L E S FI C HE

Vak: Wereldorintatie Domein: Natuur

Lesonderwerp: Kennismaking met planten

Datum: 24 april Tijdstip: 13.25uur 14.55 uur

Didactisch materiaal leerkracht
Didactisch materiaal leerling
Levende planten (witte dovenetel, scherpe boterbloem)
Takken met katjes (Anneke en Luc)
Per groep 1 ui en 1 aardappel (Luc)
Per groep 1 mesje en 1 snijplankje (Luc 2, Anneke 3)
Boeken over planten (Luc)
Flipchart (Luc)
Tulpen (Anneke)
Groene camouflagejas, touw als wortels, blauw teiltje,
bureaulamp, ballon als zuurstof, kinderen ademen CO2 uit.
(Luc)
/

BEGINSITUATIE

Lesdoelen Leerplandoelen
De leerlingen kunnen: WO TI 8.13
o De onderdelen van een plant aanduiden en benoemen op een tekening [
wortel, stengel, knoop, okselknop, blad, bloem, bloemsteel, bloemknop ].
WO NA 7.8.7
o De onderdelen van een bloem aanduiden en benoemen op een tekening.
[ steel, kelkblad, kroonblad, stamper, meeldraad ].
WO NA 7.8
o De onderdelen van het mannelijke deel van een bloem (de stamper)
aanduiden op een tekening [ vruchtbeginsel, stijl en stempel ].
o De onderdelen van het vrouwelijke deel van een bloem (de meeldraden)
WO NA 7.6.3
aanduiden op een tekening
[ helmknop en helmdraad ] WO NA 7.5
o Verschillende 2 manieren opsommen waarop bestuiving kan gebeuren. [
windbestuiving, bestuiving door insecten ] WO NA 7.11
o Eigenschappen van stuifmeel en bloemen aanduiden van planten die door
de wind of door insecten worden bestoven. WO SA 5.1.5
o Uitleggen hoe het komt dat vroegbloeiers erin slagen om al heel vroeg in
de lente te bloeien. Wo RU 9.15.2
o Zeggen welke 3 elementen een plant nodig heeft om zijn eigen voedsel te
maken. Je kan deze elementen ook invullen bij een tekening. WO RU 9.16.4
[ licht, koolstofdioxide en water ]
o Twee manieren opsommen en kort verklaren hoe planten hun zaden
verspreiden.
 FASE 1 (20 MIN): Inleiding + activeren voorkennis
LK 1 leidt de les.
0. Organisatie (0)
Indien dit nog niet het geval is, wordt de klas zo opgesteld dat LK 2 assisteert.
er 4 5 groepen aan een eiland kunnen zitten. Dit gebeurt
zoveel mogelijk door de lln. zelf.

1. Start (10)
Uitdelen werkbundel + naam en klas laten noteren.

Klassikaal bespreken van de titel en afbeelding voorpagina

Een kennismaking met planten.

2. Woordwolk (10)
Elke lln. noteert eerst individueel wat hij/zij weet over LK 2 noteert op flipchart
dieren algemeen. (klad)
lln. wisselen uit met groepsgenoten.
Klassikaal bespreken resultaten groepjes + op bord soort
mind map maken. LK probeert zo goed mogelijk de info te
ordenen.

Tijdens het vervolg van de les wordt zo vaak mogelijk

teruggekoppeld naar deze eerste brainstorm.

Klassikaal lezen van de inleiding. (LK of lln. leest voor).

FASE 2 (60 MIN): Alles over planten

De bouw van een plant
kennen jullie alle delen van een plant?

Elk groepje krijgt minstens 1 scherpe boterbloem.

De verschillende bloemdelen en functies worden besproken in de LK 1 en LK 2 coachen de
groepjes. groepjes.
De bundel wordt ingevuld.

De bouw van een bloem

kennen jullie alle delen van een bloem?

Elk groepje krijgt minstens 1 tulp.

De verschillende bloemdelen en functies worden besproken.
De bundel wordt ingevuld.

Vrouwelijk en mannelijke tegelijk

http://www.schooltv.nl/video/bloemen
-wat-is-een-bloem/

Bestuiving mannelijke bloem en vrouwelijke bloem.

http://www.schooltv.nl/video/bestuiving-bijen-verspreiden-
stuifmeel/

De reis van een stuifmeelkorrel

Wordt besproken a.d.h.v. afbeelding in bundel + flipchart

Bestuiving door insecten

http://www.schooltv.nl/video/wat-doen-hommels-in-een-
tomatenkas-tomatenplaten-bestuiven/#q=bestuiving

2
Bestuiving door de wind LK 1 en LK 2 coachen de
LK voorziet voldoende takken met wilgenkatjes (bij voorkeur groepjes.
mannelijke n vrouwelijke)

De gelijkenissen (stuifmeel en stampers) en verschillend (kleur,

hoeveelheid stuifmeel, opvallende bloem of niet) worden eerst
onderzocht in groepjes en daarna klassikaal besproken.

Bundel wordt verder aangevuld.

Verspreiding van de zaden

https://www.dropbox.com/s/tpi7z2qjo9s193u/Hoe%
20zaden%20zich%20verspreiden.mp4?dl=0

LK toont gemonteerd filmpje waarin de verschillende

verspreidingswijzen worden getoond.
Lln. krijgen een kijk- en luisteropdracht: noteer de verschillende
manieren hoe planten hun zaden verspreiden.

Bollen en knollen
Elke groep krijgt 1 ui en 1 aardappel. Verschillen worden
besproken en aangevuld in bundel.
Daarna bekijken we filmpje vanaf minuut 2:00
http://www.schooltv.nl/video/verschil-bol-en-
knol-een-ui-is-een-bol-een-aardappel-is-een-knol/

Planten maken hun eigen voedsel

https://www.youtube.com/watch?v=UZekhzGqBt0

LK 2 (plant) gaat in blauw teiltje staan, kinderen ademen CO2 uit

en LK 1 laat bureaulamp schijnen op PLANT ;)

LK 1 noteert op het bord wat een plant allemaal nodig heeft om

zijn eigen voedsel te maken.

- water, co2 en licht

LK 1 legt de bladgroenwerking
LK 1 legt het proces verder uit. (plant maakt suikers en zuurstof
met handen en voeten uit.
aan op te groeien etc.)
LK 2 WORDT plant
LK 2 krijgt een banaan in de hand en een ballon (met opschrift
ZUURSTOF)

FASE 3 ( 20 MIN): Overlopen doelen

LK overloopt klassikaal de doelen op de laatste p. van de bundel.
En verwijst telkens naar de plaats in de bundel zelf. Lln. kunnen
nog extra aanduiden wat belangrijk is. De leerstof wordt zo nog
eens in snel tempo herhaald.

Ook de yurls pagina wordt getoond. De linken die zeker als

studiehulp zouden moeten bekeken worden staan vetjes aangeduid.

3
 Dinsdag
FASE 1 (100 MIN): Uitstap langs het Dijlepad en naar Kruidtuin
Tijdens deze wandeling gaan we op zoek naar (wilde) planten langs het LK 1 en LK 2 elk de
Dijlepad en in de Kruidtuin. We determineren planten en bomen a.d.h.v. helft van de groep.
determinatietabellen en natuurgidsen.

Elke LK neemt 1 halve klasgroep mee. Tijdens de wandeling wordt ook

zoveel mogelijk informatie uitgewisseld tussen beide groepen.

In de Kruidtuin worden 2 zones met touw afgebakend. De kinderen

onderzoeken het aantal planten en het aantal soorten planten in de
verschillende zones. Wat is de oorzaak voor deze verschillen?

Planten uit de kruidtuin worden besproken (gebruikt als voedsel,

medicijn, smaakmakers, ).

BRONNEN
4.bp.blogspot.com. (2017). Cite a Website - Cite This For Me. [online] Available at: http://4.bp.blogspot.com/-z-
InAqvjmL4/UaUEqmaxXOI/AAAAAAAAGI0/OOL1PDuZXgU/s1600/IMG_3792_3.jpg [Accessed 9 Apr. 2017].

Biologyrules.site40.net. (2017). Cite a Website - Cite This For Me. [online] Available at:
http://biologyrules.site40.net/afbeeldingen/Afbeeldingen%20bloem/de%20bloem.jpg [Accessed 9 Apr. 2017].

Detuinkabouter-epe.nl. (2017). Cite a Website - Cite This For Me. [online] Available at: http://www.detuinkabouter-epe.nl/images/tuinkabouter.png [Accessed 10 Apr.
2017].

Freewebs.com. (2017). Cite a Website - Cite This For Me. [online] Available at: http://www.freewebs.com/belevenissen-van-een-tuinkabouter/groenten - ui geel.jpg
[Accessed 10 Apr. 2017].

Google.be. (2017). ui - Google zoeken. [online] Available at:

https://www.google.be/search?q=ui&tbm=isch&imgil=aX81ivwqWfr4JM%3A%3BITbS9KjaFOlO8M%3Bhttp%253A%252F%252Fwww.freewebs.com%252Fbel
evenissen-van-een-
tuinkabouter%252Fgroentenuien.htm&source=iu&pf=m&fir=aX81ivwqWfr4JM%3A%2CITbS9KjaFOlO8M%2C_&usg=__aBfz4jgibRCNAO_IfQLAV7UEqGk=
&biw=1910&bih=912&ved=0ahUKEwjVvLihlZrTAhWDMhoKHQLOBXoQyjcIQw&ei=m5_rWJWDLYPlaIKcl9AH#imgrc=aX81ivwqWfr4JM: [Accessed 10
Apr. 2017].

Gvacdn.akamaized.net. (2017). Cite a Website - Cite This For Me. [online] Available at: https://gvacdn.akamaized.net/webalbums/000/000/296/512/id296512-
tuinman.jpg?maxheight=600&maxwidth=960&scale=downscaleonly&quality=90 [Accessed 10 Apr. 2017].

Histmag.org. (2017). Cite a Website - Cite This For Me. [online] Available at: https://histmag.org/grafika/articles/ziemniak/ziemniak_min_320x214.jpg [Accessed 10 Apr.
2017].

Kampen.scoutingbrigitta.nl. (2017). Cite a Website - Cite This For Me. [online] Available at: http://kampen.scoutingbrigitta.nl/wekkerkamp2011/images/intekst/gnome.jpg
[Accessed 10 Apr. 2017].

Kuss, P. and Van Den Bosch, J. (2012). Mikado 5-6 Bronnenboek. 1st ed. Kalmthout: Pelckmans, pp.38-14.

Scrigroup.com. (2017). Cite a Website - Cite This For Me. [online] Available at: http://www.scrigroup.com/files/limba/germana/biologie/2_poze/image003.gif [Accessed 10
Apr. 2017].

Slideplayer.nl. (2017). Voortplanting bij bloemplanten - ppt download. [online] Available at: http://slideplayer.nl/slide/2193743/ [Accessed 9 Apr. 2017].

S-media-cache-ak0.pinimg.com. (2017). Cite a Website - Cite This For Me. [online] Available at: https://s-media-cache-
ak0.pinimg.com/originals/d5/b0/41/d5b041de37b7ce5efd3ee7e5e791ed40.png [Accessed 9 Apr. 2017].

Tuinadvies. (2017). Verspreiding van zaden. [online] Available at: https://www.tuinadvies.be/artikels/verspreiding_van_zaden [Accessed 9 Apr. 2017].

Vcbio.science.ru.nl. (2017). Bloem en Kegel. [online] Available at: http://www.vcbio.science.ru.nl/virtuallessons/pollenflowercone/ [Accessed 9 Apr. 2017].