Professional Documents
Culture Documents
Choroby Afektywne - IV I Vi
Choroby Afektywne - IV I Vi
Tomasz Paweczyk
Klinika Zaburze Afektywnych i Psychotycznych
UM w odzi
WERSJA DOSTOSOWANA DO CZASU PRELEKCJI
OBOWIZUJE WERSJA DOSTPNA NA
www.umed.lodz.pl/psychiatria
CHOROBA AFEKTYWNA JEDNOBIEGUNOWA
(DEPRESJA NAWRACAJCA)
Epidemiologia
Etiopatogeneza
Obraz kliniczny
kryteria diagnostyczne
Przebieg
Rokowanie
Leczenie
Melancholia
Albrecht Drer
1514
CZSTO WYSTPOWANIA DEPRESJI W
POPULACJI POLSKIEJ W CIGU ROKU?
A. 1%
B. 4%
C. 6%
D. 10%
E. 20%
CHAJ - EPIDEMIOLOGIA
Badania midzynarodowe:
Czsto wystpowania w populacji w cigu
ostatnich 12 miesicy 6% (7% i 4% )
Wg DSM-IV: ryzyko zachorowania w cigu
ycia: 10-25% u i 5-12% u
Ryzyko zachorowania na dystymi 6% (8% i
5% )
CHAJ: >
W badaniach polskich:
Wrd pacjentw POZ rozpowszechnienie
depresji szacuje si na 23%
ETIOLOGIA/PATOGENEZA
Wspdziaanie 3 czynnikw:
Predyspozycja genetyczna
Fizyczny stan organizmu
Czynniki stresowe (g. wydarzenia yciowe)
Stan
Geny somatyczny
Stres
ETIOLOGIA PREDYSPOZYCJA GENETYCZNA
Badania blinit zgodno wystpowania
40-50% dla blinit monozygotycznych
25% dla blinit dizygotycznych
Hipoteza katecholaminowa
Hipoteza serotoninowa
W depresji dochodzi do niedoboru:
Noradrenaliny (NA)
Dopaminy (DA)
Serotoniny (5HT)
Dowody:
Skuteczno TLPD, SSRI, SNRI, SDRI i innych LPD
Predyspozycja genetyczna genw zwizanych z
metabolizmem serotoniny, dopaminy, noradrenaliny
Badania obrazowe
PATOGENETYCZNE KONCEPCJE
BIOLOGICZNE C.D.
Zaburzenia
czynnoci osi
neuroendokrynnych
ukad limbiczny-podwzgrze-przysadka-
nadnercza (LPPN) nadmierna aktywno
osi stresu
podwyszone stenie kortyzolu
Zaburzenia okoodobowego rytmu wydzielania
kortyzolu
Zwikszone wydzielania kortykoliberyny (CRH)
Zaburzenia immunologiczne
Upoledzenie odpornoci
Zwikszenie aktywnoci biaek ostrej fazy,
prozapalnych cytokin (Il-1, Il-2, Il-6, TNF alfa)
Zaburzenia rytmw okoodobowych
Temperatury
Sen-czuwanie
Wydzielania hormonw
Kortyzolu
Prolaktyny
Melatoniny
Tyreotropiny
DEPRESJA ETIOPATOGENEZA C.D.
ZABURZENIA RYTMW BIOLOGICZNYCH
Zmiany
strukturalne OUN
Zmniejszenie liczby
komrek g. w korze
czoowej
Osabienie procesw
neurogenezy i
plastycznoci
neuronalnej
Niedobr BDNF
Mniejsza liczba
kolcw
dendrytycznych
Teoria psychoanalityczna
Depresja stanowi reakcj psychologiczn na realn lub
wyobraon sytuacj straty u osoby z fiksacj ego na fazie
oralnej nadmierna zaleno osoby od innych ludzi w
utrzymaniu samooceny
Przebieg:
Szczyt zachorowania 30-40 lat
Zwykle choroba nawracajca, epizody trwaj rednio
6 miesicy, depresja przewleka: epizod >= 2lata
Wystpienie kolejnego epizodu zwiksza ryzyko
nawrotu (hipoteza wzniecania)
Dodatnia korelacja pomidzy liczb epizodw a ich
dugoci i opornoci na leczenie
Rokowanie:
Funkcjonowanie zalene od liczby i czstoci
epizodw, ich dugoci, jakoci uzyskanej remisji
Ryzyko samobjstwa! 10-15% (CHAJ), 15-20%
(CHAD), myli S u ponad 50% pacjentw
PRZEBIEG C.D.
RYZYKO NAWROTU
Liczba epizodw Ryzyko nawrotu [%]
1 50
2 70
3 90
1 epizod
o atwo rozpoznawalny czynnik spustowy
Kolejne epizody
o czynnik spustowy czsto nieobecny
Po 3 epizodzie
o czsto niemono uzyskania penej remisji
midzy epizodami remisja czciowa lub
przebieg cigy
Wg. Canadian Network for Mood and Anxiety Treatment, 2014
CHAJ - LECZENIE
Leczenie zalene od cikoci epizodu (szpital?,
farmakoterapia?, psychoterapia?, inne metody)
Farmakoterapia - LPD:
ok. 30 LPD, rny profil farmakologiczny
Leki pierwszego rzutu: SSRI
Fluoksetyna, fluwoksamina, citalopram, escitalopram,
paroksetyna, sertralina
3 fazy terapii:
Leczenie ostrego epizodu
Kontynuacja leczenia (zapobieganie nawrotowi obecnego
a po przerwie zapraszam na
PRZEKSKA
PANI NATALIA
BRAK JAKIEJKOLWIEK ENERGII
Podczas dyuru nocnego w klinice psychiatrycznej o godz. 20 zjawia si w towarzystwie
swego ma 43-letnia sprzedawczyni z prob o konsultacj. Przed trzema miesicami
pacjentka zmienia miejsce pracy i obecnie jest kierowniczk nowej filii zakadw
rzeniczych. Pacjentka mwia z kamienn twarz bez wyrazu; tok mylenia i jej
gestykulacja sprawiay wraenie spowolnionych. Kobieta skarya si, e nie potrafi si
ju niczym cieszy i utracia wszelkie zainteresowania. Nie potrafi ju nic odczuwa w
stosunku do swojego ma i dzieci. Utracia poczucie wasnej wartoci, nie potrafi si na
niczym skoncentrowa, pogorszya si jej pami, co doprowadzio do powanych
trudnoci w miejscu pracy. Utracia ponadto wszelk energi i od dziesiciu dni
przestaa chodzi do pracy.
W domu stopniowo wycofaa si ze wszelkich aktywnoci; obecnie nie jest w stanie zaj
si jakimikolwiek pracami w gospodarstwie domowym. Wyrzuca sobie, i nie jest w
stanie zmobilizowa si do wykonania najprostszych czynnoci. W godzinach rannych
dugo ley w ku, nawet wwczas, gdy dzieci ju wyszy do szkoy. Poniewa nie ma
apetytu, stracia na wadze cztery kilogramy. Ponadto w ostatnich tygodniach zamartwia
si jakimi sprawami, ktre wczeniej w ogle nie byy wane, a potrafi teraz o nich
rozmyla caymi dniami.
M pacjentki opisa j, jako kobiet z dziarsk i pen temperamentu osobowoci.
Wszystko dobrze funkcjonowao do chwili podjcia si przez pacjentk kierowania fili
rzeni! W nowym miejscu pracy od samego pocztku czua si przeciona. To wanie
m pacjentki, bardzo martwic si o ni, przekona j do wizyty w poradni
psychiatrycznej.
PANI NATALIA
BRAK JAKIEJKOLWIEK ENERGII
Podczas dyuru nocnego w klinice psychiatrycznej o godz. 20 zjawia si w towarzystwie
swego ma 43-letnia sprzedawczyni z prob o konsultacj. Przed trzema miesicami
pacjentka zmienia miejsce pracy i obecnie jest kierowniczk nowej filii zakadw
rzeniczych. Pacjentka mwia z kamienn twarz bez wyrazu; wypowiedzi i jej
gestykulacja sprawiay wraenie spowolnionych. Kobieta skarya si, e nie
potrafi si ju niczym cieszy i utracia wszelkie zainteresowania. Nie potrafi
ju nic odczuwa w stosunku do swojego ma i dzieci. Utracia poczucie
wasnej wartoci, nie potrafi si na niczym skoncentrowa, pogorszya si jej
pami, co doprowadzio do powanych trudnoci w miejscu pracy. Utracia
ponadto wszelk energi i od dziesiciu dni przestaa chodzi do pracy.
W domu stopniowo wycofaa si ze wszelkich aktywnoci; obecnie nie jest w stanie
zaj si jakimikolwiek pracami w gospodarstwie domowym. Wyrzuca sobie, i nie jest
w stanie zmobilizowa si do wykonania najprostszych czynnoci. W godzinach rannych
dugo ley w ku, nawet wwczas, gdy dzieci ju wyszy do szkoy. Poniewa nie ma
apetytu, stracia cztery kilogramy. Ponadto w ostatnich tygodniach zamartwia si
jakimi sprawami, ktre wczeniej w ogle nie byy wane, a potrafi teraz o nich
rozmyla caymi dniami.
M pacjentki opisa j, jako kobiet z dziarsk i pen temperamentu
osobowoci. Wszystko dobrze funkcjonowao do chwili podjcia si przez pacjentk
kierowania fili rzeni! W nowym miejscu pracy od samego pocztku czua si
przeciona. To wanie m pacjentki, bardzo martwic si o ni, przekona j do
wizyty w poradni psychiatrycznej.
PYTANIE 1
Jaki zesp objaww?
A. Maniakalny
B. Depresyjny
C. Przygnbienny
D. Onejroidalny
E. Majaczeniowy
PYTANIE 2
Jaka najbardziej
prawdopodobna diagnoza?
A. Choroba Parkinsona
B. Zaburzenia depresyjne
nawracajce
C. Dystymia
D. Epizod depresyjny
E. Depresja popsychotyczna
PYTANIE 3
Jakie leczenie naley
wdroy?
A. Amitryptylina 100 mg/d
B. Klomipramina 75 mg/d
C. Citalopram 20 mg/d
D. EW 12 zabiegw 3 x w tyg.
Rozpoznawanie
Kryteria
diagnostyczne
Typy choroby
Rnicowanie
Przebieg i rokowanie
Leczenie
CHAD WYSTPUJE CZCIEJ U
A. mczyzn
B. kobiet
C. modziey
D. osb starszych
E. jednakowo czsto u obu pci
ROZPOWSZECHNIENIE CHAD
CHAD typu I (ze stanami maniakalnymi) 1-2%
populacji
CHAD typ I, II i spektrum CHAD 3-5%
populacji
Czsto wystpowania K:M=1:1
B. Depresyjny
C. Przygnbienny
D. Onejroidalny
E. Majaczeniowy
PYTANIE 2
Jaka najbardziej
prawdopodobna diagnoza?
A. Cyklotymia
B. Choroba afektywna
dwubiegunowa
C. Epizod maniakalny
D. Stan mieszany
E. Schizofrenia
PYTANIE 3
Jakie leczenie naley
wdroy?
A. Topiramat pocztkowo 100
mg/d
B. Chlorpromazyna pocztkowo
300 mg/d
C. Lit pocztkowo 500 mg/d
D. EW 12 zabiegw 3 x w tyg.