Ervaringsordening in de zorg van personen met een verstandelijke beperking

(D. Timmers-Huigens)

De ervaringsordening focust zich op de mogelijkheden v.d. persoon, terwijl Van Gennep zich
focuste op de tekorten van de persoon.

Doel?
= Personen met een beperking moet zich beter begrepen voelen want probleemgedrag ontstaat
vaak door foute communicatie. De opvoeder zijn taak is om de persoon te begrijpen en
antwoord te bieden via de ordening die die persoon gebruikt. Mens-zijn ervaren.

Definitie?
= Ervaringsordening betekent dat iedereen de werkelijkheid altijd op de een of andere manier
moet ordenen om zich te kunnen handhaven in de werkelijkheid.

Meestal zijn alle fases aanwezig maar door omstandigheden is er n fase dominant geworden
(verstandelijke beperking). Door te communiceren in de dominante ordening verbetert de
kwaliteit van leven van de persoon met de beperking.

Ervaringsordening fases:
Ervaringsfases Uitleg Kenmerken
Lichaamsgebonden - Alleen wat je ziet - Globale ervaring: geen scheiding
en voelt tussen ik en de wereld
- Lichaam veilig - Zintuigelijke ervaringen
stellen
- Ervaringsgericht, niet doelgericht
- Zintuigelijk
- Aftasten van alles
- Eigen wereld
Associatief - Dit hoort bij dat - Scheiding tussen ik en de
buitenwereld
- Verbanden leggen
- Enkelvoudige of meervoudige
- Associaties
verbanden
gebeurt door
regelmaat - Gewoontevorming
 - Relatie met - Zelfredzaamheid is aangeleerd
buitenwereld
- Eenvoudige opdrachten lukken
veilig stellen
Structurerend - Analyseren - Verbanden zijn complexer
- Bewust zijn dat er - Sociaal gevoel is aanwezig
in associaties
- Verantwoordelijkheidsgevoel
variaties zitten
- Taak en opdrachtenbesef
- Typische
menselijke - Besef van falen
vaardigheden
beheersen - Keuzes kunnen maken

Vormgevend - Iets unieks - Handelingen worden persoonlijk

toevoegen
- Persoon vraagt meer vrijheid en
- Recht op eigen zelfbeschikkingskansen (relaties)
inbreng

Benaderingen:
Ervaringsfases Benadering
Lichaamsgebonden - Op verschillende manieren contact op nemen (basaal)
- Sensomotorische ontwikkeling (plezier, beweging, waarnemingen
- Snoezelen, basale stimulatie, zintuigelijke prikkels bieden
Associatieve - Gewoontevorming en zelfstandigheidstraining
- Structuur en regelmaat
Structurerende - Oefenen in sociale contacten
- Werk bewust in groep
Vormgevende - Stimuleer de persoonlijke ontwikkeling
- Begeleid de persoon in zelfbeschikking

Opmerkingen:
- Probeer de persoon zo goed mogelijk te stimuleren in zijn ontwikkeling
- De fases lopen parallel met de ontwikkeling van een kind
- De fases gaan geleidelijk over in elkaar, stap voor stap
- Elke fase is belangrijk voor de ontwikkeling van de volgende fase
- Bepaalde aspecten spelen een blijvende rol