Janena R.

Pajulas BSED-F-2 Marso 7, 2016

Pagsusuri na Ayon kay Pike

Corpus:

Ponetikong Data:

1. [ipis] crazy 11. [udo] drunk

2. [gako] exhale 12. [rineso] pineapple
3. [ubu] inhale 13. [gagas] sick
4. [upun] shirt 14. [garis] sword
5. [ritis] to drive 15. [gasi] ruin
6. [zimu] nose 16. [umba] to dance
7. [tapga] kill 17. [yanu] hand
8. [gapa] pretty 18. [wisi] teddy bear
9. [puni] squid 19. [gahe] weak
10. [ius]hungry

1. Gumawa ng ponetikong tsart batay sa corpus.

Mga Ponemang Katinig

Paraan ng Artikulasyon panlabi pangngipin panggilagid palatal velar glottal

pasara p,b t,d g,,
pailong m n
pasutsot s h
pagilid
pakatal r
malapatinig y w

Mga Ponemang Patinig

Harap Sentral Likod

Mataas i u
Gitna e
Mababa a
2. Pagsamahin sa bilog ang pinagsususpetsahang mga tunog.

Mga Ponemang Katinig

Paraan ng Artikulasyon panlabi pangngipin panggilagid palatal velar glottal

pasara p,b t,d g,,
pailong m N
pasutsot s h
pagilid
pakatal r
malapatinig y w

Mga Ponemang Patinig

Harap Sentral Likod

Mataas i u
Gitna e
Mababa a

3. Itala ang mga di pinagsususpetsahang mga tunog.

-Ang mga di pinagsususpetsahang mga tunog ay ang

[p,b,m,t,d,n,s,r,y,w,h,i,e,a,u].

4. Sabihin ang kaligiran ng pinagsususpetsahang mga tunog.

-Ang [g] ay laging matatagpuan sa unahan ng [a]; ang [] ay matatagpuan

naman lagi sa unahan ng [i] at [o]; at ang [] ay matatagpuan naman sa
unahan ng [u].

5. Ibigay ang haka o hypothesis.

-Ang [g], [], at [] ay naiimpluwensyahan ng kani-kanilang sinusundang mga

patinig. Ang [g] ay nagkakaroon ng pagbabago sapagkat ang [a] ay gitna; ang
[] ay nagkakaroon naman ng pagbabago sapagkat ang [i] at [e] ay paharap;
at ang [] ay nagkakaroon rin ng pagbabago dahil ang [u] ay palikod.

6. Patunayan na ang mga pinagsususpetsahang mga tunog ay may kanya-kanyang

kaligiran.
-Gagawa tayo ng isang tabulasyon mula sa corpus:
 Pinagsususpetsahang mga tunog Mga Kaligiran
Bago ang Bago ang [i] Bago ang
[a] at [e] [u]
[g] IIII-III
[] IIII-I
[] IIII-II

Napatunayang totoo ang haka sapagkat lumitaw sa tabulasyon na ang tatlong

tunog na sinusuri ay may kanya-kanyang kaligiran. Sa ibang salita, ang [g], [], at []
ay nasa distribusyong komplimentaryo; na ang ibig sabihin, kapag natagpuan ang isang
tunog sa isang distribusyon ang ibang dalawa ay hindi sapagkat mayroon din silang
kani-kanilang katatagpuang pusisyon sa salita.

7. Magbigay ng kongklusyon, batay sa resulta ng pagsusuri.

-Ang [g], [], at [] ay may kanya-kanyang kaligiran. Samakatwid, ang mga ito
ay alopono lamang ng isang ponema.

8. Gumawa ng ponemikong tsart.

Ang gagamiting norm sa tatlong simbolo ay ang [g].

Mga Ponemikong Tsart ng mga Katinig

Paraan ng Artikulasyon panlabi pangngipin panggilagid palatal velar glottal

pasara p,b t,d g
pailong m n
pasutsot s h
pagilid
pakatal r
malapatinig y w

Mga Ponemikong Tsart ng mga Patinig

Harap Sentral Likod

Mataas i u
Gitna e
Mababa a

Ang mga ponema, samakatwid, sa wikang hypothetical na ating sinuri ay ang mga
sumusunod:

Mga Ponemang Katinig: /p,b,m,t,d,n,s,r,y,w,g,h/

Mga Ponemang Patinig: /i,e,a,u/