B GIO DC V O TO

D THO

CHNG TRNH GIO DC PH THNG

CHNG TRNH TNG TH

Thng 4 nm 2017

1
 MC LC

TT Ni dung Trang
LI NI U 3
I QUAN IM XY DNG CHNG TRNH GIO DC PH THNG 5
II MC TIU CA CHNG TRNH GIO DC PH THNG 6
III YU CU CN T V PHM CHT V NNG LC 6
IV K HOCH GIO DC 7
V NH HNG V NI DUNG GIO DC 12
VI NH HNG V PHNG PHP GIO DC V NH GI KT QU GIO DC 27
VII IU KIN THC HIN CHNG TRNH GIO DC PH THNG 28
VIII PHT TRIN CHNG TRNH GIO DC PH THNG 30
IX PH LC 30
1 Gii thch thut ng 30
2 Biu hin phm cht ca hc sinh 32
3 Biu hin nng lc ca hc sinh 36
X TI LIU THAM KHO CHNH 53

2
 LI NI U

Sau 30 nm i mi, t nc ta vt qua nhiu kh khn, thch thc, t c nhng thnh tu

to ln, c ngha lch s. Nc ta thot ra khi tnh trng km pht trin, bc vo nhm nc ang
pht trin c thu nhp trung bnh. Tuy nhin, nhng thnh tu v kinh t ca nc ta cha vng chc,
cht lng ngun nhn lc v sc cnh tranh ca nn kinh t cha cao, mi trng vn ha cn tn ti
nhiu hn ch, cha hi cc nhn t pht trin nhanh v bn vng.
Cng trong 30 nm qua, th gii chng kin nhng bin i su sc v mi mt. Cc cuc cch
mng cng nghip ln th ba v ln th t ni tip nhau ra i, kinh t tri thc pht trin mnh em li
c hi pht trin vt bc, ng thi cng t ra nhng thch thc khng nh i vi mi quc gia, nht
l cc quc gia ang pht trin v chm pht trin. Mt khc, nhng bin i v kh hu, tnh trng cn
kit ti nguyn, nhim mi trng, mt cn bng sinh thi v nhng bin ng v chnh tr, x hi
cng t ra nhng thch thc c tnh ton cu. bo m pht trin bn vng, nhiu quc gia
khng ngng i mi gio dc nng cao cht lng ngun nhn lc, trang b cho cc th h tng
lai nn tng vn ha vng chc v nng lc thch ng cao trc mi bin ng ca thin nhin v x
hi. i mi gio dc tr thnh nhu cu cp thit v xu th mang tnh ton cu.
Trong bi cnh , Hi ngh ln th 8 Ban Chp hnh Trung ng ng Cng sn Vit Nam (kha
XI) thng qua Ngh quyt v i mi cn bn, ton din gio dc v o to p ng yu cu cng
nghip ha, hin i ha trong iu kin kinh t th trng nh hng x hi ch ngha v hi nhp
quc t; Quc hi ban hnh Ngh quyt s 88/2014/QH13 v i mi chng trnh, sch gio khoa
gio dc ph thng, gp phn i mi cn bn, ton din gio dc v o to.
Mc tiu i mi c Ngh quyt 88/2014/QH13 ca Quc hi quy nh: i mi chng trnh,
sch gio khoa gio dc ph thng nhm to chuyn bin cn bn, ton din v cht lng v hiu qu
gio dc ph thng; kt hp dy ch, dy ngi v nh hng ngh nghip; gp phn chuyn nn

3
gio dc nng v truyn th kin thc sang nn gio dc pht trin ton din c v phm cht v nng
lc, hi ha c, tr, th, m v pht huy tt nht tim nng ca mi hc sinh.
Thc hin cc Ngh quyt ca ng v Quc hi, chng trnh gio dc ph thng mi c xy
dng theo nh hng pht trin phm cht v nng lc, to mi trng hc tp v rn luyn gip
ngi hc tch ly c kin thc ph thng vng chc; bit vn dng hiu qu kin thc vo i sng
v t hc sut i; c nh hng la chn ngh nghip ph hp; bit xy dng v pht trin hi ha
cc mi quan h x hi; c c tnh, nhn cch v i sng tm hn phong ph; nh c c cuc
sng c ngha v ng gp tch cc vo s pht trin ca t nc v nhn loi.
Chng trnh gio dc ph thng bao gm chng trnh tng th (khung chng trnh), cc
chng trnh mn hc v hot ng gio dc.
Vic xy dng chng trnh gio dc ph thng c thc hin theo quy nh ca Lut Gio dc
v php lut lin quan. Trc khi ban hnh chng trnh, B Gio dc v o to t chc cc hi
tho, tip thu kin t nhiu c quan, nhiu nh khoa hc, cn b qun l gio dc, gio vin trong c
nc cng nh t cc chuyn gia t vn quc t v cng b d tho chng trnh trn mng Internet
xin kin cc tng lp nhn dn. Chng trnh c Hi ng Quc gia Thm nh chng
trnh gio dc ph thng xem xt, nh gi v thng qua.
Nhn dp ny, B Gio dc v o to trn trng ghi nhn ng gp ca cc nh khoa hc v nh
gio trc tip tham gia xy dng, thm nh chng trnh. B Gio dc v o to cng xin gi li
cm n n cc t chc v c nhn trong nc v quc t gp v chia s kinh nghim trong qu
trnh xy dng v hon thin chng trnh.

4
 I. QUAN IM XY DNG CHNG TRNH GIO DC PH THNG
1. Chng trnh gio dc ph thng l vn bn chnh sch ca Nh nc th hin mc tiu gio dc ph thng, quy nh
cc yu cu cn t v phm cht v nng lc ca hc sinh, ni dung gio dc, phng php gio dc v phng php nh
gi kt qu gio dc, lm cn c qun l cht lng gio dc ph thng; ng thi l cam kt ca Nh nc bo m cht
lng ca c h thng v tng c s gio dc ph thng.
2. Chng trnh gio dc ph thng c xy dng trn c s quan im ca ng, Nh nc v i mi cn bn, ton
din gio dc v o to; gn vi nhu cu pht trin ca t nc v nhng tin b ca thi i v khoa hc - cng ngh v x
hi; ph hp vi c im con ngi, vn ha Vit Nam, cc gi tr truyn thng ca dn tc v nhng gi tr chung ca nhn
loi cng nh cc sng kin v nh hng pht trin chung ca UNESCO v gio dc; to c hi bnh ng v quyn c
bo v, chm sc, hc tp v pht trin, quyn c lng nghe, tn trng v c tham gia ca hc sinh; t nn tng cho mt
x hi nhn vn, pht trin bn vng v phn vinh.
3. Chng trnh gio dc ph thng bo m pht trin phm cht v nng lc ngi hc thng qua ni dung gio dc vi
nhng kin thc c bn, thit thc, hin i; hi ha c, tr, th, m; ch trng thc hnh, vn dng kin thc gii quyt vn
trong hc tp v i sng; tch hp cao cc lp hc di, phn ha dn cc lp hc trn; thng qua cc phng php,
hnh thc t chc gio dc pht huy tnh ch ng v tim nng ca mi hc sinh, cc phng php kim tra, nh gi ph hp
vi mc tiu gio dc v phng php gio dc t c mc tiu .
4. Chng trnh gio dc ph thng bo m k tha v pht trin nhng u im ca cc chng trnh gio dc ph thng
c ca Vit Nam, ng thi tip thu kinh nghim xy dng chng trnh ca nhng nn gio dc tin tin trn th gii; bo
m kt ni cht ch gia cc lp hc, cp hc vi nhau v lin thng vi chng trnh gio dc mm non, chng trnh gio
dc ngh nghip v chng trnh gio dc i hc.
5. Chng trnh gio dc ph thng c xy dng theo hng m, c th l:
a) Chng trnh bo m nh hng thng nht v nhng ni dung gio dc ct li, bt buc i vi hc sinh ton quc,
ng thi trao quyn ch ng v trch nhim cho a phng v nh trng trong vic la chn, b sung mt s ni dung gio
dc v trin khai k hoch gio dc ph hp vi i tng gio dc v iu kin ca a phng, ca c s gio dc, gp phn
bo m kt ni hot ng ca nh trng vi gia nh, chnh quyn v x hi.
5
 b) Chng trnh ch quy nh nhng nguyn tc, nh hng chung v yu cu cn t v phm cht v nng lc ca hc
sinh, ni dung gio dc, phng php gio dc v phng php nh gi kt qu gio dc, khng quy nh qu chi tit, to
iu kin cho tc gi sch gio khoa v gio vin pht huy tnh ch ng, sng to trong thc hin chng trnh.
c) Chng trnh bo m tnh n nh v kh nng pht trin trong qu trnh thc hin cho ph hp vi tin b khoa hc -
cng ngh v yu cu ca thc t.
II. MC TIU CA CHNG TRNH GIO DC PH THNG
Chng trnh gio dc ph thng c th ha mc tiu gio dc ph thng, gip hc sinh pht trin hi ho v th cht v
tinh thn; tr thnh ngi hc tch cc, t tin, c thc la chn ngh nghip v hc tp sut i; c nhng phm cht tt p
v nng lc cn thit tr thnh ngi cng dn c trch nhim, ngi lao ng c vn ha, cn c, sng to, p ng nhu cu
pht trin ca c nhn v yu cu ca s nghip xy dng, bo v t nc trong thi i ton cu ha v cch mng cng
nghip mi.
Chng trnh gio dc tiu hc gip hc sinh hnh thnh v pht trin nhng yu t cn bn t nn mng cho s pht trin
hi ha v th cht v tinh thn, phm cht v nng lc; nh hng chnh vo gio dc v gi tr gia nh, qu hng, cng
ng v nhng thi quen, n np cn thit trong hc tp v sinh hot.
Chng trnh gio dc trung hc c s gip hc sinh pht trin cc phm cht, nng lc c hnh thnh v pht trin
cp tiu hc; t iu chnh bn thn theo cc chun mc chung ca x hi; hnh thnh phng php hc tp, hon chnh tri thc
v k nng nn tng tip tc hc ln trung hc ph thng, hc ngh hoc tham gia vo cuc sng lao ng.
Chng trnh gio dc trung hc ph thng gip hc sinh tip tc pht trin nhng phm cht, nng lc ca ngi lao
ng, thc v nhn cch cng dn; kh nng t hc v thc hc tp sut i; kh nng la chn ngh nghip ph hp vi
nng lc v s thch, iu kin v hon cnh ca bn thn tip tc hc ln, hc ngh hoc tham gia vo cuc sng lao ng;
kh nng thch ng vi nhng i thay trong bi cnh ton cu ha v cch mng cng nghip mi.
III. YU CU CN T V PHM CHT V NNG LC
1. Chng trnh gio dc ph thng hnh thnh v pht trin cho hc sinh nhng phm cht ch yu sau: yu t nc, yu
con ngi, chm hc, chm lm, trung thc, trch nhim.
6
 2. Chng trnh gio dc ph thng hnh thnh v pht trin cho hc sinh nhng nng lc ct li sau:
a) Nhng nng lc chung c tt c cc mn hc v hot ng gio dc (sau y gi chung l mn hc) gp phn hnh
thnh, pht trin: nng lc t ch v t hc, nng lc giao tip v hp tc, nng lc gii quyt vn v sng to;
b) Nhng nng lc chuyn mn c hnh thnh, pht trin ch yu thng qua mt s mn hc nht nh: nng lc ngn
ng, nng lc tnh ton, nng lc tm hiu t nhin v x hi, nng lc cng ngh, nng lc tin hc, nng lc thm m, nng lc
th cht.
Bn cnh vic hnh thnh, pht trin cc nng lc ct li, chng trnh gio dc ph thng cn gp phn pht hin, bi
dng nng lc c bit (nng khiu) ca hc sinh.
3. Cc yu cu cn t v phm cht ch yu v nng lc ct li (c nhng biu hin c th c nu ti ph lc) l cn c
xy dng chng trnh mn hc, bin son sch gio khoa v ti liu hng dn t chc dy hc, nh gi kt qu gio dc
hc sinh v cht lng gio dc ph thng.
IV. K HOCH GIO DC
H thng cc mn hc ca chng trnh gio dc ph thng c chia thnh cc mn hc bt buc, mn hc bt buc c
phn ha, mn hc t chn v mn hc t chn bt buc.
Trong mt nm hc, thi gian thc hc cc mn hc ca chng trnh gio dc ph thng tng ng vi 37 tun, gm:
35 tun thc hc dnh cho cc mn hc bt buc, mn hc bt buc c phn ho v mn hc t chn bt buc; 2 tun thc hc
dnh cho cc mn hc t chn v ni dung gio dc ca a phng.
1. Giai on gio dc c bn
1.1. Cc mn hc
a) Cp tiu hc
Cc mn hc bt buc: Ting Vit, Ton, Ngoi ng 1, Gio dc li sng, Cuc sng quanh ta, Tm hiu x hi, Tm hiu
t nhin, Tm hiu cng ngh.
Cc mn hc bt buc c phn ha: Th gii cng ngh, Tm hiu tin hc, Gio dc th cht, Ngh thut, Hot ng tri
nghim sng to.
7
 Mn hc t chn: Ting dn tc thiu s.
Ngoi ra, cp tiu hc cn c hot ng T hc c hng dn (t hc trn lp ca hc sinh tiu hc hc 2 bui/ngy, c
s hng dn, gip ca gio vin).
b) Cp trung hc c s
Cc mn hc bt buc: Ng vn, Ton, Ngoi ng 1, Gio dc cng dn, Khoa hc t nhin, Lch s v a l.
Cc mn hc bt buc c phn ha: Tin hc, Cng ngh v Hng nghip, Gio dc th cht, Ngh thut, Hot ng tri
nghim sng to.
Cc mn hc t chn: Ting dn tc thiu s, Ngoi ng 2.
1.2. Thi lng gio dc
a) Cp tiu hc
Mi tit hc cho lp 1 v lp 2 t 30 pht n 35 pht; cho lp 3, lp 4 v lp 5 t 35 pht n 40 pht; gia cc tit hc
c thi gian ngh. Cc trng dy hc 2 bui/ngy b tr khng qu 7 tit hc/ngy; 31 tit hc/tun i vi lp 1, lp 2 v lp
3; 32 tit hc/tun i vi lp 4 v lp 5. Cc trng cha iu kin dy hc 2 bui/ngy cn tp trung u t bt u t
nm hc 2018 2019 dy hc 2 bui/ngy cho lp 1, n nm hc 2022 2023 dy hc 2 bui/ngy cho tt c cc lp tiu hc.
i vi nhng lp cha thc hin dy hc 2 bui/ngy, khng b tr thi gian t hc c hng dn trn lp v dy hc ni dung
gio dc ca a phng.
b) Cp trung hc c s
Mi ngy hc 1 bui, khng qu 5 tit hc. Mi tit hc 45 pht, gia cc tit hc c thi gian ngh. Khuyn khch cc
trng trung hc c s iu kin thc hin dy hc 2 bui/ngy theo hng dn ca B Gio dc v o to.

8
 Bng tng hp k hoch gio dc tiu hc v trung hc c s

Cp hc Tiu hc Trung hc c s
Lp hc Lp 1 Lp 2 Lp 3 Lp 4 Lp 5 Lp 6 Lp 7 Lp 8 Lp 9
Ting Vit Ng vn
420 350 280 245 245 140 140 140 140
Ngoi ng 1 Ngoi ng 1
140 140 140 105 105 105 105
Ton Ton
105 175 175 175 210 140 140 140 140
Gio dc li sng Gio dc cng dn
70 70 70 35 35 35 35 52,5 52,5
Tm hiu x hi Lch s v a l
Cuc sng quanh ta 70 70 105 105 105 105
Tm hiu t nhin Khoa hc t nhin
1. Cc mn hc bt buc, 70 70 70 70 70 140 140 140 140
mn hc bt buc c phn Tm hiu tin hc Tin hc
ho v s tit trong nm hc 35 35 52,5 52,5 52,5 52,5
Th gii cng ngh
Tm hiu cng ngh Cng ngh v Hng nghip
35 35 35 35 35 52,5 52,5 70 70
Gio dc th cht Gio dc th cht
70 70 70 70 70 70 70 70 70
Ngh thut Ngh thut
70 70 70 70 70 70 70 70 70
Hot ng tri nghim sng to Hot ng tri nghim sng to
105 105 105 105 105 105 105 105 105
T hc c hng dn
140 140 70 70 35
2. Cc mn hc t chn, ni Ting dn tc thiu s, Ting dn tc thiu s, Ngoi ng 2,
dung gio dc ca a phng Ni dung gio dc ca a phng Ni dung gio dc ca a phng
v s tit trong nm hc 62 62 62 64 64 58 58 60 60
Tng s tit (1) v (2)
1147 1147 1147 1184 1184 1073 1073 1110 1110
trong nm hc
S tit trung bnh/tun 31 31 31 32 32 29 29 30 30
9
 2. Giai on gio dc nh hng ngh nghip
2.1. Cc mn hc
a) Lp 10
Lp 10 l lp d hng ngh nghip ca giai on gio dc nh hng ngh nghip trong chng trnh gio dc ph thng.
Ni dung cc mn hc lp 10 gip hc sinh c cch nhn tng qut v lnh vc khoa hc tng ng vi mi mn hc v c
nhng hot ng tri nghim ngh thut, hiu vai tr v ng dng ca mi ngnh khoa hc, ngh thut trong i sng thc t,
nhng ngnh ngh c lin quan, nhm cng c vng chc hc vn ph thng ct li, hon thin thm mt bc cc phm cht,
nng lc c nh hnh trong giai on gio dc c bn, to iu kin hc sinh nhn thc r hn nng lc, s trng ca
bn thn, t c hng th i vi mn hc v nh hng la chn cc mn hc lp 11 v lp 12 mt cch ph hp.
Cc mn hc bt buc: Ng vn, Ton, Gio dc kinh t v php lut, Lch s, a l, Vt l, Ha hc, Sinh hc, Thit k
v Cng ngh, Ngoi ng 1, Gio dc quc phng v an ninh.
Cc mn hc bt buc c phn ha: Tin hc, Gio dc th cht, Hot ng Ngh thut, Hot ng tri nghim sng to.
Cc mn hc t chn: Ting dn tc thiu s, Ngoi ng 2.
b) Lp 11 v lp 12
Lp 11 v lp 12 l cc lp phn ho su ca giai on gio dc nh hng ngh nghip. Chng trnh cc mn hc lp
11 v lp 12 c pht trin trn c s ni dung nn tng trang b cho hc sinh t lp 1 n lp 10, la chn nhng vn
mang tnh ng dng cao, thit thc i vi nh hng ngh nghip sau trung hc ph thng ca hc sinh.
Cc mn hc bt buc: Ng vn, Ton, Ngoi ng 1, Gio dc quc phng v an ninh.
Cc mn hc bt buc c phn ho: Gio dc th cht, Hot ng tri nghim sng to.
Cc mn hc t chn: Ting dn tc thiu s, Ngoi ng 2.
Cc mn hc t chn bt buc: Gio dc kinh t v php lut, Lch s, a l, Vt l, Ha hc, Sinh hc, Khoa hc my
tnh, Tin hc ng dng, Thit k v Cng ngh, M thut, m nhc, Chuyn hc tp.
Hc sinh t chn ti thiu 3 mn hc v 1 chuyn hc tp trong cc mn hc t chn bt buc ph hp vi nguyn
vng ca bn thn v iu kin t chc ca nh trng. Cc trng c phng n xy dng cc t hp mn hc va p ng
nhu cu ca ngi hc va bo m ph hp vi iu kin v i ng gio vin, c s vt cht ca nh trng.
2.2. Thi lng gio dc
Mi ngy hc 1 bui, khng qu 5 tit. Mi tit hc 45 pht, gia cc tit hc c thi gian ngh. Tng s tit hc trong mi tun khng qu
30 tit. Khuyn khch cc trng trung hc ph thng iu kin thc hin dy hc 2 bui/ngy theo hng dn ca B Gio dc v o to.

10
 Bng tng hp k hoch gio dc trung hc ph thng
Lp 10 Lp 11 Lp 12
Ng vn Ng vn
105 140 140
Ton Ton
105 140 140
Gio dc quc phng v an ninh Gio dc quc phng v an ninh
35 1. Cc mn hc bt buc v 35 35
mn hc bt buc c phn
Gio dc th cht ho Gio dc th cht
70 70 70
Hot ng tri nghim sng to Hot ng tri nghim sng to
70 105 105
Ngoi ng 1 Ngoi ng 1
105 105 105
Lch s Lch s
70 140 140
a l a l
70 140 140
M thut
Cc mn 1. Cc mn hc bt buc Hot ng ngh thut Cc mn 105 105
hc v s v mn hc bt buc c hc v s
phn ho m nhc
tit trong tit trong
35 105 105
nm hc nm hc
ca tng Vt l ca tng Vt l
mn hc 70 mn hc 140 140
Ha hc 2. Cc mn hc t chn bt Ha hc
70 buc (Hc sinh t chn t 140 140
nht 3 mn v 1 Chuyn
Sinh hc hc tp vi tng s tit ti Sinh hc
70 thiu l 330 tit) 140 140
Khoa hc my tnh
Tin hc 140 140
Tin hc ng dng
52,5 140 140
Gio dc kinh t v php lut Gio dc kinh t v php lut
70 105 105
Thit k v cng ngh Thit k v cng ngh
52,5 105 105
Chuyn hc tp
15 15
2. Cc mn hc t chn, Ting dn tc thiu s, Ngoi ng 2, 3. Cc mn hc t chn, ni Ting dn tc thiu s, Ngoi ng 2,
ni dung gio dc ca a Ni dung gio dc ca a phng dung gio dc ca a Ni dung gio dc ca a phng
phng 60 phng 60 60
Tng s tit hc /nm hc 1110 S tit hc ti thiu /nm hc 985 985
S tit trung bnh/tun 30 S tit trung bnh ti thiu/tun 27 27

11
 V. NH HNG V NI DUNG GIO DC
1. Gio dc ngn ng v vn hc
Gio dc ngn ng v vn hc c vai tr quan trng trong vic bi dng t tng, tnh cm cho th h tr. Thng qua cc
hnh tng ngh thut v ngn ng vn hc, ni dung gio dc ngn ng v vn hc bi dng cho hc sinh nhng phm cht
ch yu, c bit l tnh yu t nc, tnh yu con ngi, tnh trung thc v tinh thn trch nhim. Gio dc ngn ng v vn
hc gip hc sinh hnh thnh, pht trin cc nng lc chung v nng lc chuyn mn nh nng lc ngn ng, nng lc thm
m, nng lc tm hiu t nhin v x hi.
Ngoi nhim v hnh thnh, pht trin nng lc giao tip bng ting Vit, ngoi ng v ting dn tc thiu s, gio dc
ngn ng v vn hc cn gip hc sinh s dng hiu qu nhng phng tin giao tip khc nh hnh nh, biu tng, k hiu,
s , th, bng biu,...
Gio dc ngn ng c thc hin tt c cc mn hc, trong Ng vn, Ngoi ng v Ting dn tc thiu s c vai tr
ch o. Gio dc vn hc c thc hin ch yu mn hc Ng vn.
1.1. Mn Ng vn
Ng vn l mn hc bt buc t lp 1 n lp 12. Ni dung ct li bao gm cc mch kin thc v k nng c bn, thit yu
v ting Vit v vn hc, ph hp vi cc yu cu cn t v phm cht v nng lc ca hc sinh tng cp hc.
Trong chng trnh gio dc ph thng, ni dung mn Ng vn c phn chia theo hai giai on.
- Giai on gio dc c bn
Mn hc c tn l Ting Vit cp tiu hc v Ng vn cp trung hc c s.
Kt thc giai on gio dc c bn, hc sinh c th s dng ting Vit thnh tho giao tip hiu qu trong cuc sng
hng ngy v hc tp tt cc mn hc khc; c th c, vit, ni v nghe cc loi vn bn ph bin v thit yu, gm vn bn
vn hc, ngh lun v thng tin; ng thi qua mn hc, hc sinh c bi dng v pht trin v tm hn v nhn cch.
Chng trnh c thit k theo cc mch ni dung chnh: c, vit, ni v nghe. Kin thc ting Vit v vn hc c
tch hp trong qu trnh dy hc c, vit, ni v nghe. Cc ng liu c la chn v sp xp ph hp vi kh nng tip nhn
ca hc sinh mi cp hc.
- Giai on gio dc nh hng ngh nghip
Mn hc gip hc sinh nng cao nng lc s dng ting Vit trong cc hot ng hc tp v thc tin i sng; ng thi tip
cn vi mt s ni dung hc tp c lin quan n nh hng ngh nghip, p ng s thch v nhu cu hc tp ca ngi hc.
12
 giai on ny, chng trnh mn hc cng c cc mch ni dung ca giai on gio dc c bn, gip hc sinh pht trin
ton din cc k nng c, vit, ni v nghe; qua pht trin t duy c lp, sng to v kh nng lp lun, ch nhiu hn
n tnh cht cng c ca mn hc, th hin qua vic tng cng nng lc tip nhn v nng lc to lp vn bn ngh lun, vn
bn thng tin c phc tp hn v ch v k thut vit; gip hc sinh c c hi c nhiu v c su hn cc tc phm vn
hc theo th loi, giai on vn hc hay phong cch sng tc, trang b mt s kin thc lch s vn hc, l lun vn hc c tc
dng thit thc i vi vic c v vit v vn hc.
Chng trnh cng quan tm thch ng n c, vit, ni v nghe cc loi vn bn c lin quan n cc ngnh ngh; ng
thi gip hc sinh c nhng hiu bit tng i tng qut v cc lnh vc nghin cu ngn ng v vn hc, kh nng vn dng
cc nng lc v ngn ng v vn hc trong i sng v cng vic, t khm ph s thch, nng lc ca bn thn nh
hng ngh nghip tng lai.
1.2. Mn Ngoi ng
Mn hc Ngoi ng gip hc sinh hnh thnh, pht trin nng lc ngoi ng s dng mt cch t tin, hiu qu, phc v
cho hc tp v giao tip, p ng yu cu pht trin ngun nhn lc trong s nghip cng nghip ho, hin i ho v hi nhp
quc t ca t nc.
Hc sinh ph thng bt buc phi hc mt ngoi ng (gi l Ngoi ng 1) v c t chn thm t nht mt ngoi ng
khc (gi l Ngoi ng 2) theo nguyn vng ca mnh v kh nng p ng ca c s gio dc.
Ngoi ng 1 l mn hc bt buc t lp 3 n lp 12. C s gio dc c iu kin thun li c th t chc hc Ngoi ng 1 bt
u t lp 1; thi lng hc lp 1, lp 2 khng qu 70 tit/nm hc.
Ngoi ng 2 l mn hc t chn, c th bt u t lp 6 v kt thc bt k lp no ty theo nhu cu ca hc sinh v kh
nng p ng ca c s gio dc.
Chng trnh mn hc Ngoi ng nhm pht trin ton din 4 k nng nghe, ni, c, vit. Ni dung chng trnh c
xy dng da theo yu cu ca Khung trnh ngoi ng su bc dnh cho Vit Nam, lin mch t giai on gio dc c bn
n ht lp 12.
1.3. Mn Ting dn tc thiu s
Dy hc ting dn tc thiu s l ch trng ln ca ng v Nh nc gi gn v pht huy gi tr ngn ng, vn ha
ca cc dn tc thiu s. Nh nc tp trung u t, u tin dy ting dn tc thiu s i vi cc dn tc thiu s t ngi;
khuyn khch v to iu kin thun li cho hc sinh ph thng l ngi dn tc thiu s c nguyn vng, nhu cu c hc v
hon thnh chng trnh hc ting dn tc thiu s c ch vit.

13
 Mn hc Ting dn tc thiu s c dy t tiu hc, s dng thi lng t chn tng ng ca tng cp hc t chc
dy hc.
Ni dung dy hc ting dn tc thiu s c quy nh trong tng chng trnh ting dn tc thiu s do B trng B
Gio dc v o to ban hnh.
iu kin t chc dy hc v quy trnh a ting dn tc thiu s vo dy hc c s gio dc ph thng thc hin theo
quy nh ca Chnh ph.
2. Gio dc ton hc
Gio dc ton hc hnh thnh v pht trin cho hc sinh nhng phm cht ch yu, nng lc chung v nng lc ton hc vi cc
thnh t ct li l: nng lc t duy v lp lun ton hc, nng lc m hnh ha ton hc, nng lc gii quyt vn ton hc,
nng lc giao tip ton hc, nng lc s dng cc cng c v phng tin hc ton; pht trin kin thc, k nng then cht v
to c hi hc sinh c tri nghim, p dng ton hc vo i sng thc tin. Gio dc ton hc to dng s kt ni gia
cc tng ton hc, gia Ton hc vi cc mn hc khc v gia Ton hc vi i sng thc tin.
Gio dc ton hc c thc hin nhiu mn hc nh Ton, Vt l, Ho hc, Sinh hc, Cng ngh, Tin hc, Hot ng
tri nghim sng to,... trong Ton l mn hc ct li.
Trong chng trnh gio dc ph thng, ni dung mn Ton c phn chia theo hai giai on.
- Giai on gio dc c bn
Mn Ton l mn hc bt buc tiu hc v trung hc c s, gip hc sinh nm c mt cch c h thng cc khi nim,
nguyn l, quy tc ton hc cn thit nht cho tt c mi ngi, lm nn tng cho vic hc tp cc trnh hc tp tip theo
hoc c th s dng trong cuc sng hng ngy.
Chng trnh mn Ton giai on gio dc c bn kt hp gia cu trc tuyn tnh vi cu trc ng tm xoy c (ng
tm, m rng v nng cao dn), xoay quanh v tch hp ba mch kin thc: S v i s; Hnh hc v o lng; Thng k v
Xc sut.
- Giai on gio dc nh hng ngh nghip
Mn Ton l mn hc bt buc trung hc ph thng. Chng trnh mn Ton giai on ny cng kt hp cu trc
tuyn tnh vi cu trc ng tm xoy c, xoay quanh v tch hp ba mch kin thc: S v i s, Hnh hc v o lng,
Thng k v Xc sut.
Chng trnh mn Ton giai on gio dc nh hng ngh nghip gip cho hc sinh c ci nhn tng i tng qut v
ton hc, hiu c vai tr v nhng ng dng ca ton hc trong i sng thc t, nhng ngnh ngh c lin quan n ton
14
hc hc sinh c c s nh hng ngh nghip sau ny, cng nh c nng lc ti thiu t mnh tm hiu nhng vn
c lin quan n ton hc trong sut cuc i.
lp 10, chng trnh mn Ton gip hc sinh cng c vng chc hc vn ton hc ph thng ct li, hon thin dn cc
phm cht, nng lc c nh hnh trong giai on gio dc c bn, to iu kin hc sinh bc u nhn bit ng nng
lc, s trng ca bn thn, c c thi tch cc i vi mn Ton.
cc lp 11 v lp 12, mn Ton c pht trin trn c s ni dung nn tng trang b cho hc sinh t lp 1 n lp
10, c la chn t nhng vn cn thit nht, mang tnh ng dng cao i vi hc sinh vi cc nh hng ngh nghip
khc nhau sau trung hc ph thng.
3. Gio dc cng dn
Gio dc cng dn gi vai tr ch o trong vic gio dc nhn cch cng dn. Thng qua cc bi hc v li sng, o
c, php lut, kinh t, gio dc cng dn bi dng cho hc sinh nhng phm cht ch yu v nng lc chung, c bit l tnh
cm, nhn thc, nim tin v cch ng x ph hp vi chun mc o c v quy nh ca php lut, c k nng sng v bn
lnh vng vng tip tc pht trin v sn sng thc hin trch nhim cng dn trong s nghip xy dng, bo v T quc
Vit Nam v hi nhp quc t.
Gio dc cng dn c thc hin thng qua tt c cc mn hc, nht l cc mn hc thuc lnh vc khoa hc x hi v
Hot ng tri nghim sng to, trong Gio dc li sng (tiu hc), Gio dc cng dn (trung hc c s), Gio dc kinh t v
php lut (trung hc ph thng) l nhng mn hc ct li.
Mch ni dung gio dc cng dn xoay quanh cc mi quan h ca con ngi vi bn thn, vi ngi khc, vi cng
ng, t nc, nhn loi, vi cng vic v vi mi trng t nhin; c xy dng trn c s kt hp cc gi tr truyn thng
v hin i, dn tc v ton cu; m rng v nng cao dn t tiu hc, trung hc c s n trung hc ph thng.
Trong chng trnh gio dc ph thng, ni dung gio dc cng dn c phn chia theo hai giai on.
- Giai on gio dc c bn
Mn Gio dc li sng tiu hc, Gio dc cng dn trung hc c s l nhng mn hc bt buc. Ni dung ch yu ca
cc mn hc ny l gio dc o c, php lut, gi tr sng, k nng sng. Cc mch ni dung ny nh hng chnh vo gio
dc v gi tr gia nh, qu hng, cng ng, nhm hnh thnh cho hc sinh thi quen, n np cn thit trong hc tp, sinh hot
v thc t iu chnh bn thn theo cc chun mc o c v quy nh ca php lut.

15
 - Giai on gio dc nh hng ngh nghip
Mn Gio dc kinh t v php lut lp 10 l mn hc bt buc, lp 11 v lp 12 l mn hc t chn bt buc. Ni
dung ch yu ca mn Gio dc kinh t v php lut l hc vn ph thng, c bn v kinh t, php lut.
lp 10, mn Gio dc kinh t v php lut gip hc sinh hon thin thm mt bc cc phm cht, nng lc c nh
hnh trong giai on gio dc c bn, ng thi c ci nhn tng qut v lnh vc kinh t v php lut, t c hng th i vi
mn hc v nh gi ng nguyn vng, s trng ca bn thn la chn mn hc lp 11 v lp 12 mt cch ph hp.
lp 11 v lp 12, mn hc Gio dc kinh t v php lut dnh cho nhng hc sinh nh hng theo hc cc ngnh ngh
Gio dc chnh tr, Gio dc cng dn, Kinh t, Hnh chnh v Php lut. Ni dung ch yu ca mn hc gm nhng vn
kinh t v php lut mang tnh ng dng, thit thc i vi nh hng ngh nghip sau trung hc ph thng ca hc sinh.
4. Gio dc quc phng v an ninh
Gio dc quc phng v an ninh bi dng cho hc sinh nhng kin thc, k nng c bn v quc phng v an ninh
pht huy tinh thn yu nc, truyn thng dng nc v gi nc, nng cao thc, trch nhim, t gic thc hin nhim v
quc phng v an ninh, bo v T quc Vit Nam x hi ch ngha.
Gio dc quc phng v an ninh trng tiu hc, trung hc c s c thc hin tch hp trong ni dung cc mn hc
khc, kt hp vi hot ng ngoi kha ph hp vi la tui, bo m cho hc sinh hnh thnh nhng hiu bit ban u v
truyn thng dng nc v gi nc ca dn tc, v lc lng v trang nhn dn; c thc k lut, tinh thn on kt, yu T
quc, yu ng bo.
Gio dc quc phng v an ninh trong trng trung hc ph thng l mn hc chnh kha, bo m cho hc sinh c nhng
hiu bit ban u v nn quc phng ton dn, an ninh nhn dn; v truyn thng chng ngoi xm ca dn tc, lc lng v
trang nhn dn v ngh thut qun s Vit Nam; c kin thc c bn, cn thit v phng th dn s v k nng qun s; sn
sng thc hin ngha v qun s bo v T quc.
Gio dc quc phng v an ninh c t chc dy v hc theo phn phi chng trnh c nm hc; ng thi, trong nm
hc, cn c vo iu kin c th, nh trng phi hp vi c quan, t chc, n v lin quan t chc cho hc sinh hc tp ngoi
kha vi ni dung v hnh thc thch hp.
5. Gio dc th cht
Gio dc th cht gp phn hnh thnh cc phm cht ch yu v nng lc chung cho hc sinh; ng thi, thng qua vic
trang b kin thc v sc kho, qun l sc khe v rn luyn, gio dc th cht gip hc sinh hnh thnh v pht trin nng lc
th cht v vn ho th cht, thc trch nhim i vi sc khe ca bn thn, gia nh v cng ng; bit thng xuyn tp

16
luyn v pht trin nng khiu th thao ph hp vi bn thn; bit thch ng vi cc iu kin sng, lc quan v chia s vi mi
ngi; c cuc sng kho mnh v th lc v tinh thn.
Gio dc th cht c thc hin nhiu mn hc nh Gio dc li sng, Cuc sng quanh ta, Tm hiu t nhin, Khoa
hc t nhin, Sinh hc, trong mn hc ct li l Gio dc th cht.
Ni dung ch yu ca mn Gio dc th cht l Th dc v Th thao, rn luyn k nng vn ng v pht trin t cht th
lc cho hc sinh bng nhng bi tp th cht a dng nh rn k nng vn ng c bn, i hnh i ng, cc bi tp th dc,
cc tr chi vn ng, cc mn th thao v phng php phng trnh chn thng trong hot ng.
Trong chng trnh gio dc ph thng, ni dung gio dc th cht c phn chia theo hai giai on.
- Giai on gio dc c bn
Mn Gio dc th cht l mn hc bt buc, gip hc sinh bit cch chm sc sc kho v v sinh thn th; hnh thnh thi
quen tp luyn nng cao sc kho; thng qua cc tr chi vn ng v tp luyn th dc, th thao hnh thnh cc k nng vn
ng c bn, pht trin cc t cht th lc, lm c s pht trin ton din.
- Giai on gio dc nh hng ngh nghip
Mn Gio dc th cht l mn hc bt buc c phn ha, c thc hin thng qua hnh thc cu lc b th thao, tip tc
pht trin hc sinh k nng chm sc sc kho v v sinh thn th, pht trin v nhn thc v nng khiu th thao, gip nhng
hc sinh c nng khiu th thao t chn nh hng ngh nghip ph hp. Hc sinh c chn ni dung hot ng th thao ph
hp vi nguyn vng ca mnh v kh nng p ng ca nh trng.
6. Gio dc ngh thut
Gio dc ngh thut cng cc lnh vc gio dc khc gp phn hnh thnh, pht trin cc phm cht ch yu v nng lc
chung cho hc sinh; ng thi, thng qua vic trang b nhng kin thc c bn, k nng ct li v cc lnh vc ngh thut v
pht trin nng khiu cho hc sinh, tp trung hnh thnh, pht trin cho hc sinh nng lc thm m, sng to; gio dc thi
tn trng, kh nng k tha, pht huy nhng gi tr vn ho, ngh thut truyn thng ca dn tc trong qu trnh hi nhp v
giao lu vi th gii, p ng mc tiu gio dc hi ha v c, tr, th, m cho hc sinh.
Gio dc ngh thut c thc hin thng qua nhiu mn hc, m ct li l mn Ngh thut (tiu hc v trung hc c s),
Hot ng ngh thut (lp 10), cc mn hc m nhc, M thut (lp 11 v lp 12).
6.1. Mn m nhc
m nhc gn b v nh hng su sc n i sng con ngi. Thng qua ngh thut m thanh, m nhc gip con ngi
th hin cm xc, t tng, biu t cc gi tr vn ha v nng cao cht lng cuc sng. Trong gio dc, m nhc ng vai tr
17
quan trng con ngi pht trin hi ha c, tr, th, m, gp phn pht hin, bi dng nng khiu, nh hng ngh nghip
cho hc sinh.
Chng trnh gio dc m nhc k tha v pht huy cc gi tr vn ha m nhc ca nhn loi v ca cng ng dn tc
Vit Nam. Chng trnh c xy dng bo m s hi ha gia yu cu v ni dung v yu cu pht trin phm cht, nng
lc, ph hp vi c im la tui hc sinh tng cp hc.
Ni dung ct li ca mn m nhc bao gm cc mch kin thc v k nng v hc ht, nhc c, c nhc, l thuyt m
nhc v thng thc m nhc. Gio dc m nhc to nn mi trng hc tp a dng, to c hi cho hc sinh pht trin cc
nng lc thc hnh, hiu bit, cm th, sng to v ng dng m nhc.
Trong chng trnh gio dc ph thng, ni dung mn m nhc c phn chia theo hai giai on.
- Giai on gio dc c bn
m nhc l mt phn mn trong mn hc Ngh thut (mn hc bt buc c phn ha) t lp 1 n lp 9. Ni dung gio
dc m nhc gip hc sinh tri nghim, khm ph v th hin bn thn thng qua cc hot ng ca ht, chi nhc c, nghe nhc,
c nhc, vn ng, nhy ma, trnh din v sng to m nhc; t hnh thnh, pht trin nng lc cm th thm m, nhn
thc s a dng ca th gii m nhc v mi lin h gia m nhc vi vn ho, lch s cng cc loi hnh ngh thut khc; ng
thi hnh thnh thc bo v v ph bin cc gi tr m nhc truyn thng.
- Giai on gio dc nh hng ngh nghip
m nhc l mt phn ca Hot ng ngh thut (mn hc bt buc c phn ho) lp 10 v l mn hc t chn bt buc
lp 11 v lp 12. Ni dung hot ng m nhc lp 10 l thc hnh v hc ht, nhc c v biu din. Ni dung trng tm ca
mn m nhc lp 11 v lp 12 l nhng kin thc m rng v nng cao v hp xng, ha tu dn nhc, khiu v, sng to
m nhc,... gip hc sinh hon thin k nng thc hnh, ng dng kin thc vo i sng, p ng s thch c nhn, ng thi
tip cn vi nhng ngh nghip lin quan n m nhc.
6.2. Mn M thut
M thut l loi hnh ngh thut th hin suy ngh v cm nhn bng th gic; thng qua hnh nh th gic th hin,
khm ph bn thn v th gii, giao tip vi con ngi v x hi. Ngn ng m thut mang tnh ph qut v c xem l mt
trong nhng phng tin ghi chp, m t, ti hin lch s v phn nh vn ha, x hi, tm hiu qu kh, hin ti v sng to
tng lai.

18
 Mc tiu ca mn M thut l bi dng, pht trin cho hc sinh nng lc thm m, sng to vi cc nng lc thnh phn
c th ca mn hc nh: quan st, cm th ngh thut; khm ph, th hin ngh thut; phn tch, nh gi ngh thut; k tha,
pht huy vn ha ngh thut dn tc ph hp vi s pht trin v bin i ca thi i.
Chng trnh mn hc kt hp cu trc tuyn tnh v cu trc ng tm, m rng mch kin thc, k nng thng qua cc
hnh thc To hnh, Th cng, Thit k v Bnh lun m thut; c bit, to c hi hc sinh c tri nghim v vn dng
m thut vo i sng thc t; gip hc sinh kt ni m thut vi cc mn hc khc v lin h m thut vi cc lnh vc trong
i sng thc tin; to c s cho hc sinh nh hng c ngh nghip tng lai, cng nh ch ng tham gia cc hot ng
vn ha ngh thut v hi nhp vo i sng x hi.
Trong chng trnh gio dc ph thng, ni dung mn M thut c phn chia theo hai giai on.
- Giai on gio dc c bn
M thut l mt phn mn trong mn hc Ngh thut (mn hc bt buc c phn ha) t lp 1 n lp 9. Ni dung gio
dc m thut c thit k theo hng tch hp nhm hnh thnh cho hc sinh kh nng quan st v cm th ngh thut, nhn
thc v biu t th gii; hnh thnh v pht trin kh nng c, hiu tc phm, sn phm m thut; to c hi cho hc sinh thc
hnh, tri nghim v pht trin nng lc sng to, gii quyt vn .
- Giai on gio dc nh hng ngh nghip
M thut l mt phn ca Hot ng ngh thut (mn hc bt buc c phn ha) lp 10 v l mn hc t chn bt buc
lp 11 v lp 12.
Ni dung gio dc m thut lp 10 to iu kin cho hc sinh tri nghim, khm ph v th hin bn thn thng qua cc
hot ng thng thc v sng to m thut. Nhng hot ng ny gip hc sinh pht trin nng lc cm th thm m, nhn
thc s a dng ca m thut v mi lin h gia m thut vi vn ho, vi cuc sng, t gip hc sinh la chn mn hc
lp 11 v lp 12 ph hp vi s thch, nng lc ca bn thn v nhu cu ca thc tin.
Ni dung gio dc m thut lp 11 v lp 12 pht trin kin thc c bn ca ngh thut th gic, thng qua thc hnh,
tri nghim, sng to; pht trin t duy c lp v kh nng c hiu tc phm, sn phm m thut; to c hi cho hc sinh tip
cn thc tin v xc nh c lnh vc ngnh ngh sau gio dc ph thng.
7. Gio dc khoa hc x hi
Gio dc khoa hc x hi ng vai tr ch o trong vic gio dc nhn sinh quan, th gii quan, hon thin nhn cch,
gio dc thc dn tc, lng yu nc, cc gi tr nhn vn, tinh thn cng ng v nhng phm cht ca cng dn ton cu
(ti nng, bn lnh, kt ni, c tnh, yu thng) trong xu th pht trin, i mi, sng to ca thi i.

19
 Mc tiu xuyn sut ca gio dc khoa hc x hi l gp phn gip cho hc sinh hnh thnh v pht trin nhng phm cht
ch yu v nng lc chung trn c s nm vng h thng tri thc c bn v khoa hc x hi, ch yu l lch s v a l; chun b
cho nhng cng dn tng lai hiu r hn v th gii m h ang sng, s kt ni gia con ngi vi con ngi, gia con
ngi vi mi trng xung quanh, gia dn tc vi th gii; truyn cm hng cho hc sinh khm ph bn thn, cc vn ca
t nc, ca khu vc v th gii c lin quan trc tip n cuc sng; gip hc sinh hiu bit, c t duy phn bin v sng
to.Thng qua gio dc khoa hc x hi, hc sinh bc u hc c cch quan st, phng php tm hiu, khm ph v t duy
v x hi, cuc sng, coi trng chng c, hnh thnh v pht trin mt s nng lc thnh phn c th ca mn hc, nh nng
lc i thoi lin vn ha, nng lc t tm hiu, khm ph bn thn, cng ng, x hi, nng lc t duy v thc hnh khoa hc
x hi v nhn vn, tng bc nng cao nng lc kin gii hin tng v qu trnh x hi c th, bit cch phn tch v gii
quyt cc vn thuc lnh vc x hi, chnh tr v vn ha trong khng gian v thi gian c th,...
Gio dc khoa hc x hi c thc hin nhiu mn hc, trong cc mn hc ct li l: Cuc sng quanh ta (lp 1, lp
2 v lp 3), Tm hiu x hi (lp 4 v lp 5), Lch s v a l (cp trung hc c s), Lch s, a l (cp trung hc ph thng).
Ni dung ct li ca cc mn hc c t chc theo cc mch chnh l i cng, th gii, khu vc, Vit Nam v a
phng, bo m cu trc sau: qu trnh tin ho (thi gian, khng gian), qu trnh lch s dng nc v gi nc, kin to nn
vn minh - vn hin ca dn tc Vit Nam; s pht trin ca tin b x hi v nguyn nhn ca hng thnh, suy vong qua cc
thi k ca cc quc gia - dn tc; cc thnh tu chnh v kinh t, x hi, vn ho, vn minh; cc c nhn, tp on ngi trong
quan h hp tc, cnh tranh; iu kin t nhin v ti nguyn thin nhin; c im dn c, tnh hnh pht trin thnh th v
nng thn trong cc khng gian v thi gian lch s; c cu v phn b nn kinh t; mt s ch lin mn kt ni cc ni dung
ca lch s, a l kinh t - x hi, a l t nhin. Cc mch ni dung ca cc mn khoa hc x hi cng c tnh lin mn, tch
hp vi cc lnh vc khc, nh gio dc ngn ng, vn ha v vn hc, gio dc cng dn, gio dc quc phng v an ninh,
gio dc kinh t, dn tc, tn gio, mi trng, pht trin bn vng,
Trong chng trnh gio dc ph thng, ni dung gio dc khoa hc x hi c phn chia theo hai giai on.
- Giai on gio dc c bn
Gio dc khoa hc x hi c thc hin trong cc mn hc bt buc t lp 1 n lp 9. cc lp 1, 2, 3, ni dung gio
dc khoa hc x hi c thc hin qua mn hc Cuc sng quanh ta; ln cc lp 4, 5, mn Cuc sng quanh ta tch thnh cc
mn hc Tm hiu x hi v Tm hiu t nhin. trung hc c s, mn hc Lch s v a l gm hai phn mn Lch s, a
l v mt s chuyn tch hp ch yu ca hai phn mn , ng thi lng ghp, tch hp kin thc mc n gin v
kinh t, vn ho, khoa hc, tn gio,... Cc mch kin thc ca hai phn mn Lch s v a l c sp xp gn nhau nhm soi
sng v h tr ln nhau. Ngoi ra c thm mt s ch lin mn mang tnh tch hp.

20
 - Giai on gio dc nh hng ngh nghip
Lch s, a l l cc mn hc bt buc lp 10 v l cc mn t chn bt buc lp 11 v lp 12.
Chng trnh d hng lp 10 gip hc sinh nm c nhng c im tng qut ca khoa hc lch s v khoa hc a
l, cc ngnh ngh c lin quan n lch s v a l, kh nng ng dng kin thc lch s v a l trong i sng, ng thi
cng c v m rng nn tng tri thc, k nng ph thng ct li hnh thnh giai on gio dc c bn, to c s vng chc
hc sinh c nh hng ngh nghip r rng, ph hp.
lp 11 v lp 12, mn Lch s ch trng n cc ch v cc lnh vc nghin cu lch s, nh lch s chnh tr, lch s
kinh t, lch s vn minh, vn ha, lch s qun s v lch s x hi, s tng tc v hi nhp ca Vit Nam vo khu vc v th
gii. Mn a l tp trung vo mt s ch v a l th gii (khu vc, quc gia tiu biu) v a l Vit Nam (t nhin, kinh
t - x hi) nhm h tr cho nhng hc sinh c nh hng ngh nghip thuc lnh vc khoa hc x hi v nhn vn cng nh
mt vi ngnh khoa hc hu quan.
8. Gio dc khoa hc t nhin
Bn cnh vai tr gp phn hnh thnh, pht trin cc phm cht ch yu v nng lc chung cho hc sinh, gio dc khoa hc
t nhin c s mnh hnh thnh v pht trin th gii quan khoa hc ca hc sinh; ng vai tr ch o trong vic gio dc hc
sinh tinh thn khch quan, tnh yu thin nhin, tn trng cc quy lut ca t nhin t bit ng x vi t nhin ph hp
vi yu cu pht trin bn vng x hi v mi trng. Thng qua cc hot ng hc tp ca lnh vc ny, hc sinh dn hnh
thnh v pht trin nng lc tm hiu v khm ph th gii t nhin qua quan st v thc nghim, nng lc vn dng tng hp
kin thc khoa hc gii quyt cc vn trong cuc sng.
Gio dc khoa hc t nhin c thc hin trong nhiu mn hc, ct li l cc mn Cuc sng quanh ta (lp 1, lp 2 v lp
3), Tm hiu t nhin (lp 4 v lp 5), Khoa hc t nhin (trung hc c s), Vt l, Ha hc, Sinh hc (trung hc ph thng).
Trong chng trnh gio dc ph thng, ni dung gio dc khoa hc t nhin c phn chia theo hai giai on.
- Giai on gio dc c bn
Ni dung ch yu ca mn hc Khoa hc t nhin l tch hp cc lnh vc kin thc v Vt l, Ha hc, Sinh hc; c t
chc theo cc mch ni dung (vt cht, s sng, nng lng, Tri t, bu tri); cc nguyn l v quy lut chung ca th gii t
nhin (tnh cu trc, s a dng, s tng tc, tnh h thng, quy lut vn ng v bin i); vai tr ca khoa hc i vi s
pht trin x hi; vn dng kin thc khoa hc trong s dng v khai thc thin nhin mt cch bn vng.

21
 Cu trc ni dung mn Khoa hc t nhin trung hc c s gm cc ch phn mn (Vt l, Ha hc, Sinh hc), cc
ch lin mn, nhm hnh thnh cc nguyn l, quy lut chung ca th gii t nhin. Cc ni dung ny c sp xp ch yu
theo logic tuyn tnh, c kt hp mt s kin thc ng tm.
- Giai on gio dc nh hng ngh nghip
Gio dc khoa hc t nhin c thc hin ch yu qua cc mn hc Vt l, Ha hc v Sinh hc.
lp 10, Vt l, Ha hc v Sinh hc l nhng mn hc bt buc. Ni dung cc mn hc ny c pht trin trn c s
ni dung nn tng giai on gio dc c bn, ng thi gn kt vi i sng v gp phn nh hng ngh nghip.
lp 11 v lp 12, Vt l, Ha hc v Sinh hc l nhng mn hc t chn bt buc dnh cho hc sinh c thin hng
khoa hc t nhin, cng ngh. Ni dung cc mn hc ny c thit k va m bo pht trin nng lc chung v nng lc tm
hiu t nhin, va gip hc sinh nh hng ngnh ngh tng lai.
9. Gio dc cng ngh
Gio dc cng ngh gip hc sinh hc tp v lm vic hiu qu trong mi trng cng ngh gia nh, nh trng v x
hi; hnh thnh v pht trin nng lc thit k, nng lc s dng, giao tip v nh gi cng ngh; c tri thc v hng nghip,
tip cn vi cc thng tin v c hi tri nghim v mt s ngnh ngh ph bin trong x hi; qua la chn c ngh nghip
ph hp nht vi bn thn, chun b cc tri thc nn tng theo hc cc ngnh ngh thuc cc lnh vc k thut, cng ngh.
Cng vi cc lnh vc gio dc khc, gio dc cng ngh gp phn hnh thnh v pht trin hc sinh cc phm cht ch
yu v nng lc chung. Vi trng tm l hnh thnh v pht trin nng lc thit k, gio dc cng ngh c nhiu c hi v li
th trong hnh thnh v pht trin nng lc gii quyt vn v sng to. Bn cnh , gio dc cng ngh cn gp phn hnh
thnh v pht trin mt s nng lc chuyn mn khc nh nng lc ngn ng, nng lc tnh ton, nng lc tin hc.
Gio dc cng ngh c thc hin thng qua nhiu mn hc, trong ct li l cc mn Th gii cng ngh (lp 1, lp 2
v lp 3) v Tm hiu cng ngh (lp 4 v lp 5); Cng ngh v Hng nghip (trung hc c s); Thit k v Cng ngh (trung
hc ph thng). Cng vi Ton hc, Khoa hc t nhin v Tin hc, cc mn hc v cng ngh gp phn thc y gio dc
STEM, mt trong nhng xu hng gio dc ang c coi trng nhiu quc gia trn th gii.
Trong chng trnh gio dc ph thng, ni dung gio dc cng ngh c phn chia theo hai giai on.
- Giai on gio dc c bn
Gio dc cng ngh trang b cho hc sinh nhng hiu bit, k nng ph thng, ct li v cng ngh; nhng tri thc v k
nng la chn ngh nghip cho bn thn.

22
 tiu hc, hc sinh c khm ph th gii k thut, cng ngh thng qua cc ch n gin v cng ngh v i sng,
mt s sn phm cng ngh trong gia nh m hc sinh tip xc hng ngy, an ton vi cng ngh trong nh; c tri nghim
thit k k thut, cng ngh thng qua cc hot ng th cng k thut, lp rp cc m hnh k thut n gin, trng v chm
sc hoa, cy xanh trong chu.
trung hc c s, hc sinh c trang b nhng tri thc v cng ngh trong phm vi gia nh; nhng nguyn l c bn v
cc qu trnh sn xut ch yu; hiu bit ban u v t duy thit k; phng php la chn ngh cng vi thng tin v cc ngh
nghip thuc cc lnh vc sn xut ch yu thng qua cc mch ni dung: Cng ngh trong gia nh; Nng - Lm nghip, Thy
sn v Cng nghip; Thit k k thut; Hng nghip. cc lp cui trung hc c s, ngoi cc ni dung ct li m tt c hc
sinh u phi hc, hc sinh cn c quyn la chn hc cc ni dung khc nhau ph hp vi c im tm sinh l v hng th
ca bn thn.
- Giai on gio dc nh hng ngh nghip
lp 10, gio dc cng ngh tip tc cng c v hon thin nhng kt qu t c trong giai on gio dc c bn,
ng thi trang b cho hc sinh nhng hiu bit tng quan v nh hng ngh v cng ngh thng qua cc ni dung v bn cht
ca cng ngh; vai tr, nh hng ca cng ngh vi i sng x hi; mi quan h gia cng ngh vi cc lnh vc, mn hc
khc; la chn v nh gi cng ngh; mt s lnh vc cng ngh ph bin.
lp 11 v lp 12, gio dc cng ngh trang b cho hc sinh hc vn, nng lc nn tng ph hp vi yu cu, c im,
tnh cht ca cc lnh vc k thut v cng ngh thng qua cc ni dung ch o v ngn ng k thut, t duy thit k v cng
ngh ct li, nhm bo m s thnh cng trong cc lnh vc ngh nghip m hc sinh la chn.
10. Gio dc tin hc
Gio dc tin hc c vai tr ch o trong vic chun b cho hc sinh kh nng ch ng tm kim, tip nhn, m rng tri
thc v sng to trong thi i thng tin, kt ni v ton cu ha; l cng c h tr c lc cho hc sinh t hc v tp nghin
cu. Gio dc tin hc c u th trong vic hnh thnh v pht trin hu ht cc phm cht ch yu v nng lc ct li; gp phn
gip hc sinh bit ng x c o c, vn ha, tn trng php lut, trnh c mt tiu cc, gim thiu ri ro nh hng n
tnh nhn vn v s pht trin ton din ca con ngi trong mi trng k thut s. Gio dc tin hc to c s cho vic ng
dng cng ngh k thut s v phng thc gio dc mi pht trin ni dung kin thc mi, phng php dy v hc,
phng php v hnh thc t chc nh gi hin i cho tt c cc mn hc.
Thng qua vic ng dng tin hc, tt c cc mn hc c c hi gp phn thc hin gio dc tin hc, nhng ng vai tr ct
li trong gio dc tin hc l cc mn Th gii cng ngh (lp 1, lp 2 v lp 3), Tm hiu Tin hc (lp 4 v lp 5), Tin hc
(trung hc c s v lp 10), Tin hc ng dng v Khoa hc my tnh (lp 11 v lp 12).

23
 Mn Tin hc hnh thnh, pht trin nng lc s dng v qun l cc phng tin, cng c, cc h thng t ng ha ca
cng ngh k thut s; nng lc pht hin v gii quyt vn mt cch sng to vi s h tr ca cc cng c tin hc v cc h
thng t ng ha ca k thut s; nng lc khai thc cc ng dng, cc dch v ca cng ngh k thut s hc tp c hiu
qu cc lnh vc khc nhau; nng lc chia s thng tin, giao tip v hp tc trong bi cnh ca mt x hi kinh t tri thc.
Ni dung ca mn Tin hc cung cp cho hc sinh ba mch kin thc ha quyn: Cng ngh thng tin - truyn thng (ICT),
hc vn s ha ph dng (DL) v khoa hc my tnh (CS).
Trong chng trnh gio dc ph thng, ni dung gio dc tin hc c phn chia theo hai giai on.
- Giai on gio dc c bn
Mn Tin hc gip hc sinh hnh thnh v pht trin nng lc ng dng tin hc, hiu v tun theo cc nguyn tc c bn
trong chia s v trao i thng tin, bc u hnh thnh v pht trin t duy gii quyt vn vi s tr gip ca my tnh v
mng my tnh.
tiu hc, ch yu hc sinh hc s dng cc phn mm n gin h tr cho vic hc tp, ch trng vic rn luyn cho
hc sinh tun theo cc nguyn tc gi gn sc khe khi s dng thit b tin hc.
trung hc c s, hc sinh tp trung hc s dng, khai thc cc phn mm thng dng lm ra cc sn phm phc v hc
tp v i sng; t chc, qun l d liu s ha v tra cu, tm kim, nh gi v la chn thng tin; tng cng thc hnh pht
hin v gii quyt vn mt cch sng to vi s h tr ca cng c tin hc.
- Giai on gio dc nh hng ngh nghip
Mn Tin hc c s phn ha su theo nh hng ngh nghip. Cc ch , cc d n hc tp lp 10 nhm h thng ha
v hon thin cc kin thc, k nng c hnh thnh giai on gio dc c bn, gip hc sinh c mt ci nhn tng i tng
qut v lnh vc tin hc, ng thi gii thiu v cc ngnh ngh thuc lnh vc tin hc v lin quan n tin hc. to iu
kin cho hc sinh khm ph s thch c nhn, la chn cc mn hc ph hp vi nh hng ngh nghip lp 11v lp 12,
trong ni dung mn Tin hc lp 10 c hai ch gii thiu hai hng chnh trong lnh vc ngh lin quan cht ch n tin hc
l Khoa hc my tnh v Tin hc ng dng.
lp 11 v lp 12, Tin hc ng dng v Khoa hc my tnh l nhng mn hc t chn bt buc theo s thch v nh
hng ngh nghip ca hc sinh.
Mn Tin hc ng dng nhm p ng s thch c nhn v nhu cu ti thiu ca con ngi trong x hi tri thc; p ng
mc ch dng tin hc nh mt cng c nng cao hiu qu hc tp v lm vic trong nhng ngnh ngh lin quan n cng
ngh s ha; p ng nguyn vng hng n nhiu ngnh ngh thuc dch v tin hc. pht trin nng lc thch ng v nng

24
lc phc v x hi s ha, cc ch thuc nh hng ny tp trung vo k nng kt ni v s dng cc thit b phn cng, s
dng cc phn mm cng c, khai thc ng dng web, ci t phn mm trn cc thit b thng minh thng dng, qun tr h
thng ng dng.
Mn Khoa hc my tnh ph hp vi nh hng cc ngnh ngh lin quan cht ch n tin hc. Cc ch thuc mn
ny trang b cho hc sinh kin thc v thut ton, lp trnh, qun tr mng, qun tr c s d liu, ng thi coi trng pht trin
t duy h thng, thit k, iu khin v t ng ha.
11. Hot ng tri nghim sng to
Hot ng tri nghim sng to l hot ng gio dc, trong hc sinh da trn s tng hp kin thc ca nhiu lnh vc
gio dc v nhm k nng khc nhau tri nghim thc tin i sng nh trng, gia nh v tham gia hot ng phc v
cng ng di s hng dn v t chc ca nh gio dc, qua hnh thnh nhng phm cht ch yu, nng lc chung v mt
s nng lc thnh phn c th ca hot ng ny: nng lc thit k v t chc hot ng; nng lc thch ng vi s bin ng
ca ngh nghip v cuc sng.
Hot ng tri nghim sng to c thc hin xuyn sut t lp 1 n lp 12.
Ni dung c bn ca chng trnh Hot ng tri nghim sng to gm 5 lnh vc: Pht trin c nhn; Cuc sng gia nh;
i sng nh trng; Qu hng, t nc v cng ng x hi; Ngh nghip v phm cht ngi lao ng. Ni dung hot
ng tri nghim sng to c thit k theo nguyn tc tch hp, kt hp ng tm v tuyn tnh; cc ch c xy dng
mang tnh cht m vi nhng ni dung hot ng bt buc cho tt c hc sinh trong c nc v ni dung mang tnh phn ho
tu theo nhu cu, nng lc, s trng ca hc sinh cng nh iu kin p ng ca c s gio dc.
Trong chng trnh gio dc ph thng, ni dung Hot ng tri nghim sng to c phn chia theo hai giai on.
- Giai on gio dc c bn
Hot ng tri nghim sng to thc hin mc tiu hnh thnh cc phm cht, thi quen, k nng sng,... thng qua sinh
hot tp th, cc d n hc tp, cc hot ng x hi, thin nguyn, hot ng lao ng, cc loi hnh cu lc b khc nhau,...
Bng hot ng tri nghim sng to ca bn thn, mi hc sinh va l ngi tham gia, va l ngi kin thit v t chc cc
hot ng cho chnh mnh, qua bit cch tch cc ho bn thn, khm ph, iu chnh bn thn, cch t chc hot ng, t
chc cuc sng v lm vic c k hoch, c trch nhim. giai on ny, mi hc sinh cng bt u xc nh c nng lc,
s trng v chun b mt s nng lc c bn ca ngi lao ng tng lai v ngi cng dn c trch nhim.

25
 - Giai on gio dc nh hng ngh nghip
Chng trnh hot ng tri nghim sng to tip tc pht trin nhng nng lc v phm cht hnh thnh t giai on
gio dc c bn v tp trung vo vic hnh thnh nng lc nh hng ngh nghip. giai on ny, chng trnh c tnh phn
ho v t chn cao. Hc sinh c nh gi v nng lc, s trng, hng th lin quan n ngh nghip; c rn luyn phm
cht v nng lc thch ng vi ngh nghip mai sau.
Hot ng tri nghim sng to c t chc trong v ngoi lp hc, trong v ngoi trng hc; c thc hin theo quy m
nhm, lp hc, khi lp hoc quy m trng; vi cc hnh thc t chc ch yu: thc hnh nhim v nh, sinh hot tp th, tr
chi, din n, giao lu, hi tho, cm tri, tham quan, thc a, thc hnh lao ng, cu lc b, hot ng phc v cng ng.
12. Chuyn hc tp
Cc chuyn hc tp l ni dung hc tp dnh cho hc sinh lp 11 v lp 12, nhm gip hc sinh pht trin kh nng vn
dng kin thc v k nng ca nhiu mn hc gii quyt cc vn thc tin c tnh cht phc hp v to c hi cho hc
sinh tip cn vi ngh nghip ph hp vi s thch, nng lc v thc tin a phng. Thi lng gio dc cho mi chuyn
hc tp l 15 tit.
Cc trng trung hc ph thng cn c vo nguyn vng ca hc sinh, iu kin c th ca nh trng hoc lin trng
t chc dy hc cc chuyn hc tp m bo ph hp, cht lng, hiu qu. H thng cc chuyn hc tp ca mi trng
c th c thay i, b sung qua cc nm hc. Ngi dy chuyn hc tp l gio vin c o to, bi dng hoc l
doanh nhn, ngh nhn,... c hiu bit, kinh nghim thc tin trong lnh vc chuyn mn ca chuyn hc tp .
13. Gio dc hng nghip
Gio dc hng nghip bao gm ton b cc hot ng ca nh trng phi hp vi gia nh v x hi nhm cung cp tri
thc, hnh thnh nng lc nh hng ngh nghip cho hc sinh, t gip hc sinh la chn ngh nghip ph hp vi nng
lc, tnh cch, s thch, quan nim v gi tr ca bn thn, ph hp vi iu kin, hon cnh ca gia nh v ph hp vi nhu
cu ca x hi. Gio dc hng nghip c ngha quan trng gp phn thc hin mc tiu phn lung hc sinh sau trung hc
c s cng nh sau trung hc ph thng.
Trong chng trnh gio dc ph thng, gio dc hng nghip c thc hin thng qua nhiu mn hc, hot ng gio
dc v biu hin qua nhng con ng ch yu gm: hng nghip thng qua mn Cng ngh v Hng nghip; hng nghip
thng qua cc mn hc khc; hng nghip thng qua Hot ng tri nghim sng to v cc hot ng gio dc khc nh
trng v a phng.
Hot ng gio dc hng nghip trong nh trng ph thng c thc hin thng xuyn v lin tc trong tp trung
vo cc nm hc cui ca giai on gio dc c bn v ton b thi gian ca giai on gio dc nh hng ngh nghip.
26
 14. Ni dung gio dc ca a phng
Cc tnh, thnh ph trc thuc trung ng t chc xy dng, thm nh ni dung gio dc vn ha, lch s, a l, kinh t,
mi trng, hng nghip,... ca a phng a vo chng trnh gio dc v bo co B Gio dc v o to ph duyt.
i vi lp 11 v lp 12, ni dung gio dc a phng c th c xy dng thnh chuyn hc tp cho hc sinh t chn.
VI. NH HNG V PHNG PHP GIO DC V NH GI KT QU GIO DC
1. nh hng v phng php gio dc
Cc mn hc v hot ng gio dc trong nh trng p dng cc phng php tch cc ho hot ng ca ngi hc, trong
gio vin ng vai tr t chc, hng dn hot ng cho hc sinh, to mi trng hc tp thn thin v nhng tnh hung c
vn khuyn khch hc sinh tch cc tham gia vo cc hot ng hc tp, t pht hin nng lc, nguyn vng ca bn thn,
rn luyn thi quen v kh nng t hc, pht huy tim nng v nhng kin thc, k nng tch ly c pht trin.
Cc hot ng hc tp ca hc sinh bao gm hot ng khm ph vn , hot ng luyn tp v hot ng thc hnh (ng
dng nhng iu hc pht hin v gii quyt nhng vn c thc trong i sng), c thc hin vi s h tr ca
dng hc tp v cng c khc, c bit l cng c tin hc v cc h thng t ng ha ca k thut s.
Cc hot ng hc tp ni trn c t chc trong v ngoi khun vin nh trng thng qua mt s hnh thc ch yu
sau: hc l thuyt; thc hin bi tp, th nghim, tr chi, ng vai, d n nghin cu; tham gia xmina, tham quan, cm tri,
c sch; sinh hot tp th, hot ng phc v cng ng.
Ty theo mc tiu c th v mc phc tp ca hot ng, hc sinh c t chc lm vic c lp, lm vic theo nhm
hoc lm vic chung c lp. Tuy nhin, d lm vic c lp, theo nhm hay theo n v lp, mi hc sinh u phi c to
iu kin t mnh thc hin nhim v hc tp v tri nghim thc t.
2. nh hng v nh gi kt qu gio dc
Mc tiu nh gi kt qu gio dc l cung cp thng tin chnh xc, kp thi, c gi tr v mc t chun (yu cucn
t) ca chng trnh v s tin b ca hc sinh hng dn hot ng hc tp, iu chnh cc hot ng dy hc, qun l v
pht trin chng trnh, bo m s tin b ca tng hc sinh v nng cao cht lng gio dc.
Cn c nh gi l cc yu cu cn t v phm cht v nng lc c quy nh trong chng trnh tng th v chng trnh
mn hc. Phm vi nh gi bao gm ton b cc mn hc bt buc, mn hc bt buc c phn ha, mn hc t chn v mn hc
t chn bt buc. i tng nh gi l sn phm v qu trnh hc tp, rn luyn ca hc sinh.

27
 Kt qu gio dc c nh gi bng cc hnh thc nh tnh v nh lng thng qua nh gi thng xuyn, nh k c
s gio dc, cc k nh gi trn din rng cp quc gia, cp a phng v cc k nh gi quc t. Kt qu cc mn hc t
chn c s dng cho nh gi kt qu hc tp chung ca hc sinh trong tng nm hc v trong c qu trnh hc tp.
Vic nh gi thng xuyn do gio vin ph trch mn hc t chc, da trn kt qu nh gi ca gio vin, ca ph huynh
hc sinh, ca bn thn hc sinh c nh gi v ca cc hc sinh khc trong t, trong lp.
Vic nh gi nh k do c s gio dc t chc. Hc sinh hon thnh cc mn hc, tch ly kt qu nh gi theo quy
nh ca B Gio dc v o to c cp bng tt nghip trung hc ph thng. Hc sinh hon thnh chng trnh Ting dn
tc thiu s c cp Chng ch Ting dn tc thiu s theo quy nh.
Vic nh gi trn din rng cp quc gia, cp a phng do t chc kim nh cht lng cp quc gia hoc cp tnh,
thnh ph trc thuc trung ng t chc phc v cng tc qun l cc hot ng dy hc, pht trin chng trnh v nng cao
cht lng gio dc.
Phng thc nh gi bo m tin cy, khch quan, ph hp vi tng la tui, tng cp hc, khng gy p lc ln hc
sinh, hn ch tn km cho ngn sch nh nc, gia nh hc sinh v x hi.
VII. IU KIN THC HIN CHNG TRNH GIO DC PH THNG
Trng ph thng c i mi cn bn v ton din v t chc, hot ng v c s vt cht, p ng cc iu kin ti
thiu sau thc hin chng trnh:
1. T chc v qun l nh trng
a) Nh trng c s mnh pht trin nhn cch cho mi hc sinh v phc v yu cu pht trin kinh t - x hi trong iu
kin thng xuyn thay i; l trung tm vn ho gio dc ca a phng; c t ch v chuyn mn, nhn s v ti chnh;
thc hin Quy ch dn ch c s; chp hnh ch trng, ng li ca ng, php lut ca Nh nc, s lnh o, ch o
ca cp u ng, chnh quyn a phng v c quan qun l gio dc cc cp.
b) C cu t chc b my ca nh trng theo quy nh ca iu l trng tiu hc, trng trung hc do B trng B
Gio dc v o to ban hnh (sau y gi chung l iu l trng ph thng).
c) Lp hc, s hc sinh, im trng (nu c) theo quy nh ca iu l trng ph thng.
d) Qun l dy hc v cc hot ng gio dc khc theo chng trnh gio dc ph thng; qun l cn b, gio vin, nhn
vin, hc sinh v qun l ti sn (ti chnh, t ai, c s vt cht, ti sn phi vt th) theo quy nh.

28
 2. Cn b qun l, gio vin, nhn vin v hc sinh
a) Hiu trng, ph hiu trng c nh gi hng nm t loi t yu cu tr ln theo quy nh Chun hiu trng trng
tiu hc, trng trung hc; c bi dng, tp hun v l lun chnh tr, qun l gio dc v chng trnh mi theo quy nh.
b) S lng v c cu gio vin (k c gio vin thnh ging, nu c) bo m dy cc mn hc, chuyn hc tp v
hot ng tri nghim sng to theo chng trnh mi; 100% gio vin t trnh chun hoc trn chun; xp loi t t yu
cu tr ln theo quy nh v Chun ngh nghip gio vin tiu hc, gio vin trung hc; gio vin c m bo cc quyn theo
quy nh ca iu l trng ph thng v ca php lut; gio vin c bi dng, tp hun v dy hc theo chng trnh mi.
c) Nhn vin c trnh chuyn mn m bo quy nh, c bi dng, tp hun v cc vn ca chng trnh mi c
lin quan n nhim v ca mi v tr trong nh trng.
3. C s vt cht, thit b gio dc
a) Din tch khun vin v cc yu cu v xanh, sch, p, thong mt bo m quy nh; c cng, bin tn trng, tng
hoc hng ro bao quanh theo quy nh; c sn chi, bi tp, ch thc hnh ngoi tri theo quy nh.
b) S lng, quy cch, cht lng v thit b ca phng hc bo m theo quy nh ti thiu ca iu l trng ph thng;
kch thc, vt liu, kt cu, kiu dng, mu sc ca bn gh hc sinh bo m quy nh ca B Gio dc v o to, B Khoa
hc v Cng ngh, B Xy dng, B Y t; kch thc, mu sc, cch treo bng trong lp hc bo m quy nh v v sinh
trng hc ca B Y t.
c) Khi phc v hc tp, khi hnh chnh qun tr v phng hc b mn (i vi cp trung hc c s v cp trung hc ph
thng) t tiu chun ti thiu theo quy nh.
d) Th vin t tiu chun th vin trng ph thng theo quy nh ca B Gio dc v o to; c cc t sch lp hc,
hot ng ca th vin c tc dng pht trin vn ho c, khuyn khch v p ng nhu cu c, nghin cu, dy hc ca cn
b, gio vin, nhn vin v hc sinh; b sung sch, bo v ti liu tham kho hng nm p ng yu cu dy hc theo chng
trnh mi.
) Thit b dy hc ti thiu phc v ging dy, hc tp v vic s dng thit b dy hc trong cc gi ln lp v t lm
mt s dng dy hc ca gio vin bo m quy nh ca B Gio dc v o to; kim k, sa cha, nng cp, b sung
dng v thit b dy hc hng nm p ng yu cu dy hc theo chng trnh mi.
4. X hi ho gio dc
a) Qun trit quan im pht trin gio dc l s nghip ca ng, ca Nh nc v ca ton dn. Cp y ng, chnh
quyn a phng c trch nhim lnh o, ch o thc hin thnh cng chng trnh gio dc ph thng; bo m iu kin
29
thc hin chng trnh; thc hin nghim tc cc chnh sch ca ng, Nh nc i vi gio vin v cn b qun l gio dc
c s gio dc ph thng. Nh trng ch ng tham mu vi cp u ng, chnh quyn v phi hp vi cc c nhn, t chc
on th a phng huy ng a dng cc ngun lc tham gia cc hot ng gio dc v h tr kinh ph, c s vt cht
nh trng, xy dng mi trng gio dc lnh mnh, an ton.
b) Phi hp tt gio dc gia nh v gio dc nh trng. Gia nh, cha m hc sinh c hng dn phi hp v tham gia
gio dc con em theo yu cu ca lp hc, cp hc; Ban i din cha m hc sinh c c cu t chc, nhim v, quyn, trch
nhim v hot ng theo iu l Ban i din cha m hc sinh; nh trng to iu kin thun li Ban i din cha m hc
sinh hot ng.
c) Phi hp tt gio dc nh trng v gio dc x hi. Nh trng ch ng t chc, hng dn hc sinh tham gia cc hot
ng on - i - Hi, hot ng x hi, tch cc gp phn thc hin cc nhim v pht trin kinh t - x hi ca a phng, qua
thc hin gio dc hc sinh trong thc tin i sng.
VIII. PHT TRIN CHNG TRNH GIO DC PH THNG
Pht trin chng trnh gio dc ph thng l hot ng thng xuyn, bao gm cc khu nh gi, sa i, b sung, hon
thin chng trnh trong qu trnh thc hin.
Da trn ni dung v yu cu cn t ca chng trnh gio dc ph thng, cc trng xy dng k hoch gio dc ring
cho trng mnh mt cch linh hot, mm do, ph hp vi iu kin v hon cnh c th ca a phng, bo m mc tiu v
cht lng gio dc.
Hng nm, B Gio dc v o to t chc kho st thc t, tham kho kin cc c quan qun l gio dc, cc trng,
cn b qun l, gio vin, hc sinh, cha m hc sinh v nhng ngi quan tm nh gi chng trnh, xem xt, iu chnh
(nu cn thit) v hng dn thc hin cc iu chnh (nu c).
IX. PH LC
1. Gii thch thut ng
Trong chng trnh gio dc ph thng, cc thut ng di y c hiu nh sau:
Chng trnh gio dc ph thng: l vn bn chnh sch th hin mc tiu gio dc ph thng; quy nh yu cu cn
t i vi hc sinh, phm vi v cu trc ni dung gio dc ph thng, phng php v hnh thc t chc hot ng gio dc,
phng php v hnh thc nh gi kt qu gio dc mi lp v mi cp hc ca gio dc ph thng, lm cn c qun l cht
lng gio dc ph thng; ng thi l cam kt ca Nh nc bo m cht lng ca c h thng v tng c s gio dc
ph thng. Chng trnh gio dc ph thng bao gm chng trnh tng th v cc chng trnh mn hc.

30
 Chng trnh tng th: l vn bn quy nh nhng vn chung nht, c tnh cht nh hng ca gio dc ph thng,
bao gm: quan im xy dng chng trnh, mc tiu chng trnh gio dc ph thng v mc tiu chng trnh tng cp hc,
yu cu cn t v phm cht ch yu v nng lc ct li ca hc sinh cui mi cp hc, cc lnh vc gio dc, h thng mn
hc, thi lng ca tng mn hc, nh hng ni dung gio dc bt buc tng lnh vc gio dc v phn chia vo cc mn
hc tng cp hc i vi tt c hc sinh trn phm vi ton quc, nh hng v phng php gio dc v nh gi kt qu
gio dc, iu kin thc hin chng trnh gio dc ph thng.
Chng trnh mn hc: l vn bn xc nh v tr, vai tr mn hc trong thc hin mc tiu gio dc ph thng, mc
tiu v yu cu cn t, ni dung gio dc ct li ca mn hc mi lp, nhm lp hoc cp hc i vi tt c hc sinh trn
phm vi ton quc, nh hng k hoch dy hc mn hc mi lp v mi cp hc, phng php v hnh thc t chc gio
dc, nh gi kt qu gio dc ca mn hc.
Dy hc phn ho: l nh hng dy hc ph hp vi cc i tng hc sinh khc nhau, nhm pht trin ti a tim
nng vn c ca mi hc sinh da vo c im tm - sinh l, kh nng, nhu cu, hng th v nh hng ngh nghip khc
nhau ca hc sinh.
Dy hc tch hp: l nh hng dy hc gip hc sinh pht trin kh nng huy ng tng hp kin thc, k nng,... thuc
nhiu lnh vc khc nhau gii quyt c hiu qu cc vn trong hc tp v trong cuc sng, c thc hin ngay trong qu
trnh lnh hi tri thc v rn luyn k nng.
Giai on gio dc c bn: l giai on gio dc gm 9 nm u tin ca gio dc ph thng (t lp 1 n lp 9) nhm
trang b cho hc sinh tri thc, k nng nn tng; hnh thnh, pht trin cc phm cht ch yu v nng lc ct li; chun b tm
th cho vic thch ng vi nhng thay i nhanh chng v nhiu mt ca x hi tng lai; p ng yu cu phn lung sau
trung hc c s theo cc hng: hc ln trung hc ph thng, hc ngh hoc tham gia cuc sng lao ng.
Giai on gio dc nh hng ngh nghip: l giai on gio dc 3 nm cui ca gio dc ph thng (t lp 10 n
lp 12) nhm pht trin nng lc theo s trng, nguyn vng ca tng hc sinh, bo m hc sinh tip cn ngh nghip, chun
b cho giai on hc sau gio dc ph thng c cht lng hoc tham gia cuc sng lao ng.
Hc phn (m-un): l b phn cu thnh ca mn hc, c thit k thnh mt chnh th trn vn tng i c lp
vi cc b phn khc, nhm p ng mc tiu gio dc nht nh.
Mn hc bt buc: l mn hc m mi hc sinh u phi hc.
Mn hc bt buc c phn ha: l mn hc m ni dung c thit k thnh cc ch hoc hc phn (m-un), trong
mt s ch hoc hc phn l bt buc i vi tt c hc sinh, mt s ch hoc hc phn c t chn ty theo nguyn
vng ca hc sinh v iu kin p ng ca c s gio dc.
31
 Mn hc t chn: l mn hc khng bt buc, c hc sinh t nguyn la chn, ph hp vi nguyn vng, s trng v
nh hng ngh nghip ca hc sinh.
Mn hc t chn bt buc: l mn hc m hc sinh bt buc phi la chn trong s cc mn hc nh hng ngh
nghip lp 11, lp 12 theo quy nh ca chng trnh gio dc ph thng.
Nng lc: l thuc tnh c nhn c hnh thnh, pht trin nh t cht sn c v qu trnh hc tp, rn luyn, cho php
con ngi huy ng tng hp cc kin thc, k nng v cc thuc tnh c nhn khc nh hng th, nim tin, ch,... thc hin
thnh cng mt loi hot ng nht nh, t kt qu mong mun trong nhng iu kin c th.
Nng lc ct li: l nng lc c bn, thit yu m bt k ai cng cn phi c sng, hc tp v lm vic hiu qu.
Nng lc c bit: l nng khiu thng ch c mt s ngi.
Phm cht: l nhng tnh tt th hin thi , hnh vi ng x ca con ngi; cng vi nng lc to nn nhn cch con ngi.
Yu cu cn t: l kt qu m hc sinh cn t c v phm cht v nng lc (kin thc, k nng, thi ) sau mi cp
hc, lp hc tng mn hc; trong , mi cp hc, lp hc sau u c nhng yu cu ring cao hn, ng thi bao gm c
nhng yu cu i vi cc cp hc, lp hc trc .
2. Biu hin phm cht ca hc sinh
Phm cht Cp tiu hc Cp trung hc c s Cp trung hc ph thng
1. Yu t nc
- Yu thin nhin. - C thc tm hiu truyn thng - Yu t nc, t ho v truyn
- Yu qu hng, t ho v qu ca qu hng v t ho v truyn thng xy dng v bo v T quc.
hng. thng ca qu hng. - Ch ng, tch cc tham gia v vn
- Knh trng, bit n ngi lao ng, - Yu qu, trn trng truyn thng ng ngi khc tham gia gi gn,
ngi c cng vi t nc. vn ha, truyn thng yu nc, pht huy gi tr cc di sn vn ho
truyn thng on kt ca cng ng ca qu hng, t nc.
cc dn tc Vit Nam. - Sn sng thc hin ngha v bo v
- C thc bo v cc di sn vn T quc.
ha ca qu hng, t nc.

32
 Phm cht Cp tiu hc
2. Yu con ngi
2.1. Yu qu mi - Yu qu, quan tm, chm sc ngi
ngi thn trong gia nh.
- Yu thng, tn trng bn b, thy
c v nhng ngi xung quanh;
nhng nhn v gip em nh; quan
tm, ng vin, khch l bn b.
2.2. Tn trng s - Bit chia s vi nhng bn c hon
khc bit gia cnh kh khn, cc bn vng su,
mi ngi vng xa, ngi khuyt tt v ng bo khc.
b nh hng ca thin tai.
- Tn trng s khc bit ca bn b
trong lp v cch n mc, tnh nt v
hon cnh gia nh.
- Khng phn bit i x, chia r cc
bn.
- Sn sng tha th cho nhng hnh vi
c li ca bn.
3. Chm hc
- i hc y , ng gi.
- Thng xuyn hon thnh nhim v
hc tp.
- Thch c sch m rng hiu bit;
- C thc vn dng kin thc, k
nng hc c nh trng vo i - C thc vn dng kin thc, k
sng hng ngy.
Cp trung hc c s Cp trung hc ph thng
- Phn i ci c, ci xu; tch cc - Tch cc, ch ng vn ng ngi
ch ng tham gia ngn chn cc khc tham gia phng nga, ngn chn
hnh vi bo lc. cc hnh vi bo lc.
- Tch cc, ch ng tham gia cc hot - Ch ng, tch cc vn ng ngi
ng t thin v hot ng phc v khc tham gia cc hot ng t thin
cng ng. v hot ng phc v cng ng.
- Tn trng s khc bit v nhn - Tn trng s khc bit v la chn
thc, phong cch c nhn ca ngi ngh nghip, hon cnh sng, s a
dng vn ha c nhn.
- Tn trng vn ho ca cc dn tc - C thc hc hi cc nn vn ho
trong cng ng dn tc Vit Nam trn th gii.
v cc dn tc khc. - Cm thng, lng vi nhng
- Cm thng v sn sng gip mi hnh vi, thi c li ca ngi
ngi. khc.
- Xc nh c nhim v hc tp; - C thc nh gi im mnh,
lun c gng vn ln t kt qu tt im yu ca bn thn, thun li,
trong hc tp. kh khn trong hc tp xy dng
- Thch c sch, bo, tm t liu trn k hoch hc tp.
mng internet m rng hiu bit. - C ch vt qua kh khn t
kt qu tt trong hc tp.
nng hc c nh trng, trong
sch bo v t cc ngun tin cy khc
vo hc tp v i sng hng ngy.
33
 Phm cht Cp tiu hc
4. Chm lm
- Thng xuyn tham gia cc cng
vic gia nh va sc vi bn thn.
- Thng xuyn tham gia cc cng
vic ca trng lp, cng ng va
sc vi bn thn.
5. Trung thc
- Tht th, ngay thng trong hc tp v
lao ng; mnh dn ni ln kin ca
mnh trc ngi thn, bn b, thy
c v mi ngi.
- Khng ni di; lun gi li ha vi
ngi thn, bn b, thy c v mi
ngi; mnh dn nhn li, nhn thiu
st ca bn thn.
- Khng t tin ly vt, tin bc
ca ngi thn, bn b, thy c v mi
ngi.
- Khng ng tnh vi cc hnh vi
gian di trong hc tp v trong cuc
sng.
6. Trch nhim
6.1. C trch - C thc gi gn v sinh, rn luyn - C thi quen rn luyn thn th.
Cp trung hc c s Cp trung hc ph thng
- Tham gia cng vic lao ng, sn - Tch cc tham gia v vn ng mi
xut trong gia nhtheo yu cu thc ngi tham gia cc cng vic phc
t, ph hp vi kh nng v iu v cng ng.
kin ca bn thn. - C ch vt qua kh khn t
- Lun c gng t kt qu tt trong kt qu tt trong lao ng.
lao ng trng lp, cng ng. - C nh hng ngh nghip r
- C thc hc tt cc mn hc, cc rng; tch cc hc tp, rn luyn
ni dung hng nghip; c hiu bit chun b cho ngh nghip tng lai.
v mt ngh ph thng.
- Lun thng nht gia li ni vi - Nhn thc v hnh ng theo l
vic lm; khng ni mt ng, lm phi.
mt no. - Sn sng u tranh bo v l phi,
- Nghim khc nhn nhn nhng bo v ngi tt, iu tt.
khuyt im ca bn thn v chu - C thc tham gia v vn ng
trch nhim v mi li ni, hnh vi ngi khc tham gia pht hin, u
ca bn thn. tranh vi cc hnh vi gian di trong
- Tn trng l phi; bo v iu hay, hc tp, trong cuc sng.
l phi trc ngi thn, bn b,
thy c v mi ngi; sn sng bnh
vc ngi yu, ngi khuyt tt.
- Khng xm phm ca cng.
- Ph phn cc hnh vi gian di trong
hc tp v trong cuc sng.
- Tch cc, t gic v nghim tc rn
34
 Phm cht Cp tiu hc
nhim vi bn thn th.
thn - C thc sinh hot n np.
6.2. C trch - C thc gi gn dng trong nh,
nhim vi gia khng lm hng, lm mt dng ca
nh c nhn v gia nh.
- Khng b tha n, thc ung; c
thc tit kim tin bc, in nc
trong gia nh.
6.3. C trch - T gic thc hin nghim tc ni
nhim vi nh quy ca nh trng v cc quy nh,
trng v x hi quy c ca tp th; gi v sinh
chung; bo v ca cng.
- Khng gy mt trt t, ci nhau,
nh nhau ti trng hc, ni v ni
cng cng.
- Nhc nh bn b chp hnh ni quy
trng lp; nhc nh ngi thn chp
hnh lut l ni cng cng.
- C trch nhim vi cng vic c
giao trng, lp.
- Tch cc tham gia cc hot ng tp
th, hot ng x hi.
Cp trung hc c s Cp trung hc ph thng
- C thc bo qun v s dng hp luyn, tu dng o c ca bn
l dng ca bn thn. thn.
- C thc tit kim thi gian; s - C thc s dng tin hp l khi
dng thi gian hp l. n ung, mua sm dng hc tp,
- Khng li cho ngi khc; c sinh hot.
thc v tm cch khc phc hu qu - Sn sng chu trch nhim v
do mnh gy ra. nhng li ni v hnh ng ca bn
thn.
- Quan tm n cc cng vic ca - C thc lm trn bn phn vi
gia nh. ngi thn, gia nh.
- C thc tit kim trong chi tiu
ca c nhn v gia nh.
- Quan tm n cc cng vic ca cng - Tch cc tham gia v vn ng
ng; tch cc tham gia cc hot ng tp ngi khc tham gia cc hot ng
th, hot ng phc v cng ng. cng ch.
- Tn trng v thc hin ng ni quy ni - Tch cc tham gia v vn ng
cng cng; chp hnh tt php lut v ngi khc tham gia cc hot ng
giao thng; c thc khi tham gia cc tuyn truyn php lut.
sinh hot cng ng, l hi ti a phng - nh gi c hnh vi chp hnh
- Khng ng tnh vi nhng hnh vi k lut, php lut ca bn thn v
khng ph hp vi np sng vn ha ngi khc; u tranh ph bnh cc
vquy nh ni cng cng. hnh vi v k lut, vi phm php
- Tham gia, kt ni Internet v mng x lut.
hi ng quy nh; khng tip tay cho k
xu pht tn thng tin xm hi c nhn
khc hoc khng lnh mnh cho x hi.
35
 Phm cht Cp tiu hc Cp trung hc c s Cp trung hc ph thng
6.4. C trch - C thc chm sc, bo v cy xanh - Sng ha hp, thn thin vi thin - Hiu r ngha ca tit kim i
nhim vi mi v cc con vt c ch. nhin. vi s pht trin bn vng; c thc
trng sng - Khng x rc ba bi. - C thc tm hiu v sn sng tit kim ti nguyn thin nhin; u
- Khng ng tnh vi nhng hnh vi tham gia cc hot ng tuyn truyn, tranh ngn chn cc hnh vi s dng
xm hi thin nhin. chm sc, bo v thin nhin; phn ba bi, lng ph vt dng, ti
i nhng hnh vi xm hi thin nguyn.
nhin. - Ch ng, tch cc tham gia v vn
- Tham gia lm v s dng dng ng ngi khc tham gia cc hot
ti ch. ng tuyn truyn, chm sc, bo v
thin nhin v pht trin bn vng.

3. Biu hin nng lc ca hc sinh

3.1. Cc nng lc chung

Nng lc Cp tiu hc Cp trung hc c s Cp trung hc ph thng

1. Nng lc t ch v t hc
1.1. T lc T lm c nhng vic ca Ch ng, tch cc thc hin nhng C thc gip ngi sng li vn
mnh nh v trng theo cng vic ca bn thn trong hc tp ln c li sng t lc.
s phn cng, hng dn. v trong cuc sng; khng ng tnh
vi nhng hnh vi sng da dm, li.
1.2. T khng C thc v quyn v mong Hiu bit v quyn, nhu cu c nhn; Bit khng nh v bo v quyn, nhu cu
nh v bo v mun ca bn thn; bc u bit phn bit quyn, nhu cu chnh c nhn ph hp vi o c v php lut.
quyn, nhu cu bit cch trnh by v thc ng v khng chnh ng.
chnh ng hin mt s quyn li v nhu
cu chnh ng.
1.3. T kim sot - Nhn bit v by t tnh - Nhn bit tnh cm, cm xc ca bn - nh gi c nhng u im v hn
tnh cm, thi , cm, cm xc ca bn thn, thn v hiu c nh hng ca tnh ch v tnh cm, cm xc ca bn thn; t
hnh vi ca mnh bit chia s tnh cm, cm xc cm, cm xc n hnh vi. tin, lc quan.

36
 Nng lc Cp tiu hc Cp trung hc c s Cp trung hc ph thng
ca bn thn vi ngi khc. - Bit lm ch tnh cm, cm xc c - Bit t iu chnh tnh cm, thi , hnh
- Ha nh vi mi ngi; hnh vi ph hp trong hc tp v i vi ca bn thn; lun bnh tnh v c cch
khng ni hoc lm nhng sng. c x ng.
iu xc phm ngi khc. - Kin tr thc hin k hoch hc tp, - Sn sng n nhn v quyt tm vt
- Thc hin ng k hoch lao ng. qua th thch trong hc tp v i sng;
hc tp, lao ng; khng mi - Khng ua i n din lng ph, - Khng mc cc t nn x hi.
chi, lm nh hng n nghch ngm, cn quy.
vic hc hnh v cc vic - Khng nghe theo ngi xu lm
khc nhng vic xu.
1.4. T nh - Bc l c s thch, kh - Nhn thc c s thch, kh nng - Nhn thc c c tnh v gi tr sng
hng ngh nng ca bn thn. ca bn thn. ca bn thn.
nghip - Bit tn, hot ng chnh - Hiu c vai tr ca cc hot ng - Nm c nhng thng tin chnh v th
v vai tr ca mt s ngh kinh t trong i sng x hi. trng lao ng, v yu cu v trin vng
nghip; lin h c nhng - Nm c mt s thng tin chnh v ca cc ngnh ngh.
hiu bit vi ngh nghip cc ngnh ngh a phng, ngnh - Xc nh c hng pht trin ph hp
ca ngi thn trong gia ngh thuc cc lnh vc sn xut ch sau trung hc ph thng; lp c k
nh. yu; la chn c hng pht trin hoch, la chn hc cc mn hc ph hp
ph hp sau trung hc c s. vi nh hng ngh nghip ca bn thn.
1.5. T hc, t - C thc tng kt v trnh - T t c mc tiu hc tp n - Xc nh nhim v hc tp da trn kt
hon thin by c nhng iu hc. lc phn u thc hin. qu t c; t mc tiu hc tp chi
- Nhn ra v sa cha sai st - Lp v thc hin k hoch hc tp; tit, c th, khc phc nhng mt cn hn
trong bi kim tra qua li la chn c cc ngun ti liu hc ch.
nhn xt ca thy c. tp ph hp; lu gi thng tin c chn - nh gi v iu chnh c k hoch
- C thc hc hi thy c, lc bng ghi tm tt, bng bn khi hc tp; hnh thnh cch hc tp ring ca
bn b v ngi khc nim, bng, cc t kho; ghi ch bi bn thn; tm kim, nh gi v la chn
cng c v m rng hiu ging ca gio vin theo cc chnh. c ngun ti liu ph hp vi cc mc
bit. - Nhn ra v iu chnh nhng sai st, ch, nhim v hc tp khc nhau; ghi
- C thc hc tp v lm hn ch ca bn thn khi c gio chp thng tin bng cc hnh thc ph
vin, bn b gp ; ch ng tm kim hp, thun li cho vic ghi nh, s dng,
37
 Nng lc Cp tiu hc Cp trung hc c s Cp trung hc ph thng
theo nhng gng ngi tt. s h tr ca ngi khc khi gp kh b sung khi cn thit.
khn trong hc tp. - T nhn ra v iu chnh nhng sai st,
- Rn luyn, khc phc nhng hn ch hn ch ca bn thn trong qu trnh hc
ca bn thn hng ti cc gi tr x tp; suy ngm cch hc ca mnh, rt kinh
hi. nghim c th vn dng vo cc tnh
hung khc; bit t iu chnh cch hc.
- Thng xuyn tu dng theo mc tiu
phn u c nhn v cc gi tr cng dn.
2. Nng lc giao tip v hp tc
2.1. Xc nh mc - Nhn ra ngha ca giao - Bc u bit t ra mc ch giao tip - Xc nh c mc ch giao tip ph hp vi
ch, ni dung, tip trong vic p ng cc v hiu c vai tr quan trng ca vic i tng v ng cnh giao tip; d kin c
phng tin v nhu cu ca bn thn. t mc tiu trc khi giao tip. thun li, kh khn t c mc ch trong
thi giao tip - Tip nhn c nhng vn - Hiu c ni dung v phng thc giao tip.
bn v i sng, t nhin v x giao tip cn ph hp vi mc ch giao - Bit la chn ni dung, kiu loi vn bn,
hi cs dng ngn ng kt tip v bit vn dng giao tip hiu ngn ng v cc phng tin giao tip khc ph
hp vi hnh nh nh truyn qu. hp vi ng cnh v i tng giao tip.
tranh, bi vit n gin. - Tip nhn c cc vn bn v nhng - Tip nhn c cc vn bn v nhng vn
- Bc u bit s dng ngn vn n gin ca i sng, khoa hc, khoa hc, ngh thut ph hp vi kh nng v
ng kt hp vi hnh nh, c ngh thut, c s dng ngn ng kt hp nh hng ngh nghip ca bn thn, c s
ch trnh by thng tin v vi biu , s liu, cng thc, k hiu. dng ngn ng kt hp vi cc loi phng tin
tng. - Bit s dng ngn ng kt hp vi biu phi ngn ng a dng.
- Tp trung ch khi giao , s liu, cng thc, k hiu trnh by - Bit s dng s dng ngn ng kt hp vi
tip; nhn ra c thi thng tin, tng v tho lun nhng vn cc loi phng tin phi ngn ng a dng
ca i tng giao tip. n gin v i sng, khoa hc, ngh trnh by thng tin, tng v tho lun, lp
thut. lun, nh gi v cc vn trong khoa hc,
- Lng nghe v c phn hi tch cc trong ngh thut ph hp vi kh nng v nh hng
giao tip; nhn bit c ng cnh giao ngh nghip.
tip v c im, thi ca i tng - Ch ng trong giao tip; t tin v bit kim
giao tip. sot cm xc, thi khi ni trc nhiu ngi.
38
 Nng lc Cp tiu hc Cp trung hc c s Cp trung hc ph thng
2.2. Thit lp, - Bit cch kt bn v gi gn - Bit cch thit lp, duy tr v pht - Nhn bit v thu cm c suy ngh,
pht trin cc tnh bn. trin cc mi quan h vi cc thnh tnh cm, thi ca ngi khc.
quan h x hi; - Nhn ra nhng bt ng, vin ca cng ng (h hng, bn b, - Xc nh ng nguyn nhn mu thun
iu chnh v ho xch mch gia bn thn vi hng xm,). gia bn thn vi ngi khc hoc gia
gii cc mu bn hoc gia cc bn vi - Nhn bit c mu thun gia bn nhng ngi khc vi nhau v bit cch
thun nhau; bit nhng bn hoc thn vi ngi khc hoc gia nhng ho gii mu thun.
thuyt phc bn. ngi khc vi nhau; c thin ch dn
xp v bit cch dn xp mu thun.
2.3. Xc nh mc C thi quen trao i, gip Ch ng xut mc ch hp tc khi Ch ng xut mc ch hp tc gii
ch v phng nhau trong hc tp; cng nhau c giao nhim v; xc nh c quyt mt vn do bn thn v nhng
thc hp tc hon thnh nhim v hc tp nhng cng vic c th hon thnh tt ngi khc xut; la chn hnh thc
theo s hng dn ca gio vin. nht bng hp tc theo nhm. lm vic nhm vi quy m ph hp vi
yu cu v nhim v.
2.4. Xc nh Hiu c nhim v ca Hiu r nhim v ca nhm; nh gi Phn tch c cc cng vic cn thc
trch nhim v nhm v trch nhim, hot c kh nng ca mnh v t nhn hin hon thnh nhim v ca nhm;
hot ng ca bn ng ca mnh trong nhm cng vic ph hp vi bn thn. sn sng nhn cng vic kh khn ca
thn sau khi c hng dn, nhm.
phn cng.
2.5. Xc nh nhu Nhn bit c mt s c nh gi c nguyn vng, kh nng Qua theo di, nh gi c kh nng
cu v kh nng im ni bt ca cc thnh ca tng thnh vin trong nhm hon thnh cng vic ca tng thnh vin
ca ngi hp tc vin trong nhm xut xut phng n t chc hot ng hp trong nhm xut iu chnh phng
phng n phn cng cng tc. n phn cng cng vic v t chc hot
vic ph hp. ng hp tc.
2.6. T chc v C gng hon thnh phn Ch ng v gng mu hon thnh Theo di tin hon thnh cng vic ca
thuyt phc ngi vic mnh c phn cng v phn vic c giao, gp iu chnh tng thnh vin v c nhm iu ho
khc chia s gip thnh vin thc y hot ng chung; khim tn hot ng phi hp; khim tn tip thu s
khc cng hon thnh vic hc hi cc thnh vin trong nhm. gp v nhit tnh chia s, h tr cc
c phn cng. thnh vin trong nhm.

39
 Nng lc Cp tiu hc Cp trung hc c s Cp trung hc ph thng
2.7. nh gi hot Bo co c kt qu thc Nhn xt c u im, thiu st ca Cn c vo mc ch hot ng ca nhm,
ng hp tc hin nhim v ca c nhm; bn thn, ca tng thnh vin trong nh gi c mc t mc ch ca c
t nhn xt c u im, nhm v ca c nhm trong cng vic.. nhn v ca nhm; rt kinh nghim cho
thiu st ca bn thn theo bn thn v gp c cho tng ngi
hng dn ca gio vin trong nhm.
2.8. Hi nhp - C hiu bit ban u v - C hiu bit c bn v quan h gia - C hiu bit c bn v hi nhp quc t.
quc t mt s nc trong khu vc Vit Nam vi mt s nc trn th gii - Ch ng, t tin trong giao tip vi bn
v trn th gii. v v mt s t chc quc t c quan b quc t; bit kt ni vi bn b quc t.
- Tham gia mt s hot ng h thng xuyn vi Vit Nam. - Bit tm c ti liu nc ngoi phc v
hi nhp quc t theo hng - Ch ng, tch cc tham gia mt s cng vic hc tp v nh hng ngh
dn. hot ng hi nhp quc t ph hp nghip ca mnh v bn b.
vi bn thn v c im ca nh
trng, a phng.
3. Nng lc gii quyt vn v sng to
3.1. Nhn ra Xc nh v lm r thng tin, Xc nh v lm r thng tin, tng Xc nh v lm r thng tin, tng mi
tng mi tng mi i vi bn thn mi; phn tch, tm tt nhng thng tin v phc tp t cc ngun thng tin khc
t cc ngun ti liu cho sn lin quan t nhiu ngun khc nhau. nhau; phn tch cc ngun thng tin c
theo hng dn. lp thy c khuynh hng v tin
cy ca tng mi.
3.2. Pht hin v Thu nhn thng tin t tnh Phn tch c tnh hung trong hc Phn tch c tnh hung trong hc tp,
lm r vn hung, nhn ra nhng vn tp; pht hin v nu c tnh hung trong cuc sng; pht hin v nu c
n gin v t c cu hi. c vn trong hc tp. tnh hung c vn trong hc tp, trong
cuc sng.
3.3. Hnh thnh v Da trn hiu bit c, Pht hin yu t mi, tch cc trong Nu c nhiu tng mi trong hc tp
trin khai tng hnh thnh tng mi i nhng kin ca ngi khc; hnh v cuc sng; suy ngh khng theo li
mi vi bn thn v d on thnh tng da trn cc ngun mn; to ra yu t mi da trn nhng
c kt qu khi thc hin. thng tin cho; xut gii php ci tng khc nhau; hnh thnh v kt ni cc
tin hay thay th cc gii php khng tng; nghin cu thay i gii php

40
 Nng lc Cp tiu hc Cp trung hc c s Cp trung hc ph thng
cn ph hp; so snh v bnh lun trc s thay i ca bi cnh; nh gi
c v cc gii php xut. ri do v c d phng.
3.4. xut, la Nu c cch thc gii Xc nh c v bit tm hiu cc Thu thp v lm r cc thng tin c lin
chn gii php quyt vn n gin theo thng tin lin quan n vn ; xut quan n vn ; xut v phn tch
hng dn. c gii php gii quyt vn . c mt s gii php gii quyt vn ;
la chn c gii php ph hp nht.
3.5. Thc hin v Tin hnh gii quyt vn Thc hin gii php gii quyt vn Thc hin v nh gi gii php gii quyt
nh gi gii php theo hng dn. v nhn ra s ph hp hay khng ph vn ; suy ngm v cch thc v tin
gii quyt vn hp ca gii php thc hin. trnh gii quyt vn iu chnh v
vn dng trong bi cnh mi.
3.6. T duy c Nu c thc mc v s t cc cu hi khc nhau v mt s t c nhiu cu hi c gi tr, khng
lp vt, hin tng; khng e ngi vt, hin tng; ch lng nghe v d dng chp nhn thng tin mt chiu;
nu kin c nhn trc cc tip nhn thng tin, tng vi s cn khng thnh kin khi xem xt, nh gi
thng tin khc nhau v s nhc, chn lc; quan tm ti cc chng vn ; quan tm ti cc lp lun v minh
vt, hin tng; sn sng c khi nhn nhn, nh gi s vt, hin chng thuyt phc; sn sng xem xt,
thay i khi nhn ra sai st. tng; nh gi vn , tnh hung nh gi li vn .
di nhng gc nhn khc nhau.

3.2. Cc nng lc chuyn mn

Nng lc Cp tiu hc
4. Nng lc ngn ng
4.1. S dng - c tri chy v hiu ng bi c
ting Vit ngn v cc ch quen thuc, ph hp
vi la tui; bc u bit phn hi cc
vn bn hc; bc u c thc tm
ti, m rng phm vi c.
- Vit ng chnh t v ng php; vit
c bi vn ngn v cc ch quen
Cp trung hc c s Cp trung hc ph thng
- Hiu ni dung chnh v chi tit cc - Hiu ng cc vn bn phc tp
bi c c di va phi, ph hp trong chng trnh hc v i sng;
vi tm l la tui; bit phn hi phn hi mt cch tch cc v hiu
nhng vn bn c mt cch hiu qu nhng ni dung c; lun c
qu. thc tm ti, m rng phm vi c.
- Vit ng cc kiu loi vn bn - Vit ng v sng to cc kiu loi
ph bin v nhng ch quen vn bn phc tp v cc ch hc
41
 Nng lc Cp tiu hc
thuc (bng ch vit tay v nh my);
in c thng tin vo cc mu vn bn
n gin.
- Ni r rng, mch lc; k c cc cu
chuyn ngn, n gin v cc ch
quen thuc, ph hp vi la tui;
- Nghe hiu trong giao tip thng thng
v cc ch hc tp ph hp vi la
tui; c thi tch cc trong khi nghe;
bc u c phn hi ph hp.
4.2. S dng t nng lc bc 1 v ngoi ng.
ngoi ng
5. Nng lc tnh ton
5.1. Hiu bit C nhng kin thc v k nng ton
cc khi nim, hc c bn ban u v:
kin thc ton - S hc (s t nhin, phn s, s thp
hc ph thng, phn) v thc hnh tnh ton vi cc
c bn s;
- Cc i lng thng dng v o
lng cc i lng thng dng;
- Mt s yu t hnh hc v thng k
n gin.
Cp trung hc c s Cp trung hc ph thng
thuc hoc c nhn a thch (bng tp v i sng; trnh by mt cch
ch vit tay v nh my); bit tm thuyt phc quan im ca c nhn,
tt ni dung chnh ca bi vn, cu c tnh n quan im ca ngi
chuyn ngn; trnh by mt cch khc.
thuyt phc quan im ca c nhn. - Bit trnh by v bo v quan im
- C vn t vng tng i phong ca c nhn mt cch cht ch, c
ph; s dng tng i linh hot v sc thuyt phc;
c hiu qu cc kiu cu khc nhau; - Nghe hiu v cht lc c thng
bit trnh by v bo v quan im, tin quan trng, b ch t cc cuc i
suy ngh ca mnh. thoi, tho lun, tranh lun phc tp;
- Nghe hiu ni dung chnh v ni c phn hi linh hot v ph hp.
dung chi tit cc t cc cuc i
thoi, tho lun; c thi tch cc
trong khi nghe; c phn hi ph hp.
t nng lc bc 2 v ngoi ng. t nng lc bc 3 v ngoi ng.
- C nhng kin thc c bn v s v - C nhng kin thc c bn v s v
h thng s; v ngn ng v k hiu h thng s; bit s dng thnh tho
i s; v ngn ng v k hiu hm cc php tnh v cc cng c tnh
s. ton.
- Bit thc hin cc php tnh (cng, - C nhng kin thc c bn v i
tr, nhn, chia, lu tha, khai cn) s.
trong hc tp v trong cuc sng. - Hiu mt cch c h thng cc hm
- Cnhng kin thc c bn v hnh s quen thuc; bit kho st hm s
hc v bit s dng chng m t v v th hm s bng cng c o
cc i tng ca th gii xung hm.
quanh. - Bit s dng tch phn tnh ton
- C hiu bit v o lng, c din tch hnh phng v th tch vt
42
 Nng lc Cp tiu hc Cp trung hc c s Cp trung hc ph thng
lng trong tnh ton vi cc tnh th trong khng gian.
hung quen thuc. - Cnhng kin thc c bn v hnh
- C nhng kin thc c bn v biu hc v bit s dng chng m t
din v phn tch s liu thng k; v cc i tng ca th gii xung quanh
khi nim xc sut c in v - Hiu cc phng php c bn ca
ngha trong thc tin. thng k v xc sut c in.
5.2. Bit cch - Thc hin c cc thao tc t duy - Bit thc hin thnh tho cc thao - Thc hin nhun nhuyn cc thao tc t
vn dng cc mc n gin. tc t duy. duy.
thao tc t duy, - Lm quen vi lp lun logic. - Bit lp lun, suy lun hp l khi - Bit s dng cc phng php lp lun,
suy lun; tnh - Bit tnh ton, c lng, s dng gii quyt cc vn ; bit rt ra kt suy lun hp l khi gii quyt cc vn ;
ton, c ton hc trong hc tp v gii quyt lun logic t gi thit cho. bit rt ra kt lun logic v h qu (trong
lng, s dng cc vn n gin, gn gi trong - Bit s dng ngn ng ton hc v cc trng hp khng qu phc tp).
cc cng c cuc sng hng ngy (ph hp vi ngn ng thng thng tip nhn - To dng s kt ni (to mi lin kt)
tnh ton v trnh ). (nghe, c) v biu t (ni, vit) cc gia cc tng ton hc, gia ton hc
dng c o,; tng ton hc cng nh th hin vi cc mn hc khc cng nh gia
- Bc u bit s dng ngn ng
c hiu, din chng c, cch thc v kt qu lp ton hc vi cuc sng hng ngy. Bit
ton hc v ngn ng thng thng
gii, phn tch, lun. gii thch hoc iu chnh gii php mt
tip nhn (nghe, c) v biu t (ni,
nh gi tnh cch hp l.
vit) cc tng ton hc cng nh - Bit s dng my tnh cm tay
hung c
th hin chng c, cch thc v kt trong hc tp cng nh trong cuc - Bc u hiu c rng nhng
ngha ton hc
qu lp lun. sng hng ngy; bc u bit s tng v phng php ca ton hc l
- Lm quen vi my tnh cm tay, dng phng tin cng ngh thng ngn ng ph qut ca khoa hc v cng
phng tin cng ngh thng tin h tin h tr hc tp. ngh, ng thi cng l nhng cng c
tr hc tp. m phng cc hin tng v cc qu
trnh din ra trong t nhin v x hi.
- Bit s dng hiu qu my tnh cm
tay; bit s dng mt s phn mm tnh
ton v thng k trong hc tp v trong
cuc sng.

43
 Nng lc Cp tiu hc
6. Nng lc tm hiu t nhin v x hi
6.1. Nng lc tm hiu t nhin
6.1.1. Nhn - C mt s kin thc c bn ban u
thc kin thc v s a dng ca th gii t nhin
khoa hc xung quanh; v s cn thit phi bo
v mi trng v ng ph vi bin i
kh hu.
- Hiu bit v tc ng ca th gii t
nhin ti i sng ca con ngi; bit
cch gi v sinh an ton v phng
trnh mt s bnh ngi.
6.1.2. Tm ti - Quan st, khm ph v t cu hi
v khm ph v s vt, hin tng n gin trong
th gii t t nhin v cuc sng xung quanh.
nhin - Thc hin tm ti khm ph gii
quyt cc cu hi t ra.
- Nu thc mc, t cu hi trong qu
trnh hc tp, nhn bit, pht hin mt
s vn mang tnh khoa hc n
gin.;
Cp trung hc c s Cp trung hc ph thng
- Hiu bit kin thc ph thng ct - Hiu bit kin thc ph thng ct li
li v s a dng, tnh h thng, quy v ngnh, ngh, lnh vc khoa hc
lut vn ng, tng tc v bin i theo thin hng ca bn thn v nh
ca th gii t nhin; vi cc ch hng c ngnh, ngh s la chn
khoa hc v vt cht, vt sng, nng sau khi tt nghip trung hc ph
lng v s bin i vt cht, Tri thng.
t v Bu tri. - Thu thp, lu tr, t chc, phn tch,
- Bc u bit cch thu thp, lu x l thng tin theo tng ca bn
tr, t chc, phn tch v x l thng thn phc v cho hc tp, nghin
tin v din t tng bng li ni, cu khoa hc v trnh by c
bi vit, hnh v, s , bng, tng bng li ni, bi vit, hnh v,
biu, s , bng, biu,
- Bc u thc hin c mt s k - Thc hin c mt s k nng c
nng c bn trong tm ti, khm ph bn trong tm ti, khm ph mt s s
mt s s vt, hin tng trong t vt hin tng trong t nhin v i
nhin v i sng: quan st, thu thp sng: quan st, thu thp thng tin;
thng tin; phn tch, x l s liu; d phn tch, x l s liu; d on kt
on kt qu nghin cu, qu nghin cu,. Gii thch c
- Thc hin c mt s th nghim, mt s hin tng khoa hc n gin
thc hnh khoa hc n gin gn gi gn gi vi i sng, sn xut.
vi i sng.
-Bc u thc hin c mt s k - Thc hin c mt s k nng tm
nng tm ti, khm ph theo tin ti, khm ph theo tin trnh: t cu
trnh: t cu hi cho vn nghin hi cho vn nghin cu, xy dng
cu, xy dng gi thuyt, lp k gi thuyt, lp k hoch v thc hin
hoch v thc hin k hoch gii k hoch gii quyt vn ; trnh by
quyt vn ; trnh by kt qu
44
 Nng lc Cp tiu hc Cp trung hc c s Cp trung hc ph thng
nghin cu, kt qu nghin cu.
- Bc u bit cch phn tch, so - Thc hin c vic phn tch, so
snh, rt ra nhng du hiu chung v snh, rt ra nhng du hiu chung v
ring ca mt s s vt, hin tng ring ca mt s s vt, hin tng
n gin trong t nhin. n gin trong t nhin. Bit cch s
dng cc chng c khoa hc, l gii
cc chng c rt ra kt lun.
6.1.3. Vn - Bit cch chm sc sc khe bn - Bc u vn dng kin thc khoa - Vn dng c kin thc khoa hc
dng kin thc thn, ng x hp l trong i sng hc vo mt vi tnh hung n gin, vo mt s tnh hung c th; m t,
vo thc tin, phng trnh mt s bnh tt v tai m t, d on, gii thch c mt d on, gii thch hin tng, gii
ng x vi t nn. vi hin tng khoa hc n gin. quyt cc vn mt cch khoa hc.
nhin ph hp - Bc u bit cch thu thp chng - ng x thch hp trong mt s tnh - ng x thch hp trong cc tnh
vi yu cu c, tr li cu hi v lin kt cu tr hung c lin quan n vn sc hung c lin quan n vn sc
pht trin bn li vi tng khoa hc n gin. kho ca bn thn, gia nh v cng kho ca bn thn, gia nh v cng
vng x hi v ng. ng.
bo v mi
trng
6.2. Nng lc tm hiu x hi
6.2.1. Nm - Nhn bit mt s khi nim c bn - Hiu c mt s khi nim c bn - Hiu c mt s khi nim c bn
c nhng tri ca KHXH, nh: c nhn, gia nh, ca KHXH, nh: cng ng dn c, lin quan n i tng ca KHXH,
thc c bn v tp th, cng ng, dn c, x hi, t x hi, quan h x hi, cu trc x nh: phn ha x hi, khc bit x hi
i tng ca nc, quc t, nhn loi, v lin h hi, dn tc, nh nc, lut php, v xung t x hi, chin tranh, cch
cc khoa hc vi mi trng sng xung quanh. quy c x hi, ng phi, phong mng, tin b x hi,
x hi (KHXH) - Nhn bit mt s khi nim c bn tro, - Hiu c mt s c im ca dn
lin quan n quan st v nhn thc - Hiu c mt s khi nim n c (ng lc pht trin dn s, c cu
x hi: nhiu t, tt xu, tch cc gin lin quan cc hot ng sn dn s, phn b dn c, cc loi hnh
tiu cc, ring chung, xut t trong mi lin h vi tn ti qun c) v nhng vn x hi c
- Nhn bit v quan tm n cc vn v pht trin bn vng ca x hi. lin quan (lao ng - vic lm, tht
, nh: tit kim nng lng, ti - Hiu c nhng tri thc c bn v nghip, th ha...) cng nh cc
45
 Nng lc Cp tiu hc
nguyn, ng ph vi bin i kh hu, mt s lnh vc ca KHXH, nh:
bo v mi trng, phng chng t lch s, a l, vn ha, ngh thut,
nn x hi v ti phm...
6.2.2. Hiu v - Lm quen vi cc thao tc m t
vn dng c nhn vt, s kin, hin tng x hi. thp, la chn thng tin v nhn vt,
nhng cch - Bit quan st v phn bit c cc
tip cn v hin tng n gin trong x hi m
phng php hc sinh thng gp (x, phng,
nghin cu c cng ng dn c ni hc sinh c tr,
bn ca khoa trng trt, chn nui, ch...).
hc x hi - Bc u bit quan st v tm ti
khm ph v cc vn trong i
sng x hi hng ngy.
Cp trung hc c s Cp trung hc ph thng
hot ng sn xut ca x hi (nng -
lm - ng nghip, cng nghip - xy
t tng, chnh tr, kinh t, o c, dng, dch v) th gii v Vit Nam
php lut, tm l, quan h quc t, ph hp vi trnh nhn thc v la
tn gio, tn ngng, tui ca hc sinh.
- Hiu c nhng tri thc c bn v
mt s i tng ca KHXH, nh qu
trnh tin ha ca lch s nhn loi,
lch s cc nn vn minh, gi tr o
c truyn thng, bn sc vn ha v
giao lu vn ha; v qu trnh pht
trin nhn cch, truyn thng i
chng, kt ni ton cu v ton cu
ha, xung t x hi, chin tranh v
cuc u tranh bo v ha bnh th
gii, quyn v ngha v cng dn Vit
Nam v cng dn ton cu,
- Lm quen vi cc phng php thu - Vn dng c cc nguyn tc,
phng php, k thut c bn thu
s kin, hin tng, qu trnh x hi. thp v x l thng tin.
- Lm quen v bc u vn dng - Trnh by v phn tch cc nhn vt,
c mt s thao tc c bn ca s kin, qu trnh x hi t nhng gc
KHXH, nh: phn tch nguyn nhn, , chiu cnh khc nhau.
trnh by din bin, phn tch so - Nm c cch trnh by cc kin,
snh, rt ra bi hc kinh nghim. lp lun, tranh lun v cc vn x
- Bc u bit cch tm hiu v mt hi.
ch v dn c (hoc hot ng
sn xut) thng qua vic thu thp, x
l ti liu (qua sch v hay thc tin
a phng).
46
 Nng lc Cp tiu hc Cp trung hc c s Cp trung hc ph thng
6.2.3. Nm - Nhn bit c cc hin tng ph - Hiu c quy lut tin ha ca - Hiu c nhng quy lut chung
c nhng tri bin ca con ngi v x hi loi lch s nhn loi hng ti mc tiu ca qu trnh dng nc v gi nc
thc c bn v ngi: c ci ngun, c thc, hot gii phng con ngi v cc gi tr ca dn tc Vit Nam trong mi lin
x hi loi ng x hi,.. nhn vn, tin b; quy lut v giao h vi khu vc v th gii.
ngi - Nhn bit c nhng nt c trng lu v tip bin vn ha, - Hiu c cc xu hng vn ng
ca khng gian sng xung quanh: - Hiu c tnh a dng, phong ph c bn ca nhn loi trn cc phng
nng thn, thnh th, duyn hi, rng trong i sng x hi, vn ha v din chnh tr, kinh t, x hi, t
ni, xa, gn, bn, sch, giu, ngho, nhn thc. tng, vn ha, ngh thut, quc
- C nim tin vo nhng quy lut: phng v an ninh, khoa hc v cng
thin thng c, chnh ngha thng phi ngh, hn nhn, gii v gia nh,
ngha, tt c ng h, xu phi b - Hiu c mi quan h qua li gia
ph phn, x hi vi t nhin, pht trin bn
vng v c thi thch hp.
- Hiu c c trng, vai tr, nhim
v v trch nhim ca thanh nin vi
t cch cng dn ton cu.
6.2.4. Vn - T tm hiu v gia nh, dng h, a - T tm hiu (thu thp thng tin v trnh - T nghin cu (c nhn hoc nhm)
dng c phng (vi s gip ca gia nh, by) v mt hin tng, s kin, qu trnh v mt vn ca x hi.
nhng tri thc bn b, ngi thn quen khc). x hi, chnh tr, vn ha, - Tham gia tranh lun v mt hoc mt
v x hi v - Trnh by c nhng c m ca - Tho lun, tranh lun v vai tr ca bn s vn ang t ra trong i sng x
vn ha vo bn thn v tng lai ca bn thn, gia thn / nhm / gia nh / th h i vi s hi ng i, nht l cc vn trc
cuc sng nh, t nc v th gii. nghip pht trin bn vng ca qu tip lin quan n th h thanh nin hin
hng, t nc. nay.
- T gic iu chnh hnh vi ca c nhn - C thi tch cc vi nhng chnh
ph hp vi cc quy tc, chun mc x sch ca Nh nc (nh chnh sch x
hi thch ng vi nhng s thay i hi, chnh sch thanh nin, dn s v gia
trong cuc sng. v pht trin nhn cch nh...) v bc u bit cch tuyn
ton din, hi ho, tr thnh nhng cng truyn, gii thch cho gia nh, bn b,
dn c trch nhim. cng ng hiu v tham gia ng h.
47
 Nng lc Cp tiu hc
7. Nng lc cng ngh
7.1. Thit k - Nhn bit c vt trong t nhin
v vt do con ngi lm ra.
- T lm c mt s vt n gin th; xut c gii php, hin
theo tng ca bn thn t nhng
vt liu n gin, gn gi.
7.2. S dng - Thc hin c mt s thao tc k
thut n gin vi cc dng c k
thut trong gia nh; s dng c
mt s thit b k thut ph bin trong
gia nh.
- Nhn bit c nhng tnh hung
nguy him trong s dng thit b gia
nh, lp hc v bit cch x tr.
Cp trung hc c s Cp trung hc ph thng
- C nim tin vo tnh ng n ca cc
chun mc o c v nhng gi tr x
hi tt p; c trch nhim i vi bn
thn v x hi; c nhu cu t iu chnh,
t hon thin tr thnh mt ch th
x hi tch cc, nng ng.
- T qun l v lm ch bn thn, bit
hp tc v sng to, ng u vi th
thch gii quyt cc vn o c,
php lut, kinh t, chnh tr - x hi.
- Nu c vn cn gii quyt - Nhn thc c vai tr v tm quan
p ng nhu cu trong bi cnh c trng ca thit k, cc yu t nh
hng ti thit k, quy trnh thit k,
thc ha v kim nghim gii php. cc ngh nghip lin quan ti thit k.
- To c sn phm c tng mi - S dng c mt s cng c trong
da trn quy trnh thit k v kin h tr thit k.
thc, k nng v k thut. - Vn dng c t duy thit k trong
tm ti, sng to thuc cc lnh vc
khc nhau ca i sng, x hi.
- c c ti liu hng dn k - Khi qut ha c nguyn tc s
thut cho phn ln cc thit b, dng mt s sn phm k thut, cng
dng k thut, cng ngh trong gia ngh an ton, hiu qu.
nh; vn hnh ng cch, hiu qu - C th khm ph c chc nng,
mt s dng ph bin trong gia cch thc s dng ca mt s thit b
nh. k thut, cng ngh thng qua tip
- Pht hin sm, xut c gii xc trc tip vi sn phm.
php x l cc tnh hung mt an
ton cho ngi v dng trong gia
48
 Nng lc Cp tiu hc Cp trung hc c s Cp trung hc ph thng
nh; thc hin c mt s thao tc
s cu n gin cho ngi trong
nhng tnh hung khn cp.
7.3. Giao tip - Ni, v hay vit m t c - c v hiu c cc bn hng - S dng c cc bn v k thut
nhng thit b, dng trong gia nh. dn, bn v, k hiu k thut ca trong giao tip v sn phm, dch v
- Phc tho bng hnh v cho ngi mt s lnh vc ph thng nh c k thut, cng ngh.
khc hiu c tng thit k ca kh, xy dng, in. - Dng c cc phn mm ha
bn thn. - Biu din c sn phm k thut biu din, nng cao tnh trc quan cho
hay tng thit k bng ngn ng cc tng thit k.
k thut.
7.4. nh gi Bc u so snh v nhn xt c v a ra c nhn xt cho mt sn Lp lun v a ra c nhng nh
cc sn phm k thut cng ngh cng phm cng ngh trn cc phng gi xc ng v xu hng k thut,
chc nng. din v chc nng, bn, tnh thm cng ngh; a ra c nhng li
m, tnh hiu qu v an ton khi s khuyn v vic la chn, s dng cc
dng. sn phm k thut, cng ngh.
8. Nng lc tin hc
8.1. S dng v Thc hin c mt s thao tc c - S dng ng cch cc thit b v - Phi hp c v s dng ng
qun l cc bn trn mt s thit b k thut s phn mm thng dng thc hin cch cc thit b v phn mm thng
phng tin, quen thuc s dng c ng dng mt s cng vic c th trong hc dng (trong c cc h thng thng
cng c, cc h h tr hc tp, vui chi, gii tr. tp. minh) phc v hc tp v cuc
thng t ng -Bit t chc v lu tr d liu. sng.
haca cng - Bit t chc v lu tr d liu an
ngh thng tin ton.
v truyn thng
(CNTT v TT)
8.2. Hiu bit - Nhn bit c thng tin m mi - Bit cc quy nh php lut c bn - Tn trng php lut, th hin c
v ng x ph ngi to ra hay cung cp c th c lin quan n quyn s hu v s phm cht o c v vn ha Vit
hp chun mc s dng hoc b lm dng bi ngi dng ti nguyn thng tin, tn trng Nam trong vic s dng cc sn phm

49
 Nng lc Cp tiu hc Cp trung hc c s Cp trung hc ph thng
o c, vn khc; bit bo v thng tin c nhn. bn quyn v quyn an ton thng tin hc cng nh trong vic to ra cc
ha v php - Bit bo v sc kho bn thn khi s tin ca ngi khc. sn phm nh ng dng Tin hc.
lut trong x dng thit b k thut s. - S dng c mt s cch thc bo - Hiu c nhng tc ng v nh
hi thng tin v v an ton thng tin c nhn v cng hng ln ca Tin hc i vi nh
nn kinh t tri ng. trng v x hi.
thc - Tun th quy nh php l v cc - Sn sng tham gia cc hot ng tin
yu cubo v sc khe trong khai hc mt cch t tin, nng ng, c
thc v ng dng Tin hc; trnh cc trch nhim v sng to.
tc ng tiu cc ti bn thn v cng
ng.
8.3. Nhn bit - Nu c nhu cu thu thp thng tin - Bit tm kim thng tin t nhiu Trong nhn bit v gii quyt vn :
v gii quyt cn thit cho mt s vn n gin. ngun vi cc chc nng tm kim bit tm kim v la chn thng tin tin
vn trong - Theo hng dn, tm c thng tin n gin; bit nh gi s ph hp cy, ph hp; bit s dng cc cng
mi trng t ngun d liu s ha. ca d liu v thng tin tm thy c tin hc t chc v chia s c
cng ngh tri - Bit dng ti nguyn thng tin v k vi nhim v t ra; bc u bit t d liu v thng tin; bit h thng
thc thut ca CNTT gii quyt mt s chc d liu v thng tin ph hp my tnh v mng l cng c x l
vn ph hp vi la tui. vi gii php gii quyt vn ; bit thng tin, gip hnh thnh tng
thao tc vi ng dng cho php lp mi, gip con ngi gii quyt vn
- Hiu v s dng c cc bc gii
trnh tr chi, lp trnh trc quan v sng to; bc u c t duy iu
quyt vn theo kiu thut ton.
hoc cc ngn ng lp trnh n khin v t ng ha, thng qua vic
gin, qua bc u hnh thnh t chuyn giao mt s nhim v cho
duy thit k v iu khin h thng my tnh trong qu trnh gii quyt
thch ng vi thc t. vn .
8.4. Hc tp, t - S dng c mt s phn mm tr S dng c mt s phn mm hc S dng c mt s phn mm h tr hc
hc vi s h chi h tr hc tp, phn mm hc tp; s dng c mi trng mng tp, t tin v sn sng tm hiu nhng phn
tr ca cc h tp. my tnh tm kim, thu thp, cp mm tng t; s dng kh thnh tho mi
thng ng dng - Bc u bit tra cu nhng thng nht v lu tr thng tin ph hp vi trng mng my tnh trong cp nht kin
CNTT v TT tin n gin trn mng my tnh. mc tiu hc tp v khai thc c thc, tm hiu tri thc mi; bit tn dng
cc iu kin h tr t hc. ngun ti nguyn s ha hc tp.

50
 Nng lc Cp tiu hc Cp trung hc c s Cp trung hc ph thng
8.5. Giao tip, S dng c cc cng c k thut s Bit la chn v s dng cng c v Ch ng la chn, s dng cng c,
ha nhp, hp thng dng theo hng dn chia s dch vtin hc thng dng chia s, dch v tin hc mt cch h thng, hiu
tc ph hp vi v trao i thng tin vi i tng trao i thng tin v hp tc mt qu, an ton hp tc, chia s, trao i
thi i kinh t ph hp. cch an ton; bit giao lu hc hi, thng tin, m mang tri thc v to sn
tri thc kt ni bn b thn thin; bit hp phm hu ch; nhn bit c cc ri ro
tc trong ng dng tin hc to ra c th c khi giao tip trong mi trng
cc sn phm n gin phc v hc tin hc, bit cch s dng bin php
tp v i sng. phng trnh cn bn, thng dng.
9. Nng lc thm m
9.1. Nhn bit cc - Nhn bit c mt s yu t thm m - Nhn bit c gi tr thm m c - Nhn bit c gi tr ph bin ca
yu t thm m c bn trong t nhin, i sng v ngh bn trong mi quan h gia con vn ho thm m Vit Nam, mt s gi
(ci p, ci bi, thut. ngi vi mi trng t nhin, mi tr ngh thut, nhn vn c bn ca
ci hi, ci chn, - C cm xc v bit by t cm xc trng x hi v biu hin trong vn nhn loi v nh hng ca chng n
ci thin, ci cao trc cc yu t thm m. hc, ngh thut. cc lnh vc i sng x hi.
c) - C cm xc v chnh kin trc cc - C cm xc v th hin thi , quan
yu t thm m trong t nhin, i im trc cc hin tng thm m
sng x hi v vn hc, ngh thut. trong t nhin, trong i sng x hi v
vn hc, ngh thut.
9.2. Phn tch, M t c cc yu t thm m, bit so Gii thiu, tip nhn c chn lc v Trnh by, phn tch, nh gi c
nh gi cc yu snh, nhn xt v biu hin bn ngoi nh gi c nhng biu hin ca tnh thm m, phn thm m; gi tr
t thm m ca cc yu t thm m vi mc n cc yu t thm m trong t nhin, vt liu, gi tr vn ho; thm m
gin. trong i sng x hi, trong vn hc, trong ni dung v hnh thc ca cc
ngh thut, trong sn phm ca mnh s vt, hin tng trong t nhin v
v ca ngi khc. cc sn phm trong i sng x hi,
trong vn hc, ngh thut.
9.3. Ti hin v - M phng, ti hin c cc yu t - Ti hin, din t c cc yu t - xut tng thm m, bc u
to tc cc yu t thm m quen thuc bng hnh thc, thm m ca t nhin, x hi thng bit cch th hin tng mt cch
thm m cng c, phng tin, ngn ng biu qua hnh thc, cng c, phng tin, sng to, c chn lc, ph hp vi
cht liu, ngn ng biu t, ph hon cnh v quan nim thm m tch
51
 Nng lc Cp tiu hc Cp trung hc c s Cp trung hc ph thng
t, ph hp, mc n gin. hp, to c n tng v s hp cc, to c du n c nhn/nhm.
- C tng s dng kt qu hc dn. - xut c tng v bit s
tp/sng to thm m lm tng thm - C tng v bit s dng kt qu dng kt qu hc tp/sng to thm
v p cho cuc sng hng ngy ca bn hc tp/sng to thm m lm m vo cc hot ng trong nh
thn. tng thm v p cho cuc sng gia trng, on th, x hi; qung b gi
nh v mi trng xung quanh. tr vn ha, vn hc, ngh thut truyn
thng ca dn tc.
10. Nng lc th cht
10.1. Sng Nhn ra mt s yu t ch yu ca Hiu v nu c c s khoa hc Nu c c s khoa hc ca cc
thch ng v mi trng sng c li v c hi cho ca ch tp luyn, ch dinh bin php bo v mi trng, iu
hi ha vi mi sc khe. Thc hin nhng ch dn dng nhm pht trin th cht ph chnh ch sinh hot, hc tp v tp
trng ca ngi ln c li cho sc khe v hp vi mi trng sng lnh mnh. luyn ph hp vi bn thn, thc
pht trin th cht. hnh cc hot ng ph hp thch ng
vi cc hot ng x hi.
10.2. Nhn bit Nu v thc hin c cc k nng Thng xuyn, t gic tp luyn th nh gi c th cht v sc khe;
v c cc k vn ng c bn trong cuc sng dc th thao (TDTT); la chn tham c thi quen v bit la chn cc hnh
nng vn ng thng ngy. gia cc hot ng th cht ph hp vi thc tp luyn TDTT ph hp
c bn trong bn thn v cng ng nhm nng cao hon thin v nng cao cc k nng
cuc sng cc k nng vn ng c bn. vn ng ca c th.
10.3. Nhn bit Nu v hnh thnh dn cc t cht th Thng xuyn, t gic tp luyn nh gi c th cht v sc khe,
v hnh thnh lc c bn cn thit trong cuc sng TDTT; la chn tham gia cc hot c hiu cc ch s c bn v sc khe
cc t cht th v tp luyn th thao. ng th cht nhm hon thin v v th cht; c thi quen v bit la
lc c bn nng cao cc t cht th lc c bn chn cc hnh thc tp luyn TDTT
trong cuc ph hp vi c th. ph hp ci thin v nng cao cc
sng t cht th lc c bn cho bn thn.
10.4. Nhn bit Bit v thc hin c mt s k Thng xuyn, t gic, tch cc tp nh gi c tc dng, v p ca
v tham gia hot thut c bn ca mt s mn th thao luyn th thao; la chn tham gia cc th cht v nng khiu ca th thao;
ng TDTT ph hp vi bn thn; hiu c vai hot ng th cht nhm hon thin hiu c cc yu t c bn ca mn

52
 Nng lc Cp tiu hc Cp trung hc c s Cp trung hc ph thng
tr, ngha v tc dng ca th thao v nng cao sc khe, pht trin t th thao la chn; c thi quen v bit
i vi c th v cuc sng thng cht, ng thi nng cao s yu thch la chn cc hnh thc tp luyn th
ngy. v kh nng tp luyn th thao ph thao ph hp ci thin v nng cao
hp vi c im c th. thnh tch tp luyn th thao; c nhu
cu hng th v tp luyn TDTT.
10.5. nh gi Nhn bit v thc hnh cc hot ng Bit nh gi v thc hnh cc cc hot Bit nh gi v x l cc tnh hung c
hot ng vn vn ng x l mt s tnh hung ng vn ng x l cc tnh hung c th trong cuc sng mt cch hp l, c
ng n gin trong cuc sng mt cch t th trong cuc sng mt cch hp l, t trch nhim v ha ng mi trng sng
tin, t trng c trch nhim v ha tin, t trng, c trch nhim v ha ng xung quanh; yu thch v nh gi ng
ng vi mi ngi. vi mi ngi, mi trng sng v x hi. vai tr ca TDTT vi cuc sng x hi.

X. TI LIU THAM KHO CHNH

A. TI LIU TING VIT
1. ng Cng sn Vit Nam, Ban Chp hnh Trung ng kha XI (2013), Ngh quyt s 29-NQ/TW.
2. Quc hi kha XI (2005), Lut Gio dc.
3. Quc hi kha XII (2009), Lut Sa i, b sung mt s iu ca Lut Gio dc.
4. Quc hi kha XIII (2014), Ngh quyt s 88/2014/QH13.
5. Chnh ph (2015), Quyt nh s 404/Q-TTg v i mi chng trnh, sch gio khoa gio dc ph thng.
6. Chnh ph (2016), Quyt nh ph duyt Khung c cu h thng gio dc quc dn.
7. B Gio dc v o to (2006), Chng trnh gio dc ph thng.
8. Nguyn Th Bnh (Ch bin, 2016), H gi tr mc tiu pht trin nhn cch ngi hc ca h thng gio dc, NXB Gio dc Vit Nam.
9. Phm Minh Hc (2011), Trit l gio dc th gii v Vit Nam, NXB Gio dc Vit Nam.
10. Nhiu tc gi (2010), Ci cch gio dc cc nc pht trin: Ci cch gio dc Anh, NXB Gio dc Vit Nam.
11. Nhiu tc gi (2010), Ci cch gio dc cc nc pht trin: Ci cch gio dc c, NXB Gio dc Vit Nam.
12. Nhiu tc gi (2010), Ci cch gio dc cc nc pht trin: Ci cch gio dc Nht Bn v xtrylia, NXB Gio dc Vit Nam.
13. Nhiu tc gi (2010), Ci cch gio dc cc nc pht trin: Ci cch gio dc M (4 tp), NXB Gio dc Vit Nam.
14. Sahlberg, P. (2016), Bi hc Phn Lan 2.0: Chng ta c th hc c g t ci cch gio dc Phn Lan?, NXB Th gii.
15. Vin Khoa hc Gio dc Vit Nam (2011), Kinh nghim quc t v pht trin chng trnh gio dc ph thng, NXB i hc
Quc gia H Ni.
16. Vin Khoa hc Gio dc Vit Nam (2016), Xu th pht trin chng trnh gio dc ph thng trn th gii, NXB Gio dc Vit Nam.
53
 B. TI LIU TING ANH
1. ACARA (2016), The Australian Curriculum, from http://www.australiannculum.edu.au.
2. California Department of Education (2016), Curriculum Frameworks for CaliforniaPublicSchools, Kindergarten through Grade Twelve, from
http://www.cde.ca.gov/ci/.
3. CCSSO and NGA Center (2010), Common Core State Standards for English Language Arts & Mathematics, from
http://www.corestandards.org/.
4. Eurydice European Unit (2002), KeyCompetencies ADevelopingConceptinGeneral CompulsoryEducation, from http://biblioteka-
rk.ibe.edu.pl/opac_css/doc_num.php?explnum_id=503.
5. European Communities (2006), Key Competencies for Lifelong Learning A European Reference Framework, from http://eur-
lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=celex%3A32006H0962
6. Finnish National Board of Education (2014), National Core Curriculum for Basic Education (E-book).
7. Finnish National Board of Education (2015), National Core Curriculum for General Upper Secondary Schools (E-book).
8. Korea Institute for Curriculum and Evaluation (2012), Education in Korea. Seoul: Korea Institute for Curriculum and Evaluation.
9. OECD (2005),The DefinitionandSelectionofKey Competencies: Executive Summary, from https://www.oecd.org/pisa/35070367.pdf.
10. OECD (2011), Education at a Glance, from http://www.oecd.org/education/skills-beyond-school/48631582.pdf.
11. OECD (2015), Education, from https://www.oecd.org/education/.
12. OECD (2016), PISA 2015 Assessment and Analytical Framework: Science, Reading, Mathematic and FinancialLiteracy, from
http://www.mecd.gob.es/dctm/inee/internacional/pisa-2015-frameworks.pdf?documentId=0901e72b820fee48.
13. Sargent, C., Foot, E., Houghton, E., ODonnell, S. (2013), INCA Comparative Table, from https://www.nfer.ac.uk/what-we-
do/information-and-reviews/inca/INCAcomparativetablesMarch2012.pdf.
14. UK Department for Education (2013), National Curriculum in England, from https: //www.gov.uk/government/ publications/national -
curriculum.
15. UNECSO (1996), Learning: The Treasure Within, from http://unesdoc.unesco.org/images/0010/001095/109590eo.pdf.
16. UNESCO (2011), International Standard Classification of Education ISCED, from http://www.uis.unesco.org/ Education/Docu-
ments/isced-2011-en.pdf.
17. UNECSO (2016), Education 2030: Incheon Declaration and Framework for Action, from http://www.uis.unesco.org/Education/
Documents/incheon-framework-for-action-en.pdf.
18. World Economic Forum (2015), New Vision for Education:Unlocking the Potential of Technology, fromhttp://www3.weforum.
org/docs/WEFUSA_NewVisionforEducation_Report2015.pdf.

54