TRK STANDARDI

TURKISH STANDARD

TS 418-5 EN 12201-5
Mart 2005

ICS 23.040.01; 91.140.60

PLSTK BORU SSTEMLER - ME VE KULLANMA

SUYU N - POLETLEN (PE) - BLM 5: SSTEMN
AMACINA UYGUNLUU

Plastics piping systems for water supply Polyethylene (PE)

Part 5: Fitness for purpose of the system

TRK STANDARDLARI ENSTTS

Necatibey Caddesi No.112 Bakanlklar/ANKARA
 Bugnk teknik ve uygulamaya dayanlarak hazrlanm olan bu standardn, zamanla ortaya kacak
gelime ve deiikliklere uydurulmas mmkn olduundan ilgililerin yaynlar izlemelerini ve standardn
uygulanmasnda karlatklar aksaklklar Enstitmze iletmelerini rica ederiz.

Bu standard oluturan Hazrlk Grubu yesi deerli uzmanlarn emeklerini; tasarlar zerinde grlerini
bildirmek suretiyle yardmc olan bilim, kamu ve zel sektr kurulular ile kiilerin deerli katklarn
kranla anarz.

Kalite Sistem Belgesi

malt ve hizmet sektrlerinde faaliyet gsteren kurulularn sistemlerini TS EN ISO 9000 Kalite
Standardlarna uygun olarak kurmalar durumunda TSE tarafndan verilen belgedir.

Trk Standardlarna Uygunluk Markas (TSE Markas)

TSE Markas, zerine veya ambaljna konulduu mallarn veya hizmetin ilgili Trk Standardna uygun
olduunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya ktnda Trk Standardlar Enstitsnn
garantisi altnda olduunu ifade eder.

TSEK
Kalite Uygunluk Markas (TSEK Markas)
TSEK Markas, zerine veya ambaljna konulduu mallarn veya hizmetin henz Trk Standard
olmadndan ilgili milletleraras veya dier lkelerin standardlarna veya Enstit tarafndan kabul edilen
teknik zelliklere uygun olduunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya ktnda Trk
Standardlar Enstitsnn garantisi altnda olduunu ifade eder.

DKKAT!
TS iareti ve yannda yer alan say tek bana iken (TS 4600 gibi), mamuln Trk Standardna uygun
retildiine dair reticinin beyann ifade eder. Trk Standardlar Enstits tarafndan herhangi bir
garanti sz konusu deildir.

Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geni bilgi Enstitmzden salanabilir.

TRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.

ICS 23.040.01 TRK STANDARDI TS 418-5
91.140.60 EN 12201-5/Mart 2005

n sz
- Bu standard, CEN tarafndan kabul edilen EN 12201-5: 2003 standard esas alnarak TSE Petrokimya
Hazrlk Grubunca TS 418-5 prEN 12201-5: 1999un revizyonu olarak hazrlanm ve TSE Teknik
Kurulunun 24 Mart 2005 tarihli toplantsnda Trk Standard olarak kabul edilerek yaymna karar
verilmitir.

- Bu standardn daha nce yaymlanm bulunan basklar geersizdir.

- Bu standard, plstik boru sistemlerine ait sistem standardlarnn bir paras olup, zel bir plstik boru
malzemesinin belirli bir uygulamasna aittir. Bu konuda birok sistem standard mevcuttur.

- Sistem standardlar, atf yaplan standardlardaki deney metotlar ynnden desteklenir.

Sistem standardlar, genel fonksiyonel zellikler ve tavsiye edilen deme kurallar ynnden genel
standardlarla uyum halindedir.

Plstik boru sistemleri - me ve kullanma suyu iin - Polietilen (PE) ana bal altndaki standardlar
aadaki blmlerden meydana gelir:

Blm 1: Genel
Blm 2: Borular
Blm 3: Ekleme paralar
Blm 4: Vanalar
Blm 5: Sistemin amacna uygunluu (bu standard)
Blm 7: Uygunluk deerlendirme klavuzu

Not Blm 6: Tavsiye edilen pratik deme kurallar blmnn yaymlanmamasna karar verilmitir.
Bunun yerine, mevcut mill deme kurallar uygulanmaldr.

Bu standardda kaynaklar belirtilmitir.

me ve kullanma suyunun tanmasnda kullanlan dier plstik malzemelerden yaplm boru sistemleri iin
sistem standardlar aada verilmitir:

EN 1452 Plastics piping systems for water supply Unplasticized poly(vinyl chloride) (PVC-U).

prEN 1796 Plastics piping systems for watersupply with or without pressure Glass-reinforced thermosetting
plastics (GRP) based on polyester resins (UP).
ICS 23.040.01 TRK STANDARDI TS 418-5
91.140.60 EN 12201-5/Mart 2005

indekiler
0 Giri.............................................................................................................................................................. 1
1 Kapsam........................................................................................................................................................ 1
2 Atf yaplan standard ve/veya dokmanlar .................................................. Error! Bookmark not defined.
3 Terimler, tarifler, semboller ve ksaltmalar .............................................................................................. 3
3.1 Elektrik kaynakl balant .................................................................................................................... 3
3.2 Aln kaynakl balant .......................................................................................................................... 3
3.3 Semer kaynakl balant...................................................................................................................... 3
3.4 Mekanik balant ................................................................................................................................. 3
3.5 Kaynak uygunluu............................................................................................................................... 3
4 Sistemin amacna uygunluu.................................................................................................................... 3
4.1 Genel................................................................................................................................................... 3
4.2 Deney sisteminin hazrlanmas ........................................................................................................... 3
4.3 Aln kaynakl ekleme paralar ............................................................................................................ 4
4.4 Elektrik kaynakl balantlar ................................................................................................................ 4
4.5 Mekanik balantlar ............................................................................................................................. 5
4.6 artlandrma........................................................................................................................................ 5
4.7 80Cta hasar olumas durumunda deneyin tekrar........................................................................... 7
Kaynaklar.......................................................................................................................................................... 8

0
ICS 23.040.01 TRK STANDARDI TS 418-5
91.140.60 EN 12201-5/Mart 2005

Plstik boru sistemleri - me ve kullanma suyu iin - Polietilen (PE) -

Blm 5: Sistemin amacna uygunluu

0 Giri
Bu sistem standard, polietilenden (PE) yaplm bir boru sistemini ve bu sistemin elemanlarn kapsar. Bu
standard, herhangi bir n ileme tbi tutulmam ham suyun tanmas dhil insanlar tarafndan kullanlan
ime ve kullanma suyu uygulamalar iin kullanlr.

Bu standardn kapsad mamullerin, insanlar tarafndan kullanlan suyun kalitesi zerine olumsuz etkileri
asndan aada verilenlere dikkat edilmelidir:

- Bu standard, AB veya EFTA ye lkelerinde mamullerin hibir snrlama getirilmeden kullanlp

kullanlmayaca hakknda bilgi vermez.
- Geerli bir Avrupa kriterinin uyarlanmasnn beklendii srede, bu mamuln zellikleri ve/veya
kullanmyla ilgili mevcut mill mevzuatlarn geerli olacana dikkat edilmelidir1).

Boru sistemi elemanlar iin zellikler ve deney metotlar; EN 12201-1, EN 12201-2[1], EN 12201-3[2] ve EN
12201-4[3] te ve sisteme uygunluk klavuzu ise CEN /TS 12201-7[4] de verilmitir.

Bu standardda sistemin amacna uygunluu ile ilgili zellikler verilmitir.

1 Kapsam
Bu standard, herhangi bir n ileme tbi tutulmam ham suyun tanmas da dhil insanlar tarafndan
kullanlan su uygulamalar iin kullanlan montaj yaplm boru sistemlerinin amacna uygunluu ile ilgili
zellikleri kapsar.

Bu standard, atf yaplan deney metotlar iin gerekli olan deney parametrelerini de kapsar.

Bu standard, EN 12201in dier blmleriyle birlikte, aada verilen artlar altnda kullanlan polietilen
borulara, ekleme paralarna, vanalara, bunlarn balantlarna ve dier malzemeden yaplm elemanlarla
yaplan balantlara uygulanr:

a) Azam alma basnc, MOP, 25 bara2) (25 bar dhil) kadar,

b) Referans scaklk olarak, 20 oC alma scakl.

Not 1 20 oCdan byk, 40 oCa (40 oC dhil) kadar sabit alma scaklk uygulamalar iin EN 12201-1 Ek
Aya baknz.

EN 12201, azam alma basnc araln kapsar ve katk maddeleri ve renklerle ilgili zellikleri verir.

Not 2 Boru sistemiyle ilgili belirli zelliklerin, ilgili mill mevzuat ve deme kurallar da dikkate alnarak, bu
standardda belirtilenlerden uygun hususlarn seimi, imaltnn veya siparii verenin
sorumluluundadr.

1)
TSE Notu: Trk Gda Kodeksi Gda Maddeleriyle Temasta Bulunan Madde ve Malzemeleri Teblii ne
(22.04.2002/24374) uygun olmaldr.
2)
1 bar = 105 N/m2

1
ICS 23.040.01 TRK STANDARDI
91.140.60
EN, ISO, IEC Ad
vb. No (ngilizce)
EN 712 Thermoplastics piping systems - End
load - bearing mechanical joints
between pressure pipes and fittings
- Test method for resistance to pull -
out under constant longitudinal force
EN 713 Plastics piping systems - Mechanical
joints between fittings and polyolefin
pressure pipes - Test method for
leaktightness under internal
pressure of assemblies subjected to
bending
EN 715 Thermoplastics piping systems -
End-load bearing joints between
small diameter pressure pipes and
fittings - Test method for
leaktightness under internal water
pressure, including end thrust
EN 911 Plastics piping systems -
Elastomeric sealing ring type joints
and mechanical joints for
thermoplastics pressure piping -
Test method for leaktightness under
external hydrostatic pressure
EN 921: 1994 Plastics piping systems -
Thermoplastics pipes -
Determination of resistance to
internal pressure at constant
temperature
EN 12201-1: Plastics piping sytems for water
2003 supply - Polyethylene (PE) - Part 1:
General
ISO 11413: Plastics pipes and fittings -
1996 Preparation of test piece assemblies
between a polyethylene(PE) pipe
and an electrofusion fitting
ISO 11414: Plastics pipes and fittings -
1996 Preparation of polyethylene (PE)
pipe/pipe or pipe/fitting test piece
assemblies by butt fusion
ISO 13953: Polyethylene(PE) pipes and fittings -
2001 Determination of the tensile strength
and failure mode of test pieces from
a butt-fused joint
ISO 13954: Plastics pipes and fittings - Peel
1997 decohesion test for polyethylene
(PE) electrofusion assemblies of
nominal outside diameter greater
than or equal to 90 mm
ISO 13955: Plastics pipes and fittings - Crushing
1997 decohesion test for polyethylene
(PE) electrofusion assemblies
ISO/DIS Plastics pipes and fittings -
13956: 1996 Determination of cohesive strength -
Tear test for polyethylene (PE)
assemblies
3) TSE Notu: Atf yaplan standardlarnTS numaras ve Trke ad 3. ve 4. kolonda verilmitir
2
TS 418-5
EN 12201-5/Mart 2005
TS No3) Ad
(Trke)
TS EN 712 TermoplstikbBoru sistemleri - Basnl
borular ve ekleme paralar arasndaki
eksenel yklere dayankl mekanik
balantlar - Sabit yatay kuvvetler altnda
ayrlma mukavemetinin tayini
TS EN 713 Plstik boru sistemleri - Basnl, poliolefin
boru ve ekleme paralar arasndaki
mekanik balantlar - Bklm boru
sisteminin i basn altnda szdrmazlk
tayini
TS EN 715 Termoplstik boru sistemleri - Kk apl,
basnl borular ve ekleme paralar ile
yaplan eksenel yklere dayankl balantlar
- Hidrostatik basncn oluturduu eksenel
ykler dhil olmak zere su basnc altnda
szdrmazlk tayini
TS EN 911 Plstik boru sistemleri - Basnca dayankl
termoplstik borular iin halka tipli
elstomerik contal balantlar ve mekanik
balantlar - Hidrostatik d basn altnda
szdrmazlk iin deney metodu
TS EN 921 Plstik boru sistemleri - Termoplstik
borular - Sabit scaklkta i basnca
mukavemetin tayini
TS 418-1 Plstik boru sistemleri - me ve kullanma
EN 12201-1 suyu iin - Polietilenden (PE) blm 1 -
genel
TS ISO Plastik boru ve ekleme paralar- Elektrik
11413 eritme kaynakl ekleme parasyla
polietilen bir borudan deney parasnn
hazrlanmas
TS ISO Plstik borular ve ekleme paralar-
11414 Polietilen (PE) boru/boru veya boru/ekleme
paras deney paras sistemlerinin aln
kayna ile hazrlanmas
TS ISO Borular ve ekleme paralar Polietilen
13953 (PE) Aln kaynakl bir balantdan alnan
deney paralarnn ekme mukavemetinin
ve hasar tipinin belirlenmesi
Aama kodu
TS ISO Plastik borular ve ekleme paralar- Anma
13954 d ap 90 mm veya daha byk olan
elektrik eritmeli polietilen (PE) takmlar iin
syrarak ayrma deneyi
TS ISO Plastik borular ve ekleme paralar- Elektrik
13955 eritmeli polietilen (PE) takmlarn
sktrlarak ayrlmas deneyi
TS ISO/DIS Plastik borular ve ekleme paralar-
13956 Yapma mukavemetinin tayini- Polietilen
(PE) takmlar iin yrtlma deneyi
ICS 23.040.01 TRK STANDARDI TS 418-5
91.140.60 EN 12201-5/Mart 2005

3 Terimler, tarifler, semboller ve ksaltmalar

Bu standardn amac bakmndan EN 12201-1de verilenlerle birlikte aadaki terimler, tarifler semboller ve
ksaltmalar kullanlr.

3.1 Elektrik kaynakl balant

Bir polietilen boru ba veya semerli - elektrik kaynakl ekleme paras ile boru veya boru ulu ekleme
paralar arasndaki bir balant ekli. Elektrik kaynakl ekleme paralar, balant yzeylerine yerletirilmi
stma elemannn Joule etkisiyle stlmas suretiyle boru ve ekleme parasnn temas eden ksmlarna
eritilerek balanr.

3.2 Aln kaynakl balant

Karlkl ularn yzeylerinin stc bir alet vastasyla, polietilen malzemenin erime scaklna gelinceye
kadar dzgn bir ekilde stlmas ve stc plkann abucak ekilerek yumuam ularn birbirini
karlayacak ekilde birletirilmesiyle yaplan balant.

3.3 Semer kaynakl balant

Bir borunun d yzeyinin ve bir kemerin eri yzeyinin stc bir alet vastasyla polietilen malzeme
eriyinceye kadar stlmas ve stc plkann abucak ekilerek yumuam yzeylerin birbirlerine temas
edecek ekilde bastrlarak birletirilmesiyle elde edilen balant..

3.4 Mekanik balant

Polietilen bir boru ile dier bir polietilen boru veya boru sisteminin dier bir eleman arasnda basnca ve
eksenel yklere dayankl, szdrmaz olacak ekilde yaplan balant. Yarap ynnde skma kuvvetlerinin
olduu durumlarda, boru cidarnn snmesini nlemek iin, boru iine bir destek bilezii yerletirilerek
polietilen boruya kalc bir destek salanabilir.

Not - Ekleme paralarnn veya vanalarn metalik ksmlar, metalik borulara, vida dileriyle, sktrmal
balantlarla, kaynak ile veya polietilen flnlar da dhil flnl balantlarla birletirilebilir. Ekleme
paras veya vanalarn balantlarnn sklmez bir ekilde kalc olarak yaplmasna msaade
edilebilir.

3.5 Kaynak uygunluu

Birbirine benzeyen veya benzemeyen polietilen malzemeden yaplm iki elemann bu standardda belirtilen
performans zelliklerine uygun olacak ekilde kaynakla balant yaplabilme zellii.

4 Sistemin amacna uygunluu

4.1 Genel
Bu madde, deney sistemlerinin hazrlanmas ve normal ve ar artlar altnda kaynak ileminin dorulanmas
ve uygunluu iin gerekli deney metotlar hakknda bilgi verir.

4.2 Deney sisteminin hazrlanmas

4.2.1 Genel
Bu madde, boru/ekleme paras imalt toleranslarn, sistem yerini, cihaz toleranslarn, deme esnasnda
evre scaklndaki deimeleri, uygun conta ve eleman malzemesini ve toleranslarn dikkate alarak deney
sisteminin hazrlanmas iin metotlar belirtir. Basn deneylerine tbi tutulan deney paras, basnc
drmeyecek zellikte eksenel yklere dayankl kapaklarla, tapalarla veya flnlarla kapatlmal ve bunlar
zerinde su girii veya hava kna imkn veren balantlar bulunmaldr.

4.2.2 Gruplama
Bu standardn amac iin, borular, ekleme paralar ve vanalarn gruplandrlmalar izelge 1e uygun olarak
yaplmaldr.

3
ICS 23.040.01 TRK STANDARDI TS 418-5
91.140.60 EN 12201-5/Mart 2005

izelge 1 Borular, ekleme paralar ve vanalar iin boyut gruplamalar

Boyut grubu
1 2 3 4
Anma d ap, dn 16 dn < 75 75 dn < 250 250 dn < 710 dn 710

4.2.3 Ekleme paras tipleri

a) Boru ulu ekleme paralar,
b) Elektrik kaynakl boru bal ekleme paralar,
c) Elektrik kaynakl semerli ekleme paralar,
d) Mekanik ekleme paralar.

4.3 Aln kaynakl ekleme paralar

4.3.1 Ar artlar altndaki sistemler

Deney, mteri veya son kullanc tarafndan bir istek olmas durumunda yaplr.

a) Sistemin montaj, ISO 11414Te uygun ayn MRS ve SDR deerlerine sahip boru ulu ekleme paralar
ve/veya borular kullanlarak ve ISO 11414 Madde 6nn a) kknda verilen eksen kakl zellikleri de
dhil, ISO 11414 izelge B.1de verilen en dk ve en yksek artlar altnda yaplmaldr.

b) Deney paralarnn says: Her mamul tipi iin, imaltnn kendi retim aralndan bir aptaki mamul.

c) Sistemin montaj, hidrostatik mukavemet (80 oCda 165 h) ve aln kaynakl balantlarn ekme
mukavemeti zellikleri iin izelge 3te belirtilen deerlere uygun olmaldr.

4.3.2 Farkl MRS deerlerine sahip elemanlar arasndaki sistemler

Mteri veya son kullanc tarafndan bir istek olmas durumunda deneye tbi tutulur.

a) Sistem, 23 0Cta normal artlar altnda, ISO 11414e uygun farkl MRS deerlerinde, ayn SDR
deerlerine sahip boru ulu ekleme paralar ve/veya borular kullanlarak hazrlanmaldr.
b) Deney paralarnn says: Her mamul tipi iin, imaltnn kendi retim aralndan bir aptaki mamul.
c) Sistem, aln kaynakl balantlarn ekme mukavemeti zellikleri iin izelge 3te belirtilen deerlere
uygun olmaldr.

4.4 Elektrik kaynakl balantlar

4.4.1 Farkl MRS ve SDR deerlerine sahip elemanlar ve borulardan oluan sistemler

4.4.1.1 Sistem mmknse, ISO 11413 izelge C.1de verilen art 1e uygun, farkl SDR ve MRS deerlerine
sahip elemanlar ve borular kullanlarak izelge 2de verilen emaya gre hazrlanmaldr.

4.4.1.2 Deney paralarnn says: Her mamul tipi iin, imaltnn kendi retim aralndan en byk aptaki
mamul ile her bir boyut grubundan en kk aptaki mamul (izelge 1).

4.4.1.3 Sistem, elektrik kaynakl boru bal ekleme paralar iin yapma mukavemeti veya elektrik
kaynakl semerli ekleme paralar iin yapma mukavemeti (hangisi uygunsa) zellikleri iin
izelge 3te belirtilen deerlere uygun olmaldr.

izelge 2 Numune alma pln

Elektrik kaynakl Boru veya eleman

ekleme paralar PE 63 PE 80 PE 100
SDR SDR SDR SDR SDR SDR
En fazla En az En fazla En az En fazla En az
PE 63 X -- -- X -- X
PE 80 X -- X -- -- X
PE 100 X -- X -- -- X

4
ICS 23.040.01 TRK STANDARDI TS 418-5
91.140.60 EN 12201-5/Mart 2005

4.4.2 Ar artlar altndaki sistemler

4.4.2.1 Sistemler, ekleme paras imalts tarafndan tavsiye edilen Ten az ve Ten fazla deerleri kullanlarak
ISO 11413, izelge C.1de verilen 2inci ve 3nc artlara uygun ekleme paralaryla ayn MRS ve SDR
deerlerine sahip borular kullanarak hazrlanmaldr.

Mteri tarafndan kabul edildii takdirde, en dk ve en yksek 2inci ve 3nc enerji artlar, ekleme
paras imalts tarafndan tarif edilen Ta evre scaklndaki bir anma enerjisi ile yer deitirilebilir (ISO
11413 Madde 3.4).

malt aralndaki aplardan seilen dz elektrik kaynakl boru bal ekleme paralaryla (balant paralar)
yaplan balant yerleri, boru ucu ile ekleme parasnn azam teorik geme derinlii arasndaki mesafe 0,05
dn olacak ekilde hazrlanmaldr. Burada anma ap dn > 225 mm olan borularla yaplan balantlarda, bu
borularla ekleme paralar arasnda en fazla 1,5olik bir asal sapma yapacak ekilde olmaldr. Semerli
ekleme paralar, su ile msaade edilen azam basnca ulalm halde iken deney borusuna kaynak
yaplmaldr. maltnn nceden belirttii soutma sresine eriildikten hemen sonra kaynan yapld
boru delinmelidir.

Not Elektrik kaynakl semerli ekleme paralar ile yaplan balantlar, mill mevzuat dikkate alnarak
hazrlanmaldr.

4.4.2.2 Deney paralarnn says: Her mamul tipi iin, imaltnn kendi retim aralndan, en kk ve en
byk aplar dhil ve her bir boyut grubundan bir aptaki mamul (izelge 1).

4.4.2.3 Sistem, elektrik kaynakl boru bal ekleme paralar iin yapma mukavemeti veya elektrik
kaynakl semerli ekleme paralar iin yapma mukavemeti (hangisi uygunsa) zellikleri iin izelge 3te
belirtilen deerlere uygun olmaldr.

4.5 Mekanik balantlar

4.5.1 Farkl MRS ve SDR deerlerine sahip PE borularla, mekanik ekleme paralar arasndaki balantlar
imaltlarn tavsiyelerine uygun olarak yaplmal ve hazrlanmaldr.

4.5.2 Deney paralarnn says: maltnn kendi retim aralndaki mamul tipinden her bir ap iin bir
ekleme paras.

4.5.3 Deney sistemi, izelge 3te belirtilen zelliklere uygun olmaldr.

4.6 artlandrma
Deney paralar, izelge 3te belirtilen uygun deney metotlarnda aksi belirtilmedike deneyden nce (23 2)
o
Cda artlandrlmaldr.

5
ICS 23.040.01 TRK STANDARDI TS 418-5
91.140.60 EN 12201-5/Mart 2005

izelge 3 Sistemin amacna uygunluu iin zellikler

zellik Sonu Deney parametreleri Deney metodu

Kaynakl balantlar
80 Cda Deney sresince U kapaklar Tip a)a EN 921
hidrostatik hibir deney Deney paralarnn saysb Madde 4
mukavemet parasnda hasar artlandrma sresi EN 921e uygun
meydana Deney tipi Su iinde suyla
gelmemeli Deney scakl 80 C
Deney sresi 165 hc
evre gerilmesi (halka) iin:
PE 40 iin 2,5 MPa
PE 63 3,5 MPa
PE 80 4,5 MPa
PE 100 5,4 MPa
Elektrik kaynakl Krlganlk hasar Deney scakl 23 oC ISO 13954
boru bal ekleme olarak, krlmann Deney paralarnn saysb Madde 4e uygun veya
paralar iin balad uzunluk olmal ISO 13955
yapma L2/3
mukavemeti
Elektrik kaynakl Krlganlk hasar Deney scakl 23 oC ISO/DIS 13956
semerli ekleme olarak, krlan Deney paralarnn saysb Madde 4e uygun
paralar iin ksmn yzeyi % olmal
yapma 25
mukavemeti
ekme dayanm Deney hasar: Deney scakl 23 C ISO 13953
(aln kaynakl Snme : Geer Deney paralarnn saysb Madde 4e uygun
balantlar iin) Krlma: Gemez olmal
Mekanik balantlard
basn altnda Szdrmamal Deney sresi 1h EN 715
szdrmazlk Deney basnc 1,5 x PN (borunun)
Deney paralarnn saysb 1
Bkl vaziyette Szdrmamal Deney sresi 1h EN 713
i basn altnda Deney basnc 1,5 x PN (borunun)
szdrmazlk Deney paralarnn saysb 1
D deney Szdrmamal Deney basnc p1= 0,01 MPa EN 911
basnc Deney sresi 1h
Deney basnc p2= 0,08 MPa
Deney sresi 1h
Deney paras saysb 1
Sabit eksenel yk Ekleme Deney scakl 23 C EN 712
altnda ekmeye parasndan boru Deney sresi 1h
mukavemet ayrlmamal veya Kuvvet EN 712ye uygun
da doru olmal
hareket etmemeli
a
Tip b) kapaklar, 315 mmden byk aplar iin deneylerde kullanlabilir.
b
Verilen deney paralarnn says, izelgede tanmlanan zellik iin gerekli olan deeri elde etmeye yarayan
saylar gsterir.
c
Snme ile ilgili hasar dikkate alnmamal, tekrar deneyi ilemleri iin Madde 4.7ye baknz.
d
Anma ap,63 mm ve 63 mmye kadar olan mekanik balantlar iin. 63 mmden byk anma apna sahip
balantlarla ilgili deney metodu hazrlk aamasndadr.

6
ICS 23.040.01 TRK STANDARDI TS 418-5
91.140.60 EN 12201-5/Mart 2005

4.7 80Cta hasar olumas durumunda deneyin tekrar

Krlganlk modunda 165 saatten nce atlak grlmesi hlinde, bu durum hasar olarak kabul edilmelidir.
Ancak 165 saatten nce snme modunda bir hasar meydana geldii takdirde, daha kk bir gerilme deeri
seilerek deney tekrarlanr. Bylece izelge 4te tavsiye niteliinde verilen gerilme/zaman deerlerinden,
gerilme deerine karlk gelen gerekli asgar sre elde edilir.

izelge 4 - 80 oCta yaplan hidrostatik mukavemetle ilgili tekrar deneyleri iin deney parametreleri

PE 40 PE 63 PE 80 PE 100
Gerilme Deney Gerilme Deney Gerilme Deney Gerilme Deney
MPa sresi MPa sresi MPa sresi MPa sresi
h h h h
2,5 165 3,5 165 4,5 165 5,4 165
2,4 230 3,4 295 4,4 233 5,3 256
2,3 323 3,3 538 4,3 331 5,2 399
2,2 463 3,2 1000 4,2 474 5,1 629
2,1 675 4,1 685 5,0 1000
2,0 1000 4,0 1000

7
ICS 23.040.01 TRK STANDARDI TS 418-5
91.140.60 EN 12201-5/Mart 2005

Kaynaklar

[1] EN 12201-2, Plastics piping systems for water supply - Polyethylene (PE) Part:2 Pipes
[2] EN 12201-3, Plastics piping systems for water supply - Polyethylene (PE) Part:3 Fittings
[3] EN 12201-4, Plastics piping systems for water supply - Polyethylene (PE) Part:4 Valves
[4] CEN/TS 12201-7, Plastics piping systems for water supply - Polyethylene (PE) Part:7 Guidance for
the assessment of conformity