Professional Documents
Culture Documents
Phân Tích Hiệu Quả Hoạt Động Sản Xuất Kinh Doanh Của Công Ty TNHH MTV Lâm Nghiệp Vân Đồn Thông Qua Phân Tích Một Số Chỉ Tiêu Tài Chính
Phân Tích Hiệu Quả Hoạt Động Sản Xuất Kinh Doanh Của Công Ty TNHH MTV Lâm Nghiệp Vân Đồn Thông Qua Phân Tích Một Số Chỉ Tiêu Tài Chính
TI:
H NI 2013
B GIO DC V O TO
TRNG I HC THNG LONG
---o0o---
TI:
H NI 2013
K hiu vit tt Tn y
TS Ti sn
TSC Ti sn c nh
TSDH Ti sn di hn
TSNH Ti sn ngn hn
VCSH Vn ch s hu
DANH MC CC BNG BIU
1
Thang Long University Library
Mt s tc gi khc li cho rng "Hiu qu sn xut kinh doanh th hin ngay ti
hiu s gia doanh thu v chi ph, nu doanh thu ln hn chi ph th kt lun doanh
nghip hot ng c hiu qu. Ngc li doanh thu nh hn chi ph tc l doanh
nghip lm n thua l. Quan im ny nh gi mt cch chung chung hot ng ca
doanh nghip, gi d nh: Doanh thu ln hn chi ph, nhng do khch hng chim
dng vn ca doanh nghip do vy tin chi li ln hn doanh thu thc t, khi doanh
nghip b thm ht vn, kh nng chi tr km cng c th dn n khng hong m
cao hn na l c th b ph sn.
Cng c tc gi cho rng "Hiu qu sn xut kinh doanh c xc nh bi quan
h t l Doanh thu/Vn hay t l Li nhun/vn...Quan im ny nhm nh gi kh
nng thu hi vn nhanh hay chm, kh nng sinh li ca mt ng vn b ra cao hay
thp, y cng ch l nhng quan im ring l cha mang tnh khi qut thc t.
Nhiu tc gi khc li cp n hiu qu kinh t dng khi qut, h coi hiu
qu kinh t c xc nh bi t s gia kt qu t c v chi ph b ra t c
kt qu . Quan im ny nh gi c tt nht trnh li dng cc ngun lc
mi iu kin ng ca hot ng kinh t. Theo quan im ny th hon ton c th
tnh ton c hiu qu kinh t cng s bin ng v vn ng khng ngng ca cc
hot ng kinh t, chng ph thuc vo quy m v tc bin ng khc nhau.
Nu k hiu: H - Hiu qu kinh doanh
K - Kt qu t c
C - Hao ph ngun lc gn vi kt qu
Th ta c cng thc sau m t hiu qu kinh doanh:
K
H
C
Nh vy, qua cc nh ngha c bn trnh by trn, chng ta hiu c rng
hiu qu sn xut kinh doanh l mt phm tr kinh t, biu hin s pht trin kinh t
theo chiu su, n phn nh trnh khai thc v s dng cc ngun lc trong qu
trnh ti sn xut nhm thc hin mc tiu kinh doanh mong i m doanh nghip
t ra, vi chi ph b ra t nht m t hiu qu cao nht, n th hin mi quan h
tng quan gia kt qu thu c v chi ph b ra c c kt qu , chnh
lch gia hai i lng ny cng ln th hiu qu cng cao. Nng cao hiu qu kinh
doanh l mt trong nhng bin php cc k quan trng ca doanh nghip thc y
nn kinh t tng trng cao mt cch bn vng. y l vic m bt c doanh nghip
no cng ch trng hng u bi l yu t gip doanh nghip tn ti v pht trin
khng ngng.
2
1.1.2. Bn cht ca hiu qu kinh doanh
Theo ngha tng qut, thc cht khi nim v hiu qu hot ng sn xut kinh
doanh khng nh bn cht ca hiu qu kinh t trong hot ng sn xut kinh
doanh l phn nh mt cht lng ca cc hot ng sn xut kinh doanh, phn nh
trnh s dng cc ngun lc (lao ng, my mc, thit b, khoa hc cng ngh v
vn) t c mc tiu cui cng ca mi hot ng sn xut kinh doanh ca
doanh nghip l ti a ha li nhun. Hiu qu sn xut kinh doanh cng cao cng c
iu kin m mang v pht trin u t mua sm thit b, nng cao i sng cho ngi
lao ng, thc hin y ngha v vi nh nc.
1.1.3. Mi quan h gia kt qu kinh doanh v hiu qu kinh doanh
hiu r hn v bn cht ca phm tr hiu qu kinh t ca hot ng sn xut
kinh doanh, ta cn ta cn phn bit s khc nhau v mi quan h gia hiu qu kinh
doanh v kt qu ca hot ng sn xut kinh doanh. Hai khi nim ny rt d b nhm
ln v hiu nh l mt, nhng thc ra chng c im ring bit kh ln.
Ta c th hiu kt qu hot ng sn xut kinh doanh ca doanh nghip l doanh
s tuyt i phn nh quy m u ra ca hot ng sn xut kinh doanh ca doanh
nghip sau mt qu trnh hot ng, sn xut kinh doanh nht nh m h b cng sc,
tin ca vo v kt qu cn t cng l mc tiu cn thit ca doanh nghip. Kt qu
hot ng sn xut kinh doanh ca mt doanh nghip c th l nhng i lng cn
ong o m c nh s sn phm tiu th mi loi, doanh thu, li nhun, th phn,...
v cng c th l cc i lng ch phn nh mt cht lng hon ton c tnh cht
nh tnh nh uy tn ca doanh nghip, l cht lng sn phm,... Nh th, kt qu bao
gi cng l mc tiu ca doanh nghip.
Trong khi , cng thc tnh hiu qu sn xut kinh doanh li cho thy trong khi
nim v hiu qu sn xut kinh doanh ngi ta s dng c hai ch tiu l kt qu
(u ra) v chi ph (cc ngun lc u vo) nh gi hiu qu sn xut kinh doanh.
Xt v bn cht, hiu qu v kt qu khc hn nhau. Kt qu phn nh quy m
cn hiu qu phn nh s so snh gia cc khon b ra v cc khon thu v. Kt qu
ch cho ta thy quy m t c l ln hay nh m khng phn nh cht lng hot
ng sn xut kinh doanh. C kt qu mi tnh n hiu qu. Kt qu dng tnh
ton v phn tch hiu qu trong tng k kinh doanh. Do , kt qu kinh doanh v
hiu qu sn xut kinh doanh l hai khi nim khc nhau nhng c mi quan h mt
thit vi nhau.
1.2 . ngha v nhim v ca phn tch hiu qu sn xut kinh doanh
1.2.1. ngha
Phn tch hiu qu hot ng sn xut kinh doanh chim mt v tr quan trng
trong qu trnh hot ng kinh doanh ca doanh nghip. l cng c qun l c hiu
3
Thang Long University Library
qu m cc doanh nghip s dng t trc ti nay. Phn tch hiu qu hot ng sn
xut kinh doanh gip doanh nghip t nh gi, xem xt vic thc hin cc ch tiu
kinh t nh th no, nhng mc tiu kinh t thc hin n u, t tm ra nhng bin
php tn dng mt cch trit th mnh ca doanh nghip. iu c ngha l
phn tch hiu qu hot ng sn xut kinh doanh khng ch l im kt thc mt chu
k kinh doanh m cn l khi u cho mt chu k kinh doanh tip theo. Kt qu phn
tch ca thi gian kinh doanh qua v nhng d on trong phn tch iu kin kinh
doanh sp ti s l nhng cn c quan trng doanh nghip hoch nh chin lc
pht trin v phng n kinh doanh c hiu qu, nhm hn ch ri ro bt nh trong
kinh doanh. Trn c s doanh nghip pht huy u im, khc phc nhc im
trong qu trnh sn xut, ra cc bin php nhm khai thc mi kh nng tim tng
cng c pht huy hay khc phc, ci tin qun l, phn u nng cao hiu qu sn
xut kinh doanh, h gi thnh, tng kh nng cnh tranh, tng tch lu, nng cao i
sng vt cht v tinh thn cho ngi lao ng.
Phn tch hiu qu hot ng sn xut kinh doanh khng ch c ngha quan
trng i vi bn thn doanh nghip m cn c ngha i vi nhng ai quan tm n
cng ty, c bit l nh u t, ngn hng, nh cung cp, v phn tch hiu qu hot
ng sn xut kinh doanh gip cho h c nhng thng tin c nhng quyt nh
chnh xc, kp thi hn.
i vi nn kinh t quc dn: Hiu qu kinh doanh phn nh yu cu quy lut
tit kim thi gian, phn nh trnh s dng ngun lc, trnh sn xut v mc
hon thin ca sn xut trong c ch th trng. Trnh pht trin ca lc lng sn
xut cng cao, quan h sn xut cng hon thin, cng nng cao hiu qu. Tm li,
cng nng cao hiu qu kinh doanh cng em li cho quc gia s phn b, s dng cc
ngun lc cng hp l th cng c hiu qu.
i vi bn thn doanh nghip: Hiu qu kinh doanh tuyt i chnh l li
nhun thu c. N l c s ti sn xut m rng, ci thin i sng ca cn b
cng nhn vin. i vi mi doanh nghip c bit l doanh nghip hot ng trong
c ch th trng th vic nng cao hiu qu kinh doanh ng vai tr quan trng trong
s tn ti v pht trin ca doanh nghip. N gip doanh nghip bo ton v pht trin
v vn, qua doanh nghip tng kh nng cnh tranh ca mnh trn th trng, va
gii quyt tt i sng lao ng, va u t m rng, ci to, hin i ha c s vt
cht k thut phc v cho vic sn xut kinh doanh. Do vy hiu qu chnh l cn c
quan trng doanh nghip nh gi cc hot ng ca mnh. Nhn thc ng n v
hiu qu s gip cho doanh nghip hot ng hiu qu hn.
i vi ngi lao ng: Hiu qu sn xut kinh doanh l ng lc thc y, kch
thch ngi lao ng hng say sn xut, lun quan tm ti kt qu lao ng ca mnh.
4
Nng cao hiu qu sn xut ng ngha vi vic nng cao i sng ngi lao ng
trong doanh nghip to ng lc trong sn xut, do nng sut lao ng s c
tng cao, tng cao nng sut lao ng s gp phn nng cao hiu qu sn xut kinh
doanh.
1.2.2. Nhim v
Nh phn tch trn, phn tch hiu qu sn xut kinh doanh trong doanh
nghip c ngha ht sc quan trng, v vy cng vic phn tch hiu qu sn xut
kinh doanh nhm thc hin cc nhim v quan trng sau:
Trc ht phn tch hiu qu kinh doanh l nh gi gia kt qu thc hin so
vi k hoch hoc so vi tnh hnh thc hin k trc, cc doanh nghip tiu th cng
ngnh hoc chi tiu bnh qun ni ngnh v cc thng s th trng.
Mt khc, phn tch hiu qu kinh doanh cng phn tch nhng nhn t ni ti
v khch quan nh hng n tnh hnh thc hin k hoch. T doanh nghip xy
dng k hoch da trn kt qu phn tch ny.
Ngoi ra, phn tch hiu qu kinh doanh cn thc hin nhim v, phn tch d
bo, phn tch chnh sch ri ro trn cc mt hot ng ca doanh nghip
Cui cng, da trn cc kt qu phn tch, doanh nghip lp bo co kt qu
phn tch, thuyt minh v xut bin php qun tr cc bo co c th hin thnh
li vn, biu bng v bng cc loi th hnh tng thuyt phc.
1.3. Ni dung phn tch hiu qu kinh doanh
Khi xem xt hiu qu kinh doanh ca mi doanh nghip, cn phi da vo mt
h thng cc tiu chun, cc doanh nghip phi coi cc tiu chun l mc tiu phn
u. C th hiu tiu chun hiu qu l gii hn, l mc xc nh ranh gii c hay
khng c hiu qu. Nu theo phng php so snh ton ngnh c th ly gi tr bnh
qun t c ca ngnh lm tiu chun hiu qu. Nu khng c s liu ca ton
ngnh th so snh vi cc ch tiu ca nm trc. Cng c th ni rng, cc doanh
nghip c t c cc ch tiu ny mi c th t c cc ch tiu v kinh t.
1.3.1. nh gi khi qut hiu qu sn xut kinh doanh
nh gi khi qut hiu qu kinh doanh nhm bit c hiu qu kinh doanh
mc no, xu hng kinh doanh ca doanh nghip v nhng nhn t nh hng.
Thng qua vic nh gi nhm a ra cc gii php nng cao hiu qu kinh doanh,
tng kh nng sinh li phi m bo hiu qu kinh t, x hi nh tn trng lut php,
quyn li cho cn b cng nhn vin bo v ti nguyn v mi trng nh gi
khi qut hiu qu kinh doanh thng bao gm nhiu ch tiu nh hiu qu s dng
vn, hiu qu hot ng v hiu qu s dng ti sn. Sau y l mt s ch tiu c bn:
5
Thang Long University Library
1.3.1.1. H s tng li nhun
Cho bit mc hiu qu khi s dng cc yu t u vo (vt t, lao ng) trong
mt quy trnh sn xut ca doanh nghip.
Doanh s Gi vn hng bn
H s tng li nhun
Doanh s bn
Nh vy, v nguyn l, khi chi ph u vo tng, h s tng li nhun s gim v
tr khi cng ty c th chuyn cc chi ph ny cho khch hng ca mnh di hnh thc
nng gi bn sn phm.Trong thc t, khi mun xem cc chi ph ny c cao qu hay
khng, ngi ta s so snh h s tng s li nhun ca mt cng ty vi h s ca cc
cng ty cng ngnh. Nu h s tng li nhun ca cc cng ty cng ngnh cao hn th
cng ty cn c gii php tt hn trong vic kim sot cc chi ph u vo.
1.3.1.2 H s li nhun hot ng
Cho bit vic s dng hp l cc yu t trong qu trnh sn xut kinh doanh
to ra li nhun cho doanh nghip.
Thu nhp trc thu v l i vay (EBIT)
H s li nhun hot ng
Doanh thu.
H s li nhun hot ng c tnh cho cc giai on khc nhau, chng hn cho
4 qu gn nht hoc 3 nm gn nht. H s ny l thc o n gin nhm xc nh
n by hot ng m mt cng ty t c trong vic thc hin hot ng kinh doanh
ca mnh. H s li nhun hot ng cho bit mt ng vn b ra c th thu v bao
nhiu thu nhp trc thu. H s li nhun hot ng cao c ngha l qun l chi ph
c hiu qu, hay doanh thu tng nhanh hn chi ph hot ng. Cc nh qun l cn
phi tm ra cc nguyn nhn khin h s li nhun hot ng cao hay thp t h
c th xc nh xem cng ty hot ng c hiu qu hay khng, hoc xem gi bn sn
phm tng nhanh hn hay chm hn chi ph vn.
1.3.1.3. T sut sinh li trn doanh thu(ROS)
Phn nh khon thu nhp rng (thu nhp sau thu) ca mt cng ty so vi doanh
thu ca n. H s li nhun rng l h s t mi giai on kinh doanh. Ni cch khc
y, l t s so snh li nhun rng vi doanh s bn. Doanh thu
Li nhun sau thu
T sut sinh li trn doanh thu
Doanh thu
T sut ny phn nh kt qu cui cng ca hot ng sn xut kinh doanh, ch
tiu ny cho bit trong 100 ng doanh thu thun c bao nhiu ng li nhun sau
thu. Trn thc t, t sut sinh li trn doanh thu gia cc ngnh l khc nhau, cn
trong bn thn mt ngnh th cng ty no qun l v s dng cc yu t u vo tt
hn th s c h s ny cao hn. Xt t gc nh u t, mt cng ty c iu kin
pht trin thun li s c mc li nhun rng cao hn li nhun rng trung bnh ca
6
ngnh v c th lin tc tng. Ngoi ra, mt cng ty cng gim chi ph ca mnh mt
cch hiu qu th t sut sinh li trn doanh thu cng cao.
1.3.1.4. H s thu nhp trn u t (ROI):
Phn nh mc nh hng ca bin li nhun so vi doanh thu v tng ti sn
ca doanh nghip.
EBT(1 T) Thu nhp rng Thu nhp rng Doanh s bn
ROI
Tng ti sn Tng ti sn Doanh s bn Tng ti sn
Mc ch ca vic s dng h s ROI l so snh cch thc to li nhun ca
mt cng ty v cch thc cng ty s dng ti sn to doanh thu. Nu ti sn c s
dng c hiu qu th thu nhp v ROI s cao. Ngc li, thu nhp v ROI s thp.
1.3.1.5. T sut sinh li trn vn ch s hu (ROE)
Kh nng to ra li nhun ca vn ch s hu m doanh nghip s dng cho hot
ng sn xut kinh doanh l mc tiu ca cc nh qun tr, ch tiu ny c tnh nh
sau:
Li nhun rng
ROE
Vn ch s hu
Ch tiu ny cho bit trong mt k phn tch th 100 ng vn ch s hu to ra
bao nhiu ng thu nhp, ch tiu ny cng cao chng t hiu qu s dng vn ch s
hu tt, gp phn nng cao kh nng u t ca doanh nghip, iu s gip nh
qun tr doanh nghip tng vn ch s hu phc v cho mc ch sn xut kinh doanh.
C th ni, bn cnh cc h s ti chnh khc th ROE l thc o chnh xc nht
nh gi mt ng vn b ra v tch ly c to ra bao nhiu ng li. y cng l
mt ch s ng tin cy v kh nng mt cng ty c th sinh li trong tng lai. Thng
thng, ROE cng cao chng t cng ty s dng hiu qu ng vn ch s hu, c
ngha l cng ty cn i mt cch hi ha gia vn c ng vi vn i vay khai
thc li th cnh tranh ca mnh trong qu trnh huy ng vn, m rng quy m.
1.3.1.6. T sut sinh li trn tng ti sn (ROA)
Trong qu trnh tin hnh nhng hot ng sn xut kinh doanh, doanh nghip
mong mun m rng quy m sn xut, th trng tiu th, nhm tng trng mnh, do
vy nh qun tr thng nh gi hiu qu s dng cc ti sn u t c th xc
nh bng cng thc:
Li nhun rng
ROA
Tng ti sn
Ch tiu ny cho bit trong mt k phn tch th 100 ng ti sn s to ra bao
nhiu ng thu nhp, ch tiu ny cng cao chng t hiu qu s dng ti sn tt, l
nhn t gip nh qun tr u t theo chiu rng nh xy dng nh xng, mua thm
7
Thang Long University Library
my mc thit b. Mt cng ty u t ti sn t nhng thu c li nhun cao s l tt
hn so vi cng ty u t nhiu vo ti sn m li nhun thu c li thp. H s ROA
thng c chnh lch gia cc ngnh. Nhng ngnh i hi phi c u t ti sn ln
vo dy chuyn sn xut, my mc thit b, cng ngh nh cc ngnh vn ti, xy
dng, sn xut kim loi, thng c ROA nh hn so vi cc ngnh khng cn phi
u t nhiu vo ti sn nh ngnh dch v, qung co, phn mm,
1.3.2. Phn tch hiu qu s dng ti sn
1.3.2.1. Hiu qu s dng ti sn chung
Hiu sut s dng tng ti sn (s vng quay tng ti sn)
Trong hot ng sn xut kinh doanh, cc doanh nghip mong mun ti sn vn
ng khng ngng y mnh tng doanh thu, t l nhn t gp phn tng li
nhun cho doanh nghip. Hiu sut s dng tng ti sn c th xc nh bng cng
thc nh sau:
Doanh thu thun
S vng quay tng ti sn
Gi tr bnh qun tng ti sn
Ch tiu ny cho bit trong mt k phn tch cc ti sn quay c bao nhiu
vng hay 1 ng ti sn to ra c bao nhiu ng doanh thu thun, ch tiu ny cng
cao chng t cc ti sn vn ng nhanh, gp phn tng doanh thu v l iu kin
nng cao li nhun cho doanh nghip. Nu ch tiu ny thp chng t cc ti sn vn
ng chm, c th hng tn kho, d dang nhiu, c th ti sn c nh cha hot ng
ht cng sut lm cho doanh thu ca doanh nghip gim. Tuy nhin, cn lu rng khi
phn tch ch tiu ny cn xem xt c im ngnh ngh kinh doanh v c im ti
sn m doanh nghip hot ng, c kt lun chnh xc v a ra bin php hp l
tng tc quay vng ca ti sn.
Sut hao ph ca ti sn so vi doanh thu thun
Kh nng to ra doanh thu thun ca ti sn l mt ch tiu c bn d kin
vn u t khi doanh nghip mun mt mc doanh thu thun nh d kin, ch tiu ny
c xc nh nh sau:
Tng ti sn bnh qun
Sut hao ph ca ti sn so vi doanh thu thun
Doanh thu thun
Ch tiu ny cho bit trong k phn tch doanh nghip cn bao nhiu ng ti
sn to ra mt ng doanh thu thun, ch tiu ny cng thp chng t hiu qu s
dng ti sn cng tt, gp phn tit kim ti sn v nng cao doanh thu thun trong k.
8
Sut hao ph ca ti sn so vi li nhun
Ch tiu ny phn nh kh nng to ra li nhun sau thu ca cc ti sn m
doanh nghip ang s dng cho hot ng kinh doanh, ch tiu ny c xc nh nh
sau:
Tng ti sn bnh qun
Sut hao ph ca ti sn so vi li nhun
Li nhun sau thu
Ch tiu ny cho bit trong k phn tch to ra mt ng li nhun sau thu,
doanh nghip cn bao nhiu ng ti sn, ch tiu ny cng thp, hiu qu s dng ti
sn cng cao v cng hp dn cc nh u t v ngc li.
T sut sinh li trn tng ti sn (ROA)
Phn nh hiu qu vic s dng ti sn trong hot ng kinh doanh ca cng ty
v cng l mt thc o nh gi nng lc qun l ca ban lnh o cng ty.
Li nhun rng
ROA
Tng gi tr ti sn
H s ny c ngha l vi 1 ng ti sn ca cng ty th s mang li bao nhiu
ng li nhun. Mt cng ty u t ti sn t nhng thu c li nhun cao s l tt
hn so vi cng ty u t nhiu vo ti sn m li nhun thu c li thp. H s ROA
thng c s chnh lch gia cc ngnh. Nhng ngnh i hi phi c u t ti sn
ln vo dy chuyn sn xut, my mc thit b, cng ngh nh cc ngnh vn ti, xy
dng, sn xut kim loi, thng c ROA nh hn so vi cc ngnh khng cn phi
u t nhiu vo ti sn nh ngnh dch v, qung co, phn mm
Mt trong nhng kha cnh c quan tm nht ca thu nhp trn tng ti sn l
kh nng phi hp ca cc ch s ti chnh tnh ton ROA. Mt ng dng thng
c nhc ti nhiu nht l m hnh phn tch Dupont di y.
Phn tch hiu qu s dng ti sn thng qua m hnh phn tch Dupont
Phn tch Dupont l k thut phn tch bng cch chia t s ROA thnh nhng
b phn c lin quan ti nhau nh gi tc ng ca tng b phn ln kt qu cui
cng. M hnh ny thng c s dng bi cc nh qun l trong ni b cng ty
c ci nhn c th v ra quyt nh xem nn ci thin tnh hnh ti chnh ca cng ty
bng cch no. Mc ch ca m hnh phn tch Dupont l phc v cho vic s dng
vn ch s hu sao cho hiu qu sinh li l nhiu nht.
Bn cht ca m hnh l tch mt t s tng hp phn nh mc sinh li ca
doanh nghip nh: thu nhp trn ti sn ROA thnh tch s ca chui cc t s c mi
quan h nhn qu vi nhau. iu cho php phn tch nh hng ca cc t s
vi cc t s tng hp. Nh vy, s dng phng php ny chng ta c th nhn bit
c cc nguyn nhn dn n cc hin tng tt, xu trong hot ng ca doanh
9
Thang Long University Library
nghip. H thng ny nu bt ngha ca vic th hin ROA thng qua bin li nhun
v doanh thu ti sn. Cc cu phn c bn ca h thng c trnh by nh sau
Li nhun sau thu Doanh thu thun kinh doanh
OA
Doanh thu thun kinh doanh Ti sn bnh qun
ROA T sut sinh li trn doanh thu S vng quay ti sn
T m hnh chi tit trn c th thy c cc nhn t nh hng n kh nng
sinh li ca ti sn nh sau:
Th nht l s vng quay ca tng ti sn bnh qun cng cao chng t sc sn
xut ca cc ti sn cng nhanh, l nhn t tng sc sinh li ca ti sn, c th hn
s vng quay ca tng ti sn bnh qun li b nh hng bi hai nhn t l tng doanh
thu thun v tng ti sn bnh qun. Nu doanh thu thun ln v tng ti sn bnh qun
nh th s vng quay ln. Tuy nhin trong thc t hai ch tiu ny thng c mi quan
h cng chiu, khi tng ti sn bnh qun tng th doanh thu thun cng tng v d nh
khi doanh nghip ni lng hn chnh sch tn dng thng mi, dn n khon phi
thu khch hng tng, hng tn kho tng v doanh thu thun cng tng ln. Trn c
s , nu doanh nghip mun tng vng quay ca tng ti sn bnh qun th cn phn
tch cc nhn t lin quan, pht hin nhng mt tch cc v tiu cc ca tng nhn t
c bin php nng cao s vng quay ca ti sn thch hp.
Th hai l, t sut sinh li trn doanh thu cng cao th sc sinh li ca ti sn
cng tng. Tuy nhin c th thy rng sc sinh li ca doanh thu nh hng bi hai
nhn t l doanh thu v chi ph, nu doanh thu cao v chi ph thp th t sut sinh li
trn doanh thu tng v ngc li. Tuy nhin, trong thc t khi doanh nghip tng
doanh thu th ko theo mc chi ph cng tng ln nh chi ph gi vn, chi ph qun l,
chi ph bn hng Chnh v vy, c th tng c t sut sinh li trn doanh thu,
doanh nghip cn nghin cu nhng nhn t cu thnh ln tng chi ph c cc bin
php iu chnh ph hp, ng thi c cc bin php y nhanh tc bn hng, tng
doanh thu v gim cc khon gim tr doanh thu.
1.3.2.2. Phn tch hiu qu s dng TSNH
Hiu qu s dng ti sn ngn hn l mt phm tr kinh t, phn nh tnh hnh
s dng ti sn ngn hn ca doanh nghip t hiu qu cao nht trong kinh doanh
vi chi ph thp nht.
Ti sn ngn hn l cc ti sn c thi gian thu hi vn ngn, trong khong thi
gian 12 thng hoc trong mt chu k sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Ti sn
ngn hn ca doanh nghip bao gm: Tin v cc khon tng ng tin, cc khon
u t ti chnh ngn hn, cc khon phi thu ngn hn, hng tn kho v mt s ti sn
ngn hn khc. Ti sn ngn hn ca doanh nghip c s dng cho cc qu trnh d
tr, sn xut v lu thng. Qu trnh vn ng ca TSNH bt u t vic dng tin t
10
mua sm vt t d tr cho sn xut, tin hnh sn xut v khi sn xut xong doanh
nghip t chc tiu th thu v mt s vn di hnh thi tin t ban u vi gi tr
tng thm. Mi ln vn ng nh vy c gi l mt vng lun chuyn ca TSNH.
Doanh nghip s dng vn cng c hiu qu bao nhiu th cng c th sn xut v
tiu th sn phm nhiu by nhiu. V li ch kinh doanh i hi cc doanh nghip
phi s dng hp l, hiu qu hn tng ng TSNH, lm cho mi ng TSNH hng
nm c th mua sm nguyn, nhin vt liu nhiu hn, sn xut ra sn phm v tiu
th c nhiu hn. Nhng iu cng ng ngha vi vic doanh nghip nng cao
tc lun chuyn TSNH (s vng quay TSNH trong mt nm).
Trong hot ng ti chnh ca doanh nghip cc h thng ch tiu ti chnh
c a ra nh gi cc hot ng ca doanh nghip trong mt nin k ton l
khng th thiu. Qua qu trnh phn tch h thng ch tiu ny th doanh nghip c th
nh gi hiu qu hot ng ca mnh v a ra cc gii php cn thit khc phc
kh khn trong nin tip theo. nh gi khch quan hiu qu s dng TSNH
chng ta c th s dng nhiu ch tiu khc nhau nh sau:
Cc ch tiu nh gi chung v TSNH
+ Hiu sut s dng TSNH (S vng quay ca TSNH)
Doanh thu thun
Hiu sut s dng TSNH
Tng TSNH
Ch tiu ny cho bit mt ng vn b ra u t cho ti sn ngn hn trong mt
k th em li bao nhiu n v doanh thu thun. Ch tiu ny th hin s vn ng ca
TSNH trong k, ch tiu ny cng cao chng t TSNH vn ng cng nhanh, hiu sut
s dng ti sn ngn hn cao, t gp phn to ra doanh thu thun cng cao v l c
s tng li nhun ca doanh nghip.
+ Sut hao ph ca TSNH so vi doanh thu
Ch tiu ny cho bit c mt ng doanh thu th doanh nghip phi b ra bao
nhiu ng TSNH, chnh l cn c u t TSNH cho thch hp, ch tiu ny
cng thp chng t hiu qu s dng TSNH cng cao
TSNH bnh qun
Sut hao ph ca TSNH so vi doanh thu
Doanh thu thun
+ Sut hao ph ca TSNH so vi li nhun sau thu
Ch tiu ny cho bit c mt ng li nhun sau thu th cn bao nhiu ng
TSNH bnh qun, ch tiu ny cng thp chng t hiu qu s dng TSNH cng cao,
ch tiu ny l cn c cc doanh nghip d ton nhu cu v ti sn ngn hn khi
mun c mc li nhun mong mun:
11
Thang Long University Library
TSNH bnh qun
Sut hao ph ca TSNH so vi li nhun sau thu
Li nhun sau thu
+ T sut sinh li ca ti sn ngn hn (ROCA Return on Current Assets)
Ch tiu ny cho bit mi n v ti sn ngn hn c trong k em li bao nhiu
ng li nhun sau thu. Ch tiu ny cng cao hiu qu s dng TSNH tt, gp phn
nng cao hiu qu sn xut kinh doanh cho doanh nghip.
Li nhun sau thu
T sut sinh li ca TSNH
TSNH bnh qun
Phn tch hiu qu s dng TSNH thng qua m hnh Dupont
Dupont l tn ca mt nh qun tr ti chnh ngi Php tham gia kinh doanh
M. Dupont ch ra c mi quan h tng h gia cc ch s hot ng trn
phng din chi ph v cc ch s hiu qu s dng vn.
M hinh Dupont l k thut c s dng phn tch kh nng sinh li ca
mt doanh nghip bng cc cng c qun l hiu qu truyn thng. M hnh Dupont
tch hp nhiu yu t ca bo co kt qu kinh doanh v bng cn i k ton. Trong
phn tch ti chnh, ngi ta vn dng m hnh Dupont phn tch mi lin h gia
cc ch tiu ti chnh. Chnh nh s phn tch mi lin kt gia cc ch tiu ti chnh,
chng ta c th pht hin ra nhng nhn t nh hng n ch tiu phn tch theo mt
trnh t nht nh.
phn tch t sut sinh li ca TSNH c th xc nh thng qua m hnh sau
ROCA T sut sinh li trn doanh thu Hiu sut s dng TSNH
Qua cng thc trn c th thy 2 nhn t nh hng n t sut sinh li trn
TSNH l t sut sinh li trn doanh thu v hiu sut s dung TSNH, nh vy mun
nng cao hiu qu s dng TSNH nng cao hai t s trn. V vic nng cao t sut
sinh li trn doanh thu cp phn trn, trong phn ny ch cp n nhn t
tc lun chuyn TSNH.
Tm li, phn tch bo co ti chnh bng m hnh Dupont c ngha ln i
vi qun tr doanh nghip th hin ch c th nh gi y v khch quan cc
nhn t tc ng n hiu qu sn xut kinh doanh t tin hnh cng tc ci tin t
chc qun l ca doanh nghip.
+ Thi gian mt vng quay ca TSNH
365 ngy
Thi gian quay vng TSNH
S vng quay TSNH
TSNH bnh qun 365 ngy
Thi gian 1 vng quay TSNH
Doanh thu thun
12
Ch tiu ny cho bit mi vng quay ca TSNH bnh qun mt bao nhiu ngy.
Ch tiu ny cng thp, chng t TSNH vn ng nhanh, gp phn nng cao doanh thu
v li nhun cho doanh nghip.
Phn tch cc ch tiu nh gi cc thnh phn ca TSNH
- Cc ch tiu nh gi hng tn kho
+ S vng quay hng tn kho
H s vng quay hng tn kho th hin kh nng qun tr hng tn kho. Vng
quay hng tn kho l s ln m hng ha tn kho bnh qun lun chuyn trong k. H
s vng quay hng tn kho c xc nh bng gi vn hng bn chia cho bnh qun
hng tn kho.
Gi vn hng bn
S vngquay hng tn kho
Hng ho tn kho bnh qun
H s vng quay hng tn kho thng c so snh qua cc nm nh gi
nng lc qun tr hng tn kho l tt hay xu. H s ny ln cho thy tc quay vng
ca hng ha trong kho l nhanh v ngc li, h s ny nh th tc quay vng
hng tn kho thp. Nhng cng cn lu l hng tn kho mang m tnh cht ngnh
ngh kinh doanh nn khng phi c mc tn kho thp l tt, mc tn kho cao l xu.
H s vng quay hng tn kho cng cao cng cho thy doanh nghip bn hng
cng nhanh v hng tn kho khng b ng nhiu, nu nhu cu th trng tng t
ngt th rt c kh nng doanh nghip b mt khch hng v b i th cnh tranh
ginh th phn. Hn na, d tr nguyn vt liu u vo cho cc khu sn xut khng
c th khin dy chuyn sn xut b ngng tr. V vy, h s vng quay hng tn
kho cn phi ln m bo mc sn xut v p ng c nhu cu khch
hng.
+ Thi gian quay vng hng tn kho
Ch tiu ny cho ta bit s ngy cn thit hng tn kho quay c mt vng.
Ch tiu vng quay hng tn kho v s ngy chu chuyn tn kho c quan h t l
nghch vi nhau. Vng quay tng th ngy chu chuyn gim v ngc li.
365
Thi gian quay vng hng tn kho
S vng quay hng tn kho
- Cc ch tiu nh gi v tnh hnh cc khon phi thu
+ S vng quay cc khon phi thu
S vng quay cc Doanh thu thun (doanh thu khng bng tin mt)
=
khon phi thu Bnh qun khon phi thu khch hng
Ch tiu ny cho bit kh nng thu n ca doanh nghip trong k phn tch
doanh nghip thu c bao nhiu n v s n cn tn ng cha thu c l bao
13
Thang Long University Library
nhiu. T s ny cng ln chng t tc thu hi cc khon phi thu l cao. Quan st
s vng quay khon phi thu s cho bit chnh sch bn hng tr chm ca doanh
nghip hay tnh hnh thu hi n ca doanh nghip.
+ K thu tin bnh qun
Ch tiu ny c nh gi kh nng thu hi vn trong cc doanh nghip, trn
c s cc khon phi thu v doanh thu tiu th bnh qun 1 ngy. N phn nh s ngy
cn thit thu c cc khon phi thu. Vng quay cc khon phi thu cng ln th
k thu tin bnh qun cng nh v ngc li. Tuy nhin k thu tin bnh qun cao hay
thp trong nhiu trng hp cha th kt lun chc chn m cn phi xem xt li mc
tiu v chnh sch ca doanh nghip nh: mc tiu m rng th trng, chnh sch tn
dng ca doanh nghip. Mt khc khi ch tiu ny c nh gi l kh quan, th
doanh nghip cng cn phi phn tch k hn v tm quan trng ca n v k thut
tnh ton che du i cc khuyt tt trong vic qun l cc khon phi thu.
365
K thu tin bnh qun =
S vng quay cc khon phi thu
Hiu qu s dng ti sn ngn hn l mt trong nhng ch tiu tng hp dng
nh gi cht lng cng tc qun l v s dng ti sn kinh doanh ni chung ca
doanh nghip. Thng qua ch tiu nh gi hiu qu s dng ti sn ngn hn cho php
cc nh qun l ti chnh ca doanh nghip ra cc bin php, cc chnh sch quyt
nh ng n, ph hp qun l ti sn ni chung v ti sn ngn hn ni ring
ngy cng c hiu qu trong tng lai, t nng cao li nhun trong hot ng sn
xut kinh doanh ca doanh nghip.
1.3.2.3. Phn tch hiu qu s dng ti sn di hn
Hiu qu s dng TSDH phn nh mt ng gi tr TSDH lm ra c bao
nhiu ng gi tr sn lng hoc li nhun. Hiu qu s dng TSDH c th hin
qua ch tiu cht lng, ch tiu ny nu ln cc c im, tnh cht, c cu, trnh
ph bin, c trng c bn ca hin tng nghin cu. Ch tiu cht lng ny c
th hin di hnh thc gi tr v tnh hnh v s dng TSDH trong mt thi gian nht
nh. Trong sn xut kinh doanh th ch tiu ny l quan h so snh gia gi tr sn
lng c to ra vi gi tr ti sn c nh s dng bnh qun trong k, hoc l
quan h so snh gia li nhun thc hin vi gi tr TSDH s dng bnh qun.
Nh vy hiu qu s dng TSDH c th l mi quan h gia kt qu t c
trong qu trnh u t, khai thc s dng TSDH vo sn xut v s TSDH s dng
t c kt qu . N th hin lng gi tr sn phm, hng ho sn xut ra trn
mt n v TSDH tham gia vo sn xut hay TSDH cn tham gia vo qu trnh sn
xut kinh doanh t c mt lng gi tr sn phm, hng ho, dch v.
14
Sau y l mt ch tiu m cc nh qun tr thng quan tm nht. phn
tch hiu qu s dng TSDH ca doanh nghip, kha lun tt nghip xin c phn
tch theo cc tng yu t nh sau:
- Cc ch tiu nh gi chung v TSDH
+ Hiu sut s dng TSDH (S vng quay ca TSDH)
Doanh thu thun
Hiu sut s dng TSDH
Tng TSDH
Ch tiu ny cho bit mt ng vn b ra u t cho ti sn di hn trong mt
k th em li bao nhiu n v doanh thu thun. Ch tiu ny th hin s vn ng ca
TSDH trong k, ch tiu ny cng cao chng t TSDH vn ng cng nhanh, hiu sut
s dng ti sn di hn cao, t gp phn to ra doanh thu thun cng cao v l c s
tng li nhun ca doanh nghip.
+ Sut hao ph ca TSDH so vi doanh thu
Ch tiu ny cho bit c mt ng doanh thu th doanh nghip phi b ra bao
nhiu ng TSDH, chnh l cn c u t TSDH cho thch hp, ch tiu ny
cng thp chng t hiu qu s dng TSDH cng cao.
TSDH bnh qun
Sut hao ph ca TSDH so vi doanh thu
Doanh thu thun
+ Sut hao ph ca TSDH so vi li nhun sau thu
Ch tiu ny cho bit c mt ng li nhun sau thu th cn bao nhiu ng
TSDH bnh qun, ch tiu ny cng thp chng t hiu qu s dng TSDH cng cao,
ch tiu ny l cn c cc doanh nghip d ton nhu cu v ti sn di hn khi mun
c mc li nhun mong mun.
TSDH bnh qun
Sut hao ph ca TSDH so vi li nhun sau thu
Li nhun sau thu
+ T sut sinh li ca ti sn di hn
Ch tiu ny cho bit mi n v ti sn di hn c trong k em li bao nhiu
ng li nhun sau thu. Ch tiu ny cng cao hiu qu s dng TSDH tt, gp phn
nng cao hiu qu sn xut kinh doanh cho doanh nghip.
Li nhun sau thu
T sut sinh li ca TSDH
TSDH bnh qun
- Sc sn xut ca TSC
Doanh thu thun
Sc sn ut ca TSC
Nguyn gi bnh qun TSC
Trong :
15
Thang Long University Library
+ Sc sn xut ca ti sn c nh l mt trong nhng t s ti chnh nh gi
khi qut hiu qu s dng ti sn, y l ti sn c nh ca doanh nghip.
+ Nguyn gi TSC s dng bnh qun trong 1 k l bnh qun s hc ca
nguyn gi TSC c u k v cui k.
+ Doanh thu thun ca doanh nghip c ngha rt ln i vi ton b hot ng
ca doanh nghip, n l ngun doanh nghip trang tri cc chi ph, thc hin ti sn
xut gin n v ti sn xut m rng, thc hin ngha v i vi Nh nc.
Ch tiu ny phn nh mt ng nguyn gi bnh qun ti sn c nh dng vo
hot ng sn xut kinh doanh trong k phn tch em li bao nhiu ng doanh thu
thun. Ch tiu ny cng cao chng t hiu qu s dng ti sn c nh cng tt. Do
, nng cao ch tiu ny, ng thi vi vic tng lng sn phm bn ra, doanh
nghip phi gim tuyt i nhng TSC tha, khng cn dng vo sn xut, bo m
t l cn i gi TSC tch cc v khng tch cc, pht huy v khai thc ti a nng
lc sn xut hin c ca TSC.
- Sut hao ph ca TSC
L ch tiu nghch o ca ch tiu sc hao ph ca TSC. Ta c cng thc :
TSC bnh qun
Sut hao ph ca TSC
Doanh thu thun
Ch tiu ny cho bit doanh nghip mun c mt ng doanh thu trong k th
cn bao nhiu ng gi tr TSC cho ph hp nhm t c doanh thu nh mong
mun.
- T sut sinh li ca TSC
Ch tiu ny l s so snh gia li nhun sau thu ca doanh nghip vi TSC
s dng trong k.
Li nhun sau thu
T sut sinh li ca TSC 100( )
Nguyn gi TSC bnh qun trong k
Li nhun sau thu l chnh lch gia li nhun trc thu v thu thu nhp
doanh nghip. Ch tiu ny cho bit c mt n v nguyn gi( hoc gi tr cn li)ca
TSC tham gia vo qu trnh sn xut kinh doanh th to c bao nhiu ng li
nhun. Ch tiu ny cng ln cng tt, tc l kh nng sinh li cng cao, hiu qu s
dng ti sn c nh ca doanh nghip cng cao v ngc li.
Chuyn i sang nn kinh t th trng vi cc chnh sch khuyn khch u t
trong v ngoi nc cng nh vic hnh thnh th trng chng khon Vit Nam
to iu kin cho cc doanh nghip u t vn kinh doanh c hiu qu, khi thng cc
vn d tha. Trong bi cnh , hot ng u t ti chnh c khuynh hng gia tng
trong hot ng kinh doanh ni chung doanh nghip. Trong phn ti sn di hn, cn
c mt khon mc rt c quan tm, chnh l u t ti chnh di hn bao gm:
16
u t vo cng ty con, cng ty lin doanh, lin kt, u t di hn khc v khon d
phng gim gi u t ti chnh di hn.
+ S vng quay ca TSDH
Doanh thu thun
Thi gian 1 vng quay TSDH
Tng TSDH
S vng quay ti sn di hn l ch tiu cho bit 1 ng gi tr bnh qun ti sn
di hn to ra c bao nhiu ng doanh thu trong k.
1.3.3. Phn tch hiu qu s dng vn
Khi tin hnh hot ng sn xut kinh doanh cc doanh nghip lun lun theo
ui mt mc tiu chnh l lm th no t c hiu qu kinh doanh cao nht, em
li li nhun ln nht. Ta bit rng, vn kinh doanh l mt trong ba yu t u vo
quan trng nht phc v cho qu trnh sn xut kinh doanh. Doanh nghip cn phi c
mt lng vn nht nh v cc ngun ti tr tng ng th mi c th tn ti, hot
ng v pht trin. Do vy hiu qu s dng vn kinh doanh cng khng th tch ri
hiu qu kinh doanh ni chung ca doanh nghip. Hiu qu s dng vn l ch tiu
biu hin mt mt v hiu qu kinh doanh. Phn nh trnh qun l v s dng vn
kinh doanh ca doanh nghip trong vic ti a ha li ch, ti thiu ha vn kinh
doanh b ra v thi gian s dng n theo cc iu kin v ngun lc xc nh ph hp
vi mc tiu kinh doanh.
Quan nim v hiu qu s dng vn c hiu trn hai kha cnh. Th nht, vi
s vn hin c doanh nghip c th sn xut thm sn phm vi cht lng tt, gi
thnh h nhm mc ch tng li nhun cho doanh nghip. Tip theo l u t thm
vn (m rng quy m sn xut, tng doanh thu) sao cho tc tng li nhun ln hn
tc tng ca vn. Vy hiu qu s dng vn chnh l thc o, phn nh tng
quan so snh gia kt qu thu c vi nhng chi ph v vn m doanh nghip b ra
trong hot ng c c chnh kt qu . Trong mt doanh nghip, hiu qu s
dng vn phn nh trnh s dng ngun lc hin c. Trnh s dng ngun lc
th hin qua kt qu kinh doanh ca mi k hch ton, qua quy m vn ca doanh
nghip c th b thu hp so vi u k (doanh nghip s dng vn km hiu qu, nu
tnh trng ny ko di c th doanh nghip s b ph sn) v cng c th c bo tn
v pht trin. y l kt qu m doanh nghip no cng cn phi phn u t c
bi v khi bo tn c ng vn s l c s vng chc doanh nghip tn ti v tm
ra nhng bin php, bc i ng n ph hp vi iu kin ca nn kinh t th trng
nhm pht trin vn trong mt khong thi gian no . S dng vn hiu qu s m
bo kh nng an ton v ti chnh cho doanh nghip, nh hng n s tn ti v pht
trin ca doanh nghip. Qua doanh nghip s m bo vic huy ng cc ngun ti
tr v kh nng thanh ton, khc phc c ri ro trong kinh doanh. Mt khc i vi
17
Thang Long University Library
cc doanh nghip nng cao hiu qu s dng vn nhm tng uy tn, th lc, s bnh
trng ca doanh nghip trn thng trng ng thi gp phn to ra sn phm vi
cht lng cao, gi thnh h p ng nhu cu ca ngi tiu dng, m bo kh nng
cnh tranh ca doanh nghip. T to ra li nhun ln hn. l c s m rng
qui m sn xut, nng cao i sng ca cn b cng nhn vin, nng cao hiu qu
ng gp cho x hi.
tin hnh sn xut kinh doanh th mt yu t khng th thiu c l phi c
vn. C hai ngun vn: ch s hu v vn vay. Vy lm th no c th s dng c
hai ngun vn ny mt cch hp l v hiu qu nht? Ngoi ra, vn lm th no
nng cao hiu qu s dng vn ti cc doanh nghip Vit Nam ang l vn bc xc
m cc nh qun l doanh nghip quan tm. t c nhng yu cu th vn
t ra i vi cc doanh nghip l lm th no s dng c hiu qu nht ngun vn
ca mnh. Di y, kha lun tt nghip trnh by phn tch hiu qu s dng c hai
loi vn ny.
1.3.3.1. Phn tch hiu qu s dng vn ch s hu
Cc nh u t thng quan tm n ch tiu hiu qu s dng vn ch s hu
v h quan tm n kh nng thu c li nhun t ng vn m h b ra u t,
hn na ch tiu ny cng gip cc nh qun tr tng cng kim sot v bo ton vn
gp cho doanh nghip tng trng bn vng. Khi phn tch hiu qu s dng vn ch
s hu cc nh phn tch thng s dng ch tiu ROE, ch tiu ny c xc nh nh
sau:
Li nhun rng
ROE
Vn ch s hu bnh qun
Ch tiu ny cho bit c 100 ng vn ch s hu u t th to ra c bao
nhiu ng li nhun sau thu thu nhp doanh nghip. Ch tiu ny cng cao, cng
biu hin xu hng tch cc v s gip cho cc nh qun tr c th huy ng vn trn
th trng ti chnh ti tr cho s tng trng ca doanh nghip, ngc li ch tiu
ny nh th hiu qu kinh doanh thp, doanh nghip s gp kh khn trong vic huy
ng vn, tuy nhin sc sinh li ca vn ch s hu cao khng phi lc no cng
thun li v c th l do nh hng ca n by ti chnh, khi mc mo him v
ri ro cao, v vy khi phn tch phi ty thuc c im ca ngnh ngh kinh doanh.
phn tch cc nhn t nh hng n t sut sinh li trn vn ch s hu, cc nh
phn tch s dng m hnh Dupont di y.
Li nhun sau thu Li nhun sau thu Tng ti sn
Vn ch s hu Tng ti sn Vn ch s hu
V vy, m hnh Dupont c th tip tc c trin khai chi tit thnh:
18
Li nhun sau thu Li nhun sau thu(EAT) Doanh thu Tng ti sn
Vn ch s hu Doanh thu Tng ti sn Vn ch s hu
Hay, ROE = T sut doanh li x S vng quay ti sn x (Tng ti sn/Vn CSH)
Trn c s nhn bit ba nhn t trn, doanh nghip c th p dng mt s bin
php lm tng ROE nh sau:
- Tc ng ti c cu ti chnh ca doanh nghip thng qua iu chnh t l n
vay v t l vn ch s hu cho ph hp vi nng lc hot ng.
- Tng hiu sut s dng ti sn. Nng cao s vng quay ca ti sn, thng qua
vic va tng quy m v doanh thu thun, va s dng tit kim v hp l v c cu
ca tng ti sn.
- Tng doanh thu, gim chi ph, nng cao cht lng ca sn phm. T tng
li nhun ca doanh nghip.
Nh vy qua khai trin ch tiu ROE chng ta c th thy ch tiu ny c cu
thnh bi ba yu t chnh l li nhun rng bin, vng quay ti sn v n by ti
chnh c ngha l tng hiu qu sn xut kinh doanh (tc l gia tng ROE) doanh
nghip c 3 s la chn c bn l tng mt trong ba yu t trn. Th nht doanh
nghip c th gia tng kh nng cnh tranh nhm nng cao doanh thu v ng thi tit
gim chi ph nhm gia tng li nhun rng bin. Th hai doanh nghip c th nng cao
hiu qu kinh doanh bng cch s dng tt hn cc ti sn sn c ca mnh nhm nng
cao vng quay ti sn. Hay ni mt cch d hiu hn l doanh nghip cn to ra nhiu
doanh thu hn t nhng ti sn sn c. Mt v d n gin v kh th v c th minh
chng cho iu ny l gi s bn c mt ca hng mt ph nh ban sng bn n
sng, bui tra bn bn cm bnh dn cho dn vn phng v bui ti bn bn c ph.
Nh vy vi cng mt ti sn l ca hng bn gia tng c doanh thu nh bit bn
nhng th cn thit vo thi gian thch hp. Th ba, doanh nghip c th nng cao
hiu qu kinh doanh bng cch nng cao n by ti chnh hay ni cch khc l vay n
thm vn u t. Nu mc li nhun trn tng ti sn ca doanh nghip cao hn
mc li sut cho vay th vic vay tin u t ca doanh nghip l hiu qu.
Khi p dng m hnh Dupont vo phn tch cc nh phn tch nn tin hnh so
snh ch tiu ROE ca doanh nghip qua cc nm. Sau phn tch xem s tng
trng hoc tt gim ca ch s ny qua cc nm bt ngun t nguyn nhn no trong
ba nguyn nhn k trn t a ra nhn nh v d on xu hng ca ROE trong
cc nm sau. V d khi nhn thy ch tiu ROE tng vt qua cc nm xut pht t vic
doanh nghip s dng n by ti chnh ngy cng tng th ta cn t hi xem liu xu
hng ny c tip tc c hay khng? Li sut trong cc nm ti c cho php doanh
nghip tip tc s dng chin lc ny khng? Kh nng ti chnh ca doanh nghip
c cn m bo an ton khng? Nu s gia tng ROE n t vic gia tng bin li
19
Thang Long University Library
nhun hoc vng quay tng ti sn th y l mt du hiu tch cc tuy nhin cng cn
phi phn tch su hn. Liu s tit gim chi ph ca doanh nghip c th tip tc din
ra khng v n bt ngun t u? Doanh thu c tip tc tng khng vi c cu sn
phm ca Cng ty nh hin nay v s tng mc no?...
C th ni, bn cnh cc h s ti chnh khc th ROE l thc o chnh xc
nht nh gi mt ng vn b ra v tch ly c to ra bao nhiu ng li. y
cng l mt ch s ng tin cy v kh nng mt cng ty c th sinh li trong tng
lai. Thng thng, ROE cng cao cng chng t cng ty s dng hiu qu ng vn
ca c ng, c ngha l cng ty cn i mt cch hi ha gia vn c ng vi vn
i vay khai thc li th cnh tranh ca mnh trong qu trnh huy ng vn, m rng
quy m.
Trong cng thc tnh ROE, ta c th thy vn CSH ty thuc vo sc sinh li
ca ti sn v cu trc vn ca doanh nghip, tc ty thuc vo vic s dng n nh
th no. Mc tiu c bn trong hot ng kinh doanh ca cc doanh nghip trong nn
kinh t th trng l ti a ha li nhun. t c mc tiu , cc doanh nghip
phi thc hin nhiu bin php nhm tit kim chi ph, tng doanh thu t hot ng
kinh doanh, ng thi ch ng la chn c cu ti chnh hp l sao cho va ti thiu
ha chi ph s vn v cc ri ro v ti chnh, va ti a ha li nhun vn ch s hu.
Mt trong nhng cng c m cc nh qun l ti chnh doanh nghip thng s dng
t c mc ch trn l n by ti chnh ca doanh nghip. n by ti chnh
phn nh mt ng vn m doanh nghip hin ang s dng c bao nhiu ng vn
c hnh thnh t cc khon n. Do c th cn nhc, la chn mt c cu ti tr
hp l nhm tn dng c hiu ng n by ti chnh, nng cao kh nng sinh li vn
ch s hu, cn xem xt mi quan h gia hiu qu ti chnh, hiu qu sn xut kinh
doanh v n by ti chnh thng qua phng trnh:
N
ROE [RE + (RE i) * ] *(1 T)
Vn CSH
21
Thang Long University Library
H s kh nng thanh ton li vay l mt h s quan trng trong cc ch s v
c cu vn. N cho thy li nhun trc thu v li vay c b p li vay hay
khng (khng lin quan n tin, do khng lin quan g kh nng thanh ton c).
EBIT
H s thanh ton l i vay
L i vay
Trong li trc thu v li vay cng nh li vay l ca nm cui hoc l tng
ca 4 qu gn nht.
H s ny gip nh gi cu trc vn ca doanh nghip c ti u hay khng
thng qua nh gi kt cu li nhun cho ngi cho vay, chnh ph (thu) v C ng.
T nh gi xem nn vay thm, gim t trng n hay t trng n l ti u cn
duy tr. H s ny cho bit mc li nhun m bo kh nng tr li nh th no.
Nu cng ty qu yu v mt ny, cc ch n c th i n gy sc p ln cng ty, thm
ch dn ti ph sn cng ty.
Vic tm xem mt cng ty c th thc hin tr li n mc no cng rt quan
trng. R rng, kh nng thanh ton li vay cng cao th kh nng thanh ton li ca
doanh nghip cho cc ch n ca mnh cng ln.
Kh nng tr li vay ca doanh nghip thp cng th hin kh nng sinh li ca
ti sn thp. Kh nng thanh ton li vay thp cho thy mt tnh trng nguy him, suy
gim trong hot ng kinh t c th lm gim li trc thu v li vay xung di mc
n li m cng ty phi tr, do dn ti mt kh nng thanh ton v v n. Tuy nhin
ri ro ny c hn ch bi thc t li trc thu v li vay khng phi l ngun duy
nht thanh ton li. Cc doanh nghip cng c th to ra ngun tin mt t khu
hao v c th s dng ngun vn tr n li. Nhng g m mt doanh nghip cn
phi t ti l to ra mt an ton hp l, bo m kh nng thanh ton cho cc ch
n ca mnh.
- T sut sinh li trn tin vay
Li nhun trc thu v l i vay
T sut sinh li trn tin vay
S tin vay
Ch tiu ny cho bit trong k phn tch khi doanh nghip s dng 100 ng
tin vay th to ra bao nhiu ng li nhun. Ch tiu ny cng cao chng t hiu qu
kinh doanh tt, l nhn t hp dn nh qun tr a ra quyt nh vay tin u t
vo hot ng sn xut kinh doanh, ch tiu ny cng th hin tc tng trng ca
doanh nghip.
1.3.4. Phn tch hiu qu s dng chi ph
Trong qu trnh iu hnh v qun l hot ng ca doanh nghip, cc nh qun
tr lun lun cn cc thng tin v hot ng sn xut v kinh doanh ca doanh nghip.
V cc thng tin m cc nh qun l cn a s thng c lin quan n cc chi ph ca
22
doanh nghip. Trong qu trnh phn tch hiu qu s dng chi ph, ta phn loi chi ph
theo nhiu tiu thc ty theo mc ch s dng ca nh qun l. Vic nhn nh v
thu hiu tng loi chi ph v hnh vi ca chng l cha kha ca vic a ra cc quyt
nh ng n trong qu trnh t chc, iu hnh v qun l hot ng kinh doanh ca
cc nh qun l.
Nh ta bit, qu trnh hot ng kinh doanh ca doanh nghip gm cc qu
trnh: d tr - sn xut - tiu th. Trong qu trnh doanh nghip phi b ra nhng
chi ph nht nh gm nhiu yu t chi ph khc nhau. Di y, chng ta s tm hiu
chi tit thm v hiu qu s dng ca cc loi chi ph trong doanh nghip.
1.3.4.1. Tng chi ph
Chi ph l nhng khon tin b ra phc v cho hot ng sn xut kinh
doanh. Trong hot ng sn xut kinh doanh, chi ph bao gm: gi vn hng bn, chi
ph bn hng v chi ph qun l doanh nghip, v cc chi ph khc.
phn tch hiu qu s dng chi ph ta cn phn tch cc ch tiu hiu sut s
dng chi ph v ch tiu t sut li nhun chi ph.
Tng doanh thu
Hiu sut s dng chi ph
Tng chi ph trong k
Ch tiu ny cho bit mt ng chi ph b ra trong k cho sn xut kinh doanh
th thu c bao nhiu ng doanh thu.
Tng li nhun trong k
T sut li nhun chi ph
Tng chi ph trong k
Ch tiu ny phn nh mt ng chi ph b ra th s thu c bao nhiu ng li
nhun.
Khi phn tch cc ch tiu trn ta cn phi da vo bng kt qu hot ng sn
xut kinh doanh v bng bo co ti chnh tng hp. Trn c s ta c th nh gi
c mi quan h gia cc ch tiu phn nh quy m sn xut kinh doanh ca doanh
nghip. Mt khc ta cng s nghin cu s bin ng ca cc chi tiu ca k va qua
so snh vi k trc c ly lm k gc ca doanh nghip. iu ny gip ta nh gi
c thc trng v trin vng ca tng doanh nghip so vi nn kinh t quc dn.
1.3.4.2. Gi vn hng bn
i vi doanh nghip sn xut: Gi vn hng bn trn bo co kt qu kinh
doanh ca doanhnghip sn xut c to thnh t cc chi ph sn xut (bao gm chi
ph nguyn vt liu trc tip, chiph lao ng trc tip v chi ph sn xut chung) kt
tinh vo sn phm hon thnh nhp kho. Ti thi im sn phm c tiu th, cc chi
ph sn phm ny c ghi nhn l gi vn hng bn, l mt chi ph trn bo co kt
qu kinh doanh.
23
Thang Long University Library
i vi doanh nghip thng mi: Gi vn hng bn l chi ph mua hng ho
(bao gm gi mua v chi ph thu mua). Hng ho mua vo c ghi nhn l hng tn
kho (l chi ph sn phm). Khi hng ho c tiu th, chi ph ny c ghi nhn l
gi vn hng bn trn bo co kt qu kinh doanh.
i vi doanh nghip dch v: Tt c cc chi ph ca doanh nghip dch v u
l chi ph thi k v c ghi nhn l cc chi ph trn bo co kt qu kinh doanh.
c th hiu r hn gi vn hng bn thay i nh th no, n chim t
trng l bao nhiu trong tng doanh thu bn hng cng nh l hiu qu qun l doanh
nghip trong vic ct gim chi ph th ta s xem xt s bin ng ca gi vn hng bn
qua cc nm da trn s liu trong bo co kt qu kinh doanh. Tuy nhin, cng c th
thy mt hn ch v s liu gi bn cng nh chi ph trn mi n v sn phm nn ta
ch c th phn tch nhng xu hng chung m khng th i phn tch c th hn c
nhng bin i cng nh xu hng chung ca cc thnh phn trong gi vn hng bn.
Ta c Gi vn hng bn = Li nhun gp Doanh thu thun
D , vic phn tch gi vn hng bn cng ng ngha vi vic phn tch li
nhun gp, s thay i trong gi vn hng bn ni chung hay s thay i tng khon
chi ph ni ring u dn ti s thay i trong li nhun gp.
1.3.4.3. Chi ph bn hng v chi ph qun l doanh nghip
Chi ph bn hng l nhng chi ph pht sinh lin quan n vic tiu th sn
phm, bao gm ton b chi ph cn thit thc hin v y mnh qu trnh lu thng,
phn phi hng ha v m bo vic a hng ha n tay ngi tiu dng. Chi ph
bn hng bao gm cc khon chi ph nh chi ph qung co, khuyn mi; chi ph tin
lng cho nhn vin bn hng, chi ph khu hao ti sn c nh, chi ph vt liu, bao b
dng cho vic bn hng, hoa hng bn hng.
Chi ph qun l doanh nghip bao gm cc khon chi ph qun l kinh doanh,
chi ph qun l hnh chnh, chi ph chung khc c lin quan n hot ng ca c
doanh nghip nh chi ph tin lng, cc khon ph cp, BHXH, BHYT, KPC ca
nhn vin qun l doanh nghip; Chi ph vt liu, dng c, dng vn phng; Chi
ph khu hao ti sn c nh, thu mn bi, thu nh t, cc khon l ph, cc khon
chi v in thoi, in tn, tip khch, hi ngh, cng tc ph....
Chi ph bn hng v chi ph qun l doanh nghip l hai ch tiu trong bo co
kt qu kinh doanh, nh hng trc tip ti ch tiu li thun t hot ng kinh doanh,
ch tiu thu thu nhp doanh nghip. Chnh v vy, nu nhng khon chi ph ny b
phn nh sai lch th c th lm nhng ngi quan tm hiu sai lch v tnh hnh sn
xut kinh doanh ca doanh nghip. Do , vic phn tch hiu qu s dng chi ph bn
hng v chi ph qun l doanh nghip l mt ni dung quan trng ng thi cng l
mt bin php cn thit nng cao hiu qu trong kinh doanh. Bi l, qua phn tch
24
nhng ngi quan tm c th nhn thc, nh gi ng n v ton din tnh hnh chi
ph pht sinh trong k. Qua thy c tnh hnh qun l v s dng cc loi chi ph
ny c ph hp vi tnh hnh kinh doanh ca doanh nghip, vi nhng nguyn tc ca
qun l kinh t ti chnh v mang li hiu qu kinh t hay khng. Mt khc qua phn
tch cng gip chng ta tm ra c nhng tn ti trong qun l v s dng nhng chi
ph ny t xc nh nhng nguyn nhn khch quan cng nh ch quan ra
phng hng, bin php nhm nng cao hn hiu qu s dng chi ph. Di y l
mt s ch tiu ch yu phn tch chi ph bn hng v chi ph qun l doanh nghip.
- T sut chi ph bn hng ca hng tiu th:
+ T sut chi ph bn hng ca hng tiu th l t l phn trm ca tng mc chi
ph bn hng vi doanh s bn ra thun ty.
F 100
T
Mn
Trong : l t sut chi ph bn hng
l mc doanh s bn hng thun ty
F l tng chi ph bn hng
+ T sut chi ph bn hng tnh cho tng khon mc chi ph cho bit c 100 ng
doanh s bn hng th chi ht bao nhiu ng chi ph trn tng khon mc chi ph.
Fi
Ti 100
Mn
Trong : l t sut chi ph bn hng theo khon mc i
l mc chi ph bn hng theo khon mc i
- T trng tng khon mc:
L t l % mc ph ca tng khon mc so vi tng chi ph bn hng
Fi
Ci 100
F
Trong : l t trng khon mc i trong chi ph bn hng
- Mc tng hoc gim chi ph bn hng
L hiu s gia hai thi k so snh: gia thc t vi k hoch, gia thc t k
ny vi k trc. Ch tiu ny dng tnh ton s tit kim bi chi tng i chi ph
bn hng so snh v mt thi gian nhm nh gi cht lng qun l chi ph bn
hng v chi ph qun l doanh nghip.
Mhk T k T o
Mhl Tl Tk
Trong : l mc tng hoc gim mc ph k hoch
25
Thang Long University Library
l mc tng hoc gim mc ph thc t
l t sut ph k trc
l t sut ph k k hoch
l t sut ph k thc hin
- Tc chi ph bn hng
Tc chi ph bn hng Vf l t l % gia mc gim hoc tng ph vi t sut
ph thi k so snh. Ch tiu ny c s dng so snh v mt khng gian, n
phn nh tc tng gim chi ph bn hng nhanh hay chm.
Mhk Mhl
Vk 100 Vl 100
To Tk
- T sut li nhun tnh trn chi ph bn hng
T sut li nhun tnh trn doanh thu bn hng cho php doanh nghip thy r
hn hiu qu kinh doanh ca mnh v cho php c quan ch qun cp trn nh gi
ng cht lng chi ph bn hn cc n v kinh t gp phn ch o cng tc qun
l v m tt hn.
p
H Hp
p
Trong : l chi ph tnh trn li nhun
l li nhun tnh trn chi ph
f l s tin chi ph bn hng
p l s li nhun hng bn
1.4. Cc nhn t nh hng n hiu qu sn xut kinh doanh ca doanh nghip
Vic xc nh cc nhn t nh hng n hiu qu sn xut kinh doanh ca
doanh nghip l vic nhn thc mt cch ng n nhng yu t tc ng n kt qu
nht nh trong vic phn tch kinh doanh. Nh vy vic xc nh nh hng ca cc
nhn t khng nhng cn phi chnh xc m cn cn phi kp thi, khng nhng ch
xc nh cc nhn t m cn phi xc nh s tc ng qua li gia cc nhn t .
Trong sn xut kinh doanh hu ht cc doanh nghip u b tc ng bi mi
trng bn trong v mi trng bn ngoi doanh nghip. S thnh cng cng ph
thuc kh nhiu v nhng yu t ny. V vy doanh nghip cn phi phn tch nh gi
v bit kt hp hi ha gia cc yu t ny nng cao hiu qu sn xut kinh doanh
cho doanh nghip mnh.
26
1.4.1. Cc nhn t bn ngoi
1.4.1.1. Th trng cnh tranh v i tng cnh tranh
Mi quan h gia cc doanh nghip cng ngnh v cng sn xut mt ngnh
hoc mt nhm hng c th tr thnh bn hng ca nhau trong kinh doanh nhng c
th li l i th ca nhau trn th trng u vo v u ra.
- i th cnh tranh
Bao gm hai nhm, i th cnh tranh s cp v i th cnh tranh th cp.
Nu doanh nghip c i th cnh tranh mnh th vic nng cao hiu qu kinh
doanh l rt kh khn, v vy doanh nghip cn phi y mnh tc tiu th, tng
doanh thu, t chc b my lao ng ph hp to cho doanh nghip c kh nng
cnh tranh v gi c, cht lng, chng loi cng nh mu m nng cao hiu qu
sn xut kinh doanh. Nh vy i th cnh tranh c nh hng rt ln n vic nng
cao hiu qu kinh doanh ca cc doanh nghip ng thi cng to ra ng lc pht
trin doanh nghip. Vic xut hin cng nhiu i th cnh tranh th vic nng cao
hiu qu kinh doanh ca doanh nghip cng tr nn kh khn.
- Th trng cnh tranh
Bao gm th trng bn trong v th trng u vo v th trng u ra. N l
yu t quyt nh qu trnh ti sn xut m rng ca doanh nghip.
+ i vi th trng u vo: cung cp cc yu t cho qu trnh sn xut nh
nguyn liu vt liu, my mc thit bCho nn n c tc ng trc tip n qu trnh
sn xut, gi thnh sn phm
+ i vi th trng u ra: N quyt nh doanh thu ca doanh nghip trn c s
chp nhn hng ha dch v ca cc doanh nghip, th trng u ra s quyt nh
doanh thu ca doanh nghip, th trng u ra s quyt nh tc tiu th, to vng
quay vn nhanh hay chm t tc ng n hiu qu kinh doanh ca doanh nghip.
1.4.1.2. Nhn t tiu dng
Nhn t ny chu s tc ng ca gi c, cht lng sn phm, thu nhp thi
quen ca ngi tiu dng. Nhng bn thn nhn t sc mua v cu thnh sc mua chu
nh hng ca nhn t s lng v c cu mt hng sn xut. Mi sn phm ca
doanh nghip u c hiu qu ring nn nhn t sc mua cng khc nhau nn hiu qu
chung ca doanh nghip cng thay i. Nu sn phm kinh doanh ph hp vi nhu cu
ngi tiu dung, chim t trng ln trong ton b mt hng ca doanh nghip, th hiu
qu ca doanh nghip cng tng ln. Do i hi doanh nghip phi nghin cu k
nhn t ny c k hoch sn xut kinh doanh ph hp.
27
29
30
Ninh. gi vng truyn thng on kt, lao ng sng to ca CBCNV, Cng ty
khng ngng ci tin t chc v b my qun l, pht huy tim nng th mnh, tch
cc xy dng cc phng n sn xut kinh doanh v m rng sn xut kinh doanh m
bo n nh, pht trin bn vng v c hiu qu. Nm 2010 Cng ty m rng sn
xut, xy dng xng bm dm g nguyn liu giy c ngun gc t rng trng, cng
xut dm g t 90.000 n 115.000 tn/nm. Sau khi Cng ty xy dng phn xng
bm dm g nguyn liu giy th k hp ng tiu th dm g n nh vi Tng
cng ty giy DAIO (Nht Bn) vi sn lng n nh v sn xut kinh doanh hiu qu.
T m hnh sn xut trng, chm sc rng, bo v rng, khai thc g rng trng n
ch bin g x kin thit c bn, dm g nguyn liu giy v dch v g m cung cp
cho ngnh than... to cho 72 cn b CNVC trong cng ty c vic lm, c thu nhp
n nh, i sng vt cht v tinh thn ca CNVC c ci thin. Ngoi ra cn to
vic lm ti ch cho hng trm lao ng l ng bo dn tc thiu s, nng dn min
ni trn a bn c vic lm, c thu nhp, gp phn xo i gim ngho v xy dng
nng thn mi. Hon thnh ngha v np Ngn sch vi Nh nc, doanh thu tng t
khong 42 t (nm 2010) ln khong 59 t (nm 2011). Sn xut kinh doanh bo ton
v tng trng c vn (c bit l vn rng trng) sn xut kinh doanh ca Cng ty
ngy cng n nh v pht trin. Chnh v vy cc nm t 2007 n nm 2011 Cng ty
vn gi vng l mt trong nhng cng ty dn u ton ngnh Nng nghip v pht
trin nng thn tnh Qung Ninh, ng b trong sch vng mnh, t chc Cng on
vng mnh xut sc c Tng Lin on lao ng Vit Nam tng C thi ua nm
2011. Vi khu hiu K lut, on kt, lao ng sng to xy dng Cng ty vng
mnh, gp phn xy dng Vn n giu p, vn minh, an ton. Cn b ng vin,
on vin CNVC Cng ty TNHH MTV Lm nghip Vn n cn phn u hn na
xng ng l doanh nghip vng mnh ca qu hng t m anh hng.
Cng ty Lm nghip Vn n l n v hch ton kinh t c lp, c con du
ring, co ti khon gia dch ti ngn hng, hot ng theo Lut Doanh nghip Nh
nc.
Cc n v trc thuc ca doanh nghip gm: 3 i sn xut lm nghip l i
Mc Bi, Xuyn Hng v Bnh Lc.
Hin nay, Cng ty chuyn i thnh Cng ty TNHH MTV Lm nghip Vn
n theo Quyt nh s 1632/Q UBND ngy 02-06-2010 ca UBND tnh Qung
Ninh. gi vng truyn thng on kt, lao ng sng to ca CBCNV, Cng ty
khng ngng ci tin t chc v b my qun l, pht huy tim nng th mnh, tch
cc xy dng cc phng n sn xut kinh doanh v m rng sn xut kinh doanh m
bo n nh, pht trin bn vng v c hiu qu. Nm 2010 Cng ty m rng sn
xut, xy dng xng bm dm g nguyn liu giy c ngun gc t rng trng, cng
31
32
S 2.1. C cu b my t chc cng ty TNHH MTV Lm nghip Vn n
CH TCH CNG TY
(KIM TNG GIM C)
KIM ST VIN
B nhim, min nhim, cch chc cc chc danh qun l trong cng ty, tr cc
chc danh thuc thm quyn ca Hi ng thnh vin. K kt hp ng nhn danh
cng ty, tr trng hp thuc thm quyn ca Ch tch Hi ng thn. Kin ngh
phng n c cu t chc cng ty. Trnh bo co quyt ton ti chnh hng nm ln
Hi ng thnh vin. Kin ngh phng n s dng li nhun hoc x l l trong kinh
doanh. Tuyn dng lao ng.
33
34
Xy dng cc nh mc n gi v lao ng. Lp v qun l qu lng, cc
quy ch phn phi tin lng, tin thng theo cc quy nh ca Nh nc v hiu qu
sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Tng hp bo co qu lng doanh nghip.
Thc hin tt cc ch , chnh sch v lao ng, tin lng theo quy nh ca php
lut, quy ch v iu l doanh nghip. Qun l v iu phi xe t phc v cn b
doanh nghip i cng tc. Chun b c s vt cht v t chc khnh tit cc ngy l,
i hi, hi ngh, cuc hp Mua sm vn phng phm phc v cho cng tc sn xut
kinh doanh ca doanh nghip. m bo h thng in thoi, lin lc, cp in, cp
nc phc v vn phng Cng ty. Lu tr, bo qun h s hnh thnh trong qu trnh
thc hin chc nng, nhim v ca phng. Qun l h s cn b, cng nhn ang cng
tc ti doanh nghip theo quy nh.
2.1.2.7. Phng k hoch ti v
Xy dng v ch o thc hin cc k hoch sn xut kinh doanh ngn hn v
di hn. Xy dng k hoch ti chnh theo k hoch sn xut kinh doanh ngn hn v
di hn ca Cng ty. T chc hot ng k ton, thng k ton Cng ty; hng dn,
kim tra vic thc hin cc ch k ton, thng k do nh nc ban hnh ti n v.
Qun l, s dng cc ngun vn SXKD ng quy nh, t hiu qu. Kim tra, gim
st vic qun l s dng ti sn, tin vn ca Cng ty ti cc n v c s trc thuc
theo nh k v t xut trong nm. Xy dng v ch o thc hin k hoch ti chnh,
thc hin cc bo co k ton, thng k theo quy nh. Lp v ch o thc hin cc
hp ng kinh t.
2.1.2.8. Phng qun l bo v rng
Tham mu, gip vic cho cng ty v thc hin cng tc bo v rng, phng
chy, cha chy rng v qun l lm sn trong phm vi vng c phn cng; thc
hin cc hot ng v qun l v bo v rng trong vng. Xy dng cng tc quy
hoch, k hoch hng nm v bo v rng v qun l lm sn: Phng n phng,
chng cc hnh vi vi phm php lut trong lnh vc qun l bo v v pht trin rng.
Ch tr cng tc hng dn, kim tra, thanh tra vic thc hin php lut, chin
lc, quy hoch, k hoch, tiu chun, ch , chnh sch theo quy nh ca php lut;
chuyn mn nghip v v bo v rng, phng chy, cha chy rng v qun l lm
sn; cng tc giao rng, cho thu rng v t lm nghip; cng tc qun l quy hoch
vng sn xut nng ry; theo di din bin rng trong phm vi vng.
35
Thu mua g
Nghin g Dm g
nguyn liu
36
phi cho cc cng ty chuyn thu mua dm g bn cho cc nh my giy hoc em
xut khu sang mt s nc nh Nht Bn, Hn Quc,...
Quy trnh sn xut dm g ca cng ty:
Bc 1: Thu mua g nguyn liu
G nguyn liu lm dm g c cng ty ly t cc ngun khc nhau. Ngun
th nht l t chnh cng ty, ngun th hai l thu mua t cc h dn c khon giao
t rng trng ti a bn huyn Vn n, ngun th ba l thu mua t mt s huyn
ln cn hoc mt s tnh thnh khc nh Bnh nh, Ngh An,Thng thng cng
ty ch thua mua g bch n v g keo v gi thnh r hn, d thu mua m cht lng
dm g li m bo.
Bc 2: Nghin g
G sau khi c thu mua s c bc v v ra sch bn t. Sau g nguyn
liu s c a vo my nghin c t phn xng ch bin ngay ti cng ty hoc
c ch bin t cc xng ca cc n v sn xut Mc Bi, Xuyn Hng, Bnh
Lc.
Bc 3: Dm g
Sau khi nghin g xong ta s thu c dm g. Lng dm g ny s c vn
chuyn n kho bo qun v ch xut.
2.2. nh gi khi qut hiu qu sn xut kinh doanh
K t nm 2010, sau khi thc hin chuyn i, Cng Ty TNHH MTV Lm
nghip Vn n lun t c s tng trng khng ngng v cc ch tiu ti chnh
th hin quy m sn xut ngy cng m rng. Di y l mt s nh gi khi qut
v tnh hnh hot ng ca cng ty t nm 2009 n 2012.
37
Tng doanh thu (VND) 23.383.015.820 41.889.974.795 58.742.541.049 61.598.828.515 79,15 40,23 4,86
Doanh thu thun (VND) 23.383.015.820 41.889.974.795 58.738.477.333 61.598.828.515 79,15 40,22 4,87
Li nhun sau thu (VND) 129.791.381 738.130.273 171.892.539 203.664.868 468,71 (76,71) 18,48
H s tng li nhun (%) 7,18% 8,20% 7,64% 8,49% 14,21 (6,83) 11,13
T sut sinh li trn doanh thu (%) 0,56% 1,76% 0,29% 0,33% 214,29 (83,52) 13,80
H s thu nhp trn u t (%) 0,78% 2,95% 0,49% 0,56% 278,21 (83,39) 14,29
T sut sinh li trn VCSH (%) 5,04% 26,82% 6,56% 6,90% 432,14 (75,54) 5,18
( Ngun: S liu tnh c t bo co ti chnh)
38
2.2.1. H s tng li nhun
Biu 2.1. H s tng li nhun
70.000.000.000,00 9,00%
61.598.828.515
58.742.541.049
60.000.000.000,00 8,49%
8,50%
8,20%
50.000.000.000,00 56.372.390.569
41.889.974.795 54.254.303.254
40.000.000.000,00 8,00%
VND
7,64%
%
38.455.681.630
30.000.000.000,00 23.383.015.820 7,50%
7,18%
20.000.000.000,00
21.703.429.183 7,00%
10.000.000.000,00
0,00 6,50%
2009 2010 2011 2012
1.000.000
860.000 890.000 850.000 850.000
800.000 750.000 750.000
690.000
620.000
600.000
400.000
200.000
0
2008 2009 2010 2011 2012
Gi g Bch n Gi g keo
(Ngun: http://www.baoquangninh.com.vn/kinh-te/chuyen-dong-qn//)
Qua biu 2.1 v bng 2.1 c th thy xu hng bin ng ca h s tng li
nhun hot ng nh sau:
Nm 2009-2010: Sau khi thc hin chuyn i t nm 2010, cng ty lun t
c tng trng khng ngng v cc ch tiu ti chnh th hin quy m sn xut ngy
39
40
2.2.2. H s li nhun hot ng
Bng 2.2. H s tng li nhun
Chi ph BH v QLDN
1.466.238.662 2.361.334.691 4.300.451.398 4.977.799.687
(VND)
H s li nhun hot
ng (%) 1,03% 2,4% 1,09% 1,51%
60.000.000.000 2,40%
2,50%
61.598.828.515
58.738.477.333
50.000.000.000
2,00%
40.000.000.000 1,51%
VND
41.889.974.795 1,50% %
30.000.000.000 1,03% 1,09%
1,00%
20.000.000.000
23.383.015.820
10.000.000.000 0,50%
240.179.530 1.006.425.328 642.845.238 932.577.759
0 0,00%
2009 2010 2011 2012
41
1,00% %
30.000.000.000,00 23.383.015.820 0,80%
Doanh thu thun Li nhun sau thu T sut sinh li trn doanh thu
42
Bng 2.3. T sut sinh li trn doanh thu
Chi ph BH v QLDN
1.466.238.662 2.361.334.691 4.300.451.398 4.977.799.687
(VND)
1.000.000
860.000 890.000 850.000 850.000
800.000 750.000 750.000
690.000
620.000
600.000
400.000
200.000
0
2008 2009 2010 2011 2012
Gi g Bch n Gi g keo
44
t phi tng nu khng ngi lao ng s b i. Tt c nhng yu t u di vo
doanh nghip.
(Ngun: u t chng khon tinnhanhchungkhoan.vn)
2.2.4. H s thu nhp trn u t (ROI)
so snh cch thc to li nhun ca cng ty v cch thc cng ty s dng ti
sn to doanh thu, di y xin c phn tch v cc thnh phn ca ch tiu h s
thu nhp trn u t nh sau:
Bng 2.4. Phn tch cc ch tiu h s thu nhp trn u t
Nm Nm Nm Nm
Ch tiu n v tnh 2009 2010 2011 2012
1,00%
0,49% 0,56%
0,5
0,50%
0,29% 0,33%
0,00% 0
2010 2011 2012
T sut sinh li trn doanh thu H s thu nhp u t
Hiu sut s dng tng ti sn
45
Nm Nm Nm Nm
Ch tiu
2009 2010 2011 2012
T sut sinh li trn doanh thu (%) 0,56% 1,76% 0,29% 0,33%
46
Tm li, tng hiu qu u t vo ti sn ca doanh nghip doanh nghip cn
qun l chi ph v doanh thu tt hn, cng nh cn c nhng bin php ci thin kh
nng qun l ti sn hiu qu sinh li ca doanh nghip tng ln.
2.2.5. T sut sinh li trn vn ch s hu(ROE)
Bng 2.6. T sut sinh li trn vn ch s hu
n v tnh: VND
Ch tiu Nm 2009 Nm 2010 Nm 2011 Nm 2012
Li nhun sau thu 129.791.381 738.130.273 171.892.539 203.664.868
Vn ch s hu 2.575.459.982 2.752.497.926 2.620.793.075 2.953.306.305
ROE (%) 5,04% 26,82% 6,56% 6,90%
(Ngun: S liu tnh c t bo co ti chnh)
Biu 2.7. T sut sinh li trn vn ch s hu
3.500.000.000,00 30,00%
26,82%
2.953.306.305
3.000.000.000,00 2.752.497.926 25,00%
2.575.459.982 2.620.793.075
2.500.000.000,00
20,00%
2.000.000.000,00
VND
15,00% %
1.500.000.000,00
10,00%
1.000.000.000,00 738.130.273 6,56% 6,90%
5,04%
500.000.000,00 5,00%
129.791.381 171.892.539 203.664.868
0,00 0,00%
2009 2010 2011 2012
48
Bng 2.7. Phn tch hiu qu s dng ti sn chung
Chnh lch(%)
Ch tiu Nm 2009 Nm 2010 Nm 2011 Nm 2012
2010/2009 2011/2010 2012/2011
Doanh thu thun (VND) 23.383.015.820 41.889.974.795 58.738.477.333 61.598.828.515 79,15 40,22 4,87
Li nhun sau thu (VND) 129.791.381 738.130.273 171.892.539 203.664.868 468,71 (76,71) 18,48
Hiu sut s dng tng ti sn (Ln) 2,01 1,95 1,71 (2,99) (12,31)
Sut hao ph ca TS so doanh thu
thun (Ln) 0,50 0,51 0,58 3,20 13,77
Sut hao ph ca ti sn so vi li
nhun (Ln) 28,2 175,5 176,8 521,40 0,70
T sut sinh li trn tng ti sn
(Ln) 0,035 0,006 0,006 (83,91) (0,69)
( Ngun: S liu tnh c t bo co ti chnh )
49
Ln
30.000.000.000,00 25.040.557.897
1
20.000.000.000,00
0,5
10.000.000.000,00
0,00 0
2010 2011 2012
1,00
0,80
0,58
0,50 0,51
0,60
0,40
0,20
0,00
Nm 2010 Nm 2011 Nm 2012
Sut hao ph ca ti sn so vi doanh thu thun
51
175,50 176,80
200,00
150,00
100,00
28,20
50,00
0,00
Nm 2010 Nm 2011 Nm 2012
Sut hao ph ca ti sn so vi li nhun
52
2.3.1.3. T sut sinh li trn tng ti sn
Biu 2.11. T sut sinh li trn tng ti sn
70.000.000.000,00 61.598.828.515 2,5
58.738.477.333
2,01 1,95
60.000.000.000,00
1,71 2
50.000.000.000,00 41.889.974.795
35.304.840.184 36.693.330.429 1,5
40.000.000.000,00
VND
Ln
30.000.000.000,00 25.040.557.897
1
20.000.000.000,00
0,5
10.000.000.000,00
0,00 0
2010 2011 2012
54
ng ca ROS tng ln khin cho ROA tng 0,08%, hay mt ng ti sn doanh
nghip u t to ra nhiu hn nm 2011 l 0,0008 ng li nhun. Tuy nhin, tnh
hnh qun l ti sn ca cng ty khng my kh quan khi hiu sut s dng ti sn
gim t 1,95 ln xung cn 1,71 ln, iu ny tc ng lm ROS gim 0,08%, lc
ny 1 ng ti sn b ra, thu c t ng doanh thu thun hn. Tc ng i nghch
ca ROS v Hiu sut s dng tng ti sn khin cho hiu qu u t vo ti sn tng
khng h thay i so vi nm 2011.
Tm li, qua phn tch Dupont trn c th nhn thy rng kh nng sinh li ti
sn ca cng ty c xu hng gim mnh qua cc nm, iu ny b nh hng bi c
hai nhn t l ROS v hiu sut s dng tng ti sn. Nguyn nhn nh hng n hai
yu t trn c th gii thch do nh hng ca c yu t khch quan v ni ti bn
trong doanh nghip, c th : Do tnh trng kinh t bt n, gi nguyn vt liu u vo
c xu hng tng mnh khin cho chi ph gi vn tng nhanh hn tc tng ca
doanh thu, mt khc cng ty c xu hng m rng quy m khin cho chi ph khu hao
TSC cng chi ph qun l kinh doanh tng mnh, trong khi gi vng th trng
ca mnh, cng ty tng gi bn khng nhiu, iu ny khin cho doanh thu tng chm
hn chi ph v ROS ca cng ty c xu hng gim qua cc nm.
2.3.2. Hiu qu s dng ti sn ngn hn
2.3.2.1. Cc ch tiu chung v ti sn ngn hn
Trong qu trnh hot ng sn xut kinh doanh, ti sn ngn hn lun chuyn
khng ngng. Hiu qu s dng ti sn ngn hn l mt trong nhng ch tiu tng hp
dng nh gi cht lng cng tc qun l v s dng ti sn kinh doanh ni chung
ca doanh nghip. Do cu to phc tp nu nh gi chnh xc hn tnh hp l ca
cc khon mc trong ti sn ngn hn, khi phn tch c cu ti sn ngn hn, kha lun
s phn tch cc ch tiu chung v ti sn ngn hn theo nh bng sau:
55
Chnh Chnh
Ch tiu Nm 2010 Nm 2011 Nm 2012 lch lch
2011/2010 2012/2011
56
Hiu sut s dng ti sn ngn hn
Biu 2.12. Hiu sut s dng TS ngn hn
70.000.000.000,00 2,50
2,44 2,45
60.000.000.000,00 2,42
61.598.828.515 2,40
58.738.477.333
50.000.000.000,00 2,35
2,30
40.000.000.000,00 2,25
VND
41.889.974.795 Ln
28.811.874.083
30.000.000.000,00 2,20
24.271.303.549
2,14 2,15
17.153.903.380
20.000.000.000,00 2,10
2,05
10.000.000.000,00
2,00
0,00 1,95
2010 2011 2012
Doanh thu thun TSNH bnh qun Hiu sut s dng TSNH
58
Sut hao ph ca TSNH so vi doanh thu
Biu 2.13. Sut hao ph ca TSNH so vi doanh thu
n v tnh: Ln
0,47
0,48
0,46
0,44
0,41 0,41
0,42
0,4
0,38
2010 2011 2012
Sut hao ph ca TSNH so vi doanh thu
60
khi sc tr li v ch trng ct gim u t cng ca Chnh ph. Nguyn nhn r
hn s c phn tch trong phn t sut sinh li TSNH.
T sut sinh li ca ti sn ngn hn (ROCA- Return on Current Assets)
Biu 2.15. T sut sinh li ca ti sn ngn hn (ROCA)
35.000.000.000,00 0,05
0,0430
28.811.874.083 0,05
30.000.000.000,00
0,04
24.271.303.549
25.000.000.000,00 0,04
20.000.000.000,00 0,03
17.153.903.380
VND
0,03 Ln
15.000.000.000,00
0,02
10.000.000.000,00 0,02
0,0071 0,0071 0,01
5.000.000.000,00
738.130.273 171.892.539 203.664.868 0,01
0,00 0,00
2010 2011 2012
TSNH bnh qun Li nhun sau thu T sut sinh li ca TSNH
61
62
Nm 2012, nh vo gi kch thch tng trng ca chnh ph, nhu cu ca v
hot ng xut khu giy cng tng ng k. Tc ng ca ROS tng ln lm cho
ROCA tng 0,1%, hay mt ng TSNH doanh nghip u t to ra nhiu hn nm
2008 l 0,001 ng li nhun, tuy nhin y vn l mt con s qu nh. Tuy nhin
ngc li vi ROS, hiu sut s dng TSNH vn tip tc gim t 2,42 ln xung cn
2,14 ln, nguyn nhn vn l do s gia tng ca chi ph sn xut kinh doanh d dang.
Tc ng ca hiu sut s dng TSNH lm cho ROCA gim 0,09%. Tc ng tng
hp ca ROS v Hiu sut s dng TSNH khin cho ROCA tng 0,01%, tc l vi
100 ng TSNH b ra u t nm 2012 to nhiu hn nm 2011 ch l 0,01 ng li
nhun.
Tm li, qua phn tch Dupont c th thy kh nng sinh li TSNH ca cng ty
c xu hng gim mnh qua cc nm, iu ny b nh hng bi c hai nhn t l
ROS v hiu sut s dng TSNH.
2.3.2.3.Phn tch cc ch tiu nh gi cc thnh phn ca TSNH
Trong c cu TSNH ca cng ty th khon phi thu v hng tn kho chim mt
t l ln. c th thy r hn hiu qu s dng TSNH ta c th i vo xem xt chi
tit vic phn b vn trong khu thanh ton v d tr thng qua s vng quay phi thu
khch hng v s vng quay hng tn kho ca cng ty.
Cc ch tiu nh gi tin v cc khon tng tin
Tin v cc khon tng ng tin
H s thanh ton bng tin
N ngn hn
Bng 2.12. H s thanh ton bng tin
63
0,25 Ln
6.000.000.000 0,20
4.124.619.904
4.000.000.000 2.948.259.045 0,15
2.760.530.704 2.676.567.509
0,10
2.000.000.000 1.066.392.882
0,05
0 0,00
2009 2010 2011 2012
Tin v cc khon tng ng tin N ngn hn H s thanh ton bng tin
65
Chnh lch
Ch tiu Nm 2009 Nm 2010 Nm 2011 Nm 2012
2010/2009 2011/2010 2012/2011
Hng tn kho bnh qun (VND) 7.438.090.521 12.737.835.231 18.109.104.236 71,25% 42,17%
66
Biu 2.17. Ch tiu nh gi hng tn kho
140,00 6,00
5,17
117,25
120,00 5,00
4,26
100,00
85,69 4,00
80,00 3,11
70,60
Ngy 3,00 Ln
60,00
2,00
40,00
20,00 1,00
0,00 0,00
2010 2011 2012
Thi gian quay vng hng tn kho S vng quay hng tn kho
67
68
Bng 2.14. Cc ch tiu nh gi tnh hnh khon phi thu
Chnh lch
Ch tiu Nm 2009 Nm 2010 Nm 2011 Nm 2012
2010/2009 2011/2010 2012/2011
Doanh thu thun (VND) 23.383.015.820 41.889.974.795 58.738.477.333 61.598.828.515 79,15% 40,22% 4,87%
Khon phi thu khch
4.084.647.668 5.472.716.654 5.470.319.859 33,98% (0,04)%
hng bnh qun (VND)
S vng quay cc khon
phi thu (Vng) 10,26 10,73 11,26 0,48 0,53
K thu tin bnh qun
(Ngy) 35,59 34,01 32,41 (1,58) (1,59)
(Ngun:S liu tnh c t bo co ti chnh)
69
11,26 35,00
12,00
10,73
10,26
10,00 34,01 34,00
8,00
Vng 33,00 Ngy
6,00 32,41
32,00
4,00
31,00
2,00
0,00 30,00
2010 2011 2012
S vng quay cc khon phi thu K thu tin bnh qun
71
6,00 Ln
30.000.000.000
4,00
20.000.000.000
0 0,00
2010 2011 2012
Doanh thu thun TSDH bnh qun Hiu sut s dng TSDH
72
ca c ti sn di hn bnh qun tng 21,79%. S dng ti sn di hn cha thc s
hiu qu l vn m cng ty cn xem xt.
Bng 2.16. Thi gian mt vng quay TSDH
Nm Nm Nm
Ch tiu
2010 2011 2012
73
34,33 35,29
40,00
30,00
20,00
5,01
10,00
0,00
2010 2011 2012
Sut hao ph ca TSDH so vi LNST
74
Tm li, sut hao ph ca TSDH so vi li nhun sau thu trung bnh qua 3 nm
l 24,88 ln v ang c xu hng tng dn chng t mc sinh li t vic s dng
ti sn di hn cha thc s tt. Nm 2011, li nhun sau thu ca cng ty gim do
cc khon mc chi ph trong k tng cao, gi nguyn liu tng, trong khi , cu sn
phm c d bo c th gim mnh do th trng xy dng, th trng giy cha
khi sc tr li v ch trng ct gim u t cng ca Chnh ph. Nguyn nhn r
hn s c phn tch trong phn t sut sinh li TSDH.
2.3.3.4. T sut sinh li ca TSDH
Biu 2.22. T sut sinh li ca ti sn di hn
8.000.000.000,00 7.187.211.224 0,250
7.000.000.000,00 0,200
5.901.395.492 0,200
6.000.000.000,00
5.000.000.000,00 0,150
VND
3.696.719.443
4.000.000.000,00 Ln
3.000.000.000,00 0,100
2.000.000.000,00
0,029 0,028 0,050
738.130.273
1.000.000.000,00 171.892.539 203.664.868
0,00 0,000
2010 2011 2012
TSDH bnh qun LNST T sut sinh li ca TSDH
12,35 12,00
50.000.000.000
41.889.974.795
9,84 10,00
40.000.000.000
VND
8,00 Ln
30.000.000.000
6,00
20.000.000.000
4,00
0 0,00
2010 2011 2012
Doanh thu thun Nguyn gi TSC bnh qun Sc sn xut ca TSC
76
sc cnh tranh trn th trng. V vy, s u t mi ny cha th gp phn gia
tng doanh thu thun mt cch hiu qu nht, lm cho sc sn xut ca TSC thp i.
Tuy nhin s ha hn mt tim lc ln trong nhng nm sp ti.
Sc sn xut ca TSC t mc cao nht vo nm 2010 vi gi tr l 13,87 ln.
nm ny, vi 1 ng TSC b ra mang li c nhiu ng doanh thu thun hn.
Nhng nm tip theo u t nhiu vo TSC vi tc tng l 57,75% nm 2011 v
31,54% nm 2012 trong khi doanh thu tng chm hn, mc 40,22% nm 2011 v
4,87% nm 2012, vic a TSC vo cha t c hiu qu nh mong i.
2.3.3.6. Sut hao ph TSC
Biu 2.24. Sut hao ph ca TSC
n v tnh: Ln
0,10
0,10 0,08
0,07
0,08
0,06
0,04
0,02
0,00
2010 2011 2012
Sut hao ph ca TSC
3.016.156.773 15,00 %
3.000.000.000
10,00
2.000.000.000
Nguyn gi TSC bnh qun Li nhun sau thu T sut sinh li ca TSC
78
bc tch chi tit hn nhng yu t tc ng ln ch s li nhun rng trn
vn ch s hu (ROE) ca cng ty, kha lun s nghin cu theo m hnh Dupont.
ROE s c phn tch trn 3 yu t: n by ti chnh, vng quay tng ti sn, v t
sut li nhun trn doanh thu.
Li nhun sau thu Li nhun sau thu(EAT) Doanh thu Tng ti sn
Vn ch s hu Doanh thu Tng ti sn Vn ch s hu
Bng 2.17. Phn tch ROE theo m hnh Dupont
79
81
82
Bng 2.19. Cc ch tiu nh gi hiu qu s dng vn vay
Chnh lch
Ch tiu Nm 2009 Nm 2010 Nm 2011 Nm 2012
2010/2009 2011/2010 2012/2011
S tin vay (VND) 3.069.994.630 17.487.253.035 26.755.250.875 30.471.098.675 469,62% 53,00% 13,89%
H s thanh ton li vay
(Ln) 2,18 3,75 1,36 1,28 1,58 (2,39) (0,09)
T sut sinh li trn tin
vay (%) 7,82% 5,76% 2,40% 3,06% (2,07) (3,35) 0,66
(Ngun: S liu tnh c t bo co ti chnh)
83
1.006.425.328 3,50
1.000.000.000 932.577.759
3,00
800.000.000 728.912.891
2,18 2,50
642.845.238
VND
600.000.000 2,00 Ln
470.952.699
1,36 1,28 1,50
400.000.000
240.179.530 268.295.055 1,00
200.000.000
110.388.149 0,50
0 0,00
2009 2010 2011 2012
EBIT Li vay H s thanh ton li vay
84
2.4.2.2.V t sut sinh li trn tin vay ca cng ty
Biu 2.27. T sut sinh li trn tin vay
35.000.000.000,00 9,00%
7,82% 30.471.098.675
8,00%
30.000.000.000,00
26.755.250.875
7,00%
25.000.000.000,00 5,76%
6,00%
20.000.000.000,00 17.487.253.035 5,00%
VND
%
15.000.000.000,00 3,06% 4,00%
2,40% 3,00%
10.000.000.000,00
2,00%
5.000.000.000,00 3.069.994.630
1.006.425.328 932.577.759 1,00%
240.179.530 642.845.238
0,00 0,00%
2009 2010 2011 2012
EBIT S tin vay T sut sinh li trn tin vay
85
Thang Long University Library
2.5. Phn tch hiu qu s dng chi ph
Bng 2.20. Phn tch t trng chi ph trn doanh thu
86
(theo gi tr tuyt i) k t nm 2011, y chnh l nguyn nhn chnh khin cho li
nhun rng gim mnh k t sau nm 2010. T trng gi vn hng bn trn doanh thu
mc d c xu hng chung l gim nhng tng gim tht thng qua cc nm v lun
chim mt t trng trung bnh khong 92,125% doanh thu, mt con s rt ln. Bn
cnh , chi ph ti chnh tng t mc 0,47% trn doanh thu nm 2009 ln mc 1,18%
trn doanh thu nm 2012 v chi ph qun l bn hng cng tng t 6,27% nm 2009
ln 8,08% nm 2012 lm gim li nhun kinh doanh ca cng ty. Nguyn nhn l
do k t nm 2010, sau khi chuyn i loi hnh cng ty, cng ty mnh dn vay vn
m rng kinh doanh khin gnh nng chi ph li vay v chi ph qun l bn hng
tng ln.
Tm li, c th nhn thy rng cc loi chi ph trong cng ty c xu hng gia
tng qua cc nm cng vi s gia tng ca doanh thu, trong t trng chi ph GVHB
chim t trng ln nht trong doanh thu v bt k s thay i nh no trong ch tiu
ny cng s nh hng mnh n kh nng sinh li ca doanh nghip.
2.5.1. Gi vn hng bn
Bng 2.21. Tng trng gi vn hng bn
50,00%
VND
30.000.000.000 41,08%
%
40,00%
20.000.000.000 30,00%
20,00%
10.000.000.000
3,90% 10,00%
0 0,00%
2010 2011 2012
Gi vn hng bn Tng trng GVHB
87
Thang Long University Library
Nm 2010, tc tng gi vn hng bn ang c xu hng tng mnh. S gia
tng t ngt gi vn hng bn ch yu l do cng ty m rng thm cc phn
xng sn xut dm g, m rng quy m doanh nghip sau khi chuyn i loi hnh
cng ty theo quyt nh ca Nh nc vo nm 2010 vi cng sut 90.000 n
115.000 tn/nm i hi cng ty phi nhp thm mt lng ln g nguyn liu p
ng cng sut ca nh xng. Chi ph gi vn hng bn qua mi nm u chim mt
t trng rt cao, trung bnh khong 92,125% doanh thu. Cng v nhng nm sau th
tc tng trng ca GVHB c xu hng tng chm li do trong nhng nm ny gi
g nguyn liu tng trong khi tnh hnh kinh t m m khng bn c hng. Nm
2011 so vi nm 2010 ch tng thm 41,08%, nm 2012 gi vn hng bn cng ch
tng thm 3,90% so vi nm trc . Trong nhng nm gn y, th trng c nhiu
bin ng, gi c tng gim bt thng. Cng ty li va a vo hot ng thm nh
my sn xut mi. Nguyn liu u vo cho vic sn xut dm g v g x xy dng
c bn ca cng ty lun ph thuc vo s tng gim ca gi c trn th trng.Vic m
rng quy m sn xut cng lm gi vn hng bn tng theo. Do vy, tng ng vi
tng nm, gi vn hng bn cng tng mt lng ng k ph hp vi qui m hot
ng ca n v. Th nhng, cng ty cn gim thiu mc chi ph n mc c th nhm
mang li li nhun hn na cho cng ty.
Qua bng thuyt minh bo co ti chnh, gi vn ca hng ha, thnh phm
bn chim phn ln chi ph gi vn hng bn, cn li l cc chi ph gi vn ca dch
v, lao v, hao ht mt mt hng tn kho v cc khon chi ph chung vt mc c
nh. V do vy, vic i su vo phn tch chi ph nguyn vt liu cng phn no gip
ch hiu c nguyn nhn chnh gip gi vn hng bn tng.
88
Chi ph nguyn vt liu
Biu 2.30. Bin ng gi g nguyn liu
n v tnh: VND
1.400.000
1.250.000
1.200.000
1.200.000
1.000.000
860.000 890.000 850.000 850.000
800.000 750.000 750.000
690.000
620.000
600.000
400.000
200.000
0
2008 2009 2010 2011 2012
Gi g Bch n Gi g keo
89
Thang Long University Library
2.5.2.Chi ph ti chnh
Bng 2.22. Cc khon chi ph ti chnh
n v tnh: VND
90
ph li vay hng nm. K t sau nm 2010, cng ty thanh ton mt phn ln n
CBCNV nn ch cn n 316.591.675 ng vo nm 2012.
2.5.3. Chi ph bn hng v qun l doanh nghip
Bng 2.24. T trng chi ph bn hng v chi ph QLDN so vi doanh thu
n v tnh: %
91
Thang Long University Library
hp l cc chi ph trn. Trong khi , chi ph bn hng ca cng ty chim ti 4,55%
doanh thu vo nm 2012. Nm 2012, chi ph bn hng ca cng ty tng rt ln mc
2.805.280.613 ng, trong khi nm 2009 l 334.154.360 ng. Do cc loi chi ph tng
cao khin li nhun trc thu gim.
2.5.4. Cc ch tiu nh gi hiu qu s dng chi ph
Bng 2.25. Cc ch tiu nh hng n hiu qu s dng chi ph
n v tnh: VND
Ch Nm Chnh lch ( )
tiu
2009 2010 2011 2012 10/09 11/10 12/11
Tng
doanh
23.383.015.820 41.889.974.795 58.738.477.333 61.598.828.515 79,15 40,22 4,87
thu
Tng
li
nhun
157.169.902 984.173.698 229.190.052 271.553.157 526,18 (76,71) 18,48
trong
k
Tng
chi
ph 24.898.354.173 44.269.220.273 63.050.625.228 66.604.821.604 77,80 42,43 5,64
trong
k
(Ngun: S liu tnh c t bo co ti chnh)
92
Bng 2.26. nh gi hiu qu s dng chi ph
n v tnh: Ln
Nm Chnh lch
Ch tiu
2009 2010 2011 2012 2010/2009 2011/2010 2010/2011
Hiu sut s
0,94 0,95 0,93 0,92 0,01 (0,01) (0,01)
dng chi ph
T sut li nhun
0,006 0,022 0,004 0,004 0,016 (0,019) 0,00
trn chi ph
(Ngun: S liu tnh c t bo co ti chnh)
Biu 2.31. Ch tiu nh gi hiu qu s dng chi ph
n v tnh: Ln
1,00 0,94 0,95 0,93 0,92
0,80
0,60
0,40
0,20
0,006 0,022 0,004 0,004
0,00
2009 2010 2011 2012
93
Thang Long University Library
2.6. Cc nhn t nh hng n hiu qu sn xut kinh doanh ca cng ty
2.6.1. Th trng cnh tranh v i tng cnh tranh
Th trng xut khu g v cc sn phm t g ca Vit Nam c nhiu bin
chuyn mnh m trong nhng nm gn y, t ch tp trung vo cc th trng trung
chuyn nh i Loan, Singapore, Hn Quc, ti xut khu sang mt nc th ba,
n nay xut khu trc tip sang cc th trng ca ngi tiu dng.
Hin nay nhu cu tiu th sn phm g trn th gii tng ng k, vi mc tng
ti thiu 8%/nm. Theo thng k s b ca Tng cc Thng k Lin hip quc
(Comtrade Data), nhp khu cc mt hng g ca th trng th gii ln gn 200
t la M nm 2010. Trong , nc nhp khu nhiu nht l M, k n l c,
Php, Anh v Nht Bn.
Trc tnh hnh , ngnh cng nghip ch bin g ca th gii cng c nhng
thay i ng k, c bit l Trung Quc v mt s nc Chu khc nh
Indonexia, Thailand, Malaysia, Vit Nam, pht trin v cng nhanh chng v c
s lng v cht lng.
Ngnh ch bin g Vit Nam ang pht trin vi tc rt nhanh trong
nhng nm gn y, vn ln l mt trong 7 mt hng em li kim ngch xut khu
hng g ch bin ln nht khu vc ng Nam . Hin c nc c khong 2.000
doanh nghip ch bin g vi nng lc ch bin 2,2 2,5 triu mt khi g mi nm,
trong c 450 cng ty chuyn sn xut xut khu.
Th trng tiu th rng ln l mt c hi rt ln cho cc doanh nghip Vit
Nam. i vi ring cng ty TNHH MTV Lm nghip Vn n, mc d khng trc
tip giao dch vi khch hng m phi thng qua i tc l cc cng ty chuyn thu mua
v xut khu g v cc sn phm t g, nhng ch cn c mt s thay i v nhu cu
ca th trng cng nh hng rt ln n doanh thu ca cng ty. Thng qua thng tin
cung cp t pha i tc th khch hng nc ngoi thng xuyn ca cng ty l cc
doanh nghip n t Nht Bn trc tip ly hng ti cng Ci Ln. Tuy nhin vic
nhn hng cn ph thuc vo nhiu yu t nh thi tit, mc nc su ti cng Ci
Ln cng nh hng khng nh n tn sut thu mua ca khch hng, c bit l cc
ma ma bo. V vy, cng ty cng nn phi hp vi i tc tm kim thm cc khch
hng mi nh Hn Quc, M, c, Anh, Php, trnh tnh trng ph thuc qu
nhiu vo mt khch hng.
Cc doanh nghip sn xut v ch bin g Vit Nam bao gm cc cng ty
Nh nc (374 doanh nghip), cc cng ty trch nhim hu hn v do chnh sch u
t nc ngoi t Singapore, i Loan, Malaysia, Na Uy, Trung Quc, Thy in,
ang hot ng trong lnh vc sn xut v ch bin g ti Vit Nam, vi tng s vn
94
ang k ln n 105 triu USD. a s cc cng ty sn xut v ch bin g tp trung
chi yu cc tnh min Nam.
Hu ht cc sn phm t g ca cc doanh nghip Vit Nam chu s cnh tranh
gay gt t cc doanh nghip ca Trung Quc, Thi Lan, Indonesia, Malaysia, cc nc
ng u v M La tinh. Ch tnh ring Trung Quc c trn 50.000 c s sn xut
vi hn 50 triu nhn cng v sn xut vi doanh s gn 20 t USD. V vy, cng ty
TNHH MTV Lm nghip Vn n l mt trong nhng doanh nghip Nh nc sn
xut kinh doanh g v cc sn phm t g cng khng phi l ngoi l khi cng phi
chu s cnh tranh gay gt t pha i th cnh tranh l cc cng ty Lm nghip trong
a bn Tnh Qung Ninh v pha cng ty nc ngoi, c bit l Trung Quc.
Trong nhng nm ti, ngoi vic duy tr v pht trin cc th trng truyn
thng (c th trng trung chuyn v th trng ngi tiu dng trc tip) thng qua
uy tn v cht lng ca sn phm g xut khu Vit Nam tip cn nhanh hn ti
ngi tiu dng, ngnh g Vit Nam s tp trung pht trin mnh mt s th trng
mc tiu, c nn kinh t pht trin n nh, sc mua n nh v nhu cu lin tc tng,
cc th ch v kinh doanh, thng mi hon thin, h thng phn phi rng khp v
nng ng, bao gm: EU, M, Nht Bn v Cng ha Lin bang Nga.
2.6.2. Nhn t tiu dng
Khch hng ch o i vi cc sn phm g Vit Nam c xc nh l nh
nhp khu v cc nh phn phi. Thc t nng lc ti chnh tip th, nghin cu th
trng v pht trin sn phm ca cc doanh nghip Vit Nam ni chung v cng ty
TNHH MTV Lm nghip Vn n ri ring cn yu, nn nu trc tip thit lp cc
knh phn phi, mng li tiu th v nghin cu nhu cu pht trin ca th trng s
thc s rt kh khn i vi mi doanh nghip. Vic s dng nhng knh phn phi
hin c v kh nng pht trin th trng ca cc nh phn phi v nhp khu ti cc
th trng ln v gii php hu hiu nht tng sn lng thm nhp th trng ng
thi tit kim chi ph cho cng tc tip th.
Nm 2011, do lm pht tng cao y gi c cc mt hng cng tng theo. Nhu
cu g v cc sn phm t g t bn i tc gim, h hn ch bt chi tiu, xy dng
cng gim ng k ko theo nh cu g x xy dng c bn cng gim trong khi cung
vn tng. iu ny nh hng kh ln n hot ng kinh doanh ca ngnh khai thc
v ch bin g ni chung v cng ty TNHH MTV Lm nghip Vn n ni ring.
95
Thang Long University Library
Biu 2.32. Lm pht mc cao
96
ln chnh sch tin t khi nn kinh t bt u n nh, v gip duy tr tnh bn vng
ca cc khon n trong trung hn.
(Ngun: H thng vn bn quy phm php lut moj.gov.vn)
2.6.4. Nhn t qun tr doanh nghip
Ban qun tr cng ty cng n lc trong hot ng iu hnh cng ty trong
nm qua. Hi ng qun tr v ban gim c c nhng quyt nh kp thi v ph
hp trong cng tc nhn s ca cng ty, la chn v c cu li nhn s qun l mt
cch hp l nng cao nng lc qun l chung.
2.6.5. Trang thit b k thut
Ngy nay cng ngh sn xut gi lun vai tr quan trng trong qu trnh sn
xut. lun thay i dy chuyn sn xut trong mi doanh nghip l iu lun c
khuyn khch nhng cng phi ty theo quy m v tnh ng b ca doanh nghip.
Chnh v vy trong na cui nm 2010 v sang nm 2011, cng ty thc hin u t
dy chuyn my nghin dm g vi cng sut 90.000 n 115.000 tn/nm. iu ny
l mt li th so vi nhiu cng ty trong ngnh c cng ngh lc hu.
97
Thang Long University Library
CHNG 3. NHNG GII PHP TNG CNG HIU QU SN XUT
KINH DOANH CA CNG TY TNHH MTV LM NGHIP VN N
3.1. Xu hng pht trin ca ngnh Lm nghip
Lm nghip l mt ngnh kinh t k thut c th bao gm tt c cc hot ng
gn lin vi sn xut hng ho v dch v t rng nh cc hot ng bo v, gy trng,
khai thc, vn chuyn, sn xut, ch bin lm sn v cc dch v mi trng c lin
quan n rng; ng thi ngnh lm nghip c vai tr rt quan trng trong vic bo v
mi trng, bo tn a dng sinh hc, xo i, gim ngho, c bit cho ngi dn
min ni, gp phn n nh x hi v an ninh quc phng.
n ngy 31 thng 12 nm 2005, din tch rng ton quc l 12,61 triu ha,
trong khong 10,28 triu ha rng t nhin v 2,33 triu ha rng trng; che ph
rng l 37%. Tng tr lng g l 813,3 triu m3 (rng t nhin chim 94%) v
khong 8,5 t cy tre na. Tuy din tch rng c tng, nhng cht lng rng t nhin
cng nh rng trng cn thp, cha p ng yu cu sn xut v phng h. Hin trng
din tch t cha s dng ton quc cn 6,76 triu ha, trong t trng i ni trc
l 6,16 triu ha, chim 18,59% din tch t nhin ca c nc, ch yu l t b thoi
ho; y l ngun tim nng nhng ng thi cng l thch thc cho pht trin lm
nghip.
Ngnh ch bin hng g v lm sn c bc pht trin mnh, tng bc p
ng nhu cu trong nc, ng gp ngy cng ln vo kim ngch xut khu v to c
hi cho pht trin rng trng nguyn liu. Gi tr kim ngch xut khu hng g t 61
triu USD nm 1996 ln 1.035 triu USD nm 2004 v 1.570 triu USD nm 2005.
Hot ng sn xut ca ngnh lm nghip ang chuyn i mnh m t nn lm
nghip quc doanh, theo c ch k hoch ho tp trung sang nn lm nghip x hi
ho vi c cu kinh t nhiu thnh phn v hot ng theo c ch ca nn kinh t sn
xut hng ho, do ngnh lm nghip tham gia tch cc to vic lm, ci thin i
sng cho gn 25% dn s ca Vit Nam sng trn a bn rng ni, gp phn bo m
an ninh chnh tr x hi, to pht trin chung cho t nc trong cc nm qua.
nh hng pht trin n nm 2020 i vi rng sn xut l tng din tch
rng sn xut c quy hoch l 8,4 triu ha, trong c 3,63 triu ha rng t nhin
v 4,15 triu ha rng trng; ch trng xy dng cc vng rng nguyn liu cng
nghip tp trung; qun l s dng bn vng theo hng a mc ch. Din tch t quy
hoch cho pht trin rng sn xut cn li 0,62 triu ha c s dng phc hi rng
v sn xut nng lm kt hp.
i vi cng nghip ch bin v thng mi lm sn trong nhng nm ti phi
tr thnh mi nhn ca kinh t lm nghip, pht trin theo c ch th trng trn c s
98
cng ngh tin tin, c tnh cnh tranh cao nhm p ng nhu cu xut khu v tiu
dng ni a. Khuyn khch cc thnh phn kinh t tch cc u t v thc y cng
nghip ch bin lm sn pht trin. Pht trin mnh cc sn phm c u th trong ch
bin xut khu. T nay n nm 2015, tp trung r sot, cng c v nng cp cc c s
cng nghip ch bin lm sn quy m va v nh; pht trin cng nghip quy m ln
sau nm 2015. Xy dng v m rng cc khu cng nghip ch bin lm sn cc
vng c kh nng cung cp nguyn liu, n nh. y mnh hin i ho cng
nghip ch bin quy m ln, tng bc pht trin v hin i ho cng nghip ch
bin quy m nh cc vng nng thn v lng ngh truyn thng. y mnh ch bin
vn nhn to, gim dn ch bin dm giy xut khu. Khuyn khch s dng cc sn
phm t vn nhn to v g t rng trng.
G nguyn liu cho ngnh cng nghip ch bin g ca Vit Nam c p
ng bng hai ngun, khai thc trong nc v nhp khu. T trng gia g nguyn liu
c khai thc trong nc v g nguyn liu nhp khu c s thay i ln trong
hn mt thp k qua. Trc nhng nm 2000, lng g nguyn liu trong nc chim
t trng rt ln v ch yu l g c khai thc t rng t nhin trong nc rt cao.
Theo s liu thng k, sn lng g khai thc t rng t nhin ca Vit Nam c nm
t ti 1,8 triu m3 g trn. Trong nhng nm 2000-2003, lng g nguyn liu
khai thc trong nc cho cng nghip ch bin bt u gim. Theo mt s cc s liu
thng k, lng g nguyn liu khai thc trong nc chim t 60% n 70% tng
lng tiu dng (khong 250.000 n 300.000 m3). Hn th lng g nguyn liu l
g khai thc t rng t nhin trong nc nm 2003 gim xung 500.000 m3/nm, n
nm 2004 lng g ny ch cn l 300.000 m3 v nm 2005 gim xung 150.000 m3.
Theo k hoch, lng g khai thc t rng t nhin trong nc nm 2008 l
180.000 m3. Nu tnh c lng g khai thc do xy dng cc cng trnh thu in,
thu li v h tng c s khc th tng lng khai thc t rng t nhin ca Vit Nam
mt nm vo khong 400.000 m3. Theo mt s phn tch nhu cu nguyn liu g t
rng t nhin trong nhng nm va qua l rt ln, bnh qun khong trn 4 triu
m3/nm v g nguyn liu trong nc ch p ng 10% nhu cu, 90% cn li phi
nhp khu.
Nh c s pht trin mnh m ca cc hot ng trng rng, sn lng g khai
thc t rng trng ca Vit Nam trong nhng nm qua c nhng s tng trng
kh, mc tng trng v sn lng khai thc tnh bnh qun l trn 10%/nm. Tuy
nhin khng phi ton b khi lng sn phm ny u c dng cho cng nghip
99
Thang Long University Library
ch bin g do g khai thc t rng trng trong nc ch yu l g c ng knh nh,
cht lng g khng p ng c cc yu cu. Trong thc t ch c khong t 30
40% sn lng ny c dng cho cng nghip ch bin g (khong 1,2 1,5 triu
m3) v chng p ng c t 40 50% nhu cu g nguyn liu rng trng (3-4 triu
m3/nm) ca cng nghip ch bin.
(Ngun: Tng cc lm nghip tongcuclamnghiep.gov.vn)
3.2. nh gi chung v hiu qu sn xut kinh doanh ca cng ty
Nhn chung hot ng sn xut kinh doanh ca cng ty khng my kh quan,
li nhun thu c cn thp, c cu v vn v ngun vn cn cha hp l, vn vay
qu nhiu trong khi vn ch s hu ch chim mt t trng tng i thp. Mc d
trong thi gian gn y li nhun kinh doanh c tng nhng khng nhiu, cc chi ph
bn hng v qun l tng cao cho thy cng tc qun l chi ph ca cng ty cn km
hiu qu. Doanh thu tng trng chm li trong nhng nm gn y (nm 2012 ch l
4,86%). Tuy vy, trong bi cnh kinh t chung kh khn, sn lng bn ca cng ty
khng cn tng mnh nh trc, hng tn kho vn cn rt ln. Nm 2011, sn lng
li nhun rng gim 71,76% do gi nguyn liu u vo cao v chi ph bn hng v
qun l tng mnh. Mc d cng ty vn n lc m rng sn xut, tm i tc, c
cu li i ng lao ng nhng hiu qu em li khng my kh quan. Mong rng
trong thi gian ti, nhu cu g v dm g sn xut giy trong nc v xut khu s
khi sc hn cng ty c th tn dng v nm ly c hi vc dy hot ng sn xut
kinh doanh.
3.2.1. nh gi im mnh, im yu, c hi v thch thc ca cng ty
3.2.1.1. im mnh
Cng ty lun lun l mt trong nhng n v dn u ngnh Lm nghip tnh
Qung Ninh. ng b trong sch vng mnh, t chc Cng on vng mnh xut sc
c Tng lin on lao ng Vit Nam tng c thi ua nm 2011. Ban lnh o u
l nhng ngi c nhiu kinh nghim trong ngnh v gn b lu di vi cng ty.
Sn xut kinh doanh bo ton v tng trng c vn (c bit l vn rng
trng) sn xut kinh doanh ca cng ty ngy cng n nh v pht trin. Trong nhng
nm qua cng ty vn duy tr n nh sn xut, hiu qu kinh doannh ngy mt nng
cao, i sng ngi lao ng c ci thin, hon thnh ngha v i vi Nh nc.
Ngun cung g nguyn liu c m bo t ngun rng trng ca cng ty v
cc h dn c cng ty giao t giao rng, t khi phi nhp t cc huyn v tnh thnh
khc.
100
L cng ty 100% vn s hu Nh nc nn cng ty c m bo v kh nng
ti chnh, c h tr vn hng nm t B Nng nghip v pht trin nng thn trong
cng tc trng v bo v rng. Cng ty lun c vay vn vi li sut u i t ngn
hng, c vay vn khng li sut t cc i tc. V vy cng ty lun c vn
mua nguyn liu cng nh thc hin hot ng sn xut kinh doanh.
Cng ty c h thng nh xng c trang b my nghin g vi cng sut
90.000 n 115.000 tn/nm m bo nhu cu sn xut cng nh tng nng sut hng
nm ca cng ty.
3.2.1.2. im yu
c th lao ng ch yu ca cng ty l th cng, lm vic ngoi tri, ngh
nng nhc, nguy him, nng sut lao ng thp, mt s lao ng sc kha yu ch yu
l lao ng n (chim t 22 n 25%), nng lc cng tc hn ch khng p ng c
yu cu nhim v c giao. Cng ty cn thiu nhng cn b c trnh cao, chuyn
mn gii, thiu mt lc lng Marketing c kinh nghim vng mnh tng hp v
khai thc trit cc th mnh tim nng ca cng ty, v th m hot ng qun l
cha tht tt, hot ng kinh doanh cha tht hiu qu. Hn na, khu lu chuyn
thng tin trong ni b cng ty cn chm chp do phng tin khng hin i v do
nng lc ca mt s nhn vin cn hn ch.
Vic sn xut theo thi v nn hu ht ton b lao ng phc v cho cng tc
khai thc, vn chuyn, ch bin cng ty hon ton phi thu ngoi; thm vo l h
thng cc xe ti vn chuyn ca cng ty cng hon ton l thu ngoi, hot ng vn
chuyn li din ra thng xuyn v th chi ph thu ngoi hng nm ca cng ty l v
cng ln.
Chnh sch d tr nguyn liu khng hp l, sn xut t trong khi hng li
khng bn c ht lm cho lng hng tn kho tng cao, chim t trng ln trong
tng ti sn chng t cng ty qun l hng tn kho cha hiu qu, ko theo chi ph
qun l hng tn kh mi nm mt tng.
Qua phn tch tnh hnh hot ng kinh doanh ca Cng ty ta thy, trong my
nm tr li y vn gi u vo lun l kh khn ca hu ht cc cng ty sn xut.
Tnh trng gi vn cao nh hng nghim trng n hot ng kinh doanh ca cng
ty, gi vn hng bn cao trc tip nh hng lm li nhun thu v trn doanh thu cn
thp. Kt qu kinh doanh ca cng ty ph thuc rt nhiu vo bin ng gi nguyn
vt liu u vo.
T l chi ph bn hng v chi ph qun l doanh nghip trn doanh thu kh cao
v c xu hng tng v gi tr tuyt i. Lng tin mt trong cng ty chim t trng
nh v c xu hng gim trong khi cng ty b chim dng vn ln t pha khch hng,
101
Thang Long University Library
t l cc khon phi thu khch hng trn cc khon phi tr ngi bn nm 2012 l
2,62 ln.
3.2.1.3. C hi
Nn kinh t dn hi phc sau khng hong, tc tng trng ngnh xy dng
c d bo tt l iu kin thun li hot ng sn xut kinh doanh ca cng ty. L
mt trong s t nhng mt hng nng lm thy sn vn gi tng trng n nh t
u nm n nay, g v cc sn phm g ang c k vng s t mc tiu kim
ngch 5,5 t USD trong 2013. B Nng nghip v Pht trin nng thn a ra d
bo, tc tng trng kim ngch xut khu g ch bin c nm 2013 khong 10% -
15%.
3.2.1.4. Thch thc
Tuy nhin, cc doanh nghip trong lnh vc ny cng gp phi khng t kh
khn do chi ph u vo tng cao, nhiu doanh nghip hot ng ch yu t ngun
nguyn liu nhp khu do ngun nguyn liu g t rng trng ch p ng c 30%
nhu cu. i vi nguyn liu t khai thc g rng t nhin, nm 2013 sn lng s
gim hn so vi nm rc khong trn di 12.000m3 v nm 2014 s ngng khai
thc g t nhin. V th, cc doanh nghip ngnh g s phi tm nhiu hng i mi
duy tr sn xut v tng xut khu t c mc tiu kim ngch 5,5 t USD ca
nm 2013.
3.2.2. nh gi chung v hiu qu s dng ti sn
3.2.2.1. Tng ti sn
Tng ti sn lin tc tng trong cc nm gn y. Trong , ti sn di hn ang
tng dn t trng v nm 2012 chim khong 19,72% tng ti sn, do cc khon u t
vo vic xy dng thm nh xng phc v cho qu trnh sn xut. Cng vi , h
thng thit b cng c u t thm p ng quy m sn xut tng ln. Mc tiu u
t ca cng ty nhm p ng cho chin lc pht trin cao v quy m v sn lng
sn xut, tng sc cnh tranh trn th trng. Ti sn ngn hn vn chim mt t trng
rt cao ( nm 2012 l 80,28%) v trong ch yu l hng tn kho (khong 69,13%
TSNH, 55,50% tng ti sn nm 2012) do vy ngun vn t ti sn ny b ng,
khng t hiu sut cao nht khi s dng. iu ny phn nh kh r nhng kh
khn m cng ty ang gp phi.
3.2.2.2. Tin v cc khon tng ng tin
H s thanh ton bng tin kh nh khin cng ty gp kh khn trong vic
thanh ton cng n, nht l cc khon n n hn v khng lng tin v tng
ng tin trong cng ty. Nguyn nhn l do khon tin trong cng ty l qu nh v c
trong khi khon n ngn hn v di hn th li rt ln v cn phi chi tr. Lng tin
102
gim mnh l do nm 2011 cng ty u t tin mt vo mua g nguyn liu nhng sn
phm lm ra li khng bn c, b ng trong kho, thm vo cc khon phi thu
khch hng vn cn rt ln. Cng ty cn ch trng n qu trnh thu n trong khon
phi thu c tin mt p ng cho nhu cu ca cng ty ng thi c nhng bin
php sn xut. Ngoi ra, cng cn c k hoch d bo dng tin trong tng lai
nhanh chng tm ra nhng bin php b sung thm lng tin mt mc va phi
m bo cho qu trnh sn xut kinh doanh c n nh, lin tc.
3.2.2.3. Cc khon phi thu
Cc khon phi thu ngn hn chim mt t trng kh cao trong tng ti sn
(chim ti 11,43% tng ti sn nm 2012) trong ch yu l khon phi thu khch
hng chim ti 11,22% tng ti sn nm 2012.
Trong 3 nm, cc ch tiu v tnh hnh cc khon phi thu tng gim theo chiu
hng tt hn. Ch s ny ca cng ty lun gi mc trung bnh khong 10,75 vng
tng ng vi k thu tin trung bnh l 34 ngy chng t cng tc thu hi n ca
doanh nghip c nh gi l tt v lc ny doanh nghip c kh nng p ng cc
khon n ngn hn bi cc khon phi thu. Trong nm 2011, cng ty c nhng chnh
sch qun tr cc khon phi thu mt cch hiu qu lm tc tng ca khon phi thu
khch hng l 33,98% nh hn tc tng ca doanh thu thun, tng mc 40,22%.
Do tnh cht ca ngnh khai thc v ch bin g l thanh ton gi tr hng ha
thng mt mt khong thi gian di lm cho thi gian thu tin bnh qun thng
khng ngn, so vi iu ny th cng ty p dng chnh sch bn chu kh hp l;
thng thng to ra cc sn phm l dm g, g x v g cng nghip,... cng ty s
phi mt mt khong thi thi gian t nht 1 thng ty vo lng t hng, v vy
khch hng thng ch phi a khong 60% tin hng, 40% tin hng s tr khi
nhn hng; nu khch hng tr trc ton b tin hng s c chit khu thanh ton
t 1% n 3% gi tr hng. Tuy ch s vng quay khon phi thu ang c xu hng
tng v k thu tin bnh qun c xu hng gim trong thi gian ti nhng cng ty cn
phi c nhng n lc khc phc nguyn nhn trn nhm lm cho cc ch tiu ny
tng v n nh hn trong thi gian ti.
3.2.2.4. Hng tn kho
Ging vi khon phi thu khch hng, t trng hng tn kho chim t l ln
trong tng s ti sn ngn hn, phn nh mc tn kho ca cng ty l kh ln, hng tn
kho tn ng nhiu (khong 69,13% TSNH, 55,50% tng ti sn nm 2012). Cng ty
cn chi tit tng loi mt hng tn kho, xc nh r nguyn nhn v tm mi bin php
gii quyt dt im cc mt hng tn ng, nhm thu hi vn, gp phn cho vn s
103
Thang Long University Library
dng vn c hiu qu hn. Do cng ty cn y mnh tiu th hn na y nhanh
qu trnh chuyn thnh tin ca hng ha m bo cho nhu cu thanh ton.
3.2.2.5. Ti sn di hn
T trng ca ti sn di hn ch chim mt phn kh nh trong tng ti sn ca
cng ty (khong 19,72% tng ti sn nm 2012. Ti sn di hn ca cng ty gia tng
hng nm (gi tr tuyt i) chng t c s vt cht k thut ca cng ty ngy cng
c tng cng v quy m nng lc sn xut kinh doanh ca cng ty ngy cng c
m rng. Tuy nhin s u t mi ny cha th gp phn gia tng doanh thu thun
nm 2012 mt cch hiu qu nht, li nhun sau thu ca cng ty cn thp hn so vi
nm 2010 lm cho sc sn xut ca TSC v t sut sinh li ca TSC gim v thp
hn so vi nm 2010. Nhng s ha hn mt tim lc ln trong nhng nm sp ti.
Cng ty cn pht huy hn na trong vic u t my mc thit b hin i nhm cnh
tranh tt hn trong mi trng cnh tranh khc lit nh hin nay v trong tng lai.
Hin ti cng ty va mi u t nhiu vo TSC (nm 2010) nhng n nm
2012 hiu qu ca vic u t ny li cha cao.
Mt bt cp i vi cng ty hin nay l cng ty cha ch n cc khon
u t ti chnh di hn. Bi y l khon u t c kh nng to ra ngun li tc lu
di cho cng ty, u t vo lnh vc ny cng nhiu th kh nng to ra ngun li tc
lu di cho cng ty ngy cng ln v n nh.
3.2.3. nh gi chung v hiu qu s dng vn ch s hu
Qua phn tch ta thy, cng ty s dng chin lc mo him vi mt s vn ch
s hu rt thp (chim 8,05% trn tng ngun vn nm 2012). Chin lc ny phn
nh kh nng t ti tr ca cng ty l rt thp, cng ty b ph thuc nhiu vo ngun
vn vay ngn hng v vay i tc kinh doanh. iu ny phn nh s bt n nh v ti
chnh ca cng ty trong nm ti chnh va qua v trong tng lai gn. Nhng iu
cng ng ngha vi vic cng ty tn dng c hiu qu ca n by ti chnh.
Cng ty nn cn nhc ngun ti tr, ng thi khng ngng nng cao hiu qu kinh
doanh pht huy c hiu ng n by ti chnh, nng cao kh nng sinh li vn
ch s hu.
Cng ging nh cc ch s nh gi khi qut hiu qu kinh doanh phn tch
trn, ta cng d thy t sut sinh li trn vn ch s hu ang c xu hng tng dn
nhng bin ng. Tuy nhin y cng l mt du hiu kh tt. Nm 2010 t sut sinh
li trn vn ch s hu l 26,82%, tng mnh so vi nm 2009 l 21,78%. Sang nm
2011, t sut ny t ngt gim mnh xung cn 6,56%. Nhng tip tuc trong 2012, t
sut ny li tng ln nh so vi nm trc .
104
Mc d t s ROE c xu hng tng song c th nhn thy rng mc tng
chung ny cha cao, trong khi mt s nm li c s bin ng t ngt ca ROE
iu cho ta thy cng ty cn cha cn i hi ha gia vn u t ca ch s hu
v vn i vay khai thc li th cnh tranh ca mnh trong qu trnh huy ng vn
phc v cho mc ch m rng quy m sn xut kinh doanh.
3.2.4. nh gi chung v hiu qu s dng vn vay
Nm 2011 chu s nh hng ca lm pht v bin ng nn kinh t, t l lm
pht li tng cao vi s gia tng mnh gi c nguyn liu, nng lng v cc hng ha
khc. Vic tht cht chnh sch ti chnh v tin t nhm n nh nn kinh t cng lm
chm tng trng GDP. Mi bin ng ny trn th trng u l nguyn nhn nh
hng n hiu qu sn xut kinh doanh ca cng ty, lm cho hiu qu s dng vn
vay ca cng ty trong thi gian gn y lin tc gim. Nm 2009, t sut sinh li trn
tin vay t hiu qu cao nht. Nm 2009, nh vo s phc hi ca nn kinh t v c
bit vi s h tr li sut, 100 ng vay ngoi th s to ra nhiu li nhun hn nhng
nm khc. Sau nm 2009, vi s n lc u t,m rng nhng cha c kt qu ko
theo hiu qu s dng ng tin vay cha c hiu qu. C th, nm 2010, t sut sinh
li trn tin gim xung v tip tc gim ti nm 2011. Ring ch n nm 2012, t
sut sinh li trn tin vay mi tng ln nhng vn thp hn so vi nm 2009. Nm
2010 v nm 2011, cng ty phi tng cc khon vay u t vo thit b my mc,
nh xng v mua nguyn liu vi gi cao. Nhng do nm 2011, li sut vay ngn
hng tng cao ln n 18,5%/nm, cng vi lm pht mc cao khong 19%, li
nhun ca cng ty gim mnh. Chng t mc m bo kh nng tr li ca li
nhun ca cng ty v t sut sinh li ca cng ty ang gim, iu ny l khng h tt
i vi cng ty. Trong thi gian ti, nh qun tr cn a ra nhng quyt nh vay tiu
u t vo hot ng kinh doanh mt cch hiu qu hn t c tc tng
trng ln nht c th.
3.2.5. nh gi chung v hiu qu s dng chi ph
Nhn chung v tnh hnh qun l chi ph cha c tt, tng chi ph ca cng ty
khng ngng gia tng qua cc nm, trong chi ph gi vn hng bn nh hng
nhiu nht. Vic m rng qui m cng tng th tng ng vi n, tng chi ph cng
tng. V th, cng ty cn c bin php kim sot hp l cc chi ph trn.
Nhn chung, qua cc ch s va phn tch c th thy phn no nhng im tch
cc cng nh nhng im tn ti m cng ty ang cn mc phi, t c th a ra
nhng gii php st vi tnh hnh thc t ca cng ty. Vic m rng quy m cha thc
s mang li hiu qu i vi cng ty lm cho tnh hnh ti chnh ca cng ty cha thc
s tt trong nm 2011 v nm 2012.
105
Thang Long University Library
3.3. Nhng gii php tng cng hiu qu hot ng sn xut kinh doanh ca
cng ty
Qua phn phn tch chi tit thc trng ti chnh ca cng ty TNHH MTV Lm
nghip Vn t nm 2009 n nm 2012, tuy cng ty c nhng s thay i trong loi
hnh doanh nghip to nhng bc pht trin nht nh nhng trong tnh hnh ti
chnh ca cng ty cn kh nhiu bt cp, i hi qun tr cng ty cn c nhng gii
php tc thi cng nh lu di cho vn ti chnh ca cng ty cho nm ti chnh tip
theo. Mun nng cao hiu qu sn xut kinh doanh th bn thn doanh nghip phi ch
ng sng to, hn ch nhng kh khn, pht trin nhng thun li to ra mi
trng hot ng c li cho mnh. Vai tr quyt nh ca doanh nghip c th hin
qua hai mt; th nht, bit khai thc v tn dng nhng iu kin v yu t thun li
ca mi trng bn ngoi v th hai, doanh nghip phi ch ng to ra nhng iu
kin, nhng yu t cho chnh bn thn mnh pht trin. C hai mt ny cn c
phi hp ng b th mi tn dng c ti a cc ngun lc, kinh doanh mi t hiu
qu ti u. Di y l nhng gii php nhm tng cng hiu qu hot ng sn xut
kinh doanh ca cng ty.
3.3.1. Tng cng hiu qu s dng ti sn ngn hn
Hiu qu s dng ti sn ngn hn l ch tiu dng nh gi nng lc qun l
khon mc ti sn ngn hn ca doanh nghip. Tiu ch ny s cho thy chnh sch s
dng cng nh qun l ti sn ca doanh nghip hp l hay cha.
3.3.1.1. Tin v cc khon tng ng tin
T trng ca ti sn ngn hn chim trong tng ti sn ca cng ty l rt ln,
phn nh s m rng quy m hot ng sn xut kinh doanh ca cng ty nhng bn
cnh t trng ca tin chim trong tng s ti sn ngn hn l nh v c xu hng
gim iu ny gy kh khn ln cho qu trnh hot ng sn xut kinh doanh ca cng
ty. iu ny dn n vic s dng km hiu qu vn kinh doanh ca doanh nghip. Do
vy, cng ty cn c ngay bin php b sung thm lng tin mt mc va phi
m bo cho qu trnh sn xut kinh doanh c n nh, lin tc. Hn na, cng ty
cha ch trng u t vo cc khon u t ti chnh ngn hn, cng ty nn c phng
hng u t vo lnh vc ny trong nm ti. Bi y l khon c kh nng to ra
ngun li tc trc mt cho cng ty. Ch tiu ny cng cao th kh nng to ra ngun
li tc trc mt cng ln. i vi vn bng tin tuy tch ly tng dn qua cc nm
nhng vn t gi tr thp, hiu qu s dng cha cao. Do cng ty cn ch trng
khon huy ng vn bng tin t cc khon thu nhiu hn na tng kh nng thanh
ton ln cao hn.
106
Tin mt c bit c vai tr quan trng trong thanh ton tc thi ca cng ty.
Chnh v vy, cng ty nn xc nh mt mc d tr tin mt hp l v ti u nht
va m bo kh nng thanh ton nhanh trong nhng trng hp cp thit va trnh
mt chi ph c hi ca vic gi tin mt. Cng ty c th s dng m hnh Baumol
xc nh mc d tr tin ti u cho nm k hoch.
Bn cnh , t c mc cn bng v lng vn bng tin cng ty c th
s dng cc bin php di y:
- Xc nh nhu cu vn bng tin v thi gian vn bng tin cn c ti tr.
lm c iu ny th phi thc hin tt cc cng tc quan st, nghin cu v vch
r quy lut ca vic thu chi.
- Ngoi ra, Cng ty nn c nhng bin php rt ngn chu k vn ng ca tin
mt cng nhiu cng tt tng li nhun, bng cch gim thi gian thu hi nhng
khon n, ko di thi gian tr nhng khon phi tr. Tuy nhin vic ko di thi gian
tr n c th lm doanh nghip mt i uy tn, chnh v vy cn tm ra thi gian chim
dng vn mt cch hp l va rt ngn thi gian quay vng tin m vn gi c
uy tn cho doanh nghip.
3.3.1.2. Cc khon phi thu
Cc khon phi thu ngn hn c s gia tng qua cc nm. Do c th ca ngnh
khai thc v ch bin lm sn l chi ph nguyn vt liu u vo chim t trng rt ln
trong chi ph sn xut nn ti sn ngn hn chim t trng ln trong tng ti sn, trong
, ti sn ngn hn ch yu l hng tn kho v cc khon phi thu ngn hn. Trong
thi gian qua, mc d cng ty c nhiu c gng trong vic qun l v s dng ti
sn ngn hn mt cch hiu qu hn, cng ty c doanh thu tng, li nhun c tng
nhng chm. Kt qu cho thy vic s dng ti sn ngn hn cn cha cao. Mc tiu
hiu qu t c ca cng ty l hng ti t li nhun cao nht, ng trc tnh
hnh nh hin nay, cng ty phi tm cch khc phc tnh trng , y nhanh cng tc
hot ng nhm nng cao hiu qu s dng ti sn ngn hn ca cng ty trong thi
gian ti.
Theo nhng cung cp t pha cng ty th khon phi thu khch hng thng
thng l nhng khon thu d thu hi. Thm vo cng tc thu hi n ca cng ty
lun c nh gi tt, nhng chnh sch qun tr cc khon phi thu c hiu qu c
th hin qua ch tiu k thu tin bnh qun c phn tch chng 2.
Tuy s ch s vng quay khon phi ang c xu hng tng v k thu tin bnh
qun c xu hng gim trong thi gian ti nhng cng ty cng cn phi c nhng n
lc cao hn trong cng tc thu hi n v qun tr cc khon phi thu.
107
Thang Long University Library
i vi cng tc thu hi n: Thng xuyn theo di khon phi thu v n c,
ghi nhn thi hn tr n ca khch hng, gi th thng bo thi hn tr n hoc in
thoi vi khch hnh xc nhn thi hn tr n. Mun th, cng ty nn ch ng lin h
vi khch hng sm, thay v ch n ngy ho n ht hn thanh ton. iu ny
khng ch gip cng ty qun l tt cc khon phi thu, m cn gip cng ty gi c
mi quan h tt vi khch hng. Cng ty c th u t phn mm qun l cng n,
gip vic theo di khon n nhanh chng, chnh xc, hiu qu v gim bt nhn s
trong cng tc qun l cng n.
i vi cng tc qun tr cc khon phi thu: Cng ty cn xc nh xc ng t
l cc khon phi thu hng chit khu thanh ton, t l cc khon tr ng hn ca
chnh sch tn dng v t l khon phi thu tr chm so vi qui nh ca chnh sch,
cng ty phi tin hnh nh gi tui n ca khon phi thu, t nm bt nhng thng
tin tn dng tng qut v khch hng v iu chnh cc yu t ca chnh sch tn dng
cho ph hp. lm c iu ny, cn phi theo di cc khon phi thu sp ti hn
c chnh sch thu tin thch ng.
nh gi hiu qu qun tr khon phi thu: Nhm xc nh xc ng t l cc
khon phi thu hng chit khu thanh ton, t l cc khon tr ng hn ca chnh
sch tn dng v t l khon phi thu tr chm so vi qui nh ca chnh sch, cng ty
phi tin hnh nh gi tui n ca khon phi thu, t nm bt nhng thng tin tn
dng tng qut v khch hng v iu chnh cc yu t ca chnh sch tn dng cho
ph hp. lm c iu ny, cn phi theo di cc khon phi thu sp ti hn c
chnh sch thu tin thch ng.
Mt chnh sch tn dng thng mi c xy dng cn thn da trn vic so
snh li ch tng thm t doanh thu tng, gi bn cao vi cc chi ph lin quan n
thc hin chnh sch tn dng tng tng ng, s lm tng li nhun ca doanh nghip.
S dng m hnh im tn dng cng l mt cc qun tr tt cc khon phi thu,
doanh nghip c c hi xoay nhanh ng vn hin c v gim p lc vn vay.
Da vo cc tiu ch thu thp v tng hp li trong h thng thng tin v tn
dng ca khch hng Cng ty a ra quyt nh c cp tn dng hay chnh sch
thng mi cho khch hng hay khng. thc hin c iu ny, Cng ty nn s
dng phng php phn nhm khch hng theo mc ri ro.
108
Theo phng php ny, khch hng ca Cng ty c th c chia thnh cc
nhm nh sau:
Bng 3.1. Danh sch cc nhm ri ro
T l doanh thu khng T l khch hng thuc
Nhm ri ro
thu hi c c tnh nhm ri ro (%)
1 01 35
2 1 2,5 30
3 2,5 4 20
4 46 10
5 >6 5
(Ngun: Qun tr ti chnh doanh nghip hin i Tc gi Nguyn Hi Sn )
Nh vy, cc khch hng thuc nhm 1 c th c m tn dng m khng cn
phi xem xt nhiu, gn nh t ng v v th ca cc khch hng ny c th c
xem xt li mi nm mt ln. Cc khch hng thuc nhm 2 c th c cung cp tn
dng trong mt thi hn nht nh v v th ca cc khch hng ny c th c xem
xt li mi nm hai ln. V c tng t nh vy, Cng ty xem xt n cc nhm khch
hng 3, 4, 5. gim tiu tn tht c th xy ra, c th Cng ty s phi yu cu khch
hng nhm 5 thanh ton tin ngay khi nhn hng ha, dch v. Yu cu tn dng khc
nhau i vi cc khch hng nhng nhm ri ro khc nhau l hon ton hp l. Tuy
nhin, phi lm th no vic phn nhm l chnh xc, khng b nhm ln khi
phn nhm.
phn nhm ri ro, doanh nghip c th s dng m hnh cho im tn dng
nh sau:
im tn dng 4 * Kh nng thanh ton l i + 11 * Kh nng thanh ton nhanh
+ 1 * S nm hot ng
Trong cng thc trn, vi s nm hot ng cng lu th kh nng qun l ti
chnh cng cao v theo , cng ty cng c kh nng tr n nhanh hn.
109
Thang Long University Library
Sau khi tnh c im tn dng nh trn, ta c th xp loi theo cc nhm ri ro nh
sau:
Bng 3.2. M hnh tnh im tn dng
Bin s Trng s im tn dng Nhm ri ro
Kh nng thanh ton li 4 >47 1
Kh nng thanh ton nhanh 11 40-47 2
S nm hot ng 1 32-39 3
24-31 4
<24 5
Cng ty TNHH Hoi Nam l mt trong nhng khch hng ca cng ty TNHH
MTV Lm nghip Vn n. Da trn bo co ti chnh nm 2012 do Cng ty TNHH
Hoi Nam cung cp, p dng phng php tnh im tn dng ta c bng s liu sau
y:
Bng 3.3. nh gi im tn dng ca Cng ty TNHH Hoi Nam
Ch tiu Cng thc VT Trng s Gi tr
Ti sn ngn hn Triu ng 60.456,13
S nm hot ng Nm 1 17
im tn dng 43,45
(Ngun: Cng ty TNHH Hoi Nam)
Vi s im tn dng t 43,45 th khch hng ny c xp vo nhm ri ro s
2. Tc l mc ri ro kh thp. Vi khch hng ny, cng ty nn xem xt cp tn
dng mt mc nht nh v trong mt thi hn nht. i vi nhm khch hng
110
thuc nhm ri ro th 2 nn c nh gi xem xt li khong mt nm hai ln
mc an ton ca vic cung cp tn dng c m bo.
nh gi hiu qu qun tr khon phi thu
nh k cng ty nn xem xt, nh gi hiu qu qun tr cc khon phi thu qua
cc ch tiu sau:
Doanh thu thun c ly t bo co kt qu kinh doanh, khon phi thu bnh
qun l s bnh qun u k v cui k c ly t bng cn i k ton ca cng ty.
Kt qu l, s ln trong nm doanh thu tn ti di khon phi thu. Vng quay khon
phi thu cao l mt iu tt, c ngha l khch hng thanh ton tin ng hoc ngn
hn thi hn ca chnh sch tn dng thng mi. Tuy nhin, nu vng quay khon
phi thu qu cao, c ngha l cng ty c chnh sch tn dng thng mi tht cht (thi
hn bn chu ngn) v khng m rng tn dng cho khch hng. Do , cng ty cn
nh gi mc hp l vng quay cc khon phi thu ca mnh qua vic so snh vi
vng quay cc khon phi thu ca cc cng ty cng ngnh hoc trung bnh ca ngnh.
K thu tin bnh qun cho bit trung bnh mt bao nhiu ngy mt khon
phi thu c thanh ton. c th nh gi hiu qu thu tin qua k thu tin bnh
qun, cng ty c th so snh vi k thu tin bnh qun ca cc nm trong qu kh. Nu
k thu tin ngy cng tng, c ngha l cc khon phi thu khng c chuyn i
thnh tin mt nhanh chng; ngc li k thu tin bnh qun c xu hng gim, cho
thy hiu qu ca cng tc qun tr khon phi thu m cng ty ang thc hin l kh
quan. Ngoi ra, cng ty cng cn so snh k thu tin bnh qun vi thi hn ca chnh
sch tin dng thng mi. Nu k thu tin bnh qun, v d l 50 ngy, nhng chnh
sch tn dng ca cng ty cho php thi hn n 30 ngy (net 30). iu ny cho thy,
cng ty cn xem li cng tc qun tr khon phi thu ca mnh.
Nhm xc nh xc ng t l cc khon phi thu hng chit khu thanh ton,
t l cc khon tr ng hn ca chnh sch tn dng v t l khon phi thu tr chm
so vi qui nh ca chnh sch, cng ty nn tin hnh nh gi tui n ca khon phi
thu, t nm bt nhng thng tin tn dng tng qut v khch hng v iu chnh cc
yu t ca chnh sch tn dng cho ph hp.
111
Thang Long University Library
Di y l Bng 3.4 p dng theo di tui ca cc khon phi thu cng ty
TNHH MTV Lm nghip Vn n nm 2012:
Bng 3.4. Bng theo di tui cc khon phi thu ca cng ty nm 2012
T l ca khon phi thu so vi
Tui ca khon phi thu (ngy)
doanh thu bn ch u (%)
> 90 6%
112
Bng 3.5. nh gi li cc khon phi thu ca cng ty sau khi p dng cc
bin php
Ch tiu n v Nm 2012 Chnh sch thay i d kin
Gi tr cc khon phi
VND 5.470.319.859 4.923.287.873
thu
Nh vy, khi p dng cc chnh sch nng cao hiu qu s dng cc khon phi
thu ngn hn, gi tr cc khon phi thu ca cng ty gim t 5.470.319.859 ng
xung cn 4.923.287.873 ng, tc gim c 547.031.986 ng. Vng quay cc
khon phi thu tng ln n 12,51 vng v k thu tin bnh qun gim xung t 32,41
ngy xung cn 29,18 ngy. Vi kt qu d kin t c nh trn s phn no gp
phn nng cao hiu qu s dng vn lu ng ca cng ty.
3.3.1.3. Hng tn kho
Hng tn kho chim t trng tng i ln trong cc khon u t ngn hn ca
cng ty, lm pht sinh chi ph bo qun v cc chi ph kho bi. Cng ty nn p dng
m hnh qun l hng tn kho ABC v y l mt m hnh ph hp vi iu kin sn
xut kinh doanh ca cng ty. Tiu chun xp cc loi hng tn kho vo cc nhm
l:
- Nhm A: Bao gm cc loi hng c gi tr t 60-80% tng gi tr tn kho, nhng v
s lng ch chim 15-20% tng s hng tn kho
- Nhm B: gm cc loi hng c gi tr hng nm t 25-30% tng gi tr hng tn kho
nhng v sn lng chng chim t 30-50% tng s hng tn kho.
- Nhm C: gm nhng loi hng c gi tr hng nm nh, gi tr hng nm ch chim
5-10% tng gi tr tn kho. Tuy nhin v s lng chng li chim khong 30-55%
tng s hng tn kho.
Bng 3.6. Bng phn loi tn kho trong cng ty
Loi hng ha s lng gi tr Loi
G x xy dng c bn, g cng nghip 20 60 A
Dm g 50 32 B
Cy ging ( keo, bch n,) 30 8 C
Tng 100 100
113
Thang Long University Library
Biu 3.1. M hnh ABC
n v tnh: %
100% C
B
90%
80%
70%
60%
A
gi tr 50%
40%
30%
20%
10%
0%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
s lng
114
nh hng trc tip n nng sut lao ng. Vic huy ng ti a c v s lng v
cht lng ca TSC vo hot ng sn xut kinh doanh s tng tc s dng vn,
trnh c hao mn v hnh, tng hiu qu s dng vn c nh, t lm tng li
nhun ca cng ty. V vy, nng cao hiu qu s dng vn c nh trong cng ty, ta
c mt s gii php sau:
Trc khi tin hnh u t phi phn loi r rng tng nhm ti sn c nh,
xc nh s ti sn c nh s dng km hiu qu, h hng c k hoch thanh l.
ng thi vic mua sm thm TSC cng phi gn lin vi nhu cu thc t s dng.
Trnh tnh trng u t tha, khng s dng gy lng ph.
Thc hin phn cp qun l TSC cho phn xng sn xut nhm nng cao
trch nhim vt cht trong cng tc qun l, chp hnh ni quy, quy ch s dng, bo
dng, sa cha ti sn c nh, gim thi gian ngng vic sa cha ln hn so vi
k hoch. Vic phn cp qun l ti sn c nh s nng cao tinh thn trch nhim ca
ton th cn b cng nhn vin i vi vic qun l ti sn c nh.
Cn pht huy cao vic s dng v kim tra nh k my mc thit b, trnh tnh
trng ti sn h hng, khng s dng c vo kho phi sa cha.
Cng ty cn ch trng nng cao tay ngh cho cng nhn trc tip s dng ti
sn c nh. nh k phi tin hnh sa cha, bo dng nhm t cng sut theo k
hoch.
3.3.3. Xy dng phng n huy ng vn di hn
Hin nay cng ty v ang tch cc s dng ngun ti tr t n di hn t
pha ngn hng v i tc, ngun vn ch s hu nh khng th p ng c ht nhu
cu ca cng ty. Tuy nhin ngun vn vay di hn t pha i tc thng khng n
nh mc d c th ni y l mt ngun vn khng li sut hoc li sut cc thp.
iu ny ph thuc vo uy tn t pha cng ty chng ta v i tc. Nu tip cn c
ngun vn ny th y c th l mt hng i kh quan v li th hn.
Ngun n di hn t ngn hng tuy c chi ph s dng cao, nhng cng ty c
thi gian v s uy tn ca mnh c th c k hoch tr n tt, ng thi cng ty
cng nn mnh dn u t cho cc hot ng u t di hn khc. c th tip cn
c cc ngun vay di hn t cc ngn hng, cng ty cn xy dng cc k hoch u
t di hn. Kh thi nht l tp trung vo m rng hot ng kinh doanh v u t vo
my mc, cc dy chuyn hin i thay th cc my mc c. Vic u t, m rng
thm cc nh my sn xut mang li nhiu li ch cho cng ty. Mt mt c th tip cn
c ngun di hn t cc ngn hng, ngoi ra vic tp trung vo sn xut gip cho t
l sinh li, kt qu kinh doanh cui k s t c cao nht.
115
Thang Long University Library
3.3.4. Tit kim chi ph li vay
Trc tnh tnh chi ph li vay ca cng ty ang tng, cng ty cn c bin php
huy ng thm vn t bn trong cng ty gim bt ngun vay n t bn ngoi. Nu
doanh nghip trc tip huy ng t cn b cng nhn vin vi li sut cao hn l sut
tin gi h nhn c, ng thi nh hn li sut huy ng vn trn th trng th c
doanh nghip v ngi lao ng u c li.
Ta c th tnh c khon tit kim c t nhn vin v cng ty nh sau:
Li sut i vay ngn hng nm tnh n thng 3 nm 2012 khong 13%/ nm ,
ng thi li sut huy ng bng VN tnh n thng 3 nm 2012 trn th trng
mc khong 11%/nm. Nh vy gi s ton b khon i vay t ngn hng l 10 t
ng c huy ng tt c t cn b cng nhn vin trong cng ty th c cn b v
cng ty u c li c mt khon tin kh ln. Gi nh rng li sut m cng ty s
huy ng t Cng nhn vin khong 12%/ nm khi :
Khon li m cn b cng nhn vin s thu c so vi gi tit kim ngn hng l:
10 t ng x (12% - 11%) = 100 triu ng/ nm
V cng ty s tit kim c mt khon chi ph li vay l:
10 t ng x (13% - 12%) = 100 triu ng/ nm
Chnh v th, khng ch c cng ty c li m cn c c nhn vin trong cng
ty cng tit kim c khon tin kh ln, v vy cng ty nn cn nhc a ra nhng
chnh sch nhm huy ng ngun vn nhn ri t cng nhn vin ca mnh mt cch
c hiu qu nht.
Thm vo , cng ty cng rt may mn khi nhn c s h tr t pha Nh
nc trong chnh sch vay vn v s h tr rt ln t pha i tc l cc doanh nghip
thu mua g v cc sn phm t g. Thng qua hp ng mua bn cng ty thng c
h tr v vn mua nguyn liu t pha i tc vi khng li sut hoc li sut rt
thp t 1%/nm n 3%/nm, cng ty ch cn thc hin cc chnh sch thng mi,
chit khu i vi i tc m thi.
(Ngun: Cng thng tin ngn hng laisuat.vn)
3.3.5. Tin hnh gim chi ph v vic phn b hp l cc khon chi ph
Do cng ty m rng quy m sn xut nn bt buc phi thu thm nhiu lao
ng, phng tin sn xut nn cc khon chi ph tin lng, chi ph vn chuyn tng
cao. Thm vo cc khon chi ph bn hng v chi ph qun l doanh nghip cng
tng ln theo quy m hot ng ca cng ty.
Vic xem xt qun l cc chi ph pht sinh nhm gim thiu ti da cc chi ph
khng cn thit hoc qu lng ph i vi cng ty. Cc khon chi ph ny nh hng
116
ngc chiu i vi vic gia tng li nhun ca cng ty nu cc yu t khc khng
thay i.
Cng ty cng nn tn dng trit ngun cung ng nguyn liu t cc h gia
nh c giao t giao rng trn a bn huyn Vn n, hn ch ti a vic nhp
nguyn liu t bn ngoi huyn Vn n, c bit l t cc doanh nghip n t Bnh
nh gim chi ph vn chuyn cng nh tit kim c chi ph gi vn hng bn do
gi t cc h gia nh a ra thp hn t 100.000 n 200.000 trn th trng.
Nhu cu hng nm ca cng ty ri vo khong trn 90.000m3 g, gi s nm
2012 cng ty thu mua 60% lng nguyn liu g keo t cc h gia nh trn a bn
huyn Vn n vi gi 1.100.000/m3 ( gi th trng nm 2012 l 1.250.000/m3 th
mt nm cng ty s tit kim c mt khon chi ph (cha k chi ph vn chuyn) l:
60% x 90.000 x ( 1.250.000 1.100.000 ) = 8.100.000.000
Cng ty cng cn qun l cht ch cc ngun chi ph nh hng ti doanh thu
nh hng bn b tr li bng vic kim sot k cht lng hng ha trc khi giao cho
khch hng, cng nh m bo cung cp cho khch hng theo ng tha thun gia
hai bn trnh nh hng ti hnh nh ca cng ty. T gip cng ty gim ti a
nhng sn phm thuc trng hp b khch hng tr li hay phi gim gi hng bn
bi khng m bo cht lng quy nh.
3.3.6. Gii php khc
3.3.6.1. Nng cao uy tn v ch trng m rng th trng kinh doanh cng ty
Trong iu kin kinh t nh hin ny, c rt nhiu doanh nghip hot ng
trong lnh vc khai thc v ch bin lm sn bao gm c cc doanh nghip nh nc
v t nhn. Do , s cnh tranh l v cng gay gt. c th tn dng nhiu c hi
kinh doanh, cng ty cn phi c nhng gii php nng cao hn na uy tn ca doanh
nghip trn th trng. Khi c uy tn v to dng hnh nh tt th vic m rng th
trng ca Cng ty khng phi l iu qu kh.
Trong hot ng sn xut kinh doanh, cng ty cn phi cc nh chin lc gi
c hp l, linh hot v ph hp vi tng i tng khch hng, tng loi sn phm.
i vi nhng khch hng quen thuc, cng ty nn gim gi v c chnh sch khuyn
khch vo tng thi im, mc tiu ca doanh nghip nhm m rng th trng kinh
doanh. Tuy nhin, vic m rng th trng v nng cao uy tn, cht lng sn phm
khng phi thc hin trong thi gian ngn, m i hi s kin tr v quyt tm ca
cng ty. Hn na, iu ny cng ng ngha vi vic cng ty s phi i mt vi rt
nhiu kh khn khng nh thng hiu ca mnh trn th trng.
117
Thang Long University Library
3.3.6.2. Gii php v cng tc qun l v o ti i ng cng nhn vin
Yu t con ngi vn l yu t quyt nh trong nhiu vn v lnh vc trong
cuc sng. Cht lng cng tc phn tch ph thuc vo nhiu yu t, trong yu t
nhn s c vai tr rt quan trng. Gi s rng tt c cc bc yu t khc u tt
nhng cng vic phn tch c giao cho mt cn b yu v chuyn mn nghip v,
thiu u c quan st, thiu vic nh gi s vt trong mi quan h ti chnh th chc
chn nhng kt qa phn tch s khng ng tin cy, phin din v mang tnh ch
quan.
o to cn b cho cng tc phn tch hiu qu kinh doanh mt cng vic kh,
lu di, cn c nhng cn b tr, nng ng k tip cho nhng ngi i trc. Do vy,
cng ty cn c s u t thch ng v thi gian v tin ca cho ngun nhn lc phc
v cho cng tc ny. Cng ty c th t chc cc kho hc ngn hn bi dng nghip
v chuyn mn cho cc cn b qun l ti chnh. Tuyn thm cc cn b tr c nghip
v cao chuyn v ti chnh lm di do thm cho ngun nhn s. Mc d cng vic
ny mang tnh u t lu di, xong chc chn s nng cao hiu qa, cht lng cng
tc phn tch ti chnh ca cng ty trong tng lai.
Thm vo , cng tc chi tr lng cng l mt trong nhng yu t nh hng
ln n tm l ngi lao ng. Do k ton cn phi hch ton chnh xc v y
cc khon nh tr cp, cc khon bo him. Thanh ton cc khon ny ng thi hn
v y m bo quyn li ca ngi lao ng l c hng ti a.
3.3.6.3. Gii php hon thin c ch, chnh sch i vi cng ty
Mc d l mc ch chnh ca cng ty l kinh doanh sinh li t lm sn nhng
vn khng th l l trong cng tc hon thin c ch chnh sch ca Nh nc i vi
mt Lm trng quc doanh.
Cng ty cn phn nh r cp qun l v trch nhim ca mnh. Cng ty TNHH
MTV Lm nghip Vn n do y ban nhn dn tnh Qung Ninh trc tip qun l.
Vic phn nh r trch nhim, ngha v v quyn hn ca cng ty l rt cn thit,
trnh chng cho v xc nh quyn ch thc ca cng ty trong hot ng kinh doanh.
Hng cng ty i vo sn xut kinh doanh theo c ch th trng v hot ng
sn xut kinh doanh phi c li. Cn tch bit ring hot ng s nghip v hot ng
kinh doanh, trnh tnh trng nhm ln gia hai chc nng kinh doanh v chc nng
cng ch. Thc t cho thy nu hai chc nng ny khng r rang th cng ty s hot
ng khng hiu qu. Tip tc i mi phng hng kinh doanh, chuyn hng kinh
doanh ca cc lm trng t ch ly khai thc ti nguyn rng lm chnh sang tng
cng qun l, bo v, xy dng v pht trin vn rng lm trng tm, chuyn t sn
xut kinh doanh lm nghip theo k hoch Nh nc giao sang hng phi c tm
118
nhn, chin lc lu di, kinh doanh ton din, tng hp t khu to rng n khai
thc, ch bin lm sn, nng- lm kt hp, khai thc hp l cc ngun lc lao
ng, vn, ti nguyn rng, t rng.
Hin nay, i tng ch yu thu ht vn lin doanh kinh doanh rng l cc
cng nhn vin chc lm trng, h nng dn v ngi lao ng khc; h phn ln l
ngho v t vn. Tim nng vn ln nht ca h l sc lao ng cng k nng sn xut
lm nghip. V vy, hnh thc gp vn ng ngay l khng thch hp. Hn na,
trong xy dng vn rng, tuy nhu cu vn u t ln, nhng li c th b vo t t
theo thi gian ph hp vi nhu cu ca qu trnh to rng. Vi mc tiu l thu ht
rng ri nhn dn vo ngh rng v do c im ca lm nghip l c th lin doanh
trc tip vi tng h thnh vin c.
(Ngun: H thng vn bn quy phm php lut moj.gov.vn)
Thc hin c ch khon trong cng ty. T chc li sn xut trong, y mnh giao
quyn s dng t, giao khon, bn vn cy, giao bo v rng, khuyn khch pht
trin kinh t h, kinh t trang tri v cc thnh phn kinh t, u t pht trin sn xut
nng, lm nghip. Cng ty phi i mi cng tc khon theo nguyn tc tng cng
vai tr, trch nhim ca cng ty; gn ngi lao ng vi kt qu sn xut, bo m hi
ho li ch ca cng ty vi ngi nhn khon. Thc t l t nm 2000 Cng ty TNHH
MTV Lm nghip Vn n mnh dn giao khon t rng cho cc h thnh vin l
nhng CBCN ang lm vic, CBCN ngh hu v nhn dn a phng. Trong qu
trnh thc hin giao khon Cng ty h tr cung cp cy ging c cht lng, kin thc
v cng tc qun l bo b rng, t vn k thut cho cc h trng rng. n k thu
hoch, Cng ty nhn bao tiu ton b sn phm theo gi th trng v ch thu li ca
cc h nhn khon 5% gi tr sn phm phc v cho cng tc bo v rng. Cc h
nhn rng phi cam kt s dng rng ng mc ch, u t cng chm sc v phi c
trch nhim chung trong cng tc bo v rng. Chnh v th n nay, din tch giao
khon cho cc h gia nh c bn u t trng v hu ht cho thu hoch c 1
chu k, c nhng h thu hoch chu k 2. Nh rng v t rng c qun l v
kinh doanh hiu qu hn, nn cht ph rng cng chm dt hon ton. cc h
thnh vin c vn u t trng, chm sc rng, yn tm sn xut, Cng ty lin
kt vi nhiu doanh nghip thuc ngnh Than theo hng cc doanh nghip ng trc
vn trng rng cho Cng ty v Cng ty s cung ng v g m cho cc doanh nghip
sau ny. V vy hng nm c c hng chc t ng ngun vn u t cho trng
rng. Do qun l tt, c quy ch r rng gia trch nhim ca Cng ty v cc h thnh
vin nn b con rt tin tng trong vic nhn t trng rng.
(Ngun: Bo Qung Ninh www.baoquangninh.com.vn)
119
Thang Long University Library
3.3.6.4. Ch trng cng tc phn tch hiu qu sn xut kinh doanh ti cng ty
Vic phn tch hiu qu sn xut kinh doanh i hi cng ty phi ch trng phn
tch tnh hnh ti chnh.
Ti Cng ty, cng tc phn tch ti chnh c tin hnh thng qua thuyt
minh Bo co ti chnh v ni dung phn tch c cp chng 2. Kt qu
phn tch ch yu c s dng cho mc ch bo co, tng kt cha phc v cho vic
nh gi thc trng tnh hnh ti chnh ca Cng ty t ra cc quyt nh ti chnh
ph hp trong qu trnh sn xut kinh doanh sau. Nh vy, Ban lnh o Cng ty v
cc b phn phn tch cn nhn thc c vai tr v ngha ca cng tc phn tch ti
chnh n tr thnh cng vic c v tr, c quy trnh thc hin cht ch nh cc cng
tc k ton bt buc thc hin ca Cng ty. Thng Cng ty tin hnh phn tch vo
cui mi nin k ton nhm mc ch bo co th by gi Cng ty c th tin hnh
thng xuyn hn. theo qu,hoc theo thng. Tuy nhin, vic thay i trong t duy
khng phi l vic c th thay trong mt sm mt chiu, do vy Cng ty cn ht sc
lu tm.
120
KT LUN
Phn tch hiu qu sn xut kinh doanh l mt ni dung trong qun tr ti chnh
cng ty. Cc cng ty Vit Nam hin nay l nhng n v kinh doanh t ch, t chu
trch nhim i vi hot ng sn xut kinh doanh ca mnh. Trong bi cnh nn kinh
t hin i, cc cng ty phi i mt vi nhiu vn phc tp nh s bin ng lin
tc ca th trng, s cnh tranh gay gt gia cc cng ty trong v ngoi nc.... V
th, cng tc phn tch hiu qu sn xut kinh doanh nhm nh gi thc trng ti
chnh cng ty t c nhng quyt nh ph hp tr thnh mt trong nhng vn
sng cn i vi cng ty.
Cng ty TNHH MTV Lm nghip Vn n d kinh doanh vn c li nhng vn
cn hn ch trong mt vi hot ng sn xut kinh doanh trong thi gian gn y
khin li nhun gim ng k, em thit ngh cng ty cn ch trng hn na ti cng
tc phn tch hiu qu sn xut kinh doanh v vic s dng, p dng cc gii php kin
ngh trn y l hon ton kh thi i vi cng ty nhm nng cao hot ng phn tch
ti chnh, t nng cao hiu qu hot ng ti chnh, hiu qu hot ng kinh doanh
ca cng ty.
Tuy nhin, do hn ch v mt trnh v thiu kinh nghim thc t, hn na do
cha c nhiu thng tin khi phn tch do nhng nh gi trong kha lun c th
cha tht st thc, cn mang tnh ch quan, cc gii php a ra cha chc l ti
u. V vy em rt mong nhn c s ng gp, b sung t pha cc qu thy c gio
bi vit c hon thin hn, thc tin hn v gip ch cho cng vic ca em sau
ny.
Mt ln na em xin chn thnh cm n cc thy c gio c bit l s hng dn
tn tnh ca gio vin hng dn Th.S V L Hng gip em hon thnh kha lun
tt nghip ny.
H Ni, ngy 08 thng 08 nm 2013
Sinh vin thc hin
V Ton Trung
Gio trnh phn tch bo co ti chnh PGS.TS. Nguyn Nng Phc, nh xut
bn i hc Kinh t Quc dn (2001)
Ti chnh doanh nghip hin i PGS.TS. Trn Th Ngc Th, nh xut bn
Thng k (2005)
Qun tr ti chnh doanh nghip hin i Tc gi Nguyn Hi Sn
Bo Qung Ninh http://www.baoquangninh.com.vn
Cng thng tin ngn hng http://www.laisuat.vn
Tng cc Lm nghip http://www.tongcuclamnghiep.gov.vn
H thng vn bn quy phm php lut http://www.moj.gov.vn