Kuriozitete per syrin

Te gjithe njerezit e dine qe jeta pa 5 shqisat qe posedon organizmi i njeriut, nuk

do te ishte e mundur. Te gjitha shqisat jane shume te rendesishem, por ajo e te
parit, eshte pa dyshim me e rendesishmja. Shkrimi i meposhtem eshte vetem
nje perpjekje e vogel per t'ju bere te mendoni pak me shume per syte tuaj. Me
poshte eshte lista e 10 gjerave qe jo te gjithe i dine dhe qe kane te bejne
posacerisht me syte tuaj. Duke filluar qe nga nr.10:

10. Me kalimin e moshes, cdo person ka nevoje per syze leximi. Mesatarisht,
rreth 99% e popullsise, kur arin moshen 43 deri 50 vjec, ndjen nevojen e
perdorimit te syzeve te leximit. Kjo ndodh sepse lentet qe ndodhen ne syrin e
njeriut, gradualisht me kalimin e moshes, fillojne te humbasin aftesine per tu
fokusuar ne objektiv. Ato e ndryshojne me ngadale formen e tyre ne varesi te
distances se shikimit.

9. Lentet qe ndodhen ne syrin e njeriut, jane me shpejt te fokusueshme se cdo

lente tjeter e cfardo kamere. Menjehere pas pupiles ndodhen lentet natyrale,
funksioni i te cilave eshte te fokusohen pikerisht mbi objektivin qe jeni duke
pare. Ne varesi te distances, fokusimi i tyre ndryshon ne menyre te
pavetedijshme dhe me nje shpejtesi e cila eshte e pakrahasueshme me cfardo
lloj lenteje tjeter artificiale.

8. Syri i njeriut e arrin zhvillimin e plote fiziologjik ne moshen 7 vjecare Kjo

shpjegon edhe arsyen se perse te gjitha nderhyrjet qe kane te bejne me
permiresimin e shikimit kryhen pas moshes shtate vjecare.

7. Qepallat kryejne 15.000 levizje ne dite Levizja e qepallave eshte gjysem e

vullneteshme, ndaj ne e bejme automatikisht. Levizja e qepallave eshte nje
funksion shume i rendesishem pasi, lenda qe ajo shperndan permban oksigjen
por edhe lende baktericide qe jane te nevojeshme per te ruajtur maksimalisht
funksionet e syrit.

6. Sa me i vjeter ne moshe aq me shume katarakte ke ne sy Krijimi i

katarakteve ne sy eshte nje fenomen i natyrshem dhe gati i paevitueshem, i
ngjashem me fenomenin e thinjes se flokeve. Mesatarisht kataraktet jane
fenomene qe fillojne te shafaqen pas moshes 70 vjecare.

5. Nje test i syrit mund te sherbeje edhe per dianostkimin e diabetit.

Vecanerisht per njerezit qe vuajne nga tipi 2 i diabeit (pa simptoma klinike
tipike te lexueshme) pasqyra e syve sherben edhe si diagnoze e saj. Kapilare te
gjakosur ne pjesen e bishtit te syrit, jane nje "ese" per vizite te specializuar
mjekesore.

4. Ne shohim me tru dhe jo me sy Nepermjet syve ne marrrim te gjithe

informacionin te cilin me anen e nervit optik e percjellim ne tru, dhe pikerisht
tek zona visuale e korteksit behet analizimi i tij dhe "formesimi"i objektit. Kjo
gjithsesi nuk e zbeh aspak rendesine e jashtezakoneshme te syve.

3. Syri juaj eshte ne gjendje te shmange te ashtuquajturat pika te verbera

Glaukoma, por edhe disa gjendje te pergjitheshme te organizmit, mund te
provokojne krijimin e pikave te verbera ne syrin tuaj.Truri dhe syri kane
aftesine qe te "shmangin"kete anomali.

2. Shikimi ne rap.20:20 nuk eshte shikimi me i mire Eshte provuar se shikimi

me i mire eshte ne rap.16:20.

1. Syte prodhojne uje kur ato jane te thare Ndoshta do te duket pak e
cuditeshme, por eshte nje fakt i pamohueshem per syte tane. Loti eshte nje
miksture me permbajtje uji, mucus dhe yndyre. Nese keto tre perberes nuk
jane ne sasine e nevojshme, atehere syri do te thahej.

10 kuriozitete te tjera

1.Syt nuk pushojn asnjher

Mund t mendoni se derisa dremitni apo flini, syt ju pushojn por e vrteta
sht se ato kurr nuk pushojn. Qepallat dhe muskujt e jashtm t syve
mund t pushojn ndonjher por syt si organ nuk pushojn asnjher.

2.Syt kan muskuj t fuqishm

Muskujt m t fuqishm n trupin tuaj jan t lokalizuar n syt tuaj. Ata jan
prgjegjs pr lvizjen e syve. Pra, harroni duart dhe kmbt e forta sepse
muskujt n syt tuaj jan m t fuqishm.

3.Syt jan shum t brisht

Pavarsisht faktit se syri sht njri prej organeve m t rndsishme n trupin

tuaj dhe sht prgjegjs pr rreth 85 pr qind t informacioneve q njeriu i
merr, mos harroni se syt jan shum t brisht sa q dy kokrdhokt e syve
peshojn vetm 28 gram.

4.Ju i prplitni syt 12 her n minut

Brenda nj minute, nj person prplit syt 12 her, transmeton lajmi.net. Nj

mbyllje e syrit bhet brenda 1 t 10-tn e sekonds, prandaj njerzit
shpenzojn shum koh duke mbyllur syt e tyre, m shum sesa e mendojn.

5.Syt kan pika t verbra

do sy njerzor ka vrima q quhen pika t verbra. Kto vrima krijohen pr

shkak t komunikimit n mes t retins dhe nervit optik edhe pse efektet e
ktyre pikave t verbra n sy jan mezi t dukshme pr shkak se t dy syt
punojn bashkrisht pr t kompensuar at pik t verbr me pikn tjetr t
verbr.

6.Rreth 39 milion njerz n bot kan shikim t dmtuar

Organizata Botrore e Shndetsis ka vlersuar se rreth 39 milion njerz n

gjith botn jan t verbr, ndrkaq m shum se 239 milion njerz vuajn
nga dmtimi vizual apo ndonj dmtim tjetr i syrit, transmeton lajmi.net.

7.Ska transplant t syrit

Syri sht nj organ, t cilt doktort nuk kan gjetur akoma mnyr pr ta
transplantuar, transmeton lajmi.net. Kjo pr shkak se nervat optik t cilt
lidhin syrin me trurin jan aq t brisht sa praktikisht sht e pamundur q t
rindrtohen n mnyr t suksesshme.

8.Syt mund t shrohen shum shpejt

Syri sht njri prej organeve q shrohet m s shpejti. Nj grvishtje n sy,

nse trajtohet si duhet mund t shrohet prfundimisht brenda 48 orve.

9.Syt nuk mund t prodhojn lot derisa foshnja t jet 2 ose 4 muajsh

A e keni vn se foshnjat sapo lindin qajn por nuk nxjerrin lot? Kjo ndodh
pr shkak se gjndra q prodhon lotin nuk sht ende e zhvilluar plotsisht.
Kjo gj ndodh kur foshnja mbush dy apo katr muaj.

10.Disa njerz kan syt me ngjyra t ndryshme

Nse nj person ka t syt me ngjyra t ndryshme, ather ai ka hetrochromia.