Praktikumi i Protezave Pjesore t Lvizshme

Bazuar n Librin e Keneath Lowe Stewart

Klinika e Protetiks
s Pjesshme
t Lvizshme

Prgatiti Mirana Borii

1
 Defektet e pjesshme t harqeve dhmbore. Llojet e protezave
t lvizshme. Klasifikimi.

Protetika e lvizshme shte e devotshme ne drejtim te zevendesimit te

dhembeve qe mungojn dhe indeve te puthitura me protezat e prcaktuara
q hiqen nga perdoruesi. Ajo perfshin dy disiplinat: protetiken trsore te
lvizshme dhe te pjesshme te lvizshme. Ky liber lidhet me kt t fundit.

Fig 1-1 Degt e protetiks s lvizshme

Protetika e
lvizshme

Protetika e Protetika e
pjesshme e plot e
lvizshme lvizshme

Ne zbatimet klinike protezat dentare mund te mbshteten nga dhmbt,

kreshtat reziduale, implante dentare ose nje kombinim i tyre.
Tradicionalisht protezat fikse te pjesshme lidhen te dhmbt shtyll duke
prdorur cementet dentare, ndrsa protezat e pjesshme t lvizshme lidhen
tek dhmbt shtyll me mjete te tjera.Ne protezimin me protez te pjesshme
te lvizshme ka dy tipe prbrs te ankoruesve.Ata jane emertuar ankoruesit
extrakoronar dhe ankoruesit intrakoronar. Ndryshe nga ankoruesit
ekstrakoronar, ankoruesit intrakoronar jane te kufizuar plotesisht prbrenda
kontureve te kurors klinike.
Metoda tjetr pr kategorizimin e protezave t pjesshme t lvizshme
ka t bj me mbshtetjen e tyre. Nj protez e pjesshme q merr mbshtetje
nga dhmbt natyral tek do fund i hapsirs ose hapsirave pa dhmb
sht nj protez e pjesshme e lvizshme q mbshtetet mbi dhmb.
Megjithese baza e protezes kontakton indet e buta aferndenjese, proteza nuk
merr mbshtetje vertikale domethnse nga kreshta reziduale.
Nje kategori e dyte e protezave te pjesshme te lvizshme perfshin ato qe
shtrihen anteriorisht dhe posteriorisht dhe mbshteten nga dhmbt vetm
tek nje an. Keto quhen protezat e pjesshme te lvizshme me baz ekstensive
ose protezat e pjesshme t lvizshme q mbshteten n dhmb dhe n inde.

2
Shumica e tyre jan protezat e pjeshme t lvizshme me ekstension distal.
Protezat e pjesshme t lvizshme me ekstension distal mbshteten nga
dhmbt n faqen anteriore t hapsirs pa dhmb dhe posteriorisht nga
indet e kreshts pa dhmb.
N disa rrethana, termat interim(iprkohshm),transitional(tranzicional),
dhe treatment(mjekues) zbatohen tek tipat e veant t protezave t
pjesshme t lvizshme. Nj protez e pjesshme e lvizshme interim sht
nj protez provizore me synim t prmirsoj estetikn dhe funksionin
deri kur t riprodhohet nj form prfundimtare e trajtimit. Nj protez e
pjeshme e lvizshme transitional mund t prdoret kur sht e
paevitueshme humbja e dhmbve plotsues, por ekstraksioni imediat nuk
sht i kshillueshm ose i dshirueshm. Dhmbt artificial mund t
shtohen tek nj protez e pjesshme e lvizshme transitional kur jan hequr
dhmbt natyral. Nj protez e pjeshme e lvizshme transitional mund t
mbahet gjat proesit t shrimit dhe zvendsohet me nj protez
prfundimtare kur stabilizohen vendodhjet e ekstraksionit.
Nj protez treatment mund t prdoret si nj bartse pr materialin
mjekues, si nj shtres mbrojtse pr vendndodhjen kirurgjikale, ose si nj
matric pr shrimin e indit t but. N shumicn e rasteve, protezat
treatment jan prdorur bashk me kremrat qetsues pr indin resilient.

Klasifikimi i harqeve q jan pjesrisht pa dhmb

Sistemi i klasifikimit sipas Kenedit

Metoda m e prdorur gjersisht pr klasifikimin e harqeve dentare

pjesrisht pa dhmb u propozua nga Dr Edward Kennedy n New York n
1925. Megjithse relativisht i thjesht, sistemi mund t zbatohet lehtsisht
n t gjitha rrethanat me pranin e gjysms s dhmbve.
Sistemi i klasifikimit t Kenedit sht i prbr nga katr kategori t
mdha, paraqitur nga Klasa I deri te Klasa IV. Rendi numerik i sistemit t
klasifikimit ka qen bazuar pjesrisht n frekuencn e prhapjes, me harqet
e Klass I q jan m t zakonshm dhe harqet e Klass IV m pak t
zakonshm.

3
 Harku i Klass I i Kenedit: Karakterizohet nga zonat pa dhmb t
lokalizuara posteriorisht ndaj dhmbve natyral t mbetur ( Fig 1-2 dhe 1-
3 ).
Harku i Klass II i Kenedit: Paraqet nj zon pa dhmb unilaterale
lokalizuar posteriorisht dhmbve natyral t mbetur ( Fig 1-4 dhe 1-5).
Harku i Klass III i Kenedit: Paraqet nj zon pa dhmb unilaterale
kufizuar me dhmbt natyral anterior dhe posterior (Fig 1-6 dhe 1-7).
Harku i Klass IV i Kenedit: Paraqet nj zon t vetme, pa dhmb
bilaterale lokalizuar anteriorisht n kufi me dhmbt natyral t mbetur.
sht e rndsishme ti kushtohet vmendje hapsirs pa dhmb q mund
t kryqzoj linjn mediane dentare (Fig 1-8 dhe 1-9).

Fig 1-2 Nj hark maksilar i Klass I t Kenedit. Fig 1-3 Nj hark mandibular
i Klass I t Kenedit.

Fig 1-4 Nj hark maksilar Klasa II e Kenedit. Fig 1-5 Nj hark mandibular Klasa
II e Kenedit.

4
Fig 1-6 Nj hark maksilar Klasa III e Kenedit. Fig 1-7 Nj hark mandibular Klasa
III e Kenedit

Fig 1-8 Nj hark maksilar Klasa IV e Kenedit. Fig 1-9 Nj hark mandibular I
Klass IV i Kenedit.

Hapsirat modifikuese
do klasifikim i Kenedit, me prjashtim t Klass I i referohet nj zone t
vetme pa dhmb. N realitet, mund t ndeshen zona plotsuese pa dhmb
brenda harkut dentar. Kenedi i referon do zone plotsuese pa dhmb jo
do dhmb plotsues q mungon si nj hapsir modifikimi. Dr Kenedi
prfshiu numrin e zonave modifikuese n klasifikim (psh, Klasa I,
modifikim 1: Klasa II Modifikim 3).

5
 Rregullat e Applegatit pr klasifikimin
Megjithse sistemi i Kenedit siguroi nj metod pr klasifikimin e harqeve
pjesrisht pa dhmb, gjendeshin disa paqartsi lidhur me zbatimin e tij. N
1954, Dr O. C. Applegate siguroi rregullat vijuese pr drejtimin e zbatimit
t sistemit t Kenedit.

1. Klasifikimi duhet t ndjek sesa t paraprij ekstraksionet q mund t

alternojn klasifikimin origjinal
2. Nqs molari i tret mungon dhe nuk zvendsohet, nuk merret parasysh n
klasifikim. Nqs molari i dyt sht prezent dhe prdoret si nj dhmb
shtyll, merret parasysh n klasifikim.
3. Nqs molari i dyt mungon dhe nuk zvendsohet (molari I dyt i kundrt
gjithashtu mungon dhe nuk zvendsohet), nuk merret parasysh n
klasifikim.
4. Zona (t) pa dhmb m posteriore gjithmon prcakton klasifikimin.
5. Zona t tjera pa dhmb nga ato q prcaktojn klasifikimin referohen si
hapsirat modifikuese dhe prcaktohen nga numrat e tyre.

Fig 1-10 Nj hark maksilar Klasa I Fig 1-11 Nj hark mandibular Klasa
e Kenedit, Modifikim 2 i harkut II e Kenedit, Modifikim 1 i harkut

6
Fig 1-12 Nj hark maksilar Klasa III Fig 1-13 Nj hark mandibular Klasa I e
e Kenedit, Modifikim 1 i harkut. Kenedit, Modifikim 1 i harkut

Fig 1-14 Nj hark maksilar Klasa IV e Kenedit Fig 1-15 Nj hark maksilar Klasa
II e Kenedit,Modifikim 4 i harkut

6. Zona t tjera pa dhmb nga ato q prcaktojn klasifikimin referohen

si hapsirat modifikuese dhe prcaktohen nga numrat e tyre.
7. Shtrirja e modifikimit nuk merret parasysh, vetm numri i zonave
plotsuese pa dhmb.
8.Mund t mos gjendet asnj nga zonat modifikuese n harqet e Klass IV.
do zon pa dhmb q shtrihet posteriorisht ndaj zons s vetme bilaterale
prcakton klasifikimin.

Harqet maksilare dhe mandibulare t klasifikuar si duhet jan treguar n

Fig 1-10 deri te 1-15.

7
Masa anatomike pr protezat pjesore t lvizshme

Paraprgatitja

Pozicioni i pacientit dhe dentistit gjat proedurave t marrjes s

mass.
Prvoja kshillon q pacienti duhet t ulet n pozicion vertikal dhe dentisti
duhet t rrij n kmb gjat ktyre proedurave. Pacienti duhet t
pozicionohet n mnyr q plani okluzal t jet paralel me dyshemen kur
hapet goja e pacientit.Kjo ndryshon lehtsisht pr harqet maksilare dhe
mandibulare; prandaj, sht e nevojshme nj prshtatje e poltronit ndrmjet
masave. Lartsia e poltronit duhet t rregullohet n mnyr q goja e
pacientit t jet n t njjtin nivel me brrylin e pacientit.

Kontrolli i refleksit pr t vjell.

1. Pacienti duhet t udhzohet q t prdor nj gargar regjse dhe nj
shplarje me uj t ftoht prpara se t merret masa. Prdorimi i sprajit
anestetik zakonisht kundrindikohet. Spraji anestetik do t shkaktoj mpirje
t gjuhs dhe palatumit t but dhe mund t kontribuoj n refleksin pr t
vjell
2. Pacienti duhet t urdhrohet t marr frym me hund. Dentisti duhet t
nxis frymmarrje t thella, t ngadalta.

Kontrolli i pshtyms
Mund t shfrytzohet prdorimi i nj antisialogogu n kombinim me
shplarjet e gojs dhe sasit e fashs pr t kontrolluar rrjedhjen e
pshtyms n situata t tilla. Mund t indikohet n disa raste tableta 15-mg
bromid propantelin e marr 30 minuta prpara takimit t marrjes s mass.
Megjithat,antisialogogt nuk duhet t kshillohen n pranin e
kundrindikacioneve mjeksore si glaukoma, hipertrofia prostatike, ose
gjendjet kardiake n t cilat duhet t mnjanohet do rritje e ritmit t
zemrs.

8
Kontrolli i lugs pr madhsin e sakt N mnyr ideale,duhet t ket
nj hapsir prej 5 deri n 7 mm ndrmjet pjess s brendshme t anve t
lugs dhe sipefaqeve vestibulare te dhmbve te mbetur dhe indeve te buta.
Gjatsia e lugs dhe prshtatja e trupit t lugs s mass mund t ndreqet
leht prmes prdorimit t lndve plastike modeluese (Fig 2-1).

Fig 2-1

Przierja e materialit t mass s alginatit

Alginati mund t przihet me spatulimin me dor, spatulimin mekanik, ose
spatulimin mekanik nn vakuum. Qllimi sht przierja pa flluska e
alginatit.

Mbushja e lugs s mass.

Sasi t vogla t materialit t mass duhet t vendosen n lug dhe t
ngjeshen nn buz.

Marrja e masave
Masa mandibulare duhet t merret e para pr arsye se ajo zakonisht detyron
m pak diskomfortin e pacientit, dhe besimi i pacientit rritet kur marrja e
mass prfundohet me sukses. Shiringa duhet t prdoret pr t prhapur
materialin e mass n vestibulumet vestibulare dhe linguale. Materali
shtes duhet t vendoset n faqet okluzale t dhmbve. Mjeku qndron
prpara pacientit dhe me dorn e majt ose me pasqyr largon kndin e
djatht t buzs, kurse me ann e lugs q e mban me dorn e djatht largon
kndin e majt t buzs, duke e futur lugn n goj. Luga centrohet n
mnyr q bishti i saj t shnoj linjn mediane t fytyrs. Pr masn
mandibulare, pas vendosjes s lugs n goj i themi pacientit t ngrej
gjuhn n qiellz dhe ta nxjerr prpara. Ushtrohet presion n fillim n

9
pjesn e prapme dhe pastaj n pjesn e prparme me 2 gishtat tregues n
zonn e premolarve.
Kur marrim masn maksilare, dentisti duhet t pozicionohet n t
djatht dhe prapa pacientit. Nj shiring me diametr t madh duhet t
prdoret pr t vendosur materialin e mass s alginatit n vestibulumet dhe
n faqet okluzale t dhmbve. Ve ksaj, nj sasi mesatare e materialit t
mass duhet t aplikohet n palatum.

Prpunimi i anve t mass n mnyr aktive q bhet nga pacienti q

lviz faqet dhe buzt dhe pasive kur mjeku rregullon ant e protezs me
ndihmn e duarve.

Heqja e mass nga goja

Vendosim gishtin tregues midis materialit t mass dhe mukozs s proesit
alveolar n zonn distale, ushtrojm presion pr nofulln e siprme nga lart
posht, pr nofulln e poshtme nga posht sipr.

Kontrolli i mass
Pas heqjes nga goja, masa duhet t kontrollohet duke prdorur nj burim
drite t mir. Masa duhet t prsritet nqs ka ndonj dyshim n lidhje me
saktsin e saj.
N vijim jan arsyet e prgjithshme pr mospranimin e mass:
1. Shtrirja e pamjaftueshme e mass
2. Boshllqet n zonat kritike
3. Shkputja n zonat kritike.
4. Ngjitja e alginatit n dhmb.
5. Alginati i ndar nga luga e mass q ndodhet nn t ( Megjithse shfaqet
nj dukuri e till, alginati mund t shtyhet n kontaktin me lugn, kjo do t
rezultoj n nj mas t pasakt dhe model t pasakt.)
6. Masa gropa-gropa ose kokrrizore me detaje indore t varfra (Kjo
dshmon spatulimin e pamjaftueshm, vendosjen e vonuar, ose heqjen e
parakohshme.)

Nj rishqyrtim i shkaqeve dhe i zgjidhjeve pr problemet e zakonshme t

lidhura me marrjen e masave diagnostikuese t alginatit sht paraqitur n
Tabeln 2-1 n fund t kapitullit.
Nqs masa sht e pranueshme vazhdohet me pastrimin e saj.

Pastrimi i mass
Masa shplahet n uj t rrjedhshm.

10
Desinfektimi i mass
Pas proesit t pastrimit, do mas duhet t sprkatet me nj desinfektant t
prshtatshm.

Derdhja e modelit me t cilin vazhdohet fazat e tjera t konstruksionit

t protezs s pjesshme t lvizshme.

Tab 2-1 Shkaqet dhe zgjidhjet pr problemet e prgjithshme q lidhen

me marrjen e masave diagnostikuese t alginatit.

Problemi Shkaku I mundshm Zgjidhja

1. Alginati ngjitet n dhmb Dhmbt shum t lmuar nga lmimi
2.Boshllqet n masat
Lmim I leht;shtyrja e marrjes s
tepr I fort
Dhmbt shum t that
Humbja e cips mbrojtse nga dhmbt
pr shkak t masave t prsritura
Ndonj nga t msiprmit
Przierja e pakt e alginatit
mass deri pas profilaksis s
plot;prdorimi I silikonit si shtres
mbrojtse pr dhmbt
Shmangja e tharjes s dhmbve me
ajr;izolimi I harkut me kompresa
garze
Prdorimi I tekniks s mir kshtu q
masat e prsritura nuk jan t
nevojshme;shtyrja e mass deri n nj
dit tjetr
Prdorimi I shtress mbrojtse t
silikonit;pacienti ti t thith karamele
t atht(agrume) ose qumsht t
paskremuar
Spatulimi pr 45 deri n 60 sekonda
me an t dors ose 15 sekonda
mekanikisht;shprndarja e alginatit n
ann e tasit gjat spatulimit;prdorimi
I spatulimit mekanik nn vakuum

Alginati nuk ka rrjedhur n t gjitha Shprndarja e alginatit n dhmb,n

zonat palatum,dhe n zonat vestibulare pasi
goja sht izoluar me kompresa
garze;shmangja e przierjes q sht
shum e trash ose tepr e holl duke
prdorur raportin e sakt uj-
pluhur;matja e alginatit me an t
peshs,jo vllimit;shmangja e prishjes
s alginatit nga kontaminimi I
nxehtsis ose I lagshtis

11
3.Shtrirja e mangt periferike
4.Alginati shkputet kur hiqet masa
Tab 2-1(Vazhdim) Shkaqet dhe zgjidhjet pr problemet e prgjithshme q
lidhen me marrjen e masave diagnostikuese t alginatit
5. Mungesa e detajeve ose forma me
kokrra
6. Alginati forcohet prpara se luga t
vendoset plotsisht
Alginati nuk ka rrjedhur n zonat
periferike ose przierja e pakt e
alginatit
Luga shum e vogl,kshtu q materiali
nuk mbartet n vestibulum
Luga e vn gabimisht
Faqet,buzt,ose dyshemeja e gojs t
zn n grack posht lugs
Przierja e alginatit sht shum e holl
ose shum e trash
Masa e hequr nga goja shum shpejt
Sasia e pamjaftueshme e alginatit
Prdorimi I alginatit t prishur
Spatulimi I zgjatur ose I pamjaftueshm
Heqja e gabuar nga goja
Spatulimi I zgjatur ose I
pamjaftueshm
Rrjedhja e pamjaftueshme e materialit
Masa e hequr shum shpejt nga goja
Przierja e ujit shum t ngroht
Grimcat e gipsit dentar (sulfati I
kalciumit) n tasin e przierjes
12
Shiko Nr. 2
Prdorimi ilugs me 5-7mm hapsir
Qendrzimi I lugs me bishtin t
drejtuar drejt-jasht gojs;trheqja e
buzve me gishta kshtu q mund t
shikohet pozicioni I sakt I lugs;ulja
e lugs n mnyr q kufijt t
shkojn posht zonave marginale
gingivale;mnjanimi I lugve tepr t
mdha,t cilat do t bien ndesh me
proeset koronoide t mandibuls
Trheqja e faqeve;trheqja e
buzve;nxerrja e gjuhs s pacientit
prpara vnies prfundimtare t lugs
Prdorimi I raportit uj-pluhur t
rekomanduar nga fabrikanti;matja e
alginatit me an t peshs nvend t
vlllimit;shmangja e prishjes s
alginatit nga nxehtsia dhe lagshtia
Mbajtja e mass n goj 2 deri n 3
min pasi ajo humb ngjitshmrin e saj
Zgjedhja e lugs me 5 deri n 7 mm
hapsir;qendrzimi si duhet I lugs;
lehtsimi I lnds plastike modeluese
t prdorur pr t modifikuar lugn
Ruajtja e sasis s alginatit n kutit
hermetike n temperaturn e dhoms
Spatulimi pr 45 deri n 60 sekonda
me dor ose 15 sekonda mekanikisht
Shmangja e lkundjes ose ngacmimit
nga jasht t mass;heqja duke
zbatuar forc gjat boshteve t gjata
t dhmbve
Spatulimi pr 45 deri n 60 sekonda
me dor ose 15 sekonda mekanikisht
Prdorimi I lugs q kufizon
alginatin;prdorimi I raportit t sakt
uj-pluhur pr t mnjanuar q
przierja t jet shum e holl ose
shum e trash;matja me an t
peshs;shmangja e prishjes s alginatit
nga nxehtsia ose lagshtia
Mbajtja e njtrajtshme n goj pr 2
deri n 3 min pas ikjes s
ngjitshmris nga siprfaqja e alginatit
Prdorimi I ujit n temperatur 22C
(72F),ose m pak nqs krkohet m
shum koh pune
Prdorimi I tasave dhe I spatulave t
ndryshme t przierjes pr alginatin
dhe gipsin

7. Pacienti ka refleksin e vjelljes kur
prgatitet luga ose kur merret masa
8.Alginati I zhvendosur nga saliva n
palatum
9. Alginati shkputet nga luga
Tab 2-2 Shkaqet dhe zgjidhjet pr problemet e prgjithshme t lidhura me
modelet q merren nga masat e alginatit.
Problemi Shkaku I mundshm
1. Modeli ka siprfaqe t Papajtueshmria ndrmjet alginatit dhe
ashpr gipsit dentar
Spatulimi I zgjatur I alginatit
Prdorimi I alginatit t prishur
Shtresa shum e holl e materialit t
paraqitur n goj
Prdorimi I alginatit q forcohet
shpejt
Pacienti sht I friksuar dhe ka
munges besimi tek dentisti
Alginati del nga luga dhe hyn n
grykn e pacientit
Tensionimi i pacientit
Palatumi I mpir pr arsye t
prdorimit t anestetikut topikal
Pacienti ka refleks t rnd nauzeje
Saliva ngjitse e pamnjanuar nga
palatumi
Sekretimi I teprt nga gjendrat
mukoze palatinale
Pacienti prodhon sasi t salivs me
shumic
Alginati nuk shtrngohet nn mbylljen
e buzve
Alginati nuk ngjit n lndn plastike
modeluese
Zgjidhja
Ndryshimi I llojit t alginatit ose gipsit dentar
pr t siguruar kombinim t pajtueshm
13
Spatulimi pr 45 deri n 60 sekonda
me dor ose 15 sekonda mekanikisht
Ruajtja n temperaturn e
dhoms;shmangja e kontaminimit t
lagshtis duke njehsuar dhe mbyllur
t gjith prmbajtjen e kutive t mdha
t alginatit
Sasit m t mdha t shprndara n
dhmb dhe n vestibulum;futja e
menjhershme e lugs,e cila sht e
mbushur prpara se t paraqitet n
goj
Prdorimi I alginatit me forcim normal
Veprimi me mnyr t besueshme ,t
organizuar mir;shmanga e biseds
rreth refleksit t vjelljes
Pacienti ulet n pozicion vertikal me
planin okluzal paralel me
dyshemen;rregullimi I lugs me
lndn plastike modeluese;shmangja e
tejmbushjes s lugs
Udhzohet pacienti t mbaj syt
hapur dhe t prqndrohet n nj
objekt t vogl;udhzohet pacienti t
marr frym prmes hunds n mnyr
normale
Shmangja e anestetikve
topikal;prdorimi I gargarave regjse
dhe shplarjeve me uj t ftoht n
vend t tyre
I krkohet pacientit t mbaj frymn
ndrsa luga prshtatet ose rregullohet;
prdorimi proedurs s ngritjes s
kmbs;prdorimi I alginatit q
forcohet shpejt ose prshpejtimi I
forcimit t alginatit duke prdorur uj
m t ngroht
Pacienti prdor gargara regjse dhe
shplarje me uj t ftoht;Fshirja dhe
izolimi I palatumit me garza 2x2-in
Prdorimi I mbushjeve prej garze t
ngrohta pr t sekretuar gjendrat
palatinale,t ndjekura nga mbushjet e
garzs t ftohta pr t ngushtuar
vrimat e gjendrave.
Paramjekimi me 15 mg bromid
propantelin (Pro-Banthine,Searle,San
Juan,Puerto Rico) 30 min prpara
proedurs nqs nuk ka
kundrindikacione
Prdorimi I shtesave t vogla dhe
shtrngimi I alginatit n zonat e
mbylljes s buzve
Shfrytzimi I alginatit pr t veshur
gjith siprfaqen e brendshme t lugs
dhe lnds plastike modeluese
 Spatulimi I pamjaftueshm I gipsit
Ngjitja e alginatit n dhmb
Saliva e mbajtur n mas
Uji I ln n mas
Przierja e pakt e alginatit;spatulimi I
pamjaftueshm
Prdorimi I tekniks s derdhjes me nj
faz;uji del n siprfaqen ind/dhmb t
mass
2. Siprfaqja e modelit ka Kombinimi I papajtueshm alginat-gips
pamje prej shkumsi
Shtresa e holl e fundrrinave t gipsit n
model pasi modeli I thar rregullohet n
makinn prerse t modelit.
Masa e ln n kontakt me modelin pr
nj periudh t zgjatur
3. Modeli ka siprfaqe t Shum uj n przierjen e gipsit
but
Prdorimi I tekniks s anasjell t
derdhjes me nj faz t vetme; uji ngrihet
n siprfaqen ind/dhmb t mass
Prdorimi I gipsit t kontaminuar nga
lagshtia
Uji ose pluhuri I gipsit I shtuar pr t
prmirsuar raportin uj-pluhur pasi ka
filluar przierja
Gipsi I spatuluar shum gjat
4. Modeli thyhet kur masa Heqja e parakohshme e mass nga modeli
ndahet nga modeli
Shum uj n przierjen e gipsit
Prdorimi I tekniks s derdhjes me nj
faz t vetme
Uji I ln n masn e dhmbve
Forca ngjeshse e ult e gipsit dentar pr
shkak t gipsit t kontaminuar,shtimi I
pluhurit ose ujit kur prziejm gipsin,ose
spatulimi I zgjatur
Masa e alginatit e ln n kontakt me
modelin tr natn
Tab 2-2 (vazhdim) Shkaqet dhe zgjidhjet pr problemet e prgjithshme t lidhura
me modelet q merren nga masat e alginatit.
14
Spatulimi deri kur arrihet przierja homogjene
e shesht duke spatuluar (60 deri 90 sekonda
me dor ose 15 deri 20 sekonda me spatulim
mekanik nn vakuum)
Shiko Nr.1 n Tab 5-1
Shplarja n uj t rrjedhshm derisa alginati
duket I paprpunuar;prdorimi I ujit me sapun
dhe furs me lesh-gamile dhe ujit t
rrjedhshm
Tharja e ujit me letr t that;shmangja e
prdorimit t ajrit t kompresuar
Spatulimi pr 45 deri n 60 sekonda me dor
ose 15 sekonda mekanikisht
Prdorimi I tekniks s derdhjes n dy faza
Ndryshimi I llojit t alginatit ose gipsit pr t
siguruar kombinim t pajtueshm
Zhytja plotsisht e modelit n solucionin e
pastr t mbingopur t sulfatit t kalciumit
ndrsa pritet
Ndarja e mass nga modeli 45 deri n 60 min
pas derdhjes s par
Prdorimi I raportit t pranueshm uj-
pluhur;matja e gipsit me an peshs nvend t
vllimit
Prdorimi I tekniks s derdhjes n dy faza
Paramatja e gipsit dhe futja n kutit
hermetike;shmangja e prdorimit t kutive t
hapura pr ruajtjen e gipsit
Matja e sakt e ujit dhe pesha e sakt e sasis
s gipsit pr raportin e pranueshm uj-pluhur
Spatulimi pr 60 deri n 90 sekonda me dor
ose 15 deri n 20 sekonda mekanikisht
Ndarja e modelit nga masa 45 deri n 60 min
pas derdhjes s par
Matja e ujit dhe peshimi I pluhurit pr raportin
e sakt uj-pluhur
Prdorimi I tekniks s derdhjes me dy faza
Tharja e gjith ujit me letr t that
Ruajtja korrekte e gipsit;matja e ujit dhe
peshimi I pluhurit prpara przierjes;spatulimi
pr 60 deri n 90 sekonda me dor ose 15 deri
n 20 sekonda mekanikisht
Ndarja e mass nga modeli 45 deri n 60 min
pas derdhjes s par
Problemi Shkaku I mundshm
5. Ndarja e modelit Moskryerja e lnies s retensionit
ndrmjet derdhjeve t mekanik n siprfaqen e derdhjes s
para dhe t dyta t gipsit par pr derdhjen e dyt
Moskryerja e lagjes s plot t derdhjes
s par prpara shtimit t derdhjes s
dyt
6. Boshllqet n Ajri I zn n grack n przierjen e Sitja e pluhurit n uj pr t mnjanuar
siprfaqen e modelit gipsit pr arsye t przierjes s
pamjaftueshme ose t gabuar
Modeli I derdhur shum shpejt dhe ajri
kapet n siprfaqen e mass
Vibrimi I teprt gjat derdhjes
7. Shtrirja e mangt e Modeli tepr I prer;heqja e proesit
modelit hamular,foles retromolare,ose zonave
vestibulare
Derdhja e par e alginatit nuk ka
mbuluar t gjitha zonat periferike t
mass
Shtrirja e mangt periferike e mass s
alginatit
8. Koha e parregullt e Kontaminimi I gipsit nga nxehtsia ose
forcimit t gipsit lagshtia
9. Modeli sht I Humbja e prmbajtjes s lagshtis s Derdhja e modelit brenda 12 min pas
pasakt;jo nj riprodhim I mass pr arsye t sineresis q rezulton heqjes s mass nga goja;shmangja e
vrtet I anatomis s n lehtsimin e tendosjeve tharjes s teprt t mass
gojs Lehtsimi I tendosjeve dhe zmadhimi n
saj t ujit
Tendosjet ose shtrembrimi n masn e
shkatuara nga lvizja e saj gjat
xhelatinimit
Masa e hequr prpara se t prfundoj
xhelatinimi
Tendosjet e shkaktuara n mas gjat
heqjes s saj nga goja
Prdorimi I lugs elastike t mass
Prdorimi I mass s pasakt
Siprfaqja e modelit humbet me an t
larjes ose njomjes n ujin e rubinetit
15
Zgjidhja
Lnia e siprfaqes s ashpr t derdhjes
s par;shtimi I grumbujve t vegjl,t
parregullt t gipsit n siprfaqen e
lmuar t derdhjes s par
Pas forcimit fillestar t derdhjes s
par,lagja e modelit dhe e mass n
solucionin e pastr t mbingopur t
sulfatit t kalciumit pr 5 min
kapjen e ajrit;spatulimi me dor 60 deri
n 90 sekonda,shmangja e ndonj
veprimi t nxituar,ose przierja
mekanike nn vakuum pr 15 deri n 20
sekonda;vibrimi I leht I przierjes
derisa mos t ket flluska ajri n
siprfaqe
Shtimi I sasive t vogla t gipsit n t
njjtn shtrirje posteriore t mass me
vibrim t leht dhe lejimi I gipsit t
rrjedh ngadal pr t mbushur t gjitha
zonat e mass
Prdorimi vetm I vibrimit t leht;Gipsi
I rrjedhshm nuk duhet t krcej
Duhet t bhet kujdes n prerjen e
modeleve n makinn prerse t modelit
pr t shmangur heqjen e zonave kritike
Mbushja e plot e mass dhe mbulimi I
t gjith zonave t kufirit periferik me 5
deri n 6 mm gips gjat fazs s par t
derdhjes
Shiko Nr. 3 n Tabeln 2-1
Para-peshimi dhe ruajtja e gipsit n
kutit hermetike
Masat nuk duhet t ruhen n uj ose
solucione t tjera; masa nuk duhet t
mbshtillet n peshqir prej letre t lagur
Mbajtja e mass n pozicion derisa t
jet gati pr heqje; nuk duhet q asistenti
ose pacienti t mbaj masn
Mbajtja e mass n pozicion pr 2 deri
n 3 min pasi alginati ka humbur
ngjitshmrin e tij
Heqja e mass duke zbatuar forc gjat
boshteve t gjata t dhmbve
Shmangja e lugve q u mungon
rigiditeti
Shiko Tabeln 2-1
Prdorimi I solucionit t pastr t
mbingopur me sulfat kalciumi sa her q
modeli ka nevoj t njomet ose t lahet
Dhmbt kontaktojn lugn gjat
marrjes s mass ,duke lejuar gipsin t
rrjedh ndrmjet mass dhe lugs
Alginati I zhvendosur ose shkaktimi I
tendosjeve nga vendosja e lugs n
majn e stolit
Shtembrimi n palatum pr shkak t
moskryerjes s rregullimit t lugs
16
Trheqja e buzve pr dukshmri t mir
kur vendosim lugn; vendosja e lugs
lehtsisht pas piks s referimit t
kufijve gingival
Varja e lugs nga bishti I saj n
mbajtsin e lugs ose n nj sirtar
lehtsisht t hapur
Rregullimi I zons palatinale t lugs
maksilare me lndn plastike
modeluese; pasi lnda plastike e
modelimit ftohet,pritet pr t siguruar 5
deri n 7 mm hapsir pr alginatitn
17