CNG N THI MN TRIT HC MC - L

LP CAO CP CHNH TR HNH CHNH

(Ti liu khng chnh thc, ch mang tnh cht tham kho, bn quyn v lu
hnh ni b ti lp A114)

Cu 1: Tnh tt yu v ngha ca vic ra i ch ngha Mc-Lnin?

1. iu kin kinh t-x hi: vo nhng nm 40 ca th k XIX ch ngha t
bn tr thnh h thng kinh t thng tr cc nc Ty u, giai cp v sn
bc ln v i chnh tr nh mt lc lng c lp. Mu thun x hi v u
tranh gia lc lng lao ng (b bc lt) v t bn (bc lt) trong x hi t bn
ngy cng tr nn su sc v tnh cht x hi ca sn xut v hnh thc chim
hu t nhn, mu thun ny khng th iu ho c gia giai cp v sn v t
sn. Giai cp v sn thc c quyn li c bn ca mnh v tin hnh cc
cuc u tranh chng ch ngha t bn, tuy nhin cc hnh thc u tranh cn
mang tnh bt pht, c ni v c thi gian ri vo b tc. Yu cu phi c mt
l lun dn ng. V vy, nhng tin kinh t x hi trn y dn n s ra
i ca trit hc Mc gii quyt ng n nhng vn lch s t ra.
2) Tin l lun
a) C.Mc v Ph.ngghen k tha trit hc c in c, c bit l php bin
chng duy tm v t tng duy vt v nhng vn c bn ca trit hc xy
dng nn php bin chng duy vt v m rng nhn thc sang c x hi loi
ngi, lm cho ch ngha duy vt tr nn hon b v trit .
b) Kinh t chnh tr hc Anh m c bit l l lun v kinh t hng ha; hc
thuyt gi tr thng d l c s ca h thng kinh t t bn ch ngha. cn l
vic tha nhn cc quy lut khch quan ca i sng kinh t x hi, t quy lut
gi tr lm c s cho ton b h thng kinh t v rng, do ch ngha t bn l
vnh cu.
c) Ch ngha x hi khng tng Php vi nhng d on thin ti m trc ht
l lch s loi ngi l mt qu trnh tin ha khng ngng, ch sau tin b
hn ch trc; rng s xut hin cc giai cp i khng trong x hi l kt
qu ca s chim ot; ng thi ph phn ch ngha t bn l con ngi
b bc lt v la bp, chnh ph khng quan tm ti dn ngho. Khng nh x
hi x hi ch ngha l x hi cng nghip m trong , cng nng nghip u
c khuyn khch, a s ngi lao ng c bo m nhng iu kin vt
cht cho cuc sng v.v l c s ch ngha Mc pht trin thnh l lun ci to
x hi.
3) Tin khoa hc t nhin.
a) nh lut bo ton v chuyn ho nng lng dn n kt lun trit hc l
s pht trin ca vt cht l mt qu trnh v tn ca s chuyn ho nhng hnh
thc vn ng ca chng.
b) Thuyt t bo xc nh s thng nht v mt ngun gc v hnh thc gia
ng vt v thc vt;
c) Thuyt tin ho ca c uyn khc phc c quan im cho rng gia
thc vt v ng vt khng c s lin h; l bt bin; do Thng to ra v
em li cho sinh hc c s khoa hc, xc nh tnh bin d v di truyn gia cc
loi.

Tm li: Ch ngha Mc ra i l mt tt yu lch s. S ra i ca n khng

nhng do nhu cu khch quan ca thc tin x hi lc by gi, do s k tha
nhng thnh tu trong l lun v c kim chng bng cc thnh tu ca khoa
hc, m cn do bn thn s pht trin ca lch s to ra nhng tin khch
quan cho s ra i ca n.
ngha ca s ra i ch ngha Mc: to ra bc ngot, cuc cch mng
trong t tng khoa hc ca nhn loi, v:
- Ln u tin trong lch s nhn loi, C.Mc v AG gii thch c quy
lut pht trin ca x hi loi ngi mt cch khoa hc, khch quan, ton din,
lch s - c th.
- Cc quy lut vn ng, pht trin ca x hi loi ngi c l gii,
phn tch trn c s khoa hc v thc tin. H chng minh s ra i cng
nh dit vong ca CNTB l 1 tt yu nh nhau, u do yu t kinh t quy nh.
- Lm cho ch ngha x hi khng tng c cn c khoa hc tr thnh
CNXH KH.
- Lm cho giai cp cng nhn, ngi i din cho LLSX hin i, tin b,
c c l lun khoa hc, cch mng dn dt trong cuc u tranh gii phng
bn thn v gii phng nhn loi (to ra bc chuyn v cht ca phong tro t
t pht ln t gic) CN Mc nhn ra c s mnh lch s ton th gii ca
giai cp v sn t ra chin lc, sch lc, con ng, bin php gii
phng x hi, giai cp, dn tc, con ngi khi p bc, bc lt bt cng.
 - Thng nht gia ch ngha duy vt vi phng php bin chng, l lun
vi thc tin, tnh ng vi tnh khoa hc, l hc thuyt m, lun t i mi v
pht trin cng s pht trin t tng ca nhn loi.
Cu 2. Thc cht v ngha ca cuc cch mng trong trit hc do C.Mc
v Anghen thc hin ?
Thc cht ca cuc CM trong trit hc do Mc v Anghen thc hin
- Trit hc Mc ra i khc phc c s tch ri gia TG quan duy vt
v php bin chng; xc lp ch ngha duy vt bin chng nh mt h thng l
lun khoa hc cht ch, thng nht v hon chnh; ci to ch ngha duy vt
mang tnh siu hnh, ln php bin chng trong ci v duy tm, thn b xy
dng nn mt nn trit hc mi trit hc duy vt bin chng.
- Vic sng to ra ch ngha duy vt lch s l mt trong nhng pht hin v
i trong cuc cch mng do Mc v nghen thc hin trong trit hc. l
mt cuc c/mng thc s trong hc thuyt v x hi.
- TH Mc khng ch gii thch TG m ch yu l ci to TG.
* ngha:
- S ra i ca trit hc Mc lm cho vai tr, v tr ca trit hc v quan
h gia trit hc vi cc KH khc c s thay i.
- TH Mc cn l TG quan KH ca giai cp cng nhn, n ch ra cho giai
cp cng nhn con ng u tranh gii phng, to nn mt bc chuyn
bin v cht ca phong tro t trnh t pht ln t gic
- TH Mc tr thnh TG quan khoa hc v phng php lun chung cn
thit cho s pht trin tip tc ca cc khoa hc;
- TH Mc l c s l lun KH cho chin lc v sch lc CM ca g/c v
sn, l v kh t tng u tranh chng li h t tng t sn, c hi, gio
iu

Cu 3. Ti sao ni CNDV Mc- xit l c s l lun ca TG quan khoa hc

a- Th gii quan
- Th gii quan l h thng cc quan im (hay cc quan nim) ca con ngi
v th gii v v tr ca con ngi trong th gii lm c s cho vic xc nh
phng chm, phng php hnh ng v phng thc sng cho con ngi.
 - Th gii quan l s thng nht gia tri thc v nim tin, gia l tr v tnh
cm, song tri thc l phn c bn nht, quyt nh c trng, c im ca th
gii quan.
b- Cc loi hnh th gii quan (3 loi)
-Th gii quan huyn thoi : Hnh thnh t thi CS nguyn thy, c trng l
s kt hp gia ci thc v ci gi (o) to nn s pha trn gia th gii con
ngi v th gii thn linh.
- Th gii quan tn gio : Mn mng t thi CSNT, chnh thc ra i trong xh
chim hu n l v tr thnh TGQ thng tr trong xh phong kin. Phn nh
TGKQ mt cch c bit, da trn c s ca nim tin mnh lit vo cc lc
lng siu nhin i vi th gii, i vi con ngi. iu c th hin qua
cc hot ng ca cc tn gio. Tn gio c to nn bi 3 yu t: Nghi l,
Gio l, T chc tn gio
- Th gii quan trit hc : TGQ c th hin bng h thng l lun thng qua
cc khi nim, phm tr, quy lut.
c- Vai tr ca th gii quan
Th gii quan khc nhau c tc dng khc nhau i vi hot ng ca con
ngi:
- Cc th gii quan khng khoa hc c th dn con ngi n nhng s m
lm, to ra nim tin m qung, hnh ng khng c hiu qu, thm ch cn c
th gy ra nhng tn hi to ln cho con ngi.
- Th gii quan khoa hc gip con ngi c th ci to t nhin hoc ci to x
hi mt cch c hiu qu, c th to ra nhng bin i to ln trong vic chinh
phc t nhin v ci to x hi ca con ngi.
- Trit hc Mc-Lnin l th gii quan
+ CNDVBC v CNDVLS = trit hc Mc-Lnin hp thnh th gii quan
khoa hc trit , th gii quan khoa hc y c hnh thnh trong cuc u
tranh chng tn gio v ch ngha duy tm, hc thuyt Mc i lp v cn bn
vi ch ngha duy tm trit hc v nhng quan im tn gio, chng ly s hot
ng tinh thn, ca thc, ca nhng lc lng siu t nhin, ca thn thnh
gii thch v tr, gii thch tt c nhng hin tng t nhin v x hi trn th
gii quan ca chng l phn khoa hc.
+ Th gii quan ca trit hc Mc-Lnin c xy dng trn lp trng
duy vt v bin chng, n biu hin nhng li ch ca giai cp v sn v ca tt
c nhng ngi lao ng ang u tranh t gii phng khi mi hnh thc p
bc.
+ Th gii quan khoa hc y c ngha khng phi ch thun ty v mt l
lun v nhn tc m n cn c ngha ln lao v mt t tng na.
+ Trit hc Mc-Lnin l th gii quan duy vt trit , n khng ph hp
vi cc hin tng t nhin m cn vi c thc t lch s x hi, iu ny
c thc t x hi chng minh l ng.
+ Trit hc Mc-Lnin l th gii quan ca ng cng sn, l nn tng l
lun ca ng cng sn. Nhng kt lun rt ra trong phng php bin chng
v ch ngha duy vt Mc xt c ngha ln lao i vi hot ng thc tin ca
ng cng sn. Nhng kt lun y chng t rng: l lun v phng php Mc
xt l v kh v song nhn thc v ci to th gii bng cch mng v theo
ch ngha cng sn.
Cu 4. C s l lun, ni dung, ngha ca quan im pht trin v quan
im ton din. Lin h
C s l lun, ni dung, ngha ca quan im ton din:
Quan im ton din l quan im khi xem xt v nghin cu s vt, hin
tng phi nghin cu tt c cc mt, cc yu t, k c cc mt khu trung gian,
trc tip v gin tip c lin quan n s vt, t tri thc mt mt n tri thc
nhiu mt v sv t khi qut li, rt ra ci bn cht nht ca n.
C s l lun ca nguyn tc ton din l nguyn l v mi lin h ph
bin. quan im ton din i hi, mun nhn thc c bn cht ca s vt
hin tng chng ta phi xem xt s tn ti ca n trong mi lin h qua li gia
cc b phn, yu t, thuc tnh khc nhau trong tnh chnh th ca s vt, hin
tng y v trong mi lin h qua li gia s vt hin tng vi s vt, hin
tng khc, trnh xem xt phin din mt chiu.
- Quan im ton din i hi phi xem xt, nh gi tng mt, tng mi
lin h, v phi nm c u l mi lin h ch yu, bn cht quy nh s vn
ng, pht trin ca s vt, hin tng.
- Quan im ton din i lp vi cch nhn phin din, mt chiu; i lp
vi ch ngha chit trung v thut ng ngu bin.
Yu cu:
 - nhn thc ng n v sv, h/tg i hi chng ta phi xem xt n trong
s lin h, tc ng qua li vi sv, h/tg khc ch khg c tch n ra khi sv, h/tg
khc.
- Xem xt ton din cc mi lin h nhng phi /gi ng v tr, vai tr
ca tng mi lin h, trnh xem xt 1 cch bnh qun, dn tri thiu trng tm
trng im;
- T bn cht ca sv phi quay li hiu r ton b sv trn c s mi lin h
bn cht ch yu vi cc mi lin h khc m bo tnh ng b, tnh h thng
ngha: Khc phc cch nhn phin din (ch nhn nhn mt hoc mt vi
lin h; nh gi co bng nhng c trng khc nhau); Khc phc tnh trng
ngu bin (bin ci khng c bn thnh c bn); Khc phc tnh trng chit
trung (gn kt nhng nhn t khng c lin h ni ti vi nhau thnh mt chnh
th)
Trong ci to th gii: vic qun trit quan im ton din s gip cho vic
nh gi, nhn xt, nhn nhn s vt hin tng mt cch h thng ng b,
ng thi nm vng bi cnh, qu trnh bin i ca s vt hin tng v xu
hng pht trin ca s vt hin tng, t c h thng cc chnh sch, bin
php, phng tin tc ng ph hp, trong c nhng khu t ph, trng tm,
trng im; ng thi c tnh mm do, linh hot khi tnh hnh thay i.
Nguyn tc pht trin trong nhn thc v nhn thc
Quan im pht trin l phi xem xt sv ra i trong bi cnh no, tri
qua nhng giai on tin ha c bn ra sao, trng thi hin c nh th no t
d bo c trin vng ca n.
C s l lun ca quan im pht trin l nguyn l v s pht trin
ca php bin chng duy vt. Theo , s pht trin l vn ng tin ln t
thp n cao, t n gin n phc tp, t km hon thin n hon thin hn
(t nhin, xh, t duy). Pht trin l trng hp c bit ca s c bit ca s
vn ng v trong s pht trin s ny sinh nhng tnh quy nh mi, cao hn v
cht, nh , lm cho c cu t chc, phng thc tn ti v vn ng ca s
vic, hin tng cng chc nng ca n ngy cng hon thin hn.
Yu cu:
- Quan im pht trin yu cu, khi xem xt s vt, hin tng phi t n
trong trng thi vn ng, bin i chuyn ho khng ch nhn thc s vt,
hin tng trong trng thi hin ti m cn thy c khuynh hng pht trin
ca n trong tng lai, ngha l phi phn tch lm r nhng bin i ca s
vt, hin tng.
- S vn ng v pht trin ca sv, h/tg l mt qu trnh cha ng mu
thun. Vic gq mu thun lm cho sv vn ng, p/trin v vy chng ta phi bit
pht hin mu thun, tm cch gq mu thun, xc nh xu hng pht trin ca
s vt, hin tng do s ph nh bin chng quy nh; coi ph nh l tin
cho s ra i ca s vt hin tng mi thc y s vn ng, p/trin ca sv,
h/tg.
- Quan im pht trin yu cu, phi nhn thc s pht trin l qu trnh
tri qua nhiu giai on t thp n cao, t n gin n phc tp, t km hon
thin n hon thin hn. Mi giai on pht trin li c nhng c im, tnh
cht, hnh thc khc nhau.
ngha: Quan im pht trin gip chng ta hiu c bn cht thc s
ca sv, tm c bin php ci to sv, h/tg theo ng quy lut pht trin ca
chng.
Gip ta trnh t tng hoang mang, dao ng bi quan trc nhng bc
tht li tm thi i xung ca sv, xy dng nim tin vo ci mi nh nh thng
li, ng h ci mi hp quy lut, to iu kin cho ci mi pht trin thay th
ci c, phi chng li quan im bo th, tr tr.
Trnh t tng o tng (v s p/trin ca sv rt phc tp), trnh t tng
bi quan chn nn, ci mi hp quy lut thng li l tt yu, ci c, ci lc hu
tn ti ch tm thi n nht nh s mt i.
Lin h:

Cu 5: ngha ca cuy lut thng nht v u tranh ca cc mt i lp

i vi vic gii quyt xung t x hi ?
Quy lut thng nht v u tranh ca cc mt i lp:
Quy lut thng nht v u tranh ca cc mt i lp(hay cn gi l quy
lut mu thun) l ht nhn ca php bin chng.
Vic nhn thc quy lut ny thng qua vic nhn thc cc phm tr c bn
ca n:
Mt i lp: c hiu l l nhng mt, nhng yu t, nhng thuc tnh,
nhng b phn c c im, hoc c khuynh hng vn ng ngc chiu nhau,
tn ti trong cng mt s vt, tc ng qua li ln nhau, to nn s vn ng v
bin i ca x hi).
Mu thun bin chng: Chnh nhng mt i lp, nm trong s lin h,
tc ng qua li ln nhau, to nn mu thun bin chng. Hai mt i lp c
khuynh hng bi tr, ph nh ln nhau, nhng cn c nhau, iu to nn
mu thun.
S thng nht ca cc mt i lp v s u tranh gia chng:
Cc mt i lp tuy c khuynh hng pht trin ngc chiu nhau nhng
li nng ta vo nhau, b sung cho nhau, lm tin tn ti ca nhau.
chnh l s thng nht ca cc mt i lp. S thng nht ny cn c hiu
theo ngha th hai: l s ng nht ph hp, tc ng ngang nhau, chuyn
ha ln nhau).
Cc mt i lp ny li c khuynh hng pht trin ngc chiu nhau, lun
bi tr ph nh ln nhau, cho nn thng xuyn u tranh vi nhau. Nh vy,
thng nht l tng i, u tranh l tuyt i.
S thng nht ca cc mt i lp l s nng ta ln nhau, tn ti khng
tch ri nhau gia cc mt i lp, s tn ti ca mt ny phi ly s tn ti ca
mt kia lm tin .
V phn loi mu thun:
Do cc s vt hin tng tn ti a dng, phong ph v nhiu v nn c
nhiu loi mu thun tn ti (bn trong, bn ngoi, ch yu, th yu, c bn,
khng c bn, i khng khng i khng).
Mu thun i khng: l mu thun gia cc giai cp, cc lc lng x hi
(li ch i lp nhau, khng th iu ha c).
Mu thun l mi quan h ca 2 mt i lp, trong mi quan h , mt
mt 2 mt i lp thng nht vi nhau (nng ta, to tin cho nhau tn ti,
xm nhp chuyn ho ln nhau), mt khc chng u tranh vi nhau (bi tr,
ph nh ln nhau). y l nguyn nhn, ngun gc v ng lc ca s vn
ng v pht trin.
Mu thun x hi l mu thun gia cc tp on, cng ng ngi c li
ch i lp nhau
Mu thun x hi bin chng khch quan thc y x hi pht trin;
Mu thun x hi do sai lm ch quan km hm s pht trin ca x hi.
 * ngha phng php lun ca vic nghin cu quy lut mu thun:
Vic nghin cu quy lut thng nht v u tranh ca cc mt i lp c
ngha phng php lun quan trng trong nhn thc v hot ng thc
tin:
Nghin cu quy lut mu thun gip chng ta thy c ngun gc ng
lc bn trong ca s vn ng pht trin.
Khi phn tch mu thun: phi xem xt ton din cc mt i lp, theo di
qu trnh pht sinh, pht trin ca chng c bin php gii quyt mu thun
mt cch tt nht. Mu thun khc nhau th bin php gii quyt khc nhau.
Mu thun ch c gii quyt bng con ng u tranh, ch khng phi
bng con ng iu ha mu thun.
Muu thun ch c gii quyt khi c iu kin chn mui (chng t
tng ch quan, nng vi).
Nh vy, quy lut mu thun c v tr ht sc quan trng trong php bin
chng duy vt, n l ht nhn ca php bin chng, v n ch ra ngun gc bn
trong ca mi s vn ng pht trin.
nhn thc ng bn cht s vt v tm ra phng hng v gii php
ng cho hot ng thc tin phi i su nghin cu pht hin ra mu thun ca
s vt. Mun pht hin ra mu thun phi tm ra trong th thng nht nhng
mt, nhng khuynh hng tri ngc nhau, tc tm ra nhng mt i lp v tm
ra nhng mi lin h, tc ng qua li ln nhau gia cc mt i lp .
Khi phn tch mu thun, phi xem xt qu trnh pht sinh, pht trin ca
tng mu thun, xem xt vai tr, v tr v mi quan h ln nhau ca cc mu
thun; phi xem xt qu trnh pht sinh, pht trin v v tr ca tng mt i lp,
mi quan h tc ng qua li gia chng, iu kin chuyn ho ln nhau gia
chng. Ch c nh th mi c th hiu ng mu thun ca s vt, hiu ng xu
hng vn ng, pht trin v iu kin gii quyt mu thun.
thc y s vt pht trin phi tm mi cch gii quyt mu thun,
khng c iu ho mu thun. Vic u tranh gii quyt mu thun phi ph
hp vi trnh pht trin ca mu thun. Phi tm ra phng thc, phng tin
v lc lng gii quyt mu thun. Mu thun ch c gii quyt khi iu
kin chn mui. Mt mt phi chng thi ch quan, nng vi; mt khc
phi tch cc thc y cc iu kin khch quan lm cho cc iu kin gii
quyt mu thun i n chn mui. Mu thun khc nhau phi c phng php
gii quyt khc nhau. Phi tm ra cc hnh thc gii quyt mu thun mt cch
linh hot, va ph hp vi tng loi mu thun, va ph hp vi iu kin c
th.
V d: + Trong khoa hc c t tng KH v phn KH.
+ Trong con ngi c u im v nhc im
Cu 6: Ph nh bin chng? Ph nh ca ph nh? ngha i vi vic
gii quyt mi quan h gia dn tc v quc t, truyn thng v hin i
nc ta?
Vic nhn thc quy lut ny thng qua mt s khi nim, cc phm tr c
bn ca n (cc ng ch phi nm r bn cht 3 khi nim sau cho v d):
* Ph nh: Bt c s vt, hin tng no trong th gii u tri qua qu
trnh sinh ra, tn ti, pht trin v dit vong. S vt c mt i c thay bng s
vt mi. S thay th l tt yu trong qu trnh vn ng v pht trin ca s
vt. Khng nh vy s vt khng th pht trin c. s thay th c trit
hc gi l ph nh.
* Ph nh bin chng: Ph nh binh chng l phm tr trit hc dng
ch s ph nh t thn, s pht trin t thn, l mt khu trong qu trnh dn
ti s ra i s vt mi tin b hn s vt c.
Ph nh bin chng c 2 c trng c bn:
+ T ph nh (Tt yu khch quan): S vt hin tng lun cha ng
mu thun v vic gii quyt mu thun lm s vt bin i t thn pht
trin.
+ Tnh k tha (k tha, gi li ci tch cc ca ci c to thnh tin cho
s ra i ca ci mi).
(Ph nh bin chng l kt qu ca s pht trin t thn ca s vt, nn n
khng phi l s th tiu, s ph hy hon ton ci c. Ci mi ch c th ra i
trn nn tng ca ci c, chng khng th t h v. Ci mi ra i l s pht
trin tip tc ca ci c trn c s gt b nhng mt tiu cc, li thi, lc hu
ca ci c v chn lc, gi li, ci to nhng mt cn thch hp, nhng mt tch
cc, b sung nhng mt mi ph hp vi hin thc. Do vy, thng qua nhng
ln ph nh bin chng ca bn thn, s vt s ngy cng pht trin)
* Quy lut Ph nh ca ph nh:
Lu : Ph nh bin chng mi ni ln mt giai on, mt nc thang
trong qu trnh pht trin.
 Quy lut ph nh ca ph nh biu hin s pht trin ca s vt l do
mu thun trong bn thn s vt quyt nh. Mi ln ph nh l kt qu u
tranh v chuyn ha gia cc mt i lp trong bn thn s vt - gia mt khng
nh v ph nh. S ph nh ln th nht din ra l cho s vt c chuyn thnh
ci i lp vi mnh. S ph nh ln th hai c thc hin dn ti s vt mi
ra i. S vt ny i lp vi ci c sinh ra ln ph nh th nht. N c
b sung nhiu nhn t mi. Nh vy sau hai ln ph nh s vt dng nh quay
tr li ci c, nhng trn c s mi cao hn l c im quan trng nht ca s
pht trin bin chng thng qua ph nh ca ph nh.
Ph nh ca ph nh lm xut hin s vt mi l kt qu ca s tng hp
tt c nhn t tch cc c v pht trin trong ci khng nh ban u v
trong nhng ln ph nh tip theo. Do vy, s vt mi vi t cch l kt qu
ca ph nh ca ph nh c ni dung ton din hn, phong ph hn, c ci
khng nh bn u v kt qu ca s ph nh ln th nht.
Kt qu ca s ph nh ca ph nh l dim kt thc ca mt chu k pht
trin v cng l im khi u ca chu k pht trin tip theo.
Ph nh bin chng dn ti s ra i ca ci mi, n lt n ci mi li
b ph nh. C nh vy, s vt trong qu trnh vn ng, pht trin khng
ngng. Nhng n mt lc no s ra i mt s vt mi m c s lp li
mt s c trng c bn ca im xut pht nhng mt trnh cao hn. l
quy lut ph nh ca ph nh. Pht trin bin chng l s thng nht gia tin
ln v lp li, to thnh ng xoy trn c.
* ngha:
- Ch : ngha quy lut ph nh ca ph nh l phi bit pht hin
ci mi, nhn rng v pht trin ci mi ln.
+ Quy lut ph nh ca ph nh gip chng ta nhn thc ng n v xu
hng pht trin ca s vt. Qu trnh pht trin ca bt k mt s vt no cng
khng bao gi i theo mt ng thng, n gm c nhiu chu k khc nhau.
Chu k sao bao gi cng tin b hn chu k trc. Do , chng ta phi hiu
nhng c im c cch tc ng ph hp vi yu cu pht trin.
+ Theo , mi s vt lun xut hin ci mi thay th ci c, ci tin b
thay th ci lc hu, ci mi ra i trn c s k tha tt c nhng nhn t tch
cc ca ci c. Do , trong hot ng ca mnh, con ngi phi bit k tha
tinh hoa ca ci c, trnh thi ph nh sch trn.
 + Trong gii t nhin ci mi pht trin mt cch t pht, cn trong x hi
ci mi ra i gn lin vi hot ng c thc ca con ngi. Chnh v th
trong hot ng ca chnh mnh con ngi phi bit pht hin ci mi v ng h
n.
V d tham kho:
Con g (1)---> qu trng (1) ---> con g (2) -----> qu trng(2)
qu trng (1) ph nh con g (1)
Con g (2) ph nh qu trng (1)
-----> con g (2) l ph nh ca ph nh vi con g (1).
V d n gin nh:
Ht thc (1)-----> Cy la (1) ---------> ht thc (2) ----> cy la (2).
bn phn tch d dng nh.
Nn nh con g (2), qu trng (2) hay ht thc ln xut hin sau khng
ging vi ln 1. Mi vt u pht trin i ln t thp n cao do vy con g
(2) hay ht thc (2) xut hin hnh thi cao hn hon thin hn.
- Vn dng vi qu trnh i mi nc ta: Quy lut ph nh ca ph
nh gip chng ta nhn thc ng n v xu hng pht trin ca s vt. qu
trnh pht trin ca bt k s vt no cng khng bao gi i theo ng thng
m din ra quanh co, phc tp trong bao gm nhiu chu k khc nhau. Chu
k sau bao gi cng tin b hn chu k trc. V vy, qu trnh i mi ca
nc ta cng u din ra theo chiu hng . Nn kinh t nhiu thnh phn
theo nh hng x hi ch ngha t di s qun l iu tit ca nh nc to
tin ph nh nn kinh t tp trung, bao cp t nn mng cho x hi pht
trin cao hn n trong tng lai l x hi x hi ch ngha.

Cu 7. Bn cht, biu hin, nguyn nhn, phng hng khc phc bnh
kinh nghim nc ta? Lin h bn thn?
V bn cht:
S dng kinh nghim l tt nhng tuyt i ha kinh nghim l khng tt.
L t tng v hot ng tuyt i ha kinh nghim c bit, c th, bin
chng thnh nhng kinh nghim ph bin, h thp, coi thng l lun thc tin.
Biu hin:
Biu hin ca cn bnh ny l coi thng l lun, coi thng hc tp l
lun, coi kinh nghim l yu t duy nht quyt nh thnh cng.
Nhng nguyn nhn c bn ca bnh kinh nghim:
- Bnh kinh nghim l khuynh hng t tng tuyt ti ha kinh nghim, coi
thng l lun khoa hc, khuch i vai tr thc tin h thp vai tr l lun.
- Kinh nghim l rt qu, gp phn thnh cng trong iu kin, hon cnh nht
nh v l c s khi qut l lun. Tuy nhin, nu tuyt i ha kinh nghim
mt ni, mt lc no , xem thng l lun s ri vo bnh kinh nghim v s
tht bi trong thc tin khi iu kin, hon cnh thay i. Nguyn nhn ca
bnh kinh nghim l do yu km v l lun, c th:
+ nguyn nhn ch quan: d tha mn vi vn kinh nghim bn thn, ngi hc
l lun, khng chu nng cao trnh l lun, coi thng khoa hc k thut, coi
thng gii tr thc, thiu nhn xa trng rng, d bo th tr tr.
+ nguyn nhn khch quan: s tn ti ph bin nn sn xut nh, trnh dn
tr thp, khoa hc k thut cha pht trin, nho gio phong kin cn nh hng
nng n.
Phng hng khc phc:
Thc hin thnh cng cng nghip ha, hin i ha t nc, khc phc
nh hng sn xut nh.
Khc phc t tng gia trng (coi thng tr thc).
Qun trit nguyn tc thng nht gia l lun v thc tin, phi hiu mi
quan h gia l lun lun v thc tin.
Bm st thc tin, l lun phi gn lin vi thc tin, thng xuyn kim
tra trong thc tin v khng ngng pht trin cng thc tin, tng cng
hc tp nng cao trnh l lun, b sung, vn dng l lun ph hp vi
thc tin.
Cu 8. Bnh gio iu - bn cht, biu hin, nguyn nhn, phng hng
khc phc? Lin h bn thn?
V bn cht:
- L t tng v hnh ng tuyt i ha l lun, coi thng thc tin,
hoc l p dng cc l lun v kinh nghim nhng khng tnh ti iu
kin lch s c th.
- Bnh gio iu l khuynh hng t tng cng iu vai tr l lun, coi
nh thc tin, tch ri l lun khi thc tin, thiu quan im lch s - c
th, p dng kinh nghim mt cch rp khun, my mc.
Biu hin:
- Tuyt i ha l lun (khng hiu bn cht vn ).
- Gio iu khng kinh nghim (vn dng kinh nghim ca ngi khc,
ngnh khc vo cng vic ca mnh m khng da vo iu kin lch s).
- Biu hin ca bnh gio iu l bnh sch v, nm l lun ch dng cu
ch theo kiu tm chng trch c; hiu l lun mt cch phin din,
hi ht, bin l lun thnh tn iu v p dng l lun mt cch my mc;
vn dng sai l lun vo thc tin, khng b sung, iu chnh l lun.
- Nguyn nhn ca bnh gio iu l do yu km v l lun, c th:
+ Hiu l lun bng kinh nghim, hiu l lun mt cch n gin, phin
din, ct xn, s lc
+ Xuyn tc, bp mo l lun
Nguyn nhn:
- nh hng ca c ch tp trung quan liu bao cp.
- nh hng ca t tng tiu t sn (bnh hnh thc, bnh thnh tch).
Phng hng khc phc:
- Hon thin c ch th trng nh hng x hi ch ngha. V kinh t th
trng lun vn ng v bin i, i hi mi thnh phn, mi ch th
kinh t phi nng ng, sng to, phi thng xuyn bm st th trng
ng ph cho ph hp
- Khc phc t tng tiu t sn, bnh hnh thc thnh tch.
- Qun trit nguyn tc thng nht gia l lun v thc tin, phi hiu mi
quan h gia l lun lun v thc tin.
- Bm st thc tin, l lun phi gn lin vi thc tin, thng xuyn kim
tra trong thc tin v khng ngng pht trin cng thc tin, tng cng
hc tp nng cao trnh l lun, b sung, vn dng l lun ph hp vi
thc tin;
- Phi coi trng l lun v cng tc l lun; nng cao dn tr, y mnh s
nghip gio dc v o to, ph bin rng ri tri thc khoa hc cng
ngh;
- Tng cng tng kt thc tin (tng kt thc tin phi gn vi thc t
khch quan, tng kt phi khi qut l lun cao v phi c mc ch ng
n.
Cu 9. S pht trin ca hnh thi kinh t x hi l qu trnh lch s t
nhin? ngh i vi vic b qua giai on pht trin TBCN ln CNXH.
- Con ngi mun sng trc ht phi n, , mc, ri mi ni n lm
chnh tr, khoa hc. Mun c ci n, mc th phi ni n SX vt cht. T
quan nim Mc khng nh rng SXVC l c s ca s tn ti v pht
trin XH, lch s PT ca XH loi ngi l lch s pht trin ca SXVC-s bin
i v tin b khng ngng ca cc LLSX v theo l s thay th ln nhau ca
QHSX.
- S PT ca XH - s thay th nhau ca cc hinh thi KT-XH tun theo
nhng quy lut khch quan vn c ca n, ng lc PT ca XH nm trong lng
XH, l s vn ng ca cc mu thun XH m trc ht l mu thun gia
cc LLSX v QHSX, mu thun gia CSHT v KTTT...
Tm li: Nu em quy cc QHXH vo QHSX ri quy QHSX vo trnh
PT ca LLSX chng ta s thy c trnh lch s t nhin ca s PT cc
hnh thi KT-XH.
ngha ca vic b qua G PT TBCN ln CNXH
Trong qu trnh qu ln CNXH chng ta cn phi bit tip thu v vn
dng sng to t tng ca cc nh kinh in MC-Lenin, nht l t tng ca
L nin v nhng khu trung gian, nhng bc qu tt yu a mt x hi
tiu nng, lc hu ln CNXH; li va bit tng kt lch s ca t nc v ca
th gii vi nhng bin i to ln ca n. iu quan trng l qu trnh i ln
CNXH, chng ta cn phi tun th nghim ngt nhng yu cu khch quan ca
s pht trin, tun theo nhng qui lut khch quan ca s pht trin t x hi
nng nghip lc hu ln CNXH. Tuyt i khng c nhng hnh ng ch quan,
duy ch, tri vi qui lut khch quan. Phi hiu rng qu gin tip ln
CNXH , b qua ch TBCN l con ng ph hp vi iu kin t nc v
thi i ngy nay.
Cu 10. Vn dng quy lut quan h sn xut (QHSX) ph hp vi trnh
pht trin ca lc lng sn xut (LLSX) lm r c s trit hc ca ng
li pht trin kinh t nhiu thnh phn nh hng XHCN nc ta?
Tr li:
Hnh thi kinh t x hi dng ch x hi mt giai on lch s nht
nh vi mt kiu QHSX c trng cho x hi , ph hp vi mt trnh nht
nh ca LLSX v vi mt kin trc thng tng tng ng c xy dng trn
quan h sn xut .
Phng thc sn xut l biu th cch thc, phng thc m con ngi
thc hin tin hnh trong qu trnh sn xut nhng giai on lch s nht nh.
Bao gm hai mt quan h mt thit vi nhau l LLSX v QHSX.
- Lc lng sn xut: l biu th mi quan h gia con ngi vi t nhin
trong hot ng sn xut, l phng thc kt hp gia con ngi vi t liu sn
xut v kinh nghim lao ng ca h. Cu trc gm: con ngi v t liu lao
ng (cng c lao ng v i tng lao ng).
- Quan h sn xut: L quan h gia con ngi vi con ngi trong qu
trnh sn xut. Cu trc: Quan h s hu i vi t liu sn xut; Quan h t
chc qun l (qu trnh sn xut), Quan h phn phi sn phm.
Mi quan h bin chng gia LLSX v QHSX
- LLSX suy cho cng quyt nh QHSX, th hin: LLSX thay i th sm
mun QHSX cng thay i theo; T liu sn xut th no th quy nh quan h
s hu nh th.T liu sn xut, c bit l cng c lao ng quy nh cch thc
t chc qun l sn xut.
- QHSX c tnh c lp tng i v tc ng tr li LLSX (tn ti c lp
nhng khng tch ri): th hin mc ch x hi ca sn xut; Quy nh quy m,
tc , hiu qu, nhp iu, khuynh hng ca LLSX; Nu phn phi hp l s
kch thch s hng say lm vic, ci tin cng c lao ng, sng ch pht minh
lm cng c lao ng pht trin, LLSX pht trin.
Quy lut QHSX ph hp vi trnh pht trin ca LLSX:
LLSX v QHSX tc ng qua li theo yu cu ca sn xut vt cht, to nn s
ph hp bin chng gia QHSX vi LLSX. Cc yu t cu thnh QHSX to
iu kin thun li, y , ti u cho LLSX pht trin. n mt giai on no
LLSX chuyn sang mt trnh mi cao hn, khi tnh trng ph hp s b
ph v, mu thun ngy cng tr nn gay gt, yu cu ca s pht trin xa b
QHSX c li thi, thay bng mt QHSX mi ph hp. T m ng cho lc
lng sn xut pht trin.
- S khng ph hp th hin:QHSX lc hu, khng ng b so vi s pht
trin ca LLSX.
S vn dng quy lut ny nc ta:
* Thc trng trnh LLSX ca nc ta hin nay:
 - Nhn chung l thp nhng a dng, khng ng u, th hin:
+ Cng c lao ng th cng bn cnh ta c c kh ha, t ng ha
an xen nhau trong cc nh my sn xut.
+ K nng, trnh phn cng, ng dng khoa hc cng ngh cc c s
sn xut khc nhau cng khc nhau.
+ Trnh khoa hc k thut nc ta nhn chung l thp nhng cng a
dng.
- T dn n trong QHSX cng phi a dng, th hin:
+ Kinh t phi nhiu thnh phn
+ a dng trong cc hnh thc s hu, trong t chc qun l, trong phn
phi sn phm.
* Pht trin lc lng sn xut nc ta hin nay:
- Phi pht trin khoa hc k thut, khoa hc cng ngh, ci tin cng c
lao ng, m rng i tng lao ng, pht trin ngun lc c bit l ngun
lc cht lng cao, thng qua thc hin CNH HH, trn hng nn gio dc
nc nh.
- Hon thin th ch kinh t th trng theo nh hng x hi ch ngha.
- Nng cao vai tr lnh o ca ng, s qun l ca nh nc.
- M rng quan h quc t.
* Mun xy dng QHSX ph hp:
- Phi hon thin th ch kinh t th trng theo nh hng XHCN cn :
+ Gi vng nh hng XHCN nn kinh t th trng.
+ Pht trin cc hnh thc s hu, cc thnh phn kinh t, cc loi hnh
doanh nghip.
+ Pht trin ng b cc yu t th trng v c cc loi th trng.
+ Nng cao vai tr lnh o ca ng, hiu lc qun l ca nh nc i
vi nn kinh t th trng theo nh hng XHCN.
Cu 11. T mi quan h bin chng gia KT v CT lm sng t vn pht
huy dn ch chnh tr nc ta hin nay.
- Kinh t: l ton b nhng mi quan h gia ngi vi ngi trong sn
xut v trao i sn phm (nh: quan h s hu vi t liu sn xut, quan h
trong t chc qun l, quan h trong phn phi sn phm). Ni n kinh t l ni
n ton b phng thc sn xut v trao i, lm c s cho mt ch kinh t
x hi nht nh.
- Chnh tr: l mi quan h gia cc giai cp, tp on ngi trong vic
phn chia quyn lc chnh tr, nhm nng cao nh hng, v th ca giai cp .
- C s h tng l mt kt cu kinh t, l kt cu tng hp ca tt c cc
QHSX (c quy nh bi mt QHSX c trng), t hnh thnh nn mt
KTTT (gm cc thit ch v Nh nc, ng phi, Chnh tr - x hi, tn
gio). Ni cch khc Kinh t l nhn t, nn tng quyt nh ni dung ca
KTTT (trong c cc thit ch mang yu t chnh tr nh: Nh nc, t tng,
ng phi).
Nh vy, mi quan h gia CSHT v KTTT v bn cht l mi quan h
gia kinh t v chnh tr.
Mi quan h gia kinh t v chnh tr:
- Kinh t quyt nh chnh tr, chnh tr l s phn nh, l s biu hiu tp
trung ca kinh t:
+ Xt mt kt cu kinh t - x hi gm: mt kiu QHSX c trng ph hp
vi trnh nht nh ca LLSX vi mt KTTT tng ng c xy dng trn
QHSX . Nh vy, QHSX quyt nh vic hnh thnh mt KTTT tng ng
vi n, hay CSHT quyt nh KTTT (kinh t quyt nh chnh tr).
+ Xt n cng, kinh t l nhn t quyt nh ton b lch s chnh tr.
+ Coi chnh tr l s phn nh, l s biu hin tp trung ca kinh t, v kinh
t l gc ca chnh tr, bi xt n cng, kinh t l ci quyt nh. Vic tng quy
m v trnh pht trin kinh t mt gc no cn l ng lc, l mc
tiu ca chnh tr pht trin, l thc o s ph hp ca chnh tr i vi kinh t.
+ S hnh thnh, tn ti v pht trin ca chnh tr, cc hnh thc hot ng
ca chnh tr nh l kt qu tt yu ca s vn ng ca kinh t.
+ Kinh t thay i ko theo s thay i v chnh tr. Lc lng no, giai
cp no nm v kinh t th lc lng , giai cp nm quyn lc chnh tr.
- KTTT hnh thnh trn CSHT nhng n cng tc ng tr li CSHT, bo
v cho s tn ti ca CSHT ca n. Tc l bo v kt cu v mt kinh t (cng
c kinh t). Vai tr ca chnh tr v s cn thit u tin chnh tr i vi kinh t,
th hin:
+ Thng qua t chc, chc nng v nhng nng lc vt cht v tinh thn
ca chnh tr ni chung, c bit ca nh nc ni ring, cng c th nhn thc
vt trc so vi kinh t, c th tin on c tng lai vn ng ca i sng
kinh t.
+ Chnh tr c th to ra nhng nhn t, nhng hnh thc, iu kin (nh:
chin lc pht trin kinh t, mi trng php l, c s h tng, vn pht
trin vn ha) tc ng vo kinh t, nh hng pht trin kinh t theo nhng
mc tiu nht nh ca chnh tr.
+ Trong giai on lch s c bit, nh giai on chin tranh v cch mng,
nhng giai on m vn ginh chnh quyn tr thnh vn c bn, hng
u, th pht trin kinh t ch l nhn t phc v cho cc mc tiu chnh tr. Tuy
nhin, trong nhng giai on th chnh tr cng ch l phng tin i n
mc tiu kinh t.
ngha ca n trong i mi kinh t v chnh tr nc ta hin nay?
- Kinh t pht trin l c s m bo vng chc cho n nh chnh tr XH,
ngc li s n nh chnh tr XH l tin , iu kin thc y pht trin kinh
t.
Xut pht t t duy v nhn thc i mi, ng ta tng bc vn dng
ng n v gii quyt sng to quan h gia kinh t v chnh tr, nh sau
hn 20 nm i mi, t nc ta ginh c nhiu thnh tu to ln, c
ngha lch s.
- Thc cht ca mi quan h gia i mi kinh t v i mi chnh tr l
vic xy dng, hon thin th ch kinh t th trng nh hng X hi ch
ngha vi xy dng, hon thin th ch chnh tr dn ch X hi ch ngha, xy
dng nh nc php quyn ca dn, do dn v v dn. Qua , m bo mi
quan h gia pht trin kinh t vi thc hin tin b cng bng x hi, pht huy
khi i on kt dn tc cng nh hi nhp kinh t quc t vi xy dng nn
kinh t c lp, t ch v bo v vng chc T quc Vit Nam X hi ch ngha.
- Trong mi quan h gia i mi kinh t v i mi chnh tr cn pht huy
hn na sc mnh ca dn tc, ca th ch chnh tr dn ch x hi ch ngha
ch ng hi nhp kinh t quc t. Trong i mi ch trng vic xy dng Nh
nc php quyn x hi ch ngha, ci cch hnh chnh, hon thin h thng
php lut.
Cu 12. T quan im trit hc Mac-Lenin v quan im gia giai cp, dn
tc v nhn loi phn tch mi quan h gia cch mng v sn v cch
mng GPDT trong t tng HCM.
 - Giai cp l nhng tp on ngi khc nhau v a v trong mt ch
kinh t - x hi nht nh, c bn nht l khc nhau (gia cc tp on) v s
hu t liu sn xut; do s khc nhau , tp on ngi ny c th chim hu
kt qu lao ng ca tp on ngi khc.
- Dn tc: l cng ng x hi, tc ngi n nh bn vng, cng ng v
ngn ng, lnh th, kinh t, cng ng v vn ha, tm l, tnh cch
Mi quan h gia giai cp v dn tc
- Giai cp chi phi dn tc, v vn dn tc bao gi cng c ch o
bi mt quan im giai cp nht nh (giai cp thng tr). l chi phi sc thi,
tm l, xu hng pht trin dn tc bn cht x hi ca dn tc c quy nh
bi phng thc sn xut thng tr trong dn tc, bi quan h giai cp do
phng thc sn xut y sinh ra, do giai cp thng tr i biu cho dn tc.
+ p bc giai cp l c s, nguyn nhn ca p bc dn tc. lm cho p
bc giai cp dn tc i p bc trm trng thm. u tranh giai cp y mnh
u tranh dn tc v ngc li, u tranh dn tc c tc ng tch cc n u
tranh giai cp.
+ Nhn t giai cp l nhn t c bn trong phong tro gii phng dn tc.
- Vai tr ca dn tc i vi giai cp: c im ca dn tc nh hng n
c im giai cp; Trnh pht trin dn tc l c s pht trin giai cp; Dn
tc l c s ca giai cp, nui dng u tranh giai cp, to c s sc mnh giai
cp.
Trong tnh hnh nc ta trong nhng nm va qua v hin nay:
- Trong nc: Trnh LLSX thp km, i sng kh khn, tnh hnh phc
tp v dn tc, tn gio, dn ch, nhn quyn an xen,
- Quc t: khng hong CNXH, quan h gia cc nc mang mu sc kinh
t thc dng; Quan h giai cp, dn tc hin nay chu nh hng ca ton cu
ho: v tch cc, to iu kin, ng lc thc y pht trin, xc lp cng c v
nng cao v th trn trng quc t; V tiu cc, lm gim vai tr dn tc, suy
gim bin gii ch quyn quc gia v kinh t, cao dn ch nhn quyn hn
ch quyn quc gia dn tc. Mt khc cng to iu kin cho phong tro dn
tc, cng nhn v CNXH m rng.
Do i hi phi kin nh mc tiu c lp dn tc v ch ngha x hi
v c chnh sch mm do kt hp sc mnh dn tc, i on kt ton dn.
ng ta ra phong tro chng din bin ho bnh, thc cht l chng
khuynh hng t pht t bn ch ngha v cc th lc th ch vi c lp dn
tc v ch ngha x hi. T xc nh i tng chuyn chnh trong u tranh
giai cp l mi lc lng, xu hng, c nhn, giai cp, chng li c lp dn
tc v ch ngha x hi. Thng nht lin minh cng nng tr thc; quan h giai
cp trong dn tc l quan h trong ni b nhn dn, c u tranh, c on kt,
u tranh on kt thc hin i on kt v mc tiu chung ca dn tc l
dn giu, nc mnh, dn ch, cng bng, vn minh.
Bn cnh gii quyt mi quan h gia gi vng c lp t ch vi m
rng quan h hp tc quc t, pht huy sc mnh ni lc ca dn tc vi tranh
th sc mnh ca thi i mi.
Cu 13: T quan im trit hc Mc- Lnin v bn cht Nh nc, Phn
tch lm r vn xy dng nh nc php quyn x h i ch ngha nc
ta hi n nay.
Ngun gc
+ Lch s x hi loi ngi c thi k cha c nh nc. l thi k cng
sn nguyn thu. Nh nc ra i khi x hi phn chia g/c.
+ Ngun gc su xa ca nh nc chnh l do s pht trin ca llsx, trc ht l
cng c lao ng. LLSX pht trin lm cho ch s hu t nhn ra i, cc
g/c bc lt v b bc lt xut hin. Cuc u tranh gia ch n v n l-hai g/c
i khng u tin trong lch s-dn n nguy c hu dit lun c x hi.
iu ny khng xy ra, mt cquan quyn lc c bit ra i. l nh nc.
+ Ngun gc trc tip xut hin nh nc chnh l mu thun g/c gay gt khng
iu ho c.
Nh vy, s ra i ca nh nc l mt yu t khch quan lm cho mu
thun g/c din ra trong vng "trt t" c th duy tr ch kinh t -x hi v g/c
thng tr mi.
Bn cht
+ L nn chuyn ch ca g/c ny i vi g/c khc v i vi ton x hi. Ni
khc i, nh nc l t chc trnh tr ca g/c thng tr v kinh t nhm bo v
trt t hin hnh ph hp vi l ch ca mnh v n p s phn khng ca cc
g/c khc.
+ Trong x hi c g/c i khng, g/c no thng tr v kinh t s nm chnh quyn
nh nc trong tay v ch c g/c y mi c kh nng vt cht, t chc, duy tr
b my nh nc. G/c b tr xt v bn cht khng c nh nc.
+ Xt v bn cht, nh nc ch l cng c chuyn chnh ca mt g/c, khng c
nh nc ng trn g/c, ng ngoi g/c, l cng c bo v li ch ca g/c thng
tr v kinh t nhm trn p cc g/c khc v ton x hi.
Nh nc php quyn:
a/ Nh nc php quyn: "Nh nc php quyn l mt hnh thc t chc nh
nc c bit m c s ng tr cao nht ca php lut vi ni dung thc
hin quyn lc thuc v nhn dn.
b/ Nhng c im tiu biu:- Ng tr cao nht ca php lut, ko ai c ng
trn lut php.
- Quyn lc nh nc th hin li ch v ch i a s nhn dn
- Bo m thc t quan h hu c v quyn v trch nhim gia nh nc v
cng dn .
Nh nc php quyn XHCN Vit nam:
a/ Bn cht nh nc php quyn XHCN Vit nam:
L Nh nc ca dn, do dn, v dn; t di s lnh o tuyt i ca mt
ng, l ng cng sn VN; trn c s lin minh vng chc gia g/c cn vi
g/c ndn v i ng tr thc; l cng c quyn lc ch yu nhn dn xy dng
mt quc gia dn tc c lp XHCN theo mc tiu dn giu, nc mnh, x hi
cng bng, dn ch vn minh, gp phn tch cc vo cuc u tranh v ho bnh,
c lp, dn tc, dn ch v tin b trn th gii.
b/ Xy dng hon thin nh nc ta trong iu kin nn kinh t th trng...
Tnh cht x hi dn s yu cu t do v sng to ca tng c nhn, l cnh
tranh thc hin li ch kinh t nn cc kh c cc hp ng phi c tn
trng.. Tuy nhin, s phn ho giai cp giu ngho ko th trnh v vy phi c
s gii quyt thch hp.
Nhng c trng ca nh nc php quyn XHCN Vit Nam
Da trn t tng ca cc nh l lun trn th gii v nh nc php
quyn ni chung; quan im ca ch ngha Mc-Lnin, t tng H Ch Minh
v nhn thc ca ng Cng sn Vit Nam ni ring v nh nuc php quyn,
Nh nc php quyn x hi ch ngha Vit Nam c 5 c trng ch yu sau:
Mt, nh nc php quyn x hi ch ngha l nh nc ca dn, do dn, v dn.
Tt c quyn lc nh nc u thuc v nhn dn.
- Hai, trong Nh nuc php quyn x hi ch ngha Vit Nam, quyn lc nh
nuc l thng nht, nhng c s phn cng rnh mnh, phi hp cht ch gia
cc cquan nh nuc l trong vic thc hin cc quyn lp php, hnh php v
t php.
- Ba, Nh nuc php quyn x hi ch ngha Vit Nam uc t chc v hot
ng trn c s hin php, php lut. hin php v cc o lut gi v tr
ti thng trong vic iu chnh ccquan h trn tt c mi lnh vc i sng x
hi.
- Bn, Nh nuc php quyn x hi ch ngha Vit Nam tn trng v bo m
quyn con ngi, quyn cng dn, nng cao trch nhim php l gia nh nuc
v cng dn, thc hnh dn ch ng thi tng cng k lut, k cng.
- Nm, Nh nuc php quyn x hi ch ngha Vit Nam do ng Cng sn Vit
Nam lnh o. Chnh quyn nh nc chu s gim st ca nhn dn, s phn
bin x hi ca Mt trn T quc Vit Nam v cc t chc thnh vin thuc Mt
trn.
5 c trng trn l kt lun c rt ra t vic thc hin Chung trnh "Tng
kt 20 nm xy dng Nh nc php quyn x hi ch ngha Vit Nam".

Cu 14: T quan im trit hc Mc- Lnin v bn cht con ngi, Phn

tch lm sng t chin lc pht trin con ngi Vi t Nam hi n nay:
Ngun gc v bn cht ca con ngi theo quan nim ca ca trit hc
Mac-Lnin.
Trit hc Mc-Lnin xem xt con ngi mt cch ton din trong tnh
hin thc va trong s pht trin thng nht ca mt sinh hc v x hi. Trong
mt x hi quy nh bn cht ca con ngi.
Khi nim con ngi.
Con ngi l mt thc th t nhin mang c tnh x hi; c s thng nht gia
hai phng din t nhin v x hi.
Bn cht con ngi theo quan nim ca ch ngha Mac-Lnin:
Con ngi l mt thc th sinh hc x hi:
- Mt sinh hc ca con ngi th hin ch : Con ngi tn ti c trc tin
phi c c th sng. C th sng l mt b phn ca t nhin, l sn phm ca
s tin ha lu di ca gii t nhin. Con ngi phi u tranh tn ti,
sng v chu s chi phi ca cc quy lut t nhin, cc quy lut sinh hc (quy
lut sinh t, quy lut v quan h gia c th v mi trng, quy lut dinh
dng .v.v..) quy lut di truyn v bin d, quy lut ng ha, d ha. Con ngi
c quan h vi t nhin. Con ngi khng ch sng da vo t nhin m cn ci
bin t nhin.
V d: con ngi mun tn ti v pht trin th cn phi c nhu cu sinh hot
hng ngy nh: n ung, mc v duy tr ni ging. Tuy nhin trit hc Mc-
Lnin khng tha nhn quan nim cho rng ci duy nht to nn con ngi l
c tnh sinh hc.
- Mt x hi ca con ngi th hin con ngi l sn phm ca x hi ng thi
l ch th ca lch s.
+ Con ngi l sn phm ca cc quan h x hi th hin ch con ngi l con
ngi ca lch s, con ngi ca giai cp trong x hi c giai cp, con ngi ca
dn tc nht nh. Hon cnh x hi to ra con ngi. Con ngi chu s chi
phi ca cc quy lut x hi.
+ Tuy nhin, con ngi khng ch ph thuc mt cch gin n vo hon cnh
sng m trong chng mc nht nh con ngi c th tc ng tr li hon cnh
ci bin hon cnh sng lm cho hon cnh sng ngy cng thun li hn,
lm cho x hi ngy cng pht trin. Bi v con ngi c lao ng, c thc, c
vn ha.
Mac vit: "Hon cnh to ra con ngi trong chng mc con ngi ci to hon
cnh"
- Con ngi l mt chnh th thng nht gia mt t nhin v mt x hi.
Hai mt ny va i lp nhau, va quy nh rng buc nhau, chng quy nh v
lm tin cho nhau , trong mt t nhin quyt nh s tn ti ca con
ngi, cn mt x hi quyt nh bn cht con ngi.
V d: trc kia cng c lao ng ca con ngi ch l nhng phng tin lao
ng th s, ngy nay con ngi bit to ra nhng cng c lao ng hin i.
Bn cht x hi ca con ngi
Con ngi c bn tnh x hi v con ngi khc v cht vi ng vt
nhiu im, trong s khc nhau c bn nht l con ngi c lao ng sn
xut, con ngi c hot ng thc tin cn con vt th khng. Bn thn hot
ng sn xut ca con ngi l hot ng mang tnh x hi. Hot ng ca con
ngi gn lin vi x hi v phc v cho x hi. Tnh x hi l c im c bn
lm con ngi khc con vt. Con ngi c lao ng v giao tip x hi. T
con ngi c ngn ng, c thc v sng to ra vn ha. Thng qua hot ng
thc tin, con ngi lm cho bn cht i sng mang tnh x hi ng thi lm
nn lch s ca bn thn mnh. Trong thc tin, con ngi tip nhn cc quan h
x hi v tng bc chuyn ha thnh bn cht x hi ca mnh.
- con ngi bn nng sinh vt c thu ht v ha nhp vi tin b x
hi lm cho tnh sinh vt tr nn tnh ngi, khng n thun l bn nng sinh
vt na. Bng lao ng sng to, con ngi vt ln trn khi loi ng vt c
v quan h x hi v quan h sinh hc. Vn ha lm cho con ngi khc v cht
vi con vt.
- Bn cht x hi ca con ngi khng phi c hnh thnh mt ln l
xong m n cng bin i v khng ngng c hon thin trong qu trnh con
ngi lao ng ci bin t nhin v x hi. Qua , con ngi cng ci to bn
thn mnh.
Do vy bn cht con ngi l bn cht x hi trn nn tng sinh hc. Mac
vit : "Trong tnh hin thc ca n, con ngi l tng ha cc quan h x hi".
V d: tr thnh mt con ngi trng thnh nh hin nay, th t lc
sinh ra phi tri qua cc giai on: trn, b, tp i, chy, nhy. V phi qua qu
trnh hc tp lu di, hc ni, n trng.
Quan nim ng n ca trit hc Mc-Lnin v bn cht con ngi
chng li quan nim thn thnh ha con ngi ca ch ngha duy tm, khc
phc quan nim siu hnh coi con ngi ch thy mt t nhin m khng thy
mt x hi. Nhng phi thy rng bn cht x hi l ci chung nht, su sc nht
quyt nh s vn ng v pht trin ca con ngi, ch khng phi l ci duy
nht. Nu tuyt i ha mt x hi m xem nh mt sinh hc ca con ngi
cng l sai lm.
* ngha phng php lun:
- Phng php nghin cu con ngi: Quan nim ng n ca trit hc
Mc v bn cht con ngi chng li quan nim thn thnh ha con ngi
ca ch ngha duy tm, khc phc quan nim siu hnh coi con ngi ch thy
mt t nhin m khng thy mt x hi. Nhng phi thy rng bn cht x hi
l ci chung nht, su sc nht quyt nh s vn ng v pht trin ca con
ngi, ch khng phi l ci duy nht. Nu tuyt i ho mt x hi m xem
nh mt sinh hc ca con ngi cng l sai lm.
- V con ng gii phng con ngi: phi to ra cc quan h x hi tin
b.
- V pht trin con ngi to ng lc pht trin x hi; lin h thc tin
chin lc pht trin con ngi Vit Nam hin nay.
 (Ch trng pht trin con ngi ton din c v th cht, tr tu v nhn
cch. ng ta ch trng mun gii phng con ngi v pht trin con ngi
ton din phi xy dng x hi s pht trin t do ca mi ngi l iu
kin pht trin t do ca mi ngi. l x hi khng c bc lt, khng c p
bc giai cp: x hi cng bng, dn ch, vn minh).
NI DUNG CH YU CA CHIN LC PHT TRIN CON NGI
VIT NAM:
Pht trin ton din c v c, tr, th, m.
Pht trin con ngi ton din Vit Nam l con ngi bit lm ch tp
th, lao ng,yu nc, yu CNXH v tinh thn quc t v sn.
o to con ngi Vit Nam tr thnh con ngi pht trin ton din
tc l xy dng con ngi mi CNXH pht trin ton din v mi mt l th, tr
,c, m.
V tr tu l nhng ngi c kh nng nm c cc quy lut khch
quan ca lch s, xem xt v gii quyt ng n vn hin thc,bit xc nh
l tng cng sn trong s nghip u tranh ca to t v x hi.
L con ngi c mt kin thc su rng c nng lc lm ch cc lnh vc
hot ng x hi c s pht trin cn i gia th cht v tinh thn, gia phm
cht v nng lc. T con ngi lm ch t nhin, lm ch chnh mnh tr
thnh con ngi t do.
Bi dng thanh nin c l tng cao p, c kh phch anh hng, sng
chin u, lao ng, hc tp theo gng Bc H v i.
Tng gp i GDP, xa i gim ngho, tng tui th, ph cp trung hc
c s l nhng mc tiu chnh trong chin lc pht trin kinh t 10 nm t
(2001-2010). Nhn mnh vic xy dng v nng cao nng lc cho ngi dn
cng nh to iu kin cho ngi dn s dng nng lc ca mnh. Bn cnh
nhng chin lc pht trin nh y t, dinh dng, khoa hc cng ngh, chm
sc sc khe, Cng c vch ra nhm phc v nhn dn v pht trin con
ngi.
Mun gii phng con ngi v pht trin con ngi, phi xy dng x
hi khng c bc lt, cng bng, dn ch, vn minh.
- X hi m ng v nh nc ta ang xy dng l mt x hi hng n
mc tiu: dn giu, nc mnh, x hi cng bng, dn ch, vn minh.
Quan im pht trin con ngi ton din th hin nhng c trng sau:
 - Con ngi c coi l trung tm ca s pht trin, nhng vn cn
c nhn thc trn c s li ch v s tham gia ng gp ca ngi dn.
- Ngi dn khng ch l phng tin m con l mc tiu ca pht trin. V
vy pht trin con ngi gn vi ngun vn con ngi hay ngun nhn
lc.
- Nng cao v th ca ngi dn. Ngi dn khng ch n thun hng
th mt cch th ng thnh qu ca s pht trin, m cn l nhng thnh
vin tham gia tch cc, ch ng vo cc hot ng v qu trnh pht trin
c ngha quyt nh ti cuc sng ca h.
- Pht trin con ngi hng n to lp s bnh ng v c hi cho mi
ngi dn, khng phn bit chng tc, tng lp, tn gio, gii tnh, quc
tch. ng thi nhn mnh tm quan trng ca s cng bng gia cc th
h v tnh bn vng v mi trng.
- Pht trin con ngi mang tnh ton din v l qu trnh rng m c
hi la chn cho ngi dn v tt c cc mt ca cuc sng nh kinh t,
chnh tr, vn ha, x hi v mi trng.
- S gii phng con ngi nhm pht huy kh nng sng to lch s ca n
l phi hng vo s nghip gii phng nhng quan h kinh t-x hi.
- gii phng con ngi v pht trin con ngi mt cch ton din, iu
cn bn nht ca cuc cch mng XHCN chnh l mc tiu xa b trit
cc quan h kinh t -x hi p bc bc lt, xy dng mt x hi t do
cng bng, dn ch,vn minh.
- T tng ca Mc lm ni bc mi quan h gia ngi vi ngi trong
x hi, nhng ngi lao ng lm ch tp th nhng con ngi pht trin
ton din sng m no hnh phc, bnh ng t do, nhng ngi va sng
to ra x hi mi l sn phm ca x hi.
- pht trin con ngi ton din, cng bng, dan 6 ch, vn minh, th
mi ngi lao ng phi v li ch chung ca x hi mi ngi v mi
ngi, mi ngi v mi ngi.
NHNG CH TRNG LN CA I HI X V THC HIN CHIN
LC PHT TRIN CON NGI TON DIN:
i hi X ng ta ch trng v thc hin chin lc pht trin con
ngi ton din vi cc mt c bn:
1. V mt x hi:
 - C chnh sch xa i gim ngho,thc hin cng bng x hi.Nh nc
tp trung u t cho cc chng trnh mc tiu quc gia v u t x
hi,pht huy tim nng tr tu,ngun lc trong nhn dn
- Xy dng h thng an ninh x hi a dng,pht trin mnh h thng bo
him x hi, bo him y t to c hi cho ngi dn c bo v chm
sc v nng cao sc khe.
- Xy dng chin lc quc gia v nng cao sc khe tm vc con ngi
Vit Nam tng tui th v ci thin ging ni.
2. V mt vn ha:
- Pht trin su rng v nng cao cht lng nn vn ha tin tin m
bn sc dn tc.Tip tc u t cho vic bo tn,tn to cc di tch lch s
v di sn vn ha.
3. V mt gio dc v o to
- L quc sch hng u, cng vi i mi ton din gio dc v o to,
pht trin ngun nhn lc cht lng cao.
- Chuyn sang m hnh gio dc m-m hnh x hi hc tp, vi h thng
hc tp sut i.
4. V mt khoa hc v cng ngh:
- Phn u n nm 2010, nng lc khoa hc v cng ngh nc ta t
trnh ca cc nc tin tin trong khu vc trn mt s lnh vc quan
trng. Pht trin khoa hc x hi, khoa hc t nhin, khoa hc cng ngh.
- Tin hnh i mi c ch qun l khoa hc v cng ngh.
LIN H BN THN MI NGI TRONG HC TP V RN LUYN
NHN CCH:
- Tch cc tham gia cc hot ng v s tin b v pht trin ca qu hng
t nc nhn loi.
- Pht huy kh nng sng to lch s hng vo s gii phng con ngi
pht trin con ngi mt cch ton din nhm xy dng mt x hi khng
bc lt cng bng, dn ch, vn minh.
- Pht huy nng lc sng to ca mnh trong hc tp v rn luyn nhn
cch, gp phn thc y s tin b v pht trin ca x hi.
- Trong hc tp v rn luyn nhn cch bn thn mi ngi cn phi pht
trin ton din v th cht nhm hon thin c th, pht trin th cht tr
 tu nhm trang b nhng tri thc khoa hc, rn luyn k nng k xo,
nhng t duy sng to v o c nhm xy dng v bi dng nhng
phm cht v o c v thm m nhm pht huy nng lc sng to sng
theo quy lut ca ci p
- Trong qu trnh hc tp cn phi nghin cu v nm vng khi lng
kin thc, pht huy tinh thn t hc nng cao s hiu bit ca mnh
ng thi rn luyn o c.
- Khng nn tuyt i ha vai tr ca t nhin v x hi.
- Trong hc tp v pht trin nhn cch, l gii mt cch khoa hc
nhng vn khng ch n thun v phng din bn tnh t nhin m
phi da vo bn tnh x hi ca n t nhng quan h kinh t x hi ca
n.
- Thc hin trit l o c nhn sinh cao p nht ca ch ngha cng sn
mi ngi v mi ngi, mi ngi v mi ngi.
Cu 15. : T quan im trit hc Mc- Lnin v mi quan h bin chng
gia tn ti x hi v thc x hi, Phn tch lm sng t c s trit hc
ca vi c xy dng thc mi x h i ch ngha nc ta:
*Phn tch mi quan h bin chng gia tn ti x hi v thc x hi.
Khi nim tn ti x hi v thc x hi:
Tn ti x hi l ton b sinh hot vt cht v nhng iu kin sinh hot vt
cht bao gm cc yu t chnh l phng thc sn xut vt cht,iu kin t
nhin-hon cnh a l,dn strong phng thc sn xut l quan trng
nht.
thc x hi l mt tinh thn ca i sng x hi,bao gm ton b nhng
quan im,t tng cng nhng tnh cm ,tm trngca nhng cng ng x
hi, ny sinh t tn ti x hi,trong nhng giai on x hi nht nh.
a, Vai tr quyt nh ca tn ti x hi i vi thc x hi.
Tn ti x hi quyt nh s hnh thnh v pht trin ca thc x hi, tn
ti x hi c trc, thc x hi c sau. Tn ti x hi nh th no th thc x
hi nh th y. C.Mc v nghen chng minh rng, i sng tinh thn ca x
hi hnh thnh v pht trin trn c s ca i sng vt cht, khng th tm
ngun gc ca t tng, tm l x hi trong bn thn n, ngha l khng th tm
trong u c con ngi m phi tm trong hin thc vt cht. S bin i ca
mt thi i no cng s khng th gii thch c nu ch cn c vo thc
ca thi i y. Chng hn, trong x hi cng sn nguyn thu, do trnh
ca lc lng sn xut cn ht sc thp km, mi ngi cn lm chung,
hng chung nn cha c t tng t hu xut hin. Nhng khi ch
cng x nguyn thu tan r, quan h sn xut chim hu n l ra i, x
hi phn chia giu ngho, bc lt v b bc lt th thc con ngi bin
i cn bn; ny sinh v pht trin t tng t hu, n bm, bc lt, ch
ngha c nhn, t tng ch n ra i. Khi x hi chim hu n l suy
tn, quan h sn xut chim hu n l c thay th bng quan h sn
xut phong kin th h t tng phong kin chim gi v tr c trng
trong i sng tinh thn x hi, h t tng ch n dn dn ph b xo b.
Khi quan h sn xut phong kin b quan h sn xut t bn ch ngha
thay th th v tr c trng trong i sng tinh thn x hi ca h t
tng phong kin b xo b, c thay th bi h t tng t sn.
Ch ngha duy vt lch s ch r rng, tn ti x hi quyt nh thc x hi,
thc x hi l s phn n tn ti x hi, ph thuc vo tn ti x hi. Mi khi
tn ti x hi, nht l phng thc sn xut bin i th nhng t tng v l
lun x hi, nhng quan im v chnh tr php quyn, trit hc, o c, vn
ho ngh thut sm mun s bin i theo. Cho nn nhng thi k lch s
khc nhau nu chng ta thy c nhng l lun, quan im, t tng x hi khc
nhau th l do nhng iu kin khc nhau ca i sng vt cht quyt
nh.Bi vy,khi x hi phong kin mt i th t tng vua bo b ti cht b
ti phi cht, thc phc tng cng khng cn na.
Quan im duy vt lch s cn ch ra rng tn ti x hi quyt nh thc x
hi khng phi mt cch gin n trc tip m thng thng qua cc khu trung
gian. Ngha l khng phi bt c t tng,quan im,l lun hnh thi thc x
hi no cng phn nh r rng v trc tip nhng quan h kinh t ca thi
di,m ch khi no xt n cng th chng ta mi thy r nhng mi quan h
kinh t c phn nh bng cch ny hay cch khc trong cc t tng y.
Nh vy,trit hc Mc-Lnin i hi phi c thi bin chng khi xem xt
s phn nh tn ti x hi ca thc x hi.
b,Tnh c lp tng i ca thc x hi
thc x hi do tn ti x hi quyt nh nhng thc x hi cng c tnh
c lp tng i th hin :
thc x hi thng lc hu hn tn ti x hi:
 Lch s cho thy rng,nhiu khi x hi c mt i,thm ch mt rt lu
nhng thc x hi do x hi sinh ra vn tn ti dai dng ,c bit trong lnh
vc tm l x hi(truyn thng,tp qun,thi quen).Trong x hi XHCN,nhiu
hin tng thc c ngun gc su xa trong x hi c vn tn ti nh li sng
n bm,li lao ng,t tham nhng,v.v..
thc x hi thng lc hu hn so vi tn ti x hi l do nhng nguyn
nhn sau:
S bin i ca tn ti x hi do tc ng mnh m,thng xuyn v trc
tip ca nhng hot ng thc tin ca con ngi,thng din ra vi tc
nhanh m thc x hi c th khng phn nh kp v tr nn lc hu.
Do sc mnh ca thi quen,truyn thng,tp qun cng nh do tnh lc
hu,bo th ca mt s hnh thi thc x hi.
thc x hi lun gn vi nhng nhm,nhng tp on ngi,nhng giai
cp nht nh v vy nhng t tng c,lc hu thng c cc lc lng phn
tin b lu gi v truyn b nhm chng li cc lc lng x hi tin b.
V vy m trong s nghip xy dng x hi mi chng ta phi thng xuyn
tng cng cng tc t tng,u tranh chng li nhng m mu v hnh ng
ph hoi ca cc lc lng th ch ng thi ra sc phat huy nhng truyn
thng tt p.
thc x hi c th vt tri trc tn ti x hi.
Trong nhng iu kin nht nh,t tng ca con ngi c bit l nhng t
tng khoa hc tin b c th vt trc s pht trin ca tn ti x hi,d bo
c tng lai v c tc dng t chc,ch o hot ng thc tin ca con
ngi,hng hot ng vo vic gii quyt nhng nhim v mi do s pht
trin chn mui ca i sng vt cht ca x hi t ra.
VD:Ngy nay con ngi c thc tm ra nhng hnh tinh mi c s sng
ngoi Tri t nh Sao ho.
thc x hi c tnh k tha trong s pht trin ca mnh.
thc x hi mi c tnh k tha thc x hi c sau b sung hon chnh
cho ph hp vi tn ti x hi ang pht trin.Lch s pht trin ca t tng
cho thy nhng giai on hng thnh hoc suy tn ca trit hc,vn hc,ngh
thut.v.v.. nhiu khi khng ph hp hon ton vi nhng giai on hng thnh
hay suy tn ca kinh t,bi vy m chng ta cng c th gii thch c mt
nc tuy c trnh kinh t pht trin km nhng t tng li pht trin trnh
 cao.VD: na u th k XIX so vi nc Php th c c trnh kinh t
lc hu hn nhng ng trnh cao v trit hc.
Trong x hi c giai cp,tnh cht k tha ca thc x hi gn vi tnh cht
giai cp ca n.Mt khi giai cp no ln cm quyn th x hi ch k tha
nhng g phc v cho quyn li ca giai cp v nhng giai cp tin tin s
tip nhn nhng di sn t tng tin b ca x hi c li.VD:Khi tin ln x
hi ch ngha chng ta cng vn k tha nhng t tng tt p ca x hi
phong kin nh truyn thng tn s trng o,tinh thn yu nc,nhng phong
tc ci xin mang m bn sc dn tc.v.v..nhng bn cnh th nhng t
tng lac hu nh nht nam vit hu thp n vit v hoc nhng h tc lc
hu s dn dn b bi tr.
Quan im ca ch ngha Mc-Lnin v tnh k tha ca thc x hi c
ngha to ln i vi s nghip xy dng nn vn ho x hi ch ngha.Vn ho
x hi ch ngha cn phi pht huy nhng thnh tu v truyn thng tt p nht
ca nn vn ho nhn loi t c ch kim trn c s th gii quan mc xt.Bi
vy,trong cng cuc xy dng t nc,ng ta lun qun trit t tng xy
dng nn vn ho tin tin m bn sc dn tc,lun lun tip thu nhng tinh
hoa vn ho ca nhn loi,lm giu thm cho nn vn ho Vit Nam nhng phi
trn tinh thn ho nhp nhng khng ho tan.
S tc ng qua li gia cc hnh thi thc x hi trong s pht trin ca
chng.
thc x hi bao gm nhiu b phn, nhiu hnh thi khc nhau, theo
nguyn l mi lin h th gia cc b phn khng tch ri nhau, m
thng xuyn tc ng qua li ln nhau.S tc ng qua li gia cc hnh
thi thc x hi lm cho mi hnh thi thc c nhng mt,nhng tnh cht
khng th gii thch c mt cch trc tip bng tn ti x hi hay bng cc
iu kin vt cht.Cc hnh thi thc x hi nh trit hc, o c,tn
gio,ngh thut c tc ng qua li vi nhau,trong thc chnh tr c vai tr
quan trng nht.Thng thng mi thi i,tu theo nhng hon cnh lch s
c th c nhng hnh thi thc no ni ln hng u v tc ng mnh n
cc hnh thi thc khc.
Chng hn thi c i Ty u th trit hc v ngh thut ng vai tr
c bit. Thi Trung C Ty u th tn gio nh hng mnh m n
trit hc, ngh thut, php quyn...Ngy nay th h t tng chnh tr v
khoa hc ang tc ng n cc lnh vc ca i sng tinh thn x hi.
thc x hi tc ng tr li tn ti x hi.
Ch ngha duy vt lch s khng nhng chng li quan im duy tm
tuyt i ho vai tr ca thc x hi m cn bc b quan im duy vt
tm thng khi ph nhn tc ng tch cc ca thc x hi i vi tn
ti x hi. Ph.ng ghen vit: S pht trin v mt chnh tr, php lut,
trit hc, tn gio, vn hc, ngh thut v.v u da vo s pht trin kinh
t. Nhng tt c chng cng c nh hng ln nhau v nh hng n c
s kinh t.
Mc nh hng ca t tng i vi s pht trin x hi ph
thuc vo iu kin lch s c th; vo tnh cht ca cc mi quan h kinh
t m trn t tng ny sinh; vo vai tr lch s ca giai cp mang
ngn c t tng v vo mc m rng ca t tng trong qun chng.
Chng hn h t tng t sn tc ng mnh m n x hi cc nc
Ty u th k XVII, XVIII. H t tng v sn tr thnh v kh v mt
t tng ca giai cp v sn u tranh xo b x hi t bn.
S tc ng ca thc x hi ti tn ti x hi biu hin qua hai chiu
hng. Nu thc x hi tin b th tc ng thc y tn ti x hi pht
trin, nu thc x hi lc hu s cn tr s pht trin ca tn ti x
hi. thc x hi nu phn nh sai tn ti x hi th s kim hm s pht
trin ca tn ti x hi thng qua hot ng ca con ngi,trong thc
tin ng vai tr quyt nh.
Nh vy, nguyn l ca ch ngha duy vt lch s v tnh c lp
tng i ca thc x hi ch ra bc tranh phc tp ca lch s pht
trin thc x hi, n bc b quan im siu hnh, my mc, tm thng
v mi quan h gia tn ti x hi v thc x hi.
* ngha phng php lun:
Tn ti ti x hi v thc x hi l hai phng din thng nht bin
chng ca i sng x hi.V vy cng cuc ci to x hi c,xy dng x
hi mi phi c tin hnh ng thi trn c hai mt tn ti x hi v
thc x hi.Cn thy rng,thay i tn ti x hi l iu kin c bn nht
thay i thc x hi;mt khc cng cn thy rng khng ch nhng
bin i trong tn ti x hi mi tt yu dn n nhng thay i to ln
trong i sng tinh thn ca x hi m ngc li, nhng tc ng ca i
sng tinh thn x hi, vi nhng iu kin xc nh cng c th to ra
nhng bn i mnh m, su sc trong tn ti x hi.
 Trong s nghip cch mng XHCN nc ta, mt mt chng ta phi
coi trng cuc cch mng t tng vn ho, pht huy vai tr tc ng tch
cc ca i sng tinh thn x hi i vi qu trnh pht trin kinh t v
cng nghip ho, hin i ho t nc; Mt khc phi trnh ti phm sai
lm ch quan duy ch trong vic xy dng vn ho xy dng con ngi
mi. Cn thy rng ch c th thc s to dng c i sng tinh thn
ca x hi XHCN trn c s ci to trit phng thc sinh hot vt
cht tiu nng truyn thng v xc lp, pht trin c mt phng thc
sn xut mi trn c s thc hin thnh cng s nghip cng nghip ho,
hin i ho.