Pripreme za vebe (radni materijal): Anka Starev-urin, Drago arkovi

Fakultet tehnikih nauka, Univerzitet u Novom Sadu

TEORIJA BETONSKIH KONSTRUKCIJA 2

vebe br. 8 (2 asa)

t.rs
PRETHODNO NAPREZANJE
GUBICI SILE PRETHODNOG NAPREZANJA - Trenutni gubici
1. Gubici sile usled trenja kod naknadnog prednaprezanja, slika 1.

o
sp
Trenje poligonalne trase kabla
og
Trenje krivolinijske trase kabla
Slika 1. Gubici sile prednaprezanja usled trenja
Stvarna sila u kablu Pm0(x), u preseku na koordinati x u odnosu na poloaj prese, preostala nakon
.bl
gubitaka usled trenja, moe se prikazati u obliku
Pm0 x Pmax e
k s

gde su:
e - osnova prirodnog logaritma (2.718),
- koeficijent trenja kabla i cevi (l/Rad), prema EC2 u nedostatku podataka datih u ETA
-ns

mogu se usvojiti vrednosti prema tabeli 1,

Tabela 1. Koeficijent trenja za naknadno zatezanje unutranjih i spoljanjih kablova bez
prianjanja sa betonom
-bk

- suma skretnih uglova od prese do take kabla na koordinati x (Rad),

tbk

k - sluajno ugaono odstupanje kabla u odnosu na teorijsku trasu (Rad/m),

s - duina kabla, mereno po stvarnoj trasi (m). Za plitke trase kablova, sa malim skretnim
uglovima, s=x.
Gubitak sile usled trenja odreuje se na osnovu izraza P x Pmax (1 e
k x
) ili za SPB
SUPER P x Pmax (1 e
k x
).
1
 Pripreme za vebe (radni materijal): Anka Starev-urin, Drago arkovi
Fakultet tehnikih nauka, Univerzitet u Novom Sadu

2. Gubici sile usled uvlaenja klina pri ukotvljenju kablova, slika 2.

o t.rs
sp
og
.bl
Slika 2. Efekat klizanja klina na veliinu sile u kablu
kod naknadnog prednaprezanja sa spojem

Pad sile prethodnog naprezanja na mestu kotve i duina rasprostiranja gubitka iznose
-ns

E p Aps E p Aps
Psl Pm 0 x0 k x0 x0
x0 Pm 0 k
gde su: E p - modul elastinosti kablova,
Aps - povrina prednapregnutih kablova,
- iznos klizanja klina,
-bk

- koeficijent trenja,
- ugaono odstupanje ose kabla po jedinici duine (Rad/m),
k - sluajno ugaono odstupanje kabla u odnosu na teorijsku trasu (Rad/m),

U sluaju naknadnog prethodnog naprezanja bez spoja, efekat klizanja klina rasprostire se na velikoj
duini, ali ga ipak prisutno trenje amortizuje.

U sluaju prethodnog naprezanja na stazi, efekat uvlaenja klina rasprostire se na celoj duinu kabla
tbk

L izmeu oporaca. Pad sile u kablu usled uvlaenja klina u tom sluaju iznosi

Psl E p Aps
L

2
 Pripreme za vebe (radni materijal): Anka Starev-urin, Drago arkovi
Fakultet tehnikih nauka, Univerzitet u Novom Sadu

3. Gubici sile usled elastinih deformacija betona, slika 3.

o t.rs
sp
Slika 3. Sukcesivno utezanje kablova kod naknadnog prednaprezanja

og
Gubitak sile usled elastinih deformacija, kod naknadnog prednaprezanja, koji se izvodi iz uslova
jednakosti promene dilatacije u kablu i promene dilatacije u betonu, dat je izrazom

j c (t )
Pel Ap E p
Ecm (t )
ili
.bl
1 n 1
Pel Ak Ek ck
2 n

gde je: c (t ) - promena napona u teitu kablova u vremenu t, koja se moe nai preko promene
napona u betonu
-ns

Pm 0 ek2 M g
ck 1 2 1
Ac i Pm 0 ek
gde su:
Pm0 - poetna sila prednaprezanja, nakon gubitaka usled trenja,
Ac , i - povrina i poluprenik inercije poprenog preseka betona,
ek - ekscentricitet rezultujueg kabla u odnosu na teite preseka.
-bk

j - koeficijent ija je vrednost

1 n 1
, gde je n broj istih kablova koji se sukcesivno zateu,
2 n
1 za promene stalnih dejstava posle prethodnog naprezanja.
tbk

U sluaju prethodnog naprezanja na stazi, praktino se sva uad presecaju istovremeno, pa se

rezultujua sila kojom su uad zategnuta izmedju oporaca unosi 'trenutno', u punom iznosu.

3
 Pripreme za vebe (radni materijal): Anka Starev-urin, Drago arkovi
Fakultet tehnikih nauka, Univerzitet u Novom Sadu

PRIMER 1.
Za zadati nosa i trasu kablova, sraunati i nacrtati dijagram promene poetne sile prethodnog
naprezanja za 1 kabl nakon gubitaka usled trenja ako se prethodno naprezanje vri samo sa levog

t.rs
kraja, silom na presi Pmax=600kN.
Podaci: k 5 103 Rad/m , 0.19 1/Rad .

o
sp
Presek 1
x = 0m
Pmax = 600kN

Presek 2
x = 15m
Pmax = 600kN
tg1
90
750
0.120,

12 1 0.119Rad
1 6.843 6.843

180
0.119Rad
og
.bl
Pm0 x Pmax e
k s

3 15)
Pm0 (2) 600 e0.19(0.119510

0.9638 600 578.28kN
P x Pmax (1 e
k x
)
P 2 600 (1 e0.19(0.119510
3
15)
) 600 (1 0.9638) 21.713kN
-ns

Presek 3, sa leve strane

x = 22.5m
13 1 0.119Rad
3 22.5)
Pm0 (3l ) 600 e0.19(0.119510

0.9570 600 574.2kN
P 3l 600 (1 e0.19(0.119510
-bk

3
22.5)
) 600 (1 0.9570) 25.819kN
Presek 3, sa desne strane
x = 22.5m
90
tg 3 0.120, 3 6.843 6.843 0.119Rad
750 180
13 1 3 2 0.119Rad 0.238Rad
3 22.5)
Pm0 (3d ) 600 e0.19(0.238310

tbk

0.9356 600 561.36kN

P 3 d
600 (1 e 0.19(0.238510 3 22.5)
) 600 (1 0.9356) 38.64kN

Presek 4
x = 30m
14 0.238Rad
4
 Pripreme za vebe (radni materijal): Anka Starev-urin, Drago arkovi
Fakultet tehnikih nauka, Univerzitet u Novom Sadu

3 30)
Pm0 (4) 600 e0.19(0.238310

0.9289 600 557.34kN
P 4 600 (1 e0.19(0.238510
3
30)
) 600 (1 0.9289) 43.069kN

t.rs
Nakon gubitaka usled trenja dijagram poetne sile prethodnog naprezanja za 1 kabl prikazan
je na slici 1.

o
sp
Slika 1. Dijagram poetne sile prednaprezanja nakon gubitaka usled trenja za 1 kabl

PRIMER 2.

og
Za zadati nosa i trasu kablova, sraunati i nacrtati dijagram promene poetne sile prethodnog
naprezanja nakon gubitaka usled trenja i klizanja klina pri ukotvljenju za 1 kabl, ako se prethodno
naprezanje vri samo sa levog kraja silom na presi Pmax=600kN.
Podaci: k 3 103 Rad/m , 0.19 1/Rad , povrina jednog kabla Aps,1 4.2cm2 , klizanje klina
.bl
4mm , modul elastinosti kablova E p 195GPa .

0.119 Rad
7.933 103
L 15 m
-ns

E p Aps 195 106 4.2 104 0.004

x0 14.906m
Pm 0 k 0.119 3
600 0.19 5 10
15
E A
Psl p ps Pm 0 x0 k x0
x0
-bk

195 106 4.2 104 0.004 0.119

600 0.19 14.906 5 103 14.906 44.004kN
14.906 15

Nakon gubitaka usled trenja i ukotvljenja dijagram poetne sile prethodnog naprezanja za 1 kabl
prikazan je na slici 2.
tbk

5
 Pripreme za vebe (radni materijal): Anka Starev-urin, Drago arkovi
Fakultet tehnikih nauka, Univerzitet u Novom Sadu

t.rs
Slika 2. Dijagram poetne sile prednaprezanja nakon gubitaka usled trenja i ukotvljenja za 1 kabl

o
PRIMER 3.
Za zadati nosa i trasu kablova, sraunati i nacrtati dijagram promene poetne sile prethodnog

sp
naprezanja nakon gubitaka usled trenja i elastinih deformacija nosaa, ako se prethodno naprezanje
vri samo sa levog kraja, sa ukupno pet kablova pojedinane sile na presi Pmax=600kN.
Podaci: k 3 103 Rad/m , 0.19 1/Rad , teina nosaa g=12kN/m, povrina preseka nosaa
Ac 4800cm2 , moment inercije preseka nosaa Ic 4.5 106 cm4 , povrina jednog kabla

og
Aps,1 4.2cm2 , modul elastinosti kablova E p 195GPa , odnos modula elastinosti kablova i
betona e 6.5 . Presek nosaa se ne menja du raspona.
.bl
Nakon gubitaka usled trenja za jedan kabl (vidi PRIMER 1), dijagram poetne sile prethodnog
-ns

naprezanja za 5 kablova prikazan je na slici 3.

-bk

Slika 3. Dijagram poetne sile prednaprezanja za 5 kablova nakon gubitaka usled trenja

Presek 2 - sredina raspona

Uticaji usled prethodnog naprezanja

tbk

Pm0 (2) 5 578.28kN 2891.4kN

ek 70cm

Uticaji usled sopstvene teine nosaa

g L2 12 302
Mg 1350kNm
8 8
6
 Pripreme za vebe (radni materijal): Anka Starev-urin, Drago arkovi
Fakultet tehnikih nauka, Univerzitet u Novom Sadu

Geometrijske karakteristike betonskog preseka

t.rs
Ac 4800cm2
Ic 4.5 106 cm4
I c 4.5 106 cm 4
i
2
937.5cm 2
Ac 4800

Pad napona u betonu u nivou rezultujueg kabla

o
P e2 M g
ck m 0 1 2k 1
Ac i Pm 0 ek

sp
2891.4 702 1350 102 kN
ck 1 1 1.651 2 16.51MPa
4800 937.5 2891.4 70 cm
1 n 1 1 5 1
j 0.4
2 n 2 5

Gubitak sile usled elastinih deformacija

j c (t )
Pel Ap E p
Ecm (t )
Ap
Ep
Ecm (t )
og
j c (t ) 5 4.2 104 6.5 0.4 16.51103 90.145kN
.bl
Kako se gubitak razlikuje od preseka do preseka, usvaja se prosean pad sile na celoj duini trase u
vrednosti

Pm 0 (2) 90.145
1 1 0.9688
Pm 0 (2) 2891.4
-ns

Nakon gubitaka usled trenja i elastinih deformacija dijagram poetne sile prethodnog naprezanja
prikazan je na slici 4.
-bk

Slika 4. Dijagram poetne sile prednaprezanja nakon gubitaka usled trenja

tbk