M E V L A N A C E L A L U D D IN -I R U M

MESNEV
Terccmc ve erheden
T H R -U L -M E V L E V

CLT : 2
KTAP: 2

A M L Y A Y IN E V .
Klodfarer C a d . N o .8 Trbe - IS T A N B U L T e l . : 28 40 51
 Thirl Mevlev
(d. 13.09.1877 - . 20.06.1951)
air, yazar, Mevlev Dedesi, mutasavvf, mderris,
mesnevt-hn, gazeteci, ve edebiyat tarihisi.

Osmanlnn yetitirdii son dnemin ]
en renkli kiiliklerinden birisi olup,
Osmanl ile Cumhuriyet nesilleri arasnda
adeta bir kltr kprs vazifesini grm
bide ahsiyetlerimizdendir.
.

Hz. Mevlnnn Mesnevsine merhm Thir'l-Mevlev kadar gzel

yaklaan ve anlatan olmamtr.
mrn Hz.Mevlnnn dstrlarna bal kalarak yaam, Mesnevye
nfz etmi bir ktr.
O, Mesnevyi bilen, yaayandr. Onun elinde Mesnev, Kur'n ve
snnetin aynasdr. Ona gre Mesnev, Kur'nn ii ve zdr.
Mesnevnin gzelliklerine, inceliklerine bu erh ile daha bir farkna
varacak Mesnevyi tekrar tekrar okuyacaksnz.
Mesnevyi kanalndan amadan, artmadan Mslmna sunan salam
bir kaynaktr. Ehl-i Snnet akdesinde Mevlny renmek isteyenlerin
okuyaca bir Mesnevdir.
Thir'l-Mevlevnin mr kifyet etmedii eksik ksmlar talebesi efik
Can (d.1909- .2005) tamamlamtr.
 NDEKLER

Sayfa
Bir doan kuunun viranede baykulara giriltar olmas . . . . 337 3
Duvar stnde bulunan susam bir kimsenin suya kerpi atmas . 396 13
,Bir vlnin bir kimseye : Diktiin bu aly yolun bandan sk
diye emir vermesi ............. ................................................. . . . 404 17
Hayrl ilerin yorma braklmasndaki zararn b e y i m i .................... 414 22
Znnn- Msri Rahmetullahi Aleyhi yoklamak iin dostlarnn
g e lm e le r i hatahaueye ............................................................................. 446 3
cumn halleri gsterdi eyh Znnnun deli olmadn ve kasd
mridlerin anlamas ini ......................................... 463 47
Ziinnvm Kddse Sirruhmr. hikyesine avdet . .... ......................... 467 49
Lokmnn zeksn efendisinin mitlhan e t m e s i ..................................47 51
mtihn edenlerin huzrrnrla Lokmn.n faziletinin belli olmas . 432 57
Pdihn o has klesine myyt halknn hasedi hikyesinin
devam ...................................................................... 496 65
-lldhdn luktr reiiden ve ufak cssesinde) Sleyman Aiey
kalbine a k s e tm e s i tn'z.imi E.lkisin bisselmn...................... 510 71
n esfccha mkm. yeti okunurken inkra Eir felsefecinin
kalkmas . .... ............................................................... . 526 79
obann mt.macnatm Ms Aleyhisselm'n inkr etmesi, yn, ho
grmemesi ............................................................................... 548 90
Hak Tealimin oban iin Msf Aleyhsseina ilh etmesi . . . . 559 95
O oban mnzur grmesi hakknda Ms Aleyhissclma vahy
gelmesi 569 100
Ms Aleyhisselnnn Hak Teldan zlimlerin galebesi srrn
sormas ..................................................... ........................... 106
Uyurken azna ylan giren birini bir beyin in c itm e s i .................. 598 115
vefasna bir kimsenin itimad gsDir aynn yaltaklanmas ile
termesi ......... ................ 610 121
Kr bir dilencinin, bende iki ttirl krlk var, bana merhamet
ediniz demesi . .... ........................... ........................................... 631 131
Ay ile o abdal hikyesinin t n m m t .................................... . 35 133
 .BR DOfiAN k u u n u n VRNEUE BAYKULARA
GRFTR OLMASI.
5096
1 3
.

nezdine avdet eden doan kuu, dondr. Yolunu kaybetmi
olan ise kr bil- doandr*.
Eski padiahlar 'ava karlarken ku tutup getirsin diye bu ie al-
trlm dogan, hin, atmaca gibi avc kulardan birini bilekleri stnde
bulundururlar, kuun trnaklar y r ms
diye ellerine de deriden ya-
pilini eldiven giyerlermi. bir II| grlnce pdih bileindeki
kuu frlatr, da gider, a kuu yakalar, getirirmi, Mkft olarak
da .kendisine bir para et verilirmi: avc kularn ir vakitlerde gzle-
tini balarlar, ava saldracaklar Sira da gzlerindeki ba karrlarm.
Buradaki dogan ile dnyada insan avlayj, taraf-1 lhye gtrmeye
me'tnr edilmi olan zevl-1 kirm murd ediliyor ki (
) Nazm-1
Celili muccbince unlar, Cen'b-1 Hakka 1'ic'at edeceklerdir. Nasl ki dogan
la yakalad kuu getirdikten sonra gider, pdihn bileine konarm.
1'akat bu, mkemmel terbiye grm kularn yapaca bir . Acemi ve
terbiyesiz olanlar ise yolunu arr, kendisinden dalla yrtc bir kuun
penesine, yhud baka bir tehlikeye dermi. Cenb-1 Pir, bylelerine
kr dogan diyor.
Kendisi h t c . t him m et bir dede,
Nercle kcld g a yn ya /tinime ede.
beytinin sadak oltlugu hlde eyhlik ve mridlik etmeye kalkan
ham ervahlar da bdyledir. Bunlar hem kendilerini, hem de dervilerini
tehlikeye drrler. Fakat kalb gz ak ve ba gz iyi gren zevtr
da lihikmetin ve bikazillah byle tehlikeli bir hle uradklar olur.
lazret- Mevln burada te o hli tasvir ediyor :

377
 5102

'
/
'.-
Mahalle kopeklerinin hiddetli ve kvrkun saldtrmalaryle garib tir
kimsenin abasndan tutmalar, gibi d g a .n bana tler*.

51.3
_

Dogar. diyordu k i : BenimJe baykular arasnda ne mnsebet var?
Silin yuvan, zabtetmek yle dursun bn byle yflierce virneyi bay.
kulara feda ederim..

5104

.

.
.Ben bu jad . duracak dcgilim. Gidecgim ve pdihn ncdine av.
det edecein*.

5105

Ey baykular; kendinizi ldrmeyiniz, yn, azla tel etmeyiniz
kl ben burada kalacak degilira, yurduma dneceim*.

5106

Bu vr&ne sizin grnze gbre bir ma'mUredir. Bizim ise nazil
nazil konduumuz yer, pdihn bileidir..

37
 5112

/ t M .
" f
"K iik bir ku, nasl plihn cins lr? Azck nitlin varsa onu
dinleme ".

5113

: :
0 hn, ( 'vezirin cinsi midir? Bdcn hcJvasna sarmsak
yakr n?*

5114

'


.-Onun, pdib, jnaiyyctiylc birlikte beni aramaktadr demesi hiyie
ve lud'adr..

5115

> & /

- ;;
iler kim bilini tasdik ederse budalalndan eder. Sska bir ku p-
diha nasl ;'.vk olur?

5116

!
Baykla in en bayas onun beynine vursa pdihn ona nerden
.vurdum olur?
Biraz evvel Siivleulldij': z..re hik'yed
.
ki doandan maksad: Enbiy
\|e1.,' misilli buyk m anlardr. Baykulardan murd da: Onlara
881
 Yin : ' . cni , lecvUUnden nuhftfaza .demiti. Hz
Mcvlana da ymc Mos.v'd ( B : ki-r Allah adamnn kalbi incin
meyine., Allah, hibir kavini riisvny etme .
da baykulara bm sOylyor ve .. decekleri bir tecvzn ken
101 ) ( byk bil. 1'olke'. olacan anlatyordu. 'Yine dogan han n d an
bcyna devn ediliyor :
512 .

:
*Pdihn 1 inyctleri benim muhfzmdr. Nereye gidecek
.. olsam pdih benim izimdedir, yn, benimle beraberdir
Cenb-1 Hakki Hrun Aleyhirnesselama : *Ben sizinle be- Musa
rberim buyurmu olduu bira evvel sollenilm eli ,

5121

*Benim haylim, sltann kalbinde mukimdir. Benim haylim .1.
nakszn pdi-hm kalbi sakim olur.
Pdihn kalbinde dogamn mukim olmas btn mahlkata d
a'yn. sabitenin ilm. lhde bulunmas demektir.

5122
^

;"
.
Pdih beni yry esnstnda, yni, ava giderken uurunca gnl
evcinde onun .lru gibi uarm*.

5123


Ay ve GUn^ gibi uarm ve gOklerift' perdelerini yrtanm*.

(2) Sre Ma de: T.

385
inde ktl brakp ylRfalan insanlar, elbette m ecbr olarak
ileyen --"!nelerden cidaldirler.

5JL2G

.

Pdih benim in znrdanj -atrlad da orada baglj yz binlerce
mahbusu zd etti.
Evet; Cenb- Hak, bir insn- kmilin efatiyle yz binlerce) mil-
yonlarca gnahkr afveder vc cehennemden zd eyler. Elfzn imdi
toplayamadm bir Hadis dymttum ki msli yle id i:
Reslullah Sallallahii Aleyhi Vesellem Efendimiz mi.rac -gecesi etti,
gi mnct srasnda Y Rabbi senden beni dognran Amineyi, emziren
Ilalneyi ve kzm Ftmeyi istemiyorum. Ancak ve ancak mmetimin
av gfrna nSll masn stirhn ediyorum demi. Taraf-I lhden de:
Sen bir nebiy-yi erifsin. Ben bir Rab-b ltifim, m m etin ise bir halk.
zaiftir. Halk. zaif) nebiy.yi erif ile Rabb-1 ltif arasnda nasl zy
olur? Sen mmetim dersin, ben de rahmetim derim, mjdesi verilmitir.

5127

Bir beni baykular arasmda bulundurdu. Benim nefesim ve soh-
betimden baykular doan derecesine kard.
Doann baykular arasnda bulundurulmas, yn, enbiy ve evliy-
um halk arasna gnderilmesi on ar ird iindir. Nitekim Hazret-i Mev.
l bir gazelinde der ki : Ben, grmek ve halin ird etmek in Dn-
y habsinde kalmm. Yoksa ben nerede, zindan nerede? Kimin maln
almm da dnyda' mahbus olmuum?

5128

^

Ne mutlu 0 baykua ki ilenim uuumda hsn tliinden benim sr.
rn anlayabilir.
25 385
 5133

'.. - '
. '
Bell mtlk sahibiyim, yn, bcdvac, 1111111 bunun sofrasna oturucu
1
. Pdih JjJr taaLu Jjenn in (tabl-1 baz) aldrr..
TabJ. b z : Av essnda ikra saldrlan avc kulan armak in
alman ufak bir davulmu ki onun sesini iten terbiye edilmi avc ku-
lnr, ava km olan pdihn nezdine dnerlermi.

5133

'
- /
Bellim tabl-1 bzm: (rci) nidsdr. Miiddciye ramen AlJah be-
.bdmdir.
Sre-i Fecrdc buyurulmutur k i:

'

' : Ey Iiia kesbetmi?, Hakkin l.t u keremine ek kii iib

' halum oia nefs, (yn, ey ins-1 kmil) Rabbin cibine rz'
' erzy oldgu Jldc, (yni, sen onun ilisan ve in'mna, 0 da senin
'itl vt. ahvline rz olduunuz hlde) avdet et. aiakbul kullarm ara .
ve cennetime dhil 5
insandaki nefs) birka dereceye taksim edilmitir. Birincisi: Nefs-
cmtnArcdir ki shibine ktlk yapmay emreder. kincisi: Nefs- levv-
|k hem emir, hem de levmeder. ncsii: Nefs- rzyedi ki
11 hazsna rz gsterir. Bir felkete uraynca sabr tehammUl
nliT t .zn' ve feza' zhrna kalkmaz. Hrdiinciish: Nefs- merzyye -
k Cdb Hak ondan rz olur. Beincisi: Nefsi ntutmeinnedir ki

. Fccr : 27:30.

587
.
vardr. KczA 'zjr VI' (te ayi'1 ay.1 birer unsurdur, aralarnda
lisiyyet yoktur. ar:b ! > ili .11 t.'ibiii de bir cinsten deildir. Fakat
lv; olmaynca ^tc -yunmaz, 11: .'111 arab imeyince sarho olmaz. Cins
il ti l)ii';:'a olan bu maddeler arasnda ma'r.ev bir mnsebet olduu gibi
11:1 ile kul arasnda da zt itibryic li mi li bir mnsebet mevcud
l'ik lir. Lkin Hakkin sitna insanin mazhariyyetl dolaysyle yine bir
::|-'t bulunmaktadr .

5137

'
.
.!izim cinsimiz, ahmzn cinsi gibi deildir. Onun in bizim blzll-
filini'..,
varlmz, onun bizliinde, yn, varlnda fn olmutur,

Ii.'bv mstehlek olmuuz, ancak 0 bk kalmtr.
.

5138

|/! blzllgimlz fn olunca 0, tek kalmtr. Ben, onun atnn aya
hnlk' !'/. gibiyim.

513 .
'

'toprak oldu. Onun nianlan toprak stnde Ilakliin kademi
.rl lrk kailli '..'.
-I bkkn kademinden nrd : Onun irdesi ve kudretidir ki canin top
ilik lnas, 1 kudretin toprak istnde kalan izidir,

389
 5141

(_ "

f iz nrnun kuvveti bir ya tabakasyla 5 ttir. Gnl nru, bir
11 kanda gizlidir.

5145

'
Meserret akcierde, gam karacierdedir. Akil da bataki beynin
, gibidir.

5146

''

k u llu kla r keyflyetsiz 1
m id ir?Evet yledir. A k lila r 0 teal.
i l i l i n nasl olduunu bilmekten cizdir .
YAnl; gzde nrun bir yag tabakasna, kalbdeki nUrun bir damia
<
,. gam ve srrn cierlere, aklin da kafatasna tealluk etmesindeki
keyfiyet ve hikmeti aklilar drk edemez. Bunlar biribirinin cinsi degil-
1 fiyle iken aralarnda manevi bir mnsebet vardr. Bunun gibi her
.-III 1 r .h -1 klliden feyzalr.

5147

' '

gfl.j kll, cn. cz'yc tems etti, o can, rl-1 klliden bir bici
cebine koydu.

391
 \<
'
o vakit bu cihan, baka bir lem douryr ve bu mahlkata bir mah-
er gsterir.

5152

( f . f .


." kadar sayp dksem yine bu kjymetin erhinden ciz
b a h rim .

Ellullah indinde kymet trldr. E ir i: Her canl mahlkun

llklen sonra ba's har olmasdr. D ieri: lmeden evvel .iin z .
Nebinizin Srzularma tbi olmamak sretiyle onu ldrnz. Emri m-
rehtnoe lmeden evvelki manevi lmdr.

Y ni: Kfr ile, yhud cehl ile, dalletle l iken onu mn ile, y.
ImhI ilm ile, yhud hidyetle dirittiimiz ve kendisine hak ve btl tem
yiz ..docck bir nur verdiimiz kimse ki o nur ile insanlar arasnda doru
yol gider. Byle bir kimse karanlklar iinde bulunup da oradan ka.
nynn bir ahs ile msavi olur mu?
Tefsirlerde yazldna gre bu Ayet, Reslullah Efendimizin amcas
lanza bin Abdlmuttalib ile Eb Cehl hkkmd nazil olmutur. Biset.i
Mulummediyyenin altnc senesi iinde idi ki Sallallah Aleyhi Vesellem
Efendimiz, Mekkenin (Safa) denilen mevkiinde yalnzca bulunuyordu.
Kb Cebi habisi oradan geti. Resl-i ekremi yalnz grnce tabatin-
(1.41 lubset icb o peygamber-i ekbere kt szler syledi. Sallal-

Strcl K'nm : 122.

M?
 r. :

:
'
;
Br insanin y Kabili demesine kar Allahn lebbcyki vsl olurken
bir killise nasl olr da 0 hltabda kusr ve skt edebilir?

51

' <
I
Ey slikj 0, jle br Icbbcyktir ki iitemczsit, lki bandan aya -
> l.adar btn nievcdiyyelinle onun nancv zevkini duyarsn
-Bir A'rb: Resl- ekrem Sallallah Aleyhi Veselleme : Y Eeslal
.l.'ib; Allah bana yaknsa ona gizlice, uzakta ise yksek sesle du edeyim
Diye sormas zerine u yet-i Kerime nzil oldu :

' ' ?
5; ;
Ilabibim; kdlanm sana benden sorunca liabcr ver ki ben hakikaten
.-inlilerine yaknn. Bana du edince ducnn dusna chct etlerim, o
bId benden cbet talebinde bulunsunlar ve bana mn etsinler, ic
betimden enlin !,ulunsunlar, e'muldr ki Iiidyet ,yolunu billurlar.
Kez ( ) Belli zikredin ki ben de sizi zikredeyim. Ve
( - . ) Bana kredin, kfrn-1 nl.mettc bulunmayn.
yet-i Kerimesi de vardr.
{,:te u yetlerle Cenb-1 Hak, du edene cbet buyuracam ve
zt- akdesini zikreden kulunu zikredeceini bildiriyor. Hads- eritte
(!: K ul: Y Kabili deyince Allah Tel (la : Lebbeyk, iste, sana verilir
buyurur denilmitir.
Bundan dolay Hazret-i Mevln Y Rabbi demesine ksr lebbeyk
evb gelecek olduunu bilen bir kimse, onu demekte nasl kusr eder?

<Sr ,7. ..')kara : JBC.

 8
rr

: '

.. irdcnbirc suya bir kerpi pr at. Kerpiin dmesi ile suyun as
*i bir lirb gibi geldi.

5159

'
- S u yu n sesi, ? zm gibi tatlj ve lezzetli idi. o su sesi
1
;1) estetti .

5160

'

:

susuzluk Iih:etui eken, su sesini. verd saladan, duvardan

.,

.koparp atmaya baladt.

5161

"
/
"Sil ona : ey; bana byle kerpi atmaktan sana ne fayda var? diye

..,

5162
' /

8uson adam cevab verdi k i : y su; bu atta benim in iki
ftyd vnrdr. Onun ! sanatten. yn, kerpi atmaktan vazgemem .

397

11.'
. Aleyhi Veselon !.:fendimiz: Ken, Yemen arifindim gc -
!., nefes- ralmn duynyotum. buyurmu. bununla Yemen'de bulunan
( veysllc!) radiyalkilm aube '.: ''etmitir.

58) !

/
V 1
Ybud yine o ses, efat hussunda Ahncd- mrseJin sye vs.I
olan rylas gibdir.

5163

. );


Ybud yc o ses, zayflam Ya'kub'un rbuna gelen gzel ve ltf
11' kokusu gibidir.

5170

.

" ' ' faydas da udur k i: Kopardn iler kerpi ile davar
.>-, ben de o sbctte akar suya yaklayorum .

5171

f
:.V kimse, y tiksek b r duvardaki kerpilerin azalmasndan
IIIVIU .bbeslz alalr *.

399
 17

-
Duvar stiinde iler kim dalla ziyade ssamsa duvarn tan ve
kerpiini o daha abuk koparr.

5177

.. </>

Suyun sesine her kim daha ziyde k ise ona hicah ve mni olan
varlk duvarndan daha byk paralar koparr.

5178

. 4
O kimse suyun sesinden boynuna !adar mest olur. Suyun kard
sesten baka bir ey iitmez...

51.79
;: '

Ne mutlu o kimseye ki gnlerini ganimet ililir de borcunu ed
eder.
Feriz- llShiyyeden her birinin akt zammyle ifs kullar in
birer bortur. Binenaleyh vaktini fu sat ve ganimet bilip de o borcu
vaktinde eda eden bir miislman: ne mutlu, ne bahtiyr bir kuldur. Me-
sel sabal ezn okunurken uyanm b.r kimse kalkp abdest alr ve na-
mazn klarsa borcunu demi ohr. U:,'.umu alamadm, yhd kalkacak
llim yok. Sonra kaz ederim diyen kmsG: hem borlu kalr, hem de
( - ) Yn Bir eyi sonra yaparm diyenler l.lk oldular
tehdidine dhil olur.

F :'26 .101
 8185
.
;. ; S
... ihtiyar cescd, orak toprak gibi geve1 olur YC dklr. orak
bil tarladan li b r vakit bo bir nebat yetimez .

5186

. 1

'
1 -kuvvet ve ehvet suyu kesilir. Kendisinden ve bakala
faydalanamaz .......... .

5187

.

-
paldum gibi aa dm, gzleri rutbctlenmi ve karar,
.......
5188


- ihtiyarlktan yz keler sirk gibi burumu, dileri dkld
.. MI/, bylcmcsi deimi ve bir eyin tadn almas kalmam

518

4
( < /
Gn gecikmi, l ',e hline gelen cosed topal, yol ise uzun ve uznk
fi",gh larb olnu, in de dzeni bozulmu.
411:1
 !

-
- . ,
Ilalk elbisesi, alnn (likenlerinden yrtlyor, yalnayak gezen
fkarn.n ayaklar, ondan yaralanyordu.

5195
I

vali ve lk.w ona: Bunu sOk diye ciddi emir verince eve, eve
iir giin skerim dedi-1.

5196
. '

Ilir jniidde yarin, Obrgiin sOkerim diye va'dde bulnndn. Fakat ilil
millide esnsnda onun diken aac salam kkle.

5197

/ i

Bir gn lkim ona dedi k i : Ey gri vadeli, yn, szn tu.nnyn:
ileri gel, iimize, yn, aac skmeye ikdam et, geri kama.

5198

'

aly diken : .Aca; nmzde hayli gn var. Onlarn Ijirinlo 8
kerim, dedi. Hkim d e : aktk, l)ze olan kortunu geciktirme.
Diyerek lve etti k i :

10.
baka kimse bilmez. Yarn, bbiir gn derken ecel geliverir, lmn pen
esi adamn boazna sarlr. Tcvle ve isligfra vakit bulamadan gitmek
ihtimli vardr. Bundan baka bir fidan dikildii yerde durduka kk
salverdii ve kuvvetlendii gibi fan itiyadlar da insanda durduka ve
terkcdilmedike iddetlenir. Gnden gne sahibine ve bakalarna olan
zarar artar. Sahibi ihtiyarladka kendisindeki kt itiyad kuvvetleir ve
genleir.

5201

cijr y O.. dr -. 1; 1..

<>-
j-> i <Sj % p j j 1.
Diken aac yerinde durduka kuvvet peyd eder ve boy atar. Onu
karacak olan ise ihtiyarlar ve kuvvetten der.

5202
... .

Dilen aac her giin ve her n yeil ve tze durur. Onu karacak
ise iler gn inler vc gittike kurur.

5203

: . .

Kt huylarndan her biri bir ali farzet ki onun dikenleri ka
kerre senin ayana batt.

5204


Ka kerre kendi tabintinden hastalandn. Fakat Itls shibi olm adan
in hastaln sebebini farkctmlyorsun, ok SSZ liir adamsn-

4.7
 Kt huylarda kurtulmak V.' onlar iyi ahlka tebdil etmek in
Hazret-i Mevln, evvela teberi 1J. Ali gibi Hayber kal'asnm kapsn
koparmay, sniyen bil. y're, y'ui, a'nevi hekim olan mrid-i kmile
vsl olmay tavsiye ediyor.
Hayberin kapsn koparmak, riyzet ve mched ile nes-i emm-
repin rz ve emirlerine muhalefet etmek demektir, yle yapld tak-
dirde tablatteki kt huylar yerinden koparlp karlr.
Hayber, Medineye epeyce mesfede .kin bir kasaba idi ki yahudi-
lerle meslin bulunuyordu. Etrfma bir hisar evrilerek o z'amna gre
muhfaza altma alnmt. Aleyhissalt Efendimiz, Hicretin yedinci se-
nesinde orasn muhsaraya aidi. Hazret-i Ali hisarn kapsn koparp
kard. Kap alnca hisarn fethi myesser oldu.
Ey slik: sen de vcdundaki ahlk-1 ssyyieyi mchedt ile koparp
atacak olursan, sana da manevi bir fetih hsl olur. Fakat kendi ken-
dine yaplan bu mchedenin de 0 kadar faydas yoktur. Byle bir ha-
reket, kendi kendine hekimlie kalkp il almaya benzer. Binenaleyh
bir mrJd-i kmile miircaat ve onun manevi tedavisine dehlet lzm-
dr ki senin nrn nra tebdil etsin ve ahlk-1 seyyieni tedvi eylesin.

5210

. Sen cehennem ^bisin, nr .-id de niimi mislidir. Atei siindiir
mek nmn in "

5211

/
&
Cehennem, m.nie diyecektir k i: Ey il. din; abuk ge , git ki
senin run benim nrm sndryor.
nki nr, daim nre galebe eder. Hatt dikkat edilmise grl-
mtr ki gnee kar konulan ate sner, kmr de yanmaz.
Bu melde olmak zere: Kyfimet giindc Cclcnncm: Y mmin
ge ! senin nrun, benlin nrm sndryor diyecektir Hadisi rivyet
edilmektedir.

40
 5215

Senin nefsin miimin millisinden ok kaar. nki sen ate tab-

atlisin, o ise rmak suyu gibidir.

5216

/

*Atein barreti sudan snd in ate sudan kacdr.

5217

Senin hissin fikrin atetendir. eyh-i kmilin hissi ve fikri ise
ltif nurdandr.

5218

p ">. s ? > .r.1

..^
j j* j ...3
Onun nuru suyu atee damlaynca ateten ek ek sesi gelir.
Hazret-i Mevln .ek ek kelimesiyle su damlayan atein snerken
kard sesi anlatyor.

521.

'"

Ate ek ek diyince, sen de ona derd ve liim olsun de ki
senin bu cehennem gili olan nefsin sousun.
(Merk derd) ta.biri, inkisai. makamnda ve bizim *karin ars
dediimiz makamda kullanlr.

411
 .5225

..
.'
c sm aacnn kkne kurt musallat oldu. Onu karp atee atmak,
riyzet ve mclede ile ldrmek lzmdr.

5226

?

Ey biret yolcusu; alilini bna al. Vakit gecikti, m r gnei ku.
yuya dogru gitti.
Yn; gurUba yaklat.

5227

Henz kuvvetli bulunduun 11 ilti gnce^zde cmerdlilc yolunda
bir hareket et.

5228

S
.
Elinde kalan bu kadarck tohumu sa ki bu iki nefeslik mr zam-
nmdan sana uzun bir mr hsl olsun.
Elde kalan tohumdan maksad: Bakyye- rardr. Hayt mdde-
tinden bakyye olan birka gnlk mr tohumunu bdet tarlasna ek
ki o ksa mddet sana uzun bir mr-gibi gelsin ve uzun bir mr al-
masyle elde edilecek fyzt lusle getirsin.

413
 . 232

"*
-:/
ehvetleri, nefsin istcdigi ve lezzeti giirdiigii eyleri terketmek de
hir nevi) ve daha efdal bir cme-dliktir. ehvete batan Iiimse o mlev-
vest iinden davranp kalkamaz..
Mesel milyon sahibi bir adamm servetinden birka lira feda ede."
rek fukarya vermesi, mevcud parasma nisbetle hitir. Onu sarfetmesi
kendisini sarsmaz. Lkin mesela ramazanda oruc tutmas, sabah !ahval-
tsndan lalayp, le ve akam yemeklerindeki lezzetli tamlardan bir
gn olsun nefsini menetmesi ve onlardan mahrmiyyete sabreylemesi,
onun in byk bir cmerdlik ve azim bir fedkrlk olur.

5233

-
r
.Bu cmerdlik cennet selvisinin bir daldr. Byle bir dal elinden
karan kimsenin vay haline:.
h'a'lm ya bir dal yakalayan kimse, onun delletiyle agaca ve aga.
cm bulunduu yere vsl olur, Cmerdlik de Cennet aalarndan bir
dal gibidir ki bunu tutan, yni, cmerdlik eden kimse de onun deiaie-
tiyle Cennete varr, yle bir dal tutamayan J'hud eli.nden karan kim.
se de tabii 0 agacm bulunduu Cenneti bulamaz. Bu fkrann *
mublifi, yn, aksine ma'ns yle o lu r: Hasislik, Cehennemden hir
daldr. Onu tutm u olan, onun delletiyle Cehenneme gider.

5234


Ilcv vii heves telledi} urvetulviiskadr, saglam bir kulptur, o
kulp, ona d o k u n u l, olann ruhunu semya eker.

415
 52:17

-
'"---bi*
. Ey Dny kuyusuna dm oJan Yisiif; ip uzad, iki elinle
.
ipten gafil olma ve yakalamken brakma Jii vakit geilitir .

5228

:
AJJaka kamdolsun ki bu ipi sarkttlar ve fazi u kereni ile ralline
ii mafireti birlilite hsu ettiler...

5229

" [ _


Ki sen yeni bir rul, lemini gresin, o lem, elline ok kr, elik
olmayan in de mahfidir.
Hazret- k'Ievln, 0 ruh lemini anlatmak, onun ehline aikr,
elline gizli bulunduunu bir misl ile anlatmak in buyuruyor k i :

5240

-l
- jb* c
-" j _ I. . . U . i
Bu yokluk lemi, yn, evveli ve sonu adem bulunan Dny, var
gibi grnmekte, hakkaten mcvcud ve hki olan br lem ise ok gizli
.bulunmaktadr
Bunu tasavvur ve tefehhm iin u misle dikkat etmelidir

27 417
 -
- -
r'Ati at bilir ki onun cinsi vc yrdr. Snn ahvlini de yine
svri blr.

5246

-
.
His gz, yn, bil zhlr gz, te 0 at gibidir. N r-1 lh sc atili
stndeki svriye benzer ki svri olmaynca at c yaramaz.

5247

-
.
O hlde o ati kt huylardan tedib edereli vazgeir. Yoksa pd.
ln nezdinde merdud bir at olur.

5248

~

hn gz, atin gzne klavuz olur. hn gz olmaynca atin
gz arr, kalr.
HaZret.i Mevln, iki beyt evvel zhir gz ata, Nr-1 lhyi de
(itin stndeki svriye benzetmiti. Bir svri gidecegi yere gre ati
:evkeder. Dizgini saga, sola ekmek sreliyle ona yolu gsterir. u hl-
do svrnin gz, atin gzne klavuzluk etmi olur ki svri olma,
yea at gidecegi yolu tayin edemez, a.rr kaili.. Bunun gibi bu zhir
gzne hakikati gsteren ve onu gidecegi yola gtren de Allah'n ona
vermi oldugu hidyet nurudur.

4
\ . nyklnn kyrnetlo mnevver olarak harohacaktr. Bir mslman
I iyrla tu. kadar tt>k abdesl almsa kymcl nndeki nuru o kadar
f.I , . derece parlak olacaktr. Bundan dolay abdestli bulunan bir ms-
l.m.'mu nbdesti bozulmamken abdest tazelemesi nr zerine nr olur.
I'.uu gibi .zde bir grme nuru vardr ki insan onunla etrafn gre
biliyor. te o nr-i histir. Ona Hakkn hidyet nru da munzam olunca
m i inzimam, nun a l nrn, yn, nr zerine nrun. parlaklk stne
l<rlakgn bir tecellsi olur ve tecell eyledii gz tezyin eder.

5254

;
..: nru, sbibii toprak tarafna eker, Hak ru ise onu aI ve
1.1! !- leme gtrr .

5255
: . .

;
. ilki nahss lemi, yn, u lem-i gehdet. derece i 'briyle
. l.ir lemdir. Ilakkm nru delliz gibidir, Jlis ise o nisbctJc y dnes
k:,lr 1,1 .
-I':vet: Dny bir his lemidir. nki onda olan eyler grlr,
-bi l. koklanr, tadlr, tutulur. Fakat hu hislerin verdii hkm tem
:iliyle dogru deildir. Rgb F a a
mtiyz- sab it ,seyyar miikildir hayal
.Zanneder keti ninn shi-i derya yrr
d-'lli gibi, kaykta ve gemide bulunanlar; binmi olduklar kayk ve
illinin degil, bil'akis shilin yrdn grrler. Kez bir su...) ine
ul ulan dz. bir deyneli su inde arpk mhede olunur. te be duy .'-
.tun en kuvvetlisi bulunan grmek hissi insani byle aldatr, dier
heder de kys ediniz. Fakat ba'z msaff kalblerdeki basiret hissi ile
ililecek eylerde yanlmak ve aldanmak ihtimli yoktur. Zil. hak ve, 1
b ,itikat nru basiret - -kalbiyye bir delliz farzedilirse ftr- basar ona nis
betle iy dnesi gibi bir rutubetten brct kalr ,

421
 5200

: 4

;
lem, gnyb rzgr, yn, irdc- tlbiyycnin ycd- kudreti
nnde eiz.ii det etmitir. Gaybm vergisi, yn, sevk u tahriki ise.

5201

4
;...(i. ( [
Onu hazan ykseltir, bazan alaltr, hazan salam. bazan kir..,
dkk bir hlde bulundururu.

52G2

jL_
..^L;
jU-J ^s ^ x S !bJf . 5...
Razan onu saa, bazan sola gtrr, bazan onu glistan, bazn.
lt diken yapar.

5263

;
-
El gizli, fakat onun kullandig kalem meydanda, yaz. yazmaktadjr.
, gezip dolamakta, onu dre eden svri ise grnmemektedir.

5264

;
W
.Ok, uup gelmekte bunu giir. Fakat onu atan yay meydanda drflll.
Fanlar, bedenlere tealh'lku vn anlarda tasarrufu tibriylc peyda, lakln
rfburrb olan 1
teftlft gl/11.

42:
 5268

' .
Aikr olan acizdir, mukayyetidir zebundur, piulhan bulunan d
ylece serttir ve itaatsizdir..
Aikr olan maddiyyat lemidir ki ma'n leminin irdesi altndj
cizdir. Gizli bulunan maneviyyat ve rde-i lhyye lemidir ki sert,
tir, itaatsizdir, belki btn lemler, tav'an ve kerhen onun mutiidir.

5269

:
'
Biz tuzaga tutulmu avz. Bj'le bir tuzak kimindir? Bir evgm
topuyuz, fakat o deynek, bizi oynatan 0 deynek nerede?
Hazret-i Mevln: mahlkat, hussiyle rde shibi olduunu iddi
edenleri (gy)a. Hakkin rde ve kazsn da ( g y ) darbeleriyle yerde
yere yuvarlayan (evgn)a benzetiyor. Gy, evgnn itip, kakmasn
kar ne derece dayanabilirse ir-dc-i cz'iyyenin de rde.i klliyye ka:
snda 0 kadar bile mukavemet gOsteremiyecegini anlatmak istiyor.

5270
^
3
Yrtp diken o terzi nerede, fleyip yakan o neft aktc nerede?
Ncffat: Eski kal'a ve gemi muharebelerinde neftyagma batrlr
paavra ve sireyi dman tarafna atan muhrib ki att o yakc ma
deler, dman askerini yakar ve dman gemilerini tututururdu. c
nb- Hak da hikmet- bgas icb ba'zan bir terzi gibi bir elbise
yrtar, bazan da onu diker ve yamar. Kez bir neftendz gibi kahret
celt sebebleri tututurur ve atar. Bu yrtmann, bu yamamann, bu f
ylp tututurmann terleri grnr. Mesel sapasalam bir adam dur
dururken kaili .K.klilylc, ylud liir otomobil inemesiyle Oliiverir. :
 .
-
Zr muhlis yolcudur. Yolfla ise uefs, eyan gibi haydudlar hisab"
s.zdr. KOyle bir yolculukta ancak Allahn mnnda olanlar !urtulabilir.
Ki yle zevata (niuhls) denilir.
Hak Telnn makbl kullar arasnda (muhlis) ve (muhlas) denilen
iki tife vardr. Muhlisler: MahlUkat n azari 'tibra almayanlar, ancak
Allal rzs ln hls ile ibdette bulunanlardr.
Muhlaslar is e : Kendi varlklar vehminden .lals bulanlar ve hfz-1
hakikinin emn emnrna snm olanlardr ki hfz-1 lh syesinde
eytanin ve nefsin igvsdan masun ve emindirler. Kasl ki eytan,
Cenb Hakka hitb ederek:

Y Rabhi; senia izzin ve cellin hakki i :Y n i n insanlarn bcpsini

azdracan. Ancak onlarn arasndan mullas kullarn mstesnadr ki
benim iv kudretim onlara kifyet edemez, demiti.

5274

' -- c i:< t y /
Evet mublas olanlar emindirler. Fakat kalbi aymas, msiv pasm-
dan tcmmyle temizlenmemi olanlar muhlislerdir. Te'bd-i hakiki ku.
unu henz tutamam, onun ssyda almakta bulunmutur.

5275

.

Muhlis bir zt, muhlas mertebesine vsl olunca emn enn me.
kamna erer. Ve nefs ile eytana galebe alar*.

(12) S rei Sa'd : S2-H.

427
 . - ;
-
Sen kendilisinden 1 - 1 ! tenuylc vc m uhakkik .! Tirmiz
)!- kesilirsin. Kul, yok e llin e sultan olursun .

5279

3 '
r -
Eger faltr u fen srrn apak grmek istersen eyh Selblddine
kak ki onun feyz-i nazari, gzleri at vc hakikati gsterdi.

5280

y.V*. 3. i 3. b J*
y j y 5J1 & $>.^ -
Nr- lh ile mnevver olan her gz, fakr u fena esrarn eyh
Selkddinin gznde ve yznde ayan beyan grmtr.
eyh Sclhddin .Konya arsnda altn varakclg ile megul bir
sanatkrd. Bundan dolay (Zerkiib) diye mehurdur. (Seyyid Brhnd-
din) Konyaya geldii vakit cna intirb etmiti. Bu itibr ile Hazret-i
Mevlnmn prda idi. Seyyid Brhnddinin irtihlinden sonra Cenb-
!1irin dervii ve halifesi, Sultan Veledin de kaynpederi olmutu.
Seyyid Brhnddin Hazretleri kalimi Mevlnya. hlimi Selhd-
(li-i Zerkb? verdim, demiti. nki Cenb- Selhtiddin mm idi. yle
ik e n :

5281
...

y
J CuJ.
>-

-
Fal bir eyh idi ki Cenb- Hak gibi lete ihtiyc yoktu. M rd.
Icre sz sylemeden ders verirdi.

425
 Ilazrct-i Mcvlr. salik ;1 1.
l ilil;
;larrt, m ur d nasihatlerini -dnR
larda iitilen sedlara benzetiyor , .it.i .1 o k aillerd ek i sti'dd ve knbiliy
yeti anlatm ak -in buyuruyor ki :

. 5287
1

"
Dag vardr ki sesi katmerli tekrarlar, yine dag vardr ki yz kat
kuvvetli ve m ukerrer olma iizerc aksettirir.
Yni; baz slik. eyhinden itmi oldugu szn ma.nsn tekrar-
lar, onun kabiliyyeti o kadardr. Ba'z slik vardr ki duyduRu bir szden
yz trl mai istinbt eder ve yle aksettirir.

5228

Js '

O ses ve szden da, yz binlerce zll emesi szdrr..

5283

;

.*
Dagdan o letfet zhr edince menb'lardaki sular ona tl
tu ettik-
!erinden kan kesilirler.

5290
' .

nnIs. Na11 mubfirck bir ohlnsnh ulan lazrct- .pajcun pt
gnden dolay r .l Sf 1 telylo l'l bilini nln..
Roslullahn Ben kimim?, istifham zerine ta ;paralar dile geldiler,
zt- akdes-i Nebevinin Peygamber-i lh olduuna fasih bir lisanla eh-
det ettiler.
te hayvant ve cemdtta byle bir kabiliyyet vardr ki enbiy
ve evliya muc-izt ve kermt eseri olarak onlarn szlerini anlar
lar ve dilediklerini yaparlar. Halbuki biz onlara hayvan ve cerad diye
ehemmiyet vermeyiz, kendimizi onlardan ok stn grrz. Cenb.
Mevlna :
Ey avam takm, cy kabiliyyetsiz insan gruhu; nihayet biz tatan
daha diyiz, diyor.
Cenb- . Pirin hitb ettii kabiliyyetsiz grha nefsini de terik et
mesi v e : Biz tatan daha diyiz buyurmas tevazu undandr. Bu yoldaki
ifdelere (slb- hakim) denilir. Mesel birine kar Mnasebetsizlik
ediyorsun diyecek yerde Mnasebetsizlik ediyoruz denilmesi gibi. Bu
yoldaki szler, muhatab incitmez, belki de hsn tesir gsterir. Yine
bu slb ile ter.bih ida clevm ediliyor

5292
. I

;

.
Nc candan bir eme kaynyor, ne de beden yeil giyenlerden, J'n
melekler gibi rfthnilcrden oluyor.
Bedenin meleklerden olmas, onlar gibi gnah ilemez ma'sum bir
hle gelmesidir.
5293
'
;
0 bedende ne bir itiykn hissi var, ne de vahdet silkisinin erb
c r'asii safs ve nevesl mevcudu.

5294
".

Byle bir da, kazma ve kliink ile dibinden kaldrp atacak bir
hnmiyyct ve. gayret nerede?

V
 ,)ger ,,ir
!:
r2)D

/
Karanlk odun atee yaklanca zulmeti gider, nurdan bret kalr.
liir misdl d a h a :
530 .

/ '
S ;
1 bir eek, bir tuzlaya ahlsa ve orada bir mddet kalsa eeklii
l i i ,,ertaraf olur.'ve l
kl serp tuz kesilir ve temizlenmi olur '...

5301


; (

- renginin kiip sibgatullabtr. Btn sanatlar onun inde yek

...II .
Mbgatullah Allah'n boyas demektir ki imndan kinyedir. Boya
1 III' eyin ensc ve zerrt dhiline girer de icr-y te'sr ederse,
11'ikl i iman da m'minin btn a'zsna ve cevrihine fz ettii in
...... ltjjatullah tabir olunmutur. te o' sibgatullah yekrenglik kpdr.

5302

J t / t >
'
(
j-j > r
^ r ; 3
Bir stUik o kpe der de sen ona kalk! diyecek olursan, zevk u
trabndan ben kpm, bana levmetme cevbn verir.
Yni; tevhd.i zt mertebesine vsl olan bir zte bu makamdan ayrl
Irnll. o. oradan o kadar zevk almtr ki o neve ile ben yabanc de
nilin), hatt kpten ibretim der.
435
 &
!
)/

- I .
'

1. , . . .
'0 '-. atein:, A t c .j <11 !;

,
I: . ,., . ,.! 1' ' ;-
.t i r , h c u i i n y i i z r . e k o y

te ehlullahm (Enelhak ). ( 1.\ 1 :.'::)::gibi szler f

lemosi atcsla kzm ve :;.", :'. 1 , . '. demesi kabilinden
ili:. Ivcndilerinc vk' olan '!', 1 I ! '.

r,:i
a i. y y j . 1T- J ^I

y J

.f

dem evld, Allahn nuruna mazlar olunca Haklan nim.clnl .

nctcfcs olduu d meleklerin mestudt olur.
Y ni: melekler, ceddine secde ettikleri gibi ona da tazm vo tekim
de bulunurlar.

530
- };
:
m elekler Yalnnz meleklerin mcsedu olmakla da kalmaz. Bhu :
el ve bhc
(:3 kurtulur, insanlarn da maldnu vc ''
olur.

5310

\ -
te nedir, dem ir Redir? Hilini tut. Bu te ii yapann sak ilin i
.glm e
Hazret-i Pir, yukarda Ccnb-1 Hakkin tecellsini atee ve 0 tecelliye
mazhar olan kulu demire benzetmiti ki maksad o hakikati bir p a rti
olsun anlatabilmekti. Fakat benziyen ile benzetilen arasndaki benzeyi

437
 Mir
k, " i /
' .
Terbiyesizce huzrda ! 1 1 VC huzurda ,
Ulamaktan evldr. a l" iftrl lkli lmJ'l.r Imn stnde tleffil
m idir ?

k 53

j J y *J*. >_> ?
J->
y<j 5.. ^

Ey vcdu kirli olan; havzn etrafn dola. Lkin ona kanat etme
de iindeki suya ula. Bir kimse havuzun darsnda dolamakla nsl
temizlenebilir?

5317

Havuzdan uzaklaan bir pSk, kendi pkliginden de uzak der.

5318

Bu havuzun temizliine nihyet yoktur. Cisimlerin temizlii .,
>k
azdr.

5319

_
GOntil gizli bir havuztlur. Lkin onun deniz tarafna gizli bir yolu
vardr.

43
yn , gnha girjnehl.i .!.1, ,!VI All.lim 1.111 m a k .r . Yol:'..' J '- m :l

arm anlalacak diye 1 !1,>!> 1, 1 illl 1 1'., 1 btyna bile

mulif olur ,

Gnl, ten havuzunun dillimi biriken balktan, yni, toplanan g

nallardan '
!, .
gnller h:". uzunun suyundan, yn,
erbb-1 klbnn feyz-i ::1:'. le'sirlyle temizlenir.
O h ld e :
5325

"
0 ;gnl havuzunun kenarnda dola ve ten havuzunun dillin-
deki bala saplanp kalmaktan sakin.

532G

'.

Ten dcn le kalb deniz z biribirlne muttasldrlar. Lk
aralarnda
.bir be-zal vardr ki karmazlar
Kur'n'da ve Sre-i Rahmnda :

\; 0 ;.\
Yn
. Ceb- Hak, karlaan iki denizi aktt ki aralarnda bir
mnia vardr, birikirine karmazlar1. buyurulmutur.
Mfessirler, bu iki denizin at nehri ile Basra krfezi olduunu sy
lemilerdir. nki nehrin krfeze dklen tatl sulan muayyen bir mes-
feve kader deniz suyuna karmakszn akmaktadr. abdonizi ile Akde-
nizdir, arada Svey berzah vardr diyenler de olmutur.

<1.1 Siirci iln n n 132.

M

.
I.
' .
*Ey ben htistis.It 1>
'
1 'Rintti selmet ola, yn, ne git. Ey
selmet arayan killise; Ri.t htii kendi llnc btrak <1 .

5331

Ij -*1 T V .
1 .
*Benim canim ocak gibidir ki atele aras iyidir. Ocak in ate ma.
halli olmak erefi kafidir.

5332

.
Ak in ocak gibi yanmak gerektir. Bu ateten kr, yn, mahrum
olan kimse ocak olamaz.
Yn; ak, bir ate, gnl ise 0 atein ocadr. Kalbde 0 ate yan-
dikca kalb erir ve ondaki maddiyyet posas gider, o posay gidermek in
gnl ocann yanmas, o atele de bedenin eriyip sfiyyet kazanmas
lzmdr. Byle yaptn takdirde bedenin zayflar, fakat rhun kuvvet,
lenir. Gdszlk sana gd olur.

5333

; ;
> .
Gdszlk sana rzk olunca rh.i'bk ve hayt. ebediyye bulursun
da manevi lm senden uzaklar.
Malm ya, insan yaamak in gdya muhtacdr. 0 gd ne kadar
azaltlrsa ruh o kadar kuvvetlenir, hatt gdszlk, yn, riyzet ve oruc,
ma'nevi bir gd hlini alr. Ehlullalitan niceleri vardr ki bu gdszlkla
gtdalanmtlardr, yn. onlarn karni, a durmakla doyarlard da (savm-1
visfil) dedikleri oruca gnlerce devm ederlerdi.
443
 Bin . ( .. ' ( >II..I .> . 1.1.'! '..' Cenb-1 Haktir . : :
] !.: - I !:1-1 ,1
;
! .! :.!.:.(!! 'Uileaddids ve mtekabil
st!i. ..; '1-
!1 111.'. bil' bir ek sfii vardr. Bunu .

.
bbylc lifli., nbduik dedikten sanra bir misl verelim : 1
mcd ': i:.i:dL>':!:. :.- 1' : vc ntefcnnin '-zt tasavvur ede
lim . . >Ak.neti kCi'.i -, kendisi. onun 2limlii, irligi, ktiblij-..
rntoft-:I."i birer ::;'!-ildir. Grlyor ki Ahmed Efendi bir zt ol
du n-tc u hlde I, ir.enn !n elmas dolaysyle mteaddit
sifat shibidir. Ccnb-1 Hak da bndedir, ( lc iret .edilen ( 5
zt-1 kilesidir ki birdir . ( '.'_-. d ) diye saylan esmlhsn ise
- muteaddiddir. Ilu-''da ve Hadiste cs'.-i hsndan, yn, Sft-1 i l
bi:. yeden Tu z!::edlm -rtL: Halbuki S.ft- lhyye nnenhdir. Ki
tellim Hazret - : ; (cvk.'.n da burada (Tabb ve Ilabib -ye csml
hsr.du mezkr olmayan !: sfatla litb ediyor ve senin :-kich'in sifat
-armn l:i:r halkas ayr ayr fen vo m arifet shibidir diyf.r, Evet by
lcdir. klcsd (Hhk) yaradan dcmelrtir. 0 bir zincir fili... . , kalka .
!::' onun !'.uktcli tccclkyt olur. En byk krelerden i .1 .., ;!'. zerre
lcre kadar muhtelif r.ej ct ve cesamet 'C tabiatte mallk.t -. 'iti
.,,bunlarn hepsi de (lhi:) zincirinin halkalar mesbesindvd
flazret.i Mevlana diyor k i : Mdem ki zincirin her 1 .-11-, 1 ,
-
telif bir keml tecelli etmektedir . 11 tecelliyt gren bellili !
1
fin a y bir Cnn ve baka bir cezbe hsldr,

5339
c

.; 0

(>liflide r ililin tll turludur ;:!n u tead fb d d ir iti ( .: ) sz,
'
.lkm alntr. Kssijle bu azim beyin, yli, Allnbii azlli 1
i* 111111,-,' ' r udc olan clln saylamaz derecededir.

!: tecellsini tokrr etmez, yn , bir yaptn bir dalla yapmaz

II' I illi 1'1'1- lhsi yeni ve bedii bir tecellidir, o muhtelif ve yuat
' >1;'::;' tecelliyt karsnda ukl-i kmile eshabnm ve basar-! bas
'
l'bbm.n uradklar cezbeler ve dtkler cnn da o nisbette ok
. : f ,. : ,: ) Y.n: Delilik tll trldr, env
11 yetmii bulur diye arabca bir mesel vardr ,

4
 Burada (Tabib) ve (Hubib) diye litb olunan Cenb- Kakr, Zini.
ile halkalarndan maksat da Hakkn sft- mteaddide ve rr.tekabile-
sidir. !.lalam d,r ki Hakkn bir zti, bir ok sfat vardr. Bunu yle,
byle anlayabilmek iin ltebih dedikten sonra bir misl verelim : Ah.
med Efendi isminde lim, ir, ktib ve mtefennia bir zt tasavvur ede
lim. le Ahmcd Efendinin kendisi, onun zti, limlii, airlii, ktiblii,
rntofenninlii de birer sfatdr. Grlyor ki Ahmed Efendi bir zt ol
duu hlde lim, ir, kib, mtefennia elmas dolaysyle mtsaddid
sfat sahibidir. Cenb- Ilak da kyledir, ( ) le iaret edilen
zt- ukdesidir ki birdir. ( vJ 1 ibl ) diye saylan esmllsn ise
mteaddide! :. I! ur "n'da ve Hadste crrn-i hsnelan, yn, Sft- l.
kiyyeden 3'u zikredilmitir. Halbuki sft- ihyye nmtenhklir. Ni
tekim Hazret-? .!evlna da burada (Tabib ve Kabb) diye csnil
hsnda mezkr olmayan iki sfatla litb ediyor ve senin zincirin ...ifa
larmn her halkas ayr ayr fen re ma.riet sahibidir diyor. Evet by
letlir. Mesel (K'k) yaradan demektir. O. bir :incir farzcdiliu 11 .1
lan onun muhtelif tecelliyt olur. En by: krelerden en kk r n
icre kadar muhtelif r.ect ve -cesamet ve tabiatto mahlkat vardr ki
bunlarn hepsi do (Halik) zincirinin halkalar mesabesindedir.
Hazrct.i ?.!evlna diyor k i : Madem ki zincirin her halkasnda muh
telif bir keml tecell etmektedir. O tecelliyt gren benim iin de her
n ayu bir cn vc baka bir cezbe hsldr.

5330
it: '

;

lldc cn trl t rl d r vc nnitcaddiddi 0 1:1 ( : : ) SZ

!mesel Ihmn almtr. IJnssiyle 1,11 azm beyin, yr., Allah aziii.
,nm zincirinde olan n'm saylamaz derecededir

A.llah tecellisini tekrr etmez, yn , bir yaptn bir daha yapmaz

Her bir Fi'l-i lhsi yeni ve hed' bir tecellidir, o mulitelif ve yua
ve yuhs tecclbyt karnda ukl.i kmile eshbnn ve basar-! bas
ret erlbnn uradklar cezbeler ve dtkler cn da 0 nislictte ok
tur k i : ( , -
,: ) '' : . . . elilik trl trldr, cnvfunn
.... imam yetmi hlnr diye Iirnbca !)- in cel vardr ,

.
 Ciflere tuz ekmek, tizim yarasna tuz ekmek makamnda kullanlr
ki fevkalde miitcessir etti demektir ve burada o lu'nda kullanlmtr.
Melekler cism-i ltiftir, onlarda ciger ve cierlerinde yara olur mu?
diye 'tirza kalkmak bam ervahbk olur.

5343
"

_
*Ey orak toprak, yn, mahsul olmayan arzi gibi faydasz kimse,
sen kendi lgnln mukaddes zevtn cezbesine ve ciinua kys
etme.

5344

"
.
Onun cnfnna halkm tehammill edecek kudreti yolttu. Onun tei
halkm sakalm kavuruyordu.

5345

." '
Halkn sakalna ate dnce, yn, onun cezle hliyle syledii
szler avmn kaldramayaca bir dereceye gelince: Onu baladlar ve
zindana koydular.

5346
'
5 * r f
*Avm. ns bu yoldan daralr ve sylenilen szleri aklilar almad
in tehammlleri azalr ise de, akn dizginini ekip onu sratini kes-
meye mkn yoktur.

447
 5351

j i } _1-
.yp -

j Kj y*~lSj) ^..j ' J

Bir gne kendini zerre gsterdi de azar azar yzn ad.

5352

Btn zerreler, - yzn tecellisinde mahvoldu. lem onun zuUyle
mestoldu. Sonra sahve geldi..
Hazret-i Znnn cezbe hlinde kendinde degildi. Onun varl zer-
resinde bir gne gizlenmiti ki 0 gnein ziysmdan btn lem mestol-
mu ve sahv mertebesini bulmutu. (Mahv) kendini kaybetme, (sahv)
kendine gelmek demektir ki tasavvufun birer derecesidir.

5353

Fct ' kalemi gaddrm elinde bulununca bhesz Mansur dra
ekilir,
M ansur: Evliyullahtan cezbeye dm ve (Enelhak) demi bir zt
idi. Bundan dolay hakknda fetv verildi ve 306 trihinde Eagdad'da
ikence ile i'dm edildi. Ulem ve meyiliten ba'zlar i'dmna fetv
vermemilerdi.

5354

[f j / r '
'
Bu vc bu bkm sefihlerin olunca peygamberlerin bile katli .
zun gelir.
Vc ederler.

: Sil ...
 .,). i ? 3
^ . U S

Biz kendilerine iki eli gndermitik de oulurr tekzib etmilerdi.

Bz de onlar nc bir eli ile i'zz ettik13..
Hseyin Vz Tefsirinde deniliyor k i : Evvelce iki havri halk tev
hide davet iin Antakyaya gitmi, ehre girerken koyun otlatan bir ih
tiyara tesadf etmilerdi. Selm verdikleri bu ihtiyar, onlara .Kimsiniz?
diye sordu. Hazret-i s tarafndan gnderilmiiz, halk dalletten hida
yete davet edeceiz dediler. htiyar: *Bu davya brhmnz var m?
siilinde bulundu. Evet hastalar iyi ederiz cevbn verdiler. htiyar:
Benim senelerden beri yatalak bir olum var. Onu iyi ederseniz, ben de
size mn ederim dedi. Du ettiler, hasta iyileti. htiyar mna geldi.
(Shib Yasin) ve (Habib Neccar) denilen bu zttir. Yatalak bir has
tann iyilemesi haberi ehirde duyuldu. Herkes havarilere miircaatte
bulundular. ehrin hkimi putperest idi. Mrikhk gayretiyle havarileri
zindana attrd. Sonra havrlerin reisi bulunan Butrus Antakyaya gel
di. Hkmet adamlarryle mnsebet peyda ederek onlar, vstasyle h
kim ile grt,

j I3

> jj M VL: .3 5f

J JK ^
(.^-( 5 ^ a . . J y

. iW Sur . Y U
 0
;0 /;: 1
0 ; ';
: ;

{
;| |

- ; 5 >

ehrin bir ucundan koarak biri geldi: Ey kavmim; size gnderi-

.enlere tb iolun, sizden cret istemeyen, hlbuki kendileri hidayet bul.
olanlara tebeiyyct ediniz. Bana ne oluyor ki beni yara.m olana
bdet etmeyeyim. Siz tlc onun nezdine avdet edeceksiniz. Ben ondan
b:'..ka jna'budlcr ni ittihaz edeyim ki? Eer rahmn ve rahim olan Allah,
hana bir zarar eritirmek isterse putlarn ckiat o zarar ilenden de'e-
demez ve onlar ileni kurtaramazlar. 0 vakit ben hakikaten al bir dal-
loto diim olurum...
Ilabib Neccrm bu szleri zerine stne hcm ettiler. 0 ise ha'-
!ere dnerek : Ben hakikaten sizin Rabbinize mn ettim. Beni dinle-
? ve mnma hid o lu., dedi, o ellide, Taraf-I lhden Cennete gir
denildi. O la: Ne olurdu? Rabbimin beni mafiret buyurduu ve ileni
l:rn grenlerden kldn kavmim bilse idi temennisinde bulundu.

5356
.

'
llristiya,hr cehf
l
h' gr kendi vehimlerince aslm bit
z'.t.l lden, yn, llnzro . imln kaldrdlar .
?!) >, '',, XII :
bulunan Reslullah IIzrellyl .1(
.1
cdc tliger mslmanlar - k i
rahmet- lhi .e i d i l e r - bulunuyorlard. 0 ayn-1 ra.Imete kar da
azb- lh gelmiyordu. f'I:t vaklki hicret vuka ,.geldi, Mekkedeki
mUslUmanlar da yava yava ekildi. Odan sonra Kureyllere kar fe-
a k etler balad. Evvela Uedir'de aglb oldular. Ertan ounu 0
harbde kaybettiler. Hendek gazvesinde bir ey'e muvaffak olamadan dn-
dUIer. Sonra bir ktla uradlar. Nihyet Mekie fethedildi.
Diger bir misl de Hazret-i Htiseyn (Radyallah anh) in Hicazdan
ekilmesi iizerine Medine ve Mekke ahalisinin urad felketlerdir.
Hazret-i Hasan (radyallah anh) in vefatndan sonra Muviye oglu Ye-
zidi velihat tayin etmek istemi, bunun in Hicaza gelip ahliden Yezid,
nmna biat almt. Hazret-i HUseyn, Abdullah, Abdullah ibni mer ve
Abdullah ibni Ziibeyr, Yezid gibi fsk bir herifin hilfetini kabl et-
medikleri in onun nmna da biat etmediler, Muviye ileri gitmedi.
Yalnz ogluna u tenbihte bulundu : Hseynin krmnda kusr etme
ve lurc etmesine meydan verme. Abdullah bin mer, namaz merak-
hs zhid bir adamdr. Ondan ekinme. Abdullah ibni ZUbeyre ise frsat
buiunca aman verme.
kluviye 60 trihinde ld. Veliahdi olan Yezid yerine geti ve Me-
dine'de bulunan HUseyn bin Ali, Abdullah bin mer ve Abdullah ibni
Ziibeyrden kendi namuia biat alman E le d in vlisine emretti. Hazret-i
HUseyn biat etmemek in Mekkeye gitti. Orada iken K fe le rin bir
da'vetnmesi geldi. Onlar Yezide kar hurc etmiler ve hilfet in
Hazret-i Hseyni armlard. Cenb-1 Hseyn KUfeye mteveccihen
Mekke'den ve Hicaz'dan ayrld. Ma'Im olan Kerbel fcias vuka gel-
di. Bunun zerine Medineliler Abdullah ibn Hanzeleye Mekkeliler ise
Ibzzbeyr'e biat ettiler ve Yezidin gnderdii askerle harbederek fen
hlde maglUb oldular ve trl felkete u radlar. Eer onlar sonradan
yaptklar u hareketi evvelce ve imam Hseyne biat sretiyle yapm
olsa idiler Mekke ve Medine kuvvetleri birleerek Yezidin satvet ve sav-
illine kar durabilir ve trihteki mehur (Harre vak.as) ile Mekke mu-
hasaras ve bil'hare bn-i ZUbeyHin katlolunmas da vuka gelmezdi.
l''ikfJt sbt- Nebi gibi bir siper-i kaznm ilerinden ayrlp gitmesi bu
nitecleri vermiti. Enbiyya edilen tearruzun cezs byle olduu gibi
"Vyya edilen tecvzn cezs da byledir. Hazret-i Mevln buyuru-
i ti:

"Bir Allah a d a m m kailli incinmedike Allah hi bir kavmi rsv
ilm ez..



Misilli Ysfn bana 'elerin .hasedinden dolay neler geldi
.Hascd, insanlarn kalbinde pusuya girmi iri bir lurd gibidir
Hazret-i Ysf ma'lm oldugu zere Ken'ar ilinden, yn, Filistin
vilyetinden idi. Burada ona Ysf-i isr denilmesi uzun mddet
Msrda yaam ve orada hiikract me'murlugu etmi olmasndandr.

5363

te halim olan Yakb Aleyhisselm bu lascd kurdundan dolay
daimi Ysf in korkard.
Ila tt Cenb- Ysfun Baha: gne ve ayla on bir yldzn bana
secde ettiklerini r ymda grdm demesi zerin e: Evldm, sakin
JU r'yy kardelerine syleme diye onlardan ekindiini anlatmt.
Neticede Hazret-i YakUbun korktuu vukUa gelmi. Ysfn kardeleri
unu kira gtrmler, kendisini kuyuya atmlar, gmleini bir kuzu
kaniyle boyayp Ysf kurt paralad diye babalarna getirmilerdi.

5364

. /

Zhir kurd. Ysfn etrfmda dolamam, kardelerinin lascdi,
-.hct eseri gstermekte kurdlan gemiti.

5365

"
' .

1 Jsed kurdunun glri vo yaras tatil sdz ile gelmitir 1

( . ) Ayetinde Idkftyo edilm itir .

4^7
 ,bir insan dnyda hangi hayvAnAtm . dintle Rre yaamsa 0 srette
mesel hasedci ola,! ar kurd , 1 1 - bulunanlar domuz sretinde haredi
lccektir. Onun i n maherde ? eklinde grnmek in dnyda insan
gibi yaamal ve insanlara faydal ,ilip zarar dokunmamaldrr. Zten
- mslmanln bil ma'nfs da budur. Sallallah Aleyhi Vesellem Efen
dimiz buyurmutur k i : *Elinden ve dilinden nrsliimanlarn selmette
- kald kimse lakiki msliimnndr. Evet, burada insanca yaamal hay ,
vanlk derekesine dmemeliyiz k i :
5368

Haram yiyen haris bir alan larj, yevmlkisabda domuz sretin-
de olacaktr.

5369
'.
--
DUnyda z n edenlerin gizli azs ve c.rab ienlerin azlar pek
ziyde kokmu bir hlde haredileccktir .

5370

..
Dyda yalnz gnllerin, yni, gnl shibi ariflerin hissettii
gizli pis koku, maherde lierkes tarafndan hissolunacaktr.
nki 0 gn ( .. ,) yn, Sirlaiin meydana kaca ve
herkese anlalaca bir gndr.

5371

"

insanin vcd liir ormnn gibidir. Eer o nefesten, yn, (
)) ) feyzinden lN.cyfl isen 1)11 vcudda saltm.
45 '.
 ' ' -
.: : . :>
Sell ve k n tabili..-! r./.
u i r yol vastasiyle gslerden gs
Icre, yn , .kalMerden kaillere sryet eder

Schbc, yn , grp konuma birinden dierine siryet eder. Tabiat

Binaenaleyh insan dimi olarak grtgti kim- de o sohbeti ekip alr
selerin az ok tc'sl'i altnda kelr. Bu te'sir gnller arasnda bulunan
.ve gz ile grlmeyen gizli bir yol vstasiyle intikal .eder
Ulemdan b a'zlar :

Y n i: Allah'n yaratt deimez2. yetinden istidll ederek ah

lkn deimeyeceine kil olmutur. Bazlan da deimeyen hilkat-i
tabiyye. yr!, :hiri eldl ve surettir demitir. Evsf.: nefsniyyc ise
deiebilir. Bunun deiebileceine nakli ve akl deliller vardr. Mesel:
Ahlknz gzelletiriniz Knds-i erifi vardr ki SaUallah Aleyhi
Vesellem Efendimizin bu emr-i cellinden kt ahlkn gzelleebilecei
ve ktlk hlinin deiebilecei anlalyor. te bu bir del'l.i naklidir.
Bir insann dier bir insana, hatt kabil-i terbiye olan bir hayvana bir
ey retmesi, o ta lim ile ondaki ahlkn deimesi de tebeddl-i ahlk
iin akl bir delildir. Hazret-i Mevln buna dir birka misl rd
ediyor:

5377

Belki insandan kze ve eee bile ilm ve hner siryet eder.

Ehli hayvanlar shiblerinden bir ok ey renirler ve shibinin bi

retiye onun murdn anlar ve yaparlar.

(2.1 Sre Jn : w.

.1
 B uradaki orm andan ," 1 ^1, U h ' j h i y y c t t l r k i A l l a k a r sla m
o la n h er n e b i v c v o l i . ', v k f t r . Y in e o r a d a n h e r k a lh e
g iz li k il- ilh f io y o lu v a r illi 1 !i l i l i n l: ' d u a gre o yol v a s r i a s i y l e ' l
fe y z v e ill n a in a z h a r o l

5383

' ?' /

Ey kpekten baya o lan: Ariflerin kalbindeki can mercanndan,
yn, onlarn, tevber.i ir f a n d a n bir mikdarnu al..

5384

. .
alarsan bri yle ltif bir inciyi al, tayacaksan bri yle nub-
rek bir yltii ta.

*EYII Z N N N DEL OLMADIINI VE KASDEN CNUN

HLLER GSTERDN MRDLEKN ANLAMASI

5385

" "
Dostlar, Ziinnnun kssasnda, yn, ondan bahsederek zintlana git.
tiler ve yle bir miiverede bulundular ki :

5380

o, bu mahsus mu yapyor, yoksa bir ljikncti mi var? Kendisi 1
Iu dillin kblesi vc yet mesabesindedir*.
3


: >* > :
T ki isr li;ld "1 .l's;i Alcyhisselmn kesilmesini
emrettii srn kyru db ,imlen dirildii gibi) ey ntemed dostJar
ben de kam aliminden hayat bulaym .
Hazret. Ms zamannda Beni srail arasnda biri ldrlm, fakat
katili bulunamamt. Cenb- Kelmullh onlara bir sr kesin, kuyruu
ile lye vurun, dirilir ve katilini haber verir buyurdu. Katilin vahyen
bildirilmesi, yhud maktuln Hazret-i Musann dusyle dirilmesi mmkn
iken araya srn kartrlmas, Allah alem Ben srili Msrda grdk
leri (Apis boas) na hrmet gstermekten kurtarmak iindi. nki Msr
llar, (Apis) dedikleri bir boaya tapmrlard. Beni srail de onlar gre
gre sr cinsine kar bir hrmet gstermeye balamlard. Hazret-i
Msm n emrini garib grmler, bizimle eleniyor musun? demilerdi.
Nihayet sr kestiler, kuyruu yhud baka bir uzvu ile maktule vur
dular, adamcaz dirildi. Beni fln kii ldrd dedikten sonra ld.
Hazret-i Mevln diyor k i : Zirnnn Hazretleri mchede iin ken-.
diini deli olmu gstermiti. Onu tmarhaneye koydular. O vakitler de
lileri mshil iirmek ve kam ile dvmek sretiyle tedaviye alrlard.
Znnn Hazretleri de tmrhnede yiyecei kam darbesini Ben srail
maktulne vurulan sr kuyruuna benzetiyor. O maktln kuyruk dar
besinden dirildii gibi ben de kam darbesinden baka bir hayat bula
ym diyordu. Bu kssa (Sre-i Bakarada) hikye buyurulmutur. Kez :
5393
*
Tc f
0 kuyruk darbesinden ho olaym, Msnn sn darbesinden di.
rile maktul gibi makbl bir hle geleyim*.
5394

. /
Srn kuyruu zaliminden ma! ul d. ildi, iksir srlm bakir
msl hlis altn oldu*.

F : 30 465
 r.inil

1/. . ' 1

Si|4ir, yn, nefsi iildiitnek .nkalu 1 . 1 . : 1 ki
, kyr^u zaliminden '1 fkat 1 -

.511.1

-(. . -
'
;
Sj; gibi n )"'imekten l>a a bir ey lUi'nneycn nefsini riyfizet
nlirahcdc ile abucak cjidiir ki izli >1 rtihun akil vc ur ile yeni
11 ' Iyt bulsun .

"/.'l.NN'N KUDDSE SHKUl Nl'N I1KESKE AVDET

54 :

'''
1: .;
" cemat, Ziinnnun yanma yaklanca: Hey! Kimsiniz? Saknnz
diye seslendi.
5403

L
.
JT.
Kdcb ve nezketle dediler k i : Biz senin dostlarndajnz. Buraya cnn
. dilden Ijir arzfj ile stifsr. b tra geldik.

5404

Jk

Ey ntefenin ve alili lcrys naslsn? Allma kar ini ciinf -
n'ul nedir?
4.7
 MIO

, 1 /

r .
Yerinde sjral, ta n ve sopa frlatt. Zij'reter talarm is
beti korkusundan katlar ,

5411
r *

Kahkaha ile gld ve bakini 1 . u dostlarn sakal yeline, yni,

dostluk iddialarna hak dedi..

5412

'
*Oostlar . Kani dostluk n 5n? Zahmet ve meakkat dostlara
ran gibiydi.
Yn; dost dostun cefsndan kamaz, onu det cani gibi telkki eder.

5413



Bir dosta dostunun cefs nasl ar gelir? Cef ve, meakkat gi.
ilidir, dostluk onun kabuuna benzer.

5414

:
Bel, fifet ve mihnetle ba ho olmalt dostluk nin olmutur.

4G9
 IIa/.rt r.evlu 1
1.


klt'..L, <1 ' ''lltfli .
'! nefsine esir olmaktan kurtulmu bulndu.un .' > arala bir
lkraelk naklediyor :

5 4 >!

V "

hn biri, komt!i bir cyli ''
,> ls&na dair benden Ii^py
!
.
, yn a'b r-i mahsslylc: Dile beliden ne dikrsen dedi.

5420

1
/

i'.yh cevab verdi k i : Ey ah; bana bOylc bir teklifte bulunmaya

n.t,iniyor msun? Bundan vaz ge.

542

ji
-cJ y
Benim hakir iki kelem vardjr ki onlar sana hkin ve emirdirler-

5422

" * j/ j, j )4...
5

. ^ j y ^

>.
^ .^..*^

^
Pdih o iki kle kimlerdir. Bana hkim ve emir olmalar benim
li. bir zillettir diye sordu. eyh de: Biri gazab biri ehvettir ccvfhn
veril..
ah kelimesinin gevmeni tlolysiyle hakikatte kimin h olduunu
beyn iin Hnzret.i M.vln Inyuyor k i :

471
h-I merdn tarafndan 1<<1 1 Hi-ak , . , kumandanlk verilmi
ve cansiprnc h a rb c d e rl "1 1". .lladyallahii ah
caut.t te byle fedakr v 1 -in bykln Ali (Kerremal
ah veche) gibi byk ilil' zt takdir edebilir. Mehurdur ki horozun
biri plkte einirken ' ilil" ,
bulmu ve : .insanlar arasnda belki
kymetli bir eydir. Onun yerine bir arpa dnesi oisayd benim in daha
makbul olurdu demi ,

5127
'.
"
le, mefze yn, kurtulu yeri denilmitir. Jsim ve reng gibi ey-
i.r, dny ehlinin aklina tuzak olmutur.
Dnyda tersine olan eyler pek oktur. Mesel ISSIZ, susuz V. um-
r.'tsz bir le mehleke, yn, tehlikeli yer denmek lzm gelir, mefze,
yn, mah.al-1 nect denilmitir.'Kez ylan okmu bir kimseye selim,
yn, selmette adi verilmitir. Korkak bir ahsa kahraman, yhud Rs-
tem, simsiyah bir zenciye kfur adi konulur. Edebiyyatta buna (tesmiye
linakz) denilir ki bir eye Ziddyle isim vermek demektir.

5428

/
i j f
Bir grhu tam tau elbisedir. Avam kyafetinde bulunan bir arife
t, avamdan derler.
Evet; ulem ve uref kisvesine girmi m bir ahsa kyfeti dola.
ysiyle hoca efendi, yhud eyh efendi diye hrmet ederler. Avam elbi
sesi giyinmi bir lim, yhud arifi de elbisesine bakp avamdan vehme
derler.
5429
- _

". "
Br grl. dn zllhd kanatin zbri vc mrligi vardr. Fakat
iuu herkes arbedeme*. z tllu l kaat cssu olmak, '. hakk ziihd

47.1
 :(:
.. , .
; .
Nufz-1 nazariyle 1.
'' :1
kalbin ine girer, oradaki sr, onun
gz nnde nek olur ...

5434

3^ Jf O 2 y* &
Serenin cismindeki tertib ve dzen nedir ki doann akima kar
gizli kalsn.
Yn; basiret sahibi olanlar doan farzedilirse avm- ns onlara nis-
betle sere misli kalr ve gnllerdeki esrar, basiret erbbma mnkeif
olur.

5435

r '
Allalnn esrrma vkf olanlara kar mahlkatn srr ne olabilir?

5436

'
.
Felekler stnde yryc.n kimse in yer yznde yrmenin ne
zorlu vardr?

5437

.
Dvd Peygamberin avucunda tlcmir. um gibi olmutu. Ey zli
kiusc; 0 hlde um onun elinde ne idi?"
47
 1

/ ) y
: y /
-Nen N
rt davran VC bana s. li t'.'zim
'
tevkilde bulunma.

5444


-Simdi senin hizmet hana hizmeti terketmendir. Ben. heni tanma.
'arasnda iliyle tohumum, saacam. yn. hu vsta ile ba'z ey

5445

-
. - IT
Herkes kendilerini kle sans diye efendiler byle klelik tavr
hmnlardr.

5446
.
?

'

Efendilikten mstani VC gzleri tok idi. iinki zerlerine lzm

leri hazrlamlard.

5447

.
-
Bu licvfl V heves kullar ise onlarn aksine kendilerini akil
efendR gstermilerdir.
 545:1

;;
- '
loknnn ntrd, t. urslt yigidin srrn kimsenin vkf
olmamas id i '.

5454

^ r ._
S ir . j ktlerden gizlemek alacak br ey deildir. Asil aJa-

-
ey, srrn kendinden saklamandr ...

5455

j
1 T
amcJlni kendi gznden bile sakla ki amelin, iyi ve ktnn
.rmesinden selm ette kalsma.
Amelini gznden saklamak, bsn yle bdet ediyorum, byle m-
!bidede bulunuyorum diye onlara ehemiyyet vermemektir. Ellullahtan
(Ebl' ya'kubsss) demitir ki : Amelde yle hls bulunmal ve o ka.
dar gizli tutmal ki onu yazmak in melek bilmemeli ve bozmak in
bnan, yn eyta farkna varmamak..

5456

Kendili cret nza tesli et, sonra kendiliinden olmakszn
kendi lnkiktinde bir ,ey ili".

47
 MllO

".':y k im se ; .e r ' . d l n \ ' 4 1" , e d e r s e n o e sn d a t i r h r s z

n n n n d g n v e e m in o ld n g n n e lb e t t e ,. g e lir v e e ld e e t t ig in e y ' ,aJjr
jj.t r r *.

5461

. ;
() l ld e e n iy i b ir e y l e m e g u l .1 k i s e n d e e h e m m iy e t s iz b ir e y
,; .r e b ils in

ftlesel sen hayrt ve hasent ile itigal et ki gelecek h'.-sz, r.am-i

hediye nisbetle ehemmiyetsiz kalan lfi haytn gtrsn ...

5462

; \ .
.
l i r t c ir in y k su y a d e c e k o lu r s a ta c ir , e lin i e n iy i k u m a a u z a -
( , J'i'm, e n e v v e l k y m e t li n e t m k u r ta r m a y a a l r .

Sen d e :

5463

* * >

M et'n s u y a d e r , . e lin d e n k a r sa en iy is in i k u r ta r v e d e g e r
sizin brak .

1
: 11 481

'

/
.
efendisi, - * 1 .
' yiyecek olursa gnJsz ve
il il, yerdi, te sonsuz nicrbtiyyc liy lc olur .

5488

' .
'
: efendiye hediyy. olarak kavlin getirmilerdi. Klelerinden

,, ogJum Loknn agjr dedi*.

54C9

.Kavunu kesip de Lokmana kir dilim verince onu seker ve kal giki
yed..

.

.Lokman onu kcnl-i stik ile yedi, ikinci ve nc kir dilim daha
verili ki paralar on yediye bli oldu.

5471

'
. ir para kalnca bnu da ben yiyeyim de ne adar tatil kavun
olduua bknyn dedi.

483
 177

. * .

- .
yemekte n.a'zrnn , 1 1 1
{ ..... .
-bir hiic
leltutedi , . . . ?..

/ * :

y ' '
... . ....... .
k i : Ren SCJni met veren elinden o kadar yedin, ki 1

1,| . : <1 iki kat olmuumdur.

5-179

"' S :
'

1 1'("1 ac bir ey gldm ve yedigim in seni haberdr
t i'h iv il s k l d m . .

5180

'
y
'
Jden vcdumun her cz', senin nim etlerini. yetimi ve 0
'.netlerin dnesine ve tuzagina tutulmutur.

51-81

<Egcr bir ne, dolnysiyle feryd ve ikyet edecek olursam yiizlcrce
yolun loprng o c/.'lelin y'uu. eez.y vcdumun zerine olsun.

485
 '1

"V' 1('1-1 1'!,
/ 11 .......
,
1
'
' 1 ve rnahnb/ 1-
<1 .1? b i r k u d r e t '1' 1 " 1 11 1.'.'':' o l r , I l a z r e t - i
I I

1 1
; ^ ^^1^
|

;

<
.ccmacl zerinde niatlubluk rengini grr, bir slktan mahhub
ilil Nesil tir .

5488

' ''

Noksan iJiln, fark gzetmez, iibhesiz imei gne sanr*.
Mesel ilmi nks olan bir kimse altnn sari, gmn beyaz oldu-
gnn grr, o rengleri onlar kendiliinden vehmettii in sever. Kez
bir gzelin yiiznde ve endnnndaki tensb yine kendiliinden zan-
noltigi in ina tutulup ballanr. Eger 0 kimsenin ilmi tamam olsayd,
rongierin ve 0 hsn remftlln (zz) ve (Cemil) esm'-i ilahiyyesinin

487

!

; '
. ...... 1
>

nk aklilar k e n u li ' haili tlcgjldlr. Lkin noksan bir

''kulunan beden ::) olmaz.

5493

f
'
.k llahtan uzaklam olan her gvurun kfr ve firavnlgi akil nok.
Silmndan iler gelmitir.
Evet: Fr'a
n'de akl ve ur tamam olsayd ve hakikati anlar bir
kilde bulunsayd ve beer aczine bakmadan (Ene rabbkml'a'l) yn,
'Ben sizin tanrzm der miydi? Firavn merebli ba'z budalalar da
ki'k dalan ben yarattm ddisna kalkar myd?

5494

,
/ *
Beden noksm in Kur'nd a : ( ) Ferah ve srr
gelmitir.
( 3 ) sresindeki:

' | : | >
Y ini : Muharebeden geri kala amya gah yoktur, topala gnah
yoktur, hastaya gnah yoktur yetine iret edilmi, bununla da (En.
m'ksu meln) Hadsindeki noksmn bedeni bil' noksan olmad te'yd
olunmutur.

>l s 17.
1SU
 Itii/.rc l.i M evlAnft (N A . I 11 ,fo t e n liy o r;

J .Ji \ v j y ^<

Allah, gklerin re yerin nrudur. Nr-i lhnin misli, iine kandil

knmak iin duvara alm oyk gibidir ki cill olduu iin kandilin zi
yasn parlak aksettirir. O mikt iinde yanm kandil vardr. O kandil ie
indedir. O ie parlak bir yldz gibidir. O kandil mbarek zeytin, aa
cnn meyvesi yaiyl. yanar. O aa ne ark taraflarnda yetiir, no de
gn-b cihetlerinde. Onun ya ate dokunmadan, yn, yaklmadan evvel
/ y verecek derecede parlaktr. Nr zerine nrdur. (Yni, zeytin ya
mla, kandilde ve mikatta ayr ayr parlaklk vardr ki bunlar biribirine
nzimam edince nr zerine nr olur.) Allah dilediini nuruna hidyet
..l.r. Ve Allah s iin meseller rd eder. Cenb. Hak celle ve al her
ey. alimdir28...
Bu meseller hakknda ulem bir ok sz sylemi, ezcmle Fahriid-
li-i Rz demitir k i : Cenb- Hak m minin gsn duvardaki mi-
kAta, gsndeki kalbini mikttaki cam kandile, mn yanm ira,
i parlak yldza, kelime-i ihls mbarek zeytin aacna benzetmitir.
kelime, mminin lisnndan cri olunca lemi tenvir edecek dereceye
gelir, lisen ikrar ve kalben tasdik edilince de nr al n r olur. Yine
mm Fahrddn demitir k i: Allah mn kandile tebih etmitir. n-
ki bir evde kandil yanarsa, hrsz o evin etrafnda dolaamaz. Onun gibi
imnn aydnlatm olduu kalbe de eytan giremez. Yanan bir kandil

(Sre Nur <28 33.

491
|; \ 1, 1 '! -. ' 1 1 dtke ltt
.| 1 . | ,| 1. , ., karlar . .1; 1 ise kfiilc-1 jlta
1 .>tir . ;im'.ek 1 , , | ( , : kr t.le derecesine getirir
I ltr aknda ve 1 / , 1 1 ' 1 > ayd.nlkda yrrler; onlar )
- - ,1 1 . r dilesoydi onlarn kulaklarn sa;l j -
;- ve gzlerini k r - ili. Ddkacn 1! 1 . her ey'i yapm aya kadirdir
Buradaki yam urdan mn.'tl, D.i srndr. Zulum at ve ra dda
i!.-.ks:tl : dnfkku-a f'.nr ,:elen teklft -1 sr'iyyedir. Berk ve ziydan
,; .::;. 'da ganaim vc emvldir. iiu fc k la r, slm in maddi menfiini 1
t . :dukce ona doru yrrler. F aka ,aydm hk kesilip karanlk, yn
,l.'k lf t yk altnda kaldka dururlard
liazrc - Mevlar.:. muvakkat faydalar imein -kntsna benze
li'.-.r. K'ii-1 lh in dimi yardm adr diyor,

5199

.Deniz kp stne at srmek, imek ziysmda m ektub okum ak .

Hrs vc tamadu akbeti grmemek, kentli kalbine vc itendi aklina
.ilmektir:.
Denizin kp ve imein ziys sbit bir ey deildir. Geici ol-
makta fni gzellerin cemline benzer. Binaenaleyh yle fn vc zil bir
Insne mcftln olmak, kjbeti grmemekten baka bil- ey deildir.

55.1

.*,;V
Her ey'in sonunu grmek akilli bassasndandr. Akbeti grmeye )
e n e fs tir .

.Sili. B'k 113-- : 17:

1

J J ., *)o ... j " j I ). > t

j / ..L J \ Lr ^i o i
S e n i hl.en hle intikal
lirm
lsenin ztimldcn, yn, sol
tarafa {itmek ve dallete dmekten korkman ve sa taraf, yni, hidyet
lezzetini bulman iindir. Kiel-i tarikat lcp o lezzeti umar ve ararlar .

5507

. "

T ki 1 kanadl olasn. Tek kanadl bir ku, umaktan tcmmiyle
ileizdir.
insan Rab-b Znna kar havf rec arasnda olmaldr. Yn,
Klr- lhden korkmal ve Ltf-i Rebbny ummaldr, 11 hl, yn,'
l:vf ve reca arasnda olu, onun in ma'nevi iki kanad tekil eder ve
kanadlar Vstsiyle fez-y hidyette uabilir. Bunlardan biri eksik
olursa, yn, sde korkuya tutulup Rahmet.i Rahmniyyeden midini
1.:erse, yhd Kahr-1 Brden emin olup korkuyu hatrna getirmezse
<1 !anadlarn biri krlm ve tek kanadla uamaz bir hle gelmi olur.
Hazret.i Mcvn bundan sonra Cenb-1 Hakka hitben diyor k i :

550S

. '
1
lh; ya beni brak sz sylemeyeyim, yhud izin ver de temmiylc
zl edeyim.

5509

" '
;
Onu da, l'unu da, yn, henim susmam da, sylememi de istemi-
yarsan yine ferman enindir. Senin maksdun ne olduunu ve ue tarafta
bulunduunu kim bilir?

495
 .

'
'

Yine - l.rhn )!1 - rl olm aldr 1 halka g b kapya m hl

kalnasn vc derece (1 ' .
': ve . ce ykselsin .

5512

' V
Yine brlim HaJiJ giki ( ) j'.rek yedinci kat g
.gesin

Halilullah Hazretleri yldzlan. Ay ve Gne grp her biri Ji

l ;-!jin acab bu mu? dedikten ve enlerin ufl vc gurUb cttigini gr
tl'iktc sonra ( ) 'Y n : Den yldzlar gibi doup batanlar
-sevmeni diyerek onlarn hlk bulunan sni'- yegneye tevecch et
liti.

551 .

; . ' /
<<1 cesed ' mailde leni olan Dny artcdr, ile r cyi galat
VI. e ru gsterir. Ey.y galat grmekten ancak ehvetten ekinmi
VI ekilmi olanlar m ste>l d .

!': : .1 7
 ; . :.
:
- A d vc gayr- makbul bir aga ile, yedi yiiz nevi agacdan iyi olan
bil .

5518
S

"Onlarn sonunu gren bir nazarla bakt in bakp yetitirm ek'bu.

*snlu nasl nsv tutar?

5519
-

agalar, gze bir grnrlerse sonundaki meyveleri nedir? Onu
bilil".

Bageva, mesel mee aacn getirip bir meyve bagesine dikmez,

.1. unun ac palamuttan baka bir yemi vermiyecegini bilir. Onun
1 'bagesine dikecei ve dikkat ve ehemmiyetle yetitirecei fidanlar
b'/, tll meyveler veren nevi'lerden intihb eder. Bir bagevan byle ol-
.lugu, yn, aalarn nihyet nasl bir meyve vereceklerini Ibtiddan g
anlad gibij

5520
'
' "
Nr- lhi ile nazar olc vc bsur. basiretle gren bir eyh dc sli
kili l.tid vc tilfisna gh olur*.

!

 > y l 1
j .^-
0 nasl fcm lltnl li ii pdih itli, kk, mcvcdiyyct Al.
lalm hfz emnetinde hlumrdu.
Bir kimseyi ki Allah muhafaza eder, hi kimse ona bir zara. ver
mez. Nitekim Resulullah Sallallahti Aleyhi Vesellem Efendimize Cenb-
Hak :

\ >

Yn : Allah seni lsn errinden ve tecvznden lifzedecektr

>
uyum utu. Ondan dolay en azl dmanlan 0 kadar altklar hlde
vcUd-1 mahfdza bir ey yapamamlard ".

5526
.

-
Pdih, lasctlkrlarn esrna vkf oldg llde Ebbekiri Re-
l h illi skt ediyordu.
EbUbekir Rebb m-yihten bir zt mi. Hakknda edilen ta'n
h'Vic aldrmaz, eevab vermeye tenezzl etmezmi. Siiktiyle tihr ey-
l'.mi olduundan bir hakarete ugrayp da hiddetini teskin edenler ilak-
1.11.d a : Ebu Bekiri Rebb gibi skt etti: derlermi.

5527

"
O asil bozuk lascdkrlar kalbJerindcki hyncti gryor . o hly.
I krlra slk alyordu.

.31) SUrci Maitle : 07.

5 .1
 Yn : N t. b y b l.it 1 . 1 '1 gnne nan .
<1! IiyrJr. '!1 ) , 1; '' 1'' : 1 ' 1 . Allaha vc mn etmi
dunlara iliyle ve. ' yapmak 1. , '1' . liiiyle yapm akla da kendilc .
,* bakasn aldafamymlnt .'! ;larijj m 'm ia oJaadklarj
11 liliyar , '- !!. '1 .' Idtgnu, (y, mnfk
lilnnduklannm hct' bilindiini) d farlcm'rk(\;.ji"lar^u

Ayetlerinde de hikye buyruldugu zere Medine'de .mnfk n -

']<> bir takm kim seler vard ( / i u l l a h bin Lbey bin Sell) n ba -
. , toplanmlard. Bunlar, d n-i slma inanm adklar hlde nanm
:1: rnrler, bu sretle e h l i mn aldatm ak isterler, kendilerine :) 1
Herkes gibi mn edin dyenlere kar br takm budalalarn inandklar -
illi nanr myz? derler ve ehl-i slma (sefih) ta'b ir ederlerdi. K ur'n ].-1
..ilil, bu a'bii onlara de etti ve :

Yni : Ilberiniz olsun ki asil sfeh ve budala kentlileridir, lkin
1., > olduklarn blmezler3' dedi.

Zamanmzda da bir takm nnfklar peyd olmutu ki eski mn-

temmyle tersi idiler. A s r i ;edetteki ehl-i nifak inanmazken
I I n r
.5. grnmeye alrlard. Yeni nnfklar ise, eski inandn fed
. ('iemcko beraber ho grnmek ve kendilerine m nevver dedirtmek
1. 11 inanmaz gibi grnyorlard. O nlara kar u beyt htra g elm iti:

Moda dinsizlerinin bak hepsi,

Eski erbb- nifakn tersi .

M nafklarn A llaha kar luda etmeye kalktklar gibi hasedkr

maiyye*. halk da hkm darlarn.aldatm aya vc ondan rendiklerini ona
atm aya kalkmlard.

.33) SUrcl B akara : 8.3.

3 SUrl Bakara : 13.

503
 R.'M

~
, .'
[
v kbpokten alak; sende bana kar k;raa der k i : i s vef

tIk nndr ? .

5537
/

Rn hakkaten demir koparan bir usta bilme, kendin gibi kalbi
1 bir rak farzet.

5538

/ jT
*.Senin r h m a olan yardim benden deil mitlir? Bcnsiz senin tara
fim i l r s
akmaz.

5539

Benim gnlm sana tli. tezgh iken ey mstakim olmayan; bil
',;

' neden kryorsun?

5540

'
-
*Ben gizli akmak akyorum diyorsun. Kaibdcn kalbe peneerc yok
mudur?

. 0.-
 Y n : Ktln ci'/n. . ktlkl.33. buyurutm utur. te
1esrrn kefeden lif lif, !'indilerine kar hrm ctsiz muamelede 1
bulunanlara kai ' le edenler. byle an
Bundan sonra H azret' Mevl, sret o raa, hakikatte slike
ilitben buyuruyor k ; U s ta m , Jn, rifin sana kar gldn fakat
glmenin zevk u n.cdcn ileri gelmediini sylemitim 1 .

5545

\ /

Eer onun sana kar gl senden rz olduu in olsayd, senin

!yz binlerce gl alm, yn fyzt ve ftht zuhra gelmi
olurdu*.

5546

I
Onun kalbi rz ile amel eder, yn, senden rz olursa 0 rzy g
.*ein harnel burcuna gelmesi bil
Ma'lm ya gnein hame burcuna intikal, il b hr evsii nn -b
-tidsdr. Bir rifin rzs da bir slik in ma'nevi ilkbahr tesiri gste
lir, onun kalbinde trl trl marifet iekleri almasna sebeb olur ,

5547

. ,
; .
Giincin hamcl burcuna geliinden hem nelr, hem bahar gler,
ekler ve yeillikler birlblrine karr.
Evet; O mevsimde hem nehar, hem bahar gler. Nehrm glmesi,
kn uzun 'geceleri gemi ve gndzlerin uzamaya balam, bahrm,
yn, aa ieklerinin .glmesi de dallar stnde alm ve aalar
kaplam olmasdr.

8rrl .35 4

.f7
 Bahsedin '( 1 1 1 ' 1 ! <- IL1C vc bilmazhariyye
i.f-i kamildir ki I. '<
'',,1 . ularididir. Fezdaki utrid
:;
;>yrcsi fclcgin 1.'1, ' | .:,1 , . . )'- -k.mil de rnar.ev bir uta
itidir. Fakat OIIUII 1.', 11. 1' .1.: \ 'yazscagm r h 0-
1., 'yazar. - ,

" !
:,
.-yazhk ve siyahlk da yine bizim mi
ki onunki ' ,!: VI. dilayjsiylc Hakkin rzsna mi, gazabna
I il mazhar oldugnz l..dr .

5552
:

Kuhlarm sevdadan ve aczden kurtulnalar ,ma'ncv Utarid 0
tekrar :7. .ve yeil ferman yazar
Hakkin ve halifesi bulunan rifin merhameti galib ve gazab sbk
oldugu -in rUhlann kurtulmas maksadiyle yine muhtelif rengde fer
.lanlar yazsr
Allah, tevbe ve istigfr edenlerin tevbesini kabl vc gnhlarn
-Iifveylcdigi gibi halife-i Hak olan arif tle kendisine hrmetsizlik eden
lirin ncdlmetine kar onlarn kstahlklarm afveder v rz olduunu
ildirir. Fermanlarn muhtelif rengli olmas rznn ve afvm derect:!
.Isa gerektir. Kitckim :

5553

i r

5 - j;r
lk b il rm -yazs, kavs-1 kuzahta oldgs gibi krnz vc yeildir >
Ra'za yamurdan sonra Gne alnca ufuk zerinde muliteli
renkli d ,lire grnr. Buna kavs-1 kuzah ta'bir ederler. Kadnlar arasnd
adi eleglmsagmadr. Bunun gibi ilk bahar gelince onun kalemi de ttlrl
allar zer iri en ziyde gze grnen ayrda ve yapraklardaki yei
ile eklerdeki krmzlktr. Bunun daha a k s bahar gelince DUny
yeerir ve muhtelif renkli iekler a l r demektir. Baklrsa yeil ren
ummidir, krmz ve silil renkler ise ieklerin nev ine gl'e hussd
hntt 0 muhtelif renkli ieklerin yapraklarnda Jle yeillik vardr. B
cnaleyh birincisi Allahn rahmet ':- mmesine. kincisi ruhlarn kabili.
l-i muhtelifesine iret.ir.y .
 ',' Kuln nrnsuul. 1 1 1 ilindi > <!!(( kdld
. , yoksa 1 . 1 I ... <''< 1 1. 111 iddetli Jjir ceza
' a OIIII Ktsi"tcylud i; ..1 1' . hakknda bana
III. tl ( 11 ir 1 beyn ....... .'! ' '; ' dhd ;ekli. H azret -
' li '.'onu, nereden idili.e .I.lir -. 11 ( dedi ti: Senin
I I I ) . ! . . ey ' grdm , : : Selta' zelilinden dor l r haber getirdim .

1 . 1 1<' bir l.adn [( , Soballar., hiktindarlk etmciite .

! . . ey verilmitir, cnim byk Jr ; ila var. Ben < 1 1 'C kav *
. 11 brakm ve gnee secde eder lr hlde buldum. eytan
yaptklarn .......... 5 gstermi 'C yoldan karm ki hidyet tarikini

I illinin Ollar. Gklerde ve yerde olan gizli eyleri meydana ikaran ve

gl'ledinz ve i'ln eylediiniz clc r ...... ( le bilen Allaha sc d . et .
.->tular, t.'cnb- Hak jJe bir Allahtr ki ondan baka m a'b:l 5 oktur ,
1 nr n rabbi, llk ve shibidir..

< ) 1 bu szleri zerine Iazret- Sleymn :

.. .

\ >\ ; 4 \ | :.

ni : Dedi ki : Don n sylyorsun, yoksa yalanclardan msn

un., bakacaz ve tahkik edeceiz. u mektubumu gtr onlara at, sonra
uludnu dn ve bir tarafa ekil; moktub hakknda birbirlerine nasl nii-
.
I edeceklerini ve nasl grp konuacaklarn ren37.
Ildhd r.oktubu gtrd ve Belks in saray penceresinden ieri
all. lplcs onu grp mealini anlaynca devleti erknn toplad ve
unlum :

. SI..I Nrtttl M ,'11 :

. ? , I I K . 1 ,H .H

.)11
 Ilelkisin sefirleri ve h ediyyeler:

\\ \ \ " \
|
' ; 5 ^

'
j ; 4
O \ \

\
\

| ^ : ^
>
Y n: Sleyman Aleyhisselma gelince dedik i: Bana mal ile im-
dd etmek mi istiyorsunuz? Allahn hana verdikleri size verdiklerinden
Belki hcdiyyelerinizle siz ferahlanr ve sevinirsiniz Ey sefir,
seni gnderenlerin yanma avdet et; onlara ordular getireceiz ki kendi-
lerinin 0 kuvvetlere kar duracak halleri yoktur. Olan hor, hakir bir
hlde memleketlerinden karacaz.
Hazret-i Sleyman bundan sonra maiyyetine litb ederek:
Dedi k i : Ey cemati Mslmanlarn, (yn, gndereceim ordu
efrdmm) girmesinden evvel Belksn tahtmi hanginiz hana geti"
rirsiniz? inililerden bir ifrit ledi k i : Sen yerinden kalkmadan, ben o
taht sana getirirln ve ben bu 5 yapmakta kuvvetliyim ve eminim.
: 513
 f.M'l

> J
"lls'c yz kat
'
,

1 Ui Alilli. , erkek akil vern.

5555
..
j >
Itir luidhiid kuu ona Siileymandan mektub ve nian getirdi . '
,
.
, Ijirka kelimeden bret bir beyand,.

5556

" .
Mektubda miinderic olan .mull nkteleri okuyunca onu getiren
l lyy, biidbde !akaretle bakmad.
<

5557

Onun csn
in hdhd, canm anka, hissini kbpiik. kalbini dery
B
r
IU .

5558

Bu iki rcngli tlsmlardan, yn, sret ve ma.udan bret cisimler-
dm dolay akil ile his, Muhammet! Alcyhissclm gibi, EbUcehillerlfi
eengdedir.

515
 ! !

* "
Ey salik; hissi
,u
>/.toprak sa 'in
. linki his gz aklin ve

dmandr.

5561

;
Allah, his gzne am, putperest ve hizim zddmzdr dedi.
Cenb- Hak Kur'nda mrikler ve mnfklar in:

Y n: Onlarm gzleri vardr, lkin grmezleriz buyuruyor. Gr-

eycn gz, krden baka nedir? Hlbuki mrikler ve mnfklar
uver.i zhireyi gryorlard ve gremedikleri ma'neviyyat idi.

5562

Hlin ve istikblin efendisi olan nebi, yghud veli onun nnde idi.
O ise bir hazneden, bir mangrdan baka bir ey grmyordu.
Enbiy ve bilverse evliy hazart. ma'neviyyetleri itibariyle birer
hazine idiler. Onlarn yalnz zhir ekillerini grp de kendileri gibi
vehmedenler ise haznede nukud ve eevhiri grmeyip de oradan bir
mangr grebilenlerdi.42

(42) S r A a l : 123.

517
 .!

.' .
r
dejin topro yflnl. crscd-i hakisi Hakkin alki oldugu in 0
topragm nnde 11 melekleri secde etliler .

5567

5
Semnn yarlmas neden dolay idi? Hkiligi aan bir gzden tr
idi...
Fakire gre beytte (em) kelimesinin (cismi) olmak ihtimli de
vardr ki vakit Topraktan mahluk bir cismin gemesi in sem ya--
ld meli anlalr. Evet. Peygamberlerden drs ^e Is Aleyhimesse-
lm hki bir cesed olduklar hlde semya km ve onlann gemesi
in semda yol almt. Kez Aleyhisseltu Vesselm Efendimizin ce-
'(d-i mukaddesleri de hasbelbeer hk idi. yle olmakla berber mi'rac
gecesinde onun mrru in gkler ara kadar almt.

5568

-
Toprak tortu olarak suyun altma kerken, 0 toprak Vcd-1 Mu-
hanunediyi gr ki kenl-i sUFatle ar-1 a'ly geti.

5569
' '
'
imdi unu bil ki ccsed-i hkideki letfet sudan deildir. Ancak miib-
di'- vehhb olan Allahn ats ktizsdr.
Mi'rc nkr edemeyen miislman. feylesoflar, onun vukuna bir
sebeb ve mkn gstermek in Cesedin semya urcu, rhun ve aklin
kt.ml-i letnfetilidoudir ki beden- kesifi lem-i blya ykseltmitir.
BM
 >.7 .'

;
0 l.ldc yakincn bilinir ki, Allah dilediini aziz eyler, topraktan
m ahlk bir cesede kanadlar a da u der.
K urndaki bir yete retir k i :

|
-;\
|
Y n : Habibim; sen de ve biitiin m m inler desinler Ey m lkn
Silhibi olan Rabbim! Miilkii ve hkm eti dilediine verirsin; m lk ve
saltanat dilediinden alrsn. Dilediini aziz klarsn ve dilediini zillet
ve hakarete uratrsn. Hayr, senin yed.i kudretindedir, ne yaparsan 0
hayrdr. A llahnn sen lakikaten h er eye kadirsin, iler eyi yapabilir.
s n 3*.
Evet byle her eye kadir olan Allah, hk bir cesede ilm ve akl
kanadlart verdi, onlar ap ulviyyet semsnda umasn ve meleklerin
secdesine milirb olmasn emretti.

5574

.
Bir atee, yn, ateten yaradlmi olan Azazile de git eytan .1,
yedinci kat arzm altnda telbis ve zll ile ura tlctli.
dem topraktan yaradln, topragin alakta bulunmas lzm gel-
iniken onu ykseltmi, eytan ateten lalkolunmu, ate alevinin yk.
ilm e s i cb ederken onu alaltmtr.

() ln ru S ilrc l 1.1 2.
521
yaratamaz gibi bir knytl nl.m .lr, Ondan dolay Hazret-i Mevln
lfn- lhden olarnk : Mimi nuV.r- crbaa ve illet-i l deilim. Her
tasarruf ve hkmetmekle hkiyim ve sabitim. Benim ilerim il- ...yd
le iz ve sebebsizdir. Takdirim vardr, illet yoktur diyor. Yine lisn-
lhden olmak zere devam ediyor k i :

5578
-
liy \j j
p
c i y |
'L- .Lc^j * j
->
Kendi det ve snnetimi vaktinde dndrrm vc icbnda deiti
.irini. Bu bhe vc ek yolunu zamannda gz nnden kaldrrm
Kur'nda :

& 01
Y n: Allahn dtmda deiiklik bulamazsn44 yeti vardr. Bu
Ayet Kann- tabiat denilen usln deimeyeceini bildirir, fakat
![ygamberlerin mu'cizeleri, evliynm kerametleri gibi baz hdiseler,
o detin fevkinde zuhur etmektedir. Demek ki bazan det-i mstemirre
tiltf.fi. hdistn vuku da yine snnet-i lhiyye cmlesinden imi. Buna
binen :

5579

, / .

IJenize derim ki gl ol ve atete dol, atee derim ki yr gt ba-
CM ol.
Kelm- ilahide :

|
Y n: .Kyfimetc yakm denizlCr tein bir hle gelince4 ve .

h )44) S r d F : U
s . r . l KUvvIta. ' fl (45

523
 fir.81

> , * /
. . -
Ey gjjc; kamere yakla
:

<(
/ her ikisini ile kara bulut gibi
1;'-.
Addi bili Rebia, kynet ne vakit kopacak diye soruyor :

@ !

\ - @ 3

Y n: Gz kamat, Ay tutulduu ve Gnele ay bir araya geldii

zurnan ki, imdi kyameti inkr eden insan, zaman kaacak yer neresi?
diyecektir5..
5582


Gnein emesini, yni, kursunu kurutur ve ziysz brakrz, kan
emesini fen ve hikmetle misk yaparz.
Misk ahularnda oldugu gibi ki, misk denilen ey bil. cins geyiin
gbeinde toplanan kandan ibrettir.

5583


Allah, Giicin ve Ayin boyunlarna bir ift siyal kz gibi boyun,
duruk takar.
Ve onlar bir araya getirip ziysz ve nursuz brakr.
te Kadir-i Mutlak olan Ceb-1 Hak, bu gibi fevkattabia olan l-
diseleri vuka getirmeye muktedirdir.

<5 SOrel Kyam eh : 6 :10.

2 .

87
j L j
_^>1 -1

A
t l L. 1^ I ^
>I
*Bu yeti iitince bezenmediinden suyu kazma ile biz getiririz.
Yni; tjpra kazar, suyu buluruz dedi ve ilve etti k i :

5588

j?' <Ssj } J ;.j; L.

... ; j - t )o T j
Biz bel ile yarar, kazma ile kazar ve suyu aadan yukarya ka
rrz.

5589

Gece uyudu. Kysmda arslan gibi bir yiit grd. 0 J'iit buna
l.kat att, ve iki gzn kr etti.

5590

. ... '
O feylesofa dedi k i : Eer sziinde sdk isen gznn pnarndan
kazma ile nur kar.
Yn: ni'me-i rU'yetini de et.

5591

.
'
Feylesof, sabahleyin yatandan frlad ve iki gzn kr grd.
t'yet nuru o iki gzden uzaklamt.

527
 f to n

. , ,..
. ,

^ Iin y y ib P e y g a m b e r nerede d n g ziraat yaplacak ! a s i j :

II I I 1.1 haline getirsin ?*

5597

..( halilin, ynj brahim Alcyhisselmm hsn 'tikad C Ccnb- 1

Ildk yz dolayjsiyle muhal denilecek g bir | miimkin oldu .

5598
-

Yhud Mukavkisin Ilazret.i Peygamberden temennisi zerine bir


!k, uslne gre bir tarla oldu*.

juavyib Peygamberin dua ile dan tarla hSline girdigi, Halli'1*

1,1,11( yzyl. atein gl bagesi .ldugu, Habibullah Efendimizin rec-
*lyle talk ve kayalk bir yerin zirate yarar bir dereceyi buldugu gibi;
n u hnn vrisi olan kmil bir zt-i erif de himmet edecek olursa yle
kyalk kesilmi bir kalb de yumuar.
Mukavkis. asr. sedette lsr Hkmdr idi; fakat Bizans Devleti-
tlbiiyyetinde bulunmaya mecbur kalmt. Etraftaki hiikiimdrlara
birer nme.i rislet gnderilip kendileri imana davet edildii srada, ona
|bir sefir ile bir mektup yolanlmt. Mukavkis mslUman olmamakla
bt ber sefir-i peygamberiye hrmette bulunmu ve zt-J akdes-i nebe-
viye baz hediyyeler takdim etmiti Bu mu'cize 0 srada, yhud biraz
Iinra vuka gelm, olmnbdr

34 523
 inancvi neshe ugrnyip
| 1
1 1
btn 5 -syle
.nilerdir,
H ulsa: Maddi olsu , ' .\' olsun vuka gelen meshin sebebi en -
1 ve evliyy nkr .,,,ek.il'. (.'.'resi ise o nkr brakm ak , zevt -1
kil 11,1,1,1 karsnda hrm et ve ta'zm ile yerlere kapanm aktr ,

5601
' .

.
Allaha kar secde C riclullaha ta zm etmek ln de her kalbe izin
i'i l,nemi t r. nk ralm et creti her .alann naslli deildir
vet: lykyle:l alan ameleye gndelik verildii gibi hls ile ib-
I eden kullara sevab verilir. Yoksa gsteri -olsun diye amelde bulu
tunlara bir ey verilmez ,

5602

^ -?r
r
r^ j '
. *O.
t< p Ky <
Akln bana al da tvbe ederim ve Allahn ltf keremine s
.nrn dncesine itimd ederek gnah ileme
Ki; tvbeye vakit bulamadan gitmek ihtimli de vardr. Hem sde
tvbe ve estafurullah demekle insan tib ve mstafir olamaz .ty l
,

5603

; </*> d I j o

jiy J <
j 3j \ - ' -f
Tvbe iin revnak ve letafet lzmdr, tvbenin art imek ve
.l.httr
Hads-i erifte : Tvbe, nedametten ibarettir buvurulmutur. Yap
t kt bir iten nadim olan kimse keki yapmasaydm diye pemanlk
duyar, dern h eder ve gznden yalar dker, ite o tein h, tv
benin imei, agluyn (/. de bulutu mesabesindedir. Hazret-i Mevln
llr nisl veriyor :

531
 .>8
J j
A_ ^.
- 5 ..

.) J-
-./ ^ S
nar aac nasl avucnn duaya aar, nasl olur da bir aa havaya
?doru ban sallar
nar aacnn yapraklan insan elini andrd iin duya kaldrl
m ellere, aacn st dallan da nee ile iki tarafa sallanan balara ben
zetilmitir. Yn, nar aacnn harret ve rutbet bularak yapraklan
mas, onun Cenb- Hakka teekkr iin semya doru alm hamd
-t m elleridir; aalarn tepesindeki dallarn ve yapraklarn rzgr te
iriyle sallanmas da nee ve srr iindeki bir insann keyfinden basn ...
ld tarafa oynatmas kabilindendir .

5609
; t I c
/
Af, iei, sa saar. Yenini bahar neysimlnde nasl etrafna
saar?

5610

S
* . i f <
Nasl olur da llenin yana, yn, yapra kzarr, nasl olur da
Kln gonca kesesini ap iindeki altnlar darya kard?

5611

S
f f
Nasl olur 1 1gelir ve giil 11 koklard? Nasl olurdu da o geyik
l u, nerede, nerel ) > Iitlfb rard?
 Pdihtan maksml: MAlllulm.lk olan Allahtr. Onu grmek: Ruh-
lara (Elesl brabbikm) yAil len sizin Rabbiniz deil miyim? hi
tab esnasnda uyank bulunmak ve o hitb- celle (bel), y n i: Evet
Rabkimzsin. demi olmaktr, te o vakit uyank bulunmu olan, o M.
liklmlkn dnydaki fisrn ve tarvet-i bahnn grmekle de raii-
tcncbbih olur. O zaman gaflet iinde kalm vc evet dememi olan ise
bu lemdeki kudret almetlerini grmekle de intibha gelmez.

5616
i.-)1 .6u.. ^ ji

Elcst lengmmda Rabbini grp de kendinden gemi ve sermest

olan kimsenin rhu, onun alnt ve snn grnce bilir.
M esel:

5617

.y.-.. j

y sy


.:
/.> y ?a

arabn kokusunu arab imi olan tanr. memi olan ise kokla
masn ne bilir ?

5618
! '
-
nki hikmet, kaybolmu deve gibidir; rehberler, mbeyncller gibi
pdiahlar hzruna dellet eder.
Iladls-i rfte : Hikmet, mUminln kavhetmi aldugu devesidir, o
hikm eti nerede bulursa otlun hakkidir buyurulmutur. :ne 0 hikmet
.lir rehberdir ki Nhbne dellet ederek onu hakikate gtrr.

53
 2


Cenb.1 Hak nurd husulnn .an olmak zere Yahynm aa .
yn, Zekeriyy '50- gn asl sz sylemeyecek : 3
sil demi..

-Vlid- Yahj Zekeriyy Aleyhimesselmdr. Hazret-i Z e k cr^ ih

, liyarladig halde ocuu olmamt. Kendisine bir hayrlhalef hsn olun
-nas in du etmiti. Tazarruu Srei hleryemde u veellile hikye bu
y r tm t r :

l^ r ) \ \

Y n: Zekeriyy dedi k i : Y Rabb, benim hakkaten kemiim za

yfindi ve bamda ihtiyarlk nru parlad, (yn, sam, sakalm aard).
Yi Rabb; sana du ettiimde nevmid olmadm, (yn, ne vakit du et
timse dum kabl ettin, beni meys brakmadn). Ve ben hakkaten
.krihmdan yerime geecek ve halfem olacak kimse bulunmayndan
korkuyorum. Haremim ise hayzdan, feyzden kesilmitir. Bana nezd-i
riliyyetinden bir evld ver ki veliahd-i nbvvetim olsun. Bana ve
l-i Ynkbda devm edip gelen nbvvet ve ilm hikmete vris olsun.
Y Rabb; onu rz olacan kavi ve amel lc vasflandr..

Duna cevaben vahy buyuruldu ki

.

(M) SrMry w < :..

1 7
 57

C--
>;

; J L
l >
jj L. >

1V Jj .)... .}.a ^ {C
j
Sakn bu nian szle anlatma, bu sz kalbinde gizle.

5628

; /
'
o r yda gelip mjdeleyen kimse, bu eker gibi almetleri, hatta
bunlar ne olur? Yz kat bylesini sylese ve nianlar verse*.

5629

.

Bu, dim aradn mlk ve mansb ltf.i lhi ile bulacana al
met olur*.

5630

'
:
yle bir mjde nian ki onun in uzun geceler alarsn ve seher
vakitleri du ederek yanar yaklrsn .

5631

.
5
yle bir nln onsuz senin giinlerin kararr ve boynun gibi
incelir.

:!

:7

/ r~r

o nian VC 0 nlunctler erde? diye saga, sola baknr, durursun.

5638

'
Gndz geer de gsterilen nian zuhr etmezse diye yaprak gibi
titrersin.

5633

1 / / /
Buzasn kaybetmi kimse gibi mahalle, pazar vc saraya doru
boarsn.

5640

.
Efendi: hayrola. Bu koman nedir? Burada kaybettiin biri mi var
derler.

50-11

Sorana dersin ki haynrdr, kin bana id bir hayrdr. Onun in

benden bakasn bilmesi gerekmez.

51
fill davranmamz ve bir kandan ieriye girebilmek iin onu srar ile
.,,almamz lzm. Dier bir Hadi efle: Ccnb. Hak. duada si'r
deliler, murdn Allal.a lekrr tekrar isleyenleri sever, byurulmu-
lur. Dualarda bir talebin d. l'a tekrar olunmas da buna mebndir.

56.47

Birdenbire iyi tli. svari gelir ve seni sk sk kucaklar.

Yn; grd r yda veiilen nian zuhra gelir.

.5648
y

Sen. o ztin gelip seni kucaklamas zevkinden kendilitlen geer ve
yere dersin. Senin hline vkf olmayan biri: te sana bir mrlik
.'
mnfklk nmnes der.

5648

O muteriz, berikindeki bu u lurun neden ileri geldigini ne
ililir? Bu evkin, kimin vashndan doduunu 0 gafil bilmez.

4650

j L -j S ; I
-Bu nia, o killise lukkda evk ver olur ki onu grm ve bil
initir, dierine 1.11 I1IU1 a.l zahir olur?

543
 -"* ;
. . !
Badaki yapraklar ve kekliklerle kargalarn tlerni sayarun..

5657

/ _
BmJar vk saylmaz eylerdir, fakat ben imtihana uram .kim
sclerii ird in sayar ve miimkin olduu kadar zl ederim .

5658

K>-f
Zuhal yldznn uursuzluu, yhud Mteri seyyresinin uurlu,
lu saylp hasredilemez olmakla berber.

5659

. .
Ifer ikisinin tesirinden, ylni, arz zerindeki nefcat ve mazarrat-
la-ndan bahsetmek lzmdr.

5660
laj l .J L. I'


j ^"
^-A

-



/^<..
Sa.d ii nahs ehline, yn, sedet ve felkete urayanlara kaza ve
.kaderin srr malm olsun
Mneccimlerce Zuhal felaket. Mteri ise sedet yldzdr. Mnec
cimlerin dedii gibi oImi il .
yldzlardaki felket ve sedet tesirleri

F : 35 545
 -y5'rr O \>-VjJ\^b

I 'J^ 5- >! 1> rf 5>

b d s K cJ(l
<
.;,-v inn etm i olanlar! Allah ok ok zikrediniz, ve onu sn
ll am tebih eyleyiniz, sUbhnallah deyiniz. O, ylo bir erhanl.
..Idumlir ki sizi karanlklardan nu ra karmak iin mafiret, ine
I l t . l si/in irin istifar ederler. O m m inler hakknda rahim dir53...

5665
f i

- llak. buyurdu k i: Ben sizin zikrinizden pk ve niiteli .

1 tasavvurlar ve tasvirler lyk deildir 11.

5666
".)

l .ki tasvir ve haylin mesti olan kimse bizim ztimizi mislsiz
la.v,muz.

5667
.
.

.
.
t i s i n in olan ziltir, nks bir haylden ibarettir. lnc vasflar ise
II Ii.ks hayllerden hlistir.

S rrl A h h i .1 .1

.
 7'

.*klccizini peyim , ..1: ovaym. uyku zamam geJincc ya -

'yer spreyim *.

5673

:Ujr y o (i
> (J / i V . 3 l o L 5

Ey btn keilerim yoluna kurban olas Allahm, ey benim

f . j c / J . diye firakndan feryad ettiim Rabbim ' *.

5674

: J . '

"
0
oban byle mnasebetsizce syleniyordu, hls Aleyhisselm :
'..ban;
bunlar kime sylyorsun?) diye sordu?.

5675

> I

oban: Dizi yaratan ve bu yer ile gk, liudretiyle zuhura gelen Al-
kh'a sylyorum, dedi.

5676

S
;
1/
Ms Aleyhisselm dedi 1: Hey kcmlinc gel, ldrdn mi? hliis-
ltan olmatlan l'fr olmusun*.

r>


/ /
- i ') T '
Allahn hkini 0 1
biliyorsan -mnasebetsizlik ve terbiye
lik sana nasl lyk oluyor/ 1.'

5GS3

"Delinin dostluu, hakikatte dmanlktr. Hak Tel yle bir iliz-
ctlcj mstanidir, bn suretle zikredilmee muhtac deildir.

5684

j ; y

.. szleri amcana illi, dayna mi, kime sylyorsun? Cismiyet ve
Ihtiyac .'kllalj Zl'celln sft olur mu ?

5685

S ;

Nc v ii nmya ihtiyac olan st er, ayaa muhtac olan da ark
giyer .

5686

^
*Ky ob: .
szlerin, hakknda Allahn (o ben'im, ben
r kul.yin) dedii l1'1 "

.
.


.. '.,: ulere !' eden lakihatte Allah'a i

jt ctni olurJS
i r . kelimesi 1Ik:. j!ambcrin enirine . etmenin Allah'n emrini
. , III . .' etmek demek olduunu !)ildirdi. Kez Hazret. Mev.
.>" . I II I lhiden: Yalmz I, hastalanmad, le de hasta oldum
II || ' . ...... . I Kutsiye arettir.

'

I l k, kyamette kullarndan birine diyecektir k i :
' Ade ;"1 ben hastalandm ben grmee gelmedin, istifsar
........ -Ilnali: senden yemek istedim, bana yemek vermedin, sen
Iaa sil . . . . 11 s edt: irmedin. Su hitba muhtab olan kul cevab
. il Y BabbJ: ilen seni nasl grme. gelebilirim ki. Sen
iti. illin in ve islifsar.j ltr gibi eylere muhtac deilsin. Ce-
lireaktr 1: : Bilmedin mi ki falan Jiulnm hastaland) onu
. .. ,,1 Bilmedin mi ki onu gidip yoklamj olsaydn, beni onun

Allah ,..m'- kinat ve Illik- mmkinttr. Hususiyle insanlara

...l olumdan nefheylcmitir. Bundan dolay; Pabbn-nas ile ns'n
...
. r.e.n.ln kyassz bir ittisal vardr. Fakat o ittisal, iki eyin birbi.
.fl.ii t
"';in gibi deildir. Nasl olduu tarif ve kyas edilemez bir itti.
h.
I - b.Ka fazvet.i Pir dier bir Hads-i Kutsiye iaret ediyor:
l ferf.l/de fazla nafile ibadet ile bana yaklamaktan hl kalmaz.
. M l.e ou severim. Ou sevince de onun iitir kula, gijriir gz ve
i.u el. olurum...
I ile lumdnn dolaydr ki Cenb. Hak, Peygamber. Ekberin syle
vi .IHI olmu. Kurn ve Ehds-i Kutsiyyeyi onun lisnndan syle-
iil.tr.
StiHO



/

Rt'n lisn.1 Peygamheriden sudfir etmekle berber, her kim onu
llnl. eylemedi, Allah kelm, deildir diyecek olursa o kfirdir.

I SfulNl. ;M.
 ., kitlen belediye hn.U'm nrle ihtiyar biadan vard. Nedense
".,l.lar ve saygszlar < I.m A y e hanm derlerdi Bu zavall bu hi-
1b uradka ileden kar, bai'r, arr, sger, sayard. Keza benim
..... lduumda Emine nine diye ihtiyar bir kadn vard ki hamamda us-
lk ederdi. Bu da kendisine (Abdi efendi) denilmesine pek ziyde tu-
thr, syleyene beddualar ederdi. Bu hl, bahsettiim belediye hade-
. 1. ile. Emine nineye de mahsus deildir. Zannederim ki hi bir erkek
I.. udisinin kadna, hi bir kadn da erkee benzetilmesinden holanmaz.
.1'.iver kitab okuyanlar bilirler ki Mekke mriklerinden ve mslmar-
h n miidhi dmanlarndan (meyye bin Halef) nmnda biri vard.
I lal-i Habe (radiyallh anh) in efendisi idi. Billi mslmanlktai
drmek iin ona yapmad ikence kalmazd. Ezcmle le scanda
l.li'i kzgn talar zerine yatrr, gsnn zerine yine kzgn talar
Mi'n. iki ate arasnda eziyet eder, sonra boynuna ip geirir, ucunu o-
klr.rm eline verir, kzgn kumlar stnde srkletir, Hazret-i Bill ise
< had, Ehad) diye zikr ile o ikenceye tehamml ederdi.
Mrikler Bedr muharebesine kacaklar srada meyye, ihtiyarl.
Mir bahane ederek geri kalmak istemiti. Fakat Eb Cehl habisi, eline
r buhurdan alp bunun evine gitti. Madem ki erkekler gibi harbe git.
. k istemiyorsun, kadnlar gibi evinde otur da bununla ttslen! diye-
"k bahurdn uzatt. Eb CMlin bu t r rifi meyyeye o kadar fen te'sir
'11 k i: Allah senin de beln versin, getirdiin bahurdnm da, diyerek,
l: kd ve Bedrde olu ile birlikte belsn: buldu.
Cenb- Pir bundan sonra oban hikyesine ve o n u n : *lh, elce-
.'ini peyim, ayakcazn ovaym demesine avdetle buyuruyor ki :

5694

> ^ l. y...

--.
'
^ }
El ve ayak bizim hakkmzda medhdir. nki eli aya olan kimse
olak ve topal deil demektir. Fakat bu gibi eylerden mstani olan
Allaha kars hrmetsizliktir.
Vaka Kur'n. K.'iin . tnds-i erifte Cenb- Hak iin: (Yed)
ve (Kadem) ta'blrlei i'm'M -hr. Evet, Allah'n eli ve aya vardr.
I.kin onlarn keyliyy.il . ' m. Bizim bildiimiz gibi eyler dtit-
r. Onlara (nl. t, h h .t) .1. 1 l .tiki lim ler:
 (Ehad, kelime..! ( 1 ' 1 . ' .' : Ijcrabcr, sayda kendisinden
illa ! gelen bir deme!. '!(I.ld ''jrJC, biricik, iki olmasna ihtiml
llniTin.van ma.nsad 1 .1 hu kliue-i cclile ile mteaddid puilara
: :; mriklerin; (bal, I, 1 ,', lihul.kds) diye zl bir lh ta-
itijyl eden hristiyanlaru, ( e Ehrim.en nainlariyle hayrn ve
' irin hlk iki ma'bud vehtneyleyen necUsllerin tikd ccrhedilmi,
' J1J1 ve btn alemlerin Itabb olan Allah Z'l-cell, 0 Z-i eceli
; 'l'dr ki yegnedir, tekdir, bir kincisi olmpk imkn yoktur. Bu yet-i
'elilods tevhidin derecesi ve insanlarn snf gsterilmitir. ( )
1'ia'lum jldugu zere (0) demektir ki bununla doSrudan dogruya Zt-1
IS '-'ye iret olunmutur. Muvahhid-i ekmel olanlar Haktan baka bir
t'.icd-i Veib grmezler. Vad, yr., varlk, iki trldr. Biri (Vcd-i
Vcb) dir ki var olmas in baka biri tarafndan vai" edilmeye ihtiyac
' "!:tur, varl kendindendir. Digeri (Vcd- mmkin) dir ki baka bi.
linin var etmesine muhtacdr. Kintn ve her eyin ve hepimizin var.
I ; 1 gibi ki, biz ve btn kint var olmak in evvel emirde Hakkin var.
lgna ve bizi var etmesine muhtcz. u lalde hakkin varl esastr,
bizim varlmz, Vcd-i Hakkin aksinden ibrettir ve onun tecellisiyle
itlidir. Yanl anlalmasn ve Frenk panteistlerinin vehmi gibi, kin-
' II iler zerresi Allah'n bir paras ve mukevvenatm tamam Allah'dr!
, nnoltmmasjn. Byle bir vehme dmek aynaya bakanla orada grnen
.":-:in ikisini bir sanma gibi olur. Sfiyyenin (Vahdeti vticd) dedigi
deildir. Onlarca Hakkin varl, bizim (Ayn-1 sbte) iniz ayniiin-
I! tecelli edercl bizi var gstermi demektir. (IA Mcvcude illallah) de-
Iiilmcsi, hakk, ezeli, ebedi veib bir vcd ile Allah'dan baka muttasf
' 1 .-1 1 yoktur ma'nsnadr. Ondan dolay birinci ksm muvalhidlcr, Hak'-
dan baka hakk meveud grmedikleri in onlarn grne ( ) za-
miriyle iret klnmtr, ikinci ksm muvahhidlerin grleri ise, birin-
eker kadar derin olmadndan onlar eyya da velev ki fni ve ayr-i
dilimi olsun, bir varlk verirler. Btndan dolay 0 gre gre (Allah)
I '111. celli ile im buyurulmutur. nki sm-i cell, Allal'n hem z.
ine ve hem dc sfatlarna dellet eder, nc ksm ise Hakkin varil-
in: ve birliini mdrik olmakla beraber, mrikler gibi mteaddid ola-
bilmesine de iltimal verdiklerinden onlarn zehbma gre de (Elad)
r.tiyle blhyyet-i bri ta'1'if edilmitir.

te bir ikincilli olmak ihtimli bulunmayan Rabbtil-ehad (Allahs-

.ncd), yn, btn rnahh'ktn kendisine muhtac bulunduu .'Hlh'dr.
dom yelid) 0 Allah) kimseyi dourmad; yn, yahudilerin zanmnea
Uzoyrin. hristiynlin mnca sa'nn, ba'z arab mriklerinin veb-
milice meleklerin bal ,'! dilin,1 (Velcnyilled) 0'nu doguran da olma;!.


('o b a n e l b i s e s i n i J l i t t . bararetl b i r ilil e l i. O n d a so n ra o lc

tevecch e d e r e k g i t t i .. .

h a : OB.AN N ^ I.S ALEYHSSELMA

TB ETMES

5700


* B iz im * - h iz d e n ayrdm d iy e H a z r c t .i Msya v a h y g e ld i .

5701

y

Se, kullarm. bana iletmek in mi geldin, yoksa benden ayrmak
in mi?

5702

Muktedir olduka ayrlk cilictine gitme. nlii benim indimde ka.

rsn boamak, en ok hugz ettiim eydir.

Hadis. erifte : Allah, kle e criye zd etmekten ziyde, kendisi

sevgili bir mbal yaratmad. Ve yine Allah, kadn boamaktan dalla
sevimsiz bir mubah yaratmad, buyurulmutur. Bir kadmn kocasndan
uyulmas byle olunca, bir kulun Mevlsndan uzaklamasnn nd.i il-
biyede ne kadar yakksz olacan dnmelidir. Boanan bir kadn

559
1 1 ( ! zurni) deyini *"' '/ olmutu. Bundan IJazrct-i Mevla 1.
: t'ib. Hakkin 1 11 , , tenzihinden de mdteli bulun -
1 1 lhiden .' diyor k i :

5705

' f
Biz btiin pklilidcn de, npklikden de, ger encmlkdan, lk.
hktan tla ber ve mtcyiz.
Buradaki (pk!) den murad tenzih ve takdis, npklikden maksUd da
I:,ihdir. Mlum ya bilinmeyen bir ey anlatjlmak in baka bir eye
benzetilir,
ey benzemez eldugu bildirilir. Rlesel : Toz ekeri tuza
benzer, fakat tuzlu deildir. cmlesinin birinci ksm tebih, ikinci
l.sm ise tenzihtir. Allah'n ise benzeri ve zdd olmadndan ikisi ile de
' if edilemez. Ondan dolay zl'cell miitel olan Allah bunlarn hep*
'.ilden beridir. Dalas var: Allah yledir demek onu bir kayd altna
. Imak demektir. Ceb-1 Hak yle kaydlardan beri oldugu gibi diger

kayd demelt olan kayidszlkdan da beridir.

570G

-/
; .
Ben kullarma ibdeti menfeat bulmak i-n emretmedim, belki on
bira cd ve sehda bulunmak l .h emrettim
Cenb- Hak aniy'yl*!emndir. H bir eye muhta olmad gibi
kullarnn tat ve ibdetine de multac deildir. Onlar bir taknn fcrizle
mkellef klimas, 0 teklift mukabilinde lutf ve ihsanda buulnmak -in
dir.
5707


Hlndlllere stlah metih oldugu gibi Slndlilere de Sintl stlh 1
medhdir.

2 s rel 1'. '

!: 36 .
 7!

"!'
/. Az'til'.i dile M>/
bakmyz, "1 .VC llc baharz
Nitekim Alej'hssl Vt::elru Efendimiz: .Hakikatte Allah Tcl,
rSiretlcriizc VC an
l-i'.izc - bir rivayette ve s tizlerinize bak
,belki kalbleriniz. ve niyyetlerinizc bakar. buyurmutur ki sret ,/11.11
-ve szlerini de niyycttlr. Onlar) hakikatte Allah rzs in mi ya 1. 111.1
unuz, yoksa halka gsteri yapmak .: in mi? Allah te ona nazar

ihri anlatmt : ankr'da hac bilmem ne aga isminde ihtiyr bir

t i ilil varm. Bacaklarnda iddetli romatizma arlar varken, oturduu
. 1 bacaklarm uzatarak namaz klimas cizken ayakta edya alr,
.,> egilip dogruluunda zdrabndan farkna varmakszn (Hay -10
II' 1111 Allahu Ekber) dermi. Dnya kelm namaz bozar. Bunu bir
...... . 11 farkmda olarak sylerse namaz fsid oldugu gibi gnaha da
'l':kat Hac aga can acsiyle ve farkma varmakszn syledii 1.1 in
linetlerim ki namaz makbUll lhi olmutur. Bunun diger bir misli ... :
.I kada bil- cmiye girmi, ta'dil-i erkna riyet eder, gz srmeli,
I I misvakl, st ba hac ya kokulu birinin namaz kldn grm-

'. -l,i('i dierine: *Birder u nbrek zta bak, ne kadar gzel kl

demi. Bunu iden nbrek zt, dayanamam, namazm bozmu . . . . . :
-!. || . do oruluyum! haberini vermi. imdi nsf edelim, u nbrek
t il do lae agan namazlarndan hangisi daha sahihdir? Ve hangisi
..ll:il-i lhdir? Ben hac aann namaz diyeceim. nki o kulluk
ifa etmek in kihyor ve farknda olmakszn bir id-y zdrb
l.v.'ii.vor. Beriki, miiryi lierif ise halk aldatmak, dini ve bdet... . -men
let yapmak ve bu sretle halkn bir ka kuruunu kapmak in .... .
I ,1...... Kr.n-1 Kerim ise :

L
\ ( ^ . 0 ,
': .Kabbine mlki olacan uman killise incl-i sbaJa bul-
.ve 1.11 .;bbiin ibdetine kimseyi terik etmesin, yn, mri.ik yap.

. Nazm- Colil ..ile rykrhgn rk-i afi olduunu beyn huyu
iliyor .

. hf-Sir.1 K
: 111
 ' 1 - Mevkinu, .. indikten !. >buyuruyor k i :

7 '

,
- ~
1!szler, bu zlr hamlarla ncz ifadeler ne kadar siirccck?
1 !;! atei istiyorum. Kalbinde 0 ate uyandrm aya ali .

5713

; -r 0 r
dumda akdan bir te parlat. Dnceleri ve parlak szleri o':,"

,-.
,
yek.

571.1
'
; - .
"l:y MsJ Alimlerin dab bakadr, Rtlhu yand: klaruki yine
I....kadir.

5715
....e;
.
"klar in her t:tuup yanma vardr. Harab bir ly > bara
- .Ur yoktur
.Ilazrel-i Mevnnn Ey ftls: diye hitbmda bir ntikte vardr
hkm ve Sdb-J .f.hi'. AleyhisselSm Shib- eri'at bir peygamberdi
f teblig ve muhafazaya memur bulunuyordu. Ondan dolay oban.
1 . eriata muhalif ba'z szler iidince hemen onu menetti. Ulem da
. I ,imber vrisi olduklar in zhir er'a muhiif grdkleri kavi ve
1 tc Mansr ve emsaline yaplan mumelCer.menederler. H
(1) dolaydr. Fakat mailim ya, mkellefiyet in art ikidir: Biri
..,!digerl de bldur. Bir mecmln ve bir ocuk eriat dba riyetle

5CS
 :kN i. (iirafa .binil ' 1 '1/ 11. 1 , . ' ! -Nazm -1 Cclili m '
il I I II: um ne. tar:r \ ' ,1 I '-. t.tli'.b- Hakka mteveccih bulu ,
' , l .1 I'Allah, mck, :' .','. ! , : ; ;! beraber ondan hl b '..
. " oktur. Onuu i'in 1. 11 ' I :'.\' r en kim senin kblenin bil-,;Ie:ni
.I' I taraf elmasna ilt. :,I verdimi cihete namaz klimas, hatt JIS
etihdt deiir.- I. I, , 'le bu taraf deil, sagda. solda J"hd.illi, k)l
I ,1 mas muhtemel dese, namaz inde iken tarafa dnmesi c
I I t ' .it. oklugu halde 'tikdcn muvahhid olan m dslm anlarn am el -

. I, Ittchid olmalar in namaz klarken K 'be'ye tevecch etmeleri

h . .tlnmnstr. Fakat K'be'nin iie girm i olan b ir miishiman, eilretle
II.i deildir, istedii tarafa doglU namaz klabilir. Keza karda yi '-
I* ayaklarna (pilc) takarlar. File : K arda giyilen bil. tev ' 1
.b 1 r. Dizde ba'zlarnn lstik stne giydikleri kaba terlik gibi ' 1.1.
> ' i 'irada ve karda giyilir. Denize dalm olan dalg in buna lzum
! . y'ni, eezbe halinde bulunanlar bir tekim kuyfd ve mersiml
I. ' ;. '.vccl olmazlar .

5719

;
;
; '
'. sarho olanlardan klavuzluk arama. Elbisesini yrtm olanlara
. tavsiyesinde bulunma:*

l.rdki sarholardan maksad : A llah'n ceziresine tutulm u ve on-

. t a ka her evi unutm u olanlardr. De kalka giden ve arab tes-
kendini kaybeden bir sarhoun klavuzluk edemeyecei gibi, mec.
u lin - llhiyye de m ridlik vazifesi gremezler. M rid olacak ztn
ut.I v. uurunun yerinde olmas lzmdr. Meczublar ise varlk elbise
ni yrtnlardr. Byle zeval ; yam adan bahsetmek, ve kendilerinden
..... ' m< riyet brklrm dm m olamaz. Onlar her milletin ve her mez-
b. bin fevkindedlrl.r.

'I'.I.II.I 1

.,'
 . K lUA/.t ..O..M.N,ll(t * > ,lf;sA
a
.i :y i 1n s h .A i/ <
... ,:"

5722

'
;
Ondan sonra Cenf.b.1 IlaJt Ms Alcyhisselmm srrna gizlice sz
syledi ki onlar fde edilemez.

5723

'
M snn kalbine szler lk etliler ve mk.eme ile miishedcvi
birletirdiler.

5724

;
Hazret.i MiSi. ka defa kendinden geti, ka defa kendine geldi
'C
ka defa ezelden ebede kadar ut.

5725

f /

Bundan sonra erire kalkjrsam abdallk olur. nki lunn erili
vukufun te tarafndadrr.

572li

x S ; .
.

Ejer syleyerek 1
szler
akjllar izfdc eder, yazacak olur,
sam ok kalemler ku.r.
.1
 #

. .
...

.
Hazan da remi <, , 1 1, 1 .hi'lni toprak stne yaz
yordu .
beytlcrle Hazret- Mt't m oban bulmak ii gyct hzl y r -
'.' ve toprak stntlk zlori gayr- -muntazam srctte kal anla
ly o r ) .

I 5733

5734

" .
:
* - edeb vc tertib araa, daralm gnln ne sterse onu s y le ,

3 5
37 - .
'

~ I
Senin kfrn dindir, d^nh de caO nlrudr. Sen en oldjtn gib
senin hrmetine cihan da nln. Jlh yyo
edr .

5736

;
Ey dilediftinl yapan ;ila h in nfJ Git, dilin elmckszn a , ,yn
afiz gelen horknnkszn syle :.
571
 574

.".
...
*Llt, 2 nsftumza 1'

1(. Svlin eline ve koluna ak
.olsun
Nst; insniyyet 'ilen:, L h t lcm-i ulfthiyyct demckdir.

5741

imdi benim hJlim, siizle anlatlmann fevkindcdir. u sylediim
de benim ahvlim deildir*.

5742

l S

Aynada grdn nak , SCJJ aksindir , aynann nak deildir*.
Ben de safy -1 kalbimle bir ayna gibi oldum, o aynaya senin nak -1
kem lin aksetti. Binenaleyh bendeki bu fyzt benim degil, enindir.

5743

'

Bir ncyzeni^ neye " neyin kabiliyetine gredir, neyzenin

klalm ya ney denilen saz , t -bo bir kam tan ibarettir. Kendi ken
dine terennm etm eye kudreti yoktur. Ancak neyzenin dilemesiyle sesi
ikar ve uzun, ks , kaln, ince olmasna gr ses veri -Neyzenin fle
-mesi bir oldugu halde neyin sesi, kabiliyetine gre deiiktir. Binena
leyh o iifleyi . neyzenin feyzine gre degil, neyin tefeyyzne gredir ,
oban demek itiyordu ki : Y Ms. bende zuhur etmi olan bu te -
 0
';: : "! g z n d e n p e r d e y i ! . ! i l d i r d i k , . : g z n g a y e t i y i

. . m ('! tPc r r7 y r t - i 1<:. l o u r h i ::1: - r u h e d e c e i n s r a d a v e
:..'. g n m l e g z n d e n ),'il!- :-- . . . , s y r l m o l a c a n d a n , v a k i t
! . |:
. g r e c e k s i n , b e l k i d e m u r J y i-' '
'..'> i b d e t l e r i n A l l a h i n d i n d e
I l'.b d o l n . a d i k l a r n a n l a y a c a k s n .

5717

. S e n in
but 2 . i r v e f i k r i n i n k a b u l , A l a h ' r a h m e t i e s e r i d i r . iis
- l d a o l a n k a d n n n a m a z k l i m a s n n c i z o l m a s g i b i y i n e o n u n b i r r l 1
. i l i d i r .

lla y z : k a d n la r n d e t h lid ir. Eu d e t . n u ' t d n d a e k s il v e y h u d

la o l u r s a o n a i s t i h d a , y l e k a d r n a d a m l s t e h f i d a d e n i l i r . d e t i .',..
d .c n e k s i k o l a n , y h u d o n g n d e n f a z l a s r e n b i r k a d n , k a n i d e v a m
, !!:-. v e k e n d i te m iz o lm a d h a ld e her n a m a z v a k ti g ird ik e abdest
. ! n a m a z m k la b ilir. B il c e v z , A l l a h ta ra fn d a n k a d n la r a k k n d a
,- .ruhsattr
i e b iz im d e g a f le t i e ris in d e v e k u s u r lu o la ra k e tti im iz ib d e tle r
- .:.-d e d i r . O n l a r n l f e n k a b u l e d i l m e s i , t t v e i b d t m z n k a i m l e m s
i l h a k o l m a s n d a n d e g l l , m a h z a A l l a l n n k e m l . m e r h a m e t i n d e n d i r . O n u n
le in . . y le b y le y a p y o r u z d iy e k ld m z n a m a z la r a , tu ttu u m u z o r u
- I:ra , v e r d i i m i z s a d a k a l a r a m a r u r o l m a m a l y z . B e l k i o n l a r n u tf-i k a
l l a h ' n k e r e m v e r a h m e t i n d e n b e k le m e liy iz h l n ii. .

57 8

) . '

bdnn nnnnznn kana lmla n olduu gibi, setlin
yikr ve tesbihln < ' - ' : nsJ? demekte h'di'dr.

.171 S. >, Kf
57.
 ( Y.ib. II.11 n le./l



.
. 1 : im l m. Ir.ii/i

0 l ) #

.l l t . d m a i l b u y u r s u n

I l . / r c t - i M e v l n n l..l : ! U tf-i l h i s u y u n e d ir? V e n e re d e

I lm r? N e o ld u u n u ve n e re d e b u lu n d u u n u s iy e r .i P e y g a m b e rd e n
: I o misl ile anlataym
Iherctin sekizinci senesinde Mekke-i Mkerreme fethedildi ve birka
. I ol. M mada ahlisine eman verildi. Resl-i Ekrem Kabeyi tavaf eder
I' i (Ftlal bin Umeyyir) isminde bir Mekkeli, onu vurmak kasdiyle
..mim sokuldu. IInzret-i Peygamber ona: Fudal msn? diye sordu
I cevbn alnca: Zihninde kurduun eyden tevbe ve istifar et
sn: d; vc mbarek elini Fudalnm gsne koymasiyle onun zihin"-
habaset zail oldu ve kalbi iman nuru ile doldu. Bunu sonra kendisi
.l I . . e e t m i t i r

I .te bu vak'a Allah'n lutf ve hidyeti, Resl-i Ekremin eli sretinde

e i lli etmitir. Demek ki Cenb-Hak; bir kimsenin temizlenmesini ve
mi yete ermesini murd buyurunca sevgili kullarndan biri vstasiyle
i n t :.u ediyor. Allah o scvgli kullarndan birini bize gndersin de"
Ibimiz tathr ve tasfiye klsn,

5751

-

Keke secde ettiin vakit yzn evirseydin de (Siibhane rabbiyel
bilseydi.
1 ) m n s m

Ma'lm ya seetle Kbleye kar olur ve alin yere konulur. Yz kb-

l<den ihirf eder, yhud alin yere konulmazsa o secde, secde olmaz.
Ynb-1 Pir buyuruyor k i: Eu byle olmakla berber (Siibhane rabbiyel
ilil) nm ma'nsn bilmemek, ondan byk bir hatdr. 0 ciimle-i eelile:
''y benim liyy'l.a'I olan Rnbbim, seni nna lyk olmayan her ey.
den tenzih ederim demektir.

CM. s r-l >, . I- -

K: :17 7

7.

. ; > ; : t
' L < , .-

- Kfirlerin .ctduli , I" '.' yetimedi. Btn temizlikleri

1 1> fcsaddan baka ey aram ad .

5757

*

- Onlarn her bili ' " k .gidiimde ok geri gitmiim. Ke
t r II'II dc toprak olaydm .

5758
- !

Keke topraklkdan sefer etJip ykselmcyeydim, toprak gili be de
1 devirip onu meyve hline getireydim.

5759

'
.

I'opraklktan i n s a n i . sefer edince yol beni ntilan etti. Bu sefer,

ile bulunm aktan yol hediyem ne oldu?

5700

... iinUnde liir g r n e d : gz topraktadr .

579
 aiCsA a ia iy ii s s i . '
n:uN..llA lA 'l.A N ZAi
<: 1111.1 SlltlUNI .
lt .
IA^I.

766

;
. '
'M.is Aleyhisscln dedi k i : Ey leri gren ve ltsle getiren Rabb-
kerimim senin bir .. inde zikrin, uzun bir mre bedeldir
-Yni: seni bir lahzada yd etmek, uzun bir mr inde tt ve ib
I.t etmeye mudildir, .

. 7 6 7

Ben s il ve amurda, J'ni, ojjJardan yaratln bulunan insanlarda
er, br bir akim naklar grdm ile kalbim, lcmi yaratlacana
melekler gili i'trz etti.

Kur'n.da Sre-i Bskara'da buyurulmutur k i:

( ; ;

; ) \ ;

. >

Y ni: Haili Rabbin meleklere be yeryznde bir lalife yarataca-

gm demiti. Aleleller dediler k i: Y Rabbe; eratla mfsidlik edecek
ve kan dkecek bir malllt mu yaratacaksn? Biz sana amd elleriz, tes.
bili ederiz ve seni takdis elleriz. Cenb-1 Hak buyurdu k i: Ben sizin
bilmediiniz eyi, yn, o halifeyi ;,'aratmaktaki maksatl bilirim^.

(M , S U re B n k a r j : -
581
 ;
>:
\
;

' : ..OlUlcri d r leceln 1 ? sualine d e :

';'tni : Eve: inandn,, ilkin kalbim m utm ain olsun diye grmek S"
' 1 . cevabini verm iti ,

5772

' ,
Yaptn ilerin ayn. hikm et bulunduuna dir olan lm-i yaknim,
' sus diyor, lkin gOrmeyc olan lrsm, layr. co diyor..

5773

r '.

,
Kendi srrn meleklere gsterdin ki byle bir lutf, j'le bir cokn.
1: deer.
Meleklere lalife yaratlm adaki srrn gsterilmesi, esmnm Adem
levhissclma retilip m eleklerin bilmedii 0 isimleri, Hazret-i Eb'l.
1111 melelelere lildirmesi ve kendisinin ilim ve rfn cihetinden mc-
b ile rd e n yksek olduunun meydana kmas idi.

5774


Ademin nrnn, yn , .,iliin ve ifnu meleklere aka gsterince
onl.rn n k lleri cyln ellilini., nldn .
^
7 0 ', ........ ?MI
1721
.

:
."
53
1> g e t i r e c e k l e r i n , , il V.MVI , 1
i d l a l k l a r n b ilm e k
.gerektir
Birka 5 lal 1

.>77 !

;\;
.B ir e v in t e m e l i n i iit u c u U ln r v a k i , e v v e l k i h i n v y k a r l a r ..

5780

;
; > "
Yerin dibinden btid amr -ikarrlar, y. kuyn kazarlar ki so
nunda oradan tatil su ekersin.

5781

/
/ r
o c u k l a r in s r r n , b i l m e d i k l e r i i n h a c O m a t t c n k o r k a r l a r C h i .
k ir a h k r a a la r la r .

5782

/
'
K a n a ld r a c a k k im s e , Jn , ocugun b a b a s is e h a c m a tc y a para
v e r i r v e k a n i k a r a n n e t e r e i l t i f a t e d e r .

5788

1
;
B ir la a l. a r y k a ltn d a k o p g id e r , b a tta 0 a r y k b a k a -
a r n n e l in d e n kapar.
5*5
 5787

: 4;
. -)-
Senin yakdign tein maycsi tdze daldr. 1"
'1 1 ;krvscrle
Vikanacaktu .

Hadis-i erifte vrid olmutur ki mmet Mtl.mi. ll. n bir cem

at. Cehennemde bir mddet yanp kmr halim. ( 'rl|kti> sonra Cehen
nemden karlacak ve kevser suyu ile ykanp tem /ildikten sonra
Cennete girecek; Cemettekiler bunlara (cchcnncmiyyn) diyeceklerdir.
Onlar bu tabirden mteessir olacaklar in C c r b - Hakka tazarruda
bulunacaklar, Allah da onlardan bu tabii ref ve izle eyleyccekdir.

57SS

- .
; "'
.iler kim zindanda mihnet ekmise o mihnet, haram lokma yeme
nin ve ehvetine tbi olmann cezasdr.

5789

:
Her kini tle bir kkde devlet ve sedet iule ise o sedct, bir liar-
ilin ve bir nilmetin neticesidir.

5790

r .

Her kimi alilli '
r. m d r. yi, servet slili olmalda miinferid
H-rscn ilil karanm ak rahmetine Sibreylemitir.

587
 r.7ir.
. ) . .

.:
Gece kandilin .. .. 1 1 . .': -gnc'u kandilini fitil
den, amandradan .' : ! ..

)79

: ,... . / <

"
'
Sen g it de samanl balkda S0 . ra rt s yap. 1'clek dmn sa
...nanl balkda pak bil
-Burada kehldlden murad: Yenilecek vc iilecek eylerdir ki bede
nin ve ruh- hayvaninin kyan ve kvam onlarladr. Sakf- gerdndan
maksad da : Ruh-1 Sultani ve lhidir ki onun yemeye ve meye ihtiyac
yoktur. Onun gdas. Haklin nurudur,

5797

' S

Ah ki sevgilimiz, gani ve kederimizi yakt, izale- etti. Gecenin hal.
vet geti, gnd'z o
d
.
Buyuruluyor k i: Bizim sevgilimiz olan 1-1- Sultn, yhud lutf-
kerim- rabbni, bizdeki beeriyyet gamn izale etti. Beden halveti geti,
vuslat gndz zulura geldi, o halde ey nefis yemeklerle cismini bes-
leyen sana h ve yazk:

579S

Kahr cilvesi, yni, luruu l e r etcs gcccyc nahssdr. Sende

dilbbi gnl derdle nra.
Yi; li'b I .' .'! , y.'di.d ltf-i lhi kahr ancak gece, yni, ter

58:
 ,<-> : :
'
Tabiat brak 1 linklin lukr, alan. Ondan al, yn, arzularm
verme de, rnlntn borcunu iide.
Ruhlar lem-i ervahda (Elestu birabbikiim) yn : Cem sizin Rabbl.
niz deil miyim? htbna mazliar olmu ve (Bel) diyerek Hakkin ru-
bbiyyetini itiraf etmi ve ona kai'j ubUdiyyet borlusu olmutu. En
enaleyh ona borcunu ed etmek zere tt ve bdtta bulun!

5804

-
.
Yllarca eek seyis oldun, artk yetiir. nki eek seyisi, eekden
geridir.
Eek seyislii yapmak, nefsine hizmet eylemekdir. Hizmet eyleyen
ise, hizmet ettiinden aadr. 0 halde nefsine hizmet eyleyen ondan
aa ve baya olur.

5805

'
f
Peygamber Aleyhisselmm (Altbiruhnne) buyurmasndan mrdi:
Senin nefsindir ki onun geri kalmas ve alilinin ileritle liulunmas 1
zmdr.

Malum ya, namazda erkekler On saflarda, katimlar ise arka saflarda

bulunur. BOyle olmas Sallaliahii Aleyhi Vesellem Efendimizin : Allaln
mirasda vesirede geri brakt gibi ey erkekler, siz de, olar gcrilci saf-
a-tla brakm. emri zerinedir. Bu hadisin zhiri ma'ns kadnlarn geri
saflarda namaz klimas demek oldugu gibi, btn ma'ns da; nefsin ar-
zularmn geri braklmasn ve aklin tavsiyelerinin ileri alnmasn emre-
der. Fakat noksan olan akil degil, yksek ve kmil olan aklin ihtrt.
Yoksa 1

591
 - ( N n m n M ltl '.. ,' 1 bir m uridi ,
.<.) eyhin ;:; I hayViida .< : 1 ' !. n geirmid(zh.
. sokakdaki !;''* k lrn lru 1 > . . ' < I ' . 1 -hli de
I .: . dier kOpeklcr I 1 -. ' 1 1 hn I ihtar etmek d zere
m inislir : *eyh cni. dh'm .. .'. 1 ( : .-ilan kepek, kpek
I'. in serveridir .
fiso:,

y ;
: '
Ey eek kymetli! endeki aldn zayflndan bu miskin eek, yni,
tt 5 ejderha olmu.
Her istediini sana yaptrm akta bulunmu, hatt em m re derecesini
,m , tamtr.
. 5810

Eer s'dan, yn, a lilin t a v s iy e le r in d e n k a lb in y a r a l is e S ih lia t ve
Iifiyct d e ctda gelir. Binenaleyh akil terketnie...
s isminin gemei dolaysiyle Hazret-i ksvn, vaktin ss ve
mridi olanlara ilitap ile t
fsr-1 ltrda bulunuyor ve diyor k i:

5S11

t. j ) i . 'c
j >
. > & ?*s
j l <_^L
Ey gzel nefsli s! Halkn verdii meakkatten naslsn? Dnyada
.ylmz define olmad gibi meakkatsiz irul olmaz
Halka nasihat etm ek ve onlar irada almak, oklarnn arzusu hi
laf olduu iin nsih vc mrid olanlara sknt ektirirler. Bunun en
yksek misli A .eyhijsclt Vesselam Efendimizin hlidir. O Ncbiyy-i
Zn, m riklerden o derci meakkat ekiniti k i: Hi bir peygambere
benim kadar eziyet edilmedi. buyurmutu, Bu eziyetlerin sebebi ise
Hesl-i Ek rem in onlun t hidyete davet etmesinden baka bir v11i<I vt
ev deildir ,

3 593
 c.'ine dofiimca '!1 1 <; ed(T, tcz ve:zyi! 111 ne {,! yerleri
ayrd etmezse , en de | .bdee ,. : .ve hidayet nurunu sa
Haz'e.-i Pirin l)z Nuvle 1
': ediyoruz emesi, tcvz ve slb-i
,'ikim tarzndadr 1-: bir .'ideme s e n .yle, byle yapyorsun denilecek
-yerde biz yle byle yapyoruz, diye l'.tab etmclrtir. Bu yoldaki ilitab
da bir nezaket bulunduu in muhatab kzarm az ,

5816

( rU

Sen, din ve diinya hususlarnda balsm. biz dc sirkeyiz. B il safrann
dcfedilmesi sirgengebin urubu ile olur.
Sirgcngcbn: Sirke, bal ve rek otundan yaplan bir urub ki eski-
den safra hastal in ilirmi,

5817

'


Basur hastalina tutlnu olan hiz, sirkeyi fazlalatrdk. Sen dc
hah artr ve kerem ini eksik etme.

5818
- u f ; >

'
,Bize yakal hu cldugu iu liizdeu yle zuhur etti. Gze giren kavin
k i r l i . artrm aktan baka ne yapar '

5819

j y * '

1

Ey aziz srme, sima 1 , .,. 1 . muhuhknr ey, senden hir
ey, hir lulsiyct bililir *.

..
 :': '

:.- 1 , ; ; . 11 1 s:f;. 1 ! , SP
JI cefan 3
1-
ru.1 vefsdan '1;
8.
. '
; - '
ni kilden
cef sudur ederse cef, chilin cefsndan
evld .
5220

;
. ;
Hazret- Peygamber buyurmutur akllnn advet. chili.

habbetinden daha iyidir.
Hadis-i erifte : Akllnn dmanl, cahilin sadalratindcn daha
hayrldr buyurulmu ve bu hususa. Hazret- Mevlr. tarafmdan yuha-
riki bey ile de aret olunmutur.
Akilin adavetiyle chilin muhabbetine dir iki msl arzedeyim :
Ashb. Kirmm fukahsndon (Ebiidderd) Eadiyallh anl am'da
kadkk ediyordu. Bir gn ahlinin bir giinahkra sgp saydklarm it
ti. v e : .Siz kuyuya dm bir adam grseniz ne yaparsnz? diye sor.
du. *jp sarktp karmaya alrz dediler. .'Bu, gnah kuyusuna d-
mi' adam in niin yle yapmyorsunuz? dedi. Sen ona advet etmez
misin? hlinde bulundular, Ederim amma ahsr.a deil. filine d-
manim deril.
te akll bir kimsenin adveti. Bir de chil ve ahmak bir kimsenin
muhabbetine bakalm 1 Bil adam, bir ayy ylandan kurtarm, ay tla
kurtarcsyla dost olarak dim onu takibe balam. Bir gn adamca-
giz uyumu. Ay da onun yzne konan sinekleri kovalarm. Kogdugu
sineklerin tekrar konduunu grnce hiddetlenmi, ayca akliyle, hep-
sini birden ldrmek in koca bir ta getirip sineklerin stne vurmu.
Sinekler lmii amma altndaki adamm da kafas paralanm. te bu da
bir chilin muhabbeti nmUncsi. Allal cmlemizi byle dostlardan ve
byle dostluklardan muhafaza buyursun.
537
 .

Adamcaza rk elmalardan u kadar ok yedirdi ki yedikleri

eri gelmeye balad.

5833

"
Elma y ye bard 1 : .Ey emil.; Den sana ne yaptm ki bana kas
dettin? zt.mn sebebi nedir?

583-1

' I; f
>
E^cr ilenim hayatmla senin asl bir ad
c t n varsa bir kl vur
da kanilin dok.

5835

..
'
Sana grndm sat ne uursuz bir zamanm. Senin yzn gr.
meyenlor 11: ne iniltin

583

-

Cinkyctslz. gnnb , az .:ok .ir ey yapn oiaksz ilil Zil
linsizler lile CZ gorm eler .

.
>0
 rH12

.
, .. .*;
yedigi iyi kil yem ekler :11 : o yemeklerle yla da darya
frlad .

.843

. :
. ;-
Kendiliden 0 ylan ktn grnce o sliJ svarinin nnde yer-
lere kajand .

5844

: -

o kara, irkin ve iri yJa grnce on korkusiyJc derdleri keli*
diinden gitti.

5845

"
_
Dedi k i : Sen Jakikaten ra h m e ti Cclnail, yhnd luds ki velini*
metinisin*.

5846
S )
.
Beni grdi(n st ,mhrc zamanm. Ben lm gititin
f; la d m ila n a y e n i Idr h a y a l l
.

rol
 - -
-' !
..Eer 1 .
" 1 !.olsaydm, mnasebetsiz szler sylemez
dini.

5853

.
/ / f
Eger bana bu halden reniz ve aret yoliylc bir ey anlatl olsay.
din, ey giizcl tabiatl emir, sana metilin senada bulunurdum.

5S54

Liliin skt ettlgim in hiddetlenmi, sessiz, s.dsz bama vur.
mutun.

5855
.

Bab sersem olmu, altlm bamtlan gitmiti. Hususiyetle lm ba
ki azck bir beyni vardr.

5856

Ey gzel yzl ve gzel li emir; sylediklerim cnn eseridir. On-
ar afvet.

G03
 ; l r <;; ! . , . u . .dnJz. V e 0 1 d i l e l i '! -
lara, tepelere .! : ! nele.(i '.nize ablardnz
Keza Elifi ;1:;1:. ;:!Hazretlerinden de 511 J-Isds-i erit
rivayet * ...';,er 1 : . ] 1 ) . bJs ydr z n Jta az giilcr
'C oli lardnz, Ve yer.!; i ieli iinize slezd .

5hGl


.:Ecr ResUlulIah'n bildiklerini lir adam bilmi olsayd ne niyaz
etmeg. alilinde takat. ve namaz .imaya, o r u utmaya eisniinde 1 -
ve : a l r d ?.,

5802

{jr

, ;
Kedi nnde! fftre g[j j.aIvo ur> kurda :' kuzu gil, fani
olurdu.
5803

Onda ne seyr slk, ne lc ona are kalr, 0 mille te sizi szsz

terbiye ederim..

Peygam ber. Ekrem Efendimiz boylo 0 gibi onur, v irisleri Ijii-

lunan cvlyulal klozerdt kyledir. Onlar da irildiklerini sylemez-
ler. szden ziyade fii! ve hareketleriyle terbiye ederler. Bundan dolay
da Ccn;\.b- Mevlr. buyuruyor k i :

5801

; ; -

Evllyullabdliu !' ' rnbOb

ederdi - gibi
td Ii's kft ederim. Inmer ; . dendr. vururum .
.
I C m e v s im i \> z illiie c e n in l'l *:. I(l. M rik le r - il
1 ' m iz .
L''. A l e y h i s s e l i E f e n d i ../. m b . - k p ; u m 'j'y l e '|^- '.m h a l i n d e ,
l u n a n A y 'a a r e t e d i n c e k a m e r i n . :, 1 .' . . i k i y e a y l d . L iir ) '<1
d u k ta t sonra b irle ti. M r ik le r : 1 : .M u h a i m n e d i n b i r ! !
;
y n n e t l i l e r . B il -1; e l i - i h a d i s a r a s n d a t c v t d r d e r e e e :: ' ' m c lu
.:d r . V k a m fe s s irk rd o n b a z la r ( n a k k a 'l - K a m o r ) y 't.i, (A
d i) y e tin e (K y m e itc y a n la c a k tr ) m a n s n
v e r i n ;ie rs e . l . 1.! ' 11
e tm i le rd ir, r .k i b s t t a r a f i y l c o n a 'n b i r b i r i n i t u t m a z . ('ilki

\ ; 0 ' \

Y ni: .Kymet yaldajd vc kamer yarld da n",.rI.Je br ,

m'cizc grnce itiraz ediyorlar ve bil da dimi .dindendi 1 !
yet-i Kerimesi de. kamerin ak olacan degil, m bal' I(ldm
vermektedir. Kad Iyad (ifa) !:itabnda bundan uzun ." ' : ..
mi?, vukua eldigini tie nakli ve akli delillerle isbat ey lee.l 1 I .
.eildtie de bundan balsolunmutu
u birka beyt ?<Ievln lisanndan oldugu gibi, azna '1.' ' >
adam dogup ylan :!:artan em irin dilinden de olabilir . .' . .
uyum u olan insan, nsan- gafildir, azna giren ylan nef::. em m .cd'i
Em ir svri mUrd-i km ildir, onu uykuda iken dgc !,-; ... ' .
krda bayrda kodurmas riyzet ve mchededir, ylann .k .: da , ld.il
ncfs.i cmmredei kurtulm asdr. (Yedullali fevka eydibiml y.i : ,'1
lah'n eli onlarn eli stndedir yetinde eller, filvki Resl- 1*:!- ''
Ashb- K irm n elleri idi 1: ona b it etmilerdi. Ehlullahn hatl:' ' I
ciz bir derviin de. elden ele Besulullab ve 0 vsa ile Allaha b ia t
vard:r. Binenaleyh o ellerin iistdnds olan da Cenb -1 Hakkin yed - kud
retidir. 0 laltle A llahn yed-i kudretine ve peygam berin yed- biatine
vsl olan kmil eller de fev k ald e ler grebilirler .

SUiri 1-7 :' I '

.7
 .
87 .'

: \ /
' . -

. Sebebin siiylemek 1 . yoktu. Sen o hrnk 0. .it
mek de miimkin d elild i ".

5874

im d e k i d e r d d o la y s iy le H a z r e t - P e y g a m b e r in T if lile r e (t. e d i i
g b ( Y R a b b i k a v m im i h id a y e t e e r i t ir , o n la r b ilm iy o r la r ) d iy o r u m . .

5875
'
/ /
O sjk jn t.d a n k u r tu la n , h a la s k r m n O niil.de y e r le r e k a p a n y o r v e e y
b e n im s e d e tim , ik b lim v e h a z in e m .

5876
'

E y n ru k te d o la n em ir; s a n a A lla h k r e ts in . B e n d e 0 d u d a l 0 , e e
v e 0 te r e n n m y o k .

Yn; ettigin iyilige teekkrden cizim diyordu.

5S77

'
, !.
l n n l f : t A k llla rn . 1.** o l u r .o n l a r n v e rd ik le ri z e h ir
r l a m e s e r r e t v e r i l ".

3 0

!
 5

-- '

; /
* ' ' ' direkleri. gizi Diinya hastalklarn
zcvt-1 kiram 0.

58S2

- J
>
efkat
. rahmetten ibarettirler, Kak gih illetsiz
e rvetsizdirler.
Yni; Cenb- Hak, yapt ilerde nasl sebeb aramaz ve rvet ara-
mazsa, bunlar da shll- lahiyye ile ah l:lanm olduklarndan illetslz
ve 1'vetsiz yardmda bulunurlar.
Rvet: Bir grdrlmek in shibinin verdigi, grecek ola.
r.n ald eydir ki vermesi de, almast da aramdr. Veren de, alan da,
arada vsta olan da, lisn-1 peygamberi ile telin edilmitir. Verene ri,
alana mrie derler. Bilhassa hkmet ilerinde grlen yolsuzluk ve
kanunsuzluk, hep bu melanetten ileri gelir.

5881

. :
Bunlardan birine bu yardn niin yapyorsun? diye sorsan, (0 naz-
Umtn gam ve kederi ve biarelii in) cevabili, verir.
Ilakim Tirmizi Radiyallalii al'in bir eserinde (Eb'd-Derd) radi-
yalh anh'den yle bir Hadis rivyet edilmitir: Peygamberler Aley.
hnYs.Sclm a1.2111 temeli mesabesinde itliler. Peygamberlik kesilince,
yn, artk Peygamber gelinci ihtimli kalmaynca, imcttcn bir kavini
Allah onlara bedel kld 1: onlara (ebdl) ilenilir. Kendilerine btt iinva-
nm verilmesine sebeb olmak zere birka vecih beyan edilmi ise de en
dogrusu. Hatibin delleti muciljince peygamberlerden bedel olmalardr.
te bu zev.' 1 tilm, ir insanlar zerine, ek 01.11 tuttuklarndan ve
:ok namaz 1'.. 1.,':
tafdil edilmemilerdir. Lkin ahlklarnn gii-
zelligi, myy.'lU.mi degrulugu ve btn miislmanlara kar kalblerinin

1
cennete teiniz, 1 ilil 1
. : k i humar yoktur,
snn 1 gelsin. Hulsa 1.1 ;Allah herkesten daha iyi
ililir ,,.

5888

;
5z ol. nk'Sana Hakkin rahmet suyu !zmsa git, mte sil aa
dogru altar. Ondan sonra ralmct vc muhabbet arahu Jp racst ola.

5889
"
r i

Oul, Allahn rahmet, rahmet inde rahmettir. Sen bir rahmete
kanSat etme, 0 rahmetlerin lepsinl taleb et.

5890

'
-
Ey eci vc cesur olan mmin, fclcgl ayann alta al, onun iis.
tillideki sesleri lt.
Fakat onu bu kulak Igitemez. nki vesvese ve gaflet pamuuyla
tkaldr. Binenaleyh :

.5891

-
< 1_
Vesvese pamuunu can kulandan kar ili semfihardaki meleklerin
teshili ve takdis uultusunu idesin.

13
 M c c "
:.il. i i ,'" ..,. .,1
"
!'
.''! I " b in a n
.., . 1. . V a k t i y l e ;.1 | "I 11. ' . , 1 ((' l u n r u k
1. :,.1

&K97

.Hasislik Hikngsum elinden vc gerdanndan uzaklatr da 5 felek-

1 .ini bir lahtbl:.
' . Movlan: Dil tavsiyeler :yi. Faka*, yaplmas gyet mkl
", I. I: :-de onlar yapmaya kudret ye :, aczimizle ne yapalm?

5SS
( y A

/ * : - '
>;:
(
kn'besine malt ili kanadm yoksa, aczl, breligni
*.' .::ire bulan A a .'a arzeta
Y,i labb ben cizim, kuvvet ve kudret sahibi ancalt selisin! Bana
.,. , destgirirn c .': diye nnctta bulun, hatt gzlerinden hlisine
l ir dkerek ve hzur- liidc candan, gnlden inlyerek niyazda ,
>
,,,. (.

Hak, yle bir Erlamtir-Ehimindir ki, gz yalarna kar
: az. aylayan bir kulunun murdn vermeden geri durmaz,
lazret-i ?.evln' da diyer k i :

5809

k\r if
>. . _
."inilti vc aglan ltitl 11 sagla bir sermyedir. Haklt erla-
"1- lk .ycs ise c efkatli bir dyedlr
,I. y e: Bizim si't nine ded gimizdir. efkatli bir st nine ve asil ana
il u cu g u n u n Jiylinu , .|' :'dindirmeye koarsa Allahn rahm eti de ag 111.
: ve yuyin '-""'1 '. bir kl ylece gldrr. H azret " . Peygam
l I ( S A ,V bir (',,etik bulunan bir kildin grmler >1,
diye di' eder. Ds knbul ve frtz. .lmur. 0 kul sabahleyin uymr >
sall -1 fecri ed eder. le 1.11 katilli ve infazdr. Kez' tahsile ? 1.
bir ene : Y RabbJ b ilil 1 ) 1 -. et, JayrJ eserler yazmaya 11.1 v.f
fak eyle, diye du eder. (, ilil ki l,1 olunur. Fakat eser yazmaya muvit
fak .m as, ilimde rsl ve m eleke Jjy d etm esine kadar tehir 1
Bu da kabul ve imhldir. Oncs : Saygsz ve miinsebetsiz .lir lt.if
m e se l : Y Rabbl u rak ve arab ucuzlat da doya doya eyim' d.'i
d eder. Fakat onu gunahdan muhfaza in m atlubu verilmez ',-1' i t.
da m atlubun verilmemesiyle bir icabettir.

5903
;

Rzgrn grlt ile esmesi ve bulutun yam ur diikmesi bizim gn.
nmzla, ynj bizim iindir, sen biraz sabrcyle.
R z g r g r l t i l e e s e r , n e b t t t o h u m la r m e tr fa g t r p saar.
S o n r a y a m u r y a g a r , 0 t o h u m l a r im le n d ir ir . B O y le e e g e r e k in s a n la r n ,
g e r e k h a y v a n la r n y iy e c e k le r i y e t i ir . F a k a t h a s a d v a k tin e , o r a k z a m a -
n m a k a d a r s a b r l z m d r .

5904
-
.; ;
(Rzklarnz semdadr) yetini iitmedin mi? iitdinse 1,11 sfli
diinyaya niin yapp kalmsn?
S e m k e l i m e s i in : S e n in y k s e i n d e b u l u n a n e y , s e n i n sem n ,
d r d e m i le r . M e s e l : b ir o d a n n t a v a m o n u n s e m s , b ir e v i n a t s o n u n
s e m s , b ir c m iin k u b b e s i o n u n s e m s d r , o t a k d ir d e a r z a n i s b e t l e y i ':-

a r z t ; : !!f e h l . i a r z m 1. : :;: : . . 1. : y a a n y a g m ' .r l a

a r z n n e b t t y e t i t l g i in : 1R z k l a r n z ^ s e m a d a d r . b u y u r ^ m u t u r .
1

5905

j
S e t lin alktm korkman ' > m its iz li e d m e n g ly e b n s e .
lir
Bunu bil , ses Neni khi h i esfel-i sitiline kadar eker .
 .:meydana 1., .. . <1: (:1: ' -cbclj vsta
s yle zuhura elen eye 1 ,1. 1 Ve 1 1-.11 .':
mukaddem oldugu
11 tmisebbebdon y ik j . '., , 1.-1 , "1,1: 1 ; -kibr.t yerine ak
mak kullandrd . - .... 1 , , I .: ''1
-. kan kvlcmla kavi

tututururlar, onunla 1. 1 ..-., y a k a r l a . 1

!

:
Mesel; falan kimse, sUretcn dik bal
-e azametli bir herifin ya.
ninda oturmakla ikisinin oturuu bir olmaz.

5911

B ir m e c l i s i n s a d r n d a n , y n , b a s e d ir in d e n u z a k o la n y e r u la k -
k a r s a y l r s a d a , liir m e v k i i n y k s e k l i i e r e f c ilj c t i y l e d i r .

C c n b -1 P ir , b ir m e c l i s e e lm i , d a l a e v v e l o r a y a g e l m i v e b a s e -
d ir e k u r u l m u o la n a z a m e tli b s z i h c e le r y e r le r in d e n e k i lm e m i le r -
H a z r e t - i M e v l n . k a p n n y a n a o tu r m u . K e n d is in e t a z im ve i h l s
o l a n l a r h e m e n k a l k m l a r , o n u n y a n m u g e l m i o t u r m u la r . K i h y e t m i l i ,
d e r iis t n d s o tu r a n la r d a y e r le r in d e n k a lk p M e v t n .n n y a n m a in m e -
y e m e c b u r o lm u la r , D e m e k k i m e k n n e r e f i o t u r a n k i m s e i l e m i . E ir
m is l d a h a :
Y a v u z u n m f t s v e z a m a n n n e n y k s e k filim i o la n Ib n - K e m l,
r a h m e t u l l i h i a l e y h , K e m l P a a z a d e S i i l e y m a n B e y i n o g lu d u r . G e n l i i n -
d e o d a a s k e r o l m u t u . E v r a n o s b e y i n b i r m e c l i s i n d e v e R u m e l i b ; '-:< '!
n in a r a s n d a 0 d a b u lu n m u t u . D e r k e n m e h r M o lla L t f i a d r a g ir d i.
E vranos bey v e s ir e u le m ayaga k a lk t. M o lla L tfi g e ip E vranos
b e y i n s t t a r a f n a o t u r d u . B u o t u r u b n . i K e m l'in c a n n s k t . Y a n n -
d a k i z ta ; B u h o ca k m ki E v r a n o s b e y in s t t a r a f n a g e iy o r ? d iy e
s o r d u . M u l t a b dil .O n a M o lla L t f i d e r le r , m e h u r v e d e r in b ir lim -
d ir . i l m i o la b r '. h rn < t 'r ir le r* c e v b n v e r d i. B u c e v b z c -
r in e b n .i K e m l -:, | - g ib i e l m a n n im k n y o k . f a k a t M o lla
L t f i g i b i o lm a k m b m k in :., > u t i l k m e s l e k i n d e n e k ild i v e t r h -
s i l e b a la d , ilk u k u d u g u 1. . 1 l,! t f i o lm .u -

1'

:' 1 ,

Aatan nksid 1 ' .; 1initir . 1 ; 1,1 inatlub olm akta meyve ev .

. < - ,sonradr
hakikatler bildirildikten ^ :'lira kssann tahkiyesine d n l y o r :

591

'; ;
:
"Ayj, ejderhdan feryd edince arslan gibi cesur bir adam, onu ej.
derbililin penesinden kurtard.

5918

<

iliyle ile ecaat birbirine, zahir olmular, yn, yardim etmilerdi.
adam, o ejderhay bil kuvvetle, birlemi olan iliyle ve ecat.c -
diirdu.
Hiyle kelimesi re demektir. (Hiyle- er'iyye) terkibindeki hiyle de
<- mnyadr. Yoksa eriatte bizim kullandmz mnda hiyle olmaz. Bir
de hud'a vardr ki bu da dmana kar tedbir almak dem ektir. Nitekim
Iladls-i erifte: M uhrcb. tedliirden ibrettir buyurulm u ve Hendek
!.azsmda kullanlm asna msade edilmitir.

Hicretin V. senesi idi ki Mekke m rikleri 10 000 kiilik bir kuvvetle

.^Icdine'ye hcum etm eye kalkmlard. Bunlara m dafaa in Mediim
miislm anlarm n kuvveti kfi degildi. Selm n. Fris radiyallhii a tl:
Y K eslallah Biz ran'da byle kuvvetli bir hiicuma kar beldemiz
tr fn a hendek kazp, onu siper ederek dman defe alrdk dedi.
Bil tcdlir taraf- Rislettcn kabul buyuruldu. M edinelilerden 3 000 kii
hendek kazmaya m em ur oldu. Herkes on arn derinliinde ve genili,
ftinde muayyen l)lr yer kzackt. ie baland, Medine'de ktlk da vard,
(:erek Hazret- lyu', I, 1 a lb. kirm hemen leen a bil:
halde .ah.vo'.i.h lln ,'l ' ln kazlma! tamamlanmadan evvel mrik

C21
 .
)2

' .
>
'
'.

.Kemli hiyleni grdn. 0 Jiyl.nh sana nereden geldiini -.grciin.lt

:' !)incinle' '< : ' git -..
-, sc.nn .1 ' verdii aklla ti todbtrde bulunabildiini ailia .

5921
){; _ .

. 4 -
Alalida, yl, arzda ve insani !-leminde ne varsa hepsi yk.cl
deden ve m n eviyi aleminden gelinidir, o l:::! .da gr.nii yk
gi'it e v i r s e k l e r e d .

5922

'.
/(;;< ' >;
Ylischlere b a l - mal;, nazara nur ve parliilihk 'r . -Eve. ibtids
d a o : ; : ! ! ; k a a t r r ,

592:5

Gzn p a r la k l a altr, e e r y a r a sa d e ils e n o cihete nazar >,

Y k s e k l e r e v e u z a k la r a b a k a n b ir k i m s e n i n e v v e l a g e z l e r i k a m a r ,
l k i n d e v a n e t t i k e a l t.. H a t t d a k y l e r i n d e o t u r u p u z a k la r a b a k a n
k i m s e l e r i n g r le r ' e h ir d h i l i n d e v e m a h a l l e a r a s n d a s k in o l a n l a r n
g r le r in d e n k u v v e tlid ir nki g r d k le r i yer. k a r s n d a k i e v le r d e n
i b r e t t ir . M a d d e t e n b y l e o l d u u g : b i m n e n d e b y l e d i r . E s b a b a n a z a r
etm e k a k l a r , m i i s b b b a b a k m a k y k s e k l e r i g r m e k g ib id ir . M e s e l ;
r z g r y o r u z . G r m e m iz e s e b e b o la n e y g z d e d i i m i z b i r e t p a r e a s -

022
 j j > ^ j
Yn : Hi bilenlerle llm
yi'il
r nisv olur mu?, melindedir.
Elbette almazlar. ralann<].
k. laik, ilim ile cebi arasndaki fark gibidir.

5926

- L * * j)j i . . j j

Gafil bir kimse bir tecrbede bulunmakla ona yle aldanr ve ken
dini utem-i kl sam ki kibir ve azametinden stadladan uzak kalr.
Halbuki tecrbe ve ilim arttka insan cehlini daha iyi anlar. nki
bilinen eylere nisbetle bilinmeyenler o kadar oktur ki hepsini ihata
etmeye imkn yoktur. Hanefi mezhebinin mctehidlerinden olan mm-
Eb Yusuf, Ilrn Red'in (Kdiil-kudt), yni, kadlar reisi olmu, bir
gn Hrn ona bir mesele sormutu. Eb Ysuf Bilmiyorum, dedi. Hali
fenin adamlarndan biri: Emiriil-mminin sana bu kadar maa verdii
halde bilmiyorup demeye utanmyorsun? ukallnda bulundu. Eb
Ysuf d e : Benim aldm, ilmimin derecesine gredir. Cehlime gre
tahsisat alacak olsaydm, halifenin hzinesi kfi gelmezdi! diye hem
mnsfne, hem arifane bir cevap vermiti.
Allrr.e-i Rm bn-i Keml merhum da ihtidalar ilmine marur
imi. Bir gn yanma dervi kyafetli biri gelmi : Efendi, lm-i lhiye
nisbetle insanlarn malmat ne kadardr? diye sormu. bn- K em l:
Haydi hey torlak! Byle sl mi olur? demi ve geni bir tabaka k
d zerine grnr grnmez bir nokta koymu : te bu kd Al
lahn ilmi, noktac da btn insanlarn malmat farzet cevbm ver
mi. Dervi teekkr ettikten sonra : O nokta iinde kendi ilminizi de
ayrp gstersenize! deyince bn-i Keml cevap bulamam, dervi de
ekilip gitmi. Mftis-sekaleyn, ondan sonra lm gururunu terk etmi.

176 S r . Zm or : 1.

F: 10 626
 r .
Bata bulanan n ilini ve arzu vurdr 1:1 sahibinin ba ct a gemesi
ve mesrur olmas in dalar. Fakat o sevda ile ba gider .
'11 -Eb Cchl'in kafasnda byle bir fikir vard. Kavmi arasn
daki riyasetini kaybetmemek in trl habasetlerde bulunmu, nihyet
Bedr muharebesinde yaralanp yere serilmi ve Abdullah Bin Res'd
RadiyallhU anilin eli ve kendi klcyla ba kesilmiti.

5931

' r

Bann gittlgini istemezsen git ayak ol ve re'y saliibi olan kutljun
pch.i himycsinde bulun.
slm trili mtaiea edilirse grlr ki zaman zaman bir takn in.
sanlar km) bazlar bir devlet tekiline muvaffak olmu. Bazlar ise
yakalanm, kafa.s kesilmitir. Bunlarm bir dsturu v a rd : Y devlet
baa, ya kuzgun lee dericrdi ki ya devlet tcn bamza giyeriz, ya
krda yatan leimize kargalar rler demekti. Devlet ve riyset Jrs
byle tehlikelidir. Fakat kendi leminde bulunmak, siyset ilerine ka-
rmamakda hi bir m uhatara yoktur. Hususiyle zamann mnevi hki,
mi bulunan kutbun hizmetinde ve himyesinde bulunmak en selmetli
yoldur. Kazret-i .lcvln yine esnevide : .Kalbi mnevver bir ztn
hizmetinde bulunmak, pdihlarn tepesine kmaktan senin iyi ve
hayrldr. buyurul".
K u tu b : Bir ehrin nnen idresine memur olan zttr. Bu mukad-
derdir. Y7ni, her ehrin, yahud her iklimin bir kutbu vardr. Bir de
kutb'ul.aktb ylud gavs vardr ki bir asrda bulunan kutublarm reisidii".

5932

'
r

Sen, devle. \
1 bilimiyle sah isen de kendini 0 kutbun fev.

27
kra da (zYl-akl ve zfl'I #y) l . l . l l l> .likln kmil olanlar
.z'l-ayn) ekmel l dun. ul. (nVI kl ve zu'l-ayn) olanlardr.
eyh nm Snann .1... . ... la .yyd S.yfllah Efendi bir gece
ruysnda eyhinin kemirdi.. .<
I.im yaklatka kldn ve
temm yanna gelinci, kay 1 M u;uu grm vc zuhuratm mm Si-
uana sylemi. O da : Sana m fr ybi> nasl olaca gsterilmi. Sen
de eyhine yaklatka kulii ! , nihayet onda fni olmalsn diye r
yay tabir etmi.
Bir eyi tatmayan onun lezzetini bilemez. denilmitir. u sylenilen
eylerin lezzeti de bize yabanc gelmektedir. nki tatmamz. Onun
iin benim bunlar anlatmaya uramam, mnn renk tarifine almas,
grmedii bir eyi bildirmeye kalkmas kabilindendir.
veyik kuu (k k) diye termi. (K) kelimesi de Friside hani
ve nerede? demektir. Mevln diyor k i : Sen de hani ve nerede? diye
mridinden feyz ara. yhud nerede? nidsiyle bir mrid-i kmil taharri

Ahmed Eflk dede (Menkbl-rifin) de yazar. Hazret-i Mevln

bir gn Konya arsna km, arda bir trk (dilk dilk) diye tilki
postu satvormu. Cenb- Pir bunu iidince Gnl sahibi bir ehlullh
nerede? mnsm anlam, vc cezbelenmi, Keza Badad arsnda b ir i:
On hiyar bir akeye diye hiyar satyormu. Yine ehlullahdan biri, bun
dan Hayrl kimselerin onu bir ake eder mnsn anlam ve Ha
yrl kimselerin onu bir ake ederse, er ileyenlerin hali nasl olur?
diye alamaya balam. Mnevi kimselerin duymalar da. anlamalar da
baka olur.

535

'
<>Ecr eby-1 cinsin sollijct vc hizmetinde bulunmak istemez dc on.
lan uzaklarsan hikye edilen ay gibi ejderh azna dersin..
Jler ocuk ftrat- Islmiyye C hilkat-i sfiyye ile doar. Sonra o
ocgn anas ve babas om yahdi yhud nasrni, yn, bristiyan y-
lud mecsi yaparlar diye bir Hads- erif vardr. Bil- ocuk byle ol-
dugu gibi bir insan da byledir. iyilerle hemdem olursa iyi olur. Kt-
lerle der kalkarsa ktleir ve gider nefs-i ejderhnn azna der.
lazret- Mevln hali .esnevi'de hir niisfl ile anlatr. Misk yac
dkknna giden misk yagci olmasa da hi olmazsa st ba misk gibi

C29
 KR IJU I>!IEN<NN , : IM . K VAK. . |KI
DANA . l* z . m :t ; s : I' I

59111

,/ / ..
> '
Bir kr vard 1 : Ey elli. ,bende iki trl krlk var
derdi .

5941

'
1 Ija
ki tl'l krlm old.. ben de aralarnda kaldm
ilii kat merhamet ediniz.

5942

'
Biri, iliz senin bir !rln gryoruz, ikinci krlk ne oluyor?
Anlat, dedi.
5 .4 3
' ;

Dilenci dedi lii: Scsiiu rl n, terennmm nalo.. irkin seslilik

'C krlk bana illi kal bel olmutur .

5944
1
) . *.
irkin sesim ! '!. | i, herkesi sinirlendiriyor. Buoluyor. Y
ehelemni 111
0 ,, lueluunell uz oluyor.

:! I
 5!.

'
: - Sy
Lkin sebcbsiz ve illctsiz vere. kereni shiblcri, belki onun irkn
bana koyarlar, yni, merlamet ederler de ondan 0 irkinlikler -gide
rirler .

5951

.

*Sesi ho ve mazlumane olunca, o sesten ta yrekli olanlarn kalbi
de muin gibi yumuar .

5952

!
Kafirin sesi irkin ve kt olduu gibi icabete de refik olmaz, yani,
Allah tarafndan kabul edilmez.

5953
I
.
. Susun tab irkin ses zerine gelmitir ki o ses shiblcri alkn
.kantntlan kpek gili mest olmulard
Bu beyt ile (Kad efleha) sresindeki u yetlere telmih ediliyor :

@



. . .
833
 5

"- . V .

, ..
Tcvbe vc istifar e l ! (,(!,mazlum kanndan istifar ile onlarla
.yni, zulmettiklerinle heh.lla
Eger o zulmn sende at yara eskiyip kapanmaz bir hale geldiyse
-onun stne dag vur, yn, onu riyzet ve miichede ateiyle yalt! Dik
kat buyuruldu mu? k'Ievln stifr ile b e rb e r helllemeyi de tavsiye
ediyor , tevbe ve iinki biri hakkullah, biri hakk-1 bddr. Hakk'u-llh
-istigfr ile afv edilebilir, fakat hak-1 ibdn afvi in 0 hak shibiyle he
lllamak lzmdr,

AYI LE O ABDAL HKYESNN TARIAMI

5957

<
Ayj ejderhdan kurtuldu, o merd adamdan kendini kurtarma kc-
remini grnce.
5958

. .
O zavall ayij ashb-1 kelifin kpei gibi o mtehammil kimsenin,
yn, kurtaran adamnr izini takibe balad, artk ondair ayrlmad*.
Ashb-1 Kehf denilen zevlt, muvahhid bir takm kimselerdi ki put-
perestlikten kamlar, bir maaraya saklanmlard. Bir kpek de on-
larla berber maaraya girdi.
ResUlullnh Efendimizden Ashb-1 Kehf'in sorulmas zerine Kur'n'-
da kendilerinden balisolunmu, fakat ka kii oldugu tasrih edilmemi,
miibhem braklm t mkt soranlar da onlarm saysn kat'i olarak bil-
iniyorlard. J'.ger adedim. Kur'n'do kat' olaral: beyn edilseydi inanma-
yacaklard. ll.fd'.i. nbhin.lyeti tasdik ettiler. nk kendi bildiklerine
tevfuk ediyordu lldt mmnr. Tarsusta bir magara ve yannda bir
Cim' vardr.
3 ."


>. ;
' ; Hazret" 1)" :
-', Ali. '' ' ..1,'rnliy.iikdni 1
nnhu ..' )( lra Mekke '>1 .1. >ediniz :., geleceiniz
kadnda l>r mektup Vfitdn, 1.:1' - 1 1 ZI <'- kiram
Sarc'ye tc.sdf ili <). hldkl. II .. !
1, ;;.tirdiler
Mektup a:!t ca lli'tb ;rafndan yzln ') .mektup idi ki P.CSI. Ek
remin, stlerine gleeeh l(n ey illere l a k e r veriyordu. Herkes at.
-Linki rilb, muhacirinden ve ell-1 Bcdrdendi. candan byle bil' ltsrc
ket zuhuruna itlinse htir'l vermezdi. Aleyhisselt Efendimiz, ona bu
- nedett yaptn sortin. lltb. yemin ederek imanna l'.alt'l gelrnedigi
ni, bu mektubu bir s-i niyetle degil. Mekkedeki es ;i Kureylilcrin
hirye etmesini temin in yazdn syledi ve safl nazar-1 itibara
.alnp Resftlullah tarafndan afv buyuruldu
. Htb'n yapt casusluktan baka bir ey degildi. Fakat onun ve
reeogi 2arar dnememi, Mekke'deki ^ilesioi muhafaza ettirmek gibi
saf bir dnce ile yapmt,

5963

; ;
Hasta, kentlisine nasihat verenin SZ izcrie, bunu hasedinden
sylyorsun. A.vlga ne bakyorsun, gsterdii 11 muhabbeti gr, dedi.

5961

-
Nasihat veren detil k i : Saflarn muhabbeti aidatndr. Bana hasftl
diyorsun. Benlin bu lasetli, on muhabbetinden cIf.dr.

5965

.

Haydi kalk, ilenimle gel, ayy lcfvt. Bir ayy hemcinsin olan
bir insana tercih etille.
silkinil . ....Ki ... Allah'n ledi de
- Idr . J: ,tr I 1.1,1-
1' " ,-!1
.
" 1: .Mccsileri, inde !(.'. ..| | .' :.; ililin |
> . ikl-i
b i d e l l u e Burada ay una te b h -1 :'. .'! unda dil ;1-.<- -<>
gaile eadr .

.1071

N a s i h a t e h e p s i n s y l e d i . F a k a t b e r ik in in h u la g n n
1.
nki s-i zan, insan in byk bir seti, azim bir manidir .

5972
;
.
Nasihati hastann elini tuttu. Hasta elini ekti. Nasihate le akll
! .Imadjgtn in iiiyurum, dctli.
d u st

5973

y ;
"
H a s ta d e d i 1 I n 5 s e b e ts . ., g it , b e n i d n m e , a d a n , ir f a n d a n
m a 'r if e t t e n b a ls e t n ..

5974

; y ; /
. ir . r
Nasihat tekrar 1,11.1 1 1 I , "', d i nnn degilim. Benimle
berber gelirsen 1 1 1 1 , , l.klr.
 57
)
/ '
Yahud beni bu aydan korkutmak in arkad5arij'e bahse gir.
nitir.

5980
i}r

Kafasjnm habasetinden, yn, s"i zan shibi oJdugu in, batrma
hi bir hsn.i zan .geimedi*.

5981

-y A r rA >*
* y .r 0 ^
j o A ->

Onun olanca lsn.i zann ayya idi. Glib ay ile hemcins bulu
nuyordu.

5982


Akll bir adama yiizlerce ktlk ve thmet snd etti de ayj'1
muhabbet ve adlet shibi sand.

Kureylilerin emeviyye cematndan (Ukbe Bin Ebi Muad) ismin-

de bir mrik ard. Bir seterden dnnde bir ziyfet tertib etmi,
btn erf ile birlikte Resfl- Ekremi de da'vet etmiti. Aleyhisselt
Efendimiz dvete cbet etmekle berber yemek yemedi. Ukbenin IS-
rr zerine: .im ana gelmeyince yemeinden yemem dedi. Ukbe keli-
me-i ehideti irad e tt. liazret-i Peygamber de yemek yedi. Sonra yine
mriklerden Ubcy Bin H alef: Sen de mi Muhammedin dinine girdin?
dij'e Ukbe'ye sordu. Ukl .Ilayr, fakat yemekten yemedii in iste,
digl sz syletilin, cevbn verdi. Ubey : Eger Muhammedin yzne
tkrmezsen l.lr 11 .mitille konupnam deyince; Merak etme yapa-

F : 41 ; 1
 n
H

, , , k . . .
' 1
Benim | . ,,,,
........... ,,
', ,
'
,,,,


,,
ber 1!1 yzle ...
,
. ........

!.

.,!

* . . . . . .

Benden yuzbiderce n'rl/ :1.. bahle . -/!
-lnyl M'iulrkl

! ve zailin artryordu .

sle

...
ayalden, vesveseden i'ciz. oldugun ' benim >'0 1 1 0
' ediyordun.

59S7

;
.Renizden apikr toz kaldrdm da Fir'nvdar errinden ktl
.dunuz

Bazrct- -Ya.kb ve evld, Ysf peygamberin daveti zerin. K .n 'an

dakj yurdundan Rlsr'a gitmiler, orada yeril inilerdi. 0 vakit Msr'da
Iliksoslar, yni, Arabistandan gelmi fir'avnlar vard. Bunlar Beni 1 .,'-
l'e hsn-i mumele ettiler. Sonra yeri Fir'avnler hkmete getiler
Ya'kub tfllarn e ir derekesine drdler. Angaryalarda .altrdlar
Ibzret- kls bunlar 1' 'akat
Fir'avn hu kadar bedava ameleyi elinden kairdfina pln.'tn oldu () -
dudyle Oldan takibe ,. . Sub denizinin Msr ..'ddlid. yeti.', Ilnz .
'
." Ms' a in. I denir . 1 Deniz ekilip yolla a dd Alan yollar

:

hhmn su gtrd denilmeli)Tnv 1' '' M'.a, .> 1 " ^'\0
yaktrm ve eritmi, kllerin 11. *
doktu .
m
lnn
hrtdn .

S
;* ':
- . ' , i z a il-l . k k . d a s
. N a s l o l d u d a b i r r n d
d ..lur ilinb e s l e m e d i n , bu heykel nnl. . 1 :' . d i y e p h e y e d m e
d in ? H a lb u k i h a k peygam ber oldn.unul .e k e d iy o rd u n . N n sd o ld u da

S y a k a r . . e d e y e k a p a n d n <m i r i n i n
y a p t 0 b u z u ? .

599:1

'

N a s l o l d u d a o n u n m e k r -0 t e z v i r i n i v e a h m a k l i a n d r a n b-V is
nn e s d n h a y lin e g e tirm e d in ?

5994

; .

E y k p e k le r; b i r S m ir, k im o l u j 'o r d a d n y a d a b i r m a b d y a p a ,
ilils in ?

5995

;
.

N a s l o l d u d n K ,'n lr n l n 1 .t e z v i r i n d e o n u n l a m t t e l i k o l d u n ? Y A n l
onun
m a 'b d d e d n l k a b u l u t t i n vu b t n e k le rd e n , p h e le rd e n h ftll
o l d u n ?

MS
 Y a n i : E y P e y g a m b e r- E k b e r; h a b e r v e r k u lla n m a k i b e h a k ik a -
te n g a f r u m v e ra h im im v e h a k ik a te n b e n lin a z jm e lc in v e r ic i v e a c .
tc b i r a z b d r 3 .

B u r a d a g a y e t la tif b ir n tik te v a r d r . G a f r v e R a h ira , Z t-1 l h in in

s f a t l a r , a z b f i 'l i d i r . E l b e t t e S if a t, f i i l d e n , e f d a l d i i '.

6000
5 > / .

A h in b u z a h e y k e l i s e s v e r d i le n e s y l e d i k i a h m a k l a r o n a bu
k a d a r r a b e t g s te rd i?

6001

M d e n i b ir c is m in se s v e r m e s in d e n tla la g a r ib m u 'c i z e l c r i b e n d e n
g r m t n z . L k i n r p m a k U le s i h e r i f l e r , i l a k l i i n a s l k a l j u l e y l e r ?

V e h a k ile b a tl n a s l a y r d e d e r?
S m i r n e y a p m t ? i i b o v e i k i t a r a f d e l i k b i r h e j k e l . R z g r
b ir in d e n g iriy o r, b r n d e n k y o r, k a r k e n d e se s v e r iy o r d u . B u ta b ii
b ir e y d ir. B u n u o c u k la r b ile s t d a ln d a n y a p tk la r d d k le r le k a -
ra b ilirle r, M s A le y h is s e l m m m u 'c i z e l e r i i s e h e r k e s i n y a p a b ile c e i
e y l e r d e ild i. A s s n n k o c a m a n b i r y la n o lu p s ih ir b a z la r n ip le r in i d e ,
k e n d ile r in i d e y u tm a s , N il s u y u n u n k b tile r e k a n o lm a s , a b d e n iz in d e
y o lla r a lm a s , k a y a d a n s u la r a k m a s , b ld rc n k u la riy le k u d r e t h e l-
v a s i y a m a s g ib i...

Ijs. S r e i H ic r : 43-50.

647
 8007

_ > .
; 1 '
Eb Cehil ise hakikati bulmak derJinc ve arzusuna mhtel olma,
dg in yzlerce akkulkamcr gibi mcize grdg halde nbweti
Muhammediyeyl asdik etmedi..

6008
.

Leen damdan den, yn, esrar meydana ikan bir derdliden
hakikati gizledin, fazla izht vermedin. Zira hak ve hakikat ondan gizli
deildir..

( ) Friside bir ta'birdir ki, srr meydana ikmale

ve rezil olmaktan kinyedir.
Bir eyin tlibi elbette matlbunu bilir. Ak. lh talibi ve derdlisi
olanlar da matlubunu ve dvsn bildikleri in, Hazret-i Mevln, fazla
izahat vermiyorum diyor.

6009

.

Chil olup da, ak.j lhi derdlisi olmayana ise hakikati ne kadar
gsterseler grmez.

Binenaleyh ona da sylemek fide vermez.

Hulsa : her eyin hakikatini grebilmek in :

6010

.

Gnl ym. saf ve berrak olmal ki, onun sathnda grlecek akis,
lorle Irkin ve sfrotlcri aytrd edebilein.
.


Madem senin dev olarak verdiin nasihat, halkn gafJet ve nef.

ret derdini a rtry .r, kssaya, yni, nasihati, hakiki tib .JanJara syle ve
onlara (Abesevetevcll) sresini oku.
Ashb-1 Kirmdan ve Rcslullhn mezzinlerinden Abdullah bin
mm-i f.ektm radiyallh anh a'm ve fakir bir zt idi. Her vakit
Nebiyy-i Ekremin huzuruna g e lir: *Y Reslallah, Allahn sana bildir-
diklerinden bana gret. diye ilim ve rfn talebinde bulunurdu. Bir gn
Kureyin erf lazret- Peygamberin nezdinde bulunuyor, z.t-i Ris-
letpenhl de onlarm slma gelmeleri in urayordu. 0 srada bn-i
nm-i Mektm da geldi. Tabii huzurda bakalar bulunduunu grm-
yordu. Mtd vehile ilim temennisinde bulundu. Resl- Ekrem. Ab-
dullh byle mUnsebetsiz bir zamanda gelmi oldugu in kalarn
att ve mUbrek yzn evirip cevb vermedi, o esnda (Abese SU-
resi) nzil oldu ve Habib-i lh tenbih olundu.

Y n : Rcslullah kalarn att vc yzn evirdi. Am (yni,

Abdullah bn-i mra-i Mektm) yanma geldi diye. nki o srada m
riklerin irdiyle meguld. Ey Pcygamber-i Ekbcr Sana kim ve ne
bildirdi? Mmktn ki o am senin nasihatinin gnahlardan temizlenir y.
lud tezekkr ve tedebbr eder do o tezekkr ve tedebhiir oa fide
verir..
6015

M.l.m .1 '
'-olarak, hakikati anlamak isteyerek gel 11
1
m is li , 0 f a k ilt ih * lir a ek i t l i m i Iie ilm e k y a k m a z .

|
!..
..
.-

C."
l

:!

B otu m aulir li. (lr. Sc. ise ynrnnnmlan , senin vaktin

genitir.
K urn- Kerm.du d< beyn l.uyurulduu zero Aleyldsseltii Ves
selam Efendimiz, halkn mslman olmasn ve mmet-i merhmenin
oalmasm pek ok arzu ediyordu. Hatt mehur : Evlenin, ocuk anas
ve babas olun. nki ben sizinle yhud sizin okluunuzla dier mmet
lere kar iftihar edcriu.. Hadsinde bu arzu izhr buyurulmutu. Ab
dullah bin mm-i Mektumun geldii srada ise huzur- nbvvette Ku-
reyin eraf bulunuyordu. Resl-i Ekrem Sallallh Aleyhi Vesellem
Hazretleri onlar islma terb ve tevik buyuruyordu. O srada bn-i
mm-i Meklm ile megul olsa dierleri kalkp savuacaklard. Halbuki
Abdullah Hazretleri ashbdan olduu iin onun Zt- Risletten mesele
sorup renmesi iin bol bol vakti vard.

G022

/

BOyJe dar bir vakitte gelij} ileni sktrdn. Bunu sana gazali ve
kavga in dcgil, nasihat olarak sylyorum.
Nazm- Celilde yalz :

Yn : Am olan Abdullah bili mn-i Mekttm. meclise geldi diye

kalarn att ve yzii cvrd82. buyurulduu halde ResUl-i Ekremin
niin o halde bulunduunu anlatmak zere bu beytleri rde ederek h-
diseyi tefsir ve tavzil ediyor. Sonra da lisn-1 lhden :

'821 S ttrc l *2-1 - .

853
menlen verir. Ancak - selim !, 1 * ' ve kcml- imanla
..:..lul .,ir gl.l ile 1UZ1..I .thiye gelen kazanl
Ruhi Badadi, bu ayetin melii beytlc iktibas etm itir :

S a n m a e y h ce k i s e n d e n z e r u s im is te r le r ,
Y e v m c l y e n f e uda. k a lb - i s e lim iste r le r .

6027
-d~
p i J-U
JJ ^ I

C 1
j
.i .- -C-
Ey peygamber. Ekbcr! Huzuruna kalb mnevver bir a'm geldi.
Ona kap kapama vc nasihati ona ver ki nasihat onun hakkdr ve o nasi
hat ehlidir.

6028

' f


Eer iki budala seni inkr edecek olursa nasl aclarsn ki sen
sekerin menbasm.

6029
Ay
. y lJ
A* J.3 f
..*.. ^ y j .3 ."
ki <; ahmak, seni mttehcn tutmak isterse e zarar var k Allah
..senin Hak peygamber olduuna ehdet eder

Mevl m bundan sonra lisr.- Peygamberiden olarak diyor k i :

.S f . . i .3

.
 uki pislik bikrfti ' - liizcl kokulardan hohlan 1
maz, ) ;lukt.su OIIIIII l.'hdtlie . il olur ;
. ? mrikler di
'
pislik bL'eg gibidirler 1' "kokulan al :..luhrlar . lKfjim rayiha.i NbV
Yetimden holanmazlar ! :;> I 1,.<1.. ili -...lansalar! 0 halden benim gl
.ve gl suyu olmadn alnld
Bir misil daha :

6034

f

Eger kalp br para, mihenk ana mteri olursa, o tan dogru br
millcnk olduunda ple ederler.

Zira mihenk ta altmn ayarm meydana kard in kalp paralar

onunla ihtilt etmeye cesret edemezler. Mrikler de kalp para gibi-
dirler. Benim gibi bir mihenk tana yaklaamazlar, yaklaabilselerdi
benim ayar dogru bildirmeyen bir ta olmam icabederdi.

6036

-
' 3
bil ki hrsz gndz degil, karanlkta alabilmek in geceyi
ister. IJcn ise gece deilim, dnyada parlayan ve parlatan bir gndzm .

Bundan dolay gece hrsz j;ibi o l a n mnkler, benimle ihtilt ede

mezler. nki gece ile giiuliiz l.r araya gelmez.

i
6036

<
-' " I
Ben frlkm. f.iruku; , llidi, saman, ve diley 11111" kal
hur ghi ayrd ederini .
 <:>(

; f { 4

Den sr deilim ki buza bana iniiter VC olsun, Ben diken
deilim lii deve benden otlasn ve istifde etsin.

6041

. S $

Mrikler bana ecvr VC cef ettiklerini sanrlar. Belki onlarm cevr
ve cefs ile kalbimin aynas stndeki tozlar sprlm olur.

BR DELNN CALNUSA YALTAKLANMASI VE

CALNUS UN KORKUSU

Calius: Yunan feylezoflanndan ve hekimlerindendir. Tbbn m-

cidlernden saylr. Tb mevzuunda birok eserler vermitir. M S. 131 y
lnda Bergama'da domu, evvel felsefe, sonra tb tahsilinde bulunmu,
skenderiye'de birka sene oturup terih tecrbeleri yapm, Romada
imparatorlarn hekimi olmu, sonra 3ergam aya avdetle mildi 200 yln
da lmtr. Bir ok eserleri vardr. Bazlar Arabcaya da tercme edil
mitir.

6042

I \ / /
Calimin 1 a lim in e dedi ki: filna .
1 .Oyleyin de bana falan ilc
versin .

:.,


iki k5 arasnda 1 .olursa phesiz onlarn arasnda tir ka
der. mt. relt, kir sebeb, bir vsta vardr.

6049

/
Bir 1 cinsinden gayri ile nasl berber ar? . ilnki n cins II
lillet, mezar gibidir.

B ili C N S T E N O L M A Y A N K K U U N B R L K T E U M A S I V E
DNE T O P L A M A S IN IN S E B E B

6050

. ' .
Bir hekim demitir k i: lde hzl hzl gidiyorken bir karga ile
liir leylei liirlikte grdm.

6051


Buna ' > 1
gibi bir katler-l mterek var? diye
lallerinl tetkik ettim ,

MI
 ( . ior. r

j < Jij' j . . c. 5 j 1

j / / j .5 >
>
Biri aydr ki Siircyy yldziylc akseder, o biri bir kurddur ki gbre
iinde yaar .

6057

; / /
Biri Ysf yzl ve s nefesli bir zatr. 0 biri yrtc bir kurd,
ylud boynu ngrakl bir eektir.

0058

. S -
St
Biri neknda umakta, 0 biri kpekler gibi samanlkta yatmak,
tadr.

6059
. . .

Gl lisn. 1 1 ile pislili bceine der ki ey k o ltu g u kolunu 1.

Yn pislikle oynayan murdar ,

0060

;/ /
'
Eger sen gl bahesinden kayorsan o nefretin giilistan in bir
kemldir.

',<
!:
 !

Jjy j$ j f j. 1

_ l^ ji /
*
-' A>}

.
Meleklerin kendisine secde edecei, Adcn Aleyhisselnn ezeli bir
niin idi .

6067

( r
Dier bir nin da iblisin ben bn, reisim, Odan stnm diye
kendisine secde etmeyecei itli.

6068

O halde iblis, IIz. dem'e seetle etmi olsayd, o Adem olamazd,
ondan baka bir ey olurdu.

6069

. -
-
Meleklerin secdeleri, dcn'.i yksekliine mizan, eytnn onu in.
kr da yine Ademin byklne bir brlndr.

6070

- . ,
Meleklerin ikrr Ademin ulviyyetine C halife - Ilak olduuna, o
eyta kjlrfchiin inkr la yine Ademin iiyle olduuna iddir.

.
 !7 .

\" .
- , - *
5

T a g e tird i ve s in e in uyuyan 1 y z iin c k o n m u jj I d u n n

g r d ..

0070

' j f ;

Deirmen a kadar oian o kayay kaldrd, sinek ekilsin diye
iis.iine vurdu.

6077

; .
Kaya uyuyann yzn hurdaha etti lu meseli ciimleye fft,
eyledi...

6078

'; 4 . -
Ahmak muhabbeti ay muliabbet gibidir. Onun liini muhabbel,
muhabbeti kintlir.

6079

:
: . :
A h m n k m a h d i , y f tn i, siiz v e r i .v i r a n d r , z a i f d i r . A h d i k u v v e t l i , v e
,fU sj c l z d r

Y S n I: k u v v e tli g u v v u tll s z v e r ir , fa k a t v e rd i i t u t m a z 1

<''
'
 li..s:
-
,' -
Madem ki yeminsiz bir siizii ve ahdi noksan ediyor, yemin edecek
olursa daha ktsn yapar.
Ettigi ahdi daha fen bir sUrette bozar.

608.1

.
j \ f
'5
"nki nefsi ar bir J'emin ile baladn in dalla ziyde hiddet
.leir
Nefsin yemin ile takyid edilmesine kar nefsin hiddetini hlevln
bir misl ile gsteriyor. Mesel :

6085

-y ,

Bir esir, efendisini balayacak olsa, efendi o ba koparr ve 11
den kar.

6086

.

11
1
1>esirin kafasna vurur, ilimlin gibi lkin olan
nefis ile sahibinin ell l yemini yzne arpar .

'.
 H A /. : i M 'S T A l'. A A ..1 .Y I I VI.: A l . 11 e k m e l O t -t e iia y a

E F E N 1 )M Z N H A STA
! ! S A I A I 1 ' b O R .M A Y A G T M E S I: l A T l
YN, IIA S IA Y O K E A M A N IN FA ES ,V L I Y A I > E 'l

i!i<;o

Ashnbdnn bir zt h a s U k n u h v /o hastalk, dolaysiyle. iplik gibi za.

yHad.

6000


Hazrel.i Peygamber ydct in on yanma geldi. ki onn tabi-
ati ituf ve keremden bret idin.
K ur'nda Res
-i Ekreme hitaben :

Yni : Ey Peygamber Ekber; sen hakikaten byk ve gze bir

ahlk ile yaradlmssm89.. buyurulduu gibi Hadiste de : ..Rabbim beni
terbiye etli ve terbiyemi mkemmel kld denilmitir.
Hazret-i Mevln bir na.tindc der k i : Allah'n lutf, ahlktta ke
ml nmna ne varsa hepsini bir yere cemctti ve o mecmua Mustafa n
mn verdi.
Binenaleyh Resl-i Ekrem Efendimiz her cihetle mahlktn ek-
meli, bundan dolay peygamberlere varncaya kadar mkevventm cida
lidir. (Sallallh Aleyhi ve lihi Vesellem)
Hasta yoklamak, icbt- insniyycnin en byklerindendir. nki
hasta acs-i mutlak iindedir. Gidip ona teselli vermek, zdrbn bir de
rece olsun hafifletmek, bir cize yardm etmek demektir. Hastalk hli
acibdir. nsan; arlar, sanclar arasnda kvranrken yakn dostlar yle
dursun uzaktan tandklarm dahi hatrlar vc grmesini ister. Allah size
tecrbe ettirmesin, ben bu ac tecrbede bulundum. Prostat ameliyat

(35) s r c ! K a le m : 83.
I


. Kirine 1 , olabilir ki zamann kutbu ve
c Oilnr kifi (>
mnev byk bir .* l olur
.K u tu b : Bir memleketin mnen idresinc me'mur olan zt-1 lidir
yle bir ztn ziyret ve iydetinde bulunduun in sen de onun dsn
alm ve mnen bir ok teyze erm olursun .

6093

jy
.'
Eger kutub olmazsa yol arkada, yn, seyr slk erbabndan
olur; h deilse bile svri bir asker, yn, seyr slknde ilerlemi
bir zt bulunur..

6094

6
*Ey inadc. kimse; sende kalb gz, yn, basar -1 basiret denilen
kefden eser bulunmad in, di odunlarla od aacn ayrd edemi-
yorsun..

6095

Dnyada hazineler vardr, yn, cvliyullahdan hli deildir. Onun
in hi bir virneyi hzineden hl bilme.
ir Net', Hazret-i hevlnnn vasfnda yazd mehur kasidenin
sonunda:
i l e r . '.'TU o l s u n r h - i v k m d - y b th is d b
K d iy a d a n k i , o l m a y a d n y etli ,

F: 43 673
vard. Bir hey t satir olarak yazlrsa mcnsfri bir sz zannederdi. kiensr
Ijil. soz rusra eklinde ali alta yazlrsa ona leyt derdi. Bununla beraber
son derece azameti vard. Arkadalarna sciam vermeye tenezzl etmez,
beni ise ili scvnrezdl. nlii talebesi gelil., benden oteber: sorar, dogru-
sunu ogrenijj ona 'tirz ederdi. Bil' defa lastaland. Kalktm iydetine
gittim. Benim ziyretime hem memnun, hem mahcb oldu. Ondan sonra
tla bana muhabbet gstermeye bajlad.
Arabcada bir beytie denilir k i : *insanlara iyilikde bulun ki onlar
kendine kle olacak bir hale getiresin, iyilik ok kimseyi kul, kle de-
1ecesne getirir.

CIOO
r
-
1 ^
o dman sana dost olmasa bile kini azalr, iinkl iyilik, kin ve
arazin ilcdr.

6101

' : yu
ly d ctin bundan baka br ok faydas vardr. Fakat ey Jyi dost;
san vermekten korkdgm in hepsini sylemiyorum.

6102


Sciziin hlsas: Cemiyet ve cemat yri ol, yet insandan bir dost
bulamazsan beykcltra gibi kendine tatan bir yr yont.

102

- . '
. iinki liir Itfllod 1dilildik ve cemiyet olns, yol kesen hr.y
ddlarn srtn ve .,-.
7
>
 7

& .

Ccnb- Ilak tekrar buyurdu ki hastaln esnasnda na. Idil ilil
kerem edip Jatrn sormadn?

6108


Ms dedi k i : lh senin in noksanlk olamaz. Aklm kaybede.
cem. Y Rabbi, bu sOzii zal eyle.

6109

' !
Allah zulccll buyurdu k i : Evet, hs ve seilmi bir kulum .sta-
laul. O kul benim, iyice bak.

6110

.
Onun zrl olmas benim ziirlii olmam, onun hastal benim
hastalgmdr.
Cenb- Mevln, bu fkra ile bir Hads- K utsiye iret ediyor. Ma',
lm y Hazret- Peygamberin lisn -1 lhden beyn buyurduu kelmdr.
Ey- dem ol hastalandm, benim ydetimc gelmedin, sentlen ye-
mek istedim, bana yemek vermedin, senden su istedim, bana su verme,
din. tnsan dedi k i : Y Iabb seni nasl iyiidet edeyim, sen rabb'l-lemn
sin, lastalk gilji ftrzlardan mnezzehsin. Allah l'cl .uyurdu k i : Bil.
iniyor mu idin ki fl kulum hastalanmt, seli gidip OIIU yoklamadn,
bilniyormuydn lii onu yoklasaydn ve latrn orsaydn, beni onun ya.
nda bulcukt.. Il.zret. Mevlf bu kssay nakil vt. im Hadis. K ut.
siye iret ettikten .onra diyor ki :
 114

Bir n inde cemaattan bir kar ayrlmak eytnn ekri ve bile
sidir. Bunu 5t ve iyice anla.

mm- Ahmed bin Hanbel'in Miisnedinde Hz. mer'den rlvAyet

ediliyor ki :
Rcsllulkah Sallallihii Aleyhi Vescllem aramzda kiyim hyrd ve
dedi k i: iinizden hanginiz t i Cennetin ortasn istiyorsa cemata devlim
etsin. tkl eytan, bir kii ile beraberdir ve o, iki kiiden uzaktr.
Keza H adiste: Cemat rahmettir, ayrlk azabdr. buyrulmit
Burada cemattan m aksad: Namaz cemati oldtlgu gibi milli ve timi
topluluk da olabilir.

BR BAHIVANIN SF. FAKH, ALEVDEN BARET K .lvk

BRBRNDEN AYIRIR TENH BIRAKMASI

6115

Bir bagiva baga baknca, bagmda hrsz giki kii grd.

6116

> /
Btnlr kdr lakih, yni, kloca. kjir eri, yftnk, eyyid. I,r de safi. yn!,
dervi liker k. her I.ri vef etmez ve .lk tanmaz kimselerdi.

(7
 .;

y
*sofi gitti. Bava, iki arkadaa gizlice d ed i: Ey fakih; Sen lim
bir ztsn, bu da mekur ve marf bir seyyiddir.

6123

' y

y
Biz senin fetvn ile ekmek yiyoruz ve senin ilmin kanadiyle uu
yoruz.

. 124

Bu zt. erif ise sultnmzn ebzdesidir, lnedn .1 Mustafdan
bir seyyiddir.

6125 ,

O di ve olr sf kim oluyor ki sizin gibi sultanlarla berber bil.
lunuyor.

6126

<-gelince leen .nnk gibi atnz, bir ilafta benim baem ve tar
lamda .
oluun

CHI
 Gl.32

-; *
:
. Yalmz bulduu tepeledi. Ouu yar lm bir hle getirdi
'C kafa : yard .

6133

"
Sf tledi 1 benim cezm geti. Lkin hey arkadalar kendinizi iyi
muhafaza ediniz.

6134
/ /

' "
.Beni yabanc ve ayr bilmitiniz. Haberiniz olsun b keratada
daha ayr deildim.

6135

:
'
Benim yediim bu daya siz de yiyeceksiniz. Byle bir erbet ler
alak kimse cczsdr.

6136

/

Bu dili .-' dn. . illidir, s in szleri al s tarikiyle senin tarafjna
.gelir

S av.: Ses , '1 .1: ise sesin aksi demektir. Binenaleyh

aks. s d) terktin) ' 1 DnRusu (aks.1 sav, lir. Ho
lk bir arzide

r.s:
 cm

/*. >c -> .V * -

jj S ' - .> & j
> j j L.

.Arkadan ise erifim, scjyidim diye souk bir iddiada bulunuyor.

Anasnn ne yapm olduunu kim bilir?.
Mevln diyor k i :

6142

V r .

Kada ve onun ine tind etmeyin. Nks bir akla kar itimad
doru deildir)..

8143

.

- bir ok budala kendisini Ali ile Nebiye vasleder ve sey-
yidlik dvsnda bulunur.
Yakm zamanlara kadar baz kimseler, hret bulmak ve hrmet gr-
mek in (Eseyyid fln) diye bir mhr kazdrr ve onu kullanrd.
Hele seyyidlik ran'da pek ehemmiyetli oldugu in baz ak gzller
bana yeil bir sark sararlar, beline yeil bir kuak dolar, seyyidim diye
ortaya kard. Bizde de stanbul'un limon iskelesi meydannda ge-
nie bir iskemleye oturmu yeil sarkl adamlar vard ki bunlara (yedi
e cirler) derler, onlara, okunmaya giderler ve epeyce bir para verirlerdi.
Mevln Cni Baharistan'da yazar ki birisi byle seyyidlerden birine
sgm, saym. Seyyid yhud miiteseyyid, yni, uydurma emir: Her na-
mazda (Allahmme salli al seyyidina muhammedin ve l li mulam-
med) diye salt okuduun halde bana nasl sgiiyorsun? diye sormu,
sgen de : Ben maddi ve mnevi ve asil seyyid olanlara salt ve sel
mimi kayd altma alrm, sen onlartlan deilsin! cevbn vermi. Maa-
mfih Sdt- Kirm hakknda hsn-i zan gstermek de edeli ktizsdr.
Ve onlarn Cedd- Kerimi olan Hazret-i Peygamber Sallallhu Aleyhi
Vesellem Efendimize hiirmet cabdr. Hi olmazsa s-i zanda bulunma-
mali. Hazret-i Mevln bu hususta diyor ki
685
 C.MS

. V

.;-
0 zalim VC sefih bavan bir takm mvl okuduktan, fnkih de
onlar dinledikten sonra erifin arkasndan eve doru gitti.

614

"
:
Dedi k i : Hey eek; Bn baga seni kim dvet etti? Hrszlk sana ha
peygamberden mira . kald ?

6150

f "
- yavrusu ona benzer, sen ne ile peygambere benziyorsun
Bir nshada

6151

: /
V 6
o alak bavan eriliinden, yi, doru yoldan km olduu
in hrilerin ( cyV yap. T ) e etlii ez VC cefy
-llriciler, Hazret-i Ali'in (Sffn) muhrebesinde bulunmu bir ta
kim chil sofulard ki Muviye ordusunun tam bozulma srasnda, Amr
Binil-sm tavsiyesiyle mzrak ucuna Mushaf balamalar ve .Kitap
-aram.zda hakem olsun:. demeleri zerine Cenb-1 rtezya syn etmi
ler, muhrebeyi durdurmazsan seni yakalar, kar . tarafa teslim ederiz
demilerdi. IlnzrM 1 :' r muharebeyi durdurdu, t iti taraftan seilen
iki hakemin hkmime ,:, hareket dilmesi kararlatrld. Sonra yine
bu herifler >.
,,'. -kas hiikiim veremez* diyerek evvelki fikir
lerinden caydlar ' ,, VI. b.tifr ederek yeniden msluman oldulai'.

<H 7
 (
'!

; >
A v a lin i d en k al ve dayan k r .i m d i e k ve k im s e s iz
k a ld n k
davul g i b i k a r n i n o k a k y e .

155
:

er deilsem de. sohbetine lj'ik bir arkada damadmsa da senin
in b il z lim d e n daha d e e r s iz d e i l d i m .

15
/ /
!' ;
Beni yalnz Jrakp bu garazkr herife vermekle hamkat ettin,
sana kottt bir mkft oldu.

6157
1
'
Bavn, erifi ddkten sonra geldi ve Ey fakih; sen fakihsin,
belki sefihlerin utanaca bir habissin!

6158


Ey eli kesilesi; senin fetvn bu n.udr ki bama girersin ve mii.
sade eller inisin demezsin.

F : 44 68
 R c s iilu iiu h S a lla lk lh A le y h i ''1!("
f < 'm im iz : l n v e l i y y . i h a k )ir
H s e lu 'tb iy i z i v k r c t i d o l a y s i y i e :?.r c t - i M e v l a )iz i h s n - i z a n .!""",'
k im s e le rin z iy a r e t v e iy a d e tm c Ic v k d iy o r k i :

. .Evliyullah Iuzrndan uzaklarsan, onlarn ziyaretine gidip da
larnn ve tevecchler kazanmazsan hakikatte Alaldan
olursun.

6164
: > "i

Yol arkadalarndan ayrlmann netccsi ganidir, insan hUzne d
.rr. Mnevi sultan olan velilerin mvcehesinden ayrlmak ondan az
m id ir?

6165

J X ' 1
Her vakit 0 sultanlarn syesinl aramak Jn ko ki 0 sayede g
neten dalla parlak bkr merd- mnevver olasn.

6166

f

Eger sefere kyorsan Jju niyetle,
ehlullh gOrmek ve solhe-
tiyle feyz almak emeliyle l, hazarda, J'ni, memleketinde isen de bu
taleljdcn gfil olma..

1
 8170

*; -
A
Cenb- Hak nereye sefer edersen evvel bir Hak adam araman
gerekdir buyurmutur.
Nitekim Allah Zlcell Hazretleri Ms Aleyhisselma, Hzr ziya
ret etmesini emreylemi. Musa'nn, ldimi ve akirdi bulunan Ya
.-'deyhisseJttia :

Y n: ki denizin birletii yere kadar varmadan yrmekten geri

kalmayacam87 dediini Kelf Sresinde hikye buyurmutur. Bu
( j ^ j.sf ) in neresi olduu ihtilafldr. Tahkiki de burada lzm deil
dir. Kez Kur'n-1 Kerimde :

\ \

Y ni: Bilmiyorsanz, zikr ehli olan bilenlerden sorunuz88. denilmi

ve bilmeyenler bilenlerden sorup renmee memur edilmitir.

6171

' jt 'f
'
Sefere kacan vakit lh bir hazine olan insn-1 kmil talebiyle
k ki, ticaret yolunda kr ve zarar ona tbi, olarak usle gelir. Sen
0 kr ve zarar esas deil, fer olarak bil.
Yni; ticret seferine iksan bile ehlullahdan biriyle grme niye-
tiyle k.

( )seri' Khf:K>
88 B f l . . : 7.
E n y

83
 Y EN EV YAPTIICAN 1 M l It lh N K A Y I

6176

.:', y
.
_\
Yen bir mrd' bir ev yaptrmt. eyli geJdi, onun evin
grdi.

6177

>

e y h , y e n d e r v i in d r d in d e d i k i :

6178

/

E y r e fik : b u p e n c e r e y i n - n a tr d n ? M iir id c e v a p v e r d i k i : O r a
d a n i e r iy e a y d J k g eJ sin d iy e ."

6179

.'
. .
e y h d e d i k i : o r a d a n a y d n lk g ir m e s i fe r .d ir . A s il o la n b ir n iy z ,
b ir b d e t m a k s a d o lm a ld r . P e n c e r e a m a k ta n k a sd m o ra d a n e z a n
s e s in i i itm e k b u lu n m a ld r * .

Hazret-i Mev.n bu fkralar naklettikten sonra hacca giden Bye-

zid.i Bestfimi kssasna avdetle diyor k i:

ms
 !.'Hicrin menci ekseriyyet itibariyle Hindistandr. Afrika ormanla
rnda da fil yetiir amma Hind filleri daha ziyde terbiye kabul eder.
Ara sra cokunluk gstermelerini, vatan- aslsini ryada grmekten
hsl olduunu sylemekle tevil ediyorlar.
Byezidin grd pr-i kmil de Hindistan r ys.da gren fil gibi
bir ok hakikatleri mhede eylemi olduundan cokun ve cezbel
halde idi demek isteniliyor.

6183
:

Gz kapal uyuyan kimse r yda yz trl zevk ve ne'e lemi
grr de uyannca grmezse ok acb olmaz nn?

6181

Ryda ok acib eyler grlr. Uykuda iken Italb, bir takm ill.
nta ve mahedelere pencere olur.
Nitekim ResUlullah Efendimiz bidayet hlinde kendisine alt ay r y
grmek sretiyle vahy vuku' bulmutu. Buhr'de Hazret- ie radiyal-
hii anh ve an Ebh'dan rivyet ediliyor ki : Rcslullah Sallah
Aleyhi Vesellcm Efendimize vahyin balang!, ryy. sdka grmekle
olmutur. Hi bir r y grmezdi ki salah aydnl gibi vzh ve ikr
grnmesin... Bu hl alt ay kadar devm etmiti. Bir ladiste !mbe.
irt, yni, sdk r'ylar peygamberliin 46 cz'nden bir cz'dr bu.
yuruhnutur. Yanl anlalmasn. Sdk ry gren 46 da bir peygamber
olur demek deildir. 23 yldan bret nbw eti Muhammediyye md-
detinin 46 da biri olan bu ry mddeti olan alt aya iret edilmitir.

6185

Sj
.
Uyankken gzel ry gren zt, bir rifdir. Onun basd topra
sre glb gzne ek.

17
 ( I I

.
Ey comcrd Bayczid; 0 iki yz dirhemi bci nme- brak. Ddyle
yapmakla kendini hac c.ni ve murd hasl olmu bil.
Itimd et ki bunu yapmakla :

6192

J . Jk f S
^L) ..J. ,.--.:.f Li^y


J
Umre yapm ve mr- hki bulmu, Safa'da sa'y eyleyerek safvct
kesbetmi olursun.
Umrenin ne demek olduu yukarda geti. Hakknda tafsilt almak
dilenirse (Mslmanlkta bdet Trihi) isimli eserime mrceat buyu
rulsun.
Saf: Mekke'de bir tepeciin addr. Onunla (Merve) denilen dier
bir tepeciin arasnda yedi defa gidip gelmek, hac ve umrenin erknn-
dandr.

6193

Ruhunun mahede etmi olduu Hak Telya yemin ederim ki

Zt- Br beni Beyt-i Mkcrremi zerine tafdil ve itihb etmitir.

6194
- S

r ;
Ka'hc, Allalun hne.J birri. yn, ziyret sevb ncib olan bir
beyttir, lkin ilenim yaratlm da Hakkin sr hilesidir.
 yle b r gnl l r (la n n lir, lir l.medir clit

imdi burada bir m\>t k. /.lm .diyor. Acaba Byezidin o zt- e

rifin etrafnda tavaf etmesiyle kendisinden haccm farziyeti sakt oldu
mu? Ehlullah hazartna vaki olan lmlar ile ancak kendileri amel ede
bilirler. O ilhamlar, dierleri ..in sened olamaz. Binenaleyh o pr-i k
mil ve mkemmilin teklifi ve Byezidin onu kabul ancak kendi
leri iin medr- istinddr, bakalar iin deildir. nki bizzat Re.
sl.i Ekrem Sallalh Aleyhi ve Alilli Vescllem Efendimiz, yalnz Ka-
beden deil, ondan stn olduklarnda phe bulunmayan btn pey
gamberlerden de efdal bulunduu halde haccm farziyetinden sonra ve
hicretin onuncu senesinde hacca gitmi ve bu babdaki emr-i lhyi f
etmitir. htiml ki Byezidin bu seferinde o pr-i ekmeli ziyaretle dn
mesi, ya ikinci lace olmasndan dolay idi, yhud bundan sonra gidip
Kabeyi ziyaret etmitir.
Yine o pr-i hakbn lisnndan Byezide hitaben deniliyor k i:

0197

b . n :
mm;:iri


f :

1 I
(T f * {
o ld u n ve S id k ve h l s
I
m'minin esm'1-husndan olan (hl'mi) sm-i erifi oldugu da sfice
aret edilmitir. mnca 0 kelam ^
: : kul, b i r i s m i de ( M .

4
'
B a n a h i z m e t , A l l a i l a t a t v e h a m d e tm e k tir . S a k in zan e tm e y e s in
k i H ak b e m le n a y r d r ..

K u r ' n 'd a :

701
 >i;i ( l l l l.\IIIN * YARET VE IYAUKT K rrl ' Si:iI !;NN
s-..miN T s i z n i u I).'A ETM . ) .\ : .HAZKET
PEYGAMBERN ANLAMASI

G202

Meyliissolt Efendimiz o yar- hastay srnce onu taltif

.buyurdu
Yr)-1 -) terkibi 3 arkada !demektir ki, Sdd'k-1 Ekber
radiyallhii anh hazretlerinin lakab- mefhariyyetidir. iinki Medine'ye
hicret c ile cc g i srada ResUJ-i Ekrem Efendimizin maiyyetJnde bulunmu
.ve ' giin berdber olarak Cebel-i N'r'daki bir maarada saklanmlard
Cundan dolay y.le tehlikeli mevkilerde sadk3t gsteren hakiki dostlara
.Yr-1 gr) denilir)

C203

.
I
llasta, peygamberi grnce dirildi. Sanki Allah onu 0 anda yarat,
nu gibi oldu.

6204

' /
I.
Dedi k i : Hastalk bana bu llUsn- ta lih i verdi ki Sultn.1 Enbiy
Hazretleri sabahleyin beni yoklamaya geldi*.

6205
'
.;tu
1 !maiyyetsiz pdihn vUrUdiylc bana shhat ve afiyet eriti.

0:1
 D .'idler de bsat ,? ':
'
bir 1 11V '1 .ihsandr. Dikkat edi
lirse anlalr ki, sihbat. J i f l l 1 ll tl l k ise intibah etirir. Bir
tlefa hastalarn ofi z.lirbh yyanaz (Aman Allah) diye feryd
-ederler. Bu feryd, llr tv' zilli I llulillr. Ihtiyrl olarak Hakki zik
retm eyenler, bOyle zdri 1
';1 Allalr zikrinde bulunurlar. Hakkin
.rahm etine snrlar ve merham et.! lhiy cotururlar

210
;.. >d

Benim bu krk, dkk bir halde bulunuumdan, yni, hasta oluum,
dan ve feryd ediimden 0 mnev ahlarn merlameti galeyn etti ve
Cehennemi, beni tcldid etmeden susturdu.
Hazret-i R'Ievln bu mnsebetle diyor k i :

6211

7 '

Hastalk, inde merhametler bulunan bir lazinedir. Deri, yn, kalb
bozulunca beyin, yn, ruli tazelenir.

6212

Birderj karanlk ve souk bir mevkide yatp hastalk, kuvvetsizlik,
gam ve kedere sabretmek.
6213

b. hayat mebadr vo mnc mest olmak kadehidir, iinki bii.
tiin ykseklikler, ftli ve fncv olan dereceler, btn tevzu ve meske.
net iindedir.
Mesel :
F: 45 7.5
 0218

__>--
j
;
;

f > I"
Sonunda piman olmamak, hi olmazsa az bir zarar ile kurtul
mak iin grlecek ilerde meveret vaciptir.

6219

'
I 6"
Peygamberler bi. ok re bildirdiler de bu . eirmen ta dnd.
Yni; lemin ctimiyt yoluna girdi.

6220
-

x S
NcfSj bu inti-zm-1 itimiyi viran ve halk saptp sergerdn etmek,
ister.
Btn dinlerde din ve dnyev fideler vardr. O fideler ve Pey
gamberlerin yapm olduklar tavsiyeler sayesinde, Dny bir para in
tizm kesbetmitir. Peygamberlerin tavsiyeleri ise ya Allaha, ya mah-
lkta mtealliktir. Tevhid, yni, Allah bir bilmek ve Ona kulluk et
mek Allaha it tavsiyelerin birincisidir. N es se bunda tereddd gs
terir, Bir Allah, bu kadar kinat idare edebilir mi? diye ortaya bir
phe atar. Derken mteaddid ilhlar ortaya kar, onlara tapnanlar da
dallet iinde yuvarlanr giderler. Keza dn, kanati ve hakperestlii tav
siye eder. Fakat, nefs bu kadar varidat ile genemezsin, ne yaparsan
yap, vridtm artr, rahat rahat vaktini geir. al, uydur mcztndan
ictinb etme der. Seni bakalarnn hakkm gasbetmeye ve trl trl
tevil ile hrszla, mrtekiplie tevik eder, binnetice nizam bozulur.

7 .7
 6 2 2 .

'
Kendi nefsinle meveret ellersen, 0 alan tavsiye ettiklerinin hi-
lfn yap.

6226

Sana namaz, oru emretse bile nefis mekkr ve lylekr olduu in

emrinden sana !lir mekr ve hiyle kar 0.

6227

ilerde, nefis ile elilen miiverede, onun sylediklerinin aksi ke.
mldir.

6228

Ncfs ile ve onm mcdelesiyle baa kamazsan hakk bir dostun
yanna git, onun siret ve ahlkna sarl.

6229

/
"
eker kam nasl lirbirinden feyz alrsa akil da dier aklilarn
yardmndan kuvvet llur.

 6233

' :>
<Souk vadleri saua Sicak vc kabul olunacak sree syler ve 1: -
drr, Nefs OyJe kuvvetli bir sibirbzdr ki cfsUniyle erkek
.kandrr ve balar

Bunun rei nedir?

6234

"
Ey Hakkin nru ve ziys olan Hiismeddin elebil Gel ki senin
cemlin olmadan bu orak yerlerden ot bitmiyor.

Hsmddn elebi, Idazret-i Pirin halifesidir. Cenb-1 Movl.

ihvn-1 mevleviyyenin teslik ve te'dlbini 0 na havle buyurmutu. 1 1 ):
ki yakn zamanlara kadar Konya meylevihnesinde elebi efendiden ay II
bir (tarikat dede) vard ki dedegnn terbiyesiyle megul olurdu, llaz
ret-i Hiidvendigr. nefsin hiylclerinden kurtulmak in yegne renin (
hiyleleri, ve onun relerini bilen mnevi bir -tabibin taht-1 tedvisinfl."
bulunmak olduunu im ediyor. Ve yine buyuruyor ki :

6235

. '
Kalbi incinmi bir ztn nefl'eti ve nkisr dolayslyle balkn illi-
kikat grememeleri in gzleri nne gkden bir perde aslmtr.

Ki kaz ve kader cabdr.

6236


Bu kazann ilcn yine ltaza ve ltader ililir. Bu hususta balkm akil-
lan akndr.
711
kerim ve omnla ilaha hajka hilecilerimi (rlm. Ccb. Hak: Y
IVI'sft! O asay yere at, lyurlt. Ms ela onu alt. As, teye beriye
koar Iniyiik bir ylan olmutu. Ceb- Hak : Onu yakala, korkma, onu
eski haline dndreceiz.2 buyurdu.
Cenb. Mevln diyor k i: Ey vaktin Masas olan Ismeddn e
lebi! Halkn ylan gibi nefisleri byd ve koskoca bir ejderh oldu. Sen
ejderhlar yakala ki kerametli elinde as olsn ve zararsz bir hle
gelsin.
6240

'

Ey mnevi sultan; (Yed- beyz) gster de karanlk gecelerden yeni
bir sabah a .
6241

> ;
.
Ey nefesi dery nefesinden ok ve messir olan HUsmeddin elebi;
Bir Cehennem parlad. Onun stne fle de sndr.
insanin nefsi Cehenneme tebih edilmitir. nki ikisi de doymaz
ve istemekten geri durmaz. Kymette ehl-i azb Cehenneme konulduk-
tan sonra Cenb. Hak ona: Doldun mu? diye soracak; 0 da : Dalla
fazlas var mi? diyecektir. te nefis de (Daha var mi?) demekte Cehen-
nem gibidir. Istedigi eyler ne kadar verilse, her hev ve hevesi yerine
getirilse baka eyler .istemekten hli kalmaz. Onun in ey HUsmeddin
elebi, 0 nefis Cehennemine fle ki senin nefha-i kermetinle onun hev
ve heves tei snsn.

6242

. ~
.
Nefs hiylekrdr ki sana bir kpekden brct grnmtr. Kez
0 nefs bir Cellcnnemdir, lki sana di bir laret gibi nyn olmu-
tur.

(32) S .r e lT h : 17-21.
 | 11 ; !1, mrikleri sana /. gsterdi. Kj(r g -s
erseydi )..1 ' 1 - Rlubanmcd korkardnz. Ve hnrbe girdili -Rr.ne
yelim illi:' !')- liiiinzca ederdiniz. I.akili ; 11: ' , siz -korkmaktan VC mii
zeayn kalkmaktan birikti. Zira Allah kaillerde gizli olan
eyleri bilir. Dmanla karlanca da onlar sizin gzlerinize az gs
erdi3.
-Harb safi tekil edilince Abdullah Bin Mesd (R.A.) Hazretleri, ya
njndaki mchide: Dman yetmi kii var m? diye sormu, muhtabj
da : Yz kadar olmal cevbm vermiti. Halbuki mrik kuvveti 900
ile 1000 aras idi. Kez :

[ ; .

Yni: Ey mnct.i ^Iuhammed; sizi de onlarn nazarnda azaltt*.

Hatt Eb Cehil: Dmanla harb etmeyiniz, liirer birer tutup bagla-
ynz demiti, iki taraf byle biribirine az gstermesi :

0:
\
Y n: .Mlkadder bir hdiseyi Allahn kaz etmesi VC meydana ge.
tirmesi indi. Malmunuz olsun ] her Allala rcidir, o'un takdiri
vechilc olur5.

6246


Karlkl kuvvetleri byle yekdierine az gOstermek, Allahn bir
inyeti .mutu ki. ey Ahmed ii Muhamned Aleylesselm: Sen o in.
yetin ehli ve lyk idin. Yoksa ok gstermi olsayd sen de endieye
derdin.

(93, SUrei Enfal 43 .

(94) SOre Enfal : 4.1.
(95) Sfrri K n fal: 44.

71
 625(1
.. ,
' .
Bir 1, 1 z a h ir i ,
| 1 J'ardncs olmazsa; bir kedi, ona
erkek arslan giJ grnrse veya ,

6251

S i
' , 17
Yiiz kiiyi uzaktan bir kii gibi grp kibir ve azarnetle onlarla u-
anaya kalkarsa vay hline

6252
'
/
Zl-fikr ondan dolay bir ufak siingii gibi, erkek arslan da kedi
gibi grnr ki.

6253


Ahmak ve korkak bir kimse cesretlenip cenge kalksn, Allah da
onu bu mekr ve hile ile yakalasn.
Nasl ki Yunanllar, harb-i ummideki malbiyetimiz iizerine yaral
bir arslana dnm olan Trk kahramanlarnn yurduna saldrm ve
kolayca emelime nil olurum vehmine dmt. nki Trkn elindeki
merdlik ziilfikrm di bir sng. Trk de, dedigim gibi, yaral bir
arslan iken kedi gibi grmt. Fakat neticesinde 0 yaral arslamn zl.
fikriyle maglb olarak denize dklmt.
Ziilfikr: Hazret.i Alinin mehr klmcdr. Kurey mriklerinden
Hacccm mail iken sllibinin Bedr gazSsnda maktUl olmas zerine gani-
met taksiminde lazret- Peygamberin hissesine dm ,ve taraf-1 Ris-
letten c nf]- Ali'ye hsn buyurulmutu. Az, iyi kessin diye girintili

\1
 1 V> . a m b e r l e r i n v e e v l i y a n n z a h i r i e k i l l e r i n e b a k a n l a r o n l a r z a y f
v o h a i n , k im s e s iz v e k u v v e ts iz g r r le r . L k in o n la r n z a h i r i v c y a r d m c s
A lla h o ld u u i in k e n d ile riy le m c d e le y e . i l i e n l e r e lb e tte m a g lu b
o lu rla r. C e n b - H a k :

Y n: Muhakkak bizim askerlerimiz (m'minler), mutlak onlar

galib geleceklerdir, buyuruyor. te cnd- lh bu gibi zevt.1 aliye-
dir ki elbette dmanlarna kar glib ve muzaffer olurlar. Bahsi geen
(Uc ibni unuk) Hz. Ms'nn harb ettigi Amlika taifesindendir. Keli-
mullah hazretleri asy onun bana vurmu ve ldrmtr.
Uc'e dir bir takm rivyetler de vardr. Gya anas babas gyet
ksa boylu insanlarm. ,Cenb-1 Hak leml.i kudretini gstermek in
yle cce denecek ana-babadan byle uzun boylu ve iri yai'1 bir insan
halketmi. ,
te enbiy ve evJy, suyu topuklara kadar kan bir derecik gibi
grnd halde onlara advet besleyen (Uc ibni unuk) gibi herifler,'
onlarn beddusiyle lelk olur- Nitekim Hazret-i Ms (Uc ibni unukju
ldrmtr.

6258


Onlarn kani dalgas, misk yn gibi, mncvlyatlarnn dibi kuru
toprak gibi grnr.
Mesel:

6259

/ -
Kalben kr o.a fir'avn ab denizini kuru grd ile yiitlik vc zor-
balk fikriyle oraya at srd.

3.1 S flr .1 S f t f f a : 173.

711.
 6.263

jl
) T d li *
j'L. .

..'.^^
jj

Ey felek; hir zaman fitnesi koparmak iin pek hzl dnyorsun,

azck aman ver.
irler, ekseriya felekden ikyet ederler. iinki mneccimlere gre
arzda ve insanlar zerinde messir olan, onlara gh saadet, gh ekavet
irs eden yldzlardr; yldzlar ise fezada, yni; felekde devr etmektedir.
Halbuki hakikatte takdir eden ve messir olan ancak Allahtr. Eer yl
dzlarn arz zerinde bir te'siri varsa takdir-i lhnin zuhuruna vsta
olmaktan ibarettir.
Hazret-i Mevln, bu ve gelecek birka beyti, felein tesirine itikat
edenler lisnndan tehekkm tarikiyle sylyor.

6264
L -U zi ;

4'
Ey felek; sen bize Jasd in !eskin bir hanersin, bizden kan almak
in zehirli bir netersin.

6265

f - j >
j S

/ Oj T '' j >J j
6y felek; Allahn rahmetinden merhamet ren de bizim gibi ka

rin kalbine ylan
n c a H

^
1

cmisilli
n
n yara
i!v ana.
... <

6266

'I
'
Ez felek; senin rkn nrz zerinde dndren AJal haklu in
olsun.

F: 40 721
 0271

Allaha kr, biz sentti balangcm, yni, kadim olmayp hadi

bulunduunu rendik. Peygamberler, senin esrarn, yni, nahliik l
hi ve hadis bulunduunu sylediler.

6272

~
isa evin sonradan yaplm olduunu bilil. Fakat orada a gerip
yuva yapan riimcck byle olduunu bilmez.
Hazret-i R'Ievln, lemin kadim ve ezeli Jjulunduuna inananlar, bir
ev dhiline ag geren rmcee tebih ve talmik ediyor. Kez :

6273
.. '

. .-,
Sivri, seni. bil bann ile vakitten beri nievcud olduunu ne ililir?
O ballarda domutur, kn lecektir,
Kez :

6274

S
Aa kurdu aacn inde ve gyet zayii liir laltle doar, aacn ne
vakit dikilip > zaman nallandn ve onun fidanlk zaman ne bilir?

72:1
 (27)
. ;
-
Taklidi, yn, yalnz okumakla, iitmekle renilen itini, bizim ru-
lumuza zarar verir. Zira 0 ilim, sn ile ykanm vc htra levhalarndan
silinmitir. Bizim, yn, erbb-1 tahkikin irkilil ise levhalar iizerintlen sil
ile ykan, silinmez.

6280
_
. '
B u a k lid a n , y ll, ilil ta k lid i ilim d e n c lil o lm a li v c d v n e k e t e .
s a r lm a k l z m d r .

RUhi Bagddi, mehr gazelinde der k l:

Unutup bildiini arif isen, ndn ol!
Bizim vahdette tte ilim ne alim isterler .
te levln'nn da bil taklidi ilimden chil olmak gerektir dedigi,
bizim vahdette sorulmayan ve hirete fidesi olmayan ilimdir ki sOfiyye
hazet buna (kil kl), yn, (dedi-kodu) derler. GOniil aynas bu gibi
dedikodulardan musaffa ve miicella olmali ki oraya ulm-i ilhiyye ve
irfn-1 kluhammediyye aksetsin.
Molla cm Iiazretler de bir kasidesinde der k i : Muallim kimdir?
Aktr. Siikt kesi 0 muallimin dershanesidir. B ers; Hayret. Benim
lcm.i kalbim de. o mektebin ders okuyan bir ocuudur, Maamfih bu
szlerden cehlin ilme mreccah olduu anlalmasn. Asrinin her fende
en yksek limi olan kevln, okumayn, yhud okuduklarnz brakn,
kpkzl chil kaim demek istemiyor. Bildiiniz ilimlere magrr olmayn
ve bilmediiniz mnev ilimleri de Ogrenin tavsiyesinde bulunuyor.

6281
jfj

Her ne ile nefs. bir fde griirsen ondan ka. Zehri i, b-1 hayt
dk.

72

 (2 :

.
:

. - -'
1 ;' 1 , korku ilde 1 . SlJ )terket. rsvJ.k.
mekur 0

insan beynel.hav' vc'r-rcc bulunmal, yani, ne Allahm rahm crndrn

Iimid kesmeli, 11. de az'b vc kbnda emin oliiialidr. Din . . .:'-
!(diyyele kapanp .Aman Y RabblJ Afvcta demelidir. Zten ;
,ynjjmak o'a olan kulluk vazifemizi ifa etmektir
or'a muhalif bulunan, fakat avam alk arasnda mus , "*det, m r
ve saylan eylere le ehemmiyet vermemelidir. fdesel resmi bil' yerde.(,:
-ipka karlyor diye camide cie ba kabak namaz klimaya kalkma . :
malidir, linki namaz klarken ba kapalt bulunmak snnet - mekkedo
cunlesindondir. Alcyhisseltu Vesselam efendimiz ihramda bulunduklar
.::imandan baka vakitlerde bir defa olsun ba ak namaz klmamtr .
'!'ili namaz klarken grdnz gibi siz tle namaz klnz hadis- -eri
l yle bu Siinncti ifaya bortuyuz.

6284
.' 1
'
Uzun ve uzak dnen akl -1 mc tecrbe ctti. imdiden sonra
kendimi dvne yapacam.

Akil ikiye taksim edilmi: birine (akl -1 me), digerinc (akl -1 ned)
denilmitir. Akl-1 me : Dny maietini bilen akildir. Akl-1 ned
l.'c : M ahalli avdetimiz olan )lirete eren akildir, Akl-1 me, pek tabii
olarak hire ilerini kavrayamaz. Ve akl -1 medde gre hareket edenlere
deh nazariyle bakar. Bundan dolay Hazret- Mevln, akl-1 me dene,
ilim, hirete fidesi olmadn anladm. imdiden sonra da akl-1 mede
nyacagim. isterlerse bana dcJi desinler diyerek akl-1 mede itiib'mz
bize tavsiye ediyor.

727
 6289

f 1- 5 <.3* 3 . >
jJ
ri". O . . } uro". j y=r

Ben akln cbtm cok aradm. Fakat faydasn grmedim. imdi
den sonra da delice hareket etmek istiyorum.

BR KMSENN, KENDN DVANE GSTEREN BYK BR ZATA

HYLE LE SZ SYLETMES

6290

<
;
Biri detli ki; mkil bir in meveret etmek zere akll bir adarj!
istiyorum.

6291

;-
lf . I
Dier biri de ona dedi ki; ehrimizde u kendini mecnn gsteren
kimseden baka akdl yoktur.

6292

'
.
te o adain fiilindir ki bir kama binmi, yn, kam at yapm
olduu al.lc ck:
r arasnda koup durmaktadr.

729
 2
. . .'
.

Kir veli sara ikre olarak 'd'ir yz binlerce srr sylese*.

6297

' "
;j f r ;
Scde o anlay ve rln olmaynca gbre ile ol aac kokusunu
ayrd edemezsin*.

6298

.

, f : ~
Egcr s e n in y a k t v e b a s ir e t g z n a k is e , h e r t a n a lt n d a , J' n ,
ile r c i h e t v e n o k t a d a b i r s e r l e n g , b ir v e l - i l h g r r s n .

6299

;.

Ak ve rehber olan bir gzn nnde kilime brnm bir KeJIm
grnr.
Buradaki Kelimden maksad vel, onun kilime brnm olmas da
evliyullahdan ogunun eski psk elbise giymek it'ydnda bulundu,
gundandr.

6300

.
. '
Her veliyi, diger br veli mehr eder ve iler kimi isterse esrr-1
velayetten behrodr eyler.
7:11
 6300
:


Kpek, lm !e fakirlere saldrr. Fakat ay dervilerin bast yer-
lere yz srer ve unlarm l k-i pyin srne gibi gne eker.

6307



.'
<K r kpein havlamasndan ve korkusundan ciz kald da kpee
ta'zm elegc balad.

6308

;

.yle diyerek k i : ey avc ba ve ey av arslan; kuvvet ve kudret
enindir, benden elini ek, yn. ljana lime.

6309
'

Kr dilenci, hakim olduu in, eek kuyruu gibi olan kpee
ta'zim etti ve ona kerim lkabn verdi.
Bir zlime kar hsn mumele etmege ve nezketle sz sylemee
(mdr) denilir. rzl Hfz der k i : .nyda -hat edi, u iki keli-
menin tefsiridir k i : tlostlara lutuf, dmanlara mdrdr. Hatt : in-
sanlara nezketle jumele etmek C onlarn suyunca gitmek sadaka
nev'indendir. diye bir hadis de rivyet edilmitir.
Bahsimizdeki kr dilenci de kpee kar ciz oldugu in ona mu-
dr ediyor, ona (avc ba), (ikr arslam) gibi ta.zimkr hitablarda
bulunuyordu.
 <,'!

-
5 w - C -

Kpek filim olunca ava atlmakta evik olur. Kpek olunca

a s h l . k c h fd e n s a y lr .

Ashb. Kchf, dinlerini muhafaza iin bir maaraya iltica eylemi

birka muvahhiddir ki bir kpek de bunlara hk eylemi ve ashb-
Kehin bahsi geen yerde o da zikrolunnakta bulunmutur.
Burada kpekden maksad : nsann nefsidir ki talim ve terbiye g
rrse salah kesbeder ve muallem av kpeine benzer ki avlayp getirdii
hell onu.. Tehzib ve slah olunmayan nefis ise ayr-i muallem kpek
gibidir ki av yakalayaca yerde insana saldrr.

316
. ili*

I
.1(
;.: av 1> >vc kendi shibini bilir. lhi, av in olan br
ile n ir ?
6317
- :

Kiir av hegini tanmaz. Onu tanmay gozszliikten deil, cchlet
sarl.u olduundandr.
6318
:
> a-. - .,Ls* ; I >; gr
Topraktan daha kr mahlk olmad halde Allahn fazl ve kere
miyle dman grmtr .
6319
'

; 5 : -

O gzsz 1 JMs'y tal vc 0'nn azimdc Imlmd gili
Jtarm 1) ta m d ve y t l .
7:.
 6 :2

>
Su, hava, toprak ve kvlcml teyn, ansr- erbea, bize kar, j
.bihaber fakat Allaha kar bahaberdirler
Emi'-i lhyi anlar ve derhal ifz ederler,

6322

>
:>
Biz ise onlarn aksine olarak Hakkn gayrisinden haberdrz, HHak.
tlan ve bu kadar .nezir, yni, erbiy.i jzn
n teblgljndan bihaberiz...
Nezir: Korkutan demektir ki 2 ,dd beirdir. Btn peygamberler
hem beir, hem de nezirdir. Yn, Allahn rahmet ve mafiretindeki
va'at mmetlerine teblig ile onlara miijde verirler. Sonra da Hakkin
evmirine syn eyleyenleri azb-1 lhi ile korkuturlar.

6323
'

Uphcsiz gbkler ve daglar, o emnet ykn tamaktan korkarlar.
Hayvanin ihtilatndan onlarn hamleleri te.sirsiz kald.
Ku-'nda Ab.zb Sresinde buyurulmutur k i :

' |

| \ ;

Y ni: Biz emneti gklere, yere ve dalara arzottik, onu yklen

mekten ekindiler, ondan korktular. Halbuki onu insan yklendi. Uk

F: 47 737
 ;:2
<b
;o . :

K ir h r s z . b i r k . i r d i ' 11 1 o l s a 0 k o r, b ilm e d e n ferv A cI 4
r e l e r .

6327

X 1

hersiz gelip de ey k 1.0r, senin kuman alan benim, o kum

a i d i n i '. , ' ilk i u s t a I jir h r s z n d e m e y i n ' .

63 8
y >" S
'
K r , Oz n O r n n a ve r i i 'y e z iy s n a S h il o la d g in k u m a n
atan hrsz asJ tanr;.'.

6329
, (

>
; .
Hrsz gelip de aln aldn tirf edilire sen onu sk sil ]tul kl
ald eyi almetlerini sylesin.

6330

;. _ f
Hrsz sktrmak c i l i A d i ekher saylr. O nu sikm.lt ne aldn
ve 1le gtdtigi sylesin.

7:11
 Bundan sonra Ha/.rc.t-i Mvl balam oldugu fkraya avdeti,
diyor ki :

6335
;
"
"M v c r e e n k i s t e y e n k im s e , o m e tz b u n k a r s n a g e ld i ve ey
o e u k la r b a b a s , b a a b ir s r s y . e , d e d i ;.

6336
.
' .
MeczUb dedi ki: bil halkadan, yn, sr talebinden vaz ge, ,
kap
kapaldr. Geri dn ki bngiin sr gll deildir*.
r \s l str g n . h e r k e s in e s r n m m eydana k a c a k y n c t gndr
ki : ( ;.' r . ) d iy l r if e d ilm i t ir .

6337

,
Eger mekandan, l.mckn alemine, yn, sretten mn cnibine yol
olsayd ben de eyhler gibi dkknda o tr , halka kermet satardm*.
 6313

...
hesib, !
Kok
stcln sarhoun arab Jne<lign anla*
in, (
) 'b a k a h m . dedi. Sarho ise sz csnsmda bil h dedi.

6314

...
hes'b dedi ki :


', diyorum. sen h diyorsun. -Sarho da
.

verdi ki: Iien nee iyi
n, sen gamdan
at oJm.sun.

6345
.

-:
.: derd. gan, ve zulihndcn ekilir. Sarholarn h h demeler ise
needendir,

6346
> >
; 4< ; ! ;
"M u h tesib dedi k : O nu h n
em . im di sen k alk , n k t.d n J .k sa t.
m ay a k alk m a, bn m iic id e le ve m iib h esey brak.

6347
; '
: ;

..S arh .5 <1
ki :
aydi ine git. E fendim n erede, ben n ered ey im ?
M u h tesib de
: Sen sarh o su n , hay d i kalk, zin d an a k a d a r gel.

743
 6348
I
fo j . ~ [ ; -.

rJc-)t

.S a rh o dedi k i : Ey htesib, beni b jra k da ine git. plak b ir
ad a m d a n re h in olabilecek b ir ey- a ln a b ilir m i?

6349

de IIVI

Eie r b en d e y r y e c e k ve gidecek k u v v e t olsayd ev im e g id erd im ,
yolda d p sana ra s t gelm ezdim .

6350

h in d im .
r J
.B e n im ak lim banda olsayd ve y r m e k li im e m k n b u lu n sa y d
ay k olan ey h ler gili d k k n d a o tu ru r, h alk d a 'v c tc ve ir d a a lr
dm.
.1
k ,

l
cli

KNC CLT KNC KTABIN SONU

Bil sii
' IC kf.1,
 ----------

* E R H M E S N E V

XIII nc asr Anadolusunun huzursuz toplu

luklarna lh heyecann, saf mdmn, rabbani akn
kaplarn aarak onlar huzra ve kurtulua gtren
Hz. MEVLNAy ve lmsz eseri MESNEVyi;
hakikatiyle tantan bir klliyattr.
Ruhen hasta ve yaral bulu n an bugnk nesil
lerimizi de ALLAHm izniyle kurtaracak, yeni b r

imdn, ak ve heyecan devrinin temellerini atacak

nitelikte olan MESNEVyi akc bir slbla erhe
den bu eser, u anda yeni b ir nshas ile okuyucu
lanmza ulam bulunmaktadr.
Ayn ekilde intira devam edecek olan bu
mstesnd eserden ve Cenb- Pirin ruhniyyetinden
btn okuyuclann mstefid olmalarn temenni
ederiz.
AML YAYINLARI