn no ca bi hc, thm v d, m hnh
ho, dy theo nhiu phng php khc nhau,...; (5) Thay i cch hng dn thc hnh: t
c lp n hp tc nhm; (6) Thay i trng tm; (7) Pht huy vai tr hng dn ca HS
trong mt s ni dung hc tp; (8) Thm nhiu v d a dng phong ph; (9) iu chnh
cho c lp hay ch vi mt s t hc sinh
* Gio vin to ng c hc tp ca hc sinh, c bit l tr khuyt tt: (1) Dy
nhng kin thc c lin quan t nhiu ti vn tr bit v thch th; (2) To cho hc
sinh c c nhng thnh cng trong hc tp. iu ny, khng c ngha l giao cho HS
ton bi tp d ri cho im cao. Nu to ng c nh vy, hc sinh nhy cm s nhn ra,
v c th cho rng mnh ang b coi thng. Hc sinh cn c nhng nhim v i hi s
thch thc. Hc sinh phi bit rng, c c thnh cng khng phi l iu d dng. Cn
nhn mnh n nhng c gng nh th no, mi t c nhng thnh cng; (3) Gip cho
hc sinh c trch nhim v mi quan tm ti bi hc; (4) Lm tng, hoc gim mc i
hi HS tu thuc tng i tng. V d: i vi hc sinh gii th yu cu cao, hc sinh

- 37 -
km hn th yu cu thp hn; (5) To bu khng kh tin tng ln nhau, vui v, ho hng
khng thi qu; (6) HS hiu c rng nhng kin thc mnh ang hc l rt c ngha
vi cuc sng; (7) nh gi r rng v kt qu t c ca hc sinh: Hy ch cho hc sinh
bit mnh sai, ng im no; (8) Khen ngi, ng vin kp thi, ng lc. Trnh khen
ngi ng vin mt vi em.
* khuyn khch tr khuyt tt tham gia tch cc vo qu trnh hc, gio vin c
th dng nhng bin php: (1) Da vo im mnh ca tr, tn trng nhn phm hc sinh;
(2) ng gn tr; (3) S dng tn ca tr; (4) S dng quy c, k hiu ring khi cn thit.
V d, khi mt hc sinh nhy cm, nhng ang ni chuyn ring, gio vin khng nn nu
tn em ra trc lp, m c th gi b mt nghim tc hng v em; (5) Nhc nh ring;
(6) Ghi chp y v hot ng ca tng HS; (7) a vo c im ring ca tng hc
sinh nh: s thay i ca hc sinh, mi quan h ca em , s thay i hnh vi,...
Gio vin c th lm tng mc ghi nh ca tr khuyt tt bng cc th thut: (1)
Lin h vi nhng kin thc c hc; (2) Ly thng tin ny so snh vi thng tin khc;
(3) Lin h kin thc ang hc vi cuc sng, vi s quan tm ca tr v minh ho bng
chnh tri nghim ca gio vin; (4) S dng s mt cch c ngha; (5) S dng cc
mc ghi nh hoc v tranh, trong c th hin tri thc va hc; 6) Dy k ngay t khi
gii thiu thng tin vi hc sinh; (7) To ra bu khng kh hp l trong lp hc; 8) Khi gii
thiu thng tin, gio vin ch trnh by sao cho lgic, cung cp liu lng thng tin hp
l, khng vt qu 7 thng tin trong mt n v ni dung; (9) m bo cho hc sinh c
thc hnh ngay khi nm bt c tri thc mi bng cch chia nh tng phn thng tin hoc
kt hp cng vi nhng kin thc khc,...
Kt thc bi
Kt thc mt gi hc c ngha rt quan trng. Mt gi hc tt, c tin trnh m bi
v gii quyt bi tt, nhng kt thc khng hoc cha tt c th s lm gim i trng tm,
dn n lm gim cht lng dy hc. Mt gi hc hay phi c kt lun hp dn. Kt lun
khng phi ch n thun cho hc sinh bit bi hc kt thc, m mt ln na nhn
mnh mc tiu, cng c kin thc, lm ni bt trng tm khin hc sinh hiu su, nh lu,
nh chc bi hc. Nu gi m bi tt l ting trng bo thc th kt thc bi tt phi l
ting chung ngn nga mi trong lng hc sinh, theo chn hc sinh v n nh ri li vo
bi hc mi.
Kt thc bi dy cn c tin hnh theo cch: HS c nhiu c hi tham gia. Tr
phi cn c c hi biu t nhng g tr hc c, c bit, tr khuyt tt cn c tham
gia vo qu trnh ny. Trn c s , gio vin kim tra c nhng kin thc, k nng hc
sinh chim lnh qua bi hc. Kt thc bi hc cn t 3 yu cu sau y:
Hc sinh t biu t, tm tt nhng pht hin chnh qua bi hc;
Nhiu tr v tr khuyt tt c tham gia;
Tr bit/ nh hng vic vn dng kin thc va hc vo thc tin.
nh gi kt qu hc tp ca hc sinh
Thnh phn th t ca thit k v tin hnh gi hc c hiu qu l nh gi kt qu.
Chng ti s dng cch nh gi theo cc mc khc nhau th hin mc chn thc
ca kt qu. S chn thc ca kt qu hc tp, c xut hin khi hc sinh mong mun th
hin nhng chim lnh ca mnh theo cch ring. Do tnh a i tng ca lp ho nhp,
nn khng th p dng hon ton cch nh gi i vi tr bnh thng vo nh gi tr
khuyt tt, nn vic nh gi bi hc cng phi c nhng thay i, iu chnh cho ph hp.
Ni dung nh gi cn c xem xt cc kt qu cui cng v tin trnh gi hc.
nh gi kt qu lnh hi kin thc, k nng, thi ca hc sinh
i vi tr bnh thng:
So vi mc tiu ra, tr t c g, nm c nhng kin thc no,
mc no, c nhng kin thc no cha nm chc, nguyn nhn ti sao.
Tr c nhng k nng g sau bi hc. Nhng k nng t c mc
no, kh nng vn dng vo thc t cuc sng ra sao.

- 38 -
 Cc nhim v v bi tp c giao c hon thnh khng? nu c th mc
no, nu cha th do nhn nguyn no?
Thi hc tp ca tr trong gi hc nh th no, tch cc, hng th hay
th , khng quan tm, tit hc mang li iu g mi m v b ch i vi tr?
i vi tr khuyt tt
Tr khuyt tt mc nh c nh gi nh tr bnh thng. i vi tr khuyt tt
nng, vic nh gi cn vn dng mt cch linh hot, da trn mc tiu ring ng vin,
khch l tr t kt qu ngy cng tt hn. Do hn ch v nghe ni, nn cc hnh thc
nh gi i vi tr khuyt tt cn linh hot, da vo nhng kh nng biu t khc nh:
thng qua ch vit hoc s tham gia vo bi hc,
nh gi thng qua ch vit, p dng i vi nhng ni dung tr ch c th din t
thng qua ch vit, m khng th dng li c. nh gi hiu qu bi hc thng qua ch
vit ngha l: gio vin xem xt, nh gi cch trnh by bi tp, tr li cu hi trn giy,
mc hiu ni dung v thc hin cc test theo yu cu t ra. V d: trong nhng bi tp
yu cu c s, c th thay th hnh thc c thnh ting, bng hnh thc c bng ch
vit nh: s c 213, bng vit ra giy l hai trm mi ba. Mc d khng linh hot
nh ngn ng ni nhng hnh thc ch vit, l cng c c lc gip tr khuyt tt trnh
by v th hin tng, kin thc, k nng hc c, lm c s cho vic nh gi hiu qu
gio dc.
nh gi thng qua ch ci ngn tay. Hnh thc ny p dng khi tr khuyt tt cn
th hin nhng thng tin mt cch trc tip qua phng php m thoi. Thay bng trnh
by thnh li ni, tr khuyt tt c th m t nhng ni dung bng ch ci ngn tay.
Tuy nhin, hnh thc ny ch c xem l hnh thc b tr v nu nh gi hiu qu bi
hc ch da vo ch ci ngn tay s mt rt nhiu thi gian, v n ch ph hp vi nhng
thng tin ngn, gn, tr li nhanh.
nh gi thng qua tnh tch cc tham gia vo bi hc. Trong qu trnh thc hin k
hoch gi hc, gio vin cn ch to c hi cho tr khuyt tt tham gia vo mi hot
ng. Hiu qu bi hc cn c nh gi qua s tham gia ca tr khuyt tt trong qu
trnh xy dng kin, tr li cc cu hi, c nhng thc mc xoay quanh ni dung bi. S
tham gia trong hot ng nhm, hiu qu ca nhng ln tham gia, Trong gio dc ho
nhp, yu t tham gia tch cc vo mi hot ng ca cc i tng HS cng l mt tiu
ch nh gi hiu qu ca bi hc.
nh gi tnh tch cc, hng th tham gia hc tp ca hc sinh
Gi hc din ra si ni, cc tnh hung c vn t ra c hc sinh nhit tnh
tham gia gii quyt. Cc hot ng nhm c m bo mi thnh vin u tch cc tham
gia, cc yu cu c c thc hin, Tr khuyt tt c tham gia cc hot ng hc tp
cng vi c lp? C c hi pht biu v by t kin bng ngn ng ca mnh? c c
tn trng kin,?

- 39 -
 Chng 3 H TR GIO DC HO NHP
1. Nhm bn b
1.1. T chc hc sinh trong nh trng
Theo iu l nh trng: lp, t l t chc chnh thc ca hc sinh t lp mt tr
ln. Ngoi ra hc sinh trong nh trng cn tham gia cc t chc on th ca tr em nh:
i thiu nin tin phong, i nhi ng..... Hng ngy cc em cng hc, cng chi, cng
tham gia cc hot ng thn, xm nn cc em hiu c tnh cm, nhu cu, nguyn vng
v nng lc ca nhau. T chc lp, i ca hc sinh c vai tr tuyn truyn, gio dc tr
em bit thng cm, yu thng ho nhp vi cc bn khuyt tt v sn sng gip bn
khc phc kh khn trong hc tp, trong sinh hot hng ngy lp, trng v trong cng
ng. Chnh s thng cm, tnh thn i v s gip ln nhau gia tr vi tr s tr thnh
yu t ng vin, khch l cc hot ng nhn o trong cng ng v tng lai ca tr
khuyt tt.
Nh vy, c n lp hc ho nhp, tr khuyt tt m rng c mi quan h trong
cng ng, trc ht l quan h tr vi tr. Tr khuyt tt c thm rt nhiu bn b trong
nhm, trong t, trong lp, trong trng, trong chi i, v.v....
1.2. Xy dng nhm b bn
1.2.1. Vai tr ca tr trong gio dc ho nhp
Tc ng c cu hc thy khng ty hc bn. iu c th hin qua thc t
khng ch trong chng trnh gio dc ho nhp. Tr em c nhiu thun li hn so vi
ngi ln trong vic vic gip ln nhau:
- Gip nhau trong hc tp. Vic gip nhau c li cho c hai pha: ngi c
gip v ngi gip . Tr gip nhau d hn ngi ln gip tr v gia tr c
ting ni chung. Chng dng ngn t ca chng, biu t theo cch hiu ca chng v
khng b mc cm, e ngi vi nhau. Nhng iu gio vin kh c th t c. S gip
ln nhau mang tnh cht hai chiu v c hai bn u c li. Lu nay chng ta t khi nhn
ra l ngi gip c li m ch thy ngi c gip c hng li. L thuyt v
thc t cho thy: Qua vic gip , hng dn, gii thch cho bn, bn thn ngi gip
s nng cao c kin thc ca mnh. Nhiu nghin cu ch ra rng hc bng cch nghe
ch hiu c 30% kin thc; bng c nghe v nhn - 50%; c nghe, nhn v thc hnh -
70%; nhng nu kt hp nghe, nhn, thc hnh v hng dn li cho ngi khc s nm
bt ti 90% lng kin thc, k nng*.
- H tr gip ln nhau trong i li v sinh hot. Tr b lit chn, tr m rt cn s
h tr ca bn b trong vic i hc v trong sinh hot hng ngy. Thiu s h tr ny tr
gp rt nhiu kh khn thm ch khng th i hc c.
- Tr em l lc lng tuyn truyn. Kinh nghim trin khai nhiu phong tro Vit
nam cho thy tr em l lc lng tuyn truyn quan trng. Khng c mt chng trnh no
li thnh cng v mt tuyn truyn m li khng c tr em tham gia.
- Tr em tham gia vo vic xy dng k hoch, t ra cc qui tc v thc hin nhng
g m chng xy dng, nn.
1.2.2. Xc lp vng bn b
Thng thng vic kt bn v duy tr tnh bn gia tr vi nhau rt t nhin. Tr c
th rt thn nhau trong thi gian lp hc, nhng sau gi hc c th li khng thn, hoc
tr c nhng thi gian rt thn nhau nhng sau li khng duy tr c quan h . Do
vy, s kt bn v mi quan h tng tc gia tr vi tr cn c h tr.
Do gp nhiu kh khn trong i sng hng ngy, trong hot ng nhn thc nn tr
khuyt tt cng gp kh khn trong tnh bn. Bi y l mi quan h c xy dng t hai
pha v i hi phi thng xuyn cng c, gi gn. tnh bn ca tr thc s c ngha
trong i sng tnh cm v s pht trin ca tr khuyt tt, gio vin cn gip tr xy
dng vng bn b.

*
Theo Richard Villa trong Gio dc ho nhp, 1996

- 40 -
 Vng bn b l l thuyt xc lp cc mi quan h x hi nh ra phng chm ng
x ph hp, to iu kin cho cuc sng pht trin. L thuyt v vng bn b c xut
pht t Canada v c s dng ph bin nhiu nc trn th gii khng ch cho tui
hc ng m cn p dng cho c nhng ngi trng thnh.
Ch th ca vng bn b t t ra nhng tiu ch c ngha quan trng cho cuc
sng ca mnh ri sp xp theo mc gim dn.
Khc vi mi quan h thng c mt cch t nhin ca mi con ngi trong cuc
sng, Vng bn b i vi tr khuyt tt y mang nng cc yu t tm l, t nguyn ri
pht trin tr thnh trch nhim t nguyn hn l bn phn, ngha v thun tu vn tn ti
i vi mi c nhn trong gia nh, cng ng.
Bng so snh sau y phn bit s khc nhau :
Vn Vng bn b ca tr khuyt tt (sp Vng quan h t nhin ca mi c nhn (sp
g xp theo tin cy) xp theo bn phn)
i tng Vai tr i tng Vai tr
1 Nhng ngi thn Chia s, tm Nhng ngi rut
quan tm chm sc,
thin nht i vi tnh, thn thin tht nht: b, m,
nui dng v iu
tr nht v, con.
kin
2 Nhng ngi gn quan tm, c Ngi rut tht:
quan tm chm sc
gi th chia s, h Anh, ch, em..
thng xuyn
tr
3 Nhng ngi, t h tr khi c Bn tm huyt: tri sn sng gip , th l
chc tham gia gip iu kin m, tri k tm tnh
tr
4 Nhng ngi, t to mi trng Bn trn cng vic, h tr ln nhau, i bn
chc c th trao thun li cho bn x giao cng c li, gip khi
i, chia s tr phat trin c iu kin, c ngh

Nh vy ta s c vng bn b sau:

4 3 2 1 Tr

1.2.3. Phng php xy dng vng bn b

C nhiu cch khc nhau xy dng vng bn b. Tu thuc vo kinh nghim v
i tng hc sinh c th trong lp mnh, gio vin c th a ra cc cch khc nhau. Di
y m t mt cch xy dng c th hin cc chng trnh gio dc ho nhp
Vng 1: Vng thn thin gn gi

- 41 -
 Gio vin gii thch cho hc sinh r v vai tr v ngha ca mi quan h thn thin
gia cc hc sinh trong lp.v hon ton tin tng rng nu mi quan h c thit lp,
lp hc s tt hn. Sau gio vin pht cho mi hc sinh mt t giy v sn 4 vng v
yu cu tn ca mnh vo gia. Sau tn ca nhng ngi thn thin nht vo vng
1. Nhng ngi vng 1 l nhng ngi thn thin nht, nu thiu h ch th gia s
khng th tn ti c v mt tnh cm. Gio vin c th a ra vng 1 ca mnh bng
cch hi c nh chng, con, ...
Vng 2: Vng thn tnh
Vng 2 l vng bao gm nhng bn gn gi nhng t thn hn nhng bn vng 1.
Gio vin c th minh ho bng chnh bn thn mnh nh in tn 5 6 ngi bn ang
cng lm vic, bn thn t th hc tr, anh em rut tht tm u hp.
Vng 3: Vng nhng ngi cng tham gia
Gio vin c th cho tng tr t in hay c nhm cng in vo vng ny gm
nhng ngi tr thch nhng cha hn gn gi. Ly mnh lm v d, gio vin c th
in tn bn ng nghip mnh knh phc, bn hng xm, bn cng i chi, anh em cng
dng h .v.v.
Vng 4: Vng chia s
Sau khi in 3 vng, hc sinh c th in tn nhng ngi m tr lin quan, cng
chung sng nh gio vin, bc s, hng xm vv
Gio vin, da vo vng bn b ca tng tr, trao i vi hc sinh v vai tr ca
vng bn b i vi c nhn tr. Sau , trao i vi c lp v vng bn b ca tr c nhu
cu c bit trong lp mnh. Gio vin phn tch v nu r vai tr ca vng 1 bng cc cu
hi nh: Nu thiu nhng ngi trong vng ny cuc sng ca tr, c bit tr khuyt tt,
s ra sao; Nhng ngi trong vng ny c vai tr g i vi mi c nhn; Lm th no
c thm bn trong vng mt.
Sau , tr khuyt tt cng c lp trao i v vic lm th no c nhng bn b
trong lp c th tr thnh nhng ngi trong vng mt ca tr khuyt tt. Sau khi phn
tch nhng vic lm cn thit c thm bn trong vng mt ca tr, gio vin cng trao
i vi hc sinh xy dng k hoch hnh ng th hin cc tng bn.
Cc bin php nng cao hiu qu hot ng ca vng bn b
1) T chc nhiu hot ng khc nhau tng s hiu bit v to c hi cho tr th
hin.
2) ng vin, khuyn khch kp thi nhng hnh vi, biu hin tt
3) Tuyn truyn ph bin rng cc in hnh
2. Nhm h tr cng ng
2.1. Cc yu t ca cng ng ( a phng) nh hng n s pht trin ca tr em
khuyt tt
Tr em sinh ra v ln ln trong cng ng. Cng ng c vai tr quan trng trong
s pht trin ca tr. Cc yu t di y c nh hng trc tip n s pht trin ca tr.
Yu t t nhin: V tr a l, a hnh, mi trng, kh hu, ng giao thng vng
su, vng xa v.v...
Cc yu t x hi: Phong tc tp qun; Trnh dn tr; Nhn thc v thi i
vi tr khuyt tt ca cng ng; S pht trin y t, gio dc ca a phng; S quan tm
ca chnh quyn a phng v cc on th i vi vic gio dc tr khuyt tt.
V kinh t: i sng ca cng ng dn c
2.2.Nhng tn ti ca cng ng trong cng tc gio dc ho nhp
Hiu khng y v tr khuyt tt: a n cch suy ngh, thi , cch i x
thiu tn trng, khinh thng, thiu cng bng ... u gy kh khn cho vic ho nhp ca
tr ti gia nh v x hi.
Chn m hnh gio dc khng thch hp vi s pht trin ca tr

- 42 -
 Nhn thc, kinh nghim, k nng chm sc gio dc tr khuyt tt ca cn b, nhn
vin trong cng ng cn t hoc cha ng n nn gy hn ch cho cng tc gio dc
ho nhp.
Quan im hay cch nhn nhn c nh hng rt ln n s pht trin ca tr
khuyt tt. Vic nh gi c th hin theo m hnh sau:

1. M hnh nh gi c nhn

nh gi thp Khng lm B coi l

bn thn c g ngi xu

Khng bit ci g
Khng hy vng tt cho bn thn
mt tng lai
tt p Vn tr
khuyt tt
Gnh nng cho
Cn tr gip cng ng
v hng
dn
Khng c kh Nhu cu
nng duy tr mt dch v v
cng vic tt i i

Kt lun a ra: 1) Ch trch; 2) Coi thng; 3) Xem h l ngi bt lc v khng

c kh nng t gip bn thn.

2. M hnh x hi

Khng c B phn bit i

hng cc dch Khng c ti x cch ly
v XH trng

B khinh r v Thiu thng tin,

thng hi hiu bit

Vn ngi
khuyt tt
Thiu s quan
Ngho kh tm ca cng
ng
Mi trng v
iu kin vt cht
kh tt
Thiu vn v
Thiu thiu c hi
chuyn mn xin vic lm
- 43 -
 Kt lun: i vi ngi khuyt tt ni chung, tr khuyt tt ni ring nn c ci nhn
ng n:
Khng coi thng, khng ch trch ngi khuyt tt
Tin tng tng li ca ngi khuyt tt nu mi trng v iu kin c thay
i.
2.3.Xy dng nhm h tr cng ng
Th no l nhm h tr cng ng?
y l nhng thnh vin t nguyn trong cng ng dn c ( thn hoc x) gp
cng sc, vt cht v tinh thn, h tr gip mt hoc nhiu tr khuyt tt vt kh
khn ho nhp x hi.
Vai tr chc nng ca nhm cng ng
i mi nhn thc v tr khuyt tt trong cng ng dn c v gia
nh tr khuyt tt
T vn cho gia nh v cch chm sc, gio dc, phc hi chc nng
cho tr, to nim tin cho h
Pht hin sm cc nhu cu ca tr
Trc tip gip tr trong hc tp, phc hi chc nng v tham gia
mi hot ng trong x hi
Li cun cc thnh vin trong cng ng tham gia h tr tr
Phi hp gia gia nh v cng ng tm ra bin php gip
tr
Theo di nh gi s tin b ca tr
2.3.1.Qui trnh xy dng k hoch v tin hnh h tr cho mt tr khuyt tt ti cng ng
Ngi cn b nhm h tr cng ng mun lm tt cng vic ca mnh, ngoi cc
kin thc v k nng cng tc x hi cn phi hiu su sc v kh nng tim n ca tr
khuyt tt, v mi trng gio dc cng nh vic vch k hoch, cch t chc h tr gip
tr c hiu qu nht.
Qui trnh h tr mt tr khuyt tt ti cng ng c th tm tt nh sau:

1. Hp nhm 2. Mong i ca gia 3. Lo lng, trn tr

cng ng nh i vi con em ca gia nh
mnh

6. Thc hin 5. Xy dng mc 4. Hiu v nng lc

k hoch tiu v k hoch v nhu cu v s
gip a tr thch ca tr

7. nh gi kt 8. Tm hiu nhu cu
qu thc hin v nng lc mi ca
tr

Tin hnh cuc hp

- Ngi ng u nhm cn thng bo r cho mi ngi bit v mc ch bui hp
- Tho lun v ni dung cng vic cn tin hnh
- Cng nhau a ra nhng k vng vo tr (i tng c th)

- 44 -
 Th d: Mc ch cuc hp l cng nhau bn bc, vch k hoch v cch tin hnh h
tr cho em Ng. T. Mai 8 tui (kh khn v hc) ti thn s 8 x ...
Cc yu t cn thit cho mt cc hp c hiu qu:
- Mi ngi phi bit trc mc ch cuc hp
- Cuc hp phi c xc nh ni dung trc
- Phi c chng trnh c th
- Thnh phn cuc hp: ch nhng ngi c lin quan n cng vic
- Cn b lnh o phi n ng gi
- Xc nh hp l cc vn bn bc
- Mi ngi c t do nu ln cc kin ca mnh
- Tn trng ln nhau trong lc bn bc
- Ch to khng ngt kin ngi ang pht biu
- Mi ngi tch cc chia x kin
- Trong lc hp, mi ngi khng lm vic ring
- Hng bn bc vo trng tm cuc hp
- m bo thi gian tho lun
- Sau cuc hp cn c kt lun
- C k hach trin khai c th: phn cng cng vic cho tng ngi
Nhng mong i ca gia nh
Ti sao ngi cn b cng ng li phi hiu c nhng mong i ca gia nh i
vi con em h?
Thng thng gia nh c con b khuyt tt thng biu hin mun ca h theo
cch khc nhau:
Mun con mnh c cha lnh
Mun con mnh c pht rin nh nhng tr khc
c mi ngi yu qu tn trng
c t lp v t lo liu cuc sng
..........
C nhng mong i c th thc hin c, nhng cng c nhng mong i vt ra
ngoi kh nng v tm hiu bit m ngi cn b cng ng khng p ng c. V vy
phi gii thch cho h hiu ti sao nhng mong i khng th gii quyt c m chng
ta cn hng ti nhng mong i hin thc.
Th d: C nhng ph huynh mong mun con mnh c hc tp tp trung ti mt
trng chuyn bit v hc ngh rng ni con h s c hng nhiu quyn li v c
s h tr ca cc t chc phi chnh ph nc ngoi nhiu hn. H khng bit, v cha
c chng kin, s hn ch ca mi trng ny i vi s pht trin ca con mnh. Cn
b cng ng cn phn tch, ging gii cho h hiu v gip h c cch gip con em
mnh mt cch thit thc.
nhng mong mun v k vng ca phu huynh st vi thc t v tr thnh hin
thc, ngi cn b cng ng phi gii thch cho h hiu v li ch gio dc ho nhp v
phc hi chc nng da vo cng ng. T c th bit c cha m cc em mong mun
g cng ng.
Nhng lo ngi ca gia nh
Phn ln tr khuyt tt sng trong nhng gia nh c hon cnh kh khn:
V kinh t do phi chy cha cho con mnh, khng yn tm lm n
V nhn lc: Thiu ngi gip v phi trng nom con khuyt tt
Trnh hc vn thp nn thiu kin thc thng thng
Thiu thng tin v cch gip con mnh ...
Nhng kh khn m cc gia nh phi i mt trong cuc khng hong tm lc
biu hin dng:
- Tm l nng n i vi qu kh nh xu xa, xu h, tc gin, tht vng ...

- 45 -
 - Nhng rc ri trong gia nh nh i ngho, bnh tt, t hiu bit ang din ra
hng ngy cn tr trong vic chm sc, gio dc con ci.
V tng lai: Nhiu gia nh lo lng v nhng g c th xy ra i vi con em h. s
gy ra nhng cng thng v to thm nhng kh khn trong vic gio dc tr.
V d: Mt gia nh ngho c ngi v cht sm li a con tt nguyn. Bun
phin, thiu tin bc chm sc cha bnh cho con lm cho ngi b khng cn tm tr
quan tm, chm sc con. Nhng gia nh nh th cn phi c cng ng chia x nhng
lo lng m theo h l khng c li thot. lm c iu , nhm cng ng phi:
- Gp g v trao i kinh nghim vi gia nh
- Thu hiu nhng kh khn rc ri m nh h ang i mt
- S ng cm ca cn b cng ng s lm cho cc bc ph huynh cm thy
gn gi, tin tng v hy vng h c th bc bch ht nhng suy ngh, bn khn, lo ngi
su lng, thm kn ca mnh.
Th d:
- Lo con mnh b tr khc tru chc
- Lo con mnh khng th hc tp c nh cc bn khc
- Lo con mnh c hnh vi khng p i vi bn b, c gio
- Lo b ngi khc ch ci v c con khuyt tt
- Trn tr khi mnh m au, gi yu khng ai chm sc, gip a con khuyt
tt.
- Lo lng v cuc sng sau ny ca a tr...
Bng nhng li "tm tnh" cn b cng ng cn phi gi m, dn dt ph huynh
"tm s" ht nhng suy ngh . y l mt ngh thut trong bi cnh, hon cnh, tm
th, tnh nghim tc, thc lng l nhng yu t quyt nh s thnh cng hay tht bi ca
vic ny.
Tin hnh thc hin cc hot ng
Theo k hoch c bin son, nhng ngi tham gia h tr s tin hnh cc hot
ng h tr tr. Tuy cc hot ng c tin hnh ring theo k hoch, nhng nhng hot
ng c lin h cht ch vi nhau v u l nhng tc ng nhm mc ch chung. Do vy
khi tin hnh cc hot ng, khng ch lun hng vo mc ch ca tng hot ng m
cn nh hng vo mc tiu chung.
nh gi kt qu hot ng
nh gi l khu quan trng trong qui trnh gip cho ngi cn b cng ng thy
ht c nhng mt t c v nhng mt cn tip tc h tr; ng thi nh gi
cng gip nhm nhn nhn li cng vic ca mnh.
nh gi c th theo cc ni dung sau:
- nh gi theo mc tiu ra
- nh gi theo mong i ca tng hot ng
- nh gi cc bin php tc ng
- nh gi s tham gia ca tng thnh vin
- nh gi v thi gian a ra cc hot ng.
....
Sau mt thi gian nht nh, nh gi s cho ta nhng thng tin mi v a tr gm
nhng nng lc, nhu cu mi cng nh nhng nt c tnh ca tr. Trn c s nhng thng
tin , mc tiu, k hoch mi s c bin son v thc hin.
2.4. K nng t vn cng ng
Khi nim v t vn
T vn l hnh thc truyn thng c bit din ra trc tip gia hai ngi nhm cung
cp thng tin gip ngi c t vn c kh nng la chn v quyt nh mt vn no
.

- 46 -
 V d: Cn b chm sc tr em t vn cho gia nh v vn h tr, to iu kin
cho tr khuyt tt pht trin. Gia nh cng cn h a phng cc ban ngnh xy dng
chng trnh k hoch a tr khuyt tt ra lp hc v h tr ti nh.
Nhng nguyn tc ca t vn
a. Khch quan
Khch quan l thi m ngi t vn cn c khi cung cp thng tin cho i tng
c t vn, h c th t mnh quyt nh, khng b sc p ca ngi t vn. Tuy
nhin, khch quan khng c ngha l ngi t vn lm ng trc cc nhu cu ca i
tng c t vn (ngi c t vn) m t mnh vo v tr ca i tng, c gng hiu
xem h cm thy th no khi ta t vn cho h. Thi trung thc khi cung cp thng tin
cng c coi l mt phn ca s khch quan. Hy ni s thc ng ni theo i tng
c t vn mun.
b. Tn trng
Tn trng i tng c t vn, s ring t ca h l iu kin c th tip mi
ngi, mi tp th mc no tu theo kh nng ca ngi t vn, sao cho i tng
c t vn c th ni ht mi quan tm ca mnh vi vn ang c t vn, bn lun.
Mi c nhn, i tng trong qu trnh t vn u c quyn c tn trng v vy khi tr
chuyn, phng vn, ta m ngi t vn khng nn nng, vi v.
c. Trung thc
Ngi cn b t vn tuyt i khng c p t cc gi tr vn ho x hi cng nh
o c ca bn thn mnh i vi i tng c t vn, cng khng c a nhng
thng tin khng ng nh hng khng tt n vn m mnh ang t vn.
d. Kn o
Phi m bo gi kn nhng iu h cung cp, khng c tit l cho ngi khc
bit nu h c yu cu.
Cc k nng t vn
a. Ch ng lng nghe, truyn thng bng c ch
Nhng gi trong khu ch ng lng nghe
Bit im lng ng lc l yu t c bn ca ngh thut lng nghe.
Gp g i tng c t vn a im thoi mi.
Tip cn i tng t vn theo cch thc vi c tnh c nhn.
Lng nghe i tng cng nh quan st cch trnh by vn ca
h. Ch n li ni, cch dng t ng v nhng biu hin trn nt mt i
tng.
Chm ch theo di nh mt ca i tng c t vn mt cch du
dng.
Khi nghe ngi hi nghing v pha trc, gt u tn thnh vi
kin ca i tng c t vn.
C nhng t nhng tn ng: "!" "xin c ni" "vng" "v ra
vy"...
C gng th hin s ng cm vi i tng.
Thay v suy ngh xem nn ni g vi i tng, nn chm ch lng
nghe h.
p dng th thut nhc li li ca i tng khng inh mnh
hiu c vn ca h.
Nhng ch khi lng nghe v truyn thng bng c ch
Thi i vi i tng nh th no?
- Thnh thong mm ci
- Thn thin nhn vo mt i tng.
- Khng nhn trn hoc nhu my
- Khng th hin v bt bnh

- 47 -
 - Khng vn v vt g trn tay khi ang nghe hoc ang ni chuyn vi
i tng.
a im tip i tng nh th no?
- Sch s, ngn np
- Ch ngi rng ri, thoi mi.
- Gia cn b t vn v i tng c t vn nn ngi cch nhauvi
mt khong nht nh thch hp cho cuc phng vn tr chuyn.
C ch ca ngi t vn nh th no?
- C ch thoi mi, nh nhng
- Khng lm vic g trong khi ang trao i vi i tng.
- Khng thng xuyn hoc chm ch nhn i tng
- Khng ngp trong khi ang trao i vi i tng
- Khng biu hin s phn tn hoc nhn ra ch khc, nhn vo i
tng
- Khng thng xuyn thay i v tr ngi
Ging ni ca cn b t vn nh th no?
- Cn c ging ni nh nhng v tri chy trong khi t vn cho i
tng.
- Trnh nhn nh, thi khng tn thnh hoc ph nhn thng qua
ging ni.
- Tn trng nhng pht im lng i tng c thi gian trnh by v
nu cu hi.
- Khng xen li lp nhng khonh khc im lng.
b. K nng xc nh v phn nh ni dung (nhc li li i tng c t vn)
Cn b t vn lng nghe i tng c t vn trnh by. Sau nhc li ni dung m
h trnh by, tt nht dng chnh nhng t ng m h dng gip cho cn b t vn kim
tra xem mnh c hiu ng vn i tng trnh by hay khng.
Cn b t vn nhc li li ca i tng c t vn cng l xc nh v phn nh
tnh cm ca mnh vi i tng. S ng cm ny lm cho h thy nhng iu h trnh
by c lng nghe v hiu c tnh cm, hon cnh ca h.
c. K nng t cu hi
Trong qu trnh t vn, ngi t vn cn t cu hi xc nh mong mun ca i
tng (ngi c t vn) c nhng thng tin c bn v vn mnh mong i. Chng
hn, t vn cho gia nh v vic cn cho tr khuyt tt ra hc ho nhp. Ngi t vn phi
a ra nhng cu hi tm hiu hon cnh gia nh, mi trng, cng ng xung quanh tr
... Cng gia nh tm gii php gip tr, a tr ra hc ho nhp.
C th dng cu hi m hoc ng tm hiu nhng thng tin c th hoc tnh cm
ca i tng c th gip h t gii quyt vn . Cu hi ng l loi cu hi c cu
tr li bng s liu hoc "c" hoc "khng". Cu hi m l loi cu hi tm hiu suy
ngh, tnh cm v gii thch. Tm hiu xem i tng c gng gii quyt vn nh th
no h tr cng gii quyt. Chng hn, Bc trao i vi ai vn ny cha? Th by
gi bc nh th no? ...
Nhng k nng cn c khi phng vn:
- Khai thc t m nhng lnh vc cn thit qua cc cu hi m v khuyn
khch i tng cung cp thng tin.
- Xy dng nim tin, gia ngi phng vn v ngi c phng vn.
- Trao i v tnh cht, nguyn nhn ca vn vi ngi c phng vn.
- To iu kin cho ngi c phng vn c c hi t cu hi.
- Khi phng vn cn trnh:
+ p ngi c phng vn a ra nhng quyt nh khi cha sn sng.
+ Ni nh mt ngi thuyt gio.
+ Lm cho ngi c phng vn lng tng bi qu nhiu cu hi.

- 48 -
 d. K nng nh gi i tng
Khi i tng c t vn by t ngh, tnh cm ca mnh, ngi cn b t vn
phi xc nh iu h ni ra l rt c ngha cho vic gii quyt vn . Cn phi khng
nh li vi i tng l vn ca h l mt vn bnh thng, c th cng nhau gii
quyt.
e. K nng cung cp thng tin
Ngi cn b t vn cn phi bit nhng g i tng c t vn bit hoc
c nghe ni, sau nh nhng un nn nhng thng tin sai lch v cung cp thm thng
tin mi bng ngn t n gin h hiu c. Cn cung cp thm nhng thng tin cn
thit h tham kho, hc tp, rt kinh nghim c th t gii quyt vn theo hng
tch cc nh mong i.
f. K nng tm tt vn
Cn b t vn gip cho ngi c t vn tm tt li vn trao i v a ra quyt
nh.
Tm tt vn sao cho i tng hiu nhng vn trao i v tng thm tnh
cmgia h vi nhau. Nu ngi c t vn mun thm thi gian suy ngh, cn thm
thng tin c th quyt nh, th tm tt vn ca ngi cn b t vn s gip h thy
r hn trong nhng bui gp tip theo.
g. Kt thc phng vn
Kt thc phng vn nh th no?
- Kt thc bui phng vn khi t c mc ch
- Thng thng ngi phng vn ra hiu v s kt thc bui phng vn.
- Gii thch cho ngi c phng vn nhng thng tin thu thp s c s dng
nh th no?
- Thng tin thu c t cuc phng vn cn c xem li v tm tt.
- Nu nh ht thi gian m vn cn vn cha gii quyt c, c th sp xp
cho cuc phng vn tip theo.
- Ngi phng vn cm n ngi c phng vn.
2.5.Trung tm h tr gio dc ho nhp cp huyn
Trung tm h tr l g?
Trung tm h tr gio dc ho nhp khng phi l m hnh trng chuyn bit dy
tr em khuyt tt (tp trung - ni tr). Mi hot ng h gio dc ho nhp ca Trung tm
din ra trong cc trng hc thng qua cc cng tc vin, tnh nguyn vin v thn nhn tr
khuyt tt. Cc cn b ca Trung tm ch yu hng dn gio vin, cung cp ti liu, p
ng mi nhu cu ca hc sinh nhng trng c hc sinh khuyt tt hc ha nhp.
Mc ch ca Trung tm gio h tr dc ho nhp cp huyn
- To ra cc ngun h tr tr c nhu cu c bit ngay trong cng ng: ngun
nhn lc, ngun kin thc, phng tin, ti liu, vt cht.
- H tr cc hot ng gio dc ho nhp trong cc trng hc (mm non v ph
thng) v trong cng ng, gia nh c tr em khuyt tt.
- Thng qua nh trng v lc lng cng ng (nhm tnh nguyn) trc tip
hoc gin tip gip , to c hi thun li cho tt c tr em c nhu cu c bit c hc
ho nhp ngay ni mnh sng.
Chc nng ca trung tm h tr
- T vn: Gii p tt c nhng thc mc ca cng ng, gia nh tr khuyt tt c
lin quan ti nhu cu quyn li v s pht trin ca tr em. Gip cho gia nh v bn thn
tr khuyt tt hiu r v c im ca i tng, t nh hng v cch chm sc gio
dc tr pht trin v ho nhp.
c th thc hin c chc nng t vn th i hi cn b Trung tm phi c
y kin thc cn thit, nh phng php ging dy, kin thc v tm l hc, sinh l
hc, x hi hc, gio dc hc...

- 49 -
 - Bi dng gio vin v cc tnh nguyn vin, c kin thc v k nng cp nht
p ng nhu cu ca tr khuyt tt.
+ T chc tp hun cho gio vin trong huyn v ni dung, phng php v cch t
chc gio dc ho nhp cho tr c nhu cu c bit.
+ T chc cc hi tho trao i kinh nghim v phng php gio dc, ging dy
hc sinh c kh khn khc nhau. V d: nh kin thc dy tr c kh khn v nhn, v
nghe, v hc tp...
+ Bi dng chuyn mn nghip v cho thn nhn v nhng ngi tnh nguyn, h
tr gio dc tr khuyt tt.
+ Mi cc chuyn gia tuyn trn gip , tp hun, trao i thng tin.
+ Cn b ca Trung tm lun hc tp nng cao trnh .
+ Cung cp cc phng tin, ti liu c lin quan ti chng trnh hc tp v rn
luyn pht trin ca hc sinh (sch ch ni, my tr thnh, bng v di vit Braille, xe
y...)
T chc v iu hnh cc hot ng gio dc ho nhp trong huyn
- Xy dng k hoch pht trin gio dc ho nhp ca huyn, ngn hn (mt
nm hc) di hn (3-5 nm)... trn c s k hoch pht trin gio dc ho nhp ca mi
n v x.
- T chc thc hin gio dc ho nhp cc trng hc:
+ Tuyn truyn vn ng tr i hc
+ iu phi cc lc lng h tr ca cng ng
+ Chuyn giao, cung cp ti liu, phng tin cho cc trng.
+ Nu cn thit cn tr gip gio vin mt s bui u ln lp (trng hp gp tr
em c nhu cu c bit - khuyt tt nng).
+ T chc cc hot ng thao din: i mi phng php dy hc trong trng
hoc theo cm trng (3-6 x) theo cc chuyn .
- Xy dng cc biu mu v hng dn cc trng thc hin ch theo di, ghi
chp, bo co ln tuyn trn:
+ S theo di hc sinh
+ S ghi chp, nht k ca gio vin
+ S lin lc vi gia nh v nhm tnh nguyn
+ Bng tng hp nh gi kt qu sau mi hc k hoc sau mt nm hc.
- Chun b t th v nng lc cho tr tham gia hot ng x hi sau khi hc xong.
Trung tm h tr cn xc tin cng tc hng nghip cho hc sinh:
t vn vi t chc L-TBXH, Hi ngi m, ngi tn tt v cc c s sn
xut khc (cu chin binh, Hi ch thp ...) cng tham gia trong cng tc hng nghip,
o to ngh, tm kim vic lm cho thanh thiu nin khuyt tt.
iu tra, kho st phn loi, tm kim cc ngh hin c a phng ph hp vi
tr em ln tui.
Lp k hoch tr gip mt n v x, trng c th
Gim nh kh nng v nhu cu ca tr em v gia nh v lao ng tay
ngh...
T chc cho tr tham quan cc c s sn xut; th tay ngh v lm quen vi ngh
ph hp.
Dy ngh:
Da vo cng ng v gia nh tr khuyt tt chun b c s dy ngh
Xc nh m hnh dy ngh: c nhn, gia nh, lin gia dy ngh tp trung hay
phn tn, hc ngh ho nhp trong c trng dy ngh.
H tr, to c hi tm gio vin dy ngh h tr tr hc ngh, hng nghip
- Ngoi ra Trung tm H tr gio dc ho nhp cn c cc chc nng:
L trung tm u mi ca cc t chc ban ngnh on th c nhn mun ng
gp sc lc, nhn lc, vt cht cho tr em khuyt tt.

- 50 -
 Vn ng s h tr ca cc n v, c quan trong v ngoi nc.
Lm tham mu c vn cho Phng Gio dc, Trung tm Y t, UBND huyn v lnh
vc gio dc tr khuyt tt.
3. Qun l gio dc ho nhp trong nh trng
3.1. Lc lng gio dc cp x
T khi Th tng Chnh ph ban hnh Ngh nh 26/CP, vic chm sc gio dc tr
khuyt tt trong x hi chnh thc l nhim v ca ngnh gio dc. V vy, cc a
phng, cc cng ng, ng nhin lc lng gio dc va l ngi t chc trin khai
gio dc ho nhp, va l lc lng nng ct thc hin. Tuy nhin, gio dc ho nhp
thc s l kiu t chc gio dc tr khuyt tt tin tin nht, hiu qu nht, cn phn nh
chc nng r rng:
* Hi ng gio dc x: HGD x c chc nng quyt nh cc ch trng, tp hp
lc lng to iu kin h tr nh trng thc hin gio dc ho nhp.
* Nh trng: Nh trng l u mi, thit lp cc mi quan h vi cc ngnh, cc
lc lng trong cng ng cho mc ch thc hin gio dc ho nhp a phng. Nh
trng lm tham mu xut ch trng, ch chnh sch v gio dc ho nhp cho
chnh quyn a phng. thc hin chc nng trn y ca nh trng, vai tr ca Ban
gim hiu, c bit ca Hiu trng nh trng l rt quan trng.
* Hiu trng nh trng: Hiu trng khng ch cn nhn thc ng m cn phi
nm vng qui trnh trin khai v bit cch khai thc sc mnh ca cng ng cng Ban
gim hiu lnh o tp th gio vin thc hin gio dc ho nhp. Cng nh ch o cc
ni dung gio dc khc, Hiu trng phi t chc b my qun l gio dc ho nhp trong
nh trng vic thc hin gio dc ho nhp c k hoch, c ni dung, phng php v
c gim st n c, tng kt nh gi.
Kinh nghim thc tin cho thy ni no thc hin gio dc ho nhp tt th
Hiu trng nh trng c nhn thc ng, nhit tnh, c kinh nghim qun l v c nng
lc chuyn mn.
* i ng gio vin: i ng gio vin trc tip ging dy c vai tr quyt nh hiu
qu ca gio dc ho nhp:
Gio vin l ngi trc tip iu hnh hot ng dy hc ho nhp nn gio vin
hiu r nht nhu cu v nng lc ca tng tr khuyt tt xy dng mc tiu gio dc ph
hp vi tng tr.
Gio vin t chc v iu ho cc hot ng hc ca hc sinh, c bit l hc hp tc
nhm.
Gio vin l ngi trc tip phi hp vi gia nh tr khuyt tt v cc lc lng
cng ng thc hin tt mc tiu gio dc ho nhp.
Gio vin l ngi theo di qu trnh pht trin ca tng tr khuyt tt iu chnh
mc tiu, ni dung, phng php dy hc cho ph hp.
Gio vin l ngi thit lp v duy tr cc mi quan h vi ng nghip thc hin
phng php cng hp tc trong dy hc ho nhp.
Gio vin l ngi t chc cc mi quan h tt gia hc sinh bnh thng vi hc
sinh khuyt tt thng qua t chc on, i v t chc lp to nn mi trng ho nhp
hai chiu m trong c hai i tng hc sinh u pht trin thun li.
Gio vin l ngi trc tip lin h, phi hp vi ph huynh hc sinh v chm sc
gio dc tr khuyt tt.
3.2. Lc lng gio dc cp huyn
Phng gio dc l u mi thc hin chc nng gio dc ho nhp. Vi chc nng
l c quan qun l gio dc, phng gio dc l ni trin khai, qun l, gim st thc hin
gio dc ho nhp. Kinh nghim thc hin gio dc ho nhp cho thy gio dc ho
nhp c hiu qu vic qun l c th theo m hnh sau:
Trng phng gio dc trc tip ph trch cng tc gio dc ho nhp.

- 51 -
 Hai cn b ph trch gio dc tiu hc v gio dc mm non trc tip ch o
chng trnh
Xy dng nhm cn b chuyn mn t vn cho gio duc ho bao gm lnh o cc
trng, cc gio vin c kinh nghim trc tip dy tr khuyt tt in hnh.
Thng xuyn t chc cc chuyn dy ho nhp cc i tng tr khuyt tt in
hnh nhm rt kinh nghim v phng php gio dc v cch thc t chc lp hc ho
nhp.
T chc chuyn v phng php dy hc nh phng php hc hp tc nhm,
phng php iu chnh chng trnh vv.
T chc cc thao din dy ho nhp nhm chia s kinh nghim gia cc trng.
Coi gio dc ho nhp nh mt tiu ch nh gi thi ua.
Ngoi nhng vic trn, vic theo di nh gi v lp k hoch gio dc cng l mt
khu qua trng. Phng gio dc cn c s theo di s lng tr khuyt tt ca huyn,
nhng tr i hc v ho nhp, tr khuyt tt cha i hc. Trn c s nhng ghi chp
ny, phng gio dc cng vi cc lc lng khc tm ra cc gii php gip tr v lp k
hoch huy ng tr ra lp. Theo di mc tin b ca tng tr khuyt tt cng l mt
cng vic khng th thiu c ca phng gio dc.
3.3. Lc lng ph huynh tr khuyt tt
Hn ai ht ph huynh hc sinh l nhng ngi lo lng, quan tm n nhng a con
khng may b thit thi ca mnh. Ph huynh l nhng ngi gn gi nht vi tr khuyt
tt nn hiu c qu trnh pht trin, nh cu v nng lc ca cc em. Chnh v vy gia
nh tr khuyt tt c nhng vai tr c bit quan trng:
Pht hin sm tin hnh gio dc sm. Trong qu trnh nui dng tr ph huynh
cn n nhng c im v th cht, tr tu, gic quan v ngn ng ca con em mnh.
Nu so snh vi nhng tr khc cng tui m c du hiu khc bit th cn a tr i
khm hoc n cc phng t vn sm c ch nh phng hng khc phc cho tr.
Khi xc nh con, em mnh b khuyt tt, gia nh cn c bin php chm sc gio
dc, phc hi chc nng sm cho tr ti gia nh theo ni dung, phng php c t
vn.
Gia nh tr khuyt tt ch ng phi hp vi nh trng, c quan y t v cc lc
lng khc cng thc hin cc nhim v gio dc ho nhp cho con em mnh.

- 52 -
 CHNG 4
GIO DC HO NHP CHO TR KHIM TH
1. Phng tin dy hc ho nhp cho tr khim th
Phng tin dy hc l h thng i tng vt cht (c cc phng tin k thut)
c ngi gio vin s dng trong qu trnh t chc hot ng hc tp ca hc sinh. HS
tham gia vo qu trnh s dng nhm thc hin nhim v hc tp t ra.
Cc phng tin dy hc ang dng tiu hc hin nay
- Cc ti liu v gio khoa: tranh, nh, bn ,...
- Mu vt: mu vt tht, mu vt phc th
- M hnh, dng c, my mc
- Cc phng tin nghe nhn: my chiu, my thu thanh, phim,...
Cc phng tin nu trn c th dng chung cho tr bnh thng v tr nhn km.
Ring tranh nh, bn dng cho tr nhn km cn n gin ho cc chi tit ph, mu sc
ph hp vi tri gic nhn ca tr nhn km, ng thi phi c mu sc tng phn gia nn
v hnh.
Nhng phng tin khng th dng chung cho tr bnh thng v tr m nh bn
phng, my chiu tranh, nh, ti liu in,...
Ngoi nhng phng tin dng chung cho tr bnh thng v tr m nh mu vt.
M hnh, dng c, my mc, my thu thanh, my ghi m, a ghi m, tr m cn c cc
phng tin dy hc c bit sau:
+ Tranh nh, bn ni, hnh v ni, s ni, hnh ni.
+ B ch ni, v thanh con cm, con xoay.
+ Bng vit, di vit v giy Braille.
+ Cc loi thc c k hiu ni (thc k, thc o ,..)
+ Bn tnh soroban, bn tnh taylo
+ Compa c bit
2. Phng php v phng tin dy hc c th cc phn mn trong chng trnh
tiu hc
2.1. Phng php v phng tin dy mn Ting vit
* Dy phn m, ch ci v ghp vn
Hc sinh m v hc sinh bnh thng lp 1 cng hc theo phn phi chng trnh
ting vit. Cc em cng c hc cng mt phng php v cch pht m, cng c lm
quen vi cc s vt, hin tng ging nhau, hc ghi k hiu ting hoc t (hoc cu) kho
c cha m v ch ci ca bi hc.
S khc nhau trong phng php dy ch: k hiu ch ci ca hc sinh m th
hin bng chm ni theo cu trc sn phm trong Braille. Do , cch dy nhn din ch
ci i vi hc sinh m bng phng php s c bng tay ch khng phi bng mt nhn.
V d: Bi dy ch b, trong khi hc sinh bnh thng c hc nhn din ch b,
e v du (du sc) th hc sinh m s nhn din ch bi k hiu: 12, 15, 35. Nh vy, cch
dy nhn din ch ci v vit cc con ch, du thanh khng theo phng php tri gic nhn
m theo phng php s - s nhn ra k hiu theo quy c cu trc th t t 1 n 6 trong
mt .

- 53 -
 Dy ghp vn v nh vn cho hc sinh bnh thng v tr em m u ging nhau:
- Dy ghp ph m u vi phn vn
- Tp c nh vn
- c trn
So snh gia cch vit ch ph thng v ch Braille, ta thy: s khc nhau trong
cch vit l: du thanh. nu ch ph thng vit du thanh pha trn ph m chnh ca ch
th du thanh vit trong ch Braille khng t pha trn hoc pha di ca dng k m t
sau ph m u v trc vn. Nhng khi c th li ging vi cch c ch ph thng (ph
m u vn thanh iu)
* Phng php dy bi tp c cho hc sinh m
- Dy k nng s c:
+ S c phi hp hai tay
+ S rung nh u ngn tay trong mt theo chiu t trn xung v t tri sang
phi...
+ K nng s chuyn dng
- Luyn c: L phng php nghe c mu, c theo mu, va nghe va c. GV
sa ngay nu hc sinh pht m khng r rng, c nh, ni ngng...
Mc ch dy c i vi hc sinh m ngoi yu cu pht m ng, c to, mch
lc, c din cm cn phi tng tc c t c trn 100 ting/ pht (ht lp 3)
- Dy cm nhn ni dung bi c
Khi ra cu hi gii thch t ng cn phi ph hp vi hc sinh m.
Nhng cu hi hoc li gii thch dnh cho hc sinh m cn da vo vn hiu bit
v king nghim ca tr.
Khng nn gii thch v t ra kiu cu hi phi s dng hnh nh th gic mi
hiuv v tr li c.
GV vn c th gii thch khi nim v mu sc (mu , mu xanh...) nhng thin
v ngha biu cm ca mu sc ch khng phi ct ngha th no l mu xanh, mu
- Dy cc phn mn ca mn Ting Vit: t ng, ng php, tp lm vn theo ng
phng php dy hc ph thng. Tuy nhin, gv phi lng trc c nhng kh khn tr
m s gp phi tm cch khc phc.
+ Nhng t ng phn nh s vt (con, cy, sng, ni...) khi gii thch cn c
minh ho bng phng php tri gic xc gic (nhng s vt c th s thy c)
+ T ng phn nh mu sc
+ Nhng t ng m t hin tng bin i v hnh nh th gic thng rt kh gii
thch cho hc sinh m.
2.2. Phng php phng tin dy mn ton
Dy hc ho nhp cho tr m v tr sng i hi ngi gio vin phi dy c h
thng k hiu ph thng bng ch ph thng (cho tr sng) v h thng k hiu bng ch
Braille (cho tr m). Vy lm th no dy cho hai i tng ny theo hai cch khc
nhau.
Phng php c trng b mn Ton khng ch p dng ring cho hc sinh bnh
thng m c hc sinh khim th. Bi v c hc sinh m v hc sinh bnh thng u c

- 54 -
hc mt ni dung kin thc mn hc nh nhau v i hi k nng gii bi ton ging nhau.
S khc nhau y ch l vic s dng k hiu khc nhau.
GV c th ph o cho hc sinh m ngoi gi hc s dng k hiu mn Ton bng
k hiu Braille hoc c th dy an xen trong gi hc khi hc sinh bnh thng ang tp
ghi nh v vit k hiu ph thng.
c trng ca phng php dy mn Ton cho hc sinh m:
1. S dng h thng k hiu Ton theo k hiu Braille.
2. Thc hin cc nguyn tc vit k hiu v li gii bng ch s, ch, hnh theo quy
nh ring ca ngi m v quy c quc t.
3. gip hc sinh m tnh ton, cn o cn phi c mt s phng tin chuyn
dng trong mn Ton. V d: bn tnh soropan, my tnh c s ni.
Cc dng c o c c ghi chm s ni nh thc di, eke... Mt s phng tin o
hin i c kh nng chuyn tn hiu kt qu o c thnh m thanh hay pht ting ni.
Vic dy mn Ton tiu hc hin nay cha cn ti cc phng tin dy hc hin
i, phc tp, t tin. GV tiu hc c th s dng nhiu dng dy hc ph thng nh
que tnh, ht ng, vin si, cc hnh hc to bng ba ct dn dy ton cho hc sinh m
v hc sinh ph thng.
Khi dy Ton cho hc sinh m trong lp ho nhp, GV cn tng cng luyn tp k
nng tnh nhm, hn ch mc thp nht thc hin trn giy bng k hiu ni. Nhiu trng
hp ch cn dy hc sinh bit cch gii bi ton m khng phi tm ra kt qu cui cng.
Khng nn yu cu cc em phi thc hin cc bi ton phc tp hoc cc bi ton gii bng
hnh v (phng php th)
2.3. Phng php v phng tin dy mn T nhin x hi
* Cc phng php dy mn TNXH trong lp ho nhp hc sinh khim th
Cc phng php dy hc c trng ca mn TNXH trong lp ho nhp hc sinh khim
th chnh l nhng phng php dy hc ph thng nhng c vn dng sao cho ph hp
vi 1 hc sinh. l phng php:
- Quan st s vt. hin tng thc;
- ng vai theo tnh hung;
- iu tra bo co;
- Tr chi;
- Cc phng php truyn thng: thuyt trnh, hi p;
Cc phng php nu trn c th thc hin qua hnh thc hc nhm.
* Vn dng phng php gii thch trong dy hc ho nhp hc sinh m
- Thuyt trnh hay gii thch km theo thuyt minh hoc trc quan
- Li thuyt minh phi gi c hnh nh, m thanh, xc gic, khu gic, hn ch
s dng t ch mu sc hoc t ng xa l vi tr m.
- Khng nn dng khi nim (t ng) m bn thn tr m cha bit gii thch
khi nim, t ng mi.
- Da vo vn hiu bit, kinh nghim bn thn ca hc sinh gii thch, pht trin
kh nng t duy v tr tng tng cho tr.

- 55 -
 - Da vo kh nng cc gic quan, nht l xc gic, thnh gic l nhng im mnh
ca tr em m gii thch khi nim c th.
- Da vo kh nng t duy ca tr m gii thch cc khi nim, t ng tru
tng.
* Vn dng phng php quan st trong mn TNXH cho hc sinh khim th
Phng php quan st khng ch l quan st bng mt m bng cc gic quan. i
vi tr m, phng php hng dn quan st bng tay s kt hp vi nghe gii thch, hi
p l hiu qu nht.
thc hin quan st c bng tay s, bi c TNXH cn phi c dng dy
hc l vt tht hoc m hnh, hnh ni.
Tu theo nhim v t ra v c im vt quan st m c cch hng dn s th
ng, so ch ng v s gin tip.
- S th ng l cch s cha cn ti s vn ng tch cc ca hai bn tay. Ch cn
t tay vo vt th hoc nm bn tay vo mt vt no cm nhn hnh dng, cm gic,
b mt,...
- S ch ng tch cc l cch s phi hp vn ng cc ngn tay hoc hai bn tay.
S i s li, va s va nn, xoa, ch xt t u n cui s vt. S ch ng cho bit
nhiu thuc tnh ca s vt nh: hnh dng, kch thc, tie l tng quan, c tnh b mt,
trng lng, nhit ...
- S gin tip l vic s dng vt dng trung gian quan s s vt ngoi tm vi
ca tay hoc trnh chm yau vo vt bng cch s gin tip, con vt c th nhn bit c
ln, hnh dng, tnh cht, b mt,...
Trong qu trnh hng dn tr m quan st bng tay, gio vin pho kt hp vi
gii thch bng li hoc a ra cu hi dn dt tr hiu r s vt, hin tng. Nhng s
vt, hin tng s thy nhng cha hiu hoc khng s thy cn c b sung, m t bng
li.
* Hng dn v quan st bng a gic quan
Nu ch s th tr kh c th hiu c s vt, hin tng. Gio vin cn phi
hng dn tr s dng trit cc gic quan k c phn th lc cn st li trong qu trnh
tri gic s vt.
- Vi nhng tr cn mt phn th lc, cn cho cc em nhn mu sc, hnh dng...
- Vi nhng s vt l vt tht, c mi v nn cc em ngi, nm ghi nh mi v
ca vt y.
- Vi nhn vt, con vt pht ra a thanh, ting ku tr cng cn nhn bit.
Nhng c im m thanh, mi, v cng gp phn tch cc gip tr nhn bit, ghi
nh s vt, hin tng. Sau ny, mi ln nghe thy ting ku, gi mi ca mt con vt, s
vt, trong tr m d dng xut hin hnh nh v chng.
2.4. Phng php, phng tin dy mn th dc
- Phng php tp luyn ln lt l phng php tng ngi mt ln lt tham gia
thc hin mt ng tc hay mt bi tp no .
- Phng php tp luyn ng lot l phng php mt nhm tr hay c t, c lp
cng tham gia thc hin mt ng tc hay c bi tp no .
- Phng php tr chi l phng php s dng cc tr chi vn ng hoc nhng
bi c son di dng tr chi dy hc sinh. Nhng tnh tit ca tr chi , lut l chi

- 56 -
v nhng c tnh u vit ca tr chi c th h tr rt yu thch v tr chi cn lm
bc l, pht huy tnh tch cc, t gic rt cao ca tr em ni chung, tr m ni ring, l iu
rt cn vi gio dc th cht.
- Phng php thi u l mt trong nhng hin tng ca x hi m nt ni bt ca
phng php thi u l so o lc lng trong tranh u ging v tr nht, nh hoc t
thnh tch cao. Phng php thi u khai thc c tnh tch cc, s sng to, mc t
gic tham gia vo cng vic ca hc sinh rt cao, do kt qu dy hc rt tt.
- Phng php lm mu l phng php gio vin hay mt vi hc sinh lm mu
trc tr khc bt chc lm theo.
- Phng php gii thch l gio vin dng li gii thch nhng ng tc cho hc
sinh hiu vn dng.
Nhn chung, cc phng php nu trn u s dng c trong dy hc ho nhp
cho hc sinh khim th, c bit l hc sinh m, nhng cn lu nh sau:
+ Khi s dng cc tr chi vn ng tr bnh thng cn bt mt li
+ Khi s dng phng php thi u, khng nn tr m lun b tht bi, ch chn
hnh thc thi u ph hp vi tr m.
+ Khi s dng phng php lm mu, cn cho tr m s quan st, bt chc lm
theo.
+ Khi s dng phng php gii thch, gio vin nn kt hp vi trc quan hoc
da vo nhng ci tr m bit.
Ngoi cc phng php trn, i vi hc sinh m hc ho nhp, khi dy mn th
dc nn s dng phng php cm tay ch vic, l phng php gio vin cm tay, chn
tr m ch dn nhng c ng cn thit.
Phng tin dy hc mn th dc cho hc sinh bnh thng Tiu hc bao gm:
- C, hoa, vng, gy
- Vt bng bn, bng bn, chu, qu bng
- Dy nhy dy
- Vng lc
- Chiu, m mt, ci, kn, trng lc
- Cc loi mt n
- Cc loi gh, cu thng bng
2.5. Phng php, phng tin dy mn o c
Khi dy hc mn o c cho hc sinh bnh thng Tiu hc, chng ta thng s
dnh phng php c bn sau:
- Phng php dng li: k chuyn, ging gii, m thoi, nu gng.
- Phng php trc quan: tranh nh, hnh v hp dn, ngi thc, vic thc
- Luyn tp thc hnh: thng qua tr chi sm vai
- Phng php hp tc nhm
- Phng php iu tra bo co
Cc phng php dy hc mn o c nu trn u s dng c trong dy hc
ho nhp cho hc sinh khim th.

- 57 -
 Dy hc mn o c cho hc sinh bnh thng tiu hc, chng ta thng s
dng cc phng tin dy hc nh:
- Tranh nh, hnh v
- u a, bng hnh,..
- Cc hin tng t nhin x hi v cc hin tng thc t trong i sng x hi.
- Thng qua ngi thc, vic thc ca lp, ca trng, ca a phng,...
- Cc phc trang cho cc nhn vt
- M hnh

- 58 -
Chng 5 GIO DC HO NHP CHO TR CHM PHT TRIN TR TU
1. K THUT DY HO NHP CHO TR CPTTT
1.1. iu chnh bi hc ph hp vi kh nng v nhu cu ca tr CPTTT
1.1.1. iu chnh cch thc t chc v qun l hot ng dy v hc
- Sp xp mi trng lp hc ph hp, hp dn tr
- Sp xp ch ngi ph hp cho tr gio vin theo di v gip mt cch thun
li.
- T chc hot ng ph hp vi tr
- T chc hc da vo ch hot ng theo ni dung kin thc ca mi bi hc
1.1.2. iu chnh ni dung dy hc
Khi iu chnh ni dung dy hc, gio vin cn xc nh r
- Kin thc v k nng tr c
- Tr cn hc ci g
- Tr hc nh th no
- Tr s hc c ci g
iu chnh ni dung dy hc bao gm:
- iu chnh v s lng kin thc
- iu chnh v mc kh kin thc
- iu chnh v mc p dng kin thc
Trong mt tit hc, gio vin cn:
- Thay i hnh thc dy hc
+ Hng dn hc sinh lnh hi kin thc thng qua t chc cc hot ng khc
nhau: hot ng chung ca c lp, hc theo tng nhm v hc thng qua s gip ca
bn b
+ Dy hc thng qua cc mi trng khc nhau: trong lp hc, ngoi sn trng,...
- iu chnh mi trng hc tp
+ Mi trng vt cht
+ Mi trng din ra s tng tc v mt tm l gia tr v gio vin, gia tr v
tr.
- Vn dng cc phng php dy hc khc nhau: Gv cn bit vn dng mt cch
linh hot cc phng php dy hc khc nhau, ng lc, ph hp vi ni dung v i
tng, th hin c ngh thut v phong cch s phm
- Thay i yu cu v tiu ch t thnh cng ca tr
- iu chnh cch giao nhim v v bi tp. Gv cn tnh n thi gian v kh nng
ca tr c th hon thnh c nhim v hay bi tp c giao
- Thay i cch tr gip
1.1.3. Phng php iu chnh
- PP ng lot
- PP a trnh

- 59 -
 - PP trng lp gio n
- PP thay th
1.2. Hng dn tr thc hin nhim v v nm bt khi nim
1.2.1. Kh khn ca tr CPTTT khi thc hin nhim v
- Khng r nhim v c giao: nhiu khi tr CPTTT nghe nhng kh hiu nhim
v hng dn bng li hoc vit ca gio vin.
- Kh thit lp mi tng quan gia cc s vt, s vic vi nhau v kh nng t duy
logic ca tr b hn ch
- Kh vn dng kin thc hc vo gii quyt nhim v trong tnh hung mi
- Khi thc hin nhim v, tr thng c thao tc tha hoc thiu v c ng vng
v, kh hon thnh nhim v c giao, thng b mc, chy lung tung hoc ngi im lng
khng thc hin, khng ng no suy ngh.
- Kh nh hng trc c cc bc cn phi thc hin.
1.2.2.Nguyn tc hng dn tr hon thnh nhim v
Quy lut nhn thc
Trong qu trnh hng dn tr thc hin nhim v gio vin cn phi lu ti quy
lut ca qu trnh nhn thc.
Vt tht M hnh Hnh nh Ngn ng Khi nim
(Mi trng) (M phng) (Tranh nh) (Ngn ng) (T, cu)
Hnh nh t t n nhiu, t mc n gin n mc phc tp
Nhim v cng c chia nh cng tt
Tr CPTTT khi tin hnh thc hin nhim v thng khng bit bt u t u v
ln lt theo cc bc nh th no. Khi hng dn, gio vin nn xc nh nhim v
gm c bc no (chia nh cc hot ng) v trnh t cc bc tin hnh. H thng cc
bc, s lng cc bc nhiu hay t tu thuc vo tr. Lun lun theo di, kim tra vic
thc hin nhim v ca tr c cch iu chnh, b sung kp thi.
Thc hin nhim v theo tng bc nh
Sau khi hnh thnh cc bc hng dn, tr thc hin tng phn. Khi no tr
thc hin tng i thnh tho cng on th mi chuyn sang cc bc, cng on tip
theo.
Hng dn gim dn v:
- Thi gian
- Kch thch
-Tr gip
- Cng c
Hng dn qu trnh gn lin vi th hin
1.2.3.Cc bc phn tch mt nhim v v khi nim
Cc bc phn tch mt nhim v
Khi phn tch mt nhim v, cn tun theo cc bc sau:
Bc 1: Xc nh nhim v

- 60 -
 Bc 2: ng no
Sau khi chn mt nhim v, bn hy lit k tt c nhng suy ngh ca mnh hoc
k nng c th tin hnh gii quyt nhim v .
Cc nguyn tc ng no
- Tn trng cc kin khc nhau
- Cc kin i khi khng ph hp vi ni dung
- Coi trng s lng kin, cng nhiu kin cng tt
- Lun phin cc kin
- Khng coi trng vn
- Gii hn v thi gian
Bc 3: Chn lc
B qua nhng k nng, bc thc s khng cn thit
Bc 4: Trnh t thc hin
Bc 5: Xc nh iu kin tin quyt
- Tr: kin thc, k nng, kinh nghim sng c v bc pht trin tip theo
- Hnh thc hng dn ca gio vin
- a im: hng dn tr u?
- Thi gian hng dn
- dng, phng tin
Bc 6: nh gi
- S lng hc sinh thc hin c nhim v
- Mc thc hin ca hc sinh v tr CPTTT
- Kh khn khi tr thc hin
- Cc bin php cn gip o ca gio vin
Cc bc phn tch mt khi nim
Phn tch khi nim bao gm 6 bc sau:
Bc 1: Xc nh khi nim v cc thnh t c bn ca khi nim
Bc 2: ng no
Cn a ra:
- Nhng v d minh ho v khi nim
- Nhng v d ngc ngha vi khi nim
- Cc c im khng ph hp
- Cc c im lin h trong thc tin
Bc 3: Chn lc
Lc b nhng thng tin khng cn thit
Bc 4: Trnh t cc bc tin hnh hng dn

- 61 -
Cc v d minh ho Cc v d ngc ngha
Cc c im khng ph hp Lin h thc tin
Bc 5: Xc nh iu kin tin quyt
Bc 6: nh gi
1.3. Hnh thnh v pht trin k nng x hi cho tr CPTTT
1.3.1. K nng x hi
K nng x hi l nhng k nng lin quan ti s tng tc vi cc c nhn khc,
bao gm cc k nng thit lp v duy tr s tng tc vi ngi khc, gii quyt cc tnh
hung nhn thc v phn hi li cc xc cm tnh cm.
ngha ca vic hnh thnh k nng x hi cho tr CPTTT
Nh mi tr khc, tr CPTTT thng xuyn giao tip trao i vi nhng ngi
xung quanh trong cng ng. Hot ng ny s gip tr hiu mnh, hiu ngi v khng
nh c v tr trong gia nh v x hi. Tuy nhin, do hn ch v mi trng v bn thn
tr CPTTT thng t chi cc mi tng tc x hi nn tr b nh gi thp, t c lp v
tr nn xa l vi mi ngi xung quanh. Vic hnh thnh v pht trin k nng x hi s to
c hi cho tr CPTTT ha nhp tt hn vo cuc sng cng ng, bao gm nhng li ch
c th sau:
- Li ch v mt sc kho
+ Nng cao sc kho nhm mc ch to kh nng cho tr c th t bo v sc
khe mnh v nhng ngi xung quanh.
+ Khc phc c nhng khim khuyt v mt th cht
- Li ch v mt gio dc
+ Xy dng mi quan h hp tc, tch cc gia tr CPTTT vi gio vin, vi tr
bnh thng.
+ To cho tr CPTTT l thnh vin chnh thc trong lp hc
+ Hnh thnh tr nhng hnh vi lnh mnh
+ H thp t l tr CPTTT b hc
+ Gio vin hon thnh cng vic mt cch c hiu qu v sng to
- Li ch v mt vn ho, x hi
+ Gio dc KNXH c th thc y hnh vi tch cc, gim thiu nhng hnh vi
khng mong mun tr CPTTT.
+ Gip tr hiu c trch nhim v v tr ca mnh trong gia nh v nh trng.
1.3.2. Quy trnh hnh thnh k nng x hi
Qu trnh hnh thnh KNXH c 4 giai on sau:
Giai on tip thu: k giai on tr hc k nng mi. Giai on ny c chia lm
3 giai on nh:
- Giai on tip thu 1: l giai on tr nhn ra, ch ra c k nng bng cch gi
tn hoc ra k hiu. Gio vin m t ngha v cc tnh hung s dng k nng .
- Giai on tip thu 2: L giai on tr hiu c k nng . Gio vin m t cc
bc thc hin k nng

- 62 -
 - Giai on tip thu 3: L giai on tr bit p dng k nng thc hin trong tnh
hung mu. GV thit k v a ra cc bi tp tr thc hnh trong cc tnh hung mu.
Giai on ny gio vin l ngi cung cp ton b thng tin v k nng . GV ch ti
hng dn kt hp vi lm mu
Giai on duy tr: L giai on tr s dng k nng trong mt vi tnh hung
quen thuc, tuy nhin c lc ng, lc sai.
Trong giai on ny, gio vin to iu kin cho hc sinh th hin trong nhng tnh
hung khc nhau, phc tp. GV cn ch n tc th hin k nng
Giai on thnh tho v linh hot: L giai on s dng thnh tho trong mi tnh
hung. Giai on ny gio vin cho tr t nh gi v cch th hin k nng ca mnh. GV
ch ti kh nng sng to trong cng vic ci thin cht lng ca k nng.
1.3.3.Bin php hnh thnh v pht trin k nng x hi cho tr CPTTT
Nguyn tc s dng cc bin php
Nhm hnh thnh v pht trin k nng x hi cho tr CPTTT, cn tun theo nhng
nguyn tc c bn sau:
- Nguyn tc m bo tnh thc tin
Hnh thnh v pht trin k nng cho tr khng phi nhm vo mc t c,
m lun vt qu mc , i trc mt bc v lun i hi tr phi c s n lc khi c
s nm bt k nng mi.
- Nguyn tc m bo tnh h thng
Nguyn tc ny i hi vic sp xp ni dung, chng trnh hng dn v luyn tp
amr bo trnh t, logic v lin tc.
- Nguyn tc c bit ho
Nguyn tc ny i hi mi tr trong lp u khng t c mc tiu ca bi hc
trong c tr CPTTT . Tuy nhin mc t mc tiu tu thuc vo mc nhn thc
ca mi tr.
Bin php
Tr CPTTT cn c mi ngi trong x hi quan tm, c bit l s hng dn
ca cc thnh vin trong gia nh v nh trng hnh thnh v pht trin KNXH ph
hp. Sau y l mt s bin php hnh thnh v pht trin KNXH cho tr CPTTT
- Ging gii: L trnh by, gii thch c th, chi tit, r rng cc thao tc khi thc
hin k nng. Khi s dng bin php ny gio vin s dng cc ngn ng ni l ch yu.
Do kh nng din t v hiu ngn ng ca tr CPTTT rt hn ch nn li ni cn ht sc
n gin, d hiu, kt hp cc cch thc biu t khc.
- K chuyn, nu gng
- Lm mu - Bt chc - to thi quen: l t chc cho tr thc hin mt cch u
n thng qua h thng bi tp, nhm mc ch bin cc hnh ng thnh thi quen ng
x. Bin php ny c bit c hiu qu trong giai on u qu trnh pht trin ca tr.
Nht l vi tr CPTTT, vic dy nhng thi quen ng n cn c ch trc, sau
mi dy cho tr s thch th s hc c nhanh hn, gip tr pht trin k nng giao tip.
- Sm vai: l bin php gio vin lng ghp dy cc k nng sng vo cc tiu phm
ngn. Tr CPTTT c sm vai trong tiu phm , gy cho tr s thch th tr s hc
c nhanh hn, gip tr pht trin k nng giao tip.
- Cng c: Cho tr luyn tp, thc hnh thng xuyn v gim dn s tr gip.

- 63 -
 - Khen thng: l s biu th nh gi tch cc i vi nhng hnh vi, k nng tt
i vi tr. Tc dng ca khen thng l s th hin s cng nhn ca x hi i vi kin
k nng m tr la chn v thc hin. c khen, tr cm thy hi lng, phn khi, c
thm ngh lc, t tin vo kh nng ca mnh v mong mun tip tc thc hin hanhg vi .
- Trch pht l s biu l thi khng tn thnh ca gio vin, tp th x hi i
vi
- Hot ng nhm theo ch : l bin php gio vin thit k phiu bi tp theo
cc ch thuc phm tr KNXH nh gia nh, nh trng, cng ng. Tr CPTTT tham
gia hot ng nhm s pht huy c nng lc c nhn v hc hi bn b.
- Tr chi: l hnh thc t chc cc hot ng vui chi, qua gip tr hnh thnh
v pht trin cc k nng chi c t chc, ng lut, hnh thnh phm cht tt trong quan
h tp th, bn b.
- Xy dng vng bn b: l thnh lp nhm bn sn sng gip tr CPTTT.
- Hot ng thc tin: l bin php gip cho tr i tham quan, thc t. Qua m
rng cc k nng cho tr trong cc mi trng khc nhau.
hnh thnh v pht trin KNXH, cn s dng cc bin php trn mt cch linh hot v
sng to. Mi giai on khc nhau cn la chn cc bin php u tin.
Di y l bng gi p dng cc bin php vo thit k cch thc hin cho cc
giai on cho quy trnh hnh thnh KNXH.
BIN PHP HNH THNH V PHT TRIN K NNG X HI CHO TR CPTTT
TRONG LP HO NHP
Bin php
Giai on
Tn bin php Cch tin hnh
Tip thu Ging gii - Cung cp y thng tin v k nng
- M t ngha, cc tnh hung cn s dng k nng
-M t cc bc thc hin k nng
Lm mu - Thc hin k nng cho tr quan st, bt chc
- Cho tr tin hnh, quan st, bt chc ln nhau.
To thi quen Thit k v a ra cc bi luyn tp tr thc hnh trong
cc tnh hung mu.
Vng bn b To mi trng thn thin, khuyn khch nhau cng thc
hin k nng mi
Cng c Khuyn khch tr thc hin k nng, sa cho tr nu tr
thc hin cha ng
Duy tr To thi quan Thit k v a ra cc bi luyn tp tr thc hnh trong
cc tnh hung thc, ti nhng mi trng quen thuc.
Tr chi Thit k cc tr chi, trong khi tham gia tr c c hi
th hin cc k nng mi.
Hot ng nhm GV t chc cho tr trao i v nhng ni dung hm cha
c ch vic s dng cc k nng (mt cch n gin)
Vng bn b Khuyn khch nhau cng thc hin k nng mi v c ng
gp kin cho k nng mi tr nn thun thc hn

- 64 -
 Cng c Khuyn khch tr thc hin k nng mt cch chnh xc v
nng cao v tc s dng
Thun thc To thi quen Thit k v a ra cc bi luyn tp tr thc hnh trong
nhiu tnh hung khc nhau v c yu cu n tc , v
chnh xc ca k nng.
Sm vai Thit k cc vai kch n gin, hoc khuyn khch tr t
sm vai din, trong yu cu tr thc hin k nng.
Hot ng thc To iu kin cho tr thc hin cc k nng nhiu mi
tin trng v trong cc hot ng khc nhau
Vng bn b To mi trng thn thin thi ua thc hin v rt kinh
nghim v k nng
Cng c Khuyn khch tr thc hin k nng mt cch hiu qu v
c sng to

2. NH GI KT QU GIO DC TR CPTTT
2.1. c im i tng nh gi
Tr CPTTT l tr c nhng biu hin sau:
- Kh tip thu c chng trnh ph thng
- Chm hiu, chng qun (thng xuyn)
- Ngn ng km pht trin, vn t ngho, pht m thng sai, m quy tc ng php
km
- Kh thit lp mi tng quan gia cc s vt, hin tng
- Km hoc thiu mt s k nng sng n gin
- Kh kim sot c hnh vi ca bn thn
- Mt s tr c hnh dng, tm vc khng bnh thng
2.2. Ni dung nh gi
nh gi kt qu lnh hi kin thc
Tr CPTTT thng gp nhiu kh khn trong hot ng nhn thc. Do cn vn
dng mt cch linh hot v sng to trong nh gi ng vin, khuyn khch tr t kt
qu ngy cng tt hn.
nh gi rn luyn k nng
Trong qu trnh gio dc tr CPTTT, nh gi rn luyn k nng ca tr theo cc
mt:
KNXH th hin trong sinh hot hng ngy
KNXH th hin trong sinh hot ti nh trng
KNXH th hin trong sinh hot ti cng ng
KNXH th hin trong hot ng vui chi
KNXH th hin trong hot ng giao tip ng x
nh gi k nng sng

- 65 -
 nh gi nh tnh da vo mc tiu, k hoch gio dc c nhn theo cc tiu ch
tin b
nh gi thi
nh gi biu hin hnh vi, c ch i vi bn thn, i vi b bn v cng vic
trong ng x v hi nhp cng ng
Thi ng x: nh gi hnh vi ph hay cha ph hp trong nhng tnh hung,
hon cnh c th ti cc mi trng khc nhau ca tr.
nh gi kt qu hc tp
Mn th dc, Ngh thut v Th cng: iu chnh mc nh gi, mt s ni
dung c th nh gi nh tr bnh thng
Mn T nhin x hi, Ht nhc v o c: hn ch khi lng kin thc v
su kin thc
Mn Ting vit, Ton: nh gi nh tnh da vo mc tiu, k hoch gio dc c
nhn theo cc tiu ch: t cha t, tin b r rt - tin b - t tin b.

- 66 -
 Chng 6 GIO DC HO NHP TR KHIM THNH
1. Giao tip ca tr khim thnh
1.1. Pht trin k nng giao tip bng li cho tr khim thnh
nh hng ca tt ic i vi s pht trin ngn ng ni
- Mc gim thnh lc: Tr b gim thnh lc mc nh v va ngn ng ni
pht trin chm hn so vi tr bnh thng, cn tr b mt thnh lc mc nng, su c
th b mt ngn ng ni (nu nh khng c can thip sm).
- Thi im gim thnh lc: Tr b gim thnh lc trc thi k pht trin ngn
ng th s pht trin ngn ng ni s chm hn tr b gim thnh lc sau khi c ngn
ng ni (sau 2 tui).
- Kh nng ca tr khim thnh: Nu tr khim thnh thng minh, t tin, bo dn,
thch giao tip v khng b nh hng ca cc tt khc th ngn ng ca tr pht trin
thun li hn.
- Mi trng: (gia nh, nh trng, x hi) c nh hng trc tip n s pht
trin ngn ng ca tr. Nu c pht hin, can thip sm, to iu kin, quan tm, gip
th k nng giao tip ca tr s tt hn.
c im ting ni ca tr khim thnh
- Ging: Phn ln tr khim thnh pht m vi ging khng bnh thng, kh nghe. Tr
hay ni ging mi, ging cao, ging yu, ging khn,... Cht lng ging ni ca tr
khim thnh ph thuc vo mc gim thnh lc (nu tr khng c eo my tr thnh
v can thip sm).
- Pht m: Li v pht m ca tr khim thnh thng mc trong giai on hnh thnh
ngn ng (2-3 tui). Ngoi ra, tr cn pht m khng ng, khng phn bit nhng m gn
nhau (nghe gn ging nhau) nh t/, b/m. Nhn chung phn ln tr pht m sai ph m.
- Thanh iu: Hu ht tr khim thnh ni kh ng cc thanh iu ca ting Vit, thng
tr ch s dng c 2-3 thanh c bn, d (thanh khng, sc, huyn).
- Ng php: Tr khim thnh thng ni khng theo ng php ting Vit m thng ni
theo t duy ca mnh, theo hiu ca mnh. iu ny to cho ngi nghe kh on c ni
dung ca cu ni (v d: n cm-ti- ti n cm).
- Ng iu: Tr khim thnh hay ni ri rc, ngt tng ting mt, ln xung tu
hng.
- T vng: Vn t ng tr khim thnh rt ngho nn, t hn nhiu so vi tr bnh
thng cng la tui. Nu tr khim thnh c can thip sm th n 5 tui s vn t ch
gn bng s vn t tr bnh thng 2 tui (200 t).
Nhng kh khn ca tr khim thnh khi hc ni
- V m thanh: Ting gn nhau v t th cu m v phng thc pht m: t--m
(t-, tt-mt, ti-mi); x-d (xe-d, xa-da, xem-em); v-ph (v-ph, v-ph, ...)
- V hnh ming: Ging nhau cc ph m u: t--th; b-m; d-x; ph-vv
cc thanh iu: Ba, b, b, b, b..
- Dy tr cch s dng v bo qun my.
K nng luyn nghe cho tr khim thnh
Mc ch luyn nghe cho tr khim thnh

- 67 -
 - Luyn nghe cho tr khim thnh nhm pht huy v tn dng kh nng nghe cn li
ca tr.
- Rn thi quen tri gic m thanh tr khim thnh.
Cch luyn nghe cho tr khim thnh
Bc 1: Gio vin kim tra my trc khi tr eo my
- Kim tra xem my c pin cha, t c ng khng?
- Pin cn hay ht?
- Kim tra tng gim m lng (volume) v nt tt, m.
- Kim tra xem my t ng s m cc nh chuyn mn ch nh cha?
- Bt cng tc my xem my c s dng tt khng? tai nghe gn micr, nu nghe
thy my rt tc l my hot ng tt.
- Ln u tin, gio vin lm mu, hc sinh quan st. Sau , hc sinh t kim tra, gio
vin iu chnh.
Bc 2: Tp nhn bit m thanh qua my
- Gio vin ng sau tr khong 1 mt.
- Ni vi tr vi ng iu bnh thng (khng ht to).
- Gio vin ni mt m tit (chn m tit trm nh ba tr d pht hin).
- Gio vin quan st xem tr c phn ng khng (quay u, gi tay hoc nhc li m
tit ).
Bc 3: Tp nhn bit nhiu m qua my
Cng tin hnh tun t nh bc 2, nhng ta c th dng 3, 4 m lin nhau nh:
/a/, //, /i/, /b/, /t/,
Bc 4: Tp phn bit m qua my
- Cch tin hnh nh cc bc trn, nhng ng iu thay i. Tr phn bit cc cp m,
t khc nhau, v d:a vi e; b vi c; b vi b; b vi m; u tin cho tr tp pht hin,
sau yu cu tr nhc li.
K nng luyn c hnh ming cho tr khim thnh
Khi nim c hnh ming
c hnh ming l cch hiu ting ni thng qua nhng chuyn ng ca c quan
pht m khi ni (ch yu l chuyn ng ca mi v nt mt).
c hnh ming khng phi l c hnh mi ca tng m mt, m l c hnh
ming ca mt cm t, mt cu ni. Khi ni mt cm t hay cu, bao gi chuyn ng ca
c quan pht m cng tun theo mt h thng nht nh (hnh nh m thanh ca cu c
biu hin bng chuyn ng) s c ngi tip thu ghi nh. Mc d nghe khng thy
hoc khng r m thanh nhng qua h thng hnh nh ny tr c th on c ni dung
c bn ca ting ni khi gp li ln sau. S ghi nh ny rt tt tr khim thnh.
Kh nng c hnh ming tr khim thnh ph thuc rt nhiu vo nng lc suy
on. Trong mt cu ni c th tr ch c c mt phn, phn cn li tr on da
vo kinh nghim ca bn thn, da vo ng cnh, da vo tnh hung lc i thoi v
nhng yu t khc. Kinh nghim cho thy, cng hc ln th k nng c hnh ming ni
chung, k nng suy on ni ring ca tr khim thnh cng pht trin.

- 68 -
 Ngoi ra, k nng c hnh ming ca tr khim thnh cn ph thuc nhiu vo kh
nng pht trin ngn ng ni. Tr khng th c c nhng t mi, nhng t tr khng
hiu, nhng t tr khng bit pht m. Cho nn dy tr c hnh ming cn c tin hnh
song song vi vic dy ni.
Vai tr ca c hnh ming
c hnh ming l cch h tr tr c kh nng tip thu thng tin t ngi i
thoi. i vi tr khim thnh, c hnh ming l mt cch tip thu ting ni rt quan
trng. nhiu tr khim thnh th vic , "nhn" ting ni l cch tip thu quan trng hn
nghe.
tr khim thnh, nu c rn k nng c hnh ming th kh nng tip thu thng
tin s tt hn. Nu tr c hc t 4 - 5 nm th c th tip thu ting ni bng c hnh
ming t 60-70% lng thng tin.
c im hnh ming m tit ting Vit
Nguyn m l n v c hnh ming d thy v n c th ko di khi pht m cng
nh khi ni. Hn na trong ting Vit, nguyn m bao gi cng ng vai tr l m chnh
trong m tit.
c im n m tit ca ting Vit cng gy khng t kh khn khi c hnh
ming, v c nhiu trng hp trng lp hnh ming, nn kh on.
V d: n v ht.
c bit, ting Vit c su thanh iu ng vai tr quan trng trong vic biu th
ng ngha ca m tit, hon ton khng th c qua hnh ming c. V d: Trong nhng
t sau y, hnh ming hon ton ging nhau nhng ngha hon ton khc nhau :
BA - B - B, Cam - cm - cm - cm...
Ta c th chia cc m trong ting Vit theo mc d nhn thy qua hnh ming
nh sau:
D nhn thy Kh nhn thy Khng nhn thy
1 2 3 4 5 6 7 8 9
a, , , u, e i, p, b, ph, v t, ch, r s, x n, nh, h, k, kh, g, ng
, o, m l

Ting Vit l mt ngn ng n lp: khi ni, li ni c tch ra tng ting mt.
Nh vy kh nng c hnh ming i vi ting Vit b gii hn, v mi m tit khng phi
ch c mt hnh ming ring, m n c th l ca nhiu m tit khc nhau. c bit, thanh
iu l mt c trng quan trng ca ting Vit li khng th phn bit c bng hnh
ming, rt d gy nhm ln.
Rn luyn k nng c hnh ming
Dy tr khim thnh c hnh ming l mt vic lm thng xuyn ca gio vin,
c thc hin trong tt c cc tit hc, trong sinh hot hng ngy, c bit trong khi giao
tip vi tr.
Nn lu nhng vn sau:
- Lun lun ni trc mt hc sinh. Khng nn ni hoc gi tr t pha sau, cho d ni
to hn bnh thng.
- Li ni, li ging ca gio vin cn r rng rnh mch. Tuy nhin khng nn ni qu
chm, ni nht gng m nn ni vi tr bng ging bnh thng, tc va phi.

- 69 -
 - Luyn c hnh ming cho tr c cu hay mt cm t c ngha, trnh luyn c tng
m, tng t (tr luyn tp trong tit t ng).
- Phng php nhn bit qua hnh ming ch yu l bit cch xc nh im mc v
nhn bit im mc ca tng cm t, tng cu. im mc ca cu l nhng ting, nhng
t c hnh ming r rng v c nhn mnh nht trong cu.
- Vic dng t ng cng l mt yu t gip tr hiu c ni dung ca cu ni. Gio
vin nn ch dng nhng t ng d c hnh ming. Th d: thay v dng cp t to/nh
(kh phn bit) ta dng cp t to/b (d phn bit)
Cch ni chuyn vi tr khim thnh
Ti sao phi ni chuyn vi tr?
Khi mun bit r tr ngh g, tr thch g, tr i hi g, tr cn g, tr gp nhng
kh khn, vng mc g, tr cn hiu c g,... th phi ni chuyn vi tr.
Ni chuyn vi tr vo lc no?
C th ni chuyn vi tr mi lc, mi ni nn tn dng mi tnh hung, mi c hi
ni chuyn vi tr. Tt nht chng ta hy l tr con v cng chi, cng sinh hot, cng
lm vic vi tr. l c hi tt nht c th ni chuyn vi tr, to c hi tr giao
tip vi mnh.
Ni chuyn nh th no tr c th tip thu c?
- Ni chuyn vi tr mt cch bnh thng nh ni vi tr bnh thng.
- Ni chuyn vi tr nn i din v khong cch gn tr gip tr nghe r li ni
v c c hnh ming.
- Tr cn eo my tr thnh (my hot ng tt gip tr c th nghe qua my).
- Tt nht nn ni chuyn trong mi trng yn tnh. Nn trnh xa nhng ni n o:
ting xe c, ch ng ngi, ting nhc m ,...
- Cn tn dng nhng tnh hung c th ang xy ra ni chuyn vi tr.
- Nn kt hp ting ni, c ch, iu b lm cho tr hiu mnh v ngc li cn hiu
tr qua cch din t ca tr.
- Thng xuyn khen, ng vin tr kp thi.
Dy tr hc ni ting Vit
Nhng iu cn lu khi dy tr pht m
- Dy tr pht m qua hc vn, ting Vit v cc mn khc.
- Dy c nhn lp v nh.
- Cho tr eo my khi hc pht m, ni.
- Tr cn c hc pht m v ni hng ngy mi ngy khong 30 pht.
Dy tr nhng g
- Luyn th
- Luyn ging
- Luyn m v vn

Luyn m v vn

- 70 -
 Do khim khuyt v nghe c th dn n vic pht m khng chun v vy khi hc
m v vn, cn c s chm chc nht nh. V d tr pht m t thnh th hoc ngc
li hay pht m u thnh u ta chp nhn vic tr pht m theo qui lut sau:
Chm chc theo bng sau:

A B m e v u t o l i n k x ph h
u u i i
ch th nh g ng d kh
tr s r
Sau khi dy tr pht m nhng nguyn m, ph m, chng ta kt hp dy tr pht
m vn, t v cu.
1.2. Ch ci ngn tay - pht trin k nng s dng ch ci ngn tay v ngn ng
k hiu
1.2.1 Ch ci ngn tay
CCNT l h thng ch ci c biu th bng cc ngn tay. Mi ch ci c
biu th bng mt ng tc nht nh ca cc ngn tay (hnh dng gn ging nh ch
vit). CCNT l dng ch vit trn khng, tng t nh cch vit ting Vit.
CCNT l mt trong nhng dng ngn ng khng li, gip cho tr khim thnh hc
ngn ng, c bit h tr tr trong giai on u tr hc ni, gip tr c v vit chnh xc
ting Vit. CCNT khng phi l phng tin giao tip chnh m n ch l phng tin h
tr giao tip.
V tr ca tay khi s dng CCNT
- Ch dng mt tay (tri hoc phi)
- Tay ngang ming, lng bn tay hng v pha trc
- Ch chuyn ng cc ngn tay v c tay, khng chuyn ng c cnh tay
- V tr ca cc ngn tay phi ng v chnh xc (xem bng ch ci ngn tay)
Cc bc s dng CCNT
Th d: khi nh ting Hng
1- h 2-o 3-n 4-g 5 - du m 6 - du huyn
Hoc 1- h 2-o 3 - du m 4-n 5g 6 - du huyn
- Ht mt ting - ngh ngn
- Ht mt cu ngh di
Ngoi ra tip thu thng tin c y hn, trong giao tip ngi khim thnh
rt nhy cm tip thu thng tin qua nhn c ch iu b ca ngi ang giao tip vi mnh.
Dy ch ci ngn tay cho tr khim thnh
Nn dy CCNT cho tr khim thnh vo lc no ?
CCNT l dng ngn ng tr khim thnh d tip thu, d thuc v c th s dng thnh
tho trong mt thi gian ngn. Mun vy i hi gio vin cn c thc dy tr v c
phng php dy. CCNT c th dy:
- Thnh bi ring (i vi tr i hc mun).

- 71 -
 - Dy kt hp vi cc gi hc, trong mi lc, mi hot ng, c bit trong giao tip.
Cch dy theo tit hc ring
- Bi tp khi ng, nhm lm cho cc CCNT vn ng linh hot, ng v tr theo
mun.
- Hc nh tng ch ci thuc ht bng CCNT.
- Phn bit nhng k hiu gn ging nhau, nh: c/o///, n/u/r/, l/q, k/g/h.
- Ghp thnh ting (t ting c 2, 3 m n ting c nhiu m, c du, c thanh iu).
- Ghp thnh cu.
- Dy nh CCNT ri dy c CCNT.
Dy kt hp trong cc bi hc khc, trong sinh hot hng ngy
Trong cc tit hc vn tiu hc. Gio vin nn kt hp dy CCNT cho tr. Coi
y nh l mt trong nhng yu cu ring i vi tr khim thnh khi hc mn Ting Vit
Ngoi ra, CCNT c th c dy kt hp cc mn hc khc v trong cc hot ng
ngoi gi hc.
Mt trong nhng iu quan trng i vi gio vin l cn kt hp dy CCNT vi vic
dy ni, dy vit v dy c trong qu trnh dy tr khim thnh.

- 72 -
Bng ch ci ngn tay Ting Vit

- 73 -
1.2.2. Ngn ng k hiu - pht trin k nng s dng ngn ng k hiu
Khi nim: Ngn ng k hiu (NNKH) l quy c v mt ngha ca s vt, s
victhng qua bn tay. S dng th gic hiu ni dung giao tip. N l hnh thc giao
tip thun li v hiu qu nht i vi ngi khim thnh.
c tnh c bn mt k hiu
- V tr ca tay
- S tng hnh (hnh dng bn tay)
- S nh hng (chiu hng ca lng bn tay)
- S chuyn ng
- Din t khng bng tay (ca nt mt, nh mt, c th)
Quy tc biu t k hiu
- S dng c hai tay v ngn tay.
- Hng ca bn tay v pha trc.
- Chuyn ng ca tay pha trc bng, trong khong khng gian khng vt qu b
ngang ca c th.
- Tay, ngn tay chuyn ng theo cc hng: Ln, xung, trong, ngoi, trn theo chiu
kim ng h hay ngc, hai tay chuyn ng cng chiu hay ngc chiu nhau...
Dy k hiu ngn ng cho tr khim thnh
- Gio vin mun dy tr c hiu qu th trc ht phi hiu tr thng qua k hiu t
pht ca tr khim thnh. Mi tr khim thnh u c cch ra hiu ring, gio vin phi tm
hiu v s dng c nhng k hiu ring ca tr trc khi dy tr nhng k hiu quy c.
- Dy tr k hiu thng qua giao tip vi tr hng ngy. Tn dng nhng tnh hung c
th ang xy ra dy tr s dng k hiu kt hp vi ch vit v ting ni. Th d: dy tr
k hiu qu cam cn s dng bng k hiu, bng ngn ng ni, bng ch vit v m hnh,
tranh nh hay vt tht.
- Trong ging dy, nhiu t ng, nhiu biu tng tr khng hiu, gio vin c th gii
thch cho tr bng k hiu ngn ng. Bng cch ny tr s lnh hi kin thc d hn so vi
khi ta s dng hon ton bng ngn ng ni, tr s hc c cch dng nhng k hiu mi.
- Dy tr s dng k hiu cn c tin hnh song song vi vic dy tr hc kin thc
mi bng ngn ng ni. Do , gio vin c th dy tr vo nhng lc cn thit trong sut
qu trnh hc tp.
1.3. Giao tip tng hp pht trin k nng s dng giao tip tng hp
Khi nim GTTH
GTTH bao gm vic s dng tt c cc phng tin giao tip: K hiu, CCNT, c
hnh ming, nghe, ni, vit, nt mt v c ch iu b. Bng cch tip cn vi tt c cc
knh giao tip tr khim thnh c th s dng cc c quan cm gic pht trin ngn ng.
iu kin thc hin GTTH trong lp ho nhp
i vi gio vin
- Nm vng c im giao tip ca hc sinh: kh nng hiu v s dng ngn ng ni,
c ch iu b, CCNT, k hiu... trong giao tip.

- 74 -
 - Gio vin cn bit s dng k hiu, ch ci ngn tay phi hp vi ngn ng ni mt
cch thnh tho. Bit lc no s dng cch no, lc no cn phi hp nhiu cch tr c
th tip thu c tt nht.
- Khng nn ch dng ting ni giao tip vi tr khim thnh m phi bit kt hp
vi cc phng tin giao tip khc.
- Bit cch t chc, ng vin hc sinh trong lp giao tip vi tr khc bng mi cch.
i vi tr khim thnh
- Lun lun hc ni v t rn luyn ni trong giao tip vi bn trong lp.
- S dng MTT thng xuyn.
- Thuc CCNT v k hiu.
i vi hc sinh trong lp
- Thng xuyn giao tip vi bn khim thnh v c thc hc hi, gip bn.
- Thuc v s dng c cc k hiu, CCNT.
Thc hin GTTH trong gio dc ho nhp
- Lun lun c thc lm th no tr khim thnh tip thu c ti a lng thng
tin cn truyn t.
- Kt hp ni - vit - CCNT - k hiu trong ging dy.
- Trc quan l mt trong nhng iu kin quan trng nht hc sinh tip thu kin
thc trn lp.
- To nhiu c hi tr khim thnh th hin suy ngh, kin ca mnh. ng vin,
khen thng tr kp thi.
2. Hng dn tr khim thnh lnh hi khi nim
Khi nim cha ng nhng thuc tnh, bn cht ca s vt v hin tng, bt c
khi nim no cng th hin bng mt t hay mt s t nht nh m chng ta bit
ngha ca n. T mang tnh quy c cn khi nim phn nh hin thc khch quan c
biu hin bng t.
Do vy, pht trin ngn ng cho tr khim thnh khng ch n thun l vic cung
cp cho tr vn t m cn phi gip tr hiu c bn cht ca t. tr c th hiu
ngha ca t vn dng trong qu trnh giao tip c hiu qu.
2.1. c im lnh hi khi nim ca tr khim thnh
C rt nhiu chuyn ngnh khoa hc nghin cu vn khi nim. Bi vy, ty
theo tng gc khc nhau m cc nh nghin cu a ra quan nim khc nhau, nhiu
cch hiu khc nhau v khi nim.
Khi nim l ngha phn nh dng khi qut cc s vt v hin tng ca hin
thc v nhng mi lin h gia chng.
Khi nim l nhng ngh khi qut v cc s vt v hin tng ca hin thc v
nhng mi lin h gia chng ca th gii xung quanh chng ta nhm phn nh mc
khc nhau: thuc tnh chung, bn cht ca cc s vt hay hin tng .
Khi nim l s suy ngh, nhn bit v s vt hay hin tng thng qua nhng c
trng chung, tnh cht chung ca chng.
Trong lgc hc c nhn mnh rng, mi khi nim bao gi cng cha ng tnh
cht ni hm v ngoi din ca i tng. Qu trnh hnh thnh khi nim l qu trnh hnh

- 75 -
thnh ni dung ca n. Song ni hm c hnh thnh n mc no th ta mi c mt
khi nim khoa hc, ngha l lng tri thc biu hin trong ni hm phi t ti mc tha
mn cc c trng ca khi nim. Nh vy, ni hm ca khi nim khoa hc bao gi cng
phi cha ng nhng du hiu bn cht ca s vt, hin tng trong hin thc khch
quan.
Cng tn ti vi ni hm trong khi nim l ngoi din. Ngoi din ca khi nim
l tp hp nhng s vt hay hin tng c cha ng thuc tnh c phn nh trong khi
nim. Khi nim lin h cht ch vi t th hin ch: bt c khi nim no cng c th
hin bng mt t hay mt s t phn nh hin thc m chng ta bit ngha ca chng.
T mang tnh cht quy c, cn khi nim phn nh hin thc khch quan c
biu hin bng t.
Nhng kh khn ca tr khim thnh khi lnh hi khi nim
Tr khim thnh c nhng c im khc vi tr nghe bnh thng. Do tr mt i
mt phn ln ngun thng tin thu nhn c t knh thnh gic, l knh thu nhn thng tin
ch yu ca con ngi. V vy, qu trnh lnh hi khi nim din ra rt kh khn v phc
tp.
Tr khim thnh s dng ch yu th gic tri gic s vt hin tung nn tr
khim thnh t duy trc quan l c trng. T duy ca tr khim thnh da trc ht vo
trc quan c th v chnh nhng hnh nh ny sinh trong t duy nhng nt c th, n
nht v c bit ca s vt.
Kh nng hiu v biu t ngn ng ca tr khim thnh hn ch nn dn ti vic
trao i thng tin trong qu trnh lnh hi khi nim khng c y , thiu chnh xc.
Vai tr ca vic hnh thnh khi nim cho tr khim thnh
Mi khi nim c tng ng vi t, k hiu. Vic hnh thnh khi nim cho tr
khim thnh gip tr hiu c bn cht khi nim, dn dn lm lm tng thm vn t, k
hiu cho tr, gip tr c th vn dng trong giao tip.
2.2. Hng dn tr khim thnh lnh hi khi nim
2.2.1. Tm hiu cch hng dn tr khim thnh lnh hi khi nim c th
Khi nim c th l s vt, hin tng c th nh: bt, a, cy, hoa, qu, ma,
nng,...
Tr khim thnh khng gp my kh khn khi nm bt nhng khi nim c th, v
y l nhng khi nim c xy dng trn c s nhng g tr c th nhn thy, s thy,
ngi thy v nhng ci m tr c tip xc hng ngy. hnh hnh nhng khi nim
ny, gio vin nn lu dng nhng vt tht, m hnh, tranh nh, tnh hung thc t.
Mt trong nhng kh khn m tr khim thnh hay gp l: tr thng gn khi nim
vi mt s vt, hin tng c th. V d: khi hnh thnh khi nim "cc" tr c quan st
mt ci cc thu tinh c th. Khi a cho tr mt ci cc khc c hnh dng v ln
khc, tr khng tha nhn ci cng l ci "cc". y rt ra mt iu: tr gp kh khn
trong giai on nhn thc l tnh. V vy, i vi tr khim thnh, cn hnh thnh nhng
khi nim cho tr t rt nhiu s vt, hin tng tng ng. Hng dn tr t rt ra
nhng ci chung, nhng du hiu bn cht ca khi nim.
Tr khim thnh thng gp kh khn trong biu t khi nim. Tr c th biu t
bng ch vit, nhng khng th biu t bng ting ni. Nhiu trng hp, tr hiu c
khi nim v ch biu t s hiu y bng c ch iu b ca ring mnh, nhng c th
ngi khc khng hiu c. V vy, gio vin l ngi gn gi vi tr nht, cn c gng
tm hiu c th hiu c tr thng qua cc k hiu .

- 76 -
 Khi s dng tranh nh hnh thnh nhng khi nim cho tr khim thnh, gio
vin cn lu mt s im sau:
Kh nng tri gic bng mt tr khim thnh rt tt. Tuy nhin tr khng bit cch
quan st, thng phin din, thng ngay lp tc pht hin ra nhng ci bt bnh thng,
nhng im gy n tng nht m b qua nhng ni dung chnh. V vy, gio vin nn
hng dn tr quan st: quan st g, quan st t u, rt ra nhng iu g... bng nhng cu
hi gi .
2.2.2. Tm hiu cch hng dn tr khim thnh lnh hi khi nim tng hnh
lnh hi nhng khi nim tng hnh, tr khim thnh gp rt nhiu kh khn.
Bi vy gio vin cn t duy tm hiu c bn cht ca khi nim. My im cn ch :
- Nn tp trung gip tr nhn bit c du hiu bn cht ca khi nim.
- C th ho khi nim tng hnh. Tt c cc khi nim tng hnh u bt ngun t
nhng khi nim c th.
- Cho php tr din t khi nim tng hnh bng nhng c ch, k hiu c th.
Lu : Trnh hin tng nhm ln v hiu sai khi nim do khng nm c du hiu bn
cht.
Sau khi a khi nim tng hnh v hnh nh c th, bng cch cho tr c
quan st hnh nh minh ho, bng m hnh hoc cnh ng la ang chy nh la lc sng,
lc ti, lc to, lc nh. Tr hiu khi nim qua hnh nh minh ho trn.
Trong qu trnh hng dn, gio vin ch cung cp v s dng kt hp cc
phng tin giao tip cho tr nh: ch vit, ni, k hiu, CCNT...
2.2.3. Tm hiu cch hng dn tr khim thnh lnh hi khi nim tng thanh
Do b mt hoc gim kh nng nghe nn tr rt t c kh nng hoc khng th hiu
c ht nhng khi nim mang tnh m thanh. Thc t, tr khim thnh hiu nhng khi
nim t ng tng thanh thng qua khi nim c th. V vy, dy tr nhng khi nim
dng ny, gio vin cn cung cp nhng hnh nh c th gn gi vi tr.
Chuyn t khi nim tng thanh sang khi nim c th lm cho tr khim thnh
d dng hn trong vic lnh hi. Song, cha gip tr hon ton hiu c bn cht ca khi
nim. Mun tr hiu khi nim c th th phi c th hin nh th no? Bng cch to
ra tnh hung nh: ma ri t tch hay sm vai g gy da trn hnh nh c th. Tr khim
thnh c quan st hnh nh, hnh ng thng qua cc tnh hung hay sm vai.
Ngoi ra, trong qu trnh hng dn gio vin ch n vic ng thi cung cp t , k
hiu cho tr khim thnh.

- 77 -
III. Ti liu tham kho
1. L Vn Tc (ch bin)(2006), Gio dc ho nhp tr khuyt tt bc tiu hc, NXB Lao
ng x hi.
2. (2006), Gio dc ho nhp tr khuyt tt tiu hc, Ti liu bi dng gio vin tiu
hc, NXB Gio dc.
3. (2005), Can thip sm v gio dc ho nhp tr khuyt tt, tp 1, 2, Ti liu tp hun
cn b, ging vin cc trng s phm
4. (1995), Hi p v gio dc tr khuyt tt, Trung tm tt hc vin KHGD.
5. Trung tt hc, (2000), Dy hc ho nhp cho tr khuyt tt, NXB chnh tr Quc gia.
6. B Gio dc v o to, (2000), K nng dy ho nhp tr khuyt tt, D n lp linh
hot, HN.
7. Phm Minh Mc (2006), Gio trnh Gio dc ho nhp cho tr khim th, Vin CL &
CTGD.
8. Trn Th L Thu (2003), i cng v gio dc tr chm pht trin tr tu, NXB GD.
9. (2000), Tm l hc khim th, Vin CL & KHGD.
10. Cao Minh Chu, V Th Bch Hnh, Nguyn Th Minh Thu (2004), Mt s dng tt
thng gp tr em v cch pht hin v hun luyn tr, NXB Y hc.
11. V Th Bch Hnh, ng Thi Thu Hng (2004), Hng dn thc hnh m ng tr
liu, NXB Y hc.
12. Vin CL & CTGD (2006), Gio dc ho nhp tr khuyt tt ngn ng bc tiu hc,
XNB Lao ng x hi.
13. Vin CL & CTGD (2006), Gio dc ho nhp tr khim thnh bc tiu hc, XNB Lao
ng x hi.
14. (2006), Ho nhp tr c nhu cu c bit trong gio dc vo cc trng hc, Ti liu
dnh cho gio vin, NXB Chnh tr quc gia.
15. Vin CL & CTGD (2006), Gio dc ho nhp tr chm pht trin tr tu bc tiu hc,
XNB Lao ng x hi.
16. Nan Arkwright (1998), Sensory Integration, Pro-ed, USA.
17. David Werner (1997), Disabled village children.
18. M.N.G. Mani, G.R. Ramesh, Aree Plernchaivanich, Larry Campell, Mathematics made
easy for children with visual impairment, The Nippon Foundation, Japan.
19. Jame Law (1998), Methos in special in education.
20. Alec Werster (1985), Deafness, development anh literacy.
21. Cor J.W. meijer, Sip Jan Pijl, Seamus Hegarty (1998), New perpectives in special
education.
22. Website: http://www.vndisability.net
23. Website: http://www.nguoikhuyettat.org

- 78 -