MCH TUN T

MCH TUN T
Bi:
Nguyn Trung Tp

MCH TUN T

Trong chng trc, chng ta kho st cc loi mch t hp, l cc mch m ng

ra ca n ch ph thuc vo cc bin ng vo m khng ph thuc vo trng thi trc
ca mch. Ni cch khc, y l loi mch khng c kh nng nh, mt chc nng
quan trng trong cc h thng logic.

Chng ny s bn v loi mch th hai: mch tun t.

- Mch tun t l mch c trng thi ng ra khng nhng ph thuc vo t hp cc ng

vo m cn ph thuc trng thi ng ra trc . Ta ni mch tun t c tnh nh. Ng
ra Q+ ca mch tun t l hm logic ca cc bin ng vo A, B, C . . . . v ng ra Q trc
.

Q+ = f(Q,A,B,C . . .)

- Mch tun t vn hnh di tc ng ca xung ng h v c chia lm 2 loi: ng

b v Khng ng b. mch ng b, cc phn t ca mch chu tc ng ng thi
ca xung ng h (CK) v mch khng ng b th khng c iu kin ny.

Phn t c bn cu thnh mch tun t l cc flipflop

FLIP FLOP

Mch flipflop (FF) l mch dao ng a hi lng n tc mch to ra sng vung v c

hai trng thi n nh. Trng thi ca FF ch thay i khi c xung ng h tc ng.

Mt FF thng c:

- Mt hoc hai ng vo d liu, mt ng vo xung CK v c th c cc ng vo vi cc

chc nng khc.

1/9
MCH TUN T

__

- Hai ng ra, thng c k hiu l Q (ng ra chnh) v Q (ng ra ph). Ngi ta

thng dng trng thi ca ng ra chnh ch trng thi ca FF. Nu hai ng ra c trng
thi ging nhau ta ni FF trng thi cm.

Flipflop c th c to nn t mch cht (latch)

im khc bit gia mt mch cht v mt FF l: FF chu tc ng ca xung ng h

cn mch cht th khng.

Ngi ta gi tn cc FF khc nhau bng cch da vo tn cc ng vo d liu ca chng.

Cht RS

Cht RS tc ng mc cao:

(H 5.1) l cht RS c cc ng vo R v S tc ng mc cao.

(H 5.1)

Cc trng thi logic ca mch cho bng 5.1:

(i vi mch cht v khng c tc ng ca xung ng h nn ta c th hiu trng thi

trc l trng thi gi s, cn trng thi sau l trng thi khi mch n nh).

2/9
MCH TUN T

Bng 5.1 Bng 5.2

T Bng 5.1 thu gn li thnh Bng 5.2 v tnh cht ca cht RS tc ng mc cao c
tm tt nh sau:

- Khi R=S=0 (c 2 ng vo u khng tc ng), ng ra khng i trng thi.

- Khi R=0 v S=1 (ng vo S tc ng), cht c Set (tc t Q+=1).

- Khi R=1 v S=0 (ng vo R tc ng), cht c Reset (tc t li Q+=0).

- Khi R=S=1 (c 2 ng vo u tc ng), cht ri vo trng thi cm

Cht RS tc ng mc thp:

(H 5.2) l cht RS c cc ng vo R v S tc ng mc thp. Cc trng thi logic cho

bi Bng 5.3

(H 5.2) Bng 5.3

c cht RS tc ng mc cao dng cng NAND, ngi ta thm vo 2 cng o cc

ng vo ca mch (H 5.2)

(H 5.3)

(H 5.4a) l k hiu cht RS tc ng cao v (H 5.4b) l cht RS tc ng thp.

3/9
MCH TUN T

(a) (b)

(H 5.4)

Flip Flop RS

Trong cc phn di y, ta lun s dng cht RS tc ng mc cao dng cng NAND.

Khi thm ng vo xung CK cho cht RS ta c FF RS . (H 5.5a) l FF RS c cc ng
vo R, S v xung ng h CK u tc ng mc cao.

(a) (H 5.5) (b)

Hot ng ca FF (H 5.5a) cho bi Bng s tht: (Bng 5.4)

Bng 5.4

c FF RS c xung ng h tc ng thp ch cn thm mt cng o cho ng vo CK

(H 5.5b). Ta c bng s tht ging Bng 5.4, tr ng vo CK phi o li

Flipflop RS c ng vo Preset v Clear:

Tnh cht ca FF l c trng thi ng ra bt k khi m my. Trong nhiu trng hp, c
th cn t trc ng ra Q=1 hoc Q=0, mun th, ngi ta thm vo FF cc ng vo

4/9
MCH TUN T

Preset (t trc Q=1) v Clear (Xa Q=0), mch c dng (H 5.6a) v (H 5.6b) l k
hiu ca FF RS c ng vo Preset v Clear tc ng mc thp.

(a) (H 5.6) (b)

Thay 2 cng NAND cui bng hai cng NAND 3 ng vo, ta c FF RS c ng vo

Preset (Pr) v Clear (Cl).

- Khi ng Pr xung thp (tc ng) v ng Cl ln cao ng ra Q ln cao bt chp cc ng

vo cn li.

- Khi ng Cl xung thp (tc ng) v ng Pr ln cao ng ra Q xung thp bt chp cc

ng vo cn li.

- Ngoi ra 2 ng vo Pr v Cl cn c a v 2 ng vo mt cng AND, ni a tn

hiu CK vo, mc ch ca vic lm ny l khi mt trong 2 ng vo Pr hoc Cl tc ng
th mc thp ca tn hiu ny s kha cng AND ny, v hiu ha tc dng ca xung
C K.

Bng s tht ca FF RS c Preset v Clear (tc ng thp) cho bng 5.5

Bng 5.5

Lu : Trn bng 5.5, dng th nht tng ng vi trng thi cm v hai ng vo Pr v

Cl ng thi mc tc ng, 2 cng NAND cui cng u ng, nn Q+=Q=1.

5/9
MCH TUN T

Flipflop RS ch t:

Kt ni thnh chui hai FF RS vi hai ng vo xung CK ca hai FF c mc tc ng tri

ngc nhau, ta c FF ch t (H 5.7).

(H 5.7)

Hot ng ca FF c gii thch nh sau:

- Do CKS ca tng t l o ca CKM = CK ca tng ch nn khi CK=1, tng ch giao

hon th tng t ngng. Trong khong thi gian ny, d liu t ng vo R v S c a
ra v n nh ng ra R v S ca tng ch, ti thi im xung CK xung thp, R v
__

S c truyn n ng ra Q v Q (H 5.8)

(H 5.8)

- i vi trng hp R = S =1 khi CK=1 th R= S =1, nhng khi CK xung thp th mt

trong hai ng ra ny xung thp, do mch thot khi trng thi cm, nhng S hay R
xung thp trc th khng on trc c nn mch ri vo trng thi bt nh, ngha
__

l Q+ c th =1 c th =0, nhng khc vi Q+. Ta c bng s tht:

6/9
MCH TUN T

Bng 5.6

Tm li, FF RS ch t thot khi trng thi cm nhng vn ri vo trng thi bt

nh, ng thi ta c FF c ng vo xung ng h tc ng bi cnh xung ca tn
hiu CK.

c FF RS c ng vo xung ng h tc ng bi cnh ln ca tn hiu CK ta c th

di cng NOT n ng vo FF ch v cho tn hiu CK vo thng FF t.

Mc d thot khi trng thi cm nhng FF RS ch t vn cn trng thi bt nh nn

ngi ta t s dng FF RS trong trng hp R=S.

Flipflop JK

FF JK c to ra t FF RS theo s nh (H 5.9a).

(a) (b)

(H 5.9)

(H 5.9b) l k hiu FF JK c ng vo Pr v Cl tc ng thp.

Bng s tht 5.7 ( n gin, ta b qua cc ng vo Pr v Cl)

7/9
MCH TUN T

Bng 5.8 l bng rt gn, suy ra t bng 5.7

Kt qu t bng 5.8 cho thy:

FF JK thot khi trng thi cm v thay vo l trng thi o (khi J=K=1 th Q+=

). Ngi ta li dng trng thi o ny thit k mch m

FlipFlop D

Thit k t FF RS (hoc JK) bng cch ni mt cng o t S qua R (hoc t J qua K).
D liu c a vo ng S (J) m by gi gi l ng vo D (H 5.10a&b) v bng 5.9
cho thy cc trng thi ca FF, c th l mi khi c xung CK tc ng d liu t ng vo
s xut hin ng ra.

(a) (b) (c)

(H 5.10)

Bng 5.9 Bng 5.10

8/9
MCH TUN T

FlipFlop T

Ni chung hai ng vo J v K ca FF JK ta c FF T (H 5.10c). Tnh cht ca FF T th

hin trong bng s tht 5.10:

- Khi T=0, FF khng i trng thi d c tc ng ca CK.

- Khi T=1, FF i trng thi mi ln c xung CK tc ng.

Mch cht D

Mch cht D hot ng ging FF D, ch khc im ng vo xung ng h CK c

thay bng ng vo cho php G, v tc ng bng mc ch khng bng cnh (H

5.11) v Bng 5.11.

(H 5.11) Bng 5.11

9/9