Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 153

6

: ,
: . , -
. , -
, ,

: Total Idea,
:
:
:

: Klett ...
15/IV, 11 000
Te.: 011/3348-384, : 011/3348-385
oice@klett.rs, www.klett.rs

: -
:
:
:

Klett, 2009.

ISBN 978- 86-7762-158-2

, , ,
, , ,
. .

KLETT.

.


.
o , , .
.

.
.

, , ,
, .

3

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 27
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 27
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 27
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 27
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 28
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 28
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 29
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 30
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 30
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 31
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 31
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 32
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 33
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 34
Z. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
Z . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 54
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 54
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 56
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 57
. . . . . . . . . 42 58
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 58
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 59
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 59
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 59
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 59
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 60
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 60
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 60
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 62
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 63
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 63
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 64
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 65
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 66
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 92
. . . . . . . . . . 68 92
. . . . . . . . . . . . 68 93

4
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 94
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 94
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71 95
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 96
. . . . . . . . . . . . 73 97
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 98
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 98
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77 99
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 100
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 101
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 102
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84 103
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 104
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 105
Q . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90
Q . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 119
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 119
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 120
, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111 122
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112 123
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112 124
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114 127
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116 130
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131 145
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133 148
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135 149
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137 150
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140 151
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143 152
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144



( )
,
.

5. 7 4 : __, __, __, __, __, __, __, __, __ __.



4. :
, ____________________, ____________________
____________________. ____________________
. . __________________________________________________.
______________________________________________________.

2. :
a 7 1 15 14
a 88 9 99
.

c
29. a + b = c:
a b


.
14

17
26 14
33 122 85 31

16. 12cm2. 1 .
,
. 3


21. 66 55 ( 55) .
.

, ,
.
29. :
5. :
2
) ) ) )
A S M O K
2 6 R T
4 48 I R N
2 O V J E N R
P E A
9 T N I
6

,
, .


1. = {5, 29, 18}, = {5, 2, 7, 0, 29, 18, 35}.
2. ) ; ) ; ) ; ) ; ) ; ) .
3. N N Z Z
0
8
1




!

1. A = 5; 2; 7; 3 ; 0; 29; 18; 35; 4,1 .


{ }
8
, .

2. :
) Z + = N; ) Z = Z Z +; ) Z = Z N0;
) N Z; ) N0 = Z; ) N Z .

3. , :
N N0 Z Z
8
1
0
55
14
2,5

4. :
) ; ) .

5. 7 4 : __, __, __, __, __, __, __, __, __ __.

6. 7 : __, __, __, __, __ __.

7. : ) 3 3; ) 0 1; ) 4 8.


1. : 0, 2, 8, 4, 1, 5 7.

2. A, B, C, D E.
1cm?

A B C 0 D E

3. (5) (7).
?

7
4. S(3) P(2)
3cm?

5. M(5) N(11) 8cm,


?

6. (2). ,
4 , ,
6 .

7. (3)
: ) (8); ) (7)?

8. (3) (2). ,
.

9. (7) (5).

10. 9h : 4C, 7C,


2C, 7C. 9h , ?

11. 10h 9C, 6C.


10h ?

12. , 6h 8C. 10h


7C , 13h 3C . a 13h?


1. ) 5 ___; ) 3 ___;
) 100 ___; ) 222 ___.

2. :
a 7 1 15 14
a 88 9 99

3. : ___ ___; ___ ___; ___ ___; ___ ___; ___ ___.


1. : 8, 6, 2, 19, 0, 21, 6, 14.

2. :
) |10| = |10|; ) |10| = |10|; ) |10| = 10;
) |10| = 10; ) |10| = |10|; ) |10| = |10|.

8
3. 10 10 10,
: ) 16; ) 3; ) 7; ) 50.

4. :
) |x| = 8; ) |x| = 22; ) |x| = 5; ) |x| = |17|.

5. x |x| < 5.

6. :
a 10 6 15 8 40 32 9
|a|

7. : ) |5| |5|; ) |8| |8|; ) |a| |a|.

8. : ) |10| |5|; ) |10| |5|; ) |10| |5|; ) |10| |5|.

9. :
) |17| + |5| + |3|; ) |25| + |10| |3|;
) |50| |18| |17|; ) |14| |7| + |9|.

10. :
) |55| : |5|; ) |9| |4|; ) |14| |5|; ) |77| : |7|.

11. :
) |15| |4| + |9|; ) |26| : |13| + |11|;
) |70| |3| |8|; ) |34| |64| : |16|.

12. a = 64, b = 4 c = 7, :
) |a| + |b| + |c|; ) |a| + |b| |c|;
) |a| : |b| + |c|; ) |a| |b| |c|.

13. a = 18, b = 12 c = 5 :
) |a| |b| |c|; ) |a| |b| + |c|;
) |a| +|b| |c|; ) |a| + |b| + |c|.

14. :
) a 9 18 6 44
a 13
(a) 25
|a|

) a 16 4 5 20 1 9
|a|
|a| + 4
|a|1

9

1. :
) 7, 19, 3, 8, 20 14;
) 9, 18, 3, 0, 5, 4 20;
) 17, 4, 12, |7|, |8|, 6 5.

2. : 17, 14, 5, 0, 11, 9, 22 1.

3. <, > = :
) 8 5; ) 11 3; ) 4 (4);
) |5| 11; ) |8| |4|; ) |15| |15|.

4. x :
) 6 < x < 0; ) 0 x 5; ) 2 < x < 6;
) 7 < x 1; ) |x| 6.


1. :
) 15 + (4); ) 15 + 4; ) 15 + (4); ) 15 + 4.

2. :
) 6 + 9; ) 6 + (9); ) 6 + (6); ) 7 + ((7)).

3. :
) 1) 18 + 27; 2) 13 + (15); 3) 16 + 22; 4) 19 + (25);
) 1) 48 + 83; 2) 29 + 67; 3) 52 + (38); 4) 98 + (87);
) 1) 27 + (35); 2) 28 + (107); 3) 183 + 216; 4) 327 + (523).

4. :
) 6 + 2 + (7); ) 5 + 4 + (3);
) 4 + 7 + (5); ) 7 + (6) + (12);
) 3 + 2 + 8; ) 5 + (12) + (17).

5. :
) 1 + (2) +(3) +(4); ) 1 + 2 + (3) + 4 + (5);
) 14 + (2) + (3) + (26); ) 42 + (35) + (32) + (121);
) 32 + (16) + (4) + (8) + (5); ) 16 + 14 + (17) + 18 + (6);
) [81 + (42)] + [55 + (39)].

10
6. :

x y z x+y x+z y+z x+y+z


2 3 1
7 18 1
13 21 46
19 36 42
39 152 191

7. 2 16 17 33, .

8. :
) ) +16

+ 8 25 14 62
9 19
17 33
21 7

9. :
)
+8 +4 +(17)
9

)
+(38) +14 +(92)
22


1. :
) 8 3; ) 8 3; ) 8 (3); ) 8 (3).

2. :
) 1) 12 3; 2) 3 12 ; 3) 12 12; 4) 12 (12);
) 1) 2 5; 2) 2 (5); 3) 4 (9); 4) 14 (8);
) 1) 18 25; 2) 14 18; 3) 18 5; 4) 4 (12).

11
3. :
) 5 + 3 7; ) 2 8 3; ) 5 + 12 17 ; ) 12 17 15;
) 3 + 14 + 19; ) 20 15 8; ) 13 12 + 18; ) 4 5 + 2 1.

4. :
) 1 2 + 3 4 + 5; ) 10 9 + 8 7 + 6 5; ) 7 + (6) 9 (8) + 1;
) (14 (8 9)) + 15; ) 18 3 + 4 13 7 + 11 12 + 8.

5. :
) 27 12 + (35 18) (12 + 3) (18 5); ) (37 14) (12 8) + (13 7) (15 3);
) 34 40 (27 32) + (38 41) (29 + 35); ) (29 14) + (8 15) (17 24 3 + 14).

6. :
a)

38 +15 9
23
)

23 +26 +12
17

7. :
) )
19 33 14

18 37 12 42
29
29
18
66 17

8. a = 10, b = 4 c = 5, :
) a + b + c; ) a b c; ) a + b + c;
) a b c; ) a + b c; ) a + b c.

9. :

a b a+b ab |a| |b|


17 19
6 15
13 7
28 31

12
10. a b ( c + d) :
) a = 17, b = 2, c = 5, d = 12.
) a = 9, b = 8, c = 9, d = 22.

11. |a| |b| a = 25 + (9 16) b = (8 5) a.

12. a = (7 23 (5 9)) b = 14 + (11 19) + (33),


(a b) (|a| |b|).

13. :
) (9) + (11) + (2 4);
) 17 [19 (75 63) + 12] (7 5);
) [29 (18 + 15) + 19] [70 + (17 71)];
) 10 {20 [30 (40 50)] 60}.

14. a, b, c
a = x + (y z), b = |x y| z c = x |y + z| x = 15 (7), y = 19 + x, z = 11 y.

15. , = 1 ( + ),
= 1 |1 |x y| + z|, C = z (1 z) x = 3, y = 1, z = 7.

16. 27 44 56.

17. 29 14 9.

18. 46 15 37 33 ( 37).

19. 23 27 ( 27) 14 5.

20. 125 59 ( 125).

21. 66 55 ( 55) .

22. 29 76 ( 29) .

23. 18 54 ( 18) 17 91 (
91), 25 19.

24. 7 650 .
5 500 ?

25. 5 400 .
10 000 ?

26. 2 300 . 3 000 ,


5 000 . 10 000 .
?

13
27. 6h 18C. 3h
7C, 3h 12C, 15h 4C.
15h?

28. 1 865m, 250m .


?

c
29. a + b = c:
a b

14
17
26 14 33 122 85 31


1. :
) 7 + 3 = 3 + (7); ) 11 + (4) = 4 + (11);
) (2 + (4)) + (9) = 2 + ((4) + (9)); ) 7 + (6 + (5)) = (7 + 6) + (5).

2. :
) 7 + 11 + (3); ) 19 + (4) + 21;
) 12 + 13 + (8) + 17; ) 33 + (105) + 66 + (5).

3. :
) 24 + (17) + (24); ) 59 + 16 + 59 +(16);
) 123 + (99) + (123) + (47); ) 10 + 11 + (12) + 13 + 10;
) 19 + 54 + (11) + (54) + 30; ) 21 + (18) + (20) + 19 + 18.

4. 20.

5. <, > = :
) (17) + (9) (9) + (17); ) 42 + 42 5 + 6;
) 7 27 59 + (59); ) 34 + 16 + 34 100 + 11 + (10).

6. , :
x y z x+y y+z (x + y) + z x + (y + z)
12 19 8
7 31 16
4 15 76
6 12 33

14

1. :
) 8 + x = 10; ) 22 x = 19; ) x 7 = 11;
) x + (5) = 9; ) 25 + x = 3; ) 2 x = 5.

2. :
) x (9) = 2; ) 4 + x = 22; ) x + 15 = 1;
) 10 x = 10; ) x 17 = 22; ) 7 x = 14.

3. :
) x + 1 000 = 999; ) 2 008 + x = 2 008; ) 2 008 x = 1;
) 1 000 + x = 0; ) 5 x = 10 + 15; ) 7 8 = x 11.

4. x + a = 5 , a a (7) = 9.

5. |b| x = 9, b 12 b = 5.

6. :
) (9 17) + x = 4; ) x (7 + (5)) = 12;
) |5 19| x = 6; ) (4 11) + x = |4 11|.

7. :
) (x 55) 5 = 10; ) 10 (x + 8) = 8;
) 25 (9 x) = 12; ) 21 (x 4) = 6.

8. :
) 2 (22 a) = 20; ) 12 (15 + b) = 7;
) 5 + (5 + c) = 5; ) (d 4) (4) = 4.

9. 4 9?

10. 12 11?

11. 35, 24. ?

12. , 7 11 (7 )
4. ?

13. 43 16, 16 ,
26 4?

14. 19 9 94 84?

15. 66 59 ,
66 ?

16. 5 7, 19. ?
15
17. 28 , 19,
21. ?

18. 7 , 25 4,
10. ?

19. 6 350 . ,
+5 000 .
?

20. :
) |x| + 2 = 7; ) |x| 2 = 7; ) 7 |x| = 2; ) |x| 7 = 2.

21. :
) |x| + (4) = 5; ) |x| + |9| = |14|;
) |x 4| = 7; ) |x + 2| = 6.

22. :
) 9 |x| = 2 (4); ) |x| (11 4) = 9 + 6;
) (12 + 3) + |x + 3| = 6 (1); ) |x 5| (18 + (35)) = 19 + 81.


1. ) 6 0 : ___, ___, ___, ___ ___;
) 9 2 : ___, ___, ___, ___, ___ ___;
) 3 5 : ___, ___, ___, ___, ___, ___ ___.

2. :
) 6 < x < 1; ) 2 < x < 8; ) 7 > x > 7; ) |x| < 6.

3. :
) 4 + x > 12; ) x 7 4; ) 5 x > 11.

4. :
) x + (8) < 9; ) 11 + x 4; ) x (4) > 4;
) 1 x < 2; ) 3 + x 5; ) 9 x 6.

5. :
) 2 (4) + x > 3; ) x (7) 2 + (5);
) 6 (8) < x 3; ) (1 + 2) x 3 + 4.

6. :
) 4 (x 3) 0; ) (1 x) + 3 6;
) 25 (4 + x) > 22; ) (x + (7)) 11< 14.

16
7. :
) x + 3 < (15) 2 x < 4; ) x (5) 3 x + (2) < 2.

8. x 4 < 2
11 + x > 17.

9. :
) |x| < 7; ) |x| 2 2;
) 8 |x| 4; ) |x| + 3 3 (3).

10. :
) |x 1| < 5; ) |x + 3| 7;
) |1 x| + 5 8; ) |x + 4| 3 < 3.

11. |x 3| < 4.

12. :
) 6 (x 9) 2 3; ) 1 (2 (x + 3)) > 4; ) 5 (10) (x) > 10 + 9 (1).

13. 2 6?

14. 36 24?

15. 11 3?

16. 77 67 ( 77)
?

17. 11 12
4 3 ( 3)?

18. 7C. 4C.


?


1. (2) + (2) + (2) + (2) + (2) = 5 (2) = 10,
, :
) 9 + 9 + 9;
) 4 + 4 + 4 + 4 + 4;
) (5) + (5) + (5) + (5) + (5) + (5) + (5) + (5);
) (7) + (7) + (7) + (7) + (7) + (7) + (7) + (7) + (7) + (7) .

2. :
) 7 (3) < 0; ) (10) (9) < 0;
) 9 999 (9) > 0; ) 123 4 > 0.

17
3. :
) 8 3; ) 8 (3); ) (8) 3; ) (8) (3).

4. :
) 5 3; ) (25) 3; ) 9 (2); ) 5 (8);
) (6) (7); ) 12 8; ) (4) (8); ) (10) (4).

5. :
) 1 (2); ) 3 4; ) 5 6; ) 7 (8); ) 9 10.

6. :
) 1) 987 1; 2) 987 (1); 3) 987 0;
) 1) 1 111 1; 2) 1 111 (1); 3) 1 111 0;
) 1) 500 1; 2) 500 (1); 3) 500 0;
) 1) 4 545 1; 2) 4 545 (1); 3) 4 545 0.

7. >, < = :
) 7 (3) 4 (9); ) 4 5 4 (5);
) 18 (2) 7 5; ) 6 9 7 (8).

8. :
4 3



9. :
b b b b
1 2 3
9 8 7
10 8 5
4 25 2

10. :
) 10 10 (10); ) 10 (10) (10);
) 10 10 (10); ) 10 (10) (10).

11. :
) 5 ;
) 10 ;
) 99 1 ;
) 50 50 ;
) 15 15 .

18
12. :
) (15 9) 6; ) (15 + 9) (6);
) (15 + 9) (6); ) (15 9) (6).

13. :
) (37 + 14) (2 6); ) (15 + 21) (4 9);
) (21 19) (14 + 7); ) (8 9) (10 11).

14. :
) 5 3 + (1) (2); ) 1 (2) (3) (4);
) 3 (2) + (1) (5); ) 1 (1) 12 (5);
) 10 (10) 100 1; ) 4 (15) 0 (7).

15. :
) 10 3 + (1) (6) + (5) 7; ) 1 (4) + (9) 8 (8) 5;
) 4 (4) 7 9 + (2) (6); ) 16 (2) 6 (6) 12 4.

16. = {x | x Z, 44 < x 44}. A.

17. = {x | x Z, |x| 33}. .

18. 2 = x x, :

1 2 8 2 5 12 10
2

19. 25 5 5, :
) 4 ___ ___; ) 49 ___ ___;
) 81 ___ ___; ) 100 ___ ___.

20. :
) 92 + (9)2; ) (2)2 22; ) 52 42;
) (8)2 (5)2 + 32; ) 2 (6)2 + (4) 32 (10)2.

21. (x + y) z x y :
) x = 4, y = 7 z = 12;
) x = 9, y = 11 z = 3;
) x = 15, y = 5 z = 20.

22. :
) x (x + y), x = 4 y = 22;
) (x y) (x y), x = 5 y = 11;
) x y 3 (x + y), x = 8 y = 6.

23. m = 5, n = 6 p = 7, :
) m n m p; ) (m n) (m + p);
) m n + m n p; ) n p m n (n p).

19
24. = (6 + 4) (3), = 1 (2) (3) = (3)2 4 5 :
) ; ) ( ) ( + ).

25. , :
= (12 + 6) (7), = 22 6 (19 + 9) = (2 3 4) (9 + 15) (5)2.

26. :
) 9 + (8 + 7 + 6) (5) 4 (3);
) 25 [6 9 (5) + (7 12) 11];
) 100 {[15 9 (11 14)] (18 19)};
) {[12 + (3) (9 12)] (10 20)} (4 6).

27. 19 5 (19 ) 3.

28. 12 11 7.

29. 63 54 7.

30. 31 24 , 24 .

31. 10 7 14 2.

32. 24 6 55 11?

33. 84 68,
16.

34. 42, 14.


? ?


1. :
) 9 999 : 9 < 0; ) 729 : (3) > 0;
) 575 : (5) > 0; ) 3 456 : (9) < 0.

2. :
) 56 : 8; ) 56 : 8; ) 56 : (8); ) 56 : (8).

3. :
) 24 : 6; ) 27 : (3); ) 55 : 11; ) 28 : (7);
) 45 : 15; ) 81 : (9); ) 34 : (17); ) 36 : 4.

4. :
) 0 : 15; ) 15 : 1; ) 15 : (1);
) 0 : (24); ) 24 : 1; ) 24 : (1).

20
5. : ) 78 : 78; ) 78 : (78); ) 78 : (78); ) 78 : 78.

6. :
) )
b b :b b b :b
6 3 12 4
15 5 3 6
90 10 55 605
60 12 52 13

7. :
) 10 70? ) 5 75?
) 12 84? ) 7 63?

8. :
) 35 : (5 12); ) 64 : (25 + 17);
) (71 17) : (18); ) (13 29) : (7).

9. :
) 19 : (1) + 14 : 7; ) 8 : (4) 48 : 8;
) 22 : (11) 28 : (4); ) 50 : 5 + 30 : (6);
) 4 (3) + 20 : (4); ) 56 : 7 + 8 (4).

10. x = 12 y = (4), :
a) x + y; ) |x y| ; ) x y; ) x : y.

11. x = (5) y = 15, :


) x + y; ) |x| y; ) (x y); ) y : x.

12. :
) |45| : (9) + |8| : |2|; ) |12| : 4 + 120 : |20|;
) |5 (8)| (4) + 32 : (16); ) |7 (2)| : (3) + |5| (3).

13. :
) 29 12 : (3) 6 (3); ) 20 + 2 (6) (3 + 4 : (2));
) 10 6 : (2) + 4 5; ) 26 + 33 : (11) 9 (5);
) (2 3 + 8 : (2)) : (2) + 1.

14. :
) 19 (3 2 4 5 : (1) + 6) + 19; ) 17 (22 : ( 11) + 5 (3) 2).

15. = 2, b = 4, c = 5, :
) 5a + 3b 10c; ) 7a 10b + 10c;
) ab + bc ac; ) 4c : a a : (2) c b.

16. = 11, b = 3 c = 5 : ) 2ab 3ac + 4ac; ) a2 b2 c2.

21
17. :
) 33 : 3 {33 3 [52 : (2) (27 : 9 18 2)]};
) 53 8 : 4 {250 : (5) [39 : (13) (2 5 30 (4))]};
) 16 + 32 : 16 + {17 [22 + 8 (5 4 8 3)] 6};
) 28 48 {10 5 [ 24 + 9 ( 11 + 13)] 28} (3).

c
18. a b = c:
a b

20
4 2
7 5 4 10 4

19. 63 47 16.

20. 18 2 125 5.

21. 80 5 (80 ) 16 8.

22. 42 6 (6 ) 13 9.

23. 11 13 32 8.

24. :
) 2a |b a : 3| (2) ao je = 15 : (3) (5 + 9) : (2) b = a;
) 4 (3m 2n) 5 (4m 3n) ao je m = 2 n = 1;
) (4 + (8 + (5 1) 3)) (9 + ) = 2.


1. :
) 9 8 = 8 (9); ) 9 (8 (7)) = (9 8) (7);
) 9 (8 + (7)) = 9 8 + (9) (7); ) 6 (5) + 6 4 = 6 (5 + 4).

2. , :
) a b b b ) b (b ) ( b)
12 4 3 8 4
7 17 9 8 7
22 3 2 3 4
9 8 12 1 5

) b (b + ) b+
1 5 15
4 9 7
2 3 4
22
3. :
) 2 19 (5); ) 5 12 (2); ) 20 (7) 5 (13);
) (14) (4) (3) (25); ) 125 (7) (4) (2).

4. :
) 5 3; ) 7b 4b + 8b;
) 4 + (4b); ) 12b 6b 19b+ 3b.

5. :
) 7 2 + 7 (13); ) 4 6 + 8 6 6 6;
) 12 7 + (12) 4 (12) 5; ) 9 (5) 11 (5) + 10 (5).

6. :
) 2 (3x 4y); ) 7 (5 + 9);
) (13 + 15b) 4; ) (12 + 5 3b) (10).


1. :
) 5 = 35; ) 9 = 27; ) 6 = 48;
) 9 = 36; ) : 4 = 7; ) : 9 = 2;
) : (7) = 3; ) : (5) = 5; ) 16 : = 2;
) 40 : = 8; ) 55 : = 11; ) 39 : = 13.

2. :
) 3 17 = 13; ) 8 + 8 = 80; ) 5 + 9 = 16;
) 19 + 3 = 8; ) 7 + 5 = 42; ) 12 + 5 = 42;
) 8 + 7 = 57; ) 7 1 = 6 9; ) 6 + 32 = 18 10.

3. 3 : 3. :
) (3 4) : 11 = 2; ) 21 (4 6) = 42; ) (20 50) 2 = 100.

4. 3y + x = 5 y = 2.

5. :
) 3 + 4 = 49; ) 5 14 = 27;
) 21 12 + 11 = 100; ) 4 9 + 6 = 29;
) 7 + 1 = 8 + 9; ) 6 100 = 9 1.

6. 35 70?

7. 35 7?

8. 6, 3. ?

23
9. 12, 72. ?

10. 16, 4,
6. ?

11. :
) |5x| = 10; ) |4x| (3) = 36;
) |2x + 5| = 11; ) |4x 2| = 22.

12. 714. ?

13. 10. ?

14. = {10, 3, 7, 2, 8}
5 > 35.

15. :
) 5 < 5; ) : 4 > 2; ) 3 9;
) 6 12; ) : (3) > 1; ) 17 < 34.

16. :
) 2 + 3 < 1; ) 19 3 7; ) 1 3 10;
) 7 1 15; ) 7 + 5 42; ) 8 + 7 57.

17. :
) (8 3) : 2 5; ) 40 (7 + 5) > 1 600.

18. :
) 2 + 1 > 19 2 1 < 21;
) 3 + 6 > 3 4 12 8;
) 7 < 2 + 3 < 5.

19. :
) 3 |x| < 15; ) 5 |x| < 20; ) |x| : 2 15.

20. 7 (2 5)
11 5.

21. y 15 (3y + 8)
35 7 (7 ).

24
Z

1.
= {7, 12, 0, 3, 3, 4, 2, 5, 5, 1}.
_______________________________________________

2. (3) (6).
?

) 3; ) 3; ) 9; ) 9.
( .)

3. :
) 7 + (14) = ___; ) 27 + 11 = ___; ) 15 19 =___; ) 17 15 = ___.

4. |8| |10| |2| + |6|, :


) 2; ) 10; ) 28; ) 26.

5. = 2, b = 3 = 4, (b) + :
) 1; ) 1; ) 3; ) 3.
( .)

6. 2 770 .
3 500 ?
) 6 270 ; ) 730 ; ) 730 ; ) 6 270 .
( .)

7. 44 ( + 8) = 7 :
) = 43; ) = 43; ) = 45; ) = 59.
( .)

8. 17 19 :
) > 2; ) 2; ) 2; ) 36.
( .)

5. ); 6. ); 7. ); 8. ).
1. 7, 5, 4, 3, 1, 0, 2, 3, 5, 12; 2. = 9; 3. ) 21; ) 16; ) 4; ) 32; 4. );
:

25
Z

1. :
) 9 (7) = ___; ) 13 4 = ___; ) 11 (6) = ___.

2. :
) 72 : (8) = ___; ) 121 : 11 = ___; ) 39 : (3) = ___.

3. 4 + (2) 6 44 : (4) :
) 27; ) 5; ) 3; ) 25.
( .)

4. = 2 b = 3, 4 2b 3b :
) 32; ) 20; ) 16; ) 4.
( .)

5. 42 6, 42 , 13 9,
:

) 124; ) 110; ) 110; ) 124.


( .)

6. (2 + 1) : 5 = 3 :
) = 7; ) = 8; ) = 8; ) = 7.
( .)

7. 6 18 :
) < 3; ) 3; ) 3; ) > 3.
( .)

8. 12, 72. :
) = 60; ) = 12; ) = 12; ) = 60.
( .)

1. ) 63; ) 52; ) 66; 2. ) 9; ) 11; ) 13; 3. ); 4. ); 5. ); 6. ); 7. ); 8. ).


:

26


1. = {5, 29, 18}, = {5, 2, 7, 0, 29, 18, 35}.
2. ) ; ) ; ) ; ) ; ) ; ) .
3. N N Z Z
0
8
1
0
55
14
2,5
4. ) : 8, 7, 6, 5, 4; ) 3, 2, 1, 0, 1.
5. 6, 5, 4, 3, 2, 1, 0, 1, 2, 3.
6. 6, 5, 4, 3, 2, 1.
7. ) 5; ) 0; ) 11.


1.

7 4 1 0 2 5 8

2. (5), (2), (1), D(2) (4).


3. 12.
4. 5 , 5 3cm = 15cm.
5. N 16 , 8cm : 16 = 0,5cm.
6. (6); (4).
7. ) 5 ; ) 10 .
8. (8).
9. S(1).
10. , .
11. 15. 12. 2.


1. ) 5; ) 3; ) 100; ) 222.
2. a 7 1 88 15 9 99 14
a 7 1 88 15 9 99 14
3. : 8 8; 1 1; 10 10; 73 73; 999 999.


1. 8, 6, 2, 19, 0, 21, 6, 14.
2. ) ; ) ; ) ; ) ; ) ; ) .
3. ) 16 16; ) 3 3; ) 7 7; ) 50 50.
4. ) = 8 = 8; ) = 22 = 22; ) = 5 = 5; ) = 17 = 17.
5. {4, 3, 2, 1, 0, 1, 2, 3, 4}.

27
6. a 10 6 15 8 40 32 9
|a| 10 6 15 8 40 32 9
7. ) 5 5 = 0; ) 0; ) 0.
8. ) 10 5 = 5; ) 10 5 = 5; ) 10 5 = 5; ) 10 5 = 5.
9. ) 25; ) 32; ) 15; ) 16.
10. ) 11; ) 36; ) 70; ) 11.
11. ) 69; ) 13; ) 46; ) 30.
12. ) 75; ) 61; ) 23; ) 36.
13. ) 1; ) 11; ) 25; ) 35.
14. ) a 9 18 6 44 13 25
a 9 18 6 44 13 25
(a) 9 18 6 44 13 25
|a| 9 18 6 44 13 25
) a 16 4 5 20 1 9
|a| 16 4 5 20 1 9
|a| + 4 20 8 9 24 5 13
|a|1 15 3 4 19 0 8

E
1. ) 20 < 19 < 14 < 8 < 7 < 3; ) 18 < 5 < 0 < 3 < 4 < 9 < 20;
) 12 < 6 < 4 < 5 < |7|<|8|< 17.
2. |0|<|1|<|5|<|9|<|11|<|14|<|17|<|22|.
3. ) 8 < 5; ) 11 > 3; ) 4 < (4); ) |5| < 11; ) |8| > |4|; ) |15| = |15|.
4. ) {5, 4, 3, 2, 1}; ) {0, 1, 2, 3, 4, 5}; ) {1, 0, 1, 2, 3, 4, 5};
) {6, 5, 4, 3, 2, 1, 0, 1}; ) {6, 5, 4, 3, 2, 1, 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6}.


1. ) 19; ) 11; ) 11; ) 19.
2. ) 3; ) 15; ) 0; ) 0.
3. ) 1) 45; 2) 2; 3) 6; 4) 44; ) 1) 35; 2) 96; 3) 90; 4) 185; ) 1) 62; 2) 135; 3) 33; 4) 196.
4. ) 1; ) 4; ) 2; ) 25; ) 7; ) 34.
5. ) 10; ) 3; ) 45; ) 230; ) 65; ) 7; ) 217.
6.
x y z x+y x+z y+z x+y+z
2 3 1 5 3 4 6
7 18 1 11 8 17 10
13 21 46 34 33 25 12
19 36 42 17 61 6 25
39 152 191 113 152 343 304
7. 68.

28
8. ) ) +16

+ 8 25 14 62 46
9 1 34 5 19 35
17 9 42 3 33 17
21 29 4 35 7 9

9. ) +8 +4 +(17)
9 1 3 14

) +(38) +14 +(92)


22 16 2 94


1. a) 11; ) 5; ) 11; ) 5.
2. ) 1) 9; 2) 15; 3) 0; 4) 0; ) 1) 7; 2) 3, 3) 13; 4) 6; ) 1) 43; 2) 4; 3) 23; 4) 16.
3. ) 9; ) 9; ) 0; ) 20; ) 30; ) 43; ) 19; ) 8.
4. ) 3; ) 3; ) 13; ) 0; ) 6.
5. ) 4; ) 33; ) 68; ) 26.
6. a) 38 +15 9
23 15 0 9

)
23 +26 +12
17 40 14 2

7. ) )
19 33 14 54

18 37 15 4 12 42
83 29
29 10 62 43
18 72
66 85 33 52 37 17

8. ) 11; ) 9; ) 9; ) 11; ) 1; ) 19.


9.
a b a+b ab |a| |b|
17 19 36 2 2
6 15 9 21 9
13 7 20 6 6
28 31 3 59 3

29
10. ) 36; ) 4.
11. = 32, b = 19, |a|| b | = 13.
12. = 12, b = 55, ( b) (|a|| b|) = 110.
13. ) 4; ) 24; ) 33; ) 50.
14. x = 8, y = 11, z = 22, a = 25, b = 41, c = 19, c < a < b.
15. A = 4, B = 9, C = 15, |A| = 4, |B| = 9, |C| = 15, |A| < |B| < |C|.
16. 39. 17. 24. 18. 101.
19. 41. 20. 118. 21. 132.
22. 152.
23. 42.
24. 2 150.
25. 4 600.
26. 4 300.
27. 3C.
28. 1 615m.
29.
39 136
31 70 150 14
12 19 89 133 17 31
26 14 33 122 85 48 31 0


1. ) ; ) ; ) ; ) .
2. ) 1; ) 36; ) 10; ) 11.
3. ) 17; ) 0; ) 146; ) 12; ) 0; ) 22.
4. 19 + (18) + (17) + ... + 18 + 19 = 0.
5. ) ( 17) + ( 9) = ( 9) + ( 17); ) 42 + 42 < 5 + 6; ) 7 27 < 59 + (59);
) 34 + 16 + 34 > 100 + 11 + (10).
6.
x y z x+y y+z (x + y) + z x + (y + z)
12 19 8 7 11 1 1
7 31 16 24 15 8 8
4 15 76 19 91 95 95
6 12 33 18 21 15 15
(x + y) + z = x + (y + z).


1. ) = 18; ) = 3; ) = 4; ) = 4; ) = 22; ) = 3.
2. ) = 7; ) = 18; ) = 16; ) = 0; ) = 39; ) = 21.
3. ) = 1; ) = 4016; ) = 2009; ) = 1000; ) = 0; ) = 4.
4. = 16, = 11.

30
5. b = 7, = 2.
6. ) = 4; ) = 10; ) = 20; ) = 14.
7. ) = 50; ) = 10; ) = 28; ) = 23.
8. ) = 44; ) b = 34; ) c = 5; ) d = 4.
9. = 13. 10. = 23.
11. = 11. 12. = 14.
13. = 81. 14. = 20.
15. = 118. 16. = 31.
17. = 12.
18. = 24.
19. = 11 350.
20. ) || = 5, = 5 = 5; ) || = 9, = 9 = 9;
) || = 5, = 5 = 5; ) || = 5, = 5 = 5.
21. ) = 9 = 9; ) = 5 = 5; ) = 11 = 3; ) = 4 = 8.
22. ) = 7 = 7; ) = 4 = 4; ) = 1 = 7; ) = 50 = 40.


1. ) 5, 4, 3, 2, 1; ) 8, 7, 6, 5, 4, 3; ) 2, 1, 0, 1, 2, 3, 4.
2. ) 5, 4, 3, 2; ) 1, 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7; ) 6, 5, 4, 3, 2, 1, 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6;
) 5, 4, 3, 2, 1, 0, 1, 2, 3, 4, 5.
3. ) > 16; ) 3; ) < 6.
4. ) < 1; ) 7; ) > 8; ) > 3; ) 8; ) 3.
5. ) > 1; ) 10; ) > 5; ) 0.
6. ) 1; ) 2; ) < 7; ) < 4.
7. ) 2 < < 12; ) 8 < 4.
8. 6 < < 2, (5) + ( 4) + (3) + (2) + (1) + 0 + 1 = 14.
9. ) 7 < < 7; ) 4 4; ) 4 4; ) 3 3.
10. ) 4 < < 6; ) 10 4; ) 2 4; ) 10 < < 2.
11. 1 < < 7, 0 + 1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 = 21.
12. ) 8; ) > 8; ) > 5.
13. 8, : > 8.
14. 60, : 60.
15. > 14.
16. > 134.
17. 22.
18. 11C.


1. a) 27; ) 20; ) 40; ) 70.
2. ) ; ) ; ) ; ) .
3. ) 24; ) 24; ) 24; ) 24.
4. ) 15; ) 75; ) 18; ) 40; ) 42; ) 96; ) 32; ) 40.
5. ) 2; ) 12; ) 30; ) 56; ) 90.
6. ) 1) 987; 2) 987; 3) 0; ) 1) 1 111; 2) 1 111; 3) 0; ) 1) 500; 2) 500; 3) 0;
) 1) 4 545; 2) 4 545; 3) 0.
7. ) 7 (3) > 4 (9); ) 4 5 = 4 (5); ) 18 (2) > 7 5; ) 6 9 > 7 (8).

31
8.
4 3




9.
b b b b
1 2 3 2 3 6 6
9 8 7 72 63 56 504
10 8 5 80 50 40 400
4 25 2 100 8 50 200
10. ) 1 000;; ) 1 000; ) 1 000; ) 1 000.
11. ) ; ) +; ) ; ) +; ) .
12. ) 36; ) 36; ) 144; ) 144.
13. ) 92; ) 30; ) 14; ) 21.
14. ) 17; ) 10; ) 1; ) 59; ) 200; ) 60.
15. ) 59; ) 28; ) 67; ) 44.
16. 0.
17. 0.
18.
1 2 8 2 5 12 10
2 1 4 64 4 25 144 100
19. ) 2 2; ) 7 7; ) 9 9; ) 10 10.
20. ) 162; ) 0; ) 9; ) 48; ) 64.
21. ) 8; ) 159; ) 275.
22. ) 72; ) 96; ) 42.
23. ) 65; ) 132; ) 240; ) 348.
24. = 6, = 6, = 11; ) 102; ) 564.
25. = 42, = 38, = 79, < < .
26. ) 22; ) 29; ) 142; ) 420.
27. 72. 28. 139.
29. 63. 30. 385.
31. 98.
32. 139.
33. 1.
34. x y z = 42, x z = 14, y = 42 : (14) = 3. x , z ,
x = 1, z = 14 x = 2, z = 7.


1. ) ; ) ; ) ; ) .
2. ) 7; ) 7; ) 7; ) 7.
3. ) 4; ) 9; ) 5; ) 4; ) 3; ) 9; ) 2; ) 9.

32
4. ) 0; ) 15; ) 15; ) 0; ) 24; ) 24.
5. ) 1; ) 1; ) 1; ) 1.
6.
b b :b b b :b
6 3 18 2 12 4 48 3
15 5 75 3 18 3 54 6
90 10 900 9 55 11 605 5
60 12 720 5 26 ( 26) 2 ( 2) 52 13
7. ) 7; ) 15; ) 7; ) 9.
8. ) 5; ) 8; ) 3; ) 6.
9. ) 17; ) 4; ) 5; ) 15; ) 7; ) 40.
10. ) 8; ) 16; ) 48; ) 3.
11. ) 10; ) 20; ) 75; ) 3.
12. ) 1; ) 9; ) 14; ) 18.
13. ) 51; ) 33; ) 13; ) 16; ) 0.
14. ) 6; ) 2.
15. ) 72; ) 104; ) 38; ) 29.
16. ) 11; ) 87.
17. ) 81; ) 26; ) 27; ) 16.
18.
560 000 160
700 800 8 20
35 20 40 4 2 10
7 5 4 10 4 1 2 5
19. 1.
20. 61.
21. 112.
22. 110.
23. 139.
24. ) = 3, b = 3, 2; ) 9; ) 16.


1. ) ; ) ; ) ; ) .
2. ) a b b b ) b (b ) ( b)
12 4 48 48 3 8 4 96 96
7 17 119 119 9 8 7 504 504
22 3 66 66 2 3 4 24 24
9 8 72 72 12 1 5 60 60
)
b (b + ) b+
1 5 15 20 20
4 9 7 8 8
2 3 4 14 14

33
3. ) 190; ) 120; ) 9 100; ) 4 200; ) 7 000.
4. ) 2; ) 3b; ) 4( + b); ) 10b.
5. ) 77; ) 12; ) 72; ) 50.
6. ) 6 8y; ) 35 63; ) 52 + 60b; ) 120 50 + 30b.


1. ) = 7; ) = 3; ) = 8; ) = 4; ) = 28; ) = 18; ) = 21;
) = 25; ) = 8; ) = 5; ) = 5; ) = 3.
2. ) = 10; ) = 11; ) = 5; ) = 9; ) = 7; ) = 6;
) = 7; ) = 2; ) = 10.
3. ) = 6; ) = 1; ) = 5.
4. = 11.
5. ) = 7; ) = 3; ) = 5; ) = 7; ) = 8; ) = 33.
6. = 2.
7. = 5.
8. = 3.
9. = 12.
10. = 4.
11. ) = 2 = 2; ) = 3 = 3; ) = 3 = 8; ) = 6 = 5.
12. 239, 238, 237.
13. 4, 3, 2, 1, 0.
14. 10, 8.
15. ) < 1; ) > 8; ) 3; ) 2; ) < 3; ) > 2.
16. ) < 1; ) 4; ) 3; ) 2; ) 7; ) 7.
17. ) 6; ) > 5.
18. ) 9 < x < 11, x = 10; ) 1 x < 3, x {1, 2}; ) 5 < x < 1, x {4, 3, 2, 1, 0}.
19. ) 5 < x < 5; ) 4 < x < 4; ) 30 x 30.
20. < 12.
21. y < 6.

34


1. :
___________________ .
, _______. ____, ____ a,
____ b. ____, _____ , _____ .

2. , :
) ) ) )


b

3. :
) ABC, BAC, BCA, CBA; ) SAR, PAS, TAS, RAS, APS, SAT.

4. :
1) 2) 3) 4)
V
C M R
I
O
E
S
L A
D T
M O R E A V

) 3) .
) 4) V.
) 1) 4)
.

5. :
) ) ) )
A S M O K
R T
I R N
O V J E N R
P E A
T N I

6. ) ; ) ; ) ,
( ).

35
7. ) ; )
?

8. 5, 10 15 .
( ) , (
). ?

9. :
, ______________________________.
, _______________________
, ____________________ ,
_________________ .
_____________________ .

10. , ,
, .

11. 2cm, 4cm 5cm.

12. :
) 6,4cm, 11cm; ) 4,1cm, 1,3cm .

13. 2,2cm.

14. 22cm. 9,5cm 4,2cm, .

15. 7,4cm. :
) 2,1cm; ) 2,1cm.

16. 14,7cm.


1. . ( )
. ?

2. :
) 50, 60 70; ) 33, 21 136; ) 82, 33 64; ) 1, 7457 1052 ?

3. :
) 32 75; ) 60 60; ) 90 45; ) 53 7326; ) 1337'' 2854.
36
4. :
, ____________________, ____________________
____________________. ____________________
. __________________________________________________.
______________________________________________________.

5. : ) 15o 73o; ) 24o 52o; ) 34o 56o.


( ) ?

6. : ) ; ) ; ) .
?

7. :
) 113, 27 40; ) 157, 121 82;
) 120, 135 105; ) 11137, 7744 1712216 ?

8. :
) 173 62; ) 102 148; ) 8347 12258; ) 16037 10010.

9. :
) 21 73; ) 1 174; ) 3827 8255;
) 452944 9024; ) 36 8148.

10. :
) = 78 1 = 154; ) = 82 1 = 10752;
) 1 = 96 = 699; ) = 4741 1 = 13612.

11. ? ?

12. . .

13. :
) ) )
A A
A
x 15
B x
2x x + 57
3x 2x 7y 8y
B C B C C

) )

31
102
130 135 82

37
14. +
, . , .


.
.
.
.
.
90.
.
.
.

15. ( ) :
) ;
) ;
) ;
) ;
) , ?

16. :
) 17 , 35 .
) , .

17. : ) = 2 = 1 ; ) 2 = = 2 .
3 2 7 9
18. :
) 142, 63;
) + = 163 + = 52. ( ) ?
) 287, 27;
) 115, ;
) 48, .

19. ,
27. = 48, .

20. :
) 39; ) 111.

21. ( = 90)
, D. , D D
.

22. .
.

38
23. 22. .

24.
.

25. :
) ;
) .

26. ?

27. D , :
) )
A
2x

87 3x 109
56 D B C
D

28.
61.

29. , , ,
100. .

30. 90 + .
2
31. . > ACB.


1. , , 1, 1 1
. :
) = 30, = 45; ) = 60, = 50; ) 1 = 100, = 40; ) 1 = 147, 1 = 88;
) = 20, = 80; ) = 90, 1 = 135; ) 1 = 120, = 60.

2. :
) a = 3cm, b = 5cm c = 6cm; ) a = 7cm, b = 4cm c = 5cm;
) a = 2,3cm, b = 4,1cm c = 1,9cm.

3. : ) = 72o, = 31o; ) 1 = 143o, 1=97.

4. ABC :
) ; ) + = 83; ) 1 ; ) + = 99 + = 118;
) 136?

39
5. 82. .

6. 105.
.

7. 55.
.

8. .
.

9.
. .

10. :
) ;
)
59.

11. 122.
.

12. 149.
.

13.
61. .

14. ? ?

15. .

16. = 27. .

17. :
) ; ) .
.

18. .

19. = 97, a = 13cm b = 17cm.

20. D.
BCE, CDF DAG, .
:
) ABE; ) BFG; ) EFG.

40
21. :
) = = = 20; ) AD = DC = CE = EB DCE = 30 ; ) AB = BD = DA = DC

C

D

A
D E A B

22. D, AC
E, AB F. DEC CFB = 30.

23. . (CD)
() 15. = .

24. .
.


1. :
) 3cm, 4cm 6cm; ) 3,2cm, 4,1cm 5,2cm;
) 7,8cm, 4,1cm 11,9cm; ) 12cm, 5cm 6cm?

2. :
) 4cm 6cm; ) 3,4cm 7,2cm; ) 8cm 8cm; ) 1cm 13,9cm.

3. (a) (b) :
) a = 4cm b = 5cm; ) a = 5dm b = 2cm; ) a = 7,6cm b = 3,8cm?

4. 7cm 3cm.
:
) ; ) ; ) .

5. 5cm, 7cm, 10cm, 17cm 20cm.


?

6. ( ):
) 5cm;
) 14,9cm?

7. : ) 15cm 7cm; ) 13cm 15cm; ) 1m 20dm.


, ?

41
8. 10cm 16cm,
. .

9. , 7cm.
.

10. .
: ) 8cm; ) 9cm; ) 2 008cm; ) 2 009cm.

11. .

12. 55cm.
?

13. .

14. .
.

15. .
.

16. b a, c
b?



1. 3cm 4cm :
) ; ) 1 ; ) 2 .

2. a , . :
) b a, ;
) a, .

3. a . b,
.

4. . b,
3cm . ?

5. , .

6. .
.

7. : ) ; ) ; ) .

42
8. . : ) + ; ) ; ) 2 .

9. = 4cm. 2, 4 .

10. . CD CD = 3 .
4
11. . 3 ( 3
). ?

12. . , .

13. . .


1. :
) 60; ) 120; ) 30; ) 90; ) 150; ) 45; ) 135; ) 15; ) 75; ) 105; ) 165.

2. :
) 2230; ) 6730; ) 11230; ) 15730;
) 730; ) 5230; ) 8230; ) 12730; ) 17230.

3. :
) 240; ) 270; ) 225; ) 33730; ) 12345; ) 13845.

4. 132. , :
) 1630; ) 33; ) 11530; ) 99.


1. :
) ,
;
) ,
;
) 4cm ;
) 4cm 3cm .

2. :
) 5cm 6cm 8 ;
) 8cm 32 .

3. , ?
,
, .

43
4. , , :
) ;
) ;
) .
.

5. PMR .
( ):
) ) )
M
P A M R
80 80
P R
R 62 B
62
A
C B P
M
C

6. , , :
) ) )
A B A B

I C

B C D E C D D E



1. , ,
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________.

2.
:
) C ) ) )
A C
A
4cm 2cm
84 4cm B
45 B 3cm
30 2cm
C 22mm K 52 6cm
A 3cm B A B
L R C
R
4cm 4cm 84 3cm
2cm
22mm 2cm
44 E
30 M P 6cm Q D
P 3cm Q 315
44
3. : ) ; ) .

4. ABCD. M, N, P Q AB, BC, CD DA.


) ABQ BAN.
) AMQ, BNM, CPN DQP .

5. xOy ,
OB = OC. = .


6. , ,
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________.

7. :
) ) )
A
B
P 3cm
25 K
45
15 20
6cm
A
B L
S D
E C 65
6cm 20
45 3cm
C
15
D T
D

8. : ) ; ) .

9. 30,
.

10. ,
. = .


11. , ,
_____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________.

45
12. :
) ) )
4cm B
A 5cm B D C
60
A 3cm
7cm 7cm
C D 60
5cm 60
C A 3cm B
4cm
D
E

13. A, B, C, D. AB = BC = CD = DA, ABD BD.

14. , = .
AB .

15.
, .


16. , ,
_____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________.

17. :
) ) )
S A D
95 B
3cm D 1cm
2cm
5cm 5cm 2cm
T R 4cm C
4cm 1cm
K
4cm E B E
3cm A C
4cm
85
L M

18.
.

19. .
.

20. = 90, = 10cm, = 5cm,


PQR PRQ = 90, PQ = 10cm RPQ = 30. AB PQR.

46
a
1.
.

2. AB CD P, . AC = BD AD = BC.

3. .

4. O A, B, C D, AB = CD.
AOC BOD.

5. xOy ( , )
. = ,
.

6. , ? , .

7. E D AE = AD AEC = ADB.
AB = AC EC = BD.

8.
.

9. ?

10. ?

11. :
) ; ) .
.

12. .
D . D = = D.

13.
.

14. D E AD = BE.
AE BD O, AOD BOE.

15. M N
M A B, A B N AM = BN. ACM BCN CMB CNA.

16. ABC ABD .


ACD BCD C D:
) ; ) .

17.
.
47
18.
ABD, BCE CAF. DEF .

19. M N BC AD ABCD.
AMD BNC.

20. .

21.
.

22. : ) ABCD; ) ABCD.


p, AB CD
M N. OND OMB, OCN OAM, ABN CDM,
AND CMB ANM CMN.
C
B O
7cm 7cm 12cm C
D 40 E D
12cm B
A
A E B
A C D

F
23 24 25

23. AC = BC = 7cm ADC = BDC ( ), AEF BEF.

24. = = 12cm BAC, BCE CDE ( ),


A DE.

25. A, B, C D . OD = OC OA = OB, :
) AC = BD;
) P AC BD, APD BPC;
) CDP ABP?

26. , , ) ; )
?

27. a = 3cm, b = 7,5cm c = 8,4cm.

28. 3cm, 4cm 6cm.

29. 3,4cm.

30. 2cm,
3,2cm. .

48
31. 4cm, 30. .

32. 15cm.
60.

33.
. j .

a
1. :
) a = 5cm, b = 2cm, = 60; ) c = 4,5cm, a = 3cm, = 45;
) b = 6cm, c = 0,5dm, = 75; ) b = 4cm, c = 3cm, + = 135.

2. 4cm, 105.

3. 3,5cm 4,3cm.

4. 5,3cm.

5. :
) a = 7cm, = 30, = 45; ) c = 4,5cm, = 75, = 30;
) b = 4cm, = 2230, = 120; ) a = 5cm, = 8230, 1 = 150.

6. , , :
) BC = 4cm, = 15; ) b = 5cm, = 6730; ) AB = 7cm, = 60.

7. 6,5cm.

8. :
) a = 7cm, 5230;
) a = 6,7cm, 105.

9. 2,5cm, 6cm 5cm.

10. 4cm.

11. 3cm, 5cm.

12. :
) AB = 5,1cm, CB = 3,2cm, = 75; ) AB = 4cm, AC = 7cm, = 45;
) b = 3cm, a = 7,1cm, = 120.

13.
6cm, 4cm.

49
14. :
) b = 5cm, a = 3cm, = 30; ) a + c = 9cm, = 60, = 75;
) 10cm, = 75, = 45.

15. c = 5cm, b a = 1cm = 45.

16. 2cm, 1,6cm 2,4cm.

17. .
.

18. p . :
) p ; ) p .

19. a .
a .



1. .
.

2.
? ?

3. ) ; ) .
. ?
?

4. ?
?

5.
: ) 3,2cm; ) 4cm.

6. ( =90) .
: ) =17; ) =44.

7. ( )
. .

8. ( ).
. ? ?

9. 5cm, 2cm 4cm,


.

50
10. 4cm,
3cm.

11. 3cm :
) 5cm; ) 2cm.

12. a = 4cm, b = 5cm, 3cm.

13. .
.


14. : ) ; ) ; ) .
.
?

15.
.

16. = 40 = 80.
?

17. , , ,
, P, Q R. :
) OBP OBQ; ) OQC ORC; ) OPA ORA.

18. r ,
R . r = a + b R.
2
19. 6cm,
2cm.


20. : ) ; ) .
. ?

21. .
?

22. 3cm.
120.

23. :
) hc = 3cm, b = 5cm, c = 7cm; ) = 75, c = 4cm, hc = 4cm;
) hb = 5cm, = 45, = 67 30; ) ha = 6cm, hb = 5cm, = 30;
) ha = 2cm, = 105, = 30.

51
24. 3cm,
4cm.

25. 6cm,
3,5cm.

26. 5cm.

27. , .
.


28. : ) ; ) ; ) .
.

29. :
) ; ) ; ) ;
) ; ) ; ) ; ) ;
) ; ) ; ) .

30. ?

31. ?

32. a 2,1cm.
ta.

33. 4,4cm.
tb.

34. .

35. :
) b = 6cm, tb = 5cm, c = 7cm; ) hc = 3cm, tc = 4cm, c = 7cm;
) ha = 4cm, ta = 6cm, = 30; ) ta = 6cm, tb = 7,5cm, c = 7cm.

36. 4cm, 6cm


. ?

37. 5cm
. ?

52

1. 35. :
) 35; ) 145; ) 27; ) 7; ) 110.
( .)

2. a = 4cm b = 6cm. :
) 4cm < c < 6cm; ) 2cm < c < 10cm; ) c < 10cm; ) 2cm < c < 6cm; ) 4cm < c < 10cm.
( .)

3.
:
) 6730; ) 45; ) 90; ) 11230; ) 2230.
( .)

4. , :
) ;
) ;
) ;
) ;
) .
( .)

5. :
) ; ) ; ) ;
) ; ) .
( .)

6. ?
) ; ) ; ) ;
) ; ) .
( .)

7. 2,1cm, 3cm 2,7cm. :


) 7,8cm; ) 6,3cm; ) 9cm; ) 8,1cm; ) 15,6cm.
( .)

8. ABC a 3cm. ta :
) 9cm; ) 6cm; ) 3cm; ) 2cm; ) 4,5cm.
( .)

9. 120. 6cm,
:
) 12cm; ) 6cm; ) 3cm; ) 9cm; ) 4cm.
( .)

1. ); 2. ); 3. ); 4. ); 5. ); 6. ); 7. ); 8. ); 9. ).
:

53


1. ; ABC; ; ; ; ; ; .
2. ) ) ) )
B

a b a b a b


a B B B
b
3. ) 1; ) 3.
4. 1) ABE, DEC; 2) AMO, AOR, ARE, AMR, AOE, AME;
3) TCE, CEV, VEA, AET, CTV, ATV, TAC, VAC;
4) OSI, MIR, LAR, SVL, MRV, ARO, VIR, LOR;
) ATV, TAC, AET; ) SVL, MRV, VIR; ) EB, LR, RO.
5. ) 10; ) 15; ) 9; ) 17. 6. ) 4; ) 10; ) 20. 7. ) 9; ) 6.
8. 5 10 = 50 .
15 ,
50 15 = 750.
9. ; ; ; ; .
10.

11. = 11cm.
12. ) = 23,8cm; ) = 14,9cm.
13. = 6,6cm.
14. 8,3cm.
15. ) 3,2cm; ) 2,65cm.
16. 4,9cm.


1. .
2. ) ; ) ; ) ; ) .
3. ) 73; ) 60; ) 45; ) 53o34'; ) 1385'23'';
4. , , ; ; ;
.
5. ) ; ) ; ) .
6. ) ; ) ; ; ) , .
7. ) ; ) ; ) ; ) .
8. ) 125; ) 110; ) 15315'; ) 9949'23''.

54
9. ) 159, 107, 94; ) 179, 6, 175; ) 14133', 975', 12122';
) 13430'16'', 8959'36'', 13530'8''; ) 144, 9859'12'', 11748''.
10. ) = 26, = 76, 1 = 102, 1 = 104; ) = 728', = 2552', 1 = 98, 1 = 1548'.
) = 84, = 2651', 1 = 1539', 1 = 11051'; ) = 8911'19'', = 4348', 1 = 13259'19'',
1 = 9048'41''.
11. , , .
, ,
.
12. x. x, x + 1 x + 2,
x + (x + 1) + (x + 2) = 180, 59, 60 61.
13. ) x + 2x + 3x = 180, x = 30 = 30, = 90, = 60, 1 = 150, 1 = 90, 1 = 120.
) 15 + 7y + 8y = 180, y = 11 = 15, = 77, = 88, 1 = 165, 1 = 103, 1 = 92.
) 2x + x + 57 = 180, x = 41 = 57, = 41, = 82, 1 = 123, 1 = 139, 1 = 98.
) = 180 135 = 45, = 180 130 = 50, = 85, 1 = 135, 1 = 130, 1 = 95.
) = 180 (31 + 102) = 47, = 180 (47 + 82) = 51, = 82, 1 = 133, 1 = 129, 1 = 98.
14.


. +
. +
. + + +
. +
. +
90. +
. +
. +
. +

15. ) ; ) ; ) ; ) ; ) .
16. ) = + 17, = 35. + ( 17) + ( + 35) = 180,
= 54, = 37, = 89.
) = 2, = : 3. + + 3 = 180, = 40, = 20, = 120.
2
3
17. ) = , = 2, = 40, = 60, = 80; ) = 70, = 20, = 90.
2
18. ) = 63, = 79, = 38, 1 = 117, 1 = 101, 1 = 142;
) = 128, = 35, = 17, 1 = 52, 1 = 145, 1 = 163 ;
) = 23, = 50, = 107, 1 = 157, 1 = 130, 1 = 73;
) = 92, = 23, = 65, 1 = 88, 1 = 157, 1 = 115;
) = 72, = 24, = 84, 1 = 108, 1 = 156, 1 = 96.
19. = 63, = 69.
20. ) = 39, = 51, = 90, 1 = 141, 1 = 129, 1 = 90;
) = 69, = 21, = 90, 1 = 111, 1 = 159, 1 = 90.

55
21. = D = D = 90.
= D = D = 90 = , .
22. = 3 + = 90, = 2230, = 6730 = 90.
23. = 22 + = 90, = 56, = 34 = 90.
24. .
2
180 = 90 . ,
2 2

+ 90 = 90.
2 2
25. 180 180 . D,
D 90 90 .
2 2
180 (90 ) (90 ) = + = 45.

2 2 2
135; ) 135 45.
26. , 180 = 90,
+ = 180, . 2 2
27. ) = 56, ADB = 93, BAD = 180 (56 + 93) = 31, = 2 BAD = 62, = 62;
) BAD = 2x, ADC ABD, 5x = 109, x = 2148.
, = 6524, = 8712, = 2724.
28. 180 (90 + 61) = 29, 58.
, 58 32.
29. + 45 + 100 = 180, = 70, = 20, 1 = 110, 1 = 160.
2
30. + = 180 ,

180 = 180 + = 180 90 + = 90 + .


2 2 2 2 2
31. CM D. D ,
D = ACM + CAM D > ACM. D > CM.
= D + D > ACM + CM = ACB.


1. ) > > , c > b > a; ) > > , b > a > c; ) > > , b > a > c;
) > > , b > c > a; ) = > , c = a > b; ) > = , a > b = c;
) = = , a = b = c;
2. ) > > ; ) > > ; ) > > .
3. ) > > , c > a > b; ) > > , c > b > a.
4. ) c; ) , c ; ) , a ;
) = 37, = 62 = 81, c ; ) 180 + = 136, + = 88,
= 92, a . 2
5. , 82.
180 2 82 = 16.
6. 105 210,
. , 105 . ,
3730, 3730, 105. .

56
7. a , b .
i) 55, 6230 b > a.
ii) 55, 70 a > b.
8. = 4, + + 4 = 180, = 30. 30, 30, 120.
9. = , = 5 . + + 5 = 180, = 40, = 100.
2 5 2 2
10. ) 1 = 3. , + = 3,
= 2. = 72, = 36. ) + 90 + 59 = 180, = 62, = 56.
2
11. = 122, = 29. 180 = 151.
12. = 31, = 118, a > b. 2 2
13.
90 , 90 119. = 5930, = 61, a > b.
14. , , .
15. = 45, = 45, = 90, 1 = 135, 1 = 135, 1 = 90.
16. = 63, b > a.
17. ) = 3, + = 90, = 6730, = 2230, c > a > b; ) = 45, = 45, c > a = b.
18. , ,
a = b = c.
19. = 97 , , c > b > a.
20. ) ABE = ABC + CBE = 150. ABE , BAE = BEA = 15. ,
150, 15, 15;
) BFG = BGF = FBG = 60; ) FGE = FEG = 45, GFE = 90.
21. ) BMA = BAM = 20, ABM = 140, BMC = 160, MBC = MCB = 10,
= 20, = 150, = 10;
) CDE = CED = 75, ADC = CEB = 105,
DAC = DCA = ECB = EBC = 37 30, = = 3730, = 105;
) ABC = BAD = ADB = 60, ADC = 120, DAC = DCA = 30, = 90,
= 60, = 30.
22. CDF = BDF = 90, CFD = BDF = 15, DBF = 75, = = 75, = 30. ,
75, 75, 30.
23. CED = 75, EBC = ECB = 3730, ACD = 2230, CAD = 6730, = 6730,
= 3730, = 75.
24. .
. ,
, .


1. ) ; ) ; ) ; ) .
2. ) 2cm < < 10cm; ) 3,8cm < < 10,6cm; ) < 16cm; ) 12,9cm < < 14,9cm.
3. ) ; ) ; ) .
4. ) 5cm, 6cm, 7cm, 8cm, 9cm; ) 5cm, 7cm, 9cm; ) 6cm, 8cm.
5. 4 .
6. ) < 10cm; ) b > 7,45cm;
7. ) 15cm, 7cm;
) ;
) 1m, 20dm.

57
8. 5cm 8cm.
, 8cm.
9. 1 cm, 3cm, 3cm 3cm, 2cm, 2cm.
10. ) 1; ) 2; ) 501; ) 502.
11. a < b + c, 2a < a + b + c, 2a < O, a < O . .
2
12. , 27,5cm.
13. a + b > c, 2(a + b) > a + b + c, 2(a + b) > O, a + b > O .
2
14. CM < CA + AM, CM < CB + BM, 2CM < CA + CB + AM + BM, 2CM < CA + CB + AB, CM < O .
2
15. AO + BO > AB, BO + CO > BC, AO + CO > AC, 2(AO + BO + CO) > AB + BC + AC, AO + BO + CO > O .
2
16. a, b = 2a, c = 4a 4a 2a < a.



1. k1(1, 3cm) k2(2, 4cm). ) 12 > 7cm; ) 12 = 7cm;
) 12 < 7cm.
2. a) b A a ( V
); ) a A (
VI ).
3. b A a,
( V ).
4. .
58. V .
9. .
, .
10. , , 3
CD.
11. , . B, BC CA
( , ).
.
12. .
, .


1. ) 120 = 2 60; ) 30 = 60 : 2; ) 90 = 60 + 30; ) 150 = 2 60 + 30; ) 45 = 90 : 2;
) 135 = 90 + 45; ) 15 = 30 : 2; ) 75 = 60 + 15; ) 105 = 90 + 15; ) 165 = 180 15.
2. ) 2230 = 45 : 2; ) 6730 = 135 : 2; ) 11230 = 90 + 2230; ) 15730 = 135 + 2230;
) 730 = 15 : 2; ) 5230 = 60 730; ) 8230 = 90 730; ) 12730 = 120 + 730;
) 17230 = 180 730.
3. ) 240 = 4 60 240 = 180 + 60; ) 270 = 180 + 90;
) 225 = 180 + 45; ) 33730 = 360 2230; ) 12345 = 120 + 730 : 2;
) 13845 = (270 + 730) : 2.
4. ) 1630 = (165 132) : 2; ) 33 = (132 : 2) : 2; ) 11530 = 132 1630; ) 99 = 33 3.

58

1. ) ; ) ; ) ; ) .
2. )
.
) 2cm (16 ),
.
3. .
4. .
5. a) AB = PM, AC = PR, BC = MR, BAC = MPR, ACB = PRM, ABC = PMR.
) AB = MR, AC = MP, BC = RP, BAC = RMP, ACB = MPR, ABC = MRP.
) AB = PM, AC = PR, BC = MR, BAC = MPR, ACB = PRM, ABC = PMR.
6. ) ABC AED, ABD AEC; ) ABI DCI, ACI DBI, ACD DBA, ABC DCB;
) ADC BEC, ADE BED, ADB BEA.



1. .
2. ) AB = PQ (3cm), ABC = PQR (30), BC = QR (4cm), ()
ABC PQR;
) AB = KM (2cm), ABC = KML (45), BC = ML (22mm), ()
ABC KML;
) AB = PQ (6cm), ABC = QPR (44), BC = R (4cm), ()
ABC PQR;
) AC = DC (3cm), ACB = DCE (), BC = EC (2cm), ()
ABC DEC.
3. a) ABC BAD: AB = AB, ABC = BAD (90), BC = AD (a), ()
ABC BAD, AC = BD;
) ABC BAD: AB = AB, ABC = BAD (90), BC = AD (b), ()
ABC BAD, AC = BD.
4. a) AB = AB, BAQ = ABN (90), AQ = BN ( a ), () ABQ BAN;
2
a
) AM = BN = CP = DQ ( ), QAM = MBN = NCP = PDQ (90),
2
a
QA = MB = NC = PD ( ), () AMQ BNM CPN DQP.
2
5. ABO ACO: AO = AO, AOB = AOC ( xOy ), OB = OC ( ), ()
AB , AB = AC. 2


6. .
7. ) BAE = CDE (15), AE = DE (6cm), AEB = DEC (),
AEB DEC;
) ABD = CDB (45), BD = DB, ADB = CBD (20), ABD CDB;
) KPL = STD (25), KP = ST (3cm), PKL = TSD (65),
KPL STD.

59
8. a) ABO CDO: OAB = OCD ( ), AB = CD (a),
OBA = ODC ( ), ABO CDO,
AO = OC BO = OD. , ; ) ).
9. = 30.
= 30 .
= (30), = (90), = , () AB , B = C.
, = , = 2.
10. ABO ACO: AOB = AOC ( ), AO = AO, OAB = OAC (90 ),
2 2
() AB , AB = AC.


11. .
12. ) BD = BD, AB = CD (4cm), AD = CB (7cm), CCC ABD CDB;
) AB = DE (5cm), AC = DC (r1), BC = EC (r2), CCC ABC DEC;
) BD = BD, AB = CD (a = 3cm), AD = CB (a = 3cm), (CCC) ABD CDB.
13. BD = BD, AB = BC ( ), AD = DC ( ), (CCC) ABD BDC.
14. AB = BC ( ), OB = OB, OA = OC (r), (CCC) OAB OBC.
15. AC = BC ( ), CC = CC, AC = BC ( AB ), (CCC) ACC BCC.
2
A = B = 45, ' AB, ACC = BCC = 90, CC BCC
.


16. .
17. ) TR = LK (4cm), RS = KM (3cm), TSR = LMK (85), TRS LKM;
) AB = DE (5cm), BC = EC (4cm), ACB = DCE (90), ACB DCE;
) AB = ED (2cm), AC = EC (1cm), ACB = ECD (), () ACB ECD.
18. CD . ADC
BDC : CD = CD, AC = BC ( ), ADC = BDC (90),
() ADC BDC, AD = BD.
19. , ,
. ACO BCO : CO = CO, AO = BO (r), ACO = BCO (90),
() AOC BOC AC = BC.
20. RPQ = 30 => QR = PQ = 5cm. AB = PQ (10cm), BC = QR (5cm), ACB = PRQ (90),
2
() ABC PQR.

a
1. ABC ADC.
) AB = CD = a, BC = AD = a, ABC = ADC = 90, () ABC ADC;
) DAC = ACB ( ), ACD = CAB (
), AC = AC, () ABC ADC;
) AC = AC, AB = CD = a, CB = AD = a, (CC) ABC ADC;
) ABC = ADC = 90, AD = BC = a, AC = AC, (C) ABC ADC.

60
2. AP = PB, CP = PD, APD = BPC (), () APD BPC AD = BC.
AP = PB, CP = PD, APC = BPD (), () APC BPD AC = BD.
3. S
. AS = SB, SP = SP, ASP = DSP = 90, () ASP BSP,
je AP = BP.
4. AB = CD, OA = OD (r), OB = OC (r), (CC) AOB DOC, AOB = DOC,
AO = OB, CO = OD, BOD = AOB + AOD = DOC + AOD = AOC,
() AOC BOD.
5. Ox, Oy. y
P, x S. OA = OB, OAP = OBS,
AOP = BOS () AOP BOS , OP = OS.
6. . , 2cm 3cm
, .
7. AE = AD, DAB = EAC, AEC = ADB () AEC ADB,
AB = AC, EC = BD.
8. .
9. . .
10. . .
11. ) , .
() ; ) ,
. () ()
12. ABE = 180 ( BAE + 90) = 180 ( ABD + 90) = BAD, BAE = ABD, AB = AB,
() ABE BAD, D = , = D.
13. S . C = BC, CAB = CBA,
ACS = BCS, () ACS BCS.
14. AD = BE, AB = AB, BAD = ABE, (C) ABD BAE, je ADB = BEA,
BAE = ABD. BAE = ABD OAD = OBE. ADO = BEO, OAD = OBE,
AD = BE, () AOD BOE.
15. MA = NB, AC = BC, MAC = NBC ( ),
(C) ACM BCN, MC = BNC, MC = NC. MC = BNC, MC = NC,
MB = MA + AB = NB + AB = NA (C) CMB CNA.
16. ) AC = BC, AD = BD, CAD = CAB + BAD = CBA + ABD = CBD,
(C) ACD BCD.
) AC = BC, AD = BD, CAD = BAD CAB = ABD CBA = CBD,
(C) ACD BCD.
17. P, Q R AB, BC . PQ, QR RP .
,
PQR .
18. DEF ( ECF = FAD = DBE = 180).
, DEF ,
.
19. ANB BMA DNC CMD.
AM = DM = BN = CN. AM = BN, DM = CN, AD = BC, (CC) AMDBNC.
20. P, Q, R, S AB, BC, CD, DA. PBQ, QCR, RDS, SAP
( a
2
). 45,
PQRS , .

61
21. P, Q, R, S AB, BC, CD, DA. PBQ, QCR,
RPS, SAP ( a , b
2 2
) .
22. ) OBM = ODN ( ), BOM = DON (), BO = DO,
() OND OMB, DN = BM. OCN OAM,
AM = CN. AD = CB (a), DN = BM, ADN = CBM = 90, (CC) AND CMB,
AN = CM. AD CNB MD = NB. AN = CM, NB = MD, AB = CD,
(CCC) ABN CDM. MN = MN, AM = CN, AN = CM, (CCC) ANM CMN.
23. AC = BC (7cm), CD = CD, ADC = BDC, () ADC BDC, AD = BD.
AD = BD, DE = DE, ADE = BDE () ADE BDE, AED = BED,
AE = BE. AE = BE, AEF = BEF, EF = EF () AEF BEF.
24. ACB = 50, ECD = 40, CED = 50. CB = EC, ACB = CED (50), ABC = ECD (40),
() A DE.
25. ) OD = OC, OA = OB, AC = BOD, () AO BOD, AC = BD,
AC = OBD, CA = ODB;
) CA = ODB BCA = ADB, AC = OBD, AD = OA OD = OB OC = BC,
() APD BPC;
) ) CDP ABP .
26. ) ; ) .
27. 1,5cm; 3,75cm; 4,2cm. 28. 26cm. 29. 20,4cm.
30. 14,8cm. 31. 8cm. 32. 7,5cm.
33. 30, 30, 120.


1. ) . C = a,
= b, .
) ). ) = 180 ( + ) = 45, ).
2. ,
.
3. , , , .
4. , 5,3cm.
5. ) = a , .
.
6. ) , .
. )
, . AB ,
. .
7. 45,
45.
.
8. ) () .
. ) ,
, ).
9. 2,5cm 6cm,
5cm. e
.

62
10. 9, ,
4cm.
11.
. .
12. ) , , .
AB. .
13. ,
.
.
14. ) = b, .
a. ,
, .
) , = a + c.
.
2
, . ,
= a + c ,
. .
2
.
) DE .
2 2
.
DC EC DE .
15. D D = b a. BD
. BCD
BC CD a.
BD AD.
16. , ,
9.
17. ,
.
18. ) p ; )
p.
.
.
19. a .
,
10.



1. P, Q R. PQ QR .
PQ, PA = QA.
QR, QA = RA. , PA = QA = RA, PA = RA,
PR.

63
2.
.
3. , .
, .
4. .
.
5. ) 6,4cm; ) 8cm.
6. ) = = = 17, = 73; ) = 46, = 44.
7.
.
8. OA = OB (R), OC = OC, AC = BC (), (CCC) , AO = BO,
.
10. 4cm.
(
R).
. .
11. .
)
( ). ,
.
.
) (
).
. , ,
.
.
12. .
, , ,
. .
13. k(O, OA). .
. = 60,
= 30. , 30
.
, ,
k .


14. .
15. .
( = , = , = ), = . ,
,
. ,
.
16. = 60. S . a
S. b S, c
S. S = 180 + = 110, S = 130, S = 120.
( )
2 2

64
17. ) OBP = OBQ ( ) OPB = OQB = 90, POB = QOB,
2
OB = OB, OP = OQ (r), (CC) OBP OBQ; ) ).
18. S P, Q, R S
, , . 17 SBR SBQ, ASQ ASP
PSC RSC, CP = CR, AP = AQ, BQ = BR. CPSR ,
CP = CR = r. AP + BR = AQ + BQ = c = 2R. a = CR + RB b = AP + PC,
a + b = CR + RB + AP + PC = 2r + 2R, .
19. S, .
S .
S, ,
. ,
.


20. , .
21. .
22. 6cm.
23. 1, 1, 1 , , , .
) 1
. c.
1 ( ,
).
) 1
. c.
1 .
) 1
, . 1
, , .
) 1 .
1
hb .
) 1
. , , , .
1.
24. = 3cm,
1. 1,
. .
1.
25. 1. 1
( ) ( 1).
1 .
26. 1.
1 1 (
30). 1 1 = 1.
27. B AH
A BH.

65

29. ), ), ), ).
30. .
31. 2:1.
32. ta = 6,3cm.
33. tb = 6,6cm
34. 1 . 1 1. ta > b a ,
2
ta > c a , 2ta > b + c a. 2tb > a + c b 2tc > a + b c.
2
, 2 ( ta + tb + tc) > O,
.
35. 1, 1, 1 , .
) 1A2 . 1
1 1 = 1.
) .
1 . 1
c . 1 .
2
) .
1 .
( = 60).
.
1 1 = 1.
) .
(c, 2 ta, 2 tb). 1
3 3
1 = 21. 1 1 = 21.
1 1 .
36. .
37. .

66


1. 3 , 2 , 4, 11 , 0, 12 , 1 , 12 :
{ }
4 3 2 2 5 3
) ; ) ;
) ; ) .

2. 5.

3. 12.

4. : 1 , 5 , 4 , 5 , 7 1 .
2 7 9 4 20 3
5. 3, 5, 0, 2, 4 .

6. : 144 , 162 , 9 234 , 1 111 18 018 .


8 3 27 11 18

7. 2, 1, 5 , 3 , 1 , 4 .
3 5 4 3
8. :
) 1, 2; ) 2, 5, 6; ) 4, 0, 3.

9. :
) 8; ) 15; ) 20.

10.
: ) 10; ) 0; ) 3; ) 14.

11. :
) 8; ) 15; ) 4.

12. :
) A = x | x Z, 4 < x 3 ;
{ } ) A = 2 | x Z , x 1 > 7 .
{ }
3 x
13. : A = a + 1 | a Z, 5 < a 2 .
{ }
a
14. , :
) 5 ___ Q+; ) 1 ___ Q; ) 3 ___ Q ; ) 0 ___ Q+; ) 21 ___ Z .
2 67 3
15.
Q
1, 3, 16 , 7 , 11 , 15 Z
4 4 20 3 N
.

67
16. ?
) Z Q; ) Z+ Q; ) N Q; ) N Z = Q; ) Q+ Q = Q; ) Q \ Q = N0?



1. ( 2cm) 2, 3, 2 1 , 5 , 14 .
2 2 4

2. ( 4cm) 1 , 1 , 1 , 3 , 1 1 .
2 2 4 4 4
3. 6cm, 1 0
3.

4. ( 5cm) 1 , 7 , 1 , 7 , 1 9 , 6 .
2 5 5 10 10 5
5. :
) 0 6 , 0 24 , 0 4 , 0 2 1 .
7 9 7 2
) 3 4 , 12 5 , 2 5 , 1 6 4 .
4 3 5 4 3 6 9 3
6. :

) 2 0; ) 2 2 1 ; ) 5,4 1 ; ) 4 7 ; ) 3 2.
5 3 3 2 4 5

.

1. : 1 , 1 1 , 1 , 3 , 0,
3 4 2 5
3 13 2 3 .
17 11

2. : 7 , 4 1 , 5 , 1 3 , 0, 4 37 15 .
4 3 7 4 57 2

3. : ) 2 , ) 1 1 , ) 3 4 .
13 13 9
4. :
) 3 ) 4 ; ) 1 5 ) 0; ) 2 2 ) 3 5 .
7 5 6 9 8

68
5. :
1 2 1 3 4 1 2 2 2 1
x x
2 5 4 5 5 5
2 1
x x
3 3
(x) |x|

|x| + 1 |x| + 1 1
2

6. :
) + 4 = 4 ;
( ) ) 2 = 2 ;
( ) ) 4 = 4 ;
( ) ) 1 = 1 ?
( )
3 3 3 3 5 5 4 4
7. :
) 2 2 1 1 ; ) 5 : 2 ;
| | ( )| | ) 3 1 3 + 1 ; ) 9
| | ( 23 ) + |8 45 | 7 14 ;
3 2 6 5 3 5 2
) 1 2 3 + 1 ;
(( ) )(
2 5 4 4 | |) 4 5 ( | |) | 117 |.
) 1 3 : 2 + 1 + 5 :
2 6
8. Q a :
) a = |a|; ) a = |a|; ) a = a; ) a = (a)?

9. a = 2 1 b = 1 1 , : ) |a| + |b|; ) a |b|.


2 2
10. , :
) 1; 5 ; 1 ) 6 ; 3 ; 1 ; 2; 17 .
3 4 5 4 2 5


1. :
) 12 , 10 , 27 ) 11 , 16 , 8 ) 35 , 12 , 144 .
28 35 81 22 24 32 49 36 360
2. a :
) 2 = a ; ) 5 = 20 ; ) 12 = 48 ; ) 2 = a ; ) 3 = 21 ; ) 44 = a .
3 9 a 36 26 a 7 28 a 14 24 6
3. < > :
5 ___ 2 ; 1 ___ 4 ; 8 ___ 7 ; 4 ___ 14 ; 1 9 ___ 3 7 2 2 ___ 2 4 .
7 7 5 5 11 11 9 9 12 12 9 9
4. < > :
5 ___ 5 ; 2 ___ 2 ; 9 ___ 9 ; 3 3 ___ 3 3 ; 4 7 ___ 1 7 7 2 ___ 9 2 .
7 8 6 9 22 15 4 5 15 19 13 19

69
5. <, > = :
2 ___ 3 ; 2 1 ___ 1 2 ; 1 ___ 2 ; 2 4 ___ 3 1 ; 4 ___ 6 2 8 ___ 2 12 .
3 4 5 7 3 6 9 3 7 11 15 23
6. :
) 3 ; ) 1 , 4 .
4 5 5

7. : ) 8 ; ) 15 ; ) 177 ?
3 4 7

8. : ) 17 7 ; ) 4 2 17 .
3 3 5 4
9. , , :
) 1, 1 , 1 1 , 4 1 ; ) 2 , 2 2 , 3, 3 , 1 2 , 2; ) 3 , 1 , 5 , 3 , 5 , 7 .
4 4 4 3 3 2 3 4 2 8 2 12 12
10. ,
6. 7 , 2 ,
. 6 6

11. 4 5 , 6 .
23 23

12. m, : ) 2 < m 5; ) 1 < m 3 < 2 .


2 2 10 5


1. :
) 21 , 5 , 39 , 2 3 ) 526 , 6 153 , 3 9 ) 5 723 , 5 942 , 11 .
10 10 10 10 100 100 100 10 000 10 000 10 000
2. ,
:
) 2 ; ) 3 ; ) 12 ; ) 2 3 ; ) 5 3 ; ) 137 ; ) 154 ; ) 1 .
5 4 25 8 20 50 125 250
3. :
) 3 ) 12 ) 6 ) 17 ) 33 ) 2 4 ) 6 8 , ) 12 3 .
8 16 15 4 12 5 20 60
4. :
) 3,25; ) 0,5; ) 1,2; ) 4,125; ) 2,24; ) 0,00025, ) 4,875.

5. : 1,25; 3,28; 5,34; 6,217 5,55.

6. : 0,5; 4,52; 7,11;


5,31; 9,741 6,35.

70
7. : ) 0,8; ) 3,725; ) 2,1.

8. :
) 44,4 |22,2|; ) (3,4) 1,16; ) 3,2 1 + 0,9 ;
(| | ) ) (2,8) + 3,5 + + 3
( | |);
2 4
) |(+7,04)| + 1 + 6,75 |3,25|;
( ) ) ((26,52 |3,59|) 11,4) ((34,58) |30,82|).
2
9. :
) 2,14 ___ 2,4; ) 3,12 ___ 3,002; ) 5,12 ___ 1,45; ) 8,22 ___ 5,22;
) 12,12 ___ 4 2 ; ) 3,3 ___ 3,13; ) 1 1 ___ 1,0005; ) 1 ___ 0,33.
5 2 3
10. : ) 8,4375; ) 7,5.

11. : ) 0,6; ) 3,16; ) 11,11?

12. ( ) : 2,15; 1,28; 2,3 13.

13. : 12,2; 2,22; 2,12; 12,12; 2,2; 2,2 11,22.

14. : ) 1 ; ) 5 ; ) 1 ; ) 2 5 .
3 6 9 18

15. p : ) 0,(3); ) 2,(15); ) 1,21(7).


q
16. : 2,35156; 5,175; 22,395241 0,(7).

17. 59 , 7 , 31 .
3 29 14


1. : ) 1 + 2 ; ) 5 + 4 ; ) 3 + 4 ;
( ) ) 5 + 8 ;
( ) ) 2 + 2 .
( )
7 7 11 11 5 5 13 13 3

2. : ) 1 + 1 ; ) 3 + 5 ; ) 1 + 2 ;
( ) ) 1 2 + 7 ;
( ) ) 11 + 3 2 .
( )
3 4 8 6 4 3 5 10 6 9

3. : ) 5 + 13 ; ) 4 + 3 ;
( ) ( ) ) 85 + 1 25 ; ) 7 + 107 .
) 2 + 7 ;
17 17 15 15 9 9

4. : ) 4 + ( 7 ); ) 3 + 2 ; ) 8 + (1 3 ); ) 5 + 2; ) 17 + 1 11 .
3 2 8 4 21 14 36 24 15

5. : ) 2 1 + 1 3 ; ) 2 4 + (3 5 ); ) 4 5 + 2 3 ; ) 5 + 3 2 ; ) 1 9 + (5 1 ).
6 4 9 6 12 8 3 16 24

6. : ) ( 2 + ( 3 )) + 5 ; ) 2 1 + ( 6 + 7 ); ) (7 2 + (9 1 )) + (4 1 + 2 4 ).
3 4 6 4 8 6 7 2 3 21

71
7. :
) )
2 5 +
1
=
6 3
+ 1 2 3 + + +
2 3 4
1 1 1 1 + 1 1 =
3 4 6
2 1
= = =
4
3 1 + =
5

8. :
) a + b a = 2 b = 4 ; ) (a + (b)) + (a) a = 2 b = 1 .
5 15 3 4

9. A + B A = 1 3 + 2 + 1 B = 5 + 5
( ) ( ( )) + (3 12 + (1 13 )).
8 3 8 6

10. 5 7 .
3 6

11. a , : ) 5 < a 2; ) 4 < a 3.


7

12. 26 9 ,
48 6
.

13.
{4, 1, 2}.


1. : ) 3 1 ; ) 2 2 1 4 , ) 3 7 ; ) 3 1 7 2 ; ) 4 5 3 ; ) 2 12.
4 4 5 5 8 8 3 3 5 7

2. : ) 4 7 ;
( ) ) 1 1 5 ; ( ) ) 4 15 ;
( ) ) 2 1 4 .
( )
3 3 7 7 3 2 9

3. : ) 8 7 ; ) 5 1 ; ) 13 5 ; ) 2 11 17 ; ) 5 2 .
15 15 3 24 6 16 24 21 14

4. : ) 7 1 ;
( ) ) 1 20 ;
( ) ) 1 1 3 ;( ) ) 158 ( 206 ).
8 8 17 10 5

5. : ) 2 3 3 7 ; ) 3 4 2 5 ; ) 7 1 (3 1 ); ) 1 3 (1 2 ).
5 10 9 12 11 3 4 5

72
6. : ) 5 3 1 ;
( ) ( ) ) 4 2 1 7 ;
( ) ) 5 3 1 2 .
( ( ))
12 4 3 5 3 15 8 6 3

7. : ) 15 + 2 2 7 ; ) ( 26 + 5) ( 7 3 13 ); ) 7 + (( 2 + 13 ) (5 5 )).
24 3 8 3 8 24 9 12 36

8. : ) 2 7 ; ) 2 3 1 1 , ako je 2 3 .
7 2 8 4 8
9. :
) 1 11 1 ;
13 6
) 5 2 2 , 2 2 , 3 3 ;
9 3 3 4
) 1 3 1 ( 1 );
4 3 4
) 3 13 ( 3) 4 1 3 .
5 7 5

10. a = 5 , b = 3 c = 1 , :
6 4 2
) a b + c; ) (a b) c; ) (a b) (c b).

11. ,
5 . 1, .
7
12. :
3 1
4 2
1
1 2 1 4 7
2 4
1 13
3 4
1 1 ?
4

13. 4 3 8 1 2 1 ?
5 2 2 3



1. :
) 12,07 + 15,3; ) 16,617 + 3,594; ) 101,75 4,26; ) 30,1 15,25; ) 2 1,649.

2. : ) 2 + (4,1); ) 3,15 + (2,53); ) 3,759 + (12,98); ) 84,995 + (1,005).

73
3. :
) 15,97 + (7,84); ) 11,35 + 13,635; ) 1 325,99 + 2 542,01; ) 5 + (5,63).

4. : ) 5,32 + 6,12 + (4,6); ) 3,2 + (1,68 + 5); ) (4,023 + 3,22) + (2,13 + (3,827)).

5. , :
) 3 + 0,25; ) 1 + (2,13); ) 3,7 + 7 + (2,25); ) 4 1 + 6,25 + 1 3 ;
( ) ( ( ))
4 8 20 2 4
) 7,14 + 17 + (2,68 + 3); ) 1 7 + 0,25 + 0,5 + 1 .
( ( )) ( ( ))
25 8 16
6. : ) 23 75,25; ) 14,2 24,1; ) 426,295 732,75; ) 7,125 53.

7. : ) 53 (25,6); ) 35,35 (77,1); ) 23,12 (23,21); ) 1,01 (0,002).

8. :
) 34 56,12; ) 23,42 34,2; ) 5,76 1,456; ) 8,43 (6,34); ) 0,26 (3,54).

9. :
) 0,7 2 (1,2 + 0,3); ) (1,3 + (2,6)) (4 1,6); ) 7 2,4 2,3 +
( ) ( ( ( 95 )));
5 2
13 11
)
25
5
( ((
8
1
)
2 0,315 (0,94 4,11) ; ) 0,26 +
4 )) 20
+1 3 + 1 2
8 ( 8 ( )) (( 107 ) 3,14).
10. :
) a b a = 2,4 b = 3 ; ) ((a |b|) a) + (b (a b)) a = 3 b = 0,2.
2 5
11. :
)
ab
a b

2,4 1,9 0,6 1,8 0,3


)
a+b 8,6
a b
1,8
1,6
1,8 0,7

74
12. :
) 3,5 4,8; ) 3,9 8,2, 1,1;
) 3 0,105, 0,105 , .
24
13. 3 497,29 . 2 483
. ?

14. .
.


1. :

a b c a+b (a + b) + c b+c a + (b + c)
1
1,2 5
4
2,3 0,005 1
8
3 2,4 1,5
5

a b c a+b b+a b+c c+b


1
3,25 5,75
4
3 3,8 0,2
4

2. :
) 1 + 1 1 + 3 ;
( ) ) 2 5 + 2 + 1 1 ; ) 3 + 0,7 + 2 1 ;
( )
2 2 4 6 3 3 5 5
) 0,56 + 2,4 + 1,44; ) 4 + (2,001) + (1,999); ) 21,08 + 35,11 + (9,42) + 5,39.

3. , <, > =
:
) 2 + 3 ___ 2 + 1 ; ) 5 + 6 ___ 5 + 6 ; ) 1 3 + 1 ___ 0,5 + 10 ;
( ) ( ) ( )
9 4 9 2 6 7 8 7 7 2 7
) 5 + 3 + 7 ___ 3 + 7 + 5 ; ) 3 + 1 2 1 ___ 1 + 5 3 .
( ) ( ) ( ) ( )
6 2 11 2 11 6 5 3 10 10 3 5

4. a + b = 2 , :
3
1 ) a + b + 1 ; ) a 1 2 + b + 1 2 ; ) a 3 + b 1 .
(
) a )
4
+ b;
3 ( ) 3 (
3 ) ( ) ( 4 ) (2 )

75
5. a b = 2 1 , :
6
(
) a b 1 1
)
; ) a + 3 b;
( ) ) a 1 b + 2 3 ;
( ) ( ) ) a + 1 b + 1 1 .
( ) ( )
3 2 12 4 4 2

6. a b = 3 , :
5
) (a ____ ) b = 1 ; ) (a + ____ ) b = 1 ; ) a (b + ____ ) = 0,7;
10 2
) (a ____ ) (b 0,4) = 0; ) (a 1 2 ) (b + ____ ) = 1.
5


1. 1 1 :
8
) x + 1= 2; ) x = 0; ) x 5 = 29 ;
9 ) x + 3 2,4 = 21 .
( )
8 2 8 4 40
2. (25):
) x + 1 = 1 ; ) 3 + y = 1 2 ; ) z 2 = 0,75; ) 2,4 a = 2 1 ; ) 4,3 = 5,2 b.
3 2 4 3 5 5

3. ) x + 4 = 1 ; ) t + 0,4 = 1,25; ) 3 + x = 2,5; ) 14 = 17 + t; ) x + 1 = 3 . ( )


5 2 7 3 6 2 4

4. ) d 12 = 5 ; ) f 0,41 = 7,02; ) d (0,5) = 1 ; ) 10 5 = f 7,4.


15 3 3 7

5. ) 2 3 y = 3 1 ; ) 0,7 a = 1,05; ) 3,2 y = 2 1 ; ) 13 = 1 a.


8 2 5 4 6
6. :
) x + 2,4 = 7 ; ) x 1 3 = 2 1 ; ) 7,12 (x) = 6,72; ) 6 + (x) = 1.
9 5 2 5
7. :
) z + 6 + 2 = 1;
( ) ) 4,5 + b 4 = 5 4; ) x 2 1 1 = 1 + 5 ;
( ) ( ) ( )
7 14 5 4 9 3 2 6
) (2,8 x) 5,2 = 2,4 + 1,3; ) 3 6 4 1 + z = 2 0,25; ) 7 a 3 = 6 1 ;
( ) ( | |)
7 2 8 2 4
) 4 1 + 2 x 1 = 0,75; ) 6,4 1 + (1,6 y) 1 3 = 3,2 + 0,8.
( (| | )) ( ( ))
2 3 4 6 5

8. : ) |y| + 2 1 = 3 1 ; ) |y| 2 1 = 0,25; ) 2 |y| = 1 2 + 4 1 ;


( )
4 3 6 5 4
) |y + 1| 3 = 3,75; ) 2 1 + y 1 = 7 ; ) 11 y 4 = 1,2 5 + 2 .
( | |) (| | ) ( )
4 6 8 3 12 9 5 8 9

9. 7 , 1 . .
8 4

76
10. 0,3 3,2 5 ?
8

11. 1 2 1,6
5
, 1,6 . .

12. a 2 2 1 0,2 ( 0,2),


9 3
. a.

13. k 1 (k 0,5) + 7 1,25.


( )
3 4
14. 4 2 1 ( 4 2 ) 2
5 15 5 15
5 , 3 n. n.
3


1. 3; 1 ; 1 3 ; 2 5 ; 0,25; 2,14 ,
2 5 8
:
) x > 1 ; ) y + 3 < 7 ; ) k 1,45 0,55; ) 3 1 d < 1 1 ; ) 0,8 > s 1,4.
3 4 4 10 10
2. (26):
) x + 3 > 4 ; ) y 0,5 5 ; ) 2 5 z < 1 4 ; ) 1 1 < 0,6 + q; ) 3 1 (p 1) 1 1 .
4 3 6 12 6 10 2 3

3. ) a + 1 < 14 ; ) b + 3 > 1;
( ) ) 0,75 + c 1 5 ; ) 1,7 + 1 3,2 + d.
2 3 8 12 2

4. ) x 0,125 < 5 ; ) x ( 5 ) < 3 ; ) x 14,5 15 5 ; ) 7 1 x 4,4.


8 7 14 6 5

5. ) 10 5 p 7 1 ; ) 3,3 q > 4,7 4 ; ) 5,2 r 8 9 ; ) 1 1 > 5 4 t.


12 6 5 20 2 5

6. ) x + 2,6 > 1,4; ) 25 1 (x) < 23 1 ; ) 10 5 x + 7 1 ; ) x 1 11 > 5,17 + 4,92.


6 3 9 18 12
7. (78):
) 3,27 y 7 1 2 1 8 1 ; ) 1 4 + y + 15 3 < 3 1 3 ; ) 1 2 + 4 y 5 ;
( )
50 5 20 5 7 14 10 9 3 6
) 4 1 1 y 3 1 1 ; ) (4,25 + y) 3,1 <
( ) 1 1 ; ) 7 5 y + 13 > 2 8 .
(( ) )
15 2 12 5 15 3 12 8 15 3 5

8. ) |x| > 2 3 ; ) |x| 4,42; ) |x| > 2,55; ) |x| 5 4 ; ) 11 + (|x| 2,625) > 1.
7 11 8

9. 2 1 a 1 > 4 2 . ( )
2 5 3

77
10. 1 2 + (x + 0,5) (a + 1,25) 3 1 1 < 3 1 a
( ) ( )
3 6 4 3
1 1 1 5
a 1(9
+ 1
3 6 ) ( =
18
. )
11. 11 1 3,2?
6

12. 5 7 3 5
1? 12 6

13. 0,52 2,4


, 0,52 ?

14. 17 13 , 13 ,
5 3 3
3 2
, 2 ? 1
4 3 5
15. . 7,2
, 5,3 . ,
3,9 .
2,6, ?


1. :
) 3 4 ; ) 2 8; ) 25 0; ) 2 4 ; ) 10 14 ; ) 2 3 8 ; ) 3 7 1 19 .
5 7 16 7 5 21 15 4 33 10 21
2. : ) 5 (4); ) 7 3; ) 6 (7); ) 11 (65) + 320; ) 22 + 6 (7).

3. :
) 1 + 1 + 1 ; ) 3 + 3 ;
( ) ) 2 + 2 + 2 + 2 ;
( ) ( ) ( ) ) 5 + 5 + 5 .
( ) ( )
5 5 5 4 4 9 9 9 9 8 8 8
4. (48):
) 4 4 ;
( ) ) 4 3; ) 8 3 ; ) 11 0; ) 17 (8); ) 18 7 .
( )
5 9 4 14 12 12

5. ) 5 6 ; ) 2 4 ; ) 1 1 3 ; ) 7 16 ; ) 2 5 1 4 ; ) 16 27 ;
( ) ( ) ( ) ( )
7 11 3 6 3 4 12 21 8 7 81 64
) 8 4 1 7 ; ) 11 11 5 ; ) 8 3 5 ; ) 25 3 24 .
( ) ( ) ( )( )
15 8 15 11 15 4 12 36 10 75

6. ) 2 7 + 1 ; ) 3 1 7 1 ; ) 3 + 2 3 ;
( ) ) 1 1 2 ( 3 ); ) 2 + 1 2 .
3 4 6 8 9 12 5 5 4 6 9 10 5 4 3

78
7. ) 3 3 + 1 14 ;
( ) ( ) ( ) ) ( 49 + 1 13 ) 163 ; ) 5 113 ( 23 + 12
) 5 5 2 ;
29 )
.
4 5 15 8 6 5

8. ) ( 2 + 3 ) (4 + 1 ); ) 1 (4 + 2 ) + 2 4 ; ) ( 1 + 1 ) ( 1 2 ( 7 ));
21 14 2 2 3 3 10 5 3 3 6
) 7 + ( 4 + 1 ( 3 1 ( 2 1 ) 1 )); ) (2 3 (2 3 + 7 ) + ( 7 1 ) 2 1 ) 3 1 1 .
12 3 3 8 6 3 4 2 5 4 10 15 6 2 4 20

9. a = 1 3 b = 6 :
4 35
) a b; ) (a b) a; ) (5 a) b; ) a b a.

10. 3 10 3 .
5 21 7

11. 2 2 1 ( 2 ).
3 4 3

12. 5 8 1 3 8 .
16 15 8 33

13. 2 5 , ,
. 9 6

14. :
) 3,56 10; ) 5,2 1 000; ) 100 0,067; ) 2,3 4,8; ) 0,06 0,9; ) 5,513 1,15.

15. :
) 2,3 + (2,3) + (2,3); ) 0,04 + (0,04) + (0,04) + (0,04); ) 8,8 + (8,8).

16. :
10 100 1 000 10 000 100 000
5,93
1,506
0,0037

17. (1720):
) 3,6 100; ) 4,33 (1 000); ) 5,101 (10); ) 10 (0,55);
) 10 000 (0,543); ) 9,2 20; ) 40 (6,22); ) 80 (4,16); ) 2,85 (45);
) 23 4,45; ) 25 (3,24).

18. ) 6,2 3,8; ) 1,4 (3,5); ) 3,125 (4,8); ) 4,14 (3,25); ) 1,25 (0,8);
) 0,07 (0,91); ) 0,54 (1,75); ) 0,01 0,64; ) 5,2 (0,001);
) 6,45 (2,08).

79
19. ) 2,4 + 3 (1,8); ) 5,4 (0,65) (1,2); ) 5,7 (0,3) + 2,41; ) 23,5 + (4,2) (3,05).

20. ) (3,1 4,05) 8 5,3 1,9; ) 1,9 + 4,2 (2,8 3,3) 4,8; ) 1,94 + 12,94 (1,3);
) 1 3,2 4,8; ) 4 2 1,5 + 2,5 3 3 ; ) 3 0,25 3,6 5 2 ;
( )( )
2 3 5 4 8
) 1,7 1,8 4,9 + 3 1 1 1 ; ) 2,6 4,8 1 1,2 1 3 0,23;
( ) ( ( ))
15 2 8 4
) 7 2 + 2,4 4 0,4 6 0,02 3 .
(( ) )
5 5 10

21. a = 0,8 b = 2 1 , :
4
5
) (a + b) ; ) (a b) b; ) 2 a b; ) a b b (a + b); ) 3 a 4 b.
8 8 3
22. 2,5 12,
3 0,75.
4

23. 1 14, 1 3 3 . .
6 14 21

24. 2,75 3 1 4 , 2,75


2 7
, .

25. 2 1 1 0,5, 1 0,375


5 10 4
4. .

26. 4 8, 1
. 4

27. 1 1 , 2
. 2 3


1. :
a b c b+c ab ba ac a b + a c a (b + c)
1 1 1
0,5
4 2
1 2 4
0,375
3 9
2,3 0,05 3,1

80
2. :
) 2 5 = 5 2 ; ) 0,54 (4,1) = 4,1 (0,54); ) 8 (0,375) = 0,375 8 ;
( ) ( )
5 14 14 5 9 9
) 2 4 2 0,25 = 2 4 2 0,25 ; ) (1,5 0,125) 4 = 1,5 0,125 4 .
( ( )) ( ) ( )
11 5 11 5 9 9

3. , :
) 11 7 =
( ) 11 ; ) 0,69 4 = 4 ____; ) 5,6 ____ = 4,68 (5,6);
( )
27 47 ____ 27 61 61
) ____ 1 1 = 1 1 1 ; ) ( 0,54 (3,1)) ____ = 0,54 (3,1 (10,2)).
( ) ( )
5 6 4 5 6

4. , :
) 3 4 1 5 ;
( ) ) 4 1 1 1 ;
( ) ) 2,5 (7,37) ( 0,4); ) 8 5 3 .
( )
7 9 5 3 4 15 9 16

5. , :
) 2 2 + 2 1 ; ) 0,25 3 + 2 (0,25);
5 3 5 3 5 5
13 7 1 + 1 1 ;
1 ) 1 + 2 8 ;
2 2 2
)
15 2 15 2 2 15 ( ) 7 9 7 3 ( )7 9
7 4 7 1 7 3
)
8 15 8 3 8 5
; ( ) ) 93,28 0,24 0,24 11,02 + 4,3 0,24.

6. a + b = 1 3 , : ) 1 2 a + 1 2 b; ) 11 a 0,55 b;
11 9 9 20
1 1
) 2,2 a 2 b.
2 5

7. a b = 5 1 , :
4
) 4 a b; ) a 2 b; ) a (0,8 b); ) b 2 a;
( ) ( ( )) ) 1 a b 4 .
( ) ( ( ))
7 21 9 7

8. : 2; 3; 1 ; 1 ; 5 ; 2 ; 4 1 ; 0,4; 5,25.
23 30 7 9 4

9. ?
?

10. = 6 3 7 1 3 1 11 = 2 1 1 4,5 3 (4) .


( ) ( ) ( )( )
17 9 5 24 3 15 4
.

81

1. : ) 4 : 2 ; ) 7 : 6 ; ) 36 : 1 4 ; ) 1 19 : 1 3 ; ) 17 : 3 3 .
5 3 10 15 69 23 21 7 64 16
2. :
) 32 : (2); ) 15 : 3; ) 18 : (6); ) 515 : ( 5); ) 6 161 : (61); ) 111 111 : (111).

3. (36):
) 2 : (3); ) 1 : (2); ) 4 : 8; ) 8 : (4); ) 2 1 : 3; ) 2 1 : (20).
3 5 5 21 4 12

4. ) 1 :4 ; ) 2 :
( 34 ); ) 3 : 1 ; ) 7 : 1 ; ) 5 : 7 ;
( ) ( ) ( )
3 7 5 8 14 9 2 7 10
) 3 : 9 ; ) 5 : 5 ; ) 6 : 3 ; ) 16 : 4 ; ) 12 : 7 1 ;
4 16 9 18 7 14 3 9 25 ( )
5 ( )
) 2 2 : 8 ; ) 10 2 : 1 1 ; ) 1 31 : 6 9 ; ) 9 : 2 ; ) 12 : 3 ;
( ) ( )
15 35 7 7 32 16 7 16
) 18 : 5 1 .
( )3

5. ) 1 : ( 3 ) 1 1 ; ) 2 3 : (1 19 ) + 2 3 ; ) 2 + 5 : 72 ; ) 3 1 : ( 5 ).
4 8 6 5 20 19 9 6 15 4 4 12

6. ) (10 1 6 3 ) : (1 7 1 1 ); ) (8 4 + 4 3 ) : (35 6 : 18 8 ); ) (7 1 1 2 ) : (5 1 5 ).
8 4 8 2 11 5 11 9 2 3 2 9

9 2 5 36
20 5 21 5 49
7. : ) ; ) ; ) ; ) ; ) .
3 14 4 2 15 8
4 15 7 4 21
8. :
) 4 2 4 : 2 ; ) 16 : 8 8 16 ;( )
9 3 9 3 7 21 21 7
) 3 2,5 3 2 : 3 1 ?
( )( )
8 5 8 4

9. a = 3 , b = 9 c = 1 7 , : ) a : b; ) a c b; ) (a b) : c;
5 10 18
) a ; ) c : (b a).
c

10. 6 , 1 5 4. .
27 9

11. 2 1 , 3 5 8 1 , 3 5 .
2 12 4 12
.

82
12. 8 2 2 1 , 2 1 .
5 10 10

13. 1 1 3 3 ( 1 1 ) 5 7 3 1 .
2 8 2 18 4
14. :
) 264 : 10; ) 169,5 : 100; ) 2,34 : 1 000; ) 31,2 : 6; ) 167,29 : 0,5; ) 34,4 : 0,025.

15. :
: 10 100 1 000 10 000
3,4
15,027
0,314

16. (1619):
) 5,4 : 3; ) 11,7 : 9; ) 3,06 : (6); ) 4,08 : (25); ) 61,704 : 18; ) 0,056 : (16).

17. ) 32 : 1,6; ) 27 : (0,9); ) 23,76 : (0,5); ) 3,105 : (0,2); ) 4,35 : ( 0,25);


) 23,7 : 0,12; ) 0,026 : (1,3); ) 0,0015 : (0,004); ) 41,657 : 7,7; ) 23,31 : (0,037).

18. ) 8,798 : 4,15 17,37; ) 139,897 : (19,9) + 100,003; ) 1 914 : 14,5 + 904,395.

19. ) 3,36 : (0,13 0,93); ) (3,27 + 11,08) : (5,5 0,2); ) (28,749 : 821,4) (342 : (3,42)).

20. 5,25 : 0,15 4.

21. 5 1,295 2,68 : 0,4.


8

22. 77 2,42 9,9924 : 0,33.


25

23. 3 1 0,8 0,35 : 0,5.


4
24. 2,31 1,2 .

25. 1 3 3,5 : 2 . ( )
5 5
26. :
) 1 , 3 , 5 ; ) 1 5 , 2 3 , 1 7 , 1 7 ; ) 0,25; 4,81; 3,17; 7,2; 3,49.
2 4 8 6 4 8 12

27. : ) ; ) ; ) ; ) .

83
28. :
) 5 : 9 2 : 9 ; ) 7 : 6 1 : 1,2 2 : 6 ; ) 5 : 16 + 1 1 : 16 1 : 16 .
3 14 3 14 15 5 3 5 5 8 21 8 21 8 21
29. :
) 3 1 + 2,125 + 1 2 12 ; ) 4 8 5 7 : 7 3 1,25;
( ) ( )
6 3 33 15 12 40 13
) 5 + 6 14 : (1 + 0,6) ; ) 5 1 1 + 7 2 11 : 1 1 : 1 39 ;
( ( )) ( )
3 21 15 8 3 12 12 6 72
) 1 2 4 10 : 11 0,75 : 9 ; ) 6,25 1 8 4,12 1 1 1,311 : (0,23) ;
(( ) ) ( ) (( ) )
18 15 19 3 4 25 14
) 1 2 1 1 1 : 2 + 3 2 6,75 1 2 8 1 : (10,5) .
( ( ( )) ) ( )
8 4 5 2 11 3 6


1. 3 :
4
) x 1 = 3 ; ) 1 3 y = 1 1 ; ) p : 2 = 1 ; ) 4,5 : q = 6; ) 0,4 r = 3 ;
2 8 5 5 9 6 10
) 5 = 5 : a.
9 12
2. (29):
) x 1 2 = 1 1 ; ) x 3 = 9 ; ) 7 x = 1 2 ; ) x (0,5) = 3 ; ) 2,16 = 0,2 x.
( )
3 9 8 24 13 5 4

3. ) y : 11 = 3 ; ) y : (1 2 ) = 7 ; ) y : (6,31) = 1,1; ) y : (4,5) = 9 1 ;


6 22 7 9 11
) 0,9 = y : (7 1 ).
3

4. ) 3 : a = 9 ; ) 2 1 : a = 7,8; ) 14,4 : a = 9,6; ) 5 3 : a = 17 ;


4 16 6 13 26
) 0,16 = 2,4 : a.

5. ) b 2 1 = 1 5 ;
( ) ) 31,89 : b = 6 ; ) 1,17 b = 6,084; ) 0,625 = b : 4 .
3 9 5 5

6. ) d : (4 5 + 2 1 ) = 9 ; ) (16 + 0,756) : d = 3,7; ) d ( 5 + 3 ) = 16 ;


18 6 38 6 8 3
) d : (3 7 ) = 4 2 ( 27 ); ) 1,02 : 3 = ( 2 : 3 + 1 ) d; ) 1,92 : d = 3 3 1 ;
36 3 70 5 10 3 5
) ( 4 7 ) : d = 1 7 ; ) d : (1 4 1 4 ) = 10,5 + 25 ;
9 6 3 18 21 7 29
1 2 1
) d ( + (3 )) = + . 1 4
4 5 3 4 3

84
7. ) x 4 1 = 5 ;
( ) ) (0,4 x) : 3 = 6 ; ) x 3 1 3 : 7 = (3,2 4,46) : 0,7.
( )( )
3 2 6 2 5 4 5 12

8. ) 1 y 3 = 5 ; ) y : 4 1 = 5 ; ) 1 y : 0,375 = 5 ;
2 4 12 4 12 4 12
) 0,7 5 + y 2 1 = 5 .
( ) ( )
6 3 2 12

9. ) ( 3 ( 1 k + 5 )) : 1 7 = 1 3 ; ) 9 2 k : 3 3 2 + 2 1 = 1 .
(( ) )
4 2 6 3 5 4 5 3 5 3 3 6

10. 1 1 , 3 .
. 8 4

11. 5 , 1 11 .
. 16 25

12. 7 0,625
9,3 0,675, 9,3 ? 8

13. 2 a + 3 : b + c : 4 = 2 1 b a = 1 + 6 : 0,8
( )
3 4 5 3 5
5 c 1 1 =
( ) 7.
3 4 3

14. 4 4
15 15
1 . ?
3

15. 3 x 1 1 ,
0,8 5,2. x. 16 8 4

16. 21 x 7 0,3 0,025,


0,15. x. 90 50

17. . 500 .
2,3kg , 87 , 3 1 kg ,
4
38 10 . ?

18. 25 618,32 .
24 500 .
, ,
3 000,16 . ?

85
19. :

) 1 x + 3 1 2 1 x = 0; ) (0,5 x 0,7) 5 : x + 3 = 0;
( )( ) ( )
2 5 3 3 12
) 2 3 x 8 : x + 4 = 0.
( )( )
7 14 3 9
2 2 ) |x| : 3 = 5 ; ) 2 1 |x| 4 = 1 3 ;
) |x| = ;
3 5 4 ( )
6
) 0,2 : |x| = 0,01;
3 5
) 5 : |x| + 2 = 15 ; ) 7 |x + 1| + 3 = 1 ;
( )
7 9 28 16 2 3

) ; ) .


1. :
) x 1 < 3 ; ) 2 x < 8 ; ) 24 x 16 ; ) x : 1 2 < 6 ; ) x : 3,21 > 0,7;
2 4 5 15 35 21 5 35
) x : 1 2 9 .
3 55

2. = 2, 3, 1 , 3 , 0, 1 1 :
{ }
2 4 3
) 2 x < 1; ) 3 x > 2; ) x : (1,5) > 1; ) x : 2 2 < 0,375; ) 2 < x : 4 ?
( )
4 7 3 9
3. (35):
) 2 p < 8; ) 8 p > 40; ) 3 p 21; ) p : 3 < 2; ) p : (5) 5; ) p : (4) > 6.

4. ) y 1 > 3 ; ) 1 4 y 3; ) 1 5 y > 8 ; ) 2 y 4 ; ) y 7 21 .
( )
2 8 5 27 9 13 5 24 48

5. ) x : 7 > 1 1 ; ) x : 0,24 < 2,5; ) x : (4,4) < 0,75;


11 21
) x : 3 7 4 13 ; ) x : 13 < 7 .
( ) ( )
9 17 21 26
6. (69):
) 3 p + 4 > 2; ) 31 7 p < 52; ) 6 p 10 > 17;
) p : 2 9 < 17; ) 13 + p : (3) > 11.

7. ) 2 a + 3 < 1 ; ) 2 + 1 1 a 1 1 ; ) 2 3 3 a > 11 ;
3 4 6 5 2 4 4 7 14
) 5 a 3 : 4 1 5 1 .
8 4 2 8

86
8. ) b : 2 1 16 > 1
( ) 3 ; ) b : 1 2 + 1 1 2 ; ) 6 b : 1 11 < 3,5;
3 21 14 3 4 5 13 15
) 4 2,875 b : 8 2 5.
9 3 6

9. ) 7 (2 x 5) > 21; ) 7 + x : 16 1 2 < 14 ; ) (4 x 10) : 8 2 18;


( )
8 5 15
) 6 ((2 x 3) 8) 23; ) (x : 2 3) : (4) 5 6 > 7;
) 2 0,5 x 1 5 2,5 > 9 ;
( ) ) 8 : 1 1 + 3 1 + 8 x : 8 > 8 .
( ( ))
3 7 14 9 3 2 6 9 9 9
10. a:
) 3 < y < 1 1 ; ) 2,4 < y < 3,2.
4 2

11. : ) 1 1 < 2 x < 2; ) 2,4 > 3 x > 7,2; ) 1 3 < 2 x + 1 < 1.


5 5 5

12. a 4 a 2 3 ?
35 70

13. . 7
9
2 , 5 , 8 . ?
3 4 9

14. b : 7 + 3 2 3 1 . ( )
8 3 4 2

15. 3 x 2 : 1 7 2 1 3 .
( )
4 3 9 3 5

16. 3 a + 4 5.
2

17. 4 1 . 7
2, ? 3

18. :
) 6 : x < 0; ) 3 : x > 0; ) 5 : x > 1 1 ;
4
) 6 : x > 2; ) 4,2 : x > 2; ) 12 : (3x + 1) < 6;

) 4 : 2 + 0,25x > 2 ; 8 > 4; < 1 1 .


9 (
5 27) )
2 0,4x
)
3

87

1. a (D(a,b) = 1):
) 1%, 3%, 10%, 25%, 40%, 50%, 75%, 80%; b
) 125%, 150%, 200%, 240%, 250%, 315%, 375%, 425%.

2. :
) 9 , 13 , 39 , 50 , 71 , 99 ; ) 133 , 217 , 311 , 512 , 917 ;
100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100
) 4 , 21 , 101 , 513 , 750 ; ) 1 , 3 , 2 , 31 , 7 , 8 , 79 ;
1 000 1 000 1 000 1 000 1 000 2 4 5 10 20 25 50
) 1; 0,25; 0,6; 0,2; 3,25; 8,5; 1,75; 2; 1,5; ) 1 , 3 , 78 , 201 ; ) 2 , 5 , 8 , 12 1 .
8 40 125 500 3 12 11 6
3. :
) 50% 42; 18; 17; 25,9; ) 30% 250; 11; 3 ; 5 ;
4 12
) 74% 12,8; 13,1; 520; 10 ; ) 215% 92; 4,3; 1; 155 .
37 86

4. : ) 10; ) 8; ) 13; ) 72; ) 31,2; ) 5 5% . ?


8
5. 720 45% . ,
?

6. 525 . 44% ,
?

7. 35% .
500 , ?

8. 1 250 . 6%?

9. 2 370 .
, 7%.
?

10. 1 152 .
36%, ?

11. 18%, 294,41 .


?

12. 24 .
, 8 , 4 , .
.

88
13. . 200g , 40g , 100g
20g . , ?

14. 1 150 .
: ) 1 058 ; ) 989 ; ) 885,5 ?

15. 500km .
, :
) 550km ; ) 625km ; ) 695km ?

16. 13%, 26 .
?

17. 30 . 2,4% ,
?

18. 17%, 88,4 .


, ?

19. 64% . 23,4kg


?

20. 2 200 .
15%, 30. 15%. 1. 30.
?

21. 3 540 . 30% ,


30%. ?

22. 92,5 . 2%, 6%.


10 ?

23. . 25%, 22%,


468. ?

24. 250 . 20%.


?

25. 400 25%.


400?

26. 5cm 4cm. 20%,


25%, ?

27. 10%, 10%.


?
?

89
Q

1. 0,15:
) 5 ; ) 3 ; ) 1 ; ) 1 ; ) 15 .
100 20 5 15 10

2. Aa a 1 2 :
5
) 0; ) 1 ; ) 1 ; ) ; ) 7 .
2 2
5 5 5
( .)

3. ( ) : 1 ; 1 ; 0,2; 3 .
2 3 4
) ; ; 0,2; ; ) ; ; ; 0,2; ) 0,2; ; ; ; ) ; ; 0,2; 1 .
1 3 1 1 3 1 1 1 3 3 1
2 4 3 3 4 2 2 3 4 4 2 3
( .)

4. 2 + 2 :
3 4
) ; ) ; ) 0; ) 1 1 ; ) 4 .
1 2
6 7 6 7
( .)

5. 2 4 1 3 :
5 10
) 3 7 ; ) 4 1 ; ) 1 1 ; ) 1 1 ; ) 1 1 .
15 10 2 2 5
( .)

6. (5,32 + 1,5) (4,18 5,2) :


) 7,84; ) 5,8; ) 4,84; ) 13,2; ) 2,8.
( .)

7. 4,6 ((1,2 4 1 ) + 2 7 ) + 3,05 :


4 10
) 1,2; ) 7,3; ) 1,9; ) 8; ) 1,9.
( .)

8. ( x 5 ) + 3 = 1 1 :
6 3
) x = 5 ; ) x = 2 1 ; ) x = 2 1 ; ) x = 5 ; ) x = 5 1 .
6 2 2 6 6
( .)

9. 3,5 + (2,6) < x 6,2 :


) x > 7,1; ) x > 0,1; ) x < 7,1; ) x > 7,1; ) x < 7,1.
( .)

1. ); 2. ); 3. ); 4. ); 5. ); 6. ); 7. ); 8. ); 9. ).
:

90
Q

1. 2 15 :
5 16
) 32 ; ) 17 ; ) 5 ; ) 1 ; ) 3 .
75 80 16 3 8
( .)

2. 2,4 (1,2) :
) 3,6; ) 2,88; ) 2; ) 2,8; ) 2,6.
( .)

3. 2 1 6 :
3 3 5
) 1 4 ; ) 1 1 ; ) 4 ; ) 2 ; ) 1 1 .
15 5 15 5 15
( .)

4. (15,225 : 0,75 0,7) 1,5 1,5 :


) 0; ) 33; ) 47,05; ) 30,9; ) 30.
( .)

5. 3 : 2 1 2 5 :
( )
8 4 5 12
1
) 0; ) ; ) 65 1
; ) ; ) 119 .
3 96 3 150
( .)

6. 2 x + 5 = 2,5 :
3 6
) x = ; ) x = 1 ; ) x = 2 1 ; ) x = 2 1 ;
2 1 ) x = 5.
5 9 2 3
( .)

7. 1 x + 3 : 5 < 7 je:
( )
2 10 6 12
) x > 4 ; ) x < 2; ) x < 4 ; ) x > 2; ) x > 1 .
5 5 2
( .)

8. 16%, 2 436 .
:
) 2 825,76 ; ) 336 ; ) 2 772 ; ) 2 100 ; ) 389,76 .
( .)

1. ); 2. ); 3. ); 4. ); 5. ); 6. ); 7. ); 8. ).
:

91


1. ) 4, 12 ;
{ ) 4, 0, 12 , 12 ; ) 3 , 4, 0, 12 , 1 ; ) 2 , 11 , 12
} { } { } { }.
2 2 3 4 2 5 3 2 3
2. : 1 , 4 7 .
5 5 5
3. : 12 , 12 12 .
5 7 13
4. 1 , 5 , 4 , 5 , 7 1 .
2 7 9 4 20 3
5. 3 = 3 = 6 = 12 , 5 = 10 = 20 = 25 , 0 = 0 = 0 = 0 , 2 = 2 = 6 = 14
1 2 4 2 4 5 2 4 7 1 3 7
4 = 4 = 12 = 32 .
1 3 8
6. 18, 54, 342, 101 1001.
7. 2 , 1 , 5 , 3 , 1 4 .
1 1 3 5 4 3
8. ) 2, 1 1; ) 3, 5 , 6 , 5 , 2 , 1 1; ) 4 , 3 , 0 1.
2 2 5 6 5 3 3 4
9. ) 1 , 3 2 ; ) 4 , 1 7 ; ) 11 , 3 19 .
7 5 6 11 14 8 9 17 1
10. ) 3 , 13 , 21 ; ) 7 , 11 , 21 ; ) 10 , 2 , 8 ; ) 17 , 4 , 11 .
13 3 11 7 11 21 7 5 11 3 18 25
11. ) 1 , 2 , 8 ; ) 3 , 1 , 5 ; ) 4 , 2 , 1 .
8 4 1 5 15 3 1 2 4
12. ) A = 1, , , 0, , , 1 ; ) B = 2 , 2 , 2 , 1, 2 .
{ 2 1 1 2
} { }
3 3 3 3 5 4 3
13. a 4, 3, 2, 1, 1 2. a = 4,
. a A = 2, 3 , 3 , 2 , 1 , 0 .
{ }
2 4 3 2
14. ) 5 Q+; ) 1 Q; ) 3 Q; ) 0 Q+; ) 21 Z .
2 67 3
15. 16. ) ; ) ; ) ;
Q ) ; ) ; ) .
Z
7 N
4 3 16
15 1 4
11 3
20



1.

14 3 1 0 2 5
2
4 2 2

92
2.

1 3 1 1 0 1
1
4 4 2 4 2
3.

1 2 1 0

3 3
4.

9 7 6 7 0 1 1
1
10 5 5 10 5 2

5. ) 6 ; 2 2 ; 4 ; 2 1 ; ) 4 3 = 7 ; 12 5 = 23 = 1 3 ; 2 + 5 = 3 ; 15 + 4 = 3
7 3 7 2 3 4 12 5 4 20 20 3 6 2 9 3
6. ) 1 ; ) 1 1 ; ) 2,95; ) 1 1 ; ) 7 .
5 2 8 10

.

1. 1 ; 1 1 ; 1 ; 3 ; 0; 3 13 ; 2 3 .
3 4 2 5 17 11
2. 1 3 ; 4 1 ; 5 ; 1 3 ; 0; 4 37 ; 7 1 .
4 3 7 4 57 2
3. ) 2 ; ) 1 1 ; ) 3 4 .
13 13 9
4. ) 3 3 ; ) 4 4 ; ) 1 5 1 5 ; ) 0; ) 2 2 2 2 ; ) .
7 7 5 5 6 6 9 9
5.
1 2 1 3 4 1 2 2 2 1 2 1
x x
2 5 4 5 5 3 3 5
x 1 2 1 3 x4 1 2 2 2 1 2 1
2 5 4 5 5 3 3 5
1 2 1 3 4 1 2 2 2 1 2 1
(x) |x|
2 5 4 5 5 3 3 5
1 1 1 2 2 3 5
|x| + 1 1
1 3 9 2 1 1 5 3 7
|x| + 1
2 5 4 5
2 10 6 6 10
6. . : ) + 4 = 4 4 = 4 , .
( )
3 3 3 3
7. ) 2 2 1 1 = 2 2 1 1 = 8 3 = 16 9 = 7 = 1 1 ;
| |
3 2 3 2 3 2 6 6 6 6
) 2 1 ; ) 2 1 ; ) 11 13 ; ) 1 ;
12 2 60 10

93
) 1 3 : 2 + 1 + 5 : 7 = 7 : 2 + 1 + 5 : 7 = 7 : 9 + 5 11 =
( | |) | | ( )
4 5 2 6 11 4 5 2 6 11 4 10 6 7
= 7 10 + 55 = 35 + 55 = 3 16 .
4 9 42 18 42 63
8. ) a Q {0}; ) a Q {0}; ) a = 0; ) a Q.
+

9. ) 4; ) 1.
10. ) 1 ; 1; 5 ; ) 1 ; 3 ; 6 ; 2; 17 .
4 3 2 4 5 5


1. ) 3 , 2 , 1 ; ) 1 , 2 , 1 ; ) 5 , 1 , 2 .
7 7 3 2 3 4 7 3 5
2. ) 2 = a 6 = a , a = 6; ) a = 9; ) a = 104; ) a = 8; ) a = 2; ) a = 11.
3 9 9 9
3. 5 > 2 , 1 < 4 , 8 < 7 , 4 > 14 , 1 9 > 3 7 , 2 2 > 2 4 .
7 7 5 5 11 11 9 9 12 12 9 9
5 5
4. > , < , 2 2 9 > 9 3
, 3 < 3 , 4 3 7 < 1 7 , 7 2 > 9 2 .
7 8 6 9 22 15 4 5 15 19 13 19
5. 2 < 3 , 2 1 < 1 2 , 1 = 2 , 2 4 > 3 1 , 4 < 6 , 2 8 < 2 12 .
3 4 5 7 3 6 9 3 7 11 15 23
6. : ) 1, 2 6; ) 2 , 3 7 .
5 5 10
7. ) 8 3.
6 < 8 < 9 , 8 2 3; ) 4 3; ) 26 25.
3 3 3 3
8. )
: 17 < 15 < 12 < 9 < 7 . 5, 4 3;
3 3 3 3 3
) .
9. ) 4 1 , 1 1 , 1, 1 ; ) 2 2 , 2, 1 2 , 2 , 3 , 3; ) 3 , 3 , 5 , 7 , 5 , 1 .
4 4 4 3 3 3 2 2 4 8 12 12 2
10. 1, 5 , 2 , 1 .
6 3 2
11. x. 6 < x < 5 ,
23 4 23
24 < 23x < 20 . 1 .
92 92 92 4
12. ) m {5, 6, 7, 8, 9, 10}; ) m {1, 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6}.


1. ) 2,1; 0,5; 3,9, 2,3; ) 5,26; 61,53; 3,09; ) 0,5723; 5,0942; 0,0011.
2. ) 4 = 0,4; ) 75 = 0,75; ) 48 = 0,48; ) 2 375 = 2,375; ) 5 15 = 5,15,
10 100 100 1 000 100
) 274 = 2,74; ) 1 232 = 1,232; ) 4 = 0,004.
100 1 000 1 000

94
3. ) 0,375; ) 0,75; ) 0,4; ) 4,25; ) 2,75; ) 2,8; ) 6,4; ) 12,05.
4. ) 13 ; ) 1 ; ) 6 ; ) 33 ; ) 56 ; ) 1 ; ) 39 .
4 2 5 8 25 4 000 8
5. 1,25; 3,28; 5,34; 6,217; 5,55.
6. 0,5; 4,52; 7,11; 5,31; 9,741; 6,35.
7. ) 0,8 0,8; ) 3,725 3,725; ) .
8. ) 44,4 |22,2| = 44,4 22,2 = 22,2; ) 2,24; ) 1,8; ) 7,05;
) |(+7,04)| + 1 + 6,75 |3,25| = 7,04 + (0,5 + 6,75) 3,25 = 11,04; ) 7,77.
( )
2
9. ) 2,14 < 2,4; ) 3,12 > 3,002; ) 5,12 < 1,45; ) 8,22 < 5,22;
) 12,12 < 4 2 ; ) 3,3 < 3,13; ) 1 1 < 1,0005; ) 1 < 0,33.
5 2 3
10. ) 8, 7, 4; ) 9 , 7 , 5 .
2 2 2
11. ) 1 0; ) 4 3; ) 12 11.
12. 1,28; 2,15; 2,3; 13.
13. 12,2; 12,12; 11,22; 2,22; 2,2; 2,12; 2,2.
14. ) 1 = 0,(3); ) 0,8(3); ) 0,(1); ) 2,2(7).
3
15. ) 1 ; ) 71 ; ) 274 .
3 33 225
16. 2,35; 5,18; 22,40; 0,78.
17. 19,667; 0,241; 2,214.


1. ) 3 ; ) 9 ; ) 1 2 ; ) 1; ) 2 2 .
7 11 5 3
2. ) 7 ; ) 1 5 ; ) 11 ; ) 2 1 ; ) 5 1 .
12 24 12 10 18
3. ) 8 ; ) 1 ;) 5 ; ) 1 ; ) 6 3 .
17 15 9 5 10
4. ) 2 1 ; ) 1 ; ) 5 ; ) 1 31 ; ) 1 1 .
6 8 6 36 40
5. ) 3 11 ; ) 1 7 ; ) 2 1 ; ) 1 1 ; ) 3 23 .
12 18 24 3 48
6. ) 7 ; ) 1 5 ; ) 4 5 .
12 6 14

95
7.
) )
2 5 +
1
= 2 1
6 3 2
+ 1 2 3 + + +
2 3 4
1 1 1 5 2 2 1 1 1 + 1 1 = 2
5
3 6 3 12 4 6 12
2 1 1 3 2 11 1 1
= = =
4 4 12 2
3 1 3 7 2 8 3 19 4 1 + 5 = 4
11
5 10 15 20 12 6 12
8. ) a + b = 2 ; ) (a + (b)) + (a) = 1 .
15 4
9. A = 7 , B = 5 1 , A + B = 4 3 .
24 24 4
10. 5 + 7 = 1 .
3 6 2
11. ) 4 + 3 + 2 + 1 + 0 + 1 + 2 = 1; ) 0.
( ) ( ) ( )
7 7 7 7 7 7
12. 26 + 9 + 26 + 9 = 23 + 49 = 3.
( ) (| | | |)
48 6 48 6 24 24
13. 4 , 2 , 1 , 1 , 2 4 , 4 1 .
1 1 2 4 4 2 4


1. ) 1 ; ) 3 ; ) 1 ; ) 4 1 ; ) 1 3 ; ) 11 5 .
2 5 2 3 5 7
2. ) 1; ) 3 ; ) 6 1 ; ) 5 .
7 6 9
3. ) 1; ) 5 1 ; ) 1 3 ; ) 3 19 ; ) 8 .
3 8 48 21
4. ) 1; ) 2 3 ; ) 1 7 ; ) 5 .
17 10 6
5. ) 1 1 ; ) 5 31 ; ) 3 25 ; ) 3 3 .
10 36 33 20
5 3 1 7 1 = 5 ; ) 2; ) 1 19 .
6. ) (
12 4 ) ( )

3
=
6 ( ) 3 6 24
7. ) 1 7 ; ) 1; ) 1.
12
8. ) 2 + 7 = 3 3 ; ) 2 3 1 1 = 29 .
( )
7 2 14 8 4 8
9. ) 1 + 11 1 = 25 ; ) 5 2 2 + 3 3 = 6 35 ;
( ) ( ) ( )
13 6 78 9 3 4 36
) 1 + 3 1 1 3 1 = 6 2 ; ) 4 1 + 3 3 13 = 3 1 .
( ) ( ) ( ( )) ( )
4 3 4 3 3 7 5 5 7

96
10. ) 2 1 ; ) 1 1 ; ) 1 .
12 12 3
11. 1 6 , 1 1 , 3 , 2 .
7 7 7 7
12.
3 11 1 3 1 1 3
4 12 4 2 3
7 1
1 2 1 1 4 7 3 2 5
2 12 4 4 6
1 3
13 1 7 4 1 2
3 4 12 4
.
13. 4 3 8 1 + 2 1 = 3 13 .
( )( )
5 2 2 3 15



1. ) 27,37; ) 20,211; ) 97,49; ) 14,85; ) 0,351.
2. ) 6,1; ) 5,68; ) 16,739; ) 86.
3. ) 8,13; ) 2,285; ) 1 216,02; ) 0,63.
4. ) 3,8; ) 0,12; ) 2,5.
5. ) 0,5; ) 2,005; ) 5,6; ) 9; ) 7,5; ) 1,1875.
6. ) 52,25; ) 9,9; ) 306,455; ) 45,875.
7. ) 27,4; ) 41,75; ) 0,09; ) 1,008.
8. ) 90,12; ) 57,62; ) 7,216; ) 14,77; ) 3,8.
9. ) 0,2; ) 4,3; ) 10; ) 5; ) 6,8.
10. ) a b = 0,9; ) ((a |b|) a) + (b (a b)) = 0,4.
11. ) )
6,1 8,6
8,1 2 2,5 11,1
6,8 1,3 3,3 4,3 1,8 9,3
4,3 2,5 1,2 2,1 1,6 2,7 4,5 4,8
2,4 1,9 0,6 1,8 0,3 1,8 3,4 0,7 3,8 1

12. ) 3,5 + 4,8 = 1,3; ) (3,9 + (8,2)) (1,1) = 11;


) 3 + (0,105) 3 (0,105) = 0,21.
( ) ( )
24 24
13. 3 497,29 + 2 483 = 1 014,29. , 1 014,29 .

97

1.

a b c a+b (a + b) + c b+c a + (b + c)
1
1,2 5 6,2 6,45 5,25 6,45
4
2,3 0,005 1 2,295 2,42 0,12 2,42
8
3 2,4 1,5 3 4,5 3,9 4,5
5

a b c a+b b+a b+c c+b


1
3,25 5,75 3 3 5,5 5,5
4
3 3,8 0,2 4,55 4,55 4 4
4

2. ) 1 + 1 1 + 3 = 5 ; ) 2 5 + 2 + 1 1 = 5 ; ) 9 ;
( ( )) ( )
2 2 4 4 6 3 3 6 10
) (0,56+2,4) + 1,44 = (2,4 + 0,56) + 1,44 = 2,4 + (0,56 + 1,44) = 2,4 + 2 = 4,4; ) 0; ) 10.
3. ) 2 + 3 > 2 + 1 , 3 > 1 ; ) 5 + 6 < 5 + 6 ; ) 1 3 + 1 = 0,5 + 10 ;
( ) ( ) ( )
9 4 9 2 4 2 6 7 8 7 7 2 7
) 5 + 3 + 7 < 3 + 7 + 5 ; ) 3 + 1 2 1 = 1 + 5 3 .
( ) ( ) ( ) ( )
6 2 11 2 11 6 5 3 10 10 3 5
1 2 1 11 2 1 1 2 2 3 1 = 1 11 .
(
4. ) a
4) +b= =
3 4 12
; ) + = ; ) ; )
3 3 3 3 3 4 ( 2 )
12
5. ) a b 1 1 = 2 1 + 1 1 = 5 ; ) 2 1 + 3 = 2 ; ) 2 1 1 2 3 = 5; ) 3 5 .
( ) ( )
3 6 3 6 6 2 3 6 12 4 12
6. ) 7 ; ) 1 1 ; ) 1 3 ; ) 1; ) 1 4 .
10 10 10 5


1. ) ; ) ; ) ; ) .
2. ) x = 1 ; ) y = 11 ; ) z = 1,15; ) a = 0,2; ) b = 0,9.
6 12
3. ) x = 1 3 ; ) t = 1,65; ) x = 2 13 ; ) t = 7 1 ; ) x = 1 .
10 14 2 4
4. ) d = 13 1
; ) f = 6,61; ) d = ; ) f = 3 11 .
15 6 35
5. ) y = 1 1 ; ) a = 1,75; ) y = 1; ) a = 3 1 .
8 12

98
6. ) x = 1 28 ; ) x = 9 ; ) x = 13,84; ) x = 1 .
45 10 5
7. ) z = 2; ) b = 6 9 ; ) x = 1 2 ; ) x = 1,3; ) z = 2 11 ;
20 9 28
) a = 3 3 ; ) x = 5 2 ; ) y = 8 19 .
8 3 30
8. ) y = 5 7 y = 5 7 ; ) y = 1 11 y = 1 11 ; ) |y| = 17 ,
12 12 12 12 20
; ) y = 3 1 y = 5 1 ; ) y = 11 y = 1 1 ; ) y = 1 13 y = 3 5 .
2 2 24 8 72 8
9. x + 7 = 1 , x = 1 1 .
( ) 8 4 8
10. x 0,3 = 3,2 + 5 , x = 2 11 .
8 40
11. 1 2 + (1,6) x = 1 2 (1,6), x = 3 1 .
( )
5 5 5
12. a + 2 2 1 0,2 = 1 + 2 + 3 , a = 14 .
( ( )) ( )
9 3 3 45
13. 1 (k 0,5) + 7 = 1,25, k = 2 5 .
( )
3 4 6
14. 2 + 5 4 2 1 = 3 + n, n = 1 .
( ( )) ( )
15 3 5 15 15


1. ) 1 ; 1 3 ; ) 3; 2 5 ; ) ; ) ; ) 3; 1 ; 2 5 ; 0,25; 2,14.
2 5 8 2 8
2. ) x > 7 ; ) y 1 1 ; ) z > 3 ; ) q > 1 ; ) p 3 1 .
12 3 4 2 6
3. ) a < 5 1 ; ) b > 5 ; ) c 2 ; ) d 1.
6 8 3
4. ) x < 1 ; ) x < 1 ; ) x 4 ; ) x 2 4 .
2 2 3 5
5. ) p 3 ; ) q < ; ) r 3 ; ) t > 7 3 .
1 3 1
4 5 4 10
6. ) x < 1,2; ) x < 1 5 ; ) x 3 1 ; ) x < 1 2 .
6 2 3
7. ) y 2 1 ; ) y < 17; ) y 1 13 ; ) y 41 ; ) y < 1 5 ; ) y > 1 .
10 18 60 12 40
3 3
8. ) x > 2 x < 2 ; ) 4,42 x 4,42; ) ;
7 7
) ; ) x > 1 x < 1 .
4 4

99
9. a < 2 11 , a = 3.
30
10. a = 2 1 x < 1.
3
11. , 11 1 + x < 3,2, x < 14 11 .
6 30
12. , 5 7 + 3 5 x 1, x 2 3 .
( )
12 6 4
13. , x (0,52 + (2,4)) > 0,52 (2,4), x > 1,04.
14. , 17 13 x 3 + 2 2 + 1 , x 1 11 .
( ) ( ) ( )
5 3 4 3 5 60
15. x + 7,2 , (x + 7,2) 5,3,
((x + 7,2) 5,3) 3,9 < 2,6, x < 0,6. ,
0,6 .


1. ) 2 2 ; ) 2 2 ; ) 0; ) 8 ; ) 4 ; ) 2 ; ) 7 1 .
5 7 35 9 3 21
2. ) 20; ) 21; ) 42; ) 1 035; ) 20.

3. ) 3 1 = 3 ; ) 2 ( 3 ) = 1 1 ; ) 4 ( 2 ) = 8 ; ) 3 ( 5 ) = 1 7 .
5 5 4 2 9 9 8 8

4. ) 3 1 ; ) 1 1 ; ) 6; ) 0; ) 11 1 ; ) 10 1 .
5 3 3 2

5. ) 30 ; ) 4 ; ) 1; ) 4 ; ) 4 1 ; ) 1 ; ) 15 1 ; ) 5 1 ; ) 1 ; ) 1 .
77 9 9 8 12 2 3 6 15

6. ) 1; ) 3 ; ) 3 ; ) 1 7 ; ) 7 .
4 10 30 30

7. ) 1; ) 1 ; ) 1 ; ) 1 1 .
12 6 3

8. ) 5 ; ) 1; ) 1 ; ) 1 23 ; ) 3 .
12 3 27 8

9. ) 3 ; ) 1 9 ; ) 1 1 ; ) 21 .
10 20 2 40

10. 3 10 3 = 1 .
() ( )
5 21 7 7

11. ( 2 + (2 1 )) ( 2 (2 1 )) = 4 89 .
3 4 3 4 144

100
12. 1 3 8 5 8 = 1 .
8 33 16 15 2
13. 2 5 2 + 5 = 23 .
( ) ( ( ))
9 6 9 6 54
14. ) 35,6; ) 5 200; ) 6,7; ) 11,04; ) 0,054; ) 6,33995.
15. ) 3 (2,3) = 6,9; ) 4 (0,04) = 0,16; ) 2 (8,8) = 17,6.
16.
10 100 1 000 10 000 100 000
5,93 59,3 593 5 930 59 300 593 000
1,506 15,06 150,6 1 506 15 060 150 600
0,0037 0,037 0,37 3,7 37 370

17. ) 360; ) 4 330; ) 51,01; ) 5,5; ) 5 430; ) 184; ) 248,8; ) 332,8;


) 128,25; ) 102,35; ) 81.
18. ) 23,56; ) 4,9; ) 15; ) 13,455; ) 1; ) 0,0637; ) 0,945;
) 0,0064; ) 0,0052; ) 13,416.
19. ) 3; ) 6,18; ) 0,7; ) 10,69.
20. ) 17,67; ) 5; ) 18,762; ) 3,2; ) 2; ) 1 ; ) 1 4 ; ) 3,8175; ) 7,64.
8 25
21. ) 1 29 ; ) 3 21 1
; ) ; ) 5 1 ; ) 2,7.
32 80 5 16
22. 2,5 12 + 3 0,75 = 31 1 .
( )
4 2
23. 1 3 + 3 1 (14) = 1 11 .
( )
14 21 6 42
24. 2,75 + (3 1 4 2,75 3 1 = 2 19 .
( )) ( ( ( )))
2 7 2 28
25. 1 (0,375 (4)) 2 1 1 + (0,5) = 53 .
( )
4 5 10 200
26. 8, 8 = 2, 2 1 = 1
1
4 4 2
1 1 = 1 . , 8 + (2) + 1 + 1 = 10 5 .
( ) ( )
2 4 8 2 8 8
27. 3 , 5 , 1 , 1 7 , 3 5 1 1 7 = 35 .
( )( )
2 6 6 2 6 2 6 6 2 6 288


1.
a b c b+c ab ba ac a b + a c a (b + c)
1 1 1 1 1 1 1 3 5 5
0,5
4 2 4 8 8 4 8 8
1 2 4 2 5 1 1 22 149 149
0,375
3 9 72 8 8 27 216 216
2,3 0,05 3,1 3,15 0,115 0,115 7,13 7,245 7,245

101
2. ,
.
3. ) 7 ; ) 0,69; ) 4,68; ) 1 ; ) 10,2.
47 4
2 1
4. ) 2 ; ) ; ) 7,37; ) 1 .
3 3 18
5. ) 2 2 + 2 1 = 2 2 + 1 = 2 1 = 2 ; ) 0,25; ) 1 ; ) 2 ; ) 7 ; ) 24.
( )
5 3 5 3 5 3 3 5 5 6 7 15
6. ) 1 5 ; ) 0,7; ) 3,3.
9
7. ) 21; ) 1 1 ; ) 4 1 ; ) 1 ; ) 1 .
2 5 2 3
8. 1 ; 1 ; 23; 30; 1 2 ; 4 1 ; 4 ; 2 1 ; 4 .
2 3 5 2 17 2 21
9. 1 1 . 0
.
10. = 1 = 3 , 1 2 .
5 3


1. ) 1 1 ; ) 1 3 ; ) 4 ; ) 1 1 ; ) 1 .
5 4 9 3 12
2. ) 16; ) 5; ) 3; ) 103; ) 101; ) 1 001.
3. ) 2 ) 1 ; ) 1 ; ) 2 ; ) 3 ; ) 5 .
9 10 10 21 4 48
4. ) 7 ; ) 8 ; ) 5 1 ; ) 1 5 ; ) 1 1 ; ) 1 1 ; ) 2; ) 4; ) 12;
12 15 4 9 49 3
) 1 ; ) 9 1 ; ) 9; ) 3 ; ) 31 1 ; ) 64; ) 3 3 .
15 3 10 2 8
5. ) 1 ; ) 47 ; ) 7 ; ) 3 .
2 57 144 20
6. ) 1; ) 2; ) 3.
7. ) 3 ; ) 3 ; ) 1 ; ) 1 1 ; ) 1 13 .
5 7 18 3 14
8. ) 8 > 2 ; ) 6 < 1 19 ; ) 2 1 > 11 1 .
27 3 21 8 5
2
9. ) ; ) 1 ; ) 243 ; ) 54 ; ) 2 139 .
3 15 625 125 243
10. 6 : 1 5 + 4 = 1 .
( )
27 9 11
11. 3 5 8 1 : 2 1 = 1 14 .
( )
12 4 2 15

102
12. 8 2 + 2 1 8 2 : 2 1 = 2 3 .
( ) ( )
5 10 5 10 10
13. 1 1 : 3 3 5 7 + 3 1 = 1 25 .
( ) ( )
2 8 18 4 36
14. ) 26,4; ) 1,695; ) 0,00234; ) 5,2; ) 334,58; ) 1 376.
15.
: 10 100 1 000 10 000
3,4 0,34 0,034 0,0034 0,00034
15,027 1,5027 0,15027 0,015027 0,0015027
0,314 0,0314 0,00314 0,000314 0,0000314
16. ) 1,8; ) 1,3; ) 0,51; ) 0,1632; ) 3,428; ) 0,0035.
17. ) 20; ) 30; ) 47,52; ) 15,525; ) 17,4; ) 197,5; ) 0,02; ) 0,375;
) 5,41; ) 630.
18. ) 15,25; ) 92,973; ) 772,395.
19. ) 4,2; ) 7,1; ) 3,5.
20. (5,25 : 0,15) (4) = 31.
21. 5 5 + 1,295 + (2,68 : 0,4) = 3,35.
( )
8
22. 1 77 + 2,42 1 (9,9924 : 0,33) = 15,36.
( )
3 25 2
23. (0,35 : 0,5) 3 1 0,8 = 3,3.
( )
4
24. (2,31 + 1,2) : (2,31 1,2) = 185 .
462
25. 1 3 = 1 5 .
5 7

26. ) 1 + 3 + 5 : 3 = 1 ; ) 9 ; ) 0,464.
( ( ))
2 4 8 8 32
27. ) 1 1 ; ) 15 ; ) 3 2 ; ) 17 2 .
3 23 11 5
28. ) 3 17 ; ) 1; ) 63 .
27 128
29. ) 3; ) 6 15 ; ) 1; ) 2 5 ; ) 0; ) 3 11 ; ) 5 1 .
52 6 20 2


1. ) ; ) ; ) ; ) ; ) ; ) .
2. ) x = 2 ; ) x = 1; ) x = 2 3 ; ) x = 1 1 ; ) x = 10 4 .
3 5 2 5
3. ) y = 1 ; ) y = 1; ) y = 6,941; ) y = 40 10 ; ) y = 6 3 .
4 11 5
4. ) a = 1 1 ; ) a = 5 ; ) a = 1,5; ) a = 8; ) a = 15.
3 18

103
5. ) b = 2 ; ) b = 26,575; ) b = 5 1 ; ) b = 1 .
3 5 2
6. ) d = 1 ; ) d = 4,12; ) d = 4 12 ; ) d = 5 3 ; ) d = 17 ; ) d = 4 ; ) d = 1;
2 29 4 50 5
) d = 26 13 ; ) d = 1.
21
7. ) x = ; ) x = 2 1 ; ) x = 2 1 .
1
3 5 4
8. ) y = 2 ; ) y = 2 ; ) y = 1 ; ) y = 1.
3 3 16
9. ) k = 1 ; ) k = 1 .
15 5
10. x 1 1 = 3 , x = 2 .
( )
8 4 3
11. x : 5 = 1 11 , x = 9 .
( )
16 25 20
12. x 7 + 0,625 = 9,3 (0,675), x = 34 1 .
( )
8 2
13. a = 1 c = 3 1 b = 9 .
2 5 16
14. x + 4 = 1 , x = 1 . , 1 : 4 = 1 .
( ) ( )
15 3 15 15 15 4
3 1 1 2
(
15. 4
16
x
8
) ( )
4
= 2 (0,8 + (5,2)). x = 11 .
5
16. (0,3 0,025) 3 21 x 7 = 0,15. x = 7 .
( )
90 50 20
17. 500 2,3 87 + 3 1 x = 38,1. 104 .
( )
4
18. 12 (25 618,32 24 500) 2 x = 3 000,16. 8 210 .
19. ) x = 1 1 x = 5; ) x = 1 2 x = 5 ; ) x = 1 1 x = 6; ) x = 3 x = 3 ;
5 5 36 3 5 5
) x = 5 x = 5 ; ) ; ) x = 2 2 x = 2 2 ; ) x = 1 1 x = 1 1 ;
8 8 5 5 9 9
) x = 1 2 x = 3 2 ; ) x = 2 2 ; ) x = 7 .
3 3 3 8


1. ) x < 1 1 ; ) x < 1 1 ; ) x < 6 ; ) x > 2,247; ) x 3 .
) x 1 1 ;
2 3 25 9 11
2. ) {0, 3}; ) ; ) 2, 1 , 3 , 0, 1 1 ; ) {3}; ) {3}.
{ }
2 4 3
3. ) p < 4; ) p < 5; ) p 7; ) p < 6; ) p 25; ) p < 24.
4. ) y > 3 ; ) y 5 ; ) y < 3 ; ) y 5 1 ; ) y 1 1 .
4 3 4 5 2

104
5. ) x > 2 ; ) x < 0,6; ) x > 3,3; ) x 18; ) x > 1 .
3 6
6. ) p > 2; ) p > 3; ) p < 1 1 ; ) p < 16; ) p < 6.
6
7. ) a < 1 3 ; ) a 17 ; ) a < 8 1 ; ) a 7 14 .
8 30 4 15
8. ) b < 1 1 3
; ) b 2 ; ) b > 5 4 ; ) b 4 4 .
18 4 15 27
9. ) x < 1; ) x < 24 2 ; ) x 29 1 ; ) x 3; ) x < 178; ) x < 5; ) x < 1 .
3 2 18
11. ) 3 < x < 1; ) 2,4 < x < 0,8; ) 6,5 < x < 5.
5
12. 4 a 2 3 , a 17 1 .
35 70 8
13. 8 < x 7 + 2 5 , 3 ,
( )
9 9 3 4 4
2.
14. 3, 2, 1.
15. 3.
16. a > 2.
17. (7 + (2) + x) : 3 > 4 1 , x > 4, 3, 2 1.
3
18. ) x < 0; ) x < 0; ) x < 4 x > 0; ) 3 < x < 0; ) x < 0 x > 2,1; ) 1 < x < 1;
3
3
) 22,4 < x < 1,6; ) x < 0 x > 5; ) < x < 3.
4


1. ) 1 , 3 , 1 , 1 , 2 , 1 , 3 , 4 ; ) 5 , 3 , 2, 12 , 5 , 63 , 15 , 17 .
100 100 10 4 5 2 4 5 4 2 5 2 20 4 4
2. :
) 9%, 13%, 39%, 50%, 71%, 99%; ) 133%, 217%, 311%, 512%, 917%;
) 0,4%; 2,1%; 10,1%; 51,3%; 75%; ) 50%, 75%, 40%, 310%, 35%, 32%, 158%;
) 100%; 25%; 60%; 20%; 325%; 850%; 175%; 200%; 150%;
) 12,5%, 7,5%, 62,4%, 40,2%; ) 66,67%, 41,67%, 72,73%, 1 216,67%.
3. ) 50% 42 = 1 42 = 21; 50% 18 = 1 18 = 9; 8,5; 12,95; ) 30% 250 = 30 250 = 75;
2 2 100
3,3; 9 ; 1 ; ) 9,472; 9,694; 384,8; 1 ; ) 197,8; 9,245; 2,15; 3 7 .
40 8 5 8
4. ) x 5% = x 0,05 = 10, x = 200; ) 160; ) 260; ) 1 440; ) 624; ) 12 1 .
5. 720 45% = 324, 720 55% = 396. 2
6. 44%, 56%. , 525 56% = 294 .
7. 500 35% = 175 .
8. 6%, 94% , 1 250 94% = 1 175
.

105
9. 107% , 2 370 107% = 2 535,9 .
10. 36%, 64% . , x 64% = 1 152,
1 800 .
11. x 118% = 294,41. 249,5 .
12. 25%, 33,33%, 16,67%, 25%.
13. 360g. 55,56%, 11,11%.
14. ) x 1 150 = 1 058 x = 92 = 92%.
100
, 8%; ) 14%; ) 23%.
15. ) 10%; ) 25%; ) 39%.
16. 13% 26 . , x 13% = 26,
200 , 200 26 , 174 .
17. 1 250 .
18. 520 , 608,4 .
19. 65kg .
20. 1. 2 200 . 15. 2 530 . 30. 2 150,5 .
, 30. , 49,5 .
21. 30%, 2 478 . 3 221,4 .
22. , 94,35 , ,
100,011 . , 10 1 000,11 .
23. (x 75%) 78% = 468. 800.
24. 20%, 200 . x 200 = 250, x = 125%.
, 25%.
25. 20%.
26. 18cm, 20cm2.
22cm, 30cm2. 22,22%, 50%.
27. . a.
110% a = 11 a, 90% a = 9 a. 4 a,
10 10
99 a2 = 99% a2. , ,
100
1%.

106


1. , .

2. D. C
: D
) ______________.
) D ____________.
) __________.
) _____________.

A B

3. A, B, C, D E.
? .

4. :
) _______ .
) _______.
) _______.


1. :
) 79, 85, 42 154; ) 60, 99, 31 119;
) 100, 82, 44 144; ) 55 30, 88, 78 30 138.

2. = 74, = 63 = 138.
.

3. :
) = 59, = 72 1 = 93;
) = 44 1 = 117 1 = 52;
) = 114, ;
) 32;
) = 2, ;
) , 2, 4, 5;
) , = 3 , = + 70 = + 50.

4. :
) ; ) .

5. D .
.

107
6. = 32 D = 30, = 58
D = 30. ?

D
7. D D
D D, = D 140
= D. = 50 = 140,
D. 50

D
154
8. D
, 57
.
.


9. D BC D
, 112
D
. D = 112 ,
D.

10. D BC
D , D 80
(D = ).
D. D

45

42
11. D ( ),
D F (AE = ED D

AF = FB).
42

108

1. :

2. .

3. :
) ;
) .

4. :
) ________________.
) ________________.

5. :
) 40; ) 126; ) 51 25.

6. 135,
.

7. 42 78 ?

8. :
) 150;
) ;
) 32.

9. 48.

10. ABCD D D
20. .

109
11. :
) ;
) 36 ;
) 5 .
4

12. ABCD D 31 51.


ABCD.

13. ?

14. D ABCD .
40, .

15. :
) .
) .
) .
) .

16. D ABCD CD
, D = 5cm = 2cm. .

17. 9cm,
.

18. 4cm,
28cm.

19. ABCD . B D
.

20. k .
.

21. . .

22. ABCD
EFGH. EFGH .

23. 1.
(1 = D1), D .
D .

110
,
1. D D 3cm
4cm. .

2. . .

3. :
1) 45;
2) 45.

4. , .

5. , , 30.
.

6. .

7. 35. .

8. .

9. .

10. . 70,
.

11. 1 .
5
.

12. ( +, :

111

1. ( ):


2.
.

3.

.

4. D
.

5. D,
.

6. .


1. ABCD :
) = 6cm, AD = 4cm, = 45;
) = 6cm, BC = 4cm A = 8cm;
) = 6cm, = 4cm, = 105;
) = 6cm, AD = 4cm, 1 = 120.

2. ABCD :
) = 8cm, = 5cm, = 30;
) = 7cm, A = 8cm, = 135;
) = 8cm, D = 6cm 75.
112
3. ABCD :
a) = 9cm, D = 6cm, = 7cm;
) = 7cm, = 60, ha = 3cm;
) = 7cm, BC = 4cm, hb = 6cm.

4. :
) a = 4cm; ) d = 6cm.

5. 22cm.

6. .

7. :
) a = 7cm, b = 3cm;
) a = 4,8cm, b = 2,3cm.

8. je o:
) a = 5cm d = 6cm;
) d = 8cm 30;
) d = 6cm 105;
) a = 5cm 60.

9. je o:
) a = 5cm b + d = 9cm;
) d = 8cm a + b = 10,5cm.

10. 22cm,
3cm.

11. P = 24cm2, a = 6cm.


.

12. ABCD :
) = 6cm, = 60;
) = 4cm, = 135;
) = 5cm, = 8cm;
) = 4cm, BD = 4cm.

13. :
) d1 = 6cm d2 = 4cm;
) a = 5cm h = 3cm;
) d1 = 8cm = 75;

14. :
) a = 6cm r = 2cm;
) r = 3cm = 60;
) d1 = 9cm h = 4cm;
) = 5,5cm d1 + d2 = 14cm.

113

1. .

2. :
) ; ) ;
) , , .

3. ( ).
) ) )
143 125

72 49 81 150

4. ( ).
) ) )
3
67

53

5. ( ).
) ) )
65 + 80

38

6. 80.
.

7. 50. .

114
8. .
.

9. 134.
.

10. 48 25.
.

11. 38.
, .

12. :
) 70; ) 200.

13. 235.

14.
32. .

15. :
) a = 7cm, b = 4cm;
) a = 8,3cm, b = 5,9cm.

16. :
) a = 6cm m = 5cm;
) b = 3cm m = 6cm.

17. 2cm 4cm.


.

18. 3cm
3,5cm. 4cm, .

19. ABCD :
) = 7cm, AD = 3cm, BC = 4cm, = 60;
) = 6cm, AD = 4cm, = 45, = 60;
) = 8cm, AD = 3cm, BD = 6cm, CD = 4cm;
) = 8cm, B = 5cm, AD = 6cm, C = 7cm;
) = 7cm, A = 8cm, = 60, = 75.

20. :
) a = 6cm b = 3cm, = 60 h = 3cm;
) a a = 6cm, c = 4cm, = 75 h = 3cm;
) a a = 7cm, c = 3cm d = 4cm h = 2cm;
) a a = 7cm, = 75 = 45 h = 2cm.

115
21. :
) a a = 5,5cm, c = 4cm, = 75;
) a a = 6cm, c = 4cm d = 5cm;
) a b = 4cm, c = 3cm, = 120;
) a b = 4cm, c = 3,5cm d = 6cm;

22. :
) a = 8cm b = 4cm c = 5cm;
) a = 8cm, d = 7cm h = 3cm;
) a + b = 10cm, c = 4cm d = 7cm.

23. :
) e a = 6cm b= 5cm h = 4cm;
) a a = 6cm, c = 3,5cm h = 3cm;
) a a = 6cm, c = 4cm = 60;
) h = 4cm, c = 5cm d1 = 6cm.

24. :
) a b = 4cm, h = 2cm = 120;
) e a = 6cm b = 3cm d2 = 7cm;
) a a = 6cm, c = 4cm d1 = 5cm;
) a b = 2cm, h = 3cm d1 = 5cm.


1. ABCD (AB = AD, CB = CD) :
) 64 78;
) AD = 52, = 123.

2. : ) ; ) ?

3. 65 113. .

4. ABCD (AB = AD = a, CB = CD = b, = d1, BD = d2, BAD = , ABC = )


:
) a = 2cm, b = 4cm d1 = 5cm;
) a = 2cm, b = 4cm = 120;
) a = 3cm, d1 = 5cm = 150.

5. ABCD (AB = AD = a, CB = CD = b, = d1, BD = d2, BAD = , ABC = )


:
) d1 = 6cm, d2 = 4cm a = 3cm;
) d1 = 7cm, d2 = 4cm = 135;
) d1 = 8cm, = 120 = 75.

116

1. = 65, 1 = 107 1 = 39,


:
) 73; ) 65; ) 81; ) 141.
( .)

2. 75. :
) 230; ) 220; ) 210; ) 200.
( .)

3. 76. :
) 104; ) 38; ) 76; ) 142.
( .)

4. 56 111. :
) 56 111; ) 124 69; ) 48 131; ) 156 34.
( .)

5. 48.
:
) 24 66; ) 42 48; ) 132 48; ) 33 57.
( .)

6. 200, 90.
:
) 180; ) 170; ) 160; ) 150.
( .)

7. = 5cm h = 3cm.

117
8. : = 6cm, = 75 d = 6,5cm.

9. = 3cm b = 7cm
d1 = 8cm.

5. ). 6. ). 4. ); 2. ); 3. ); 1. );
:

118


1.
c
D

b
d

a
2. ) BC AD; ) BC; ) ; ) .
3. ABCD, ABCE, ABDE, ACDE, BCDE; 5 .
4. ) 2; ) 360; ) 360.


1. ) 79 + 85 + 42 + 154 = 360, ; ) ; ) ; ) .
2. = 360 275 = 85, 1 = 95, 1 = 106, 1 = 117, 1 = 42.
3. ) = 87, = 360 218 = 142;
) = 63, = 128, = 125;
) 3 = 360 114, 3 = 246, = 82;
) = 42, = 74, = 106, = 138;
) = = 90, = 120, = 60;
) = 30, = 60, = 120, = 150;
) = 30, = 90, = 160, = 80.
4. a) )

5. = 120, = 60, = 120, = 60.


6. = 62, = 90, = 88, = 120.
7. ADB = 50, ABD = 80, BDC = DBC = 20, = 80 + 20 = 100, = 50 + 20 =70.
8. = 154, DAC = DCA = 13, ACB = 57, = 180 114 = 66, = = 57 + 13 = 70.
9. = = 45, = 112, = 158.
10. = 85, = 45, EDC = DEC = 50, = 180 80 = 100 = 180 50 = 130.
11. DAE = ADE = (180 42) : 2 = 138 : 2 = 69, = = = 69, = 360 3 69 = 153.

119

1.

2. D a
C
b
b

A a B
3. D C
ABD, CDB
BD = BD
=>
ABD = CDB ( )

A B BDA = DBC ( )

ABD CDB,
) AB = CD, AD = BC; ) = .
4. ) ; ) .
5. ) = = 40, = = 140; ) = = 126, = = 54; ) = = 5125, = = 12835.
6. 1 = 1 = 135, = = 45, = = 135, 1 = 1 = 45.
7. 42 78 42 + 78 180.
8. ) + = 150, = , = 75, = 75, = = 105;
) = 2, + = 180, = = 60, = = 120;
) = + 32, + = 180, = = 74, = = 106.
9. = 48, + = 180, = = 66, = = 114.
10. = 90 + 20 = 110, = 110, = = 70.
11. ) 1 = 3, 1 + = 180, 4 = 180, = 45, = 135;
) 1 = 36, 1 + = 180, 36 + = 180, 2 = 216, = 108, = 72;
) 1 = 5 , 1 + = 180, 9 = 180, = 80, = 100.
4 4
12. = 31 + 51 = 82, = 82, = = 98.
13. 10.
14. = 360 (90 + 90 + 40) = 140, = 140, = = 40.
15. ) ).

120
16. = 5cm + 2cm = 7cm

BAE =
D C
DAE =
2
DEA = BAE ( )
DAE = DEA= , AD = DE = 5cm,
A B 2
b = 5cm.
17. = 9cm, b = a : 3 = 9cm : 3 = 3cm, O = 24cm.
18. = b + 4cm, O = 2a + 2b, 28 = 2 (b + 4) + 2b, 28 = 2b + 8 + 2b, 28 = 4b + 8, 4b = 20,
b = 5cm, a = 9cm.
19. ABF CDE.
D C

AB = CD (a)
F FAB = ECD ( )
ABF = CDE (90 )
A B
ABF CDE, BF = DE.
20.
C ABO CDO
D
O AO = CO (r) ,
BO = DO (r) ABO CDO
B
AOB = COD () B = CD.
A
AD = BC, ABCD .

ABO, OB = , ADO,
OB =
2
OD = OD = . DB = OB + OD = + = 90 ( + = 180).

2 2 2
.
21.
D
D C
DAE = BAE = ( )2
BCF = DCF= CFB ( )
2
A B B = BFC || FC.
F
22. s || s, s || s
.
23.

BA1= A1C AA1 = A1D,


1
B C ABCD ,
.

121
,
1. D E C
45 a = 3cm + 4cm = 7cm DAE = 45= DEA.
AD = DE = 3cm,
45 O = 20cm, AD = DE = 4cm, O = 22cm.
B
2. D G C

O AEH EBF FCG GDH,


H F
a je H = EF = FG = GH. EFGH .

A E B

3. a) = 45, = 135; ) 1 = 45, = 135, = 45.


4. D C
d1 d1 = a ABD
= 60, = 120.
a B
5. D C

30 = 180 (90 + 30) = 60, = 120.

B
6. AB ADC. AC = AC, AB = AD
D C BC = DC = , AB ADC ().

BAC = DAC BCA = DCA ,


( ) ( )
2 2
B .
BD .
7. = 2 35 = 70, = 110.
8. D G C
E F BC, EF
AB, EF || EF = 2. ,
H HG AD, HG || HG = 2.
F
EF || HG EF = HG, EFHG .
A E B
FEB = (180 ) : 2 = 90 2, HEA = (180 ) : 2 = 90 2 + = 180,
HEF = 180 ( FEB + HEA) = 180 (90 2 + 90 2) = 180 (180 90) = 90.
EFHG HEF = 90, EFHG .

122
9. D C

h AED a = 2h, = 30 = 150.

E B
10. D C
70
EBFD 90 + 90 + 70 + = 360,
F
= 110 = 70.

E B
11. D E
C 1 = 1 + 1 = 180, + 1 = 180,
5 5
d1 6 = 180, = 150 = 30. BED = 90,
5
B EDB = = 75, DBE = 180 (90 + 75) = 15.
a 2

12.
+ + + +
+ +
+ +


+ +
+ +


1.

0 2 2 4

2.

123
3. B

A
C1
O

C
A1

B1

4. D
B1 A1

C = C1

A B

D1

5. D = B1 C = A1

A = C1 B = D1

6. , , , , ...


1. a) ABD (): , , D.
ABD ;
) AB (): , , . D
AB ;
) AB (): , , . D AB
;
) 1 = 120 = 60, ).

124
2. ) AB (): , , . D
AB ;
) AB (): , , . D
AB ;
) , .
B (): C ( ), ( ),
( D).
D.
3. ) , .
B (): , ( ), (
D).
D;
) D .
AD (): D = ha, D = 90, D = 90 = 90 60 = 30.
. ABD
;
) hb D.
A (): = hb, , = 90.
D (D = ). ABD .
4. ) AB (): = , = 90, = . D
AB ;
) , ,
, , = d, .
d. D.
5. = 22cm, = 22 : 4 = 5,5cm, 4. ).
6. .
, = d
2
d , 4. ).
2
7. ) AB (): = , = 90, = b. D
AB ;
) ).
8. ) AB (): = , = d, = 90. D
AB ;
) AB (): = d,
= 30, = 60. D AB ;
) . .
B (): ( = d), = 105,
( D = d).
D;
) . .
B , = = (180 ) : 2 = (180 60) : 2 = 120 : 2 = 60.
AB (): = , = 60, = 60.
. D.

125
9. a) E

ABE (): = , = 90, E = b + d.


d ACE = (d),
, ,
D C . D
d
b AB ;
a B

) D C BEC = (b),
= 45. AEC (): = + b,
d b
= d, = 45. E ,
a B b E , ,
.
D AB .
10. = 22cm, = b + 3cm, O = 2a + 2b, 22 = 2 (b + 3) + 2b, 22 = 4b + 6, 4b = 16, b = 4cm,
a = 7cm. 7. .
11. P = 24cm2, a = 6cm, P = a b, 24 = 6 b, b = 4cm. 7. .
12. ) ABD (): = a, D = , D = a.
ABD ;
) AB (): = a, = , = a. D
AB ;
) AB (): = a, = a, . D
AB ;
) ABD (): = a, D = a, D.
ABD .
13. ) .
d d
. AB (): = 1 , = 90, = 2 .
2 2
D;
) D . AD ():
D = ha, D = a, D = 90.
= a. ABD ;
) , .
A (): = d1, = , = . D AB
. 2 2

14. ) , r = h , pa je h = 2r,
2
h = 4cm, a = 6cm. 13. );
) r = 3cm, h = 6cm. D
. AD (): D = h, D = 90 60 = 30,
D = 90. = D = a.
ABD ;
) .
A (): = h, = d1, = 90.
. D AB
;

126
) C
d2 E
D =
d2
2
( )
O
2 = 90 = 45. ():
d1 d + d2
2 d2
= 1 , = , = 45.
2
2 .
A B

D.


1.

2.
) ) )
D b C
D b C D b C


d c c d c

a B a B a B
3. ) + = 180, = 180 72 = 108, + = 180, = 180 49 = 131;
) = 37, = 99; ) = 55, = 30, = 150.
4. ) = 53, = 53, = 127, = 127;
) = = 67, = = 113;
) = 3, + = 180, + 3 = 180, 4 = 180, = 45, = 45, = = 135.
5. ) = = 90, = 38, = 142;
) = 65, = 115, = = 90;
) + + 80 = 180, = 50, = + 80 = 130, = = 90.
6.

80 2 + 80 = 180, = 50 = 130.
D C


B

127
7.
50
= = 90, = 40, = 140.

8.

+ + 90 = 180, 3 = 90, = 60, = 120.


2 2 2

9.
+ + 134 = 180, = 46, = 134.
2 2
2 2
10.
48 = 48 + 25 = 73, = 107.
25
11. D C
38
AD = CD DAC = DCA = 38, + 2 38 = 180,
38 = 104 = 76.
A 38 B
12. a) 2 = 70, = 35, = 145; ) 2 = 200, = 100, = 80.
13. 2 + 2 = 360, 235 + = 360, = 125, = 55.
14. BAE = DEA ( ) C
D
= 32, = 64, = 116. 32
2
2
2 B
15. a) m = 5,5cm; ) 7,1cm.
16. a) b = 4cm; ) a = 9cm.
17. D C
ES AD, ES = DC 2,
E 2 4 F DC = 2 ES, DC = 4cm;
S
, FS ABC, FS = AB 2,
B AB = 2FS, AB = 8cm.
18.
3 3,5 m = 6,5cm a + b = 13cm,
O = a + b + 2c, = 13 + 2 4 = 21cm.

19. ) D (): , , D. ,
, D. k(, )
( );
) D (): , , D. ,
, D. ;
) D (): , D, D. D
, . D ;
) (): , , .
, . k(, D)
D;
) (): , , .
, . D.
128
20. ) D .
D (): D = h, D = 90, D = 90 = 30.
. , , D.
D = b ;
) .
(): = h, = , = 90.
= . , ,
. D;
) D .
D (): D = h, D = d, D = 90.
= . D , .
k(, ) ;
) D .
D (): D = h, D = 90, D = 90 = 15.
= . , , D.
.
21. ) D (): = , D = , D =
(): = , = , = ;
) D (): = , D = d, D =
(): = , = d, = ;
) D (): D = b, D = , D =
D (): D = b, D = , = ;
) D (): D = b, = d, D = ,
D (): D = b, D = d, = .
22. ) D b C
ED (): = b,
c c c D = , D = .
= . DE .
ab E
) D .
D (): D = h, D = d, D = 90.
= . , , D.
k(, = d) .
) D b C
EC (): = + b,
d c d C = d, C = d.
k(, = ) .
a b E .

129
23. D b C
) BD (): = ,
D = 90, D = h.
h
= 90 D = b;
) BD (): = ,
a B D = 90, D = h. = 90,
k(, = ) ;
) B (): = , = , = .
= 90 , , .
D;
) D (): D = h, = d1, D = 90.
, CD, . k(, = )
.
24. ) D (): D = h, D = 90, D = b.
, CD, .
;
) D (): = , D = d2, D = 90.
, , D. k(D, D = b)
;
) (): = , = d1, = .
, , = 90.
D;
) .
(): = b, = 90, = h.
k(, = d1) . .


1. a) = 64, = 78, = = 109; ) = 52, = = 123, = 62.
2. a) 3; ) 3.
3. = 65, = 113, = = 91.
4. ) (): = d1, = , = b,
D (): = d1, D = , D = b;
) (): = , = , = b,
D (): D = , D = , D = b;
) (): = d1, = , = ,
2
D (): = d1, D = , D = .
2
5. ) D (): D = d2, = , D = .
D k(, = d1) ;
) D = D = (180 ) : 2 = 2230. D ():
D = 2230, D = d2, D = 2230. D
k(, = d1) ;
) = 180 + = 45, = 90, (): = ,
( )
2 2 2
= d1, = , D (): D = ,
2 2
= d1, D = .
2

130



1. :
) 5m = ____ dm = ____ cm = ____ mm;
) 26dm = ____ m = ____ cm = ____ mm;
) 7cm = ____ m = ____ dm = ____ mm.

2. :
) 10m2 = ____ dm2 = ____ cm2 = ____ mm2;
) 500dm2 = ____ a = ____ ha = ____ m2 = ____ cm2 = ____ mm2;
) 2a = ____ ha = ____ m2 = ____ dm2 = ____ cm2 = ____ mm2.

3. 8 ,
12 .

4. .
.
) )

131
5. 4 :
) 6

) 16

6. .
:
) ; ) ;
.

7. ,

.

132
8. ,

) ,
) .

9. , :
) ; )
.

10. , 4
24 .

11. .
.
.

1. :
) a = 5cm, b = 12cm;
) = 17cm, b = 22cm;
) = 6 1 cm, b = 3 3 cm.
4 5
2. :

a b O P
6 15
9 22
8 80

133
3. 15cm, :
) 6cm ; ) 2 .
5
4. 70m 32m.
?

5. 7,5ha, 50m, ?

6. 1dm2, 2dm.

7. 56cm, 4cm.

8. 44cm, 5
. 6

9. 30cm2.

10. , 6m2,
2cm.

11. m2 200
21cm 30cm?

12. 105m 55m .


1m2 10g ?

13. 8m 15m
10m2 0,5kg ?

14. 80cm2
8m 13m?

15. 15cm 10cm


4,5m 3m?

16. 12cm2. 1 .
. 3

17. 12m, 5,5m 3,5m.


1kg 25m2 ? (
.)

18. 1 : 2,
128cm2.

19. 2 : 3,
60cm.

134
20. 1,5m 0,6m 5cm.
?

21.
20m, 12m 1,8m 1kg 24 m2.

22. :
) 4cm; ) 12cm; ) 7,8cm; ) 5 1 cm.
5
23. :
) 28cm; ) 85,2cm.

24. :
) 100cm2; ) 25cm2; ) 64cm2.

25. 8cm 10cm.


.

26. 16cm 6cm.


.
?

27. , 32cm.
2cm, ?

28. 146m 1,5m.


?

29. 20cm
6,5m 3,5m?

30. 3cm 4cm.


.


1. .
.

135
2. , a = 8cm b = 5cm, (
), a = 8cm b = 5cm.
a. .
?

3. :
) = 12cm, ha = 7cm; ) b = 6,7cm, hb = 9,2cm.

4. ,
,
.
?

5. 72cm2, = 9cm,
.

6. 12cm 8cm.
6cm. ?

7. = 10cm, b = 15cm, je
9cm, b?

8. 18cm,
90cm2.

9. 60cm2, = 12cm b = 7,5cm.


.

10. 8,5cm 4,25cm. 51cm2,


.

11. .
32cm2, .

12. = 6cm b = 4cm,


= 30.

13. 42cm, 4 : 3
= 30, .

14. .
.

15. :
) = 11cm h = 5,5cm;
) = 8,7cm h = 3,9cm.

16. 70cm2, 5cm. .

17. 60cm, 6cm. .

136
18. 36cm,
.

19. 34cm, 17cm2. .

20. = 6cm, 30.

21. ,
= 40cm h = 25cm. m2
, 60 , 1 ?
5
22. 36m 16m (
) 22m,
1,5m. m2 , m2
?


1. :

2. :

5
4 3
3
6 5 6 4

137
3. :
) = 16cm ha = 9cm;
) b = 8,5cm hb = 4,4cm;
) c = 6,8cm hc = 13,3cm.

4. 102cm2, = 12cm.
.

5. 90cm2, hc = 15cm. c.

6. 28cm2. = 7cm hb = 2cm,


ha b.

7. , = 10cm, ha = 6cm hc = 15cm. c.

8. 36cm, 2cm.
5cm. .

9. .
96cm2, .

10. .
30cm.

11. = 15cm, b = 14cm c = 13cm, hb = 12cm,


.

12. = 8cm,
h = 10,5cm, hb = 6cm h = 7,5cm.

13. 3cm.
7cm.

14.
4 : 3, 3cm .

15. :
) = 9cm, b = 14cm; ) = 7,6cm, b = 5,5cm.

16.
:
) c = 19cm, hc = 8cm; ) c = 12,5cm, hc = 6,6cm.

17. 9,8cm.

18. 97,5cm2, 7,8cm.


.

138
19. 42,5cm2, 12,5cm.
.

20. 24cm 7cm, 25cm.


.

21. 6cm, 10cm,


4,8cm. .

22.
hc = 5cm tc = 6cm.

23. 8cm, 12cm2.


4,8cm.

24. 12cm, 10cm.


h = 8cm, .

25. 18cm, 6,5cm.


6cm. .

26. 32cm. 2cm ,


8cm. .

27. 12cm,
30.

28. 8cm,
75.

29. :

2 6
4 4 8
2

139
30. 4 cm:
) ) ) )

2 2 2 2
4 4 4 4

31. ABCD 6cm. F


ABCD. CEF.


1.
.

:
) ;

) .

140
2. :
) = 10cm, b = 6cm, h = 5cm;
) = 9,2cm, b = 5,8cm, h = 4,2cm.

3. 56cm2, 12cm 4cm. .

4. = 14cm, 5,5cm.
49,5cm2, .

5. :
) = 54mm, b = 48mm;
) = 16,4cm, b = 6,8cm.

6. 17,8cm, 12,5cm,
.

7. :
) m = 9cm, h = 6,5cm;
) m = 7,25cm, h = 6,4cm.

8. 10cm, 191cm2.

9. 36cm2, 3cm.
.

10. 49cm2, = 8cm, b = 3 .


. 4

11. 18cm 8cm, 5cm.


.

12. 16cm 6cm, 45.

13. 9cm, 6cm. 135,


.

14. 15cm 5cm, 30.


40cm, .

141
15. 16cm, 5cm,
45. .

16. . 8cm
4cm. ,
.

17. :
) ) )
8 3 40

5 20
17
45
45 60
12

18. , :
) )
2

2 6

8 6

19. , :

a) ) )

5 5 4

) )

6
4

4 2

142

1.
:
) d1 = 17cm, d2 = 12cm; ) d1 = 15,4cm, d2 = 7,7cm.

2. d1 = 3,7cm d2 = 10,8cm, .

3. 20cm2, d1 = 8cm.
.

4. .
45cm 20cm,
?

5. ,
18cm2.

6. :
) d1 = 16cm, d2 = 12cm; ) d1 = 9,6cm, d2 = 5,8 cm.

7. ,
20cm.

8. 80cm2, 20cm.
?

9. :
) d = 6cm; ) r = 5cm.

10. . 12cm,
16cm, .

11. 12cm 16cm, 9,6cm. .

12. 20cm, 30 16cm.


.

143

1. 30cm :
) 64cm2; ) 56,25cm2; ) 42,25cm2; ) 100 cm2.
( .)

2. 5,5m 8m
1m2 100 ?
) 440g; ) 4,4kg; ) 4kg; ) 44kg.
( .)

3. 120cm2.
15cm :
) 16cm; ) 4cm; ) 8cm; ) 45cm.
( .)

4. = 16cm, ha = 21cm, hb = 16cm


hc = 15cm. :
) 59,4cm; ) 29,7cm; ) 42,6cm; ) 52cm.
( .)

5. 10cm 6cm, 45.


:
) 32cm2; ) 40cm2; ) 16cm2; ) 20cm2.
( .)

6. 6cm 8cm, 4,8cm. :


) 20cm; ) 32cm; ) 16cm; ) 28cm.
( .)

7. 6cm 8cm. :
) 14cm2; ) 24cm2; ) 48cm2; ) 28cm2.
( .)

8. ,
60, 30cm. :
) ) ) )
6cm.
( .)

1. ); 2. ); 3. ); 4. ); 5. ); 6. ); 7. ); 8. ).
:

144



1. ) 5m = 50dm = 500cm = 5 000mm;
) 26dm = 2,6m = 260cm = 2 600mm;
) 7cm = 0,07m = 0,7dm = 70mm.

2. ) 10m2 = 1 000dm2 = 100 000cm2 = 10 000 000mm2;


) 500dm2 = 0,05a = 0,0005ha = 5m2 = 50 000cm2 = 5 000 000mm2;
) 2a = 0,02ha = 200m2 = 20 000dm2 = 2 000 000cm2 = 200 000 000mm2.

3.

4. a) 53; ) 36.
5. a)

145
)

6. ) )

7.

146
8.
a)

h h

b)

a a

9.
a)

b)

10.

147
11.


1. ) 60cm2; ) 374 cm2; ) 22 1 cm2.
2
2. a b O P
6 15 42 90
9 2 22 18
10 8 36 80
3. a) b = 9cm, O = 48cm, P = 135cm2; ) b = 6cm, O = 42cm, P = 90cm2.
4. P = 2240m2 = 22,4.
5. P = 7,5ha = 75 000m2, a = 1 500m.
6. b = 0,5dm, O = 5dm.
7. O = 56cm, a = b + 4cm, O = 2a + 2b, 56 = 2 (b + 4) + 2b, 56 = 2b + 8 + 2b, 56 = 4b + 8,
b = 12cm, a = 16cm, P = 192cm2.
8. a = 5 b, O = 2a + 2b, 44 = 2 5 b + 2b, 44 = 5 b + 2b, 44 = 11b, b = 12cm, a = 10cm, P = 120cm2.
6 6 3 3
9. : a = 1cm, b = 30cm; a = 2cm, b = 15cm; a = 3cm, b = 10cm.
10. P = 6m2 = 60 000cm2, b = 30 000cm = 300m.
11. P1 = 21 30 = 630 cm2, 200 100 ,
P = 100 P1 = 100 630 = 63 000cm2 = 6,3m2.
12. P = 5 775m2, 5 775 10 = 57 750g = 57,75kg.
13. P = 120m2, (120 : 10) 0,5 = 12 0,5 = 6kg .
14. P = 104m2 = 1 040 000cm2, 1 040 000 : 80 = 13 000 .
15. Pp = 15 10 = 150cm2, Pk = 4,5 3 = 13,5m2 = 135 000cm2, 135 000 : 150 = 900 .
16. a = 1 b, P = a b, 12 = 1 b b, 12 = 1 b2, b2 = 36, b = 6cm, a = 2cm, O = 16cm.
3 3 3
17. P = 12 5,5 + 2 12 3,5 + 2 5,5 3,5 = 188,5m2, 188,5 : 25 = 7,54kg .
18. P = 128cm2, : b = 1 : 2, b = 2a, a = 8cm, b = 16cm, O = 48cm.
19. : b = 2 : 3, : b = 2 , a = 2 b, b = 18cm, a = 12cm, P = 216cm2.
3 3
20. P = 2 (150 + 10) 5 + 2 60 5 = 2 200cm2 = 0,22m2.
21. P = 20 12 + 2 20 1,8 + 2 12 1,8 = 355,2m2, 355,2 : 24 = 14,8kg .
22. ) = 16cm, P = 16cm2; ) = 48cm, P = 144cm2; ) = 31,2cm, P = 60,84cm2;
) = 20 4 cm, P = 27 1 cm2.
5 25
23. ) = 7cm, P = 49cm2; ) = 21,3cm, P = 453,69cm2.

148
24. ) = 10cm, = 40cm; ) = 5cm, = 20cm; ) = 8cm, = 32cm.
25. p = 36cm, Ok = 36cm, ak = 9cm, Pk = 81cm2, Pp = 80cm2, Pk Pp = 1cm2.
26. Op = 44cm, Ok = 44cm, ak = 11cm, Pk = 121cm2, Pp = 96cm2, Pk Pp = 25cm2.
27. Ok = Op = 32cm, ak = 8cm, ap = bp + 2cm, bp = 7cm, ap = 9cm, Pk = 64cm2, Pp = 63cm2,
Pk Pp = 1cm2.
28. = 36,5m, P = 4 Pp = 4 ap bp = 4 (36,5 + 1,5) 1,5 = 228m2.
29. P1 = 6,5 3,5 = 22,75m2 = 227 500cm2, P2 = 20 20 = 400cm2. 227 500 : 400 = 568,75,
je 569 .
30. a1 = 3cm, a2 = 4cm, P3 = P1 + P1, a3 2 = a1 2 + a2 2, a3 2 = 3 2 + 42, a3 2 = 25, a3 = 5cm.


1. P1 = P2 = P3 = 36, a1 = a2 = a3, b1 < b2 < b3, h1 = h2 = h3.
2. h = 4cm Ppa = a ha = 32cm2, Ppr = a b = 40cm2, Ppr > Ppa.
3. a) P = 84cm2, ) P = 61,64cm2.
4. a2 = 2a1, o ha1 = 2ha2.
5. ha = 8cm.
6. 6cm, P = a ha = 72cm2, P = b hb
hb =9cm, 6cm, hb = 4cm.
7. P = 90cm2, hb = 6cm.
8. ha = 5cm.
9. ha = 5cm, hb = 8cm.
10. a = 6cm, b = 12cm.
11. a = 2h, P = a ha, 32 = 2 ha ha, ha2 = 16, ha = 4cm, a = 8cm.
12. = 30 ha = b ha = 2cm P = 12cm2.
2

b ha
= 30
a

13. : b = 4 : 3, : b = 4 , a = 4 b, b = 9cm, a = 12cm, = 30 ha = b , ha = 4,5cm, P = 54cm2.


3 3 2
14. apr = apa, bpr = bpa, Ppa = Ppr : 2, Ppr = 2Ppa, apr bpr = 2apa ha, bpr = 2ha = 30, = 150.
15. a) 60,5cm2; ) 33,93cm2.
16. a = 14cm, = 56cm.
17. a = 15cm, = 90cm2.
18. a = 9cm, h = 4,5cm, = 40,5cm2.
19. a = 8,5cm, h = 2cm.
20. = 30, ha = a , ha = 3cm, P = 18cm2, O = 24cm
2
21. P1 = 40 25 = 1 000cm2 = 0,1m2,
P = 60 0,1 = 6m2. , 4 x = 6m2, x = 7,5m2.
5
22. Pa = 22 1,5 = 33m , Pt = 36 16 33 = 543m2.
2

149

1. ) 18; ) 24; ) 6; ) 12; ) 24; ) 14; ) 14.
2. ) 12; ) 12,5; ) 9; ) 6.
3. ) = 72cm2; ) = 18,7cm2; ) = 45,22cm2.
4. ha = 17cm.
5. = 12cm.
6. ha = 8cm, b = 28cm.
7. = 30cm2, = 4cm.
8. a = x, b = x + 2cm, c = x + 4cm O = a + b + c, 36 = x + x + 2 + x + 4,
36 = 3 x + 6 x = 10cm. a = 10cm, b = 12cm c = 14cm hc = 5cm,
= 35cm2.
9. a = 3 ha , P = 1 a ha, 96 = 1 3 ha ha. 3 ha2 = 192, ha2 = 64,
h = 8cm a = 24cm. 2 2
a
10. ha = 5a ha + a = 30, 5a + a = 30, 6a = 30 a = 5cm
ha = 25cm, = 62,5cm2.
11. = 84cm2, ha = 11,2cm, hc = 12 12 cm.
13
2
12. = 42cm , b = 14cm, = 11,2cm. = 33,2cm.
13. 7cm
3cm, Pp = 2 Pt = 2 1 7 3 = 21cm2.
2
14. : ha = 4 : 3, a = ha a = ha + 3, 4 ha = ha + 3, ha = 9cm a = 12cm,
4
P = 54cm2. 3 3
15. ) = 63cm2; ) = 20,9cm2.
16. ) = 76cm2; ) = 41,25cm2.
17. = 48,02cm2.
18. b = 25cm.
19. hc = 6,8cm.
20. = 84cm2, hc = 6,72cm.
21. = 24cm2, b = 8cm, = 24cm.
22. = 2 tc = 12cm, = 30cm2.
23. ha = 3cm, b = 5cm, = 18cm.
24. hb = 9,6cm.
25. a = 5cm, = 15cm2.
26. a = b + 2 = a + 2b 32 = b + 2 + 2b, 32 = 3b + 2, b = 10cm a = 12cm,
= 48cm2.
27. = 30 hb = b , hb = 6cm, P = 36cm2.
2
28. = 75 = 30, hb = b , b = 2 hb, b = 16cm,
P = 64cm2. 2
29. ) Pf = Pp = a b = 9 4 = 36;
) Pf = Pp + 2 Pt = 6 4 + 2 1 6 2 = 36;
2
) Pf = Pk + 4 Pt = 2 2 + 4 1 2 2 = 12.
2

150
30. a) Pf = Pk 2 Pt = 4 4 2 1 2 2 = 12;
2
) Pf = Pk 2 Pt = 4 4 2 1 2 4 = 8;
2
) Pf = Pk (2 P1 + P2) = 4 4 (2 1 2 4 + 1 2 2) = 6;
2 2
1
) Pf = Pk (2 P1 + P2) = 4 4 (2 2 4 + 2 2) = 4.
2
31. Pt = PEBC PEBF = 1 3 6 1 3 3 = 4,5cm2.
2 2


1.
a)

2. ) = 40cm2; ) = 31,5cm2.
3. h = 7cm.
4. b = 4cm.
5. ) m = 51mm; ) m = 11,6m.
6. b = 7,2cm.
7. ) = 58,5cm2; ) = 46,4cm2.
8. h = 19,1cm.
9. a = 3b, P = a +b h, 36 = 3b +b 3, b = 6cm, a = 18cm.
2 2
10. b = 6cm, h = 7cm.
11. = 65cm2.
12. = 45, h = a b, h = 10cm, = 110cm2.
13. = 135 = 45, h = a b, b = 3cm. , = 36cm2.
14. O = a + b + 2c, 50 = 2 15 + 2c c = 10cm. = 30, h = c ,
h = 5cm, P = 50cm2. 2

151
15. = 45 b = a 2 h, b = 6cm P = 55cm2.
16. Pt = Pp, ht = hp = h, Pt = 6h = Pp, a = 6cm.
17. a) h = b = 8cm, P = 80cm2;
) = 13cm, P = 40cm2;
) = 60 a b = c , a b = c, a = 60cm P = 850cm2.
2 2
18. a) a1 = 8, Pf = 1 1 1 8 8 = 8;
2 2 2
) Pf = Pk 2 Pt = 6 6 2 6 + 2 2 = 20.
2
1
19. a) Pf = Pk 4 Pt = 5 5 4 2 3 = 13; ) Pf = 2 Pt = 2 5 + 3 2,5 = 20;
2 2
) Pf = 4 Pt = 4 1 1 1 = 2; ) Pf = Pt = 1 6 4 = 12;
2 2
) Pf = Pk (Pt1 + Pt2) = 4 4 ( 1 2 2 + 1 4 4) = 6.
2 2


1. ) P = 102cm2; ) P = 59,29cm2.
2. P = 19,98cm2.
3. d2 = 5cm.
4. P = 450cm2.
d1 d2 4d1 d2
5. d1 = 4 d2 P = 18 = , 4 d22 = 36, d22 = 9,
2 2
d2 = 3cm d1 = 12cm.
6. a) P = 96cm2; ) P = 27,84cm2.
7. d1 = 3d2 d1 + d2 = 20, 3d2 + d2 = 20, 4d2 = 20, d2 = 5cm d1 = 15cm.
P = 37,5cm2.
8. d2 = 8cm.
9. ) P = 18cm2; ) r = 5cm, d = 2r = 10cm, P = 50cm2.
d d
10. Pk = Pr , d d = 1 2 , d2 = 9cm.
2 2
d1 d2
11. P = , P = 96cm2 P = a h a = 10cm O = 40cm.
2
12. = 30, h = a , h = 10cm, P = a h, P = 200cm2 d2 = 25cm.
2

152

You might also like