KINH TE HOC Vi MO
chinh cia cdc chinh sdch tai khod, tién té nhu dat lién. Ngoai ra cdc
khu ché xuat hodc cdc kho hang, kho ngoai quan, cdc nha may bén
ngoai bd bién cila mot quéc gia, nhung hoat dong duéi su kiém soat
cla hai quan quéc gia dd, cing dugc coi 1a lanh thé kinh té cha
nude nay.
Vay Lanh thé kinh t€ cla mot nuéc bao gém lanh thé dia ly cha
quéc gia d6 cong them cdc phan linh thé néu trén va trir di phan anh
thé thudc quéc gia dé nhung dugc nudc ngoai thué, mugn, sit dung
trong cdc trudng hop néu trén.
- Nén kinh té 1a tap hop toan b6 cdc don vi thé ché 18 don vi cu
trd hay thuéng tri. Do vay, khi ndi dén mot nén kinh té cu thé ngudi ta
khéng quan tam dén dia ly ma chi quan tam dén tap hop cdc don vi thé
ché 1a don vi thudng tri cla quéc gia dé.
- Phan con lai cita thé gidi: 1a tap hop toan bo cdc don vi thé ché
1a cdc don vi khong thudng tré cha quéc gia dé.
2. Khai niém thudng tré theo tiéu thife thoi gian
Mot don vi thé ché dugc goi 14 ngudi cu tri (don vi cu tr) hay
thudng tri cla mot quéc gia néu don vi dé cé trung tam Ioi ich kinh té
tai ldnh thé kinh t€ cita quéc gia d6. Mot don vi thé ché duge goi la c6
trung tam loi ich kinh ¢é tai lanh thé kinh té cia mot quéc gia néu don
vi dé cé tru so don vi, cé dia diém sin xudt hodc nha cita trong lanh
thé kinh té cia quéc gia, tién hanh cdc hoat d6ng san xuat va giao dich
kinh té v6i thoi gian lau dai — thudng trén I nam.
Mot don vi thé ché duge goi 1a thuéng tri cla mot quéc gia
néu don vi dé cé tru sé don vi, cé dia diém sin xuat hodc nha ctra
trong ldnh thé kinh t€ cia quéc gia, tién hanh cdc hoat dong san
xudt va giao dich kinh té vi thoi gian tir mot nam tré lén trir mot so
trudng hop sau:
san REeeenemeeeeeeeeeeeneeeeee
84Chuong 2. Hach todn tong san phdm quéc dan
- C4 nhan: sinh vién, bénh nhan, quan nhan va nhan vién ngoai
giao (ké ca ngudi nha cing di) dang 1am viéc sinh séng 6 nudc ngodi
trong c4c dai st quan, lanh su quan, c4n cif quan su lu6n 1a ngudi
thudng tr cla quéc gia ma ho ra di, bat ké thdi gian ho s6ng 6 nude
ngoai 1a bao nhiéu.
- Té chife: cdc linh su quan, dai sit quén, cin ct quan su Iu6n 1a
don vi thudng tré ca nuéc ma té chitc dé lam dai dién.
- Céc té chttc quéc té fuén 1a don vi thudng tri cha bat ky quéc
gia nao trén thé gidi.
Tém lai, dé xdc dinh xem m6t t6 chitc hay mét cé nhan la nguoi
thuong tri hay khéng thitong tri cia mot nuéc, triéc hét phai xem xét
vé mat thoi gian, sau dé xem nhiing cd nhan va t6 chitc dé cé thudc
truéng hop ngoai lé hay khong.
85KINH TE HOC Vi MO
Chuong 3
TONG CAU VA MO HINH SO NHAN
Chuong nay sé nghién ctu cach thitc téng cdu quyét dinh san
long theo cach tiép can cia trudng phdi Keynes. Day 14 chuong co sé
dé nghién citu, phan tich tac dong cla cdc chinh sdch kinh té vi mo
nhdm én dinh hod nén kinh té.
1. MOT SO GIA BINH KHI NGHIEN CUU TONG CAU
1.1. Gia dinh: GNP = NNP = Y (NI) (3.1)
Nhu vay nghién cttu bién dong cia GNP cé thé dua vé nghién
ctfu bién dong cia thu nh4p quéc dan (Y). Gia dinh nay xdy ra khi coi
khau hao tai san c6 dinh va thué gidn thu bang khong
1.2. Gia dinh gia ca 1a c6 dinh
Nhu 6 chuong mét da trinh bay thi téng cdu 14 mot ham cia gid,
téng cau cia nén kinh té do nhiéu nhan t6 cau thanh. Vi vay c6 dinh
gid, lam phat khong déi cé nghia 1a su thay déi cia téng cdu (AD) JA
hoan toan do téc déng cha cdc nhan t6 cdu thanh téng cdu.
1.3, Coi cdc hang san xudt kinh doanh cé thé dap tg moi
nhu cdu cia nén kinh té
C6 nghia 1a gid dinh téng cung 1A cho truéc. N6i cach khac, su
thay ddi cla téng céu (AD) quyét dinh ton bo san Iugng (thu nhap)
cia nén kinh té.
seem ee
86Chuong 3. Téng céu va mé hinh so nhan
2. CAC NHAN TO CAU THANH TONG CAU
Téng cdu gém cdc bé phan cau thanh sau:
Thit nhat: Tiéu ding (C - Consumption)
Tiéu ding chi yéu do thu nhap kha dung (Yd) quyét dinh, d6 1a
thu nhap cd nhan tri thué.
C4c nhan 16 khdc anh hudng tdi tiéu ding 1a: Xu hudng dai han
cha thu nhap, cia cai hé gia dinh va mifc gid chung.
Thit hai: Dau tu (I - Investment)
Chi tiéu dau tu bao gém cdc khoan tién ty nhan bo ra mua nha
xudng, trang thiét bi va tich luy hang hod tén kho.
Céc nhan té chinh quyét dinh dau tv 1a mitc san luong, chi phi
v6n (phu thuéc vio chinh sach thué, lai sudt va cdc diéu kién tai chinh
khac) va ky vong vé tuong lai.
Chinh sach tién té 1a kénh chinh ma chinh sch kinh té c6 thé tac
dong dén dau tu.
Thit ba: Chi tiéu cha chinh phi (G — Goverument Spending on
gooods and services)
La cdc khoan chi tiéu cia chinh phd dé mua sdm cdc hang hod va
dich vu.
Khéc véi tien ding va du tu: n6i dung nay cla téng cdu duge
x4c dinh truc tiép boi c4c quyét dinh chi ti€u cla chinh phi
Thit tu: Xuat khdu rong (NX)
La chénh lech gitta téng kim ngach xuat khdu va nhap khdu.
- Nhép khdu (Imports): duge quyét dinh béi thu nhap trong nuéc,
ty 36 gid trong nudc so véi gid quéc té va ty gid hdi dodi.
- Xudt khdu (Export): duge quyét dinh béi thu nhap quéc dan va
san lung 6 nudc ngoai, béi mttc gid tuong déi va ty gid h6i dodi.
eS
87