Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven

Bron: Didactisch model van Gelder

Student(e) Robin Schellekens Mentor Helge Schepens

Klas PEH16VC Datum
Stageschool Eerschot Groep 7
Plaats St. Oedenrode Aantal lln 27
Vak- vormingsgebied: Natuur en techniek
Speelwerkthema / onderwerp: Magneten
Persoonlijk leerdoel:
- Ik ga deze les op een consequente manier om met ongewenst gedrag, dit doe ik aan de hand van het eerder beschreven formulier.
- Ik houd deze les rekening met de tijd. Mijn les mag niet te lang maar ook niet te kort zijn.
Lesdoel(en): Evaluatie van lesdoelen:
Kerndoel 42 De kinderen vullen een werkblad in over magneten. Na deze les kunnen ze deze geheel
De leerlingen leren onderzoek te doen naar materialen en zonder fouten invullen. Dit ga ik met de kinderen bespreken en nakijken. Dan weet ik aan
natuurkundige verschijnselen, zoals licht, geluid, elektriciteit, kracht, het eind van de les of alle kinderen het begrijpen.
magnetisme en temperatuur.
- Aan het eind van de les zijn de kinderen in contact geweest met
magneten en weten ze dat deze stroom, in dit geval een
batterij, magnetisch maken. Dit laat ik zien aan de hand van
een demo met een spoel (zoals hieronder afgebeeld)
Beginsituatie:
Pedagogisch
- De kinderen in mijn klas zitten allemaal in de leeftijdscategorie van 10/11. In deze klas zit een meisje dat een jaar langer heeft gekleuterd en een jongen die
groep 5 twee keer heeft gedaan. Dit had, in beide gevallen, geen betrekking op n specifiek vak maar was omdat, wanneer ze wel over waren gegaan, er een
te grote achterstand zou ontstaan. In de klas zitten twee kinderen met dyslexie en vijf kinderen die naar MIND gaan. MIND is een extra werkgroepje voor
kinderen die extra uitdaging aankunnen. In de klas wordt gewerkt met 1, 2 en 3 ster kinderen, hier zijn de 3 ster kinderen sterker in de desbetreffende vakken
en de 1 ster kinderen minder sterk (hierbij wordt uitgegaan van het gemiddelde). Naar aanleiding van deze sterren wordt in instructiegroepjes gewerkt. Dit geldt
voor de vakken: technisch lezen, begrijpend lezen, spelling en rekenen. Voor spelling heeft H. ook nog een ander formulier dat zij zelf maakt per gemaakte
toets.
Uit een gesprek met H. over deze klas bleek dat ik bij een groepje van vijf kinderen de touwtjes strak in handen moet nemen om te voorkomen dat er
problemen ontstaan. Dit heeft ze van tevoren gemeld omdat er in het verleden problemen waren met dit groepje tegenover niet-vaste leerkrachten. Omdat ik
een niet-vaste leerkracht ben, zou dit dus fout kunnen gaan.
Vakspecifiek
- De kinderen werken voor de OJW vakken in arrangementen. Het vorige arrangement van Natuur ging over het menselijk lichaam. De kinderen hebben sinds
ze in groep 7 zitten niets gedaan met magneten. In voorgaande jaren wel, maar wat ze tijdens deze lessen precies hebben gedaan kan ik niet te zeggen.
Lesverloop
Tijd Leerinhoud Didactische handelingen Leeractiviteit Materialen / Organisatie
Leraar leergedrag leerling(en)
Stap 1: Ik heb het onderwerp van de les bepaald en
introductie begin met een demo om de interesse van
de kinderen op te wekken.
Stap 2: vrije Ik deel magneten uit. Per tweetal een - De kinderen experimenteren met de materialen die - Materialen
exploratie pakketje van twee magneten. ik voor ze heb. Hiervoor kunnen ze door heel het middelbare school.
lokaal lopen en dingen uitproberen met magneten.
Ik heb heel wat materialen bij waarmee de
kinderen kunnen experimenteren. Ik geef
hierbij nog geen uitleg omdat ze
ontdekkend moeten leren, ze gaan zelf
kijken wat wel en niet magnetisch is. Ook
heb ik kompasjes waar ze naar kunnen
kijken.

Het experimenteren gaat in groepsverband

omdat ze zo kunnen leren van elkaar. Ze
kunnen zo ook de taken verdelen.(Dit stel ik
niet voor maar dit kunnen ze uit zichzelf
bedenken. )
Stap 3: - Om te voorkomen dat de kinderen
onderzoek doorgaan met het dan inmiddels spelen
met magneten, zorg ik ervoor dat ze
alles in het midden van de tafel leggen
en dat een kind uit het groepje het even
komt brengen.
- Ik deel een werkblad uit aan de
kinderen. De vragen die ze weten
mogen ze invullen. Hiervoor krijgen ze
3 minuten. De kinderen mogen
overleggen maar schrijven het ieder
voor zich op.
Stap 4: - Ik vertel de kinderen waar een magneet
rapportage van is gemaakt en hoe het komt dat het
magnetisch is.
- Dan laat ik een filmpje van de
beeldbank zien over magnetisme.
Stap 5: extra - Ik sluit mijn les af met een demo waarin
informatie ik een magnetisch veld laat ontstaan in
een cilinder. Ook laat ik een filmpje van
beeldbank (professor dokter testkees)
zien om de les volledig mee af te
sluiten.
- De kinderen luisteren goed en leggen alle spullen in
het midden van de tafel.
- De kinderen maken het werkblad voor zover ze het
kunnen met potlood. Ze overleggen met de kinderen
in de groepjes waarin ze zitten.
- Op het werkblad staan de volgende vragen:
Van welk materiaal is een magneet gemaakt?
Hoe kan het dat ijzer magnetisch is?
Hoe noem je de uiteinden van een magneet?
Wat gebeurt er als je verschillende kanten van
een magneet dicht bij elkaar houd?
Wat gebeurt er als je dezelfde kanten van de
magneet dicht bij elkaar houdt?
Weet jij een vervoersmiddel waarbij deze
techniek gebruikt wordt?
Kun je zelf iets magnetisch maken? Hoe doe je
dat? Probeer het zelf met een schaar en een
magneet.
Opdracht over de demo.
Waarvoor kun je deze techniek goed gebruiken
denk je? Verzin twee dingen.
- Ze luisteren naar mijn uitleg en kijken goed naar het - werkblad
filmpje.
- Aan de hand van het filmpje en mijn uitleg vullen de
kinderen aan of veranderen wat ze tot nu toe
hebben opgeschreven op het werkblad.
- De kinderen kijken naar mijn demo en ik vraag ze dit
de verklaren.
Hoe kan dit?
Wat zit er in de bol waardoor al deze zwarte
deeltjes naar n punt komen?
Etc.
Persoonlijke reflectie

Het was een hele leuke les! De kinderen waren erg actief en luisterden wanneer dit nodig was. Ze gaven ook zelf de feedback dat ze dit
een erg leuke les vonden. S.: Ik vond het echt een superleuke les en jij vertelt alles zo leuk. Ik wist helemaal niet dat stroom magnetisch is
en nu snap ik het helemaal.
Ik heb ze ontdekkend laten leren en dit vinden ze erg leuk. Het is dan even wat rumoeriger maar dat vind ik in deze vorm niet zo erg, omdat
ze dan echt aan het leren zijn door zelf te ontdekken.
Een van de tweetallen kwam naar mij toe om te vertellen dat ze een supergoed idee hadden bedacht. Ze zeiden: Juf, met magneten kun je
waarschijnlijk een hoop ongelukken voorkomen. Wanneer je in alle autos een magneet doet en in de vangrail ook dezelfde pool van de
magneet, dan kunnen autos nooit in de vangrail botsen. Ook zeiden ze: dat is trouwens ook een goede oplossing tegen de oorlog, want
als iedereen een magnetisch veld om zich heen heeft kan er nooit meer geschoten worden.

Feedback mentor (inclusief handtekening)

Datum:
Wat een geweldige les!! Zo knap dat je een les al in een heel andere vorm kan gieten.
De kinderen vonden het ook hartstikke leuk en leerzaam.
Weer mochten ze ervaren en onderzoeken.
Ik heb ook gemerkt dat ik zelf s middags gemakkelijk een les aan je kan overlaten, helemaal alleen.
Ze hebben respect voor jou en luisteren wanneer je dit wil!!!!
Student: Robin Schellekens
Vakgebied:
Klas: PEH16VC
Kennis over (kinderen in) de
groep is nadrukkelijk
verwerkt in de omschrijving
van de beginsituatie van de
groep, zowel in
pedagogische zin (gedrag,
groepsverhoudingen,
groepsdynamiek) als in
didactische zin
(vakspecifieke
beginsituatie).
De lesdoelen zijn
afgestemd op de
beginsituatie. In de
formulering ervan wordt
zichtbaar dat kennis van
vakdidactiek en leerlijnen
op een logische manier is
verwerkt.
Werk- en
groeperingsvormen zijn
afgestemd op specifieke
kenmerken van de groep n
op specifieke kenmerken
van vakdidactiek.
Werk- en
groeperingsvormen zijn
functioneel ondersteunend
Docent: Helge Schepens
Stagegroep: 7
Welke keuzes heb ik hier gemaakt?/ Toelichting/ onderbouwing van keuzes
(denk hierbij met name kernbegrippen uit (vak-) specifieke theorie)
Om de pedagogische beginsituatie in beeld te brengen ben ik in gesprek gegaan met mijn mentor, heb ik gekeken naar het
sociogram en de klimaatschaal die ik de kinderen in heb laten vullen. In het gesprekje met mijn mentor over deze klas heeft ze
verteld dat ik n groepje in de klas goed in de gaten moet houden omdat er in het verleden slechte ervaringen waren met niet-
vaste leerkrachten. Omdat ik een niet-vaste leerkracht ben, moet ik voor dit groepje goed uitkijken.
Verder bleek uit het gesprek dat ik twee meisjes in de klas heb met dyslexie. En ik heb vijf kinderen in mijn groep die naar MIND
gaan, in mijn LVF staat beschreven wat dit inhoudt.
Voor de vakspecifieke beginsituatie kon ik met H. overleggen en in de methode kijken. Daaruit weet ik dat de kinderen tijdens
het vorige arrangement zoals beschreven in mijn LVF, bezig zijn geweest met het menselijk lichaam. Het volgende onderwerp
gaat over constructies, van onder andere achtbanen. Ik doe geen methode les maar een les die ik zelf heb ontworpen.
De doelen van mijn les heb ik gekozen omdat de kinderen nu klaar zijn met het arrangement en ik dus zelf een les kon kiezen. Ik
heb voor dit onderwerp gekozen omdat magneten erg interessant zijn voor kinderen en ze vinden het leuk om zelf uit te zoeken
hoe het werkt. Vooral in deze klas vind ik dat de les erg toepasselijk is omdat ze best creatief zijn. Ik ben dus benieuwd met wat
voor oplossingen ze komen. Het doel van mijn les is o.a. dat ze aan het eind weten hoe een magneet werkt en hoe ze zelf een
niet-magnetisch stuk ijzer, magnetisch kunnen maken.
Om de lesdoelen te behalen werk ik aan de hand van het vijf-stappenplan (De Vaan, E. & Marell, J. 2012). Door deze stappen te
doorlopen heb ik een vorm van ontdekkend leren in mijn les toegepast. Ik heb niet een volledig open les gegeven, maar ook
geen volledig gesloten les. Ik denk dat ik zo de ideale zelf ontdekkend leren les heb weten samen te stellen.
De kinderen krijgen in tweetallen, n pakketje met daarin twee magneten om mee te experimenteren. Ze kunnen dus met zn
tween testen hoe de magneten werken. Zo verplicht ik ze om samen te werken. Ik kies ervoor om willekeurig tweetallen te
maken in de klas aan de hand van ijsstokjes. Dit doe ik omdat ik niet wil dat ze in de vaste groepjes samenwerken. Ook wil ik de
kinderen het idee geven dat ik ze vertrouw als ik random groepjes maak, zonder er over na te hebben gedacht. Dit doe ik bij
deze les omdat ik vind dat bij lessen als taal het belangrijker is om er over na de denken en efficinte groepjes te maken. Dit is
een vak dat het aankan om een beetje informeler te zijn.
Ik kies ervoor om andere groepjes te maken dan normaal omdat ik denk dat kinderen verschillende dingen kunnen leren van
elkaar. Dus is afwisseling erg belangrijk.
bij het behalen van de
lesdoelen.

Een aanzet tot Beschreven in LVF

samenwerkend leren krijgt
op een logische wijze plek in
het lesontwerp.*

Een aanzet tot ontdekkend Beschreven in LVF

leren krijgt op een logische
wijze plek in het
lesontwerp**

De proces- en
productdoelen worden
expliciet gevalueerd met
de kinderen.
De werkvormen die worden
gehanteerd bij evaluatie
zijn passend bij
vakdidactiek en sluiten aan
op specifieke kenmerken
van de groep.
Door het werkblad en de les met de kinderen te bespreken evalueer ik mijn les. Vraag ze dingen als: wat vonden jullie van deze
les? Waarom was het leuk? Of waarom niet? Wat vonden jullie het leukst van deze les? Weten jullie nu dingen die je eerst niet
wist? Welke dingen zijn dat?
Ik bespreek samen met de kinderen het werkblad. Ik vraag wat de kinderen hebben ingevuld. En daarna geef ik het goede
antwoord. De kinderen kijken allemaal rustig mee en verbeteren waar nodig.
Door het werkblad en de les met de kinderen te bespreken evalueer ik mijn les. Vraag ze dingen als: wat vonden jullie van deze
les? Waarom was het leuk? Of waarom niet? Wat vonden jullie het leukst van deze les? Weten jullie nu dingen die je eerst niet
wist? Welke dingen zijn dat?
Door het werkblad te bespreken en de hierboven genoemde vragen te beantwoorden, heb ik samen met de kinderen een korte
terugblik op de les gedaan. Het is fijn voor de kinderen en voor mij om even alles wat we deze les hebben gedaan op een rijtje
te zetten.