Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 30

A

Proyekto
1. Ability-to-Pay Principle - Ang paniniwala
na ang mga tao ay dapat na binubuwisan
ayon sa kanilang kakayahang magbayad,

sa
nang walang kinalaman sa mga pakinabang
na natatanggap nila
2. Absolute advantage- ang paghahambing

Araling
sa mga prodyuser ng isang produkto ayon sa
kanilang pagiging produksyon.
3. Accounting Loss - Kabuuang tahasang
gastos ay mas mataas kaysa sa kabuuang

Panlipunan tahasang kita na nagreresulta sa isang


pagkawala.
4. Accounting profit- kabuuang kita minus
tahasang gastos
5. Adam Smith - Nagsulat ng aklat na An

DIKSYUNARYO
Inquiry into the Nature and Causes of the
Wealth of Nations at nagpahayag ng
doktrinang Laissez Faire o Let Things Alone
Policy.
6. Agrikultura -Nangangahulugang
pangangalaga at pagbubungkal ng lupa.
Ipinasa ni: 7. Al-Amanah Islamic Investment Bank of
Pearl Joy B. Custodio the Philippines Bangko na naglalayong
IV - Rizal
tulungan ang mga Muslim sa Pilipinas na
magkaroon ng puhunan at mapaunlad ang
Ipinasa Kay: kanilang kabuhayan.
Gng. Abasta
8. Allocative Efficiency - Nasusulit ang bawat
pagkakataon upang makagawa ang bawat
indibidwal ng mas mahusay sariling
kakayahan hindi napapasama ang kalagayan 17. APEC - Asia-Pacific Economic
ng ibang tao. Cooperation; samahang nagsisilbing forum
9. Allowance - Isang kabuuan ng pera na para sa lahat ng usaping pang-ekonomiya
regular na binabayaran sa isang tao, 18. Appropriate Technology - paggawa
madalas sa pamamagitan ng isang ng teknolohiya na ligtas sa kapaligiran
magulang sa isang bata; kung minsan bayad 19. Aquature - kontroladong paraan ng
sa kompensasyon para sa mga serbisyong produksiyon ng isda at iba pang yamang
nagawa. tubig
10. Alokasyon paglalaan ng takdang 20. Asian Financial Crisis - Ang
dami ng pinagkukunang-yaman ayon sa sitwasyon na nagsimula sa 1997-1998
pangangailangan at kagustuhan ng tao Namumuhunan ang mga negosyante ng
11. Alternatibong Produkto - Mga malaking halaga ng pera mula sa ilang mga
produktong maaring pagpilian bilang Asian bansa dahil sa takot na ang kanilang
panghaliling produkto asset ay mag-overprice.
12. Annual Fee - Ang taunang singil para 21. Asosasyon - ginagamit ang mga sikat
sa pagkakaroon ng isang credit card o credit o kaaya-ayang personalidad sa pag-
account. aanunsiyo upang mahawa ng kasikatan ang
13. Annual Percentage Rate (APR) - isang produkto
Ang porsyento ng prinsipal ng isang utang na 22. Asset - anumang ari-arian na may
babayaran bilang interes sa isang taon. ekonomikong halaga
14. Annual Percentage Yield - Kita ng 23. Auction Ito ay tumutukoy sa subasta
kinita sa isang pamumuhunan sa isang taon, na nagpapataasan ng turingan sa presyo ng
na hinati sa halaga ng orihinal na puhunan. ipinagbibili ang mga mamimili.
15. Annual Rate of Return Inaasahang 24. Authentication - pagtatatak ng salapi
kita ng kinita sa isang pamumuhunan sa para sa pagpapatunay sa halaga ng salapI
isang taon, na hinati sa halaga ng orihinal na 25. Automated teller Machine (ATM) -
puhunan. Ang isang machine na awtomatikong
16. Antas ng interes - Ang presyong nagbibigay ng cash at gumaganap ng mga
nabayaran para sa paghiram ng pera para sa serbisyo sa pagbabangko (para sa mga
isang tagal ng panahon, karaniwan ay deposito at mga paglilipat ng mga pondo sa
ipinahiwatig bilang isang porsyento ng pagitan ng mga account, halimbawa) kapag
kabuuang kita sa bawat taon. na-access ng mga customer gamit ang
plastic card naka-code sa personal 35. Balance of Payments Surplus - Ang
identification number (PIN). isang kawalan ng timbang sa balanse ng
26. Average fixed cost- fixed costs isang bansa ng mga pagbabayad kung saan
divided by the quantity of output higit pa pera ay dumaloy sa mga bansa
27. Average revenue- total revenue kaysa ay dumadaloy out.
divided by the quantity sold 36. Balance of Trade - Ang bahagi ng
28. Average tax rate- total taxes paid balanse ng bansa ng mga pagbabayad sa
divided by total account na deal lamang sa mga pag-import
29. Average total cost- total cost divided nito at pag-export ng mga kalakal at
by the quantity of output serbisyo.
30. Average variable cost- variable 37. Balance Sheet - Listahan ng
costs divided by the quantity of output kabuuang asset at pananagutan kabuuang
ng isang naibigay na negosyo upang ganapin

B
ang papel nito net nagkakahalaga sa isang
naibigay na sandali sa oras.
38. Balanse ng kalakalan - Ang bahagi
ng balanse ng bansa ng mga pagbabayad na
31. Badyet - plano ng mahusay na deal na may merchandise (o nakikita)-import
paggamit ng salapi, panahon at kagamitan. o pag-export.
32. Bahay-puhunan - isang korporasyong 39. Bandwagon - Pag-aanunsiyo na
pumapayag sa sagutin ang pangkakautang nagpapakita ng dami ng tao na
ng isang tao o negosyo pati na ang stocks o tumatangkilik sa isang produto
bond ng pamahalaan. 40. Bangko ng pag-iimpok - mga
33. Bahay-sanglaan Itinatag upang bangkong itinatatag upang mahikayat ang
magbigay ng pautang sa mga taong publikokong magdepositong ng kanilang
nangangailangan ng salapi sa labis na salapi.
pangmadaliang panahon.. 41. Bangko Sentral ng Pilipinas -
34. Balance of Payments Deficit - Ang bangko ng mga bangko sa pilipinas; isang
isang kawalan ng timbang sa balanse ng institusyon na ang pangunahing layunin ay
isang bansa ng mga pagbabayad kung saan isaayos ang pananalapi ng bansa.
higit na pera ay tuluy-tuloy sa labas ng 42. bangkong komersiyal - bangkong
bansa kaysa ay tuluy-tuloy. tumatangap o gumagawa ng mga depositing
demand na maaring bawiin ng tseke
43. Bangkong komersyal - isang 51. BankReserves - Ang porsyento ng
bangkong tumatanggap o gumagawa ng mga deposito sa isang bangko na ito ay
mga depositong demand na maaring bawiin nagpapanatili sa kamay, ibig sabihin, hindi
ng tseke. ninyo maaring ipahiram.
44. Bangkong Rural Itinatag upang 52. Bankrupt banca rotta na ang ibig
tugunan ang mga pangangailangang sabihin ay ang mga bangkong wala na sa
pautang ng mahihirap na mamimili at maliliit serbisyo sapagkat ang bangko ay tuluyan ng
na prodyuser, tulad ng magsasaka at pisikal na nasira.
mangingisda. 53. Bansang maunlad - bansang may
45. Bank - Ang isang institusyong mataas na antas ng kabuhayan at nakapag
pinansyal na nagbibigay ng iba't-ibang mga dudulot sa kanyang mamamayan ng
produkto at serbisyo sa mga customer nito, masaganang pagkain, mataas na antas ng
kabilang ang checking at savings accounts, edukasyon at nakararanas ng mabilis na
mga pautang at currency exchange. takbo o pag unlad ng kabuhayan.
46. Bank Account - Kung saan hold ang 54. Bansang umuunlad - bansang may
isang bank isang pag-aayos ng mga pondo mababang antas ng pinag-aralan ang
sa ngalan ng isang depositor. Gayundin, ang karamihan ng populasyon at may
balanse ng mga pondo gaganapin sa ilalim ekonomiyang agricultural.
ng ganitong kaayusan,-credit sa at 55. Barriers to Entry - Mga kadahilanan
napapailalim sa pagkuha ng depositante. na higpitan ang pagpasok sa isang industriya
47. Bank Service Charges - Ang mga at bigyan ang mga bentahe ng gastos sa
bayad na binabayaran ng mga customer ng umiiral na mga kumpanya.
bangko para sa mga serbisyo sa pananalapi. 56. Barriers to Trade - Paghihigpit sa
48. Bank Statement - Ang buwanang kalakalan tulad ng tariffs, quota at
buod ng pagbibigay sa katayuan ng regulasyon.
pinansiyal na mga account ng depositor ng (- 57. Barter - Ang sistema ng direktang
check at / o savings). kalakalan ng mga paninda at serbisyo nang
49. Bank Transfer Paglilipat ng mga walang paggamit ng pera
pondo sa bangko. 58. Batas ng Demand - Ang prinsipyo ng
50. Banking - Ang kasangkot sa presyo at dami na tinustusan ay direktang
pagsasagawa ng mga financial transactions may kinalaman.
sa industriya. Gayundin, pagsasagawa ng 59. Batas ng panustos - kapag mataas
negosyo sa isang bangko. ang presyo mataas din ang dami ng
panustos kapag mababa ang presyo mababa 67. Borrow - Makatanggap at makagamit
rin ang dami ng panustos ang isang bagay na kabilang sa ibang tao, na
may balak na ibalik o bayaran ito - madalas
60. Batas ng panustos - kapag mataas may interes sa kaso ng hiniram na pera.
ang presyo, mataas din ang dami ng 68. Borrower - Ang isang indibidwal na
panustos; kapag mababa ang presyo natanggap at ginagamit ng isang bagay na
,mababa rin ang dami ng panustos. kabilang sa ibang tao, na may balak na
61. Benefit - Pera o hindi hinggil sa bumabalik o repaying ito - madalas may
pananalapi ng nakuha natanggap dahil sa interes sa kaso ng hiniram na pera.
isang pagkilos o isang desisyon na ginawa. 69. Brain drain - ang pag-alis ng mga
62. Benefits-Received Principle - Ang mang-gagawang may kakayahang antas
paniniwala na ang mga tao ay dapat na teknikal at propesyonal upang mamasukan
binubuwisan ayon sa mga benepisyo na nang palagian sa labas ng bansa.
natatanggap nila mula sa mabuti o serbisyo 70. Brand - Ang isang trade name na
ang sinusuportahan ng buwis. Ang gasolina ginamit upang kilalanin ang isang produkto
buwis ay isang halimbawa. na ginawa ng isang partikular na kumpanya,
63. Bimetalismo - pamantayang batay sa tangi ito mula sa magkatulad na mga
dalawang metal at kapwa ginagamit bilang produkto na ginawa ng mga kakumpitensya.
salapi. 71. Bretton Wods Agreement Ang
64. Bimetallic Standard Ito ang nagtatag ng International Monetary Fund.
pagtatakda naman ng halaga ng salapi sa 72. Broker - isang taong bumibili at
dami ng ginto at pilak. nagtitinda ng mga security o pautang ng iba
65. Bono - Isang sertipiko na ipinapakita na may patubo.
ang pangako ng kumpanya upang bayaran 73. Budget - Ang paggastos-at-savings
ang may-ari ng mga pana-panahong interes plan, batay sa tinantiyang kita at gastos para
pagbabayad hanggang sa petsa ng sa isang indibidwal o isang organisasyon, na
kapanahunan at isang nakapirming halaga sumasakop sa isang tiyak na tagal ng
ng pera sa mga itinalagang petsa panahon.
kapanahunan. 74. Budget Deficit - Ay tumutukoy sa
66. Boom Period Ito ang tawag sa pambansang badyet; nangyayari kapag ang
panahon kung kailan nakakaranas ng paggasta ng pamahalaan ay mas malaki ang
expansion ang pambansang ekonomiya. kita ng pamahalaan sa isang naibigay na
C
taon. Ang isang taunang kakulangan
nagdadagdag sa mga pampublikong utang.
75. Budget Surplus - Ay tumutukoy sa
pambansang badyet; nangyayari kapag ang
kita ng gobyerno ay mas malaki kaysa sa 82. Capital - ang kagamitan at mga
paggasta ng pamahalaan sa isang naibigay istraktura na ginamit upang makabuo ng
na taon. mga produkto at serbisyo
76. Build Operate Transfer Law - 83. Capital Account - Bahagi ng balanse
Nagpapahintulot sa operasyon ng mga ng bansa ng mga account ng mga
dayuhang mamumuhunan sa sektor ng pagbabayad.
edukasyon, pasilidad sa kalusugan, solid 84. Capital Gain - Puhunan mula sa
waste management at iba pa. pagbebenta ng ari-arian, mga stock o iba
77. Business - Ang anumang aktibidad o pang mga pamumuhunan kita.
organisasyon na gumagawa ng o palitan ng 85. Capital Goods - mga makinarya,
kalakal o serbisyo para sa isang profit. gusali, atiba pang bagay na ginagamit upang
78. Business Cycle Ito ay ang papalit makalikha ng kalakal na pagkonsumo.
palit na boom at bust period 86. Capital Loss - Ang pagkawala
79. Business Plan - Isang paglalarawan nagdusa sa pagbebenta ng ari-arian, mga
ng isang enterprise kabilang ang pangalan stock o iba pang mga pamumuhunan para sa
nito, nito layunin at mga layunin, ang mga mas mababa pera kaysa sa presyo ng asset
produkto na ibenta at ipinamamahagi, ang na pinag-uusapan pagbili.
mga kasanayan sa trabaho na kailangan 87. Capital Resources - Mga
upang bumuo ng mga produkto, at ang mga Mapagkukunan ginawa at ginagamit upang
diskarte sa marketing na ginagamit upang i- makagawa at ipamahagi ang mga kalakal at
promote ang mga ito. serbisyo.
80. Bust Period Ito ang tawag sa 88. Cartel- isang grupong mga kumpanya
panahon kung kailan nakakaranas ng na kumikilos sa pagkakaisa.
contraction ang pambansang ekonomiya. 89. Cash - Kumita ng pera sa anyo ng mga
81. Buwis Kinakailangang bayaran para papel na pera o barya.
sa pondo na nakalaan sa pamahalaan 90. Cash Advance - ang halaga na siningil
kabahayan at negosyo. sa account ng borrower para sa cash na
natanggap.
91. CDA - Cooperative Development withdraw ng pera sa pamamagitan ng
Authority; lugar kung saan nagpsparehistro pagsusulat ng mga tseke.
kung magtatatag ng kooperatiba 99. CIC - Center for Industrial
92. Ceiling price pinakamataas na Competiveness; naglulunsad ng mga
presyo sa pamilihan na itinakda ng programang magtataas sa antas o kalidad at
pamahalaan produktibidad
93. Certificate of Deposit - Ang isang 100. Circular flow of goods and services
sertipiko na inisyu ng isang bangko sa isang - Ang isang modelo ng isang ekonomiya na
tao ng pera pagdedeposito sa isang account nagpapakita ng ugnayan sa pagitan ng mga
para sa isang tinukoy na tagal ng panahon sambahayan at negosyo mga kumpanya
(kadalasan ng anim na buwan, isang taon o habang ang mga ito makipagpalitan ng mga
dalawang taon). kalakal at serbisyong at mga mapagkukunan
94. Ceteris Paribus other things to be sa mga merkado.
equal, ang hinuha na walang pagbabago 101. Circulating Capital - kapital na
maliban sa salik na pinag-aaralan mabilis magpalit-anyo
95. CFBCI - Chinese Filipino Business Club, 102. Coefficient of Price Elasticity -
Inc.; isang organisasyong non-profit, naitatakda ang halaga ng price elasticity ng
isinusulong ang mga misyong pangkalakalan, demand
suporta sa kalakalang pagtitingi, 103. Coins Ang opisyal na pera na
pakikipagpalitan ng kaalamang ipinalabas ng gobyerno na piraso ng metal
pangkalakalan sa mga karatig na bansa na may halaga at ginagamit bilang pera.
96. Check - Isang nakasulat na 104. Collateral - Isang bagay na may
pagkakasunod-sunod sa isang institusyon sa halaga (madalas ay isang bahay o ng kotse)
pananalapi na nagdidirekta ang institusyon nangako sa pamamagitan ng isang borrower
sa pananalapi upang bayaran ang nakasaad bilang seguridad para sa isang utang.
na halaga ng pera, tulad ng itinagubilin, 105. Collision Insurance Coverage -
mula sa account ng customer. Insurance na nagbabayad para sa mga
97. Checking Account - detalye ng pagkukumpuni sa isang sasakyan, o
transaksiyon ng isang indibidwal gamit ang pagpapalit ng sasakyan.
tseke 106. Command Economy Sistema kung
98. Checking Account - pinansiyal na saan ang ekonomiya ay nasa ilalim ng
account sa kung sinong mga tao komprehensibong control at regulasyon ng
magdeposito ng pera at kung saan sila pamahalaan
107. Commercial Bank - Isang institusyon laki, atbp), o ang mga presyo sisingilin sa
na tumatanggap ng pinansiyal at nagsusuri pamamagitan ng iba't ibang mga
ng deposito, nangangalaga ng savings at nagbebenta (upang malaman ang tungkol sa
gumaganap ng iba pang pampinansyal na posibleng mga cost-savings), bago
mga serbisyo. magpasya kung ano ang bibilhin.
108. Commercial crops - Mga pananim na 114. Competition - Pagtatangka sa
iniluluwas sa ibang bansa. pamamagitan ng dalawa o higit pang mga
109. Commodities Market - ng merkado indibidwal o organisasyon upang makakuha
para sa pagbili at pagbenta ng mga kalakal ng parehong mga produkto, serbisyo, o
(isang pangunahing produkto, kadalasan, produktibo at pinansiyal na mga
ngunit hindi palaging, pang-agrikultura o mapagkukunan.
mineral) futures, mga kontrata para sa 115. Competitive market- isang merkado
pagbebenta at paghahatid ng mga na may mga mamimili at nagbebenta na
kailanganin sa ilang oras sa hinaharap. nagpapalitan magkatulad na mga produkto
110. Commodity Money Ito ay anumang upang ang bawat mamimili at nagbebenta
produkto na may kaukulang halaga na ay isang price taker
tinatanggap bilang kabayaran sa mga nais 116. Complementary Goods - Produkto na
na prdukto bagay. ginamit sa isa't isa tulad ng mga hamburger
111. Commutative Justice - Ang mga at hamburger buns
mangangalakal ay nagtutungo sa pamilihan 117. Compound Interest - Interes na
dahil sa kanilang mga pangangailangan sa kinita ay hindi lamang sa mga prinsipyo
produkto at serbisyo. kundi pati na rin sa interes na kinita.
112. Comparative Advantage - Ang 118. Compounding - Pagbabayad sa
kakayahang upang makabuo ng isang interes sa mga punong-guro at interes sa na
magandang o serbisyo sa isang mas kinita.
mababang gastos pagkakataon kaysa sa 119. Comprehensive Insurance
ilang iba pang mga tagagawa. Ito ang pang- Coverage - Insurance na nagbabayad para
ekonomiyang batayan para sa sa mga pagkukumpuni sa isang sasakyan, o
pagdadalubhasa at palitan. kapalit ng isang sasakyan.
113. Comparison Shopping - Sinusuri ang 120. Consumer Price Index (CPI) - Ang
mga iba't ibang mga tatak o modelo ng isang index ng presyo na sumusukat ng gastos ng
produkto (upang matuto nang higit pa isang nakapirming basket ng mga kalakal at
tungkol sa mga pagkakaiba-iba sa kalidad, serbisyo ng consumer at ikinukumpara ang
gastos ng basket sa isang beses sa panahon 129. Coordinate - Tumutukoy sa pares ng
na may gastos nito sa ilang batayang numerong nagpapakita ng lokasyon ng punto
panahon. Pagbabago sa CPI ay ginagamit sa linya.
upang masukat ang implasyon. 130. Copyright - isang legal na proteksiyon
121. Consumer Surplus - ng pagkakaiba na ipinagkakaloob sa gumagawa at
sa pagitan ng mga presyo ng consumer ay naglalathala ng mga aklat, computer
magiging bayaran para sa isang magandang software, video at komposisyong musikal
o serbisyo at ang presyo na consumer ay laban sa pangongopya
aktwal na magbayad. 131. Corporate Income Tax - buwis na
122. Consumers - Ang mga taong galing sa kita ng mga bahay-kalakal
gumagamit ng mga produkto at serbisyo 132. Corporation - organisasyon ng
upang masiyahan ang kanilang personal na negosyo na may legal na katauhan na
mga pangangailangan at hindi para sa hiwalay sa mga taong nagmamay-ari,
muling pagbebenta o sa paglikha ng iba kumokontrol, at nag papatakbo rito.
pang mga kalakal at serbisyo. 133. Corporation organisasyon ng
123. Consumption - Paggastos ng negosyo na may legal na katauhan na
kabahayan sa mga kalakal at serbisyo. Ang hiwalay sa mga taong nagmamay-ari,
proseso ng pagbili at paggamit ng mga kumokontrol, at nagpapatakbo rito
kalakal at serbisyo. 134. Cost/Benefit Analysis - Ang proseso
124. Consumption Goods mga bagay na ng pagsusuri ng mga kalamangan
binibili ng tao upang matugunan ang (benepisyo) at disadvantages (gastos) ng
kanyang mga pangangailangan bawat magagamit na alternatibo sa
125. Contracting pamamahala ay pagdating ng isang desisyon.
inililipat sa pribadong sector sa 135. Cost-Push Inflation - Implasyon
pamamagitan ng kasunduan sanhi ng tumataas na mga gastos ng
126. Contraction - pagliit ng produksiyon produksyon.
ng pambansang ekonomiya 136. Costs - sang halaga na dapat bayaran
127. Contractionary Fiscal Policy - o ginugol upang bumili o kumuha ng isang
patakarang piskal tuwing boom period bagay. Ang pagsisikap, pagkawala o
128. Controlled variable alinmang tukoy pagpapakasakit na kinakailangan upang
na bagay na may ibat ibang tiyak na halaga makamit o kumuha ng isang bagay.
at nakokontrol; umaasa ito sa independent 137. Costs of Production - Ang mga
variable halaga na binayaran para sa mga
mapagkukunan (lupa, paggawa, kapital at 146. Credit Union - Ang isang di-
entrepreneurship) na ginagamit upang nagtutubong institusyon sa pananalapi pag-
makabuo ng mga kalakal at serbisyo. aari ng mga miyembro nito; Nag-aalok ng
138. Credit - Ang pagkakataon upang iba't-ibang pampinansyal na mga serbisyo
humiram ng pera o makatanggap ng mga kabilang ang mga pautang.
paninda o serbisyo sa return para sa isang 147. Credit-Card Statement - Ang
pangako na magbayad mamaya. buwanang buod mula sa isang kumpanya ng
139. Credit Agreement - Isang nakasulat credit-card na mayroong impormasyon
na pangako upang bayaran ang isang bagay tungkol sa pagbili ng cardholder,
na hiniram. pagbabayad, dahil at bayad na balanse.
140. Credit Card - katumbas ng tunay na 148. Creditor - Ang isang tao o kumpanya
salapi o cash na ginagamit sa pamimili. kung kanino pera ay dapat bayaran.
141. Credit Costs singil na nauugnay sa 149. Cross-Price Elasticity of Demand -
pagtanggap ng isang utang, kabilang ang Ang pagbabago ng porsyento sa dami ay
mga singil ng pananalapi at mga bayarin sa humingi para sa isang mahusay na hinati sa
transaksyon. pagbabago porsyento sa presyo ng isang
142. Credit History - Isang talaan ng mga nauugnay na mabuti, lahat ng iba pa
nakaraang paghiram at pagbabayad. gaganapin pare-pareho.
143. Credit Limit - ng maximum na halaga 150. Crowding-Out - Tumaas na antas ng
ng pera na ay pinahaba sa isang tao sa interes at nabawasan pribadong
pamamagitan ng isang institusyon sa pamumuhunan na sanhi ng pamahalaan
pananalapi o tagapagbigay ng credit-card. paghiram.
144. Credit Rating - Isang pagsusuri ng 151. Currency Devaluation - Kapag
kakayahan ng isang borrower upang bayaran inaayos ang halaga ng pera sa bansa ng
ang utang batay sa kanyang karakter, pamahalaan upang ito ay bumibili ng mas
kakayahan at kapital. banyagang pera kaysa dati.
145. Credit Record - Ang isang ulat 152. Current Account - Bahagi ng balanse
tungkol sa kasaysayan ng utang ng isang ng bansa ng mga account ng mga
tao, kasama ang kanyang kakayahang at pagbabayad; pag-export at pag-import ng
pagpayag na bayaran mga utang, batay sa mga kalakal at serbisyo, income net
kung paano maasahang siya ay bayaran mga pamumuhunan at pagbabayad transfer sa
utang sa nakaraan. ibang mga bansa tala.
D
161. Demand - dami ng produkto na handa
at kayang bilhin nga mamimili sa ibat ibang
halaga o presyo.
162. Demand Credit - katumbas ng tunay
153. David Ricardo - Sumulat ng na salapi o cash na ginagamit sa pamimili.
Principles of Political Economy and 163. Demand Deposit Ay ang mga
Taxation. pondong nakadeposito as bangko o iba pang
154. Debasement Ang tawag sa institusyong pinansiyal kung saan maari
pagpapababa ng halaga ng salapi. kang mag isyu ng tseke mula as pondong ito.
155. Debit Card - Ang isang maliit na naka- 164. Demand-Pull Inflation - Implasyon
code na plastic card na ibinigay sa sanhi ng pagtaas ng pangangailangan o
pamamagitan ng isang bank; Binibigyang- masyadong maraming pera sa kalakalan.
daan ang cardholder upang maglipat ng mga 165. Demographic theory - Teoryang
pondo sa elektronikong paraan at agad mula tumatalakay sa kaugnay na dami ng
sa kanyang pag-check account, na parang ipinanganganak at dami ng bilang ng
ang cardholder ay ang nagsusulat ng tseke namamatay.
parang nagbabayad. 166. Demograpiya - Ito ay ang pag-
156. Debt - Inutang sa ibang tao ng pera. aaral ng populasyon.
157. Debt Amortization Tumutukoy ito 167. Dependent Variable - Patuwid na
sa aktuwal na halaga ng inutang sa loob at linya ay ang bertikal na aksis na tumatakbo
labas ng bansa na kailangang mabayaran mula timog patunong hilaga.
batay sa pinagkasunduan. 168. Deplasyon - Isang napapanatiling at
158. Debt for Individual Utang ng isang tuloy-tuloy na pagbaba sa ang
tao sa ibang tao, karaniwan ay isang pangkalahatang antas ng presyo.
institusyon sa pananalapi. 169. Deposito Ito ang mga salaping
159. Debt Services Tumutukoy ito sa nilalagak sa bangko.
interes ng kabuuang halaga ng inutang. 170. Depreciation of Currency - Pagbaba
160. Deceptive Practices - Mapanlinlang sa mga presyo ng isang pera kung
na mga pamamaraan na ginagamit ng mga ihahambing sa iba.
negosyo upang magbenta ng mga kalakal o 171. Depression Pagkalubha o
serbisyo. pagbagsak ng ekonomiya.
172. Derived Demand - Demand na 180. Diversify - Mamuhunan sa ibat ibang
nagreresulta mula sa kung ano ang maaaring mga stock, bono, mga account market ng
magawa ng isang produkto o serbisyo. pera, atbp.
173. Development Bank of the 181. Dividend - Ang isang bahagi ng mga
Philippines Itinatag upang makabangon kita sa net ng kumpanya ay ibabayad sa
ang bansa sa pinsalang dulot ng Ikalawang stockholders.
Digmaang Pandaigdig. 182. Division of Labor - Ang isang
174. Di- Ganap na Kompetisyon pakikipag-ayos kung saan ang mga
Anumang kondisyon na hindi kakikitaan ng manggagawa ay magsagawa lamang ng
mga katangian ng ganap na kompetisyon. isang hakbang o ilang hakbang sa isang mas
(Monopolyo, Monopolistic Competition, malaking proseso ng produksyon..
Oligopolyo, Monopsony) 183. Durable Goods - Mga Produktong
175. Direktang Relasyon- Anng inilaan upang tumagal ng higit sa tatlong
kaugnayan na umiiral kapag ang mga halaga taon
ng mga kaugnay na mga variable ilipat sa

E
parehong direksyon. Kilala rin bilang isang
positibong relasyon.
176. Discount Rate Ito ay ang interest
rate na ipinapataw ng Bangko Sentral sa
mga pautang nito sa mga bangko kapag 184. Earned Income Perang natanggap
kapos ang pondo ng mga bangko. sa ginawang serbisyo.
177. Disposable Income - Ang halaga ng 185. Easy-Money Policy - Patakaran na
pera natira sa isang tao ay i-save o gastusin dinisenyo upang pasiglahin ang ekonomiya
pagkatapos ng buwis sa kita. sa pamamagitan ng pagtaas ng antas ng
178. Distribution of Income - Ang paraan reserbang bangko sa pamamagitan ng
kung saan ang kita sa bansa ay nahahati sa pagbaba sa rate ng discount, ang pagbaba
mga pamilya, ang mga indibidwal o ibang kinakailangan reserve o pagbili ng mga
itinalagang pangkat. mahalagang papel sa pamamagitan ng
179. Di-tuwirang relasyon - Nagsasaad bukas na mga pagpapatakbo ng merkado.
ng negatibong relasyong nangangahulugan 186. Econometrics - Paggamit ng
na ang pagtaas ng isang variable ay istatistika upang masubok ang nagawang
magbubunga ng pagbaba ng kaugnay na haypotesis.
variable. (inverse)
187. Economic Development - Araling natural na sakuna, sa kung aling mga tao ay
tumutukoy sa pagsulong at pag-unlad ng may kaunti o walang kontrol.
mga bansa. 196. Economic Services Kabilang dito
188. Economic Equity Aplikasyon ng ang mga gastusing may kinalaman sa
konsepto ng kung ano ang "patas" o "di- agrikultura, kalakalan, turismo,
makatarungan" at ano ang "tama" o "mali" imprastraktura at iba pa.
sa isang patakaran pang-ekonomiya. 197. Economizing Behavior -
189. Economic Fluctuation Ito ang Isinasaalang-alang ang mga gastos at mga
pabago-bagong kalagayan ng pambansang benepisyo ng iba't-ibang mga alternatibo at
ekonomiya sa pangmaikliang panahon sa pagpili ng isa sa mga pinakadakilang mga
190. Economic Freedom - Ang kalayaan netong benepisyo.
ng pamilihan o mamimili. 198. Ekonomiks - pag-aaral ng mga
191. Economic Growth - Ang pagtaas sa paraan king paano ipamahagi ang limitadong
ang kabuuang output ng bansa sa paglipas pinagkukunang-yaman upang matugunan
ng panahon. Pag-unlad na pangkabuhayan ang walang katapusang kagustuhan.
ay karaniwang sinusukat bilang ang taunang 199. Ekonomiyang kontrolado - isang
rate ng pagtaas sa real GDP ng bansa. sistema na ang pagpapasya sa katanungan
192. Economic History - Pagtalakay ito sa ano, paano, para kanino at kalian gagawin
pinagdaanan ng modernong ekonomiya. ang produkto.
193. Economic Loss - Kabuuang kita ay 200. Ekonomiyang Manorya - Sistema
mas mababa sa kabuuang gastos kapag ang kung saan ang mga magsasaka ay umaasa
kabuuang gastos isama ang lahat ng mga sa kanilang feudal lords. Binubuo ng
gastos pagkakataon. dalawang sistema.
194. Economic Profit - Kabuuang kita 201. Elasticity - sa ekonomiks, ito ang
Isang kumpanya bawas ang lahat ng raksiyon ng piling mga variable na
tahasang at implicit na mga gastos ng ekonomiko sa paggalaw ng ibang mga
produksyon, kabilang ang mga gastos variable sa ekonomiya.
pagkakataon. 202. Empleyong kaswal - pamamasukang
195. Economic Security - Pangangalaga hindi regular at kung kailangan lamang.
laban sa pang-ekonomiyang mga panganib, 203. Empleyong pamanahon -
tulad ng pagkawala ng trabaho, aksidente sa pamamasukan ng isang tao upang
trabaho, mga pagkabigo sa negosyo o gampanan ang trabaho sa particular na
panahon.
204. Employment Rate - Ang porsyento ng 214. exchange value - Tumutukoy sa
kabuuang populasyon na may edad 16 o kapakinabangang maaring makuha sa isang
higit pa na may trabaho. produkto kung ito ay naipagpalit na sa
205. Entrepreneur - namamahala sa isang pamilihan.
negosyo. 215. Excise Tax - Buwis na ipinapataw sa
206. Entrepreneurship tawag sa mga tiyak na mga produkto at serbisyo,
pagpasok sa pagnenegosyo ng produkto o tulad ng mga sigarilyo at gasolina.
serbisyo. 216. Expansionary Fiscal Policy -
207. Epistemology - sangay ng pilosopiya isinasagawa ng pamahalaan upang
na pinag-aaralan ang pagbuo ng kaalaman. mapataas ang antas ng output sa
208. Equilibrium Price - Ang presyo kung ekonomiya. Ginagamit ito ng pamahalaan
saan ang dami ay katumbas ng dami na upang isulong ang ekonomiya lalo na sa
tinustusan ng mga nagbebenta. panahon ng resesyon upang mapigilan ang
209. Equilibrium Quantity Ang dami ng resesyon.
demand at dami ng suplay ay 217. Expenses - Pagbabayad para sa mga
nagkakasalubong sa ibinigay na ounto o kalakal at serbisyo.
ekwilibriyum. 218. Exports Pagluluwas ng produkto ng
210. Espesyalisasyon isang bansa.
organisasyon ng produksyon na ang mga

F
manggagawa ay nagpapakadalubhasa sa
paggawa ng isang tanging produkto (at pag-
asa sa kalakalan sa pagtugon sa kanilang
pangangailangan) sa halip na gumagawa ng
lahat ng bagay na kakailanganin nila. 219. Facism sistemang pang-ekonomiya
211. Excess Reserves Ang reserbang na pinamumunuan ng isang diktador
pera ng bangko na higit sa kinakailangan 220. Factor Markets - pamilihan ng mga
reserba ay maaaring ipahiram. salik ng produksyon; kabilang dito ang
212. Exchange Palitan ng produkto o pamilihan para sa kapital na produkto, lupa,
serbisyo para sa isa pang produkto o at paggawa
serbisyo ng iba. 221. Factors of Production - Produktibong
213. Exchange Rate Halaga ng palitan mga mapagkukunan; kung ano ang
ng pera. kinakailangan upang makabuo ng mga
kalakal at serbisyo na nais ng mga tao; likas
na kayamanan, mga mapagkukunan ng tao, 234. Fish Cage - palaisdaan kung saan sila
kabisera kalakal at entrepreneurship. nagpaparami ng isda
222. Fair Credit Reporting Act - pederal 235. Fish Kill - malawakang pagkamatay
na batas na namamahala sa mga gawain ng ng mga isda sanhi ng kalabisan ng tao
tanggapan ng utang at mga nangungutang. 236. Fixed Costs mga gastos na hindi
223. Fair-Return Price - Ang presyo na maaring baguhin.
nagbibigay-daan sa isang regulated 237. floor price pinakamababang presyo
monopoly. sa pamilihan na itinakda ng pamahalaan at
224. Farm worker - mga manggagawa sa pabor sa mga prodyuser
bukid 238. Foreign Exchange Rate Halaga ng
225. Federal Reserve System - bangko palitan ng pera sa ibang bansa.
sentral ng United States 239. Foreign Investment Pamumuhunan
226. Feminist Economics - pagsulong sa ng dayuhan sa negosyo sa bansa.
mga karapatan at pangangailangan ng 240. Fraud panlilinlang o pagmamanipula
kababaihan sa isag tao para sa sariling kapakanan na
227. Fertilizer - mga pataba na may kinalaman sa pera.
nagpapaganda ng bunga ng binhi ng 241. Free Good - isang bagay oserbisyo na
produkto walang bayad dahil ang dami ng panustos ay
228. Fiat Money Authority kasindami rin ng bilang ng nangangailangan.
kapangyarihan ng Bangko Sentral na mag- 242. Free Trade - Kusang-loob na
imprenta ng salapi pagpapalitan ng mga kalakal at serbisyo na
229. Final Goods - Ang mga produkto na walang restriksyon o nililimitahan.
napupunta sa mga kamay ng mga mamimili. 243. Freely Floating System Ito ay kung
230. Finance - Pagsusuri ito ng paraan ng saan ang pamahalaan ay hindi nakikielam sa
pagsulat ng kita at pagbabadyet. pamilihan ng foreign exchange.
231. Financial Capital - tumutukoy sa

G
pondong kailangan upang magsimula ng
negosyo
232. Financial Economics - pag-aaral ukol
sa kahalagahan ng capital markets/stock
markets sa ekonomiya ng bansa 244. Gerardo Sicat - Para sa kanya, ang
233. Fisc - Salitang latin na ang ibig sabihin ekonomiks ay pag-aaral ng pangangailangan
ay basket o bag
at kunga paano gumagawa ng desisyon ang 254. Halaga ng palitan - Ang rate, o
tao sa lipunan. presyo, na kung saan pera sa isang bansa
245. Globalization Daloy ng kalakalan, ipinagpapalit para sa pera ng ibang bansa.
pamumuhunan, teknolohiya at pamumuhay 255. Headline Inflation - year-on-year na
sa ekonomiya. pagbabago ng presyo ng bilihin
246. GNP - Gross National Product. 256. Heavy Metal - mga nakalalasong
247. Goods mga bagay na nahahaawakan kemikal katulad ng lead, cadmium, copper,
na nagbibigay kagustuhan at kasiyahan sa at zinc
mga customer. 257. Herarchy of Needs - piramide na
248. Grace Period - tagal ng panahon na ginawa ni Abraham Harold Maslow na
pinapayagan para sa pagbabayad ng pera tumatalakay sa pangangailangan natin
inutang. 258. History - pag-aaral sa nakaraan at
249. Grap - Isang biswal na kasalukuyang salaysayin sa bawat bansa
representasyong nagpapakita ng relasyon ng 259. Hoarding - pagtatago ng kalakal na
dalawang variables. ilalabas lamang sa pamilihan kapag mataas
250. Great Depression Ito ay isang na ang presyo
pandaigdigang recession na naganap mula 260. Human Capital - mga kasanayang
1929 hanggang 1941. nalinang
251. Gross Domestic Product - halaga ng 261. Human Empowerment - pagsulong
kabuuang produksiyon sa loob ng ng tao sa kanyang kakayahan upang
pambansang ekonomiya na maaring sukatin makapagsagawa ng sariling desisyon sa
nang quarterly o tauhan. buhay
252. Gross Income - Ang kabuuang halaga 262. Hyperinflation - inflation na tumaas
ng pera na kinita. nang higit sa 50% ang presyo bawat buwan
253. GSIS Government Service Insurance 263. HYV - High-Yielding Variety; paggamit
System; nagbibigay ng life insurance, ng binhi ng palay na may katangiang
pensiyon, housing loan, salary loan, policy makapamunga nang higit na marami kung
loan at iba pa. ihahambing sa tradisyunal na uri

H I
264. Ikatlong Daigdig - isang katawagang pamahalaan (at sa ilang mga estado at lokal
tumutukoy sa mga umuunlad na bansa. na pamahalaan) batay sa kita natanggap
265. Implasyon - Isang napapanatiling at (parehong kinita at hindi pinaghirapan).
tuloy-tuloy na pagtaas sa pangkalahatang 273. Independent variable ang variable
antas ng presyo. na sanhi o dahilan ng dependent variable
266. Implicit Price Deflator - Ang index 274. Indirect Business Tax- mga buwis na
ng presyo na naghahambing sa mga presyo ipinapataw ng pamahalaan sa isang
ng lahat ng mga kalakal at serbisyo na produkto
ginawa sa gross domestic product ng 275. Indirect Consumption - ginagamit
kasalukuyang taon (GDP) sa mga antas ng ang nasabing produkto upang makalikha pa
presyo na pwede para sa mga parehong mga ng iba pang produkto
kalakal at serbisyo sa isang mas naunang 276. Industrial Guarantee and Loan
taon o mga taon. Fund programang tinustusan ng World
267. Import Mga inaangkat na produkto sa Bank na nagpapautang sa maliliit at
bansa. katamtamang laki ng entrepreneur
268. Impulse Buying - Ang pagbili ng mga 277. Industrial Organization -
produkto o serbisyo nang walang Sumasaklaw ang aralin sa masusing pag-
paghahambing sa pamimili o pag-iintindi sa aaral ng istruktura at galaw ng mga
kinabukasan tungkol sa mga gastos at mga industriya at firm sa loob ng ekonomiya.
benepisyo. 278. Industrial Tree Plantation
269. Incentive - Ang anumang gantimpala pagtatanim ng puno para sa industriya
o benepisyo, tulad ng pera, kalamangan o 279. Industriya - Kumakatawan sa sektor
magandang pakiramdam, na motivates mga ng bansang nakatuon sa paglikha ng mga
tao upang gawin ang isang bagay. yaring produkto.
270. Income - Pagbabayad sa kikitain ng 280. Industriyalisasyon - paggamit ng
kabahayan para sa pagbebenta o pagrenta mga makinarya at makabagong teknolohiya
ng kanilang mga produktibong mga sa pag linang ng mga industriya at pinag-
mapagkukunan. ukunang yaman.
271. Income Approach tumutukoy sa 281. Industriyang Primarya - tumutukoy
pinanggalingan ng pambansang kita sa mga gawaing nagmumula sa agrikultura,
272. Income Tax - Mga pagbabayad na paggubat at pagmimina.
ginawa sa pamamagitan ng mga indibidwal 282. Industriyang Tersarya - industriyang
at mga korporasyon sa pederal na naglilingkod sa primarya at sekundarya.
283. Inferior Good Tumataas ang dami teknolohiya o mga bagong gusali) na
ng produkto kasabay ng pagtaas ng kita. ginagamit upang makabuo ng mga kalakal at
284. Inflation - Ang isang pagtaas sa serbisyo.
pangkalahatang o average na antas ng lahat 293. Investment Return - Ang mga
ng mga kalakal at serbisyo na ginawa sa karagdagang kita na kinita mula sa pag-iipon
isang ekonomiya presyo. o pamumuhunan ng pera, madalas na
285. Institusyong Pananalapi - isang ipinahiwatig bilang isang taunang porsyento
organisasyong tumatanggap ng salapi o mga ng halaga ng ipinuhunan
kakilingan sa salapi at naglilipat nito sa mga 294. Iskedyul ng pangangailangan - ang
tao at kompanya na may labis na pondo sa relasyon ng presyo ng produkto at dami ng
mga tao at kompanyang pangangailangan pangangailangan.
ditto ay higit sa kasalukuyang panustos.

J
286. Insurance - ng isang kasanayan o
pakikipag-ayos kung saan ay nagbibigay ng
isang kumpanya ng garantiya ng kabayaran
para sa tinukoy na mga paraan ng
pagkawala, pagkasira, pinsala o pagkamatay. 295. John Maynard Keynes -
287. Intensive Growth - mabilis na Nagmungkahi na ipagpatuloy ang
paglago sa isang tiyak na sektor o lugar. government spending ng pamahalaan laban
288. Interest Dagdag na bayad sa sa recession.
inutang.

K
289. Interest Rate - Ang presyong
nabayaran para sa paggamit ng pera ng
ibang tao, na ipinahiwatig bilang isang
porsyento ng halaga na hiniram.
290. International Monetary Fund (IMF) 296. Kagustuhan ang kailangan ng tao
Itinatag upang makatulong sa na maituturing na luho at maaaring
pagpapalaganap ng isang malusog na ipagpaliban
pandaigdigang ekonomiya 297. Kakapusan hindi kasapatan ng
291. Inventory - Listahan ng mga kalakal pinagkukunang yaman upang tugunan ang
na hawak ng isang tao o negosyo. kagustuhan at pangangailangan ng isang tao
292. Investment - Ang pagbili ng kapital na 298. Kakulangan - Ang sitwasyon na
kalakal (kabilang ang mga makinarya, nagreresulta kapag ang dami ng demand ay
lumampas sa dami ng suplay ng isang 307. Katatagang Presyo - Isang
produkto at serbisyo, karaniwang dahilan ay kalagayan na nagtatagpo ang daming
mababa sa ekwilibriyong presyo ang presyo kailangan ng mamimili at daming handing
ng produkto at serbisyo. itutustos ng mga prodyuser.
299. Kalabisan bunga ng higit na 308. Keynesian Theory - Teorya na may
maraming suplay ng produkto at serbisyo hawak na ang daloy ng negosyo ay sanhi ng
kaysa sa demand ng mga ito dahil ang mga pagbabago sa pinagsama-samang
presyo ay mataas sa ekilibriyong presyo demand.
300. Kalakalang pagtitingi - Pagbili ng 309. Kita - Ang halaga na katumbas ng
bago at segunda manong prdukto para sa ginawang produkto at serbisyo.
pansariling gamit o sa pangangailangan sa 310. Kita per capita - Salaping kinikita ng
tahanan. bawat isang tao kung ang pambansang kita
301. Kalakalang pangkalahatan - Ang ay hahatiin ng pantay-pantay sa laki ng
pagbili ng maramihan ng mga produkto sa populasyon.
mga nagtitingi, kompanyang industriyal at 311. Kompetisyon - Isang pamilihan na
komersyal , mga nagluluwas at nag aangkat may mamimili at nagtitindaat walang
ng iba pa. sinumang mamimili o nagtitinda ang
302. Kalakalang panloob - Tumutukoy sa nakapagtatakda ng negosyo.
kalakalang pagtitingi at pangkalahatan ng 312. Komunismo - Kolektibong sistemang
ibat ibang produkto. pang-ekonomiya na walang pag-uuri ang
303. Kapital - Lahat ng mga gusali, estado sa tao.
kagamitan at kasanayan ng tao na ginamit 313. Konserbasyon - Tumutukoy sa
upang makabuo ng mga kalakal at serbisyo. matalinong paggamit ng mga likas na
304. Kapitalismo - Isang sistema na ang yaman.
ng mamayari at nagmamahala ng mga salik 314. Konsyumer mamimili o
ng produksiyon ay iisang tao o kapitalista. kumukonsumo ng mga produkto at serbisyo
305. Karl Marx - Siya ang Ama ng 315. Kooperatiba - Binubuo ng mga ksapi
Komunismo. ng kabahagi sa puhunan at tubo; ang layunin
306. Kasunduang panlahat - nito ay makapagbili ng produkto at
Pamamaraang ginagamit ng mga samahan makapagbigay ng pagliling kod sa mga
ng mga manggagawa sa pang-angkin ng kasapi sa pinakamahabang halaga.
mga hinihiling ng samahan sa kanilang 316. Korporasyon - Isang legal na entity
employer. na pagmamay-ari ng stockholders na ang
pananagutan ay limitado sa ang halaga ng 325. Likas kayang paggamit - Paggamit
kanilang mga stock. ng renewable ng yamang likas sa paraang
317. Kredito - Salapi, produkto o serbisyo hindi ito manganganob na maubos
na binibigay ng isang taong nagpapahiram 326. Likas na yaman - "Regalo ng
sa taong nangangakong ibabalik ang hiniram kalikasan" na ginagamit upang makabuo ng
sa isang takdang panahon. mga kalakal at serbisyo. Kasama sa mga ito
318. Kurba ng Demand - Ang pagbabago ang lupa, puno, isda, petrolyo at mineral na
ng galaw ng demand pababa man o pataas. deposito, ang pagkamayabong ng lupa,
319. Kurba ng Suplay Ang pagbabago klimatikong mga kondisyon para sa
ng galaw ng suplay pababa man o pataas. lumalaking pananim, at iba pa.
327. Lupa - tumutukoy ito sa salik ng

L
produksyon

320. Labor Force Participation Rate - M


Proporsiyon ng mamamayan na aktibong
kalahok sa produksiyon ng bansa. 328. Makroekonomiks - Sangay ng
321. Lakas-Paggawa kabuuang bilang ng ekonomiks na ang pinagaaralan ay kabuuan
manggagawa 15 taon at pataas, kabilang ng ekonomiya ng isang bansa
ang may trabaho, walang trabaho at 329. Malthusian Theory - Ang populasyon
naghahanap ng trabaho. ay nadadagdagan sa paraang geometrical
322. Land Bank of the Philippines habang ang tustos ng pagkain ay
Bangko na ang pangunahing tungkulin nito nadadagdagan sa paraang arithmetical.
ay tustusan ng pondo ang programang 330. Mamimili Ang bumibili ng produkto
pansakahan ng pamahalaan. at serbisyo ng isang konsyumer.
323. Land Grabbing pangangamkam ng 331. Managed Floating System Ang
lupa pamahalaan ay nakikialam kung ang
324. Legal tender - Salaping itinakda ng pamilihan ng foreign exchange ay pabago-
batas na maaaring tanggapin bilang bago.
pambayad sa utang. 332. Manufacturing - Pagproseso ng mga
hilaw na sangkap upang maging isang yaring
produkto
333. Market - Isang lugar na kung saan ang nagbebenta ng mga produktong pareho ang
mga mamimili at nagbebenta magtatag ng gamit ngunit iba-iba ang katangian o kalidad.
mga presyo para sa magkatulad o halos 341. Monopolyo - isang klase ng
katulad na mga produkto, at makipagpalitan sistemang pangangalakal kung saan tanging
ng mga kalakal at serbisyo. nag-iisang korporasyon ang nagtitinda ng
334. Market Economy - Ang isang sistema isang produkto.
ng ekonomiya kung saan karamihan ng mga 342. Moral Suasion Ito ang paghikayat
kalakal at serbisyo ay ipinagpapalit sa ng Bangko Sentral sa mga bangko na ayusin
pamamagitan ng mga transaksyon ng mga ang paggamit sa reserves.
pribadong kabahayan at mga negosyo
335. Maykroekonomiks - Sangay ng
ekonomiks na ang pinagaaralan ay ang mga

N
maliliit na gawaing pangkabuhayan
336. Medium of Exchange - Isa sa mga
pag-andar ng pera kung saan ang mga taong
nakikipagpalitan ng mga kalakal at serbisyo
para sa pera at siya namang gamitin ang 343. Nakapagsasarili - Payak ang sistema
pera upang makakuha ng iba pang mga ng pamumuhay rito sapagkat isang kahig
kalakal at serbisyo. isang tuka ang mga taong namumuhay sa
337. Merkantilismo - Inilarawan sa ganitong sistema. (Self-Sufficiency)
panahong ito ang pagkakaroon ng malakas 344. Nasyonalismo - Ang pamamahalang
na kapangyarihan ng militar na lumikha ng pamahalaan ng mga pribadongkompanya o
mga estado at pagsakop ng mga lupain. organisasyon.
338. Mixed Economy Isang sisitemang 345. National SME Agenda - naglalayong
pang-ekonomiya kung saan ang parehong magkaloob ng mga programa para sa
pribadong sektor at estado ay dumidirekta pagsasanay at pagpapahusay ng mga
sa ekonomiya, na ipinapakita ang katangian kasanayang pang-entreprenyur
ng parehong mga market economies at 346. Natural Price - kabuuang halaga ng
planned economies. gastusin sa paglikha ng isang produkto
339. Money Supply Ito ang dami ng 347. NEDA - National Economic
salapi sa sirkulasyon Development Authority; ang opisyal na taga
340. Monopolistikong Kompetisyon Ito labas ng tala ng pambansang kita ng bansa
ay nangyayari kung may malaking bilang ng
348. Net Lending Kabilang dito ang 356. Pagbaba ng Demand - Isang
gastusin ng pamahalaan upang suportahan pagbaba sa dami ng demand sa bawat
ang mga pampublikong korporasyon. presyo; isang shift sa kaliwa ng demand na
349. Normal na kita - Ito ay ang minimum curve.
na antas ng kita na kinakailangan para sa 357. Paggawa - Ang paggamit ng lakas ng
isang kumpanya na manatili na tao upang linangin ang mag likas na yaman
makipagkumpitensya sa pamilihan. at lumikha ng mga produkto.
358. Pagkonsumo - Pagbili at paggamit ng

O
mga produkto at serbisyo upang matugunan
ang pangangailangan at magkaroon ng
kasiyahan ang tao..
359. Pagmimina -Pagkuha ng mga
350. Oikonomia - Griyegong salita na mamahaling metal at mineral.
pinagmulan ng ekonomiks. 360. Pagpapalitan - Pagpapalitan ng
351. Oikos - Nangangahulugang serbisyo at produto kapalit ng isa pang
kabahayan. serbisyo at produto o para sa pera
352. Oligopolyo - Estruktura ng pamilihan (tinatawag din na kalakalan).
kung saan may maliit na bilang ng bahay- 361. Pagsasapribado - Palilipat ng
kalakal nanagbebentang magkakatulad o pamamahala mula sa publikong sektor
magkakaugnay na produkto. papuntang pribadong kompanya o
353. Opportunity cost - Halaga ng bagay korporasyon.
na handing isuko o bitawan upang makamit 362. Pagtaas ng Demand - Isang pagtaas
ang isang bagay. sa dami ng demand sa bawat presyo; isang
shift sa kanan ng demand na curve.

P
363. Pagtitipid - Ito ay nangangahulugan
ng tuwirang pamamahala ng mga gawain ng
tao sa kanyang kabahayan.
364. Pamahalaan - Pambansang, estado at
354. P.D. no. 27 - Land Reform Program of lokal na ahensiya na gumagamit ng mga kita
the Government sa buwis upang magbigay ng mga kalakal at
355. Pag-aanunsyo - Ang pamamaraan serbisyo para sa kanilang mga mamamayan.
upang hkayatin ang mga tao na tangkilikin 365. pamamaraang siyentipiko
ang isang produkto. organisadong hakbang sa paglutas ng
suliranin o pagtukoy sa katotohanan ng isang ng isang kaayusan, katahimikan at kalayaan
bagay, pangyayari, o penomena sa pangamba at pag-aalaga.
366. Pamamasukang kontraktwal - Ang 375. Partnership - Organisasyon ng
pag empleyo ng isang tao sa isang negosyo na binubuo ng dalawa o higit pang
proyektong matapos sa itinakdang panahon.. indibidwal na sumasangayong paghatian ang
367. Pambansang kita - Ang halaga ng mga kita o pagkalugi ng isang negosyo.
pinagsama-samang mga kita na kinita sa 376. Patakarang pananalapi ( Monetary
pamamagitan ng mga supplier ng mga Policy) - Ito ay isang proseso kung saan ang
mapagkukunan na nagtatrabaho upang awtoridad na pang-salapi ng isang bansa ay
makabuo ng GNP; netong pambansang kumokontrol sa suplay ng pera na
subsidies produkto plus pamahalaan minus kadalasang umaasinta o pumupuntirya sa
hindi direktang mga buwis ng negosyo. isang rate ng interes para sa layuning
368. Pambansang utang - Ang netong pagtataguyod ng paglagong ekonomiko at
akumulasyon ng pederal na kakulangan sa pagiging matatag.
badyet. 377. Patakarang Piskal - Isang programa
369. Pamumuhunan - Ang pagbili ng ng pamahalaan na may kinalaman sa ang
seguridad, tulad ng isang stock o bono.. pagbili ng mga produkto at serbisyo at
370. Panahon ng pag-unlad - Panahon ng paggastos sa mga pagbabayad transfer, at
pagtaas ng antas ng produksyon, tubo, ang halaga at uri ng buwis.
hanapbuhay, sahod at kita at mga presyo at 378. Pautang - Pagbibigay ng gamit ona
bahagdan ng interes. kabayaran sa takdang panahon o
371. Pangangailangan mga bagay o pagpapahiram ng pera sa mga taong
serbisyo na kailangan ng tao upang pinagkakatiwalaan.
mabuhay 379. PCI - Per Capita Income.
372. Pangangalakal - Ang pagpapalitan ng 380. Pera - Isang bagay na tinatanggap
mga produkto at paglilingkod. bilang kabayaran sa biniling paninda o
373. Pangangapital - Isang pamamaraan ginagawang paglilingkod.
ukol sa pagbuo ng mga panibagong 381. Petrolyo - Pinakamahalagang mineral
istruktura, makinarya, planta, at mga fuel o mineral na panggatong.
kagamitang nagpapalaki ng mga istak ng 382. Pinaguutos na ekonomiya
kapital. -pagpapasyang nakasalalay lamang sa
374. Panggangailangan pangkaligtasan pamahalaan.
- Mga pangangailangan na nagbibigay sa tao
383. POEA ahensyang itinatag ng 394. Pribadong mga kalakal - Isang
pamahalaan upang pangasiwaan ang kalakal na-pakinabang sa mga indibidwal na.
paglabas ng mga manggagawang Pilipino 395. Price Ceiling pinakamataas na
384. Political Economy - kauna-unahang presyo na itinakda ng pamahalaan para
komprehensibong pag-aaral sa ekonomiya na ipagbili ang isang produkto
ipinakilala ni Adam Smith 396. Price Elasticity - porsiyento ng
385. Political Sciences - pag-aaral ng pagbabago ng dami ng demand na
pamahalaan at mga institusyon nito naiimpluwensiyaan ng porsiyento ng
386. Populasyon - Tumutukoy sa dami ng pagbabago ng presyo
tao o bilang ng taong naninirahan sa isang 397. Price Taker - mga mamili
pook. 398. Price War paligsahan ng mga
387. Positive Externality - nagkakaroon bahay-kalakal sa pagpapababa ng presyo ng
ng produksyon na hindi naisasaalang alang kalakal at serbisyo upang makabenta nang
ang produksyion. Gaya nito ay ang mas marami
pagpapatayo ng subdibisyon 399. Primary Deposit - salapi na inilalagay
388. Poverty Line itinakdang kita ng sa isang checking account
pamahalaan na kailangan ng isang pamilya 400. Primary Industries - mga industriya
na may anim na kasapi upang matugunan na mula sa agrikultura, panggugubat at
ang pangangailangan sa buhay pagmimina
389. PPI - Producer Price Index; pagbabago 401. Priority Sectors - pagbibigay pansin
ng presyo sa sektor ng produksiyon ng pamahalaan sa partikular na sektor ng
390. PPP - Purchasing Power of the Peso; ekonomiya na dapat bigyan ng suporta
kakayahan ng piso na makabili ng produkto 402. Production Cost - pambayad sa mga
391. Pressure - klase ng pag-aanunsyo na salik ng produksyon
kung saan ang layunin ay madaliin ang 403. Production Function - ipinapakita
pagpapasya ng mamimili ang dami ng produktong malilikha ng
392. Presyo - Ang perang halaga ng isang kombinasyon ng mga salik ng produksyon
yunit ng isang magandang, serbisyo, o 404. Produksyon - Paglikha ng mga
mapagkukunan.. produkto at serbisyo para matugunan ang
393. Presyong Ekwilibriyo Ito ang punto pangangailangan ng tao
kung saan ang dami ng demand ay 405. Prodyuser - Ang mga tao na
katumbas ng dami na tinustusan ng mga gumagamit ng mga mapagkukunan upang
nagbebenta.
gumawa ng mga kalakal at serbisyo 414. Recession - pagbaba ng quarterly real
(tinatawag din na manggagawa). GDP sa maikling panahon
406. Purchasing Power - Kakayahan ng 415. Recovery - muling pagsigla mula sa
salapi na makabili ng produkto at serbisyo. depression
407. Pyudalismo- Sistemang pang- 416. Refining Process - pagpupuno ng
ekonomiya kung saan ang diin ng kabuhayan mga hilaw na salik
ay nakabatay sa pagmamay-ari ng lupa. 417. Reflation - panunumbalik ng inflation
matapos maranasan ang deflation

Q
418. Refund - pagpapabalik ng kanyang
ipinambayad
419. Regressive Force - nagtutulak sa
taong bumaba sa antas ng herarkiya ng
408. Quality Control - nagsasala sa mga pangangailangan
produktong mababa ang kalidad 420. Relasyon - Tumutukoy sa ugnayan ng
409. Quota limitasyon sa dami ng dalawang variable.
produkto na aangkatin ng isang bansa 421. Relative Scarcity - uri ng kakapusan
na nakabatay sa kawalang katapusan ng
pangangailangan at kagustuhan ng tao
422. Rent - kita mula sa lupa

R
423. Replacement - pagpapalit ng bagong
stock ng isinauling produkto
424. Reporma sa lupa - Isang programang
naglalayong mabigyan ng pagkakataon
410. R.A. 6657 - Comprehensive Agrarian maging may-ari ng lupa ang mga
Reform Law of 1988. magsasakang walang lupa.
411. Raw Output - mga kapakinabangan 425. Reserve Requirement - ang lahat ng
sa paggamit ng lupa bangko ay inaatasang magtabi ng bahagi ng
412. Real Wages halaga ng produkto at kanilang deposito sa loob ng kanilang kaha,
serbisyo na mabibili mula sa kitang tinaggap hindi ito maaring ipahiram o gamitin
413. Rebulusyong Industriyal - naganap 426. Retail Trade - kalakalang pagtitingi
noong ika-18 siglo na kung saan lumawak 427. Retail Trade Liberalization -
ang industriyang pampabrika pagpapawalang bisa sa Retail Trade
Nationalization Act
428. Retail Trade Liberalization Act - 436. Safety Needs - ikalawang antas ng
itinatakda ng batas na ang mga kailangang heirarchy of needs; nauukol sa mga
taglayin ng isang dayuhang korporasyon na pangangailangan para sa kaligtasan at
papasok sa negosyo ng pagtitingi ng bansa katiyakan sa buhay
tulad ng haba ng panahon sa negosyo, laki 437. Sahod Ang natatanggap ng isang
ng kapital, at lawak ng kabuuang sakop empleyado kapalit ng kanyang serbisyo.
429. Retail Trade Nationalization Act - 438. Sales Tax - Mga buwis na binabayaran
pagbibigay ng 10 taong palugit sa mga sa mga kalakal at serbisyong binili ng tao.
dayuhang negosyante upang isaayos ang 439. Salik ng produksyon -
kanilang negosyo Lupa,paggawa at capital na ginagamit upang
430. Revenue - natanggap ng negosyo makabuo ng produkto.
mula sa pagbebenta ng mga kalakal at 440. Sambahayanan sector na
serbisyo ng pagbabayad. nagkakaloob ng mga salik ng produkyon sa
431. Riskbank - unang makabagong siklong daloy ng produkto at serbisyo
bangko na naitayo noong 1694 sa Sweden 441. Sapilitang pagkakasunduan -
432. RPI - Retail Price Index; pamantayan Paraan ng pag-aayos ng alitan ng panig ng
ng presyo ng mga produkto na nabibili nang mangagawa at panig ng kapitalista batay sa
tingian pasya ng isang arbiter o ikatlong partido
433. RVAT - tax na ipinapataw sa petrolyo, pang maiwasan ang welga.
tubig, at elektrisidad 442. Satiated - mamimiling natamo ang
lubos o pinakamataas na kasiyahan

S
443. Second Hand Products - mga
produktong gamit na
444. Secondary Industries - industriya na
may komplikadong gawain, mula sa pagpo-
434. Sabotahe paraan na ginagawa ng proseso ng mga pangunahing produktong
mga manggagawa upang mapabagal ang agrikultura patungo sa mas malaking
produksyon produksiyon
435. Sachet Phenomenon - ang 445. Securities - mga substitute ng salapi
paglaganap ng mga produkto sa maliliit na 446. Seigniorage bayad na sinisingil ng
pakete upang maging abot kaya sa mga pamahalaan sa paggawa ng salapi na mas
nagtitipid na mamimili mataas kaysa sa aktwal na gastos
447. Sektor ng industriya - Tumutukoy sa kalakal ay permanente at hindi maaring pag-
ibat ibang uri ng gawaing pangkabuhayan. iba-ibahin nang madalian
448. Sektor ng pangangalakal - 458. Shortage - suliranin sa kakulangan
Tumutukoy sa kalakalang panloob at 459. Shutdown Point - kapag bumaba ang
panlabas ng bansa. produksyon sa tatlo, higit na malulugi ang
449. Selective Credit Control - piling bahay-kalakal
pagpigil sa pagpapautang 460. Simple Literacy ang kakayahan ng
450. Self-Employment Loan Assistance isang tao na bumasa, sumulat at umunuwa
layunin nitong bigyan ng hanapbuhay ang ng simpleng mensahe sa anumang wika o
mga entrepreneur sa pook rural dayalekto
451. Selling Point - kredibilidad o 461. Sin Tax Ito ay buwis na ipinapataw
reputasyon ng mga taong nagpapatunay ng as mga produktong nakakasama as ating
kalidad ng produkto kalusugan tulad na alak.
452. Semi-skilled worker - 462. Sistemang pang-ekonomiya - Ang
manggagawang marunong magbasa at koleksyon ng mga institusyon, batas, gawain,
magsulat ngunit hindi sya handang isagawa pagkontrol sa halaga, at pantao motivations
ang paglilingkod ng isang skilled na na sama-sama magbigay ng isang
manggagawa framework para sa pang-ekonomiya sa
453. Sentralisadong Alokasyon - kapag paggawa ng desisyon.
ang mga kinakailangang impormasyon ay 463. Sosyalismo - Sa sistemang
binubuo at itinatakda ng iilang tao, grupo ng sosyalismo, ang mga pangunahing gawain o
tao o institusyon industriya at ang gamit sa produksyon ay
454. Sequestration - sapiliting pagtigil ng pag-aari ng pamahalaan. Pinahihintulutan
pamahalaan sa negosyo ng bahay kalakal din naman ng sistemang ito ang pribadong
455. Serbisyo - Paglikha at pagbebenta ng sektor na mag-ari ng negosyo at magkaroon
mga pangunahing kalakal tulad ng ng pag-aaring pribado.
elektrisidad, tubig at gas. 464. Sosyohan - Ito ang samahan ng
456. SETUP - Small Enterprises Technology dalawa o higit pang tao na nagkasundo na
Upgrading Program; tagapag-ugnay upang magbibigay ng salapi at ari-arian para sa
maabot ang malawak na bahagi ng maliit at negosyo.
katamtamang laking industriya 465. Specialized Government Banks
457. Short Run - pangmadaliang panahon Ito ay ang mga bangkong pagma-may ari ng
na kung saan ang ilang mga input ng bahay- pamahalaan.
466. SSS Social Security System; pangkalahatang prinsipyo at hindi nakasalig
nagkakaloob ng benepisyo sa lahat ng sa mga partikular na bagay
kawani ng pribadong sector. 473. Thomas Malthus - May akda ng
467. Suplay - Dami ng produkto na handa Malthusian Theory at nagsulat ng An Essay
at kayang ipagbili ng bahy-kalakal sa ibat on the Principle of Population.
ibang presyo. 474. Thresher - makinaryang naghihiwalay
468. Surplus - Ang sitwasyon na sa palay at bigas
nagreresulta kapag ang dami na tinustusan 475. Tiger Economy - mga bansang may
ay lumagpas sa dami ng demand sa isang maunlad na ekonomiya
produkto at serbisyo, karaniwang dahil ang 476. Tight Money Policy - binawasan ng
presyo ay mas mababa sa ekwilibriyong pamahalaan ang perang umiikot sa
presyo sa pamilihan. ekonomiya
469. Sustainability - Paglalaan ng mga 477. Tight Regulation paghigpit ng
pinagkukunang yaman sa darating na pamahalaan sa pagpasok ng ilang bahay-
henerasyon upang kaniang matugunan ang kalakal pati ang presyo ng produkto ay
mga pangangailangan atkagustuhan nang isasaayos nito sa isang atas lamang
hindi naisasantabi ang kasalukuyang mga 478. timawa pangkaraniwang
pangangailangan at kagustuhan. mamamayan na malaya at maaaring
magmay-ari ng lupa

T
479. Torrens Title isang sistema ng
pagtititulo ng lupa na naggagarantiya ng
pagmamayari nito; unang lumitaw ang
sistemang ito sa Timog Australia noong 1858
470. Tableau Economique nagpapakita at isinagawa ni Sir Robert Torrens na nang
ng pagdaloy ng mga mahahalagang salik ng lumaon ay lumaganap sa buong mundo
produksyon, ng mga produkto at serbisyo sa 480. Total Cost - Gastos ng mga
ibat ibang sector ng ekonomiya, pinatanyag pinagkukunan sa paggawa ng isang produkto
ni Francois Economique multiplay sa dami ng nagawang produkto.
471. Taripa ipinapataw sa inaangkat at 481. Total Revenue- Pagbebenta ng presyo
iniluluwas na produkto ng produkto multiplay sa sa dami ng demand
472. Teorya isang palagay o sistema ng ng isang produkto.
mga ideyang nagpapaliwanag sa ilang 482. Trade Pakikipagpalitan o
bagay, lalo na at nakabatay to sa pakikipagkalakan.
483. Trade Agreement - Isang 491. Unemployment rate Proposition ng
pandaigdigang kasunduan sa mga kondisyon mga taong may ganap na walang trabaho sa
ng kalakalan ng produkt at serbisyo. kabuuan ng lakas paggawa.
484. Trade-of Pagsasakripisyo ng isang 492. Unyon ng Paggawa - Isang grupo ng
bagay para sa isang bagay na mas mga empleyado na sumali sa sama-sama
mahalaga. upang mapabuti ang kanilang mga tuntunin
485. Tradisyonal na ekonomiya - ng trabaho
Sistemang pang- ekonomiya na nakabatay

V
sa tradisyon, kultura, at paniniwala.
486. Transfer Payments Kabilang dito
ang mga gastusin ng pamahalaan upang
pondohan ang mga subsidy, kontribusyon,
benepisyo at iba pa. 493. Value Added Approach - paraan ng
487. Tuwirang pagkonsumo - pagsukat ng GNP o GDP na kung saan
Pagkonsumo na nagbigay agad ng kasiyahan ginagamit ng value added tax
sa consumer 494. Variable - halagang sinusukat na
488. Tuwirang relasyon - Nagsasaad ng maaring tumaas o bumaba
positibong relasyong nangangahulugan na 495. VAT- Value Added Tax; ipinapataw sa
ang pagtaas sa isang variable ay mga produkto at serbisyo
nagbubunga ng pagtaas ng kaugnay na
variable. (direct)

U W
489. Underemployment - Pagtatrabaho na
hindi naayon sa antas ng pinag-aaralan o 496. Welga - Pansamantalang pagtigil sa
kasanayan. trabaho ng mga empleyado dahil sahindi
490. Unemployment Ang sitwasyon kung pagkakasundo sapamunuan o sa may-ari.
saan ang isang indiibidwal ay payag mag 497. World Bank - Isang internasyonal na
trabaho kahit ang kita ay walang pinagbago, organisasyon na gumagawa ng mga pautang
gayunpaman ay wala pa ring trabaho.
at nagbibigay ng teknikal na kadalubhasaan

Y
sa pag-unlad ng bansa.
498. World Trade Organization (WTO) -
Ang kasunduang pangkalakalan kasama ang
higit sa 100 na mga bansa na tinukoy ang
mga antas ng tariffs sa mga signatories at 500. Yamang pisikal - binubuo ng mga
sumusubok upang malutas ng hindi istruktura, kagamitan, at kasangkapang
pagkakaunawaan sa kalakalan. gawa ng tao na nakakatulong sa kanyang
pang araw-araw na pamumuhay.
501. Yamang tao - ang mga tao na
X gumagamit ng talino, kasanayan, abilidad, at
lakas sa paglikha ng mga produkto at
serbisyo.
499. X-Axis -Tumutukoy sa linyang 502. Y-Axis - Tumutukoy sa linyang bertikal
horisontal sa isang coordinate system. sa isang coordinate system.

You might also like