Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven

Bron: Didactisch model van Gelder

Student(e) Bo Disco Mentor Jacoline

Klas PEH16VA Datum 21-3-2017
Stageschool De Schalm Groep 6
Plaats Vught Aantal lln 26
Vak- vormingsgebied: geschiedenis
Speelwerkthema/ onderwerp: werelderfgoed

Persoonlijk leerdoel:
- Orde houden tijdens de les.
- Goede feedback geven dus niet alleen jullie hebben het goed gedaan, maar ook wat ze dan precies goed hebben gedaan.
Lesdoel(en): Evaluatie van lesdoelen:
Kerndoel 51: - Bekijken hoe de kinderen de informatie opzoeken.
- De leerlingen leren gebruik te maken van eenvoudige historische - Ik bekijk de presentaties.
bronnen en ze leren aanduidingen van tijd en tijdsindeling te
hanteren.

Tussendoelen:
- De leerlingen oefenen met het gebruiken van informatiebronnen om
hun presentatie te maken.
- De leerlingen kunnen beschrijven wat een werelderfgoed is.
- De leerlingen kunnen (in groepjes van 3 personen) kort
samenvatten en vertellen aan de groep wat ze hebben gevonden in
de informatieve bronnen.
Beginsituatie:
De klas bestaat uit 26 kinderen. Ze zijn al een groep sinds groep 4. De les vind plaats na de eerste pauze, dit is rond kwart voor 11. Normaal gesproken hebben de
kinderen IPC in de middag, maar vanwege een andere les die we in de middag hadden, hebben we dit verplaatst naar de ochtend. De kinderen zijn wel gewend om
samen te werken, maar sommige kinderen voelen zich een beetje buitengesloten (dit heb ik in mijn typering beschreven). Als doel heb ik dus dat bepaalde kinderen
zich minder alleen gaan voelen. Dit wil ik gaan doen door ze veel te laten samenwerk en dan met verschillende groepjes (jongens en meisjes door elkaar).

De kinderen hebben al meerdere lessen gehad over geschiedenis, ze hebben het nog niet gehad over werelderfgoed. Ze reizen veel met hun familie en hebben dus al
veel dingen gezien van de wereld.
De kinderen hebben IPC, dit is een programma waarbij ze voor een aantal weken een bepaald thema hebben. De vakken: geschiedenis, natuur & techniek,
aardrijkskunde en kunstzinnige orintatie vallen onder IPC. Ze hebben IPC sinds groep 5.
Ze zijn nu bezig met het thema vulkanen, tsunamis en aardbevingen, maar binnenkort veranderd dit in een nieuw thema (uitvindingen en machines). Deze
geschiedenisles is dus een extra les die buiten het IPC valt. De kinderen hebben vaker opdrachten rondom IPC waarbij ze presentaties moet geven voor een bepaald
onderwerp. Ze zijn dit dus al gewend, maar ze moeten wel nog goed oefenen met het opzoeken van informatie.

Als we beginnen met de les zitten alle kinderen aan de tafel in hun groepjes. Op het digibord staat mijn presentatie klaar en er liggen 3 boeken over het onderwerp op
tafel. Als doel voor de groep heb ik dat de klas nog beter gaat samenwerken en hier wil ik dus ook mee aan de slag met deze les.

Lesverloop
Tijd Leerinhoud Didactische handelingen Leeractiviteit Materialen / Organisatie
Leraar leergedrag leerling(en)
+/- 10 Voorbespreking over werelderfgoed. - De kinderen luisteren; - Digibord
minuten Wat is werelderfgoed? - De kinderen bespreken in een groepje van (presentatie over
Laat de kinderen kort in groepjes bespreken wat werelderfgoed is. werelderfgoed).
ze denken dat werelderfgoed is. Elk groepje - Boeken over
verteld wat ze denken dat het is. werelderfgoed
Werelderfgoed in Nederland.
Ben je zelf ooit eens bij een werelderfgoed
geweest?
Vrijheidsbeeld.
1886 geschenk van Frankrijk en is 46m
hoog.
Een vrouw die een boek en een toorts
(fakkel) vasthoudt. Het vrijheidsbeeld staat
op Liberty Island in New York (VS). In 1924
werd het een nationaal monument.
In 1965 kwam Ellis Island bij het nationaal
monument. Ellis Island is het eiland waar
alle immigranten binnen kwamen. Op Ellis
Island kan je ook opzoeken op naam wie
daar allemaal als immigranten zijn
binnengekomen.
Het hoort bij het werelderfgoed sinds 1984.
2 minuten Uitleg van de opdracht: - De kinderen luisteren. - Digibord.
De kinderen maken in groepjes van 3 kinderen - Schildersvel.
en n groepje van 2 kinderen een korte - Tablet/computer.
presentatie van max. 2 minuten. - Pennen/stiften.
Deze presentatie gaat over werelderfgoed.
Samen met je groepje kies je 1 werelderfgoed
uit en daar ga je informatie over vinden. Op een
schildersvel maak je tekeningen en schrijf je
informatie.
Belangrijk is dat erbij wordt geschreven in
welk land/werelddeel het ligt.
Dit laat je aan de klas zien en je vertelt kort iets
over je onderwerp.
Ik maak de groepjes.
15 minuten Ik loop rond om te helpen. - De kinderen werken aan hun presentatie. - Schildersvel.
- Tablet/computer.
- Pennen/stiften.
- Boeken over
werelderfgoed.
25 minuten Ik luister naar de kinderen en geef feedback op - De kinderen luisteren als ze niet aan de beurt zijn. - Schildersvel met
hun presentatie. - De kinderen presenteren hun werelderfgoed. informatie.
Aan het einde bespreek ik de opdracht. Wat
hebben jullie geleerd tijdens deze les? Wat
vonden jullie van het presenteren?

5 minuten Ik stuur de kinderen aan om op te ruimen. - De kinderen ruimen hun spullen op (niet alleen waar
ze net mee hebben gewerkt maar ook hun tablets).
Persoonlijke reflectie
Ik vond de les heel goed gaan. De kinderen waren heel enthousiast en begonnen meteen te werken aan de presentatie. Ik had de groepjes
ingedeeld via een programma van het digibord. De kinderen begonnen meteen met elkaar te werken, jongens en meisjes door elkaar. Ik
vond het heel fijn dat iedereen meteen zo goed samen kon werken.
Ik besloot na een gesprek met mijn mentor om de groepjes te maken via een programma. Dit programma was via de website:
http://www.schoolbordportaal.nl/schoolborden/programma-839.html
Er waren een paar kinderen die hetzelfde onderwerp hadden gekozen, van Jacoline kreeg ik de tip om ze bijv. 5 minuten te geven om een
eerste en tweede keuze op te schrijven. Dan laat je de groepjes om de beurt hun onderwerp noemen zodat je geen dubbele onderwerpen
krijgt.
Ik had zelf ook een vraag over feedback geven, want ik vind het moeilijk om diepgaande feedback te geven. Jacoline zei dat dit ook heel
lastig is, maar dat je hier heel erg in groeit als je veel oefent. In het begin kan ik misschien vragen opschrijven om mezelf een steuntje in de
rug te geven.
Ik vond zelf dat ik misschien even de site (van Unesco) had moeten doorlopen op het digibord om te laten zien wat nu precies van ze wordt
verwacht.
De kinderen konden meteen aan de slag gaan en je kon zien dat ze dit wel vaker doen met IPC.
Ik zou de volgende keer goed willen aangeven hoelang ze de tijd hebben voor de opdracht.

Feedback mentor (inclusief handtekening) Jacoline Venrooij- de Vries

Datum:21-3-2017
Ik vond het een leuke les. Je kon zien dat iedereen heel enthousiast was. In het begin is het belangrijk dat je de kinderen betrokken houdt
bij de les. Bij het brainstormen kan je misschien ieder groepje iets laten opschrijven, zodat je niet het gevolg krijgt dat er kinderen gaan
gissen omdat ze graag een goed antwoord willen geven. Feedback is lastig om te geven, maar als je veel oefent dan leer je het vanzelf.
Je had een leuke presentatie gemaakt en je hebt een onderwerp gekozen wat goed past in de belevingswereld van de groep.
Bijlage 2 Format Toelichting lesontwerp
Student: Bo disco
Vakgebied: geschiedenis
Klas: PEH16VA
Kennis over (kinderen in) de
groep is nadrukkelijk
verwerkt in de omschrijving
van de beginsituatie van de
groep, zowel in
pedagogische zin (gedrag,
groepsverhoudingen,
groepsdynamiek) als in
didactische zin
(vakspecifieke
beginsituatie).
De lesdoelen zijn
afgestemd op de
beginsituatie. In de
formulering ervan wordt
zichtbaar dat kennis van
vakdidactiek en leerlijnen
op een logische manier is
verwerkt.
Werk- en
groeperingsvormen zijn
afgestemd op specifieke
kenmerken van de groep n
op specifieke kenmerken
van vakdidactiek.
Werk- en
groeperingsvormen zijn
Docent: Jacoline
Stagegroep: 6
Welke keuzes heb ik hier gemaakt?
Toelichting/ onderbouwing van keuzes
(denk hierbij met name kernbegrippen uit (vak-) specifieke theorie)
Ik heb gekozen om eerst een algemeen stukje over de klas te schrijven. Dit gaat vooral over wat
ik in mijn typering en overdenking heb beschreven. Daarna heb ik beschreven wat voor soort
onderwijs de school heeft op het gebied van geschiedenis. Op het einde van de beginsituatie
heb ik even kort beschreven wat er net voor deze les is gebeurd qua opruimen en klaar zitten. Ik
heb ook beschreven dat dit een extra les is en het dus buiten de methode valt.
Om tot deze informatie te komen, heb ik verschillende gesprekken gevoerd met mijn mentor,
lessen geobserveerd en de methode bekeken.
Ik heb www.tule.slo.nl als bron gebruikt voor mijn lesdoelen.
De kinderen in de klas zijn heel erg aan het oefenen met het opzoeken van informatie.
Het zoeken van informatie gebruiken ze vaker bij IPC, maar hier kan zeker nog mee geoefend
worden. Met mijn mentor had ik een gesprek over het opzoeken van informatie en dit heb ik
proberen toe te passen tijdens de les.
Mijn productdoelen voor deze les zijn het kunnen beschrijven wat een werelderfgoed is en het
kort kunnen samenvatten wat ze hebben gevonden over hun onderwerp. Ik kan bij deze twee
doelen beoordelen of ze het hebben begrepen of niet. Dit kan ik doen tijdens de presentaties en
bij mijn instructie.
Tijdens deze les heb ik verschillende beeldvormers gebruikt. Beeldvormers zijn belangrijk om te
gebruiken tijdens een les want hierdoor kan je iets tastbaar en concreet maken. Je hebt
verschillende soorten beeldvormers en deze zijn onderverdeeld in 5 onderwerpen.
- De werkelijkheid;
- Afbeeldingen;
- Het gesproken woord;
- Het geschreven/gedrukte woord;
- Doen (van de Kooij & de Groot-Reuvekamp, 2016).
Ik heb de volgende beeldvormers gebruikt tijdens deze les:
- De werkelijkheid. De kinderen reizen veel met hun ouders en hebben al veel gezien
van de wereld. Hun werkelijkheid blijft dus niet alleen met de school- en
woonomgeving, maar ook met een groot deel van de wereld. Ik heb de kinderen dus
ook gevraagd om te kijken naar hun eigen herinneringen. Wat hebben ze gezien wat te
maken heeft met het werelderfgoed;
- Afbeeldingen. In mijn powerpoint komen verschillende afbeeldingen terug. Ik heb
vooral fotos laten zien die ik zelf heb gemaakt. Ik heb 3 boeken meegenomen die
gaan over werelderfgoed, deze mogen ze bekijken en gebruiken bij het maken van
hun presentaties. Ik heb ook een kaart van de wereld laten zien met daarop alle
werelderfgoederen in de wereld;
- Het gesproken woord. De kinderen maken presentatie over een onderwerp van de
werelderfgoedlijst. Dit presenteren ze dan aan de rest van de klas (een soort
gastspreker);
- Het geschreven/gedrukte woord. Ze maken gebruik van informatieve bronnen om hun
presentaties te maken. Ze maken dan gebruik van boeken en verschillende websites.
Ze maken in drietallen de presentaties. Ik heb hiervoor gekozen omdat mijn doel voor mijn
overdenking is dat de klas beter gaat samenwerken. Dit doe ik door ze elke keer met iemand
anders te laten samenwerken.
De kinderen maken gebruik van informatie bronnen om een presentatie te maken. Ze gebruiken
hierbij beeldvormers en dat is een belangrijke werkvorm bij een geschiedenisles. Ze werken in
functioneel ondersteunend drietallen aan deze opdracht, dit is belangrijk omdat ze elkaar dan verder kunnen helpen. Ze
bij het behalen van de moeten samen keuzes maken, de taken verdelen en zorgen dat dit word verteld aan de klas. Dit
lesdoelen. wordt allemaal gedaan terwijl ze leren wat een werelderfgoed is.

Een aanzet tot
samenwerkend leren krijgt
op een logische wijze plek in
het lesontwerp.*
De kinderen werken samen in drietallen om presentaties te maken. Ze moeten hierbij samen
keuzes maken, overleggen, taken verdelen en een presentatie geven aan de klas. Ze moeten
vaker presentaties geven, maar dit is zeker iets waar ze nog mee kunnen oefenen. Ik heb ze ook
de opdracht gegeven dat iedereen aan het woord moet komen tijdens de presentatie en ze
moeten hiervoor elkaar helpen.

Een aanzet tot ontdekkend -

leren krijgt op een logische
wijze plek in het
lesontwerp**

De proces- en Ik bespreek met de kinderen hoe de les is gegaan. Hierbij let ik vooral op het geven van de
productdoelen worden presentaties, want daar komen alle doelen samen. Ik geef ook feedback aan alle groepjes na
expliciet gevalueerd met hun presentaties.
de kinderen.

De werkvormen die worden De evaluatie van de les is klassikaal. De kinderen bespreken met elkaar en mij hoe ze de les
gehanteerd bij evaluatie vonden gaan. Ik bespreek ook met de groepjes hoe de samenwerking is gegaan.
zijn passend bij
vakdidactiek en sluiten aan
op specifieke kenmerken
van de groep.

*bij tenminste 3 lesontwerpen

** bij tenminste 1 lesontwerp