Professional Documents
Culture Documents
Giáo trình môn quản trị học PDF
Giáo trình môn quản trị học PDF
Bin tp bi:
Nguyn Ngc Hnh
Gio trnh mn qun tr hc
Bin tp bi:
Nguyn Ngc Hnh
Cc tc gi:
Trn Quc Tun
1/132
34. Cc cp bc qun tr v vn kim sot:
35. Vn ho dn tc & cc loi hnh vn ha
36. Vn ho ca mt t chc
37. "S nh hng ca vn ho n hot ng qun tr t chc. "
38. Thng tin trong qun tr
39. "Ti liu tham kho "
Tham gia ng gp
2/132
Cng vic qun tr
CNG VIC QUN TR.
? Khi nim : Qun tr l mt phng thc, cch thc lm cho nhng hat ng ca mt
t chc tin ti mc tiu chung vi hiu qu cao nht, bng v thng qua nhng ngi
khc.
+ Con ngi:
Trc ht, hot ng qun tr ch pht sinh khi nhng con ngi kt hp vi nhau thnh
mt t chc (iu kin cn).
+ T chc :
3/132
Th nht, t chc phi c mc ch: l mc tiu hay h thng cc mc tiu. Mc tiu
l nhng kt qu mong i s c c sau mt thi gian nht nh, l phng tin
thc hin s mng ca t chc. V d cng ty my tnh IBM vi s mng (Mission) l
lun lun dn u trong lnh vc my tnh, t c s mng ny cng ty ra mc
tiu di hn (Objective) l u t vn cho b phn nghin cu v pht trin (Research
and Development), chnh iu ny gip cng ty c c sn phm my tnh xch tay
Laptop IBM ni ting sau ny.
Th hai, t chc phi gm nhiu thnh vin, nhiu b phn cu thnh, t chc khng th
l mt ngi, mt c nhn no .
+ Hiu qu qun tr :
Nu khng bit cch qun tr th cng c th t kt qu, nhng khng c hiu qu, c
ngha l chi ph nhiu hn so vi kt qu t c ((KQ < CP => HQ <1).
Kt qu Hiu qu
Gn lin vi mc tiu, mc
Gn lin vi phng tin
ch
Lm ng vic (doing the right
Lm c vic (doing things right)
things)
C th t l thun vi CP T l thun vi KQ
T l nghch vi CP, cng t tn km ngun lc th
C th t l nghch vi CP
HQ cng cao
4/132
Qua bng so snh trn, ta c th thy trong thc t hot ng qun tr s c hiu qu khi
xy ra cc trng hp sau :
Trong hot ng kinh t ni chung, nht l trong mt nn kinh t th trng ngy cng
c s cnh tranh khc lit, tt c cc t chc lun lun t vn hiu qu ln hng u,
mun vy hot ng qun tr s l mt cng c gip cho cc t chc thc hin c iu
.
C rt nhiu kin khc nhau v s phn chia cc chc nng qun tr sau:
Planning (d kin), Organizing (t chc), Staffing (nhn s), Directing (ch huy),
Coordinating (phi hp), Reporting (bo co), Budgeting (Ngn sch)
Henry Fayol a ra 05 chc nng qun tr sau:D kin, T chc, Phi hp, Ch huy v
Kim tra
Hach nh:
5/132
Xc nh r nhng mc tiu ca t chc
Xy dng chin lc, k hach, bin php tt nht thc hin cc mc tiu
ca t chc.
T chc:
iu khin:
Kim tra:
Th nht, khi nim qun tr c tnh ph bin cho tt c cc loi hnh t chc, cho mi
lnh vc. Trong tt c cc t chc v lnh vc , cc nh qun tr u thc hin cc
chc nng ging nhau l hoch nh, t chc, iu khin v kim tra. Trong thc tin,
vic cc nh qun tr thng xuyn chuyn i gia khu vc qun l Nh nc v sn
xut kinh doanh l mt minh chng (v d mt gim c Cng ty xy dng c th iu
chuyn lm gim c S xy dng)
6/132
Chnh do tnh ph bin th hai ny m cc nh qun tr cp cao d thuyn chuyn t t
chc ny, lnh vc ny sang t chc khc, lnh vc khc do nng lc qun tr cp cao
gn ging nhau (nh v d gim c cng ty xy dng ni trn). Ngc li, nh qun
tr cp cng thp th rt kh chuyn i, v cp cng thp s s dng kh nng chuyn
mn cng nhiu, v d mt qun c iu hnh phn xng sn xut trong mt cng
ty giy kh m chuyn sang lm mt trng phng ph trch sn xut kinh doanh hoc
qua mt cng ty tri ngnh ngh khc.
Th ba, tnh ph bin qun tr cn th hin t l thi gian dnh cho mi chc nng
theo cp bc qun tr. Cp cng cao th thng s dng chc nng hoch nh nhiu hn,
c ngha l h thng xuyn ch trng vo cng tc xy dng chin lc hnh ng
v pht trin cho t chc. Trong khi cp cng thp th thng s dng chc nng
iu khin nhiu hn, bi v h thng c nhim v hng dn, n c, iu khin cc
thnh vin di quyn trong cc cng vic thng ngy v bn thn h cng lm cc
cng vic chuyn mn c th nh nhng ngi cp di.
7/132
Nh qun tr
NH QUN TR .
Cc khi nim:
Trong mt t chc phi c ngi tha hnh v nh qun tr, h c nhng v tr v nhim
v ring, nhng u tp trung hng n mc tiu chung ca t chc
H l nhng ngi trc tip thc hin cng vic no v khng c trch nhim trng
coi cng vic ca ngi khc, chng hn nh cng nhn trong mt doanh nghip, u
bp trong mt nh hng .Cp trn ca h chnh l cc nh qun tr trc tip.
Nh qun tr:
Tu theo t chc m cp bc qun tr c th phn chia khc nhau, nhng thun li cho
vic nghin cu cc nh khoa hc phn chia cc nh qun tr trong mt t chc thnh 03
cp qun tr nh sau
8/132
Cc nh qun tr cp c s (first line manager):
thc hin tt 04 chc nng qun tr, theo Robert Katz th nh qun tr cn c 03 loi
k nng qun tr nh sau:
K nng k thut chnh l trnh chuyn mn nghip v ca nh qun tr, hay l nhng
kh nng cn thit ca h nhm thc hin mt cng vic c th no . K nng ny
nh qun tr c c bng cch thng qua con ng hc tp, bi dng m c. V d
nh thit k my mc ca trng phng k thut, t chc cng tc k ton ca k ton
trng, lp trnh in ton ca trng phng my tnh, xy dng chng trnh nghin
cu th trng ca trng phng Marketing
9/132
K nng nhn s (human skills):
K nng nhn s phn nh kh nng cng lm vic, ng vin v iu khin con ngi
v tp th trong t chc nhm to iu kin thun li v thc y hon thnh cng vic
chung. Chng hn nh k nng thng t hu hiu (vit & ni), c thi quan tm n
ngi khc, xy dng bu khng kh hp tc gia mi ngi, ng vin nhn vin di
quyn
K nng t duy:
Vai tr i din, hay tng trng, c tnh cht nghi l trong t chc : C ngha l bt
c mt t chc no cng u phi c ngi i din cho t chc nhm thc hin cc
giao dch, i thoi vi cc c nhn v t chc bn ngoi. Ngay c tng b phn trong
t chc cng phi c ngi ng u b phn lnh hi cc kin, chnh sch, k
hoch ca cp trn.
10/132
Vai tr lnh o: Vai tr ny phn nh s phi hp v kim tra ca nh qun tr i vi
cp di ca mnh.
Vai tr tip nhn v thu thp thng tin lin quan n t chc : Nh qun tr phi thng
xuyn xem xt, phn tch mi trng xung quanh t chc nhm xc nh mi trng to
ra nhng c hi g cho t chc, cng nh nhng mi e da no i vi t chc. Vai tr
ny c thc hin thng qua vic c sch bo, vn bn hoc qua trao i tip xc vi
mi ngi
Vai tr ph bin thng tin : C nhng thng tin cn tuyt i gi b mt, nhng cng c
nhng thng tin m cc nh qun tr cn ph bin n cho cc b phn, cc thnh vin
c lin quan trong t chc, thm ch ph bin n cho nhng ngi ng cp hay cp
trn ca mnh nhm lm cho mi ngi cng c chia s thng tin gp phn hon
thnh mc tiu chung ca t chc.
Vai tr cung cp thng tin cho bn ngoi: Tc nh qun tr thay mt cho t chc ca
mnh cung cp cc thng tin cho bn ngoi nhm gii thch, bo v hay tranh th mt
s ng tnh, ng h no .
Vai tr phn phi cc ngun lc: Nu cc ngun lc di do (tin bc, thi gian, quyn
hnh, my mc, nguyn vt liu, con ngi ) th nh qun tr s tin hnh phn phi
mt cch d dng; Nhng ngy nay, khi cc ngun lc ngy cng cn kit i hi nh
qun tr phi phn b cc ngun lc cho cc thnh vin, tng b phn sao cho hp l
nhm m bo cho cc thnh vin, b phn hot ng mt cch n nh v hiu qu.
Vai tr thng thuyt : Tc phn nh vic thng thuyt, m phn thay mt cho t
chc trong cc giao dch vi cc c nhn, t chc bn ngoi. V d m phn k kt hp
ng lao ng, hp ng kinh t
11/132
i tng, phm vi, phng php nghin
cu ca qun tr
I TNG, PHM VI, PHNG PHP NGHIN CU CA QUN
TR
Cc c im ca qun tr :
Qun tr suy cho n cng l qun tr con ngi, trong mi con ngi hay nhm ngi
u c nhng c im tm sinh l khc nhau. Mun qun tr c hiu qu th trc ht
phi hiu v h; hiu c h l iu khng d, nhng tha mn c nhng nhu cu
ca h li cng kh khn v phc tp hn nhiu ln, n lun lun l mc ch vn ti
ca cc nh qun tr. Tm l con ngi thng hay thay i theo s bin i ca hin
thc khch quan, do lm cho hot ng qun tr vn kh khn phc tp li cng
lm thm kh khn v phc tp. Mt khc, con ngi l tng ho cho cc mi quan h
x hi, sng trong mt t chc, mi ngi c mi quan h nhiu mt vi cng ng
mang tnh x hi nh: quan h chnh tr, quan h kinh t, quan h bn b ng nghip
chng an xen vo nhau to thnh nhng mi quan h phc hp, tc ng thng xuyn
v chi phi ln nhau.
Nh vy, qun tr c hiu qu l mt cng vic kh khn v phc tp nht trong nhng
cng vic kh khn v phc tp.
12/132
Qun tr va l khoa hc va l mt ngh thut
+ Th hai, trn c s am hiu cc quy lut khch quan m vn dng tt nht cc thnh
tu khoa hc. Trc ht l trit hc, kinh t hc, tm l hc, x hi hc, ton hc, tin
hc, iu khin hc, cng ngh hc Cng vi nhng kinh nghim trong thc t vo
thc hnh qun tr.
gio dc con ngi, thng thng ngi ta s dng cc hnh thc: khen, ch, thuyt
phc, t ph bnh v ph bnh, khen thng v k lut Nhng khng phi lc no
cng c tc dng tch cc.Vi ai, nn p dng hnh thc no, bin php g, mc cao
hay thp, v n c tin hnh trong khng gian v thi gian no ? u l nhng vn
mang tnh ngh thut. Bi mi quyt nh khc nhau s cho ra cc kt qu khng ging
13/132
nhau. S khng ph hp chng nhng khng gip cho con ngi ta pht trin theo chiu
hng tch cc m tri li s lm tng thm tnh tiu cc trong t tng ln hnh vi ca
h.
Tm li: khoa hc ch tn ti trong l thuyt cn ngh thut hin din trong thc t. Hay
ni cch khc, ngh thut xut hin trong qa trnh vn dng cc khoa hc vo thc
tin.
i tng nghin cu: Qu trnh qun tr din ra trong mt t chc, mt doanh nghip.
Phng php nghin cu: Da trn phng php lun ca duy vt bin chng, phng
php lch s, phng php tng hp, phng php h thng .
14/132
"Bi cnh ra i.
BI CNH RA I.
15/132
+ Cc l thuyt qun tr trong giai on hi nhp (sau 1960)
16/132
"Nhm cc l thuyt c in v qun tr. "
NHM CC L THUYT C IN V QUN TR.
Tiu chun ho cng vic l cch thc phn chia cng vic thnh nhng b phn v
cng on chnh v nh mc lao ng hp l, to cho cng nhn c iu kin tng thm
thu nhp v ng thi hon thnh cng vic mt cch tt nht; C ngha l phn chia
cng vic ca mi c nhn thnh nhiu thao tc n gin, p dng phng php tt nht
mt cch khoa hc thc hin cc thao tc , qua tng nng sut lao ng
17/132
Ngoi ra ng cn ch ra l phi tm ra ngi gii nht trong s cng nhn, nhm gip
cho nh qun tr ra cc nh mc hp l v cn l tm gng thc y nhng ngi
khc phn u tng nng sut lao ng v thu nhp ca h. Taylor th nghim cht
ch 75 cng nhn ti Cng ty thp Bethleham, sau chn ra 4 ngi kh nht, nhng
ngi ny c ng kim tra rt k lng v th lc, tnh kh, tiu s, hoi bov
ngi cui cng c chn l Schmidt, mt ngi khe mnh v mun kim c nhiu
tin. Taylor hun luyn Schmidt cc thao tc ti u, kt hp lm vic v ngh ngi
hp l, kt qu Schmidt c th khun vc 47.5 tn gang/ngy so vi nh mc c 12.5
tn/ngy.
Theo Taylor, ngay c ngi cng nhn gii nht cng cn c nhng cng c v mi
trng lao ng thch hp tng nng sut lao ng v l nghip v quan trng m
nh qun tr phi tm ra.
Taylor cho rng s ho hp gia ch v th suy cho cng l xut pht t nhu cu kinh
t, l kim tin, lm giu. Ngoi ra con ngi thng lm bing, trn vic v th cn a
anh ta vo khun php k lut, lm vic theo c ch thng-pht, t ng a ra chnh
sch tr lng theo sn phm v thng cho nhng sn phm vt nh mc .
* u im:
Lm vic chuyn mn ha
Tuyn dng v o to nhn vin mt cch chuyn nghip
H gi thnh
Xem qun tr nh mt ngh v l i tng khoa hc.
* Nhc im:
18/132
L thuyt qun tr hnh chnh ca Henry Fayol ngi Php (1841-1925):
3.Tnh k lut cao: Mi thnh vin phi chp hnh cc nguyn tc ca t chc nhm to
iu kin cho t chc vn hnh thng sut.
4.Thng nht ch huy, iu khin: Ngi tha hnh ch nhn mnh lnh t mt cp trn
trc tip, trnh mu thun gia cc mnh lnh
19/132
6.Li ch c nhn ph thuc vo li ch t chc: Phi t li ch t chc ln trn li ch
ca c nhn. Nu mu thun v 02 li ch ny, nh qun tr phi lm nhim v ho gii.
9.Trt t th bc : Phm vi quyn lc xut pht t ban lnh o cp cao xung ti nhng
cng nhn cp thp nht
* u im :
- C cu r rng, m bo nguyn tc
* Nhc im:
Khng cp n tc ng ca mi trng
Khng ch trng tnh hp l trong hnh ng ca nh qun tr
Trng tm ca qun tr l nh qun tr
20/132
Nhm cc l thuyt tc phong (tm l x hi
quan h con ngi).
NHM CC L THUYT TC PHONG (TM L X HI QUAN H
CON NGI).
1920s, 1930s cc nc cng nghip pht trin, i sng ngi dn nng cao, nng sut
lao ng tng, gi lao ng gim xung di 50 gi/tun, chnh ph can thip mnh vo
cc doanh nghip, s pht trin ca cc nghip on lao ng ca cng nhn, l thuyt
qun tr c in khng cn ph hp; t xut hin l tuyt tc phong, l thuyt nhn
mnh n nhu cu v nguyn vng cc thnh vin, mi quan h con ngi.
a- Nh qun tr phi quan tm n nhng ngi lao ng trong qu trnh gii quyt vn
, c ngha phi ch n ton b i sng ca h, bao gm c yu t kinh t, tinh
thn v tnh cm
21/132
u im:
Ch trng n ngi lao ng v tan b i sng ca h (kinh t, tinh thn, tnh cm),
nn to ng lc cho t chc pht trin
Nhc im:
S hnh thnh cc nhm khng chnh thc l nguyn nhn tng nng sut lao ng,
Mayo phng vn nhiu cng nhn v cng nhn c cu tr li : Cuc sng bn
trong v ngoi nh my l bun t v thiu ngha, bn b ti ni lm vic em li
cho cuc sng v lm vic ca h c ngha hn.
22/132
* Nhc:Th nghim gii hn trong nh my, cha khm ph ra phm vi nn tng x hi
rng hn. cao thc nghim m b qua l thuyt.
Vo nm 1960, Gregor xut bn cun Kha cnh con ngi ca t chc kinh doanh
a ra mt tp hp nhng nhn nh rt lc quan v bn cht con ngi. L thuyt
v con ngi ca ng c gi l l thuyt Y. Sau y l bng so snh v c im con
ngi gia l thuyt Y v l thuyt X (l thuyt c in) qua bng 2.1 sau.
Thuyt X : ng vin con ngi c bn cht X thng qua vt cht, giao vic c th &
kim tra n c h
Thuyt Y : ng vin con ngi c bn cht Y bng cch dnh cho h nhiu quyt nh
trong cng vic, tn trng sng kin ca h, to iu kin h chng t nng lc hn
l n c v kim tra
23/132
Nm nhu cu ca con ngi:
Nhu cu v t thn vn ng (t khng nh mnh): mun hon thin, pht trin nhn
cch, sng to
24/132
25/132
L thuyt qun l t chc ca barnard
ngi m (1886-1961).
L THUYT QUN L T CHC CA BARNARD Ngi M
(1886-1961).
Qun tr l cng vic chuyn mn duy tr h thng t chc hot ng v nhm pht
trin sc mnh cho h thng t chc .
3 ni dung c bn ca t chc:
26/132
Th hai, mc tiu chung ca t chc phi c cc iu kin sau mi kh thi:
Mc tiu phi mang tnh ph bin & mi thnh vin phi hiu r.
m bo mc tiu t chc v mc tiu c nhn khng mu thun nhau.
+ C s chuyn mn ha
+ Chnh sch ng vin nhn vin : ng vin bng vt cht ln tinh thn
+ Quyn hnh
+ Ra quyt nh
+ H thng chc v
+ o c ca nh qun tr
* u im :
+ cao vai tr c nhn, khai thc sc mnh c nhn hnh thnh sc mnh ca t
chc trn c s tha mn li ch c nhn t tha mn li ch ca t chc
* Nhc im:
27/132
+ Cha xt n mi trng bn ngai m ch da vo ngun lc bn trong t chc ra
quyt nh.
28/132
L thuyt qun tr nh lng.
L THUYT QUN TR NH LNG.
L thuyt qun tr nh lng thnh hnh trong 02 thp nin 1970s+1980s, nhng ngi
xng l thuyt ny ch trng s dng cc k thut nh lng thng qua s h tr
ca my in ton phc v cho vic l chn quyt nh ti u . L thuyt qun tr
nh lng gm 04 c trng c bn sau:
+ Cn c my in tan
* u im:
* Nhc im:
+ Chc nng hoch nh v kim sot th c th s dng cc cng c ton, nhng chc
nng t chc v iu khin th khng th s dng cc cng c ton, nn tnh ph bin
khng cao.
29/132
Giai on hi nhp (sau 1960).
GIAI ON HI NHP (sau 1960).
L thuyt qun tr theo qu trnh MBP (Tc gi tiu biu l Harold Koontz) th ly khch
hng lm trng tm phn tch v c cu t chc theo kiu dn ngang (m hnh ci chn
giy paper weight organization- hnh 2.2), cc cp qun tr trung gian gim ti a,
nhn vin trang b kin thc tng hp c kh nng a ra nhng quyt nh c lp.
L thuyt h thng:
30/132
lc mi, tnh cht mi cho c h thng. Thng qua cc phn t ca h thng c th gim
bt cc bt trc hoc tn dng cc c hi t hon thnh mc tiu chung ca t
chc vi hiu qu cao nht. Hnh 2.3 cho thy tng quan v h thng ca mt t chc.
31/132
Gi tr ca thuyt Z ni ln nh s trnh by v vai tr ca mt nn vn ha kiu Z
i vi s pht trin nhanh v vng chc ca mt doanh nghip, ng cho rng vn ho
ca doanh nghip bao gm mt tp hp biu tng, nghi l,huyn thoi, trit l cho
php truyn t n ngi lm vic cc gi tr v nim tin ni thn ca doanh nghip,
ht nhn cu vn ho mt doanh nghip l trit l kinh doanh ca n. ng c bit ch
trng n tinh thn v gi tr tp th ca phng php qun l Nht bn. Trng tm v
mc tiu c bn ca thuyt Z l qu trnh cng ngh chuyn t doanh nghip kiu A n
kiu Z. Mt s cng ty ln ca M nh Kodak, General Motors thnh cng khi p
dng thuyt Z ca ng.
Trng phi qun tr ngu nhin ch trng qun tr theo tnh hung ngu nhin khng
rp khun my mc cc nguyn tc, tri li phi ht sc linh hot, sng to, vn dng
phi hp cc l thuyt qun tr vo tng tnh hung c th.
32/132
33/132
"Cc kho hng qun tr hin i.
CC KHO HNG QUN TR HIN I.
2/ Khch hng: Tha mn cao nht ca khch hng l thc chung ca mi thnh vin,
b phn, ca c t chc
3/ T qun & mo him : Chp nhn ri ro-tht bi, phi lun i mi & u tranh, c
cu linh hat, khuyn khch t do sng to.
4/ Coi trng nhn t con ngi: Phm gi con ngi c xem trng; bit nui dng
lng nhit tnh, lng tin v tnh cm gia nh ca mi ngi; khuyn khch mi ngi
gi bu khng kh lm vic vui v, thoi mi v cm th c ngha v s hon thnh
nhim v
7/ Hnh thc t chc n gin, nhn s gn nh: Quyn lc cng phn tn cng tt, nhn
s hnh chnh gn nh, nhn ti c tung vo thng trng
8/ Qun l ti sn cht ch v hp l
* Nhc im: Nhn mnh s pht trin t thn, xem trng nhng ni lc bn trong t
chc m cha nh gi ng mc mi trng bn ngoi.
34/132
Kho hng qun tr sng to (ca cc nh nghin cu Nht):
Cc nh nghin cu Nht Bn thuc Vin nghin cu Nomura cho rng qun tr sng
to l phong cch qun tr ca th k 21. Nhng c trng ch yu ca kho hng
qun tr sng to bao gm:
+ Chin lc kinh doanh phi r rng, bit c hng i ca tng lai nhm phn b
ngun lc hp l & d bo c mi trng bn ngai
+ Qun tr ngun nhn lc, xem ngun nhn lc l quan trng nht, cc chnh sch tuyn
dng, o to, pht trin v ng vin nhn vin cn ht sc c ch trng
+ Qun tr thng tin, phi chia s nhng thng tin v khch hng, v cng ty cho cc
thnh vin. Ti k i thng tin trong cc thnh vin, b phn trong t chc.
Tm li khoa hc qun tr l mt dng chy lin tc, mang tnh k tha. Nhng l thuyt
qun tr ra i nhng giai on sau s k tha, b sung v hon thin cho nhng l
thuyt trc, t lm cho bc tranh khoa hc qun tr ngy cng sinh ng v nhiu
mu sc.
35/132
"Mi trng l g ? "
MI TRNG L G ?
Hoc trong lnh vc Vin thng v kinh doanh dch v in thoi di ng Vit Nam,
trc y Tng cng ty Bu chnh Vin thng Vit nam (VNPT) c quyn trong vn
gi cc qua mng Vinaphone v Mobiphone th k t khi c cc i th cnh tranh
mi nh Cng ty C phn dch v Bu chnh Vin thng Si gn (SPT) vi mng di
ng S-Fone v Cng ty Vin thng Qun i vi mng di ng Viettel th gi cc
in thoi di ng tut xung mt cch r rt. Nh vy tc ng ca cc yu t mi
trng ln t chc l khng trnh khi, c th c nhng tc ng to ra cc c hi cho
t chc v cng c nhng tc ng gy nn nhng mi nguy c, e do i vi t chc.
Nh vy, mi trng l g? C my loi mi trng v cc yu t ca n l g? Cc ni
dung sau s gii p cho chng ta nhng vn .
Cc loi mi trng :
36/132
"Mi trng v m (mi trng tng qut)
MI TRNG V M (MI TRNG TNG QUT)
Khi nim:
c im mi trng v m:
Mi trng v m c ba c im sau:
37/132
Cc yu t c bn ca mi trng v m:
Yu t kinh t:
Tng trng kinh t l s tng thm (hay gia tng) v quy m sn lng ca nn kinh t
trong mt thi k nht nh. l kt qu ca tt c cc hot ng sn xut v dch v
ca nn kinh t to ra. biu th s tng trng kinh t ngi ta dng mc tng thm
ca tng sn lng nn kinh t (tnh ton b hay tnh bnh qun u ngi) ca thi k
sau so vi thi k trc; Hoc mc tng phn trm (%) hay tuyt i hng nm, hay
bnh qun trong mt giai on. S tng trng kinh t ch c ngha khi n em li s
pht trin kinh t.
38/132
Cc i lng c bn o lng s tng trng kinh t hin nay bao gm:
+ Ch tiu GDP : Tng sn phm quc ni (tng sn phm trong nc), l ton b sn
phm v dch v mi c to ra hng nm trong phm vi lnh th quc gia.
+ Ch tiu GNP : Tng sn phm quc dn, l ton b sn phm v dch v cui cng
m tt c cng dn mt nc to ra khng phn bit sn xut c thc hin trong nc
hay ngoi nc
+ Ch tiu NNP (NI) : Sn phm quc dn thun ty (thu nhp quc dn sn xut), l gi
tr cn li ca tng sn phm quc dn sau khi tr i gi tr khu hao TSC (Dp) trong
k
NNP = GNP - Dp
+ Ch tiu GDP/ngi hoc GNP/ngi : Phn nh thu nhp bnh qun u ngi ca
mt quc gia
Nh vy, trong tin trnh tng trng v pht trin kinh t, doanh nghip s ng vai tr
ch o, ng thi mc tng trng kinh t v pht trin kinh t s c nhng tc ng
tch cc hay tiu cc i vi tt c cc t chc ni chung.
Chnh sch kinh t th hin quan im, nh hng pht trin cu Nh nc thng qua
cc ch trng, chnh sch iu hnh v qun l nn kinh t. Cc chnh sch kinh t to
ra mt mi trng kinh doanh v tc ng ln tt c cc t chc theo hai khuynh hng
sau:
39/132
Cc cng c thng c Nh nc s dng khuyn khch hay ch ti l cc lut
thu, li sut, chnh sch gi c, chnh sch tin lng, t gi hi oi
Chu k kinh t:
Giai on suy gim, l thi k nn kinh t c mc tng trng chm v k sau thp hn
k trc. Trong giai on ny quy m doanh nghip thng b thu hp li so vi trc.
Ngy nay, th gii ang din ra mt khuynh hng ngy cng mnh m l xu hng
khu vc ho v ton cu ho kinh t. Nh vy, cc doanh nghip trong mi quc gia
mun tn ti v thnh cng tt yu phi khng ngng i mi cng ngh, nng cao cht
lng sn phm, tng nng sut lao ng v h gi thnh sn phm nhm ng u
vi qu trnh cnh tranh ngy cng khc lit.
40/132
kinh t c mi lin h hu c vi nhau. S tc ng ca chnh tr v chnh ph i vi
kinh t th hin mt s phng din sau:
+ To lp v thc y ch tng trng v pht trin kinh t cho ton dn thng qua cc
hnh ng v quyt tm sau:
+ Tn trng cc quy lut ca nn kinh t th trng nh quy lut gi tr, quy lut cung
cu, quy lut cnh tranhbng cc bin php sau:
41/132
m bo mt s n nh chnh tr nhm to ra lng tin v hp dn cho cc t chc kinh
doanh trong nc ln ngoi nc. Mun vy mi quc gia cn phi thc hin cc vn
sau:
Yu t x hi:
Dn s v thu nhp:
Ta thy cc tiu chun v dn s v thu nhp nh tui, gii tnh, mt , thu nhp,
ngh nghip, trnh vn ho, tnh trng hn nhn, tn ngng, ng c, thi quen,
s thch, hnh vi mua sm .y l cc tiu chun gip doanh nghip lm cn c
phn khc th trng, hoch nh k hoch nh v nh my, sn xut, phn phi sn
phmChng hn nhng vng c nhiu ngi ln tui th s c nhu cu cao i vi
cc dch v y t bo v sc khe, cn nhng vng c nhiu tr em th s c nhu cu
cao i vi cc dch v gio dc, sn phm qun o- chi .Hoc nhng vng m
thu nhp v i sng ngi dn c nng cao th sc mua ca ngi dn tng ln rt
nhanh, iu ny to ra nhng c hi thun li cho cc nh sn xut
Thi ca ngi lao ng i vi cng vic th hin thng qua 02 tiu thc c bn l
o c lm vic v lng trung thnh vi t chc. Thi ny ca ngi lao ng c
chia thnh 02 xu hng nh sau:
42/132
Th hai, do quy lut cnh tranh, quy lut ca s o thingi lao ng thng t
gn b v t trung thnh vi mt t chc, h quan tm n cuc sng ring v gia nh
nhiu hn, h ch trau di k nng ngh nghip bn thn ca mnh nhm thch nghi
vi nhiu iu kin thay i khi b sa thi ch lmXu hng ny thng thy trong
nn kinh t th trng hin nay, c bit l cc cng ty M v mt s nc phng Ty,
ti nng ca ngi lao ng c xem trng hn cc cc chun mc gi tr v o
c
Yu t t nhin:
+ Tng mc u t cho thm d v y mnh cc hot ng nghin cu, pht trin nhm
tm kim nhng ngun ti nguyn mi, ti sinh ngun ti nguyn, s dng hiu qu
ngun ti nguyn, hn ch lng ph ti nguyn.
+ Tng cng s dng li cc cht thi cng nghip v sinh hot nhm bo v mi
trng v tit kim nguyn liu.
+ Tm kim v s dng cc ngun nng lng v nguyn liu thay th, chng hn thy
tinh dn thay th cho kim loi, gm s s dng nhiu trong cng nghip in lc v
hng khng
Chu k bin i cng ngh ngy cng rt ngn buc cc doanh nghip phi tn dng ti
a cng ngh nhm thu hi vn u t, ng thi phi thay i cng ngh lin tc
ng vng trong cnh tranh
43/132
Vng i sn phm ngy cng ngn hn, do cng ngh bin i lin tc v chu k bin
i cng ngh ngy cng ngn nn ngy cng c nhiu sn phm mi v chu k sng
ca n cng ngn hn, chnh iu ny buc cc doanh nghip phi c chin lc v sn
phm mt cch hp l v thc t ngy nay ta thy a s cc doanh nghip theo ui
chin lc a dng ha sn phm hn l kinh doanh ch mt hoc mt vi sn phm no
.
44/132
Mi trng vi m (mi trng c th)
MI TRNG VI M (MI TRNG C TH)
Khi nim:
c im:
Cc yu t c bn:
45/132
i th cnh tranh hin ti:
i th cnh tranh tim n bao gm cc i th tim n (s xut hin trong tng lai)
v cc i th mi tham gia th trng, y cng l nhng i th gy nguy c i vi
doanh nghip. i ph vi nhng i th ny, doanh nghip cn nng cao v th cnh
tranh ca mnh, ng thi s dng nhng hng ro hp php ngn cn s xm nhp t
bn ngai nh : duy tr li th do sn xut trn quy m ln, a dng ha sn phm, to
ra ngun ti chnh ln, kh nng chuyn i mt hng cao, kh nng hn ch trong vic
46/132
xm nhp cc knh tiu th, u th v gi thnh m i th khng to ra c v s
chng tr mnh m ca cc i th ng vng.
Khch hng :
+ Xc nh nhu cu v hnh vi mua hng ca khch hng bng cch phn tch cc
c tnh ca khch hng thng qua cc yu t nh : yu t mang tnh i l (vng,
min), yu t mang tnh x hi, dn s (la tui, ngh nghip, trnh , thu nhp, tn
ngng.); Hoc phn tch thi ca khch hng qua cc yu t nh : yu t thuc v
tm l (ng c, thi quen, s thch, phong cch, c tnh, vn ho), yu t mang tnh
hnh vi tiu dng (tm kim li ch, mc s dng, tnh trung thnh trong tiu th).
Nh cung cp:
Sn phm thay th :
47/132
Cc yu t ni ti ca t chc.
CC YU T NI TI CA T CHC.
Ngun nhn lc: Ngun nhn lc ca mt doanh nghip mnh hay yu th hin s
lng v cht lng nhn s, vn sp xp, b tr, o to-pht trin, cc chnh sch
ng vin
Sn xut: Phn nh nng lc sn xut, quy trnh sn xut, trnh cng ngh p dng
vo sn xut, t chc sn xut, t l ph phm
Ti chnh - k ton: Phn nh tnh hnh ti chnh doanh nghip qua cc ch tiu c cu
vn, tnh hnh cng nv t chc cng tc k ton ti doanh nghip
Vn ho t chc: Phn nh cc gi tr, chun mc, nhng nim tin, huyn thoi, nghi
thc ca mt t chc. vv..
Tm li:
48/132
2. Vic tm hiu v phn tch cc yu t ni ti nhm gip cho t chc xc nh cc vn
sau y:
49/132
"Qun tr s bt trc ca mi trng "
QUN TR S BT TRC CA MI TRNG
50/132
Cc bin php qun tr cc bt trc ca mi trng:
San bng:San u nh hng ca mi trng. Chng hn, trong ngnh BC-VT, quy nh
gi cc cao vo cc gi cao im v gi cc thp vo cc thi im v khuya, gn
sng.
Qua trung gian: S dng c nhn v t chc khc gip h t kt qa thun li.
Chng hn tranh th s ng h ca bo ch, chnh quyn
51/132
Khi nim v tc dng
KHI NIM V TC DNG
Khi nim:
Trong iu kin ngy nay ta thy mi trng lun bin ng, ni b cc t chc lun
cha ng nhng ri ro tim n ca n, thch nghi vi nhng bin ng ca mi
trng cng nh ti thiu ha nhng ri ro bn trong trc ht nh qun tr cn s dng
n chc nng hoch nh v n em li cho t chc 04 li ch (tc dng) sau y:
Theo quan im ca cc nh kinh doanh Nht bn, thi c kinh doanh c nh hng
80% n s thnh bi ca doanh nghip.
Thi c l mt khan thi gian ngn xut hin s giao thoa gia kh nng ca doanh
nghip v cc c hi c c trn thi trng, c ngha l :
52/132
Qa trnh hoch nh s xc nh c cc iu kin cn v trn, t gip doanh
nghip nhn din c thi c kinh doanh, chp ly thi c hnh ng hng ti
mc tiu chung vi hiu qa cao nht.
+ td3: Trin khai kp thi cc chng trnh hnh ng, c ngha l to tnh ch ng
trong thc hin, v cc k hach, chng trnh thit k snnn vic thc hin s kp
thi nhanh chng.
Phn loi hoch nh: Gm hai loi hoch nh c so snh bng sau
53/132
Mc tiu l nn tng ca hoch nh
MC TIU L NN TNG CA HOCH NH
Phn lai:
* Mc tiu tng trng (pht trin): Tng trng kinh t l s gia tng kh nng sn xut
ra hng ha, dch v nhm nng cao mc sng cho ton x hi.Pht trin kinh t l qu
trnh bin i v lng, v cht sn xut & i sng ca mt nn kinh t x hi ln
mt tm cao hn trc.
* Mc tiu n nh: v d dn s pht trin ca ngnh gia tng 20%, v doanh nghip
cng mun pht trin gia tng 20% nh vy
Yu cu ca mc tiu:
54/132
+ C kt qu c th bng cc ch tiu nh lng l chnh
Cc yu t nh hng n mc tiu
Vai tr ca mc tiu:
Qun tr bng mc tiu l cch qun tr thng qua vic mi thnh vin, b phn t mnh
xc nh mc tiu, t mnh qun l v thc hin cc mc tiu m h ra.
55/132
Trnh t tin hnh ca MBO
Tc dng ca MBO:
56/132
MBO l c s cho vic hoch nh mc tiu chung ca t chc, qua lm cho mc tiu
t chc v mc tiu cc thnh vin t c s thng nht.
MBO s kch thch tinh thn, nng cao trch nhim cc thnh vin, b phn
u MBO:
+ Buc nh qun tr phi la chn mc tiu u tin thc hin trong nhng thi gian nht
nh
Nhc MBO:
+ Trong mt s trng hp, cc mc tiu c nhn thiu s hng dn, gii thch c th
ca qun tr cp trn
57/132
"Qa trnh hoch nh chin lc
QA TRNH HOCH NH CHIN LC
Vic phn tch cc yu t thuc mi trng gip doanh nghip nhn din cc c hi v
nguy c i vi doanh nghip ( cp chng 3), trong phn ny ch cp ti
nhng tc ng mnh m nht n qu trnh hoch nh chin lc ca cc p lc cnh
tranh trong ngnh (cc yu t thuc mi trng vi m).
58/132
S cnh tranh gia cc doanh nghip trong ngnh:
Trong qu trnh hoch nh chin chc, nh qun tr lun lun phn tch cc chin lc
v phn ng ca i th nh : S tng hay gim gi bn, chin dch qung co, sn
phm-dch v mi tung ra th trng, dch v khch hngc bit, hai bin s nh
hng mnh n cnh tranh trong ngnh l s lng doanh nghip v t sut li nhun
bnh qun ca ngnh
Quyn thng lng ca khch hng chnh l s mc c v gim gi, cht lng sn
phm, hay chit khu thng mi.
59/132
S e do ca cc sn phm-dch v thay th:
Bc 2 - Phn tch cc yu t ni b:
Mc tiu : cp chng 1.
xy dng chin lc ngi ta thng s dng cc cng c nh: Ma trn SWOT, chu
k i sng ca sn phm, ma trn pht trin v tham gia th trng, ma trn BCG mi,
chin lc ca M.Porter
60/132
Chin lc l g (STRATEGY)? : Chin lc l con ng, gii php, phng thc, si
ch xuyn sut i n mc tiu chung ca t chc. Ph bin c cc chin lc sau:
L chin lc nhm vo vic tm kim nhng th trng mi cho nhng sn phm hin
c, bng cch:
L chin lc pht trin nhng sn phm mi, hay ci tin nhng sn phm hin c nh
nng cao cht lng, tng thm tnh nng s dng, thay i mu m, quy cch, bao b
sn phm.
61/132
+ Mc ph thuc bn ngai
+ c im c nhn ca nh qun tr
1. V qun tr:
+ Phn b cc ngun lc
Cc hot ng kim tra phi tin hnh song song vi qu trnh hoch nh chin lc v
tc nghip m bo s thc hin cc k hoch v nh gi cc kt qa thc hin. Qua
kim tra v nh gi s tm ra nhng khim khuyt phi khc phc hoc c th lp li
tin trnh hoch nh vi nhng iu chnh cn thit
62/132
"cc cng c hoch nh chin lc. "
CC CNG C HOCH NH CHIN LC.
Growth Share Matrix (ma trn pht trin & tham gia th trng):
63/132
STARS (ngi sao): Sn phm ny l sn phm tt, ni ting, tiu th tt, th phn
cao, cc STARTS thng c kh nng sinh li v s tr thnh CASH COW tng lai.
Cn c chin lc u t chim lnh th trng.
CASH COW (b sinh ra tin): Sn phm tiu th tt, c th phn ln, cng ty khng cn
cung cp nhiu ti chnh cho n v sut tng trng ca th trng gim xung. Cn
c chin lc duy tr v th trn c s gi c tiu th thp. Khi mt dn phn tham gia
th trng th n s tr thnh mt dog businiess (con ch)
Hng t vn Arthur D.Little Inc tm ra khun mu chu k i sng sn phm cho vic
hoch nh chin lc (hnh 4.3). Gm c 4 giai n nh sau:
Trong thi k ny. Sn phm cha c nhiu ngi bit n, nn khi lng tiu th
tng chm, doanh nghip cn b thm chi ph han thin sn phm, nghin cu ci
tin, kho st th trng do li nhun thp hoc c th l. V mt gi p dng trong
thi k ny : thng thp so i th cnh tranh (nu cht lng ngang bng) hoc gi c
th cao hn (nu cht lng nhnh hn)
Thi k ny s lng tiu th tng mnh do th trng chp nhn sn phm mi, chi
ph sn xut v gi thnh gim ng k, li nhun cao.Vic m rng th trng trong
64/132
thi k ny rt thun li. Tuy nhin, vn phi tip tc b thm chi ph han thin sn
phm, nghin cu ci tin, kho st th trng.
Thi k bo ha:
Chi ph thp mang li cho doanh nghip t sut li nhun cao hn mc bnh qun trong
ngnh bt chp s hin din ca cc lc lng cnh tranh khc. Khi c chi ph thp
nht trong ngnh, doanh nghip c th bn sn phm vi gi thp nht m vn thu c
li nhun. Khi c chin lc cnh tranh v gi xy ra, doanh nghip c chi ph thp
nht tt nhin s thuc v th tt hn v tip tc vn c li. Theo ui chin lc ny,
cn c cc iu kin sau y:
+ Th phn ln.
65/132
Chin lc ny ph hp i vi nhng doanh nghip ln, dn u th trng. Cc doanh
nghip mi hay cc doanh nghip sn xut sn phm thay th rt kh khi p dng chin
lc ny. Chin lc ny cng c cc nhc im sau:
Chin lc d bit ha sn phm l chin lc trong doanh nghip cnh tranh cung
cp sn phm, dch v c nht vi nhng c im m khch hng nh gi cao, nhn
bit l khc bit v sn sng tr gi thm cho s khc bit . Mc tr thm ny to ra
cho doanh nghip c c mc li nhun khuyn khch cnh tranh trn c s ca s d
bit ha sn phm, dch v.
+ Khi nhng khc bit ca sn phm tr nn t quan trng hn, th khch hng thng
tr nn nhy cm hn vi gi
66/132
Chin lc trng tm ha:
L chin lc, trong doanh nghip theo ui hoc li th v chi ph, hoc li th do d
bit sn phm, nhng ch trong nhm khch hng mc tiu hoc phn khc th trng
hay nhng th trng gc cnh mt cch tch cc v c hiu qa hn cc i th cnh
tranh ang phc v cho nhng th trng rng ln.
67/132
68/132
SWOT Matrix:
69/132
Chin lc WT: Phi khc phc nhng yu km no gim bt nguy c ?
70/132
"Hoch nh tc nghip.
HOCH NH TC NGHIP.
Khi nim:
L nhng hoch nh lin quan n vic trin khai cc chin lc trong nhng tnh
hung c th v nhng thi gian ngn (thng, qy, nm). Ni dung l nhng chng
trnh hat ng ngn, s dng cc ngun lc phn b han thnh mc tiu ra
c.K hoch Ngn sch: L mt biu mu v cc ngun ti chnh phn b cho nhng
hot ng nh, trong khong thi gian xc nh. y l thnh t quan trng ca
chng trnh v d n, l cng c kim sot hiu qa ca n v.
Hng vo nhng hat ng c kh nng hoc chc chn lp li tng lai, gm:
b.Th tc: L nhng hng dn chi tit thc hin chnh sch
71/132
Quy nh:
72/132
"Khi nim v cc nguyn tc xy dng c
cu mt t chc . "
KHI NIM V CC NGUYN TC XY DNG C CU MT T
CHC .
Nguyn tc thng nht ch huy: mi ngi tha hnh ch c mt ngi cp trn & ch
bo co, nhn lnh ca ngi m thi.
Nguyn tc hiu qu: b my phi c kt qu hot ng cao nht vi chi ph thp nht.
73/132
"Mt s vn khoa hc trong cng tc t
chc
MT S VN KHOA HC TRONG CNG TC T CHC
Khi nim tm hn qun tr:L khi nim dng ch s lng nhn vin cp di m mt
nh QT c th iu khin mt cch tt p nht.
74/132
B my nhiu cp, gi l b my t chc cao v c tm hn qun tr thp v ngc li.
Tm hn qun tr ph thuc quy m doanh nghip v trnh ca nh qun tr. Tm
hn rng i hi nh qun tr c trnh cao v ngc li. Nh vy ta c mt s nhn
xt sau v tm hn qun tr:
Tm hn qun tr rng:
Tm hn qun tr hp:
75/132
Quyn hnh trong qun tr:
Quyn hnh trong qun tr l nng lc cho php yu cu ngi khc phi hnh ng
theo ch o ca mnh. Nh qun tr mun c quyn hnh y , yu cu phi c
03 yu t sau: Phi c t cch, chc danh ca nh qun tr; Phi c cp di chp
nhn; Phi c trnh , t cch o c c nhn. Mt s hnh thc quyn hnh ca
cc nh qun tr thng s dng bao gm:
+ Ra lnh & yu cu ngi khc thc hin : Nhanh, kp thi, nhng c an v khng
mang tnh sng to
+ Ra lnh, nu thc hin tt s c tng thng: Mang tnh sng to, nhng cao li
ch c nhn cao hn li ch tp th.
+ Lng nghe kin cp di trc khi ra quyt nh: Dn ch, tn trng cp di, c
thi hp tc.
Mc d nh qun tr cn phi c y quyn hnh phc v cho vic qun tr, nhng
quyn hnh phi c gii hn ca n, gii hn ca quyn hnh chu s hn ch bi cc
yu t nh : Lut php ca nh nc, o c x hi, gii hn ca cp bc qun tr, iu
kin sinh hc ca con ngi .
+ Gii phng bt khi lng cho nh qun tr cp cao, h tp trung vo cc cng vic
ln hn; ng thi qua to iu kin o to i ng k cn chun b thay th cc
nh qun tr cp cao khi cn thit.
76/132
"Xy dng c cu t chc (cctc). "
XY DNG C CU T CHC (CCTC).
Cp qun tr:
77/132
Cp qun tr l s thng nht tt c cc b phn qun tr mt trnh nht nh no
(v d: cp doanh nghip, cp phng ban chc nng, cp phn xng). S cp qun
tr phn nh s phn chia chc nng qun tr theo chiu dc , th hin trnh tp trung
qun tr & lin quan n vn ch huy trc tuyn v h thng cp bc.
Theo s lng nhn vin: xp cc nhn vin c cng vic nh nhau vo 1 b phn, khi
chuyn mn ha cao th tiu chun ny khng ph hp
Theo sn phm: hnh thnh cc b phn chuyn doanh theo tng sn phm
Theo khch hng: nhm tha mn cc yu cu khc nhau ca tng lai khch hng khc
nhau
Theo quy trnh (thit b): v d doanh nghip c b phn c, b phn ct gt, b phn
lp rp
Cc m hnh CCTC:
78/132
c im ca m hnh CC trc tuyn:
+ Quan h gia cc nhn vin trong t chc c thc hin theo ng thng, t trn
xung.
+ Ngi tha hnh ch nhn & thc hnh mnh lnh ca ngi ph trch cp trn trc
tip ca mnh
+ Ngi ph trch chu trch nhim han tan v kt qu cng vic ca nhng ngi
di quyn mnh.
u im:
+ Trnh hin tng ngi tha hnh thi hnh nhiu mnh lnh khc nhau t nhiu ngi
ph trch cp trn khc nhau, thm ch c nhng mnh lnh tri ngc nhau.
Nhc im:
+ Khng tn dng chuyn gia c trnh cao v tng chc nng qun tr.
79/132
M hnh c cu chc nng
u im:
Nhc im:
+ Vi phm ch mt th trng
80/132
+ Th trng c s tham mu ca cc phng chc nng, cc chuyn gia, cc hi ng
t vn chn cc quyt nh ti u.
+ Cc phng chc nng ch tham mu m khng c quyn ra mnh lnh cho cc phn
xng v b phn sn xut
81/132
Ap dng trong trng hp : Nhiu sn phm hoc sn phm khc bit; sn phm hoc
th trng l phc tp
Ap dng trong trng hp: Nhng nhu cu ca khch hng l quan trng; cc dng
khch hng l khc nhau.
82/132
83/132
Tin trnh xy dng c cu t chc
Bc 5: Thm nh v ti t chc
84/132
"y quyn.
Y QUYN.
Khi nim:
L vic to cho ngi khc quyn hnh & trch nhim thc hin mt hat ng nht
nh
Yu cu:
Tn trng quy trnh y quyn qua 04 bc sau: (y quyn c th bng ming hoc bng
vn bn)
+ Ngi y quyn phi tht s sn lng to cho ngi c y quyn ch ng, suy
ngh thc hin cng vic
85/132
+ Ngi y quyn phi bit san s cng vic vi ngi c y quyn
+ To lng tin, tin tng cho cp di nhn y quyn v khc phc cc sai st ca h.
86/132
"Khi nim v cc yu cu. "
KHI NIM V CC YU CU.
y l chc nng lin quan n cc hat ng tuyn chn, o to, pht trin, ng
vinv lnh o cc thnh vin trong t chc lm vic vi hiu qu cao t c mc
tiu chung ca t chc.
Yu cu i vi nh qun tr:
87/132
Tuyn chn nhn s.
TUYN CHN NHN S.
Khi nim :
Xc nh yu cu ca cng vic:
Cch 1 : Xut pht t con ngi tm cng vic, y l cch khng khoa hc, khng
hp l, khng m bo hiu qu
Cch 2 : Xut pht t cng vic tm ngi lao ng ph hp, y l cch lm khoa
hc, m bo hiu qu.
xc nh yu cu cng vic phi thu thp v phn tch cc thng tin lin quan n
cng vic bng bng m t cng vic gm nhng ni dung nh sau:
88/132
Xc nh tiu chun ca ngi tuyn chn:
H s xin vic.
Cc php th ngh nghip
Phng vn
iu tra v qu trnh o to
Th vic
89/132
Tiu thc nh gi kt qu tuyn chn:
90/132
o to v pht trin nhn s
O TO V PHT TRIN NHN S
Trc ht cn phn bit gia o to v pht trin qua bng 6.1 sau:
Nguyn tc o to:
+ Xc nh ng i tng o to
+ o to l mt qu trnh lin tc .
91/132
Phng php o to:
Lun phin thay i cng vic (chiu ngang ln chiu dc) v thay i v tr lm vic,
a v, m ng chc v cao hn
Thng qua cc bi ging v hi tho, nghin cu tnh hung, tr chi quyt nh, t chc
cc hat ng ngai kha
92/132
ng vin nhn vin
NG VIN NHN VIN
ng vin l to ra s hng hi, nhit tnh , phn khi v trch nhim hn trong qu
trnh thc hin cng vic cu cc thuc cp, qua lm cho cng vic c hon thnh
mt cch c hiu qu cao.
Xut pht t quan im : bn cht ngi lao ng l li bing & nh qun tr hiu
bit v cng vic hn cng nhn, do nh qun tr cn dng chnh sch tin lng
v thng ng vin cng nhn thc hin cc cng vic lp i lp li mt cch nhm
chn nhm t hiu qu cao. Chnh sch ng vin thng nhn mnh n nhu cu vt
cht m khng ch trng n nhu cu tinh thn
L thuyt tm l x hi:
Xut pht t quan im: quan h x hi trong qu trnh lm vic c tc dng thc
y hoc km hm s hng hi lm vic ca cng nhn. Con ngi s nhm chn khi
thc hin nhng cng vic nhm chn, do ng vin lao ng bng cch tha
nhn nhu cu x hi ca h & to iu kin cho h cm thy hnh din v s hu ch
v quan trng ca h trong cng vic, to cho h nhiu t do hn lm cc quyt nh
lin quan n cng vic c giao, quan tm hn n cc nhm khng chnh thc, thng
tin nhiu hn cho h bit cc k hach v hat ng ca t chc. Chnh sch ny nhn
mnh nhu cu tm l x hi m b qun nhu cu vt cht
93/132
Cc l thuyt hin i v s ng vin:
Trnh t tho mn nhu cu l i t thp n cao (trc tin l cc nhu cu bc thp), khi
cc nhu cu bc thp c tho mn th n khng cn tnh cht ng vin na, lc
nhu cu bc cao s xut hin. Mun ng vin c hiu qu, nh qun tr cn phi bit
c thuc cp ang cp nhu cu no v bn cht lu di cu qu trnh ng vin
l cn ch trng n cc nhu cu bc cao.
Theo l thuyt c in, ng vin con ngi c bn cht X (li bing, khng mun
nhn trch nhim, lm vic do ngi khc bt buc) bng vt cht, giao vic c th &
kim tra n c .
Theo l thuyt ca Gregor, ng vin con ngi c bn cht Y (sing nng, chp nhn
trch nhim, sng to trong cng vic) bng cch dnh cho h nhiu quyt nh trong
cng vic, tn trng sng kin, to iu kin h chng t nng lc hn l n c,
kim tra .
94/132
L thuyt ng vin ca Herzberg:
Ong tin hnh sp xp li nghin cu cu Maslow. Ong cng cho rng hnh ng cu
con ngi l bt ngun t nhu cu, xong c 3 loi nhu cu nh sau:
Ong cho rng con ngi cng mt lc theo ui tt c cc nhu cu ch khng phi ch
mt nhu cu nh Maslow ni. Hn th na khi mt nhu cu no b cn tr h s
dn n lc sang mt nhu cu khc.
95/132
Cc dch v h tr gia nh ( nh tr ti c quan ).
Cc k thut khc.
96/132
Lnh o v phong cch lnh o.
LNH O V PHONG CCH LNH O.
Theo TS.Yves Enregle th lnh o l lm cho ngi khc thc hin cng vic ca h
v hiu bit cng vic giao cho ngi khc lm.
Yu cu i vi ngi lnh o:
+ Hng v cc gi tr
+ C uy tn lnh o
Lnh o dn ch :
97/132
Nh qun tr thng tham kho, bn bc, lng nghe kin v i n s thng nht vi
cc thuc cp trc khi ra quyt nh, s dng nguyn tc a s. Ni dung cu quyt
nh ph thuc vo kin a s cu cc thnh vin trong t chc. Trong phong cch ny
ngi lnh o c s phn giao quyn lc cho cp di nhiu hn ( thng tin 2 chiu ).
Lnh o t do :
Tu thuc c im cu nh qun tr: trnh nng lc, s hiu bit, phong cch cu
nh qun tr
Tu thuc c im cu nhn vin: trnh , nng lc, phm cht cu nhn vin cp
di
98/132
Khi nim, mc ch & tc dng ca kim
tra.
KHI NIM, MC CH & TC DNG CA KIM TRA.
+ Xc nh v d an s bin ng ca cc yu t u vo ln u ra
+ To iu kin thc hin thun li cc chc nng y quyn, ch huy, quyn hnh v ch
trch nhim.
99/132
"Cc nguyn tc xy dng c ch kim
tra "
CC NGUYN TC XY DNG C CH KIM TRA
Phi ph hp theo c im c nhn ca nh qun tr: Tc thng tin kim tra phi c
nh qun tr thng hiu, nu khng th vic kim tra s khng cn nghia.
Phi quan tm thc hin ti nhng im trng yu, nhng yu t c nghia i vi hot
ng ca t chc ( l cc im phn nh r nht mc tiu, tnh trng khng t mc
tiu, o lng tt nht s sai lch, bit c ai l ngi chu trch nhim v s tht bi,
t tn km nht, tiu chun kim tra hiu qu nht)
Phi khch quan da vo cc tiu chun thch hp, khng mang tnh nh kin, thin
v
Phi hiu qu, cng vic kim tra phi tng ng vi chi ph ca n
100/132
Quy trnh kim tra
QUY TRNH KIM TRA
Tiu chun nh lng l nhng tiu chun o c bng lng nh s lng sn phm,
chi ph, gi c, s gi lm vic do nhng thng tin mang tnh nh lng thng
d kim sat.
Tiu chun nh tnh thi khng o c bng lng nh thc trch nhim, thi lao
ngnn rt kh kim sat v thng nh gi chng qua cc nhn t trung gian (v
d dng tiu chun phm cht nh gi mt o c ca con ngi)
Tiu chun phi mang tnh thc hin (khng qu cao, khng qu thp)
Phn nh ng bn cht vn ng cu i tng b qun tr.
D dng cho vic o lng.
101/132
Bc 02 : o lng thnh qa v so snh vi cc tiu chun kim tra.
Tin hnh o lng mt cch khch quan i vi nhng hot ng ang xy ra hoc
xy ra hoc lng trc i vi nhng s vic sp xy ra, sau so snh vi nhng
tiu chun bc 1 pht hin ra s sai lch hoc nguy c c s sai lch lm c s
cho vic xc nh cc bin php sa cha v iu chnh trong bc 3. Hiu qu vic
o lng s ph thuc vo phng php o lng v cng c o lng. i vi nhng
tiu chun kim sot biu hin di dng nh lng th vic o lng c th n gin,
nhng i vi nhng tiu chun l nh tnh hoc l nhng tiu chun m th vic o
lng rt phc tp.
Sau khi pht hin cc sai lch bc 2, cn phn tch nguyn nhn cu s sai lch ,
ng thi a ra cc bin php sa cha v iu chnh khc phc cn thit .
102/132
Cc loi hnh kim sot
CC LOI HNH KIM SOT
Kim sot lng trc (kim sot trc khi thc hin):
Bng cch tin liu cc vn c th pht sinh tm cch ngn nga trc. Tc
dng cu kim sot lng trc s gip cho doanh nghip ch ng i ph vi
nhng bt trc trong tng lai v ch ng trnh sai lm ngay t u. y l hnh
thc kim sot t tn km nht.
Kim sot hin hnh ( kim sot trong khi thc hin ):
Bng cch gim st trc tip ngay trong khi thc hin, nm bt nhng lch lc v a ra
nhng bin php tho g kp thi, m bo vic thc hin k hoch.
y l loi kim sot c thc hin sau khi hot ng xy ra. Mc ch cu loi
kim sot ny l nhm xc nh xem k hoch c hon thnh khng? Nu khng th
phi tm hiu nguyn nhn? Rt ra nhng bi hc kinh nghim cho nhng ln tip theo
sau.Nhc im cu loi kim sot ny l tr v thi gian.
103/132
Cc cp bc qun tr v vn kim sot:
CC CP BC QUN TR V VN KIM SOT:
104/132
+ Kim sot nhn s, kim sot v k lut lao ng.
+ Kim sot v tnh trng th trng: phn an th trng, i th, gi, sn phm, khch
hng .
+ Kim sot sn xut: Cng ngh, my mc thit b, nng sut lao ng, cht lng sn
phm
+ vv
105/132
Vn ho dn tc & cc loi hnh vn ha
VN HO DN TC & CC LOI HNH VN HA.
Khi nim:
Tuy cc khi nim trn c nhng im khc nhau nhng u c nhng im ging nhau
c bn sau:
106/132
+ Vn ho c tnh h thng, bao gm cc mi lin h mt thit gia cc hin tng v
s kin trong mt nn vn ho. c trng h thng ny to cho vn ho chc nng t
chc x hi, lm nn tng n nh cho x hi.
Theo cch phn loi ny, cc dn tc trn cng mt lnh th th c nhng tng ng
v vn ho.
Vn ha du mc:
Vn ho nng nghip:
107/132
yu, t to cho con ngi c thi quen thch n nh v sng nh c. C th xem
kinh t nng nghip thuc trng thi tnh n nh.
c im nhn thc:
Vn ho du mc:
Vn ho nng nghip:
Vn ho du mc:
Vn ho nng nghip:
Ap dng nguyn tc trng tnh, trng c, trng hiu ho, quyn li c nhn thng
khng xem trng v cao li ch tp th. Do cng ng v t chc x hi c t
chc linh hot thch hp vi nhng hon cnh c th, nn thng thiu tnh cht ch
v tnh k lut khng cao. Nh nc ch trng n gio dc, phc li x hi, ch tm
n xy dng c s h tng v lp cc doanh nghip Nh nc (ch yu), bo h kinh
t.
108/132
Vn ho du mc:
Mang tnh tham vng chinh phc t nhin bng chnh kh nng v sc mnh ca mnh,
xem t nhin l i tng nghin cu chinh phc v qua pht trin khoa hc. i
vi cng ng - x hi, do tnh c nhn c tn trng, nn nguyn tc chim ot trong
tip nhn v cng rn trong i ph, sng phng trong cc mi quan h, thng th hin
s bt ng quan im mt cch trc tip v cng quyt bo v quan im ca mnh
nu l ng.
Vn ho nng nghip:
109/132
Vn ho ca mt t chc
VN HO CA MT T CHC:
Khi nim :
Cc yu t c bn ca vn ho t chc:
Nhng chun mc (norms): L nhng quy tc khng chnh thc v nhng hnh vi ng
x c cc thnh vin trong nhm chia s v b rng buc tun th.
Nhng nim tin (beliefs): L nhng iu m ngi ta tin l ng, l trung thcv n
thng n t bn ngoi t chc (nh tn gio, tn ngng..) v n c tc ng n gi
tr chung.
Nhng huyn thoi (legends/myths): L nhng cu chuyn lin quan n nhng s kin
tiu biu c tht v thng c h cu thm to thnh nhng hnh nh l tng.
110/132
Nhng iu cm k (taboos): L nhng tp qun vn ho ca t chc ngn cm cc
thnh vin khng c php lm hay ni v iu g (v d : cm ht thuc ni lm
vic, cm cng nhn mang ti xch vo nh my)
Th ba, vn ho t chc hnh thnh do nhng thnh vin u tin ca t chc to thnh
(thng mang tnh huyt thng gia nh).
111/132
"S nh hng ca vn ho n hot ng
qun tr t chc. "
S NH HNG CA VN HO N HOT NG QUN TR T
CHC.
Vn ho nng nghip:
Coi trng kinh nghim cao hn t duy sng to trong hoch nh. c bit i vi hoch
nh chin lc th thng thay i theo hng ci tin nhiu hn l thay i sng to
mi han ton. Hoch nh thng s dng nng lc v tr tu ca c tp th. Hoch
nh thng a ra nhng mc tiu di hn m t c mc tiu ngn hn. t khi xc nh
trch nhim c nhn v thng phi c nhiu thnh vin, b phn tham gia vo qu trnh
hoch nh nn mt nhiu thi gian.
Vn ho du mc:
Hoch nh mang tnh t ph, sng to, chp nhn ri ro, mo him, thng c nhiu
k hoch ngn hn, mc tiu r rng, trch nhim tng thnh vin, tng b phn rt r
rng, t mt thi gian cho qu trnh hach nh. Tuy nhin khi thc hin th thng d b
chng i v thi gian thc hin ko di.
Vn ho nng nghip:
Do mang tnh cng ng cao, tn trng s hi ho v tnh thng nht, nn t chc cng
vic mang tnh tp th, t pht sinh mu thun gia cc thnh vin, b phn. C nhiu
quan h rng v cho gia cc b phn. Khng thch s phn cng cng vic mang
tnh chuyn mn ho cao m tri li thch mt ngi a dng ho lm nhiu cng vic.
Thng pht sinh tnh cc b, a phng, tuyn chn nhn vin trong qu trnh pht
trin t chc, kh s dng nhn vin ti.
Vn ho du mc:
Do cao ch ngha c nhn, t duy vt tri nn t chc thc hin theo tuyn quan h
quyn hnh ph hp vi c cu trc tuyn. Cc thnh vin pht trin ngh nghip mt
cch chiu su.
112/132
Vn ho vi chc nng iu khin:
Vn ho vi tuyn dng:
Vn ho nng nghip:
Tuyn dng ngi theo mong mun s dng lu di v sut i. Trong qu trnh tuyn
dng t ch trng v chuyn mn ho su, m ch n la tui v trnh nht nh,
tuyn lp vo ch trng. Cht lng ca lao ng v tuyn dng thng tng quan vi
quy m ca t chc.
Vn ho du mc:
Tuyn dng mang tnh ngn hn, khng c mt cam kt bo m lm vic lu di trong
t chc. Tuyn dng ch trng vo chuyn mn ho su. Cht lng ca lao ng khng
ph thuc nhiu vo quy m ca t chc.
Vn ho vi ng vin:
Vn ho nng nghip:
Chnh sch lng bng ph thuc vo thm nin l ch yu. Khi nh gi qu trnh lao
ng thng dng hnh thc t kim im l chnh v kt hp vi p lc ca tp th
u tranh cho nhng gi tr, o c m t chc phi c. S nh gi t cn c vo
nhng tiu chun rch ri do t lm cho nhiu ngi hi lng. Quyn li v s bt
thng ph thuc vo thm nin, quyn li c nhn c gii quyt trong mi quan h
hi ho vi quyn li tp th v s lu di.
Vn ho du mc:
H thng lng bng t cn c vo tui tc, thm nin, gii tnh v vic nh gi thng
cn c vo nhng tiu chun nh lng hn nhng tiu chun nh tnh, ni chung
chnh sch ng vin thng ngc li vi vn ho nng nghip.
Vn ho nng nghip:
Vn ho du mc:
113/132
o to c tnh chuyn mn su, thng s dng lao ng ngn hn khi c nhu cu i
vi cng vic khc, sn sng sa thi nhn vin c v tuyn nhn vin mi. Xem ni lm
vic l ni thi th ti nng gia cc c nhn.
Vn ho nng nghip:
Thng tin thng a chiu khc nhau, thng tin gia cc thnh vin da trn cng vic,
da trn cc mi quan h thm tnh vi nhau. Thng tin bao gm c thng tin chnh thc
v thng tin khng chnh thc. Khong cch gia nh qun tr v nhn vin rt gn gi.
Vn ho du mc:
Thng tin thng ch mt chiu (t trn xung hoc t di ln), thng s dng thng
tin chnh thc, t c nhng tin n ca thng tin khng chnh thc. Khong cch gia
nh qun tr v nhn vin rt xa.
Vn ho nng nghip:
Gii quyt mu thun t nh trn c s thu tnh t l, hiu bit thng cm ln nhau,
nhn nhng i n thng nht. Tc dng l phn tch, dng tnh gii quyt
(t chc phi chnh thc).
Vn ho du mc:
Dng l phn tch, dng to n (t chc chnh thc) l c quan php l gii
quyt mu thun.
Vn ho nng nghip:
H thng kim tra mang tnh mc nhin, tc cao hnh thc t kim tra, t sa cha,
ph bnh v t ph bnh, thng kim tra t mang tnh gip , t s dng bn ngoi kim
tra. Cch kim tra khng a ra nhng nh lng c th.
Vn ho du mc:
Kim tra cn c vo tiu chun nh lng, mc tiu, nhim v giao cho tng c
nhn nn thng c chnh xc cao. Thng s dng h thng kim tra mang tnh
114/132
hin nhin, tc s dng hnh thc kim tra mang tnh trng pht t bn ngoi, b phn
ny lm s c b phn khc kim tra.
115/132
Thng tin trong qun tr
THNG TIN TRONG QUN TR.
Khi nim v thng tin : L qu trnh trao i gia ngi gi v ngi nhn.
KN thng tin trong qun tr: L nhng tin tc mi c thu nhn, c hiu v nh
gi c ch trong vic ra quyt nh v hot ng ca t chc.
Trong thc t, thng tin thng tn ti di cc hnh thc : Li ni, ch vit (vn bn),
cc biu l bng c ng-c ch-thi -v mt, bng iaYu cu ca thng tin trong
qun tr: Chnh xc, kp thi, y u, c tnh h thng v tnh tng hp, hiu qu v b
mt.
116/132
Thng tin trong t chc:
Thng tin chnh thc: l nhng thng tin theo cp h, chng hn nh qun tr ra lnh cho
nhn vin cp di hay nhn vin thuc cp bo co kt qu ln cho nh qun tr.
Thng tin khng chnh thc: l nhng thng tin do nhn vin to ra bi nhng giao lu
ri thnh nhng nhm, phe. Thng tin khng chnh thc thng khng c qun tr
chp nhn nhng vn phi ch v n lun tn ti trong t chc do nhng nhu cu ca
nhn vin.
Thng tin chiu trn xung: Thng tin t cp trn xung, thng tin ny c th bng li,
gip mt hay cc bt lnh v th.
Thng tin chiu ngang: L thng tin gia cc thnh vin cng nhm, gia cc b phn
ngang cp nhau
Mng dy chuyn:
Mng ch Y:
H thng c nhiu thuc cp khng c thng tin hng ngang. Mi thng tin u phi
thng qua nh qun tr.
Mt qun tr vi nhiu thuc cp, mi thuc cp ch trc tip quan h vi hai thuc cp
khc k cn.
117/132
Mch mch:
Trong mi thnh phn u t do thng tin vi nhng thnh phn khc trong mch,
cc thnh phn u ngang nhau.
Th nht, thng tin truyn i vn c nhng sai lch v ni dung: Ni dung sai s lm
cho ngi nhn tin khng hiu hoc hiu sai thng tin, t khng th ra quyt nh
hoc ra quyt nh d b mc sai lm.
Cch 1: Giao s thng tin cho cp di, ch nhng thng tin no khng ng mc tiu
mi trnh ln nh qun tr.
118/132
Cch 2: Thng tin n nh qun tr phi ht sc c ng
Cch 3: Phn loi thng tin thnh nhng tn, hnh ng theo th t u tin
S dng s phn hi :
Trong tin trnh thng tin, trnh s hiu sai v khng chnh xc, nh qun tr s dng
vng phn hi nh gi tc dng ca thng tin n ngi nhn nh th no?
n gin ho ngn ng :
i hi tp trung cao khi nghe, phi t mnh trong v tr ca ngi pht biu, d
dng hiu ng v hiu ht vn .
Hn ch cm xc:
S dng d lun:
Khi nim:
119/132
+ Vai tr p t cng bc hoc ng vin i vi h thng b qun tr
Bo m tnh h thng, nh hng: quyt nh phi th hin vic thc hin nhim v,
mc tiu ca t chc v phi c i ch r rng
Bo m tnh c th: quyt nh phi ngn gn, d hiu, c th chi tit v quy nh r
thi gian thc hin.
Cc m hnh ra quyt nh :
120/132
121/132
Bng 9.2: Tin trnh ra quyt nh v t chc thc hin quyt nh
122/132
Quyt nh nhm :
+ Khung cnh bui hp (khng kh, tm l cuc hp, cch by bin trong phng)
123/132
+ S ra quyt nh sai
+ Tm l cu ton
+ vv
124/132
"Ti liu tham kho "
TI LIU THAM KHO
3/ Chin lc v chnh sch kinh doanh PGS.TS Nguyn Th Lin Dip, ThS Phm
Vn Nam NXB Thng K 1998
-----
125/132
Tham gia ng gp
Ti liu: Gio trnh mn qun tr hc
Bin tp bi: Nguyn Ngc Hnh
URL: http://voer.edu.vn/c/3a6ea6c1
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: Nh qun tr
Cc tc gi: Trn Quc Tun
URL: http://www.voer.edu.vn/m/060d8e6b
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
126/132
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
127/132
Module: Cc yu t ni ti ca t chc.
Cc tc gi: Trn Quc Tun
URL: http://www.voer.edu.vn/m/3d6a4368
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
128/132
Cc tc gi: Trn Quc Tun
URL: http://www.voer.edu.vn/m/71bdc49e
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
129/132
URL: http://www.voer.edu.vn/m/47a57262
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
130/132
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: Vn ho ca mt t chc
Cc tc gi: Trn Quc Tun
URL: http://www.voer.edu.vn/m/b10921da
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
131/132
Chng trnh Th vin Hc liu M Vit Nam
Chng trnh Th vin Hc liu M Vit Nam (Vietnam Open Educational Resources
VOER) c h tr bi Qu Vit Nam. Mc tiu ca chng trnh l xy dng kho
Ti nguyn gio dc M min ph ca ngi Vit v cho ngi Vit, c ni dung phong
ph. Cc ni dung u tun th Giy php Creative Commons Attribution (CC-by) 4.0
do cc ni dung u c th c s dng, ti s dng v truy nhp min ph trc
ht trong trong mi trng ging dy, hc tp v nghin cu sau cho ton x hi.
Hanoi Spring l mt nn tng cng ngh tin tin c thit k cho php cng chng d
dng chia s ti liu ging dy, hc tp cng nh ch ng pht trin chng trnh ging
dy da trn khi nim v hc liu m (OCW) v ti nguyn gio dc m (OER) . Khi
nim chia s tri thc c tnh cch mng c khi xng v pht trin tin phong
bi i hc MIT v i hc Rice Hoa K trong vng mt thp k qua. K t , phong
tro Ti nguyn Gio dc M pht trin nhanh chng, c UNESCO h tr v c
chp nhn nh mt chng trnh chnh thc nhiu nc trn th gii.
132/132