SADRAJ

UVOD
1.INFORMACIJE O PREDUZEU.............................................................2
1.1. Informacije o RK Vijenac d.o.o Lukavac...................................................2
1.2. Informacije o Litvatrans d.d. Banovii.....................................................3
2.PREZENTACIJA REZULTATA ISTRAIVANJA...........................................4
2.1. Strateka usmjerenja preduzea..................................................................4
2.2. Specifinosti poslovnog okruenja...............................................................5
2.3. Razumjevanje stratekih procesa.................................................................7
2.4. Izvori konkurentske prednosti......................................................................9
2.5. Faze procesa stratekog menadmenta....................................................................10
2.6. Faktori uspjene implementacije strategije................................................14
3. DISKUSIJA REZULTATA ISTRAIVANJA..............................................15
ZAKLJUAK

LITERATURA

1
1.INFORMACIJE O PREDUZEU

1.1. Informacije o RK Vijenac d.o.o Lukavac

Rudnik krenjaka Vijenac danas radi kao D.O.O. sa 100% dravnim kapitalom iji je
osniva Vlada Tuzlanskog kantona, a rudnik je osnovan 1999. godine. Rudnik krenjaka
Vijenac nalazi se na granici opina Lukavac-Banovii. Od grada Lukavca udaljen je 22 km,
a od grada Banovia 12 km. Uprava RK Vijenac smjetena je u Lukavcu, neposredno uz
Sisecam i Fabriku sode Lukavac. Na rudniku se vri eksplatacija krenjaka, drobljenje i
separisanje kamena. Na rudniku se nalaze radionice za odravanje rudarske opreme, zatim
tehniki magacin rezervnih dijelova, restoran drutvene ishrane, kancelarije nazorno-
tehnikog osoblja, benzinska pumpa sa dva rezervoara sa po 20 i 50 tona. Rudnik krenjaka
Vijenac d.o.o. Lukavac je kamenolom koji obezbjeuje kamene agregate za industriju i
graevinarstvo. Vaenje ukrasnog kamena i kamena za graevinarstvo im je osnovna
djelatnost. Geoloke rezerve se procjenjuju na cca 350 do 400 milona tona. Projektovani
kapacitet rudnika je jedan milion tona na godinu, a projektovani kapacitet iarom je 150
tona/h. Na rudniku se vri eksplatacija krenjaka, drobljenje i separisanje kamena. Na rudniku
se nalaze radionice za odravanje rudarske opreme, zatim tehniki magacin rezervnih
dijelova, restoran drutvene ishrane, kancelarije nazorno-tehnikog osoblja, benzinska pumpa
sa 2 (dva) rezervoara sa po 20 i 50 tona. Kamen krenjak redovno ispituje Rudarski Institut u
Tuzli, na osnovu tih ispitivanja, kamen krenjak sa lokacije Vijenac ima upotrebljivost, pored
hemijske industrije, za nasipanje puteva, spravljanje svih vrsta betona i spravljanja donjeg
sloja asfalta. Distribucija kamena sa Vijenca vri se kamionski, a postoji kolska vaga za
vaganje do 60 tona. Pored toga, iarom se za potrebe industrije vozi kamen do Lukavca, ija
se istovarna stanica nalazi u krugu SSL. Rudnik krenjaka Vijenac ima struno
rukovodstvo i 152 obuena radnika koji imaju prilino dugo iskustvo u ovoj grani privrede.
Prosjena duina staa rukovodioca u firmi je oko 26 godina, a ostalih zaposlenih oko 32
godine. Drutvo ima zakljuen Ugovor o dugoronoj poslovnoj saradnji sa Fabrikom
cementa Lukavac i Koncesioni ugovor o istraivanju i eksploataciji krenjaka na leitu
Vijenac u opini Lukavac.

Rudnik krenjaka Vijenac proizvodi kamene agregate:

Rovni krenjak,
poluobraeni rovni krenjak,
krenjak granulacije 0-60 mm,
krenjaka granulacije 50-150 mm,
isti tampon 0-60 mm,
tampon druge klase 0-60 mm,
krenjak granulacije 0-4 mm,
krenjak granulacije 4-8 mm,
krenjak granulacije 8-16 mm,
krenjak granulacije 16-32 mm,
krenjak granulacije 32-60 mm,
rizla 0-16 mm,

2
 rizla 0-32 mm.1

Grafikon 1. Struktura zaposlenika po stepenu srtune spreme RK Vijenac.

Struktura zaposlenika po stepenu strune spreme

19

SSS
VSS

133

Izvor : Anketni upitnik RK Vijenac

1.2. Informacije o Litvatrans d.d. Banovii

Firma Litvatrans Banovii d.d. je firma koja se ve 68 godina bavi prevozom putnika.
Preduzee za prevoz putnika Litvatrans Banovii d.d. poinje svoj razvoj 1946. godine,
onog trenutka kada poinje razvoj Rudnika mrkog uglja "Tito" Banovii u ijem sastavu se
nalazilo nekoliko kamiona iz ratnog perioda i svega desetak zaposlenih na tim kamionima. U
to vrijeme kamioni su sluili za prevoz malog broja putnika na posao, dok se unutranji
transport u okviru Rudnika vrio industrijskom eljeznicom. Razvoj i irenje Rudnika mrkog
uglja "Tito" Banovii uzrokovao je realnu potrebu za poveanjem prevoznikih kapaciteta, te
tako 1950. godine dolazi do formiranja posebnog pogona, kada se uvode autobusi za prevoz
radnika.Bogata historija firme biljei veliki broj zadovoljnih putnika, preenih kilometara,
uvoenje novih linija, obnavljanje voznog parka ili jednostavnije reeno konstantno
napredovanje firme. Od samog nastanka pa sve do danas firma Litvatrans Banovii d.d.
prola je kroz niz vlasnikih transformacija, a sve u cilju napredovanja i usavravanja firme.
Danas LitvatransBanovii d.d. u svom voznom parku posjeduje 87 autobusa koji
zadovoljavaju stroge sigurnosne evropske i svjetske tehniko-eksploatacione standarde.
Autobusi su najpoznatijih svjetskih proizviaa (Neoplan, Mercedes, MAN, Steyler). Mrea
autobusnih linija danas se sastoji od ukupno 442 polazaka/povrataka od ega 16 federalnih,
139 kantonalnih i 280 opinskih autobusnih linija.
1 www.vladatk.kim.ba

3
Osnovna djelatnost d.d. Litvatrans Banovii je:
Prevoz putnika i prtljaga u domaem linijskom i vanlinijskom prevozu putnika,
popravka i odravanje motornih vozila, nabavka, ugradnja i prodaja, rezervnih
dijelova,
pruanje staninih usluga na autobusnim stanicama u Banoviima i ivinicama,
organizovanje grupnih turistikih putovanja u zemlji i inozemstvu,
organizovanje ljetovanja, zimovanja, banjskog turizma,
struni poslovi za potrebe preduzea.2

Grafikon 2. Struktura zaposlenika po stepenu strune spreme Litvatrans

Struktura zaposlenika po stepenu strune spreme

1 6

SSS
VS
VSS

115

Izvor: Anketni upitnik Litvatrans

2.PREZENTACIJA REZULTATA ISTRAIVANJA

2.1. Strateka usmjerenja preduzea

RK Vijenac

Top menadment nije definirao misiju i viziju preduzea u pisanoj formi, ali u nepisanoj formi
misija bi se mogla iskazati na sljedei nain: Zadovoljiti kvantitetom i kvalitetom potrebe
glavnih kupaca za kamenom.

Litvatrans

2 http://www.litvatrans.ba/

4
Top menadment je definirao viziju i misiju u pisanoj formi.
Vizija: Razvijati se u firmu koja e svoj rast usmjeriti ka postavljanju viih standarda
poslovanja, ulaganju u nabavku savremenih vozila i opreme koja e odgovoriti zahtjevima
trita, te vriti stalnu edukaciju zaposlenih.
Misija: Vriti prevoz putnika, brinuti se za njihovu sigurnost i udobnost te se zalagati da nae
edukativno ljubazno osoblje ispuni njihova oekivanja.

2.2. Specifinosti poslovnog okruenja

RK Vijenac

Karakterisitke poslovnog okruenja rudnika su takve da su kupci sve izbirljiviji i sve je tee
zadovoljiti njihove potrebe i kupci imaju sve vei izbor i sve veu pregovaraku mo.
Donekle se slae da je konkurencija u grani sve vea, a konkurentske pritiske sve tee izdrati
i da su promjene u poslovnoj okolini sve vee i sve bre, takoe se slau da ih je sve tee
predvidjeti.

Tabela 1. Specifinosti poslovnog okruenja RK Vijenac

Tvrdnja Miljenje kompanije

Kupci su sve izbirljiviji i sve je tee Potpuno se slaem.
tzadovoljiti njihove potrebe.
Kupci imaju sve vei izbor i sve veu Potpuno se slaem.
pregovaraku mo.
Konkurencija u Vaoj grani je sv e Donekle se slaem.
vea, a konkurentske pritiske je sve
tee izdrati.
Opasnost u Vaoj grani predstavlja Ne slaem se.
interes ili ulazak stranih
konkurenata na nae trite.
Promjene u poslovnoj okolini (novi Donekle se slaem.
konkurenti, propisi..) su sve vee i
sve bre.
Promjene u poslovnoj okolini je sve Slaem se.
tee predvijeti.

Izvor: Anketni upitnik RK Vijenac

5
Grafikon 3. Specifinosti poslovnog okruenja RK Vijenac

7
6
5
4
3
2
1
0
Potpuno se slaem Slaem se Donekle se slaem Ne slaem se

Izvor: Anketni upitnik RK Vijenac

Litvatrans
Karakteristike poslovnog okruenja Litvatransa su takve da kupci imaju sve vei izbor i sve
veu pregovaraku mo, te da je konkurencija sve vea a konkurentske pritiske im je sve tee
izdrati. Donekle se slau da su kupci sve izbirljiviji i da je sve tee zadovoljiti njihove
potrebe, zatim da su promjene u poslovnoj okolini vee i sve bre i da ih je sve tee
predvidjeti.

Tabela 2. Specifinosti poslovnog okruenja Litvatrans

Tvrdnja Miljenje kompanije

Kupci su sve izbirljiviji i sve je tee Donekle se slaem.
tzadovoljiti njihove potrebe.
Kupci imaju sve vei izbor i sve veu Slaem se.
pregovaraku mo.
Konkurencija u Vaoj grani je sv e Slaem se.
vea, a konkurentske pritiske je sve
tee izdrati.
Opasnost u Vaoj grani predstavlja Ne slaem se.
interes ili ulazak stranih

6
konkurenata na nae trite.
Promjene u poslovnoj okolini (novi Donekle se slaem.
konkurenti, propisi..) su sve vee i
sve bre.
Promjene u poslovnoj okolini je sve Donekle se slaem.
tee predvijeti.
Izvor: Anketni upitnik Litvatrans

Grafikon 4. Specifinosti poslovnog okruenja Litvatrans

7
6
5
4
3
2
1
0
Slaem se Donekle se slaem Ne slaem se

Izvor: Anketni upitnik Litvatrans

2.3. Razumjevanje stratekih procesa

RK Vijenac
Razumjevanje stratekih procesa je jako dobro u preduzeu, gdje su strategiju definisali kao
detaljno razraen plan za ostvarivanje ciljeva preduzea i kao proces kreiranja usklaenosti
izmeu pojedinih aktivnosti organizacije sa ostvarenjem ciljeva. Takoe se slau da je
strategija sredstvo za odravanje konkurentskih prednosti i pogled u budunost, odnosno
prikaz mogunosti za uspjeno poslovanje u budunosti.U njihovom preduzeu postoji jasno
strateko usmjerenje, ima definisanu razvojnu strategiju i strategija im omoguava
ostvarivanje konkurentskih prednosti. A ciljevi su im postavljeni jasno i imaju dugoroan
karakter.

Tabela 3. Razumjevanje stratekih procesa RK Vijenac

Tvrdnja Miljenje kompanije

7
Strategija je: Detaljno razraen plan Potpuno se slaem.
za ostvarivanje ciljeva preduzea.
Strategija je: Kreiranje usklaenosti Potpuno se slaem
izmeu pojedinih aktivnosti
organizacije sa ciljem ostvarenja i
odravanja konkurentske prednosti.
Strategija je: Odravanje Slaem se.
konkurentske prednosti
Strategija je: Pogled u budunost, Slaem se.
odnosno prikaz mogunosti za
uspjeno poslovanje u budunosti.
Strateko upravljanje u Miljenje kompanije
preduzeu:
U preduzeu postoji jasno strateko Slaem se.
usmjerenje.
Preduzee ima jasno definisanu Slaem se.
razvojnu strategiju.
Strategija omoguava ostvarivanje Slaem se.
konkurentskih prednosti.
Ciljevi su postavljeni jasno i imaju Potpuno se slaem.
dugoroni karakter.
Organizacijska kultura i klima potiu Donekle se slaem.
uspjenu implementaciju i provedbu
strategije.
Izvor: Anketni upitnik RK Vijenac

Litvatrans

U Litvatransu za strateki proces smatraju da je to sredstvo za odravanje konkurentske

prednosti, pogled u budunost; odnosno prikaz mogunosti za uspjeno poslovanje u
budunosti, te da je to opte prihvaena filozofija poslovanja, model ponaanja organizacije.
Donekle se slau da bi to moglo biti i detaljno razraen plan za ostvarivanje ciljeva
preduzea, te kreiranje usklaenosti izmeu pojedinih aktivnosti organizacije za ostvarivanje
ciljeva. U Litvatransu postoji jasno strateko usmjerenje, organizacijska kultura i klima potiu
uspjenu implementaciju i provedbu strategije.

Tabela 4. Razumjevanje stratekih procesa Litvatrans

Tvrdnja Miljenje kompanije

Strategija je: Detaljno razraen plan Donekle se slaem.
za ostvarivanje ciljeva preduzea.
Strategija je: Kreiranje usklaenosti Donekle se slaem
izmeu pojedinih aktivnosti
organizacije sa ciljem ostvarenja i
odravanja konkurentske prednosti.
Strategija je: Odravanje Slaem se.

8
konkurentske prednosti
Strategija je: Pogled u budunost, Slaem se.
odnosno prikaz mogunosti za
uspjeno poslovanje u budunosti.
Strategija je: Opte prihvaena Slaem se.
filozofija poslovanja, model
ponaanja organizacije.
Strateko upravljanje u Miljenje kompanije
preduzeu:
U preduzeu postoji jasno strateko Slaem se.
usmjerenje.
Preduzee ima jasno definisanu Donekle se slaem.
razvojnu strategiju.
Strategija omoguava ostvarivanje Donekle se slaem.
konkurentskih prednosti.
Ciljevi su postavljeni jasno i imaju Donekle se slaem.
dugoroni karakter.
Organizacijska kultura i klima potiu Slaem se.
uspjenu implementaciju i provedbu
strategije.
Izvor: Anketni upitnik Litvatrans

2.4. Izvori konkurentske prednosti

RK Vijenac

Rudnik svoje konkurentske prednosti u potpunosti temelji na kvalitetnim resursima kojima

raspolae, reputaciji preduzea i asortimana i cijeni proizvoda koje su konkurentnije u odnosu
na ostale konkurente u grani. I takoe, postie ih na kvalitetu proizvoda koji zadovoljavaju
potrebe klijenata, ljudskim resursima u preduzeu i individualnom i organizacionom znanju.
Donekle se slau da svoje konkurentske prednosti temelje na inovativnom proizvodima ili
uslugama i dostignutom tehnolokom razvoju, niskim trokovima u svim segmentima
poslovanja, inovativnim nainima upravljanja procesima u preduzeu i na razlikama u
marketingu i poslovnim aktivnostima.

Tabela 5. Izvori konkurentskih prednosti RK Vijenac

Tvrdnja Miljenje kompanije
Kvalitetnim resursima kojima Potpuno se slaem.
preduzee raspolae.
Reputaciji preduzea i asortimana. Potpuno se slaem.
Kvalitetu proizvoda ili usluga koje Slaem se.
zadovoljavaju potrebe klijenata.
Inovativnim proizvodima ili Donekle se slaem.
uslugama i dostignutom
tehnolokom razvoju.
Cijeni proizvoda ili usluga koje su Potpuno se slaem.

9
konkurentnije u odnosu na ostale
konkurente u grani.
Niskim trokovima u svim Donekle se slaem.
segmentima poslovanja.
Inovativnim nainima upravljanja Donekle se slaem.
procesima u preduzeu.
Ljudskim resursima u preduzeu. Slaem se.
Razlike u marketingu i prodajnim Donekle se slaem.
aktivnostima.
Individualnom i organizacionom Slaem se.
znanju.
Izvor: Anketni upitnik RK Vijenac

Litvatrans

Litvartrans svoje konkurentske prednosti temelji na kvalitetnim resursima kojima preduzee

raspolae, reputaciji preduzea i asortimana,kvalitetu usluga koji zadovoljavaju potrebe
klijenata , niskim trokovia u svim segmentima poslovanja, inovativnim nainima upravljanja
procesima u preduzeu te individualnom i orgaizacionom znanju.

Tabela 6. Izvori konkurentskih prednosti Litvatrans

Tvrdnja Miljenje kompanije
Kvalitetnim resursima kojima Slaem se.
preduzee raspolae.
Reputaciji preduzea i asortimana. Slaem se.
Kvalitetu proizvoda ili usluga koje Slaem se.
zadovoljavaju potrebe klijenata.
Inovativnim proizvodima ili Donekle se slaem.
uslugama i dostignutom
tehnolokom razvoju.
Cijeni proizvoda ili usluga koje su Donekle se slaem.
konkurentnije u odnosu na ostale
konkurente u grani.
Niskim trokovima u svim Slaem se.
segmentima poslovanja.
Inovativnim nainima upravljanja Slaem se.
procesima u preduzeu.
Ljudskim resursima u preduzeu. Donekle se slaem.
Razlike u marketingu i prodajnim Ne slaem se.
aktivnostima.
Individualnom i organizacionom Slaem se.

10
znanju.
Izvor: Anketni upitnik Litvatrans

2.5. Faze procesa stratekog menadmenta

RK Vijenac

Rezultati su grafiki prikazani ordinalnom mjernom skalom, gdje su: 5-potpuno se slaem; 4-
slaem se; 3-donekle se slaem; 2-ne slaem se; 1-uopte se ne slaem.
U rudniku sudionici stratekog planiranja su uprava i srednji nivo menadmenta, ali i donekle
odjel korporativnog upravljanja, nii nivo menadmenta i strune slube

Grafikon 5. Sudionici stratekog planiranja RK Vijenac

Sudionici stratekog planiranja

Uprava Srednji nivo
menadmenta
3 5 Odjel korporativnog Nii nivo menadmenta
3 upravljanja
3 5 Strune slube

Izvor: Anketni upitnik RK Vijenac

U implementaciju strategije ukljueni su uprava i srednji nivo menadmenta, i donekle odjel

korporativnog upravljanja, nii nivoi menadmenta i strune slube.

Grafikon 6. Sudionici impelemntacije strategije RK Vijenac

11
 Sudionici implementacije strategije

Uprava
3 Srednji nivo menadmenta
5
Odjel korporativnog
3
upravljanja
Nii nivo menadmenta
3 5 Strune slube

Izvor: Anketni upitnik RK Vijenac

U sluaju odstupanja pri implementaciji strategije korektivne mjere predlae uprava, dok
srednji nivo menamenta, odjel korporativnog upravljanja, nii nivo menadmenta i strune
slube ne uestvuju u predlaganju korektivnih mjera u sluaju odstupanja pri implementaciji
strategije.

Grafikon 7. Sudionici impelemntacije strategije RK Vijenac

12
U odstupanju pri implementaciji strategije korektivne mjere predlau

Uprava
2 Srednji nivo menadmenta
5 Odjel korporativnog
2
upravljanja
Nii nivo menadmenta
2
2 Strune slube

Izvo
r: Anketni upitnik RK Vijenac

Litvatrans

Rezultati su grafiki prikazani ordinalnom mjernom skalom, gdje su: 5-potpuno se slaem; 4-
slaem se; 3-donekle se slaem; 2-ne slaem se; 1-uopte se ne slaem.

Sudionici stratekog planiranja u Litvatransu su podjednako vii nivoi menadmenta: uprava,

srednji nivo menadmenta, odjel korporativnog upravljanja. Dok nii nivo menadmenta i
strune slube ne sudjeluju u stratekom planiranju.

Grafikon 8. Sudionici stratekog planiranja Litvatrans

Sudionici stratekog planiranja

Uprava
3 3
Srednji nivo menadmenta
Odjel korporativnog
upravljanja
3

Izvor: Anketni upitnik Litvatrans

13
U implementaciju strategije su ukljueni uprava i srednji nivo menadmenta, a odjel
korporativnog upravljanja, nii nivo menadmenta i strune slube, tek donekle mogu da
uestuvju u procesu impementacije strategije.

Grafikon 9. Sudionici implementacije strategije Litvatrans

Sudionici implementacije strategije

Uprava
3 4 Srednji nivo menadmenta
Odjel korporativnog
3 upravljanja
4 Nii nivo menadmenta
3 Strune slube

Izvor: Anketni upitnik Litvatrans

U sluaju odstupanja pri implementaciji strategije korektivne mjere predlae uprava i donekle
srednji nivo menadmenta.Odjel korporatinog upravljanja, nii nivo menadmenta i stune
slube u sluaju odstupanja pri implementaciji strategije ne predlau korektivne mjere.

Grafikon 10. Sudionici impmentacije strategije Litvatrans

U odstupanju pri implementaciji strategije korektivne mjere predlau

Uprava
Srednji nivo
3
4 menadmenta
Odjel korporativnog
2 upravljanja
3 Nii nivo menadmenta
2
Strune slube

14
Izvor: Anketni upitnik Litvatrans

2.6. Faktori uspjene implementacije strategije

RK Vijenac

Prema miljenju rudnika faktori koji doprinose uspjenijoj implementaciji strategije su u

potpunosti uklaenost organizacione strukture sa usvojenom strategijom, kontinuirano
praenje i nadgledanje procesa sa ciljem kontinuiranog prilagoavanja novim uslovima i
uvoenje adekvatnog informacionog sistema. Takoe se slau da je to: definisanje jasnih
zadataka za nie razine menadmenta, prikaz strategije kroz jasan sastav operativnih planova,
definisanje individualnih ciljeva za pojedine menadere, kontinuirano prolagoavanje
zahtjevima unutranje okoline i skeniranje i prilagoavanje izmjenjenim uslovima u vanjskom
okruenju. Takoe se donekle slau da bi to moglo biti definisanje kritinih taaka uspjenosti
i sistem menaderskog nagraivanja temeljen na ostvarivanju stratekih ciljeva.

Tabela 7. Faktori uspjene implementacije strategije RK Vijenac

Tvrdnja Miljenje kompanije
Usklaenost organizacione strukture Potpuno se slaem.
sa usvojenom strategijom.
Definisanje jasnih zadataka za nie Slaem se.
razine menadmenta.
Prikazati strategiju kroz jasan sastav Slaem se.
operativnih planova.
Definisanje kritinih taaka Donekle se slaem.
uspjenosti
Definisanje individualnih ciljeva za Slaem se.
pojedine menadere.
Sistem menaderskog nagraivanja Donekle se slaem.
temeljiti na ostvarenju stratekih
ciljeva.
Kontinuirano praenje i nadgledanje Potpuno se slaem.
procesa sa ciljem kontinuiranog
prilagoavanja novim uslovima.
Kontinuirano prilagoavanje Slaem se.
zahtjevima unutranje okoline.
Skeniranje i prilagoavanje Slaem se.
izmjenjenim uslovima u vanjskom
okruenju.
Uvoenje adekvatnog Potpuno se slaem.
informacionog sistema.
Izvor: Anketni upitnik RK Vijenac

Litvatrans

15
Faktori koji doprinose uspjenijoj implementaciji strategije u litvatransu su definisanje jasnih
zadataka za nie razine menadmenta, definisanje kritinih taaka uspjenosti, definiranje
individualnih ciljeva za pojedine menadere, te kontinuirano praenje i nadgledanje procesa
sa ciljem kontinuiranog prilagoavanja novim uslovima.

Tabela 8. Faktori uspjene implementacije strategije Litvatrans

Tvrdnja Miljenje kompanije
Usklaenost organizacione strukture Donekle se slaem.
sa usvojenom strategijom.
Definisanje jasnih zadataka za nie Slaem se.
razine menadmenta.
Prikazati strategiju kroz jasan sastav Donekle se slaem.
operativnih planova.
Definisanje kritinih taaka Slaem se.
uspjenosti
Definisanje individualnih ciljeva za Slaem se.
pojedine menadere.
Sistem menaderskog nagraivanja Ne slaem se.
temeljiti na ostvarenju stratekih
ciljeva.
Kontinuirano praenje i nadgledanje Slaem se.
procesa sa ciljem kontinuiranog
prilagoavanja novim uslovima.
Kontinuirano prilagoavanje Donekle se slaem.
zahtjevima unutranje okoline.
Skeniranje i prilagoavanje Donekle se slaem.
izmjenjenim uslovima u vanjskom
okruenju.
Uvoenje adekvatnog Donekle se slaem.
informacionog sistema.
Izvor: Anketni upitnik RK Litvatrans

3. DISKUSIJA REZULTATA ISTRAIVANJA

Na osnovu istraivanja pomou anketnog upitnika na temu sprecifinosti stratekog

upravljanja u srednjim i velikim preduzeima na podruju TK, koje je izvreno u preduzeima
RK Vijenac d.o.o Lukavac i Litvatrans d.d. Banovii dole smo do saznanja da se njihova
miljenja po pitanju date teme jako razlikuju. U RK Vijenac nemaju definiranu viziju i
misiju u pisanoj formi, samo misiju u nepisanoj formi, dok u Litvatrans-u imaju definiranu
viziju i misiju u pisanoj formi, a iste smo prikazali u prvom dijelu rada. Primjetile smo da se
karakteristike poslovnih okruenja dva navedena preduzea znatno razlikuju, jer se ne bave
istom djelatnou. U RK Vijenac se najvie istie to da su kupci sve izbirljiviji i da imaju
sve vei izbor i pregovaraku mo, dok u Litvatrans-u se istie to da kupci imaju vei izbor
i pregovaraku mo, ali je takoer i konkurencija sve vea. U RK Vijenac strategiju

16
posmatraju kao detaljno razraen plan za ostvarivanje ciljeva, te kreiranje usklaenosti
izmeu pojedinih aktivnosti organizacije za ostvarenje ciljeva, a u Litvatransu strategiju
posmatraju kao sredstvo za odravanje konkurentske prednosti zbog visoke konkurencije u
njihovoj brani, i smatraju da je to opte prihvaena filozofija poslovanja i model ponaanja
organizacije. Navedena preduzea svoje konkurentske prednosti temelje na razliitim
faktorima, zbog toga to u njihove djelatnosti razlikuju, RK Vijenac je proizvodno
preduzee dok je Litvatrans usluno. Naravno, konkurencija u tim djelatnostima nije ista,
niti po veliini, niti po znaaju, i zbog toga svako preduzee koristi drugaiji pristup
konkurenciji. Sudionici stratekog planiranja u posmatranim preduzeima se razlikuju,
meutim u procesu implementacije strategije, i u sluaju odstupanja pri implementaciji
strategije oni koji predlau korektivne mjere su otprilike isti, to su najee uprava i srednji
nivo menadmenta. Prema miljenju ispitanika faktori koji doprinose uspjenijoj
implementaciji strategije su slini u oba preduzea. Sve navedene razlike i slinosti su
prikazane u prezentaciji rezultata istraivanja, drugom djelu naeg seminarskog rada.

Tabela 9. Kljune razlike RK Vijenac i Litvatrans

Kljune
RK "Vijenac" "Litvatrans"
razlike
Vrsta Proizvodno
Usluno preduzee
djelatnosti preduzee
Vaenje kamena
Prevoz
Osnovna za
putnika i
djelatnost graevinarstvo
prtljaga
i industriju
Ukupan broj
152 200
zaposlenika
Vizija/Misija Nije definisana Definisana
Kuci imaju vei
Karakteristik Kupci sve izbirljiviji
izbor i
e i imaju vei izbor i
pregovaraku
poslovnog pregovaraku
mo, i konkurencija
okruenja mo.
sve vea
Strategiju Strategiju
Razumjevanj posmatraju posmatraju
e kao detaljno kao sredstvo za
stratekih razraen odravanje
procesa plan za ostvarenje konkurentske
ciljeva. prednosti.
Kvaluteta usluge,
Izvori Kvalitetni resursi,
konkurentna cijena
konkurentske reputacija
usluge,
preduzea,
organizaciono
prednosti cijena proizvoda.
znanje.
Faktori Organizaciona Definisanje jasnih
uspjenije struktura zadataka,
implementaci usklaena sa definisanje
je strategijom, kritinih taaka
strategije kontinuirano uspjenosti,
praenje definisanje
procesa, uvoenje individualnih
informacionog ciljeva.

17
 sistema.
Izvor: Anketni upitnici RK Vijenac i Litvatrans

U tabeli su taksativno prikazane kljune razlike posmatrana dva preduzea, prema podacima
dobijenim u anketnim upitnicima.

Grafikon 11. Kljune razlike u fazama procesa stratekog menadmenta RK Vijenac i

Litvatrans

Izvor: Anketni upitnici RK Vijenac i Litvatrans

Grafiki smo prikazale razliku u fazama porcesa stratekog menadmenta prema tome koji
nivoi menadmenta uestvuju u procesu stratekog planiranja, a koji u implementaciji
strategije, oba preduzea, zbog lakeg uporeivanja.

18