M E V L A N A C E L A L U D D IN - I R U M

MESNEV
Terccmc ve erheden
T H R -U L -M E V L E V

CLT : 4
KTAP: 1

A M L Y A Y I N E V .
K lo d fa re r C a d . N o .8 T rb e - IS T A N B U L T e l. : 2 8 4 0 51
 Thirl Mevlev
(d. 13.09.1877 - . 20.06.1951)
air, yazar, Mevlev Dedesi, mutasavvf, mderris,
mesnevt-hn, gazeteci, ve edebiyat tarihisi.

Osmanlnn yetitirdii son dnemin ]

en renkli kiiliklerinden birisi olup,
Osmanl ile Cumhuriyet nesilleri arasnda
adeta bir kltr kprs vazifesini grm
bide ahsiyetlerimizdendir.
.

Hz. Mevlnnn Mesnevsine merhm Thir'l-Mevlev kadar gzel

yaklaan ve anlatan olmamtr.
mrn Hz.Mevlnnn dstrlarna bal kalarak yaam, Mesnevye
nfz etmi bir ktr.
O, Mesnevyi bilen, yaayandr. Onun elinde Mesnev, Kur'n ve
snnetin aynasdr. Ona gre Mesnev, Kur'nn ii ve zdr.
Mesnevnin gzelliklerine, inceliklerine bu erh ile daha bir farkna
varacak Mesnevyi tekrar tekrar okuyacaksnz.
Mesnevyi kanalndan amadan, artmadan Mslmna sunan salam
bir kaynaktr. Ehl-i Snnet akdesinde Mevlny renmek isteyenlerin
okuyaca bir Mesnevdir.
Thir'l-Mevlevnin mr kifyet etmedii eksik ksmlar talebesi efik
Can (d.1909- .2005) tamamlamtr.
 M EVLA N A CELALEDDIN-I RUM

MESNEV
Tcrceme ve erheden
T H R - UL - M E V L E V

CLT : 4
g?<7
3y
KTAP : 1
1 r z > L z q /r

C e r id o h o n e Sokak A y d n H a n N. E

C a a lo lu - S T A N B U L Tel : 2 8 4 0 .5 1
 ,
| .'<.1 , !.,II 0,1111111
.1 1 1 0 .1 ,!,,,, << idilindeki
! .-
, III
I 11111,0 I 91 17
< , I : , 1 . .' -".m aili gelm esi K.'l elilerin tez. g itm elerin en ir
oM >1, | HU tevik 95
1,, 1 :1'1, tlll ;lirin i 1( ...ili) hicreti V' H orasan sultaatn 1. 1
I . . . . . . . . 96 1 .
illi. 111111-, llc ellili krda hulunan dereye yetiem edi )ii, yn -I'I'
ili 1 ksadiyle t.viz gac st n d en sya ceviz silkelem esi ve
csld gzel nam eler gibi onu neelendirm esi , 98 !
ve atla gecikm e diye, S leym an (A.S.) in B elkise tcldid ".1111. 1 -1.11
ehlili. '-1 103 , 11111
llclkls'c: Benim, senin im ana gelm eni istem em : ancak Al- ' .tl. ', 111.111 1 111 1
II I . . 11.1 : ne nefsinde, ne gzelliinde, ne de sa lta n atn d a !lir 11 .1* 1
yok. llal n u ru y la gzn alnca, byle uldgnu sen de 1111 ,11,111 11.1
I, ,111 . 1111, 111'111 .lene'i . . . 107 7117
1 kilin n'l 111 ta l' ,la ilikayesi . , . , 110
I 1 1 ,1 111111 lakiyyesi, B elkisin kavm inden h er birin in Din ve ...... . 1
illi ll.l ..!, , lklnda Sdle.vman (A.S.) in nasihati ve irad, her cins 1
,,.! ( kil ' 111111 11 ki!:..n tii ve yem i ile avlam as 112. 21 (1
ili I.lii kydlan kurtulm as ve im an evkiyle S ley m an n iltifa ' 11.1 1.1-
1. 11, 1,11. .... 1 1, ;.. m em leketinden h a re k e t esnsm da ta h tn d a n baka
....-geii . . . . . . . . . . . 113. 211)
.'ll'.l ili 1.ilil 1111 S-h'dan K udse getirm ek in S leym an ( A .s . in are
ll .,,. . . . . . . . . . . 119 7:11
ile li ,. ,111. 11.11 1,1 ..:, i a m e'nin, Z t -1 R islet'i siitten k sCikd. n su n ta knyb
li.'.t . 11-1 -s.rm as, p u tla rn secde ederek N oiy-y l'.krc' ,n y ti
li.'l,' , l,1.1..ite bulunm alar .1 . . . . 122 237
tl.lh . 1. 1, yardim dilem ek zere p u tla ra gtren ih tiy ar a ra b 1,11. 1,111 125 2 12
ktliMiel ( ...A V ) 1 IJalim e'nin kayb ediinden M ustafa (S.A.V.) in ceddi
A!t.hli!i!i!.!l'!i! hab eri olm as ve ehirde ara m ay a km as, K a'b e'n in k a -
... 1 1.111111.1,. 1. ederek bulm asn C enb -1 H ak'dan istem esi ve b u ln l2 9 251
M ',V ili ceddi A bdiilm uttalib'e K 'b e den cevab gelm esi . 13 1 254
!'.... ... .. .. . t.l.ym? tliye M uham m ed A ieyhissalat vesselm n bulunduu
- 1.1.11 A hlilttalibin nian istem esi ve K 'be d ah ilin d en cevab ge .,
III. 1 llns 135 2 ()3
. dm rle d'1'vet kssasnn gerisi 1.11,1,1 136 265
*.dilli, IIVII k an aat edip, diinya in hrs ve ta m ' gsterm esi, kendi .1, 111
ili In.l.'i, .III11 ruhniler: (Ne olurdu, K avm im iz halim izi bilse) diye b a ,-
,I . ilil utken, o nlarn devletinden gfil o l m a s ...................................... 27 137
( A S ) in M escid-i A ks'y y apdirm as . , . . , 146 285
.... ili 1,1 lkiindra kaside getirm esi ile - ahin ona cize verm esi, E b u l
m daki v ezirin de 0 caizeyi k a t k a t artrm as,1,.,...,11 152 21.8
Millili '.. Iilzcy i alm ak m idiyle birka sene sonra te k ra r gelm esi. p ad a -
.1, 1. . veohlle, bin altn verilm esini em r etm esi; yine H asan nm ndaki 1
', . <> bir vezirin: bu m ik d a r ok fazladr, bizim m asrafm z ok, hzinem iz
**
* ,.. Ben onu, ihsan b u y u rd u ^ m u z u n onda birine rz ederim dem l5 3 2!,!)
' ;...... m rvvetini fsd etm ek hususunda, bu alak vezir, k t dav ran
II.,, .,'luvm 'un veziri H m n a benzerdi . . . . . . 163 31 !)
I 11,1,1 ulu :luleym an (A.S.) in m akm m a otu rm as ve onun h a re k a tn a kendini
-., <,.
>alm as, iki Sleym an ara sn d a grnen fa rk ve C innlnin
.d ld Sleym an o la ra k t a n t m a s . , 1.......................................................... 167 327
, , . ( A S .) in, M escid-i Aksa yapiJdkdan sonra, ibadet etm e ve orada
Itl.if. rmi o la n larla abidleri rad 1 -in h e r gn m escide gelm esi ve m es
ille hrt',1 o tlar bitm esi , 170 332
' ' ut !azmak sa n a t yokken, onu, K a b ilin k arg ad an renm esi 17 1 335
 .(S Y ltliL IlK R A H M A N K K A IlM

1 fylt III 1olan en gzel konaa drdnc gtr. Baheler na-

il ,1.1)1 grleyince sevinir, gzler nasl gt'izel uykuyla uzlarsa; bunu g-
Ulut lllcn gnlleri yle sevinir, yle neelenir. Ruhlarn huzuru,
< <1 ,ll'l) ilil drdnc gtedir. Bu g, tam hls sahiplerinin se-
'1 l". tlllli, yolcularn dileyip arzulattklar gibidir, zlere nui'tlur,
ttllu , levlren lere yemilerin en gzeli, en iyisi... Dileltlerin, IS-
Itl.lul ,.II 11.11 ,.: ulusudur. Hastay, doktoruna eker, gtrr. Ak),
ttt'gllllo lir. ulatrr. l.Iamdolsun Allah'a, bu drdnc g, ihsanla,"
illi , lUyUgUdt dilenen eylerin en nefisidir, lfe t zaman yeniler,
Utl i ' l l l n gln kolaylatrr. Hak'tan uzak kalan, buna ha-
, O.III Kil li'e.'ului artrr. Kutlulua eren kiinin de sevincini, k-
...... , llnenlc ltadnlar kendilerini bezerler ya te bunu oku-
*Mil lipnl gnludc tle, o lanendelerin gslerine asp taktklar inci,
!
' lllr.vhcrlerden meydana gelen sevinten ziyde bir sevin vt.
! Il "ilil 1.11, dun ve amel ehline mkfttr Bu drdnc g, do-
...... loluny benzer. Gitmiken geri gelen devlet gibidir. Umanlarn
....... ......... Ulllcr.ni artrr durur, ibdette bulunanlarn, nden gidij)
I."IIIIil v .lell VI. ltiyalar olan eyleri hazrlar. Dkn mitleri tek-
imi .hhnlru Yolcunun skm, snm ricsn tekrar yayar, der.
.... .<.h r cilt, dalm bulutlar arasndan doan gnee benzer; as-
lodi trdur, ardrmzdan gelenlere define! Hak'dan kretmek in
... tdil. ilileli/., iki ltr, elde olan nim ete bir badr, nim etin fazlas da
Iinl 1 edilir. Ancalt Allah'n diledii olur.
1 Iilz eden eylerden biri de u: Ben uyuyordum

llc g/el VI. serin serin esiyordu, ben de 0 serinlikle dalm kalmtm
M"" Mficn KIZ renltli bir gvercin konmutu, o gvercin bem .-a
11111 'II
llr dalakalmm.
'')'
! go.'l tyor, bu tlerle alayp duruyordu.


'.
balamadan ben, akman j g U n y a :
;
;
.

d...rp
 12460
1
.' '

-
'
, ,' 1
ey dolayisiyle, hafi hafif esen rzgrn serinJi-

,

. ., yumutum .

12461
i ( \ J j i


'. -dal zerinde bir gvercinin giizel terennmle agla
I ...

vm m aya kadar dalakalntm .

12462






halamadan ben, akmdan, Suadaya sevgimden ferya.

,

NMi.y. halamaydm piman olmaz, teselli bulurdum..

.3
 2467
..

_ ' - .





...
1 m ekde, eken ise g izli... F u k a i gizliligi, b a s a r -
-
! .......... g afile k a r d r 11(1.

1248
-

. "
".)>, ) ', 1..1. sen oJdugun in, eger uzayb giderse, en

,, .!.

12469
Ar - -

Net.
.
'
l..e .aI, lah da Oyle ister. nki Hak Taal takv sa -
. , . . . . . . . . . . . . . v e r ir .

12470

"
'<..),
>,
. varln Allaha verdin... Miikfat olarak da Allah var -
. .. .. ..
a..a vell .

<> .-.. 1 lir..- Her kim Allah in olursa Allah da onun in olur

. .. . . 11 -in olmak, 0 'n u n em irlerine uym ak ve neh iy lerin

det. 1 . ).
.1

12471
j Cl

)-..,. .. binleree kere mteekkirdir, sana dular etmek in
. . . . . . . . . . . . . . . ,

.
 M lls v . vfllr tefsirinde divor ki : 0 1'(
v'd |
' '\ ,' ' 1
,I /. Alid, lukk bdetel. k'nk seni grmelidedir. Ey lask ; 1-
, , tv t ... sen grmelidedir. Ey mri; halis olmaya yal. ki 1 .11
, ,.>,
<, 1:.zaldd; halvetindi " gnah etme ki seni
Ih df' da (.S.A.V.) Ifz. leri namaz klyordu. Ebeehil yanna geld i :
' Muhammet! 1) seni namaz klmakdan nehy etmedim m i , dedi .
11 1 1:1 "llz. leri onu Allah'n azbiyle korkutmak istedi. Ebeehil ;
11 -korkulmaya kalkyorsun? Benim meclisim ve tarafdarlanm b il
si dinlisinin meclislerinden byktr dedilim lideki v . mnasebetle
i l i n t i l i nazil o ld u . :

O 1' ) ..

(
>_

,illiyle eylerden) sakinsin o. (Eer kfrnden) vaz gemezse ) . 1

ln(nn sa ...... ,1.1111.' ......( ) ndan tu tu p (cehenneme) srkleriz, (yani
ahkr a ln (n n sa .. ........... ) ndan. o vakit (durmasn) meclisini ilave
...... . .
.., t iz (ile) zebanileri arrz. Sakin (Habibim) ona boyun
. . . . . . . 1 Yllii2.M
, ' II, M evl.a l.u yetleri iret ederek, bedenlerin secdesinin Hail-
. bil y itim visd esi olduunu b ild iriy o r 111.

12474


. . . . . . Mesnevi devam edib ziyadeleiyorsa, bu yzden ziyadeleiyor
......... 'IIS1 hy 11 huyla deil.

12475

{ ~
...... sdle izm asm asnn yazdan holand gibi houz. H km n cil.
...... 111 Mesneviyi ek, gtr; biz de ekib uzatalm.

, |1
| |.- 18.
 1247
'

.

- 1

1 C1
ile ziy a n n ik isi da k ird ir. n k n ln r x yfid.
......

24
1


1
; K u r a n , ge in (z iy a ), ay i n de ( n u r ) dedi, u n a d ik -

12481


:
ziya da Gnee iddir. Bunu Kurandan oku.
. Nn -
I>111, illi Yunsda buyrulmugtur ki :

A ^ .j j
j^
j j

1..I Gnei ziya(l). ay nur(lu) yapan, yllarn saysn ve hesab

...........I0" onu (ayn seyr- hareketine muhtelif)menziller tayin eden
..... /lln. Iuhr (bo yere deil) sbit bir gerek (bir vaaka, bir
.luuU yaratmtr. O, bilecek bir kavm iin yetlerini birer birer

%
!M. 1

|
 . . i r

.


"'1'1


,-

,

11,' V. sa lm iyice g r ls n ; Siki alv eri, alda.k
v. 1 1 uzaklasn .

12486
.' & "

' -
'1'

.Inoi n u ru zem ine k m il o la ra k aks etsin de tic re t e r im lin i
I ile te . .... ... o l s u n .

' , ( . miti aydnl sayesinde al veri? edenler aldatm asn ve aldan

limitin

12487
-
' >
>1. ge, kalp ak en in v e k a lp a z a n n id d etli d m an d r. tki
OIIIIII yllgylo k a lp ake gem ez olur.

12488


( illide kulp p a ra , s a rra fn can d m an d r. N ite k im kOpek de d erv i
, d i l . MI

lll.lltitl.n kpek de acaib bir tab ia t vardr, s t ba dzgn k im se -

'! ldnaz, h a tt k u y ru k sallar ve y altak lan r da, dkn kyafetli olan
(< (.imvIiii V. aidrr
-H ikaye edilm itir ki Bistam ehri ahlisi bir bayram gn nam az k il
ttl . f.lir darsndaki m usallya km, nam azn edsndun sonra
. . . ' ., K asabann m edhalinde y atan bir kpek hi birine ses k arn a -
! ( 1 1 Uyezid- Bistam i Hz. ine kar rm ve stne saldrm , flr -
 :

.

>


'Klt 1 d rd n c cild e .u r sa ki, l.e ld e ler ve m e m le k e tle rd e
,,! , M , I,UK
.

12494

'

..
,,,, Mevneviyi masal diye kursa onun in masaldr. Herkim de

,

,.bdi lu kitapta grrse o kimse merddir.

12495
_

. ......... Nil suyu gibidir: K b tilere kan grnmtr. Musann kav -
* ... sudur. ban del
II . 1, '-davetini kabul etm eyen Firavun ile Msrllarn uradk
lAktlntden biri de N il suyunun onlara kan grnmesi. Beni srailin'., .ls
.
l * . ,. td su .,larak mesi idi
II' Mevll Kitab-I celilini N il suyuna benzetiyor. Mmin ve muvah -
..... '1 !)', unla barretlerini sndreceklerini, mnkir olanlarn ise ,
, l>.V.' I,
as gibi, o'nun feyzinden mahrum kalacaklarm sylyor .

12496

'
*, ( yani Mesnevinin) dman olann, ba aa olarak Ceben ,

,v,l,d, seni, nazarnda tem sil edildi .

13
 I2 .r01

/ f t

I I I .. 1. 1
' c ild d r o lm ad y sa hu d rd n c cildde G U I

!
... 1 \ KAM 1 11. 11 1( 1 BAA GREN VE S E V G Il
INI* ' ., .HI.AN AJjlK I k AYESNN TAMAMI

Kl i . .1 1 , 1' 1 '..ini ve sevincinden u yeti o k u m u tu :

: ;

,
>' ' bir '.
' hounuza gitmezken o, sizin in layrl olur ,
....
..' dgit/ halde da hakknzda er our .
>

12502
- .
>)
' ............. 1 1 ,1<- korkup baga at srdn anlatyorduk .

12503
'
-
.
' ' olup, sekiz seneden beri gam ve kederini ekdigi g -

I
..
.... 1 inde ini .

. "!. )., .. :'III

!
 25

>
. 1.
!
' ' V. <


1.. lerey e .k <
1 4 ddag -
' 11 1 , , le z z e ti t a t t r r .
, 1 '

12509

/
. 1 1, ile, (ya.i azlarna tattrlan o lezzetle) matlbu 1
M.M...HVM 1, , kaniyi lh her gn ayaklarna bir ba vurur ve
1

. 1,1.
.k arr 1,1.

1251.



, , ,. ftk 1 1 v e a r a m a y a d r n c e , m a t l b u n m e h r i n i g e t i r
. . . . . . . 1 , k a p a r .

12511
'

"''... -k ..lanlar, duyduklar koku dolayisiyle dnerler, dola
dvar ve nevmid olurlar... ... ... . . . . . . . .

12512


. . . . . .. .. .. .. , kendisine alm olan kapdan bir menfaat ve is -
" . . . . lif . ,

. 17
 1251

f
,. -
!(

1 bekiyi lyaa sokdum, sen una ivaz olan b r-
. ...... ,",, '!

12518
.

.......
.
e rrin d e n k u r ar... B en nas.1 m e s ru r isem OMU
-,
d . . . . . !

12520
1
-
. . . . . . ......... V.. -> mesud eyle, ktlkten ve kpeklikden k u r -

12521


. "' '. .ktti kiinin huyu, halka bel gelmesini istemek
i l

12522
f

'
'
... lar sulayp ,mahkum etti) diye haber gelse
l...M

!

. -.
. ........... .. ... ayacak hale gelir .

19
 11;>23

... : . 1 S :
/,. 11 ilil VI. 1 yokdur ki kirili.. ayak, dierine
,-






,,
,
."

12529
/ & /
- <
5../
-< V, I. dierine ayakbaj; yine bir ey birine zehir, ili ,1-
........ ........ ,. olur .

12530
; ;

, 1' . '!- ylaa hayattr, insana ise tjfl olur.

12531

) T - -

*. luahlukatna ba gibi olur, fakat karada yaayanlara ln
- .

12532

* .
" 1 ;; ilil Iiisbeti birden bine kadar bylece say .
' ... 1

 12538

y : ,
: >



.
,,
gzyle lknakdan k c .d i 1 zn kjj,. d a ,
>
k
. ............ 1.1 KZ .

'1 1 III zyle hak.

12539
-

. 1 . gz \'bak gzelin kendisinden al da, onun yzne
. .le link .........

1254.
"


..
1 -in doymakdan ve usanmakdan emin olasm. Bun
dt dilinII ....... l':lren: (Bir kimse Allah in olursa,
Allah da onun

....... b u y u rm u tu r .

12541
'
if
..... . 11 luyuruyor ki: Bana nfile ibdetlerle yaklaan kulu -
. . . . . . ..II ve kailli ben olurum da onun kbl ve saadeti, idbar ve le -
,..t.
., 1 11 I K.ds'ye iarettir :
........ arzlardan baka nfile ibdetlerle bana Oyle yaklar ki,
. '. olurum benimle grr, kula olurum benimle itir, eli olu -
11.1 ... !,ille grr.
 1254.5
;
> '

... k iile re V. h a b isle rd e n bak asn a

1 e tm e z d i .

12547
:
'~ >
...

|
11- I: Nenin 1 -h a re k e tin d e t d e lild ir . S a p k la ra da et
vve d e ild irel Ii
.

12548
-KO
~J s.^

.-X y .3 T.
Vl# reval verdi ki: Ben onlardan iyilik grdm iin haklarnda
ln, elneyl inlet edinmiimdir.

12549
-
\ /
-'.tana kar o kadar ktlk ve zulmde bulundular ki, beni crd.'i
h a ... a lili ,' ..

12550
S

1, 0 ." vakit Dnyaya meyi etsem, onlardan bir dayak yedim V.
illi ...... alillin.

^


\

0

Yfinl .(.)klmamaktan) sakin! nki Jnsan kendisin( mal sebobiy-

I. llltyln vareste jjrf d . muhakkak azar.
1 kerimesi mucibince insan afiyet ve refahda bulunduka Ab
I..hilali rl .lr. Hastalannca, yahud'bir mkile uradka (Aman Ya
1 )diye ( eb Hakka ltic- eder. Demek ki derd ve meakkat, in-
. 111. Mevlfba yaklatryor. A fiyet ve saadet ise onu Kerim olan Al-
lul' ka|iifimdan O hlde derdden ikyet etmemeli. Bel-
kl llylk bir nimet bilib krnde bulurimaldr.

12556
;

.Hakikatte her dman, senin ilcn ve iksirindir; senin rzan ara-
yan bir dostundur.
nk seni : (Aman Ya Rabbi) demee VB Allaha ynelmeye mcc-
bbt eder.

12557


.Onun errinden ve zulmnden tenhlara kaar. Allahn .tfndan
yardim dilersin.

12558


Ve yine hakikatte, dostlann, dmanlarndr ki seni meKl ederek
u zr-u lhden uzaklatrrlar.

(n) Sdrel A lk : 6-7.

27
 12566

,|
v u ru lu n c a iyi o lu r V -11
d e n ek d a rb e siy le i m a n la r .

251

; 1

> ..
- Mtunlntn ram 1. l.orsk pikidir. Hastalk ve yaral olmak m."-
,,, , 1l i r hv v eH enir, s e m irir ...

12562
'

*ebeliden peygamberlerin mihnet ve meakkati, Cihan 1 11

nd
n ziydedir.ht,t
Nof.l m/, ve ztrab inde bulunmas , ruhun kuvvetl (.ntt VI "i"
dn 'lmele , '
1 olduu in (N ebiler ) ve (veliler ) gibi byk zevk

.' | :lldllya maruz kalm lardr . B ir hadis-i gerifde

-Mrl.m ."11 iddetlisi peygamberlere, sonra velilere, sonra manevi ile -

gore s i li l halka gelir ............ ...

I .iger bir ladisde:

",.. edilen eziyet, hig bir peygambere edilmedi. buyrulmugtur.
.'t.nki lelnn giddeti, miibtelnn Allah'a' olan yaknlk derecesiyli
,,d d 0,111.illidir. Aleyhissalt Efendimiz efdaliil'enbiya olduu in beln
.... ,id d itle r i de ona tevecch etmigti. Hz. Mevlna buna bil. misl get-
1' > " diyor ki:
12563
:

. Hayvan derisi, terbiye grd esnda bel fakat soru eke
I iiH *alil ya gibi ho ve ltif olur.

'-

 12< 8

:


.
1 |
,
'


,





. sizi te m iz le r... O n u n ilm i, s ilin te d b ir -
. >... . , -

.,

V I I 1
.1. d i l i t i r ki :

,
m ih n et. m eak k a t, hilziin v e k e d e rd e n b ir g elin ce C e .

lin k ., , doluy nUslimin gnahlarn, a tle d e r ."

12569

?

1 u ra y a n killise onda safa g iirecek o lu rsa o b el ona ho g e -

'
<

.k in . , h a .faydasn, g re cek o lu rsa ac b ir ilc ta til b u lu r a

,.

12570
o l. .^. j

0.1^l .3 -. ..^
Mi.ldvct ..inde kendisini galib grr ve; ey benim itimad ettik-

Mm. I-... ..Iltlr, der..

f dmesi, ruhun kuvvetlenmesine sebeb olduu iin; rnb-

Muf.li /
. mI... 11 kimse, nefsin zaafn ayni kuvvet grr ve Hallac- Mansur
.Ih I.*.i I... l>ni ldrn, zira benim ebed hayatm lmdedir der.
. M. V.H l.ndan sonra zlimlerin ahvalinden bahse r ediyor:

12571

'

k il k
i de b ak asn a fa y d a v e rd i am a, k e n d i h a k k n d a m e rd u t
,
......... k esild i ..

:I


I



,
,
an bulmal? deyinte sa,dlbl ,abda asil a

... ild i
. .
,,
,
,




, /
.am an . terk etm e k tir ...

t


>
1dlh m
llt
db
1:
......... h'.lsselni!i: Y a S i l ,en zor ey nedir? diye sordu .
.... ........ 1' ,1 !,-illidir, dedi, o kilnse; o gazabdan asl necat bu
-IiiiIiiiiiIii, ll z . sa: Itiddctlcndigin vakit gazab.ni terk et ............. ' ........
11.
I . . . . . . . . . . . . ... .. .. .. .

.... le buyurulm uturlltid- ile :..<:

',. Ii.l, hiddetleildirin vakit beni hatrla; ben de gazaba gel -

. ...... hatly ...

12577
w r >
eri
. - . 1

.


,. | ,, madeni olmulardr, hatt onlarn irkin liiddeti

!

M
.nltlr .

12578
( ,: . >

.

,. ahmeti ilhiyeden nasl midi olur? Meger ki O hliner-
. . . alim, o slt terk eylesin .
1.

12579
" fic
*

...... . -kadar onlarn vcudu aleme lzmsa da bunu sylemek on

dalftlet. dll.tlrek olur . .. . .

33
 12584

,..
I
! ,, baka kmldayan yok. Mcvcud olan kim? o


... ....... nedir?

12585
: ) V .

! >
.N m . i I.
.
|
I lle y

,


; ,"

sen deliym isin. A k ili, o lan lar-

"
.................. k .

12581
: .: &
' _
. . . . . . . . , .rd tn mli ki onu km ldatan ve lareket .tiren 1
h .
! * . . . d , .

12587

' 1Hi.il ." . 1 V. yelpazesi, o r z g a ra d o k u n u r ve onu km ll -
.

12588
.
!

.^, ........ Ikmnzde olan eh em m iy etsiz ve c zi bir rzgr

..... . ....... . . allnnyea h a re k e t e tm e z .
 12591

! - V .
1' ,: ksrga , , ( A.S .) a da l tif ko k u lu l,r ne -
-
........

12.595
- .

11" 1

yeli y ap a r; sab r z g rn n da esm esini m ii -
">..
.,
..

., 11ti'havvil olmas tabiati cab deildir. Eer tabiati

II.11. 1 .' byd .lir trl eserdi. Demek ki onu tebdil ve tahvil ey -
! " 1 illid e d ir 1.

12596
.
- -
...



. -Olla kyas edesin diye Cenab Hak, sana da bir nefes ye
II . . ,

12597
.
. '
Nefm lltfsz ve kahrsz sz haline gelmez. Bu sz ise bir blk
l.lk bilidir. I
ir blne zehir!

12598
-
.
YelpUze, bir kimsenin rahatj in sallanr. Fakat O sallan , sinekle

lu Ivrl.
k in kahr olur .
:17
 12 0

> -
- :;'
.. -

danc savurmak in, iftiler lakda r'/fr ister-

12605


l':v.t buday samandan aynisin da ya anbara, yalud ukura konul
..... diye rzgr sterler.

12606
'
..
Itzgn esmesi gecikirse btn iftilerin Hakka yalvardklarn
. 1 .'!tiklerini grrsn.

12607

; '

Doum zaman da byledir. 0 doum yeli, o doum sancs gelmez-

', eyvahlar olsun, aman yarabbi diye sesler gelir..

12608
- .

'
Eer rzgr Allahn sevk ettiini insanlar bilmeseler, ona niin
yalvarsnlar.

:)
 Yarabbi,

"


,
. bundaki
.

. ,, -gnderdi
g iu hayr dilerim. V .. ,
rl

errinden VI. bundaki
.

-

1
.
serd en san a sknrm . d iye d u a 1
'('.

12614
-

.JU h a.de h e r ak il eren in y ak in e n m a l m u d u r ki, h e r h a re k e e d e

nin l, r h a re k e t e ttirie isi v a r d r .

12615

; "
' 1
Eer sen 0 hareket ettiriciyi gznle grmyorsan, eseri.i. z'.hil
olmasiyle onu anla.

12616


".


"

Cesed can ile kmldad alde sen cani grmyorsun, lkin cese-
.lin kmldamasndan canin mevcudiyetini hil.

12617
4 :

f j )

0 k dedi ki: Ben cdeb hususunda budala isem de vefda ve istek-

te anlaylym.
12618
<

..Sevgili dedi ki: Eer u gr.e hareket, edebe riayetse artk te.
sini sen daha iyi bilirsin!

41


/ : -;

N
f
u zaman dkkandan eve gelmek hi deti deildi.

12625

;
Karsnn h yanenen bhelcnmi ve korkmu olan s,
kas-

!

vki.N olarak eve dnmt.

12626
. -/

-
Onun h bir vakit ini brakb da eve gelmeyiine kildin itimad 5
-
III .

12627
' : .

Onun bu itimad ve kys kaza tesiriyle doru kmad. Allah sular

rter, amma lyk olan cezay da verir.

12628
;
-:
Bir ktlk edince kork ve emin olma. Zira o ktlk bir tohumdur
ki Allah onu yetitirir, meydana karr.

1
 26.

; "
- -
Kadnda hu ktl birka defa yapmt adise k
lay-a goti
in. una kolay grnmt.

12635
_ :
-
Aya gevek olan akil bilmiyordu ki testi, hervakit dereden sa-
lam dnmez.
Kazara krlacai da olur.

12636



Fakat bu defa kazs-yi lh Otttr y M r .i -kjJ bir hle getirdi ki, n
.alk anszn lm nasl yakalarsa, o hale gelmiti
ni lm, m'min hakknda hayrldr . Unki 0 hervakit tvbe ve is
tifar halindedir ve lme hazr bulunur. Mnfk olana ise ani II1
.izabdr, nki hazrl yoktur. Onun -in daima gnahlarndan tevbe et
m eli .bugn ederim, yarin ederim diye geciktirmemelidir
Hadis-i erifde : Yarin ml-i hasenede bulunurum, brgn tevbi
.ederim diyen miisevvifler helak olmutur
Cenb Hak da :

' \

\

' ^ \

Yani : Size azab gelib atmazdan evvel Rabbinize dnn, Ona teslim
olun (msliiman olun). Sonra yardim edilmezsiniz.
Buyurmutur9.

(9) Srei Zmer: 54.

.:.
 1 .yl dik) hastalnn Trke mukabilinin ( 1 . 1
1

le ,-n in e s in d e yazldr ,
1,

12.42
? .

_


;
buz gibi, h er an e rir; fakat o h e r vakit kendini iyi zan .
| | ^.

12643
1

fp s


( s.rtian nerede?) diye aranjrJar da sjrtian bu sze nanr, bn

*
' .: utulur, avlanr ya
I Jetler ki, srtla n avclar onu grnce grm yorm u gibi d a v ra n r -
,,-ve: srtlan nerede? grem iyoruz, derlerm i. S rtla n da, beni grm yor 11
diye aldanr kam az ve tu tu lu rm u 1,11.

12644

. r
kadnm evinde gizli bir yer, maara, deliliz ve yukar .... ikacak bir
ynl yuktu.

12645


O evde ne oynan saklayacak bir tandr, ne de onu rtebilecek llr
uval vard.*

47
 HAMININ, IIUYK S A H . SKV( LSNK (.AKSAT (YIHK.MTS

!TANKININ : SZN IILKNZ TTK BYKTK H K M N
KOTASINI KANDIK.MAK 1< N BAIIANTLEKT BAVURM ASI

:
0
; : :

\ \

;
:

.



;

Sre-i Yusuf da, Yusuf ile Zuleyha kssas beyan edilirken buyuru
lur ki:
kisi de kapya kotular. O kadn) bunun gmleini arkasndan boy
lu boyunca yrtt. Kapnn yannda (kadnn) efendisine rast geldiler.
(Kadn) dedi ki : Zevcene ktlk etmek isteyenin cezas zindana atl-
aktan, yahut ackl bir azahda baka ne olabilir. (Yusuf): O. kendi
si, dedi, benim nefsimden murad almak istedi. Onun (kadnn) yaknla
rndan bir ahit de ehdct etti ki; Eer gmlei nnden yrtldysu
(kadn) doru sylemitir, bu ise yalanclardandr. (yok ), eer gmle
i arkaaan yrtldysa (kadn) yalan sylemitir. Bu ise doru s y ley i
lerdendir. Vakta ki (zevci, Yusufun gmleinin) arkadan yrtlm ol
duunu grd, phesiz ki bu, sizin (siz kadnlarn) fendiizdendir.
nk sizin fendiniz byktr11 dedi.

(11) s ilic i Yusuf:

4 48
 .'2

I.C. "

dilimi ,11

"
| >ansz vt. cahilcesine er girmesi diye ka -
.....
1."

12653

; ,
"Silil 11
: 1: istedii Jiizmet edir? Syle de kr ve

-
..... bdtlom rksiziu fsna a la y m .>>

12654
. > ;

o ...f ***
-*:: 1*
"Kad dedi ki: bizimle akraba olmak istiyor. Zlliren iyi liir lam -

... asil olduunu Allah bilir .

12655

_
,.Kzmz habersizce grmek istemiti. Kz ise tesldUfen mekteld...
.lir.

12656
- - 1

Fakat, ister un olsun, ister kepek... Ben onu candan, gnlden gelin-
lige kabul edeceim, dedi.

51
 M b lN IN -IIANIM EYZ KAYDINDK DELDK. ONIJN MUHAOI
l l l IN lAIAI.I VI.; NAMUSLU OLMASIIHK OEMES, S ftllN .N
I.I.; s t KAPALI UEVAP VERMES

12661

; r ;
yr -

- 1 dedi ki: Ben hu gibi z rle rim iz i syledim . A m a -, ,<

m laida. d elilim .

12662
S - -

.. I.zi .".elim iz, k ap a llk , iffet ve s a l h -1 h ld ir ki iki Jilem deki k u r
! 1 . ,u n larla ulur.

12662


* (
Sfi, tekrar, fakr zarret zrn syledi ve bu ', izli i".lmlm
dl.e tekrarlad.
12664

..Kad dedi ki: Ben de tekrar syledim, eyizimiz

11 iyiee
anlattm .
12665

Hanim dedi ki: Benim nurdm iffet, sizden aradm da doruluk

" himmettir.
 12671
. :_ :

. . , -
............ n i tf.ry y e i lib s n n ak lam as a rt d e lild ir . ..i l la k i
.... ,
,. ||,| .b ir ilil illi a k tr

II !.
1
'
' 1 (lamdan ; 'kssadan liisse beyanna itr ile diyor ki :

11172
-/
> -

....... kllat m eydana knea, fazla lf etm eyesin diye ilil ili -

1..

.,.>

1267:1
7 ; '

11,1 II dvl, iffet ve istikam et ddil senin de tilad ve itika.
..... I.n..i..

12674
. -
,
. ka-s s b sen hain olm usun, hilekrlkla m ekr tuza k u r -
..............
12675
1

V.Z ykanm am , -pis kiiler in ene alyor, salah ve takva izha
alyorsun. B unu yaparken de kendi H lk'ndan utanm yorsun .

M
 12679

-; .

(
F ak a. 1)11 isim ler. m esela bir zenciyi, klfr a d n n verildii '<-
Hakka killinin 111, 1,1 .simler deildir
Zenciye verilen ( afr) adi 0 zencinin ismi alem i, yani adi olur '
kili Esma-yi ila h iy v e b.vle deildir. Esma- Hisnnn her !)iri 111- Sifat
ili ki Cenb Hak onunla muttasfdir .

1268 (


A lla h n esas, s fa tta n t ree. sfa tta n m e y d an a Kelinedir. Allah.-
III sfa tla r sc k ad im d ir, e v v e l y o k tu r, ille t- Ula misilli Kli sakim ile.
Kildir.

12681
; :

: . L
yle olmasayd sara (dyan), kre (ziya ) simlerinin verilmesi gibi
.alay ve maskaralk olurdu

12SS2
: .
'
Yahud (Mahcup) kelimesinin, hir hayaszn, yald (Sahili) lafz
irkin bir zencinin ismi alemi olas gibi olur.
Zira lemlerde mna murad olunmaz, onlar, ancak bir ahsn atl o l
mak itzere kullanlr. Bu beytde :
Hakikaten Rabbiniz hay ve kereni sahihidir. Kir kul, (Yna kr
ellerini kallrp dua cdin.* o elli'ri bo brakmaktan yani kulun isledi!!
vermemekten haya eder.
 S7IL

1
,1

"|
> ' i i i . k a ( ',|
!<1
(:
1
.l a m
1
1. 1
1

.
;
11
1,

" a l a . l a <

1
ak
lir


"k .
11

xs( 2

',
"
1
11


UT..Z k zar)

>
1
az Ijir"'':
>"iii

"
krm zl<
.1,| , I1|
1
1 ;
.| .1

' , 1. 1 ' ; " | \ 1 . 1 . ( A fi.' , , 1( 1111111:, " I' I

, ". . 1 ",' . . /a il' l i n a l : , ' ; 1- . ';. ; !.1 ; ' 1 IS(T "1
' ' ) ; ) ; . , 1
' '. 1.

8' 2

/ :
'
."

"

"

olaiMZ kz
1




1

zail 11 / 1

..1
2

. kiki k lar, taklaa^ '
/.

" 1
"
rt" .karlar"
"11", 1
. 11

"
"1 "<
"<1

a g lar ",
'

" >i,il"rlr.i

>Keza i'.klar .
> .
"
" 1II1I '
1 /
"
"

"

"
1
'
111
:

1
1"
"
'
1"
I:
", .11
"

5 x ?.t L*. .o

, ,111 llll.ki sizi de, (elinizle) yapa geldiiniz eyleri de Allah ya.
......< *
nayetleri mucibince, Cenb- Hak kullarnn amel ve fiillerin-
,
, ,, < rI deildir, kullarnn her iini de yaratan Odur.

12695
5=.) J i f i >.

jy j) f

J
>O . ; / . . J -
Kelvetli olan nefs Hakka kar sar ve krdr. Ben de senin ma.
lvtu.lU t uzakdan grmtm.

12696
V

J
J w l
. W
.".

*.^ J+j <

-. o j &

-Oda dolay sekiz seneden beri seni hi sormadm. nki seni kat

.
<el
filetle dolu grmdm.

12697
y
jj y * -


- .V

y}'
,y.
>

>

1 y * r" i >> <b y ? y &

-!lamam klhannda bulunan kimseye naslsn? diye neden soraym?

O netl olur? ba aa!

H. SOrei Saffatr 96.

(il
1 1., y;'.tiin akamclarla .!...'derili joyotdr Oala imar
.'
, 11.;!<' )lrs, bir heves vardr. takat ls V hevesden
| lv: edifade eder. ti'sk VI I i'cir olanlarn fisk fcrundki'1

>
. |( V I. Ihmyevi, Uhrevi mazarrat grdke )!:illerdim ekii(. sn
klimaya V I . Allah'n 'nrii daha ak tutmaya alrlar. te takva ila
..anas bu demekdir. lalde ey slik :

12702
>

.
111
v azge de h a m a m n i ,ie git. K lh an erk dck ilil ili
liia girmenin kendisidir.

,12703
*~- '>$/

"Kiilhanda kalan, oradaki hizmete , ak gibidir. ehvet klhanm
girmekden saknan da ihtiyatl bir kimsedir.

12704

} --& s i*

^.L- j ^.*' .....

.Hamama giden kimsenin smas, onun temiz yznden belli olur
:Srei Fethde ashab- kirm vasfnda buyurulmutur k i

Yani : Secde izinden (meydana gelen) nianlar yzleridcdir1'.

te takva hamamnda ykanm ve temizlenip pk olmu zevtin m
rniyyeti de yzlerinden ikr olur ,

(17) S rei F eth : 29.

 27 !

-
'
, .11111 (;
. sen hrsn da nyada ate gibidir ki her alev -yz
ii r'....... k/ a ."

1271.(1

"

Akla gre, bu altm, atei parlatacak sprnt ve gl.re gil. 11..-
dur.

12711
"
"
"Gne ki ateden dem vurur, ya sprnty kurutur, atee h.yk
1 hle getirir...

12712

.

Hrs hlhnna yzlerce kvlcm dsn diye yine Ge, ltn

eder.

12713
. J i f

Mal topladm diyen kimsenin bu sz, u kadar sprnt tadm de.
mekdir.

F :5
 12711
';
) ,
. , 11
, -doup da temizlik grmemi olana misk koklatsan inci
il. I.tl ,.lllf ..

.< ZI:L KOKU SATANLAR ARISINDA ITR VE MSK

KOKUSUNDAN BAYILAN VE HASTALANAN DEMRU

12717
5
: 1
Bir kimse, gzel koku satanlar arsna varnca bhu olarak dt
>iki kat oldu.
12718
;
_ ;
Kerim ve cmerd misk yaclarnn tr kokusu ona dokundu da ba-
ddd ve yere dd.
12719
.

O, kendinden bihaber olarak, gn ortasnda, geilecek yolun orta-
ma bir le gibi ykld.

12720

1
o anda halk onun bana topland ve Lahvle diyerek derdin, der.
man aramaya balad.

67
 12720

: >: & ' I

.
'Sarab 111, esra. 1111 yemi yahud afyon ' diye; 1 -
< ba.ygnl geirib ayltmakda t z kaldlar.

12727
;
. &
iln misk yaclar arsnda dt, baygn ve haral l
'1-r bilide ya
.O l"diye, akrabasna haber gnderdiler
V<
. dediler ki :

12728

" * -
: 1 '

ede bayld, ne oldu da leeni damdan dt, kimse bilmiyor.
(L e en i d a m a a n d m e k ) : E s r a r m e y d a n a k m a k , re z il, r d s v a y ol
k m a n a s n d a k u lla n lr.

12729

' /
O iri yari debba grbz ve malmatl bir kardei varili, bildik
koarak geldi.

12730

' . .^
.Yelli I I . i n d e bir para
ilin yanma sokuldu .
 27 ::

(
;

'
..'',, iistad saylan t'lns: Hastaya, nt
" ye al^lii ise e.vi ver, le-

12727
j j 1-'j
c

y r )J - r > _r;
Eer onun hastal detin hilafndan zuhura gelmise, on devas -
...... m. ad olan eyden ara.

12738
5

;
11II adam, kpek tersi tamaktan pislik hOcei g l
i olmutur, .' slik
hoeegine gl suyundan baygnlk gelir .

12739
... c f r

.
Onun ilc, yine kpek pisliidir. ki onun mutad ve talliat on.
ladr.

12740

_
( Pisler, pislerindir) yetini oku, bu sz zhir ve btnn anla "

Sl'ei N U r 'd a bu.vurulmutur ki :

1
 ' .: /

..
Ey itimad edilir killiseler, hakikaten, temiz eyler, pisl.r i.:in lyk
ve nasib deildir.

12743
f ) -
r j S ^
f '
Kfirler, peygamberlere gelen vahyin giizel kokusuyle arpldlar ve
kendilerini kaybettiler de (Tetayyern likn) diye feryad ettiler.
Y s in s r e s in d e k i u y e te i a r e ttir :

p ~ 4 ' | . [ l ' :

Y a n i : Dediler: Dorusu biz sizin yznzden uurszladk. l

:ger
vaz gemezseniz, adolsu, sizi mutlak talarz. Bizden size muhakkak
ackl bir ikence de dokuur2.
V e d e d ile r k i :

12744
*-_
'
Bu szleriniz, bize zahmet veriyor, hastalanyoruz. Ettiiniz viz
nasihat, bize iyi deil, meum gelmektedir.

21 )Srei Ysin: 18.

7:1
 1274 i.

Su siiylyormi!) jjibi ban delban kulana yaklatrd lin

lrk eyden lir parkasn onn burnuna koydu.

12750

j y -o ,_-..L ;
,
_^j.j.
"l.cbban murdar beyninin ilcn kpek pisliinde Kiirdt i

n,
.i'l.lr ezmiti
A vucunu k o k la tr k o k la tm a z ;

12751

0
.:': '' -'j>7 ic
A-,



^
.^
1
^
Adam kmldamaya, halk da: bu alacak bir efsun, demeye balad.

12752

A~
.y O y * ..l .}- jS'
'

) Oy. -y
/'
Diyorlard ki: Bu zat, bir efsun okudu, baygnn kulana fledi. li
.s o l gibi olann imdadna yetiti
Havilmi debban kpek pislii kokusundan kmldm
mt
dolay
siyle Hz. P ir diyor k i :

12753
j y . y - 0
>1~>' -"

y >j ) s *y
& s ,j
Ehl-i fesadn hareketi de zina, yii/. szme ve ka oyut tnfa
lr .


,

'( ': fakirlikten korkarsanz, .'1 dilerse, sizi yaknda keli
|Jazld.n zenginletirir. fnk Allah, gerek bilicidir, ( a t 11 , ve
,,, sahibidir.
M e k k e ta c ir le r i. H a c z a m a n n d a g e le n b e d e v ile re m a l s a tm a k in
. d ille (im a li i l e d i i n i z e l b i s e ile K b e t a v a f e d i l e m e z , m u t l a k a y e n i s i n i
a lm a ld r f le r le r v e b u s U re tle k a z a n c e ld e e d e r l e r d i . Y e n i e lb is e a lm a
p a s o l m a y a n l a r d a r p l a k s o y u n u r l a i ', B e y t - M t i k e r r e m i iiy le c t.
I v a t e y l e r l e r d i . M r i k l e r i n H a c c a t i r k i m e n e d i l i n c . ' t a b i i M e k k e e s
t t t l t Cazla a l i m s a t m y a p a m a y a c a k t . t e b u y e t l e r l e o n l a r t e s e l l i ( 'd il d i
M r ik le r in n e c is o lm a s , s t l e r i n i n b a la rn n p is lig i d o la y s y le
.d d ir . ! ':z e ld e n a k o l d u k l a r n d a n k e n d i l e r i n d e i r k g i b i b i r m a n e v i Iieeis
v r d r . H z. M e v l n a b u h l i b i r m i s l i l e t e m s i l e d e r e k d i y o r k i:

12756
,

f

Kt bir ecset inde peyda olan kurt, anberle kendi lnynn ....
gitirmez.

12757

' , > ?

- w

Ona nur serpintisi isabet etmemi oldugu in o, kaillik gibi kalhsiz

liir cisimden ibarettir.
A b d u l l a h b n - i A b b a s ' n r i v a y e t e t t i i b i r h a d i s t e :

Hakikaten Allah-U Taal haJk yokluk karanlndan yaratt. Sor

hidayet nurundan onlarn stne serpti. Kimlere 0 nurdan isabet eyle
diyse, o kimseler hakikaten hidayete erdi. Her kime de isabet etmediyse

(231 S re T evbe: 28.

 7 <2

[; .

e r r r e a te in d u m a n n d a n k a p k a ra





" idindeki
, k a r.

d n lay siy le kalm , ylece d u r u y o r .

'de ak ateiyle epeyce kaynamsn, amma tabiatndaki karilik

dlnvlylc 1 pimemisin.

12703

!
. f
Seni sekiz sene a y rlk a te in d e k a y n a tt n h a ld e h am l n ve ti-
nfkh z e rre k a d a r eksilm edi...

12704

.
Sen, hastalk dolaysiyle, kurumu ve ta kesilmi bir koruk
1 -
sili. Sair koruklar imdi zm olduu hlde sen hl lams.

IKIN YAPTII SUDAN HLE LE ZR DLEMES,

MKUN DA BU HLEY ANLAMASI

12705

.}"
Ak dedi kil Ben seni uysal msn, yoksa afife ve saliha msn? diye
imtihan etmek istedim. Bundan dolay beni muhaze eyleme.

7
 - ~
; /
1 dnya bir virne gibidir ve sen onun iindeki define gibisin ,

" sindeki defineyi aradmsa hareketimden incintne .

12772

/ ; .
"'
Dmanlarla, senin iffet ve ismetin hakkjnda ene almak .in, biiy
ir ,ir kustahlkda bulundum .

12773
.v ^
/ X.
*
'

- . j 5 j . . . . . . / . ^ . 3 .

Dilim senden bahsedince, gzm de grdklerinden ahid olsun .

12774
jj j j ji f./
..J S. _

Eer hrmet yolunda yolsuzluk ettimse ey Ay yzl sevgili! Kl

ve kefenle huzuruna geldim.

12775
j~ * i
_rs y - C.- y~

^ i o
o .;a. ^
o Cj ^ &

Benim bam ve ayam kendi ellerinle kes de beni bakasna l.

drtme. Ben bu eldenim, baka elden deilim.

F: 6 81
 127X0
U 4

1
hileler , adalet nnde sren gzler nne, neye geti

tl
n .

12781


Hile ve dzen olarak kalbinde her ne varsa, onlarn hopsi de nazar."
nnzda gndz gibi a k ve rsvd.r.

12782
. /
.
Eer ermn biz kulumuza acyp rtyorsak, sen niin yzszl"
gii, hadden ileri gtryorsun?>>

12783

.

Hey soysuz; zr dilemeyi ceddinden ren.' Kendisinden zelle sa-

dr olunca Adem, liemen itizar makamna indi.

12784
.
1 -;
Allah btn srlar bildigi in, iki aya zerine durub, mafiret ta-
lebindi, bulundu.

X:


Gz grmeyen bir adam, tle temizlense bile tekrar tekrar 1.11-

1 ve kirlenir.

12791

Ey dem; sen gz grmez bir kimse deilsin: lki kaza gclinee
gz grmez olur.

12792
1
-
Gz gren bir adamn bir tesadf neticesi kuyuya dm.s
'
nrler lzm ...

12793
- '

Fakat, bu kaza, zaten krn yoldadr. nki, dmek onun tnbia-
tidir, huyudur.

12794
: r '
'
Pislie der de o kokunun ne olduunu bilmez. Bu koku benden
mi, yoksa bulamak eseri midir der.

5
 i d a h a a k s y l e m e d i i iy ili 111 v e g e l e r e k ;M e v l a n a lii l( ik 1)1'.
ilil I il 11 It *'" ' t 1 tz i ' 1 ) ''' t a r i k a t d m a t l n .' '>( ta r a f ta o tu r
id a rin v e d u b e n im d ilim i b a la m tr. n k i a y a r e sra r f a
':< . ( 1 - '' , le v a m e d e r e k d i y a r ki :

128(10
)

-\;
>

' -



.
'
uI gnl: *tizlerim krk, dkk kir hlde zuhur ediyor. * tizler
1111 I illidir. t)lar yabanclardan kskanmak ise deirmen misalidir.

liskanyhk deirmeni 0 hakikat ineilerini krp tyor. Maamfih:

128.11

. <> : s

:

: y
L*
kirili! ezilse de hasta gzlerin srmesi olur.,

12802

; /
Ey iei: krlh ezildiin in atna... Sen krlmakla giiz nuru .ila
rak ve hasta gzlere aydnlk vereceksin.

12801

Bylece krk, dkk ve kapal sylemeyi de gani olan Allah, s.-

Iida dorultur, anlald istifde edilecek lir hle getirir.
iNa.s] k i :

87
 2808

^
O Ehucehil, Hz. Peygamberden, kini bir Ouz Trk gibi, mc ze
istedi.

12809


Lkin AJahn Sddki olan Ebbekir (R.A.) mUcize istemedi: Hu
yz, dorudan baka sz sylemez, dedi.

12810

" ;
Senin gibi bir ahsn, benlii dolaysiyle, benim gibi ,ir dostu nti.
hana kalkmas nasl yakr?

BR YAHUDNN HZ. AL (K.V.) YE: EER HAKKIN HIFZINDAN

EMN SEN, KENDN BU KKN TEPESNDEN AAIYA AT
DEMES, EMRLMMNN HZ. ALNN DE ONA CEVABI

12811
/
u>r
Allaha nasl tzim edileceini bilmiyen inat !bir . .fit, birgiin Hz
Aliye dedi ki:

:
 7
.: / --
;

ililen Allah' im ihaa kalkmak . killim 1

llllll

12SIS

; . a U

$ ; ;>
>. ,< 111 \'ahmak Yahudi: hir kul ttlvlszIKi dolayihiyle 1 '

'
,
,, , e o .a r e l edebilir ..

I2S1.
^:
-;

,- Ilak' yaratr. 111. kullarm imtihana .;ekmek. t) kadiri.
.. , '-) Mi'lK de :

| 5
Yani O, hanginizin daha gzel amel (ve h ;ro k e t) de hl m m n
lm)lmetmek itin lm de. dirimi de takdir eden ve yaralandr1. hu
\ Mnustur.

;)i H ak.kn im tihan, k u llarnn m ahiyetini anlam ak iyin deildi.
teli. <im tihan:
12820
1

-
"(iizliee ne gil.i akidelerimiz olduunu aikr olarak hize .ermek
.;indir.

. :\'.: z

I
 282 (

:.
filan; kendini
11 edecek olursan haskalaru imtihan ...

<-11
ekersin
1.

12827

! ;
Kendinin eker ianesi olduunu anlaynca . -kerhanenin yani ilin
-n e v i halvetlerin mahalli bulunan hakikat aleminin ehli olduunu la an
b u s .

12828

S >
'
-hlde bilmi ol ki Cenb Hak, yeri olmayan, yani kabiliyeti ini 0
Ilnmayan sana imtihansz eker gOndermez.

12829

Li 3 j j -< o
lV>
l ja S 0 )^

unu da imtihansz bilmi ol ki, sen ba olunca Alll, seni ayakkab

konan yere gndermez.

12830

r ahdl a n v
Hi akll bir kimse kymetli bir inciyi sidik dolu l .
atar mi?

1
:
 - ' ,'. tnbt.i vr(liji miti ile kafir ve tayyib ile
.-.. , " 1,1.
11 . , llz., M.vln, byi'.k in a n la r im tihana kalkm ann VI"
1,' 1< lls in diyor ki :

128.. 2
_:
- /

.11 rehber olan bir eyhi, bir miirid 1 etmeye kailli -

-1.

e, o eektir.

128.3
_ /
(

Ey yakin sahibi olmayan: Oyle bir eyhi din yolmda intila eline-

I" kalkrsan sonunda sen imtiliana urarsn.

llz. Mevlan bahse devam ile diyor ki: Sen byle cahilne ve nnki
iane e lirette bulunursan :

12834
4
/
"Senin cahilne cretin rlplak meydana kar. Bu aratrmadan
eyh uryan olmaz.

12835
: /

6
Eger bir zerre bir da tartmaya kalksa, dan arlndan k.n
terzisi kopar...
Bunun gibi yeni bir mridin kmil bir mridi imtihan etmek VI"
onu tartmak istemesinden eyhe birey olmaz, 0 mridin akil ve idrak
terazisi kopar.
88
 ,,..,| , || I ','.' im tih a n VI-
1
tasarruf L.trnolori !!(-

''
'


1"
I2S10

. /<

I . . . ....... ,,
1' n >e imtihan V. ihtiyari bilil. gr -
olan hir k 1
k ,, ,
.
.broy renmek istediyse, nak <1 ona eken, o
^ . 1.midir 1".'

12841

. ..


&
>1. ........ kil...lir:' Ve Nakkann ilminde olan naklara nisbetle on
. .. 1 I
' o la b ilir ?.

12842

1.11 intila vesvesesi sana gelince onu bedbahtlk almeti bil. Ge.
.aln, ve senin boynunu vurmutur.

12843

-

.Kendinde byle bir vesvese grnce arabuk Hakka dn ve secde,

ye kapan!
12844
.

'
Secde yerini akan gz yalarnla Islat ve; lh beni bu vesveseden
lals eyle diye dua et.

: 7 87
 2 8 >
-
-~ /
l.avd dedi ki: 1'

'
tl srlan bilen Allak, crmm-r ki, l
a
a I I I ..S

K yapna diyorsun >?

12850

[ y } > jS
! . j f
Ccnb Hak buyurdu ki: Ciirmiin yoktur, l '-kin SCJI birok kan diik
nazllarn kann boynuna almsn ,ui.

12851

"

'
.Zira birok halk, senin sesine ikr olub can vermitir.

12852

"
"
Dvud dedi ki: Ben senin malbun ve senin mestin idim. Elim, sc-
nin kuvvet ve kudretinle bal idi.

12853

ahn malbu olan merhum, merlum olan da J'ok demeli deil
midir?

 128


irudc ve ihtiyarin miintehas, ihtiyarin rdei Jhiyyedc kaybol-
lir.

12860

(
Eger 0 kimsenin benlii, sonunda mayvolmasayd, ihtiyar ve ra.
ilenin bir lezzeti olmazd.

12861

I . j ~<J> j <]^ J
Jj )y 1 O . J
-Dnyada bir lokma ve bir erbetin lezzeti, lezzetten kesilmenin fer
.idir
Yani insan yedii itii eylerin lezzetini kaybetmedike, yiyecei
ve iecei eylerden lezzet alamaz. Maddi lezzetlerden kesilmedike ma
nevi lezzeti bulamaz ,

12862

^.- ^ d o
-. .^ ^

.u t ^ 5 ^y 3^
Fni lezzetten kurtulan kimse geri btn lezzetlere aldr c tm .
bir hle gelir ama, hakikatte kendisi bizzat lezzet kesilir .

1.1
 I

M escid-i A ksa, sen in g a y re t ve k u v v e tin le vcda gelem iyecekse 1

Iiglun S le y m an y ap acak tr.

12864
. '
: ; f
D v u d a A llah ta ra ln d a n h ir idii g elil ve denildi ki: Ky g ii/1'l .
-
I e s c :ili ve giizide peygamber di ilgilin yapacakdr .

1286.
( S
* >

.:
Ey ilik m et saliibi nebi, olnn yapdigi. senin y a p t <1 ' ' 1'
1., 1 6 in af.aa la r. b irb irle rin in .d il. b r>:'j 'in la r ..

1,2866
Si ;

-
M m in ler mtcaddiddir, hki iman birdir. M m in lerin cisimleri
Iilteaddiddir, la k a t rhlar birdir.
12867

nsanda kz ve eein anlay ve canndan baka bir akl, baka

bir can vardr.
M e s n e v i n i n l n c i c i l d i n d e d e i f a d e e d i l d i i g i b i r u h u (H a y v a n i) ve
( S u lta n ) d iy e ik iy e ta k s im e tm i le rd ir.
Ruhu hayvan : B e d e n in m u h a r r i k i o la n b ir k u v v e t t i r k i o, h a y v a n
la rd a v a r d r .

103
 Buradaki (irn- Huda) RicflIullah demekdir. Kurd vc kpek gibi
olan avamn ruhlarnda ayrlk, gayrlk ve yekdierine kar eken.*
mezlik vardr.
Hak erleri ise byle deildir. Onlarn ruhlarnda yle bir birlik ve
yekdierine kar yle bir muhabbet vardr ki bu, eyh tbni Farz (Knd
dese Srruhu)nun: Bizce muhabbet yolundaki neseb, ana ve babadan
olan nesebden daha yakndr dedii gibi evldlk, kardelik gibi akraba
lkdan daha ileridedir.

12873

*

(Onlarn ruhlar) diye ruhu cemi olarak syledim. Bu syleyiim ,
isim ve sret itibariyledir. Yoksa o ruh birdir, cisimlere nisl.etle yz yi
ni miiteaddid - olur.

12874

-
-Semdaki Gnein ziys gibi ki nuru bir olduu al.le evlerin Nl
.nina nisbetle yiiz olur
Yani 0 bir tane olan Gnein ziyas yzlerce pencereden ! eriye girer
ve girdii yeri aydnlatr ,

12875

; :
Lkin evlerin arasndaki duvarlar kaldracak olursan hepsinin '
bir olur.
Bunun gibi mminler de lp, de, duvar mesabesinde olan ellilini'.,
ortadan kalknca hakiki birlik mertebesini bulurlar.
 12878

: -

'
bitkin CV . g ren killise, m isl h u su su n d a a rsla n la , y i ^ .r ada
. -m ili te h lik e y e k o y m ak d ak i b irlik " b en z erli e h a k .

12879

1.0 yiit k im se e e a a tte a rsla n m isli olur, l k in h e r e ih e tle n ars-

lan th k s ve m isli olmaz.

12880

I 6
d n y a s a ra y n d a biri h irin in ay n i iki n a k y o k d u r ki hon sana
(un ir m isi g ste re y im .

.


olmakla beraber :

12881

"
N ks h ir m isl g e tire y im de aklj, u ra d h a y r e tte n bir m ik d a r
k u rta rm olaym .

12882

Xkf { >;

G eeeleri, k a ra lk d a k u rtu lm a k iein h e r evde k an d il y akarlar.

1(
 < ;

u. .;
; (

V." IIS7.
h.-ki.Ni olm ad gibi yala VI? fitille 1 V.-

*
yokd

12887

I -

'1 onun yaa ve fitile nljlac olan nuru l aramaktadr. N .
,,. .sakak oluk .la ortal^n aydnlanmas onun lmdr
l fill olunca kandilin lzumu kalmayb sndrld gibi, ee -
d hakikat nuru tul edince de (ruhu hayvani) snb gider <1.

12888

. (

^
insanin btn duygularnn da bekas yoktur. nki 0 liisler, mal."
,er gnnn nuru karsnda yok olur gider.
Maamafih :

12889

' "
Ecdadmzn his nurlar ve canlan, bir ot gibi, tamamiyl,
!
fan
deildir.
insanin ot gibi dogub bir miiddet yagadkdan sonra leceine V I.
yatn bundan ibaret olup ikinci bir dirilmenin mmkin olmayacana
kil olan mrikler.

...
 _/; -

.... ,| 1. , : - . , sokasitda k u rtu lm a k in : ! . ,'

12S.K

;
.

' -
A rlar, b av a d a .iiiih d o la rla r. plak killi " 1 . sda k arn

affetm ezle r,
< leen s o k a rla r 11111.

12894

_
~
A llah a li su d u r. Z am a n ed e u kadn, lu e rk i 1 1 " '
11IIII1 da a r d r .

12895

-
Allah an suyuna dal, nefesini tut, sabret de eski vesvese V. fik ir
lerden kurtul!

12896

Ondan sonra da sen, tepeden trnaa kadar o saf suyun lbtu

brnrsn.

III



;

Yani : Sra frlmtr. Artk bakarsn .ki onlar kabirlerinden

(klkp) Rablerine dogru koup gidiyorlar, (o zaman yle) demiler-
.lir. Eyval bize: Uyuduumuz yerden bizi kim kaldrdj? Bu (Kaa) (ok
esirgeyici (Allah) m vad ettii ey. Gnderilen (peygamber) ler (meer)
doru sylem i. (Bu), bir tek sayladan bakas deildir. Artk onlar
loptan (ve) derhal izhren nmze g e tir ilm i le r d in .

12902

-
-
Haklarnda (Huzurumuzdadr) denenler yok olamazlar, yi dikkat
<
ki ruhlarn beksn yakiilen bilmi olasn..
Evet ruhlar, hkidir. Fakat :

12903

'Hakkin Likasndan mahcub ve memnu kalm olan ruhlar nzabda,
Bek-yi lhye vsl olan ruhlar ise hicabdan kurtulmu bir haldedir."

Cehennem ehli .hakknda ve M utaffifin sresinde:

- !:

(31) S rei Y asin: 51-53.

F: 8 113
 12907
1 : ('
_ '
>liizi
ashabmz, bu ayrlk dolaysiylc, daima savatadr. Nebiler
lirasnda ise mcdele vukuunu killise iitcnitir.

12908

I
ki enbiya ruJilar birer gedi. Bizi hislerimizin nuru ise
ladiJ, mum ve dumandan ibarettir.

12909

"

/
O kandil ve mumlardan biri lr - yani sner dieri sababa kadar
yanar. Biri, ya tkenni olduu in fersiz kalr, dieri ise parlak ya-
nar.

12910

:
Ruhu hayvani, gda ile yaar; yaay rahat da olsa, meakkatli
le
bulunsa ilyet liir.>
Fakat :

12911

Bu kandil - yani ruhu hayvan ira snb kaldrlsa da komu

nun evi karanlkda kalmaz.

115
 1291

; "

de ufuk zerinde parladka onun ziyas her evde "

1,2917

'
Fakat can gnei gurb edince btn evlerin nuru kaybolur, gid -
verir.

12918

Bu tebih, nurun misalidir, m isli deildir. Senin in hidayet sebe-
ilidir, dman in de yol kesicidir.

12919

.


O .irkin huylu mnkir dman, rmcek gibi kendi stne perde
lcr rer .
Yani kendi fikri ve hlyasnca birtakm itirazlar tertib ederek eer
ruh-u umum bir olsayd Zeydin bildiini Amr'n da bilmesi lzm ge
lirdi gibi bheler ileri srer.

Eer o mnkir, atn boynundan tutarsa bu many anlar ve istif

de eder. Fakat ayandan yakalamaya kalkrsa ondan ifteyi yer.

117
O y a n lm tr ki h nlnrdn sizin iin stc vc k o ru y u cu m a d d e le r ve nice
nice m e n fa a tle r v arlr. O n la rd a n y ersin iz de. A k am ley in g e tirirk e n , sa-
l.hlcyin s a lv e rirk e n o n la rd a sizin (ne) gzel b ir ziet (ve zevk) v a r
lr' O(nlar) sizin a rlk la rn z y k le n ir(le r), yar c a n n z t k e n m e d e n
ranyacanz m e m le k e tle re k ad a r g t rir(le r ). p h esiz ki K abiliniz
l.ck ok esirg ey icid ir, ok m erh a m et e d ic id ir15...
Hz. Mevln buradaki bahsi, gidilecek Hakikat ehrine, beyantn
(n oraya gtrecek binek hayvanna benzetiyor da: Size kalsayd bu bal-
anlayabilmek ve o Hakikat ehrine gitm ek iin ok zahmet ekerdiniz,
lyor. Sonra Sleyman (A.S.) tarafndan Mescidi Aksa nn binas ile ilgili
mevzua tekrar dnyor.

>'M ESC D A K S N IN B N A S I H K Y E S N N B A K Y Y E S

12923

.

Hz. S ley m an , K b e gibi tem iz ve line vdisi gibi b rek olan
Mescidi A ks b in asn a balad.

12921
L .

O nun y ap ln d a gtizellik ve z i l e t g y o r d u . S a ir lialr gilt

louk ve yakksz degildi.

1292.
i *) '*1/ /
- t .

'
B ina 11 d a d an k arla n h e r ta. ev v e l beni g t r n derdi.

. Sre N h l: J -7.

119
 (L o h y e lh a y e v a n ) nazm
li)ini (Aln.l, Kb.di hayat
makamdr)
diyo tefsir edenler olduu /i
, (oras layat mahallidir, orada lu.rey
luyydir) manasn verenler de vardr. Hz. Mevln bu ikinci manay ter
cih eylemitir. rihi mesnevi eyh smail Ankaavi de Drl ahin.tten
murad Cennettir. Onda asla l ve cansz birey yokdur diyor.

12929
"
' '
B ed en in d iv a r ve kaps canl ve h a b e rd a r o lunca .V tle diri o lu r ;
iin k i o ln e m lik lm l k olan A lla h 'a m e n s u b d u r .

12930
( .

A h iret v e C e n n e tte k i h e r m e y v e aac ve h e r su. C en n et ehli olan-
la k o n u u r.

12931
1
.

nki C e n n e ti seb e b le r ve le tle rle y a p m a m la rd r. O ras a m eller-
d en ve n iy e tle rd e n yaplm adr.

( 12932
/ j f j L .
.
Bu yap, l o la n su ve a m u rla y a p lm tr. A h ire t b in as ise liri
ib d e tle rle b in a ed ilm itir.

 129:1
/ ' _
-
G n ld ek i zin d elik , orasn E h e d iy y e t '1 3 o la n C en n et '1
g e tirm id ir. Lki ne y apaym ki o n u n k e y fiy e -ve zev k i lisana R elini
.y o r
I 29..59

'
.......

S le y m an ( .s .), r^ad h e r s a la h m eselde g irin c e .

12940
\

Bazen stiz ve saz ile, hazen de fiil ve n am azd ak i 1'iik. ile h alk a illisi
ha verirdi.

1.2941

/

Fiili olan n a sih a t l.alk d ah a ziy ad e cezbeder. ki sagir ve rl-

suz o la n la rn d a k u la m a girer.

12942

:
; / '
O fiili nasihatte emirlik yokdnr . Bu yzden halka adanltll le -
sir eder .
Yani fiilen nasih atte bulunan kim se nasihatini, yapt fiil ile Rist
rir, unu yapn, bunu yapm ayn gibi em ir ve nehye dair sz sylemez. 1.11
da m aiyyet ve tebea zerinde dah. saglarn tesir gsterir.

1:
 12945

,
II/,. mer, b ilile li devrinde Islama ve Dine hrmetimle. V. k e m li
(

'' <birinci basamnkda drdu.u

1294
; '

_
Hz. Osman devri gelince, o mbarek talili halie, minberin , ka-
demesine kadar kd ve orada oturdu.

12947
; )
) -
'

Herzevekilin biri: Senden evvelki iki ljalife, ResluMah' yerine

oturmad.

12948
"

-Sen mertebece onlardan noksan olduun hlde neden onlarn lefev
vule etmek istedin? sualinde bulundu

12949
- ; \
> f 1
(

Hz. Osman dedi ki: Eer birinci basamakda dursa idim mere ben.
ziyorum diye bir vehim hsl olurdu.

12
 12955
: >
> (
,.,. . 1 1 ..l a n l a r m o s e i d d e k i N u r u J h h i y i g l y o r l a r d , 1
. ,,, ,I l i . , (i e d e n . d u y u y o r l a r d .

12951
4


-

,
;ozu . ( tcm d
(
hararotindi.n anlar .

12957
f 5 < \

: \-
.

,
h a k ik a t g n ein in h a r a re ti gz a ar ve a
d l a t l g

- ynei g s le rir .

12958

/
'
,| gnein verdimi hararet ve gl darlnn hir ltlli vrdr. <
,


hararetinden kalbde mnevi hir genilik hsd olur .

12959

/ : >
Kiir, evveline evvel olmayan Hak nurunun hararetini duyun'., fo
lalmdan gzm ald, grliyorum der.

1'
 ..1
do n e d ir 'C eh ale tiy le serk e lik eden nii hile k e se r . 1
-
t ir il . -

12 (()

J j j . - '<
J a A

cr ^ - .?
.
l.u sana sz gelii ve farazi olarak syledim. Yoksa lyle bir dil.
Mibibii eli nerede, kendi nerede ki esrar perdesine yaklaabilsin de on.
lunaya alsn .

12967

;

..Hani derler ya... Teyze erkek olsayd day olrd. Ite ini sz de
onun gibi sylenilmidir.

Yani, faraza teyze erkek olsayd day olabilecei gibi) dil sahibi olan
ell-i beyan da, ayan mertebesine vanb onun perdesini kaldrmaya -
l:sayd ulhiyyet klc onun elini ve ban koparrd, demek isteniyor.

12968
/ 1
_ '
Grnde ek ve pheden beri olan gz ile, lisan arasmla yz
liinlerce senelik yol .rdr dersem az sylemi olurum.

Yani kil u kl mertebesinde kalb da tahmin ile sz syleyen ehl.1 li-

san ile, miiahede mertebesine varm ve hakikati grm olan ehl-i ayan
arasnda fersahlarca mesafe vardr. Bu mesafe, yz binlerce yllk yol"
dur denilirse yine az sylenilmi olur. Maamafih:

F: 9 11
 12972
jl. r . . J AU U
ail ^

[j l .- .A o _/ j
.!y Hakdan yardm dileyen kimse; felekle arzn aras be !1 -yz y l
1.1 ol olduu hlde o tesiri itibariyle zemine yakndr .

12973
).>jl -...ali.) J l <

.-y J tu U
-Zhal seyyaresi Arza bin be yz senelik bir mesafede blund
.!l. halde tesiri heran grnp durmada

-skiden mneccimler, Zhale (N .h s-i ekber) derler ve Arz zerin !1!

-l vukua gelmi uursuzluklar onun tesiri sayarlard. Yine mneccimle
I. g.e Arzda Zhalin tesirine maruz olan yerlerde ot bitmez imi .

12974
1 .
- \ L
Ceb Hak dilerse onun kt tesirini, glgenin ekiliinde oldt
?gibi tesirsiz brakr. Gnee kar glgenin ne deeri olabilir

Yani glge ne .kadar uzun ve koyu olursa olsun. Gnein karsda

.-ebat edemedii gibi, Zhal'in mevzubahis kt tesirinin de rade- ilil
liiye karsnda sz olmaz ,

12975

-
Pk olan nefislerden, yldzlarn Arza olan tesir ve. tenviri gibi, fc-
lekdeki yldzlara tesir eriir. ,

131
 12.:

:
; ; 5
Suretle neyve "! zuhura gelmi : e le hakikatte aa mey-
t;ekir
leg d e domutur .

1 2 .8 0

. \4

Bundan dolay Hz. Mustafa (S.A.V.) : (dem ve ktn .elliler be-
, sa
ca altjuda ve arkamda olacak lard) buyurmutur.
Bu beyitle, Hz. Pir : <den ve outlan
aada peygamherler, bei

altda olacaklardr. Fakat ben bununla SU nm en. hadisine
I aret etmektedir.

12981
._ /
-
O, Fen ve lner sahibi, bundan dolay: (Biz sonra gelici ve evvelki-
leri geiciyiz) remzijli beyan etmitir.
Hatta (Ben evvel gelici ve evvelkileri geiciyim ) diye bu teehlur ve
tevekkufu nefs-i erifine hasretmemesi, mmeti merhumesinin de
syesinde bu manaya uahil bulunduunun ifadesidir. Hz. Mevln lisam
Peygamberiden buyuruyor ki :

12982

*
.
Ben sret dem'in neslinden domu isen de m'nen onun ceddi-
nin ceddij'im.
nki kinatn yaratl sebebi zati Plislet idi. Nitekim, gene pey.

13 :
 '.' . ' . : n:.'k.':ut, .umdu :','.'. !; '' I 1 > .
k in a t V .h a l k n d a n nice zam an so n ra , <) m a k s in i n h ilk a l
vucuda gelmitir ,

1298
1 -

Hlsa: Bir zaman inde semadan zemine kervanlar gelil, gider...
rihler diyorlar ki buradaki sumandan murad: Sfat lhye ah:-
inidir. Kervanlardan maksad da, birka trl olabilir. Evvel btn e-
yantn bir an inde yoklua gidib tekrar vcda gelmesidir. Yahud ruh-
lar kafilesidir ki ruhlar bir tarafdan Dnyaya gelir, bir taratlan Ukbaya
gider; veyahud- da fyzt lhye kervanlardr ki Rabbni sfatlar SI'-
masndan ariflerin kalblerine vrid olur.

12987
_ ,~
S
Bu kervana, kat ettii yol uzak deildir. Fevz necat bulan kimse-
ye l uzak olur mu?

12988

V .

Gnl her an Kbeye gider gelir. Allahn tuf ve ihsaniyle be.

den de gnln tabiatine biiriinmede...
Yani gnl tefekkr sUretiyle bir anda Kbe'ye gidib geldii gibi, Cen-
b Hak ltf nyet ederse cisim de yle olur ve bir anda 0 da Kbe'ye
gidib gelir.

135
 : \.
:. .
K'r.M NHIITN CEMSN-: BENZER. <) ( EIY1YK
T lU N A N KHRTITIJTR. ONDAN AYRIDAN BATAR VI:
BOZULUR, HADS ERFNN TEFSR

12993
.: ; f
-
Bundan dolay Hz. Peydam her buyurnudur Jii: Be zamane )
na har gemi gibiyim .

12934

. L
[ : ' - >

Biz ve ashahz N'h'n gemisi gibiyiz ki Jler kim bizim gemimize

sariJrsa kurt itilir.
12995
:
- :-
Sen eyh iJe beraber oica ktlklerden uzak lilrsn; gemiye
binmi gibi olur ve mahalli aksda dogru ilerlersin .

1299fi

"
- :
Onun tan balayal rli himayesi altnda terakki eder, gemid..
yatb da ilerleyen kimseye dersi.

12997
: < :

> . Lr :
Zaman peygamberi demek elan e.vhde ayrlma... Keli bibji
ne ve muradna itia! eline .
 3003

\ : 1>

-

| .



1 \ T (r t i r *( 1 1

. . . . .

:)(
:

.
.,Kendisinden er ize gl ve jesri yetisin diye, llfe eed viis -

,! ' ve nnu (.jjraJi illi m iev

z klar .

:004
j f : - :
.\[> ,
lkin , yetien gl ve esri ' eyh grl-, bakas giiremez: Iisl
1 1 i :e sahip oJma.va Cennet ryilasn duyamaz ."

3 05

-
"Yari ikr etrnekden ini kurtar ki yari gizarmdan rayihaln
lu -!isn.
>
Abdest ait..gn vakit bu rn u n a su verirken: Ya Rabbi; bana t em el
Nnimin rayihasn duyur diye C enb H ak'ka dua et. Nitekim: Cee
knkusu be yz yllk mesafeden duyulur m ealinde bir hadis vrd.

13006
. ;
_
ini inkrdan temizle ki, Hz. Muhammed (S.A.V.) in Yemen 111-11

III
 .1 1 0

(j : - L?
' y -
'Y okluk 1
!,. liil illi: e e r sen . 1 > yok

. lioden

lm sen sel , 1v arlk 1 :

gi t r r .

13011

Dalar ve denizler, o (yokluk) Grkmn ancak trnana (okuna

I lirler. O. his alemini derhal ardnda brakr.
O kadar hzl gider ve seni de yle sratli gtrr.

13.12


Ey salik: gem iye bin ve oratla ayan toplayh otur ki, I-III sevgilisi
ne gitlen can .gibi oturduun yerde yrye dur.

13013
"
' ' '
Ruhlarn, yokluktan varlk alenie kotuklar gibi; sen !
, el.*,
ayaksz, evveline evvel olmayan Allah'a kadar sefer et;
Buradaki gemiden maksad : i rid i kmilin huzru ve sohbetidir ,
huzrun feyzi ve 0 sohbetin bereketiyle el, ayak kmldatmadan, yitil( n
ri hareketlerde bulunmakszn m'nev seferler' olabilir.

1.11
 .
; -.
Yani : Mallarm Allah yolunda harcayanlarn lli, yedi havaU
.-, her haakta yiiz tane llnan hir tek tolunn h 'li gibidir. Allah ki
dilerse ona kat kat ver .1111r7.
yeti kermesinde beyan duyurulduu vehile Allah yolu . verilen 11
hir eye karlk olarak Cenb Hak yedi :,"tiz misli, hatta daha fazlasn
ihsan eder. Cenab Pir buna dair bir kssa nakline ur ile diyor ki :

BEJJK<N SFR EHRNDEN SLEYMAN (A.S.) A

HEDYE GNDERMES

Himeyriye devleti hkmdarlarndan olub Yem endeki Seb

ehrinin kraliesi bulunan Belkis, Sleym an (A.S.) m gnderdii davet
name zerine ona hediye yollamt.

13018
.

Belkisin hediyesini ki"k deve tayordu. Ykleri tam am iyl. k
i |
i
eklinde dklm altn idi.
Byle bir hediyenin geldiini haber alan Sleym an peygamber yol.
lara altm ve gm yaydrmt.

(37) SUrei B ak ara: 261

.:
 13024
' -> '-
: 5

.! diyeler ! :deersiz bulunduu, sefret heyetince, anlatlnca

uubcubiyet onlarj geri ekti .

13025

.
Tekrar dediler ,ki: hediye deerli olsun veya deersiz bulunsun, bi-
,, ne var? Biz emir kuluyuz .

13026
' ;
.
Altn olsun, toprak olsun, bize lzm olan, gnderilen hediyeyi gii-
irmek ve lerman sahibinin emrini yerine getirmekdir.

13027

: /
Eer Sleymann fermanyla: Bu hediyeyi gtrn, Belltis'e iftde
..din derlerse, fermana uyanz.
Nihayet Belkisin takdimesini Hz. Sleyman'a arz ettiler.

13028
: ' ,.

S
Sleyman o hediyeyi grnce gld ve dedi ki: Ben sizden ne vakit
hediye istedim?

F: 10 1
 >

J U L ;

' '
Siz, deeri yksek bulunan insanlk ruhunu h

r vc hakir ederek le -
li gin Gneine tapyorsunuz.

13035

_ 6
Gne Emri lh ile bizim anzdr. Ona Hdadr dersek budala-
ilk etmi oluruz.

G n e in ac o lm a s , n e b a ti y e ti tir ib p i irm e s i , y a n i o ld u rm a s
-
!)ir iy le d ir .

13034

- "'- ]
Gne tutulacak olursa ne yaparsn, onun sathndaki karal misil
izale edersin?

13035
.
.
GUneden 0 siyahl gider, yine onun nurunu ver diye Allahn der.
ghn tasdi etmez'misin?

Tasdi : Ba artm ak , meczen bir kimseye ok ve sik mracaatla

onu rahatsz etm ek demekdi.r . Bu t.abirin Cenb Hak hakknda kullanl-
m as , Belkis ve kavm inin anlayabilm eleri iindir . nki onlar, Allah.!
tenzih tarikiyle deil , ancak tebih yoluyla tefehhm edebileceklerdi.
 II
130

.

o Gnee pak olan rilijdan gayri .ark bulunmaz, ancak onda dogar
Onun douu in gece ile gndzn fark yokdur .

13041


Hakiki gndz. Onun doarak tecelli ettigi zajnandr. o tecelli il."
rtk gece kalmaz.

13042

} '
Zerre gnee kar nasl grnr? Evet, nasl grnrse, l.u Gne
de l lelbb olan enbiy vc svliyya kar yledir.

13043


Bu Gne parlar ve Arz parlatr. Gz onun karsnda kaar ve
layran olur.
te 0 parlak Gne :

13044

.
Arn hadsiz, hududsuz derecede ok olan nuru karsnda zerre gl.
bi grrsn.

14
 1:105.1

_j l:T j j >) - J

_
>

' } y> o
?j .-O
His gz, zahiri Gnein zebnudur, kamar kalr. Sen Rabbani bir
gz ara ve bul ki:
Buradaki (Rabbani gz) basiret gz denilen, manev gr vasta
sidir, yahud o vastann elde edilm esine sebeb olan insan- kmildir.

131)51
'"


Onun bak karsnda, kvlcm lar saan Gnein alar zeb <
-
sun.

13052
' *

" '
nkl bu bak, nra mehsubdur, Gne ise atetir. te. ifrn
karsnda karanlkdan ibaret kalr.

MARBL EYH ABDULLAH (AT LAH SIRRINI TAKDS ETSN) N

KERAMETLER VE NRU

i 13053
.
) jMA

.jp-t. jJL* w-.*-

Maribli eyh Abdullah demidir ki: Ben altm yldr gece nedir
grmedim.

151
 1305

/' .
"" olunca biz onun ayan perdik. Aya, gelin ayaklar, KI,I
ltif ve yumuak idi.

1300

-

Onun ayaklarnda ne toprak, ne amurdan eser luluur. Ne yrtiii
SI. ne de ta kanatmas grlrd.

13061


Allah, eyl Maribiyi (Merk) hline getirmi; Maribi, ona me-
rik gibi nurlar saan bir lle getirmiti.

, 13062


Bu muazzam velyet gneinin nuru Ak meydannn yle lr -
-dr ki, halkn ileri gidenlerinin gnn de O' korur, geri kalanlarn g ll
n d e ...

13063
'

O azim nur, nasl korumaz ki binlerce gnei meydana getiren
Odur.

>:
 13007
/ >
:
Vaka 0 nur, Kyamette artacakdr. Fakat Onun Dnyada mahc-

le ve tecrbesini Allah'dan burada isteyin.

13008
/

Zira Cenb Hak, hem bulutlu havada, hem de karanhkda can nuru
balar ve o nur ile hidayete eriilir. Allah istenen eye dellet etm eyi
.laha iyi bilir.

SLEYMAN (A.S.) IN BELKSN ELLERN, GETRM

OLDUKLARI HEDYELERLE BRLKDE GER GNDERMES

13009
-
.
Ey malicub eliler avdet ediniz. Altm sizin olsun, bana JJI1 jje-
tirin.

13070

- .
- '
Bu, yollarda deli altunlarmn da sizin altunlara lve edin... K ili

lnz anlayn da o altnlar katrn tercine kilid olarak taknz.

Eskiden zenginler, bindikleri dii katrlarn gebe kalmamas in fere-
lerine altn kilid takdrrlarn.

1..
 :)7

^
Serbest bir kimse daneye - yani bir menfaate - giiniil verdi ve

baglandum, yle bir kimseyi serbest iken yakalanm ve tutulmu bil !

13077

\ / '
Kuun daneye baklar, .kendi ayan balamak in birer diin
gibidir.
13078
/

Dane ona; der. ki: Ey ku, sen imdi bana hrszlama bakyorsun,
ama hele sabret; Asil ben seni alyorum.

13079
'

Mdem ki o harisne bakn seni benim ardma ve izime dtidrtl-
yor, bilmi olasm ki ben senden gfil deilim.

TERA ZSNE DRHEM BA YIKANAN KL OLAN BR ATTAR LK,

KL YYEN MTERNN HKYES

13080

s. ,

Bir kil yiyen, hlis ve musaffa eker almak in, attar dkknna
gitti.
157
 r :<x;
.

.' :
- r > - .
ok gzel olmakla beraber birey daha var ki o iffetli kz helvan
kzdr .

13087
/

> ; !
<Gen dedi ki: y le ise daha iyi. Helvacnn k.z muhakkak ki daha
tatil olur.
Kil merakls, attara dedi ki:

13088

l"-
d ^

i .^.

. >
Eer dirhemin yok da onun yerine kil kullanyorsan o daha ldr.
nki kil, benim gnlmn istedii meyvedir.

13089
. '
]
Attar, terazinin gzne hazr olan kilden koydu.

13090

^
Terazinin dier gzne koymak in, kil mikdar ekeri eliyle kr,
yordu.

1
 rki kil yenildike h
r r i *
v y <>'> Mnrk eker dt <
nisbette 17.11-
lyorh.

13090

; : :
* '
Sen benden ekiniyorsun emeklisinden... Bense az yiyeceksin
diye korkuyorum .

>)7
;r

:
Ben eker krmakla meguliim, lki. yle olmakla beraber, fazla e-
ker verecek kadar a Irmak deilim.

13098
; : '

Sen eker alrlr da tecriilre edirree azalmr olduunu grecek, ahmak

ve gfilin kirrr olduru 0 vakit anlayacaksur.
Cenb Pir, birka beyt evvel, daneyi uzakdan grb de ona mef-
tun olan kugdan bahsetmi, arada kil nrerakls ile Attar fkrasn syle-
miti. imdi evvelki bahse avdetle diyor ki :

13099
: '

Ku, o daneye bakmakla lolanr, daire de uzakdan onun yolunu
vurur'..
Yani tuzaga tutulmasna sebep olur. Kuun hrs ile daneye bak, nl-
hayet onu tuzaa drd gibi, bir gzele ehvetle bakb gz zinas ."t-
menin bir kliislmam adeta zehirli okla vurulmu gibi yaralayacan!
beyan in Hz. M evln buyuruyor ki :

'!

 Y.U . Ve "/. !, ', |, ,:III ok /. . ..
|)! )-. Hakikaten t'enab 1'. 1 11,! !') ,'; - . ' lakktyl
tidierdardr. Ilibibi.11, mmh 1 11 -;< syle !, harama | 1 1.'
tizlerini saknsnlar, rzlarn korsular. islerini gstermesinler, 1 .
|1: grneli ksn mstesna. Ve ba rtlerini yakalarn. stn
-surette) koysunlar- Aneak koralarna, yahut babalarna, .ya '
deleri e ve oullarna, ya- ilil koralarnn babalarna, yabul erkek k
-illi( kz kardelerinin oullarna, yahut kadnlarna (yani: hizmeti;! ya
ll. komu yahut da ahbap kadnlara) yahut eariyelerine gsterebilir*
ri11.
Sslerin grnen Ksm: Parmaktaki yzk, eldeki kna ve yzdeki
rre gibi i grrken grnen ksmlardr. Baz mfessirler ziynetten
maksat, onlarn bulunduklar yerlerdir, demilerdir. O halde kadnn g
rlebilecek olan yzleriyle elleridir.
Bazlar (Evma meleket) cmlesinin hkm, cariye ve kleye amil
li ir. Eer kle afif olursa hanmn ona ziynet yerlerini gstermesinde beis
voktur demilerse de bazlar, mesel ulemay tabiinden Said Bin El M-
oyyib (R.A.) Bu cmle sizi artmasn, o istisna cariyeler hakkmda-
dr demi ve tecviz etmemitir.

. \ \

Yani : ok ihtiyar, yahut erkeklii olmayan, yahut erkeklikten kal-
bulunan hizmetilere ziynet uzuvlarm gsterebilirler.
Lkin Hanefi imamlarndan ou, hadim edilmi olanlarn da ecne-
)hkmnde bulunduuna, nk kendilerinde mcmeat uzvu bulun-
Ulamakla beraber ehvetin bki olduuna kail olmulardr.

"

; A - L

"4 ;

Yani : Yahut henz kadnlarn avret mahallerine muttali olmayan 412

(41) S re i N ur: 30-31

(42) S re i N ur: 31

163
 13101

' '
- r . U :
Ben Sleymanm; s z n miilk ve hkmetinizi istemedi^ijn Rb, -bel
li sizi her trl tehliketlen kurtarrm .

13105

:
Siz imdi mlkn sahibi geindiiniz hlde, o mlkn, kulu, kle-
.sisiniz. Asil mala sahip olan kimse, lelk olmaktan kurtulan, mala mlk,
esir olmayan kiidir.

13106

.'
-Ey bu cihnm esiri olan haris ve tamkr; sen tersine olarak k.'i
.dine bu Dnynn emiri dedirtiyorsun
Halbuki Dnynn emiri deil esirisin.

:'.. , ' ... - .


: f -'.

'

13107
'
/ .
Ey ruhu bu cihan hapsine den. Dnya esiri... Ne vakite kadar ken-
dine Dnynn efendisi diyeceksin?

165
 13113

>
Ey altn istiyen ve sec; Ccb link kudretini izhar etmek in hu
Dnyy maher gnnde gmden lem yapaeakdr.

13113

(^ / j -. &j j )
- 'j . j j -
-Biz, altna aldr bile etmeyiz, Fen sahibiyiz. Btn yeryzdeki
leri o fen sayesinde altn hline getiririz .

13114
^j
j ..5" ^
\i j

c S ' ^ j ^

Sizden altn m isteriz biz? Biz sizi kimyager yaparz .

13115
j f "_
^
Mnen kimyger olmak 11, Seb mlk bile olsa vazgein o I)i'n-
ya mlknden. Suyun, topran dnda nice mlkler var!

13116
; ~ C:

' '
Setlin taht dediin ey, teneir tahtas demektir. Konduun yeri ba
ke san da yanltr. tki orada oturu kapda kal gibidir.

107
 13122

s X -'
-4
Diinya padiahlar, soysuzluklarndan kulluk arabnn kokusunu
almamlardr .

1:51,23
(
( '
Yoksa, brahim Bin Edileni giJ layran ve sergerdan liir 1';1 g<
lirler, mlk de hkneti de terk ederlerdi..

13124
_
.
Lkin Cenb Hak, Dnynn devam ve intizam in hkmdarlarn
gzn ve azn mhrlenidir.>
Ki kulluun yksekliini gremezler ve kulluk arabnn tadn al
mazlar.

13125

Bu suretle de onlara taht ve ta tatil gelir ve : lemdeki halktan

hara alalm, derler.

13126

_ "
Ey gafil hkmdar, aldn haracdan kum gibi altm toplaan dn ili-
hyet senden arda kalr.

!


 , .. Yakbn (.1111 gsterili, Yusuf'u kurt paralad <1
11, '1
Maliud 1 ' bana ' kafile kondu, (,.'!elinden l.i'i kovasm kuyu
<, 1 . ': A.S.) kovann ipini tuttu V( kova) '1 <'(",( 1'-
: : ; , . . 1. ikil. Kovay eken Mi'.jde, 1 bir gen -( '(I) . 1

>,.irada Yusufun biraderleri, onu hayat ve menflndan 1 (1 ' 1

,!'. '-;' gelmilerdi. Yusufun kuyudan km olduunu gl'm'e:
1 I'I.'II. kiilciizdi. evden .."> diyerek kafile.ve gnyel
11 1; . Kafile Msra gidiyordu. Yus . f' orada esir pazarna gblt
11 Msrn Bavekiline salllar. Kssann alt taraf tnalfun. II.'. klev
,!. I.uyay kuyuya, Dny.' ile megul ola kuyuya dumu luluua
, 111,Oradan kurtulmak ve Hakikat alemine kmak in llaill 1
neli - urvetlvdsk) olan. Kur'ana sarl diyor. Bu metili anlatmak . 1.111
,lcyli sylyor: Ey can Yusuf'u: neden beden kuyusunda lull di'i 11
ysu ':' u Kur'an ipine sarl yani onun emir ve yasaklarm tut da . 1
l',ulk kuyudan ykseli -

13130
' . .

Kuyuda gz, akisler sebebiyle, ters grr. Bu ters grn en baya

i.s tan aitm gibi grnmesidir.

13131

_
Oyun esnasnda ocuklarn akil m uhtel olduundan anal, ilmlik
.krklar onlara altn ve mal grnr
Altn ve mala tam' edeir Dnya ehli de tbk ocuklar gibidir. 10
ki nimetlere nisbetle fn bulunan Dnya nralma oeukcasma V (> -
ne rabet gsterirler, onlar elde etmek in urab dururlar.

171
 ( 3131

: \(
, y
..' d ed iler ki: A llah, 1)11 m e y v e le ri bizim h im m e tle rim iz le sed 1'
ta tlla trd .

:1 :7

..iste Imlar zahmet ekmeden ve yukar

i lmeden 11

<- 11"olarak ve hesabi olmakszn y e 1!

13138

'


O rzklar yeyince szlerimde
le bir feyiz, bvle bir esir basil o l
ilil ki kalbimden ilikmet manbalar kaynad. Szlerimin verdimi zevk, a k il
ar hayran brakmaya balad.

13139


Rabbim, dedim, bu bir im tihan... Sen bana biitiin halktan izli bir
ihsanda bulun!

13140

O gzel ve rifane syleyi benden zil oldu. Onun yerine kaillin,
de bir holuk buldum ki zevkimden nar gibi yarlacakdm.

17:1
 13115
:
- -
11,
g itm ey en yabani m e y v e le r : bos g e lm e k te 1 bir
/-
1II
; oldun, b e n ...

1314.0
-
:;
Ben madem ki, boaz dncesinde kurtulmuum.
halde, su ilil -
ka habbe altn ona vereyim.

13147
;
-"
Bu aJtlar, u kiiJfet eken fakire vereyim ki, iki gnceiz <
.-

nn, gda ile bedeni kuvvet bulsun .

13148

-
O, benim kalbimden geen niyeti bildi. nki kulaj Hak mrl

*
nurlanm ...

13149
.

ie iindeki bir ra gibi, her dncenin srr, onun gz Ude
idi.

7

 13155

; '

.<()
yere komasndaki
' heybetiyle hellim yedi uzv
remeye halad .

1 : 1 (

: LU- r

Dedi ki: Ya Rabbi. eer senin duas makbll ve izleri mbarek has
kullarn varsa.

13157
.

Dilerini ki ltf keremin kuyumcu gibi olsun da, bu otlun yiikii u
anda altna tallavvl etsin..

13158

-
Bunu derdemez, grdm ki, odunu altn oldu; yerde ate gil.i .
bir surette parlad.

13159
"

.
Ben bu vka dolayisiyle uzun mddet kendimden gedim. Hayret,
ten uura avdet edince.

F :1 2 177
 .' 6.
/ / -:. , -


,;

..< heybeti belli adeta balad. .'

111' has 1 1 1
.



, '
ns yol bulamaz .

136
/

1
"l':er biri can ve ba vererek yol bulursa, bu da onlarn rahmeti ve
t .,' besiyle olur.
eyh Glib der ki:

"Vuranlar asitar. evliyaya Btu davetlidir Gdliij s a U y u

Sakin surette kalma aldanrsn Komazlar yoksa, gelmezler s a n r -
sr.))

Evet evliyaullah hazartnda bir czibe, bir de dfia kuvveti vardii.

istidad olanlar 0 czibe kuvvetiyle ekerler, ehliyeti olmayanlar
dil 0 dfia kuvvetiyle uzaklatrrlar.
Yukarki iki beyti sylemi? olan Glib Dede Galata Mevlevihnesi-
" ' eyh olunca baz bektgiler, meclisine devam etmeye balam],,
],ieyhin :

krrmza ser veririz ahde kaviyiz,

Biz ak velayet Buluyuz, k m Aleviyiz. !

(',ibi szlerinden onu Bekti vehmetmiler. eyh bunlarn miyane soh-

]).-tinden sklm. Genice ve mavi bir kt stne kaln kalemle (Ya
llazreti Muaviye Bin Eb Sfyan) yazb ba? ucuna as?n: nki Bekt!-
I'r Onu, hatta ismine benzettikleri in maviyi sevmezler. Ondan sonra
II ].evhay gren Bektiler devam kesmiler, eyh de levhay kaldrm.
te u hl, avm defedigin vastali-Oan ekli. Ey slik:

17
 .'[
3

K
. - Jr
l'adisalun yaknlna erdii halde, lidt. lir s '
' yaklk
'-
!hilesiyle birlikte yolunu kaybeden !.lala gibi olma

'.'I ).'iler ki: Hkmdarn biri: Miinsebetsiz denilen adam nasl olur
Idardan birini getirin do greyim den) :. Bulmular, huzUra karm
| : Hkmdar. ona iltifat etmi. Herif de lkrd olsun diye
:Bindim siz Bursa'ya gittiniz mi'.' di.ye sormu. Hkmdar
: Heyr. cevabim ''.ermi Mnasebetsiz
:Ben de gitmedim, babam da gitmemiti, demi; hkmdar
.Anladm, gtrn, emrini vermi
Hz. Mevl da saliklere nasiliat in : Mn sultanlarnn sohbet
trefine nail olursan bir mnasebetsizlik ederek 0 ereften dr olma di-
'.<' 'e mnasebetsizlie dier bir misl gsteriyor :

13169

x
- / \
Birine, fazla kurban eti verilince: Bu, galiba sr budu, der.

13170

' ; '
Ey iftirac adam; l
usr budu deildir, fakat eekliinden sana
iiyle grnyor.

13171

_
Bu, padiahlarn rvetsiz ve cretsiz ,ir atiyyesidir, Allah'n rai-
metinden etlili bir ilsat'lr.

181
 1317.

Hz. Sleyman dedi ki: Ey eliler; Belkis tarafna gidin ve 1
dine, nandrn.

13177
_" /|

Ona abucak buraya gelmesini tamamen syleyin. Zira, Ceb Hal

selmet yurdu olan Cennete davet etmekdedir.
Siirei Yunus'taki u yete aret edilmektedir.

Yani : Allah selm evine (Cennete) arr ve O, kimi, dilerse onu

doru yola iletir6.

13178
;
:

Ey devlet ve sadet talibi olan slik; gh ol ve ko ki bu an, feyiz

zaman, kaplarn ald a!6
4

(46) S rei Y unus: 25

18:1
, Ijlumnz 1,1, .1 1 Hum kayserinden ',ledlne'yo geldii 1'
Ihdif llz . <'.' 'R.A.) yahu/. bana ) 1 | bulm u . ,. . '1 '
. ( .in m uhafzdan m stani bulunuyorsun dem iti
brahim b. Edhem H azretleri de ad ;o t dolaysiyle emin V' 1
Itzdan m stani olduu hlde, nalz det diye saraynn dar stnde
.l.eeo bekisi b u lunduruyor ve nevbet aldryordu
Nevbet; H km dar saraylarnn (inimde sabal, ikindi V(> yabadan
mira alm an ve evvelce davul, zurna ve ifte nakkre .. eylerden bit
t Im lunan saz takm idi. Sonra bu n lara m siki letleri de lve ulun .11

13183

>
} i. j \ -V d.)
.jUa
jt J l j - jlilli.. .},A

L kin b n -i E d h e m i re b a b sesin d en m ak su d u , s a ir m tak o la n

lar gibi (E le st b i-R ab b ik m B en sizin K abbiniz deil m iyim ?) hi-
.:>.-" ta h a y y l ve h a trla m a k idi...

Sofiye hazert derler ki: Cenb Hak ruhlara Ben sizin itahhii/.
deil m iyim ? diye hitab etti. Onlar da (Beli), yani: Evet diye cevap
verdiler. Fakat o hitabn zevki ve lezzeti runlarda sabit kald. Dnyaya
geldiklerinde ne vakit gzel bir ses iitseler o hitabn lezzetini hatrlar
lar. Msikiden zevk alnmasnn sebebi budur. Bu bahse dair arili mes
nevi smail Ankarav (Kaddese Srruhu)nun (Hccetssem) isimli ese
riyle Gazlnin hyasnda ve (Kimy-yi Saadet)inde Kueyrnin de
mehur (Risle)sinde tafsilt vardr. Merak edenler oralara mracaat
buyursunlar.

13184

) '
-
Zurnann fign davul sesleri 1
- parack kyamet giinnd(.
.
Iuacak olan sr'un sesine benzer.

IH.'.

| |
 :0 (>

jf *
Ccsedde bir para SI . vardr, 0 idrar farz et. y le iken yine ate
sndrr.

13191

l .]. .^I
_j *JL

j LiJ iy _>- f
- j "
1

-Su necis olduysa bile, gam ateini sndrmek yine onun tabiatin
de kald.
Cenb Pir,'msikinin insana olan tesirinden bahsederken diyor ki:
Cennetin tesirat, her eyi gzelletirir. Ceddimiz Hz. dem ve Hz. Hav-
va (A.S.') da Cennette iken orada trl gzel ses iitmilerdi. Kendi ses-
leri de gzeldi. Oradan kb da tabiat alemine geldiklerinde maieti, he-
eriye icabmca yediler ve diler, o yeme ve me onlarda olan ve su gibi
s'af bulunan gzel sesi kirletti., kiaamafih su gibi olduu in onda yine
ate sndrmek, tabiati vard. te msiki namelerini dinlemee insanla-
rin rabet'gstermesi .ve gzel sesin tabiati beeriyedeki gam ve ketler
ateini sndrmesi bundand-ir.

. ' -

13192

W-

: ' ;
o hlde gzel ses diuleuilmcs klarn ruhi gdaslr. zira onda
kalb huzuru ve Hitb lhyi hatrlama vardr.
Yani gzel ses iitilince onun asl bulunan Cennet sesleri tahattur ve
tahayyl edilir. Kuram Kerim.de bildiriliyor, ki Cehennemdeki halk yl
larca yle dua edecek.:

18
 SUSAMI 1 KMSENN, UKUKDA BULUNAN EBEYE
YETEMED ^:tN, SUYUN SESN DUYMAK MAKSAD.YLE
CEVZ AA STNDEN SUYA CEVZ SLKELEM VE SUYUN
SEStNN GZEL NAMELER GB ONU NEELENDRMES

13195
< '1

Dere dern br . kurda d. Susam bir adam ceviz aacna kt ve

ceviz slkeledi.

13196

3 . 3 3

Ceviz agacmdan suya cevizler dyor, dtke sudan ses eliyor
ve su kabarcklar grnyordu.

13197

.
Bir akll dedi ki; ey yigit; bu yaptndan vaz ge ! Cevizler, sonii
hararetini artrr.

13198

" I

Ceviz meyvelerinden ou suya der, su ise senden uzakda ve -

akdadr .
 .( 1(| (;;;ll ;'n i :1 - lfay"t' nu ..; 1 .;
1)1.1'., - 11 ';ce rey a n (>ll.i.'i y e r 1: (ril'i 1 11'1 V. 1''
| llallahdr . . ceviz .; >.

" '

Yani : Siz, sevdiiniz eylerden (Allah yolunda) harcaynrayn

l asla iyilie ermi (birr- taat etmi) olmazsnz48.
Ayeti kermesi mcibince slikin infak ve tasadduk; suyun sesi d
'. Inisi di Kmilin kalbinden zuhur edecek maarif ve hakayk sadasdi

Hz. IVIevln mnasebet dolaysiyle Hsmeddin elebtye hilal) .di

..
>)- :

13204

;
Bunun gibi ey Hakkm ziyas olan Hsmeddin: benim Mesnevide
maksadm da sensin.
Yani bu beyitleri, senin, yazarken tekrar etmen, benim d , senin Si',
':ini iitmem in sylyorum.

13205

'
Mesnevi frda olsun, uslde olsun - yani eriat ve hakikat bahis,
lerinde - hepsi senin ahvalini beyandr. Sen de 0 beyanat kabul eyle,
misindir.
13206

. '
Padiahlar iyi, kt her takdimeyi kabul ederler. Bir eyi onlar k.
bul edince de artk reddedilmez.

(48) Srei Alt imran: 92

 1 ' ' ;!1-'.1'.' . livoi "
. <), 1, 1:1:,
la ..'','1 11 1 ' '.:'.,
' ')irtibat V(. ittisal buhnduytnu . 1; 11 i'libat 1. \'
l fy iz
ve k y as yelm ez bil' iltle bulunduunu sylyr. Mesel n l .d
r e s i n d e ,' ;

Y ani : Bilin ki plesiz Allah ki ile kalbi arasna girer'. !>

r u l tu r .

B u h u li il, p h e s i z v a k i o lm a k l a b e r a b e r k y a s a g 'lir v e u n u n
bitli!', d iy e t a r if e d i l i r b ir e y d e ild ir , t e n s n B a b b i n in , n s 'n ru lu l
II.t u la n ir t i b a t d a b y l e k e y f i y e t s i z v e b e n z e r s iz d ir . M e v l n d a d iy o r iti:

13211
J A
"

<Lkn ben ns dedim, nesns demedim. Hatta ns demeliden mail-
Sildim: Kullun akikatii bilenlerden bakas deildir.
N e s s G y a Y e m e n t a r a f la r n d a b u lu n a n ,bir n e v i m a h l k im i iti
te k e l l i v e t e k a y a k l o lu b y z i n s a n a b e n z e r m i . O t la r v e y e r d e n d a n e
t o p la r m . B u n l a r n A d k a v m in d e n m e s h o lu n a n b ir c e m a a t in a lf d o l-
d u g u d a r i v y e t e d ilm i d ir .
B u p u in s a n s r e t i n d e o ld u u h ld e in s a n l k d a n h a b e r i o lm a y a n k illi-
s e le r d i y e t e v i l e t m e k d e m m k n d r . O n la r n b ir e l l i v e b ir a y a k l o l-
n a s , y a l n z D n y a , i l e m e g u l o lm a la r , o t la y p d a n e t o p la m a la r d a h e -
l l, h a r a m a y r d e t m e y i b n e b u lu r l a r s a y e m e l e r i ' o l a b i l i r . H z . M e v k u t d i-
y o r k i: A l l a h ' n n s 'ile k e y f iy e t s iz - b ir i t t i s l i v a r d r . A m m a ittis l ns
ile d i r , n e s n s o la n l a r l a d e ild ir . n k i :

13212

' /
-
Ns: insan demekdir. insan ise gz bebeidir, y le gz bebei gili

(49) Srei Enfal: 24

F : 13 19:1
Iv n u m . m aiy etin d e a le m le rin Kuhhi olan A llah a teslim .ldm (mu.
hinimi oldum . dedii gibi, sen de yle diyerek varln ve benliini,
imannn Sleyman bulunan mridi kmilin huzurunda terk eyle. Hz.
IVlevln da burada bir istidrad yapyor. Szlerine kalben itiraz eylemi
olan bir mnkire kar: (L a h a v le v el k u v v e te ill billalil aliyyil azim )
lcdikden sonra onu niin sylediini beyan iin diyor ki:

13215

-
' .
Ben (L havle vel kuvvete ll billah) diyorum, lkin luu sy-
li'.yiim kendi szm in degil. 0 dnceli ahsn vesvesesindendir.

13216

-
nki o benim szmden, kalbinde vesvese, nkr ve zan gibi ey.
Icr duymakdadr..

13217

,.

Ben (Lhavle) diyorum nki, senin kalbinde bana zd olarak sz
ler bulunduundan sana are yokdur.

13218

' /
Madem ki benim szm senin boaznda tkld kald, onu hazmede,
medin; igte ben sustum, sen kendi szn syle ve dnceni anlat.
Cenb Pir buna dair bir. misal de irad ediyor:

(51) Srei Nemi: 44

195
 1:12:1

; > V > t

/ \)

.11
olsun ki
ikyeti ki bo.ludr. Zira , bir kt ."-
; kt sylemekdedir.

13224
. y > ;

-.ki yi huylu kimse, kendi"! gizliyerek, k-t tabiallilerin teca
izlerine talatumiil eder ! .

13225

/ :

>~\
I'kin eyhdeki ikyet Emr- lh iledir: gazali, iuad ve lev

heveslerinden dogma deildir.'

13226

.
.:
eyhin ikyeti ikyet deildir. Peygamberlerin ikyeti gibi ru-
tu slah ilidir.

1,3227
"

'Peygamberlerin sabrszlk ve tahammlszlk gstermelerini
Emr- lhi icb ilil. Yoksa onlarn ilmi, ktle mtehammil idi.
Mesel Aleyhisslt Efendimiz. Zeyd b. Hrise ile Tif'e gittikleri
vakit Tifliler. Zat- Akdesini taa tutmular ve mbarek ayaklarm ka-

197
 ',, ' " di' "Y a H e s lu lla h m r ik le r a l e y h i n e ( 1; b u y u r s a n - V
1' .- " ' < 'd e d ile r . A l e y h i s s a l a t !.i l e n ln o t :f e n d im iz st (

e lm e k d a v e t e t m e k v c r a i l .n e t o ln ia k z e r e g ih d o r d d m
.lVUMddm so n ra : Y a K a b ili k a v i l i m i h id y e t e y l e . G la r h a k ik a ti
Ol illi d iy e d u a e t t i l l n d .

".KKDE SRAR ETME VE , MANGA GECKME 1)YE

S ) ,EYMAN (A S .) IN, BEGKSE TEHD GGNBER.MES..

132:51

- 1
1':. <is, kendine gel, akln bana topla... Yoksa fena olur. Asko,.l
"

dman oiur ve itaatinden kar.

13232

I

" >:
"Senin perdecin, perdeni yrtar. Senin canin senin cnna dmanlk
eder.

13233

"intihan ve btil vaktinde, yerde ve gkdeki btn zerreler, Allah'n

od'darn tekil ederler.
S l r e i F e t h 'd e b u y u r u l m u t u r k i:

'a n i : Giiklerin ve yerin (azt'l) orlnlarfda ra h m et v e n u sr et ord u -

 13230

' <
,. : 1k larn n f 1 J-e vc aslab- 1- yap t m , N e n ru d 'u n 1 )
n sivri sinein nasl ,yediini.

13237

D'vd (.s.) m sapan tan nasl attn, illin alt. yilz pnr t <

lllnn ordusunu nasl bozduunu.

13238

" < "

<
l.ut (A.S.) in dmanlar stne tan yadn vc onlarn kar bir
Iiya. - yani Bahr- Lta - daldn ililmiyor uusu:'

13239

.'

'
Dnyadaki cemdt, insanlar gibi., akllca, peygamberlere var.
lm ettiklerini uzun uzadya siiylersem.

13240

.


tesevi kadar byr ve o derece laci peydal eder ki, krk deve
tanakda ciz kalr 1111 .

21.1
 :2 <

:
. | , 1> , : hastalklar halisini oku... askerinin ih'r

',,<. 1 giir.

13247

_ :

..'ladeni ki hereyin caninin cam, Allah'dr; Canin ca
> dlinii
1 Kiiinrk kolay mdr?

13248

, ,
- :
Bclkis, e y ta n ve cin askerili! de brak, nki o n la r heni I'II 11111
ilan, gnlden h a r b ederler.

13249

;.
: /
Ey Belkis. ibtida saltanat brakb bana gel. Beni bulunca, ltt
nlk ve devlet, senin olur.

13250

*
;
Benim nezdime gelince, bensiz, kentlinin hamamdaki resimler gibi
cansz bir nak olduunu hakikaten anlayacaksn.

21:1
 :25

> & S ,,

Halbuki )II .
-olabilir? Stil, tek kiisin; Sen kedlin filize
".li ve kendinin sarhousun
Yni, sende (Hakikat- insniyye) denilen bir haslet var ki Sft ve
-Zt- lhyye'nin mazhardr. 'lek olan o hakikat, gayriden zevk almaz, on
daki zevk ve lezzet kendisinin holuundan ve gdzelliindendir.

13257

> . /
.
Sen kendinin kuu, kendinin av, kendinin tuza^, Jiendinin sadr,
kendinin demesi, kendinin dansn.
Yani maksud kuunu, akil tuzagmla avlar ve ht'za kuvvetiyle onu
balarsn. Kez (Hakkat-1 insniyye. itibariyle kendinin sadr, sfli bulu
nan beeriyetine nisbetle demesi, ruiiuna ve aklina nazaran da kendi-
nin damsm. Herey senin vcudunda mevcuddur. Kendini bil ve hakiku-.
ten gayre muhta bulunmayan bil' cevher olduuna gh ol.

13258

l
o
-l S -Uil.

c UJ y -eil. .j .V .1

Cevher, kendi kendine kim olan eydir. Onunla var olan vo ou

feri bulunan ise arazdr.

Mesel cisimler cevherdir; onlarn rengi ve kokusu gibi, cevherle

kaim olabilen ferleri de razdr. Bir kimse de, gayriden istina gsteril :e
cevher, gayre muhta olursa raz hkmne girer.

20f.
 - (A.s .) IN - KENMSENN MANA GELMEN
- ANCAK AL IA II KIZASI NDR; NK NEISNDE, NE
- NE DE SALTANATINDA KK ZERRE GARAZIM
YOK... 1-IAK NURUYLA GZN AILINCA, KYLE OLDUUNU
SEN DE GRR VE ANLARSIN, DEMES...

13262

Ey Belkis gh ol ve bu' tarafa gel ki ben dvete memur bir peygam.
berim. Ecel gibi, ehveti ldrdm, ehvetperest bir ahs deilim.

13263

'.
Faraz bende ehvet bulunsa bile ehvetin emiriyim; yoksa ehvel
esiri ve gzel bir yzn klesi deilini.
Helle kar olan ehvet de helaldir. nki nesillerin devanu inilin
kndr. Bir insanda ehvet ve recliyyetin bulunmamas bir eksikliktir ki
hilkatte bir ku'surdur. Enbiy ise yaratlta kus.ur noksandan miinoz-
zehdir. Derler ki Dvud ve .Sleyman (A.S.) m miiteaddid zevceleri VIII
di. Zira, Hz. Musa eriatinde taaddd zevcat caizdi. Bundan dolaydr
ki, Ykub (A.S.) ailesi yetmi bu kadar kii olarak Kenan diyarndan
Msr'a gelmilerdi. Bir iki ,asr inde bu taaddd zevcat sayesinde o
kadar oalmlard ki Hz. Musa ile Msr'dan hicretleri esnasnda alil
yz bin kii olarak kmlard. eriati Muhammediyede dc nikh, ola
rak drt -kadn alnmasna msaade edilmitir. nki bir kad her ay
inde on gn tabii olarak hastadr. 0 gnlerde zevci ondan istifade '( !'
mez. Bek'i 0 mddet inde baka bir sretle teskini ehvete mecbur olur
Yahud kadm daimi srette hasta, meflc ve yatalak bulunur. Oylc bir
hl vukuunda zevcinin dier bir helli bulunursa hem o kimse haram )1
tikbmdan kurtulmu, hem hasta bulunan kadma yine bir kadn eliyle
baklm olur, hem de pek ziyade muhta olduumuz nfus oalmas
husle gelir. Koca bulamadndan dolay sefalete den kadnlar da bil
rmacak bir yuva, yiyecek bir lokma ve giyecek, bir elbise sahibi olur.
u da var ki Mslmanln drt zevce alnmasna msaadesi, zevce
lerin saysn artrmak deil, bilakis indirmek olmutur. nki Arablarn

207
 i:2r.
JJ (_
) (..-J

Am l.
3
)
3^>t
.-O.

Ey gaflet ve cehalet esiri olan kimse; biz puthaeye girecek ol

snk, puta secde etmeyiz, belki put bizim karmzda yere kapanr.

13266

.

Hz. Muhammed (S.A.V.) de, Ebcehil de putlaneye gitmiti. Fakat
im gidile o gidi arasnda byk bir fark vard.

13267

_ .

Bu Dnya bir ehvet alemi, bir puthanedir ki, peygamberlerin de

kfirlerin de mekndr.

13268

Lkin ehvet, pk ve sf olan nebi ve velilerin bendesi ve emrine
tbidir. Onun atei, hlis altn gibi, o zevt-1 kirm yakmaz.

13269

.Kfirler kalp, pk olanlar ise altm gibidir. Bu iki frka da ehvet
alemi olan Dnya potasnn iindedir..

F: 14 2.9
 13271

S
\ / > : >\ _

Neb ve velilerin ruhlar ve nnev'iyat ge gibidir. 0 parlak ve

siinmcz gnei ,ir avu amurdan ibaret olan cesedle svamak ve siin-
drmek nasl mmkin olur? Bana haber ver.

13275
./ .. .} -
ja u jj j J )

f ^}ji j -* j

Eer nrun stne yz kfe toprak ve kl dksen nr kaybolmaz,

yine o kl ve topran stnde parlar.

13276
. j L *S c

s l

Saman kim oluyor ki suyun yzn rtsn, amur kim oluyor ki

gnein yzn setretsin?

13277

. . _
Ey Belkis; ah Edlem gibi, kalk da, u g'lk saltanat dman
dat.

211
 :s ,2 :

t- __ j yi ..T.^*^' ^
.^

A I o
>
* y >- ^ j
j 3-

Cevaben dediler ki: Sen saltanat taht stnde olr

i|> Allah l.l
may nasl aryor ve umuyorsun ?

13284
^

' _
te bu oldu, o andan itibaren onu kimse grmedi, peri gil.i insanla-
1-111 gznden kayboldu.
Peri : Cin demekdir. Cinin vcudu Kur'amn gehdetiyle sabittir. ()I.
salar grnrlerdi, diye itirazn manas yokdur. nki mevcut olanlar,
.rlenlerden ibaret deildir. Mikrob da gzle grlmez amma, varln
dan kimsenin phesi yokdur. Eger mikroskob gibi, cinleri de gsterecek
liir alet bulunsayd 0 vasta ile grr ve nanrdk, o vasta ve 0 alet ()(
vardr. Ve Basar-I basiret dedikleri manevi grtr amma, yalz (Hak
Erleri) ne olduundan herkes ondan istifade edemez.

13285

,
6
brahim b. Edhemin maneviyat halkdan gizli idi. Zaten halk, sakal
ile abadan " yani sretten - baka ne grebilir?

13286
-

Halkn ve akrabasnn gznden kaybolunca, ank kuu gili Dnya'
da meghur oldu.
Ank :,Zmrd- Ank denilen ve masallarda zikredilen gyet illi-
yk bir kumu. Adi vardr, kendi yokdur. izzet Mollanm u beyti ne
kadar gzeldir:
21:1
 13299

.ite semadan bir nida geliyor diye, biri birlerine miijde verdiler
Ve Sleyman Peygamberin davetini semavi bir nid telakki eyledi-
t

13291

/
Bu Oyle bir nida idi ki, onun tesiriyle, dinler ykseliyor: gnlle-
.... .lallar ve yapraklan yeeriyordu..

13292

- ; : /
Sleymann 0 davet nefesi, isrfilin sru gibi. ller kabirlerin-
1'
.kurtard
Yani Sab halkm gafletten uyandrd.

13293

'

Ey mn yolcusu! Allah daha iyi bilir ya, o dev.r geti, bundan by

.le, saadet senin olsun
Yani asrinin SUyleymam bulunan bir' (kmil velijnin davet V.' 1, 11
diyle sen de Sab halkl gibi u lurfa gelib mes'ud olasn ,
 :l s

Ey klar; ill ak arbnn iilmesi size mahsusdur. Siz llak ile

liakisiniz, Bek da sizi ilidir.

1 3 2 .9

'

Ey kalblerinde ak derdi olmayanlar, kalkn ve k olt. te ila

kikat YusUfunun koknsu gelm ekte... Hemen koklayp, o kokuyu alili!.
Bylece, gznz ve gnlnz alsn.
Malum ya, Yakub (A.S.) Ysuf (A.S.) in ayrlndan alaya a-
laya gzleri grmez olmutu. Sonra Hz. Yusuf, Msr'a gelen kardelerine
gmleini verdi: Bunu gtrn, babamn yzne srn, gzleri ala-
cakdr dedi. Gmlek Msr'dan, ayrlr ayrlmaz, Hz. Yakub, onun ryiha-
sini duydu. Sonra yzne srlmekle de gzleri ald.
Hz. Mevln: ,Sleyman Peygamberin mektubunu Seb'llar in Yu
suPun gmlei misli olduu gibi, ey lh Aktan nasibeder olnuyan
kimseler, bir mridin daveti de, sizin in Yu'suf'un gmlei mesbesln-
dedir. Onu koklayn ki basar besiretiniz- alsn, diyor. Kez buyuru
yor ki:

13300

Ey mridi kmil; sen de gel ve Sleymana mensub olan ku ilil!-
ili syle ve her kuun t gibi t!

13301

Allah seni kulara gnderdii in, her kuun tiin sana ders ol-
rak 'vermitir.
217
 13303

Nur ve ziyadan nasipsiz kalm olan baykuu nlr ile tantr ziya
ile yift et.

13301

y :. ( ~
-

Dgcn keklie .sulh ret, lorozlara da sabalnn almetlerini Is

.
"D g g e n k e k l i k l e g e im s iz , k i m s e l e r , h o ro z la rla d a g e re v a k ti kal
l.b i t a a t v e i h d i l e m e g u l o l a n l a r i f a d e e d i l i y o r ,

13307
. s A 1 .'..

BOyleee hdhd'den karakua kadar biitn kulara yol isler 1

lal doruyu en iyi bilil':

.S L K S N SA LTA N A T KAYDINDAN K L R T L L M A Sl VE i m a n
E V K Y L E SLEYM AN'IN LTFATINDAN MEST DEMASl,
MEMLEKETNDEN HAREKET ESNASINDA TAHTINDAN
BA K A HEREYDEN VAZGE

13308

~

Sleyman (A.S.) Seb kularna bir islik alnea onlarn hepsini
itaati altna aidi.

11
 .: I I

'

-
BagJar, kkler ve nehirler, Sleyman'a olan ak dolaysiyle, kiil-
laj gibi grnyordu.

13315

'
Ak kalbi stil ederek oray gal eyledii zaman, ti olan eyle,
ri dali kn gzne irkiji gsterir..

13316

Akn kskanl, zmrd bile, insanin gzne prasa gili deersiz
gsterir (Elhe illallah) kelimesinin mns da budur.

13317

_
;- _ "

Ey snacak yer arayan talib; (Lilhe ll H) budur... Ay bile

sana kara dipli mlek gibi grnr!

13318

'

Belkise hibir mal, hibir hazine, hibir deerli eyden ayrlmas

tesir etmemi ve fakat, tahtndan geememiti.
 ', ; Slcymau cinlerden, insanlardan, kulardan ordular .....
1). te IiiiUiii .unlar (ontt taralndan) zabt ve . ;
- .ediliyorlard
Halta Karnca v adisi zerin yeldikleri zaman (cliyi) 1>
1-. '
1.1 I:
-E.v karncalar, yuvalarnza yiri. Sakin Sleyman ve ordular, kendile
ri, bilmiyerek, sizi krmasn. (S(ileyman) onun bu sznde
'.
tebessm etti de: E yRabbim, d bdi, bana ve ana ve babama l''etlK u
nimetine kretmemi ve (geri kalan mrm inde) Senin raz ol.can
.iyi (ler) yapmam bana ilham et. Rahmetinle beni de (cennetti.) salil
kullarnn arasna sok57.

13322

~

Hz. Sleyman; teslimiyyetkr olan Belkis'e, tahtndan ayrlmasnn
tesir ettiini uzaktan grd.

13323

r / /

tahtm neden sevdiini sOyleyecek olursam ballis uzar.
yle bir temsil ile anlatm olmak in diyeceim .ki:

13324

l.- <J ay>- ^ ijf c-

*
lI
.. y \y ^ t f" ...A
Vaka bu kam kalem hissizdir, ktibin cinsi deildir, fakat kt il.
ona munistir, etir, arkadatr.

Yani meyi ve muhabbette cinsiyet deil, nsiyet arttr. Belki.s ile

taht arasnda da cinsiyet birlii yoktu, fakat nsiyet vard. Ondan dola
y Belkis de onu ok seviyordu.

(57) S rei N em i: 17-19

22.-1
 !:::

- .

Can, vahdete ulap, oradan ba gsterince, onun nuru karsnda
cismin ferr ve ziyas kalmaz.

13331

3i . -
5 '"' ( ;
inci denizin dibinden knca, onun yannda dalga kp ile ,, r
p ve sprntye lakretle bakarsn...

13332

Nurlar saan Gne dob fezada ykselmeye balaynca, akreb

kuyruunda kim yurt tutal ister...

13333

, -
Lkin, btn bunlarla beraber, yine de onun taht nakletmek ge-
rektir.

13334

.(Tl"

f 1

Bizimle mlakat srasnda, ocuklar gibi, dilei yerini bulsun da,

kalben mteessir olmasn.

F: 15 225
 '
;
Ey kt niyetli; kak ki seni ne halden ne hale getirdim tlnlar r.
dke imdi sana nefret gelmektedir.>
der.

Trk sresindeki :

Yani : imdi, insan hangi eydan yaratld? (bretle) baksn. O, al

.... dklen bir sudan yaratlmtr8. yetine iar .ir.

13340

"

Sen 0 devirlerde toprak, nutfe ve et parasna ktn... o zamanlar,
Imgiinki insanlnn mnkiri idin; bu kerem ve ilsa nkr ediyordun!

13341

:
c J "
- Benim bu keremim - yani seni insanlk mertebesine getiriim - o VII
l .t ki inkrn gidermek iindir, o vakit, heniiz toprakta devrediyordun

ciz bir topraktan bir insan viicude getiren lh Kudreti dn de

u kudretin, yine toprak olmu bir bedeni yeniden halk edebileceine intan
et. ldkten sonra tekrar dirilmei nkra kalkma58
,

(58) S re i T rk: 5-6

227
 <Bn's lare inanmilyonlardan mehur (Ubcy b. birfiun .;
:imm bir kemik paras alil) Keslullah'm yanma Kelmi ve ',1
Ya Muhammcd: i'lrm. kemimi yeniden insan hline kim ) '!
.lebilir? diye istifham-! inkr'de bulunmu, onun zerine bu yetler na
zil olmutu,

13344

" 0
;
Ey hare inanmayan: sen toprak ve utfe alemlerinde iken kalbsiz
ruhsuz olduun in fikre de, jkra da miiukir idin.
Yani, dnmeye ve tasdik etmeye muktedir deildin.

13345

3
- (
Cenad'ke insan olacan inkar ederdin. Yakta ki insan oldun,
ondan sonra da ba's Irasri nkra kalktn.

13346

> y

Senin hlin, kapy alp, ierdeki ev sahibinden : (Ev sahibi evde

yok) cevabn alan kimseye benzer.

13347

" jjl ~. > 3 03 >!

J^.o *t... ^
l
>
....r"
Kap alan hu (Yoktur) sznden ev sahibinin ieride bulunduu
.nu anlar ve elini halkasndan ekmez
Yani kapy almakta devam eder. Ev sahibinin ev iinde bulunduu
nu inkr etmesi; inkr deil, ayniyle ikrardr. Ziu. onun sesi, evde mev-



te, su ve amurdan yaratlm insan da nkr da bulunuyor :
llkatte nkr etmemekte... Yalnz o ev sahibi gibi ( baber veren
lir yk) diye barmakta!...

N ite k im ev s a h ib in in ev i in d e n : E fe n d i b u r a d a y o k d u r, (1'' ..
I.'.III.'I d e l le t e tm e k d e id i.
13351

- r / . JA
. .
en bunun erhini yz trl syler ve izah ederim. Lkin krk
1 1 ilerin szlerden aklilar srer.
Ve a n la m a y a n k im s e le r d e l le te d e r.

BELKSIN TAHTINI SE B D A N KUDS'E GETK

IEK K.N
SLEYRIAN (A.S.) IN .AKE BULUU.
Bu v a k 'a S U rei N e m l'd e u s u r e tle h ik y e b u y u r u lu y o r :

1 ! #

! \ ' o
> \,
\ | : ;\ \

: ; | ;
5 \\ ^



Belkisin tahtJ 0 anda hazr oldu. Lkin ifritlerin sihriyle d

ll,
safn kermetiyie oldu.

13356

; ;

Hz. Sleyman dedi k'i: Allah'n ltf kereminden grdm '
emsali yz trl nimete kr ve hatnd olsun.

13357

-
;
Sonra Sleyman Peygamber ta'hta bakt da dedi ki: Evet, ey -
dan maml taht, sen ancak ahmaklar avlayabilirsin.
Y a n i, z e r in d e k i o y m a la r , n a k l a r v e m c e v h e r a t ile b elk i b ir . -
k im b u d a la y a ld a tr s n .

13358

.:5> :M

..
Nak edilmi aa ve tan nnde birtakm ahmaklar yerlere kil-
pamrlar.

13359

Secde eden de, kendisine secde edilen de candan habersizdir. An-
cak candan bir hareket ve azck bir eser grmtr.

3.'
 3 \ '

? % :

;;

\ ^

Yni : Hatrla 0 zamam ki brahim : Rabbim, demisli, bu ehri
Mekke-i M kerrem eyilenniyetli kil. Beni de, oullarm da 1; ,
inaktan uzak tut. Rabbi, nk onlar insanlardan liir ounu 1 ;
kardlar. Bundan sonra kim bana uyarsa te o, belidendir. Kim dr baa
kar gelirse... Hakikat, Sen ok yarlayc, ok esirgeyicisin. Ky Rab-
bimiz, ben evltlarmdan kimini Senin mukaddes olan evinin yamnda
ekinsiz bir vdiye yerletirdim. Sebebi udur ki, Rabbimiz, dosdor a-
m az(lann) klsnlar. Artk Sen insanlardan bir ksmnn gnllerini on-
lara meyletdir. Onlarn kretmeleri memul olduu in kendilerini baz
meyvelerle rzklandr,,s2.,>
Mekke-i ivikerreme kayalk, ziraata gayri msait bir yerdi. Rivyet
olunduuna gre hazreti Hcer, hazreti Sre'nin criyesi idi. brahim
Aleyhisselma balamt. Ondan, smail Aleyhisselm Dnyaya gelin-
ce (hasbelbeeriyye) kendisinde bir kskanlk hasl oldu. Onlarm nez-
dinden karlm alarn srar ile istedi ibraliim Aleyhisselm da kendile-
rini (Hz. Hcer ile olu ismaili) Mekke tarafna, gtrd. Mekke susuz,
orak, kayalk bir yerdi. C en ab Hak orada Zemzem suyunu meydanu
kard. Bu suretle uras enlendi. Cenab-I Hak brahim Aleyhisselm'n 62

(62) S rei b rah im : 35-37

25
 RESLULLAHIN ST M NES HALIMI NiN, ZAT-I KIsLLT
STTEN KESTKKEN SONKA KAYBETMES VE PUTLARDAN
SOKMASI, PUTLARIN SECDE EDEREK NEBYY- EKREMN
YCELNE EHDETTE BULUNMALARI

Halime (R.A.), Arab kabilelerinin fasihlerinden bulunan (Ben S d)

a mensubdur. Aleyhissalt Efendimizi, Mekkelilerin usul vehile, dede
sinden alp yurduna gt.Nrm, iki sene emzirdikden sonra Mekkeye ge
tirmi ve fakat, st olunda grd baz fevkalade hller ve onun y
znden nail olduu bereket dolaysiyle brakmak istememi, Mekke'nin
havasnn ar ve scak olduundan bahisle tekrar yurduna gtrm,
Nebiyy-i Ekrem (S.A.V.) Efendimizi drt yama girdii srada Mekkeye
getirmi ve ehir dahilinde Aleyhissalt Efendimizi kaybetmi, sonra
ceddi Peygamberi Abdlmuttalib hazretleri torununu bulmutu. Srei
Duh d a v

$..CSl *-?-/ $$
Yani : O ,bir yetim olduunu bilip de (seni) barndrmad m? Seni
(ocukluunda) gaaib olmu bulup da yolunu dorultmad m 64? yetle
rinde buna iaret edilmitir.
Hz. Mevln diyor ki :

13364
: .f 1 :; >

Sana Halimnin esrarengiz lussas sOyleyim de kalbinden gam V.,.
keder pasn izale etsin.

. 13365

;
Halime, Hz. Mustafa (S.A.V.) i stten kesince onu gl gibi ve reyhan
gibi el stnde tutuyordu.

(64) S rei D uh: 6-7

2:17
 ' /
: 4
;
iku Ey Hatim, bildim muazzam ve muhterem bir sultan sana
.!iriyor; baht ve saadet O Sultanin peykidir .

1371

Ey Hatim, bugn bhesi yeniden, ycelikler alemine mcnsuh 1 -
larjn kona olacaksn.

13372

_
Birtakm pk ruhlara, evklerinden sarho olarak, her taraftan ok
ok sana geleceklerdir.

13373

Halime bu sesden hayran kald. nki ne nnde kimse varili, ne
ardnda.

13374

'
,
Alt cihette, de kimse olmad hlde nida devam ediyordu. 0 nida,
ya canlar feda olsun.

2:
 133811

" -

Kalbine hayret stne hayret yeldi; gam ve kederle. huldn yer

*imsiyah kesiltli.

13381
_
!

'
Evlere doru kotu kotu ve: inci dnemi kim alb gtrd? diye
feryad etti.

13382

'
' _
MekkeIiler; bilmiyoruz, orada bir 5 cuk bulunduundan haberimiz
yoktu, dediler.

13383

1 */
Halime 0 kadar gzya dkt, o kadar ok feryad etti ki, onun a-.
ayb inlemesine kar, dierleri de alatlar.

13384

% } y >

/
Gsn derek yle alad ki onun alamasndan yldzlar da a-
ladlar.

F : 16 241
 - ' ' ;X "

-

.. -szleri killi sylyor, greyi dedim. iinki, ok l.if ve ok m
sd i.cssir .,ir s .

13331

'
Ne etrafmda kimsenin bir niann grdm, ne de bir an
ses ke-
dildi.

13392
<
V J
>J & y
j JjA i _)

*tJ

ocuu braktm yere dnnce hayretler iinde kaldm. tki o

cuk orada yoktu. Vay benim bama gelenler !.

13393
' j i l i S
&
ihtiyar, Halimeye dedi ki: Kzm, miiteessi'r olma; sana !>
11,-
diah gstereceim.>

13394

j f

'

Eer isterse ocuun hlini syler. ki 0, onun gittii ve mlu-

duu yeri bilir.

243
 .'00

y /
'
Ey Uzz; sen pekok ltuflarda kulundun da biz, birtakm tuzaklar-
1 kurtulduk.

13401

y )
Senin Arak kavmine olan ikramn dolaysiyle onlarn sana ram ol-
.alar farz olmutur.

13402

"

" '

Sad kabilesinden olan bu Halime, iimidvar olarak senin glgene ge-

lip snd...

13403

Onun (Muhammed) isminde kk bir ocuu kaybolmutur.

13404

ihtiyar, (Muhammed) ismini syleyince o p.utlarm hepsi o anda bu,
aa secdeye kapandlar.
Ve dediler ki:

245
 13410
/ j \ '
> j r >- jj

/* 'I) 5j>>-

Hey ihtiyar, Allah rzas iin ekil, uzakla ki Kaz ve Kader ate
ine bizimle birlikte yanmayasn .

13411

i ^1 >. s J . - j
%"*,> i

^>
-

}-
c_
.

Bu, adeta ejderhann kuyruunu skmaktr. Bu ne eit haber geli

i tir ?.

13-412

'
Bu liaberden deniz ve madenin yrei oynar; bu haberden yedi kat
Kk titrer.

13413
; l.L

W1
..,Talardan bu szleri iitince, 0 gn gr'm ve ok yaam ihtiyar
elindeki asay att.

13414

'

' .
O sesin korkusundan ve titremekten iltiyar dileri bir birine vu-
ruyordu.

2 -1
 :>!!

: >

: :
Rzgr, bana sz syler, ta ve da eyann hakikatini anlatr.

13420
jL u ..y ) IJ .iil l5
.

1 / y _?***
,3
Gh olur gayb erleri, gkyznn yeil giyinmi melekleri, ocuu
mu kaparlar.

13421
1 / \ 1 3

Bu ikyeti kime inleyim ve kime syleyim? Ben imdi yzlerce g
niille, sevdlara kaplanlara dndm imdi

13422

5 " f

0 ocuun gayreti, grdm srlar sylemeliden dilimi balal;

ancak, ocuum kayboldu diyebiliyorum.

13423
( .

imdi baka birey syleyecek olsam halk, beni delidir diye zcnclr
ile balar.

24
 1312.1

/
; > :

Ta, mabud 2 kabahatsizdir. Sen ise ona

,k.l
kOJe olmakta mecbur deilsin !

13430

" : ,
; "

Ta, mecbur iken bu kadar korkarsa, ona tapan suluya neler ola-
cali, bir diin!

Burada, tan mecbur oluu;'ta ouu .sebebiyle, kendisine mabud

diyerek ynelen ve tapman insanin bu hareketine mani olma ve reddet-
me irdesine sahip., bulunmay, m.nsma.dr

MUHAMMED (S.A.V.) HALMENN KAYBEDNDEN

MUSTAFA (S.A.V.) N CEDD ABDLMUTTALBN HABER OLMASI
VE EHRDE ARAMAYA IKMASI, KEENN KAPISI NNDE
DUA EDEREK BULMASINI CENB-I HAKDAN
STEMES VE BULMASI

13431

-mi

y .. j T. '. )3 A-l >*j

Halime'in kalabalkta feryad ve figan etmesinden, Mustafa (S.A.

V.) in ceddi Abdlmttalib haber ald.
- ' *&
 13437

/ 0
/ -
Yalud bamn ve secdemin bir deeri olacan, yahud gz yan-
la bir devlet glm seyeceini ummuyorum.

13438

--. ^.5 ^) J-2 .-

Lkin ey Kerm olan Allah; O ei bulunmaz tek incinin Muham-

med (A.S.) n yznde senin ltfunun eserlerini grmtm.

Drr-i Yetim : Sadef iinde tek olan incidir ki byk ve o nisbet-

te kym etli olur. Aleyhissalt Efendimiz de ksz byd ve btn
peygamberler arasnda tek olduundan kendisine (Drr-i Yetim-i Ris-
let) denilmidir.

13439

/
/ -; /
Ahmed bizden olmakla beraber bize benzemiyor, biz hepimiz baki-
rz, o iksirdir.

'

13440

. . "

*Ben onda grdm fevkalde halleri, dostta ve dmanda grme,

dim..

25:1
 1314:.

O, yzlerce ikbal ve saadetle bizden nasip almtr. Yzlerce blk

melek, 0*1111 korumadadr. Bizim hfzmzdadr

13446

: :
.Onun z a h irin , A Jem e m e h u r edeceiz, l k in b tn n cm leden, giz.
li tu tacaz.

13447

f/
;;. :

Su ve to p ra k , a ltn m ad e n id ir, biz d e k u ju m cu g ibiyiz; on d an b azen
h a lh l, b zen y z k yaparz.

13448

1
f X/'
o a ltn m d en i o lan (su ve a m u r) d an .bzan k l ba, b zan d a
arsla n , b a h d r k im se le re g e rd a n lk m l e d e riz .

13449

;' _ r
.

Y ine o a ltn d a n bzan, ta h tla r n s s olm ak z e re tu ru n c ekil,

leri, b zan da s a lta n a t ta lib i h k m d a rla ra tac yaparz.

255
 \ ':
-
;3
Biz, meti ciz ve ntevz olanlara verdiimiz iin, topraa bu
fazileti ihsan ettik.

13455

-:
0
linki toprak zhiren karanljk renklidir; fakat, derUnunda parlak
alfatlar vardr.

13456

f .
Onun ine muhlifdir. Zhiri ta, btn inci gibidir.

13457

_
Zhiri; biz ancak buyuz, der. Btn ise; sret ve siretime iyice
bak: ihtarnda bulunur.

13458

' J j j i ;
_:
Zhir; iimizde hibirey yoktur, diye nkr ederken, btn; hele
durd da sana hakikatimizi gsterelim der.

F : 17 257
 I : <:

' - ( ; > /
;: 4

'Hrsz ald mail nkr ederse de zbta memr onu skirr ve

aldn meydna karr.

13464
'


Bu topraklar da Ijir takn fazl 11 kerem alm ve gizlemilerdir.
Biz onlar btil ve imtihan ile ikraz ettiririz..

Bir hrsz, girdii evlerden bir takm ey alar gtrr; ya satar,

yahiid satmak zere bir yere saklar. Zbta memurlar, polisler, jandur
malar onu yakalarlar. ald .eyay sorarlar; herif: ben almad ' der.
yahud skt eder. Onu syletmek in biraz okarlar ve itiraf ettirirler.
Byle, hrsz yakalayb, dvmek sretiyle ald mallarn yerini ren-
mek ve onlar saliiblerine teslim etmek eski zamanlarda olurmu ki Hz.
Mevln hikye ediyor ve diyor ki: Toprak da Allah'n bir takm fazl 11 1 .'-
remini, yani ona verdii nebtat yetitirmek kabiliyetini gizler. Cenb
Hak da eski zbta memurlar gibi onu kn souu, yazm fazla scakl-
yle sktrr ve topra, kendisine verilen kabiliyeti izhar etmeye, ya-
ni ot, iek ve meyve yetitirmeye mecbur eder. te btn nebatat, hat-
ta hayvanlar ve insanlar da bir bakma 0 topran evld demekdir.

13465

- . ' (
. :

<.Topram - enbiy ve evliy gibi " nice alacak ocuklar vardr
Lkin Hz. Ahmed (S.A.V.) hepsinin fevkindedir .

25!)
 I :(

>

( ('.; ,
Kim Aliah in nefsiyle sav
a giriirse, ihyet <
da hakikat ,
rengin ve kokunun (ekil ve grnn) dman olur .

13470

Onun zulmeti, nuru ile liarb eder, lkin ruh gneine zevl olmaz.
Nuru da zulmetine galib gelir.

13471

Her kim Kizim - yani Ahali - in riyzet eker ve ihtilya tabam-
miil ederse asiiman srtn onun ayaklan altma getirir.

13472

j L . jUil J Ji. ) o /.
JJ j t - J 'y ^ 1.1;
Senin zahirin karanlklardan feryad ettii hlde, btnn glistan
iinde glistan olur .

13473

Oy i f j i j b*j> --
.^j y /

~ l
Zahirin, nur sndren yabanc kimselerle ihtilt etmemek iin, so
filer gibi eki suratl olmutur .

261
 Hz. Mcvlana 1 edilen lukllnlle'lu '
', (1! '; :'.:.<!'
vamn anlatmak in diyor ki:

13178

- /
:

Ey Abdlrnuttalib; senin ocuun henz ock tabiatli ise de, iki

lem, - yani Dnya ve Ahiret obun syesimle yaratlmtr.

13479

* ^

Abdlrnuttalib dedi ki: Ey gizli srlar bilen Rabbim; imdi 0 nerede

dir. Doru yolu tri et!

ONU NEREDE BULAYIM? DYE MUHAMMED ALEYHSS/\LT

VESSELMIN BULUNDUU YERDEN, ABDLMUTTALB N NAN
STEMES VE KBE DAHLNDEN CEVAB GELB NAN BULMASI

13480

Kabe dahilinden bir ses geldi ki: Ey o akl banda, ocuu arayan.

13481

'

O, Filn vadide ve bir aacn altndadr. Bunun zerine o iyi bahtl
muhterem ihtiyar o vadiye tevecch etti.

26:1
 :8 .

w ^
ir yj ' -
Kcsul- Ekrem ve iz -s soy ve sopdan uzak ve pkdir. Balk
tan (simak) deni-en yldz.a kadar onunla cins ve eit olacak kimse yok
tur.

13486

" .
Hak k'ur'unun kimden ve nasl doduunu kimse araniaz. Alkil 1,1
haikm nescin arayp sormaya ne lzum var.

13487

.- ;

basit bir hil al Allak'jn sevab karl olarak kir kuluna verdii e

.parlaklk itibariyle Gnein ualarndan daha stndr
Byle olunca N ur-u M uhammedinin ne derece parlak olaca ve o
nurun haseb ve nesebden ne kadar mstani bulunaca phe gtrm ez ,

B lE K S. RAHMETE DVET KISSASININ GERS

13488
. 1.

>
Ey Belkis; kalk, gel de mlk ve hkmet gr, Deryay-i ilkli kysn
da inci topla ...

2.8
NSANN, DNYAYA KANAAT KI>1, DNYA N IIIKS VE TAMA
GSTERMES, KEND CNSNDEN DEAN RUHANLER: (NE OLURDU,
KAVMMZ HALMZ BLSE) DYE BAIRIP DURURKEN,
ONLARIN DEVLETNDEN GAFL OLMASI

Bahis banda zikredilen yet-i kerme (Yasin) sresindedir ve (IJa

bib Neccr) m bir temennisine iarettir. Hseyin Vzm (Mevhib-i Aliy-
ye) isim li tefsirinde deniliyor ki; sa (A.S.) m refinden sonra havariy-
yndan ikisi halk tevhide dvet etm ek zere Antakyaya gitmilerdi.
Orada bir ihtiyara rast geldiler ve selm verdiler. htiyar, bunlara kim ol
duklarn sordu. Onlar da ; Hz. sann mebuslaryz, halk hidyet yolu
na dvet edeceiz dediler, ihtiyar; Dvanzn doru olduunu isbat ede
cek bir hccetiniz var m? dedi. Duamzla hastalar if bulur cevbn
verdiler. htiyar; Benim bir olum var ki yllardanberi hastadr, hekim
ler tedvisinden ciz kaldlar, onu iyi edebilirseniz ben de Mbudunuza
iman ederim dedi ve havrleri evine gtrd. Ba ucunda dua ettiler.
Hasta iyileti, babas da imana geldi. Havrlerin haberi Antakya'da du
yuldu. Birok hasta dualar berektiyle iyi oldu. Fakat ehrin putperest
hkmdar bunlar zindna attrd.
Kuran- Kerimde bu hdise m isal olarak yle hikye ediliyor:

$ | if
1 .5 0 . ^ 4 / . .. = . i

) L
_d j #

< #

207
re - B u n u h a b e r la 11 l a b b N c a r . o l r i i 1 u c u n d a k i 1,11,1
z i l i n d e n k o a r a k g e l d i . B u h d i s e d : K r 'a n d v b .v in e ( Y a s i n , ,,:. , i l d i
u ekilde naklediliyor :

. 1


>

;; ,

^/\
4
3
' 0 ! .
# | ;
:
Yani: o ehrin en u( kenar)mdan koarak bir adam geldi: Ey kav-
mim, dedi, uyun 0 gnderilmi olanlara. Uyun sizden hibir cret istemi-
yen 0 kimselere. Onlar hidyete ermi (ztler)dir. Ben, beni yaratana ne-
den kulluk etmiyecek miim? Siz (hepiniz) ancak Ona diindr(lb gt-
":* Ben Ondan baka Tanrlar edinir miyim? Eger o ok esir-
geyici (Allah) bana bir zarar (yapmak) isterse onlarn (ddi ettiiniz)
efti bana hi bir fide vermez. Onlar beni asla kurtaramazlar. phesiz
ben o takdirde mutlak apak bir sapklk iindeyim (dem ek) tir. Gerek,
ben Rabbinize iman ettim. te bunu benden duyun. (Ona) Gir cennete,
denildi. (O da) Nolurdu, dedi, kavmim bilselerdi. Rabbimin beni yarg-
ladgn, beni (cennetle) ikram edilenlerden kldm')s6.
te Cenb Pir'in *Kale y leyte kavmi ya'lemUn diye nara atan de-
digi zevt, Habib Neccar ile emslidir.

(66) S rei Y sin: 20-27

2
 :

_
- cT
Ey AJJahm rzasndan nefret eden sahte eyh; Sen, bana birka ki-
rii toplam ac suya benziyorsun..

13497

.
.

Kendi suyunu, Bahr- lhden tatllatr. Kt ve ac bir suyu bir-

takm krlere tuzak yapma!
Yani senin hle uygun olmayan szlerin ac bir su gibidir. szleri
bir gruh gafilleri avlamak in tuzak yapma!...

13498

; "
Kalk, Allah arslanlarm - yani evliyaullah- - gr de sen de onlar gi-
bi yabani merkeb avla. Sen nasl oluyor da kpek gibi kOr yakalyorsun'.'

13499

Yaban eei de nedir ki? Onlar dostn gayrisini avlamakdan uzak

olan arslanlardr. Hepsi de arslandr, arslan avcsdr, nur sarloudr.

13500

.
Av ve Pdihn avcln seyrederken hepsi de avlamay lurak-
mlar, temaa hayretiyle adeta lmlerdir.
271
 13501
O -.- 0 / ^ . , ; V >.

Sb~ j T J
V
j 1".

Her kim bu l kuda - yani rid-i kmilden b ..ekerse !.kiki

avc olan Cenab Hakkn kudret elini sla bulama /,

13505
_>v i)* - .? xy
_>
^j
-
-
;
O
_-
l ku der ki: Benim mnkirler nazarnda murdar olduuma bak
ma. Beni muhafaza hususunda ahn muhabbetine bak !

13500

- .. /
/ 1
/

:
:
: ;

Ben murdar deilim, ki lei, al ldrmtr. Suretim le

benzemi.
Maneviytm ise ebedi bir hayat bulmutur.

1357

- ; :

c e hareketim kaad kuvvetiyle idi . ilildi ise dil l a n tlla h in
eliyle hareket ediyorum .

13508

Bellim faili hareketim kalhnda ekd illi imdiki hareketim

ise bkiriir. :linki O ldandr..

F : 10
 1:1.11

>/ ..) J ) A..

*
*- dr u.
J
y
3

l, snn duasiyle dirildi, lkin yine ld. Benim gibi bir .sya
um veren ise ad olur ve ebedi kalr.

13515

Ben kendi Msa'mn elinde as gibiyim. Lkin benim Msm gizli-
.lir, meydanda olan benim.

13516

! J i '

Ben miislmanlara deniz kprs, Firavna da ejderh olurum.

13517

. ;

Ogul; bu asy yalmz grme. Zira Hakkn kudret eli olmaynca hi
bir as byle olmaz.

13518

TUfan dalgas da as kesildi ve sihirbazlara taparcasna hiirmet eden
Firavnllerin evket ve kudretini yuttu.

Buradaki tufan dalgasnn ap denizine aid olmas, Nuh tufanndan

daha miinsibdir. nki Fir'avn ile ordusu ap denizinde boulmutur.

275
 flfifiz ii'zi der ki \; k ) '1, <1' . . , . ,'. '
illi. Ebuleheh olmaz ,- a te 1 .yakar
l.te Kirav ve e m s a l i horitier, Cehennem ili 1. le..! ederler
izg in h k larin a bir m d d e t rmsm, edilm esi It" heslt'iiil . '')'! ' '
v e C ehennem e bylece *irm eleri itidir .

13523

'
;

: Dnyada dman ve dmanlk olmasayd, insanlarda gazal,

tt" iti dtl t"
lm bulunurdu.

352

. -
Cehennem, hiddet ve gazah illidir. Olla liir dmanlk lzmdr ki
yaayabilsin. Yksa .kllah'n merlameti tm sndrr.

13525

0 vakit, gazabsz ve kalrsz ltuf kalrd. Bil takdirde, nasl ke-
ml-i saltanat olurdu?
S a lta n a tn k e m li iy ile r e l'tf v e k llile ri k a lr e tm e k le d ir . Y a ltn z
i y i l e r e l t u f e d i b k t l e r i c e z a s z 'o r a k m a k d a e k s i k l i k v a r d r . B i n a e n a l e y h
.'k lla h l t u f c:in C e n n e t i , k a h r iy in C e h e n n e m i y a r a t m t r .

1352

^
*
'

O mnkirler, tlerin szlerine, getirdikleri misallere aldr et.
mediler.

277
 ..
/ >

- ^
B r bahede sarmsak, soan vesaire g l
i scbzeJtri ayr yerleri
vardr.

13530

S' /
.
Bu sebzelerden herbirij kendi cinsi etrafnda yetiib kemle gelmek
in rtubet cezb eder.

13531

Ey Allahn velilelerini seven kimse; Sen safran ieinin yunba-
dasm. Safran ol da baka cinslerle ihtilt etme!
Yani : Madem ki evliy muhibbisin, velileri nkr edenleri } :(' iti-
iib konuma.

13532

cf
*

Ey safran tabiatli saiik; azn algam tabiatlilerin ihtilliyle 1-
drna ki onunla bir tabiatte ve bir mhiyyette olmayasn.

13533

-
7
Ey safran gibi olan; sen bir tarafa, 0 algam tabiatliler de bir taraf
konulmutur, linki Allahn arz genidir.
27
 1.'!
: 17

Ey latib, su stne nak ,yapna yani herkesin anlayamayaca ss

leri sylemede ksa kes; ki dinleyen uyumutur.
Burada: Gafillere nasihat veren, su stne naks yapan gibidir ....
seline iaret edilmidir. Bundan sonra yine kssann beyanna d n l e r e k
Belkis'e hitb olunuyor:

13538

:- . .

/
Ey Belkis: kalk: Bu revacl pazara kesad vermek isteyen hasisle-
den ka .
Dnya. hireti mezreas. yani tarlas ve. ticaret pazardr. (> ic 'e.
te kesarl vermeye :alan bir takm cin ve insan eytanlar 1) vadr ki
onlardan kaymak gerektir.

13539

; 1_ >

Ey Belkis: .iim hengmesi gelmeden evvel ihtiyarnla kalk!
Ve Hakk'11 dvetine icabet eyle...

13540
/

lm geldikden sonra senin kulan yle eker ki, hrszn can

-
kierek zahita memurunun karsna geldii gibi gelirsin .

2H1

.
Nereye giderJerse btnda (.rdklar gl bahesi de onlarla berabel
gider, lkin o bahe, halk g.izden gizli kalr.

13547

3 1; ;

O bahelerin meyveleri: bizi topla, diye yalvarr; ab-1 hayat, yan-
arua gelib bsnden diye niyaz eder.

13548

, .
>
Gel de, kanatsz olarak hill gibi, dolunay gibi, Gne gibi felelidc
cevel et.

13549

.
'
!
Ayaksz olarak ruh gibi yrrsn, lokma igneyc olmad halde
yzlerce mnevi lokma yersin.
Yani edecein sefer ve ceveln mnevi olduu in 0 seferi ayaksz ve
kanatsz olarak icra edersin; yiyecein lokmalar da mnevi bulunduu
in, onlar azsz ve inemeksizin yersin. Hlsa: Seferi rullun eder
gdy da yine ruhun yer.

:
 Ey m anevi er; sen in alillin. sen in za tin u lursu vak ir 1 1 1 senden
! ! ^ayrlr ...

" ; .

Ey gzel ahlkl. setlin ! I ; : ;!; vc ttiairr olunca, kendinden

asl ayrlrsn '..

" (...s . ) IN M E S t O . A K S Y I Y A P T I R M A S I ..

13556

(
Jesc :Ey Sleyman ks'y. d.i 1 et, Bclkis'in ordusu Iiamaz
geldi) diye kendisine vahy 'zil oldu .

13557

Sleyman (A.S.) 0 mescidin temelini atmca cin ve ins gelilj orada
almaya balad.

13558

1

Kullarn, taat ve bdet hususunda olduklar gibi, mescid binasnda

2s;>
 yet - k . n kailinin (>'1! t.'ivil 1(,1 . Ona .1 }1 ; -. t'rli m n V
ren ler de ' tiz M evkili ) (1,1 1 '..')) nefslere temil .'diyor,

13563

. 1

Biz, insanlarn boyunlarna, onlarn allknda ip baladk.
Bu beyt'te Ysin sresindeki u yete iret vardr:

'

Yani: Hakikat biz onlar boyunlarna yle lleler geirdik ki bunlar

enelerine kadar (dayand). imdi onlar ,kafalar ve burunlar yukar kal
drlm haldedirler70.
13564
JA )

Murdar ve temiz hibir kimse yoktur ki onun amel defteri boynun-
da bulunmasn..
(Miistakzer) pis, murdar, ahlk bozuk demekdir. (Miistenkah) da
hastalkdan yilemi nekhat devrine girmi, ahlkszlk hastalndan
kurtulmu mnsnadr. (Tair) ise herkesin amel defteridir ki kydmette
'uarak sahibinin eline vsl olaca cihetle ona (Tair) tbir edilmitir.
SUrei Esr'da buyuruluyor ki:

( ;

| ;
(70) SUrei Y sin:
287
 .ih r s ve tama zamannda kon, Kor gibi grnr. 1'akat
grnii,

-.,gzelliinden d hrs ateindendir.

1351
: 1

Hrs ve tam ve ehvet, senin i n sslemi ve sana kmr, kor gi -

>
! gstermiti. Hrsn geince in irki olduu ve kor gibi parlak gi-r
i
nenin, kmr gibi kapkara bulunduu meydana kar.

13570


. S , :
eytnn bezedii eki otu, ahmak bir ahs pimi ve tatil s a m r .

13571

. -
O ahmakhn ruhu 0 eki otu ineyerek tecrbe ederse dileri .1-
r

13572
'

Giilyabani gibi olan hrsn aksi tuzakdan ibaretti; hrs ve hevesi,

tuza yem gibi gsterdi.

F: 19 2X.
 13578

: t

Peygamberlerin binas hrstan r olduu in daima revnak ve leta
feti artmaktadr.

1,3579

/ .

.:
Z engin ve k e rim o lan k im seler, b iro k m eseid y a p tr m a la r d r . Fa-
k a t o m escid lerd en h i b iri S le y m an (A .S.) m y a p trd gibi M escid-i
A k s n a m n aln am d r.

nki bu bina hrs ve tam eseri deildi. Dierlerinin mescidlerin-

de ise hayr ve hrm etle yd edilmek hrs vard. Belki de Allah in bir
meseid yapan kimseye Allah cennette bir ev yapacakdr., Hadis-i erifin-
de vad olunan eve sahib olmak tam iyle yaptrlmt.

1358

>

K aben in h e r a n izzet v e h rm e tin in a rtm a s o n u y ap a n b ra h im
(A .S .) in ih l s m d a n ile ri gelm itir.

13581

:.~ '
M escid-i A k s v e K be.i. M tik erre m en in fa z ile ti to p ra n d a n v e ta-
n d a n d e ild ir. O n u b in a ed en S le y m a n ve b ra h im (A .S .) d a h rs V .
sav a o lm ad n d an d r.

Yani 0 binalan ahs ve dnyevi bir emel ile deil, .ancak Allah rzas
in yaptrm olmalarndandr.'

2S1
 \
Yani : Onlar (0 Peygamberler) Allah'n l.dyet ettii kimselerdir
O laJde sen de onlarjn gittii 1
yolu tutup una uy72.
Hitap Hz. Peygambere olmakla beraber Uy emri mmetin fertle
rinedir .

13586

- ; /
><
1

"
O nlarn ta v u k la r a ltn y u m u rta y u m u rtla r, o n la rn ru h u gece y a r i-
SI sab a h v a k tin i g r r.
Yani onlarn leri ve halleri hls ile mzeyyendir. Onlar bceriyyet
zulmeti inde hakikat sabahnn nurunu mhede ederler.

13587

/
/ ' ;
o k av m in y a n i en b iy a ve e v liy a n n iy ili in e d a ir can ve giiniil"
d en ben n e s y lesem n o k san sylem i olurum .

13588
1

Ey k e rim o lan k im se le r M escid-i A ks y ap n z zir, S le y m an (A .S .)

te k r a r g e lm i tir vesselm .

Yani, ey slikler, iyi niyetler ve slih amellerle kalbinizi Mescid-i Ak-

s hline getiriniz. nki, Sleyman, yani Allah'n, halifesi olan insn-1 kft-
m il gelmidir. Cenb Pir, Sleyman tekrar gelmis ir demekle belki de
kendini murad etmidir.

(72) S re i E n am : 90

293
vermiti. O hassa dolaysiyle lnnnnl.r, ..ytanlar, devler, periler Sleyman
Peygambere muti olmulard. Birgr Sleyman (A.S.) abdesthaneye gi
derken yz parmandan karma,, bir criyeye teslim etmiti. O m
lda iken onun ekil ve kyfetine giren bir cinn criyeden yz a l
m, Sleymanlk etm eye kalkmt. Hz. Sleyman ise saraydan karl
m, tede beride dolamaya mecbur olmutu. Yz alan cinnin sama
sapan harektndan onun Sleyman olmad anlalm ve karlm, o
da parmandaki yz karp denize atm, sonra Sleyman Peygam
ber deniz kenarnda balk tutan balklarn yanma gitmi, onlar Hz. Sii
leym ana bir balk vermiler, Sleyman, bal yard gibi yzn
onun iinde bulmu v e onunla sarayna gelib saltanatn elde etmi.
Bu hikyenin asl olub olmad phelidir. nki bir cin veya ey
tan, bir Peygamberin ekline giremez. Hadis-i erifde: ey tan , benim sii-
re tim e girem ez buyurulmudur. Kez hdise Kudsde cereyan ediyor.
Yz alan cinn onu denize att gibi, Sleyman (A.S.) da deniz ke
narna v e balklarn yanma gidiyor. Hlbuki Kudste deniz yokdur.
Belki bu rivyet, Sleym an (A.S.) aleyhine masonlarn kardklar bir ih
tillden kinyedir. Hz. M evlnmn; u gnl senin yzndr. Akl
n bana topla v e ihtiyatl bulun ki, yzk ifritin av olmasn buyurma
s ve kalbi yze benzetmesi de nktelidir. Evet, cin senin yzn av
layacak olursa, o zaman:

13594

y j <\*S i ; ^.1

f}k J

)j Tj
i.
"- I y

Cin, sa n a k a r o y z k le S le y m a n lk eder, o n d an sakn!

13595

.

y y
. ^ .(

.^
... _ j

Ey gnl, o S le y m an lk , o m a h lu k a t te sh ir k u v v e ti yok edilm i d e

ild ir; h l m e v c u d d u r ve sen in b a n la k a lb in d e S le y m a n lk etm ek d e .
dir.
Hadis-i erifde: H epiniz obansnz ve h ep in iz s r s n d e n m esuldr
buyurulmudur.
Bu raivye; aile efradndan, bir memleket halkna kadar kar, onlarn

295
 :
:.

'
-
Padiah kerem sahibi idi. ire hin ne krmz altn ve bundun
baka daha da ihsanlarda bulunmalarm emretti.

13519

ifl

".

Sonra veziri dedi ki: Bin altm azdr, on hin altn ihsan et ki memnu-
niyyetle gitsin.

13600

' *S \/
Onun gibi bir ire senin ^ b i eli deniz kadar cdmerd bir hkm-
dar in, on bin altm verilmesini tavsiye ediim bile azdr.
nki medhiyye, hicviyye ve m ersiyye.sylem ek, eski irlerin det-
leri idi. Birini evvel medh ederler, mkfat alamazlarsa hicvederler,
iyilik grdkleri bir kimse, yahud onun m ensublanndan biri lecek olur-
sa onun in de teessf ve teessr hv bir m ersiye yazarlard. Bilhassa
Arabl'ar hicv olunmakdan ekinirlerdi. nki o szler halk arasnda ya-
ylr v e hicvedilm i olan mah'Ciib ederdi.
Sallallahu Aleyhi ve Sellem Efendimize bir ir gelmi, medh-1 Ne-
beviyi hvi hrka beyt okumu, Iuzur- Peygamberide bulunan Cenab
Frk'a taraf-1 Risletten: Y mer, unun dilini kes buyurulrhudu.
Hz. mer, iri darya karm, adamcazn dilini kesmeye kalkm-
ti. Bereket versin ki Hz. Ali yetiti. Emr- Nebevinin, meczen: ona bir-
ey ver de fazla sz sylemesin demek olduunu Hz. mer'e anlatt,
islmdan sonra med;holunmaya rabet gsteren ve kendilerini medj
edenlere avu dolusu para veren Emeviyye hkmdarlardr. Tabii mer
b. Abdlaziz (R.A.) mstesna. nki Emeviler, hkmeti gasb etmi ol-
dklarn unutturmak ve kendilerini halka sevdirmek in medh olunma-
ya lzm gryorlard. Ne ise...

297
 !.'
(
:>

;
'
Onun medhine dair uzun lir aside yazd, vezirin konana ptrd.

1306

ij
Gene de, dilsiz, dudaksz pdihn nimet ve hil'atlcrini zikr etti."
Yni, kaside, vezirin sensmda olduu in, onu medh ediyordu. Fil-
kat: (Senin himmetinle padiah bana unlar ihsan etti) diye ald cize-
leri sayb dkt in dolaysiyle pdih medh etmi oluyordu.

RN AYN CZEY ALMAK MDYLE BRKA SENE SONJtA

TEKRAR GELMES, EAAHIN DET VECDLE, BN ALTJN
VERLMESN EMRETMES; YNE HASAN NAMINDAK BAKA BIR
VEZRN; BU MKDAR. OK FAZLADIR, BZM MASRAFIM1.Z OK.
HZNEMZ SE BOTUR. BEN ONU, HSAN BUYURDUUNUZUN
ONDA BRNE, RZ EDERM DEMES

13607
" :
:
ir birka sene sonra rzk ve ekine muhtac oldu ve fakr ve zarure-
te urad.

13608
"
. - -
Dedi ki: Fakirlik ve el darl zamannda, tecrbe edilmi bir zt
aramak evldr.
2
 1:1612
.
'
Yz b in lerce ak ll k im se bir dertle g ra d k la r v a k it > y egane Dey-
y n 'n h u z u ru n d a y a lv a r r v e y ak arr.
(D eyyn) hkim mnsnadr. Adletle hkmederek, uiJar.m amel-
lurini mkafatlandrr veya cezalandrr.

13613
,_ -
S ;
g u u rsu z ve id rak siz b ir deli, hasis b ir h e rife g id ib d ile n ir illi?

13614
. .' f

'
Eer ak ll o la n la r b in le rc e k e rre A lla h 'n lu tu f ve k e re m in i gOrme-
selerdi a n la rn o n u n y o lu n d a fed a ederle-m i idi?

Sde insanlar degil:

13615
.

' .
D a lg a la r a ra s n d a k i b t n b a lk la r, y ce le rd e u a b t n k u la r ;

13616
f j

Fil, kurd, avlanan arslan, iri ejderha, karnca ve ylan.

3.1
 Yni : (Mm.klcr) A llah hal. ( /.. ayk) oldug vocl t. la k lir c<
tn cd iler. H alb u k i k y a m e t gll <Uui ' ) ar/, lopda (ancak) O nun hr
k ab zasd r. G k ler de O nun sa eliyle (toplanp) d r lm lc rd r (dunle
eklerdir). O, (mriklerin kendisine) k a tm a k ta d ev a m e ttik le ri o r ta k
la rd a n m n ezz eh tir, ok y c e d ir73.

Bahrlhakyk sahibi diyor ki: Bu yetin tahkiki hususunda benim

mezhebim, onun mnsn Muradullaha brakmak, yni: Arz k ab zasn a
alm ak , sem y eli i in e to p la n a k .d a n maksad ne ise odur demekdir. Zir
bu ve emsli kelimt mteabihttan saymlardr, mtebihta man et
mek ve onlarn n e olduundan bahsetmemek lzmdr. Evet, eski limler,
mtebihtm mnsm lm -i lhye havle etmiler, sonradan gelenler
ise birtakm kfirna te vilta m e y d a n vermemek iin onlar mnsib ke-
lim atla izha almlar, mesel (Yed) yni (el) kelim esine kuvvet ve
kudret mnsn verm iler : R abbim in ik i elid e sa d r ve m b a re k tir
hadsini bu sretle tev il eylemilerdir.
Kez :
13620

/ ;
Bu A rz da d e r ki: E y b e n i su s t n e b in d ire n ; b e n i h e r v a k it sak in
kil.

Zemin su stne konulmutur denilmesi: Allah lem bimuradihi

onun yevm ve senevi hareketleriyle arasra vukua gelen zelzeleler dola-
yisiyle olsa gerekdir. nki su stne konulan bir cisim, sabit kalmaz,
daima kmldanr. Nitekim bu mevzuda yle bir yeti kerme de vardr:

Yni : Biz y e ri b ir beik, d a la r b ire r k az k y a p m a d k m 74?

eyh Sid (rahmetullahi aleyh) de bu mnya iret edib buyuru
yor ki: Zemin stma titrem esi gibi hareketten ciz kald da onun etei
ne dalar kazn saplad. Bu erhinde arih eyh smail Ankarav di-
yorki: Her dem Arz ve Semy kayyum iyyetile O hfz eylemekdedir.
Bu ikisini hfzeylem ek,

(73) S U rei Z m er: 67

(74) Srei N eb e : 6-7

::
 13623

: a) ;
.- _ >
A klnz b an za alin .1:1 m u la jla r n z n lusle g elm esin i, bakasn-
illin deil, A lla b d an istey in . S uy k u ru m u u b ir d ered en , A llal'da
eenn eyleyin...
nki Vehbb, Muti ve Rezzk olan ancak AJlah'dr. Onun hsan de-
niz, sairlerinin kram kurumu? dere yata gibidir.

13624

E er b ak a sn d a n b ire y iste rse n v e re c e k olan A lla h dr; nki onun
eline c m erd lik m ey li v e re n yine odur.

13625

.
zat- S b h an isin e ita a t etm ek d e n yz ev ire n i bile v erd i i a ltn la rla
K run y a p a n A llah , ona t a t ve ib d e tle tev ec c h ed ersen san a n e le r ver-
inez.
Krun, Beni isrilden biri idi. Altn hzinelerinin anahtarlarnn g-
liikle tandn Kur'an haber veriyor. Bu herif Hz. Ms'ya hased ede-
rek ve onun yerine geib Beni israili emri altma almak isteyerek Keli-
mullah hazretlerine iftirda bulundu. Bir fahieye birka altn verib Mf-
s'nn kendisiyle zin ettiini syletmek istedi. Fakat ka-dn, hakikati sdy-
ledi ve Krun'un verdii altnlar gsterdi. Bunun zerine Hz. Ms'nn
dusiyle Krun ve hzineleri yere gedi. Buna aret olmak zere u rubai
sylenilmidir: *Isa paraszlkdan semya kd. Krun aklsizhkdan yere
geti. Eer altm ve gUmiigle bir kimse adam olsayd; is yere geer. Kfi-
run gk yzne kard.

Bundan sonra hikyenin nakline avdet ediliyor.

F :2 0 3.5

 I :
:

" ..../

- . -
Ticret, gasb ve yz trl h.-e etmek in, b.rs ve emel sevkiylc ca
IIIIU avucuna - yni beJJesini koltuuna " almtr .

13832

' ' lif'L. o

),

:''
Fakat, az bir ey elde eder de ekmek in almaya ihtiyac kaJnaz-
sa artk hrete, ada, sana ve airlerin methine ak olur.

1,3633
-
/

ister ki onun azameti ve cmerdligi halkn konumas arasnda zik,

edilsin ve anber gibi ryiha versin.

13634

; '
- ^
Cenb Hak, bizim sUretimizi kendi sreti iizere halk eyledi. Bizim
vsfmz, 0 nun vasfndan ders alr.

Resul-i Ekrem (S.A.V.): Allah, Ademi kendi sreti iizere yaratt.

buyurmu; buradaki sretin sfat mnsna olduu muhakkikler tarafn
dan beyan klmmdr. Mesel Allah, Hayydir, Alimdir, Sem idir, Basr-
dir... demi ve evldm da (diri), (bilir), (iitir) ve (grr) olarak ya
ratmtr. Yoksa (dem'in yz, Allahn yz gibidir) demek deildir.

1
 13636

-

'

>
Hussiyle, fazilette -evik vt. st olan riclullah, o medh se rz
.grdan salam bir tulum gibi !ularlar

Yni ondan hazzederler, iman ve irfanlar fazlalagir .

13637

_
Eer medh edilen medhe ehil ve lyk deilse 0 yrtk tulu' gil.idir;
u yalan rzgrndan nasl dolar?.
Yni 0 yalan medihleri dinlemekle iman ve rfan nasl ziyade olur?
HuzUr-u Peygamberide bulunan iki kiiden biri, dierini yzne kar-
medhetmidi. o dem, 0 medhe lyk olmad ve 0 szlerin kendisine
gurur verecei cihetle Aleyhisslt Efendimiz, medh eden kimseye: (Vay
sana: Din kardeinin boynunu kestin) buyurdu.

13638

Arkada; bu tulum meselini kendimden sylemedim. Eer lkrd an-
lamaya ehliy-etli ve aklin bamda ise yanl dinleme!

13639

J .

Mriklerin, (Muhammed niin medihden iiyor?) diye zemmet!-
lerini iitince bu meseli Hz. Peygamber syledi.
Hz. Aye (R.A.) dan rivyet olunuyor ki:
Yni ResUlullah (S.A.V.) Hazretleri mescide Hssan in bir krs koy-

(9
 Sahlh-I Mslimde Cerir b. Abdullah'dnn

:rivayet. edilmitir

Hir killise Dili - tslmda gzel bir det ihdas cylcsc

sovb ona
1, 1.1 < gibi, 0 detle amel edenlerin erinden Inir ey eksilmeksizin

-liimseyc de ayrca sevl verllccekdlr. D i-i slnda kt Inir .det ihdas ey
-leyen kimseye de onun gnah verilecei gibi, o detle anel edenlerin gii
.lundan da bir .ey eksllmeksizln o kimseye ayrca gnah yazlacakdr

-Emeviler, halk Hz. Ali ve evldndan nefret ettirmek in minberler

l. cenb Murtaz'ya net ederler ve ettirirlerdi. Bu kt det Muaviye
imannda balad,- mer b. Abdiil'aziz'in hilfetine kadar srd ve onun;./'
irdesiyle kaldrlb, Nahl sresindeki :

;
Yani ; bhesiz ki Allah adaleti ve iyilii emreder79..
yeti okunmaya balad.
te bu hareketlerin birincisi (det-i seyyie), kincisi (snnet-i hasene)
lulama misldir.

13644


'
ihsan eden kim.se lr, fakat hsan lmez. Daima yd edilir. Allal
indinde Din ve ihsan kk bir ey deildir.
Nitekim Rahman sresinde:

Yani : iyiliin mkft iyilikten baka mdr9.', buyurulmutur.

(79) S re N ahl: 90
(80) S re i R ahm an: 60

311
 1361 .

(
>
det airlere bin altn vermekti; bu aire 'de deti ve
tabiati mucibince, bin altm verilsin, dedi.

13650
'

Lkin bu sefer 0 cdmerd vezir, izzet ve saadet brkna binmi, diin-
yadan giip gitmiti.
Biirak hirette binilecek bir hayvan mi ki atdan kk, merkeb-
den bykm. Gayet sr'at yrr, gznn grd yere admn atar-
m. Mira geces.inde Nebiyy-i Ekrem (S.A.V.) efendimize byle bir b-
rak getirilmi ve onun stnde Kudse gtrlmt.

13651

'

Eski vezirin yerine yeni birisi vezir olmutu. Lkin ok merhametsiz
ve hasis bil. ahst .'

13652


Dedi ki: ahm: bizim birok masrafmz var. Bin altn bahi bir
airin mkfat olamaz.
Yni oktur.

513
 :

;/ 7
Bu bana brakn, irin talebi demir gibi sert olsa da ben onu yu-
muatrm. nki im in ustasyjm.

13659
"
/
Sreyya yjldzmdan, Arza kadar usa bile, beni grnce yumuar!

13S6
-

6 f f i S
..Sultan ona dedi ki: Haydi git, fernran enindir, lkin onu sevindir ki
bizim medhedicimizdir.

13661
:

"
Vezir dedi ki: Onu ve onun gibi iki yz tane mid yalaycy sen ba-
na b.rak.

13662
* *

Ondan sonra vezir iri bekletm eye balad Okadar ki k. ge ba- ti
har geldi .

315
 ' :

3 I* -L

f
Evvelce sana verilen caizenin kat kat olmas onun tesiriyle idi. Onun
zamannda bahilerde byle hata vki olmazd.

13669
'

imdi ise 0 kerim vezir gitmi, hsan da beraber gtrmtr. Evet,
lm, fakat lutuf ve hsan lmemidir.

13670

1

O kerm ve akll vezir gitti, yerine, fukaray soyan bu vezir geldi.

13671

._
<
Verdii paray al da gece buradan, savu ki bu vezir seninle ufcra,-
masm.

13672

Ey bizhn almamzdan haberi olmayan; bu yirmi be altn da bz

ondan yz trl hile ile kurtarabildik .

:7
 13078
'
'
Padiah byle bir vezirin szn dinleyecek olursa mlkn ve
kmetini onunla riisvay eder.

Eb Dvud ile Beyhaki Hz. Aye (R.A.) den yle bir sz naklediyor-
i r : Cenb-1 Hak, bir emir hakknda hayr murad ederse, ona, doru ve
sadk bir vezir verir ki emirin unuttuunu liatrlatr, hatrladsn mey-
daua gelmesi in yardim, eder. Eer Allah bir emir in hayrdan baka bir
ey murad ederse ona kt bir vezir verir ki emirin unuttuunu hatrlat-
maz, hatrladnn meydana gelm esi in ona yardim etmez.
Buna misl olmak zere Hz. 'Ievln Firavn'm veziri Hmndan halis
ediyor:

PDHIN MRVVETN FSD ETMEK H USUSUNDA, BU

ALAK VEZR, KT DAVRANII LE, FRAVNIN VEZR
HMNA BENZERD

13679

;
Firavn Hz. Msnn kelmn iitince ka defa yumuam ve Ke-
lim ullahln teklifini kahle m eyi etmiti.

13680
S

Msnn szleri okadar latif ve o derece messirdi ki taa sylese
ta st verirdi.

:1 .
 !:( ."

:..

Senin akljn da hava ve hevesine malb olan bu vezir gibidir.

l!ah yolunun, senin vcudundaki kesicisi demekdir.

1386
j X ;

V
Rabbani bir nasihat sana Od verse, ak aklin o d fen ve lille
ile rtmeye kalkar.
Ve sana der ki :

13687


Z jf

)A -: .1.1

- -

Bu sz,, yerinde deildir. Akln bana al da. yerinden ayrlma. Kezi'

bu sz okadar makbl de deildir. Kendine gel, deli olma!

13688
_

Veziri byle olan pdihn vay hline: Her ikisinin de yeri Cehen-
nem olur.

13689

Ne mutlu o padiaha ki mkl ie dt m Asaf gibi bir vezir onun

yardmcs olur.

F : 21 321
 \j / = r j)

^ ^ '3 & ^ i y i c / i

Yni : O kfr edener(e gelince:) Onlarn amelleri (etrafnda dalar

ve tepeler grnmeyen) dmdz ve engin llerdeki bir serab gibidir ki
susayan onun bir su olduunu sanr. Nihyet o, buna vard zaman onu
.ir ey olarak bulamamtr. Kendi (ameli) yannda (yalnz) Allah bul
mutur. O da onun hesabn tastamam vermitir. Allah, hesab ok sir'atll
olandr8.
Allaha iman ve peygamberini tasdik etmemi olanlarn da bz iyi
amelleri vard.
Mesel kul zd ederler, sadaka verirler, fukaray doyururlard. Kl'-
l'irler ve mrikler, yaptklar bu ilere timad ederler onlarn kendilerim
kurtaracan sanrlard. Fakat bu amellerin kabul, iman ve tasdike ba
l idi. Bunlarda ise o yoktu. Cenb- Hak, o amellerini seraba, kendilerini
de susam olanlara benzetti. Krda, bayrda dolab fevkalde susam tir
kimse uzakdan grd hir su parltsna nasl koarsa, bu kfirler de mah
?erde o amellere yle koacaklar, fakat su zannettiklerinin serabdan ibrot,
yni faydasz olduunu greceklerdir.

Yani : Yahud (kfirlerin ameli) yle derin br denizdeki karanlklar

gibidir ki onu (o denizi) hir dalga kaplayp hmektedr. Bunun stnde 81

(81) Srei Nur: 39

323
 Firavnn vezri bulunan HAmnn gibi ki Firavnn yapt zulmlerin
ou vezirinin tavsiyesi ve tevikiyle olmutu.
(Vezir) kelimesinde mteaddit! mn vardr. Bir mns Yklenmi,
lir ki hkmet ykn uhdesine alan demekdir. Dier bir mns (Gnah
kr) dr ki hkmdr erre tevik etmesinden ve onun zulm icrasna
mni olmamasmdandr.
Beyhak ve Camissagrde Ebuhreyreden yle bir hadis rivayet
olunmutur: Kalb, cesedin hkmdardr. Onun ordular vardr ki bede
nin azalandr. Hkmdar salih olursa ordular da salih olur. HUkiidr
bsk ve fsid olursa ordular da fsk ve fsid olur.

13697

-vA
U t * .o .. y --
Akl m elei Hrut gibi olunca yzlerce kt kiiye sihir retir.

Hrut ile Mrut gya iki melein ad imi. Melekler insanlarn A l

lah'a isyanna itiraz etmiler. Cenab- Hak: Onlarda nefis vardr, bu is
yanlar ondandr. Eer o nefis sizde olsayd siz onlardan beter olurdunuz,
buyurmu. Melekler: Olmazdk y Rabbena demiler. Sonra ilerinden
iki melein intihab edilmesi emr olunmu. Hrut ile Mrutu semiler.
Allal Tel bunlar nsan grnyle Babile indirmi. O vakit Babildc
sihir ok muteber imi. Bunlar da sihirbazlarn yaptklar sihre mukabele
etmek iin sihir retiyorlar, akamst gkyzne kyorlarm. Sonra
Zhre namnda gzel bir kadna k olmular. Onun teklifiyle arab i
miler, sarho oldukdan sonra ona (sm-i zam) retmiler. Kadn (tsm.i
Azam) okumu, gkyzne km, fakat Cenb- Hak onu yldz hline
getirmi ki bugn Zhre denilen seyyre o imi; Hrut ile Mrutu da Bu.
bilde ba aa olmak zere asm. Kymete kadar orada kalacaklarm.
Kuranda Hrut ve Mrut ismi vardr. Fakat anlattm masal yok
tur. Onun iin mfessirlerin ou bu masaln asl yoktur, demilerdir.
Burada onlar Hz. Mevln mehra gre zikr etmi, sonra da buyur
mutur ki:

: 2 r.
 lev ve heves iindeki lifti, akl- inaad ise gelecei ve son 11 dnr.
1|-bahevanm, gl yetitirmek il fitl dikib onun dikenlerine to-
lammUl ettii g'ibi, akil da Cennet gllerine kavumak ve onlar kokla-
inak in, Dnynn diken gibi .lan felketlerine ve musibetlerine sabr
iller.

137.2

Aklin, dikenine tahamml ederek bekledii gl, Oyle bir gldr ili
ne solar, ne dklr. Koku almayan her burun o glden uzak olsun.
Uzak olsun, zir, koklamaya lyk deildir.

CN NlNN S l e y m a n (A.S.) IN MAKMINA OTURMASI VE

ONUN HAREKTINA KENDN BENZETMEYE ALIMASI, K
SLEYMAN ARASINDA GRNEN FARK VE CNNNN
KENDN SLEYMAN OLARAK TANITM ASI.

137.3
/

Aklin varsa dier bir akli sahibi ile dost ol gr, istirede bulun.

13704

diu
Cinni kendine Sleyman adn koydu, hkmeti elde edib, memleke.
ti hkm altna aidi ise de;

327
 13708

. - -
'

Allah, o eytana benim srelim i vermitir, Hikkat ediniz ki o eytan

sizi aa, tuzaa diirmcsiu.*

13709

Eer O; Sleyman benim, diye dv ederek ortaya -ikarsa onun s

retine . yni bana benzer olmasna itibar etm eyiniz .*

13710
. ); ; C

ifrit, bu szleri halisi aldatmak 0 in sylyor, lkin anlayanlarn
kalbine alts.i tesir yapyordu .*

13711
j < - f
3 c <

^ _t .l i .j .^ y S
Hak ile batl fark edebilen bir kimseye oyun edilemez; hussiyle
o kimsenin akl ilhama mazhar olarak gaybden haber verirse ...*

13712

" -
;
Hibir sihir, hibir hile ve mekr, devlet ve sadet erbb olan ehlul-
lh artp aldatamaz.*

32
 1 7 H

; *
) ) Af

Gafletle, onun karsnda yere kapanacak olsak, yerden bir pene /.II-
hur eder de bizim yer pmemize mn olur.
yle diyerek ki:

13719

r -

. -
Bu ba aa olas habise kar ban eme ve akln bana al da l.u
baya adama secde etme!

1.3720

'

Eer Hakkin gayreti, yni kskanmas " olmasayd, ben bu kssay
cana canlar katan bir srette erh ederdim.

13721
\

, f f.M .

imdilik bu-kadara kanaat et. Bunun geni erhini baka bir vakit
sylerim .

13722
- . -

O Sahre.i cinni, adn Sleyman peygamber koymakla , ocuk gibi
akli ermez olanlar aldatyordu .

331
 1727

."

Sen ne ilcsn, nesin, adin nedir, kime zararn, kime fidcn doku-
nur?

13728
> / \

Her ot, hassasm ve adn syler; ben filna hayatm. filna
iim
-
m.

13729

'
Ben, buna zehrim, ona ekerim. Benim adim, (Kader Levhas)nda
yle yanhdr, derdi.

13730

f .
'

Hekimler, o otlar hakknda Hz. Sleymandan mlmat alrlar V.
mesleklerinde lim ve kendisine uyulan kimseler olurlard.

13731

'
Bu sretle tb kitablan yazdlar ve cisimleri hastalklardan tedvi et"
tiler.

333
 37:17
; V.<
-
Akil, mekr ve lJe yuly.a kl krk yarar, aa 1 tiir sanat ustas,
elde edilemez.

13738

;
Eger sanat bilmek bu aklla miimkin olsayd, ustasz Sfiat elde edi-
lirdi.

LEMDE MEZAR KAZMAK SA N ATI YOKKEN, ONU, KHLN

KAKGADAN RENMES

13730

4 P ')
Mezar kazmak d bir sanattr; bu sanat, nasl dnce ve hile ile
bulunmudur.
Hasreti Havv ilk defa (kaabil) ismindeki olu ile (klim) nmn.,
daki kzn, sonra (Hbil) isimli olunu ve ikinci kzn dourmutu. Bun-
lar byynce dem (A..S.), Kbil ile doan kz Hbile, Hbil ile tioa
Kbil'e vermek istedi. klim daha gzel olduundan Kaabil babasnn
hkmne raz olmad. Sen (Hbil)'i daha ziyde seviyorsun da (iklima)-
yi ona vermek istiyorsun dedi.

Hz. dem: Allahn emri byledir. inanmyorsanz Cenab-I Hakk

birer kurban arz ediniz. Kimin kurban kabUl edilirse (iklima) yi o alsn,
dedi.
Kbil iftilik, Hbil obanlk ediyordu. Onun in Kbil bir dest
baa, Hbil de ok sevdii gzel bir kuzuyu bir da bana koydular.

3:
rteceini gstersin. Yazklar olsun bana, lli, ben u karga gil)i bile olp
la kardeimin cesedini r.inekten ciz mi oldum? Artk o, (etliim )pe-
.manla denlerden olmutu81.
Kbil, anas babas tarafndan kovulmu, kardeini ldrdne na
dim olmu, kz kardei (Iklirna)y alp pederinin yurdundan uzaklam,
Hbilin kurbann yakan atete ulhiyyet vehm ettiinden, atee tapn
maya balam, ilk cinayeti o icra eyledii gibi mrildii de o meydn,
karmt. Sonra m doan bir olu tarafndan ldrld tefsir-i Hu
seynde beyan edilmitir.
Dikkat buyuruldu mu? Dnyda ilk kavga ve ilk cinayet kadn y
znden olmu ve garibdir ki o cinyeti Dnyada ilk doan insan yapm
tr. Kbilin evld ve torunlar babalar gibi ateperestlikde devam etmi
ler ve demzde it (A.S.) ve evld ile muhrebelerde bulunmulardr.
Tevratta, it Peygamber evldna (Ebnaullah) Yni (Allahn ocuklar),
Kbilzadelere (Ebnaeyatn) yni (eytan oullan) denilmektedir.
te Hz. Mevlnnm buyurduu gibi mezar kazmak, di bir sfat iken o bi
le kendiliinden bulunamam, Allahn tlim iin gnderdii bir karga
nn gagasiyle topra kazmasndan renilmiti.

13740



'S
-E e r K a b i l d e b u a n l a y o l s a y d H b i l i n c e s e d in i b ir m iid d e t b a n
da ta m a z . Ve :

13741
d

lm v e k a n ile to p ra a b u la m c e se d i n e re y e s a k la y m d iy e h a y .
re tte k a l m a z d .

S re i M aide (83 : 27-31

F : 22 337
 7: 7

. '
.:-
Cenb-1 Hak AkJ-1 Kl in: ( ;
) dedi. Akl- cz
i is.. her
larafa bakar durur.
A k li Klden maksad Hz. Peygamber (S.A.V.) dir. Cendt- Hak Neem
adresinde buyuruyor ki:

xZ/i / A oj . C i l J-dj; j
? &
Yni : O (grd) zaman Sidreyi bryordu onu brmekte olan
(melekler veya Nr-u lh). (Peygamberin) gz(, grdnden) a
mad, (onu) amad da. Andolsun ki o, Rabbinin en byk yetlerinden bir
ksmn grmtr84.
te Akl- Kl olan Rasl Ekrem (S.A.V.) noktay maksda bakm,
gzn ondan ayrmamtr. Akl- ez ise noktay- maksdu bulamad
iin her tarafa bakmaktan hl kalmaz.

13748
j y

Has kiilerin nru, (mazagalbasar) akildir... Karga akil ise Oltller.
mezar kazma std!
Hz. Mevlna (Mazag) ile (Za) kelimeleri arasnda ltif bir cinas
yapyor. Malumya cinas: Mteaddid mnya dellet eden lfzlar bir sz-
de birlikde kullanmaktr. smail Safa merbumUn:

<Beklerim haftadabir nme bu yaz,

Yazacaksan dediim vechile yaz!

(84) S re i Necm: 16-18

339
 1.17.53
.
*' .
4

Sen de, Sleyman g b , !a k lin , ver. Ondan iham

, stne red
ayayla basjb gem e !

13754
3

nk bu sbt zeminin hlini onda biten trl nebi sana syler .

13755
1 f
"
Zeminde eker kam, yahud sari kam bulunabilir. H erzem i ! 5
btt orann tercmandr .
Yni bir arazinin mnbit olub olmad yetitirdii nebtttan belli
o lu r .

13756
'
;\
Gnl tarlasnn nebt da fikirdir ve bu fikirler, gnl esrnm gs-
terir.

13757

' . /
.;
Eer meclisde sz ekici -yni bana sz syletici - bir t a - bulur
sam, hakikat bandan yz binlerce gl bitiririm .

341
 37
.

:;' < / y
Sen kr bir deve gibisin, boynundaki yulur eni eker durur; fakat
Sen o yulara bakma, onu eken Yed- Kudrete bak !"

13762


Eger yularla birlikte eken de griinseydi senin -..in bu Alem alda
.ma yurdu olmazd
Yni, kaz ve kaderin srr zuhra gelir, fil-i hakk meydna ikar
ve btn vastalar aradan kalkard,

13763

Bir mecusi bir kpein ardnca gittiini ve byk eytnn maska-

ras olduunu grseydi.*

13764


O nefis kpeinin arkasndan ahlksz bir ahs gibi nasl giderdi?
Gitmezdi ve 0 mecusi, nefse tbi oluundan abucak ayan elterdi.*

13765

S
Sr eer kasablarm kendisini keseceini bilseydi onlarn arkasna
db de kasab dkknna gidermiydi ?

34:1
 1:77
'
5 :
Allah onun aybnj senden gizledii in sen o le megl olabilirsin .

1:1772
.

If 3 ^
Bunun gibi, harretle mdfaa ettiin bir fikirdeki ayb ve mahzur
senden gizli kalmdr.

13773


Eer ondaki ayb sana aikr olsayd, rullun ondan iirker ve ark ile
garbin aras kadar ondan uzaklard.

13774

'
.;
Bir hl ki, sonunda piman olacaksn, o pimanlk balangta ol,
sayd onun peinde nasl koardn?

13775

."
O (K az)ya uygun srette iieinekliim iz in Hak, onun aybn
bizim ruhumuzdan gizledi .

345
 13781

'

'
Eer elinde daha iyi bil- yoksa pimanln neden dolaydr?

Yni: Neyi sarfettin de piman oluyorsun?

13782
'

Eer biliyorsan doru yol, Allaha ibadet etmektir. Bilmiyorsan, git-
tiin yolun kt olduunu nasl biliyorsun?

13783
" *

."
iy iy i b ilm ey in ce k t y b ilem ezsin ey y iit; Zid, Ziddyle bilin'ir.

13784
/

0
Bu kt fikrin terkinden ciz olursan, giinahdan da 0 vakit ciz ka-
lirsin.
Mesel kt bir fikirde bulunur, onu dbnb durursun; hatrndan
ikarmaya muktedir olamazsan, o fikri fi'le getirmekden ve ondan dolay
gnaha girmekden de ciz kalrsn.

13785



Madem ki ciz kaldm, pimanlk nedendir? o acizlik, kimin takdiriy-
l'e, onu ara!
:(47
 :7

Baka bir ten nefret ediinin sebebi: o in a y b .n . zahir ma.-
<Jr.
Hz. Pir buraya gelince Cenb-1 Hakka bir mnacta balyor da 11-
yor ki:

13791
-

Ey her Sirra vkf ve kelm ltif olan Allah; kt bir in aybn
bizden gizleme.
13792

; -
iyi bir ameli de bize ayb olarak gsterme ki onu' ilemekden sou-
mayalm.
Bundan dolayi Resul-i Ekrem (S.A.V.) Efendimiz: Btl da bize bft-
tl olarak gster ve bizi ondan sakindir diye dua ederdi.

13793


Ali olan Hz. Sleyman, deti zere sabah aydnlnda mescide gitti.

13794

(

Hem peygamber, hem ah olan Sleyman, her gnki deti vechile ye.
ni bir ot grmek in Mescid.i Aksya girdi.
34
 .'7
.

.) _
Cenab-J Hakkin emrini

' ki (
#
;
), "Yni: ruh
.met eserlerine nazar et buyurmutur
Sre-i Rum'daki u yete iarettir:

;:
| # ;\
Yni : imdi bak Allahn rahmet ,eserlerine: Arz, lmnn ar.l.1-
dan, nasl diriltiyor.. phe yokki o , lleri de herhalde (tekrar) diriltir
dir. O, her eye hakkyle kaadirdir..
O mteriz fodulun anlayna gre (Rahmet) den maksad: Bahar
yamuru, sr da: onun vastasiyle nebttn yeermesidir. Fakat, lhi
Rahmetin muradn ne olduunu heyan in cenab Pir, sOfi 1
snndan diyor ki:

13800
:
*
Sofi dedi ki: Ey heveskr adam,' Rahmet-i .lhiyyeni. l'lr (;dn
dr. Haridekiler ise ancak srn srdr.

13801

Ruhda yle balar ve yeillikler vardr ki harideki akisleri, akar-
suda grlen akisler gibidir.

(86) Srei Rum: 50

351

/
'<' :11:
-1
>eennele sokulursa ar.ll ... muhakkak muradna -
olur . ( )dny hayat. ldunn
(',1>! '1, ( bil. ...ey) 1
1

-
'
.
.

Uyet e i " ttir.

:r.80

1; ,

Bu aldan, Hak Erlerinin kalb ve ruhundan akseden bu baya.
Ill zarinetmekden iJeri gelir ."

13806
J j S c - -

xfj
-Btn aldanm olanlar. Cennet budur sanarak, bu akse gelmiler
lir.
- . ... . .. '

13807

.
Asil ba ve bahelerden yni evliyaullahdan -kaarlar da, o ha
yle meyi ve arzu gsterirler.

13808
j j . -
-

*Birgiin gaflet uykusu nihyet bulur, gzleri alp hakikati grr-

ler, fakat son nefeste o grn ne faydas olur?

(87) Srei li imran: 185

F: 23 353
 ::

>

r r
I
nebat, Siileyman (A .S 1.0.) derinil selm ver.11. <) da mukabelede
b u lu n m a k la b e ra b e r, tu n gzelliine


k a ld .

13814
'
_ '
Adin nedir, azsz syle - yni nne bildir - dedi, o da; Ey a l
-
la adim (liarrubdur) cevbn verdi.
Harrub: Keiboynuzu dediimiz aadr.

13815
>

Sleyman; sende ne hsyyet vardr? diye sordu, o da: ben llr yet .
de kdm zaman oras harb olur dedi..
Ve lve etti ki:

13816

.
,
Ben harrubum, bittiim yer perian olur. Bu su ve amur aleminin
ykcsym.

13817

'

Bunun zerine Hz. Sleyman, ecelinin geldiini ve Ahire

ed.
ceini abucak anlad.

 I U dis-i erifte. K t l>r rclkden Mhmn/. tmyurulmiftdur.
Mmtehine sresinde :

u j ' i . *s jj - \?
h ~
y t

Yani : Ey iman edenler, benim de dmanm, sizi de dmann/.

(nlanlar) dostlar edinmeyin. (Kendileriyle aranzdaki) sev.. yznden
onlara (peygamberin maksadm) ulatrrsnz (deilmi)? Halbuki onlar
llkdan size gelene kfretmilerdir88. buyurulrnutur.

Bu srenin sebebi nzul, udur:

Hudeybiye muslahas esnasnda (Ben Bekir) denilen kabile Kurey-
,., (Ben Huza) da Resulullah Efendimizin himayesine girmiti. Sonra
He Bekir, Huzalerden birka kiiyi ldrm, bu hususta Kureyler-
drn yardm grmt. Peygamberimizin, himayesinde bulunanlara edilen
tecvze Kureyler de yardm ettiklerinden muhedeyi bozmu oldular,
leni Bekiri himyelerinden karmadlar. Bunun zerine Aleyhissat
Efendimiz Mekkenin fethine azm etti, fakat mdfaya kalklb bey
imde kan dklmemek iin hareketini gayet gizli tuttu. O esnda Mekke
!yelerinden (Sare) isminde biri, Medineye gelmi, kendisine epeyce yar
dmda bulunulmutu. Ashab- kiramdan ve Bedir gzilerinden Htb b.
Ebi Beltea, Mekkelilere hitaben bir mektub yazd. Resul-i Ekremin Mek
ke zerine yryeceini bildirdi ve bu mektubu Mekkeye avdet eden Sre
ile gnderdi.
Aleyhissat Efendimiz, vahyen haber ald ve Hz. Ali ile Mikdad ka
dnn arkasndan yollad. Gidenler, Sreye yetitiler ve mektubu alub ge
tirdiler. Mektub Huzur-u Nebevide ald ve Htb tarafndan gnderildi
i anlald. Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri Htba bu ii niin
yaptm sordu. O da:
Ya Reslallah; Vallhlazm irtidad etmedim. Mekkede oluum o
cuum var, bakacak kimseleri de yok. Kureyler, zerlerine edilecek ha
reketi rensinler de bunu bir iyilik telakki ederek ieme yardmda bu
lunsunlar diye yazdm cevbm vermesi zerine, taraf- risletten af
olundu. O mnsebetle bu yet-i kerime nzil oldu,

(88) Srei Mmtehine:

357
 1827

Ey yiizii nurlu ocuk: byk babandan - yn Hz. dem den .irc
k E ab b im iz, biz n efsim ize z u lm e ttik ) d e m iti ) 0.

13828

"
Zellesi iinne bir behne, ne bir tezvir yapt, ne de mekr ve bile
bayran kaldrd.
Yni eytan gibi syann Cenb-1 Hakka isnad etmek sretiyle mekr
ve hileye kalkmad.

13829 .
1

_
Lkin iblis, Allah ile mbhaseye kalkt ve dedi ki: Benzim kir-
mz idi, sen sararttn.
Yni, gzel bir mahluk idim, sen beni, irkin bir mahluk .haline ge-
tirdin.
13830
y ' "

_
Benk senin boyadn renkdir, iinki boyacn sensin. rmmn
feti ve da endendir.

13831


"
Ey slik ; (
) yetini oku da cebri ve kstah olm a

353
 13837
^..A 1^ y ^ . ^. '

^j S - .)* /'.. .-.^ -.;

Doru yol ancak budur. Bu hususda nkeslerden (alaklardan) ba
kas bana tn etmez .

13838

fjj f
- / - '
Cebir altnda ve mecbr olan k m e nasl byle syler? Yolsuz bir
ahs nasl byle urar ?
.' ....... ....; ;!

13839
;
/
Nefsinin istedii eylerde ihtiyarin ve iraden var, aklinin diledii ey.
lerde ise muzlar ve mecbUr grnrsn.
1

13840
\(
'
iyi talilli ve insan olan kimse bilir ki zek eytandan, ak ve bdiy-
yet Adem'dendir.
; , .1

13841
3
f
-eytan bir zek, denizlerde yzmek gibidir. Koca bir ummanda y
zen kimsenin kurtulmas ndirdir. Nihayet batar ve boulur .

381
 1384.
>4 j '

Akln, Hz. Mustaf (S.A.V.) nm huzurunda kurban et ve: (Hasbi-
yallah). Yni (Allah ilana kifyet eder) de."

13847

3 ' >
Nuh (A.S.) in iman etm eyen olu Kenan gibi gem iye girmekten ka-
nma. Zeki olan nefsi: daa kar, kurtulursun, su oraya kamaz, diye
Onu aldatmt.
Evet. Hz. N ^ o n u gemiye armt da:

Yni : O, dedi ki: Bir daa snrm, o beni sudan korur (Nuh da
yle) dedi: Bu gn A llah'nemrinden, esirgeyen kendinden baka, hi
bir koruyucu yoktur, ikisinin arasma dalga girdi, o da boulanlardan
oldu3.

13848
( j

Ey Kenan gibi olan sapk; Nuh gibi olan (nsan -1 kml)in minnet-
darlndan nasl ekiniyorsun? Allah bile onun m innetini ekmekte...
Yni, taat ve ibdetine kreder ki Zt-1 Akdes-i lh ekUrdur.

( S re (89 H u d : 43

3.3
 :5:

.. <
,
Yahud da nakil ilim lerle *dolmu - yni renmemi V ona -
rur olmam bulunsayd da bir veliden (v h y
Ilak) imini kapsayd.
mam- Gaza) pencere nnde Kur'a okuyormu, liiriideri eyh 1-
med Gazalinin geimekde olduunu ve sonra dndn grm, Ark,
smdan komu, alm, eve getirmi:
Birder geliyorken niye dndn? diye sormu, o da:
Kur'an okuyordun, memnun oidum. Sonra kan deryasnda yzme-
ye baladm, onun in dndm cevabini vermi. Meer Hz. imam o esna-
da bayz meseleleriyle zihnen meggul olmaya balam.
Gazli, biraderinin bil kefe ne vasta ile nil olduunu sormu V.'
(Tarikat! sofiyyeye intisab ile) cevbn alm ve kendisi de 0 tarika gir-
mi.
te nakl ilimden maksad: Hayz, nifas mes'eleleri gibi bilgiler, (Il-i
Vahy- Hak)dan murad da Ahmed Gazali'nin kefi gibi lhm-1 lh ile
renilen eylerdir,

13854

')

Byle bir nura kar nne kitab alb onunla m egul olursan, illamu
mazhar olmu ruhun seni azarlar.

13855

r -

Zammn kutbu olan (nsn -1 K m il)n .kelmna kar nakli ilmi, su
varken teyemmm etmek gibi bil.

Mlumya, su varken teyemmm caiz olmaz ve onunla namaz kln-

maz. te lim, rif ve mlhem olan (nsan- Kamil)in-kelm yannda, ki-
tablann miinderecat byle kalr.

;(:
lha Hz. Yusufa: .k da kadnla gr.. Udi. B husus Sure YtV.uf'd
yle beyn edilir.

v % ^ r o 4 ^ 3 5^

*
-l j - \ ^ 5.J -V ,x \jjk * j ~jzd===2\ CJ

5 a i ! ; j r

Yni : Vaktaki (Zleyh) onlarn gizliden gizliye yaptklar dediko

dular iitti, kendilerine (daveti) yollad, onlar iin (rahata) yaslana
cak bir yer (bir de sofra) hazrlad, onlardan her birine birer bak verdi.
(Yusufa): k karlarna dedi; imdi onlar bunu grnce kendisini b
yk bir varlk olarak tamdlar, (hayranlklarndan) ellerini kestiler ve de
diler ki: Allah tenzih ederiz. Bu, bir beer deildir. Bu ok erefli b ir
melekten bakas deildir . (Zleyha) dedi: te beni kendisi hakknda
aypladnz u grdnz (zat) dr.90
te kadnlarn u hli mhede neticesinde dlen bir hayrettir,
yoksa alklk deildir.

13860-
.

Dostun aknda akil kurban et. nki aklilar, taraf-! lhden, hlr
yk altndadr..
Ak, ffklttan deildir. Bu sebeble akil onu idrak edememekti! v
yk altnda kalm gibi olmaktadr.

(90) Srei Yusuf: 31-32

:7
 .' 86

: y :
-' Bu yolda nam ve nian lir ik , klavuzun kmldamaynca sen de
!mhlama
Klavuz kmldanmadan kmldanmamak, mrid-i kmile tamamiyle
1.1)1 olmak tavsiyesidir,

13866

.
Bir kimse basz kmldanrsa 0 kuyrult olur. Onun kmldanmas ak-
rebi hareketine benzer.
13867

/

O akreb arpk gider; gece grmez, irkindir ve zehirlidir. Sanat se
|ik olan cisimleri sokmakdr.

13868
.

.,
0 akrebin ban ez. Onun s im ve daimi huy ve tabiati byle insan
sokmaktr.

13869

" . - "
Onun bann ezilmesi, salhna hizm et eder. Onun can krnts - y
ni tam bir can dem eye lyk olmayan ruhu -o ugursuz cesedinden kurtul
mu olur .

F : 24 .,>

|.' 8 7 .'

Sarho bir siph'nA eline hl,

: vermek, i:san olmayan hir ahsa ilim
ii^retmekden ehven kalr.

13874

\/ ; * .j

Alaklarn elnde ilim, mal, m evki ve lkm, halk in fitne dur..

Abbasilerden halife (Mu'taSm Billh)n Bakads mtezile mezhc-

binde idi. Halk kendi mezhebine sokmak in, ortaya baz meseleler at-
rn ve bunlarla ilgili olarak, ehl-i snnet ulemsndan bir ouna, hushsiy-
!.' (imam Ahmed b. Hanbel) (R.A.) gibi pek muhterem bir mctehide tiir-
' trl ez ve cef ettirmiti. te byle b-irinin ilim renmi olma),
ohl-i slm in mdhi bir fitne olmutu.

13875
. '

IT

Gaz, delilerin elindeki kllar almak in miiminlere far olm,"

tr.a
nki :

1387(



Bunlarn can. delidir, cesedi elindeki kldr. Binftenalcyh 0 lr.
kin huyl delilerin elinden kllarn a li.

371
 .'87
I

r
Bir alak mal ve mevki e lle etlerse kendi rczlctinc tftlib ..Im
olur .

13880
.
.

O ahs ya hasislik eder, kimseye birey vermez; yahud cmerdlie

kalkr, yersiz ihsanlarda bulunur.

13881

(
Satranc oyunundaki h, piyde hanesine kor; ahman vergisi te
liiyle olur.

13882
( / f>

Hiikiim ve hkme sapk bir herifin eline geince onu mevki sa.
nir; lkin hakikatte 0 m evkie gemi deil, kuyuya dm olur.

13883



Kendisi yol bilmedii hlde klavuzlua kalkr da, onun irkin r-
hu Dnyy yakar.

373
 Inum- tuU>A z a m (Rnhm h(i aleyh) AbbasUerrlen Mnu r 'm t e k i t
kadl)
kubl etmemlg, ondan dolay h a l i : konulm u ve dvl

llarunrreid mehr (BehUJ I)'u)ya:

Gel insan iine kan, sana bir vazife vereyim, halk senin dirftyctin.
lf n istifde etsin demi. Behll:
stiare edeyim de yle, diyerek abdesthaneye girmi ve luyli md
lrl kulrm. Hrun tekrar artb:
Nerede kaldn? diye sorunca:
Mavere ediyordum demi. Hrun:
Kimlerle? deyince:
Abdesthanedekilerle, demi. Hrun:
Ne dediler? diye sul edince:
liiz nefis yemekler idik, insan iine kartk da byle olduk- Sakn
hu karma. Sen de bizim gibi olursun dediler, cevbm vermi.

Y EYYHELMZZEMML YETNN TEFSR

13888

Bu sebebden Cenb. Hak, Nebiy.yi Zn dedi ki: Ey ahmak V.

sefihlerden kaan: rtndn kilimden darya k,*
Hakkin, Halk tevhide dvet in peygamberi tevikidir.

13889

' / * r

' ")
Ban kilime ekme ve yzn rtme: nk, cihan dallette kal.
m bir beden, sen ise uur ve idraksin.
Kalk ve grn de, 0 dallet cihn senden nur-u rad alsn.

37.


A r la r ve ta v s a n hikftycNrcIc. ge d i g ib i.

<
. / ;j jl-j -f jr1!)

lL^. . L ^_y ^
Bu safa ve m n d en izin in k a p ta n ol ey M ustafa! (S.A .V .) (.'iinU.
se n o d en izin ik in ci b ir N lusun.

Hads-i erifd e: B enim e ra tim , N u h (A .S.) n gem isi g ib id ir. Onn t u

tu n a n , k u rtu lu r, o n d a n a y rla n ise b u h a y a t frtn a s n d a boulur buyurul
m u tu r.

13894

_j j <->-.> ^.;
A kll k im se le r iin, h e r yo ld a, h u s siy le deniz y o lu n d a b ir k lav u z
lzm dr.
Zhiri seferlerde byle olduu gibi mnevi yolda da, slike, yni ma
neviyat yolcusuna bir klavuz, bir delil mutlaka lzmdr. te bu delil
kmil bir mrittir.

13895

.-3 j 3.d 3 "...."

. m. 5". ,.. .J

K alk da yolu v u ru lm u k e rv a n n h alin e bak. H e r ta r a f k a p ta n lk id

d iasn d a b u lu n a n g u ly a b a n le rle dolu.

Hz. Pirin rics, Cenb- Peygambere olduu gibi, onun vris-i ekmeli
ve asrnn gavs-i zami bulunan zta da id olabilir. Demek isteniliyor ki;
Ey gavs-i zam, kalk da bak: Allah yolunun kervn vurulmu, kimi he.
lk edilmi, kimi soyulmutur. nki gulyaban birtakm mzevirler, kap
tanlk ve klavuzluk iddisma kalkmi, o mctehid ve mrid taslakla
rna uyanlar da llerde eytan ekiysmm hcumuna uramtr.

:77
 buyurmutur. Hakikaten l.tnli Ekrem (S.A.V.) Mekke'de; bulunduu
vakit Kureyler refah inde idiler. Hicret-i Ncbeviyyeden sonra mthi
bir ktla ve ala uradlar. Evveldi refahlar bhesiz sye-i Muham
medide idi. Zt- Akdes-i Nebevi byle olduu ibi onun vrisleri bulu
nan evliyullah da byledir. Onlar da bulunduklar halk iin, kazalara
kar siper olurlar. Nitekim cenb- Pir zamannda Konyay muhasara et
mi olan Mool kumandan bir trl ehre girememiti.

13899

i C \ 3 ^
<
D olunay, g k y z n d e g ec eleri y r r ve k p e k le rin h a v la y b u lu m a-
S indan s e y rin i te r k eylem ez.
Her asrda bulunan Hak erleri in, mnkirlerin triz ve tecvzleri
de kpeklerin dolunaya kar ulumas gibidir.

13900

: /


"
Bu k p ek ler: ( 1 ) = susun e m rin e sa rd r. O n u n in sen
gib i b ir d o lu n a y a k a r h a v h a v ederler.
'raf sresinde u yete iarettir :

\) ' ; j .

'
Yni : K u ran o k u n d u u zam an d e rh a l onu d in ley in , susun. T k i
(Allahn rahmetiyle) esirg e n m i 0asnz33.
Bu yetin nzlne sebeb olmak zere rivyet edilir ki: Ensarilerden,
yni Medine ahlisinden biri, Resl- Ekremin arkasnda namazda iken93

(93) Srei A raf: 204

37
K r g ib i o la ve h a k ik a t y o lu n u
"
,

.' 1,' :-;.
.<- .'ik a ra c a
g m d e m e k d ir . '

13901

. + ; .
3

O h.de sen bu sebatsz dnydakier rn elinden 1.1 da .,ular la

katar hakikat ve seba't lemine gtr.

13905

."

' "
Doru yolu gsterenin budur; sen de doru yolu gsterensin
Ahir zamann yasma neesin sen! Ey takv sahiplerinin imm ilil ljyal.
kaplanlar (yakin) makamna kadar gtr.

13906

." /
Her kim, sana mekr ve hile etmeye kalkacak olursa, onun lioynunu
ben vururum, sen d olarak vazifene devm et.
Mzzemmil sresinde buyurulmutur ki:

^ ; ;

Yni : Onlar (gerek benim hakkmda, gerek senin hakknda) ne iler-

lerse katlan (sabret). Onlardan (gzel bir ayrlla) szltszca ayrl.J*.
Yine Hicr sresinde Aleyhisselt Efendimizi teselli in :

Yni : Habibim seninle ist.ihzaya cret edenler in iliz kfiyiz, .
lakkak onlarn hakkndan ge!iriz5.945

(94) Srei Mzzemmil: 10

(95) Srei Hicr: 95
:iki
 Yni : Onlar (Senk. kavi) byle bir tuzak kurdular. Biz dc , ken
dilerinin haberleri olmadm, onlarn plnlarn altst ediverdik'1'. me/
!indedir.
Salih (A.S.) n kavmi olan Semudler, iman etmediklerinden ii< . .ime
kadar Allahn azabna urayacaklar peygamberleri tarafndan haber ve
rimiti. Onlardan 9 kii Hz. Salihi ldrmeye karar verdiler. Salih (A,S.)
dada bir maaraya gidib ibdet ederdi. O dokuz kii, o maaraya gidlb
Sakland ve Hz. Salihi beklemeye baladlar. Fakat dadan yuvarlanan
byk bir kaya zerlerine db hepsini ezdi. te bu ceza, Semdil.rln
mekrine Allahn bir mukabelesi idi. Kez li mran sresinde:

Yani : (Yahdiler gizli) gizli hileye saptlar, (sy ansz ldrmeye

adam tyin ettiler), Allah da onlarn o hilekrlklarna (ldrmek isteyeni
sya benzetmek, kendilerine onu ldrtmek, Js'y yukarya kaldrmak
sretiyle) mukabele etti. Allah, btn hilekrlan hakkyle bilendir?. buy.
rulmutur.
Yahudiler, Hz. sa'y idam ettirmeye alyorlard. Havarilerden (Ye
hud) yahud (Hain Yuda) ya birka para verdiler, r.uhullahn bulundu,
u yeri rendiler ve Roma askerlerine gstermek in Yuda'y gnderdi-
ler. Cenb Hak sa'y ref' etti ve Yehud'y ona benzetti. Romallar, Y.
hudayi sa diye yakaladlar ve armha gerdilei'. te bu da mekre kar
lh bir mukbele idi.

13909

Cihandaki erkek fillerin ayana gre, bir Tiirkmenin karaadr n

olabilir?
Ve nekadar dayanr?967

(96) Srei Nemi: 50

(97) Sre Ali imran: 54
 |kalbili' Sii-U manevi ,nnb'u'('k 111(1 '.. VI' dAvetinle 1 * 0 .
>,- Kyiitnel. zuhura gelir. Nitekim .:yiv <!<' oldu
,B ir sa b a h zunmn) d a y n d a n
,B ir ses iitildi lla lc o l a y n d a n
B ir b lb l a k d e flwe ,b a tim d a n
.B i l d il e r r u h la r a sa fii g e l i y o r

*k
,D i y o r d u o ses k i b u y o ld a n s a p n
,AUah'% b ir b ilin , b ir H a k k a ta p ir i
,H a k s iz lik e tm e y i n , a d a le l y a p n
.H a k s i z li k sem am da b e la g e l i y o r

U f u k d a a k is le r y a p n c a b u ses ,
; r l a d g a f le t te n Ilg a n a n h e r k e s
s l m n s e s i y d i 0 b a n - a k d e s
S a d s s e m a d a n h l g e li y o r .

13913
; 5 (\/

' .

Ey Habb-J lh, her kim. Kyamette nerede? diye sorarsa: te benim,

liyerek kendini gster.
(Kmet ve kymet) kelimeleri arasndaki lfz mnsebeti dolayisiylc
'airler, sevgilinin boynuna kymete benzetir ve mesel:

ld r d h l m e d e n e v v e l b e n i 0 u h ,
G r m e m 0 s e r v k a d d i k i o ls u n k y a m e ti m .

derler.
Hz. Mevl'n bu beytinde Resl- Ekreme (Ey Sanem) diye hitb ediyor.

Sanem : Put demektir. Sevgililer, taplrcasma sevildikleri in onla-

ra (Biit) ve (Sanem) d rler ki luradaki (Sanem) i (Habib-i lh) diye ter-
ciime ettim. Canmn kmeti grlnce kalbde kyamet koptuu in de
ona (Kymet) tbir ederler, igte cenb-1 Pir, .bu usle gre Hakkin mah-
bubu olan Peygamber-i ekberi tavsif ediyor. Hz. Mevln b'Undan sonra
kymeti ve oradaki ik-yi lhyi bekleyen bir ka hitaben diyor ki:

F : 25 385
 :

]U jV -
0

. , '

Ey can; dumz kabul olunmaz.sn, 11. 'semsndan skl ile e,

vab verilir.
Bir kimsenin dusnn kabl edilmi olmas, istedii eyin husUle gel
mesiyle anlalr. yed murd hsl olmazsa, 0 ey'e stdd' olmad
in murd husule gelmez ki ettii du siikht ile mukabele grr. Hz. Mev-
ln, bu hakykn beynndan sonra, hasbihl ediyormu gibi, bo yere
vakit geirmi Olanlara triz ediyor da diyor ki:

13917

a. &Uj> -

L. 3j j j dU
Harman zaman geldi. Lkin yazk ki bizim tabimize, giin vakitsiz
oldu, ge kaldk.

Yni : (Ey mminler) bugn sizin dninizi kemle erdirdim, zeri

nizdeki nimetimi tamamladm ve size din olarak mslmanl (verip on
dan) honud oldum99.
yet-i kermesi onuncu sene-i hicriyyedeki hacc- vedda nazil olmu
ve dnin kemli ve nmet-i ilhiyyenin itmam beyn buyurulmutur.

13918

>.,.

"

Vakit dardr. Bu bahsin geniliine bir mrn devam dahi dar gelir.

(99) s rel Mide: 3

387
 CEV A P V E R M EM EK !>! : C E V A P T IR S O zO . A IJM A fiA V E R .E E ( e k
C E V A I. S U SM A K T IR , S Z N T E K E I .E R H E R K s IJE BU
H IK A Y E Y E E A N K A TILM A K TA IH R ."

13.23
r

Bir pdihn ehveti diri ve akil 01 bir bendesi vard.

13924

^
O bende, padiah hizmetlerinin inceliklerini brakr, onlar hakkin-
laki kotii dncelerini iyi sanrd.

13925

:
'

Padiah; onun ayln azaltn, kanaat etmezse defterdeki adn izin
dedi.
Yni hizmet'den karn, dedi.

13926

Onun akil eksik, hrs fazla idi. Ayln azaldn rnce, hiddet,
lendi ve sertleti.
13927

*Eer akli olsayd kendi etrafnda dolar; yni ahlkna dikkat eder,
kendi kabahatini grr ve af olunurdu.
3.0
 13931

)
Mahlkattan kir takm; akil, ilin vc .:.)mertlikten I.Hrettir. tunlar
- Allaha secde etmekden baka hirey !)ilmez.

13932

'

:
O nun u n s u ru n d a h rs, h e v v e h ev e s y o k tu r, o n u r-u m u tla k tr ve
A lla h n ak y la yaar.

13933

; . /
;

D ier h irta k m , ilim sizd ir... H a y v a n gibi ot y e r ve sem irirler.

13934

^

O nlar, a h rd a n v e o tta n b ak a b irey grm ezler. K t l k te n de a-
fild irle r, y c e lik te n v e iy ilik te n de...

13935

'
M ah l k atn n c k sm ise A d e m o g u lla n d r, in sa n la rd r, u n la r,
y a ri y a ra tl la r b a k m n d a n m e le k tirle r, y a ri y a ra tlla r b ak m n d an da
e e k tir le r

:
 13940

: "

O n la rn s r . t dem , m ns Cebrail, y n ln l" r. O n lar: gazali
-d an ,h ev ve lievesdcn, ilim n am n a b irta k m d e d ik o d u d a n k u r tu lm u la r
dr.
Kez :
13941

\ /
RJyzetten, zhdden, mnev mttchededen de hals olmular; sanki
(Beni dem)den vtfcUde gelmemilerdir.
Riyzet ve mchee gibi hller, bedendeki kesfetin sfiyyet pyd'
etmesi iindir. Matlub hsl olduktan sonra vastaya hcet kalmaz.

13942

*
Dier bir ksm eekler dhildir id onlar, gazab ile ehvetten ibft-
rettir.
13943

<
Onlarda da Cebril'ik . yni melekiyyet - vasf vard. Lkin o haslet
byk, onlarn ise havsalas dar olduu iin o haslet, o havsalaya smad
ve gitti.
Bir hads-i erifte: Her doan ocuk slm tabiatinde olarak doar.
Sonra anas babas onu Yahudi, Nasrn ve Mecsi olarak yetitirir. mi
yurulmudur. Bu ksmdaki insanlar da, insan olmalar dol.yisiylo, l n
dilerinde akl ve izan ve melekiyyet vasflar olmak lzmd. Fakat hn
larm havsalas o vasflar kable msteid ve' mtehammil bulunmad
iin hayvaniyyet derekesine dtler
 :48

W-

A ltn e lb ise le r dokur, d en izin d ib in d e n in ciler karr.

13949

.Hendese ilm in in in celik lerin i, n iicu m ilm in i, tb v e fc lsc le ilim le rin i
e n ince ta ra fla r ile bilir.

13950

1 &

' .
n k i o n u n , a n c a k bu D ya ile alk a s v a rd r; yedinci k at .( !'
m a a y o lu y o k d u r .

13951

t
! _ &
B tn b u b ilg ile ri ve m a h r e tin cm lesi a h ir b in e tm ek - y in i D n
y a y m ar e y le m e k - v sta sd r ki, a h rd a , s r ve d ev e gibi h a y v a n la rn
m u h afa zas iin dir.

13952

H a y v a n la rn b irk a g n l k y aa y n te m in e y aray u n 1.11 ilin ve
h n e rle re o b u d a la la r (K m z) d e r le r .

Fakat,
dr, b u n la rla grm ezler; k u la k ln v arlr, h larlu itm e z le r. O n la r drt
ay ak l h a y v a n la r g ib id ir. Iltla daln .upk drlar. O n la r g a fle te dden
le rin ta k e n d ile rid ir100.
Aynlmen tefsirindi: deniliyor ki: Mkellef ile guyr-i mkellef, m
savi deildir. nsan, mkellef ve .,.k ile ehvetten mrekkebdir. Eer akl
hev ve hevesine glib gelirse, meleklerden efdal olur. Nefsine ve hev
ve hevesine malb olursa hayvandan da aa kalr.
Bir beyitte bu husus yle dile getiriliyor; Ey insan; sende meleki.
yet ve eytanetten nasib vardr. eytan ve eytanl brak da fazilet
itibariyle melekleri ge .
Sre-i Hasrn sonunda buyurulmutur ki:

Yni : Ate (Cehennem) yrn ile Cennet yrn bir olmaz. Cennet
yrn, (ancak) onlar muratlarna erenlerdir!.).
Sret ve manen insan olanlar ehl-i cennet, sret insan m'nen hay-
van olanlar ehl-i cehennemdir ki, birinciler fefz nect bulacak, ikinci-
ler ise Cehennem ateinde yanacaktr.

13956

Hayvani ruh sahiplerinde ancak uyku bulunur. Bu nevi insanlarda
aksine duygular vardr.
yle iken kendilerini uyank sanrlar ve aldanrlar. Fakat (Ruh-u in-
sani) sahihleri daima aghtrlar, uykulannda bile kalben uyanktrlar.
Nitekim Sallallah aleyhi ve sellem efendimiz: Benim gzlerim uyur
da kalbim uyumaz buyurmutur.

(100) s re A 'raf: 179.

(101) SUrei Har : 20.

37
 V
E 1.1 K| l|. rn llMM E R
ADU NF K ZAI1:TM
R
CS
ENI.Alt< sllllrv iA Y I:'.'- KERMi;SN
N
T KI' Sht..

Bu yet-i kerme Tevbe sresinde ve nnfklar hakknda nzil of-

mutur.

te # .

V S Ss >'

Yni : Bir sre indirildii zaman ilerinden kimi: Bu (sre) hangi

nizin mnn artrd der. man etmi olanlara gelince: (Her inen sre)
dima onlarn mnn artrmtr ve onlar (Kuran indike sevinlerin
den) birbiriyle mjdeleirler. Fakat (o sreler) kalblerinde maraz (kfr
ve nifak) bulunanlarn kfrlerine kfr katp artrd ve onlar kfir k
fir ldler102..

13960

iinki, hayvani rha sahib olan kiinin, huylar deitirmee ve
nefsiyle cihad etmee, adilikten kurtulmaa stidd vard ama, o stidd
fevtetti.

(102) SOrei Tevbe: 124-125.

399
AKLIN NEFS LE URA.MASI MECNflNUN DEVE LE MNAZAASI
GBDR. ZIiA, MECNUN LERYE, VAN. LEYL TARAFINA GTMEK
ARZU EDYORDU. BND DEVE SE, GERYE, YAVRUSU TARA
FN A DNMEK STYORDU. NTEKM MECNUN: DEVEMN 1IEVA
VE HEVES YAVRUSU TARAFINA, BENM MUHABBETM SE LE
RYE, LEYL TARAFINADIR. ONUNLA, ARAMIZDA HAKK
BR MHLEFET VARDIR DEMTR.

Burada Mecnundan murad: nsan Ruhtur; Mk-u ezelnin m ecnu

nu ve akdr.
Deveden maksat da: Nefs ve rh-u hayvndir ki o da yavrusu me-
sbesinde bulunan hev ve hevesin meclbu ve malbudur.

13966

'
'
A kl ile nefs. M ecn u n ile devesi g ib id ir k i b iri ile ri, d i eri geri git-
m e k ister.

13967

'
M ecnnu n m ey li, ile riy e L ey l cih e tin e g itm e k ister. D evenin m ey il
ise, g eriy e , y a v ru s u n u n y a n m a ko m ak diler.

13968

E er M ecnun b ir a n gafil b u lu n say d , deve d n er ve g eriy e giderdi.

F: 26 401
 :'

*. .
jy f

g n l k yolda . .' 1 il yllarea teredditdde :<(1.,.

1397 .

? - . :
1 .
Nihyet ded k : Ey deve; killi de lifi lirimize Zid kz. O lld yol
arkadalna lyk deiliz .
13976

' ,
y
:

Senin muhabketin ve yularn ilana muvafk deildir, oblde senin

sohbetini terk etmek gerektir.
Hz. Mevln buyuruyor ki:
13977

'_ "/ -
Bu iki yol arkada biri birinin yolunu vurmaktadr. Onun 11, en-
den inmeyen ve onu terk etmej'en ruh, yolunu aztr gider...

Burada Mecnndan murad; Akl ve ruh, deveden maksad da, mfs-

dir. ikisinin de gitmek istedii yol bakadr. Akl, Mk-u ezel ynne,
nefs ise yavrusu mesabesinde bulunan hev ve hevesi tarafna gitmek is
ter. Onun iin Mecnnun yapt gibi deveyi, yni nefsi terk etmek l
zmdr.
13978

( -

"
Senin ruhun da Arn ayrl ile yoksullua dm. Tei ise di
ken arzusuyla deveye dnm.
'!
:
eyl
yu rd u n a,n n u n I /.ilm*k ltrl<wn, blndlgt devenin, yavrusunu grmek
in geri dnmesi ve hu m nsebetle (0 . e.1 mesfifeyl kntederek I' l'yB
vsJ olamay. B en srail'in, 'l'lt lnde dolam alarna benzetiliyor .

139 1

"
>
.
Ey deve; v isle k a d a r gid en yol iki adi nid an ib a re tti. F a k a t sen in inek-
rin d e n , y n i ben ile ri g itm e k iste rk e n sen in g e ri d n m en d en - altm yllr
v u s la tta n m alru m kaldm .

Bir kimse (eyh ibl) KaddesallhU Sirrahu'ya: Ya eyh: kul ile

Allah arasnda ne kadar mesfe vardr? diye sormu. Hz. ibl: o me-
sfe iki adimdir. Onlar geince vsl-1 illlah olursun cevbn vermi.
Bu iki admdan biri: Dnya, kincisi hirettir. Nihai hedef olarak
Allaha vasl olmay gye edinenler, Dnya'dan da, Ahiretten de gemeli-
dirler.
Yine Mecnun lisnndan deniliyor ki :

13982

; ;

Y o l y ak m d . B en ise ok ge senin k ald m . Bu siiv rilik d e n - y n
S irtm d a g itm e k te n - u sa n d m .

13983

M ecnun: A y rlk atein d e n y an d m , bu gam , daha, n e v a k te kad.
su re c e k ? diye k en d in i d ev ed en frla tt att.
 Sulike lzm ola , 1111 bulunursa 11,ve olursa olsun
velev ki kalalar s iu !l'' d'uneel '|'' 1
1:.,. : '
' 'siildkden ve iddeki 0
tuleb etm ekten ,eli killin,alel Malun.vn 1; 1 liir M lslb m an a.vnkta
.duracak .aide deilse nuazuu o lu rd u ,' 11 . 011,1 ilil m uktedir olmazsa .vak
t e ld e kdar. Kumuz klal '' l.kiiu sari eyledii ( ' f'euil
.!'lak lu tf keremi.vle 0 eksik namaz, k a ild i eder ve lam bir nam az sevi 1
bun. belki dalla fazlsn ilsa eylet

13988
~i} }> >
1
Beden merkebinden inmeyen Bir siivriden gzel siizlu lii bakini

ereeder.'

18989
j f

Ey slik: sen top ol da ak ccvgannm darbesiyle yuvarlan."

1899(
>"
f y i '
Deve stnde gidi bizim seyrimizdir, ondan indikten sonraki gidi
artk lh .ekile olur
Mecnn'un deveden atlayb krlm ayayle srnerek gitmesi gibi.

13991
( j l l I I#

Bu hareket, gidiin mstesna bir einsidir ki. cinlerin almas
' d.
olmaz insanlarn almas ili. de:...

.(
 p a d I Aiia l Ay ik Iv u : ii Iz m i t ETMEDf KN MAAI
KAZAIIIIAN KOU'NN H A Ik AVETMI)Al

13993

Sz k sa kes de p cd iah a m e k tu p yazp g n d eren kleyi anlat!

13994
;
:
' -
O kle, ceng ile, v a rlk la ve k in le dolu b ir m e k tu p yazm ve nazil
o lan o p ad iah a gnderm iti.

13995

)

Ey slik; o n m e senin k a lb n d r. O na d ik k a tle b ak , p ad iah a ly k
o lu b o l m a d . m a n la da o n d an so n ra ta k d im et!

13996

1 *c f

I &
B ir k eye ekil, m e k tu b u a v e oku da gr: H a rfi ve lfz p a d ia h ,
la r a m n sb m id ir?

Yni halvette oturub halk ile ihtilttan kesil. Orada kendine dikkat
e t ve ahvlini ku, kendini iyice tedkik eyle ve padiahlara lyk olub
olmadn anla. rihler, buradaki ahan) dan muradn. Enbiy ve CV'
liy olduunu sylyorlar ve onlara lyk olan Allahn da makbul olur,
diyorlar.

409
 14001

<
' ."

M ek tu b u n i in d e k ile r ..." fib ris tte k ile r ,z a n n e d ilsin diye fih ris t
a v m .n za o J . u .u r .

14002

1 , f ( ) .

Fihristi kapa da kitabin ba tarafm a ve bu szden ba evirme:
Doruyu en iyi bilen Allah'dr.

14003

' ~
0 Unvan, yni kitabin ilk sahifesl - dil ile ikrar gibidir. Yalnz -
nunla kalma, gnl metnini imtilan et.
Ma'lUmya: Mslmanlk krar- billisan ve tasdik-i bilcenan dr.
Tevhid-i lhi ve tasdiki Risaletpenah.yi syleyen bil' kimse zhiren
kslman olur, fakat lisne sylediini, kalbiyle tasdik etmezse 0 kimse
hakikatte mnfkdr. Onun in sen de bir- kere kalbini imtihan etme-
lisin.

14004

y ;

in mnafkasna olmamak in, -kalbinin tasdiki lisnnn ikrarna
uygun .maldr. ,
4
 Tasavvufta buna (Muhuob< ) tftbir ..derler ki bir kimsenin, gece 0
lunca: *Ben bugn no yaptm?, diye o gnk ilediklerini hatrlarnus. ha
yrl ileri iin kr, er amelleri il istifar etmesi demektir. Hudis-i
erifte de: M uhasebeye ekilncl.- ev v el, k en d i k e n d in iz in h esab n g
r n buyurulmdur.
Her insan iin bir Ahiret yolculuu vardr. Yolda ise azk lzmdr.
Dnyadaki salih ameller, hiret seferinin azdr. Onun iin Cenb-
Hak:

\
Y n i : A h iret y o lcu lu u in azk te d a rik ediniz. M u h a k k a k ki azn
en h a y rls (Allahdan korkup, dilenmekten, 'insanlara yk olmaktan)
k a n m a k tr 1.8. buyurmudur.
Sonra, bir yere gidilirken bir yol hediyyesi gtrlr. Fakat 0 hediy-
ye, gtrlecek zatin mevkiine gre olmaldr ki makbule gesin. Yoksa
bir bedevinin yapt gibi, Bagdad'daki Halifeye testi inde yamur su-
yu gtrlmez. nki Halifenin saray at nehri sahilindedir. Yalnz u
var ki acz ve noksanm itiraf etmek ve Hakkin ltf u keremine iltica ey-
lemek de bir nevi hediyyedir. nki Allah'n derghnda acz ve noksan
yoktur. Binaenaleyh:
E li bo g i d il m e z g i d il e n y e r e ,
R a b b im b o g e lm e d im b e n , su g e ti r d im .
D a la r e k e m e z k e n 0 a r y k
i k i k a t s r t m la p e k g g e tir d im .
diye Gufran-I lhye dehlet etmek gerektir.

H IR S IZ IN , K O C A M A N S A R IK L I B R F A K H N S A R I IN I K A P M A S I
V E F A K lH N : S A R I I z ) N E K A P T I IN I A N L A D A O N D A N SO N R A
GT R, D Y E SE SL E N M E S

14009

. '

, >
Bir fa k ih , p a a v ra p a r a la rm to p lay p , sa rig in in ine d o ld u rm u tu .

( j 06) Srei Bakara : 197.

Al..
 Buradaki koca kavuklu 1<
1(1aksad: '
;
hrka \ >kilinin..! 'I-
b.ie ile me lal divsnd bulunan millili V( lzevvir heriflerdir k <-
lar 0 kyafette tiren iifdlllo. zfdir hallerine lakb aldanrlar. Uz. Mev-
ln - mesnevinin ilil yerinde: Dars, kfir kabl'i gibi Ssl,
dr. ierisinde ise Allabi Azze ve Cellenin kalr bulunmaktadr, tliye
trif eder.
Mesnevi rihi eyh smail Hakki da yle tasvir eylemidir:
<(D e s t r i k u b b e d e n l
Y o k d in i h a b b e d e n lu ,

H ubb' lib a s c ilb b e

H ila t o n a v e d ia t .

S a T e tte H izt u byas

S i r e t t e a z le m - i n ds.
1285 den sonra vefat etmi ve Eyyubdaki (Htuniyye Tekkfcsi) ne
mlm olan rif-i Billh, mesnevihn HUsameddin efendi ise bOyleleri
in (eyh-i posteki) tbirini kullanmtr.

14013

. .;

O sarn .inde ab ve posteki paralariyle pamuklar gmlmt
Yni 0 mra fakih'in kafas mekr ve hile ile dolu bulunuyordu .

14014

-
. "
Bu kyafetle ftht, - yni birinin verecei paray bulmak in -
medreseye doru gidiyordu.

14015

'

Bir hrsz, karanlk ve ssz bir yolda durmu, bekliyordu.
415
 11021
- ) AU '
-; 5
O r ve ohnaz olasca sarktan elinde bir arn kadar eski bir bez
kald.

14022

>
_
Hrsz, bez parasn da yere vurup: Ey. ayarsz ve deersiz: Hu hile
ile beni iimden alkoydun, dedi.

Hrszn bu hitabm iten fakih dedi ki:

14023

\;> :
Evet bile ettim, fakat nasihat yoluyla da, sar z, yle gtr de-
dim.

Fakihin koca kavuunu grb de onu deerli bir meta zanneden hr-
u n aldanmasna kar, fakihin: Sar z de yle gtr diye seslen-
mesi, kalbna, kyfetine aldanlan eyhler ve hocalardan insaflca olan-
lann: Bende irfan ve ilim namma birey yok. Sen kyafetime bakma.
Hlimi tahkik et de ondan sonra mridim ve talebem olmaya kalk. 'di-
ye nasihat vermesi kabilindendir. Bunu yapabilen ve bir hakikati bu tr-
de olsa itiraf eden kimse yine 'birgeydir. Nitekim kevn fesd lemi
olan Dnya da tahavvlt ve fesd dolayisiyle ehl-i dnyaya nasihat
vermektedir.

F: 27 -417
 14027

; >-

Gndz gzel Gnei doum. grnce, gurup zaman onun -
lm demek olan batn hatrla!

1402H

(
B u ho a rd a k ta , - y n i fezda - b e d ir h lin d e k i K a m e rin le t fe tin i
,:!< g r rs n ; o n u n b ir d e a y so n la rjn d a u ra d zaf ve b e d ir h lin e
hasretini dn M
-Btn mevcudat byle olduu gibi, insan da bOyledir. Onlar da ko
ml ve cemli zevie mahkmdur,

14029

. -

G zel b ir -ocuk, b a k a rsn , g ze lli iy le h a lk m d ild a r olu r. B ir m l
d et so n ra ih tiy a r b ir b u n a k h lin e g ire r ve alka rezil o lu r .

14030

'

"
E er g m te n li g ze lle r sen i av la d y sa ih tiy a rlk ta n so n ra b ir de
p a m u k ta rla s n a d n en b ed en e bak!

14031

.
. '
Ey yal, b a ll y e m e k le r ve n efis g d a la r g r b im ren e n , k a lk h el-
ya g it de, o n larn fazlasn o ra d a gr
418
 .'.

0 > r ~r

1< 5
>K cz can gibi v e n erg is bakl m a h m u r b ir gz, so n u n d a, ipi. ol-
m u v e su la r ak m a a b alam !ir bilide grrsn.

14.38

'

Kez arslanlarn safnda giden arslan gibi yiit bir er, gn gelir, f ro
gibi ciz birine malub olur.

14037

7
>
Kez: stn kabiliyetli bir sanatkn, sonunda yal bir merkeb gi-
W, e yaramaz bir llde grrsn.

14038

Jf ^JC 1S-
^. iL> l~ij _j jy> - j
Kez, akllar alan misk kokulu ve kvrck bir zlf, ihtiyarlkta kr
eein kuyruu gibi irkinleir.

14039

>
Btn bu eylerin ilk ve letafeti hallerine bak, sonra da onlarn
nasl bozulduklarm ve ne hllere girhi olduklarm gr !

421
 11011

; . . > >
"-
.H e r .kim sonu d ah a iy i g r rse o d a h a m esu d d u r. H e r k im de I. I1-
ya a h rn d ah a iyi g r r ve ona b a la n rsa , o d a A lla h d an ok fa rla
u zak tr.

14045

> $0

H sn y le iftih a r e d e n ay gibi p a r la k o lan h e r g zelin y z n e lak.

F a k a t e v v e lin i g rd k te n so n ra so n u n a da n a z a r et ki:

14046

'
ey tan gibi te k gzl - y n i b ir ey in y a rsn g r b y a rsn grm ez
b ir e b t e r " olm ayasn.

eytna tek gz denilmesi, erri grb hayr grmek istemediin-

dendir.

14047

.

ey tan d e m in a m u ru n u grd, d in in i grm edi. B u c ih an a id olan
o a m u ru se y r etti, fa k a t o b ir lem i g re n 'm aneviytm m h ed e ede-
m edi.

Evet dem (A.S.) amurdan yaratlmt, fakat jna lh bir ruh nefh
edilmi ve kendisine (Halifetullah) unvan verilmiti. eytnn bilmek
istemedii insanin te bu tarafdr.

423
 14052

15
Dnyadan biribirine Zid iki ses gelir. Acba senin hangisin ^ kabt
istddn vardr?

14053

"; S i

S .
O seslerden biri inananlarn hayat, dieri ise akilerin aldanmas
ve aldatmasdr.
(Kevn fasnd) yni (Olmak ve bozulmak) lemi bulunan Dnynn
iki nids vardr. Biri (Kevn) in yni mevcud ve mmur olmamn sesidir
ki insani aldatr. Dieri bozulmann ve fen bulmann sadsdr ki uyan-
drr. Mesel (Kevn) tarafndan gelen ses der ki:

14054

/
.
Ey -kimse; ben dikenin iei ve glym. Beni ho ve sevgi ile tut
ki gl dklr, ben dikenli bir dal .?arak kalrm.

14055

<
iein sesi: te gl satan geldi der... Dikenin sesi de, bizim tarafa
gelmeye alma, deri

425
J)son o b lrin ln zdd vo m a h r m u o lu rsu n . JI s-j e rifte : DUnyn , r

e h lin e h a rm d r ,


1

- dlfior bir h ad iste <
:
) iin y a ve
rll

*e v re g ib id ir ,
ne k a d a r l


deren nl
b irin k a d a r k zd rrsn . buy olmutur ,

<
<

r 5
Ne mutlu 0 kimseye ki, Hak erlerinin duyduklar b'U sesi nceden
!itti
H er' iki sesten b i r i :

14061

j f
> ) \
. '
Kalb evini bo bulunca.girer ve yerleir. Artk sahibine ondan bil-
.kasr arpk ve alacak birey grnr
Y n i, D n y a y a d v e t sesi g n ld e y e r ed erse, h ire t n a sih a ti ona
-y a n l g elir, h ire te d v e t sesi y e rle irse , D iin y a y a d v e t fik ri ona y a
.b a n c k a lr
Hz. P ir b ir m is l g etiri.y o r :

14062

-U iT J_y i

-I. j .1

y- .^ij ^)

Toprak ve yeni bir anak, pis bir koku alm olursa su, ondan ko
kuyu gideremez.
O n u n gibi, b ir k a lb e de D n y a y a m e y il k o k u su b u la t m onu te m iz
lem ek , old u k a m k ild ir. an ak , m lek d ek i k o k u y u g id e rm e k iin ate
lzm d r. B u n d a n d o la y d r ki k t a h l k sah ih leri, o k t h u y la rd a n te
m izlen m ek iin C eh en n e m d e y a n a c a k la rd r.

427
 lio .ir .

y
' / .
. Demir isen seni mknntiN eker, suma isen kehrilbi etrafnda do -
.irsin .

14066

S -
'

Hayrl kimselerle dost olmayan, iibhesiz ktlerin yannda yer alr,
onlarn komusu olur.

1 1 7

> :

Msa (A.S.), Kjbt .kavmi indinde -ok kotii idi. Firavnm vezir lift
man da Beni Isriln indinde ok mel'n idi.
; > .

14068

Hamnn cani Kbtileri cezb ediyordu. Msnn ruhu ise tsralloftl-
larmn talibi bulunuyordu. Zir aralarnda cinsiyyet vard.

1406


Eein- midesi saman, insan midesi de buday orbasn cezb eder.

42.
 14071

:A

XV

"

(,'iiki h e r y a v ru , Uias a rd n c a g id e r , |
le cin siy y ell g id ile 1.11

k s lr .

14072

C j
insanin st, insanin gsnden ge
r, fakat eein st yar. -

!
,aasndan gelir.
z r onun memesi aa tarafndadr. insanin maddi gdas yukar ya
1:adan geldii gibi, mnev gds da lem-i bldan gelir V I ' o gd nn
ruhunu besler.

14073

>** ; *

L /f
u hl. Ezeli Taksim Edicinin, adaletle taksimidir. Eakal alarak
ey 11 ki: Bu taksimde ne cebir vardr, ne de zulm...

14074

' 0
{ g S :
)
Hakkin taksiminde cebir olsayd insanlarda nasl pinalk olurdu'
Tak.sim- llide zulm bulunsayd. Hakkin, kullan zerindeki Hfz-1 Il'-
hisi nasl olabilirdi?

Allahii Tel (Hayrlhfzin ve erhamrrahimin) dir. ikiyle bir Zat-1

Eceli ldan zulm olmaz. nki (Hfz ve Rahim) muhafaza den,
esirgeyen demekrir. Hem esirgemek, hem de zulm etmek nasl blrl! r?
Vak, rzk taksiminde kimine az, kimine ok verilmi, 1)11 veri, yine
ruhlarn istidatlar lisniyle talebleri zerinedir, yn ne kullar istenilmi

4:11
 14070

Ey bir fskn szn, ve yaltaklanmasna nanan, szlerini doru
sayan,

1477
~ >

O itimadnla, s kabarcndan bir kubbe yapmsn ve o kubbe, ip
leri rk bir adr gibidir.
Yni fsk ve fcir olanlarn dostluu ve yaltaklanmas, su kabarc
ndan kubbeye ve rk ipli adra benzer. Bu su kabarcnn hafif bir
dokunula snd gibi, rk ipli adr da abucak yklr. Fsk-u fcr
erbabnn szleri ve dostluk gstermeleri de byledir. Onlara kar gs
terilen itmad adr, adamn bana yklr.

14078

- -
_ *
Riy ve mekr imek gibidir ki onun akmasiyle yolcularn gidecek
leri
er yolu
you iyi grmelerine imkn
maan yoktur.
yoKiur.
Binaenaleyh, hilekr ve riyakr eyh taslaklarna ittib edenler de
imek ziysiyle yol almak isteyenlere dnerler.

14079

Bu dnyada da onun ebli olanlarda da i yok... Her ikisi de vefsz.
lkta gnl birlii etmitir..

F : 28 433
 I10H1

. < )'; :
. -
Nefs, zeki vc ince lere aklj erer l
r hlde ise de, kblesi Dnya
olduu .in, onu 01 bil
Meer ki Hak'kn inyetine nil ola .

14085

>
'/
Allahn vahiy suyu bu lye eriince 0 l topraktan bir diri zu,-
hUra gelir.

14086

/; t"
\;
Hak tarafndan sana ilham gelmeyince o yzne srd. (Tle
bekl) dzgnne aldanma!
(Tle Bekhu) : Uzun mddet pyidar olsun melinde bir dudr ki
tf u hsan, yahud ilm rfan .ile mehur bir kimse hakknda edilir
ve: ,uzun mddet yaasn da halk, onun ilminden, irfnmdan, yhud lut-
fundan, ihsmndan istifde.etsin, mns kasd edilir.

14087

$
Ey slik; sen unutulmayacak bir hret ve gurup etmeyecek bir gii-
ne ara.

Yni yle bir hret ara ki o baki olsun, yle bir hret, halkm tam-
masiyle deil, Hak'km tamtmasiyle olur. Kez batmayacak ve fen bul-
mayacak bir gne taleb et ki 0 da Allah'dan ibrettir.

435
 .

' : '
-
Sabahn nuru, gecenin karanln yutmakla fnzlalnmad. Kvvelce
n.,lsa yine yj. kald."

1409:1

Fazlalk, Zatta deil, eserdedir. Zt ln artmak ve eksilmek yok-
,ir."
Yni s-yi Ms, sihirbazlarn deneklerini ve iplerin yutmakla
artmad. Nur, ayni nur; zulmet, ayni zulmet olarak kald. ki fazlalk
ve eksiklik Zat'ta deil, eserde olabilir.
Hz. Mevln, dolayisiyle mhim bir bahse giriyor:

14084

. _
'
Cenb- Hak, cihn icad etmekle fazlalamamdir, evvelden olma-
yan imdi de yoktur.
Ltebih bir blnmn, yaplmadan evvel, onu yapacak mimarin zlh-
ninde mevcud olduu,,.onu na etmenin, zihindeki bu mevcdu moydanu
getirmek oldugu gibi, btn mkevvenat da, zuhra gelmeden evvel tuf
siltiyle hn-i lhde mevcd idi. Onlar ilmiyyet mertebesinden aynlyyet
derecesine izhar etti. Fakat bu sar meydana koymakla Zat-1 lh, bir
fazlalk kazanmad. Nitekim, onlar yaratmasayd da br eksiklii olma,
yacakt. Hz. Ciineydin meclisinde: .Allah vard, onunla beraber hi bir
ey yoktu hadisini okumular, Hz. Cneyd: Hl da oldu gibi. demi,
ve mevcdtm varlnn (Vcd-U miimkin) den Ibfiret olduuna i.ret
etmi.
Molla mi de bu mny: 0 gzellik mdeni olan Allah varili da
cihandan bir nian yoktu. Eer sen anlayabilirsen hl da tiyledir, hakiki
varlk ondan ibrettir beytiyle fde eylemitir.

7
 Hulsu:

S e n i, y o k b ilm e n in im k n , Y R ab!
T a a k k u ld e n m n e z z e h , m s tc t ir s in
u c iz a k ln itlr k -i k a siri!
v H a k ik a t, v a r o la n s e ris in v e b i r s i n

Hz. Mevln mezkr iki fazlalk arasndaki fark anlatmak i<^in bu

yuruyor ki:

MS, NEFSNDE KORKU HSSETT; BZ DE: KORKMA, SEN

Y.CE VE GLB OLACAKSIN DEDK, MEALNDEK
YET KERMENN TEFSR

14098

j
j o f ^> y*

. r o y j .i .- &
?

Hz. Ms kendi kendine dedi ki: Sihir de halk hayran eder. Halkn
sihr ile mcizeyi ayd edecek tem yizi yok ne yapaym?
Ms (A.S.) n korkusu, sihirbazlarn sihir kuvvetiyle ylan eklinde
gsterdikleri ipler ve deneklerden deildi. nki assmm ilk def e j
derh oluunda da korkmu, fakat A llahdan mjdesini almt. Korkusu
sihirbazlarn sihriyle kendi mcizesinin halk tarafndan ayrd edilemiye-
ei endiesinden idi. Buna dir Sre-i Nem lde buyuruluyor ki:

^
Yni: Asan brak. (Ms assn brakb da) onu evik bir ylan
gibi hareket eder grnce arkasna dnp kat ve geri dnmedi. Ey
Ms, korkma, nk ben (varm). Benim yanmda peygamberler (hi
bir eyden) korkmaz (lar) 109.

(109) Srei N em i: 10.

439
 14101
'
"
Sihir mleinin sesi lanetten baka bir akis yapmad; Din m lei
nin sesi de ycelikten baka bir akis brakmad.

14104

Madem ki erkek ve kadn nazarnda mihenk gizlidir. Ey kalp .lan,
artk sen de gel, safa kar da; halis altnn, diye lf et..

14105

'

.-
. Evet, mihenk meydanda olmad in senin in tam 1 .zamandr
At, tut lii seni el iistiinde gezdirsinler.

14106

/ ')
Kalp para heran kibir ve azametinden der ki: Ey hlis altn Bon
senden nasl eksiim.

14107

! "

Altn ona cevab verir ki: Evet, kap yolda; lkin mihenk ta ge.
liyor, imtihana hazrlan!
Buradaki kalp paradan maksad: Sahtekr mrailer, hlis altndan
murad da hakiki miiridlerdir.

411
 .
. : - ( >

ig Ty


-
() -kalp VC nrni alsn kalbi krk olsayd, krklar snb sarmala
yan I

v kir kkey it-
.grrd

Nitekim bir hadis-i kudside: 11

, >'11 kalbi krk
1 ......
' nezdindeyim buyurulmutur.

1 4 1 1 ..

-O . i o j

O kalp mzevvir ve mra, kibeti grb <lc krlrsa, o mnevi ,-

kkcn sermyesiyle derhl iyi olur.

14114

* i p (

Allahn fazl u keremi, bakrlar ksre dogru sevk eder. 1'nk.t,
kirken stndeki yaldz dolaysiyle altnll davasnda blma.lr llb-
bn keremden mahrum Kalrlar.
Buradaki kalp paraya benzetilenler: Meyih kisvesine .i.ih l.ad
dvsmda bulunan riyakr ve mzevvir heriflerdir. (Zeredtul) yni
yaldzl olmas, dervi kyafetinde bulunmasdr. (Mis) avam- nns, (k
sir) de mrid-i kmildir. Bundan sonra o gibi ahslara hitbeu buyu
ruluyor ki:
14115

; ;

Ey yaldzl bakr, (yni ey sahte mrid), ettiin ird dv.mdn

vaz ge. Zira, mterilerin yni mridlerin - byle le.) z kapal kul
mazlar.
Gnn birinde senin sahtekrln grrler.
...
 Gecenin N<IUJ , I. {tarifinin stnd 1boynzhk grnl. VC "
ruz sonra kuyb 0)1. 1". C) beyazln 0 -< ( 1 ( Sj)l.-l l
zl)
) derler.
1)(1 sonra, yine ark ufkundu, l -r>kr> " beyazlk zuhur der. !,salla 1
balad " (> in o.'ia da ( 1)- sildik) tbir derler
z kervanlar, subh-i kzbk, hnklk sabah zannlle yola ktklar
in yol kayb etmek, ekya basknna uramak )tehlikelere uram
lartlr. IJurada subh-i sadkla hakiki l'ld, sbl-. kzlble de mukallld
ve miir bir mteeyyih Iiiurad edilmitir ,

14121

: -- 1:

Bir nakdin mahiyyetini takdir edemeyenleri aldatmayarak para ynk-
tur. Mihenk ta ve makas olmayan ruhlarn vay haline
Yni altn para ile kalp bir akeyi ayrd etmek in millenk ta, ya.
td makas lzmdr, o para mihenk tana srlr, yahud makasla k .
silerek bakir mi, altn mi olduu grlr ve mahiyyet anlalr. Mllek
tandan maksad: Tecrbedir. rad dvsnda bulunan bir kimsenin ha-
kik bir eyh mi, yoksa mra bir eyh mi olduu da tecrbe ile anlu.-
lir. Eer. 0 kimse geriate riayetkr ise, Allahn ve peygamberlerin emir,
l.rll if ediyor, riclullah yolunda gidiyorsa altn gibi hlis bir mtl'ld.
dlr. Deilse kalp ake gibi bir mzevvirdir.

- KALKIAN KYE, d a v a d a n g e m e N . . a .
VE p e y g a m b e r l e r e UYMASINI EMRED

14122

;
demlgdlr ki: Ben hakikaten Ahm.'d'lm, onun
dinini fen ve sanatla vurup kracam.

Miiseylfeme, Yemmede peygamberlik dvsha kalkm bir" ler.f.

ti. Aleyhissaltu vesselm efendimize: (Peygamber Mseyleme'd.i, Pey.

>

Son J to s o n de. istem esen de k a n d illi ay d n l !

, dot izi ile kur-
I izini r r ve ay rd e d ersin ."
Ylni mrid.i kmilin rehberlii .sayesinde ve onun ird nurlyle
her taraf aydnlanr ve grdklerinin iyi mi, kt m ve hakik nryll
illi, yoksa mdde ve mukallid mi olditgu, sen istesen de, istemesen !,
mhede edilir.

14127

1
Elinde .n yoksa olmaz, zira, bu kargalar, hile v . tezvir ile ukdo-
ganlaritt sesini renmilerdir.
Yni karga mesabesinde olan miizevvir ve mteeyyihler, akdoan
(ibi olan mrid-i kmilin szlerini renerek, onlarla r^ad dvs.nu
kalkmlar ve birtakm safdilleri' balarna toplayb onlar saptmalardr
Fakat:

14128

1
Byle bir kimse (Hiidbiid) n tn renmi olsa da onda hd
ldn-uarken toprak altndaki suyu gr gibi l r sr ve Sel -
kesinin haberi ne gezer ?

14129

:-

"
Arz ve taklidi olan sesi zt ve tabii olan sesten, padiahlarn ta
cini da hdhdn tacndan ayr bil.

''7
 111:11

: :

Pdihn rnlu, Kalmu'! . Ifibiyyeden /k deildir. Iki

.rnh afv cd ilem ez
arm h, yahud Tiirkesi arnk: l'.ski ikence letlerinden b irid ir
ikence edilecek kim se ona ellerinden, ayaklarndan boglnr ve ark
evrildike 0 kim senin btn vcdu gerilirdi. B urada arm h i-.. 1
,den m aksad: Cenb-1 H ak'kn bz k ullarna v.'rdi^i beliyyelerdir. Beyle
A llah tarafn d an m usibetlere urayan kim senin A llahn indindeki dere
'eesi ykselir ve Hakkin, rah m et ve m afiretine nflil olur. 1 -1 irs. Isnl VI
lased gibi e y le r de b ir arm kdr. O nlara m btel olanlar ila arnk ' 1
gerilm i gibi ikence :,ekm ektedir. F a k a t onlarn bu ali m zur V I . ma
tu r olam az ,

14135
; ; : _ L
> 1

J':y balk, oltaya iyice dikkat et. Pisboazlk, senin sonu grecek olun
zn kapar.
Buradaki balkdan maksad: Dery gibi olan lemde gezib dolayan
lris ve pisboaz kimsedir. Ona deniliyor ki: eytan, sana olta atyor.
Ucundaki yem e aldanma ki onun oltasna tutulmayasn.

14136

iki gznden biriyle in balangcna, biriyle d
onunu bak.
M elun eytan gibi tek gzl olma!

Yni zhiri grb de btna kar krlk etme.

F : 29 44
 11111

f. :
;

>r ,
1 1 insan b ir gz bir do slu m n v ird im V m zh errlie 11-
. lkszm | g re b ilir .

14142

> ; -
;
Eein gz, ba grb sonu grmedigi
- iki gz olsa bile
>!

1
1 hkmndedir .

14143

> '-
.
;

szn sonu gelmez. Hikyesine baladmz ahmak kle, yiye -

.miyle pdiha dileke yazyor

I'i k l e n i n p a d i a h h iz m e tin d e k u s u r e tm e s i d o la y is iy le , t a h s is li m
1 b il m i k t a r k e s ilm e s i h a k k n d a p d i h n ir a d e s in e d a ir b ir k s s y
l -l l m i i d i k i o r a d a k le n in e f e n d is in e b ir d ile k e ta k d im e y le d i in
d n b a h s e d ilm i ti

(ECR VE NAFAKA TALEBNE DR o KLENN FAdJ A11A

DLEKE YAZMASI HKYESNN BAKYYES.

14144

-

:
O kle dilekeyi yazmadan evvel a bann yanma gitti ve dedi ki:
Ey cmerd pdihn hasis as!



L >

( '

Bunu ferdcn de, asldan bil. Yaya pek kabahat

, oku
koldur.

Bunun gibi, sen de tahsisatnn eksilmesini bizden degil, padiahtan

bil.

14151.

- '
(Attn vakit sen atmadin) yeti bir ptijdr. Fakat, Peygamberin
Knhna da girme ki o at Allahdandr!
Bedir gazsmda Aleyhissalta Vesselm Efendimiz bir avu ta '-
asn dman tarafna atm ve o at dmann bozulmasna sebob ol-
mutu. Cenb- Hak tarafndan onu hikyeten:

>)
<

.-..

Yni: Habibim; o talar attn vakit sen atmadn, l.ki Allul at

t 110. buyurulmu, Hz. Peygamberin arada bir vasta olup, hakikatte ata
nn Allah olduu beyn buyurulmutu. Ceb- Hak (Mni) ve (Mult)-
dir, yni veren de, meneden de asl Odur. Bir eyi vermeyi, yahuri ver
memeyi bir kimsenin kalbine ilham eder. O kimse de o ilhama gre ya
verir, yahud vermez.

14152

>1
Ey beyhude hiddetlenen, su batan bulamkdr. Gzn

1

'
sine bak.

( 0 ! ) SUrei Eafal : 7.

41
 .

- y
<

'
Ey ahmak adam; ,senin 1. rsu/. vc irkindir. '-
ki lilkat nurundan ok U lakla .!.

1415
:

Diinyamn parlakl ve letafeti de ,ahucak kesda urar, IjUnki o

.olma ve bozulma lemidir
Nasl ki tze meyve abucak rr.

14160
y3 >
;
Medheden kimsenin kalbinde kili bulundu mu, ettii medihden -
iiller holanmaz.

14161


Ey gOniil, evvel kinden ve kerhattan temizlen, ondan sonra hamd
eyle ve evik ol:

14162
.

'

Kalbijjde kerhat bulunan kimenin (Elhamdlillah) demesi, ey-

tanhktr, hiledir, efsundur ve mnafklktr.

455
 7
.. r

. 3
.
T.kliir vc mc(lill
ri S1I.V4.I

)( < Cflikiirlcr haddim, <1

..

14K.K

' : <

/
"
Ona dediJer k i elbisenin eski, psk olmas, yalan sylediine ahit "
k ediyor.

14 ?69

- / ;, '

Vcdun plak, ban ak, zaruret ve ihtiyac ateine yanm bil- bal
desin. Teekkr birisinden alm, yahud renmi gibi ediyorsun.

14170

.
,
Senin begine ettiin kr ve hamdin, banda ve ayanda luln.
mas. lzm gelen nianeleri nerede?.

14171

Dilin 0 pdih medl ediyorsa da btn bedenin lisa-i ile .nuln 1
ikyette bulunuyor.

. :>-
 14177

. y 5
Stil inde diken illi yzlerce kerhet, - yi ani ve ketler - var
Gani ve keder asl sevilir nin olur ?

141.78

E'er sylediklerin doru ise, akn ve bakalarm netsine lerril .ili-
, bir de (Ka ve Kader .)e rz gserii almeti nerede?

14179

: ; \ /

/
. f \ ; -
Farz edelim ki dattn mal gitti, onu verene kaillen meylin 111.1."
?de? Sel akb gittiyse getii yer l'iai
nki, sel gider de kum kaili" derler.

14180
1 f

' ;
Gzn, evvelce cana canlai" katan siyah bir gz idiyse, aydi diye-
lim 0 gzellik geti... Fakat imdi gzn neden gk?
mavi gz sevilmezdi. Mevln ona iret ediyor.

14181

>
Ey eki suratl adam, teccrrdnn almeti nerede? Szlerinden
yalan ryihas geliyor, sus!
4

Herden dolay. gslerinde .r ihtiya (noyli) bulmn/.lnr. Kendilerinde
akr-u ihtiy olsa hile (tinim ) z eunlarnda ddu. islim tnrlar. Ki
nefsinin (mala olun) hrsndm ve cimriliinden korumrsu ile nuradlu-
rna erenler onlarn ta kentlileridir111.

14183

Eer hir mal sar edilmekle ve ihtiya ehline verilm ekle sureta te-
lef olur yni elden giderse verenin kalbine yzlerce mnevi hayat gelir.

14184

>
"
Tanrj tarlasna temiz ve salam tohumlar ekilsin de mahsul ahninu
sm... imkan mi var?

14185

Eer Allahn baelCrinde baak bitmez ve yetimezse, Arzullah na-
sil vs olur?
Sre-i Nisdaki bir yete aret ediliyor. Ashab-I kirmdan ou M;-
dineye hicret etmi, fakat msltimanlardan bzlar Mekke'de kalm, hat"
ta (Kays bin Fkih) ve (Kays bin Velid) gibi bz miishimanlar mrikler-
den ekinerek Bedr gazsmda onlarla beraber bulunmu ve mchidler
rafndan ldrlmt. 0 mnasebetle u yetler nzil oldu:

(111) S rei H ar: 9

4(!|
 Yani : 1 ( Allaha) liir :1 1

."1111lK
rs

,

)',
.vnrn:l
buyuruyor ki, bu v eriled i ?';|,)
az derecesidir. Keza:

\ ' ' ' '

; \ 5 -

Yni : Mallarm Allah yolunda harcayanlarn >yedi da,d

", J
t
r baakta yz tne bulunan r tek tohumu. ildi gibidir. AII..I U

- dilerse oua kat kat verir1diye buyrulmutur .4.

1418

- , -
Fni olan hu Arz bile, mahsulsz olnadna re, ondan ok K.'i
dan mn ve Ahiret lemi J asl mahsulsz olur.,.

14187

-
Bu Dnya toprann mahsul bilfi hadsiz, hesabsizdr. Bir dani

az mahsul yedi yzdr.

Buna dikkat et de obir tarafn mahsulnn nekadar olacan anla,.

(113) Srei E n am : 160

(114) Srei B ak ara: 261

'

le r d e b u lu n u n ta r b k . . ,' b k t t o n l a r i n ()z ) k Nl l > l n 7 m l i k t f a VII '-
.dr s

!tn Btlnyalan kuriulub ykselmek- te u lj kuyu ve zindan gibi
dir.

14191

"
: -

Srtndaki takv atlasyle iiJfet nruonun omuzunda hamd alme-

tidir.

14192

*ik j L
O, u ereti ve fn Dnydan kurtulmu, akar su kenarlarnda ve
gl bahelerinde yurt tutmutur.
Buradaki gUlzardan maksad: Arifin kalbidir ki orada irfan emesi
daimi srette akmakdadr.

14193

r ..

Onun meclisi, makm ve rtbesi, yce himmetinin sr sedirinin zc-
rindedir.
14194

.
Oras Oyle bir Siddikiyyet makamdr ki dorularn (Siddiklerin)
hepsi' de orada, ter ii tze, mesrr ve handan olarak yurt tutmulardr.

Sre.i Kamerde Cenb-1 Hak:15

(115) Srei tin: 4-6

F : 30 4 .5
 11 7
1 .

, )
Sedef iindeki "gibi, gzelin hiisuiine, her
1 -binler
.ce almet mcvcuddur
Hz. Pir, u hakykn beynndan sonra halifeye haind senada 1
lunan yalancya hitaben buyuruyor k i :

14198

1-

-
Ey yalanc atlam; senin nefesinden kt bir sr kokusu yeliyor, ba-
nda ve yznden gani ve kederin apak grnyor.

44199

kjLtft* :

/ j .
"
Mcdele ve urab alma yeri olan Dnyada ryihadan anlaya.
alaret sahibi kimseler vardr, y le ataklk edip hayluy etmeye kalk-
ma ve sama sapan sOyleme.
Evet, Allal'n, lalk almetlerinden anlayan kullar vardr
ve: Mm iin zeksndan sakillin ki o, Allaln vermi olduu ferset y-
z.yle bakar ve bakd asl liir allk olduunu anlar. hadisleri 1111.1-
cibince herkesin esrarm hl. ve tavrndan anlayan rif kimseler vardi!'.

14200

y
- "
Ey yalanc kimse; sen de miskden bahs etme... zir, nefesinden du.
yulan soan kokusu, srrn izhar edij'or.

4!7
 <& \ ^ |
Yni : Ey dem oullar, eytan ana ve babanz, fena yerlerini ken
dilerine gstermek iin, elbiselerini soyarak cennetten kardysa sakn si
ze de bir fitne (bel) yapmasn. nk o da, kabilesinden olan(lar) da si
zi, sizin kendilerini gremiyeceiniz yer (ler) den muhakkak grr(1er).
Biz eytanlar man etmiyeceklerin velileri yaptk117.
Bu yet-i kerimeden de anlalaca zere eytan ve kavmi insanla-
rin ahvaline bir yoldan vkf olur ki, insan o yola vkf deildir. nki o
yol mahsusat ve emsline benzemez.

1.4206

'

Ey kalp aka gibi olan: Hakikat mihengi olanlar ve Hakikati gren-
ler arasnda riyakrla ve atb tutmaya kalkma!

14207

Hakikat milegi olan her Er)in, kalbe ve oradaki esrra vukuf yolu
vardr ki Cenb-1 Hak, onlar celb ve def emiri klmtr.
Bz nshalarda bu beyit:
*Mihenk tann hlis ve kalp altn tanmak hassas vardr. Zira 1-
lah, onu cism ve kalbin emiri klmtr melindedir.

(117) Sre Araf: 27

4.1

ll 't - i C('li! c i l i , ilik lin k a lb in d i ' '..'11 ' '
' '!1
' '1

., n 'd n (.1
)'v 'sv.'.s . 1
11
'' ,';' '1
'.
'1
.;1 . 1111,."'
;'1
,II 1 (,))- h a ille :
') 1

? I
.' -

Dnyada mnevver ruhlu insanlar, birtakm gizil '.ilerden ,

;,
haberdar olmasnlar.

14212

r
:
Felekler stne adr kurmu olan ruhlar, insan kalbine vkf olmal
hususunda eytanlardan aa m olurlar?

14213

eytan, hrszca ge kar da, yakc bir ihab ile kovulur, srlr >

14214

/ T
/-

Bir ak in muh reb de mz .ak yarasndan yere d.j{ gibi u
k

Sonra iki beyitte temas edilen (ihap)larla ilgili olarak Silil"- lllc'd
buyurulmugtur ki :

7

 .tvj j/ ,
_y.u j\$j0S ^ b >
sS **h sj

cj i
Yni : De ki: Ben peygamberlerden ilk defa (gelmi biri) deilim.
Bana ve size ne yaplacam bilmem. Ben bana vahy olunnuktn bulunan
dan bakasna uymuyorum. Ben (Allahn azbyle) apak korkutandan ha.
kas da deilim120. diye buyurulmutur.
Evet, nsanlar gaybi bilmez, fakat Allah bildirince pek l bilir. Bu
nun iin Hz. Mevln diyor ki:

14216

o .
Sen. olak, topal, kr ve sar isen; yksek ve bllyllk ruhlar ila
kendine fayas ederek senin gibi sanma!

14217

>
.
r 0) f S ) h r S

Cf
>-o 1.
/.>^
( j S

Utan, gevezelik etme ve can ekime... Cismi gzeten ve ondakl na

ran anlyan nice casus vardr!
Evliyaullah hazertmdan ibtid zuhr eden kermet, k.f-i kulb v .
kubur, yni kalblerdeki esrar va kabirlerdeki mevty kef etmek mi..
Hz. Mevln buna dair bir misl olmak zere diyor ki :

(120) Srei Ahkf: 9

473
likshir. (kakat A la ld a n ) bakas bhr(n)
1 derhal y /.leri 11.1

'
.
ly)'! m 1 1.
is te . h lle r b ir e r a b o n e ttl ki < 1 - ( :< > " fe ra s e t s a h ih le ri, 1 ' ,

;ilild i 1; .t . i r a h s n m la k im n h y v e r ir
o y h l'e k b e r (K uddise Srnhi) Bilthalnda iler ki: )Sinan 1 , Affnn ,
K.A.) 111 uzruna bili ) 1 ,. t'eb-1 ^ nnoyn: Siibhanllah; 1,1
lakn kim selere ne oluyor ki gzlerini A llah'n haram kld peylerden
ayrm yorlar? dedi. nki gelen adam , haram olan bir eye bakm t , (
idilin; Y e m ir lm 'm in n, ldeshllahdan sonra Villiy v ar mdr'.' Yl
'benim haram a baktm nereden anladn? diye sordu. .1 iz. Iliilil'.: .(M il
fersetinden sakilim. nki A llal'n verdii zek ti'iyle bakar) ilil 11111111
diilli duym adn mi? Ben, setlin haram a olan nazart yanm a (:ildiin VII
k it g rd m c e v b n v e r d i,

14218

-
Bu beden hekimleri pek bilgilidirler. Senin hastalnn III. oldn
senden ziyde vakftrlar.

14219

"

"
Senin lini idrar kabndan anlarlar. Sen illetini onlar lolr bil
mezsin.
Krure : i d r a r k a b d e m e k t i r . E s k i d e n i d r a r t a h l i l i o l m a d h e
k im le r k a r u r e y i m u a y e n e e d e r le r , i in d e k in in r e n g in d e n , k o k u s u n d a n , az
l n d a n , o k lu u n d a n h a s ta l te h is e a l rla rd .

14220

( (

Krureden anladklar gibi nabzndan, renginden ve nefes alndan
da sendeki her nevi hastal teilis ederler.,.12

(122) S rei Z iim er: 45

47JV
 Nitekim BAyozid-l Bl.tAmt liHartlrl, eyh Kbulhusan HurkAnl'nln
veldetinden yllarca evvel, onun u(
]
ceglrl ve kmil bir zat olacam m-
ridlerine bildirmiti. Nitekim bahisle ilgili olduu iin llz. MevlflnA da
o mevzua temas ediyor:

-EYH E B .L H A S A N HARKA n INN DOMASINDAN YILLARCA

EVVEL, DNYAYA GELECEN, SRET VE SRETNN NANLA.
RINI B YEZDN BtRER BRER HABER VERMES; !'A lilli
YAZANLARIN DA EYH HARKNY BEKLEMEK
ZERE O HABER KAYD ETMELER.

14226

Byezid Bistam iiiin (Ebulhasan Ilarkan) dogmadan nce onun ah-
vline dair neler grd menkabesini iittin mi?

14227

O miittekiler sultani birgn mridleriyle kabirden geiyordu.*

14228

- ' -
Rey ehri * Harkan ky taratmdan ona latii lr ryiha gel .
di.

477
 11231

_..*I , 0
;.
Bayezid * mnevi mestlik /.Ahir olunca, miitidleiiml.il
bir ona yaklat.

14235

; ; -

&
eyhine sordu: Be duygu ile alt. cihetten dar olan ho hal
ler nedir? Yzn gh kzaryor, gh sararyor, gh bembeyaz oluyor, hu
ne hldir ve ne gibi bir mjdedir?

14236

/ ;

Sen birey kokluyorsun, fakat grnrde gl yok. bleiz o lol.u
gaybden ve hakiki gllerin at gl bahesindendir.

14237

Ey her kendini tanyan, bilen kiinin murad ve aksad ol er, her

an sana gayb leminden l.ir haller, bir mektup gelmekte.

14238

- ,
1 '

Her n, Ykub gibi, senin lurnua da mnevi lr Yusuf'tan fko

kusu erim ekte ...

. 7
 K
* :.. ,
' )>

Bz
illa aznn kokusunu gizleyebilsin, gznn Nurho.jluuna VI
mahmur mahmur szlm esin, ne yapubilir ?

14245

.
Hususiyle hu, yle hir manevi koku ki. Dnyada yz binlere. perde
onu gizleyemez.

14246

_
'
Bu ryihann keskinliinden btn ova doldu; ova ne demek: (r
-
yiha dokuz telei de geti.

14247

*
; -~ C y f
Bu sr kpnn azn amurla svama: ki bu iiryan, rtnme
kabl etmez.

14248

Ey sr bilen ve sr syleyeni lutfet, ruhunun avladn bize izah et.

F :3 1 41
 42 .'
;-
;\
:(
1 < :
tiz. vc.ys, kendinden gemi, yere ncnsb 1
semavi olmul.

I 2

_ :

O, bir heJiJe di. ekerJe terbiye edilmi, artk onda aclk enisi kal-
mamt.

Helile : Karahalile dedikleri dnedir ki dlerek mshil rnakd

kullanlr. Lezzeti accadr. Onun in ekerle kartrlr. Ovkit :'1.
,kalmaz. Hz. Mevlna, Avn- lh ile benlik 'aclndan kurtulmu ulan iz.
tlveys'i ekerle terbiye olunmu helileye tebih ediyor.

14255
1

4 ;
Benliinden kurtulmu bir helilede sde helile nak ve ekli vudr,
aclk tad yokdur.
Hz. Pir nefsine hitah ederek diyor ki:

14256
' -
"

Bu szn ihyeti yoktur. Geri dn de, 0 arslan erin - yni BAyezld

Bistminin " gayb aleminden neler sylediini anlat!
 1 12.il

.y
^ ' >f j <^

Oy jU. -. >
.
' .,1 j O -. j
Onun i huylumu, mnevi sfll.r. ve yolunu, yerini ve nulunu
hep tarif etti.
Beyitteki Hilye kelimesi, esasen znet demekdir. Sonra ekl email
mnsna kullanlmtr.
Cesedin znet olduu gibi ruhun du zineti vardr. Hz. Mevln onu be
yn iin buyuruyor ki:

14262

< "
"

~
Bedenin zineti beden gibi iretidir. MUddeti liir saat olan
siislere
iinl verme!
Evet, reti olan bedenin eki gemili de iretidir. Mesel kara f'/.
, kvrck kirpikli, fidan boylu diye trif edilen bir kalb, bakarsnz 1.1
fjir gz arsna tutulur, 0 kvrck kil'pikler dkld gibi, 0 lnc gz
ler kan ana oluverir. 0 fidan boy bklr, yay ekline girer! o gzel
salar dklr, kafa tas balkaba hlini, alr. Her an deimeye ve helk'0
ruz bulunan byle reti sslere gnl balayp da onlar in tutuup
yanmak tabii akllca bir hareket saylmaz. Onun in Hz. Mevln ilil -
buna benzer reti gzelliklere gnl verilmemesini tavsiye ediyoi'. lltt:

14263

-

Ruh-u tabiinin ss ve ekli de fnidir. Binenaleyh, semda bulunan
ruhun ziynetini ara! buyuruyor.
Ruh-u tabiiden maksat, bedeni sevk ve dre eden kuvvettir. Evet, 1)11-
nun zineti de fnidir. Bir genlere bir ihtiyarlara bakalm. Genlerde 1)11
ruh, yni bu kuvvet fevkaldedir. Fakat ya ilerlemeye balaynca 0 itil
azalmaya, nihayet hi kalmamaya mahkmdur. Onun in asil tidcb edile
cek olan kadri semdan da yksek bulunan (Ruh-u Sultn), yhud (Ruh 11
Ilh)dir.
ttl
 12<6

_(

- ;
Gln nak kurunun altndadr, lkin kokusu diman bl<<'.sndadr
Gl koklandg vakit tabii burunun -itina tutulur, fakat rayilas, b u
runa nisbetle tavan kadar yksek bulunan dimaa kar ,

14267

.
3 .

Mesel bir kimse rysnda Aden memleketinde korkulu l er gc.

irmitir. o rynn aksi cisminde ter sretiyle zul
r eder.
Bu ryy grenin blini ruh ile- cismin hline kyas edebiliriz. Ruh
ile cisim arasnda herhangibir m esle mefhumu tasavvur olunamaz, !>('-
deni terk ettikten sonra da yine cismine ve cismin bulunduu kabre al."...
kas bulunur.

14268

; /

Yusuf (A.S.) un gmlei Msrda laris bir kimsenin - yni Yusuf'un

birderi Yehdnn . elinde rehiji iken Kenan diyar o gmlein ryhsiy-
le dolmu ve Ykub (A.S.) onu duymutu.

14269

* "
. > \ 1
Hz. Byezidin haber verdii tarihi yazdlar ve onun beynyla taril
sahifesi sslediler.

487
 I .'V I - M a h fil
/
. : M u k a d d o t u , y 'n l
1
(

1 b t n l id is A tn
(.1
,
1
i l i l l e v h a d r 1

11(
''1
( V I . :,I -
'
(
'(1
1
1

(
)11

B asu r-
b a s ire t s u h lb l 1
'
1(
1,
, o r a y a b a k ili 1

-
1.
;( (1
o la c a n g r e b ilir le r . te II/
.. I M y o z i d 1
m m e t i n o k b irh d c n 1
1
1

in le v h -i m a h fu z d a k i m ah ed esi m u c ib in c e k e n d is in d e n b ir 1
,

1

a a i i s o n r a doacak E b u l 'h u s u n l l a k n j ' d n d o u m u n u , a lillik V I. f a z i l e t i n

h a b e r v e r m i ,z a m n g e l i n c e

<!
,-
g ib i d e o lm u tu .Z ir a b ir k im s e n in ki
la v u z u L e v h - m a h fu z u lu rs a onun y a n lm a k ih tim a li y o k tu r ,

. 4274

.
)
Bayezidhn bu hbar, Jie yldz bilgisidir, ne remil, nc ile rfy liii.
Hakkn ilhmdr ki, doruyu en iyi bilen de Halidir.
Yldzlarn biri birine yaklab uzaklamasndan birtakm ahkm < '

karmaya lm-i ncum derler. Onunla uraanlara mneccim derler. inn

ve kd zerine birtakm izgiler ve noktalar izib koymakdan !.usule
gelen ekillerden istikbali kefe alan bir ilim de vardr ki onu 11.11-1 10
mil, onunla megul olanlara da (Remml) adn verirlei'. Bir de ilm i tAl
vard'ir ki grlen ryalarn delletinden bz eyler anlayabilmek,'
Bunlardan karlan hkmlerin bzan doru kt olur. lhiMMyle
riiylar (MUbeirat) nevinden, yni slih bir kimsenin grd, yaluil
grld riiylardan olur, tbir eden de vukuf ve salh elli bulunur.,
tbirin isbeti daha ziyde olur. Fakat bu ilmin ortaya koyduu llAyot
zan ve tahmini gernez. lhm- lh ve levhin mhedes ise tamamlyle
yakini bildirir. Onun in Hz. Mevln, Byezid'in ve emsali byk evli,
yaullalnn kef ve ihbarlarnn byle olduunu haber veriyor. Ondan dola
yi eskiden beri mesnevihanlar, mesnevi derslerinin sonunda bu beyti oku
mayi det edinmilerdi.
Bundan dolayi Hz. Pir, (Vahy) ile (lhm) in ayni ey olduunu VI.
ilhamn her mahlka olabileceini, lkin sofiyye hazert, avmn itirazn-
dan kurtulmak in ona (Vahy- dil) tabir ettiklerini bildiriyor.

14275

' i f
.sofiler halktan bunu gizlemek ye onlarn itiraz,nu meydan verme
mek in bu illm -1 lhye (Vahy- kalbi) tbir ederler.
.,
 427 !

ki cennet, nefse kerih

* eylerdin

1 gclmi.ir. Mir-
Jamct ise kalbi krk cizi misillidir.
Cennet, netsin holaiiMg eylerle il'tft edilmitir diye 1- ilil
ds-i gerif vardr. Fukaralk, husUsiyle alk ise, nefsin holanmad ey
lerin en banda gelir. Fakir ve muhta bir kimsenin tabii, kalbi krkl.11
Hads- kudside: Ben, cnin in Itall niilikcsir lular Iiczdhdeylm
buyurulmugtur. Erhamerrahimin olan Allah'n u lut.f- keremi ve ficlz ilil)
kuluna olan bu iltifat ise rahmet ve efkati cabdr.

1428.

i (t \ [ k fjt

_
Mevkiinin ykseklii ve servetinin okluundan cizlerin ban ya-
raiayan kimse Hakkin da halkirt da merhametine nil olamaz.
Acnmak in acnacak hlde tulunmak lzmdi'.

14281

'
- '
Bu bahsin sonu gelmez. . Evvelce balanlan hikyede tahsisatnn
azaltlmasn pdihn emr ettii gen perian Ijir lle gelmidir.

14282

<
Rzk az olan sOfi sevinir, ()illin boncuu inci kemlisi ile d.lz olur.
Bin sOfi, rzknn az olmasiyle mhkedder olmaz, bil'kls sevinir. 1.011
cuk gibi kymetsiz olan rzkn inci gibi kymetli farz eder, ikiyle yi|i
makla da kendisi mnevi bir dery olur.

IIH
 1128
- :

> .;>



te o da, ek noksan oldu diye, hara sahibine bir

yazmt .

14287

'
<nun mektubunu o dl ztn huzrna gtrdler. Okud ve
-
vah
vermedi.

14288

'

Dedi ki: Ahmagm yiyecekten baka bir derdi .yok. Alak
-
muvafk cevab de skttur .

14289

Onun visl ve firka dair hibir endiesi yok. FUruata balanm, asil
bi aramyor.

14290

^

O ahmaktr, biz ve ilen derdiyle lmtr. Frut gandan krtlul
asli dnecek vakti yoktur.

Hz. Mevlna bir misl irad ederek buyuruyor ki:

411:1
nonalyyh onlarn 0 kuvvet v . hareketine 0 clnt dynumaz, yrlr, on
lar 0 kayd-i tabii 1,"(1(:krlr.

14291

- /
"V "
akmak demirinden srayal kir kvlcm ihtida ayet zait zuhft
eder.

14297

-
1 "

O kvlcmn miirebbisi evvel pamuktur, o kvlcm pankl, kav-

la beslerler, fakat kuvvetlendimi kard yangnn lelerii felee ka-
dar ykseltir.
Bunun gibi :

14298

/
insan da evvel yemeye ve uykuya baldr, lkin sonundu melek-
lerden yiiksek olur.

14299

.
:

btid pamuk ve kkrdn, yni yiyib menn ve ytl Iiynt

yldz. muhafazasnda bulunur, sonra terakki eder, ulesi ve nru Kh
nin fevkine ikar.

-ilin
 11305

-
'
Ey byk adam. Badad ve Semerkand ruhun tasavvurun la yaruu
admdan ibarettir.

14306
.

^
(
'
^ Jv*. (
_,
>^

W j lic l ..r--jj jy

Gzlerinin ya iki dirhem arlnda olduu hlde onun nluun

nuru - yani grme kuvveti - gklere kadardr.

143

. :

:
,

Gzdeki 0 nr, gz vastas olmakszn da ry grr, o nur ohno-

yinca gz, harbeden baka, ne dir?

14308

"

:
"
Ruh, ceseddeki sakal ve bykdan mstanidir. Lkin cansz bir ec-
sed, baya bir cife olur.

14309

; " '

O "sakal, byk ve s.ir z hayvani ruha verilmi muvakkat bir icft.

zetnmedir. Sen ileri git de nsan ruhu gr:

F: 32 47
 .: :

.
;
kle diyordu k 0 : Nas.1 oldu

ah cevah vermedi ?
'
kx1!1
'
mi lre bana hased eltimi
;, hiynel eyleyerek irmedi mi?

I4 :n

.
.
Galiba dilekemi gizledi ve aha gstermedi. 0 , bir ifk ve sa-
man altmdan su yrten biri mi.

1431,5

.'
_
Tecrbe in ikinci bir dileke, akll ve mlmatl bir eli araym."

14316

jfl' r c
Gh ah, gh acbay, gh da dilekesini takdim crleni, celli d..-
layisiyle, ayplyordu.

14317

Hi kendi etrafnda dolamyor ve: Ben. dinde putperestlik gibi du-
llete gittim, demiyordu.

i
 14323

* 5 :
Dedi ki: Ey saltanat gne
1; tac, bamda doru dur, l
r tarafa
meyi etme :*

14324

*/ > 1

Sekiz defa tac dzeltti, tac da erildi. Sleyman dedi ki: Ey tae,
bu meylin neden? Artk erilme!

14325

*
Tac cevab verdi k-i: Ey emiir olan Sleyman, sen arpk hareket eder-
sen yz de diizeltsen de ben yine erilirim.

14326

Sleyman (A.S.), rzgrdan ve tacndan bunu -itince niyetini dd

zeltti. Hatrna gelen arzuya kar kalbini suttu.

14:127

"
Ondan sonra,tac doruldu ve istedii glll band durdu..

Bili
 :.'
.'

.
/ > . < .
u hlde sana derd ganiden her ne gelirse kimseyi itham etlin.,
kendi etrafnda dola.

Y n i s e b e b in i k e n d i n d e n bil.

14334


Ey dostlarn muradnea, - yni istedikleri gihi - olan itimse, lik-
yesinden bir para bahs edilen kle gibi SU- zanna dme:

14335
6

Tpk, Firavn gibi... Hani, dman zanniyle Ialkm ocuklarnn bil-
m kestirdii hlde Musa'y brakmt.

14336


Korktuu dman, 0 kalbi kr olan Firavnm saraynda bulunduu
hlde, 0, sair ocuklarn boyunlarm vurdurmutu.

14337
;
'
Sen de ey gafil; dndakilerle ltt olmu, lkin dahilindeki 0 kt
nefs ile dost, olmusun, ho geiniyorsun.

:
 S rc-i 1) 1 ' ; ! k A fir h a kkn d a ' 1 lu r k

; )
;
: ^ ; \

\: > ;
\
; ' ;

: u muhakkak ki kfr edenleri zar etsen 1 > onlarca 1 ,
Y ani
kendilerini inzar etme ;e de. inanmazlar. Allah onlarn itlerine -
laklarjna da mhr basmtr. Gzlerinin zerimle ,ir de perde vr. En
iyk azb onlarndr.!)2
E v e t A l l a h b il' k i m s e n in k a l b i n i v e k u la n m h r l e r , g z le r in in (ilin
r e d e g a f le t v e c e h a l e t p e r d e s i e k e r s e 0 k im s e E f l a t u n k a d a r b a k im o ls a
da h a y v a n la r, h a k ik a ti d u y m a z v e h id y e ti g rm e z ,

14343
> >

>

Bayezid Bistminin kendisinden yllarca sonra doacak KhnlhaMu

Harkaninin doumu ile ilgili gayb hkm nasl zuhur ettiyse, Allah''
hkm de Levh- Mahfuzdaki kaytlara gre ylece zuhur eder.

Y EZD K A H M E T U L L A H A L E Y H N , Y IL L A R C A EVVEL,
K E N D S N N D O A C A IN I V E A H V L N H A B E R V E R D N ,
E Y H E B L H A S A N H A R K N N N T M E S

14344


Bayezidin buyurduu gibi. eyh Ebul'hasan Dnyaya geldi ve bil-
hare Bayezidin ke ve hbarn insanlardan itti.

(124) SUrei B akara: 6-7

..
 1:.<

,
,: . - :
k ab rin zeri sau eak gibi ku b b e K a t k a t k a r yam v - -y k
rlli<selmi ol.l kel.

1.4:151
-

M anen h ay o lan eyl B yezid'in m ezrm d an : K oup 1 g elm e

in seni a r y o r u m , diye bir ses geldi.

S r e - i A li i m r a n 'd a :

; ;: : ^ .
Y ni : A llah y o lu n d a ld r le n le ri sak l le r sanm a. llki.s -
K a b le ri k a tin d a d irid irle r v e K ableri in d in d e m erz u k o lu r la r 2 s.>, b u y u r u l -
m u tu r.

M 'm n ler lm ezler, belki d r. d n y a d a n d r-1 liire te g e d e rle r."

m e a l i n d e b i r h a d i s i e r f d e v r i d o l m u tu r .

M a 'l m y a A l l a h y o lu n d a c ih a d , ik i t r l d r . B ir i: D in d m a n la r ) .y
l e a r p m a k , y a g a z i, y a h u d e h id o l m a k t r . H a d is - i e r if d e b u n a (C ih o d - I
a s g a r ) d e n i l m i t i r . O b ir i d e ; A l l a h y o l u n d a n e f s ile u r a m a k t r k i b u n a
d a (C ih a d -I e k b e r ) t b i r b u y u r u l m u t u r . e y h E b u S a i d i n y le b i r r u b s
v a r d r : G a zi, e h d e t y o lu n d a k o u b d u r u y o r , f a k a t a k e h id in in k e n d i-
s in d e n , e f d l o l d u u n u b ilm iy o r . S e v a b v e m k f a t c i h e t i n d e n h a r b e h -
d i, a k e h i d i n e n a s l b e n z e r ki. o n u d m a n , b e r i k i n i d o s t ld r m t r .

Y u k a r k i. y e t- i k e r im e n in , h e r i k i s i n e d e m U l v a r d r . B i n e n a le y h
M e v l n 'n n B y e z i d in ( e y h - i H a y y ) t b i r i n i k u l l a n m a s d o r u d u r .
Y in e H z . B y e z id l i s a n n d a n E b ! 'h a s a n 'a h it b e d e n i l i y o r iti:

( t 25) S rei Ali im ran : 169

5>7
 :.
.
;
: f. ,
Padiah o n a da e e v a b v e r m e d i . le is. m U r c a a tm
-defa o k r a r
l a d l ..

1435

- i > -

1 ; ;
. mabeynci dedi k i: o, sizin kolenizdir. Bir cevab e r e c e k olur
sanz lyktr.

14357

/ '
- '
B ir k le y e 1 -i n a y e t l e b a k a c a k u r s a n z s a l t a n a t n z d a n n e e k 11
s i l i r ?

14358

Padiah dedi ki: 0 kolay am m a, kle ahm aktr. A hm ak bir ahs isn
irkindir ve A llahn m erdududur.

14359

: ; : ; ; /

Onun suunu affetm ek isterim , lkin ahm aklk illeti bana da sir-
yet eder diye korkuyorum .

..
 .: .

;
*A lu k ulu,, b iz :Hz. P e y g a m b e r b u y u rm u tu r k .d iim nzdr
yoJdan .k a ra n b ir g u ly a b n id ir
A h m ak b en im diim am m , ak ll d a d o stu m d u r d iy e -.ir h a d i s riv y e t
.e d i l i r

Y in e is a n - M u h a m m e d i 'd e n d e n i l i y o r k i :

14365
/

- .
Herkim kil ise o bizim cmmzdr. Onun ruhu ve rayihas bizim rey
hnmzdr.

14366


:
Akil, hana sgerse de ben razym. nki akil, feyyzm olan Allah"
m feyzini hizdir.
B u b e y t: H z . M e v l r t a r a f n d a n s y l e n m i ti r . A k l i n s g m e s i: S a h ib i-
n i m u z ir v e ir k in b ir i in d e n d o la y i te v b ih e tm e s id ir k i:

14367

Aklin sahibine olan 0 tcvbihi fidesiz olmaz. Ona misfir olan sofra,
siz, - yni a - kalmaz.

 ----------

* E R H M E S N E V

XIII nc asr Anadolusunun huzursuz toplu

luklarna lh heyecann, saf mdmn, rabbani akn
kaplarn aarak onlar huzra ve kurtulua gtren
Hz. MEVLNAy ve lmsz eseri MESNEVyi;
hakikatiyle tantan bir klliyattr.
Ruhen hasta ve yaral bulu n an bugnk nesil
lerimizi de ALLAHm izniyle kurtaracak, yeni b r

imdn, ak ve heyecan devrinin temellerini atacak

nitelikte olan MESNEVyi akc bir slbla erhe
den bu eser, u anda yeni b ir nshas ile okuyucu
lanmza ulam bulunmaktadr.
Ayn ekilde intira devam edecek olan bu
mstesnd eserden ve Cenb- Pirin ruhniyyetinden
btn okuyuclann mstefid olmalarn temenni
ederiz.
AML YAYINLARI