22
END PLATE PROPELLERS
EEN INNOVATIEVE VOORTSTUWINGSTECHNOLOGI
‘Eo PLATE PROPELLERS ZN SCHEEPSSCHROBVEN WAARBIJ
ZICH AAN DE TIPPEN VAN DE SCHROEFBLADEN EXTRA VLEU-
Geis MEVINDEN. ZoRGVULDIG ONTWoRPEN END PLATE
PROPELLERS LEVEREN HOGHRE PRESTATIES DAN CONVENTIO=
ELE SCHEEPSSCHROEVEN. BELANGRIJKE VOORDELEN ZI!
[XTRA STUWERACHT, MINDER BENODIGD VERMOGEN, LA~
\VEREETERD MANOEVREERGEDRAG.
“VERGELEKEN MET BESTAANDE ENERGIEDESPARENDE MAT
GELEN IN DE SCHEEPSVOORTSTUWING VEREIST HET NIEU-
‘WE SCHBEPSSCHROEF CONCEPT GEEN AANPASSINGEN AN
\VOORTSTUWINGSINSTALLATIE.OF SCHIP. DR GBRINGR EXTRA
INVESTERINGSKOSTEN VOOR AANSCHAR VAN EEN END PLA~
‘1& PROPELLER WORDEN SNEL TERUGVERDIEND DOOR DE GE-
EALISEERDE BRANDSTOFBESPARINGEN. OP DE
[NEDERLANDSE VINDING IS PATENT AANGEVRAAGD IN NE~
DERLAND, JAPAN, DE VERENIGDE STATEN EN DIVERSE
EUROPESE LANDEN.
VOORDELEN VAN END PLATE
PROPELLERS
De betere performance komt onder ande~
re tot uitdrukking in rendementewinst
Deze rendementswinst komt tot stand
door een lager benodigd vermogen bij
cenzelfie geleverde stuwkracht, of door
‘een toegentomen stuwkracht bij eenzelfde
vermogensopname, Zo hebben uitvoeri-
ige modelproeven met de twee End Plate
Propellers, afgebecld in Figuren 1-4, on-
der andere witgewezen dat in ‘paaltrek
condivie stuwkrachtswinsten van tiental-
Jen procenten behaald kunnen worden
Tevens zorgen End Plates ervoor dat
wwervels,achtergelaten in het 2og van de
schroef, gunstiger verdeeld worden. Met
name cavitatie van tipwervels kan effec-
tief verminderd of zelfS ge8limincerd
‘worden, hetgeen van gunstige invloed is
op de geluidsuitstraling van de schroef,
Verdere voordelen worden verkregen
doordat eindplaten de schroefontwerper
cen extra dimensie aanrciken om aan di-
verse ontwerpeisen te voldoen. Een ge-
volg is bijvoorbeeld dat een geopeimali-
seerde End Plate Propeller in veel
gevallen een kleinere diameter zal hebben
dan een conventionele propeller, zonder
dat daarbij aan schrocfprestaies ingele-
verd wordt
Ht verbetetde manoevreergedrag kome
totwitdrukking in een kleinere draacirkel
en een kortere remweg van het schip.
Vergeleken met schroef-straalbuis com-
binaties bieden End Plate Propellers cea
effeciever en goedkoper alternatief, Te-
vvens worden een aantal nadelen van
steaalbuizen omzeild.
‘ACHTERGROND
Het End Plate Propeller concept werd
‘ontwikkeld na jarenlang onderzock uit-
Dri. K. de Jong,
Groningen Propeller Technology B.V.
‘gevoerd aan de Rijksuniversiteit Gronin
‘gen (RUG). Het unieke van dit onder
zock is dat op consequente wijx
rigoureuze mathematische optimalise
ringstheorie’n gecombineerd werder
‘met hydrodynamische dragende-viak
‘ontwerpmethoden. De theorie word!
toegepast op het geintegreerd geheel van
schroefbladen en eindplaten, Hierdoot
stoclt het End Plate Propeller concept op
fen solide theoretische basis en worden
‘wifes die gerezen waren naar 2anleiding
‘van een antal buitenlandse pogingen om
toteen succesvol eindplaatontwerp te ko
‘men, door de Nederlandse inspanningen
volledig weggenomen,
In opdracht van de Groningse onderzoc-
kers werden proefprogramma's op mo-
delschaaluitgevoerd, onder andere aan de
‘Technische Universitet Delft (TUD) en
bij het Maritime Research Institute
MARIN te Wageningen. Tijdens een re-
cent onderzoeksproject (1987-1992) van
Fig. 1, Drisblads End Plate Propeller met weexiig,"symmetrich” gepoitioncede End Plate
ydrofils. (Foto: GPT B.V.)owes
Fig. 2. Vienblads End Plate Propeller met tweeziti, relate verschoven End Plate hydrofoil
(Foto: GPT B.V.)
de Stichting voor de Technische Weten-
schappen (STW) te Utrecht in samen-
‘werking met de RUG, werden de opti-
rmaliserings- en ontwerpmethoden
verder verfiind en werden vitgebreide
modelproeven uitgevoerd. Het MARIN
en de schroevenfabrikant LIPS B.V. te
runen namen zitting in de gebruikers-
commissie van het STW-project. De te
Groningen gevestigde firma Groningen
Propeller Technology B.V. houdt zich
brig met de verdere ontwikkeling en
commercile exploitatie van de innova
sieve propeller technologie.
‘THEORETISCHE
ONDERBOUWING
(Om inzicht te verkrigen in de werking
vvan End Plate Propellers ishet van belang.
com te weten welke factoren in belangrij-
ke mate van invloed 2iin op het rende-
ment van een scheepsschroef. De belang-
rijkste factor in deze is. de
bewegingsenergie die hee water door de
schrocfwerking tocbedeeld krijgt, het 20-
sgenaamde kinetisch energieverlies. Een
andere factor is het visceuze energiever-
lies. Laatetgenoemd verlies wordt ver~
oorzaakt door de weerstand die de rond-
draiende laden in het water
condervinden als gevolg van fritiekrach-
ten die optreden tussen de schroefbladen,
cen het water.
De optimaliseringstheorie die aan End
Plate Propellers ten grondslag ligt, mini-
maliseerede som van dekinetische en vis-
ceuze energieverliezen, met in achtne-
sing van diverse nevencondicis die gel-
den voor het schtoefontwerp. Door uit-
ggekiende vormgeving van bladen cn
cindplaten kan bereike worden dat over-
bodige kinerische energieverlezen van
het water bij een End Plate Propeller aan-
zienlijk teruggedrongen worden ten op-
zichte van conventionee schroeven. De
aldus verkregen energiewinst kan het
‘energicverlis als gevolg van de toegeno-
men visceuze wrijvingsweerstand van de
ceindplaten vele male overtreffen. Het ge
volg is dat End Plate Propellers cen ager
brandstofverbruik hebben dan conven-
tionele propellers
Vergeleken met conventionele schroeven
zn End Plate Propellers met name in
staat om hogere stuwkrachten te genere-
ren uit de tipgebieden van de schroefbla-
den. Dit wordt bereikt door het vergro-
ten van de circulate rond de bladtippen.
Waar deze extra tipbelasting bij cen
schroef zonder eindplaten gepaard gaat
‘mec het optreden van sterke tipwervels,
zorgen bij End Plate Propellers defijnzin~
nige eindplaatvormen voor een goed uit
_gesmeerde wervellaag aan de bladtippen.
[Bij toepassing van "tweerijdige” End
Plates, dat wil 2eggen eindplaten die be-
staan uit twee, zich aan weersijden van
de bladtip bevindende hydrofoils, onder-
vinden beide hydrofoils, door de speciale
profielen waarmede ze ontworpen 2jn,
‘cen verschillende _hydrodynamische
lerachewerking. Het hydrofoil dat zich
bevindt aan de 2uigeijde van de bladtip,
condervindt ruw gezegd een hydrodyna-
‘mische liftkracht die radiaal naar de
schroefas toe is gericht, terwijl de lit-
keracht op het andere hydrofoil radiaal van
de schroefasafs gericht. Het resulteren~
de reaktiemoment op het water direct
stroomafwaarts van de eindplaat, is zoda-
nig dat het een werking heeft tegenge-
steld 2an de neiging van het water om de
Dladtip te omstromen van de drukzijde
naar de zuigziide van het schroefblad,
Deze omstroming zou, bij afwerigheid
vvan de eindplaten, tipwervels genereren,
Deze redenatieisslechts een eenvoudige
verduideliking van de ingewilekelde hy-