Professional Documents
Culture Documents
HD TK Thiet Bi Nang Luong Tau CA 5568
HD TK Thiet Bi Nang Luong Tau CA 5568
HD TK Thiet Bi Nang Luong Tau CA 5568
KHOA C KH
HNG DN THIT K
Trong :
R Sc cn thn tu khi chuyn ng trong nc vi tc V, kG.
V Tc tu, m/s.
Sc cn thn tu bao gm cc thnh phn sau:
R Rms Rhd Rss R pl Rkk , kG (2.2)
Trong :
Rms - Sc cn ma st, kG;
Rhd - Sc cn hnh dng, kG;
Rss - Sc cn sinh sng, kG;
R pl - Sc cn phn li, kG;
Rkk - Sc cn ca khng kh i vi phn nh trn mt nc, kG.
Tng sc cn R0 Rhd Rss , kG c gi l sc cn d.
i vi tu nh c li ko, khi ko li, sc cn ca c h thng tu v li c
tnh nh sau:
R R v Rl , kG
Trong :
Rv - Sc cn ca thn tu, kG;
Rl - Sc cn ca li, kG.
Sc cn l hm s ca tc .
Hin ti c nhiu phng php tnh sc cn. l cc phng php tnh gn ng.
Mi phng php c phm vi p dng nht nh.
2- Cng sut truyn n thit b y
Xt trng hp tng qut, thit b c nhiu trc v c b tr vi cc gc nghing
i v gc lch i (so vi mt phng c bn v mt phng ct dc gia tu) khc khng
( i 0 ; i 0) .
Lc y do thit b y to ra c quan h vi sc cn v tu hoc lc y c ch qua
cng thc tng qut sau:
n
R (1 t ) Pi cos i cos i , kG (2.4)
i 1
Trong :
t- H s ht;
Pi Lc y do chn vt th i to ra, kG;
i , i Cc gc nghing v gc lch tng ng ca ng trc th i.
R rng l:
n
R Pe i , kG (2.5)
i 1
Trong :
Pe i Lc y c ch ca chn vt th i, kG.
Pe i (1 t ) Pi cos i cos i , kG (2.6)
Lu rng khi tu ko li th:
n
P
i 1
ei Rv Rl , kG (2.7)
Trng hp i 0 ; i 0 th:
n
R (1 t ) Pi , kG (2.8)
i 1
Trong :
D - Hiu sut ng lc, xut hin khi chn vt lm vic vi thn tu, c xc nh
bi cng thc:
D p K R (2.11)
NR R V P V p 2 n M '
( D p k R )
2 n M P V P 2 n M ' 2 n M
Trong :
p Hiu sut ca chn vt lm vic trong nc t do;
1 t
K Hiu sut thn tu (h s nh hng ca thn tu), K
1
(vi - H s
thc t so vi khi lm vic trong nc t do, R (0,95 1,05) . thun tin trong tnh
ton, ngi ta thng nhn R 1,0 .
Hiu sut chn vt p ph thuc vo kiu chn vt v tc quay ca n.
Hiu sut thn tu K ph thuc vo hnh dng thn tu.
Hiu sut xoy R ph thuc vo s thay i mmen so vi trng hp lm vic
trong nc t do.
3- Cng sut ca ng c chnh
Khi xc nh cng sut ca ng c chnh Nei t cng sut cn truyn n chn vt
N Di , ngi ta tnh n cc tn tht trn ng trc, b truyn, iu kin vi kh hu trong
bung my, cng nh phn cng sut d tr cn thit.
Theo , cng sut ca ng c chnh lm vic vi chn vt th i c xc nh theo
cng thc:
N Di
Nei K dt , ML (2.12)
t hs mt
Trong :
t Hiu sut ng trc, t (0,95 0,97) , vi h trc ngn - t (0,97 0,99) ;
sau:
Truyn ng bnh rng 1 cp hs 0,98 ;
Trong :
Nk Tng cng sut cc my mc ph do ng c chnh th i lai, ML.
Kh nng trch cng sut t u t do ca ng c chnh c nh ch to cho trc
i vi tng loi ng c v phng n dn ng (phng n trch).
2.2- c tnh ti tc ca chn vt v ca ng c chnh
1- c tnh chn vt
Lc y, mmen quay, cng sut yu cu v hiu sut l cc i lng c bn c
trng cho s lm vic ca chn vt.
Lc y do chn vt to ra y tu c xc nh theo cng thc:
P K 1 D 4 ncv
2
, kG (2.14)
Trong :
K 1 H s khng u lc y ca chn vt;
Trong :
p Bc trt tng i ca chn vt
Vp
p (2.18)
ncv D
Khi p 0 th K 1 , K 2 t cc i v p 0.
o chiu.
Cc h s lc y K 1 v h s mmen K 2 ph thuc vo cc phn t c bn ca
chn vt: T s bc H D, t s mt a , s cnh , cng nh ch lm vic ca chn
vt v c tnh hnh hc ca n.
chn vt c bc xon c nh (chn vt nh bc), cc iu kin lm vic ca
chn vt, trt ca n, h s trt, cng nh cc h s K 1 v K 2 thay i cng vi s
thay i ca cc iu kin ngoi.
H
V vy: p (1 ) (2.19)
D
Trn hnh 2.2, gii thiu c tnh cng tc ca 3 chn vt c c tnh hnh hc ging
nhau, ch c t s bc khc nhau. T s bc cng tng, cc ng h s lc y, h s
mmen v hiu sut dch v pha phi. Hiu sut ca chn vt c bc ln hn cng mt
h s tnh tin p nh hn, nhng hiu sut cc i thc t cng ln khi bc cng ln.
Trong thc t, t s bc thay i trong khong (0,50 2,00).
Khi cng gim t s mt a th hiu sut chn vt cng tng (nu nh khng xut
hin si bt). T s mt a thay i trong phm vi (0,31,2). R rng, nu khng b gii hn
bi nhng iu kin khc, t s mt a cng nh cng tt.
Tc quay ca chn vt ncv cng tng th hiu sut p cng gim.
Khi thit k TBNL tu, chn thit b y v tc quay ti u ca n, ngi ta s
dng cc c tnh ti tc ca chn vt (c tnh chn vt). chnh l s ph thuc ca
cng sut truyn n chn vt hoc mmen xon vo tc quay hoc tc ca tu.
Ngi ta thng th hin mt cch gn ng mmen quay v cng sut ca chn vt
qua tc quay ca n nh sau:
M A1 ncv
2
, kGm (2.20)
N p C ' ncv
3
, ML (2.21)
Trong : A1 v C ' l hm s ca K 2 .
Trong khi thit k TBNL tu v chn chn vt, ngi ta s dng h cc c tnh chn
vt tng ng vi:
- Ch chy tu tnh ton mn nc cho trong nc yn tnh v su, lc ny, ng c
chnh pht ra cng sut bng gi tr nh mc.
- Ch chy tu vn hnh.
- Cc ch ti b phn i vi hnh trnh ca tu vi gi tr mn nc.
- Ch tc ln nht.
- Ch buc tu.
Vic xc nh gi tr bc trt tng i p phi tng ng vi mi mt trong cc
ch hot ng ca tu nu trn.
2 c tnh ng c iden
Ngi ta xy dng cc c tnh ng c t kt qu th nghim (kho nghim) ng
c trn b th nh cc cng thc sau:
Cng sut ca ng c c xc nh theo cng thc:
N e A1 i p e z n , ML (2.22)
Trong :
i S xlanh ca ng c;
- H s k, = 1 i vi ng c 2 k,
= 0,5 i vi ng c 4 k;
pe p sut c ch trung bnh, Mpa;
n1 Tc quay ca ng c, v/ph;
D2S
A1 Hng s ca ng c, A1 ,
180
Hnh 2.3 c tnh ng c v c tnh chn vt. Min cng sut s dng v min cc ch
lm vic ca lin hp My Thn tu Chn vt
1- c tnh ngoi cng sut cc i.
2- c tnh ngoi cng sut nh mc.
3- c tnh ngoi cng sut vn hnh.
4- c tnh gii hn theo mmen xon (trng hp ng c khng tng p).
5- c tnh ngoi gii hn theo ng sut nhit mmen xon (trng hp ng c tng p)
6- c tnh chn vt theo tnh ton.
7- c tnh iu tc.
8- c tnh tc quay thp nht n nh.
9- c tnh tc quay vn hnh nh nht.
10 - c tnh cng sut nh nht lm vic lu di.
11- c tnh chn vt khi buc tu.
12- c tnh chn vt khi tu chy khng hng
Min cng sut s dng ca ng c
Min cc ch lm vic ca lin hp My chnh Thn tu Chn vt
Trong :
P - Lc y ca chn vt, kG;
- Mt ca nc bin, kGS2/m4;
Vp - Tc chn vt trong nc t do, m/s.
4- S cnh chn vt
S lng cnh c nh hng rt ln n tn s v bin ca cc lc kch thch sinh
ra trong khi chn vt lm vic. Chn vt c t cnh cng d ch to, song khi lm vic gy
rung ng nhiu. Ngc li, chn vt c nhiu cnh s kh ch to hn, nhng khi lm vic
th t gy rung ng.
Hin nay tu c s cnh chn vt thng c t (3 4) cnh.
Theo quan im ca Papmeil, trnh rung ng nhiu th s cnh khng nn chn
l bi s chn ca s xilanh.
5 T s mt a
T s mt a ca chn vt c gi tr t (0,301,20). Khi t s mt a cng tng th
hiu sut chn vt cng gim. V vy, chn vt c hiu sut cao, nn chn t s mt a
nh. Tuy vy, chn vt phi m bo iu kin bn v khng si bt.
iu kin bn ca chn vt khi chn t s mt a nh sau:
2/3
C' Z m' P
'
0,375 3
(3.2)
D max
min
10 4
Trong :
C - H s c trng bn ca chn vt,
C = 0,115 i vi chn vt lm bng gang xm,
C = 0,100 i vi chn vt lm bng gang bin tnh,
C = 0,065 i vi chn vt lm bng thp cacbon,
C = 0,060 i vi chn vt lm bng ng thau,
C = 0,055 i vi chn vt lm bng hp kim ng mngan,
C = 0,050 i vi chn vt lm bng thp khng g v thp hp kim;
D ng knh chn vt, m;
- S cnh chn vt;
max dy tng i ca cnh chn vt bn knh tng i r (0,6 0,7) R ,
Trong :
- H s thc nghim, = (1,3 1,6), cn ly gi tr ln v vi = 1,3 bt u c
hin tng sinh bt kh nh cnh chn vt;
Kc H s c trng bt kh ca cnh chn vt, K c f ( p ) - Tra th;
ncv Tc quay ca chn vt, v/s;
D ng knh chn vt, m;
p1 p sut thu tnh, p1 p 0 pbh 10.330 hs pbh , kG/m2,
Trong :
C Tc dng theo, m/s;
V Tc tu, m/s.
H s dng theo ph thuc ch yu vo hnh dng ui tu v kh xc nh mt cch
chnh xc.
Do , n thng c xc nh theo cc cng thc gn ng.
Cng thc ca Taylo i vi tu bin:
i vi tu 1 chn vt: 0,50 0,05 (3.5)
i vi tu 2 chn vt: 0,55 0,20 (3.6)
Cng thc ca Heckscher cho tu nh c li ko:
0,77 0,28 (3.7)
Cng thc ca Keldvil:
1
i vi tu ko mt trc chn vt: 0,01 (3.8)
3
1
i vi tu ko hai trc chn vt: 0,03 (3.9)
3
b) H s dng ht.
H s dng ht l t s gia lc ht do chn vt lm vic sau ui tu sinh ra v lc
y ca chn vt:
P
t (3.10)
P
Trong :
P Lc ht do chn vt lm vic sau ui tu sinh ra, kG;
P Lc y ca chn vt, kG.
H s dng ht cng c xc nh theo cc cng thc thc nghim.
Cng thc ca Taylo:
i vi tu 1 chn vt: t K t (3.11)
i vi tu 2 chn vt: t 0,7 0,06 (3.12)
Trong :
K t (0,5 0,7) khi bnh li v trc li c dng kh ng hc,
K t (0,90 1,05) khi bnh li khng c dng kh ng hc.
Cng thc ca Heckscher i vi tu li ko:
t 0,7 7 0,30 (3.13)
Hoc c th xc nh t theo cng thc sau:
t q (3.14)
Khi bnh li c dng lu tuyn th q (0,7 0,9) .
Trng hp chn vt lm vic ch khc vi ch tnh ton cn xc nh t ph
thuc vo bc trt tng i p hoc h s trt theo cng thc ca Taylo:
t0
t (3.15)
Trong :
t H s dng ht ch bt k;
t0 - H s dng ht ch buc tu, i vi tu c v tu ko thng
t (0,04 0,05)
p
- trt ch ny, 1 1 ,
p - Bc trt tng i ch ny.
1 - Bc trt tng i khi lc y bng khng c th xc nh t 0 theo cng
thc:
p
t 0 t tt 1 (3.16)
1
Trong : t tt v p tt c xc nh theo mt ch t mt trong nhng cng thc gn
ng ni trn.
th t f ( p ) c xy dng sau khi xc nh c chn vt cho tu. T c th
xc nh tr s t tng ch xem xt.
3.3- Tnh chn my chnh
y l bi ton c bn trong qu trnh thit k TBNL tu. Vn chnh y l tin
hnh tnh ton thu ng chn vt chn my.
Trong ti liu ny gii thiu xu hng thit k chn vt theo ch hng hi t do.
i vi tu nh c li ko th sau kim tra li ch ko li. Vic tnh ton c
thc hin theo phng php th Papmen. i vi phng php Taylo cng c tin
hnh theo cch tng t.
1- Thng s cho trc
Cc kch thc c bn ca thn tu, tc tu, sc cn thn tu, vng hot ng, tm
hot ng,
2- Tnh v chn cc thng s ban u
- Chn thng s Z v ca chn vt
- Xc nh h s dng theo v h s dng ht t. Tnh kim tra hiu sut thn tu
K (1,01 1,06) .
7 H D f K 1 , 'p - Tra th -
8 p f K 1 , 'p - Tra th -
9 ND
RV ML
75 p K R
10 ND ML
Ne
75 hs t mt
Bng 3.4 tnh chn vt s dng ht cng sut my khi bit ng knh chn vt D,
N p , ncv
TT i lng cn tnh hoc xc nh n v Gi tr
1 Tc gi thit Hl/h V1 V2 V3 V4 V5
2 V p 0,515 1 V m/s
3 Vp -
p
ncv D
4 N D* K R -
K2
2 ncv3 D 5
5 H D f K 2 , p - Tra th -
6 p f K2 , p - Tra th -
7 N D* p K R kG
Pe 1 t
Vp
8 R f V kG
Cc hng 4, 5, tra th ph lc I.
T kt qu xc nh bng 3.4, ta xy dng th biu th mi quan h ca R, Pe ,
H/D ph thuc tc tu V (Hnh 3.3).
TT i lng cn xc nh Gi tr
1 p (t cho) 0 0,2 0,4 0,6 0,8 1,0 1,2
2 K f H ,
1 p - Tra th
D
3 K2 f
H
, p - Tra th
D
4 K1 p
p
K 2 2
5 p
K d'
K1
6 t0
t
p
1
1
Cc hng 2, 3 tra th ph lc I.
T kt qu xc nh c cc hng (25), ta xy dng th biu th mi quan h
p tt
bng khng). Ri tnh t 0 t tt (1 ) (Hnh 3.4).
1
Sau , tnh ton tip hng 6 trong bng 3.5 dng ng t f ( p ) trn hnh III.4.
V rng, trong phm vi mt ch , bc trt tng i p thay i t nn coi n
khng i ( p const ).
p tt Rv Rl
- ch ko li: p ; t t KL ; P
2 1 t
- ch buc tu p 0 ; t t0 .
Trnh t tnh ton c tin hnh qua cc bng 3.6, 3.7, 3.8.
Bng 3.6 Bng tnh c tnh chn vt ch hng hi t do
;t= ; t hs mt ; K R ; 1t= ; 0,515 (1 )
TT i lng cn tnh hoc xc nh n v Gi tr
1 Tc gi thit Hl/h V1 V2 V3 V4 V5
2 V p 0,515 1 V m/s
3 R f V kG
4 P R kG
1 t
5 -
K d' V p D
P
6 p f K d' - Tra th -
7 p f p , H D - Tra th -
8 D p K R -
9 60 V p v/ph
ncv
p D
10 Ne
RV ML
75 D t hs mt
75 t hs mt
Lu Trong qu trnh tnh ton cc bng 3.6 v 3.8 s dng cc th hnh 3.4 v 3.6.
Bng 3.8 Bng tnh c tnh chn vt ch ko li
; t kl ; t hs mt ; K R ; 1 t kl ;
0,515 (1 )
TT i lng cn tnh hoc xc nh n v Gi tr
1 Tc gi thit V Hl/h V1 V2 V3 V4 V5
2 V p 0,515 1 V m/s
3 Rkl f V kG
4 Rkl kG
P
1 t kl
5 -
K d' V p D
P
6 p f K d' - Tra th -
7 p f p , H D - Tra th -
8 D p K R -
9 60 V p v/ph
ncv
p D
10 Rkl V ML
Ne
75 D t hs mt
N e dm
- i vi ng c tng p: N e gh N e dngh
3
Hnh 3.5 c tnh chn vt
2 K2 D5
Ne ncv3 C N ncv3 , ML.
75 K R t hs mt
p D
V ncv CV ncv , HL/h.
0,515 (1 )
p1 0 ; K1 ; K2 ;t= ;= ;
CV 1 0 ; C P1 ; CM 1 ; CN1
5 V CV ncv Hl/h
6 Pe C P n 2
cv kG
7 M e C M ncv2 kGm
8 N e C N ncv
3
ML
p 2 0,2 ; K1 ; K2 ;t= ;= ;
CV 2 ; CP 2 ; CM 2 ; CN 2
5 V CV ncv Hl/h
6 Pe C P n 2
cv kG
7 M e C M ncv2 kGm
8 N e C N ncv
3
ML
p 3 0,4 ; K1 ; K2 ;t= ;= ;
CV 3 ; CP3 ; CM 3 ; CN 3
5 V CV ncv Hl/h
6 Pe C P n 2
cv kG
7 M e C M ncv2 kGm
8 N e C N ncv
3
ML
p 4 0,6 ; K1 ; K2 ;t= ;= ;
CV 4 ; CP 4 ; CM 4 ; CN 4
5 V CV ncv Hl/h
6 Pe C P n 2
cv kG
7 M e C M ncv2 kGm
8 N e C N ncv
3
ML
p 5 0,8 ; K1 ; K2 ;t= ;= ;
CV 5 ; CP5 ; CM 5 ; CN 5
5 V CV ncv Hl/h
6 Pe C P ncv
2
kG
7 M e C M ncv2 kGm
8 N e C N ncv
3
ML
p 6 1,0 ; K1 ; K2 ;t= ;= ;
CV 6 ; CP 6 ; CM 6 ; CN 6
5 V CV ncv Hl/h
6 Pe C P n 2
cv kG
7 M e C M ncv2 kGm
8 N e C N ncv
3
ML
p 2 0,2 ; CV 2 ; CP 2 ; CM 2 ; CN 2
p 3 0,4 ; CV 3 ; CP 3 ; CM 3 ; CN 3
p 4 0,6 ; CV 4 ; CP 4 ; CM 4 ; CN 4
p 5 0,8 ; CV 5 ; CP 5 ; CM 5 ; CN 5
p 6 1,0 ; CV 6 ; CP 6 ; CM 6 ; CN 6
i (Hnh 3.7).
t ng cong sc cn R f V vo th lc, ri dng tng ng trn th cng
sut ng c tnh chn vt.
Trn th mmen, ta k ng mmen nh mc khng i, t , xy ng lc
ko gii hn trn th lc v cng sut i hi ca ng c trn th cng sut.
C th v gp chung 2 phn th sc cn (lc ) v cng sut lm mt. V t th,
phn tch, nh gi s ph hp ca t hp My V Chn vt v gip chn ch lm
vic hp l khi vn hnh.
Trong trng hp chung h trc tu gm c: Trc chn vt, ng bao trc, cc trc
trung gian, trc y, trc , cc gi v cc gi chn, khp ni v phanh. i khi,
ngi ta trang b thm cc thit b quay trc, o mmen quay v trch cng sut.
Tu theo c loi v cng dng tu, v tr bung my v thnh phn h trc c th thay
i.
Khi lp t h trc, nghing cho php so vi ng c bn l 5 0 v gc lch
cho php ca ng trc so mt ct dc gia tu l 30 . nghing ca h trc quyt
nh nghing ca my chnh. Tr s nghing cho php ca my chnh c nh ch
to qui nh. Thng thng, nghing cho php ca my chnh nm trong khong
(7 12) 0 .
Chiu di h trc ph thuc vo v tr bung my, v tr b tr chn vt sau ui tu,
kt cu ng c v b truyn.
Khi b tr chn vt sau ui tu, cn m bo cc iu kin sau (Hnh 3.9):
a 0,1 D
b 0,15 D
c 0,1 D
d 0,04 D
e (20 25) cm
m bo chn vt hot ng vi hiu sut cao nht, gim hin tng rung ng v tu do
chn vt gy ra.
2 B tr h trc v cc gi trn tu
a) Vic b tr ng tm h trc
Vic b tr ng tm h trc v chim ch ca n c qui nh mt mt bi
kch thc chim ch v vic b tr chn vt tng quan vi thn tu, mt khc bi kch
thc chim ch v vic b tr ng c chnh v truyn ng bn trong thn tu.
Khi xc nh vic b tr chn vt cn c bit ch n vic m bo khe h gia
chn vt v thn tu, cng nh nhng chm ca chn vt. Vic m bo khe h
khng ch c ngha i vi vic t c gi tr ti u ca h s nh hng thn tu, m
cn i vi vic to ra vng tc c li v gim tng ng bin thay i chu k ca
cc lc thu ng, xut hin khi chn vt lm vic. nhng chm y ca chn vt l
mt trong nhng iu kin ngn nga khng cn bng thu ng ca chng.
Hin ti, c nhiu ngh xc nh khe h nh nht gia chn vt v thn tu ph
thuc vo ng knh. Tuy nhin, khi chn tr s khe h ny cng cn tnh n cng sut
truyn n chn vt. Khe h ny tng ln cng vi s gia tng cng sut.
ng tm h trc c th c cc gc nghing v gc lch tu theo s lng thit
b y v c tnh ca tu.
Ngi ta c xu hng ch to trc chn vt ngn m bo vic tho d, sa cha
v thay th n d dng. nhiu h trc di cn nhiu on trc trung gian, chiu di trc
trung gian khng vt qu (10 12) m .
n gin cho vic sa cha h trc v gim khi lng lao ng ca vic ny, cn
d tnh kh nng ly trc ra m khng cn tho thit b li, cc gi chn chnh, truyn
ng chnh v ng c chnh.
b) B tr cc gi ca h trc
Theo Quy phm ng kim Lin X th khong cch gia cc gi h trc phi
tho mn iu kin:
12d tg L 22d tg , cm. (3.17)
Trong :
Vi L0 87 cho trc tu cp A v cp B
L0 83 cho trc tu cp C v cp D
Hoc xc nh theo cng thc c ng kim chp nhn:
N
d tg 92 3 (1 k ) , mm (3.21)
ncv
Trong :
I cv Mmen qun tnh ca chn vt khng tnh n khi lng nc bm theo,
kGmm/s2
2
n
I c ( I I bd ) , kGmm/s2
ncv
nu khng c hp s th ncv n
I- Mmen qun tnh ca cc khi lng chuyn ng quay v tnh tin ca ng c,
kGmm/s2;
Ib - Mmen qun tnh ca bnh , kGmm/s2.
Thng i vi ng c t trong 4 k th q 0,4 v ng c 2 k q 0,5 .
M i max
a
Mi
bng du;
k 10 cho trc c o bao ri.
Ngoi ra: p n u bs
Vi n ng sut nn do tc ng ca lc y chn vt, kG/mm2;
u ng sut tnh ton ln nht khi un, kG/mm2;
.
Khi kim tra sc bn trc trung gian, ngi ta tnh cho nhp c chiu di ln nht
gia cc tm ca cc gi (Hnh 3.10).
Trong :
716,2 N e
Mx Mmen xon, M x .10 3 , kGm;
ncv
Trong :
M u max - Mmen un ln nht, kGmm;
Wu - Mmen chng un ti mt ct tnh ton ca trc, Wu d tg3 , mm3.
32
Trong :
;
l- Chiu di nhp gia 2 gi , m.
Trong trng hp G0 0 , xc nh mmen un, cn xc nh phn lc trn cc
gi .
Theo s phn b ti trn trc, ta c:
ql b
RA G0 , kG (3.32)
2 l
ql a
RB G0 , kG (3.33)
2 l
Thay x m vo (3.34), ta c:
R A G0 2
M u max G0 a , kGmm (3.36)
2q
ng sut un:
32 R A G0
2
u [ G0 a] , kGmm2 (3.37)
d tg3 2q
Trong :
q
M0 Mmen un, M 0 Gcv l p2 l 0 , kGmm
2
Wu' v W x' - Cc Mmen chng un v chng xon tng ng ca trc chn vt,
mm3
Vic xc nh q, Wu' v tng t nh phn tnh kim tra trc trung gian (thay d tg
bng d cv ).
ng sut php ln nht trn trc chn vt:
'p = u' + n' + bs
V iu kin bn:
c
nb' tgdg
'
'c
tgdg
'
nb
Cc bc tnh nh sau:
1- Phng trnh 3 mmen vit cho trng hp tng qut (nhp n v n 1 ):
Fn a n F b
M n 1 l n 2 M n (l n l n 1 ) M n 1 l n 1 6 6 n 1 n 1 0 (3.41)
ln l n 1
Trong :
Fn v Fn 1 Din tch biu mmen cho nhp n v n+1.
an v bn 1 Khong cch t trng tm ca din tch biu trn n gi th n 1
v n 1 .
2- i vi mi nhp nm t do trn 2 gi ta th mmen un cc i c xc nh:
q l n2
Mn
8
3- Din tch biu mmen (Hnh 3.13):
2 2 q q 3
Fn l n M n l n l n2 ln
3 3 8 12
(3.43)
7- Phng trnh mmen thnh lp t iu kin cho trc gc xoay ti ngm lin kt (gi
gi nh) 0 :
q.l n31 M n .l n21 M n 1 .l n 1
0 (3.44)
24 E.J 6 E.J 3 E. J
Lu : Nu gi mmen ti ngm B l MB th Mn+1 chnh l M B ( M n1 M B ) .
8- Mmen M 0 ti gi cui cng pha li:
q 2
M 0 (Gcv .l p l0 ) (3.45)
2
Trong :
Gcv Trng lng chn vt, kG (Tnh theo cng thc ca Mkasman);
lp Khong cch t trng tm c chn vt n trng tm gi pha li ngoi cng,
m;
l0 Chiu di on cngxn tnh t trng tm gi pha li ngoi cng n mt
np xuyn dng hay mt u ren ui (khng c np xuyn dng), m.
ln l
M Rq n q q n 1
2 2
M n 1 M n M n M n 1
V RM n
ln l n 1
q q M n 1 M n M n M n 1
Do : Rn l n l n1 (3.46)
2 2 ln l n 1
R
i 1
1 Gcv Pt , kG (3.47)
L- Chiu di bc lt gi , cm;
d cv ng knh trc chn vt, cm;
V yu cu p p (3.49)
Trong :
p - p lc ring cho php trn gi , kG/cm2;
i vi bc babit v ng ch th p 5 kG / cm 2 ;
i vi bc g v cao su th p (2,5 3,0) kG / cm 2 .
Nu iu kin trn khng tho mn th phi tng din tch qui c S ca gi bng
cch tng chiu di bc lt gi hoc tng ng knh trc hay ng knh ngng trc.
Lu : nh hng ca mmen v lc n cc gi trung gian khng ln v nm
trong gii hn chnh xc ca phng php tnh ny, nn khng cn xt n chng. Khi ,
s tnh ton ng trc c th n gin bt v c th nhn phn cui bn phi trc chn
vt lm ngm cng v tnh p lc ring trn cc gi trc chn vt l chnh.
e) Cng thc ng tm cong ca h trc
Trong khi s dng biu tnh mmen un ca ngoi lc tc dng ln h trc v
mmen phn lc ca gi , nh phng php phn tch gin c th xc nh cng thc
tm cong ca h trc.
Trong trng hp chung, s b tr ng tm cc gi ca h trc khng th m
bo s phn b thun li phn lc theo cc gi . c bit, lc ny vi gi c s phn
b ti t hoc thm ch c phn lc mang du ngc li, chng hn, thng gp gi 1 v
gi 2 (Hnh 3.5).
ng thi, mmen gi ti ngm gi nh thng qu ln, chng t trc truyn ph ti
ln n gi chnh, truyn ng chnh hoc my chnh.
Nhm mc ch m bo vic phn b tt hn phn lc cho cc gi , hin ti,
ngi ta thng nh n s chuyn v cc gi theo mt phng thng ng. i vi h
trc c ln c mm un ngang ln, tr s chuyn v ca cc gi c thit lp khi lp
rp bng cch iu chnh ph ti trn cc gi ca lc k. i vi h trc tng i ngn
c cng un ngang ln, ngi ta tm tr s khng ng tm nu ca cc gi bng
cch tnh ton. Hn na, cn thit lp phm vi cho php cc chuyn v b sung ca cc gi
khi lp rp trong qu trnh vn hnh tu.
S nh gi nh hng ca chuyn v thng ng ca cc gi c thc hin
bng cch tnh ton ln lt vng ca h trc di tc dng ca lc n v thay cho mi
gi .
S tnh v d nh gi nh hng chuyn v ca mt trong cc gi c gii
thiu trn hnh 3.15c.
Trong :
Ri k S thay i phn lc ca gi th i khi dch chuyn thng ng gi th k i
mt lng Yk 1 mm ;
Ri' k - S thay i phn lc ca gi th i khi thay gi th k bng lc Pk 1 kG (lc
n v);
Yk' - vng thng ng ca h trc ti ni b tr gi th k khi thay n bng lc
n v.
Vic tnh ton c thc hin qua bng tnh, khi s dng kt qu tnh c c th xc
nh nhanh tr s chuyn v thng ng ca gi t c s phn b ti trn chng ti u.
V d trn hnh 3.16 th hin vic b tr cc gi khng ng tm, cho php gim
bt ti gi pha li v m bo phn b u ti n cc gi pha mi v trung gian,
cng nh cc gi trc bnh rng ca b truyn bnh rng chnh.
g) Cc bi ton v trnh t chung tin hnh tnh ton kim tra dao ng h trc
ng sut do cc dao ng cng bc cng hng, gn cng hng v khng cng
hng l tiu chun c bn ca s lm vic tin cy ca h trc khi kim tra dao ng ngang
v dao ng xon.
Quy phm phn cp v ng tu ni a Vit Nam nm 1984 qui nh: ng sut cho
php do dao ng cng hng, dao ng gn cng hng v dao ng cng bc khng
cng hng khi lm vic lu di khng c ln hn tr s tnh ton theo cng thc:
i vi trc khuu ng c chnh v trc chn vt:
n
cp ( 460 4 d 130 ) , kG/cm2 (3.51)
n dm
Trong :
cp ng sut cho php, kG/cm2;
d ng knh trc ti mt ct yu nht, mm;
n Tc quay ng vi vng xc nh ng sut, v/ph;
n dm Tc quay nh mc.
i vi tu c ng c chnh lm vic lu di tc quay thp hn nh mc (nh
tu ko, tu c) th trong mi trng hp cn ly n ndm .
Nn trnh cng hng vng tc quay lm vic lu di ca ng c chnh. Nu
hin tng cng hng xy ra trong vng t (0,85 1,05) ndm th ng sut do chng gy ra
khng c ln hn 0,5 ng sut cho php tnh theo cc cng thc (3.51) v (3.52).
ng sut cho php trong dao ng xon nu trn c p dng cho cc trc c
ch to bng thp c gii hn bn t ( 44 52) kG / cm 2 .
i vi cc trc c ch to bng thp c gii hn bn ln hn 52 kG / cm 2 th ng
sut cho php c th tnh theo cng thc:
2 b 52
cp' cp ( ) , kG/cm2 (3.53)
b
Trong :
cp ng sut cho php tnh theo cng thc (3.51) v (3.52), kG/cm2 ;
b Gii hn bn ko ca vt liu, kG/mm2.
Trong :
2
q1 Cng ti do khi lng bn thn trc, kG/m, q1 d cv , kG/m;
4
Trong :
D ng knh chn vt, m.
D2
A - Din tch b mt dui thng cnh chn vt, m , A 2
, m2;
4
Trong :
E Mun n hi ca vt liu ch to trc, vi thp E 220,32 .10 8 kG / m 2 ;
I - Mmen qun tnh ca mt ct trc, m4, I d cv4 , m4;
64
2E I ncv2 max
Pth 2 1 , kG (3.59)
l max ncv2 th
Trong :
ncv max Tc quay cc i ca trc, v/ph.
ncv th Tc quay ti hn ca trc khi dao ng ngang v/ph.
2
ncv th
hnh IV.1b. T th ny cho ta thy khi ncv ncvdm th ng c mi c kh nng lai thm thit
b ph. Ti ch ncv ncv dm th cng sut ca ng c cung cp hon ton cho chn vt.
Nh vy ng c c th li thm thit b ph trong phm vi ncv min ncv ncv dm , vi mc
cng sut khc nhau.
2 N e dm ncv dm
N KN max 0,385 N e dm (4.7)
3 ncv dm 3
Vi k 0,012
m 1,68 LLL B H
2
Trong : LLL, B, H l chiu di hai tr, chiu rng thit k v chiu cao mn tu, m.
Tng lu lng bm cu ho phi m bo 15% tng s vi rng hot ng ng
thi. Ct p ca bm cu ho c xc nh t bi ton tnh thu lc ng ng.
Bm c chn theo ct p v lu lng. Bm ly tm ct p cao c dng lm
bm cu ho.
i vi my kh nn, ngi ta chn my nn theo lu lng khng kh t do.
p1 p 2
Qmn
p 0 . n
V b , m3/h.
Trong :
p1 p sut khng kh trong bnh khi np y, kG/cm2, p1 30 kG / cm 2 ;
p 2 (5 10) kG / cm 2 ;
Gnl {kdt [(g ehtmc N ehtmc gehtmp N ehtmp ) ht (gedbmc N edbmc g edbmp Gmpdb ) db ]
g edmp1 N edmp1 d1 g edmp2 N edmp2 d 2 }. 10 3 , T (4.8)
Trong :
g ehtmc , g edbmc - Chi ph nhin liu ring ca my chnh ch hnh trnh v nh
bt, kg/h;
g ehtmp , g edbmp , g edmp
1 d2
, g e mp - Chi ph nhin liu ring ca my ph ch hnh
trnh, nh bt, u bn c bc d hng v u bn khng bc d hng, kg/h;
N ehtmc , N edbmc - Cng sut ca my chnh ch hnh trnh v ch nh bt,
ML;
N ehtmp db d1 d2
, N e mp , N e mp , N e mp - Cng sut ca my ph ch hnh trnh, nh bt,
u bn c bc d hng v u bn khng bc d hng, ML.
Ch : Cc cng thc trn ch tnh cho trng hp TBNL tu khng c ni hi ph
c lp v s dng cng mt loi nhin liu iden. Trng hp TBNL tu c thm ni hi
ph c lp th phi tnh thm lng d tr nhin liu cho ni hi vi cc thnh phn ging
nh my ph. Trng hp tu s dng nhin liu nng th tnh lng d tr nhin liu nng
cho ring my chnh v tnh lng d tr nhin liu nh cho ring my ph. Sau , tnh
thm lng d tr nhin liu nh phc v my chnh ch khi ng v c ng tu
bng 20% lng d tr nhin liu nng.
2 - Xc nh lng d tr du nhn
Tu theo qui nh ca nh ch to m my mc ca TBNL s dng cc loi du nhn
khc nhau. Khi tnh lng d tr du nhn, cn tnh cc hao ph du do r r, chy (kt cc)
khi lm vic v thay du trong h thng bi trn.
Cc hao ph du nhn c xc nh bng chi ph du nhn ring, n t ph thuc
vo ti ca ng c nn tt c cc ch u ly chung gi tr chi ph du nhn khi ng
c lm vic gi tr nh mc. Lng du thay th trong h thng bi trn tun hon ng
c ph thuc vo thi hn phc v ca du c thit lp.
Lng d tr du nhn cho h thng bi trn tun hon ng c chnh c xc nh
theo cng thc:
G dmcth [k dt g dmc N e mc ( ht db ) G kth
mc
k td ].10 3 , T (4.10)
Trong :
Ne mc Cng sut ca my chnh gi tr nh mc, ML;
g dmc - Chi ph du nhn ring trong h thng bi trn tun hon ca my chnh,
kg/MLh;
G kmc
th - Lng du trong kt tun hon hoc cacte trong ng c chnh, kg;
Ktd S ln thay du trong h thng bi trn ng c chnh.
ht db
Khi 1 th chn K td 1 .
d
ht db
Khi 1 th K td c lm trn n tr s gn nht.
d
D tr du nhn cho h thng bi trn xilanh ng c chnh c xc nh theo cng
thc:
G dmcxl k dt q d xl N e mc ( ht b ).10 3 , T (4.11)
Trong : g d xl Chi ph du nhn ring cho h vic bi trn xilanh ng c chnh,
kg/MLh.
Lng d tr du nhn bi trn tun hon my ph c tnh theo cng thc:
n
Gdmpth {g dmp [ k dt N e mp ( ht db ) N edmp
1
d 1 N edmp
2
d 2 ] Gkmpth i k tdmp i }.10 3 , T (4.12)
i 1
Trong :
g dmp - Chi ph du nhn ring ca my ph, kg/MLh;
Gtdmp1 - Lng du tun hon trong kt tun hon hoc cacte my ph th i, kg;
N e mp , N edmp
1
, N edmp
2
- Cng sut ca cc my ph cc ch hnh trnh, nh bt
v u bn c bc d hng v khng bc d hng, ML;
k tdmp1 - S ln thay du trong h thng bi trn ng c ph th i.
i
Khi 1 th ly K tdmp1 1 .
d
i
Khi 1 th K tdmp1 c lm trn n tr s gn nht.
d
Vi i Thi gian lm vic ca my ph th i, h.
Cng c th xc nh lng d tr du nhn theo cng thc gn ng ph thuc vo
lng d tr nhin liu nh sau:
G d 0,02 0,06 G n1 , T (4.13)
3 Xc nh lng d tr nc ngt cho ng c
i vi ng c c lm mt bng nc ngt (gin tip) cn phi xc nh lng
d tr nc ngt cho chng nhm b sung lng hao ph nc ngt trong h thng lm mt
do r r v bay hi.
4 Xc nh th tch kt d tr nhin liu, du nhn, nc ngt
Tng th tch cc kt d tr nhin liu, du nhn v nc ngt c xc nh theo
cng thc nh sau:
G nl
V nl k1 k 2
nl
, m3 (4.14)
Gd
V d k1 k 2
d
, m3 (4.15)
Gn
V n k1 k 2
n
, m3 (4.16)
Trong :
G nl , G d , G n D tr nhin liu, du nhn v nc tng ng, T;
nl , d , n Khi lng ring ca nhin liu, du nhn v nc, T/m 3;
k1 H s tnh n s chon ch ca cc m gia cng, b sy, ,
k1 (1,02 1,05) ;