Matematika Financiare

Friday, May 3, 2013

Fjalor Ekonomik
AKSION
Letr me vler, q prfaqson nj nga pjest, n t cilat sht ndar kapitali i
nj shoqrie ose i nj siprmarrjeje kapitaliste dhe q i jep t drejt zotruesit t
saj t marr pjes n veprimtarin dhe n fitimet e siprmarrjes. Aksionet e
nafts. Kursi i aksioneve. Bursa e aksioneve. Paketa e aksioneve. Tuf
aksionesh. Blen (shet) aksione. Bien (ulen, ngrihen) aksionet.

AKSIONAR
Q sht themeluar me aksione, i ngritur mbi bazn e aksioneve; q ka t bj
me aksionet. Shoqri (ndrmarrje) aksionare. Kapitali aksionar.

AKTIV
Q ka m shum t ardhura se shpenzime, q del me t ardhura m t mdha
se shpenzimet; q ka t bj me aktivin e bilancit. Llogari aktive. Bilanc aktiv
bilanc ku t ardhurat jan m t mdha se shpenzimet.
Bilanc aktiv, gjendje kur jan arritur shum suksese n pun

AKUMULIM
Mjete financiare t grumbulluara pjes-pjes; ajo q sht
mbledhur pak nga pak. Akumulimet shtetrore. Prdor (rrit) akumulimet.
Akumulimi fillestar i kapitalit proces historik, gjat t cilit prodhuesve t
vegjl, sidomos fshatarve, iu morn me forc mjetet e prodhimit dhe u krijua
prona e madhe kapitaliste.

AKUMULOJ
Grumbulloj pjes-pjes mjete financiare pr zhvillimin ose zgjerimin e
mvonshm t prodhimit. Akumuloj mjete financiare. Akumuloj fonde.

ARDHUR
Para ose vlera materiale, q marrin organet e institucionet
shtetrore, ndrmarrjet, kooperativat, organizatat shoqrore etj. nga veprimtaria
ekonomike, nga antart e tyre etj.; para ose vlera materiale, q marrin njerzit
e veant nga puna e tyre ose nga burime t tjera. T ardhurat vjetore. T
ardhurat reale (mesatare). T ardhurat kombtare. T ardhurat e fshatarsis
(e kooperativs). T ardhurat e familjes. T ardhura n t holla (n natyr).
T ardhura nga toka. Burim t ardhurash. Ndarja (shprndarja) e t
ardhurave. Merr t ardhura.

ARK
1.Fondet n t holla q ka si gjendje nj shtet, nj ndrmarrje, kooperativ,
institucion etj. Arka e shtetit. Libri i arks. Gjendje arke. Mbaj arkn. Mbyll
arkn llogarit hyrjet e daljet n t holla pr t par gjendjen e fondeve.
2.Institucion shtetror, ku depozitohen t holla t kursyera nga punonjsit,
t cilat kta mund t'i trheqin kur t duan. Arka e kursimit. Arka e kursimeve
dhe e sigurimeve shtetrore. Deg (agjenci) e arks. Derdh t holla n arkn
e kursimit.

ARKTIM
Veprimi sipas kuptimeve t foljes arktoj.

ARKTOJ
Marr t holla e i derdh n ark, fut t holla n fondin e arks. Arktoj t hollat.

ARKTUES
Q kryen veprime arktimi, q ka pr detyr t arktoj t hollat. Zyr
arktuese. Npunsi arktues.

ARRITUR
Q ka mbushur afatin e caktuar, q i prket nj periudhe t
prfunduar. Interesat e arritura. Kamata e arritur.

AVANC
Pag ose dika tjetr, q merret para kohs s caktuar; paradhnie.
I jap avanc. Marr avanc. Kthej avancn.

BANKAR
Q ka t bj me bankn, i banks; q lidhet me veprimet e banks. Agjenci
bankare. Veprime bankare. Sistem (rregull, shrbim) bankar. Hua (llogari)
bankare. Detyrim (kredit, interes) bankar. Kapitali bankar. ek bankar.

BANKNOT
Letr me vler, me prerje t caktuar, q e v n qarkullim si para nj bank.
Zhvleftsimi i banknotave. Nxori banknota.

BARAZUAR
Q del me shpenzime e t ardhura (me debi e kredi) t barabarta; i
mbyllur, i shuar. Llogari e barazuar. Buxhet i barazuar.

BARTJE
Mbartje. Bartje llogarie

BJ
Bn xhiro. shet mallin a qarkullon parat.

BILANC
Prfundim q del nga krahasimi i t ardhurave me shpenzimet, kur
mbyllim nj llogari; pasqyra prmbledhse me kt prfundim. Bilanci vjetor
(mujor). Bilanc prmbledhs. Bilanc aktiv bilanc, n t cilin t ardhurat jan m
t mdha se shpenzimet. Bilanc pasiv bilanc n t cilin shpenzimet jan m t
mdha se t ardhurat. Bilanci i pagesave. Bilanci i fuqis puntore. Bilanci i
ndrmarrjes. Pasqyra e bilancit. Hartimi i bilancit. Bj (nxjerr, mbyll, paraqit).
bilancin.

BILET
Kartmonedh, banknot. Bilet banke (bankare).

BORDERO
1. List q prmban emrat e punonjsve t nj ndrmarrjeje a t nj institucioni,
pagn e secilit dhe vendin pr nnshkrimet; list pagese. Borderoja e rrogave.
Nnshkruaj borderon.
2. List, ku jan shnuar llogarit ose emrat e sendeve q merren n dorzim;
inventar. Borderoja e dorzimit.

BRUTO
Q sht s bashku me shpenzimet e bra (pr fitimin e t ardhurat);
kund. neto. T ardhura bruto.

BUJQSOR
Bank bujqsore institucion financiar shtetror i cili kryen t gjitha veprimet bankare
q kan t bjn me ndrmarrjet bujqsore.

BUXHET
Plan financiar kryesor i nj shteti, shuma e parashikuar e t ardhurave
dhe e shpenzimeve t nj shteti sipas degve t ndryshme dhe pr nj koh t
caktuar; pasqyr q jep kt parashikim. Buxheti vjetor. Buxheti shtetror (i
shtetit). Buxheti kombtar. Buxheti pr zhvillimin e ekonomis. Buxheti pr
arsimin e kulturn. Pasqyra e buxhetit. Miratohet (shpallet) buxheti.

BUXHETOR
1. Q ka t bj me buxhetin, q lidhet me buxhetin; q i prket buxhetit, i
buxhetit. Politika buxhetore. Viti buxhetor. Fonde (shpenzime) buxhetore.
Pasqyra buxhetore.
2. Q e kryen veprimtarin e vet n baz t nj fondi vjetor t caktuar nga
shteti. Institucion buxhetor.
CAK
Pjes e caktuar e nj pagese, kuot. Caka e kamats. Derdhnin cakat.

EK
Urdhrpages e shkruar sipas nj modeli t caktuar, me t ciln dikush ka t
drejtn t trheq nga banka ose nga arka nj shum t caktuar prej llogaris
s ndrmarrjes, t institucionit ose t personit q e ka lshuar ket dokument
n emr t tij. ek bankar. ek postar. ek i bardh ek i paplotsuar. ek i
kufizuar. ek llogarie. ek udhtimi. Titullari i ekut. Librez (bllok) eqesh.
Lshoj (pres) nj ek. Nnshkruaj ekun.

EL
I jap mundsi dikujt t trheq t holla; filloj veprimet me t holla. I el
kredi. el nj librez kursimi. el nj llogari.

ELUR
Q i vijon veprimet me t holla, q nuk sht mbyllur a ndrprer, i
hapur. Llogari e elur. Kredi e elur.

LIROHEM
Mbetet i lire pr t'u prdorur pr dika tjetr. Mjetet financiare
q lirohen.

LIRUAR
Q ka mbetur i lir pr t'u prdorur pr dika tjetr. Mjetet e liruara.

DALJE
Sasia e t hollave q nxirren nga arka pr nj pun ose kur bhen llogaritjet;
Daljet e arks. E bj dalje dika, bj veprimet pr t nxjerr nj mall nga magazina.

DEBI
Shuma e t hollave q i detyrohemi dikujt; faqja e majt e librit t llogaris ku
regjistrohet shuma e t hollave q duhet t'i jepet dikujt

DEBITOR
Shteti, institucioni, ndrmarrja ose ai q i ka borxh dikujt, ai q i detyrohet
dika (para, sende etj.) dikuj

DEFICIT
T holla q mungojn n krahasim me vlern e mallrave t shitura; mall q
mungon n krahasim me sasin q duhet

DEPOZIT
Shum t hollash, letrash me vler etj., q lihet pr t'u ruajtur n nj
institucion financiar (n nj bank, n nj ark kursimi); shum t hollash q
lihet diku si garanci. Depozit bankare. Depozit rezerv. Depozit ari.
Depozit parash (t hollash). Depozit kursimi.

DEPOZITOJ
V n bank a n arkn e kursimit nj sasi t hollash, letrash me vler
etj. pr t'i ruajtur e pr t'i prdorur sa her q t kem nevoj. Depozitoi para n
bank (n arkn e kursimit). Kishte depozituar ar.

DEPOZITUES
Ai q v n bank a n arkn e kursimit nj sasi t hollash, letrash me
vler etj. pr t'i ruajtur e pr t'i prdorur m von. Depozituesi i t hollave (i
parave). Rritet numri i depozituesve pran arkave t kursimit.

DERDH
Jap nj shum t hollash n bank, n arkn e kursimit etj. n emrin tim a
t dikujt tjetr, paguaj. Derdh nj shum n bank (n arkn e kursimit).

DERDHS
Ai q derdh para n bank, n arkn e kursimit etj. Nnshkrimi i derdhsit.
DEVIZ
Monedh e huaj q shrben si mjet pagese n marrdhniet tregtare me
shtetet e tjera dhe q mund t shkmbehet me monedha t tjera. Deviz e fort
(e lir). Bilanci i devizs. Kursen devizn. Ktheu n deviz. I dhan deviz.

DIET
Shum e caktuar parash q i jepet nj punonjsi pr shpenzimet e dits (pr t
ngrn e pr t fjetur), kur shkon me shrbim larg qendrs s tij t puns
(zakonisht jasht rrethit). Mori dietat. Shkon pa (me) diet.

DIFERENC
Diferencat e arks, deficitet dhe suficitet.

EMETOJ
V n qarkullim, nxjerr, prodhoj. Emeton kartmonedha (bileta banke, nj ek).
Emetoi nj hua. Emeton pulla poste.

EMROR
Q bhet a q jepet n emr t dikujt. Depozit emrore. ek emror.

EMISION
Trsia e monedhave, e kartmonedhave, e letrave me vler, e pullave t posts etj.
q vihen njhersh n qarkullim. Emision bankar. Emision aksionesh.
FLETHYRJE
Dokument q vrteton hyrjen e nj malli n nj depo, n nj magazine etj.

FOND
Trsia e mjeteve monetare e materiale t caktuara pr nj qllim;
trsia e ktyre mjeteve q shrbejn si burim dhe si rezerv kryesore pr
dika; kapital. Fondi monetar (valutor). Fondi shtetror. Fondi i paprekshm.
Fondi i pagave (i akumulimit, i konsumit). Fondet e xhiros. Fondi i ushqimeve
(i mallrave, i banesave). Fondi i sigurimeve shoqrore. Fondi i drejtorit.

GJENDJE
Sasia e t hollave q jan n nj ark; sasia e mallrave, e prodhimeve
ose e lndve t para q jan n nj ndrmarrje a n nj vend n nj koh t
caktuar. Gjendja e arks. Gjendje fizike. Ka gjendje. Mban gjendje.

HAP
Vendos t jap t holla dhe t kryej veprimet financiare q lidhen me to;
el dika q lidhet me veprime t mtejshme. Hap nj kredi. Hap nj llogari.
Hap nj librez. Hap nj z t veant.

HEQS
Ai q kishte t drejt t trhiqte parat n emr t dikujt, trheqsi i
t hollave; Heqsi i parave.

HYRJE
Sasia e t hollave q futen n ark a e t ardhurave q futen n buxhet
kur bhen llogaritjet; kund. dalje. Hyrjet e arks. Hyrjet e buxhetit.

HYRJE-DALJE
Kryerja e veprimeve pr ta futur nj mall n magazine dhe pr ta nxjerr
prej saj. Libri i hyrje-daljeve. Dokumentet e hyrje-daljeve.

IMT
Inventar i imt.(Trsia e sendeve, e orendive dhe e veglave t vogla q prdoren
prdit dhe q dalin m shpejt jasht prdorimit.)

INTERES
Pjesa e fitimit q nxirret me nj prqindje t caktuar pr t hollat q jan
vn n bank ose q jan dhn hua, fitim q sigurohet nga nj hua a nga nj
kredi e dhn; kamat. Interes i thjesht (i prbr). Interes bankar. Kredi me
interes. Hua pa interes. Merr (paguan) interesin.

JASHTBUXHETOR
Q nuk sht parashikuar a q nuk prfshihet n buxhet, q sht jasht
buxhetit. Fonde (mjete) jashtbuxhetore. Veprime jashtbuxhetore.
KAMAT
1. Pjes e fitimit, e shprehur n prqindje, t ciln e merr dikush pr huan ose
pr borxhin q i ka dhn nj tjetri; fajde (n vendet kapitaliste); pjes e fitimit
q merr shteti ose banka pr llogari t nj kredie a t nj ndihme q i ka dhn
dikujt; interes. Kamat ligjore (e paligjshme). Kamat bankare. Kamat e
vonuar. Kamat e lart. Hua pa kamat. Me tre prqind kamat. E rritn
kamatn.
2. Shtesa mbi pagesn e nj detyrimi, kur ky nuk shlyhet n afatin e caktuar,
kamatvones. Hipi kamata. E pagoi me kamat.

KAMATVONES
Sasia e t hollave, e shprehur edhe n prqindje, q paguhet si gjob kur nj
detyrim nuk shlyhet n afatin e caktuar; kamat. Paguaj kamatvonesn. Iu
shtua kamatvonesa.

KAMBIAL
Dokument financiar (n vendet kapitaliste), q detyron dik t shlyej brenda
nj afati t caktuar nj shum parash t marra hua me kushte t caktuara ose
nj shum parash q duhet t paguaj pr mallra t blera me kredi; dokument
detyrimi, dftes. Qarkullimi i kambialeve. Nxori (lshoi) nj kambial.
Nnshkroi kambialin.

KAPAR
Shum e vogl parash q i jepet dikujt n dor si paradhnie pr t siguruar
blerjen e dikaje n baz t nj marrveshjeje, pr t siguruar nj qiradhnie
etj. I dha kapar. I mori kaparin

KARTELIST
Punonjs i llogaris q mbush e sistemon kartelat dhe prputh e
kontrollon t dhnat e tyre me ato t librit t llogaris.

KLIRING
Sistem i shlyerjes s llogarive me an t mallrave, t cilat ia japin njri-tjetrit dy
shtete n tregtin e jashtme n baz t nj marrveshjeje. Tregti me kliring.
Jepte (blinte) me kliring.

KONTABL
1. Q ka t bj me kontabilitetin, q i prket kontabilitetit, i kontabilitetit.
Gjendje kontabl. Veprime kontabl.
2. Q merret me mbajtjen e llogarive sipas disa rregullave t caktuara, i
llogaris. Kuadri kontabl. Shef kontabl shef llogarie.

KONTABILITET
1. Teoria e praktika e llogaritjes n t holla t vlerave ekonomike n prodhim,
n shprndarje dhe n konsum; mbajtja e llogarive pr prodhimin, pr
shpenzimet e qarkullimin e mallrave n nj ndrmarrje, n nj kooperativ etj.;
lnd msimore q jep njohurit e nevojshme pr kt teori e praktik n disa
shkolla t posame; bised. teksti q prmban kto njohuri. Libri i kontabilitetit.
Teksti i kontabilitetit.
Dha provimin e kontabilitetit.
2. Deg e administrats q merret me kto llogaritje.

KREDI
1. Shum t hollash q i jep banka e shtetit nj qytetari, nj ndrmarrjeje
etj., sipas krkess s tyre, me kusht q t'i kthehet pjes-pjes brenda nj kohe
t caktuar. Kredi bankare. Kredi me afat t gjat (t shkurtr). Jep kredi.
Krkoi (mori) kredi. eli nj kredi. Shlyej kredin.
2. Shum t hollash q caktohet me ligj nga shteti pr t'u prdorur n nj
deg t ekonomis a n nj fush t veprimtaris shoqrore. Kredi pr
shndetsin (pr arsimin).

KUNDRVLER
Send, mall a para q shkmbehet me nj send, mall a para tjetr me t njjtn
vler. Kundrvlera e prodhimit t shitur. Dha (mori) kundrvlern.

KURS
mimi n treg i aksioneve ose i letrave t tjera me vler, n baz t t cilit
bhet kmbimi ose shitja e blerja e tyre. Kursi i valuts (i dollarit, i sterlins).
Rnia e kursit. E uli kursin.

LETR
Letra me vler kambiale, obligacione etj., q kan nj vler t caktuar n para.

LIBR
Libri i t ardhurave.

LLOGARI
1. Veprime t ndryshme ekonomike e financiare, q bhen pr t njohur vlerat,
pr t ditur t ardhurat e shpenzimet n nj deg t ekonomis, n nj
ndrmarrje ose n gjith ekonomin e vendit; dokument q pasqyron gjendjen
pas ktyre veprimeve; zyra e npunsit q merret me kt detyr. Llogari
vjetore (mujore). Libri i llogaris. Dftes llogarie. Zyra e llogaris. Prmbledhsja e llogaris.
2. Veprime me numra, q bhen pr t nxjerr sa kushton dika ose sa kemi
pr t marr a sa kemi pr t dhn, pr t gjetur sasin e dikaje etj.; llogaritje.
Llogari e prpikt. E bri llogari e llogariti. Me bj llogarin! E bn mir llogarin.
3. Mjete financiare, t ruajtura ose t vna n bank, t cilat prdoren pr
qllime t ndryshme. Llogari aktive (pasive). Llogari shlyese. Llogari rrjedhse.

MANDATARKTIM
Dokument zyrtar q i drgohet arks pr t arktuar nj shum t hollash.
Lshoi (preu) mandatarktimin. do hyrje n ark vrtetohet me mandatarktim.

MANDATPAGES
Dokument zyrtar q i drgohet arks ose banks pr t br nj pages,
urdhrpages. Mbushi (nnshkroi) mandatpagesn. do dalje nga arka
vrtetohet me mandatpages.

MBART
E marr nj t dhn n shifra nga nj dokument dhe e hedh n nj tjetr
sipas disa rregullave financiare. Mbart nj shum leksh.

MBETURA
Shuma e parave q mbetet pa u harxhuar; shuma q mbetet nga zbritja e
nj shume tjetr. T mbeturat e muajit (e vitit) t kaluar. T mbeturat nga
huaja. T mbeturat e papaguara t prapambeturat.

MBITAKS
Taks e re q i shtohet nj takse t mparshme, shtes takse (n vendet ku ka
taksa). Mbitaks doganore. Mbitaks mbi t ardhurat. Vnia (heqja) e
mbitakss. Ngritja (ulja) e mbitakss. Marrja e nj mbitakse.

MBULES
Sasia e arit ose e valuts q ruhet n nj bank pr t mbuluar sasin e
kartmonedhave t vna n qarkullim; depozit, rezerv. Mbules ari.

MBULIM
Mbulimi i shpenzimeve.

MBULOJ
Siguroj mjetet e nevojshme financiare pr t prballuar nj shpenzim a
detyrim; prballoj, shlyej. Mbuloi borxhin. I mbuloi shpenzimet vetm 50%. I
mbuloi humbjet. Mbulon nevojat e ndrmarrjes. T ardhurat u prdorn pr t
mbuluar ndrtimet e reja.

MBYLL
E mbylln planin vjetor nj muaj para afatit. E mbylln buxhetin. E mbylli llogarin.

NETO
Q llogaritet pa ndalesat a zbritjet e ndryshme; kund. bruto. Shuma neto.
Paga (rroga) neto. T ardhurat neto t ardhurat q vijn nga puna shoqrore,
pasi t jen zbritur t gjitha shpenzimet e tjera. Fitimi neto.

NJSI
Njsia jon monetare eshte leku

OBLIGACION
Letr me vler, q u jepet nga shteti qytetarve n vend t parave q ka marr
hua prej tyre dhe q shlyhet pas nj kohe t caktuar. Obligacionet e huas
shtetrore. Numri i obligacionit. Shlyerja e obligacioneve.

OPERACION
Veprim. Operacione financiare (bankare). Operacion tregtar. Operacionet e burss.

OPERATIV
Q ka t bj me veprimet financiare n nj pun t caktuar. Evidenc
operative. Prfundimet operative. Seksion operativ.

PAKET
Sasi e caktuar aksionesh, q i japin t drejt zotruesit t marr pjes n
fitimet dhe n veprimtarin e siprmarrjes. Paketa e aksioneve. Paketa
kontrolluese.

PAMBULUAR
I pashlyer (pr nj shpenzim a detyrim). Shpenzime t pambuluara.

PARAPARA
Shpenzimet e parashikuara n buxhet

PARTI
Parti dyfishe mnyr regjistrimi, sipas s cils do shum q shnohet n
dobi t nj llogarie ose t disa llogarive, shnohet njkohsisht edhe n kredi t
nj llogarie tjetr ose t disa llogarive t tjera.

PASIV
Q ka m shum shpenzime se t ardhura; q ka t bj me pasivin e bilancit.

PREVENTIV
Shuma e nevojshme q parashikohet t shpenzohet pr kryerjen e nj punimi;
dokumenti ku sht prllogaritur e prcaktuar kjo shum. Preventivi i nj
ndrtese (i nj objekti). Sipas preventivit. Hartuan (bn) preventivin.

QARKULLIM
Shitja e blerja e prodhimeve dhe e mallrave, shitje; prdorimi i t
hollave n veprimet tregtare financiare; sasia e mallrave t shitura brenda nj
kohe, e shprehur n t holla. Qarkullimi i mallrave. Qarkullimi i parave.
Qarkullimi i kapitalit. Vllimi i qarkullimit. Mallra me qarkullim t ngadalt. V
(hedh) n qarkullim

REALIZOJ
Kthej n t holla; nxjerr nj shum ose t ardhura. Realizoj t ardhurat (kursimet).

RRJEDHS
Llogari rrjedhse, llogari e hapur q ka nj ndrmarrje a nj institucion n
bank, ku derdh e trheq t hollat her pas here.

SALDO
Ndryshimi ndrmjet t ardhurave dhe shpenzimeve n llogarin e nj
ndrmarrjeje, t nj institucioni etj. Saldo aktive (pasive).

SISTEM
Sistem monetar (bankar, valutor).

SUBVENCION
T holla q i jep shteti gjat nj periudhe nj dege t ekonomis, nj
institucioni, nj organizate etj. pr t'i ndihmuar e pr t`u lehtsuar veprimtarin
ose pr t'u mbuluar shpenzimet e ndryshme. Mbahej me subvencione

SUFICIT
1. T holla q dalin t teprta n krahasim me vlern e mallrave t shitura; mall
i teprt n krahasim me sasin q duhet; kund. deficit. Doli suficit. Mnjanojn
deficitet dhe suficitet.
2. Teprica e t ardhurave kundrejt shpenzimeve n buxhet. Realizimi i buxhetit
me suficit.

SUFICITAR
Q del me fitime; q i ka t ardhurat m t larta se shpenzimet. Bilanc tregtar
suficitar.

SHENJ
Shenj monetare. figura dhe shnimet q shtypen ose gdhenden n nj monedh.

SHIFRUAR
Q sht shnuar me an t nj shifre. Llogari t shifruara.

SHKMBEJ
Shkmbej parat (t hollat). jap nj shum parash pr t marr nj shum tjetr me
po at vler, por n nj monedh tjetr.

SHKMBIM
Kursi i shkmbimit

SHUMOR
Shpenzimet shumore.
TARIF
1. mim i caktuar nga shteti pr sende t konsumit, pr shrbimet e ndryshme
publike etj.; pages q i bhet shtetit pr prdorimin ose pr shfrytzimin e
dikaje; tabel pr mimet ose pr pagesat e tilla. Tarif doganore taks c
caktuar pr mallrat q sillen nga jasht ose q nxirren jasht shtetit. Tarifat
postare. Tarifat e energjis elektrike (e ujit, e transportit). Vendosi tarifa t
reja. U ngritn (u uln) tarifat.
2. Pag q i jepet nj punonjsi n prputhje me kategorin, me kualifikimin, me
vshtirsit n pun etj.; tabel q prmban kto paga. Sistemi i tarifave.
Rrjet tarifash. Paguhet (shprblehet) me tarifn e kategoris s katrt.

TARIFOR
1. Q lidhet me tarifn e sendeve t konsumit, t shrbimeve t ndryshme
publike etj.; i tarifs. Vlera (pengesa) tarifore.
2. Q ka t bj me tarifn, e cila i paguhet dikujt; i tarifs s dikujt. Sistemi
(rrjeti) tarifor. Udhzues tarifor.

TEPRIC
Ndryshimi ndrmjet shumave t regjistruara n debi dhe shumave
t regjistruara n kredi t nj llogarie; ndryshimi ndrmjet t ardhurave dhe
shpenzimeve, pjes q mbetet kur heqim shpenzimet prej t ardhurave. Teprica
e nj llogarie. Derdhja e tepricave. Regjistroi tepricat.

TREG
Sfera, n t ciln qarkullojn vlerat monetare. Tregu financiar (monetar, valutor).

URDHRDERDHJE
Dokument ku shnohen t hollat q derdhen n bank, n ark ose pr nj
llogari. Plotsoi (mbushi) urdhrderdhjen. Drgoi urdhrderdhjen.

URDHRDORZIM
Dokument q dshmon dorzimin e nj malli t nj materiali etj. Mori (nisi)
urdhrdorzimin. Nnshkroi urdhrdorzimin.

URDHRNGARKIM
Dokument q lshohet pr t shoqruar nj mall, i cili duhet t bartet dhe t'i
jepet dikujt; n dorzim. Mbushi (nnshkroi) urdhrngarkimin.

URDHRPAGES
Dokument zyrtar, q i drgohet arks ose banks nga nj ndrmarrje a
institucion pr ti paguar dikujt nj shum t hollash.
URDHRSHRBIM
Flet e posame me t ciln pajiset nj punonjs i nj institucioni a ndrmarrjeje
kur shkon me shrbim zyrtar jasht rrethit ose qytetit ku punon

URDHRXHIRIM
Dokument q lshohet pr t shlyer nj llogari nprmjet banks pa t holla n
dor. Nisi urdhrxhirimin.

USHTRIM
Trsia e veprimeve q kryhen pr t zbatuar buxhetin shtetror gjat
nj periudhe t caktuar. Ushtrimi financiar. Ushtrimi vjetor. Mbyllja e ushtrimit.

VALUT
1. Njsia baz e sistemit monetar t nj vendi; trsia e njsive t ktij sistemi.
Valuta e nj vendi. Valut ari (argjendi). Valut n letr.
2. Para e shteteve t tjera q prdoret n tregtin e jashtme a q qarkullon n
tregun ndrkombtar. Valut botrore. Kredi n valut. Kursi i valuts vlera e
njsis monetare t nj vendi e shprehur n njsi monetare t tjera, kurs
valutor. Sigurojm valut. Kursejm valutn. E blejm me valut.

VALUTOR
Q ka t bj me valutn, q i prket valuts, i valuts; q bhet me valut.
Sistem valutor. T ardhura (burime, rezerva) valutore. Vlera valutore. Fond
valutor. Monopol valutor. Tregjet valutore. Kriz valutore. Reform valutore.
Kurs valutor.

VLER
Letra me vler

XHIRO
Sasia e mallrave q shet nj njeri ose ndrmarrje tregtare brenda nj
kohe t caktuar, e shprehur n t holla; qarkullim. Xhiro ditore (mujore). Xhiro
e prgjithshme. Xhiro e mallrave. Xhiro e t hollave. Plani i xhiros.
Vllimi i xhiros. Tatim mbi xhiron. Bn xhiro.

XHIROJ
Bj veprimet me dokumente pr t'i kaluar shumat e t hollave nprmjet
banks ndrmjet ndrmarrjeve t ndryshme; qarkulloj. Xhiroj nj ek.

XHIRUES
Ai q nnshkruan pr t'i kaluar shumat e t hollave nprmjet banks nj
ndrmarrjeje tjetr, ai q nnshkruan ekun a urdhrxhirimin.

ZHBALANCIM
Zhbalancimi i buxhetit.

ZHBALANCOJ
Prish prpjestimin e drejt ndrmjet dy anve t s njjts veprimtari,
ndrmjet dy degve etj. E zhbalancoi importin me eksportin. I zhbalancuan
shpenzimet me t ardhurat.

ZHBALANCUAR
Q nuk ka prpjestim t njjt n ant e veta, q i sht prishur
prpjestimi i drejt. Ekonomi e zhbalancuar. Buxhet i zhbalancuar. Shkmbim
i zhbalancuar.

ZHBLLOKIM
Zhbllokimi i fondeve.