Tehnoloke eme definiu tokove informacija u konturama upravljanja i razmjene energije i materijala u

tehnolokom procesu. Iste se formiraju od slovnih i slikovnih simbola, a grupisani su u tri grupe :
- Oznake za tehnoloku opremu;
- Oznake mjernih i izvrnih elemenata;
- Oznake prijenosnih vodova.
Pa tako najee koritene oznake za tehnoloku opremu sa kojima se susreemo u praksu su:

Posuda u kojoj se odvija neka

Parovod
hemijska reakcija

Hidrauliki vod vodovod

Posuda pod pritiskom Posuda koja nije pod pritiskom

Parni kotao sa uljnim gorionikom Gorionik

Izmjenjiva topline
Separator

Turbina Filter za tekuinu

Mjea Elektromotor

Kompresor Generator

Oznake mjernih i izvrnih elemenata:

Mjerno mjesto sa dodatnom

Mjerno mjesto lokalno
opremom

Aktuator, izvrni element Runi ventil

Protoni ventil Zasun

Trokraki ventil Klapna

Oznake prijenosnih vodova:

Elektrini Pneumatski
Mehaniki Hidrauliki
Kapilarni Svjetlovod
 Pri koritenju slovnih oznaka funkcije se oznaavaju izborom slova i rasporedom slova. Slovne oznake
se formiraju iz osnovnog, prateeg i dopunskoga slova, a znaenje pojedinih slova u skladu sa ISO
standardima je dato u tabeli:

Slovo Osnovna pozicija Pratea pozicija Dopunska pozicija

A -
B -
C -
D Gustina, sprec.gust.
F Protok
G Razmak, duina pozicija
H Nivo
I Struja
J -
K Vrijeme
L Nivo
M Vlanost
N -
O -
P Pritisak
Q Analiza kvalitete
R Radioaktivne veliine
S Brzina, broj obrtaja,
frekvencija
T Temperatura
U Objedinjene veliine
V Viskoznost
W Sila, masa
X -
Y -
Z -
Slova u prateoj poziciji moraju obavezno imati redosljed : O, I, R, C, S, Z, A, H, M, ili L. Prethodna tabela
je sastavljena na osnovu ISO standarda uz dopune koje se mogu sresti u tehnolokim emama
primjenjenim u industrijskoj praksi.
- Alarm
- -
- Upravljanje
Razlika -
Odnos -
- -
- Visok nivo
- Prikaz mjernih vrijednosti
- -
- -
- Donji nivo
- Srednja vrijednost
- -
- Indikacija
Integral, zbir -
- -
- Registracija
- Prekidaka funkcija
- -
- -
- -
- -
- -
- -
- Sigurnosni prekid

Na prethodnom primjeru oznaen je regulacioni krug razlike pritisaka sa pokaznim instrumentom.

Primjeri:
Mjerni krug brzine obrtanja kompresora sa indikacijom postizanja gornje granine brzine i alarmiranje
donje granice brzine sa pokazivanjem na upravljakom pultu (ekranu nadzornog raunara):

Lokalni regulacioni krug pritiska:

Regulacioni krug temperature izmjenjivaa toplote sa prikazivanjem zadate i upravljake veliine na

ekranu nadzornog raunara:

Mjerni krug protoka sa pokazivanjem na nadzornom raunaru i runim ventilom na daljinski pogon
preko pneumatskog razvoda: