Professional Documents
Culture Documents
Obliczanie I Projektowanie Ścianek Szczelnych
Obliczanie I Projektowanie Ścianek Szczelnych
OBLICZANIE I PROJEKTOWANIE
CIANEK SZCZELNYCH
Autor opracownia:
Gdask, 2007
CIANKI SZCZELNE
cianki szczelne
grunt
cianka szczelna
zw
pale
cianki szczelne
cianka szczelna
cianka szczelna
cianki
szczelne
2
Podzia cianek szczelnych
Ze wzgldu na materia:
- stalowe - ksztaty przekrojw: korytkowy (lub typu U), zetowy, paski, typu H, - ksztaty zamkw
- elbetowe uszczelniane na piro obce z drewna, specjalne ostrze dociskajce jeden brus do
drugiego kolejno wbijania brusw
3 `2 1
wkadki drewniane
(pira obce)
ktownik stalowy
walcowany
Hn = 4.0 8.0m
34m
t Hn
t = (0.40.6)Hn
t = 2.54 m
Hn = 4.0 8.0m
t = (0.40.6)Hn
t = (0.40.6)Hn
t = 2.54 m
cianki jednokrotnie podparte (zakotwione) mog by doem w gruncie swobodnie podparte lub
utwierdzone.
3
Rodzaje zakotwie cianek szczelnych
pyta kotwica
prefabrykowana elbetowa
klin odamu
parcia 24m
24m
cigno, L = 6 15m
liny, sploty stalowe,
kleszcze rzadziej prty
bloki lub belka 2 ceowniki
wieczce pale lub dwuteowniki
buawa iniekcyjna
L = 4 8m
pal wciskany
pal wycigany
4
Obliczanie i projektowanie cianek szczelnych
hw
lub
ea ew ew
a
ep ea ea+ew
ep x
e*p(x)
Gwnym obcieniem cianek szczelnych jest parcie gruntu i wody. Odpr gruntu pod dnem
wykopu lub basenu jest reakcj utrzymujc ciank.
Parcie wody uwzgldnia si w przypadku rnicy jej poziomw po jednej i po drugiej stronie
cianki, przy czym rozkad tego parcia przyjmuje si w zalenoci od tego, czy wystpuje przepyw
wody pod ciank, czy nie wedug rysunku powyej. W przypadku przepywu wody powinno si
uwzgldnia jeszcze wpyw cinienia spywowego j na wartoci parcia i odporu gruntu. Wprowadza
to dodatkowe komplikacje, dlatego czsto przyjmuje si rozkad parcia wody bez uwzgldnienia
przepywu (rysunek wyej), ktry daje wyniki oblicze po bezpiecznej stronie. Maksymalna
warto parcia wody wynosi: ew = w hw.
Po wykreleniu rozkadw parcia i odporu sporzdza si wykres wypadkowy, w ktrym
otrzymujemy gboko a rwnowaenia si parcia i odporu ep(a) = ea(a). W przypadku trjktnego
rozkadu odporu efektywnego e*p (jednorodny grunt niespoisty), moemy go wyrazi zalenoci:
ep*(x) = ()xK*, gdzie K* = Kpcosp Kah .
5
Obliczanie statyczne cianki wspornikowej
p
max
[M] []
Ea
hE
a
xm
Mmax
ep e*p(x)
x
t xF
ea
F F F
x
RC
cianka szczelna wspornikowa (bez rozpr i zakotwie) utrzymuje swoj stateczno dziki
rwnowadze na obrt pomidzy parciem i odporem gruntu. W tym celu potrzebne jest do due
zagbienie t cianki poniej dna wykopu.
1) Wyznaczamy wykresy parcia gruntu i wody oraz odporu, i sporzdzamy wykres wypadkowy.
6
Obliczanie statyczne cianki jednokrotnie zakotwionej doem swobodnie podpartej
p
1
S
A
[M] []
hE xm
hs
Ea Mmax
h*E
max
a
x
t ep e*p(x)
xt ea
E*p
B
X =0 S = Ea E * p
Dla sprawdzenia moemy policzy sum momentw wzgldem punktu B koca cianki,
ktra powinna wynie M B = 0 .
7
Obliczanie statyczne cianki jednokrotnie zakotwionej doem utwierdzonej
Metoda analityczna uproszczona
Zastosowanie duszej cianki i wymuszenie utwierdzenia w gruncie moe niekiedy okaza si
tasze od cianki w gruncie swobodnej podpartej, ze wzgldu na mniejsze momenty zginajce
i zastosowanie mniejszych profili na brusy. Ponadto takie rozwizanie jest bezpieczniejsze.
cianka jednokrotnie zakotwiona doem utwierdzona jest schematem statycznie niewyznaczalnym,
ktrego rozwizanie stanowi pewn trudno. Jedn z propozycji jest uproszczona metoda
analityczna, w ktrej zakada si (z pewnym przyblieniem), e w punkcie B zerowania si wykresu
parcia i odporu, zeruje si rwnie moment zginajcy w ciance. W obliczeniach moemy wwczas
ciank podzieli na dwie belki, poczone przegubowo w punkcie B i rozwiza najpierw belk
grn, a nastpnie belk doln (rysunek poniej).
p
1
S S
A A
hE hE [M] []
Ea Ea
M1 M1 max
hE
a B RB RB
B x B
ep e*p(x) ea e*p(x)
t hEp
xt
M2 M2
E*p E*p RC
C C
8
Obliczanie statyczne cianek jednokrotnie zakotwionych metod graficzn Bluma
Ukad Wykres Parcie - odpr Wielobok sznurowy Obcienie wtrne Wykres przemieszcze
geometryczno-konstrukcyjny parcia - odporu siy skupione wykres momentw siy skupione
p
E1
s(+) s(-)
E2
S S E3 A 4
E4 1 A4 5
E5 A5
6
E6 A6 7
E7 A7
LI 8 d
E8 1II A8 9
E9 I A9
LII A10
10
E10
11
E11 A11
12
a E12 A12
13
E13 A13 14
ep E14 tII tI A14
ea E15 2II A15
15
16
E16 A16
II II 17
ep-ea E17
I
A17
18
E18 A18
19
E19 m
m(+s) m(-s) 3sH1
Mc = dH1
LII2 Ugicie cianki: xmax = [m]
Moment zginajcy w ciance: M = H0 [kNm] EJ
Mc
m =
H0
I II 14 16 17 18 19
15
13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
13
H1
19 H0 [kN] [kNm2]
18 17 16 15 14 4 5 6 7 8 9 10 11
12
E18 E17 E16 E15 E14
E13 O A4 A5 A6 A7 A8 A9 A10 A11 A12
9
Tok postpowania przy obliczaniu cianki szczelnej metod graficzn Bluma
2) Wyznaczamy wykresy parcia gruntu i wody oraz odporu, i sporzdzamy wykres wypadkowy
6) Gdy chcemy zaprojektowa ciank doem swobodnie podpart przez punkt A prowadzimy
prost zamykajc I stycznie do dolnej wypukoci wieloboku sznurowego. Punkt stycznoci
wyznacza nam potrzebne zagbienie tI cianki szczelnej, ktre ze wzgldw bezpieczestwa
zwikszamy o 20%. Warto maksymalnego momentu zginajcego obliczamy ze wzoru:
M max = I H 0 [kNm]
w ktrym wielko I [m] naley odczyta z wykresu sznurowego zgodnie ze skal dugoci.
Warto siy w cigu SI odczytujemy z wieloboku si przenoszc rwnolegle zamykajc I.
10
zakadane utwierdzenie cianki, w ktrym kt obrotu rwny jest zero. Wielko H1 [kNm2]
przyjmujemy dowolnie, ale wedug podobnych zasad co H0.
10) Wykrelamy drugi wielobok sznurowy, ktry jest wykresem przemieszcze cianki.
Wykrelanie tego wieloboku rozpoczynamy od dou wedug takich samych zasad jak pierwszy
wielobok. Wykres przemieszcze powinien da zerowe przemieszczenie w osi cigu, gdy
znajduje si tam podpora. W momencie gdy wystpuje odchyka s(+) lub s(-) naley dokona
korekty w pochyleniu zamykajcej - II za pomoc poprawki m, ktr obliczamy ze wzorw:
Mc 3 s H1
m = [m] , gdzie Mc = [kNm]
H0 L2
Po wprowadzeniu korekty powinno si jeszcze raz dokona sprawdzenia przemieszcze
cianki, ale zwykle jest to ju nie potrzebne.
13) Warto siy w cigu SII odczytujemy z wieloboku si rzeczywistych przenoszc rwnolegle
zamykajc II.
14) Warto ugicia cianki szczelnej x moemy okreli odczytujc warto d [m] z wykresu
przemieszcze i podstawiajc do wzoru:
d H1
x = [m]
EJ
w ktrym EJ jest sztywnoci gitn cianki.
11
Obliczanie cianek metod wsppracy cianki ze sprysto-plastycznym orodkiem gruntowym
Metoda ta pozwala na odwzorowanie pracy cianki i gruntu bardziej zblione do rzeczywistoci
ni poprzednie metody oraz pozwala obliczy zarwno cianki wspornikowe, jak i zakotwione.
Jak wiadomo warto parcia i odporu gruntu zaley od przemieszcze cianki. W omawianej metodzie
zaleno ta jest uwzgldniona tylko w przypadku odporu, natomiast parcie gruntu przyjmuje si
zwykle ustalone jako graniczne ea. Na rysunku poniej pokazany jest schemat obliczeniowy cianki
odkopywanej. cianka moe te by zasypywana wwczas schemat obcie wyglda nieco inaczej.
p [M] []
E1 1
lub E2
E3 S
E4
E5
E6
E7
EJ
(sztywno gitna) E8
E9
Mmax
E10
E11 max
Reakcje E12
graniczne E13
ep E14
ea E15
t E14 kxi
ep-ea
E15 ep-ea
E14
E15
reakcja gruntu
(odpr zmobilizowany)
Reakcj gruntu poniej dna, czyli odpr, modeluje si za pomoc podpr sprysto-plastycznych,
prostopadych do cianki i rozstawionych co okoo ai = 0.5 m. Sztywnoci kxi tych podpr mona
obliczy w przyblieniu wedug wzoru:
kxi = SnE0ai1m [kN/m]
w ktrym: Sn wspczynnik technologiczny, przyjmowany np. dla cianek stalowych wbijanych
Sn = 1.1, wwibrowywanych Sn = 1.0, dla cianek elbetowych wbijanych Sn = 1.2,
a dla cian szczelinowych Sn = 0.8 0.9.
- wspczynnik uwzgldniajcy dugotrwao obcienia: np. dla cianek
tymczasowych przyjmuje si = 1.0, a dla cianek staych - = 0.30 0.65
w zalenoci od rodzaju i stanu gruntu.
Sztywnoci kxi osigaj warto wyliczon z powyszego wzoru dopiero na pewnej gbokoci zc
poniej pierwotnego poziomu terenu. Gboko t przyjmuje si: zc = 5.0 m dla gruntw niespoistych,
4.0 m dla maospoistych, 3.0 m dla redniospoistych, 2.0 m dla zwizo spoistych i 1.0 m dla
bardzo spoistych i organicznych. W poziomie terenu przyjmuje si kxi = 0, a na odcinku od poziomu
terenu do gbokoci zc przyjmuje si liniowy wzrost kxi.
Obliczenia ukadu wykonuje si iteracyjnie za pomoc dowolnego programu do analizy statycznej
ram paskich. W trakcie oblicze kontroluje si, czy reakcje w podporach sprystych nie przekraczaj
reakcji granicznych czyli efektywnego odporu granicznego e*p. Gdy po pierwszym kroku oblicze
w jednym lub w kilku wzach wystpuje przekroczenie reakcji granicznych, to w wzach tych usuwa
si podpory spryste, a w ich miejsce wstawia siy skupione, rwne reakcjom granicznym. Po tej
zamianie uruchamia si ponownie obliczenia. Obliczenia uwaa si za zakoczone, gdy w adnej
z pozostaych podpr sprystych nie ma przekrocze reakcji granicznych. Przekroczenie reakcji
granicznych we wszystkich podporach sprystych oznacza, e przyjto zbyt pytkie zagbienie cianki
i naley je zwikszy. Zagbienie to naley rwnie zwikszy w celu zmniejszenia momentw
zginajcych i uzyskania czciowego lub penego utwierdzenia spodu cianki w gruncie.
W wyniku oblicze otrzymuje si wykres momentw i przemieszcze cianki oraz warto siy
w cigu S oraz rozkad zmobilizowanego odporu gruntu.
12
Obliczanie zakotwie cianek szczelnych
- zakotwienie pytowe
p
bz
b
h1
ep1 ea1
a
H
S h
Ea
bz
Eph
b
ep2 ea2
Nono kotwic pyta pionowa uzyskuje dziki odporowi gruntu przed pyt Ep. Nono t
czciowo obnia parcie gruntu za pyt Ea, ktre dodaje si do siy w cigu S.
Odpr Ep przyjmuje si jako graniczny o wspczynniku Kp obliczonym dla kta tarcia gruntu
o powierzchni pyty p =-/2, przy czym do analizy bierze si skadow poziom tego odporu Eph.
Warto odporu mona take oszacowa za pomoc wspczynnika wedug Bucholza z tabl. 1.
Tabl. 1
H/h 1 2 3 4 5
6.9 7.4 8 9 10
W przypadku:
e p1 + e p 2
- gdy bz < a warto wypadkowej odporu obliczamy ze wzoru: E ph = h bz
2
e p1 + e p 2
- gdy bz a warto wypadkowej odporu obliczamy ze wzoru: E ph = ha
2
Parcie gruntu Ea przyjmuje si jako graniczne o wspczynniku Ka obliczonym dla a = 0.
Wartoci jednostkowe obliczamy ze wzorw: ea1 = ( p + h1 ) K a , ea 2 = ( p + H ) K a ,
e +e
a warto wypadkowej ze wzoru: E a = a1 a 2 h b
2
Warunek nonoci zakotwienia przedstawia si nastpujco:
S 0.8Eph 1.2Ea
Pyty kotwice zasypuje si przewanie gruntem niespoistym, dlatego w powyszych wzorach nie
uwzgldniano wpywu spjnoci. W przypadku braku wystarczajcej nonoci pyty, mona
zastosowa wiksz pyt, lepszy grunt zasypowy, umieci po dwie pyty na jednym cigu, bd
zastosowa tzw. mijankowy ukad pyt, tak aby strefy zasigu bz nie zachodziy na siebie.
13
- zakotwienie blokowe
przekrj pionowy p
G1 h1
ep1 Q3 ea1
H
S G2
h
Q2=Ea
Q1=Eph
bz
ep2 ea2
Q4
b
G1+ G2
l
a
widok z gry E0
Q5
bz
b
S Q1=Eph Q2=Ea
b
Q5
E0
l
W zakotwieniu blokowym, na cianach czoowej i tylnej wystpuj takie same zjawiska jak
w przypadku pyty kotwicej. Dodatkowo dochodz siy tarcia na cianach bocznych i na
powierzchni dolnej i grnej bloku, ktre zwikszaj ogln nono kotwic bloku.
Nono kotwica bloku jest sum poszczeglnych si:
Qc = Q1 - Q2 + Q3 + Q4 + 2Q5
gdzie:
Q1 = Eph , Q2 = Ea - oblicza si tak samo jak dla pyt kotwicych
Q3 = G1tg, G1 ciar gruntu nad blokiem, kt tarcia gruntu o ciany bloku ( 0.5)
Q4 = (G1 +G2) tg, G2 ciar bloku, dla blokw monolitycznych mona tu przyjmowa =
Q5 = E0 tg, E0 parcie spoczynkowe gruntu dziaajce na ciany boczne bloku,
(H +h)
E0 = K0 h l , K 0 = 1 sin
2
W przypadku maej odlegoci midzy blokami (a < bz) siy Q3 i Q5 mog w ogle nie zadziaa,
gdy grunt miedzy blokami i nad nimi bdzie si przemieszcza razem z blokami. Wwczas naley
sprawdzi nono caego przemieszczajcego si ukadu gruntowo-blokowego.
14
- zakotwienie palowe
V
S
S V
N2
N1
N1 N2
- zakotwienie iniektowane
Ea1 Sdop
G
Ea
G Q
F Q=? P
C
Ea
C2 C2
F Ea
Q2
2
rozpora 1
Warunek statecznoci:
R
2
F=
M u 1.3
3
Mw
18
4
17 5
16
15 6
14 7
13 12 11 8
10 9
Zagadnienia dodatkowe
- Wymiarowanie brusw cianki na moment zginajcy Mmax
- Wymiarowanie kleszczy na si w cigach S
- Wymiarowanie rub, cigw oraz ruby rzymskiej na si w cigach S
16