ISI GER KAZANIM CHAZLARI

Is geri kazanm niteleri, taze hava ihtiyac olan meknlarda havalandrma yaparken enerji
tasarrufu da salamak amacyla retilen cihazlardr. Genellikle taze hava santrallerinde
(primer klima santrali) kullanldnda ekonomik olmaktadr. Bu nitelerin kullanm amac,
yapdan egzoz edilen havann tad enerjiyi yapnn ihtiyac olan temiz havaya transfer
etmektedir (baz sistemlerde %70e varan enerji tasarrufu salanmaktadr). Is geri kazanm
niteleri ayn zamanda saladklar enerji tasarrufu sayesinde kurulum maliyetini ksa srede
geri deyen cihazlardr.

Is Geri Kazanm Cihazna Neden htiya Duyulur?

Is geri kazanm cihazna ihtiya duyulmasnn en temel sebebi enerji tasarrufudur. Bu

tasarrufu VENCO ( VHR cihaz ) isimli bir firma stanbul ili iin hazrlad yaz ve k
mevsimleri stma ve soutma ykndeki enerji tasarrufunu gsterdii hesaplamalar
sunumumuzda paylamak istedik.

Bal zg zg
Termo Ya
Kuru
Termo Nem l l
Mevsi Tanm metre metre Ental Nem Haci
m Scakl Scakl m
N Relati pi
o Descript Dry- ve Specif
Bulb Humi ic Spec
Seaso ion (C)
Tempera Wet-
(C) dity
(%) Enthal
(kJ/ Humi3/k ific
3/k
ture Bulb (m
dity (m
Volu
n /
1 Yaz D Ortam / Outside 33 Temperat py
kg) me
ure23,9 47,6 71,8 15,1
g) 0,875g)
Summer
2 Yaz / Ortam / Inside 25 17,8 50,0 50,3 9,9 0,850
2 Yaz
Summer/ Duyulur Soutma Noktas / 25 20,7 68,4 59,8 13,6 0,852
Summer
3 Yaz / Sensible Cooling Point
Taze Hava / Fresh Air 29,5 23 58,2 68,2 15,1 0,865
Summer
4 Yaz / Egzoz / Exhaust 28,5 18,9 40,7 53,9 9,9 0,860
5 K /
Summer D Ortam / Outside -3 -3,9 80,0 2,8 2,3 0,766
6 K /
Winter Ortam / Inside 22 15,4 50,0 43 8,2 0,840
6 K /
Winter Duyulur Istma Noktas / Sensible 22 12,4 31 35 5,1 0,838
7 K /
Winter Heating
Taze Point
Hava / Fresh Air 9 1
3,1 33 14,9 2,3 0,801
8 K /
Winter Egzoz / Exhaust 11,7 10,7 89 30,9 7,6 0,810
Winter

Yaz mevsimi iin taze hava soutma yk:

Q1-2= ma*(h1-h2)*1/3600

= 1500/0,875(71,8-59,8)*1/3600

= 5,71 kW
VHR ile yaz mevsimi iin taze hava soutma yk:

Q3-2= ma*(h1-h2)*1/3600

= 1500/0,875(68,2-59,8)*1/3600

= 4 kW

Soutma yk kazanc:

Q1-2 Q3-2 = 5,71 4 = 1,71 kW

K mevsimi iin taze hava stma yk:

Q6-5 = ma*(h6-h5)*1/3600

= 1500/0,766(35-2,8)*1/3600

= 17.51 kW

VHR ile k mevsimi iin taze hava stma yk:

Q6-7 = ma*(h6-h7)*1/3600

= 1500/0,766(35-14,9)*1/3600

= 10,93 kW

Istma yk kazanc:

Q6-5 Q6-7 = 17.51 10,93 = 6,58 kW

Is Geri Kazanm Cihaznn Kullanm Alanlar

zellikle d hava scaklnn ok souk veya ok scak olduu blgelerde ofisler,

lokantalar, cafeler, sinemalar, hastaneler, derslikler, yatakhaneler, kapal yzme havuzlar,
matbaalar, atlyeler gibi youn taze hava ihtiyac olan mekanlarda ideal havalandrma iin
kullanlrlar. Is geri kazanm niteleri 250 m3/hten 7.000 m3/he kadar ok geni bir
uygulama aralnda retilmektedir.

Is Geri Kazanm Cihaznn eitleri

Sudan Havaya Is Geri Kazanm

Sudan havaya s geri kazanm sistemlerinde, egzost tarafnda ve taze hava tarafnda olmak
zere iki adet batarya bulunmaktadr. Bu iki batarya su sirklasyon pompas vastasyla birbiri
arasnda kapal devre olarak almaktadr.
Istma ve soutma amal kullanlanabilen sistemdeki ama, egzost tarafndaki havann
enerjisini taze havaya aktararak enerjiyi geri kazanmaktr.
Havadan Havaya Is Geri Kazanm
Havadan havaya s geri kazanm sistemlerinde, egzost havas enerjisinin taze havaya
aktarlmas ilemi, alminyum profil levhalardan oluan s dntrcler kullanlarak
yaplmaktadr.
Cihaz dizaynlar projenin durumuna gre farkl ekilde yaplabilmektedir.

Is Geri Kazanm Cihaznn eitleri

1. Plakal Is Geri Kazanm nitesi

Bu nitenin plakalar, korozyon direnli alminyumdan imal edilirler.
Temiz hava scakl 0Cnin altnda ise egzoz havas tarafndaki youan suyun
donma riskine kar bypass damperi kullanlmaldr.
Is geri kazanm nitesi verimi scaklk bazl %45-60 arasnda olmas gerekir.
Egzoz havas filtre edilerek s geri kazanm nitesine gnderilmelidir.
Plakal s geri kazanm cihaz verim hesab :

1 = Taze hava scakl

2 = Is deitiricisini terk eden temiz hava scakl

3 = Mahal (egzoz) havas scakl

= Is deitiricisi scaklk verimi (youmasz durum iin)

2. Dner Tamburlu Is Geri Kazanm nitesi

Dner tambur iinde oluklu alminyum levhalar s transferini salar.
Egzoz havasnn hem duyulur ss, hem gizli ss, dardan alnan havaya transfer
edilir.
Basn kaybnn 200 Pa gememesi nerilir.
Tambur verimi scaklk bazl %70-75 arasndadr.
Egzoz havas filtre edilerek s geri kazanm nitesine gnderilmektedir.

3. Ayrk ki Bataryal Pasif ve Pompal Is Borulu Is Geri Kazanm Bataryalar

 Bu uygulamalarda, sistemin buharlama ve youma blgelerini oluturan iki ayr
batarya vardr. Bataryalarn sistemin verimliliinin dmemesi iin bataryalar aras
mesafe doru hesaplanmaldr. Pasif sistemin kullanld uygulamalara gre bataryalar
arasnda daha uzun mesafelere gereksinim duyulduunda sulu pompal sistemlerden
yararlanlmaktadr. Sistemin dezavantaj olarak pompa maliyetinin yan sra pompann
iletim ve bakm giderleri gsterilebilir.

Bataryalar genellikle bakr boru alminyum kanatl olarak tasarlanr.

nite verimi scaklk bazl %30-50 arasnda olmas tavsiye edilir.
Hijyenik uygulamalarda tercih edilir.
Egzoz havas tarafndaki bataryadaki suya transfer edilen s (havadan suya), temiz
hava tarafndaki batarya yardmyla, bataryadan geen havaya transfer edilir
(sudan havaya).
ki batarya arasnda dolaan suya d hava scaklna bal olarak (donmaya kar)
glikol katlmaldr. D hava scakl -15 C olduunda glikol oran yaklak
olarak %30 olmaldr.
Egzoz havas filtre edilerek s geri kazanm nitesine gnderilmektedir

- Pasif s borulu s geri kazanm bataryas

- Pompal s geri kazanm bataryas

 4. Is Borulu Is Geri Kazanm ve Nem Alma nitesi

Is borusu, yapsnda buharlamayla ortaya kan gizli sy ok dk scaklk farkyla

uzun mesafelere aktarabilen pasif bir s transfer aracdr. almas srasnda iindeki
akkan, borunun evaporasyon blmnde buharlap s ekerken, kondenzasyon blmnde
youup s atar. Youan akkan yerekimi etkisiyle borunun evaporasyon blmne geri
dner. Is borusu, eitli alanlarda arzu edilen gereksinimleri karlamak amacyla deiik
tipte retilebilmektedir. htiyaca bal olarak sistemin buharlama ve youma ksmlarnn
birbirinden uzakta olmas gerekiyorsa, sistem ift bataryal olmaldr. Bu tr durumlarda,
bataryalar arasnda akkann hareketini salayabilmek iin bir pompadan yararlanlr. Bu
sistemler de Pompal Is Borulu Sistemler olarak adlandrlr.
5. Atnal Is Borulu Is Geri Kazanm ve Nem Alma nitesi

Is borulu s geri kazanm bataryalar, istenen konfor artlarnn salanmasnda d hava

scaklnn istenen scaklk ve nem zelliine getirilmesi noktasnda soutma bataryas
ile birlikte alarak sistemde daha yksek verimliliin elde edilmesini salar.

Sistemde buharlama (evaporasyon), youma (kondenzasyon) ve soutma olmak zere

deiik blge bulunmaktadr. Soutma blgesi yani soutma bataryas, sistemin
buharlama ve youma blgesini oluturan s borulu bataryalarn arasna
yerletirilmitir. Buharlama blgesinde, taze giri havas n soutmaya tabi tutulur. Bu
hava, soutma bataryasnda istenen nem alma koulunu da salayacak ekilde soutulur.
Daha sonra hava, youma blgesinde istenen hava fleme scaklk seviyesini salamak
iin yeniden stlr. Bu sistemlerde n soutmayla yeniden stma ilemleri iin ek bir
enerji tketilmemesi ve bu ilemlerin sadece s borulu s deitiricilerinde scaklk
farkyla salanmas, sistemi dier benzer amalarla kullanlan konvansiyonel uygulamalar
karsnda stn klmaktadr.

Is borusu, bu uygulamalarda kolaylk ve nemli enerji kazanc salar.

ortam hava kalitesini artrr.
Is borusu soutucu akkan yklenmi halde teslim edilir.
Havadaki nemin alnmas amacyla dk scakla indirilmesi ve sonrasnda i
ortama ok souk fleme yapmamak iin havann tekrar stlmasnn gerektii
durumlarda tercih edilir.
Is borusu ve soutma bataryas birlikte tek hcrede imal edilebilir. Bu sayede

herhangi bir batarya gibi klima santraline kolayca soutma bataryas ile birlikte monte
edilir.
 6. Is Pompal Is Geri Kazanm Cihaz

VHR DX Is pompal s geri kazanm havalandrma niteleri, enerji tasarrufu salamann yannda,
yksek i hava kalitesi elde etmek iin dizayn edilmitir. VHR DX cihazlar iinde kullanlan havadan
havaya s geri kazanm plakal eanjrleri ile s transferi yaplrken, s pompas sayesinde oda
scaklnda taze hava elde edilmi olur. Standart s geri kazanm cihazlarnda, ortalama olarak yaz
aylarnda 30C, k aylarnda ise 12C fleme scakl elde edilmekte ve bu scaklklar konfor
asndan insan rahatsz edebilmektedir. Is Pompal s geri kazanm cihazlarnda ise, s pompas
sayesinde, yazn 20C, kn 25C taze hava fleme scakl elde edilebilmektedir.
zellikler;

Is Pompas sayesinde artlandrlm taze hava, yaz iin 20C, k iin 25C
Kompakt yap, tm sistem ayn gvde ierisinde (taze hava fan + egzoz fan + s geri
kazanm esanjr + evaporator + kondenser + kompresr + soutma ekipmanlar)
Sentetik elyaf filtreler ile kaliteli i ortam havas
Kolay montaj ve bakm imkan salayan tasarm
5 hzl, direkt akuple fan kullanm ile istenilen kapasitede alma ve dk ses seviyesi
letkenlii ve performans yksek, apraz akml alminyum plakal s eanjr
Is Geri Kazanm Keknikleri ve Is Deitiricilerinin Karlatrlmas
Piyasada Is Geri Kazanm Cihaz retimi Yapan Firmalar

Acs Klima, Alda, Ventas, Teknofan, Entes, Venco, Demak gibi firmalar direk retim
yaparken klima santrali reten firmalar ise plakal tip IGK cihaz kullanarak klima santrali
retimi yapmaktadrlar.

KB MHENDSLK FAKLTES ISI GER KAZANIM CHAZI

Karabk niversitesi Mhendislik Fakltesi binasnda Demak Klimann s geri kazanm

cihaz kullanlmtr. Aratrmamz esnasnda ektiimiz baz fotoraflar sizlerle
paylayoruz.