H thng sn xut tinh gn (Lean manufacturing)

Bn l nh qun l mt n v sn xut kinh doanh, bn lun lun phi i mt vi nhng sc

p t i th cnh tranh, t khch hng v cht lng, gi c, giao hng ng hn, v t li
nhun. C th bn bit tt c nhng bin ng v chi ph, nng sut, cht lng l do cc bin
ng u vo ca h thng sn xut nh bin ng v nhn s, bin ng trong qu trnh to sn
phNm, bit ng v nguyn vt liu, bin ng v my mc thit b, mi trng.... Nhng quan
trng l bn c nhng cng c no gim thiu nhng bin ng ny hay cha? i khi
bn c gng giao hng ng hn nhng khi nhn li, bn li git mnh v lng tn kho qu
nhiu. Bn thy cng ty ca bn rt bn rn, mi ngi u rt mt mi phi gii quyt cc vn
pht sinh hng ngy trong sn xut kinh doanh, nhng kt qu em li li khng nh mong
i. Bn ang bi ri!?

Bn s git mnh mt ln na khi bit rng mt kho st ca Trung tm nghin cu doanh

nghip Lean (Lean Enterprise Research Center) ca Anh quc ch ra rng: trong mt cng ty sn
xut c trng th:
Hot ng to ra gi tr tng thm l 5%
Hot ng khng to ra gi tr tng thm l 60%
Hot ng khng to ra gi tr tng thm nhng cn thit l 35%
----------------------------------------------------------------------------------------
Tng cc hot ng l 100%

Khch hng ch tr cho bn cc hot ng tng thm gi tr (5%) thi. y l ti sao bn rt bn

nhng khng hiu qu.
H thng sn xut tinh gn vi cc cng c hu hiu s gip bn xc nh v gim thiu cc
hot ng khng to ra gi tr tng thm. N s to ra trong doanh nghip ca bn mt h t
tng loi b lng ph, mt h thng sn xut kinh doanh tinh gn, n nh, to c s cho ci
tin lin tc, gim thiu, loi b lng ph, bin ng trong sn xut.

1. 7 loi lng ph
Nhn din c lng ph l bc u cho ci tin. Khi p dng h thng sn xut tinh gn Lean,
i hi s ci tin c phi c pht huy t mi cp trong t chc, v quan trng l ngi
thc hin cng vic trc tip. Do i hi mi ngi trong t chc phi thu hiu 7 loi lng
ph, v bit trong cng vic ca mnh c nhng lng ph g v ci tin, loi b, gim thiu chng.
Khi mi nhn vin c o to, thu hiu v 7 loi lng ph v cc cng c ci tin th s to ra
phong tro ci tin lin tc trong cng ty. 7 loi lng ph c bn gm c:
1- Lng ph do ch i
2- Lng ph do sn xut qu nhiu
3- Lng ph do sa cha
4- Lng ph do thao tc/ di chuyn
5- Lng ph do qu trnh sn xut
6- Lng ph do tn kho
7- Lng ph do vn chuyn
Hin nay cc chuyn gia nhn din thm mt loi lng ph na l khng tn dng sng kin
ca nhn vin.

2. 5S & Qun l bng trc quan

5S l mt cng c rt hu dng loi b/ gim thiu cc loi lng ph nh ch i, sa cha,
thao tc/ di chuyn, qu trnh sn xut, vn chuyn. Cng c ny nu p dng thnh cng n cn
to cho nhn vin trong cng ty tc phong lm vic cng nghip, bi bn, c trch nhim, lm
cho mi trng lm vic ch ln thong ng sch s. Bn nn nh rng hn na thi gian ca

1
bn l sng cng ty. 5S s lm cho bn thy cuc sng hnh phc hn, sc kho tt hn. Cc
c ng, khch hng v nh cung cp s nh gi cao cng ty bn, cng nh vn ho ca cng
ty. 5S nu kt hp vi vic ci tin dy truyn sn xut (ci tin cc tht c chai trn dy truyn),
th hiu qu v nng sut, cht lng s tng rt cao.
5S l bao gm:
1- Sng lc (Seiri)
2- Sp xp (Seiton)
3- Sch s (Seisou)
4- Sn sng (Seiketsu- tiu chuNn ho)
5- Su st (Shisuke- bin thnh vn ho cng ty)
C ai ni rng: "Mt bc tranh bng 1000 li ni". Thc t 1000 li ni cha chc m t
y mt bc tranh. Trong thc t sn xut kinh doanh, c rt nhiu hin tng, vn m
nu dng ngn t din gii bao nhiu i na th ngi nghe cng cha chc hnh dung ht s
vic, khi mt hnh nh c th gip ngi nhn tin nhn c ngay vn . Qun l bng trc
quan l dng mu sc, hnh nh, m thanh vo trong qun l sn xut. Qun l bng trc quan
s gip cho nh qun tr hay ngi lao ng pht hin ngay ra s bnh thng v s bt bnh
thng trong h thng sn xut kinh doanh. iu ny s gip ngi lao ng khc phc ngay
lp tc vn , trnh hu qu nghim trng. Qun l bng trc quan c tn dng ti a trong
cc cng c khc ca Lean nh: chuNn ho cng vic, Ngn nga sai st, H thng ko/kanban,
thay i sn xut nhanh, bnh chuNn ho, TPM...

3. Chun ho cng vic (Standardized Work)

ChuNn ho cng vic l vic lu gi li phng php tt nht thi im hin ti sn xut
mt cch an ton, hiu qu v cht lng cao, bng vic vn bn ho hay trc quan ho. ChuNn
ho cng vic s gp phn pht hin gim thiu/ loi b tt c cc loi lng phi k trn. N s
gim bt tc ng do thay i nhn s em li. N thit lp, chuNn ho c dy truyn sn xut.
N s gip t chc duy tr c nhng ci tin thc hin. N l c s cho cng bng v cn
bng. N s gip nh qun l pht hin c s khng cn bng trong cng vic gia nhng
ngi lao ng trong mt trm lm vic, gia cc trm vi nhau, gip nh qun l xc nh
c cc nt c chai, cc v tr qu ti. ChuNn ho cng vic cn gip duy tr cht lng ti v tr
sn xut (ti ngun). ChuNn ho cng vic cng gip lm gim bt lng bn thnh phNm tn
trn dy truyn sn xut. ChuNn ho cng vic da trn 3 yu t chnh:
1- Trnh t cng vic
2- Thi gian khch hng yu cu lm ra mt sn phNm
3- Lng hng tn trn dy truyn

4. Chin lc ngn nga sai st (Error Proofing hay POKA-YOKE)

Theo kt qu ca cc cuc nghin cu, s hi lng ca khch hng ph thuc ch yu vo cht
lng sn phNm. Khch hng c th khng hi lng vi ngi bn hng lc mua hng sau h
c th qun, nhng i vi sn phNm km cht lng th h lun cm thy khng hi lng mi
khi nhn thy, s dng n. Do vy Cht lng sn phNm lun phi l quan tm s 1 ca doanh
nghip. E-P s gip doanh nghip ci tin vt bc cht lng sn phNm. Nu bn p dng E-P
trong tng thao tc, tng cng on trong sn xut ngn nga 100% sai st th bn s nhn
thy mt kt qu thn k v cht lng sn phNm.

5. H thng sn xut ko (Pull/kanban system)

Theo thuyt ca Taylor t sau chin tranh th gii th 2, sn xut hng lot s lm cho chi ph
nhn cng, chi ph vt t, chi ph khu hao my mc thit b... trn mt n v sn phNm s r i.
Khi cc nh my lao vo sn xut hng lot, mi nh my l mt i cng trng. Cc nh
my sn xut theo k hoch d nh sau tm cch Ny ra ngoi th trng (sn xut theo

2
phng php Ny). Phng php ny ch pht huy tc dng khi cu cao hn cung qu nhiu. M
hnh sn xut ny to ra mt lng tn kho khng l v gy ra nhiu t khng hong kinh t
trong lch s. M hnh sn xut ny lm cho nhiu cng ty ph sn, gy kh khn trong vic
kim sot cht lng, gy tn ng vn. M hnh sn xut ny cng khng th p ng kp thi
nhng nhu cu, i hi a dng ca khchhng. Trong bi cnh cnh tranh hin nay, nng lc
sn xut di do, cu nh hn cung, nhu cu ca khch hng l a dng v cc chng loi sn
phNm khc nhau, th m hnh sn xut theo phng php Ny khng cn ph hp na, m hnh
sn xut ko ca Lean (khi ngun l Toyota) l gii php ti u, n s sn xut ra s lng
ng theo nhu cu ca khch hng, cht lng d dng c kim sot, tn kho mc ti thiu.
H thng sn xut ko s gim thiu hay loi b cc tt c cc loi lng ph trn.

6. Dng chy tng sn phm (one-piece flow)

Khi b tr dy chuyn thnh dng chy ca tng sn phNm, s lm cho thi gian nguyn vt liu,
sn phNm nm trn dy dy truyn v tn trong kho gim mt cch kinh ngc. Cht lng ca
tng sn phNm d dng c kim sot. Tn kho trn dy truyn gim ti mc ti thiu. N s
loi b hay gim thiu cc loi lng ph nh ch i, sa cha, di chuyn ca ngi cng nhn,
vn chuyn vt t, tn kho trn dy truyn, tit kim din tch sn xut...

Sn xut theo khi chc nng

Dy ch. Dy ch. Dy ch.
A B C

10 pht 10 pht
10 pht

Lead Time: 30+ pht cho ton b SP

21+ pht cho SP u tin

Sn xut theo Dng chy Lin tc

Dy Dy Dy
A B C

12 pht cho ton b SP

3 pht cho SP u tin

7. Thay i sn xut nhanh (Quick change over)

p ng nhu cu a dng ca khch hng, m vn gim c lng tn kho, vn giao hng
ng hn. Chng ta phi sn xut vi nhng l hng nh, vic thay i sn phNm trn dy
chuyn sn xut l mt phn tt yu. Nhng lm th no vic thay i sn phNm ny khng l
gim cng sut ca dy truyn hay tng thi gian ch i? Phng php thay i sn sut nhanh
s gip bn tm ra phng php thay i sn phNm trn dy truyn nhanh nht, cht lng sn
phNm tt ngay t u. Vic thc hin thay i sn xut nhanh cng gip bn d dng bnh chuNn
ho dy truyn sn xut, khi m chu k thi gian gia cc dng sn phNm hay gia cc nguyn

3
cng l khc nhau. Thay i sn xut nhanh s gip bn gim cc loi lng ph nh ch i, sa
cha, tn trn dy truyn, tn kho, thao tc, di chuyn, sn xut qu nhiu.

8. Gii quyt vn (Problem solving)

Trong qu trnh sn xut chng ta lun i mt vi rt nhiu s bin ng nh bin ng trong
hnh vi thao tc, trong nguyn vt liu, my mc thit b, bin ng ca mi trng sn xut,
bin ng trong h thng o lng.... Nhng bin ng s gy ra cc sai st, sai hng. Nu
chng ta khng c bin php ngn nga ti nguyn nhn gc r th cc sai st, sai hng ny s
xut hin tr li v s tng cc loi lng ph nh sa cha, tn kho, ch i... Nu khng c
phng php tt, i khi ta khc phc vn ny, li c th pht sinh ra cc vn khc.Cc
cng c gii quyt vn cho php bn c th phn loi cc vn , sp xp th t u tin
gii quyt vn , tm nguyn nhn gc r, tm v la chn cc hnh ng khc phc phng
nga hiu qu, kim tra, xc nhn gi tr s dng ca hnh ng khc phc phng nga v duy
tr chng.

9. Dng chy gi tr (Value Stream Mapping)

Ci tin bao gm c nhiu loi, nhng ci tin c th chia lm 2 loi chnh. Mt l ci tin qu
trnh, y l cc ci tin hng vo tng trm sn sut nh ci tin quy trnh cng ngh, ci tin
vic b tr vt t thit b, ci tin g, dng c sn xut... Loi th 2 l ci tin dng chy sn
phNm, y l ci tin v mt v m, ci tin ny c th cho nng sut tng ln r dt. Khi thit
lp dng chy gi tr, nh qun l c th nhn r bc tranh tng th v tnh hnh sn xut trong
cng ty. Nhn vo dng chy gi tr, nh qun l c th xc nh c cc nt c chai, s bt
hp l trong vic b tr sn xut, s mt cn bng trn dy chuyn sn xut, c cc s liu o
lng r rng, gip cho vic ci tin l chnh xc v hiu qu.

10. Bo tr sn xut tng th (TPM)

My mc thit b ng vai tr rt ln trong vic duy tr sn xut, m bo cht lng sn phNm,
ngn nga tai nn lao ng. Tui th ca my mc, thit b cng tit kim c chi ph cho
cng ty rt ln. TPM s loi b hay gim thiu cc loi lng ph nh ch i, sai hng... Khi
trin khai chin lc bo tr sn xut tng th trong cng ty, cng ty s c mt h thng qun l,
bo dng thit b y , cng nhn trc tip sn xut s ng vai tr quan trng trong chng
trnh ny. Vic ny s gip cho my mc, thit b lun trong tnh trng "Tt nh mi". Cc ni
dung chnh ca TPM s bao gm v sinh, kim tra, bo dng ngn nga v bo dng d
phng. Gii quyt cc vn ca my mc, thit b nguyn nhn gc r.

11. Bnh chun ho (Heijunka)

Nhu cu th trng lun thay i theo chu k, theo ma v, m nng lc sn xut ca cc doanh
nghip th c hn v n ph thuc vo cc ngun lc nh con ngi, cng sut ca my mc,
thit b, ngun nguyn liu. Nu sn xut ng theo nhu cu bin ng ca th trng th s c
lc sn xut khng p ng c, c lc dng sn xut, dn n chi ph sn xut cao hay mt c
hi bn hng, cht lng sn phNm khng m bo. Do vic bnh chuNn ho (cng c vai tr
rt ln trong vic p ng nhu cu th trng m vn cn bng c sn xut. Ngoi vic bnh
chuNn ho gia nhu cu th trng v h thng sn xut, bnh chun ho (cn c tc dng cn
i ngun lc, chu k thi gian gia cc dng sn phNm khc nhau trn dy truyn sn xut, gp
phn cn bng dy truyn sn xut. bnh chuNn ho (s gip gim thiu cc loi lng ph nh
ch i, qu ti, sa cha).

12. Ci tin lin tc (Kaizen)

"Khng phi ai cng c kh nng pht minh, nhng ai cng c kh nng ci tin", c nhng
ngi l vic rt vt v nhng vn c kt qu km hn mt ngi lm nhn nhng c phng

4
php v c ci tin. Kaizen c ngha l ci tin nh, nhng nhng ci tin nh ny hp li vi
nhau s a li mt kt qu ng kinh ngc. Trong thi i hin nay, vi vic cnh tranh khc
lit ca cc cng ty trn ton cu th vic ci tin lin tc h thng sn xut kinh doanh s l
cng vic theo ui thng xuyn ca cc cng ty. Khi p dng thnh cng chin lc kaizen
trong cng ty, cng ty bn s c c vn ho ci tin lin tc, vn ho ny s thm nhun trong
tng nhn vin ca cng ty. Kaizen s gip cng ty loi b, gim thiu tt c cc loi lng ph,
ci thin mi trng v an ton trong sn xut- kinh doanh. kaizen c duy tr, t chc phi
c h thng qun tr, sau khi ci tin, cc hnh ng ci tin s bin thnh mt phn trong h
thng qun tr. Nu khng c h thng qun tr th mi thnh qu s b xo m theo thi gian,
ging nh v hnh trn ct.

13. Cc o lng chnh trong lean

Nu khng o lng, s khng bit bn ang u, qu trnh sn xut ca bn ang tt ln hay
ang xu i, bn ang tt hn hay km hn i th cnh tranh. Nu khng c o lng th bn
khng bit c cc ci tin ca mnh c hiu qu khng? nu c th n l bao nhiu? Nu
khng c o lng th bn s qun tr khng hiu qu. o lng trong sn xut, kinh doanh th
c rt nhiu nhng i vi Lean th c 4 php o chnh:
FTT- o lng mc cht lng
DTD- o lng thi gian sn phNm trn dy truyn
BTS- o lng kh nng hon thnh k hoch
OEE- o lng mc hu dng ton phn

14. i lm vic
Con ngi l phn hn ca doanh nghip, l cha kho cho mi thnh cng ca doanh nghip.
thc hin v duy tr tt h thng sn xut tinh gn, chng ta cng phi c nhng tp th c
tnh t chc cao. Ton b nhn vin phi c o to, c kin thc, kinh nghim tt v lng
ph, cc cng c ca Lean v ci tin lin tc. Cc chuyn gia t vn s gip bn xy dng, t
chc i lm vic, s ch r chc nng, nhim v ca tng thnh vin trong i lm vic, s a
ra cc c ch vn hnh, qun l i lm vic hiu qu. Cc i lm vic s tr thnh cc b phn
chc nng trong t chc v c mc tiu phn u r rng. Cc ci tin s c khi xng t
i lm vic. Trong i lm vic, tinh thn ng i s c pht huy.

i l nhng ngi mt nhim v, cng nhau cho li mt con thuyn hng ti mc tiu
chung. ch khng phi nh nhm lm vic (mi ngi mt mc tiu ring l).