Grade 1lm Esp (Q1)

Yunit 1
Pananagutang Pansadiri dangan

Pagiging Miyembro kan Pamilya
1
/EsP/Bikol/LM/04.02.13
Leksyon 1: Ini an Gusto Ko
Ano an gusto mo?

Ano an nagpapaogma saimo?
Ipahiling ini sa mga tawo.
2
Aram mo?
Hilingon an ritrato.
Gusto mo magbayle?
Gusto mo magkanta? O baka gusto mo
magdrowing? Ano man an gusto mong kawaton?
Ipaaram ini sa gabos.
May interes ka sa pagkanta? sa pagbilang?
Kun ika interesado, ibalangibog ini sa mga tawo.

3
Aramon Ta
Hilingon an ritrato. Basahon an tula sa ibaba kaini.
Ini an gusto ko
Ini an gusto ko
Makibali sa grupo
Maogmahon na gayo
Pag sararo sa gibo.
Pirmi kaming nagkakawat

Daralagan, tarayaan
Pag kami nagkaaralukan
Dawa maghapon, mayong kapagalan.
Duman sa samuyang plasa

Igot sa pagkanta
Pirmi sanang kaiba
Sa mga patiribayan sa Naga
4
Kun ako mahiling nindo
Magbayle nin todo
Pagikot-ikot nin hawak
Gustohon kong gayo.
Dakol akong gusto

Ogma kong iorgulyo sa mga tawo
Sa arog kaining paagi
Mapapauswag, tiwala sa sadiri.
Simbagon an mga minasunod na kahapotan:
1. Sisay saindo an gusto an nasa inot na saknong kan

tula?
2. Ano an nagigibo pag sararo?
3. Sisay an gusto an ikaduwang saknong kan tula?
4. Tano daw ta mayong kapagalan sa pagkawat an
mga aki? Ano an namamati ninda?
5. Sisay an gusto an pagkanta? Itaas man an kamot.
6. Tano daw pirmi syang kaiba sa patiribayan? Ano
kaya an namamatian nya pag nakakabali digdi?
7. Pano magbayle an nasa tula? Sisay saindo an
may gusto o interes sa pagbayle?
8. Pano ka man magbayle? Ipahiling daw ini.
9. Tano ta maogmang iorgulyo sa mga tawo an
satuyang mga gusto o interes?
10. Ano an naitatabang kaini sa satuya?
5
Gibohon
Gibohon 1
Isipon an saindong gusto o interes. Magtukaw
kataid an mga kaklase mo na may kaparehong
gusto o interes. Pag-ulayan kun pano maipapahiling
an saindong gusto o interes. Gibohon an
pagpapahiling na ini sa laog nin limang minuto.
Simbagon an mga kahapotan:

a. Ano an namati mo mantang nagpapahiling kan
saimong gusto o interes?
b. Ano an ginibo mo para magin marhay an
saimong presentasyon?
c. Ano an mga dapat tandaan mo para
magkaigwa nin tiwala sa sadiri?
Gibohon 2
Lagan nin tsek () an ritrato na nagpapahiling kan
saimong gusto o interes. Lagan nin ekis (X) kun an
ritrato nagpapahiling kan dai mo gusto o interes.
Isurat sa papel an simbag.
1. 2.
6
3. 4.
Gibohon 3
Idrowing sa papel an saimong gusto kun ini
mayo sa mga pilian sa itaas o kun igwa ka pa nin
ibang gusto o interes na gusto mong ipahiling sa
mga tawo.
Isapuso
Self-Assessment Checklist
Lagan nin an aktibidad na nagpapahiling nin
tiwala sa sadiri na maisagibo nin gusto saka interes.
Lagan nin an aktibidad na nagpapahiling nin
kawaran nin tiwala sa sadiri na maisagibo an gusto
saka interes. Isurat an simbag sa papel.
Ako ay
1. Nakikisumaro sa pag-urulay sa laog
kan klasrum sa paagi nin pagtaas
nin kamot kun masimbag.
7
2. Nakikibali sa mga pakawat sa laog
kan eskwelahan.
3. Nagtatakig an tuhod kun

masimbag sa mga hapot kan
paratukdo.
4. Naoogmang ipahiling an
kakayahan sa pagkanta sa
atubangan nin mga tawo.
5. Nasusupog sabihon sa mga
kakawat an gustong gibohon sa
pagdakula.

1. Pare-pareho daw an mga gusto o interes kan
lambang tawo?
2. Paano ta maipapahiling an mga gusto ta o
interes sa ibang tawo?
3. Tano ta dai kita dapat masupog na ipahiling ini sa
mga tawo?
Tandaan
Manlain-lain an interes kan kada tawo. Dai

masupog na ipaaram dangan ipahiling an
mga gusto o interes sa ibang tawo para mas
lalong mapauswag an mga ini.
8
Isabuhay
Magbali sa sarong dula-dulaan manungod sa

saindong gusto o interes
Pangkat 1. Pagpapahiling nin sarong bayle sa
sarong programa/okasyon sa eskwelahan.
Pangkat 2. Pagpapahiling nin pagbali sa
patiribayan sa pagkanta.
Pangkat 3. Pagpapahiling nin dinrowing na
magayon na tanawon sa Rehiyon arog kan
Bulkan Mayon.
Pangkat 4. Pagpapahiling nin pagbabasa nin
paborito nindong istorya.
Pangkat 5. Pagpapahiling nin pagkawat kan
saindong paboritong kawat.
Purbaran Ta
A. Isurat sa laog kan Treasure box an gigibohon mo

sa mga minasunod na sitwasyon.
1. Nagseselebrar nin kumpleanyo an saimong lolo.
Pinakiulayan ka nyang magkanta sa hampang
nin dakol na tawo.
2. Aram mo na magayon an dinrowing mong
mga burak. Gusto ining mahiling kan saimong
ina.
3. Gusto mo man makanood magbayle. Matibay
magbayle an pinsan mong si Delia.
9
B. Maggupit nin ritrato na nagpapahiling kan
saimong mga gusto o interes. Idukot ini sa
saimong papel dangan lagan nin gusto mong
desayn o dekorasyon.
Leksyon 2: Kaya Ko
Hilingon an ritrato. Siya si Teves.

Ano an ginigibo niya?
Ano an kaya niyang gibohon ?

Ano daw an namamatian niya?
Ika, ano man kaya mong gibohon?
10
Aram mo?
Basahon an istorya manungod ki Teves.
An Lapis ni Teves
Sinurat ni Rowena O. Tabilog
Si Teves sarong aki na masusupgon. Pirmi sana

syang nasa harong kairiba an mga ataman nyang
gamgam saka ido. Madya na Teves, makarawat
kita duman ka Luisito, an sabi kan saiyang kaklase.
Alagad mapiling-piling sana si Teves nin huli ta
nasusupog syang makikawat sa sainda.
Sarong aldaw, may nadangog na sadit na
boses si Teves. Inaapod kani an pangaran nya.
Teves, Teves makawat kita. Napalukso sya sa
pagkabigla. Hinanap nya an nagtaram. An lapis
ko!, kurahaw ni Teves.
Madya na Teves, gamiton mo ako
pagdrowing.
Dai man ako tatao, sabi ni Teves.
Pulbaran mo lang.
Kinua ni Teves an lapis. Kan ini isusurat nya na sa
papel, napatunganga sya sa kangalasan kan ini
maghiro nin sadiri asin magdrowing nin pagkagayun-
gayon na ritrato nin mga burak. Iba-ibang kolor an
nahiling nya sa gayun-gayon nang mga burak!
11
Kaputan mo ako Teves. Dali-daling nagsunod
si Teves. An lapis an naggiya saiya sa pagdrowing nin
mga magagayon na mga bagay na gusto nya.
Pirang aldaw sindang nagdrowing kan lapis.
Ogmahon na maray si Teves.
Pagkatapos nin limang aldaw, an lapis
nagtaram sa saiya.
Teves, kaipuhan mo nang magtiwala sa sadiri
mo. Pinagirumdom ko lang saimo na ika may
kakayahan kaya dai ka dapat magin surupugon na
aki. An magagayon na drowing na iyan sadiri mong
gibo bako sa sakuya kaya dapat kang magtiwala sa
sadiri mong kakayahan.
Napahuyom si Teves saka nagtaram. Poon
ngonian, pirmi na akong makikiiba sa mga kakawat
ko tanganing mas lalo kong mapakusog an tiwala ko
sa sadiri kong kakayahan
Simbagon an mga kahapotan manungod sa

binasang istorya:
a. Anong klaseng aki si Teves?
b. Sisay an pirmi nyang kairiba?
c. Siisay an nagtukdo ki Teves na magdrowing?
d. Tano ta kaipuhan tukduan si Teves na
magdrowing kan saiyang lapis? Ano an saiyang
kaluyahan?
12
e. Anong kakayahan ni Teves an nadiskubre niya huli
sa lapis?
f. Ano an marhay na nanudan ni Teves?
g. Ika, ano an saimong kakayahan?
h. Ano man an saimong kaluyahan?
i. Pano mo nadiskubre an mga ini?
j. Anong mga insidente an nagigirumduman mo na
nakapagpahiling ka kan saimong kakayahan?
k. Ano an namatian mo sa pagpahiling kaini?
Gibohon: Kaya Ko!
Gibohon 1: Koloran Ta
Isurat an mga aktibidad sa saindong papel.
Kuloran an mga ini. Sunudon an direksyon sa ibaba.
Pula an mga aktibidad na kaya nindong gibohon.
Asul an dai mo kayang gibohon. Berde an gusto
mong manudan.
13
Gibohon 2: Talent Show
Makibali sa sarong Talent Show.
Ipahiling na kaya mo.
Saimong talento iorgulyo sa mga tawo.
Lagan nin lalawgon an aki. Ano an namatian mo
pagkatapos ipahiling an saimong kakayahan?
14
Isapuso
Isurat an KY kun an pangyayari nagpapahiling nin

kakayahan o KL kun ini nagpapahiling nin
kaluyahan.
a. Pagtabang magbitbit kang basket ni Mama na
may laog ning sinaudan.
b. Pagsayuma sa pagbali sa patiribayan sa pagluto
huli sa nerbyos.
c. Pagpraktis sa pagbayle para sa maabot na
programa.
d. Paganggot sa mga kaklase huli ta sinabi ninda sa
maestra na matibay kang magtahi.
e. Pagpahiling kan tibay sa pagtula sa atubangan
kan dakol na tawo.
Tandaan
An lambang tawo may kanya-kanyang

kakayahan dangan kaluyahan.
Kaipuhan an tiwala sa sadiri para
malabanan an mga negatibong kaisipan
manungod sa sadiri.
15
Isabuhay
Magdukot sa sarong malinig na papel nin

saimong ritrato na nagpapahiling nin saimong mga
kakayahan. Sa ibaba kaini, magsurat nin duwang
pangungusap manungod digdi.
Purbaran ta
Purbaran mong gibohon an sarong bagay na

nagigibo mo nin may kadipisilan. Magpatukdo sa
saimong kaklase o kabisto para manudan ini.
Leksyon 3: Ano an Pagmati Mo?
Aram mo?
Igwa ka man nin ataman na hayop?

Anong hayop an ataman mo?
Idrowing ini sa papel.
Ano kaya an mamamatian mo kun igwang

mangyaring maindata sa saimong ataman?
16
Aramon Ta
Hilingon an ritrato. Ano kaya an namamati kan

aki na nasa ritrato?
Basahon an istorya manungod sa sarong aki na

may ataman na ido dangan kun ano an nangyari
digdi.
An Dugo kan Ido

Kadtong inot na panahon, an Pamilya

Lorenzana may sarong ataman na ido na padangat
na marhay kan saindang bunsong aki.
Sarong aldaw, an aki kinaulay kan saiyang ina.
Aki ko, nakikikulay si Padre Miguel na isakripisyo ta
an saimong ido. Kaipuhan ipunas sa imahe ni Birhen
17
de Penafrancia an saiyang dugo para ini magin mas
mapula.
Habo ko po! tulos na simbag nya sabay sa
pagturo kan saiyang luha.
Sa pakiulay dangan dayaday na
pagpaliwanag kan saiyang ina, nagtugot an aki na
isakripisyo an saiyang ido.
Pagkatapos magadan asin pabuluson an dugo,
an ido iniapon sa salog.
Sa pagkabigla kan gabos, biglang naglangoy
an ido pabalik sa pampang.
Buhay an ido ko! an maogmang kurahaw
kan tagsadiring aki. Sa pagkabigla, tulos na kinugos
niya an saiyang padangat na ido.
Ini an inot na milagrong ipinahiling kan Birhen de
Penafrancia, an Patrona kan Bikol.
Adopted from:
En.wikipedia.org/wiki/Our_Lady_of_Penafrancia#In_Salamanca.2c_Spain
Simbagan an mga kahapotan.

a. Siisay an may ataman ning ido?
b. Ano an sinabi saiya kan saiyang ina?
c. Ano an naging reaksyon kan aki sa sinabing ini
saiya kan saiyang ina?
d. Ano an nagpatunay kan saiyang kulog boot?
18
e. Tano ta nagtugot man giraray syang isakripisyo an
saiyang ido?
f. Ano an namatian nya kan nahiling nyang buhay
an saiyang ido?
g. Kun ika an may sadiri kan ido, matugot ka daw na
isakripisyo man an saimong ido? Tano?
h. Anong positibo o marhay na emosyon an
ipinahiling kan aki sa pagtugot niyang isakripisyo
an saiyang ido?
Pilion an pagmati na ipinahiling kan aki sa mga

minasunod na pangyayari.
a. kan sinabihan syang isasakripisyo an saiyang ido
b. kan nagadan an saiyang ido
c. kan nahiling nyang naglangoy pabalik sa
pampang an ido
d. kan kinugos nya an ido
Balikan ang mga pagmati dangan emosyon na

ipinahiling sa binasang istorya.
a. kapungawan b. kaogmahan
c. kulog boot d. kabiglaanan
19
Magkawat kaiba an an mgakaklase nin Trip to
Jerusalem. Ano an namatian mo sa pagkawat kaini?
Ipahiling an pagmati mo sa paagi nin pagpili sa mga
minasunod na lalawgon:
Gibohon
Gibohon 1: Pilion sa mga ritrato an nagpapahiling nin

positibong pagmati. Idrowing ini sa papel. Koloran
nin gusto mong kolor.
1. 2. 3.
4. 5. 6.
20
Gibohon 2
Basahon an tula. Bilugan an mga tataramon na

nagpapahiling nin pagmati.
Ano an namamati mo?

Nahiling ko si Rico
Nakatukaw sa semento
Kan sya tinuyaw ko,
Anggot na intero.
Si Pedro nagkurokanta
Sa harong nakahilata
Tuminoraok an manok
Sa pagkabigla, sya nahulog.
Si Lorna maogma
Nag-abot na an regalo nya
Bagong pulang palda
Hali sa saiyang amiga.
An pinsan kong si Carlo

Kapungawan labing gayo
An luha tuminuro
Pati sipon sa dungo nagnuno.
Ika ano an namamati mo?
21
Gibohon 3
Isurat an mga positibong pagmati na nasa tula

sa laog kan puso dangan an mga negatibong
pagmati sa laog kan bilog. Kopyahon sa papel.
Anu- ano an mga pwede mong mamatian sa mga

minasunod na sitwasyon:
a. Nabanggaan ka nin sarong aki na nagdadalagan

alagad dai lamang ini naghagad dispensa.
b. Tinawan kang regalo kan saimong matuang

tugang na babayi
c. Iribanan kamong nagsimba kan saimong pamilya.
d. Naaraman mong maduman sa harayong lugar an

saimong Tatay nin nagkapirang aldaw.
22
Isapuso
Lagan nin tsek () an pangungusap kun an

sitwasyon nagpapahiling nin positibong pagmati o
ekis (x) kun an sitwasyon nagpapahiling nin
negatibong pagmati. Isurat sa papel an simbag.
1. Igwa ka nin bagong kawatan. Inalok mo an
saimong bunsong tugang para magkawat kamo.
2. Inagaw mo sa kaklase mo an saimong lapis ta
kinua niya ini nin daing paaram.
3. Nagdadalan ka nin telebisyon. Nahiling mong
naghuhugas plato si Nanay kaya pininto mo muna
ini para magtabang ki Nanay.
4. Nakahiling ka nin aki na maation dangan ralabot
an bado. Sinabihan mo si Nanay na itao na lang
saiya an luma mong bado na pwede pang
magamit.
5. May masiram na kakanon sa lamesa alagad dai
mo aram kun kiisay ini. Kinua mo ini dangan
ninamitan ta mayo man nakakahiling.
Tandaan
An mga positibong pagmati arog kan kusog
boot dangan pagkamaogmahon dakula an
naitatabang na mapangyari ano man na
nilalaom sa buhay.
23
Isabuhay
Sairisay an mga nasa ritrato?
Gusto mo man magin arog sainda?
Ano an mga ipinahiling nindang kakayahan?
Anong mga positibong pagmati o emosyon kaya an

ogwa sinda para mabisto sa Pilipinas dangan sa
interong kinaban?
Ika, ano sa paghuna mo an dapat na magin

emosyon para magin matrayumpo man arog
sainda?
24
Purbaran Ta
Tudan an mga pagmati na ipinapahiling kan
ibat ibang ritrato sa ibaba. Pilion an simbag sa mga
tataramon na nasa laog kan puso. Isurat sa papel an
simbag.
Kulog
kaogma boot Tibay
han nin boot
pagka anggot pagka
moot bigla
______________ ___________ ___________
_____________ _____________ ______________
25
Leksyon 4: Orgulyo Ko
Aram mo?
Basahon an tigsik. Ano an mga kakayahan mo?

Ano an mga kakayahan kan sadiri mong pamilya?
An Pamilya kong Matibay

Tigsik ko si Lola
Dawa sya gurang na
Dai nawawara
Talento sa pagkanta.
Tigsik ko si Lolo
Maluya na an tuhod
Alagad garo naglalayog
26
Pag naglakaw mayong tungkod.
Tigsik ko si Nanay
Ta pag ako napupungaw
Abaga pirming nakaantabay
Kulog-boot ko tulos nauumay.
Tigsik ko si Tatay
Sa diskurso matibay na maray
Dawa siisay an kaulay
Tataramon daing sablay
Tigsik ko an sakong pamilya

Padangat ko sinda
Saindang mga kakayahan
Sakuyang pangarugan.
Ano an kayang gibohon ninda Lolo, Lola, Nanay,

dangan ni Tatay?
Ano an namati kan aki sa pagsabi niya kan mga

tibay kan saiyang pamilya?
Ika, ano an kakayahan mo na pwede mong iorgulyo

sa mga tawo? Isurat sa papel an simbag mo.
27
Aramon Ta
Basahon an dayalogo. Dangan simbagan an

mga kahapotan sa ibaba.
Magkakaigwa nin patiribayan sa pagtula sa

Aquino Elementary School. Nagkahilingan an mag-
amigang Dina dangan Girlie.
Dina: Oy tara, Girlie. Mabali ka sa patiribayan
sa pagtula?
Girlie: Garo dai ako makakabali dyan, Dina.
Nasusupog kaya ako magtindog sa
atubangan nin dakol na tawo. Baka ako
kabaduhan.
Dina: Dai ka dapat masupog Girlie. Sa utro semana
pa man an patiribayan, may panahon pa kita
28
magpraktis. Masabay na kita pagpraktis para
magtabangan kita.
Girlie: Iyo ngani ano? Kung tuom ko an sasabihon ko
saka an gigibohon ko, mayong dahilan para
ako masupog dangan kabaduhan.
Dina: O sige, Girlie, mahilingan na lang kita atyan
pagkatapos kan klase ta. Mapraktis kita sa
Library.
Girlie: Sige Dina. Salamat sa pagpagirumdom
sakuya!

a. Sisay an mag-amiga?
b. Sain sinda nageeskwela?
c. Ano an patiribayan na gusto nindang
balihan?
d. Tano ta dai makakabali si Girlie sa
patiribayan?
e. Ano an sinabi saiya ni Dina?
f. Ano an gigibohon nindang duwa para dai
sinda masupog dangan kabaduhan sa
pagbali sa patiribayan?
g. Kun ika matawan nin pagkakataon na
magbali sa sarong patiribayan, ano an dapat
mong gibohon para dai ka masupog dangan
kabaduhan?
29
Gibohon
Gibohon 1
Isurat sa sarong tally sheet ang mga kakayahan

kan saimong mga kaklase. Maginterbyu nin mga
kaklase dangan lagan nin tsek () an kolum na
nagsasabi kun ano an kaya nindang gibohon.
Iba pang
Pangaran nin Pag talent
pagbayle Pagkanta
kaklase drowing (isurat kun
ano)
1.
2.
3.
4.
5.

1. Ano an kakayahan na may pinakadakol na
bilang?
2. Ano an kakayahan na may pinakadikit na bilang?
3. Pano nindo naaraman an mga kakayahan na ini?
4. Ano an namati nindo sa pagheras kan saindong

mga kakayahan?
30
Isapuso
Simbagan an Self-Assessment Chart. Lagan nin

tsek () an kolum na nagsasabi kan saindong
pagmati sa kada nakasurat na sitwasyon
maog mapu Angg
Mga sitwasyon
ma ngaw ot
1. Nag-urupakan an mga
tawo pagkadangog sa
saiyang magayon na
pagtugtog.
2. Naghibi siya kan sabihan
kan saiyang ina na
magkanta sa sarong
tiripon kan pamilya
3. Pirmi siyang kabali sa
patiribayan nin huli sa
tibay niyang
magdiskurso.
4. Natawanan siya nin
medalya huli sa tibay
niya sa laog kan klase.
5. Dai siya nagtugot
ipahiling sa mga kaklase
an idinrowing na ritrato
nin huli ta dai syang
tiwala na magugustuhan
ninda ini.
31
a. Ano an saimong kaipuhan na gibohon para
mapauswag an saimong mga kakayahan?
b. Ano an maitatabang sa saimo kan mga
kakayahan na ini?
Tandaan
An satuyang mga kakayahan kaipuhan

iorgulyo dangan ipahiling sa mga tawo. An
padagos na pagpraktis makakatabang
para pauswagon an satuyang kakayahan
dangan tiwala sa sadiri.
Isabuhay
Kumpletuhon an Panuga.
Ako si__________________________________,
nanunuga na ipapahiling ko sa mga tawo an
sakuyang kakayahan na mag _______________.
Ini makakatabang para mapauswag an
sakuyang tiwala sa sadiri.
Gigibohon ko ini para sa sakuyang sadiri
dangan sa sakuyang pamilya.
32
Purbaran Ta
Ipahiling an saimong kakayahan sa interong

klase. Pilion ini sa mga tataramon na nasa laog kan
saldang. Kuloran ini nin yellow pagkatapos.
pagdrowing
pagbayle
pagtula
pagbilang
pagkanta
33
Leksyon 5: An Kakundian, bakong Kaulangan
Ano an nasa ritrato? Ano an nanotaran mo sa

saindang mga lalawgon? Ano kaya an namamatian
ninda?
Aram mo?
Nakahiling ka nin sarong tawong may

kakundian, ano sa paghuna mo an namamatian
ninda?
34
Basahon an sarong tula.
Ako si Juanita
Kaya ko magbasa
Halipot man o halaba
Gabos kapasil sana.
Ako si Joselito
Dakol akong kaamigo
Madiklom an paghiling ko
Alagad malinig an puso ko.
Si Simeon man ako

Dawa putol an bitis ko
Dai lamang ako kabado
Pirming nakahuyom sa mga tawo.
Manlaen-laen man kita

Gabos may pag-asa
Padanayon an kumpiyansa
Sa buhay dakol grasya.
Simbagon an mga minasunod na kahapotan:
a. Ano an pangaran kan mga aki na nasambitan sa

tula?
b. Ano an kayang gibohon ni Juanita?
c. Ano an kayang gibohon ni Joselito?
35
d. Ano an kayang gibohon ni Simeon?
e. Ano an mga kaluyahan/kakundian kan mga aki
sa tula? Saru-saroon an mga ini.
f. Anong atitud/ positibong ugali an ipinahiling kan
kada saro sa pag-atubang sa saindang mga
kakundian?
g. Anong atitud/ ugali ninda an kaipuhan tang
pangarugan?
Aramon ta
Gibohon an mga minasunod:
a. Magkanta nin may tahob nin panyo an mata.

b. Magdrowing nin magayon na kapalibutan
mantang nakatungkod.
c. Magbayle mantang nakasabit an kamot sa
sarong panyo na ginibong binder.
d. Magkanta nin Happy Birthday sa paagi nin pag
hum na garong nasasakitan magtaram.
Simbagan an mga minasunod na kahapotan:

a. Ano an namati mo sa pagkanta nin may tahob
an mata?
b. Ano an namati mo sa pagdrowing nin
nakatungkod?
36
c. Ano an namati mo kan kamo nagbabayle
mantang nakasabit an kamot sa binder?
d. Pano ka nagkanta kun ika nasakitan magtaram?
Gibohon
Gibohon 1
Isurat sa papel an saimong gigibohon sa mga
minasunod na sitwasyon.
1. Masusupgon dangan tuninong na aki si Andrea.
Dai siya nakikibali sa mga urulay sa laog kan klase
huli ta takot siyang ngirisihan kan mga kaklase
niya kun siya mapasala.
2. Putol an sarong kamot ni Miguel. Dai siya

nakikibali sa mga karawat kan saiyang mga
kaklase. Natatakot kaya siyang tuya-tuyaon kan
mga ini dahil sa kamugtakan niya. Kaya mayo
siyang kaamigo.
3. Ngongo si Carlo. Dai siya nakikiulay sa mga

kaklase niya ta nahahadit siyang ngiriritan. Kaya
pirmi siyang nasa gilid nagsosolo-solo.
4. Bagong lipat an pamilya ni Nora sa saindang

lugar. Mayo pa siyang kabisto kaya priming
nakadungog an saiyang payo. Nasusupog siyang
makiulay sa mga bagong kabiristo.
37
Gibohon 2
Bistuhon ta an mga nasa ritrato. Sisay sinda?
Ano an naginibo ninda na dapat tang hangaan
dangan pangarugan?
Pagkabiton nin linya an pangaran sa Linyang A

sa mga tataramon na naglaladawan sainda sa
Linyang B.
A B
1. Apolinario Mabini a. Natawan nin
Ramon Magsaysay
Award sa Government
Service
2. Gov. Ma. Gracia b. Nagin Utak nin
Padaca Rebolusyon
3. Roselle R. Ambubuyog c. Pinakainot na buta na

nakatapos nin Summa
Cum Laude
38
Isapuso
Lagan nin tsek () an dapat mong gibohon kun

ika sarong aki na may kakundian.
1. Mag-adal ning maray dahil mayong madaog sa

sarong tawo na may inadalan.
2. Makipag-amigo sa mga kaklase.
3. Makiiwal sa mga tawo na nagtutuyaw sa saimong
kakundian.
4. Ipahiling sa paratukdo dangan sa mga kaklase an
tibay o talento.
5. Magtago sa harong dangan dai na mag-eskwela
ta makasupog magpahiling sa mga tawo.
Simbagan an mga kahapotan:

a. Ano an adal na nakua ta sa mga buhay kan mga
taong may kakundian?
b. Sa panong paagi makakatabang an mga
napurot na adal para mapauswag an saimong
buhay?
c. Ano an saimong gigibohon para mapauswag an
saimong sadiri?
39
d. Bilang sarong aki, ano an magiginibo mo para
makatabang sa pag-uswag kan kakayahan kan
kapareho mo aki?
Ipabasa at ipaliwanag ang Tandaan.
Tandaan
An lambang aki o tawo may mga kaluyahan,
alagad bako ining ulang para mapauswag
an buhay. Kaipuhan ining akuon sa paagi nin
pagkakaogwa nin tiwala sa sadiri para gabos
na kadipisilan sa buhay malampasan.
Isabuhay
Kumpletuhon an Surat nin Paghanga para sa
sarong tawong may kakundian na nagsisirbing
inspirasyon sa kadaklan.
Padangat kong ________________,

Boot kong ipaabot an sakuyang paghanga
sa saimo dahil ika nagsisirbing inspirasyon sa
kadaklan.
Dai ulang an pagigin __________________ mo
para maabot an saimong mga minamawot sa
buhay.
Ika dapat kong pangarugan.
____________________
40
Purbaran ta
Idrowing sa laog kan kahon an pwede mong

gibohon sa sadiri o sa kapwa para magkaigwa nin
tiwala sa sadiri. Magsurat nin sarong pangungusap
manungod digdi. Gibohon sa notebook.
Leksyon 6: Aking Mahigos, Kaogmahan kan

Pamilya
Nagtatabang ka man sa mga gibohon sa harong?

Anong mga gibohon sa harong an aram mo?
Pano mo ini ginigibo?
41
Aram mo?
Basahon an kanta sa tono kan This is the Way
Arog kani an paghugas

Paghugas, paghugas
Arog kani an paghugas
Nin mga plato.
Arog kani an pagtiklop

Pagtiklop, pagtiklop,
Arog kani an pagtiklop
Sakong hinigdaan.
Arog kani an pagtipig

Pagtipig, pagtipig
Arog kani an pagtipig
Kaning mga bado.
Simbagon an mga kahapotan.

a. Pano an paghugas nin mga plato? Ipahiling ini.
b. Pano an pagtiklop nin hinigdaan? Ipahiling ini.
c. Pano an pagtipig nin mga bado? Ipahiling ini.
d. Ano pa an mga kaya nindong gibohon sa laog
kan harong?
42
e. Ano an namamatian nindo pag nakakatabang sa
mga gibohon sa laog kan harong?
f. Sa saindong paghuna, ano daw an mamamatian
kan magurang nindo kun kamo nagtatabang sa
laog kan harong?
Aramon ta
Ipahiling sa bilog na klase an tamang paggibo

kan minasunod na gibohon:
a. Paghugas kan mga plato na nakatambak sa
lababo.
b. Tamang pagtiklop nin saimong uniform.
c. Malinig na paggamit nin kasilyasan.

a. Ano an gigibohon mo kun nakakalat lang an mga
ginamit na plato, kutsara, dangan tinidor
pagkatapos ining garamiton?
b. Tano ta kaipuhan na imantenir an kalinigan sa
satuyang harong?
c. Pano nakakatabang sa satuyang itsura o
personalidad an pagkakaigwa nin malinig na
bado lalo na an uniform?
d. Pano an tamang paggamit nin kasilyasan?
43
e. Ano an pwedeng makua sa maating kasilyasan?
f. Ano an namamatian ta pag nakakatabang sa
mga gibohon sa laog kan harong?
Gibohon
Gibohon 1
Hilingon an lambang ritrato. Basahon an mga
tataramon manungod digdi. Lagan nin T kun tama
an pinapahiling kan ritrato. Lagan nin S kun sala an
ipinapahiling kaini. Isurat an simbag sa notbuk.
1. Si Nonoy an naghugas kan mga

plato pagkatapos ninda magkakan.
2. Mayong klase, kaya si Boboy

nagtabang maglampaso nin salog.
3. Nagturog si Kiko pagkatapos

magkakan. Nalingaw sya magsipilyo
nin ngipon.
4. Nagsakdo nin tubig si Leo huli ta ma

laba si Nanay.
44
5. Nagsasamhod si Luis nin salog bago
maglaog sa eskwelahan.
Gibohon 2
Pilion dangan idrowing an kasilyasan na
nagpapahiling nin tamang paggamit kaini. Gibohon
ini sa saimong papel.

a. Arin sa duwang ini an pipiliin mo?
b. Arin an nagpapahiling nin pagsunod sa mga
tuntunin at pamantayan kan pamilya?
c. Pano nakakatabang an pagsunod sa mga
gibohon sa harong sa pagkakasararo kan
pamilya
45
Isapuso
Simbagan an tseklist. Itsek an iyo po kun an

gibohon/tuntunin ginigibo mo, dai po kun ini dai mo
ginigibo, o minsan kun ini minsan mo lang gibohon.
Mga Tuntunin Iyo po Dai po Minsan

1. Tinitiklop ko nin tultol an
mga ulunan, kubong,
dangan tamong.
2. Pirmi kong nililinigan an
kasilyasan.
3. Hinuhugasan ko an mga
baso, kutsara, tinidor.
4. Pinapabulusan ko nin tubig
an inidoro pagkatapos ko
ining gamiton.
5. Inilalaag ko sa ligtas na
lugar an mga kutsilyo o
ano man na matatarom na
bagay.
Tandaan
An pagsunod sa mga tuntunin/patakaran
na ipinapautob kan pamilya sarong paagi
nin pagkakaigwa nin marhay na pag-
iribanan.
46
Isabuhay
Lagan nin tsek ()an mga ritrato na

nagpapahiling nin pagsunod sa mga tuntunin kan
pamilya dangan lagan nin ekis (x) an mga ritrato na
nagpapahiling nin dai pagsunod sa mga tuntunin na
ipinapautob kan pamilya.
47
Leksyon 7: Pamilyang Iribanan, Marhay na
Pangarugan
Aram mo
Sairisay an nasa ritrato? Ano an ginigibo ninda?

Tano ta iribanan sinda sa pagkakan?
Aramon ta
Basahon an tula. Simbagan an mga kahapotan

manungod digdi.
Pamilya
Sa pagkaaga kami tiripon sa lamesa

Presencia kan kada saro an pampagana
An masiram na kakanon
Pigpreparar ni Mama.
48
Pag aldaw na mayong eskwela
Kami tiripon sa sala
Nakatukaw taraid sana
Kadakol pwedeng iistorya.
Kung minsan nag-aalok si Papa

Kami magluwas sa Naga
Duman sa haraning pasyaran
Kami maogmang mairiba.
An pagpangadyi dai nahahali

Huli ta ini sarong ugali
Inuutob digdi sa Bicolandia
Kadaklan maogmang pamilya.
Madya na, madya na

Magurang alukon ta
Pati si Ate, si Kuya
Gabos kita iriba-iba.
Simbagon an mga kahapotan

a. Manungod sa ano an tula?
b. Ano an ginigibo kan pamilya sa pagkaaga?
c. Ano an ginigibo ninda pag mayong eskwela?
d. Kung minsan, ano an inaalok ni Papa? Sain sinda
nagduduman?
49
e. Anong ugali kan pamilya an inuutob digdi sa
Bicolandia?
f. Ano an napapausbong kun an pamilya pirming
iriba- iba?
g. Arin sa mga gawi-gawing ini an ginigibo kan
saindong pamilya?
h. Anong mga gawi-gawi an gusto mong gibohon
kan saimong pamilya?
Gibohon 1
Lagan nin ang mga marhay na gawi nin

pamilya. Lagan nin an mga gawi na dai
dapat gibohon kan pamilya. Simbagan ini sa notbuk.
Magpangadyi sa Magtiripon sa
1. 2.
Kagurangnan lamesa sa oras nin
pagkakan
3. Mag-iriwal sa 4. Magpasyar kairiba

atubangan nin an kada miyembro
pagkakan kan pamilya
5. Magkurahaw kun 6. Magtabang sa

nagsisimbag sa mga gibohon sa
magurang laog kan harong
50
a. Arin sa mga gawi na ini an ginigibo nindo sa
saindong pamilya?
b. Arin sa mga gawi na ini an dai nindo ginigibo sa
saindong pamilya? Tano?
c. Arin sa mga gawi na ini an nagpapahiling nin
pagtubod sa Diyos?
d. Sa paghuna nindo, tano ta kaipuhan kan pamilya
an makusog na pagtubod sa Diyos?
Gibohon 2
Magpili nin marhay na gawi nin pamilya sa mga

nakalista sa itaas. Idrowing ini sa laog kan harong.
51
Isapuso
A. Kumpletuhon an Sertipiko nin Paghanga. Ano an

sasabihon mo sa sarong pamilya na may
magayon na iribanan?
Sertipiko nin Paghanga
Itinatao an sertipikong ini sa Pamilya _____________

dahil sa pagpahiling ninda nin __________________
sa kada sarong miyembro kan pamilya.
Sinda marhay na pangarugan kan iba.
B. Isurat an magigin resulta kun an pamilya may mga

minasunod na katangian:
a. Makusog an pagtubod sa kagurangnan
b. Nagkakasararo sa mga gibohon sa laog kan
harong
Simbagan
sa an mga kahapotan:
a. Ano an kahalagahan kan pag-iribanan kan mga
miyembro kan pamilya?
b. Pano ini nakakatabang para magin maogma an
pamilya?
c. Kamo, anong klase nin pamilya an gusto mo?
Nagkakasararo o nagkakasuwayan?
52
d. Ano an magigibo mo bilang sarong aki para
magin maogma dangan sararo an saimong
pamilya?
Koloran an ritrato nin mga aktibidad na

nagpapaogma sa pamilya. Simbagan ini sa papel.
Tandaan
An mga gibohon o aktibidad na ginigibo

kan pamilya nin iribanan nakakatabang
para an kada miyembro magkasararo.
53
Isabuhay
A. Ano an mga bagay na ginigibo saindo kan

saindong magurang para maipahiling an
saindang pagkamoot? Isurat ini malinig na papel.
B. Kumpletohon an sarong surat nin pasasalamat

para sa saindong magurang. Isurat ini sa sarong
malinig na papel dangan itao sa saindong
magurang.
Padangat kong Mama/Papa,

Salamat sa pagpadangat na itinao nindo sa
sakuya. Maogma ako sa mga bagay na ginibo
nindo para sakuya arog kan ___________________,
dangan ______________________________________.
Padangat ko man po kamong marhay.
____________________
Purbaran Ta
Ipaskil an ritrato kan saimong pamilya sa sarong

puting papel. Lagan nin iba-ibang disenyo sa palibot
kan ritrato. Isurat sa ibaba an mga pangaran kan
gabos na miyembro kan saimong pamilya.
54

Grade 1lm Esp (Q1)

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Grade 1lm Esp (Q1)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Yunit 1

Pananagutang Pansadiri dangan

Ano an gusto mo?

May interes ka sa pagkanta? sa pagbilang?

Kun ika interesado, ibalangibog ini sa mga tawo.

Hilingon an ritrato. Basahon an tula sa ibaba kaini.

Pirmi kaming nagkakawat

Duman sa samuyang plasa

Dakol akong gusto

Simbagon an mga minasunod na kahapotan:

1. Sisay saindo an gusto an nasa inot na saknong kan

Simbagon an mga kahapotan:

3. Nagtatakig an tuhod kun

Simbagon an mga kahapotan:

Manlain-lain an interes kan kada tawo. Dai

Magbali sa sarong dula-dulaan manungod sa

A. Isurat sa laog kan Treasure box an gigibohon mo

Hilingon an ritrato. Siya si Teves.

Ano an kaya niyang gibohon ?

Basahon an istorya manungod ki Teves.

Si Teves sarong aki na masusupgon. Pirmi sana

Simbagon an mga kahapotan manungod sa

Gibohon: Kaya Ko!

Isurat an KY kun an pangyayari nagpapahiling nin

An lambang tawo may kanya-kanyang

Magdukot sa sarong malinig na papel nin

Purbaran mong gibohon an sarong bagay na

Leksyon 3: Ano an Pagmati Mo?

Igwa ka man nin ataman na hayop?

Ano kaya an mamamatian mo kun igwang

Hilingon an ritrato. Ano kaya an namamati kan

Basahon an istorya manungod sa sarong aki na

An Dugo kan Ido

Kadtong inot na panahon, an Pamilya

Simbagan an mga kahapotan.

Pilion an pagmati na ipinahiling kan aki sa mga

Balikan ang mga pagmati dangan emosyon na

Gibohon 1: Pilion sa mga ritrato an nagpapahiling nin

Basahon an tula. Bilugan an mga tataramon na

Ano an namamati mo?

An pinsan kong si Carlo

Ika ano an namamati mo?

Isurat an mga positibong pagmati na nasa tula

Anu- ano an mga pwede mong mamatian sa mga

a. Nabanggaan ka nin sarong aki na nagdadalagan

b. Tinawan kang regalo kan saimong matuang

c. Iribanan kamong nagsimba kan saimong pamilya.

d. Naaraman mong maduman sa harayong lugar an

Lagan nin tsek () an pangungusap kun an

Sairisay an mga nasa ritrato?

Gusto mo man magin arog sainda?

Ano an mga ipinahiling nindang kakayahan?

Anong mga positibong pagmati o emosyon kaya an

Ika, ano sa paghuna mo an dapat na magin

______________ ___________ ___________

_____________ _____________ ______________

Basahon an tigsik. Ano an mga kakayahan mo?

An Pamilya kong Matibay

Tigsik ko an sakong pamilya

Ano an kayang gibohon ninda Lolo, Lola, Nanay,

Ano an namati kan aki sa pagsabi niya kan mga

Ika, ano an kakayahan mo na pwede mong iorgulyo

Basahon an dayalogo. Dangan simbagan an

Magkakaigwa nin patiribayan sa pagtula sa

________ _ _______

_______ _ ________