NARODNA SKUPTINA

REPUBLIKE SRPSKE

EKONOMSKA POLITIKA REPUBLIKE SRPSKE

ZA 2016. GODINU

Banja Luka, decembar 2015. godine

1. UVOD

Izrada Ekonomske politike Republike Srpske za 2016. godinu predviena je Programom

rada Narodne skuptine Republike Srpske za 2015. godinu (Slubeni glasnik Republike Srpske,
broj 31/15) i predstavlja dokument koji definie ciljeve ekonomske politike i osnovne sektorske
politike Vlade Republike Srpske u 2016. godini. Ujedno, sagledava makroekonomska kretanja u
meunarodnom okruenju i Republici Srpskoj, njihov meusobni uticaj, te daje projekcije
makroekonomskih pokazatelja za iduu godinu. U izradi Ekonomske politike uestvuju sva
ministarstva i institucije Republike Srpske u skladu sa svojim nadlenostima, dok Ministarstvo
finansija ima ulogu da usklauje pojedine politike sa mogunou njihovog finansiranja i predlae
je Vladi, a Vlada Narodnoj skuptini Republike Srpske.
Okvir za izradu Ekonomske politike Republike Srpske za 2016. godinu predstavljaju
politike Vlade Republike Srpske, definisane Reformskom agendom za period 20162018. godina i
Akcionim planom Republike Srpske koji su usaglaeni sa Evropskom unijom i meunarodnim
finansijskim institucijama. Ujedno, pri izradi Ekonomske politike za 2016. godinu, uzeti su u obzir
pozitivni zakonski, podzakonski i drugi propisi, postojee politike, te njihove izmjene.
Ekonomsku politiku Republike Srpske za 2016. godinu prati Akcioni plan za realizaciju
Ekonomske politike Republike Srpske za 2016. godinu, u kome su jasno definisane sve aktivnosti,
nosioci aktivnosti i rokovi za njihovu realizaciju. Izvrenje Akcionog plana za realizaciju
Ekonomske politike Republike Srpske za 2016. godinu razmatrae Vlada Republike Srpske
najmanje dva puta godinje.

2. MAKROEKONOMSKA KRETANJA

2.1. MEUNARODNO EKONOMSKO OKRUENJE

Prema izvjetaju MMF-a iz oktobra 2015. godine, World Economic Outlook (WEO), u
kojem se analiziraju globalna ekonomska kretanja, projekcija globalnog rasta iznosi 3,1%.
Slabiji oporavak u 2015. i 2016.
Tabela 2.1: Pregled projekcija MMF-a, aurirano u oktobru 2015. godini (u odnosu na ranije
Projekcije
projekcije) uglavnom je rezultat
2013 2014 2015 2016 uticaja globalnih faktora (visok
Realni rast BDP-a, %
Svijet 3,4 3,4 3,1 3,6
javni i privatni dug, slabost
Razvijene ekonomije 1,4 1,8 2,0 2,2 finansijskog sektora, nizak nivo
SAD 2,2 2,4 2,6 2,8 investicija, niska stopa rasta
Evro zona -0,5 0,9 1,5 1,6 produktivnosti rada, demografske
Zemlje u razvoju 5,0 4,6 4,0 4,5 tranzicije, pad cijena sirovina i sl.)
Evrop ka unija 0,1 1,5 1,9 1,9
Evropske zemlje u razvoju 2,9 2,8 3,0 3,0
koji istovremeno predstavljaju i
Rast svjetske trgovine (robe i 3,5 3,3 3,2 4,1 rizike za ostvarivanje projektovanog
usluge),% rasta. Prema istim projekcijama,
Rast cijene nafte, u dolarima, -0,9 -7,5 -46,4 -2,4 privredni rast u Evro zoni iznosi
godinje promjene, % 1,5% u 2015. i 1,6% u 2016. godini,
Potroake cijene
a u Evropskoj uniji 1,9% u 2015. i
Razvijene zemlje 1,4 1,4 0,3 ,2
Zemlje u razvoju 5,9 5,1 5,6 5,1 2% u 2016. godini. Za Evropske
Izvor: MMF, World Economic Outlook, Update October 2015. zemlje u razvoju1 projektovan je rast
od 3% u 2015. i 2016. godini.
Prema miljenju MMF-a, region Jugoistone Evrope je imao koristi od niih cijena nafte i

1
: , , , , , ,
, , , .
2
postepenog oporavka u Evro zoni, ali je s druge strane bio pogoen stanjem u Rusiji i pod uticajem
povienog korporativnog duga.
Tabela 2.2: Evropska ekonomska predvianja za EU, Slino prethodnom, prema projekcijama
jesen 2015. Evropske komisije iz novembra 2015.
Projekcije za EU 2013 2014 2015 2016 godine2 oekuje se nastavak blagog
Realni rast BDP (%, g/g) 0,2 1,4 1,9 2,0
Inflacija (%, g/g) 1,5 0,6 0,0
ekonomskog oporavka u narednom
1,1
Nezaposlenost (%) 10,9 10,2 9,5 periodu, uprkos brojnim izazovima u
9,2
Bilans budeta (% BDP) -3,3 -3,0 -2,5 globalnoj ekonomiji. Naime, i pored pada
-2,0
Ukupni javni dug (% 87,3 88,6 87,8 87,1 cijena nafte i slabljenja vrijednosti evra,
BDP) ekonomski oporavak u 2015. godini je
Bilans tekueg rauna (% 1,5 1,6 2,2 2,2
BDP)
bio prisutan u gotovo svim zemaljama
lanicama EU, ali je ostao slabijeg
Novembar 2015, Evropska komi ija
intenziteta. Oekivani realni rast BDP-a u
Evro zoni iznosi 1,6% u 2015. godini, do 1,8% u 2016. godini, dok se za EU oekuje rast od 1,9% u
2015. do 2% u 2016. godini.

2.2. MAKROEKONOMSKA KRETANJA U REPUBLICI SRPSKOJ

Na osnovu kretanja makroekonomskih pokazatelja Republike Srpske u prethodnom periodu

i u periodu januarseptembar 2015. godine, privrednih aktivnosti u Republici Srpskoj i zemljama
okruenja, zapoetih aktivnosti i planiranih politika Vlade Republike Srpske, izraene su procjene i
projekcije kretanja makroekonomskih pokazatelja Republike Srpske za 2015. i 2016. godinu.
Tabela 2.3: Procjene makroekonomskih pokazatelja za 2015. i projekcije
za 2016. godinu3
OPIS 2011 2012 2013 2014 2015 2016
BDP u milionima KM nominalni 8.682 8.585 8.761 8.847 8.873 9.135
Broj stanovnika u milionima 1,43 1,43 1,43 1,42 1,42 1,42
BDP po stanovniku u KM 6.073 6.006 6.146 6.225 6.256 6.454
% rasta BDP-a, nominalno 4,4% -1,1% 2,1% 1,0% 0,3% 2,9%
% rasta BDP-a, realno 0,8% -1,1% 1,9% 0,2% 1,4% 2,4%
Inflacija godinja stopa 3,9% 2,1% 0,0% -1,2% -1% 0,5%
Prosjene neto plate u KM 809 818 808 825 833 842
Uvoz u milionima KM 4.578 4.488 4.558 4.946 4.575 4.777
Rast uvoza u % 13,0% -2% 1,6% 8,5% -7,5% 4,4%
Izvoz u milionima KM 2.561 2.375 2.604 2.692 2.613 2.744
Rast izvoza u % 17,6% -7,3% 9,7% 3,4% -2,9% 5,0%
Pokrivenost uvoza izvozom u % 55,9% 52,9% 57,1% 54,4% 57,1% 57,4%
Stopa nezaposlenosti % 24,5% 25,6% 27,0% 25,7% 25,2% 24,7%
Izvor: Republiki zavod za statistiku Republike Srpske (20112014), procjena (2015) i projekcija (2016) Ministarstva finansija
Republike Srpske

Iako je Republika Srpska, u 2014. godini dva puta bila pogoena poplavama (u maju i u
avgustu), ostvaren je realni rast BDP-a od 0,2%. Pored loe hidrometeoroloke situacije, na
privredna kretanja je uticalo i smanjenje cijene nafte i hrane na svjetskom tritu, te izlazak Evro
zone iz recesije. Ostvarene stope realnog rasta BDP-a u prva dva kvartala 2015. godine, iznosile su:

2
2015 Autumn Economic Forecast of the European Commission
3
: -,
,
-, 2014. , ,
.
3
0,9% i 1,5%, respektivno4, emu je doprinio nastavak deflatornih pritisaka, oporavak u Evro zoni i
zemljama regiona, te rast u oblastima industrijske proizvodnje i graevinarstva.
Kvartalne stope rasta BDP-a za EU(28), u
Grafikon 2.1: Realne stope rasta BDP-a kvartalno (K/K-4) 2014. godini, su iznosile 1,5%, 1,2%, 1,4%
poreenje Republika Srpska, EU 28 i zemlje u koje
i 1,4%, a u prva dva kvartala 2015. godine
Republika Srpska najvie izvozi
1,8% i 1,9%. Podaci na Grafikonu 2.15
pokazuju da zemlje najznaajniji
spoljnotrgovinski partneri Republike Srpske
ostvaruju pozitivna privredna kretanja.
Imajui u vidu kretanja u regionu i u
Republici Srpskoj (poplave u 2014. godini,
suu u 2015. godini, nastavak deflatornih
pritisaka, te planirane aktivnosti u Republici
Srpskoj) procijenjeni realni rast BDP-a u
2015. godini iznosi 1,4%. U narednom
periodu se, usljed postepenog jaanja
privrednog rasta i zaposlenosti u okruenju,
Izvor: Republiki zavod za statistiku Republike Srpske, EUROSTAT
oekuje rast izvoza i domae tranje koja se
(nedesezonirani podaci) dijelom finansira doznakama iz
inostranstva. U 2016. godini, oekuje se
nastavak privrednog rasta sa realnim rastom BDP-a od 2,4%.
Prosjena stopa deflacije u Republici Srpskoj (mjerena indeksom potroakih cijena CPI), u
2014. godini iznosila je 1,2%, dok je u periodu januarseptembar 2015. godine iznosila 1,3%. Ovo
ukazuje na nastavak deflatornih pritisaka usljed pada cijena nafte i hrane na svjetskom tritu. Tako
je najvei pad cijena evidentan u odjeljcima Hrana i bezalkoholna pia (-2,9%) i Prevoz (-1,2%), uz
injenicu da u spoljnotrgovinskoj razmjeni Republika Srpska ima znaajan trgovinski deficit u ovim
kategorijama robe. Na Grafikonu 2.2 vidi se uticaj promjene cijena hrane i prevoza na ukupan nivo
cijena u Republici Srpskoj u 2014. i devet mjeseci 2015. godine6. Procjenjuje se da e prosjena
stopa deflacije u 2015. godini iznositi oko 1%, dok se u Evro zoni oekuje inflacija od 0,1%.

Grafikon 2.2: Uticaj promjene cijena hrane i prevoza Grafikon 2.3: Poreenje prosjenih godinjih stopa
na ukupan nivo cijena u Republici Srpskoj u 2014. i inflacije u Republici Srpskoj, Bosni i Hercegovini i
2015. Evro zoni

Izvor: Republiki zavod za statistiku Republike Srpske Izvor: Republiki zavod za statistiku Republike Srpske, MMF

4
.
5
: EUROSTA, Statistic Database, (SA 2010), 29. 10. 2015.
6
( ).
4
 U projekcijama za naredne godine, pozitivna stopa bazne inflacije ukazuje na pozitivne
stope rasta cijena robe i usluga koje nisu predmet trgovine sa inostranstvom. S druge strane,
meunarodne institucije predviaju zadravanje cijena nafte i hrane na niskom nivou i u 2016.
godini, ali zbog oporavka u razvijenim zemljma oekuje se skroman rast cijena, tako da
projektovana inflacija u Evro zoni iznosi 1%. Imajui u vidu navedeno, procjenjuje se da e u 2016.
godini u Republici Srpskoj inflacija iznositi 0,5%.
Ostvaren rast industijske proizvodnje, u 2014. godini, od 0,7% u najveoj mjeri je rezultat
rasta u oblasti Preraivaka industrija (5%), dok je pad zabiljeen u oblastima Proizvodnja i
snabdijevanje el. energijom, gasom, parom i klimatizacija (-9,0%) i Vaenje ruda i kamena (-3,3%).
U periodu januarseptembar 2015. godine stopa rasta iznosila je 3,8%, emu je doprinijelo
poveanje proizvodnje u oblastima: Proizvodnja i snabdijevanje el. energijom... (2,9%), Vaenje
ruda i kamena (13,9%) i Preraivaka industrija (2,2%). Ovakvo kretanje industrijske proizvodnje
ukazuje na poveanje privredne djelatnosti u 2015. godini. Imajui u vidu oekivana pozitivna
kretanja u okruenju i njihov uticaj na privredu u Republici Srpskoj, kao i to da je industrijska
proizvodnja u Republici Srpskoj u znaajnoj mjeri izvozno orijentisana, u narednom periodu se
oekuje pozitivno kretanje stope rasta industrijske proizvodnje (3% do 5%).
Prosjena neto plata u Republici Srpskoj u 2014. godini iznosila je 825 KM, to je, u odnosu
na 2013. godinu, nominalno poveanje od 2,1%, a realno 3,3% imajui u vidu deflaciju. U periodu
januarseptembar 2015. godine, prosjena plata iznosila je 832 KM i procjenjuje se da e na
godinjem nivou iznositi 833 KM. U 2016. godini se oekuje blagi rast neto plata na nivo od 842
KM.
U 2014. godini, anketna stopa nezaposlenosti se smanjila (za 1,3 procentna poena) na nivo
od 25,7%, dok se broj nezaposlenih smanjio za 3,6%. U periodu januarseptembar 2015. godine,
broj nezaposlenih se dodatno smanjio za 4,2%, te je ostvaren blagi pad anketne stope nezaposlenosti
(za 0,5 procentnih poena) na nivo od 25,2%. Oekuje se nastavak ovog trenda, tako da za 2016.
godinu projektovana stopa nezaposlenosti iznosi 24,7%.
Obim spoljnotrgovinske razmjene u 2014. godini iznosio je 7,6 milijardi KM i u poreenju
sa prethodnom godinom vei je za 6,7%, dok je pokrivenost uvoza izvozom iznosila 54,4%. Rast
izvoza iznosio je 3,4%, dok je rast uvoza iznosio 8,5%, emu je uglavnom doprinijelo poveanje
izvoza i uvoza u oblasti Preraivaka industrija, koja u ukupnoj strukturi uvoza i izvoza uestvuje
sa oko 70% do 80%. U periodu januarseptembar 2015. godine obim spoljnotrgovinske razmjene je
smanjen za 7,1%, to je rezultat smanjenja izvoza od 4,1% i smanjenja uvoza od 8,7%, dok
pokrivenost izvoza uvozom iznosi 58,9%. Padu izvoza znaajno je doprinio pad izvoza u oblastima:
Nafta i ulja dobijena od bitumenskih minerala, osim sirovih (-57,2%), Elektrina energija (-45,7%) i
Ogrevno drvo (-20%)7. Padu uvoza najvie je doprinio pad uvoza sirove nafte iz Rusije (-33,7%)
koja znaajno uestvuje u strukturi uvoza sa 15,1% (5,7 procentnih poena manje u odnosu na isti
period 2014. godinu), a samim tim i na kretanje uvoza. Procjena je da e na godinjem nivou
smanjenje izvoza iznositi 2,9%, a uvoza 7,5%.

Grafikon 2.4. Kretanje izvoza elektrine energije i uvoza sirove nafte u periodu januarseptembar
2015.

7
2015. 1
. 50%
,
. 20%
30% .
5
 Izvor: Republiki zavod za statistiku Republike Srpske Izvor: Republiki zavod za statistiku Republike Srpske

U 2016. godini poinje sa radom TE Stanari, tako da je plan proizvodnje elektrine energije
vei za 27,8% u odnosu na planiranu proizvodnju za 2015. godinu. Pored navedenog, a u skladu sa
predvienim poboljanjem privredne aktivnosti u zemljama sa kojima Republika Srpska ostvaruje
znaajnu spoljnotrgovinsku razmjenu i oekivanim rastom izvozne tranje, za 2016. godinu su
projektovane stope rasta izvoza 5%, uvoza 4,4%, dok je projektovana pokrivenost izvoza uvozom
57,4%.
Osnovni rizici za ostvarenje projekcija tiu se (ne)ostvarenja navedenih pretpostavki iz
okruenja, neizvjesnost kretanja cijena na svjetskom tritu, elementarne nepogode, kao i izostanak
planiranih investicionih ulaganja.
Investicione aktivnosti u privredi bie jedan od znaajnih pokretaa privrednog rasta u
narednom periodu. Strateke oblasti u koje e se najvie ulagati su saobraajna infrastruktura, sektor
poljoprivrede, umarstva i vodoprivrede, kao i energetika.
Prema Izvjetaju o investicijama u svijetu (od 24. juna 2015. godine) kretanja stranih
ulaganja u 2014. godini zabiljeila su vei pad od oekivanog, tako da je na globalnom nivou dolo
do pada stranih ulaganja u odnosu na 2013. godinu u iznosu od 16% u odnosu na oekivanih 8%.
Razvijene zemlje biljee pad od 28% u odnosu na oekivanih 14%, dok zemlje u razvoju biljee
rast u iznosu od 2% u odnosu na oekivanih 4%. Zemlje u tranziciji su ostvarile pad od 48,3%, to
je blizu oekivanog pada. Kada je u pitanju Jugoistona Evropa, prema UNCTAD Izvjetaju o
investicijama u svijetu za 2014. godinu, moemo uoiti da skoro nijedna zemlja nije dostigla nivo
stranih ulaganja prije izbijanja svjetske finansijske krize 2008. godine.
Prema podacima Centralne banke BiH, u 2014. godini, ostvarena direktna strana ulaganja
kompanija sa sjeditem u Republici Srpskoj iznose 379,1 miliona KM, to je gotovo 2,5 puta vie
nego u 2013. godini, kada su ulaganja bila 152,6 miliona KM.
Javni dug Republike Srpske, koji obuhvata unutranji i spoljni dug budeta Republike,
unutranji i spoljni dug jedinica lokalne samouprave, te unutranji dug fondova socijalne sigurnosti
i Univerzitetskog klinikog centra Banja Luka na dan 31. decembar 2014. godine je iznosio 4.090,6
miliona KM, dok je procjena za kraj 2015. godine 4.357,4 miliona KM. Ukupan dug Republike
Srpske, koji pored javnog duga obuhvata i spoljni dug javnih preduzea i IRB RS, na dan 31.
decembar 2014. godine je iznosio 5.055,2 miliona KM, dok je procjena za kraj 2015. godine
5.351,4 miliona KM.

Tabela 2.4. Ukupan i javni dug Republike Srpske na dan 31. decembar 2014. i procjena za 2015.
godinu
31. 12. 31. 12. kraj
kraj 2015.
Stanje duga 2014. Indeks 2014. 2015.
u milionima KM % u ukupnom dugu
1 Spoljni dug: 2.887,2 3.167 109,7 57,1% 59,2%

6
 1.1. Republike Srpske (budeta) 1.859,1 2.093,8 112,6 36,8% 39,1%
1.2. jedinica lokalne samouprave 63,5 79,3 124,9 1,3% 1,5%
1.3. javnih preduzea i IRB-a 964,7 993,9 103 19,1% 18,6%
2 Unutranji dug: 2.168 2.184,4 100,8 42,9% 40,8%
2.1. Republike Srpske (budeta) 1.528 1.572,8 102,9 30,2% 29,4%
2.2. jedinica lokalne samouprave 330,4 255,6 77,4 6,5% 4,8%
2.3. fondova socijalne sigurnosti i KBC 309,7 356,0 114,9 6,1% 6,7%
3 Dug Republike Srpske (budeta) (1.1 + 2.1) 3.387 3.666,6 108,3 67,0% 68,5%
4 Dug jedinica lokalne samouprave (1.2 + 2.2) 393,8 334,9 85 7,8% 6,3%
5 Dug fondova socijalne sigurnosti i KBC (2.3) 309,7 356 114,9 6,1% 6,7%
6 Dug javnih preduzea i IRB (1.3) 964,7 993,9 103 19,1% 18,6%
7 JAVNI DUG (3 + 4 + 5) 4.090,6 4.357,4 106,5 80,9% 81,4%
8 UKUPAN DUG (3 + 4 + 5 + 6) 5.055,2 5.351,4 105,9 100% 100%
Izvor: Ministarstvo finansija Republike Srpske

Prema tome, uee javnog duga u BDP-u na kraju 2015. godine iznosie 48,8% BDP-a
(Grafikon 2.5), dok e ukupan dug Republike Srpske iznositi 60%8 BDP-a. Ako pogledamo na
kojim pozicijama e doi do znaajnijeg rasta duga u 2015. godini u odnosu na 2014. godinu,
vidimo da je to spoljni dug Republike Srpske (budeta) i jedinica lokalne samouprave, te unutranji
dug fondova socijalne sigurnosti. Poveanje zaduenja u 2015. godini rezultat je prije svega
depresijacije KM u odnosu na druge valute, te investicione aktivnosti Republike Srpske (sanacija
tete od poplava, ulaganje u zdravstveni i obrazovni sektor, stambeno zbrinjavanje izbjeglih i
raseljenih lica itd.). Prema procjenama Ministarstva finansija Republike Srpske, uee javnog duga
u BDP-u u Republici Srpskoj u 2016. godini e iznositi 48,5%9 BDP-a.

Grafikon 2.5. Javni dug Republike Srpske (% BDP-a) u periodu 20042014. godina i procjena
za 2015. godinu

8
(48,8% -) (60,0% -) 2014.

( , . 71/12 52/14)
(60%) (55%).
9
10.
7
 Ciljevi upravljanja dugom u narednom periodu su: obezbjeenje finansiranja potrebnog za
izmirenje budetskih obaveza, obezbjeenje finansiranja potrebnog za razvoj infrastrukture i
zdravstva, kao i saniranje posljedica i zatita od poplava Republike Srpske, pribavljanje sredstava
uz minimalni rizik i troak, uzevi u obzir ogranienost finansijskih izvora, kao i potrebu jaanja
domaeg trita hartija od vrijednosti.

3. REFORMSKE OBLASTI REPUBLIKE SRPSKE U 2016. GODINI

Osnovni programski cilj Republike Srpske oduvijek je bio jaka, stabilna, demokratska i
prosperitetna Republika Srpska, sa nadlenostima koje su joj verifikovane Dejtonskim
sporazumom, otvorena prema svijetu i institucijama koje mogu da odgovore potrebama svih njenih
graana. Na osnovu jasnog programskog cilja, detaljne analize stanja po svim oblastima, Programa
rada Vlade za period 20142018. godina, te politika Vlade Republike Srpske, definisanih
Reformskom agendom za period 20162018. godina i Akcionim planom Republike Srpske koji su
usaglaeni sa Evropskom unijom i meunarodnim finansijskim institucijama, kljune reformske
oblasti Vlade Republike Srpske za 2016. godinu baziraju se na pet reformskih stubova:

1) Stabilan privredni rast,

2) Fiskalna odrivost,

3) Socijalna sigurnost,

4) Vladavina prava i

5) Evropske integracije.

4. POLITIKE REPUBLIKE SRPSKE U 2016. GODINI PO OBLASTIMA REFORME

Stabilan privredni rast bazirae se na oporavku privrede i unapreivanju poslovne klime i

konkurentnosti. Osiguranje odrivog, efikasnog i kontinuiranog privrednog rasta, uz jaanje
administrativnih kapaciteta i poveanje efikasnosti javnih institucija na svim nivoima, stvorie
prostor za poveanje i bolje usmjeravanje socijalnih davanja, te stvoriti povoljnije i socijalno
pravednije okruenje. Napori u smislu osiguranja fiskalne i finansijske odrivosti e biti ojaani
mjerama za jaanje vladavine prava i borbe protiv korupcije. Ujedno, sve navedene politike Vlade
Republike Srpske pomoi e evropskom putu Republike Srpske.
U nastavku slijedi pregled kljunih politika u 2016. godini, po svakom od navedenih
reformskih stubova i oblasti.

4.1. STABILAN PRIVREDNI RAST

Stabilan privredni rast zasnivae se na sljedeim reformskim oblastima:

1. oporavak privrede i
2. unapreivanje poslovne klime i konkurentnosti

8
 4.1.1. Oporavak privrede

Potreba pokretanja procesa oporavka privrede ima za cilj jaanje odrivog, efikasnog,
socijalno pravednog i stabilnog privrednog rasta, otvaranja novih radnih mjesta, poveanja i bolje
ciljane raspodjele socijalnih davanja, te stvaranja odrivog i pravinog poslovnog okruenja. S tim
u vezi, oporavak privrede je kljuni cilj i prioritet politike Vlade Republike Srpske za 2016. godinu,
iz ega e svoju realizaciju da crpe i sve druge politike. Oporavak privrede bazirae se na smanjenju
poreskog optereenja rada, reformama trita rada, te infrastrukturnim projektima i
reindustrijalizaciji u svim oblastima preraivake industrije, obezbjeujui ujedno povoljne izvore
sredstava za finansiranje preduzea putem Investicono-razvojne banke Republike Srpske i
Garantnog fonda Republike Srpske.
Smanjenjem poreskog optereenja rada, smanjenjem doprinosa, koji je zapoet sa
realizacijom u 2015. godini, obezbijedie se istovremeno rastereenje privrede, te obezbijediti
sigurne i realne izvore iz kojih e biti nadoknaena sredstva vanbudetskim fondovima zbog
smanjenja prihoda po osnovu doprinosa.
Novi Zakon o radu omoguie veu fleksibilnost trita rada, bolju povezanost visine plata
sa radnim uinkom, smanjiti negativne podsticaje za zapoljavanje, omoguiti bolju zatitu prava
radnika i smanjiti neformalno zapoljavanje, te na taj nain znaajno doprinijeti poboljanju
poloaja i radnika i privrednih drutava. Nakon donoenja novog Zakona o radu pristupie se i
izmjenama drugih zakonskih rjeenja iz oblasti rada i zapoljavanja s ciljem njegovog usklaivanja
sa novim zakonom o radu (Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o posredovanju u zapoljavanju
i pravima za vrijeme nezaposlenosti, Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o evidencijama u
oblasti rada i zdravstvenog osiguranja), kao i zakljuivanje novog Opteg kolektivnog ugovora.
Kada je rije o mjerama na tritu rada, u 2016. godini planirano je donoenje Strategije
zapoljavanja Republike Srpske za period 20162020. godina i Akcionog plana
zapoljavanja za 2016. godinu. Ujedno, radi utvrivanja realne ponude radne snage na tritu
rada, obezbijedie se da se evidencije nezaposlenih lica iz JU Zavod za zapoljavanje Republike
Srpske koji su na evidenciji zbog zdravstvenog osiguranja, vode u Fondu zdravstvenog osiguranja,
jer ne ine ponudu radne snage.
Strategijom zapoljavanja i drugim aktima iz oblasti zapoljavanja prioritet e biti dat
kategorijama porodica poginulih boraca i najboljim studentima javnih univerziteta.
U javnom sektoru uvee se obavezno viegodinje planiranje ljudskih resursa, koje e
ukljuivati planove redovnog i prevremenog penzionisanja, rjeavanja vikova i kontrolisanog,
redukovanog zapoljavanja novih lica, s uvaavanjem prioriteta definisanih u prethodnom stavu.
Takoe, redefinisanje uloge Zavoda za zapoljavanje Republike Srpske, u smislu jaanja
funkcije posredovanja pri zapoljavanju i sprovoenja programa i mjera aktivne politike
zapoljavanja jeste vana aktivnost Vlade u 2016. godini. Za potrebe poslodavaca, obezbijedie se
dostupnost spiskova nezaposlenih lica, radi bre i lake komunikacije izmeu poslodavaca, sa jedne
strane, i lica koja trae zaposlenje, sa druge strane.
Zakonom o podsticajima zapoljavanja, koji e se pripremiti u saradnji sa Privrednom
komorom, kreirae se mjere kojim e se poslodavac stimulisati za broj novozaposlenih radnika u
2016. godinu u odnosu na broj radnika u prethodnoj godini. Ovim zakonom e biti obuhvaena
privredna drutva i preduzetnici.
Nastavie se kontinuirano, u saradnji sa Banjalukom berzom, unapreivanje i
poboljavanje jedinstvenog sistema za multilateralne kompenzacije i cesije, koji se u 2015.
godini pokazao kao odlina mjera i veoma efikasan sistem, sa namjerom da se dodatno pobolja
likvidnost privrede.
U svrhu privredno-ekonomskog rasta i razvoja Republike Srpske, u oblasti energetske
infrastrukture, nastavie se kontinuirana realizacija zapoetih, kao i obezbjeenje uslova za
realizaciju novih investicija, uz istovremeno ouvanje energetske stabilnosti, izgradnjom veih
9
termoenergetskih objekata: TE Stanari, TE Ugljevik 3 i TE Gacko 2. Trokove primjene snose
investitori iz vlastitih i kreditnih sredstava, uz podrku Republike Srpske u smislu obezbjeenja
zemljita u vlasnitvu Republike Srpske neophodnog za realizaciju projekta ili garanta za kreditno
zaduenje ZP RITE Gacko za realizaciju TE Gacko 2. Izgradnja veih energetskih objekata koji
koriste obnovljive izvore energije realizovae se kroz poetak izgradnje ili pripremu za izgradnju
sljedeih objekata: HE Dabar iz sistema Gornji Horizonti, HE Mrsovo na rijeci Lim, MHE Boac 2
na rijeci Vrbas, kao i vjetroelektrana VE Trusina, Nevesinje i VE Hrgud Berkovii. Trokove
realizacije snose investitori, uz podrku Republike Srpske u smislu obezbjeenja zemljita u
vlasnitvu Republike Srpske neophodnog za realizaciju projekta ili garanta za kreditno zaduenje za
realizaciju HE Dabar, VE Hrgud i MHE Boac 2.
Ponovo e se razmotriti mogunost projektovanja i investiranja u kapitalni projekat HE Buk
Bijela ili preprojektovane kapacitete na istom podruju, ili sopstvenim kapacitetima Elektroprivrede
RS ili uz izbor stratekog partnera. Na osnovu pripremljenog strunog plana, ui e se u
restrukturisanje Elektroprivrede Republike Srpske, sa ciljem racionalne organizacije i ojaane
investicione sposobnosti stratekog privrednog subjekta u veinskom vlasnitvu Republike.
Imajui u vidu da je preraivaka industrija znaajan sektor industrije Republike Srpske,
prioritetno e u 2016. godini zapoeti proces reindustrijalizacije u svim oblastima preraivake
industrije, koja ima za cilj pokretanje/oivljavanje proizvodnje, poveanje obima industrijske
proizvodnje i zaposlenosti. Rije je o dugoronom i sloenom procesu, u kojem se moraju agaovati
sve nadlene institucije Republike Srpske. Ovaj proces podrazumijeva i proces ozdravljenja i
revitalizacije privrednih drutava sa veinskim vlasnitvom drave, od kojih neka ne posluju ili
posluju sa minimalnim kapacitetom, te su kao takva neefikasna i nelikvidna. Sprovoenje koncepta
reindustrijalizacije podrazumijeva:
Sprovoenje procesa privatizacije.
U preraivakoj industriji posluje 20 privrednih drutava u kojima nije privatizovan dravni
kapital, od kojih je 11 drutava sa veinskim ili 100% dravnim kapitalom, iji status treba
rijeiti u najkraem roku.
Restrukturiranje.
Radi uspjenog sprovoenja privatizacije, sprovodie se postupci restrukturiranja privrednih
drutava sa veinskim i 100% dravnim kapitalom, pod uslovom da imaju trite i dalju
perspektivu, te da se oekuju pozitivni efekti sprovoenja ovog postupka.
Pokretanje i okonanje steajnog postupka i likvidacija.
U drutvima u kojima privatizacija i restrukturiranje ne bi dali pozitivne efekte, treba pokrenuti
postupke steaja i likvidacije. Iako je rije se o tekim socijalno-ekonomskim procesima, koji
nemaju alternativu i koji su neophodni da bi se sprijeilo dalje stvaranje gubitaka i propadanje
navedenih drutava. Meutim, u sluaju da za to postoje odgovarajue pretpostavke, steajni
postupak e se sprovoditi u pravcu reogranizacije, a u cilju ouvanja proizvodnje i zaposlenosti.
U 2016. godini identifikovae se potencijalne klasterske inicijative i pruiti podrka
njihovom nastajanju, te pomoi povezivanje klastera sa obrazovnim institucijama i klasterima u
okruenju. Na taj nain pruie se podrka internacionalizaciji malih i srednjih preduzea kroz
proces klasterizacije.
Ujedno, radie se na uspostavljanju i razvoju poslovnih zona u Republici Srpskoj,
putem izrade Programa razvoja poslovnih zona koji e obuhvatiti kategorizaciju zona i auriranje
baze podataka o zonama uz primjenu GIS aplikacije, te iniciranje izmjene i dopune zakonskog
okvira koji se odnosi na razvoj zona i prenos vlasnitva nad zemljitem sa Republike na jedinice
lokalne samouprave kod perspektivnih zona.
Jedan od prioritetnih zadataka u narednom periodu je jaanje kapaciteta Evropske
mree preduzetnitva Republike Srpske i uspostavljanje saradnje sa ostalim konzorcijumima, te
pruanje praktinih informacija i pomoi MSP u cilju lakeg pronalaenja poslovnih partnera iz
EU, uspostavljanje poslovne saradnje sa institucijama, organizacijama i MSP u EU, uestvovanje

10
na tenderima u EU, laki pristup informacijama o pravnoj regulativi EU, dobijanje informacija o
programima podrke i regulativi u vezi sa inovacijama, posrednikim uslugama u transferu
tehnologije i znanja i dobijanjem informacija o programima EU za istraivanje i tehnoloki razvoj
i organizacija poslovnih susreta privrednika. (Treba napomenuti da je Konzorcijum iz Republike
Srpske koji ine Republika agencija za razvoj MSP, Privredna komora Republike Srpske,
Univerziteti u Banjoj Luci i Istonom Sarajevu i Inovacioni centar Banja Luka obezbijedio
lanstvo u Evropskoj mrei preduzetnitva.)
U narednom periodu predviena je izrada Studije razvoja trita rizinog kapitala koja
e identifikovati na koji nain institucije Republike Srpske mogu da doprinesu razvoju trita
rizinog kapitala i olakaju domaim preduzeima i preduzetnicima pristup ovom obliku
finansiranja, te e se predloiti potrebne mjere za razvoj ovog instrumenta kroz izradu potrebne
regulative i stvaranje uslova za formiranje Fonda rizinog kapitala u Republici Srpskoj, i naine
privlaenje stranog kapitala sa dugoronim investicionim planovima.
Aktivnosti Investiciono-razvojne banke Republike Srpske (IRB RS) u 2016. godini bie
usmjerene na pruanje finansijske podrke realizaciji domaih drutvenih, ekonomskih i ostalih
razvojno orijentisanih projekata. U 2016. godini, plasman sredstava krajnjim korisnicima vrie se
na kreditnoj osnovi i kroz ulaganja u hartije od vrijednosti, posredstvom domaeg trita kapitala.
Kreditna sredstva realizovae se putem plasmana fizikim i pravnim licima, u skladu sa uslovima i
kriterijumima koji su ureeni Pravilima plasmana IRB RS. Dalje, domaa privredna aktivnost bie
stimulisana i kroz uee IRB RS u emisijama vlasnikih i dunikih hartija od vrijednosti. Podrka
realizaciji lokalnih infrastrukturnih projekata bie takoe mogua posredstvom trita kapitala,
posredstvom plasmana u municipalne obveznice, kao i dodjelom grantova primjenom Sporazuma sa
Razvojnim programom Ujedinjenih nacija (UNDP) o sprovoenju Projekta integrisanog lokalnog
razvoja. Pored realizacije stambenih kredita iz sredstava Fonda stanovanja Republike Srpske, u
2016. godini oekuje se postizanje pune operativnosti kreditnog aranmana sa Razvojnom bankom
Savjeta Evrope CEB, na koji nain e biti proiren krug korisnika stambenih kredita IRB RS,
putem zasebne kreditne linije, a socijalnim grupama i grupama od posebnog interesa i znaaja za
Republiku Srpsku bie obezbijeena dodatna sredstva za rjeavanje stambenog pitanja pod
povoljnim uslovima. Vrijednost odobrenog kreditnog aranmana iznosi 5 miliona evra.
Slino kao i do sada, Banka e nastaviti redovno da prati i analizira drutveno-ekonomske
potrebe i specifine zahtjeve privreivanja u Republici Srpskoj, te da prema njima vri eventualne
izmjene i prilagoavanja svojih ukupnih investicionih aktivnosti. Nastavie se postupak
privatizacije preostalog neprivatizovanog dravnog kapitala u Republici Srpskoj, u cilju okonanja
ovog dugogodinjeg procesa. Na privatizaciju nee biti nuen dravni kapital onih stratekih
preduzea koja je Vlada Republike Srpske, svojom odlukom o odreivanju preduzea od stratekog
znaaja za Republiku Srpsku, izuzela do daljeg iz ovog postupka, dok e se prodaja dravnog
kapitala ostalih preduzea u kojima je drava veinski vlasnik vriti uz konsultacije sa resornim
ministarstvima.
IRB RS e i tokom 2016. godine sprovoditi aktivnosti profesionalnog upravljanja dravnim
kapitalom u preduzeima i institucijama finansijskog sektora koje se nalaze u portfeljima Akcijskog
fonda i Fonda za restituciju Republike Srpske u svrhu obezbjeenja ouvanja i uveanja realne
vrijednosti preostalog dravnog kapitala u Republici Srpskoj. IRB RS e nastaviti da odrava
aktivne kontakte sa potencijalnim stranim investitorima da bi ih upoznala sa mogunostima i svim
pogodnostima koje prua ulaganje u Republiku Srpsku. Za plasmane IRB RS, na kreditnoj osnovi i
putem trita kapitala, u 2016. godini, bie dostupna sredstva u ukupnom iznosu od oko 213 miliona
KM, a obezbijedie se iz povrata ranije plasiranih sredstava, te putem kreditnih aranmana sa
meunarodnim finansijskim institucijama.
Posredstvom Garantnog fonda Republike Srpske omoguie se uvoenje novih
garantno-kreditnih linija za podrku poljoprivredi, industriji i sektoru usluga, za podrku razvoju
inovativnih preduzea, podrke inovacijama i uvoenju novih tehnologija i podrku izvozno

11
orijentisanim privrednim drutvima, to e obezbijediti olakan pristup finansijama malim i
srednjim privrednim drutvima i preduzetnicima koritenjem garancija po niim premijskim
stopama.
Kada je rije o sektoru trgovine, u 2016. godini u cilju donoenja smjernica za razvoj
trgovinskog sektora bie donesena Strategija razvoja trgovine Republike Srpske do 2020. godine,
kao i Akcioni plan za realizaciju Strategije. Sprovodie se dalje aktivnosti na sprovoenju Politike
brendiranja domae proizvodnje. Radi promovisanja domaeg proizvoda i domaeg proizvodnog
potencijala nastavie se sa izdavanjem biltena Najbolje iz Srpske i kontinuirano e se sprovoditi
kampanja Nae je bolje u saradnji sa Privrednom Komorom Republike Srpske. Bie donesen
Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o zatiti potroaa u Republici Srpskoj, nastavie se sa
pruanjem finansijske podrke radu udruenja za zatitu potroaa, te kreiranjem i sprovoenjem
politike zatite potroaa.
S ciljem poveanja prometa u turizmu, poveanja broja dolazaka, kao i produenja
turistike sezone, u 2016. godini radie se na proglaenju turistikih destinacija, odnosno formiranju
turistikih proizvoda u saradnji sa Turistikim organizacijama opina i gradova. Promocijom
kljunih turistikih proizvoda poboljae se imid Republike Srpske u okruenju. Takoe, predvia
se podrka prioritetnim vidovima turizma, kao i obezbjeenje garantnih linija po posebnim
uslovima za razliite vidove turizma. Mapiranje kljunih destinacija za razvoj turizma omoguie
pozitivan uticaj na privredni rast Republike Srpske, posmatrano kroz poveanje broja noenja i
prometa u ugostiteljstvu. Radi postizanja konkurentnosti turistikog proizvoda Republike Srpske
kao nove destinacije na turistikom tritu, koja je orijentisana na pruanje usluga prvenstveno u
aktivnom odmoru, sa izraenom sezonskom ponudom u ljetnom i zimskom periodu.
Ubrzae se aktivnosti na proglaenju i formiranju novog nacionalnog parka na podruju
gornjeg toka rijeke Drine. Razmotrie se i predloiti privatizacija pojedinih kapaciteta koji su u
oblasti turizma i dalje u veinskom vlasnitvu Republike. U podrujima od posebnog znaaja za
razvoj turizma, poput Jahorine i nacionalnih parkova Kozare i Mrakovice, ali i drugih podruja,
podstai e se strateki partneri za izgradnju novih turistikih kapaciteta, putem stranih investicija,
javno-privatnog partnerstva, koncesija ili drugih modela, sa ciljem obogaenja turistike ponude
Republike.

4.1.2. Unapreivanje poslovne klime i konkurentnosti

Unapreenje poslovne klime i konkurentnosti predstavljaju osnovne preduslove za

obezbjeenje stabilnog privrednog rasta. Dalji rast i prosperitet moraju biti zasnovani na novim
investicijama, koje e obezbijediti otvaranje novih radnih mjesta i biti pokreta novom privrednom
ciklusu. Realizacija tog cilja zasniva se na pojaanoj borbi protiv sive ekonomije, te eliminisanju
prepreka za poslovanje preduzea i nove investicije.
Sa aktivnostima na spreavanju sive ekonomije poelo se u 2015. godini, putem sistemskih
zakonskih rjeenja, ije e usvajanje i puna primjena biti u 2016. godini. Posebna panja bie
posveena kontroli neregistrovane djelatnosti, te radu na crno, sa namjerom da se prvenstveno
eliminie nelojalna konkurencija prema privrednim subjektima koji su registrovali djelatnost i
redovno izmiruju svoje obaveze.
Eliminisanjem prepreka za poslovanje preduzea i investicije, preko registra parafiskalnih
nameta, te poboljanjem steajnih procedura, uz uklanjanje administrativnih barijera u svim
djelatnostima privrede, a ujedno investicijama u infrastrukturne projekte, prvenstveno u oblasti
saobraaja, uz posebnu panju posveenu boljoj povezanosti obrazovanja sa tritem rada,
kontinuirano e se unapreivati poslovna klima i konkurentnost privrede Republike Srpske.
Pravna osnova za registar parafiskalnih nameta bie uspostavljena posredstvom novog
Zakona o poreskom sistemu, da bi se u 2016. godini uspostavio registar parafiskalnih nameta. Time
bi se onemoguilo stvaranje novih parafiskalnih nameta, koji u znaajnoj mjeri, finansijski, ali i
12
administrativno optereuju privredne subjekte. Nakon toga, u 2016. godini, uz pomo USAID-a
nastavie se analiza parafiskalnih nameta koji su ukljueni u registar, te ukidanje onih za koje se
pokae da nisu opravdani.
Ujedno, e se ukinuti posebna republika taksa, po osnovu ega e biti ostvareni manji
prihodi u budetu Republike, ali i dobitak za subjekte koji nee imati obavezu da uplauju taksu.
Novim Zakonom o steaju ureuje se postupak restrukturiranja i steajni postupak, pravne
posljedice otvaranja i sprovoenja postupka restrukturiranja i steajnog postupka, reorganizacija
steajnog dunika na osnovu steajnog plana, te meunarodni steaj. Imajui u vidu postojee
probleme i potekoe u steajnom postupku, novim zakonom ostvaruju se sljedei ciljevi:
blagovremeno pokretanje postupka restrukturiranja i steajnog postupka, finansijsko i operativno
restrukturiranje dunika u postupku restrukturiranja, skraivanje perioda trajanja steajnog
postupka, smanjenje trokova, naroito trokova predujma, nain imenovanja steajnih upravnika
uz potovanje principa ravnomjernosti i ravnopravnosti prilikom imenovanja, kao i starosna granica
za steajne upravnike i visina njihovih naknada, zatita prava povjerilaca u steajnom postupku,
unapreivanje procesa reorganizacije, u smislu njegovog pojednostavljenja, usklaivanje propisa
koji imaju uticaja na primjenu Zakona o steajnom postupku, te odreivanje organa koji bi vrio
nadzor nad primjenom zakonske odredbe koja se tie blagovremenog pokretanja postupka i koji bi
izricao sankcije steajnom duniku, odnosno organu ovlatenom za zastupanje steajnog dunika
usljed neblagovremenog pokretanja postupka. Uvoenje postupka restrukturiranja kao novine
omoguie privrednim drutvima sa finansijskim tekoama da, prije nego to nastupi platena
nesposobnost i razlog za steaj, restrukturiraju svoje finansijske obaveze i otklone mogunost
steaja i nastave sa normalnim privrednim ivotom. Oni koji to ne uspiju, u postupku
restrukturiranja imae prema ovom zakonu mogunost da to uine u steajnom postupku
reorganizacijom steajnog dunika. Kada je u pitanju postupak restrukturiranja, novi Zakon izmeu
ostalog propisuje da je APIF nadlean, odnosno duan da kao organ koji vodi evidencije rauna
poslovnih subjekata, saini listu dunika koji kasne sa izmirenjem preuzetih novanih obaveza do
60 dana i objavi tu listu na internet stranici i u roku od tri dana obavijesti dunika da su se stekli
uslovi za pokretanje postupka restrukturiranja, ime se otvara mogunost blagovremenog
identifikovanja potencijalnih insolventnih privrednih subjekata. Postupak restrukturiranja se mora
okonati u roku od 150 dana od dana njegovog otvaranja, a izuzetno, u opravdanim sluajevima
ovaj rok moe produiti se za jo 90 dana. Ujedno, definisan je vii stepen kontrole rada steajnih
upravnika kroz posebno razraen nain kontrole rada steajnog upravnika od povjerilaca, a
predviene su i stroe novane kazne i jednostavnija smjena steajnih upravnika i njihovo brisanje
sa liste. Broj predmeta koje moe voditi jedan steajni upravnik je limitiran, a izabrani steajni
upravnik obavezan je da nakon preuzimanja slube zakljui kod osiguravajueg drutva osiguranje
od odgovornosti za sve rizike koji su povezani sa njegovom djelatnou. Na taj nain, u 2016.
godini obezbjeuje se nova pravna regulativa, to e u znaajnoj mjeri rijeiti probleme uoene pri
dosadanjim steajnim postupcima.
Razmotrie se i pripremiti zakonska rjeenja za procese mogueg programiranog, voenog,
brzog steaja ili slinog postupka za akcionarska drutva ili javna preduzea od opteg interesa,
poput komunalnih djelatnosti, kod kojih se mora obezbijediti obavljanje javne funkcije i u
eventualnom postupku steaja, kao i znatno ubrzan i jasno voen postupak.
Zakon o rokovima izmirenja novanih obaveza, koji je bio pripremljen i upuen u
skuptinsku proceduru, povuen je nakon konsultacija sa Privrednom komorom, jer bi doveo u
neravnopravan poloaj privredne subjekte iz Republike Srpske u odnosu na one iz Federacije BiH.
S tim u vezi, navedeno zakonsko rjeenje usaglaava se sa predstavnicima Federacije BiH, tako da
se u 2016. godini donese navedeni zakon, usaglaen sa istim zakonskim rjeenjem u Federaciji BiH,
ime e se uvesti vie reda u oblast izmirenja novanih obaveza, poboljati likvidnost privrede, a
istovremeno e svi privredni subjekti, u oba entiteta, biti u ravnopravnom poloaju.

13
 U oblasti graevinarstva, sa ciljem otklanjanja prepreka i poboljanja ambijenta
poslovanja nastavie se rad na uspostavljanju mjera energetske efikasnosti, vrenju energetskog
pregleda i izdavanju energetskog certifikata, ime e se ostvariti znatne utede u ukupno potrebnoj
energiji, ali i poveanje komfora korisnika (obaveza energetskog pregleda za nove zgrade poinje
od 1. januara 2016. godine); uspostavljanju sistema kontrole kvaliteta graevinskih proizvoda i
opreme, koji e sprovoditi ovlatena pravna lica kao ovlatena tijela za ocjenu usaglaenosti
graevinskih proizvoda i ovlatena tijela za izdavanje tehnikog odobrenja (ova aktivnost je
zapoeta u 2015. godini i predvieno je da se u kontinuitetu odvija u narednom periodu); stvaranju
pravnih i tehnikih preduslova za prelazak na evrokodove kao skup evropskih standarda
namijenjenih za projektovanje i proraun svih vrsta graevinskih konstrukcija bez obzira na
materijal od kojeg su izgraeni (s obzirom na to da su sve drave okruenja ve prele na
evrokodove zbog ega postoje problemi prilikom realizacije meudravnih i prekograninih
projekata, a u 2016. godini stvorie se administrativni uslovi da se pristupi ovom projektu koji e se
realizovati tokom 2017. i 2018. godine). Izmjenama propisa i donoenjem novih bie ureena
legalizacija bespravno izgraenih objekata na novim i stimulativnim principima usaglaenim sa
odlukom Ustavnog suda Republike Srpske. Obezbijedie se uslovi da se tenderska dokumentacija
za javne nabavke prilagoava uslovima domaih privrednih drutava, te da se u postupku
licenciranja strane kompanije izjednae sa uslovima koje moraju ispuniti domae kompanije;
nastavku realizacije projekta unapreivanja energetske efikasnosti u zgradama javnih institucija koji
se finansira iz kreditnih sredstava Svjetske banke, a koji se odnosi na objekte zdravstva i prosvjete,
ime e se ostvariti znaajne utede u koritenju ovih objekata uz poboljanje komfora koritenja i
produenje vijeka trajanja objekta.
U oblasti prostornog ureenja omoguie se skraenje procedura za donoenje pojedinih
stratekih dokumenata. S tim u vezi, cijene izrade planskih dokumenata bie nie u odnosu na
postojee.
Nastavie se postupak uspostave jedinstvene zemljino-knjine evidencije, po planu
Republike uprave za geodetske i imovinsko-pravne poslove, sa ciljem uspostavljanja evidencije u
onim optinama u kojima je evidencija unitena, te objedinjavanja u onim optinama u kojima
postoje i knjige gruntovnice i katastra.
U oblasti zatite ivotne sredine, izmjenama i dopunama Zakona o zatiti ivotne sredine
od septembra 2015. godine, osigurano je skraivanje rokova za donoenje Rjeenja o odobravanju
Studije uticaja na ivotnu sredinu za sve projekte za koje se sprovodi procjena uticaja na ivotnu
sredinu, za 30 dana. Ujedno, osigurano je i dodatno skraivanje rokova za 60 dana za odreene
projekte, za koje se u postupku procjene uticaja utvrdi da nemaju znaajan uticaj na ivotnu sredinu
nakon izgradnje, odnosno u fazi eksploatacije. Na ovaj nain olakani su uslovi privrednim
subjektima za pribavljanje dozvola za izgradnju i rad.
Donoenjem, te izmjenama zakonskih i podzakonskih akata u oblasti elektroenergetike,
rudarstva i industrije olakava se poslovanje privrednim drutvima, te se vri podsticanje novih
investicija i usklaivanje sa evropskom legislativom.
S tim u vezi, vrie se usklaivanje Zakona o privrednim drutvima sa propisima
Evropske unije, prije svega sa direktivama Evropske unije OECD Principima korporativnog
upravljanja i rjeenjima koja postoje u uporednom pravu razvijene trine privrede, to ima za cilj
unapreivanje pojedinih instituta ovog zakona, a prije svega korporativnog upravljanja, adekvatnije
odreivanje veine za odluivanje, adekvatnije zatite prava manjinskih akcionara, preciznije
ureenje pitanja sukoba interesa lanova i organa drutva, kao i preciziranje pravne forme i
statusnih promjena, te ureenje drugih pitanja na osnovu iskustava u dosadanjoj primjeni zakona.
U cilju ispunjenja obaveza iz Ugovora o Energetskoj zajednici realizacija Treeg
energetskog paketa u sektoru elektroenergetike ostvarie se donoenjem novog Zakona o
elektrinoj energiji, ime e se udovoljiti principu liberalizacije trita. To e takoe uticati i na
poboljavanje organizacije elektroenergetskog sistema u Republici Srpskoj i ostvarivanje prihoda i

14
cjelokupnog poslovanja, kao pozitivan efekat i na krajnje korisnike, tj. potroae. Ove aktivnosti
bie istovremeno veoma znaajne i u smislu reforme javnih preduzea.
Izmjenama i dopunama Zakona o gasu obezbijedie se ispunjavanje obaveza iz Ugovora
o Energetskoj zajednici i primjena Treeg energetskog paketa, odnosno obaveza koje proistiu iz
EU zakonodavstva, a tiu se otvaranja trita gasa. To e se odraziti na razvoj gasnog trita i
poveanje uesnika, kao i na jaanje konkurentnosti i poboljanje poloaja krajnjih korisnika,
privrede i domainstava.
Donoenjem i/ili izmjenama zakonskih i podzakonskih akata u oblasti rudarstva i geologije
(Zakona o rudarstvu, Zakona o geolokim istraivanjima), te izradom Strategije upravljanja
mineralnim sirovinama, obezbijedie se vea pravna sigurnost za privredne subjekte koji
obavljaju poslove iz oblasti rudarstva i geologije, a to e imati za posljedicu vei priliv stranog i
domaeg kapitala, s obzirom na injenicu da Republika Srpska raspolae raznovrsnim i ekonomski
znaajnim mineralnim sirovinama.
U oblasti poljoprivrede u 2016. godini izvrie se usvajanje i harmonizacija propisa koji
proizlaze iz ustavnih nadlenosti Republike Srpske (Zakon o sjemenu, Zakon o sadnom materijalu,
Zakon o genetiki modifikovanim organizmima, Zakon o hrani, Zakon o poljoprivredi, Zakon o
poljoprivrednom zemljitu), te usvajanje i harmonizacija propisa koji se odnose na ustavne
nadlenosti zajednikih organa na BiH nivou, a koji su istovremeno u skladu sa Acqui
Communitaire da bi se blagovremeno vrile pripreme za potpuno preuzimanje regulative EU kada
BiH postane lanica te integracije.
Zapoee se sa aktivnostima na uspostavljanju sistema identifikacije zemljinih parcela
(engl. LPIS Land Parcel Identification System), kao sastavnog dijela Integrisanog
administrativnog kontrolnog sistema (engl. IACS Integrated Administration and Control System),
to je u skladu sa zahtjevima EU zajednike poljoprivredne politike (engl. CAP Common
Agriculture Policy). Ovim se postiu znatne utede i obezbjeuje finansijska disciplina i namjenski
utroak agrarnog budeta.
Takoe, izradie se dokumenta za ruralni razvoj i IPARD Operativne strukture, to je
preduslov za kreiranje IPARD Programa i definisanje mjera koje e se finansirati iz EU fondova za
ruralni razvoj. Osim toga, zemlja potencijalni korisnik navedenih fondova, duna je da zakljui
Okvirni sporazum i Sektorske sporazume sa Evropskom komisijom, zatim dobije akreditaciju za
uspostavljenu IPARD operativnu strukturu. Koritenje sredstava EU u pretpristupnom periodu je
bitno jer omoguava korisnicima da osim poveanja konkurentnosti poljoprivrednih proizvoaa,
imaju akreditovanu operativnu strukturu, koja e sluiti za prihvat mnogo veih sredstava iz
fondova EU za poljoprivredu i ruralni razvoj (EAFG I EAFRD) nakon sticanja punopravnog
lanstva.
Nastavie se sa unapreivanjem modela finansiranja razvoja poljoprivrede i ruralnih
podruja zasnovana na tri stuba: posebna kreditna linija IRB, kreditne linije za dugorone i
kratkorone plasmane u poljoprivredi i sredstva podsticaja iz tekueg budeta. Pored navedena tri
stuba podrke, za finansiranje razvoja sektora koristie se i kreditna sredstva Svjetske banke i
IFAD-a, kao i drugi meunarodni izvori finansiranja i donatorska sredstva (naroito fondovi EU). U
saradnji sa Garantnim fondom Republike Srpske kreirae se posebne kreditne linije, prilagoene
primarnim poljoprivrednim proizvoaima, radi olakanog pristupa kreditnim sredstvima.
Fokus u realizaciji budetskih izvora finansiranja e biti na podsticanju trino orijentisane
primarne poljoprivredne proizvodnje i prerade poljoprivrednih sirovina, da
bi se osigurao rast BDP-a. Sredstva podrke dugoronom razvoju usmjeravae se na naglaeniju
podrku investicijama u razvoj intenzivne proizvodnje u animalnoj i biljnoj proizvodnji, a u skladu
sa viegodinjim programima razvoja navedenih sektora koji e biti doneseni u narednoj godini.
Takoe, bie nastavljena izgradnja sistema za navodnjavanje sa ciljem poveanja konkurentnosti
biljne proizvodnje.

15
 Bie podrani svi oblici udruivanja i povezivanja poljoprivrednih proizvoaa i drugih
subjekata koji doprinose unapreivanju organizacije proizvodnje, otkupa, prerade i plasmana
poljoprivrednih proizvoda, kao to su klasteri, poljoprivredne zadruge i drugi oblici udruivanja. Pri
tome e se insistirati na preciznijem definisanju statusa udruenja poljoprivrednih proizvoaa, kao
i na izgradnji savremenog zadrugarstva zasnovanog na meunarodnim zadrunim principima.
Nastavie se aktivnosti u oblasti unapreivanja spoljnotrgovinskog poslovanja i zatite
domae proizvodnje kroz iniciranja i predlaganja rjeenja u saradnji izmeu institucija Republike
Srpske i zajednikih institucija na nivou BiH.
Radie se i dalje na sistemskom uvezivanju i koordinaciji svih institucija koje rade u oblasti
poljoprivrede, ime se obezbjeuje uspostavljanje funkcionalnijeg agrarnog sistema. Radi
intenzivnije primjene znanja u oblasti poljoprivredne proizvodnje u narednom periodu e se jaati
funkcija pruanja strunih usluga kroz savjetodavni i uzgojno-selekcijski rad.
Bie donesen Program uspostavljanja izvjetajno-prognozne slube Republike Srpske i
programi posebnog nadzora u oblasti zatite zdravlja bilja, u cilju sistemske kontrole tetnih
organizama u biljnoj proizvodnji.
Radi unapreivanja genetskog potencijala u biljnoj i stoarskoj proizvodnji, nastavie se
uspostavljanje reprocentara, kao i ulaganja u izgradnju kapaciteta za doradu sjemena, proizvodnju
certifikovanog sadnog materijala i razvoj poljoprivrede u brdsko-planinskom podruju.
Nastavie se aktivnosti na inventarizaciji zemljinih resursa i realizaciji drugih mjera
zemljine politike, sa ciljem unapreivanja, koritenja i ouvanja zemljinih resursa.
Nastavie se sa jaanjem kapaciteta i modernizacijom protivgradne preventive na cijelom
podruju Republike Srpske.
U prehrambenoj industriji prioritetno e se raditi na unapreivanju poslovnog i
investicionog ambijenta sa krajnjim ciljem poveanja stepena i obima finalizacije proizvoda i
povezivanja svih uesnika u lancu proizvodnje, prerade i robnog prometa na dugoronoj osnovi.
U oblasti veterinarstva radie se na neophodnim izmjenama zakona i podzakonskih akata
za uspostavljanje Sistema obiljeavanja i kontrole kretanja ivotinja, to je preduslov za uspjenu
kontrolu zaraznih bolesti i zoonoza i za ispunjenje uslova sljedivosti sirovina i namirnica
ivotinjskog porijekla u skladu sa politikom od njive do trpeze. Sistem treba da omogui efikasnu
i pouzdanu kontrolu kretanja ivotinja, efikasnu razmjenu podataka izmeu entiteta, izmeu BiH i
drugih drava, izmeu poslovnih subjekata i svih drugih zainteresovanih ovlatenih tijela.
Pored toga, donijee se novi Zakon o veterinarstvu u Republici Srpskoj i podzakonski akti u
cilju usklaivanja sa utvrenim principima i procedurama EU legislative i uspostavljanje cjelokupnog
sistema slubene kontrole i samokontrole za proizvoae i preraivae uz potivanje standarda ocjene
usklaenosti. Definisae se organizacija veterinarske slube u cijelosti, rad inspekcijskih slubi na
lokalnom nivou, kao i dinamika ubrzanog donoenja podzakonskih akata u ovoj oblasti, a sve u cilju
usklaivanja sa utvrenim procedurama i principima EU legislative.
Takoe, sprovee se kategorizacija subjekata u poslovanju sa hranom.
Ujedno, obezbijedie se unapreivanje i standardizacija organizacije mjera strunog nadzora
radi iskorjenjivanja bolesti koje se obavezno prijavljuju meunarodnim organizacijama, to je uslov
koji daje mogunost svrstavanja Republike Srpske i BiH u drave sa statusom zanemarljivog rizika ili
bez rizika, za trgovinu i izvoz ivotinja i ivotinjskih proizvoda kojima se odreene bolesti mogu
prenositi.
U oblasti vodoprivrede donijee se Strategija integralnog upravljanja vodama 20152024.
godina i planovi upravljanja oblasnim rijenim slivovima rijeke Save i Trebinjice za period 2016
2021. godina, a realizovae se i preuzete obaveze u okviru lanstva u Dunavskoj (ICPDR-a) i
Savskoj komisiji i otpoeti sa izradama mapa poplavnog rizika u cilju izrade plana upravljanja
poplavama. Nastavie se sa realizacijom mjera hitne sanacije na vodoprivrednim objektima po
osnovu: Projekta hitne pomoi i zatite od poplava koji se finansira iz sredstava EIB, kao i po
naredbama Republikog taba za vanredne situacije. Obezbijedie se izgradnja drinskog nasipa na

16
irem podruju grada Bijeljine, koji se finansiraju kroz IDA kreditna sredstva Svjetske banke i
mjere u oblasti vodosnabdijevanja i sanitacije u odabranim optinama iz kreditne linije EIB.
Redovno e se vriti tekue investiciono odravanje vodoprivrednih objekata od JU Vode Srpske.
U oblasti umarstva, intenzivno e se sprovoditi predviene mjere za redefinisanje
organizaciono-ekonomske i kadrovske pozicije JP ume Republike Srpske. Donoenjem novih
zakonodavnih rjeenja, kvalitetnije emo urediti odnose izmeu umarstva i prerade drveta sa
ciljem jaanja stepena finalizacije proizvoda. Nastavie se sa realizacijom Akcionog plana za
spreavanje nelegalnih aktivnosti u sektoru umarstva, putem zajednikih akcija MUP-a, JP i
umarske inspekcije, koje su u 2015. godini dale odline rezultate. Aktiviraemo sredstva
Revolving fonda Hitnog projekta umarstva BiH za Republiku Srpsku, a za potrebe rehabilitacije
umskih komunikacija i izrade novog informacionog sistema u JP. Nastavie se sa realizacijom
projekta GEF-a (Projekat odrivog upravljanja umama i krajolikom) za umsko-uzgojne radove i
pripremu i izradu Master plana otvaranja umskih kamionskih puteva. Procedurom ugovaranja
ustanovljenih lovita u Republici Srpskoj sa buduim korisnicima, ostvarivae se vei prihodi u
lovstvu koji e se koristiti za njegov razvoj.
Posredstvom Jedinice za implementaciju projekata u poljoprivredi i ruralnom razvoju,
nastavie se sa realizacijom razvojnih projekata koji se finansiraju iz meunarodnih izvora
finansiranja, kao to su IFAD, EIB, Svjetska banka, a odnose se na: Projekat razvoja navodnjavanja,
Projekat poljoprivrede i ruralnog razvoja, Projekat odbrane od poplava rijeke Drine, Projekat
razvoja sistema za uzgoj goveda, Projekat razvoja ruralnog poslovanja i Projekat hitnog oporavka
od poplava.
U oblasti saobraaja bie izraena prostorno planska dokumentacija, te e se pristupiti
izgradnji kargo objekta, proirenju putnikog terminala i nabavci aerodromske opreme, a sve sa
ciljem sa bi se na aerodromu Banja Luka poveao protok robe i putnika i poveao stepen
bezbjednosti vazdune plovidbe. Pored toga, bie izraen i master plan aerodroma, kao i prostorni
plan za podruje posebne namjene. Ujedno, da bi meunarodni aerodrom Banja Luka zadrao CAT
I otpoee aktivnosti na proirenju aerodromskog kompleksa i osnovne staze aerodroma prema
istoku. Investicija obuhvata izradu prostorno-planske dokumentacije, uklanjanje objekata kua u
zoni proirenja osnovne staze, izgradnju nove ograde, izmjetanje obodnog kanala, proirenje
osnovne staze i njenu stabilizaciju. Nastavie se sa realizacijom infarstrukturnih projekata, i to:
Radovi na izradi glavnog projekta i izgradnji auto-puta Banja Luka Doboj, dionica Prnjavor
Doboj duine 37 km;
Radovi na izradi glavnog projekta i izgradnji auto-puta Banja Luka Doboj, dionica Banja
Luka Prnjavor 35 km;
Aktivnosti u vezi sa potpisivanjem ugovora sa potencijalnim investitorom (kineski partneri) za
izgradnju, autoputa na dionici Glamoani Banja Luka Mrkonji Grad Mlinite;
aktivnosti na pripremama za projektovanje i traenju potencijalnih investitora za izgradnju
autoputa ili brze ceste na dionici Banja Luka Prijedor;
aktivnosti na analizi opravdanosti, te pripremama za projektovanje i traenju potencijalnih
investitora za izgradnju autoputa ili brze ceste na dionici Istono Sarajevo Viegrad, a u vezi
sa projekcijama i strategijom glavnih putnih pravaca u Republici Srbiji;
Aktivnosti u vezi sa izgradnjom meudravnog mosta na rijeci Savi kod Gradike;
Aktivnosti u vezi sa pronalaenjem izvora finansiranja za izgradnji auto-puta DobojVukosavlje
na koridoru Vc, u duini od 46,6 km i
Aktivnosti na izgradnji mosta preko rijeke Drine na lokaciji BratunacLjubovija i pristupnih
puteva na podruju Republike Srpske, kao i zajednikog graninog prelaza.
Radie se na donoenju stratekih dokumenata iz oblasti javnih puteva u cilju sistemskog
pristupa poslovima odravanja, zatite, izgradnje i rekonstrukcije putne mree, kao i na donoenju
novih propisa iz oblasti prevoza u drumskom saobraaju radi stvaranja adekvatnog, bezbjednog,
pouzdanog, efikasanog i finansijski odrivog drumskog saobraaja u Republici.
17
 Donoenjem Strategije podsticanja stranih ulaganja u Republici Srpskoj u periodu
20162020. godina i prateeg akcionog plana, ostvarivae se privlaenje stranih investicija koje
vode poveanju efikasnosti i produktivnosti. Pored stratekih sektora do sada promovisanih u
Republici Srpskoj, intenzivirae se aktivnosti na privlaenju investicija u informaciono-
komunikacione tehnologije. Na ovaj nain bi se poveala konkurentnost Republike Srpske
ukljuivanjem malih i srednjih preduzea u meunarodne lance vrijednosti i transfer novih
tehnologija i znanja.
Ujedno, nastavie se unapreenje aktivnosti u vezi sa reformom registracije poslovanja.
Cilj je prvenstveno da se unaprijede tehniki uslovi za registraciju zanatsko-preduzetnike
djelatnosti, te izvri digitalizacija sudske arhive u svrhu stvaranja to kvalitetnijeg registra
poslovnih subjekata. Pored toga, posredstvom Upravnog odbora Uprave za indirektno o porezivanje
BiH insistirae se na skraenju rokova i ubrzanju procedura za dobijanje PDV broja.
ira i intenzivnija primjena pune metodologije procesa procjene uticaja propisa (PUP),
posebno na propise od znaaja na poslovno okruenje, poee od 2016. godine. Metodologija
procjene uticaja propisa je ve ukljuena u pravni sistem Republike Srpske od 2009. godine. Kratka
procjena uticaja se vri na sva zakonska i podzakonska akta. Puna metodologija procjene uticaja
propisa vri se na manji broj zakona. Cilj je njena masovnija primjena, a u svrhu izrade to
kvalitetnijih propisa. Metodologija podrazumijeva analizu trokova i koristi svakog propisa, a jedan
segment je i fiskalni uticaj. U tom smislu, primjena metodologije treba da doprinese izboru najbolje
opcije za budete i graane. Takoe, podrazumijeva analizu uticaja na konkurentnost, posebno rad
malih i srednjih preduzea, te donoenje kvalitetnih i stabilnih zakona.
S obzirom na to da je efikasan sistem infrastrukture kvaliteta jedan od preduslova
obezbjeenja slobodne trgovine i slobodnog kretanja robe, zatite potroaa i poveanja
konkurentnosti domae privrede, tokom 2016. godine nastavie se sa aktivnostima donoenja
savremene tehnike regulative Republike Srpske usaglaene sa tehnikim propisima EU i
evropskim postupcima standardizacije, metrologije, akreditacije, ocjenjivanja usaglaenosti i
trinog nadzora. Na osnovu analize realizacije Akcionog plana Vlade Republike Srpske za
preuzimanje direktiva Novog pristupa u pravni sistem Republike Srpske za period 20132015.
godina i sainjavanjem sveukupnog Pregleda vaee tehnike regulative u Republici Srpskoj,
preuzete iz SFRJ i SR BiH i JUS standarda sa obavezujuom primjenom, bie pripremljen i usvojen
cjelokupni Akcioni plan za preuzimanje u pravni sistem Republike Srpske propisa EU u oblasti
slobodnog kretanja roba i praenja njihove primjene, kao i Akcioni plan za stavljanje van primjene
neprimjenjivih tehnikih propisa preuzetih iz SFRJ i SR BiH i JUS standarda sa obavezujuom
primjenom. U skladu sa zahtjevima STO, EU i CEFTA, uspostavie se operativna Baza vaeih
tehnikih propisa Republike Srpske i uiniti efikasnijom ve uspostavljenu Kontakt taku za vaee
tehnike propise Republike Srpske u Republikom zavodu za standardizaciju i metrologiju
Republike Srpske. Ministarstvo za ekonomske odnose i regionalnu saradnju, u saradnji sa
Koordinacionim tijelom za infrastrukturu kvaliteta roba i usluga u Republici Srpskoj, nastavie da
koordinira navedene aktivnosti i da unapreuje saradnju sa svim institucijama infrastrukture
kvaliteta u BiH i susjednim zemljama (posebno sa Srbijom i Crnom Gorom), domaim privrednim
subjektima, certifikacionim tijelima i laboratorijama, kao i Privrednom komorom Republike Srpske.
Izradie se Zakon o optoj bezbjednosti proizvoda, kojim e se, u skladu sa EU regulativom,
sadrinski odrediti opti zahtjevi za bezbjednost proizvoda koji se stavljaju na trite Republike
Srpske, obaveze proizvoaa i distributera u tom smislu, kao i uslovi i nain informisanja potroaa
kada su u pitanju opasni proizvodi i razmena informacija u vezi sa rizicima koje odreeni proizvod
moe predstavljati po zdravlje i bezbednost potroaa i drugih korisnika.
Obezbijedie se formiranje Koordinacionog tijela za slobodno pruanje usluga u Republici
Srpskoj, koje e pratiti i koordinisati primjenu Zakona o uslugama u Republici Srpskoj. Izvrie se
analitiki pregled zakonodavstva Republike Srpske za oblast slobodnog pruanja usluga, a u cilju
izrade Akcionog plana za sprovoenje Zakona o uslugama u Republici Srpskoj.

18
 Posebna panja u 2016. godini, bie posveena boljoj povezanosti obrazovanja sa
tritem rada. Nakon obavljene sveobuhvatne rasprave, bie pripremljen prijedlog Strategije
obrazovanja za naredni period. Ciljevi obrazovanja i Strategije bie da sistem obrazovanja
uenicima i studentima omogui sticanje i usvajanje znanja, vjetina i vrijednosti. Kada se govori o
predkolskom obrazovanju, organizovae se programi za djecu u godini pred polazak u kolu, vriti
senzibilisanje javnosti i roditelja o potrebi ukljuivanja djece u predkolsko vaspitanje i
obrazovanje, te kreirati obavezne programe strunog usavravanja vaspitaa. U oblasti osnovnog
obrazovanja izvrie se analiza postojee mree kola i sprovesti mjere racionalizacije, a ujedno i
obezbijediti uslovi za prevoz uenika sa podruja kola koje su prestale sa radom. Intenzivirae se
sveobuhvatna analiza nastavnih planova i programa, sa ciljevima rastereenja od suvinih sadraja,
modernizacije, praenja savremenih tokova nauke i drutva, a, u srednjim kolama, naroito sa
ciljem veeg praktinog obrazovanja za savremene potrebe. Poseban akcenat bie stavljen na
povezivanje srednjeg strunog obrazovanja sa tritem rada. Odnosno, izradien model za
efikasnije povezivanje sistema srednjeg obrazovanja za kvalitetnije povezivanje kole sa tritem
rada, lokalnom zajednicom, preduzeima i kompanijama. Standardi zanimanja obezbjeuju jaanje
vanosti strunog obrazovanja, jer znanja i vjetine koje su pojedinci stekli kroz struno
obrazovanje trebalo bi da predstavljaju kljune kompetencije koje trite rada oekuje od pojedinca.
Uspostavljanjem sistema kvalifikacija u srednjem strunom obrazovanju olakae se proces
modernizacije nastavnih planova i programa, prepoznavanje postignua pojedinca, bolju
osposobljenost i profesionalnu pripremu za trite rada, odnosno njegovo lake i bre zapoljavanje
i dalji nastavak obrazovanja. Da bi se postigao nivo poboljanja kvaliteta radne snage za trite
rada, jaae se sistem profesionalne orijentacije uenika.
Reforma povezivanja visokog obrazovanja i trita rada obuhvata ne samo promjenu
strukture studija i uklapanje u okvire bolonjskog procesa, ve i promjenu unutar visokokolskih
institucija i njihovih istraivakih i obrazovnih politika, kao i obrazovanje zasnovano na
kompetencijama za potrebe trita rada, saradnju univerziteta s javnim i privatnim sektorom, te
sistematsko razvijanje istraivakog kadra, ne samo za potrebe akademskog trita, ve i za potrebe
ostalih sektora i trita radne snage (industrije, preduzetnitva, trgovine, javnih ustanova i
organizacija, istraivakih organizacija i drugih organizacija). Mjere e obuhvatiti i usaglaavanje
uslova i profila studija sa potrebama trita rada i pravcima razvoja Republike, usmjeravanje
visokokolskih ustanova da kroz razvijanje strune prakse studenata, tokom svih godina studija,
obezbijede proizvode i usluge namijenjene tritu, a time i dodatna vlastita sredstva. Fokus e biti
usmjeren na podsticanje razvojnih istraivanja koja generie i realizuje naunoistraivaki sektor
prema konkretnim problemima u privredi i drutvu.
U novim propisima dae se vie prostora i mogunosti za razliite oblike cjeloivotnog
uenja, to predstavlja i jednu od obaveza Republike Srpske u skladu sa Jerevanskim komunikeom.
U tom smislu, visokokolskim ustanovama e se omoguiti izvoenje razliitih oblika neformalnog
uenja i izdavanje javnih isprava koje to dokazuju, a potom i vrednovanje tih oblika uenja u okviru
studijskih programa putem priznavanja ECTS bodova. Razmotrie se mogunosti za uvoenje
kratkih ciklusa visokog obrazovanja (dvije godine) koji se ponovo aktuelizuju u Evropskom
prostoru visokog obrazovanja jer nude mogunost brzog sticanja kvalitetnog znanja za potrebe
trita rada.
U oblasti visokog obrazovanja preduzimae se mjere na poveanju jednakopravnosti u
pristupu visokom obrazovanju. Na taj nain omoguiemo olakan pristup visokom obrazovanju
stanovnitvu slabijeg socioekonomskog poloaja uz ravnomjerniju raspodjelu trenutno raspoloivih
resursa, to e doprinijeti rastu konkurentnosti unutar procesa koji se odvijaju u visokom
obrazovanju, te poveanju efikasnosti studiranja. Samim tim, odluke koje se donose u oblasti
visokog obrazovanja na svim nivoima (nivo izvrne i zakonodavne vlasti, nivo visokokolskih
ustanova, nivo studenata i njihovih porodica) bie vie uslovljene i povezane sa konkretnim
ekonomskim kriterujimima i politikama. Poveanje konkurentnosti u procesima koji se odvijaju u

19
oblasti visokog obrazovanja dovee do poveanja kvaliteta studiranja a time i znanja i strunosti
svrenih studenata na tritu rada. Poveanje strunosti i znanja radne snage na tritu rada dalje e
imati pozitivan uticaj na ekonomiju i drutvo u cijelini.
Unapreivanje kvaliteta visokog obrazovanja bie jedan od prioriteta i u 2016. godini. Za
postizanje ovog cilja bie osmiljene konkretne aktivnosti i stvoren pravni okvir, naroito na planu
pootravanja kriterijuma za licenciranje visokokolskih ustanova, uvoenja prakse relicenciranja i
kontinuirane provjere kvaliteta kroz obavezan proces akreditacije, te na stvaranju uslova za
rangiranje visokokolskih ustanova prema kriterijumima kvaliteta. Takoe, unapreivanje kvaliteta
visokog obrazovanja odvijae se i kroz posveenost izuzetnim studentima.
U pravcu boljeg povezivanja visokog obrazovanja i trita rada, radie se na izgradnji i
realizaciji Kvalifikacionog okvira za obrazovanje u Republici Srpskoj koji e biti dio
Kvalifikacionog okvira (KO) za obrazovanje u Bosni i Hercegovini. Ovaj dokument predstavljae
set principa i referenci koji pokazuju vrijednost kvalifikacija i omoguie zainteresovanima da vide
da li kvalifikacija prua mogunost za dalje obrazovanje ili trite rada ili i jedno i drugo. KO e
takoe, omoguiti uporeenje kvalifikacija iz razliitih oblasti obrazovanja (opteg, strunog i
visokog), pokazuje povezanost (horizontalnu i vertikalnu) i jasnost puteva sticanja kvalifikacija. On
e biti instrument komunikacije meu razliitim dijelovima sistema (visoko, opte srednje, srednje
struno obrazovanje) i njihovim podsistemima i imati i razvojnu i regulatornu ulogu. KO e
pokrivati sve kvalifikacije formalno prepoznate u Republici Srpskoj i postaviti ih u jasno definisane
odnose i strukturu. Obuhvatie sve nivoe kvalifikacija koje se mogu stei kroz sve vidove
obrazovanja, osposobljavanja i uenja i omoguie tijesnu vezu obrazovanja sa tritem rada. Na
kraju, ono to je jednako vano, omoguie uporedivost, prepoznatljivost i priznatost domaih
kvalifikacija van Bosne i Hercegovine. Pretpostavka je da je optimalno vrijeme potrebno za izradu
KO je najmanje pet godina. No, izrada kvalifikacionog okvira nije privremeni posao ve trajno
nastojanje uvezivanja svijeta obrazovanja sa svijetom rada, metoda uenja sa steenim znanjem i
ocjenjivanja studenata sa realnim postignuima svakog od njih. Stoga ne treba teiti zavretku ovog
posla, ve to skorijem otpoinjanju ove aktivnosti koju su ve otpoele sve drave u regionu.
Preduzee se aktivnosti usmjerene na jaanje procesa internacionalizacije visokog
obrazovanja, a posebno na poveanju meunarodne mobilnosti studenata i akademskog osoblja.
Podsticae se viskokolske ustanove iz Republike Srpske da uspostavljaju saradnju sa
akreditovanim evropskim i svjetskim univerzitetima to e doprinijeti internacionalizaci visokog
obrazovanja kao jednog od najvanijih mehanizama poboljanja ukupnog kvaliteta obrazovnog
procesa. Nastavie se sufinansirati meunarodna razmjena studenata i akademskog osoblja, pri
emu emo posebnu panju posvetiti ueu akademskog osoblja u programima meunarodne
razmjene i saradnje, prije svega, mladih naunih radnika koji e svoju naunonastavnu i karijeru
istraivaa nastaviti na univerzitetima u Republici Srpskoj.
Nastavie se sa stipendiranjem studenata sva tri ciklusa studija koji studiraju na
visokokolskim ustanovama u Republici i inostranstvu. Takoe, nastavie se sa isplatom sredstava
namijenjenih za podsticanje studenata koji se koluju za deficitarna zanimanja. Nastavie se
unapreeivanje studentskog standarda tako to e se ve od naredne godine potpuno opremiti novi
objekti studentskih domova u Banjoj Luci, u kojem e biti smjeteno jo 280 studenta, Foi, iji je
smjetajni kapacitet 346 kreveta i Palama u koje e biti smjeteno jo 590 studenta. Takoe,
nastavie se sa sufinansiranjem programa i projekata studentskih organizacija. S ciljem
unapreivanja studentskog standarda, radie se na stvaranju uslova za funkcionisanje studentskih
zadruga.
Sutinska povezanost obrazovanja, istraivanja i inovacija, i politike Vlade u ovoj oblasti,
ogledaju se kroz Strategiju naunog i tehnolokog razvoja Republike Srpske za period 20122016.
godina, tako da e se u 2016. godini pristupiti izradi novog stratekog dokumenta. Ujedno, radie se
i na poboljanju nastavno-naunih kompetencija akademskog osoblja i unapreivanju sistema
vrednovanja naunoistraivakog rada na visokokolskim ustanovama; nastavie se rad na

20
unapreenju nauke, te razvoju evaluacije i bibliometrijskih pokazatelja naunoistraivakog rada u
Republci Srpskoj (scijentometrijom); obezbijediti podrku istraivakim projektima i projektima
razvoja tehnologija koji stvaraju preduslove za saradnju sa poslovnim sektorom; nastaviti aktivnosti
na uspostavljanju inovacionog sistema Republike Srpske; raditi na ujednaavanju kriterija za izbor
u zvanja na visokokolskim ustanovama u Republci Srpskoj, te usaglaavanju kriterijuma za izbore
u nauno-nastavna i nauna zvanja; te jaanju kapaciteta Agencije za informaciono drutvo
Republike Srpske, JU Akademska i istraivaka mrea Republike Srpske SARNET, te JU
Andriev institut Viegrad. Kada je rije o Fondu dr Milan Jeli, nastavie se izgradnju
regionalnih Centara za informisanje, savjetovanje i obuku mladih (CISO centara) pri Zavodu za
zapoljavanje Republike Srpske kao resursnih centara stipendista, jaati saradnju sa privrednim
sektorom u smislu povezivanja stipendista sa adekvatnim prilikama za struno usavravanje i
zapoljavanje, nastaviti promociju ostvarenih rezultata i povezivanje sufinansiranih studenata na
prestinim univerzitetima sa institucijama iz Republike Srpske i drugim zainteresovanim
studentima, te razvijati saradnju sa Fondom za mlade talente Dositej iz Republike Srbije i
Centrom za karijerno savjetovanje i voenje mladih talenata Republike Srbije.
4.2. FISKALNA ODRIVOST

Vaan cilj u politikama javnih finansija je vremensko restrukturisanje javnog i ukupnog duga
na srednjoronoj i dugoronoj osnovi, zbog ega e primarni interes i napor biti uloeni da se
godinji anuiteti otplate u narednim godinama reprogramiraju, srednjoronim i dugoronim
zaduivanjem, pod povoljnim uslovima. Takoe, kod daljih odluka o zaduivanju za razvojne
potrebe, bie odreeni dugoroni prioriteti Republike i izbor optimalnih projekata s aspekta
drutvene opravdanosti i razvojnih efekata.

Fiskalna odrivost zasnivae se na sljedeim reformskim oblastima:

1. fiskalna konsolidacija i
2. reforma javnog sektora.

4.2.1. Fiskalna konsolidacija

Sprovoenje fiskalne konsolidacije dovee do postepenog smanjenja budetskog deficita, te

omoguiti srednjorono smanjenje uea javnog i ukupnog duga u bruto domaem proizvodu
Republike Srpske. Na taj nain, fiskalna konsolidacija ima za cilj da obezbijedi stabilno
makroekonomsko okruenje, te stabilan, pozitivan realni rast u srednjem i dugom roku, sprovodei
istovremeno vie strukturalnih reformi, prvenstveno u oblasti javnog sektora. Fiskalna konsolidacija
bie sprovedena smanjenjem javne potronje, te poveanjem javnih prihoda, kroz poveanje prihoda
od poreza na potronju, proirenjem poreske osnovice, smanjenjem sive ekonomije, te unapreenjem
rada poreskih uprava. Smanjenje javne potronje najveim dijelom e biti rezultat sprovoenja
reforme javne uprave, te vee fiskalne odgovornosti. Posebna panja bie posveena strogim
kontrolama zapoljavanja i ukupnog fonda plata u javnom sektoru, do ijeg poveanja nee doi bez
obzira na rast prihoda.
Sprovoenjem Zakona o fiskalnoj odgovornosti u Republici Srpskoj, koji je usvojen u
2015. godini, znaajno e se unaprijediti fiskalna odgovornost i disciplina za troenje javnih sredstava
u budetskom sistemu Republike Srpske, odnosno na republikom nivou, ali i na nivou jedinica
lokalne samouprave i vanbudetskih fondova. Prvenstveni cilj je da svi subjekti budetskog sistema
Republike Srpske iskau ukupne neizmirene obaveze, donesu realne planove za njihovo izmirenje u
narednom periodu, te da se onemogui stvaranje obaveza iznad nivoa definisanih budetima. Na taj
nain, ostvarene utede u javnoj potronji bie mogue usmjeriti na kapitalnu potronju. Ujedno, u
cilju to efikasnije i efektivnije primjene Zakona o fiskalnoj odgovornosti u Republici Srpskoj,
21
prilagodie se i druga zakonska rjeenja, ukoliko se za to ukae potreba, da bi se fisklana odgovornost
i disciplina dodatno osnaila.
Jedna od najnegativnijih pojava u svakom drutvu i ekonomiji, pa tako i u Republici Srpskoj
je siva ekonomija, koja znaajno pogorava fiskalnu odrivost. Odnosno, siva ekonomija je
viestruko i iz nekoliko aspekata negativna pojava koja umnogome spreava kvalitetan ekonomski
napredak, stvarenjem prije svega nelojalne konkurencije, smanjenjem prihoda budeta i
vanbudetskih fondova, onemoguavanjem zaposlenih u sivoj zoni da ostvare svoja prava iz
socijalnih osiguranja. Prema tome, jedan od osnovih ciljeva Vlade Republike Srpske u narednom
periodu, na putu ostvarivanja fiskalne odrivosti, odnosno fiskalne konsolidacije, jeste suzbijanje i
spreavanje sive ekonomije.
S tim u vezi, predloeni Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o poreskom postupku je
dio seta zakona kojima se sprovodi dalja reforma privrednog sistema u Republici Srpskoj sa
prvenstvenim ciljem suzbijanja sive ekonomije. Unapreivanje kontrolnih inspekcijskih postupaka,
poveanje efikasnosti inspekcijskih organa su dio ove reforme, a to se postie, prije svega
stvaranjem adekvatnog pravnog okvira sa podlogom u predloenim tekstovima zakona, za
sprovoenje posebnih inspekcijskih kontrola i represivnim mjerama za utvrivanje krenja propisa
u vezi sa registracijom poslovne djelatnosti u formi preduzetnika, privrednog drutva ili ustanove,
kao i propisa u vezi sa registracijom obveznika doprinosa u Jedinstvenom sistemu registracije,
kontrole i naplate doprinosa. Naime, setom zakona u ovom dijelu reforme, predloeno je da sve
inspekcije u Republici Srpskoj imaju nadlenost u nadzoru odredaba koje ureuju obaveznu
registraciju pravne forme za obavljanje odreene djelatnosti, i takoe, da sve inspekcije u Republici
Srpskoj imaju nadlenost u nadzoru odredbe ovog zakona kojim je propisana obaveza registracije
obveznika doprinosa u Jedinstvenom sistemu registracije, kontrole i naplate doprinosa. Ovakvo ili
vrlo slino rjeenje imaju i zemlje u okruenju, i trebalo bi da prije svega ima preventivno dejstvo, a
posljedino i represivno jer za krenje predmetnih odredaba o registraciji poslovanja, tom subjektu
e biti izreena mjera zabrane obavljanja djelatnosti i zapeaen objekat u kojem se ta djelatnost
vrila, a u sluaju krenja odredaba o registraciji obveznika doprinosa (radnika) prvo e biti
izreena novana kazna, a u sluaju ponovljenog prekraja i tom subjektu e biti izreena mjera
zabrane obavljanja djelatnosti. Predloenim zakonom se dakle, sa ciljem suzbijanja sive ekonomije,
stvara pravni okvir za sprovoenje nadzora i izricanje mjere zabrane obavljanja djelatnosti onom
fizikom ili pravnom licu, preduzetniku ili ustanovi koja kao poslodavac nije registrovala radnika
(obveznika doprinsa) u Jedinstvenom sistemu registracije, kontrole i naplate doprinosa, te se daje u
nadlenost i drugim inspekcijama da vre ovaj nadzor.
Prema tome, u 2016. godini nastavie se rad na unapreivanju rada svih kontrolnih organa
u Republci Srpskoj, a istovremeno e se posebna panja posvetiti reformi inspekcijskih slubi u
svim oblastima. S tim u vezi, Prijedlogom zakona o izmjenama i dopunama Zakona o inspekcijama
u Republici Srpskoj vri se redefinisanje ovlatenja inspektora u cilju postizanja efikasnijeg
mehanizma za obezbjeivanje potovanja propisa, tako da se, izmeu ostalog, redefiniu ovlatenja
inspektora Republike uprave za inspekcijske poslove, kao i inspektora u jedinicama lokalne
samouprave u pogledu ovlatenja da, nezavisno od vrste djelatnosti i od nadlenosti inspektora, svi
inspektori, tj. sva inspekcijska zvanja predviena vaeim Zakonom o inspekcijama u Republici
Srpskoj, budu ovlateni za vrenje inspekcijskog nadzora nad potovanjem odredaba o registraciji
subjekata za obavljanje odreene djelatnosti, kao i kontrole prijava radnika na obavezne vidove
osiguranja. Pored inspektora Republike uprave za inspekcijske poslove i inspektora koji poslove
inspekcijskog nadzora obavljaju na nivou jedinica lokalne samouprave kao povjerene poslove, nadzor
nad primjenom odredaba o registraciji subjekata za obavljanje odreene djelatnosti u skladu sa
posebnim propisima, vrie i inspektori Poreske uprave, kao i inspektori Republike uprave za igre na
sreu. Nadzor nad primjenom odredaba o registraciji obveznika doprinosa u Jedinstvenom sistemu
registracije, kontrole i naplate doprinosa svi inspektori koji kontroliu navedenu oblast, vre u skladu
sa zakonom kojim se ureuje poreski postupak, dok e svi ovlateni inspektori nadzor nad

22
potovanjem odredaba o registraciji subjekata za obavljanje odreene djelatnosti u skladu sa
posebnim propisima, vriti na osnovu ovlatenja koja propisuje ovaj zakon.
Zakonom o sistemu unutranjih finansijskih kontrola u javnom sektoru Republike
Srpske uredie se sistem unutranjih finansijskih kontrola u javnom sektoru, koji obuhvata
finansijsko upravljanje i kontrolu i internu reviziju, utvruje metodologija i standardi i druga pitanja
od znaaja za uspostavljanje, razvoj i sprovoenje sistema unutranjih finansijskih kontrola u javnom
sektoru. Na taj nain, uz Zakon o fiskalnoj odgovornosti u Republici Srpskoj bie zaokruen sistem
koji e omoguiti znaajno poboljanje fiskalne discipline i odgovornosti u Republci Srpskoj.
U oblasti finansijskog izvjetavanja u 2016. godini radie se na daljem unapreivanju
sistema izvjetavanja kroz aktivnosti usmjerene na razvoj statistikih osnova finansijskog
izvjetavanja usaglaenih sa meunarodno priznatim standardima makroekonomskih statistikih
sistema, poveanju efikasnosti, obuhvatnosti i transparentnosti konsolidovanih finansijskih
izvjetaja korisnika budeta, te kontrolisanih jedinica javnog sektora. Sa ciljem stratekog ureenja
oblasti raunovodstva i revizije bie doneseni strateki dokument daljeg razvoja i unapreivanja
raunovodstvene i revizorske profesije u Republici Srpskoj. Takoe, sprovodie se i aktivnosti
usmjerene na: unapreenje finansijskog izvjetavanja za mala i srednja preduzea; unapreenje
sistema kontrole kvaliteta i javnog nadzora drutava za reviziju i ovlatenih revizora; dalje
unapreenje sistema finansijskog izvjetavanja u javnom sektoru, sa posebnim akcentom na razvoju
statistikih osnova finansijskog izvjetavanja, usaglaenih sa relevantnim meunarodnim
standardima makroekonomskih statistikih sistema; te poveanju funkcionalnosti jedinstvenog
registra finansijskih izvjetaja.

4.2.2. Reforma javnog sektora

Reforma javnog sektora je jedan od kljunih prioriteta za uspostavljanje fiskalne

konsolidacije i osiguranje fiskalne odrivosti. S tim u vezi, reforma javnog sektora bie sprovodena
paralelno sa reformama u ekonomskom sistemu, uz ouvanje socijalne sigurnosti svih kategorija
stanovnitva Republike Srpske, osiguravajui osnaivanje vladavine prava. Posebna panja u 2016.
godini bie posveena reformi zdravstvenog sektora, uspostavljanju novog regulatornog okvira u
bankarskom sektoru, te restrukturiranju eljeznica Republike Srpske, realizaciji Programa za
uspostavljanje racionalne i efikasne funkcije Javne ustanove Vode Srpske i redefinisanju
organizaciono-ekonomske i kadrovske pozicije JP ume Republike Srpske.

Reforma javne uprave i lokalne samouprave

Reforma republike uprave u Republici Srpskoj bie nastavljena u 2016. godini u cilju
poboljanja efikasnosti i transparentnosti uprave, kao i poboljanja profesionalnosti zaposlenih. U
tom cilju, bie izraen dokument koji e predstavljati okvir djelovanja institucija ukljuenih u
proces reforme javne uprave u narednom periodu, doneseni zakoni i podzakonski akti kojim e se
omoguiti efikasnije i bre sprovoenje reforme. Bie donesen Zakon o dravnim slubenicima
kojim e na novi nain biti definisana radna mjesta rukovodeih dravnih slubenika, dravnih
slubenika i namjetenika, stvoreni preduslovi za veu mobilnost zaposlenih pri popunjavanju
upranjenih radnih mjesta i drugo. Podzakonskim aktima bie izvrena analiza, analitika procjena,
gradacija i opis poslova svakog radnog mjesta u republikoj upravi, to e dovesti do pravinog
vrednovanja svakog radnog mjesta. Vlada i republiki organi uprave e svojom organizacijom biti u
direktnoj vezi sa reformskim procesima.
U 2016. godini pristupie se donoenju i novog Zakona o lokalnoj samoupravi i Zakona o
slubenicima i namjetenicima u organima jedinica lokalne samouprave, koji e biti osnov za izradu
novog stratekog razvojnog dokumenta u oblasti lokalne samouprave u Republici Srpskoj.
23
Navedenim zakonima uredie se, izmeu ostalog, kriterijumi za odreivanje broja zaposlenih u
optinskim, odnosno gradskim upravama, te utvrditi naela za njihovu unutranju organizaciju.
Stvorie se pretpostavke za jaanje saradnje jedinica lokalne samouprave, a to je vana
pretpostavka za racionalizaciju trokova. Novom Strategijom razvoja lokalne samouprave i
teritorijalne organizacije definisae se pravci razvoja lokalne samouprave i teritorijalne
reorganizacije u Republici Srpskoj za period 2017. 2022. godina. Strategija nastavlja opredjeljenje
za razvoj vietipskog koncepta lokalne samouprave, u kojem e gradovi imati razvijenije i dodatne,
povjerene nadlenosti, poput odluivanja o imovinsko-pravnim poslovima u prvom stepenu, dok e
male lokalne zajednice imate manje nadlenosti, za zadovoljenje osnovnih potreba graana u
lokalnoj zajednici. Razmotrie se i drugi elementi mogue funkcionalne decentralizacije i
povjeravanja odreenih poslova Republike svim ili najviim oblicima lokalne samouprave u
sistemu vietipskih zajednica. Takoe, razvie se i kriteriji za dalji razvoj teritorijalne organizacije,
osnivanje i ukidanje lokalnih zajednica. Takoe, poetkom 2016. godine donijee se Strategije
obuke za zaposlene u jedinicama lokalne samouprave u Republici Srpskoj koji obuhvata period od
2016. do 2020. godine. Opti cilj Starategije je uspostavljanje odrivog i funkcionalnog sistema
obuke koji e slubenicima u optinama i gradovima biti kvalitetan izvor znanja i sticanja vjetina
potrebnih za razvoj visokoprofesionalne, odgovorne i efikasne lokalne samouprave u Republici
Srpskoj.

Reforma javnih preduzea

U saradnji sa Investiciono-razvojnom bankom Republike Srpske uradie se analiza

odrivosti preduzea u dravnom vlasnitvu, te predloiti mjere za sanaciju odrivih i likvidaciju
neodrivih preduzea. Ujedno, radie se izmjena propisa kojim se ureuje rad javnih preduzea,
radi postizanja vee discipline u javnim preduzeima i njihove vee efikasnosti u radu.
Restrukturiranje eljeznica Republike Srpske predstavlja jedan od prioriteta Vlade
Republike Srpske u 2016. godini. eljeznice Republike imaju mnotvo specifinosti, koje ih
izdvajaju i uslovljavaju poseban, jedinstven pristup procesu restrukturiranja. Organizacija i
funkcionisanje eljeznica Republike Srpske je normativno ureena prvenstveno Zakonom o
eljeznicama Republike Srpske. Meutim, na poslovanje ovog preduzea utiu i drugi zakonski
akti Republike Srpske i BiH (Zakon o javnim preduzeima, Zakon o privrednim drutvima, i drugi),
brojni podzakonski akti (uredbe, odluke i drugi podzakonski akti), pravilnici iz oblasti eljeznikog
saobraaja, kolektivni ugovori (Opti, Granski i Kolektivni ugovor eljeznica Republike Srpske), te
Statut Drutva, kao njegov najvii normativni akt. Pored toga, ova oblast podlijee i propisima i
direktivama meunarodne zajednice (propisima EU, UIC, CIT, FTE i dr.). S tim u vezi, program
restrukturiranja podrazumijeva ukupno prilagoavanje uslovima poslovanja, to e biti veoma
specifino i zahtijeva veoma detaljna i visokosofisticirana znanja iz svih navedenih oblasti, te e se
zajedniki, u saradnji sa ekspertima Svjetske banke pokuati iznai najbolji model. Rezultati
implementacije predloenih mjera i aktivnosti restrukturiranja treba da budu vidljivi kroz jaanje
operativnih i finansijskih kapaciteta eljeznica, u smislu stabilizacije osnovnog poslovanja, ali i
kroz uspostavljanje kvalitetnog eljeznikog sistema u Republici Srpskoj, koji ne zaostaje za
najboljim praksama razvijenih zemalja. Ovi rezultati bi, kroz optimizaciju prihoda i rashoda,
obezbijedili buduu profitabilnost eljeznica Republike Srpske.
Dalje ulaganje Republike u preduzee eljeznice Republike Srpske, kako putem godinjih
subvencija, tako i putem servisiranja kreditnih obaveza i javnih investicija u eljeznice, mora
rezultovati u promjeni vlasnike strukture, s obzirom da je Republika jedini akcionar koji stalno i u
visokim iznosima subvencionie ili investira, i to se konano mora odraziti i u promjeni vlasnike
strukture eljeznica, odnosno valorizovanju i poveanju vlasnikog udjela Republike.
U 2016. godini e se nastaviti sa realizacijom Programa za uspostavljanje racionalne i
efikasne funkcije Javne ustanove Vode Srpske. Da bi se u narednom periodu efikasnije

24
upravljalo vodama u Republici Srpskoj, neophodno je unaprijediti oblike organizacije upravljanja
sektorom voda, zastupajui principe i strateke odrednice jaanja postojee instutucije. Posebna
panja mora se posvetiti jaanju potencijala i resursa sektora voda u pogledu izvrenja primarnog
zadatka koji se odnosi na pripremu planova upravljanja vodama, zatitu od tetnog djelovanja voda,
koritenju voda i zatiti voda.
Redefinisanje organizaciono-ekonomske i kadrovske pozicije JP ume Republike
Srpske bie nastavljeno u 2016. godini. Odnosno, sprovee se reorganizovanje JP ume
Republike Srpske u skladu sa Zakonom o javnim preduzeima i donijeti novi statut preduzea,
Izraditi Pravilnik o organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta u JP ume Republike Srpske, te
usvojiti izmjene Zakona o umama. Donoenjem novih podzakonskih akata, kvalitetnije emo
urediti odnose izmeu umarstva i prerade drveta. Nastaviemo aktivnosti na izradi novih
sortimentnih tablica, kao baznog obraunskog osnova u umarstvu, kao i ostalih normativnih akata
vezanih za oblast proizvodnje (tehniko-tehnoloke tipizacije terena, optimalni normativi), uz
aktivnosti na izradi master plana izgradnje umskih kamionskih puteva, bie zaokruen proces
reorganizacije umskog sektora Republike Srpske.

Reforma zdravstvenog sektora

S ciljem uvoenja trezorskog sistema poslovanja u zdravstveni sistem Republike Srpske,

odnosno u sve javne zdravstvene ustanove i Fond zdravstvenog osiguranja Republike Srpske, kao
prethodnu mjeru, bie izvrene analize dugovanja zdravstvenog sistema, odnosno domova
zdravlja, te bolnikog sektora, kako bi se jasno utvrdili iznosi obaveza, te predloio model za
njihovo rjeenje. Partner u cjelokupnoj i sveobuhvatnoj reformi zdravstvenog sektora bie eksperti
iz Svjetske banke.
Drugi korak u reformi zdravstvenog sistema, koji e pomoi da se uspostavi sistem pune
odgovornosti i fiskalne discipline u sve ustanove zdravstvenog sistema predstavljae uvoenje
trezorskog sistema poslovanja, koji e se realizovati u dvije faze. Prvo e biti uveden terzorski
sistem poslovanja u domove zdravlja, na nain da jedinice lokalne samouprave, kao osnivai
domova zdravlja u potpunosti preuzmu odgovornost i za upravljanje i fiskalnu disciplinu domova
zdravlja, dok e u drugoj fazi u trezorski sistem biti ukljuen sekundarni i tercijarni nivo
zdravstvene zatite, te Fond zdravstvenog osiguranja Republike Srpske. Namjera je da se prva faza
zavri do kraja prvog kvartala 2016. godine, a realizacija druge faze e biti zavrena do kraja 2016.
godine.
Na taj nain, stvorili bismo prostor da se, uz ekspertsku pomo strunjaka iz Svjetske banke
pronau novi modeli i izvori finansiranja zdravstvenog sektora, te normiranje mree
zdravstvenih ustanova, to je takoe planirano zapoeti u 2016. godini, te na taj nain pripremiti
sve aktivnosti za uspjenu realizaciju kompletne reforme zdravstvenog sistema do kraja 2017.
godine.
Kada je rije o zakonskoj regulativi, u 2016. godini bie donesen Zakon o izmjenama i
dopunama zakona o zdravstvenom osiguranju. Neophodno je izvriti modernizaciju i
prilagoavanje zakona kako sadanjim uslovima u Republici Srpskoj, tako i prilagoavanje sa
propisima iz okruenja. Takoe, znaajnu ulogu e imati i sagledavanje mogunosti za uvoenjem
dodatnog osiguranja, kao i raspoloenje osiguravajuih kua za ulazak na trite zdravstvenog
osiguranja u Republici Srpskoj.
U cilju obezbjeenja dodatnih sredstava za finansiranje zdravstvene zatite, Vlada
Republike Srpske je uputila inicijativu za izdvajanje dijela sredstava iz akciza na duvan i
alkohol, kao tetne proizvode koji viestruko poveavaju rizik zdravstvenog osiguranja (zbog
eeg obolijevanja onih koji ih konzumiraju), i na tome e se insistirati i u 2016. godini, jer je
donoenje navedenih zakonskih rjeenja u nadlenosti zajednikih institucija BiH.

25
 Pored navedenog, pristupie se donoenju i novog ili izmjenama i dopunama Zakona o
zdravstvenim komorama.

Reforma finansijskog sektora

Jedan od osnovnih problema bankarskog sektora jeste visoko uee nekvalitetnih kredita
u ukupnim kreditima banaka Republike Srpske. Problemi u vezi sa rastom nekvalitetnih kredita i
nepokriveni dio rezervama za kreditne gubitke mogu u narednom periodu znaajno uticati na
slabljenje kapitalne osnove banaka, ukoliko se nastave negativni trendovi u kvalitetu aktive i
pogoranju naplativosti kredita. U cilju dodatnog jaanja otpornosti banaka i ouvanja kvaliteta
njihovog poslovanja, u narednom periodu banke e svoje aktivnosti usmjeriti na kapitalno jaanje
banaka, unapreivanje sistema upravljanja rizicima, a posebno kreditnim i rizikom likvidnosti,
kontrolu nivoa dospjelih potraivanja i nekvalitetnih kredita radi ranog prepoznavanja pogoranja
kreditnog portfolia i preduzimanja odgovarajuih mjera za rjeavanje nekvalitetnih kredita, te
uspostavljanje i unapreivanje stres testova na mogue scenarije kriznih situacija i njihov uticaj na
poslovanje banke, a posebno kapital, kreditni rizik i rizik likvidnosti. U okviru svojih ovlaenja,
Agencija za bankarstvo Republike Srpske e u sprovoenju kontinuiranog nadzora banaka posebno
pojaati nadzor kreditnog rizika, adekvatnosti rezervi za potencijalne kreditne gubitke, te
adekvatnosti kapitala banaka, sprovodi testiranje otpornosti na stres po pojedinanim bankama,
uspostavi sistem ranog upozorenja i otkrivanja problema i negativnih trendova u poslovanju banaka
radi preventivnog djelovanja i blagovremenog preduzimanja mjera, jaati transparentnost
poslovanja banaka i drugih finansijskih organizacija u cilju ouvanja povjerenja u bankarski sistem.
Takoe, aktivnosti Agencije treba da budu usmjerene na zatitu prava i interesa korisnika
finansijskih usluga, kako kroz djelovanje Ombudsmana za bankarski sistem, tako i neposrednom
kontrolom finansijskih organizacija, u cilju daljeg razvoja i unapreenja supervizije bankarskog
sektora u skladu sa meunarodnim standardima i zahtjevima trita. U cilju postizanja naprijed
navedenog, u 2016. godini bie osavremenjen zakonski okvir koji e postroiti bonitetne zahtjeve
bankarskog poslovanja, ukljuujui adekvatniju procjenu profila rizika banaka, kvalitetnije
upravljanje rizicima, dosljednu primjenu standarda korporativnog upravljanja, kao i unaprijediti
nadzornu funkciju Agencije za bankarstvo Republike Srpske uvoenjem dodatnih mjera rane
intervencije, razvojem konsolidovanog nadzora, te stvaranjem pretpostavki za sprovoenje
postupka restrukturiranja banaka. Prema tome, u 2016. godini bie donesen novi Zakon o bankama
Republike Srpske, izmijenjen Zakon o Agenciji za bankarstvo Republike Srpske, u cilju
usklaivanja sa novim Zakonom o bankama Republike Srpske, posebno u segmentu restrukturiranja
banaka, te Agencija za bankarstvo Republike Srpske usvojie Akcioni plan za implementaciju
preporuka FSAP misije, koji e obuhvatati period od 2015. do 2017. godine.
Zakonom o obaveznim osiguranjima u saobraaju, koji je usvojen u septembru 2015.
godine, zbog potrebe pripreme drutava za osiguranje za prelazak na samostalno odreivanje
adekvatne premije zasnovane na procjeni rizika koje pokriva osiguranje od autoodgovornosti, kao
preduslov obezbjeenja sistemske stabilnosti sektora osiguranja, utvrena je postepena i fazna
deregulacija, tj. liberalizacija cijena osiguranja od autoodgovornosti u periodu od osam godina. S
tim u vezi, aktivnosti u 2016. godini odnose se na donoenje akta od Agencije za osiguranje
Republike Srpske kojim e propisati smjernice koje su drutva za osiguranje duna primjenjivati u
izraunavanju sopstvene tarife premija (period djelimine liberalizacije), a ujedno e pripremiti i
plan donoenja ostalih akata u cilju pripreme trita za liberalizaciju i metodologije nadzora.
Takoe, radi unapreivanja zakonskog okvira i daljeg usklaivanja sa direktivama
Evropske unije u oblasti posredovanja u osiguranju, u 2016. godini pristupiemo donoenju novog
zakona ili izmjenama i dopunama Zakona o posredovanju u osiguranju. Dalje, pristupiemo i
pripremnim aktivnostima za osavremenjavanje zakonskog okvira koji regulie poslovanje i
nadzor drutava za osiguranje, a koji e biti zasnovan na prihvatljivim preporukama FSAP misije

26
i potrebom za unapreivanje regulacije ove oblasti koju je Agencija za osiguranje Republike Srpske
identifikovala pri obavljanju poslova nadzora nad drutvima za osiguranje, sa posebnim akcentom
na analizu statusa sredstava za pokrie tehnikih i matematikih rezervi u cilju sagledavanja
opravdanosti za utvrivanje privilegovanog statusa tih sredstava.
U cilju otklanjanja nedostataka u dosadanjoj praksi poslovanja investicionih fondova, te
predlaganja modela preoblikovanja zatvorenih investicionih fondova, pri tom ne zaboravljajui
potrebu zatite interesa akcionara fondova, u septembru 2015. godine usvojen je Zakon o
izmjenama i dopunama Zakona o investicionim fondovima. Ostavljen je rok od tri godine od dana
stupanja na snagu Zakona za obavezno preoblikovanje zatvorenih investicionih fondova, koji su
nastali u procesu transformacije privatizacionih investicionih fondova, kako bi se drutvima za
upravljanje, imajui u vidu strukturu portfelja zatvorenih investicionih fondova, dalo dovoljno
vremena da obezbijede neophodnu likvidnost portfelja prema projektovanoj dinamici. Novi reim
rada investicionih fondova nakon preoblikovanja trebao bi da dovede do aktivnije uloge fondova na
tritu hartija od vrijednosti kroz restrukturiranje portfelja, te usklaivanja njihovog poslovanja sa
pravilima poslovanja ovih vrsta finansijskih posrednika na razvijenim tritima. Takoe, procjena je
da bi novi reim rada mogao dovesti do spajanja odreenog broja drutava za upravljanje radi
ekonominijeg poslovanja i kvalitetnijeg pruanja usluga akcionarima, odnosno vlasnicima udjela
fondova, ali i likvidacije fondova iji upravljai nisu do sada obezbijedili, a nee obezbijediti ni u
prelaznom periodu preduslove za poslovanje u formi otvorenih investicionih fondova, to e
svakako biti osnovne aktivnosti na tritu kapitala u 2016. godini.

Unapreivanje efikasnosti javnih investicija

Kvalitet i efikasnost investicione potronje kljuno utiu na ostvarenje veze investicije

razvoj. Vei obim investicija ne podrazumijeva i direktno proporcionalno poveanje razvijenosti,
samo efektivne i efikasne javne investicije doprinijee rastu i razvoju drutva. S tim u vezi,
unapreenje efikasnosti javnih investicija prepoznato je kao operacija koja direktno doprinosi
poboljanju operativnog upravljanja i transparentnosti korienja javnih finansija. Unaprijeeni
sistem javnih investicija u Republici Srpskoj moe biti od kljunog znaaja za poveanje efekata
ostvarenih javnim sredstvima osiguravajui fiskalnu i duniku odrivost. Reformski model
unapreivanja javnih investicija u Republici Srpskoj bie zasnovan na dva stuba: Opravdan odabir
javnih investicija, prije svega na kriterijumima drutvena korisnost i ekonomska rentabilnost, te
kvalitetnije upravljanje javnim investicijama i model/instrument efikasne realizacije javnih
investicija. Unapreivanje efikasnosti sistema javnih investicija u Republici Srpskoj bie izvren u
dvije faze: horizontalna harmonizacija pravila na republikom nivou, te vertikalna koordinacija sa
optinama i gradovima.
Pored toga, bie predloeno i uvoenje zakonske obaveze izrade Programa javnih investicija
i za jedinice lokalne samouprave, te pokrenuti pregovori u vezi sa izmjenama Zakona o javno-
privatnom partnerstvu, u konsultacijama sa Savezom optina i gradova.

4.3. SOCIJALNA SIGURNOST

Socijalna sigurnost bie obezbijeena kroz politike u sljedeim oblastima:

1. penzijsko-invalidsko osiguranje,
2. borako-invalidska zatita,
3. socijalna zatita
4. oblast raseljenih lica,
5. oblast porodice, mladih i sporta i
6. oblast kulture.
27
 Obezbjeujui socijalnu sigurnost, Vlada Republike Srpske eli da pozicionira Republiku
Srpsku kao moderno i paljivo drutvo, koje brine za one koji se ne mogu sami brinuti o sebi, ali
istovremeno ne remetei odnose u ekonomiji, koji moraju biti fiskalno odrivi. Na taj nain,
dugorono e se raditi na poboljanju ciljanih socijalnih davanja, kroz politike i mjere koje e
socijalnu sigurnost uiniti efikasnijom, efektivnijom i pravinijom, postavljajui ju na stabilne
finansijske osnove.
Politike u oblasti porodice, omladine i sporta imaju za cilj da istaknu vanost uloge mladih u
svim aspektima drutvenog ivota u Republici Srpskoj, a politke u oblasti kulture da istaknu
osobenosti kulturnog ivota Republike Srpske, a sve u skladu sa trenutnim mogunostima
Republike.
Upravo zbog toga, akcenat svih naih politika i jeste na privredi, privrednom ambijentu i
fiskalnoj konsolidaciji, preko ega e se iz godine u godinu stvarati stabilni i realni izvori za
politike u oblasti socijalne sigurnosti, omladine, kao i oblasti kulture.

Politike u oblasti penzijskog i invalidskog osiguranja

Iako su reforme penzijskog sistema iz 2000. i 2011. godine pootrile uslove za ostvarivanje
prava na starosnu penziju, one su imale pozitivne efekte u smislu usporavanja rasta broja korisnika
prava, ali ipak, osnovni indikator sistema, odnos broja osiguranika i broja korisnika prava, iz godine
u godinu ima negativan trend, to je posljedica stalnog poveanja broja korisnika prava i stagnacije
odnosno smanjenja broja osiguranika. Ipak, pozitivni trendovi zabiljeeni su u strukturi penzija, u
smislu da se poveava procenat korisnika starosne penzije u ukupnom broju korisnika i smanjenjuje
procenat korisnika invalidske penzije. Pozitivan trend uoava se i u smanjenju broja priznatih prava
u jednoj godini. Takoe, kao pozitivan trend za sistem treba naglasiti da se postepeno poveava
efektivna starost korisnika starosne penzije u momentu ostvarivanja prava. Imajui izneseno u vidu,
moe se konstatovati da postoji vie trendova koji su pozitivni za sistem penzijskog i invalidskog
osiguranja, ali da najvaniji indikator sistema, tj. odnos broja osiguranika prema broju korisnika ima
negativan trend i da e, ukoliko se u narednom periodu ne pobolja, dugorono negativno uticati na
stabilnost sistema. S tim u vezi, ve od 2016. godine potrebno je ispitati potrebu za reformom
parametara penzijskog sistema, da bi se blagovremeno moglo reagovati i obezbijediti njegova
odrivost.
U cilju obezbjeenja redovnosti isplate penzija, ve su usvojene izmjene i dopune Zakona o
penzijskom i invalidskom osiguranju, Zakona o budetskom sistemu, Zakona o trezoru i Zakona o
doprinosima, iji je osnovni cilj uvoenje Fonda PIO Republike Srpske u sistem trezorskog
poslovanja od 1. januara 2016. godine. Sutina promjene jeste da se prihodi i rashodi koji se
odnose na isplate penzija i funkcionalno poslovanje Fonda PIO u cijelosti ukljue u budet
Republike Srpske i da se time postigne dodatna sigurnost u blagovremenom obezbjeenju sredstava
za isplatu penzija.
Takoe, u skladu sa obavezama iz Reformske agende, u 2016. godini izradie se eme za
dobrovoljno penzionisanje, a ujedno i pristupiti osnivanju prvog dobrovoljnog penzijskog
fonda.

Politike u oblasti borako-invalidske zatite

U planu je donoenje nove Uredbe o stambenom zbrinjavanju porodica poginulih boraca
i RVI Odbrambeno-otadbinskog rata Republike Srpske za period 20162018. godina, koja
ima za cilj stambeno zbrinjavanje porodica poginulih boraca i RVI I do IV kategorije koji se iz bilo
kojeg opravdanog razloga nisu prijavili na stambeno zbrinjavanje u okviru Projekta 20082010.

Politike socijalne zatite

28
 U 2016. godini vodiemo aktivnosti poboljanja socijalne zatite u smislu da pomo
dobijaju najsiromaniji i onima kojima je najpotrebnije, kroz sljedee: Ispitivanje efikasnijih modela
odrivosti ustanova socijalne zatite iji je osnova Vlada i budetiranja, analiza funkcionalnosti
Zakona o socijalnoj zatiti, analiza zadovoljstva korisnika, izmjene i dopune Zakona o socijalnoj
zatititi, uspostavljanje i kontinuirano koritenje Sotak baze, iniciranje bolje primjene postojeih
neiskoritenih zakonskih modela (centri za pomo u kui, dnevni centri i unapreivanje
hraniteljstva) za ostvarivanje osnovnih prava iz Zakona, iniciranje izmjene Zakona o penzijsko-
invalidskom osiguranju, donoenje strategije unapreivanja socijalne zatite djece bez roditeljskog
staranja, analiza i izrada nove startegije unapreivanja drutvenog poloaja lica sa invaliditetom,
analiza i izrada strategije za unapreivanje zdravlja i socijalne zatite starih ljudi, te kroz efikasniju
raspodjelu lutrijskih sredstava za projektne i programske aktivnosti unapreenja socijalne zatite.
Na taj nain e biti obezbijeeno poboljanje ciljane socijalne zatite, kroz bolje ciljanje prioritenih
grupa i najugroenijih stanovnika Republike Srpske, veu kontrolu socijalnih davanja.

Politike u oblasti raseljenih lica

Kao i prethodnih godina, i u 2016. godini, a u cilju ostvarivanja politika u oblasti raseljenih
lica, povratnika i izbjeglica, planirano je sljedee: nastavie se obezbjeivati zdravstvena zatita za
raseljena lica i povratnike koja nemaju ovu zatitu po drugim osnovama; nastavie se obezbjeivati
alternativni smjetaj licima bez smjetaja iz reda raseljenih lica i izbjeglica; nastavie se obnova i
rekonstrukcija unitenih stambenih jedinica kroz sljedee vrste pomoi: sanacija-izgradnja
stambenih jedinica po sistemu klju u ruke, dodjela graevinskog materijala sa stimulativnim
novanim sredstvima za njegovu ugradnju, novana pomo za ugradnju doniranog graevinskog
materijala od drugih donatora; nastavie se obnova i izgradnja komunalne i javne infrastrukture u
cilju odrivog povratka i stvaranja uslova za normalan ivot u povratnikim i izbjeglikim
naseljima kroz izgradnju i obnovu vodovoda, izgradnju i obnovu elektro mree, izgradnju i obnovu
kanalizacione mree, izgradnju i obnovu putne mree i obnovu javnih i vjerskih objekata; nastavie
se pruati pomo kroz dodjelu sredstava za nabavku poljoprivredne mehanizacije opreme,
finansijsku pomo za mala preduzea i porodini biznis, pomo u obnovi vjerskih i drugih javnih
objekatada, a u cilju poboljanja uslova odrivog povratka; te nastavie se aktivnosti na pruanju
pomoi udruenjima graana koja se u svom radu bave problemima izbjeglica, raseljenih lica i
povratnika. Da bi se naprijed navedene aktivnosti uspjeno realizovale, Vlada Republike Srpske e
se koncentrisati na realizaciju sljedeih programa, odnosno projekata: Program rjeavanja problema
raseljenih lica, povratnika i izbjeglica; Projekat rekonstrukcije stambenog fonda OPEC (Fond za
meunarodni razvoj OFID); Projekat obnove stambenih jedinica iz sredstava Saudijskog
razvojnog fonda (SFD); Projekat zatvaranja kolektivnih centara i alternativnih smjetaja putem
osiguranja javnih stambenih rjeenja CEB2 i Regionalni Program stambenog zbrinjavanja (RSP).

Politike u oblasti porodice, mladih i sporta

U oblasti porodice, u 2016. godini nastavie se da pruanje zatite, pomoi i podrku
rtvama nasilja, u skladu sa Zakonom o zatiti od nasilja u porodici, Strategijom za suzbijanje
nasilja u porodici Republike Srpske za period 20142019. godina i Akcionim planovima koji se
donose za svaku godinu implementacije Strategije. Osnovni pravci djelovanja bie usmjereni na
obezbjeenje finansijskih sredstava za realizaciju obaveza koje proizlaze iz zakona i poveanje
odgovornosti jedinica lokalne samouprave kada je u pitanju finansiranje, evidentiranje i
izvjetavanje o nasilju u porodici, te unapreenje procesa evidentiranja sluajeva nasilja u porodici.
Takoe, radie se na poboljanju kvaliteta porodinog ivota, kroz sprovoenje i unapreivanje
mjera populacione politike, te poveanja materijalnih mjera pronatalitetne politike, ukljuujui
projekat Fond tree i etvrto dijete, aktiviranje lokalne samouprave na unapreenju i razvoju
mjera podrke porodicama, te sprovoenje polulacione edukacije. Unapreenje sistema zatite djece
29
od nasilja, zlostavljanja ili zanemarivanja, promovisanje i praenje konvencija koje se odnose na
zatitu djece, te podsticanje socijalne ukljuenosti djece, to e biti politika Vlade i u 2016. godini.
Vlada e poslije izrade neophodnih analiza pristupiti izradi zakonskih rjeenja u okviru Projekta
pod nazivom Nacionalna penzija za majke sa etvero djece.
U oblasti omladine, u 2016. godini bie podrana realizacija Omladinske politike Republike
Srpske za period 20162020. godina, ojaani kapaciteti Omladinskog savjeta Republike Srpske,
radie se na unapreenju i razvoju volontiranja u Republici Srpskoj, te realizovati program
subvencionisanja kamatne stope na stambene kredite za mlade i mlade brane parove. Ujedno,
podravae se omladinski projekti i programi omladinskih organizacija, te projekti usmjereni na
unapreivanje omladinskog rada djelovanja i aktivnosti. Pruie se podrka za osnivanje i razvoj
omladinskih organizacija u ruralnim sredinama, kroz finansiranje projekata i manjih investicija u
ruralnim sredinama, te podrku za edukaciju i uestvovanje mladih na meunarodnim
manifestacijama i konferencijama bitnim za mobilnost mladih i njihov dalji razvoj.
U oblasti sporta prioritetni zadatak je donoenje novih zakonskih rjeenja o sportu koja
treba da rijee ili pomognu rjeavanju problema kao to su : pitanje statusa sportskih klubova, sa
razradom rjeenja koja ukljuuju privatno vlasnitvo, javno vlasnitvo Republike ili lokalne
zajednice, mjeovito vlasnitvo, status udruenja graana i slino, zatim pitanje vlasnitva nad
sportskim objektima ili infrastrukturom, kao i rjeavanje pitanja velikih dugovanja sportskih
klubova, kao preduslova daljeg opstanka i napretka sporta. Definisae se i razliiti statusi
vrhunskog, profesionalnog, amaterskog ili rekreativnog bavljenja sportom. I u 2016. godini,
nastavie se usmjeravati aktivnosti na sistemsko ureenje sportske oblasti, ukljuivanje graana
Republike Srpske svih uzrasta u sportske aktivnosti iz zdravstvenih razloga, te u saradnji sa
sportskim organizacijama Republike Srpske (savezima i klubovima) razvijati registrovane sportske
grane kroz realizaciju redovnih takmienja, te promovisati sport kroz organizaciju znaajnih
meunarodnih sportskih manifestacija na teritoriji Republike Srpske i Brko Distrikta, ali i
afirmisati sport Republike Srpske na meunarodnoj sceni. Prema tome, kao prioritetne oblasti u
vezi sa podsticanjem socijalne ukljuenosti i promovisanje jednakih mogunosti u 2016. godini
raditi na omasovljenju sporta, stvaranju uslova za bavljenje sportskim aktivnostima, te na realizaciji
znaajnih masovnih sportskih projekata.

Politike u oblasti kulture

U oblasti kulture, u 2016. godini, izvriemo strateko planiranje aktivnosti na razvoju i

unapreenju oblasti kulture u Republici Srpskoj, kroz izradu Strategije razvoja kulture u Republici
Srpskoj za period 20162020. godina. Po pitanju JU SP Donja Gradina, bie nastavljena realizacija
Projekta Memorijalnog centra. Ona e podrazumijevati izradu Glavnog projekta Memorijalnog
centra i otpoinjanje radova na izgradnji (prva faza). Kada je rije o JU Arheoloki muzej Rimski
municipium Skelani, nastavie se arheoloka istraivanja na lokalitetu Zadruni dom (trea
faza). Takoe, nastavie se elektronsko umreavanje biblioteka Republike Srpske i izgradnju
jedinstvenog biblioteko-informacionog sistema Republike Srpske na programsko-informatikoj
platformi Cobiss (trea faza), kreiranjem jednog centralnog, elektronskog kataloga bibliografske
baze podataka, zasnovanog na jedinstvenoj informatikoj tehnologiji.

4.4. VLADAVINA PRAVA

Vladavina prava i borba protiv organizovanog kriminala i korupcije, su osnovna

opredjeljenja Vlade Republike Srpske u oblasti reforme pravosua. Nezavisnost sudova je osnova
garancije vladavine prava, demokratije i potovanje ljudskih sloboda. Nezavisnost sudova
podrazumijeva kako neophodan kvalitet sudstva, tako i pravo svakog graanina da o njegovim
30
pravima i slobodama odluuje nezavisne sudije. Ovaj princip zatien je i na evropskom nivou
Poveljom o osnovnim pravima i slobodama. U tom smislu, Vlada Republike Srpske preduzima
neophodne aktivnosti u cilju obezbjeenja vladavine prava, s ciljem da ouva nezavisnost,
nepristrasnost, profesionalnost i efikasnost pravosudnih institucija.
U oblasti reforme pravosue ostvareni su rezultati kroz usvajanje usaglaenog teksta
Strategije za reformu sektora pravde za period 20142018. godina od strane Savjeta ministara,
Vlade oba entiteta i Pravosudne komisije Brko Distrikta; te potpisivanje Protokola od strane
ministara pravde svih nivoa vlasti uz uee najviih predstavnika Evropske komisije po kome e se
reforma Zakona o sudu Bosne i Hercegovine nastaviti po radnoj verziji teksta koje je pripremilo
Ministarstvo pravde Republike Srpske, uz Nacrt Zakona o sudovima Bosne i Hercegovine iz 2013.
godine. U skladu sa usaglaenim tekstom Nacrta Zakona o sudovima Bosne i Hercegovine,
prilagodie se i odredbe Zakona o tuilatvu Bosne i Hercegovine kao i Zakona o krivinom
postupku Bosne i Hercegovine, a izvrie se i reforma Zakona o Visokom sudskom i tuilakom
savjetu Bosne i Hercegovine, uz jasno odvojen postupak izbora sudija od postupka izbora tuioca.
Takoe, obraen je novi Nacrt zakona o suzbijanju korupcije, organizovanog i najteih
oblika privrednog kriminala kojim se predvia osnivanje Posebnog odjeljenja tuilatva za
suzbijanje korupcije, organizovanog i najteih oblika privrednog kriminala pri Republikom
tuilatvu Republike Srpske ime se borba protiv korupcije, organizovanog i najteih oblika
privrednog kriminala die na jedan vii nivo.
U cilju sprovoenja Strategije i akcionog plana za borbu protiv korupcije u Republici
Srpskoj, imenovana je Komisija za sprovoenje Strategije koja je odrala svoju prvu konstitutivnu
sjednicu. Svim zainteresovanim licima dostupna je aplikacija za prijavu sumnje na korupciju i
drugih nepravilnosti u javnim institucijama, a izraen je i softver za izvjetavanje o implementaciji
Strategije i Akcionog plana kojim je omoguena jedinstvena metodologija izvjetavanja u Republici
Srpskoj.
Ujedno, usvojen je novi Zakon o advokaturi Republike Srpske koji je utvrdio obavezu Vlade
Republike Srpske da na prijedlog ministra pravde utvrdi visinu nagrade i naknade advokatima za
odbrane po slubenoj dunosti. Ovu naknadu, do sada je utvrivala Advokatska komora Republike
Srpske i stvarane su ozbiljne finansijske obaveze za Vladu Republike Srpske za obezbjeenje
navedenih isplata na godinjem nivou.
I u 2016. godini bie preduzete sve potrebne aktivnosti na obezbjeenju materijalnih i
kadrovskih pretpostavki za redovno funkcionisanje pravosudnih institucija u Republici Srpskoj, sa
posebnim osvrtom na privredne sudove, a u cilju jaanja njihove nezavisnosti i samostalnosti.
Bie intenzivirane aktivnosti u okviru Strukturisanog dijaloga o pravosuu izmeu EU i
BiH, a posebno u pogledu reforme Suda i Tuilatva Bosne i Hercegovine, kao i Visokog sudskog i
tuilakog savjeta. U cilju voenja strukturisanog dijaloga, Vlada e posebno insistirati na pitanjima
stvarne nadleosti Suda Bosne i Hercegovine u krivinim stvarima te insistirati da se ona odredi
samo za krivina djela proisana Krivinim zakonom Bosne i Hercegovine ili nekim drugim
zakonom kojeg je donijela Parlamentarna skuptina Bosne i Hercegovine. Takoe, umjesto
Apelacionog vijea koje se nalazi u sastavu Suda Bosne i Hercegovine insistirae se na
uspostavljanju drugostepenog suda ija bi iskljuiva nadlenost bila rjeavanje o pravnim
lijekovima na prvostepene odluke Suda Bosne i Hercegovine (lan 2. Protokola 7 Meunarodne
Konvencije o zatiti ljudskih prava i osnovnih sloboda iz 1984). Zakonodavnom regulativom treba
obezbijediti da sudovi i tuilatva Bosne i Hercegovine nemaju bilo kakvu supremaciju u odnosu na
sudove, odnosno, tuilatva entiteta.
U cilju integrisanja borbe protiv kriminala i korupcije, Vlada e u 2016. godini pristupiti
izradi novog Krivinog zakona Republike Srpske kojim e se izmeu ostalog propisivati i nova
krivina djela usaglaena sa preporukama relevantnih meunarodnih tijela i konvencija i standarda
Evropske unije, a posebno u cilju otvaranja poglavlja 23. i 24. U tom smislu, radie se i na zatiti
lica koja prijavljuju korupciju donoenjem posebnog zakona.

31
 U cilju ostvarenja stratekog cilja izraenog kroz pristup pravdi, Vlada e raditi na
utvrivanju nove mree sudova i odreivanju njihovog poetka rada, kao i utvrivanje nove mree
tuilatava, a sve radi sprovoenja pozitivnih propisa. U tom smislu sagledavae se mogunost za
poetak rada osnovnih sudova kako je i predvieno Zakonom o sudovima u Republici Srpskoj kao i
Okrunog suda u Prijedoru, Okrunog privrednog suda u Prijedoru, Osnovnog suda u Kozarskoj
Dubici i Tuilatva u Prijedoru, kao i Posebnog odjeljenja za borbu protiv organizovanog kriminala
i korupcije pri Republikom tuilatvu.
U 2016. godini bie usvojen Akcioni plan za prevenciju i borbu protiv terorizma u skladu sa
Strategijom za borbu protiv terorizma u BiH za period 20152020. godina. Ujedno, izradie se
Akcioni plan Ministarstva unutranjih poslova Republike Srpske za borbu protiv organizovanog
kriminaliteta za period 20172019. godina (usklaivanje sa evropskim standardima, jaanje
kapaciteta za borbu protiv organizovnog kriminaliteta i dr.). Takoe, Usvajanjem Strategije sajber
bezbjednosti Republike Srpske za period 20162019. godina, bie stvoren strateki okvir za borbu
protiv visokotehnolokog kriminaliteta, a u cilju odravanja stabilnog bezbjednosnog ambijenta.

4.5. EVROPSKE INTEGRACIJE

Evropske integracije i dalje su nae prioritetno opredjeljenje i, u tom smislu, u 2016. godini
e biti nastavljeno jaanje institucionalnih i kadrovskih kapaciteta za sprovoenje obaveza iz
procesa pridruivanja Evropskoj uniji i postepeno usklaivanje zakonodavstva Republike Srpske sa
propisima Evropske unije, ali i realizaciju mjera definisanih Reformskom agendom za period 2016
2018. godina i Akcionim planom Republike Srpske koji su usaglaeni sa Evropskom unijom i
meunarodnim finansijskim institucijama.
I dalje e se insistirati na primjeni mehanizma koordinacije procesa evropskih integracija u
BiH, u skladu sa rjeenjima i principima dogovorenim 2013. godine, koji su potvreni od strane
Vlade Republike Srpske zakljukom broj: 04/1-012-2-1082/13 od 23. maja 2013. godine i
zakljucima Narodne skuptine Republike Srpske broj: 01-2114/13 od 4. oktobra 2013. godine i
broj: 02/1-021-173/15 od 11. februara 2015. godine, te zastupati koncept koordinacije procesa
evropskih integracija u BiH u kojem e svaki nivo vlasti u BiH raspolagati svojim ustavnim
kapacitetom i u skladu s tim izvravati evropske obaveze. Kada je u pitanju primjena odluke Suda
pravde u Strazburu u predmetu SejdiFinci protiv BiH i u narednom periodu zastupae se rjeenje
koje je ve odavno utvrdila Narodna skuptina Republike Srpske.
Bie nastavljeno ostvarivanje saradnje sa institucijama BiH u sprovoenju obaveza koje
proistiu iz Sporazuma o stabilizaciji i pridruivanja, koja e se u svemu odvijati u skladu sa
Odlukom o ostvarivanju koordinacije republikih organa uprave u sprovoenju aktivnosti u oblasti
evropskih integracija i meunarodne saradnje (Slubeni glasnik Republike Srpske, broj 47/13) i
uz puno potovanje usaglaenog mehanizma koordinacije u oblasti evropskih integracija u BiH, iji
je cilj da odgovori potrebama funkcionalnog, sistemskog i organizovanog djelovanja svih nivoa
vlasti u BiH u procesu pridruivanja EU, u skladu sa ustavnim nadlenostima.
Sprovodie se aktivno uestvovanje u radu zajednikih radnih tijela za praenje procesa
stabilizacije i pridruivanja i relizacije obaveza definisanih Sporazumom o stabilizaciji i
pridruivanja izmeu EU i BiH, sastavljenih od predstavnika EU i institucija u BiH, kao i svim
oblicima izvjetavanja Evropske komisije o ostvarenom napretku nadlenih institucija Republike
Srpske i daljem ispunjavanju utvrenih obaveza.
U 2016. godini bie nastavljene aktivnosti na postepenom usklaivanju zakonodavstva
Republike Srpske sa pravnom tekovinom EU u skladu sa Odlukom o postupku usklaivanja
zakonodavstva Republike Srpske sa pravnom tekovinom Evropske unije i pravnim aktima Savjeta
Evrope (Slubeni glasnik Republike Srpske, br. 46/11, 1/14 i 95/14). Kao i proteklih godina, bie
donesen novi godinji Akcioni plan usklaivanja zakonodavstva Republike Srpske sa pravnom
32
tekovinom EU i pravnim aktima Savjeta Evrope za 2016. godinu. Takoe, u cilju kontinuiranog
jaanja kapaciteta institucija Republike Srpske, nastavie se sa koordinacijom i organizacijom
obuka dravnih slubenika u oblasti evropskih integracija.
Dodatno, institucije Republike Srpske e nastaviti aktivnosti vezane za programiranje i
koritenje sredstava pretpristupne pomoi Evropske unije (IPA) kao i program Finansijskog okvira
za Zapadni Balkan (WBIF), vodei rauna o potovanju nadlenosti institucija Republike Srpske
kao i o odgovarajuoj zastupljenosti interesa Republike Srpske u oblastima na koje se aktivnosti
odnose.
Vlada Republike Srpske i u narednom periodu ostaje opredjeljena za unapreivanje
regionalne i meuregionalne, ali i svih drugih oblika meunarodne saradnje. Potreba
uspostavljanja bolje i efikasnije meusobne saradnje proizlazi iz objektivne upuenosti na susjedne
i druge evropske zemlje, posebno imajui u vidu neophodnost regulisanja sve veeg broja socijalnih
i ekonomskih pitanja na regionalnom i meunarodnom nivou, zatim potrebu razvoja infrastrukture i
boljeg koritenja zajednikih resursa, dalje liberalizacije trgovine i drugo. Regionalna saradnja
predstavlja i znaajan segment evropskog integracionog procesa, te je time neophodno njeno dalje
jaanje. Stoga e se putem mree predstavnitava Republike Srpske u inostranstvu, uspostavljanjem
partnerskih odnosa, potpisivanjem i realizacijom sporazuma o saradnji sa drugim regijama, te
sprovoenjem zajednikih projekata i aktivnosti, nastaviti jaanje saradnje sa institucijama,
meunarodnim organizacijama, poslovnim i akademskim zajednicama i drugim subjektima u
inostranstvu, a u skladu sa potrebama i interesima Republike Srpske. Dalje intenziviranje saradnje
sa Republikom Srbijom ostaje u vrhu prioriteta, kako u oblasti ekonomije i privrede, tako i u svim
drugim oblastima od zajednikog interesa.
Projekat Podrinje realizuje se na osnovu potpisanog Protokola o saradnji Vlada
Republike Srpske i Republike Srbije i Platforme za razradu i realizaciju projekta Podrinje i
predstavlja znaajan zajedniki projekat iji je osnovni cilj ekonomski i drutveni razvoj ovog
podruja i unapreenje meusobne saradnje u prioritetnim oblastima, kao to su infrastruktura,
poljoprivreda, turizam, mala i srednja preduzea, energetika, zatita ivotne sredine, zdravstvo,
kultura, ali i druge oblasti od obostranog interesa. Projektom je trenutno obuhvaena 31 optina,
koje se nalaze u irem podruju sliva rijeke Drine, iz Srpske 15 optina i Srbije 16 optina, te
dvije podrune privredne komore iz Republike Srpske i tri regionalne privredne komore iz Srbije.
Uee u ovom projektu otvoreno je i za druge optine i organizacije. Kao rezultat snimljenog
stanja i neposrednog kontakta sa optinama iz Republike Srpske i Republike Srbije sa podruja
Podrinja izraen je dokument Program razvoja Podrinja, u sklopu izrade studije Slinosti i
komplementarnosti privredne strukture Republike Srpske i Republike Srbije kao osnove jaanja
ekonomske saradnje. Predmetni dokument razmatran je na konstitutivnim sjednicama Radne grupe
za realizaciju projekta Podrinje i Savjeta korisnika, nakon ega je usvojen na Odboru za
upravljanje projektom (ine ga resorni ministri nadleni za prioritetne oblasti), na zajednikoj
sjednici dviju vlada, 26. juna 2015. godine. Takoe, na pomenutim sjednicama tijela za realizaciju
projekta usvojeni su zakljuci, kojima je, izmeu ostalog, predvieno da Radna grupa izradi
Akcioni plan za implementaciju Programa razvoja Podrinja za svaku pojedinanu oblast (osu
djelovanja ukupno sedam), ija je izrada u toku. S tim u vezi, planirano je da realizacija Programa
razvoja Podrinja otpone u 2016. godini.

33
5. REALIZACIJA EKONOMSKE POLITIKE

Mjere definisane u ovoj ekonomskoj politici usklaene su sa Budetom Republike Srpske za

2016. godinu i drugim izvorima finansiranja, kojim se obezbjeuju sredstva za njihovu realizaciju,
te stratekim dokumentima Republike Srpske. Ekonomska politika e biti i osnova za planiranje
rada svih organa i organizacija, a njihovi rezultati e se ocjenjivati u skladu sa ovim dokumentom.
Nakon usvajanja Ekonomske politike Republike Srpske za 2016. godinu, Vlada Republike
Srpske e usvojiti Akcioni plan za realizaciju Ekonomske politike Republike Srpske za 2016.
godinu, u kome e biti jasno definisane sve aktivnosti, nosioci aktivnosti i rokovi za njihovu
realizaciju, a njegovo izvravanje razmatrae Vlada Republike Srpske najmanje dva puta godinje.
Sva ministarstva e u najkraem roku, na osnovu Ekonomske politike i Akcionog plana sainiti
svoje planove rada za 2016. godinu.

34