Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven

Bron: Didactisch model van Gelder

Student(e) Ingrid Daamen Mentor Laila van Lierop

Klas PEH16VB Datum 14-03-2017
Stageschool Ojbs de Duizendpoot Groep 6/7/8
Plaats Stramproy Aantal lln 21
Vak- vormingsgebied: Natuur en Techniek
Speelwerkthema / onderwerp: Licht

Persoonlijk leerdoel: Ik ben in staat om luid en duidelijk te spreken en een juiste houding aan te nemen zodat ik goed voorbereid en zelfverzekerd voor de klas sta.
Lesdoel(en): Aan het einde van de les kunnen de leerlingen: Evaluatie van lesdoelen:

- met behulp van het proefje uitleggen hoe licht wordt gebroken. - Ik laat de leerlingen vertellen wat ze hebben gezien tijdens het proefje. Ze vertellen dan
- zelfstandig een proefje uitvoeren aan de hand van een stappenplan. hoe dit volgens hen in elkaar zit.
- Ik kijk naar hoe de leerlingen de proefjes doen en geef ze complimenten als ze goed
Kerndoel 42 De leerlingen leren onderzoek doen aan materialen en hun best doen.
natuurkundige verschijnselen, zoals licht, geluid, elektriciteit, kracht,
magnetisme en temperatuur.
Beginsituatie: De klas bestaat uit 9 jongens en 12 meisjes. Ze hebben ervaring met proefjes doen. Ze hebben namelijk al een mad science show gehad waarbij er
proefjes werden gedaan ter demonstratie. Ik weet niet in hoeverre de leerlingen weten hoe lichtbreking werkt.
Lesverloop
Tijd Leerinhoud Didactische handelingen Leeractiviteit Materialen / Organisatie
Leraar leergedrag leerling(en)
Inleiding Doel 2 Ik vertel de leerlingen wat we gaan doen. Dit De leerlingen doen het proefje en beantwoorden de vragen Werkbladen, glazen, water,
15 min doe ik doormiddel van een proefje. Ik laat ze die op het werkblad staan. wit papier.
zelf ontdekken hoe ze een regenboog kunnen
maken. Dit laat ik ze in tweetallen doen. We
gaan even naar buiten vanwege de zon die
nodig is. Ik spreek met de leerlingen af dat ze
rustig naar buiten gaan en voorzichtig het
proefje doen met de bijbehorende materialen
die ze van tevoren kunnen pakken uit de kring.
We spreken 1 plek af waar ze dit zullen doen
zodat ik een goed overzicht heb en de kinderen
zich niet te veel verspreiden.
Kern Beide Na het proefje bespreken we wat ze hebben De leerlingen vertellen wat hen is opgevallen tijdens het Potloden, glazen,
20 min doelen ervaren. Dit sluit aan bij een proefje over het proefje en delen hun antwoorden in de kring. Ze gaan hierna werkbladen.
breken van licht. Het volgende proefje wordt in het volgende proefje doen waarbij ze een potlood in een
de klas gedaan in de tafelgroepjes. We glas met water doen. Ze beantwoorden hierbij enkele
bespreken hierna weer wat de antwoorden van vragen. Tijdens het kringgesprek delen de leerlingen weer
de leerlingen zijn op de vragen. hun ervaringen met het proefje.
Slot Doel 1 Ik sluit af door de vraag te stellen hoe licht De leerlingen vertellen in de kring in hun eigen woorden hoe
5 min wordt gebroken. We evalueren ook nog even licht gebroken wordt. Ze geven mij enkele tips of tops over
kort de les. de les.
Persoonlijke reflectie
Ik vond dit een erg leuke les. Vooral omdat het zon mooi weer was en we dus naar buiten konden om de proefjes daar te doen. Ik heb van
tevoren aangegeven wat de bedoeling was en de regels met de leerlingen besproken. Ze hebben zich hier goed aan gehouden. En ik vond
dat ik als leerkracht ook aanwezig was. De les is verder goed verlopen en er waren geen bijzonderheden.

Feedback mentor (inclusief handtekening)

Datum: 16-03-2017

uitleg maak zelf een regenboog

antwoorden

op vraag 1
Je ziet een regenboog op het witte vel papier als het zonlicht door het glas water heen op het papier valt. De zon staat dus achter het
glas en het papier ligt er voor.

op vraag 2
Met een glas van een andere vorm krijgt de regenboog ook een andere vorm.

op vraag 3
Alle antwoorden zijn goed, als je hebt opgeschreven hoe je denkt dat het komt.

uitleg

Zonlicht en ander wit licht is eigenlijk 'alle-kleuren-licht': alle kleuren zitten er in. Als je alle kleuren tegelijkertijd ziet, zie je dus wit!
Water kan al die kleuren uit elkaar trekken, zodat je ze los van elkaar kunt zien. Dan zie je dus een regenboog. Die kun je alleen zien
als het licht door het water heen gaat. Zo werkt het met een regenboog ook. Die kun je ook alleen zien als het zonlicht door het
regenwater heen gaat. De vorm die het water en dus het glas heeft bepaalt hoe de kleuren uit elkaar getrokken worden en dus welke
vorm de regenboog heeft.

extra uitleg

Zonlicht en ander wit licht bestaat uit alle kleuren licht samen. Licht heeft in verschillende media verschillende snelheden. Dit heeft als
gevolg dat licht afbuigt ('breekt', zie: proefje 'gebroken lichtstraal') als het van het ene naar het andere medium overgaat. Verschillende
kleuren licht hebben echter verschillende snelheden, en worden dus anders (onder een andere hoek) afgebogen, waardoor de
verschillende kleuren licht als het ware uit elkaar getrokken worden. We kunnen nu de verschillende kleuren licht afzonderlijk zien. We
zien dus een 'regenboog'.

uitleg potlood onder water

antwoorden

op vraag 1
Alle antwoorden zijn goed, als je hebt opgeschreven wat je dacht dat er zou gebeuren.

op vraag 2
Het lijkt net alsof het potlood niet rechtdoor loopt. Je ziet een knik op de plek waar het potlood het water in gaat. Het onderste
deel van het potlood lijkt een stukje verschoven en dikker.

op vraag 3
Alle antwoorden zijn goed, als je hebt opgeschreven hoe je denkt dat het komt.

uitleg

Als er licht op een potlood schijnt, dan wordt het weerkaatst. En wanneer dit licht in je oog komt, dan zie je het potlood. Je
ziet een knik in het potlood en het onderste deel van het potlood lijkt verschoven. Dit komt doordat de lichtstralen door het
water van richting veranderen. Door het ronde glas lijkt het potlood dikker. Het ronde glas met water werkt als een soort
vergrootglas.

extra uitleg

Licht gaat met een bepaalde snelheid door de lucht. De snelheid van licht hangt af van de soort stof waardoor het gaat. Als
licht door een andere stof gaat, zoals bij dit proefje door water, dan gaat het ook met een andere snelheid.

Normaal beweegt licht in een rechte lijn. Wanneer licht van de ene stof naar de andere gaat dan kan het licht breken. Dit
betekent dat het niet meer in een rechte lijn beweegt, maar van richting verandert.
Het potlood boven het water ziet er gewoon uit. Op de plek waar het potlood het water ingaat, zie je een knik. Het lijkt alsof
het potlood hier niet rechtdoor gaat. Dit komt doordat het licht dat vanaf het potlood in je oog komt wordt gebroken. Het licht
breekt daar waar het van water naar lucht gaat.

Het onderste stuk van het potlood is een stukje verschoven. Dit komt ook door de lichtbreking. Licht breekt altijd aan het
oppervlak. Als een oppervlak rond is, dan werkt dat als een lens. Het ronde drinkglas bij de proefje is rond in de breedte en
werkt als een lens in de breedte. Daarom wordt het potlood niet alleen verschoven, maar ook dikker.