Download as doc, pdf, or txt
Download as doc, pdf, or txt
You are on page 1of 33

Contents

So snh vn ngn hn v vn di hn ca doanh nghip.................................................................1


So snh n v vn ch s hu ca doanh nghip............................................................................1
Cu 3: So snh tn dng ngn hng v tn dng thng mi...........................................................2
Cu 4: so snh tn dng thng mi v pht hnh tri phiu huy ng vn...............................4
Cu 5. So snh tn dng ngn hng v pht hnh tri phiu huy ng vn...............................5
Cu 7: Trinh by cc loi tri phiu m DN co th pht hnh huy ng vn.............................6
Cu 8:Cc phng thc cho thu ti chnh......................................................................................7
Cu 9: Trinh by cc phng thc gi li li nhun ca doanh nghip..........................................8
Cu 10: Trinh by cc chnh sch c tc co th co ca cng ty c phn v nh hng ca chng
ti t gi c phiu............................................................................................................................9
Cu 11. Trn gic doanh nghip v trn gic nh u t so snh c phiu thng v tri
phiu DN, c phiu thng vi c phiu u i c tc, tri phiu DN vi c phiu u i c tc.
.......................................................................................................................................................11
Cu 12: iu kin mt doanh nghip phi p ng khi pht hnh c phiu tng vn.............13
Cu 13: Trinh by phng thc pht hnh c phiu......................................................................14
Cu 14. Cc loi c phiu co th pht hnh huy ng tng vn.............................................14
Cu 15: Phn tch u nhc im cc knh huy ng vn ca doanh nghip..............................15
1, Vn t ti tr (li nhun khng chia)....................................................................................15
2, Pht hnh c phiu thng....................................................................................................16
3, Pht hnh c phiu u tin.....................................................................................................16
4, Vay ngn hng........................................................................................................................16
5, Pht hnh tri phiu...............................................................................................................16
I, So snh cc hinh thc doanh nghip, cc loi hinh doanh nghip.............................................18
2, Nhc im hng tn kho..........................................................................................................19
3, Cc nhn t nh hng n li nhun Quan h cung cu hng ho v dch v trn th trng :
.......................................................................................................................................................20
3, BN CHU................................................................................................................................22
1. So snh vn ngn hn v vn di hn ca doanh nghip...........................................................23
2. So snh n v vn ch s hu ca doanh nghip......................................................................24
4. Thu...........................................................................................................................................24
5. Bo co ti chnh.......................................................................................................................26
6. Hn ch ca phng php phn tch t s.................................................................................26
7. Vn.............................................................................................................................................27
a) So snh tn dng ngn hng v tn dng thng mi.............................................................27
b) So snh tn dng thng mi v pht hnh tri phiu huy ng vn...............................28
C) So snh tn dng ngn hng v pht hnh tri phiu huy ng vn.................................29
d) Pht hnh tri phiu l mt cch gip doanh nghip tit kim c thu TNDN.................29
8. Hng tn kho..............................................................................................................................30
9. So snh cng ty..........................................................................................................................30
a) CTCP v CT TNHH 2 thnh vin tr ln..............................................................................30
b) DNTN CT TNHH 1 thnh vin..........................................................................................30
c) DNTN Cng ty hp danh...................................................................................................31
10...................................................................................................................................................32
- IRR v NPV.................................................................................................................................32

1
So snh vn ngn hn v vn di hn ca doanh nghip
Ging nhau: u l ngun vn ca doanh nghip, c huy ng t nhiu ngun
khc nhau.
Khc nhau:

Ch tiu Vn ngn hn Vn di hn
Thnh phn Phi tr nh cung cp Vay di hn
Phi tr, phi np khc Vn gp ban u ca ch s
Vay ngn hn hu
Li nhun gi li
Pht hnh c phiu mi
Thi gian o hn Thi gian hon tr trong vng 1 Thi gian o hn di hn 1
nm nm
Li sut Li sut thng thp hn li sut Li sut thng cao hn li
ngun ti tr di hn sut ngun ti tr ngn hn
Hnh thc huy ng Ch yu di hnh thc vay n C th di hnh thc vay n
hay vn c phn
Ni mua bn trao Cc cng c ca ti tr ngn hn Cc cng c ca ti tr di hn
i cc cng c vn c mua bn trao i trn th c mua bn trao i trn th
trng tin t trng vn

So snh n v vn ch s hu ca doanh nghip

Ging nhau: u l ngun vn ca doanh nghip

Khc nhau:
Ch tiu N Vn ch s hu
Thnh phn Phi tr nh cung cp Vn gp ban u ca ch s
Phi tr, phi np khc hu
Vay ngn hn Li nhun gi li
Vay di hn Pht hnh c phiu mi

Ngi ti tr Ngi ti tr khng phi ch s Ngi ti tr l ch s hu


hu

Mc li sut Mc li sut thng n nh, Tr c phn u i, li tc


c tha thun khi vay chia cho cc c ng ty thuc
vo quyt nh ca HQT v
thay i theo li nhun

2
Thi gian hon C thi hn hon tr Thng khng phi hon tr
tr vn tr khi DN ng ca

Cu 3: So snh tn dng ngn hng v tn dng thng mi.


a. Khi nim:
Tn dng thng mi l quan h tn dng gia cc doanh nghip (DN) trc tip sn
xut kinh doanh vi nhau di hnh thc mua bn chu hng ha
Tn dng ngn hng (NH) l quan h tn dng gia NH v cc ch th khc trong x
hi (NH l mt nh ch ti chnh trung gian v th n ng vai tr va l ngi di vay v
cho vay).
b. Ging nhau:
- Bn cht: u l quan h tn dng, l qu trnh s dng vn ln nhau da trn
nguyn tc hon tr c li tc, theo hnh thc mt bn (ngi cp) cp tn dng cho bn
kia (ngi hng).
- Mc ch: phc v sn xut v lu thng hng ha, qua thu li nhun.
- Cng c: u c cng c lu thng, cc cng c ny c trao i, mua bn
trn th trng ti chnh.
c. Khc nhau:
Tn dng thng mi Tn dng ngn hng

Bn cht L hnh thc tn dng gia nhng Tn dng Ngn hng l quan h vay
ngi sn xut kinh doanh vi nhau mn ngn hng ca cc doanh nghip
biu hin di hnh thc mua bn chu di dng hp ng tn dng.
hng ha (vic t tin trc cho
ngi cung cp m cha ly hng
cng l hnh thc tn dng thng mi
v ngi mua cho ngi bn tm thi
s dng vn ca mnh)
Mc Phc v nhu cu sn xut, thc y Hng ti li nhun t tin li cho vay
ch lu thng tiu th hng ha v mc vn.
tiu li nhun, to iu kin m rng
mi quan h i tc lu bn gia cc
doanh nghip trong nn kinh t.
Ch th Cc doanh nghip c quan h trao i Ngn hng (trung gian gia ngi c
tham gia hng ha dch v (thng thng khng vn v ngi cn vn) v cc ch th
c khu trung gian ng gia ngi s khc trong x hi (cc t chc tn
dng vn v ngi c vn) dng, t chc kinh t, cc c nhn...)

i Hng ha b mua bn chu Ch yu l tin, c th c hng ha.


tng
Tnh Trc tip gia cc DN vi nhau Gin tip qua ngn hng
cht tn
dng

3
Thi Ngn hn Ngn hn, trung v di hn
hn
Quy m Quy m b hn ch (tn dng thng Quy m ln, thng c lp vi chu
mi pht trin v vn ng theo chu k sn xut kinh doanh
k sn xut kinh doanh v rt ngn
chu k, gim chi ph nn gp phn lm
pht trin sn xut kinh doanh)
Chi ph Thng khng mt chi ph s dng Chi ph s dng vn l li vay (li sut
s dng vn (do hot ng cp tn dng khng vay vn ca ngn hng ph thuc vo
vn c li trong mt khong thi gian nht tnh hnh tn dng trn th trng trong
nh, mt s trng hp bn n cn tng thi k)
c hng li chit khu tr sm)
Hnh Hp ng tr chm; thng phiu, a dng v phong ph hn (hp ng
thc th gm hi phiu (giy i tin v iu tn dng tng ln, cho vay theo hn
hin kin do ngi bn pht hnh) v lnh mc tn dng, tha thun tn dng tun
phiu (giy cam kt tr tin v iu hon, cho vay u t (di hn), ... )
kin do ngi mua pht hnh)
u im -y c xem l phng thc ti tr -Khng b hn ch ch th tham gia, s
r tin, tin dng v rt linh hot trong
lng tn dng, thi gian cho vay,
kinh doanh. phng hng
-Th tc nhanh gn, p ng kp thi -Thu nhp t li tin gi ti ngn hng,
nhu cu tiu th hng ha, y nhanh t chc tn dng l nhng khon thu
vng quay vn, nng cao hiu qu sn nhp c min thu thu nhp c nhn.
xut kinh doanh. -Ngn hng i hi c hnh thc bo
m nn hn ch c ri ro. Cc giao
c cho vay ca ngn hng gip cho
cc ngn hng m bo an ton cho
mnh (v cng gp phn tch cc m
bo cho nhng ngi cho vay).
Nhc -V ch th tham gia: ch gia cc DN -Th tc rm r, mt nhiu thi gian,
im hn na cn c s quen bit, tn nhim i khi i hi phi c ti sn cm c
ln nhau. th chp.
-V thi hn: ph thuc vo kh nng -p t cc giao c ln khch hng.
v chu k sn xut kinh doanh ca
DN. C nhng DN c iu kin kinh
doanh v chu k sn xut khng ph
hp nhau th tn dng TM khng th
xy ra.
-V s lng vn: ph thuc vo vn
hng ha m DN hin c.
-V i tng: c cung cp bng
hng ha nn DN cho vay ch cung
cp c cho mt s DN m DN ny
cn ng s hng ha phc v sx
hoc tiu th.
- Khng c vt m bo nn d xy ra

4
ri ro.

Cu 4: so snh tn dng thng mi v pht hnh tri phiu huy ng vn.


a. Khi nim
Pht hnh tri phiu l mt hnh thc huy ng vn qua chng khon m ngi
pht hnh (ngi vay tin) phi tr cho ngi nm gi tri phiu (ngi cho vay) mt
khon tin xc nh, thng l trong nhng khong thi gian c th, v phi hon tr
khon cho vay ban u khi o hn.
Tn dng thng mi l quan h tn dng gia cc doanh nghip (DN) trc tip sn xut
kinh doanh vi nhau di hnh thc mua bn chu hng ha.
b. Ging nhau:
u l cng c huy ng vn n, to iu kin cho DN b sung vn cho qu trnh sn xut
kinh doanh.
c. Khc nhau:
Tn dng thng mi Pht hnh tri phiu
Bn cht L hnh thc s dng vn ln nhau gia nhng L vic vay vn thng qua hnh
ngi sn xut kinh doanh biu hin di hnh thc pht hnh tri phiu vay
thc mua bn chu hng ha (vic t tin trc n trn th trng ti chnh.
cho ngi cung cp m cha ly hng cng l
hnh thc tn dng thng mi v ngi mua
cho ngi bn tm thi s dng vn ca mnh)
Mc ch Phc v nhu cu sx , thc y lu thng tiu th Huy ng vn
hng ha v mc tiu li nhun, to iu kin
m rng mi quan h i tc lu bn gia cc
doanh nghip trong nn kinh t.

iu kin Mua bn chu thng qua vic trao i hng ha DN ch ng pht hnh tri
Vay n dch v phiu huy ng vn

Ch th Cc doanh nghip, thng qua vic trao i hng - DN pht hnh (ngi i vay,
tham gia ha dch v (thng thng khng c khu trung t ra cc iu khon v li sut
gian ng gia ngi s dng vn v ngi c v nhng th lin quan hp
vn) dn ngi mua)
-Ngi nm gia TP (ngi cho
vay hay nh u t)

Thi hn Ngn hn Trung hoc di hn

5
u im -y c xem l phng thc ti tr r tin, - Sau khi bn c tri phi,
tin dng v rt linh hot trong kinh doanh. ngha v duy nht ca DN pht
-Th tc nhanh gn, p ng kp thi nhu cu hnh l tr li v tr li tin khi
tiu th hng ha, y nhanh vng quay vn, o hn.
nng cao hiu qu sn xut kinh doanh. - Ngi ch nm gi tri phiu
khng c quyn kim sot v
tham gia vo cng vic ca DN
Nhc -V ch th tham gia: ch gia cc DN hn na - S dng tri phiu l s dng
im cn c s quen bit, tn nhim ln nhau. n trong 1 thi k di. - Nu hot
-V thi hn: ph thuc vo kh nng v chu k ng khng tt, doanh thu ca
sn xut kinh doanh ca DN. C nhng DN c DN gim st, li nhun khng n
iu kin kinh doanh v chu k sn xut khng nh th vic vay n ln di
ph hp nhau th tn dng TM khng th xy ra. dng tri phiu dn ti ri ro ti
-V s lng vn: ph thuc vo vn hng ha chnh cao.
m DN hin c.
-V i tng: c cung cp bng hng ha
nn DN cho vay ch cung cp c cho mt s
DN m DN ny cn ng s hng ha phc
v sx hoc tiu th.
-Khng c vt m bo nn d xy ra ri ro.

Cu 5. So snh tn dng ngn hng v pht hnh tri phiu huy ng vn


a) Ging nhau:
- Cc doanh nghip mun vay ti cc ngn hng thng mi cn phi p ng c nhng
yu cu m bo an ton tn dng ca ngn hng. Cng nh khi doanh nghip mun pht hnh
tri phiu huy ng vn cn p ng cc iu kin theo lut nh mi c php pht
hnh.
- Cc doanh nghip u phi tr 1 khon chi ph cho ngn vn huy ng, l tin li, tnh
theo li sut ca tng loi vay vn.
- C tn dng ngn hng v pht hnh tri phiu u c th chia thnh nhiu loi da trn
thi hn ca mn vay.
- Doanh nghip cn phi c uy tn th mi c th thuyt phc c ngn hng cho vay cng
nh huy ng vn bng tri phiu ra cng chng.
b) Khc nhau:
Tn dng ngn hng Pht hnh tri phiu
- C s kim sot ca ngn hng i vi mc - Cc nh u t mua tri phiu khng c
ch v tnh hnh s dng vn vay. quyn kim sot i vi vn m doanh
- Khi lng tn dng ln nghip i vay.
- Mn vay c chia nh cho nhiu nh u
- Phm vi m rng cho mi ngnh, lnh vc t.
nh yu cu m bo khng qu phc tp - Do c nhiu yu cu ban u pht hnh
nh pht hnh tri phiu. tri phiu, c quy nh thnh lut, nn vic
pht hnh tri phiu kh khn v phc tp
hn so vi tn dng ngn hng

6
Cu 7: Trinh by cc loi tri phiu m DN co th pht hnh huy ng vn
Pht hnh tri phiu gip doanh nghip ch ng linh hot hn trong vic tip cn c
nhng ngun vn ln,thng qua pht hnh tri phiu gip doanh nghi p c th vay c t th
trng vi 1 khon vn kh ln c li sut thp hn li sut ngn hng,nh tnh hnh kinh
doanh ca doanh nghi p c ci thi n ng k, DN c thm tin u t v m r ng hot ng
sn xut kinh doanh.Tri phiu c rt nhiu loi, mi loi c u nhc im v c trng khc
nhau.
1. Tri phiu kem quyn oi n trc hn
L nhng tri phiu di hn cho php ngi s thanh ton tri phiu trc hn theo m nh
gi ca tri phiu vo thi im trn 1 nm sau ngy pht hnh hay vo ng ngy ny mi nm
tip theo. Thi biu thanh ton trc hn c th khc nhau.
2. Tri phiu ng ky vn gc
L tri phiu li sut c phn vn c ng ky theo tn ca ngi s hu tri phiu cn
phn phiu li sut nh kem di dng v danh. Bt ky ai cm phiu ny u c th bn li hay
c hng li sut ghi trn phiu. Cn phn vn ng ky th ch c th do ngi ng ky tri
phiu chuyn nhng.
3. Tri phiu ng ky vn gc v lai sut
L tri phiu khng c phn phiu li sut nh kem. C vn v li ch tr cho ngi s
hu tri phiu theo 1 thi hn nht nh. Do kh nng chuyn nhng hn ch nn gi ca tri
phiu ng ky thp hn gi th trng ca tri phiu nh kem li sut tng ng.
4. Tri phiu kem phiu lai sut
L cng c tri phiu v danh tng ng 1 n v tin t . Quyn hng li sut thu c
v bt k ngi no cm phiu li sut v vi c tr li c thc hi n khi xut trnh phiu li sut
ny. Cc quyn li ca tri phiu kem phiu li sut c chuyn nhng thng qua vi c giao
tri phiu cho ngi mua. Phiu li sut i kem ghi ro nhng chi tit nh tn ngi pht hnh,s
tri phiu, s seri.
5. Tri phiu chuyn i
Tri phiu chuyn i l mt loi tri phiu c kh nng chuyn i thnh c phiu cng
ty theo mt t l cng b trc v vo mt khong thi gian xc nh trc. Thng thng bao
gi ngi pht hnh tri phiu chuyn i cng dnh cho ngi mua quyn quyt nh c chuyn
i sang c phiu hay khng. Ngi nm gi tri phiu chuyn i c quyn khng chuyn sang
c phiu nu ti thi im chuyn i, cng ty lm n khng tt.
Tri phiu chuyn i c th c coi l s kt hp gia mt tri phiu thng v mt
quyn chn mua c phiu. Thng thng, tri phiu loi ny c t sut tri tc tng i thp so
vi cc loi tri phiu khc, song b li, n ha hn em li cho nh u t li nhun ln hn t
kh nng mua c c phiu vi mc gi u i trong tng lai. Quyn chn mua c phiu
chnh l gi tr gia tng ca loi tri phiu ny, khin n tr thnh mt mt hng rt hp dn i
vi cc nh u t. Nhiu khi, cng ty cha pht hnh c phiu, nhng tri phiu chuyn i ca
n tr thnh mt mt hng c gii u t sn lng gt gao, c bit l trong trng hp cc
"bluechip" tng lai. T gc ca cng ty pht hnh, li ch ch yu ca vic huy ng vn t
tri phiu chuyn i l vic gim c li sut i vay.
6. Tri phiu bt ng san
Tri phiu bt ng sn c li sut bnh thng c ng vi 1 t l tng gi tr bt ng sn
nht nh.
7. Tri phiu n inh

7
L 1 loi tri phiu c phng thc thanh ton n da trn sc mua ca c ng ng USD.
Khi pht hnh tri phiu cng ty se cam kt tr ht bng 1 khon tin tng ng vi sc mua
ca ng USD vo thi im tri phiu n hn n. Mc ch ca tri phiu ny nhm n nh
gi tr ca khon n bng cch tnh ton tt c cc yu t kinh t sao cho gi tr ca khon n
tnh theo sc mua ca ng USD ti thi im tri phiu n hn ngang bng vi thi im pht
hnh.Tri phiu ny khng ph bin trn th trng.

8. Tri phiu vng


L tri phiu thanh ton bng tin vng
9. Tri phiu vinh vin
L loi tri phiu khng c ngy o hn. Loi tri phiu ny thng c thc hi n tr
n ty theo la chn ca cng ty pht hnh
10. Tri phiu uy thc th chp
L tri phiu c m bo bng quyn gi ti sn th chp ca 1 lot cc chng khon
n khc do ngi nh n tn thc hay cng ty tn thc nm gi. Loi tri phiu ny thng do 1
cng ty m pht hnh trn c s th chp cc chng khon ca cng ty con.
11. Chng chi ngi tip quan
Chng ch ny do ngi tip qun 1 cng ty ang trong tnh trng ph sn pht hnh
nhm cp vn cho hot ng bo v ti sn cn li ca cng ty, y l giy nh n n ngn hn
c ta n chp nh n, nhng tri phiu ny rt d g p ri ro v ph thu c vo uy tn ca cng
ty
12. Tri phiu chuyn tip
L cc chng ch tri phiu tm thi v c th c chuyn i thnh tri phiu c k
hn xc nh.
13. Tri phiu lai sut tha ni ho c iu chinh
L loi tri phiu vi li sut c iu chnh theo tng thi.

14. Tri phiu d phn


L loi tri phiu cho php ngi s hu c h i c hng 1 phn li nhu n t cng
vi c kinh doanh ca cng ty pht hnh.
Cu 8:Cc phng thc cho thu ti chnh
Khi doanh nghip cn mua sm trang thit b sn xut c th s dng hnh thc thu ti
sn. Nu hp ng thu ti sn gn nh ko di sut vng i hu ch ca n v khng th hy
ngang hoc ch c hy ngang khi doanh nghip bi thng tha ng cho bn cho thu th
gi l thu ti chnh. u im ca cho thu ti chnh l doanh nghip c ch ng la chn ti
sn (my mc, thit b, phng tin vn chuyn) p ng c mc ch s dng ca mnh
vi mc chi ph ph hp nht nh c thanh ton dn tin thu theo nng lc tr n. Ngoi ra,
t l cho thu ti chnh c th ln n 90% tng gi tr ti sn
1. Cho thu ti chnh thng thng:
Theo phng thc ny, bn thu c quyn la chn, tha thun vi bn cung cp v ti
sn. Bn cho thu ch thc hin vic mua ti sn theo yu cu ca bn thu c hai bn tha
thun trong hp ng cho thu ti chnh.
1.1. Bn thu c ch ng la chn my mc thit b, tha thun vi nh cung cp bng
hp ng hoc bin bn ghi nh.
1.2. Bn thu Bn cho thu ky kt hp ng cho thu ti chnh.

8
1.3. Bn cho thu Nh cung cp ky kt hp ng mua bn my mc thit b l ti sn
thu theo tha thun ph hp vi yu cu ca bn thu quy nh ti hp ng cho thu ti chnh.
1.4. Nh cung cp giao hng cho bn thu, lp t, chy th, nghim thu ti sn.
1.5 Bn cho thu thanh ton tin mua ti sn thu cho nh cung cp.
1.6 Bn cho thu thanh ton tin thu ti chnh theo hp ng cho thu ti chnh.
y l phng thc cho thu ti chnh c s dng ph bin nht nh nhng u im
sau:
- Bn thu c quyn la chn nh cung cp, trc tip tha thun, m phn vi nh
cung cp v nhng c tnh ca sn phm nhm la chn ra sn phm ph hp nht, tha mn ti
yu cu ca bn thu.
- Bn cho thu khng phi mua sn phm trc, nh vy se gim bt nhng chi ph v
kho bi, hao mn trong qu trnh d tr v hn na cn gip quay vng vn nhanh hn nh
khng phi d tr hng tn kho.
- Bn thu trc tip nhn sn phm t nh cung cp, nh vy, bn cho thu gim c
ri ro xy ra khi bn thu t chi nhn hng do nhng sai st v mt k thut.
- Do vic lp t, bo dng, sa cha sn phm u thuc trch nhim ca nh cung
cp v bn thu nn bn cho thu khng phi quan tm n tnh trng hot ng ca ti sn.
2. Mua v cho thu li:
C nhng thit b hay cng ngh cn phi c i mi theo chu k nht nh. Vic x ly ti
sn sau khi ht thi hn s dng cng l mt vn khng nh. Tt c nhng iu ny u c th
gii quyt bng hnh thc thu li. Doanh nghip bn ti sn cho Cng ty CTTC NHNTVN v
sau thu li t Cng ty. Theo phng n ny, khch hng se lp tc nhn c mt khon tin
mt t vic bn ti sn ng thi c hng cc li ch ca vic thu ti chnh. Doanh nghip
cng thit lp c chu k i mi thng xuyn khi ht thi hn thu, h c th tr li ti sn
v p dng cng ngh mi. Tt c cc chi ph v vn ca vic tiu hy ti sn sau khi ht thi
hn s dng u khng phi bn tn na.
3. Cho thu hp vn:
y l hnh thc m nhiu bn cho thu ti chnh cng ti tr cho mt bn thu, trong
c mt bn cho thu ng ra lm u mi. Cho thu ti chnh hp vn thng c p dng
trong trng hp khon cho thu ti chnh vt qu hn mc cho php ca NHNN quy nh ti
tng thi k.
4. Cho thu gip lng
M t trong nhng c im ca cho thu ti chnh l khng c hy ngang hp ng
trc thi hn, do nu sau khi ky hp ng bn thu khng c nhu cu s dng TS na v
tnh trng thu vn cha ht th h se trong tnh trng bt li. khc phc tnh trng ny bn
thu c th tm bn th 2 cho thu li TS, bn thu th 2 se tr tin thu cho bn thu th nht
ng thi c mi quyn li ngha v khc trong mi TS thu. Tuy nhin v hp ng ky gia bn
cho thu v bn th nht cha chm dt nn bn th nht vn c ngha v tr tin thu cho bn
cho thu v c trch nhi m lin i i vi nhng ri ro thi t hi c th xy ra vi TS. Vi c cho
thu li ch c th c tin hnh nu c s ng y ca bn cho thu.

5. Cho thu qua bin gii


Cc bn quan h thu qua bin gii cng ging nh hnh thc thu bc cu. Ts cho thu
thng i hi vn ln c gi tr cao nh my bay, tu bin. Li th ca hnh thc ny l cc bn
c hng li t vi c min thu do chnh sch thu khc nhau ca tng nc do bn thu c
li t vi c gim tin thu nh gim tin khu hao TS ca chnh TS thu.

9
Cu 9: Trinh by cc phng thc gi li li nhun ca doanh nghip.
C 2 phng php gi li li nhun cho doanh nghip l:
-Doanh nghip khng tr c tc
-Doanh nghip tr c tc bng c phiu.
Phng php tr c tc bng c phiu :
Tr c tc bng c phiu l doanh nghip a ra thm nhng c phiu ca doanh
nghip theo t l c i hi ng c ng thng qua. Doanh nghip khng nhn c
khon tin thanh ton no t pha c ng.Hnh thc tr c tc bng c phiu c p dng khi
doanh nghip d nh gi li nhun cho cc mc ch u t v mun lm an lng c ng.
V d: doanh nghip tuyn b tr c tc bng c phiu l 9% mt nm. Ngha l c ng
hin hnh s hu 100 c phiu se c thm c 9 c phiu na.
Vic tr c tc bng c phiu cng ging nh vic tch c phiu. C hai trng hp u
lm s lng c phn tng ln v gi tr c phn gim xung.Tr c tc bng c phiu lm ti
khon ch s hu tng ln v phn li nhun gim xung. Trong khi tch c phiu lm gim
mnh gi mi c phn.
Phng php khng tr c tc :
C ng ch c nhn c tc khi cng ty kinh doanh c li, hon thnh ngha v np
thu v cc ngha v ti chnh khc theo qui nh, v ngay khi tr ht s c tc nh, cng ty
vn bo m thanh ton cc khon n v cc ngha v ti sn khc n hn phi tr.
Vic chi tr c tc nh th no se do i hi ng c ng (l c quan quyt nh cao nht
ca cng ty c phn, hp t nht mt ln/nm) quyt nh. V hi ng Qun tr cng ty cng
nh i hi c ng tin rng cng ty se c u th trong vic nm bt c hi nh c nhiu vn
hn v vic ti u t cui cng se em li li nhun cho cc c ng hn l vic thanh ton c
tc ti thi im hin ti.
Cu 10: Trinh by cc chnh sch c tc co th co ca cng ty c phn v nh hng ca
chng ti t gi c phiu.
Cc chnh sch chi tr c tc:
1. Chnh sch li nhun gi li th ng
Chnh sch ny xc nhn rng mt doanh nghip nn gi li li nhun khi doanh nghip c
cc c hi u t ha hn cc t sut sinh li cao hn t sut sinh li mong i m cc c ng
i hi.
Ngoi ra, nguyn ly gi li li nhun th ng cng xut l cc cng ty tng
trngthng c t l chi tr c tc thp hn cc cng ty ang trong giai on sung mn (bo
ha). Ni cch khc, chnh sch li nhun gi li th ng ng y vic chi tr c tc ca doanh
nghip l nn thay i t nm ny sang nm khc ty thuc vo cc c hi u t c sn. Tuy
nhin, hu ht cc doanh nghip thng c gng duy tr mt mc c tc n nh theo thi gian.
iu ny khng c ngha l cc doanh nghip b qua nguyn ly v chnh sch li nhun gi
li th ng, m bi v c tc c th c duy tr n nh hng nm theo hai cch :
Th nht, doanh nghip c th gi li li nhun vi t l kh cao trong nhng nm c nhu
cu vn cao. Nu n v tip tc tng trng, cc gim c c th tip tc thc hin chin lc
ny m khng nht thit phi gim c tc
Th hai, doanh nghip c th i vay vn p ng nhu cu u t v do tng t l n
trn vn c phn mt cch tm thi trnh phi gim c tc. Nu doanh nghip c nhiu c hi
u t tt trong sut mt nm no th chnh sch vay n se thch hp hn so vi ct gim c
tc. Sau , trong nhng nm tip theo, doanh nghip cn gi li li nhun y t s n trn
vn c phn v li mc thch hp.

10
2. Chnh sch c tc tin mt n inh
Hu ht cc doanh nghip v c ng u thch chnh sch c tc tng i n nh. Tnh
n nh c c trng bng mt s min cng trong vic gim lng tin mt chi tr c tc
tk ny sang k khc. Tng t, nhng gia tng trong t l c tc cng thng b tr hon cho
n khi cc gim c ti chnh cng b rng cc khon li nhun trong tng lai cao n mc
tha mn c tc ln hn. Nh vy, t l c tc c khuynh hng i theo sau mt gia tng
trong li nhun v ng thi cng thng tr hon li trong mt chng mc no .
3. Cc chnh sch chi tra c tc khc
Ngoi chnh sch li nhun gi li th ng v c tc tin mt c nh, cc doanh nghip
cn c th s dng mt s cc chnh sch c tc khc nh:
- Chnh sch c tc c t l chi tr khng i. Nu li nhun ca doanh nghip thay i
nhiu t nm ny sang nm khc th c tc cng c th dao ng theo.
- Chnh sch chi tr mt c tc nh hng quy cng vi c tc thng thm vo cui
nm.Chnh sch ny c bit thch hp cho nhng doanh nghip c linhun hoc nhu cu tin
mt bin ng gia nm ny vi nm khc, hoc c hai.Ngay c khi doanh nghip c mc li
nhun thp, cc nh u t vn c th trng cy vo mt mc chi tr c tc u n ca h; cn
khi li nhun cao v khng c nhu cu s dng ngay ngun tin di ra ny, cc doanh nghip se
cng b mt mc c tc thng cui nm.Chnh sch ny gip ban iu hnh c th linh hot
gi li li nhun khi cn m vn tha mn c nhu cu ca cc nh u t l mun nhn c
mt mc c tc bo m.
nh hng cua chnh sch ti t gi c phiu :
Chnh sch c tc phn chia c tc nh hng trc tip n li ch ca cc c ng. V
vy, vic tng gim hoc ct c tc se lm nh hng trc tip n gi c phiu.Chnh sch phn
chia c tc nh hng quan trng n s pht trin ca cng ty. Kinh nghim ca cng ty c
phn nhiu nc cho thy li nhun gi li chim mt t l ng k ngun vn bn trong ca
cng ty (gm khu hao v li nhun gi li) dnh cho s u t tng trng. Trong khi , nh
hngphn chia c tc mc no se quyt nh s phn li nhun gi li.
Theo ly thuyt phn phi li nhun th li nhun gi li c u tin nht. K l u tin
cho pht hnh c phiu mi v cui cng l vn vay. V vy, vic chi tr c tc cng phi m
bo nguyn tc u tin ny. Ngun vn chnh cho s pht trin ca cng ty vn l ngun li
nhun gi li. V vy, cng ty phi c t l hp ly ngun li nhun gi li m bo s u t,
pht trin ca cng ty ch khng da vo cc ngun vn t pht hnh c phiu mi v vn tn
dng.
Chnh sch c tc cng ty phi gn lin vi nhng chin lc u t c th cacng ty
trong tng lai. Vic gi li li nhun l rt cn thit nhng cn thit hn l vic s dng ngun
vn ti u t nh th no. Cn phi trnh vic gi li li nhun qu nhiu ri d tha tin
mt nhm hn ch vic s dng phung ph, khng hiu qu hoc b lm dng, s dng sai mc
ch.
Mi cng ty khc nhau se c nhng c im ring, hot ng trong nhng lnhvc kinh
doanh ti nhng vng min ring bit v chu tc ng bi nhng nhn t khc nhau. Trong tng
hon cnh, iu kin kinh doanh c th, cc cng ty c chin lc v quan im kinh doanh
ring. V vy, khng th xy dng chnh sch c tc chun mc chung cho tt c cc cng ty
trong mi thi im.
Cng ty nn theo ui mt chnh sch c tc n nh, di hn ,trnh gy ra nhng thay i
t ngt trong chnh sch c tc nu cha cn nhc mt cch k lng tc hi ca s thay i
ny trong di hn i vi gi tr ca cng ty. Chnh sch c tc khng nn thay i thng

11
xuyn, cn tp trung vo nhng vn m nhng c ng ln hin ti quan tm v hng ti cc
nhm nh u t tim nng lun sn sng u t vo cng ty.
i vi chnh sch c tc tin mt n nh c th lm tng gi c phiu ca cng ty trn th
trng, bi v cc nh u t c khuynh hng nh gi cao hn s c tc m h chc chn se
nhn c. Nu c tc tng gim tht thng, cc nh u t xem nh se c nhiu ri ro hn.
iu c ngha l cng mt mc c tc nh nhau nhng cc nh u t se tr gi cao hn cho
phiu ca cng ty no c mc tr c tc n nh hn
Cu 11. Trn gic doanh nghip v trn gic nh u t so snh c phiu thng
v tri phiu DN, c phiu thng vi c phiu u i c tc, tri phiu DN vi c phiu
u i c tc.
I. So snh c phiu thng v tri phiu doanh nghip
1. C phiu do cng ty c phn pht hnh:
C phiu l chng ch do CTCP pht hnh hoc bt ton ghi s xc nhn quyn s
hu mt hoc mt s c phn ca cng ty . C phiu do CTCP pht hnh phi c cc
ni dung ch yu sau:
- Tn, a ch, tr s chnh ca cng ty;
- S v ngy cp giy chng nhn ng ky kinh doanh;
- S lng c phn v loi c phn;
- Mnh gi mi c phn v tng mnh gi mi c phn ghi trn c phiu;
- H, tn, a ch thng tr, quc tch ca c ng nu l c phiu c ghi tn;
- Tm tt v th tc chuyn nhng c phn;
- Ch k mu ca ngi i din theo php lut v du ca cng ty;
- S ng ky ti s ng ky c ng ca cng ty v ngy pht hnh c phiu;
- Loi c phiu (c phiu ph thng hay c phiu u i)
C phiu c th ghi tn hoc khng ghi tn. Tu tng loi c phiu m php lut
hay iu l cng ty quy nh phi ghi tn hay khng. Gi tr c phn ghi trn c phiu
gi l mnh gi c phiu. Mnh gi c phiu v mnh gi c phiu trn th trng c
th rt khc nhau. Mnh gi c phiu l mnh gi pht hnh ca c phiu ghi trn c
phiu c cng ty xc nhn, cn gi c phiu ph thuc vo nhiu yu t ca th
trng chng khon v c bit ph thuc vo kt qu hot ng kinh doanh ca
cng ty. C phiu chng minh t cch thnh vin ca cng ty. C phiu l chng ch
c gi tr nn ngi ta c th mua bn c phiu trn th trng chng khon. Mi c
phiu c th xc nhn mt c phn hoc mt s c phn. Thng thng mi c ng
se mua nhiu c phn v mi c phn c mnh gi rt nh.
Tc dng ca vic pht hnh c phiu:
-i vi CTCP: Vic pht hnh c phiu se gip cho CTCP c th huy ng vn khi thnh lp
hoc m rng kinh doanh. Ngun vn huy ng ny khng cu thnh mt khon n m cng
ty phi c trch nhim hon tr cng nh p lc v kh nng cn i thanh khon ca cng ty se
gim rt nhiu.
-i vi nh u t: Nh u t sn sng mua c phiu do CTCP pht hnh.Giy chng nhn s
hu c phn c pht hnh di dng chng th c gi v c xc nh thng qua vic
chuyn dch, mua bn trn th trng chng khon gia cc ch th u t v c php lut bo
v. Mt khc, nh u t cho rng ng vn h b ra c cc nh qun ly cng ty s dng c
hiu qu, to ra nhiu li nhun.
2. Tri phiu do cng ty c phn pht hnh:

12
Tri phiu l mt loi chng khon quy nh ngha v ca ngi pht hnh (ngi vay tin) phi
tr cho ngi nm gi chng khon (ngi cho vay) mt khon tin xc nh, thng l trong
nhng khong thi gian c th, v phi hon tr khon cho vay ban u khi n o hn. c
im c bn ca tri phiu l:
- Tri phiu thng thng c ba c trng chnh: Mnh gi,li sut nh k, thi hn
- Tri phiu th hin quan h ch n con n gia ngi pht hnh v ngi u t. Ngi u
t c quyn i cc khon thanh ton theo cam kt v khi lng v thi hn, song khng c
quyn tham gia vo nhng vn ca bn pht hnh.
- Li sut ca cc tri phiu rt khc nhau, c quy nh bi cc yu t cung cu vn trn th
trng tn dng. Lng cung cu vn li tu thuc vo chu k kinh t, ng thi chnh sch
ca ngn hng trung ng, mc thm ht ngn sch ca chnh ph v phng thc ti tr
thm ht . Mc ri ro ca mi nh pht hnh v ca tng t pht hnh. Cu trc ri ro ca li
sut se quy nh li sut ca mi tri phiu. Ri ro cng ln, li sut cng cao.
Hin ti, vic pht hnh tri phiu ca CTCP c iu chnh bi cc vn bn php lut chnh
sau y: Lut Doanh nghip 2005 (LDN), Lut Chng khon 2006 (LCK), Ngh nh
14/2007/N-CP hng dn thi hnh LCK, Ngh nh 52/2006/N-CP v pht hnh tri phiu
doanh nghip. Theo vic pht hnh tri phiu ca CTCP se c thc hin di hai hnh thc
l pht hnh ra cng chng v pht hnh ring l vi iu kin v th tc khc nhau.
Trong mt s trng hp sau CTCP khng c quyn pht hnh tri phiu (khon 2, iu 88,
LDN 2005):
- Khng thanh ton c gc v li ca tri phiu pht hnh, khng thanh ton hoc thanh
ton khng cc khon n n hn trong ba nm lin tip trc .
- T sut li nhun sau thu bnh qun ca ba nm lin tip trc khng cao hn mc li sut
d kin tr cho tri phiu nh pht hnh.
3. Nhng im khc nhau c bn gia c phiu v tri phiu:
C phiu Tri phiu
C phiu l giy bin nhn s vn c phn nn Tri phiu l giy bin nhn s n cng ty vay
thuc chng khon vn. nn thuc chng khon n

C phn l gp vn kinh doanh c tnh cht li Tri phiu c k hn, d cng ty thua l h vn
n l chu nn khng c k hn. tr li cho ngi mua tri phiu.
Ngi mua c phiu l c ng c s hu Ngi mua tri phiu ch l ch n cng ty
mt phn CTCP theo t l gp

Ngi mua c phiu khng c rt vn tr li Ngi mua tri phiu c hon vn tr li khi
(tr khi cng ty gii th). n hn.
Ngi mua c phiu c quyn u phiu (tr Ngi mua tri phiu khng c quyn u
khi mua c phiu u i). phiu.

Li tc c phiu thay i theo mc lng thu Li tc tri phiu c nh trc khng ph


nhp cng (ngoi tr c phiu u i c li thuc vo mc thu nhp ca cng ty
tc c nh)

II. So snh c phiu thng v c phiu u i c tc


C phiu thng C phiu u i c tc
13
- L cng c ca th trng vn;
- Do cng ty c phn pht hnh;
- Thi hn: Trung v di hn;
- Khng c hon li vn;
- u chu trch nhim trn vn gp;
- Pht hnh thng qua b ti chnh v
UBCKNN.
- Khng c u i. - C mt s quyn u i.
- c quyn biu quyt trong hi ng c - Khng c quyn biu quyt trong hi ng
ng. c ng, ngoi tr c phiu u i biu quyt.
- c quyn tham gia qun ly cng ty. - Khng c tham gia bu c v ng c trong
- C tc thay i ty theo kt qu hot ng hi ng qun tr.
kinh doanh. - C tc c nh v c tc thng.
- S lng nhiu. - S lng t.
- Nhn li vn gp sau c phn u i - c nhn li vn gp trc c phn thng.

C phiu thng c xu hng cung cp cho nh u t mc sinh li tim nng ln


nht, l s tng trng: cp thng c tim nng tng trng gi ko gii hn( s tng
gi vn) theo kinh nghim th vic s hu c phiu thng gip cho nh u t c mc
sinh li ln hn bt k cc dng u t khc.v tip l thu nhp: nh u t cp
thng c quyn c nhn c tc theo t l sc cp nm gi khi cng ty chia li nhun
di dng c tc. Ngc li vi cp thng th cp u i li c mc sinh li c nh.
y cng l c im hp dn nht i vi ngi s hu cp u i. Nu cp c quy
nh mnh gi (mnh gi cp u i cao hn rt nhiu so vi cp thng) th c tc c
chi tr hng nm di dng % ca mnh gi, cn nu cp khng mnh gi c chi tr
c tc di dng s tin.
C phiu u i c u tin thanh ton ngha v v thu nhp trn ti sn ca
cng ty hn l cp thng, c ngha l khi hi ng qun tr cng b c tc th ch s hu
ca cp u i c u tin nhn c tc u tin, cn cp thng th nhn c tc sau v
trong trng hp cng ty ph sn th sau khi thanh ton ht cc khon n cho ch n, cc
ch s hu cp u i c u tin thanh ton trc trn tng s ti sn cn li, cn ch
s hu cp thng l ngi c thanh ton cui cng.
Cu 12: iu kin mt doanh nghip phi p ng khi pht hnh c phiu tng vn.
Mi nc c nhng quy nh ring cho vic pht hnh chng khon ln u ra cng
chng. Tuy nhin, pht hnh chng khon ra cng chng thng thng t chc pht
hnh phi m bo nm iu kin c bn sau:
- V qui m vn: t chc pht hnh phi p ng c yu cu v vn iu l ti thiu
ban u, v sau khi pht hnh phi t c mt t l phn trm nht nh v vn c
phn do cng chng nm gi v s lng cng chng tham gia.
- V tnh lin tc ca hot ng sn xut kinh doanh: cng ty c thnh lp v hot ng
trong vng mt thi gian nht nh (thng khong t 3 n 5 nm).
- V i ng qun ly cng ty: cng ty phi c i ng qun ly tt, c nng lc v trnh
qun ly cc hot ng sn xut, kinh doanh ca cng ty.

14
- V hiu qu sn xut kinh doanh: cng ty phi lm n c li vi mc li nhun khng
thp hn mc qui nh v trong mt s nm lin tc nht nh (thng t 2-3 nm).
- V tnh kh thi ca d n: cng ty phi c d n kh thi trong vic s dng ngun vn huy ng
c.
Tuy nhin, cc nc ang pht trin thng cho php mt s trng hp ngoi l, tc l c
nhng doanh nghip se c min gim mt s iu kin nu trn, v d: doanh nghip hot
ng trong lnh vc cng ch, h tng c s c th c min gim iu kin v hiu qu sn
xut kinh doanh.
Vit Nam, theo qui nh ca Ngh nh 48/1998/-N-CP v chng khon v th trng chng
khon v Thng t 01/1998/TT-UBCK hng dn Ngh nh 48/1998/-N-CP, t chc pht
hnh pht hnh c phiu ln u ra cng chng phi p ng c cc iu kin sau:
- Mc vn iu l ti thiu l 10 t ng Vit Nam;
- Hot ng kinh doanh c li trong 2 nm lin tc gn nht;
- Thnh vin Hi ng qun tr v Gim c (Tng gim c) c kinh nghim qun ly kinh
doanh.
- C phng n kh thi v vic s dng vn thu c t t pht hnh c phiu.
- Ti thiu 20% vn c phn ca t chc pht hnh phi c bn cho trn 100 ngi u
t ngoi t chc pht hnh; trng hp vn c phn ca t chc pht hnh t 100 t ng
tr ln th t l ti thiu ny l 15% vn c phn ca t chc pht hnh.
- C ng sng lp phi nm gi t nht 20% vn c phn ca t chc pht hnh v phi
nm gi mc ny ti thiu 3 nm k t ngy kt thc t pht hnh.
- Trng hp c phiu pht hnh c tng gi tr theo mnh gi vt 10 t ng th phi c
t chc bo lnh pht hnh
Cu 13: Trinh by phng thc pht hnh c phiu
Phng thc pht hnh c phiu: C 2 phng thc pht hnh c phiu trn th trng s
cp. l pht hnh ring l v pht hnh ra cng chng.
- Pht hnh ring l l vic cng ty pht hnh cho bn c phiu ca mnh trong phm vi
mt s ngi nht nh (thong thng l cho cc nh u t c t chc c y nh nm gi c
phiu mt cch lu di) nh cng ty bo him, qu hu trvi nhng iu kin hn ch ch
khng phi rng ri ra cng chng.
- Pht hnh c phiu ra cng chng: l vic pht hnh trong c phiu c th chuyn
nhng c bn rng ri ra cng chng cho mt s lng ln nh u t nht nh (trong
phi dnh mt t l cho cc nh u t nh) v khi lng pht hnh phi t ti mt mc nht
nh.
C 2 phng thc pht hnh c phiu ra cng chng:
+ Pht hnh ln u ra cng chng (IPO): c phiu ln u tin c bn rng ri cho cng
chng u t. Bao gm: IPO s cp (c phn bn ln u tin cho cng chng nhm
tngtawng0 v IPO th cp (c phn c bn t s c phn hin hu.
+ Cho bn s cp: Pht hnh c phiu b sung ca cng ty cho rng ri ra cng chng.

Cu 14. Cc loi c phiu co th pht hnh huy ng tng vn


Trong hot ng sn xut kinh doanh, doanh nghip c th tng vn ch s hu bng cch
pht hnh c phiu mi.
Mt ngun ti chnh di hn rt quan trng ca doanh nghip l pht hnh pht hnh c
phiu huy ng vn. Pht hnh c phiu c gi l hot ng ti tr di hn cho doanh
nghip, Cc loi c phiu c th pht hnh bao gm c phiu thng v c phiu u i.

15
a. C phiu thng :
L loi c phiu thng dng nht thng c cc doanh nghip pht hnh khi huy ng
vn. Ngi nm gi c phiu thng l c ng thng v l ng s hu ca cng ty c phn.
C phiu thng c nhng c im ch yu sau:
L loi c phiu c thu nhp ph thuc vo hot ng kinh doanh ca cng ty. Ngi s
hu c phiu ph thng khng c tham gia hp i hi ng c ng v c b phiu quyt
nh nhng vn quan trng nht ca cng ty, c quyn bu c v ng c vo Hi ng
Qun tr ca cng ty.
C phiu ca cng ty khng c thi hn hon tr, v y khng phi l khon n i vi
cng ty.
C ng c chia phn gi tr ti sn cn li khi thanh ly cng ty sau khi cng ty
thanh ton cc khon n v thanh ton cho cc c ng u i.
Ngi gp vn vo cng ty khng c quyn trc tip rt vn ra khi cng ty, nhng
c quyn chuyn nhng s hu c phn di hnh thc bn li c phiu hay di hnh thc
qu tng hay li cho ngi tha k. Chnh iu ny to ra tnh thanh khon cho c phiu
cng ty, ng thi cng hp dn nh u t.
c quyn u tin mua c phiu khi cng ty pht hnh c phiu mi tng vn.
c quyn triu tp i hi ng c ng bt thng theo lut nh.
C ng thng cng phi gnh chu nhng ri ro m cng ty gp phi, tng ng vi
phn vn gp v ch chu trch nhim gii hn trong phm vi s lng vn gp vo cng ty
b. C phiu u i
C phiu u tin thng chim t trng nh trong tng s c phiu c pht hnh, nhng
n li thch hp trong mt s trng hp nht nh.
C ng nm gi c phiu u ai c cc quyn li sau:
Quyn c nhn c tc trc cc c ng thng, mc d ngi c c phiu u i ch
c quyn hng li tc c phn gii hn nhng h c tr c tc trc khi chia li tc cho
c ng thng. Khc vi c tc ca c phiu ph thng, c tc ca c phiu u i c xc
nh trc v thng c xc nh bng t l phn trm c nh so vi mnh gi ca c phiu
hoc bng s tin nht nh in trn mi c phiu.
Quyn u tin c thanh ton trc, khi gii th hay thanh ly cng ty, nhng sau ngi
c tri phiu.
Tng t nh c phiu ph thng, nhng c ng s hu c phiu u ai khng c
tham gia bu c, ng c vo Hi ng Qun tr v quyt nh nhng vn quan trng ca cng
ty.
C phiu u ai c th c mnh gi hoc khng c mnh gi v mnh gi ca n cng
khng nh hng ti gi th trng ca c phiu u i. Mnh gi ca c phiu u i c y ngha
hn i vi mnh gi ca c phiu ph thng, v n l cn c tr c tc v l cn c hon
vn khi thanh ly hay gii th cng ty.
Tuy c tc ca c phiu u ai l c nh, nhng c ng u i cng ch c nhn c
tc khi cng ty lm n c li nhun

Cu 15: Phn tch u nhc im cc knh huy ng vn ca doanh nghip


1, Vn t ti tr (li nhun khng chia)
- u im: L mt knh thuy ng vn an ton, sn c (khi doanh nghip lm n c li).
i vi doanh nghip c phn, khi huy ng vn t li nhun khng chia, gi tr ghi s ca cc
c phiu se tng ln iu ny khuyn khch cc c ng gi c phiu lu di

16
- Nhc im: Vic gi li li nhun se lm gim phn m cc ch s hu ng ra c
hng, i vi doanh nghip c phn, iu ny ng ngha vi vic lm gim tnh hp dn ca
c phiu trong ngn hn, dn n gi c phiu b gim.
- iu kin s dng: Doanh nghip lm n c li, cc ch s hu ca doanh nghip sn
sng hi sinh li ch ngn hn ca h dnh vn cho doanh nghip ti u t.
- Thc trng: ang c a s doanh nghip p dng, tuy nhin, do lm n t c li nn
phn vn t ti tr c l rt t.
2, Pht hnh c phiu thng
- u im: Huy ng c thm vn m khng lm gim kh nng thanh ton ca doanh
nghip, do vn c phn thuc phn vn ch s hu ca doanh nghip. Cng ty vn c kh nng
tng gim t trng vn c phn do ngi ngoi nm gi thng qua vic s dng c phiu qu
mua li c phiu pht hnh.
- Nhc im: pht hnh c phiu thng, doanh nghip cn p ng mt s iu kin
v vn ch s hu, qui m doanh nghip, kh nng hot ng lin tc ca doanh nghip... v d
c c pht hnh th lng c phiu pht hnh vn b gii hn bi y ban chng khon nh
nc. Ngoi ra, vic pht hnh c phiu thng c th dn n tnh trng cng ty b cng ty khc
thn tnh khi cng ty khc mua li phn ln c phn ca cng ty mnh.
- iu kin s dng: Doanh nghip p ng yu cu ca y ban chng khon nh nc,
doanh nghip ang c t s n trn vn ch s hu cao.
- Thc trng: Hin nay th trng chng khon ang rt m m, doanh nghip t s dng
knh huy ng vn ny.
3, Pht hnh c phiu u tin
- u im: Do c phiu u tin khng c quyn biu quyt nn cng ty khng b nguy c
thn tnh khi pht hnh c phiu u tin. Th hai l thng cc cng ty nm c chc chn
u ra ca lng c phiu u tin sp pht hnh ri mi pht hnh, tc l cng ty vn ch ng
hn so vi vic pht hnh c phiu thng.
- Nhc im: C phiu u tin c xem nh mt loi n ca doanh nghip, tuy nhin n
li c ly ra t li nhun sau thu ca doanh nghip, tc l s dng c phiu u tin, doanh
nghip se khng c l chn thu nh pht hnh tri phiu.
- iu kin p dng: Doanh nghip ang c t s n trn vn ch s hu cao, c mt s
ch s hu ca doanh nghip sn sng mua c phiu m khng cn quyn biu quyt.
- Thc trng: t c s dng
4, Vay ngn hng
- u im: Chi ph vn r, c l chn thu khi s dng, c nhiu hnh thc la chn:
ngn hn, di hn, tr li hng k hay tr li vo cui k...
- Nhc im: phi p ng mt s iu kin ca ngn hng mi c php vay vn, nu
s dng khng hiu qu c th lm tng chi ph li vay hng k doanh nghip phi tr, c th gy
gim kh nng thanh ton ca doanh nghip.
- iu kin p dng: doanh nghp c t s n trn vn ch s hu thp, iu kin ca
ngn hng vay vn, c kh nng kinh doanh c li trong thi gian ti.
- Thc trng: ang c nhiu doanh nghip mong ch nht, tuy nhin, hin nay li sut
vn cn cao, iu kin cho vay li kht khe nn cng khng nhiu doanh nghip tip cn c
ngun vn ny.
5, Pht hnh tri phiu
- u im: Chi ph vn r, c l chn thu khi s dng, cng c nhiu hnh thc khc nhau
la chn, khi s dng se lm tng n by ti chnh ca doanh nghip.

17
- Nhc im: phi p ng mt s yu cu ca y ban chng khon nh nc, vn phi
tr li hng k d doanh nghip c li hay khng, s dng nhiu c th lm doanh nghip gim
kh nng thanh ton.
- iu kin p dng: doanh nghp c t s n trn vn ch s hu thp, iu kin ca y
ban chng khon nh nc pht hnh tri phiu, c kh nng kinh doanh c li trong thi gian
ti.
- Thc trng: th trng chng khon ang rt m m, nn knh huy ng vn ny cng
khng hiu qu.

18
I, So snh cc hinh thc doanh nghip, cc loi hinh doanh nghip

Doanh nghip t
Cng ty C phn Cng ty hp danh Cng ty TNHH
nhn

L DN do 1 thnh
vin hoc do nhiu
thnh vin cng s
hu ( co th l 1 c
nhn hoc 1 t
Cc c ng chu t nht 2 thnh vin chc)
trch nhim trong hp danh ngoi ra Cc tv chu TNHH
phm vi vn gop. l cc tv gop vn. ty theo vn gop.
L DN do 1 c nhn
Vn chia thnh cc Tv hp danh l cc Vn chia thnh
b vn ra thnh lp.
phn bng nhau. c nhn, co trinh nhiu phn khng
Chu trch nhim i
Co quyn pht hnh chuyn mn cao, co bng nhau.
vi cc hot ng
CP. uy tn vi ngh Cc tv co quan h
sx-kd bng ton b
S c ng ti thiu 3 nghip, chu TN v vi nhau, ph trch
TS ca minh
v ko hn ch slg.(V cc khon n = cc mng khc
C nhn b vn ra
c LT, s c ti a ti 1 ton b TS ca nhau.
thnh lp DN co th
im thi im = s CP minh. Cc tv co th tham
t iu hnh hoc
pht hnh.) Tv hp danh co th gia q.l cty.
thu ngi khc
Vic chuyn nhng tham gia q.l cty. Vic chuyn
nhng vn phi chu
vn d dng tr cc Tv gop vn ko nhng vn gia
trch nhim cc h
c ng sng lp v c tham gia q.l cc tv n gin (do
kd.
u i co q.nh v ch chu TN hu co q.h, quen bit
- Khng co t cch
ring. hn trn phn vn nhau) khi chuyn
php nhn
Huy ng vn nhanh gop. nhng vn ra
chong ( pht hnh Ko c pht hnh ngoi phi co s
CP) CP. ng ca > 2/3
tng s tv.
S lng tv ti a
50 ngi.
Khng c pht
hnh c phiu.

19
Tnh linh hot cao
do co quy m nh,
quyn q tp trung
vo 1 c nhn.
Thnh lp d dng,
nhanh chong -> t c Vn di do, quy m
nhn ton quyn q, sa-kd ln.
Vn ln, quy m
la chn h.thc KD, Trch nhim v cc Khi thnh lp co
sx-kd rng.
iu l, s vn khon n l hu hn. uy tn, danh ting
K nng q.tr tt,
u D kim sot cc h Gii hn tn ti ca ca cc c nhn to
chuyn mn hoa
im ca cty -> c nhn cty ko b hn ch. lp cty.
trong q.l -> to kh
ton quyn q mi Trinh , k nng Trinh chuyn
nng p.trin cho cty.
h sx-kd. Quy m q.l tt. mn cao.
nh, vn nh -> d Kh nng chuyn
k.sot nhng vn d dng.
Co quyn thng
pht trc tip.
Gii th, ph sn
nhanh chong, d
dng.
Kho pht trin thnh
1 DN ln do quy m
Ko m bo tnh b
nh, vn t.
mt trg KD ( do slg
Ri ro trong KD cao
c ng rt ln, c
do phi chu trch
ng c quyn bit Vic kim sot cty
nhim vi cc h sx-
cc thng tin v TC, kho khn do quy m
kd = ton b TS ca
hg sx-kd ca cty. ln, mi ngi ph
minh.
Cty nim yt trn sn trch 1 mng.
Nh Ko chuyn mn hoa Chu trch nhim
GDCK -> phi minh Gii hn tn ti b
c do ch co 1 ngi hot n kd bng
bch thng tin.) hn ch ( .vi cty
im ton quyn q mi ton b TS.
Chu s q.l cht che TNHH 2 tv, nu 1
cng vic dn n
ca CP hn cc loi ng rt vn thi cty co
trinh q.tr trong
hinh DN khc vi cty th b xoa s)
cc lnh vc chuyn
CP co tm nh hng
bit yu km.
rt ln n th trng
Gii hn tn ti ca
v li ch ca rt nh`
DN b hn ch do
ngi.
ph thuc vo 1 c
nhn.

2, Nhc im hng tn kho

- Tinh trng hng tn kho qu lu cng lm gia tng chi ph ca doanh nghip nh chi ph d tr,
chi ph thanh l hng tn kho hay chi ph hao ht, ci tin sn phm li thi
- Tn kho ln cng khin doanh nghip mt nhiu thi gian mi x l ht hng tn. Cc doanh

20
nghip thy sn gn nh dnh trn nm 2009 x l hng tn kho ng ca nm trc. Vi
th, nhiu doanh nghip l l vic u t pht trin ngun nguyn liu hay sn xut thnh
phm. Kt qu l khi cc n hng xut khu thy sn tng tr li, Cng ty Ch bin Xut khu
Ci i Vm (Cadovimex - C Mau), Cng ty Ch bin Xut khu Thy sn Gi Rai (Bc Liu)
cht vt tim kim ngun cung ng. H sn sng tr gi cao nhng vn khng tim ngun
hng. Hin cc c s nh chp nhn sn xut mc 40-60% cng sut v tic r nhin c hi i
qua
- Mt nhiu thi gian thu hi vn

3, Cc nhn t nh hng n li nhun


Quan h cung cu hng ho v dch v trn th trng :
Do tham gia hot ng tm kim li nhun theo ngun c ch th trng nn doanh nghip chu
nh hng trc tip ca nhn t quan h cung cu hng ho dch v. S bin ng ny c nh
hng trc tip n hot ng kinh doanh ca doanh nghip, i hi doanh nghip phi c s
ng x thch hp thu c li nhun. Nhu cu v hng ho v dch v ln trn th trng se
cho php cc doanh nghip m rng hot ng kinh doanh m bo cung ln. iu to kh
nng li nhun ca tng n v sn phm hng ho, nhng c bit quan trng l tng tng s li
nhun. Cung thp hn cu se c kh nng nh gi bn hng ho v dch v, ngc li cung cao
hn cu th gi c hng ho v dch v se thp iu ny nh hng n li nhun ca tng sn
phm hng ho hay tng s li nhun thu c.
Trong kinh doanh cc doanh nghip coi trng khi lng sn phm hng ho tiu th, cn gi c
c th chp nhn mc hp ly c li cho c doanh nghip cng nghip v doanh nghip
thng mi, khuyn khch khch hng c th mua vi khi lng ln nht c tng mc li
nhun cao nht. Mun vy cc doanh nghip phi tm cc bin php kch thch cu hng ho v
dch v ca mnh, nht l cu c kh nng thanh ton bng cch nng cao cht lng hng ho v
dch v, ci tin phng thc bn
Cht lng cng tc chun b cho qu trnh kinh doanh :
cho hot ng kinh doanh ca cc doanh nghip cng nghip t ti li nhun nhiu v hiu
qu kinh t cao, cc doanh nghip cn phi chun b tt cc iu kin, cc yu t chi ph thp
nht. Cc u vo c la chn ti u se to kh nng tng nng sut lao ng, nng cao cht
lng sn phm, chi ph hot ng v gi thnh sn phm gim. Do c s tng li nhun
cho cc doanh nghip cng nghip l chun b cc u vo hp ly, tit kim to kh nng tng li
nhun cho doanh nghip.
Ni dung ca cng tc chun b cho qu trnh sn xut kinh doanh ph thuc vo nhim v, tnh
cht sn xut kinh doanh ca mi doanh nghip.
Trc ht l chun b tt v khu thit k sn phm v cng ngh sn xut. Thit k sn phm
v cng ngh ch to hp ly se to iu kin gim thi gian ch to, h gi thnh, to li nhun
cho qu trnh tiu th.
Tip l chun b tt cc yu t vt cht cn thit cho qu trnh hot ng nh lao ng ( s
lng, cht lng, c cu ) my mc thit b, dng c sn xut c thun li, nhp nhng v
lin tc gip nng cao hiu qu kinh doanh.
Cui cng l doanh nghip phi c phng n hp ly v t chc iu hnh qu trnh sn xut ( t
chc sn xut, t chc qun ly ).
Nhn t v trnh t chc qu trnh sn xut sn phm :
T chc qu trnh sn xut sn phm hng ho v dch v l qu trnh thc hin s kt hp cht
che cc yu t u vo nh lao ng, vt t, k thut ch to ra sn phm hng ho v dch

21
v. Qa trnh ny tin hnh tt hay xu nh hng trc tip n vic to ra s lng sn phm
hng ho dch v, cht lng sn phm hng ho dch v, chi ph s dng cc yu t sn xut
ra sn phm hng ho dch v .
iu chng t rng mun to ra li nhun cao cn phi c trnh t chc sn xut sao cho
tit kim c chi ph mc ti a m khng nh hng n cht lng ca sn phm tiu th.
Nhn t trnh t chc tiu th sn phm hng ho v dch v :
Sau khi doanh nghip sn xut c sn phm hng ho v dch v theo quyt nh ti u v
sn xut th khu tip theo se l phi t chc bn nhanh, bn ht, bn vi gi cao nhng hng ho
v dch v thu c tin v cho qu trnh ti sn xut m rng tip theo.
Li nhun ca qu trnh hot ng kinh doanh ch c th thu c sau khi thc hin tt cng tc
tiu th sn phm hng ho v dch v. Do t chc tiu th khi lng ln hng ho v dch
v tit kim chi ph tiu th se cho ta kh nng li nhun. thc hin tt cng tc ny doanh
nghip phi nng cao cht lng cc mt hng hot ng v t chc mng li knh tiu th sn
phm, cng tc qung co marketing, cc phng thc bn v dch v sau bn hng.
Trnh t chc v qun l qu trnh kinh doanh ca doanh nghip :
T chc qun ly qu trnh kinh doanh ca cc doanh nghip cng nghip l mt nhn t quan
trng, c nh hng ln n li nhun ca doanh nghip. Qu trnh qun ly kinh doanh ca
doanh nghip cng nghip bao gm cc khu c bn nh nh hng chin lc pht trin ca
doanh nghip, xy dng k hoch kinh doanh, xy dng cc phng n kinh doanh, kim tra
nh gi v iu chnh cc hot ng kinh doanh. Cc khu qun ly qu trnh hot ng kinh
doanh tt se tng sn lng, nng cao cht lng sn phm, h gi thnh sn phm, gim chi ch
qun ly. l iu kin quan trng tng li nhun.
Cc nhn t nh hng n li nhun ca doanh nghip qua phn tch trn phi chnh do doanh
nghip khc phc bng chnh y ch ch quan mun t c li nhun cao ca mnh. Ngoi ra
cn c nhng nhn t nh hng khch quan t pha bn ngoi mi trng kinh doanh l
nhn t chnh sch kinh t v m ca nh nc.
Chnh sch kinh t v m ca nh nc :
Doanh nghip l mt t bo ca h thng kinh t quc dn, hot ng ca n ngoi vic b chi
phi bi cc quy lut ca th trng n cn b chi phi bi nhng chnh sch kinh t ca nh
nc ( chnh sch ti kho, chnh sch tin t, chnh sch t gi hi oi )
Trong iu kin kinh t th trng c s qun ly ca nh nc cn nghin cu k cc nhn t
ny. V nh chnh sch ti kho thay i tc l mc thu thay i se nh hng trc tip n li
nhun ca doanh nghip, hoc khi chnh sch tin t thay i c th l mc li gim i hay tng
ln c nh hng trc tip n vic vay vn ca doanh nghip
* Cc bin php tng li nhun:
Tng sn phm hng ho v dch v theo nhu cu trong nc v quc t trn c s ph n u
nng cao cht lng sn phm hng ho v dch v .
Nhu cu v th hiu ca ngi tiu dng hay ca th trng rt a dng v phong ph, d bin ng.
Trong iu kin cc nhn t khc n nh th vic tng lng sn phm hng ho v dch v theo nhu
cu th trng se lm tng li nhun ca doanh nghip. Mun tng c khi lng sn phm tiu
th cn chun b tt cc yu t v iu kin cn thit cho qu trnh sn xut kinh doanh c tin
hnh thun li, t chc tt qu trnh sn xut kinh doanh mt cch cn i nhp nhng v lin tc,
khuyn khch ngi lao ng tng nhanh nng sut lao ng.
Phn u nng cao cht lng sn phm hng ho v dch v : Nhu cu th trng i hi ngy cng
cao v cht lng sn phm hng ho v dch v, phn u ci tin cng ngh, nng cao cht lng
mu m sn phm tiu th l iu kin tng nhanh kh nng cnh tranh ca doanh nghip t
gip tng li nhun cho doanh nghip. i vi nhng sn phm c hm lng cht xm cao cho ta

22
kh nng nng cao gi tr v gi tr s dng nng cao kh nng cnh tranh trn th trng. Nhng
nng cao c cht lng sn phm i hi bn thn doanh nghip phi n lc c gng.
Tng cng tiu th nhng sn phm c t trng li nhun cao :
Mi doanh nghip thu c nhng ngun li nhun khc nhau t nhng mt hng tiu th khc nhau.
i vi nhng mt hng tiu th c t trng li nhun ln doanh nghip phi phn u tng lng
tiu th v ch trng vo sn xut mt hng nhiu hn. Trong iu kin c ch th trng i hi
cc doanh nghip phi sn xut kinh doanh theo kiu tng hp do vy m c cu mt hng rt a
dng v phong ph. C th c mt hng khng c li hay li thp, c mt hng c li cao vy tng
li nhun doanh nghip nn ch trng vic tng mt hng thu c li nhun cao.
Phn u h gi thnh sn phm v cc chi ph khc nh m tng l i nhu n c a doanh nghi p :
y l nhn t quan trng i vi bt k mt doanh nghip no, gi thnh l tng hp ca nhiu nhn
t chi ph to nn trong bao gm cc chi ph chnh nh : Chi ph nguyn vt liu, nhin liu, nng
lng th na l cc chi ph tin lng, tin cng v cui cng l chi ph c nh ( th hin qua vic
khu hao ti sn c nh hng nm c tnh vo gi thnh ) do vy h gi thnh sn phm cn
phi gim cc nhn t chi ph trn :
- Bin php tit kim nguyn vt liu, nng lng : Cn phi ci tin nh mc tiu hao, ci tin
phng php cng ngh, s dng tng hp nguyn liu, vt liu thay th, gim t l ph phm, gim
chi ph mua sm, vn chuyn, bo qun v tit kim nguyn vt liu.
- Bin php gim chi ph tin lng v tin cng trong gi thnh sn phm :
Mun gim chi ph tin lng v tin cng trong gi thnh sn phm cn tng nhanh nng sut lao
ng bng cch ci tin cng tc t chc sn xut, t chc lao ng, p dng tin b khoa hc k
thut v cng nghip, nng cao trnh ngi lao ng, c ch khuyn khch ngi lao ng
thch hp bng cch p dng hnh thc lng hng ng mc.
Nng sut lao ng tng nhanh hn chi ph v tin lng bnh qun se cho php gim chi ph trong
gi thnh sn phm. Do khon mc chi ph v tin cng trong gi thnh sn phm se gim theo t
l vi t trng tin lng trong gi thnh sn phm.
- Bin php gim chi ph c nh trong gi thnh sn phm : Gim chi ph c nh y khng c
ngha l phi u t nhng cng ngh r tin, c k m phi s dng nhng cng ngh tin tin nhm
tng lng sn phm sn xut ra. Tc tng sn phm hng ho se lm cho chi ph c nh trong
gi thnh sn phm gim v tc tng chi ph nh hn tc tng sn phm. Nh vy tng
lng sn phm sn xut, phi m rng quy m sn xut, tng nng sut lao ng.
Trn c s tnh ton c nh hng ca cc nhn t trong gi thnh sn phm ta phi kt hp cc
nhn t lm sao gim c cc chi ph mc ti u ( khng nht thit l gim cng nhiu cng tt
nh vy se nh hng ti cht lng sn phm ).
T chc tt khu tiu th sn phm hng ho v dch v nhm gim chi ph tiu th :
thy c hiu qu ro rt ca hot ng kinh doanh th nht thit phi lm tt khu tiu th sn
phm. D cho sn phm c cht lng tt nh th no, cng tc sn xut c hiu qu n my m sn
phm khng tiu th c th se khng c li nhun. thc hin tt cng tc ny cn c nhng
bin php xc tin bn hng nh qung cao, khuyn mi cc knh tiu th phn phi hp ly, lm
tt cng tc dch v sau bn hng

3, BN CHU
Nguyn nhn ca vic bn chu

Vic bn chu ngy cng ph bin do hai nguyn nhn chnh hy vng tng gi tr c phiu doanh
nghip trn th trng nim yt v thu ht cc khch hng mi trong nhu cu bn hng.

23
+Hy vng tng gi tr c phiu: Chi ph u vo cho cc sn phm, dch v ngy cng tng
trong khi ngn hng khng my mn m vi vic cho vay vn, cc cng ty buc phi tng
lng hng ha bn chu cho khch hng vi hy vng lm tng gi tr c phiu.
+Mong mun thu ht khch hng: y cng l mt trong nhng chin lc di hn trong cnh
tranh bn hng thu ht khch hng, nht l cc khch hng mi. Bn bn hng vi cc chnh
sch i ng hp dn v thanh ton v n chc chn khch hng se tm n bn hn l cc i
th khc.
Li ch mang li ca vic bn chu
Bn chu l mt xu th pht trin tt yu ca th trng bi cc li ch mang li. Ngoi li ch
cho ngi bn th bn chu mang li li ch cho ngi mua.
-Ngi bn hng th to dng c hnh nh p v uy tn trn thng trng, thu ht c li
th bn hng v mnh v quan trng nht l m rng c nhiu mi quan h khch hng...
-Ngi mua th nhn c nhng g u i nht: c to iu kin tt mua hng, c s
dng vn ca bn hng...

* Tc hi ca vic cho mua chu


Vic bn chu ngoi cc li ch mang li cn c nhiu cc tc hi khi vic bn chu v cc khon
n ngoi vng kim sot. Cc vn v rc ri ti chnh c th dn cng ty bn n vi khon
n kh i ngy cng kch x hay ng bn b vc ph sn nh mt s cng ty M.
+Gnh nng v n kho i: Khng xc nh c ro rng v i tng bn chu nn doanh
nghip d i mt vi gnh nng n kh i ngy cng chng cht. Hng trong tay khch ri,
cc ha n thanh ton ngy cng vt xa hn thanh ton, con s n ngy mt ln thm... Theo
s liu thng k nm 2005 t Newsweeks , hot ng bn chu lm iu ng cc hng vin
thng ln trn th gii v gnh nng n kh i ang ngy mt cht cao thm . Ch tnh ring
nm 2003, khon tin khch hng mua chu ca cc tp on vin thng ln ln ti 35 t
USD. Nm 2004, con s ny tng gp i...
+Nguy c ph sn cao: Khi mt li th ti chnh doanh nghip d lm vo khng hong, thm
ch l ph sn. Thiu vn u t cho cc d n mi v m rng sn xut, doanh nghip khng
nhng khng pht trin c m cn b y li li pha sau. V d nh ln sng bn chu lm
gim s lng cc i gia vin thng trn th gii khi trong tng s 37 cng ty vin thng hng
u ca M c thnh lp t nm 1996, s ph sn ti nm 2005 ln ti con s 18, trong
c cc tn tui ln nh Worldcom, Adelphia,...

1. So snh vn ngn hn v vn di hn ca doanh nghip


- Ging nhau: u l ngun vn ca doanh nghip, c huy ng t nhiu ngun khc nhau.
- Khc nhau:
Ch tiu Vn ngn hn Vn di hn
Thnh phn Phi tr nh cung cp Vay di hn
Phi tr, phi np khc Vn gp ban u ca ch s hu
Vay ngn hn Li nhun gi li
Pht hnh c phiu mi
Thi gian o hn Thi gian hon tr trong vng 1 nm Thi gian o hn di hn 1 nm
Li sut Li sut thng thp hn li sut ngun Li sut thng cao hn li sut ngun
ti tr di hn ti tr ngn hn

24
Hnh thc huy ng Ch yu di hnh thc vay n C th di hnh thc vay n hay vn
c phn
Ni mua bn trao i Cc cng c ca ti tr ngn hn c Cc cng c ca ti tr di hn c
cc cng c vn mua bn trao i trn th trng tin t mua bn trao i trn th trng vn

2. So snh n v vn ch s hu ca doanh nghip


- Ging nhau: u l ngun vn ca doanh nghip
- Khc nhau:
Ch tiu N VCSH
Thnh phn Phi tr nh cung cp Vn gp ban u ca ch s hu
Phi tr, phi np khc Li nhun gi li
Vay ngn hn Pht hnh c phiu mi
Vay di hn
Ngi ti tr Ngi ti tr khng phi ch s Ngi ti tr l ch s hu
hu
Mc li sut Mc li sut thng n nh, c Tr c phn u i, li tc chia cho
tha thun khi vay cc c ng ty thuc vo quyt nh
ca HQT v thay i theo li nhun
Thi gian hon tr C thi hn hon tr Thng khng phi hon tr vn tr
khi DN ng ca

4. Thu
a)
Trc thu Gin thu
Khi nim L thu iu tit trc tip vo thu iu tit gin tip thng qua gi c
nhp ca cc t chc, c nhn hng ha dch v ngi np thu
trong x hi, Ngi np thu u khng l ngi chu thu.
phi np theo quy nh.
Mc tc ng t tc ng vo gi c th trng v
nh hng trc tip n gi c th
vo nn kinh t n nh vo kt qu kinh doanh v trng bi v thu c cng vo
thu nhp sau 1 k kinh doanh. gi bn hng ha , dch v.
Mc qun ly Kh thu, d trn thu, vic thanh D thu v c cu thnh gi hng
ton bng tin mt, nh nc ha v dch v . Hu ht cc nc
khng kim sot c thu nhp ngheo , chm pht trin coi thu
ca tng ngi np thu. gin thu l ngun thu ch yu
ngc li th cc nc pht trin
ly thu trc thu lm ngun thu
chnh ca ngn sch.
Nhc im Kh thu Kh m bo cng bng cho
nhng ngi np thu
u im m bo cng bng gia nhng C quan thu thu thu d dng hn.
ngi chu thu

b)
- Hng hoa ko chu VAT: Nhng loi vt t, hng ho dng cho cc lnh vc nh: Khuyn khch
sn xut nng nghip pht trin; H tr t liu sn xut trong nc khng sn xut c; Dch

25
v lin quan thit thc, trc tip n cuc sng ngi dn v khng mang tnh kinh doanh; Lin
quan n nhn o
- Hng hoa chu VAT 0%: loi thu p dng i vi hng ho, dch v xut khu; hot ng xy
dng, lp t cng trnh ca doanh nghip ch xut; hng bn cho ca hng bn hng min thu;
vn ti quc t; hng ho, dch v thuc din khng chu thu GTGT khi xut khu, tr mt s
trng hp khc.
- S ging nhau gia thu sut 0% v ko chu thu l ch th khng phi np mt khon tin
thu.
Khc nhau:
+ Vi hng ho, dch v thuc i tng khng chu thu gi tr gia tng:
C s kinh doanh hng ho, dch v thuc i tng khng chu thu GTGT khng phi thc
hin np thu GTGT.
C s kinh doanh khng c khu tr v hon thu gi tr gia tng u vo ca hng ho, dch
v s dng cho sn xut kinh doanh hng ha, dch v thuc i tng khng chu thu gi tr
gia tng theo quy nh m phi tnh vo nguyn gi ti sn c nh, gi tr nguyn vt liu hoc
chi ph kinh doanh.
+ Vi hng ho, dch v thuc i tng chu thu GTGT vi thu sut 0%:
V vn thuc i tng chu thu nn hng thng c s kinh doanh hng ho, dch v phi k
khai v c ngha v np thu y ng hn vo Ngn sch nh nc.
c khu tr v hon thu GTGT u vo ca hng ho, dch v s dng cho vic sn xut
kinh doanh hng ho, dch v thuc i tng chu thu.
c) So snh VAT v SCT:
+ ging: u l thu gin thu
+ khc:
VAT SCT
Khi nim Thu GTGT l thu tnh trn khon L sc thu nh vo mt s hng ho,
gi tr tng thm ca hng ho, dch v dch v c bit nm trong danh mc
pht sinh trong qu trnh sn xut,lu Nh nc quy nh, ch yu l nhng
thng n tiu dng hng ha c gi tr tch ly ln v
nhng hng ha b xem l gy ra h
qu tiu cc cho x hi.
i tng Hng ho, dch v (k c dch v mua Nhng hng ha, dch v c tch ly
chu thu ca t chc, c nhn nc ngoi) dng ln v cn phi hn ch sn xut, kinh
GTGT cho sn xut, kinh doanh v tiu dng doanh, nhp khu hoc tiu dng.
Vit Nam, tr cc i tng khng
chu thu GTGT
i tng T chc, c nhn c hot ng sn T chc, c nhn c hot ng sn
np thu xut, kinh doanh Vit Nam hoc xut, nhp khu cc hng ha, dch v
GTGT nhp khu t nc ngoi cc hng ni trn.
ho, dch v chu thu GTGT
Mc ch T chc, c nhn c hot ng sn nhm iu tit thu nhp ca ngi tiu
xut, kinh doanh Vit Nam hoc dng, gp phn tng thu cho ngn sch
nhp khu t nc ngoi cc hng nh nc, tng cng qun ly sn xut
ho, dch v chu thu GTGT kinh doanh i vi nhiu hng ha,
dch v chu thu.
Cn c tnh cn c vo gi tnh thu v thu sut da trn 2 cn c

26
thu trong + Gi tnh thu l gi bn ra, gi cung
+ Gi tnh thu l gi bn hng ha, ng dch v cha c thu TTB v
dch v cha c thu GTGT cha c thu GTGT, bao gm cc
+ Thu sut: ph thuc vo tng danh khon thu thm, c thu(nu c) m
mc hng ha nht nh. c s kinh doanh c hng.
+ Thu sut: da trn nhng loi hng
ha v loi hnh kinh doanh nht nh.

d) Thu GTGT co tnh trung lp cao: Thu GTGT khng b nh hng bi kt qu kinh doanh
ca ngi np thu, khng phi l yu t ca chi ph m ch n thun l mt khon c cng
thm vo gi bn ca ngi cung cp hng ha, dch v, v vy sc thu ny khng nh hng
ln n mc tiu khuyn khch hay hn ch sn xut, kinh doanh theo cc ngnh ngh c th.
5. Bo co ti chnh
So snh 2 loi bo co: K/n, hnh thc, tnh cht ca s liu, y ngha.
6. Hn ch ca phng php phn tch t s
- Cng ty a ngnh: C nhiu cng ty quy m rt ln v hot ng a ngnh ngh, nn rt kh
xy dng h thng t s bnh qun ngnh cho ton cng ty. Khng th hoch nh kh thi i
vi nhng doanh nghip hot ng a lnh vc.
- Tc ng ca lm pht: Nu lm pht lin tc thay i mnh trong k phn tch th chng ta
khng th so snh nhng con s qua cc thi k. V d: nu lm pht l 100%, tc doanh s se
tng gp i, tuy nhin trong khi thc t tnh hnh kinh doanh khng thay i g c.
- Cc yu t thi v cng lm nh hng n tnh hnh hot ng ca cng ty v khin cho cc t
s ti chnh c khuynh hng thay i bt thng. Bn se thy ch s vng quay hng tn kho se
tng mt cch bt thng vo ma v chnh ca doanh nghip.
- nh gi tng th: Se rt kh khn trong vin gii thch, kt lun khi xem xt ch s. V d:
Nu bn tnh t s thanh khon ngn l 2:1 th bn sm kt lun cng ty ny tt. Tuy nhin bn
cn xem xt k hn nhn ra cng ty va mi bn mt s lng ln c phiu u t ti tr
tin mt, dn n ti sn ngn hn cao t bit. trng hp ny, ch s thanh khon ngn hn
mc cao bt thng v c th gim trong tng lai.
- Phng php hch ton khc nhau: Mi cng ty se p dng cc chun mc k ton khc nhau
trong bi cnh kinh doanh khc nhau dn n s sai lch trong phn tch so snh ch s gia hai
cng ty. V d: Se c s khc nhau trong phn tch ch s nu mt cng ty s dng phng php
khu hao nhanh dn u so vi cng ty s dng phng php khu hao ng thng.
- S liu k ton thiu chnh xc: Cc t s ti chnh c xy dng v tnh ton t cc bo co
ti chnh nn mc chnh xc ca n ph thuc vo cht lng v nguyn tc thc hnh k
ton, m cc nguyn tc chun mc k ton c th khc nhau cho tng doanh nghip, ngnh,
quc gia... nn cc nguyn tc k ton ny cng lm mt phn sai lch i y ngha ca cc t s
ti chnh cn phn tch
- Tiu xo lm p BCTC: Mt s nh qun tr li rt nm ro cc chun mc v ch s ti chnh
ca chnh doanh nghip h ang iu hnh, v khi doanh nghip ch ng can thip vo cc
hot ng k ton c cc ch s ti chnh tt nht, iu ny cng l mt nguyn nhn khng
nh nh hng n hot ng phn tch bo co ti chnh ca doanh nghip.
- Ch da trn s liu qu kh: Mi thng tin bn s dng phn tch ch s u l nhng s
liu trong qu kh. iu ny c ngha chng c th khng lp li trong tng lai bn c th s
dng.

27
- Cc thng tin trn bo co ti chnh l tp hp ca nhiu nghip v trong qu kh: Thng tin
c s dng cho vic phn tch ch s c th c tng hp theo cc nguyn tc khc nhau qu
kh nn vic so snh cc ch s qua cc nm c th khng cn hp ly na.
- Tnh thi im: Mt s ch s ly d liu t bng cn i k ton tuy nhin nhng thng tin
trn bng cn i k ton l s thi im vo ngy cui cng ca k bo co. Nu c mt s kin
lm gim s d ti khon vo ngy tng hp ca k bo co c th nh hng n kt qu ca
phn tch ch s.
7. Vn
a) So snh tn dng ngn hng v tn dng thng mi.
- Khi nim:
Tn dng thng mi l quan h tn dng gia cc doanh nghip (DN) trc tip sn xut kinh
doanh vi nhau di hnh thc mua bn chu hng ha
Tn dng ngn hng (NH) l quan h tn dng gia NH v cc ch th khc trong x hi (NH l
mt nh ch ti chnh trung gian v th n ng vai tr va l ngi di vay v cho vay).
- Ging nhau:
+ Bn cht: u l quan h tn dng, l qu trnh s dng vn ln nhau da trn nguyn tc hon
tr c li tc, theo hnh thc mt bn (ngi cp) cp tn dng cho bn kia (ngi hng).
+ Mc ch: phc v sn xut v lu thng hng ha, qua thu li nhun.
+ Cng c: u c cng c lu thng, cc cng c ny c trao i, mua bn trn th trng ti
chnh.
Khc nhau:
Tn dng thng mi Tn dng ngn hng
Bn cht L hnh thc tn dng gia nhng ngi sn Tn dng Ngn hng l quan h vay mn ngn
xut kinh doanh vi nhau biu hin di hnh hng ca cc doanh nghip di dng hp ng
thc mua bn chu hng ha (vic t tin tn dng.
trc cho ngi cung cp m cha ly hng
cng l hnh thc tn dng thng mi v
ngi mua cho ngi bn tm thi s dng
vn ca mnh)
Mc ch Phc v nhu cu sn xut, thc y lu thng Hng ti li nhun t tin li cho vay vn.
tiu th hng ha v mc tiu li nhun, to
iu kin m rng mi quan h i tc lu
bn gia cc doanh nghip trong nn kinh t.

Ch th Cc doanh nghip c quan h trao i hng Ngn hng (trung gian gia ngi c vn v ngi
tham gia ha dch v (thng thng khng c khu cn vn) v cc ch th khc trong x hi (cc t
trung gian ng gia ngi s dng vn v chc tn dng, t chc kinh t, cc c nhn...)
ngi c vn)

i tng Hng ha b mua bn chu Ch yu l tin, c th c hng ha.


Tnh cht Trc tip gia cc DN vi nhau Gin tip qua ngn hng
tn dng
Thi hn Ngn hn Ngn hn, trung v di hn

28
Quy m Quy m b hn ch (tn dng thng mi pht Quy m ln, thng c lp vi chu k sn xut
trin v vn ng theo chu k sn xut kinh kinh doanh
doanh v rt ngn chu k, gim chi ph nn
gp phn lm pht trin sn xut kinh doanh)

Chi ph s Thng khng mt chi ph s dng vn (do Chi ph s dng vn l li vay (li sut vay vn
dng vn hot ng cp tn dng khng c li trong mt ca ngn hng ph thuc vo tnh hnh tn dng
khong thi gian nht nh, mt s trng trn th trng trong tng thi k)
hp bn n cn c hng li chit khu tr
sm)
Hnh thc Hp ng tr chm; thng phiu, gm hi a dng v phong ph hn (hp ng tn dng
th hin phiu (giy i tin v iu kin do ngi bn tng ln, cho vay theo hn mc tn dng, tha
pht hnh) v lnh phiu (giy cam kt tr thun tn dng tun hon, cho vay u t (di
tin v iu kin do ngi mua pht hnh) hn), ... )

u im Slide
Nhc .
im

b) So snh tn dng thng mi v pht hnh tri phiu huy ng vn.


Khi nim
Pht hnh tri phiu l mt hnh thc huy ng vn qua chng khon m ngi pht hnh
(ngi vay tin) phi tr cho ngi nm gi tri phiu (ngi cho vay) mt khon tin xc nh,
thng l trong nhng khong thi gian c th, v phi hon tr khon cho vay ban u khi o
hn.
Tn dng thng mi l quan h tn dng gia cc doanh nghip (DN) trc tip sn xut kinh
doanh vi nhau di hnh thc mua bn chu hng ha.
Ging nhau:
u l cng c huy ng vn n, to iu kin cho DN b sung vn cho qu trnh sn xut kinh
doanh.
Khc nhau:
Tn dng thng mi Pht hnh tri phiu
Bn cht L hnh thc s dng vn ln nhau gia nhng L vic vay vn thng qua hnh thc pht
ngi sn xut kinh doanh biu hin di hnh hnh tri phiu vay n trn th trng
thc mua bn chu hng ha (vic t tin trc ti chnh.
cho ngi cung cp m cha ly hng cng l
hnh thc tn dng thng mi v ngi mua cho
ngi bn tm thi s dng vn ca mnh)
Mc ch Phc v nhu cu sx, thc y lu thng tiu th Huy ng vn
hng ha v mc tiu li nhun, to iu kin m
rng mi quan h i tc lu bn gia cc doanh
nghip trong nn kinh t.
iu kin Mua bn chu thng qua vic trao i hng ha DN ch ng pht hnh tri phiu huy
Vay n dch v ng vn

29
Ch th Cc doanh nghip, thng qua vic trao i hng - DN pht hnh (ngi i vay, t ra cc
tham gia ha dch v (thng thng khng c khu trung iu khon v li sut v nhng th lin
gian ng gia ngi s dng vn v ngi c quan hp dn ngi mua)
vn) -Ngi nm gia TP (ngi cho vay hay
nh u t)

Thi hn Ngn hn Trung hoc di hn


u im Slide
Nhc
im

C) So snh tn dng ngn hng v pht hnh tri phiu huy ng vn


Ging nhau:
+ Cc doanh nghip mun vay ti cc ngn hng thng mi cn phi p ng c nhng yu
cu m bo an ton tn dng ca ngn hng. Cng nh khi doanh nghip mun pht hnh tri
phiu huy ng vn cn p ng cc iu kin theo lut nh mi c php pht hnh.
+ Cc doanh nghip u phi tr 1 khon chi ph cho ngn vn huy ng, l tin li, tnh theo
li sut ca tng loi vay vn.
+ C tn dng ngn hng v pht hnh tri phiu u c th chia thnh nhiu loi da trn thi
hn ca mn vay.
+ Doanh nghip cn phi c uy tn th mi c th thuyt phc c ngn hng cho vay cng nh
huy ng vn bng tri phiu ra cng chng.
Khc nhau:
Tn dng ngn hng Pht hnh tri phiu
- C s kim sot ca ngn hng i vi mc - Cc nh u t mua tri phiu khng c
ch v tnh hnh s dng vn vay. quyn kim sot i vi vn m doanh
- Khi lng tn dng ln nghip i vay.
- Mn vay c chia nh cho nhiu nh u
- Phm vi m rng cho mi ngnh, lnh vc t.
nh yu cu m bo khng qu phc tp - Do c nhiu yu cu ban u pht hnh
nh pht hnh tri phiu. tri phiu, c quy nh thnh lut, nn vic
pht hnh tri phiu kh khn v phc tp
hn so vi tn dng ngn hng

d) Pht hnh tri phiu l mt cch gip doanh nghip tit kim c thu TNDN
ng, v tri tc tr cho tri ch c tnh vo chi ph hp ly, hp l (chi ph ti chnh) trong
k ca DN, t lm gim thu nhp chu thu v gim thu TNDN phi np.
e) Vn t ti tr (li nhun khng chia)
- u im: L mt knh thuy ng vn an ton, sn c (khi doanh nghip lm n c li). i vi
doanh nghip c phn, khi huy ng vn t li nhun khng chia, gi tr ghi s ca cc c phiu
se tng ln iu ny khuyn khch cc c ng gi c phiu lu di
- Nhc im: Vic gi li li nhun se lm gim phn m cc ch s hu ng ra c hng,
i vi doanh nghip c phn, iu ny ng ngha vi vic lm gim tnh hp dn ca c phiu
trong ngn hn, dn n gi c phiu b gim.

30
- iu kin s dng: Doanh nghip lm n c li, cc ch s hu ca doanh nghip sn sng hi
sinh li ch ngn hn ca h dnh vn cho doanh nghip ti u t.
- Thc trng: ang c a s doanh nghip p dng, tuy nhin, do lm n t c li nn phn vn
t ti tr c l rt t.
8. Hng tn kho
Trong cc DN kinh doanh thng mi, t trng hng tn kho thng ln do i tng KD ca
cc DN ny l hng ha; ngc li, trong cc DN KD dch v (khch sn, gii tri, ), t trng
hng tn kho thng chim t trng thp. i vi cc doanh nghip sn xut kinh doanh mang
tnh thi v, vo nhng thi im nht nh trong nm, t trng hng tn kho thng rt cao do
yu cu d tr thi v, ngc li, vo nhng thi im khc, lng hng tn kho li qu thp.
Tng t, khi sn phm, hng ha ang giai on tng trng, lng d tr hng tn kho
thng cao p ng nhu cu chim lnh th trng; cn khi sn phm, hng ha giai on
suy thoi, trnh ri ro, lng hng tn kho thng c gim xung mc thp nht.
9. So snh cng ty
a) CTCP v CT TNHH 2 thnh vin tr ln
- Ging nhau:
+ u l loi hnh doanh nghip hot ng theo Lut Doanh nghip.
+ C t cch php nhn.
+ Do nhiu ch u t gp vn (cng ty nhiu ch s hu).
+ Trch nhim ti sn ca thnh vin cng ty l trch nhim hu hn (ch chu trch nhim vi
hot ng kinh doanh ca cng ty trong phm vi s vn gp hoc cam kt gp vo cng ty).
- Khc nhau:
Cng ty c phn Cng ty TNHH 2 thnh vin tr ln
Ch s hu S thnh vin ti thiu l ba thnh s thnh vin ti thiu l hai v ti a
vin v khng gii hn s thnh vin l nm mi thnh vin.
ti a
Cu trc vn iu l c chia thnh nhng vn iu l khng chia thnh c phn
vn phn bng nhau gi l c phn, c hay c phiu, t l vn gp c th l
ghi nhn bng c phiu nhng phn khng bng nhau.
Gp vn phi thanh ton s c phn d nh c th gp vn mt hoc nhiu ln
mua, c ng sng lp phi cng nhau theo tha thun, khng phi gp
thanh ton v gp 20% tng s c ngay t u, song phi gp trong
phn ph thng c quyn cho bn thi gian khng qu 36 thng.
Huy ng c pht hnh mi dng chng khon c pht hnh tri phiu nhng
vn huy ng vn nh c phiu, tri khng c pht hnh c phiu ra
phiu, chng ch qu, cng chng.
u/ nhc
im

b) DNTN CT TNHH 1 thnh vin


Doanh nghip t nhn Cng ty TNHH 1 thnh vin
Ch u t ch u t ch c th l c nhn, c th Cng ty trch nhim hu hn mt
l cng dn Vit Nam, c th l c thnh vin bao gm mt t chc hoc
nhn ngi nc ngoi, hot ng mt c nhn lm ch s hu;
theo Lut Doanh nghip
T cch Khng c t cch php nhn Cng ty trch nhim hu hn mt

31
php nhn thnh vin c t cch php nhn k t
ngy c cp Giy chng nhn ng
ky kinh doanh
Ch chu c nhn lm ch v t chu trch Ch s hu cng ty chu trch nhim
trch nhim nhim bng ton b ti sn ca mnh v cc khon n v ngha v ti sn
v mi hot ng ca doanh nghip khc ca cng ty trong phm vi s vn
iu l ca cng ty.
Tng, gim Trong qu trnh hot ng, ch doanh - Cng ty trch nhim hu hn mt
vn nghip t nhn c quyn tng hoc thnh vin khng c gim vn iu
gim vn u t ca mnh vo hot l.
ng kinh doanh ca doanh nghip. - Cng ty trch nhim hu hn mt
thnh vin tng vn iu l bng vic
ch s hu cng ty u t thm hoc
huy ng thm vn gp ca ngi
khc.
Pht hnh khng c pht hnh bt k loi Khng c pht hnh c phiu nhng
chng chng khon no. c pht hnh tri phiu
khon

c) DNTN Cng ty hp danh


Ging nhau:
- Doanh nghip t nhn v cng ty hp danh u l nhng loi hnh doanh nghip hot ng theo
Lut Doanh nghip 2014.
- Ch doanh nghip t nhn v thnh vin hp danh trong cng ty hp danh u phi chu trch
nhim v hn (bng ton b ti sn ca mnh) v cc ngha v ca doanh nghip.
- DNTN v Cng ty hp danh khng c pht hnh bt k loi chng khon no.
Khc nhau:
Doanh nghip t nhn Cng ty hp danh
Ch s hu Ch s hu ch c th l mt c nhn gm ti thiu l hai c nhn tham gia
(c nhn cng dn Vit Nam hoc c (vi t cch thnh vin hp danh) v
nhn cng dn nc ngoi) t chc cng c th tham gia vi t
cch l thnh vin gp vn.
Vn thuc s hu ca ch doanh nghip t vn thuc s hu ca cc thnh vin
nhn (ch c mt ch s hu). Hn th cng ty (nhiu ch s hu). Cng vi
na, ti sn c s dng vo hot , cng ty hp danh phi chuyn
ng kinh doanh ca ch doanh quyn s hu ti sn gp vn cho cng
nghip t nhn khng phi lm th tc ty.
chuyn quyn s hu cho doanh
nghip
Ch chu Ch doanh nghip t nhn lun phi Trch nhim ti sn ca ch u t
trch nhim chu trch nhim v hn bng ton b trong cng ti hp danh chia lm hai
ti sn ca mnh i vi cc ngha v loi: trch nhim v hn i vi thnh
ca cng ty vin hp danh (chu trch nhim bng
ton b ti sn ca mnh v cc ngha
v ca cng ty) v trch nhim hu
hn i vi thnh vin gp vn (ch

32
chu trch nhim v cc khon n ca
cng ty trong phm vi s vn gp
vo cng ty).
T cch doanh nghip t nhn khng c t Cng ty hp danh c t cch php
php ly cch php nhn. nhn k t ngy c cp giy chng
nhn ng ky kinh doanh.
T chc, ch c mt ngi i din theo php c th c nhiu ngi i din theo
qun ly lut (l ch doanh nghip t nhn) php lut (l cc thnh vin hp danh).

10.
- IRR v NPV
Phng trnh v nghim: khng c IRR. Phng php hon ton khng s dng c. Trong khi
, NPV lun tnh ra c vi d kin y .
Phng trnh c nhiu nghim: c nhiu IRR. Khng bit dng nghim no lm mc chun so
snh. Nhn ln, NPV lun ch cho 1 gi tr.
IRR ch dng nh gi c lp mt d n, kh nng so snh gia 2 d n khng bng NPV.
IRR gi nh mi dng tin u c chit khu ch vi mt t sut. N hon ton b qua kh
nng dng tin c chit khu vi cc t sut khc nhau qua tng thi k, iu trn thc t xy
ra vi cc d n di hn.
V vy, trong trng hp nu NPV v IRR cho ra kt lun tri ngc nhau, hy s dng kt lun
c a ra t phng php NPV.

33

You might also like