Prednosti koritenja topivih vlakana u prehrani:

Poboljanje pasae
Pektini mogu sniavati koncentraciju holesterola vezivanjem
unih kiselina
Beta glukan iz zobi takoer moe sniziti koncentraciju
holesterola smanjenjem resorpcije unih kiselina
Pektini usporavaju nivo resorpcije prostih eera i preveniraju
visoke koncentracije glukoze poslije jela
 Monosaharidi kao glukoza, galaktoza i fruktoza
transportiraju se u apsorptivne stanice tankog crijeva o natriju
ovisnim aktivnim transportom i olakanom difuzijom. Od ovih
stanica krvlju se transportiraju u jetru i periferna tkiva. Olakani
transport glukoze kroz epitelne stanice i ostale membrane
stanica omoguava obitelj organospecifinih transportnih
proteina za glukozu (GLUT 1-5). Tip transportera naen u
svakoj od stanica odraava ulogu metabolizma glukoze u toj
stanici.
 Molekula glukoze je izuzetno polarna i ne moe
difundirati kroz hidrofobni fosfolipidni dvosloj stanine
membrane. Svaka hidroksilna grupa molekule glukoze ini
barem dvije hirogenove veze sa molekulama vode, i nasumino
kretanje zahtijevalo bi utroak energije da se istisnu polarne
hidroksilne grupe, i narue Van der Waalsove sile izmeu
hidrokarbonskog repa masnih kiselina u fosfolipidima
membrane.
 Epitelne stanice bubrega, koje reapsorbiraju glukozu u
krv, imaju Na+-ovisne transportere glukoze sline onima
smjetenim u epitelnim stanicama crijeva. Zbog toga mogu i
transportirati glukozu protivno koncentracijskom gradijentu.
Ostali tipovi stanica uglavnom koriste olakani transport
glukoze koji prenosi glukozu niz koncentracijski gradijent.
 PROBAVAIAPSORPCIJA
UGLJIKOHIDRATA

GLAVNIUGLJIKOHIDRATIUISHRANIOVJEKA

POLISAHARIDI: SKROB GLIKOGEN

HRANABILJNOG HRANAIVOTINJSKOG
IZVOR:
PORIJEKLA PORIJEKLA

AMILAZA AMILAZA
RAZGRAUJUSEPOD
(PLJUVAKA,PANKREAS) (PLJUVAKA,PANKREAS)
DJELOVANJEM:
IZOMALTAZA( IZOMALTAZA(
PANKREAS) PANKREAS)

PRODUKT MALTOZA,GRANINI MALTOZA,GRANINI

RAZGRADNJE DEKSTRINI DEKSTRINI
 DISAHARIDI: MALTOZA LAKTOZA SAHAROZA
MLIJEKO,
SLAD(PROIZVODNJA E.TRSKAIE.
IZVOR: PIVA) MLIJE. REPA
PROIZVODI

MALTAZA( LAKTAZA( SAHARAZA(INVERTAZA,

RAZGRAUJUSEPOD FRUKTOFURANOZIDAZA)
GLIKOZIDAZA) GALAKTOZIDAZA)
DJELOVANJEM: ETKASTIPOKROV ETKASTIPOKROV
ETKASTIPOKROV
LUMENATANKOG LUMENATANKOGCRIJEVA LUMENATANKOGCRIJEVA
CRIJEVA

PRODUKT
RAZGRADNJE GLUKOZA GLUKOZAI GLUKOZAI
GALAKTOZA FRUKTOZA
 MJESTO BRZINA
MONOSAHARIDI: IZVOR: APSORPCIJE APSORPCIJE
GROE,MED,
KROB,GLIKOGEN, LUMEN
GLUKOZA TANKOG
MALTOZA
CRIJEVA

LAKTOZA LUMEN
GALAKTOZA TANKOG
CRIJEVA

LUMEN
FRUKTOZA VOE,MED
TANKOG
CRIJEVA

LUMEN
MANOZA PALME,JAVOR TANKOG
CRIJEVA
 POLISAHARIDIIZGRAENIODGLUKOZESUU
RAZNIMOBLICIMA.

GLIKOGEN GLUKOZA POVEZANA 1,4 I 1,6 GLIKOZIDNIM

VEZAMA , RAZGRANAT, (NA SVAKIH 8 12 GLUKOZA) BONO
GRANANJE.
KROBIZGRAENIZDVIJEMOLEKULARNEFORME
AMILOZA NERAZGRANATA (1,4 GLIKOZIDNE VEZE)
AMILOPEKTINRAZGRANAT(1,4I1,6GLIKOZIDNIMVEZAMA)

CELULOZAGRAENAODGLUKOZA,RAVANLANAC,POTPORNO
TKIVO,PROBAVLJAJUJEPREIVAI.
ODLAGANJE RAZGRANATIH POLISAHARIDA IMA
PREDNOSTNADMONOSAHARIDIMAJER:

STVARANJEM POLISAHARIDA REDUCIRA SE BROJ STANINIH

MOLEKULA(smanjujeseosmotskipritisak)

RAZGRANATA STRUKTURA JE KOMPAKTNIJA, ZAUZIMA

MANJEPROSTORA

GUSTINAGRANANJAPOVEAVABROJMJESTAODKOJIHPOINJE
RAZGRADNJA(izglikogenaseglukozaotputabrenegoizskroba)

PRI RAZGRADNJI OSNOVNA STRUKTURA MOE BITI ZADRANA

(na ovoj strukturi ponovo moe poeti grananje kada ima dovoljno
glukozeizhrane)
GLIKOGEN JE U CITOPLAZMI ODLOEN U OBLIKU GRANULA, KOJE
PORED NJEGA SADRE SVE NEOPHODNE ENZIME ZA SINTEZU I
RAZGRADNJU GLIKOGENA KAO I ENZIME ZA REGULACIJU NAPRIJED
NAVEDENIHPROCESA

KOLIINASLOBODNEGLUKOZEUORGANIZMUEKVIVALENTNA
JE
120160kJ(10g)
KOLIINAGLIKOGENAEKVIVALENTNAJE:2400kJ
6%JETRA(80120g),0,7%MIII(200300g)
REZERVEGLIKOGENAUNOVOROENETU

UKASNOMFETALNOMPERIODUSADRAJGLIKOGENAJE3
4PUTAVEINEGOUODRASLEOSOBE(JETRA,MIII)

ODMAH PO ROENJU GLIKOGEN SE KORISTI ZA POTREBE:

DISANJA, REGULACIJU TJELESNE TEMPERATURE, POKRETE,
ADAPTACIJUNALAKTOZU,SINTEZAODGOVARAJUIHENZIMA
LAKTOZA JE VAAN IZVOR UGLJIKOHIDRATA, A BRZINA NJENE
HIDROLIZEOVISIOKONCENTRACIJIKALCIJA

FRUKTOZA SE PREVODI U FRUKTOZO 1 FOSFAT I ZAOBILAZI

FOSFOFRUKTO KINAZU ENZIM KOJI JE REGULATOR ULASKA
METABOLITAUGLIKOLIZU
NEKE OSOBE NEMAJU LAKTAZU U CRIJEVIMA
(intolerancija na laktozu), PA CRIJEVNE BAKTERIJE RAZGRAUJU
LAKTOZU NA KARBON DIOKSID, HIDROGEN I ORGANSKU KISELINU
TODOVODIDOPOJAVEDIJAREJE(oveosobemogukoristitijogurt)
JETRAMETABOLIEFRUKTOZUIGALAKTOZU

FRUKTOZABIVAPRETVORENAUACETILCoAiMASNEKISELINE

DEFICIT UDP GLUKOZO GALAKTOZO 1 FOSFAT URIDIL

TRANSFERAZEDOVODIDOPOJAVEGALAKTOZEMIJEIDIJAREJE

U ZAPADNOM SVIJETU GLAVNI IZVOR UGLJIKOHIDRATA JE

SAHAROZA
SAHAROZUHIDROLIZIRASAHARAZAIZEPITELNIHSTANICACRIJEVA
 SINDROMIMALAPSORPCIJEUGLJIKOHIDRATA

SINDROMMALAPSORPCIJELAKTOZE:

MANJAKLAKTAZEUCRIJEVIMA
NAPUHANOSTCRIJEVA
50%ODRASLIHOSOBAIMAINTOLERANCIJULAKTOZE
NAROITOPRISUTNOKODUTERASEINEKIHCRNACA

UROENENETOLERANCIJELAKTOZE:

ODMAHNAKONROENJANEPODNOENJEMAJINOG
MLIJEKA
DAJESEMLIJEKOBEZLAKTOZE
FRUKTOZAUMJESTOLAKTOZE
NEDOSTATAKSAHARAZEIIZOMALTAZE:

NASLJEUJESEAUTOSOMNORECESIVNO
GRENLANDSKIESKIMI

SINDROMNETOLERANCIJEGLUKOZEIGALAKTOZE:

NEMAAKTIVNOGTRANSPORTA