Professional Documents
Culture Documents
Nói Sao Cho Trẻ Chịu Học Ở Nhà Và Ở Trường pdf, sách nuôi dạy con hay
Nói Sao Cho Trẻ Chịu Học Ở Nhà Và Ở Trường pdf, sách nuôi dạy con hay
TI L[ AI?
1. X L NHNG CM XC GY CN TR VIC HC
2. BY K NNG MI GI TR HP TC
5. KHEN NGI M KHNG TNG BC, PH BNH NHNG KHNG G]Y TN THNG
8. VT BT GI GIC M
Cha m v thy c ni vi tr nh th no, tr s cm nhn v bn thn nh th y. Li
ni ca h nh hng n lng t trng v cch tr t nh gi bn thn. Hay ni rng ra,
cch ni ca cha m v thy c gi vai tr quyt nh i vi s phn tr.
- HAIM GINOTT
LI CM N
Quyn s|ch n{y n c tay bn c l nh ngay t lc mi ch l{ tng, n ~ c
rt nhiu ngi mong i.
Gia nh, bn b khng ngng ng vin v khuyn khch chng ti. Nhng bc ph
huynh, thy c, nhng nh gio dc sc khe tm thn khp ni trn nc M v{ Canada ~
ng gp c ting ni ln ti liu v vic ng dng cc k nng giao tip vo cch hnh x
nh{, cng nh ni l{m vic.
Joanna Faber, gio vin ca mt trng ni th{nh, ~ cung cp cho chng ti nhiu v
d sinh ng m{ c tch ly c trong sut mi nm dy hc.
Bob Markel, i din bn quyn, ~ lun s|t c|nh bn chng ti vi nhng li khuyn
ch tnh ng lc .
Cui cng, chng ti xin gi li cm n ti tin s Thomas Gordon bi nhng cng trnh
nghin cu uyn thm ca ng v phm tr nhng mi quan h gia tr vi ngi ln; v
cm n c tin s Haim Ginott ~ gip chng ti hiu ra ti sao v th n{o l{ Tin hc l,
hu hc vn.
QUYN SCH NY RA I NH TH NO
Quyn s|ch n{y c m mm t khi chng ti cn l nhng b m tr i tham d
nhng bui sinh hot dnh cho ph huynh do nh tm l hc tr em - tin s Haim Ginott
ph trch. Sau mi bui sinh hot, trn ng li xe v nh{, chng ti thng cng suy
ngm v sc mnh ca nhng k nng giao tip mi va hc c, ri ngm ngi v l ra:
k t ng{y u theo ui nghip dy d ti gi, mnh cha h bit g v nhng k nng y,
trong khi mt ngi l gio vin ph thng New York City, cn ngi kia dy hc ti cng
ng d}n c Manhattan.
Khi , chng ti khng h hnh dung trc c nhng kinh nghim ban u y ri s
pht trin thnh nhng g. Hai thp nin sau, nhng quyn sch m chng ti vit cho cc
bc ph huynh ~ vt qua mc hai triu bn v{ c dch ra trn mi th ting. Nhng
bi din thuyt ca chng ti ti tt c cc bang ca M, v hu ht cc tnh thnh ca
Canada u thu ht c ng o khn thnh gi v{ c h nhit lit hng ng. Trn
nm mi ng{n nhm hot ng x hi ti nhng vng t xa xi, tn Nicaragua, Kenya,
Malaysia v{ New Zealand ~ s dng nhng bng nghe nhn l{ ni dung nhng hi tho ca
chng ti trong cc hot ng ca h. V trong sut qung thi gian hai mi nm qua,
chng ti lun nhn c nhng phn hi t cc gio vin v nhng thay i t c
trong lp hc, sau khi h tham d nhng kha hc, nghe din thuyt, hay c sch ca
chng ti. V{ iu tt yu xy n l, cc gio vin lun thc gic chng ti vit mt quyn
s|ch tng t cho ngnh ca h.
Mi y ti gii thiu chng trnh hi tho How To Talk So Kids Will Listen
[2] ca cc v cho ph huynh trong a ht do ti ph trch. C mt b m, ng thi
cng l mt gio vin, bt u p dng nhng k nng mi vo lp hc ca mnh v
nhn thy nhng hnh vi khng tt ca hc sinh gim hn. Nhng thay i trong
lp hc ca gio vin y lp tc gy n tng vi b hiu trng, bi v lu nay b rt
lo ngi v s gia tng hnh pht n roi, cng nh tnh trng b ui hc trng
mnh. V b mi ti t chc hi tho cho ton th cc gio vin trong trng ca
b.
Tuy hiu c nhng li ngh l{ cn thit, nhng chng ti phi tha nhn rng
mnh khng m nhn trch nhim vit sch cho gio vin. V li, hin gi, chng ti khng
cn chin u chung vi h trn mt trn gio dc na.
Cng ni chuyn chng ti cng nhn thy rng kinh nghim m h tch ly c tht
rng v ph qut. C hai u tng dy hc thnh th, ngoi , nng thn; u c hc v tin
s v gio dc; v{ u tng c mi ch tr nhng hi tho gio vin. Bng nhin, n m
chng ti cn lng l mt thi gian di bng tr nn kh thi. Ngoi nhng kinh nghim
trc tip ng lp v cc ti liu thu thp c t nhng gio vin khc trong sut hn hai
mi nm qua, nay cn c thm s ng gp qu b|u ca hai ngi lm cng tc gio dc
ny, chng ti bit rng khng g c th khin chng ti chn bc c na.
Nhng c{ng trao i vi nhau, chng ti cng nghim ra, nu mun nu ton b nhng
vic nn lm nhm gio dc mt a tr, chng ti cn phi nhn xa hn phm vi lp hc,
phi ch nhiu ti nhng ngi thy u tin v mi mi trong cuc i a tr y -
chnh l cha m n. Bt k iu g xy ra trng t chn gi sng cho ti ba gi chiu cng
u chu nh hng su sc bi nhng g din ra trc v sau qung thi gian y, tc l
lc tr cng vi cha m chng. D c cha m ln gio vin c tch cc n }u i chng
na m khng c nhng cng c gip h thc hin nhng d nh tt p ca mnh, th a
tr vn c th h nh thng.
Mong mi ln nht ca chng ti l nhng kin trong quyn sch ny s gip bn khi
ngun sng to, trao quyn cho nhng a tr yu qu nht i bn.
[1] . Nguyn gc l{ teacher consultant: chuyn gia gi|o dc chu trch nhim c vn xy dng ni quy, chng
trnh ging dy, c cu t chc cho trng ph thng - ND.
[3] . Ni Sao Cho Tr Chu Nghe v Lng Nghe Sao Cho Tr Chu Ni.
TI L AI?
Khi bt u vit quyn s|ch n{y, chng ti ~ nht tr s to ra mt nhn vt tn l Liz
Lander l{m ngi pht ngn chung cho tt c. C y l mt gio vin tr - cng ging nh
chng ti ng{y trc - v nhng n lc, trn tr ca c y vi hc sinh chnh l tm gng
phn nh mt cch chn thc nhng c gng m chng ti tng th hin. C y chnh l
nhn vt Ti do chng ti to ra.
1. X L NHNG CM XC GY CN TR
VIC HC
Chnh nhng hi tng v cc gio vin ca mnh - c nhng hi tng ti yu thch ln
nhng hi tng m ti ght - ~ khin ti quyt nh tr thnh mt gio vin.
Trong sut nhng nm th|ng hc s phm ti trng i hc, ti lun tin tng rng
mnh c kh nng dy tr theo ci cch lm cho chng mun hc. Ti ~ th sn trong u
c mt danh sch di dng dc v nhng iu |ng xu h m mnh khng bao gi c
php ni ra hoc th hin vi hc sinh; ti cng ~ hnh dung r r{ng v mc kin nhn
m mnh s phi eo ui.
Thi i! C ai ly bt ch ca em }u!
C khng quan t}m ai g}y s trc. C mun vic ny phi chm dt ngay. Ngay lp
tc!
Em khng li c. Em s tr xe but.
Ti ngi phch xung gh, ng trn trn vo nhng dy bn hc trng trn. C chuyn g
th? Sao bn tr khng nghe li ti? Ti phi l{m g ch ng chng }y?
May m Jane Davis, c gio dy lp bn cnh, ~ n gii cu cho ti. Sau ci ngy dc
bu tm s vi Jane, ch a cho ti quyn sch How To Talk So Kids Will Listen and Listen
So Kids Will Talk. Ch bo, Khng bit quyn s|ch n{y c gip g c cho em khng,
nhng nhng k nng nu trong n{y ~ cu ch khi ph|t in, ph|t khng vi chnh ti
nhc nh{. N cng gip ch to nn s thay i khc bit cho lp hc ca mnh y!
Ti cm n Jane, ct quyn sch vo cp ri qun khuy n lun. Mt tun sau, trong
khi ang nm trn ging dng bnh v cm lnh, ti v i quyn sch y v m ra c.
Nhng dng ch in nghing trang u tin lm cho ti phi nhm ngi dy:
Ti nm xung gi, nhm nghin mt li. Mnh ~ tha nhn cm xc ca hc sinh hay
cha? Ti nh li i ba li i |p ~ xy ra gia mnh vi hc sinh trong tun :
Ch Maria Estes, mt ph huynh tnh nguyn [1] , lp tc ln ting bnh vc gio vin,
Mi thy c phi dy hng my chc hc sinh, v phi dy chng bao nhiu l th. C p
mnh phi lu n tng li nh nht nh th l{m g!
Jane th t ra trm t, C l vy, nhng phi chi hi trc cha m v thy c ca chng
ta chu kh mt cht v li ni ca h , th ng{y nay chng ta ~ khng b thiu qu
nhiu kin thc cha c hc nh vy. Ni thng ra, chng ta l sn phm ca qu kh
chng ta. By gi, chng ta ni chuyn vi hc sinh ca mnh theo ci cch ht nh ng{y
xa cha m v thy c ~ ni vi chng ta. Ti bit, ngay c vi ti nhc nh{, ti cng phi
mt rt nhiu thi gian thi khng lp li nhng cu rp khun hi xa na. l{ mt
bc tin rt ln i vi ti, nh bit chuyn cu au g ch! Ch l mt vt xc t to thi
m! thnh , try da l au lm !
Ken rn ln.
Mt l|t sau, Jane ni tip, anh gp gio vin ch nhim hnh lang v k cho c y
nghe ht mi chuyn va xy ra. Gi, gi s ti l{ c gi|o nh, v{ ti ~ phn hi theo rt
nhiu c|ch, nhng kh ni, khng mt cch no thch hp vi tm trng bun b m thng
b bn trong anh ang cm nhn, hoc ngh ti sau mi li |p ca ti.
Sau }y l{ nhng gi thit khc nhau v nhng li m Jane - trong vai c gio ch nhim
- ~ |p li hc sinh Ken:
1. Chi b cm xc
2. Trit l
Cuc i vn khng cng bng m{, nhng em phi hc cch chu ng nhng
c m ca n thi!
3. Khuyn rn
Em ng mt tinh thn v chuyn ny. Hy c gng rn luyn c vo mt
i kh|c.
4. Cht vn
6. Thng hi
Ti ni Ken cho ti xem anh va mi vit ra nhng g. Anh y cho ti tm khn giy.
Ti c to ln:
ng dy em phi l{m g.
Em l{ k thua cuc.
}y l{ ln cui cng em th l bt c iu g vi c.
Cht tht, Maria tht ln. Ti thng hay ni vi thng Marco nh ti rt nhiu cu
ging nh Jane va ni vi Ken. Nu khng mun chng p cht li nh th th ta phi ni
sao }y?
Sau chng ti cn tho lun vi nhau nhiu na. Maria th tht l t khi ch ln ln,
cha tng c ai chu tha nhn hay hiu nhng cm xc ca ch c. Ken hi, Vy ti sao
chng ta li d|m ngh ti chuyn s mang n cho hc tr nhng iu m chnh chng ta
cng cha tng c?
Ch{, ng y, Ken b sung, v{ ngo{i nhng lc son gio n, chm bi, lm bn tin
hc tp, chun b hi tho v ln lp u u mi ng{y... chng ta nn ch n vic hc
sinh ca mnh cm thy th no, hoc v ra cho chng ci vin cnh m chng khng th c
trong thc ti.
Trong khi nghe Ken ni, ti ngh bng, L{m th hnh nh l{ i hi qu nhiu gio
vin.
Dng nh Jane c c suy ngh ca ti, ch lin bo, Ni mt cch nghim tc, ti
bit nh th l{ i hi gio vin qu nhiu, nhng ti cng bit rng i vi mt a tr th
vic cm thy ngi khc hiu c mnh l rt quan trng. C mt thc t rt n gin l
khi bn tr b c ch v mt cm xc chng khng th no tp trung c. Nh vy, chc
chn chng s khng tip thu c bi mi. Nu mun gip chng ht cng thng bnh
tnh suy ngh, hc hnh, ta cn phi x l nhng cm xc ca chng mt c|ch y tn
trng.
Tt c chng ti quay qua nhn ch. Khi ti chn tui, ch gii thch, gia nh ti chuyn
nh v ti phi hc trng khc. C gio mi rt nghim khc. Ln no lm kim tra mn s
hc, ti cng b c pht li bi lm vi y nhng du gch cho m{u en to tng nhng
cu tr li sai. Ri c bt ti l{m i l{m li, n chng n{o ng mi thi. Ti lo s mi khi
n tit hc ca c ti mc chng suy ngh c g na. Thnh thong, ti c chp li bi ca
bn khc. Vo mi bui ti trc ngy kim tra, ti lun b au bng. H ti ni vi m M
i, con s, th b{ li bo Chng vic g phi s c, c lm ht sc mnh l{ c. Cn cha ti
th khuyn, Nu hc bi k th con s chng phi s g c. Nghe vy, ti cng cm thy
hong ht hn.
Tt nhin ri! Maria phn khi cao ging. Bi v khi c th ti s ni tht vi cha
m v nhng du gch cho ln cc cu tr li sai, cng nh ni xu h v c phi ht ln
ny ti ln khc b nu tn khin tr|ch trc lp.
Maria trm ging, Chc l{ c, ti ngh vy, ch ni chm r~i, bi v nu cha m chu
lng nghe nhng ni lo u ca ti v{ cho ti ni r v chng, th ngy hm sau ti s yn
t}m i hc hn, s mong mun t im tt hn.
Vi ngy sau cuc tr chuyn y, gp li Maria, ti thy ch mm ci rng r v li t
trong v ra mt t giy nh gp i, h{o hng ni, Ti mun k cho mi ngi nghe my
c}u m{ c|c con ti ~ ni trong tun ny. Sau khi ti k xong, mi ngi h~y o|n xem ti
khng ni g vi chng. Bt u l cu ni ca con g|i ti, ch|u tn Ana Ruth. Maria m
t giy ra v{ c, M, c dy th dc bt mt mnh con phi chy nhiu vng quanh sn,
bi v con khng thay nhanh bng cc bn, th l con b bt chy cho c lp coi m.
Khoan. Ni c}u th c g sai? Ken hi. Ch ang dy thng b v tinh thn trch
nhim m{.
Ti sao?
Maria nhn chng ti kinh ngc, Sao mi ngi bit r nhng g ti ~ sut ni ra th?
Th n{y nh, Maria t ho tr li, Khi Marco khng th tm thy i gng tay mi ca
n, ti ~ khng qu trch ting no, m ch, Mt th bc mnh lm... Con ngh th xem
c khi con b qun n trn xe but khng? Thng b tr mt nhn ti nh th khng tin vo
tai mnh. Ri n bo sng mai s hi bc li xe but xem c nhn thy gng tay ca n khng.
n khi Ana Ruth k cho ti nghe v c gio th dc bt n chy trc lp, ti bo,
Chc l qu lm phi khng con? Con b bo, ng , m, ri chuyn qua t{i kh|c.
l{ iu bt thng i vi Ana Ruth, bi v con b c bao gi chu k cho ti nghe y
nhng g ~ din ra lp n }u.
Nhng |ng ngc nhin nht l vic xy ra sau . Sau khi i hc nhc v, Ana bo, Con
chng bit mnh c cn mun trong dn nhc giao hng hay khng na. Nghe con b ni
vy, ti mun ngp th, nhng vn c lm ra v bnh thn, Th ra con na mun, na
khng h. Con b lng i. Ri n bt u ni tt tn tt mi th. N bo rt thch chi {n,
nhng vic luyn tp li tn nhiu thi gian qu lm n chng cn lc no gp bn b,
by gi l bn khng thm gi in cho n na, chc l chng ngh chi n mt ri. Ni ti
, con b a khc, v{ ti m ly n.
Bun ci qu phi khng? Jane ni. Ana Ruth khng th th l cho ch bit iu g
~ khin con b lo lng, cho n khi ch tha nhn tm trng b xo trn ca n.
ng, Maria ni, hi nhu m{y, nhng y mi ch l nhng vic sun s thi, ch ti
vn cha k cho mi ngi nghe iu g ~ xy ra khi Marco bo vi ti l n ght thy
Peterson.
Jane cao ging phn i, Nhng ng h con trai }u c ngha l{ ch ch bai thy
Peterson. Lp tc, Jane phc tho ngay ra mt mu hnh ng x ca cha m khi tr than
phin v thy c ca chng. Sau , tt c chng ti cng tho lun a ra mt mu i
thoi tt nht. Ci kh ca chng ti l phi tr|nh ng tnh vi tr, hoc h thp gio vin
ca chng. Sau }y l{ nhng g chng ti ~ ngh ra:
Ri bng nhin chung reo vng ln. Thy Ken bng khay n tra ln v{ ni, Ti
vn thy cha thng tt c nhng cch ny. C th chng hp l vi cha m, nhng vi gio
vin, ti ngh ch cn l{ ngi c nhng phm cht tt, yu tr, kin thc chuyn mn
vng vng v bit cch ging b{i sinh ng l{ c.
Ri thay, Jane ni, bc ra cng vi Ken, li khng phi th. Nu anh mun hc tr
ca mnh hiu bi, th anh phi cc em c tm trng thoi m|i sn sng tip thu bi
ging.
B tt li ng sau mi ngi, ti mun ni thm na nhng chng bit phi ni ra sao.
Chiu hm , trn ng li xe v nh, ti ngm li nhng c}u mnh ~ ni vi hc sinh
trong tun qua, v cm thy mnh dn dn b cch ng x ca Maria thuyt phc.
L gio vin, mc tiu ca ta khng ch l truyn ti kin thc v thng tin cho hc sinh,
m cn phi lm nhiu hn th na.
Nu mun hc sinh tr thnh nhng ngi bit quan t}m n ngi khc, ta cn ch
n cch m ta phn hi li chng.
GHI NH
TR CN C THA NHN CM XC
c nh ln trng
, , m, [ hay Ra vy.
3. a ra vin cnh m trong thc ti tr khng lm c
1. Thnh thong thng con by tui ca ti, Billy, li mt bnh tnh trong khi lm bi tp
v nh. Nu khng lm c ton hay gp mc mu g , n s lp tc x tp qung xung
sn hoc b bt ch. Ti phi lm g trc nhng cn nng ny ca thng b?
Billy cn cha hoc m gip ch|u x|c nh cm xc ca mnh, cng nh dy chu cch x
l cm xc . Cn c ai ni vi chu rng, Tm m~i m{ khng ra c}u tr li ng l{ bc
mnh tht! N khin con mun x, mun b, hay qung mt vt g , ng khng? Billy {,
h khi no con cm thy nh th th h~y la ln, Ba i, con bccc mnnh qu! Ba gip con
i! Ri th ba con mnh s cng nhau tm hiu xem c chuyn g nh.
Trc khi bnh t}m c th ngh n nhng gii php, con gi bn cn bao nhiu mi
lo m c b mun chia s vi m: Con c nn mng cho nh bn con mt trn khng?
Nhng mng n th n{o }y m? N cn |ng tin cy na khng? Con c cn phi c gi
tnh bn vi n khng? Con c phi ni g vi bn nam kia khng? Nu c th phi ni g h
m? Tt c nhng trn tr s gip c b c c hi tm hiu s}u hn v nhng mi quan
h gia con ngi vi con ngi. Nu a ra li khuyn ngay lp tc, c th bn s ct t
mt kinh nghim hc hi quan trng ca con bn y.
Sau khi con bn ~ c lng nghe thu |o, bn c th thn trng hi li rng, Con
cm thy nh th no v...?, Con th ngh xem th n{y... c ch g khng?, L{m nh vy...
con thy th n{o?, Con ngh chuyn g s xy ra nu nh...? Bng c|ch a ra nhng la
chn tr chp nhn, phn i hay suy xt nhng gii ph|p ngh ca bn, tc l bn ~
khin tr chu nghe nhng kin ca bn, v n s cn nhc nhng kin y.
Con trai bn khng cn s thng hi ca bn. Ci chu cn l s thng hiu v{ |nh gi|
ng mc v s vic m{ n ang phn i. Bn c th ni vi con bn, bt c li no trong
s nhng gi sau }y. Chng c th s hu ch:
Chuyn k ca ph huynh
Th ri hai cha con dt nhau ln phng Anthony. Hai mi pht sau, Joe bc ra, vi v
hn h v hi lng v cng.
Ti: Th ?
Joe: Anh bo n cui tun anh s gip con x l nhng lo lng , th l thng b
t t danh sch xung gi, mc o ng vo v ng ngay.
S|ng hm sau, trong khi ti ang thay tm khn tri ging cho Anthony th t danh
s|ch ri ra. Trong ghi nh th ny:
Chc l chuyn tiu xi s thoi m|i hn nu ba cho mnh tm ngn phiu mt trm
-la.
Th ri, trong mt khonh khc v tnh - pht sinh do qu tuyt vng - ti cay ng ni,
Tri i, l{m h s xt tuyn i hc sao m kinh hong vy khng bit! Phi tr li th
cu hi, phi vit mt bi lun v quyt nh chn trng ca mnh. ng tht l tr hon
cng lu cng tt!
Con trai ti, TJ, mi mi mt tui nhng ~ phi eo m|y iu ha nhp tim v mt
cp knh c bit ging m mt yu t ca chu. Gi }y ch|u li phi eo thm c|i
my tr thnh na. Khi t ch o m|y tr thnh v nh, chu tuyn b, L ra m khng nn
mua ci my k cc ny. Con s khng eo n ti trng }u. Con s vt n vo st rc.
Khng th con s qung n vo toa-lt!
ang l|i xe m{ tim ti nh tht li, su no, ti bit mnh phi im lng cho ti khi ngh
ra c c}u g m{ khng l{m cho s vic xu i. Con trai ti quay qua, nhc li, M c
nghe con ni khng vy?
TJ ngi th mt lc. Sau ch|u bo, ng vy... nu c ai trng tru chc th con
s khng bao gi eo n na }u!
Thng thng, tr s khng thoi m|i khi ngi ln mun bit cm xc ca chng bng
nhng c}u nh xt hi, Em cm thy sao?... Gi em thy th no?... Gin d?... S hi?... Ti
sao em li cm thy nh th?
Khi tr khng vui, iu khin chng xc ng nht l cha m hay gio vin quan tm,
o|n ra c c|i g ang din ra bn trong n. C (thy) bit b tru chc th bun lm, d
c v l do g i chng na. C}u ni h{m nhc tr rng, nu chng mun ni thm g
na th ngi ln s lun c mt chia s cm xc vi chng.
i khi, hc sinh c bit mun gin mt gio vin bng cch c ni by nhm khin
cho h ni gin, hoc chng s co li phng th. Mt phn ca tr a kiu y l nhm mc
ch th|o ming gi|o vin [2] , y thy c vo mt bi din thuyt y tc gin, di dng
dc v mt kim so|t trc s thch th ci thm ca c lp. Thay v phn ng theo cch
i u (sp by ca em hc sinh ng ngo y), bn c th ra v thn nhin v bo, C
khng thch em ni nh th. Nu em ang bc bi th h~y bnh tnh ch lc khc v ni
bng mt cch khc, c s vui lng lng nghe.
CHUYN U TIN do mt gio sinh (gio vin thc tp) k li khi c phn cng ph
trch mt lp mu gio song ng.
Ti c l cu b i, nhng n c khc rng ln, nghe xt c rut. Khng chu ni, ti ngi
xung bn cnh v nh nhng v lng n. Cu b gc u xung bn m st st, Con mun
m c! M c! Ti th tho vi n, tt nhin l bng ting T}y Ban Nha, Con mun gp m
{? N nhn ti trong l{n nc mt v{ ni D!
Ti: Th nn em mi | bn!
Manuel: N ly khoai ty chin ca em.
Hai a gm gm nhau.
Ti: Thy ngh hai em khng nn gp nhau mt thi gian, trc khi lm ha vi nhau.
Qu ng vy. Sau ngo{i h{nh lang, ti thy hai thng b sng bc bn nhau, va i
va ci ha h. Khi chng trng thy ti, Julio la ln, Thy i, ti em lm ha ri!
K t sau ngy cuc chin tranh Vng vnh bng n, rt nhiu tr em tr nn hong s
v bn chn khng yn. Ti ngh iu tt nht mnh c th l{m cho chng l{ t nhng bin
c va xy ra vo mt bi cnh lch s, th l ti son mt bi hc n li nhng cuc
chin tranh trc kia tng c nc M tham gia, bt u l cuc Chin tranh Cch mng.
Khi ti vit ta bi ln bng, lp hc bng im phng phc. Mt hc sinh n ni, Tha c
Ritter, hm nay chng ta khng cn hc theo bi c s ging c c khng ? Chng ta c
th trnh b{y suy ngh ca mnh v chin tranh, c khng c?
- Silvia
Trong chin tranh, ta nghe ting sng n, ting khc kinh hong, nhng ting ku tht
gh s hn ht l ting tri tim tan v ca nhng gia nh c con b cht v chin tranh.
- Joseph
Bit bao ngi dn v ti s cht v s ngi than khc li bt u tng thm. Khi a tr
c cha m b cht v chin tranh, n s au bun v hi hng m khng hiu ti sao li nh
vy.
- Jamie
Cui tit hc, m my nng n treo l lng trong lp hnh nh tan bin. m tr
bc l v chia s cm xc ca chng, chia s ni au chung. Chng ti thy mnh c kt ni
vi nhng ngi khc, v quan trng nht l thy mnh bt c n.
[1] . Nguyn gc l{ parent volunteer: ti nhng trng tiu hc M, ph huynh c nh{ trng mi vo lp
hc lm vic, cng vi gio vin gip tr lm ton, lm th cng, kim tra bi tp v nh, x l nhng khc mc v cm
xc, t}m t tnh cm... - ND.
[2] . Nguyn gc l{ pull the teachers chain (th{nh ng): c tru chc, git dy cho gio vin tc gin m ni x ra
nh th|o cng - ND.
2. BY K NNG MI GI TR HP TC
NGAY NM U TIN DY HC, ti lun tm nim rng mnh phi l{m sao khi gi
c s hp tc ca hc sinh.
Khu hiu ca ti rt ging cu khu hiu ca h~ng NIKE: C l{m i ri bit! Nhng
thc t, ti ~ tiu tn rt nhiu thi gian vo vic cn thn son gio n, v phn chia bui
hc thnh nhng tit hc y ngha. Ti t an i mnh, Ta c rt nhiu bi phi dy cho
hc sinh, trong khi ta khng c nhiu thi gian. V vy, nu lp hc c ngi im nghe ging,
cng th|i hp t|c th ta s c khi thi gi truyn t kin thc cho c|c em. T hp
tc }y c ngha l{ cng lm vic v hng ti mt kt qu hoc mt mc tiu chung .
Tuy nhin, ti nhn thy c nhng c cu hc tr c x nh th mc tiu chung ca chng
l{ t du chm ht cho s nghip dy d ca ti! Lc ti nhc n nhng bi tp v nh th
c em ng dy xin i v sinh, hoc mt chic my bay giy bay vo qua lp, ko theo mt
hc sinh khc lm b t khi gh.
Mt ngy n, trong khi trc gi ra chi vi mt thy gio khc, ti thy mt nhm hc
sinh x y nhau, la ht om sm tranh | mt qu bng. Thy gio kia trn trn mt t
v kh chu v chp ming, Coi ti n ka. Ch ra lm sao! Ti sao chng h{nh ng nh tr
con mi vy khng bit? Ti m cho qua chuyn, nhng trong u ngh thm, C l bi
v chng ng l con nt, v c l ngi ln chng ta cn phi tm hiu k bit bn tr
con c x vi nhau th n{o. Khi gp Jane trong phng gio vin, ti k cho ch nghe v cnh
tng n o din ra trong gi ra chi lc n~y.
Jane dng li v th d{i, C mt s tht |ng bun l trong th gii ngy nay, tr em
ang phi chu nhiu cng thng v thiu s quan t}m cha tng thy. Nu mun gip
chng tip thu kin thc th ta phi gip chng g b nhng cm xc nng n m chng
phi mang theo khi vo lp hc. iu c ngha l{ chng ta - nhng thy gio, c gio -
phi chuyn i vai tr ca mnh bao lun trch nhim ca cc bc lm cha lm m.
Khi ngm ngh v cch dy hc ca mnh, ti phi tha nhn l{ i khi ti rt ging mt
vin s quan ang hun luyn binh lnh ni thao trng - h ho, qut tho, ra lnh. Kiu
nh th ny:
Chut bt ch i!
Gi tay ln!
Ngi yn n{o!
Ly s|ch ra!
Ch nhn vo bi lm ca mnh thi!
Xp h{ng!
ng c g{o ln nh th!
Nh ko cao su ra!
ng c v l nh th!
ng qun lm bi tp v nh{!
Khng c ni chuyn!
ng ni di!
Khng c, Ken rt tay khi xp giy ca ti, ln trc ti ~ l{m con chut lang
cho ch Jane th nghim ri. Ln n{y ti lm gio vin, cn cc ch phn ng li nhng cu
ni ca ti, c khng? Chng ti ng . Sau }y l{ bn tng thut nhng phn ng ca
chng ti (ti, Maria, Jane) - nhng hc sinh ca thy Ken:
Ai thm !
S qu|!
Gio vin : (ra lnh) Thi, khng ni chuyn na! Ct tp v vo. Xp hng cho ngay
ngn coi. Nhanh chn ln!
T t em s l{m m{!
Gio vin : (cnh co) Coi chng my ci ng nghim ch! Coi chng chng v, ca
t tay cc em by gi... Cn thn vi n Bunsen! C|c em c mun xy ra tai nn khng?
Hc sinh: S qu|!
Gio vin: (ng vai nhng ngi khn kh) Mi khi v n nh{ l{ u ti nhc nh
ba b v cc em quy qu. Cc em c thy nhng si tc bc ny khng? Mi si bc l v
mt em hc sinh ph| ph|ch y!
l{ li ca mnh!
Gio vin : (so snh) Ti sao em np bo co tr th h? Nm ngo|i thy dy ch em
ca Sally, v ch em lun np b{i ng hn.
Gio vin: (ma mai, cay c) Khng ai nh Columbus ~ tm ra chu M v{o nm n{o
? Thng minh tht, thng minh qu| i! }y l{ ngi trng c lc ht nhng k chm lt
hay sao y. Cch duy nht tng ch s IQ cho ci lp ny l tt c h~y ng ln gh cho
tht cao.
i, Tri i!
Chng ti nhn nhau hong ht khi bi thc hnh kt thc. Jane ~ ni dm nhng g
chng ti ngh, Nu chng ta phi nm tri bao nhiu cn gin d v tht vng khi gi
b lm hc sinh, vy th cc em hc sinh tht s s cm thy th n{o?
c bit l khi chng nghe thy nhng cu ni kiu nh th nh{, Maria ni thm
v{o. B{ ch ti lun bo con ci th n{y, Nu im s ca cc con khng kh ln, m s em
cho c|i tivi ngay y. Con nn hc ging nh c|ch hc ca anh con y. C l con cng s t
c im A. Con khng l{m b{i tp v nh v con lm bing thi! Vy . Ch ti theo di
bn tr st nt, cn cha chng th lun mm ging o c.
V{ ting ci , Ken tip li, l{ ting kn xung trn i vi gio vin, n thi thc, c
v chng ta ln x vo mt trn ma mai cn phn gio dc gh gm hn na.
ng th, Maria gp li. Vy th, thay v{o c|c thy c gio nn lm g... bn cnh
vic phi t ra n ha v du d{ng ni l{m n l{m th n{y hoc vui lng ng lm th
kia?
[, ti ly quyn How To Talk So Kids Will Listen and Listen So Kids Will Talk ra v vy
vy trn khng. C}u tr li nm trong }y n{y. Ti m chng Khi gi s hp t|c, ch
nhng hnh minh ha cho Ken v Maria xem.
ng vy, Maria ni, Nhng tr em vn lun l tr em, cho d chng }u, nh hay
trng. Ti khng ngh c s khc bit g }u.
ng vy, Jane t|n th{nh. phng din n{o , cng vic ca gi|o vin kh khn
hn; nhng mt khc, cng vic ca cha m cng c c|i kh ring. cha m l mt s tn
ty c i. H khng th tng kh con h vo lc ba gi chiu, hoc hy vng chng s bin
thnh nhng a tr mi toanh v{o ma thu. Tuy nhin, cho d chng ta ang phng
khch hay trong lp hc th nhng k nng n{y u c ch v hiu qu nh nhau.
Ken ni, C|c ch c ngc nhin khng nu bit rng c nhng ng{y ti ~ tht s lm
ng nh vy vi hc sinh ca mnh, mt cch t nhin. Ti lun bo chng, Ch}n ca em...
C|nh ca... B{i kim tra... m{ khng h hay bit mnh rt c k nng khi gi s hp tc.
Ti cn thc hin nhiu k nng kh|c khng ghi trong danh s|ch n{y.
Chng ta cn st iu g {? ti hi.
ng... Nim vui. Tr chi. Mt cht h{i hc. Bt c chiu g lm cho lp hc sng
ng hn. Ti ~ xoay x rt nhiu c cho bn thn mnh ln hc sinh.
Mt cht vui a cng tt, Maria bnh lun. Marco rt m gi sinh vt bi v gio vin
mn rt bit pha tr. Tht vy. Trong bui ti [1] ng{y khai trng, gi|o vin ~ bo
vi cc ph huynh rng do kinh ph eo hp nn nhng lp hc tit u ~ phi khu nhng
con ch ~ m li lp k tip c ch m m.
Th ny, chng hn nh khi luyn tp phng chy cha chy nh. Cc ch cng tha
bit bn tr chng bao gi xem vic ny l nghim tc c, v tht kh m bt chng ra khi
phng c. Nhng nu ti thc hnh th tc mnh lnh hi qu}n th lp ti s l lp u
tin ra ti ngo{i ng.
Th tc g c? chng ti hi li.
Ken cun mt t giy thnh hnh mt chic loa phng thanh v{ a ln ming, Nghe
}y, nghe }y! ging anh y ng iu. Tp luyn no! Tp luyn phng chy no! Hy
dng mi hot ng li. Thc hin bi tp no. Tt c ln boong. Nhanh ln!
Ti cng tng ngh nh th y! Jane tht ln. Cho nn, khi c phn cng dy lp
bn, ti ngh chng ~ ln ri, khng hp vi nhng tr ng ngh nh vy na. Mt hm,
ti nghe gio vin lp k bn than phin rng, mi ln ti phng n tra l{ lp ti li n o
khng chu ni. Thay v la mng, ti bo bn tr, bng iu b rt nghim trang, hy ly
cha kha nhim m{u ra khi ti qun, kha ming li, v{ a cha kha cho c trc khi
bc ra khi phng.
Chng l{m theo ch? Maria hi.
Cuc tho lun din ra vo ngy th S|u. n th Hai, Jane bng khay thc n ti
b{n v{ ci rng r vi tt c chng ti.
Ch k vi v d i, Ken hi thc.
Maria bi ri.
Maria ngn ngi mt lc ri ni, [ th n{y, Ana Ruth v{ ti ~ g}y mt trn kh| cng
trong khi xe but sp ti. Ti thy chu bc mnh kinh khng v phi xp dn ging trc
khi ra khi nh. Ti bit n na mun hn ti, na khng, nn ti hi, cho m hn con nh.
N bo khng. Ti hi tip, th cho m hn lc con i hc v c khng. N vn bo khng.
Th l ti hi ti lun, vy khi con ly chng con c cho m hn khng. Con b ci ph ln,
i m v{ m cht ly ti m{ hn. Sau , c hai m con u cm thy rt vui.
Ti t chc mng mnh ~ kim so|t c phn ln tnh hnh, nhng ch cn mi mnh
Andrew nht nh khng chu nghe li. Nhng cu tr li c vut ra khi ming, trc khi
n kp ngh l{ phi gi tay xin php. Dng nh ti c nhc nh th n{o cng khng ci to
c bn tnh bc ng t nhin ca n. Thnh lnh c mt ngh le ln, ti lin dng ngay
gia cu thang, ly giy ra v vit:
Cm n em trc nh,
C Lander
Hoa hng
Nu gi tay
S c thy.
GHI NH
Khi gi s hp tc
nh v trng
1. M t vn
3. a ra s la chn
4. Ni ngn gn
Sn!
5. Vit ra
Tt c cc ha s ch :
Cm n
Ci bin bi ht dn ca:
i cnh tng xt i xa
Ly gi ra... aa
4. Xin tin s cho bit, con ci tui no th cha m c th bt u vit giy nhn cho
chng?
5. Gio vin ca con trai ti b tay trong vic tp cho chu cch thuyt trnh lm sao
cho c v t nhin. Ti ng vin chu c ln v a ra hai la chn: c th tp trc gng
hoc trc mt ti, nhng chu t chi c hai. Tin s khuyn ti nn lm g y?
Chuyn k ca ph huynh
Chuyn u tin l ca mt ngi cha ~ |p dng nhng k nng mi gip cu con
trai mi ln chu sng ha ng vi mt sinh vin nc ngo{i ang tr nh h trong mt
nm.
Con trai ti, Jack, ang va lm bi tp v nh va nghe chng trnh nhc rock a
thch ca n trn radio. Ti thy Andr, cu sinh vin ngi Php, rt kh tp trung lm bi
tp v nh{, nhng cu lch s khng ni ra. Andr c lic v hng chic radio mi. Ti bc
bi v s v tm ca thng con mnh. Ti nh bo Jack nn ngh coi, Andr l{m sao hc bi
cho ni vi ting n {o , nhng ri ti li ngh, c l mnh nn ni cho con hiu th tt
hn. Ti bo, Jack, c ngi c th lm bi tp trong ting nhc git ng ng, nhng
cng c ngi cn yn tnh suy ngh y con. Jack ngc ln, vn radio hi nh li, v
hi Andr, Vy c cha?
Hai cu chuyn tip theo minh ha cho sc mnh ca nhng mu giy ghi li nhn.
Ti ni, Andy, th ny th phi dng n bin php mnh thi. Chnh con phi t tay
vit mt mu ghi nh cho mnh, nhc mnh lm cho xong vic i. Thng b ngi
xung v vit nh th ny:
Ngy mai nh mang ci li k cc, hi rnh, ngc nghch v... nu khng th!!!
3. Trong cch ni ngn gn, cu tng thut v cu mnh lnh khc nhau th no? Nu
ti ni Ngi i! th c ging nh ra lnh khng?
N ni, Khch-hp l g ?
Ti hi li, Khch hp |?
Thy hiu trng mt trng dn lp k li nhng g ~ xy ra, khi thy tha nhn cm
xc ca mt hc sinh bng bnh, v{ a ra cho n s la chn.
Ti xe tay ra. Tommy nm ly v c hai cng i v pha lp hc. Ti khng bit ai ngc
nhin hn - ti hay l c gio kia.
Mt gio vin dy cp hai k li vic c ~ khi gi c tinh thn vui chi ca hc sinh
nh th n{o, gi hc kh khan tr nn th v hn.
Hy, ti c chiu c ny
Ci v ng t ni y m
D c , bn i!
ng t ni dng ni
mt ch ng vi mt danh t
Nu bn lm ng
Bn c th hon i v tr ca chng
Tnh t c th dng
phn v ng
Yo! Hy ch mt t
Bn s thy
Hu ht ng t ni
V hin ti ca ng t
V c become na
Nhiu coi nh bn
Hc xong ht ri ! Yeah!
Margie thng,
C cn s gip ca em. Em bit ri y, Sara ang b bu xu v ngy no cng b
chc gho k t khi bn y chuyn n lp chng ta. C l hin, trng hc l ni rt khng
khip vi bn y.
Thn mn,
C G.
Margie khng bao gi tr li l| th ca ti, nhng v{i ng{y sau, nhng ting ci
chm chc, nhng li nhn xt y c ca |m con g|i ~ gim i ri dt hn. Mt a
cn hi Sara c mun tham gia vo dng v kch ca lp khng, cn Margie th r Sara vo
i bng chuyn. Sara vui qu chng. V{ ti cng vy.
[1] . Do cc ph huynh ban ngy phi i l{m, lo mu sinh nn nhng bui hp ph huynh hc sinh, nhng bui gp
g ngoi kha thng din ra vo bui chiu ti - ND.
[3] . Nguyn vn - ng t: Stop! Stand! Move! Sit!; danh t: Lori, your seat! T vng ting Anh thng gm
mt t n mang ngha, khng nh ting Vit l cm t mang ngha - ND.
3. NHNG CM BY CA S TRNG PHT
V NHNG GII PHP THAY TH NHM
GIP TR T GIC HN
Mark hng h bc vo lp, la ht om sm v{ qu nm m t tung. Trn bng gay cn
ngoi sn li mt ln na gt cu cu ra ra. Mark lao n bn bn gio vin v go ln buc
ti:
Mark: Thng Jason chi n gian! Ti n ni em phm li, nhng em }u c! Chnh c|i
mt thng Jason th c! N | bng ra ngo{i... ch khng phi em! C Kenner bt em ra gh
ngi v ti |nh nhau, nhng c phi em |nh trc }u! Thng Jason y ch! Gi li n
thng Tom khng cho em chi trong i ca n! Em ght c|i trng ny.
Gio vin: ri! C qu hiu em m{, Mark! Trc khi v{o }y n v th em phi t hi
ti sao khng ai mun chi vi em ch. Cc bn khng mun chi vi k hay li cho
ngi khc!
Gio vin: Khng nhng nh g ht! C khng mun nghe na. C ~ nghe li thanh
minh ca em ri.
Cn mt l do kh|c, Jane ni. Trng pht ~ tr thnh thi quen ca ta. Khng bit
em th no ch ch th lun nghe my cu kiu nh Con m{ l{m nh th na, m s pht
nng y, hoc C li th phi b pht.
i thi! Chng ti li vng v im xut pht mt ri! Nhng m{ Ken, ti c gii thch
khi c ba cng bc ti mt ci bn gc phng. C cho l ta dng s trng pht dy
bn tr mt bi hc i, b{i hc l{ g? Khi mt a tr b pht bng c}u, C mun em vit
cu Em s khng ni di na mt trm ln! chc chn n s ngh bng, Mnh l{ a chng
ngoan. Mnh |ng b pht m{.
Ken thn nhin nhn hai chng ti, Ti hc sinh ca mnh rt thoi m|i, nh c|c ch
bit y, ti khng phn i chuyn ti n nghch ngm. Nhng phi c gii hn. Nu nghe
thy ting vng tc, ci nhau, hoc c nhng hnh vi sai tri th chng s b pht ngay. Ri,
khng ni thm g na, Ken ti bn k s|ch ng sau bn hp, ch sch chuyn ngnh
ca th vin, rt ra vi quyn. Nghe ti c c|i n{y nh, anh va ni va gi nhanh quyn
s|ch ra. }y l{ tuyn b ca nhng chuyn gia gio dc h{ng u hin nay v vn ny,
trit l ca h rt ging ti:
Trng pht... thng c tc dng nhanh trong vic i ph vi nhng hnh vi gy hi. [1]
Khi tt c cc bin php tht bi th trng pht... c th l gii php tt nht. [2]
Khng dng cch trng pht... l nh mt mt bin php gio dc c hiu qu r rt. [3]
}y, Ken ni, y quyn s|ch qua b{n. C|c ch xem i. Tt c ch mi c vit gn
}y thi.
Ti khng quan t}m h vit khi n{o, Jane ni thng. C|i li suy ngh kiu y c h ri.
~ th anh cn trch dn khng ng ho{n cnh. Quan trng hn l{ anh khng bit cn c
mt trng ph|i t duy kh|c ~ a ra mt quan im rt kh|c. Jane li t k sch ra bn
quyn v nn nng lt tm.
}y n{y, Jane ni. }y l{ t tng ca nhng chuyn gia c ting tm tin rng trng
pht chng phi l bin php hay ho g rn luyn tnh o c cho tr.
Bin php trng pht khng kim hm c nhng hnh vi sai tri. N hu nh ch lm
cho ngi phm li rt c kinh nghim ln sau kho lo che y du vt hn, ranh ma
hn khi b truy xt. Khi b trng pht, tr s quyt tm phi cn thn hn ch khng t nh l
mnh s thnh tht v c trch nhim hn. [4]
Ngy nay, cha m v gio vin khng cn bt tr phi hnh x nh th ny, th kia c
na. Thc t i hi ngi ln phi p dng nhng phng php mi, gy nh hng v to
ng c cho tr hp tc. Nhng bin php trng pht nh nh vo mng, bt tai, chi bi,
cm on, hay ph bng tr u l nhng bin php li thi v khng hiu qu trong vic to
dng tnh k lut cho chng. [6]
Vic trng pht c th khng ch, kim sot hnh vi sai tri, nhng bn thn n khng
th dy tr nhng hnh vi ng qu, m cng khng lm gim mun c tnh gy ra hnh vi
lch lc tr. [7]
Ken nhn vai v phn bin rt hng, nhng ti ch nghe lm bm li anh ni, bi trong
u ti c ln cn mi cu cui cng m Jane va c, L{m gim mun c tnh gy ra
hnh vi lch lc tr.
mi ng l{ iu ti mun mnh phi l{m cho c. Ti mun bit l{m c|ch n{o
chm c ti |y lng hc sinh v chuyn c mun h{nh ng sai tr|i th{nh c mun
h{nh ng ng n. Ti mun trnh mn bi phng x kinh khng ca s trng pht,
mun khuyn khch tr bit lm ch bn thn, v bit rn luyn tnh t gic. Ti mun tm
ra nhng bin php hiu qu thay th cho s trng pht.
Ken nho{i ngi v pha ti, ni chen v{o, Nhng i vi nhng hc sinh |ng b trng
pht th sao?
Ken ~ im trng huyt ti. Ti cht ngh ti Amy, n sinh ng vai chnh trong v
kch ca trng do ti ph trch, s cng din trong m l hi ph huynh. Th tht, Amy l
a hc sinh lm cho ti ch mun trng pht m thi.
Sau cuc hp, trong b~i u xe, ti k cho Jane nghe v Amy, v rng n ~ khin ti ni
c|u nh th n{o. Ti ~ chn Amy vo vai chnh v n xut sc trong khi th vai, nhng n
khi tp din th n gi chng khng chu ni. N l{m mi cch, khng thiu c|ch n{o, li
ko s ch ca mi ngi - ci a, l{m duyn l{m d|ng, nh nha nh nh - nhng li
thoi th qun tt. Dng nh qun ch l{ cho vui vy thi. Cng cha Amy cn chng
bun em theo kch bn, em ngh, chc n tin n c th hc thuc ton b li thoi vai ca
mnh vo pht cui. C th n s l{m c nh vy tht, nhng gi th em ch thy trc
mt bc tranh khng khip v{o m l hi: Amy ng ngay trn s}n khu, mt ng lo
lin, cn em bn trong cnh g mm cho n tng li m{ ai cng nghe thy.
Th em c k i.
C Kane n{o?
Gi|o vin dy em hi lp Nm. l{ mt ngi cng rn - khng bao gi chu b qua
cho ai v bt c l do g.
Sau }y, bng hnh minh ha, bn s thy nhng hnh pht m{ ti ~ tng tng ra, v
nhng bin php thay th.
Trong thc t iu g ~ xy ra? Ti khng bao gi phi chn c|i bc cui cng quyt
lit . bui tp tip theo, ti c nhiu la chn khc nhau, vi mt th|i khc hon
ton. Khng h li, cnh c|o hay e da d di. Khi ti khu Amy ra mt ch v bo cho
n bit ti cm thy th no, v ch cho n c|ch l{m sao c th theo kp mi ngi, n ch
im lng lng nghe. n bui tp k tip, ti nhn thy c s thay i trong cch lm vic ca
Amy. V{ n cui tun th Amy ~ thuc ht li thoi ca n.
n th Hai tun sau, trong gi n tra, ti k cho Jane, Ken v Maria nghe chin thng
nho nh ca mnh.
Ken lp tc th|ch ti, Nhng nu l Amy vn cha thuc li thoi th sao? L ch buc
phi n nm tri hu qu t hnh vi ca mnh v{ gch tn n khi bng phn vai th s
th n{o? Nh vy th c khc g s trng pht }u?
C l ch ni ng, Maria th d{i, Nhng ti vn cha thng lm. Ngay lc n{y }y, ti
ang gp phin toi vi Marco, v c cm tng nh mnh b ko cng ra hai hng. Chng
ti th ngh khi bn tr lm g sai tri th chng phi b pht. Nhng ti khng mun pht
con, mc d khi cn b, ti rt hay b cha m pht.
, th th li l chuyn khc ri, Ken ni. Nu con ti m lm th, ti cng s pht n...
Vy ch ngh sao v vic n{y, Jane?
Ti ngh, Jane ni, iu quan trng l chng ta phi t hi xem Marco s ngh g nu
cu cu b pht. V Marco c th t nh g nu cha m dng mt gii php khc thay v trng
pht n.
Sau chng ti tho lun rt si ni, c d o|n xem iu g s xy ra cho tng kch
bn. Tip theo }y, bn s thy ni dung chnh ca nhng mu {m thoi m{ chng ti ~
tng tng ra, nu Marco b cha m trng pht... v nu chng c iu khng khip no c.
, ti phi tha nhn l c mt cht khc bit gia hai bin ph|p , Ken ni.
Mt cht thi |? Jane ku ln. Trong mu i thoi u tin, Marco b pht, trong lng
n ch cn cm gic gin hn v tuyt vng.
GHI NH
nh v trng
Tr: H! Cht tit tht! Loay hoay hoi m con vn chng gii c bi ton ny.
1. Ch ra mt gii php hu ch
M bit con ang rt bc bi, nhng nu con ni ra m khng km theo ting chi ra
th s bc hn y.
2. By t ni tht vng gh gm
3. Nu s mong mi ca bn
M mun con vit ra mt lot nhng li mnh m ph hp dng thay cho nhng li
th l m con va ni. Nu tm khng ra, con c th tra t in hay sch lit k nhng t
ng ngha cng c.
5. xut s la chn
Con nn chi thm trong u thi. Nu khng th hy dng t khc cho d nghe mt
cht.
6. tr nm tri hu qu do hnh vi ca n gy ra
Khi nghe con ni nhng li by b y, m cng ht mun gip con lm ton hay lm
bt k c|i g lun.
Cch li tht ra mang ngha rt thn thin, v hi, v thc t a tr khng h b |nh
hay b la mng. N ch b cho ngh v b bt ri khi ni ang din ra mt hot ng no
y. Tuy nhin, cho d c mt s chuyn gia uy tn trong lnh vc chm sc tr rt hay
xut phng ph|p n{y, nhng Hip hi Gio dc tr nh quc gia li a c|ch li v{o danh
sch nhng bin php k lut gy tn hi n tm l ca tr - c xp cng vi cc hnh
pht th xc, ch trch, trch mng v{ lng nhc.
Tht kh m gii thch cho n tn cng cu hi, rng ti sao l{ ngi ln, ta c th
tng tng mnh cm thy phn ut v nhc nh~ n mc th no nu ai p buc mnh
phi cch li mi ngi, do mnh ~ ni hay l{m mt iu g c li. V th, s cng kh
tng tng hn nhng din bin bn trong mt a tr, khi n b ui ra ngi m thi
gian trong mt ci gh c|ch li. Vy th chng ta hy th xem. H~y t mnh vo v tr ca
mt a tr bn hay nm tui. H~y tng tng rng bn ang tc gin thng bn cng
lp, gi s thng n{y tn l{ Jeffrey, (Jeffrey x y, chc gho, hoc git ca bn) n ni
trong cn tc gin, bn ~ | li n mt c|i tr a - hay m, chi, nm vo n chng
hn. Ri bn tng tng tip, c gio s c hai phn ng khc nhau ca vi h{nh ng
khng hay ca bn.
3. Vi ngi c tnh nng ny ging nh ti, khng ph|t v{o mng con m{ thay v{o y
cho n thi gian c|ch li l{ mt tin b rt ln. Ta c th lm g khc na, khi cm thy
mnh sp sa mt kim sot?
Mt ngi m chia s rng, ch thng t cho mnh thi gian ngh gii lao mi khi cm
thy mnh sp n tung n ni. B{ ni, Khi thy thng con trai thn nhin rch lia la ln
mt b{n n bng u nhn ca cy com-pa mi, ti lin git com-pa khi tay n v la ln,
Thy ci cnh ny l m khng ti no chu ni, m phi vo phng mt lt cho h ha ci
~! Ri sau , khi ~ bnh tnh tr li, ch by cho thng con cch khc phc nhng ch h
hi m{ n ~ g}y ra.
Khi mt ph huynh hi tin s Haim Ginott rng ng thng l{m g trong lc ang tc
ln rut, th ng lp tc ng thng ngi ln, nhn trng trng vo mt th phm tng
tng, gi c|nh tay phi ln trong iu b e da v{ tht to, Ti sng ln ri y, ti s nn
cho anh mt trn nn thn. Mun sng th vt gi ln c m chy i!
Chng c g kh hiu khi con trai ch phn i vic trng pht tp th. Hc sinh v ti s
cc k bt mn v vic ny, v c th chng s kt lun rng, Cn qui g phi mt cng
chp hnh ni quy trong khi ng n{o cng b pht? Cn nhng a c ti th li ngh, Ln
ny mnh thot m ri! Ln sau chc cng th thi. Nu mc ch ca gio vin l gip hc
sinh tr nn t gi|c hn th trng pht - d l pht tp th hay pht c nhn - u khng t
c kt qu.
Chuyn k ca ph huynh
JoAnn ni, Nhng chng ch|u khng c . Chng chu mi ni chuyn nn qun lun
c gi gic.
Megan nn n, M vit giy xin php ngh hc cho con i, m! M c ni l con b bnh,
nh vy c s khng gi cho m na.
Ti nghim ging, Megan, giy xin php phi do chnh tay con vit v phi vit ng s
tht. Tt nhin con b chng vui v g, nhng n cng vit (vi s gp ca ti), rng n
ch mun th nghim thi v{ s khng ti phm na.
Tha ba m,
Thng ba m,
Carol
Phng gim th nh{ trng t chc cuc hp ph huynh bn v tnh trng s dng
ma ty a phng ang gia tng n mc |ng b|o ng. C mt nhm chuyn gia sc
khe tm thn n ni chuyn vi chng ti. H ton l nhng ngi xut sc, nhng ngi
ni hay nht, khin ti t}m c nht li l mt ngi hc d dang bc trung hc v va mi
tri qua chng trnh cai nghin ma ty. C y k cho chng ti nghe v ngi cha nghin
ngp ca c y - mt ngi cha khng bao gi bn cnh khuyn nh c - v ngi m
~ i bc na v chng nhn ng g ti con, v nhng th|ng ng{y trt di bt u t
nhng bt mn trng hc, ri nhng tr quy ph|, cho n vic chch ma ty, cui cng
l sng lang thang trn h ph vi |m bi i v b nhim cn bnh AIDS khng khip,
nh v{i a bn ca c.
1. Ti ~ dy nhiu trng v{ ~ chng kin nhiu hnh thc trng pht t nho
bng, giu ct n da nht trong phng hay ui hc. Mt s gi|o vin thng ngn cm,
hay tch thu ca hc sinh nhng g chng yu thch nht - th thao, m nhc, du lch... - v
nhiu ngi khc li a dng nhiu hnh pht th xc. H tt, lc vai, cu nho, hay git tc
bn tr. Trong nhng hnh thc ny, tin s thy hnh thc no c hi nht?
Trong quyn c, Vit v Roi vt, tin s Irwin Hyman ~ ni rng, tt c nhng hnh
pht u c th gy chn ng tm l v l}u d{i cho a tr. Nghin cu ca ng cho thy:
ch cn nm tri mt hnh vi th bo cng c th gy nhiu triu chng stress sau chn
thng: tr mt tp trung, mt hng th vi trng lp, khng lm bi tp v nh, v bt
u c x hung hng. Tr s c cm xc lo u, bun ru, t ti hoc mt nim tin v{o ngi
ln. C tr sinh chng |i dm, cn mng tay, hoc ni lp, au u hoc au bng t ngt.
C tr li thng gp c mng, trn trc kh ng, hoc ng chp chn. Mc d c nhng
a tr khng mc phi nhng chng k trn, nhng ta khng nn cho bt c a tr
no b nh th. Con ci chng ta c quyn - nu khng c quy nh bi lut php quc
gia, th cng bi lut cp cao hn - c i x nh con ngi, v{ c nhng ngi c
trch nhim dng dc chng chm sc.
2. Ti vn khng th chp nhn kin cho rng khng c mt tnh hung n{o |ng b
trng pht. Th cn nhng a chuyn i bt nt bn, git mt knh ca my em lp di,
hay chc cho my a con gi pht khc ri ci ct khoi tr? Nhng a tr c x th
bo nh th c |ng b trng pht khng?
Nhng a tr nh th cn phi b ngn chn kp thi v{ c ch bo. Chng khng
cn nghe mt bi gio hun v vic ngi ln hn, mnh hn t cho mnh ci quyn n hip
ngi nh hn, yu th hn nh th n{o. K chuyn bt nt ngi kh|c ~ bit qu r
iu t kinh nghim ca bn thn chng. Nu mong mun dy iu t t cho chng, ta
phi dng nhng phng ph|p t t. a tr hung hng vn hay n hip tr khc cn c
bit li thuyt phc c sc mnh nh th no, ch khng phi l ni au n ca vic b
trng pht. N cn c nghe nhng li nghim khc, C khng mun em lm nhng tr
y!! Chng ai mun b chc n pht khc c - khng bao gi! N cn c nghe nim
mong mi ca bn, C mun thy em c x ng mc... v em c th bt u ngay by gi -
bng cch tr li mt knh cho bn. Mun dy bn tr bit tn trng ngi kh|c, trc ht,
bn cng phi t ra tn trng chng.
3. Tin s c cho rng bt k hc sinh n{o cng c th lay chuyn c bng c|ch i
x vi n mt cch tn trng?
Tht bun khi {nh phi tha nhn rng, c nhng a tr hung d n mc chng
khng th cm c s quan t}m chm sc ca ngi khc. Khong thi gian ngn ngi
trong trng khng th hn gn c nhng tn thng l}u d{i m{ chng ~ phi chu
ng. Cch tt nht m gio vin c th lm l bo v nhng hc sinh khc, v bo v chnh
mnh trc nhng a tr kh bo n{y. Tuy nhin, iu quan trng l chng ta vn phi
dng nhng bin ph|p cng quyt v tn trng vi nhng a ng ngc nh th,
khng kch ng chng thm. t nht, mi ngi cng s an to{n hn v{ khng c thm tn
tht no xy ra.
4. Ti ang trc trong phng n tra th bng thy hai n sinh lao v{o |nh nhau. Nh}n
vin bo v mun a hai a ln vn phng gp hiu trng, nhng ti bo anh y hy
ti x l v ny. C hai em u c ginh phn ng v mnh. Ti bo ti khng mun
nghe v cnh co rng nu cn ti phm th t ti s a chng ln phng hiu trng. By
gi ngm li ti cm thy khng n. Cn cch x l no khc hiu qu hn khng?
Bn c th lng nghe tng em trnh b{y suy ngh ca mnh, sau i chiu s vic theo
quan im ca tng em, Vy l Ellen, em tc Rosa v...; cn Rosa, em ni khng vi Ellen v
em ngh... Bng cch tha nhn s tc gin ca chng i vi nhau, bn s gip chng dn
cn gin xung.
Sau khi bn tr vit xong bn tng trnh, thy hiu trng s c c hai bn y ln v
tha nhn kin ca tng em mt cch tn trng. Sau , thy bo chng trao i vi nhau
nhng cch gii quyt c hai bn u thy tha |ng.
Ti: ... {, c ngh c th gii quyt bng mt trong hai cch ny khng? Hoc l{ em i
vi c v c s tch Joseph ra xa em... hoc l c s cho em lm bi kim tra ngay by gi,
ngay ti lp mnh lun.
Sean, by tui - mt a tr xinh xn, thng minh, nhng phi hc lp dnh cho
nhng tr c vn v cm xc v hnh vi. Thng b c x rt t trng. Khng mt bin
php khuyn khch no - d l{ thng sao v{ng, thng ming dn trang tr - c th lm st
m h thng phng th ca n. Sean nhn trng trng vo nhng ai c nh gip n,
nhn vai t khng cn khi c hi c g rc ri khng. nh, Sean chui ra khi vng tay
u ym ca m. N s cao, cng chng chu i trt vn hay tp th dc g ht.
Gia nh k li rng, ngay t lc cn nh, khi hc trng c, Sean ~ rt hay b k lut
ri. Hi lp Mt th b t t v c|i ti l nh. Ln lp Hai th b |nh bng thc vo vai
v khp t ngn tay v thng xuyn lm v c. M n, vi thin hp tc cng nh
trng trong vic dy d con nn ~ cng khai trc mt Sean, ngh c gio c x l
theo cch m c cho l tt nht.
M Sean v cng sng st. Ch gii thch rng ch khng bao gi c nh cho php ai
l{m au con mnh. Cui bui ni chuyn , Sean v{ m ~ m nhau tht tru mn, ln u
tin sau c nm tri lnh nht.
Vi ng{y sau, khi Sean v{ cha cng chi bng ngo{i s}n, qu bng bng b kt trn mi
nh, cha ly thang, nhng va nh leo ln th Sean t ngt ni, con ly cho! Thng b
bc thang v ly c qu bng xung - r rng vic ny khin n v cng thch ch. N
chy o vo nh, m chm ly m v{ la ln nh h|t mng chin thng, M, t ci ba con
k cho m nghe b mt ca con, chuyn g con cng l{m c ht .
[1] . Johnny L.Matson v Thomas M.DiLorenzo, Punishment and Its alternatives: The New Perspective for Behavior
Modification (New York: Springer Publishing Co., 1984), p.10.
[2] . David A. Sabatino, Ann C.Sabatino, v Lester Mann, Discipline and Behavioral Management: A Handbook of
Tactics, Strategies, and Programs (Rockville, Md.: Aspen System Corp., 1983), p.12.
[3] . John O. Cooper, Timothy E.Heron, v William L.Heward, Applied Behavior Analysis (Columbus, Ohio: Merrill
Publishinh Co., 1987), p.412.
[4] . Haim G.Ginott, Teacher and Child (New York: Avon Books, 1970) , p.122.
[5] . Irwin A.Hyman, Reading, Writing, and the Hickory Stick (Lexington, Ky: Lexington Books, 1990), p.200.
[6] . Rudolf Dreikurs, Bernice Bronia Grunwald, v Floy C.Pepper, Maintaining Sanity in the Classroom (New York:
Harper & Row, 1971), p.117.
[7] . Albert Bandura, Human Agency in Social Cognitive Theory, American Psychonogist, 44 (1989), p. 1175-84.
[8] . Alfie Kohn, Punished by Rewards (New York: Houghton Mifflin Publishing Co., 1993).
[9] . Nguyn gc l{ home economics: dy hc sinh v cch qun l gia nh gm ch dinh dng, kinh t gia
nh, nu n, may v|, v sinh phng dch, c khi gm c mi quan h cha m-con ci, nui dy con... - ND.
4. CNG NHAU GII QUYT VN :
SU BC KHUYN KHCH TR SNG TO V TN TM
C hai cng mm ci khi Tasha tung tng ra khi lp, nhng khi n va i khut l n
ci trn mi ti vt tt. Chng l Tasha ni ng? Ti ~ cho hc sinh t do qu trn
m chng chn chnh g sao? C l th. Ti ~ quyt ch khng dng n nhng cch trng
pht, c hc sinh yu mn, Thm ch cn b qua nhng iu m ti cho l vt vnh -
hc sinh ngt li nhau, chm chc nhau, hoc ni dng ln t dy bn ny sang dy bn kia.
Ti sao phi ph hng mt tit hc th v bng cch thi phng i ba li vi phm vn vt
nh th? Nhng chng phi Tasha va cho ti bit rng n ~ li dng nim khao kht
c d mn ca ti y sao? V chc chn n khng phi l{ a duy nht l{m nh th.
Ti quyt t}m nm sau s nghim khc hn, s |p t quy nh ngay ng{y u tin vo
lp v kht khe p buc hc sinh phi tun th. Nhng ch sau vi tun ca thng Chn, ti
thy mnh li bt u ri v{o tnh trng d di. Chng hn, theo kin ca ti, mt tit tho
lun tt phi l mt tit hc cho hc sinh c t do hng h|i trao i, by t kin
ring ca mnh. Nu c em n{o y ngang nhin ngt li bn kh|c th cng chng phi li g
ln lm. Em no khng ng tnh vi kin m n va nghe c, v{ trong lc hng tit ~
ci khy, bo a kia l{ ngu, ti cng cho qua. Th nhng, khi tnh trng tranh nhau
pht biu v{ ch bai nhau tng dn, gi tho lun ca lp ti nhanh chng bin thnh mt
trn ci v kch lit.
Ti ngh n chng Gii quyt vn trong quyn How To Talk So Kids Will Listen
and Listen So Kids Will Talk . L thuyt cho rng, khi cha m v tr cng nhau xem xt v
tm cch gii quyt mt vn n{o , tr thng hng h|i, st sng bin nhng gii php
~ nu th{nh hin thc hn l{ cha m chng.
Cng nhau quyt nh xem s dng kin no v s lp k hoch thc hin kin y
ra sao.
Ti va d mt hi tho hun luyn v vic qun l, cng nhng k nng gii quyt
mu thun, nhng iu h dy rt ging vi cch m c va nu y.
ng bao gi dng phng php gii quyt vn nu qu v cm thy mnh ang nng
ny hay ri tr . tho g thnh cng mt vn kh, ta cn phi c thi gian, mt c|i u
tnh to v mt tm trng thoi mi.
Bo m ln k hoch thc hin quyt nh cui cng. Ti phi hc cch khng cho
php mnh ng qun trong nh ho quang, nhm gip cc em d dng thc hin mt gii
php tuyt vi n{o . Nhng d nh hay ho nht cng s tri tut i mt nu nh mi
ngi khng cng thng nht mt phng ph|p, nhm a phng ph|p v{o h{nh
ng, sau s quyt nh xem ai chu trch nhim cng on no.
M Lara nhng my nhn ti. R rng li pht biu ngn gn y chng thuyt phc ch
y cht no. Ti c nh li xem cha m ~ l{m g vi ch em ti khi chng ti cn nh. Lm
bi tp v nh{ c coi l vic quan trng nht trong gia nh ti, mt u tin h{ng u.
Chng ti duy tr n np ny: mi ti, sau khi n cm xong, hai ch em t gic lau sch bn
n, ngi xung , b{y s|ch v giy bt ra v lm bi tp v nh. Chng ti khng c my
may thc mc, rng nn hay khng nn lm bi tp v nh{. V n gin l{ gi lm bi tp
v nh{.
Th th con ch gii qu|, m Lara khng khng. Nhng nu con b khng l{m c th
sao?
Tht ra th nm ngo|i n ~ h{nh ti mt trn lao ao. Khi Tim gia nhp i bng, th
| bng tr thnh vic quan trng nht i n, v ti nhn c th ca gio vin bo rng
n khng lm bi tp v nh{.
Em vn cn mc n nhng bi tp sau y:
Thn mn
Tt c chng ti u chm ch nhn ng, nng lng mun bit chuyn g xy ra sau .
Anh y mun k cho ti nghe iu g ~ xy ra khi anh ni chuyn vi con trai mnh.
Mi vic din ra hu nh rt st vi nhng g chng ta ~ tng tng. Nhng vn li
nm ch ci thi gian biu do Tim lp ra. N cho php mnh xem tivi nhng hai ting
ng h v{ i ng lc mi mt gi. Ti bo, nh vy l{ khng c. Th l hai ba con d
li thi gian biu v{ ti gip con iu chnh mt cht. Cui cng c hai tha thun, Tim lm
bi tp v nh sm hn na ting, c xem tivi mt ting v{ i ng lc chn ri, mi gi
s tt n.
Nhiu tun na tri qua, ti ~ hiu v{ |nh gi| phng ph|p gii quyt vn su sc
hn. Ti bt u nhn thy quy trnh n{y em li nhng li ch lu di cn ln hn c s
khen thng trc mt, v n gi cho lp hc yn lng hn, v{ bi n ~ gii quyt c
mt vn d}y da nh. Khi mi bn tr cng ngh c|ch gii quyt vn l{ chng ta ~
truyn ti chng mt thng ip mnh m:
C tin em.
GHI NH
GII QUYT VN
nh v trng
Tr: Vng! Con bun n pht khc m i! Con ch vit ng c mi hai trn
hai mi t, trong khi ti qua con ~ hc mt c ting ng h.
2. Tm tt quan im ca tr.
3. Hy by t cm xc v nhu cu ca bn.
6. Cng nhau quyt nh xem ai khng thch kin no, c th thc hin kin no v lp
k hoch thc hin ra sao.
C mt c|ch trnh chuyn li cho tr l khng dng t con hay c|c con l{m
ch ng. C gng ng ni, Cc con khng bao gi... Con lun lun... Con rc ri ch...
m hy dng t ba hoc m thay cho t con. Chng hn, Ba cm thy th ny. Ba
rt bc mnh khi... iu ba mun thy l{... Nu khng cm thy mnh b tn cng th tr c
th lng nghe cm xc ca bn, thay v x lng nhm ln m{ c th.
C|c con c th lm g khi c k tru gho mnh? Gi b khng nghe thy? i ti?
Chu ng? Dng c h{i hc tr a ch th? (, l{ kiu tc t{u s}n bay y. Nh
vy n mi ng trn u tao c ch.)
Ngh xem ai c th gip cc con chm dt nhng tr chc gho, bt nt ? Gi|o vin?
Hiu trng? Cha m nui ca cc con? Hay cha m ca k bt nt?
Sau khi vit ra tt c nhng gii php ny sinh t cuc tho lun gia nh, bn tr c th
ln lt tp luyn bng c|ch chi tr ng vai - mt a lm k bt nt v{ a khc gi lm
a b tru gho. Kt thc cuc tha lun, bn tr c th cm thy mnh c truyn thm
sc mnh - c trong t c|ch c| nh}n ln trn cng v gia nh.
Chuyn k ca ph huynh
Mt bui sng n, ti quyt nh th gii quyt vn n{y xem sao. n s|ng xong, ti
t con b v{o lng v{ ni, Alison, con thch m li nh tr vi con lm, ng khng, v{
(ch ti ni v ch khng phi nhng ) hm nay m phi i l{m. Bi vy, m ang t hi
khng bit m con mnh nn l{m sao }y?
Thng Zack con ti bit r ti c cm kinh khng vi ma ty, cht kch thch v{ ru
bia. Ti lun ni thng cho n bit iu , khng bao gi ng bng gi hay da nt g. Gn
}y ti nghe tin, bn tr sau khi i hc v thng t tp ti nh mt a v ung ru, v
cha m thng nhc y i vng. Khi li xe ch Zack i tp bng r, ti bo n rng ti ~ nghe
n nh th, vy c ng khng. N nhn ti bi ri nhng khng tr li.
Trc khi ti ni g, n vi thanh minh, Ba {, con buc phi ung! Nu khng ung, con
s b ti n chc qu ngay.
Phi chu thi, ba! n ni. Phi chi ba nghe thy chng gi nhng a khng ung l
th g g th ba mi hiu.
Ti bo Zack rng ti hiu n phi chu sc p nh th n{o, nhng ti cng nghim khc
ni, Con tha bit ba ngh th no v ma ty ri , m{ ru cng l{ mt cht kch thch.
Cho d ung ru tui con l hp php th ba vn phn i. Con hay ni khng mun ba
kim so|t con. Nhng ba thy d l tr con hay ngi ln ung ru, i khi cng s
b ru ch ng y.
Zack nhn vai, nhng ti bit mnh ~ g~i trng ch nga ca con. Bi v trn sut
qu~ng ng cn li, hai cha con ti cng xem xt nhng g Zack c th ni vi l bn n
kho lo t chi ung ru. Cu ni m Zack cho rng t ng nht l{, Cm n, ln sau
i! Nu vn b p na, th tha ti cha m nghim khc. Ti bay khng bit ba tao }u.
ng y s git tao nu ngi thy mi ru trong hi th tao. Tao s b cm khng c ra
khi nh trong sut qu~ng i cn li cho coi!
Khng nht thit. C mt gio vin k li rng, cu b Spencer, chn tui, l mt hc sinh
sing nng, nghim tc, hay ni gin mi khi c a tr khc trong t ca cu gin a hoc
l l{ chuyn hc hnh - d ch trong vi pht. Mt hm, cu tc n qung lun tp sch
v giy xung sn. Gio vin quyt nh, n nc ny th phi vn dng quy trnh gii
quyt vn thi. C y ku Spencer li v{ ni, C thy em rt tc gin khi cc bn trong t
gin a. V{ c hiu mt khi ~ bt tay vo vic g em khng thch b ai y ct ngang.
Em th ngh xem c c|ch g nhc mnh nh mang s|ch i hc vo mi bui sng khng?
C s cng ngh vi em. Sau , chng ta h~y trao i vi nhau xem em mun thc hin
kin no nh.
Cho em,
C G.
3. Khi gio vin v hc sinh cng nhau gii quyt vn , c cn thit phi ghi nhng
kin ra khng? Ch ni vi nhau thi khng sao?
Thnh thong ch ni thi cng c. Tuy nhin, ng |nh gi| thp nim t ho v ni
sung sng dy ln trong lng a tr khi n thy kin ca mnh c gio vin trang
trng ghi li. Trng thy nhng li ni ca mnh c vit ra giy, khng ch gip cc em
tn mt chng kin qu| trnh suy ngh ca mnh c gio vin cng nhn, m cn gi cho
chng tip tc suy ngh mt cch sng to.
5. Hin ti, ti ang rt lo lng v tnh trng gia tng bo lc trong trng m ti theo
dy - i khi ch v mt l do tm pho kiu nh thng nhn thy ght. bit k nng
gii quyt vn rt hiu qu i vi hc sinh, vy ti sao chng ta khng dy cho chng
nhng k nng ny chng t p dng vi nhau?
Hn l bn s rt vui mng khi bit rng, trong chng trnh gi|o dc quc gia, tr t
tui mu gi|o cho n bc trung hc u ang c hc nhng k nng gii quyt mu
thun [2] . Rt nhiu nh gio dc tin rng, mu thun gia ngi vi ngi l{ iu tt yu
khng th trnh khi, cho nn, vic hc c|ch i ph vi s bt ng, v cch gii quyt
xung t mt cch m thm l mt mn hc rt quan trng cho hc sinh - quan trng khng
km g mn Ton, hay nhng mn x hi khc. nhng trng c a k nng n{y v{o
chng trnh hc, c|c gi|o vin ~ ghi nhn: iu ti thch th chng trnh n{y l{ n
gip tr bit dp tt ngn la nng gin trong chng. V nh vy m{ ti c rnh tay dy
hc.
Trong sut nm hc, ti ~ th kiu chin lc m mnh bit to lng t tin cho
Jenny. Thm ch ti ~ ngh n vic nh chuyn gia t vn em c gip thm; th
nhng vi im s m{ em t c, chng ti li khng th xp em vo lp ph o [3] .
Cui cng, ti {nh mc Jenny nh vy lun. V kt qu l em chng hc h{nh g c
na. Trong tnh th kh khn , ti quyt nh p dng quy trnh gii quyt vn . Sau
}y l{ din bin cuc ni chuyn ca hai c tr:
Ti chong vng.
Ti: (Cm ly hai tay Jenny) Jenny, cng c lc mnh phi sai ci ny ci n ch.
Tt c cc hc sinh gii u bit iu m{ c|c em. Tht bi l m thnh cng. Tuy
kh chu y, nhng li rt c ch.
Jenny: C ch ?
Ti: ng vy. Bi c th em mi bit mnh cn phi c gng hc ci g. Vi li,
i khi li sai li a ti mt ph|t minh cng khng chng. Em c xem Columbus
tm thy g t sai lm ca ng th bit.
Ti: Khng, Jenny. Gi| nh c mt c|ch g gip em l{m to|n m{ khng phi lo
lng bt buc mnh phi l{m ng thi mi c.
Trong vi tun sau , ti thy Jenny l{m to|n l}u hn v{ chm ch hn. Em xin php
c ngi gn Claudia, nhng hai a khng so |p s vi nhau cho ti khi Jenny lm xong
bi ca mnh. Ti ngh, iu l{m Jenny thay i khng phi l{ v c ngi gn bn gii, m
v em ~ bit, nu l l{m sai th cng chng phi mt thm ha g.
. a khc gy s trc.
Bn hc tr tranh lun om sm trong khi lp danh sch. Xong xui, khi ti hi, Vy
|nh nhau c g khng hay? th chng lp tc tr nn nghim tc. Sau }y l nhng pht
biu ca chng:
. Ta c th l{m ai b thng.
. Ta c th b nh ch hc tp.
vic nh nhau
2. C m n ~.
3. B i ch khc.
5. Bp cht ci km.
7. Gi in cho m.
9. Mch c gio.
10. i ch ngi.
16. Thng ming d|n trang tr cho ngi tun th quy nh.
Sau khi ~ ghi mi tm kin y ra, ti nhn xt vi kin trong s . Chng hn, ti
khng cho php hc sinh |nh nhau bn ngo{i lp hc, bi v khng mun chng b thng.
Hoc, ti thy lim sn tht mt v sinh. Ri tt c u ng h mnh m nhng kin cn
li, mi a thch mt kiu. Sau khi tho lun v{ a ra thm v{i kin na, chng ti nht
tr mi hc sinh t chp vo v nhng gii ph|p m{ mnh cho l{ c ngha nht.
Cui cng, chng ti vit ln bng nhng quy nh c nhiu ngi ng tnh nht:
1. Khng chi bi
2. Khng nguyn ra
[1] . V ca tng thng Franklin D. Roosevelt, nht phu nhn M nhim k 1933-1945, b c nhng nh hng
tch cc nht nh ti s nghip ca chng v{ nc M thi by gi - ND.
[2] . The Community Board Program in San Francisco; Project SMART (School Mediators Alternative Resolution
Team) in New York City; Hawaii School Mediation Alliance in Kahili.
[3] . Lp Ph o (Resource Room) trng ph thng l lp dnh ring cho nhng hc sinh hc chm hn c|c bn
cng lp. Ty tng trng hp, hc sinh c khi ch phi hc thm t nht 3 ting mi tun, hoc hc lun lp . Gi|o vin
lp kt hp cht ch vi ph huynh hoc vi nhng chuyn gia, nh tm l p dng chng trnh ging dy c bit nhm
khi gi ti a tim nng hc tp ca hc sinh - ND.
C Lander {, ti tin chc l c bit rng mnh phi tri qua ba nm l{m gi|o vin tp s.
(u c ti bt u quay cung. Tp s khng c ngha l{ ti phm b qun thc y ch
Tri?)
Ti c bo cha cho mnh, Ti ngh, nu to c cht t nhit tnh cho vic vit th
th...
iu c va ni cng chnh l{ iu s a ti im tip theo m ti mun ch ra }y.
Lng nhit tnh ca hc sinh lp c c bc l di nhiu hnh thc khng chp nhn
c. Trong tit hc ch ko d{i c ba mi pht m{ c ti ba mu giy c chuyn i,
nhiu ting ni chuyn n o, mt ci bn b x lch, mt hc sinh ra khi ch ngi i b{n
tn vi bn khc. C c thy tt c nhng chuyn u xy ra cui lp khng?
, c ch... nhng c|c em ch hi phn khch mt cht thi, tha thy Steele.
ng hiu trng nho{i ngi v pha ti, C Lander n{y, chng ta ~ c nhng chun
mc dn dt lp hc rt c th. Chng l c khng nhn ra l mt vn c th leo thang
nhanh nh th no sao? Hc sinh tui ny rt hiu ng. Nu chng khng c khun
vo n np k lut, tnh hnh s rt d ri khi vng kim sot. Bi vy, nu dy hc bng
cch gi nh vit th cho ngi ni ting nh th th nguy c gi|o vin khng n nh c
lp c{ng tng cao. Ti ngh c hy tp trung bi ging ca mnh trong cng thc vit th
chun, v hn ch cho hc sinh tho lun lng nhng xem chng hm m nhn vt ni ting
n{o i.
Bng ging ngi th k vang ln trong m|y b {m, Tha thy Steele, gim th ang
u dy s mt. Thy mun ni trc tip hay ti nhn tin nhn?
V}ng, ch ly i.
Chiu nay em va gp cht rc ri. Em khng bit... Em ngh l ra mnh nn i l{m cng
nhn th tt hn l{ i dy hc.
Chnh v vy nn bn tr mi ng gt.
Em cng mun tin lm ch. Nhng ngay khi ch y ni th, em lin c ngh l{ mnh
chng gii giang g ht.
Em ngh vy l tt nhin ri, Jane th d{i. Nhng li ch trch chng khc no moi
mc ht rut gan ta ra. Cn khen ngi kiu nh Hay qu|... gii qu... xut sc ch khin ta
mun ngp th thi!
M t ?
Jane nhn ti chm ch, Th ny nh. Liz, nu chng trnh yu cu phi dy hc sinh
bit cch vit th trang trng, v ging cng thc vit th chun mc th i vi em qu d
ri. Nhng em bit bn tr thng khng ch n nhng tiu , li ch{o v{ a ch trong
th. V vy em ~ suy ngm v t{i n{y, v{ ngh ra mt ng c thc y, khi gi tr
tng tng ca bn tr, chng vit vi s ho hc, c mc ch v theo ng mu
chun.
Ti lin ngi thng ln. ng, em ~ l{m vy y! ti ni. B{i hc rt d ch|n, nhng
em ~ tm ra c|ch khin cho hc sinh thch th v{ hng h|i tham gia. V{ chng hc c
cng thc vit th trang trng... Ch bit g khng? Em khng quan t}m ngi khc ni g,
em ch bit tit hc mnh ~ dy rt tt.
Maria, ti ni, ch khoan hng i. Ch nn nghe Jane ni g v chuyn khen ngi ny.
Em mun bit ch ngh th no v iu . Jane, ch l{m n ni li ln na i.
ch l{ sao? ti hi.
Brian, c|i a vn hay quy cho mi ngi pht khng ln y, cui cng cng chu ngi
im ti ch v lm cho xong bi tp. Cho nn, ti mi v lng n v{ khen rng n l cu b
ngoan. C tng li khen s khch l n tip tc c x ng mc, ai ng }u n trn trn
mt, th li, v gi b t xu khi gh. Lc y ti ch hiu ti sao n li l{m nh vy na.
Ti : Con khng tin vo chnh mnh. Con cn c ngi khen ngi vic lm ca con.
Ti nhn chm chm ra ngo{i ca s. Nu thy Steele bt u bng cch tha nhn
nhng g ti lm c - d rt nh - th hn l ti c th nghe nhng iu khin thy
bc dc, m khng cm thy mnh tan nt ci lng. C l, nu thy ni i loi th n{y, Liz,
c ~ ho{n th{nh mc tiu ca mnh. C ~ to ng c cho hc sinh hc cch vit th.
Nhng ti ngh c nn tm c|ch khi gi nim hng th th n{o vn gi c trt t
trong lp. Nu thy hiu trng ni kiu y th chc hn ti ~ bnh tnh nghe li ph bnh
ca thy ri. Hn th na, ti s nghim tc suy ngm nhng bin ph|p ngn chn s
hng phn qu| ca hc sinh trong nhng bui hc ti.
C l chnh l{ cha kha gip hc sinh tin b hn. Thay v tp trung vo nhng
iu sai tri, hy bt u bng cch tha nhn nhng g tr lm c. Sau , bn hy ch
ra nhng g cn phi lm tip theo s vic c hon thin hn.
Tht l mt quy trnh n gin bit bao! Ti ngh, nhng g Jane ~ l{m vi ti chnh l
nhng g chng ta phi lm cho nhau khi cng lm vic, vt qua nhng th thch trong
cuc i mnh:
cn quyt o|n khi u tranh vi nhng kh khn hng ngy trong vic
cao con ci.
GHI NH
nh v trng
N l{m m c cm tng nh mnh ang ngi trong toa xe la v lao vt qua cc vng
t vy .
3. Ch ra nhng g cn lm:
B{i th n{y ch cn chnh li li chnh t, toa h{ng sa th{nh ch h{ng l{ d|n ln b|o
tng ca lp c ri.
Trong tng trng hp nh trn, bn ang ch ra tng v d c th, chng minh cho tr
thy rng chng ~ chu |o, trung thc hay sng to th no. Khng h c p lc buc
chng phi lun lun nh th.
Chuyn k ca ph huynh
K t lc tm c cng vic bn thi gian, ti ~ nhiu phen pht khc khi tan ca tr
m thy ba a con i hc v li b nht ngoi ca. Cui cng, ti ngh c|ch giu cha kha
vo mt ch bn ngoi nh, dn cc con ch c dng trong trng hp khn cp thi, v
phi nh li ch c ngay khi m ca xong.
Sng kin l{ mt gii php tuyt vi, bi v mi tun ti phi lm vic thm gi t
nht mt ln. Th ri, mt bui chiu n, ti v nh tr v thy bn tr ang ngi tm tm
bn bn vi mn n nh sau gi hc, v{ ka, di sn bp l chic cha kha ca.
Thng con ti, Nick vi ni, i, con qun ct n vo ch c ri. Thy r l Nick khng
vui v chuyn ny nn ti bo vi thng b rng vic ha ra li hay.
MT CU CON TRAI bc l tt xu nht ca n vi m, v{ ngi m ~ gip cu con
y thy c iu tt nht ca n.
Paul khng phi l hc sinh gii. N ch trng b t cng sc nht, v vi thi gian
ngn nht, hc h{nh sao cho t mc qua c. Mt chiu i hc v, Paul bc vo nh
ri c ng ra . Ti nhn mt con v cnh gic hi, C chuyn g vy, Paul?
Con rt mn s hc ri! Paul ku ln. Con ~ c gng! Ln n{y con ~ c tht m. Con
~ hc b{i nhng ch hiu sao li rt.
Paul lc ba l v thy t giy ln ging ti. u t giy ghi s 60 tht to. Ti xem k
bi kim tra, c tm xem c g sai khng. Ti bo con, Paul {, m bit con ang bun bc
lm, nhng con gii thch cho m coi. C}u n{y con l{m ng, nhng con l{m th n{o ra
c |p s?
Ra l{ vy, ti t tn ni, con hiu ht tt c nhng cch thc gii ton phc tp ny,
nhng v phm bn li cu th nn con b mt bn mi im. Vy m c th kt lun rng
con nm vng nhng khi nim ton hc cao cp, nhng con cn kim tra li qu trnh tnh
to|n trc khi np b{i.
2. C cch no gip ti khen ngi mt cch khch quan mt em hc sinh gii vn nht lp,
hoc mt em khc t im cao nht mn ton trong k thi cui hc k?
C hai vn ny sinh khi tp trung khen ngi mt em hc sinh n{o l{ nhanh nht,
gii nht hay thng minh nht: Mt l, nhng hc sinh cn li trong lp c th ny sinh
tm trng chn nn, thm ch c em cn chng thm c gng na. Th hai, khi ~ c khen
ngi nh th, ngi sao buc phi tung ht nng lng v sc lc ra, nhng khng phi
t ti nhng mc tiu ca mnh, m{ gi vng v tr ngi sao y. Gi }y, th{nh cng ni
tip ca em da trn s tht bi lin tip ca cc bn cn li trong lp. Nu bn m t thnh
tch ca em hc sinh ny m khng h c m ch cht n{o n cc bn cng lp th s c
ch cho em y hn. V d bn ni, Em miu t nng tri ca b ni em sinh ng n ni c
tng nh mnh ang c tn mt ngm n vy, hoc Mi |p s trong bi kim tra ca
em u ng. Em tht s hiu du thp phn ri . C}u tng thut nh th s gip hc
sinh t |nh gi| bng tiu chun ca chnh mnh, hn l{ nu nhn xt v n so vi cc bn
cng lp.
4. Tin s cho rng gio vin nn nhanh chng tha nhn bt k n lc no ca hc sinh
nhng gi s, c mt em hi mt cu rt ng ngh th c ta nn ni ngay rng em y sai ri v
a ra cu tr li ng khng?
Cn c g chung na khng?
Chng u bay c.
Chim c lng v.
Chim ln hn.
Bng mt Charlene sng r ln. Em bit, em bit ri, c b ni to. Ong l{ cn chng !
Trn bng, gio vin vit ra kt lun ca c|c em, Ong l{ CN TRNG.
Vi a tr vit th khng ngay hng thng li, ti bo, Ch c ny tri bng bnh trn
khng, nhng ch c kia ngi ng hng ri... , cn ch n li thc ht c chn xung t, lm
vi va rt lp p xung nh hng xm.
ng vin tt c hc sinh trong gi tp vit, ti bo rng chng ang l{m gi|m kho
cho Cuc thi v sch ch p, v{ nhim v ca chng l khoanh trn nhng ch vit p
nht trong tp ca mnh nhng ch g|nh c chin thng. Em no cm thy mnh c
nhng hai t p bng nhau, th trng hp h~y tuyn b c hai t ng thng gii.
C lp ang ri v{o tnh trng Em khng mun, em s khng l{m }u. Bi l, c tun
nay bn tr vn phi n trng trong khi thi tit rt xu. Khi thy tr chng ti cng tr
v lp sau gi ra chi mt phng khc, bn tr vn tip tc chi a v{ chy nhn nho c
ln. Bnh thng, }y khng phi lc li khen xut hin trong c ti, nhng ti nhn khp
lp v thy hai ch b ~ ngi xung, ch i trong im lng.
Tht tuyt vi. Ti khng cn phi ln ting qu|t th|o hay ra ti hu th. Bn tr t
thy chng cn phi l{m g v{ ~ l{m ngay. a no chm chn th b nhng a khc th
tho nhc. V cui cng, c lp u yn v }u v{o y.
Chuyn k cui cng l ca mt gio vin th dc ti mt trng trung hc thnh ph.
Thy ~ tm c|ch phn hi tch cc vi mt hc sinh ng ngo m khng h thp danh d
em y trc |m bn cng trang la.
Vo ngy hp u nm, ti mi bit mnh khng phi l gio vin duy nht trong qun
b chuyn ti trng Hemlock. Thy hiu ph hp ring vi tt c nhng ngi mi n,
thng bo vn tt v nhng chnh sch v tnh hnh k lut trng ny. Thy c bit
nhn mnh nhng hc sinh h v{ c|ch tr chng. Cui bui hp, thy thng bo mi gio
vin mi s c mt gi|o vin {n anh {n ch lm c vn - ngi ny s hng dn chng
ti nhng cch thc ng n dn thch nghi vi trng Hemlock. Ti rt mng v s
c nguyn ng{y hm sau chun b lm quen vi trng lp mi. Nhng ti chng th
lng nghe thm mt li ging gii no na v nhng u im ca cc hnh thc k lut hc
sinh nh cm tc hay nh ch hc tp.
Mt ln sng nghi ng p v{o ti. Hay l{ ti ng}y th qu|? L tng m qu|ng chng?
Bt gic, ti nh li b phim mnh ~ xem nhiu nm trc, hi cn hc trng s phm.
Trong phim, mt gio vin tiu hc nghim ngh bo vi c lp rng nghin cu mi }y ~
chng minh: tr mt nu thng minh v gii hn tr mt xanh da tri. V th l sut c ngy
hm , bn tr c b m nh mi v ci mu kt lun m{ c gi|o ~ nu ra. Nhng a mt
nu khoi ch vi tin mi, tip thu b{i nhanh hn ng{y thng. Cn l tr mt xanh da tri -
d l{ a thng minh nht - bng nhin cng run ry v hm hc n ni khng lm bi
c. Ng{y hm sau, gi|o vin, cng vn v mt nghim trang y, bo rng hm qua mnh
ni nhm. Trong thc t, tr mt xanh da tri gii hn, tr mt nu d hn v{ c kt qu
hc tp km hn. Mt ln na, nim mong i ca gio vin li quyt nh hnh vi ca bn
tr. Gi n lt bn tr mt xanh da tri c thng v ni tri hn, trong khi bn tr mt
nu bng th ng do xu h v nghi ng bn thn.
Ti ~ nghe gi|o vin ting Ph|p qu|t, Nicole, em l{m n ni nh thi. Ti bit em c
cu tr li, nhng phi cho cc bn kh|c c c hi ni ch.
Ti ~ nghe gi|o vin dy nhc mng, Nicole, c|i g em cng phi bnh lun mi c
h? Ti khng quan tm em ngh chng ta nn ht bi no. Em c vic gi kin i thay
i cho ring em i.
Nhng khi tr v nh, ti li ngm ngh v phn ng ca Nicole trc nhng li nhn
xt ca cc gio vin t mt quan im khc - t thng cm hn. Ti sao li t ton b gnh
nng phi thay i hnh vi ca Nicole ln vai cc gio vin? Trch nhim ca Nicole nm
}u trong tt c chuyn ny? Ti sao n khng th tip thu s bt bnh ca chng ti v c
gng ci thin mnh cht xu?
Khng chn ch, ti lin k cho ch nghe tht nhanh v b gio Detner, nhng nhn xt
ca b v bn tr, k c ca ti v Nicole, v nhng ngh phn n mi ny sinh v s ng
bng ca c b.
Ti sao ch li chc chn nh vy? ti hi. Mt khong dng kh| l}u. Jane, ti hi
thc, Ni cho em bit i.
[... ch ang ngh li hi mnh mi hai tui, hay dao ng, v s vic ~ xy ra vi ch
trong nm u tin xa nh{ i tri h.
Ch ~ gp rc ri {?
Ti nn lng, tuy cm thng vi ch nhng chng bit phi ni sao. Cui cng ti hi,
Jane {, ch c phi ang c chng minh cho em thy: hu nh ta khng th vt qua c
chuyn xem ngi khc nhn nhn mnh th n{o, ng khng?
Ri Jane i t{i, nhng khi cuc tr chuyn qua in thoi kt thc, ti vn khng
thi ngh v k ngh h ~ qua ca ch. Tht kh m tin rng, Jane - mt ngi mnh m v
t tin n th - li tng l mt a tr d dao ng, d b tn thng v c|ch ngi khc
nhn nhn v mnh. Ri ti cht ngh ti my a hc tr trong bn danh sch lp m b
Detner ~ xp ngay ngn vo hc t, v t nh chng cng d tn thng bit nhng no.
ang ng
Sau }y, bng hnh minh ha, l mt vi v d ti ~ ngh ra trong khi tng tng mnh
s p dng tt c nhng bc thc hin trn vi cc em hc sinh lp mnh:
Ti tht s vui mng khi mnh ~ ngh c nhng li ni xa b thnh kin i vi cc
em hc sinh, bi v khi l{m nh vy l ti bt u ngh kh|c v chng. V dn dn, khi ch
cho cc em thy bc tranh tch cc hn v bn th}n chng, ti cng c chng kin s
thay i din ra ngay trc mt mnh:
Mary Ann Ryan ~ nh mang theo giy xin php i d~ ngoi ch k ca ph huynh.
V chuyn g h ch?
Con ch - Diane v{ Emily. Hai a sut sot tui nhau, v{ hay ganh ua n ni ch
mun tng a phi cm thy mnh c bit ra sao. V vy, ch bo Diane l ha s ca gia
nh, cn Emily l{ vn s ca nh mnh. Vi thng t Jason, ch gi ba n l nhc s ca c
nh{.
Chnh x|c. Ch mun em bit rng, Liz , chnh quyt nh tng kh nhng vai tr ra
khi lp ca em ~ gi cho ch ngh th lm ging nh vy nh{ mnh.
Trong hai trang tip theo }y bn s thy, qua hnh minh ha, Jane ~ ghi li cuc
chuyn tr vi Diane, cng nhng c gng ca ch nhm gii phng c con gi khi vai tr
m chnh ch ~ gn cho n.
Sau khi gc my, ti c suy ngh m~i v hai tnh hung m Jane va k. Ti phi tha
nhn rng, gi s nu ang lo lng v cha bit phi vit mt bi lun th no, li cn b m
nh ch mnh mi l{ nh{ vn ca gia nh, ti s chng thy c an i to no mt khi m
c khng khng bo ti l mt ha s i ti. Khng nhng nn ch n ni chng vit c
g, m{ ti cn ngh, Nu t{i v l{m nn gi| tr ca mnh trong gia nh, vy iu g s xy ra
nu mnh khng v gii na? Hoc nu ng{y n{o , ch mnh em v nh mt bc tranh
tuyt p th sao?
Hy thi ngay vic phn bit nhng a tr c ti nng ngh thut hay ton hc him
hoi, v{ ng lc n{o cng ln u chng hng t s quan tm ch , nht l{ khi iu
li b em ra so s|nh vi anh ch em, hoc bn cng lp km t{i hn chng. ng rng
nhng a tr c nng khiu cn c pht hin v bi dng, nhng tt c tr em u
cn c nh vy. a tr n{o cng mun c khch l hng th vui th thao, ht h,
nhy ma, din kch, v vi m khng cn lo lng mnh phi l{ ngi sao in kinh, thn ng
m nhc, ngh s ca lp, hay ha s ca gia nh.
Hy thi cm t nhng nim hy vng, c m, hay kh nng ca tr bng cch kha
cht chng vo nhng nhn mc danh hiu ny n. Trong s ngi ln chng ta, ai m bit
c mnh c th ~ tr th{nh ngi n{o kh|c vi mnh by gi, nu trc kia tng c
mt ngi tin ta - mt nim tin gip ta khm ph nhng phn cha c khai ph
trong bn thn mnh.
GHI NH
nh v trng
ng bao gi |nh gi| thp kh nng ca bn, trn cng v l cha m, trong vic tc
ng, gy nh hng ln a tr m bn ang chm sc. Khi a tr n{y d|n nh~n xu ln
mt a tr khc, bn c th can thip gip c hai thy c im tt nht nhau.
Chng hn bn c th ni, Wendy, sao con khng t ra d thng hn khi con mun hi
mn ca Susan? M dm c l bn y s ng ngay nu con hi mn mt cch nh
nh{ng.
Chuyn k ca ph huynh
Ti ~ c dng mi cch - kin nhn, la ht, din thuyt di dng cho con hiu v tinh
thn trch nhim, nhng chng n thua. Chng ti th c bo ti ch lm cho mi vic ti t
hn v{ khin Polly ngh khng tt v bn thn n. Tun trc, ti ni cu vi chng v bo,
c, th th anh i m{ lo. V{ anh y nhn li ngay.
Mt ting sau, Polly pht hong v khng tm thy quyn tp ghi bi v nh. Chng ti
bo, Polly, nghe n{y, ba mun hi con mt c}u. N lin |p, Ba hi g ?
Chng ti bo, Bt k c b xinh xn n{o ~ ngh ra c|ch ct tin v{o gi{y u bit s
phi vit c|i g.
Con b reo ln, A, con bit ri! Con s vit: ng qun t, B Xinh, ri ci khc
khch.
Ngy hm sau, ti mang bnh ngt v{o trng cho c hai a. Chng n trong khi ti
c truyn cho chng nghe. Ri ti a cho mi a mt quyn c}u v truyn ci, yu
cu chng chn mt truyn n{o c to ln. Jonathan chn mt truyn tiu lm v anh
nng dn v con ln. Khi n c n im cao tr{o, ti ci ngt ngho. Billy cng i ti
cho n c. N c khng tri chy lm, nhng hnh nh cng hiu ni dung cu chuyn.
Ng{y hm ~ ph| v tng bng lnh gi| ngn c|ch gia c tr ti. Ti tip tc mang
n nh ti v dy chng tp c, lm ton. Dn dn, ti nhn ra c gi|o ~ ni sai. C hai
a u rt thng minh. Jonathan c hiu rt tt, cn Billy gii tnh nhng con s. Ti
khng bao gi b l bt c c hi n{o cho hai a bit rng ti thc s n tng trc
s tin b nhanh chng ca chng nh th no v vui mng c gip chng ra sao. Tht
lng m ni, ti rt mn hai a tr ny.
Nhng ng{y sau ti thy nh Billy kinh khng, c g mnh c thm thi gian dy
n. Ti cng bn chn lo lng, khng bit nhng cm xc tt p ca Billy s ko d{i c
bao lu trong th gii mi ca n, mt th gii lnh lng v{ y nhng th|i ht hi.
Hc sinh c khuynh hng h{nh ng nng theo nim mong mi ca gio vin. Nu
bn coi chng l nhng a h hng, cn phi ci to v un nn, th chng s sinh ra cho
bn v s vic phi lm. Nu bn chn cch lng kim im tch cc ca chng v t vun
p ln, chng s chm ch, sing nng ging nh vy, |p li nim tin ca bn.
Mt gio vin k rng, vo ngy bt u hc k mi, c trin khai v{i chng trnh si
ng ~ d kin t trc (chng hn nh lp ra ban pht thanh ca lp). C thng bo r
rng c cn thng tin cng nh s cng tc ca mi ngi, ri ch mt bn lit k trn bng
v{ ni, B}y gi, chng ta hy thng qua vi ni quy s gip chng ta t ti mc tiu ca
mnh nh. Cc em chc l{ ~ bit gn ht ri.
C ni, iu gip c|c em hc sinh bit, ngay t u, v c bn ti coi chng l nhng
ngi c trch nhim, hp tc, sng to, c uy tn ng gp cho lp.
3. khu vc ti dy hc, mi trng xung quanh y ry bo lc, vi gio vin chp nhn
thc t rng hc sinh ca mnh l nhng a tr phm php, chng c x vi nhau th bo
v c c, thm ch c trong sn chi, v chng ai c th lm g thay i tnh trng . Tin
s c ng vi cch lm ca nhng gio vin khng?
Hon cnh m bn m t tht s nguy him cho vic gio dc tr em. Khi ngi ln
chng ta ng im v cho php bn tr |nh nhau, d ch l{ a gin, th cng c ngha l{ ta
ang dung dng mt hnh thc bo lc c th n s lan ra v thm vo tt c cc mi quan
h ca chng. Cn i x vi tr khng phi nh con ngi chng hin thi, m{ nh con
ngi chng ta hy vng chng s tr thnh. Mt gi|o vin b{ng ho{ng trc vic hc sinh
thn nhin lm tn thng nhau, c th xc ln li ni, ~ k li rng c quyt nh gip
chng t nhn ra mnh l{ con ngi bit quan t}m n cm xc ca ngi khc. Khi nhng
tr a gin ca chng tr nn qu th bo, c lin can thip, i, cc em lm bn b thng
mt thi! bit mnh c l{m au bn khng, cc em hy nhn vo mt bn i. Coi bn c
tc gin khng? C khc khng? iu s cho cc em bit l{ mnh ~ gin qu tay ri y.
Mt ln khc, trong gi ra chi, c gi|o y pht hin hai hc sinh m gh nhau trong t
th u vt ang b mt |m con trai kh|c chng ln. Thng b b ghm di cng ku la
thm thit, nhng bn kia vn ci ha h v c cht ng ln n. Khi c chy n c g
chng ra, chng c khng khng bo l{ }u c |nh nhau m{ ch vt nhau chi thi.
Mt ln, ti ni gin vi n n ni ch mun git tung tc tai mnh ln. Mt Darryl lin
te ln s vui sng. N ci toe tot v{ ni, Em ang l{m cho c ph|t in ln, phi khng
c Bergen? Vy l{ Darryl ~ t c mc tiu ca n. Nhng khng ch vi ti. Bn bn
n, c|c gi|o vin kh|c cng truyn ming cho nhau nghe nhng giai thoi v Darryl. N ~
thnh cng trong vic bin mnh thnh k kht ting khp trng. K ra, c lm mnh ni
danh theo ci cch kinh khng nh th cng h{i hc tht.
Ti chc mm th n{o Darryl cng c mt m{n ch bai Felix ra tr, nhng khng, Darryl
li mm ci hin lnh, ch nhng ng ngon ngoo m{ bo vi thng bn bng ci v
y khch l, , cn }y l{ ngi ngo{i h{nh tinh bc ra khi con t{u v tr. iu ~
lay ng ti. Th ra Darryl cng l{ mt a hin lnh. Thm ch cn rng lng na l khc!
C l v thng nhc cm thy an to{n trong lnh vc hi ha.
Sau , ti gip nhng em khc trong lp nhn Darryl theo mt c|ch kh|c i. H ai cn
gip , ti li ni, , em bo Darryl ch cho. Bn y gii to|n m{, hoc Darryl, em rt
rnh v loi vt. Th ging ch no gi nh tt h em? Ti hy vng nhng em khc s ngh
nh th ny, chc ti c gio khng xem Darryl l thng quy na nn n cng ht quy
lun.
Knh gi b Jackson,
Knh th,
C Bergen
Nhng rt cuc, hnh vi mi ca Darryl vn khng t|c ng ti nhng gio vin khc
c. H vn khng thch n, v n vn khng chu thot ra khi m tnh c|ch xa c ca
mnh hp tc, hoc lm hi lng nhng ngi i x vi n nh i x vi mt ni kh
chu nng n. Ta khng th g p Darryl c nhng hnh vi tt, nu thng b cm thy ta
khng quan tm n n. Chng ta cn phi tha nhn n th mi mong c c s hp tc
t pha n.
7. PH HUYNH V GIO VIN HY PHI
HP VI NHAU
M mn cuc tr chuyn, chng ti gii thiu lm quen v hi han tnh hnh cuc sng
ca nhau. Hin gi Julie l mt b m n th}n nui con, mt mnh xoay x mi vic kh n
tha, v{ b con ca c nm nay ~ s|u tui. Con trai ln ca Martha ~ n tui v thnh
nin. Ti cho mi ngi bit ti v{ Ken l{ ng nghip, ti ~ thuyn chuyn qua trng
mi, cn anh y vn trng c, v{ chng ti ang ngh gii lao gia hai t hp ph
huynh.
Ph huynh v gio vin hp vi nhau y h? Julie ni vi v d bu. Mnh cng c mt
cuc hp nh vy vo tun ti nhng ch quan t}m.
Ti ni ch bit anh c hiu khng, Julie ngi ngng ni. Anh }u phi l m.
Julie lng l mt thong ri ni, Ti cng chng bit phi ni th n{o, nhng m{... ti
ngh con g|i Becky ca ti, Becky, l mt a tr tuyt vi, vy m{ khi i hp ph huynh ln
va ri, c gio n bo ti vi n ci gng go, Th{nh tht m ni, Becky hi mt trt
t, vi li, khng phi lc no em y cng ni tht, ti cm thy au nhi trong lng. Sau
v nh, ti bt u nhn Becky kh|c i, c thc mc khng bit con b c la di mnh ci g
khng, hay c ty my ci g ca ai hoc quy ph| g khng.
|ng ra mnh khng nn ni iu n{y, Julie tip, nhng gi|o vin c c|i kiu lm cho
mnh c cm tng nh iu sai tri ca con b l do li ti mnh y. Phi chi mnh l{m th
n{y, l{m th n hay d{nh nhiu thi gian cho con hn, l{ mt ngi m tt hn, th hn
Becky ~ l{ a tr ngoan hn ri... Cn iu ny nghe c v k cc, nhng thnh thong
mnh c cm gi|c l{ v{i gi|o vin ngh rng h gii giang hn mnh, bi v h c trnh i
hc cn mnh th khng.
ng b qua nhng iu Julie va ni, Martha ch ngn tay vo khng kh, cnh bo
Ken. Ti cng c bng i hc, v{ l{ ph gi|m c nh my hn hoi. Nhng ti vn nh r
nh in c|i cm gic b t vo ch ca hc sinh i din vi gio vin, v phi ngi im m
nghe gio vin thng bo v ci ti con trai mnh khng bit nghe li. Ch trong vng cha
y mt pht m{ ti ~ tr thnh mt con b s st v b gio vin la mng.
Khoan ~, ti ni. Em thy ri qu. Theo em, hp ph huynh khng phi l gio vin
ni t u n cui v nhng sai tr|i, vng vu ca con ci ch. Khng phi vy. Cuc hp
y cn phi din ra hai chiu. Gi|o vin chng em cng mun nhn c thng tin t pha
ph huynh. Bn em rt cn iu . V{ y mi l mc ch chnh ca vic hp ph huynh.
Bn em hoan nghnh tt c cc kin t pha ph huynh.
Martha pht l ti, ch tip, Nhng ti tht s cm thy nh vy khi gio vin ni vi
ti bng ci ging k c b trn, Vn vi Michael l th ny th n. Ti bit ch bn lm
vic, nhng ti ngh ch nn dnh t thi gian cho em y... Hoc khng th, Nu Michael
khng ch nghe ging th chng cch g gip em y ln lp c. V{ mt cu ni lun lun
li trong ti cm gic ti li v thiu st, kiu nh, Xin li phi bo cho ch bit, con trai
ch khng pht huy ht tim nng ca em y.
Martha gt u t|n th{nh, Nhng iu tht s khin ti thy mnh b xc phm l gio
vin c cho rng h khng c trch nhim phi lin lc vi ph huynh hc sinh. Ti ch bao
gi nghe thy h thng bo thng bic g m~i n khi vn nghim trng n mc phi
dng n php mu th may ra mi gii quyt ni. Nh hi Michael hc cp hai, n khng
lm bi tp v nh mn x hi. C gio n c yn nh vy cho ti khi ch cn mt tun
na l pht bng im. C a tr no c cch gii c ht mi lm b{i tp v nh trong
mt tun khng?
Ti thy mt Ken bng bng ln. Tn trng? anh vn li. Gi|o vin chng ti c
tn trng hi no ch? Mi ngi trt ting xu ln u chng ti. Mi trc trc, sai lch g
chng ti cng phi chu trch nhim, m sai phm th c p n t bn phng t|m
hng. No l cha m phn nn v chng ti; no l bn tr v l; ri hiu trng yu cu
chng ti phi bm tht s|t chng trnh; ri chnh quyn thc p chng ti phi sng to
hn trong khi h ct gim hu bao ca chng ti n mc khng th no ct gim c
na; li cn ng nghip trn i hc bt mn vi chng ti v bn tr khng c trang b
y |p ng chng trnh hc; li c gii doanh nhn kt ti chng ti cho tt nghip
mt bn khng trnh gia nhp vo lc lng lao ng ca th gii kinh doanh. Nhng
thc t th c nhng ai tht s ng h gio dc? Ai s tr cho gio vin nhng g h xng
|ng c nhn? Ngi dn vng ny thm ch cn chng thm b phiu tn thnh vic
pht hnh tri phiu na ka.
ng t |i, Ken ni. Chng ti ch ni cho nh lng thi. D nhin cng c nhng ph
huynh rt tuyt. H ht lng gp sc vi chng ti dy d bn tr. Nhng g ch va nghe
ch l ting ni bc xc ca hai gio vin tuyt vng, ht lng chm lo cho con c|i c|c ch;
chng ti bc bi v khng phi lc n{o chng ti cng nhn c s ng h m chng ti
cn t pha ph huynh.
Mi ngi bng lng i. Ri Julie thn trng ni, Bt c khi n{o i hp ph huynh l ti
li lo lng, khng bit gio vin s ku ca g v con mnh }y. Hnh nh cha bao gi ti ngh
xem gio vin cm thy g hay cn g.
Vy l{, cng bng, c l chng ta nn ngh k v iu n{y, Martha tha nhn. Liz {,
chnh xc th gio vin cc c cn ph huynh chng ti l{m g n{o?
S phn hi, Ken |p. Ti mun bit trong nhng c gng hng ngy ca gio vin v
li ch ca a tr, c gng n{o ~ c t|c dng. a tr k g v trng lp? Hoc v thy
gio ca n? Khng c tn hiu phn hi, tht kh m ra nhng quyt nh sng sut xem
a tr cn g nht v khng cn g nht.
Tr|n Martha nhn li thnh mt ng hn su. Ri, rt chm ri, ch ni, Vi ti, iu
quan trng nht l khi ri cuc hp ph huynh, ti phi c mt iu g cho mnh b|m
da vo. Mt bc tranh n{o v con mnh gip ti cm thy an tm v n. Ti cho rng,
gi|o vin cng khng ng l kin v li ni ca h li c sc mnh, hoc c tm nh hng
ln nh vy i vi chng ti. Hu ht mi bc cha m u ch c mt, hai mn con quan
tm lo lng, cn gio vin th phi dy d hng trm a tr trong sut qu~ng i i dy ca
mnh. Quan im ca gio vin c nh hng rt ln i vi cha m a tr. Khi nghe gio
vin bo con ti c g y kh|c thng - d tt hay xu - ti u n nghe rt nghim tc.
Ti s mang theo nhng li v nh v c lun ngh v n.
Ba n ti din ra yn bnh khi chng ti chuyn tr chn tnh v chia s nhng g quan
trng nht i vi mi bn, d l vai tr ph huynh hay gi|o vin. Chng ti cng mng
tng ra mt cuc hp ph huynh l tng th phi nh th no - trc tin l{ quan im
ca ph huynh, sau l{ quan im ca gio vin.
Trong nhng trang tip theo bn s thy, bng hnh minh ha, nhng im chnh m
chng ti ~ cp ti.
Sau khi chia s nhng phin bn v mt cuc hp ph huynh l tng, chng ti nhn
thy: th ra nhng nhu cu ca hai bn u rt ging nhau. C cha m v{ gi|o vin u cn:
S tn trng.
GHI NH
2. M t iu m{ a tr cn lm
3. Chia s vn cn c quan tm
6. Kt thc cuc gp g bng mt c}u tng thut mang tnh tch cc ph huynh c
th nhc li cho tr nghe.
1. Cho php tr cng ngi hp ph huynh c phi l hay khng? Ti ngh, con trai ti
thnh thong cng nn c mt , nh th s tt hn cho chu.
Gio vin: Vn cn rt nhiu vic phi l{m trc khi em ln thuyt trnh ln cui trc
lp. Sn }y chng ta cng b{n v vic lun i.
Vy l gio vin, ph huynh v{ a tr c th tho lun vi nhau v cch t chc v lp
thi kha biu cho c|c bc lin quan ti vic hon tt d n ca lp. S rt l tng nu
gio vin ni, Ngh xem nh, c nh t thm cho em mt s thi hn, nh l{ hn np th
ghi ch, hn np dn , v hn np bn tho b|o c|o u tin, em thy c khng?
L tng hn na, con bn s xung phong, con vit ra tt c nhng vic cn phi
lm, ghi ngy thng k bn, ri sau kim tra tng vic sau khi ~ l{m xong.
2. Con Mia gi ca ti, vn rt nht nht. Nm ngoi, gio vin ca chu rt ch khuyn
khch tr ha ng v kt thn vi nhau. Nhng nm nay, chu hc gio vin khc v trong
lp hu ht u l bn mi. Mia khng phn nn g, nhng ti bit chu cm thy c n v
bun lm. C cch no tt nht gp gio vin ca chu v ng li nh c y gip
khng?
Bng cch din gii li nhn xt tiu cc ca gio vin thnh mt c}u tng thut v
iu m con bn cn phi lm , bn s vch ra cho gio vin, cho chnh bn v cho c con
trai bn mt hng i tch cc hn.
4. Con gi ti, Lisa, ang hc theo chng trnh gio dc c bit. Nm nay, chu c
chuyn ln hc lp bnh thng. Thy gio ca chu ch trng a ra nhng yu cu
nghim khc cho hc sinh v lun thnh cng vi nhng yu cu y. Thy y tin rng hc sinh
lm c l nh thy y t nim mong mi cao vo chng. Lisa l a chm ch, sing
nng, nhng hu nh khng theo kp lp. Thy gio thng xuyn tc gin vi chu v chu
ngy cng chn nn. Theo tin s, ti nn lm g by gi?
Chuyn k ca ph huynh
V n nh, ti k li cho chng nghe v cuc ni chuyn vi gio vin ca con, anh y
bo, m bo c Post ang ngh em l{ mt b m t cao t i. C l em cn ni chuyn
vi hiu trng v vic i lp cho Robin.
Ti cn nhc li ngh ca chng, nhng c{ng ngh ti li cng cm thy mnh khng
ng nu tch Robin ra khi cc bn ca chu. Sng hm sau thc dy, ti bit mnh phi
tm c|ch g gip con m khng lm mt lng gio vin. Ti gi cho c em chng, cng
l gio vin tiu hc, v k cho c em nghe mi chuyn. C em chng lm bm i ba c}u v
nhng gio vin vn cn thi Trung C, ri k cho ti nghe v chng trnh m{ c y ~
p dng cho hc sinh bit c trc trong lp mnh. C y gii thiu vi quyn cho Robin
c, trong c nhn mnh n quyn Responding to Literature [2] , mt quyn sch gip
gio vin d d{ng |nh gi| kh nng c hiu ca nhng hc sinh c kh nng hc c lp.
Ti ghi li tt c nhng ta sch ra giy, sau i tm mua.
C Post chng thm cm ly t giy ti a, vn tip tc ngi chng tay che ming. V
vy, ti la ra v{i iu trong t danh sch y v{ c to ln cho c nghe - nh l{, cho
Robin t vit mt ci kt khc cho quyn sch m c lp ang c; hay cho ch|u c nhng
quyn sch khc ca cng mt tc gi v chia s nhng g ch|u ~ hc c vi c lp. Ti
cng a ra nhng ta sch m c em chng ~ gii thiu - nhng khng ni cho c Post
bit mnh ~ ly chng t ngun no.
Cui cng ti ni, C Post {, ti tht s rt b tc. Ti chng bit phi l{m g gip
Robin c, chnh v vy m ti mi xin gp c ln na. Ti mun nghe kin ca c v tt c
nhng ngh ny, vi nhiu nm kinh nghim dy hc, chc chn c s c nhiu kin
hay. Trc khi c Post kp ni li no, ti li thm, Ti s nhc nh Robin v vic chu
thiu nghim tc trong lp. Cho d c bn chn nn nng n th n{o i chng na th cng
khng c l{m nh th.
Th|i n ch{o th}n tnh chc chn s l liu thuc tt nht cho mi lo lng ca h.
Mt s gio vin chia s kinh nghim rng, nu trn b{n gi|o vin c khn tri bn, mt
bnh c ph, v mt chic gh kiu d{nh cho ngi ln th s to c khng kh thn thin
vi ph huynh. Nhiu ph huynh li cm thy, khi ng ca lp li th h s ni chuyn
thoi m|i hn. cng l{ du hiu th hin s tn trng ca bn i vi khong thi gian
m h n gp bn.
Cha m rt cm kch khi nghe c tin tt l{nh t thy c gio. Mt thy gi|o ~ chia
s kinh nghim ca mnh nh th n{y: V{o u mi nm hc, trong khi bn tr vn cn
ngoan ngon v ch mi hc c t ngy, c mi bui ti, thy li gi in thoi cho hai ph
huynh nhn mnh nhng u im v n lc ca con h. Sau trong nm hc, nu c
chuyn g xy ra, nh vo nhng vic tt p ~ c thy gio thng bo t trc, cc bc
cha m s d chp nhn hn khi nghe thy ni n nhng vn khng hay lm va mi
ny sinh con h.
Quan trng l phi lm sao cho v ph huynh y bit rng thi gian dnh cho h ~ ht
m khng c cm gic l h ang b gi|o vin ui. Bn cn canh chng ng h v bo
trc, Ti thy chng ta cn khong nm pht na. ng cn vn no mun trao i
thm khng? Nu ht nm pht m{ vn cn nhiu iu na cn phi trao i, bn c th
ni, Gi| nh chng ta c thm thi gian th tt qu. Chng ta s ni chuyn vi nhau qua
in thoi hay hn mt cuc hp kh|c c khng ? Nu lch lm vic ca bn cn trng
th hy sp xp, ngay ti ch, cho v ph huynh y mt cuc gp khc.
B Boyle vui mng khi nghe ti |nh gi| nh vy, th l b lin hi xem mnh c th
gip g khng. Ti bo iu Christopher cn l m thu hiu ni tht vng ca em, v cn m
tin tng rng, chm th chm nhng chc chn em s tin b. Ti cng bo l Christopher
c c cu tin v vic a em ti th vin thng xuyn s rt c ch, tm sch bo tranh
nh v nhng t{i m{ em a thch.
Trong sut thi gian y, ti thng xuyn gi in cho m Christopher, bo cho b bit
em y tin b th no, v cho b bit rng nhng n lc gip con nh ca b{ ang ph|t
huy tc dng ti lp. B Boyle khng ch lm theo nhng ngh ca ti m cn dng nhiu
bin php khc na. B khuyn khch con tm hiu v c|, cn trng v{ | (em c s thch
su tm mi loi |). B{ a Christopher n vin bo t{ng, c sch cng vi con, v
hai m con cng chuyn tr v tt c nhng t{i m{ em a thch.
Vic tt nht ti l{m c cho Christopher l khin cho nhiu ngi thy rng qu tht
em c khim khuyt. iu kh chu nht i vi em l mt nhn thy nhng a tr khc r
rng khng sng d bng mnh, nhng li c, vit, |nh vn d dng, v lm kim tra t
100 im, trong khi em li b rt. Ti mun Christopher hiu ra em l{ ngi rt thng minh
v{ ang phi c gng vt qua mt cn bnh nh hng n hc tp gi l chng kh c.
th l ti bo, Christopher, |nh vn c l c mt thch thc ln lao i vi em, bi
v cc bn khc nhn ch a v b th thy ngay l a v b , nhng cn em nhn a v b th
con mt i khi li |nh la em, khin em c tng l{ a v d . Chnh iu y lm cho
mi vic tr nn kh khn hn. gi l chng kh c. Nhng em thy khng, em ~ rn
luyn chm ch n ni vn c c nh thng.
Tuy nhin, chng ti quyt nh vn tin ti, ln k hoch hot ng h{ng th|ng lm
c|ch n{o li ko ph huynh n vi trng hc. Bui hp mt chnh thc u tin ca
chng ti l mt ba tic ngt tp th (bnh s-c-la hnh nhn v bnh quy do ba chng
ti a nguyn liu cho lp n cng gia chnh lm). Chng ti gi th mi bng ng bu
in ti tng ph huynh, dn t bm cc ca h{ng, c}y xng, trm cu ha tnh nguyn,
v vn ng cc gio vin khc cng tham gia. S ngi tham d tuy t i, nhng rt cuc
chng ti cng chiu d thm c hai gio vin v tm ph huynh na cng gip . Ngay
c thy hiu trng cng cm kch trc nhng n lc ca chng ti.
Thng tip theo, chng ti t chc tic m ng trc trn u bng ti th S|u v{ ~
thu c kt qu rt |ng mng. Tn dng c s vt cht ca lp n cng gia chnh, nm
gio vin v tm v ph huynh kia ~ nu cc loi m ng cho gn mt trm ngi cng
n. Mc d hu ht nhng ngi l{ cu th ca c hai i v cha m, h hng ca h,
nhng tt c u rt vui v. Trc khi mi ngi ra v, ti vi ly mi-cr thng bo ti th
Hai ti chng ti s hp bn k hoch cho s kin tip theo, v{ nh{ trng cn tt c mi
ngi chung tay gp sc. Thm nm v ph huynh v nhiu gio vin na gia nhp. Bc
tng ngn c|ch gia gio vin v ph huynh ~ bt u sp .
Th ri, chng my chc nhng bn tin n{y ~ ha th{nh mt dng thy triu, tr thnh
mt ng dy ni kt cng ng d}n c vi nh{ trng. Thng qua bn tin, gio vin v
ph huynh cng by t nhng mi quan tm lo lng ca mnh vi nhau.
Thy hiu trng l{ ngi ng h nhit tnh nht. Thy c sng kin thnh lp chng
trnh thm gia nh ca nhng ph huynh m{ gi|o vin cha tip xc c. Trong cc bn
tin, chng ti c thng bo rng gio vin s gh thm nh{ hc sinh ca mnh. Mi gio vin
c cung cp tn tui t t|m n mi hc sinh v ti thm cha m chng, t nht mi hc
k mt ln. Thy Pat c rt hay l{ n thm ph huynh hc sinh bng xe but ca trng.
V vy mi th Nm h{ng tun, sau khi tan hc, gio vin no mun thm gia nh hc sinh
no th s i xe but v cng vi hc sinh y. Cho n cui l trnh, bc ti x xe but s ch
khong ba mi pht ri quay xe li n gi|o vin. Chng trnh n{y th{nh cng m
mn. Nhng chuyn ving thm ca gio vin dng nh c ngha rt ln i vi c ph
huynh ln hc sinh.
[2] . Sandra M. Simons, Responding to Literature: Writing and Thinking Activities (Eugene, Ore.: Spring Street Press,
1990).
[3] . Nguyn gc l{ dyslexia: mt dng ri lon pht trin, nh hng c bit ti kh nng ca tr c v vit, xy
ra vi b trai nhiu hn b g|i, i khi g}y ra nhng kh khn trong vic gio dc - ND.
[4] . General Education Development: chng trnh gi|o dc tng qut, dnh cho nhng ngi b hc gia chng -
ND.
8. VT BT GI GIC M
l{ ng{y cui cng ca nm hc. Nhng chic xe but mu vng ca ngi trng
thuc qun 71, cha nng c hai bn thnh xe, va li bn l ng. Khi gio vin va
cho lp tan, hc sinh ta ra khi cnh cng trng m toang v nho nho chy n nhng
chic xe but ~ y p bn tr ang la ht m . Ph huynh xe ni tip trn con ng
di, ho hc n ch bn tr v reo ln khi nhn thy chng.
Roy h, em qun g {?
Em l xe but ri c i.
, vy em c mun qu| giang xe c khng?
S {?
D, ng .
Em bit. Nhng em s khng gia nhp bng nhm n{o }u. Em khng mun ging nh
trc kia. Em ch mun ni vi c th thi. Ri n bt tay ti v{ i ra.