Professional Documents
Culture Documents
Loi Giai Quoc Gia - 2017
Loi Giai Quoc Gia - 2017
1. Li ni u
Vy l 7 nm chng ti ng hnh cng cc cuc thi ton vi nhng bi Gii v bnh lun
f
thi VMO v TST nh mt c gng ng gp cho cng ng nhng ti liu cht lng, b ch.
af
khng ch l cng sc ca nhm tc gi m cn l tng hp tr tu ca c cng ng vi
nhng li gii hay, c o, nhng nhn xt, nh gi, bnh lun, m rng, lin h b ch. V th,
mi ti liu Gii v bnh lun khng ch l li gii ca 6, 7 bi ton gp li, m l cc phn tch,
lin h su sc c ch cho cc thy c gio v cc bn hc sinh trong vic hc tp, ging dy.
st
Ti liu gii v bnh lun thi nm nay cng c bin son dnh tng cho tt c cc thy c
gio, cc bn hc sinh, c bit l cho cc bn hc sinh s cn c hi tip tc tham gia cc k thi
hc sinh gii THPT.
Nhn y, chng ti cng cng b d nh trong nm nay s phi hp vi Sputnik Education
n
xut bn cun sch: 7 nm VMO 2011-2017 Li gii v bnh lun. Hy vng s l mt cun
sch c n nhn nng nhit.
ilo
3. thi
3.1. Ngy thi th nht (05/01/2017)
Bi 1 (5.0 im). Cho a l mt s thc v xt dy s .un / xc nh bi
r
1 2n C 3 1
u1 D a; unC1 D C un C ; 8n 2 N :
2 nC1 4
1
2 Li gii v bnh lun thi VMO 2017
Bi 3 (5.0 im). Cho tam gic ABC nhn, khng cn ni tip ng trn .O/: Gi H l trc
tm ca tam gic ABC v E; F ln lt l chn cc ng cao h t cc nh B; C I AH ct
.O/ ti D (D khc A).
a) Gi I l trung im ca AH I E I ct BD ti M v F I ct C D ti N : Chng minh
rng M N ? OH :
f
b) Cc ng thng DE ; DF ct .O / ln lt ti P ; Q (P v Q khc D). ng trn
af
ngoi tip tam gic AEF ct .O / v AO ln lt ti R v S (R v S khc A). Chng
minh rng BP ; C Q v RS ng quy.
Bi 4 (5.0 im). Cho s nguyn n > 1: Bng vung AB C D kch thc n n gm n 2
st
vung n v, mi vung n v c t bi mt trong ba mu: en, trng, xm. Mt cch t
mu c gi l i xng nu mi c tm trn ng cho AC c t mu xm v mi cp
i xng qua AC c t cng mu en hoc cng mu trng. Ngi ta in vo mi xm s
0 ; mi trng mt s nguyn dng v mi en mt s nguyn m. Mt cch in s nh vy
c gi l k cn i (vi k nguyn dng) nu tha mn iu kin sau
n
i) Mi cp i xng qua AC c in cng mt s nguyn thuc on k ; k :
ilo
A B
D C
vi mi s thc x; y:
Bi 6 (7.0 im). Chng minh rng
1008
X
k
a) kC2017 0 .mod 20172 /:
kD1
504
X
b) . 1/k C2017
k
3.22016 1/ .mod 20172 /:
f
kD1
af
Bi 7 (7.0 im). Cho tam gic nhn AB C ni tip ng trn .O / v G l mt im
>
thuc cung B C khng cha O ca ng trn .I / ngoi tip tam gic OB C : ng trn
ngoi tip tam gic AB G ct AC ti E ; ng trn ngoi tip tam gic AC G ct AB ti
F (E v F khc A).
st
a) Gi K l giao im ca BE v C F : Chng minh rng AK ; B C v O G ng quy.
>
b) Cho D l mt im thuc cung BO C cha O ca ng trn .I /I GB ct C D ti M ;
G C ct BD ti N : Gi s M N ct .O / ti hai im P ; Q: Chng minh rng khi G
n
>
thay i trn cung B C khng cha O ca ng trn .I /; ng trn ngoi tip tam
gic GP Q lun i qua mt im c nh.
ilo
Gii tch, i s, hnh hc, t hp. Ngy th hai c ba bi thuc ba phn mn: i s, s hc, t
hp vi s im tng ng l 6, 7, 7.
Ep
f
1. Nu A; B hu t sao cho A C B 5 th A D B D 0:
p p
af
2. Nu A; B ; C hu t sao cho A C B 3 2 C C 3 4 D 0 th A D B D C D 0:
tng dng ny xut hin trong cc k VMO, nhng t rt lu, c th l VMO 1997.
Trc nhiupnm, pVMO 1984 c bi tm a thc n khi h s nguyn bc nh nht
Tm tt c cc hm s f W R ! R tha mn
f xf .y / C f .x / D 2f .x / C x y
f
vi mi s thc x ; y :
af
Bi 6 l mt bi ton s hc lin quan n tnh cht ca s nguyn t. iu ny cng c
nhiu ngi d on trc, v cng lu ri mi c mt nm nguyn t (t u th k 21
n nay mi ch c ba nm nh vy: 2003, 2011 v 2017). Th v l 2017 l s duy nht
Cu a) kh n gin v tng
P p2 1
k D1 k C nk rt gn c
st
trong ba s nguyn t u th k c dng 4 k C 1, nh m mi c kt qu cu b). Di
y ta thay 2017 bng s nguyn t p D 4 k C 1 bt k.
n
p 1 p 1 p 3 p 1
0P 1
p 1
2
X 2
X 2
X k D0 C pk 1 Cp 2
1
k C pk D p C pk 1
Dp C pk Dp@
ilo
1 1
A
2
k D1 k D1 k D0
p 1
0 1
p 1 2
2 Cp 1
Dp@ A:
2
s
f
nht 30 im: phi gii quyt c cc vn xng xu hn nh 4b, 6b, 7b hoc lm nhng
af
bi trn rt chun.
st
n
s ilo
Ep
Li gii v bnh lun thi VMO 2017 7
b) Tm tt c cc gi tr ca s a dy s . u n / xc nh v c gii hn hu hn.
f
1 5 1
khi v ch khi u 2 xc nh. M u 2 D 2
C 2
a C 4
nn u 2 xc nh khi v ch khi
af
1
a :
10
Ta s chng minh dy .u n / hi t v 3 vi mi a 110 : D thy u n 12 ; 8 n 2 : Ch
2n C 3
nC1
>
2 .n C 1/ C 3
.n C 1/ C 1
:
st
rng f . x / D 2xxCC13 l hm gim ngt trn R C nn vi mi n nguyn dng, ta c
n
Nu tn ti mt s n 0 2 N sao cho u n 0 u n 0 C 1 th ta c
s s
ilo
1 2 .n 0 C 1/ C 3 1 1 2 n0 C 3 1
u n0 C2 D C u n0 C1 C C u n0 C D u n0 C1 :
2 .n 0 C 1/ C 1 4 2 n0 C 1 4
gii hn lim u n D L L 21 : By gi, chuyn phng trnh (1) sang gii hn, ta c
Ep
r
1 1
L D C 2L C :
2 4
Gii phng trnh ny, ta c L D 3: Tm li, nu tn ti s n 0 nh trn th lim u n D 3:
Tip theo, ta s xt trng hp s n 0 nh trn khng tn ti, ni cch khc .u n / l dy tng
ngt. Ta s chng minh .u n / b chn trn. Tht vy, do u n C1 > u n v 2nC1
nC3
< 3 vi mi
n 2 nn ta c nh gi
r r
1 1 1 2n C 3 1
C 3u n C > C u n C D u nC 1 > u n ; 8 n 2 :
2 4 2 nC1 4
p
4C 17
Gii bt phng trnh n u n ; ta c u n < 2
vi mi n 2 : Vy dy .u n / tng ngt v
p
4C 17
b chn trn bi 2
nn c gii hn hu hn. n y, bng cch chuyn phng trnh (1)
sang gii hn, ta cng thu c lim u n D 3:
1
Tm li, vi mi a 10
th dy .u n / xc nh v hi t v 3:
8 Li gii v bnh lun thi VMO 2017
f
nC 1 nC 1
q jun 3j C q
2 nC 3 1 5 2 nC 3 1 5
af
nC 1
un C 4
C 2 nC 1
un C 4
C 2
2 n C3 5
Ch rng vi mi n 2 th u n > 0 v nC 1
< 2
; ta c
v
q
2 nC 3
nC 1
3
2 nC 3
nC 1
un C 1
4
C 5
2
< st
3
1
2
5
2
C 5
2
D
5
6
1
n
nC1 nC 1
q < 1 5
D :
2 nC3
un C 1
C 5
2
C 2
nC1
nC 1 4 2
ilo
Do , kt hp vi nh gi trn, ta thu c
5 1
j u nC 1 3j jun 3j C ; 8n 2 :
6 nC1
n y, bng cch s dng b quen thuc (c th chng minh bng nh ngha gii hn) sau:
s
f
p
3
Nh vy, a thc Q.xp / x c mt nghim v t l 2: Do x 3 2 l a thc bc nh nht c
af
h s nguyn nhn 3 2 lm nghim nn Q.x / x phi l bi ca a thc ny. Ni cch khc,
tn ti a thc R .x / c cc h s u nguyn sao cho
x D .x 3
Q.x /
Do R . x / c cc h s u nguyn nn R
p
x D 5 vo ng thc trn, ta c
p st
2/R .x /:
p
5 c dng a C b 5 vi a ; b 2 Z: Thay
n
p p p p
2 5D 5 5 2 a C b 5 D 25b 2 a C .5a 2b/ 5;
ilo
f
J l trung im OH . D thy D i xng H qua B C nn tam gic BDH cn ti B . Cng d
af
thy tam gic I E H cn ti I nn I E H D I H E D BH D D BDH ; suy ra t gic
BDE I ni tip. M DB ct E I ti M nn
ME MI D MB MD:
st
T phng tch ca M i vi ng trn .J / v .O / bng nhau. Tng t phng tch
ca N i vi ng trn .J / v .O / bng nhau. Vy M N l trc ng phng ca .O /
v . J / nn M N ? OJ . Do J l trung im OH nn M N ? OH .
n
ilo
M
I
E
s
Ep
F O
J
H
B C
D
N
A P
Q
S E
I
X R
F
O
H
B K C
M
f
af
D L
BP ; C Q v RS ng quy ti trung im X ca EF .
a) v c th tch thnh hai phn ring bit l chng minh BP ; C Q i qua trung im EF v
chng minh SR i qua trung im EF .
Ep
Li gii 1. (S dng php ng dng) Gi ng trn ngoi tip tam gic AEF ct .O/ ti G
khc A v ct AQ ti L khc A: Gi I; J l trung im ca BF; CE: Php ng dng tm G
bin EC thnh FB nn J bin thnh I; do
IGJ D F GE D BAC:
1
Tham kho ti: http://analgeomatica.blogspot.com/2015/06/ve-mot-bai-toan-
hinh-hoc-tu-dien-aops.html
12 Li gii v bnh lun thi VMO 2017
R
A
G E
M
L
F
J
I O
P
B C
f
af
Q
v
IGP D IJP D BEP D BAP D BGQ
R
A
F E
P
B C
Q
Li gii v bnh lun thi VMO 2017 13
Vy BR chia i EF .
Cch gii th nht c tc gi ngh, cch ny phi dng rt nhiu hnh ph nhng u c quy
tc chung l mc ch s dng php ng dng. Cch gii th hai s dng mt cht cng c
f
tnh ton nhng vn rt p mt v khng phi v thm mt hnh ph no. Cch gii ny do bn
af
Hong Trung Dng, lp 12 Ton THPT chuyn KHTN xut.
Trong li gii trn chng minh SR i qua trung im EF c trnh by thun ty hnh hc
nhng thc cht l da trn tng v php ng dng tm S . Vi tng th c th c
m rng hn na nh cc bi ton di y vi cch gii tng t.
st
Bi 2. Cho tam gic ABC ni tip trong ng trn .O/. P l im bt k trong tam gic sao
cho R i xng P qua BC th R nm trn .O/. PB; P C ln lt ct CA; AB ti E; F . ng
trn .AEF / ct .O/ ti G khc A. GP ct BC ti M v ct .O/ ti D khc G. AD ct .AEF /
ti Q khc A. Chng minh rng GQ chia i EF .
n
Li gii. D thy P nm trn .AEF /. Ta c DP C D FP G D FAG D PDB nn
P C k DB. Tng t, ta cng c PB k DC; do t gic PBDC l hnh bnh hnh nn PD i
ilo
qua trung im M ca BC .
A
s
G
E
N
Ep
F P
Q O
B M C
R D
NGF D M GB:
f
E
af
F N
P
Q
B M
st
D
C
n
Li gii. D thy php ng dng tm G ln lt bin E; F thnh C; B. Li c hai tam gic
GFB v GQD ng dng (g-g) nn F GB D QGD suy ra NGF D M GB; do cng
ilo
1. (M rng a) bi ton 3 VMO 2017) Cho tam gic ABC ni tip ng trn .O/. Mt
ng trn .K/ i qua B; C ct CA; AB ti E; F khc B; C . BE ct CF ti H . AH ct
.O/ ti D khc A. Tip tuyn ti E; F ca .K/ ln lt ct DB; DC ti M; N . Chng
minh rng MN ? OH .
2. (M rng b) bi ton 3 VMO 2017) Cho tam gic ABC ni tip trong ng trn .O/.
P l im bt k trong tam gic sao cho R i xng P qua BC th R nm trn .O/.
PB; P C ln lt ct CA; AB ti E; F . ng trn .AEF / ct .O/ ti G khc A. D
thuc .O/ sao cho DR k BC . AD ct .AEF / ti Q khc A. DE; DF ct .O/ ti S; T
khc D. Chng minh rng BS; C T; GQ ng quy.
Li gii v bnh lun thi VMO 2017 15
f
hng v tp cc s nguyn m c in trn ct khng giao nhau.
af
a) Vi n D 5; tm gi tr nh nht ca k tn ti cch in s k cn i cho cch t
mu i xng hnh bn di.
A
st B
n
ilo
D C
s
cch in s k cn i.
0 1 1 2 1
1 0 2 2 3
1 2 0 2 3
2 2 2 0 3
1 3 3 3 0
f
af
b) iu kin cn: Trc ht, xt cch t mu i xng nh bn c, tc l trng en xen k nh
hnh, trong v tr .i; j / s c t en nu i C j chn, ngc li th t trng.
st
n
s ilo
f
j 2k
Nu graph G khng c cha tam gic, theo b th n s c khng qu n4 cnh, ngha
af
j 2k j 2k
l c khng qu n4 trng nn c th dng k D n4 s nguyn dng in vo cc
(cho d v tr ca cc en th no i na).
st
Nu graph G c cha tam gic, gi s cc nh a; b; c phn bit c ni vi nhau i
mt. iu ny tng ng vi vic cc .a; b/; .b; c/; .c; a/ v .b; a/; .c; b/; .a; c/ l
giao im ca cc hng a; b; c u c t mu trng. Khi , cc s in vo cc
khng cn phi phn bit v tp hp cc trng (nu c) cn li trn cc hng a; b; c cng
n
khng cn phi ri nhau. R rng trn mi hng s cn li khng qu n 3 nh th.
bit in vo mi cn li ca mi hng.
Nu khngjtnh 3 hng
k a; b; c, ta cn li n 3 hng, s dng gi thit quy np th cn
.n 3/2
khng qu 4
s nguyn dng phn bit cho cc hng .
s
Do , trong trng hp ny, s lng s nguyn dng phn bit cn dng khng vt qu
Ep
$ % $ % $ %
.n 3/2 .n 3/2 C 4.n 2/ .n 1/2 n2
1Cn 3C D D :
4 4 4 4
j 2k
Tm li, trong mi trng hp, ta u cn s dng khng qu n4 s nguyn dng phn bit
j 2k
in vo cc trng hay ni cch khc k D n4 cng tha mn bi vi bng n n:
Bnh lun. Li gii c trnh by trn, chng ti c tham kho tng ca bn Nguyn Huy
Tng, thnh vin i tuyn IMO 2014 v bn Nguyn Hong Tng Lm, hc sinh trng THPT
Chuyn H Ni-Amsterdam, cng l mt trong cc th sinh d thi VMO 2017.
Bi ton ny thuc dng cc tr t hp v i hi phi x l c iu kin cn v th mi c th
kt lun c p s ca bi ton.
18 Li gii v bnh lun thi VMO 2017
phn a), ta thy kch thc ca bng l nh nn c th th trc tip cc s kim tra v vic
xy dng cng kh nh nhng. Ch rng mt s c th c s dng li nhiu ln theo nh
bi nu c khng cn thn, ta d hiu nhm p s cu a) l k D 5:
Phn b) th thch hn nhiu vi kch thc bng ln, v quan trng hn l cch t i xng ty
nn cha th nh hng c ngay gi tr va ln ca k:
tng mu cht l ch ra mt m hnh c bit m , i hi gi tr k phi t c cc i
th mi in vo. V bn c trn chnh l m hnh cn phi tm, s cc en trng an
xen i hi tt c cc s dng in vo cc trng phi phn bit nhau, cc s m cng th.
on kh khn chnh l vic xy dng cch nh s cn i cho mi m hnh. Thc t l hu
2
nh cc cch xy dng trc tip thut ton in vo vi k D 20174 1 u khng thnh cng
do cc m hnh c th bin i rt phc tp. Cch tip cn dng th trn cng ch mi chng
minh c l cch nh s cn i s lun tn ti ch cha ch ra cch xy dng c th. Tuy
f
nhin, v mt lp lun th nh th l .
af
im mi l ca bi ton ny chnh l vic s dng ngn ng th gii quyt vn , mt
cch tip cn m trc gi kh t khi xut hin trong cc k thi HSG cp Quc gia. nh l
Mantel-Turan v tn ti graph con y trong mt graph n v hng l tng i quen thuc
st
i vi cc hc sinh c hc qua v l thuyt graph. c im ca cc bi ton dng Mantel-Turan
l thng che giu c vn kh k v kh x l tt bng cc cch thng thng.
nh l ny c cch chng minh dng quy np l phn hoch tp hp nh thnh A; B ri:
n
m s cnh trong A; m s cnh trong B:
m s cnh ni gia A; B:
ilo
4
.i; j / vi 1 i < j n sao cho 1 < jxi xj j < 2:
Ep
3. (Romania TST, 2008) Cho s nguyn dng n > 1: Xt mt nhm ngi tha mn ng
thi cc c im sau:
vi mi s thc x; y:
f
f af .y/ D ay; 8y 2 R: .3/
af
Trong (3), cho y D 0; ta c f af .0/ D 0 D f .a/: T , do f n nh nn ta c af .0/ D a:
Suy ra a D 0 hoc f .0/ D 1:
Xt trng hp a D 0; tc f .0/ D 0: Thay y D 0 vo (1), ta c f f .x/ D 2f .x/: Do f
.20 /
ilo
f f .y/ D y; 8y 2 R:
f .x/
Trong phng trnh ny, ta xt x 0 v thay y D ta c
x
;
Ep
f .x/
1 D 2f .x/ C xf ;
x
suy ra
f .x/ 1 2f .x/
f D ; 8x 0:
x x
f .x/
Thay y D x
vo (1) v s dng kt qu trn, ta c
f 1 3f .x/ D 3f .x/; 8x 0:
f
f x f .x/ D 2 x C f .x/ D 2 x f .x/ ; 8x 2 R:
af
T suy ra x f .x/ D 1; tc f .x/ D x C 1 vi mi x 2 R:
Bnh lun. y l mt bi ton kh hay vi kh mc trung bnh. Bi ny thuc nhm
phng trnh hm vi bin t do v tng chnh vn xoay quanh vic vn dng tnh cht nh x
st
ca hm s (n nh, ton nh, sonh nh) gii. im th v y l thay v i vo m-tup
a v hm cng tnh (kiu bi thng gp) th bi ny tn dng trit tnh song nh ca hm
cng nh cc php th th mi c th gii quyt thnh cng bi ton.
Nh chng ti ni trong phn bnh lun chung bi ny rt ging vi Olympic ca Brazil
n
nm 2006: Tm tt c cc hm s f W R ! R tha mn iu kin
f xf .y/ C f .x/ D 2f .x/ C xy; 8x; y 2 R:
ilo
Cch gii ca hai bi ton cng hon ton tng t nhau. y l mt s trng hp th v. Di
y l mt s bi ton tng t khc:
1. (IMO Shortlist, 2002) Tm tt c cc hm s f W R ! R tha mn
s
f f .x/ C y D 2x C f f .y/ x ; 8x; y 2 R:
Ep
f xf .x C y/ D f yf .x/ C x 2 ; 8x; y 2 R:
Li gii v bnh lun thi VMO 2017 21
Ngoi hai cch gii thiu trn, ta cng c mt hng i khc th cng hn mt cht nhng
cng kh t nhin. Xin gii thiu cng bn c li gii ca anh Phm Kim Hng (thnh vin i
tuyn IMO ca Vit Nam nm 2004 v 2005) nh sau:
v
f f .x/f .y/ x D 2x C yf .x/; 8x; y 2 R: .6/
Thay x D 1 vo (5) v (6), ta c
f
f. y 2/ D 4 f .y/ ) f .y 2/ C f . y/ D 4; 8y 2 R .7/
af
v
f 2f .y/ C 1 D 2 C 2y ) f .2y 2/ D 2f .y/ C 1; 8y 2 R: .8/
Thay y D 0 vo (6), ta c
f f .x/
x D 2x ) f .x/
Kt hp (7) v (10), ta c
Kt hp (8) v (9), ta c
s
Thay kt qu ny vo (11), ta c
4 2x D f .x/ C 2f .x 1/ C x 1 D f .x/ C 2 2f .x/ C x C x 1 D 5f .x/ C 3x 1:
T suy ra f .x/ D x C 1; 8x 2 R:
Li gii trn tng i cng knh nhng cng mang m tnh phng php. tng mu cht
ca li gii chnh l thit lp mi quan h gia f .x/; f .x 1/; f .x 2/ t i n li
gii. Ta tm gi nhng ng thc th hin cc mi lin h ny l nhng ng thc kiu truy hi
(v ging dy dng truy hi). Phng php s dng nhng ng thc kiu truy hi l mt trong
nhng phng php rt p v thng dng trong gii phng trnh hm. Ta c th bt gp kh
nhiu bi ton dng ny trong thi Olympic Ton:
1. Tm tt c cc hm s f W R ! R tha mn
f .xy/
f .x 2 C y/ D f 2 .x/ C ; 8x; y 2 R ; x 2 C y 0:
f .x/
f
5. (IMO Shortlist, 2012) Tm tt c cc hm s f W R ! R tha mn f . 1/ 0 v
af
f .1 C xy/ f .x C y/ D f .x/f .y/; 8x; y 2 R:
504
X
b) . 1/k C2017
k
3.22016 1/ .mod 20172 /:
Ep
kD1
Li gii. a) Ta c bin i
1008 1008 1008
X
k
X k 2017 X 2016
kC2017 2017
k.2017 k/ .k 1/.2017 k/
kD1 kD1 kD1
1007 1007
X 2016 X
k
2017 2017 C2016
k.2016 k/
kD0 kD0
1007 2016
!
X
k 2017 X
k 1008
2017 C2016 C2016 C2016
2
kD0 kD0
2017
22016 1008
.mod 20172 /:
C2016
2
Li gii v bnh lun thi VMO 2017 23
f
rt gn ca phn s adbdbc c t chia ht cho m:
af
Trc ht, ta c nhn xt rng vi p nguyn t bt k th
1p
Cpk . 1/k .mod p 2 /:
k
Tht vy, ta c
Cpk D
p
k.p k/
p .p
D
k
st
k C 1/.p k C 2/ .p
.k 1/
1/
n
nn suy ra
ilo
" #
p p .p k C 1/.p k C 2/ .p 1/ . 1/k 1 .k 1/
Cpk . 1/k 1 D :
k k .k 1/
D thy tng trong ngoc vung chia ht cho p 2 nn nhn xt c chng minh.
s
. 1/k 1
T , ta cng c p1 Cpk k
.mod p/: Suy ra
Ep
Ta a v chng minh
504
X 1
2017 3.22016 1/ .mod 20172 /
k
kD1
hay
504
X 1 3.22016 1/
.mod 2017/:
k 2017
kD1
24 Li gii v bnh lun thi VMO 2017
1 1
t Sn D 1
C 2
C C n1 ; n 2 ZC th r rng 1
1
1
2
C 1
2n
D S2n Sn . Do
1008 2016 1008
X . 1/k 1 X . 1/k 1 X . 1/k 1
S504 D S1008 D S2016 :
k k k
kD1 kD1 kD1
1008
1 1
P
rng S2016 D k
C 2017 k
0 .mod 2017/ nn ta a v chng minh
kD1
2016 1008
X . 1/k 1 X . 1/k 1
3.22016 1/
C .mod 2017/:
k k 2017
kD1 kD1
f
2016 1008
!
1 X
k
X
k 3.22016 1/
af
C2017 C C2017 .mod 2017/:
2017 2017
kD1 kD1
kD1
k
C2017 C
1008
X
kD1
k
C2017
2016
X
kD1
2017
3.2
k
C2017 C
2
2016
1X k
2/
st
C2017
kD1
3
2
2017
X
kD0
k
C2017 2
!
Bnh lun. Li gii trn, chng ti c tham kho tng ca bn Phm Ng Thnh t, sinh
vin trng i hc KHTN, HQG TPHCM.
Bi 6a c th gii quyt nh nhng nh vic rt gn biu thc v dng nh l Fermat nh. Tuy
nhin, bi 6b, ta cn c cch khai thc v bin i ng hng mi c th x l gn gng c.
s
Tuy nhin, do khng th ghp cp trc tip nn kh chng minh mt cch trc tip c.
504
Nu ta dng cng thc v tam gic Pascal, c th rt gn tng v tri thnh C2016 1 v
504 2016 2
a v chng minh kt qu C2016 1 3.2 1/ .mod 2017 / hay
504
C2016 C2
22016 .mod 20172 /:
3
504
Nu nh thay 2017 bi s p nh hn th c th dng cng thc Legendre tm vp C2016 ;
nhng y s 2017 qu ln nn vn kh pht trin tip c.
Kt qu ca bi ton ny c c nh 2017 l s nguyn t, hn na, cu b, ta cn cn c 20 17
chia 4 d 1 : Vi li gii nh trn, r rng bi ton cng ng vi mi s nguyn t p D 4 k C 1.
Li gii v bnh lun thi VMO 2017 25
Nhn xt C pk . 1/ k 1p
k
.mod p 2 / s dng trn cn l tng gii quyt bi ton:
a a2 ap 1
Sa D C CC ; a 2 ZC :
1 2 p 1
m
t S 3 C S 4 3S 2 D n
vi m ; n 2 Z C . Chng minh rng p j m :
f
1 1 1 1
2. (IMO, 1979) Chng minh rng 1 2
C 3
C 1319
0 .mod1979/.
af
3. (Putnam, 1980) Cho p l s nguyn t, chng minh rng
p
X
C pi C pi C i 2 p C 1 .mod p 2 /:
i D0
v
1 1 1
Ep
C CC 0 .mod p 2 /:
1 2 p 1
Trn c s ny, ta cn c th gii quyt cc bi ton sau:
D f1; 2 ; : : : ; p g.
7. (Chn i tuyn Ngh An, 2012) Cho p > 3 l s nguyn t v t M
Vi mi s nguyn dng k tha 1 k p, xt tp hp E k D A M W jAj D k
P
v i lng x k D A 2E k .min A C max A/. Chng minh rng
p
X1
x k C pk 0 .mod p 3 /:
k D1
f
a) Gi K l giao im ca BE v C F : Chng minh rng AK ; B C v O G ng quy.
>
af
b) Cho D l mt im thuc cung BO C cha O ca ng trn .I /I GB ct C D ti
M ; G C ct BD ti N : Gi s M N ct .O / ti hai im P ; Q: Chng minh rng
>
khi G thay i trn cung B C khng cha O ca ng trn .I /; ng trn ngoi
tip tam gic GP Q lun i qua mt im c nh.
st
n
A
ilo
O
s
C
Ep
F
G
Li gii. a) Ta c
E GF D B GE C C GF E GF
D 360 2 BAC .180 2BAC / D 180
Li gii v bnh lun thi VMO 2017 27
Y
O Q
N
f
J
M
af
P
D
B C
T
st I
X
n
G
ilo
Gi M N ct B C ti T th G .B C ; D T / D 1; t GX i qua T . Suy ra
T X T G D T B T C D T P TQ:
J X J Y D JP J Q
Di y l mt s m rng:
2. (M rng b) bi ton 7 VMO 2017) Cho tam gic AB C ni tip trong ng trn .O /.
P di chuyn trn ng trn ngoi tip tam gic. S ; T l hai im c nh trn .O /.
P S ; P T ln lt ct C A; AB ti E ; F . EF ct mt ng trn .K / c nh qua
B ; C ti Q ; R. Chng minh rng ng trn .P QR / lun i qua hai im c nh khi
im P di ng trn ng trn .O /:
f
af
st
n
s ilo
Ep