Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 486

**VANGE>

LIVM SECVNDVM
JA.ATTH&VM IN LINGVA
HEBRAICA, CVM VERSIONE
LATINA, ATQJVE ANNOTA-
TIONIBVS SEB. MVNSTEM,

ft-tfn a^*wm WTisn z^b nari

nspoan n^pro n^ft^ ^jnn wp^ij


V V37 virtpn ^Va^^l^n*^^ 3?
tjn^vsn "ff i? on ftiati y\^a nipns? 037

Vnacum Epiftola D.Pauliad Hebracos,


Hebraice & Latine.

CumgrdtU zrprimUgio Ceptret mdefktk*

BASILEJEj APVD HBNRI"


CHVM PETRI.
INVICTIS& ANGLIiS,
REGI, DOMINO HIBERNIJE, WAL>
&e,er CornubitePrkicipi,CathoUc fidei de*
finfori, hhnricho eim nbnimii
oclMio,Sebdfthnm Mun-*
fterm s. d, r.

^^^|p*l Sfe rem a bonorum coris


fuetudine no alienam,fesi
reniflime Rex, ut libri ma
gnis uiris ,ac etiam regalt
comeri
raftigio decoratis,
dentur: non folum fupea
riorum feculorum exempla comprobant,
ueriim cV magnus ille Diuinae Legis pro
mulgator Mofes,luculentiflimus nobis eft
teftis,in fuo Mifne,hoceftDeuteronomio,
fic fcribes, rtfn nytan ni^WnK *V> arcn
yjft ip^-ta Sa tw Siay nn*rh -tt $37
i nYton y^^rwj bcfcribet^mVwt/ibi
repetitionem huius Legis Rex in libro, ut
fit cum eo,& legat in ed cundis diebus ui*

taefuae,quo difcat timere Dominum deum


fuum, dC obferuare curidta uerba Legis;
ifcquiflimum eft enim,ut quipopuium ad
aa z
AD REGEM ANGLIJE
obferuantiam Legis diuinaehortaridebeat
(qitod praecipua omriiu Chriftianoru magt
ftratuu officiu efle non ignoramus)ts in nu
merato lege Dei teneat,die no&ucp in ea
uerfetur,& zelum fummum gerat pro do
moDomini exercituum.Idem certe Ieho-
Tualfraelitici populi dux>& uerbis quidem
Domint monetur, Non rccedet,inquit Do
iftinus,ab ore tuo liber Legis, fed in eo,die
tiocSuq} meditabere,ut cuftodias quae in
eo funt fcripta*Salomon autem Rex fuper
populum Dei conftitutus>ultro dominum
Deum idipfum efflagitat:Dabis,inquiens,
feruo tuo cor docile:uel,ut Hebraica ueri.
tashabet, yigS\P aV corobfequens&o*
bediens,ut populum tuum iudicare, ac in*
ter bonum malumcp difcernerepoffit.Hoc
cnim uere cor regium &diuinum eft,quod
unum hoc curat,ut obfequatur dC audiat
uocemDomini Dei,& pro fcelere tdolola
triaeducat(utuerbisSamuelisutar)notleac
quiefcere:quodcp fubie&um populumfic
in officio continereftudeat,ut in primisin*
ter illos uerus dC fyncerus Dei plantetur cut
tus:& poftea,pax dC concordia,iniquorum
repref*
EPISTOLA.
repreflis peruerfis conatibus 3 foueatur aftp
nutriantunQuod quidem fummum prae*
ftantiiilinumqj in terris officium.cum mif*
fa reiedacp uiuentis Deiuiua lege,per ne
fasac fummam uit licentfamhominesqui
dam Cbi ufurpaflent^ed rerum uentfi proh
dolor illorum focordfa infcitia,ncg!igcn*
5

tia,utnifi Reges dC boni Principes afflidis


rebus fua pietate fuccurrerent,de religio^
neipfaa&umpenitusfmSerd monuit nos
miferum illud Ierofolymitanorum fpe&a*
*culum & horrendum toti mundo cxem*
5

plum qui cum oculos habercnt^nihil uide


3

bant,etiam fi oculatiflimos (efc arbitraren-


tunToto orbe fandius nihilurbe eorum
erat,ibi temphimdominus peculiarem
5
ibi
fiii pracfentiam promiferatjibiprecipue co
li uolebat>dederat Prophetas dC fapientes
atcj? fcribas:& ex prima tamen,nouiflima
cuafit haecut nulla a conftitutione mundi
par llli impietate 8C crudelitate extiterittad
eo ut digna fuerit, in qua omnis iufti fan-
guinis 5 quia mundi initio fufus fuit uindi* ,

da fumereturtquae praeter praecipuos pro*


phetasDomini,quorum nufquam plures
aa *
AD REGEM ANGLIJE
interempti funt,etiam Chriftum ipfum &&
multos Chrifticolas crudeliffime interfe*
citlnhanc igttur crudelitatem dC impieta*
tem,quac'nam illos res adegftcC^ritas mcn
tis^dC poteftas tenebrarum pruftra faepe ce*
cinit uox prophetica:Surge,illumina*
illis

re Ierufalem,uenit lumen tuum ,& gloria


Domini fuper te orta eft.Magis diligere te
jnebras,quam lucem 6C illuminantem om*
nem hominem ucnientem in hunc mun*
dum placuitJFilius ipfe dei propter eorum
?

omniumcp hominfi falutem,in hunc rnun^


dum uenerat, miraculis infolitis corufca*
bat inter eos, cceleftem philofophiam do~
cebat, autpritate fcrjpturse p.eruicacia -ob
ftinatprum hominum compefcebat >
&: e%
Prophetarum oraculis tempus adeiTeuiGk
oftendebaufcd fruftra omnia.ut
tationis
&Saluator ipfe affimilauerit eos pueris in
forofedentibus,& illud accIamantibus:Tf.
bia cecinimusuobis5 2C nonfaltaftisjugu*
briacecinimus uobis^non planxiftis,&c*
Cumqj ab omnibus Prophetis teftimonia
irrefragabilia haberet,& omnes in hunc u*
jiumChriftum dC faluatorem confentiret,
alijs
EPISTOLA*
tempus aducni
^lfjsincarnatione eius 5 alijs
tuseius,altjs conu erfationem atqj do&ri-
nam eius.item miraculorg aeditionem,pa(i
fipnemjmortem^refurrecfiionem^at^ Spi*
ritus fan&i miffionem dudum prae^icenti*
bus , adhuc in hunc ufque diem excecati
hptnines impudenti fronte contradicere,
dC contra ftimulum calcitrare audennhunc
mim ip modum fcribuntt

tp^w #JK Sntys vfyy&a w^ cnst6


wiv nv^sn n nws nv?s /top
jSv\

^w T2x\ Svsk "vaSK nnav 'w* 'ro


t^Vihds ^*? r^ Mtf^ny\ o^a nw
n

Sob w'n aateas *Vcn tns rwa&^ps?


i viha rV vava aSnan y5j kw' wwi

V vqsk kw wa v* ;
nv5 tos? ntesn
aa 4
AD REGEM ANGLIJE
\ onK'ao n-^*<*\pn"^Ko*a* "U3 ,
TO
K p-Vnt? ^ sb rkwp -.tsh ^n\ nj?*\.?n

c-nn-o o*-5-3*n biy& wjflj n *vn ont *

oa\-_tar<*y-*\-.n* cnK n3j\ti?n;w-' nW*__,

^iiDW n-pi*
;
*"n oa3"y_3 b^s^
tyna on-vya-, oay**o*nVj_nn wirasHj
*\
Y zsrrfsiA *v_*K .**a_n n*n -__,-, shfesi

a. wn ^wrw \Vjfto cot nanji wQ"n


*W\n"3
-:.
r^acna
V V
nriaKnwnAnK
V
* V V V V
-- ;; -
^a *

**-n*k" "- nVsw o*\K-p


?_**"?*-
>
V __- " 5v ,> - ** _ __.-__ .
.*

bnS3.-n rnan *__ ^*vv__ **,'_?-* o"n*\SK.n o^a


W o"".3n"\ i mn oi-n b?-n *_a ">j?"ra

1 a. i on"V_" in*i nVw -w nV ^m o-ia


_v._* 03"-> wn o*\-n o-teSj? o fc
*v\n"> ont-
n vcMaw s-- g
"n V_*n
T r
3*_*.a n*_?'*-j?n*, n*j*"?
s s t v--

yipyi* oaiayj" onw* cavfena nSK-^isn


rna o^-voaa "\-*"n *,*.<-,
wa oa^anrK^
os-Sy-q v.n__no -an -.__.'-'", rbvicbwai
^afctnifib na "S-,3 j?nn oaaab witoai
in"p* --a "Mn**j?*a Vj? nj? r\xs*a ona^
OSna _s? n*a \"*"\">n V n-aS^ ".ts.* p
__*--..
vn-S
'..__,.__.
_> v -_- * *
t

s. nabs *v_afc6 nnoa


v "in-o* nn^V

__
-r_: -. _
o^ c -_
EPIJTOLA.
tn^p cSpa ntoa ^wo^ nna W
n*pn ^ wa Tab ^ty^w wtifosa
wntw n^n'V n^v33?i^ *oV> "taV> rrtn^sn

n an*6 -taa ^tsV -p Va *\n -an-ncs


o -vc^Vv n^n? nsn; n afe Vb*a tfYV>
'ij? V rvnsn^TTTaStf on nisVN wvro
y v
* ** -*
'

5?n^g *a *n) oa^&a "rt?u? na*} ^snsi/ji


'w V npn K^n rp^pVs ^nVs vaxv
tmV ta*5? nwt rvnfci r 'nanTprV
t^nV ctoVsj? Vate^ Vsjjta n*n *\n'a
e">OT3W
v
*w
va cj? e^-cftn
% --*
*
Va vo^s itoq*
*" -- 4

nniBram "Va n"vn j?au trv wya npV*


t^aiVa vVg ^a:"^an^nV*n J?at5n
nSi<vD
VI ana
Vj?
ttf V
niapfc

-va ^-v
w&
V -r- * * *

Quibus uerbis inimici crucis Chriftijquan


to odioin faluatoremundilaborent,quSqj
peruerfedidaLegis Prophetarumcp cotra
eum torqueant>abunde declarant:quibus
quidem fic in ia lingua refpondi,qualiter
impietas eorum meretunSed hisreli&is,ad
inftitutum noftrum reuertamurJDiui Mat
aa 5
D REGEKT ANGLI
tfiztiEuangeliumfubaufpicijs tuis,potft*
tiffime Rex,in natiua fua,hoc eft Hebraic^
Imgua,non qualiter apudHebraeorum uul
guslacerum inueni feda me reindegratfif,
?

C in unum corpus reda&um emfotimus:


non qui mihi populum ceruicofum iilum
hukis in fua lingua publicatione Chriftum
agnituru fpes fit>cum illud femperhabue*
tint qufdem jimpugnarintautem femper,
eti^mcontra fcripferint,quod Annpfatio*
ttcs noftrae fatis abundededarant,librosc
quofdam,ut funt Liber rvv\Vvv QC \\t\Xl
item liber primus rvuvntf item liber ^Van
& liber ^rian ^v ros^vm wm.itt
alioscumplures habeant:quos poftqu|m
cognitionem Ifngu&iira&adnos quoqj ma
nafleuident,abditos feruant hodie,uirus
ftaitn inueteratu 8C contra Chriftum ac cul
tores eius internecinum odium palam qui-
dem non expuunt,fimplices uero quofqj
inter illds, in errore retiner?
tantum fata'
gtmtHaud igitur ad hos fumpiopere/ed
huc potiflimum refpexi, qu^ domefticis fir
dei calcaria ad facrarum literaru ftudium,
^odpaucis ha&enus feliciter fineHebrai
cadin-
EPISTOLA*
rpelingUf cognitione ceflit3 adderern*Nam
quum coftet omnem myfticam fcripturam
Hebraica & Graeca lingua proditam efle,
facile aduerti poteft,quam neceflaria earu
cognitio fit,ad facros codices uel intelli*
gendoSjUel reftituendos,Vt enim incogni
tiselementorumfiguris nemo legit quod
fcnptum eft ita fine cognitione linguarum
5

nullus intelligit quod Iegit* Itaque multos


amonoftro uidcmus nonfinemagna lau*
de fua/uasq? opes in hunc ufum impende*
rc,linguae ut reftttuantur* Qua quidem in
re,quum abineunte setate literis regium
animum imbutu erga honefta Iinguarum
ftudia propenfiflimum geras exemplum
,

pulcherrimum>quod gnauiter omnes Chri


ftiani principes gmulentur^exhibuifti.Nec
audiendi funtquidam,quiquoniamin ijli*
teratis literis confenuerunt,dicere fofent,
fatis fibi translationem Hieronymi efle:ne
fcientes plurimum referre , e fontibus ali*
quid,an e qualibufcuq^ lacunis hauriatur*
Deinde,quod quaedam ob fermonum idio
mata,fic in alienam Iingua transfundi non
pofluntjUt uel eadem & natiuam parem ue
nauuac
AD REGEM ANGLIJE
referantQuod
natiuse.gratia clantatcmqp
huicltngua? peculiaremaxime eft,ut mul*
tainterim fcriptoruinfcitia eorrupta>mul*
ta abinterprettbus perperamreddita^tace*
am*Seio,multi reclamant.At egofacile,uel
in uno Ifaia ducentis &amplius locis amc
iam contra Steuchum fignatis,oftendere
poflxim,hebetiquantumuisAitabillo(quo
niam a me notatus eft) iniimulor ingenio:
quid porro,fi quem perfpicace &acutum
cenforem experietur^fietcNec^ ego aut ue
terum damno laborem,autcontemno ftu*
diurmquanquaneutrum fibi Hieronymus,
cum poft tot translationes ipfe nouam mo
Iiretur>integrum fuifle fcribat:fed &ipfe : et
3

quifqjquod ualuit^praeftitit.Iuuamur no-


ftro aeuo beneficio multitudineqj Iibroru,
quos prifcis nouimus defuiffe.Nam 8C dt*
ijus Hieronymus ipfe praeter nuda Biblia
6C rudem prceptorcm,eumqj malefidum,
iti Veteri inftrumento nihil habuit,non ul
lam Chaldaicam tfanslationcm,aut Thar*
gum,non Commentaria,fed nec gramma*
lica Hebraea, fine quibus multaScripturae
loc# rede excuti impofltbile eft>quicqui<J
quidam
fePlSTOLA.
quidafii dicatJSquidem lifdeo do($o$,qiriV
cunque hodie diuinis operam danr,
Iiteris

modum propemodum nullum hoc gene-


re dili gentte facere,dum ad unguern gratri
maticae Hebrxse praecepta rimantur, 6C u*
num hoc inftrumetum idoneum maxime
ad eruedas diuinas fentetias putent quan* 5

tumuis artium Iiterarumep cseterarum co*


gnitione adiuti* Qua quidem in re,unura
me pro muItis>Simonis Grynsei exeplum
teftimoniumcp pulcherrimum abunde fo*
!atur5 infaniam effearbitrantis^fi quispeni-
tius de fcriptura facra,fine lingiif huius
co
gnitione iudicare praefumat.Sed de hisa-
3

Iias*Ad euangelium redeo.Quumillud an,


te mukos annos in libris meis Hebraicis d
qui mefollicitaret,tantum
taflfem,effentc|}
thefaurum in publicumut emitterermfutu
rum fperanteSjiit non folum Chrifto initu
ti>uerum dC qui alieni funt a Chrifto,hac oc
cafione traherentur ad Chnftum : tam ho-
neftam 8C fancSam petitionerepellereindl
gnumratus,dirniflis omnibus altjsftudrjs*
huicfacrofando negocio adieci animunu
fecicg ut Hebraifmo quide Latina uerfio,
finguli*
AD REGEM ANGLIJE
fingulis uero capitibus annotationes fuae,
Latina &Hebraea lucis maioris gratia co-
haererent*Latinas plerunq? adeoqj uerbo^
timfaepeexEnarratiombus infigtiis cuiuf*
dam uiri,ueritheologi,meeffe mutuatum;
eo libenter indico, ne quod aliorum imo ,

Chrifti eft,qui dona fua quomodo uult 8C


quibus uult difpenfat,tmerarie mihi arrd
gafle uiderer,Ceterum Hebraica,quae fre-
quenter inferui,obied;a fere Iudaeoru funt,
fed quibus noftram quoque fubnexiiimus
refponfionem.PorrOjne omnesillorum er
rores abfurdasq? nimis opiniones, 8C argu
menta ftulta cogerer inter euagelicas enar
rationes fgpius repetere,uifum fuit omnes
illas naenias dC ineptias,aut maiorem certe
earum partemfeorfum fimul perftringeret
cfficereqjnon nullo certe ftudiorummeo-
runiIabore:quo liquidum extaret,eos qui
Prophetas olim , qui diuitia uiuentis Dei
ordcula foli habuerunt^tales efle nunc>&
extitiffe ab i!!a rtrinafemper,utilluftrigen
tibus omnibus caecitatis horiibilis exeplo
eflfe debeant*Quod fi nullutn uriquam tem

pusfimilius illoriim excidio,quam hocno


ftrurri
EPISTOLA.
ftrum fuitrcum ceu coiuratione fa&a,-gens
omnis Pharifaeorum ilIorum,tantum noxi
in cxitium difciplina^ membrorumc^ Ciiri
fti confpirat,& iudicium Domini,nifinos

omnia fallunt,domui Dei fic imminetyui:


peftilentem cathedram ruere a culmiriene
ceffe fit:fan<3e,fapienter ac memorabiliter
faciunt,qui fingulari ipfius Dei forritudi*
ne,&perfuafa perditiffimorum hominunt
autoritate difccdere aufi,Euangelium Chri
fti tota mente prehedere &
propagare ag*
grediuntur.Declarabit mox fuperuenkns
zetas, In ea fumma glorise palma,quum m
quoqjRex inclytiffime,numerari coeperis,
per Regis Chrifti fempiternum, dC orrmi
creaturae comemorabile dccus te obtefta-
ftiur,ut imperij moderatione Chriftiana fie
progrediuelis,quo pij quidemomnes ue
ram uoluptatefm : fubditi uero tui,cum ues
irum animatum^tum rerum ctiam fuaruna
commodtfm,te Principe>percipia t. Quod
te Iefu feruat or;>cuftosq} coeli dC terraj^ac
seternitatfe totius guB&iiatoncuiomne gc
nu fledt neceiTe eft,ut concedere nobis ue
liSjfupplicesrogamus.Amen^Bafile^Ra^
ricommurbe indytt^menfej^anio.
V
t-wiag nyftn
tan
n^STpnt^n^Tsn,
jfHAEC
waW nydv\ EST FIDES CHRI.
ftianorg ian&a^redla
... *-
a
&perfe#a atc^indu
,
^ bitata,interpreteSe-

fi^iiaw b ft n Mun
jfe ro

I D E S
n:n oty ^pn noftra elt
j o-^n
perfeda in
deo uiuo ec
owd "<3 Q7*3?3 a^n^ti rege fempi
3 n^apV V?r* ri* terno.SiquidfnVs cre*
K *K }3 fvnfc 3? ^3 dimus qd eft guberna-
SO ^3 oriyV nwQ^M corhuius mundi:&ue
'
1 Jfnxtt
" %" ncT poteft quod na
Vn tij^K nsb w^ Uls
re
ab
fic
%
gubernato
^poffibile
0^353^ nnnn3 no^ 'i?
^udus fit
eft; uc

3W
1 3*3?
5
irtiUli 1,- t* ;
=* ^
o*n*>
V.
BJW^
^lf?
-* ,.* fine rcftore.
Eftetianobis fides per.
feaainlese&prophc^
1 Mc V* -on in? yflr) tis atq, hagiographis cc
m^i ^SK
\ an *,*
^ 1
? ^3?n
hnN ns.K Mt nn P cJ* ^ft in eis,quo..d nihfl
in omni eo quod fcrf-

cnyton 'ns" "pKx nn^ fcriptufit inef sfinecau


Spfcr' Van kVk mnha
,nihil dem< finn ds
* v T
*
. 1 L
* iLiperuacuu,nuIluuer^
. '

bu erroneiy o non redudec ullus


pudus auc ulla
A litera
a DefideChrifc ftTMfl ^J7

litera aut ullus apex^ni"


hil iic nimium aut dimi
nutu in lege* fed totum ^.
^fc l sH*
r.twg*"..

neceffarium
(i't excu^ &
tiendu, a nobis ponen^
- -c * : r I
~*

dseq; fingulaefententiae
fuper folium fibi conue
niens: fiquidem nullus v v - * - '
. : *'

rvvnn TfcTria riCn-; n^fcr


eft uerfus biblicus , quf
egrediatur limitem pla
nu Sed . & tota fiducia h rjVDK xr^ ^a V
noftraeftaddeumfenv* nr.Vn* *0*^!?7 r T
? ^
perfublimadum ? iuxta ^\^y irK Wxp* y^
id quod ait Dauid , qut >*^ ^-*fc<n -tr#
'
:. ^TJL^ ^iw.
^wi "^
eftin pace /in Pfalmis:
nnsnnVi HV Vvrianb r,V
Beatus uirquiconfidit
in domino &eftdomi' -n n^w n*v*o ^a
nus fpes eius Eft quo^ ,
n^n
que nobis fides perfe^
cta,quod creator, qui > m? nys "ton yit^
fit benedi&us , eft u

nus 3 & nomen eius u>


nu, necg eft cum eo de-
us alius: ipic inouaeft
^ ^r^^w/n
^ ^
-
r i**^"J
- r?7

deusunus,neceftalter -'

qui coparemr aut fode


:

m fR
fineJpfe deus ^ ^T
.*m
me.
tur illiUbfq: prindpio 3C abfq;
us 8C uita mea;iiberator meus
m angufua confu.

tfummeumint^oreix^
cis mei in die q damaucroJn
manu ems comcda
foiritu meuomnitepore at^omnihora&mom
&tuda?oriMi, MYfcK ^P 1
fpfedeusuitamea,ipfe ^nSs n^pn ^Vkm^
uerax, rerribibs, excel- *^*Virt q\W
fus aefinftut . Ipfe fuic
rexpriuiqna ullacondi
^ Q^
.
^
**.,* *
">*^ * W ^.
^
ta eflet creacura : ipfe,
uifublimetur,&mun ? T"^'? *Y*F\
":
3 us fpfe adinuicem pen tn V l nilB * K"| "".'.

denc , & impoffibile eft t\^n b\. 03*t3"> ITCCn


utilleeflepofficfineeo. y n^i^fc^ia
ri&jMaimofehcisme
moriganalogia,utiicuc
affirnilari nequeuc ope D
^o^n
"^?
*'

^? IV??
>*
^
^^
:*v

rationes hominisquas V* nnra hv&&\ onno


excrcer poft natiuitate "Wfifi* **5 ^nV? vafccn
fuamadeasquashabec usvoi nj$ n^nrv? ^
antequamnatuseft pu
ta ir* uentre matris fiia
habetosobftru&um&C
umbilicum apcrtfr, *d*
^
%_
* ^
^
*V^n3t>
^J '
V*
^ ;

OT >
wwW^
.,'..?
wstl
tus autem in lucem fie^ * U T^ ***"?? H
WJ
rino poteft ut fuperftes WB n"*?^ Hn^n ryri
maneat fi obftruatur os Tu r^r, n-n^ V;>7 ^XKta
M*
eius aut aperiatur umbi *o o^fcMa wc
licusefus^fedcontranii
fierineceffieeft,nepeuc
os eiusiitaDertucxum
feilicusobftru<ftus,ita
^g*?
*_
^7
^*?WwV* l^
* "
VvrW ^ v~K3
,
*r *

V*V*5y



*

nequeunt res
confiteri ^n #&Vf v
huiusmundi poftquam eiTecoeperunt adfeipfas
quando ane increasum mundum non fuerunu
A * Credimu*
w
4 DefideChrift.
Credimus prj terea fide
perfefta , quodde^ ipfe tm ^nw*j:a tvnW
prior omni re creata,
lic
n nsrap Van w twm
&quod nonflt princi-
eius, Cre^ *D lawa oa ijwh
piu principrj
dimus eriam fide perfe>- n nr& rxk\w '*z*wa
ffca^in cflentia 8C fubfta^
tia eius , quodcp omnis
res fitab eo , Credimus
eum effe deum unu 3 8C nxratt -irvtDX^ oVgs ^i
quodeftrexregu^deus i nvmTrn^ ntt ?n
deorum atcp dns domi n* uwnni^iaVannjn^
nanrium & nulla eft res
3

quseillum lateatautab
fcondita fitab eo ? fedo^ voa hp p t?3 *jn njftatt

mneqdfuit^eft&erit,
totueft abipfo deoex^ tsm n& fcoa-r fr
w:n Vfn
celfo, 8C nihil celari po^
teft abeo^fiuegrauefit t\*"?2 v#x Vsn ywm
fl ue leuerqucadmodum oa ,
wk rr^ o*n
etiacredimus 3 quod ex
nihilo 8C informi crea^
ueritcoelosetomneex^
nHfc^ wVwtf o^rKn
ercitu eorum, terram 8C
w pKn o^nWa nv-YC j
quicquid eftfupeream o GfiNpa pnV*n o
mareccomniaquefunt w rcn *nn nnK nwxp
in eis.Et fic quoq; credi xwjn Tn-* 1^1 *!?*

mus quod tria funt no^ na


nr^r^^w
***** nnis
mina 8C proprictas feu
r

perfonseindiuinis, 8C ,

inter eas diuifi o,fed eflTentia


una, poten^
nulla eft
dauna^fubftantiauiuSC&cultasuim neceft uis:
7 c maior
S^Iuda^orum-
maiorfnuna quainrc^
liqua 5 fed om niu eflen-
tia & fubftatia una cft:
&trfa ifta ncminanon
diuidutur unS ab alio,
ficutReuben , Simeon,
n VvotfD "nsn nrfcn^ Leui quorum quifq? di
5

w^ n^ d*$Vh$^ tvi ftinguitur ab alio 8C u^


*\p^ ^ss? ngn nnix fe^ nus diuiditur a reliquo,
SC eft unicufq; fcientia
t s T T\P -r ;

Vdk ^V?n nw> ^3 propria 3 fed oC quilibet


poteft agerc quippiam
fine facultatc fbcij fuu
Hic autem no eft fic,fed
D ni a*y^;f ntotpTw cft fubftatia unaquan^
pn ^*o ntfnn nm tumlibet fnomina inter
nHp*n VaDh^*SM fcrtw fediftinguantur^unum
on "mH -nc^ infc tm ab alio,& fpeciem habe
^nnrft a*wrft ^nrsisn ant pcrindc quafi tres
fint corporales perfo^
hrn nj n^TQWipVnSn
r

t> ny-i?
*&&}
TH
*n\wsm
^?*?
Vh*
^
To
nae,cum tamcn fint una
fubftantia &unaefTen^
tia/Prohibitu cft autcm
togitatu ipfo diuidere
%*y?$ n^n^ tob i% tih perfonas , iftam ab ifta,
n^pp n -tp Tflp^TMp nectibi opuseftfdrear
ty&rb ]& ~nwn m canu horu nominu Ec .

quidem cogimur fic lo^


^ui , alioquin non cffent creatur* fubfiftetes , hoc
efhqiiem iftcintcrficeret illcuiuificam 8Ccotra.
A z Prrrcerea
<? DefidcChnft* VntV/nfjr^n

Pr^terea fi inuOcares ^V***^


Reube xxt te faluaret, ue l'W? **?\ &
9&*+
nirepoflet Simeonucil -\V)
^) 1? "** >*3*!
lumimpediret & econ^ frO^ ^3 tvw mts? ttb
uerfo. Sic quoque fi ali^
quid ille decernerec,ue^ nV mv nt-Kn^a -isjn
nire pofiec alter SC cafla
ret illud decretumJtem
quando unus uellec ori
ii folem^ueniret alius 8C
impedirecilludt&fimi^ B-I *&?&} **')
93S*P!!
leiudiciu eft de multis ,a Wft^* KVo^rtJm
alrjs rebusrputa plane^ n* hVi "paVSran WYto
t^fteHse atq? fphserj no
poflent exegui iterfuu
atcj; curfum fuum 3 necp
cyclu regulariter abfol^ * * : v. f

uerent, fed planetacage a nw^rn nV^n nnss*


rent cotraordinem fu>
um^nepequodfol fplc^
deretperno&em&
naper diem cum nofit
lu^ 3 pnVn r^ ir K nnVa
D n na*vi *nm nn*3*;a
J T

poffibile,uc duo reges


J

leruiat fub corona una


&no fitdifcordia inter
eos. Coftat aut SC pates
eft 5 quod creatura ipfa
non recipit mutationc^quemadmodii adhuc dicc^
mus, fea manec uc eft creata in fcx dieb creatiois. .

'
Ec ecce
tavon bv &Iuda?omtrL ^
Ec ecce dabo tibi excm^
plu.& fi non ufcfc quaq*
rn*vn ^WSm V tfba !> pra? cife refpodeat ne^
gocio trinitatis: an non
- - f v 1
. :

&aquafunt
nix,glacies
trianomina 8C tamen
- -r ' ' * quatum atrinet adfine
*y?W W1H? W? 1?1 funtfpedes una nempe
fjr W nMOtP ^VvijS
nK^towVw
tt^k }Ksi
aquarSicinueniesiiiho
mine quod appellatur
fc<

tribus nominibus fux^


nrifc rpa mnn tartilK 07
ta tres propnetates , uc
uir,homo,rationale anf
malj&tameeft fubftan
tia unatfic inuenies in
rvnix Van ppo V5 qto terra quod appellatur
tribus nominihus,puta
&*& n**n*wan ns7 cerra,orbis,humus : er-
go hic quoque tria funt
nomina feuperfonseut
noe Chriftiani credi>-
mus qux tamen
% nn vHxtx m*n "ja^ 5

una diuinitasatqueu^
funt

'* T*K KVK TT-K "*n^K nafubftantiautiamcx'


t\W O^kK^I? }^: 1

poiui 5 &fantpater,fili-
P*?VK''V9* h i^ ^"^ usatcf fpiritusfanftus:
V n^ } "6 "pfcji rt^V-^ ipfiinqua/untde? un?
1

nnV P"> nStt^n pSfc? tednounicus,ipfideug


trinus fed non dfj tres.
Nec licet ribi dtmdere nomina ifta nifi quantu at^
tinet adnomf produA(o> A - onfs
8 DefideChrifL Srmv\ 'rwtt
ms cuiuslibet : at ipfc iab< -mtt Va ua? on^rmV
interim in omnib.iftis
ten nnK V$n tonVatt
unum habet nomen ap n Vjtpa iVaa nnn^^n
propriatum id c|d claro
ingenio perfpicuufit in ^P Mpfei nV^*mi3
flama carboni alligata.
Non aute eft tibiopus VPT\ 7W "fro ^VTpTsr
ut fcias myfterium no>- u^ uwww v^ nvn^n
rum nominu,aut quod
nomen feu per^
cogites *nn nnK "iSo Van *$& 1

)
fonamunam plusope^ V -jnaV ^"^^^ TtfjKn* Pn
rari qua coparem eius,
cuomnes unafintfub- m uVjna iiN *a njnV
{tantia/ed fn hoc opor^ nVSs ^tn i nKTiVm
tebit te re&e fentire 8C tn n^ij*n *Va awaa
fcire quod pater ab aeter oyjrotarV*
t
on*awnan
*

no gignit filiu 3C filius ta n^V^nn trnh^n nn*>


nafcitur a patre abfque K nn*p:m nrw u*nVi*
initio,3Cab utroq? pro>
nrtKn^nnnnii
cedit ab aeterno fpiritus
fanftus , & hf tres unus o^bVw Mj$*T{&V
funt deus,una eflentia
atq? una fubftantia Ec :

hinc eft quod aliquado nn o^nV^ n ^pss uvan


comemoratur in nume
ro fingulari, ut domf^
nus deus y aliquando iti
*V:m
ty\o
nMi;&o *Va ^
numero plurali 3 ut dns
drj eft deus unus 8C do^
min9 unus,omnfpotes,
abfcj principio &abfc
fine,
W\VmVj* &Iud;eorum. *
Va *3 Q? "pVvri fcnn rpr>
;
fine,qui fdlicet ante dt>
Vs3 SVtaw }SO*iaV\y clrafecula genuftfilfum
ta" nttana #83 n W*a "W coaequale, f n potch
foaw Vinan =to da > in 'tute,in fapfen-
nfet

*5w &
n* %K J1 V Jf^
bomtate m mtel.
BH^^W^^ v '

ligentiaoinglona dc'
umdcdeo,lumcndchi
3

& ^5 Van h:n **** m me,deu ueru dedeo


Vfc K^D^n^nai '|tpa ucro perqucomniafe>
5

ynteVKJ, ^fc*? nM n^nSls fuut , fecundu quod


cfta

h V Va *WK jaa V*l


3;
fcriptu eft: In principio
creauitdeusccelu&ter
*i'19 *Jt*1 oVvyN
ram,hoceft,inffiio,per
OnK- ''<*?* *<*<&**
ya
r
^flW^?
.* z ' " J -m r quem crcacus eitmun^
3us.EtpauldpoftfcnV

ko -\S3 u? yjrorta n*Ti fadamus homfnem in


inVwJ -mKp "U3 1? M3W imagf ne noftra & in ff-
n vny ipwi "*aVy ^? mflftudfnenoftraiFacf.'
aV TfiSnt) V^ila n Vn amus , inquft , numero
pluralf,utfithfcfenfus:
Va tenK' -nipya a^nV
-C Cvw4 Paterconfiliufniitcum
-
*^?W -.
nX
^| filfofuo,dfxftq;adfi]fu

*M Jtto-wanivaJA manffeftu&notumeft,
K 13n ns*$W "3 wMK quod tu in futurfs tepo
^sn^an ^s o-jfc ribus nafceris homo tx
immaculata puella,obidfaciemus hominem in
imaginenoftra:qui&aprincipio refpondit patti
fuo ccelefti Et quid eft homo quod recprdaris e^
:

ius,& filius hominis quod uifitaturus cseum^


j A $ Enrario^
' .

* DefideChrtft. 'wmrnmn
Enrati'oneapemm,^d ^iiW^^
no n muemmus m ulla
creatione, dnm fanftu
&benedidudixifl"cfaci
nus,fieutincreatione
r-

33
n **
^"

"W
^ "?? ?*
_ ; ;

/*? "** >">n


*"

^"^
-

ifta.Etneputaresduas nVWh "jyw -a sTFnn


i n deo efle potetias

one
, ob

id fcribitur iuxta creatf-


iiiam : Et formauit
*

V 3 n -TlW
* n wWV?
w
VrK a^na

w
)
5*

ntrtV
r&fra
n vy

oltemfens nhi quod in


*o fit potentfa una atc*
efTentiauna.Etinhunc TC ? "*3?5
rn
** TO
*
~

1?!
1

modnminueniesnora
romulcafimiliafnlcgc,
p
P^n
? Hn ?
nV^bSi
^^D^M nann

nempcquodfcribitura PTO^tj tpnan nw>2*3


principio ucrfus plura^ tp nV ffc^V Vn* Ttiah*
li numero, &:infincfen^

tentiae fingularf nume-


Vna nnfci n*nVi< x^npn
ro ut innuatur tibi pa^
5
trcm 8C filium atqp fpiri n:m
r
mVnnnVn
T ~ -
-r j
V?t<
v
5*
-v

tum 1*1111
^mhi fandu u unum eneeffe
an
,
nV3
^77'^t^; nru
nnatp ^/.:
- '

deum,quemadmodum n 13*1 ^
*
V-* ^-51
dicicur de generatione
diuifionisIinguarurA-
TOWJ
3
WJ '**! n

V&n^ SVW*
^ "^?
gedefcendamus &con V? Wny* wic *H*

rumrcxpofteafcnbitun T Vl '

JJt defcedit dominus ut


tridcrer &c,Sicquoq? dicitur:Quis eftutpopulus
tm slirael.gen^ irn^cirm quaambulauerutdij:8<:
fuW/rur.
ftv*&n^3? &Iudaeoram- ti

^ &/? t*? rtvtjfr a^"}' fubdicur ut redimat fl^


ny*4 ftVKH n^ V^? ^ populum in numc/
1
:

7 JR?
:
nSy
* Vw O^KTfl? TH0
W
-.,..
,
Taha multamuemes
m legc 8C prophetis.
Poftquam aucem uenfc
|*| IV? ^ n ? TV3D
n* tcpus definfrum a deo,
na n^m vrnrvo r.iyxt? mifitpaterfiliumfuum
j-\ ronna oiK Vjr&rrO unicummtrauteruunv
Kn W nVnn nittn %> g mis P""ffi'm3t , & fa-
^ us eft mtra *P& m ho '
c-m nx xVnaVl?Y^n
v:
D
rao.a natus ex ea am^
ITO *JT ^n xwn 1
k ;J!
bulauitfupcrtcrramuc
w* V- vj n TSH mwn re dimerec hominem a
H xVivp 95 ^?r peccacoacqueaiugole
O;s?'0 Ona ^twrO^Pnn gis,quoddominusim>
'nSK "vo?V ^a njnn "pK pofuerac Ifraelitis,mul'
\rsmVoonVyrpTfcn !
iplicans prcecepta &
ftatuta,que etiam erant
Vfcn 13 *tV^3 Vk
precerracionem6tcom
ni pin '#' O^nWn
arrV^
?xu
"W
uVa^ o^yojTj
WW nus caftigareceos atc*
humiliareteosacofpe^
Xm n^3 Vy W35T15 <ftufuo*Eo tcporequo
c>5 dei filius natus eftin ter
ris 3 impleta funt uerba
omnium prophetarum
texuerunt de aduentu qui omnes pfopherias
Mefchig,
12 Defide Chritt.
Mefchia^&cunAifigni Vy
ficauerunt quomod o il
vntf) jV^ rp&mi
le mitteretur in nomi
n^Vx nw3 nVw^ rft
ne domini, 8C redime^ nto d^ nnn HV mnn

hominem per
ret fibi n Hrfa wV;tp tnrrtt
mortem fuam , quem Vw^n Vk^* ^n
ocdfuri eratfniqui qui
eranc in Ifrael y 8C reuiV
wV nV;n ^^na^V
uifceret die tertia, afcen
t niron n^nVK^x^V
dcretg in ccelum cum
corpore fuo, confeflu^ ThV *0* bWntjHoa
rus ad dexteram dei>un 'n^niam n**n n*s
dein fine mundi ueni^ nV nn:^ m*n Hn*:Tn
ret ad iudicandum up
uos etmortuos:quodc$ *Y ^Vk T^pjrn n^jwnn
in illa die difcretionem jwV, nVfco' ^^V^V
faceret inter luftos ac^
s*3 pYjv nV&octtS
que fmpiostcollocatu^
rus iftos ad dextram fu^
vti n^^sn nmjra
am, illos autem ad fini^ n^jrahm n**nV u*w s
ftram fuam 8C prolatu^ marvs >
rus iudicium inter eos: K mtnsn nnVnn V^
fuftiadiudicandi uitg 8C ntoyjm ran mjTt^ tbk
imprjgehennse.Dena^ nKypn i? n^n mn
tiuitate Mefchfse dfxic
Ifaias: Eccepuellaim-
nsn
pregnata parfetfilium^
&uocabit nomen eius
ImmanueJ,
vbiper
nrtiflK b? &Iuda?orum. ij

Ti ycnta msVjm ^sn vbf per puellam etiam


y nOT Vw ttVn*l ad literam acdpienda

7'** * * :
r nodumeftducta ama^

V* V 5 Mffi* o tfanpV becca diciunEt abijt pu


m r.tOV^ n-rvnKn ^ 1

e lla uthauriretaquam,
snmisa nrrn nVnns Conftatautem&totus
ny nKW kV *a QJ'a mundusfateturRebec^
^W^V cam eotemporeadhuc
"'

tP*te
" :
*
Vr*
,v
wa
*
/V ^
p\ fuiffeuirginem 5 quippc
qu9P nondummaritata
yn j,V
W n*> rtnK
^ic khae. Haud fecus
n nVuftptf a^n n#?3 fcribiturde Miriam fo ,
TO3 TO^nxV ^nn^n ro rcMofl,ncmpc,abijc
V'^flW,P5 autem puellatEtcoftat-
3 nV^^a K?13n Ton quod adhuc uf rgo fuit:
to Q^ri^ t$r\na non enim fuic proue-
itmrra* n-s W?yn 'V^ * tatis, cum tantum

L*i*\ **J ^i fexfueritannorum.Iiv-
" V V r '"' ucnics demque Ua^ m
nrV
KW ^ b n^Vn
D-jHp:Van57n

**?& nfc *JS VSiV^n|


W bala>inteipretationc
lonatham , quod
,'n mabyn
mcm
id eft.pit ^
^q /^J
,

*&th. \

K nVww '^nVfc ^n n clja , fit mem claufun*^^ ^j


VtoV VVw? **? Vk flliodcerteni^
Dmfc gmficJULquam quocU- -J/lvip f i t

pfa fuerit uirgp ancei


partum SCpof tpaminu
ElOil-qtTyfQ compecit fic nafci nifi Chrifto Dx>^

utillot
t4 DefideChrift- StVfVN 'tV^JPTOTl
'QgT nd* *&&&* redmir rr na ril H
p ^ ^ Qn 9a M cr^ x

figtX^gna? fecir qualia ^WS ^H*K n^ KT^f


nullus homo unquam fca nnVa^\ n^a nfctt*
ic. At gentilrs lime^ \fc< wu^^ rjrfca
'runc &C acceptauerunt V VfcOw* mp^3 'ttatat
eum cum amore 5
ele^
ton VaS n?nat> n?V
gitque illo-s deus !oco
Ifraelis ia populum pe^
culiarem SC omnes qui
[creduntin eo:&illifunc 3 m^
1
fc^K
T .-
^W3 T T
**ft |

[ueri Ifraelitaenonfecun rp-K


t't r/y^^snrfc^itra
* t -i*i
r. y

ium carnem fed m fpi^ SpYiVcn fcwn iH^fcnn


5-ficut dicitur ii\ L * *
fafa: Patertuus primus fcn
* * * -.--.
peccauit 8C interpretes
n
cui inique egerunt con^
tra me,Ee ego uiolaui
principes fancftuarrj y 8C Vfc Tjfc^n 3?l?OTm
tradidi Iacob in anathe D^ nfc< Dfcm o*?^K
ma atque Ifrael in op^ Vfcc^^P"! y .. t .

probria AudiVne quq<-


.

modo deus reproTba^


ueric populum Ifrael,
qui eft Ifracl fccundum arnentf

Etnunc
hh njvj? ya& nr^? Ec nunc audi quomo^
py ^stf ^nis Q3?niK do elegeric iibi popu^
lum alium,qui uocatur
populus Iacob 8c po^
y* yx.w nrvy-j ** S'-9?
,|
pulus Ifrael in fpiritu,
Subditur autem ibiin
propheta; Et nuncau^
i*q *snna di lacob ferue meus 3C
V* 37:? mh* teK n* Ifrael quem elegi . Sic
dixit dominus , qui fa>
fcw apg* *"??.? Kb*** citte &formac teexu>
tcro atque iuuabit te:
noli timere feruemeus
X& V yfe PHsk ** Iacob 8C re&iffime quc
eleguEffundam enim
aquamfuper firientem
H^KTKV V^ *ns*v^ 8C flueta fuper aridam*
30 v?n V?? wttn effundam fpiritum me>
um fuper femen tuum
8C benedidionem me>
. n^3 wvp"- mn-nW am fuper germina tua*
nn s^J?? Et germinabunc inter
iV yrj nto*
herbam > ueluti falices
Vkw* n^nn TV;h^
iuxta riuos aquarum.
Ifte dicet 5
Dominiego
fum,& ifte appellabiV
turnominelacob, 8Ci*
fte afcribetfemanu fua
) domino , 8c nomine I
raS cognominab tur. Audisne Iudaee,
qui^
ts DefideChrifo
quis appellerur nomfa npg* btra Ky?* *b
nelacob &_quiscogno
t ...
mfnetur nomine Ifraelc*
; : s

nonne populus alius 'w* oyo *\nfc c kVtj

quam populus Ifrael < n qfvk nitfrx VwftV;


Quareergouos dicitis so ono^V^S^iafcn
quod uos foli fitis filfj Vfcrw"
- t- :
*i3

Vk na o^ nin *\votsi

m de us 3 e c quila
el egit tibi
ciruoluntatem eius^ hic
*% n^i? "w^ n^n^H

#>fl-pnpiTliys Ifrafl^ "-


1
t Vk^
o^&rmhawn
o ma* no*o Nnm
pfe in iifrinre rogno^ * : v. v :

m jnabitur nomi nelfra


cl . Sic quocj in loco a--
lio dicit Dominus per n n^jw* *Y? V;p o^n
Ifaiam prophetam Et n^ v&k nnjn #
K*o,m-
--r -r--i -r

nuc clixit dominus for^ na^V wate ^v^ mn*


v v v
-j '
-r :
rnansmeexuteroferuu v
:

^Vk aflpgp m*wV *\V


fibi, ut reduca Iacob ad
fe5 fedlfrael noncongre *''. : '
' -r *-::

gabitur: glorificaborin n^n *nV*^ mtv ^vya


oculis dni^&deusrneus
fuitfortitudomea. Er ^n^nn Vp* ^x^^
ait : leue eft uc fis feruus ^on^ n^ o^pnV -d^ \V
meus, uc fufcites tribus nV VKjfcn ^Hx^n opg*
Iacob 8c reducas defola
tiones Ifrael.quin poci^
us dedi te in lucem gcn^ 1? ???W n^nV o^j
tiu.utfitfalusmeaufq$
adextremicacem terrse. mrt
Eccecfc
&Iudomm. 17

Vfc^sj n tbn n^n Eeccdixit dns quodlf-


\p n* n* nsyn nw &V rael non cogregabitur,
8c feru? domini qui eft
Mefchiasuencritad re^
ducendulacob fednon
SK hx?% 'n *\V ^K^H potuerit , quapropter
V -r -r - v rv dixerit flli dfis Leue eft
:

apud me, qd tu fufcites


nnHfc ^nna w* *n^a tribus Iacob 8C reducas
defolationes Ifrael,cum
djgderim teinlucegen^
Y!}?n n*p Tg *n^w?
C&m,&utueniatfalus
V* n yn* Q^Van , mea ufcfc ad extremuni 0tnrrtffl)\
~ JC

ty^? ?W?J * n^!*


,

terrae, 8C omnis homo


cognofcat deurn SCttie^
(um Chriftu filiu eius*
tik *:nnn^7 o^Vwvp In htrnc quocp modum
dixit Chriftus nofterin
errangilio fuo : Ierufale
lerufalequaeoccidis g>"
nft y'2 ?V ^yj D'*J??? phetas&lapidaseos cj
ia nV^n ^&a na tja
miffi funt ad te:quoties
nnn

n^nV-i&K
tv 44 nirapS

- v v r
wpluicongregare filios
iuos,quemadmodu gal
nisiro o^sn tpMK
^ fJinacogregat pullos fii>
ios fub alis SrenuiftiJEc
in loco alio dicia Multi
uenient ab orfete 8C ab
;

occiden te 8C qefcen t cu
Abraham 5 Iznac 8C Ia>-
coh,filq autem reg ni cxj entur foras in tenebras,
B
Videti$
7$ DefideChrift. '"WW 'n^
vkehe oiSVKfeo' 8 nunc uos Iehu- nr,s nny n*nn KVn
\teXem& xi quod prophete ipfi" o^k^st - n^nv* '

^W* M
Chre ftatpro parte noftra 8C ' "
[7 _"
**& .

funtteftesfidelesprofi
^m
'

dcnoftradEaipfipwedi n a,,,
:2?
u ? WJ
smiUiariuitasttR-W*. n ^ **$ Wfc*"**? V?
r hig nnftri^ uiram pin^ 13 n-j^Hn nK tlMUIVQ
iraniiapjiis^p-iiTirTgB $5, n*<*n n^n nwyyn
cms , mortem p iu s a rrft xr\ iW^O^ V^h^BS"}
rffiirrcftmiy gHawrEt *

udicasrqdfideusglo.
rtKj
^ 1^^
5n3xn r5~.
nft
\'^
K>m
nolus insreiius eft m^
trauirginemmundam:
ScfaAuseftintraeaue.
,

^"3"?
^
"**?
^W ! :
*
.

**
* ;
7 .

*>fl?
lua'paruulus,natusc otema^ Vs jggi&
ex ea abfq? anguftia 8C w Vea ^5 natatj tsVon
dolore 8C aeditus ex ea mtjnra na t3ai# fcprn

;
haud fecusqua ingrcf-
fus^ipfarcliAaeftuir
^ ^y ,& nVm3
y, n^o'^, n
T ^
\ goabinino uxfcinhne, *-
* /
' *

'

Ikfiliusexindeconuer. *tt ^? TO3 >* *


fatus eft fuper tcrra m> **3>man nH?T3n Vfc^
gintattib?annisutim J>t*<P
ny nwQ nVm3
pleretpraeceptafcripta nw3 nn "TarD^jrSJin
tnJeg e Mofi , qui eft in rrn o*n3i3?3 Vj?S Dritv
pace,atq? in reliquis ^ nhVtfm
phetis , quis interim in
annis illis gubernauit
^ m^
nt3

" ?
na^rv
^3
~L'" ''Z
TOW 1B??
'

^
ccelos^RefpSnfio:Non -

^
"^B^
legifti id quod fcribitur
inlirmeia, quodDeus implec coelum & terram^
Licer
>

frlV&ft b$ & Iudacontm. r*


'

* n T** *'**
*m* ^P LiVetemfilfusDeiglo.
^ nsn^n
H
n rioiiqperarctur falute
Ml 6n *X yn8J noftrainterra^nihiiomt
rr>T>2 wn 3K c 3? Nnn nus ipfefuiccurn pacre
toyHm e-Tswa ^eni? &fpiritufancto,coope
Mr, -pn ^un n\a ransillisinccdisecectir
miWlKW Potentiam in opus.
b?3- *2K
c

^ry^Jw^t^-v
~
*",?"?$ g
*uangelio:Patermeus
v T
f fc dlc,t flt

txvT^
"
I ' '
.

^?

njpVi
t
opcr ur ufqfinodo ^
wyw nv na nsrrt?
egoOperor.Eteccelicee
H "l^On ^T! l.^l uidere fimile in lucer-
aS nyj^a Vfc 5* nrsa na,dequaincenduttoe
Kt vVy ih^ntt nnsn lumina quotquot uo^-
nta tcmw - &ya
-jnV
,uer n '
]
& nuIius uide"
SN y^n- VnT>ntt * urd efedus inlucerna:
1CU t,a a,C!turadM <>
hV mn wV **, *Wk r p
? T / - '' ?? femEtponesdegloria
Hi3 p r.^353 Ttn
3S in7 r.spn Vw
tuafupereum.
nim
LiW
pofueric de gloria

}
KV y^n V TV fflnS P hcc a -Mulro minus fi
|

4 nna P ro P h ea* fuae donum


*? yn?p
na Vt%<. HV
,\ n :n prophctis,innulloh a -
W3 K*n Hn} <^3\ buicdefeAuminjjphe
tia fua. SlllgEicfeiidcgderic fuper r P ,-r5
nf^rpf*
d erriiqinr rnrlns, nrr ul um
q umapolrc aquam poftrnth il
l h ib n/tin cfa dJ ^
l uia Scuircuo ciuo
cft-

& z jnccrlis.
to DefideChrilt ^ttm 'n^Wtert
in rtglis.in terra&irt V^M Y5?n O^n*??
^^ft^a^ajmrii-Ececce ^T^* t-J^n* mH^?n
__ft quocg potetia in ma

mideifublimis adcre^
anducorpus mtracor^
-^ ^
^t^; n ^'n
-
> *;
-
tl
^
fcV^V*

1 *" 1

PUsScadponendumin >7 _* V* tf *>3


ofpirituatq;flatu,de rm nn" HW51
guttulaferninisuna,ut onKTt T n-jfcjn ^VnTt^n

nafcatur homo dehc to-_A3_7 n^ri r^


"
minej&ChseccftpraeciV n jv^TO tm.. Vr
puaproprietasqdcrea oVy ^r, ^ /r-VtaS
atorbenediclus inuem ^
tur habere perfefta ef*
;i<
^^jW^ nnfc

na-QO"
f^f^ieomniuennu, Va V?B-
afryineoeffS ESttlria 12 tvo**? B. or^i
*ffi nriae eQriL^Cab^o riVs_i? ^ag. nV|rj
/lAWiiamr om ns,iuxes ,-^ ^ a ^ V? nn^rn
fnhfift^^pfrium.Etfi hs
"^
stt an Va. WKTn
traftulerimus atcfcnega , y ;
^y^ ~

TW ^7 ? fcjg^
* *
eifentia
uerimus a fiKo D *>. 7
tlla iam annihilatur eC- ^*
cotrd,annihilatoenim *V_ oTOg. tn^yn
eflereru&translataan- _j .rn Hwp *? -$$*
nihilatioeearuadfiliu, y ,_
<p ^tjjK pnncri
omniuinquaearuprse^ ^y^ 'InKTB? ^*
ter folu iplum, non an-
nihilatur effentia eius
y^-
-
^ V_y. 3
..;*_'_ ,
^at
cjuj

feuOmnipotes,eocjdmeflentiaeius m_
Siffiries

terfpfu___ro_ntelligep>*%
&Iud#oram, 2t
fri corporibus fphericfs
?* nVa n^na tf*^r
& quicquid eft fntrai>
Efa , omnfa inqua /n
ef*
ntfjs fuis neceftarfo p2
* H ?ifc< nVna 1

iia }? nn dent ad eum ; 8C hec ij^


$ iV #
ipB^WJ nvn* gnf ficatur per didione:
n^sna&^ nni^ nn& Ego fum dns deus tu>-
nV span* ^nxan to us^Excun&is iftistibl
perfpfcuum fit ut faterl
n V\ns> rj^nj? nw Knn^ cogarfs, efTe fn mamr
creatoris benedi&i po^
^ni ntorrj n;n mt> i

tentiz ifta, ut demitterc


n ja n^vn* n**ty^te po tuerit nome fuu glo>
pna -mWB ^a nH^n riofum , qui eft filius e
to nvmn nj? nn^pru ius,intra uterum uirgu
V83?3 n^wa Vfcrm nis illibatae, Et hoc nos
nVnnan uiycb ^aVn Chriftiani confitemur
ffc efle;quoniam poftcp
rn^ t nn ^sn nV roQ'V fc

impletuefttcpus ordi^
natum a deo 5 miffus eft
57 "jw Vnj n*rv;- Knn
Gabriel anorelus adMa
n'7 ^n^n fc^* ^V^ riam uirgf ne ut nuncia-
* th Koa nK o^nS ret illi:; Ecce tu grauida
np^ n^a tjVij^ vajj eris 8c paries filiu^tioca^
V nnnaVten n^hV tp bisq?nome eius lefunru
Ipfe eri t magnus 8C filf-*
lius altiffimi uocabf tur
dabitc^ eiDeus folfurm
V^3 VyK *-vn n*nn
Dauid patrfs eius 8c re^
gnabit indomo Iacob in seternum.&regnieius
110 erit finis Refpondens autem illi Marf a dfxitrq^
modo impregnabor ego 5
cu mihi non fit rftarftus^
B I necullrn
2i DefideChrift,
necullum cognouerim f
n- ow *tc? fcV
marc^Ec refpodit ange^ au* n S* ^kVb nV srorn
!us dni : Scio filia mea
fcio^qd uirgo purafis:
y ?**f
mntp nVnnas*
fed ifte eft fifius ille de ^
praedixiclfaias ^ppheta
in diebus lofise^&non V:i?n nn^yrr * 1

nVfc
eft filius hominis fim^ p V} vw* ^^
pliciter 3 fedfpiritus fan tvnfcVk&nn ts?trnn-m
<fhis fupuenf et te 8C uir TpV^ *Sr *nn Tri^n
tusaltifflmi obumbra^
bittibi 5 ideoq? id quod
V?i ^v
l^V|n na**
nafcetur ex te fand:um,
*rmw*uocabitur fili? Aei. Ipfp
tpn '0^^'ia^M^
vfiCtftltn iTPntVr P/ arripiVf hum ? nYiaV nwij nt> 7 Hta*
nicarrm uc rerlirnar.fihi % nvayn in nnfcm nV
.hQmine a rra(grr(Tion.e ni* nnsaV^ nxna "^fcn
atcfl a faucibusgf h? tiag, an Vs"} u?cwn **}&
&apfriar porrasccekv an wa*-}*^ nH^n^sn
yiimrfrrnfrT-y pphrri^
ja t^tira Vj? cpfcpsan
guas praedixerunt pro^
phetaede Mffchfa filio n -ym m Vy nVa -frt

ipfo disfar funr.frin rn ^1^*-!^*^ ^V natfnn ^vk


cpplebitur bgckftio hi naV i^sn*y ?jV snoi
h.1ir.a:Beatus quiexpe>
dac eum. Et beata cu 8C flkVnn *ti M n^Staa na
m
*
v
bene tibi quse digna in^ .

n-YENn nVHia nnn^ th


uenta es ad hocCumc^
Mariaaudiuiffethoc fe
Uk nunciu exoreangelf > gauifa eft gaudio magno
cCmt Ecce an
nrtan by &luda:ofum, *$

S *V*n* % Ecceandlladnifiacmi^
>rW mm
^^
tatu?
*^tfn -:,
flnjatf nfrn

3T3n3
o*
hi &<:undu uerbum H

" m ?< mox


"
**?
.' * r
deus iiomo ln ucero e^
Vnna T? tV.s o-tfnj ius & decurs nouem
^snrng**>3 TVjWb mc fibusnatuseftexuir
BjW a*W^tf -i$ 1 &V gi"e immaculata abicg
H}n?|*K "KTtf^ nHn*n doloreeu!s,8ccrefcens
n
*
0-5 nwjrt
V
n trtfa pcruenic u%
ad tricefi^
muannu,manifeftumq?
tw* KV ^VnWflm j

mra hM JVinm M
v,^ vm i.V*. . V^,i fe fcciclftaeh quod elfec
efchiasdni,kfecitn>
te^ nTa nvn nntoa gna atq? miracu i a qua.
' *9 Knn ^"K pVnjm lfanullusunquamfecfc
n ^p onfcjtn nx nHiQV Vides auc propheta: a>-
tf"^ 'fcs^tf Vnia l^n pertecgoftendicuniuer
Vbtomlwim nfvW3k fomiido qmodo uene-*
ra 'W
m-ytfJW
Wa ^tvM^
ritredimerehomineab
iniquicace luxcaqddi-
T
W
ItlVtf

n*yitf\
J
,

TOWS ^nas nn

*""*
*
*tf *?/*>? naw
citurapudlfaiatEcipfc
dolore affedus eft pro^
pteriniquicacesnoftras
^K Kvn ^S*Vy n5'"^ attrituspropcer fcelera
VTU K*m nvnis^riVK noitraiacfidicaaipiere
an na K Tana n*n dimctnosdciudicijsia
m oto <Hcw onfcn fe i:i P re
Ei
uffu
I dt '

,-Kw nVcnn yy itqpidunobisfecicdeimo


Vt nynn -pf) ?3t?3 ^..ipfedeniq^inuica
fua docuic hoics SC exonerauit cos i ca-remonijsii-
lis duris qux non diclat natura
necj rat o pocelt
B 4 caperc
24 DefideChrift*
capereea D fednecuIlaco
S*vn ^Un
*,K vo^n 3Vn iVsvo
munitas hominum po b* WV vWa^i^
W*W
uutconfiftereineis,At m l^JftljL 1 J - :

cunda ea precepta que \W? *3 **


fuggerutur d n^tura & *" ^l^ JW03I
ratio ipfa poteft ferre ***V3? ^fW 1^??V
ea.>eainquam 5 impofuit *w Ht-a nyvahnn*^M
nobisomniquapotuie nnwan nst^3 MrnnT*
feueritate, iuxta qd in
uenies in lib,bor*i nun>
n& vmrtf T^VhRV^M
crj 5 qui apud nos uoca^

tur Euangeliu a cjmodo


nhrarTVy o^n**;a
monuerit homines ad *V yivpai jntp n^pnnn
ea prsecepta & ftatuta
#
qugfuntnaturalia>ute an at nn^nn na^i*
*
* -
' : -.

os adil3aimpelleret5 uc rm?3 K?1anw *a*yin


eft, fiirtfi , homicidifi 8C

his fimilia, Etlicetinue


y nVn ^
nj nWift
K G^nsnniV nV^
nias in totlocis fcriptu,
Statutoperpetuoin ge
nerationes ueftras, ni- "W hto nvm fc"

hilominusiam pertran V nnn bVyy ^H 7 <%


fij t tepus legis Mofaicg,

Eft praeterea dicedum, W to-o* n*i*En Va *a


c^d Olam , id eft, fgculu,
abfolute no habet fen> n n^ Vn nV,yV Yi^n
fumperpetuitatis^cum
etia ipaciu quinquagin
ta mtegroru annorum
uocetu?Olam 5 quemadmodtr dicitunEt
feruiet ei
in feculii hoc eft,ufc adlobiteu,
At,fn fgculum 8C
':lrra,uel,in fgcula farculorum, l ia bet
wvtfan bv &.Iudaromm< *j
habet hunc fenfiim, rea
quse non habet fine aut
tcrminGLRatio alia:mul
ta funt ftatuta 8C decre^
*6fc cnwo^Vavn ta,ad quoru obligatKv
ne nemo tenebatur>nifl
nHsian aVis *a oh^ qui eo tepore ufuebat,
3 * hnyj ^nna Nrpn quando fanduariuDei

n MT W nx
*W**
W
W VW
adhuc ftabat In multis
.

em prseceptis inuemes
fcriptaEteritfiuenert
ti/s ad terra &c Ergo U-

0^ ^*T1!P
^TP ^^V! *??T nrw
^ teralis fenfus quorun-
da praeceptoru pendeC
ad terra* Vis habere de^
kV$ ^V^h nsfwi monftrationerEncun
ftis^o^annis^quibus fi-
^^ c^n^m?^
~* ~
_ri -** **. li) Iftacl uaeabantur in
tt
n n i5 Itop
* in mvn-j mntf\
rW deferto, no cuftodierut
praeceptaceremonialia,
eria pafcha nonfecerus
o^tpSKn *yffiV?*W nifiuiceuna.cproptc>
fcO rxV V^g^TT^w rea aggrauatitfnes illa?t
quas ifto tepore facfunc
Iehudari funt fuperfluas
8C inanes 5 etia fecuduro
%* t\\yA Hnn t5nan
uerba illoru qui dicunc
Mefchia nondu uenifle
Yvtp nnn^n -jrw
quanto magis fecundS
uerba dicentiu MefchiaueniiTec' Ponffimuautfunt
hac aggrauationes , utThalmud , & expofitiones
ifikcquae B $ excedunc
** DefideChrifi
xcedut in aggrauatio^
nibus 5 excedumcg limu
te legis Mofaic^ficut di
citur:Omne uerbii qd T939 ^5 nK qpSj^
ego praecipio uobis,ip nsnK n-n^ *akK *ra;K
fumcuftodiatis&facia ^fcgV vv&tpn WiK
tis : non fuperaddes ei fcV Tiljg rp'pnn *V
nec^ minucs ab eo , At W cm ftSfKaa y^?n
ipfi fecerut has aggraua
tiones non ob alia cau^
K nnnn^h *|nSK wg
fam>nifi ucper eas con^
nsm o^inn^n
uincerent Chriftianos
inclinarent^ fimplices
ludseos aduiam fuam.
*>*) W
n^nn^r; ^?^
n*itnV\
V * D ^f0
m
Vnde &dehuiufinodi
Et abal ienati
dicitur :
-r;
*
v T t*
t
ab uterb,
rfunc fapietes
yte^f*? "0!? 1t*9 ^^
[errauerut auetrcloquc
nn* 5 n nw? t a nann
**

tesmendaciu: obtura^
ueruntaures fuas ficut
V nV^n inttfcn jrt^Vja

ferpes furdus ne audiat


incantatore>fic obtura- y\ nw nnhfc tdktq "ja

yeriit aures fuas neau^


diret ueritatcdeftiterut te mn nyV nnr^ rj*V

incelligere &beneface-
re, 8Cob idreprobauit W^nn VisoHkn nwnn
eos dns &
excaecauito^
1 pjlos corus quemadmo
1 dii dicitur : Vade 8C dic
ad populu ifturauditc audiendo & no intelligeris,
& mdeteuidendo & npn agnofcctis; Vultdicem
qu^v^uiderini m/rabiluqu.r illcfecir^&exipfis
trerbis atq? mirabilibus . faftis
WVWt ^V finudaeorum 27

f p^VjM oh^ foftisqua.fodcquaUa


wuK ^a m W?W nullushomo unquafe
< n*ra ra? V nnK cit,apparueriteiTeMe-
V VK"\y\ PTO Knn 1
fchiasatc^redeptormu
(UtWB>ain nV-sK uVn? di.,nihilominusnolue^
Vn nKnsmwj' runrinieHigeretAudie*
T?~^ quidedoArinIa>,
VwtiVft r5c
r,V HVa* K'Vn
1 n5
'miK Ktti WOHnS P tuerunc diJU' .

J?
V u^jpn un T*a ijn obftruxerut aures futs,
tecn nsx^n na-nnV acufqrinprefensipfico
en*j?t> uj? c^n^urun naturredarguerc5c6V
uyn nix nVw< nsrytn uinccreChriftianoser'
Va "w*n -"VVVK ^V-V roribusfuis.Retrahunc
un-n^an '
un-nn -Va denicg & npediut po-
ulS uc n at P5 r uiam
v nn-on nn-nSBhan
'^l
P f5
recta,doctnnisiuisattE
_.._"
n-viy-v
"; . n^nnaw


J._Lv
*pn*i- ,,r m
3

diicuihonibuscxaggra
^
,, fi ,

9 HVft un-nhaK *ma uation bus & uenTun t


i

to-n u"?Hy-n n^ap po ft cos difcipulicoru


n un-nn^V nnKVcrn 1
Scbibutdeaquiseoru,
nK-3 nnK nsnnm "jVa^ fiuntq; ebrrj ck cxciiu
cutpatrcs eoru, 3cfaci-
'

H-VS& n n"ha rjVa


1-t

flSvi vry* o-iaann untlibroscxtrauagan^


n Vy Vwwn * nnvVs -
V jn&JP * ~! in1u f'
1

; ! ;
iinoibusiuisrcfcomnia
n ^uV ^a^tonn
.
k

ift a ordinata funt poft


'V W! * aduentu regis Mefchig
dni,8citaftetcruntfapientes8c fecerunt praeccpta
fuperpraecepta &: aggrauauerunt populuquate-
nus sxcaecarentoculos Ifrael,
Ecd
*8 DefideChrifi
Sedquiadiximus Chri
ftu allcuiafle prsecepta n^rnn ro^Tt
^nn
tllagrauia 3 quse no func
n yat pljra; nsnrahn
ex natura hominis ad
erenduea,ipfe quocg
dleuiauic paftu circu^ Vttrn nVrari 'n^na Vpn
cifionis 8C comutauit w fc^tf ronn n^nsV
ia pacffcu nouum , qd ex n*o$in Q^ai %*? n^w
arquo copetit mafculis Vtan *pK jtv# *&y
& fcemellis, licec ea cfiv 3 ^? n ^ n P nnto nK
cuticifione nofuftulerfc h
Ta tjV *Kr\3 ? vvra
quae eft in fpiritu: na cer
teis eft fcripturae genui>-
*tt Va ypp* ywpto
nsefenfus^qdomnisille to saV n*Tv m^kw
qui non eft ab intra in biaV Va* *cpkji yw?*?
corde circunciflts flcuc * -vgnVa u^nn ^53
extra^ille no poterit in^ n^ nsin ^ki fcwra
gredi in hortum uftae: nsn^na
nlJTm npVtp
quafi dicanillequi pec>
Wii nV*Ka Hotj n
cauit&no refipifcitin^
cegra poenitetia 5 &oft>
n VaV V53 ns^n utp
dit fe quafi collocaric K Va t]*n fcnp* i*nn
pcenf tentia in toto cor^ vsn^Va V * iinftj -

defuo 3 isuocatur hypo TW3 n^ns i^na "jsh


crita,et in lingua germa
nica glyfner.Et fic fcribi n ^wn
nrvfcw ^"Vm
tur m lege Mofi : Et tu n
n oy !*?n *j*j nn
tnebis deum tuu: cuius
expofitio eft : quamuis
y n* naVrn arntg?
tu cxcsecarepoflis oculos hominfs uerfutrjs tifis,
exhibes tequafi 0 pius , atcortuuno eftficquafi
dicat;
8dudaeoriiffiu , *j

*iV*o *1B?2 dicat * clam tu lticedis


n nr\K
cumhominibus inueiV
ps 337 T*** V?k -rpn futrjs ,^ppterea fcriptS
aVm twn
t
v
*\no3
v;*
**
'-Va
eft Et timebis a deo
:

tuo:hoceft,qui nouk
omnia abfcondita 3 is q^
que intelligitcortuura
prauu,& iudicabittcfe
cundum illud, Qw2d3^rf('%
hirfum quaeras quare/
tun iHJp nwn '^y
Chriftiani no circund,
duntfilios fuoso&aia
nn ;i^ *K ^Vd v*5 die, qucadmodu Ghsi
ftus circuncifus eft pof
ofto dies Eft dicedun
quod Chriftus dniue-J
nerit implere lege MoS
in corpore fuo donec
percuffit nobifcumfoe>
dus nouum,& tunciil>
ftituit fignu aliudfced
ris fui 3C ipfe quo< mct|
fufcepit baptifmum ittr

Iordane permaiiusfara
Vvk^T- 1 ? *^? ** n *
&iIohannis:&hocfoeJ
^wa tto^i o^J dus cogruit tam mafcu
lis qua foeminis.quem-
admodu iam diximus
Circuncifio autem nor
poteft competere ni$
mafculi*
|6 I^efideChrifL SwhS 'iwttrt
mafculis y 8c ob fd fpfa rns ^sb o^ai Vsi*
eftablata,praefertim qd yTnn n naattf *&V fcon
n
mulieres iam incepif^
fent colere idola etiam
praeter opus uituli, aU *a Vsyn n^jro V^k
legantes caufam 5 quod
no edent receptse in fce^ 9*nVKwann^ rvna?
dus. At nunc cum deus * vb n^m hVja -jra
dederit foedus nouum,
non eft illis apertio oris
V m ^rtn? l^ *&l
o^nK o^nVK "H2^z
ad colendum deos alie^
tf nsstt -k^ n * y3n
nos.Etficquoq? praece^
bi Vjfcj "pfw ^n ostp
pit reliqua praecepta,
quac 8C ipfa exsequo con
cernuntmares 8C focmf
nas Vnde 8C Chriftus
nofter dixit: Tollite iu^ pSroa *>V^ *a *?isna
gum meum fuper uos TN #
Vp ^fcwten fcnn
8C difcite a me quonia
v^V^ o*^V n;3 tttft
iugum meum fuaue eft
8C onus meum leue,No jrm *nVan nsa Vh^t

luit quidemilleimpo- V n*ntf *&V wra&nfc


nere nobis iugii graue tp \ruaV ^i^ *nVa
Sc importabile , eo qd visnp? onfcjn na ? V^ ? 1

manifeftu &cognitum
effetilJi,quodnonfitm T3? *V Q**ir*o n*n*rt
uiribus hominis cufto-
dire ftatuta 8C praecepta
yrmte nvh? n n ;

n^
inftar generationum primarum,ob id quodiri-
rescreaturarum minuuntur tranfeunt &perfin>
gulos dics debiliores fiut, Equidem generationes
priftittac
&Iudxorum. ji
priftinae fuerunt ma>
*??!* ^tp^syn oTn gnae 5 &: robiiftar, (icut
Anakim,&unus perfe^
quebatur dece,&: quin*
quecentum&cpropte
rea aggrauauitfupere^
os legem & proecepta,
orrV nann na s ab Sed&propterea quod
fueruntpriores genera
totn n*\YYi n^n^i? *s# tiones propenfae ad de>
^nK n^-enrvV o-^&n os alienos 5 quemadmo-
t? Visa Q^Wfc n^VKri
dum inuenies quod fe^
cerunt uitulum 8C co>
h *79&n \T&yx& Vcmj luerunt Baal Peor,ideo
5& rVny)| 7^h ni^jrj impofuit eis prsecepta
grauia, nefcilicetcalci^
rmrn mrn o^Vg trarent contra domi-
num fan<him&bene^
& *^p.x $2ftyj nVVra di&um 5 fequerenturcg
tayen ^n^V hYV^ttf prauitatem cordis (u.U
Subeft autem 8C ratio,
quia omnes caeremoriie
quas prsccepit domiC
rra^
- by n*nm^ n h n
"3..
# J> nusmlege, illsefiourx
n K^nw rrenn n^n fuerunt cul tus nouse le-
o*r^K ^a n^teai n$P? gis , quae eft in fpitkxi
o^^^n^m^nn^nn SC ueritate 3 quia deus
fpiritus eftj&opuseft

ftobisur
|f DeFidcChrifL 'v\tvw\ fcnnan
nobisutillumcolamus *jan tyoa ^nk -DgV
in fpiritu. Et fic dicitur:
Sacrifica deo confeffio^
nem feu gratiaru a&io--
Wi vcks *n?n n-ftn
t t ; ~5
iie . Et rurfum diciturt ; -

Sacrificia Dei,fpiritus
contritusJBtin Malea-
chi : Ab ortu folis ufcg n uHp^
T Vw T
crS

ad occafum eius mag^


num eft nomen meum
in gentibus, 8C in omni
!oco incenium aduii-" k
UJWlV D ^tp *6k urtT?
tur nomini meo atque
oblatio munda Siqui^
un *a un kw n(b&
dem facrificia ex fe ipfis T Tl^n '

Vg 'n^yev*
non funt grata feu acce^
#
n wnK n^
Sta nunn
pta,fedbonumeft ho^ *y nK np cjHoa nnjn
miniutnopeccet? quin npn namntoKn *WS
figurae fuerunt nouae le
gis ficut iam diximus.
Nunc itaqp in fine accf^ ^ n^iawi K^sn ***&
- T
pe fundamenta fidei no " T -

ftrae fan&se 8C integerri^ n^wj ywjan y^jvj


mae.Nos credirrius in
deum patrem omnipo-
tentem creatorem
8c terrae, 8C in Ihefum
coeli W
hVh;n
'1-*
*h?n pvvgfnn n
nVnnan
T 4- n^raia
,..

Chriftum fiHum eius


unicum j dominum no
ftrum qui conceptus eft de fpiritu fando 8C
nacus cx Maria yirginc paflus fub Pontio
* t
Pilato
f$m\ \y &Iudaoramr j>
nspyx nwi aV?? no^B Pilato crucifixus,mor-
oS'2'\ VHmi VH TPn tuus&fepultus,defcett
rmn'nM3 n'p i'wWn dftadinferna,tcrtiadie
o nsw Vm 'nVan o^n-on " f"?dt a mortuis , a-

btm Vm in& a*Yn


en ,n ccdos
Ti &
fc*
dc^ddcxtcramdcipa.
to^Vf&
*Y: ?* OOfclW
".' 2 ? 1
tnsomnipotetis,&in.-
n.n^n a*i n^n nM deuenturus eft iudica.
nnna n^OMO naM t]M re uiuos &
mortuos,
n Vnp. r^np nMtnpn Credimuseriaminfpi-
npn tinw nM %Van ritum fanAff, fanftam
n nn*Vo nM n^-spn ecdefiain uniucrfalem,

n nw n*Mi o^wn commum "*m fan&o


nws
" r
D-n^^n
'- \ '-.
"
*
runi,remiffioncmpec.
catorum , carnfs refur^

ra wxixpan n-nOM ternam. Haeceft fidcs


V*? *fr ??]? 1?V noftrauera &re<fra, in
V PBO *Va na "pfcM qua fola faluamur ,
'
&
ra^sw njM* oVnyV q u, n ncredideriteam
wn" n*>wn Vr ^w aD% dubio in aeternu
n rM snywm ' Pf^ctcffufiofangui
n,s Chnftl at(
V*m
W Vjrsn
, ?
* S
faIus c'
lusnonprodcritil
n liapuddomi^
num,

C H*e
j* DeftdeChrift. Hn*&S V^n
jfHAEC *n nyvn mt^n
cn ^jfk fc^n^s
EST FIDES IEHV* n t=n?::r> yff^
dfeorfo quam ipfi cre
dunthoeaeuoat-
quediebus
iftiSt

O S Iehu-
daei credi>
mus deu
in
uiuii diim fcV _*.
"pnfc u**n
. .

i-
mundi^qui s ^w^
-^
uV\2?
-*"* '7 -r:
regnauitantecpullaco^ ^1 "?, -
dita eflet creatura , & 12 VjK g
nulju poteft fignarite^
pus exiftetiaefug.Vnus
cft at non unicus, abfco
di tu s in unitate fua 5 nec
habet terminii unitas
eiu's*Non habetfimili^
tudineullam corporis,
neoK eft corporeus: ipfe
pnor omni recrea^
eft
ta.primuseft &noneft n* \g h-n^ nn n^
initium initio eius* Ipfe
"pj n^iQ i^jjj ^ax
deditlegeuera populo
iuo per fidele prophe^
tam fuum Molen , neq?
u^V^V
unqua mutabitautalcerabit conftitutioneiuam,
Ipfc
&Iudseorum. jj

*>x\ tf^V Vbh* mn Ipfe rctribuit uiro pio


fecundu opus fuu , atc
fmpio dabirfequndum
impietate illius , Ipfe u^
V ***> ^"j nnfc fcnn
nus eftindominado3
m .ijm ^V yrjPTppV non duo , Ipfius eft for^
nfc ny^nn f
n;viran \ ;

titudo 8>C principatus,


Ipfe formauit homine
ia fapietia &creauit ia
VgnTn *nV;vVu*VnVn eomultaprodeuntiafo
*3 *A ramina atq? meatus 8C .,

i
^ v . ...
eftmanifeftuatqpnotu
j *k om? %nls nn^
apudfoliu gloriaeeius,
k *H o$q -mw pno* quod fi uel unu ex eis
aperiretur^aut unu ex
#
p nrcsta fc^n vvinV eis obftrueretur , fieri
non poflet ut uiueret SC
\n^Sn "^sna PiogV cofiftere poflec ante iU
lumJpfeeftquifantfrifi
TpVfgl Vatt"nw ^nnn
W
qma* w
^ "
wfl n^Vn
hn^n rw
i
at nos P '^epta fua,
&prccpitnQbisuto<>
1

T,r * - *
J


:
cupemur m uerbis le^
Xtig VWJ p* r sn*
g^dcritbnosprccun
fe^ nHM saa 3VST Aispopulis&lm^uis,
\p\ 3n>w ^nsr fcp^ & nos famuspopulus
p "0 tfe^rij? n$tf?)?n cius&filijpaftieius^fi^.
ty^n VKypi hfcijj fc<i li] Abraha femenLrhac,
:

vinigeniti eius 8C coetus


Iacob primogeniti filfj huius: qui ex dile&ionc
fua qua dilexit eum , 8C ex gaudio quo gauifus eft
iiUOj-uocauit nomen cius firaeJ,
C 2 atqre
$f DefideChqft, ?vn*fc\ 'ttoWJ
atcpIefchurun,hocefr, n nsnsK Sfa^^itW^
Redus:Scobidnoste-
nemur conHtmf M, lau
dareeum<xianchhcare
nomeneius* O felices
^ , w ^W^^
* ?Y n *
^"^^%
L
r
,
* *

nva*n
.- -

nos >q uabonaeftpars ^* TO^n ^Vn


noftra &
qnam iocuda W*^?J^ Wgn ^t^*
fors noftra atcf qua pul 3 vWjVk Dtpnfcnn
chra haereditas no ftra* TO^an Y^Km onroa
Hiceft dominus Deus isnn d^wVcti d^tsti
t -r . r
fiofterin ccelis jn ter^
ra,in ccelis inqna cgelo>:
rum fupremis: ipfe pri^
Q^nVbj ^x
rnus oC nouiflimus 8C
p.raeter. eum no eft deus* ny nnnna? Vyn s*V
~ , . . . ..

Jpfe eft deus uiuus SC ue


rus ipfe folus agit pote^
ter^facit noua,feminat n fc*V\a nMa' sn . nnHi
^ufticias, facitgermina^ nMK^Mn iVw xr>Vnn
re falutes 3 creat medica^
mina, terribilis in laudi
dv Vaa Hantea *Nnai3
*n^wK^3 nwgto Tian
bus 5 dominus rerifmi^
rabiliu,innouans ex bo r ; M^l
nitatefua qtjdie&iugi Tonn n^V^iVpnn?n*n
{er opus creationisjpfe nri nanhfc Vtt< *nn
X fiia propiciafipe ma^ nw^ d**^ IHaan 3" ** 1

gna 3C
rqs
excellenti mifer^
noftri,& uerbu
eft
y\ s^n^nnfcn
-rl -1
ri
,

i
"
,

mm t

fuuquod eftapud nos


cft uerum, ftabile y (o\u
dum > efff cax 3 re&um , fidele , diledum 5 gratum*
defiderabile,
&Iud*eoriim> }?

o *^\y\ tL*jgg\ T9*A defiderabile^iucudum^


terribile, migriificurn,
*\ v^tph ik?^ ^%i preciofum , graturri,bc>
p to^ fejn myj s^T-n
&
num pulchru fed 8C :

nome eius eft uiuax , 8C


folium eius firmu, 8C re
grtu eius atq; fides eius
mahentin perpetuum:
&uerb&eitfsfuntuiuaj
efficacia, fidelia 8C defi-
derabilia in perpetuu
&in fecula feculorum.
Beat? iiir qui auditprae
cepta eius &lege eius;
atq? poriit uerbtim eius
^thti^ ^V&i iftl? in corde fuo;Ipfe piim?
inn ni^fc? Q^rtfn &:ipferiouiiTim?&:pia!
<* '

n*nV> ter euni nori eft rex , n>


n* *fcri
Va
t
*
VVnik^ &VH fr
- v^tu *.
d/P tor ^faluaror AB
Aecryptd redemit nos
.

\
' '>** v t .
dns deus nolter, cx ce
K X^-i^3 nw^ Q^i domoferuoruriieripu^
ttfrifca ^nsnrrt WhJ* icno^&exaltauitcor^
\ SHl hfrVioa Va Qn riu noftrumfupercun^
5? riKKi^lVKj *os:?H Aos inimicosnoftros,
faciens nobis^figria 8C
V O&Htip VfcO^n Mc?
portetao,pdigia tcc m
ra filioru Ham ; Omnia pririiogemta eoru ocddir,
ctprimogeriitufuuliberauiceceduxitpopulufuft
Ifrael de inedio eorum in likejrm? feculi j traduces

i filip*
}8 DefideChrifh
filiosfuos interfecftio^
nes maris rubri:interru n ^131 n - ^P?
^P **
pit enim marerubrum
6C fubmerfic ,pteruos,
n vagn o^-pn yrap
dilecftos aute fecit tran^
ipk on^i, onmoa^n
v ...-

fire,&operuerut aquae nrnaaVontt


tribulatores eoru 5 unus 3 Kto^S o-v hVfc ton
ex eis non remafi t Ipfe
eftrexexcelf? fublimis, n o^s^r ti^sitina^a
magnus &terribilis,hu
milians fuperbos 8C ex>
3n u^Vi yj
1
^'} 0*^537
altans humiles , educes
djtvij nj?3 ybjjVtoHjH
uinftos &redimes ma^
fuetos,auxilium fereris V *on *a '
^Vfc
fnopibusatcpexaudies ^3fc n*vn ^snv onnn
populu fuum in re quo Vn ^KiO ^Vf\X nMV*3
clamancadeum.Eftem ^ ^n l^onn o*$*i *n
deus clemens &miferf-
cors , ipfe pater nofter^
o^sfctj^ Vk fcon
rex nofter r creator no^
fter8 redeptor riofter,
ion o^
o^onj Iftwi
deusuiuus S^pmancs, oan non n^jn niato
fortis in potentia, pius * .

8C bonus fuper omnfa n o^wVabV -ntowii


opera fua*Eft detis lon^ w
^??V t9 ^? n - nnHSn
ganimis &plerius mife
rationibuSjCopiofus in
psn nsMSiK Kw
pietate & ueritate, faci
ens pietace gratis in omnf generationc: cuiuS de^
xtera eft extenta ut fufcipiat poenitentes, aperienc
manum in pocriitentfaut fufcipiat inic|s pecca- &
tores Jpfe dns nofter^clemens & miferi*
to wj xhw onn^ &mifericors qui riofe>
cic
:>

nos iicuc gences cer^

-jfcn nnna^tes mw raru 3 neq* pofuir nos fi^


cuc co^naciones cerrse,
nip'^ o^ fcVy ntnfcn necp coftituit parce no^
ten- a ona
^sVVtti ftraficuciilorum oL for
VanV "^nnwan u^ian te noftram ficuc omniu
^ kVV o"VV&npn P^ illaru multitudinum,
a^yyva nww^ ^t^ quae adoranc uariitate
8C rem inane , 8C roganc
V o*-vnn o^nwpw
eu qui faluare nequicr
r\w o^Vnn TjV*n >:aV
uc nos ,pfternfmur5 ado
voS^ u*vw nc*a fcnnttf iramus 8cofitemur an-
ti?3 ^nH^ Ko?-} Y^ teconfpedilregfsregii
m*.DW V3?12p #3*3 qui excendit ccelos SC
fc-n ontnta TQ3Q .H*y -r t .
fundauicterram, cuius
j

npK f\y p*5 ni^Tib gloriae foliu eft furfum


in coelis Sc diuinu impe
V^v-HnHi cs^naaVn
riumeius in fummicatf
no nH^V HV n;,p5 -ja bus excelforiuipfe in^
V H^ w xnKsma
v v
nnfra
:f * < j qua eft deus nofter 8C
n *|tq" o^Vj ^agsV non alius , uere rex no

P^?
u "V^STVJ Y?*5? fter & nullus prseter cu,
*DS 0VH37 1^1^'; atq$ obid expe&amus
*33 V^ ^W n^DV*j23 eumut uideamusuelo
nV YGTIO *\*C^ "W3 citergloria maieftatis
"yu^ Va vV& riHnV eiuscum abftulcritido
\ -
-r ladeterra<xdrjuanifuc
' * :

cidedo fuccifi fuerint redigatur mundus fub re- &


gnu omnipocetis :>
&
omn e s filfj hominuinuocaue
rint in nomine dus 3wterinc($ fe ad eu cudi impfj
rrXj^ce
40 Dcfi'deChrift
teroe , agnofcant 8C co>
gnofcatomnes habita> yy& SV *a V:?n ^s^v*
tores orbis quodci flc>
ywVVS $$$& TftaVa
ftedum ficomnegenu,
&iuretcoramillo om> nK u*?i ^P*y*^aV
nis lingua, fufcipiantc^
uniuerfi iugu regni e>
ius Ipfe cft quiTapieter
- rpVrpan n*>ny $T$
&prudenter mutatte^ nfc -vrorn tt*sfcp nx
pora 5 alterat uiciflitudi n^n^feS^fia 0>3ari
nes 8C dirigit in
ftellas
fovia ^ihvo 37* 9*13
cuftodijs fuisinipfofir
te "iMs VV\a nV*V'i nn*
mamcnto fccunduuo>
luntatc fiiam, creans di
em 8C noftc,{eparans lu tn nh* v^jtin i"^
cem a tenebris 6Ctene^ 3 V-ottn nV*V K-otin
bras a lucc , faciens tra> ton nV*V jMft ^T*
fire diem 8C adduccns
nofte, diftincftionemq?
^iw nS* n& TLnp^n
^ nwgna n^Van htnrV
fecicns inter diem 8C no
to-on v^HS h^tetb
1

la
<5tem,fen&ificansdicm
feptimum pro nomine r ;
T - -r

fuo , qui confummatio


fuft oper/s coeli et terrc, ^naV *V
hnSK "jn;
benedixitjq? ei praecun^ V ^iflfz *&) n rS*p
Ais diebus &fanflifica 3 uji u*>V*t>& *j *vyV
uit eum fupra omnia
tempora* Non dedic
V %mK i*V \nnnsES
r *
r

ipfum gentibus terra>


runeq? hscredes eiusfe
citcultores fcuIptiliUjfed necj; in <qete eius habitSe
, incircundft
SXig hy&wh :

*a ta"VSg incircuncifi, fed Ifraelf

k zx>r $fafo ^nx populofuo dedkipffi,


**$ njr ^a
~~
03 t*m
*
^Sf^^f?* *?
cobqselegicfibnnpo"
1
' '
1 t .

^wa-^a^ |3T>r| Hcec diem fepcimu. O^


n-ian <bffi\ H3 w^ mnesipfifacurancuro.
V *i BOP *\nSfcn n"<n; deleftacione capiunci
rvTiJ*n_ Tvsgpb bonicace eius:in die eni
"
Vra Ttfnsin S<n Kw feprimo coplacicum eft
-.
tfwi v nShVj nn*
,lh & n *fiufc eum
*
. v,M r.w%;^ ii _-i uc uc defiderabilis Jii-
m rV? OT5 ffW l

cerdies,Scipfumappel
Vn TVCipiaB nnn K^a Iauk m
emoria operis
tn nnaw^-^n nVi crearionis.Wiceftdeus
Vn V?a n^yV ^KtW quiaperic perfingulos
nTOa N|)? P vaw^Vn , diesolriaporraruorien
1 yifcV 'vKian n'_mS tis,5Capericfenem-asfir
n nnwra tV<Vj> n^V^ amen> educicfplem
,

tife SS nnS^n^n
*--** - fcJffiJS^-K*
nabitaculo maniionis
Wi
nV*
np nViya
nttwarn
rnfcni ^
na^S ^px
n?^n fu^lluftratunfuer.
fummundu& habita^
tores eius ^s creauicex
nV^n **t|V H*Ml 'pto genuinamiferarione_iI
mxrV Sstf>3 njafc fcari Juniinansterra&quiil
iV ^inhabitatinmiferarf-
ntfv. #*h 'rftttan
,7
- onib? 5 rexfol?fubIima^
cus ab aecerno, dign? laude^decor? gloria 8C exalta
cus a dieb.gterniratis.Nihil eft ad flli cSferri queac
fn hoc feculo,nec eft qufc^ abicp eo f n uf ta ueturf
feculi, nihil denicjj flne eo in dieb, Mefchi*:fedne<:
*t DefideChrifL
quicq? illi affimilari po tsnn *a twte n**nn*
teft in refurredioe mor
k teVgHjj ^*&& Q^nV
tuoru.qniam ipfe eft de
us nofter,rexnofter5 re--
demptor nofter 8C falua %ft$n twjrn *mq^Xi
cor nofter, deus fidelis^,
qui dicic 8C facic D loqui^
tur 8C praeftac y 8C uerbu T173 *ag| wn *apn
unu de uerbis eius non
redic recrorfum inaniV
ter : ipfe ducec nos-cupi
gaudio ad cerra noftra 5
.V*$$V wga osjrv vpwi
planrabicq; nos in m>
n ^rp^ti n*a:np n.
minfs noftris per Me^-
&
Chiam , (bi faciemus
anre eum {acrificia pro Hnvna n^3 ^%u*\n
culpis noftris 8C iuges Ti? TrHnfm VVw.n n^aa
oblaciones iuxca ordi^
ne earum:iam auce non
usm ^w -\tew K^vpiw

poflum* exhiberedebi
ta noftra in domo qua
ipfe elegitjin domo illa n:nn n^nni^ nnmfc
magna fanda fuper
8C pn n*3 QfcTjrj mn^
quainuocatueft nome i nanp* vhr\ na^npn
eius proprer repugnan 5 n^ia n*oa Wi-j
tem manu qug miffa eft
fn ianduarium eius; eo
enimquod peccauimus coramillonos 8C parres
noftri 5 defolacaeftciuicas noftra 8C deuaftacado^
tnus fanAuarr) noftri , cranfmigrarus decor nofter
6C translata gloria de domo uicae noftrae.
Quando
hrflan 5y &hx<teotvttr 4$
*fth wto N3*$hi Quado autem uenerfe
Mefchiasnofter5 iJler<^
Vo nwftW^y ^iMS^
u*.- *Ui. k^* **L%1 ducetnosfuperterrara
:.r -;v ,, TZZ: noftram manupotctf,
vn^m n? c=> nVa
3 ^
3 rea^fl? ^S-fe
rfwsw
vnVy
Itttffc
.

& ance mi| * an


nos natus eft Iuxta
temtradftfonfs,qu3edi
mm
% Tvvsa na^atr *iiaa dtqdMefchfas mane>-
tp nVWn ^37 n3*, 3'i bftRomgufqjdumde-
p Vjj ^'33'Vnana^ uaftaueriteamjhiud&-
Sstsfc'
"V'L.
#$ WtW
-\ __ '
g* S ua "umimus ia
Molche praeceptoreno
b :3 nry V5 n* a^mri ^^. &. c<vqui
*Wn *? ^? *<? !* fuftenutritusfndomri
^JT
1
:'"
n ^f) ">^ s 7 Pharaonis donec ulrio
nnw rvna *\nb6 fc^N fuft fumpta de eo , 5C

5jn"*? trH-rc/n V* "mnsna fubmerfit totum popu


Tty^nV ^ttVn fcrnn *" eius m niatii fed nora
n^n * V* " poftquam na tus
jr frv
Wp.^n^n '
--
**
-
eftScredemulfraelem,
ledpoft ahquot anno*
YPH? r?!Tf^^ expr*ceptodeibenedi
133 Vv^nKn Vfc Mn ^dixitcg ad Pharao^
fc %fc!^ a^n nVtttta nem:{kaitdominus:di
37^ ^ftg n^ ^Vft mittepopulummeum

,^^^2 v**n " c feruiat mihi.Sic Me^
Km T\M
fchias quando acceflV
rft tempus determina^
tum uenietad Papam
exmandato Dei 8c du
ctt ilh';dimittepopulum meum ut fcruiatmihju
Tunc
4$ DefideChrift. MM3K \y
Tuncipfeuenft,&ufq5 nnHK 19110 Knn iK
ad tepus illud non dici fWKrsk vvjjj -tnta *6 \ai
tur ueniflemnde in tem
plo fecundo ipfe no ue^
riit necp fuit Mefchias,
ficut nec Dauid rexeo
dic quo natus eft fuit **?K TT^P fcV"J ^iq nV
rex neq? unftns fed eo V T T T.

nw
.

tepore quo unxit eu Sa te n^n iis nnraa


tnuel ex praecepto Dei,
cunc fa&us eft rex un^
ftus.Sic quocg quando
tran myipai nMtf ^K
Elias unxerit Mefchia
cx praecepto dei , tiic e k >y\ rvwn h-w tx
ritMefchias 8C ueniet, I^H^ hnn naiif *ayfc<
ietiafiiamnatusfitante n oH^3 *|fct? 3n ^jaV
multu tecnpus, nepe in
die defblatiois domus
fecundae, 8C maneat in
^'nsS *!>&?3 &*?$**
horto paradifi , quead^
fi^p\ un n^Mj pnj

modu dixerunt fapien^


tes in libris traditionu* t- v ^ *- r #
Alij tamendicutquod Ma*tf ypn i^f? 3*np
Mefchias no fi t nafcitu^
rus ufcp dum prope fue nSnSis n^-gVJ Ka* t$i
rit tempus termini fui
aduentus, quando nos
.._. . ... . ._,
cft edu&urus de capti^
iritate,tunc fubito ue
liiet 8C faciet figna magna 8C magnificabitur
cor cius in uijs Donaini ; ueniet 8C mandabit
JPapae 8C
jWYpn hy &Iudaeortim, $f
f\-oVn ViVn ^a^S^ Papae &ornnibus regi-
bus PP U 1 " c dcmfc
tfn* * nW^ o^Srt
^. .* J ~L*~ J**I tanc populu eius, nec ts
<t*

WX3* ^W
K ny nK W*J*
*&-i
W- mcbit a facieeoru.fed
manebitinurbeRoma
donecfubuertateam^
n n*M3lK V?^? nv^ tunceducetpopuludei
n n^p* nim^ nViyn &corruentnafionesiae
vn^n culi,nos auteconfurge^

nnV rjni K'W *ltt3$V mus, eruntq? populi ue


lutiuincftianteconfpe^
t^ V*-jn "i* n^vfr rywn
ftum noftru 5 eoqdno
n^an? vnfib nVa^ fint habituri ulla pofen
na ^ifcj*rt sp^Swn tiam ut leuentmanum
an V? Q^nn^ n^ autpede donec ^pcide^
nnK *H* nV^nS o^an rint antefacie noftram
cum omnimoda humiV
3mV aWiti nMG VsV litate Porro nos erimt

feHft ttffo ^n^ coadunati inter getes,


ut fimus ges una in ter>
pfcn ***** V5 7?
ra 5 quantulibet exulaue
rimus ad omne plagam
v V f t : T ""
:
mudi, reuertemuitg ad
nS*r, ^nw n*rv? nnn dignitate noftra 8C eri
HaK^tt u^nVg n^w mus excelfiores cuncSris
gentibus terrg, tunc em
13 nitf'WttH*** appropinquabic iudi^
;
cium ad confummatio^
nem impiorii qui erut fnter illos,&is erit dies ille,
quando deus mifllirus eft angelii fuii 8C repurga^
bit uia ante cogregationc exulatiu^uc no inueniSc
inuia
\6 DefideChrift.
tnuia fua aduerfarium
autoccurfum malu> Ille x?a^nan n^ n^n* Knn
inqua eric dies iudicij,
quandodfis iudiciufe^
reccocra impios;& bo^
ni erun peculiu eius y8 nn^? Von^ n^W !$
tpfe propiciabitur eis nn xijnn **w ikVw
utnp apprehendateos
maluillud qdcofumet
impios, fed ufdeanc bo
lum Ierufale 8C pacem
Ifrael cudis diebus uire
Vs Y^^* 3^ nnn
fuae Dipfi qui erunt in co
gregacione exulantiir,
quando Icilicetueneric n n*Tvgn &>\&b n^j-j
redcptorindieb* eoru* . r : - *

Qui aute non fuerint,


hos uiujficabic creator,
fcilicet iuftos mortuos,
sraia:* nw Q ?n?u
uz8CipG uiuanc 8C uide
anc pace fuper Ifrael, E*
ricauce confuecudo eo^ nrtf^ npK 3w^a 5^
rum atq? natura eorii {u nVi*
*

ViW* ntK W$
cut cofuecudo reliquo-- nV nblsn nbiy ^nV
rum hominu: na habe^- IHjRji nten$5 1Hfl$n^
bunc liberuarbicriuuc VdV *6n n ^nra n n**nn
t- v v -

apprehedanr iufticfam . :

n^jnst nsrnV\ n^Tsrn


auc impierate, qdcunq?
uoluerincEt hinc eft qd dicit Danieltlfti ad uitan*
perpetua illi aute in opprobria.Verifimile aut eftB)
<|d non erit refurreftio mortuoru niQ cumffcorum
iuftQru&quorundamimpiorunu Etad
&Itid^orum* 4?
* Vwhfc* rovo Vfc^ Ec-ad bonum Ifraclis
mittet dfis Eliam ^pphe
tam 3 reuocabitq? fpiritu
^TOWS S*!^l K*Osm
eius qui afcedit in ccelu
finfrVfc Q*W?V nKv^
ad corpus creatu Gmile
*3 "pW>n ^naa ioa* corpori fuo priori: cor
N Vfc 3^ ^SwfcCiTt hgnu pus emprimu redijtin
tfydt V3 HmV^a Y!}fe< cerramcum qdlibetele
wW ^fl*S :

S%6* Vfc mentumigraritinele-


*V narjV^ np ^hms
mentu fuum. Et poftq;
uiuificaueritipfum in
nn nv *?$V VfcniirV
corpore^ mittet eum ad
ttfoisn v^^ xrawan ante dieiudi^
Ifraelitas
cij,utmoneac patres ac>
* a^wn^ xxwn Vk aV quefilios pariter 5 utco^
tSSHirnn nS^la nV?*" 1
uertatur toto cordead
n^ rn-n to?n nn^ dnm>& qui couerfi fuc
te^ V^ VV&rp n*Tiranip rintliberabuntura die
iudicij. Adducitur pra>
flMftj V\nT3^ Vh^ tereain memorata tra^
^aitftg Vy ixnn Tjn^a
ditione^qd Mefchias 6>
rabit pro Ifraelitis, uc
jHhN X&h ^nn W$) deus benediftuspropi
nnHK ^ n^Vs -wew ciusfiatfuperiniquita^
1 ijDts:n n*a ^Vwjitf tibus eoru , 8C fufcipieE
?>Kt^ o^KTte n^itt Pro e * s affliftiones, 8C
rv^n dns uiuificabit mortu^
os noftros 8C non eo*
tantum q mortui funt,
fed 8C eos qui proiefti funt in mare 8C fubmerfj
iiint aut dcuorau a lupis dC rdiquis beftijs,
Etifta
$8 DefideChrift.
Etifta oratio docet qd *y nnsia H1 r6anm
fpfefithomo 8C node>-
tisquodq? in manu ei?
3
t>*V3K nWnV Vr4
non fi t uitam dare , fed
*6k na*K nnnqy^o*
SC affii&iones illae aliud
nonfuntnifi moerore^
ius, quo angeturfuper n-\ nk nnfc^a wmb
eo qd nimis diu remo^
ratur 8c uidet populum nn ogpntfmV Vrj
Wjf
fuum in captiuitate 5 & V*V nn-riny riKSnn
non eflin poteftate ius * ^ks D^nsnam \r$
ut faluetillosrqdderiicp
uidet eos quicoluntde
X x\*v?n n^uniro nK
umalienu& negantdc
um ueru, facientes Me^
(chiam alium atrg hono
ranteseu.Caeteruquan *v\b6sn nnbVran man
dolfraelitfegredientur *yn^ 3na n^ H ^ ^
ex ifta captiuitate3 hent
multa et magna miracu
m nmfc yit^7 yn^n
latfiquidc non erit ulla
d xvaTa nts?n ik^m
uirtus in magnatibus a^Mi n^nnm nantoa
terrae 5 uthos detineant: n D*ij nV*?*** nn:?p3
&dominusfcaturire fa nnV nn^nV D^na^na
cict fontes in deferto un nn^ na* kW
Vi
atcf in montib. et in jpnte
n ^iiD h^nm to^
dio conualliu,&crefcet
arbores in defertislocis,
m nna nnr^snV.yn
u t fciiicet idi habeat um
&
bra 8C no percutiat eos aeftus atq? fol: tunc di&u
ri funt filjj huius feculi cu ifti trafierint per cos:hgc
facit
&Iudaeoram* 4*
facft Deus ut honorec
}w$P* ^?V V*Wl n*??
nbSyV nn n^r? vA^ Ifraelitasr&cofitebun-*
tur nomini dni in aeter^
num fuper ifto miracu -
WHK n*V n^m lo Sed deus diriget
8C
nos in f tinere 5 ut etiam
i^ 3
r? ^*?* HV ftulti errare nequeat 3 fi>
stj roVV V\V) ww7 uequifpia fituiatoraC*
l<V n^Vna ^3 a *=0 ;?
iiietusq? itineribus per>*

nm*9 agrandis fiuefint ftultf,


o? iv)n nyf
no errabunt in ipfo iti*
^3 nVyym H?tf on
nere etiam illi qui noix
tv?3 vn
:

RV & % ?77?
1

;
funt afliieti itineribus
M5J ^V; V?n r\^r\ ambulandis , non erra^
buntinifto itinere^fecl
ibunt refta uia ufq? acf
Ierufale.Quin et omnis
eleuabitur&om
uallis
nismons atq; collis hu
Wft* ^Vg! *Vw yya miliabuntur^idin^fiet
Tq Vvi
v v
*
Knn Msc n Wtt "" i ad litera miraculofe, nc
Wn
tt

!W |P
;
bw V ^ fcilicet co^antur afcen^
dere& defcederein itU
neribustaut illudpara^
nra pjn Vfcm ^VSrn 1
bolicum habetfenfum,
^ ngtVy ^sp. K*W
;
1

;
nempe hunc,ne fatigen,
tur & deficiant in itine^
n^W mn nVnnwi ribus. Siquideafcenfug
>r>nn 8C defcenius reddit uia^
ore fa tigatu , deus aute fortificabituires illorum
nUaffifiant Etqniam d principio fuit fn eoloco
t

D habiutio
fd DefideChrift:
habftatib malarum be^ nHjn nv*n "vm? ^nnn
ftiarum eoqdreda&u*
fuic in folitudf ne, nunc
quando illuc pertingec
ftlij Ifrael, no erit ibi leo
n*^n v^sn n-^K ow
neq; faeuum aliqd aniV VfiT} .nnhva n*?j?* ^
mal afcendet per uiam
illamjTedipfi quiefcenc
fuper terram fuam dClx n *ynM ^Vttnv^i
tabuturindno deofuo c o^V 9*%*A rctran
atq? in Daufd rege fuo. #
g

nVfcn o^oHti
Beatus qui expe&atSC
Eertingit ad afes illos
nayn-oa ^a yapg* ik
onos.Tuncftabut fi>
li) ali eni SC aedificabunc n* t *^
1

^npw v?*
niuros lerufale , 3C por-
rar eius erut apertae dfe
nocftiij, qufa erit pax vV nnstt nfcwM n*na
lin mundo,& f bunt gen n* on^aVnn o^Vmv^
tes &portabutmunus
m Ierufale, &reges ea^ *w n^Vfc
r
vr wsn
o*anna
v

!jVn ** V
y
w
*i*S^
*

rum pariter fefe condu- i

cent ad eam 7 uenientep on^n **|V 0*7922*


in cofpecffcum Mefchiae n-o nSarAn rron na3M
ueluti feruf ante faciem
domini fui 5 8C aedifica^ n fcoaoxn nian bcpa
bunt ex arboribus "LU
pn n*a 'crajta oan
banf domum fancfhia^
quse direde fubor^
tv\ ,

dinabitur fol/o maf eftatis 9, cu fcabellu fit pedu ei%


kddC
MM2K h9 &Iudaeomm; j

V n-Bwn n^w fed&portaccdoHIeffi

W
ihj?n
ftre mmiW *
n-3
%rateplum dg.&f*
pium eit inmedicullia
T ^ ***
*. : '-Tti.
S.undirflquldecerralP-
nVS^n ?3ta njnnx ra a pofira eftin medio
Vri j^tiMl Q^^l mudi,&Ierufaleinme-
^ttTi ryw
y)K Vfc;w* dioterrxIfrael,&tem^
u^Vrpy^ 9^Ma'tM9iag plum fan&u in medio
%

* TP3 yvaa V^nm Iemfale,&facrariumir*


n3Ma
k
" ;
ILlI* lLI
rVnm :
^ l! '
"*
m^f
inmedio ^ ua "f&arca
a
iacrarrj.iacra^
-
- -: - numueroilludianchk*
'
T#J Koa K^&n mU m uocatur foliunx
W XV*3 mm inm
fi

gloriae.Hoceritfanftu~
*?* V-5? nr
F*? ^?$Q arium illud fuper quo
*%
1ilV) *Ktnm prophetantIehezkel8
'

** ^n^ unn P^a ' Haggai . In diebus illis


*1 ttW t"w tinfe ^ruienc nobis gj^sia
&
* n*V *w
ter noftr ^ adducec
3 m fcwfc
T " * rf.
nobispro munereau-
^atota Z"
-'*$-)
rum &argentum&o.
W !#ttn "pfc nftm mne bonude terrafua,
nnHfVbV nax^Ktt rifcrV &nobis opus nonerit
<WpKa *2> 1 vnte W* vnV ut egrediamur de terra
oV\3m nSt^a wvi noftra^aufamercantiae
auc J cri faciend e
an x*r3
~
sfcWi
"
1 * " *
V
i
l V
cum n terra noftra frul
tun fimus bomsmunr
di Cum autcm OOS uenire contingac in terras
P gentium
y* DefideChrifc
gentium deambulandi oV nx h**vb n^/un
auc mercadi gratia 5 enV-
* V^ *&y}* "nnnnpY
am fiidnobis noopus
fit^cognofcemur&fufpi
ciemur cum magna glo
*n foano nV J
o^nain
ria 5 incedemusq; i n ue^ n trann *ia nY?.*}
ftibus proetiofls 8>C di^
cent de nobisrifti funt li
li) Ifrael > ifti funt femen
'ton^nyya 3?m
cui benedixit domin^ nn n^nnnan os
*teV*
Sed 8>C adolefcentes no^
vSv*\K nnxnV orntmV
ftrf ibut iuxta benepla
cituiA fiium,uccontem
VfcrinSjr) n^sn
plentur regiones genti vn^ DM5 n*nS V^w*
um . Tunc deus quocp *i oiionai Vantpi ^53
innouabic aere bonu, 05 rn:n o^w *Ptv*n
quatenus filxj Ifrael fint Vna Y^fcn nia tprV*
(ani 8C uiuat annis mul^
n o^tp Knha ^nn 'attf
cfs:adijcietquoq? uires
n ntjnn ynyn n^nn
terrgipfi, quemadmo^
n^a w^nn nria-jn &Vj
dum fcriptum eft : Ecce
ego creo coelos nouos *a D^nta wvkp kV
SC terram nouam 8C no nrptn nw ntonVn *p&<
recordabuntur priora. na *an*r-n ^n^jno
Nomorietur in gladio, n^rrujtnjynK o^iwV
quiano erit ibi prgliu, nwyWE. o na* fcVn oik
neq? mors naturalis eric
^n? ^V na iaifa ig
nifi poft multos annos,
o^ni*
quando fcilicet homo
fuerit plenus dieru,ut
etia non fint deploracuri eucumortu? fuen't,ficue
fcriptum
taTOft hv &Iudxorum. yy
V3 ynw* ^"V ann^ fcrfptueftrnoaudietur
C3 VH? "fty nW^V3 in Ierufaleampliusuox
flecus &uoxclamoris,
fc* Wj *a nwn Vipn
quia fenex implebit di-
es fuos ufq? dum fuerit
filius trecentorum aut
quingentorfi annorum
^n nHVvln n*nw h-na &C amplius, iuxta quod
*n n^na o^Htrw^u fuerfitgeneratfones prl
mginprincipio creatio
nis mundi. Sunt prgte-*
reaqui dicuntimmuta
T3-3
Itt! 300
_ *wi7 n*WTP
* v ri natura frumenti in fu
< * S

turo tepore quando uc

*m jV>T> WW ^ nerit redeptor,nempe


^dipfumconferuatur*
S nnfc G3?a Vx lyjn fintuelutiuftjE,uc noti
tu -Tnfc ^k "jnin *vod <>pus habeantadfemi^
nandu frumentu nifi u^
tsq^ ^cm na uice f nftar uf tis 3 qug
n^n^
-
fcVfc
V -r --
.
poftc| decerpferfntfru^

i : ;

n V$ i& ^!)^ n 2!?


cftus eius,noperft neq;
ovVcs nTp nhsanpn arefcit5 fedgerminat q^
K^ar^ l? ?^? 1
ynn que fequcti.anno.Tuc
n^ o*jw\ nnn ^n* omnia facrificia erunc
inania.prgtcr facrificifi
Vfco'^ nV^D *a n *n laudis fcu gratiarfi adi^
onis: nam no erutinter
eos impf) $ tranfgreflb
res , fiquide omnes co-*
gnofcent dominu, 8C prjterea cum afcederit Ifrael
D ? adterrara
54- DcfideChrifh
ad terram fuam iudica^
5 ut^k vMwj cipK Vk
bireos deusfn deferto nn n^i Itftta V&n
8C abfumet rebelles arcp
iniqs .Tunccognofcet
nationes qd deus ipfe
regnacurus fit fuper o-
nnia 8C no eft prj ter e^ Vk *\wn SnVn -ptO
nm D uenientcf in Ierufa

lemaddifcendum iudi ^ H^ Y^VtWJ V*n


cia dei atcp leges eius,fe
cudurn quodainVemV
*rV n^a Vls nnn* nn
ce 8>C afcedamus ad mo^
rem dfii addomum dei
5

facob, 8C docebit nos lo Vfc ?wa nr\y ^n


juiasfuas&c. Nuncrc^- n*rv; fcnn nsn wto
juerrar adMefchiam.En an inw Q-oVn aVa
ipfeeritrexregu&: dns 5T i ^Vp Vi*J Q^Vcfen
dominantium , 8C qui 3 Hnr.3 nfcgm'* u^an
libet rex gentium pro
honoreducetfifilia fu^
n^a^ n $yx vV **ru
am llli locet in uxorem* xi;na *ian
f

^to '*oV
t quamuis filig regum frpn Vx w* n , ,

fcrn^
fiiturg fintuxoreseius^ D3 Sa*tt^n3fcJH* n^nn
ramereginaque erit ex sn k^r.n v&H nns-*
populo Ifraelitico illa ,

ledebitad dexteram e- Surwrfr n^n hSnv


ius in corona auri O'
y V vVk' nstaVnnKni
phir^uocabiturc^con^
tunx praecipua,quod ea
iugiter flt addida concu
feitui eius ^alfe auteftacuristpnporibusueniant
t\rtaK W &Iudaeortmn j$

fc \^h fcop*n;3 n^T 1 adeum.,fecunduquod


M&w*?? nn* unaraquamque earum
ten Vk
v
t^l vW^w**~ n cempore luo uoca>
i'

' * - - :
: r *. uenc uc incrediacur acl
b!** ?? ^ k^**

regem ar regina ipfa


:

coniunx eiusprgcipua,
illa eric iugiter incra
conclauecubilis fui,(e^
cundum quod dici^
cur : Filiae regum in ho-*
noribus cufs,afticiccon
nS3n n^xw n*n* roMEfi
iunx ad dexceram cu^
am in corona auri O^
phir Ec rurfum de filfjs

SwV Vn? V*n$* afc }


1

eius fcripcum eftrVide-*


em "*a hmto ^3? bicfemen quod prolon
gabic dies,Poftc| auc ui
4ift*toVlfeM^T^ xeric annis mulcis mo^
riecur cum honorc5 ec rc
n aMTa^M^Mn^r'* gnabic filius ei'9 pro eo
Va nn^tpttws um }
1

accfcfiliusfilrj eius poft


illu ? &pacer haeredica^
n^ KT| sw Vnf B*n?M rio iure cradec coron^e
^A") mf; ?i jn *vcAnfu5 filio fiio Vides ^d
fides noftra eft^Meichf^
am nondum uenifle fed
futurum effe, quod|? fu
rurus fic homo purus
cxpatre 8C matre&comugioucriufc,dc fenjfne
Dauid regis , plenus fpiritu dei , fecundum quod
dicirur;Egrcdietur uirga de rad/ce Ifai,&c
D 4 CIN.
#
jtf DefideChrifL 'wns P^tPlsn
CENSVR-A FIDEI IMOERRO*
rum Iehudaeorum, per Seba-
ftianumMunfteruiru

AM eyfiiampropofuerimmihi eyconcepc-
rim ceiitioncm proprlj libclli , in c[uo defcribani

porlentofiys opinioncs <y crafiifiimos errorcs


Ichudcecrum.cjuos prxter ueran fcripturcein-
tcrpretatiown <y autoriutcm confinxcrunt dc
v
Mefchia cy temporibus eius^uia tamcn cx pr<c-
fnifjafidei Jchudcvorum defcripticne.infipientcspoffentcogitarc/zU
los non ufy adco pcflime fcniirc^ui prej'uis*cpiriienibusflabiliendis

f>lerunj:fcrl;turam ey prophetarum craeula aiiucunt >uclui hic


zy Idtind rcfpcniercobjlinatis ey
breuiter in utracfe lingua hcbraica
x:cec4is illis hom\nibus fut ey fimpUciores ChriRiani habeat y quis
hus argumentis illorum falfais cluiant opinioncs ey lehuicci c[uocfc
,

taicmt.nobisillorufnUchn^ cjr uerfutias non ufc\uec[uacfc ignotat.

imSnobisnondeficerefcripturaizydeeffe arwa qitibus cxufflcmwi


crrcrcs er exougncmus ebieclioncs . No tamcn ad omnia nunc re-

fyendeboficut nec omnia coru hic pofui mendacia y fedfat erit hic prcc

cipuis tpfcrum ebuiaffe erroribus , dBendiffety in quos fcopulos inu


pingerefoleaitLTraclarunt ey antcmchoc argumentumPcrchetus,
VauUs Burgenfis, Pctrus Galatinus ey altf c[uidam ?fed latine tatum9

nos ey Latinis ey Hebrceis ncftra legenda propcni-


mus% ey c[ucelam hic fcripfimus cpcc a~

fudaliosnoninuenics.

RESPON-
MTOn ^v &C Iudarorum. jr
KE $ PON5I0NES Q_ V AEDAM
&rationes contra uanitates S
erroreslehudae'
orum.

Cce omnis
cotrouerfia
qug eft in*
vk
v
ca^nyrn ter ChriftiV
I - * %
anos & Ie^
hudeos , eft uel ratfonc
trinitatis uel ratioeMc^
fchic . Quod attinet ad
trinitate Iehudari falfo
aiut noscolere tresde^
os,&qd dicamus duo
efle principia gqualia in
fene<ftute,in magnifice^
tia,&fnfapientia:&ob
idfiifte quippia decer^
n^pMs w^ n-nvrrn nat5 collega eius poteric
impedire fliud , aut fi U
ftemitrat faturftate f n
v * v:

mundu^ifte poterftfnv-
^ . .. i
mittere famem : 3C uter
v n^nsan ropia n*w qugfo eorum clamat ad
la Tvi^lrvj ais nnnrcn fodalc fuum^fili miVauc
nK tyw* ' *\w itonKn qufs uocatur paterc' 8C
nonneunus non prae^
D f cefllc
98 DefideChrift*
alterum, etiam ue
ceffi t ywto n^tin nrHtf nrSK
lutiper filum piliV At 353 n*?^ f\fs qV\?V
cogeris uel inuitus di^ nV ta^? Qni w^i
cere,quod paterfuerit K^n n~*>o *53 *n:mV
antefilium multis die^
bus , quodcj pater fue^
xsn trnng nV*&K njV
ritorbus&unicus abk
que filio^Pneterea qup
ro a te, tu refponde mi>*
hi:tu dicis quod filius
Gt formatus exuifceri-'
bus Mariae^infirueigi^ #
1? *Va Vn*"j Vyy n^n
turme fi pater & fpiri^
tus fan&us quoque fue
rintin utero cumfilio,
n i?r^ ^tf* 51*
"vkSs

auc filius fufcrit folus i OK *> J^lW n^tt *jrntt


Si dicis filium folu fu^ vn ^n^n tjwt dkti
iflTe, non'ne uerba tua 1?B ^** 1?T\ njj-jt*
pugnant in ter fe^unum n^a jan nK vo|
contra aliud^Nam di^
cis unum ab altero m v n^ nfc nj v^rop
aeternum non feparanu
VN** *vnfc 'rvfc *nn^
Auc dids,quod tres
fi

ipfi fuerint in utero, nVy? nm m o*y\m


creuerintqiieibi:fequi
rur quod tres ipfi fue^
rinc xn terra cum filffs

hotninum,
tttTO bv BClxxdxomm, $
V#\ MlttfajJ *Vwp onbt hominum,cructfixiqiic
mw 'Va o->w3 n*n fiwrtnt trcsilfr',&quis

U fWWjB-W
1
V - * *
crgofuicinccrliscua>
<ffasillisdicbus,poitea^
u m^i m ^f. wj )
quamnondiftinguun^
3 ^ Qbnynawstt tur^&quispretereagu
n
3
tt^W-V
K^?
D ^-
nn?
^ 1

nn "pK*
bcrnauitmundumillis
tribus diebus quando
4
Y;)&3 K vT e^ ??1
fuerunc fcpulti, & nul^
Ba*nyi Vps* fbnvn* lus eorum fuit in codis

*'* VaV r*
"L ^
*^
M ^!J
audntcrra^Rcfponflo.
^ a ia funt uerba ueftra
ns] *>* * om^k
'

oIud3d>Nonhabcmus
>*? Y<nW o^k K trcs deos fcdunum>n(V
HnfctyTunM Ma*VvO que dicimus duo effe
m X^"} t^ t* "*!?$? principiafedunuprin^
3 ntosn K"} to*s nnM^ cipium, unam porenti-
ty-fim TO*on -pyviBMJl am,unamuoluntatem,
W W r M
^ai Wv iwa
'
Vj* unam in celligenriam ,
atquc unan
L HV^L
i -. - ' ' amm patrectmfihoae
* nnM? Qnv v nrii; queinfpiritufando.Ec
OttVVM n* O^ Q M hinceftquodunusnoit
Vy oVHy "50> TT.M decernit aliquid & ali*
nwH?' nw 'COVty uscafiatillud,nequeu>
nnvy^ "p^OI 3*^*? nus prius firit quam a-
lius,fedomncsipfifue-
S.t*H<
*.
n&W O 3Mn
riitdeusunusantecun-'
SWW Aafecula.EtidqMfacit,
cogitae
o DefideChrift. 'wm WS^Tfin
co^irat fncellifflc ec uult
parcr 5 hoc ipfuni facic,
cogitac , incelligic 8C
uulc filius acq? fpiricus
nn&< Nw n^mn
fan&us Ecce deus qui^
.
to oa ^a twj V^ ^
dem eft unus fed non u- n* on& o* vna wVtf
nicus 9 uerum crinus^fr- &ns nv^Q o^Tin*
cuceciam uos IehudGei Vm nnVrn^ osnVsna
cofixemini in oratione qtms*} *n pwVgVjyi
tieftra quse fic incipit:
JMagnificecur deus ui^
T*r *r\VQ *on oisf
uus 5 ubifubditur 5 Vn?
8C non unicusinfuau^
nicare. Si ipfe non eft u^
nic? fed unus 3 recfte nos B*M*9f Va i^nnJVw
dicimus eum eife crinu SayaV^a nmy "ttVfcV;
8C non tres: 8C fic quoq? 3 nT?nV?o^3-jp on
cun<fti prophetae ferunc
nobis teftimoniu 5 cum
3 o^tiamVn i *wVa n^
tt i^ww orr\ iHwVsi
ipfi aliquando loquan^
tur de deo numero fin^
wV ^
n^\nn rmnis
11

gulari 8C aliquando nu, * nJJBHtt? nvran


mero plurali,ad indica^ ^MM^a^nnM
dum uniracem eflentiae p TPVflp tpVjp nn^^an
8C trinitatem perfbna^
rum; Vc, faciemus ho>- wtv* ^5^3 Q*Vn3i
minem, 8C creauic ho^ ni^an n^?25 **!&$
minem,Ec in Ifaia: San^
ftus r fan&us , fanftus
dominus exercfcuum*
Ec in Pfalmis : Verbo Domini coeli fa&i funr,
&fpiricu
ttMfctv^ & Iudaeorum. *t

m DK3T
TT Va
vi sa mSabn & rP irltu oris eius om '
" '
i *,^U nis cxercitus eoru. Ver-
v '- bum domini
jw*n ro^ kw n*B^
. : eft filius
dci, &fpiritusoris eius
\W nVf n^? 1 "MftK cftfpiritusfandus* Sic
% *yiR nnjn o*|W inaliolocotMittctucr^
bum fuum & fanabi t c-
SI^RH* n'v*! StsK na os;Et,nucdominusde>*
us mifit mc 8C fpiritus
eiusSic dixit dominus
redemptor tuus 3 fan<fc?
Ifraelis: Egodominus
**Rnn o*nVR nna ^ dcus tuus 3 & do<ftor tu^
vi?k VaR ^nV^nnnD us.Et fimilcs plurimac
^^pR "pttRn RV fententiaeinueniuntur,
*VC*\R ^TV nr\R^m 1 in quibus dcus nobis
n^n ^K *$ oftenditmyfteriumtri^
^'^
irifo Qn ^p

n^ n^n nitatisrfedquinoncre^

?
j
TZ
nK T?R^ *JJ
*SR k^..
*"'
^V dit5 nonintellio;it.Por^
\ j t j
roquandotuludaeedi^ J-
KVr nV^an^ trRn
t.

ds p atrcm fuiflTe antca-


HVrjj o^jn? n^n nV\R lium mu i t i s diebus,or-
1 "jVi WTQRnnnJrtx bum^ fuifle5 egoquero
n^a nainte t&R ^k-j a te 5 fi ignis fuiflet ab x>-
Xi wn c*n*?R ha y* terno,non'ne &fplen^
js ^ iVrt ns oV\y dor eius fuiflet ab aetcr^
no^&notfnefplendor
cius ab ipfb igne nafci^
rti* pn tur 8C non ignis ab ipfo
fplendore i Sic licet de^
us flt ab acternOjgemiit fibi quoc filiu ab aeterno,
Veruntamcn
4i DefideChrift.
Veruntame myfterium VKnMpton nfc VI
fllud tu non intelligis
aufa non credis, nec cre ^W
isuerba prophetaru,
fc q^H^itj V?n
nfc ^Vyj to*naV n^jj
qui alfquando reuelanc
hocfacramentum Sed *
VKwwa n*# **non
&, quando mterrogas, Vn tt-iVd nVvi sfcn n
mim pater 8C fpirit? fu> HK T3n ny n^n-p icna
crintinuteroMarise cu hiaa 3*to *viaV n
filio,aut filius fuerit fo^
lus.RefpondebimuSjfi-
cut pater 8c filius 8C fpi^
ton^anHpft V$*Ihwj
ritusfandus funt deus
unus 3
& deus eft in om^ n la vn^ un:tt> fcV
ni loco, quippe qui im trn^vcm tvnn -|3n"! nKn
plctccelu 8C terram , fic nVwan ncm vn an
pater&fili? 8C fpiritus m o^twa Vn ^hm
ian&us fueruntinute^ S^riV i?n p^ oimj?^
ro uirginis^&fimul fue-
!K V?sirmn nnn^K n^V
runt in ccelis atq; in in^
ferno , at fblus fiiius ao
n^V* n3H jan niH
cepichumanitatem fa^ n*nVK n^Wffl
Aush? eft homo 8C fic :
g^k i?^ ^kn*n|
Yj/3 nVwn
nos dicimus atcpcredf- an r^n|
mus quod deus fa&us DXn *2 'VnfcU *pK V3K;
eft homo,& filius dei fa
un nfcn nnN n^m
iftus eft homo 8C fufpen
y
fus fn cruce: fed non di^
J l ..

cimus quod pater facftp


iit homo, Ec fi dixeris 3 ego non fntelligo iftud*
Rcfponfioj
TW\tt h? 8Tudonnri. s%
Reiponfio: Propterea
quod tu non credis,tu
non intclligis ,fed cxca*
catum eft cor tuum ut
Kn n^a nK*n V
hW non uideas gloria dei*
n *te 'nifS u^rtVwn Et fi dicas , auis guber^
u^K^auV^n a*n*Ti nauic mundum quan^
do deus mortuus fvxfc
k n^n^Kn ^in ft*nV* atc^fepultus.Refpode^
nrrinttn^n-iwK mustDeus Scfiliusdel
V* ^ortuuKmor,
*Vk ntatMfe hfc 1 ui
n t
* " * tuus mquara no iecun^
K mttV^ y* *m
tl ***V
dumd i2intatem,quu
fa^!J nfc insa ViV *$ dcus mori non poteft
3 npb n^ nw^K p*? qui omnibus dat ufta,
nn-n fc*n nnpn tn^3 (ed humanitas qul af
wm
^
n
x\^k n*Tn
"nVK na **)
vnn$W
fumpfitin unitate per^
fcn3e,illa mortua Fuit:
dei&hu^
8C quia filius
manitas^quam aflum^
***?*) ?*? n7? cn
pfitfuerunt unaperfo^
*psn nnfc* uik nntt* na , ficut 8c corpus arq?
anima cu corpore func
n^n^K nig "pK n^n^Nn una perfona 5 <Sk quando
W1?Vn"ynw ,,
h'3 moritur homo,mori*>
TtnVj nnn^V tur cor P us non autem

W*\* anim^ficquandomor
*hx unK
/ -
tuuseftnhus Dei,nort
Q ^ mortuus eft Deus.fed
humanftas quae fiiit unita diuinitati.Efcfidicas.
quare ergo uos dicitis,quod dcus mortuus eftf
Refpondco*
*4 DefideChrift. 'WW\'n^
Refpondeo,obidquod ^^ ,a ^ m K
perfona
deus & homo
illa
quead.
modum eaam dicimus
fimulfiiic
'^^nkTi"^w
- ry
.
-
^-
-v

n :?* &*n>>J
-

u
quoddeusfaftuseftho J^
^?nnnV*j ^ ^nn
morquodnonficintel- Y?
ligas qd diuinicas fue
ritpermixtaaut coueiv toirya SnV|j"te nn^K
fa in humatiitatem , kd n$pj>u Hftsj^ ot^i
diuinitas fcorfum , 8C Sp3 n*m nnK nn&>
humanitas feorfum cci^
uenerunt in perfonam
unam fueruntq; in per-
t\^x\ wnj ^iaa httpr-a
5

fona unaquarq^na^
illa ^fSl ^nisi n^rn ? 1
n^pK*
tura perfe,ficutanima
&corpus coueniunt in
unam peribnam 8C ta-- ta ^ spa? u**n n>*
me anima manet in na/ fc< n^pa v*n nan^waa
tura fua nifi quod amV
.,
cpxj ^5 nnn^a nnK
ma dat uitam corpori, K n*n na nan "jzi
Sic in Mefchia noftro,
Ti7 n&imtrs uyu*n^<
fuerunt in una perfona,
diuinitas D anima 8>C cor^
pus Et fi dicas , etiam <?n nnk xvp ^n^ nwx
hoc pado fuit deus cu K fc^n^K *-}} Vyntoyi
Mofche&reliquispro- tyMna ^nsin nnnHK
xvVtw n* >nyi*i
phetis fandis.cum fpi-
\

$ v ~
ritus ei^ repleuerit eos :

8C fecerint per manum


dei figna 8C ^pdigia magna 5 cognoucrintq? futura.
Refponfio*
MM3K ^J? &Iudaeommu ^j
:wo Knn rnn rowr\ Refponfio Jn hoc tu er^
ytt
I
r^ntom^rpTa- ; r ' ..T| ras , quia diuinitas non
nrmfca n^K nK *on cft coniuncfta illis in u^

V^'n^^n3 Mzz 'fan nitate perfbnse ficut in


n u^Kcn u^a nn *ja Mefchia ;>
& ob id ipfi o^
mnesfuerunt peccato^
&#? 1? VpN 'n^w??n res.Non autern fic Me>

*K ^aTVn^WTna- C auit,nec inuentus eft


V Vs* *6 Wn ^Wfc dolusinore eius.imo
ife^VK rCT* *? ? ^D 1
pec'carenopotuit 5 quia
nnbs mra uiao fuit deus 8C homo in u^

n tf^w tfctt Pk naperfona^Etfiuos le^


hucbei benc intelligere^
mn -^nn na"on at^n
facramenrum iitud*
tis
* V .1? - - *
nonuiqueadeocotem^
^* 'neririsnos^dodri-
nam noftram,perinde
* t^fc nv\fcio V^n quafi nos teneamus fi>
dem non re&atruNunc
tw*? u^jnn?p?v n&w refpodebo fuper reliqs
erroresueftros,quos ha
T^wani^ya un
betis fn negocio Me^
te nsrwW *sd an
fchfae. En fecundum fi^
K nnKi
f -
to *oa n^wa
-$*
- -r dem noftram Mefchias
*pny nn ^a n^Hts iam uenit , uos dicitis
autem eiim adhuc futu
ru Quod nos dicimus
cum iam.uenifle,probamus ex Thalmud ue-*
E ftro,
%6 DefideChrift; SwhVnTO
ftro^quin&prophetoe
dant teftimoniu de ^
n ^n ^
n
^^ n^n
-i^ttitt

^^
<pfi ^
eo.Habecuremicnptu
fn Sedar olam minbrf,
-uIL* ' ' '

* w"
* *
-

^deffiuxerinticreatio- ^- (

-
"*
nemudi ufc ad deftru--
ftione tepli fecundi tria
millia 5 cjngen ti 8C quin^
quagintao&o anni Et n qw ns 1?:mn T9
praeterea inuenitur cjd
lintabilladeftruftione
ntoia V %V$ cVhyn
tow Vsm rp? n 5^ "*
ufq? ad fine mundi duo
millia ,quadringenti 3
:
& Pa fcspn Vm '*aVx
quadragintaduoanni: o^yn n^pTr KVnp?
fummaomniumeft/ex wi T 'WV* W*n* H'V
millia.Et no'neinueni nacna nna* *a ^Va
tilr in Kabala, qd dura^
rio no erit ul tra fex mil^ ^ibVj.tow '^VkVkVk
iiac* Sic enim fcriptu eft
Vis n*D^ mhn" njro^
in traftatu idololatriae,
qd lex non eftdatanifi
ad duo millia annoru, !?Vk n^n nnn nVn?
& antequS data V "Vnti*
eft lex nrvK') m ^
praeterieruc quocg duo jnay Vtt*n ^niVwhV
millia 5 &durabitmun^
dus fub Mefchia duob,
millibusannQru,&po-
fteareuerteturadinYor *
^ S^n^ <nHw Q^&Vk
ti ^v Iv Ktt 4n V*
'ajV^'^'^^
*? *> *? ^1
W
me fua fpecie-Nunc auc tranfierunt duo millia an>
&
norum fub lege3 praeterea plures quamille anni*
Stuosdiciris nondumueniffe Mefchiam, quin 8C
contendi-
WVBK Vj? &IudasohmC g$
* W$& *1 **** cotendftfs difputare at>
-: ^umn waVi quetriumpharecontra
Chriftianos cum errorf
bus ueftrfs h etiam fl uf-
deatis &.intellfgatis fS
impleta omne prophe^
tiaquedidaeftdeChri
fto dfii , 8C qd praetcrie>
runtomnestermini qs
M r7?H3 on THy* fupputauerunt omnes
tfK yiisom n n*ypa fapientes atq? futurorfr
fcrutatores:& uos ad
huc negatis Chrfftu do
mini , atq? excaecatis o^
V9;njn ns ^i^ ntfx
culoslfrael expofitioni
bus ueftris,& fubuerti^
p Q?n w> VaS n^hi
: uiam reftam in qua
tis
3 V^Mifcn^ r y ambul^ataextinauf.
V^n nrn 'jfe H^na tis lucerna Ifrael & am^
3 is^nTV nsnwrvn nsV bulatfs in tenebris: Vn*
5a un-^y n^K nVvia defcriptueft:Sapiesha
betoculosfuosincapiV-
* |,
yin*n ns^a on^ytf
te fuo, & ftultus ambu>
lat in tenebrf s,Quf d q^
fo iuuatuos magna illa
nVun V; ? n^nw^ poenitentfa quam
,
4 ,unur-
fecf>
ltisanno2(Jiauxtafupputationeminore(hicfufc
annus Chriftf cr )quado uos Iehudgf oes f n
cun.
ftis habitatfonib.ueftris arc
fn cudis terrfs ueftri s
SC in unfuerfa captiuitate poenitentfam
feciftfs,
E a quatenus
** DcfideChrift. 'vtfrm 'rwiw
quatenus adueniretMe
lchia, fere integro an- xfMa n*
no puer & fenex , par^ n ^
uuli& mulieres qualis *" ^
yjft]

J^fMSL^Z ]L Z****
'
*#f
^ <^ y\vv
~
.

nunquamfaAaeftpoe.
3
*?* Ll.ll
nitentia,ficutfeciftis in D ^ n ^:? on<*g*>
diebusillis 5 &tameni- V *mft? %?K Sft *?t>
hilreuelatumeftuobis* ^K nm< nnfcnVafc nsV
nullumfignumautnu^ -j <g?" nsm nnisi ^**'??*?
tus aliquis 5 utetiaharc tt^T* nfcoW m %g
res fuerit magnum mi
raculum &
fibilus oris
* : v "-".*,!

atc complofio manu^


um omnibus audienti^ n KV n^V nVyS* k^w
bus,ux nihil uobis pro^- n fcV* 'rwn-r r
*V\
n^n-r

fuerint,non lex^no pce^ wgn^ npn* fcV\ TtSari


nitentia,no oratio neq? tp*kSk nvn n\* b^ix
% cleemofyna quam faci-

ris cottidie, ied apertu


.

Kn" fc6 nnfcti?


- V
nn^n
Cgnumfunt Mefchiam V *

iam ueniflerfed quia re^


"nuirishocipfumcrcdc- ^**?*&& V&&*
.re,eftlexueftraatq;ope T7? *rm Vn *H
ramanuum ueftrarum nnK ^Xw *3'\tf? nVhn?
perinde quafi nonfue^
rint, id quod magnum n^VwVnj^n^Qn h^
miraculum eft in oculis
pi V&afr ^to* naV
*
meis,quomodo uos ue : v -r .

fpere &mane oratis in


vn
cuftis precationibus ue
drisMtmittsituruobfs Mefchias atcg redemptor,
... ficutSC
JWCK V3? &Iudaeoriim. 9
n^VyDnnn^nHsNVn ficue &
patrcs ucftrl

tt "?' 1 Sttwi uiV*L P reca 5* funt * dic <lefc*


V ^
1,J LV-,t,
n 5 ^TOW U aV tns
V51 ?
.

Aionis temph ufqucm


r

p refenstotocordcfuo,
VHP V y^Tpa *Vt ftgp & ecce non ulTa cft necp
?V KH^w yvin &} audita uox ulla autui-
Vtb SnTO nm mwp fioulIa,quacdeclararec
V)* ^O'^*? Vo Ti?viv<n uobis Mefchiae aduen^
iTnnVt a^p^sn nVan tum.Etecccproprietas
deibenedidicft,urau^
^tfii^ij05pfcrti?ll
aritfW $to, d,atprece S1 uftorum:&
quare lgiturnon uidet
5.wy K"V*
'"J
**Vpv* ri*^<
*'5 *V1? in temporeifto tamlo
n w
ynrps kVj nanfc gotribulatioesueftras,
fc^aan V^P "P^ nnns quae uobis imminetin
ntwV ni p^s nfen haccaptiuitate,&non
n n "tJ7 n^nhaix "jH^
faluantuos,neq;aucfi[^
tur ulIa confolatio auc
*frsn*fc raa nV,xan
ahquauoxpropheticaf
toT^K-- W^fii
" *
' * Quodfidicasnncapa^
$* 07^ 5^TJ n^D
,

vuga ^QW TtV*n


uikteifta cogimur fciv
reiniquitateni patrum
Q^tpHn n
H Tra ^fcwnrt noftrorum ufc ad tem
Va n-ftp IHwO xyoa pusredcptionis,quem
#
<V33 nV?3 admodu declara;ur irt

L^ *" "" fineDanielis:Beat?qul


expeftat 8C gtingfc ad
dies milje* trecentos 8C
triginta quincj, uult d
cere annos^propter peccata fcilieet qux commife*
rixt in templo primo ante captiuitate Babylonica.
E V Atuerbum
70 DefideChrift*
At uerbum iftud crror
efhFilius enim non por
tabit iniquitatem pa^
tris fui , fi ipfe non fecit
n nK n^^n v& ni*

peccatum eius^ficut fcri


** kV xwVtta Kn!*fr
ptum efttnon morien^
tur patres pro filijs 8Cc.
Rurfum fcriptii eft Vi^ ;

fitans iniquitatem pa^


truintertios
tos,quimeodiunt hoc
&inquar
5
T^n -j^s v^ "teV^

eft5 nonuifitat iniquita


tem nifi ufcg in quarta
generationem dC quot :

quaefo millia generati^ T^nn iiQiTa nngn"v?g


onj fueru nt ufq? nucc' *nSw"} qy^ 157 t^
fed&atempore deftru
ftionis templi ufq? niic fcW,p Vr, na^nHwj
non tranfieruc tantum
vrmn jttf ? n^tt nK
mille,trecenti &trigin^
13 33 fcw 1^2 nsni
ta quincp anm',{ed mub
to plures : 8C patres ue^
ftri fuerunt praeftolates 1 n T^* mtojj
1

T
'n^^ 5*.

aduetum ufq$
jvtefchiae
ad hoc ipfum tempus,
& ecceadhuc nouenit %3^ VT2?? *^ t^?3
Mefchia ueftenQuodft
Tv*a
dicas 5 cultus fdolorum
occafione prgbuit pro^
lixae huic captiuitatj,
quem feceruntlfraelitae in templo fccudo, nempe
A idololi
WVBK ?y & Iudaeomm. r%

*m *& VBh. W* idololatrialefu&apo-


0"Ww n^VM-teh&K ftoloruatq;fanaorum,
r\*\ ni-vfn"; nVs ^n quiomnesfuerutlehu-'
'nJK^nK ^$As$rt*ij dgi.,& torferuntineum
ni^aVn' prophetarum oracula.
iHW u^a Vfa '* A
.
d o;d dicimus:non'ne
-C Vn lndomoprimatuerunt
nr^
- \ 1T-' .

^
a n^Via
^ jg^* d^rft
K mjp^V ^jff 1 *1fHS
coftkuentes facer
dotesinminiftrosido^
iorum,&: omnino atq;
pn nnVsa Vn aV nK
f

funditus infideles faft


rnVas V3& m*p n*?ryy funt,&tamennonfue^
'^Wn n* W? ^ Wm runtin captiuitate nifl
feptuaginta annis:ini>
in*M nx^Wx^n WK

,^ * n
a *$*%
^* Q 2
T^Ma vn
dixerintatquecrcdido
r j n tlefum effe Deum,
tn^a n , n n ^nV
'!*'?!!
'

^ errauerintqueineo,ue
*t *r\5S"\ K^sv?!? ll^K ^ uosdidtis,nontamcn
5 rva-^KV n"^* ni ^a^
abfolutenegantdeum:
uarc 'gftur n ntum
^ t&V&M*B Hl VnV* <l

n^^n'^
w - *--,

*
* ., v
*SV
Prolongatunftacapti-
uitas tam mirabih pro^
V *$ nHWKtj aV lixitate^Sidicis 3 hoci%
oaHroo V^?r< K^pnV pfum fuk in cau fa h u>
n?^ Ut ?n^?^ ^3*J uisdiutingcaptiuitatis
3 n^tb Vna nnTaWTj grauifljmi exilij,qd &
deus commode non potuit cofumere populos ue
educeret Ifraele de medio eorti , fed adhuc futuru*
cft diis ut perdat nauoesjhaud fecus quam fccit in
Aegypto, E * quando'
7* Defidc Chrifi 'WW 'rwWfin
quadonecefle fuitpro^ 3 SpH* o^rtsa
Trrni*
pterredemptionem If- Vn^ nVHa*
nnij
\
raclis confumere popu
los^nempe Pharaonem S |Hjan^anKn nV?aV
&C rriginra atq^uniire^ to UMp^p^TntO nim
ges. Sed ecce ratioifta
y

facile dilui poteft,Nam n "^n^jro ^JT/nn-i '

,pprietas iftaeftindeo, 'n bw Hxvro nn ftnn


un prsecurrat proprio *n*i* lia^se n^ra nmV
tasbonitatis proprieta 1
rrnV } n^spf*? nirnt*
tem ultionis,8C quare u
giturno uenitMefchia
in 11373 n^V^ io V
lntemporeillo qdprg^
dicftumeftinlibro Da^ ^tw? n^awnn V5
nielis., &iuxta multipli V ^Vn^n sVj u*rDnn
cem illu calculu quem
fecerutfapientes. Non n V? wh* u*2^ n h *m
debueratufcp adeo tar>-
'l^s^nn
dare etiamaliquot cen>*
tenarijs annorum ultra
fupputationem,Et fi di
cas^propterea ne addu^ *s nrfcwn l^V Vfcw*
ceretiugum captiuita-- Vw ^Vjg nV&ft HnK^a
tisfuper Ifi*ael,ob id in> T57 jrj*^ n^pnl u-*p* ,

w
quaxn retardaturaduen ^n Vn lavvna
tus eius , ad generatio-
iw
1 ks* n*to ilx'? u^Tin
nem iuftoru , 6C fanftus
ipfe,qui eft benedicftus,
V*
nouit quod ppftea non
erit generatio impiorum , 8C tunc cohtinuo ue^
niet 8c non tardabit uel per unum momentuiru
Adquod
& Iitdxorum. rj
Adquod dico, quod e^
tiam racio ifta albfurda

VkV o ypV oVs Vm^ eftmamnonhabes ulla


aetate in qua omnes co^
^VsK nj nVrg Y^n nnK luerint un'5 deum^prae^
ter modernam setatena,

ow
*te*v?iK
wxa
n^V
fc^
JHm
W
oyo
C ecce adhuc retarda^
tur aduecus eius^utuos
dfcitis . Vnde patet nul
lam inuenirireAamra^
tionem,quare up adeo
prolongetur iftacaptf>
.
uitas. Ego itaq^quiifta

ra rmK ntran Wtfftj* fcribojCertiffime dico,


K r*K*n fift*nVb n^ia Mefchiam ueniffetenv
*n^3 nrnn Wv *wk pore fuo:86hocfpfum
w V^wa *'b^ oV\yn fieripropter infignealf
rnn o^rv^zaK Vnw quod peccatum cuius ,

fimijenuquam fadumt
eft nepe propterea qd
W*'t^^fi3 o^W 5

cum patres ueftri


5

8C ra>-
nn*ia w^aK nwj. kV bf ni ueftri uidiflent o pc
ra efus mirabilia 8C ter^
n ^wn ^nxn^ ribilia 5 qualianull? ho^
- t- *r* T ^jr
minum unquam fecir,
qd pro^
intelligerentcj?
pter hominem omnfa
ifta faceret^ pateretur
mortem propter homf-
nem ? noIuerut credere in eum 3 8C ob id non eft eis*
E s abfic

<p
n, DefideChrifL
abfit difto inuidia, pro
piciatio, fed proijcietur
in tenebras 8C umbram
mortis: quin &genera^
nK ja u* n^Vn n^Yf
tionesiftaefimiliter pe^
ribunt in 3etcrnum 5 nifi
fefe conuertant 8C confi anjfctt trtkj nV> ^53
ceantur eum Nam per
fingulos dies rabini ue--
ftri adijciuntpeccatum
*in u^fcip ui-jvrt}
fuper peccatum , fedu^
cuntc Gmplices Iehu-^
sp *onn *\k u^-ota
Uti? pya nan utok:*
daeos , qui no intelligut **

"
T
* * -- r:

rem ipfam 5 cum dicunt,*


Expefta modicu ibi &
modicu ibi; 8C ecce non uxjHk wnn nVty*? 10*5
redem>
cft eis falus neqjjj
puo ; atc in huc modu
perpetud feducitis eos,
dum dicitis,ecce iffo te n tk nw fco
iTDin
1 - - < *

*W n ^? *?*
#
poreueniet Mefchia: & * 3:
quando tardat uenire* **$& *^S ^ "**

illo tempore, tunc diciV ^;nV


tis,ifto temporeueniet* u^nHan
Quam diu uos fimpli^ numi usV vfccmn
cescreditisinanib? uer fc npV?H*n njf^n^
bisrabinorum ueftro>
rum*Ecce noneftuo^ f . .. <r -7 * v

bis fpes 5 fed & v falus


pfa clongatur a uobis, atque deus ipfe benediftus
receflit
S^iudaeorum ?s
reccffit i uobis,neceft
V -r I .. 7 T V *
T.
uobis ulla confolatio,
% R^ij t^js twwj u^ non propheta^ncqunV
fio-j&adhucno cogno^
fcitis qd gerrjftis* Pro^
* * i f r *-*- pterea fcirote omnes Ic-
nudsd., quod Mefchia
&
uenit> aboculis rabi^
norum ueftrorumclau
fa eft uifio atq?prophe^
tia 5 no au tem ab oculis
n^V u*y to rvvTcxb
credentium quibus Me
^5^3^toWT\OK- fchiauenit.Quin&uo
p^tjVg^ n^^ n vno bis fi credere uolueritis
Va Vft tJsanV n^WIJ ineo^reuelabunturmy
TV ttWK ^a 'Vt nn^ti fteria arc rcgnum dei,
u^n^Tspn poteritiYq? ingredf in re
gnum dei , aeque ut nos

Chriftianf.No ergo au>


fcultetis rabinis ueftris
u^p u-sn u:V tenjtf atc uerbis eorum > qui
dederut uobis multos
<{ -r
termincjs, qui iam om>
*oV nV^n n^ ^n nes expirauerut & tra^
n' *<n nty-m V^ mn
a fierunt 5 & tamen adhuc
nonuenit Mefchia ue>
on uaV ntna nVm
^ u^nban u^nsaS neq? habetis fpem
fter,
ut ueniat*Ecce omnf-*

um iftorum graufum
malorum occaffonem
habetxs 4 Rabfnis uefhis d atque patribus ueftris^
quo4
r$ DefideChrifh
quod fcilicet difperfi SC
diffipati eftis inter po^
mo^
pulos^cj uos uarrjs
disangunt,eo quodpa
cresueftri occiderutat^
que fufpende/unt in \u
gno uirum fan<ftum 8C
iuftum,faluatorem no- 3 sHxj nKv> n^n nVJ
ftrumj 8C adhuc hodie
wfdetur bonumin ocu>-
Ks raultorum Iehudaeo
jn nfcrgn' fcV ^ Vl
r*w kVk n^n ^>ya
rum 3 atq? ob id non in^
uenietis gratiam in ocu
Ifsdei^nifi reuerfi fueri^
u^ niryw nfc Wsn'}
mala> & %g>
tfsa uiaifta
noueritis dominii no-
firum Iefum Chriftum, 1

aV n-nn ? vraVsv o^
Nifi i nquam in eum cre
dideritis 5
omnes uos
peribitis& defcendetis
in gehennam^Propte^
rea dile&i mei y nolite
attendere doftrinis fa^
pientum,quia loquun^ M ni nfc^n KVn
rur figmenta 8>C menda
cia,quadoquidem pro^ t\^t3?d V? n*y^ r
phetae dei benedidi no
ficdocueiint uos, An
nH^s 'Ma^ ^n ron
fe^nn
non uidetis quam mi> ;

ra dixerit Propheta iU
lefefaia de Chrifto ; Dicit namquc*Ecce in di
TVTYCK V? &Iudoram, rr
^ 3**? n tVDJ TW* 'K nnn ilfo eri r germen domini
Vfc^? T^T^F^S^ ,n pulcnritudinematcj
gloriam^ 8C fruftus ter-
raein magnificetiam 3C

wnn decorem Ifraelis: ubilo


vn *n* fcjT ?^
1

nathan fic interpreta*-


tur In tempore illo erit
:

*n n*^p toti ^P^n *

Mefchia domini in ex^


^ -js NV n ntf *?? uItationem&: gloriam;
Ecce Mefchia dni uoca^
tur germe domini^qua^
*orn nwn ^n? Q^a fi dicat5 filius dei 3 quem-
admodu etiam uocatur
apud Ieremia germen
Kr^s u^ n ?0n insV^ 5

Dauid,Nam fic dicinln


ijmm^nv$1?W
**1 nMtf tTpJK
diebusillis&intepoic
illofaciamgerminarei-
^y ?ft w* *dk JSPr?7 pfl Dauid germe iufti-
n" urrs3 ivmV^n w^w
1
cigtubi rurfum lonatha
yJ^33I\M^ Chaldanterpretatunln
Wito iW !**$ V?
Wm to* w-b^
7 rymjK nnnaVfc t?
^
Jie illo &: tempore illo
bo Da d
#
Meichiam luftioae* fcx
quo patet quod in Me>
fchiaeftdeitasipfa, Ite
^HP^ D n^!* IV^1?
*
127 in Pfalmis fcriptum ha
betur de Mefchia*Thro
nus tuus deus perpetuus 8C seternus, fceptrum ae^
quitatiSjfceptrum regnitui* Dilexifti iufticia SC
odifti impietatem,propterea unxit te Deus,Deus
-'tuus^oleo exulcacioms^pne parricipibus tuis,
Audis
x
rs DefideChrift. Vwmv'TOten
Audis quo Meffia his
uocaturde? 5 qfi dicitur^
Thron? tu? deus:&ho^
niOjCu rurfum dicitur,
dilexifd iufticiam 8Cc.
Vbi rurfum credere de- ten V?o fc^sn ^fcjb
betis^nQn creatorem u ni *:> v^no^ nr^xrn
pfum pertulifle morte
8C paffiones, fed huma^ *vs\*n fei .
*
^wySi
nitatem quam ailump^
fit.Etquicunquediccre
uoluerit, quod omnia
figna 8C miracula que fe
snst Vya n^n p w^ 1 n
cit D fuerint opus magi^
cum,quodc lefus fueric
Baalzebub &magus 8C Va^ ntofc* fccm QjnVttn
uirtute dxmonum^hoc
eft, permagiam fecerit
res iftas 3 ille quocfc co^e t.
' *"
;! Ti
tur dicere quodomnia
figna &
mirabilia quae
Kn bz xhx t)w*:a **}*
fecit dominus in Aegy> ptn isnn^-n "ja^H^n
pto per manus Mou,
qui eRin pace 3 fada firit
permagiam:atquicun-- K^p ** $? nany
que fic dixerit, hic haere
V
ticuseft &nohabet,p^
i - '

piciationem quoufque
amouerithaciniqtatea
corde fuo.Ecce act uos clamo 6 Iehudgi3 uos audfte
ucrb^
WM3K hy &ludxomm. ?>$
tba ynn nN **o-j nK uerbameaficupirisfal^
'

va
'
IM^ia j&& :
'
uari am mas ueftras , 8C
acqefci te confilio meo,
n o MwjrV n^w.l
uultis inueniregratia
n ^^
pn^
1%-Wf^V^<llh
*nyj n$g?ft
:-|
fi

in oculis diii : eft autem


<ja hoc confilium meum:
nn n^x^^ia wn^rvtf quando legitis in pro-*
Vy ntpn Vk nWann ? phetis 3 orateaddomi
1

^-^Wl TO*W
tntai nuproredaintelligen^
W Q5*?p3? ^fc* wnw tia, quatenus ille digne
tur illuminare oculos
ueftros :)
&
cauete ne mu
tetis uerba eoru iuxta
na? nt?n nr\ *o ^jnn arbitriu ueftrum^fcien^
^F??1 1? ^l '***?*? tes quodfpiritus domi
nV tr7 n^^in V-?? 3 ni locutus eftin ^pphe^
TW "pwrt nv*3 l*?nV tJI
'
s atc *deo uerba eo>
n spvt * oyntofci rum,adattinctadMe^
#

^aLTCj m*!L **L**Jmil fchia 3 funtintelligenda


in fpirftu^&Cno femper
n^ n^nstV n*Wa iuxta nudumliteraefen
Ms^ nvrn naVwn fum Eft enim mos pro>*
f

phetarum,ut plerunc^
V\ OnV* TW n^^?^P loquanturinparabolis
*M? tv3 ^SW nV*V} &3enigmatibus,perhy
^n^r nnnsp V* ttfvnsi P erbo12 & exceffum, ut
t^n v eft illud ^ uod fcribitur
vT ~ nnn - o*V<mv -*
inlefeiatAperieturpor
n
tartuaeiugiterdieacno
fte Jn diebus aut templi fecundi fcribitur qd non
,
aperuerint portas Icrufalemufcj! dumincaluitfofc
ErS^
'
DefideChrift. ^VWhMPfcn
Ergo propheta loqui- m nsnL^
cur hic metaphorice auc
hyperbolke queadmo
a^
**3*n

^;
^
^* ^
^^
oits

^
V <ytt
dumeciam
^ ^ *J"#*#
vr
dicic:JNon
, - .*'-,-

ericcibifol in lucediei, ^ D
&c Dicieciampoteft, "^V ^ nhy^
quando fcribicur ,ape^ V> Tf^Wf nt\$an
"Ytfu"*
rientur portae tuae,
quodfignificentur por
&c
'taecceloru^quae iugiter
iuntapertaeetaudiatur
oracio tua, Icem rn alio
Iocodicitur,quodpafce
I^OT vn* o^fcw ^njw


^nVoti jw&
^ ^VnnK
^ ^-L^V^ - -2 l*~i
, >
T?^K^p?3 wxpfl
* - =
M
- -
^nW

-
?

tur lupus 8C ouis i qdq; ^"^W? ^ 1


leouelutiboscomedet n nV*>3 !*a cV.iaWw j

paleas 8tc. ubi quidam n ^30nQ'?nn"; wwtan


deexpofitorib 9 ueftris $yp\H nVsnsWj nH">nn
aiut,in diebus Mefchiae naf| n Vnna" irnmp m&V
mutandas nacuras ani,
*^**TO**W*5m
tnahu atc lumencoru, ^w-I^ '" T '

quodq; redicura ficna. * SrSWflW? *


cura in eam qualis fuit * ?## wiK n^n ;<&*
a principio creatiois 8C n HKfft n* n J5n n!*
inarcaNoheJNfamfiin . ^nVHs Q^s *a nip^Sin
principio creatiois leo v k V"5 r&fot ns-t
deuorafletagnum,ecce ^ f|j. nw :
jfo nn^
corruptione accepiflec
creatio,cuomniaficcoV
% ^Q ^ J"
-
;
&* <

ditaeflentjUteflent tan
amplius : neque
tum mafculus 8C fcemina 8C nihil
xpe&afsecautabftinuifsetacibo donee creuiisec
SCmuiti-
8C Tuda?orunn $t
& multiplicata fuiflent a~
nimalia raptui apta:inte-
rim ergo comederfit her-
bamagridonec creuerut
oyro trrn o^antnn
&multiplicata fuerun t a-
b ^^Vm^j nnhwa nimalia rapacitati con-
grua.fuitcpab illo die&
deinceps natura eorum
propenfa ad efum carnis,
Alij expofitores ifta meta
^te un n^l&Tj aVWV}
phorice accipiunt,nempc
"^ *. -r t -
quodlupus&pardus,ur
o^yn
: . -r

o^Vjnani fus&leo fignificent im~


n VjJ^n W)5tn vain'} pios, calumniatores & ra
ptores.Ouis afit &uacca
*"? *"?*< uitulus &hcedus fignifi-
1?1 'YWS centmanfuetos terrx.Et
Rabi Mofes TEgy
tman nYn^ ;n> V#
fic dicit

ptius;Non afccdat fuper


cor tuum,qudd in diebus
yn n?n ^vra nrm*$ Mefchia? deficiat res ali-
K v^ttrjt&tz? *k oV^n qua a cofuetudine uel u-
tr ntfgwa nmfcfla nfc fuhuius feculi,aut quod
K ftMpfcnan '*ff* nws innouetur tunc aliquid
aboperefexdierum crea
an^ r*n'j o V^n K^&
tionis,fed mundus habe
bit tunc fuccefTum fuum
ficut modo.EtfichicHa
bitabitlupuscu oue,&c,
in yy\ uy wab zw* fenfus eius loci eft,quod
Ifrael habitabit confidea
< DefldeChrifl: 'WW'ti^n
tercum malicia impioru 135 ntpK nbSy "^vyri
huiusmundi,qui compa
^- ^^^
3 k-,v^ nH"H_;V nWfii-
ranturkonibustfhipis.
Hucufque rabi Mofes. In
hunc quoqj mundum uo
^
*5V
_? _
'_
>
^v_
^7 "3 '*
^"^^p .
;
n7*
<auit Iacob Iudam catulS
_eonis,6-Ifachar UO cauit 5 iManw^ ">t*T!^
_ _np "pnrraVn nn*
'
afinum fortcm,at(pBinia
ininappellauitlupum ra
pn nVvo* sjki
pacem.Sic quado uos Ie-
hudari exponiris de Me-
fchia quod habiturus fit
uxoremStfilios.iuxtail-
^_ ^
^
""_*
^
-
n nW H _*-*
J* _,_ U.
5n twH^ttow
^ ^ !

lud quod dicitur: Fili_ re 3 u-oVn nS_3 w *_$


gum in honorc tuorafti- *V Vs" tosi TpnjT^a
tit uxor ad dexterS tuam ^ vata nn33 JlswV
incoronaauriOphir.hoc _ ^-^
Q s3 nsnria Vn
cft fecudum opinionem
ueftram mter nobiles mu
^ _^
- LVLv- I,-* -4,
lieres quas habiturus eft, ^5 ^ **?& 3
? 1"?
crunt filia: regum:fiqui- ru -an*: WHig !j)0
demomnis rex gentium na^"Bm Hn? iVnnSVj
prohonorehabebitfide- -j _<*n ^.wiq -Onn*

-^ Ww
dentfihamfuamei:atre- ^ Ka^V -tawJV' TTWTt
gina quar erit ex Ifraelitis
i afedebit ad dexteram,

addirta concubitui eius


*
">*c *** -

nvonan n~ K 7 n*r
*

W
":#,'.,,

8cc.En quam cceci eftis in


expofitionibus ueftris n V?"VK5 3V_TV 13
quitaliacogitatisdefan- v,__kV TTtfn wVVT.t}
ftoMefchMints fo-
re.ut:
MVBK ?P &Iud#omm; 90

^raV rrn^ T^ny Knwy re,ut cor fuum tradat in


concupifccntias corpora
les,& quodhabiturus fit
inan n*w vV rn^ uxorcs, pofteaquam pro
n^ vn?K nNKrixrw phetg dixerfit de eo quod
uenturus cffetadauferert
dum anobispeccatano-
Vann nn*
v.
nn

ftra.Ecceuos impingitia
ficutcarcusin meridie,&!!
quocp errare reli-
fecitis
quoslehudiros cum ex-^
*B njpn^nwn "iks;
pofitionibus ueftris:cun*
n.tTj V5 *a n^trhvfl totum lftud tit intelligei*
dumallegoricc.Na uxor
wa n^j? fc*n Vw *a illaeft colleclio hominS
ynT^n^rattnnnK credetiuinlefumChriftu*
8C filix regum funt popu
n*a Vnn nSM* n^wsn
ligentium,qui uenerunt
^fcaTijn^jr nhiaK n
ut crederent inChriftunv
n Vjn ^wraTvjx-n** Et in hoc fenfu locutus
eft Salomo in libro Canti
nHy W*ofn vtp nsca
ci canticorum Prarterca .

o^n
n-^rm^ nr\

v :
uos-Iehudxi uidetis 8C irx
telligitis,quomodo rabi*
ni ucftri tam in multis fer
nn^:i n^snanwy monibus, inter fe dubjf
b*s%3i}i n*r.aw nn fint&perplexi: unus di-
X3 tob Wq tok in cit:Mefchianon uenietni
fiingenerationequx eft

nn*o 3**n SVatf ^na iufta,aut m xtate quxto-


taeftimpia,Alms dici^fS
84 DefideChrift.
Ifraelitjfecerintpcenitcn
tiam , mox redimentur.
Vnus dicitMefchiam na-
tumin defolatione tem-
plifecunditaiius dicit il-

lum non nafciturum ufcg


dum uenerit,Vnus dicit * vk Sntf nictk
' * -
nn*o
-

quodin diebus Mefchix nnK MO^vi ny -Ttp


fafturi fint facrificia pro
culpis : alius dicit,quod
- -r .V
tuncnonfTntfutura facri
n nHshnnSsanp w^"!
pro gratiarum
ficia, nifi
n*pjs ^anttH* "wfco
aftionibus^eo quod tunc nx *a ntaanp isow*
omnesfuturifint iufti at n*n* n^a tx *a nvhn"
quedofti,& non habeat a^MaVi n^p^y
-piah
opus ullis facrificijs nifi nK }^ n*3wn nn
1

pro confefsione. Crcteru


n*n tnruiV nx *3
idhocquocpuos erratis,
dicentes ,Mefcliiam uen- te^^ *on nwta rtj?

turum ixr magna gloria, nvtfn Kis* ^a Q^niD^a


iplendoreatcp diuitijs, 8C *\ n^Ksnn ^taaiVwa*
qnod gefturus fit pnclia TanVft n^^nv^n
magna aduerfus reges ijaa mVns nsnnVis
huius mundi. Non lcgi-
ftis quod fcriptum habe-
tur in Zecharia Exulta :
rta nnfcrtp kV
ualdefilia 2ion,iubila fi
lia Ierufalem,ecce rex tu-
us ueniet tibi iuftus 8C fal Vo ran n*Vynv ni
watusripfe pauper afcen r* $*ny nVte*ijaVtti
dens fuper afinum atcp fu
perpul
5luda?oram. 8*

$pv\ *w Knn jrosrj per pullum, filium afina-


K 13 vg.V}*tari V rum.Ecce ueniet pauper
&non cum gloria ficutfa
>r^fci^nsnnnsnK
ciuntregesternc,neqj c-
n^\nttante;a -pKn runtafmabellica in ma-
nu eius, cum nec calamu
*a vra nHfctnVia ^Vjp quaflatum confrafturus
* kV ytf;} nji
*Vv3tp"; fit,necp linum fumigans
extintfhirus. Veniet qui-
'l??* ^V nn? nn^an
Sl T323 *N"n? to.j demin gloria & bellum
gcret,fed no cum gloria
nsnsa -pK Vdk unVn mudana , neque pugna-
nn^T^n nvnubnyn bic cum gladioferreo >
quin magis uerbo oris
ton 1 a jrovt
t T
aSn^ n ^a -r ~r-
fui interficiet impium-.ip-

.*n Kcn n^pto *"0"v?


k feenim per uerbum fuum
occiditpeccatorc,& rur-
fus uiuificat eum uerbo
ra -om ^ Knn o^ fuo.Venitdeniq? cum glo
j* nHni Vns TOwa ria magna, quando fecit
u^n-nn n^n^a nnVns uirtutes magnas quado ,

^*jm uijnsyp nntpn fufcitauit mortuos murt ,

dauitleprofos,&illumi-
nauit carcos , quemadnio
dum prophetauit Iefaia:
*%n ^tk^ g r; :
u-.nip "*a*y
; .. r.
Tuncapcricturoculi cx-
* tls
t
mnnan
t u^shn
. - t
r
** corum tXaures furdorum
apcrientur.tunc faliet ut
u* *
\y\ uVfc }toV ceruus daudus , laudg&
*an TOKirmnSaa V? dicet lingua muti,&c*
Sed OL dc hac gloria dixit
F 3
is DefideChrili
Haggeus:Sicdixitdomi- *fay r^iwr n ''toK na
nus exerdtuum adhuc ,
vn fcjjKj *n cynnnK
tmummodicumeft,& e-
gocommouebo ccelu 8C
n*c> ut^i nK s^jma
terram mare &C anda;&
,
n nKn
v :
o^n^
~ v i
v^Kn
v
5 -' -r

commouebo omnes gen d nK "^ntsjnm nmnn


tes,& uenient ad cum qui
cft defiderium omnium pk ^nfcMsn u^San ^a
gentium,&implebo do- nntK-^Dninu^?!?
siium iftam gloria , dicit
tiominus exercituum.Ma
ignaentgloriadomushu nKn ni? tv;2?i*:M
iusnouifsinrarfupra pri- k l^tfrKnnp? ^"Mjjjij
aiiam.dicitdornmus exer wn nHKjv n K "Vi,

cituum.i: cce propheta di *cn^ vjr.KCsan


citduo:primo,unum mo
dicum &c. Si Mefchia ad-
w tjjflanr-K nVrni
Irucnon ucnit,falfum di-
bcit propheta,cum atern-

poreprophetar ufq?m prg


fens effluxcrint aliquot
snni fupra duo miUia.Ie- nn^ytp^ a ?fc P *
^ t ,

ftiaquoq? dicit:propeefl: * Kt* ^s^Hnp^rK


iufticiamea,egreffa eftfa
lus mea,& brachia mea 1
'
n
anp *Vk ntiw* *.K
populos iudicabunt: me ;

jexpe&abunr infular,8fc. 3 npK **n nsjn \z\


Dicitpraterea Haggjus: n n*?n n^aa n;n* y? j
"

fnaioreritgloria domus \ y^Knn *jp iSinKini


luiius pofterioris, quam KVKVVwnv.sanntel
f iim^.Et qua gloria fiu*
aaaior
&Iu<Ja.onim. t*
tMtaftVp
maior,ni<?quod Mefchia
**<_ rvoafcs -w*b -3
"
* _A ^ J*
'

ucnir in domum fecun-


*-'. T ".' dam,uifusaeftinea,eae
3 -*K toM_TC n"P_ ot in a figna & m irabi-
_

V,a Wg_ V 17 S1Q 5 lia,qualia nonfafta funt


T nKTteV -l_ft o^y inuniucrfomundo.Do-
VK "pn oMirn 1 ''Onn ciur quoq* populum 8.itt
*
q^ dicauit es uiam ad uitam

W
". _._^-' , n
"

futuri fcculi.Quod di-


ytf o nw cas.obidquod templum
fi

_.* ^n^-mf
*_..__ 1.4 *-
fecundumftetitaddeccm
_nn ip nm" n*tf
annos diudus prirao.uo
_> Vnx K*)P. TvisKv? catur m aius primo Rc- .

3 y^ jXw.nnT TP fp6dco,nonproptcrram
vai t)?P 5''3W3 'pK
, modicu tempus domus
^fuitmaior ula.pofte-
T.
*v
Vnnm
._ mg
aquam m omnibus al_i
V53? nnp nm

^. ___:
_
%__!
V^ __-_ __{_
p ^u^o^ ma:quemadmodumfcrip
mi or

i t l
'xT-Knn ip *ptrp tum habetur:Multi ex fa-
W Q*3nnp o 3'". '_* cerdotibus 8cLeuiris atqj
HSaKn"^^" '*>nVm prarcipuis patribus fe-&
njbus.quiuiderant tcm-
W* O^ptn
nt<
i
O-o-tt

w **-M
T___,__.*_[_Z
? yK-n
n^3
un " . ?3 n _3n
,
lumpnmum.cumiftua
P
cm
f to<lareturc0
ram oculi _ corum flebat
.
_.

n _3 nin *>a y."vj 'yHps uocc m agna,co qudd ifta


_
H<_K"_$I 1333 V.Na tvm domus fuit quafi nihil, re
n ^33 V*K o**V_ 05 fpecln primar.fed 8C uafa

*T
*a*a-\ *>
Wvn"*l^Kn
** '
** u * fiieriuitin
domo pri
maaH-eajtnfecundanie-
F 4
88 DefideChrift 'tvw 'rwnn
runtarnea.Defecerutprx
tcrea in ea
*y*?n Yny nwwx vn *

decem figna,
quxfafta fnerunt patri-
busin domo fanftuarij,
quemadmocliim dixerut 3 vvna orrnn^n nra
rabini eorum in capitulis
patrum,incapitede decc 3 nn^a
*2> nvvnato
fermonibus.Namin do- nb^nKV^^nn^i
moprima non abortiuit
*xpyp$ n^p n**}p n^H
mulierpropter nidorem
carnisfanftuarijmon fce
T2?npn vra n^on KVt
tuit unqua caro fanftua-
nfmoa uifa eft mufca it\
officina Ianiorum.no oc-
<urit no&urna contagio
fummo facerdoti tcmpo
reexpiationismon extin
xeruntpluuiae ignem in
ftrue lignorummon fupe
w
rauit uentus columnanl n -nu^ n&V n nnt nnn*
-* * !

fumi: non inueniebatur


inmanipulo fpicarum 8C
induobuspanibus atque
inpanibus propofitionft
n on^n o^n ^syesan
<orruptio ullarftabantco
Vioa Qrjgn
prefsi& tamen fat fpacrj
cratpro ftratismon noce
bat ferpens & fcorpius in
Ierufalem,neque dicebat vd*k vok Vn 'Wrv*3
aliquis proximo fuo,an~
guftior eft piihi locus,
v oH-ygin *V ^J VvjnV
quam
8 Iud^orum. p*
qua ut perno&are quca
inlerufalem.Fueruntde-
nicpquincp res in domo
prima,quae non fuerunt
JV^Kn nn^ "*?*? n*M in domo fecunda, nempc
arca cum propiciatorio,
Cherub , ignis diuinus,
)6m '
n^w; Q^nM fpiritus fan&us, urim, 8C

fcn rra n^n fn "o*}?


thummim At in hac rc
.

fuit domus pofteriorma


K n tq VSi| i^nMn ior prima,ficut 8C Mala-
ego
chi prophetauit: ecce
la nVw rsan *3MVn mitto angelum meum, 8C
aaV ;pi nssn ^mVq repurgabituiamante fa-
vV-^n Vm io^ufcnan ciem mcam,&repenrc uc
Dtt nnM *wm T^Kn fuum do-
niet ad templii
minus quem uos quarri-
v:n tiMVm d^tt^b
tis, 8C angelus fcrderis
in o?k 'wm Y.^an
quem uos defideratis Ec :

Vi ^tix 9 nsn u^toh- cc uenit dicitdominus ex


fci nMnsix ^nn-i nMsjy crcituum.Haecinqua pro
phetia eft de regc Me-
* n*wMgm>rtti N3<aJ fchia,qui uenit 8C uifus
eft ab hominibus Vides .

"7 7 *a nr^M
*3&fci nfcVvi
-:
<r ' v
nunc quomodo propter
***? n^n n^wan nM*u aduentum Mefchne fuit
T^MnttVnsn^n domus fecfida maior pri-
n^nte^
V
wz npM
* - n^iV us
-

n^
w - - :
*-

mV
ma.Notandii quoqjquod
rabini ueftri non ueru di-
cunt,quando dicuntfutu
rum a
ut tertium extrua-
F s
jo De fide Chrift. '
VtfVW 'tv* Wbn
rur tcmpium in terra Ifra
21,eo fcilicet tepore
douenturuseft Mefchia,
quan 3 ^Wn^? njanV
alioquin quomodo dixif
fct Haggarus propheta tfjj vqk ^an wzzn
fpeciatim^domus ifta no nan^nnKnmnnrsn
uifsima^&certe dernon- ifcntfKjv^nnK-mn
ftrauitdomumillam quj
tuncardificabatur. Probo
adhuc qaod Mefchia fue-
d fcV^/a n* 3a nyi
domo fecunda,cx
rit in :

co quod t\o eft fcriptum,


rpsn hjtvj V^ij '^ro
maior erit domus ifta ulti *ivrn Tn pnnKnnin
maquamfecunda 8Cc. A-
fcoquin re<5hisefTet fen-
fusillequemuos prcdi-
catis, nempe quod Me- d-vd ny\^ bax *o *&
fchia nondum ueneritrat
cnm nuc ita fcriprum fit,
n r\^ V^s VnVro
maioreritdomusifta no "jte lHnnMnnin n*Sn
uifsima quam prima,con
ftat,utia expofui,Mefchi
am ucnifTe in domo fecu-
da.Et in hunc modum ex
ponitquoque Thilmud,
Mefchiam fcilicet uenif-
feintemplo fecudo:nam jTwnn*'** ^wn^a
rabi Iehofua filiusLeui in
terrogauit Eliam quSdo n w 5^T? to* ^H
uenturus eiTet Mefchia,
&di;ut cipubiium cffer*
>

TOVBKVjS' ^ludacoriim. 9*
"p? itf^S^K Cuiillerefpondit:Romae
eftinrerpaupcres.Qjua-
UtfaVw o-*mn
i*frfciwn oK SM*
W mucmuciut em.
i J
Si fuit Komac ergo lam
,

j$7\*i fcomnn^ -H vmitdC natus eft,& uos


*
TJ*ft n* STO trrfc'} frnftra expeftatis. Qudd
y Vaft fcvn nVu *n*n fi dicas,natusquidem eft,

n n fcO fc<^ T *
^ ^ adhuc non uenit, hoc

K^' W
yira *P&1kV^ *\:Pfe<
v' v
OT.n^rS|H9
BTK1W*
t*
fteri non poteft.Nonne

i"
naU"' a n n <* U UiUat
liomofupramille&quin
gctosannostEtlice/prt
L
WKt nHS^-.^yM ni?e tates proicgauerint
^ntra Vn u*i\'&X*\ annoshaudprocula mil
S\*ip '^wa 'ps^wa leannis,tamen non uixe
n ^WQ n ^'C|^b runt ultra mille annos

** I T ^vL'l'Lu
v
* &Elnaplus quam illi,id
W^t^S *.
T t|Sw3
w
n *J
*
i.*
eft/upramilleannosui-
^ -? xmmt rerpondeo: deus
.

n n^nri Vn vn n*'v uiuificatcos.&obiduftp


o^nnnT^gla Vjn nunc uiuunt,& uiifturi

a "p^jn n*\* -jy nwj funtufq^addiem iudicij,

3
m^Ma
TV*jr*

.,*'.

Vm
rS^Vn^nrn
'
f\*&aV&Mn
* T
I, *
quandofciliccruenturus
eftMefchiafccundoinfi-
nemundi cumslonama
gna &:maieftate adiudi-
jgnVj QjWttm o**nn candll uiuos $cmortuos,
p***?*? *>V b2> nnH Vd*? m det unicuiq? fecundum
% Ksn n^*\3?n n *nnlK opusfuum, iufto fcilicet

I Pjn** nN o^y^^Vi
;
uitam uenturi feculi , &
T iropijs gehennann
5>*

SEBASTIANVS MVNSTERVS
adpium Le&orem.

Vantam ia&uram attulerit tnuidia ipfa ludaico po


pulo er recutitis illis hominibus, qua Chriftum cr
nafcentemeiusecclefiumtam atrociter funt perfe-
cuti,zrufyinhodiernumdiem uentnatisfuis lin-
guistyuando fafcs non Ucet)adhuc pcrfe^uuntur,
mlferieyexcaecatifuomaximo incommodo funt experti , etiam fi
*
hocmiferandumfitin eis,quod non agnofcunt hcec extrema mala,
quxpatiuntur^roptereaeisindefinenterincumbere^uod innocen-
tcsgratis eyfme cauja odio habent,imd putant totam lernam et col

Uuiem malorum cnix illos inundant hinc ortam^uod Chrifium ey


y

fdeles eius non mox in terrafua y cum illis adhuc effent uires , exter
minauerunt. Facit hoc odium,ut nedum fcnpturam perperam inteU
Xigant yfa\fo interprctentur^deprauent ey corrumpantfed cy aper
tamenUci^abfurdas apinioncs , uanifiwafy dtlynmenta contr4
ChriftianosconfingantctfuisJicobtrudant^pcrinde c[uafx apud nos
craculi uicehabeantur ey intcrfacra nojlra repcnacur.at^ hoc pa*

(lo iUos demntentjn errorccontineat.conflent inuidiam,naujeam^


tontnfidcm noflram inuiolatam excitent,ne ilkm amplcxcntur.H*
rumerrorumaliquoshic recitaboin utra%lingua,ey tan~
dcmfubyciam c[uibus diris cxecrentur at$ dcuoucant
cos,qui afe defcifcunt er * d fidem w-
flrmcQttnertuntur.

ERRO^
9*
ERRORES ET .VANISSIMA OVU
nioncs contra Chriftianos confifti.

Oluit Caefar
n "197 n^-otn m^tp
quidam tcn-
_ten "1359 nv^sn tarc &explo
rare,qux na
fidesefletbo
na&recla^&in qua ue-
rus eflet cultus dei, in fi-
m de Ifrael aut in fide Chri-
nsht? totok rn*k<
ftianorumautinfide Sa-
'nnKV Tvrfcon n*wn
racenorum.Et quid feciti
Accepit unii ex Ifraelitis
8C unu exChriftianis,at<
unum ex Saracenis fiiie
Mahumetanis , 8C pofuit
eos in carcerem,quemli-
betfeorfum.Et pergens
wq nni?o n ""l^P
ad unumquencpfeorfum,
conabaturaueilere afidc
V5 nnHonn^snnHN fua,utaliam ample&ere-
turfidcm,& fi id recufa-
~
ret,amputaretcapur eius
_. t T

nK mtnixa smTOK qui id facere nollct. Ac-


cefsit autem primum ad
Iehudarum,& dixit ei, ut
eligeretlegem Chriftia-
norum aut Alchoranum
a rv? nroV n^ vnioi Saracenorum , alioquin
difcerperet ei membrum
mcm^
94 De fide Chrift. '^W 'rP#ten *

a rricmbro.Et refpondcs ^ Spn^ Sfc G^* jflcroJ*


ludarus ille dixit ad Cxfa ^vmh "Ofri
"*"
rem.abfitameutdefera ,, .
:

deummeum, deum *

& uerum & adhxream


uiuu
fi
,

^
"WJ
^^ ' ^-

dei cadauerofi & mortui ?*? V *&*}!


5" 1

homims.Sciasergo quod Vi *y& *V?W$ *n*?K


pro legedeinoftri&pro JK^ntoKno^nQ^nVto"*
unitateregisnoftri
fanftitate
&pro
nominis crea-
n ^n n: 3 ^X-tei W
jvon
toris noftri pararus fum ^ , ^
h -!~J
panmille mortes, unam *
'- -
poftalia,& adimplere id ^) *>* "W! V)
quodfcriptueft:Quonia c* ^f^ n* *>W?
proprerteoccidimurro- m n^n*)? El^X VlStfDwi
tadie.QiiadouiditCcfar yg rVG o*p>n mSnM
qaod non ualeret eii tras
ferrea propofito fuo,ita
ixt no cofurgeret necp mo

ueretur. a legefua,duxit
**V *a npM?n njxvra
cumad oftium fepulthri
cius &intentabat collo
,
^nn yi kvTqp *rtn
eiusgladiufuu extra&ii, & b^ ^"O^ Hn^hnia
ut uel fic terreret eum at- nanVtr H-rm VW> nni
que metum ci

fed illenon curabat uer-


incuterer, ^ si^^jraw!
- ^
^^ v ^fo H
bum eius,ut oblnufcere^ \ V *
,

turcreatorisfui.Tuncdi ^ ^*W>' ^>3fl|


fe
l

mifit eii Cxfar,& abrjt ad ^"T>iJ Hn**ft


Chriftianu facerdotem , 'TO K*n *^run ^Van
dixit<p in hec uerba, ut mutaretlegemfuam,elr-
geretqj
&ludteo_iimr 93
ttftehV*
gerctip fibi fidem aliam,
nepefierctlehudscus uel
&, n^Kn __* 1*
? W nna^ _L.V Mahumetanus, aut coge
*
tp"
-

nrptt K* ;
\K W
Sm nS_ wVt
1
"vfc
m*n>
Vjrgfl. *
mur fcrrc mortcm dur5>
ExhorruttBclijaalillefa
ccrc ucrbfi iftud, adhae &
'nis^ fitforti animo fidei fuar,
yt,
my *, Vy v 3 vm 8-flensprecabaturCarfa-

n
fv
-na*i tifipqag
V-in^
*

^"^ WW*-
.

^^ _. _
jc f . ma ucrit as 8.
fidc; cflct
fe,proptcr qualefus paf-'
apud fc

K ntb^ nKn n a 'WTj fU s effet mortem fuam.ut


Vir* Vap 13 Vj"} hnN ipfum redimeret reli- &
quos peccatores fimilcs
% hnSH^h-i^nn^
petdacerettj eos ad
. w_a n^ch Wh f,bi >
uitam futurifecuh.Etira
, ;_____ ___.
nVj, nn-r* wj^gVj tusCcfar contra cudlxit>
* K3H ut breuiter uerbis expo-
Kr\|}P^ t|?3 *tt?*W? neretmente fuam,indica
. *\r\yM ^?PV ^X**) ^crip ei confilium fuum,fi
* ns< Sn Yg VV mVsVt cuperet conferuari in ui-
?,autfi nollet una eiTet
\ uxs 'mMtn* nirv
_____/__._____ ^U ',__.^_C fententia quod mterfi-

pn n^?n nfc^a dit rafus in e faC erdos,


h HWD? vyn V?" ?n ,
l

quod Cxfar excitaiTct fu-


1 Hn^v^fcrrVa^ roremfuum & confum-
nr*^. n"*n_? *fc \ran mata cl^et malicia eius c5
tra fe > ele 8 ir fibi uitam > dl
1 3H^i V- tfatitf W'Q
\ * * L' " :

aat^ pofteaquam coge-


:

rctur
** DefideChnft
retur derelinquere Iege h nnn*
nn^nV rtrj mvt
fuam,fe uclle fieri Iehu-
dxum 5 quianoneft utili-
Mahu-
tas aliqua in fide Vtfjro^njntoKs
n"a

inetana cumMahumetus
5
*\znw% o^k
tmiti
deus eorum inebriatus n nsraKa tfruti^ inyi
fucrit uino,&[ proieftus Syn fcnyinn n*on
in ftercus, uenerintque
*sn nfe^tt: nnrajri
porci, 8C tranfcuntes pcr
on nnnnnan nnn&^pn
"
ftercus inuenerint eum
lacerauerinteum, hincin 5 nmn^n nnnaatan
demouerint eum, interfe
cerint atque comcdcrint ja.Vj a^K njr^
eum : 8C quomodofieri
poffet ut talis eflct dcus:
propterea fides Ifraelita-
SnSi* no^pn ty^n tk
rum cflfet melior illa.Tuc
Carfarreliclo copcrrcxit
adSaracenum,& dixit ut
^n Mtoa nnwgV nV
faceret inftar primi^dere-
linquerct 8C dimitteret re nV *o*n>n nnfe^
nfc
ligione fuam, eligeretcp N nx Vt5^"n5nx5K'
fibi fidemlfrael
aut fidem * nK n^-wu nanttjji
Chriftianorum>fino uel-
Ietpatimultipliccmmor
tem.Tunc immutati funt n^n^
fenfus eius,& profluenti
bus lachrimis ab oculis nn^^nnV^nn^pnn
ciustetendit manumfu- **$&*! n55^ nn^ unnn
am & flens aitrquarc facit V nja "5n nwg^ nnb
dominusmcus fic^ut co-
gat
nTVDRVp Kludatorum." 9?
SyrtVn "WvH t^anV gatmctrafirealcgemea
w w T
Vstt
" "iVaynVn in <l
ua natus fuen-

^MV^I7
K
,

"yti&v^

. fc L"itL*l-' :
tus ata cducatus , cu lcx
meafitucra&:rcfta,iufta
"^nn-.nl & munda,pukhra & cla-
TC* najn^w^ r."nX ra.necfintulhclegestam
pK 7^3*1 n ?Z nHhWOT examinatx &preciofxfi-
* r lcxmea:ob eam ergo
jaVvf qVv.^r, Va
fi\
jUy-
w ^nna n^
rw
faciam <*fmnmationcm.
Iratus ita furore * far>
* c
n n
, '- -
nVa
j_ -
v
S-' contra uerba eius prxce-
V W* ^Vp V? TjVttTj pit auferd ab eo caput e-
i v V?B wm Vpnb i us:a t ille expauefcens
^fJo^pntjVw^aisV^ poftquam carnifex extra
naV^nrnrtlstmi-ann xeratgladium fuum,fu-
ke""""*? pcrnitentia in
Tat fvV ^trrVwT'?^
'w
tt
v * V t
V*ft TS * '
*?
eius ro g abar bi da-
>

rl ipacium tempons ufc


WZlY^KV^W) *

incVaftinurn^&tunceli^
* Mwp^ ret alrerutrum. ConcefTa
XO Py* "^V elt ita 9 ei poftulatio fua

3H ^tVV^ ^ Q*!}
^Mp? & permifla petitio.Et in
Xiw* *3K ---qk nn-^^ls craftinum damauit uoce
v^ Vnv^^ agn
A : Dominus deus

P
V
-r -^
^ U *^
:
H*
Mv\Knwn
TOfc?
?
"

W T,
Abraha,pater patns mei
Ifma elX
.

lS IfraeUpfe eft

formatorperfeaus&crc
27 *JK*Vywfal *$Vn? ator carlorum,ipfum eli-
fcls% *Vk fcnn^ 'inig go pro parte mea atquc
*n Vv n\3^ mWKt profortemeaegoferuus
r,v
rius & ipfe deus mcus
G
f% DefideChrffi S^fW\ 'nM&fen
Fides aurem Iefu iniqua ^V n"iy? ra*>!K TWil
eft &adulrerina,nec cui-
tt.^n
" T JO msnKB*
piam rei conferr, poreft,
&lexcredentiumin eum .*
^
^ ^;* t.t j

* ^**?
i ...
1

nihilhabetoerfeftionis,
fedeftconfufio quacdam, =>V|5 Kw -3 nVj$rt
ignominia, uanitas Scpre; ^snV Va^KVjnVrirt
uartcatio:quiaipfecruci- ^M^ Tpfti V-Y nx

^^
fixus &fufpenfus,nec
eft ^t n sj^an tayfifk
i,

potuir feipfum liberare:


&quomodoergopotuif
& $#fa ;* -- .
~v '

fethberare popiilum fu- -5


^ WTm
.

um,qui dum adhuc uiue- JTWBv?


xernon eft ialuarus, necg V^nTO^mS^n )* 1

cuadereporuitmanii per iyjV Hnnhnnn^


fecurorum eiustfracp cum ^ rim*mn Hm^tt
CcfaraudiiTetquodlehu
^ ^jm^mnWrH
dxusuelletmon pro le-
ge fua.Sc noller difcedcre
I fide fua ad hanc uel il-
?
**
U ^ ^\ *WF
T~

V3&T. ***) m
!
*V ";
-

lam,facerdosaurem&: If nnSK^-^n^nnatM
raelira urercp abnegaret % K-nn^run iBTja
nanirarem fuam &confi- n^m VwytHJ^n** nVktft
terentur fidem Ifrael,ruc
t ^VWtPtfT^ji
,'
delegit eam quoque
Carfar.&feftuseftprofe-
fibi
W "* 3W 3
*j-'"* "',

lytus ram ipfe quam fe- *# W-7 B^'T0


cerdos 6c Saracenus,faai 13 Vf 1 "^ V# aw^
infideaduenariufticia:&: nnw nrV Vaio n-^at
criratis.
Scripuimhabeturapud
^ qtk' Vrfcqn ovn

Chri-
&Tudfa?or(mir p^
Chriftianos,quod Icfus
fedebat fuper fontem a-
quaruni , comedens pa-
nem&bibensaquam,uc
n VrtVKnnisw *rjraw nitcpadeum quidam ho
*V VngV V*p* nnbn mo&dixitei:Iefu mi do
mine,audiui quod tu fis
nftSKn vV n;? w* deus,& tupofsismeiibe
n "Mitp DnjMV^V" 1
^ rare exprefturamea.Re-
fpodit eilefus dicens; Va:
fr fcV*\ &?? rftn$&ai
homini qui natus cffc
ilii
,w ^a
in? nVaoV Va* apertis oculis&nopoteffc
n *V \i-^w nnVi nnfc*s uiderecum eis, ficurtu ui
n -,n niWa Qn ;

^2 desmehaberecarnem SC
nVl* n^nV *rp*n fanguine,haudfecus quS
: n*nVK aliushabethomo,& pu-
tas me efle deum? Scri-
tfcSviJ inV snna
.. l '/ -r -r
ptum eft apudeos,quod
tnKiV
tT
Kn^rn-^Vn
v tr ' ... : '
-
cum lefus fcmel ambula
retperuiam,uenitad eii
%n n& w* *\V 'YDfcj quidam homo:ad quem
Vgj Hn3 vj^nV n ?W dixitlefus;fiuis agnofcc
wa'Vw ^nb^ n'spn reuirtutem carnis atque
t-rv :

fanguinis, afcende fuper


Kn Vy m
nVg ot\
arborem iftam.Etcum il
le diceret ,porrige mihl
manum tuam,&Iefus ele
tiV toai^n^joVn uailetmanum fuam con-
nan *\V yok^- nVjmV rra eum furfum,dixit eile
.. - ... <

y:pV Vi" owa 1


^K fus:quemadmodum ego
HonpoiTum fageremaml
G % i
too DefideChrifiv
tuam in fublimi, fk non
pofTum te liberare.
Scriptum eft apud eos,
quod cum,Maria femel ia W*yN$ ^nV u^na
ceretin finu Iefu,rcfolu-
tus eft ipfein lamentum
fuper eam,eo quod illa
moreretur .Ecce fi ipfe
fuit deus , quare occidit
matrem fuam, cum fcrip-
tum fit: Honora patrem
tuum 8C matrem tuam, tin^apa ^nna
Scriptum eft in libris y&l nis a^n nnVnpa
corum,quod cum genuif wcp^aV^n n !3
fetMaria lefumtrex Au-
guftusquieratin diebus 2?n H-^b vy*$
ixi
illisfcrutabatur & infidi-
as ftruebat ei ut illum per
deretdcmundo,fcd ma-
ter eius abfcondit eumin na vgig kV tve^
prarfepio afinorum, Qua
re qujfono cuftodiuitfe-
ipfumrPrgterea quarenS
reuelatus eft in oculis
unV^Att nv^ ^K
fcrutantiu eu &dixit eis:
ecce adfum, uobis autem
*a npwn **? n^fcgS
nullaeftpoteftasquaabu
ti pofsitis contra me,fed ttd ^im roiy 'sV fsi
fic natus ( um ut crefca ad 13'v *vni< n^n Vistpji
huc triginta tribusannis, nnna nn^-l m*^
quemadmodu dicebat po
ftcaquam
MTOfcfcy 8c'Iuda?orum. tot

*V^ton rpofc "J33 fteaquamcreuir,quodfiIi


tr>Hn ivn ma^ " s dei efler > &
P ro P terc
i" nW VtfT V^3 tondenauerut eum mor-
nhumincitanre
te,ueluti
* W-War ? 1

&impelIentemadidok>
V n^ WO^W*" 1
latriam^Quarcuolauitin
^?? nyn^ i V& } V^jg aerem ut faluaret a mor-
1

n*? n^n nn^Vn^ Hn*p teanimafuam,donecue-


h *^^g ^Vt "WK^ nitludalfcariota & uola
Uit fu P ra CUm dci
^ EDOTB SHT
citi
b? '
/ i*
V5 cum in terram,qui
VW J> Wl
'
,

obhyn >*?pV nn*ton


' '

:

arfiusamicuseius,&cm
fuerat

c ifiX erunt eum ^Fuerat ef


n*n*a r*??
*
dicendum,en adfum , fa-
ts> nSitVjai l^yl cite mihi quod bonu eft
in oculis ueftris:ob id e-
3? T*iynn nnV n^tcr
nimucnifufciperepafsio
n ^i%WlVW-Ti
" "\ v - nes&mortem,utlibcra-
, -~ remmiidumaiudicio ge
*^2Z " 3P
,

hennar.Sed&miracula il
3^ 1*?$5 W n ^^?3 laquarardidit,quareca di
Wv 1 VD ^n^ps^m ftulitdonecfaftus eft ma
tV? ^KU^tanJia gnus & rationis capaxi
*,-> ^,^-j n^w Debueratfacere miracu-
lamoxabutero&inpuc
SV^rWtt nVVn
t*
.
:v
rmafua, quando fcilicet
'T^n ya ^??! fuitfilius duoru aut triu
Rt?5p
T\ ^n^Vsu
*:? ^ ^n^TT annorii,& tunc totus mil
duscredidifletei eua-&
15 VgtJWO **J? l^t ^ et iwdiciij. Sed fcitotc
quiafuitmagus,&om,nia
'

iox DefidcChrift, SwnVtv^n


miracula eius facla funt y "tatea nn^faV <\\^
per incanrarionem,& ob
id condenarus cft ad mor
; nST?ft ^y" nw
tem,quemadmodum pre v '? -

cepirnobis dominusde- n n^n^ia I*.


fcV Hntwns ;' .

us nofrer. iWife
&nn :
^Vn
" n^ri -r -r

Animaipfius lefufiiie
fpiritusciusnihil habuit V& rA^ Vsn nwwsn
diuiniraris,fedipfefuit
cut reliqui filrj hominii
fi
\^^ r^r\ ^b qv&k
*nn n*nnnfc< 03??? *&
formatus ex co pore &
arrima , nihil autem de
vti TOTft"^ wto^
fpiritu deifuitintra eum:
nam cum ipfe & Perrus 0*50 h*n"l ta^ n^V
arq?IohannesfemeI am- to nn&K "vnn n*nnt\3
bularet per uiam,factacp
fuiffetucfpera, ecce uene
S r^KA vV^ %?\3K
runtadinferiora cuiufda
n^KV^anVVn pVj

montis dixerunK]?, quo


,
V nnV n*fn rotn ^?
nosafcendimus&ubi di npV *a^n ^Vj flV^V
tiertemus hac no<fte~No
enimuidebant ullam do
mumautuillam,&fuit il
n vafy
lis confccndendus tranfe
undusq?mons,fed time-
w nnV nr&
J t
-r
*vaa

bant ne tenebne obruc-


rentcospriufqua ad ul- -r -r ' - f ; '- *

lam perringerent uillam.


Dixir aute eis lefus quan
do uenerimus ad cacume
montis , circunfpiciemus ad omnern lagam,fi quo
modo
8Clud*onmt *$*

modo patcat locus tibi


pernoftemus , diuerta -

musqj.Exifto loco con-


fiderare licet,quod etiam
**Ts?nT n^rw nia
fpiritus prophetiar nori
Tnb^ojpn :
'
fueritmeo:nam nefciuit
cnnhra :nn& quidefletinoppofitola-
tere montis.
Scriptum eft in lege
fc nya^ nn^ra Tirnp
eorum quod,
fic dixerifi
Iftti * ^ "
* - "v Grcgonus,qui eft faftus
? "W Q^^?-:
tnra nnna nn
apudeos,quoduicequa-
"jap dam ambulauerit per fe-
pulchra Saracenorum, 8
inuenitfuperquodam fc
pulchro fcriptum ftilo ho
minis:Tantus eft nume-
| n*n trgDn Vw^^
*W? "*K3
n^
TSV5
DnhK n^n
tJBTirt?
^ rus dierum uitarhuius Sa
raceni,f4iitq?
bonus
tam demes,
& reftus: tantus
TO n^ nw^Tp TcnTn fuit amator iudicrj 8C pic-
tatis,quam exhibuit cui-
li nnKti^yasp^jag dam mulieri paupercular.
-V^p nss n^ 'c-oSpnn
Nam cum uicc quadam
unus ex feruis eius occur
*ny oson wk nnSx &in contentionem
riflet
ucniflctcufilioillius mn
Inam ^*bg npi TO3 lieris,ftomachatusqpfer-
MWt uus ^ us Saraceni cotra
filiumeius,&furgens fu
per eum percufsiflet cum, ut ctiam morcretur a
G 4
104 DefideChrift
uenit poftea malier illa 8C
clamauitad principem il
lum Saracenum.Fuitaute
* ^ HnH^ V& P??nn
eahora,quado mulieril-
npu* nrw^ Wjsmw
la uenitin confpedhim e- tt; -r -r -r f r

ius & fleuit fuper morte n tn;>3 nn^to hg


nnaa
filij fui qua ille iam uole-
5 V*na naVV Hnnr^';
bat procedere ad militia. Kn 155 H^nKV -nr^
Et retro conuerfus con- r\h - n*ri nV \Bjkn mn^n
l

tra muliere,dixitad eam:


r^n VV tfJlpK} ntpftj
Quideft tibi muliercDi-
xit eimulierrobfecro do-
mine tale malum intulit '

mihiunusex feruis tuis. MfvpS txts nni


Illicopnecepitut aduoca Vy * V riwfl -oy inMaV
rent feruum illum, prnece my^n oy 3V*V ^si
pitcpeiper animam eius
ut iret cum muliere illa,ef
fet cum ea,feruii?t ei,&
<uftodtret ea cunftis die- inan VBNnnvj nV**b
bus uitx eius,ac fi efTet ^avjV wnn naa ^w
mater eius:Et mox con-
uerfus eft princeps ille

ad u iam fuam
eft.Cumcp Gregorius ui
8C occifus
nVaVjru njn n^n
diffet opus illud conuo-
,
wmV?v * nn t> -r
'Piann
_. i-

Iutafunt uifcera eius , 8C ^napv^Q^nn^w?*!


flens fuper fepulchrutu,

J
rogauit pro mifericor- 'yxamo?
dia f ut remitterentur pec- na Vfcw-mjNa'}

cara
5 lucteorum. io*

Tkw wpk** *TV<n cata eius , colligereturtg

nb^Vsw nny^TD anima eius in paradifo.


Etficut rogauit,fic fa<tii
B^V V?f?3 n*!J n?*pl3
:

eft.Porroipfidicut quod
xd onyir.sSna^p r/n
perlachrymas qua: deci-
derunt fuper fepulchrum
fcVtt 1T5 1*2 w^V fuerit baptifatus, ut im-

pleretur id quod fcriptu


eft in lege eorum , quod
rV mv* kViVwsb
homo non ualeatintroi-
*
rcin hortum uoluptatis,
nififuerit baptifatustqui
enim non fuerit baptifa-
tus , nunquam introibir.
Poft harc dixerunt ei dc
ccrlis:Gregori fic cgo prjr

ton tvirt "6 ^aSwnt^ cipio tibi, utnequaquam


poftules aut petas ampli
nVi^V *a V^^n^n us remifsionetaIem,qua
ueniam dedi propter tc
fcavgn m nVnis n^a hiiic Saraceno:quia nun-

': ":f^" v * * "


quam facia amplius prop
ter ullum hominc talem
remifsionem 8C propter:

>Vt -\- -r-r t T -r


..
hacremifsionequa prop
Tvnn
tertepropiciumme cxhi
m mj? nw^-nnTP bui,accidet tibi infirmi-
tas multis diebus.Quod
&faftum eft,nam appre-
VKwnVnwa
"**
ur^na w * -r |
hedit etim febris.Ex ifto
fa&o , nafcitur mirabilc
G $
to6 DefideChrift
quid apud me, prarfertim
cum fciam fcriptum in ie-
geeoruaprincipio,quod
nfj Vzw
*6 nw
tnn pas* wsji ?{H*n
^
homo nonpofsit ingrc-
diinparadifumniff bap-
tifatusfuerit.&hic quo-
modo ingredi potuit,cu
cxlachrimisiftisnon tin
ta fuerit uel quarta pars
membrorum corporscEt
deinde quando non fuit
in eofpiritus,etiam fimil
Ic uicibus baptifatus. fuif zw unV snrai
fet,atq? in mille locis,a- 3 nn*n w;H K*7*tet*
quaenihiliiliprofuifTenr,
Scnptum eft apud eos y

quodcummonialis quar
nw^l "jtjj u^p^nfa
da efTet inter moniales,
& omnes eflet uirgines, V .-:
nnnra**
r/sbsn rinsi
I t
.... -r

uniucrfi Romani appre- n o^fc^^B^X^n^U-


lienderunt eas figillatim, Hi rgVTnn^onVnrvv
6C ccce una fornicata fitit, Kron nfc^ V5 n*vp*n
id quod 8C uerii fuit.Con
gregaticp Romani,uoIuc
fcmrt Vvpta ^nhntf
runr interficerc fcortum
At cuncfbe reliquac
illud,
aHyis ? n^^^n
13 nVe n?ssn a^an
moniales dixerunt: non
cflrfornicata forornoftra. n 1? nsfcoasvi un*
Refponderunt Romani n na*x? wrn kV\ nnsn
inhoc fciemus fi imple- nan 1*5 c^^n ^v*
iufueritcribnim aqua; 8
illa
Kludaorum. 107
iliaportaueritipfum aflu
uio,ita ut ne una quidcm
ftillatranfmiflafueritpcr
V yci nV n^r/n n**T?
foramina,tunc probabi-
tis rcfta cffe uerba ueftra
*
toa nV & darum crit quod ipfa
innoccns cft Dcdcrunt
.

% t rV n*j?$&"5 inVta
proindc ei tempus,ut ro
garetproanima,fieret{p
ga Divvsn?? nK H ?rn
iignum proptcr cam.Pro
K D^infcVp 3*?? ftratis itaq? eis antcidola
n^ n*n wvsTp^yK fua fafturn eft propter
,

D-i^p rrn nWnrsra? cam figm1:poi tamt nan-


queiuxta prseccptum co-
D^o^pT^nsrn rum cribrum plenii aqua,
hw tj* o^r^wsn Vtsi
ctiam fi darum efict illa ,

fcortationi uacaffe : & i-


ftud contingit ante natii
ovyiy d^V'5? D^visft crueifixum.Eccc ficfaciiit

fanfti Chriftianorummi
rot< d^tve^, D-^a racula,illuminantes ocu-
los ccrcos 8C confolidan-
tes genuanutatiaatqj fol
n" d^3 D^fcoVtva D3
uctes uinftos &c.Et do-
minus mittitin eos infir-
mitatcs pefsimas,uarias,
UN ^^P^
pn ti^n^ & perfeuerates,eo quod
d-ty^ n*3vn ipfirogant fan<ftos,ad ir
V fcffj

^n ji?
/f|
?H W*nV ritandumdcumfanftuK
D^bsVKn benedi#um:&uolunt ef
fe meliores angelis ipfis.
Videtc
io* DefideChrfft.
Videte quid dixerit ange
lus ad Manoah cum
,

uellethonorare eumtdi-
ille
m*ok mrc^
9 :

Tj^^n
yn maij *a Yia$V
xit enim: Si uoluens of-
ferreholocauftu,deo of- yn ot^}b nV>y n^n
ferasipfum.Hinc eft,quia
nos non rogamus iaftos o^^pV o^pste xb
fed deuipfum^quodnon
funt inter nos tabe fluen- w\ o^^rni 0*33
tesjeprofi^&igne fanfto
laborates tit ipfi,quia de-
us eftmedicus nofter. i ^fcsrn n
En harc eft res qux pro m m *o*j *nn
^ ^Ma
\

hiber&in caufa eft,quod "n V^ o ,


">

Iehudari non credunt in 3 o^ttKta o^-fvn^n


Chriftumiflum.eo quod w *nV nWan n^wsa
Iehudaei uocantuirum il-
lumautmulierein Chri-
ftum credentes & fufcipi
cntes fuper fefcedus eius n n^na o^:pp&wtj
atq; legem cius , apoftata
aut feparata,quafi dicant: nfc*wna Sn^m ^n^si
non eft uiro illi pars in fu pK n^a n-nsvra ^k
turo feculo,necp eft remif
fio animareiusin seternu.
aV *an nV.ya
i^jii^
Spuuntin faciem eius &C
uocant mamferos , hoc o^H^V n*ms
-
^ntwjtV
t v -r : t

eft,fpurios,&uxorem e-
iusimmundam 8C pollu- ttn ^^ o^iscnpl
tam.Non comeduntcum
to neijue bibunt cum eo,
fed
JJ1K T>KnW nKTO fl deteftantur eum,
propelluntafe,maledi-
nw r Vh^'rV^X
n uv^ ^ff
1 -
\ , * cuntcKeiquotidieuefpe-
re&Lnembusuiabus
VV?W?^ ^* 1^5.^ nempc i n hunc modum:
m 3^ Qi
O ^9 Sn^N Etapoftatisnon fit fpes.
* 1^33 nnum'3 ^b^ Habenteumpro harreri-

n WVfc Q^mv^VS co & Epicuro , uilipen-


dunteumatcpfflios fami
V l'n w"lWi mVn
&
W& ^Wftl 1
*33 nfcO
L . Zli

W r
^ l?tt^
h^ fux , non mngunt
connubia cum eo nec^ cu
filrjs cognationisfuf.In-

VXttx Q|^*<1 hnn^fn fidianturanimarcius&li


12 *Vj iV TttnntJ berum faciut fanguinem
O^TGHyl Hnnsauna eius,hoc eft,qui occiderit
V<7
n Wl^rvW Wi
v
eum, non ultio fumitur
defanguineeius,necpo-
\^'u^^*
K ^OT^^a^ ^
1
pusefteipcenitentia,fed
pM OTO V> V tranfgrelTo eius eft,uelu
n Vjmn n^n^V TO* ti fi obtuliffet facrificium*
H 3nnV^a\H Benedicuntei& dicut fu
f|a^ ^f
XjnfcO I^^D^ TrnN per eum:Memoriaiufti,
y^ ^Vw
L^" -~J-><^4
t^tfjjri eftinbenediftione.Atfu
per illum,quicreditin
Vsk *
na^a? P^? Chriftum ;Nomen lmpio
0**?? r^,P? n } ^ rum coputrefcet.Etquan
3^V '*yon o<? nVtpan <jo e i eueniut aliqua mala
*\ uw iVj7VP OfcO dicunt:Sicpereanthoftes
^?^^ 1 ? '^EHK n^^ domini Jpfi hetatur in ca
^Omn WK i i
"
-
^illius^publicat bona
eius,& his fimiha faciut.
Defpeftio-
iio DcfideChrift.
DefpeftionesSc" ignomi niji^^iai taVsrajj
nias irrogatei plurimas

8C abfqj numero.Et quan


do ifliiis recordantur,di- n ^'^n^VniV^rj
nV
cunt: dcleaturnornen e- % *WW3 i^tj TO^n

ius 81 memoriaeius^Va: vr& *\nhx i^n&hnteM


ci & animx eius:iue patri
ek!s &rnatri eius qui edu
cauerunt educaticnem i-
T27 VjMtVS V*?KV *V*
ftam.Va: matri eius,qux
V *>hfc ni rtV* *^
1
nVywj
concepit eum.Vx magi-
ftro eius qui docuit eum
KHnnKrtnnnu7 MSjrt
legem:&ita omnes cogi
tauones eorum contra
eumfuntinrnalum & no TO^toV^V? tuftV^V*
inbonum.Hxcetiam res
plurimu obftat quod no
^v^^P fcV Qn& ikp
creduntinhunc faluato-
remquimifTus eft eis ad nVwi$ j^hw ma
redimendum cos quod
,
Tim arnK n^&V nnV
fcilicet fapientes eorum
inhibuerunteisne come i VVsnV k'Vw orrVg
derentaut biberent cum '^.nvxjijn u>y nSrwVl
Chriftianis:8c" omnis co-
w^n o^ Vrnwn Vj 1

medens cum Chriftianis ?

nV^H^ n^^n^pn
,

1
perindehabeturacfi co-
mederetde cadauere aut
animali raptoin agro.Sic VT? n*;! n^n
aggrauauerunt ne come- ... .,

dere aufint cu Chriftianis


cafeti aut butyri^quodil
li cov
.

MVeftVp 8lud*onmL *
condi
xxrvti W TlHJM
i" ii/m^xZ^^
HKdn Ji coquunt aut falc
unt,fedneclac quod lpft
* V *V* * r *TO mu i g ens quidam Iehu-
oVKft niiwDVri WHp dar0 ?um CO medunt,&a-
mn nyn n^nfc fcV liamquancucpremquam
GP ^51 ^SV^TJWJS ipfi coquunt,& Iehudx-

**i*jv* ^k 4
} .0^^513 usidnonuidit & coftio
fla Vto-^S^ Vxr^ *P ra ncn eft iuxta
luntatem eorum, etiamfi
uo *
-
nLm~%M m++\Zm*m

1 P
p^^Wlp
V.
^ ^OWW .'"
"^ ^33 - :T resipfafitlicitaaducfce-
dumrcum inquam Chrifti
ani ta i e qu id coquunt,
nnl? VteHfr *VTO& SnSK prohibitum eft ne ab eis
*n*^xT "^? ^ ^ :
comedatur Porro uas
.
}
1V3 H^Vjatv^? IWI quoChnftianuseftufus,
quaieeft caldare aut pa-
ft&i
f
tw*
r.V
\V HV^
* '
ropfis&hisfimilia,Iehu
i^wp ^wm-r*

daj non utuntur eodo ^


^3
**rnK r>S?^ "W nec defricauerint ipfum.
^Ti?^n t tr>n *Vin Vas autem fiftileChriftia
n^3T3?pnn **n*wan norumipficonfringunt.
L^ \L^ U^p* V nncijO Prohibitum eft etiam Ie-
hucteo.nc induatur ucfti
*nnw* nnwVnn^ra v
:
'

' buseorum,autquodafti
r^n^^^n ^ * r^;
nitatem contrahat cum
\*yBp*a eis:quiareputat,Chriftia
&??? l-v^ ^?J*i nosuelutiextraneosprg
Vn ^wn ^MV'" ^? 1
fertiminnegocio ufune,
'w ?pWn K^rpnaVn iuxta q u d fcriptum eft;

Invn n !p <*#* Cum ali no ufuram exer


v- ^
! r
i^" ^ .
, .
cebis,fednon cumfratre
tuo , &cartera,Ex qua fenttntiaipfi tollunt id,in
** DcfideChri&
juo ipfa fubfiftitrquafi di
* r
non
<ant:ob idquoclipfi r fc
\
"

credunr,nempe quod Me
fchianondum uenerir,i-
kV rpTso^ o^owg
deoreputSt Chriftianos n nfc o^owh i^V fco
pro alienigenis, cum ra- K o^wa o^n^urag
mein magnoerrorefinr, *V *a oV^i o^jfo V3K
non aduerrenres locum on n ^V -0 K-rcm ^nao
fcriptuneintegrii^fed mu
tanres rexrum pro arbi-
triofuo& pro opinione
nVs^^ *ia Qny-jVn
B^TjVn ^*? ? nnt'V,
1

fua,quarenus pofsinr ac- "o

cipere ufuram 8C amplia- vr^v "Va V^ai Qjvca


rebonafua leuiter& abf tro qtw *aV nVng*
que farigarionearquela-
bore.Et quoniam inni-
Ky&n m^DWJ
tuntur huic fententiar & % nxierp iVigV nV:>'
fefe dediderunr ufune,
nopoffunr dimirrere ea,
fed uadunr poft lucrum Vo^V^ onujQvnafB
diuitiarum fuarum,qua- W *Va Vp3 'w^nnV
tenusleuiterditefcant 8C 3? ^:^7TW*ny|
abfcp fatigatione,&ficfit, on i^wcrn irrVg
\k
utcum illis arrideant di-
i imawshK o^-im)*'
uitiarperdat animasfuas
*iniffnn o^tioV Q^isyn
feruiantcp mammonar.Et
cum cor illorii ufqj adeo v^ cnnV ?ja V5 03VT
fitincenfumadmammo- 3? n Qpn nVgtt ptrcin
na, reputat fanftus ipfe, V on nV*K^ QttV?
qui eft benediftus , eos
quaficultores idolorum;
rMTOK^F &-Iuda?orom. ,
*vc ^jrw on^ n^Hs &tcmporaIia illaprabct
* ninn^^n^w eisoccafioncm,utaddifti

JjV
^^W
ttViW
-

-
fajfo

^l? ?T
3W
!-, rvn
...

rpyjfc VaNn
i

*0T-
..
fi
_
huicfccuIo,&nonha
bcantpartcm lnfuturofe
culo,eoqudd nonadim-
plenr hunc fcriptunc lo-
cum Laborem manuum
:

^^"nwnnKVaytetplQ tuarumcomedes,beatu3
trs ni-p n^y/na jnn tLl & k cne *"u ' cuius loci
n mn nVnyanV ^K ^nfiiseft
u ftudet
: Omnis homo
nVHy_ nV aXw _diui. ^PHare
<
,
wft
- - _
J
tiasperopusmanunfua-
* r^few tcm* v?k
. .

rum? bene mi .
fedilJi f
n ^c^m^riK ampliar mamonam fuam
* TW*Vw V TtVng^ abfque labore fudore, &
V nnpn T,nV "pK n*0" ^oc e ft,qi accipiunt ufu-
tam.nonhabentfpemir
tndt^w' n*V
V" K^n Vy^
^ternu Sic ciim iAi inni-
V-, ta-vr n V n *_ni _
'"
.

tanturfuperleftioneiam^
y_ o-ofc nn * *Vj m emorata,pereut in hoc
pnHsw V^ mn nVsya feculo, hoc eft , caufam

tsan "pVn nnw inV prabent exilio fuo, quod


p_ n^rym nnwn fic uexantur& repellun-
pVnlnV VWnH-Wl&i turinterpopulos,& nort
8 a " in futuro f
"
f P
ft
fcx ' K-n nVnya
-_ '
r
J _~
n^* lo 2>cd & *pra_uancantur
nn
J
,

-^rt V? uerba legi quod un


wa K^ Xy&yv n^Sn fitfenfus textus ficut ipfi
fctj dto nna yn^n exponiir,&:repuranrChri
fxn "psrrnnn n^w-nn ftianosueluriaIienos,ob
id qudd credunt in Me-
H
,t 4 DcfideChnu 'wnVn^bn
fchiam iam mifliim , is in V &^*pga o^n^Wan

^^
quamnoneftlitcralis fen 3 Q^^jflQ xinw *jfy
fus^cum magis eos uclu-
K --
~^K
*W u^ ^- ** "
ti frarrcs rcpurarc dcbc-

ant, co quod &


ipfi cre- J*3W 1?
dantin dcum uiuum &rc ***? r^T^ "Wl
gemarternum,ficutlehu- n^fcwa nrrc* nriKTa
dari crcdunt ncqp colant
: 37 n!?^ u **n n*m^K3
idola,fed cultorcs idolo- ^ n^nw^ Vna nbHy
rum reputat pro alienis: y^'^i% S^Wtt
undc accipicns ufuram a
Chriftianis,ispr*uarica-
tur prarceptum lcgis ne-
J
* l^ *
v
l^J
PT>M* oWm
j * :
T

iy V
gatiuum. n*:n 57^13 Va -j$V

Jwn * e/wordfi flTWM Uhudceorum amicc Uclor , te/ w/2*


C^ /Jwpidi Cr pk* tam aperta mendacia , f nen putem cpus , <<t

bicfanis refelknda uerbis . Voli tamtn obitcr illis indicarc in fuA

lingua^quam pcrpcrim intelligant ca icca,qu& Exo.zi.eyDcut.zf


4t% 28 mentiencm faciunt dc ufura ey ipfi mordicus ca rapiunt
*f< in prcetcnfum fuum torquent fenfum Sed utcunfy tolcrabile
.

effct Judceos>qui ChriHumnon agnofcut,ex ufuraey iniquo qucc*


ftu uielum qucererc t nift ey multi ChrtfHani^ctiafub piet&iis prce*

UxtUyCrafiius idagercnt,qui in ocio uiucntcst aliorumfudoribus ey


hboribus ncnadnecefiitatem fed adluxum pertotam uitamfuam
ui&itant.Taceode illis,qui pcrfats ey ncfas proximum
circwnueniunt>eymariifeRi$ impoBuris
non Hcrcntur illum Uccffen*

LEX
m

LEX DEI
NOVA QVAE EST
DOCTRINA ET VITA
CHRISTr.

Scquifur
Euangelium Domminoftri Iefu Chrfc
fti fecundum Matthae um

H '
%xi DcfideChrift.
IBER
generati
onum Ie
fu Chri-
fti filij
tpTiton jw nS-Mnn
E[
,

Dauid,fi : nm^-p TWta


lij Abraha,Abraha genu- PnY^-nx -pVm msi*
It Iizhacjizhacautem ge *~n!s n*Vm Pw^n
nuit Iacob, & Iacob ge- k *vbhr\ ^VS-I *$2
nuitlehudam atcpfratres
n^nfc n*ft nroi** n*j
:

cius Iehudas uero ge-


nuit Pharrez atque Zarrah
pa-nK "pVmniwn
de Thamar.PorroPh jrez in v^sn : manfc n*m
genuit Hezron , Hezron n^ Tn?tf n T V^ n
autem genuit Ram ) & Pva i nynKVVsnpsn'}
genuit Aminadab Ami - ,

nadab genuit Nahfon,&


Nahfon genuit Salmon:
Salmoautem genuit Bo
n-Vnn iSwvxn fwm%
n "jtoV?^ *|HttV n
az de Rahab.Carteru Bo-
az genuit Obed de Ruth, jsn^^srK-^Vm
t t
ir . ~

&Obedgenuit IifaiJifai n?*\y-nn^m?Han


autem genuit Dauid re- is TVm ncftsrj nnnn
gem.Dauid rex genuitSa
lomonem,exuxoreVrig.
TVm^^
f
: "^-nfc
T *V
tvt\ iijVisnTii-nK
Salomo uero genuitRe-
habeam,&Rehabeam ge nfcVynK TVvn n^n
nuit Abrjam: Abijam au- nfcfr^ n*y w ntbtffc
:

tem genuit Afam,& Afa npanynK n^VHri


n"v\
genuit Iehofaphat.Ieho- irn$ T*V\n nwwvi
faphat ucrdgenuitleho-
ram,&
MYDkV? Klucfceonjin. 7
-n TV\n Wofen KoK m & Iehoram genuic
,

ptafclW uWm* Vziiahu: Vziiahu autent

TV.YuW-n*
' i t
iW gmtIotham Porrofo-
thameenuitAhaz.&A-
*
jr**w * owm* }iaz g nuit Hizkiiahu.
-pVm nrvn^
n**-ltf Hizkijahu uerd genuic
TV n nm) nrn* t Menafche , & Menafche
nKT>"r\n-lnfcMPfcnlS genuitAmon.Amon au-
niwiw VnrVwn tem S enuit lofi|ahu,&lo
fiialm genuit Iechoniam
vCi&Tt* rVn v * r
. .
*
arcn fratrcs cius, m tranf-
*< iw -^Vm *a?n migrati5e Babd.Ec poft
VVnn ^tjj 1 istaK tranfmigrationemBabel,
nnvy *-i n"n*WK ,
< WK Iechonia genuit Sealthi-
<',
n i<^n sa'
v ,,
nb|i vVvn el.Sealthielautem genuic
WVn "tVaaroV Zerubabel,&ZerubabeI
TVHn n* V33 (|<& S enuit Ab * u J Abihud

: Wr^Wirn Aelijakim autem genuit


~nK n*ym^r\V*<tpn Azor.Azorautemgehuit
vVw Vaa-ljn Vbani Zadoc, & Zadoc genuit
nn-gKI vwra^ ns< i Amon & Amon
, genuit
fcn u^VfcrnK nWsn Aelihud,atqpAelihudge-

y nx n% oV nuit ea an
S cazar S c-
?
T> nM?
^*.
TVm ^
Vtt
-V
:v

Vvw-n
J


l | W
?
nuitMatthan,&Matthait
genuit jacob Ia0b au-
tem genuitlofeph uirum
*Vvn TnaK*. 1 flaK n Mariar.de qua natus eft Ie
TwVfcrj iwVK-nK fusquiuocaturChriftus.
jntn into-nx *"jVp"t ni^Vw-j ? -yVfc nK rVnn
H i
n8 Euaftgdium fccuii- ^^ **

Etomnes generatio-
nes ab Abraham ufcp ad ttw^ 373^5 xw^w -rn
Dauid,generationes qua
n V33 nnV s ny rtrm
*uordecim:& a Dauid uf-
n nn^ ysnisi nV^n
que ad trafmigrationem
Babel, generationes qua n ^
Vds rnVa im
tuordecim , &
a tranfmi- y y? ?*? n^V* n^tpnn
1

gratione Babel ufque ad gn^ niVhn j n"Vr


Chriftum , generationes :nn^n *ja n^umn
quatuordecim. Porro ge-
K o^vn *na*w vnfcro
neratio Iefu Chrifti fic fu-
it Poftquam mater eius
u-k ncpb niarnK
Mariadefponfata fuitip- n*rewi n*^K K? fcnn
fi Iofeph , antequam ille 5 w-jipTj ryn T nnn
eniret ad cam , inuenta mmpa n^K cvoh^
fuitpregnas afpiritufan
to Etlofeph uir eius cii
,
n uk ^nnha *nt>fr
cflet uir iuftus,noluit tra
dere eam,fed fuit in cordc
cius occulte dimittere ea.
?
T>nKv j^nt^anrSK
Cumcphoc cogitafTet,ec- ^jm ran nfct a?T*
ce angelusDomini appa mVna V-? n*05 ny*
ruit ei in fomnis diccns:
lofeph fihDauid,non ti-

meas Mariam
ut accipias
nnpV feo*n Vn rf*
t nu *a jntyK u*ya
uxore tuam,quia id quod
natu eftintracam,defpi- wn nwa njhna nV*$
cft. Et eccc ip-
ritu fanfto mm , *on ^-jV?n
faparieifilium,30iocabis
j\emen
IWflSb dum Matthaeum. 5
|<^prv-\ na nVn -V*ri nomen
c
eius Icfum quia ,

aluabit populum
icm '' rw* H^-nK 'P * f 1

fuum corum.
vm^rt^r^ - .__*

. ..'1 a peccatis
Tommaute iftudfeftiun
RKin-Van
onK_ eftut mp i cretlir uer b un .
i

w "Cffln kVb^ TWJ^l q U od diftu crata domi-


*?y nvn- nfcttt -vnfc^w noperprophetamdicen-
Ttsrt InTalxVwraxnW"' tem: d Ecceuirgoimpre-
13 n-iV^ TVWi nttVyri
gnara,pariet filium, & uo
i. -.1-- _L1> ' cabitur nomen eius Im-
tya*?
-vwp !*&! manuel Et eui ilans Io-
njTjm 11? S|W <py*_ fep hafomnofecitquem-
"tfVtK TO* "WKa W"J_ admodum ei praeccperac
K n*?V"\ m^ 3)><Vn angelusDomini:&acci-
nn^fct yv fctVl *Vf\tj>fc* piens uxorem fuam notl ,

* cognouit eam,donec pe-


n\aa"n-3 mV- T?
pCrit fiIium fuum P rim(>
: sv*
< WkV^,| - . r> -
genitum , uocamtcg no-
ineneiuslefum.

H 4

y
120

$t>ANNOTATIONES
SEBASTIANI MVNSTERI IN
EVANGELIVM SECVN-
PVM MATTHAEVM*
5 T c[u'idm %v#}}iiuw uoxGrcecd,fau-
fium fignificans nuncium^ faufti mncty
prcemtum.ufurpatur^ab eudngtlifcs pro iU
lafclici annuntiatione y c\ua dei de Cbrifto pro-
mifsloprcedicatur impleta,jalus ammarum
moYtalibus oblata ,
peccata bominum creden-

imm in Chriftum , illius fan^uine ey mcrte expiata eyc. Behrcei

fro bac uoce ufurpant P^VVtJSQ ctiamfi illa pro bonce ey ma~
ttrciwncio injcriptura ufuypetur. Secundo Samuelis j<\..capitur

Pra n"VV3 Me*V2U? ro prcemo faujli nuncy Hinc efjt


ft>P .

quocfc y&y)2 cuangelifta feu bonus nu^cius , uel ut Wcbnti in-

Urprctantur
id eft , c^ui
^ ^y y& -^ ^y rWB>TftT\
narrat noua de re alic^ua bona aut mala. Cceurum
1B0T3
l udcei

woflrcttes, Chrifti ey membrorum eius aperti bojies , hancfaluber


vimam Euttngeltf uoccm peruertentes , uocant
^Jp^y^ rty

*M2 l ^ c?>V eY m0 & um contemptus tpermie cjitafi iniquitutes

Cbrijiianorumfintreuelatxineo libro. A\y uocant ^^j^*^


tdeftseuelationem uanitatis Quodfi hocanimo idfaccrmt
.
^y
w tmqV* njnn yc y\ob nmw ^ e
w^owwpRn w* mv "\&o 'Nn^ n&o
wr wr ^ nw*i& awn "tvvi&ia
awn mw^ faflfjrra o"fc utf ^a nn
femnms.
Euangelium fecun-
ferrcmus ncmpe, qui cuftt rccedcre a malo difcat tum librum, ey*
*jve ^ m
is liberdocebH eum uanitatem quamfugiat^t^ bonum c\uodfaciaU
Nunc autem hoflili animo omnia noftra facra turpibus confpurcdrc
ftituntur nonvnibus ,utIefumuocant ^Vn S ufp enfaw:cy ma~
trcm cius K ^ftud TV\V\ nKTfiW
uel
flv^n
toi &
listurpiti fty\\fccrtut\ofepbfponJumtius uocat \$y\*]$\
eji

Crucem Chrifii y\j^


*TW& ft*Mcn ey fubtegmcn oratom :

noflra caluuia ^fc.


^fyyp
Libergcncrationum^ Hcbraifmus eflfrequens in ueteri inftm
mento: \t>ifice funt generationes Noab:lf}cefuntgcnerationes \a-
cob zrc. Et Hebrceiper jyy^
intclligiit iuo.ncmpc ftytp
^n
(y n*A*it* id cR,propagationemgeneratwnis ey cuentu>:un~
de dicunt rmV\n wveh sTaiYa? o-i^i baa
boc efttUbicunfyinueneris uccabulum generationum9
D^*\PT3V
locus illc docet ey dc natiuitate ey dc cucntibus illius cuius illicfit

mehiio. ^iclibcrgenerctionumlefuChrifti^ueluii titulus eft natiul

tatis ey cKHomm \efuCbrifii.Etbicuehementerludceifibiuiden~


turfapere t cum omnibus modis bctnc genealogia Ucejccrc imd encr-
uare contcndant , cx ca prcbantes Cbriftum nofirum ucl non efft

Veum ,uel non ex femine Dauid natum . krguunt autem fie 9

nyyn bgz t]nn*wn*KVi$ TOnaiaVw^nV*. *roa


jftofyv; VSKtinn*- ny 'nitwwa tn*V ^V^nnto ^nw

tp* nfcwpn nn^ nty^n V53 ns^ o^p^


ty na*-ra" kVsk n**vnM* nnw Hioa 3* kVs nVSx

w^ wn *7

cyc^nntt
ow *to T^n^atoMsH
I ^. t- . r - .

n^Vn
* n^i
nrni* treVn!* xrm n^nnmtn*-nx*-BV
* "";
r T : -r i .. t. *r : i :

Tjn nnsn rjswtt fc<Va nVa *o o^tsSk oni*


w nnnni* *v&yV -V n^n nu^tf fcnps ryov* ntaV
H *
tn Euangelium fectm> n^ *#$
tV^xrvbfco ^a n*m o-nn nn^nnnsrcna *nN*n

m*n rmV
w * i
o%sa ona

^i^a.^a^a
;.?
-r
*:.

vnKnnf

nnK
v
>
Vsot
t v
nr^nH^n xnxn V *ky*- Jxn mVs nHwy

Vi

"" g
w -
: v: t

nsSnp ps nPmn 1*3 ^s^ya


V nvaj* ntpfc nx _wu
^ _ _ t ; I " j .-.

6

J

hswHji vn mxr3^
i v
*a.a
"
-r
a ;n
nn^nn
., -
in
nnnnnn r >r I ... ...

to n^3 T^as vite.w Hna inK tjs^n trw


7 i^ wk wisn mK UMMwni wjw
^jva ni*
hnHKn K^n uy& tfeS&i^ ok ^vW ftwp *

ino^ nnfcon^ on*? nvtnn*:.* K*n onn^n


5cjir4 cft : Matthazus & Lucas genealogiam deducunt ad lo-
ppb>& * omnibus libris eorumnon inuenitur gcnealogia ?Aari#9
undcft itfwi natte cHfimpatre non efi de domo Dauid;autfi conteri*
AiseumeffededomoQauii,erit iofeph pater eius.Yrxtereac[uart
lofeph uocaretur uir cius /t non iuxiffet eam ad concubituml fuerai
potius uocanius, defponfatus eius.Nefciwus itac^ ex qua tribufue~
fitM>ma.Quodfiiixeritis ,habemus pcrtraditionemtyhic mos
tR apud iudceos , <jwi cfiiffie ducit propinquamfum in uxorem%
iJw genealogia lofcph f\nu\ cR gcnealogta tAaricc refpondcmus :

tonfi&a cffcucrba ueftrAZpxriigmatica utieum uobis fotuatis:


tum hxcfxt confuctuio noRra Itgtsjtt cuilibet liceat duccrc uxorerii
qu& iUi placuerit ,fiuefit propinqua , moio fu ex legc permiffa: &
ficfdij huius tribus poffunt ducere uxoresde illaucliflattibu>ii
quod patet exfatto Gibeomtarum , c[uomodo tribus dcuouerint cum
quifilimfiwn illis locaret in uxorem . Pr cttereaeftoquoi tAafu
fucritde tribu iehuda*ty ({uarcergo genealogianon ducitur ad

tmfcioA iofephiHfQtHfumu drgununtorm iMmwm


dum Matthaeum. WWBfc t%i

uirgine
Std \ucefacs\t dilui poffunt. Qjuod ChriHus natus,tx fola
fuerit defcmine Dauidipatet ab excrdio
buius genealogix , quando

euangelifkdicit : Liber generationum lefu ChriflifilijDauid,filiJ


Abr%am.Ecce boc initium , dtfirmt omnia mtmorata argumenU.

Si CbriftustfifiliusDauid,trgoe^mdtertiusfmt dtftmintDa-
luid.pattt txftritgentalogix . Etfi qu-xris , quaread
cum ty o
tduirginem ducitur gencalogiairejpcniemus td moris effefcriptu-
gencalogias . Qjjare
tce , ut magis ad uircs quam admulieres tcxat

(tutemTAattbxus intotafexl gencaXogiamrsetaLuta


innomm~
rationemapudaXtosfcripto~
hus cynumeroperfonarum , reperies
res.Nosbrtuitatisgratiabunc noduminta&wn relinquimus.prar^
qusd a ludaorum fcriptoribus , c[uos uidere licuit,nonfuerit
fertirt

impugnatus. Sed nuc \ud<tis cpotfr efi rtjpondtndti ad eorii obietla.

WBintt^Q^BWW Yfia W\R rVfiK


nov>
orvw kV\ rwn on*w\ cr ofcv\ wa
rvw- oa^ta s n n^ian CR n 0* n wq
37 -yqw o^n nbnna ye
n a "vtt rtiitts

vw\ iw vcs oa = fin"K iff\ rr\ p ynn


w\ -vn y\m a Va "vVfl
* na nw
vvcisn nw
'^a ny yw\ nov. nj? on^ia
vw o^is np on^? anan
wrns> ^a n^KnnV \m?o d rcn oa
ta ^a ? n,\
^3?
,
W cw -

O^Tfi V^? K"\PinOV VYJ?'} nv\ jnVfi


rwnV vnw Va nw;\ n^an ?5?a
naV vAvn kwn yvur ^v a a^nr\ n^aa
\tw* -wwV nvnon nV\nan
sn "rya aw p ^a rovtt 3?v *> ot|>t\
roaVyn nin anaii nia w&wp; owwn
Wffvn *a

ifca nv> nV\na tvw vn wm rnn WW


*wa ww
^a rvavj?n '
**4 WWBQ dum Matthaeum.

vna rra nwanb waww ws^rkvb


fc^n^ nn na^oia roawn tvn ^a nnV^ roa
w
w ma rcwn nnwv vam tntt v mwn *

^BwnVn^K^anvan^wtpn^Tann
wannV^ nvno nb^rca wa ^aasn va^
rspar K*?3nwra vV\nV\ vm rcna
V>a rna 13 nb ron KVnV> "Wqw nbarot
^
nnaia oba p na ora robvn
ww ^nVfl rro -tn n bnma nb-\nu nwin

b M-dfcbiabM*M Vn
Cbriflus. 2 Hebraice n^Tfl ^ntlus.

gebantur olint apud lehudceos reges grfiecrdotes infigura Chrifli,


quifuturus erat rex coeli zytcrrx ey fummus facerdos m xterrXu
Vnguentumhuius fncrofanttce perfoncefuit fpiritus fantlus >ficut
in hoc capitc didtur: Quod in ea natum efl , a fpiritufantto efl, &
ioe unguento ita unttusfuit , ut dc pknitudine eius omnes dccipia~
muSyWfolus ipfefuaun&ionc medeUm [aluificam afferrc poflit

uulneribus noflris.
c
Komen jj^yggh fceefuens efl in libris facris yfonat^ falutem

tp nonnun^uam habet epentbeftn ut ^


y*\Xffypp
lehofua:

ty tuncfonatfalutem Domini. Apud euangeltfias fcribitur abfolu-


te lefua^uod ipfefitfalus ipfa ,ftcut & fapientia atcfc iufticia ipfa
uocatur. Saluat enim nos a peccatis nofirisjuftificat nos>&fapien
tiamprccflatparuulis.Etmiru eflquomodo lehudcei hic infaniant 9
quandofatemurChriflumucniffe incarnempropterprimum Adcc
peccatum &fec{ue\am emnium bincnafcentium.Vndc triumpbt-
toreorum,autor\ibri Nizihonfcribitin huncmodum:
*ttnn anSa 'n u^wn una Vm rfcV Vw?
Euangelfum Vcaxn^ nrvo nfiO *

^nY* 135 ngfcn "^nv-3 Vao?


-ron V#TO Wj
vS3aV'bv VaTtrxa -uk nVVn nSnnn "pnvaan
nnn "ronn ahna :rOna 'wn ^ssn Trt nttK* nna
nnr 3 Y&nK & "^* * 3
*a
P
1

n
*

trs*"nia o*\Kn n*rn oangn ^31$ ** *3


*
W rv'D
^ ^*
js on o^aVVaijV WenwV S-r
v^artn Vjtoy *a

*a 33 VaoHpan'^ ossaV V? nVgn tjk-tj


m nV>Vg3 vsanV f wnn oik Vy m*nK3
bVKyn j vwkVt** nn&n na^w? V^aws we?*e
ts^VHsn Va V na^a wn fcftnMnoVtoVnmn
n^^n^W nanassVr ff?J n^n n*SnH
y " a ny-r^ onnw'''*''? nsn^snn/sw "oa? VTg
nyn*noann r3^> T$? n :? n 3"J n*
Q,,
^ '

r.^V nvajn nVms nnr tK nri^n <?an nn-^-a


* ms wjAy na nVns xVn
Jriiji twi w ofccflionM tM efoMcrrcga b*retiau*:wmqfAi
crcatu-
uos creditis, cpod dominus impcrtit mifericordias omriibus
erg<t
risfuiSy cr omncs proprietatcs eiusfuntpietas crueritas
accedimus epottidit
creaturasfuasllnfducia barum proprietatum
mei deus
mte confpcftum eius c{uemadmodum ait Dauid : hMferere
miferationum
fccundum pietatem tuam : fccundum multitudincm
tuarumdele iniquitatcs meas. Vratereadicitnominus:c[uoniam
i uijsfuis er-
non dcfidcro mortem morientisjed ut conuertatur
uat : cr uos c[uo% creditis quSd m magnitudinc
miferationumfua**

rumfitextenfa mamscius utfufcipiat pcerittcntcs Adfi itaeH,


cum tan
quowodo afcenditfupcr cor uepum, quod uencrtt dominus
ta fcucritate contra primum bomine , ut illum
uinaum tenerct pro*>

ttcr rcm cxigum>nempe proptcr mfm


$mi uriWtillumfy p*r-
Aetct m
fi* Euaflgeluim fecun^ nrv\a ^3
deret in hocfeculo at$ infuturo , ct non ipfum tantum fed et omnes
poHeros eiusifti tamen emns hocfccit,cum nonfuerit adhuc in eo
cognitioficut dicitur : Et apertifunt oculi amborum et cognouerunt
c[uod nudi effent . Ucec autem apertiofuit in oculo fapientice . Qmn
? ccciftoneHabelJuittranfgrefiioillamillepartibus maicrc]u&m
At, et tamen non anneclitur itli poena tanta
. Hcec ludceus ille
, qul

feccatumAdazgrauiflimum ufy adec extenuat y nihilipcnditty nc~


fciens omnes noHras miferias ab eo originem traxiJfe.RettiM alm
quidamfcribit in libro,cui titulumfecit Yafciculus myrrhce
t >fcri-
lensfcilicet in hunc modum,

n 'vrvn y^P ^V?3 ^*rm uixh 'n* tok


'n
*? T*J? ^s^nWi ^VnbTn^^ 3V n*p?n

MhmV n* n ^Ntoan^vn n^hpV n^p^nin


fen a^nnK^anpj? n*o -jn* on'*?n^y vpVu

*
*nan nV^toa n-iKV nnnaaatn nnrte toii
ldcft,Dixitdominu6benedi{lus hominiprimocummale dice~
Yctei : fpinam et tribuium germinabit tibi , et comedes herbam agrit

Vult id , <{uod propter pcccatum eius omnes nati ab eofiunt imp\) et


iurafronte ,fimilcsfpirits ct tribulisjuxta uerbwn illud domini, lo^
quentis ad prophetam, Spint et irritatores tecumfunt cunt
y et

fcorpionibus habitas.Et totum iRud eR aferpente fuit diabolus


y c[ui

SamaeUqui immijit uenenum mortiferum et corruptiuum in Euam


caufamcf* prcejlitit mortis ipfi Adawjum comedcrufruclum. Sunt
rurfumdij apud eosy qui origtnale noftrum peccatum imputant tett
vct ct materice corporis. Scribunt enimfic:

naS niffwia mtv \nvn ny^ tvwn tsft

mcBg
dum Matthaum. jvwfca nT
Hoc e&,peccatum ccrpcrh binc eft,c[uod eft compofitum ex ter~
ra^fiquidem proptcr m teri^m eius at% ccrpus eius^origmem acce~
pit peccatun^Bi qui Jtafentiunt.non babent opus faluatore arima-
rum ,fj( utmc \ud i e vpttta n t TArfchiam ([ui faluosipfosfauaUn

mwj"* *"*>**\ rrmt ""^T*4 captiiji^t^fit Jr.uangfhfid tiA


1
{tetdlmd hic docet. s td arpmtiurmLidaLi

inSw ^"cn n*nf **"


t^ "r
tfh ^rtoh^
r
vinb
*" -r :

nnnaVwrf
* r {

v: v
Hoc eB , Quomodo uos dicitis c[uci ad purgandwnflios fidam
S peccato uenerit y et ut educcret eos de gehenna>expiaretty iritquita*
USyCum magii infui occificne auxerit pcccatum contra lebudccos tQ
quodfufpenderunt eum y ey cwtc eum atq^poR eum non ccmmiffum
fuerit tantum peccatum } ut crucifxus fucrit deusiNon Ugtt uerpus
illc aut non intcllexithunc Ifaix &.\ocum:lpftuulneratus cRprc-
ptetiritquitates noftras,<y contritus pr&pterfcelera noRra:Et
iiem ^.eiufdem Leue duco ut in bocftsferuus mtus>ttfufcitans
:

tribus iacob ey reducens de]olationes \fraeU cum potius ttdtdc-

tm in lucmgentium^ut propagetur falus mea ufq adfnts terrcci


quafi dicat: Si renuunt ludcci crcdereeyacccptartfalutcm 3 non
tefertfat crit fx plenitudo mtretgrntium . Kon ergc Chrijius auxit
peccatum ,fed quales ludccos inueriit , nempe ceruiccfos, infideUs 9
rebclles , coccos et duces ccrccrumfic illi mmere uoluerunt , nccfcv

fanam dqc^r^m ytq* pnr mirdtuU T imS nec pir urbi$j1J&$t4^e~


2gritsdcuaftaitonemafuaperutcacitateaudhpotuerum. siat enim
ucrbum Chrijlii letufalcm lerufakm quiies uoluiccngrtgattfu*
tios tm cf(* Uw tjlmqmm wiU doms wgxt defcpa,
21 s TVflT&a dum Matthseum.
d Vowt ijfc
Ecce uirgo impregnata 3 . Ijdi* lcc5 / pra modum
Judceoy.ey mirum itt modumfefe torc[uent y nc admittant

effeuirginem:unde ^: n^Qr ^n <WtlnTsVj?


HV^
KVn vk
n^3?s%j? <pn ba tvq n-\rt
tw yw\ nvMrca myi ct k*?k nrw ma^p
Idejl , Qitalc nouum efi , quod puelU fitgrauida iuxta morem
tmherfe terrce,per copuhm mri * ^onne Alma rtrir
. rj? mfi w^
jfuclUdcax , er nonfignificat abfolutc in lingua bcbraica uirgi
ttemtHis ita refpondemus:

nnSpkV *a n^nnnK3nn*nnbw:i n^anw nnVn


h^hsnHrw n^ip Vyfe< rrflia l?y Pw^ nhy n^x
nn*n kV *a nr^n nbwaw aVi wn^n n^n-i
nn^na nVsra wmn -rty\ * n-w w* pn n,5pT
n Van-V} nrnnp nn n^n^n Vtf QTarrep ixjsftj
n *onw Knn t0 ^5.? *4a ny\nn Vaa tfren
nj Knn **:* nyVnnK') nyyV nV\p nVm:.- nn^
n^nVanT ip KVn
t
aanVn*^
~ V

"."' *>

'

5-wftfs fwiw rcfponfioriis cfl -A\m& r >J 1


*g n firnnqrfl nu
pl* moflCHt iicitur dc Kebutai&Ubift puella ut haurirct acpam.
VidcfupraJ principio cadcmfcripfimus. De Immamcljd eft y nc-
lifcum dcus>non cH ut multa hic dicantur locus eR apertus,etiam :

f quiconteniunt ctiam Samuelcmfuiffc


ft luictis ccecisfit obfcurus
icum , cjuando nos probarc rittimur ex immanuel, ^jfi^yfa
y
CbriHum fuifft deum : aiunt criim
^^q^ idem effe quoi

^yQXBl l & cBjmtn eins deusfcd ^ucim iUud cjuadrct nofiro

ftopoftto
dtim Matthacuin. ^-Ve *& u*
propcfitofcttspatet ex primocapitc p)m\ samueih^cum ey Kint
hi dcdtmorem effcfanttx lingu<t,ut in nomnibus proprijsple-
ttiq;uclm>nu<ituruelfuperaJdtfur unx liieraiut ft} <
MCtVP
ipnfolabiturnostcr VlK"VlS\3P qu dadomino t

yfiVKU? $
fluUui eum.
Oftquam au-
Z^- ~ - ' ~~
V - -! - J
te natus eft
Iefus in Be-
n Tjynn 'ormhn *fc*3 thlarhem ci-
Iehu-
uitate
da, in diebusHerodis re-
gis,ecce uenerunt ~ ma*

a .
u inn 7^ ]^ mamdicenres,VbieftiIIe
H Qt)9g 5?\^Jj2 quinatuseftrexfuperle-
P7 ^U*S?i *** - hudaros ; Siquidcm uidi-
bVjS^Sn ;.??^ ^$} ^1118 ftdIam eius in oricti
cW^V 7gi KW Vgs *e> &ucnims ut adore-
mus eum.Etcum audiffcc
Hcrodcs turbatus cft, ip-
omnis Ierufalc cam
*nsrb n*n **n5n *
i,

w fc 8C
co Et congregans om-
9
jo ttttn #Vi*n nyn nes prccipuos facerdotei
* 8*tbisra nHpn nv* 3
:

atq? fcribas populi,per-


(w; contatus eft cos , quo lo-
vV orn
^etj co Chriftus efTet nafcitu-
jnvv nn^-n^r? rus. At illi dixerunt ci irt :

Bethlxhem Ichuda . Sic


n n; V
a*o? na *a
enimfcriptii eftpcr pro-
phetam :Et c tu Bethhe-
fcVnV ^n X? *W?$ 7 hemEphratha , non exi*
u* TWMSO Euangelwm fecuflt*

gaa csin millibus Iehu- *V ;na n^ *& v3 l

da:cx tc egredietur mihi,


qui dommiu habebir in
^ .^ t^ n\*r\h ]s:

jpopulum meum Ifrael.


TuncHerodesfecrcto uo ^nrsV^tr-nfc in^j
cauitmagos, &perquifi- nis itw uto nT-n>

uit ab eis accurare tepus


apparuerat eis.
fiellj ,qu
Et mifiteos inBethhche
dicensjte&inquinte dL
ligenter depuero:&cum
inueneritis nunciatc mi-
hi,quatenus & ego uenia
&C adorc eum.Porro cum
illiaudiflent regem, abic
runt Et ecce ftcila quam
.
Ssfr srV* ta^i *oVn
j

tiiderantinontntepre-
sqV Sj&n.ifwa nln
edebat eos,donecuemt r ^'^^'a
& ftetit furfum ubi erat
n
** ^J^ u?^?
puer.Et ipfi uidentes ftel- *7 "
T^ ^^ n ^ 11
la gauifi funt gaudio ma P* fc*K V* cn : ny|tf
gno ualde.Etingrefii do 3 nrte^" nprtr rr Hstfl
mum,inuenerunt pue- *

rum &cum eo Maria ma-


trem eius procidentcsfcp
,

in terra adorauerut eum.


n V? nb i^ n*QiK b^a
Et aperientes thefauros
fuos, obtulerunteimune
ia auru , thus& myrrha.
,

Et refponfum datum n*^ r^o^ nxn


cis in fomnis,nereuerte-
teimir ad Herodem , a tcg
eft

dhVk n'^rn w r-T.

i*i
dwn Matthaemit.
^g^
^fj^ T^>3?* ob **** aliS reuerit
* 5J5? W '? V;r.Vn funrin rcgione Atarn
Ec
: Dgnijjfr natf nnr.X poftqua abieranr.ecce n ;

te njm na^nw ^WWsw gelusdominiapparuirlo*


1
Ht.i' nj^mhv}j<V)3 rc ? n in fomnis diccs,
&tf
fcun onp -VCKVmijya
J g e &toIlepuerwm Scma-
nn ? n **-*, -Jin
d*
^!S^ fgy
nn^ rdtibWiquidSucft
inA

*rn ? -3
njrn
} 3*^5 ^Xw ur Herodes quarrar
puerii
n nx TP^aWvrYV^n &P erdarcum.ErcumilIe
,, eu igilafrer,
t5 *i rviaW?n npan, rnlir pucrunt

Van- -n fc&>n Kin &natrn cius noclu &


%b^
a
T
inAc gyP ru >fuitfc

(,..-

7?"?
.*- nV
TvVfc -i- iiR]

* ^rm^Tt
pn^Vm
nfcn

nMa
;
,

biufcpadmorreherodi^
urimpIereruridquoSdf-
rtfl efta domino per pro-
? nnrna "Vek;w np phcram diccnre:exAegy
"Q "fl5w R^aan vp ptouocauifiliummeum.,
JVanK^KntSnrnia Tunc Herodes uiden
quod 1 ufus ffct * ma -
ta WnnWnnnn !!
Lm^Uu *._ v-
g's,mcaduir uehemerer,
F*W* nn Vn ,n -

ficmirrcnsoccidiromncs
j 39JlWf^
O-^jn ?-nK n-^n
pucros,quieranrinBe-
thlarhe&innniuerfoter-
|jan on^-maa "wx nunoeius,abienio&in-
IrronVn^nswTBn^naa frvuxta repus quod cx-
iSintortft ^w ym a
P^ufrara magis.Tunc
im pIetu cftld qd ' dic u eft
tfffi
-S*. * <*4 m
.^ruiK ?
alirmeiapropheradicen.
n fc^ainnm^nttta te VoxinR a maaudiraeft
:
i tVYttn Euangdfum rccun-
lamentum fletus amari-
, Vn^ n* vnpn *$? *ni
tudinum,Rahelplorans ^fa ^jj"^ nrofc
fuper fuos rcnuit
filios :

confolan fuper filrjs iuis


-T

^ *Wl
- ^- ^-
r j -
^
MW
q uodnullusfit,Poftqu2
autemmortuuseftHero-
h
Wf& *$> bh^tl
des,ecccangdusdomi- *V m?3 n^X n^
tiiapparuitinfomnislo- fVBKV D^ffca fcjtft*?
fcphin Aegyptodicens: n -^ nW')*4n'unt>
rurge&tollepuerumat- ^ ^ ^ ^nK-i
que matrem eius, & uade
interramIfrael,quomam
^
n ^^B
^5.*" "/-VT-
a v^n&i
mortui furit qui quarfie- WlJ^J-nK TO&9
runt anitnam pueri.Et il- "iVjn ^K W?*l Q P Jtttn
lefurgcs accepitpucrum K Vfc *0*1 H^J^nKi
atcp matrcm eius , ue- & Vk*to* -pfc
^- ^ y^J,^
.

nit in terra Ifrael.Cumfcp


audiffet Archelau rcgna-
n^n4'tonWrtt
"T** ?
re inlehuda proHcrode J5* ?-!r
P atrefuo 5 timuitireilluc,
* "W**>^*
fed monitus in fomno, TO Tnj?2 *?) ^?
feceffitinterramGalilef. a y}K Vfc !jVn njtba
Venicnsfcp habitauit in ci- vy-j KtsrA Kb*i V*V* i

m
" f

uitatc Nazareth ut im- ^ fi 1fe$


pleretur quod diftu erat
per prophetas , quoniam
/
*;
^
-.
^fy*n&*
- - - *
Nazarenus uocabitur, * -* " -

a 1 <fidwj Herafo regtf . ] Htf Hemto/ait aXiemgena , c^


i eo /aif adimpleta prophetm lacob : N<w auferctur fcepirum dc
Uluia <y &uz defomorc eim ionec uenut Silo , \i *]?, Mefchia.
El UcuUtefai Mc Cbrifjiujn natm non Ufatrint reges Ugiti~
mosde
tfum Matthanim. *wb * f *
mosietribulehuda,habucrunttamcn tNpp^Hta ^ eP^ uces
fcu rnod(rAtores,er rcftcres dc trtbu lehuda , fed qi<os Hcrodcs tr%

uniuerfum occidtt y ut ille folws regno poirctur.


b lAagi ab criente. ] Ex Daniclc colliStmus Sapientes orien~
taliumpartiumolmuocatos Q^SflPSTfl mages ,ncnqucdma-
Ptaexercucrint>de qualcgimus Exo.zz jvflft tib n&^ttJOfa

magamnon permntes utucre ^fedtenebant eamut illam confutarc

pofjcnt. N*m Hebr&i dicunt,

*
j?"vnp qw'w y^ipa
ww vn fvwidhtp
1
wb nn
waowa jpn^n?
v*xr


nma TOwrto owari Vua? otwa
Ide/i^Homodcbrtjctre w malas , obidutfciat reccdcreab eisz

ficut er 5*Mriii Jiirfwil <iw magtcam y c\uatenus confutmnl

magias &
cauerent ab eisxEieri pptefi.utmagus oXxm MwsfxU

'

Qgi flowt fcow congnw %n quibusfackt rem altqucmjnutetcfc


qualitatem fub afceclu oculorum , ut dtcit Abcn Ezra : er bi dpwi
.Af^p^io^ oliw uocabantur XN3Xy\X\ Porro'
H^VQW *-
^VlTfin ^ttah # 'jM**k^4^*
citcffc ajlrorumin-

fpeclione conantur futura prtdicere^aty ex coniundtonibus ct altfs


appliwtionibutftelUrumerraticarum natiuitates bominumdyudi-
we. tt fieri poteft % <[uoi generale uocabulum fit ai
pyopaia
wwq ^ o^vera v w\ft ^ m&
tmt prxapuifyderumcontemplatores, quorum dominus mifcrtUSM
hi noPri fue-

nouam condidit (ielhm y ^uce ipfos ad Cbrifjtm perduceret.


c
T Kethlaibcm Epbrata. ] Michte $.& cfkfcnftMTu Be.
thUhem olim Ma
Epbratajicct paruula fueris>ccll*ta reliquis a-

tmtiks icbitbfitiftc * non mlu nttfo m^rumpomis


i %
34 Eu^ftgelium feom> rwtyb
froducircjmcn com dommo non exiguat cs,fcd prceccllis ciiant *tu
fyneurbcm lerufale^uippe ex qmniiH egrcdietuT^ui ^romiffus
tftfahaior IfraeUet qui princeps perpctuus crit fupcr t tm domu
iaccb. Conamr hic Hebrxi nobis crncre hoc cUrifiimn prophcticC
uaticmim^fedquammcptencmononfacile uiitbiuAiunt nwtfr
90H nnnVn rvn "^ VK^fejKa VwMa nH^mV ^*>5T
V P*nK iVaK*** ^n^a^Hft/V^Ktt HvKttf n-a
xais "iHK nwnhya nyvt tes?"* 'ifcHK"* rnVK^

iV $5 m
VwftaV *a ftjptaw nsn i
&ri 9k vrM*

*HV^%-\Vk kw * KnnVKn^m^K
Senfusefl: Quod fcr:pumcjt y futurwn effe domwatorem in

jfracl auomodo quce-fo eft dtumiUs in eo , qui non riifi m Ifrael dc+
wnatw eriitScd c? c\uomodo dcus habetfratrcstdicit erim Stabit
Wpafcet infortitudine domini ^r magnifvcitUanominy dommi
IDcifuhZccc auiimushunc domnatoremhakrt DewntCffiipfc
Deus 9 quis crit Deus tius $ \iles hic ccxcMem lehudio*
<jito<]; ejl

tuml Putant fAejchlamnonfutur^iDen^^eoquodpeculiaris fit


iommator Jfraelis , pcrinde quafi Dtus nonfit Dcus omnim gen~
iiunt^uando iuit^^y^^ *T&H *H& ^gfAm D ^ $*&
lis*ey 'ynVtf ^JS Eg0<ki tuui. sedariiludojfendt eos w

quod dicitfefuiurump*Horcm gregis domhi , quafi nonfecundum


iamemfteciifrater eorum & fcruwi domiriu ut ifias eum u*cat %
XJ*ftcund<m diuimtatemfuertt dominus maiefUu$,f\cut CT feM
mcateum ^y^ftQy germcniomiriu
* Vucrun.] QwertuUhic Uhui&\
V BM HnV nWfivteb KVa nVH* Q$^n3 n* :>K

hna n^WrjV n V n*n ^H^nVn viajf V mnKnn Q^wj


*V&V i*o 'YisyV mnKn m^K^S ix u^Vsnrw
fcsjmw
J
"$
kVte
y
wm nm Tiwantv p?3 n^ ^*
t- T -r f v fc^ -- v 1 ** - ~"
oVsyn
" *
dum Matthaum. Wta 1}9
abfaucp tre,q. rt
3tfu ut mrbampA
tL .
natus e,t

tttm it uim fuaUnfla trtiutm annoru <J*


p* *tm P
tbt pattui.fmius dcoueratoHnicrepct
n um fuominfih. *W*
^utqtatuoronn r im,qutnon,Haptaccnceptuu^tuncpcvif\t
'" l *om ey ifeculoinauhium.r^i-
m-nius eogno(ctre.fignum
.

tgnum effeM" ie int


biubcbraiccftcnfrond Aunkmagnu ; f&
iux-aprophciiam illam #le:E< uirgo imprtguta p. itttym

D; (!^i/w; av boe myHemjm p r EawgfW. 1' <"-


Wt,i*<ii8 imw* pc^TenK^p nen creiertnt,damnanntur.
utrba tyfa.
' Afgypif. ] ubudxi utomniu ( Jjr fli
Afci/tin
cquoq.u>mnav.mlinguc,mfumc>;e-
a-tnitunturp rertert,<t b
im
tunt contrtfacra* infaniiamfmbentis m bunc modum:
< ^* *?*?
1

ini *jjv aisn ow* ? j?-! isVtf ***T '?!3r*


,< ,

'""^
* nyn* kV 5#ws ~fi r T^ rT? a "^ 3
^Sjfa "vek "a r\v-y>D"*y ?? n^yw n Va t6fc ia

&* qw%* fn^ pra~f ni^tK anna "pR ^n vv&

D*D3. TO3? ^Tm^V^ TDVnnn ;!? OJO t^S 1

B
-a v** ni^ V feSj?
o?r? *
n^fefS nVwgV Vun nfc
ti~yW Jaa^ fl^"fjn'; Vg rVta^ nVsn* o^rnarj
nwy nurs n
Senfus iH: ^uit raWt AhaU , quoi Ufus ignorauerit txpofu

foncm nomiris dei,cum eiiam m iiebus HoQ, c[u<miofan Qtor <tt<H


trat.ntmo itlui nouenv.ey quanto magis pcHerffei qutequiifectt,
ftcit per mag.3. artf.Hm diatur in tuangelio,quidfutrit mAtgy
ftoduobus an*u cynfaitmigta.&tfbonftc.Valfumboctft-.n
nt%
quo-
fcriptaapuinosqucilcft> di iccntmagiamin Atgypto.Et
woio quafo potuiffet mer ty infons iuoru annom difttre magia
QUOlft putritiadiMcU^tmimi^imtnw^it^gl^^^9*
<n

Hitte iust armumitm tnm tctpit torufcm no^eulis.Sednunauii

mWwgopiit wtptw p f mag}<& m\tnitmj4 tfm Qpfr fet$


JV\M&3 Euaftgelium feom f
N diebus il-
lis acceffit Io
Vaxm
^ ^ *u-?ti3 fcnp*"

hannes&ba
ptizauit,da-
mpn
,^ wn ^ao^na
n
mauitquein ~ . * ro- * : -r ;

deferto Iehudx dicens:


* Facite uitar conuerfio- K ^hy S^K fcnnn m
iiem,quoniam appropin
quat regnum ccdorum
Ipfe enim eft de quo dixit
13 vvtp* nt n n spvt ***
lefaiah dicens : Vox cla^
jriantis in deferto,repur-
gate uiam domini:re<ftas
facite femitas eius , Fuit ^1W o^Vna nh^gwa
autem indumentum Io-
Iiannis ex pilis gamelo- nsnx n*n hVsky
v - ' ; -r : t : i

riim,&2onapellicea cir- ny*n tiOin j

cum lumbos eius Et ci-


bus eius fuit,locuftc 8C
.
*-Va -oVj* tk nw
fpel fylueftre ,Tuc egreffa : *< : r j

eum omnis Ierofo-


ift ad ^ pv-n
-* inti^^
' "f r -r e

lyma &omhis Iehuda at- *j 1V3 ^W? "


-fVS^S
que tota regio Iordanis KtarnK " Q*Vjnti|
4Kbaptizati funtab ebin
b i nnN&n
lordane, confitetes pec
cata fua.Er cum uidififet i . - -* - *
multos c ex Pharifxie at- &??%? T^ o*wn|i
queexSaducseis , qui ue
nerantad baptifmfl eius, Vn : orpVtt "VgK
dixit ad eos
*Wpei**ru
: Progenies
qi*is indkauit
osg^iHn
" :
"
^ o^ysusn
f
** " '" " "" ' Vl ,, .'
.,
. .

upbi*
tii ,9
dum Matthajum. ngya *m ?**
'
: ion i Ymti m^V uobis ut f"g eretis a u5"-
" ^ira^Faciteig.turfm.
"S WliTV
^B-nK Z H ^ um con d, g num pcrnt-
^5>?rt !?* tenti^&nohtcdicercin:
* "3 tK3^? "^ *J? trauos d pater nofter A-
^5"CK 1 onnat* KW braha eft.Dico enim uo-
p*y& oaV "Vnk VK *<a bis quod Deus fufcitarc
Qhn^jm T3 nVo-> poffit filios Abraham d$
:

* *^*nra4
-; r " -
:
lapid.busiftis.Et ian
fecuns pofitacftad radi-
*o* itag a*?3*fc :
<em ^umj & omnis
lan^ V? ownn ^vn arbor qux n n facitfru-
5? fcV^ Y2? V-fj WXgqa ftum bonum excidetur*
jj DHt? ^S^tJKirtWiy #in ignem mittetur.Et
i nVt^ w VfcO n^P* quidem egp baptizo uos
aquaadpcenitenti5,qui
3 ttnttVm^fr
* ^n^^o^
^i-Ulwi
ZJJ JL. aiitem uenturus eft poft
me^illefortiormeeft,
P2n k<nn ^flfcj i<t?W ftegonon fum idoneus
V "ft3 V nfcn ^!dO ut portem calciamenta c-
^m n* Vjrc- nfc n <*?V ius & ille baptizabit uos
:

^^nnn^DSn^Va^ iiifpiritu fanfto& igne,


%lW^litt W&wfca* cnius ucntilabrura in ma
*
*'
, ' ;
"
*
nu eius.&repurgabita-
': - s - ream fuam,atqj congre-
%
;

* T^ Qp;> n gabittriticufuuminhori
fcn tftw ^fco J^j?"; reum,paleamautemconi
nsan : buretigniquinon extin-
V V* Tn jmte"* Na < guetur Tunc uehit Iefu*
.

*ia
ra 1*T\V
t .
V 1**
I
* .
%
-
V
-
.
a Galilea ad Iordanem a4
lohanncm, ut baptizare*
i* WWKi Euangelium fecun*
turabeo.Atlohanespro jftL&pj
:
i wcB *?:trt#
hibcbat ipfum dicens:Mi ^,"^ /^s-^ y" t*

^ r^,
t*

-:^- ^^, ^
^,
hi opus eft ut a te baptu
,

scr,&tuuenisadme?Ke-
*
j
*

fpondensautelefusdixit W*T?!S *****


ad illum , Deitne modo, *? WJ I *** ^ K S "S

^^j
,v

qitiaficdecetnosimplere tlHllj*riftrta *:*


mnemiufticia.tuncper- t\ tk nrnv V3 KVnS
mifit illu Poftqua autcm
.
feloiW **VnK~ T *tn*^
baptizatuscftlcfus,afccn
n ~CaT*tttf^yi
--
ditprotiiuisabaqua,3ec - -'
SW W
-

ccapcmfoc<rUfupra
n "j *?&
ipfum, &
uiditfpmtS dei * |r. y*TS "W3
defccndenrc de cceUs in- 19 #*** B*?^*? !fcj
ftar columbar&uemente i nji^mmannw?
fuper cum.Etecceuoxde -jq ^j-i v^ nl3*

ccelis,dicens:Hiceftfflius
njcus dileaus,in quo co-
,.
-
anV^Q^W^tttrt
-~*
Wy -.**
^
~:
placitum eftaninuemex.
a F<icrtc tf <e conucrjionety . Vo^w^ Hebrxi pomiUntiam ap~
]
tc en. m u^ra c{ porni
tijtimo uocabulo
n;jY(gjfl towerjtomm.fi
tcntiajreceicrc a, uiamala & conmrtere uitam male aftam in con<*

hwimbus^ey id ejl in defcrto re


ucrfitionew c\uz AeogrJtafit atfc
fur^reuiamiomim eyre&nfaccrcfcmas eius , peccata kActt
etbijcerc Q^obedientem animn prcejlare ncrbo deh <y hoc paclo om\
fiis ualUs exaltamr t omms mons hu nili bitur>ficut iie n provbctA
fttoribus uerhs c[mdragcfi.mo cap.fubnctltjnoc eft y qw.cfid impc
iimtntii in uta domirii afferre politt.tollctur.ut homin s tnnoucntuu
k Confitcntespeccatafua.] Ndlus baptiztatu & >o1wne,ritri

qui fe peccatorem agnofcebat , ey fatebaturfe opm habere reim*


ptione ChrtRi.Vfnerat eritmlohannes^rxiicare potnttmii mxT t

iniictrt CbriRwn,pcr cuiusfidem homirii remhtunvur occcta\


c &ffbvi[<ti$. I imtmi Vfanfn </ i aAxti JlutfaSionts
dtim Matthanim. *rv& "ta w
*9i \udczosjn dogmatibus ,ey nows oplritcnibus atcfc mcribus plit
timuminter fc dijsidintes. Necfatisccnflatcittanioct qtundtuantt
Cbr.Rtmn;tum cxcrtx fucrint bccfetlct , ritft quod apud lofippun
lofepbl oblrcuiatorem lcgimus utrantyfettam temporc Hyr&ariiey
'Akradt i rcgun \fracl,hoc cft.ccntumfcrl anrits cxntc Chrifti incar*
tiatinem plurimos infuam tnmjfe opiritor<e,ty<luctlibetfccla ccn<*
tendthtregem infuaw incl narepartcm,t,t ey tcmpore Alexandri
res in crutntum bellum abierit, faucnte regc Saducceis contra Vhari
fc?s,c[ui uulft faucrem obtinucraH ey pro fapicnitbus iudxxjefc
uendit^bwtyjeftamautem Saducctcrumplus c\ucm uatiritano pir~
fecjuebantur odio. Legcre potcris pluradehis inmcmouto libr?m

que nfupericribus anriis euulgauimus bcbratcc ty Irtine.lbi inuc^


mcs quodpropter accrxi nam oiffcnftcncm 'Phariftorum grSadu*
c^onim regia pctcflas fuerit tnnslata defemnc Hafmcnat > id c8m
M ichaktcrum tn famdiam Y\erodumaXteriiqenarum.
Vater nojler Abtaham cft j Nihil infut uobis prodcflfiduci*
pdtrum , fi degtncresflij fueritis poterit deus alios ey ucrcsfltcs
:

Abrahcejufcitare.non cjtti carnali fucccflionc ab co natifuerint 9 fei


qui ex prom:flicnc eyfdcflij eiusgermarit dici merncrbt.\eriicnt
triim multi ab cricnte ey occiientc ey recumbcnt cum cotf\ijucrt$
yegrit eijcientur in Unebras exterkres.Trriucla efl tgitur ey tfpcr-
$um mendacium,c[uodfcrib\tur in Thalmud lchudxcrumt

Hoc cft,&rabdfedet iixta pcrtas infcrrit.et ncn pcrmitit ullutn

iriiyutm \fwHam dcfccndire ad infermiAlludautem amplcclimut


or,tra lehu ?&s , c[ucd fcriptum habent m ZabaU m
fipJ?ffl$}
Zfcztrfcruus eius infmu
MP^H^ n^T2 V^3J? V IC ^ cniiefcat

t\us. Nam multi cx m negant anic Cbriftuw paffwn p< rtam regni
cctloruwclaufawfuiffepbpeccatumAdctprimi paunits^t rur~
fun fcriptum habcnt CabaU, tp^j
in
yyyft VaHT9
nxm 02 nnn nvvnar rwn to^^tt
i4* Euattgelium fecuiv tyWBb
Hoc efl t animz iujiorumputa patrum % congrcgat# fmtfubtct
foliummauflatis*

lamfecurispofita eftadradiccm ] T$f\inc[u\tpotmtentiam


ucum cr non fucatam egeritis t
in propinquo cfl ut rahcitus a. R ou
tnanisewrtawini % &*mn proderit uobis genwsduwjfe oc Abra~
hamfccundum carncmjui deus attyfitys cm <\tii illunfidc & mo~
ribws exprcfferint promifit bcncdielionem.
* '
lllefortiorefime.2 Quafidicattabillononame expe&abitxs
fklutcmiego tantwn ac[Ua abluo qut peccata auferrc nec[uit,fed poft
meueniet qui regnumdci annunciaturus eft cfinaudita miracuU
fa&urus t unigenitus dei % qui me mxlto prior cft , cui ego nonfum c&-

gpteut ucl minmumferuiitutis impendxm officium, quale effe pofi.

fitfolucreautportarc calciawentaeius + lllcbaptizabit ignefpiritui


ftnfti, quo exuret fordcs hominis ut nouamfaciat creaturam . Hjc
habet ucntilabrum in manufua per quod intelligitur uerbuni cuan~
gcly^uo repurgabit aream, id cft, bomincs in terra babitante$,&
tnticum quifuni clctti , reponet in horreum regni coelorum : paleas
uerojdcjiseprobosdeputabitzgni aterno.Scribunt lehudccmuU
tainaniaeyridicula contraifjtu&caput 9 prxfcriim contra baptif~
mum & f
fanttificationcm Chti$i,fed({u&tam pucriliafunt utpu-
ieat ea hic commcmorare.Vutant ewm ChriRum lcgis tunfgrejfo*
tcm 9 quodablatacorpora\i circuncifioneloco illius fubfiitueritba*

ftifmumiitcm prodelyramentobabentpuero conferribaptifmunt,


\ui pcccatum non habcta c\uo abluat ur t denit^ Chriftum non fuiffc

tcum,<{ui opU6 babcat fanclificatione % bis cbiettionibus potifiimum

mpetunt iflui caputyfed quibus facillime obuiari potcBy cum ueram


illam cordis circuncifxoncm , ey propbetcetanioperc cx~
ad c\uam
hortatifunt , CbriHus nonfufluUrit t C? plurmi corum confitean*
Vxrjpuerwn eiiam in matris utero nonfinc peccato concipi.Et apui
ifaiamhabeturiQifiefcct fuptt cumftiritM domini $fpirita*fapietu

ti# gr Mtlh&nfo,fl>mtu* wpj eyfortititiinh <pQ.


Tuns
dum Matthanim. ^nia *M 4*

Vnc du&us
cft Icfus in
dcfcrtu pcr
I T V *
fpiritum,ut
. -r z
- -r V -: - tcntarctur
K riYjVtt^yW} nh* diabolo.Etcumieiunaf-
* ^>* W^T}* fet quadraginta diebus,
&quadraginta noftibu%
a
n^c^nVnT?n)shV poftea efurijt. Et acce-
dcns tcntator dixit ci:fi
filius dci cs,dicutlapidc*
fcnn wi
o vw*
nnb I * :
... .
ifti fiant pancs Qiii re-
hy Xh ii nnsi nwflK^n fp0 ndcs ait fcriptum eft,
:

tnfcn n*rf) Hl?V nn^n quod non in folo panc ui


* *a fcreVn* Va" Vy *a uithomo,fed in omni co
kvbyn ik
'
mh^ :
q od egreditur dc orc do
^ ^pnvyV^
: *
-
miniTqncduxitcuindia
bolus rn cnutatcm fan -
n nsr^W^
>
, ,|

tfam,&ftatuiteumfuper
n* nVnp^n^nn pinnaculumtempli&di-
rm rtnK o^nVfcn ^? x itci b Si filius Dci es,
:

Sto??^ nsteS Vaann proijce tedeorfum.quia


V my^ VCfcVtt -4
"?j*? fcriptum cft quod ange-
,

lis fuis mandatum d * d <-


i*n?%fli Sp&v
*X- " _' L
:

ntpropterte,ut cuftodi-
*H* IW! V* anttciSomnibusuijstu-
?$ 1?^? ^V*
J
"3 is Jn manibus portabunt
O* g^* V ^ts^l ? "n tc nc fortc impingas in la
v r\i<njn K^ ^na pidemtuum.Cuidixitle.
n* fus Scriptum ctiam eft t
:
1 JPt^i*
v yi
Non temabis Dominum
deuiri
4* Buangclumifeam'
deum tvS. Rurfiun afTum
jpiir eum faran faper mon

iem excelfum ualde , 8C


t,
? *&* ^w^
ftvfoH
^
ftendir ci omnia regna
t nV^n nb^ff->a
immdiatcpgloriarn cortl
& dixir ei.Gmnia ifta da-
fco ribi fr procidcns ado-
f ayjeris me Tunc dixir. ci
Iefu$:uadefatan,quiafcri
pmm eft dominu Dcum
:

tuum adorabis 8t c eum H^:_V.SnhKn mnn^n


folum coles.Tuncdimifit
cum faran & eccc angeli
,
* - .... j -. _,

accefferunt & miniftraue


rant ei.Etpoftquam audi
ititlefus quod Iohannes
irinftus eflet , feceffit in
^V}^ ?Vn jinV- Sw
Galilaca &re!iquirNaza- *~ ~" I V f . _. _ -

rerh, profeftuscp habira-


tiir in Caparnahum , quae 7 V-oaa u*n Vy n*?
cfr ciuiras iuxra m;vrc in n^prirV ^Vnja^n VtVai
finibiis
phrhali
Zebulon
, ur impleretur,
&: Na - *
^lJ^
"
^^ 'ujic t roa
m***JT*JL I
quoddictu fueratperlfai '~
V*-' "V s

am propheram dicerem: s n ~^ 1?7 ^W


Terra Zebulon &C rerra ,
n ?? u ^ HJl n >r^3.

Naphrhali uia mari ulrra f n~n:\n V*Va ~?*yn


Iordanem,Galila?a gen- Tjwma u^aVsnn U~"tl
tium,PopuIus ambulans ^yHn h*iii *n&< nfcH
jn rencbris uiderunr Iu- ,
m ^ n v^,
- - -

cem magnam,& habiran


tes inrerra umbrxmor-
__
""

*W *W*JW
-

^ -
v
"
WW&3 dum Matthartim. %4%
*a \ttt Wi t 'vafertf N^P^ tis , lux aflfulfit eis . Ab eo>
: nr; i^n naVjrta ^t^P tcpore ccrpitlefus clama
IhVi-O^Vyy^tb^ TjV^ re &dicere:Conuerrimi-

~n* o^nK nW^ .*** '.


!
7
ni,quoniam
quat regnu codorumEt
'
appropin-

hm *&&
.

1**** Lbulaslefusiuxtamare
* **** r3P** r *W Galilcx duos fra-
, uidir
tr 3 n^-nH S^>wp tres,Simonc qui uocaba-
^trH^l 1 ***''? PB*? turCepha,&Andreafra-
'
rnKi ^nnX Vd l *&$ trc eius,mittentes rete in
marc,quoniacrantpifca-
fern JoiHri H^oinil
""""'*
^nn^^y^
:IL^ :
tores.Et dicitillis:uenite

^
*n '^n O^TJN
uwt? *Vj r*;
o^w
poftme,8tfac.a uospifca
tores homina . Atil'u 0IU
tinno reliquerunt retia 8C
1?; S""> *0 j*'J3 2p*
,, ,
fecutifunteum.Etabtena
>-p* o^ H3 ''ara vnN inde uidit duos fratres ali
ll^ o^Bftn tnvax os,Iacobu filium Zebedci
&Iohann * C1US in
m W *$*
*: n$* - feS* patre
naui cum Zebed<eo
^?^^7

/

?
H^yfi^^ tTJ fuo confuetes retia fua,3C
uocauiteos.Atillimox
^?^?v^^r^!^ reliquerutnauim&patrc
*n^3 raV^^V' 1
^ V?3 fuujfecutifcp funteum Et .

li^-nH^a^ onwa circuiuit Iefustota GaK-


lrf doc infynagogi.
.,-;- tB^
* nift *r^" *,^j- eorum &euaneUzans rc
: oy? ^ttrr&n "Vin gml 6nansip OInnemor.
^H Hnjnw K^ bumatqplanguoreinpo-
JWh "**:?! tiHfc-Va pulo.Et egreffus eft ra-
mor ciusin toum Syriam,&addiutrui.tad eum
onincs
44 Eiiangclium feoiti' TVYK&a
omnesquimaleerantaf- 3 w\ nTt^w- Va

^ -^^ ^
ftlf
fecfti in corpore 8C qui ce- n ^:f nVsir^ msa
ciderant in uarios mor,
--
v
3
--
bos&plac;as,quihabe- -/-

banrdxmoncs lunaticos *** U *7<?


at 9 paralyticos cura-
?

& *V*r n ^ r^W


batcos.Sequebanturau- : o~.\K lsaVn o^N
tem eum rurbx multa: a n mn*3 ^"^^^ISI ^fcon
Galilxa ea Decapoli,a Ie- n ^ ^ y^ "

5 -jn n\3rt
rufalem&alehuda atq?a
reffione trans Iordanem
^
_
^^^i
- * '
pj u
*
^
i\
nrvma*
'Z-
rj
ta
Vtyi^ ^&&9*
a '
VoHcaefurft.2 ^xaclis <{uadragmtadiebus(pcluadfagirt<a

U nofcbus,cu*i ai bombtes cxdh receffu redeunlum cffet , efurirc


goepityUirtutedluina abff. humano cibo interimfuilentatws.Yrupas
igiturimpugnant increduli lchudcti hunc locum,fic arguenteii

tn*V b'%* ^r\ wsn wan *5$tt*nK zy\\ rrab


f^^nw^HhHK") x^\^n nn^ito n^VSn oV^-n
w*\3 fc<V nteV * nS Vmn ohna o^y V na \z jm
\
1
)

kw 3:^} fc^i n^n^ xVbn n^iw K^a '*to*n Va


i\?'} 1 onis
4

) o*nVtt ^y nn&nnV nv^ *a*V*


jte on 1
* nteg nnK
iV ^?fcwa o^nSfcj o jr^fen
vnaV on^n Vy XV *a ^m\ rrab ViKn &*fc<Tl ^
jwn 'a^n n ttfawn \ t n^^^n * o^Kn n*n*

na ? orr n V ^a
1
"Vb a^ShV Va* n*n V^n *

jpV trtKn n*n*'n *a Kttvb Va V? *a chisn n*n*


T^^n %'q j<y
-
;
nw
vn V# nnw n-nat^ i?a nt^ ns?g
dum Matthartim. ^jvo **& *4$
mis Vpv y^xk^ n^wn nfc*a* na *tuJK MaV it
D^?riT27i^fe<nb<Y^7j?t<Y^ H^rn^Tr^nHw
lazajni ^n^nw Vy nwo ia *vna n-.K V?k*
nW^
n^fc*
** : t

5m/k5 rfl Q*tfr* cfurijt l fi


: dicts proptcr carncm , quomcda
triim poffet ca.ro c^uadragwta diebus cr noclibus iaunare , nifiptfg

fpiritumfantlum , c[ui ddit uirtutcm fubftftentlt illis quadragintx


kcbus ey noclibus $ Scd qurcnon fuRentauit cumcuntlis uitas
dicbus abfcfc cibo ey pctu>ut nunc[uam tfurirct autfitirct Refpon~ .

dcmus^uid uoluitfe oHcniere deum ey hominem.Vrcctcrea^uanm.


d-j dixd Satan , fi filius Ueies, fac pams ex lapidibus ey comeie%

c\ure refpondit ei , c[ucriiam non infolo pane uiuit homo ? vcfponfio


iBa eft inepta, quiafatan potuiffd dicerc , eRo quod nonfolus pams
tibet homincriyfed c[uic(\uid cgreditur dc ore Dci in hoc uiuere po~
tcfi homo propiereafac pancs cx lapidibus,nam fuper
t
eo qudd egrc
iitur dc orc Domini uiuet homo , fiuc fit de ligno fiue de lapide.Re~
fpondemusftnfoloucrbo domini t pcr c^todfaclifuntcoeU^rtcrta^
uiucre potcfl homo % ey non cfi opus ut ucrbum cius excratuf ^fuptt
Xignumaut lap dcm unie comedat homo ,ficut ey Mofes dbcollom

cjuium domini rion cfurtft quadragMa diebuS &* no&ibuS.RurfuM


wguunthic >chud:i:
^b nVaT V^ rAi^w &x Vi3
; T
ntrannnc*
-!- n^V
T f . * I T T #

nsiafc ^ ; n^n
1
V hxt V93 "m^w ntaV nvbK
nknn'
* ri!f>
tt
n^K I
Sw !J^k v:
Knn^ nia
v
^ln
T-
v
tup^
i". f-
V
. .. I - v. -t

Qjftr* ?jiwi kb^ tcntauHemJMmomibusiflistenm


K
t4< Eaangelium fecun- tW\95 -,
UtionimmQnnc man*fefln cR tott muio t <{ucif*Un mgtlus eR md

hs eynouittam occulta c\uam mmfcftaficut alitis angelust S uefu l

'qu?d ifit cH itus^uart ucxauit cum ih ommbm ifi ?,orncn n


im ut <*h C9 ? Kefponfxo t Verun e|? cfuci tH Dus fd ttoluk tltui y

ofttndcrc ipfi fatan ufyadmortt mfuam 9 nccpctcflccgncjccrc u


:

quxdeus illum uult ign:r*rc.

P Siflm det es. ] QjurwtVic hhuixi , quart dcus ncn rt~


m\*uit in UgtfAwH fuumfi babctfilium ut ncs CbnfiiM conftc-
mur^utbusfc YcfpondemuH

j TjanV n-vrfcp TC*$gn a*n 8*9 T?^


c IrriAe** toii* idwctei propttr cultum
Eumfokm colcl ]

qutm <{u\dam ufy in hunc dicmfanttis impcndwt , iffei m */?!-


tatibusinuoctntcstcniafiinmanu corum fitjanarc languidos y fub-

utriirt in ptriculis>dart foboltm %y a\ta ii gcm,c[u*folm dct tf~


ft prcpbetct in multis locis indicant. Si (ui$ iam potcfi ilus rtfpcn-

dcrc , Yefpondeat,ege nlbd habco,


d Rtgnttm ccelcrum uqca*
Approp\n\uat regnwn ccclorum .
]
turiempusgriicejn quouocamurpir ^hriP<uM y utfdydei efficia-
muY,fimus^h^Ytdes,(arciu(SYcgriua:lcrumMic multi Cfcriflfefl

cum \cbud<tis 9 afftrtntts <{uod Ytgmm ccc~


itorum incautt tgtYunt
torumfuerit ufy ad CbriRum claufum.cy omnes
patrtsdrftndt^

fint adinftrnum , <{uod occaftoncm ilhs prabmi calummandi fidem


yoftrw x Nd ita arguunt cx euangdio , pi4antcsfeft nos proprio

iQnfoicrc^adio,ftitotoerrantcotlo: ....
dum Mattharom, *W)fl*! *47

y& y^&o w* N3Tr n-^p n^pHwf n^n^ran

nte^ n^w>5 jajrtjr n*n$ v^n ni| n^"? 3 9^

v^nEn ;^ w? qSrrr
**!?^? n/ nn5M
1

^^n3^Vn
&S nt-n nVifwjp^?
nnn^VnitT^ rjVn
^
t>w^> *>uk *3M nnnp&j py|V|^rj3*mnV 5 ,

^5|p ^ra **b ept>;n n^pi ^ttfn ijrayM Va^t^

D i?7 nv^sk nnrjM^n nj^aa vn MVnn^Vi


Ms^n-j^^aNnnnpg -naWn : q}?$$v$ t

fenV ^a* kV Vi VHM^ Vx vn* S^ !? W?W*


jnatp^ j^^n nnsan&n nM ^n^twgftn^^
nr anp^s
p ^
^3 jn ninVM> nn*n O^fcf
^nx^V n^v '^inn kVm nn;vnM Vty p^n K^*^
nb^V o^ n^ vs^g oi^ j WnpvV n^nnn m^
Sot/i5 ejfc Chrijliam dicunt , ^oi <*#<? aiuentum Cbriflifupe*
t tcrram y omnts hcmines ierint ad inftrnum.fiut hnifitte mali . Ega
tutem dtco
quomodo poffuntfi$ loqui^ui etiam affrunt ante Mr-
:

fcia* aiucntwn contigiffe fatlum tlluiLazmiacents antcoflium

diuUis.&c. CunbmcccnjletAbrahamcpLazarumncn
fuifftm
gebenna , quomodo dicmt ipfucmnesfuifje in mftrno $ K
cjfonfc^n hj*)*&
l^^gjU^f^ flilf IcJhtdrfrrtJwiit fr*M" 'Hflidinfir-
<%"
^t
*4* tYYVBS. Euangdwm fecun-
num yhoc eft, non pcterant ingredi in regnum ccelorum,fed expefla*
ucrunt redemptionemfaluatcri^mancntcs in \oco deo ncto yfxue fue~
tit yaraiiftefiue locus alius , <\wuocatur finus Abrahce . At impif
iefcendcrunt ad infernum infcricrem 3 hoc efl 3 ingchennam y ubi ignis
gorum tn ceternum non eximguctur Mhantur eiiam bic \ehudcei 9
.

quare ChriflHsprcedicationcmfuamdiflulcrit intrigefxmum atatis


annum , ty ante n:n cocpcrH doccrc at% miraculafacere^quibus in
faunc modum rtfpondcmusi

tttw n-|Hp u^t/V Y}t?9 Vy ?w* ^rw U ?P


ttHKVnV^nan rpwnp fcnn^K ubhy *jaS n^anfa
\ tnfc*Vb %^ tijw a"tyVt n^ Hitowi nV*nn

tt ntrf V?k irrav ^a aVs?V nsna yd^xd nfcsn

Vy Snr^Vn TM3 VnK unt V nj?


nnfc n^uw n^
triyn KnnrpfcVfc^r? n*srnanMi 'jro ' Y?fcn
xi^ nVr^V fca fcnn tpK aVh^in VaV nKTO n*n Vn
x
tt VVmrt fcnnn n*jro*:a :ra ^fca nten Ttf u*!)*
5ixnMrt nnB^ nVa na*nH**i;n aanTn n^jwaia
'njWntsftn n**o ^xnj? n *v^ uan^n Vn* ^Tn
* Mrtr<G<*IHtftf.] Mdre iliW cJ2 Ucu* Tybcria&is^ui hebrai-
tuocatur
^j^O^ mn Cinaretb ,aCbald<eis autem dp-
ftllatHt *yQ\m Gcnafcrethjebofu* undecimo.Vorro ^^3
Qepha chaldaicum eft^ro quo Grceci ucrterunt
n%Tfx: CT hinc Yetrus^ui prius hqc4~

Pona
dum Mattharum,
Orro cum ui
diffet lefus
i nn
T
Vy nVy_ -- mr
mn^a a
turbas, afce
ditin mon-
tem : & cum
qnw naV^w^n^ fedifTetacceflerfit adeum
_< j ^^ difcipuli eius , aperienscp
nn^Vl? n D? *9 ^V os fuumdocebat eosdi-
cens:Beati pauperes fpi-
ritu,quoniam ipforii eft
*?*?._$ j wn;i on *a
regnum ccriorum.Beati
X nVnv* on *a o^y lugentes , quoniam ipfi
Jpx confolationem habcbut
Beati mites,quoniam ip-
pnt apirnK^wi
** v :
fi hxredes erutterrar.Bea
tiqui efuriunt 8C lltiunc
iufticiam,quonia ipfi fa-
turabuntur.Bcatimiferi-
i^vijk ; n^v onV ^a
cordes, quoniam ipfis m
nxv on *a pvb *ns fericordia fiet.Beatimun
do corde,quoniam ipfi ul
'
7 * : -
debuntdeum.Beatipaci-

ntro* o^nVNn fici,quoniam filij deiuo-
cabuntur Beati qui per-
.

fecutionc patiunturpro-
pter iufticiam , quoniam
ipforum eft regnum ccr-
'snK
> VT
VVpa
_
ona
v -""
*^k ;
lorfi . Bcati uos,cum ma-
ledixerint uobis homi-
W."^? n vvoh^ nes SC perfecuti uos fuc-
rintjdikerintcp omne ma*
t$o Euangelmm feoitv irYWa
lumdeuobis, mentictes \*%yoh nMuna o^V?
propter me Gaudete
, &
exultate , quonia merces
ueftra,multa eftin ccelis.
Sicenim perfecutifuerfit
prophetas , qui fuerunt
b
ante uos. Vos eftis fal n n>o y^n nV? nn
terrac; S>C fi fal infulfus fue iftVgP nrs bnr\^ nVnn
rit,quo falietur ? Ad nihil nis ^aTiy h*y\* cdkV
ultra prodeft,nifi ut pro-
Et orr.*;j ynnV ^VtfMgl
ijciatur foras & concul-
cetur abhominibus. Vos
nSKfcnnp.fc ju^rip.
cftis luxmundi.Non po- -r- T
teft ciuitasabfcqndi,quae rowntjj vy nnonV
fitaeftfupermontc, neqj a*n*TO kV}' ^nn~V
accendunt liicernam util o nnn ntowW-nfc
lam ponant fubter mo-
n^ipnV^n^ *onjso
dium , fed fuper candela-
brum,utluceprcbeatom
nibus quiindomo funt. n^snSj^snn^aa
Sic luceat lux ueftra co- ^ynV nnfcn vl:i*?dV
ram filijs hominii ut ui- ,

deant ueftraopera bona tonTpo^aa n& -pa*


&glorificentpatremue-
ftrurn qui in ccelis eft.No
ns^nn-V& mw?"
lite cogitare,quod uene-
n nis VeaV.^nKD *a
rim eneruare legem aut
prophetas. c No ueni fol- V* * V^5V
1
^? N ? *^
uerelegem,fed adimple-
re. Amen quippe dicouo
bis,dancc traficrint caeli
duni Matthanrm. *jvq ^a i*t

&terra,noprgteribiriod
unumautapex unusale
*w n^ n^Hnn nKg ge quoufqj omnia imple-
antur.Et omnisqui ener-

fftronLTO nn*? VcJDion


uauerit unum cx manda-
minimis 8C docuc
tis iftis
homines is mini-
rit fic ,

musuocabitur in regno
n rwaVjpa bnjv fto? ccdorum. Quifquis aute
V #-- fecerit &docuerir,hicma
V
Vm w
I

k
,
i

iscn ftaVn
.. ._
gnus uocabiturinregno
T .. ^.

ccdorum.Et ego dico uo


.* ** -\ * t bis,nifi abundantior fue*
uwi ^VnVbj^ we\iic
rit iufticia ueftra a iufticia
n np-i? T osn^^ Pharifxorum &fcribaru,
^K'^aS07r/^n^?n non intrabitis in regnu
n nnsVkr-Vfc ^&S-n ccdorum.Audiftisquod
*s un^ri^ : CWOfn difttim fit antiquis non :

occides,qui uerd occide-


n kV oy^ianp^^bfj
ritobnoxius eritiudicio.
At ego dico uobis, qudd
^KTt^ trawsVs^n omnis qui irafcitur con-
tinysr V$ "o 9^ npSK trafratrem fuum,reus eft
V :n*n fcnn ^nx Vj? iudicio.Et quicunq; dixe
d
n^Sfcn Vb*j j cswaV ritfratrifuo raka,reus
" T
eft cocilio.Qui autc dixe-
fcnn a^n xv*\ i*nfcV
m^nn^ ritei fatue,reus efticni
gehcnar.Etcumobtule-
V55 i V *mK*f -^ ris facrificium ad altare;
n** ^fefV 3* *n Knn & ibi recordatus fueris,
K 4
tj Euangdium fecutv n^Tte
quod frater tuus habet rrcnltfn w* ^ntob *a
tfiquid aduerfum te, di
mitu ibi oblatione ruam
ante altare , & uade pnus ^ '
h !-*-
*T-
qV
^ ^*
-

iupla<
aces facie fratris tui, T*J *?! n *
6tum u^nies &dabis ob-
latione tuam.Conueniat
inter te & mter aduerfa- HnN n^nnTito n;w3
rium tuunicito^quando
fueri$ cum eo in uia,ne
forte tradat te aduerfa-
rius in manum iudicis , &C
nWn^ nwu? rjwn'*
iudex tradat te exaftori,
mittarisq; in carcerem.
Amen dicp tibi non exi-
, ur^-jy Q\yn ^sn pH
bisillinc,donec perfolue
I -. - v ' - : v
tis extremum quadran-
tein.Atidiftis quod di<iti
cft antiquismon mcecha-
beris at ego dico uobis,
:
?lKtiK*nRVa^Ynip\
qudd quicuncp infpexerit
mulierem ut illam concu- nnnNn^V n^j* nKy itf :

pifcat,iarnadulteriu com
^r ' - |
raifitcumeaincordefuo.
Et fi oculus tuus dexter
c
tibi offendiculo fuerit.
crue eum 8C proijce ate.
Melius enim eft tibi ut , Ti7 ^VuH^oSa
pereat unum membroru ^^rnw? nnls TX'*tp
tuorum quam ut totum
,

wrpus tuum mittatur in


^ *
;mnv
T *Va X^^vn '
,

gehen-
dum JVTatthaeum* ^T3 *M f ft

Jl^ 0*0 : Gkr.*S geliennam Et . fi manus


tuadcxtratibioffcndicu-
Y*$aVtT> rt**WTI
n^n^ nr^ Io fllcn
V
am
P u [? * wm
*SJ

^ -

Va TtVwnia
W^
^? ^v^na^ia
' :
* pronccatc. Mehus enim
eft tibi

membrorfi
, ut pereat
, tuorfi
unum
quam
1 Mp"3 ^3^* uttotumcorpustufimit-
tatur in gehennam Di- .

cfhim cftctiamiqui ablc-


gaucrit uxorc fuam , dct
repudijtatego
illi libellii

dico uobis,qudd quicuti


quc repudiauerit uxori!
fuam , nifi caufa fornica-
tionis,facitillamcechari.
Er quicunqj acccpcrit ab-
ieitam,aduIteriumcom-.
mittit.Rurfum audiftis,
quod diftumfueritanti-
quis non iurabis falfo,
.

fcdreddcs domino uota


vwoti isV 05V vc*i tua.atego dico uobis,n5
*a o^totq v^ n^ 3 ^ iurabitis ullo pa<H:o,necp
pcr ccelum,quia cft thro-
^feO o^nVtfjicoaon
nus dei ncqj pcr ferram,
,
*\ u^n K*n *a v" ^3 i

quia fcabellii cft pcdum


*?W? W^&J eius,necp perlcrufalcm,
V*nj!} ^TSI? ^J? ^N? quiaeftciuitasregisma-
* ^i-VVa J?3tpfl 'pjtf
4

}
gni meq? iurabispcrca-
fonW v*1 nnw ? 1?" P llttaC >P ro P tereaci uc>^
non porcs facere pilum
K s
154 Euangelium fecurv WW^S
unum album aut nigfu. -^x ^37^ nx paVnV
Erirautem fermouefter, v;nw Hnvs^VH'*
\

non non
quod 8t
eft eft,
ampiius eft ab iftis,a ma-
:

pp tterviai n^t
i K*irt$ ntan 51 y*M
lo eft Audiftis quod di-
.

&um eft, oculu pro ocu-


s
lo &C dentem pro deritc: nTaW.it^QSX^O^ >n
at ego dico uobis,ne rclt- nnn *jtf "py nnn Tpjjr

ftatis malo ied u quifpia


,

percuflerit te in maxitla
jnn Tn ? -myb "PN 1

dexrram obuerte ilh 6C


,

alteram:&ei quiuultte-
Vp^a^yn^TrnK MVm
cum ire in ius ut tollat a ncn 03 n^a^n *n>
tetunicam ruam, dimirte ?|V^ ^Vn nTnM ^Vk
ci&palliii.Etqui tean-
gariauerit ad miliarium D -jjh^j nr^ts iJ^nV
tmum,uadecum illoetia mmfc^vVnxnanxn^'
duo Qui petit a te,da ei:
,

& qui uuit mutuum acci- n iy ^n^K w*\ih twj\


pereate,illumneauerfe- *?na HnMqV;*to wgi
ris.Audiftis quia diftum
3PP mVnKi
f
eft : diliges proximum tV ^n
tuu& odio habebis ini-
micumtuumrat egodico
uobis: dihgiteinimicos
ueftros, &benefacite fjs
u^tutp
-^ l^n
r
^HK ' .-1*
t

^
b^Vvh K'V
-
XW Kwiin
fc^nl
quiodcruntuos,&orate
'J
ns u ?3
??^ *?I? ^M
pro his qui uos perfe- WWt ) Q?*?^ nl* 4

quuntur, 8C qui uos ca- B$nM ^M^^Mn^KV


lumniStur, ut fitis ffftj pa oWi^ "?J3 nVVgnm
trlwueftriquieftinceelis, * *

qui
dum Matthanim. WKPfia *#

mVtiaW^W
P^i- W**
* ?g.-?5 *f
quifolcmfuumorirife-
atfuperbonos&malos,
w & pluere fuper ,* v
facit lii-

$0?Q? 9^3 ftos&iniuftos.Etfidilc


jjft?VO H^SrnK xcr eos tantu qui uos
r
^J? j tis

*b? y*xn n^^n quam mercedem


ttn diligut,
.: b*wsh Vy nMr^JT
1

} habebitiscnon ne&pu-
nm^V^ wxno^ blicani hocfaciuntcEtfi
pace obtuleritis tantum
m: bnttt^V*
.**?
;
***
" :

tratribusucns,quidfaa-
. i
fejfaj P&^-J??
TTOg ^ga
tiscxabundanti?non'nc
Tt B*wy &gcntcsidipfumfaciut?
: nfcjn Sitis igitur perfe<5ti,ficut

tWa ^^""OM^ pater uefter,qui in coelis

V? ;"!* eft,perfcftus eft.


xr- WD3*i
nferrr o^V PHi n* kV}
: %J *ragn w
t n^n
* Ajwiiit N Mfl. ] VtJSi.&c< ewrti , cjutmimodum aty
babem cuangelifa, er dcfccn&cns dc monteflm \n loco campeftri
Cfcoepti doccrcpopulumea cnice fcribintur inifto capite.Dicil

autem beatos cffe paupcres fpititu , boc cft , cfui mifcnfunt^r */-

ffiguntur in hoc munid,(y bis pecubarter prcedicandum cfl cuan-

gelium regnicce!orum:c[ui uerS terrcna fulgcnt cy tumcnt pr<?-.


ftentMe , dcliciantur ey oblcclantur>gaudent , ridcnt y ^r obom*
ntum rerum fucceffum extolluntur ,ilh furdifunt ai euangelium,
itecjue fapiunt ills cocUBia quam iiu tcrrenis \cbus totis affeclibus

funt addi(H.Conir},cpti turbato funt animo, c[ui lugent,pre+

muntur caUmtatbuSyfccundm carnem pefiime babent, agno<*

tiMo Eumgclio magnifm ccnfohniut'


fwt wimi morbos, J?i

gauitni
%$& Euangclium fecim- tmwa
ga.denije per Cbriflumfuturos ciues regrii cerlorum,poffidcnt tet
ram ey ueluii ommbus fdturantur boriis , fcuntes fc deo curaz effe,

abipfo penientin eumfolum totamfuam colhcant fiiuciamfrabcnt


in eopacem , & g&udentfi pro nontinc eius patiantur* Ht in^uam
qui taXitcrfunt dffe&i , aptijftmi funt euangelij auiitores , CT hxc

efi uia difoXtkm cy uera vj fotXic\tatem % a. qua nec iiuites ([uofdam


txcluiimus^uaksfuerunt Abrdbamtlob^Dauii eyfimtles ^uiiam
uiri fanftu
k \os cftis fa\ terrat. ] Secunis ParaXtp, 13, habetur , <J<?J

iominus dederh Daiiid (yfilijs eius rcgnumfuper ifrael fcedere

ftiis,bo$ efi,firmifiimofoelere:conferMt enimfal carnemiccrru-


ptionefic Cbriflus elegit apoflolos,ut ejfentfal bomimmy annuncia^
rent eis cuangeXiumfuumatyie imbuerent eos foXtia fiicjify fanis
uerbis
c
& excmpXts, ne corrupiioni ulli cfftntobnoxvj*
Kon uem foluere \egem. ] No cft in toto cuangeXio fentcntht
dic[ii4 quam lebuda^i nobis magis obvjciuni ditfc iflam^uam cy ld~
t

imc probc <y Chriflidnorum auribus perpetuo ingerunt,


tenent ,

perinie quafiCbrifli uerba <y facla parum fibi conftent,cum tot


crcmoriia? purificaitones icleftus ciborum facrificiajuiicialia ^y
9 %

dia iigenusfint ablata per Cbriftum y ^r tamen bic iic&tfe nonfoU


uiffelcgcm (yprcpbctas* Arguuntautemfic:

xnHnsh 'cY nswv ? *n*a aV ^nte nsroa n^na


5

Va rprc } Hn*ny *v,sa V^-kt n Q ^3 r^na nwa


1

fcV nH^VivrouJn oH^n nnyp hsik ^ttH mxran


nnnn nan n^^ kto* natjtosnan fcVn ^Vj? tptnn
n^rn nnsrte Ha^n* fcV 'nsti? snnhrv ajan hto
nhnPi? n?nn3
^S^ vpx>\Q mn nnn* rrcnKG
dH n a nnnn n^ V03 t^ nan n^wnn 'aVn
t^ik
npy tnn w nnsnn ^^ wpV toV nn^K Vn 1

)
<fum Matthamtn. ^"fi *M 57

n^nfcsn n^nVx nanfco nirn n*rw nVfca


*Tt2?V}
tu rnl/y^ n*nVN mtay Va 1 "on n*n Vfcn nrmfca
tnnVKn natwrj nton n^nVfcn nanp u^nVjsn
Vs:n
V
jimV Vm ZT^Vk Tntr nfc nanfcn
i ' *" -
1
'ava
* ' ** v: *! r * * t j

Hl^ ^*?* 3???


*^tqr? va 32* nfc PSJSrt
I

^K%D|nV5 ^T, **}$* n^nVn nfcin m^a ^


Kft^ *va? Ipi "t? nnannjonnwan nsvn n*?^
wk o^wtfan nnrs&n* nswar } V2*nn nS-nnn 1

nn romaw nKV*; 1 Sflfann nanisin ynnV nn nV^


'pgj ^5V nnsag njH&^nnn iVn Tpni
* Vijn
WsVyp n nyVS nsj kVV *rvY&n nnn *& r^na
nsVi? *n?aVn niaK* na^Tvan pPH ^VnnV n^t^?|
5S v\*nrj *a$n nrnn n^fco^ ' *
* 3^'^^
* y^n nVnn ^j^y
&n^5 n^jvan 13? 1? nj^VVjij
*a*rnnnVa o^rpnr KVnn^H n *$W?tt?
ni* %a nan nV.y 03 Vy o^m Y^W3 nnn* *i

n ^VHp^ ny
j

W
"vnisV nnfc wnr nin n^n nK

n^n * n?V *V vrn nnian n*nVaVn:.V *n^nl


nx ^nn^yn n^ n*fc3 n*n* nsn n^na n^3
wk n^V^ *Vn nishn n^a nnnn? n*0 VkSw;
DnVnnD^wN n^annfci *a nnhw'nix *nna
dV Vj^n n^t>3 ^n^^n nfe< ^nnj nr n nwn ^r
nn nV nVv *nmn Vu<p n^a ^wx ^ } # naj^K
-

-jtj VnW^^ ntan^a "jnb? ^n^ nxn 'Ttj wSn

y n*nW* nnbst5"V^B 197??^^^^Von ,

n^^^n nnss^a pgn np^; n^ns nS^nV nyng


T
u* TWtfBS Eaangdium fecun-
V57") nsvnK V^Tgn nn w,;;svp?& vs Mihom

*urr^p 321 tp! n^aij nKsann*\rD rv&tn nra


\ nVfc
I ^
..
aVa xmfc sn^n jsVd
, -r .- 1 -r - -r : ...
*o nnHn nWnan-
-r
fcs^
f

Senfus ejliApud hlatthxum fcriptum eft: Non um \ min urcfcu


folucrekgcmeye.Et inlcgc JAofifctiptum babtturx Die ottauA
arcuncidetur caro pr&putij . Et rurfumfcripUm ejl . Omne prce-
teptun quod ego prxcipiotibi bodie, cujlodixtis ut faciaiis : non
aiijcies nec^ue minues ab eo . Ccmftat autem \cfum fcluiffc lcgem

MofU ey mendaccm fccijfc Ugemfuam , m quafcriptum efl , cpioi


fiibil mutauer>t de legt Nioft , cwn tamcn adiecerit ey fubtraxerit

tn multis lovs Ad c[uam cbiecTtonem fic rcfpondcmus ChriHus


. :

ftonfoluit aut euacuauit legcm \fed impleuit eam^ ey docuit obfer^


Uxreuim legis^ucecojftit in his duobus przcepth.ln amcre Dei et
ddettione proximi . Ver dtlcclonem Dei vtelhgo uniucrfun cultum
Dei.nempe^fidem dei/tmorcm dei.fiduda ey diledoncm dci, i icui
didUr:Diligcs Dominum deum tuum in tcto corde tuo in tota mi~
,

ma tua ey tn toto conatu tuo: ey diligcs proximum tuumfuut teip*


fum In prcecepto ifto penkt tota lex ey dicla omnium propbeta?
rum . Ke\ic[u& ccrcmonice cy mandata fuerunt data ad tempus , ut
funtfacrificia, leges templi, hwnuniicict ccrporales atcfc iudiaalia 3
qucc omniafunt extcrna,dikftio autemyfiducujimor eyfides y funt
\n corle > ey in eis conftRH uerus dei cultus \ Et fic dicitur in Ho-
fea : Piaatcm uolui eynmfacrificiumxfcientiamdcimagts c^uam
holocaufla .Etin ifaia : Ad ([uidmibi muhHudofacrficiorum ue~
Hrotum dicit Dommus $ plenusfum bolocauflis arietum ey adipt
pinguium. hauamint^munixmiw^ey auferte maXiciam (luiiorum
ticftrQMM a c.onjpe(lu oculorum meotum , at{uc ceffte malc agerc.
ln Mrmeta quccfcfcripttmbfibctur : Kon locutusfum cumpatribus
ucRrts y ncque prxceptwn dedi cis in die quo eduxi cos dc %crra\

Acgyptt iercbus hAocaufti crjacrificifljedhocucrbum pr<zcc~


p/ as t
diccns : audVc ucccm rnam er cro dcus ueRer <y ucs eritis
populus weus.Et rurfumfcriptum eft in eodcm prophtta: Ecce dics
ueniunt diat dQmmu^cypcrcutwncum Ifrail cr cum lckudafcc
ius nouum , ncn fecundum focdus quod invj cum patribus *crum%
fed hcc eRfoeius c[uod percutiam cum cistpofi dics ilbs dabo lcgem
mcam i'n uifccribus eorum atc^ in corde chbo eam.sic euam dtatut
in hbezicl t Dabo uobis ccrnouum er fpiritum nouum t fyiritum
fncum dabo intra ucs cyc.Vatet cx bisfentcntys bibltcis , c[uUum~
pore lAefchit cultus deifuturus crat in fpiritu %? uentate , ^T
non in facrifictjs extcmis atcfc in purificationibus corporalibus, cjux

mtgts figwficabantfdemcymwtdiciamcordis . Omnts cnim ce~


yemoritce iRcefigura erant nouce legis Cf temporis Mefchice , quoA
iunc bommcs crantferuturi dco tn fpiritu qt ucr'\Ute , quemad~
tnodum prxdixcrtmt propb etce, crcbil Mcfchia noRer nonfoluit
legcm fcd implcuit fcripfitfy eam in corde bcmnum. Sic prcepuiium
carriisfigriificauUpr#puiuwccrdis,fuutdititiirin Mmexahu.
* \c riit
Kaca. ] ^p^ uel a
p^ qucdfpucre figrificat % uel
i *j v\ c\uod ociofum atcfc inanem jigwficat .[ \ trunfy autcm con~

uiciofum cR,uocarefratrem uelfputo digr u 9 uel ocicfum atty pcndc


rofum onus terrx. C e uocabulo gebcnruc non efl cfttcd bic multa cfi-

*ntur y cum ab bebraico


jit
^j^ ^
id eR,uallis binnom ubijcu ,

Xicct m hcncrcm damoriterum filtf ojfi rtbantur ^r uiui ccmbure-


banturidc c\uo \creniitt 7 , acdcmic ufurpari ccepit abHcbrxis
froccternapcrditionc,
* E rite eum. ] Occafionem mbet fugcre>ut quicquid rcmoratw
tutfacit impmgcre in uia dommjollatur, etiam ft Hlud Um cbarum
&grmmfu c{umfHntmXt>wMutQrf>edes*
UiligV
ttfo n*W!?3 Euangelfum fecun*
f Dilhcs fYoxtmMft tuum. 3 Nomirte prcxbm intclligitur otx*

fiis ciui audcunfc rationc nobis luntlus fucrit y fiue uinculo affinttatis
&finzuinisfiue uinculo auilitttis , Jodalitatis^mciniMis^ officif

tttittiamfortuiti tongnffuu
Idetene*ele-
emofynaue-
ftram dederi
ntis cora ho
minib.ut ui- K b^x n^ Q?V n*ih*

deamini ab eis , alioqnin


non habebitis mercedem
apud patrem ueftrti , qui 3^y^awa?$nn Vk
in ccelis autem
eft . Cum
dederis eleemofyna,non
clages cumtubaante te>
ficut faciunt hypocritse in
cociliabulis & in plateis, fBK
*ntt D^^WTt2

tithonorentur abhomi- nnV w* *a tfcV "ttrt*


liibus.Amen dico uobis,
habentmercedem fuam.
Et tucumfeceris elcemo
fynam,nefciatmanus ttia
n^vyin -pK npn*
finiftraquod facitdextra n^rs^^np n*Vw2OTj
tua,utfiteleemofyna tua y ngrwj tv^trn ^g
ficinabfcondito,& pater
tuus quiuidetinabfcon- B^iVoW* Knrt^ntJa
ditoreddettibi inmani-
fefto Etquando oraue-
.

ris , non eris ficut hypo- *6 V?anrw:y\


critse. Nam complacetil- ^a : o^asn ^rD n^nn
lis ut ftent xn frcquentijs
""
&irt
dam Matthamm
nVS nV^nn nhsDsn & in angulisplatearunrii
quatenus orandoui-
in
deanttir ab hominibus-
Amen dico uobis quod ,

recepcrut mercedem.Tu
VVantwa nn^:nn^ uerc> cum orare iiolue-
ris,ingrederein concla-
tpafc Vk VVann^nV? ue tuum &daiide oftiuni
w rTsisl TOpaWn^ tuum & funde oratione
,

nW* nnpa nKHn ^is ad pa trem tuum qui effc ,

in occulto,&patertuus
nnfcO fc^msia ^V
:
quiuidetin occulto,red-
H n:nn kV nVVin^ai dettibi inmanifefto. Cii
autem oraueritis,no!ite
multiplicare uerba ficut
nr^ tn^nD^n ma gentiles faciut, quiputat

i n*nn kV nn*$ ^is


quod propter multiIo>-
quium cxaudiantur E
j unV u^ttSi
.

iios nolite afsimilari il-


lis i Quonia nouit pater
tpn n^t naV ?j*n* uefter,qua re uobisfit o-
n jk*; ? napi? nVKtra pus priufquampetatis
,

t nVVfen*\'i| ab illo Orabitis autem


.

uos fic. Paternofter qui


es in coelis b fan&ificetut
nomen tuum , ueniatre-
to^TOD ;>
Sl^lfj nty> j gnum tufl , fiat uoluntas
*itonVn$ T??^ * tua ficut iri ccrlo 8C in ter^
** o^n mVln
S*nri ra.
c
Panem nbftru quo-
nrroto-nfcniVnVnn tidianu da nobis hodie*
SC remitrc nobis debiti
** Eixangel/um fecun- nv- VS
noftra qneadmodu ncs coVtto niTttM ^tpHa
remittirnus debiroribus
n /*ct v**n3*m ^?V
noftns ne finas nos
, 8C
uenuein tentatione fed
n mVm^^&hm^*
^ ** y$9. ^Vw
,

libera nos a malo quia i


n
tuumeft regnum & po
tentia & gioria in fecula J jteM O^pV^ u^SyV
l
feculorum,Amen.Quod n u*t^MVnn <pn qk>
fi remiferitis t
hominibus u l DmniMcn
* .

peccata eorum , remittet


&uobis pater uefter qui
cft in ccdis peccata ue-
u^MuMvu^rrWn
ftra.Sin uos non remifc- kV ua D^jM^nnV^n
ritis hominibus,necppa- Mtm b^? nVo*
ter uefter remittetpecca- b.mmi j b^nHxtjn
ta ueftra.Carterii quando vnn mV nm*n ygvii
ieiunatis,ne fitis ficut hy-
*a i u^nHp-D^BSrji
jpocritae triftes . Nam te-
rh prri$ nM ^na*
tricas reddut facies fuas,
ut uideatur in oculis ho* unan
*.* -
nHM-mV
*-
wya
*

niinum ieiunates Amen


vdHm^sm fuM ons* ?

dicouobis, quoniamre- TD^wnnPV^aoaV


ceperunt mercede fuam, rnon onm^ra
' r-r *
J
nnm
-r

Tu uero quado ieiunas, nx yrryrn ^vmvmji


tmgito caput tuum & la-
uafaciem tuam,ne*uidea-
ris ab hominibus ieiu-
V um *a uy o*wxmV
lians,fedpatrituoquieft n TOMMnn^rpaM*?
in occulto, &pater tuus Mnn"*nD:aMwn?:p;:M^
quieftin abfcondito,red VM : w*oma3 oV^*
dcttibiinpropatulo.Nc
congrc-
Matthseum
dtirn
Vy nSvHM osV nra^ft cogregaueritis uobis thc

7*>rn cw wm Y^^n
fauros fuper tcrram , ubi
erugo 8C tinea jcorrum-.
pit , 8C ubi fures perfodi-
m^m h^5V*\ ek vrcvM unt atcp furatur.Sed cdri-
a nws^M o^V n*sp gregareuobis thefaiiros
V^rnoTOWM o^ito inccrlo,ubi neq; erugc*
"\wy mV n*rws* toS 1

?
corrumpit necp tinea 8t ,

1*M n^^^ n-y wk%


* -
ubi fures rion perfodiut
necp furantdr. Nam ubf
I -r tt

thefaurus tuufc eft , lbi cft


& n^ M-m IfjffW nsrisji &cortuii. Lucernacor-
nsn rps * ns nw*:
1 1
poris tui eft oculus tuus
jbMni^r^K^n rianan ai oculus tuusfueritfim-
vVattEn r^nn jipjy plex,totu corpus tuum
lucidii erit.Quodfi ocu-
ll^Qvrj fnsAJlsn?
lustuus fueritmalus,tO-
* n^a-Vanjn n?r-n
tum corpus tuurn erit ca-
^Hm qm Vom n^ t J
liginbfum . Si ergo Iume
mw ?p?m :p W\nw quod in te eft rencbnc
iMnri i
^nvTro^hn
. < ...
funt,ipfxffenebne quan-
c
K ntagV oiM Vgn* via tx fiirit i Ncmo poteff
gm *a trypM tvjanh HM duobus dominis:
feruire
autenim unumodio ha^
M anM* in nM mjw;
bebit& alterum diliget,
aut adhenebit uni 8C altc*
nnK-nKfeKtt*Ttia
:
rii abrjciet.Nonpoteftifl
rrr\)A nagV nVann fc^ deo feruire&mamonae*
fMjVtara-nM'] t^nVMn Propterea dico uobis,rio
VsV-\TahM"5MiaVy"\ animae uc
lite folliciti effe

nn frvu^ nVlrwn ftiae quid cOmedatis &


t*4 TWNW Euangclium fecun*
quid bibatis : &
corpori ^ nrvtrn nttf nVsfcn
ueftro , quo induamini. ,wfahn na oja^Vn
*
Non'nc anima pluris cft nnn ^n ^ B n fcVn
quacibus &corpusplu :
ris qua ueftimentu^Refpi
^ MW q^ VAn
- -
* ?
. *

aues carli,quomodo
H 1
s
!$
citc
no feminatneq>metunt, W?t* *TFpV* **
nccp coliigunt in horrca njrc** tib') VWp W?} m

fua,Stamenpateruefter ^ 05*3*0 jfa*ff$*b


qui in calis cibat iU
cft ^ntny ^K* n^DTratf
las.Nonne uos excellen
tiores eftisillis^Et qius
^ t nnft o^nV* fanl*
inter uos cogitat,quo-
modo adijcere pofsit fta-
tunc fuac uel cubitum u- TpnaYn bjn nnK ^naij
num?De ueftiniento er-
go quid folliciti eftistfn- n ^a^VsrnK
n-jTrn
tueminililiaagriquomo
n ^;.\^ wW-^ ^
K
do crefcut? non laborant
^
*r5
*=
*- -
;
-
:

ftrt**** ^Vn^
neciucncnt.Etccrtedico t/ /
uX,quodnecSalomo
in omni gloria fua fic fuit
ueftitus,utunumexhis. : on ttjk **oa ^aj;
Etfiihcrba agri,qux ho-
.. * v -
diccft,&crasmittiturin Qiri ^ -^
tfafc "^S^ ?
dibanum, dcus fic ueftit,

&*%?& -v <w ** **
foiliciti diccntcs, quid co ,
- Vk 1 a ty) l nj^SM
mcdcmusautquidbibc- srntt "VOKV ^tWB
Oius aut quo operiemur?
Nam
^^ nrN ^ -
nla ^ ^Vt*
dum Matthanjm. ^yj fca **t

*fe *a
: W :to^5 nro
xAVtiim
*" T
Nam omnia ifta

inquirut.Nouit cnim pa-


teruefterquieftincarlis,
gentes

OW*
n^nna ^V
n*K
:
-j>

n^K VaV
W cmnibus.Inprimisautc
quxrite regnumdeiat<
n nrjVpla nfc WPD iufticiameius^&hxcom
U^n^im
hnpns-'-*nfco nia adijqenfur uobis.Et
non foUiciti *" cra -
: V nstovi nVti-& fitls

^ ^rm^
.* T^u LCm^lL 1**1*

3 <^ntp nvran up
ftinum , quia craftinus
dies follidtus erit pro
fclpfo Sufficit dici mala
nn^ps^n lM3f?a fuum .
: Nn^n
a
Eleemofynam. ] Mowrt Chrifius m hoc eapitc,ut bxc trhjkc^
tnofyna 3 cratioey ^imium afiielibusrefte eyncnmcrePbari*
fcecrumfiant^ui tnfuis opcribus uatiam qutrcbant glcriamc?
munhnumambtebant fauorem . Elcemofynam Crtciamiftrtndo
deducunt,Heb cci autcma p-\y tdcR, iuRicitiquod wliuRum
ftt ut mfiros ncftro foucamu* bcncficio.ucl homo m boc opcrefcris

cftcnit^uisabmtra per deigratiamftt . De hoc babcs Dan .4


Qcettrum in crtione iubct Qbriftus duo cauere>confuctuiincm ftr*
lcet Vbarifazorum etgcntihum Vbarifcti orabant *doftcntaticncmB

CfGentiUs putabant cxauiiri in mu\iiloc[uio.


h Santtificetur nomtn tuum. Qujfi dicat : ia ca c[utbus ai
]
frazfentem uitam dcgendm in iiem opus habcmus , c? &4 M *ik~
his acgloriofusfis in tcrra , ut adcrcnt te uwuerf<efamilia!geritiuB

wfxtnomen tuum gloriojum ey bcncii&um apud omnes gcittes*

E&enim hicfanftificari iiemc[uod celcbrc c? auguftumrcddi $~


tut Auemrc rcgnum iei , cft iicm quod dcum in nobis perftirknm

tuumegnw c[uo afaMxlibirwHrtywmdc.


I 9
t66 Euangelium fecun- iWM73
v* Yancm noftr im c\uctiiianttm. ] Hebrxi legunt , panem ne-
ftrum cont nuun danobis hode:y inttlligttur per bunc panem
uiftiS CT <jk; futi c8 quoprxfcns uHjl opus baba, Ycr hcdie toU
YtUr fuperfiua cu?a craRinx dici ut ey cra> rurfum opu> habea~
,

mui ro?arc deum^ fxc ftmper ab eo penleamui, leiunium ie quo


mox poft orationemfit mcntio t rro?ter hocficri debet , ut mcns pcf~
fitmunius cr.ukn.bus uaur^ t unde hccc duo ferc femper ccniun~
gun ur> tciuni tm cy oratio ; ''li i iunium alud whdefl quam tem~
fenntU cibi , qua caro in officio reiinetur , neftiritus in oraitot g

fer cumem imvclmur. sic igiUr pio ty Cbnftiano homini fcm^


cer eH ieiunxndun y nu rtfert quibut uefctur abis , modo Hlps m#
ai ccrnis luxun abutttr.
J
Vuccnucorpcrii lar.jj sizmfcaturbicptr cculummensip^

f* > CT P^ ccrpus tott uiu zy ccnierfxtio bom ns : per tencbraf


uero ignoran'iaiei y ucl prpn\taf naturce ad malum.
* Nemo poteH d<ob s iomms [cruire. 1 Seruireji eH,babrrc
anmim c^dii^um cy cffixum buiccyiju domino : adduciturtya
do mn? ut u4go cekbptim proucrium. C r terum mammona , be-
\rnce VVC^J} QT cbaliaice KZ*\Y**fc m Htcri ^ejlanenti
fioinuemtir feipuru bebraifwutturprocouocMulo ^^y
CT \y^2"% apuimaiiftrosuerofeurabinosfrecjucnseftmanou*
a
Olite iudi-
carc 8C non
iudicabimi-
ni,noliteco
1

demnare &
non condemnabimini.
Inquoenim iudicioiudi
cmeritis,uos iudicabimi
fli.Erinqua mcfuramefi
fu^rins^mcfurabitur uo-
dum Matthaeum. *y& ^a **

^M^nKtaspM bis .Etquomodo uidcs


'

rM? ^W^*
w L,., -JL^ n^-
*gK*T*} **?*
feftucam in oculo
t ui,&trabe in
fratns
oculo tuo
n6 uides^Aut quomodo
n Kj-^n^T^KV dicisfratrituo,fratermi,
nv?-nK V*ifc
V<TO ne ut tollam feftuca ab
fi

^yyv rr\\p nam ^; ^ ,


oculo tuo , &
ecce trabes
n oculo tuofHypocrita,
rv itfmna Vvs V" !

tolle P rimum traben 5*


n "WrNy Vytt n^P ?
*
v il-J '
oculotuo, &
tu uidebis,
tx^r***W)j7* uttollasfcftuca deocultf
V TO r? b?? l
fratris tui Nolitc dare
.

*?!*?V ^l^ 1 n *?^ fanftu canibus,necppro.


Xi nN ^D^Wri pfcjtt ieceritis margaritas uc-

tt rs.ab B^nH^yitt ftras ante P orcos > nc f^


W'
n ^V- vwj tcconcukct eas pedibus
^ tt n
* ...*
r
JiL,V. m2 fuis,&canes conuerftla-
* i : - '
'rj cerentuos.PetitecKdabi-
j na^7 W*3?D m uobis ? quxtitc in ^ &
nwp? njV lnrj^VfcW uenietis,pulfate &aperi-
nna^ ^Pa^ nKvTprn ctur uobis . Nam omnis
rio* VfcW'^ V *a m^V qui petit accipit > qui &
qu?ntinuenit,&:pulfanti
\b"\ "fcWtiffW* "">#
^ LLI^ ^nVHiSli aperietur.Etquiseft ho-
fT *:; moilIeinteruos,aquoft
U-p?
-

n^r? W<?
,

poftulaucrit , filius eius


i ^V^ nnVr.x SW pane, nunquid ffadet ei
M* -|Di< HK nV wcn
; lapidc i aut fi pctierit pi-
fcV, svnK Vkv* UK fce,nunquid porrigetei
# ferpente uos igitur *
Si
Dn tsro TlH 'W*
I

ui eftis mali " oftis dare


r nb ny^ o^fj wfc <l
%$i Euangelium feaiiv fW\^
dona bona filijs ueftris, n^nsV n^rnc nWia
quanto magis pater ue-
fter qui eft in ccelis dabit
w

bona poftulantibusafe?
Propterea omnia qux ,

uultis utfaciat uobis ho-


mines , uos illis.
facite 8>C ns B*qpiit usV nVo?gV
Hxc enim eft& pro-
lex nta *s urhiwp unitf J

phetx ; Ingreclimini per


anguftam portam quo-
w Su Q ^^snl mHnn
,

niam Iata eft porta &fpa-


^iofa uia , quar ducit ad
nw ~Tjvt rqr\y\ "vgw

perditione , & multi funt


qui uadunt per eam c , njft* nv;'bc un o^3*>"\

Quam angufta uerd eft n^n is-ntt ; n^y


porta SCftnfla uia quj du
$it ad uitam,&pauci funt
qui inuerjiunt eam Ca-
w un trojrnn Q^ri
.

nnnnn nnM* *K*$*ti' :


uete a falfis prophetis,
qui ueniuntad uos in ue-
ftimentisouium, intrin- n IIksth *-is2? u ~^*5
fe^us autem funt lupi ra-

rum
1
pac*s/ Exfru<n:ibus eo-
cognofcetis cos
un*nVv* n ,

inw
WpVjj} unnx nsnn \

Nunquid colliget de fpi-


^nn n^g-n3s^?H^p
nis uuas , aut de tribulis
ficus^Sicpmnis arbor bo ta

j u^n nis u^Tvn
... .. t -

nafacitfrucftus bonos,& nfc vfa%* sHtan yy Va


arbor mala f:.cit fruftus
malos.Non poteftarbor ^ jn\jn nHV& nyr^^
bonafacerc fruftus ma-
los,
^ *

**r
^ y
*" ^
dum Matthxum.
kVi n^n nwa-nN los,neq;arbormalapro-
fert fruftus bonos.Sed8
omnis arbor qug non fa-
citfni(flum bonum exci-
detur 5
&mignem mitte-
tur.Etuos ex frutftibus
eorum cognofcetis eos.
on& ny-in nr^rh va*n Non omnis quidicitmi-
hi, domine, domine, in-
regnum
*Vk ^k ^sn^
troibit in carlo-*

ok
ti?

13K p:sn
fcto*
*a
dw n^g^
r *r
nnaVn"
rum, fed qui facit uolun-
tatem patris mei qui in
corlis eft,isintroibitinre
^Vkj kjjp fc-vm u^dWsti? gnumccrlorum.Multi di
p*2f3 ? o^r.irn nn^ti centmihi indieilla,do-
mine domine,non'nein
nominetuo prophetaui-
rjrwa kVj ^g *j^ mus &in nomine tuo eic
cimus darmonia, &
in no
mine tuo fecimus uirtu-
1*^ tnHa^nH^n ics multascTunc confite
* "pK *a ortV n-nx bor illis, quia non noui
uos Difcedite a me om-
.

nes operarij iniquitatis.


Omnis quiaudit hos fer
mones meos &faciteos,
afsimilabitur uiro fapien
mawn:n^^
t r ni^
* " -r .
:
.
ti qui ardificauitdomum
fuam fuper petram,&de-
tajimnnjn^nn^ fcendit pluuia,uenerutcp
flumina 8C flauerut uenti
L 5
i7o Euangelmm fecun
&irruerunt in domum
illam &non cecidit:fun-
o *
Vsrtf^ *-
nfrt *
n*33

"**
data enim erat fuper pe-
t ^

tram. Et omnis qui audit


harc uerba mea 8C non fa- n L nx sro^nMVaH
i> V
* : -r t

cit ea,is afsimilabitur ui-


ro ftulto, qiu cdifkauit V^K ^K^ ttct- kttc
domii fuam fuper arena> ^nn^3 n'tt w^a "WM
&d?fcenditimber uene
runtcjj flurqina
)

&flauerut
n ^^ n<3 nv*} VHfc

uenti &irruerunt in do-


ttium iilam &
cecidit > fa-
ftacg eft ruina eius ma- * hnWn *?n%VHa*n
gna.Etfachl eft^cumcon . j
**
- :

fummaflet lefus fermo- n tmmn nx yvs'*


nes iftos, miratx funt tur nSn^? wcn^ nVfcrt
bx fuper docftrina eius.
iwpa i^ivn-nVp
Docebatcnim uelut ha-
nVva* nVtri vna TaVe
bens autoritatem,& non
ffcuti fcribac & Pharifari,
a
Nofitt iuiicare. ] Ver iuiicarc intdligit ur y 4itna $&& cr faeja
iriiquoobferuxYe ocu\o % atcfc iriiyio czniemnarc ariimo . Et <{uo&fc~
qiiitur 9 Qui menfura menfifueri:ii y prouirbium efl.apud Hcbno-

r^/cripwttfrito;^-^^ *Vtt3lVMi idejl mcnfuracoru y

ira menfuram,<juanio cui^ pro mentis f iemeritis fuis ft com*


fcnfano.
QuicTism^u'] MalifumusacOYYuptanonacYcatanatuY^
Atf uero hctc ccrrupdo naturccfu i corforc uel ab arivna , Hebrxi
Ulm hahnt di^uUiionem :
dum Matthamm. fVQ **& 17*

*p s^k ts?s nv\ wn m *m * ronps

*w ^to3 mtyia *o*vten 'ms^ wrw


lywfe ^ia V^ ns-c wj vnb ^ n^nxi?
wn ^ ^sn V?as \an mfi^w o;y"\ui
tm laV ^jr kVn ntrveV yctWi Vawak a>p
^iuo st\ ovian ^w^'^^'^^^
o vm
o^san^ ^^a nbj? rv*? mvari *

Ma? vh yo^n *a votfi mcw yo^p

virra Vy 5?o n ?n wa^on sr>anm MKnorn


iwpvrt Fnayvtn jo vwan tv?^> ^tp
'onnv
i tnfu i cj?: Ka&wif rr* c[u\im hortum cum prectefis fruOibus9
r tum iilum nullt auicret c&mittert cuflcdtjahdw ccniuxit clav-
$tm quenian cy alium ccecum^ui illum cuRoiirtnt Clauiusncn .

fct rat afc^n Urc arkr:s,ntc ccrcuf potcrat udertfrutius. S<d illk

ccnfilium imurtts,mutucfefe iuuab.nt cr trtnjgrcdicbanti rpr-c*


itptum rcgis. N<r coecuf jubmifp Itymris clauiofca!afu:t>ut iU
%t arhcrcsconfankr^t.
c
Cluananiuftjieflpcrti ] AfAwV.atpcrfcOanchifianhom**
riis u Um anguRteportx eyftt iticc uix\nam nifi ha?cficfitinflitu~
ta,ut auccramus ta quttfunt ieogcrit typroxintisfdluii^britga*
tts n?\p\os &fc\i ^ro: iiriitf dci cowttamut^a rtcla wa abcrra*
mut . Conunierc trgo ieb:mus,fxcut apud I uc< m iemmus monctM
ut pcr ca ingreiimur h crf>ater cotUftis reganius cfi t ut uircsfup^
ft&Uit f
7* Euangelium fccun- fWVQRa
Exfruttibus corum cognofceiis cos ] Qw tumlibet pfcuio
praphctctfmulcnt pietatcm ey* dlfiimulent impictitemjamcn opu
M&rfludiaeorwnUnien tcfcabuntur ciuifint&ciuidcntcctant.
Qfli non ex cordc dcum cnixrunt^ypocritaifunt , cni mtumlibet crc
ieun confiteanturjicentesjomine dominc , cycMuiufmoit multl
fuerunt>ciui etiam prophetaucrunt , hoc eft,proficue docucrunt CT
foffemerunt de myfarifs Cbriffi,<\wd*m denic^ miracuUfcccrunt %
fcdc[uxauAcui fuemnt uera cpfolida fide ^ctDominonon agno~
fcentur *

Vm defcen-
deret autem *mn jp j?n^ ^"O?^
Iefus de mo-
te,fecutifunt
eum populi
multi:&ecce leprofusac-
a
ceffit &C adorauit eum
dices;Domine,fiuis,po-
teris me mundare.Et mi~
fit Iefusmanu fuam atcp
eum &C ait uolo,
tetigit :

mundare Et continuo
.

purificata eft Iepra eius. nn-ro -rpn


Et ait illi Iefus uide
ne di
:

xeris homini,fed uade ut "vraKn *?*< rtfc* W* \V


b
uidearisafacerdote,& nnm ^
affer ad eum facriffcium
tuum,qucadmodti prae-
^ ^ ^
^ ? TOS
? *
..
*"
n
*.
aiis cn)*V
nn " an
*
^*

cepit eis Mofes in refti- ?? *


moniu, Cumqj Iefus in- ^???"} WTJ? otE
grefTus eflct in Caparna- 3L**"Vga Vfc Jptifr N3
huriij
dum Matthanim. *w& *m *7J
c
t*
,
W'oVt* a^ ^nn? hum,accefsitadeu cen-
turio , 8C fupplex faftus
V HnHK yinn^ ***?
eft ei dicens:Dominepu-
cr meus iacet domi,para-
*n bva^ wni WJM lyticus, 8C ualde affligi-
tur.Aitillilefus : egoue-
niam 8C fanabo eum Et ,

Vwvfc ttftU* 'tt&lj refpondens centurio di-


xit:domine,egono fura
idoneus ut tu mgredia-
v ^m V *$tt ?$*ik
,

ris fubter teftum mhitn,


tfBtt pn * *a nnn ion^
fed dic uerbum 8C fana-
13 l -^jjg Kanin *c* bitur puer meus Siqui- .

np^nn nltt ** Q? dem 8C ego fum homo,


n *vntt n^pp nnn conftitutus fub poteftate

*tttjh
V\
W
svi nV
*t??K ^nr.n")
mb vntt
alterius,&habeo quoq?
fubmcmilites,&cum di
cohuic uade 8C uadit, 8C
alteriueni &uenit,&fer-
uo meo fac hoc & facit.
Cum'q? audifTetlcfus mi-
V nuK*^ rton jW* ratus eft , dixitcp ad eos

K pvWn^^ quifequebaturfe.Amen

3 1W*K
;*,
ma^ '"-
tanta fidem rn Ifrael.Di-
coauteuobis.quodmul-
WMo Wfc?
12 nlK3: ,,
3 kvw oV
tiuenientabonere&ab
occidentc&accumbent
nvav-pnjnam ninlaTi cum Abraham , Izahac SC
ap^Ypn^oTt-raK o? I ac b in r g no cceloru,
fili autcm re ni mitren -
* tonrain nal t a i S
t7 4 TVWa Euangelfum fecun-
tur in tenebras

dordennum.Etdixitle-
exterio-
rcs,&ibi erit fletus &ftri
^ ^V-i^^M
n V* nitfw IVHm
*'
' rv - '
*

fus Centunoni:uade,&
quemadmodu
fiattibi.Etfanatuseftpu
credidifti W W
^ 9^9
*W*
J
*WWV"?7?*?
?? *
HtJ?^ ^V
s

cr hora ilia ingrefTus au- tt?a^jn to^ ?]V ?

tem Iefus domum Petri, ^K yW* Hh^\ M*nri i

uidit focru eius


bentem propter febrem.
decum- n
*

^Wa\* xva
JJLX^l+Z' I^Jl
Et cum tetigiflet & ma-
g
* ? -!

num eius, reliquit eam fe n ???^l *3<* *E5


bris:&: illa furgens mini- &}?! ntip H*rn frgn
&? n *t* v ?*9'! Q n V
*
ftrauit eisEt ut uefpera
.
'

appenjt, adduxerunt ad n^Vnbji *\*hx wvi


cummultoshabetesda:- D *mm Q^xi?n *%yi
moncs.&ipfcpcrucr-
bumeiecitfpintus, fana-
n

y ??
^i,^^ T
. / "
uit 9 oes male habentes, TS* ^? *$3
utimplercturidquoddi **$!* rna o^pnnV
ibxm erat perlfaia pro- n iOSin n^pw* V?
phetam dicentctlnfirmi- fcwifcnnns^n/Ycfcr
tatcs noftras ipfe tulit, & ' 7 Q t, 3t5 ni^aiff|
dolores noftros hos ip-
fc portauit. Et uidcns Ie-
^va*\ W* tm - -*

W }W a ?
:
.

fus turbas multas circum **


fefe , pnccepit difcipulis *?? r& ^T^-
fuis , ut irent trans fretu. 0->nibtt nn wayv O" ;

Accederis uero unus ex c< fcoK ^sn nV "VjiMM

fcribis dixit ei:Rabbi, fe- : ^n n&MmM *P>nM *' - r


1
'

quar te quocuncy ieris,


Rcfpon-
dum Matthanim irvn **&3 ?p
Refpondit illilefusruul*
jSw; ^ *vn&M pes foueas habent,& aui
pn bnS^ n^v^ biisccelifuntnidi, ^filio

^wmin^ nVtan * utItl hominis nc> n ft


duo uel caput
te^to^k.Z^Uft V ; M i locellus,in
1**3! ?Vnn^p ,

na n^ nT w y^? fuuinpo na ?.Scdafafiu.


quldam cxdlfcipulisfui ,
VVteVnti nn^j.nrjfk" dixit e i ; Domine,permir-
},\',
Vt< "vnj; rcmihi urpriusfepeliam
H^tvrtJ "V nsn "^n parrem meum Ar Icfus .

? *i K-xiK nSa^Hw"^ rcfpondit ei : fequerc me


&P<itre mortuo.fc
^nMKSW
f-
^irS
lc
-"- * -r pelire mortuos luos
*K v> 3?? o*nte wrl ^.
umiF confcenduTet na
"
^V*? uim,fecuti funteumdifci
nfti^S ni^jflpa VjJ^J pulieius:&eccecommo-
mn"\ n^n^iaVn ^nK tiomagnafaflaeftinma
1 t^3 ivn V\"l* ^jm ri > utnauisipfa operire-

tm '^
*% mWl 2 ; i .-
turafiuaibus,ipfeuero
dormiebat. Lt accedetes
" !W *< w ;.
u *>m difcipulieiusadeumex-
f !?* ci tauerunt eum dicentes:
W^n ^bK nanpM Dominefalua nos ,quo-
vnft VitetsS ^TOS'35^ niamperimus.Etaitillis
: -dks *a * ay^Mj Iefus V " uos P
: 3
fideitimetis^Tunc furre-
ufill

ynt^ unV
W
V^C^iM
JJ B -V^
tnjrtK
"*SW*
-VfcR^
w ~ L xir & prccepit uentis atcfc
Itiaric? fUaeftrranquiJ
litasmagna.Eradmnati
0^-J\K^t\HWVh| funt homines dicentess
wek 1
: o^tpjKh wtn^ j nVVffi m>*nt? nn*m
quia
7* JWtfTO Euangelfum fecun>
quiseftifteutuenti&ma
ve obediat ei <Et poftea-
quam Iefus ueniflet tras
fretum in terram Gir-
h
u^n nsnv>
^J^n'!
* "

*
_"-"
^"^W!**
'
'a

,
& ^
mn
r
">la

gefeorum , uenerunt ei ^l &*W?? ??*?


obuiam duo darmoniaci H -^ZS *^ ^nfenp?
cgrefsi de fepulchris , & p *\p *iKY*n O^nTj/tf
crant ualde feui , ut pro- u o^vok nrn o^-op
pter eos nemo auderet
tranfire peruiam illam.
n nh?gV onx
%y$
Et ecce damabanr dicen-
tes:qiiid nobis &tibile- nunp niTO fconn i

fu fili dei i Venifti huc ut


affligeres nos ante tem- : b^nVfejnyag^w;
pus.Et non procul ab eis fc nHagVu^Vnnfcu
crargrex porcorummul
torumpafcentium, &dar
monesrogabanteum di
n^n nn*D p^ W*
centes fi erjcis nos hinc,
:

mitre nosiri grege por- ^sftSOn Q'h^'5 n^S


coru.Et ait illis ite Qui
: . w' 0 ybkV -^Vk
cgrefsi abierunt in por-
cos Et ecce abi}t totus
.
nam \ fi^Mnn T1373
grexmagno impetu, 8C
deiccerunt fefe in mare,
qnpa ^iv^^n
mortuiip funt Paftores
.
o" Vk nVn*n Vns
autem fugerut,&ingref- noa u^jpl : ^nm
ficiuitatem annunciaue- V$ riws vjjb wta*j
ruRt omnia ifta quin 8C , nw nV*r V^ u* nVKn
de illis in quibus fuerant .
u*ir& vn una
'
d*monia,Erecceroraci-
uitas
Ifam Matthaum. ijva** 17*
b nisy^ T^n Va tisn^ uitas illa egrefla eftin oc
1 n^Na"? 3HW" nKnpV curfumlefu:& cum uidif-

a
Adorduit eum. ] Htt c/? , infacUnt procidit , reuercntiam^
txhibuit eriini Hebrctis uerbtim idemfcrl quck
i
Eft nStlnlpn
MSyj^ V>**BU?tt
fefchumilkre cdrpore &* animo.\ndeGc^

rrtt /i dfcjve aiorauerunt ,fcribit Kabi Sal. nQ^&2 nT*

tft uerticis mcuruatio >adoratio autem efl proHratio inUrr&Porrj


uerbum ipfwicft de reciproca coniugatione y deriuaturty aradicc

XVIV0 ^dftgnijicat incuruefcere, <y tnutatur be tertia radica~


hsinuauniobilem.
b V* uidearis afacerdote. ] Vtcet hic leprofus utre cffcimuti*

iattis , nec opus haberet bomiriis approhtiorie , uoluit tamcn Qir*


ftuseumdcfiinareadfacerdotcspropter tcHimoriiumfeu legtmtU
lis a deo datam,obfcruandm O* bonoraniam tficut & mater cius
foHpartum puriftcationis ccremoriiasnoninttrniifitiquce tamctt

nulla opus habuit purificatione . Prdditnt hic xtctuni ludcei ineptias

fitas , c[ui contra buric locumfic arguuni.

xx\t\v& iv2 ^vsn^ wtiVi inan,V tV^


V ^wi VV tV^ ymt frn nis V vv Vp
ww rivriarc nsro Va n tMffft satf "W
rxwxx ita ^pyw nn v Vp rvwi rgM
tes nv\tw trvVaS vttn riVnaSnaw ipaJ
fteV navov ; snK^a vw vnnw maai
Wr
i?t EuangeUtrm 'mv&a fecun-

a *5tWtt< n?V t*Vn ^w *Mn srro nr


wsfo *v^n -rcra Vat<T nw ntrtw nVna
Sy nw n svzw v&ty z kto nsn o^a
anai n^3? to** mmn jvna w m^w
wtiva
IdcRjtiam mirumcHcfud mc ,
^rf prcccepcritU^ nfo t rc

aifacerdctem cy offerrcfaaifciumfuum.Cum tnim ptr)ttlefi~

natus effct ab eo , quii opus ert irc adfaccrdctemi tt tcct non ux-
Acmut cjuod omnia alia legts prtccpta, tiiam unum , fucrint cbft r-
uata,per ucrbum poftquam natus cft ex mulitre , ut eft fabbatum%
tircuncfxo , caro porcina , ueftes linect^r Iwcce pcrmiytcc t^r alia
tammulta cpuc ipfc foluit pejtaducntumfuum. Eccequalamtn~
iacia cceci ilb bomines excogitauerunt , cum nullibi legerint Cbri-

ftum cdiffc carnemporcimm , aui wftitum iniummto ex Una cr


lino contcxtuwjed legalia ipfe obfcruauituf^admortem.Crfigu*
ram dgnipafibaUsjwm iampcrgeret immoUri y oflenditin fcta-
minan
Ctnturio. ] Vccant Bebrai certuricntm ii
fft^Tfl yip
cftyprimipcm ccntumfubditorum , fic ut ty tribunum uccantpr m~
cipcm mille militum. Et c[uodfubditur , Vuer meus iacct domi , be~
Iraifmws cft,in c\uo ^j j id cfl y puer ufurpari fclei prc
fftjjp^
minrftro.
4 Uon inueni tantam fidem. Xccant Ucbrccifidcm
] n!TY13fc5
ei<z cfl c[uafi
p^Ca certitui0 quteda9 qua <{uu
tf+XXKS ^TO
nQW ut
*Pfi
e niunt >
fi
d e&> ncn duktat illud ^uod^rcait ucrum
tffc. SicQfnoflri defcribuntfidem effe ccnftantm quandamcy
zndubitatamanmiperffirHum fnclumde dct bonttatc atqucpro~
mijm perfuafionem. Et cyiific cft pcrfuafus , nititur uerbis dei^
c[l ctrttts dt hbcrationc ab omni malo atc[ue dt uita ccterna . SeA
hoc cHdcnum Dci % &non Ucct illud noflro prcmercri cpcre,

cuma
dum Matthanim. .^q ^3 x79
'

twn a. pucrith ipfa propenfi fmw$ ad malUm * cr neceffe fxt qual


jpfe ftosfUd prcc.uriiat gnt..t ey bctc iiunt boriitatis rcceftiofi*.
i seR, certa fcilicei dla V^^y^ perfiidfio,ic eiws impcnfa bcriz*

tate,({uacrfola iul.fica.nur. Vtimumciuidcm mfinuatur ucrbum


cxumum,commtnians iei bontaUm , dcrideffiritusdeiperfuctdet
corhbui cleclorum ut illisfidem adhibcant, c^ deum agnofcart pif
Chriium jibi omnia cond. n.re peaata , (yfitios at$ rcgrii ccelefiis

tcnfttucrt bceredes .Cum auumhac perfuafio arivnum obtinuerit


ftmul cjuotfc ttmor ey ctmor dei ariimum ipfunpro modo perfuafic*
rits impleni.Scd dc bis apui alios ccpiofiora inucrites.
c
P< tri. ] Hebrakc Ccpba y
cpce uwieti uox magts eft ChaWL
tafiue Symca^uhn bebrakct . Efl eriim Hebftis
JJ Vd P etra*
l2 &oc nometi Cbrijlus dedn Fetro pfo
Cbaliaiis autcm *

VS&*QV9 W * nu * u ca
batur, ob gloriofam Hlam <y ffmam

confcjiionem t quo ChriRoYifroniit : Tu cs Ckrifiusfilus dcl uiui 4


Yuit autcm tingua Chaldatca,Hebr*'sin tetrdfua ucrnacula,pofl*
quam Tiiierunt cx captuitate B xbylcriica^ id yuod cmnes uoces pt~
regrinctcuangelijs infertcc titeflantut', c\uas uulgmbtbr icas cffc

putit . Vfus eR crim CbriRutaipUbtioi bommes uernacuUXxn*


gu t,ey non pufe bebraica^uamfolum docli callebant.
* Rabbi.] lB^Hcbfa;ismagisier(ypra;ceptCY s (yciun
alic{uilprctRarc pctejl : CF ciucin.locdijcit^rajfixum iod , legunt

lchudxi ?'3H ficuta ro fili* yfit *T\3 fiU* meacum hirec* \n


pluraliabfolutolegunt n^Ha^V rabboritm,uitisfingulare"jH^i
rabbo* ufurpmt plcrunefcpro deo c? iomino munii . Sic \chan-
nis lo.dixit Maria TAigdalene:Rabborii,UeftmagiRerucldomi~
nemi.Cxmpronominibusucroaffixislcgurt ^vrnS } 4
magfiri
nofl i . Duplicaiurucro bctb pcr dages , <|irt udixuocabuli e$ tx
iuplcantibw fccuniam radicaUm*
M
iSo Euangelium fecun* n^Vrtda
* .
. Filio dte/w bowin?* . 3 Offenduntur ludcei bcc modo loqucn*

iiy^ndo Cbrrfus [e uocatfilium bominis * arguentes in bunc mo~


Auw.

kVwwk p vaxv nt> rvch fc^n'*nV 0


kVw ^ww nwtya moaa wno
WW
is^k

V?
nwa^ ^wk
wwa
r^ on
-\sV
Va niawb "viaa tr\K pV wrcrfc
vb ny

pa
wr a^ns ^w
onsn^trwta^ata^VK
woan V -vn
-\a*n
nj?nt?n
o^iain *b* V:n wt ntpa 6W o^a
navcn e^.p^w *\t?w wa vn
wa V wtw mwan vw sra nn
trt
a ftpV vpk mw ^awa tn p kvx
/nTnn^n^a
Appettatfe Chriftusfilim hominis more fcripturcc ^uce bomi-
ncm ex infimaforte natum , appellatfiVum, hominis Sic Chriftus
faclus eft infimilitudine bomitiumyboc eR,quafi unus e uutgo bomi-
num % cum tamennonrapinam arbitratusfitfeeffeaciualem Dco.
<efpondit proinde Cbriftusfcribce . Vulpesfoucas babtnt c<rc. Vi
illi adimeret animum cupidum , <|i quafiusgratia uenerat ad eum9
ctim tamen dominus coeli & texrx pauperior effet befitys tamt &*
uolucribus coeti.
k Hi* tiomnt uocatur
Girgefeorum. ] locus alio
^jYpjj
ut lcbofuctundecimo^ubi inhcbrtobabetur
nYV^a Cinerotb9
Cbaldaica ey utmacula lingua babet Ginofkr . Af#
uero Euangciiflce mentioncm faciunt
rcgtonis Gadarcnorum.

Confcenfa
dum Matthanim.
m H
Vn jgw* rpg^}
at> Onfcefaitacp
Kb*n o*n nsjra &$** Iefus naue,
traiecit ma-
& uenit in
k bm w*i< nK "^Vk ? ? *. -
re
ciuitatem fu-
am Et ecce adduxerunt
.

a
ad eum uirum paraly-
ticum iacentepi in lefto.
I - " "
Cumcp uitlifkt Iefus fi-
;

dem eorum,dtxitparaly-
tico.cofide fiii, quoniam
P remittuntur tibi peccata
qnramnoa^p3
j
tua.Et ecce dixerunt qui-
an^rrnb yW; ifvfs dam e fcribis intra fe:hic
n onk
*
ntoV "rcrtta
v
blafphemat Videns au-
f

n^ a^T^n
* *
x

sVa telefus cogitatipnes eo>>


-ir * i

rum, dixit.quare uos co-


gitatis malain cordibus
nnVaan^^nbpnn^ 5
ueftris? Vtrum enim fa-
^axVnX rpnSKon }> cilius eftdicere,remittan
tur tibi peccata rua,an du

cere,furge 8C ambula i Vt
I ... : .. V

V y^Ks V^T2 Pifeyn autem fciatis quod filius


hominis poteftatem ha-
bet in terra remittedi pec
anp *p^9*NnVw;iV
cata,tuncait paralytico,
^x?lV 5^n^-nbji^ j
, ,

&
Surge tolle leftum tu-
n^.ianp^ Mjsfla um,&abi in domu tuam*
Qui furrexit & abijt irt
domum fuam.Cumcp ui-
difTent turbar,timucrunr,
M 3
iz EuaflgeJium fecan- mvjW
&glorificauerunt deum,
qui dedit talem poteftatc jn^vmfcV ma nan itu
hominibus .Etpergente
Iefuillinc,uidit hominc
fedentc iuxta teloniu,ou
tusnome erat Mattharus.
Et dixit ei fequere mc,
s

Qui furgens fecutus eft rjV n*V$ irtaW^n


eum Et facfifi eft cum fe-
,
Knri V^D*W^ PV.X
deret in domo ad man-
ducandum,ecce multipu
blicani 8C peccatores ue-
nerunt &comederfit cum
Iefu atcp cum difcipulis.
Qiiod uidentesPharifaci,
dixeruntad difcipuios e,-
ius.Quare cu publicanis
&cum peccatoribus co-
medit prxceptor uefter?
Etaudienslefus ait.Non
cft opus medico ualenti-
bus, fedhisquimaleha- n^naon^cnW^ fcVtt
bet.Ite & difcite quid fif, j^~ *n Vtifa *"ph
13
Pl^atem uolo & non fa
cnficiutn.Quoniamnon
jv, h ^^
^V^Wix^a
n ^ t

tieni uocare, iuftos fed


7
*W *?*? ** ^
^rn na *a O-^pH
peccatores . Tunc acccfTe
ruutad eum difcipulilo- ^n^;? ^&^?* ^
hanis dicctes quare nos
: *flr&)k rcoh^-^b IjnV
&Pharifaei ieiunamus fre naSn
" " U^OT
;
^WnOT
quenter difcipuliautem
tui
dum Mattharom. rc& ^a tf*

y Bg tfJH ^yopVjgrt tui non ieiunant^Etdi-


crr "vrK*^
'
^Q*W xit ^' is ^
us Nunquid*

^nn 4nWm rw P om ntm <


ji
fP nfi lu S, e-
* T1

*7& *:
tw nx^ n

W ~
n ^?>
inn
l
-
rc, quam
diu eft cum 1111
fponfus Certe ucnicnt
<

dics quando toUetur ab


1?!?
U V^ *&V. Tv
?*J
c
cisfponfus,&:tunc iciu*
n^n* pfco nuw *K"1 nabunt.Sed&nemocft,
*T -3 na-nn nVr^ ^quimittitfragmcnpan-
WnWSv^W
:* t*' '
nirud in ueftimcntum
i!
uetus.Qiuatolhtfupple*
mentumeuis aueltimen-
jn Hpna n^-) nV^nm t0> &
e rit fciflura eius pe
pK} : u-jpttMi-A ior priori . Neqj mittunt
hVjfrsawTn T" in^w* uinum nouum in utres
1 nna^Vx ^sn^j ueteres,alioqui rumpen-
SA lV,/nS-fo turutres&effunderuruc

OK sna^ mxn
fed uinum nouum miu
.
1
n nHntaa^nWlT! tuntinutresnouos&u-
pvgnh n^xwn '*rinn traque conferuabuntur
r
n -Kri -sn ^n nrpxs^
V - . t
Cum autem ifta loquc
K Tiip :np mi an^X ^ctur ad eos, ecceacccflit

^XV sniWW*.\ %* pnnceps quidam & ado-


'* 'JL^*?Zm+ **Z!L rabat cum dicens.domi-.
- --. *'-l ne fiha mea lam defun-
Vfe V
^ }W ** fta eft> fed ucni tu &po.
JJW3 WtttjJ : n^nrn nc manum tuam fuper c
Vn oy ?
H
3!$ 3^1 am & uiuct. Et furgcnt
r
t v VttVn I ESVS fecutus cft cum
cum difcipulis fuu
M 4
$# tVVWKs Euangelium fectm>
t ecct mulicr quar fluxu 3-? ^rin n^ wk mn?
fanguinis laborauerat ? n }^ o^nw napp
1

duodecim annos , accefit


as nsnfc? n<2m naw
retro 8C tetigit fimbriam
ueftimenti eius . Dixerat
enim intra fe , fi falte f-
tigero ueftem eius,falua-
bor. Et conuejfft^ Icfus nnM* n*s*n n#; w^n
at<^ uiden? caiii, ait.con-
fide fi'lia,quia fid^s tua fal
nam te fecit ; & faluata cft n njwn nirNn yurnton
mulierabhorailla. Et cu
ingrefTus ffTet Iefus in
idomum princjpis 8 ui-
diflet tibicihesatque tu^ P^V!) ^T^nfc HVJ
multumpopuli,dixit,Di yg# o^n njCTVJ

fcedite,quia non eft mor nnia ^fc&vvpD


t ua puella fed dormit Jp-r
jnjw^ o^^annysn
fi uero deridebant eum:
&cum ciecfla efletturba ?
n TOrratoi & W 7 pni
ingreflli? eft ipfe 8C teno- p^ii ^ nn ^?? i^?
|t manum ^ius diccns.
c
Ppella furge:& furrexit n nn|?n Q^nv^tenP
puella, egreffus^ eftru-
^ ninn^np^>?nn
moriftein uniuerfam ter
:^nnY^Jsn->aVK
- V _
ram illam.Etcumtranfi- , J -r )r *

ret inde Iefus, fecuti funt


cum damantes
diio carcj : z T :

&dicentes:mifereire no-
ftri fili Dauid. Et ingref-

(oeoindomum, adienit
cum
^p jy^ ^K *iKn
dum Matthseum. 'WttHft ,8*

K *M2K''\ n", "nj7 ^bvt. eiicaeci.&dixit adeos Ie


,"j.
n ^jV ut^Vk ^us : ^ um cre ditis, quod
uo -.
*><* n:4y " . .

~, f
f ?
f
?F
bis:Dicunt
iftudfaccre
ei:ntic domi
.

P^ nM*Bft ***
) nc junc tetigit oculo
.

?"9 WK W?K*n eorum diccs:iuxtafidem


jDTrr^S y?il>? ^VlH ueftrafiatuobis.Etaper-
rtyjy^nsrm"!* *vnxV ti funt oculi eorum , in-

C^vVWtfUMR* fttA terminatusip eft illis Ie-


s di s idete quit
V * w%" W"; 5 ? f :,y esrefsi
fciat At
]??
.Lu
J" p.-vbmV prar-
**?W} LtT \. . llli

dicaucruntfam5eiu? per
pnw^pn-J jyn-; t otamterrailIam.Etcum
nn^nx:T-nfc< VtMpn ip fi egrefsi eflent , ecce
N^nn ySK-Vaa
J adduxeruntadeum,ho-
nsnnnnKY^wan minem mutum haben-
Ghirnfc -$5 ' *v**n tem<$ darmonium:&cum
*" mWnV^n nVx . 5
kaum fd^moniu.
mvn ; -ivM^ ^n
- '
'
locutus
t *'cp
eft mutus, mira-
funt turbar dkentes:
D mpn*l nVj* n?? Nunquamapparuitficiii
pK : "VnlxS nhn*:> Ifracl.Pharifji autcm di-
: Vxn^";? 13 nfcHx xeriit.per principem dar-

W3 ^^TOfcH n*Wten moniorum darmo- eijcit


ia Er deambulab Ie-
n : na mfen trvwh ?
JLL * us P cr omnes ciuitates
a

I
SW! 1&V* WTO
^ . J'"'-
J
& caftella, &docebat in
^ nSvxpn pv^ Vpa fynagogis illorum , an^
^?*^ 5V^?9$^?yft nuncians euangelium rc
W*^x^3^i?n^wa gni,& f
fanans omnem
1 infirmitate at<p cun&o*
IKDtt - V^V *VStr-V:s
M $
*<* tvwea Euangelium fecun-
morbos corum Videns n HV" .
twrnKan '

aute turbas miferrus eft


, h3 n ^;, n^ nluv n ,.j
'
ejs,quiaerantuexati&ia
cetesiicut ouesquxfunt
^V^hnno
\
"
*
fine paftore Ttinc dixit
. W U ^V? !***
n ^rn^n?
cjifcipulis fuis eftmeffis : *yun th
mulra,operarijaurcpau~ "D V^J^ai Jtfl-^wrj
ci , 8C ob id rogate doqiu

numelfis utmittatope-
,
nsixnrn 1
^"^\^Pp rtx' Vk
3 Vjfl Q^
ranos in mcflcm fuam.
a ^W^ y^
S v

* Wrumparalyticum. ] Cumparalyfis fudiffeluticneruorum 9


tt iiffbUtiont autcm neruortm cxtcriora eiuocfc memhfa tremuU
rcddtnturjmnbu/fyuiribus d^ jtituMtur ,binc eji <pod Hcbrasi uo-
tant paralyticun
XH^^XS^t/hvffl dtffpUtummembris.
Vtrum fadnts eft diccre. ] Hoc eH , remttere peccata^c?
defperatun ctgrum fubito fanare >e< ctqtodei p tcntian rzc\ui~
ru>tt,c? ^uanlo mc nm dicitis blafcbemarc Dcum^uod paralyti-
tumfxnun feci , tyare cogitatis intrauos me blajhemare Dcum
qnnh dico rcmittmtur t bi peccata tu^
* PieUtcm uolo cr non fdcrificium. ] Adduitur hic locus ext

fixtocaphc Hofcct.Efiautcm c[uodnos piUitem uerti?m t


^ft
fecu^dun Hebrxos t^? n<\SXA^ 3*VD bonitas (y* retnbutio
qa$d*n fcu benefucntia, c[uan Hchrn rctnbuthncmuocant , &
talcm bencuoUntiam crga proximtm pr tponit doninut facrifxifs
fuhydcut tyfupra dicit rclinyucnium facnfmum ante altarc , &
l efxm fartitnfa n cbmtawn.Vrobat itacfc ChriJus & pluris acit

fl dium bcncmerendi ie c[uibw$Xvictp:cc uMimts pecudum y &*Jci~


cnti4'niit,ncnpcfilcm qucc ejflcaxfit pcr diieilicnm, prccom*i~
bmholocaups . SachficiaucUris lcgs erafttfttdamcxhortatio-
ntid
dum Matthanim. *rrep&a **7
ncs a.i poznitcntamficut<y in Lcuitico tfftrcr+es iubcnturimponc
rt manusanimali offercndo ey conj tcri peccatafua \nde dicunt .

tiebrat.

w oVa
Vjn
*u-v\ n^n
aunrt twi niara toM cntftJa
wct
^kw tpnxp toqtq mcna
vw
ntraa *%& tfcnn wwrw
w
ty roaron vg o-\n maV? wr wnv
d
\z\unchwt ] Ne%^r &i pr ieimium lu&us , <pcw {>&
buerunt d-fiipuli ChrifcpoRMationencarnalis prafenticc tiu*+
Et btcfupra quam dici poicfl delyrtnt ftulti lud i
, quifclum mc-
tiuntur opmipfum imnij non aducnenUs quoftat animo , conira
,

toter tm claras autornates prsphetarum , c[uibu$ corum confuta*


tur iciunium.Sed cs Chrijlianorum ieunium,c[uodnonfiatpet
integrwn dicm vnprobant i'.li ftwtis huiufmodi ucrbh:

3\rD ia$ ^^nw oV*n nnK n^^Hn W?*hr\ dk

onVw nv*jm msto 0*03 dk rcnawnnaw n^y


r - : V T : 5 -r : - r -r
t -
n^nn "-nbiw *vo:p3 nfc *xirc;n oS^a o^^ma
^anrftT?'} n^ wa *%& siVFgV orV ^inrls o\*na
:

tjK oan^tnVna l^nnttM Hn^VnS? on^i *nb

#
"nW5.Vn V^trt-&
* : : * :

r
Wonpoffuw ftu\ta$iBas udaorum opimones uerttre 9 jed <jwi
hebraice funt dofti , facile htciligcnt diem fuppuUri * uefycra
iuxtkilegisprifcriptumtatieiunium ob iincn hhctur extcn:i n
up^eram 9 Jcdlihrwn cui^rcliKfAtur ,ut wfiiget ccrpusfuum%
iittitf
iss fwvro Euangclium fccun<
\uxt<x quoi uiimt fibi opus cffe. D einit quoi nobis improperant

flulticiam nofiram,cjuoi magisditm Ntneris<{uam re\i<\uos dies

itiunio cclebremu6,foytaffc non pmnino malefcribunt, qui exemplo


torum ieiunium fecerinwf opus exft bottum>perindt quafinon
ftmpcrftfitiunan^umeycorpus ca$iganium,ut animus crapuU
nongrauatus libere afceniat in Deumficut ey* Alfti dicitur; scm~
ptr oportet orart ty nunquam dtficere.
4
HemomittitfragtycnpannirudisJJ DocetHs fimilitudinibu$
imperfeSos ey nouieios infide non onerandos feuerioribus prccct^
ptis,fed paruuli lafte nutriendi funt y donec graniefctnt.Nemo enim
mitiii fragitfen panni noui c? ruiis in ueHimcntum uetus , a\ioc\u\

tolhtfupplementum eius,ut ciuod prius inft uidebatur effe \nte


grum^cccfiionedurioris affument\ rumpitur ptius ey*c. Sicfinco-
phytus mox duris oneretur pra;ceptis,pcriculum efiyU^ ty quod ba
bereuifus tft% aniittat.
c
Puellafurgt.2 Apud lAarcwn^ui hanc eandemfcribit bi&o~
tiam yinuenimus Cbriflum uulgari lingua locutum ad puellam

^WP KH^PO quodfonatytalitha Kumiyeyfignificatypuella

furge.Quod ft hebraico ufus fuiffet ftrmonty dixijfct


XXWl &
non
WpVc fa utl u0^ utt fewMeW &*m * phfois intelligc~
1

rttur.
* Sanans omntm infirmitattm. ] \d denullo alio quantumlihet

fan&o uirofcribitury<iuoiomnem curauerit infirmitatem , imd nuU


lamfuis potucrunt tolltrt uinbws infimitatcmy ut contra Cbriftum
noBrtm blatcrarint inypj ludai qui itafcribunt:

Tun Tun u^Hnp p^sk Ta7? tfbw n^ ntey ntt


dum Matth*um. *p/a *%* *?

fc WWnl ons 1 ^wnV Vkrw* ^HM -33


'pfcn

&n^nyn3ivnn ovsiVipo^nj? D*ttfHn^tinnp


^a^T^Vo^^nja n^y^N ik^sqhi d^i^
h^MxWni ntan n*nm w*k qVis onV S "toj
taran-nK nijfci 3911 18 U ^D ^J? ^Vmo 3^
o^n TjSns VfcW? 5J*W} Q" ?!?!? ^P P^ntem onV 1

137? n^
3W*V*ft n*& ^wrjj na^n nto3^3 w
WWt? T8K ^T?'^ **% n ^59 iV? ^^ 1
? ^ 5

flri*Vsjrt ^ntosnniso ^^n^^Q^nn^atf n;nn^

*n os bio uHVk wb* mnn ^fc^tv^ i^t


f

o^E Q *<? o^wyg.'* nufc nteafm 05 nVVSan 41


oH*
n3Vi?&7nV*V"iii fcv o* w*Vk l?"} nV*V 'ian **

n nnaW* ito orjfl$n o-^^^p *a ton ntJH


vna o*nV*<nT naS qk *L owa 1* J< t<Vi<v rftn&iari
;

-.,

-r
w
S".

.:
.
*

o^nVxn^v Vj? 0 *a *rT Q*toj nisy i^^ twis


?
T

'
*r | J *

-t
r

.
;

tt b<yK^Q3nbpno^iV^n3iQw na$ iw
<p n^i< V5 irw nVtf naa b *a.}a %*& nin*t?$

Argumcntum huxus oVit&ioms cfl^uotChriBus nultumfcrt


fcmitfignum, quod nori a}iquisfan(lom hominumfcccrit :ut Elias
er Hatioch afccndefunt in ccclum $ Ifraelitx uocariurfli) iei>uo~
taniur fanfti cequc ui Chriflus: M6fcs9 ut Chriflus uinum , mutauit
*o\uam in farigumm cr ac[uas amarasin aquas dulcc$:iwcitpo~
pulum pcrfucum maris, percufiitpctra Cffluxcrunt ^ucc.Qmh
C? Elifteus fccit cx una UgcHula olci 9 rcplcri multas lagcnulas9
iurauit infupcrHtWfimci kp*fw Qffu[&mt iH9smortuos9
mm
i* Euaiigehwn feaxti' nwa
unum m uita fua>(yaliitm poft mcrtemfuam.Similc quidfccit Efi-
as: fed gr EzaHel uiuificauH multa miltia. Nec obRat illum iciu~
n ifje^ojiebus cy ^uadraginta nc&, bus.cum ilcmfeccrit tAcfcs
tribus uictbus ^atc^ //<#. 5 e d b:s fdjfdc obuiari potejl^ucd C hrijlu*

omnesillasuiriutesfecltpropru uirtute CT uerbifut mpefttijan*


cli autem ea mir.bilta c[uccfeccrmt,fecc\ 0, <nt pcr ittiocationcm no~
minit er uirtutis dci> li c^uod frtet legenti faiptttram noui ty mr
tcfts teftamenti.

Onuocatis
autem duo-
dccim difci-
pulis fuis,
n nnV *in*"t n^r^n
dediteis po
reftatefuperfpiritusim- W^ IsrnrtnV nnKttp
jnundos,ut eijceretcos, 1 ^fo^^S^K **?!}?*
& fanarcnt omncm mor- j 3 Vfctatr Vsi
bumatcpomncmlanguo n+y nHrrrn
rem.Nominaautcduo-
decim a
apoftoloru funt

?-
w T**?
^
TW? U?
^^
.
* -

h*c:PrimusShnon,qui
uocatuseftCcpha,&An- ??$$ **? ^f
dreas frater eius , Philip- "fcbtron tj-.fi^a t^ttK
&
pus Barthalmarus , Ia- Vnfc T snH* } yypi DPg*
cobus Zebedari SCIoha-
nan fratcr eius Thoma
Vya n^TO
- V
- -r
to mrtn
-r

,
t aV atoyn nvnp
SC Matthacus qui fucrat
publican*: Iacobus quo-
qucAIphji&Thadd^us,
Simon Chananscus &Ie-
huda Ifchariotes,qui tra- mn^S
liidit eum in mortc Mi> .

/
fitip
dum Mattharom. *rva *s *$t

n^fcrr nK vw* nVtini fitcplefus hos duodecim


& pnecepir eis dicens.
b
In uiam gentium ne abi
eritis,neq? ciuitates Sa-
maritanorum ingredia-
mini,fed itc ad oues qux
13; ^rt Vfc *% 3K "*i perierut in familia Ifracl,
t V*o\?r* n*M <Pi3tW Ite&prxdicatedicentes:
quoniam appropinquat
cyjr?n n*oVn jin^n regnum ccdorum.fanate
infirmos fufcitate mor*
,

tuos mundate Ieprofos


,

tt "fttji nvycnnynnK & erjcire dsemonia gra- :

nK n****H*i(* D*;pSwp tis accepiftis, gratis date*


n
$*$*<
n^r,pV n*n d*
V '

: ftifcta tiar/j
1
^ c
Ne poffideatis
necp argentum^ne^ pe-
aurum

cuniam in zonis ueftris


farjq^| V^j ani^nK neq? pera in itinere,neqf
Vk oj^nH-Aana
* ~ nSyn
T

tunicas,nec calciamenta
p^;VRl nv S l^! ne* uirga .Nam dignus
1"?*???fc^*1rtH^ eftopcrariuscibofuo.Ec
VyH^n ^nfcn *a t wn in quamcun<p ciuitatem
*\K vy H "Plsrn iV::N b !
aut ^ftrflu ingreffi fue-

*# Wd nvt5
nVftC9 r
itis > nterrogatc quis

WaM dw*!..
m !j
norabllis ift *a fit
*
*
%:
VS
*tt
^- W
^HWtprh
'
*****
n^a
ibi manete donec exea-*
tis.Et cu intraueritis do-
mum, falutateeam pace
V o-\^ KtafcV ^Wd fua dicetes.pax huic dom
Q>n i n*3Tj mV ui.Etfi fueritdomus iU
uas mn xran n*n* lahonore digna, ueniet
pax
%9 i Euangclium fcciin- rrt\ti
pax ueftra fupcr eam fin , * -^ j? nj^gnVv &OP
minus fuerit digna,rcdi-
bir ad uos pax ueftra Et ,

quicunquenonreceperit
uos necg audierit uerba
ueftra , exite foras de do- -nx ^o^ *Vl nanfc
jnoautde ciuitate illa, & D YwVnKyna*yJ
cxcutite paluerem depe- m ^m'^^??
ciibus ueftris.Amendico *vn nay o* ^'W^
uobis i leUius erit terra *2fc :'
n&*VHD
T&tf
Sedon & Amorc in die
V &*}* Vp k?V *vn\N
iudicij,quam ciuitati jlli,
Ecceego mitrouos ficut 3 TfjM^H nin y}V
oues in mediohtporum. vyV iti tjarottn D^a
Et ob id
d
fitis callidi fi- tyV^ ^n ? N^nn
cut ferpentes , &
fimpli- n 5JJv? 1^ Qanfc
ces ficut coluntbae.Caue-
te autem ab hominibus,
quoniam tradent uos in
concilia atque in fynago-
gis fuis caftigabunt uos &*****? D ?Y **&&*
flagellis , & ad prarfides * n*n?V ns^np 1

;
?S
atqp reges ducet uos pro-
pter me in teftimoniu il- tu Vto n^Sws n^ntt
lis 8C gentibus . Et cum n^aVpVKyn-ino^
tradiderint uos , nolite
quomodo,aut V ^yvti oan? na^VV 1

cogitare
quidloquamini: dabitur t.D^i^fcnfcwiyV
cnim uobis in illa hora nn Vk nanwp^Dn
quidloquamini Non e- . n rxn s ?pn nzrernn
nim uos^ftis qui loque-
minij
durti Matttiatum. tvn ** m
Oain rvn torm njwa mini fcd fpiritus patria
>

Hna^b^f^^
M^uk

nK^T? *?9*^
.
* " -
-
i.i
ueftriquiloquiturinuo-

gj-
fratrem
Tradet aurcmfrater
m
mortem pa-
terfilium,&:confurgent
&
*n 3bo nrnV nK - nfc fiiij i n paretes fuos ut oc

UO Wa
^ffttp^ 13 cidanteos,&odio habe-
n nn^nVnn^nSaKa bunt uos omnes homi-
b^wW-Va panJKJ^jl nes,propternomenme-
m -Sedquipcrfeucrauc.
f^*fcS
Hf*ijr
.-'
W! KWth Wgi
G ? ^7? n 7*S31
. -"
W ritufq?infinem,lucfalua
bihir 7Et cum UQS rfc-
cutifuerint inciuitate u-
K Vx WU nnK V?3 na,fugiteadaiiam,Amcrt
tbk n^nK
ntf\K ***< j
dico uobis, c non cofum-
(i^nHnV?ft^tt|^ mabitis duitates Ifrae!

v T -*
Jv ^ * nisJNoneftdifcipulusfu
, :- > -. *.* prapraceptore,ne(Kfer-
^ 1?? r
.

51 taV? ^? uus fupra dominu fuum,


n^Vn^ *g ^K h^K fed fatis eft difcipulo ut

"D^ nTttVnS ^nv^nV fit ficutprgceptor eius,8C


*n& nitfMp nx h^vwS fcruoutfitficutdomihus
8 Si uocauerunt pa-
*6r>SW h*3n %*a gj >
tre kmilias Baal zebub>
m-m
n -^ !U> 1*%* h u
**? "g * B| quanto magis filios fami
5
!
Q ? Wp*
J
1?? liasfNon igiturtimebitis
Kh& n&afe -153 T *K *a eos Nihil eft opertum
,

JW* k> w ^no^ 1 n^ quod non reueletur , 8t


te^Vx 13^13 ^Ttfm?: abfconditum quod noil
fcietur.Id quoddico uo~
N
%9 i Euangelium fecun- vrsv^
;
bis in tenebris,dicitein * Y,io **v:,n T|r r,|
iumine, &quodaudieri-
tisinaure,pnedicate in
te<ftis Et ne timueritis
.
ntttvrinnMs nh^n
cos qui occidunt corpus,
animarn autem non pof-
*6 ^a;n nfcn n ^ an nn
funt occidere,fed eum f i- *n kVk arvijV Vfcrvj
mete, qui poteft animam
fiicorpusperderein ge- nKl #a| ntt Van*^
henna Nonne duo pai-
.

feresueneunt exiguo nu n^? n^ K^n


tnifmate & unus ex eis
non cader fuper rerra
ne parre ueftro < Quin &
fi- ^^ V^
n-ops

r
1* *3? *W
V tfn?
pili capitis ueftri omnes t, , -. . | J . -r
numerati funt, ob id 8
non timebitis,quia uos
tneliores eftismultispaf
feribus Itaq; omnis qui
.

tne ccfeflusfuerit coram


hominibus , cofitebor 8C rx**> "W* ny^MjJ
cgocumcora patremeo nK Vl* M
P^tjtoKff
quicft in arhs.Quiau- ^H^^VSnHtein-jitvK
tcm me negauerit coram
hominibus negabo &C ,

cgo eum cora patre meo w '^K^VjiVtp$S|


f
qui cft in coelis Nolitc
cogitare,quod uenerim wnsrVfc to^^atp j

tnittcrepacem in terram: n-vV^ nVwV *n*o *o


non ueni mittcre pacem V *n*o kV yna V?
fcdgiadium, Vcni enim, dk *a o^Vw nfc nVwV
dum Mattha_trm. ^Sa*jybvi
ur fepararem hominem i
patrefuo, &filiam a rrla-.

tre fua , 8C nurum a focrit


-
fua , &C inimici hominis
\ nrv&n ^ti n^srnK }
(erunt) domcftici cius.
Et qui amauerir patrent
nis sft&rjTp ^n nn^ j fuum aut matrem fuam
la tp^ -n^ *\fc< ^dk plufquam mc,non eft di-
gnus me Et qui amaue-
,

rit filium aut filiam plus


quam me,non eft dignus
n nnv*n3*iK i?n me.Erquinon toliitcru-
*-n_Q nri *\*& ^pp cem fuam 8_fequitur me,
ktoitW**_n hnHlrt non eft dignus me Qui ,

*3nK?fV^ ^ro-^-nK inuenerit animam fuam,


perdeteam.Etquiperdi-
deritanimam fiam pro-
* VrsnnK **!'"!$ *p
pter me, inueniet eam .

Qui recipit uos , ille mc


^^^tr^-n^ns^ recipit. Et qui receperit
mc , is recipiet eum qui
i ^nnw np* frwlctirtM mifit me . Q.ui receperit
prophcta in nomine pro-
phenc,is mercedem pro-
i*n\x nVptf SnH* nv< *
phetar recipiet.Etquire-
feWa k*o? hk n_?^ vn
ceperitiuftuminnominc
o$ hT^ Mw ^555 iufti is merccde iufti ac^
,

~nfc np*7 ^njtK^rj cipier.Et quidederitpo-


Knn p^nsn D^3 p^n? tum uni ex pufillis his
^f_ W^ P^??n ot*
calicem aquse frigidx
'
t9& Euangelfum iecim tVYH&a
tantum nomine difci-
in y^ -j^Vnn ntra P"
puli , amen dico uobis , , l^ tiaVntfiK
'

non perdet mercedem


fuam.
a
.
^^
v *
*3

-

-
m

Apoftolcrum.l VtGrxci miffunt nuncium ab *WtA*w icl

fl 9 miitendouocant apoRolum ,'UaHebrxi ft^M!? Mtttmdo ne-


mcn T\*kvP & dH ua ^ f\\?Xp pcr uaufurcc y uccantesfic

nunciu a dco mijfum^ualis erat Mofes ,uelab bominibus uti etiam


*feipfxSyC[ua\es erant pfudoprophttxy <{ui cum non effent mifli,ta~

men currcbant cr populum fcducebant.Et c\uando \nc recitantur

rtommaduodecim apoftolorumynotandum quoi non omtiiafuni be-


braica.CefbaeriM>cniodCbrifltiSSimerii impofuit,eB Cbaldaica
^uod idiomatuncludais crat uulgare t YbiUppm autemeyAn*
dreasfunt Grceca nomina^uotum primum beUicofum y alterum ui~
rilem interpr&tatur : Bartbalmtfu* cfl nomen compofxtum ex Syro
uocabulo bar y c[uodfihu fonat y &-Tbalmai t ciucd Grxcx cr Aegy-
pifPtolemceumuocant.KeliciuafuntbcbraicayriificiuodThaddccus
aut fotiui Tbadaut uidctur effe Cbaldaica h ^ quod bebraici
fonat *yjp id efl y mam'illM , mutatofchin in tau , c[uod bis duabus
linguis eftfamiliare.Quarc autem ludcti tunc externa nominafbjs

fuis impofuerint yfacile baberi potefi ratio , nempe quod cumfniit-


mis rcgioriibus ccepcrunt babere confuetudinem > ey commixti ifU
tergentes didicerunt opera earum , ut in pftlterio fcribitur:Et binc

eft , cjuod poR rcditum l captiuitate Babilonica 3 inueriiuntur apud


illos bcec externa nomina 9 Macbabcei y Hafmcnai y Arifiobolus , Afe-
xandcr , Herodes, Arcbelaus y Stepbanus , Kicodemus ey fvnih*.
Noftro ceuoliberis fuis pleruncf; imponuni nomma auiumeyarii-
tnalum quadrupcdum.
b 1 uiamgcntiwn ne abierit is. ] Hoc o\ictur y <{Uod ludcei effent

filif rcgni&abcntn fLuangclij promifiiQnemjdcd in prirriis crat iU


lisan-
dum Matthamm* *n)2 ^5 w
\itannunciandum regnumDci JedquiaindignosfefaciebantillQ*
conuerfifuntapoftoliadgentes quce cum gaudio fufceperunt uet*
bumdcitAtt.it.
c Ke pofliicatis aurum. ] Hoc diciiur quod illi cu\ iei agunt
,

negocium zyregmvn cius homimmsannunchntjsmnemcuramiix-


tccprxfentsreijcere debtntin cumjicn dubitantcsdeumillisfup~
peditaturum commzatum , uittum ey amittum atifc dcfenfionem in
iiinerejuxtaillui prouerbiumuulgoiaclatum:dtgnus efioperarius

cibofuo. Ver uirgam inteWgc arma dcfcnfcria.


d Vaft Cpriftus, ut fui circunfpe-
Sitis callidifuutferpcntes. ]
Ge er cautc ambulcnt , & omnit prudenter atcfc calltde agant , CT
riihilominus fimplicitatem & integUatem uiice teneant , nemincm

cffcndcntcs uerbo aut exemplo. ARutia er pruicntia CbriRtfjde-


libus opus eH contra lupos , ne circumucniantur infidijs ditboli &
impiorum bomtnum: eft <y fimplicitas uita neceffaria, qua Chrifji
humtlitatcm cxprimant^ uitam agant eo dignam.
c
N: confummabitis ciuitates ifrael ] Uoc dicitur^uodfefli-
ttanter luHrare debucrant cimtatcs ifraelcrillts annunciare ro
gnum dei ante ChriHi reditumcmoriuisM cuodfec\uitur de Baal-

zcbub^notanium quod Baalgencralc eft nomcn idolorum <\ux cole-


lanturabinfidelibus propctmam ifracl y
babcbant entm Ammo-
mtctfuum Kaal,babebant er Samaritctfuum}oabcbM c[uo%xeXi-
quce circumiacentes regioncsfuos ^caXim , ficut cr Uofea fccundo
'

capHefcribit
Q^j?5n rVMSW Ptf WVpK\ lic
?^
auferam nommx Bealim y fed babebat quity Baal aliui fupcr addi-
twn nomen,c[uo ab alio difcernebatur\ut Baal pcor^aalzcbub, ba-
alzaphon er<, Sonat autem Baal wagtftrum uel dominum , Baal
fcormagiftrwn aperticnis y c[uodinbonorem ciusab infipicntibus
cultoribus fccrcta nxitu dificnderentur. Quare autcm alius uocatus

fuett Ualztbuh id cft t magifot mfaajtQn inumi apud Hebrtos*


i$>$ Euangelium fccuri- rrwps
* Nolite cogn&fc qwod uencrim rmitere pacem Argwwrt ti*
, ]
lehuixi ccntr nos t in bunc modum:
Mm *un On* V^ mnw di^^uto n*n ?pn
*na Vipn nHterVtfn nVhyn tDp^s ^V nfcSn 1

V V% unWVn mwn
y^? w? ^5lrV n?"?*?V
)

*V VpV? ^g? ^k ^'ti^ nV\v ^l nn<m


*u *nVa iKan 3-uvKa Y^*<3 nnVw owV *n*o
*o *V
nswn *m n^n> o^nnn o^^cn^
nnVw'"V\ ^WM
I^SOVSyaQ^VwnVVjijV T\*WT2
U i*2- n *^ "^$F? ^D3 ^nv", oyV^" nx a i^n
*3 n

^ai w*w *n nw rprr nVHyan nnVw V


nVVob n^ fer.n wwan
r\Kh nsnnnrxa*, nVc?
nV'23 v*n n^ntAia n^-n r^ "vgj^ Hnv.tg ;

pV\37n \.3 *a n*n SjanaV n^ ntttafl. n^3 ^rM


n^ ^t
V

* n^Van *X3 nfci
T " : - V^aoV
HV;;^ &V
:-: i r
nn
V
'

navw rm^o^r^ u^v ^KQVHV&n nnVwa


o^ WnVVu?V *nfco *V naty^Jfla iftK'}& Vj^ nVpgV
nvV^ n*w; V ^pV^Va 3^n oM *a yjKn Vjp
niVw n^n* n-na Knn^ *na wftS n >:> v^n V^
*?37 n ^ WfctPI vkw V?* Va **3 j i*:n aVn npv^n
12"2?3
l

^ iH?2 ^9^1 ^'^Mn H ?3 15^ niK^ nw


bnVt^ V^ wss BWMn^a nv ManW n^nno
1 o^^Vwn ij; ^#
o^nV^n ""^n?? Knn "\^o^n
n^ a^w o*^' VMn nVa *a -,tawb' T\y^^ n^'ann
^winin^^n^ n nwy n^^i^Ko^^VVsg V3 1

1
f
'
fr O- 7 39 tT>V ^3 T-3 vti?3 3Vr> 0"\V^ V V
dum Mattha?um. ^rftj *BQ ****

fcw padf ,qw cwtfi* dwbusfuis dijpnfwncm fecit^ar db eo tem-


pcrccyd(iccps wic[u<xm fuit mundus tranc\uilliv$ a prvlijstSci
CT rtrfumfcnptum eji p*ulo poft memoratum locum ( in Ifata
Multiplicatiotiis impenj <y pws non cftfinis tycht c[uomodo ip
pcnere pacem in terramfedgUiiuml
Jc dicit in euangclo.non ucni
pttet hinc apcrtc c\uod uerba coru interfe pugnant.Kcfponfio.Chri

Hui lo^utur hic de pa.cc cxtcrna , proplu tcc autem <y ChriRus M
tlys lccis hquuntur de pacc cordis.ut dle c[ui u^rus
cR ChriRianus
quantuti ficri poteR \nbct
y
paccm cum omnibus.conjlatgMws fuc$

vi uvnertsjxcc \m\uam cupit a\ic[uem ladcrc . Mundus uerofem~


c[uoi fuum eR,rixAtur,beU*M"~
fcr cjl CT ertt munius,eyfacit
tat pcrfeyaMyXio$ dcijunt er mfmt .
Sic ergo ChriRus dic;U
y

Ncnuenimittere pcicemintcrram $i<{uiieC\:riRusct cuangclu


f

n?n pcffunt prceiic^fin tcrrh finc pcrfccui\one y ficut ey ChnRus


paulo pjRfubhtiQjft non accipit cruce fud crjcquitur mc ncn cfl
mc iignus. *nmc hAbcbitis pacijn mundo aute preffurZ.Qia inue~
nait animafuAm ct noluer.t um propter me in pcriculu
adiucere%

is pcrict cam, cum aticnusfu


a me ey cxira
7
mc ncn (it fAus. eyc.

nw o-w hm *W M
H WBH
ra^vm w vn-naVn M| Icfu
d
-

u &*
d z
J^
r^-j: Tpyfr ^T^ WESS&sM lis fuis,traff-
fc nrto? *VQ? S^T^ uit inde 5 ut doceret & prg
n* wan *t^gigrp$
ftbT dicaret in ciuitatib* illo-
vjax^ ^T^Vnp 'Jw ru Johancs aute ca audiC

4k MM WKtJKrA fetin carcereoperaChru

^
i
V
.. r

r^-^W^^
bnym J^'Lum
c* * 3 n
fti,mifitduosexdifcipiu.
H ; fuis & dixit mi N m
esiliequiucturuses ,an
:

^TOjl'fcnvV nv; n^ ,dV a | ifi expeftabimus^Etre


m-i^-\ of^"?? fpondes Iefus dixit illis:
ite & nunciate Iohanni ea qu<e aucUAxs & uidiftis
*oo tVYWa Euangelium fecuiv
Carci uidcnr, claudi am- * uvosi wy* n^-jny
bulant, leprofi mundan-
tur,furdi audiunt,mortui
b n*nrn njfla^* Q*tf"}n
refurgunt &
pauperes
beatificatur:&beatus eft,
qui non offenfus fuerit
in me Et cu illi abijflent,
, ^Vn nh\pv ^nK P3 1

ccepitlefus dicereadtur- -Vk -anb y*\TsJi Vnn


bas delohane, Quid exi- rftft itinV Vynhn^a
ftis in defertum ut uide-
h nanpn Vk pnfcw
retis^arundinem per uen
tum agitatam? Quid exi-
mi mtt nn nhfcnV
ftis uidere^Nunquid ho- oniw wiaVi j nn*vn
minem mollibus ueftitu? wpV.nnx nknnHioV
Ecce quimollibusindu- hu?K n*n jnsp^na
untur hi in domibus re-
,
a nn nHpVo yaJpVj
gum funt. At quid exiftis n ^Vnn *^KJ?
P3 1
uidere^Num propheta?
ctiam dico uobis ipfe,
c n nMs^ BnKs* mcV
maior eft quam prophe- n cteVntek n? K^?5#
ta; ipfe enim'eft de quo n ra*P33tennv*Knn
fcriptu eft.Ecce ego mit- 3 v*Vp vgJa *p *on
to angelum meum,& re- tt nVHw Miin unaa,
purgabit uiam ante me.
Amen dico ? non furrexit
np^js ^ic-ijN jtqk
inter natos mulieru , qui
xnaiorfitlohanne bapti-
ftaf
d
Qui aute minor cft TjnH^ TJtt Wtj Tjrrt*

in regnocceloru,illema- K*\tto ipn j Va*te$


ior eft eo Et quidem a
,
6?n&rj nnaVna -po^
didbuslohannis baptiftg w
$|K j natfnVns
uf<
dum Matthaeum. 201
c
ufq? nunc rcgnum ccc-
lorum eft in uiolentia , 8C
qui uim faciunt,rapiunt
n-^-onn fcon naM*3
ipfum. Et omnes prophc
rV'*a innnfcn^Vm taratcplexipfa ufcpadlo-
hannem prophetauerut:
sn' n*o nfcOlj |$nV !
& fiuultis recipere,ipfc
jsr. K*vn nnP> n^Hri eftEliasqui ueturus eft.

Qui habetaures audien-


audiat,Cui afsimi-
di,ille
labo generatione iftam?
comparatur pueris eden-
tibus in foro &acdaman
'^^jj? Vahas n-vn vnn tibus coarqualibus fuis,
pw p^3 n^rui^n atcp dicentibus , Cecini-
mus uobis 8C non falta-
ftis,lugubre carmen cecL
n^V siiis o^tsW^
nimus & non
:
planxiftis.
ttrp
fcU-O
u>? najVi
: nmttp KT}
^ auoniam
nes&non
UCIfit Iohan-
comeditnecp
W V?K fc^ Ijn^
fcV* bibit, & dixerunt:habet
JWH V575 VYDfc^ nn ^ darmonium .Venitquoq?
Uz Q-^sJn inn t fcnn filiushominis edens ac
bibens,&dicunt:enho-
WVitt4 VaW r v
mo uorax cx potator 111-
JoW) V^ nnw nan
T fc
; - .

ni? &amicus ^ ub licano-


y^D^StJ^r,- rum atcp peccatorum ,
nnan n^nrj nnrem r
iuftificataeftfapientia a
Vnn tfc nna ntoa ; filiisfuis.Tuncccepitex-
tna *mJK n^Vnv^ probrare ciuitatibus, in
'* "~ f
quibusfaftarfueruntuir-
N 5
acx TWYQSa Euangelmm fecim
tutes cius mulfte , & non
fuerunr conuerfa a ma-
lo.Vartibi Chorazin , ua:
tibiBethzaida, quoniam
fi in Tyro 8Cm Zidone fa-
fta: fuiffent uirrures,qua:
jfaftjfuntin uobis,adie-
bus anrtquis in facco &

T .? .
r -
f v v
puluereconuerff fuifTenr "a 05 V wfc ?jK : ^ntii
amalo Verunramc dico
.

uobis quod leuius erit


,

Tyro & Zidoni in die iu-


^zhan ova "[Mn^
dicij quam uobis Et fu .
Ertn"\da n*>* m^?
Caparnahum num ufcp , *onnn o*iQwrt i^ k^n
adccelos cxalrabens^uf-
que ad infernum defcen-
dcs.Quonia fiin Sedom
fa<fbe futffent uirtutcs
qux faftx funt in te, for-
tmn uvmyw
te manfifTent ufcpin huc
O^V ^tfiK ^N 0' ,

pK
die Et certe dico uobis,
. Y^? ^ft"! ^^V "a

quod leuius eri t terrj Se- b^wan 0*03 oip


3 aip
dom indie iudicij quam y\w* n J?^n^l
tibi.In tempore illo re- ^^w^
fiteortibi pater,domine 1
H
^ V* Jfl*
?}?W f?*$ W?
ccrli 8C

^rudentibus,
terrx.quta abfcon
diftiharcafapienribus&:
reuelafti&
W
onW
n;Nn O^ttmia
Varn o^HMtn
ca paruulis. Et quidem v^k a j i:OyyjsJl
pater, fic fuit complaci-
turtt
dum Matthamm.
T' -
tum anrete.Omniatradi
t ? r :
-w J

tafuntmilu apatremeo:
&nemo eftqui nouit fi-
liumnifipater necquif- ,

~nfc y?^ wj jptfj ~k quam nouitpatrem prar-


ter filium,&cui filius uo-
luei it reuelare. Vcnite ad
me omnes qui laboratis

W& Wn Xfc*Vg &oneratieftis,&egore-


focillabo uos.Tollite iu-
gum meumfuper uos8C
difcite a me quia mitis
,

fum &humilisfpiritu, 81
V ^yyn^feirsn } n^
1

inuenietis requiem ani-


fVny*a u^rn^^ t
mabus ueftris Iugum e- .

nim meum fuaue eft 8Co*


nusmeumlcue.
? Numtu cs ille qui uenturus es?] Hxc c[uctF,iononft proptet
%obanncm qui Chrftum ctUm m mtris utcro agnoucrat cy iarn
,

'difs pmii4aucra fcddifc:pul:rumgr^iaciuaritur , num ipfcft


y

Cbrijlus>ut illi confirmati^res reddcrertur in agnitionc ClriRi^


ncn ojfcndcrcntur bumih cius ccnuerfa:i:nc.

* Paupercs faaifcartur.') Uoe rfl,<i fefc paupcres, mftrM


cmnglmm ann\ miau
figuofewitjlljisper rgr.t ajcmflio pw?-
prum^rregmmicU
c
TA*icrcft qum propheU. ] ?uit lchawcs cx'el\enicr re&
Quis prophetts \n co.ciuoi Cl r jl pt&fwthm ottettotus fj2,cr c-
f>

fulu n ei parauitjlluM paUm er txpreffeprjeiicauitfilMtoremfy


wu idrakjft ixduauit^udd mllut diorumfaccre pt.it j
ropbeta-
tuwjei *li%KaniofuUru:x itium wverunt. Addncturautcm lo-
*c 4 JVWIK3 Euangelium fecun*
tus ex tertio G*p* Malachi^^ui expreffam menitonem facit de pre~
turfre domini y uocans eum wgelum ZT nuncium ccele$cm % c\ui p*-
rauit domino plebem perfeftam . Ofiendit eiiam ibi propbeta Me
fchim futurumdeum.ftando dicit:
Vk feb"t uH*nsn *3&V
1
- ^pi
vs
nann
f nVnu? run
"OKVte : ** ... T _

n^nan tiaV-nn o^rana onx nnjfc iviKn *\V^n


6?vnft mnns n^*> ron p*?&n ona "w&j
VK KVm nVr^n Vk *fci STDTn mnVfcn n^

tr maSisn *X*ib siriV mrrto ^V^V mn* Vz^nn

Q-iWoaSi oy nn^v ^fcVttn HnHKSVao^anonx


ktfinV o^sn^nu? nwn mHn ^mn n^n n^s
HnH&ora li?V n ^
on
351 tnKa^n mok K3 nyh HnH
nyvQM^ap ntps pnfcn "ijijl ^fcan Va^ro
fcVn 05^ D^^ *^i *wy *tx nH^V wnnw* ntin
V^fcKnn -jnHt* Vs vttoK i aV o^Hp Vsk 0513 n^l*
~nx ^nnN^ v^Kri ro ^n^
*nn& *:_ nsxa* k^i
yil*n orjnx fcopnl wfco eiH-wk n^a nto aVum*
o^^n v? SJfvn *3 l*?H*n Va tSja&h 1&M?
jHran"!} njrtpw "jna * o*H*n pa p?nK Y"*?*?!
o^ina ayn l^ P^W ^t? "WJ^waHn ^vnx
o nnsT? Vv l" 1
?^^ ^91 nh ^ l
n
??I9 n ^^l
nnt?ian tftTg 3^VV^?1? l\?* a*
#
^Dnpnp
w tDaHtim ^"0^ ^??.l S*^ ""^ *?? nx ^nt?
1

?
C]oa

^nnVn ^510 nts nn^iV o^n nfc< iftstf V ap^


H^wn^ntp o^n Hnh^
inoien ^a S^nn nis n^
Q^^on na^o V^g^^wHnpm ^P^nsnon qoa
1

on
dum Matthamm. VWKl * cf

nnrrj nmia W u*w*ya vn* ih*i u", ;ro*un nn

Qm minor eH \n rcgno ccelorum. ] Scnfus efl,qui expltcatius


prcedicat CbriHuw <y annunciat regmm Dei , bicmaior erk 1(7-

hannepropheta inregnoCbrifh 9 c[uaU>fucrunt apoHoli ey reli^


qul difcipuli Cbrijli , qui tam potcntcr ChriHum in m orhc pr*di~
iauerunt eymagnumfeceruntfruEium.
c
Kegnum ccelotumeHin uioUntia, 2 Interim quolobames
eoepit prcedicare ChriHum cr pceriitenitam , populus magno im~
petu accurrtt ad oblatam gratiam , Cf 1 ul ^ eg nt ^ ei tenebantur dc~
fiderio.ilh uiolentia quadam irtumpebant.ut participes ilhusfiercnt
etiam cum difpendio u\tce,fcicntes doflrinam Ugis eyfrophctarum

ufyad lohannem uiguiffe y illamtyfolitmumbrdmfuijfe , ChriHum


autem^uem lobannes prcedicare coepitjucem effe mundi qu<e um-
\>rcefutiefiit . Etquod didltur^ \pfeeft EliasjnteUigendum cftin
fpiritu & uirtnte^uodfciltcet mignafeueritate Qyautoritatc ccr~
ripuit magnos ey pdruos,ficut Eliasfecit.
* luftifitata efifapientia kfilijs futs. Licet uos obfiinati ho~
]
mnesnolueritis credere Euangelio , atcfc noluerHis audire lohan^
nem,qui cummagnafeucritatc prctdicauit poerittentia, corpusfuum
caftigans fupra bumanummodum, ut c? afeabdtcauerit ea quibiti
homines uulgo uiuunt y atf, deinde nec rriibi obtempetare uo\ucritis%
<\ui mcmct omritbus attcmperaut ui omncs lucrifaceremjedmc uc~
caftis amicum puhXxCanorum^uoratorem^ey potorem uiritjllum au
tem ob riimiam abftinentiam> babentem dcemdritum, et proptereafi*
triiles eHispueriSyquicocecfuaUsfuosnec tibijs commouere poffunt
ddfaltum.ncc lugubri carmmead Umcntum^tamcn babetdeusfilios
fuos quifapientiamfuam non jpernuntfcd cum gauito fufcipiunt
Cp iuHamagnofcunt.
* Confiteor tibi patcr. ] VtUt apui BcWccos Htrhw tWtfl
idm
2^ Buangelium jfecun- -TWvera
iiem c]uod
f\3^ Uuiw : Capitur ey pro
nS*Wrtf, >?*** %

ngere^at^pro ^W^ft confcjlione.bmc


JXWIS ijtfatfificitm
fuper <\uo ft cdnfefiio peccMcrun , eB &grat;arum aclo,ejriit
bocfignifcato capitur fac c]umdo Cbriftics dUitiConj teor tibi pa~
y

Ur crc ttoc eH gratus agofeu laudem ti':i


, dico , c[ucd bumilibui

reuekueris tbcfcurum uiut ctternt , \rs kuttm c[ui prudet tcs fint
inoculisfuis hccc atleftia kna abfccHderis ex tuz dequifimo iuiicoi

JLt quoniamfic co nplacit tm fu;t antete,egoqio^e\egt fimplices

CT mundo ccntempic: ,gr ilhs


<*. tui infinua.u cogmthnem^alkcjuin
ncmonout tcprceUrme 9 c^rcuiegoucUero reudarc . ttquodid
ftncfubdiiurjitgum meumfuaue e\l <y mtis mcum leu tintelligi*

Ur perboc iugum &r cnus,Euingdiuw fcu d cl^inaCbriflhqwii


tarni ejicnsjcd cjuod lcucptfiadfitftiritusChri(li,ut etwn Cbri
fcavusgaudcat in tnbulafronvm cpxs ob Cbrifti patttur notrien.

-Nillotcpo- gWy*lVn **?!? ft$A


reibatlefus Vm Mt?5 yii Vy
fabbato per
fata,&difci-
puli eius e~
!i

furicntes ccrperunt uel : V^*cV\ nten ra


lere fpicas de ariftis 8C co
medebant.EtPharifxi ui
dentesdixeruntiecce di-
fcipuli tui faciunt,* quod
V ^X^ j*W6^J
non licct facere in fabba-
toJpfeaute dixitadeos:
anfc>p aVn onVx ^k
an non legiftis quid fece-
ritDauid,cum efuriret ip 3 ^ nn B?3 n !9
*W?-1!
(i &hi qui erat cfi eo,quo &n nr 9 *:> Hay
modo ingreffus fit in do-
mum dei&comedit pa~
nes pro
3um Mattharum. *jva n *?
n<? *m v- tw ^ti? V2K nes propofitionfi , quod
non fuit conccfTamci ut
-t - -r -. v

ilios comederet,necpijs
fH - * qui erant cum eo, fed fo-
hs facerdotibuscNon le-
w nnSna nntnt? fcVn giftis in lege,quod facer-
n G VVnp ft^xnianTP dotesprophanantfabba-
1 D*n3 na^n tum in templo &tamen
,
y ^ g

funtfine culpa?Et ego di


co uobis,quodmaior tc-
plo eftin hoc loco.Etii
rna &nn ^n? Vvn fciretis quid fit, pietatem
nt>n K w nxi ^in nso uoiui & non facrificium,
non condemnaffetis in~
nocentes.Nam dominus
cftfiliushominis &etiam
fabbati.Et cum inde trant
inawi
~
firetjingreffus eft in fy-
t - -
v : nagogam eorum,&ccce
homo aderat cuius ma-
nus aruerat, & interro-
gauerunt eum atq? dixc-
runt:Licitu ne eft fabbato
h asnS
-
nstra
t -

: :
"wb
-r
curare i ut fcilicet accufa-
rent eum Ipfe aute dixit
.

tis: quis eft ex uobis ho-


nnK itar W W?s nw moqui habetoueuna,
^Vjjnanfo nSsa V&at illafim fabbato cecideric
Vhrf\ n%T* n^itvj in foueam,non'ne apprc

l ^SfrTa^C " nnia w hcndct ea?& nonnc ho-


mo pndtantior cft oucf
Lidtum
ioy Euangelium fecim rwwa
Licitum eft igitur benc-
facere in fabbato . Tunc
dixit homini:extende ma
' *

num tuam : & extendit,


atqp reuerfa eft ad fanita-
tem inftar alterius.Egre*
dientes autem Pharifxi,
inierunt concilium con-
tra eum , quatenus illum
perderet. Atlefus fciens,
receflitinde/ecuticp funt - t : - /

cum multi,&ipfe fana-


batomnes.Pr^cepitpro- - : - ,
-*> -,
inde cis ne ipfum publi-
,

carent , ut impleretur id
quod di&um erat per Ifa- tr nri u^^pn^ii; i^nV
iam propheta dicentem:
b ecce feruus mcus , ciu -
~ j
- --*-*

imlitar.cleftiis meus, (in ^?" 1 ~ **(? **?**


<juo) complacitu eft ani- 0?P T>? ^^-^kj
maemec,pofuifupereum Vig5'*riyi ">t\nx ^traa
ipiritum meum,iudicium K*^ O^aV CQWJ3 1

^^
; *

proferet gentibus Non .


K y ktb* p?y; ^i,
clamabit neqj lcuabit(uo ;
' - ^,
cem )neqjauditamfaaet - -
M
^
uocem fuam
in platea ? <

J\'
* - ?X
Arundinem fraftam non J^ * ' n ?? TWpan
comminuet, &linum ca- .r$w? Jrr^ np*V
ligansnonextinguet,in J*V) nrp'; fcV
ueritate proferet iudiciu.
Non contriftabitur nec
animo

/
cliim Mattharutn." *fra ^ **<>

<H*? n*wi f^ yVp animo frangerur, ufque


fcWa HnnHn^n t5Dtfp dumpofueririnrerraiu-
vVaWnfc nW^. dicium:&legemenisin-
J" "
x
'
L"
:
* 11 ^
expectabunr Tunc
- adduftus eft ad eum dc-
, -
j,
- - -
**&:*# "^H *TO moniacusc*cusatmu-
JB9*1 tn .n>l " tus,&fanabat eil utiam ,

J nnpfc^ nHn^a^-^D loqui poftet & uiderc.


Tfl m^n^i Miratarq? funtOmnes tur
^
J
"J2
fc fcvihnan n^yr, Wi & dixerunt Non ne .

~-J C -I*: dienresPlianfxidixenlr,


#
5W5*W
t.
*T? ** ifte non eitcit dxmoma;
! Q^TO -wj an^ nifi ih Baalzebub prihcf-
py * ^W^ pedarmoniorum.Sciens
fc ^V* n^nH^^nlg u ^o Iefus cogitationes
a nn^Va Vh &rM|i eorum dixir ad *:os om- -

e
oto n*yjta mftro 5 /f
der
gfn G dilllfiln * Jn fe
lablt
-

^&omni
m
an n^ ^kk wVan
t y 751
'"n*a
mras aut domag djuifa
g ci-

Y* n^ ? 9933 in fe,nonftabit.Etfi fa-


1W D *^ H^
f
*WJ tan eijcitfatanam,ipfedu
D pVni tfvn^os? nK uifus eft in fe, quomodo
tt ^gn {pjin
i r

W3 J$? ergoftabitregnumeius?
*?K nxn VtoMS&i ^t ^ e & in Baakebub
ei^ cio d * monia > filiT e-
nW^yVnnna - W-i>
" qo eijciunt ^pro-
* n "? W
*f to<tt ttatfrt
7-U pterea c
ipfieruntiudices
Vrr Qn }a V? *xvi ue ftri Quod fi in fpinru
.

3 ^N *S1 JQ^tOT dei eijciodaemoma,igi-


&C?Ya Q*nVfcn tyna tur peruenit ad uos rc-
itc Etrangelfum fecun- TVSWZ
gnum dei.Etquomodo ^W lanfc b^ntPtt^Bll
poterit quis intrare in do '^V&m m^T? n: * *?H
t
'*
mumpotetis , utdiripiat ^^ ^^ ^yf-p^'
xentforteillum,&tiinc * - - -
diripietdomueius^Qui * n
u ^ V7*
l' P ^
non eft mecii,aduerfum 1*0 ^asrrnK -iVcfcp
meeft,&quinoncolligit : wrsrnfc id^
mecum difpcrgit Pro-
, . $ w ^y ^ V^ ^fc
pterea dico uobis : omne ,,
^^ ^ ^ ? ^ ^
peccatum & blafphemia ^ -* v^ ^j
homimbus," -
* ~&* ^B^ W **
remittetur '

biafphemia aute qu* eft


contrafpiritum,nonre- n ra^^n n ^^?7^|
mittetur, Etquicuncp di- w HVt *')
1
u 1*^ T^? 1?
xerituerbu contrafilium ;
^vjtj*
^ ^ft ^^
hominis , remittetur ei:
qui aute dixerit uerbum
cotra fpmtum fanftum,
^^ ^
n p^ vnisow

^w p
n *?
^*^ - r
w*K
.
*hM

non remittetur eiinhoc , ?31 -


_ Y::
mundo, neqj in futuro.
Facite arbore bonam 8C
fruftum eiusbonum,aut t " : * t

facirearborem malam&
fruftu eius malum quo-:

niamexfruftucognofci-
tur arbor Generatio ui-
.
yjh? y?i* *i&? ^ ^?
perarum quomodo po-
,

teftis loqui bona dum ,

uos eftis mali i Siquidem


xabundantia cordis qs
loquitur.
dum Matthanxm.
loquitur . Homo bonus
profertbonaexthefauro
JK^V 3tH^ii o- Jnan bono & homo malus
,

profert mala ex thefaur&


tnalo.Et ego dico uobis*
^ T -r *- t :
quod omrte inutile uer-
t f t
bum quod homines Io--
,

* T- J - reddent de
cuti fueririt,
eo rationem iridieiudi-
cij.Nam ex uerbis tuis iu
: raTTTsm ov^a oj?tt ftificabcns , 8C ex Ixerbis
T J *s
;
tuiscodemnaberis.Tunc
refponderunt ei quidam
cx ex Pharifaris
fcribis &C
diceres.Rabbi , uolumus
ex te uidere fignum. Et
rnfeoV nn 'tt^Xi ten refpOndit atq? dixit eist i

i ^tSfinSiM Generatio mala adul- &


^on^S^K^n^h tera quarrit fignu ,&non
dabitur ei fignum,nifi' fi-
gnum Ionx prophetar.
m "*? injn *pK nhN* Sicut enim Iona fuit itt

: fcosan TOV*n%]K
#*<
oa
tientre cetitribusdiebus
&tribus noAibus , fic e-
V.
y v :

ritfiliushominisiri cor-

nv
-r
n-n*>
?i

y^KnsVa
*r

m
'
J

WoiXn^
tT
n^Vw
t
;*

;
deterrx tribus diebus 8C
tribus nocftibus . Viri
Nineue furgent in iudi-
T T T ! cio cum generatione ifta
& condemnabunt eam m
:-: ** . ; i * t * j
*n Euangelmm fectm> tfvtTta
quia fccerunt pcrniten-
tiamadprardicationelo-
^.^rswnw^a
nae;& ecce plufquamio-
r^n-itj nnn^ m^ toV*
:

uvpr< unTjn naVfetnfi


naeftin hocloco.Regi-
na anftri furgct in iudicio
cum generatione hac 8C ^^BWj^a^^^h^l
nidemnabiteam, quo- ntCtynjs jtnpV y^isTl
niam uenit afinibuster
%
r& ut audiret fapientiam
Salomonis 8C ecce plus
;

qua Salomo eft hic. Cum ?j*jta tfjnri nat-tpn tvn


exierit fpiritus immun-
dusabhomine,uaditper n n*^ tv-ttti ^rmn
loca arida 8C quarrit rc-
quiem 8C non inuenit. nanarn nw ^r,
K
3 Vh
Tunc dicit,reuertar ad do tfnm^KSni ? *nK*S
mum meam de quaexi-
ui.Etuenics reperit eam
uacuam ftfcopis munda- r^l 1 W **?* *

tam &ornatam .Tunc ua nV^K nSnn^^^nMj


dit&accipit feptem fpi- njfcinn nnHKb nhyj
ritus aliospeioresfe, 8C
ingrefsi habitant ibi, c
fc l^nm wr^M
n Knnn n-^n nH^nK
runttp nouifsima homi-
ja nvTr^niQ nH3?j
?
>nis illius peiora priori-
fc

bus. Sic erit generationi : 3nn n-m "Vn^ n^*


huic make. Ciim autem
adhitdoquereturadtur- 'naK nsn nSn H an VK
bas,eccematereius&fra n ynru nToy n^nKn
tres cius ftabant foris, vVk nanVwpDn
quarrenteseiloqui.Etdi*
;
v *" "*1 '

xitilli
dum Matthxum. *rv *'^3
tjrN rjP-mH & "ta fc^ x Jr i* 1 quidam ccce ma-
,

*W3~
L .-^
n-rtsV ^W rertua&fratrestuifori.
an * qua-rentes te.Etip-
Kwj q^ >* iLtoZZl
v*v)jvm -
fe rei p0ndjtdic?tiflbi #
Wl ^ I >nK
Maisft
^tm *bk \V*K
m? ait:qux cft mater mea ;
qui fratres meifEt exten
VnnsVlR b? '* C"l ditmanum fuper difcipu
hfctjrt *"nsifH nxn -vnfc *n los fuos 8c"ait:eccemater
n *iy nWwNrt" mea&fratresmci Qiii- ,

cun * fecent uol nta * en


* ontotf 3* i H*n patns meiqmeft in coe-
^n

-
' -

: n ** *r* Knn iJ S h icfmerincus,foror


,

&mater'meaeft,
* Q#rd o licftfacere fabbaie. ] 0;*' <!/!*#. proxWifimi~
lisfit dikctioni ict,<y unu* finz alto o fynterl diliff nequeHJeUi
mtem uoluer t fibi pararicibos injctbbato , boc ejljacrijci* y fint
uioltint fabbcsti /fcquhur cfucdey bomtni liceaf pro ccrporc
fuo pcrare abum , cum dominus pietatem crgi proximwn femper
tanii feceritvnd ^andci^ plwb <{uam fua JacriJii,ficutpatctex
nd-hfta exHcfea autoritate y eyinferuire proximo inneccfilate
conBituto pr&fem ociofabbati. Kcn cr\n bomo e(tpropterfabba~
tum yfedfabbaium propter bominem V anum cjl igitur luiacrutn
irgumcntum c[uod bic comra no* adducum,

-vcs a 'nvay *vavVvbvp tb$ nasVtt


invo nj?"e^n w twenV nswa w:
Tw' nawwa w tsva twrnV -\nva
j awn Vb -\wnV
xfm/W m4 em Cbriftus $p dia wiionc iifapubs fuos cpauto
O $
at4 Euangelfum fecuiv tv?\\P3
dicit, Mdier templo eH j hcc lccc : quafi dicat : Si temph fan&ltdi
excuptfacerdotes qucd in diefabbati c<pusfa:iut-ji:agis iebct mcos
difcipstlos cxcuf&rc >qea prcefcntia , cum tgo matorfim templo.EH
tninifilws hoit.ins domims tcmpli eifabbati, fc * quod rurfum pcr-
ftii homines Chr.flo infidia$ftruunt,an 1'tceatfab'Mo infrmum cu.
rare,<y ipfe commoio exemplo de o\te infoueam lapfa ipfcrufluU
iciam confutat (y compefcit poRcn eorum,hoc eft, nojlrates l-
,

dce:,tUis perwc.cicres hac rrff>onftone ncn cqnttnti fu rcclamar,t,c9


mn:es fanum Chrifli rcffonfum entruarc:

*\na jmt *h ^w 0*^033 ^w ^vetTOa


trwn '^ n v?3. "y^ t<nn "W vbrt\ '*or\

srtyn p^w nl^roa; vb"\ n&rc vb nsTpo


3 nstfbp twfry? "vwji ivti 1331 13 vrv^
nn*v$K nb Vi? nn tfin roaK 'Vry *nflti?3
n3W3 ;y\tt *\ rosna "^s?n K^ onx ^3
TtlK flBCO 3MFW 33 h"V6H3 VSfiP CK "\K3fr
w
N? 3SD T"W iWOWtt
"\3n31-\3 ^K
o vjtk "%ns *v\ro Vai rwo3?B3W
f

orvw nwan kda roflV n3^?s jn*\ aivta


&ro vhxp ^3 cw^fl irobjmV vwp^ V
'?

t
^
'nn vj? n ^vcan jnav? T2?fl"\

p*\
n3\s?n n
ss? -\rw gv cs ro*
D/tp^fl Vy ismp twn^ rcsw
"fcVro kVti?
'

JKOfln n^flfl OW CTS* KTO ^roro


enfus huhs cbiicTrns cfiiQjta-d' iicit lefus , i\uis ex uobis
wo qui habetcutftf itftcnu tyc. N-. itr.chocftlfun cf},cumem
>ufo. ':enfi.:>,quJ ifo&vti non Uceat fahbatc ulhmpccusex-
% uci defoMtfquare mi .ir refpcniit illi. ficfyer hoc enim li.

(cnttm
dum Matthamm. *rra *M **'

dt \crum cH qirtd bic dicitis , nwpe c\uod non actrahitu pecusin


.

lcgi
fdblato de puuc ne% bomincmji cecidentinfoueam.Quomcm
in libro quodam.in :[uo defmbut-tur gefla regmis cxxoriix. 9
quoi <

wce c^uadam ceciiit lu-iasus unusinciuv.au Meidenfargenft cn?n

tjptfabbatwtt %n Ur.mmxcyrcXiyn ludcci non audebant eum cx~


urbis
traherc ne uwlarent fabbatum Qucd cum auhffet eptfcopus
.

ilhus , prcccep tne (^rfcc[ucr.fmdicmc[ui ChriRianisfaccrbabc-

tur , uioUrcnt , er fxc biduo mifcr ludxusfedit mfcetcre Utrmct

Kon intelligunt obttinAiillibomiw , diefdnclofanfleagcndum,


froxmofuuurendum,cumdcomag)spUceatpictMey^
iia c[uhi facYijiciwn . Sed bxc eyfimtiu ncn audiunt , ut quando
illis ebyfcivus id qucdfcribitur ifaiceprimo ,

Idcft,ncQmcni4S ueBrat ar folcnnitztes ucftra* odiuit ariimtX

mcdyfaScefunt mihi in faiiga(ioncmy uerfipelles bomines obfftmtt

nnimorcffonitnt\

yb swy ^Vwni *yrf y?n r*? }*# fchnn osnn


fyxaj oKn np* ^n? ^t^p ? tjk V?* n n ^ ^VV *?
1

^vrnrcvi V3? ^njr^ ^y uNK^sn V^ J


nuto*
ujps *W*V?nn ni. V? o^cAy opk5 DK Snyiatpjj
fe^Wi !T7'}5 nfcOMn nfcr) naw? o^XH^
nj? T^nnx iVHa ^Vn^l ro^ ^SSi " m^
'^nnm o^g^T}^n^n3^ !?fc<?^ n^nofcoo^w s

bij^n?l r6*n n-nw; nn ^V? Vap naV


j vifc^ u^o4k nVfc -rty RV-j n*g V5 V$;w*

I0^r\5 Q^fcO ornwanonx nsfcV&Ha Vv^Sj onfcj


O 4
%%6 JVWSQ Euangelfum fecun*
Sumra hcrum erbcrum esi , <j <oa ludce. wluntjulcipcwk*
gemmflrtm nouam,$um cy cruvftxus ncfiernon uencntccculta*
Xt uetttt-n kg<m,\ed magis ilUm ucrbo ucrifiimo conf.rmant,w m*
peq W priut ^eeicytcrra fintann h>U> cfi,<{uamut ucrba Mofi
& relUuotm pripleta umintertcnt (Jmms autem prophctx
.

prceceperunt c?m n '


r nt rnbendam memonam fabbm cr b-
jeruantiam t W Ethinc prtibari nos tranfcnffire* effi lcc p cru~
(ijm,quia non obferua^us [ b^atum.Vcrro trophet* Hla^Kcomc-
was ue$ras cyfoknmtaic: ueRrascycJDitt* tjlpro inbm \fnci
Crucifixtti ?uttm lon t pdjl mtm tji . htft ipfe odiuitfabbata,fi~

\invUtfs y ncowenajs , ^refufctptfupcrfc kgern \udaicam %


(ircunaiwn I
abbatu -n cr w i itrfa-n kge>* ifrael cunclis die-

hw futft cd nec d% m ri nwn rite obftruttis , cyiictcm falcct iu~

fia n 'b.cr at:s.c[ tietc n fcilictt iuftam obferuanta,fcdfacias o,u6


in eo u:s cr w -ienauejira^uibus non conadiis rtcpiiem . Vties
fac rifnrtmMKn coha3fcant ucrba irimicerum trucis ( hrifli . s i

illi o >!erta'*:t fabb^tum ry uniuerfam legem ifracl , cunJis d cbus

fu'h, t h c tti%iho*corumdicit y quareUn:opere condennant tum


ut uiolatorem fabbati CT tranfgrcfforem legn i ItcmClriJiusnon
6% <:it y i?ctius cotUm CT ttrram tranfitura quam ucrba TAefiJtd coc
luncy ttrfatrarifiwt/utrba autem mta mn 'ran tbmt Durai it .

wj< od Chrijlum cr per Chriflum exhibita


ffytfts CT vr phetia ,

ct lcgts promijii xmnigitur dcflruxit < hr ftus kgem.fedadi ple-


uit iu?}llaw$utfr ita cuac^atafunt kgaVi* & umWa kgis 9
po.Linam uentasapparwt.Lcgale ;wtobfcruare Jicwfabbaii,mo-
rAtaut m.wm per hebdom^damcuRodirediem f in quototafa-
mili* quitfcat ah iperbxs txtttws.uacttw auditndo ucrboda,mc
mora*d\> ius benrfctfs
b
& prx cationibut cyc.
Ec tpruitsmw ^ lfa<c ^.z.capHefcribituriJlclocttS.Vo-
taiw a4ent feruus propter fonmm fcru< quamacctpit , cum ncn
r*p m dli fit , cjfe as^aUm dto . ttuti inmtitur (*Ur eockjlis &
ftreum
dum Matthamm. ^vj *S2 lx 7

per eum omnh pcrficit, oolt tfatur co y pen't tn cofpirtumfinc to\ njtt
ta.Bic vroptcr fuwmammavjueiu:irem ey plcciditatem^non cU~
maui prepter liUtat m m >
, non malum pro malo nd i&t , c[u

Cmnihus placi I um ey mtem fefc exh bu'tt y nemini uim fec'it %fed om
pes mi vibui ue> bi aijc ailccre ftudutt . [nftrmcs ey defperationi
yroxir.o* non coMenpt fd confoltus >
eft fua ibus ucrbis , fouit
C?reduxit/idq oimuiligi urp<r btecuerba prcphetal rundi-
ficm frcitlam n:n <emminuet'&c. Et hu \ocits a diuo b\atb#e ad~
At ci r contra id quod <. hriutt prdccpcrrt populo , rc illum pu-
blic^rent.cum tamen ina- d t eius b:neficia,quce pr '
hta inft rhn
uiderat , illum declar rint effe C brifium % fei ucWit nob s dc re ex~
cmpUm , ut popult fauorH us non e toilcremur nec\vc uanm glo~
riam queereremxsAlle prohb it nepUhs eum manificar%t>ey ta-
men op t ru lm non taccb*nt,fei eum prxdicabar.t. anum eft ergO
argumcntum ludceorum^uo hicUtrant ccntra Chripuw,
Ttn
r
*sfetrt
-."*
"^SrOa 'tfGxy nfc rroa
""
"**
jxnb
** ' :
** * - *r
vrbx *^n nx
- v;

*-p "nVasi wr^ 1


} hnnsn w^rh fc^tmnsa ko fcV
*fco nanVwa* tfr) ^rt Hn^K ^xp^ *&& ^K
n D^^ni"."\ ^V 1

^TFSB fl^gV n V n ^t? D ^V


- * -: - - * v -. . -r |

rnVa^n
r" -. nnim nsV nn^w^a wy
Vwm . * f v '.
y i
nfc<
"
noa **"i

^nn
j<
n^nn^ans nn n^
-13

nbj nfe^n v^ptp ^"n npsnn


w nHH^^ *nn t^kSk
: hnnnVH
Trwjlr^ ej?: 5///f Je^ , fjv<JKe Utuit ftc ey ncn fecitfc m^wfc^

Hm wm inMwct legemf^am qf a <{uaYe non dedit cam in manim


O %
2i* Euangelium fecttn- rf\M&3
fcfto , ne cYrarcnt bomines fuifcculi, impifigerentcj; %n eo ornnes <[ui

mgreiiuntur feculum ? Debuerat operafmfaccrc paUm y e% cunbus


c.ogpiiis, omnes crcdiiiffent m cum, Huncauten maior eH perduio9
quanio illefic latere uoluit quamfii rcdcmptio $ poRcac[uam ob illam

abfconfionem bomincs concn:ur crcderc in eum Aa' c\uam cbi tlio-

ncm vefp$ii iulces infua linguajit prius Mdehcet bumilitausgra*


tia ry pr&pter cxcmplum illum uoluiffc Utcrc , qucmtamen opcra
fua magntfica latcrc n:n permiferunt,
c
Ipfi crunt iuiues ucftn .
] Hoc eft ob ii c{u3i illi
y
creiidcrunt
uetitati , qitam uos tamopereimpugnatis , iudicabunt uos . Qwoi/j
fptrtu er digito Dei me agnofcitis cvjare dcemonia , id quodfana,

mmterefragm non potefiis , profe&o pcrucnitad uos rcgnu$ Dei


gradeftCbrijlus uobis promijfus . Pcrro per eum quiintrauitin
dpmuw petentis ey diripuii uafa ciusv-tclligtur GriftuSyCpii in~

greffus mmium regnum ftfance , fpoha cius d npuit . Spdiafunt


qui non agnofcuntdeim cy Cbriftum fihunt eius> ey hos tcnetfa-
Un capti tos vrofua uoluntafc . Scd Chriflus multos itti rapuit ey
pofuit in rcgnum fuu-n eyc f
4
Blafpbcmia contra fpiritum nm vemttetur .
J Senfus e&Qjn
bus innttuit uentas dei , pcrfpirHum dci , ita ut nequcant dubitare,

fed mzns ipfafentit apcrtiflwe uimjpiriius,fentit opus cffc dci %y


nonfatanx,eytamen non uolunt daregloriam deo , bigrauiws pcc*
tarc necptcunt,c[umiofpiritui cy ueritati non aCi\wefcunt y eyiufto
dei iuiicio nun \uam rcmiflionem affequentur peccatorum . Et tales

fuerunt Vharifazi (yfiriha^uandoapertiflimumopusdeid^mo*


nio afcnbcbant . Poterant aliquando pcccare contrafilium homiws^
mcti ntes ilkvn cxfua hrmliutc ey paupcYtate, ey hinc aYgucn^
tes illum non effc deufn^ficut ey Paulus cx ignorantia pYvnum per*
fequebaturChrijtiminmwijriscius Jeiila pcccota remifiihU<*
erantiCum nonfierent contra jpiritum <y confcientice ipfcrum cer~
tijiimm tefiimonium.Sic omnis impius rcproUtus i dom'n\a?no i

fcit u:\i~
dum Mattha^um. npvfl *fe:J ZI ^

fcit utrt Um m tU^ ngare porefl.ey ta w dicitur non agnofce

re,<{uando ilUm anpletii riec[uk.T h frl odio labcrabat Saul a n~


tra innoccntem Dauidttah furh agnabatur Vharao conir* ifrafjl*

tastn Ae%ypto . tt <{uoi de ar or< h textu fub:ung tur 9 bunc habet

fenfum:ofleni tis fruaihus ueBw qnales eftu avborcs ey cx qmli


fcrdis abuniamia lcquammi. Qjialis fit crivrus ucfter tefiantur ucv

ba ueflra . F iert potiH ut fubdolus anmws ahquamdiu fcd n:n pnv


petuo iijlimiUt^erucrfihtcm fuarr. : ui uerumfit uu\gareprou,r~

iium: Ex uerbh iuis iuflijicabcris Cr eondenrabcris ,


hoc cfl , pro

tufto uel wquo iudicaberh . F t c\uod rurfitn fubiuur dc uevbo ccio~

fofhunc h hctfenfum , omnt Ui rbitm c[nod ncn a:dij cat proxtmum ,


indignum eR Chrfiimo h:in: y ey confcuma tius damnatwn ho^
tninemfingul ri tor\uebit cruci nu .

c
Sic eritgecrat oni hwc mdt. j Uoc eft.ftmilitudo ad uos per~
tinetxyui cum olim prce aetcris gcrtfbuf recepertis legem, <y * <*-

bis txpdlcrdur d&monjlle uagrtus pergemiu corda ey ad uos rc-


uerfutjufctpitur itern i uclisA \om habitmdi ultrS conccdtur.
|N dieillae-
j
grefTus Ie-
fus edomp,
fedebat ad
d y*Vh vjtdt^^ q>n littus ma-
rhy Kvn nS3*3 vhr^ ris,congregatfcp funtad
n Vm zw+^ rr^ro illum turbarmultar itaut
p*n nafe^V^ tp? nyn afcederet in nauim &fedc
ret : cfiftus autc populus
ftabat in littore maris , &C
. - -. ipfeloquebatur ad eos
rj^in v^ nsn a
multa in parabolis atcp
b
J "vyvr jVvfr dicebat.Ecce exijtfemi-
nator , ut feminaret feme
uum*
** rw^a Buangelium fecun^
fuum.Etcum feminaret, ^ ^vp *fyp y^tifcft
quxdam cecideruntiux-
^ ^p^ ^^ Vk unti
wuiam,&uenerunt *o-
lucres ccehcx comederut
^K^Vlwn
----- nhan*
*

ea.Alia uero ceciderunt j


unHK
fttper petr5, ubi non erat J*9* 7? *VlW u ^*l
imiitum terrar^ proti- 'nan y^K O^l^^^M
nus exorta funt , quia no ur\b yto *a ^rcorx T^
crat eis profunditas ter-
p^^9
rx.Et poftquamexortus
fuit fol exiccata funt, &C
^.-n
*

un? pa *i^
nwisn
"
^^ ^^
^n :;. -J

quoniam non habuerunt


radicem exaruerunt. Rur
fum alia ceciderunt in me * . > - -.

dium fpinarum , & cum u^vSpn nVtf^ u^r^n


creuifTent fpime fuffoca
emnt ea. Alia uero ceci-
deruntin terram bonam
8dederunt fruftum, u-
num centuplii,aliud fexa vpjK "i umsto *mK'5 nisrt
gecuplum & aliud trige-
cuplum.Quihabet aures
ad audiendum audiat ,

Accedetes autem ad eum


-I r
difcipuli eius, dixerunt:
quare loquevis cum eis
inpanbolistQpirefpon
densdixireis. Quiauo-
12**
l*r* n
ts V?^V c 5~
n**f^P
?

^ *W
U^^^)T3 ur\N

bis datum eft intelligere n^KV^ u^OTm nn^ /te


myfteria regni ccdorum, \ i^j pN
Ulis aute non cft daturo*
Quifquis
dum Matthajum."
Quifquis cnimhabetda-
birur ci & abundabir , SC
I V

- v
ille qui non haber, eriam
1 * :

niiaD3 n^yn^t*w\Ttn
id quod haber aufererur
onb \3T3 ^ia^ ab eo Propterea perpa-

rabolas egoloquorillis,
quia uidctes non uident
& aitdientesipfinonau-
diunt neq; intelligunt,ut
impleatur in eis prophe-
fcn WJJ^SJ risnaan tialfaix dicentis: Auditc
audiendo &non intelli-
Vsn n*o wvn ^a^ getis uidete uidendo 8C
,

non cognofcetis. Impin-


n na^n ^jTfcl mn gua cor populi huius 8C
aures eius aggraua atqj
oculos eius obline ne for
yow"
"^- :
nm&on - , r : x
n*y*j?a
r, , .

te uideat oculis fuis 8C au


diat auribus fuis,intelli-
*a Bjnij *!>wj n^ gatcp cordefuo,&reucr-
n ^ao^sTfcnTO^fcon
V *? >.*! *** ' *
tatur 8C fanitas contingat
ei.Beati autcm oculi ue-

5 o^an ^a naV np^H ftriquia uident, &aures


ueftra:quia audiunt. A-
n?Bnu*V^r)*--5 ?5 ,,

men dico uobis , quod


'*K\nunK ^annisnV multi prophetx iuftt&
*\ti? gta^n ni?0 **Vn defiderauerf.t uiderequg
w *6n a^^cv^ nnis uos uidctis &non uide-
inim^ runt, 8C audire qux uos
Vtppny^w unisjn auditis &non audierunt #
Vosita^ auditeparabp^
iamfc-
\i% ivwcb Euangelium fecun-
Iam feminanris: Omnis y^y ypifaa? Va ^Vnn
qui audir uerbum regni
&: rion inrelli?ir,uenir il-
Ra^ V^ fc^ rnaVn

lemalus & rapir id quod


feminarum eft in corde
ins : & hic eft qui iuxra
liiam feminarus fuir.Qui
aurcm fuper petram femi
natus eftjhic eft,qui audit \ \nVtf *w* nrcn^si
uerbum acprorinus cum
&n& Ha*tn3 $? jHjtf
gaudio fufcipir illud , fed
nonhabet in feradicem,
uerum adhoram maner. t v -r v .

Quando enim infurrexe .


>

tit rnbulario aur perfecu- .,. _

tio propter uerbum ; iili

co offenditui* At qui in .
SftaW^ K*\n ni ^TH^f
fpinis eft feminarus hic
cft qui audit uerbum
,

dci y
n na?f :
^^VwjA^
fed follicirudo huius fe-
culi&iniqua mammona "QTrrnK t&jvj m^Eta
fuffocatuerbu, ur quoqj
finefru&ufit.Porro qui
feminarur inrerram bo-
namjiic eft qui audir uer-
bu & intelligir, redditcp
fruftum unus qutdem
,
nau jVjfty "rtjwn *?a

centuplum, alius aurem ri; w^l.


0"^u?^nttn
.. t

fexagecuplu , alius uero


trigecuplu Rurfus pro-
.
Wdb^^';09 nHy
*''
jpofuireis aliam parabo-
hm di-
dum Matthamm. *wo*&3 "*
"taKV TnK lam dicens,AfsimiIatum
nn^ro !

-.*- ~
:
mini, qui ieminauitie-
j*mta aHt> ynj *v# men bonum in agro fno-
DMP3M *M|h -^zl Etcumdormirenthomi-
V"Hn S^W *0* l
*i* ^3 nes uenit inimicus eius
j

"| ^7*1 Q^tSn^HnS &fcminauitzizaniainter


rrw37-\ Swjj Shit^D^ triticum ,
abijtip .
Et cum
~

^VT-vn ns- *- * -ni ,j ^


re " iffet herba * fecifl et
,
-?' ; *
* fructiim , tunc apparue-
Vgan #? <Q^ni runr &zizania.Acceden-
K V^K Yqgp n^n tcs ^ ferui patrisfamilias
1 aHr y^i ix^n "*|TX dixerutilli:domine,non
X\ f.XOft JWJ? 't ? ?3 l
,
ne femen bonum femi-
tojM thSrpVwtn nafti in agro tuo?&: unde
haber z!zania ui d,xit
twy a^K n'iM twvV* S-

adeosanimiciis homofe
inVk n-wT
jneKtt^gjp tnk* nim .

c ithoc.Dixerunteifcrui;
u *'
W^JJ" 3?| n?? n uis nc uf abeunt es colli-
ja brt STpK^i : nrnfc gamus ea^Refpodit no, :

vin^n^Vnnnapixn ne forte colligentes zi-


n*T3n nj DnK wiv* zaniafimul cum eis era-

^
}

dicetisSitriticum.Sinirc
w
n
,
V
^VW*
^,Q(fjjgji(n

ntik
* -
^ron n#: n
t^ fimulcrefcere ufqj
admeflem,cxin temporc
mefsis dicg me flbnbus
ttVn^Q ^SpK O^y^ colligitcprimumzizania
tmHlk nwP"} Q^S^D & ligatc ea in fafciculos
o^W^ t|VwVn*nYVirt> ad comburendum : tri-

vjV? ^g^pK ticum uer congregatc


in horreum meum.
Iterum
x*4 Euaftgelmm fecim- TWttPS
Itcrum propofuiteis pa- \^a Qn^a^ nw nS^
rabolam aliam dicens:Si-
miie fcilicet eft regnum
c1
coelorii grano finapis,
quodaccipithomo&fe- nnis sn^N f$V*v? Vtkj
minat in agro fuo 8C ip- : P fervtV) nniwst jfjHt*
fum quidc minus eft cun- sn *V*3F*1 ^*8 l^r?
&is feminibus quando :
VH~a n^ b^yw':*
autem creuent,fitmaius
cunftis herbis 8C fit ar-
Y? r ?.7 V nHTJs^-Vato
* optn rjft V n-jd
bor,utetia uolucrescarli
ueniant 8C nidos faciant
in ramis ilhus Rurfum .

locutus eft eis per para- b nrom "n Vw 3


bolam aliam; Afsimilatur
resnnim
o cctlorii fermen-
to,quod accipit mulier 8C
njpt^ nw nT> n ;*
abfcondit m
tribus fatis
fimihc,donec totii in fer-
mentum redigatur. Hxc yn"> t^i nVjcVa
omnia locutus eft Iefus
in parabolis ad turbas, 8C nsrp K V*Wn ^aian
;
fine parabolis nihil lo- T37 n'i kVuhV ^n^Vtf
quebatur ad eas , ut im-
pleretur idquoddiflum
fuerat per prophetam di*
Vtfpa nnftaK nxnKn
ccntem Aperiam
: in pa- "a
1

nVPn n^3i ^
rabola os meum, erufta-
boaenigmata abantiquo
tepore.Tuncdimifit tur- K hm% 3 n^33 fco*n
bas 8L uenit in domum,
accedcn-
dum Matthanim.
rceedentescp adeum di-
n
ig*t
V?p-n
:
^
nT^n^-mn
-vnst fcipuli eius r dixerunt: in-
terpretare nobis parabo-
lam ztzaniorii agri Qu .

refpondens ait llle qul :

% oifcn p^n avo feminat femen bonum,


eft filius hominis ager ,

& ^aona^ven snrj. autem eft mundus.Ca:te-


*^;
:
2 on '*V*otvj nna^g rumfemen bonum,func
filrj regni zizania autem
*w;< ri-H^i : V^^a :

funt Et ini-
jw Knn n;hx 3?vj
filij Belijaal
micus qui feminauit ea,
,

n ir*Va:rt K^n v*^ eftdiabolus: mefsis uercJ


tt ono^yH^oV yn eft confummatio feculi,
& meflbres funt angeli,
n vw:nQ*ynnnapi$j Et quemadmodum collu
n^ana n^n guntur zizania 8C combit
1

; -ja ^kj
runturigni,ficeritin cort
^anW^a : uVvpn fummatione feculi.Quo*
n ^vk^ nfc o-^n niam mittet filius homi^
nis angelos fuos, qui col
un^ u^^aia"Va Iigantdemedioregni e-
ius omnia offendicuIa,3C
n> eos qui fecerunt iniqui->
***?'! ? ^Kn-vun bK
tatem,mit tentcp illos irt '"

ni* : o*| & pn^nn ^aai


caminu ignis : ibi erit fle-
tiru^nvn^ u^p^r tus & ftridor dentium,
*l? on" ?'* maVea:' 1
Tunc iufti fulgebiit (icxxt
fol in regno patris eoru
nnrm : ytw* Qui habet aures ad audi-
cndum^audiat. Simile eft
P
tt g Euangelium fccon- nvtoS
rcgnum ccelorum
f
thc- SsfoV n^w r.^fc
fauro abfconfo in agro, q^ vtfVj vH^^ "VPrean
quemfiinuenerithomo, ^S^fct^O-iN *<**
abfcondit, & prae gaudio . ^ ^f.^
- I^fcfc
illius uadit 8c uendU om-
niaquxcunquehabet,ot
:

i*-^^
*wtaOTtt
-^
v
^
n-flWJD
__
emi! agrum illum Itet .

rum fimile eft regnu ccr- n ^rion onfcV o^nw?


lorum homini negocia-
tori ,
quarreti margaritas *Vyjn ts-rn^n: ^?^
bonas Etcum inuenerit
.

margaritam unam prar-


ciofam, abiens uendidit
ommaqufhabuit&emit
cam.Rurfumafsimilatur *m nn^pV O^tt
regnumccelorumSfage- nBPHJrV&*3 ntwi
nx miflfe in mare & col- Q ^|n rtt-Va?
"

ligenti ex omni genere va nnW r


o^*W *

pifcium.Quam extrahen o^n nsu? Vy\ rtlsVwJs


-: - t
tes inlittus maris cum im
r- : :
- t .

xr~nK ^na o^trv


pleta elTet,& fedentes ele
b^rj Q^dVoV^|
gcruntbon08inuafa,ma
los autem miferunt fo-
ras.Siceritinconfumma-
^ *]* : YW.? ^ f?
tione feculimam egredi-
cntur angeli fepara- &
buntmalos demedioiu-
ftorum mittentip eos in
,

caminum
Vdltl&lllAllA ignis
**r*w .
Ibi erit
--'-
oa n^rr o^
j
J ^ian

fletus 8C ftridor dentium. ur^l-an iO^w prwj


Intellexiftis harc omnia '. nVKTrVa

Dixe-
dum Mattharum. hjvb ^a **7

n^iJp^VKvviaK*'! Dixerunteiietiam.Aril-
^aW^Va pV on-Vx le dlxitad eos:Propr-
***! nto&a toV~
rea omnis { nb * d a
f
'
* -~
\ " " ,
r in regno
b ccclorum . xs fi-

-V? tmV n$Vi ann


*

mi[ls eft homini rifa-


K fBlT^nftf^jp miIias,quiprofertethe-
tn^iyj^nirjjnn VwKfc futrofuonoua&iictera.
i3-:V ynw^n^Vaa "n;n EtfacTum eft, cum ceiTa-
B ^35 n^lrtn trVwp mlefusloquiparabolas
itas.tranfxjtinde.Veni-
uto

vJ cnsi? in terram natiuita-


LMAfc
**TVMa ynx ?K ta$
<,nw k,;^
ris fu5c ? docebarin f ^
onVBSa *n33 *#V*j gogis illorum, & illi ob-
V ^^'"jMKV nnon*n ftupefcentes dixerunt:un
m nin nlaan mV de huic fapientia haec 8C
^3 m fc<Vn nnviaam uirtutes ?Non'ne'hic eft
Wne mater
{

fabn
mt>Ms Va K Vn
."
* ^n^B^
"=
v
Kna*'
T < euis uocaf ur Mmam
fratreseiuslacobus&lo
, 8C

itfpW* 1 omw"} =)$Vn fep h , Simon Ichuda&


j"?a vn^w* KVm Nonne forores eiusom
Va fcnV ; ^Mtn "Jn nsttj? nes nobifcum funtf&un-
l : Vs nVTra';n nv fcrr de 'gi tur huic haec om -
yvfr nm Vk vnN^n
*
nia
&
offcndebantur ir
co.Dixirautem ad eos Ie
nVaa v? JL,
i.CiVG' M
*ro 5 :y* fus non eftprophera fi-
.

7* unpijn kVm ne h onore nifl in parria


B? "<?? KVn Waan fua atqj in domo fua . Et
*VDga nhan n"\*\n35 nonfecitibiuirtutesmul
i nnnWo tas.propter incrcdulita-
tem eorum.
P
*** ft^tjfca. EuangeKum tecun*
z
ln paYahoiis. ] *v fus cft Cbrijl us plerunqi paraboUs^ auii*
tOYes YtiiiYct attatOYCs^ ca qua3 nn intclligcYCtit fludicfeinuc-
pigaYcnt^ cxplicationcm ccYum a majjlvo umtaiis inquiYCYenU
Qwi cuYioji CYant &
cxccrieJA temftibM^interpYcctaitcnem
tbfcurifirmonis fcifcitabantur , fcgnes auitm cy c[ut ncn cx arim
cupiebantaudireucrbumdeiji 1 audicbant paraholajs ^rnon audie-
bant,aures habcbantfed non au&cbmi , cr de illts locuius eji Jfaas
apiteftxto,fruditeaudiendo q? ncn mtelligetis c^c.De clettis di-
tituriQui babet auYes ad auiicndum audiat : ^T dc reprcb.s \ i-
ientcs non uiient,c^ audicr.tes non audtunt ^rc.
k Zxtftfeminator. ] ORenlitiac p arabola naturamjum^
fruQumucrJt diuirit. r tjmt qwtuor genera hcm qut m:iunt mm
UiYbm dci.fedncnnii unofruQumfait , cfui fii.iset illud rca~
in

fiunt ccrie bono & pcr jpirituw dci immutaU Alijmro audcn~ r

tcs uarbum , nonfcYintfru^um , qucrumftilicet ariimusoccupatur


fitancc negocio,qu*m illc ai alia tCYquet Rudia t ai:tfiY?aptuYucY~
bumnonfiib it rahcem feimoxuttcnfatio 'rrutt frangitur aniwiis.
%

unt CT qn auduni uerbum atfy mentc mipiunt , jcd tiwa in illis


f>YXmhn: cuYtt.Ycrum temporariarum , fuffocatur cr rtcgjigttut
uttbum dciutJYudumftYre nequcat
c fim-naut fewin lonum. Ucetftcunla pcrabola ojlen*
Qjfi ]
ditjn cccUfiafimpi rfoYe tnalos opera f t nx bo, is p:mixtos , qui
fme fru&i audiunt uerbum dd , quh c? cfftndn u\a hh a ClYtjl$
mcantuY , q^nppe qui uevbo cr uit cffndunt , / dfunt wlerandi

ufy adfintm mundi^T tunc fapaYabit dommus bonos a maltsMct


inte Uiricfc cYcjccrejimul^d mol pi r magtflrd-
h?c SiciiY hi:, *

ttm nonfxnt pwcndi , qu> twlant rempullicam,fcd dccet , quan*


tumltkt pcftWi homims er qi pMiccnon ucrentur inique age^
ve,tcllantuYpeYmagiRratun,fe npetjupem malcs hominesbonis
pcYmixtos. \mumeft igttur Lhu.Ucnm aYumentum,quando
dum Matthxiifn *)^2 *q <>

tAumnmtur paraioUsChnRi >c\iioAillcenon percmwarefcon*


ieant interprxtati:ri t ponentcs pro exemplo gemimtionem u\rg<&
Aharon y per yi<m n oftrt intelliguntfoecunduatcm uUri wrgimlis*
fkrguuntautemfcl

rtr^ ;OW~ttn nH&K :


^b n*:?V -prK rv&ti n^a mn
ni*n *wh rrh*vi nVn^n 'iaK$ nn^K^n^
o on^aV Vavn-nn ^n?* ? nSKTOntp *a onvt 1

%
f n#a fin^Zfci *?^* f^U kV SV traTsta K^p
^nKnw; nKP^nV*tt *K^nV5!&^ nyn nnw*
*Knn nSk n^a osniJ na n^a n^nv^na na n^n
npnVnwj VgV "Vna nn?jn n^P P3? V? c^an

*3K n^Viptai n^n ntpian nj* a*w\V w* nhyn


n*>nnVnVt n*>n nS^-o *o t^d w^n rinsyna^a
t t t ? * j >*

: t

u^wn
: ,

jVvr
t
* ::
n^Tnsi
t :
n-*n^
t v
n^a
i t
nHyn ^nhx ? * s

^nttnV KVnn;nV*n uY^V-na n^nVnVwn y*


g^pa^jva^na nnV nSun ^^ u-^VuJ HK u *
^^
np^ n^n? %V n*m wrf^ V? qk u^an ^HwV u^^-?
n^vr* nann n* rtf
:
t v
jtotijtq nnyn
- - nnK
:'
^ v { * :

HuUi inprwt Aebuennt effe Iefu6,fiamygdaUs illafigur*


fuit Chrifti ueftri^uit arbor iila mulias protultt nuces,dew.ie ma~
ter eiusmox poftquam concepit dcfaerat parereftXiumyficut amyg~
dalus fubto floruit (yfrufrm fecit.Scd (ymater ehs nonfuit dc
tribu Leui , cumberetici genealogiamtius texant Ae tribu lebudaz
hxc autem uirga Aefignauit tribum iLeuu Non igitur obaham cav-
famfccit Aominus farcre uirgam HUm , rifi utftnguhre iniicium
tffct inilla diffenfione quam exctaueratKorab Mefchit ludxut
illeciu<iftfcripfit,patribusomniacontigi^^

txprefli iefatur
j^flj ^flj frrpcns illc mm , quem cmit

P S
ajo Euangelium fecun- vrtwz
Mofes in deferto,de quo Chriflus dicit lobctn.i icut cxahauit Mo
fesfrpcntem in ercmo,fic oportet extltarifiXium hommsiiAi He-
irai riibil aliud putant intelligen ium , quam miraculum ipfum quo
iominus itcrumfanauit afpeclu frpentis fafticij eos^ui a uerislcefx

trantferpentibuA.Scribunt nanfyfict

T\xw nnt^Na -jin v&rtf 'n'wnn ns *\V ^Kw


'tiMPM lawnawn uH^Vawyi ?K nnyan fc'V r*
nto kVk nifcjf^sj xtfrna PiPlVn n1TO^ V? 1?*?
nwb v
vnm^:
nnma vnr^ mn viok-,
touw v

f
-'" ' *':-r -r v-: : : - x -:
Vwgn *nj^V VaV$ Jin^VSVa ^Vn^gn KVihnag
^SEOVmV^ iV nMnn^iV kV Vna'w:?w rvnn
n^n^^^x na onV stfwnnV kVk hns n^? ^?nK

"Viiw riimirum hic e[ui hebraice callcs y c[uam longefint obflina~


ii \uicciauerofcripturcefenfu>&c[uamimpie agant>cumprohi-
bentcollationemficrijcripturce ,fedquemXibct locwn fimpliciter ut

hfuopaffu inueniturintelligeniumiut eBiHc locus quemhic ai~


<ducun!.N?n acccnies ignem in iicfabbati, er deinde aliu-s , ubi iu~
\entur fabbaio duo pcr ignem offcrrx agni , ii ^wi Chifius quoq*

prcecedenticapitcobiecitobflinitisfui tempons luiceis yfeimtt*-

inus his errores ilhrum . Xclui hcecfolum cb ii aiducere , ut uiie~

teSyC[uamputent luicei infiguns & paraboXis omnia membra 0*


particuUs conclnnarc rebus figuraiis atfyfimiXitufcnum interpra?~
Uiioriihus % ntfc\enti$ fateffcfx infnbfianfia dpropcfitamfaciart

rw*
Crano
dum Matthamm. wa ^fca ** f
d
Qranofintfis. ] 5e/s huiusparabokcR : utexn\nmof\-
ntpUgr.irio brcu crcfcit arbor , j^ eusngclium er rtgwww wto-

r'm orfci inuettum i princtpio crat pufillum , cum pauci &* con-
tempti hcminesChrip adhccrcnnt y fed breuitempore fuperauit
regna mundi 3 cxpanditty ramcs aijines terrt.ldem fignificatur pct
paraboLmfcrmenti ,
quodbrcui temporepertctamfarmctmaffam
)ermtil\am'q< infiat.Eil crfirmentum mahcicc zj nequiciazde quo
Vaulus i.Corinih.$.fcr'ibit , quodfciliict multcs rificere potcH^*
corrumpere. At ChnRus hic loquit ir dc frmcnicfiici , qucd cupit
\n omncs tranfxre ey fpargt Quanio hic fit mcnnomenfurccfati,
.

tioianium qucd apui Htrccos ita inui nifcriptum de mcnfurin

'"\
iwa^ &&S w hkow r? 'i n&wa n
Hoce& y Habetmcnfura Y.phim>fata 7 fatumccninetfexka-
fasjn kabo autem funt quatuor Logfei cr L ^5 b*tef /e* oua: Hac
fiiuflemulttplices ,aVog fcilicct mcipiendo quccinardis ?li-

quidiismvnmaeRmcnfura Jexcontinens gallinacea oua >inuenies

kabum effc continer.tiam z^..ouorum yfatumueromenfurm 144.


ouorum , Ephi tyx Hpha apud Bcbrxos uocatur , continerc
ey
432 oua.Scributprcctercaqu:ddecem Ephi faciant unu
"\^ft
homcr.qux menfura alio ncmine ^q chorus uocatur 3 de qua"Lu-
c# i6.cr hctc cor-tinet 4300 oua ey firl unam quartam oui,

tWr^maximaapud riebraos mcnfm.Ccetcrum y\^\ hin,qu*cfl


menfura liquidorum , kcitur continere y^ "itPJ? ti^2\I?
iuoiecim log , id cH feptuagintaiuo oua.
c
\n camnumigriis. ] Scribunt ey Ucbrcci de hoc tgnc in finc

munii arfuro ty iwpios exufturo,fed quam caftejpfi uiderintiW-


bent enimfic:

P 4
w Euangelium fecun* twt&a
Va* n^rrVr vrn v.&na tpfco ^S.** n^tj n s*l
mH^ H 2px1n nn*n nhp^"} t5nV fc?p n^w^ n-cn^
nfea^n nnhK b^wwvv^ Q^s^ohVw 1
irtC

. r : * v - - : v <r
: v - .
Htea nvtfc wrn wn^i pn n*n isnr^ las in^
o^yuh^
t
n-nvro

-**.

^il

Van rvan
:


- ,

:
"*"

**
V *

-
w r
nnb
l* *
anjrn
=.**
*

V nMpv??V fcnn^yitr^n r^ n^u^^n^


*:** "r
. - v : " ' -. -r

nnjK^nn^asa:. nsrmn n P"3? ^t^? V;: ^P ^T"! n ^


Bft&a r,nn n&y -Wn } n-^tih-n Y3^ ^sya nnu'-
1
n

' Tbefauro abfccrfo* 3 Ofien&it Chrijlus ifla parcboU pytf-


ctum cuanefy,c[uc& lcngc fupernt omr.cm thefaurum huus mi ndt 9
fiempc ^odpoteR jaUareinpcrpetuum ahi-naw* Kuiiam tutent
peffl hom dare comnumicnewpri crivm fua Kfcd onmta expomt 9
ut tam in boc mun&o faluct^uanto magis ut in ctternwn illam bea.
tficei f

8 Sagent. ] Hi* rurfum oBcn&Hur eccUfimCkrifti ufo a&


K
finem munii ha^iwram malos admixtcs bonis ; agtna efl uirbum
Dei 9 quodfparfun in populum ahquos non omnes caph , ficut n c
fagena omnes pifces maris comprehendit y fed c\uos capitji trahun-
tura&httUAt&boriiyncfcitrumamalh feparantw. sunt enm
xnUr bonos multi bypoir\t$ , qui nuncfimulantesjanfttatWitunc
toti muniomarifeRi crunt.
ft
Scrib* &)dus tn rcgno cactcrum. ] Sigritfcatur htc ptr&o-
tiumfcribamfyncem prtitcator cucngchj , comparatvrty liberali
(atrifamdias,y*ipYofcrt somiits omia quctnowii ilhs tffef?*-

ta>nm
dum Matthanim. *jt* *___J ***

t'\n:u.i & uetera y fic qui alos iocet eumgcYiumJebnt omma quz
noucrit audiicnbm ejfcgruta ey accommcda t
uberiim cr Ibtrah-
Ur provon<re.
1
Konnehkeflfabri flus ] Quydhic Cfailus dcHurhaberc
pa^rcfj, fmres eyforores fit more tttbrttorum^ui cognatos o-

cavtfratres cr fororead quoi iwn impios luiceos ncn lateat , ui~


dt <\uam imfudenur audeanthicfcnbtte contrancs cy Qhrifjtum
tiojlrum:

w* mVs nnwn nv 3 n^te 1 nm nM ? ^b W\iv ?

e*i wwwbm !pk ^n^ rns^Vr. a onV ir^nM


r-H
1

n rrt^ vnn^nM^ vnM o*MV\ n*M MVn ^van


3 -Vvorn ^wHy onv*w rraijpS thjn*^ ^l^l
^nVninHwn crisnVvm m*V om Vjgjj nMtta
^5V?niri n*tM *Vn "i? 9^W?P n^pN **&
o^M^pn^M? o*M^pn^V$ wSP* fc^tpnjp pyvj
^
Q*^p.mV Htxj mV^ -.*nVrMn n^M nHnu*
fcV nraVn
o*nM *V v*u* TcMwrftaVa ^xsviJ oViV o*wn w
tt^^'X^T\ Mr^ ^a^M MVn Mnn r-n^anVnMi
t_b*\^3tb
- ntaen- Va""
v
nn^mn Vm- ^ntotma
-
ovrtm . , -..
:

W}Y? ^i^D 1^'*?? Kn^ gpjjj 'nsv-vn -M*n *V#


m nteMtgi *\i3a nv*nM nnr.H^pn o*nM br?V\p-nM
wvmd^m wV V*h M*n*nHnMnn^M <SP.53?*f
* Dnn o^sn n->n tnVn nVnM n*n yvj?* qmV pn
V*yS wwm vj^m V37
tv
?*w* *nM nh n^npi
V *a n^Ma n*:.M n^n pMl yni** Vttf 3M srwo*
nn^V o-Ap ^Mn^ns-i HxwM-r.M ^n^ mV oV*\yV
P s
2*4 Euangelium fecan- nVW3

Wvbk rjs ann^n n^ntfu? nnisK 1? kV n;fcm


^iK Vg * ttrn -on b? W*inri *nn "ja V? }
1

y^
*6 ck nn n*nVi*r - n
: wa^ iisn

Ho$ iw fumma uolunt hic eW n <joi i* Iocw


1
,
arguat Cbri~

fium habmffefratrcs, fororts cr parew , at^idto mater eius non

fuerit uirgo, nec ipfejdius D, i tfid bh bchraice r$on h pr: capttt


zngenjmci.
N tempore tn j/W N*\{i rya
illo audiuit
n
Herodes u*
nusexqua-
tuorprinci-
Kw"m ^DS^ v9^1
pibus famam Iefu , di- &
xitfamulis fuis:hic eftlo- n\pSw^ V^y*njw? r

hannes baptifta,is furre- "HlV^Tt "*S- ? H3 ^VgW


xitamorruis,&ideouir- yok^ 1*Tn*3 P*^n
tutes operanturin eo.Na ^^rt^Miian^W
Herodes tenuit Iohanne
&uinxiteum,pofiut<pin |tB^ ^^n
.
j
x-
*n
^ *?*
carcerem propter Hero-
?

diaden uxore fratris fui. V*V$ "YQIJ *?


Dicebat enim illi Iohan-
ut ipfa
&o tv nrnn *pK
*
M^
nes non
: licet fit : %## r&xft
tecum.Vndeuoluitocci-
dere eum , fed timuit-po-
n ^^ -^fo
- - -
tiyri^

ulum, quomam habe- -* .- t -7?

bant cum uduti prophc- l *"?* n? *&


tam.
dum Mattharum, ^rva *eo &$
tam.Indieautemnatalis
XVjV\fc nn*3n Kerodis,faltauitfiliaHe-
Vtij nDnj 1-
? t^YiSi^n rodiadisinmedio,*&pla
* *m ipna n^^Wn CHit oculis Herodis Ej .

promifit eiperiuramen-
tum fe daturum ei quic-
quid poftularet ab eo.Et
w nir-Va nS nnV
r -r -r- -r ipfa monitaa matre fua,
dixit Da mihi hic ln pa-
j

? vg&ni n^isn njrni} tina caput lohannis ba-


trfn n^p? ns *jp "]n ptift^.Et turbatus eft rex,
b
fed proptcr iufiuran -
dum & propter eos qui R
mul fedcbant ad men-
cnSS ygp^ n ? wsm fam ,prarccpit dari.Et mit
U?D n?^ ^in? wa tens amputauitcaputlo*
1 l n ? vV **$? ?nVts?3 hannis in carcere, Subla-
t&vntf ysp^ nVtsS^ tumip eftcaputeius inp^
snv ropfide&datum puella:,
j nnpn n^na i
illaautem attulit matri
**.) -"*
fuc. Etaccedentes difci-
n ton-) nigaV> pn?) puli eius,fuftulerunt cor-
pus eius &fepelieruntip
n^v^nn^y^n n^a*3 fum,uenientesq? nuncia-
:*n ^ma,^ Hanx~ n ueruntlefu.Etcum audtf
c
ietlcfiis feceflltinc;r psi
-nauim in defertii lc ciuv:
- t
*- "- 9 : '
feorfim.Etaudic-
barfecutscfiinceiir/ ...

busfuisexcii :!:;>

^^? ^ nr*< nmVR^3 nVftn


\%6 Euafigelwm fccun- rwtsto
Etipfe egretfus uiditpo-
pulummultu, mifertuscp
illius fanauitinfirmos eo
V - -
rum.Et uefpere fa<fto,ac- r-r

n^
_.
: ..

cefTerunrad eum difcipu- Vn i^V*! z*}%

lieius dicentes defertus \

cft Iocus &


hora iam pi*- V im n^ o^pran
terijt,dimitte ergo turbas
ut eant in uillas &C emant TnsVfitj na nKn*an
V ;V r> r

fibialimoniam Quibus . 1
o *<&:r-VK
H
njnapn }
dixitlefus non eft opus
:

utipftabeant, uosdatcil
nr.K^n jfena on^
lis ut comedant.Refpon-
derunt ei Non funt no-
: nw o^n i\zhb wv^y*
bis hicnifi quincp panes i^ WJ^ V\3_<^onV
&duopifces.Aitillis:af- n oW~*anp nsV i*
ferre eos huc ad me Pne- '^ J^ n ^ ^~
cepncppopu outfederet
&comederet fuper gra-
^^
j

~^ - bhVntilfi
v r * . -
"** D^3
men,ipfeautemaccepit

quinq? panes & duos pi- V? V2&V) nfcf V Oy n


fces,&fublatis oculis fu- wjmn npV &nn"} vxn
is in coelum, benedixit 8C fcw^Qirr uw on^
fregit , deditcp difcipulis
'.- -
fuispanes , &
difcipuli e-
V on^n "jn^ N aw?s
. -r y V v.

ius dederunt turbis Et .

comederunt omnes atqj


faturati funt, & fuftule-
runt reliquias,duodecim
fportas plenas de frag-
mentis Porro numerus s Q^nsnao^Vn o^d
come*
dum Matthamm." ^a *t& 7
ivn cUbftSMti ^wen comedentium fuit,quin~
*a * tjSK n^toh l ue m ia uir rum p rx-
*
'
* ~ ter muliercs cx paruulos.
,

?? 'W* ^ ;
1

Etftatimcompulitlefus
m^V^nm^f^!; difcipulos fuos s ut con-
^bVoBsVj 1 m*a\>3 fcenderet nauim prar- &
H tV*2t*7 "*g O^ "O? cederent fe trans fretum
nx n^rxwrn JnHn*3!3 donec dimifit turbas.Et

nnb vuV nVy oyn- cum dimifilTet populum,


afcedit folus in montem
utoraret.Et fa&auefpe-
j nwn-n S^b tom ra,ipfe folus fuit ibi . Na-
f\ 5|Wa n^s TO^atpm uis uercj impdlebatur in
tiV\n -Q b^Van ^n o*n medio maris a fluftibus,
Wn i^QTV7 D ^ n 5n P eo q u d uentum habe-
n nnHr$ n^*:n3 reiit ex aduerfo Et fa- .

h DmWnvi-,rfr^n
v ,,--
# * ftin quarta uigilia
...
noctis,uenitadeosam-
^IW lO^VMte bulansfupermare.Etui-
* ojVj^n^Sn^ denteseumambulantem
13 *a ^SpK^ ^I)?? fuper mare,turbatifunt
O VPJPT3 WP7 p^-iia &dixcrunr,quia u phan^
tafma eft, 8C damauerunt
3 vbhV o$*Vk gw; pne timore.Etftatimlo-
cutus eft ad eos Iefus di-
cens confidite,quia ego
:

fum, nolite timere. Re-


nn ^9**1
nis ^iN fpondens autem Petrus
;pbfc K^ufc) t&J *nn dixit domine fi tu es,iu-
:

raix Jwm '

j ttrnn V? be ut ueniam ad te fuper


J^3 aquas Qui ait, ueni. Ec
,

defcen-
*& ftv^a Euangclmm fectm>
defcendens Petrus de na- m*nT2 fn rai^a 1^1
"r t ; I ....
ui,ambulauirfuper aqua
ttt uenirer ad IE5VM,

Cumfp uidifler uenrum


iialidf.,rimuir: &urmcr- np^n rvn-nK feo^y*
gi carpir , clamauir di- vic-S Vnn StiKMa* w*p
ccns . Domine falua me,
&conrinuo exrendir Ie-
- * -
fus manu&terigir eum, -nK jrvdfc nm trim^p!
dixitq? ei: modicx fidei,
quare dubirafti ? Er cum
afcediffer in nauim,quie-
V mn^jsis 1*^^*VK
uir uentus,& qui fueranr npsnp? nr.V i

in naui uenerunr adora-


uerunreum dicentes:Ve- n nn-vn nprw ra*no
re filius dei es ru.Er cun-
r "* .
f f * V ;
tes rrans mare, uenerunt
in rerramGinofar,&ho-
mines Ioci illius cum co- K tPn^Kn p nx.K3
gnouiflenr eum miferiit,
tnnn
ad toram rerram illam, & n*n "Ojn Vn orn
adduxerunr ad eum om- voSi** Y^3
,

WiT t ,

nes illos qui male habe- ^ nn Q^p^n **Mf$


banr,pr^cabanrur^eum
ur uel falrem continee-
^ Hj^Wi**. uL*J
renrfimbriamueftimenri
**
**? ^T? **
eius.Eromnesquireri- Tjta oV^ V> W?!!
K ^ N9
gerunr,falutfaaifunr. f!$'S 3?
!

Viw*
dum Matthseum - YTC3 ^M $g
" Vi e* </tf<rtor pri wrip iiw. ] Lwc* tcrtio legitur de tetrar-
chia horum principum^um fufy babueritjubieclam
urrmMe^
rodes de c[uo bicfit mcntiofilm fm t maiors Uercdis, a[m infantes
,

Eeiblebemiticos trucidauit Hic cwn uidcret er audirct C


.
bnftun
ptiraagerejapfus infalfamopinionent, coepit cogiUre animam
Ifc*

ncmpc c iu*
hannis afcdecoUati transhtam \na\rd corpus , iefu :

epinions inuentorem avxntfuffe Vytbagoram.


b Vropter iufiurandum. ] Kex impius rcligiofus effe uclut iit

ea r: y c[uce citrafummam impiet tem pcrfici non pctu*. Wam mo~

ctntcm ocadit contra iwsdei ey natura? Nec excufcrc illum potuit


.

iuramentum,quod cratfaclum contra dei mandotum.


c seceflit indc per nauim^ Hcc eft>traiecH mare GaliUx

quod efi TybemiiStZralio nomine uocatur lacus Qinofar,utfu-


pra oftendiwws.
d nc~
Pbantafmct. ] \ocant Hebrcei pbarUjma fiue fteftrum
clurnum pn-ft idejl y nocentem t et alionommc JJJ <* occur-

rendojcnbuntty mira de cojupcr pfal Qvi habitat in aiiutorio aU


tifiimi.ajferentesfpeclra illa incarnatos effe damones .Vndeautetn

fint nati aut produ{li,fcrMt ubi Abraham


Bifpamts , non Ewi-

des ille Jedalius eiufdem nominis , qui autor eH fafciculimyrrhcet


hic in<\uam Jupcr pcnUtiucbumficfcriHt:

*
nnwa Vwtfw n^ totq wwi nnw
^v
^ Vo? Txzvsva v\nnv\ ^nwra ^naiw nro

mjrawK
w o^
nw ma mt ta^ q^ *oyti
tyw t^cfc nwn ?p
Wi
rowr> ^ cwa
n:w "Vs Vpa
n^ nttn trstwa rab o*\k twn nbmn
ww
> OTsrfin wv Ta ^ nN nV*?3
*4 ?VW3 Euangelium (ecuri'

^an Va*c n-viaw> nmn nvos pVi e*\


rwTaw^v'? twv ta^aon^ wfw vbvp m
b~\ X? p> k-^:*> pjwan m -vro n^Vai
a n^^? K*n> na?2 vpa n*-\i ^cvzby
;y\nu w^
rramSoToi.QMv fe"*JV\Td>" nnv'Tiava
"w "ttrs na rt,^ ^nnvv
*K yn m yc& Mrwp ^ntf "-a tvV-V '"VT-fl
,

n v?Kva9i?*- tp r\aa yiw nrw kaaw


c^ao^anmaa^nanm vwav vfiFWSJ
wa^ na jpyV on-atf Vyflpnwt ntsBstfia
vawV^ a-fc6 rwri nvjpRP 'bnn Ytf pV*.
trnva rnssn v^sw
ripa cna"\ ov
rvwu y&9?vp va n^wj yw\ n^a *vAsn
'nanmav n?an aKV V $ rnrV-a \ nwan"?
h vny pS "\a ry avi V*n arnva tsm ov
a vra*i? r*Pa "vapn w nw.n rnxpvh
V ifijjph Vs wwkf
n"Si*?nn TO*"?Tf wa
i

Jsn .ta jw tffctb nj?a van ? v.-.y-w


Qms quxfoptt.it b;-ni luac.rum t.vnbc>rreni >m o/mhrett
fn: uebwuntiaimirat.cne le^ere ftiptitantfjieiirailUnocentici
,

BioAnQj. ex femine primt p. rcntis cer.t tm illis cr t innt.' an-ist


quibws ab.tmwtdb u core fii oojlfr^tficidium a Ceb: co >im ffumi
Sel cyhojwttlp < bfu ' iiuS u- iet <r cffc utidi reda -t fbantafw-
ia ilU effe 'tnm >nf;Ra ca 'a leribus i ftntioru , cy poffeab rceri
je )t:n tirculis circumfepuUhru-ttfadii,nrcadatitf)ntromUtet&
dwtt {uoc['tG pd&o mauiient . ficiui wtt 'mfl nia iclyr.vnchtx u:r-
X:ran noR>an kguimneimen dceffcm
l bebriaicte 'n^-t-efiiiio-

fiiyUolu ils obfiunoraieckrare uocabu!d'nm>m?nita ctatale-


(Uene. pajiumi flnrimivn cfl ab ftfffj-f* Sicmi
WJXfi*
dum Matth^eum. *jy& **& 14*
plerun^ujurpantmagiflri ucrbum hithpaeUCaterum
ftlpt &
fiuxusuriyficutgr V^p quodlcgitur cumfcegol fubluph.tfi

tuteni v\p proprie occurfus aucrbo g*\$ cjt6 dcrmiatibus iri

IbmHo cum impudica imagmaticne contingiUut quod hcmo iwcrdin

"\TVM1 mdg?riatur,pr<efertim impudicutttjd plerunqzfub nottcnt


inrclid^fpccicrefricatur.uocatur^imagbiatioilla jj^ i^jj cfu<&

fu^ forma muheris appareat,uoc4ur ry V>V> flue ?Y^TI7 ^ oc


-
*

ejl,dubold,Verro ^y
cafiiur proexpirare cr anmamage-

p^l Rr /i^ ^
re
>n^pn fantVircuU % araiice circundedit*

ap/e /e#cr mutliges^ciui uelmediocrinr ibtgUamhclraica atfigtfii*

Vnc acccffe-
runtadcum
a Ierofoly -
misfcribgS
Pharifari di-
a~n H^?R a.*#$n cetes:Quare difcipuli tui
nn ^-O^WnrtWS tranfgrediufitur tradi- *

ti?D nni-p noaa** \&b tiones fenioriKquoniam

t DpVnk nVVW^a non Iauant anus fuas


quan ma "^cant pa-
Vk **- m* wmi
j " nem.Quircfpondensdi-
y ^^VjOTj^u xitillisrquare&uostraf-
fc*n>Krt mfE n^rrty gredimini prxceptu Dci
*:> i nsnV^V^rmJa proptertraditionem iie-
-nK "133 vni< n^Vltf
fc
ftra?Nam deus dixit,ho-
m \-m--T\K-\ rp?& nora patrcmtuum&mat
* Wi W^t^ -
* rem tuam
dixent patn
: ? <^
fuo
mak:
& matn
n^ nH - -
? ?

hx otvN-j
flue m te interficiaturi
8**7 "9- Va o-ntfw uos aut dicitis,quicun#
a
*4* tVWpa Euangelfum fecun*
dixerit patri & matri,om ^ iryer Va n*6n
ne munus quodcftime n ^^ *\xK- Knn#
Dfc^

tu* accedet commodita-


ti,#non honorabitpa-
^

nfe< ^^
^TWi^W ***
;
> ' - '
* - '

trra fuum at 9 matrem


fuam , 8C irritum feciftis ^Wg? Q^Kn mitt
mandatiideiproptertra- o^asn J tu*nHV*1|
ditiones ueftras.Hypo- nnV '

5W1J WflNP*
critar,beneegitlfaias,ua- *VxV &^g *?*$n
ticinando de uobis dC di- n^n
b
31 pds njn
cendo: Populus ifte ore
fuo atcp labrjs fuis hono-
rantme,corautem fuum
clongauit a me
fa&uscp
,

cft timor erga me,


eorii : n*rab
mandatum ueluti ab ho
minibus datum Et con- .
on ;^ ^^ nhn^n
uocatis ad fe turbis dixit
ad eos audite &C cogno-
:
T27 ntir?^^?
non id quod intrat *n.K jriasr; toV feo***
fcite,
in os maculat hominem, XL
" Wr*wntt*VKtnK
v
.. w V ""

fed idquod egrediturex irnft fert^Knn nsto


ore illud impurum red-
,

dit hominc Tunc accef-


.
tjjf ^a jhTO vraK^
ferunt difcipuli eius &di-
xerut:noftinequodPha-
n d^ot n^^Q
: *fegi?n niU o^n
rifei audientes ucrbu il-
c
lud irritati funt^Et re-
fpondens Iefus dixit.om 15K jflra fc6 WK 3^
nis plantatio quam non j TOS* ^t?>
piamauitpatermeus qui
r
cftiif
dum Mztthstum. ^ia *B2 4*
bvyjy *s onHfc nn^sn eft in ccrlis,cradicabitur,

n**njm ^itjWI ^n
?
Dimittite illos, quia carci

W* fiuu &
duces caecorfi Ec
Hnjrn*
"
1 ^
't n*o
*
*V* r
itonctf
/ ST ?T
ambo
U8 conduca ' c S cum -
cadcnt m foucam

^
..

V?* *W* "**? 1 Rcfpondcs autcm Petrus


:mn WnrnjV.na dixitcitinterpretareno*.
nnK os JW* nrN^ bisparabolam iftam Et .

JQ^ssann^pKnrijn? aitlefusretiauos adhuc

^ ni intelligitisttfon in-
-Va VfcW**
^^
l1
l ;j

^lcnnnA *!*** n* ^S" 1

?
1 Llod 5
,
jec*L ingrcditurinos,uaditm
nH^a nV^ :

*
:

cn h|tt ^pwi
HM^VnmddVtt^]KSQ
^ i aluum tmittimi0 in y

ceffum^Quar autem pro~


deunt ex ore,egredmn~
SnS)? ^a 5 Oi$"AJ(R tur cx corde, 8C ea funt
9 uar in q ilin ant hominc.
n^WhSa^nfcW*

^
>MM nn

W f

nVfc
*

Wfi* rf***

^lfj
."* turcoguatioesmale,ho-
micidia,adulteria Jorn-
cationes , furta , teftimo-
Va* *cnNrrnK nWflW niumfalfum > & blafphc-
yn*}
fcprfc
kV^MTglk
i^ nS<i
^
n^
11 miar.Iftafunt quarinqui-
nant homin.eai At cum .

quis cornedit & non Ia-


**
g*2
p ***
^
<-***.
"Rl
*?*? ?Xitm
w
t n-txn
*" uit manus,idnonmaau
lathominem.Et egreffiis
inde Iefus , uenit ad par-
jfe TVjfc mnyfn**'} tesTyri&Zidonis,&:cc-
^VnDJp nJsy* Ift&ga ce mulier Chananara e-
grelfa de fimbus illis,
CL *
,44 Euangdiumfeam- iwtei
damabat ad eum dkens: intren pyxrn n^fcn
miferere meidomine,fili ^--p *vjn ^.sn V^K
Dauid . Filia
turualdeadx:mone:atip
mea afnigi- ^ ,*
^3 ^"^3 "
nm "*s'n n*l?
s Ty^

fe non refpondit ei
quic-
^ -
13"?v;.1
>

^*?
quam Et accederttes di-
fcLli
eum
.

eius, precabantur
dicentes:dimitteea,
^^^T^
n^WJ^nW^W!
. .

quonia damat poft nos. .


ns^nt* XVP?*i* W}
At ille refpondit , & ait:
? ^^ -vnton my KW
d Non fum miflus nifiad J^gi^ ^"^7^^

Domine.faluame.Et re- t^fl^l" "**"*


fpondens Iefus ait Non :
y* r\^m 9$* 1^1
cft bonu fumere
panem n , 53n nn ? nnP*? ^ 1

filiorum,& mittere cani- ^', n ^^b nYV wV}


autem dixit.Sic
bus.Illa ; -- - -^
cftdomine,ueruntamen y/.
nn ns Q ,,
?^ ^3
tanesipfieduntde micis
qua: cadunt de menfa do- n n^Hrvsi V? iVmo
minorum fuorum Tunc . K ^nV^i? tW?^sn
refponditlefus&dixif il
li:6 mulier magna
eftfi-
nVns n^fcn n^ Hjgrt^
destua,fiattibificutpe-
ntfKa^ hr^ 3n*VBj J

tis:&fanataeftfiliaems
inipfahora.Trafiensau-
temindelefusuenitiux- \5S*V } >onn nJ?w
tamareGalilacaC&afcen- n* VyfcO*'!?^- 01?'
dens in monte fedit ibi.
Et
dum Matthanim. ^rva^So *4t
**Vk ns^pnn : UTX7 E * accefferut ad ?um tur-
K vn^i n^ nHn"\a habcntes fe-
bar multar,
cum furdos,cxcos , dau-
dos^debiles & alios mul-
tos,pofueruntcg eosan-
n *lW? nn*vx fff%5 tcpedcs eius,&ipfefana
" -r- r . I - ., - bat cos Et mirata: func
,

nfcoti^ tayn won^ : turbar,cum uidifTentmu-


n n^3inn^n-nlx tos Ioquetes,daudos an*

i n^Vnnto o^npnn bulantcs &


aecos uiden
tes , & magnifkabat dcu
. Et coiftiocans Ie-
Ifrael
: Vk;w* *r#k-nfc fusdifcipulosfuosaitil-
Vn rife ?n&* Pjft** lis:Mifcreor turbar, quia
iam triduo manent apud
ti; nn^ *a QyV ^n^n me,&non habcnt quic-
D^VH" nnu^to 1
quam, quod comedant:
J<
-L/__t. .'.^ *i^ nece^o dimittam eosic
...
xy ntonnV"pK^nN & c**2c-
*-' ;",; \ mnantes, nerortedenci-
K n*iK *! ^afcM anrin uia E tdixcrunt ad
,

naVj^P jan-^snnSN C um difcipuli eius.Vnde


vVn VnVn j rj^n? nobis in deferto tam mul
3 1iV 1*Ktt n"Tt^ tipanes.utfaturcmuspo
nr\h -<naa niaa na-Ttta
ibf-ri y"
^ttK^
- c 3
W^
'-"
.VVumn
-"
P ulum hunc tam magnuf
Q-U * us aitIefu.:quoirpa
neshabetisapuduos^Ec
dixcrunt:feptem&pau-
Wna?^^pmV|j cos pifdculos Et iufsit .

^pK'^ jnsV^nnV populumfedereinterra.


p n">xw tJj^ nyaw
oyn n
^ ' : o-W & P
Sumensfp feptem panes
ifces > eS ir g ratas &
?4* Euangelnim fecun^ rrv\tP!i
frangens dedit difcipulis
fuis , difcipuli autem de- -_, ^ *^V m&
j vnx- Vj? n- wV
derunt turbar.Etcome-
^ ^X^m
v j % m
'
^ S
dentes omnes , faturati
R
funt:& ex eo quod fuper- **?TCW* "W^
fuitexfragmctis.fuftule- myV nsm QvjnpVty}
fepte fportas plenas.
rfit tyaip'^ "^r^ ^V 3 "*

Cxterumhiquicomede- x\r\ \Q ~Tin:w'r.r:ten


rant , erantquatuor mil-
114 uirorum , prxrer par-
~ -^ ^^r*
*
sn ^; n
^2 ;

uulos&muheres.Etdi- ,
- " : -

*>?* ".* n T^-


nnfTaturbfrafcenditin na
tiim.uenitqnn fines Mig- 3 ^IS 1
!^ "?3}N
dala. fWMOMjssTnvrv^s
tvbixn Vr KS:^ ro*s_tt Vx n^-vnr^aTrnw
Tndticncsfemcrum 2 TraMones feniorum uocanturbis
wanlta bominum qucemere inucnta bominumfuntmullam utiiita-
t

Umaiftrtniia prox:mis ,fedad gratificandum Deomulla Jegis Dti


hab>U rationc fant excegitataiqualiaapud nos funt dijcrimnadic-

Tum locorum pcrfonaruw , ciborum cy aliarum rerum cxterna-


, ,

fumtx cjuorum obferutntia nulla ut<C extemct preuenit commoiu


tasfid mag;s nocwnentum . Qw t autem ad cxUrnam wtm deccn-
ter cy cum commodoproxinorum degendam sbbomm.bus fmt
ion%tuta , hxc mags dumct q::am humance cenfett ur tralitiones,
eocjcdex prcscepto diUclionis crigmcm tral:unt , c[uod caput cR
prct:e?tzrun dci. Qualcs apud nos irrepfcruni bcmnm tradnio*
nes t ntmo cfl \ui igncrat ,
qmlcs apud Hcbr tos olim fucrint or
ad vxe fxn\ fir':pta i.lerum teftantur\qu tfcre pUs cenimni fupcr~
Bittcnis c\uhn p';eta'i , ^x prcefctvi leco coiligcre \>cct thalmudicas

xemas tam ante Chriftnw arabinis ccnccptxs.fcd al\sfuotmm pofl

ituajlatiQnfiu lcrojclymlUnam ccnjlatas ey in librum redatiay.


dum Matthamm. vfifl ^M *4?
Quas trtditioncs er ceremonias recepermt afenioribus de lauan~
dis mcmiius , ego hebraice fiudiofis in ItbelhprceceptorwuMofai-
ccrtm oflendi Deinde c[uomodo encruarht mandatum
dti de bc-
norandis parcntibus , Cbrifius boc loco oflefidit , quando illis tm-
propcrat quod qwtHus caufa bortabantnr filios , ad infercnJwti
tcmplo tixam ea quazneceffaria erant pro fuflentatione uitt paren~
tuin* Sed ut bebraicas lingucc fludioft babeant nonnibilde illisfu-

perHiciojis ey ridicuhs conjlrtutionibus , libuit bic pauculas pro


torumexcrcitio inferere. Etin primis uide cjuid ftatucrint obfer-
uandum >n diebus phunw, a^uos celebrant in menft adar, id e#, /c-
bruario , in memotia liberationis de mmibus Haman,dt quo in Ii-

Iro Etfkr,

y nm"V Tp^vn oms??. ivhag nVstt xw^a- 1


*
V$ s^nl nni* nn^M nx ntt'*tw3 ipn "as n^tpg
V Vyi trsns^i ^ w a**3y V nHinia in^V a-iK
*wn pfcO *Hs 0*0 Vfcnfcr* a* nV -panto VwV
Grh a*vm nn^tn kVik nnK "onV MsosSnV H K*H

rmnVroaoxnrpVa
rn^V Ton*vnK v^
aonrf-nofco "^Yvn
tpn^atn itn TOn^iywj
^
v - j **
1 ' t * s

Y^?pnV nnoK n^ss \

Traditiuncula alia,qum iufferunt obferuari in ded>catione tem


pli>quceprimii celcbratafuit fub Mubabxis 2$ditmenfiskislef%
qucn lofcilicet mundatumfuit tcmplum poftquama Grcech fuerat
prophanatumibanc dedicationem iufferuntfic quotawis obfcruar:

w tlHort nnV*Vn Vs3 n*05 p^nV nhDKn ^iw


vavnb *i* nV^Vn Tnn^ ^ni^^nn ng^^i
fei^niarj ^^3? nV^K^ nhtt nnwV Sk Va tt^in oat3
0- 4
4$ Euangelmm fecuti' Tnvpa
V x&ai npVVn ^nwa ns*m n Ww nPl^n T
J ^VynV
Htf critfMtfttwrt , ut cmnh homo ^uaKtumlbet paupcr , ctiam
qui ex clcemofyna uiuit.dcbeat pcr oclauam dcdicatioms Jub noftem
tcccnhrc Ucernam^fx n:njuppetat oleumjenetur illudmcndi-
CW autuenlmtw\camty' cmcreo\ewn,
t Pcrroc[uk)nobfr';uCr*
\a$ caufas wHituertnt ieiunia.audit

Jt^yannKsWHnn )i2 una V??PW '^VyS ^Vk


jyn n^M P^rn nnia *ja ^3 pnK *;3 nnn *

^M v^fcf *3 jns "55 jfmrn


*jwjfa ^nan *Vj? rna

*0?*D Vktow nia HaV * xV^fn ^1? nswj')


f

3 pVy W>V jttVgVfc pvyo^n nVoa I^WaPa


HvnSsn n:nn yr^i V03 ' *??? 1? R??!3* *??*$
j^-nrr-^ Kj^n *?!) tlT?? ^3 ^SS* P^tjkjw

jfpn^Vrt ffl^ tniana Va


nn 3K3 nnfc<3 'l^n
ny\n
nnann nVtn wwnm
^ ' iw
kV^ n?pn *p* V^tvjt* n^i^i Sa c? r |n&!? V?$
V^ mw
mWan n^sn ^nj ? y^fcV w? 1
-

p^/iWjnl n*Vi* bp 1 vrn3*a3 "infc n?*3 ^5 nsa


WTO*w HstoSjk Vgnrra nv^ Sa%sj Wjpi vw
? - :
'
:
T
V
4
T i v< -
C> - : v ... ; - : v v

> i&tt ^vva 'pna 'yw^ nV^ytan nis V^VTj qnw

^TQTjiap^^? f avnvx pWV !j*p^m Tj^n


V ^y^ni ^3^3*^ TO^^wjV uVtynv Vj? V93
?

dum Matth^eum. ^jyft *SO" z 4*

**__*
., t
nVis -
"ny n_P-3^

wn nte nn]_o%3
v ~ -r j
* m*7a r

Vn nin ^njn , -r r
nn^n Tn Vis^w nVsp nv^sn
-r - l . .. _. f ... _>. -

rpan imnn Vy u^T-n nwVw i^yma vtpti; *_-._-*-

: a^nnsnn Vj^ nBWtf nv.nn Vjn


Vlacuitadhuc infercre pauculat traditiones e* multis.quas eon
iiderunt pro obferuaticne dicnvn feftorum^nG fdlicet opera uio-
lent diemfolcnnem <y qucc non . Vcr diem feftu,:i intdlige aliufti

folenncm fcemquam fabfatum quales fwtneommx e^rc.

pvnK V3K 3^X5 n-vs u-nr^an


I . iTa mv-j-riptsr
--; _ 1 :
;
. I , i
*)*
..

-";' v # * j -, . r

J : ~ I

nnaVnjto kVk tMs< nawVnV nx^ti)


'_ V
ui_m; -, .., J .. - . . . ..i
"J *

-" r -r-
J
--,._,#. . ~ V v :

nvwV n,nni3ina
-
P3nnVpv.n
"'-<: ^*"
-pTtSs pfcl
_.. _, "
^So -f I r *' ' * t '

i*V:n Y^^^.tt oianS sn^a niannnV n*vnr_


v^dk 3Sr 0^3 mVuTpmr-^ v
f
h5nsV:_ kV V3K
-* ; -r
:
>r

fnVHs pap nV^Ki nV:.Si*V *6w ja^ Vsn ns 37?:xV


ri^feo
V v
nzn^m nyatsn
' -v - v^K VhnsHK
; -r
n^3 . r ; -. ,. >
3^ _

tr:o
n^-r-r-r
wren nbHri^nn xrnswi
;_,,' nS-no!* nbna
-,J_ r.
:

dw nH-^3 nH^n? unK a^^n ns^nnia nhnniax :

vh$ u^hn V$"\ n|5n sn^K^ *nn dV dsw to^


nS^VpunV inniuncpn n^^ia \b ^ni^na nn Va
n n^i?3 onV m^p D^sm nHa^p^ u^is^iji
1 nwa u-^H.* u^wj^m Si^xfe *z$ i^ir^nn
V *v*V V^aMyV u*3^^n n^SKw^n v.- i^HtftK
teHaai u^^yn ^kw uj? m-nVxVnuSn^
Q. 5
%$q Euangelfum fecun^ tftY&a

V o^-nw nnmi nVnn v* VV&nrrt o^n *yn ny


kVk nnswa nViVn ty o vn nHn^V on^nnV
ifecp
: ^y S"n rn^oy na tij^ nnw Vy
Vf cr '&*
<fw bcbraicenefciunt yfciant quid bcec poftcriorbebra-i
ta leeHo contineai , uolui ipfam interpretari y ut omnibus pticat qu<t

infama laborent miftri illi bomines ey qmlibus traiitiombus irritai


fecerintmandataUei . Honin\u'iuntuenamurpifces cxuiiarioin
diefolenrit, fed anferes etgailinas qucc domi babentur licet ucnari .

Honfufflamus ignem per follem.cum idfimditudnem babeat opc -


tis anificisfid percannam concauam licet. Et cum c[uisfacit ignem
T apporiit ollan aut caldmuw, neceffe eft utfolliciiusfxt quomodo
9rdinetligna t ne congeries corum fimilis fit cciificio. Vrobibitum cfl

quo% in diefolenrii t
nc aHjud aliud coc^uas^uam c\uoi neceffarium

fit pro illo de. No licetfac^rc cafeum in die folcnni,ne<j; toniere bo


lera\c[ucc in ipfis diebus cultro commmuas. Licetfacerc rogum calc*

facienligratia , cr apni c[uem aquce calefiant ad lauandum pedes,


fcd non totum corpus. Quum natum m diefolenrii prohib.tum eft nt
illud contingaS , multo minus licet illud comcderejtimfi dubiumfit
num natumfit in dtefolenni autpropbano , aibuc probibitum eH
qum grfi mixUmfit intcr mille , omriia funi prohibita.Qju autcm
tna&at gallimm & inuenitin ea oua perfettajlla Ucitafunt.Tene-
tur bomo h die folennieffe bono ey \&to cordc , ipfc ey uxor ciui

*t%fily ziui CT omncs quifxnt illi addicli , cfiify iuxta quodftbi


,

competit, p4 paruults dxt pulmenta ey nuces aijj* pomaipro'uxo+


1

ribus autem emit ueftimen\a ey moniliafecundum faeultatcm fuam

Cfc. Varceleclorciuod tmtas mcptias inp:ruibuicfacrofancloli


bro. Occxfionem ieiittr.iditio illa^ux cjl dc manibus lauaniis antt
fvnptionew cibi. Voffcm adbm infiriita* al't0 buiufuodi adtfccre tr*
iitkncst
dum Mattharom. ^jy^ njQ 1/1
di iones y quibus cxca illagens dei ey peruertitB
mar.dau fxdauit
J<? J abfiinendum duxi ab buiufmedi ludicris ey calamum fenjs ap~

Pli:arc.
Popnlusifle.il Scrib'tur\oeMifle Ifalrzp.ubipertimcrcm
intelligitur religio cy cultus dci, qui apud ludccos ccnuerfusfuit in
mandatum hommm,hoc eftjuitfolum externw$,ty ccr eorum \on*
gefuit a dommo.quod tamen povflimum dominus babere uult infuo
cultu,eyfine eo omris cultus extcrnus aliuiriibil ejl quam uariifii*

i?u hypocrifis Ancordefita efl ornnsnoHra puntaSyiufiiciacy


falus.Ccrle eriim crediturad iuftici*m,ficut econtra qucidofidcs cot
dis abtflyiam ex impuro corde ritkil procedcrc potefl,ritft qucd efi im

purum.malat cogitdiiones.cctieSyaduhem^flu^rayfurtAyfalfa tcfii~

riioriia y fraw >d)\us ryx. No igUur quod intrat in os inquinat hc~


minem, fed quod ex cordc proceiit . DeHruit hic kcuSyquiccfuid dt
ieleflu afcrum ab hominibus ejl conflitutum. Cibus non ingrcditut

\n cor, fcd In ucntrem cr demie inf cejfum,quomodo igtur inqui*


tiahitur ab eo corl M ma\x cogitaiones intrat in cr>eyrurfum tx*
tunt de corie,cy dU in^wnant cor. Efl igitur corfcdcs pietaiis ty
impieiaVSyOuritavs eyimpuriUUs. Si capiatur quicun^ c\bus cum
hnMione eyfancla cordis cogitauone i'k }
iati nonimpurumrci

dit corjei m\%s arguit cor effe purum . Efl bic ey lcbudce h re~

fponienium qti ncbh obijciwt locum qnendam exlfa}a,capite u\t


de carefuilla qutckr* r
lcgis Mofaicce uiolationcm eycordis i-
quinationcm eh n:n pcteH.ut iili argumt;
* v>v* wvfT^ n^nn wa ^r-Ma nn*9t**3 a*na
rV h^^w
y&*y$ yp?ft? ^mt; o* *** nant>*
"tnnia
ff
Kas nn*:^'^VY?*/? HiWl rfcro toygn *s t^i
vnn Vtfay VaM* n^nu* VTrta W.i Vy w^an
^V^Ka Vtnwa V^x^n? win^ _. v * *. -. r
ntn.rinMs<an
-

t 3 V^Sk n;n
... .
. _,. ... I : -r t

K)\^ n^pn yni *6 y^-jg ^a yrw r


ift Etiangelium fecdn- TWK&3
un "iu nVPn vs\rro 'n mtfle ntujw vna ntffci

c Irrifcrti/wif.] Irritare alic[uemfiue fcanializare , ff? dIi<fKid

Stcere uclfacere , <jo *//e auocatur ucl impeditur a, falute ey* ftudio
uerct pietai s %
, idquoi Cbriftus fumme cauitc[ui propter falutem
prasdicanUvt uenerat yfcd peruerfi homincs omniafcre diflct cyfa-
&t eius fibifcandalafecerunt y uniealienioresfefe ab autore wta?fe~
cerunt . At CbrtBus propterea non potuit omitterc ea> propter <\u&
uenerat in bunc mundum quippe qui in riiinam ey refurrecTwncm
mtltorumpofiMfuit iuxta Simeonis propbetiam^ t\ux ai prcefen~
temquo^ fadtlocum: OmnispUntatiociuam nonpUntauitpatcr
meus qiii eft %n coelis eradicabitur y boc eB , qucs pater non plantauit
aiuitam teternam y bos eradicari oportct
d Nonfum miffus Ver iiias oues lfraelis3 uocat hic eleclcs a&
.
]
iikam y fci qui aSouc ignorabant uim. Dicit quotfc fe miffum pro-
pterljraelitas y qui fcilicet babcbant promifiionem rcgni ex lege cr
propbetis > etiamfigenitbus quocfe regnum illudfuerat denuncitn ~
dum. Exi)ibuit fe proinde CbriHus durum erga banc mulierem non
ebaliam caujam quam ut excmplufidei eius magis illufirarett oftcn~
Aerettyquamgrataillinoftrafttin orationcimportunitas , petifli^

ntumfi ex indubitaufide proceiau Ex ifia explicatwnc>facile cclligi


fotefi refponfio qua obuietur ludtiis , qui bunc iocnfic iqtpugnant;

I&y ijmV ok *a vtf?w WK %&* nrh n?^ nte


VxroaV kVk v*\Hb bo kV tnnib w'V a bftrvx^ n * 3
VmpVtaryy^m nnVran hx^rp^ *$y\1sb *

cvy^j nVw^m njw&nynTO' Vw*V mVnV*

nV% nSn^V ?^ nnH&< bbx nV^nV VHd^


dum Matthxum. ifltt^Sa **?

ri mfrVi va^ Sim^ n^janj nnV VHta> -jtt

T2JV nn n n VraWaYo *b ya&a


**? *&* *V

V?a * $? raytyn *K*T "53? nVqfc "V

oa-rtoK^riHi n ?T>
Kn xenjrvtw "3 oJ'Wp

n*TraV nana^t* *"?


\fr.v/ip*i awafwa
tx
klwnn a*>r *oa*r*K n^nV ia> ?>
igjjntf nYmViV nH>^?vrvin
^omV
^^
>*
n*ra 'n rona nian k*?stj nsn yn* n mp n?

Locw V& rcftonftcne citatus.fcrMtur quadragefu


mentio dt reprobationc ludxc-
mc nono camte, uli tm exprtffaft
mdc'% audit locus tBetpui \udxos ,
\um cr inferticnegentilium >
ertomnturtumtorqttrtindiueriumfcnfum,*
Vj^3 '^ *1

V?:n /^^ P*****4**i*?


* ru$ ral*
gw/5tiepro
horauijn imum ccnfumpfi
uim mtm &c

WSKtSjBSt Cccflcrfitau-
B Mjina "^n n-svn ^m^^m tem ad Cl,m

8 o?nW3 nhK a
rogantes e um,ut often-
TOfc^J Kw T2TS dereteisfignumdecelis.
n* a }^ n^s* nrP7K At ille refpondens , dixit
1

T rW *nSt> rwal^ ad eos:cumfuerituefpe-


ra dkitiSjSerenitaserir,
quoniam
**4 tvwwa Euaflgelfinh fecim^
quonia carlum rubefcit : nrAzan rmn<MwM
& mane,hodie tempeftas *a nnyp ri*nn n^n
futuraeft,quoni5 triftes
c<rlirubefcunt. Eteccefa
cien\coelifcitis dijudica-
fc;figiia autem tempo- n^nHKn "2%'yh nnyi*
rum nonporeftis fcire. ?n3?n^ on^ kV ^nyrt
Generatiopraua&aduU
tera fignum quxrit,& (u
gnumnon dabitureinifi v
* mKOx^anVinati
fignum Ionx prophenc.
Relinquens uero eos a-
brjt. Et cum ueniffent di-
HKattf^
r '*
:
i nV^ onM*
* .. -r

fcipuli eius ultra mare, w n"


t
nsvs "^i^nVn
... r. f ,

obliti funt accipere pa-


neni Jpfe autem dixit eis: \ nfconnV -voik *nn*
uidete 6C cauete a fermen
io PharifsBorum &
Sadu-
c*orii.Ar illi reputabant WW*T*P O
interfedicetes:quoniam "WW? &nn*3 V^B
non fumpfimus panes. nnb ^unp^ kV *a
, j

Qiiod ubi cognouit Ie- -nn tq^i jn^ ?y*


fus,ait:quid cogitatis in- uc? 03 * 5*3 nn^nn
uos , modioc fidei i
ter
qudd non accepiftis pa- ^V^) V* ^ rtv\nK
niVi3nn*6 f\ymn|
nes^Adhucnon intelli-
gitis neque recordamini on^ n^inn *nain fcV\
quinqjpanum in quincp n
'

o^n ri^K n^nnV


milha hominum,&quot i onfcw* o*bo nn^n
fportas fuftuleriris i necp V on^ nyawi ptq
fcptem panu in quatuor
milUa
dum Mattharum.
millia homin um, & quot
t on*w ti*Vp m^ 1

}
fportas fuftuleritiscQuau
rcnon intelligitis quia ,

non de pane dixi uobis


V *nTOKon^?VN
(quando dixi ) cauetc i
tsfcy^o nnrlwt o|f fcrmcto Pharifxorum 8C
OMprrin^^v^.!?
t
Saducarorum^Tunc intel
IfClKlA ^naiwnniij lexerum\quodnondixc
tivh nswofc ^D^n*? rat cauendum a fermcn-

pn -nr^nft *3 m to panum,fed a
na PharifarorumatcpSa-.
b
doftri-

ducxorum.Venit proin-
de Iefus intra terminos
c
Carfarej Philippi,& in-
terrogauitdifcipulos fu
VVpfcO *&**** ! nwT? os dicens :
Quem dicunc
n*"i3 n*^n onX "ua homines e(Te filium ho-
ministflii uerd dixerunt:
quidamlohanncm bapfi
Xn Va^n ^n^-nis ftam , quidam Eliam , ali|
'^nsi n^srnK nrpn uerolercmiam aut unum
H w*rP"y! n*K
TJ2 -tok cx prophetis Et ait illis
.

$W*Vw ^DJs vyo' !K''Q$ ,


Iefus: Vos autem quem
Ta ^nSfc/onfcO yw 1 mccfTcdicitisfEtrrfpon-
n i* n vn YJurii
'

t
dens Sin on Pet s di
?

if:
Tu es Chriftus fihus Del
* n^lA
* nD n1 v,
^V7 nn*a -.?
W? uiui.Etrrfponditnirfum
ti^ian^K-.n nnfc i e fU s&aitci:beatuacsSi
j^ ->n ^m^gn :
m 5 barIona,quia caro 8C
K vVfc "VK^ 5*W* fanguisnoreuelauittibi,
3*? nV* pKtm "wa ^m^^iVwnjR^vM
fcd
5<f nVrtSa Euangelfum fecun^
fed patermeusquieft itt 3 K^rroJ "OSs nx *3
cfelis. Et ego dico tibi
^Hk,^; Tc&wa
hancpctra edificabo ec
clefram meam, & portaz
inferorum non ualebunt
aduerfus illam.Ettibida
bo claues regni ccelorii. n *nna n-~n!i<
,

^njs
Et quicquid alligaueris -V^ju^wn nnsVran
fuper rerram , erit alliga-
tumin carlis:&quicquid
Y^n V^ ^VoNnu? rxn
Vntsja v\u)s n**\* fcnn
folueris fuper terra, erit
quoq? folutumin ccelis. n V37 vntw nn-V^n
Tuncprxcepit difcipulis
fuis,nc cuidicerct, quod -nXTOYl!^ J QTO
ipfe efletlefu Chriftus. ^KVNVw^^vnbn
Et cx eo tempore ccepif
Iefus indicare difcipulis
yw? n^n Trok* kw
fuis^quod^oporteret eu
Vnnn nsrin n^^nn i

irein Ierufalem , &pati i- vv^n*? y*fvn^ yw*


bi multa a fenioribus &C ^-V "ni^b tftosti *a
fcnbis atqjaprincipibus n ui57 ^vaoVx uWvv
facerdotum,& occidi atcp
refurgere dietertio.Etac *W--nisv nn u^aHtn ,

.. -r * x
cipiens eumPetrus , cce-
u-^py. jnnn^nunnktj
pit corripere eum,& di-
ccre:abfitate domine,ne
nnn^\P^VtxMtiS^i
quaquam erit tibi hoc.Et
ipfe conuerfus dixit Pe- %) "^V? ^sV ^ ni<

tro:abipoft mefatana,tu n ^b n^nn p* 5


h !pN
ra *ShK nV ns^a Vx vnton *nn av^ *rt *

obftaculq
dttm Matthajum. *ntt ***?
obftaculo cs niihi,quO-
*a Vtt*!rt3 "V KW nrua niaRi non fapis ea quae
dei funt , fed ea qutf fune
hcmimim.Tuncdixitle-.
r r v .. -

fus difcipulis fuis:ille qui


c
iiult uenire pcft m, ab-
'

neget femetipfuni,& tol-


lat crucerri fuam ac fcqua-
hvx? oKpt* ^M haw tur me. Qui enim liSliie-
I ....
nt faluare animarri fuam,
. . .
v -r :

isperdeteam.Etqiiiper-
dideht animam fitam pro
pter me > inueniet fem,
.. * .
Quid enim prcdcft ho-
: nn-iK ism^ mini,fiacquifierit totum
; v " : v
mundum, &inanimafu5i
reportet damnum
aut i

ok oiVV^^ fr*a quam commutatione da-


bit ho mo pro ahima fua?
Si quidem filius hbminis
ucnturus eft in glona pa-
on* i^ nnnon Hr*N tris fui cum
ahgelis fuis,
: *i*2735 nnn &tunc reddet unicuiqj
f

iuxta opera eius Ameii .

dico uobis,funt quidam


ex ftantibUs hic s qui n5
guftabunt mortem do- ,

filiumhomi
nectiiderint
13 tsj* o^.b *Yofc tok nis uenientem in regno*
# kVw na th^^np fuo,
tSnna^aKanonsnla
T | ""*

R
* s* JVWua Euangelium fccurv
a v t oflendiYtt eisftgnum ic ccelo .
] PoRuLbant k CbriHofil
gnumdetoelotcntan&gratiaty tton ueritatis cognofienda? dcfak
rio % ideo fignum fun eis negatum.Wabuerant prhtsmulufigna , cx
quibus , fi uoluiffcnt cognofccre ueriutem , qnis ipf cfjct potuificip
aduertere. \n Yebus exteroribus prudentcs erat,c\u ppe cfiii ex ofjpe-

ftu cocli poterant dijuiicarcfcrcnitatcm ahis cytcmpejtatem 3 i t in


Ycbusdeincnpoterantncc^uoUbant co^nofure fignajhlutis ey tm
pusuifxtaticns eorum <*./< pr&fentiz ChriRi . Signumtmcn '-

tum cfL ciSyfedqualc \n lona uifum eft y r.tmpefignum rtfurrctton s %


ut quemadmodum Una ex ucntrc ceti \n uitam reuocatusf itjta ;p-
a uera morte ad iritam effct reuccandi<s,ey fignum dlud tepimc-
fi
fiwm cffet conlemMtiOWS eoruw , quippe ex quo aducrtere debuc-

rant potentiam eynnaieftatem Cfcn/?/, pctiftmum cumfandi apc~


fiolifignumillud rcfurreftienis nagnafducia ctq ;e miraculis toti

mundo prxdicauerint Obijciunthc . nobis IuJ#i , refurreftioncm


ChriHi non per omnia refpondere figurce lonce , cum Chriflui ncn

tribus integris diebus,necncn nifx dudus ncclikus lacuerit mfepuU


cbro^arguunt autcmfu:

'cnj* Pwhw min -jrnn rv ^ n^nt Mzz in^ n*.na

)*rsf& nH^3 obn w* *TOT ^^ 1


? nwVwn n^ *

'n ,,|
*
n "?
T
? nWK? T^^tja IMrtrifcHsj tI:?"\^X?
u^Vnx !A:^i? 'BVy^ \^anH? n?VP

jnnt:? nn^a^? ^*na tjt^ g>5 t<nn ^^ fc| nm^^J


! qi&; friii nec fynecdochen ctdmittcre uoluntjed trcs intcJ

gros dics rcc^drmt , perinh c]uafi opcrteat fcmpcr rcmfguratam


figut*
tium Matthamm. *wq *$3 *
figurcper omnia rcfponierc^uod falfun iudicamus^ioquin cper
tmt cr Jew Ktiw* corpus^unfriptura
dicat bomincm fcrma*

tunadimigincm&fimilitudiwndcK
k Drtlrin Vhariftorum. Supra comparat vr cumgcVium
\
] fcr*
mcntOybic ucro comparatur dcclrlna bcminumfermento , ojuvcum
non nitaiur uerbo d. i ncccjfcefl t
ut corrivnpat bono$ mcres^uccfci^
lcct lcgem cy opcra docct jhefdc at% Chrifto : ey hcit pics noft
fdii fcdfuperbos , fupcndicfos , ey qui hcn.i operafua c\'ys utnf

dereaudmi.cwntale^ nihil fmt cptvn mcri vhmfci cfbypocru^


c
Cavfarcz Philippi. ] SiH efthtc urbs aifcnitm UHrdapfc
Moccttfycftantea Vanneasjtda Vbihppo y obcuiis KXnmlok n*
ties baptifia Qccuhuii,ctmplidta fuit CT Cvfrea dicla, atque pofli.a\

Neronia uocata zpcAbi initrrogabat Cbrifius difcipulos jucs c\ui

dc eofentirei uulgus, ut illosfcilicctcirintsdefe inftrueret.Ei K-


trus pro omriibus apcRolis refpondt : Tu es Cbriflusfduts dti ui~
,/,<* c[uofctUcet omw babcnt uitm . Sed quia carocy fangws iffe

Vm confcflioncm e\ nm figgffiranifcl patit ccelePjs , refpcndit


'ti ChrijlunBcatus es Simon barlomfidefijilw lcnceJonatcnitH
barin Syriaa lingm^iaCbriRAi aduulgares cflufus,filum9
proquo hchravalingua habctben . Idemfntiendumeftdc n|p3
Cephafid eft 9 petra,pro qua Hehrai legunt J?V Vocauit autctn
iommus hunc apcRolum petram, proptcr jdei fua magritftcam
confcfiionem , fupcr quam ey cccXefiamfuamfc ceiifiut irum fft
ruitnonfupcr Vctrum ipfum,fcdfupcr frma illam confcficnem <t
<fuA Vetrus uocatus cfi Vetrus , contra qnam nec pcrta inferoruji
cjlypotcRas tcncbrarualiquidualebuntjn pcrds olimficbantiudi

cideyfedebat petcflas publka:at<{; binc eH quod bic dictur.portjt

inferorii etc.Cxteru quodfubijcitur de cUuibusfhnc babetfcrfumx


fer rcgnum coelcruintelligitur ecclefta Cbrifti,cthctc aptritur pct

tla f
tcm uerbi dei.Crcdentibus autem aperitur regnum coelorum.hot
tft , ymifsio pcccatorum * mto <sicrm promititvr ex ucrbo Dc i 9
R a
*& Euangeliumfeoifv n-\V#5
Cfhoe eR Ytmtttirt peccata,fuut econtra nm credenibus perucr*
bum Dei clauditur rtgnum c#lcrum,hoc cRjremijho ncgatur pec~
tatorwn cyaterna mors annuncfctur.
Oportcret eum ire in J erufxlem ]
. Appr opinquabat tempui
fua pafliows , iieo uoluit in iifcipulh dugertfui cogn timem atf,
roborare fidem nedeficerent^cumuiderenteumtncrifro peccaiu
hominum, imS mortem ipfm effe uiam ad xtermm uitam^prafcr*
tim mortem Cbri[li>quifuifanclifivM corporis oblatione eleclos ptu
tri calffi reconciliauit ^filios dei^ui difperfi erant y ccngregauit
inunum Kepurauit nobis morte fua uUm^uamAdamprimHA
farens peccato (uo amfit . Sed pcrfidi ludcetfacra noflra contami*
nantes & bUfghemam fuamlinguamexeretites y aiiiht proptertA
Adam Zffuos pcReros morti obnoxios faclos^Uodfuturih effet tx
ftminteiui y c[uifedeumfacertt. Scribuntcnittific cjuidamcorutit
fuptrGensfimi

b ^m *# w
^ta n^n nnn w n
/|
utt
1

VttMpn W\n n^n ma^V VM?n laoV^


cVw xnsia vbm izbvpb cnn ntp qk
a 'jtoi n wia ^Van^t Tsn c^k rw
V n^a ma 0 wtfp ny-\ V ;V*k \sTr\a
vxr vnjpw't?n nsw *aV kVkV^w nyn
mas 'n-VPK Kvuy m\V"\ uVMPn wvonV
^3 Va w
TW %Vn^ wmtik ^sa ^nww sovnvn
w*w ^jrtfl Vdk;
iKwmVKKV^tsV^
O bUftbema uox inimicorum crucis Cbrifti ptrpttuis uiniican
y
Vtf\ ;\tw

ia ftamnis. Vcre implctur bic uerbum apoHoii^uod crux CT mor*


CbriHi \uiceisfcanda\um e/2,CT gentibusflulticia.nobis autemcrc
itntibutfalut ad uitam . Mors CbriHi non attulit mundo mortcm, ut
feruerfis
dum Matthaeum. ^jvffl ^3 itfi

fwe lulem fcrtbitfcd uitam .NecquiaDcusprauidit


fu* ille

ClriHumfuturum icwn cy bominm, bomines mori cotpcrurt,fci


quia bomo peccauit y dcusfrclus eji bomo cr bumiliauit fe fa&us p<t-
tri ccAefti cbcdens ufyadmortcm y aqu4obedier!tucumpcrTe-
trumYeuocarettr , uocauit eumfitanatn , ut qui ex injlincltifatanac
cum comrctur abduccre >ne ficret boHiapropeccatis Alorum quos
patcr ai uitam criinauerat .
c
Abttegctfe ;ictipfum. ] A bnegarefemetipfum,eflnon cx bu-
mano affc&u uiuercjed medttari uiUm <\u& dco digna fitjcfc com
vnturc curx patris cceleftis, cr tollcre cruccmfuam % idcfl9 <ecjuo ani
mcffa re cerumnatfuas,c{ua6 patcr fereniais impofucrit,c^ *d ahui
rtifal e^<\uamfec[ui ChiHum^ perdcre animam . Verdere arii~
mam bebrafnm e^capitur'% pro 7ferre cruccm & multa uit<efu~
flinere hcommoia^adducerc deriify propter Chriftum uitam in pc~
riculum atc^mcrtem.
* Kcddct unicuitfc tuxta opcra
tondemnatio bomims fit ab
eius ; ] Kcn c[ucd iuflificotio
operibusjei bcna opcra probant ta
&
ipfis

ttum bomincmficut bcnifrudus probant arborcnt effe bonam y ncc at


horfit bona afrucTtbus,fed fruftus quodfunt honijd babent ab ar~
bcreuta bona opera non iuBificant bominemjfcd ofiendwt bominem
prius iuftificatum, er cb id dicitur bicfieri iudicium fecundum epe-
ta uclfacla^ciuodopcratepenturdcopcrante^itt ciuifyfueritjt*
opcrctur.
* Qrii non guRabunt mortem. ] Sunt e[u% putant bunc loeumfit
intelligcniumpnter uos difcipulos meos funt c\miam ,<jw uiiluri

funt poft paflhnem mcam a\tc[uot annos,c?uiJuri quam pctcnter rt


gnaturus fum in ecdcfia mea , &g\oriofus apparebo orbi, e\ui iang

fcr bumtlHatcmfubtturusfum mortcm . E t multi c[m me ptr mor~


Umperijffcputabunt ,breui po[tmortemtncam>f4-
HAtorem munii prceiicabunt at%
adorabunt.
%6t Euangelium fecun
lOft fex aute npV Qi?* rtrri ^rM!
dies,affum- *-nh*j ~B*a-nfc gnWJ
pfitlefusPe-
truni Sclaco-
bumatqjlo-
bannem fratrem eius , 8C
duxit eos in montem ex-
a
ceifum feorfum tranf- ST2an^:p^ vrn^Hiol
figuratuscp eft ante eos. D n* V. njHTO TtimiV^W
Et fplenduit facies eius
ficm fol ueftimenta
, & '01-n nn*^ rwC-a
0^3-v r .. : ...

eius fafta funtalba ficut


nix Et ecce cofpccii funt
.

illis , Mofes 8C Elias lo-

quctes cum eo.Etrefpon j \anvn? Hnn


nfe
dit Petrus atque dixit ad na nisgj nprv ni*
Jefurn^Pornine^bonu eft
nrK nV ^'P * r^u 1

Vit bxc fimus Si uis facie^,

mus
tibi
hic tria tabernacula,
unum, Mofi unum & n^ wnn
m

W3 1i? fiKH ^-n:


^ T V
;
~

ini

Eliarunu Cumcj? adhuc . t>

i.lleloquerewr,ecce nu- V^pre^') tnnvjj; i\z


bes lucida obumbrauit 2 k-nnnn \KV?
eos.Et eccc uox c nube di
xir:hic eft filius meus di-
Iec5fris,inquo mihicom-
jjlacui , ipfum audite Et .

cum audifTent difcipuli,


ccciderunt in fades fuas
&C timuerunt ualde. Ac-
cedens uero Iefus tetigit
coj
dum Matthtfum.
nra cos atq? dixitad eos: fur-
t> nH">V* 'VEK*'!
: n$*yn V*o yuw gitc & ne timcatis.Et fub
lcuantcs oculos fuos,nc-
mincm uidcrunt nififo-
iww* ^fchS na ? i*3 lum Icfum Et cum de-
.

r.yrv;n "jsi vv^n fccdiifcnt demonte,prar-


b
^t,^aV^^ nnM* ccpit cis Iefus dicens: ne
uifionem,do
cui dixeritis
ncc rcfurgat filius homi-
^"nnKnianv^T?
tV
nis a mortuis. Et intcrro
-,- r r I

iV ^Vx^n f
n^n^p gauerunt eum difcipuli
dicentcs & quid dicunc
:

n *a n^Hu rwpk* fcribg, quod oporteat pri


n aaV nh^ ^norri mum uenireEliam^Qui
c
refpondit eis &ait: ueni-
ct uticp Elias 8C reftituct
wSk "jaK unV^vnttS
omnia.Et cgo dicouo-
. - - > t bis,quod Elias iam uenit
% nn*V n a ujV nrftK & non cognouerut eum,
fcd fcccrunt in eo quar-
cuncp uolucrunt Sic fi- .

lius hominis fuftinebit


pafliones ab cis Tunc
^K iunpuvy\U'; ts*
.

intcllexerunt difcipuli,
*a u-nvp^n wjSanti
quod ipfe de Iohanne ba-
V?V^n pnV *& *nn 1

ptifta locutus eflet eis.


fe?^ Vun^Vfep?} Et cum ueniflet ad tur-
bam,accefsit ad eum ho-
mo & flecftens coram co
,

gcnua fua dixit:Domi-


*i~& ni\'*vvk *\xfifb
ne , miferere filio mcai
R 4
%64r Euangelfum fecun* rvYwa
qnoniam lunaticus eft& nwp ton *to*fcV "*3
ualde torquetur.Nam fe \\^ r:rvn *a, njv

pe cadit in ignem & fxpe


inaquam.Adduxi itaque
3 U^^^p^a^^Hf
cum ad difcipulos tuos,
a
fed non potuerunt fa-
nare eum*Et refjponctens
I^f^!s,ait:6 gencmipin- *\ *ry\o v^n raks^
credula &peruerfa,quan-
diu ero uobifcu &( qiiam-
fli u patiar uos 1 Adducite

cum ad me 8increpauit
:

iliudlefus,egre{fum'q? eft
darmonium ab eo, 8C fa-
natus eftpuerab eahora, jl^ ; K^nrt jftg^ft ^"xjj
Tunc accefTerfit difcipuli * b n^pVn '
^tj
ad Iefum fecreto 8C dixe-
runt : quare non potui-
mus nos ei]cereilludcDi
xit illis Iefusipropterea
quod eftis increduli . A-
men dicouobis ^fifucrit
* fides ueftraficut granii

finapi3,dicetis moti huic,


fypanriw up nw
tranfihinc &*ranfibit, &C
nnV ^r&n Vnijn ^ *??*
nulla res erit uobis im-
pofsibilis
J
Iftudproinde
genusn6 enciturnifipcr
orationem & iemnium,
Cum autem uerfarentur
iji Galihca,Ioquutus eft
f
T t ; T v 1 7
ad
dum Matthauim
ad eos Iefus:filius homi-
nis tradetur in manus ho
minurn & occident cum,
arque die tertia rcfurget.
n ~s?n^ nm : bnp*'
Ipiiucro contriftati iurit
v : :
ualde Et cum ucniflent
,

?npV "v^ ^SA^ nnr^ adCaparnahum accefle-


runtquididrachma acci-
pVtrn %V piebanr ad Petrum & di-
i n-.nraVra
xerunt ei Prxceptor ue-
:

fter num foluir f


didrach-
ma. Qui ait , etia. Et cum
r no "rofcV sSyfjh ^w incrcflus
o efiet m domiL
^aVDJ^HyK^x? 3^nH*u prxucnit eum Iefus di-
1 otq r^^pl^n cens:quidtibiuideturSi-

W PT^Mtr-T^Wn ^on^Regesterwaqui-
bus accipiunt tributum
-r * : :
* l '
&cenfum:a filijsfuisau.t
ab aiieniscQiii ait:ab alic
pn o^sn jg pft y Vd^ nis:& dixitadeumlefus:
ergo liberi fimt filij Sed .

*\ n*n V^ tjV Dt75! neoffendamuseos,uade


tt* nn^r^W admare&mittehamum,

l^ i%*a W**
iigs
^ *$08
\vp%
ar
w\am
:} !
atq?

ore
^T >T
musafccndent,&aperto
illius inilenies ftate ^
qui
C
jnn nvn Sxjr *voV
1

? rem,quemaccipies&da-
1^^9233 ^Visgacr^ bis cis prome& prote.
* Tranjfigwraius'% efl antt cos. ] \cluit CbriRusin h*c tranf-
formaticne difcipuhsfuh exh.kere fj?ecmenfuagcri<e , attyfdm
facere eoru> quce illis ^rceiixerat defua fctcfote tytfcria . Quci
R S
%66 Euangdiiim fecim* tvw&a
<mtcmtotusfpUndiiusf*3usfuitfacie & ucfHbus.glonamlnmof
t:l'itaii 3
(atce^;futuY^clmtateaiumb
iis propbctis Mofes cy Eli^s.qui prcecipui Zdatcrcs fucrutt cmU
tus diAinijcHiwomum perhibcntes Cbnfto, Mcfes cx cg< (ytl ai

$x propbeis. Vorro uox de ccelis albta,Uic efflus mes die&us,


\p\um audite , arguii iam adcffc cum,qucm Uxc^r cmnes prophetce
fiturun prxiixerunt Quod . difcipuli t rriti nUrram cadun* ex
fdgorc diu.nz cUritatis y oHenditnos bac ccrporis mcle grauMes
batd q:!a]u.m in plenum conforiwm dci poffc peruenre. Qep.nttt

iu n e[l ergo anic quod carnale e\l, ut cotngat quodffiritale.Quce^

ru t hic ludaei, fi iefusfuit dcus y qiomodo poturit a difcipuln ci~


t<a uitce difpcndiuw uikri , cumfcriptumfit, Nc uikbit me bomo
?- uiuetifd pr&Rat hic annotarc in fauorcm (iudiojorum opinio^
ne.v corun quam babcnt dc ufione Aei in bac mortalt uita,

.^ -r * ..... . y . . l . -r
tp vc *nnu> vr^ S^Hn *a Va vs* nfc<n n&on** *w
^ B??|?7 nn-in*; ^nntf nK } 1

^n nK nfcou*

m>3? l?l H ^*\ an ntds bg swh* n ^n^;} ^V^y


;

n 9? V:n M?a b$ st&V nHsas n ^n^n Ttrtifc


(

fWQV^tfKl n nSaannrt'? nkoia *on YDK*j l


nkto
n^hfc nax tjK ~ V*ni t^3* 'n nsnfcn^ "taK ^avg
* n^
nyMn^K^nj^fcj^ k^Vpbt^k nisn^
na^nn^t) OW^P ntt ^?V ^ynvfcop K^Vr^K
w nm^np vfcnni^Tpnfcno-iK nn^ n^tratf
*y**oxva nn*w T-tra* ^mu^n ^trv* kV npK^
dum Mactharixm. ^Sib ^&ai i6l

Scnfus huiuA cpinionis cfl t \ntcrroga ha rcticum 9 (fic uocant \u~

ifc'< Qhnfiunum hominem) Scriptum cft in lege b\oji Non mdebit :

v:e hcn.o y uiuct y b.xc.^ . efitpmoic igtur uidcrunt \efum ownes


homincs illhs cttaus zrjufLruixcriMtNciw qui uid(t)d.um y uidet

T patrew aU[ue fpintum , cjui iresfu aiunati funt atfy comundi,


quod unus nonfeparaturab aho, eo qucd unumfwt (y nonjit intet
eos dlftintiio.Qmn 'ey ex ifaia urgcbis eum>qui aif.Vidi dowinum
fcdcniemfupirfclium excelfum ey cleuatum. 5 u quo^Micha ai~
ct: v idi dominum exercituumfcdcntcmfupcrfolium juum+ty om

nis exerchus ccelorum crat ad dcxram eius atty adfiniftra eiu$ , Sic
Ezechiel uidit uificnem ey ait tipja eH uifio fwiihtudinis glorict
dei. S ed ey de ipfo TAofc dtcit: EtfwilUuiincm dei uiicbitt ta~ y
mcn Uixerunt. Scd nos dtcimus [uodtiiierintfpecuUtione imperfe~

ftacynon claraMofs autem uidit fpeculaticne cUra.Kurfus d - f

cendum efl de eo c[uod dixcriit rabini noflri^uod homo in hora mcr-


ihfu* uiiet dmnUtem , cr illico moritur : ey hoc eH qucd dicitt
Non uiiebit mc homo ty uiuet , ^uoifciltcei mox pofie[uam uiderit
eum moriatur zy ampdwsnonuiu^t: iuxta c[uod diciturVfa\.zz
anteeum humiliabuntur omnes qui defcendu><t in puluerem.CT <wi
mamfuam nullus uiuificauit. At pro ea hora c[ua locfuitur cum prc-
pbeiis ea qucc neccffariafuntpro lcgationefua.uident illi deum er
manent ului . Adducunt ty alia ex fcriptura loca,pro FtMier.da
priori opinione.ncmpe , \ idi domimmfaciead faciem ?yfa\uatA
tflanima mca:et, \ce nobis, quiawdimus dominum etc. Qjiod au~
temnoshinc uexort ccnmtur y fi\efusfu\tY)eM y c^uomcdouider\
fotuitamrtalibus, cccciores funt quam ut intelligere queant, ma~
ti$atcm Domini carnt Qbumbratam tt njhtm in terris ccnfpeclanu
Vlimam
%c% Euangelium fecttft' TW\T&a
\bincfn crimone>n n. n fatii ex pfalufto probant y ideo cakmfaci-
titaie contcmnimus \ila ilii probant.
b Nc cuidixcritis uifiotum.'] \d quoi domms hic prccapH
iifdpuhs,r\hi\ horum q.iauiderant, cu\\uam aicere y dmcc a wor~
tts rcfurrexiffct y idem efi cum eo c\uod\upra noluitfe Chriflujfra:^
Aicariy ueratygloria confricuus effe y dcnec iuxta patris maniatum
pro peccatis bominvn mortcfua fattfeciffet
* \cmet uftefr Elias. ] Senfus efttretlc iictint firibczfiham an~

tc uenturum ey omnutSituturum. Rt thasille efl \channes y c[u\

xam uenit^ey dum cmnempcpulum credentiutq ai me perduzit,re~


fiiiuit omnia:i\c[u:d reyrobiillinon cogncuerunt 3 fcdfecerum itt

0 y\c(\uil uoluerunt t conieTMentes ,


pcrfequentes ey ec\wnf\an~
eum y tandemty decollantes,H c\u?d ey ego paffurusfum ah as.
tes
a Non potucrunt eumfanare. Obijcuni hU lu&zi c[uwc
J nm :

potuerunt eumfanarc y cum cuangelioccrumfciiptumfu,

naptDnTvnkWmV
* \ ~ '
-* * t

IJ cft y ey uocautt hftis duodeciw difcipulos fuos , ey dedit cis


pcteHatem etjcicndifhintus immunicstquibns refponkmusfincrem
dulitatew pairishuiislumtici ctc[ue dtfcipulorum incaufafwffe %
quoddanQniuwnoncejlitimperio difcipulorum . \nde eyChf*-
flus promlfcue omnes increpauit diccns : ogeneratio incrcdula <y
peruerfa y quamdiu cro uobifcumi

Sicut granumftnapis. ] Comparatur fides grano finapis pYO+


pteripfiiiSuiiacitatcmeyefpcacim. \ t enim granumfmapJs mi~
riimw cR interfemina^ey tamen moxfcfe attollit fuper cmna ofc-
\a , itafxfdtsfuefit uiua , nihil crit ei impofstbilc t \ed nihil i&Ut
quan quoifacH adgloriam dei. Quanio autem hic dicitur y hocgc~
im dcemomorum non cifciturnifi per orationcm ey iciunium y fic efl

htelbgenim ,quddfiddiey4rdenti (rccatione opnscHad cic^


(hanctn
dum Mattharom. ^vj ^2 ***
$\oncm d&noriisja autm cfficax ontiofitri ncc[uit y riifi ccrpus &
anious idicijs ey carrits ncgocijs abHincaLrlxc caicm eitti 4r-

ientifiie fada , twnsfert montcm dc locoai locum , hoc cfi > eff^t
ct^mdffcilima eftiGtfo ey cniccnaturccfunt impofibilia 9 pta>fcr~
timfi ca ceiant inglonam iei Nec obBat y c\uod non lcgmu> abali~
quo fan&o mcniem alic[ucw iranslaptiu dc loco ad locum , cumfan&t
pcrfiiem inpetrauerint a, deo ey feccri-t mi:ra uanwn : cftergp
argwnimum cuiufdam \udxi y cnii hic in bunc modum argrizt
nn vs^jq *&m jbta rowsv ^a
wvpiatt -\wsr\2rh -n-msVav inY\ Vq?
m
tana yw a
T

*cj? "wb? "^2 p rntyyb

*\n wanVia cVyyh nnv *w tr^jra


' D:Jr<*cbw<*, ] Tr<butum hoc quod ChriftuA bicfolwt primum y

\udis ab Auguftoindiclumfuitprafide Cyreriio^qui cenfum a I-


ictis primus leuauit, ut eft apui Lucam cap. z. Idcm t.cfiatur \oft-
phus capitc z6Aibri feptmi ludaici belli y c(uod \efpaftanus iniixe*
rh ludxis fiipend um ubicuncf; degerent y nempe cjuod uiritim binas
iracbmas fingulis anris dtferrnt. Qui manitto Lbriflas cfuoc^ ob-
iemperare uoluu nobis m ^xcmplum , ut cxb eo ~
iifccrmus cniii m
gtflratui ieberemusSpfe eriim cum effetfilmfummi rtgts ey mc^
demorh corli ejr terr?yey cui patcr omrita ieierrt in manus ncn
iedignatus eH peniere tnbutum y ne irrtant fnagxpatum . \nic
cum ilH^ui tributis leuandis erant prxfetliyPitrum intetrogarent 9

uwney prxceptor eius illui penfttaret,rcfpondityeUam . Vndc Hi


quctChr Rumin omrixbus magtRrrtuifefe motigtrum exlibwffe*
Sci nunc nonnhil de moncta Hebrccoruma nobis cfl iucnd<m 9
prccfertim cum is locus ii expofcat \n Ubro prxctptorum Mofi*
.

wm *ffirmmmum ^neoaUuQrum^fcriptum
t inuerin
70 rvvwa Euangelium fecun*
njna w w wwi ww* ny a-iK k tn bpxp
3? ^tp bwn ton nVawn* Vy nnam
Hof ej?,5fo*C0fwff qttatuor denanos , eyd<rt.>riusbabcl

Jex obolos , c&j!5 <ik* cw ta inf jfrprtafidKtri G&tlr e/i pod'/5


fedccin hordccrum H.itai t igitur denarius fcu drachma pondus
$6 bordcaceorum grancrumxwu* autcm pondtrabit ^S^.grant
hordcacea.Et c[it\ndo dicitur &xo.$o . Siclus uiginii obolcsbabeU

hc autcm exficlomfcanvtruigintiiuttuoroboli^nitandumciuod iH
Exodonon ?\y*fi fcd jy^ g< fcribitur c[uod tamenDaud :

kwchi exporiv.pro jyp*Q Porro denarium altc nomine uocant


)fs*C\ ww-de Dauid kimhi diat i . Re?. 9 quatuor Vs\y\
efficcrtftdum.C fU rum mcneta drachmx , c\ucc ienariumfeu s-
%m ualct,apud Hcbrceos nonfuit in ufu ufq> pofl captiuitatem Ba^
byloriicam,unde WyX\ dinbcmon^ucdHebrtfi a Grxcis
ct

mutuaucrunt^ncn inuenuur in biblids Itbris ritfi infolo tzra> cuius

blfloM dcfiriptafuit pofi capiiuitatem ha ylonicum. Capitur au~

tc% ibi, cdphc fci icct


]
(ccund^ pro aurea moneta . H^bcbuntitaqut
drachmi dcnmus
%
ct z-iza mum et cundtm ualore.Rabi Salomon
auccm dicit zuzctw ualere aurewn Coloriicnfcm. idji uerum eft>ua~
Ubit didracbna duos aureos Colonicnfcs. Potcrit ctia curiofus q*i~
fpiaminhicre pericu!umfacere,etiuxtaCabalt intcrpretationem
txigere grana hordeacca ad aurum et wgentum % ei ctplorare quan~

tum ualeat noftro temporc anuqrus dcnarius aurcus aut argcntm.


Sunt eriimmemorat&moneU certx pondcra auxi et argeiifidqwd
etnomen btyVt? Mguit.Budtusinlibro de affc ct cius partihs
btciUcxpenda yUtputetfulumeffcnummim tctrachmumMtf*
ualcntem qutuor drachmas , qiuntum et fiater ualct , undc medict
iius pctrs didracbmus cjl , binas ualcns drachnus , \d efi,quinUm
pariem Qoyonatu
Itl
dum Matthanim,
n^3 Neahoraac-
}y>g *o?n
cefferunr di*
fcipuliadle*
fum dicen-
tcs:quiserit
nrw isrJi yy&\ JOP^S maior regno ccrioru!.
ih
Et'aduocans lefumpue
js*? n*< ^?^ ^t* *ii?*5
rum unum,ftatuit eum in
medio eorum &aitrrnen
dico uobis, nifi conuerfi
fueritis & efficiarnirti fi-

cut pueri non intrabitis


,

in rcgnum ccriorum Et .

p V"HJ 5 K^n r.jn quicunq? humiliauerit fe


: un-wn n aVE3 ficutparuulus iftchic ma
ior eft in regno coriorti,
Etqui receperit puerum
unum talcm in nomine
meo,is mc recipit.Etqui
offenderit unum cx his
pufillis,qui in mc credfir,
n tv n^ -6*
svo $ cxpcdit ei ut fufpendatur
in colloeiusmolaafina-
eum in
ria, &Tproijciant
m^nV^^ipsSD^nV
profunda maris. Va: mun
do a fcandalis . NecefTe
quide cft ut ueniant fcan-
nV ;?ijs n'g n^V^aft dala:ucruntameiihomi
r # "* V ni,perque offendiculum
V V r .
j

ucnit.Quod fi manus tua


aut
*7* rtvrt&a Euangclwm fecuit;
autpestuustibieft offen
dicuio^detruncaeam 8C
proifcc abs tc Nam bo-.

numefttibi,ut ingredia-
ns ad uitam debilis aut nos S wSn c^
daudus , qiiam ut mitra-
riscum duabus manibus
autcum duobus pedibus t n^V\y
in ignem perpetuurrt.
Qudd oculus tuus of-
fi

fendiculo cft tibi , erue eu


&prorjceate .Quoniarn
bonum eft tibi cum uno
oculo intrarc ad uitam
quam utmittaris cfi duo
bus oculis in gehennam
i^nis.Videte,ne contem-
^^
'
'
*
^ , - '
kVr nfcl
''
'

natis unii ex his paruis:


na ego dico uobis , qitdd
angeli eorum iri ccelis iit- -n*OKV i^pn'*w?3
t t . t

giter uidct facierri parris u^a^s^* 31**59


:

mei qui cft in ccxlis $i- .


mn-i3 3 *a
t t T I V
q lidem ucnit films homi
nis, ut faluaret quod pe-
OJKfcb| nfcrfc-ntt
ncrat Quid uobis uide-
.

tur ( fi
c fuerint homini n ite n #n J^sjj **Trj

ccntum oues,& errauerit *<Vn1W? rinVi ^?Rft


una ex eis nonnc defe-
, 3 ?wp n^ptpn a^lgjj
rct nonagintanouem in
deferto 8C uadit ut qu$rat b^jnh^nvswnr^K
t t v
t * -:
cam qux perierat ? Et (i
i

accidat
dum Matthaeunt
$tt*nft*M Mp?^?n*rn accidat ut inueniat cam*
amen dico uobis , quod

^fl V^ n^ t?" ^? 1
plus gaudebit fuper ea,
quam fuper nonaginta-
nouemillis,qua: non er-
rauerunt Sic n on eft uo-
4

K^ ***& Knn 'Vpm luntas coram patre ue-


tn^Kn'^3#n "p? I^M ftro,qui eftinccdis,utpe
reatunus expufillis iftis.
d
Et fipeccaueritintefia-
ter tuus uade SC corripe
s^V nrr 5^
,
*

n*o j
eum iriter te 8C inter il-
3*nK<ffiM nr?w ^gwf * lum folum Quod . fi au-
nP JHT&Vi kV n\ s dierit te, Iuaftberis fra-
'*3W *iK mM i^y :pVm tremtuum.Siauteni nori
audierit re, adlube recum

^?*mVom
^ nwW
~Va nnp* n
1

,
adhuc unum aut duos, uc
in oreduorum auttrium
\ rn$i
teftiu confiftatomneuer-
rVnpnV^vnKnnSK bum Et fi non audierit
,

eos dic ecclefiae Quod fi


.

*\* n| :\V *rp Vnpnn renuerit audire ecdefia*


ficut arthnicus 8C
^mVbm t nnagVsoi fit tibi

publicanus, Amen dica


Wm nrr VS naV" niaSM uobis , qiuecuncp ligaue-
nn V^Mn--V3?nwMn ritis fuper terra, ea erunt
*n^3 n* ^iom ^n*
r "
: " **l ligata &in ccelis.&qua?-.
Vi?
~, nvnnw

rrn^Vm
t . -r :
cunq? folueritis fuper ter
fc-^nnte vn* nn WKn ram erunt foluta & iri cce

vnfc
-
iSy - j D^* na ... r j
lis, Rurfthn dicd iiobfc:li

^aM^nsn n^nKnsV duo exuobis idem uolu^


S
t74 !W\wa Euangelium fecuri^
rintfupcrterram,deom- -; Vi^ ynisn bj? nnfc?
tiirequamcunque petie-
rint>fietiliisapatremeo
" V ^
quieft inccelis.Vbicunq; m * -r

enim congrcgati fuerint


duo ueltres,in nominc *\tf on* ^Vrtt* ntjw
tnco , ibi ego fum in me- *?K n^ n:w3 iw^v
dio corum Tunc acceffit.
: n-nro
Pctrus ad eum amdo- &
minc,quot uicibuspec-
cabit in mc frater meus 8C
remittam etfnum ufqjfe- *nl* h ? ircir n^a
pties i Et dixit illi Iefus:
non dico tibi ufcp fepties, J n^r^a
fed ufquc feptuagics fe-

jn^ **Vm vr,x*i
ptics Idco affimilatu cft
.

regnum coelorum homi-


lii regi , qui uoluit facerc
fupputationem cumfer-
uis fuis. Ciim autem ccr-
piflet ponere ratione,ad*
duftus eft ad eum unus, HHts^V WJ wM 1\\Vl
qui debebat ei decem mil rn13g nj? l\s^n
liatalentorum.Etciimil-
lcnonhaberet undefol-
^
A
^ *jraten
"
, .." 7^ ---*
** *%* **
,

ueret,iuffitdomin 9 eius, fl*T*


utuenderenteum&uxo* ^ fWJ^V?!!5 3^
rem eiusaup filiOs &om iV n*n MWs^lGnVl
tiia quar habebatut com-
pefatioahquafieret.Pro-
^rig n jj nv
-
^ "J?fcfB

n ^xvojkt hn ** nkrtaV
cidens autcm fcruus ille,
precaba-
dum
Ss* iS ^STt"Vt VH$1
::
Matthseum.
prccabarnr
^vj ^
cum
^
dicens;
J>Vyi &n 79*TI n*rr u?
? Suftinc damine, & paties
^nw^Vwnniw l * cr a
S * ^rcddam

t
i^IC C~
**>*!<*") ^VMM
1 -"
!

x.
dominus fcrunllais , di*.
mifitcumatq>rcmificde-
n W??^^ "I3*$J bitum cius EgrefTus uc-
.

j ^Vn Vp?l ^a^j rt> feruus ille,inuenit u-


kvB^ -Qjm iw*
1 ?n num e* feruis illis,qui ft.
mileseierant,&is debe-
VtW nVi-trtJ--nK
s-iW ** d^ bat flbl
TTdcnar
apprchcndcscum i??
^*;v,:'nH^^^
-rtnK^ xftn? nfcoa > <7
fuf-
focabat dicens:rcddc d>
o?^ ftttb Pin^ Hn* debes.Etprocidit feruus
jtovj aVwi nnis^ j nr: rogabat cum di-
illc atcp

* 1?*$*1 ^nri "*?? cens,fuftine &patiens e-


n Vrrnn intort* v^ij
fto er g a me,&reddam tu
bi omnialIIe autem renu
i&ti^&ifi V^ *}Vh*^
m magis ab * * mi
>' 7^ *i*
-
t&4
-
i,y -
- ? '
tT
fiteumm carcerem,do-
Tjn^VDK W\ V*

TTB O^nijK
j ^rrnK W#
'^92 SWVJJ
necrcddcretdebitum.Ec
ciim uidiffcnr ferui alij ea
quarfiebant, magno do-
ika tatJHV^j nw^^w lorc aff ecfti funt, uenien-
tesc& narraucrunt domi-
prtnsV ftt&ti** **&**
1M tVmv^V^ oiuoomniaqaarfoaa
LJ
W%
x .^-L" * Y: il I
\^X) X^
nierat.Tuncuocauit.euin
Domirtuscius&aitiUi,
*2!7? 1?| V^ ^l ferucficlijaal,cccc uniuef
WTlfean^^Vi nan fumdebitfi remifi tibi,co
n *Vfc< naannn ..*2> '.3^ quod obfecraueris me*
7* Euangeliumfecim' jvvwa
&. nonnc oportuerat tc

tibifimiliseft/icut&eg-o
tpTOJtl rtr\K na &rv\
quoqj mtfereri ferui qui

y
~ ^
*
~
' ' "

Y\
v
f
~ .
,
-r
tuimifertusfum^Etiri
tus eftdominus eius,tra-
^?T^J>
3 ?
^^1 ^ ji* W
*

diditq? eumi tortoribus , ;

quoadufcp redderet to - tp T? b*lifeS3rt> nnhK


tum debitum Sic pater . ; 3 vn Va n^Ti^tf
meusqui
ciet uobis,
eft inccrfis fa-
non remife-
n^Q^W^^
^ u
v
7A
ia "
v
fi '
" '
^Ju
ritisunufqmfcpfrarrifuo
<x cordibus ueftris deli-
rta eorum.
**
u


W ^*
l 1?

??W ^
ni u
1
* **
1
**

a
Aduocanslefirtpuerum.'} DccUraieydccetChrifmhocffi
80 , <|vl ewa cWef /e aly* antcfrr: y fcd cpipfc operam dare debet
utomnihu$wfcriorfit y plur'tbustyfiruiat Vultnos cfjeputrcs, hoQ
iB humiUs <y
, dcmijfo ani^o,fi cuptmws intrare in regnun caelc^
Vwn % boc eft y fi uobmws numerari interfilios Dei . tt ut magis nos
frouocaret adputrilemhumiltMem , oRcndit quantipuerijhtfibi
Cr patri,cum dicitfe cr patrcm recipi quando huitfmoii puer rc~
cipitur,ey rurfus optabiliws cjfe ut quis in marc merg?tur % quam ut
cffcndat altquem talempuerum qui in ipfum credit . Efi autem hic
cjfendcre oppofitum ew,qu:d eftreciperc+crcumrecipere pucros
fit eos magnificarc er beneficrfs ajficcre > ccnfat,puercs cffnicrc t
tlhd nihil effe quam ecs contcmncre gr iniuriu afficere Nulla au-
tem maiori inturta affici pcffunt,quaw fifa&o uel up h ai impkta-
tem prouoceniuryOccafio^ dctur ai rumm.Td!iktt$ auiemfccnialis
tnundus eft plenu$,cum totm vt maXigno pofttus^t.ey plurima pcf.

fimcety iint orbcrrs>quce non nift malos r diurt fru$us,idcc<f> Cbri-


flus h c dnit : Neccffe eH ut ueniantfcaniaU , fcd ucchomu i pet
quemfcandalum uemu Pcfitifumiti utfrudmferamm, cr multos
proucce-
dum Mattfiaftim. Tma^a *7?
prouocertusaiiufliaaw & ueram pietatemtiieojiquiiiittouel
fafto aiwferiwm quoi huc ncnfaciaijcanialum cbiecimus CT con
tra uocaiionem nrtram egimus. Etbcecovwafuntirteihginiaic
eo fciwlalOjCjuo impij bonos ai ma\umtrahunt y non iefcanialo Pb<*
ttfccrun,quo boni impijs funtcjfeniiculo,ficut & Cbriftus nprv
bis \uixis petra fcandtlifuit ey lapis offenfxonh,de quo \jaasca~
f>ite S.uAuinaius cfl. impij \n Chrifio ey membrisfuis femper \ttu

fingunt ideo Cbriftus fupra iixit t Sinite eos , cccci funt <y i"s
,

c ecoru n : Ef ,fitetitf <{m nonfuerit offenfu4 in me.Cncterum cntmia


Cbriflus bic tam iiligcnter bortatur ne cui offiniiculo finus y prxfit
tin autcm paruis, ii non Untum intelhgenium cH ie paruis atate9
fei eiiam de h':s cuti parui funt fide ty intelligcntia Hi omnes tam
charifuntpatri c<rlefH utccnflitucrit ills finttos angelos cufloies
t

miftntfypropter eosfilium unigcnXum , utfaXucret eos,cjui perie-

rant in primo parcnte Adam ob peccatum ab illo contraSum*


b Dctrunca eanu J Qnomoio manusfii iruncania aut oculus em
enius , fupra capite quwto efl expXicatum t nempe quoi occafio pec
canii ab omnibus mcmbris eflrcfcinicnia.
c
Sifuerint homini centum cucs. ] Exprimitur bacfimiltuii-
ne ii , quoificut homines periita aliqua re , eam maiori cura qu<e~
tunt quam reli<[ua maiora & pcticra feruant , maiori ieni^ affi~
ciuntur gauiio cum eam rurfus [nueniunt <\uam ie pcffeflione iftc~
tum perpetua ficpatri cceU&i finguUri furi curx pufilh , eitamfi
y

ftrfefvtabiMi^pcccato primi parentis infecli.Sic dicit hiC


Chriftui uulgcri mcre , maius gauitum effe in coclofuper unopec-
catorep<xniteriiaagenie,<\uamfuper ncnagintanoue iuflis,quinn
inligent pcenitentu . Siquiiemgauiiwn affeclus cfi ie rcccnii bcno
ortus,qui poH aliquantam boni illiusfruiioncm itcrum rcmittitur.
\n fumwa yChriRushic ofteniere uoluit incefiiwabilemDci ergai

peccatorcsrefipifcentcsiignationem ey incjfabdem bonitatem.qua


ebutfs manibus xeicMnUs fufcipit %y \ntet cukulas fuas numetare
iiffititittt S %
%ys Euafigelutm fecun> twvBKa
* Si peccaueri: m tefrater tms.J Docct nohfacde dc pcceatori*
bu6 defperanium ,ftd ante tcntanda omnht Uemo cffendcndu6 fei }

tdfiUten cmne% prouocandi . Cumquh coram aliquo peccaueriti


ii admoncre eum iebet peccati , idty jccrfim , que iilt uideat fuam
falutem non infamum cjuceri: eyfi illcbinc rejipifot , tncn-U r lu~
cr:tus cjjt eum . Si monkorem non auciaty afflvmt achitc unum uel
du5s>({uo maiow mtoientifu illi quipeccauit> mon^io.QucdU cy
bos contcmnat , indicei ur ecckfue eius ptruicacia. Etfi nc ecelefiam

audicrit,menitus jalicet imtiltis,habecttitr ab cii uduU ethricusey


pubiicanxs.Et qutfcunf, lUiftchgauerintJig ia babcbunturincee*
lis , boc efl quos iti mowtos eieceri t Ifuo confcirtic , ij cium ap d
patrtm eiecli babtbutiitfricfrwrfum tiuesfelmnnt aiefc p^ntcnus
in confortiiimfmm recepexint ratw* li ttit ey a^v.d patrem . De
bac poteftatc ligandi ey foluendi , hoc cjl.cxcludendi ab ccclcfta uel

reopiendi in eam y fup\acapite iecimcfoio , ncmihil qucque di4


ximus.
c
Septuazies fepties. ] Senfus eft , quotiefcunq;pxnitetfra~
trem peccati } dibemus & nos ei ccnionare t id cjuod ex Lucce capite

dccimofeptimo clarius habeiur . Catierum parabola moxfubiunfla


dccet ncs cltmentem habere iominum , quippe cuius clementiam in~
eomparabilem erga nosindhs expcrimur, <\uam ey indcfeffo ftu-
dio imitari itbemus erga confcruos % ex cordibui iriwrid/s illis rcmiu
tentes.

A<ftu eft aiu


tem poftqua
confumma- n u-^nn-nfc jw
uitlefus fer^
monesiftos,
*n V^l^ T]Vnn &n
ut difcederet a Galila?a
& ueniret ad terminos Iu
dxm
dum Matthamm, V/D *0 *7*
i nwi n^n*:n^nntt' dxte rrans Iordanem fe- s

cutarcp funt cum turbx


wa*i \ ^>fctti"yn
w^ojjn n^w.^ v**Vjjji
multar, &
fanauit cos lbi.
Accedctes autcmadcum
cngtV ntvro Qtt' vattV
Pharif<ci,rentaueriit cum
2 'YOgS Hrvtptt nV*V diccntcs:cftne licituho-
roytrmi fsew-Vi mini, a ut ci^ciat uxorcm
X> ttVn mVtt "WbM^ fuam propterquacunque
w^?* *ja ^onttnp caufam? Qui refponden*
dixit ad cos;an non legi-
n*trttTn onttn--ntt
ftis,quod isquifccit ho-
iwynripxntt-iv^ntt mincm ab initio mafcu- ,

"ia~Vy *Vtt<n : QnS lum & fcemina fccit eos?


nattrntt ^K-air Et dixit:propterca dere-
Hnwtta p:a-n ma hwn linquethomo patrem fu~
nntt waV g*? w *pm tim&matrefuam &ad-
harrebit uxori fuar, erutip
duo in carnem unam Et
1?!?"! * ^K "wa K^? iam quidc non funt duo t
.

ti"nSfcj narw *ib nx feduna caro Et propte-


.

o-n i y>5p ttV oitt reaidquod coiunxit de-


us,homo non feparet JI-
V\ nn^ja ^nt> ina^V li uerd dixerunt:quare er
go prarcepit Mofes dari Ii
1^1 rnnHtt''oVvyj
brum diuortij & dimittc-
V*?wa w&xx *a onV
rc cam Et refpondit eis:
.

V iwi o>-^V *3hp quoniam Mofes propter


duritiacordis ueftri per-
n^n ytt n^ttwi mifit uobis dimitterc u-
xores ucftras ab mitio
M5 autcmnonfuit
,

fic.

s 4
*8o Euangelmm fecun,
rmpa
Et ego dico uobis quod ,

quicuncp dimiferit uxo-


remfua,nifipropter for-
nicationem,& acceperit
a!iam,aduIteratui\Et qui
dimiflam acceperit, mce-
chatur.Dicunt ei difcjpu.
li eius : fi fic eft caufa ho-
minis cum uxore,non eft

bonum nubere.Ipfe uero


dixitad eos:non ^omnes
apprahendunt uerbum
iftud, nifiilli quibusda- V n-ip^ *an.n nji
tum eft. Quia funt eunu-
chi,qui ex utcro matris n l^|t?n^HP^S^
ficnatifunt:&funteunu.
chi quifa&i funt ab homi
nibusiStfunt eunuchi qui
feipfos caftraueruntpro-
vifrfc '-"c^ti wh mian
pter regnum codoruni.
Qui poteft apprchende-
c
re,apprehendat Tunc . *
ttPSn^pnyVsn^
pblati fun t ei pueri,ut im
poneret eis manus &C ora nn^ q^ fivifprp via
ret At difcipuli eius in-
crepabant cos Iefus au- .
n^tt^m '
j Vrtarm
tem dixit ad eos Sinitc :

pueros &Tnon prohlbue- nn*an i Pn*Vg 'rafc


ritis eos ueniread mc,
quoniam tahum eftjre-
gnum ccdorum Et cum
im-
dum Matthanun.
impofuiffet cis manus
abi]t illinc.Et ecce acceflit
quidam SC ait illi Pra-ce- :

ptorbone, quidbonifa-
ciam,utacquiram uitam
jcrernam^Ejt dixiteitquid
interrogas roede bono?
Nemoeft bonus,nifiu-
nus deus hic eft bonus.
,

Etfiuisad uiram ingre-


di,fcrua mandata.Etdi-
xit ei Quvc i Et ait Iefus:
,

%teK*imtt^*Vkj; vnfc*! non occides , non com-


n fcVmw fcV #vw2 mittes adulterium , non
n fcV siar, V qttsn furaberis,necp refponde-
bis falfum teftimonium:
nx i?a ^t7 ?"^ n?2^
honora patrem tpum 8C
snKn^pwn^^ij marrem tuam , diligescp
^Vnp&^' t^vna sgp proximum tuum ficut te-
^nnr^p nV&c -Va "vms ipfum , Dixit illi adole-
. ... n - I
fcens : omnia ifta confer-
! *V uaui a pueritia mea , 8C
quid amplius deficitmi-
hicRefpondit illi Iefus ft
nVj ns^n y&nn n :

uis perfeftus effe, uadc


t "jV vtiKVfe ^n^V &uende omnia quarha-
K ^V H?^3 ^ngVlxyj bes & da pauperibus , dC
* .. . . - r I *
crit tibi thefaurus in cce*.
lis,& ueni fequere me.Et
audiens adolefcens fer-
.- *t v " ~*

monem iftum , abijt curo


S $
isz Euangeliam fectm> twt&a
^ rttvn *a rO"?3
triftiira,quoniam crarilli
potfeflio mulra.Icfus
te dixitad difcipuios
cs:Amedicouobis,qma
au-
fi,-
^*

y
^ m^
Lj,-^
" '"? ^
;:- /
'

'
^
* duies difficile ingrcdi- n **? "* D ^ ^? H*
furin regnum ccclofir.Er fttoVp Vfc MJj* "tpHpa
treru dico uobis : facilius
cft gamelum tranfireper V *<nn hxp orV -vtnM
foramen acus,quam ut di V>n nya Vtesn rt\oyb
ues ingrediatur in rcgnft
X "WBFjm eoVn ctyra3
carlorum Et ciim audif-
.

fent difcipuli uerba-ifta,


mirari funt ualde,dicen-
tes quis ergo poteft fal-
: wr>nnH-n
9
7 -r *
'*-.
cvnM
-w i V
hus fiertfEt intuitus illos
lefus dixit: Apud homi- gtop^ co^ t ?^nV
nes hoc impofsibile eft,
M VsTM v.M*n otpVm
ardeo omnia funtpofsi-
btlia.Tunc refponditPe-
AMtn-ntrtife ^d^wk
trus,& ait ei:Eccc nos re- ttrr^Va n^Mb V3:<
liquimus omnia &fecuti na*$nj3nM to^waM
ftimus tc quid ergo erit
: n *?I? VI? ^ vM*!
nobis? Et dixit Iefus ad
eos : Amen dico uobis, Vm Ti^M^jwb n^n*
rtf
qudd uosqui
tne , * in regencrationc
fecutieftis
WM V M ipM r^tsH
:

ciimfederir filius homi-


DsoVn
V :
*\^u< aifc-v n~V
: v v - f + -: *f

nis in fede maieftatis fuf, d n^^nnSnipnnM


fedebitis&uos fuperfc-
des duodecim, &iudica- nj n^n ViHaa Mca
bitis duodccim tribuslf-
rael.
*jw nSMoa W n-M
dum Matth xum. *rna ^3 ***
rael Er omnis qui reli-
.

wnM TC^rm tns quentdomumauffratres


Vm^ "^^ ^fy ^is aut forores aut patrem ,

3~nM iigy? "feVjO t autmatrcm.aut uxortm


n\*m His
'*
nK h jv3 aut filios aut agros pro-

3
n^
W
nw \m cm~*k =k hm
hm o-' SM
*nn *gy toj*
nomen meum is s
P ter
ntwlumac ?ipiet^w-
tam arternam pofsidcbir.
Et mllhi ex pnmls erunt

^Sf u^trnfco Wf; nouifsimi , & nouifsimi


^*\HW^pS^1 'tjiv^ primi.

* Vr r Ijciat uxcrcm ob quamcun^ caufam ] Vropofucrunt Yha\.

rJpri hanc qucZjiionem maUgnoariimo ut tentarent ChriRum^at i\lt


manfuctc refjpondlt cr nontacuitpYoptermalos uentatemipfam 9
ftiducensfciiicetcx Gcnefi primam hommum creationem >ncmpc
Cjuod dcus creaucrit ecs m carnem unamjooc eft % ut cenfcantur uelut

unui hcmo , cr w hac coniunclione uirfit caput ^r ^05 <fcj 1U :

ccniunxit.bcmo ilksfcparare ncn debet. Et ex eopatet quod non fa-


c et mmio ob quamam^ caufm,iuftam uel \riiuHam y
repidi rt ux*
rem mulio mmus id
t
liat uxcri.Quod autcm Mcfes iufit dari UbeU
lum repudi/yCX eo non arguitur, licitum ejfe uxcris repudium,fedfi
quis ob dm \c\am cordis nclt illi ccmmodum cxh bere maritumjaM
autoritate nonpropria yfdmagiRratusJ'icebithoiie ut olimdare

Ubellum repudvj . Nec iam homo illos ab tnucem feparM , fcd deus
per legem repudj Moji datam illos feparat . Qw. d enim prchiberc
;

poteH, quin magislratus, cuius imperio externa fubiefta fuH , talet

ab inuiccm feparet y aut periculo eximat qwrum ariwii iamfurife~


parati , cr alter uiutt in perpetuo cruaatu eygrawfiimo pericu~
Iq ? praffertim cum officium magijkatusfit , curare ut commodc qr
tranfillein reputyiw wmtwr. \niwm tmen adn\urpeusfit %
*84 Euangelium fecun- jwvt&a
qm ariwiofo ihm obduriciam cordis fti aliccit. Et c[uando Chru
Ijtuifihifcitmfua refpcnliwe;Qui repudiatamduxer'u,adultcriun
0ttt mitit,U iitdligenium eft de eo , c[ui infrdulcm priorh ***rf-
monj rcpuiiatam duxcrit. \ndc fi ob alias caufas quam obfiuprum
diffiiium oriatur intcr ioriviges,ut maritus ableget uxcrem aut uxcr
Siueriat y omnix debent tentari quo reconcilicntur cr alter m pcru
iulo imnaihriis non uiuat

Non omncs appreheniunt uerbum iHud. ] Senfus eflires qui-


dcmita habct , ut fonum cffet homirii , Ibcrum uiuere a coniugio,co
qtoi illui mutas habet molcHias <y dctinet arivnum in terrcnis

qrii txmcn in cocleHibus fixus effc debuerattftdalii cH ratio uncc


prsftntis.Bwus qu.dcm eH ccehbatus,fednon omnes capiunt ucr-
hwthcCyriifi <\uibus dcfuper drtum efl , Suntqwdam qui corpore
hcptifunt ad coniugiumfic nrit uel poHcafacli. Sunt ahj c\ui feip-
fescafjtraucrunt,u\tro coclibatum eligentes, idfypropter regnum cot

torum,ut curent qux dommifunt eyfintfwcli corpore crfpiritu.


JLt his bonum eH,ut ahfy coriiuge uiuant , quia datum cH eh ut Ha

uiuant proptcr regnum coekrum propagandum gr promoucndm


ucrbo cy opcre. H* autem ciuibus hoc non datum eH,cy tamen cu
lunt fuo arbitrio coelibes uuurc , in quas Dei iudicw impuritates
Upfifint,fatisconHat, ey ab immicis noflris nobisinhxc ucrba
cbycitur:

trrvw n* *a o^kV
w *nn w$B u^rfrxV
w kw w^ttiss
nujisf n naysn Va
nrpn^ai
o^tewt^ nrpnnirn Dnna^anHTP Yfy!*Y*rs$f
n *nifcn n^tepnnm nwa o^fif n^woi
'n najrtn tOntf nai-ra ^rwwb'^ usifcn nvii
3*n$3 wg *Hna na^ip xypi rjw^ k?u* wn
tHVi " tanpa nsnS ttx -runa tratoia n^na
dum Matthamm. fvnta **$

r.npV SVC3 v&nMi r.vox er.vu "nsa a-ria

Cunflas inquiuni abommaticnes dci,quM ille odit,(xhibcni dpp:


nam cyfilicsfucs atfyfiltas fua& igne comburunt difstcuius xpc~ c

fiuo eft.quodhxretici comburuntfiliosjus crjTmfuaSyhcccfl,


monjchosey monachas, qui ccmburuntur fornicaioue yfiruent

eriim (yflagrM defideriofcrritcandi ey non pcffunt txequi hte ,

inquam ccmbufih abominavo efi deo quam ipjc cdii, c? fcrritcatio

iffa uocatur apui minores prcpbctat ccmbuflio , qucwadmcdum


firiptum eft y adulteri qucfifcmax igris , fimna in mtdio cctum.
Scd tyfcriptum habent in librofuo errcneo , qttcmcdo Vaului cft-
cffe nuberemulim quaw uri ptft em:en babes de~
xent , mtlius
mcnflraiionem qucdfomic^ticfit qucedam ccmbufio. Vdcs hic lc*
QcrquomJdo ludcti nobis imfropcrant cwfuficmm ncflram , imj
CQnfoJhnt ncs proprio gladtonoflrc,dum diuum Vaulum nobis i bii
tiirt,qu% mauult Chriflianum hominem nubcre qua. n pcriculcft
uri. Ncc obflat y precibus pojfe impetnri , ut detur uricui^ uflc

uiucre,cum Chriflus itapronuntiet: tion cmnes apprchndunt


ucrbum iftud,fed quibus datum tfliquibus inquit datum eB^ncn qui
juo arbtri: ii elegerint,poterunt coelibem agere uitam.
c
Oblati funt ei pueri. ] V* fcilicet eis manus imponeret.Deo
tcnfecraret ey oranio dimna bonitate ecs participesfactrct.Et do-
minus impcrturitate irruentiumnongrauatus,placidouuku illos

fufcepit.at^fe talium quocfcfakatcrem adueniffe cflend t . Taliwn


trixm inquit efl rtgnum coelcrum. Ncn adultctum tantum,qui ut in~
fantesfefebumiltarint,fed eticm infcntium, qui prcpterpeccatum
Adee ccque ut adulti grtia dei opus babent , wfufcepti h CbriHo
ccckrum cenfiituuntur.lpfi erim gratU Dei ey merxto
tiues regrix

pafliorits Chrifli beafficantur^fiimttatt mfatii.li fim CKriffifik


fpcogmtionebncrapiantwr.
*** tWVQW Eiiangelium fecun-
Nemo cjl bonitt nifi dats . ] Nulla etgo cjl bonitas vt homine*

qu-t non It * dco y cy nob.s n:n ejl arrcgandum quod dci cR donum*
Refpondtautcn Cbrijlwsftc buic adAefcerti y ut humdius defefen*
ttrc difccret , qui mcre Vbarifa-co propter externam mandatcrwn
ii i obfcruantiamfe iuflum cy bcriwn reputabat. \ndc ey Chriftus
cbiccit ci prcecepta legis y in quibus ccu infpeculo uidcrctfe rtendum
ejfc quodputabatX\uia pro amorc dci nonpoUrat contemnere diui^
iia&>z? abicclis omn.bus pcndcre a fynccra fiducia dci. Obiccit au~
tc/i Chriflus boc prazceptun , ncmpe u ucndits omnihus jequere-
turfe,ut probarct ipfum, oftendtnty illi imperfrftionem eius.C**
tcrum contra illud qucd Chriftus iixuXSi uis ad uitan ingredifer-
ua mandata,Hebr# fic arguunt:

WWJn n^y^n p^Ka^ *\b xv\r nvrve^


rw rcwr vh c*nV cs" V*vton oV\yn ^ri?
D ^na n^"C"\ rrwv nwaV nVian ws
c
fc^nn nya to
Di w
s fcwny ton nv> wow
ingredhur in regnum ccelorum. ] Kw didf^r
ck jj^ cile

if e eo diuHe^quifiduciam babct in pecunijs t ncn quod pecunid perft

cbftct, quo minus diues ingrcdi pcfiit rcgnum coelorum y hoc efl,pcr~
ueniat ad ucramfdem chnfli cy totus a Cbriflo pcndeat fuefmt ;

tnlm multi diutcs , ut Abrabam , Zachtfus er alfrquibus diuitice

tion obfuerunt y eo qucd dlis cx animo renunciaucrunt^pauperes %?


dei auxilio egentes fcfe agnofcebant> diwti/sty ifiisterrenisfibitbe*

faurum in coelis parauerunt. Hcec Ucet apud homines fmtimpofiibu


lia,ut opes exavimo contemnant, apud dcum tamen omriafnt pofi*

fibdia , qui fciUcet diuitibus potcH alittm dare mentcm , ut <?y opes
iifiribuani , at^fioi iam uercfidant gr non opibus.
' Inrcgemraione ] VLecfecundigeneratio efi refurreclio mor~
iumnit qnnndo Cbri^iusglorpfus ndibit iudicaturus crbcm>&
dum Matthseum. *jvo **& **r
tAeQi rcgen rUi adgloria ifi/iuUum Cl?> ift cap.ujuoregnabut9
C5T iuodccim apof.oli una cwn onmbus zclofis euengclij prcmulga
tOi i u> fcjjun funt fuper fedes , iiduanies ducdccim trims lfrael9
id cftjctun popultim Det y prom jja elcds per euangcltum utn ue~
lut ethibent s,cy d?mna\i,ncm tncrcduloru appro. antc^at^ cum
Cfrifib fntentiam ccnt aeos frnunciituri.
ientrt lum accinct ] Vutnt hic per ccnUcpluw ir.trfligcn~
.

dm aninum q*i pcft ajinum ChriHum ey pofl drcliti*cnM


,

propmquorum ey boncrumju^nmpropUr Ci riH m>fn s chun*.

dc diutcnfe aonofcu in Ui^uUtcnrus^undo don.ivus fuppeditai


e* c\uatwtm ^r^fenten^Hcnt nt tuangrf^nmccg-hionim
.

pu tanii h bcnt , ut m urvvrfo quitem n un.ocamcommutort ue*


ltnt,fci wteyfi domino ecelcrum tffe curc t eyciucd umcnubus d<um
nili dccffepofittyfedadifcwniurquwus prafensuitacpusbabii^

qcarcnubus m prims rcgmmde ey tuHictam 1 cius.

Wjs^sns^^ Sfmiilatum*

y* ***?!?" ^?5 t^V wP^li minipatrifa-


ccclorumho
V V^ Tvrra vs* W^^^ mil as
a Vk ai WHa **
nJ"..flPf L > ^ ui
v. f
' exqtpnmoinipfodilucii
* : lo ut ccnducereteperari
^n :?7?^
j&V? TH ^Q^Sm
osinuineafuam.Etcum
paftus effet cum opera-
: SttJfiV cnHfc nbTpn rijs pro denano diurno,

m^T5?n ft? ^ 1
mifir eos in uineaiuam.

ttniiK R^IS^^I Et e g reirus


* am rertian
circirer ho-
uldit alics
to*Vc5 <**
-
n*S$n
*> ftantes
? '
m platea
ociofcs
/
,
s

ibV nn^a ^IO} &aitillis:ite&uosinut-


tttfi "0?}* V q&k 02 neammeam,&quodre~
(Ttiisn

/
i85 tvwtfa Euangeluim fecun-
fturn fucrit dabo uobis: ^ q^ ^^ ^ *Omv
illiautem abierunr. Rur-
fum exijt circiterhoram
fextam &nonam, &fecit
fimiliter.Itemcp circa un-
decimam horam egref-
fusjinuenit alios ftantcs, VDK*! n^-fn^ Q"**T}^
&dixitadeos:quare nos s 7^3? nnft maV nnV
htc ftatis totadie ociofi?
Qui dixerunt ei: quia ne-
mo nos conduxir.Et ait
& uos in uineam
illis: ite
^atf^jnxnHK^TpQiK
meam Et cum fofta efTet
,

iiefpera,dicitdominiisui 3^? njn^^ * ^n^V


nereprocuratorifuo.uo- eV nnan '

"JVJK n-n
caoperarios,& reddeil-
lis mercedem,incipiesc^
Vnnynsw nnVs^m,
a nouitflmis ufq? adpri-
mos.Et cum ueniffent ll-
liquiueneratcirciterho- *wk
v -i
nSfe<

niowitoi
v :
r

ram undecimam,accepe-
runt fingult denarium. : vn w*vi T!?^ nnpV
Venietes autem &primi
afbitrati funt qudd plus
n n'*&vnnn w^ nnT^ *a
effent accepturi qua ifti,
titk ^tt un n? w^gj
fed acceperunt & ipfi fin-
guli dcnarium Cumqj
.
nzV nn^Vufrn n*rnx
accepiffcnt, murmurabat YvaaV xvisiJ^Vja Vg
aduerfus patremfamilias w nV2?3'
x

o^x^nfe<nVK
dicentes:ifti noififfjmio-
tmHK vspnn nntt n^w
perati func unahora 9 8C
adxqua^
dtim Matthanmi.
adarquas eos nobis qui
tnyKvrh inhn^* nvn portauimus onus diei
;

arftiim ? Atille refpondes


jn vn&on om? 1nK>
uni eoruni dixit; Amice,
r -r-
T1 ; ,.
" -
non facio tibi iniuriam,
Non nepro deriario pa-
mecuni i Acdpe
<ftus es

frttj na nnb
ISTfiKV quodtuum eft^& uade.
*V nnnto *6n nV vaa :
Volo autem huknoiiiffi-
Ti7 rcn ^ajjra nn^V mo dare ficut & tibi^on
35*37 nj* H j nnw nelicetmihi facerequod
uoloinrebus nteisCAut
eft oculus tuus malus,
fcn n^:n^n& vtv na quia ego bonus fum g Sic
erunt nouifsimiprimi
,&
n^n *3 j ni?^-\n primi nouifsimi b MuItf
.

enim funt uocati, pauci


autem cle&i.Et afcendes
-bVwv W V^ Vjs j?
Iefus in Ierufalem
Vri v^ n^w n^n pit
,

duodecim difcipulos
acce-

^k^ nnt>3 ifrttAW fuos fecreto,&aitillis:ec*


-iy ^nifcj mnnmVN ce afcendimus Ierofolv-
n fan nWnv n^V^ mam & filius , hominis
>^n *f*V^te* ^Krt tradetur in manus fum-
n a^sVffii n^nan morum facerdotum , atcp
fcribarum^&condemna-
tm n\nb ftftft$iPJ
bunt eum morte* 8 tra-
nV *s*ihieV nifpnbpfii dentgentibus adilluden
dum &flagellandumat<
crucifigendum, 8C tertia
die refurget,Tuc accefsfc
T
*** JVYMpa Euangelwm fecun-
adeummatcr filiorii Ze-
bcdasri curn filrjs fuis,ado-
rans&petcns aliquidab
eo ,Et ipfe dixitei:Quid
ui-s ( Et illa dixit ci:Dic ut

fedcant hi duo filij mei,


unus ad dcxtcram tuam,
&unus ad finiftram in re-
gno tuo.Rcfponditlcfus
& ait :
c
ncfcitis quid pc-
tatis.Poteftis bibcrc cali-
ccm quem cgo bibiturus
fum & baptizari baptif-
;
"** ** 3 * ***?> ^
mate quo cgo baptiza-
,
ItVfSPa ^PWVJ nTNUJl*
bor^Diciit ci:po(Tumus.
Et ipfcdixitad cos uticp :

caliccmmcum bibctis,&
baptizabimini baptifmo
n ^iDKcn^nw
quo cgo baptizabor, fc-
dcreautcmad dextrame
am & ad finiftram,id non . . ... V ; -r v

eft meum ut dcm uobis, MW ^k ^atp^ \m


fcd quibus paratum cft a tu kVk tfcV nnS ^V
patrc mco Et audientcs
.
i^?M lfc^sorfew
decem irritati funt con-
tra duos fratres.Iefus au-
temuocauit eosadfc di-
jRarj i u*r,M *yw V^
a
ccns:fcins nc quod prin V vny^y anhM fcn?>.

cipes gentium dominiu *nta *5 ^np "vvemV


habent in eas,& magni \ nns nVtiflcp QiSan
quiqj potcftatem habent 3
in-
dum Matthatum. *rvtt "S2 **

^, n> 3 tf? otvs *:?


,
t
1
inrer eas.Non fjceririn*

w "4 vb *vs<
nV*j n^ r?
"'
o*ia

SnWTprrrr; fchih **nj


n P^^? TOH?
^ LJ.Ji

n ^"2
tcr uos fed q iii < n <p o-
,
>

luenr inter uos eflema-i


iorasfitminifteruefter:
&qui uo i U erit interuos
efle prirtius , is fitferuus
Tyvrp ^n 1 S^M ) n^n 1
uefter. Sicxxt filius homi-*
GlOTia S*ns i n^sy nisnon uenitminiftrari,
fed mjniftrarc darean*
V%**** 3 V *
M
niam fuam redemptione
T liL JL*jl
Mrorn nn* nwV I i-
prQ mvAtis Cami ,
* ^
fi eflent de Iereho , fecuta

eft eum turba muIta.Et


ecceduo occi federiit iux
n Vy ^r" n^ v# ntf ta uia, 8C audientes quod
Iefus tranfiret, clamauc-
runt, dicentes : Dominc
K TO* ^rpi ?*p* mi ^ ere noftri fiU Da ^
i
^ri? **? W5 uid Turba autem rcdar^
.

tthnnb nn^Hn rtn*?* guit eos uttacerct.Atilli


np^' m*H nty Q T}"5 ruffum & magis dama-
IS "^mt>^a^M * "vw^ baht,dicentes $ Domine
Itm^^.ito^ntTij
r :
*

"
'

l_w.iT ^C
*W r * hoftri,
"id Et ftans lefus uoca-
fili Da-

- v * uiteos,dicens;quiduuI-
IrWl
.

lo^n^ '

tisutfaciamuobiscEtdi-
wnp&rvv *riM oVfc cuntei:Domine, utapcri
femHM ih^ i^jhi^ anturoculinoftri.Etmi-
\nrpx^ys ^r^jJv^ fertus cbrum Icfus teti-

^{"na^Sw^tti gitoculoseorum,&con-
*-*" *.
"
*"'
feftim uidcrunt & fccuti
funteum* T 2
t9 i Euangeliam fecun- n"\MPS
a
Afiimilatum efi regnum coAorum. ] Exponit ChriRus infint
huiu$parabo\<e y c]uid per eamfignificetur y nempe quod multi nouif-
ftmi erunt primi y & contra y ^r quod multijunt uocati,pauci autem

clefti.Uem quodfidcntesgratia eius , plusfunt acctpturi c\uam aufx


fuerunt petcre > &
quod merces dci non iuxta modum operum jci y

iuxta boriitatem eius proueniat Docet prctitrta hxc parabola nuU


.

los ueriire in ecclefiam y riifx uocatos a deo Docct omnes bypocritas


t

effe mzrcenarios , qui uentris caufa deoferuiunt,pacifcentescum eo


pro mercedc.Py autem (*r ueri dei culiores.nullo intcrueniente pa-

do y totis uiribws deo fcruiunt : cr quicquid ille dat yfufcipiuni non


ut debitumfed utgratuitum donumjcientes omrita ex deigratia ele*

ttis obuenire. Xnic cy primisprceferuntur y dumnuneratur mcr*


tts.Qiplautem noti'fiimi y c[ui nibilfcrl opcratifunt y cequantur ijs
quitotiusdiei onuseyceflum portaffe qucruntur y
ofienditDeum
faluare homincm abfq; refpcftu operum. Pz/ quiiem agriita ucritatc

operari nondefinunt y ttpropter operariihilrecipiunt , fed omrim


gratice dei accepU refcrunt.Et id male babet tos y q/i opcribus fuis
confi(i y plws fperauerunt accipert propter continuam corporumfuo*
tum cafligationem , ieiuriia , ccelibatum > ey huiufmocXi externd
opera ,proptcr yux&in arrogantiam c? contemptum aliorum
hnciderunt y murmurantes contra patrtmfdmilias qucdnonrefyexe-
rit ad opera eorum z?c. Hi inquit CbriRus qui bic per hypocnfim
fanfti & primi reputati funt , c^ uififunt babcre multa menta 9
eruntnouiftimi apudiujlum iuiicem y cum ueneritdareunicuifyiu-
Kta opera eius.De quibus cperibus iamfupra diximus . Scripfmus
ty capite dtcimofeptimo de denario <*r monctis Hebrxorum.
h lAulti funt uocati. ] Qjiando Chrifius dicit y mukos uocatos 3

paucos autem cleftos y locniUur de ta uocaiiont , qua ueritas homirii-


bns annunci4tur y non autem corda commouentur ad fequeniu Cfcn-
flum uocantem . Hcec cordis commotio eflgratuita dci eleftic, a qu*

feniet,ut qm uocetur in uineam domini , opcretur digne in ta atcf*

merct&tm
dum Matthanjm. ^ma^&a **

mcrceiem taniemrcfcrat . Ncn enim eft uoltntis autcurreniisjei

mifercntih dei t alioquin bi qui btccommcmorcntur multum lcbcraf-


feseiedi nonfiaffent.jioptnbus noHris rcgnum dei pcffct acquiru
c
Hefcitis quid pctatis. ] Fetebant temporalem dignitatttn cr
mundanuwqucerebantregnum, cum CbriHus lcquutus ejfctdefpi-
ritali ftgm ,fed quoi percipcre non poffcnt , priuspatercntut w
pcrficutionWr\nie interrogauit eos , nwn poffent bibere cdicetn

quem ipfe erat bibiturus , ^r bapizari baptifmo quo ipfc erat ba~
ptizaniui , intelligcns per hcec fuppluium , quod erat aditurus ex
patrh decrcto . Calicis mctaphora frequentifsima eft infcriptura,

capiturty pro p^ft portione >bona uel mala:bona ut Pfal \j* y

.*D"My>
ticnis
^pVtl T\Z*Q
mcaz at$ calicis mci
nW
ideRydominuseH ionm por~
* mala, ut Pfal tt. Spirttus tempeftatis
pars calicis eorwn Sic . \faice $x . multa dicuntur decalicefuroris
dom'wi,cr calice infania: , Sic Chrifati loquitur de caliccpafsionis
quifibi erat ebibeniusidocct cr cuiq* fuum ebibendum calicem y de^
fiwtumty diuinitits.quid quifcfc ey quantum patiatur mali ^r ne~ ,

mini contingere glortan Chrifti,qui non focius fuerit intribulatio*


ne?Et quqifubdtur* Sedcread dextram mcam & adfwiHram , ii

non efl meum ut dcm uobis , fed quibus paratum


cR a patre mco:
hunc babctfenfumxprimos effe in gloria mea er proxime mibi fe~
dere y idwn pctentibus non pctefi donari t cumab ceterno per patrem

defimtum fn.quibus id centingat.Ver me quidem paratur aditin ad


gloriam illam , ijs qui ai eam funt elecli y at donaiio eiws non eflmei
bominis, nea^ h me iam exoranda.Dei munus boc eB , fy decretutn

rib cetcrno qtii a$ illamfint admktenii+

Frmcipes gcnivum dominium habent in eas. ] Vcs inquit qul


uocati eftis ai ncgocium ccelorum,non debetis confcrmes effe prin~

cipibws ey magnatibus buiusmmdi. \lti fubieclis dcminantur &

foteflatem babent inter eos , uos autem contw>omnibus debeits efft


T *
194- "Euaflgelfum fecuft- rrYYOfts
fufaecli adjeruienduw.'mitantes me y qui non ucni ui minipetur nm
bi , fed ut egominiftrem alijs , c? pcnam eHbmm mtam pro ouibus
mtis . Nolitt ig.tur uos dccem irritari contra hos ducs>qui ncfaunt
qid a me ptticrint, flulfis inferuicntcs aff< tlibus t
quos longe abef^

fe neceffe efl,ab eo qui maicr cupit efje in rcgno coclorum. Q&crwn


quado ChriHus iicit, Nonfic erit inur uos,ncn pnbibct intcr Chri
Bianos wagiflratum^feddehortaturneChriRianus qu#ratprae*
cellinian&ambut poteflctem . Alioquifiquis geratmagiftra~
tutn y cpgubernet oucs Chrifli ad ipfius uoluntatcKi, c^uid h ahii
facit,quam quoiferuit ornmbus <iu9sgubtrmt *

Tcumappro

m l3 wlH. 'Jrrr^i^t

giadmontem oliuarum,
tunc mifit Iefusduosdi-
fdpulos &aitillis:Pergi*
pinquaflent
Ierofolymis,
& ueniflent
ad*Bethpha
^sr-n*':} Vk
nbwiK t^nMn nn Vk

t na*Y*tf*nw Ttysa
wh^

fc-nK nwraa nh&nnn


te ad caftellum quod cft
anteuos,&ftatim inue-
nnfc VjnfflW^ns
nietis afinam alligatam
&pullum cum ea: foluite
& adducite ad me . Et fi
quis aliquid dixerit uo-
bis,dicite quod dominus
his opus habeat, con- & rn*n nK-rn j
,

fcftim dimittet eos Hoc ,

autem faftum eft , ut im- n y v * *, i *


y

pleretur id quoddi&um
fftper prophetam dicen-
tem?
dum Matthanim. ijvq *EO *
run "|W n ?V ***?* tcm:Dicitc filiscZion.ec-
^
"
*y* rfo fci^ na^ti ee rex mus llcn * et r*ki

W* P a "P cr ^ensfupera-
V><-feW *fl*B*W
-* f fuper puilum
finum atcp
^T^ W?'l? :
fiiium afinarum.Etabic-
\B* GfgS n^^Snn runtdifcipuhatquc fecc-
;
^i nmK TOf runtficut prxceperat il-

^ W^
V<n "jSnft r*K W*S**j lis Iefus Et adduxerunt
,

Dn^.W np^tew afinum &pullum, &po-


BTV*-|33
'
fuerun t fuper eos uefti -
-
mcntafua, lmpofuerutqt
a TO^rn^r.3^ mdefuper^multatur
Q,,,
?t?*ri 173? ^IW baftraueruntueftimenta
c^p^a^-nlx "nna* fUain uia,alrj autem re-
fcHn^&l T?")!? n5?
,,
i*',
l fccabant ramosdearbo-
^
n
^VjsV VaVn
-vtft<

***?% 1V*<*
V ^ . v
*Wx
'iVwS
,- ,
ribus&ftraueruntinuia,
* turb:c 1 u:c P****^
^ ant eumatqtfequeban-
tur,clamabant,dicentes:
n nw nt^a Ka wfx b
Hofana filio Dauid.be-
.'
TfaSWjj* Ksg-tB-.n nediftus qui uenitin no-
pV^nv Vfc Kawni minedomini .Hofana in
vg^V 4*yVv> n^vi excelfis .Etcum ueniflec

^XiX mn iO^ t
in Icru al5
!!
> mmoca eft

S~p? *> m* *m
uniuerfa auitas, dicens:
quiseft hic , Populi aut5
***! t V*>*n rttW diccbat.hic pro- cft Icfus
fcn bz*r\ Vfc ftyfr phetaaNazarcthGaliljj.
Y^nb ?p W*i n*nV*<n Et intrauitlefus in tem-
C
3 0<9typi O^^ir^* P 1 " dei >& cijciebat om-
nes uendentcs & emctcf
T *
*?6 Euangclium fecun- vrws%
inteplo,atcmenfastra- .n%wWr$* >5*n|
pezitarii &
cathedras uen
dentiu columbas euertit.
n ^
W*? nV^n
w ,-'"U^nv v^H4i
Etdixitadeos:fcnptueft,
quod dom* meaiomus
prationis uocabitur,uos
??
*
^ ^J^
/ .

nV?,^f XI* ? **>*? *3 1


*

awtemfeciftiseamfpelun K nn^Gr^^nt^
^mlatronum.EtaccefTe- -i^cpoVnn^P W*
runt ad eum carci & clau-
diin templo , & fanauit
cos,Etuidentes princi-
pes facerdotu atcp fcnba:
u n v -y ^Vfc nrnp*t
m ^>.
"\^
4 ~
&^ IL^l^
r
!

vr\W?^Q^w
:
; '

mirabilia qu* faciebat,


& pueros clamantes in ^^^^n^r;u^
#/

templo atcp dicentes, Ho Kjj^n^^ VS*na


(ana Dauid indi-
filio
gnatifunt& dixeruntei:
audisnequidifti dicunt?
Iefus uero dixit ad eos:
,

^ ^^
YM&Vt^'&*nTft^
^

r
.,*L.*
*
:
nn
\
r "
^^
*

/
J~
t
Hti(,nonlegiftis,quod
d Pn*9?^ T* W* m

cxorcinfontifi&laftcn- t**^*^VV# *&i?*a


tium fundafti fortitudi- nnnto JWg^H : iy mo 1

;
nem ?Et relinquens, eos n ^j t?K Vj? Y^Vl^l
abijt extra ciuitatem uer-
fus Bethaniam,manfitctt
sn ^^J^
*" -;
^^
v- ^j^
*-
ibi,Etreuertensmanein J
W^T>TM
ciuitatem ,
c
efuriit , ui- ^ n 3*K? T? ^K **
denscparboremficiiuxta wfr) ^VJfji IWJ\ ?jVjti
uiam,uenitadillam,fcd n^V? N ^a nsbqia
nihil inuenit in ea nifi fo*
UauntumJEtaitilhinoi}
^ nV^^i
r uiiV
- -.
j

prodeat
dum Matthamm, ttvo t& 2 ^7

prodeat ex te fru&us in
rcternii.Etcontinuo arc-
fa<5ta eft ficus:quod uidc-
tes difcipuh mirati funt,
T * I * : ' ** dicentes-.quomodo fubi-
to arefafta eftcEt refpon-
pflf^ ^m Dn*V& Tcfc dens lefus dixit ad eos:
js fc?^n*nr\nN 057 Amen dico uobis fi ha- ,

bueritis fidem &non iue*

^gn njnkms i? V 1

? *5
fitaucritis , non folum m
ficu facietis,fed 8C fi dixe-
nnb (r$|$$ ofc *6k ritis monti huic , tollerc
&proijec te in mare, fiet.
Vfe r B*iv tnw n^V Et omnia quae petjeritis
in oratioc 8C fide,accipie-

jLt$w^ta$& n;nr,*an Cumcp ueniffetin tc-


tis,
plum accefferuntad eum
docenteprincipes facer-
*$* nfg%9 n*n nr &a
dotum,atq? feniorespo-
vpKVpyn ^^pyj^jfjiig pulidicentest f inqua po-
n^7 nn{* svH^ vraz teftate facis ifta?& quis
^nfc^inj^n^jsn dedittibihanc poteftate?
jy*y. \ nL^nnV^n Et refpondens Iefusdi-
xit ad eos interrogabo
K onV >^K*S ySfl^ :

uos &e.go uerbumunii.


*on *3K n^ nsrfcwis
& (i uos dixeritis mihi,
spfl&lKte ^-nfc? Dirpr-K ego quocp dicam uobis
npl* *$* 3 Snn *? in qua poteftate fecerint
^vpy n%*v&* nra V? iftaBapufmus Iohannis
.

unde eft,e ccclo an ex ho-


minibus { At illi cogita-
T 5
z9$ Euangelwm feafti' rw^a
uerunt inter fe dicentes: *otfn
v _
r.M^:K
- V -
VD'-**
I
*

fidixerimus ,ecodo ipfe 5

dicet nobis quare ergo ,

non credidiftisei^Siau-
tem dixerimus,exhomi-
nibus timemus turbam.
,

Quoniamlohanneserat ~nft KV* &*ttefc yn


in oculis omnium urpro Vblj ^jo *a t ftfr&Q
pheta Et refpondentes
.
:K\tt Vca pn^ n*n
dixeruntadlefum: ncfci-
mus.Eripfe quocp dixit
adeos.nec egodicamuo
bis,in qua poteftate ifta
facio Qiiid autem uide-
.
n^a * nr3 tlft V 1*& " ? n
turuobis^fuithomo qui*
dam habens duos filios, ^n ^ q-^ n n nsV rfcc&
-* ,

SC accefsit ad priorem &


air : Fili mi uade hodie ad
uineam meam utopere-
ris . Qui refpondensait: V ^iffy* Vk ov*n n^V
nonfaciam: &conuerfus
poftea abijt Et accedens
, ^nnft aw^j rvwgx ^k
ad alterum dixit fimili-
,

ter. At ille refpondit, &


ait uado domine & non
:
>

abijt. Vterexhis duobus


fecit uoltintatem patris? * * ' * I

Refponderut ei primus. :
lis \S*i rwp nvmi
Dicitillis Iefus:amen di-
co uobis,quodpublicani
8C meretrices prxcedent
^ ..C.. >

os ia regnodeL Siqui-
dum Mattharum.
dem uenit ad uoslohan-
nes per uiam iufticise, 8i
non crcdidiftis ci,publi-r
cani autcm &meretrices
crcdidcrunt ci: uos uero
. . .. -* V v S - r: * Viidiftis & non feciftis pcc

na^Kn ifahv\ n^sg nitcntiam poftca , ut crc-r


deretis ci. Audite para-r

*nnK njwn 9$*^ bolam aliam ; fuit homo


paterfamilias, qui plan-
uineam 8C fepem cir
tauit
cumdeditci &foditinca
3?t?j feom rpan-Vya torcular, atque extruxit
turrim, &tradiditeam ui
nitonbus ad colcndum
cam , & pcregre profe ?
<ftus eft. Cumqj appro-
pinquaflct tcmpus fru-
&uum,rnifit fefuos fuos
T ? * V .
j
ad uinitores , ut accipe-
n Vk w^ag^pK nVw rent fru&us eius Et ui- ,

nnHvsnnnpb ^mHan nitores apprehcnderun?


fcruos eius, unum per-r
cuflerunt,alium occide-
runt.aliumuerd lapida-
*iys tnVr^n^rnn uenmt.Rurfum mifit fer-
uos alios plures priori-
bus,&feccrunt illis fimi-
jh^nfcon i^Pa ^nV liter. Nouifsimemifitad

pn^& nVv eos filium fuum dicens


^S3--n
Fortafsis reuerebuntur
nx r
wv^ a
*V-uk

"taaV
filium meum
1%
jo Eaangelium iecun^ rvwa
Ymitores uerd cum uidif pv^v^annr^ .n
fent filium dixerunt in-
trafe:hicefthxres, ueni-
fcOn m nsnpn Vnafc'

teo ccidamus eum,ut no-


ftrafirhereditas eius Et .
mnb^ i Hfftrt* n*nn
apprehendentes eum,du
xerunt eum extra uineam K^S^^i ^Tn^n^a
&occiderunt.Itacp: cum
uenerir dominus uinesr, Wp^ j n^Kn tptnteb
quid faciet uimtoribus
- c
ftis?Aiiintilli:malospcr . . -r y

detmale,& uineamfuam jtp \ia-\z nwn r\3f)|


tradetpro mercedeuini- K n^haV vtj7 nnn
toribusalijs,quireddant
ctfruftum teporibusfu- hfeRVi * o*v*nM\y^
* - > ?

is.Dixit prarterea illis Ic-


fus : Non legiftis in fcri-
px u^naa nntnp
pturis,lapidem quem re-
probauerfit sedificantes,
V nn*n uVian nofcm
hic faftus eft in caput an- rnVt* nfcm fijn **& !

guli? A domino faftum ntttex tcn nis^nn^n


cftiftud,&eftmirabilein *;ik p Vj?
-

} j ^S^^a
oculis noftris Propterea
.

cgo dico uobis,quodau-


nti^Vfife IflD^Wtll
n^r/Vfcn nnsVn naiaia
feretur a uobis regnum
dei,&dabiturgenti f^ci- & n'^\yn ^sft inarn
cnti fruftus eius.Et qui
ceciderir fuper lapide il-
lum,confringetur: fuper
quem aute ceciderir,con~
X ^V^^n^'^
teret eum Et cum
. audif-
fent
dixm Matthartim *wa *tQ * *

PKo^W Q^nan
y"^^^^vVJa5
fent principcs faccrdotfi
at(P P harifei parabolas
T
" - * *
; Ay eius , cognouerunr quod
loqucreturdeeis.Etqua!
iimj Vftffifl^ rebanttenereeum,fedti-
Tr-nStf nisv^ ^nhfc mueriitturbaSjquoniam
n*n fc095? *a nhn^an crat ueluti propheta in
; itVU^ya oculis corum,
a
BrtfcpfMgi. j EtiamapudmagiflrosHebr#oruminfuhJcri^
ptis memiofit bum nominis er locu Et hic Cbriftus uoluit ante paf
fionemfum exbibcu populo fpccimen quoddm regnijui , bcnis in

confrmationem fucefdei grmalts in confufiontm.Etmagmfca


quidem hujuit pompa er ucre regia y fi fpeclemus applaufum p0-
puli ac uirtutem Chrifti } qua negociantcs l templo eiecit 3 eyfe bofii

bitsfuis tcrribilem exhibuit, rurfumfuit ey butmlis y


quando afcllo

injedzt dominus maieftatis , atyfubformaferuiad templum domini


uenit . Vtr ptimum cfteniitfe omnem pcteRatem acccpiffe a patre9
eui cpcrterent omnia cum uellet ccdere per alterum oftendtt utam9
:

qua oportct peruenirt adglorim eius . Cceterum bctc longeante dc


to Zacbarias cap.p. prxdixit>ubi oftendit regiam Cbrifti pctefta*
tvn y quando diat, Eccc ret tum ueniet tibii * catnis bumilitaiem B
qmndofubijcit > pauper ey fedmsfuper afinum. Hunc lotum cum
luicei tam ofcitanttr legerint,non eft mirandum,quod Cbriflum no~
ftrun laceffartt quodjuper afxnunianimal immundum fedetit > quo~
rum argumentumbicfubfcriberedigmbor^dandtRulticice cc-
rumrefpondebot
n nfctttt nnn;a Vy Stn n^V trnVtt tfctymJis qk
V -r : J - * ** f j -r - -*
v i !*
" * :
*

tonn nnn Vnn ^3?5?


n^Hm? rana
fcOn itc* naw nwa
nV--a)* rai

'Sp
*

nnn V^vn w hfctf "ra


V*j
** tVWl&a Euangdiuift feoiri;
nj oytSJo
n:wn 'In^tit? n^n ? ^ Tttp^a aSH
n^3 ^nn VK n*a~st ajjry; xVw nvm ^ran^f
fiw^&n rnms fconn n^w nrmi*fl &*.i&n nnhfc irm
n *^*
**!!? T?? n T^
*Minn nn ?*5 Q '^.nvyj K^fc!
%*fi* Ste^tf *a tfvn& rvcru ^^ o^ ^gn* k^flJ
fctr-\Snnx jiWj ^^jf^? *tt *n nN fvt d^zhi
n^ uVa n;}ST\n ^%tf1 *V} rtj^fcg nnrrm ^nV
.%V^*r> ny^Jg vmyi rp^j px rnwwj Vytj V^
J$$g"D ^nSfcO ^unn V37 bgfo ^y s^rn-i fc*vn tfmipn
rptsto V5 *N *

Ccctmm d\uoi Chvifltisfe JU fuper pullum afince indomkum fuper


tjuem wmo bominum aibucjederat^tyciucdalinusadifipuhsfo^
lutus continuo fuit dimi(fus y ciuando dherunt dominum eo opus ba^
bcre , bcec oH nlmt poteftati Cbrifti omniafubietta^uodfyfibi om
riiafxmulutuolueritpareant ey morem gerant.
**
Hofanafilio Diuid ,
] Quando Leuitki $. mhentur pr\m<x
die tabernaculorum fieri fafces ex ramis palmarum ,falicum citrc-

tum %? haiafiQic trivn uocatur fpccies ([ucedam arboris hebraicey


& manibusgeftariyfapitniesttebr&orum ordinaueruntyOclaua dic
Hbusfolenmtatis cfuce tjt decimac[uinta dtes menfis primi , boc efl 9

Tifri , proprium fiexi feftum , in cjuocummemoratisceremonifs


leclio c[uoc^ illa Vfalmifa, Obfecro domine yfa\ua c[uxfo y obfecra de^
tninc, profperc agc-.bencdiflus qui ucritt in nomine domirii &c. fw-
bliceproclamarctur t unde Hebrctificfcribunt.

tnpri V:o nViV xvtuk Von Kn*w napn o^rt


tt mtt^ uck n^tnK ^nrrn o^oi n n:** % Va
so nn* Vsrn mn* k:in 1 n^^ ^n
1
dum Matthanjm. ^jvft ^M **
Uuncautem ccnftitutionem uiiemus quofy in ufufuijfe ifraPlttjt
cum adhuc in captiuitate labylomca eJfent M nam ex Tfargu Efthiif
ita colligwus*

jVrrra f4* vVott vV?t?fc ft*3 Mpg fctrtera


n fccrsrmK i^aopl iwriVtV it^ 1
!teM&tAM

*n fcojwHna pvm #
J T^tT! r^w I^tv^b^s
Cuhtsfcripturas hic ejl fenfm 9 uerbu i ucrbo rcddendct \n quin~
talc imainipfo(falic(tmenfetifri ) tegurttuguriajeclumdomc-
rumfuarwn ,n bortis , zyfecantfrcndes palmcrum atefc decerpunt
tiirea poma , abfciniunt rofam marinam cr faciuntftviHofana w
hgunfy in libris fuis cr orantilcetantur zphiUrcsfurx in Hofina,
f4taKtjrexiliuntfuuthoeii . tt ncu'iderepcterislcflor 9 uocabu-*
t

lumbcbraicum $3 fljp ^tD^H '^ eftjoofc biana,uulgi more ctiam


apud Ht brxos er ante Cbrifium natum , ccrruptumfuiffe y uel illcs
ipfum ufurpaffe Chaliaico more , er ieinie abufcs pro folennitatc
in qua cum ramis ceremomct fiebantji quci tyferl apud Cbriftia]

ncs inoleuit.q/t oftauum iiem ar.te paftha uocantpalmarumdiem.


Ckmitacfcbocloco populut uellet Chriftum honorare cr cumtri-
umpho deducerc in crufalem,I ignorantes impUucrunt prophctiam
Dauidcam , occaficne fumpta exfurculis ab oliuisdcccrptis <y in
uiam flratis 7 clamantes Ofanaji qucd iam confueuerant clamare in
folcnrittate ramorum.quam ut immws iecimac\umta iie menfis iifri

quotanrits ceUbrabant^ aJionomine


n^J? "* eftjiemfaticum
uocant, de c\uo multa quoq; olimfcripft in Calendano meo bebraico.
ticcc uoluipautifufiusfcribere, quoifcirem nemincm antebac hut
locumfais exphcuijfe.
c Eyciebat
omnes ucnictes^ Oflendit ChriBus his faclis y quanta
tffct omriiu wupotentia prccaitus^ uc & ***** wpfa* uaticiniu
%
Hflgg*ft>
*4 nvrtJSb Eaangelium fecuii>
H*gg#i , Maior eritgioria hiaus domus poHerioris quampriorhj
quAniumliba cbjlinaii \ud&i idnegent & tertidmfuturan expe~
&mt >
cx inbus patriarchh [lulte colligentes tria tempUJed prcefiai

hic hebratcsfcnbere^uidftulti honimes ftntiant de bis templhi

rxi& 5'kjvj pjtf* nn


vvn$ ?\_c<p ornsis; "Vt &*3_i
5 ^Vyn^_m Vjra mn Kntagi ^V n*o jrttfjg opg*
'

nn n*np ofti&n? roKi vnVjroi Smsn$ ^Vk nV**


tiJTOte ^ns n^Vw "o -uV nsnHnV ^jo n^pftt^l

V n "^ n*n* 1
fcV& ^Vr^n^ ?3$P$
n"]in flfrry; k?
_< *xt& 5wV n^n^V^N^nn^an *ma oVJjff
onn nn nnv\ nxv 'n ina nfctow
nn nanp on^viK
Knpls n Vk *tp a*-?n svwija^Vi u^npSKa otgvj^
(teS^WYi
n v _
ifawat^iwan
*:: o^p^lpran
-. -L "
xv-stafci.
:
jf

Hsryi nr^ nno ijrjr; nuK rnn* V


'-.u; ^ wt ^n^
an npft l^j "Via wV fcrmw n^wa nnwV pn?* *|

i^wn n^TVTl^ *^nn n^Jft^ tosan


n ois^nr? nxnpspj^ ntowToV^V nainm/^
y

_v*3'nann n~>p n?Th '^nn^-v o^nVfc rvo n*n


mVp^K *w*W<1 n^sn naia nrtrx* oVvV o^nVtf
lHw\n- -mHnnKnmn
1 _.
. n*3n nHm
J . 19
V^-anobc
-- ... .
mm
j . - >

o-oo ^?^ npSn nnn^ o^ws nV nynis; ^5^1 ^^nD^


m*V^ n^ai^Han^nnimnis; nH^Vi
d^riVx
nn o^nan m^ V?^ jj^ mshaV t_^^o nowi
on^PonVn^n kV ^V*} oity ^? vn o^^w^nn
7W ^1$ i?V} '
t ip 55J.W nVp^ w npx^? m)
v,np
dum Mattharotii *jyQ **& zoi
on^^-^^w^o isVn^3?V nrp*$ rpa w*p

j ^Voo^HVm n^a
Mo>rt.' Abrabam aiuntfuccefiffe pri % 00 templum , dgro f$J?,i<;

jfecundum^ domo dei laccb Uriiurn. De primo dicitur m pfalmot


Et cxaudiuit mc demontefan{lQfuo.Defecuhio,ktcgrcjfiia.eft i%J
hac ut meditaretur in agro.&fZion (fUafi ager arabnur. Ei de tcr-
tio, Maicrcritgtoria domus buixs nouifiimce qudm primce.ltcm dc
bocultimo dicitur: Sanclumum iominifirmwerunt manus Ux%
er de aXijs duobus ,
quod manibus bominum extrucla juerunt
, er
cb U corfiftefe neqtiutermt , cum in uanu n lalorent homines in eo
quoiieusnonfirmM. \Lnc\uan appofite Hebrcei intelligant fc,rU
pturasfini) c^am mifere torqueant rcnitentem, quce tam apertc di-
dt cam domum nouijliman fuiffc in c[ua Cbrikus apparuit , docuit
tr miraculafecit sed de boc fupra multafcripfi antc initim fa-
.

er ludzis infua lingua rcfpondi*


tri euangcly, ubi
d
Ex ore infantium. ] Ex orc inquit infmtium er laclentiutn
funiaRifortituiinem y boc efljcrtituio CbriRi tanc[uaw infupera*.
bilis <y inuitia cunfas boflibus eius , uRimonio infantium
ria~
ticniiumfuniata q? confirmata eflje quo er multo gloriofius fuit
exaltatus ,qua.n abboRium fuorum ignomimjs deieclus. Oifcimus
autem binc y eos uere poffe Cbriflum prxlcare, c^ui conuerfifuerint
\h pueriltm bumilitatem.

Efurijt. ] \oluit dominui hocfaaooRendcreflcntitatem


po~
puTt ludaici , qui cum nun^uamferre uelletfrutlus pietatis d Dea
,

execratusfuit.utradicitus cxaruerit.Qucdfi agnofcerent non uf^


>
dieobic blafpbemamlinguamexcrerentcontramagiRwm
uerita~
tiSyficarguentesi
fctf TW^ Euangelium fecun'

Sr^P Kvts? -rcw nrui<^nr\ ww Vfc nnpw


tt&V nv h
r\ yj7 TA-nV fco^i nH3?i H ni ^?3 * tajryj

rifcev^ nHpia *tn*Ma ^ u^^t<r\ ot tjj" ok n- n<sn


v~n
"JJ
wn
-r - ***
-*:**
v *P
p^ -q^mi s
Hn nx yn^*
* **"
fcV i'
Vwi
""* ""*

jvf kVnno^VayT^n on^a nsts wzn cf} ni


n -
to Vny$V$V
Y??1? T*^ *^V* &fi ^799 V^? )

tn^K *vt oa *V*k nrrn na-ron Tvnn "iso 0^3 :

^fcwuSprt ^n.Hfcrj ?i* fcV :nTn Ha 5*w6*5 nvvj


v *fc<n VVp rnaV ^ Krn *<V ok nSsn n^ *&
14..
<i
-r .;
. : -r -r : *r

pn t>j$ ^V? c *t?? n^ ?jV*V Snntad ?jnr\to ^^


Sttrrfc TEiVwHaK Vk TO?te rrnj K^to
-\%
tpi

& nrn u^rnix nis nr^sn os^peny


*Vu? nVn<n
^ fcto totJ? S3 VnnV Hig? nVw kVis onV^ jraa
ttVsn V"j kV? vs*^?*im ^VVp noV nwsitt V;_kv
ntn rw>Tc& nwnV nan^w m*w V^ u^-oi
*
j

r\Hvn aVa Vnaw "jVn ved ^nn^n^ n^a


u^vv^ vn^ ovw ^ V^in^g^G^^^an
n^nn^on^p ^a^VjnRWj* ^V^nynVnyV
MV**<n VVp nfi^y^ yvs^nnV ^nnro nr
"

'
Omnts <{ui uA m$Qi riier tmt hcbraicam Ingmm , trtclhgci
cji l:u'M
qrid hic ittmia CbriRi contra ipfum fcnbunt y namfac'ilis
mcrcntuu
%br$mifihto quibus cr rcfponii utcalumnict eorum
,

CalumnUmuoco,quandofcribunt ChriHumirntatum ccmra arbo*


WMtquoifruflrafefatigauerit diucrtendo b HncYe ad eam %
ac de~

indirerit ,ut
hicfatrit fffltM frwftumjuHm qu4ttdQ fi$oftoli$ t

-
, dWigcrcni
dum Matthreum. *jv& ^BS ?
w* iriimicosfuos ey orarent prt calumniantibus cosjpfe au~
tfilijf r

Um rcddidit malum pro malo imo arbor nibtl mali dli intultt , cimi
t

non Uocauerit eum>ut U\ riirel ey uejccretur fruflibut ciwi &e. S ed


faccjfant mgct \udctorun CbriRus . b'ic unum do
potiflimum boc
ccfc uoluit difcipulos fuos,utfirmUerfidercnt deo, polliccnsftc om~
tiia ipfisfore pefivdia,ut nedumficum fubiio aridumfacerint , ue~
ruri cr mbntes transferrent , imi ntbil cmnino effe quod ncn exo-
rdturi ejfcht ,fimodoidfeexcraturcs crcdcrent.
f
Incfua poteflate hdc fuis. ] Stulta ccrummitrrogaionon
iigna erat rcfponfo diuino. Vidcbant enim ey fenticbant Clrifiurt
ta c^ujcfaciebatfacercdrriinaauioriiate ey* uifttie y cti refiRerc ne~
quibant , ey adhu: quccrunt inquapoteflate iRa faceret . Magm
feurfitatedeijaebatcts inicfram ey mcnfas nummuUrkrumfub^
uertit, improperauitUiisqucdexdomodeifacerentfpcUncan UtrO
nwn,qu6dfci\icet infidiarcntur bomiritbu6fp6lianiis in templo dei %
ficut Utrones idfaciunt infpcluncisfuis , C7* cultum dei conucrtif-
fcnt in quctftum atcj auaricicc crltnen. scl quidtTanta Uiftute in~
crep)ii,nonfo\um mpieijtemfuam ncn agnofceba't>fed magu cor.~
tramonitorem eff,.rcbantur 9 quomedocum periercnL
qiictrenies

Sed <\ii x bora eius nonduw erat,ritbil contra ipfiittpctucruni. Re-


tundcbattamncos alia quctftionejc bdpttjmo lohanris^ainnuit
illtm l cce\ofuiffc,ipfi$ autemenmmpiecontcmpfiffe. Cwncp ad A
lam yictlionew refponkre nollcnt,propofu;t eis parabolaw, fcitfe
ios \vrii\esfi\io,qa iuffusi patre in uinaxm abire ?
recepit iifefa*
fiurumjtec fec\t. Sic illi prctfe fereblt obfcruanthm pracepterutii
Aeijcd longifiimi erant ab ea,nec id agnofcere uolebat moniione 10
hanri.sjed nec excmplo eorum qui refxpmrM ad prctdicationem /0
hannis,quifciUcetfimiles erantfilio illi,qui patri ncgauerat in uineH
ctbire, cy pofte* poeriitudine motus , abtft tamcn % per cL ucm irttcUh
guntur pubUcarii & meretrces^qui primum pctiite uixirunt ,/fij

(ojtca agriitafm impctrtc^cmmtcrwt fe ai obtdientiamDc^


V a
3 8 ft-Wa Euangelium fecun-
En mvcum dei iuiicium Infmcs publicani er mercirices pr&cc-
.

iunt in rcgno iei principcs faccriotum


er Ugis pcritos , zyfiuni
exnouijlimisprimi.
S Qju plantauit uincam. ] Vinca iBa eB regnum dei , id cfl,

cogmiw er dottrina dei,quce maniata fueiat populo Hebrxo.Hu~


ius fruttu$>id cB,uitam dco dignam,altqucties dcus pcr feruosfuos
propbctas ctcgit , fed fruflra i quin &- filiumftuflfa mifit \n dc.

fattum eA,ut pcrditis ipfis uinca alijs collocaretur , er uerbum Dci


gcntiUbus concrederetur, quifruttiti iignos uerbo deifeccrunt , atcfe

ita rcgnum da tramlatum cfi a ludxis adgcntes , er imphtum efi

illud prdpbettyLapidcm quemreprobautrunt a?dificantes zyc.hot


eByis qm pro nihilo babitus eft er quidem ab cedificantibttt , id cB9
populi prtmoribus rcicttus.ilk a domino cunttis mirantibus omriium
fprinccps confiitutus eft. Etfi uu\usfcirc y egofum is \apis % qUem pa-
tcr infuniamcntum Zion pofuit : er qui ceciderit fupcr bunc la-

fiiemjioc efl,qui in mc impcgcrit, confringefur. Ndm qut me rcie~


certi aut impugnaritjs dcum feijcict er impUgnabit, eritty illi rii-
hil integrum zjfa\uum*Vcrro qux co infmct pcrutnerii, ui etiam

gratiam obkiam oppugnct , fupcr bunc Upis cadct ,^ramc iudi^


cabitur in ziernum fuppliciuytotwsifc \n nihilum rcdtgeiur , id quc&

cbfiinatis luictis cmigffe ncmo ambigit , quantumhbct illi recla*>


mcnt crfurant:

nrsfcm TOtf to^ti hj^a lnb^naiaw *rtyn

ni iH^ Vzw nnV r^^n *nn l^K


^* nnfc< l?n W
\v Q^^m o$t$ ^ K^n n^w ^"j unb Vnp? :
dum Matth^um, *wa" &2 l
fo^

^fcWJ ^win n^Ma MnrarHa TfcMrn ^wMb^


n-jSP n^ Vsa pn^n *^ o^itftM nmswbn obH^n *

^55 nnVsa nn^n *a npM Mnn 05 jw; tVttvt


d^A^M Vm nVu? n"j n^w n^3Tr pn pM mVk
xjftVxa $Vs?.fc60 *^on%ni3n;i^ u^;a n
riKO n^pn eyn:n ow^ n^Vja on^n -osn
*a niana nMrwn Qwpm VMn nvty
u^ Hm
nvan^^M^Dwn^n^uVS^^^jQ^n^nMmT n
xrm Va w
\ona *wm n^ian yvs* n^in-:Mn nM
a VVot? M^n nnr^psn na *p^- *wpM snMente
> um vnM M^^rPnM nya q^bm uim Vs i^3
3

EfpCmditau-
TO*Myn^ TJ?i j|| J8f tem Iefus #
V n^Wca n D n VM 1^37 EflIk^SII locutus eft
^xV ^
eos ite
^^^
EiJ|SfoM

in parabolis
?

nn**n nnaVn nnwii


f ' ~
Mi L C Vtl dicens * Simne factum
WS."W?yPJ eftregnumccrlorumho-
V ^1? n?ril h *??
miniregiquifecitnupti-
tt?* ^ *Mn">P fcQ$ as filio fuo ., 8C mifitfer-
*\\y ? MD^ n3M**pMn uosfuos,utuocarentin-
V n^nM p^nignViiJ uitaros ad nuptias , fed

n o^fcW^ n^M nowV w** 1


** ^ 1*1

'.>
1 ^^
-TO9 ***
f nnaca^an^Vjj
1
' '
'
'

mifitferuosahosdicens:
Dicite inuitatis , Paraui
prandiummeu.taurimei
Qi altilia mea occifa funr,
V 3
frio Eiiaftgelium fecun- nTrtPS
&omniafuntparata,ue- vK ^fckCtoSSi on^
niteadnuptias.Atilline-
glexeriit &abierutunus \ ip&% .V -inK toV**l
iu uillam fuam & alius
,

ad negociationemfuam: xm Sni*vr\t> Vn -jr.!sn

reliqui uero apprarhen- *\ ^-Oj? Mnb D^K^


dentes feruos eius con-,

tumeliofe interfecerunt.
Efcum audiffet rex,ira-
tus mittenscp exerci-
eft,
tus fuos perdidit homici-
1^3T cpw n vyn nv Kn
. ; y - <e-

das illos,&ciuirateni iilp


rumcombuffitigni.Tunc n^n^m mtos rann
aitferuisfuis.tfuptij qui- n*}^ jn^wv^ij pK
demparatxfunt, fedinui '^DVinnn^nn Vk naV
tati non fuerunt digni
Vos igitur abite ad exi-
tus uiarfi, &omnes quos
inueneritis uocate adnu
ptias.Et egreffi fcrui eius trjjv-nisv *\xro
- .
w - c
i^x
v

in uias congregauerunt
,
n>VD*n n^oYtrnK}
omnes quosinuenerunt Ep o^^Tp^n nsnn
malos atq? bonos, 8C im- rj^n fca** j n^rosa
pletxfunt nuptixfeden- fc^v\ ri*;wh*n nninS
tium in accubitu.Et uenit
rex m
uideret difcumben
nVTT3 uroV n^h
tes,&uidens ibihomine n
quinoncrat ueftitus ue- jmv?K n^K^^ rannn
ftenuptiali^aitilli.amice ^b ^KVO?n 5^3 -ptJ
quomodo intrafti huc & j
'

^ n^ naTit}!}
***** nVgW
n habes ueftem nuptia- *

ltmfrf
dum Matthaum.
"TjVn vatt ik : nVx Icm J At illc obmutuir.
*y\ n*i* n^vaN voyV Tunc ait rcx fcrtiis fuis:
Ligatc manuscius&pe-

*3a fprvi n^ nV^nn


dcs cius, &
mittitc cum
" C ! ' .- "r 1
in tcnebras cxtcriorcs,
ibi crit fletus, 8C ftridor
tvvro* o^tpynn Vtfnps dcntium: quia multi funt
uocati, pauci ucrd clc-
(fli.TuncabeunresPharf-
fariinieruntconfilium ut
illum capcrcntin fermo-
^tajf:*^ nn^v^pn nc 8C mifcrunt ad eurei
y

difcipulos fuos cumfer-


uis Hcrodis dicentes.Ma
3 tw&Kjj sjYrj nn*$ giftcr,fcimus quod ho-
a^ i *is-n tep nr.K3 mo ucrax cs , 8C uiam dci
in ucritatcdoccs , &ncn
cfttibicurade ullohomi
V;n , ml*n *%& c^on
nc,quia non rcfpicis pcr-
fonas hominum.Et ob id
V t>rt
r
nn? *-
wvpn
m m i
nb
" .
dic nobis quid tibi uidea
tur,fi licitum fitutdcmus
Crcfari ccnfum an non,
r r "
r * -r -> r

wni n ^n *2to?i) Cognita autem Iefus ma


liciacorum ait:Quidme
nn^ ? tran Sfevnty
J -:nis
r v
ivi nV -
ww
tcntatis hypocritx?often
dite mihi b numifma ccn-
fns. At illi attulertit ei dc-
tv. n vn nbr uj* *ia% nariu unii.Et air illis Iefo
^ Vfck^ r \ ng^ra^
v
J
.
cuius cft imago hf c 8C in*
fcriptio .'Ditut ei.csrfaris,.
V 4
! Euangelium fecun- TVYWSJ
Tuncait illis date igitur
:
^h nn^V^ *vn)s n&
Cx:fari
6C
qm funt ccfaris,
deo qu<e funt dei, Quae
V W^wTpVnsB
cum audifset,mirati funr,
& dimittentes eum abie- ^ot:i j ^hVkV nn
runt jn illo die acceflerut SnSK n^^mjn nnirn
T ' -r'

ad eum Zaducari qui di-


cuntnon eflerefurre&io
nem, & interrogauerunt h n*r*n itfW pv^a
cumdicetes:Rabbi, c Mo
fes dixit fiquis jmortuus
:

rwte wfcj "Q^ : "vnfc-6


fuerit non habens filium
accipiat frater eius uxo-
rem defunfti fibi in uxo- nran ^ms w* &
nti?ia

rem,ut fufcitet fratri fuo VnM*? ^V? ? n^&V ^ 1

femenjnunc autem fue- ^a^a^^n nw 'Wl 1

runtinternosfeptem fra
tres,& primus cum duxif
fet uxorem mortuus cft
fc
V3 mg wij n$Vtba
abfque femine,reliquit<jf
uxorem fuam fratri fuo.
Similiterfecundus &ter- - V$n nnfc V^^^n ny
tius,ufq? ad feptimum:8< jnniQTywnnj
poft omnes rnortua eft & n n^nn ^iaV manpnrn
mulier ipfa Jn refurrefti-
one igitur cuius erituxor
efepremilliscfiquide om
nes fuerunt mariti eius. k nn^ nw^ j?w
Et refpondens Iefus di - '*yi^ y\k v^-\'n nnis
xit ad eos:iios crratis &
ignoratis fcripturas at<p
uirtutem
dum Mattha^um*
)TO^$ *apn%nna uirtutcm dei. Quoniam
inrefurre&ione non nu-
*<n *p*n ns^npV^K
bent neq? defponfabun-
tur,federunt ficut angeli
p n^n^n^:^ph^ deiin ccelis Et de refur-
,

reftione mortuoru non


r/n nnbnp*p]K /h
npn legiftis idquoddi&ii cft
pVnVttfi nwo VEKaw a deo dicente uobis,Ego
fum deus Abraha & deus
Ifahacatque deus lacob?
*r $n?* "nVfcr nrroft
non eft autem ille Deus
^nnv^nr^ ^k^ mortuorum , fed uiuen -
n px ^iao^n^n^nVb? tifi.Et cumaudiffenttur-
nrpy^n j P^nn bar miratar funt de doftri
n V^ nnpn nHn^an na eius . Pharifari autem
p^irw t ninrt^n cum audiffent quod com
n Knn *s vtt^? wKa pefcuifTetZaducarosccn-
ueneruntin unum, in- &
: ' t ... v terrogauit eum unus ex
eis , qui erat doftor legis
nn ^Ve.Knnl rn? #tentauit eum;magiftera
^i^K^snnnoiSn^n quod eftprarceptumma-
j n^nn? nVu n^m gnumin lege^Etdixitil-
lilefus:diliges dominum
Sm*m j^ nVniQi^n deum tuum in toto cordc
~V:3 ^^n^^:^ n *5 tuo &in tota anima tua,
& d
jn tota uehementia
nVn ^ntorVsnn
?
tua.Hoc eft magnum 8C
nnre m^an-i nVns primum prarceptum, fe-
niV nroans cundum autemfimile eft
**{ n^xsn-v
i **
ci.diliges proximumtu-
v V
1 14 Euangelwm lecuii' rvwa
um ficut teipfum In his ^^ -^ n 3-nHn
^^
.
{ '

duobusmandatispendet r"
~
^wnVfca
tota lex Scprophetar . Et _ :
' * '
'
Li^.
P
cucongregie (TentPha.
5m * a\V^

i.

'
,
rifxi.interrogauit eos Ie- ^??*?^ !
'
5?T'5

fus dicensi
c
Quiduobis * 0$ **? ", ? '^U !V

uideturdeChrifto.auus iWii tv "vpxV jnc^


filius eft ? Dicunt ei Da- s
3 "tpV rV^n V;y PsV
-j

uid . Ipfc uerd dixit ad r^TtVnnt^yt Knfc


eos Et quomodo uocat
:

eum Dauid in fpintu do-


^'^y^ Knm
minu fuum,dicens Dixit K vV kv.p wna rrfli

dominus Dommo meo, ** Q|*3 ^V-tM-iM


fede a dextris meis,do- '73? 'X^hv nVifcS
necponam inimicos tu- V unn JMt?rt< n*wK
os,fcabellumpedum tuo j
-pi,
'
5 ^
rum^Siergo Dauid uo-
cateumdominum fuum,
^t1p ^, ol0 T

quomodo filius eius c*


Etnemo erat, qui poffet
.

** "\*V?. ?
*3^7 n ^ r*5
4

W^
. .

ei refpondere uerbfi nec , K "J


"Ol "^ 3*OTtS
*&<"}

quifquauolebateumam- 13 VN^ "^y TV.r\ ^K


plius mterrogare ex eo , ^nn q\*nTanataji
die,
* Simlefaftum eR rcgnum ccelorum.'] Mcnuit dominui %n hac
p.traboU \udto>fuurotecxun ulhms, yii uocatiad ecchfiam Qfl
hextat nuptiays , refpuerunt graiwn dei , nolcnt s ucnirc obam-:rem

fludiun']; prctfwium rerum, cfuin cr c[uidam cum niuria occide*


runt eosper qucsiomnus ilhshancohtulitgratiam.Quoddufem
re< poR ulionem fwnptam dc hofltbus \us , mfufcruos in cxitm
*i.<runi* &ri% aiimrunt gcnss ac maks ,fi&nijcat plurimos
iramlato
dum Matthceum. *rvn*fta ,wf
$-anslato ad gcntes euangelio, regnodei adducendos t multcs quidew
uocatos fei paucos cleths, id c[ucd cy eietiio dl te oficndit qui uejh

caruitnupualjwc eft,eeriafdcir. < biifium.


b
Numifma cenfwsA De cenfu ty d < nario atcfe mcnciis UcbrxQ
tum dixim& nonn\bil)upra capUe decimcfcptimc.
c
TAcjcs dixit. ] De bac lcgefcripfu M cfes Deut. %$. quct cb ii
Utafit^t i ccrcdiatts mancrcnt impcmi tce ey quaslibtt familta

fuas prjMir< nt.Voluit eriim dcminus cpnfultre famdiarum ptrpe-


ey \egt mce hcercditatum jucccfiioni Ccttcrum 2 duc<zc~
'tuitati .

tum cpmo crafsior jut quhn qnee apuddci fddes locum lcibcrc
icbuerat Scd ignorabant miferi bcfmina fcripturam ey uirtutcm
.

dei iiec facile Ubi pomerunt tamfocdc^ dci opcra iuxta cemim me-
t

tenics.Dif^tur cx boc loco , ncs infutuvo feculo uiiam angelicam


w8urQt 7 av:njwfctti:et ab cmtu ccrrupiionc ey gcmraUcne 3 non
morientes ri.q: nubentcs.
d
\n tota uchemcntia tua. ] \n hcbrceo efl *\\&y2 m^ e > CP
| efifnfus ,cjiicdomne ey prcecipuum hominis fludiuw adhcc cfi

dejln \ndi4w>ut deus ab eofyncere d ligaiur, illumty cmriibus rcbus


fnicponat cy cuntlx uires eius ad det pltcita rapiaMur,fucfctcia \
iiui mens fli ht crgta^da imffbili cius uirtutc ty boriitate>ut rit~
hlfu';nhom\ne qu d non conuertaVtr ad dei uoluntatemt, expri~
matcfc illius beneplacitum . Quod autcm dcminus mcrnL tum de di-
! leclicne prcximi fimile faci: primc maniato
9
ccllig*tur hinc , quoi
ceqie inhocfiat
illo iota uitrperfecljc ccr.tinctur quemcdmcdum :

^yYaulus Rom.i$>totamlegem imphri teflaturinmcniatodi~


\ Udioriis.
c
Qu.ti uob'is riidctur dc Ch' fto. ] Voluit Chiflus hac qu<tfl\cne
vftendere,quantii fxtum effet in agriuione fm y fiippc cuicd ab eofolo
cxpeclad-t effet iu[lificcit>o ipfa>cy ipfi darc poffct uires crfaculta
femaiimpknitm legem,quartumliba pharifcei fruflraglcxiarcn
twr dcfuafandimcriia ey vnpkiione legu.Volebat qur$ oftcniere
%X 6 Euangdium fecun> nv$a
fe effe prx&antiorem Dauide , c\uippe qui ucnerat
ut rex fpirHatts

ad purganiosanimos.Excellentimfuam cx co probamt^uod n *-
uii in fbiriUt ipfum appelUnt Vominum fwm , quod paterfilium
non dppdUffet,nifife makrem agnouiffet. Ucec cumaudiffint \u-
dzifuitemporis nibdrcffpnderc poterdnt y ficutnecludzi noflrl

temporis ad H refpondere poffunt ritfi conuifw cjnapiam , irnicntcs


fdnatn cr ucram Cbrifti dothinm per bcec uerba>
S^ WW^ n BW YYBK Q^TfiW Mfl
*>V

nVaaw
w^
o^iflU?a a^ ^aV fltfn vatf w!?
va^K trwn vn
*w y*a Vsn

vVsn vnnn w^at


tvnn on^ r\^wi
nm
pifl Kb^
awn nwvvss
wo p ^Vn pw
w vw!? n*n
VNS^a Vi
nvw "yvd r"Va WNn Vkww waa
wto
;

v vbvms va royiaa nap? by !

mw wo p
TOIl
*\b US^Tfl
vB^ifl
V Yifl^ip
"\? n^yV
VBTa
Nbav
-HBlfl
,

: wmo i5Bu?ifl tf on tp
1
? nw ^a I

Wazc cummera conuiciafint >excordc cdio pleno prcdcuntia,


riihil dd ea rejponderc duximus , nifi cn ,
Y?TC **\a^tP W
? *
mcnddcia funt er calumriiaz, Suni tamenqude Abraham bunc
propbetceUcumcontendunt cxponere,ey hcrumcxpofitionemin
tneimm<[uo(^dfferamdcdeinderefutdbo 4 Scnbuntautemfu;

*?2 u^l&p +yyft V^rn^pK ishiKVn uk*

n nan TH V^ hspn iv*n Kim ^te* ? avi? un-ots


vntfn uTraYm urmpnV u^tnnp^ u^nyn tj^
1

utvqkV
dum Mattharam , *rvn *M t
i?fen \*&b ^H* ^W''!ftl?9 *?** SD? ,
!5!>

r Rc&ddMuerbumcuerboutuideas USor quam torqueant cxc&


tati hommeshunclccum .Dixit dommm domino meo: Non iflui

intelhgi potefl iuxta uerbum hcereiiccrum de le]u y cum non muenias


\ocum in terra , ubi pater uocetfiiium dominumjed certedicit Da^
uid , dixit dommts domino meo A brahamo [ede ad dextrm meam:
namhjenioffuitipfoDauii, (& $ prxterea xonfuctudc feculi,

utfcniotisfuos uocent dominosfuos.Domims c[uc$ dcm dmt Abr<x


\>amo : Egofcututntuum , homo autemfcdet ad dcxtram fcuti, nm
geflatwrfcutum inmanufuafiniRrd.Videstortamexpofiiionem:
fcdreftondenium eflpultis>wfibifpieMes uideantur.

*nhV n niKi n.-jn P^b n^tp rx&* *?|13 nart

towb rjVn d*vVb Vopn KaV vny n^rop ^apa

V
W
p^sn^V^V^ w*b nt t&k** Sa*n*V
^nn^^ynWx^ns^
'

V*inyi5^M^
* ^*?
nnVlV n ^^? ^? ^V *?^ ^ 1
n^pp
n %Sn^)3 Vw Vnw ^^ Pjm n^wj niO^a*n
%-^V Stri 'voKt? fcnn rn^ Vttn ^?^ at^V n*m

*?S^V? ?!)?^?^9f l^app ^T^ n 3 T^k


IVjnTW ^st^V 3 7 1? K 5V?7 n ???5 nT?t
nVvfltt n^wV nVjrj *v*V?n oVV "fe?? ^n^"}
;p Vsn nSnn T?^** n^fc ijy 3 ^ 1 ? n ^pn ^^V
n 32 wfcan tfW "jnhK pnfc ^?n uSra na^n^
^fcanTaKVyj ?^?1? VJR*HW r^^l^??^
ii 8 tYVfltfa Euarigelium fecuri-
nn^Sro v^fn ^ uwi p')^ ^ atar ttww ^ps
w -r V V .. :
"" ":""

Vnclefuslo- Vfc 2l!3h 13? fK


cutus cft ad
turbas&ad
difcipulos,
fuos diccns:
a
Supcr cathedram Mofi vveSo tn nute Vsi
federuntfcribse &phari- d pi wja Yv$fl* 05V
foi . Omnia itacp quar ipfi
dixerintuobis,obferuate
& facitc , at iuxtaopera

coruni nolite facerc .Di-


ciint cnim &*non faciunf.

gratria , & importabilia , V* ?3?j^ **}*


& ponunt fuper hume- Va D5 j jnMK W*X*
rumhominum,digito au
remfuo non mouentca.
Omnia ucro opera fua fa
ciunt,ut uidcanturabho
vtr-nK naw^ ^a *

minibus b Dilatant c- .

nim phyla&eria fua , 8C


magnificat fimbrias pal- Dn n^S^^^nDTjx^
liorumfuorum,&amant
primros accubitus in coe- n^3wHT3nSa&KvnK\
nis,8Cprimas fedcs in fy-
gr^KTnV ?^ 1
^ttDS
nagogis atcp falutatio- ,

ncs inforo, 8C uocari ab


hominibus Rabbi.
V03
dum Matthamm.
Vos autem c nolirc uoca-
ri rabbi,quia unus cftrab
bi uefter Chriftus , & om
:'
*t& &n 0 W} h**teij nes uoscftis fratres.Sed
necp patrcm uocabitis uo
bis fuper tcrram quonia ,

unus cft pater uefterqui


cftin ccrlis. Ncq; uocabi-
Trtt n
3 ^ytjfcv ^y~* mini magiftri , quia unus
cftmagifteruefter, Chri-
ftus . Qiii magnus cft in
uobis, fit ucfter minifter.
i ormnia
Qui autcm fe exaltauerit
humiliabitur,& quifchu
miliaucrit exaltabitur,
Vx uobis fcribx Phari &
d
foi hypocritf qui dau-
ditis regnum coeloru an-
V 0*0711 nna^*TYK
tc homincs quia uos no
onK *a o :
fcn *?3 *$&h
:

intratis , ncqj pcrmittitis


introeuntes intrarc , Vac
^n i ataV o^afnK uobis fcriba: 8C pharifari

hypocritar, qui comcdi-
**o n& *t Vr&nttf ^??n tis domos uiduarum,pcr
TOgrta jj^ nKtt&i id <l
llod oratis prolixa*

fe&^Wn orationcs,undc&proli-
xius fufcipictis nidicium,
fc t^-nS nwn 1 V* uobis fcrib* &phari-
J !}V\fc$ fgi hypocritf,qui circuitis
t^^t5 qsV *\n marc &aridam quatcnus >

taanv^m o^nn^aw ^Vxw o*mb owm


uciatit
Euangelium fecuri
faciatis profelytii unum,
&cum faftusfuerit,uos
eum filium gehen-
facitis
n&duplo quam uos Vx .

uobis duces caeciqui di- u^V *Htw oatt m\TO3


citis-.omnis quiiuratper
templuni nihii eft, qui au- 3 yay^Va n-vnfcn
rem iurauerit peraurum rtanHp *on *pa V^nai
templi reus eft . Stulti SC n anta y?^? ^tpKI
utrum maius eft,au-
carci
'*V^oaj:i*nKnnV:^nn
rum, aut templum quod
f
auru^Etqui-
fanftificat
Vhi; Knnm^K fi^Vjjr^
cunqj iurauerit per alta- tift^wVa^nHKrrnoK
re,nihil eftrquiautemiu- ^ijfrr^a'} J ^nvnK
raueritperdonum quod fcttn 'plsjnaTna yaw*
cft fuper illud, reus eft.

C<cci,utrummaius eft,do
n "\*by& rorvns ya^'
num aut altarequod fan-
ftificat dcinum^Qvu iura-
m*x *^ni3*^nfcnn
ueritperaltare, iuratper -r T T

ipfum &per omnia qiuc


funtfuper illud.Etqui iu naroa 373*i7in njntt f

raueritpertemplum, iu- ^x-VaanVnHttajwin


ratper eum & in eo qui j^ih^w ^Vy on f

habitatinipfo Etquiiu-
rauent perccelum mrat ,
^nmlsV^W
V .'~* ?
r " *

per thronum Dei Scper *37^ s * a


W.?"$5
eum qui fedet fuper ip - ??? &T. '*&*$
fum Vx uobis
. fcribse &C VS\^ ffnkwn *nVn
pharifaei hypocrita: qui n^nsHn naV "Hti r^Vy'
,

dccimatis mentam & ru- *vtoVr\w'*sn/"'iife no?i


v
tam
'" ' '
dam
Mattharum. jfljjj ^ Sit
fVBan Van Knso-nN tamatqj cyminum , 8i re-
ic uiftis c aqu*grauiora
n nntf tttritatfvoijjn J.
I

te-n^THHh3 Q%n luntinlege,iudiciu, pie-


&
i im$ -*$ tm
- r ' tatem
-
ueritatem
r
necefl e eft utfi;
H><-
^
Mg9* nswsn *%* omitti non debent
T>u!
**yS?to**V>) *b nVH-j ces carci qui excolatis
cu-
nK ^Vf1V ov?}y licem,& deuoratis
game
jVnani* nyVann unn"< lumVaru obisfcribarPh3
h yP ^fe*quimuii
fc
b^anooaV^n '
? j

^nWW*Wan
1- ~ Cem &*J
qu0( 5*"* caU-
l
P aroP ffdcm eft,in-
nn V; n vSiW 32
onan n fWw tenoraautemeorumple-
a nn n^nan mypm na funtrapina &immun-
J HHptJn nV n^Vu dicia.Pharifice c*ce,muit
nVnna Snunn^wnnan da in primis id quod
eft
tra caIi <*m
pVan'ljHna nnnw np Stparopfi-
m n^rnw ^a nnWn
J
dam ut ' & id mundum fit
-..... ...,,._, .
quod ab extraeft Vtihi
T nnp^nt?n*
j
&sfcril*&%S:
^nnan ^ahnna^n pocrit*,quiafimile?efl
ona o^n a n^sn fepulchrisdealbatis,qua;
*w.s D^saVna n-nai^V for 's uidetur hominibus
DnxrrsaV^n:} T nnl3 P u lchra, inrus autc func
plena ofsibus mortuorii
O^Vnon^pnon n">3*
trVal nWnlB a^omniimmundicia.
, MTw*g .
.
.'
Sic&uosfonsapparetiaP
V nnp on* , an j nm
H
iufti hom i ni bu s ,
??? ^?? D^Nn ? rioribusauteueftrisple-
fe anx baaHnan onKn ni eftis liypocrifi & ini -
*nn sonnV m nn '"JsVo qwitate , V* uobis fcrib*
m tv\MKJ Euangelium fccun
&pharifei hypocritae,qui u^^csn u^aVo u^b
fepulchra pro-
ledificatis
ni* ^ar\ -vjte c ^*n
phetarii &ornatis fepul-
chraiuftorumatcpdicitis,
fifuiflemus indiebuspa-
u*p*7sn nhvop-nN
trum noftrorum,non fu- a Wt\ uk *mbfctw
iffemus focij eorii in fan- naK "J** WTAajj H n*S
guine prophetarum Et n m? urpTan nv**n
certe teftes eftis contra
uos ipfos, quod filij eoru
... .
v . ^. . .
eftis,qui occiderunt pro- . ...

phetas. Vos quocp imple nfc wvrmj


V
:
unS
V*r
tpsa
T r

tcmenfuram patrumue- wV? ur^ j u*fco?x


ftroru . Serpentes &pro- u*vwx : ur^nSntf nTn
genies uiperarum , quo- n ?ptt u^yafcr- n*nS*n
modo fugietis a iudicio luin** pgiam' ^nnD&
gehenar ? Ob id ego dico
n usV n^h *:$ l?V
uobis , ecce ego mitto ad
uos prophetas 8C fapien-
nfc oa*>a ^;nn
tes atqp fcribas , & ex illis
n u^n vim u^ij
occidetis atq? crucifige- n urr^n u^&Ho nfcn
tis : quofdam uero nerbe unpn na^vni njnnty
rabitis flagellisin fyna-
gogis ueftris &perfeque
mini de ciuitatein ciuita-
tem, quatenus ueniat fu-
j?er uos omnis fanguis
K ^n* uvVa u^by
iuftus qui eff ufus eft fu
,

per terram , a fanguine U^ VP^sn^n^n


Hebcl iufti ufcp adfangui v^ tvcnsria Ti"0?1
Uf m Zacharij filij Bsen~
diiar.
dum Mattharum. ^nla ^B3 vK
yz*\ Va^rin *p3 Qft*V? chiir , quem interfeciftis

nthK *1K ]9*:rc3Ytta t^plum 8C altare.


inter

n^JKrrV^ ^^Q^i, Amen dicb uobis qudd 5

*V*rrTi
-* n*
' *
-vi* ?
*
"
entura funt
fupei generatione iftam,
!^
'WB ^* pVW
'
,

lerufalaimlerufalaim,
K *V?rn Q^k^5 Ht* quseoccidisprophetas &
3 ^V^nVwtp arnK lapidas eos qui mittun-
V H n*vyn
nvovamaa tur ac ^>quoties uolui

ta^VWfdfc con ^g^/ ^s l tuos,

-
tvwa
*w ** SSSSafSK
nrjfi n-nin?* fu b alis,& noluifti . Ecce
n?^ 3 ??! n? n ! fiSKicn relinquetur uobis dom
fc "|n tftfar 03iy3 ueftradeferta^&egodico
n y*H-'!*S naV *\pS uobis.quddnon uidebi-.
n T^nWWi* s meamododonecdica

tta "7 srTtt n^K jnnomineDomini.


*

a Supercathcdram Moftfcieruntfcrib*.
] Dacrt te C&ri/fi*
tegm clo/wiw c contmntniam propter reprobmutamcorum
qui iocent legem , moio ilkm ioceani pure
Cffyncere (ine admtx~
iione trdiitionm bumanaru. Eft triim boc loco catbcdra tAoft aliui
nibtl c[uam pura prceleftio crexplicatio legis fAofaicce.Yorro onc-
ra ilhgrauta <& importabiliajuerunt maniaia legitima 9 ceremo^
nit<&tottitMlegis?Aofaicce, dequilws crPetrusapo8.Aft.tf*
dicit^uce nec nos nec patres nofiri portare pctuerunttey ea
per |e-
gis ioclores bumeris populi cum magpa cxtggemione impcnebaH*
tur y at tpji nec digito uolebant mouere ea, ritfi quae aifui oftentatio*
ncmfaciebant , ieiwMmfwulantts %r prrimfaientes cratione$
X *
i*4 TV^M#5 Euangelium fecun-
inangulis&publtcis locis & mmima quce%deciwantcs,utiufti
apparercnt coram plebe , \c\ quod CbriRu* illts in boc capite ianta

feueritaie improperatAmpofuit autem domimn illi pcpulo tct pr<x~

tepU zyceremonias utillum humiliatet (yad ambiend^n fuam


tnifericcrdiamyquafolafalu* mortahbus ccntingcre poteft , ueluti
CompcllereU E* ChtifluA quoq in boc capite iubet audire eos qui re^
Re docentferuare maxima ^jr minima legis pracepta , cr td ufquc
dumconfirmareturfanguinefuofczius nouum ,corufcante fcilicet

iam tuxngclio regni deuquanio ab extcrnis illis ceremonvjs iamfa~


ita effet UbertaSy^ iifolun pr&dicandum erat quod perfe ad pie*
tatemfaceret 7 'm primisauttm gratiaChrifti commendania y c[ui
folutfuofpiriiufibi credentes iuflificat , fcribens dd legem in cordd

tpforunt>ut eam ament efyfluieant exanimo&fi illam bkperficc*


t.c nequeantjuxta illud \ereniuz uainirixum $i.capitet

^*o^ nrsrnK ^rv^ rmv) nnw? *K| tv^* nsrt


n^Vn^nan ntal msnn n*ro ttjw n^gr -nfcn -

^vn^ n^m n^nWv


!

vxy?2 ^rnSsrnK *nns VjwS* *i:a nia nS^


*V un^ *n**n1 ns:in::fc naV
vwrnK **Kn nnyn n w*K nny yytj&l &) u &
mttpttV *nM* ny-j? fcba *a nnn* nK ns^ tckV
cnts?nVn riyV iiVoK *a tnh^&M i*VVti**i
r j .

Eccejnquit prophetajies Ueriiunt dicit iominus, & percudant


tum domo ifrael & cum domo lebudafctiui nouum : ijlui autent
eftfoeius quodpercutiam cumfitys \frdl ideii legem meam in me~
dio eorum ey in corie eorum fcribtm eam , & eto eis in deum ey
ipfi erunt mibi in populum, ey non doc ebut amplius uir proximum
fuum ey uirfratremfuum dicenr.cognofcite dominum, quia omnes
tognofccnt mcambumo mmuffiead mmmmdicit domimts,

quoriiain
dum Matthamm. Tna^Ea ***
auoriiam propiciaboriniquitati ecrum (y pcccatorumfuorumam~
phus non recordabor . \ides quam pulchre propbetahic defcribat
JLuangelium y uoeans ipfwn nouam legemfeufcedus non extcrnum ut
trat lex tAofica ,fcd in cordefcriptumiquodab homirte doceri non
potefl nififpiritus adjlt Chrifti,a[ioquin afolo homine do&umj)ypo
tr\Umfacit 9 ey non uerum Chriftianum,ciuales ey Vbarifcci erant
obferuatorcs lcgis . Obfcruabant ey non obfcruabant ,ficuttextu$
tuangeXicus babct ; Dicunt ey nonfuciunt Et paulopoft : Omnict
cperafuafaciunt ut uideantur. Docebant exMofe,omnia dcberefie-
riex uerafideey iufto timore Domini >colendam uerititem&*
cequitatemfaciwdum proximo utfibifieri uellet , in ceremorivjs ha~
hcniumcor credAum ey gloricc Dei deiitum ,fuam uoluntatem
nufquam fcqucnium Hcec . ey fimilia docebantfedminime obfcr-
uabant,
k Dilatant phylatlcria fua. ] \d quod Grccci uocant phyUcle-
rionjdeHyConferuaterium^Hcbrceiuocant
f^^Yl? y^plurali
fY^EWYD atcfcalionomineyfy*>rfi\ dequibus mu\ta fcribunt9
tymorefuo plusquam pucrihter inept\mt,\c^iibminfauorem

flu&ofcrum pauca adducam,ut faltem hebraijmi nonwhil hinc han


riantfialiud nihilipni:


:
- I V -r f '
f .. I
.,, .i
#
- "
-r-

rpv^ rpna n n^n n*nn n jrcV W rrAnon^ma

....... . I nr . .. ..

v^ * ? v t '.'f j r - * 2 j

jbnn wa nn^pV ^n^ otxxd kVi ^an kVw ijttw


%x6 Euaflgelwm fecim> nwwa

9*??1 ^fSf. "^? n ?V *&* T*?nHa V* l^nnn

*n^K yjn^ ?[Hn3 wios j*V<arn nVra*n n*?a


j5^Ti?b nvc& m%n nat> hi*
V^W ^ 3 ^?fl wi
^^r *Vs3 nn*s* ^K n^sv^
1

) Snsna -137

Bnnrte rvnntt *bz r\\m ^Va Fpin n^ ^m *Vmi


nV na wtfrfirttJ nnn
1
;

|*si

Yr r&^w r uerboficfcnatiVbylaftemfunt , membranula m qiia


fcrVwrtfintentm quafiam biblicas. Et neceffe cfi ut lora illa crcu-
fh domorum (hoc ejl } columndlarwn)fiant dc hmcnto autfera mun
dajuui dicituf : Quatenwsfit Ux domini in cre tuo . Oportet etiam
firi \rc rtamfua dextra , etiamftpofiit uti utra^man^fua^Quod

fi mnufiriflra tantum uti ppfiit>ilfo


entlocodextrx. Ftquinon
ualet rctian facere lineam abfyirMaUnca ,licitum efl uiUneam

trubatfupir quaw fcribit Dehtt autem memhranula cffe integrafU


pcforamme, ni Mtamentumfluat pir cam.Mtfi abolcatur una Utc~
rxrum>& puerindo&its^i non rflflohdtti pofiit legcre ipfamjdo
nea cr t^wnj^pta. Nec opcrtet qtioifpaau nlinc[uatur furfum 9
nijl \UQifuff ciat pro crcttuw Umd^fra uerofiat iu\ta menfu-
irdm Im/itidiriiscapb&nun. Vorro fcnpiura tpfam nir.fcribant
tiifi ec eo (atcre membranula^ubi carnem tetigit.Oportet ctiainclu-
dere (crhturxsqtatuor Uneis per circutum fcbedce t at non efi opus
ut interfcriptas hneafifiant MncccJU non debu bomo ireper ccetriu
icriwn qumio boet tepliiinin capite fuo , per fpachim quatuot
cubitorum . Loati \n quofunt tc
t
hilinfcu pbylatteria aut etiam li~
hcr legi$ 7 pr:h\bitum cjl in ect d re operam Wffjri , nifi prm ea ex~
fQrtonfrit , m repoferit ea iMra maUc{uoi^ rurfum m Mnd
dum Matthamm. vto *EO **?
repfucrit intra uas aii^d. tt cumfic uas repofuent ihtra uasjicebit
ca quotfc reponerefubtcr capitalem locum intcr ftramentum ry puU
umar.H.tcdh. Vrcecipiuntur auiembcec pbylacleriaRcut, 6.ub\
iubcntur lulai iuguet legem dei habere ob oculos . Vbarifiei uero
ma?nafadcbant pbylacleria eymcnticbatur populo Budiwn legis 9

cum -n corde nullhts rei minorcm baberent rationcm.Haudfecusfa-


ciebat oflentation.sgratiamagnasfimbrias in quatuor angulispallio

tilfuoruje cfuib.firibitur Num.n.rpHeb.eum locufic cxpcmnti

t\>y h^" nHoy ntpjn V^n o-rn Tptonn^jra a*n


Kn?n toh rnsa n*3r * nWnV s*\nan n*r* n^r
tuy on n^sn *wn a^n "*:> trcjjn oti? 737 nnw
n&HV*"; o**n*< ox^Ktp 1333 n^V?r\n n^srn 05

n^v? Kpan n*o? 55^ onis


"1
o^ V-?? ^mw
H0cej2>FdM*JM dependentia filain quatucr alis iniumcnti
tuitex prominentibws filis fiut pafiim in ahs ucjl.ufafcioli in mcrern

cincinnoru capitis,c[ui bebraice jy^y^y germanice zottmuocan*


tur yfila aute prow.nent':a 7 <{ucefimiliafwtfilis qice in pannis a tex-

tor.businextrem.tatibii6relinc[umurMbra:iee 0^*?V\^ eyget


mmicefaffcn uocantur ey hcec rcigionis cauja a iudce.s in uetcri
,

teRxmento xubentur pcrtari ey pharifiei ut in omnibwsjta in bts


:

qwcf* magnificandis rehgicfiores cceterisfife uenditabant.


* Nolite uocari rabhi. ] sonat hic rabbi mtgnum ey prceccllen~
tem,ii qnod ex fec[uentibu$ colbgitur uerbis y eyuos omneseftisfra*
tres > hoc eft , ce^uales eftis y tffc debetis in aninis ueftr^s , imS
quanto maiores efis apui homines , tanto mnores ey humihcres
cffe debctis apui uos metipfos.Qui envnje humihautrit cxalubl r
Cfc. Siq iubct Cbrifiws agnofcere itnwn eyucxum pdrtm inccelis,

X 4
5*8 Eudngelium fecun- rvw3
* quo fcilicet omnem uit<z curam atfy prouidenttam cyueram h&rt
"itatem expettemus* Sed per id non prohbuit nuiam patris appeU
*aiioncm>cuw fupra cap\ \$ . iubeat boncrarepctrem cy matrcm 9
folumfiduciambumanam uoluit tollere a nobis ,utafolo deo pende<*
ftmus idemfentiendumquandouetatnos magiRros appellari
.
&
dottores . Salutare quidem eft ut ab hotriinc dtfcamus , fed interim
necejfe efl , ut Cbriflifpiritus cor noftrum erudiat er moueat y cum

uana ^r inutilisfit omnis eruditio homirits er unttio ab intra


, riifx

doceat cr incrementum det deus Cum igitur ipfe Chrijlus Jolus


. io\

faciat (ypofiit,bomines autem difpenfa toresfxni myHeriorum dci 9


rtcttcmonemur biCjUt folum Cbriflum pro magiflro & dottorc

ngnofcamus.Quod autem PavUsfe uocat dottcremgeniium, id nott

facit , nifi quodfegregatus fuit \n opus cuangcXij , ad docendum do~

(trinamnonpropriamfeddeijficut Qf magtflratusinfcriptura non


vuinquam uocantur tJ^nVfcS di/,qucd mniftri fintdei ad exequett
dum tuiicia dei in terns\ poriantes gUdium ad uindittam malorum
t? laudem bonorum. Non igitur uetuit hic CbriBus nudm appeU
lationcni maioris,patris et magtHri ,fed uoluit ut \n bis nommtbus 9
fmlUm quccreremus uanam gloriam , ethomirii ncnafcrtberemus
quod efl dei 9 c[ui uere efl rabbi y id efcmagnus, uerus pater cr uerus
magificr^ quo omms poteftasjtpientia ctfalus.

? Qw clauditis regnum ccelorum. ] \furpabant fibi eUuetH


fctenitccfed in proprhmpemiciem abuiebaniur\cum nec ipfx agno*
fcereuellent Cbriflum et dottrincm cius y nec aliosfinebant ueriirc aA
um,quantum in ipfisfuit y idquod &> ufq; in hcdternum diemfilij
orumfaciunt 9 mettfuram patrumfuorum tmplentcs,

ttxn^ipaTan^fcw n^nsrrfc n^tvn nn^nHr-nw


1**5 nswn^ vyfci nw t ?m nan nnipfca *oin
H

nnhw ^yrv* nVsyV i^ nVifcan nS n^orij


im-ia oynsnK nin^ vrcfcO u i? nn^nhan W
dum Matthamm. ^tt **& f *

* Qw
comdith domo$ uiduarum. j Tdtdtar fci* phairifeorum
erudehs auaricia^uifub pr^textufanclimoriice eylongarumpra-
cum emungebantauidu-s fubfiantiam earum y quales aucupescf
hodieinter Cbrifiiancs plurimi babentur pbarifccis ipfis pemicio-

flores . idcm fentienium dehis quibodiead religiones pertrabux-


tur,ficut olim a pharfais gentiles ad iudaifmum pellicabantur rm
fietaus gratia,qua illi ercnt inanesfcd ut ab bominibus uiderentur
plwimumfuazfaucre religiom.Vorrode mauguratione gentil'mmm
Hebr*orumf;pientestalesfccerut catechifmos cy ordmtiones;
* nnn flg^nnnVn n."^D3 *hv} nvrra w^
nV^cn rh*i? rp^ r.^n Vv? iijjjj V35VH n^asin
)TS%t\ nVatp ^nnjp? Q*n
J
1?np V$ ttaif

*?? ***P mk tmsn *>r\Tp u* ntrna nVhy fcnn } 3^>

ny S? S*N* nan r ^wnt? K^irfjt^ n*? m^rcb*


m nwV.w ^sas Vnats-ip p^yj VH3C*t YHtf**

V^nV ntKaw rnfcn nib sV^npH* ^annV isa^


C^awpn tpyn njn Tcra V&;w*^ ^jH* nnx ^k
^nV "vMr qn q^3 ria^wan njpaica Q^aVitsen
* v
fl^ Snhtt pVstoa na 35 4jrj *nn jan* n^x t

tf^pa ny^tn n^Vpn^vtenvpttHnhfc n^^hm


n nfcan nrj?? trpv pgnnnx t^vnSrfi nnnn^in

n ?2^ I^Qn nnyV^VnnVb^ nShnVnfeo nr\K


! Vpon rwgn 1 5 nft rinin na^ nVVn nja^OTyx*
*

X 5
jjo Euangelfum fecun> TW\ta
n n*r^T_.V *?!? uh\$rw Y^ n^Hfc n* &
n V k v^ n^rvT2? n*n nV\nn nHre- n* vny- n ,
i

tnVo? oi^Hi^ on? to^hy njStD nin oViy? -^s


nV^n nSp^K Q^mnnVnya roV&Q s^p V59V
Kan nVv? "w? mpa^ nKtpr^ nn^V Pv^kct* 1
}

*b yygrito #
X&??! t^v^ Y&bf\ 'v "p?jra
*n^n QKTpvw nrfe^ kVw ^ia v^ ^ 3 n-^n

tr^S* iTan^m^ KVw Vk^w^ 5*1 o Knn^ riite


*V n*n* _pwpV *a o*n*
,
.
q-q^ nV.^nnVCfttK im
.'*''
-r I

vrrrS 37 vk nn "roM ky bn^^WT-ifa V\w^

"i-Vm-E.kVk nvmrn nK vrvtrz "PK wsnrt ^Vp


rcnVtf nKn~0 Kgn*tf "S ^nsw *prwrn ^tt HnhK
VVww. K^nrm nj^on *5|ti3 w^Vs?^ nvp
nrn V- ? Vkw^I-KVi tk^ hn ^
j
1 1

Hw/tf Xe&iorishtc fummafunt capita:lnMgur*ttio aoudnosft


yerhxc tr'ta y pcr circuncifinemybaptijmumyQ^robUtionem iumenti
puri aut duarwn columbam.QbUtio tamen hcdie dffirtur ufq; ai
XtruttioneM templi.Et cumgentilis ueritt <y pctit in nopum tran

fire confortmm y monenduseRpriusnoRrarum mfmarum , demie


pr&liccnda [unt e't qtutdam exgrauihus mand*ts y ct quceda ex leui
bus,itcm \u:dnon\iceatuefciadipe y uioUrcf*bbatiimcitrd u'4<tdi-
fcrimtn ejrc Sei hterim yuoc^ ejl illi dicendum t qtodfutmi fecu~
luTtfit paratwn iuftis et obferuatoribus prce:cptoni dei,ct c[ued ieu&
fuos in hocJeculopcrviM txibnUt\ne cordc effcratw et amhtant
gaudiA -
dum Matthaeum. bjve v^a w
gau&iafutUYifeculi . Vroponcnicc quotfc junt dli qu#iam peencejte
poftca tpnqueri pofsit,ct d;ccre:fi bcec Jauiffem, Ugi ueHrce mc non

fubieajfcm.EtceYte bonii cffct nobisfi pcr talia dticrrererturjicco


gcremur totfufcipcre profelytos, qui nobis plurimum obfunt. Nm
cumncnfint exercitati incermonys ncHris , fcducunt \frae\\tas

optribusfms, ii quod aduericrc potais in uitulo et fepulcbris ccn~


cupifcattta?. si pofi hccc omnia \n fio propcfuo pt rfiucraucrit,cir-

cumcidant cumfine mora , ddnde inurpofita mcrafanctur , et pcr~


fccle fanctu v y baptzcnt inaqu;i,ct tunc inomnibitt erit ut alius

lfradita . Hcec illi . En ipfi dicuntfc ccrrunpi pcr profelytos t fei


tnagifltr ueritatis dicit boc lcco , profel) tos duplofieri deterlorcs
ipjis magijlris.

* Qupdfandificataurum. ] Locyiitur &c extcrna fanflificatio~

fie t q<cem co confiftcbat, cjuod res obbta,diuinis ufibws iam irat con
fccrata. Et ciuo&fcquitur &e decimttione rerum mimtarum, damnat
ibi Cbrifius prcepoHcrw?i pharifieorum imicium, qui prcetereun-
tes iudicium,mtfericor&iam etfi&em , ea qu prcecipwx erani legis %
exatte dedmabantminutas herbuUs,ncn qucd bcc minutdfim ncn
debercnt,fcd ({uo& maiora illa nullo pafto fucrart omttcndafme qui
Iwsnullaconftarepoterct pietas. l&cm firefignficaturfcqucntibus
ucrbisiQjft excolatis cultcem ct dcuoratis gameluwjd tfifi culex ln
poculuw inci&erit dihgcnter cxcoUtur , gatmlus autun dtghtitur 9
et iwtur boc proucntum in eos , qui minima ^karm curant it ma~
xima neg!igunt,quale$ crant Pbarfcei , qui religicjos jcfe c8cnta~
\antin his quce nullius erant momenti ,et'<ntcrim cum proximis
impie uiuebant,cniippe qui benefci mn crant bt eos nccijiicmfer*

uabant illis^ut dominus hc dlis impropcrct.


* Qm mnn&aus il qio& extra caliccm cft. 3 H? cRfamles
eRis ilhs (\ui pocuU ab extra niti&a factunt , abmra antcmfor&i&A
relin<iuunt,fic uos ab txira pet bypoaifim apparctis iufii ctfancli^

& ~wtr*
??z Euangelium fecon- TVYVfca
ab intraautemfimllcs eflis mortuorum . El
fcetentibus fepulchris

quod f e:\uitur: implete menfuram patrum uejlrorumihunc fenfum


hibctzbanceandcm fxuitiam ^uampatres ucRri exercuerunt in

fantlos propheta$,uos progenies uiperarum ey peftdentifsimi atcfc


nocentifsimi hmnes declarabitis in me ey in meis.Atcfc ita Chri<-

Bus cumgrandi autontate eos hic allocutus efl , <[uix confummatio


>tdcrat y QT poteflatem fuhn palam teBatus eft>ut fi c^uifanabtles

in cr eos effint reuocanntur , CT relic[uis omms adimeretur excu^


fatio.Vndc et prophttas atcjuc apofiolos pofl mortemfuammifxt , in

quos cuvi cruieles exiflerent ufc\ue a uafiationem Ytti , mcnfuram


impleueruntjet tanlem iuflas poznas horrendo illo excUio dederut.
Greflus au-
telefusabiit
e templo:&
acceiTerutdi
fcipuli eius, KW\ ; V^nnn^:*
ur oftendercnt ei
a
ftru- wwn "^ V Qr6 n;y
fturas templi Qui re- . jpx j n^lsn VrrnK
fpondit eis dicens*Vide- n&i^n y># }pVyc&
tisne harc omnia ? Amen
dico uobis no relinque-
,

tur hic lapis fuper lapi- * -r -

dcm quinonconfringe-
tur.Er eum ipfe fedifTer in
monte oliuarum,accefle- V ^np:p>Y*toVn -^Vk
runt ad cu difcipuli eius
b
fecreto dicentes:dic no-
n- : f
bis,quando haecerunt 8C
yn n^Vsnn^ 3n)s*3
quod fignum aduentus
tui 8C confummationisfc
t nVs^n
cultf Etrefpondens Iefus ^l JT^! 1P_!
dixit
dum Mattharom
* *>n tihrv nfco nrfy dixit eisVidete ne quis
:

nos feducat Quoniam .

multiuenient in nominc
ok 'voxb *win wn* Ego fum
meo dicentes :

Chriftu$,&multos fedu-
nHr.nV nj?ti;n *a cent.Audietis enim prx-
*\ n^Tan^!? nVjnnw lia 8C fumores prarlioru:
uidete ne turbemini .
c
. r t -r ... .

Oportet proiridc,quod
ifta fiant,atnondumeft
finis $ Confufget autem
gens toiitra gentem,&
lyi-o^ n^rr) nnsVn regnum eoritraregnum,
Vaa Y^n fjfl aynn & erit peftis , fames 8C
ntoHv i commotio terrxubiqjlo
fc\*iairt nn nV&o corum Et hxc ipfa initia
.

.
v J
funtdolorum Tunc tra- .
$ o-onfcoran
dent uos in tribulatio-
-r -r V T T .* *
nem, &occident uos,atq?
*\fco^n nsnfc
W?D3I odiO habebunt uos om-
nni^ao^SvVa nan hes gentes propter no-
t*trai| men meum Tunc offen-
.

diculum patienturmulti,
& tradet inuicem , quifqj
proximum fuum 8C uir
i n^ws wn to$!fv\ odio habebit fratrem fu-
,

W*} n^ nnnpy; Um, Surgentquoqp multi


mr^nnKnjm^n^o; "
iniqui propheta: ac fedu-
*npa ^wa nav *an cent multos Et quonij
: n**Sn\ n:mtt abundabit iniquitas , re-
frigefcct charitas multo-
rum .
**4 TVYV3 Euangdwm fecun-
rum Qui autem firmus ^ v vp i^ 1W*tS? *sj
.

fteteritufq;infinc,is fol-
uabitur. Etpnedicabitur
: gm*
hoceuangelmmrcgni in
uniuerfo mundo,in tefti-
monium omnibus genti- rn*V^Ka$iftf
bus &tunc ueniet con-
,

fummatio, Cum ergo ui- 1 n^n? 'VDKjn nnSan?


deritis abominatione de-
D Ttt^snj &*?*? Vfch^j
folationis,quar difta cft a
Daniele propheta,ftan-
teminlocofanfto, quile I
v - T 1 v
git,intelligat. Tunc qui
fuerintin Iehudafugiant V Tj fctV ** Vy ^fc*
ad motcs, &
qui in tefto, tftMJ yo nmfcOp nn$V
non defccndat, ut tollat *2\w* t*V mTsia m
iwx*\
T V
quicquam de domo fua.
WoV
-r ...

<Stft : nt< nnpV


Etquiin agro,non reuer
tatur ut tollat ueftc fuam.
a n^x^Vn nhnnV
Varautem prargnanribus nn^ nnn n*fc\j j

&L la&antibus in diebus n ' ffrn* &w ^VVfcttri


illis.Et uos orate ne fiat
,

fugaueftra hyeme aur fab n?nn ifct *2> : natra


bato Erit enim tunctri-
.

bulatio magna,qualis no
fuitabinitio mundi ufcp
nVHrn ftvrfH^ja nn-m
nunc,nccp erit.Etnifiab- jnjnn r^lnnyn^
breuiati fuifTentdies illi, PMS^S *n?$ kV n&n
non faluaretur omnis ca- '
^3- Sa sftpp -pK nnn
ro , fed propter eleftos
abbreuiabnnturdies illu
n ^(A^%1B K v '

Tunc
duni Matthamm. *tfve *5 vt
ts^fc u^ i s pnn u^* h :
Tunc fi quifpiam dixerit
n nrmsnnrVW uobis,EccchkcftChri-
ft w '.'*,
^'n^wvn
T - ~
ftusautillianolitccredc
re.NamfurgetfalfiChn-
**** ma^*5
*

fti&falfiprophet^&da,
w *M*zp *w ^tto bunr flgna ma g na atquc
*rc nSm^ to^J n
$p$ prodigia,utetiamin er-
n^tp u^nsvnn nnVn? roremueniant,fifieripof
n# 'n^yc H
n s V **^3*
fit
'
c* c ^ ipfi *
^ ccc dixi
uo is Vnde fi dixcrint
n fc-^na nHmV fc^
"

'
\ uobis,ecce m deferto eft,
* noliteexirejecceinpene-
!r*?BK *?? tralibus , nolite credere.
d
p*& nHlpto nK T?b Sicut enim fulgur cxit
n Vjs *on tsnta r ?T? a ^ orie nte &apparet ufcp

V CPVma nan nwng in occidentem,fic erit ad-

FO K5 IttTO* uctus filli homihis.Vbi-

T? *TH nn jipaa OT con g r cg a buntur &aqui-


-? nwa
^gte ja
he.Stanmautempofttri-
DSpft-V^a junHni^ bulationem illorumdie-
fc** fcwnVai fl^P^? rnm obfcurabiturfol, #
TW t n^Tjji tiEt>fcO lunanondabitlumenfu*
um,&fteUxcadentdec<*
tmn tr^n XW -*S
"

k v
'
* " " - lo atm uirtutcs ccelorum
w '^v

^
W v V..

*?! n^ inn
n nVrcai trjw ^tt

commouebutur.Et tunc
apparebitfignum filij ho
minis in ccelo , 8C tunc
J tyOfyp* Q^Wgtl plangent omnes tribus
O^-^nMKnJKnn";^ terr * > &
uidebunt Fiii-
* a
um hominis uenientem
in nu-
3t* THMSb Euangelnim fecari>
tn nubibus coelorii cum -Va vtirp* n^tsa ^
uirtute rnagna &gloria.
n ^%^V ^ & y n
Et mittet angelos fuos
n ^W$Wt
!
..'* L: JLT" . J'-.

cnmtuba&uocemagna,
#congregabunt eleftos "^?n ^ *.WQ ^t\3
eius a quatuor uentis , a ^SXVEr-nK -T^fT) *

fummis ccelorum ufcK ad ^ b^ns Vnp^n *%QW3


tcrminos eorum Ab ar- . ya^btfai^Vna nntJX^xi;
bore aute fici difcite fimi
litudinem : cum enim ra-
mus eius fuerit tener 8C
folia pullulauerint, fcitis
Trn-nra t Wnn ^inV
quodpropefit arftas . Sic
cumuos uideritis omnia . *
- *" '
. " v 7 - ,

ifta, fcitote quod prope Virna ^KTO &*^a 1*


cftin ianuis Amen dico .

tiobis,qudd c non pnete-


ribit eeneratio harc , do-
necomniafiant Ccrliim
&terraprarteribunt,uer-
.
WV^;^
"W * '
** *!
T?n.y
ba autem mea non pnete *5?^ H13J5 T^^I^S!
ribunt .De die illa &de ^nnnVn V^iVOg* K 1

horailIanemofcit,nean ^^^^^^,^'"^
geli quidem in ccriis, nifi
pater meus folus .Et ficut
diebusNoah c fic
{ H^gV^i^n faK %';

fuit in
crit aduentus filij homi- lani^an^nn^K^
nis . Nam ficut fuerunt in ^^IK^iaxwomnj
diebus illis,qui prtccefle- nnnn^p^ v*T}*vrfco
irunt diluuium, edentcs K Vwun **aV vw
fiibibentcs ?
nubentes&
iiuptum
d um Matth^utti. *jva *$q trf
'^ftnrmn^n^un ^b^x nuptum dantes,ufque ad
US* ny tbriftV ^mVsn cum diem q ud ingrcffus
Mbn tteri
, :
Vm 'totf
v ..
mm - -
cft Noah in ai ",K n n
cognoucrunt doncc di-
3nR)M9? 7*TJ luuiumuenir&tulirom-
nvv< 13 Van-nH w^. nes>fic erit acj U entus filif
n^-j^jm^-ianx^ hominis.Tunc duoeriit
H "inK
*Htfl . n-i^3 ^n* in a S r0 unus aflurrierur
'

n">nu; VanV Twiisi &alrerrelinquerur.Duae


molentes in moIa,una af.
n nnK n-tfia" n.Hnw
j^nnnK^n
rJ.-^Vili-s -fcV* fumetur &
altera relin-
quetur Du0 in lefto
,

mi Tj* ??? n, 57 aflunietur & alter relin -


VVfd iai^ infc |aVj T quetur. Etob id uigilate,
VpK3 nnyn^ "pfc "a quianefcirisquahorado
*B*TU K3" a *'lK nytb 1 ,, minus ucfter uerurus fir.
n~ V573 sh ^ oV nKirj IHud aurem fawrc, fi fci-
aasn
?~ " Ww
n-Srt
m P ate5 famili a s qa ho.
f
: * r'
'"' %
^a hir ueturus eflet , uticra
V5 19^ o^in *o : &
hn^-n* ".nnV trta*
uigiIaret> non ^gg
t
perfodi domiifuam.Ideo
Vnr\ nr us f 3 V^ & uos eftore parati , quia
nn^" "jKjsi i^ n^inss nefcirisqua hora uenru-
rus fit filius h minis Ec
fcr 13 K3* nwj Vpks .

KnnVT " imk quis


J
cft fferuus fidelis *
? =>TO T9'? minusfuperfamiliamfu-
^
J
lin n^n ,n*tf am , ut detillis cibum in
to c ^ mi7 ''i "33 tempore i Bearus feruus
cum uerierir do-
*3^n *ys)& ;nj73 fVm ille,que

U K33*
\n Skv K ,nn'
minus > inuenerit fic
13* tW\tt_ Euangelium fecun*
facientem.Amendko uo mvoty "p KTm" vaiM
bis quoniam fupcrom-
,

nem po-Tefsionem fuam # n^H^ayVa by


conftituet eum.Etfidixe
ritferu?illemalus incor
pjjn ^?-^ D ^l rtn\5
de fuo, tardatDominus
meus uenire , cccperitcp nV bn^ KH-.V nViK
percutere feruos fecum nwKu^iag-nKnHanV
exiftentes,ipfeautem co-
medat SC bibatcu ebrijs: 5H13 Kh^ nvyosp ny
ueniet dominus ferui il-
fc6w uH^a fc nnn -o^n
lius in die quo non expe-
&2Lt &inhoraquaigno- * K^w njwm Vronn
rat,& difcerpet eum, po-
nttip partem eius cura hy :n nauri n^ u^* HpVn
pocritis . Ibi erit fletus &_ Vnvni *m n^n* utu
ftridordentium.
* Strucluras templi. ] Vrcedixerat Cbriftusfuturum, quod k-
tufalem propter impietatem ludceorum deuaftaretur > templum
omnis dei cultus c\u\ in coficbat in uniuerfum retjceretur,<iuod cwtt
apoftoli a magiRro ucritaiis audiffent,ueluti commiferanus oRcn-
derunt eimAgniftcastempliflrutturas.M Chnftus exphcatius illis

dejtrudionem cius infinuauH dicensxnonrelmciuetur Upisfupe*


\apidm ^rc.Quod autem templum illud tam magniftcum cpjplen
iidumfuitjdnon habuitaprima ceiificatione,quandofub Ezra &
Hebemia bumilitcr fuit ereclumjedjplcndcr ilie acceflit ab Hcrode
qttemadmcdti iofippus lofepbi abbrcuxterfcribit inhunc modum%
Y3^n*! tittVnn n*a nfc vfarb nr^Yvn nV ny m*|
v TO3 w'aa HnTn Vk Hnsia Vkw uyn uy 1
?

... -, * - - - t v *
dum Matthanim. *rV **& 9
HVj Tinsa m* n^w n^pn Vy HnMwV nVnnn lihHja
H ^h uv *a Vkw- Va yia* on&V 1
n*n "wk:* !
*

* nnwrf} itf? snHwWH^jpn n^anni* PHnnV

kYj nnr.n* wV *a unb a^ijftrj U33V3 -?3* ^^


n^aia WHnb

'v;
.
bw* naln
*
n^a*

nwa
v -
n^
;
csp^*4. "* - : **>

nV*^ o^??-? u-^a-rHn? nnb aHnb K|^n am ^j*


*
y? "^*?^ ^rtsn ^!?? ^?? *""}
vfc&i a$rj ia*r\ 1

nn^nVn^^VaV "-wyn VanK nHirgV Vi^Dn n^hin*


TijB nnHriaV tev "jatl nx bHn* n^ t*w Vsirt
SpW -<n*?a?3 ??*l ^an p ^W?*.} 1? rry*n w #

npK| Wa n^Hpn n^3 njqp atjS*) ntelsa nfcti


jvnfeHP nufca u^w^
nitfn i^b w*w **?*<3 "^Va

nVjroV nwon Y?fca nHnsjflsn-sK u-nip^ tmaim


Va> nnt* r\r& r\'rax *n H^ajgn t-raa *a* laisn an^v*
K^-an

Vwo ^tjt ^ .
n^an nHnVi nSYn * uvaixn
*** -* **
:
** *> -
f >

tay-H qpa un*nn tfpa unnnKnnnn^ 0155^3


Vw"u ,

w
nHvp uWisn ^gftVt^t uVnKn rifc
Han^ ^?n Q ^nfc3Vn^3n ^nN^ atpHnntpgto qpa
a wggJTJ rittKa nwa H3n>j nefco UMjmnn nijna
T^k iHa? naaV aa-vnt&ftVn # nHno ^w^sabca
npg*'! nufcta n*ra amV) nraK u*un?nn nijra nsnn
&*nnt>n?*n^ iaV tzrytf ^nraj? u^-^inn nKtt Sa
K iwn niaspn nnljtn nnt?n ?jjnS< n^K u-^^n^w
nH ,
wn
VaV nn n^u MtsM^ ^?S"5 ^^'^?^
n^nn^Vn iHaj nisaVn nwtvaau ntnV nnis nnn
n^n^xa o^^] nnispya^ nn^? nian^ msaVj
4 TVYM03 Euangelfum fecun>
Vrn oVHyn Vaa nntaa 1***3 n*n* k^ "pn p Vwt *

3 j^Bnn^Vaa omn^nn^? **%# mn n*3n **c?


: nnH^Q nS? Van^ 3n?^s *b uV^n V5^
5/k5 rffcCcgifcttf;* Herodcs innouarc domufan&uarj , mj/f^
tonfiliwn cum ifraelitis , *tf extrueret ecan uxt* mtnfuraw tlliui

quam extruxerat Salomo rex ifrael. Nam reterfi ecaptiutiate tcm-


forc Cyrty cxperunt ipfum exttuerc iuxta menfuram qu \m Cyrm
yrxfcripfit CT non utanteafuerat. Etcumomrits \frael aidijfet,
quomodo rex uolcbatfuniitu* deflrucrc wmplum.ncn rtfyonicnnt
ei/imcntcsft deHrueret ipfumjarie raedificaret.Qjicd cum illum
tton Uterct , refpondit eis >fenonfegnitcr aclurum icnec negccium
ferficcret* lufiit propterea proferri aurum er argentum ex &ra*
tfiofuo plurimum^uod darct cceforibm optimorum Upiium , p r<z~
fertim taforum z& marmorcorum , er artificibus Igmrum , \api~

Aum t auri> argenti , ccris grfcrri, quifacercnt cuntla requifita ai

er cum defiruercUr UmpXum^


tale opU6>utfic cuncla tffcnt parata:

abfifc mora iterum extrucrctur.Demolitus efi trgo templim c rcce^

tificauii ipfumat^conjummamtlongitudine C*cub;t:fum }


latitu*

iinc C.cubitorum^at^ altHudme Ccubitorum 7 omnia albo ntarmc**


rc % erat^aliitudo lapidum CXX.cubitorum cxfuniamenio^XX.
falicetirigredienstemtn t ey C.fuperemwns.Lathudo uriius la~

fidis crat "Xlll.cubitcrum&crafiicies eius \\\\ 4 cub'itcrum 3

tratij* <<\ua\u menfuta omnium Upidum . Vorro oftia ucfltut auro


luundo,cui inclufi erant lapides prevoft, ueclcs autem eorwn er cu
pitclla erant argentca.Fccit er porticum ey kjacit tm duos ar-
9

genteos parietcs>opereingeniofo. Porro retro templum od angulum


ccddentalem fecit atrium, lorigttudtne CL . cubitorum^ Utituihc
C.cubitorum,pautfy ipfum lapiiibui marm:rets puris. Sic in U*
Urcmeriiionali&aquilonarifecitatriumkngituiinc Cl>. cuh~
toifHm^UutH^ncmtH^QuVitorum^onfiituitpn co CL.ccUmnas
marmorcas
dum Matthamm. *W3* f4i
mam:rcasalbi coloris pcr quatuor ordines , XL. cubHorum crat
longtulounh{6ordinis,&altitudo columnxerat XLcubHorum
CT crafiities tpftlrtum cubitrumihabcbanttyfingulx columnat
tnenfuram unan * Yroinic atrium auRralc ey feptentrionale uniwi
erant mcnfurx nec diffcrebant in columnis. In plaga uer3 crientali9
txtendefotur feptmgcntis (y uiginti cubitis ufy ad torrentcm Co
dron. Nun utfum efiule cediftciwn in uniuerfo mundo^ quicquii
fecit Hcrodes in hoc templo , fuit mirabilc , nec auditum efl de ulb
rcgc tn toto mundo ,
qucd pctucrit talcfacerc adificium . HadcnuS
JojlppifiS.
b
Quando hsc trunl. ] Vutabant appoRoli bcec omriia flmul

fore,uaftjtioncm lerufalem.aducntum CbriRi ingloria.finemmuvt


dr.ai ChriRusmbilcisrefponiit de ftne munii y nec fignum de&tdc
tiducntu regnifui , c[uod non cffet t re corum illafcirc 9 fedmonu\t

qwt magis adfalutcm eorumfaciebant y nempc quod cauerent ab itn


poRmbus c[dfuturi eranunmturbarenturde bellis ty alijs u\a-
mltatibus^ubusatitc excidium ludxiaffligcndierant.Deindemo-
fiuit cauetdosalios pfcudocbriRoscFpfeudopropbctas + qui pofl
exddium lcrofclymitanum erant cmcrfuri^mox definefcculi dif
ferit , quam horrende (y quanta rcrum perturbatione ucnturusfita

fed non dicit quando uenturus fit.


c Opcrtct quod iftafiant. ] Nempe quod regnum meiun crefcat9

%f bctcgens pe(lc,fame y bdlo & indicibilibus malis exterminctur*

JLtcun bafcficriincipiuntyuos difcipulimtincrtdebetis abycerc


Ariimun,fed a t mx\U grauiora uos prceparare . Quia tunc tradent
uos in iribuUtionem Qp occident uos c?c. Scdfubditur confolatioz
JLt prxiicabitur boc euangelium \n uniuerfo orbwntequdmfciXicct
uenht confummatio tempUjirbis Cftotiusgentis luddorumjn fe-
fmonUmgcntibus , credulis in teftimoniumfalutis 9 zpincredulii
in tcftmoriium condemnatioriis.Quod autem cuangeliumrprcedicarl

miuerfoQrbi McdcuaffatiQnmluitierm perbibctur , fynctio-


H* Euaftgelium fecufl- TWraa
he eft , quia illls quadraginta anrits plurimh naiwriioutfuit dcmm
tiatum. A dlutla cx Eantele autoritas cx ncno citatur capitejntellu
giturfy per iilam abominaiionem defolationis ftantem in loco far.Qo%
ebfefito cjt vnpugnaixo urbis fan&ccxtunc tantwsfuit in populo mc~
tm,ut cx ag*o>ex kclo gr ex tcclo quifugere potuerunt rAiclis m*
%

ntbu* fugerunt ad montts cr loca tuta y er nemtnt pciws erat quam


frcegnanitbus gr laclantibus.qua? onere prxgrauatce fugere net\uu
uerunU Ef nfi abbrcwMtfuiffent dies illi,nulla caro \udxmi cuafxf-

fet falua* S ed proptcr ele&cs qui ad buc crat in populo illo^domwui

abbucuiauit dies illos> ne in totumgcnus ludceorum extingueretur.


Sicut fulgur exit ab oriente."} Scnfws eft,p[endochrijii m Uiu
buiisfe hominibus uendita>-t,at regnum Cbrijli (ydei adueniet cum
magna gloria c<r maieflate , grficutfulgur exitab oriente cy ap
paret ufcfc
in occidentem,fic crit toti mundo mariifcflus aduentwsfiltf
bomiriiStgr ultro conflucnt ai cum qui ipfum defikrant,ficut cquu
Ue conimuo congrcgantir ad caiauer. s tatim autcm pofl tribulatw-

nem dUrum illorwn adftuntieflfinismundi: dicit ftatim >boc eft

intcr excidium \udaicct gentis ezrfinemmunii y mdlafumetur dc m


piitite mortaliwn fimilts ultio diuim quAisfumptaeftde lud*is9
donec cxtrcmi iuditfdies aiucncritjunc uirtutcs coelorum cy tota
tnacbina cxli &r icrra? concuticntur, er apparebitfignumfib) bc-
miriis cr m:\eftais eiws,prxceienu tubxfcno quo und% conuoca~ ,

bunfcr cleRi uiuic^r?nortu\ad trihuml (hifti. htqiantohac


t

figw acceffcrint propius , Unto gr uicnicr erit rcdemtpo ipfa er


tzgnum ici critinforibus,id c\uoi probatur fimilitui nc arborhficu
Quoiiitnr omriut flafi;na prccffewt,extuleruntfe
}
quidam pro
Cbrijto ante excidi m lerofolywit mm^ de quibus Paulus rncntio*
nen facttjubfecuta funt bdla rumcr^s bellorum^ er pcrfecutioms
t

e
ctpui lud os euangehumfcrc ubifypraziicaiumfkitjndefecuta r/J

iefolatio urbis fanft&yfurrexerunt gr pofl ba*c impoRura pjevdo*


fbriflnwti <ypf<udoprobctarum,idiiucdpoitjlwikmin Mabu*
meto
dum Mattharum- vna n * 4*
mcto probatur , er exw<fe mbd aliui nouum ac inftgne expetlatu*
pro quo omni momcnto folliati effe dcbcmus
c\u*n extrcmus dies ,

er femper uigilare.

Non prjtcriht gencratio hccc . ] Capitur Vicgcneratio prO


homims , hoc cH , pro oaoginU aut centum annis , <{uod$a~
cttte
cnmHebrxiuocant "yy\ interprcuntur'% inbunc modumX

ri? TO y\ kw w ow ^n \a\ wnh w



Iirtrviioc tta% tcmpus , o/mftf hcecfignaficrt debcbant >
c**pw
plo ^rrwo dlc , qi/oli pdri f ogiftou hic defcrtbiiur.ut uerchi**
terqpore extremi iudi-
probaur uanum effe ludidum ilkrum y <{ut de
xvj prxfumpferum diuinare et multafcribere,cum magifnr uenta-
inopinantibus at%
tis hicdicat diem illum bominibus feculi omnino %

nec minus alquid ex-


turis ac dclcys uit t buius penitus immerfis,
in diluuio . Hic ({uo^re^
peftantibus fuperuenturumficut contigit

fcondendum c$ lud&is , c[ut bunc locumficimpugnant 9


Ql
V Fn"fr ^ r &vn nryn T? n * nn - ^ - T9

vntro ri^tt n*a *'? n>^i ^??'} n^r trnfcon *

ntf *s 1^5*5 uH * p r 1*)8 TW^ nS ^ ^ ^J


|fc*aK n^ *}?? V$ 3* tf^w o*rft* *Vi i? >*3*
*
i Knnn u^n IP^u^n^ K^rvv -ja

C& inccrtituiinemitacjueaduentusfuiybortatur nosClriBus.

d uigiUntiaM>&iuba ut pauii fimm owtwpottMi *fc


* 4
% 4i Euangelium fecun> ft"ftW&
*um more 9 crtrcmore uerjemur in hoc munlo.ut effugiamus m&
h quz orbifuperuenturafunt.crcogitemus m UU Aie mimm fu-
iurum fcUOuw , qmndo duo in agrojn letto , h moUfucrint $r
,
unus ajfumatur.alius relinciuatur.
* iielis c? prudens. ] Docet hcec parahU,ab eo in iei iufccio
plus exigenium cui plus eftcommeniatum. Omnes cnimfumusfi-
cutferui^zruemo efl qui non aliquii tifpenfmittm fratribus,do~
tiothriRi acceperif.uni c\udem iatum ehplusjlijmmus ,qM
froximum nuemus^miora ab tys expcclantur , quibus maiora
diumtus cbtigerunt.
Vnc a afsimi- tnzVa nteTO 1
'
'
!
rc -
mVm? ^buy&n
gnumccrlo-
rum decem in*i*fi^nW nn^Vtf
uirginibus
quse acccperunt lampa-
des fuas &
exieruntin oc
curfum fponfo Qiiincp
?ti?b wm "m^ca
,
l mVst^a
autem ex eis erantfatuae,
. nn^uta nn^t>a ts&m
-.
&quinq? prudentes, Et
qain 9 fatucumaccepif
fentlampades, non fum-

,T
^C\\T* ^T^T^
l^ 1??
^ V?*T^
*

pferutoleumfecum,Pru- n
dentesautemacceperunt P? "jmV^? |^*l*ha
oleum in uafis fuis cum
lampadibus Etcum tar- mn
,

^nwp !jnfctite,n
darer fponfus dormita- ,

erunt omnes &dormie-


runt. Media autem nofte nn^n r&p nsvm
clamor fa<fius eft Ecce ,
mfcr 3 innnannpyi
fponfus uenit, exiteinoc
curfum
dum Matthamm*
'VjvnPiK . hntsnpV curfum cius .Tuncfurre-
sm n^isn nnVma xerunt omnes uirgines
ilke&parauerunt lampa
* T >5
.
(
. -r
des fuas Stulta: uero di-
.

xeruntprudentibus:date
**iV rojn nnViatoTan nobis de oleo ueftro,quia
n wy^*? *2> ^.swi? lampades noftrar extin-
guuntur Etrefponderut
.

prudentes dicentes.rion,
nefortefufficiatnobisSC
uobis, ite potius ad uen-
dentes , &
emite uobis
Cumcp ilhc abirent ute-
\ jnnfc? ^VGfe inu* merent, uenitfponfus*8
TT V - "7
qux parata: erant,intra-
n *w?v. nann Vlj nnfc uerut cum eo ad nuptias.

n*<3 n^nfctrn' nnsn ?


& claufa eft ianua.Noaif-
fime uerd uenerunt &re-
lique uirgines dicentes:
iniVnn&^rniorjK Domine domine , aperi
nobis. Qui refpondit di-
*ny-p laVa pb *vnfc cens:Amen dicouobis,
non noui uos Vigilatc .

ergo uos,quiancfcitis di
em & horam.in qua uen-
iw n^"~ r n*c\ us^
tnrus eft filiits hominis.
*a JQl^l^fco^na Sicut enim b homo quan-
nnaV rjVn^ niK *ixd do profrcifcitur peregre#
Vr nn^ v-n?
1
nnV Tn~ *op
**
?
*. J.
uocauit feruos fuos &trt
hjyani nK , didit illis fubftantia fua.

fcjftrrnKin^mfc^n Et uniquidedcditquinqj
iA6 Euangelitim feani- mv&s /
talenta duo & alq u-
, alij

num unicuiq? fccundum


,

uirrutem fuam & ftarim


profectus eft Porro qui
'r\T-nS5
* ^
y^ nnH ^
^ ^ ^^ ^
- ?-
nnx^ ",
">a3
n

*
.

^
, ,

quinqjtalenraacceperar, #*?
abijr& negociarus eftcu 1*^*? "M?^^ ^f*
eis , acquifiuitq} quinque minK ^pr." nK n^n^
alia.Sicquoqjquiduoac- n*nw npV^n i.S '
5

ceperat, acquifiuit 8C alia


duo.Qi.iaiitemunumac
ceperar,abiir fodir
tenam, abfcondirq* pecu
& m ^^
mV4, nnvej-ihy n3-'p

W*
^-
T?
- ~

"?) tfm

,

nia^ominifui.Faftiimq} *!l M-uiK noa-nK


eft poft multum tempo- 'P"iK 3w n^"\ nj? -n
ris,rediit dominus feruo n w>$*-\ nnn n^i^yrj
rum illorum 8C pofuit ra- ^ ann"^ nnx . s'.;^n
rionem cum eis Etacce-
^&^&^^
W ^^K
.

dens is qui qumqj talen- ." r- '


T ' .t - - r

ta acceperat, attulit &alia


D ^?? "**
quinqjralenradicens:do 3 ^n^V nm
mine.dedifti mihiquinq* "'nonHn narn n"H23
talenra , & ecce adieci eis ^a^i irr-nn T\y ITTVy
& alia quinqj. Et ait
dominus eius:euge ferue
bone&fidelis,quiaruifti
illi
-^ n ^ n s&yja
'. *
*
v

IW;*!***^
" >*>--*.
^ h">b^ -
fkielisfuperpauca,con-
ftituam tefupermulta,in *<3 WT"V? ^T? ?* 1

tra ingaudium Domini J


IPJ*!* nn^w Vfc
tui. Acce^it autcm & is nK n$W ^nus ^np^
qui duo taleta acceperat
&ait:domine l tradidifti
^i^^
r
?
~d*T\ti^

mihi
dum Mattharom. *$$ ^3 ?47
tV*T\vp n *V nm *:nK roihi duo talenta , & cccc
c^ ram D^d
+JlJ m^u+S
nSy
'
acquifiui& alia duo Ec
dominus eius:Eu-
altiIli
.

*iJi
n
-7
2in ??
^
^wv -
\

?
ge feruc bone &fidelis,
*
uia fuifti fupcr fidelis
tS^ 1?*!
1^1 pauca, conftituam tefu-
3-rVfc CgTp Vy l^fa per multa,intra in gau-
JpnTCK? VlS Vy *0 a"*sn dium domini tui.AcccflTiC
Ps i^vp^ proinde &
is qui unum

M^M
^13

n*V
T:ntt ?

acceperattalenrum &airt

2
-
*WP5
-

AyStfn n^ u
T *- -vi
*-

WW*

J

n
domine,noui quod ho-
mo cs durus
Kmetis ubi
non fcminafti,& congre.
) W33 *h ? !VFB gas ubinon fparfifti ti~ :

S ^ ou? "wk fpfcn*} mui crgo & abi^atcp ab-


roVm ^nisv^ tn-ia fcondi talcntumtuumin
3* terra.Enhabesquodtu-
^VnH"iii v '
lim c ft^ el P on dcns au^
*'-\k4
*x3 tcm dominuscius, dixit
SJI^ n, 9 3? nw ei .
s erue ma ie # p jg Cr>
K Tk*n ^rig Vi5 : fcicbas qudd meto ubi
r^ 132? "^K non fcminaui&congre-
1
* Vyj? }

OWttf n^Y^K *a njrp goubi non fparfi,opor-


ntf K tpfctt WVi *6
tuerat te dare pecuniam
j,

'
^
-1 r** ^t^
^.Wl^^
meam menfan,s
ego uemcns accepiflem
' * 1

7 ^9*n^5S'jW quodmeumcftcumufu-
n *2fc 1^^?*?^ ra.Etnunctollitc abco
w nte npvH ^5 ?$^9 talcntum , & dare illi qui
tjfffittri J ro ^^? ?&S dcccm habct talenta.

*
Omni
34* Euanqelnim fecon^ JW\T&3
Omni enim habentida-
. v
;

birur 8C abundabit qui ,

tiero non habet etiam id


nfcrvnp tte ua- VV pfctf
quodhabcre uidetur,tol- r ; . ... -r v 1

Ietur ab eo.Et fcruum in- r - . v:

utilem proijcite in tene- wVwn Voa -oy-nfeO


bras exteriores , ibi crit
fletus &ftridordentium.
Cum c autcm ueneritfi-

-r * I v * v -.
]i? hominis in gloria fua
:

&omnes angeh eius cum


eo, tunc fedebit fuper fo-
lium gloriar fux , & con-
gregabuntur ante eum K on*\K v^s^ ni^
omnes gentes,& fepara- njnn Hua nVinp nb
bit eas, iilas ab iftis , ficut
r'
- ' V j
... . r-
paftor feparat oues ab
hardis. Etftatuetoues ad
dextram, hcedos autem
ad finiftram Et tunc di-,
*,rt<* Ttj-j j Vttnw Vx
cet rex his qui erunt ad
,
***W! T.V^ **& Tl^n
dexteram eiusjuenire be- ? v
: : s

ncdi<fUparrismei.&pof- n$bt&rnK n^nn *sk


fidete regnum quod pa-
* -r "
ratum eft uobis ab initio -r

*toyn
^ *a j u Vs * \3?n
^
mundi Efuriui enim &C
f
,
: * -

dediftis mihi ad edendii.


T r. v i

Sitiui 8C dediftis mihi aci


,

bibendum Percgrrnus . r ^atJMvj *rp*n


fui,&coIIegiftis
dus fui^ &operuiftis me,
me.Nu- k np?^i ^rp":? oS ^
Infir-
dum Matthaeum, ^rvffl 1533 h$
Vl^om nVHn Infirmus cram , &\iifita-


"Jfc

ftis meIn rcere eram 8C


t^vos n^33 -nW ;

^nift^dme.Tuncre-
iVf ^W*T
--, T - -wW
* '* fpondebunteuufti,dicen
WV ^r. tes:Domine, quando ui-
RJ>3 ;prjft -ntt **W dimus te efuricmem &ci
5" K'm n "iV^SKSi bauimus te,aut fitientem
& to MJ ''npn j^nwsn
, , &potauimus tecEt quan
nny \s "tjn^oiaV "tt do uidimus te peregrinu
w<xt$iMqri
** -' ***-." f^" 1 " 8 "' 3

diim&operuimuste?Aut
"^
ttWtftt n-oa
-

w nVsn qiiando i; idimus te infir.


lWg.11 '
T ?* *&S* mum,autin carcere,& ue
K QTPVK niQWy^V-ffln nimus ad re?Et refponde
S nsV "\fcSK "lfc< "jlaK bifi'exarq}dicefillis:ame

nnjm*i dic0 uobis quando fi-


tfiMB^ffiMt
^

uni 5* his f
l^WVVwcjniw bl

^^W
ftis
. ^
1 ftis.Tuncquocpdicet rex
B Vt3^ n-m^
V**fc his qui erunt a finiftris;
trK Vk tmjr** 4}<gA3 difcedite <j me maledifti
V TODnn *^a oV^rt in ignem srternum , qui

*:> i"*3kVb9i 1 twV P aratus eft Satan * an - &


fc u *-%V*'i*4 *Mi celis eius enim
. Efuriui
\ &nondcdiftis mihiede-
V^rto
:

\ \"
!*K>T
t.'t

re.Sitiui&nondediftis
**3 ***> H* oyvw mihi biberc. Peregrinus
K o^pKn t<V) "n^n fui,& non collegiftis me.
*n^n" QH"\j7 \ *nHK Nudusfui,&nonoperui
1 *nHK nn^-oa 1*81 ftis me Infinnus fui at(p

k^r^ ^n^nnMn
* *
in carcere,&no uifitaftis
me.
*' HVrtSCi Euangdium fecun-
me.Tunc refpondebunt k nfcvnpa j6n Q^noK
ei&ipfi dicentes:Domi-
ne , quando uidimus te
efurietem , aut fitientem,
aut peregrinum , aut nu-
dum , aut xgrotum aut ,

in carcere, 8C non mini-


ftrauimus tibi^Tunc re-
fpondebitillis dicerts : a- ^tfVonV nj* tk
men dico uobis quando ,
27 Wao^Vn^^K
non feciftis uni ex pufil-
lishis,nec mihi feciftis.
anwfi -inxV on^jr
Etibunthiinfupplicium
5tternum,iufti uero in ui-
tamxternam. **nV u^^y-; o^yn
J dVs*
a
Afsimitabitur Yegnum corloYum.] Xoluit Chriftus \n hac pa*
rahola hoc unum-doccYejit uigilemus otnni tempore^uanioquiiem

Tiefciamus^qua hoYafilius hominis uentuYusfit, ttfcmperfmus pa~


*Vati t ut wmentifponfo camus obuiam^ultrdfcihcet et cupienii animo

atfy plenafiie hinc ad cutn conceiamustt ai mpiias atcrnce felici-


tatis,a quibus cxcluientur mijeri,qui uerafide per dileftionem opc-

rante dominwn ncn expettaucrunt . Oleum eftfides ipfa ,<jh# n(u


turmeritisChrijii^uafolaparati ad aduentum ChYtfti elc&i exi-

fiunt t ct qutfola bonis lucet opcribus. Taniem et uigilantes Yed&tt%


tum mcntem ai deum rapit , in quofolo perfuaft efljbon* umucrfd
fibi Ycpofita effc. Expuunt ct hic ludtei uirusfuumcontYa Chriftum
faluatorem noftrum, quoifponfumfefcceritJupeY pfalmum x^.u\H
et propheta cum uocat fponfum , tn hunc modumfcribentes:
dum 'Mattharanh iroaMO #*
m^ ^VtfiVe *Vn *nVMK jvi* wx* infa
nfcurV n\Tr?V na n*n nV* "wwa So^nya Dt^tn
,#,

BHji nvnV nytj? ^V VnaV* anSa y^? SiaK * jrote


yt wa; "pN^o Va i *&H&V nsy t^C\ KVtpi
nn^ !,* inna kV *a nayjj i*$ nxn^ * ^fcfcon w
pw wn Vnfc nHnpV Vo* nnKTj^i* vflK *y&a
a ncraV WnVgfnV n ?7 ^? ^P* Vn^V ^?
tp n^Vnw Va nvian "laTptan Vy hrfch a^na-ja
13 fcVt naiai? TVPnV *V\ nnfcti njjmV u"<V*?WQTjr

rt tioViba sinro n*n w\ n*nnno ntmVfc i^n

nnSyp Vy n^sp nn Ysa HnTVtip 'pfc Kngnpapn


o/tr^iaa *6fc ^nnnVw rfc n a nsnm nfci nann
V y irt . - ' * * - -

niteSy nv\ntp'n nwv TVj *vek !ja V*:roa *aynn\


BHPtof *?V nnSnt? *vpVf& vv* Jvn^F *$"} ^f
ox *a qnin tjnr^ }*, nawn *a nHsns^t&o :

nvnn n*yw*a 'iaM wa qik na n^n aVn narn


P^tvnVtn *** ^fltotJJ^VVjtoyS n^pnnajn
*

*ti ytfi n^nV^ ^ya ^kw


wnn gVv K^n mn
o^nVw ja wa isicn "Va nn rj^n tfw^ nw
o nax i<cn ^Va pn vn\?ite Va ojpayat? n^
vn^ V
^Vnl Wgn ^Va nataia nbH nVnnan icaa
n nain annawniao^pnmwTSn^Va o^.w xV

^nnan
* n^snc
;
ra ck
nb^na' ..! o^nV
^a%xy:KD3 <r rt

t o^nVw nx ok ^a nnW n^nwn vh


it* HVrtSQ Euangelium fecurt^
Nolui latine interpretari banc ludxorum obieftionem ,c[uod ple
mfit condcijs , Cbriflum puerum er matrem eius uirgmem mcre
fuolaccfcens,riicntesbuncfponfum(ytha!amum ur.de procefiit.
f^ctamenc[ua?dam uocabuU bebraicc ftudiofis imponant , uolui ea
bic explicare :
"fa^^&^GL $ c ^' coniugat.piel grfignificA
fqualore cffcrdibus obduiium^ualcs Junt quidam infames ex ma-
terno prodeuntcs utero. ^yyjj capitur pro cunabulis,^y^
promatricefiuclocorefiieniia?infantis:&)&^^yp eflfecun~
dina c\uafcztus in utero mcluditur* In mea tcfporfcne riibil eflcb*
fcuruw , nifi forie rion omriibus conpt y 2*3 ejfe mturam *
rV\*VQ conditiones nHurcd ,

b Horni ^uando peregre proficifcitur . ] Hortatur faluator iti


hac parabola, ut cfuify profuafacultate er iuxta poriionem dwo~
tum c]ii&a\ Chrijlo accep>t,inferuiat proximis. Et in hoc aXus alium

prcecellit , ut alius alio amplius donatus fucrit fpiritu Chnfli . Qui


multa acceperunt , miltos debent lucrari ad uitamccternam . Sunt
tamen c[ui acceptis doriis rurfum priuantur, quifcilicet ca dona re-

condunt, ey nulli ex eis adferunt alic^uii commodi.Et in illis implc


tut illud prouerbium t Om>ii habenti dabitur CTabundabit^ui uercs

non habet,etiam quod hahet auferetur ab eo. Et cfuoniam bicfit mcn


tio de talento , libuit quocfo annotare quanti apud Hebrceos fuerit

pondtris. Supra, eriim capite decimofcptimo ubi de poniiribus mo~


netarum nonnihil dixbnus , de talento nullam fecmius mendcnemp
feifolumlniicauimus c^uxnxi ponderisapuiueteresfueritirach^
ma cr didracbma Notandum . igltur quod ab obulo leuifsimt mo^
neta & mirixmo pondere, ficgraiaivn afcendiiur ad mxi num pon
iusfeufummam menfuram poniers ,qucd efl talentum. HJ?13
Obulus,eflmoncta bahens pondus fedtctTt granorun bordeaceo*
rumtluoifexies replicatum efficit "Vp^ denarium ,cuius fciliccf

fondiS h*bet 69 gww ]wfaw&> A dcnarjoafcenditur adficlum:


faciwi
dum Matthaeum. ^yyffl *q m
faciuni auiem ciuatucr denarij ficlum,hoc cfl y pondus 384. grano-
rum bord.Caterum 2$ XWfa Minamfeu *y^>
.ficli cfficiunt

Ubram , cr ftnt pondits 9600 granorum hcrdeaceorum Et ex .

fexaginta Y^vi? Ubris conjiituitur *Q3 idejl,Ukritum,quod


fcilicetfi iuftc nultiphcaucris ponderabit $76000 grana hor-
deaceA.Hzcfic accipegradatim ab imis aifumma afccndenioM
Obului babct i6.granaborieacea^
Venmus c[ui zyZuzafabrt tf.obulosfiue 96.gr4.ndi

Siclus habet 4 denariosfiue 384 grana,


Vtbrajeuminababet zs.ficlosMtffpGoo grana,
*Talentumhabct 6o.Ubm ciu&cminent $76000. granabcrL
c
Cumuenerit fiUufi bominis iriglcriufua. J Vropont bic
iowinuA nobis iudicium illud extremum, ut uigilemm perfidem quaz
efficaxfit per diletlionem^atcfc pro uirili noHra nqfmet impeniamits
proximis demcrcndis,ut tandcm a, dominocum maieflate apparitura
audire mereamuri Wenitc bencdifo patris mei y pofiidete regnumpa-
Ydtum uobis ab initio mundi
Hczc uzrba fi diligcntcr expenlantur%
.

indicabunt,eleclis obueniuru regrium dei,non propter cpcra ipforii,

fed exgrotuita ici beneficcniia.Dich rianfy i Senite bencdicli patris

meiVrgopieias eorum &rfdtc\Us beneiiclioriis,dd ef^eynon me-


tlti eom. Et quando fubdituripofiiieie rigniim uobis ab iritio mun~

di parMum, oflcnditur, ^uoi ipfi illud non potutrunt menfi , quc
umab txordiomUniiillisfuitpdratum^ tariquampUjs pergratiai

Xixc non\\: )wi acctpicnaa , auaji propicr wxq vpera uzzii )\nt uo**

ianXi *i poffcfiionm regriijei quoi overa ipfa teRentur eos bene~


ditloi patn^&^d ooffefiioriem regni anie coniitu mundumfuiffe
eleclos.Opcnbus ivfis ieclaraucrui fefairitupatris praditos futf*

fi',finc f*QrimQbikiinicntewQilnfifa \t*%


Z
i$4 nSMSfc Euaftgelium fecim^
cpmi htc Cdmmcmmti h iu3ice,tcflimonicifunt ouium.quod ucrct
vues^cyfilij dd dicfc bceredes exiftunt^ non mcritd. Ad bxredi-
Utem perapicndm uocMur>non pcrcipiendam mercckm Qu& .

tum prceterierint boedijd eft , rcprobi , defe tcHimonium tulerunt


flios deife nunquamfuiffe.
Tfa&um cft _^ .
<.** *w**
cum confum
maffet kfus
fermoeshos
~
"?*

Q
,

^iV^^Hjl ^MW ~ < -

omnes, dixit u?*^ *\nK *a ^KfH^Q


ad difcipulos fuos : Sci- * Bnfc-jSI npG TWVJ
a
tis quod biduum
poft
v ;
pafcha erit,& filius homi
.

nis tradetur ut crucifiga^


Vk nyn ^ap^ ^nan
tur i Tunc cogregati funt
jprincipcs facerdotum 8C sti7 o*anan *ra n?n
feniores populiin atrium nyjn*} na^Kp ^|?
principis facerdotu , qui i nwna gw"! Jr&nV
dicebaturCaipha, &con
filium inierunt, utlefum
b
dolo caperent 8C occi-
derent Dicebantautem:
.

non in die folenni,ne tu


multusfiatinpopulo.Et t?rn^.!S^ n*n
cumlefus efletinBetha- jn*wnan "jSTa^^o n*33
iiia, in domo Simonis le- n-pm n^K i^K Tltrjii
profi acceflfit ad eum mu K*nn n^
u? ir^nnsa
licr , in cuius manu erat
alabaftrum oleipreciofi,
& effudit fuper caput ip- - - ;
fius reaunbemis , & iu-
dentea
dum Mattha?um. :
*rto **& |#
dentes c difcipuliindigna
-W i nntD*>i nt>ga*H
ri *<.* dixerant Ad
- fcfi ifrovm "nfcV nO :

'
L* ""'" ." . ciuidperdiriohxc^quo-
?*# "i*,WP*W! niam potuit oleumiftud
^.SE HW??' 3*3 nnn uenUn dari pro mulro,&
n^ll '?wr|-'-5*1*5 ' dari pauperibus Sciens .

~nX VrV^n ^P? n T^ autemlefusaitillis:qua-


ton ^a sn&mrt^K '
remolefti eftis huic mu-
^ cri Siquidem operatat

y
mn*
Wm'^
0*J ntroo *3~nVya

NV
;

rifcn
-*

o^sg
^- :

eftopusbonuminme,Sc-
fcmper iunt pauperes a-
pu duos,egoautemnoa
K-m aanx nnin !
fempcr ero uo bifcum.
tfofn IP^n-nK nnVw Quodautem illamifitoa
nr.yjy "*j"W>V iQns V<? leum illud in corP us me-
taV "VBhK "V
"

ynK J
um ad fepeliendum me,
>

^x n^-ba feat. Amen d.co uobis,


tCuv,
x> tfop nvvwa
nu oV\?n Vaa a^o
_, ,

W , ubicunm
tum ho
* ruent pracdica-
^ ium in
toto mundo _ hoc quocc
V WK^ nnw K" 1

^ ipfafccit,diceturinme-
"!fiN ^
n l!* njY*?. V ! moriam eius Tuncabijt
unus deduodecim.quidi
.

Cfta^^y '*}rp nWo ~


VSs^a^*^ Wm cebatur Iehuda f hai
tes
j
adprarapuosfacerdof
*f-
Mato, *U.U ^k ?
oMnan n,v,4
_..>-._.,*,

t es8caitillis:Q.uiduulti S
nn nr>n nn tv ? w mihi dare> &
ego tra dam
V hnSK np^N -si "V eu uobis^Atilli conftitue
fy *pps Orn csV i runt ei triginta argcteos.
nNUn Uiqos U^Str
l
Et ex eo tcpore ipfe que-
V' roSas n? W mn rebat ten, P us P ortuuui'
t$6 mv03 Euangelium fecutl^
uteumtraderet.Dieau- nvun HrnN "\\oxh
l^
t

tem primo azymorum n n^p nSran


acceflerantdifcrpuhadle
fum,dicentes:Vbiuisut
^V^W-rrfni
<, ,
'

paremus tibi ad edendu t[ VW> *#VJ Tta*K


pafcha^Et dixitlefustlte ^'"1 Ul$}~tt$ VifcV
in ciuitatem ad quendam V Vj:n h# nsb V*
& dicite ei:magifter dicir, ToVfi!? V? Vtfca^ nnX
tempus meum prope eft,
& apud te faciam pafcha
^ ^^
_ - ^ ^k
nb<

cumdifcipuhsmeis.Etfe ** * '
vj
cerunt difcipuli ficut prg-
ceperat eis Iefus ,& para-
ueruntpafcha,Etcumfa-
?TO
* J "^3
& ***?*^2 nT! nnS
W
'
H
T*)*>
P Vn

ilaefTetuefpera, feditad a^3^$TPi1^VMOB


menfam cum duodecim nn^n^nVwVsf
difcipulis fuis,
rentdixitrAmendicouo
c
&cum ede
y
n^:_V n*n*nW
*.7~J ~*wiZ**^
n^HK,*nDTl
W
bis,quia unus ex uobis
eftme traditurus.Ettur-
J "J
* ^* *?* 1**J *<nn
bati funt ualde , ccrpe-
t
WB* n ai? "mK ^ nn^
runtcp figillatim dicere: VaHnKB nS^lPHta
Num ego fum Domine? n^n
''
^g^ u^ ^*
At ipfe refpondit,&ait: ^W^n^fc
,^^^,
;

Ille qui intingit mecum


manuinparopnde,isme
V
:
s ~* '
*
^ ' '"

tradiruruseft Etquidem
Vi n^an: *n*
filiushominis uaditficut tnK- -J3 ja*a ^tna'* j

fcriptum eftdeeo.Varau- ^Snn^Vy3n?w?!j^


tem homini illi,per quem * ^y
^^ fcnnn nirt
tradetur filius hominis.
Bo-
tnK-ia
.
TT "" VH* *
nw **
dum Matthaeum. "Tfla^ia tij

^
"h^nirtwrf

mMn iVss
iSnxft-l&Vl^.
*
.
i^n^n shu Bonumcratci,quodnun
quamnatusfuiffethomo
i^.EtrefpondensIehu-
da qui cum tradidit,dixit:
n mwvsm OMn^tiMM Nunquid cgo fum,rabbi?
nr\M ^V -vcfc^ t ^aS Et ait illi Tu dixifti Fa-
: .

^*n nniito H V^ 1 :
SWN ftumip cum ederent,
cft

n 3?wj ^pV n^VsSM acccpit Icfus pancm 8C bc


ncdixit atep fregit,8c"de-
dit difcipulis fuis dicenst
*vn*V n^n^^brxV y$y\
Accipite &comedite,hoc
* M^n m ^dm-j nnp eftcorpus meum.Acce-
pit,& calicem&referens
gratias dedit eis dicens:
13 nnwnnMVnnb^e\*:j Bibite exeouos omnes:
hic enim eft fanguis mc-
us,qui cft noui teftamen-
-
r -t ' '
ti,qui eflfudetur pro mul-
- * "~ ' ' ~* v -* tis in expiationem pecca-
*3!J1
J n <?!| "*?
'
, ,

toni Etego dico uobis


? .

nntbH
v
T" !^ os'? "itf\K
v *?-
:
1

**
Non biba amodo cxhoc
Jb$9 "^S-n ^"n nnjno fruftu uitis,ufcpdie illu,

K \iw' ntn n^rr ny * n ^ 110 bibam ipfum f no-


^minrcgnopatrismei.
O 6rm *<-
0m
T
imtfM -
Cumqj hymnum dixijU
%."yLl
? n???Pf fent,egreffifuntadmon-
nbnrrnM V^pMTCn t em oliuarum.Tiincdixit
im :n*n*rnnnbnM?* efsIefus.Omnes uosof-
nr^a ywjh nnV nrM fcndiculum paticmini in
isninnWD^anVwan me hac nofte. Scriptum
cft cnim; Percute pafto-
#8 Euafigelium fccuii' n"V\W3
rem&difpergcturoucs:
poftquam autem furre-
^^3^
~>s v 1 _ - .
"3

xero pnecedam uos in


,

Galihcam.Etrefpondens
Petrus ait illi:Si omnes
offendiculum palfi fuc- 1 pVa px tV -VEton
rint in te , ego non patiar
T " * * : -r

cff endiculum.Et dixit illi


Amen
Iefus :

qudd in hac no&eante-


dico tibi,
tt^? *? ^V ^* *?*?
VH:ann *t\$p* Sca mn
quam cantet gallu^ ter
menegabis.EtaitilliPc-
,

j *w?ron d^s ^Va;


trus Etiam fi oporteat
:

memori tecum non , te V* ;\nK nniab 3jra$


negabo Similiterautem
.
" ~~
"" ' J ' V '"
~*l

&omnes difcipuli dixe-


-r -r -r <r
riit.Tunc uenitlefus cum
eis in uillam , cuius no-
Vk vnK %
n u^jmTir**
men erat Gefemanim , 8C
dixit difcipulis fuis: fede-
te hic donec uadamilluc j %&nto
V
ow^ n^H^

^- J
-r , .*

&orem.Duxirauremfe~ ks^TO TpVm'}


cum Petrum & duos fili- V*ti$ni "nrn jiaS^
os Zcbcd*i; f crpit do-
Iore amciatcK contremi-
^ nWn
j
*
3vmV
:
;"- J# .!'*
fccre.Ettuncaitillis:8tri * *??** F& ^
ftiseftanima meaufcpd W -??? rmrT?
1
**?.
mortem expeftate hic
: & *Pg^ J *EC? VlpOT na
vigilate mecum. Et tran- *^ ^ija V^ Va^n x^TC}
fiens pufillum procidit in Ttox^ VVan^*
feciein fuam , at(g prauitf '
" * -

diccns,
dtim Matthanim,
*&g* "Wjr)* Otf *? dicens Mipatev,fipoffi-
:

bile eft , tranfeat calix iftc


V5&5 ^spi? n.jn tnan
a me:at non fiatiuxta uo#
a a&K *5Njn& h n* fc^
luntatc meam , fed iuxta.
uoluntatem tuam.Et ne-
nit ad difcipulos fuos SC
fcVoHiKa^aVxToHfcn
T v .. r,
inuenit eos dormientes
8C dixit ad Petrum Si no :

potuiftis una hora uigi-


nVV^nn^ mv^ *py
laremecum i Vigilat8C
orate,ut non intretis in
vj; *on tvn oV\fcO?
tentationem Et quidem
mn wmtJ *??* niPH^
.

fpiritus uigilans eft,caro


P**?$^0"iH? i ^n autem infirma . Rurfum
o nbxV VVsn*H
*;?* abrjt fecundd & orauit di
n osan nbg? Vav* ^ cen$:Patermi,fi nonpo-
teft tranfire calix iftenifi
*>nSft nnuJ^ kVk nin
utbibam illti , fiat uolua
tas tua Et uenit iterum
.

atcp repperiteosdormi-
:nVi ^nowiy entes:nam erant oculi eo
rum granati. Et reliftis il
niQ^^in^^V^VV^n^n lis abijt iterum & orauit

tertid,atcp dixit eandem


* ht * T v :

oratione.Tuc uenit ad di-


fcipulos fuos dixiteis* &
b
dormite ia &C requiefgi-
n^ n:np nan te Ecce appropinqi*uit,
.

n rairir
. o"iK-pn
TT* v t
hora & filius hominis
,

n:>by\vo^ jo^n
r : t t
tradeturin manus pecca*
tortl Surgite>& eamus;
Z 4
360 Euiftgelium feanv TWW3
Ecce appropmquat qui j* *>\t)^w rnpi n* n
metradet. Cumq? adhuc n*n fcnn -\\? : *n*M$
T "*

loqueretur, ecce Iehuda


unus ex duodecim uenit,
nr;K tvjwj mm 'V3"flp

SC cfi eo turba multa,cum r . , t- %- .. . i .

gladijs 8C fuftibus , qui


mifli erant a fummis fa- n^nnVw orn n^ntnn
cerdotibus 8C a feniori- ^fM 'ranan ^&nn
bus popuIKIs uero qui
tradidit eum , dederat eis
*n -vteisb nto nnb *jnj
fignumdicens quem of-
n Knn mn p^K T?K
:

culatus fuero, is eft,tene-


teeum Et illicd accefsit
.

adlefum &ait:auerabbi,
$C ofculatus eft eum Di- .

xitip illi lefus Amice,ad


:
n;a Vy njn gty&l T*Vtjj
quid uenifti i Tunc accef-
ferunt 8C rniferunt ma-
,

nus ln Icfum , tenuerutcp


cum Et ecce unus ex his
.
nV&iann&ram . f'wg

quifueranrcumlefu,mi- %h^?r^ ^S^Sj


fit manum &exeruitgla- Sa^rr-nK pv^ t
?j*h

dium fuum^atcppercuffit p**nan twm nn^nis


feruum fummi facerdotis
SC amputauit auriculam
n^ Dtbn jnu^V? n*DlS!
cius . Tunc ait ilii Iefus>
Conuerte gladium tuum
in locum fuum * Omnes .
n^n n^ in^ "te?>$ Vh
cnimqui acceperint gla-
dium gladio peribunt.
* V

mn hy i
m^
, VanK *? S^nfc fc'Vn
/Vnnon putasquddpof-
fumro
dixm Matthaium.
fnm rogare patremeum,
te nn^ ^wj? nny & mittet nunc propter
meplus quamduodecim
^"^? ^? ^? ?^ 1
legiones angelorum cEt
Wpn* :n*oixyn jpfcjrj
quomodo implebuntur
fcnpturx, quadoquidem
r T % I ;
fic oporteat fieri?In illa

sV K^rn yw* "vnx hora ad tur-


dixit Iefus

fcop^VVfcTOan^aV bas Tanquam ad Jatro-


:

nm nhsnn? nnajn ncm exiftis cum gladijs

: t*iK toh ari ?


&
'w: n hendendum fuftibus , ad compre-
me Quoti- .

pr*V*K
*. f .
*n3u^t nv* Vaa
- ; die fedi apnd uos.&do-
cui in tcrnplo.&nonte-
Vaw ':
*nH& nmn* nuiftis me . Hoc fautem
*w *-janr^n nHin totum fa&umeft,utim-
an ^aron vn*$n*Ttf plerentur fcripturar pro-
phetarum.Tunc difcipuli
P^ttViMK in*Kr?*n
omnes reliquerunteum,
nnns^ \n^w *p-? nVa atq; fugerunt Atillite- ,

jnw n^ vmla'nn*i i
nuerunt Iefum.& duxe-
n na^fcp Vx n^Vm runt ad Caipham fiimmu
facerdotem, ubifcribarSC
feniores erantcongrega-
ti.Petrusautem fequeba*
t^n^p ^n fco nsp:n
tur eum a longe ufcp ad
n^nan tsHknri ^n^ atrium fummi facerdotis:
&ingreifus domum,fe-|
:yph nhfenV ^n-rotr dit cum miniftris , ut ui-
deret finem . Summiau-
\p "iy ^^3nn-aVa ,

J
tem facerdotes,&totum
Z 5
$6z Eiiaftgelfum feaxfr HYt$3
concilium quarrebant te-
ftimonium falfum con-
tra lefum, ut morti eum
tradercnt. Et non inue-
nerunt, cum etiam accef- n*ixp ns n^n*an P

fiffent multi faifi teftes. n-jn ^a^j -vp^ +g


Nouiflime autem uene- n oHnb Vgnfc *a -tfoK
runtdno falfiteftes&di- ntp^wrn Vfcn V5*p
xerunr hic dixit, poffum
:

deftrueretemplumdei,&.
intriduo sedificare illud.
Et furrexit fummus facer
dos 8C ait illi Nihil dicis
:
;pVy n^fc *tta PnH^n
l

ad ea quadfti reftificantur m^nn JV*?} ^* ?* J


1

aduerfum te? At Iefus ta- vd!k cnr-an tpfeT}


cebat. Summus uerofa-
cerdosdixlt ei:Adiurote
per Deum uiuum , ut di-
naVr
*vnfc<f\Ti7
v
"*-ja

o^n *

cas nobis ,an tu fis Ghri-


ftus filius dei Et dicit illi
.
nV "\DK*n i o^nVwn
Iefus:Tu dixifti, Verunta- br. :r\Tnb< nna yn^ .

men dico uobis , k amo- nnytt osb tdSk rsK


douidebitis filiumhomi
nis fedentem a dextra uir
n Dn&r ja nfc ^n
n nan v^ ? **^!J 1
tutis dei, &
uenientem in
n ^jga Kan o^nVHn -

}
nubibus cceli. Tunc fum-
mus iacerdos fcidit ue-
ftimenta fua dicens bla- :
nrcttV vh*? nij .3735
fphemauit. Ad quid ege-
nius adhuc teftibus?Eccc onjrati? ran 1 o^tyV
audiftis nuncblafphemi- nfeni nn * pjy** rr\g
am*
dum Matthawm.
am. Quid uobis uidetur?
At illi refponderunt di-
centes Reus eft mortis
:

nnn^n*jaV;p nfc^n Tunc expuerfitin faciem


eius, 8C percuflerunt eum
pugnis : alij autem pal-
mas miferunt in faciem
eius dicentes Vaticinarc:

K nsn vate nn ^to nobis Chnfte , quis efl:


:ra*nD\n J^nSK qui te percufsit i Petrus
uerd fedebat foris in a-
j niaaV nw nnsw trio-,&acceflitadeuman-
cilla una dicens,Et tu fui-
ynw* a^n^nnfcK'}
fti cum Iefu Galilaro . At
9t$-ttnirj ^V"*Yf? ille negauit coram omni-
pN fewV Vsn *y;jV bus dicens.-Nefcio quid
m-v&H!* n*< nn --nyr 1
djcis.Cumcj? egreflus fu-
nVjV $?* fcnrtwan iflctadoftium, uiditeum

K nnau? nnSK nnn alia ancilla , 8C ait his qui


anWv w^ -n^n
erant ibi.etia iftefuit cum
lefuNazareno.Et iterum
n mo^Qtf^n^K
-r ^r V -. negauit cum iuramenro,
j *nvsn- ynw*
,
nK n^n
.^ qmano noui hominem.
nynwa <3?n:a t^ nm Et poftpufillum accefle-
nn^n 1*1* *a runt qui aftabant 8C dixe-
j
^ r *njrr
_ T-r . r I

rtint Petro ;Vere 8C tu ex


ti; ^an^ry^nK^n
illis es , nam 8C loquela
V vrott*! DW ^p^ tua te prodit.Tunc ccepitL
nntsD*
-r
wn*o
9
nsrab
* 9 *"*
l
1
!
'.' ** cxecrari 8C iurare , quoci
* 3*^? ** DrnaKnn non noflet hominem.Et
Vnnn iN #fi'? cotinud gallus cantauit. *

iV^t\^TTan:ci Kn y-r kVw wwi^ n"-V*V


Euangelium fecon-
s<T4
Et recordatus Perrus
uerbilefu.quidixerat.pri
ufquam
eft

cantet gallus, fer


^yfa^ ^
W*-^* * W
^" *
jvwa
*

me negabis.Et egreffus ys ? Vaa^n -Oir*


foras,fleuitamare. f *aii?rcn n*ftyt[
r ???A YnnV> K?* *
1

* -t, ^ 'rnvy^tti
Voflhduumpafcbaerit.l Uafckur exbocbcoat$exdffis
aliorum euangeXiRarum magnwn dtibium quomodo
, Chriflus , <ji
uencratadimplere kgem y celebraucrit pafcba aduejpcraqumuedu
ci y Udti autem illud
obfcruar\ht ad ucjpcram fextcz dieijd quod
e*
hocpatetquodnoluerunt ingrcdt prxtorium
necontaminarentur %
fcdcomeicrcntiHo die agnum pafcbalem. Etquidem
bicuaria dan*
tur rejponfa y fed qu* fortafiu non pcr omma
curiofo kaorifatif-
faciunt .
EgopoH Paulum
B-trgcnfemat% VaulumMttelburgen-
fem epifcopum Sempronicnfcm t in Calendario meo Ucbratco non-
ntbil cpoq* fcripfi er indtcaui , unle iHa uaria pafcbcc ohferuatio
origtncm traxiffcuidctwr, crquod CbriRut cekbrauerit pafcba
fuum iuxU kgts Mofaiccc tenorem, ludai autem iuxta patmm tra-
ditiones ,
qutppe qui legak prctceptum de
pafcbce objcruationc fuis
traditonibus iU corruperunt:

n^3
uk
dVh* *$nKa Yy^ nywtto vm y*
nVtjh &re? hn? f#! nW^mnsa ^m^gi
DVnKn V? "tt^! V?$1?"dVij Vtf *oVft n^Vi
rwpn naPrn n*kn pVgj nnHn nto&nn nna nVa^n
J|^n\Dte!a^ Snpypta ^nra iny\ nV^
> m* aVn nwg "in* *V\'nt>| V ^Vj' WtokV
: nSnyV nnsa PV V* aVn njrom trtn
Cuhts trxditims bic eflfenjus t Sic flatuerunt magfjlri noflrt,
iulices Sanbcim , tna^m nominis infccttlo.ln iomofaniluarijfe-

cundtf
dum Mattharom vvffl *&3 ***
tunda y cum extrufta effet ey confumnuu , tunc apparuit foXiunt
igneum perfetttfihiumjuper qucdfedebtt rex munii fublimis uaU
de 9 ftans tntcr porticum;ey acceperunt coronam , apptebendt*
runtfyftgillum reconditum , er fanxerutitordinaucrunttyflatutufH

perpetuum cr iraditum cfl in manum rabbi Eliezer><lUi reliqws


,

omriibus nuiorcrctticyis crdinauittdiemfcrtiumnonobjeruari

feria 2. 4. 7. nccfe pafchafcria z. 4. 6. nefydicm rctentimisfe^


rU 3. $. 7. necfc pnncipium anrit fcria 1. 4. 6+ necp d<cm cx~
piatiorits feria 1. 3. 6. inceternum.Katio autcm buius ccnftttubc*
ttiibfcejl:Si prindpium cxnrix obfcruaretur feria primacadcret

iies palmafum * cuiusfupra cap.ii.mentionemfecimus , infabba^


tumjtt quo non liccret porUrefafciculum ramorum. sicfi ncomcrita
xUaobferuareturfem j^.aut 6.caderetfeBumpropkiationisinfe~
riamfextam aut dominicum diem , & tunc cogertntur duo obfcr-
uarcjabbata. AequaturenimfcRumpropHiatioritsfAbbato. AtiU
ludgraue effet eis , ut aiunt , propter mortuos fepeliendos , cr co<-
tla olera qut in tertfom diem non poffcntferum , prcefmim in w-
kdisrtgtoriibus. Etcuminbacconfl.tutione cautumfitnechespa-

fcbalis cadat infcriam fextam , e autcm anno quo ChriHus mor~


tuusefl ueracyUgalis pafcbalisfolenritas locum habuaitinfe*
ritf fexta , CbriHus illam ut Ugttimam obfermwt , er tn ucfpcrot

ixus cum difcipulisfuis comedH agnum pafcbalem: iudcei autem pa-


trum decreto (Imes^bfeructruntfcBum illud inpbbttcctcj; adue~

fperam ferixfextce comederunt pafcba. SiniAem fcre adferunt ra~


itonem de d'ebus phurimjd ejt , frtium , 1 qutbus infarituntUui*

taitbusjit fupra capite rf.indicaui*


h Et occiderent. ] Sed quarc uolebant occiderrtRcfpendent lu~
icei % utfatisfacerent prctcepto illi M.ofaico t qucd fcrihtur Deut ij. '

Siincitauerit tcjratcrtuus,filiusm*tw tW yc^d m bmmc*


ium iorqutnt f cwa Cbrjftnm
tans
%s EuangeHum fecurt>
mv&j
TnpV infc TOg^plpK ^vm nn n^s wz^ ntrrf
^Vn^ isVti; *Vi 3& p V^ uk 13 fcnn rpK nr^S
Ttvsrn^&V a-mVtt Hns Ynvjr n*< njpg^n ^k ^n.yn
rm^ araiV K"vr,n w rivnn :nm ni r\^y^v na
*On 'vma rwo V3!s
y# vsvm vn ovnmn
t\W3 3*n3 *a VVsn VV:> n**V n*n
aiyrj
nVa-a^rw a^nVi* "Dgin njV; nrroa *vnfcV feOy&rt

V? 33^V *W* V$V iigV HnHK^totR?


**<? **** *

^prnM **?? n^? ^nn^ ^? *s ^?-?^T. rti


TO3?b nVHjTn r*to rrwtJ vnfo &6 oai lnoo tfV^
VkV iHagV V"!? o^g-an wyj V^ttVfcpni* VfcV
3 o^natf nnn *
n^nwaw i*3R inn*ian nnft
M7 aiK 133 n3-iV Knn fco^n ^li 'rafc 13 nn^o*
wWHK^ma^K?
i ..
*n
-... ^. . ..
3X^.
l*Vi ,
okiV \rvtf .. v
kVk *kp onK Va Vy -p^n fcom *op *fen *kp
tp Yna ox i3n nnS^
;V
n^tm nH^nV ax 13 nvju*
-r 1 - V
I
- I .. ...

:'n3*p? nnn$ "nax *5.?o^^vtsj3 *&$


Hibcnt bic peruicaces bommes Jum rejponfwnem , id quod be~
Iraice do&ifaiU aduerterp poterunt.
c Synecdoche n&m untts lehuda
Difcipuli indignUifunt .
] efl:

murmxrauitcyindignAtus eji^uifur erat c? doUbatMaWn qc~

cjfionc/n furcindi de hoc prech.


a Die primo azymorum ] Vocttur dies pajchalis cumfeptem
fe^uentibusdiebus >d'ics azymorum feu infcrmentatorum panum%
quando nullumfermentum imiomibus ludeorum inUeniri debuerat^
\ed uefci tantm iubentur puro farinaceo panc.De eliminati:nefcr~
ntentati pams y r*bim miras condiderut tradhioes. Vidc,fi babes lik.

wus tHulus t$ , jyQK jniTQ iBD ^M* MficfMtitoi


dum Matthaeum, ^y^ *%& $7

Mn -nw wjjtp yan ny raft nV*a3


w>na *o pvu^ fesfr wn na 1
*

n v *v\V iywp* VaV* Vtt? ma wroat


* maVn -v\b Vi niatin "yV \vy\* \ys
inp*an"v^r*
R rityi* ut mutilia b\c refeco.Ver lucc np^3 intelligeface*
c me traditurus Cum Hcbrcei babeant cj*
Vtfttf cx uobis eji .
]
legerint euangelium nofirum , tnixum ejt quod Unta impudcntia hit
audeant fcribere,

n ^n^ njjwnS nrpn ?pn


*m*g ^bTn&to
nvVwfl n& na wpn* Vw Hs^a nrs ?v *6 iiw
ntt y yo n*n vvonb ^a* n*n
itf? bi n*n
*

^
tvq nr.n^ *rty> * spftjj iwn y*K nnnn^ ^$ *\aVa

n fco sjaV vr* fc6n riy? nvb nn Mk sranj nyn


annb niK j Hft?? W&V V} ?? ^? 1

Ho* ej? , Qjtomodofuit in eo ffiritus confxlij^ cum eikm lcbudai


wfatuauerit .confilium cius , CT lefusnefcicrit quidfueritincorde

lchu&ce. AutftipftfuH dcu6,quis potuit eum tradcrei Si autem non


potuitfcirequideffetmcorde Ubud^noneratdeus . Sedc? quii
tnaXi cogiiauit Ubula qum proditionemfecH cum lcfus ob id
, aut ,

uencrit in terramjit traderetfeipfum m manus bominum zjrocti*

deretur ZHcecinquam fcribunt ludxi cumhiclegcrint 9 Cbriflum


pradixiffe prcditionemfuam, notaffefy eum quife erat proditurtts*
Ccetcrum quando in textu fub&ttur>Dominum acccpiffe pancm 9 fcr-
nedxiffe at% fregiffc, fcicndum quod is mcs olim celcbris fwt intct
ludceos ^multa^fcripta babent dcfrafticnepariis&t benedi8iont
cahcisxnos exempligratia paucula bic infercmus cx multxs^ui plu+

ft*\aVn biUMicicncii&iQni^
rauultlegere.ccnfuUtiibrum
\ws , ibifcriptm inucntQt
t&* rrWa Euangduim fecutf;

nNan^nnHrn

mw nina^nT^n* wa
-r -r -< .. o r -r
V i
"5
maVlf
v *
^V Han kW ny nKtana

*V in ^k*j . nnb
* cpV^in^WninH^S^Hnn tf? *
Q*^:? snjn
r
Tfijft^ n P?V
>
/Wgttl *V8t V02pfi j
l
w.*n wjngl
jnVn *rcnn^n*^
iJ efl.Qjtifrangit^dchet frangere utracfemanuy at% cum dccem
iigitis fuis : ctfw iese/fl inyiam digttis ,refpe&u decemprcecepto^

rum 9 yuce obferumda Juntinfrumtnto antequam exeoftatpanis.

Hscautemfwtt Nonfeminabis
: diuerfa feminaxnon arabisinboue

CT dfao pxriter: in meffc aliqua rcUnquendj , quce per obliuionem'


relitlafunt^nonrcciuirenia^rc. Etpoflbencdihiones atcfcgratia->
rum afoones fubijcxunt
yfoyp f^ ^TQ ttara ffiS.

*^Q3T3 ^ oc tf><{ tod altare expiat


l , boc etiam mcnfa expiatyquod
intdligo de cibo fumpto cumgfatiarum attione ^fxcut cr de calice
benedittionisfcribunt,<iuod poft eius confecfaiioncm non liceat ueu
iis inuiiUbusiriitenkrc.Scribunt autcmfici-

V nnH* -p*n
_-
^tttnan v^syfc

I . -r
-r I *
i^jci*
I* - V
ti^Vc
/ .

pMW* nnnan^ *rt t^V *na _m^ wSsw

pnHw pK niK *53 nHvj n^jyin^nVN wa?B


nnnaWnn ^n^an rttotftt *6k wn* nnntt hnMs
p*n "fww V^SN* ^aV*

1 V
H<w cRyPofauam mfcuerunt calicem benedittionis,prohibitum
efl fabulari & intendere uerbis ociofis ,
<f#
0 faciunt ad rew

benciidtonU if^uidcm uinumoccafionempnzfttid multa uerbd


inicwdt
dum MattharomL "Tflatft *&s>
iniccora t atq; pcrducit a\ demtntationem er inebriationcm at% de*
fbtutionem mentis^cumfcriptti fxt : Et uinum lcetificet ccr bominisi

laftificet fcribitur , quod eft uocabulum defolationis . Scriptum eft

deniq^uod uinuTi Utificat deos grbomines;Et multifunt bomi~


nes q/i nm bibunt exfiti, fed magis ex uolupt'te cr luxn, 1% ideo
iicunt benediclionem pro fingulo poculo umi. Vides leclor>qucwodo
ueteres per cahcem benediftionis uHartnt multiloquia eyfcuriilita-
tem ([uce nxfcifolet intcr potaniumjnfli^entes ruurn qucndam b<-
hendi religiofum, <{ui tos arceret ab intempcrantia uim ey uerbc~
rum.tAeminit ey* diuusFaulus i adCQtint.io.cattcisbentdifiio*

nis eyfraftionis panis yfed ut a Cbriflofaluatore poft patres in alii

%jp uercfpiritualemfuittranslata ufum:quemadmodu crboc ioca

EuangeliHafcribit , uvn accepiffe panem y benedixiffi , fregtffc cr-


diftribuiffetacdcindefumptum calicem <jko$ bcneihi]Je,ey biben*
ium difcipulis tradidiffe at% monuiffe , ut id deinceps perpctucfa*
ierentinon ob id quod a patribus is rituf effet antea infinutusjed ui
memorialc babetent fuaf&craitfiimct pafitonis^ua a morte ad ui-
iant ipft ey omnes credenUS in eum fuiit reuo ati.Hoc axtemfacro
fanclum myflerium uoluh nobis commcndafe m pane ^r uino , ut
Aifccrewusy qucmadmodum corpusalitur corporali cibo , uegetaiki
CT a d oper* fua roboratur , ita Cbrijlus infpiritu per fidew man*
d^catuSyanimunt bominis alit,uegetat , mremenVm adipi atc^ ad
opera pietatis rediit alacrcmeyindcfcffum . lAaniucamus wtm
CbriHum, quando certafiie recordamuf eum pronobis mcrtum t
mortetyfua effeciffe y ut pater cceleftis nosfuos ue'i babcreflics^
tatedeSypcccaia omnia condonare eycetcrnam uitam uhro donarc.
Sic caro ChriHi uere edttur , e<r eibus effe wtcc cetttncz fmtitur^
libitur ucre fanguis eius Cfpotuspercipiturfaluifimificutipfc

iicit.Uoc eft corpws meum quod pro uobis tradctur,zr hic cflfcn~
guitmeus,qui inremxfiionem peccatorumueftrorumfimdiiur.Qb-
ftrepwt bitnofa Hsfamnttr infipicntes UdGi&obijwt agm
a
70 WWM Euangeliom fecun-
pafchaUm , fanguintm poflihus illttim ,t\ut myflirium tcrperU

Cbrijii , <{usrum Hultieiam htbraice Buiiojh bic breuibus nonde-

iignabor oBcniert:
r
^ys^rs yntfn aK ''nVn nnan ? n *5 V t* '?

np' ? mi W nnW? nV7i u-^ng nann >^


5
1
n ?''

nw*nn$> u^oanynt" *"& nT n t?^ *&?'! ^ mw


ttWo> n^mnl ^anoaV mrn.
non ni^ o*son o* noM* 'n*"v uv
^3 *ttj>on
y?nK njr
q"> Ha ow -ion nn Sv noa an^a aV^vf n^* V?
w
y na n^Snonoun anV* n*n wftfj Sn*n nn m
can^n "p? Van/o^ Vnp Va Hnw n"0nwn
"ia -iVng

i^rtffw ^V^^ft? "nra? nT^ ^ "^Vl


nnatrn fc6 '^ "*? Vj?n nVafc<nj7n?nT>33 vb%
o^nya^^Sa u>w sbys^ wo} iwnw Ha
**
* T*aVn* n*>n'wa np| an^-a "|nV =nn ?
"^ '""l '

nV Vn^ l^in^TJ ^^
m nnV
nnV n ** n^ n^T^ - l

**3nn fcinn *a~nnV> ttS ^^"CTftV


^ 'u^a %w#\ nSa> ^"tfSftj oHannrn ntyj
nn* ' n^"Jnn 3 * n "^**-
^* ^
13

nVsfcwHQns M%n F39


^
,

iinitt na*nn"nnn nnwn


non y*ten nnVn nsna unHvn n^gs \K irtV imw
-j^hVHnnjnVVaHw n.wV*'} inMns V***4Q
ann^n trn om HK ^isV nann> tf?n ojvnvn
^n
ia nn^ nn?a V
'
'^nnww ojrna^
nann
nann n* *^n jav^-mMn npan ^saa n-n
VKnn^annnx'? pn inn nnn Sjga nMns n\n^
dum irte *ta *7* Matthseum,
Vafo "^jann ^a j^ot V^ tg-0 n^n ra^ T? nw s-j
W
"j

tvlw ia V^Tjja ^na wa iSjn KCii mw p


Va^u
**"... mns Km -*-
t 3
Vnfcw r
row
f T
ia '
^sn haVfcs V*Kw

sf ! "* i

T27 13
I ..
^z*n v^Vwn_ "Oi MV*:n cik
l -r . r- : -r
Vsto r
fiVyw

r-fe..

la^vnahwan

nro
in:. awn^Pi
"*
n*n ikVm
* v
ra* *
"* """r *
^ -r :
-r

*\mis s OT
a V* ntmn nts raa j?w* wnwpK
3&K nV*a n:nn te *i*a 'awa too ny nn^ annti*
u-^n V^ nsa^n :p Vy
">. r
^nVnn fcV nroo
^Vna i ."":"
-
* * * *
:>}
r -r >- --

f J - -r r : r J : t -*..**

tp^a nicin aMPfej. nnw nVataw Va^ Knn ^^


tinV v *
V*v ^jcfrV wj? nk-in ^ttKwa vn^
n nn^Vana nm ^KWia naiV
r -
i^ ^i^
*:'- r r v --t r- . -

rann n^nknn nmVtpVi npr^V n:n *nDsw


*

jnj nVSyn VkS* n*w?n ^'^^ "tti? ranto&aVa


ni^nken nv*niV

Vnvnfcv ipwft nnnaV Sanvn
v r **r l **

o*wyn roaVgi *T>^i ^fl^JJ ""W fcy^ ^n^


SnasxD jyaV n- K a o^dHtd Va^j^ vp? r ,

YT3^tiian"nBaonV
*..- * ; n
VaM
- v.
p
*
Snaran *nVhnx -r j

SaV^ iws rnrnj to^3 Vswin^unnna ia inSK


n^?^ i* i^ Q,V!;n?x n^nV yv*^*) l^ 3?dw

^nittf naV qtn SV v


.
^^
v
s ^aV n:-V tjT Vd ^n
. I > * I -
;
- -r -r

^Vn*) l^ vnB kVw qpj kV^ nna^ n^Vn ^Vb*n


jn^n^ i^n? ^s^nnn ave nVaK-j ^Vi< giaw n^pn?
nnn^Kn nsTi?3!i ^nnn nj?nw ^Vis n^Vn tte^aixStDn
ns yiatrnn n^^^wxn ^nn nVs^ n^^a toV f
w
; n^nninV^ax ^nnn
17* Euangelium fecun^ nvwa
* Nouum in rcgno p&tris mei. ] Vocat hic regnum patrisfiatum
ttfwtreclionis^ c\uii in hac ultima coena propc aderat , (y tunc nouo
mioconuAazybibitcum difdpulis^mmortalisfcUicetfaSus^
%n regnum atcfegloriam patrh translatns^,

i> Trifiis eB ariima mea. ] Cum Cbriflus uerus effet homo.nc^


teffe erat ut natura cius hcrrcret mortem. \ndc quando diccbatjicn
mea patcr^fd iiu uoluntasfiat , uoc&wt fuam ucluntatem naturtc
defidmum, quoimortem horruh.TLtbicrurfum luicci produnt
incptusfuaSyCcmra hm; locumficargucntesi
.3t6 Jsn-t!? "n& xvm ly Mtw ro*w nn*m imb

msj&s n^yg -r/.K tfVm ^nsm fc-\nw wa!3 njj^ fc

litort
..
Traan -j
* V- -=> >
n^ hfc* *\r ^K rnfc- ospte L i? i\y\
... *"*T ^ -r * f *

ra-na Hj"h wstw* Q*yi^ nb^n Va *a -vctfj


nhy-j * w^TlrS? ok *a -jSfco laVfc mVa y-j ^^ 4,*-

D nstBa m tna ^sgnV nriij vaV V^&wa n*$tf

l\Ha!*r\n n^ V na ok * a* **^ G ^
1
*a K
s^fc Kn*

KV5K ^5^?? "^ h^y* ^ *v ^SH sjhj wyi

^ kv tt'3 wan nr a Mo& ^fWta V*n n*n cHd


nHy ^rHfi fcan * w>n k

K ynn sHti ynH^ ntoan


Kttf "j^r.nt:

*nny*7 y#xdh
1^$!?^* ^
^^n^^yh^i^ntpg^ K^
n!?5D
"-IJJ^ ^^7^ *.wV
Vvro^
onvV ^an Vi^ Tjx^n nn"; *
^H ^nnVn i^Vj n^

n^ ^ptt n^n xb rit*aV 'ax ^nn^n S 3 Vuto V tihSvg


nnnV
dum Mattharom. *pm *%q vn
*.," -. r - T T ; -~ -

nKVas feVl ^ta 3**3? Wa


rftisn '*kV* nifc^ *V
n 1^333^3^:0 tn "53 vnttf Vkt^ n^w
narai
"V ;
vinM b6w hitt twp
kV\ J
T
r.nns n -^ti?
v tpkti
_. f f. "S* - r I

fcV wmwQja kVj ^^33 kVmVaonV Pins isV}


HaHJttnb-r; TTjstenVijKn Sjpjtj W^rr^ V*lwi
V^V^ *npV onnnt\'j5 dk 7t5? rrn nYann

VVann *6 *a o^n^n^ ^bV# n^i^n nS&n n^n


vtann-ft6Jk a?Hv> Kr^ ^K^ot^aV^afcnrrV
IjnaV nnarran wan nTOn ntam* ngsf ww n3
wa nnBn*Vi*v33
;

ti nta
* t * -r 7 .. r--r
t&wrinb

*3 n^rx
>; 5 . -r

nVotfcs
J

n*n Hsna Va V3& i^w; j^eV n^rm
V\
' *iHr\ p&o

airtJrt tfn* ots nir-ts
T, j : 3nn
fa- Vr*V
| 5 : 1 -r I r *

*vs3n- v^
v
:
- r *

Vrecatio inywn UU Chripi, quanio $ixitJTranfc&t a mc caVuc

\fU>magis fet qucrulatio quceJZ anvm luclanin cum pauore fyhn


tufia, precatio y cum abfolute non icpncarettf c&cem y fcdftbmife~
rit uolunUtem fmm uoluntaii iiuin^ fciens ita defnitum a patre. y

Vut Umen crtfio morationemn fempcr aliquid petimus,fei


%
c\uia

etian querimur ey quaniocfcgraiias agimus . Hinc iifcimus quo~


moio orare debemus quanio nos torquct crux impofita Atcfo quomo^
do nosgcramus^nempe utfimus patientes , C7* nobisnondifphcea-
tnus qaioaff{igimur,uiientes hictantopere Chriftumioluiffe &
fuiffe pmurbatum.Nam nulla crux eH quct ncn cruciat y nccf, patien
(ia cftfme dolore,fed quanto crux magxs dolueritjanto prxftantio*
tftptimtia.

^ VQmitc i&m (y requieftie. ] imk (B^uam Hclrxi


a 1
57+ Euaftgelium fecun* n^trta
Q1*PX uocant , c\ua diuerfum iubemu6 c[uam quod uerba ip fafi>
griificantficut Cbriflus bic non iubet dormire:fed monct tempus ad~
effe vafiionis,atcfc ob idfit orandum ey uigifondum*
1
Omnes qui gUdium acceperint.J Bocdiciturcontrapriuatos
quofy>c[ui nullo iure permittuntur uugUdio>non autem contra ma~
giftraium qui iuffa de\ perficit , ey talioncmde'ncccnUbu$fumit.
fe Amodo uidebitisfilium hominis. ] Vro gloria patris ey ueri^
tatis tefiimoriio refponditfe effefilwn dci, minaturtyfvnul eisjen-
furos olimfe Cbriftum effe, cum in nuhbu* cceli uenientem confpe^
Hufifint , fed cr antea uifuros y federe ad dexteram patris>boc efl,
p<$ pairem rerwn omriiwn poteftatem haberetc[Mfi dicati Si mult*
uobii modd dico>non creditis mihijpfi pofibac cr mox quidem uide
bitis, quem nunc utfilium hommis contemriitts , uere cffe Cbrifium
addexteram uirtutis dti exaltitum , quando audictis nomenmeum
pradicari per orbem , cr uidcbnisingcntia figna atty prodtgia p e r
fpintum meumfieru Sed cr ubifinis aduener'itfccu%uidehtis ue~
nieniem in nubibus cceli cumjumma uirtute ey mdief.ate eyc,

lAfto autem
mane,coue-
neruntinu-
num omnes
prcecipui fa-
cerdotes &feniores po-
puli aduerfus Iefum , ;ut nna *V\m nnVtofc*!
eum traderetinmortem. ^nvp^HaV iH^P**
gtuincientes eumduxe-
runt $um,atcp tradiderut
Fontio Pilato prsefidi.
Tunc uidens Iehuda qui
#mutradiderat,quod ^o-
dum Matthseum. ff& i_n fi%
a
n Bwn WT _fn_ demnatus cffet, pceni-

a n*wVu n v*&*\ tentia duaus,retulit m-


B**t*n
*" - 4>M^
- _-
n^V
8 inta arg c ntcos
facerdotibusat<_}fenion-
fummis

*nMcmSnMb *$?! bus dkcns p cccaui)Cum


x

**&ft nn-nK 7?1?3


,,
tradiderimfanguinemiu
W^ n"n n"TC3M
*
nm ftum. At illi dixer ut i quid
adnosftuuideris.Etpro
Mnm~ nKnr, nt\M t

Vm Q^qos- n r^n * dcns arg entcos in tcn V*


in^7r?n^i7. . Va'-n
IT__3 /-> WmV^ r
_.
?lum,abijt8cfufpenditfe
i aqueo Summi autem fa
**ft n^rjan *&* cerdotes accipientes ar _.
JNK ^nx^ n^aoa-nM gcnteos dixerunrmon li-
VM nr.H ty\Vwb *tt}nn cet eos mittere in Corba-

Ti* nnn ^arr *3 Nianp nam , quia


precifi fangui-

^an^nTynyy^niiMnn niseft.Etineuntes con-


_______! JtjL. "JZjlv.vn filium emerunt ex eis a-
'i.Vnnp^n-nMn.ssn
_ c . - ,_.__.
_ v v * -
g rum fiffulun fepultura
1?^:^^
.. ,

peregrinorum.Et ob id
17_m n^Vnn TlM*^ uocatus eftagerille.ha-
nrn nS"n n^ ntfn
j kal dama.ager fanguinis,
TVn ttVnns nM hunc diem Tunc
fq? in .

b
V-p \y *vnM* TI* impletum eft quoddi-
fjpffy*
aumeftperlercmiapro
nn^V Wfenr
";- MWi
^D "& 1?5* "^
*___ phetam dicetemfEt accc-
perunttrigintaargeteos,
v^nWMW_n
*n ma gnificumpreciumap-
nark iVMnw^ aa-ttMn >
preciati , quem apprecia-
a *n_ Hn npVn^ nnSM
,
ueruta filijs Ifrael, dc- &
*.. "a" rVn '

"i^Ka dcrunt cos pro agro figa


"" li,fkutconftituitmihid
3 4
j7* TWTO09 Euangelium feam*
ininus . Iefus autem ftctit ^j^ 1? fD3? TO*tmH^
anteprarfidem,&interro-
fauit eum prarfes dicens,
u es rexlehudxorum?
Dicit illi IefustTudiciiS,
Cumcp accufarent eum
fummi facerdotes SC fe-
niores, ipfenequicquam
refpondit.Tunc dixit ei
Pilatus : Non audis quan
I - >- ~ T
tateftimonia iftirefpon-
dent aduerfiim teclpfe ue
ronon refpodit eiullum V* K1 Wfy ^5 *

uerbu,&miratuseftprar. -\ nnbj ^Vy \Vnj


fcs uehernenter. In die au J "lV V yEm nrx^
tem illius folennitatis , ^vj rrn ^nn nH^^n
confueuerat prarfes edu-
cere populo unum uin-
tam , quem ipfi uolue-
runt,Habebat uerotunc
uinaum unum infignem MS?* T ?? "*$ V?K
nebulonem,cuiusnome 1 nsn-ia fc<!}P*

cratBarraba.Etcumip- yc\< Tflan nspfcvj^n

^n^ ^ ^ rVncV^on^
^
ffcongrcgaticflcnt.dixit $*
ad eos Pilatus : Qc uuU
tisutdimitta uobis^Bar
rabam ? aut Iefum qui dici-
37 Sk nivia om
tur GhriftK Sciebat enim ftnn^nvirnTnKst
qudd ipfi ex inuidia tradi nntmnKrnr:! nnw y-\*

diffent eum . Et fedete eo


in tnbunali, mifit ad eum ti?K vta nnVs* nn*s*
uxpr
dum Matthatum. wn' rrr
Wmi -pn vckV hnwK uxor ciusdicensmihilne
"wiiriiHW ^ 8 0ii f,tti.bi ^'.ftoil-
" "

lo.quoma pafla fummul-


\**?bn *? **9
. r

ta Jodie
.

fomni8 pr0-
PW'B* m^n nnan ptcreum.Summi autem
WS5 "wfcnn IW3J3 facerdotes &feniores per
o;?r.-nt<; nrvQ OMpn fuaferuntpopulo,utpe-
ISKVn navna httiph terenr Barrabam Iefum ,

Tt)n'<|0wi tjrn^" 1
"operderet.Etrefpon
*4i un^*.-
<**- v r ~
dlt pA* fes a T ^S
e
costQucm uultis dinutn
Q 5? S?W? V?P uobis e duobus tQjiidi
-n n^KorniD^p xerunt: Barraban Aitil-,

prpVg ^H*\l,n|5^3 lis Pilatus.&quidfaciam

V nwgK rrm ^tsV^a Icfu qui dicitur Chriftus?

h% t?ra nialsq^ yn^S


:
Etdixeruntomnes :cruci
I "* " YW-t Wte "

r
-
^
fS^ur.Pr zCes aute ait 0-
lis:Etquidmahreat?At
TP?n bqp^ ^im
. .

i
*U ruruim clamauerunt
nhy Onn. nwy ryn n* n ! dicentes.crucifigatur. Vi-
Kwtafcr? -i>6 nfcnp dens autemPilatusqudd
n"brn )" "O SJ^voVgj nonprofpereageret fed
n nonwn ok nn >a
ma S is rumult9 oriretur,
V^ nnpn acceptaaqualauitmanus
-n. W>M&
^u^o;
e
ot*'

>z
- - *
orampopulodicensJn.
noccs ego fum a fangui,.
WK nnKV ujm
*Pj t
ne iuftl huius, uos uideri
OT\K njn p^sn onn tis Et refpondit uniuer-
.

oyn-Va "jy^n jnwnn fus populus &ait:fangu-


^"J V^Vy htfn yc&\ ts cius fuper nos &fuper
On^nWiK Vns-sa fi"Osnoftros.Tuncdimj
.
* ~ y ~ ' a 5
$78 Euangelfum fccan- jVttT&s
fiteis Barrabam , Iefum xi yvp^-nfci nav*i3
autem tradidit eis ut fla-
gellarenteum
cifigeretur .
atq, ut cru-
Tunc muites
*W5
^
-^
w3 Vte^* nnV
s
'

*P 1 *^93?
r '
:
"*voia

prjIdis fufcepertitlefum
in prartorio &
congrega- r?5 ft*M ?W* *mv*
uerutad eumuniuerfam
cohortem , SC exuentes hnHK *fen$EPt wv*a
cum ,circumdederunt ei
chlamyde coccineam Et nwcn

nnw? u^-vo
ple&entes fpinas in cofo
nam , pofuerunt fuper ca
puteius &dederiitarun- n^ ? ftjp nn ^ft 11

dinem in dextram eius,8C Vigt *an3 nsnarn


incuruantes genua ante u\Va> 'vakV *> %r*>n
r

cum,illudebant eidicen- ntf">P^ n-nnTf-nnVn :

tes:falue rex Iuda:orum. \ mt<n nfc wp*i ^a


Et exptientes in eumac-
ceperunt arundinematcp
^nK^iSvirrnKW-n
percufTerunt caput eius. : " : v

Et poftquam derififlent a w^V^ V*;ro nK


citm,exuerunt eum chla- V hn^KI^Vm^ ^J?
&
mydem, induerut cum q* ^yi^ Qri-j j aVffrfr
ueftimentis fuis ,atcp du-
. -r V T
xerunt eumutcrucifige- l

retur. Exeutes autem,in-


uenerunt hominem Cy- r- * i

renxum nomine Simo-


nem, SChunc adegerunt ntiKjtjJohVnVKn^tiM
uf ferret crucem eius.Et ij
VV nan^ ^nVaV*
ucncrunt in locum qui di
cebatur
dum Mattha?um
cebatur Golgoltha, (hoc
eft, caluaria,)& dederunt

eibibere uinum mixtum


cumfelle&cum guftaiTet
*i i^to npbn ^mx noluit bibere Poftquam .


i <* - autem c crucifixeruteum,
- r ,f V -r diuiferut ueftimentaeius
&proieceruntfortem, ut
urf? ^jrt npVn* impleretur id quod di-
^l <ftum erat ex ore prophe-
*

ta- diccntis : Diuidebant
ueftimcnta mea fibi,&fu-
~nis \x6Vr\ Vy wiwj per ueftem meam proiecc
v* r\m afe&sn ^S*? runt fortem Etfedentes
,

obferuabant eum,pofue-
riitty fuper caput eius cau
fam eius fcriptam ,Hic eft
I r
tV l
* "* !
Iefus rex Iehudseoruim
Tunc crucifixi funt cum
? *" y -r " "
eo duo latrones unus a
dextra & alter a finiftra.
nfc ^sran^ nn toxV Etpnctereuntes blafphe-
n^V^n^n^^nV^^n mabat cum, &mouebant
capita fua dicenres uah :

quideftruis templumdei
nnK n^wn T3UK 8i in triduo ardifkas ip-
fum.Salua te, fifiliu$ Dei
wybi Q^nan #**$ es,defccde de criKC.Quift
8C fummi facerdotes il-
ludebant curo fcribis S
cyim fenioribus dkentes,
Alioa
3$o n-wgfa Euangelium fecun-
Aiios faluos fecit,& feip-
fimi non poteft faluum
facere. Si eft rex Ifrael de-
fcendat nunc decruce 8C
credemus ei Confidit in
.
n yn nny t hvrtsr*

deo, liberet eum nuncff


wult Dixit enim,quonia
. Wt^* o*r&M Vj? nt?3
filius dei fum Et in hunc .
-flQM *$ j vq^ uk nng
quocpmodumexprobra- "
fMMo'^Mh U^i ;

banteilatrones,quicru.
cmxierantcumeo.Afex*
yi^Vtmo^m
/ tr/*
* - !
.-'

taautem hora fadfcefunt ?


^*^*1? n?S
r enebrse fuper uniuerfam * n ?U n^Tiron nytfnn
terram ufq? adhoram no- v? ny Y?M~V? Vj7 ^n
namJEt^circahoram no- n^is^ n yMpn njw :
H

nam ~
^^ ^p ^sW^
clamaui-t Iefus uoce
nagnadicens :EIi eli,h-
ma fabacktani , hoc eft,
^ .^y*w
3
Vipa
deus meus deus meus,
,

quare^dereliquifti me Et D 7 w?l*
*
"*W* "9*
.-J
r
t_v'
n
^
. *?V'
quidamhominuiliicflan ^M ntfcwtsa VHKP
tium cum audiffent dice , MVtpniTV^MV :

bantrEliam uocat ifte Et .


urrmnM vn ufcnan
illicd aceurrens unus ex
mVb** rh&trnM wo*i
cis accepit fpongiam &C
,

impleuit eam aceto,impo


V^ 0^*5 y?^? ** ^ 1

nenscpcalamo dediteibi jn^n^nV^n^m^


bere.Alij uerd dixerunt: tjnti wbm o^nfccj

fine, ut uideamus (i ueni- n*VM mV nM nM*an


9t Elias,fii liberet eum

Iefus
dum Matth^um.
Iefus autem rurfurn cla-
c
o^iVvn mauit uoce magna 8C ef-
:nn^nK
flauitfpiritum. Etccceuc
V^nnnr^n
- t
r v *
tutV)

lum templi fcifium eft ia
duas partcs,dfummottU
que deorfum.&terra com
mota eft,perrg quoqj fcif-
maV} fxfunt &fepulchra aper-
**W ta*wpn
**!?*?QW^ nnftns ta , & multa corpora fan-
ftorum qui dormierant,
*iKs*n nw nssw j
furrexerunt Et exierunc
.

*\mr^nnnfc o*-ot>o defepulchris poft refur-


reftionem eius % 8C uenc-
w*j ; " o-.anV wv*n runtin ciuitatefanftam,
nnN n*n vgftft nK^n atcp apparuerunt multis.
Ceturio uerd SC qui cum
eo erant , ut cuftodirent
onMsn yj^ JgV rtM Iefum, cum uidifTentter-
nemotum& eaquarfatfhi
fuerant, timueruntualde
i nrnn^ *nVKn & dixerunt .Vere filius
nn:n cf-tjfc utf vm'} deifuit ifte . Erantautera
o wxn^Hi SpHnjp ibi mulieres multac elon
ginquo afpicicntes > que
gw; ^nfe? *?
^* ?J.? *
fecunr fueratlefum aGa#
WW3-1 "* nwwptj lilara miniftrantes ei, in-
xpsVito o^o nn*n ter quas erat Maria Mag-
rxoh*

ow\
:
spj?*
r " cnfcn r J
dalenc &MariaIacobi&
1
*J3TJ "^3 OKn mater Iofe atqrmater filio
rum Zebcdari.Ercum ue-
Iperafa&a cflTet7 uenit uir
quidam
tt* tvwpa EuangeKum fecuft>
quidamdiues dcArima- n yn V^
th*a cuius nomen erat
Iofeph, qui &ipfedifcipu
n^ h V Wrt
w "u ^ irX

'
Q^

I
^ * -
'
'
*
;

lus crat Iefuis acceflit ad ^ .


*l
Piiatum&poftulauitcor V$ ^l ^ nnl
pusIefu.TuncPilatusiuf * nfc VKtf^ wrV^
fitdarecorpus.Etaccipi- J y^ttfc n 5
enslofeph corpus inuol- rns w\eV*a iH
uitilludfyndonemunda, t nnvnfc nn^
pofuitip ipfum in fepul-
nfc qt^H^ tig^i
chro fuo nouo,quod ex-
ciderat in petra, & aduol- y^a ^ns* Ritjg^ gft
uit lapidem grandem ad 3 \t\\x u^V ihno
oftium fepulchri,&abijt. a^n ^fc iinn vot>3
Erataute ibiMariaMag- iaK~n*C Wjpn yVua
dalenc Staltera Maria,fe- *\ nDPnnna VynVis
dentes contrafepukhru,
Altera uero die quar eft
poft parafceuen, congre-
uyya u^ n^n^
gatifuntfummifacerdo- o^wttnn>n^Vw^
tcs 8C Pharifari adPilatu, j *upn vVuV nnatdv*
dicentes:Domine recor-
dati fumus , quod fedu- yunn np^a ^nK fcnn
c5ior ille dixitcumadhuc
uiueret,poft tres diesre-
o %?nton it&Q i&ukj
liirgamaube ergo muni-
rifepulchru ufq? in diem
tertium , ne forte ueniant
difcipuli eius &furentur Knn ihywa -vuK mn
cum , dicantip populo, M u^fc* nnftw -\nK nt
qudd furrcxent amortu-
dum Matthacum. tvtt '*"!. fS$
V tos ^a b$"} nnpK is,& fTat nouiflimus er-
rorpeiorpriori.Etaitil-
n OVTnyWwwanV
Iis Pilarus En eft uobis
n
-,
^to*r*m
,*.'V
,v,u'.

Itta^
:

cuftodia.Ite&cuftoditc
-t VT*?* ficutfcitis.Iliiergoabeun
Op Knn^a e# YMgflO-j t es munierunt fepulchrii
isnnjpn "Tj*^ t^rmo cum cuftodibus,& obfi-
:
"} \tt?Knia y|) T^nK gnauerunt lapidem.
naV nnKTuia n&V w" mn wtoV*b cn*Vx "oafcM
s

*upTrnfc *nw\ naSn nrn nw?v w*o wgtin *

a
Pm Jtext.4 chtfttt* 3 Exemplum efi I te ijfc omritum repro-
borum,quos cum Satan&mperfiagitia iaclaueritjandemapcriun*
turoculi eorum % &incipiuYituiderefce\crumfuorum akocitatcm9
tmfericoriiam autem dei non poffunt wdere , unde ed ueniunt ut de
ariwce falute defperent cr ingebennam prcecipitentur.Quod aiu
tem facerdotes noluerunt argenteos mittereinCorbonam 9 notatwt
prxpeflcraeorumreligio y cjui ucrHi fuerunt poncre preciumfin-
guiriis inter dona dei>atfanguinem innocentemfundere non horrue^
runtXceterum p*VP corbanbebraice,w ftl^fttp Cbaldaicr,
figriifcant munusfeu donu,ficut gr Q^ dam bebratcec?$Xf%
dama cbaWicefanguis eft.Sunt eriim plurima nomina Hebrceis &
Chaldceis commurixa , nifx quod Cbaldai infine pleruntfe adijtiunt

depbyUt yymiJJ mamon 9 j^XVpTS manmA^XBTiHR Aeno$


Z? KTI73K Aen*fa hwo. Sicinfra xb*sihv> Oolgoleth
bebraice9 &* Kf^JlVlX Golgoltba chaldaiccjaput rotundum
,

feucrariium.Efttamen hic 'p


pft fokalCbaldeis propr'ium>pra
quoHebrxi dicunt fXVSf fade 9 ucl
JVpVft belka,ager.TuH
proinde^ut iamfcepe diximus , Chaldaica lingua ludceis uernacuU

ab eo tempote quo cx EabylQnfc* wpiwtate reiietHntUrofolymam


4<%d
$t 4 Eaangelfum fecan- TftW 3
*fy al deflruttionem eiufdem urbis , cr helraicam littguam nem$
ii/i cfo& callebant. t binc eft, quod peregrmct uoces in Euangefys
fere omnes funt Cbal.fiue Syriacx.
* Quod diclum eft per leremim. ] Scrihitur iBa prppfatia

tpui ^Zicbarhm cap.undecimoi&putant c\uiiam nomen leremice


ilb <ar\js aiieclum,aut quod Zachurias fueru binonimis*
c Crucifixerunt cum. j Cont^adicunt fibijpfis ludzi in boc fc-
to> negantes CbriRum cruci affitum , cun tmen eum ubi% contu*
milta? nomine appellent n^ft fufpenfum, (^rneidde^j Ugno
iitlua prcetexat^ficut let cadiuera occiforunt iubet in Ugno ufyad
folis occafumfufocnih uocant crucem ChnHi non Ugnumjed pro-
pter fomamipfam 3^3?^ *?\\p ideR,Rawenzy fubtcgnen.
Sei auiUnt bebraice docli cjuomodo bic iudai impugnent manuwn
peiumif} conclauationcm: \

nsn^p yank "nnorn ra^Vnarn "pV^sn Sk *y**


n^to :nn * pxhn*; :nn nB^w nV pp * 7 xv*:jV
n t^pT? rO^vnn ns*nw na"^? OTfan nV^ppn
jft-rtraTM r^nnV m? S*w ksw Vfcn Pwaci^tn

trwtw 0^5^^^^ o*nV* nV;P *i "nV\

K "pVpHoTi; ^nK T ^sm tty/nn ?Kn pfc ) nVru 1

V|(Q BOrH* V^m } y^*3 nnHpn n*; ^pu>$ HnHx


1

nVnmtf yym nn: Hn^K vvr\T2i nrann ny^P^V


tpa^npSx Qn n^n^n 05 V^^ # niq^ *\zy* ^l
^^toc nn^; ^atb n^? TD^nnnHP Hj^S^jnjfr
dum Mattlmim. *Tfi3 n &.* ~%H

^"Ennp n^n fcnnn HnHK r^wV tV H wipM raSsih


rptan wvito
y
Knn t a hy>\
>
Tmrp'.
<pK Vy s^nh
-r # * * -

nma
:

unV
V
n^n
V
nV p^

u^-nn-m - T V
'pfcn n*wan
- '

x\*z^w w nSir-Vv td ^ian rrts^a T^n? n^wo


-r I : . i *
:

^ V fc J J d ; f * . f

Senfu* efl: Ncnfuit mos in IfratH, ut c\aui figtrentur in pedibus


& manibws bominumlapidatorum atfyfufpenforum . Nam tradita
funt quatuor genera mortis i udicibMilapidaiwjombuftio^dccifiotzr
flrangulatio. Occifiofit gladio, & e$ lapidatio durior combuflione^
<^r combuftio grauior g\diio,^^aim durior flrangulaticne.Nort
autem inuenitur, c\iiod bomo clawsfigi debeat ad crucem,fcdfufpeH
dentat tft blafpbcmut & idololatra, & fufpenduntur in bunc mo~
dum poflquam lapidaucrint cum,
: demittunt ftipHem in terram , l
quoprotenditur Xtgnum^ coritunclis duabus manibus fufpendunt
eum uerfus occafumfolis, tyfcluunt eum paulo poft,^ hgnum in
quofufpcnfusfuitfepslitur cumco.Refponfiomea. Etiamrabinl
ueftri affcrunt 40 * aftws ante templi fecuHdi eucrfionempetefla-*
Xem iuiiciariamfublata,ob id quod homiddx inualuerunt cr encr-
uaueruntiudtcia animarumde \frael *Vnde nonfuHinpotcBate
torwn occidere Cbriflumnofirum , fed conuenerunt iudicem Port-
tium Vilatum, c Komams terrce. ludxce prxfettum^ui ut ipfe uo~
luit,non ut ludzijnterfecti Cbriflum,ficut er nonfuit in poteftate
corum auferre corpora cruc\fixorum,nifi ilk annu\ffet 4
Circa boram nonam clamauH .
] \t Cbrifhts dpud uulgdrcs
homines \n omriibus uulgari lingua eft ufus^ boc eft thaldaica fxut
Syriaca , tta bic quo% in cruceiingua illa exprefiit banc c[uereiamt
Eli,e/?, Umafabacktaniyfic enim bxbeni omriia uetuHd latina exem
flaria una, cumgrxcis codUibus 9 pro quo hbtdice pfalmo u.legi*
b
'**
TV\Ml?a Euaftgelaim fecuft-
tur&i tlijama ^rOtJ? tfabtbani . tt capitur boc diiium Dt~
minifimplicitcr.Namficut in monte oliuarum dc cahccfuppltcy y it4
CT bic queHus eR fe \n manibus tmpiorum ad omncm ipforum {?-
y

lidinern a patrcderclidum^uanciuamuoUns fcirituomnia pcrfct


ret . Verus bomofuit &*<ueri bominis affeftus babuH &* prodidit 9

Jedftne peccato^udcei %n Cbrifti odio obRinati,ut incmnibusjid


quocfc hic mtgna irrfione calumniantur banc uoccm ChriHi 7

!p*n fct?hn mMa ^fc??? w "-a n*to %nm


annrp
iy\Vrm n*n -y&vij kt* 05 *r\n &*nW *a -vaWn
#

vnK ^5 ^ap^y trn V 'sa 1?* tojg*? to bg


nw^nnnV wpsp 3^5 P h<?? "^1*3 ri^np Vw ^
hnn^a n^Hyn nhiaV H^.vri* *a n^*? ^w
gk His n^HyV 3 niab n^ njn^V pysr to& w
pa n*n ^wn atc cnnny* ow n*nsn ^"^^ntsjD
*i3 y?5 n ^
n T *? "^ ^nn pV*nn nn rng* ? 1 W ,
1

D^ **?} q k y&) * O^npnV o^ntim tongn ^K


hsSsnp\VnS*a iVa n*n*n V9 fc^rn 33 ajp tvqV
^s^^ utetr.n Vaa Vsp nariKnn iijf-ya nVnp*i
Wntjys
* t
j ** ** "~
* *** **" *

6 rwm
. *
f
nnty-in *
'pnQfc
* " -r
im * *
yia&nn**vj
r
ntoyx
V -
.'

-
1 - t KnnlarpVnanMnmjaat
n "^sia^TnKaNn.
**
1 v r *r */.:

mn ^Vn lan Tvnn nn*o "-sfc m& nfcysft i?^'-t,n


1?D n^^ ^Va hiaV n-iwn n^ 3t?n^ n 'disV nh ^V
n^n^^^a^
IV.- Dnna wV\ nnXmnN
*6*rmyV nnwn*)
^r-r
nx
....- -r

nvn ^
kw^j

maK^Ma
V
n *" tf
Vy
Htn "Mah strDn *W)3 j *&? n^a ^b
1
- nht^K
dum Matthamnt tffa 7DA * 8?
DKn %V np& ito
nyigh *fy ^psn ^njrronia

nn$ qx ^nVni iwtrjrj ^*^ "V ytsHni ^nn^V


jvqk isnn vk? *^1 3^5?*? * ^ ^ ^ ??^ *^2
1

qk *a *%\y\ "pK yos V*yV *a llh^ft ^3^/7?


svpto Kntv nton n^jxn o^an? xVa rqw* n^y?
KVa pn n^VnV^w* VhtsV Vb*t m&n w** npV
t\ ann vion Vn*n *inaHt? 1 *ttw *-p nam tsn
jo tonw nManrtV -^rrnK -jya oa TWVra VVsnn
6 o*nVin rngs n^n Knn VNn QiKn Va nywnV
nsnnnVnro? n Vs Q^nVQ^ynte op a QVsa r fca
Hac cum blafpbemicefirtyCcnmciayContumcliae cr obftimti cof
ti$ amarituiinesyatcfcfatanje wrulentce fuggeHioncs >nolui pias au
rts eorum uerfionc grauare . Dofti tamen qui htbraieeftiunt , non
offenicntur>quoi bas bldfpbemiat bic auieamfcribere, quin magis
orum\ettionc fefe amabunt cotttra iriimicos crucis Cbrifti>utfl

cumilbs congrediendi occafio offeratur>aKteafciant quibus telis no$


pci&efolcant.NetaMenfibi tn bis dittis compUceant perditi homi~

ncsyddiecimeamrefponfionem, ChriRigloriam promea uirili uin*


dicans.Cceterum aiilluiargumentum quodbicinctucunt,

nwim TOanw tnw


n^ on vtp
rwwa P qr wvia an o^ nw w
Id efl, & &
Si CbriBmfuitieus bomoficut bomo eft ccrpus
triima , c^ bomo mortuus efi, ergo & icus mortuus eHJupra rr-
fpeniimuSyubi iefiie luiceorum ad longum iijfcruimus.
* Efftiuitjpiriiwt.l WtfpiritHS Chrjfti Wpus rrltyfif,; M
iW Euangclfum fecuiv nYWa
ccfhtin parad'ifum t ubifccunfuturum T Utroncm illi promiferaf,

Qf proculdubio omnes eleclos q.u a principio mundi w domino ob~


dormkrant cy Hlum expeflaucrant, illicinucnit crfua przfcntut
latijicauii . Ccrpus uero l cruce dcpcfitum dcfccndit td infcrnum,
boc eR \fcpu\cbrum ,fic eriimcapitur
V^^I? injcrlptura, ixta
Hlud Vatriafchce diclum ; defccndamad mfmum lugens: Et non ,

rtiirtque* animam meam in infcrno , ncc dabis fanclum tuum uiderc

corruptwnem X ubi animm non relmc^ui in hfano, etfanclum non


uidcre corrupitonem y pro ccdem capiuntur , nemperion relirqui m
tturte .Defccndereitaq^ad infernun 7
riihil aliudcfl infctiptuta
qucim corpus recondifub terra At defcmdcre adgchenmm uel cd
xnfermm injcrterem , eBdefcendere ad pcrpetuamdamnotionem,
ltafy c^ianio deus dicitur pro nobis fliumfuum detrufijfe in infer*
num y nib'd aliud eB y quam c[uod uere illum mori uoluit , ut pir mcr-
tem eitsnosamortt Itbcraremur , ty reuocaioipfo rurfus amor~
tuis y nihil dubitaremus ey nos ad beatam immortalitatem rcuocan~
dos.QjiodauteminChriftimorteuelumfciJfumfuit>uideturfigrii~

fican abrogatax ctremorim legis ey irritumfaclum tcHmentum


uetus cum iam nouumfocdus morte eius effct confrmatum.
y

a
siEfpera aute
fabbatiqme
v ^ ^^ ..,
lucefcit
nam
uenit Maria
m u-
fabbati,
U V* ? n
*W? WJ$*"1

* *

^
*"*-. * :

*>*?
*??$*
Magdalena & altera Ma- ? Sttfri rhtnV
ria,ut uiderct fcpulchrfi. C;j^ ^^ run*}
Et ecce faftus
morus magnus quon.a
eft terrar-
^ $ q ;^
^^^^^^tt'^3 Vn*
^

W W*%
:

angelus domini defcen- -- - --


.

dit de calo,8c accedcns 3S


deuoluir lapidem ab o-
dum Mattlmim.
ftio,fedebatcp fuper eum.
Et fuitafpe-fhis eiusficut
t-t- *r
fulgur,ueftimenta autem
; j

eius ficut nix ; Et pnc ti-


12 Stea vm D^-vnHty
moreeius territifuntcu-
ftodes , 8C fafti funt ueluc
-n Vk n^V "vnfc*! mortui Et refpondens
.

hn^* n^Nra^vn angelus dixit ad mulie-


res Nolite timere uos.
n :f?n^w^n*pa :

Scio quod Iefum crucifi-


n&isrmv * *w^?$ 1

xum quarritis Non eft


.

mN3 jntoKVcanp^a hic,fed furrexit,ficut di-


*\v nwnHpfc'mfc-m xit.Venite,& uidete locu,
nfcnan .
? *r,K 35 wn ubi pofitus fuit Dorhi-
Vn4 m-vni-n
v j - . :
nV
: 9
nus. Etillico ite&dicite
np *a ^-i^nVnV
difcipulis eiusquddfur-
tna
rexerit a mortuis : 8C ecce
E>V l^ Ttt-Jl n^nrai? prarcedetuos inGalilara,
n nw VV53 ns^V ibi uidebitiseumtecce di-
x mnnsm^TO^n xi uobis Et egreflfe funt
.

TiTOi jnjV^nnteis citd dc fepulchro,cum ti-


more 8C gaudio magno,
&cucurreruntutannun-
" ciarent difcipulis eius.Ec
1 vnnaVnVT*anV
* : - :
* *" J
cum abijlTent ut annun-
ciarentdifcipulis eius,ec-
gnw nan ^vpVnV ce Iefus uenit in occur-
\u ntoKVinfcopVKa fum earum dicens: Pax
vamn&m mV nvVip uobis.Ilheautemaccefle*

m vVvrnK
- v
%
vpm: i ?.
runt 8C apprehenderunt
pedes eius atcp adoraue-
$$9 Eualtgelium fectm
runt eum Tunc.dixlteis.

Iefus:NoIite timere:ite 3C
annunciate fratribus mc.
is , ut eant in Galibeam,
quoniam ibi uidebut me. a V^VniV^ *n*?V
Cumcp abijflent,ecce qui-
ijam e cuftodibus uene-
runt in ciuitatem,& nun-
^iaueruntprimoribus fa-
cerdotiiomniaquaecon-
tigerant Et congregati
t

funt cuir\fenioribus,atcp -nw nay^.l


ineujnes confilium dede-
runt pecuniarp copiofam ^p^Wtpp? rjoa av
fnilitibusdicentes:Dicite Vn -*a n*YCN ' ngK?
quod difcipuli eius uene-
rint nofte, & furati fint
cum,uobis dormietibus.
Etfihoc auditumfuerira
prarfide,nos perfuadebi-
mus ei , & affecurabimus
sn niaia ywn n*??n.
k nrw ^??t>
usnfcn^carOn^K
i
^
uos Et ipfi accipienres
.
t|*&*Rty nnpV om
m^n
^
pecuniam^fecerunt
liam , fecerunt ficut n ~^v
- qn *\WK3
crant edoai.Etpablica- -

tfermoifteinterlu-
tuseftfermoifte
d*os af9 in pnrfentem
diem. Vndecim autem di-
*&
~

u *P* **??
:
:r:

*?** n ? ^^
:*"'

*^
fcipuli abierutinGalilar- m V57 V^J Vfc naVn
am,admontemubicon- * unarynct^r
ftitueratillis Iefus. Et ui- foWttfi*'*" \yw *i
~
4enjes eum adorauerijt, '

juiciani
dum Matthajum. *lVO*Ba *
nten nrpi VmnTP! quidamautemdubitaue-
jrflh'
:

*W tTOMMpn runt.Acccdens^Iefuslo

,
^v w.vm w*
.

,
* -,-
J: - s Vu c d s 4i ens?
?
D Datacftmihiomnispo
! :
-

OTr*3 "> W| teftas in ctrio *in terra.


W *?! T?5 n Q r?? Vos itaqj ite,& c
docete
R-Va VliaVl iab DWK omnesgentes.&baptiza
Crra tKiHHnVatn '"^S fe cas in nominc pams&
wnT*n ovwn i3nh3*n ^& *?* fan<fti 8C
docetceasferuareomnia
tffclft =
*%M

VI&
-
quarprsecepiuobis.Etec-
: j
Q=nfc ** tom <ee gouobifcuinfuraom
^ri-Va co-q? "m nibus diebus ufq? adcon.
t nVnyn n"Van ny fummationem feculi.

IWttS maV^S FinitEuangelium &


rrwsx mw nano lex Chri ft i , con fcr U
KiQ "V ^ nariain pta per Matthxum
J^VSTQn Euangeliftam.
$9% tvWBb Euangelium fecun-
a
Vefpcra autcmjaobati.'] \ocat hic euangelijta uefperamfah-
hati, lucefcentem in unamfabbati , ncftem e[u& fubfe({uebatur fabbx
tum ipfum fed cjuz iam luccfcereccepH in unamfabbati>hoc cjl, in
y

primum hebdomadz diem , qui efl apud nos dies dcmiriicusjn cu<*
ius lucemMtina domlnusfurrexH a mortuis. Sic ey Qenefis pri^
mo nox uocatur uefpera^uando diciturt Faftum ejt uefpere ey mu
ne dies unus . klij euangcViftce narrant dcminum manefurrexijfe,
fed cptod idem eft cum hoc quod hic fcribitur^ dominm furrcxijfe m
uefpera luccfcente iam in alterum diem.Fattus ejt autern tcrrcemo*

tus cumdominus refurgeret,fuut ty terra tremuit qudnio mortuus


eft y quod iniicauit commouendum ejfe miuerjum orbcm prxdcztio
ne mori.s ey refurreclioris eius. Angeli ccepcrunt effc prafcones re
furrecliorits , & ({uibus illi eam perfuadcre non potcrant 7 illis JaluA
tor ipje uiuumje exhbuH in multis arguwentis^ey nilril omifit cyto
illam credibilem fuis redderct. Infidc nanq^rejurreclioriis eiuSytota

nojtraftta eratfalus.Nnlla enimfiduda in eum cffe potmffet yfx mor


tuus pro pcccatis ncfbnsjn mcrte manfijfet. Nwc autem cum refur
rexit amortuis % rcjurrcxit proptcr iujiificationem nojtram^ficut

mortuus fuerat proptcr peccata ncflra , quibusindignationcm Dei


incurrvnus.TAonemur igitur refurrcftione eius , ut rcnouemur &
rcformemur ad imagiricm e\us in nouHaie uitce , mcrifaantes cctti

die peccatum ey dco uiuamus.


P Oata ejt m<hi omnis pcteftas. ] Uanc pcteftatem apcftoli d< !i-
gcntcr pra^iica,uerunt, doccnte$ Chrijlum prtfcclum cunclis prin~
cipatibm <y pcteftatibusy ommafyfubieclapedibus eius , cr illum
federe a dextris uirtutis dei>carne mundum relwc[uens 7 f]?iritu au~
temfuoadimplens omriiajxedum ccelum uerum CT terramjuxta \i
quodfecfuitur , Ecce cgo uobifcumjum omnibm diebus ufy ad con~
fummaiionemfecult . Hunc locum Hebrccific conanturjuis inepi\$
(trgutifs improbare*

vn^ p^w nVnra Va *V jvnns *vnfctf r\toi tva


dum Mattharom ^nia ffia . m
to ton ?pn ^k c^n*>K ^n Knn uk vV jn; ^n
M;Kr\ nx **nn -rtw *Hs nV^n V9 *6m ttatyn
u? KVm nn n^w n*3Kn Knn n^K^p *an nl Tn;
^Wto V n ro W13
kV m
* 4nK P^n nm;tf

V$ nsiay *3:m nfcK^ nSy nrorT kV\ rba kV-i *

mnK nnn nV\yn t]*to ig rnVs n^yn y^ Q^tj ^


'j
Kan nV^Vw^ mnKKV VwK n^.y
Hoc eft,Qi>id eft hoc cjuod d'tcit y data efl rnibi omriis potcjlas cceli
Cr tmceiquis dcdit ui Si eftfiltti dci.quid opus erat bcic donatio^
nei Norine totus mundus xam erat eius sidixeris>quod pater eius
dedit,cr c[uod ipfe atty pater eius funt duo:et norine duo illifunt
unafubftanita? N<w enim tHe maior efi illo in potentia, ne% in uir~
tiaem^in intelligentia* Et prxtcrea quando dicit,Ecce ego uobif-
tumfum cunclis dicbus ufy ad confummationem mundi , id uult di~
cere 3 ufcfc adfincmmundi buim ero uobifcum ,fed non tro uobifcum
h mundo futuro. Sic ludunt imS dludiit nobis bomlnes illi deo uacui
tymmcipia cetcrnct perditionis,et ne aliquid contumeliarum cmit^
tant, addunt commcdam ex leremia cap. 17 fimilitudinem de pcr-
.

dice alknafouente oua (zrderelinc{uente pullcs ex eis natcs. Et banc


fimditudmem in buncmodum addptantt

*xt\3 trzw'Q'2 kVj iwHy nsfty nV^ kVj nsn KnHo


n^p mn V53 n^
nnnnnfcon njfc^j*

n^
n Kn^p *\Tatrw nny KnnpV nw K^n iz K^rssn
37 atpW) Q,n
"n^ n^^s^ V^ n^a e)bnV \^5Ta^

nDb<V 1 ^Tyn in^Vjnn n^Ss n'V n-^ m*K^ nfcn-i


nw nbDs ^wix Vm n^ n^^nK^n ^n

nWj n^ n nsn nis ^W tio^ n^onl r^nnn^ la


b s
t4 Euangelfum &am> n*\Vta
tmy vnv *tfc\:n "p-js *6w'} enrtfn K^a m w?
V^ m V^v v>nsaw *n-n
> :"* u^wv
aV fcV*<n*nfc
r-r I
/tp
v "^ > -r

toV fcnn * m* n^j?3^ nvn^w ^* D*nma ns^


1

n3nH^uiriKV*n9^wn*D^w *yn ny nV*Kn*n


n^sta uk *a ^nSB ^nfc Ha u\pT3Wpa Vin \ n*nVn ,

IWJ )b 3!JP P5$ unVnfcni *y*Vq* uV*a u^ivdt?


, ,% ,|

tr n-* Wa
ntenaV *Hw* n^ nfc unV nVu?n nns
nW:i n-*3*n ^3 Va Vg *nnn na ^s^fc ^na p
San YM*on n-^wa u^n&hte ^nn^ uan^wn
un^ Vj? nafcn tjna^oapKn unchc nVa> *nn ua
ranxvU oVSyVn*W*n H n ixnn *:>* u-^nm yjHo uy
nanan n& V sn^YMKan V^nV uwariW^
TTi Tnn nnfc wfe< ^a bonu* *:u.y ny nMs^ Vk*:ii
rm* nV} ^nn^pn "mun^ ncto K^on* p^ny
fiV^^vVn Knai* ^iap^Van naViann^ joVt
* 7 nnnaVnn

nv;* V wxfiy
- roVw
j
nacbw
i ni&ft
:i - I . -r -r

t Vsnnn
t
V
. : * -r

AffcC. iw^rfw te iitfo Cbrifli,t)dta cjl mihi omriis poteHaa


t?&% H tyod fcribkur in Dariielc cap.fcptiwo ; Etccce in nubibus
sotli (pttfi filius homiriis ueriicbatjt ufc^ ad antic[uwu dierum per*
ucriiU& aiduxerunt eum in confac&um eius . Deditfy illipotefla~
temjhonoretn &* regnum.ct omnes populi 9 nationes er Xmguccfcr-
uunt chpotefbts cM y poteRas ccterna^^non auferetur 9 et regnm
tite quod nunqum dtficict.

c
] li iocct diuui Vaulus mpldumfuo
Docetc omnesgentes .

U^TeM c(uando ad Komanos dccimo citat bunc propbeticti locum 9


i on*Vn Van nv^?n ^np **i Y?fcfl3*^?
tfcf1$
chim Matthamm* ^rrcj -^a *
U efi, In omncm tcrram exiuit regulafeu dircclio eotum 9 & in
txtremiutem orbis ucrba ecrum , qucm locumfi aducrtiffent tt in+
tellexijfent recutitl homines , non Wn pertimcUer nobis ohifccrcnt9
undecimtantumgentes Chrifto noflro dediffe nomen,ey dbuc fc+
xagintagentcs redarc c[u# non credidcrunt in cum> quem errorem
friis in hunc modum inculcant in contumeliam Chrifli:

pvw o^Vwyo^^B inK ntnK t* -v^fc oVna^


onfcjv Vsntf'*^;^ a^^Vw^Q^n o^ nVow o
* f *
tnK
v nn ^Vnnn-wi;
- 1 r-rY
ov-pjm VfcO^
-r * n**< oan . . j j
"* -

V otyyj fc^HO n-vn Knnw Ds^nana on Dfco nVH*


^H-arttfnn onfc V^Mxon? Dfcn-^n-wtf hmjH^s

tt vn-^n? WnV -^ nnn:n ^nno n*Vsj V?pn


4
;

"aftV vin nTo VtwV -\V n*V Vn ofcma Vw n^?o


3V3 o^V ^V n^nn vpa nnunn * *prn Vu? n?o
VV) V?JJ l^? ^V^nV *"!? Ha rpanV nStnK Va
V* iHyj itpS?? "**? 1?* cpiswj'ic. Hs D^BKta
p Vy d-hj? -5^ namn ^n onr^ n^ny *?^ Vy ^a
n^ q*--i-yb od*;xi!j onKn o^VixjjTDw^n *3 nsn^vm
V? q-hHd o^Vj^p^m nnis "pfcn nan^nTii nw
^Vfcypu^ nnstN V ^"jHM onK-\ nikj t<Vn osn^n
nofc Va*nVKnrvEfc *nw' nV
r,,
^vw^n Vy^K
nmi vh5*nrinu?n
^snns^ Knnn.^9 n?V O" 1 *^
#
-m Vt< o-^n n*vy> naVm 5wa
nVva*} nDb n^tih^
n r? ^?^ 3W?y} ^3PJ ^S -
,#
^^? Vfe< nnn^ ^K
n-oK^ nn^ oSpisan o^a-n oyVn^^Hnn o^S^n
*9* Euangelfum feom-
JVYflSb
nKV) t^Han-Va *%*$) \wyg g^Ti nfc nvrp qwj
*tmK Vat-ZVn ni*nV nsnvp' nKvn* lo&to-Va
wp *a nsMWK njwn
"* 5 nfc
v
mx"
*3a n?p
-. r: *x*\ r*\x
v v: } r *

nnK as nfccvp* Vsti7 sya Hrx n^fcxn a^Ha Van


na^K^ na-oatm %tftr\ n^wan nynwnV nnmps
SnHK nnP* HK wpV i*fc n^Kn njroy;- ;^Ha an Hrx
VdV tH.w. ^tri
- ; 1r
naan
ts* V
.. *
owKnw
t
r eY.t
aVH^V n-pfc
' "'
F
11

i oVnyn&nnVn^wr
Al&uftaex fz.capite Ijai&autorUas, <}Hceficfonat 9 DenudauU

fat rcuelauit QommHs braclyium fanclitatis fu<s coram Qmnibus


gcniibuSiZfu&tbunt omnesfines tcrr&falutem dei noflri y id uult,

quodfalus dci erat exbibenda et offerenda omnibus gentibus y non au


temomnes Ulam trant acceptur<>iuxta illud lJai<efecun&otAmbu~
hbuntpopulimulti ct diccnt : ucnitc et afceniamus ad montcm Do-
Wniia&domumDei lacob:etfubditur,Etiudicabitinttrgenles %y
iXguet populos mWios. Ex <[uo patet multos inuitatos

a& falutew,paucos uerd eleclos.Bcati qui m


iuiicio dei inter eleclos eius

btuentifuerint.
Annotationum Sebaftiani Muite
fteri m Euangelium diui
Matthaei,finis.
BASILEffi, PER HENRI.
CHVM PETRI, ANNO
M. >. LVIl. MBNSB
Ar^TSTO,
I i
EPISTOLfl PAVLI
zf Gratfa cum onv n^ Krsrv itnr 2 S"

nibusuobis.Amen. 'i\W* na^ta

Mifla ab Italia pcr Ti- 5 KVo*K "fj^ *rj


mothcum. :
,

sro*>x?m
,,;
e V
F I N I S.
-ftlO HEB KAEO^
m nanis nu^ 21 ii abfolutosuosrecf
r? datfnomni operebo-*
no, ad faciendum uo^
luntatem ipfius,effici'
ens,ucquod agitis ac-*
rnr t
'
V ceptum fit in confpt*-
n^n iftu fuo g Hicfum Chri^
V? n*nj wk tr^a ftum cui gloria in faecu^
**
la faeculorum Amcn.
c -

%x Obfecro uos fra^


*

trcs, fufferte fermonem


exhortat/onis , Etenim
nn
paucis fcripfi uobis*.
snis nTn^) np n **ar.Rf* *$ Scitis fratrem no^
ftrum Tfmotheum fo^
Vk *nffta *a ^HcV lutum effe, cum quo, fi
invrpa u2*Vtf celerius uencrit,uifara
wnqj- njr* *j U0S,
*VCD tro
24 Salutate omnes
qui praefunt uobis , 8C
omnes fan&os Salu<*
iQ5T\
v
n^hn^ vhn* tantuoslcalu
qSV^V ^npai 24.

$n ^5 *ui*n nVn Vn ,

xf Gratia

u^nK v&* *uSW*


n^onn
BPtSTOL A PAVU
%7 Paretefjsquipr^
funcuobis, dCconcedi' rmri ttg^ftj u ^y?T
ce; iiquidem illi uigi^
lant pro animabus ue^
ftris 3 ranqua rationem
redditilri^utcum gau^
dio hoc faciant, 8C non
gementes; Nam id eft
inuuleuobis. n* K^ m *a
T
*nrKu
ti Orate pro nobis: maV tv^n
Confidmius eiii quod
1 **'*Tg3 ^Vwvn 18 ^g
bonam habemus con^ .

fcientiam , inter omnes KD*xi ^i^^pvicm m


cupientes honeftecon*- av^s^b n^v mV
uerfari., *n ifyi iff? ^^V-n
19 Magisautemob^
fecro uos 5 ut id faciatis^
quo celerius reftituar
uobis,
20 Deus autem pa^ TP^ ^*^? ^X '^* *??
ris qui reduxit a mor^
tuis paftorem ouium il ra .omVVk m^v 20 ^^
lum magnum per fan^
guinem Teftamend a> Vnxn r^yyn #
u^nttn
cerni 5
Dominum no^
ftrum Ihefuro,

%% abfolutos
m^n jw*im ^itt
,

AD UEBRAZOS.
* V n n^9n Ut t*Quapropter Ihc.
K b? ygWrxfe ^HTVj lus ut fancftificarec
per
r yn n #
"Wk ^P P ro pn'um fanguinem
Vao H*m nn nhn W
.__* t_
PP ulu ^
pafluselL
extra port5

W^ -
ffi*3
- ;-
t^
!-- %_
'
ad^L^
amU
a^ tUr
aa eumextracaftraoD^
V. ^ffi^ r,nU t>b probriumdusportaL
:Hn_J
V^S n7
h*
.Ijl
.

'a 14
T* tes, . Nonenimha
bemus manencem hic
"j

pn ^nia _Hp hKm * iuirat m,fedwturam

inH.*njm
n. niS i-i
V 93
rom '
ln _
ui rimus.

Km
p* ri u lgitut
1$ 'J*
-_.
P> .rV.*'.
,n .* Hn ^
iina^ _*_._
n?mushoftiamlau-
dls f D
-g *3? V* 19np
^ 3 **v fruAum^labiorum co
5_ * m Vton
,

__-ntiumnominieius
*_._ w un .16 -PXjSktf V*. < Caeterum benefi'
jVdtjj YTVTJr centiae & commtmica^
r* tionis n -bliuifcami.
3 .t> nH_g. V-K Itf
Tm Vb. iW *H V?
.

ni T libus cnf wAi- m

^*^ ^
.
:

DD ' '7Parete
EPISTOL A PAVLI
<% Memores eftote eo
rum qui prsefunt uo^
*an nK njV n*y**l$6 ^P
, qui
bis loquutijfunt
uobis fermonem Dei,
quorum imitemini fv
dern 5 confiderantes qui .nnjntoK.
fuerint exitus conuer^
fationisillorum, n n?n rn^n^Vrtan
\ lhefus Chriftushe"
ti 8C hodie, idem eft eri^
ny^g Km
aminfgcula*
9 Docftrinisuarqsac
n^nn^)? tvbm nanK
#
peregrinis necircumfe^ Knn r& *$ tpynn
rammi. Bonum eft e^ V ^ntf !%m 'yxt
nim gratia conftabiliri n^ sjjpfc^ mVti^V
cor 3 non efcis quaenon
profueruntijs^qui uer^
fatifuntinillis,
n:V v* nYn ttttoAtb .

'

Habemus altare :. nrH^nnK nK v^


to
de quo non eft fas ede-*
re ijs

deferuiunt,
qui tabernaculo
u Ani^
v i&ip ^^ l
'

malium enim quorum nK^n^nnt^n QtnKV


fanguis infertur pec^
cato in fanda per Pdn^
>^n^nnhK *:? u
tificem 5 horum corpo^
racremantur extta ca^
m *V kwuJ nVnns
ftra,
^yn gr nD> w^fci

cntra nffro* nHaWt


imntiV
vaW3
. . .

b Quapropter
AD HEB RAEO&
1*5 Wisrofri Vi^ i 2 Hofpitalitatis rie
S^ o^nxn nfc immemores 5 per
fitis

pv n W.K # hanc enim quidam in^


Stajpa *:? 3V
fcientes exceperuncan^
Vtp onx^a vn nann
gelos hofpitio,
3 Memoreseftotcuin
ftorum^tanquam una
o^wKnnK v-qi x cura illis uin&i, eorum
M nnt>fctf unsa Hts qui affliguntur,ueluti
5: nVaotf onSfcn 4 oni* ipli quoque uerfantes:

u*- *D*on- incorpore.


r -
vna vtf&r
*
- s
-r Honorabile eftin^
n **:> onSKn uhfc

^r # v - cer omnes coniugium,
8t cubile impollutum,
^k&V
oyj" o-jk
^ xtn^ 4 Scortatores autem 8C
Va H"*?? adulteros iudicabit de^
*Va StoH Vw nxpten us , $ Sintmores aliV
o^vm VaK* ^Vs^V eni ab auaritia,conten^
quxadfunt, fiquiU
ti rjs
J\1 dem ipfe dixit,Non te
jo^.nV
" defero neque dereliiv
n-j ttt^vj Vaa y quo, 6 utfidentesdi
camus: Dominus mihi
nr*. hnn *a oa^pVra auxiliator , nec timebo
quid faciat mihi ho^
tn nakw nj Vj 6 mo,
*V nMv; V\1MkV l*fr|h
xflg. "kvn ^ h
^^?
DD 4 7 Mcmoret
*
sonix *V htw^
EPISTOL A PAVLI
26 Cuius uoxtum W\K? HV^ w* 26 *&^
concuffit terrram , at
nunc dcnunciauit du
*np StAA n^rcm nnp
ccns , Adhucfemel ego
cocucio 3 non modo cer^ vp*0q ^sn nntf uya
ram uerumeciam coe^
3
fc Vtt *
Y^n iriV ikV

lum, 17 Porroillud
quod dicit ,Adhuc (c 5? Wfcn*u Vdk *8
mel (ignificat eoru quoe
concutiunturfranslatiV
d
fc
mH^ -nn* cys
hnntfTi* VXKV
^ jvn
onem,utpote quae fa^-
<ftafint 5 ut maneant ea
quae non cocutiuntur.
z$ Quapropter Re>- tyHan' isVtf
v

gnum ailumetes quod u^Vriptt nsK "jaV f 8


<oncuti non pofiir, ha-
beamus gratiaper qua *

^K l\\r\ 'npn niV Tjm


ita colamus Dcum,ut to^V ^V Tinu? snhH
illi placeamus , cum re^-
na SavnV u*nV*< n
uerentia 8>C religione, #

EtenimDeus n *:> nfecpsn nnrnna .


nofterco
fumensigniseft. mVrfc ttik wnVfc

CAP, XIIL
Raterna charitas

F maneat, o^ntt Vtj? na^K I

2 Hofpitalip**
v
AD HEBRABoS,
^^.n^Bhn^nnn^m *i it &adeo terribilee^
ty-
X htfb ntafc -wk nK ratuifum quodappare
*** rtnn nn^jn batjMofes dixit.Expa-*
fctVtt' ^a^
vn n uefa&us fum ac treme^
Vk onVa pn"i2 bundus: n SedacceC*
k nhpto Vigo
#,
jHrsr nn fiftfs ad montem Sion,

&ciuitatcm Dciuiuen
*n ^TQ^ttte D n* Vn^ tis 3 Hicrufalem ccelefte,

nSMn * *
m *n:nvVkn
"T * '.
V 3
8>C ad innumerabiliuni

angeloru coetu, %\ 8C
ad concione primbgc<
a^ Q^mt? VnP Vxn 25' nitorum.,qui cofcrrptf
fW&D VKVn^3 n^nnan fuht fn ccelis y 8C ad iudi^
Kn V5 cpV*n o^nVij cem uniuerforu Deum,
:rn nHnnS Vn yniKn &adfpinWiuftorunt
m^fcnnnn nH^n*rt perfe&oru, 24 &ad
Vtf ^rafcn VKH 24 Noui Teftamenti coci
liatorem Ihefum , 8C ad
n ^WJ ntihn n*na
fanguinem afperfionis,
\wx nKjnn* 03 V*n
*W*M-i W* # $
meliora loquetemqua
****?
loquebatur fanguis A^
n
^wsi!! 2jr *V&n Vtf beh Videtenea>
i*
KV W^n Vgtp n#vi fperneminieumquilo
Ta^ nanp n^tp SnSfcV quitur:Nam fiillinon
V qn 4rtKS *a 'njfcy efflif erunt 5 qui auerfa^

W nn^PnsVnVsV batur eum qui loque-

- T*
"
2 2? .^.u
r

igggyypW^
:
magis nos,fi eti qui dc
coeHseftau^cmur,

i'nWn "jto *o *m SriHha u^Hia


,,

D'D '*< Cutus


EPISTOL A PAVLI
nequisfcortator
16 mK nnv; RVsn 1*
aut prophanus ueluc
Efau^quiunico edulio
permutauit ius primo^
gcriiti.
17 Scitis enim quod
$C poftea quum uellec rjHTO^ VaK 17 n*trfni
ny-t
'

haereditario iure bene^ an *nK tp^V nrjTpa na


diftionem aflequi , re^ *a m*i e n*n nawti^
,

probacus fit,Non enim nn^TrnV n\vn KmaV Ttt


'

reperic poenitentiae lo>-


cum,taerii cum lachry^
Vttnnfco kV *a 18 n^Viijr
eamu
rtiis quaeffiiiflet
1$ Non enim accef*
an ?i vV oriVbj vn vm
ftftis ad conta&u mon^
Vk 03'} ^*b*S^3n nna
tem, SC incefum ignem,
ac turbinem dC caligi^
nem 8C procellam,
1? Tuboccj fonitum
VHp Vk kV n 5 icT"
nVnp V^ nH^H*5^
^
SC uocem uerborum,
^yyanw rn*K '***>*&&
quam qui audierat de^
precati funt , ne his ad^
w Vy # n^^^n nxtf
iungeretur oratio. n nna^in nttfci kVw
20 Non enirn fere^ &$v
"
bantquod edicebatur.
Si beftia tetigeritmon^
V *ViV* KV
f
^ 20
5 V^ i\p nti V^ncV
temjlapidabiturjautii^
\rja yin nxj* npra
culo configetur,
* l* ^fc 'VTpt^ V^o
^^
21 &aded
r

fcfc HfeBR
ta jww Va VsEwi ir 11 Omnis autetfi ca>
ftigatio in praefens qui>
dem, non uiderur effe
^ynnw *in\a nan*
gaudrjjfedmolefha^At
n anisVnK *y\:P "oi -
poftea fructum tran^
RVi^f 'nn^na n^nn quillum iufticise reddec
ts UtyMkV np^Yn Vt| ij s,qui p er illam fuerint

e^xercitati,
iz Quapropterma>
nus remiilas SC genua
na^ . folutafurgite, ij &"fa
ui- snS7TO D^;n^nA^n citeutre&ifint greffus
pedibus ueftris, neclaa
* fc 737 72? W^ 7
TjX :"!
dfcatio aberret a uia,
V&3* tjbti ^kk n-r^ immo .fanetur potius^
4 Paccm fe&emi\ni
1

iso^ nnV n*n; nsnn cum omnibus &fancri D


^Vr moniam fine qua ne^
,

mouidebit dominum,
m *is Vs b#' tfHVwt
ti Ouram agenfces,n
* nwnptj h$l trjja
quis qui deficiat a
fic
w n!xv* K'V fsig w>j<Va gratia Dei^, nequa ra^
dix amarulentise fup^
fcVsnVfc Vy w*l i$ pullulans obturbet 5 &
nntfta? 051? nntji h*n* per hanc inquinentur
t<VVnvrV*?K ^rcn r,K multi,

n-m rmv^ uss njm


DD z 16 nc

n* umK *y*y] '^yp


EPISTOL A PAVLI
&obIitieftisexhor
f

tatiois.,qu uobis tanq? nsV -isii-i ^Wk #


itJ3njjj r
filijs loquitur : Fili mi

ne neglexeris correptio
ii em (KMTiini, neqp defi^
cias curti ab eo argue^ ten Vfco utiVk "vfen

ris, 6 Quemenimdi
ligitdominus,corripit:
flagellat autem omne fi
lium quem recipic*
7 Si caftigationefu^ xm QnVan nKn jr
ftineris, ueluti filijs uo^
bisoffertfedeus. Quis
enim eftfilius quenon
caftigatpaterc' sQuod v ~ .. w I .,

fi alieni eftis a caftigatio


ne cui? participes func
3 VrTO?3 nn na
omnes 5
igicurfpurrj e- & P*> * r\? nna n**ji
ftis,nonn!rj, 9 Itac^
cum carnis noftrx pa^
tres habuerimus cafti^
K ssV nvwa ns 9
garores ,*& reueriti (\u
mus illos , an non mul^ ^nkvV^ nnn^rr? niV

to magis fubrjciemur n^n nna n*V .vi*&


patri fpirituu, &C uiue<- n^ nnn g^anfr *nv*$7jar
% wk Vg tt?5n^ n^
musr Atcp iili qui^
\o
dem ad paucos dies pro
n nn jjsji^ 10 :n^w
arbirratu fuo nos eru^
hicauteadcom
.diebat:
rnodu noftruin hocuc k n^i^te^Vto^to
impartiatnobis &n&*> V? niV a*\V? nj V?
ijiomafuam,
,

AD HEBRAEOS.
s* p*ia .. .
?
CAR xa
'
" v - "

quo^
PRoinde nos
i
i

qu^ cum tanta fi^


mus feptf nube te^
ftium, depofito onere
#
xn\ V5 uj^vnn* aVa omni,& tenaciter inhse
rente peccato 3 per tol^
lerantiam curramus in
propofito nobis certa^
haV wsni nonV&a mine z refpicientes
ad fidei duccm , SC con^
fummatore Ihefum,qui
*mn:n :
Wrva Knn nwx
-r : V " propofito fibi gaudio
t3 n*^ nvnfcn nN pertulit crucem igno^
minia contempta 5 & ad
SwSn n^n yfy\ *n^ig3 dextra throni Dci con^
hV dw^ u?*V? nsnnn fedit* i Reputateem
quod is talem fuftinue-
rita peccatoribus ad^
Hnv^]n -jaV j
V?x?tp
uerfus fe contradidio^
nn n^nw nr<:n
T -r
maa
-: - t "' "
hemme defatigemini,
nma ^*?^ nv^n animis defe&i.
-V y >.&g*n i<V^ ; o^^nn^ 4 Nondumufcfcad
fanguinem reftitiitis
n *6 ^^ *3 4 aduerfus peccatum re-
pugnantes,
*& *OTn n^ uniOT
"
jnKOnn^^siSn^n
DD f 8Cohlid
EPISTOL k PAVLl
%i Alfj rurfus Iudi^
ferfjs 8C flagris cxploira^
tifun^infuper 8C uincu
lis&carcere,
Vvpps 03 rr^ ^Vrj ^vp
*7 lapidatifunt^dif"
fe&i funt, tentatifunr,
occifione gladij occu^
buerunt, ooerraru ntin \ KjK V&rj on Vva
ouillis 8C caprinis pellf^
bus^deftitu ti, prfli,af>
Ri&i^ $$ quibusindi^
gnus erat mundus 5 m pJ*7 8
defertis errates 3 &mo> rt
jV5^?^ *

ribus y ac fpeluncis , 8C
cauernis terrse, nft Vj> *wba nv ^px
39 Atque omnes hi
ceftimonium promeri^
tfper fidem 3 non acce^
na*^? nV*K Va-} $5>
perant promiflionem,
&>) nrnfcn n- aga n vqj
-fo quoddeusdeno
fcis melius quiddam
"
mrijann nw nVat>
prouiderat^ ne finc ta^nTKTi* o-ityn 40
nobfs confunv nj^cn ma ^55 n?mn
maren^ ns te*^p? nnV*'
cur,

CAR = W'

$:>*
At> HEBRAEO&
i\ rw&m-mm. V 5iPerfideRaabmei
rt^W^ Vm *fH* non perij t una c3
W
*
*
^
?W*M*
W
M
.'-.
D?
"...
Hn-tV
'Ji nsquinonobedierant,
quumexcepiiTer hofpj
tiocxplora rores,pad&
Ti HK Q^? ^27? cc. ?' &quidpr3ece^
flftn^ia ^Vj^n realoquor^deficiet em
fc^ *^ mi n^n 32 metepuscomemoraiv
ram wnv ^ * 1
temde Gedeone.de Ba
mck & Sampfone &
rtfo vjk U K *0**#

I| W *V*Wtin?V "^yP* expugnauerut Regna,


- Ju^3*Tn?n operatifuntiufticia^af*

V<Vnw **9 WM ^ K 5J fequuti func promiffi-

11 K *W\ ^ia
w*^wJ^M
WfcKn ones > ocduferunt ora
leoniL $* extinxeriit
a^ W **v - : v" v
uim lanis^etruaeruta^
v^
:

t *k *TW5?Bn des gbdi? ualidi facfti


.

.: W5*? ^S^Kn roaVu funteximbecilitate^ef*


.
^^ *0b wVfa *P r^l H fe^* ^unt r bufti in bel
^j^ n^Q :nn -\^nT?^ lOjincurfiones anteuer^

u* a
* 2*
'te
W^'n^
,/ v
u^hn
J^L-* "
In
teruntexteroru, 95
lieresacceperutexrefur
Mu
xr 3 ~ s \~ " t rectionemortuosiuos.
r* -vmK pwjj

n^ um)
nSsrote Alfj diftend funt>

n ^
iQ^JDWW? afpernati redeptione,
k

Wp^ n^jn JJ
ntt ut potiorem fortiren^
n Tp u^tePn in^SJ? turrefurrecflionem.
"
*? n <?w* nrfr wV^ nV\ ^tS n 2?V^ Q1| ntoTj
nnvn nVvra nttvm w^T? '
,

RPISTOLA PAVLt
? %6 Maiores arbitra^
fcus probrum
diuitfas
ihv*n n^ttn r
Chrifti 5 quam|Aegyp ti
orum thefauros.Refpe^ te \<& ftVwHMg nVV*s
n^n"; l?<nn VVaai 'Dinyo
cftum enim habebat re^
munerationis, tnHV*tf? nKV*
z7 per fidem reliquic
Aegyptum,haud ueri^
tus ferociam regis,per^ n n-nn **sm kv Trn _
inde enim quafi uidif*
fet eum qui eft inuifibi^
lis 3 itaobturauit*

Per fidcm fecit pa^


28
n\Va ntpa '\rnfc nan
fcha&efFufionem fan-- n iuj9 28 mna:nnM*
guinis 3 ne is qui peri^ *noan nn wn ttoKn u*
mebat primogenita^ta- wwn^ dt nrr\
geretipfos. ^m nns nantf ir^
x? Per fidem tranfie^
runtRubrummare,ue^
DnhK na^ k'V n^m
lutiper ficcam terram,
n mwn "n^gD *'s>

2uod quum tentaffent


rVbaspxi o* ^n
p:An
Legyptrj , abforpti fut. ChWB "uAon nwa^a
jo Per fidem Mcenia nyara: .
mn mn
... -
"Oi
^ t nsr
lericho conciderunt a nyDKrr vqjjs 50
circumdata ad dies fe^ Hwy; nYcnnn nVa*
ptem.

ItPerfidem
AD HEBRAEOS.
. t* qum fllud feonri
ta^K T? *JJ x * pcrpcndi ffet,dcum uei
U rYn03 ^njnn^ny
,
a'mortuis excicarepof-
V**^?^ *n'2 *1?0 i?V
,

fe,unde illumeciarefur
s n^niar xvonVnn re&ion is typo rcduxic
3 nsto* * nn- ?3 2 * Per ndem de 011 ^
**W n- *ta* nM uWnyn
**;-**>* 7 V2,
- I^ob,8c bfau, Per
*,
ih tfdem laacob moriens,
i- **T?^^?
,<v
?? fingulisfikjsfofephbe
"^VnVo oV3 a&H* 3?a

,W " Pa
>i ^
nraw KnV
^ ^K
't\rv>
mriTOIl
rie di x ic,ecadorauirue-
ftigiuuirgeilh>, ii Per
fidem Ioleph moriens,
p
^TO -% ntfCKn n3 2* ,; de egreffione filibru H>
* * ael me*nmit 4JS o^
ui ta 'uVa CloV "Wn
^ .tLitart a Wrva bus fuis manuauic.
^nwvcna
tPWK-O
n V ** " '
lW?a^nr3
' Per fidequurtiha-
*1
cuseiTetMofes,occult a
n nj-fflK-; ;
V 3??3
t
*J tuseftmcnfestresapav
jMflT
3IWP y.jx^ajs^i
^ ?? nwon^n
5

50*n^n^
redbus fuis , propcerea
quoduiderencelegan^
r,V ^; ^iferra} W"v '"O tempuellum,necueriti

T ''
t" "''
jA PerhdeMofes la
**> ?Zm ***** **
grandis rcnuic uocari
r1?
kSynaf TWO np- fiiiusfiifaePharaonis,
*?!*7? n^7-> *P ?? 2$potiuscligesfimul
;
3^W^r W^; 7
** . malis affici cu populo
D*nVrttJ o?n oy Vi*$? dci 5 qua tcporarrjs pcc>
n cari commodis fruu
nx\ nHy^W^TO
m *n xn^?Hna ww*a? nH^vra*
i

\
,|,

'
2^Maiorci.
EPISTO LA PAVLI
-V Iuxca fidem mcr^ roiaiso nWB*V* raij
fut func hi omnes, cum
no accepiiTenc promiC*
fiones, ied procul cas
uidiiTeric > Sc credidiU
fenc,fcilacaflcnc(^ 5 SC co^
feill tuiiien rfe hofpi^

tesacque aduenas eiTe


in cerra, i* Namhcc J*vn 'pxi Q^iaHMtpm*
qui dicunr, declaranc ie n 71 o^sap? nta x\*vMn
pacriam inqufrere*
ttt vnu*r}*ii 1.1*33 ra
Ecfiilhusquidem
11

memorcs fuiirenr,un>*
WMjrin ^'u^^
de fueranc profedi, ha^ nViw onb n*n 4roidtt
bebancoporcuniracem
reuercendu %6 Nunc n on 5 nsnn ik
autemexpecuncmelio^
rem , hoc eft3 cocleftem,
Quapropcer non eru^
befcicipie DeUsuocari
Deus iliorum, Parauc- n *3'0^t6m M^TpnVa
rac enim illis ciuicate, iVj trV ^sn nn
n nrrafcn ^aga 17
lic
17 Per fidcm obcu^
Abraham Ifaac,.quu
tencarerur,& unigeni>-
tuobculic,inquopro^
pn**nM un^s^pn
1*331
p^pa
#
nw
Wn
n;n yai^ n
1

; \a? r.M
^
3*
.

fniifiones acceperunt,
t adquem dicftum
fuc at : In Haac uocabi>-
tui tibi femen,

!? quum

AD HEBRAEOS.
$ P rfidem appclla
tus Abrabaobedzjc^ur
exiret in locum quem
accepturus eratin haere
ditate,& nefciuit exi/
r?iw- oswa m*-<V em:duo effet uenturus.
9 Periidemcomigra
HV n*tnv yn3 *U uitin tcrram promifli^-
onis , ueluti peregrina,
oy *Q^^^3 rmn-n cum in tabernaculis ha
bitafletcum Ifaac&Ia-*
O^VnWr i%*} Prtf*
cob cohoeredibus eiuC-
tnrtpann whkd fa vca dem promiflionis-.
ara Tyjni k*fni ^a i-o
10 Expeclaueratem
nV tir^ * vy Vy ns?^ habentem fundamenta
\*V*n ^s huW nVo* ciuitatem, cuius opifex
Knnn^
jo->nV& &conditoreftDeus.
ran P ^mKn Snigp n n Perfide&ipfaSa^
rauim adconcipiendu
tftstn i? na hytp u* nVsp
femcn accepit ^acprae^
ao * V nnSS"^ *nnn nrprw ter aetatis rationem pe^
**jj nm^j n;?ta nnn* perit, Quodfideleiudf
yfttt VnHK nstsn K*n caret eu qui ,pmiferat*
\z Quapropter 8Ccx {

la o* nito^ jaVj 12 uno, eoqj cum annis if>


foeto 5#pgnati funt muL*
numero^quanto
vMa o*:n-.
Vti; wo ri tato

^
iunt ftellae codi^dC ueluc
o^icwn *??M totfti arenaqugeft iuxtamar
3 '*n nj-w V? ^k VHTOn gine maris innumera^
^ i nao* fcV ^k bilis,
ij Iuxta
t

nVlSTOLA PAVLI
S PerfideEnochfuic V miQKn *n:j3 5
translacus , ne uiderec
d ^*un nK n^nVK noV
morteni. necfuicinuen
)

tus, propterea qd cran^


nvnn
t

nw -t ; .
kVwv *-P - r

ftuleracilJumdeusrpri"
ufquam enim cransfer- npVip u-pp ^u^Vk
retur^teftimonium mc^
ruerac,quodplacuifTec
Deo, 6 Acquifinefi^ nn spisqg tf?^h **??
de fieri non poceft uc
quis illi placeacNam
w k^s> V?k u^nVKn
qui accedic ad Deum 3
n^nV wrk *K wni T
v *r

naV Vrnps n-iK u^


.
I

hunc credere oporcec


cffeDeum ) efferemu & :u*nVK
neracorem quseretibus
fe. 7 Perfideadmo-- nV rjffnjE fcnn vnVKV
nicus oraculo Noah , ea n^hVK w^flJ pTSKnV
quae nondum uideban
tur ? uericus 5 apparauic
in^eH3 ^nn
arcamad falucedomus
fuae 5quam arcam
per S m^Kn vv^gS 7
condemnauic mudum, *n*nVKD nK ni nysa
8C eius quae fecundum *V na^nn nK nar-n
,;
fidem eftiufticiafactus Va^uja \n^a ngsurtV
cfthaeres. Mrn^u u^nVKtt ""hvv nan
-r . , J -*t v -r

naKig n*n nr*nK nnn


". - -r
- *tI -
pK an\^ uV^n nK
JTOt^n

s Per fidem
AD HEBRAEOS.
** 13 mt-KlS pK "3 $<* ;? Atnos non fu*
u*3Vmn>"V\nK. 'S**' mus quf fubducamus
,

B.WJ ''anjM|tB pn yuiaV nsfnperditfonem,fed


ad fide m,P^tinemu S
mJ3^TO*VT6^ta
"" _
"- : - > inacquifinone animse,

; ^^ CAP, XI,

KVi mVBijn nsn I "T7 Stautemfides ea^


'*nttarn nWnnS^ JJ^rum reruquefpe^
rantur ""bltanria.
nsvxwn nrtf-in n-*-vi
argumentueorumquc
*
"rtWQj^ * nonuidentur.
ipn m 3g3 Wi< *
2

a Per
hacenim teftimonfum
nvj nKTa n-nVn-^n meruerunt fcn^ores.
Kn siaHn, "vojo ) > perfidemfntellfgf..

W
nSjri^ 'VJnsfc ^".313 mus perfecla fuf fle fecu
O^x^TaS n-nys lauerboDef ,ut ex hfs'
r\\r\

* ^
if^wte, ** ften^ * -^* non appabanc
*& 4
"T
r*I
caau "gfnhir heret.

+ Pcrfidemubcrio'
*
.

^?
uJi
Vv*
O^: *W rem hoftfam Abel ob-
^?^!
^?^ tulitDeo,quamCafn,
**! ^ *P$ **&? *V) "! perquamteftfmonfum
^-tywnv^a^wnMv.K meruft,Quodefletfu-
Hs^ \wn "tvfitxi iC^n ftusjteftfmonfumper-'
hlbcnte d^donarfjsfl^
. Mw HnH* ^Vv"S"mnte
m
V n* *m Ti
"& '

lHh
S
adhuc
eo '
^ pcr hanc
*

mortuus loqui^
4
*"S2 tur.
voya
CC f jPerfidcm
EPISTOLA PAVtl
& parrimqufdedum
& probris & prgffuris i n&nn onV:>t> ontf
affefti^ fpeftaculo fuU
ftis omnib. partim du
confortes ica conuerfan q^sk Va vjp VwaV <n*t
'
y. t r. -r s

tiumfaftiefhs, $4 Su
quide 8C affii&ionum v .
*. ~ - . *

qug exuinculis meis co :nn*m


tigerut,participes fui^ oh^n orfc % h 54.
ftis,& direptionc facul
tatu ueftraru cum gau^
dio accepiftis, fcientes
k o.nVj' oa*oM V^i

uoshabereinuobis po nn* nnx *z nrterc*:*


tiorem fubftantiam in tsn* ^S"*^? n ^l^
ccelis.acmanentem* ^t?W^ o^o^ O&V
$$ Ne abieceritis igi>*
tur fiduciam ueftra^quc t wV^pxj Vk jj
magnam habet proemrj
Nam n

^

retributione. 16 | i

:Vvw Vves nV *a
uobis opuseft patien^
tia,utubi uoluntatem WTtt %fc* \6 \
*
Dei perageritis , repor" Vg *0*;*V:iO nas nvnV
"*

tetis promiifionem. n o-txThjt pni< nnfgVav


7 Adhuc ein perpu^ n n^nV^n Vtp Sin:n
fillu teporis 5 &
qui uen^ mnfcannnK nVs^n
tufuseft,ucnict&non
tardabit, js Iuftusauc
'ja TmV^ ^ "a %7 '
TO3
ex fide uifturus eft, 8C fi
fe fubduxerit,no proba nnK*^V|W33<i
bituranimomeo^ r v :
"*
' .
** *s *

t*w9l nn?n mV SnHto *"rtnS* 3hjW ^n^ti^ Jta


*
3? Atnos
AD HEBRAEO S*

Ttw^?^^^ 27
xy fcd formidabili*
V3K nT
?^ ^nn^ *^?^n quedam exp e&atio iw
m^rvmn nK Va^n dicijj&lipnis uehemeit^
ria 5 qui deuoracurus eft
aduerfarios* *s Quf
afpernatus fuerit lege
Mofif,abfque mifericor
rt*$* nYn a^yn^Vy dia 5 fub duobus aut tri^
inVran Vo
^n r VYn nw^ajK 25
*V:j
bus teftibusjmoritun
z9 Quanto putatis
n nn\n V^ HStt^ vxy peioribus afficieturfup
plicrjs 3 qui filium Dei
f
o*nVK n& ^Vr\|3 conculcarit 3 &: fangui^
l^ja V^ uj nK affi a
neTeftameti ceu re pro
)

nn \3 Vjh ktqo ntjnn phana habuerit,g que


fuerat fmdificatus 8C
tvo nfc maen ^V? fpiritum gratiar contu^
,

^3 nj myi^ *a }Q n? meliaaffecerits'
Nouimus enim
^ ' "fijn
:
c
n
,-:
niax
- ow 30
eum qui dixit Meu : eft
ego rependa, di^
ulcifci

n .r^V a nVna 51 citdominusjetrurfum,


*n o*nV)* r3nHa t*
,
dominus iudicabit po^
fnx -nrn V&tj }* ttt^n
pulumfuum, 51 Hor
rendum eft incidere it\
manus Dei uiuentis,
3on3 yVvKa QnK? Redeantaute uo- 31
nVni* nttnVtt QnVso bisinmemoriajfuperio
rpnntt^ Vu* resdies,inquibusiUu'
minari ingens fufcinuiftis certamenaffli&ionum.
CC * }} partim
EPISTOLA pAVLI
UC
2 Accedamuscum r ^^Vwmm 22
fiJ
nendeK
:ord nC rtltu
xr r cordi^ ^ > *& aanwo'
"'W
T
Aiperii ' *"'*

bus, ac depuliacoafci. ""WWI tm


entia mala> abluti cor W^?
' X$y& namK m
pore,aquapura, m^? "r ?"^ -
nnVtn ^
Teneamus con^
*; u;? 3"nnn33 csrnan .

feiiionem fpei 3 hon ua>-


cillantemriidelis enim 3Yi:V*aVwn' 2
quipromifit: 24 &
coniideremus nos inui
n I^SVJ h rvptt Knn*a
cem 3 in hoc, ut prouoce
mus ad charitacem 3C
bonaopera a 2f non
deferentes a^ere^atio^
t5t>-
nem noftri mutuam {u x5 u^tpgfe^ TOn.K** n-O
cuti moseftnonnullis, iU^Q^c
fed adhortantes inui-
cem 3 idqj hocmagis^d
uidetis appropinquan
temdiearu
16 Nam
uolentes
fi
sSn^ nM n^Vnj ria
peccauerimuSj poft ac^ un&u; n*u *$& u^rs*
ceptam cognitionem
ueritatis, non ulcra pro n nsroK uk 0 26 _-
peccatis eft reliqua ho^
"ftia, "
KV n^Jjnn^n^V?W
17 fed
*'
^ff? %8 ft?5
t&cnn
AD HEBRilEOS.
wv$i}nKl*3K if i* Teftificaturautem

* * *a ^V.nn *1 ?
obis & P fc fP iritus
,-

* " m^tftTO^ fanftus,n,mirumcum

^ v
Xl -< Hoc

n
ITOSV
V*y
KSfc
n^nKTtaKT*l
V*X
v
itf
praedixent:
ft Teftametum,quod
t

* n*? condamergaillospoft
^n ti % te^
H ^K
^*0T! diesilos^icitdomi'
n^ "nw n oKa tiijri 'nus,dedilegesmeasin
uriV^T o^P3 *nnhh cordcillorum 8Cin me-.
~
imwsW n ^ us illor 2 infcribam
>**. n*>*
* ^- *"V T
***'.>' cas > * &P e at<
\ , atque lniqujtaTurmilo

y te& V ontret^ rS nonrecordaboranv
>*> tu nsp? Vs-x 18 ihy plius# l8 porro ubi
* *K nrjP-V&Tj hT3 wyv horu eft remiffio, noa
1\3? 3"")^dV ^ftSY^ hs^x eftamplius oblatio pro
iVcnn Vawa n-uann peccato. ,9 Quum
O-mKVnw n^aV 19 '**"* fratres habesm?
,bertatcm adeundim
irW^^VVlte
* *&
H, n
ij^n; nrj n>
K SSSSS
J.
a

dedicamt nobis recen-


1!^? 1?^ TJ* *o tcmacuiuctem,perue^
8pB * Vy *JV) ^np^i-T nfc lamentum^hoccftjper
wfr 3 o? ^V#!H n&S#3 carnemfuam,
PW" T
xi Qiiuq; habeamus
facerdotcmagnum pr*
1*H
1-
V$X&
&7"7"-*: ii
.-. icctumdomuiDei
m^%^a CC * izAcceda-
EPISTOL A PAVLI
Tuncdixi,ecccacU
5 W\-K*nfcnTOK\K 9 _
lum ut faciam Dcus uo
iuntatem tuam:Tollic wg "oHxran n?a
nn
prius j ut poiterius fta-
tuac: 10 perquamuo tsn uv^n^ njhtpkw
lucatem fan&iiicati iu^
sn^wj
musperoblationecor^
poris Ihefu Chrifti (e^
mcl peradam. n $W 3^^:? ?'?
ii &omnisquidem n*fnn*$ fcgga a*npn
facerdos affiftit quoti-
dic facra peragens, 8C c^
afdem faepius offerens V ^wivnj nn s V33 ^na
hoftias, qux nunquam y nK nWJ?V* ^ ^) 1

poffunc auferrc pecca^ Vftg?")


#
ct??*? *!^ : k
ca, u Hicuerouna
pro pcccaris oblata. ui^
Aima , perpetuo fcdec
^ddextramDei,
n id quod fupereft
expecSans, doncc red^ n^tp we$n V^a tWK
dantur inimici ipfius
fcabclliim pedum eius.
t* Vnica enimobla
tione pcrfcAos efficic
in pcrpctuum cos qui
W?W}V cvm
fan&ijicancur*
n <mK $$<>? h/ ^iw*
uTcfti^ *9^3V^ ^'ny^x,n
At> HEfiHABdl
Vvn tann tvn kV okV i 2 Alioqui nonc de?>
fijflerit offerri r propte^
v reaquod nullaiamha^
^h^ nnn kVs? ^iaia
buinent confcicntiani
Vtbnns-o u^T' nw peccatorum, qui facfifi
^r^np-nn oaVs oiKtsn ca(Tent,ac femel purgati
^1
*n ^ns nnK n^n nj* effent,* Atquiin iftis
^ s

io^Vtpci^Ktpnia conlmemoratio fic pec


natV pn manKVK j
catorum quotannis,
ia^Kcn^ tiM^gn Non enimpotefi:
fanguis tauroru&hir^
corum auferre peccata*
** Ti7 Q^VV n^vi "rinr
f Quapropter cum
ingrelTurus mundum,
dicit:Sacrificium &ob>
oVHy VK*efffl|?Vy 5
N
lationem noluifti^Cor^
n"&V nn:p?nnM *V \K i
pus aute aptafti mihf
6 holocautomata,
Ste rinan Vsk *n^Qn
^Vtmhi &pro peccato nonco^
probafti. 7 Tuncdi
xirEcce adfum ,in capi^
ce librf fcriptum eft de
y* k n?n **ygK 1 7 me,ut faciam Deus uo^
luntatemtuam*
nwgV **Vy
r
sw.9 "wo s Superius quii dfcii?,

^?Vg Sacrificium,oblatione,
iyarn
8C holocautomata,&,p
^H WfeOtjVgiarj 8
peccato noIuifti,neq*
nfcomnVnp ntvp?n n:n comprobafti qug iuxta
xjVfcro isV ttjt t\y?n kV legemofferuntur,
VttnSnn ^VaN-npaT*
CC * 1 Tun<
HVISTOLA VAVtl
16 alioquioportuif- n ^i tm ON ^ *9
fetillu fsepius pafTum
fuiffei condito miido,
n:nn -ny\?n r\\te ^3
Nucaute femel fub co^ Vt- + T t

fummatione facculoru: sm tf\tt n?r^ nH *^9 *

ad profligatione pecca^ nnfc n^5 nfeoa n^n


ti 5 perimmolationefui ^vy Ii^J hVto WCD
ipfiusapparuir, *7 Et yn V^ "^&^ nVnra
cjuatenus illud manec miaSgn
homineSjUtfemelmp^
riantur poft hoc autem
by Ww
Ht&^ 27

iudiciu: 1% Ita&Chri
nj7Q nvnV nnfc *
ftus femel oblatus ? ut
n tvmi -ji ^nfcn fini*

multoru peccati tolle- "r j


ret^rurfus abfq? peccato "\pn tf* i? Hte? 28
confpicieturijs quiillu ^HT^wtt Vtf hasn^pn S^p
expe&ant in falutem, K3
CAP. X.
Am lex umbra
n*ftn* #!**? nfcpwn
obtinensfuturo
rumbonoru^no nw Q*rts6 w*j *>3
ipfam imagine reru in ny
hoftfjs,quas fingulis an
iifs eafdem continenter
offerunt, nunc| poteft v\*
accedetes perfe&osred yn o avon Vxa K*n
t ,

dere.
to^ki #
K3^ o^nyn
rvK *3*?n ftYn*Mp^ K*?!^ V^nn kV nV\y V niri n^nn
nnK "pttB nnVny niir\ rotsb u^npton
* Ahoqu*
AD HEBRABOS,
21 Et omnfa fer fe>
^5 ^nsrn' *
1
una u^ryos
ja ? cundum legem fangui>
ne purificanturv& abftg
^ nX5 n soa^tf $5p* WhV?
?

3 uw
yn**
w kV
w r
fanguinis effufione no
fitremiffio* 2$ Itaque
necefic eftut exempla>
y^ $$n ^ry* ^?' ? *Y 1

ria quidem eorum, qug


n h^sivj n*?an Vfc^ funt in ccelis,hifce re^
"vsm unSK un^/rjfn bus purificentur, Csere
rumipia cceleftia potf>

o**o^n usiat 'nVwia oribus quam hac fintt


ui&imis mundentur,
ttnn urary u^ia^&w
24 Nam Chriftus
npnryo u^nrna vwir; non ingreffus eft in ma^
m^wa
^ v
u^rran
* u^vo f * t nufacfta fan&a , exem>
M fcVtv^n^a 24. plaria uerorum^fed in>-

u ftgbtaf "^iPps
#
t:* as ipfum ccdum^ut appa>
fcn i<nmpm*K Q 1i*3i
reat nunc itx confpe<fhk
mn Kn nhnrfr u^y nwi Dei pro nobis,
mn VaW 0^'ntaim 2$ Non ut fscpius b*
femetipfum,qut>
a yv^ ta* WVg? ferat
admodum Poncifex m
?^3 tw? iw^ na sredltur m
fan<fta filv .
gulis annii^per fangui*
a^^t* kV u? 2j nem alienum,
u*p?a nann Hmj nK
1??7 VHij in^D H"o?
*v^* ttta
*
iW

Vsa
*- a**Wi

xjnpt
*
; *

CC KjJioqui
EPlSf O LA PAVLt
* i6 Siquide m ubi Te HHpp Vm ** 16
ftamentum eft.morsin '

whx nnx n^ns tp^y


tercedat neceffeeftTV
ftatoris: i
7 Nam Te- w nf? nvnn n^n^
ftamentum in mortuis
ratum eft, quandoqui-
dem nodum ualetquu
uiuft Teftatoi\
is Vride he prius qui
demillird abgfanguiV
D? f^nmpn'i8~ **?*
nededic^itumilriti
r ^ QiiuthenimMo
fes oriirie
praeteptu fux
calegem expofuiffet o^
mni populo ^ fumpto *??? VHnK'nyV
fanguirie uitulorum&
nfe
ton nPV *mnnn *aV 'n
hircorum, cum aqua 8C nj* h^Vjgg V^ v
lana coccina 8C hyflbpo n-n
fimul &ipfum libruni
8C totum populum a^
nxn n^n n^ :

mm
fperfit *o dicens:Hic
eft fanguis Teftamenti,
quod mandauit uobis
Deiis,
21 Infuperairtem&
tabernaculu 8C omnia
iiafa minifterij afperge^
bat fanguine conflmiV
liter;
fcn^ mta' Knn n*n>K

i Etomiria
AD HEBRAEOJj
ttferi-p V?k& n? n tz nec^per fangufn?

p Vn *Q^*21 ^Kn hircorii ac uitulortt^fed


per proprfum faugui^
nem ingreffus eft femel
^ V^ *V? f$
#
^P? in fen&a 5 aeterna redem
ptioncreperta, tj Na
: nSy n^n^a fi fanguis taurorum SC

^Wjan nnnn^n nwn ij hircoru 5 &cinisiuuen^


cae , afpergens inquina/
nxy n^;l **>*!?
f

tos 5 fan&ificatadcarni
ftanTfc nna Vtf i^nn
purificarionem:
m* *fcB 4 inan i\j$W
l

14 Quato magis fan


guis Chriftiquiperfpi
tD^ in H 5Snan ritu aeternum (eipfum
obtulit immaculatum
deo,purgabit confcien^
tia ueftra a mortuarrjs
o*nVV Sxj n^npr.f
openbus ad feruiendu
.
** ^k - v
7? w jjv- - - - deouiuentu' 1* fctob
^ n T^ 9?? ** idNouiteftamenricon
m u^yitf? n^nhs d liator eft ut mortc irv
'*nV*6 TWgVn^tt t? tercedente ad redeptio
WtJVw? *J * u ^"!n nem earum praniarica>
*a V!A nwg* fcnn mn tionu, cniae hierant fub

*nV-n&n *V$
tte P riore Teftamento rj
quiuocatifunt^miffi.
t V Wtntf WJKwi "
onemaccipiancseternae
W><pn n
"
njnn

^* r.nn twitriW riwagn


T '

haeredlca /
' " '"'" ' m^V\? nbnj
1$ Siqufdem
tPlSTOLA VAVLl
y fn fecunduautem
femel quotannis folus ^^ ?nHX3
^*M
1
V?K 7 nVa
Pontifex,nonfinefan^ ^} 5 5
f
'*ljroBTJl VnK
guine, quem offert pro *^ *m^3 nnx oya m
leipfo 8C pro populi ig>-
norantrjs. * Ulud iu
n nxatf V57 nvj -^gg k%pm
gnificatefpiritu fa-nAo
nondu manifeftataeffc itfn mjn 8 *Q3?T1 * *

fan&orum uhm,adhuc
priore tabernaculo co--
u*wy^n nv* nVw k V -ny
fiftente, 9 qiijeeratfU
militudo pro tempore
tum pradente,inquo $*) Wft ^x 6
dona iacrifiaYq? offe.
rutur3 quaenonpoiTunc
n3^ n^ n
*

^u,-5 *^nCu^'
n K
^ ^ v
.

iuxtaconfcienuaperfe **3*TO*
Aum rcdderceukore, n ^? V* *** Tvto^
' incibisdumtaxac n *?TtV 'Y.ynn *a'V
&potionibus 5 &diuer *^t^ Pltog y*\9
Csob!ationibus,aciu- hWijwV io/
rtfm
ftjficationibus carmV fW^tWi laVnH^r^^
^adtcpuscorredio w^ ^ " *W '
nisimpofita. u Ac
ChriftusaccedespoS!
fexfaturorabonoru,D
**

W ^***W
**" R
V^ n-v^r^
-

^' *
n*

mams Scgfedius taber "^ 3 ^. "%. W*%*$


naculum non manufa- t^omn ^3 h tnater?
<ftum,hoceft } nonhu-
iusftrudurse
^J jna Wrih t<a
HOtf 'nVl^Jrtgil mtiSr^
KVw 4
iv'xnp3 n^a xn,** y*w* Vr.Y>o
'"STO"

**
1^3 n^j
i* necy
AD HEBRAEOSi
* Siquidem taberns
^
hn VnHK ntrm *!?*
\,u-L .i-^n
43? nnp **-* i-nw-jn
jvmw nn* ^WW TV>M?n
culum tacftumruicpn^
m .
er t
Cernje,8tmenk,&: pro^
^
na n njt^} rKT) fO^&TJ poficio panum,quam
^VK3"*> imyvnpn uocancfan&a. ? Poft
m*" n*iY*n "Oin? Vtjk j fecudumaucem uelum
nSnSm.ntV^n^wi eraccabernaculuquod
n^-m^
' L.JtfW
: :
uocacur fanftu fanfto>
rum, + AUreumha^
nnn M "v w $ *

^
b cs thurribulum,& ai>
nnroa
nnw tn *"*Tnn la-in**.
cam eftamenri undi< g
n s 3 rtaW? n "^?n iVfe
'
circumteftam auro, in
na n*;"** "WJ3 Yfl"i**> quaurnaaureahabens
n n*f anTn "-Vi Hahnn Manna,&ufrga Aha^
^-Wl^KnWian TW ron,quggerniinauerat,

mw
V? niBW *'
vn
:^^W
l
t^$6n
?
,
&tabul 3eTeftamcnrf,
Suprahancautem
ro an 5
Cherubim giori* bb>
narnwPhtaT 1
! n*?n**.*>n umbrancia propiciato^
ft^W?^
T^^yn^nn^n
"pK
1 ?0 rium, de quibus riunc
noneftdicedumfirigu^
nsb<
3 Sn*ft vwaj n ,*x
->*\X' lacim, 6 Hisaucem
!t5*\Q3 adhuncordinacismo-
to-w-mnfcT n*-n -vvttan tT
dum,in priusquident
_
^W
rnnnrop
T* l
pVn
n 2 '5 3
' :

-
jjnn
^ tabernaculum lemper
mgrediuncur face
tes,quifacrorumrkus
X
rv-jHag TYV-pV iM-nn peragant;
n->nSK
7 Infecundum
EPISTOLA PAVll *

10 Iftudautceftfoe- an K*n nin *3 10


<Jus qd percutiam cum nfch nsfc ^x n^zin
domo Ifrael.poft dies il
Ios,dicitdomini}s:Da> duut nnrn
tou n dkx
*: .f
bo legem meam in in /* r:

tenora eorum , & fu>-


nanw ^rnHri nia ^nn*
per cor eommfcribam m '
n|3na^ dsV Vg^
eam y 8C ero eorum Dc
jD^^V^n^unro
us 5 ipficj? erut populus
meus.
bic ultra
11 Etpondoce
unufquifcg

nHy
"- :

^"nV K7:} II
nK ^Kl nnj^ nK Tir^njn
- - i ' r j

W
~^i *~-p ,p-
_

ximum fuum, & uir ^


fra
trem fuum^dicensrCo^
gnofcite dominu^quo^
xh *ru< ny
1

?* d^ *Y
omnes cognof-
niaipfi'
j DVnx njn D^cp^nV

centme,aminoreeoru J U DtJS
ufq? admaiore eorum, oihV nVoK ^ 12 '*TV^
dicicdns: la propicia
bor em iniquirati eorix
&peccaticorunon am ^ppii? n^nn^nn^^lPi
plius recordabor. ^TO^wknn n
T3? ttd
Perhocquoddicit

W* ^P^Wmn
\3

nouu^autquauis prius,
PorrA c|d ^riqu^tu^
fcncfdc,in propinqu*
eftuteuanefcak
^^

^ W^ tb* Uj^ i

^ CAT. IX* ^ n ^^?^ ua^w^V


Gitur habebac qui^ ^ v urs ^ ?V^rn^^
Ide eciam prius illud, l^.an* ^HP
iuftificationes,culcus,acfan&um m an <!atum,
% Siquidem
AD HEBRAEOS.
t vv^tansm 6 6 Nuncuerohoccxi*
cellentius forcitus cft fi
cerdorium , quo prae^
.**& nttatfn^na^ *yvetn ftancioriseft Teftamea
ti incercefibr,quod iri
praeftacioribus promik
lis fancicum eft,
vn nwon*? n$^p
r Eccnim fi priusil^
lud cale fuiflec , uc nihil
^n nn*n qk *a 7 ineo poflec rcprarhen^
dijhaud quaquam fu >.

iffec fecundo quaefitug


locus*
s Namfncufanseos,
k% BV #
**%* nan n$K> Q^H^ Joquitur illis:Ecce die*
na ^n^ n umk* u^&a uem5t,dicic dominus,
n* n^nKnVxn^n^a Etpercuciam cum do^
nuhn rv*na nr.n*
mo Ifracl & cum domo
khuda faedus nouum:
9 Non ficuc foedus
a un*nS:iN nK *>n^ quod pepigicumpatri
rh uv^ *T1 B V*3 bus corum *in die quo
Q ^?? ^V9 U ?^?^S apprghendimanumeo
3 nfc nTan nttn ntPK rum, uceduccrcm eos
us vpia *?ic* ^na de ter ^a Ae gyp" > 9 U ^
n*a
^ u ^j
* F
pa&u
fpfi diflbluerunc
meum eciam cum ego
,

quafi maricus domi-'


nxum habcrcm in cos,dicicdoniinus.

io Iftud
XPlSTOLA PAVLl
CAR VIIL
CAeterum eorum VVa tfnn nnn nin i
quse dicfmus iU
ludeftcaput,cjd
talemhabemus ponciV k ma -r
V*ns ina
-r - I
nito
--r

ficem 5 qui confeditad


dextra throni maiefta
fcm ptt^ WP^ 1 n ^
tis in ccriis, x fando
rum adminiftrator,ac
ueri tabernaculi ,quod
fixit homo,
deus, 8C no
? OmnisemPQtifex
adofferendum donaria V ^?r,n3. 55 V5 *a j
& uiftimas coftituitur, nH V^> n\3JVB s^tpnV
unde neceffe eft , ut hic u* r^n^ ^ny K^n afgr
etia habeat aliquid qd
offerat, 4 Nafieflec
ln terra,ne facerdos qui
n n^n u^ n*m 4.
dcm efler,ubi funt facer
dotes,qui iuxta lege of>
feruntdonaria, s qut
na u^ti?*w v\brain:i
quideexemplari&um
brae deferuiu t coeleftiu, jn^n^nhsrnHp
quemadmodu oraculo n "l^Pl nnn ^vd* s
refpofum eft Mofi, quS
eflecabfoluturus taber
naculu:Nauide5 inqt.ut #
facias omnia fecuctum VvP n? '"bI V57 nrptnp

'exemplar ^quodofteo" ^VqmS ^ny s&w uVa


fum eft tibi in monte:
n^ unr^na uVa u^m Va nrrvnw nfcn ^?te
nna *K"Mtf
AD HEB RAEOS,
2* Vnde&faluosfa^
^*?2 i^k u^T2in2 g*onnV ceread plenumpoteft^
qui pcripfum adeunc

jum>fejrnpcruiuen ^
*
n !?S? VV?n*n adhocucinterpellet
,p
lllis Z Talisenim
decebat ut eifetnobis
Pondfex,Pius,iimo<
**?y) TP* ffrintf ^no cens ? impollutus , fecrre
gatus a peccatoribus,
nu rpyv n^Kt:nia & fublimior ccelis fa^
gniamg :
&us. i7 Cuinonfic
* 5 Vna t^ w^ zj
quotidie necefle,quem
xfr \nz r\"}^ u^ ny*
admodum illfs ponti
ficibus, prius pro pro^
Ky$r\ u *VHn:m nnsis; n^anaV prns peccatis uidimas
offerre^deinde pro pec-
V5 150 atjipj Y^gri catis populi3 Nam id fe
cit femel, quum femet^
nx nnisi 055 ^?^tp? ipfumobculit,
x% Siquidemjexho^

rKsJHy nnsnn -o 28
f
mines ^qnfhtuit Pon^
tifices , habentes infir^
*o*ynS:>V nnijn^anK
mitatem Porrd fermo

rntbVnV *^yy&% nipi*
fufiurandi qui fupra le^
wk *^3^n^?i V|k gem fuit,filium confti-
Ttoim msnn Vyinhn tuitinaccernum confu^
u ^Vk.*j3 nnisi n*prn matum,
jnVxiJx nVSyVnS^nV CAP.
EPJ5T0L 4 PAVU
J9 Namnihiladper^
feftionem adduxiclex, V nfcosnp njpa nnsnnu*
uerix erac incroduftiq
ad pociorem fpem, per
V *on ^k
>^nVtfn>
qua appropinquamus >nH* nfcpsi M*K naV
L)eo. 20 Acqp hocpo aa nn^^fcou; njnt
tiorem quod non abfq?
5

iureiurando rcs afta fit* n


?T? ^??"13 Wto 2 ?
Nam illi quidem cicra runws ^H^nrypmn
iufiuradum facerdotes *nVi nwgs fc^ l'**;jp$0
facftifunc, 21 hicuero
cum iureiurando^per e^
n Q^tjR^ij^wwn
um qui dixic ad illum:
^ngtaig ifta Q^ra nYn
Iurauic dominus &no
pcenicebic eum 3 es Tu
facerdos inaecernum fe^ nnsnnN oto* #
aW n
cundum ordinem Mel>* y *aVo *nxr* ^ n^ j?V
chizedek* 22 Tanco
pocencioris Teftamen-
ri fponforfaftus eft Ihe
n* ^jmn Tj^aV ?
TOTO
fus, *>* 8C illi quidem
plures faAifuerunc fa^
cerdotes: propcereaqd
per morcem non fine^ o*^ V*n m:n "o 2$
renturpermanere, ru nv&ia 0*3x0 nw
24Athicquodidem
manet ingternum > per^
pecuum haberfacerdo^
la m V?k 24 ?nvnn

ciuiTL
wi V o^p jK^nw on vtt
tu nvvna nVnj" -\V tp*
oV\yVoSnnKVtf
25 Vncff
AD HEBRAEOS.
5T57 *n *?% nm *a ij v Namisdequodi>
cuntur haec,ad aliam tr<
o* fcnn nfcnn nw^tf
nnn^n^n
bum pcrrinet, de qua
*n 'nnnn nullus altariaftitit,
ift nnatirn snHKtroft
14 Palam eft enim,
nK iz%w urrn Tnfc n*n
q UO d c tribu Iuda exor
tfOTOn tus fit dominus nofter*
tP N~n *nV* O 14. At loquutus tft
nihil
1 Wtfnmsrw^KW de ^cerddtio Mofes,
w
WV nw q uodad hanc tribum
tt
"'
tepm kw
K* b$ n?]nm
J"^
^*? ^
W
peruneat, tf idq?ma^
gisetiamliquet jlqui.
dem ad fimititudinem
m*nn nnrw Melchizedek exoritur
facerdos alfus, tS qui
non iuxta legemman^
dati carnalis facftus fir%
n*u-n nnwta "mfc "jna
fediuxta potentiamuf
tPntf^VB
taeindifFolubilis:
nnisinn^^T^ itf
17 teftificatur enim
rp ~nK p ? w*n nnpnn
1

ad hnnc modurTu es fa
cerdos inaeternum fc^
cundum ordirtem Mel
ub y> inj nr\K l^wn chizedek*
^7
la-pr *cVn ^n^un Vy i> Abrogatur enim
quod praeceflit praece^
n nPbn^nj?' *? 1 18
ptum propter fmbecil-*
lit atem , dC inutilitatc*

BB * %$ Nam
EPISTOL A VAVLt
8 Atq? hic quide ho-
mines qui moriuntur
u^vV^^nln 8 <

decimas accipiunt* Illic


autem fs de quo tefta^
tumeftquoduiuat^ Xm fenriij 'rxp ttn;

9 &utitaloquar) in pn fcnnw u^pta^


Abraha decimatus eft *!*? ^o^h ^r?
9'tf
etiam ipfe Leui.qui dc- cn nrpS Hxnsto ntp*
cimas folet accipere^
10 Nam is adhuc in
lumbis patris erat^cum
occurreret Abrahae Mel
chizedek,
11 proinde fi cofum

matio per Leuiticum fa ritt uk np^&V u*


cerdotium erat, fiquiV n* Vy nnrp2 nnVtpnn
dem per hoc populus SM| tnvjy
Vw rsnna
legem acceperat, Quid n npb n?^ nr *a h? :

praeterea fuit opus ali^


V nnnrfc nnnnn
Tj^ns
um exoriri facerdotem,
qui fecudum ordinem n^K 'nnH inna nnpV
Melchizedek 3C non fe^ y *ihn n^vj *ah itnn
cundumordinem Aha V^ -sm "fiWVnVw
rondicereturc'
/* Quandoquidem
traslato facerdotio, ne^
ceffe eft uc legis quocg
translatioiiac
nV tj&v n*K rjn^ Vg *a*
nnn njntpijw S^kV .

t* Nam
Ap flEB RAEQS*
5 ignotipatrfs 5 ~igncj
HT3K 01 iaV?u ^nVa tae matris^ignoti gene<
ris, nec initium dieru,
neq; uitj finem habens,
fed affimilatus filio dei,
ttero *nm ^3$ *t^ manet facerdos in per^
nvmftnnva^frK p^ petuumu * Confide^
roVHy^^a rate uero quantus hic
fuerit , Cui etiam deci-
k orroN p?w HnV*n* # mas dederit Abraham
tori n n^ ira^^ftj
Patriarchade fpolrjsc'
Atcp ff quidem^qui
f
i^Wnp^gttn quodfint denumerotf
* wo a v$ *$3 05 q*^ 5?
liorum Leui, facerdotq
-r -V ... * * *. : * v ; funcftione fumuntrprp
-r~- mro onV
^V -nnfc ^*
* T * ** ^r ceptum habent,utde-
Dyn ot ^itfgtoT} nnpV cimas accipianta popu
n nj*j ^nnHnn n^n
waVl* on^nls^mn
w loiuxta legem,hoceft,
afratribus fuis,licete^
ex lumbif Abra
greflis
^sVno ^i
on s*xej
nx. 6 Atiscuiusge^
*jon*v:iK bwV
naw '
- -r V .

nus non recenfetur ex


n^K fcnnn 0*91* 6
illiSjdecimas accepitab
pV unton^KSnngwto Abra ha,&habenti pro
Kti nxrj^nnnK^npV mifliones benedixit:
HnSttf? sjw p^aw? 7 Porro nemo nega
Quin id qd minus eft c
d fMijjtr; nim ab eo qd maius eft bene^
7
^;n? di dionemaccipiat.
'"^5D7 ^y^M
fePlSTOt A PAVLI
1? quam ueluti anco
ram tenemus animae5 <5
introeuntem ufcgadea
quaefuntintrauelum*
oxnw^nwi ray"

z Vbi prgcurfor pro


nobisinsreflus eftlhc^
fus iuxta ordinem Mel^
chizedek. Pontifexfa> n*n jj^n* r^Wwinai
d:us inseternum, 'to *nxn V ttV^Va':*
hns~*aVtt
CARVIL
NAm hic erac Mel
chizedek rexSa
Je^PontifexDei fc *aVn m mn *a 1

altiflimij Qui occurrfc


Abrahae Reuertenti a
# 57 V$> fta w $
"*
csede Regum , 8C bene-*
dixitilli^
totiaH^ T?55 b2$?$
z cui & decimas ex
omnib. impartitus eft os b*4Voi} iyvTahVoia' ^

Abraha, qui primum


quidem ex interprera"
tione dicitur Rexiufti^ toa Vd !wgtoi? ^V
ciaeD deinde uero eriam n^fcO?*
ia IKti fe^j*
Rex S ale > quod cft Rex ja ^n*n ^*n* *:?Vo
pacis.

m^V^ftt^nVa^

l ignot*
*D HEB
dicens:Amenbe>
1*
33 ' nan rta-man
JjlivyK nedicendo benedicam
JSf n*niartjavK' tibi,& mulciplicando
mulriplicabo ce,
-
a*TO Stt:n nK nvnm
1$ Atq? icacumpaci
mnwnnn^ enter expeffcaffet, confe
quucus eftpromiffum,
V . r \6 Na homines qui-*
Svmnj'^ K*7 'nr^prn orna de per eum furant qut
$rt 3 a *witf> s*1 ? V9 qvo onV ficmaionAcqueijfdem
omnis controuerficefi>
nis eft fi accedat iurifiu>
kn n*?a ^?^ 17
randi confirmacio*
x n^n^w^.o^V^n 17 Quainredeusquu
nn to^V^ n\wa nsira eximie uellet haeredf-
u^vrj pjnn nfc nvyeunn bus promiffionisoften
rptnn Inn HnsgVtf dere firmicacem confi^
jHn>"n^nHSnn^)V lrj fuiyncerpofuitiufiu"
randum,
is Vci per duas res
immutabiles , in quibj
fieri non pofiec, uc men
nwn nonnan naV n^nn tirecur Deus, ualidam
n ^* wwKon \&6 i

confolationem habere
ncn v t ~
o^PMnpv^opn^n
a mus , qui huc confu<*i>.
nin
^imV n^waian ^nw?a mus,uc pociamurpro^
pofi ca fpe^Qiiae eft fpes
firma,

BB I? quam
ZPtSTOLA P^VLI
9 Cxrerum perfua^ ??'*
fimus nobis de uobis
dilefti quse his fincme^
3

liora,&cumfalutecon
iuncfta, caetfi ficloqua^
nnt? ^m^ o^anjifi

mur, 10 Nonenim
iniuftuseftDeus^utob *fc W??* T^Spirfan
liuifcatur operis ueftri, Vjy y*fc jrj *b 61 njrajV
& laboris ex charitate nw Vjw> TAbnav*^
fufcepti,quam exhibu- *on nni* nn? 'nrmfcn
iftis erganomen illius,
nnx nWW nn*^n
quiminiftraftis famftis
6c miniftraris, *i Cu^
pimus sTutem, ut unuf-
quifq?ueftruidern prac : n^nntfirn

ftetftudium ad plenani
*
fpei certitudinem,uj 0513 "in^ ^zyj Q?tf*?
adperfe&ionem, ^yynfin^Ta^
nfco
h nefirisimbecilles, mpnn 'mo? SttHtQk
fedWmitatores eorum c ,_ _ ,, ._ ^ _ ,.^
quiperhdemac panen v "~ v :%

CiamV
: *

^ F 1.

nvrcyntenvtn Vk 12
hacreditatem acci^
piunt promiilionis, *V ta^^a? ^nn nfc *a

V Deus enim pollici


tus Abrahf, quum non ro n rtvVyoS nsnfcK
poflfet per quemquam iTW&MnnVni
maiorem iurare , tura^ n^tten o^n^rna ij
witperfeipfiim,

f Vn^sa y?^nV ViSP


nisfcV M#ya yatfi mn Sttpt*
t dicens;
A& HEB RlEOS;
jr guftauerintrj? do>*
num ccclefte, & partici^
Vw pes fa<fti fuerinc piri-
Hia^TTr^ihPn TO^
cus fan Aij guftauerint>
que bonum Dei uei>
kdB nVhy Vw tttTOSh bum 3 ac uirtutes futurt
T* * faeculi. 6 ii prolaban^
w-mn* . . J

itnntf
V
ntfvoV
*T T ^w- ;
cur> denuo rehouentur
per pceniteciam,ab in^
cegro crucifigetes fibi^
metipfis filiumDei 3 <3
ludibrio exponentes.
7 Siquidem terra
rrn? knrinsfeOa 7 qusc irnbremfarpius in
wnn
.f
-r
nntst
n
V
vnKnw
v -r - :
7 feuenientem combibc
u^tt^a ns^
v
n*Vy
t-
taa
:
n
t :
progenuerither^
rit,&:
bam accommodam e-
n^na^yw un\ nya opera quorum &co
is,
V . ; ** -r

TT wn
ttnma *On nnh* litur, recipit benedifti^
y T i

itfinVwa oneoiiDeo,
8 At quae produxe>
tp nns&nT usts.k
V
8
|* t; ; ,
rit fpina 8C tribulos,
nnn u^jrtp nuoytow reprobationi cft&ma^
&n nj^ *on o^w^ kdidioniconfinis. Cii
uk *anKVn**\><S ius exitushuctcdit,ue
>nVVpV nnngrw* N*n exuratur.
fcmV* n^Vin" n^p*?

BB ^Caeterum
EPUTOtA PAVU
Porro perfe&oru
|4 w *

tftfoliduscibus,nem>
pe horum qui propter
afluetudinemfenfus ha
bentexercitatos,ad di> aV^k ttpW niv^
fcretionem bo'nipari> *n n^wrm iwVti
teracmali.
n r?^wnvat>HaV>
CAP. VI.

Q Vapropter nuc
omittemus fer-
irionem qui ru^
desinchoatinuitachri
, ,
.
n^nV nn? -jaV
**?*?
OK*a
*^ V naiV
WqKtnW^
i

ftiana, feramur adper.


n^a Wtffoi VCnati
feAion em.Non rurfum
fiindamentum iacen^
tes poenitentiaeab ope>
ribus mortuis.>&fidei
in Detim*
* Baptifmatum,do.*
ftrinae^ac manuum
im>*
politioniSj &refurre<fU
onis mortuorum , &iu
dici) aeterni^

^ 3 At<$ id fademus,
iiquidem p.?rmiferitde rn*4&Kn
ls - -j.^mx llk.ii noa
4 Namfierinon
* -TV V T TT
poteftutquifonelfue^ ? n 2^ Wiarcw nnHKtf
*
rintiUuminzti,
r*M

f guftaue-
AD HEBRAEOS*
n fa nw^'p . 9 Ac perfeftus
dituwmiubusqinfibi
*
tjir\i<m ^&fio
n*
^
^K
^ *
t

*
'
'

n
l
^ ^^
Jijw

Hp? D^l
'U obedierutfuitcaufafa*
lutisattern*,
io cognominatus a
V? Vd n^Kto K^ DeoPonrifexfecundu
TVD tftf ""^ !!3P5l ?*? ordinem Mechizedck,
*
^a^' naWn naV tt? 11 dequonobismul
ta forent dicenda,eacj;
difficilia cxplicatu,qua
doquidem fegnes faftj
eftis auribus.
i* Etenimcum de>
^^nv^o^TO^ be
. _..
atis ,p ________
teporis
ir _.,
ratioe
1

j *?'* ^^? *!?T J^T^^ ? 1


doftiores elTe, rurfum
n? GttK HK^i?
'
**W opus habetis , ut doee*
OP^dVVn ^^? wjfl* amus u s q u3? fi ntele'
%L ~lJ*m*^rtt&i
!
metainitij eloquiorum

I ^tl*n-^jVHVwM busladeficopus^no
VW rry ntv ? Q ^'n folido cibo,
V 51^?^- ^itpV^rj? Namquifquisla*
nfcV
-
*
-V 1 ^ ,
n ? ?r ^ _tiseftparticeps,isw>
dis eft fermonis iuftiV
s c*pin_ V.sW.T?
'*"
VaV' 1 tiae,infansenimeft.
Ihy n-"?_

a *nTn Vw V_"".V
i_s> *on *: Vat_T? r*9 W* *** ^
14 Porr_
*&prpterhancde
betquemadmodiibro ^^ W
k n na
.1-'
laV i
' W*
immolare
4
p peccatfs.
Nemo fibif pfi ufur ## *3*5 ^? T*#l
TO2 "* 5 ^ <*
,<*,

pat honorem , fed qui to-pr^ mj^.rt^ -iwk


uocatur etfam & Deo * m$
?
!
fc& ns i$ niw
^uemadmodum&A- O^^W^ia^ ftftpo*
haron. , I ta &Chri,
ftus no femeripfum glo
rificauit ut tf eret Ponti-
n^wt-n bsjjf'Hty"
fex,fed is qui dixeratfl^
W> itttt$ *3?Kann kV
*h "jan pn
li,filius meus es tii , ego j a Vnv*n^
'

hodie genui te: 6 fiV


cut&alibfdicit,Tues
facerdos in arternum fe
cundu ordfne Meldrf>
W
"ss VVs
1

"-
!?
nwbyw sn^ji
ns^isn nnx
n? ntfKa <>
a ttsva
^nSa nnfet "->nK aHm
sedck.
bus
rQ uiindfe. &
carnis fuae, cum 8C
<n%*4y S^L
precationes &
fupplica
h
v
tfones apud f]Ju,quf po N-wa cH"a v?E-n-a
teratipfu m
i mortefer f6v nny^n ,
nojsra
""
.

iiare,cum clamore ualf- nsynn a^V-^ "oVk r ,w


do 8C lachrymis obtu> VK-nV ? n m^V> 1 ^
Kfiet& exauditus ^effet nja SnV* Vyn> Van v>
proreuerctia. s Taetfi V ajra ynrs-s nji n-mn
" ll3i
filius erat tamen didi-
citexhis,qu C paflliseft
n s nVnnK-a"'3ti>
bedienriam.
nnpna' ,1 <
?*I'5n' Q"<r!'
,
?M P3?
***

^SNnn. narAvpyVVasVn-.nn^st
y Ac
AD HEBRAEOS.
t4 Habctcsigfturpo
tificem magnum Qui
penecrauic ccelos Ihe^
fum filium Deitenea^
l*< k toh n^lKn j-m mus prorniflloriem*
if Non em liabemus
*
nw ntonnnnK Pontificc qui nopofflc
affici fenfu infirmitatu

Vso^ V\a*-na*iswTra noftrarum>fed tetatus


f V *
per omnia iuxta fimili-
., ..<

tudine abfcj peccato*


16 Accedamus igitur
cum fiducia adthronu
gracise , ut cofequamur
3*5 )#*&} *nnKwa "0 JK mifericordiam, 8C gratf
rii Vg SlOtv V^ n*ca am inueniamus adop^
titfffy) ^t^vtx V^pi^
portunum auxilium,
CAP. V.
NAmomnisPon
tifex^quiexho"
wpVsn Va *a i a*a minibus affumi
towb fcwo-ifc "^rato cur pro hominibus co^
^\im "m on r*3 x\nn ftituitur in his qnae a>
WB xyw mn ^rji ow pud deum aguntur , ut
offeratdonaria &ui&i
iwn
&
j
-fa,
^
nrn X Vj? V**>
'
n 2 nM 2
noraribusSCerraribul,
quadoquide & ipfe cir-
:; ?^'n ^-*Wn V
, v nr.3
1 ,
cudat? eftinfirmitatib.
mtsAna nwjm Mwy KVn osw m ^nK o*<?Hrvv
I apropter
PfSTOL A PAVLl
x Nam R eis Ihcfus rc n^ <fttt*$H Qkv *
quie prfftiriflct nequa^
n x"V nnrnixrfr F^Hn*
qua de alia loquurus fu
j^nfc uv*to 'niQfcn^TJ
ifler, 9 itaq-relingtur
fabbatifm? populo dei
/o Nam qui ingrcflu^ Kn nj?V n^a&Vrnnk
tftin requiem iilius SC
10''
ipfe requicuit ab operi 12 Vk KDw^p^S
bus fuis.quemadmodu HKftttt hS vd* 'nnmwtt
afuisdeus/ n Studca
mus igiturjfngrediinil
lam rcquiem ne quis eo
dcm concidatincreduli n^ VrVy fs-%3j n
ratisexeplo. %z Vnus
eftcmm fermoDd, 8C
efficax, &penetrantior !**!! Qn.nK nwna ^ha*;
quouis gladio utrincg mnsianKV
incidf ntc5 acpcrtinges n Ha^^t^.^n^a 12
u% addiuifioncan/m j
fimul acfpir/tus, Ccpa
gumcf ac medullaru, 3C
nnv*s Hw<W^i -

difcrctpr cogitationu
nwrnaw
- rnnrTp,
Xr: / % j ' . *?

tSCintentionum cordis. nHm 'u^nsfcrpp s o*


ti Neceftullacreatu- w fnn5^ nHwgn c

*M" non manifeftata n nv.^nten nKp&\h Tm


c in confpeftu illius, na
fed omnia nuda & refu
pinata oculis eius, ad
quemoiobis eftfermo.
n Va i-K ' #
v^&? nV? ^n ^a
tnnSten ^Vl *\3T 13-1

.it Habentcs
AD HEBRAEO^
j Introimuscnimm
requiem , nos qui credi
dimus, quemadmodu
dixic:Sicutiurauiinira
mca, fi ingrefluri funr

in requiemea^licecope-
yj?K
#
WS1 "w^? ^?*? fundamccis
rib.a iaftis
b 1

n ^^?
'
u*V^&n mundiperfeftis.
4 Dixit enim quo^
dam in loco de feptimo
die fic: 8C requicuit De^
us diefeptimo ab omnt
bus operibus fuis
t 8C in hoc rurfum:Si

n^K n. TOitfe rpcHn nHsf; y


*

ititroibunt in requiem
3 rnmre VK inarp pm meam, 6 pofteaquam
vvp ^rrtj n|rn igitur ilJud reliquum
tr^ *tjso$? pn nHy eftaliquos introire
5
m
AnHxV nwtf ow?n ^am 3 oC quibus prius
annuneiatum fuit non
V "rotnp w\H*o *nn*'Q
introierant propterin^
nfco t6 T^Ht^Jg onV credulitatem:
iktT fcW nn3? nw 7 Rurfumquendam
Eraefinit diem, hodie in
nHy :Vt>Hn 15^7 )xuid diccns , poft tan
tum temporis quemad
modum diftum eft,Ho
diefluocem eius audi^
-
t v * t
eritis, ne obturetis cor^
daucftra,

Nam
UPISTOLA PAVU
x7 Qutbus autem uv V? iVuj *K Mk \7
fenfus fuirperquadra- ^ hai< ijifo vfo *^*
gintaannosc-Nonnefjs
qui peceaunancquo.
v^yi -mBry^
;
'W **V^T3S*
^ ^
runtin defctto.
s
rauit
Quibusautemiu>
non ingrefluros
^
Vfc
'? l8 ?**
n*n* fcStf *b gsjyj
^
inrcquicm iiiam , nifi w or.H!*< K"Vn Srmnstt
ijs qui non obedieratr *\% \* % te#* fc<W
ti & uidcnrjs quod n ^ Hh ^Qjjj ^Ti/ V^atKr
"

non potuerinttngredi
proptcrincredulitate.
' V < y !
CAP. Hlt
n p^a
v

MEtuam? igitur
nc quando Ae^
reli&a promiffi
oncintrccudi in requic
eius 3 uideatur i liquis
ex uobis fuiflc fruftra^ < t t r j

tus, Etenimnobis
2
nunciatum cft 5 quern^
admodum & illis At
non profuir illis audif^ n b^v Q <;V^ *
fe fcrmonem , quod is
non eflct cumfidccon^
^kt\ n^n r,tt *,?*??
iu&us fjsqui audierat.

,,r
; # <r i .- -t.
AD HEB RAEOS.
ro njnips nttfn it t* Quibusmrauiiti
ira mea introibunt in
fi

rnnw? rcquiem mearn*


1* Videte fratres ne
yn nV
quando fit /nullo ue<
055 n^n* mVtij
ftrum cor piauuro, ob^-
noxiu incrtdulicati uc
f defcifcat a deo uiuente.
^k nvn]iv"V5Sj |i 1; Sedexhortcmini
joh^n^Vaa^nMnM uo inuicem quoridie
to nHn Mn^V^toi V* quoad appellatur dies
QSfc nnM nw
*<Vn>
hodiern:is,ne quis ex
uobis ihduretur fedu^
n nwjj Vflj Vy ^V V ny
ftione peccati*
%4 Chrifti particiV
n^nrrn^Vn *5 i^f* pesfa&i fumus,iifane
6 mn ^tona #
nan*M initium fubftantise uk
nswM n^^^e nW quc ad finem firmym
T?" H*V^tW Wg nv^ni tcnuerimys,
T'V*^i$ jtjHo
ijf Inhocquoddidk
tur* Hodiefiuocem e*
nVHpa nM n^n ^px?^
ius audieritis, ne obtu^
sV n^pn V*$ n^te^n retiscordaueftrain ex>

1
tt?* ?)??? 05V5V acerbatione,
W3 nnyp^n^ itf" \G Nam quidacum
audiflenc exacerbaue^
; runt 5 At non omnes
f V5 mV V?k '

*o
quiprofe&i fueruntex
Aegypto per Mofen,
mura
AA f i
7 Quibu$
EPISTOLA PAVM
f Ec Mofes quidem
do^
fidelis fuit in tota
mo illius ueluti minu
fterin teftimonium eo^
rum qux poftdicenda
eranc. 6 Atlhefus
Chriftus tanquam fili^-
us fuper domum ipff*
n^rnra
us,cuius domus fumus na^tjj ron
nos 3 fi fiduciam 8C sjlo
riationem fpei ad fi>- 1^3nnn?m nKw
nem ufcfc firmam tenu^ K ^vypm n^nn nfco
erimus. 7 Quapro^
prerficuc dicit fpiritus TtobTO
ille fan&us , hodie fi uo
n n^D^n^hpnnn^.
ci eius aufculcaueritis.
s Nonobturcciscor
ueftrum 9 ficuc fn difce^ aV nvc nwpn Vx 8
ptatione, 8C ficutin die nva na^rD D ???V
tentationis in deferto.
V Quando me tenta
uerunpatres ueftrf, pro nj ?3n^n 'n^ntoK
bauerunt me , quineti-r
am uideruntopus me/
um. f Quadraginta
annis moleftiam pak
fus fui a generatione 5 *vg*vH ^n^n^
'.*: n;n
tr.fc
_ i

hac,& d/xi populuseft 3? ^nn nj? tm nm


qui corde errat ipfi e^ i*5vi nyi* tfyx D^V
nim non cognouerunc uias ineasl
ii Quibus
AD HE BRAEOS,
Knn^^sra*:? 18 t$ Nam exhocquod

nV *Ktn VHa* npmn ipfi contiojit tentatum


cfle 5 poteu&ijs qui tca
nvv*> onhKV V^nV tanturfuccurrere.

CAP. ilL

tprto ur\H 15 Vy i VNde


&i
fratres fan^
uocatiois coe
nhK o^vK'o*vVV?tj leftis participes
**H? ^?
^ 5^ V^n
n
^ n"Kn*\p
'
confiderate apoftolum
SC pontificem confeffio
tfftafoj
m tfV^V^^iH^nV nis noftrj Ibefum Chri
K ^x VVrcn ir.harn ftum i quodfidelisftt
la jwHn 1
* .n^-rtn namt*
eiqui ipfumconftituic
Qucmadmodu& Mo
.

fes in tota domo ipfi^


V Kvn i^ks wbjjj 2
us. t Tanto namque
V^3 Hn^lpgt^ HnHfcV m aiore gloria qua Mo>
nitfn n? "Kpg? Hn^ fes dignus eft habitus,
n ^X^VnV^nK"}Vflva quanto maiorem ha^
j
rf
S* *fcV %Vix nnv* rt bec honore is qui con^
^&V? n^7 T.^^n ftruxit domum quam
5

ipfa domus.
HVpVn^M^nvn^ 4 Omnis enim do^
Vpj iH^5
nwVte mus conftruitur ab z*
KTVjrVn^anVa^* liquo Porro qui con^
didit omnia Deus eft.

*9 Vafc tnnijrmwa
AA f fEc
d^Vk
EPISTOL A PAVLI
ti dfcens,Annuncia
bo nomen tuum fratri^
bus meis in medio *5J nSnK *r*fc<V ?ycv> ^
clefiaelaudabote,
ec^
mn 'ty&j-
\{ fyVpito
'

O S^rurfumrEgoe^
ro fidens in fllo , 8C rur^
fum : Ecce ego pueri & n *S \ru *$
quos mihi dedit Deus*
14 Pofteaquaigitur
pueri commertium ha^
fawt anm d^Vj vWv
bentcum carne& fan^
htttrn ttvttbi u^rvtta
guine Et ipfe fimiliter
particeps facSusefteo'
rfidem,utpermortem hV WK M\Hx nVnV*
aboleret eum , qui mor
tis habebatimperium,
hoceft,diabolum. n*n n^n n^";H^ga
ft &liberosredderet
.u^sj? on*?n ifc* V5
*
cos, quicunque metu
Vnn-nsV *V *d iV
mortis peromnemui^
tam obnoxrj erantfer>
uituti, 16 Noemui^
delicetangelos afliimic
fedfeme Abrahae aflu^ T- *

mit* Vndedebufc* V53 ^na u^ 'nH^n^mV


ir
peromnfa fratribusft^ 'unr^ SnTnV ns^
fi
milis reddi , ut miferi^
cors effet&fidelisPo ti
fex in his quae cora deo j?V 'wfcurhK 'o v ?57?
foret ageda ad expfan^
dum peccaca populi.
ifNam
AD HEBRAEOS.
sn hnn Rw Va 8 8 Omnia fubieciftf

Mte-Wrw> itfon ^Vrt fub pedibv eius . In hoc


en,m ^od^ft fubicat
mn''o'^- Va *S .

* omnta nihil ominc illi


wto ._
*wj m-jj rosn V non fubkdum At n5 .

^nywB nnn -jnj fcV dum uidemus illiom'


y3 u*KV}nimfc<unix niaeflefubiecfta. ? E-
pfcj! nin nyw ni' i 5 3 , ,, r
um uero qui paulo mi-
n^na^n^ o^nan Va nor fa&us fuerac ipiis
w angelis cernimus Ihe-
"'hnnWi Va V *\V

n
n
WtWWd
naroa *y&tfm
fumpropcercruciatum

recdronatS,utpergr a;
'3WHl$ twto o-Sn. tiamDci,proomms;u
tn vnnw "n33 hr!* ftarecmortem. 10 De
W3 n^Hyn *Y^3 nrpnn cebat enim eum , pro^
ho *"i3{*nn353n.n3W3 pterquemfuncomnia,
o*rtVfc<n nxpna Knn* &P cr q uc funtomnia,
te-
. ^
!**>?? ,0
V
'prim>a'V r&t
,~
;

m^
utmultismqsinglori.
amadduchsPrincipcm
falucisillorumperaW
Van H**^? hnnwV diones per feAum re d.
nani?n^ 4Q,p3 0^5n derec u Quandoqui
n^n-^n Qnnan Van
de 8C qui famftificac &
YB 03n O^janw 'nw qui fa<ftificacur exuno

nt< ^ivnsaV O^ano luntomnes. Quamob


o*<** onynw rnan caufam non crubcrclc
r .

uocare
nv^* -o^no^ Jr fc fratrcs lllos '

^npon nnxn oVpw


j o-ntj oohk jn^V ^3fc6 "J3 V?*o wnron
,
<

AA j u diccn*
EPISTOL A TAVll
5 Quomodo nos e-
fugiemus,ii tantam ne^
n m^mi5<Vn!srniV
glexenmus iaiUce^Qug
cum primum enarrari
fcKn nTH-rcn rin^n
coeperit peripfum do-*
minum ab rjs qui audi>
erantjin nos confirma^ *3 n,

nfch^iy n^aps
ca fum * Atteftante
Deo &fignis&prodi' n *n*^H#n
grjsfimuiuarijsc^ uirtu
^ai? ^
tiaus,&ipiricus fandi
diftributionibus iuxta
ipiius uoluritatem,
f Non enim fubie

cit.Angelis orbem ter^ pn nWn nnna naSn:n ***


ne futurum 7 de quo lo>-
-

quimun 6 Teftatus nV^n^nisVn^' y


eii autem alicubi
q u i^ n uViyn n*< 'n^aj^taV
dam,dicens ? quid eft ho
$?*&* kxfo nwtt v^n
mo quod memor es c
ius^aut iilius hominis
quodinuiilsillums'
vn*n usvn n^s ^fc
* Pavilominoremfe 15^ ^??^ *? ^*tt ntt
cidi eum angelis , glo^
ria 8C honore coronafti fcm t?^nnnpnn- 7" toh
eum 5C confticuifti eum n ^nVns^n^n^ttnpa
(iiperopera manuum tta nn^^en wwjrn nry
tuarum. ;^-T nwto nnv
,,

% Omnia
AD HEB RAE0J4
u &quaGfodume?0
ifcr\ #n nnW oippK SnVnM tum mutabis eos , S&
mutabuntur , tu autem
es, 8C anni tuf non fini -#

entur* i$ Adquem
V s^nnKQyanV^aK autem angelorum Df^
Spn^n^Kop^tt* ? 1
xit unqua:Sede ad dex>
cram meam donecpo-
n,ft Ttfnn nhnn^ n^nn* ntn nam inimicos tuosfca>
\V^ "wtf ^oin-wan bellum pedibus tuis.
30 vwsyVn^nn^ 14 Nonne omnes
funt adminifixatorij fpf
*n Wafch& nVi* Ittepa ritus, Qui in minifterf>
m^v^n um emittutur , proptef
eos qui haeredes erunt
1 falutis*

CAR IL
V ^W^^n^^V Ropterea opo*
tet nos uehe>
metius atten>
ten * $ -rc wtf n n wnn dere^qsquaediAa funt
y^n^p n^n n^^Vnn nobis
. w ne^ quando
^ iv _ per
,

h
w
nv l^n TS?a Vvy n&Kgl fl uaiT*us, i Etcnfmff
**; t>B*fia? ^ TO^Vt?n ls
q ul P er angelos di>
'

^ s fuerat fermo,fuic
u
Yix *V^Vsk
>r "* firmus:Etomnistran
grcftio 8C inobedientfi
fuftampracmfjVepcnfatfonem accepit.

AA i $ Qao>
BPISTotX PAVtl
Namcuidixicun- WM ^^
w K^
f
quamangeloru filius
meusescu,Egohodie
W m
KW^a
^ ^n^uS-^^^tt '-aKVa-
j

genui ce^Ac rurfum, B


go cro ei pacer, 8C ille e^
ricmihifiiius. 6 Rur- ijffr S^ n*W; Knm 2*6 nVo
fum autem cum indu^
cit prirnogenJcum in or
bem cerrarum , dicic: SC tfy ^nntf^ V9K uVHy 373
adorcnc eum omnes an
geliDeu &adange
^
losdiacrQuicreacan^
^.^n
;v~
ft*
^
mH\% ^ttVto Va wtrm
v
" *
^ -"
.

gelos fuos fpiricus & ^^T*^^^


tWSV^ wwehHW
r*v
~

miniftrosfuosignisflS WTB
mam. sAdfiliumau nj$ nfcK jj* bafc 8 S^
tem,Thronus tuus 6 n DVHyV^^ao ^^ 1

Deus in feculum dC per 12 uarr iTS' tt VCw *jr\


,

pecuum,Virgare<?Htu. pWrc^* ? ton&ilttmit


dmisuirgaregnitun ft ^ ^tabJii
^ v *
^

5 dilexifti luftitiam
^
'
'

SC odifti iniquitatc pro


W ?*> *
.

pterea unxit te Deus, 8^?3P Hw 1 ? 1*? tfett


Deustuusoleoexulta^ 0*30^!;^ rm*o 01 ^^
tionis prae confbrtibus V nwgPI W^ Y'> ?3 1
tstn
tuis. to Ettuquidem > nian n ^tewjpv ^^
cerram fundafti &opus an Iy n nr.^ V-u~
faif%y*%
manuum tuarum func
coeli.u ipupenbunccu
*~ Ittfi 0W1
*V*5 - "
" '

autem permanebis,
pnants iptf quafi uefos uccerafcent,
ti &quv
*BEATI Pauli Apoftoli cpi-
M
ftola ad Hebraros,
1 1 M lov
quut? eft

d nSnixn DeusPa^
trib) mul
aa ma^n o^Va nfcia
tifariam
multiscp modis per pro
T 27 n*rpn ;c]to n^n 2
phetas, 2 Extremishf;
ice temporibus^Loquu
cuscftnobis perfilium
mT27 fuum quem conftituit
Knn Vs ^ala^ln^ V5 3

ipfehgredem omniurrij
nni fcnnu; jfiV? V 5
perque eriamipfefaecu
lacondidic 3 Quicurrt
fit fplcdor glorix^&C ex

prefla imago fubftati^*


illius, modoreturcp om
n:& n^w Vy n^pru
*\*r nia.Verbo potctia\per
\ixo w*nn ,
n$n na*Wg6 Vxp femetipfum purgatio-
Kon^n^n^V o^V^e? ne facfta peccatorum rio
ftrorum^ofeditin dex^
tra maieftatis in excel
fis. Tato prxftatior
"^ *
"l~I facftus eft angelis ,
quan
co excellentius fortitu*
cft nome, AA

You might also like