KINH TE HOC Vi MO
3.5. Thu nhap kha dung (Yd)
La phan thu nhap thuc sy nam trong tay dan ching va ho cé thé
sit dung dé ti¢u ding hoac tiét kiém trong kha nang cho phép cia
chung (con goi 14 thu nhap duge phép sit dung cia khu vuc tu nhan).
Day chinh 1a thu nhap ma cdc hé gia dinh va cdc don vi kinh doanh
khéng phai cOng ty con lai sau khi hoan thanh nghia vu nop thué cho
chinh phi. N6 bang thu nhap cé nhén trit thué thu thu nhap cd nhan va
cdc khoan thanh toan ngoai thué khdc (vi du 1é phi giao thong).
Yd = PI - Td — Céc khoan phi khac (2.9)
3.6. Chi tiéu phic loi kinh té rong (NEW — Net Economic
Welfare)
Nghién cttu vé phuong phdp xéc dinh GNP, nhung mot cau hoi
dat ra 14 GNP cé phai 1a thuéc do hoan hao vé thanh tyu kinh té cing
nhu phic loi kinh té cha mot dat nudc hay khong?
Nhu di trinh bay vé phuong phdp va noi dung tinh GNP va GDP,
da bd sét nhiéu san phém va dich vu ma nhan dan lam hoac gitip d&
nhau, hé tro nhau, vi don gin JA khong dua ra thi trudng va khong bdo
cdo.
Mot su nghién citu mdi day, véi mot trong nhiing cach tiép can
gan day nhat JA su trién khai mot thudc do cé ¥ nghia hon vé san
lugng quéc dan, dé 1a chi tiéu phic Igi kinh té rong (NEW) - “Day la
thudc do da diéu chinh ciia tong sdn htong quéc dan, né chi bao gdm
cdc khodn tiéu ding va ddu tu déng gép truc tiép vao phic loi kinh
té”. NEW do ludng téng Ioi ich ma nén kinh té mang lai cho xd hoi.
Duge tinh bang cach lay GNP trir tong gid tri tén that xa hoi cong
thém gid tri cla cdc hoat dong phi thi trudng va gid tri thoi gian nhan
ToL.
aE Rmeeimiemememeemememeeeeeeenee
76Chuong 2. Hach todn téng san phém quéc dan
GDP cé phdi dugc coi la chi tiéu tot nhdt vé phiic loi kinh té
hay khéng?
GDP khong phai 1a chi tiéu hoan hao vé phic Igi kinh té vi:
- Mot s6 thit gop phan tao nén cudc sng tét dep hon bi loai ra
khoi GDP, vi du nhu thdi gian nghi ngoi.
- GDP sit dung gid thi truéng dé d4nh gid hang hod va dich vu,
nén n6 bd qua hdu hét cdc hoat dong xy ra bén ngoai thi trudng.
- GDP bé qua chat lugng méi trudng.
- Khong dé cap dén phan phdi thu nhap
Cudi cing, cé thé két luan rang GDP 1A mot chi tiéu tot vé phtic
loi kinh té déi véi hdu hét cdc muc tiéu nhung khéng phai 1a tat ca.
Diéu quan trong [a phai biét GDP g6m nhiing gi va bo sot nhing gi.
Tom lai, cdc chi tiéu thudc hé thong tai khodn quéc gia trén cé
thé chia thanh hai nhém:
- Nhom chi tiéu tinh theo lanh thé mét nuéc, gém hai chi tiéu
1a GDP va NDP.
- Nh6m chi tiéu tinh theo quyén so hitu cla céng dan mot
nudéc, gdm cdc chi tiéu GNP, NNP, Y, PI, Yd.
4. CAC DONG NHAT THUC KINH TE VI MO CO BAN
Cac khdi niém GNP, GDP, Y, Yd ciing nhu phuong phdp xdc
dinh cdc chi tiéu dé 1a tinh than chi yéu cha hé théng tai khoan
quéc gia sit dung rong rai trong c4c nuéc cé nén kinh té thi trudng.
Bay gid ching ta hay tap trung vao cdc déng nhat thitc kinh té vi mo
co ban, xuat hién tir cdc nguyén ly tinh todn cdc chi tiéu GNP va
GDP.
ere
7KINH TE HOC Vi MO
4.1. Dong Iwan chuyén kinh té vi mé trong nén kinh té hon hop
‘uat khau
Chi tigu HH va DV cua
chinh phd (G)
Thu nha)
Nhap khdu (IM)
Hinh 2.2 So dé ludn chuyén kinh té vi mé
trong m6t nén kinh téhén hop
4.2. Dong nhat thife mé ta mdi quan hé giita cdc khu vuc
trong nén kinh té
Xuat phat tir cong thite:
GDP = C+I1+ G+ NX
° GDP -C-I-G = NX (2.10)
Néu ta cing thém va bot bién thué rong ( T ) vao phuong trinh
(2.10) va bién déi, ta dugc:
(GDP - C - T)-1+ (1 - G) = NX
Vé6i = T =TA - TR (TAL thé)
=e
78Chuong 2. Hach todn téng sdn phém quéc dén
GDP - C- T: Day JA phin tiét kiém c4 nhan va tiét kiém cha
doanh nghiép - hay 1a tiét kiém tu nhan (S) do dé ta cé:
(S - 1) + (T - G) + GM-X)=0
(G-T) = (S- 1) + (IM- xX) (2.11)
Ding thitc 2.11 18 déng nhat thitc thé hién mi quan hé gitta cdc
téc nhan cia nén kinh té. Trong thuc té, tham hut ctia khu vue nay ludn
luén duoc ba ddp bang thang du cita khu vic khéc. Déng thoi qua day
cho thay trang th4i cia méi tac nhan anh hudng dén cdc tac nhan con
lai cha nén kinh té nhu thé nao?
4.3. Déng nhit gitra tiét kiém va dau tu
Day 1A mot trong nhing mdi quan hé quan trong nhat ndy sinh tir
hach todn thu nhap quéc dan.
Truong hop trong nén kinh té gidn don
GDP duoc chia thanh tiéu ding cia ho gia dinh va tiét kigm quéc
dan (phuong phap thu nhap).
GDP =C+S (2.12)
Theo phuong phdp luéng san phém, téng san phdm duge chia
thanh: san phdm cho tiéu ding va san pham cho dau tw.
GpP =C +1 (2.13)
Tir phuong trinh 2.12 va 2.13 ta nit ra duge:
S=I (2.14)
Truong hop trong nén kinh té'cé su tham gia cia chinh phi
Xuat phat tir cong thie tinh GDP theo gid thi trudng:
GDP = C+I+G (2.15)
SN ee
79