Professional Documents
Culture Documents
Türk Dünyası İncelemeleri
Türk Dünyası İncelemeleri
'ncn uxtvrnsirnsi
rtrnx orixv.c.sr ARASTTRMALART nxsrlrust
aaaa'
TURK DTINYASI INCELEMELERI
DERGISI
Journal of Turkish World Studies
vrll
Yaz t summer-2006
Bornova - izMiR
ThK DtNYAsr hl@,Ehmxnl ltERclsl YAYINKI]RIJLU
JoEntf of lffirf Wortd Sbd:r Editoriol Board
BU SAYTNIN
YAn EIJ;PJ I &litoiol Secretary B|LiMSEL DANI$MA I(JRI]LU
ldvisory Boatd
Ar+GOaOzgtrAY
Prof,, Dr. Tuncer BAYKARA (Egs lfniv.)
Itof, Dr. Mustafa cEMiLoCLU (nudag OniY.)
Prof Dr. Metin EKiCi (fge Oniv.)
Prof Dr. lv1. Akif ERDOCRU (Ege trniv.)
YAZI$ltfA ADnESI I erre-tPonence Prof, Dr. Mustafa ERCON (aryon xocatepe Oniv.)
BgE Univrsitsi
Prof Dr. llhatr GENQ (Dokuz Ey'tl Oniv.)
TErt Dfuyasr AngtrEal'fr Enstifisii
Prof, Dr. citEr CIfISEVN (Egp Univ.)
35 im Bonova - Uildh
Prot I)r. Zki KAYMAZ @ge Oriv.)
Tl{r/Iom t alqhone: 032.3880110 / 2958
Prcf r)r. Lffi ozAv(upkuniv.)
Pmf, Dr. FiH TORKMEN (Ege OniY.)
B*sryrylfr :023234?i1496
Prot Ih. Kmsl YOCE (ganalble Oniv.)
ElreI le.rl.ail :gurer-iulscvin@yaboo.com
Dog. Dr. Mhmt AqA (Bahlccsh Oniv') -
Oo9. Or. nnAo6" nOZ (Aryon KocaEpe Oniv.) -
Dog. Ih. $erifAli BOZ<APLAN (Dokuz EvlEl Univ.)
Wt Conparit*n: Ary. GDn Ozgnr AY
Doc. Ih. MhEt ERSAI{ (EgP Univ.)
Ooc. Or. fura" Clofgt @ep Univ.)
Blrh / ftnt EgE Orivrsite$i Basnrevi
oo9. ur. Alincan NAYET (Ege Unil.)
Bomova - lzvrh.
Yrd. Dog. Dr. Mctin ARIKAN @go Univ.)
Yrd. Dog. Dr. Turgay Ch.l (Ege OniY.)
Bomovr-lZMh. Tftt(nm TOREtt (Ugak Oqiv.)
Yrd" Do9. Dr.
2006
Yrd- Dog. Dr. Muwftk DLIRANLI @ge Univ.)
E.O. Tfit* Dfiny'(' inccbndai llaidfr, yrkta iki Iu yaynlaan uhsal halwtii bir dergidb.
MAKAI,ELER
brahim KchE! AHMET, Yunrnlrten'de (hh Tnkyl'&) Aunlrk EEitim
Sl'tenf ldnde rddlli (f0r*9e-Yunence) Azrnhk ilkokurrn /
Bilingual (u*isE-Greeh) Minofity Prinary Schab Within the
S}xtat of Milarity E&rcation in Western Thrace of Greece-...'... -.---- l-12
sHeyvrn Ata
Metin ARIKAlil, Tfirt S6dfi Ktltir Gelenetlnde Aynntlar-2:
Kfilfi mi? Atthr Kfltfi mi?' / /ssrer of the Turkish Oral
Traditiotul Culare-2: 'Cuh of Anhnal Ancesnr or Cult of
' Aacestors?". 13-18
AMrrct
The minority popul,ation that is living in fte Westem Thrace region of Greece, is
receiving education in their native language in accordance with the rcJated acts of6e Treaty
of Lalsine. This ed'cation is being pnovided by tre bilingual minority schools in the rcgion.
These schools thst wer self-administrated previously , they lost their autononous
charac.teristic by the acb that are passed. as the years passed.The Turkish population that live
send their cbil&en to the bilingual minority primary schools or to
in the region ,sirould only'provide
the public schoots that etucation only in Greek. me lSht of education in native
langtuage is gr&ted only to the turkish population that live in the wtsn Thrace. The Tu*ish
popirUloo t"t tir" in tle other regions of Cteece donl have this right According to the d4a
Ly Minisry of Education of Greece relared wift the education years of 2$l-2002 lhere
Zf Uii*ity Schools in Western Thrace. At these schools approxinately 7000 studnb
"i"
are rcceiving education and at minority prinary schools 417 Turkish and 437 Greek teachers
are workingl the books for the T'rkish cr.nric'l'm in these schools , are being seird by the
Turkish Go:vernmentThe education programme of minority schools is fiom the year of 1957
and it is necesary to be rstored. Since the year of 2fi)0 there is a dectease in the number of
tre shrdents tbat are attending to be Dinority schools. By reason of advantages tlut are
provided by fre Greek goverrment for tre Tukish Minority studnb that are gadnted ft'om
in" pOti"'"tf*t ,"tt* trey 8r gering to Eiversity, { nu9Uer of studeob that arc
doosing public schools are increasing &y by day. Thc sfirdies $ow that as a resuh of the
legal ;ngmene the ninority schools are in teaching bo6 of the lmguages
efrectively.
'ns'cessfirl
Kcy Vot*: MinorXy, W$em Tbrace, Bilingusl Edrcatim, Native Language' Grk
' OEr. Gor. Dr., Arrlwa Oniye'fliasi, Dil ve T@ih Co'gafya Fahiltei
1
--l
Ibrahim Ketala Alnet
I
Yunanistan'mn Batr Trakya btilgesinde yagayan Tiirk toplumu Lozan Antla$mast'nm aznl*larla I
ilgili hflkiimleri gergevesinde anadilinde itin hakkrndan yararlanmaktadr. Colrafi olarak I
smnlandrrlmq olan ve sadece Bah Tralqya'da yagayan Tiirk aznhk mensuplanna tanrnmrg olan bu I
anadilinde estim bolgede buhman ilkokullann yam sra, Giimfitcine ve lskege'& faalfuet gdstern birer I
azml* orlaokulu ve lisesi ile altr yrllk efitim veren birer medresede yfiriitiilnektedir. Bu okullarda I
hern de Yunanca olarak yaprlmaktadtr ve okuma yazrna eq olarak her
",-anh iki
:ffi:T"}"f,;*: I
Aznhla tamnen anadilinde elitim hakkmn hukuki dayanalr her ne kadar Lozan Antlagmasr olsa I
grkartrlan yasalar, ilk zamanlar iizerk olan bu elitimi blyiik Olgiide idarenin giidUmfine sokmugtur ve son
ylllarda aznlft okullanmn igine sokuldulu durum ne.deniyle iglevini yerine getiremedili ytiniindeki
kaygrlar daha yiiksek sesle siiylenir olmugnr. Biz burada sadece iki dilli aanhk ilkokullan iizerinde
I
durmakla yetineceSiz.
Ilkokullarm durumunu diizenleyen baghca ii9 kanun metni bulunmaktadu. Once bu kanun
metinleri irdelenecek ardrndan Bai.Trakyada 9u anda faaliyette olan ilkokullar ve illere g6re 6penci
sayrlan ile ilgili bilgiler verilecektir.
Azrnhk ilkokullannm igleyigini, kurulu5unu, idari yaprlanm ve O$etnenlerin atanmasrm
"Ztrts' okullan olarak niteleyen ilk hukuk metri 3065/1954
dfizenleyen ve azrnftk okullanm resmi olarak
denetlenmesi ile Bafi Trahya'daki Tbk OWlor iuftfettglerine dair " kararnamedir. Okullan T rk okulu
olarak niteleyen bu ilk huhrk metri aym zamatrda bu renrrrtlamayr kullanan son metin olmugtur.
Albaylar Cuntasr d6neminde 1972 yinda grkanlan bir souaki kapsamh diizenleme "84tr1
Tra*ya'dati Aznh[m Elitimi ile ilgili 3065/1954 soyrh korna nenin kimi maddelerini yeniden
diEmleyen, deliSthen" 110911972 sayrh kanun hfikmtnde karamamedir. Yeni yasa
*Tbk Ohlluf
admr resmen bnakarak 'Azml* Ohltf tanmtanasmr benimsernelfedir. Eski yasada Tfutq Olretmenleri
okul enclimenlerinin onerisi iizerine Aznhk Okullan Miifettiqinin onayrndan gegtiken sonra Trakya
Genel Valisi tarafindan atanrken, yni yasa atama stirwio.i Mfifettigin Onerisi ile ba.glatmaktadr (Madde
6/2). Aynca atanacak Olretmenlerin bir Yunanca smavmdan gegmesi Ong6riilmektdir.(Madde 6/3)
Batr Trakya'daki TErk Azmhk okullarmrn 6zerk niteligini tanamen ortadan kaldnp bu okullan
Yunan Devletinin tam anlamryla g0diimEne sokan kapsamh diizenleme igeren son hukuki metni ise
Albaylar Cuntasrnrn ardrndan 1976 ylhnda gerpeklegtirilen genel e$tirn reformunun ardrndan 1977
yrlrnda grkanlan ys azrnhk okullarmrn bugiinkii statilstnii belirleyen 69411977 sayrh '?aa Trahya'daki
Mrtsliinan Azmlgtn Aznl* Ohiloura Daif yasldltr. Bu yasa ile aynr tarihte glkarhlan 69511977 scyrh
"Azmhk Ohtllor ite Setoik Azet Pedagoji Akademisi O'gretim ve Denetim Kabosu ile ilgili Konuloa
Daif yasn oldukga dne,mlidif giinkfi bu yasanm 3. maddesinin 7. fikrasmda 6@en atamalannda
Seladk Ozel Pedagoji Akademisi Mezunlannrn tercih edileceli dzellikle belirtihektedir. Bdylece okul
encfimenlerinin bu alandaki yetkileri ortadan kaldnlmaktadr. Bu yasal dayanak sonucu aanltk
ilkokullanna 6lretmen atamasr siirecindq Tiirkiye'den E$tin Fakiiltelerinden mezun d@enlerin
aznllk okullannda g6rev almasr inkansu hale gelmigtir. Agagda egitim kadmsundan sdz ederken de
definilece$ gibi Selanik Ozel Pdagoji Akademisi mezunu 6getmenler aanftk ilkohrllannda sayr
itibarryla golunlutu olugbrnaktadn
Yunan elitim sisbmine g6re zorunlu elitim dokuz yldr. Bu ilkokul eSitini ile ortaokul
elitimini kapsar. Yaprlan aynnlanada ilkokul ilk dercce elitini olarak ortaokul ise liseyi de kapsayacak
I aaahk egitin ilc ilgili d8g! kapsanh bilgi igin bkz: Kclaga Achmct I, YrruiEtrD'dr (B.t Tnkyr'dr) ilddilt Egitin
Vcrcr Azral* Okolhnrdr T0rl(9c vc Yunucr Ogcrim Gorcn Optrcilcrir Okrd4gtrr Arhnt vc Yrdh Anbhllt
Bcrcrilcrili! Dclcrl,3ldirilDcli, Ysyrdrmam$ Dofftra tukrla Univcrsiasi Sosyal BiliDler Enstit0s0.
t Bu kanun maialcrinin tqn'm' K Tsitsclikcs-L. Bslbiots,Tczi,
ltflGiotrftifr EclprdclrG t!3 Thr*cq Sylogc Nomoth6irq
Slholir Cfra$a Aanlrk Egitini Msv:ana Dtt|Gmcsi Ycrnlr) 2001 adL Fhtmglq yct'qlrnnLt"'lr.
yurcnistan'do @an TraLya'da) Aznt& EEitin Sisterni leinfu lLidi i (Itukqe-hrnorca) lttnltk ltkoldltan
dereceli yada ikinci kademe eEitim olarak adlandmlr. Temel elitim dokuz yrl olmakla
""kilde orta
ilir*t **otu-odr Turkiye'de oldulu gibi ilk ve orta okullann birleqtirilerek tek gatr altrnda egitim
J"At"ri-uyg"turnasr yoktur. llkokulu bitiren ogencinin belgesi bu ilkokulun
idari olarak ba{h oldupu
sO"a..iti.. OErnci kayt ddneminde o ortaokula giderek kaydrnr yaphnp zorunlu egitimin
^""*rf, Bu Yunan okullannda aksamadan $ah r. Azrnhk
itil"i f"aJ."ri olan ortaokula devam eder. sistem
Giimiilcine
ise osencilerin &rcihi tek dilli devlet oku[an olabilir, ve..iskr.1e kent
"iilfffiar olabilir. inc (iiinrilcine ve
irotezlerinde bulunan ikidilli lise krsrmlan da olan azurlk ortaokullan f
kadar elitint siircri
frt"Cettir, gahin ilgcsinde bulunan orta il9 lise. {rsml &. o.lq t^" l99E'e
toplam 5
,,it* Uu turilrco sonra orta ve lise krsmr igin e$tim sEresinin 3+3 altr yrla grkarrldrlr nlr.tlrc.clcrconrolula
dcr am
iiefilnrct, Giimiilcine'deki Tiirk Baqkonsoloslulundan eiitim vizesi alarak Tiirliil c'dcli hir
\.rnr:r clittnri t!'rli
alvam Va da higbir orta dereceli elitim kunlnuna baqvurmayarak ilkokuldan
"d"bilir,
Batr Trakya'da Azrnhk iisrencileri ikidilli etitim y.apan aanhk ilkokullan ilc tcLdilli (c$ilirn dili
(Tsitselikes-Baltsiotcs. :(Xl I \.55 ).
sadece Yunanca olan) devlet okullannr segme konusunda 6zgtrdtlrler
bolayrsryta azurhk okullanna devam etme yasat bir hakhr frk8t bir mecburiyet degildir. t lgulamada
.a.i-goj-nt go"utlannr ikidilli azrnlrk ilkokullanna gdndermektedir. Tiirkge sadece birlgcdcti ilidilli
arrntri otuttrroaa elitim dili olarak kullamlr. Azrn}k gocuklannm srntrlt da olsa bir biiliimiiniin
;tF,r". eiltt::I-"T:t ?3r1'g.'-*:"*f",:.TP:TT,,*l:",'""*::l':y*:i';lliT:l
Jqndakicocuklann yansmdan fazlasrnrn devam ettili devlet ortaokullannda Tiirkge yabancr dil olarak
iiti ot otuimart. Bah Trakya drgrnda bir bolgede bulunanlar bulunduklan yerlerdeki Devlet okullanna
I . d"v"m etsnek zorundadrrlar. Onlar bulunduklan yerlerde kendi anadillerinde epitim hakktna sahip
.,: dggildirle., devam ettikleri okullarda Tiirkge ne segmeli den olarak ne de herhangi bagka bir ad altrnda
. pkuolur. Aynr gekilde Oniki Adalarda yaqayan Ttirtler de Lozan Antlagmasrna tabi olmadrklan igin
.. iinadi[eri Tiirkgede elitim hakkrndan yararlanamamaktadrlar. O biflgede yagayan okul galrndaki
olarak dfpnmektedirler'
i;",: ,pfunciler Turkqeyi aile igi ortamda sdzlii dil
l,;''r Her azmhk okulunda biri T0rkge elitim programr igin di$eri de Yunanca elitim programr igin
,i ohak iizer en az bir Tork ve bir Yunanh 6@en g6rev yapar. Okullann bulundupu yerlegim
-l: bfi-ioaefi er-hk nilfusun yo[unluEuna gOre
gok az 6$encisi olan okullar yanrnda Olrenci potansiyeli
bensin olan okular da vardu.
Mercator Education'nun Yunanistan'da Tiirkqe E$timi ile ilgili 2(X)3 yrh raporunda EStim
1997-98 verilerine gore Bah Trakya'da 223 azmtk ilkokulu bulunmakadr. Bunlardan 175'i
I'i
3 Ofretmenli, 36'sr 4 6$etnenli, 3'[ 5 6Sehrenli, 9'u 6 dErtnenli, 2'si yedi
2'si 8 dgttnenli, I'i 9 olretmenli, f i l0 6$etmenli, l'i ll dfretnenli, f i 12 dlretmenli,
24 6@nenlidir. Bu sayrlara beden e[itimi iifretmenleri, sanat, bilgisayar ve yabancr dil dlretnenleri
defildir.
Olrenci sayrsr 9ok diigiik olan kimi okullar agrk kalmalannm yaratlfr maliyet dilgiiniilerek Mlli
yetkilileri tarafmdan kapatrlmak isenmeldedir ancak bu Aanhlm gosterdigi direng nedenile
Azrntk okullan devlet okullanmn idedili tatil progmmma uyarlar, ek olarak dini bayramlarda ve
de taril yaparlar. Bunun sonucunda azrnhk okullannm yrll* elitim siiresi genel olarak
170 i9 giiniinden diler okullara giire 15 giin dolayrnda daha azfu. Bu siir azh$ nedeniyle
olarak azmtk okullannda o yrl iqin dngdriilen e$itim programmm r'mrrnlanmasr olanakh
sooy larda (1995 ve sonras) ilkokul 3. $trih kadar "ntk ilkokulu!8 4. srnrffm itibstEn Yrman dsvlcd ilkoh lErna
6$rocilcrin sayrsr cok hrzh bir sekildc utnaktad[. Daha ds kmdr iltokut l. stltftan botlayarat dwla olo{lEtla
sayrsr da arma&tadu. Bu o$ocilcri! Itadili edininindc kri& doncm olm ilkok F$nda gok cttco bir
aaadilindcn farth bir dildc (Yunanca ) elitin atnaya bqlanalan oalana anadillerinin geli$im s0rEcini @En nsz
scfictc ugerakbr.
da dilleadirilcu bir habcrc 96r 200G2007 68lrtiB yrtndan ballayuak bolgede T0rk otfcocilcrin yoltu ottfutu
ortaokullan ve liselerindc segmeli baffada rhc saarlik Tlktgs drsleri obtulnaya be'lanacaktr.
-*:
]
olrnamaktadn. Bazr okullar hafta tatilini curna, cumartesi gtinleri uygular ve Wur gifnbri & elitirne I
devam edilir. Vakalios'un (197 s.5l) verdi[i bilgilere gdre lskee ilinde 76 okul pazar g[nii de agrk I
ve
cuma kapah, Rodop ve Evros (Merig) illerinde ise 155 okuldan 109'u pazar cunfi _""
c}tTa
I Tt g[nii
kapall p'^z; g1nu'"g* ot^ ototturaYunanh 6getmen kendine g6re pazar resrni tatil oldufu !C- I $9bir
gitmemektedir ve o giin. Yunanca dersler bog gegmektedir (Kanakirtou, 1997 s.93). Bdylece biiyilk
ders saati kaybr yaSanmakadr. i
I
Batr Tralcya'da 19+95 6Ertim yrhnda ilkokullara iligkin Yunan Milli EEitim BakanllErna-ait I
istatistiklere g6re iskege ilinde 76, Rodop ilinde 134 ve Merig @vros) ilinde 21 olmak ilzere toplam 23.1 I
ilkokul bulumnaktadn (Vakalios, 1997 s.41). Bu okullara devam eden 6lrenci saysr illere g6re $yle i
rt13tn11-"t tuatr iskege'3795, Rodop 3076, Merig (Evros) 5ll dSenci ve iig ilde ilkokula devam eden I
dgenci sayrsr 1994.95 Ogretim yrhnda 7.382 olarak verilrnektedir.
Z0Ol-2002 iilptim yrh igin Yunan Milli Elitim Bakanhlr verilerine gdre okullardaki dlrenci ve
OETetmen sayrlan g6Yledir.s
t Bu bilgi.lcr Mercator Educarioq ThG Trrtirh L|rgrrg! i! Educrttu!! tn Gic.cc, 2003 r4onmda ycr 8tlaliadf.
6
Bu bilgild Mrcattr BtucstioD, ThG T[rtbfu r .-agnrgc h Fdlcrtior ir Grcccc 2003 rry(f,uo& yer dlmak d!r.
(Tfrfke-Yuatc4) Aztnl& Ilkohrllan
hnarristan'da (Bafi Tfo.lyq'da) Aanr* Elinn sisteBi l7i\de ikktilti
OErctim Prognmr
Lozan Antlarlmasmm 41. 63dfls5inin l. fikrasl uyannca Yunan Devleti kamusal eSitim
da Miistftman olan vatandaglannn 6nemli bir oranda oUrmakta olduklan il ve ilgelerde' Yunan
olan bu Mfisltmanlarm goukLrma ilkokullarda anadilleri ile 6$etimde bulunulmasmr
hrahin Kela\a Ahnet
saElamakbakrrrurdan'uygundiisenkolaylftlangtisterccektir.de*enTiirkATnhFntiimoiginanadili
-ofu9af.
olarak kabul edilmektedir. Br ;;i; ug"f rf.ft olrain programrnm Tiirkge. olacalrnr temin
afr. ftfalfli eliti'de yer alan Yunaica dersler ise VasA awa""got
a'"r maddenin dgyaqmda Ver
"il.tt anadilde elitin hakkmm
A-- J"*ttf.-"a" Uif-"nui". io ftutn- +f . maddenin
yunan
ilk fikrasrna atrfla
k engel olrnayacaint
iuo- ittu-"tlo. sSzkonusu okullarda dilinin 6@mini zorunlu masrna
bir krsmr da-Ytmanca
bflrt r"hrait S;a dayanllarak e[itim programmdaki derslerin bir e.krsmr Ttrrkge
bendine gdre azmlk okullanndaki
olarak okrtulmaktad tr. esam eylii ias;il maddesinin l. fikrasr
derslerin saatlerinin daSlnrndan Milli
miifredat programr u" p-g.-d; io d* ft*q" ve Yunanca
;-Et; dkafi ,o--fua,ri. riirkie ve Yunan3a l"fl"ltprogramdaki "E{hEr yjr.s.a.ile dtizenlenmiq
defit6ir- yunanca o-rnu-a" vo il- Qeue Bilgisi dersi aslnda daha 6nce tlayat Bilgisi olarak Tlrkge
;kffiil ffi;;;"il;tzris.ijeSs'arihli s;kanr* Genelgesidalrl[nrndaki ile konutmue ve bir genelge vrllarca
dengeyi T[rkge aleyhine
ilJg;kill;"# Jr*i ortno- ura".q ve hassas "l*.g"1
I. b. maddelerinde ver
;;;; protokol6ngn e."r* oliuqr'fr altmclaki_ 1. b6tiimiiniin I.a' ve
1968-tfu;
ve "Bttiin
}""-6""f,v. resni aine okuurl"n d;1!. bundan biiyle de bu ditde okutglacalrrt''
yok saymqt' ve bunu aqrkqa
;tE* ill#; ogei.i istisoasz a,,nfrt rlilinde yaprlacaktrf hiikmiin[
iliJ p"ig".a. yo a.o .u'. ve bederrelitimi derslerinin yanmqar saat_Tfrkge ve. Yunanca
"-Ul'
rn i4rg" Lf ittiit" ar oioff".a*i oyguluryya qOre-U-u
dersler vunanca verilnektedir' Aynca bilgisayar
"t birlikte bunlar pek 9ok azrnlk
kullammr ve yabancr aif aAoi if"'igiii Uit iuont"."..oF|nalla
v-tfr ogetrnenlerce-ve dofal olarak egitim dili Yunanca olarak okutuluyorlar (Tsitselikes-
"f."f,,oa"
Baltsiotes 1996, s.58).
girdili tarihten bu yana 50
Azfrl* okullan elitim program 19577 tarihlidir. Programrn yiiriirliile
kararnamenin yurtrlilk tadltind:n beri gegen
vrr" y.trnJi*tre g"g-i$tir. igi[- t1i-rol-.ru"-da,
'rUr*i"-,o"Vauoo g"i* g"iiu."t!|l ve bilimsel birikimi gdmrezden gelen ve 6$encilerde ele$irel ve
u"".y:i ur[r.f u"- prfto-oto, giigleri d;ge[ bir gekilde geligtirmeyi, onlan bu
iginde
;";;r-Jtr
't"rr"a"S;* zi.'vrrzyiln g"*ti"""" k$ilikler of,rak topluma ka'""drmayr amaglamayan
"yct.rn qklenemezt'. Aynca egitim uvgulamava
ilgr#t gtuun [oqurbrma'""t4 ""d".i - PPgi-TT
epitim siiresi beg gtndiir' Bu
irr-,rra"E, t"rlrt" cu.u.t"ri gfittLJie okullar faaliyete iken bugiin haftal*
32, 32,33,33 ve3l
;;'F;-;6F;.goriil"d n 6l,ii. ri"Jiqinr"ta"y." 27 s;dhtediger srmflar igin srasryla
n"tgni 7 sart ders g6nneleri demek olrnaktadf ki'
saatlik prograrnrn ovgur"o-^, o-g"o"ii"ri"
;" f;iiL-p;dti pratitte "vfulan-"snda gugliikler ortava grkmaldadr'
Ilkokullarda uygulanan epitim programrna giire derslerin bir ksml Yunanca bir krsmr Tiirkge
'0.[i, rnatei*ilq tabiat bilgisi, letnit fersterlJyn eiitim dili
okutulrn"kua,r. Tiirkg- dil a"*i- ait
Ttrkge ve % saat Yunanca olarak
fiilr"dl, Br;d" r"'r.i "gititii-gn-rna gore.Mtizik-dersi '/, saatUygutamada Mtzik dersinin Tiitt
iingtiriilmekte aym durum g"J"ti ilitin,i aJoi iqio de gegerlidir.
Beden E[itimi dersinin ise Yunanh
ogetmen tarafindan, n". ,lnn"--n"f;rA. I saat ;hmk nitiUigi,
h",.-n
sr,prme-n tarafindan n"t"ar 2 saat olarak verildiEi goriilmektedir. Yunanca dil dersi gevre
l"*'"T Yunancad'- Yabancr dil insilizc
;ffiS:""f;tT#,ffi;1.i;rt ";"8 t" "6aii'i4, 5, ve 6 smflarda haftada 3'er
ilkokul elitim p.gra-|nu y"fgir"i i"Ef#*air ve 3. simfta 2 saat,
saat olmi tizere Yunanh 6$etmen tarafindan veriLnektedir'
t0(199?)
bilgiler IGntkidou'nun
smrflan g6re &!$llm asa8dski gibidir. Bu rtasrlm ilo ilgili
.Bah TmLyadaki Milstiinol iffitni E,rtn" adh drpasrndan alnmrgnr *9"! bl bilgilerin yer
tG;J6; *ryina *ttir. okullarda'nibn uveurinan p-.sT fti^?',-T*I^i5"ST* *"
ierslerin-saat da&hmr konusunda gUncellene VapttmrEtt'
-uittit''o1
Ancak maalesef her iki okuldan
"aiiilliG
;;';ft"ft 6"o p-g"-i;;; J"oui"-outt"tioa" ttt u-on"a'' Bu nedenle a$'lrklt
nz,rl*.otxr[snm0frcdatFogrmrdtzcorotDtttit'
ffirkKanmanesiile
. gliitim fotAg fonusunOafi yargryr Yunanh raSUnnacrlarda kabul ehektedirler' "N'
r
prograrmnm zsmar- goX gcrisioac
paaagiotfttes, To Mcionnfko nrrfi;il iG"r. t- Ealtoti cv;-"t"m'- er;rttt Egitin si$emi), 1996, s' 68" adh
caft<rnrcrnar bu s0r050 ileri s&m&t!dir.
#ffiii-riiiJil;;i"dt
"ro
it i*rer vcrilmclicykcn simdi Yunmca pogrurb yr slmaldadr -.Ysylrl Atitra
E. Koakidoq Ec Horpa"ot ilo-olo -ift ir.ioootttr tt' Ttrrikd Hc[trfu Gtrmns '
1997'
"ton
I
yunafistan'da (Bah Tralyd'da) And& ESitin Sisae',i l7ind. Iki&tli (Ttkte-Ylrsnca) /&nl* Ilkoh,ll1n
olarak okullardan birinde uygulanan ders program dikkate alurarak fiili durum a;alrdaki tablolara
yaosltrliaya gahgrlmqtr.
Trblo 3: l. Stnf Dersteri
Yrmrnca Dersler Saat TEta Detsl( Saat
Dil dersi ll Dil drsi 8
Qcvrc Bilgisi ', fvl*ematik 3
Bcden Etitimi 2 Tdoik I
Mtzik I
Toplam saat 15 l3
Trbl,o 6:
Yunnca dersler Saat Tlirtpc dersler Saat
Dil dersi l0 Din dcrsi 3
CoPafya ) Dil dcrsi 7
.,
Tuih Malsnatik 3
vendattk bilgisi I
.,
Tabiat Bilgisi 2
Bcdcn Etitini Teldk I
lngilizcc 3 Mllzik I
ToplEm saat 20 l7
Trblo 8r
YurDca dErslsr Saat Tftk! dcrsler Saat
Toplam saat 20 t1
Bu tablolarda verilen mkamlara g6re Tiirkge programda yer alan dersler 98 saat, Yunanca
programda yer alan ve egitim dili Yunanca olan denler ise 108 saatir. Bu rakamlar altr derslikli okullar
igin gegerlidir ve alu derslini yani her smf igin ayn bir dersligin oldugu okul- sayrsr go.-k azdr ve
okullaln buyiik goEunluEu iki denliklidir hatta tek derstikli olan okullar da vardr. Derslik sayrsrnrn
azatrnasr Tiirkge derslerin saatterini.de azaltnaktadr. Olrencilerin Yunancayr biiyiik oranda sadece okul
ortamrnda kullanmalan onlarm bu dili Otrenmelerini olumsuz yonde etkilemekbdir. Diter taraftan
ilkokut birinoi smrffan itibaren aynl anda iki dilde birden okuma yaznaya gefilnesi sadece bu olnamakla
birlikte olumsuz bir etkendir. kiaini eEitin modeli uygulayan Kanada ve bagka iilkelerde itk ytllarda
sadece anadili verilirken resmi dil olan ikinci dile ge9i9 kademeli olmaktadr. Ytmancanm d!rctininde
yetersiz kalndfirm Yunantr ara5tumac al da higbir 6l9me gahgmasr yapmaksrzrn peginen kabul
ehnektedirler (Kanakidou, 1997 s.92vd.).
Ofrctirn Personeti
Ogptnen konusu aanllk elitimi igin hayati Snem taglyan bir konudur. Olremen esitim
6lretimda en 6nemli de[igkenlerden biridir. Kitap deiigkeni ilkokullar igin gdziiknfEtiir denebilir 9fink0
programrn hem Yunanca ayag hem de Tffrkge ayalrnda yet alan ders kitaplan ile ilgili uzun siiredir ileri
iurnten elegtiriler ve 6neriler dikkate almarak Yunanca kitaplar, Yunancayr ikinci dil olarak O$etueyi
amaglayan bir nitelige kavugtunrlmug, Tiirkge kitaplar igin de onay verihnesiyle gok dnenli bir sonm
ortadan kaldnlmgfrr. Ancak o@en sonrnu daha dopusu donanrmh ve nitelikli O$ctuen sorunu her
zqmankinden daha fazla giindemdedir. Resmi makamlara g0re Tiirkge progmm| uygulamakla gdrevli
oErctmenler konusunda sorun yoltur. Fakat gergek resmi aglklamalann yansrttrir kadar sorunsuz defildir.
Bugln azurhk okullannda dort tip olretnen vardu. G6rev yapan ogrctmen kadrosu deli$ik
okullardan mezun olmug dlretmenlerden otugmaktadu. Birinci gru.bu "fornasyonW Otretnenler olarak
adlandrnlan ve Tfrkiye'deki Ogretmen Okullarmdan Dezun Batr Trakyah Olretmenler oluiturmaktadr.
1951 Antla.pasr gergevesinde Tiirldye'de elitim giiren ilkokut Olretmenleri 1960'da ilk mezunlann
verilmesiyle 1960 -{l
ogetin yrhnda girwe baglamrglardr. Bu d@enlerin maaglan sdzlegmeli
olarak gah$klan okullar tarafindan odenmektedir. Bu dgetmenler Tfirkiye'de eEitim dm4 olmalan
nedeniyle eSitim yetkilileri tarafindan iyi kaqrlanmamrglardr ve resni Qevreler kendilerine hep gfiphe ile
yaklryn$lardu. OErctmenlrin bir b6l[n[ Albaylar Cunta$ (1967-74) d6nemindc gd,revden alrnmtsbr
(rC,"tb"kke, 2000 s.146 ve Ora& l9Dl s.l,l4). Konu ile ilgili y-aPilan aratbrmalara g6rc 1973 (Oran
iSgt,taa) Uir b.*" kaynaga g6re 1971 (Giindem El/07.04.199E1'z) yrhndan bu yana Tiirkge ve Yunanca
elitim yapur ikidilli aznl* okullarmda Ttrkiye'deki bir 6lretmen okulu yB da elitin frk0ltesi bitirmit
higbir Bah Trakyatr ogetnene 9al4ma iai verilmemi$tir. Bunun istisnasmr 6zel hukuka giire
d6zenlenmig ig akdi ile Gfimfllcine ve iskege'deki azmhk ortaolarl ve liselerinde 2(X)0 ylmdan sonra
gahgmaya ba5larnrg snrrh sayrda Tiirkie 9*qh Bat Trakyah dsetmen olugturmaktadr.
tkinci lip *formosyonnz Olreonenler" olup, bunlar hqhangi bir OgFtuetilik eEitimi
gdnnemiglerdir. Bu kigiler Glimfllcine ve gahin'de buhman iki Medreseden ya da orhokul veya lise
Ir Dcrs pogrmrnda bir AzrIft ilkohrlurm dcrs proganr gdz dnfindc bulundurhu$tlr. BsStr bir Azlnlrk ilkokuhmm dqs
pograr lda ise d $lrflsrd8 Mllzik dctsi vc Teloik drsinin olmadrF gozlen'nigtir.
5; 6.
G0tr&rn Grzltcsi G0m0lconc'& gh hEfr8l.rk bh grzee.
t2
(Ttuke-Yunanca) Asnl* ilkoh.llqr,
funanistan,th (Ban TraLya'da) Aztnhk EEitin Sitteni ilind. ikiditti
mezuou olup fu ya da bu
pkilde ataomtglardf ve bir tilretmen olabilecek diizeyde yeterli donamma sahip
verilmektedir.
l-tauuu" ,ovi"oi-"2. Bunlarur maaglan da Azrnhk tarafindan
Ugiinct gru.bu ise 1951 Kiiltiir Antlagmasr ya da 1968 Protokolii kapsamrnda Tiirkiye'den
"knnrcian' aAryle- gonderilen Tiirk vatandaqr olretmenler olu$urmaktadr. Bu oiretrrelerin
*1,.r-'.*"tia" Vunan vatanda$l itEletnen de lstanbul'daki Rum Azrnhk okullannda g6rev yapmaktadr.
^fueieni"
paralel olarak azalmasr ile Batr Trakya'daki
k"":l;'d"ki ihtiyacm Rum AzrnLErn niifusundaki diigmeyg
2001-2002 yrh resmi
;"ffi"rd" gorev yapan bu tip ogetnenlerin saytst da oldukga azalmrgrr ve Bu Olretmenler iki
;;ril.ri". iOr. iltiofon"Aun Turkiye Curahuriyeti vatandaqr dgretinen sayrsr 7 dir.
-r-ttia"n
ili$kilerin seyrine baltr olarak bazen vize iglemlerinin amagh olarak geciktirilmesi
iif. gtireve baglayabilmekteydi. Son dOnemde ikili
*-"".*a* 9o!u zaman Ograin yrtrnm ikinci yansrnda
gdzlenmektedir'
iligUt"rio iyi oltot"mdan dolayr zamanrnda geldikleri
Son gnrbu i*,,Selanik Ozet Pedagoji .4kadenisi" mezunu ogrctmenler oluSturmaktadrr. Bu
nrretnenler Yunan devlet memuru statusiindedir ve bugiin programln Ttrkqe ayafrnrn okutulmasnda
Azrnhk Yiiksek Elitim
i;n,.fuf"g* nerdeyse tiimg kendilerine verilmigtir denebilir. Bu d$retmenler
l"rl,A, da diginitecegi gibi, agrhkh olarak Giimiilcine ve $ahinde bulunan medreseleri bitiren
ii"i"if"r arasmdan- seqilm-ekte ve bir yrlhk bir hazrrhk stntfindan sonra iki ytlhk bir elitim
"ftinA.
.frutt a"nt. Bu olptnenler Azrnhk Okullarr Koordinatiiriiniin dnerisi ile Vali tarafrndan
rtanmaktadrlar.
Tiirk 6Eretmenler araslnda en tinemli gmbu agalrda verilen rakamlardan da anlaSlldrlr gibi, halk
.. arasrnda
-Akdemili- ogrtnenler olarak adlandrrrlan Yunanistan'rn yeti|tirdifi Ogrctmenler
oluSngmaktadg. Yunanistan'da sadece azrnhk 0lrencilerinin devam ettili ve azmltk ilkokullan
igin
yetigtiren tek yiiksek olretim kurumu "seluik ozel Pedagoji Akademisi'dir" (Eidik6
: og-trrn
piia"gogik6 Akadrtmia Thessalonikds-EPATH). Akademiden 1990 yrhna kadar 307 dlretrnen mezun
: olnui; (Stath6-Tressou 1997, s.6E). Akademi drqrnda do!rudan azrnhk iilrencileri.igin balka herhangi
;. bir yriksek olptim kurumrr yoktur. Akademi, azrnhk egitim.sistemi irdelendilinde 'og*q:l,sTiL
yetiEtirdili 6setmenlerin mesleki alt yaprlanntn standartlann gok
;,. Uolitgt altmda mutlaka deliniten vegok nitelikleri yeterlilik
., dd"i. oldupu iddialan nedeniyle tartrErlan bir kurumdur. Bu iifretrnenlerin
f.,1 &fzeyleri konusunda kendilerine gok ciddi eiegtiriler y6neltilmektedir. 1995-96 dgretim yrhnda azrnhk
. ilkotattlannda g6rv yapan Yunanh Hristiyan ve yukanda yaprlan srnrflamaya g6re gtirev yapan
Tiirk itErefrrelerin da$hmr giiyledir (Panagiotid6s' 1996 s-67)'
fuiaini aznlrt ilkokullan son yrllarda irtan bir ivme ile kan kaybr yaSamaktadr. Aantk
erinin ikidilli a-rnftk ilkokullan yerine gittikge dqha gok Yunanca e$itim veren devlet
teroih etmerye bagladr$ gozlenmektedir. !n trtum g?'nltk okullannnq e?lnhft 6strsupl.I1!fi
ibrahin Kelala Ahne,
g6zfinde bir itibar erozyonu yasadlFr gsstErme,ktedir. .199!-92 yrbna ili*in olarak B^an Trakya
ilfg*i"6" aifa" egitim v;*n devti ilkotuttanna giden T[rk 6lrencilerin sayrs'nrn.lO dolaym6a
"g"-r"
;fifir""ktrdir gslsetkes t996 s.347). Bir baska Yunrnh egtirci v_e ryq zarynd1 afattntracr
"faig"
Mavionmates (2003 s.ig) Ba! Trakya bdlgesinde ?.000 dolaymdaki ilkohrl 6gencisinden
Yrmsnca
eEitim veren ilkokullanna giie'n T'trt olrencilerin saylsrlrm 100 dolaymda oldutunu ileri
dwbt
.ii-"n"aftr. Marangos-Kelesides (t004), 2001-2Ooz oE*ti. yttt igin devlet ilkokullanna giden aznhk
O6''*"ffa fg;a isrcg1e'ae 44, Giimttcine'de 60 olmak-iizere toplan lg4 d$enciden s6z etnektedir.
Resmi olnayan rakamlara g6re devlet ilkokullanna giden azmllk o$enoilerinin sayrsr 240
J.Lvila"a".f.Vot""daki ra6hrdan "nlat drg gibi on yrldan az bir siirede ilkokuldan devlet
otoii"fxrr t".in d$encilerin says 10'dan 200'nn fizerine grkmrgtr bu da yifzd-e iki bin orannda bir
"dengeiiqrne, Yunanca egitim veren devlet okullanna ydneligin ilkokuldan baglayarak
Jii a"."*lit. Bu
artacagmr g6stennektedir'
Yunancamn ve devlet okullannm tercih edilnesinin en 6nem[ belki de tek nedeni
aznhk
ogrenciterine, vunan ilniversitelerinin toprlannr agan ve neredeyse lise mezunu dlm
azmlft 6trencilerine
girme sa$layan ve-- a:nntrk elitim
rfrr""r *Vtf"Ulecek kadar kolay gartiarda iiniversiteye olanaSr
tarihinde uit ddnemin n"r"t"bi olan finiversiteye girigto uygulanen binde beglik kontenjandr.
""oi
nrt"m oft*if"tl 19515 yrhnda bu yasa grkartrlana Uaat yUt""t Olrenime dvqn 1m9-
kgnusunda
m*iy"UJti bir iiniveniteye gitne a6matih darnda bagka higbir segenele sahip defillerdi. Bu onlan
etnek
it*6,1 dana iyi oirennJye itmekteydi ve bu redenle Tiirkiye'de iiniversitcye devam ilidilli azrnhk isteyenler
yunan'devlet o-t rtl--rnt tercih etmemekteydiler. Aanltk ilkokullanm bitirdilten soara
Yunan
ortaokullanna gitmek hem Yunancayr hem Ttr{<geyi otselme firsatr sunmaktaydr. oysa bugiin
Uniu"oit"lerinJ gfune olanalnm rlognug olnisi, bu olanakAn yararlanma ve Yunanistan'da bir
[niversiteyi bitirrre Yunancayl gok ryr derecede bilmeyi gerektirnektedir ve dolal olarak resmi dil
yunancamn bitinmesi baanirn'olmazsa elmaz kogdu haline gelnittir. Bu uygulama ile 2fi)3 yrh
itibanyle 1000 dolaymda aanlk o$mcisinin Yunan iiniversiElerine girne finOnm yakalad$t
t"iittii."tt"Ot Cr4*.rltgorKelesides, 2104). ilging olan 'ygulamann daha yeni olmasrna raFen dwlet
;"rlt.r.r tercih'etmedi azdrk 0z;ndeki etkisinin bu kadar garprcr boyrtta olmasrdr. Uygulamann
aznlk iizerinde ve eznhEm Yunanistan'daki aanhk okullan ile dwlet okullanna ddniik tercihlrinde
hatta yunanistan ya da Tikiye'deki okultar arasrnda tercih yapmada bu kadar e*ili olnasr
irdelenrnesi
goreken bir geligmedh.
Devlet okullaflrm amlan nedenlerte tercih sralamasrnda iin plana gknasr durumu' azmbk
ortaokullanna ve liselerine giden dlrencilerin sayrsm tiniimfizdeki yrllatda olumsuz etkileryece$i
Tiirkge
aiiluoUf"Uifir. Azrnlk ortaokuliarmda v-e tiseterinae fen dersleri Tlirkge yaprlmaktadr. Budersleri
okuyan bir olpncinin Yunan iiniversitelerinde baganh olmada zortanacalr 962 dniinde bulundurulursa'
ottuotirt liseterinin prestij kaybmrn kagrmlmaz bir qekilde s rece$ anlagln'
"".trt "e
Azrnl* okullarmrn yrllarca alman idari kararlar ve yaprlan yasal dfizenlenelerle 6zert niteliiini
yitirmesi sonucunda bugun- sahip oldulu yrprsr ile ogrencilere Yunmistao'da bir tlniversiteye devam
'"t-aoi a..u-"oau ia&t olan'dil d6*Vi"i *gt".rttt" uzak olnasr gerge$ bu- okullann gozden
anS-*1" neden olnaktad'. Bu gelipmeler ioudili ol- Tiirkgeye inanrlnaz boyulta bir 6nem itibar
f<aitetttrmiqtir. y'nanoanm Ogrnilnesinin yUksek 6lretine devam etmede kazand$ hayati
1n*genin ve me,titi etitimilin kalitesinii dtgnesinin yarafiS gok ciddi sakrncalan 9u anda
i''nhk okullEnns
r! yEzar 2005 y tndr yaFDl&an bir gal$ms$ndra bu sayryr 450'ye grkarmaliadr. llkohrldn itibarcn ikidilli
ycr alan Ttrt
irgfJrf.iili <Vili"*l davta ig&rlanna gid; ionftf 6gt*"it..ioi" ss''"r koru.onds cgitimin iginde
&;tt"-y"prlan gotop.roo" uutrr"r"i !on" a*ta- *ott'tt"tt- hdco aarltt :y- vttkttdn
Rcsmi bir bilSi
f,ft6fAg g6i fOO O"A ti-- eok 1zcrin&. Bu-saytrm 200'th bils UraioOc ongu s6ytcmrcl cdn
olrna&B igin say sr spch ssyon& 8$tnr-
l' hup//www.e2l.grlarticlcs
zfllFs ..ytrt yass ile ahnnt'tlr vq onccleri bu ozcl kont njedsn sadcs d0z liseledc okuya 6grctrcilcr
";;-k"t-
y-rl-t*- tir"- iOOi trtinioar S"f";h Kunrtu ilc y.O.5 kmirajodm ncslc& lislcrin& oku)'sn 'znlk @'Encilrrinin
it yrarmdurnasrnr kuar vcrniEir @odop Rnzer! 05.f 1r003/13t).
l0
Yuunistan'da (Ban Trafua'da) Azurht Epitin Sisteni lginde lkidi i (fatke-Ytnanca) Azt tk llkoh.ltan
ll
lbrahin Kclarta Ahnet
Soruolu Godfdhtcrinin UlaihF Boyldr mr?) W.-Kfilttleroasr Epitim ve Yabano Dil ya da l*irci Dil oloalc
Yw@ca kowlu Ulwlqqqt, Korgre " Bildirileri. Pura
@ MavtlrnDatcs, G., (2003) Parr creseis Palo st6n Stfioliki" Stadio&onia to
Thnkioton Mousoltlmaron
(Trdkyatr Mlshhnulrn Okul Kariycderi Ozcrinc Gadradrsl, Hefu&vtikoi Miloru Ee He@devtiktus ys tec
Henbiries tout- Heleedeusd Glmsikon MeioNrotitot igiDdc Prrat&tds Y8ylD! Thcssdoniki (Shoik).
E Mazi-Sella, E, (IYD\ I.a Mincitc Musulmanc Turcophone dc Gdce: Apmche sosiolingrdnique d'utr
conmunsutd bilingue,Troc;haliq Arim-
CS Milli Egitim BalonlrF (MEB), (1969) ProtokolB Tltrt-Yunan K
or KoDisyo Anlor&-Alitrl Toplmhn,
Antara
cq M0rtrin, lvf,, (199\ "Bafi Tral<ya'da Tbkce yayrn hcyqd" Balkan 0lleleande Tirkqe Epitini v Yqn Hryah
Bilgi $6leni, Bikliriler, igide s..365-374 TDK Yayltrlan, Anlord,
CS Onsuno$r.r, L (1991) "Krtttb stdn Mei dild He@deuse, he Matya tou Meionoti*or"(A,4,rlft F'Eiftmire
Ebgni, Aa ffm Birinin Bah$,S),gfuora lierr4rd d6gisi, Nisan -{Iaziran saylsr igindc, $61{4, Atin&
CS Oran,8., (l9l), It* Yurran ithlefin& Bd. Trolya Sorulll,Bilg Yaybevi, Atksra
g 6zdrnh, C. l"f, (lgtt), 'Fdcral AlnaDya'daki T[tk b9i Cocuklirnnrn Elitin Qrurlan A9lsmdatr ftidillilik ve
fti tuttoafutt ite igili Egitin Modeucri-, yaymtanmemrg UzmanLrt Tezi, Gazi Oniversitesi Ankara
g Pastgiotidls, N., (f996) To Meiorctiko Hefoedcditt Sysilma E HellQdas (Yunsrisatr Aanhk Egitin Sisleni),
Gnome Yayml Alcksar&oqoli (Dedaga9)-
CD P4alheofilor1 R--Vosniadoq S., (lgt), IIe Diakopc tes Foitdsds stous Mousoulnatrous Mathdtcs (M0sIhan
oFncilerdc EgitiDi Te*), He Hengatalipd tor. St lo/to! (Okulu T[t ) igilde, s.l8$205, Gutetrbrg Yeyulsn,
Atina"
[s Tr6soq E. (1997) 'Mionotifui Helgectewd std Tra*i : Ta Aitia ,is Apotyhias " (trakydda Aanlt Etitimi:
Bagansrzlrgn Nedrnleri,), SNnoru Ihenatq, drr.EiEi Niso -Hszirao ssyrst, s.4F53, Alitr&
[s Tsibclikcs IC, (1996') To Diethres kai Kttlestry Pr8t6i4s ton GlotsitDrt DiLainalort tort
Meionadton loi he EelliniV Henno# Tala6, (r\znbkfumDitsel Haklannm Avnpa'da ve Uluslaraas Dllzeyde
Konrnnas Rejimi ve Yumn Huhk D[zNri) saH(oulls Yaynla4 AtiDA
@ 'Ta Dikaionato ton Meionotato4 Apo tdn Nqniki KatotJtytNi stdn Hefonogd"' (Annll,(
HsklarL Yassl Kolomadar Uygulamya), $Arrora frrerz4rd, drgisi Nisan -Hazinn saysq s2G3 l, Arina-
@ --{1997),
Vakalios, T., (1997) To Provlina tit Dkpolitisnilds fuefuusds s6n Throv, &evno (Iratyt'& K0lftlerast
Egitin Soruru), CutetrbrB Yayularu Atina
t2