Tu Dien Thuat Ngu Dao Giao PDF

Bin dch
TN TI PHC C
LI NGI DCH
*****
Trong Gii Bn Khut S Tn Tu (o trng Mai thn thc hin, NXB L

Bi), iu gii th 27 trong 70 gii uy nghi c cp n vic mt v nam khut s
phi nn thng xuyn vn ng sc kho c trng kin, nn hc k phng
php tn tinh, kh v thn.
Th n, ngi tu thin cng cn phn bit nhng thut ng o gio vi
thut ng thin tng cng ng m nhng khng ng ngha, chng hn nh: Bt
nh php mn, Mt huyn cm, V khng ch, Chnh php nhn tng, Tham ng
kh, Kinh diu php lin hoa, Kim cng kim, Php thn, Php trung vng, Tam
gii, Tam tha, Tam yu, Tin tam tam hu tam tam, Thnh thai
i vi ngi th gian cha tu theo Pht gio, mun sng kho mnh trng
th cng cn bit qua mt s kin thc v b quyt dng sinh nm ri rc trong
sch ny.
Chnh v nhng l do trn, chng ti cm thy vic chuyn ng quyn Tin
hc t in ca i Nguyn Trng (Nh xut bn Chn Thin M, i loan nm
1970) t Hn sang Vit l cn thit, v xin php i tn l T in Thut ng o
gio.
Nay vic phin dch v hiu nh hon tt, chng ti xin trn trng gii
thiu quyn T in Thut ng o gio n qu c gi gn xa.
TN TI - PHC C
ii
n bn in t: . http://daogiakhicong.org
TH NG
Din n o gia kh cng chn thnh cm n Dch gi TN TI
PHC C v nh xut bn TN GIO cho xut bn ti liu: T in
Thut Ng o Gio mt ti liu rt b ch i vi thnh vin din n o gia
kh cng.
n bn in t do cc thnh vin trong din n chung tay nh my, ch
lu hnh ni b v c nhiu thnh vin xa, hoc cc thnh vin m v mt iu
kin no khng c c cun T in thut ng trn tay. Nn anh em c gng
gp sc v s ln mnh ca Kh cng o gia nc nh m b cng sc hon thnh
n bn in t. Knh mong nh xut bn v dch gi cng nh Tc gi nim tnh tha
th.
V cc thnh vin khng ai bit Hn t nn khi nh my s c nhiu sai st,
phn Hn t ch tham kho cc huynh nn i chiu bn gc nu mun
nghin cu k hn; nhm thc hin xin cm n.
n bn in t vi mt hoi bo nhm lu gi, ph bin mt ti liu qu v
b ch, khng c mc ch v li c nhn v ku gi: Nghim cm mi hnh ng
xut bn, in n kinh doanh. Cc c nhn sai phm t chu trch nhim v hnh
ng ca mnh.
Knh th!
Cc thnh vin chung sc hon thnh ti liu

TrungTDT
Kieuphong
Dinhhau
Vuphong
Changjiang
Hoahongdalat
Phicanh l ngi u tin a ra tng hon thnh n bn in t ca cun t
in thut ng o gio.
iii
MC LC
A......................................................................................................................1
B......................................................................................................................5
C....................................................................................................................15
D ...................................................................................................................40
...................................................................................................................49
G ...................................................................................................................64
H ...................................................................................................................67
K....................................................................................................................94
L ..................................................................................................................106
M.................................................................................................................120
N..................................................................................................................125
NG...............................................................................................................133
NH...............................................................................................................149
O .................................................................................................................167
P..................................................................................................................168
Q .................................................................................................................174
S ..................................................................................................................178
T ..................................................................................................................182
U .................................................................................................................254
V..................................................................................................................255
X..................................................................................................................261
Y ..................................................................................................................264
iv
A
AN L LP NH
Dng l t bp. Thn phi thng, ngi phi yn, vng nh Thi Sn l bn ngoi
vng vng nh l nh. Ly thn ch ng kh c an nh l bn trong vng vng
nh l nh (l, l hng). Thi Thanh Tu an Quyt ghi: Thn vng vng nh l
nh, m dng kh lng gi l thn.
AN TM
Danh t Ni an o gio. To vong lun ghi: Tm khng ui theo cnh bn
ngoi. Tm an nhin m trng rng (h) th o t n. Ch trng thi thu gom tnh
cm, tp trung ngh vo bn trong (ni cnh), im m v vi.
AN THN
Thut ng Ni an o gio. Trng Trng Thng truyn ghi: An thn nh khu
phng, t Lo T chi huyn h, h hp tinh ho, cu ch nhn chi phng pht. Tc
l thu lim thn ch, tp trung tinh thn, v dc v nim, ninh tnh tm t.
ANH NHI
Lc ngc dch hon an (luyn tinh ho kh), an y mi thnh hnh gi l anh nhi
(tr s sinh); do v t ni khng m sinh ra c, khi cng phu tiu chu thin (luyn
an) hon tt mi thy c. T Hi Thim ni: Sau khi luyn an hon tt, sinh
mt anh nhi ti h in.
M DNG
Ni tri l nht nguyt, ni t l thu ho, ni ngi l nam n, ni thn l tim
thn, ni phng hng l ng nam ty bc, ni qu ho l cn khng khm ly,
ni thi gian l t ng, ni h khng l gi my, ni vt loi l din hng, long h.
V tr vn vt u c m dng; luyn an cng th, khng c m dng u th
thnh an; khng th thnh an m mun thnh chn nhn l vic kh c!
C tin ni: Nht m nht dng gi l o, chng bit m dng th d bn rn
cng khng mang li kt qu g. L T ni: Hai th m dng n trong vi, ch k
ngu si chng t tri, cho rng tht s l nam n, qu quyt khng nhn l khm ly.
T Tam Phong ni: m dng nam n cng giao phi, chu chu con con i i
truyn; thun l phm, nghch l tin, ch ti nhn gian cn o in. Li ni:
Min mt iu ho s h hp, nht m nht dng nu trong l.
M DNG NG TNH
Dng trong m ly ng lm ch, cho nn trong lc ly cung khm rnh ng.
m trong dng ly tnh lm ch, cho nn sau khi b sung cung ly dng tnh.
o Tng ni: ng l nn tng ca tnh, ng chng phi l tm m l kh an
1
in ng. L T ghi: ng tc l thi cng, tnh tc l ng. Tin Tng ghi:
ng thuc dng, tnh thuc m, dng tt th m tnh, m tt th dng ng
M DNG H TNG
Dng thn nht hn cha trong m, m thn nguyt phch cha trong dng. Hn
kia trong nh ca phch, tc l tnh ch bn trong; phch n trong nh ca hn,
tc l tnh ch bn ngoi. Yn tnh h v th lm ch bn trong; quy cn phc mnh,
ng cht tam bo (tai, mt, ming) th lm ch bn ngoi. Tch tinh kh, quy cn
phc mnh th ngn ngc lp dng; tnh tnh kh th thnh quch ton vn, sau
mi c th phi hp cn khn. Tham ng ghi: Dng thn nht hn, m thn
nguyt phch. Hn vi phch cng n nu trong mt nh, tnh ch trong sp t
ngn ngc, tnh ch bn ngoi cng c thnh quch.
M DNG LNG THN

Ngi ch tu tnh m thnh gi l m thn, gi l Qu tin, xut hin c bng m
khng c hnh. Cn ngi tnh mng song tu gi l Thn tin, gi l Dng thn,
xut hin th c hnh m khng c bng. Tin Kinh ghi: o vn khng c tng,
Tin qu trng c hnh. ng Hoa Qun ni: Php thn rng ln trm tri
t, chn tnh trn sng thu c kim. Nu ngi trn trn mt cha m, ch khoe
tn nh vi phn hnh.
M AN
an dc kt thnh khi luyn n phn bn hon nguyn nhng cha n ch
luyn kh ho thn, gi l m an, tc l tn khc ca Ngc dch hon an, ch nc
bt. T Hm H ni: Mu ho lm cao, ngng lm th, trong th sinh ra thu
ngn, tnh thu ngn trn sng, gp vt khng bin i, gm linh trong tay, tin gia
gi l m an.
M HO
Ho qu i biu m tnh, i li vi dng ho. Vch ho m biu hin bng k
hiu . Ly Lc (6) lm i biu. Trong qu Dch, ho m phn nhiu tng
trng cho m tnh v cc s vt nhu tnh, nh n tnh. t thai nghn dng dc
mun vt, thn dn b thng tr v tiu nhn khng c ti c, ngi yu ui, c
nhu thun, vt mm yu v.v.. Trong qu Dch ngoi ho S lc ra, cc ho Lc nh,
Lc tam, Lc t, Lc ng; Thng lc u l ho m.
M H
Ch th nc chn nht trong thn. Lun long h ghi: Thn thu sinh kh, trong kh
c nc chn nht, gi l m h.
M KH
Luyn an ho hu ( la) cha lm cho kh mi sinh ra khng n c an
in np kn bn ngoi, bin thnh m kh, t s hin nhiu hin tng k l, phi
mau dng v ho nung luyn cho m kh tan ht mi thi. Nu khng l th, m kh
cht cha bn trong t li cng lc cng nhiu, rt nguy him! Lun Huyn Cng
2
ghi: Mt cht dng khng dit khng th thnh ma, Cht xu m kh cha ht
khng th lm tin.
M KIU
Khong gia hai m, hai mch Nhm c nh y thng qua nn gi l m kiu.
Thng cc mch trn di chu lu khp thn, c thn ch coi gi, cn gi l Phong
D. T T Dng ni: Mch m kiu l ch b mt ca ch Thnh, bc cao
nhn giu khng ni ra. Mai ch Tin ni: m kiu N hon, nht kh tun hon
di xuyn qua ca t, trn y tung cng tri.
M L
V trong l khng cn thuc, ch c kh long huyn. Khi rng vo hang cp, cha
c tu cp ch c mt cht thu ngn m kh m thi. Tham ng ghi: Ming l
ngang bn tc Tu (1,2dm), di tm tc (2,4dm), mi hai tc (0,6 dm), cao thc hai
(3,6 dm) thnh l dy mng phn b ng u.
M PH
m l m, ph l hp; m ph ni nhn s phi ph hp vi thin o. Khi cng
phu tiu chu thin qua gi Ng ni kh xung thp cng gi l m ph. To chn
nhn ni: Trong 24 gi lun lun c dng ho m ph, h tin ti l dng ho,
thoi lui l m ph.
M THN
Ngi cha c nguyn kh tin thin phi hp m xut thn, cng c th t do t
ch, liu thot sinh t, trnh khi ci kh lun hi. Ngi cng hnh su dy c th
bay ln tri lm thn, mt khi phc tri ht vn phi o xung trn u thai, kh
trnh khi b lun hi. C Tin ni: D ng th tm trm kip cui cng ri cng
khng c g.
M THNG DNG H
Cng gi l h tm thc phc. Chu dch tham ng kh ca Vin Nhn Lm (thi
Thanh) ch rng: m trn, l m kh trong Khm i ln, bi n t trong cung
Khm n, nn ni l m; Dng i xung, l m dch trong ly rt xung, v n i
n cung ly, cho nn gi l dng. Phi ly ngha h tm thc phc, thng b xo
ht thm mun, quy v h tnh, l m. H b t tp dng kh, cho n pht sinh l
dng. Trong thut Ni an, thn chy vo (ch) Huyn quan, gi l Dng h;
Kh thng ln N hon, gi l m thng.
M TINH
Tinh hoa ca ng cc thay i rt d tc yu tc qui, nu khng dng chn tc th
khng th tiu ho, phi nh hai la thn kh hp thnh mt la mi c th tiu ho
ht. Ty Tm T ni: m tinh chng phi chn tc khng th tiu ho, chn dng
chng phi yu minh chng th sinh.
3
M TRUNG DNG, DNG TRUNG M ,
Tri l dng, t l m. Mc ln l dng, ri xung l m. Vn vt t t sinh ra
l dng, sinh ra t trong m m mc ln. Ma mc t tri ri xung l m, sinh ra
t trong dng m ri xung. Con ngi trn i hng ngy lao ng mt mi,
ng tt th m sinh. m sinh th bun ng, y l m sinh ra t trong dng. Ban
m nm yn, sng sm mun c ng, cn thc dy, tnh tt th dng sinh.
Dng sinh th s ham mun khi dy, y l dng sinh ra t trong m. Luyn an
cng khng ngoi vic ng tnh m h th. T Tam Phong ni: Long thuc
dng, t dng mt khi mt i l m. H thuc m, trong m c vt bu, mt khi
c lin thnh dng. Li ni: Nhng l pha trn l chn m trong dng,
nhng l pha di l chn dng trong m.
N NG
n ng trong an kinh rt nhiu khin cho c gi kh lng, bi tn trng ch ct
yu ca o. Nhng c t s mn v d phn li iu chn chnh, phng on
s vic, xuyn tc cng lao huyn b m hoc k hu hc, n ni v sau nhng
k c ch hng o cng xem cng lon, cng c cng khng r, bi ri trc ng
ba ng, khng bit t u m h th. Cho nn b sch ny chn dng long mn
chnh tng an php, em quyn Thnh o Tin Chn Thn Ch Trc Thuyt m
tp hp gii thch t d n ng, trong y nhn c php hu v. Quyn Tin Chn
Trc Gii X cng dng Long mn an php lm tng ch, c gng ch gii. i
vi an php kia, khng c cht u mi, mt m khng cn c, nht loi khng lit
k vo; ngoi tr tnh mnh song tu, php dng sinh, tr bnh, sng lu cng
khng a vo. Bo Phc T ghi: K nghin cu quyn sch c bit ny khng
phi t, dn nhiu n ng rt kh hiu, cn nhng iu nghi th khng th t vn.
4
B
B TINH VU T
Gieo rc tinh kh vo gi T. Khi ni tu nhp nh ti mc h tnh tt bc, tri
ngi giao ng, nguyn tinh nguyn kh t hm dc ln nhau, mt im chn dng
sinh an in, chn c pht ng bn c th dng lm nn mng ca i an. C
gi l T thi (gi T). Cho nn gi l B tinh vu T.
BCH KHIU QUAN LIN

Ch bch quan bch tit, bch mch bch khiu trong c th con ngi c lin quan
cht ch vi nhau (tng vng tng lin). Nu bit tu luyn kh cng th s c th
iu chnh quan h ca cc b, kh t tr bnh. Trung hong thin ghi: Bch khiu
thng vi bch huyt, bch huyt thng vi bch mch i l bch mch v
bch khiu tng vng, bch quan v bch tit tng lin. V vy mt huyt b th
mt bnh sinh, mt mch tc th mt kinh lon l bch khiu tng lin.
BCH NHT CNG LINH

Dng cng trm ngy thy linh nghim. Kim an i o nu c chn truyn, y
theo php m dng cng khng qu 100 ngy lin thy cng hiu. Khng nh bng
mn t o sut i trn kip cui cng khng thnh tu g c. Chung T ni:
Trong 30 ngy tng hnh anh nhi, cng phu c trm ngy th to ho linh.
BCH NHT PHNG NGUY HIM

Trm ngy phng nguy him. Thi n th thuc sinh, thn chng bit l nguy
him th nht. Khng r php khi ho, hoc ng m thn chng linh l nguy him
th hai. Nhng khu tin ho, thoi ph, mc dc, ch ho, quy cn, to ho, ri
lon l nguy him th ba. Ngy xa, Bch Ngc Thim T 64 tui mi h th cng
phu, n giai on ch ho ng b l thi c n ni sut b nguy him. Nhp
Dc Cnh ghi: Th kh tt lnh, phng thnh xu d, ho hu y khng lm
tn hi n an. Chung T ni: Qu nhin trm ngy phng nguy him. Tiu T
ni: Phng s sai tht ca ho hu, trnh s hn m ca mng m.
BCH H
L chn din, V n cha ng khm ly nn v cho tinh; v n hung c cn ngi
nn v cho l Bch h. Ng Chn ghi: Ty Sn mnh h qu cn r, ng Hi
Thanh Long khng th ng. em Bch h v nh nui dng, sn sinh minh
chu t trng trn.
BCH H TH KINH
Bch h l kh tin thin, th l ban u, kinh l chy ngha l kh tin thin ln u
tin chy ra. T T Dng ni: Bch h th kinh ch bo, hoa tr thn thu chn
5
kim. T Tam Phong ni: Mun n phng ty bt Bch h, trc phc Thanh
long phng ng.
BCH HUYT
Khi luyn an n tinh kh y , huyt t mu trong thn th nht lot bin
thnh bch huyt th c qu tin nhn sng lu. Php luyn an ny bc u
ng t tnh nhiu, gi kh n ni nhu nhuyn m hi th ni theo t c dng ho
pht hin, nung c mu , tc l Cao m trng (Bch ch cao). La Ph Ngm
ghi: Tng bc thi th dn ngng kt, hin ti khp thn l bch huyt. Chung
T Ph M Ca ghi: Huyt ho thnh cao, hnh dng ging nh bc.
BCH KIM
L bn v ca kim phng ty, mu trng nn gi l bch kim, nay nhp vo
phng bc chm trong nc, v phng bc mu en nn bin thnh hc din (ch
en), dng la nung luyn th sinh ho m bin thnh din hoa. T Ngc Thim ni:
Bch kim vn l gc ca kim hoa, nu chng phi c hc din th hoa khng
sinh, Hc din l gc ca chn hng, Nu chng phi bch kim th thn t n; bch
kim luyn ra chn hong kim, hong kim tch ly kim hoa phn, nung luyn ln
nhau vn l hc din, nu chng phi c hc din th thu ngn chng kh.
BCH NGC THIM

(1194-1229). o s Nam Tng. Vn tn l Ct Trng Canh, t l Nh Hi, cn t
l Bch Tu, hiu l Hi Qunh T, cn c hiu l Hi Nam ng, Qunh Sn o
nhn, V Di tn nhn, nguyn qun ti Mn Thanh Phc Kin, Sinh ti Qunh Chu
(nay l Qunh Sn, o Hi Nam). Thu nh thi khoa ng t, am hiu Cu Kinh,
bit lm th ph. Theo thy l Trn Nam hc Ni an v lng du cc ni. Sau khi
Trn Nam mt, li i ngao du ti cc ni La Ph, V Di, Long H, Thin Thai v.v..
Nm Gia nh 11 (1218) i vua Tng Ninh Tng, tng lp n trng cu o
cho nh vua cung Vn Th, Ngc Long Hng Chu v cung Thu Khnh ni
Cu Long. Nm Gia nh 15 (1222) ti Lm An dng th ln ca khuyt, b ngn
tr khng ti c, li v say ru b bt gii ti quan Kinh don qua mt m mi
c tha. T , ng n v chuyn ch trc thut. Trong tc phm ca ng r
rng c t tng tam gio hp nht. ng ra trung tm ca vic tu luyn Ni an
l tinh, kh, thn v ly thn lm ch. Cho rng: Thn tc l tinh, kh tc l mnh,
V trnh t tu luyn, ch trng trc tin tu Mnh. Sau mi tu tnh, ging nh
ng li tu luyn trong Ng Chn Thin ca Trng B oan. Tc phm c
Thng Thanh tp, Ngc Long tp, V Di tp, t ca ng bin tp Tc phm
ca ng thnh Hi Qunh Ngc Thim tin sinh vn tp, Hi Qunh vn o tp,
Hi Qunh truyn o tp, Hi Qunh Bch chn nhn ng lc v.v.. Bch Ngc
Thim l mt trong 5 v t Nam (Nam ng t) ca o Ton Chn. Sau khi mt,
c vua h chiu phong l T Thanh Chn nhn, i gi ng l T Thanh tin
sinh.
6
BCH NGUYN
Ch c ph thn (thn phi). Thng chng ghi: Bn phi c Bch nguyn tnh
lc x.
BCH THCH NGUYN

L tinh trong thn, l kim trong thu, l t kh ca tri t, l ci ngun ca vn vt,
l kh chn nguyn i i chng dt. Kinh Hunh nh ghi: Chu tc n ra co li
Bch thch nguyn... gi thai ngng tinh th c th trng sinh.
BCH TUYT
L tinh hoa ca chn m, trong lc luyn cng tnh nh, an trung cung, ch thy
trc mt xut hin mt di nh sng nh tuyt trng bay trong h khng, l nh
nh hunh nha ny n trn t xun. Lc ny khng c dng la qu ro, ch nn
gi m p lu di l . L T ni: Bch tuyt hng trn nh u, cam l ri
Tu-di, Tin thi ghi: Trc mt bch tuyt ri ti tp.
BN L
Luyn an ly chnh thn mnh lm l nh, iu dng ho t phi c bn l ring,
v bn thn ngi dng cng khng th ch nhiu mt. Sinh hot hng ngy nh
s n ung chi phi t phi c ngi ny. S vic bn ngoi t phi c ngi ng
i, cng phu n phc thc i dc, by ngy cht ri ti sinh, cc k nguy him,
t phi nh bn o ng ch chm sc, tc bc khng ri; cn phi c mt o
hu khc ph trch cung ng lng thc cng nhu yu phm hng ngy, cho nn
phi c ba ngi ng ch mi c th thc hnh. Chung T ni: Trn i ny kh
kim c bn chn tu. L T ni: Ton nh bn l iu ho thu ho. Li ni:
ang em tnh mnh song tu trc tin kt bn ng tm lm ph t. Li ni:
Tm lit s kim hin ti, cng t l nh ho phm thai. m Chn Qun ni:
Mun tu o ny cn phi nh ca ci tin bc, ba ngi ng ch lm bn tt mi
c th tu luyn. T T Dng ni: Ba ngi ng ch cn thn phng nguy
him. Thng Dng T ni: Cu tin nh bn luyn kim an, tin khng kh
tm, bn kh tm c tin c bn lo ngoi h, lm tin cn g n thm sn.
Thin Lai T ni: Mun luyn an phi kt bn, ba ngi ng ch gip nhau.
Nu khng c nhng bn ng ch, i dc kh thnh, kim hng cng khng c
lun.
BNG MN T O
Bng mn l php ng m cng khng ng, v bng mn i theo con ng khc
nn cha th thnh chnh qu m ch thnh tiu qu, cho nn bng mn d gp m
kh thnh. Cn i o kh gp m d thnh rt l gin d, tuy k tiu nhn ngu
mui bit c m thc hin theo cng bc ln t Thnh, th lm sao th nhn
khng bit kim an i o! Ngu nhin c tiu thut c cng hiu lm ht bnh
bn cho l diu php duy nht, chn truyn khng hai, ri lm thy lp gio, thu
t truyn php nhng khng cho tha hi, di mnh gt ngi. Thin sai vn bit
ny khng th ni ra ht. T o vi bng mn cng khng ging nhau, bi bng
7
mn vn cn gn i o, cng phu ca h tuy cha c chn s ch dy m theo
ng bn m i, rt ro khng th siu phm nhp thnh.
T o dng thi chin gt ngi, em phng thut dn d, hi ngi li mnh,
mc ch l thu tin gp ca ngi khc. Cn c mt loi thn tc qui, lm ngi
nghe kinh hi, li ni yu ma m hoc mi ngi, khng sao k xit. Thin Cc
Thn ghi: Bng mn nhiu k xo u khng trnh khi v thng, Ng Chn
ghi: Khng bit chn din chnh t tng, mi loi tc dng ch ung cng.
BNH T (BNH HC LM) ( )

o s thi Tng, Ngi Tam Sn (nay l thnh ph Phc Chu, Phc Kin), t l
Qu ch, hiu l Hc Lm, Vn xut thn t qu tc, kh ni ting v vn chng,
nhng chng thch lm quan. Sau th Bch Ngc Thim lm thy, c truyn th
Thi t ao khc ho ph cng sch Cu nh kim din sa hng v bi vn T tiu
khiu phong nh, thng hiu ph lc an php, thng cu kh cha bnh cho
ngi, li c ti h phong hon tuyt. Tc phm c Hc lm ph, o c chn
kinh tp ch, Kim hoa xung bch an kinh v.v..
BNH T THUT
Cch gi khc ca Phng trung thut. Theo truyn thuyt Bnh T rt gii Phng
trung thut, tc phm c Bnh T kinh. V vy sau ny ngi ta gi Phng trung
tht l Bnh t thut.
BO NHT
Gi ly ci Mt. o gio ni o sinh ra t ci Mt, cho nn gi tinh t c th
l bo nht. Bo Phc T ghi: Nho gia vi lo v danh li, cn o gia ch gi ci
Mt (bo nht) lm ci Thin ca ring mnh (c thin).
BO PHC T NI THIN
Bo phc t l mt kit tc v luyn an ca o gio ng thi cng l mt kit
tc v khoa hc k thut m tc gi l Ct Hng, mt danh y i Tn. Sch Bo
pht t c chia lm hai b Ni thin v Ngoi thin, Ni thin l mt tp
i thnh v tu luyn ni an ca o gio, c gi tr s liu rt qu, l mt t
liu quan trng nghin cu v l lun o gio v php thut tu luyn ni an.
Ct Hng, hiu l Bo phc t, t l Tri Xuyn, ngi t Cu Dung, i Tn, nm
sinh khong 281, nm mt 341. Thu thiu thi Ct Hng theo hc o Nho, say
m php thut thn tin, tng theo hc Trnh n, mt t phi huyn hc. Tc
phm ca ng, ngoi Bo phc t ra, cn c Thn tin truyn v cc sch v
ng y nh: Tru hu b cp phng, Kim qu diu phng v mt s bi thi
ph khc. Sch Huyn phm lc cn chp rng: Thi nguyn Ct Hng c
gi v kinh phong cho lm tng, dit gic c cng, c phong n chc Quan ni
hu. V sau nghe ni t Giao Ch c nhiu an-sa, lin n ni La Ph luyn
an, cng vic luyn an thnh cng, th ng cng qua i...
Sch Bo phc t Ni thin gm 20 quyn. Ngoi thin gm 50 quyn. Ct Hng
l mt nh t tng thn tin, v vy tc phm ca ng u thm m t tng thn
8
tin. Ngi i gi sch Bo phc t ni thin l mt tp i thnh ca t tng
thn tin.
Ct Hng l mt tn ca thut kim an, ng ch trng dng an dc, phn i
ba bn ph ch. ng l i biu cho phi an nh ca o gia, l ngi i lp
vi L Khoan, th lnh phi ba ch, Bo pht t ni thin ly t tng nho gia
lm trung tm, lun bn v o l ca x hi, s thnh suy ca thi cuc, v s c
mt ca con ngi. V vy, ngi i coi Ct Hng l i biu cho t tng ngoi
Nho, ni o, Sch Bo phc t khng ch c gi tr cho vic nghin cu t
tng o gio, m cn c vai tr quan trng trong s pht trin chuyn ngnh ho
hc, ho dc phm ca Trung Quc, thng qua nhng ghi chp t m v thut
luyn kim an.
BO VT
l tin thin nht kh, v kh ny mt khi mt th kh h hp hu thin lin dt,
kh ant th b cht, kh tin thin ny l ci ngun ca tnh mnh u chng phi
l vt bu v gi. T T Dng ni: Vt ch bo ny nh nh u c, ch ti k ngu
chng bit thi.
BT BT THANH LONG
Bn tng ca thanh long sc phng ng, t mng mt n by ngy sau l tin
huyn, sau ngy rm tm ngy l hu huyn; u l huyn kh ca long. Long v
tr phng ng nn gi l Thanh long, huyn kh ny trc ngy rm 8 ngy v
sau ngy rm 8 ngy cho nn gi l bt bt thanh long. Chung T ni: Sau khi
tin huyn tm dc vt, trc khi hu huyn kh lng ton, gia hai huyn l
thi th, tin hu mt cn nh cn bn.
BT CNH
Tm th cnh gii. 1- Thn t ng thng. 2- Ton thn dung ho. 3- Tm trong
sng nh trng sng. 4- an in m p. 5- Nga sinh ra t l chn lng. 6- H hp
ngu nhin gin on. 7- Thn kh hp nhau. 8- Khi thy huyn khiu c kh xng
ln. Thy H Ngm ghi: Khi tinh thn ho hp kh tr v, xng tht dung ho u
chng bit.
BT LU
Ch tm trng hp r r. Theo cc sch o gio, th: Nc mt l Can lu, nc
mi l Ph lu, nh nc bt l Thn lu, m hi l Tm lu, m hi trm l
Tiu trng lu, ng m chy nc di l No lu. Nm m giao hp vi ma l
Thn lu, dm dc l thn lu. o gio cho rng tm qun nh th mi c th dng
r r.
BT NAN
Tm iu kh. 1- Dng kh c. 2- Vt kh iu phc. 3- Rung kh lm c.
4- Tng kh hp. 5- Hnh kh t hi. 6- Cn kh tnh. 7- Tnh kh khin. 8- Thc
kh dit. y l tm iu kh. Ngi tu luyn chng l nghe n m lui bc. Tc
ng c cu: C cng mi st c ngy nn kim. ni gp vic kh m thnh cng
9
l do s quyt tm v ngh lc ca con ngi. Tham ng ghi: a con hiu dng
tm cm ng n tri.
BT HIU
Khi luyn an thnh cng c tm th hiu nghim:
1- Tai phi nghe ting gi thi l hiu nghim ca cp rng, kh .
2- Tai tri go tht l hiu nghim ca rng ngm tnh .
3- Trong ming nhiu tn dch l hiu nghim ca T kinh chn kh .
4- Mt nh trng b l hiu nghim ca chn kh kch pht mao qun, khai thng.
5- Mt c kim quang l hiu nghim ca tinh kh thn sung tc.
6- No hu thu minh l hiu nghim ca chn ho xung ng, lc lng sung tc.
7- Tng m m tng l hiu nhim ca dng quan b, vnh vin khng lt ra.
8- an in nng bng l hiu nghim ca an thc ho tc, tinh kh y , pht
sinh chn ho.
Ha Tuyn Bnh ni: Thn khiu th ngn tr sinh ra, an nhp nh th mun th
thay i
BT PHONG
Gi ca tm phng. Hoi Nam T Thu hnh: Th no l Bt phong. Gi ng
bc gi l Vim phong, ng phng gi l iu phong, ng nam l Cnh phong,
nam phng l C phong, ty nam l Lng phong, ty phng l C phong, ty
bc l L phong, bc phng l Hn phong. Sch Thuyt vn th ni: ng l
Minh th phong, ng nam l Minh phong, nam l Cnh phong, ty nam l Lng
phong, ty l Xng hp phong, ty bc l Bt chu phong, bc l Qung mc phong,
ng bc l Dung phong. Tam ng qun tin lc th ni: Ngu Thun ln ngi,
Ty Vng Mu sai s dng ng so bch ngc thi ln iu ho Bt Phong.
BT QUNH
1- Ch nc bt, cng gi l Ngc dch. Bt qunh ca ni an l th nc chn
nht, tc l ngc dch ca Hon an.
2. Ch tng ph con ngi. T trn xung di, hoc trc hoc sau, c ghi
trong bt qunh.
BT THCH
Tm loi khong thch dc vt m o s thng dng luyn an. Gm: Hnh
hong, Chu sa, Lu hong, Khng thanh, Vn mu, Nhung dim, Tiu thch, Th
hong.
BT TIN
Tm v tin. 1-Ch 8 v tin theo tc truyn gm: Hn Chung ly. L ng Tn,
Thit Qui L (L Thit Qui), Trng Qu Lo, To Quc Cu, Lam Thi Ho,
Hn Tng T, H Tin C. 2-Ch 8 v tin ca t Thc theo Tiu t Thc k: 8
v tin t Thc: u tin l Dung Thnh Cng, n ti Hng mng tc l ni
Thanh Thnh ngy nay, th n L Nh sinh ra t thc, ba l ng Trng Qun
cng l n s ni Thanh Thnh, bn l Trng o Lng qun Hc Minh ngy
10
nay, nm l Nghim Qun Bnh m ca hng bi ton Thnh , su l L Bt
Bch n ti ng Long mn ti Tn , by l Phm Trng Sinh ni Thanh
Thnh, tm l Nh Chu tin sinh ti Nh Chu.
BT T
Ch no thn mun tnh th kh ca tm cung Minh ng, ng phng, an in,
Lu chu, Thin nh, Cc chn, Huyn an, Thi hong trng tinh nh la bch
(t).
BT TR
Ch ngi tu tr gi quan khiu h tnh, c ng cht mn h, hm dng tinh kh,
l cng phu c bn ca vic Ni luyn.
BC U
Ch chm sao sng hnh ci u (c cn) vng tri pha bc (Bc thin) gm cc
sao Thin Khu, Thin Trin, Thin C, Thin Quyn, Ngc Hnh, Khai Dng v
Dao Quang. Chm sao ny nay gi l chm i Hng tinh. Cn gi l Thin
Cng. o gio cho rng Bc u ch s sng, c ngha lm ch th mnh di
vn ca mi ngi.
BC THN
L sao bc u trn tri, d cho lc con ngi luyn an, lc thn lm ch t an
in. Khu Ch ghi: Ngoi vy gi chnh kh ca thin a linh dng, trong tm
ly tinh hoa ca din hng ton thn, cng nh cc v sao vy quanh sao Bc u.
BT CM VI THIN H TIN
Khng dm lm t tin thin h. Thin c cha pht th h theo m ch, tnh
theo i, nht nim chng sinh, mi duyn dt lin, gi l bt cm vi thin
h tin (khng dm lm t tin thin h). Khi thy thin c pht th mau ly
php thi th m ct cha. Tam Dc ca ghi: Trng tm tuyt l ch tinh ngng.
BT HNH CHNH O
Khng i theo chnh o. Khng thin khng lch l chnh, luyn an ly hong
o v xch o lm con ng chnh vn hnh an dc, ngoi hai o ny ra
tuy cng c con ng thng khc nhng u thuc kinh lc t qun l con ng
quanh co xin vo, tu theo khng thnh tu. Kinh Ngc Thanh Thng Diu
Cng c ghi: Chng kho tu tr li mt php bn th khng th no trng sinh
BT NH PHP MN
Thin tin kim an i o t xa n nay ch c mt phng php c th tu thnh,
ngoi php ny ra, bt lun tu php mn no khc u khng th t n a v thin
tin; khng th vt ra ngoi tri t. an Kinh ghi: Xa nay khng c hai o,
thnh nhn khng c hai tm, ngoi tr php nht tha ny, hn hai chng phi
chn.
11
BT THN THN
Ch s quay tr v ci cht phc, chn cht. Phc hi bn tnh t nhin gi l Bt
thn thn. C xut x t m ph kinh - Thin sinh chng ghi: Ngi ta ch bit
ci thn m khng bit ti sao ci thn li thn. Tc Bt thn chi thn, y thn
chnh l tnh vy.
BT THC BT THU
Khng n khng ng. Lc luyn kh ho thn, mi thng dng thai, luyn n
mt thng th gim n, n ba thng th dt n, n nm thng th dng sng m
khng ng ging nh a b trong bo thai khng phn bit c ngy m. Lnh
Khim chn nhn ni: Mang thai luyn kh ho thn lc nhp nh, do nh lc m
c th khng n ung g c, hoc c k 4 thng, 5 thng, nhiu thng c th khng
n g c.
B KH
1. Ch iu ho hi th. Mch vng ghi: B kh khng phi l ng nght kh, m
l thn nh kh ho, tuyt t vong l, th hi th mi thanh thn nh nhng, nh c
nh khng.
2. Ch vic ly ch ng h hp. Huyn Chn tin sinh ni phc nguyn kh quyt
php ghi: Mt khi tu dng tri php sinh ra bnh tt, th nn vo ngay phng kn,
theo php phc kh, b tc xong th iu kh nut i, nim vo ni an, dng
tng chuyn ch b kh, kh cc th nh ra.
B QUAN
Mt l dng ct t kh h hp ra vo. Mch vng ghi: Mi l thin khiu, thng
vi phi, phi ch phch, hon ton bt ng, dt hi th i li, gi l B quan.
Hai l ch b tc tc l iu tit h hp lc hnh cng, trong khng ra, ngoi
khng vo, khin kh tng i n nh. Thin tin chnh l - Phc kh trc lun
ghi: Thc danh b tc, m trong lng th trng rng nh Thi h chng c vt g.
B TC
Cng gi l B kh (nn th). Loi kinh ghi: Mi m sau gi t trc gi dn u
khoc o m chn, ngonh mt v hng ng hoc hng nam, ngi xp bng
trn, g rng 36 ln, hai tay nm cht, chng vo tht lng. Trc ht cn nhm mt
tnh tm, xua ht vng nim, tc ngm ming v mi, chng hi th ra, gi l
B tc (nn th) l b quyt mu nhim quan trng nht ca o gia.
B MT
Thin c su xa b mt khng th d tit l, cho nn an php b mt t xa n nay
chng dnh lu n vn t, ch truyn ming trao tm khin ngi hc em tm thn
lnh hi m thi. Ha T ni: an thnh t c kh xung thin, ch li b quyt
trn i. Ng Chn ghi: Ch l kim an khng khu quyt, lm sao anh bit kt
linh thai.
12
B NG
Tnh l ch, l ng; mnh l khch, l b. Php tin trc bit mnh, sau bit tnh;
trc theo b m bt u, sau theo ng m xong vic. V tm lm gi l ng, t
nhin lm gi l b. Bng nhin m gic l ng, t nhin m ng l b. c tin ni:
ch by xo ngu lm cng lc, nhn phng thuc bt t ca ngi. T Tim H
ni: Ngi nh m dng cng cha tinh, lc ny long h cha giao, huyn tn
cha lp, cn thuc hai nh, nn gi l b gia, ng gia.
BIN HO
Bin l bin hnh, ho l bin hnh thnh, nh ban u thay mu, k thay gn, k
na thay xng, ni r l do ln bin i. Tham ng ghi: Cc t tr sch,
chnh kh thng cn, tch lu lu di, bin hnh thnh tin.
BIT C MT HUYN CM
Cng phu tiu chu thin hon ton nh vo kh h hp xuy ng gi l v khng
ch (so khng l). Cng phu i chu thin khng hnh khng ting gi l mt
huyn cm (n khng dy). C Tin ni: V sau khng thi so khng l, t nay
ch nh n khng dy.
BIU L THNG GING

Kh ngoi biu thng ln l th ra, l m ca th kh trong l t ging. Kh ngoi
biu ging xung l th vo, l ng ca th kh trong l thng ln. Th nn h hp
l u mi cho s thng ging trong ngoi. Phm c Chi Chiu ni: Nu chng
r l h hp, th khng th luyn an trong l.
BNH TM
Nc khng dy sng gi l bnh, tm c gi trong gi l bnh; bnh tc l tnh
nh trong , bnh trong th nim khng khi dy. Trong tc l huyn
khiu. Xao Ho Ca ghi: C k bnh c gai gc trong lng lin em thin c ni
cng anh.
B H
Tui gi tinh t kh yu t trc ht cn phi b tc h tn, ri sau mi c th
luyn an. Nhng cng c k th cht chng ng cho nn c s kh d khch
nhau. Kh l ngi c dng suy sp, tinh kh sp tuyt khng th b. Hoc trong
dng xao trc c cm (g trc nh n), ngoi dng c cy ung n mong c
hon dng, nu khng th ch c luyn tnh hon hnh ri ti sinh tu hnh li. D l
ngi ln tui tinh kh d suy, nhng mi ngy vn cn c hi lun lun pht sinh,
c b quyt vn c th lm, y goi l mt nm b c mi nm tn, tinh kh
c th y tr li m thnh hnh th tr con. Chung T ni: Tui gi th o m
kh khng , s hao tn trong mi nm ch cn mt nm cng phu b tc. Bo
Phc T ghi: Trc ung c cy cu ch thiu khuyt, sau ung kim an
nh ci v cng.
13
BN HNG
Qu khn thuc th l m gi, v tr hu thin hng ty nam, v khun kh hay
sinh ra oi kim; kim thuc hng ty, cho nn hng ty nam gi l b hng.
Ng Chn ghi: Mun bit ch xuyn nguyn sinh sn c, ch ti ty nam l bn
hng.
BN MNG
Nguyn kh l gc sinh thn, kh h hp l bo mng, hai kh ngng t trung
cung l bn mng. Nhp Dc Cnh ghi: Ban u kt thai xem bn mng, sau
cng thot thai xem t chnh.
BC TU
L xa lun (bnh xe), v lc vn chuyn trc bnh xe khng h di ng. Php luyn
an lc vn chu thin rt ging vic ny, thn kh tuy hnh m thin tm khng ri
khi ch ca n. Tham ng ghi: Bc tu vo gi Dn, lc xoay chuyn i ti ln
ln ln mnh; hip by ni Mo mn, qu du (du) rng xung tr v gc r.
14
C
CCH TH THN GIAO
Khi iu dc ngng thn vo kh huyt phi m thm ch c huyt m kiu th
thn vi kh giao hp. T Tam Phong ni: Th cch thn giao l r rng, phn
minh h th ngang nga nhau.
CAM L
L ngc tng, l qunh tng ngc dch. Ch nc bt sinh ra trong ming khi
luyn tinh ho kh, khi vn chuyn hai mch Nhm c. Cn gi l h qun
nh. Ng Chn ghi: Khi cam l ging th tri t hp, ch hunh nha sinh th
khm ly giao.
CN VN
Thn tr kh huyt l cn, ng thi trng coi lun vic vn hnh ca Chu thin l
vn. V lc chu chuyn hai kh t hnh t cn phi c ch cn lm c bn. Khu T
ni: Trong lc thu nhp hai kh thng ging, nu khng em gi li trung cung,
th dc vt lm sao vn chuyn c.
CN NH KHN L
Trong an php, cn khn l nh kh (l, l hng), khm ly l dc vt (thuc);
qu khng c hnh 6 on, th ca n vn h; qu cn c hnh 3 gch lin, th ca
n vn tht. H th c th nhn lnh, tht th khng th dng cha. Tht ca qu cn
hp vo h m to thnh khm ly, t y tin thin cn kim n c ni khn v, l
trong m ngm dng. Tuy ging nh trong khm c mt cn dng n nu hnh
di y nc, gi kn cha l ra, n lc trong thu kim hin ra c hnh tng,
nh oi ty nguyt mc canh phng mi l kim c th dng c, nm ly
khong khc nht ph lin c, y chnh l lc c kh v cht. Ly ni oi ging
nh ly ni khm, sn sinh ni oi ging nh sn sinh ni khn, nhng nu khng
phi tinh quang ca cn ph th khng th sn sinh ra dc vt, b ni ln, ng li
chm xung, tn ch ni chm u trong nh l m tc dng. nh kh thit k k
diu ni h khng. Trong cn nh xa nay khng c vt, lc thi th hp th, Khn
l dng din m kim an mi ngng t, u vch h khng to tc ra, goi l nh
l kh mnh, chng qua l mn n lm ng vt. o chn nhn ni: Trong
nh kh xa nay khng c vt, trong 14 ngy cm xc tinh quang ca cn ph m
dng kh bt u ng.
CN KHN
Qu Cn l i biu cho th lc dng tnh, tng ca n l tri. Qu Khn l i
biu cho th lc m tnh, tng ca n l t. Tri t mnh mng, bao gm bn
ngoi, hnh tng bt ng, ni qu l tin thin, ni ngi l u bng. Kim
an T Bch T ghi: Khm ly cha tng nhn, cn khn kinh qua bao thi.
15
CN KHN IN O
Ch m dng giao cu, thn kh tng thng. Tin Pht hp tng ng lc ghi: Cn
Khn in o l Khn ch m ch tnh di. Cn ch ng trn, ci tnh
di khng th t thng ln c, do ci ng ging xung di, m dng ho
hp m sau cng thng ln, ci c thng ging ny c gi l in o. Phm
hai kh tri t thng ging u nh vy, ch c in o nh vy mi c th sinh
sinh khng ngng. Do vy, vic luyn Kim dch hon an, hai kh m dng diu
hp in o thng ging u nh vy c. Thnh tu c mt ht kim an nh
vy, ung vo c th tr thnh thin tin (v tin trn tri).
CN KHN GIAO CU
Sau khi phc thc i dc l lc chn dng im ho m thn, y gi l cn
khn giao cu xong, mt im ri xung hunh nh. m Vin Ch Nhn Lnh
chn nhn ni: i dc chy xung bng vo trong an in thn tht, khm tht
s im ho ly m, lc y gi l cn khn giao cu.
CN KHN KHM LY
1. Tn qu. Tc Cn Khn Khm ly. 2. Cn Khn l kinh, Khm ly v v, vn ng
bin ho, tc ng ln nhau, ch to thnh kim an i dc. Tham ng kh
kho d ghi: Cn Khn ngi v trn di, m khm ly ln xung trong khong
, th c gi l Dch vy. Phm khi ni v Dch tc l ni v m dng
bin ho. ngi tc l ni v kim an i dc.
CN KIM
L kh tin thin, khn v hng ty nam c th sinh oi kim, kim sinh thu;
thu mt khi ng th kim kh s tit ra, phi tha lc qu thu cha sinh mau mau
nht ly kim ny. Thi dc nh gy ru, ba ngy ln men m gy ra thnh ngn
h, khi y d mi v cha ngon nhng phi bit chp ly thi c; nu ru chn
th khng cn tc dng g c, khng th bin ho, khng th phi hp. an Kinh
ghi: Din gp qu sinh n gi su, kim gp sau rm trng sp khuyt.
CN NGUYN V TH
Cn s 9 (cu), v th l tng (cha ng). Gi s mm mi, gi s b mt u ni
ln ngha tng cu, tc l yn mt im m dit chn im. Khu Ch ghi: Thn
an mt im m hm dng trong T khiu chng sing nng cng chng li.
Chng phi v th phc lai cn nguyn ca thn ta ?.
CANH GIP
Canh l dng th, hin ngy mng 3, gip l dng cc, thnh ngy 15; inh l
dng bn, ti thng huyn ngy mng 8; tn l m s sinh ngy 18; bnh l m
bn h huyn ngy 23; t l dng chung gim ngy 28; nhm l m cc, thnh
ngy 30; qu l m chung, mt ngy 14. Tm thin can l phng v ca nht
nguyt mc ln, nh ngy mng 3 nguyt xut ni canh, nht ni gip, ngy 15
nguyt trn y ni gip, nht ni cn. Canh gip do nht nguyt m xc nh
thn ngi cng th. Thi dng cha bng quang, thi m cha t, thi m thi
16
dng ni kh hi. Mng hai thi m n v tr t, mng 3 n ph, theo th t m
i. Tin n l canh, triu ht l gip, kh n l inh, cht sinh l qu. Sinh canh th
khm mu sinh din, chn oi tr v cn; sinh gip th ly k sinh hng, cn tn v
khn. Canh l dng kim, tng trng cho chn tnh, gip l dng mc, tng
trng cho chn tnh. Xao Ho Ca ghi: Canh mun sinh, gip mun sinh, sinh canh
sinh gip o ny sinh.
CN BN
Luyn an cn bn ni thi cc, tri t ly s hn n s khai l thi cc, thn
ngi ly s thm u m mt lm thi cc. Tri t ly s giao cu m dng ny m
sinh vn vt, thn ngi ly s m dng ny m sinh i dc, i dc sinh ra t
thn cng vi tri t sinh ra vn vt khng khc. L T ni: B tr bp l luyn
huyn cn, tin thoi phi nh ca Mo Du. Kinh Nam Hoa ghi: Tinh hoa ca
ch o thm u m mt.
CN
Luyn an phi ly tinh lm cn (r), ly kh lm (cung). R cung k s lay
ng, lay ng th cnh l kh ho v qu ri rng. Kinh ghi: am m nui dng
cnh cy linh thing chng kh ho. Qung Thnh T ni: Khng lao nhc
hnh hi, khng lung lay tinh kh th c th trng sinh.
CM KH
Tc thut b kh, gi hi, nn th. Thn tin truyn ghi: Lu Bng n nm hn
300 tui, m dung nhan nh tr th, cng gii v thut cm kh.
CM KIM
n, gm. Cm (n) l nhu ho, kim (gm) l cng ngh. Dng cng nhu
iu ho s kin thun. Ngng thn l nhu, thi th l cng, cng nhu gip
nhau an o mi thnh. T Hm H ni: Ngng thn iu tc, tnh hu ng c,
thu nhp bng kim, iu ho bng cm, vn hnh h xa, ph kn ni hunh nh.
CM LONG TRC H
Tay tri bt rng l vn ho, tay phi bt cp l v ho, long (rng) l tm l hng
(thu ngn), h (cp) l kh l din (ch). V Cn Th ni: Mun n phng ty
bt bch h, phi qua phng ng phc thanh long. T Tam Phong ni: Thanh
long kho cht ly cng khm, bch h dt v oi vo cn.
CM VIN TRC M
Ch phc tm .
Vin (vn) d cho tm, m (nga) d cho . Bi tm nh con vn trn ngy ng
y khng ngng; v ca con nga sut m ng ch khng nm. Do v tm
lun tng tc, khng mt khc dng ngh. T Trng Dng ni: Ng th cm
vin trc m, lc tnh li lin thu nhp qunh chi, thng y nh th trong 100 ngy
ch cho tm bit, tic chn kh, tng an in, ngi y bt t.
17
CHN M
Lc lng tnh tt cng, in tung nh ng m cha ng, ch c ring nht linh kch
ng m khng nhim trc, nht linh ny chnh l chn m. T Ngc Thim ni:
Hoa cc ma thu phn ln mu vng l do trong 3 thng ma h chn m tu dng
m thnh. Ngc Th ghi: Chn m chn dng tng sinh tng thnh, Nh nhn
ln tri ta bit tch dng thnh thn, trong thn c hnh tng, ta vo tri l
nht nguyt.
CHN CNH GII

Trng B oan - Kim an t bch t - T ghi: Tu luyn ti mc ny th N hon
gi sinh, Ging cung trng sng, an in la chy, Cc hi sng m, xng ct
nh bnh xe, t chi nh ni, mao khiu nh c tm m dng ln, ct mch th
nh ang say ng, tinh thn nh v chng giao hoan, hn phch nh m con quyn
luyn. y gi l chn cnh gii vy. Khng c g c th t xit c. Tc trng
thi tinh thn tuyt vi khi tu luyn Ni an ti mc thn kh giao dung, nh m
nh say.
CHN CHNG
L chn kh ca hu thin nh, ch gi l nht c vnh c. Ci c chnh l
thn th khinh an, trm mch iu ho, mi bnh tt tiu tr m c th trng sinh.
T Hm H ni: Chn chng l ca chn kh hu thin nh; hu thin nh l ch
nguyn thn nguyn kh giao hp.
CHN CHNG T
Long h luyn thnh mt vt hay ng hay lc, ci c c trong lc chn tnh l
chn chng t. T Trng Dng ni: Trong nh nu khng c chn chng t th
cng nh em thu ho nu trong ci ch trng khng.
CHN C
Trong lc l m hoc m mt, bn trong bng c c, y l chn c. Du Ngc Ng
ni: Chn c diu x trong ch m mt.
CHN DIN
Lc trong thn sinh kh, tinh ca chn nht, v tnh l din hng, hu tnh l long
h. Thin Huyn Yn ghi: Hu thin cn c l v dng, tin thin nht im hiu
chn din. Ng Chn ghi: Chng bit chn din chnh t tng, mi th tc dng
lung ung cng.
CHN DNG
Sau khi cng phu Tiu chu thin hon thnh, trc khi thu nhp i dc, dng
kh pht ng y l chn dng. T Ngc Thim ni: Hoa o ma xun rc r l
trong ba thng ma ng chn dng tch cha m thnh.
18
CHN O
Php tin gi l o, chng phi ngoi vic mi ngi dng hng ngy m ring c
ci gi l chn o, chng qua o thu hiu m dng, thm t to ho, trong nh
cng cha m dng, chim ly kh chn nht kia lm nn tng lp mnh m
thi. T Tim H ni: o ny rt gin d, rt u vi, ch thn ch thnh, l yu o
truyn tm ca ngn thnh, l bc thang bc thnh i ln chn o. B y l
bng mn tiu thut, khng ng gi l o.
CHN NH
ng huyn linh bo nh quan kinh ghi: Hu s v s, thng nh v tm. ch
yn tnh hay ch huyn no, ch duy nht. Nu m tm gp qu th s thnh
bnh, kh pht cung in. Nu tm bt ng, th phi bung th, khoan cp ng
ch, iu ho thch nghi, gi khng ni r, th ra bt ng, x huyn khng chn
ght, gp vic khng phin no, nh th th gi l chn nh. y l ni v tnh
trng ca mt loi luyn cng nhp tnh.
CHN NG
Khi v tri v gic, trong lc l m bng nhin lay ng, y gi l ng m bt
ng mi l chn ng. T T Thanh ni: Thu nhp dc vt trong bt ng.
CHN GI M DNG
Tu chn bin nan tham chng ghi: m trong dng l chn m, Dng trong m
l chn dng. m dng dng y tc l ci m c kinh gi l dng c
loi. Ch c dng khng c m tc l gi dng, ch c m khng c dng tc
l gi m. m dng khng dng ny tc l ci m c kinh gi l C m qu
dng vy.
CHN GIC
Trong v t l t nhin m gic, trong khong khc tnh nh bng nhin m bit;
hoc ang ng mt khi thc dy u l chn gic. Khu Ch ghi: Ngi lu qun s
tri, cht bit nguyt ni t, by ci th bt ng, ng chn gic trong mng.
CHN HO
Trong thn sinh kh l ho hay hun t bn i, ton thn da vo hot ng, ho
trong thu m khng tt mi l chn ho. Nhp Dc Cnh ghi: Thu chn thu,
ho chn ho, thu ho giao hp vnh vin khng gi.
CHN HO HU
Khng h khng hp gi l tc (hi th), bn trong hm cha chn khng tan gi
l chn ho hu, c diu dng ho tinh thnh kh. T H Am ni: Cho d anh quyt
ch tu hnh, nu khng c chn ho hu o kh thnh, chu thin ho hu phi do
tin truyn, nu th nhn ch dy th c ai chn.
19
CHN HNG
Lm Nguyn nh (thi Tng) - Ni ngha an ch cng mc c yu ghi: Chn
hng (thu ngn, dng, nguyn thn) khng phi l vt m tp hu thin, m l
thn kh tin thin. Hng ngy pht sinh, dng kh bc ln, cm kh ch (din, m,
nguyn tinh) m ngng kt, khin cng gi l sa (chu sa), m cc th ging, gi
l rt ra t trong chu sa (sa trung tru biu). Hng (thu ngn) l m trong dng
vy.
CHN HUYN
Ch huyt kh. o hng tp ghi: Kinh ni rng: Ci huyn diu ca s huyn
diu, l ci ca bc vo mi ci huyn diu (Huyn chi hu huyn, chng diu
chi mn). Ly khng sinh c, ly tnh sinh ng, chng phi l Huyn chi hu
huyn sao! Mt khiu ny m, trm mch lu thng, chng phi l chng diu
chi mn sao! Bit r ca ny, th l Chn huyn.
CHN KH
L tin thin nht kh n t trong h v, ch ng l kh ca long h lng huyn.
Tri dng nguyn kh sinh ngi vt, o dng chn kh sinh tin thnh. Chung T
ni: Th em thin c tu pht ng, chn kh lun lun t thng thanh. T
Trng Dng ni: Thn chiu cn cung, chn kh t quy.
CHN KHNG
Vn l thut ng Pht gio. V ngha ca chn khng, Pht gio tiu tha cho l
Nit bn. Khng gi ngu tc l chn, la sc tng l khng, l ci thin
n khng (ch quan nim thun tu cho vn vt l khng) khng c mt vt g.
o gio mn dng khi nim ny biu th mt khi nim ch thnh qu ca
an o. L mt trong Ng khng m sch o khu-Quan khng thin ghi chp.
Khng th t l chn khng: Bit sc khng phi l sc. Bit khng khng phi
l khng, chn khng bin ho m sinh chn o, chn o bin ho m sinh chn
khng, chn khng bin ho m vn vt y vy. gi l bc thn tin.
CHN KHNG DIU HU

Tnh cc khng c g c gi l chn khng, trong ci khng m c linh gic gi
l diu hu, bit r ci ng chng khng gi l diu dng, tc l khng m
chng khng. T Ngc Thim ni: Khng, khng khng, trong khng c tht cng,
nu hon ton tch dit th rt cuc ri vo chp khng.
CHN KIM
Tc l nguyn thn ngn i chng hoi, cng luyn cng sng, tc ng c cu:
Vng tht khng s la. Cnh Dng T ni: Diu hp chn thng th, vn
vn khng c mt im m, m mt gn ch bo, l m sinh chn kim.
20
CHN NG HNH
Mc ho kim thu hp, long h tnh tnh thng, t tng hi trung ng, quy cng
mu k th, an ng li trong th, y l chn ng hnh. Chung T ni: Tnh sinh
mu k, pht tng ca ng hnh triu nguyn, sc nh xuy h (thi la), bt qui
thnh hnh l do nt ho nh v.
CHN NGUYN
L gc ca luyn an, cn gi l an u, chn chng, diu min, tin thin, bch
nguyn, chn kh. Danh mc tuy rt nhiu song u l mt th. Khu Ch ghi: Ch
vng nim khi ln chnh l gc ca s sinh dit. Khi vng nim dy ln bn l
chng t lun hi. Ch vng nim ngng dt chnh l ci gc ca chn nguyn.
CHN NHN
L ngi bt sinh bt dit, siu xut ba ci. Lc cha thnh o l bn th ca tm
thn, l kh ca chn cht. Tham ng ghi: Chn nhn ch diu dng c dng
khng, l m vc su cht chm cht ni. Kinh Diu Php Lin Hoa ghi: Chng
kt hu v, dt ht sinh dit gi l chn nhn. Cnh Dng t ni: Kt thai cn
kt bn lai chn, chng la trong thn tinh kh thn, ngng kt t t ch gin on,
cng phu mi thng sinh chn nhn.
CHN NHT
1- Ch thn th m dng ho hp. Tn thn c kh lun ghi: Ngi c th em ci
thin chn ca mnh m an Thin cc, chnh l gi con ng chn nht vy.
2- Ch h hp bnh ho nhp nh (u n, n nh). Mch vng ghi: Gi c
chn nht, hi th khng giao ng qua li. Li ni: Gi c chn nht, th chn
kh t ngng, dng thn t t
CHN QU
Phm tt c c cy t lc n hoa n kt tri bo hiu kt thc mt giai on. Con
ngi t nh i hc kt hn lp nghip n gi cht l mt kt qu. Qu ny tuy kt
thc song kh bo m chuyn sinh li i sau lm ngi hay lm vt, khng th d
on. Khng nh c cy n ma ng th ho kh, ma xun sinh si, ma h n
hoa, ma thu kt tri, c s tun hon nht nh. Con ngi l loi linh ca vn vt,
c php tu luyn, tu n kim dch hon an mi hon thnh chn qu, ra khi ba ci
vnh vin khng b ci kh lun hi. Kinh Ni B Chn Tng ghi: S nhim mu
ca tnh tch dit do cn bt ng nn gi l diu qu. Khng sinh khng dit,
khng nhn khng qu th gi l chn qu.
CHN QUYT
B quyt chn chnh cn phi ch l, c bng c, khng cn l lun sung, khng
trng th lao, khng do truyn b rng ri, khng l ti nng. Y theo php m tu tt
nhin thnh cng, y gi l chn quyt. T Tam Phong ni: Thnh s chn khu
quyt, li dy li ngn i, truyn cho ngi th gian, song c my ai bit c.
T N Hon ni: Tu tin ch c kim an quyt, chn an khng c quyt th hai.
21
Liu Chn Nhn ni: Cu php tm s hi chnh truyn, nu khng chn quyt
kh thnh tin.
CHN SA
Sau khi chn ho nung c, ho b dp tt ho lm th, ri trong th c chn sa.
Chn hng nu khng c chn din th lm sao c th ch phc sa hng. Bi hai tc
dng tnh tnh u trong tinh, hai tc dng sa hng u n trong din. Sa hng l
v trong hu, chn th l hu trong v, bi hu ch phc v. Cnh Dng T ni:
Mun luyn chu sa hot thu ngn, phi bit ngn chnh l sa thn, phn ln ch c
mt bt ch ng hai, ch th chm ch khch th ni.
CHN THANH DC VT
Khng phi by tnh ca kh cht, khng chuyn ng thn ca t l, khng dng
tinh ca giao cm, khng dng kh ca h hp. Phi bit chn tinh ng vo lc no,
chn tnh sinh ch no, chn kh vn chuyn phng no, chn tnh dng vo
lc no, mi c c dc vt thanh chn. an Kinh ghi: Chn quyt t phi
truyn cho chn tin, ngi i ni ra c ai nhn c chn.
CHN THN
Trong lc nh tnh khng c ci g c, ch c nht thn c chiu, thn ny mi
c gi l chn thn. Ch gi l an nh th sinh tr tu, ton tr ton nng, khng
th ngh bn. Kinh Sinh Thn ghi: Thn tm hp nht y l chn thn.
CHN THI
Trong h tnh tt , lc c manh ng, y l chn thi, l thi gian khi u
luyn an. Nu khng c thi gian ny th luyn an khng thnh. T Tam Phong
ni: Kim H M, Ngc Lo Nha bit c chn thi l tc gia. L T ni: Y thi
lin thy Hunh kim Pht, v sau kh gp bch ngc tin.
CHN TH
Ch tim thn, Trong an Kinh ni tim l K th, thn l Mu th. Mu K hai th
hp thnh, l chn th. Li ni: Chn th cng chnh l chn , t tng ho
hp phi ly Chn th lm nn.
CHN THU
Trong tm ho sinh ra dch l thu hay ti mt trm mch, ton thn nh m t
nhun, thu trong ho khng tiu khng dit, mi l chn thu. T Tam Phong
ni: Chn thu ho, phi hp m dng, th nhn ch dy lon t tng; cho d
v vi khng to, kh trnh chn thn ni Bc Mang.
CHN TIU TC
Trong an Kinh c nhng ch: tin thin, chn, nguyn v.v thm vo pha sau
nhng ch: tinh, kh, thn, tnh, mng, tnh, din, hng, kim, thu, ho, dc vt
v.v.. u l chn tiu tc sinh ra t trong nh m dng m mt ti tm, hn n s
22
khai. T Tam Phong ni: Sinh ra vn kh tin thin, n trong thn th ngi kh
gp.
CHN TINH
Cn chn thi, chn hu, li phi v nim v tng, khi y ci nhn c mi l
chn tinh, ch ca n l b gia (nh kia), l kh ca hoa tr hng thnh; Ng Chn
gi l Th Kinh, lc y l rm thng 8, kim kh y , thu triu dng cao, thch
hp cho thi dng, tinh ny ngng kt trong tri t, y l kim ngc (vng ngc) tri
qua trm ngn nm cng khng h hoi. Nu ngi no quay li cu ni mnh,
c th tr thnh ch bo. Don chn nhn ni: Nh rch nt sa cha d dng,
thuc kh ho lm xanh ti li cng khng kh, ch cn bit php quy phc th kim
bo cht ng nh ni.
CHN TNH MNH

Thn ca thin cc sng sut lng yn m h tnh, l chn tnh. Trong thn l, chn
kh chan ho khng ngng dt, l chn mnh. Khu Ch ghi: Bn lai chn tnh hiu
kim an, bn i lm l la luyn thnh bu. ng Hoa Qun ni: Php thn
rng ln trm tri t, chn tnh trn sng thu xa nay.
CHN TNH
Phi phm tnh l nht dng tr li, lc v nim v tng th tnh ny lay ng.
Tnh ny mt khi lay ng lin bit tin tc huyn quan, vn l mi ngi sn , s
dng hng ngy m khng bit. Cn gi n l chn ho hu thin nhin m chng b
mi cnh gii thun nghch chuyn di, tt c phm tnh th tc khng th no snh
c. an Kinh ghi: o dng chn tnh tnh n luyn, nu khng chn tnh o
bt thnh. T Tam Phong ni: Mun cho ba nh tnh hp, ch nh mt im o
tm kin.
CHN TC
Hi th ca chn nhn. Phng h ngoi s - Huyn phu lun ghi: Tc (hi th)
c 2 loi: Phm tc (hi th ngi phm) v Chn tc (hi th ca chn nhn).
Phm tc l hi th ra t mm mi, Chn tc l thai tc ln xung, i vo trong
bn huyt... Phm tc mt khi dng th Chn tc c t ng. M phm tc s
d dng l khng phi do tm ngn tr. H cu tnh c, cho nn tm p cng nh
nhng, hi th cng vi diu.
CHN V LU
Thin tin chnh l thin thuyt ghi: Chn v lu, th m co li nh a tr con,
khng h c ng, khng h c ci l sinh tnh, lm sao m hu lu c.
CHN
Tm mi thc dy v tm khng tn lon do gi gn cn thn u gi l chn . Bi
bt ng l th ca nguyn thn; cm thng l dng ca chn . Don chn
nhn ni: Chn l cn nguyn, l m ca tri t, l gc ca m dng, l ci
23
ca thu ho, l ngun gc ca nht nguyt, l tng ca tam ti, l t ca ng hnh,
vn vt nh m sinh ra.
CHN LI
Chn (st) l li (sm), v qu thuc v a li, li cn nht dng lay ng pha
di. Vn Dng T ni: Lc giao thi t ti n sng, nht nguyt t hi ch h
nguy, tri nhp vo t, mt trng bao ph mt tri, tri li hn n t giao cu dn
dn ngng t, nht dng chn ng xut hin m th ph.
CH HO
Ch cng lc n, ho hu y , th cn phi tm gi n dng phng
thng an. Ng Chn Thin ghi: Hon an cha luyn cn luyn gp, luyn ri
cn phi bit dng li khi . Lu Nht Mnh ch: Nu an v, phi ngng
thi la, dng cng n dng.
CH HO CNH TNG
Lc luyn tinh ho kh, bn trong cht hin dng quang. Bn ngoi dng co li
khng ct ln, nu dng quang ti hin phi dng ngay thng ging, b v ho m
ch dng vn ho n dng n. Chung T ni: an chn ri khng cn hnh ho
hu, cn hnh ho hu t tn thng an. Liu Chn T ni: Phi trnh khng cn
hnh ho hu, chng bit dng li t ln him nguy.
CH LU
Cng phu bc u luyn an trc tin phi bt tay vo vic ch lu (dng s r
chy). Nhng ngi bnh thng khong 16 tui tinh quan m, t y mi thng
t r chy t 1 n 3 ln. Cng c ngi t nhin bt lu, y l th cch c bit,
trong ngn vn ngi kh c mt. Mnh cng khi u l luyn ch lu, nu nh
chn s chn php mt khi h th lin bt lu. Cn nh lu cha dng c m tu
tin thng Nhm c, chuyn Chu Thin, u l bng mn. L T ni: Ngng tinh
cn phi sm, tip mnh ch day tr. Tin Tng ghi: Nu chng khim tn cu
thy ch dy, tu tin tu luyn n ngn nm cng kh trnh khi tai ho.
CH QUN DIU LUN

Qun l hi quang, t duy tp trung; qun l tr sng sut, nhn su sa. Ch m
khng qun l c hi m khng c quang; qun m khng ch l c quang m khng
hi, Liu chn nhn ni: Ni qun m v tm, ngoi qun m v th, bng bnh
tm kim khng c, phng pht bit l h linh, nh c bi theo nc, nh sng
che ph khi.
CHNH GIC
Ch gic ng chn chnh, tc l ch ng tnh nguyn bn c hu (s gic ng vn c
sn), chng cn ngh ngi. Tnh mnh khu ch ton th - Di thn ni vin, oan
cng minh tm ghi: Chng ngh m gic ng th gi l Chnh gic.
24
CHNH KH
H l nguyn kh ca cha m, hp l chnh kh ca tri t. Chnh kh ht khin cho
nguyn kh hp thnh hnh hi ny, thn ca ta hp thnh kh kia th mnh ni ta.
Phm phu khng bit gom cha ch h hp nn c gng b kh ra vo khin cho
nguyn kh b tri t ot. C ngi tu tin kh ra vo th nguyn kh theo s
h hp m i, nguyn tinh theo dc nim m r; trn tn di r th u th sng lu.
Ngi ta ch bit hp (th vo) bn trong, m chng bit h (th ra) cng bn
trong. Nu bit c cch h hp th c th ot c chnh kh ca tri t m
trng sinh bt lo. Kinh Hunh nh ghi: Tn pht v dc thng cn, ng v
u n chnh kh hon.
CHNH NG
Trong mt th k l tit trung nguyn, trong mt nm l thng Ng, trong mt ngy
l gi ng, trong thn ngi l tm (tri tim), trong luyn an l khong khc dng
cc nht m va mi sinh. o chn nhn ni: Hi ta Ng l gi no, chng qua
dc chu ni kim khuyt.
CHNH NHT
1. Ch nim thun chnh, tp trung thng nht. Hunh nh ni cnh kinh- H hp
chng ghi: Chnh nht ngm hoa mi di do (Chnh nht hm hoa ni sung
danh). 2. Ch hnh thn n nh. m T ho th ghi: Mnh th l bn, Cn th l
mt, gi m chng c, b m chng mt, gi l Chnh nht.
CHNH PHP NHN TNG

Cng phu chnh thu nhp i dc hon ton da vo i mt, cht ch chuyn ch
nhn trung in, khng th xa la trong chc lt. Nu loi tr nh mt ny m thi
th th khng phi chnh php. Kinh Chn Nguyn Thng Tin o ghi: c ci
ln lao l do ho hp v nhn lu. Khu T ni: Kim an i dc khng kh,
mt nhn trung in m gi li, thu ho t giao khng trn di, mt bu sc
sng i ngi.
CHNH T
Khc vi gi Hot T, v ch sau khi thc hnh Tiu chu thin ng php thun
thc, tinh kh thnh vng thm, sp tin vo i chu thin l thi c t bin i v
lng thnh bin i v cht, th mi c th sn sinh ra hin tng ny. Loi cnh
tng ny trong an kinh gi l Lc cn chn ng. Loi cnh tng ny ch c
trn c s tch lu Tiu chu thin th mi sn sinh ra c, bi vy nn gi l
Chnh.
CHNH TO
Ch mt loi t th luyn cng. Cn gi l oan to. Yu cu thn th ngay ngn,
thng ng, ngi yn trn gh, hai i dang t nhin, rng ngang vi vai, hay u
gi co li thnh 90 , hai bp chn song song r thng xung t, hai bn chn
dm chc trn mt t, hai bn tay p xung t mt cch t nhin ch mt phn
25
ba hai i. n ngc, bung vai, khu tay r xung, ton thn c cm gic r
xung.
CHU DCH THAM NG KH

Kinh in o gio. Gi tt l Tham ng kh. Ngu B Dng thi ng Hn
son 3 quyn. Trong sch mn cc php tng nh: Cn, Khn, Khm, Ly,
Thu, Ho, Long, H, Din, Hng bn v phng php luyn an tu tin. i
l tham d cng l php ca 3 nh i Dch, Hong Lo v L Ho ri quy
t lm mt l c th Hp vi i o (Diu kh i o) nn gi tn nh vy. L
tc phm sm nht bn v luyn an mt cch c h thng ca o gia. Ni dung
sch ny cp c Ni an ln Ngoi an, c nh hng rt ln n thut luyn
dng (c bit l Ni an) ca o gio, c coi l T ca an kinh. Sau ny.
o s nc Thc l Bnh Hiu c Chu dch tham ng kh phn chng thng
chn ngha, 3 quyn. Ngoi ra cn c ch gii ca trn 40 nh. Phn nhiu c thu
vo trong o Tng s.621-629.
CHU K
Cui cng ri tr li ban u gi l chu, m dng tun hon l t t nhin. Vn
vt trong tri t u theo chu k v vn ho, luyn an u th tri vi l tun
hon ca tri t? Ng chn nhn ni: Mt ng mt tnh y l chu, luyn ri
luyn li c thu chung.
CHU L HNG
Ci lay ng trong h v, ci hay bit trong tnh nh, mi l chn hng; nu c
my may vng tng tnh chng phi l chn hng. an Kinh ghi: Kim nh mun
lu li chu l hng, ngc tr trc h xung thu trung ngn.
CHU SA
Lu Nht Minh thi Thanh ch Ng chn thin ghi: Chu sa, l mt im kh h
linh trong Ly, tc linh tri, thuc v tm ca con ngi. V nhn tm linh tri,
ngoi sng trong ti, sng thuc la, la mu nn ly tng l chu sa. Ch ci
kh h linh tin thin, l ci o tm c linh gic, tc l nguyn thn.
CHU SA NH
L dng nh, trong c m kh ca thu ngn l huyn kh ca rng. Khu Ch ghi:
Trong yn nguyt l (l c hnh mt trng nm nga) ngc nhu sinh ra, trong chu
sa nh thu ngn cn bng, ch nh sc la iu ho ri mi trng c hunh nha
dn trng thnh.
CHU THIN
L k-Nguyt lnh thin s ghi: Nh thp bt t v cc sao khc u i vng theo
pha t ca vng tri, 1 ngy 1 m l 1 chu thin (vng tri). Kh cng hc ly
chu thin ni r 1 vng vn hnh ca tinh kh trong c th con ngi. C s khc
bit gia Tiu chu thin v i chu thin. Mch Nhn c tun hon 1 vng t Tiu
26
chu thin, bt u i t Th thi m ph kinh n Tc quyt m can kinh l cui m
dng li, tun hon qua li, ngy m khng ngh, gi l i chu thin.
CHU TC
1. Chu sa dng trong vic nu luyn ngoi an. Vn cp tht thim-i hon an
kh b : Chu tc, Nam phng Bnh inh ho, l chu sa vy.
2. Danh t Ni an, ch chn kh tm tng. Ni an hon nguyn quyt ghi: Tm
thuc Nam phng Bnh inh ho, tm l ho tng. Trong tm c kh gi l Chu
tc.
3. Cn gi l Chu iu. L v thn phng Nam trong thn thoi c i Trung Quc.
L ch 7 v sao (tinh t) phng nam trong Nh thp bt t, gm Tnh, Qu, Liu,
Tnh, Trng, Dc, Chn. V n phng nam, thuc Ho, mu , li ging hnh
chim, nn gi l Chu tc. Chu tc cng Thanh long, Bch h, Huyn v l bn v
thn bn phng. o gio thng ly Thanh long, Bch h, Chu tc, Huyn v
lm thn h v tng thm uy nghi.
CH KIM
c kim. Kim mc rn mi tr thnh dng t phi trc trng cy sau luyn
kim. Luyn dc cng nhu tr thnh an t trc hng long sau phc h, v kh
ca kim mc lng huyn mt cng mt nhu. Ging nh kim ca Can Tng v
Mc Da phi hp m tr thnh bu vt. Hng long phc h l ci g? l kim tr
hu. L T ni: C m kh bay ln, li cn c kim thn. T an Dng Trong
m c rn kim v nh. Trong php tr sch tm hu tnh.
CH THT
Khi u ca s luyn cng trc ht em rng t ni hang cp, y l ch tht.
Sau hng xut ra t trong din, y l rng ra khi hang cp. T an Dng ni:
Mau mau lt ni ng nhn, kp kp m toang hang rng cp.
CH KHCH PH MU
Hng l ch, din l khch. Hng l ph (cha) c tnh ban cho; din l mu (m) c
tnh t hp. Ph ch trng theo hng m ban pht rng di, mu dung cha t dch
bin ho tt c. Ban cho l ph, nhn lnh l mu. Lc hng cu din th hng l
ch, din l khch. Lc kim cht mc th din l ch hng l khch. Thi thng
ni: Ta chng dm lm ch m lm khch, khuyn anh lm trn ch khinh ch, s
mt ca bu v gi trong nh.
CHUNG LI QUYN
Cn gi l Hn Chung Li. Mt trong cc thn tin o gio trong truyn thuyt. H
Chung Li, tn Quyn, hiu l Ho Cc T, li c hiu l Vn Phng tin sinh.
Ngi Hm Dng, Kinh Triu (nay thuc Thim Ty). Ton Chn o tn l
Chnh Dng t s. Kim lin chnh tng k xp l mt trong Bc ng t (nm v t
phng bc). Theo truyn thuyt, ng c Vng Huyn Ph trao cho Xch ph
ngc lc, Kim khoa linh vn, i an b quyt, Chu thin ho lu, Thanh long kim
27
php. Cui cng c Ngc hp b quyt ni T Ho, T Kim, Khng ng, m
thnh chn tin. Ngc phong lm Thi Cc T Quan chn nhn.
CHNG DIU MN H
Trong khong trn di en, tri xanh phi trng. gia vng, ng ngay sau
rn trc thn, trn hunh nh di quan nguyn, l yu minh ph cha nguyn
tinh, l an nguyn cung kt thai tc. Kinh Hunh nh ghi: Trn c hunh nh
di quan nguyn, sau c u tch trc mng mn. Liu Chn T ni: Lo T m
ra cc diu mn, bn bn ng ng cn khn, nu c ni khng hnh tng,
c k sng lu khng cht non.
CHNG TC
Th n gt chn. Mt trong nhng phng php tu luyn ca o gio. Trang
T-i tng s ghi: Chn nhn th n gt chn, ngi thng th bng yt hu.
Tnh Mnh Khu Ch ghi: S h hp ca ngi thng u l theo yt hu m
xung di ti Trung qun th quay li, chng th ni tip vi T kh, ging ht nh
c ung nc vo ming ri thot ra t mang. l ngi thng th bng hng
vy. Cn bc ch nhn h hp th xuyn thng vo Minh ng, ri hng ln trn
ti hai bn xng sng m chy vo Mnh mn, ni tip vi t kh, ging nh nam
chm ht st m cng loi thn nhau (ng loi tng thn). l chn nhn th th
n gt vy. Ni l gt, c ngha l hi th thc s rt su. Bi vy ni rng hi
ca ngi thng l s h hp ca kh hu thin. Cn hi th (Tc, Chng Tc) ca
bc chn nhn l s vn hnh ca tim kh tin thin. Hi th y c th thng ti
c gt chn.
CHUYN KH TR NHU
Lm cho ci kh t n s mm mi. Ch trong qu trnh hnh cng, kh h hp th
ht di tc dng ca thc m tr nn mm mi t nhin. Linh Nguyn i o
Ca ghi: Chuyn kh tr nhu thn lu li mi, chn tc qua li t bng bnh, dng
dc quanh co quy nguyn mnh, khng khi dng m sui thing thng t chy.
CHNG NGHIM
T N Hon ni: Khi mi tu an lin cm thy thn thanh kh sng, thn tm th
thi, bnh tt tiu tr, trm ngy khng n, ung ru khng say, khng cn mng
m, n a v ny th mu bin thnh trng, m kh luyn thnh dng kh, thn
nh la t, i nh bay, trong ming c th l cho thu ngn kh, kh thi c th
lm cho tht chn, i cnh v tm, nh nh bt ng, sai s qu thn, ku gi ging
t, tai nghe ti tri, mt thy ngn dm, thn th thun dng, xng ngc gn
vng, dng thn xut hin, ra vo t ti, y l o trng sinh bt t xong.
C M
Ngi chuyn tu tnh cng m khng tu mnh cng th khng th ch o, bi tnh
l m, chng c dng kh im ho chng th thnh hnh, v th qu trng tnh
mnh song tu. T T Dng ni: m trong dng tnh cht khng cng rn, ring
tu mt vt chuyn yu gy.
28
C TU
Trong li ch v Tnh to c tu ca Lu Nht Minh thi Thanh ghi: Hoc Quan
khng, hoc nh tc, hoc T thn, hoc Th xo, hoc Ban vn u l Tnh to
c tu, ch c m m khng c dng. Khng ch v ch cho tnh mnh, m cn
tng tn n tnh mnh. Cng tu th kh cng kh.
C CM CHIU PHNG
Cm l m iu ho ln kh tit, phng l hnh tng ca chu tc phng nam, l
nht m trong ly. Onh Thim T ni: C cm l h tm, chiu phng l dng
thn; h tm dng thn th tm minh thn ho, hai ch th to thnh ch khu, tm
tnh trn sng.
C TC
L ngha dng c ng kh kia. S dng sc gi mnh th sc la d. Bi m tnh
trong khm kh ch phc t cn phong ho (gi vi la) ng dng. Thn kh ch
xt nhau m kch ng mi c th khc phc, ging nh hai vt ma st ln nhau
pht ra la, dng la nung luyn bt c vt cht u c th nng chy m bin cht
bin kh. Tin Tng ghi: C oi phong, vn khn ho, phong lun kch ng sinh
chn din.
CC THN
Cc l h rng, thn l linh gic. an php ly s h linh khng m mui lm gc,
gi l cc thn, l nguyn thn h linh. Ha T ni: Cc thn bt t do thai tc,
mn phi trng sinh c vng bn. T T Dng ni: Nu mun cc thn
trng sinh, phi nh huyn tn lp nn tng. Bch T ni: u ngi c 9 cung,
trong c mt cung gi l cc thn; thn thng trong cc, ngy tip xc mi
vt, m tip xc gic m, khng th nh c ch ca n.
CC THN LAI KH
Cc thn do hai kh m dng hn hp m thnh; m dng phn tn th thn kia
ti tm m th en, v mt s sng sut nn thn minh ra i; m dng hp li thn
kia sng trong m th trng v phc hi s sng sut nn thn minh tr li. Thi
Thng ni: Cc thn bt t gi l huyn tn, ca huyn tn gi l ci gc ca tri
t.
CN LN
Trong thn ngi c hai th Cn ln: H cn ln cn v phng ty, cn gi l
huyn mn, ti h nguyn, trong hi thu sinh ra ho, s thc l ch pht ho.
Thng cn ln, ti nn hon cung l ch vn ho, cn gi l thin mn. an
Kinh ni: Cc loi hng v cn gia giao cm cung, l h cn ln. L Tng
Dng ni: H xa khng dm tm dng, vn chuyn ln nh cn ln, l thng
cn ln.
29
CNG HNH
Tu o cn c c cao thp, cng hnh c su cn, cho nn nghe o, c o, liu
o c mau chm sai khc. Khi xa, T an Dng hai nm ri liu o; T
Trng Chn 5 nm liu o, Khu t trm cay ngn ng mi c o, thc hnh
18, 19 nm cn cha hiu nghim, 20 nm mi liu o. Mt mch s truyn h
c ng cp ? Do v cng hnh su cn khc nhau cho nn liu o c mau chm
chng ng. M T (M n Dng) t nh hiu o, kh ch cn tu n 64 tui
vn cha thnh o, mt hm ni gin mun nhy xung sng hu mnh, bng gp
Lu T bo rng: Cng hnh ca ng y , ch v mt phen cha tham thu.
M T lin b nh t t m tu luyn li, Qu nhin n 100 ngy lin liu o.
T T Dng ni: o ny ch thnh ch linh, ch s ng phc mng kh tiu ti
nghip. Cm ng Thin ghi: Mun cu thin tin phi lm 1300 iu thin, mun
cu a tin phi lm 300 iu thin.
CNG PHU BIN HO

Bit gi m giao cu, dng sinh m d chin, tin ho phi phng nguy, hnh c
cn mc dc, cho n n dng m thnh an. y l s bin ho ca cng phu. T
N Hon ni: Cng phu cha ti mc th khng kt qu, ngn ng khng thng
chng phi quyn thuc.
CNG PHU HIU NGHIM

Mi ngy cng phu 3 gi, lin tc thc hnh khng gin on trong 3 thng t c
ng nghim, nhng cn phi c chn s ch cho thng sut ri mi h th cng
phu, nu khng th thc hnh khng ng cng kh c hiu nghim. Khu Ch
ghi: Lm mt bc t c hiu nghim mt bc, ln mt bc t c quy m mt
bc.
C NG LI MINH
Khi huyn c pht ng nh ting gi t ku, chng phi sc ngi c th lm
c, Khu Ch ghi: Tam cung kh , c ng li minh thi mt kim ch ra thi
hng hoang, y gi l trong ci khng sanh ra ci c.
C GIAM
Tng trng s chng l, luyn an n thn kh giao cu nh khi nht nguyt kt
hp, rt ging trng thi hn n hn nhin m chng l. Tin tng ni: Mt ng
mt tnh chng mt c giam, y l s giao hp ca iu dc.
C TI MC
Tm duyn dn do mt, nh n pht ng do c. C khng ng th n ng yn,
mt khng ng th tm an tr, chng cm thy ham mun th tm khng lon. Ho
Hu Ca ghi: Mun thu huyn huyn phi cn thn, cng phu cn thn c ti
mc.
30
C TC
Dng kh n np l c tc, lc ny tuy dng kh khng hnh khng tng nhng
vn np trong tc c, ch thi m ng ging nh vn vt n nu vo ma ng.
an Kinh ghi: Kh pht th thnh khiu, c tc th m mt.
CNG L TN TNH D CH MNH

c chn hm, tm chn quyt, qun to ho, tham h lc, nhn tin nhn ri m
bo v kh, gi tinh thn trc c; chnh mt bc ui theo mt bc, th lp
cng phu. Mt mt cng l, mt mt tn tnh mu tnh diu dc bt t. Tnh l
bn trong, mnh l bn ngoi hp li lm mt, i o thnh. T Tam Phong ni:
Nu cha gp chn s, hy chuyn tm xem sch, an Th ca c thnh khng
di gt mt ch, ch v ngi i sau khng phn bit chnh t, li khng bit trong
sch thnh hin u l n ng, th d, gp phi ng thy tm thng. Khi thuc c
vo tm li khng bit thng bin, t th t phi, t cao t th, mc kt m thanh sc
tng, c tuyt tt c mi ngi th cao nhn cn chu thua hung l bc tin
thnh!.
CNG TH SINH THN TH KH S

Mun trng sinh bt t, trc tin phi cu xt cng tt v ci gc sinh thn; ci
gc y l vt g m c trc khi sinh thn. Vt ny trc khi cha m giao hp, tuyt
nhin khng mt vt, khng c tn gi, hnh trng, min cng gi l o, gn gi
l tin thin nht kh. c kh ny mi c th lm c bn cho kim an. L T ni:
Huyn tn, huyn tn, chn huyn tn, khng tm ch khng thn, cng th
sinh thn th kh s, ch trch thin c tit l ht. T T Dng ni: Khuyn k
hu hc cn phi tnh ng mnh m, ch ph cng b nh i tm ch khc, diu o
khng xa la t thn mnh, khng phi tm ni trm sng ngn ni.
C THNG
1. L mt loi Ngoi an. V Danh th ch gii Chu dch Tham ng kh ghi: C
l to ln. Do loi an ny hn ht thy cc loi an khc, nn gi l C thng.
Cn gi l Thp thng an, T phn, Kim sa. Ung loi an ny, c th sng lu
tng th.
2. Mt loi dng dc ca o gia. Tc Hc chi ma. Cn gi l ma, Du ma, H
ma, Gio ma Thnh phn ch yu gm: cht m, ng ma, lng trng trng,
pht pho, yn toan, dip toan, can xi, Mu t ng v.v Trong cht m chim
60%. Cng hiu b trung ch kh, dng ng tng, t b can t, ny n da tht, ch
kh lc, hot huyt mnh, in tinh ch tu, sng lu tng th.
CNG KIM
u D c kim, Thn n gi l, na thng trn thuc kim, na thng di thuc
thu, luyn bng kim th cng, luyn bng thu th nhu, hon ton da vo s phi
hp k diu ca cng nhu th bit c ngha ca nhn ng. L T ni: L hm
kim c nh vo cng nhu ca kim thu, dng hng c th ch phc din.
31
CNG NHU IT HNG
Long tnh thuc mc l o c, vn l hng ng ti Mo lm dng v, m nay
li to ra ng ngang hng ty ti Du lm m v, y l ly tnh cu tnh.
H tnh thuc kim la hnh pht, vn hng ty ti Du lm m v, m nay li to
ra ng ngang hng ng ti Mo lm dng v, y l ly tnh quy tnh. Ly
tnh cu tnh l trong hnh c c, em tnh quy tnh l trong c c hnh. Hnh c
t hi, tnh tnh gp nhau, cng nhu ho hp cng nh v chng tng c vy.
Tham ng ghi: Cng nhu ln lt ni ln cng lit by phn b, long hng
ty, h hng ng, to ra ng ngang ti mo du. Hnh c cng hi t, gp
nhau vui v. Hnh ch v vic st phc, c ch v vic sinh khi.
CNG NHU TNG MA

Cng l biu (bn ngoi), nhu l l (bn trong). Sng sm tin ho dng cng,
chiu ti thoi ph dng nhu. Ni th ch v tnh, ngoi th ch v ng, mt ng
mt tnh khng l mt thi c, thin a m dng c xt nhau sanh ra vn vt, vn
vt hp tinh sanh ra hnh tng, luyn an dng thn kh ho hp m thnh an. H
t ghi: Nht nguyt lun phin m nh sng sinh ra, lnh nng thay nhau m
ma mng to thnh.
CNG NHU TNG THI

Cng nhu thc y nhau. Cng nhu tc l ho dng v ho m trong qu. m
dng v cng nhu vn l mt. Xt t gc kh, th gi l m dng, t gc
cht th gi l cng nhu. Do ho trong qu l ci c th thy c, cho nn xt t
gc cht, gi l cng nhu m khng gi l m dng. Li qu v li ho ton
gi ho l cng nhu ch khng h c m dng chnh l v th. Ho dng tin
n cu (9) th lui thoi, lui thoi n bt (8) th bin thnh m; ho m lui thot n
lc (6) th tin, tin n tht (7) th bin thnh dng. Ho dng ho m c mt
tin mt thoi nh vy, gi l cng nhu tng thi.
CU
Nt gch lin (_)i biu cho ho dng trong Kinh dch th gi l cu (s 9). Cho
nn c cc ho: S cu, Thng cu.. Dch gi s l l dng, v s 9 gi l Lo
dng, Hong ni kinh ghi: Ch s trong thin a bt u l Nht (1), kt thc
l Cu (9).
CU BT THT LC
Cu hon bt quy, tht phn lc c l s trn ca kim mc thu ho. Bi ni an
ni trung cung th ng hnh t tng l chn kh ca bn phng. Hon quy l kh
tan, t bn ngoi n nn vn cn nguyn x. C l yn m nui dng. Cu
hon bt quy, tht phn lc c u nghch hnh m thnh an. Tham ng ghi: Thi
hnh cng rn m thoi lui, chuyn ho mm do m thm ln, cu hon tht phn,
bt quy lc c.
32
CU CHUYN CU DCH
Ch vic rn luyn nhiu ln, cn bng m dng b ch cho tinh thn. Nguyn
kh lun ghi: Thng yu kh tic tinh, nm chc ngm ming, nut kh nut dch,
dch ho thnh tinh, tinh ho thnh kh, kh ho thnh thn, thn li ho thnh dch,
dch li ho thnh tinh, tinh li ho thnh kh, kh li ho thnh thn. C nh vy
xoay vng 7 ln (tht phn tht hon), xoay vng 9 ln (c chuyn cu dch), tinh
tng ri th hnh cng i.
CU CHUYN HON AN
Mt chuyn l tiu hon an, hai chuyn l m dng hon an, ba chuyn l tam
nguyn hon an, bn chuyn l ngc dch hon an, nm chuyn l kim dch hon
an, sau chuyn l i hon an, by chuyn l tht phn hon an, tm chuyn l
thng trung h hon an, chn chuyn l cu chuyn hon an. La Ph Ngm ghi:
Chu thin mt nm tr mo du, cng phu cu chuyn an dng cu. Ng Chn
ghi: Nu mun tu hnh cu chuyn, trc phi luyn k tr tm. Ty Tinh T ni:
Cu chuyn l cu nh. T Tam Phong ni: Cu chuyn an sa thng nm di,
dng thnh huyn chu qu thn khm phc.
CU CHUYN KIM AN
Cu chuyn (chn vng) ni nu luyn kim an nhiu ln. o gio cho rng
thi gian nu luyn cng di, s ln lm i lm li cng nhiu th dc lc cng ln,
ung vo cng chng thnh tin. Cu chuyn kim an l loi Kim an qu bu nht
Bo Phc T ghi: an kia l vt nu luyn cng lu th cng bin ho mu nhim.
Vng rng vo la, trm luyn chng tiu. Ung hai vt ny luyn thn th ngi.
Cho nn khin con ngi chng gi chng cht Nht chuyn an, ung 3 nm th
c thnh tin. Nh chuyn an ung 2 nm th thnh tin. Tam chuyn an ung 1
nm th thnh tin. T chuyn an ung na nm th thnh tin. Ng chuyn an
ung 100 ngy th thnh tin. Lc chuyn an ung 40 ngy th thnh tin. Tht
chuyn an ung 30 ngy th thnh tin. Bt chuyn an ung 20 ngy th thnh
tin. Cu chuyn an ung 10 ngy th thnh tin.
CU CNG
Chn cng. Ch 9 loi cng c m ngi tu tr cn phi chp hnh: Mt l
khuyn cc o hu lun nh l thn v vi, lun ngh l thn trong trng, u kh v
hnh. Hai l gi hnh h bch, nh ngc khng vt. Ba l tch tinh ni th, s pht
ch tc. Bn l ngh ti Ng tng thn, thy mnh ni chuyn vi v thn no .
Nm l nim triu Th thn, sai khin T thi Ng hnh. Su l cng Lc gip Bt
li, ph sc a thn. By l sai khin cc thn X tc, ni sng. Tm l tp ko di
kh, tinh, chim nghim ni r ng sai. Chn gi l gi qu hi v chuyn ct hung
lnh d.
CU CUNG
Chn cung. Cn gi l u trung cu cung (chn cung trong u), ch no chia ra
lm 9 phn (bn phng, bn gc v trung ng) v u l chn thn linh c tr.
ng Chn Thi Thng o Qun nguyn an thng kinh ghi: Trong mt u
33
no cng c 9 cung, pha trn gia 2 lng my li vo 1 tc l cung Minh ng; li
vo 2 tc l cung ng phng, li vo 3 tc l cung an in, li vo 4 tc l cung
Lu chu; li vo 5 tc l cung Ngc , trn Minh ng 1 tc l cung Thin nh;
trn ng phng 1 tc l cung Cc chn; trn an in 1 tc l cung Huyn an;
trn Lu chu 1 tc l cung Thi hong.
CU CUNG CHN NHN

Ch tn cc thn ca 9 kh quan nh tim, thn, v.v.. Lm ch trong c th con
ngi. Gm: Tm l Dch cung chn nhn, thn l an Nguyn cung chn nhn,
gan l Lan i cung chn nhn, phi l Thng Th cung chn nhn, t l Hong
nh cung chn nhn, rut non l Huyn Linh cung chn nhn, rut gi l V Linh
cung chn nhn, bng quang l Ngc Khng cung chn nhn.
CU D
Chn ln thay i tin o c duyn gp chn s, nhn c chnh php, nh dng
cy so ln lin thy bng. Mt nm thay i kh, hai nm thay i mu, ba nm
thay i mch, bn nm thay i tht, nm nm thay i tu, su nm thay i gn,
by nm thay i xng, tm nm thay i tc, chn nm thay i hnh. T Tam
Phong ni: Tm chn hi o no kh g? Ch cn bit r ch o in, ch hng
bn ngoi tm chi dc, cn phi tm chn din trong thn.
CU AN
Bo Phc T ghi: Cu an l iu quan trng ca php trng sinh, c mt an
l thnh tin. Cu an gm: an hoa, Thn ph an, Hon an, Nh an, Luyn
an, Nh an, Phc an, v Hn an. Vn cp tht thim ghi: Con ngi c
bm th kh ca Cu thin, ging tinh ca m dng, gi l Cu an, hp thnh
thn ngi. Vn tuyn ghi: Ung hoa Cu an th thnh ngi ca ci tin.
CU NH
1. Ch tm. Tm l cu nh. V n trn th thng vi tht khiu, di th thng vi
nh m. 2. Ch thng hoc nm. Mt thng l cu nh v trong mt thng c cu
hon; mt nm c cu chuyn; ba nm l cu nh. V mt nm thnh c ba
h, ba nm thnh chn h; chn nm l cu nh, v mt nm luyn c mt an,
chn nm luyn c chn an, tc nh ni mt nm sinh con, con no cng bit
ci hc. 3. Ch Ging cung. V Ging cung trn thng vi tht (7) khiu tit, di
thng vi lng (2) thn.
CU HNH TAM NGHIP

Ch nhng iu cn phi gi gn ca ngi tu tr dng chn trong vic luyn cng:
Cu hnh l 9 iu thc hnh, chia ra lm 3 phm Thng Trung H. Thng
phm l hnh v vi, hnh nhu nhc, hnh th th (thc hnh nguyn tc gi ly
con mi. Th th: gi ly con mi. in c trong o c kinh, ch cch ng x
nhu ho nhun nhuyn), ch ng trc. Trung phm l hnh v danh, hnh ch
thin (lm cc vic thin). H phm l hnh v dc, hnh tri ch tc (thc hnh
nguyn tc bit , bit dng. Ch l dng), hnh suy nhng (thc hnh o
34
cung knh, khim nhng). Tam nghip; tc l thn nghip (chng st sinh, chng
trm cp, chng t dm), khu nghip (chng ni lo, chng ni li thu dt, chng
ni hai li, chng c khu), tm nghip (chng ghen ght, chng gin d, chng t
nghi).
CU HON AN
Hon y c ngha l an sa nu luyn thnh thu ngn, tch bin (nhiu ln bin
i) li tr li thnh an sa. Cu hon tc Cu chuyn (qua chn ln nu
luyn). o gio cho rng nu luyn Kim an thnh thuc, ung vo c th trng
sinh, bi vy gi l Cu hon an.
CU HON THT PHN

Cng vi tht phn cu hon khc nhau. V kim sinh s 4 thnh s 9 l lo dng,
t thng hon h gi l cu hon. m Chn Qun ni: T T (m thun n v
th 9) n n Thn kim l cu hon, cng gi l thun h. V ho sinh s 2 thnh
s 7 l thiu dng, t h m phn thng gi l tht phn. m Chn Qun ni: T
dn (m nghch n v tr th 7) m n thn kim la tht phn, cng gi l nghch
thng.
CU HONG
o gia em 7 cung Bc u gp vi T Ph, Hu Bt m thnh cu cung tinh
qun, gi l Cu Hong, gm 1- Thin Khu cung Tham Lang tinh qun. 2- Thin
Ton cung C Mn tinh qun. 3- Thin C cung Lc Tn tinh qun. 4- Thin
Quyn cung Vn Khc tinh qun. 5- Thin hnh cung Lim Trinh tinh qun. 6-
Khi Dng cung V Khc tinh qun. 7- Dao Quang cung Ph Qun tinh qun.
Ngoi ra cn c: 8- ng Minh cung Ngoi Ph tinh qun v 9- n Quang cung
Ni Bt tinh qun. Tng cng l 9 cung, gi l Bc u cu cung.
CU HONH
Ch 9 loi honh ho (t t). o gio coi cht v 9 loi tai ho di y l cu
honh thng vong: 1- Mc bnh khng c thuc cha. 2- B hnh hnh. 3- Qu
ot tinh kh. 4- St nh la thiu. 5- Cht tri sng bin. 6- H x rn cn. 7-
tng l t. 8- c hi ca thuc. 9- i rt m cht.
CU KH
Chn kh. Thi thanh ngc ghi: Cu kh tin thin gm Thu kh sinh Hn hn
kh mu xanh nc bin. Hn kh sinh ng ng kh mu . ng kh sinh Ho
ho kh mu xanh da tri. Nguyn kh sinh Mn mn kh mu xanh l cy. Mn kh
sinh Cnh cnh kh mu vng. Cnh kh sinh n n kh mu trng. Huyn kh
sinh Dung dung kh mu tm. Dung kh sinh Vim vim kh mu bic. Vim sinh
Din din kh mu en. Cu kh (chn kh) ny l do ba kh Huyn, Nguyn, Thu
sinh ra.
35
CU KHC LOAN
V l c tam loan tam khiu, ngc chm c tam loan tam khiu, gip tch c tam
loan tam khiu, tam tam c cu khc cu loan. L con ng luyn an tt yu.
Nu i lc vo ng r th khng th thnh o. T N Hon ni: Kn o nht
kh qua cu khc loan.
CU LC IN O
Nht bt l th ca cn khn, cu lc l dng ca cn khn, bi cn dng cu, khn
dng lc, tc l in o m cha in o. Nh sng ti l trun mng, t ng
l tru thim, vn v l tin thoi, dng ho m ph l thng ging, mi t u c
s. an Kinh ghi: Thu kim bt lng cng nhu phi, cu lc s chu thin
hon.
CU NAN
Trong th gian k c ch hc tin khng phi l him nhng mi ngi c c duyn
bt ng, nn hon cnh khc nhau. Ch gi l kh nh sau: 1- n mc bc bch,
2- B n i tri buc, 3- B danh li li ko, 4- Gp tai ho bt ng, 5- B thy m
cu thc, 6- Ngh lun bt minh lm m hoc, 7- Gp phi thi ly lon, 8- Khng
bn lng tu tp, 9- Mc cho nm thng tri qua v ch. L T ni: Thng xt
phm phu chng ng khng, say m tu sc lu anh hng.
CU NG
Chu dch thut 64 qu, dng cu biu th ho dng, lc biu th ho m. Dng
S, Nh, Tam, T, Ng, Thng u biu th v s ca mi ho trong qu. Ho t
ho th 5 ca qu Cn ni: Cu ng, rng bay ti tri, li thy i nhn, Khng
Dnh t ghi: ni Cu ng dng kh thnh ti tn tri, cho nn ni rng: rng
bay ti tri, y l hnh tng t nhin, ging nh thnh nhn c long c, bay vt
ln m ngi tri.
CU NG PHI LONG
Phi long l cng kin lp trung chnh, l tinh hoa thun tu, cng m khng nng
vi, nhu m khng hn yu, bit cch quyn bin, ch c tnh duy nht lp y ch
khuyt, ging nh trng trn vo ngy 16, kim thu ngng li, trng mc th nh
sng khng rc r, trng ln th nh sng khng ti hn. n a v ny, o tm
thng tn, nhn tm an tnh, hn nhin thin l dng ch thin, li thy c b
mt xa nay khng khc, ging nh mt trng ngy 23 h huyn, ti bt qui l
cung cn. Tham ng ghi: Cn ch v tin ch nn gi cho chng mc, cu ng
phi long nn ngi tri cng vui.
CU NHT TIM LONG

Nht l ban u, dng kh bt u hin ra ging nh n hoa cha n hon ton.
Hoa ny cha n nn khng th hi dng, khng th lm thuc. Xao Ho Ca ghi:
Tng thm ho hu phi phng nguy, s cu tim long khng th luyn.
36
CU NH KIN LONG
Dng cung tin vo trung chnh th m kh thun theo khng giu gim, khng b
ngoi vt lm tn thng, ging nh mt trng ngy mng 8 thng huyn, ti bt
qui l oi. Tham ng ghi: Cu nh kin long, yn n sng sut, dng dng
tam lp, m dng bt thng, ngy mng ba qu chn ng, ngy mng tm qu oi
hnh.
CU NIN DIN BCH

Mi luyn cha thun, dng thn xut ra kh trnh khi cn b xen ln, cn phi
lp li l nh luyn mt on cng phu hon h mi c th liu ng. Cu nin,
khng phi tht s phi 9 nm, v cu (9) l tt cng ca thun dng s, luyn
n tt cng ca dng s, luyn n tt cng ca thun dng l dng. Din bch,
chng phi bt buc xoay mt v vch m l dng ch khng phn bit, ngng thn
nh vch thng ng, mt khi khng cn s kin th mun php quy v khng.
Chung T ni: Cu nin cng vic xong, tung honh thin a chng nh thn
thuc.
CU TAM LANG QUN

n ng 27 tui. Cung ly vn hng ng thuc mc, tin thin bt qui s 3, do
ng m sinh ho, ho hng nam hu thin bt qui s 9, nn gi l cu tam, v
nhng s ny u thuc dng v ngoi hnh cng dng, gi danh l lang qun, l
ngoi dng m ni m, l m trong dng. Nm n ng 27 tui th cht tiu
hao, bn trong dng h tn ging nh hnh tng cung ly cho nn an Kinh ly
cung ly lm ng. Mun tr li thnh thun dng cn phi ly li mt ho dong
trong cung khm, bi b mt ho m trong cung ly, mi l cn th khng h tn.
Hi Tm Tp ghi: n ng hm by n t tc, giai nhn mi su ng trn
ging, Hunh b ni hai ngi tht xng i, v chng n i nh uyn ng, loan
phng o in thn kh hp, nh say nh si tht no lon, bng nhin mt git vo
nguyn khiu, c gip ngn che ng n o, t y thnh thai tng hnh. Thi
t chn tinh ti ni tng.
CU TAM TCH DCH

Hai mi by tui phng nguy him, Tch dch l phng nguy lo him, do phng b
nn chng lo. Do trng trn y, tam dng thun ton, nh sng rc r, ngy 15
hp nht, kim an tng hnh, dng tt cng pha trn t phi tht khuyt pha
di, thnh suy thay nhau, cui cng ri tr li ban u, ti thng l ngy 15, ti bt
qui l cn. Tham ng ghi: Cu tam tch dch, khuyt mt thn ph, mi lm
c tu, cn th to thnh.
CU TH
Nhn mi. Nhn mi thng in l thn trng sinh, nhn mi trung in l kh
trng sinh, nhn mi h in l hnh trng sinh. Nht nguyt chiu soi tri t,
con trai hp thu nh sng m sinh ngc trai, khi lu gi nh sng m sinh ra
ngc; thn ngi cng c nht nguyt, lng l thng chiu nn c th kt an. Tin
Kinh ghi: Mun c trng sinh, trc phi cu th.
37
CU THN AN
Chn loi thn an. C xut x t Bo Phc T. nht thn an gi l an hoa,
dng an sa, an sa thng hoa. nh thn an gi l Thn ph, cng dng nh
trn. tam thn an gi l Thn an. Dng hng hong, hng hong, thng hoa.
t thn an gi l Hon an. Dng thu ngn, hng hong, tng thanh, phm
thch, thch nh chi (lu hunh), l kim, tht t v d lng, d thch. Hon an
c ngha l thu ngn do an sa ch thnh ri li tr li thnh an sa. ng thn
an gi l Nh an. Dng hng hong, hng (thu ngn), v d lng, hng hong
thng hoa. lc thn an gi l Luyn an. Dng an sa, hng hong, th hong,
tng thanh, phm thch, thch m, t thch, an sa, th hong, hng hong thng
hoa. tht thn an gi l Nhu an. Dng hng (thu ngn), hng ho thnh hi
ri li ngng kt, trn vi vt khc. bt thn an gi l Phc an. Dng huyn
hong, tng thanh, thu ngn, t thch. cu thn an gi l Hn an. Dng hng,
hng hong, th hong, tng thanh, d thch, t thch (nam chm).
CU THIN CU A
T tim tr ln l cu thin, t thn tr xung l cu a, khong cch gia tim vi
thn l 8 tc 4 phn, t trng lu n nh u cng l 8 tc 4 phn; t thn n nh
cng li c 2 thc 5 tc 2 phn. Nguyn kh ca con ngi mt ngy mt m y
320 ln, mi ln c 2 thc 5 tc 2 phn. Tnh chung c 800. Su thc bn tc
ng vi s thun dng cu cu. S h hp ca con ngi mt ngy mt m th
c 21.600 ln, th vo l trong sch, th ra l trc. Dng hi th luyn kh,
tan ra khp trong thin h t i, trong sch l vinh, trc l v, kinh honh l lc.
Chn quyt ghi: Tim d cho thin, thn d cho a, trn n nh d cho cu thin.
Ngc dch luyn hnh, t thn n nh thng cu thin. Ba trm ngy i dc
thnh tu, thai tin u chn kh sinh.
CU TIT
Chn phn. Phn th nht l thanh tnh tnh dng, phn th hai l luyn k ch
kim, phn th ba l b kh trc c, phn th t l thi dc hp an, phn th nm
l tht phn cu hon, phn th su l n dng tru thim, phn th by l iu
thn xut sc, phn th tm l thot thai thn ho, phn th chn l cu cu quy
nguyn. Huyn Nguyn T ni: Cu tit huyn cng chng ri thn, kh thn hp
nht lin thnh chn.
CU TR
lu. L cng phu n dng sau khi c thai, thc hnh o v vi lu di
trong khng chu ra, cho n 10 thng thai y , ri xut thn pht sinh cnh
tng l thc hnh cng phu hu vi. Tiu T ni: Hay gn gi chn nht th hi th
khng qua li, tm quy v nht tc m tr nh.
CU TRNG THIT C
Chn lp trng st. Dc vt vn chuyn chu thin phi tri qua tam quan cu
khiu ging nh nhng khc quanh co ca Hong H, nc chy ngc dng, quan
38
khiu quanh co khng d lt qua nh trng st kh xuyn. T T Phc Dng ni:
Thit c tam tam, ton nh mt mi tn.
CU T HOC DC
Nghi ng s tin thoi ca n th i vi o c nguy him. Ht sc cn thn, v
mt m ln sinh, nh sng mi thiu, cung tn k tip truyn thng, dng quang
y lui dn, cng kh tin n tt cng cn phi ly nhu tip n, c gip gii quyt,
bo dng cng kh, ti thng l ngy 18, ti bt qui l tn. Tham ng ghi: Tn
k tip truyn thng, c gip gii quyt, cu t hoc dc, tin thoi o nguy.
39
D
D CHIN
Khi dc vt sinh ra phi dng la nung luyn khng cho n tung honh. Cn gi l
hng phc ni ma, v dng chn nh ui n cho nn v d l d chin. T N
Hon ni: Ly s ch phc thn tm lm d chin. Ng Chn ghi: Gi thnh d
chin bit hung kit thm c linh sa y nh hng.
DM CN
L ngoi thn, l tin m. Bi n ng v do dng kh gy nn, cn gi l dng
vt. Tin Tng ghi: Bn th ca tinh l nguyn tinh, s dng ba bi gi l dm
tinh, v da vo dm cn s dng, cho nn lc tnh th cha ni kh huyt, lc
ng th nh ni dm cn.
DM C
L c bt chnh pht sinh, tc l c nim dm dc khin cho c lay ng sinh ra
kh trc khng th dng c. T N Hon ni: Nu mun sng lu khi gi
suy, on dm tu tp mn an lc.
DM S
Dm s c 7 loi. Mt thy c 4 loi: dm th, dm ho, dm h, dm c. Tai nghe
c 2 loi: dm thanh, dm t. Thn chm xc ch c mt loi l dm th. By loi
dm ny rt kh dit tr; luyn an trc phi loi b; khng my may nhim trc
by loi dm s ny mi c th nhp tht m luyn cng phu trc c. Tin Tng
ghi: Dm tinh dm s l phm tinh, nh u lm sao chng sch trong.
DM TINH
L tinh ca cht lng hu thin, c cht nn nng m chy xung khng ngng.
Tinh ny vn l nguyn tinh, nguyn kh ho ra, d l dm tinh v dng nhng tinh
ny tiu hao khin cho nguyn tinh nguyn kh gim thiu cho n tui gi, nh
nc bin kh cn khng tin tc thu triu. Nu ngi dng kh suy nhc th
dng t suy sp, dng vt cng mm nhn khng th cng ln. L tin ni: D
sn tinh nn gp rt, tip ni mnh ch chm tr.
DN THN
L ca m dng xut nhp, l thi gian thu ho tin thoi. Nh h ch mt
tri mc gi dn, ln gi tut; ng ch mt tri mc gi thn, ln gi thn; sau h
ch mt tri di chuyn dn sang hng nam, sau ng ch mt tri di chuyn dn
sang hng bc, y l phng hng ca mt tri mc ln trong mt nm. Tham
ng ghi: Th hng ca tri t quanh qun t vi ng, t m dng dn thn
mc theo tun hon.
40
DI L HON NH
Cng phu luyn an, sau khi thnh tu tiu chu thin, nu su cn i nh, trm
mch ho bnh th nn em thn ngng t di ln trn mt bc lm a v trung
in; h in l l, trung in l nh. Cc Thn Thin ghi: Trm ngy tm gi bn
di nh. Ton Chn Tp ghi: X nng a bn, anh nhi nm ngh, di ln trung
in, u i qua minh ng. T N Hon ni: Ly di thn lm hon nh.
DI THN CU NH
Cu nh chnh l cung n hon, cng ph luyn kh ho thn y th thn phi
tr ni thng in, tip tc thc hnh cng phu hon h. Tam Tha Khu Quyt
ghi: Mi thng thn ton ch lu, t trung ln thng xut trng lu. T
Trng Chn ni: Anh nhi di n thng an in, h thn ngay thng th tm
thm hp vi t nhin.
DCH O
Ph thi giao nhau th m dng hoc thng hoc ging, trun mng tc ng th
ng tnh ni sng sm hoc chiu ti. Khm ly l thu ho nam n, chn oi l
hn phch long h. Gi ci va mc th xim vng vn kit, gp bn nguyn th
khng c a v m c tn knh. K v thn trng s thu chung ca vn vt, qu
Phc Cu lm sng t s tr v ca nh kh. Mt tri mc ln hp vi s m lnh
ca vinh v (kh huyt), mt trng trn khuyt ng vi s thnh suy ca tnh thn.
T T Dng ni: B tnh dng mi ngy m khng bit, thnh nhn hay tham
cu bn nguyn, ch dch o kho t ht l cn khn, bn gi hnh tng vo
vn ny.
DCH L
Ch dch c ngha l nht nguyt chng ln nhau. Nht nguyt chnh l hnh tng
ca khm ly. Nguyt phch cung khm y khuyt, mi thng mt chu thin, nht
hn cung ly nam bc mi nm mt chu thin. Hai dng khm ly khng c v tr nht
nh, chu lu trong h khng su hng nam bc ng ty thng h, qua li trn
di khng dng mt ch. Chu dch ly cn khn lm u, khm ly lm gia, k t
v t lm cui. hin by s to ho ca tri t u nh cng ca nht nguyt
vn dng qua li ln xung. Ngu chn nhn ni: Tri t thit lp a v m thay
i ng i trong . Dch gi l khm ly, khm ly l hai dng ca cn khn, hai
dng ny khng c ho v, chu lu khp lc h. Li ni Ton c tun hon thng
ging thng h, chu lu lc ho kh m quan st.
DIN HOA
Khi thu nht tiu dc l lc chn chng sp sinh ra. Khong khc ny va mi sn
sinh, cng tr ra mm c gi l din hoa. Thu nht din hoa ny khng c
qu sm hay qu tr, cng phi ng gi ng non mi c th lm an. T Tam
Phong ni: ni nh chp tm chn chng, khi nghe ting gi ng bn tng.
41
DIN HNG
Ch, thu ngn l hai loi nguyn t ho hc. o s dng hai nguyn t ch yu
ny nu luyn an dc. Sau ny c cc nh Ni an s dng, ly ch biu th
nguyn tinh, ly thu ngn biu th nguyn thn, tr thnh danh t l lun ca
vic nu luyn Ni an. H cho rng ch l do Thi m nguyt hoa sinh ra, thu
ngn l do Thi dng nht tinh sinh ra, u l linh kh ca mt tri, mt trng, l
th qu bu nht ca tri t. H cho rng ch l ch thn, thn thuc thu, trong
cha chn kh nguyn dng, l tinh tin thin, tc l chn din, Thu ngn l ch
tm, tm thuc ho, trong cha tinh chnh dng, l nguyn thn tin thin, tc l
chn hng. Trn ch v thu ngn vo nu luyn, ch phc ln nhau, th thnh i
an.
DIN HNG BIN HO

Mt bin l nhm thu, hai bin l bnh ho, ba bin l long h, bn bin l chn
kim, nm bin l mu k. Khu Ch ghi: Ngi ta thy kim sinh ra t mt trng,
m chng bit nh sng vn pht xut t mt tri, din hng tng sinh, phong ho
giao luyn, n khi din tn hng cn, y l kim an. an Kinh ghi: Hai th
cng xut hin m khc tn gi.
DIN HNG DANH T

Din l vt cng mt loi hu tnh, y l danh. Hng l linh quang bm sinh, y
l t. Tham ng ghi: Danh l do nh tnh, t l duyn theo tnh m ni, kim va
mi quy tnh th c gi l hon an.
DIN NG QU SINH
Trong 100 ngy luyn tinh y , hu thin khng thiu, tin thin l hnh,
bng nhin nh s t rng ln, ton thn r ri mm nhn, nim vui ny kh m
hnh dung c, lc ny l khong khc din gp qu sinh. an Kinh ghi: Din
gp qu sinh cn nht gp, kim gp vng vin khng chu nm.
DIN BCH
T Hm H ni: Din bch chng phi l ngi mt ch xoay mt vo vch, m l
ngha thn vo trong ging nh vch cao vn nhn trc mt bi hng khng
n c. Cu nin l cu chuyn cng phu thm mt, trm ngn c ho thn, l
cng phu ti hu luyn thn hon h.
DIU HU
Khng thy khng nghe cng khng chp trc, ch t tm mnh hiu r, nn gi l
diu hu. Ng Nguyn T ni: Chn khng bao gm diu hu, diu hu cha trong
chn khng, thin tm bn tng ch ci ny m thi.
DON CHN CHN

Cn gi l Don Ch Bnh, Don Thanh Ho. (1169-1251) o s thi Nguyn. Vn
qu Thng Chu, thi Tng di n Bng Lai (nay l huyn Dch, tnh Sn
42
ng), Tn l Ch Bnh, t l i Ho. Thu nh thng minh sng tr. Nm 14 tui
gp M an Dng lin mun xut gia b cha ngn cn lin trn i tu. Nm 19 tui
b buc phi v nh, ri li b trn vi ba ln na, cui cng mi c toi nguyn.
Trc ht n Linh H qun V Quan, theo thy l Lu X Huyn dc lng tu
tp. Sau li n Th H theo thy l Khu X C c thy ht lng truyn dy,
khng giu gim iu g; c Vng tng s t Ngc ng nhiu ln cm tay
m o, truyn cho khu quyt; li hc Dch Thi C Hch tng s, u l nhng
iu m ngoi i cha tng c nghe. T o nghip ngy cng tn ti, thanh
danh ngy cng vang ng, hc gi bn phng n n ko nhau ti xin th gio.
Nm Nguyn Th T 14 (1219) tng vng chiu truyn ca Thnh Ct T Hn, theo
Khu X C sang Ty Vc, n Tuyt Sn; l t ni danh nht ca Khu X
C, c ban danh hiu l Thanh Ho T. V sau, quay v ti t nh Chung
Nam, tha k o nghip, truyn b Huyn Phong. Nm 83 tui qua i. Tc phm
c: Bo Quang tp, Bc du tp v.v.. lu truyn i. Nm Trung Thng 2 (1261).
Triu nh ban o hiu l Thanh Ho Diu o Qung Ho chn nhn.
DU DIM (DU NGC NG)

(1258-1314). Nh l lun an o ni ting cui Tng u Nguyn. Ngi Ng
qun (nay l T Chu, Giang T), t l Ngc Ng, hiu l Ton Dng T, Lm c
Sn Nhn, Thch Gin o Nhn. Dim t nh c rt nhiu sch, mi khi gp k
th d truyn, th u chp ly. Tng theo ng khoa c, ni cha h t. T
than l sinh bt phng thi, n khng ra lm quan. Triu nh mi ra lm n chu
Hc lc, khng nhn, chuyn tm v thut Ni an. Trong Tch thng h m.
ng t ni v mnh: Ta t nm c Hu (1275-1276) v sau, vn trng tht bi,
chng c dng tm g, ch ng ca ngi yn, vui vi ting n, c Dch ni ngoi
nh an th, nn thnh ra 4 th trao Tin thin Dch php. trnh by an o
thuyt, son ra cc sch: Tham ng kh pht huy, Ng chn din ngha. Ngoi
ra cn c tc phm: Dch ton yu, Chu Dch tp thuyt, Chu Dch tham ng
kh pht huy, Huyn tn chi mn ph, Dng ph kinh ch, Dch ngoi bit truyn,
Lm c sn nhn tp, Tch thng h m, Th trai d thoi, L Thun Dng
chn nhn Tm vin xun an t ch gii.
DC HO
La dc. Nim dm dc gi l dc ho. La ny hay dn d chn nguyn ra ngoi
khin cho hao tn, rt l hi ngi, ch c chn ho dng v lc mi c th tiu tr
n. Ng Nguyn T ni: Lng dm mt khi ng th dc ho lin khi lm cho kh
tn thn hao, hnh hi tuy cha giao cu nhng nguyn tinh trong ti r ra, tnh
m mui, mnh lung lay.
DNG CHI BT KH KIN

Dng th khng th thy. Nguyn liu khi u luyn an l khng hnh khng
cht. Nu c cht hnh cht thy c th khng th dng. n khi c an mi c
hnh tng thy c, y gi l trong v luyn hu. Kinh Nam Hoa ghi: l
vt, mun c tr li ci ngun ca n cng chng kh g.
43
DC HO
Tin Pht hp tng ng lc ghi: Ly thn rong rui vi kh. Khi s dng kh s v
trong thn, thn v kh s hp nht v cng ln cng xung, l c dc. Gi l
c dc tc l vt c Hng (thu ngn, nguyn thn) m gi l chn din
(ch tht, chn nguyn tinh). Khi luyn, thn s tr v kh huyt, thn v kh dung
ho vi nhau m cng i cng , l c ho. Gi l c ho tc l vt c Din
(ch, nguyn tinh) m gi l chn hng (thu ngn tht, chn nguyn thn). Tc ch
2 vt thn v kh, v khi dng chng m c tn khc.
DC L
L luyn thuc. Lc luyn tinh ho kh, sau khi thu nht c ngoi dc em v
l, trong lc nung luyn n dng, ch nung luyn gi l dc l. Ng Chn ghi:
Canh gi c l xem ho hu, mc cho thn tc theo t nhin.
DC SN
Vn vt n lc trng thnh tt nhin kt thnh qu. Nu mun truyn ging ni
dng th cn phi i cho n thnh thc m thi dng, luyn an thi dc cng cn
phi nh th. Du Ngc Ng ni: Nu ch bit c dc m chng bit s b mt ca
ho hu th c luyn cng ch lm m h nguyn, chng phi l o hon an.
DC VT
V nguyn kh tin thin hay tiu tr mun bnh nn gi l dc, v nguyn tinh tin
thin hay bin ho kh lng nn gi l vt. T Tim H ni: Dc l kh chn
nht trong cung khm, l chn din. Vt l tinh tch cha lu ngy trong cung ly, l
chn hng.
DNG DNG
Trong lc v nim v tng ging nh c s vui sng dng dng c ; ang
lc m mt cng c cnh tng ny. Liu chn nhn ni: Ni qun m v tm,
ngoi qun m v th, bng bnh m tm khng c, phng pht gic m h, ging
nh c bi theo nc, sng bao trm khi.
DNG AN
Tc ni an. Vn cp tht thim, q.64 ghi: Dng an tc Hon an.
DNG NH
K trong nh cha ngc nhu dng kh, trong nh c trn c ngay, c s dng
15 v 1, cho nn gi l k kh (mn l). Tham ng ghi: H trn th 15 phn
Tu, h ngay th 11 phn Tu. Ming nh ngay 4 phn, di 8 phn, mi hai tc.
DNG NG
iu dc thun thc t c chn dng pht ng, s t rng mt ting nh mnh
h ra khi hang. Ch gi l mnh nh rng nh h hu nh kh bt chc theo. C
Tin ni: Trong tnh dng ng kim xut khong, di t sm n ho bc kim.
44
DNG HO
Ho i biu dng tnh trong qu Dch. i li vi m ho, ly k hiu --.
Vch ho dng biu th bng k hiu _, ho ly s Cu (9) lm i biu.
Ngoi S cu ra, cc ho Cu nh, Cu tam, Cu t, Cu ng v thng Cu u l
ho Dng. Ho Dng tng trng dng tnh v cc s vt tnh cng, nh nam
tnh, tri ch cao v thng, quan ch c quyn lc v qun t c c ti, ngi c
sc mnh kin cng, c cng kin, vt cng bn v.v..
DNG HO
Lc dng kh pht ra, nhit ca n nh la, nn gi l dng ho. Dng kh pht
sinh chnh l tin thn ho chuyn vn cng gi l dng ho. Mt l kh pht ra
lm dng ho, mt l tiu chu thin tin ho lm dng ho, hai th khng ng.
T Tam phong ni: Dng ho m ph y tin thoi, din long hng h t iu
ho.
DNG HO M PH
Cng gi l V ho chi ho. Kim tin chng lun ghi: Trong 12 thi, thi no
cng c Dng ho m ph. Phm tin th gi l Tin dng ho, phm li (thoi)
th gi l Thoi m ph. Phm gi vn ho, kh hu thin tin, th gi l Dng
ho; kh hu thin thoi, th gi l m ph.
DNG KH
Tu tp tnh lu t c mt dng li n pht sinh trong ch m mt, v n v
nim v tc, n t h v nn gi l dng, v hnh v tng n t tin thin nn
gi l kh. T Tam Phong ni: ot dng kh kia em v thai, sinh ra mt k ci
hc ngn nm.
DNG L
Trong thn ngi pha di rn l l, v ci n nung luyn l dng kh, dng ho
li cn pht sinh y nn gi l dng l. Nu dng ho khng pht, kh cha
quy v, ch l thn tr th m l. Thi Thanh Tu an Quyt ghi: Thin a nh l
ni thn, m dng kh lng gi l thn.
DNG MA
Ch khi luyn cng hnh pht xut hin nhng tnh cm ngha tri thng. Linh
Bo v lng nhn thng kinh i php q.45 ghi: Xt ra, Dng ma kia chnh
l hnh gi lc ang mun ni hnh gip cho chuyn sinh t, mt tm nim c
kh chng chn thc, tnh dc ni ln t tung, ny ra nim on ght, trong lng
sinh ra chp trc, phin no khin lng lo lng, cui cng ln ln phi tri. l
Dng ma th thch y.
45
DNG QUAN
L quan i ca dng kh, l gii hn ca tin hu thin, l ranh gii ca m dng.
trong ca i l dng kh dng tinh, mt khi ra ngoi ca i lin thnh m tinh
trc tinh. T H Am ni: Dng quan ng li ngi ngi trng sinh.
DNG QUANG
Lc luyn tinh c dc, c nh sng gia hai lng my ging nh nh chp.
Ch gi l h tht sinh bch chnh l chp sng ca an quang. T Tam Phong
ni: Tm chn chng ni nh in chp, gp bn tng lc c tin tc.
DNG SANH
Tri t dng sinh, trong nm l ng ch, trong thng l ngy mng ba, trong
ngy l na m; thn ngi dng sinh, pht sinh chn chnh dng sinh. Liu
chn nhn ni: Lc dng sinh l lc ra tay. i Hon Tm Gim ghi: ng ch
dng sinh chng tu hnh, mt i lm sao c trng sinh. Trn Triu Nguyn
ni: Luyn an vo gi t dng sinh, ni la un luyn ho lc ton.
DNG THN
1. Ch Thin tin, Thn tin, a tin, Nhn tin. Tin Pht hp tng lc ghi: Tin
tuy c 5 bc, song ch c hai loi. Hai loi no vy? l s khc nhau gia m
thn v Dng thn. Qu tin l chng loi m thn. Cn bn th Thin, Thn,
a, Nhn l thuc loi dng thn. 2. Ch Nguyn thn. Vn cp tht thim q.88
ghi: Gi l Dng thn tc l tinh anh ca thun dng, l Nguyn thn, ch
khng phi l thn ca ng tng thn th. 3. Ch vic tp luyn ni cng t ti
trnh cao siu. o hng tp ghi: Nu t c thai thn kin c, xut du
ngoi ci nhn gian, th l Dng thn.
DNG TINH
Dng kh y l dng tinh, dng kh cng tt m bin cht gi l m tinh.
Dng trong m l dng kh, dng trong dng l dng tinh, m trong dng l
m tinh. Triu Trung Nht ni: Mt thn trong ngoi thy u m, ch ly dng
tinh bn trong tm. Cnh Dng T ni: Mt thn trn di u thuc m, mt
vt dng tinh tin l khng tht, ch trn tra bnh thng ni tip nhau, khng bt
khng ch sc phi sc, ri lm vn vt khp cn khn, trong mt vt c mt thi
cc, rt vo b mt trong mt tnh. Khu T ni: Dng tinh tuy t trong phng
m c, nhng chng phi l ngh thut ca nng hu, trong chng phi thn th do
cha m sinh ra, ngoi chng phn bn vt do ni rng sn xut. Nu tm ti trn
hnh th th khng phi, cng khng th la hnh th hng ngoi tm cu. Duyn
c T ni: Mt im dng tinh b ti hnh sn tin thin nht kh sinh t h
v.
DNG TOI
Dng toi vn khng c ho, nh nh sng mt tri m sinh ho; phng ch vn
khng c thu, nh nh sng ca mt trng m c thu. Nht nguyt xa vi m
vn c th cm m thng nhau, hung l tin thin nht kh y khp lc h, h
46
khng th cm m thng nhau? Bi tnh tnh trong thn ta ging nh nht nguyt
trn tri, chn tinh nguyn thn ging nh thu ho ca nht nguyt, ca huyn tn
trong thn ta ging nh dng toi phng ch. Huyn tn lp th tnh tnh thng,
tnh tnh thng th tinh thn vng, tinh thn vng th kim an sinh cng nh
dng toi ly ho, phng ch t thu. Hai th so snh vi nhau m sinh mt vt,
u l chng nghim trong khng sinh ra hu. Tham ng ghi: Dng toi ly
ho, chng phi mt tri th chng sinh nh sng, phng ch chng phi mt trng
th u th sinh thu. Hai kh huyn diu li xa xi, cm ho cn tng thng,
hung l gn ch nu thn, gn gi trong lng.
DNG VT
L ngoi thn, v dng tinh xut ra t y nn gi l dng, v c hnh tng thy
c nn gi l vt, tc gi l dng c, cn gi l tin m. Liu chn nhn ni:
Tinh y vt cng dng tinh thn lm cho n nm yn, tnh tnh si ni dng ,
thc ho hon ko li.
DNG M
Dng l b dng, iu dng. m l n tnh. Cc nh Phng trung gia cho
rng tu luyn Phng trung thut u c ch ch li cho c nam v n. Nu bit ly
dng nui m th c th tr c bch bnh, da d mn mng. Y tm phng ghi:
Nu bit o dng m lm cho nh kh ho hp ly dng dng m th bch
bnh s tiu tr, nhan sc ti p, da tht mn mng, sng lu khng gi, ging nh
thi nin thiu (Ngc phng b quyt).
DNG HO
Tc dng thai, v tnh mnh nh tr, chuyn dng ho t nhin, nui dng n
ging nh g m p g con. Trung Ho Tp ghi: Dc vt ch thu nht ni v, i
an ton thiu t trong nh. T Trng Dng ni: Thnh thai ngng, dng
bng vn ho, an thn nh tc, mc tnh t nhin.
DNG KH
Nui kh. L T Bch t bi ghi: Dng kh vong ngn th. Ging tm vi bt vi.
Lc Tim H thi Minh ghi: Ngi vong ngn (qun li) khng phi l ngm
ming cho khng ni, m l gi vng tinh thn, ngm ngm h th, tnh cnh u
qun, v tm li ni m t chng ni ra lu dn thnh i nh, trong chc lt
tnh cc sinh ng, chn ho hun c, Kim tinh nh hoa, Xung quan thu nh, ti
khp trn di, kh c nui dng. S diu dng n nh vy!.
DNG K
Cn gi l Luyn k. Tham ng kh ghi: Tu dng bn thn t n an tnh h
v, nguyn kh cn bn che du v sng, bn trong soi chiu khp c th. (Ni d
dng k, an tnh h v, nguyn bn n minh, ni chiu hnh khu). Trn Ch H
thi Nguyn ghi: Dng k l tu thn v luyn mnh. Tc tu thn dng tnh, lm
cho tinh c bo trng, kh c di do.
47
DNG THAI
Tin Pht hp tng ng lc ghi: Dng thai, ch vic luyn kh ho thn, ch
khng phi thc c thai.
DNG THN
Hm dng tinh thn, m thm gi gn bn trong, tnh cnh u qun, ngoi khng
c li, trong khng c nim th thn kia khng dng m t nh. T Lc Tim H
ni: Dng o chng qua ngng thn to thnh thn th ny, thn th ny
chng phi thn mu tht m l thn Thnh.
48

TO
l hp, To l thu ho hai bn m th gia. to l cng phu hp nht ba
tnh thu ho th; khng phi ngoi hnh tnh to. T Tam Phong ni: Chng
to trong thn tht. L T ni: Ngi i ngi rch b on rt cuc chng c
chnh qu.
I N C TRIU
Mn th php tu o php, sng ti kh lng. Thun nghch ung dung nh cc
ngi Bo Thin, Hoi Nam T, ng Phng Sc, Ha Chn Nhn, Mai Chn
Nhn, La Trng Nguyn, Thiu T, Ct Tin Tng, Bo Phc T u tham thu,
cho nn c th sng trong vinh hoa ph qu m vn thnh o. an Kinh ghi: i
n c triu th, thnh tu i s kia, nh trng hoa trong la , ko thuyn trong
vng bn.
I CHU THIN
i chu thin l trn c s TIu chu thin vn dng lc nhp nh khin thn v kh
kt hp cht ch, dung hp vi nhau t mc ch tu luyn thnh chn (tin), ko
di tui th. i chu thin cng chnh l giai on luyn kh ho thn. i chu thin
bt u vo gi chnh T.
I DC
1. Ch tnh ca dng quang (nh sng mt tri). Tn thn c kh lun ghi: Tinh
ca dng quang tc l an sa, an sa tc l i dc. 2. Ch Ni an. Mch vng
ghi: Thn kh vo tm kh, kh cc sinh dch, trong dch c kh Chnh dng, phi
hp vi nc Chn nht, gi tn l Long h giao cu, ni l thm c go ln,
gi l Kim an i dc. 3. Ch m dng giao cu m thnh. Tri t nh s m
dng giao cu ny m sinh ra vn vt. Thn ta nh m dng giao cu ny m sinh
ra i dc, khng khc g tri t sinh vn vt, tt c u l do hai kh m dng
mt ng th cho, mt ng th ho.
I AN HO HU
Nhp Dc Cnh ghi: Th kh kit, phng thnh hung. L ho hu ca kt thai.
By ngy hn n cht ri sng li hon ton nh bn b iu thu ho l ho hu
ca c t. a v th ph n dng, k vo lu chu phi hp, l ho hu
ca dng thai, Dng din chng c dng phm din, dng chn din ri cng
vt lun l ho hu ca tru thim. an to h xa ngng cm ci, hc thai quy tc
t ko di l ho hu ca mc dc. Trong mt ngy 12 thi ngh tr thnh hin
thc l ho hu ca thi th. Anh nhi ngm chn kh, mi thng thai trn nhp
thnh c l ho hu ca thai thnh. Cc m ht sch an thnh thc, nhy khi
lng chim th ngn nm l ho hu ca thot thai.
49
I O
Ch i l ch nhn thm mt nt ngang, l ngi c ci Mt th mi vic
xong, th nn i o l o c ci Mt. Ngoi y ra u l bng mn. Nhng
c ci Mt l th no? Thu nht tin thin nht kh l c ci Mt; rt vo mt
l huyn quan l gi ci Mt, dng nguyn thn diu dng l ho ci Mt, c th
siu thot thn phm l liu ci Mt. T Tim H ni: o php c 3.600 u l
bng mn, ch c kim an i o ny, php tng thin a, chun tc nht nguyt,
ph hp qui ho, nghch chuyn sinh st, l nc thang ca thng thnh bc ln
chn o.
I A
Tri t ly th gii lm i a, luyn an ly thn ta lm i a. Nu khng c
thn ta lm c a th an t u luyn khi, tri t nu khng c th gii th do
u bit c tri t, u thun theo m c. Luyn an tuy dng php nghch hnh
nhng cng cn phi nh c a thun sinh mi c th lm c, v vy khi dng
nghch t trc c thun. Ngi xa ni: Ng hnh thun hnh php gii nh l
la, ng hnh o ngc i a nh by bu.
I H XA
Tru din thim hng, vn hnh i dc qua ca i, mt con ng nh gung
nc trn sng ngc dng m ln, sau tr v hunh nh. Khu Ch ghi: Chnh
kh phng bc hiu l h xa, ch kim ln trn a ta v nh. L T ni: Trn
thu Cn Ln ho t ph, ni chm ln xung nhp trung cung. T Tam Phong ni:
Tnh ho nng bc, tnh thu chuyn ng, h xa chuyn vn t nhin khp.
I HON
Ch mt trng thi luyn cng Tu chn thp th ghi: Mi lm i hon, v tm
trc cnh, ngy m nh mt.
I LA THIN
Cn gi: V cc thin. L ch cai tr ca nguyn thu thin tn, trn 555.555 ci
tri. Mi ci tri u c mt v vua lm ch. i La thin thng lnh cc v ny.
Thng Dng T ni: Tt c anh hng xng b th gian, to lp cng danh rt
cuc khng, ch c kim an rt linh diu, trn tri i La hin thn thng. Theo
o gia cho rng i La l tng tri ti cao.
I S
Vic ln nht trn i khng g bng vic sinh t. Mun khi sinh t ch c kim an
mi gii quyt. Mun luyn kim an phi t ni tnh mnh m bt tay vo lm.
Nhn sinh ti th gian mi th u l gi tm, ch c tnh mnh l chn tht. Tuy
lm vua c mun dn ng h, k giu c th nht h b ng, nhng khng bit
rng sc thn ny l vt vt b trong tri t, tm lm qun tr m thi. nh ngh
mt d p nhng khng phi ch lu, mt mai ba tc hi t, ch cn li ng
tht thi, mt thn lnh ngt, tt c bin thnh s khng, chng bng c cy. T Tam
50
Phong vit: Vic luyn kim an rt trng thy bn, th nht phi tm chn s, th
hai phi tm bn tt, chn s kh gp xa nay u than nh vy. K ch s mi hc
coi iu ny l i s quan trng nht.
I TIU CHU THIN

Tiu chu thin gi l luyn tinh ho kh, cn gi l kim mc giao nhau, cn gi l
khu long phc h, cn gi ly din ch hng, cn gi l khm ly giao cu, cn gi l
th khm in ly, cn gi l hon tinh b no, cn gi l thu ho k t, u l cng
phu khc ch hu vi. i chu thin gi l luyn kh ho thn, cn gi t tng ho
hp, cn gi cn khn giao cu, cn gi nhp nh dng tnh, u l cng phu ho
hp v vi. Ch Huyn Thin ghi: Chn din i dc vn khng tn, ch ti tm
ngi sng hay ti. Lo T mang thai trong mi thng, cng hnh vin mn t
thng linh.
I TIU DC VT
Tiu dc kh yu khng c hnh, khi da vo ngoi th c ng th c hnh, ai
cng thy c. i dc kh c hnh nh ho chu, li chng da vo ngoi th
m sinh bn trong, ch t mnh thy, ngi khc khng th thy, T Tam Phong
ni: Huyn c khng th cho k tm thng bit, i dc nn bc ch s nm
th.
I TIU TRC C
Tiu trc c, nhip nguyn kh vo ni nh, thai tc ko di, sau sinh ra dc
hu thin m thc hnh cng phu ngc dch ngoi luyn. i trc c, dng linh
chu m sinh ngoi din, kim thu mnh mng, sing nng thc hnh chu thin k
diu m hon thnh cng phu kim dch ni luyn. L T ni: Trc c luyn hu
thin, luyn k c bn nguyn.
I TNH
Ch Tnh c, l trng thi nhp tnh cao . Ngi tu luyn cn phi nhp tnh,
i tnh 300 ngy, Trung tnh 200 ngay, Tiu tnh 100 ngy.
I TNH NH
Lc t khng vo c, thy c chn kh nh ho chu th thn khng chy theo bn
ngoi m i tnh i nh. T Hnh Lm ni: Trong nh thy an thnh, khng
nh th an khng kt.
I TO
Ch trng thi yn bnh, tnh to luyn cng ca ngi tu tr, n ma php ghi: i
to, gi chn ra ba ln, dng sc ko li pha sau, gi hai tay, chng t, ngonh u
li, chnh l H th php. Ngoi ra sch ng cao to th v ghi: Ln to cao
ngi an to. An to chnh l i to.
51
I TNG
Thi cc diu dng, khng th gi l khng, cng khng th gi l c, phi sc
phi khng, ch gi l tng m khng tng, gi l i tng. Nh V danh l
khi thu ca tri t, y l i tng trong tnh; Hu danh l m ca vn
vt, y l i tng trong ng. o c Kinh ghi: Chp i tng, thin h
hng ti, hng ti m khng hi ai, c yn n thi bnh.
I CHIU
Tnh Mnh Khu Ch ghi: Sau 9 nm quay mt vo vch, linh i lng lnh, gic
hi vin minh, tnh mnh hn dung, hnh thn u diu, hp c vi tri t, ng
th vi thi h. Lc ny an o thnh, m tch lu c hnh khng th thiu
Ch nh sch Tri ging chiu, Ngc n n n, gi v ng vn, thng vo ci
thnh Tam thanh. i chiu: ch i sch tri ging chiu (i thin th ging
chiu).
M X OAN
(1123-1185) o s thi Kim, t l Thng Chnh, hiu l Trng Chn, vn tn l
Ngc, t l B ngc, ngi Ninh Hi (nay thuc Mu Bnh, Sn ng). Tng
truyn ng tng b bnh huyn t lit, thuc thang chm cu u khng khi.
Nm i nh 7 (1167) nh Kim nghe tin Trng Dng t ni Chung Nam ti, ng
bn chng gy n yt kin. Trng Dng ng ca khng tip. ng kin tr ng
ch sut m, th ri ca bng nhin t m. Trng Dng rt vui cho l duyn
tin sai khin, bn gi vo cho chung chn cng nh. Sng dy bc xung khi
ging l bnh c khi lin. Th l ng bn xin theo hu bn cnh sut i khng
ri. Sau ng sng lp ra phi Nam V o Ton Chn. Nm Ch Nguyn 6
(1269) Nguyn Th T phong tng cho ng danh hiu Trng Chn Vn Thu
Un c chn nhn. Ngi i gi ng l Trng Chn chn nhn, l mt trong
Bc tht chn. Tc phm c Thu vn tp.
M BC TNG TH
m bc cng gi. Ch an dc lc mi thnh, hon ton ch dng la vn
(vn ho), ch nn ch gip, an thn tc, mc cho t nhin, l cng phu n dng,
mc dc.
AN
Ch s ho hp m dng m sn sinh ra an. Ch chn thnh thai thn dng quyt
ghi: Rng h giao nhau, gi l an (Long h tng giao vi chi vit an). Tnh
Mnh Khu Ch ghi: Vn rng kia gic ng tnh thng Mu, tnh tnh ca h
thng k. Ch v c hai u c th kh, hai th hp li m thnh ao khu, do
Khm Ly giao m tri t hnh thi, rng h giao m Mu K hp. Mu K hp
lm mt th th T tng hi hp m sn sinh ra i dc.
AN C
Ch v tr sinh an. Bo nht hm tan b quyt ghi: Khong gia hai qu thn, l
cn bn ca ta, tn gi l Dc t an c.
52
AN DC
Th thuc c o gio s dng luyn an. Trong thut Ngoi an l ch
ch, thu ngn, lu hunh, phn (phm thch); trong thut Ni an ch tinh, kh,
thn.
AN O
Ch an , pha trn ging ch Nht , pha di ging ch Nguyt , mt
chm gia l ht k, mt vch ngang l c. T nh Hn tr v trc gi l o,
t nh Hn tr v sau gi l an. Ngi t ng th thy gin d, k si m th thy
phin phc, ngi chn chnh th nghe kh lm d, k t ngu th nghe d lm kh.
Bi chn o n gin khng c g rm r, ly h v lm th, ly thanh tnh lm

dng, hu vi lm thnh ci ban u, v vi lm thnh ci sau cng. T Hnh
Lm ni: em thn quy v kh ni, an o t nhin thnh.
AN DNG T
(1123-1183) Nh kh cng v nh chm cu thi Tng Kim. H M, tn Ngc, t l
Huyn Bo, hiu l an Dng T. Lc u tn l Tng Ngha, t l Nghi Ph.
Ngi chu Ninh Hi (nay l Mn Bnh, Sn ng). Nh giu, khi 44 tui c
Trng Dng T Vng Hi im ho, th Vng lm thy hc o, theo Trng
Dng T n Bin Chu, Lng Chu. Nm 1183, tr v nh Hi, n Lai
Dng vo Du Tin cung, thng 12 cng nm th mt. Tc phm c Kim ngc
tim ng hnh ho thnh o vin thnh tinh vi vn tp, Lc ng lc v.v.. Li cn
c M an Dng thp nh huyt tng kt kinh nghim chm cu lm sng,
Nguyn Th T Ht Tt Lit phong l an Dng Bo Nht V Vi chn nhn.
Nguyn V Tng phong an Dng Bo Nht V Vi Ph Ho chn nhn.
AN U
an dc m cc nh Ngoi an luyn c lc u c dng nhng ht ng, dng
im ho gi l an u (vin an). Cc nh Ni an v ch, thu ngn l m
tinh dng kh, cho rng khi bt u tu luyn Ni an th m dng tng cm,
thu ho ng cn, bn trong sinh th chn nht, trng trong an in, c n
dng ph tr th an dn dn trng thnh. Thu h thin ghi: an u ch th
tin thin kh, luyn tc hong nha pht ngc anh. (Ngha l: an u ch l kh
tin thin, luyn thnh mm vng n hoa ngc).
AN IN
Ch cc gc ca nhn th, ch hi t ca chn kh. Ch ny c gi l b phn
luyn an, sn sinh an. 1. Ch t hi chn kh gia hai qu thn, di rn 1 tc 3
phn. Nn kinh ghi: Ch ng kh gia thn, di rn l tnh mnh ca con ngi,
l gc ca 12 ng kinh. Dng Huyn Tho ghi: Ch ng kh gia thn di
rn tc l an in. an in l cn bn ca con ngi. 2. Ch ba an in
thng, trung, h. Chung L truyn o k ghi: C ba an in, Thng in l
thn x (nh ca thn), Trung in l kh ph (ch ca kh). H in l tinh khu
(ch ca tinh). Trong tinh sinh ra kh, kh Trung an in, trong kh sinh ra thn,
53
thn Thng an in; chn thu chn kh hp m sinh ra tinh, tinh H an
in.
AN HO
Ho trong din gi l bch h, ho trong hng gi l thanh long u l kh ca s
huyn. Ho ngy 14 gi l bch h th kinh. Ho ca chu thin gi l tru thim.
C vn ho gia, nht ph c an dng n, l dng ho tin thin. C v ho
u v cui, luyn k n dng dng n, l m ho hu thin. C ho t bn trong,
thong th phng khng, iu ho thng thua l nguyn kh ca mt thn. C ho
t bn ngoi n, ba ngy xut canh, chn n th ph l ho kh ca tri t. C
ho ca inh nhm diu hp, em hng nm vo din l dng ca hai hu luyn
dc. C ho c thu dit ho, n din ch phc hng, l bn hu cn li c dc
dng n. C ho ca v t, ho thu ln xung, l thng o thun hnh, cu dc
dng n. C ho ca k t thu ho ln xung, l an o nghch hnh, hp an
dng n. Chung T ni: an ho khng sai nhm, cng sc y , gi my lm
bn, tri t lm nh.
AN MU
an mu chng phi , chng phi vng, ging nh an qu. Ban u c c
trong h v l m, v sau c c trong hu l cha. Bch Ngc Thim ni: Thi
th tin thin nht kh cho l m ca kim an. Chung T ni: Hu v giao nhp l
an mu, n hin tng ph l thu kim.
AN PHP
an php tu ch u ni v m dng, ly thn lm quc gia, ly tnh lm dn
chng, khng c phe cnh, chng thuc gio mn. Php y kh nghe, o y kh
c, cng y d lm, qu y d thnh. C Tin ni: Nht m nht dng chi v
o, chng bit m dng ung lo toan. Chung T ni: ng chp thn ny chnh
l o, ring tu nht vt l c m.
AN QUYNH
Quynh l cnh ca, ch cnh ca ca an in (an mn). Tnh Mnh Khu Ch
ghi: M mt tng tch v an quynh; tim n c quan kt thnh thai. (Diu v
tng tch quy an quynh, tim hu c quan kt thnh thai).
AN SA
Tc chu sa m o gio luyn thnh. Li na, cc nh Ni gio ly Thu, Ho,
Khm, Ly lm dc vt. Tm thuc thu l Ly, thn thuc ho l Khm, tm thn
sn sinh ra Nguyn thn, Nguyn tinh l cn bn ca ni luyn, cho nn gi l tm
thn l an c.
AO KHU
o ca thu kim, khu l nh th mu k. ao khu l kim mc tng tnh do cn
khn giao cu sinh ra. T Tam Phong ni: ao khu trm ngy i an thnh, an
thnh mi lm tin Bng Lai.
54
O TR
Tham ng kh ghi: o tr l m dng trn ln m nu luyn Tc m dng
giao luyn, tinh kh ha hp.
O TY
Ty ra. Dng ni v tng bc tu tr theo cng phu ca an php, nh o
ty cc m ( ty ra cc m), gin th lu tinh (b th gi tinh). Tu chn bin
nan tham chng ghi: o ty l tng bc hc tp, quay v t nhin, suy xt cng
dng, l ly Di lun, Huyn hung luyn thnh vt nh hnh ht go. Cng php
ca cc bc c trit vn u nh vy c.
O C
Trm b my to ha. Khong cui gi Hi u gi T tri t giao hp l thi
gian thanh tm tnh ta c th thong c chnh kh ca tri t, y l trm b
my ca tri t. Hunh ni: o c kia, thin h khng th bit, khng th
thy. Trnh Y Xuyn ni: Nu chng phi cp c to ha th u th trng
sinh.
O C
o l v vi m t nhin, c l hu vi m phn hon. o tri nghch vi tnh i,
c th mm do khng cnh tranh, chuyn kh tr nhu. o c Kinh ghi: o l
ng vi o, c l ng vi c, tht l ng vi tht. ng vi o l o cng
thch c n; ng vi c l c cng thch c n; ng vi tht l tht cng
thch c n. Chu T ni: Trong tri t ch tn l o, ch qu l c, ci kh
c nht l ngi, ngi c kh c nht chnh l o c vy.
O KH
o l hnh nhi thng, khng hnh khng cht, tnh l hng. Kh l hnh nhi h, c
th c dn, mnh l din. o l h v, kh l tht t. Dch ghi: Hnh nhi thng
gi l o, hnh nhi h gi l kh.
O PHP
Ch o do 2 chm mt gch ngang pha trn, trong c mt ch T , di
mt ch sc hp thnh. Nu em luyn an gii thch th chm bn tri chm
xung l m, chm bn phi ni ln l dng, mt gch ngang l m dng hp
nht tc l song ngi hp nht nhn t ti, tnh hu h cc qua lai hot ng. Tu
ng l nht dng tr li, tnh cc nhi ng. Php c 3600 bng mn, 96 th ngoi
o, 24 th gi, kim an ch c mt php, mt tha ti thng, siu vt tt c.
Cc Thn T ni: o ly ch thn lm gc, ch tinh lm dc, xung ha lm dng,
ly v vi lm l s.
O THAI
Trc em thn nhp vo kh, sau dung kh bao bc thn, thn kh kt hp th lng
l bt ng, cm m thnh nhai. Trn H Bch ni: T chc ngn ngc th h v,
55
lin em nguyn thn trong, hi th ra vo khng gin on, thnh nhai thnh
tu hp nguyn s.
U BNH
Cn gi: u tiu, l chui sao Bc u. an php dung chn , lc an in vn
chu thin, chn kia cng gi l u bnh. Bi sao Bc u c by ngi sao, mt l
sao Xu, hai l sao Tuyn, ba l sao Ky, bn l sao Quyn, nm l sao Hnh, su l
sao Khai Dng, by l sao Diu Quang. T mt n bn l Khi, t nm n by
l Tiu. Bnh chnh l chui, nm ly chui m xoay chuyn n th trong 24 gi u
ty theo ch xoay chuyn ca n m kin lp, y l u mi ln ca tri cao. T
Ngc Thim ni: Nhn xem u bnh vn chu thin, n ng b quyt huyn diu
ca thn tin.
U QUAN
i dc sinh ra t ng i vo tam quan (ba ca i), khng cn n sc lc g c.
Nu dng sc m tr gip th kt ni cng phu hu vi tri li d lm hng vic. Tiu
T ni: H xa vn chuyn ln Cn Ln, khng ng my may n ngc quan; k
diu lc nhp mn n dng, m dng nht kh t tun hon.
H
Lc luyn tinh ha kh, trong gian on cng phu chuyn tiu chu thin, tinh vn
cha ha ht thnh kh, khi qua trng lu xung rng cung cm thy ngt ngo mt
m nh cam l chy xung, vt ny gi l h. Th d nh sa b ch luyn thnh
lc, lc c ti ch thnh t, t c ti ch thnh h. To Tin C ni: Mt v
h nh nc cam l, tr c i kht thy chn t. V Cn Th ni: Hunh
b khuyn ung ru h, mi ngy hn h say mt phen.
QUN
qun l bit hiu ca phng s chuyn dung luyn ha gt tin ca, h ni c
th ly s t kim ngn luyn ra s ln kim ngn, li cn t kim ngn luyn thnh
thn an, ung vo c th bay ln. ng Bch H ni: X rch o qun, gp
ngi chuyn ni t tin bc, sao khng thiu t dng trong nh mnh, em
nc u sng bn cho ngi.
A TRUNG THIN
Trong su ho ca qu Khn c khong trng thuc a (t), ba ho ca qu Cn
bt kn gia thuc thin (tri) th bin thnh qu Khm, cho nn gi l a trung
thin. T Tam Phong ni: Tri t thu vo trong huyn quan, vn chuyn h xa
ting st vang.
A NG TRIU
Trong lc c an, nguyn hi pht ng, khai quan trin khiu, kh chy n nh
nc triu dng ln. an Kinh B Quyt ghi: Nc triu ln cao ln b , gi
dng tm bin khng cn sng.
56
IN O
Ng Chn Thin ghi: Thnh nhn em Ly Khm in o m dng, c ngha l
Thy trn, Ha di; em Cn Khn in o m dng, c ngha l t trn, Tri
di; em chng v in o m dng, c ngha l nam di n trn. Tc H xa
vn chuyn nghch hnh, thy ha k t.
IU C
C l ng c ca tinh sinh ra, nu xt thy n t lay ng khng dng th kh ng
lu qu s bin cht r chy ra ngoi n ni chn tinh kh sinh ra, t cn phi iu
ha c kia tun phc m khi phc trng thi xa nay ca n. Tin Tng ghi: Mt
ng mt tnh khng mt c giam, gi l iu.
IU DC
Ch s iu l, chm sc tinh, kh, thn. Trong ba th ny l ly thn iu tinh iu
kh, tinh y ha kh, kh y sinh tinh, tinh y kh th thn vng. Phng
php iu dc tc l ngng thn vo kh huyt. Trng Tam Phong-Huyn c trc
ging ghi: Ngng thn l thu ci tm thanh tnh m a vo bn trong. V vy
ngng thn l trn c s gi c thn trong, khi tr b c tp nim, tp trung
nim luyn cng, con ngi vo trng thi tng i yn tnh.
IU
H th luyn an trc ht cn phi: n ung c tit , lnh nng c mc , dt
tht tnh tr lc dc, khng ng m, khng lao lc. T an Dng ni: Hn ch n
ung, dt t l, tnh ta iu tc, an ngh dng kh, tm khng rong rui th
tnh nh, hnh khng lao nhc th tinh ton, thn khng nhiu lon th an kt, sau
xa sch tnh ni h, n nh thn ni cc, ch gi l khng ra khi nh m c
diu o.
IU GIC
Luyn an k hn trm m a tnh gic. Mun khng hn trm trc tin phi iu
ha gic linh. Phng php iu gic l khi ng phi mc c o, khng c lao
ng qu nhc, khng c n qu no, khng c ni qu nhiu, khng c suy
ngh lung tung th gic t linh, hn t dp. Tin Tng ghi: Trong m diu gic cn
gic na, bit r chn huyn tc l huyn, nhn vi i sau ngi tu o, khng ng
li ny qu ung cng.
IU HA DIN HNG
Din (ch) l nguyn tinh. Hng (thy ngn) l nguyn thn. iu ha tc l
cng phu vn luyn. Ng Chn Thin ghi: Mun tu kim an, trc phi iu ha
din hng.
IU KH YU TH
Hon tinh nh thn trc phi iu kh. Ch cn kh iu phc thn t nhin nh,
tinh t nhin hon. Php ny n vong ngn th nht, vong ngn th kh
57
khng tan, th nht th thn khng xut. Tin Kinh ghi: Ngm ming l tnh, m
gi thn l nh. Cn ghi: Ku khng ra ting, i khng tung bi.
IU NGOI DC
Ba th hi, thn, kh hp dng, tng tr tng kch tng hp, nh th hung giao
hp. Ngay lc y c hai vt hp nhau u quy v mt ch, y chnh l phng
php iu ngoi dc. an Kinh ghi: Ngoi dc l tiu dc hu thin c th tr
mi bnh v sng lu. Ni dc l i dc tin thin c th m thm ha phm ct
bin thnh tin th.
IU TM TINH T
o php hi nguyn q.76 ghi: Vo o ly iu tm lm ct yu, ly tinh t lm
diu l. iu tm l nm bt (luyn mnh), tinh t l tn tng.
IU THN
Tinh, kh vi thn hp lm mt th s c thu hoch v iu thn. Nguyn thn thu
lim vo trong, tai mt nhn vo, nghe vo bn trong. Tm mt cng dng, thn kh
hp nht, trn th nhn vo huyt N hon, di th nhn vo an in, th ni kh
tun hon, tp trung vo Tam quan (ba ca) Tam in (ba rung) th lp tc c tc
dng iu thn.
IU THN XUT XC
Lc mi thng thai trn c cnh tng hoa tri ri xung t cn phi iu thn
xut xc, nh b s sinh mi ra khi thai m, tr lc cha sinh hon ton nh vo
cha m chm sc cho b mm cho n thnh nhn. Ban u xut thn la hnh cn
phi tp hp h v, mt khi ri b v tc l phn hnh phc nh, nht thit khng
th thy cnh m sinh tnh, quyn luyn mi khng chu tr li. Ch gi l iu thn
chnh l khin n xut nhp c iu . Nu xut nhp khng thch hp th l xut
hnh xng by phng dt v m khng c diu gic linh ng. Nu bit iu ,
thi gian xut nhp xa gn u c quy nh, nh ban u xut i mi bc lin tr
v, k n xut i 20 bc, ri xut i 30 bc, tin dn n 50, 100, ngn bc,
mun bc, trm dm, ngn dm, mun dm, iu xut iu nhp, cng ngy cng
thun thc, mi c th b m bay ln. Tin Tng ghi: Khng xut khng c thn
thng, xut m khng nhp mt thn thng.
IU THN YU TC
Thn ty theo hi th mc cho n t iu ha, ta ch gi t nhin mi iu c kh
tin thin, lai dng thn quang ri xung iu kh ca m kiu, cng vi kh
trong tm ta gp nhau kh huyt, thn tc nng nhau, ng qun ng gip, bi
lng l v nhu nhuyn, hi th sng ng m tm t ti, sau ly h khng l ch
tng tm, ly lng l lm ni dt thn. Ba phen bn lt lng ng, bng nhin thn
thc qun nhau, thn kh dung hp, hong ht sinh dng m ngi nh say, m
chn dng ng. C Tin ni: Ph ht cng phu kt c thnh, phn quang ni
chiu cnh phn minh; ch nhn cha n ai cha c, nghe o linh quang n
xch thnh.
58
IU TIP
Kim an vn p q.3 ghi: Ci gi l iu tip l iu ha chn tc (hi th), iu
l chn nguyn. Lo T ni: ca Huyn tn l gc ca tri t, dng dc cn mi,
dng chng cn gng, l ci ct yu ca iu tip (iu ha) chng?.
IU TINH
Tc ch thn, kh, tinh tng sinh tng thnh. Tm v thn iu ha th tinh
cng s sinh si. Mc ch ca vic iu thn, iu tc, iu tinh u l gip
cho tinh sung mn, kh y , thn thnh vng, mong c c tam ton (tinh,
kh, thn c hon thnh).
IU TINH YU THI
Lc tinh sinh ra cn phi dng php iu nh. Lc c sn sinh phi c php thi
th. iu tinh ti tiu chu thin, thi th ti i chu thin. V Danh T ni: Tinh
iu kh i. Ng Chn Nhn ni: iu n chn gic th c chn kh.
IU TC
Nhp th cng phu. Trong an php thng ly iu tc (iu ha hi th) gip
cho cng phu nhp tnh. Sau an gia gi l Ni h hp, tc h hp bng mi, hi
th phi va nh va di, thim thip lin tc khng gin on, th gi l tc
iu. T iu tc i ti tc iu, u l mt qu trnh thu tm chi nim.
IU VT
Vt l dng vt, v khi n khi th hung d mnh m lm tm lay ng, nu khng
dng php iu phc lin b n hi. Php y chnh l ngng thn nhp kh huyt, t
gm tr hu trc mt t v th vt kia t phc. Tin Tng ghi: Tinh y vt
cng dng tinh thn lm cho n nm yn, tnh tnh si ni dng ha hon ko
li.
INH CNG
Ch s vn luyn ha hu hoc ha hu. Ng Chn Thin ghi: inh cng c ngha
l ha hu. Cn ghi: Song kim, mc ha c th t c tinh dch? Phi nh inh
cng rn luyn, ha hu them bt th m dng mi c th giao cu, kim thy mi
c th thnh an dc.
INH NHM
inh l ly ha, nhm l khm thy. C Tin ni: Trng din c din, trng hng
c hng, ch kho lo hon ton trong khong trc sau inh nhm, thin c
ny bc tri gi rt thch, bi tnh tt m vn cha n ng, dng tr li m
cha xa la m. Ng Chn ghi: Thy m khng dng c, dng m khng thy
c, gp nhau trong ch l m, c bin i trong ch m mt.
59
NH KH
nh trn l, lc luyn tinh ly cn khn lm nh kh. Do n vn dng chu thin
t khn phc n cn nh, khi luyn kh ly thn lm nh kh, lc luyn thn ly
trung h in lm nh kh. Lc thn an in th an in l ngoi nh, thn l
ni nh. Phm ch dng ha nung luyn th gi l nh kh. Tin Tng ghi: nh
nh vn khng nh, nu khng r diu dng ha hu c vt c th lp, li ly
thn th tm kim nh kh l lm vic xng by.
NH PH
Thc hnh tiu chu thin, lc thoi ph ging xung n v tr Du th ngng li
khng ging na gi l nh; quy cn gi l nh ph. Ng Chn ghi: Gi T tin
dng ha, tc ha (tt la) gi l mc dc; gi Ng thoi m ph, nh ph gi l
mc dc.
OI KIM
Cn kim vo cung khm gi l kim trong cung khn. Khn lp y thnh khm gi
l kim trong thy. Khm hng bc, oi phng ty l hng xm nhau. Kim
ny nh ni oi cho nn gi l oi kim, mun c i dc t phi cu kim
ny, em ng cu b, nhng khng cu ni cn khn khm, v cn phng gieo
ging, khn phng cha ngun. Khm tuy c dng nhng vn cn cha trong
thy cha l kh c, cho nn phi cu ni oi, v trong din kia sinh ra dng, k
hin ra kim kia canh phng, nguyt xut hin vo ngy mng 3. T Hm H ni:
Chng phi tht c cn khn khm oi by ra trong thn ta, khng g chng ly
hu sinh v, em ng cu b. Ta em mt im tinh ca chn ha trng ti nh
ngi bn sinh ra dng trong din, thi th nht dng, dng kh tr li em
trng trong cung phi thai nh mnh m thnh chn nhn.
OAN CNG MINH TM

Tc l L php di chiu trch thn, minh tm hp o. Tc l Nguyn qun oan
cng ta Huyn , Tam ip thai tin v bt ngu. Bin ha thun dng thin a
hp, Trng sinh nhn th diu cng phu (Nguyn qun ngay ngn ng huyn ,
Ba lp thai tin ma bt ngu. Bin ha thun dng thin a hp, Trng sinh nh
diu cng phu).
ON LUYN
Giai on u tin on luyn l cng phu hu vi, l hi phong hn hp ha tinh
thnh kh. Giai on gia on luyn l cng phu v vi, l tn thn ha kh, ha kh
thnh thn. Giai on sau cng on luyn l cng phu hu vi, l xut thn thu thn
b mm nui dng. V Cn Th ni: Mt l on luyn chn nht nguyt, qut
sch ba ngn su trm mn. Li ni: Vn khi la tam mui ca chu thin, on
luyn chn khng tr li thi h.
ON DM
L bc th nht trong cng phu ca tin o. Php ny trc cn lp ch, ng
xem dm th, dm h; ch nghe dm thanh, dm t, trnh khi s dn khi tm
60
dm. Nu khi luyn tinh cn phi c n 5 th mn cay nng trnh dt s tng
trng dm c! Nu khng th dm c pht khi cng hung d, mnh m nh h,
hung hn nh la. Nu khng c khu quyt ca chn s, t c ngi chng b n
ko li thn tm. Cn phi luyn n mt thy, tai nghe, thn chm, khng ng
trong mi l iu liu ng. Php ny rt gin d , mt li na cu lin thu r. Nu
khng mau lp c, khim tn cu thy ch dy, cho d ng sing nng tu luyn
cng kh trnh khi tai ha ny. Tin Tng ghi: Thot tc ly trn tm tri m, on
dm ng o qu chn s.
C MCH
Mch c nm trong xng sng ca thn ngi, pha trc thng Nhm mch,
pha sau thng ni thn, trn thng huyt bch hi, di thng huyt dng tuyn,
ngang thng i mch, gia thng xung mch. Nm ly th t tp ni huyt bch
hi, tn ra th thng c chu thn. Mch ny mt khi thng th tt c ngoi cm
khng th xm nhp, l con ng phi i qua ca an o. an Kinh B Quyt ghi:
H hp chn kh thng nhm c, gm nhau lin nhau theo kh hnh. T Tam
Phong ni: c l ng u, ng u lnh o kh mch ca mt thn.
C DNG
Luyn an phi ly thn lm ch, ly kh lm phch. Nu khng c thn lm ch t,
ring gi dng kh th khng c ch i vi s vic. Tuy c kh chn dng m
bt nh, ch mt cht l ng l r chy ra ngoi. Cng nh khch vo nh m
khng c ch ra tip th khng th lu c. Dng khng c m lm bn th lm
sao c th an nh? Kinh Nguyn Kh ghi: Thn hnh tc kh hnh, thn tr tc kh
tr.
I U MINH TINH
i l i mt phn quang i an in, u l an in, minh tinh l nh sng yu
t ca an in va pht sinh ging nh nh sng nhng v sao.
L T ni:
Tri tnh cu vng vt ngang Ngc ng;
Hai cnh ca ca tht ti cng thm p.
Tr hu sng bch nh bng tuyt.
T vng tm n chn tm l tt p.
m ht th dng tng trng.
Cy ci ta khp mi hng l
.
NG BC TNG BNG
ng bc l ch ca sao C, sao u; nh sng ca mt trng n y hon tt
mt, l hin tng thun m. m l bn ca dng, dng l bn ca m, nguyt
n y th dng quang cng t mt nn gi l tng bng (mt bn). Tham ng
ghi: Li dng an thn, n hnh m cha, bt u t ng bc, ch ca C u.
61
NG BN
Luyn an phi cn ba ngi bn tri m, sinh t nng nhau, hon nn gip
nhau, khuyn lm iu lnh, rn cn iu d, ng tm tham cu tin o. m chn
qun ni: Mun tu o ny cn mn tin ca, ba ngi ng tm lm bn, bn
lnh cng ch hng mi c th tu luyn.
NG LOI
Kim trong din hu hnh, kim trong thy v hnh, hnh bt ng m tnh ng gi l
ng loi; thn ty hnh m tr, kh ty hnh m linh, danh bt ng m hnh ng,
gi l ng loi. Ha dc dng hng ngy l hu tnh, ha cha trong g trong
l v hnh, hp li th khng th phn bit gi l ng loi. V hnh, c tm hng
trong thn tm cu m khng th c nn gi l chng phi trong thn, cng
trong thn, nh trong g c la, nhng ch ra tm khng thy nn ni rng bn
ngoi n tht chng phi bn ngoi n. Tham ng ghi: Mun lm tin phc
thc phi cu nhng ng loi.
NG LOI D THI CNG

ng loi d thi cng. Nht dng trong khm vn l mt im chn dng ca
cn gia, em nht dng trong khm tr v cn gia, gi l dng vi m hp h
chng phi ng loi ? Nht m trong ly vn t mt im chn m trong cung
khn n, em nht m trong ly tr v cung khn l m vi dng hp, cng l
ng loi, v vy ng loi u quy v nguyn x cho nn d thi cng. T B
Dng ni: ng loi d thi cng, phi loi kh lm kho lo.
NG LOI TNG THN

ng loi gn gi nhau. Con ngi ta trong thai m, tnh mnh cha tch ra, n
khi xut thai, rn mt ting th tnh nhp tm khiu, mnh quy v thn khin cho
trn di cch xa, khng th gn gi, u t hng ra ngoi tm cu ng loi, u
bit bn ngoi hnh ng m tnh khng ng lm sao c th hp lu. T T Dng
ni: m dng c loi quy giao cm, mi su tui s t hp thn. T Tam
Phong ni: Mc ng theo bng mn ngn mun php, tr b ng loi u thnh
cung.
NG PHNG
ng phng c 2 th thng h, nhp my tm ba tc l thng ng phng; di
trung in, trn h in l h ng phng. V Cn Th ni: N bn nh ng, nam
bn nh ty, phi hp phu th vo ng phng.
NG TNH
ng l kh, tnh l thn. ng m tnh l tnh, tnh m ng l mnh. ng m s
dng ngha kia, tnh m ch i thi c n. ng luyn mnh, tnh luyn
tnh. Trong ng l thi, trong tnh l luyn. Bit ng m khng bit tnh th nn
tng kh lp m khng c cng lao tch ly tinh kh. Bit tnh m khng bit ng
th thin c chng hp m mt i ngha n bn l thi dc. Ba nm b mm,
62
mt ngi cho, mt ngi nhn l ng; mi thng dng thai, chn nm din bch
l tnh. Kinh Diu Php Lin Hoa ghi: Tnh l tnh, ng l kh.
NG LNH
Thi dc cn phi trong khonh khc ng lnh, cng nh thc vt kt tri u
c thi tit, hi sm th cha chn, hi tr th qu gi, hung l thi dc? Thiu T
ni: Ting sm cht n gia m khuya, ngn mun nh lin m ca ra.
63
G
GIA GIA HU
Mi nh u c. Th ca hu thin, huyn tn cha lp, long h cha giao, l hai
nh ng ty; cn khn cha giao l hai nh nam bc. Trong mt thn m c hai nh
nn gi l gia gia. ng ty nam bc sau khi hi hp th hip lm mt nh m thnh
an. T T Dng ni: Chng k giu ngho gia gia hu, khng hi hin ngu
chng chng sinh. Li ni: Loi ch bo ny gia gia hu, tt nhin l ngi ngu
khng bit r.
GIA THN
L chn kh trong thn con ngi. Chn din do chn kh m ngng kt, kim an
nh k hng m c thn cng. Hai vt cn nhau, hai tnh quyn luyn bn c th
bin ha thng linh. an Kinh ghi: Trong h hng khng la gia thn.
GIA TRUNG
Gia c ngha ngh ngi gi kn, nh ban ngy i lm vic, ban m tr v ngh ngi.
Ngh ngi l tnh, ra ngoi lm vic l ng; tnh ri ng, ng ri ngh y l
ng tnh hang ngy ca con ngi, thuc v hu thin. Trong thn th chng ta cn
c ng tnh tin thin, chng qua mnh dng hang ngy m khng bit. Con ngi
nu khng c ng tnh tin thin th hu thin khng th t ng ? ng tnh tin
thin l ci g? Chnh l chn m chn dng ca khm ly h tng. V d nh my
pht in l ng tnh tin thin, m-t l ng tnh hu thin. Nu khng c my
pht in th m-t lm sao c th t chy! Cho nn bt c vt g u t tnh m
ng, luyn an cng t phi trong tnh m c ng c kia, nghch vn m thnh
ch bo; vy th ch gi l gia trung tc l ngha tnh trung. T Tam Phong ni:
Ch cn ly trong nh, u nhc tm bn ngoi.
GIA VIN
L an in, v an ny d cho thc vt, nn gi l h an in l gia vin, bi t
ny t nh mnh c sn chng phi x s khc c th thay th. T T Dng ni:
Mun bit php hon an kim dch phi trng trt ni gia vin.
GIA PHU
Chng phi ngi xp bng trn hnh thc, m l c chn bn trong, ngi trn mt
nc hng bc trong thn; luyn an khng c hnh thc nht nh, bt tt ngi
xp bng, i ng ngi nm u c th thc hnh cng phu. T Tam Phong ni:
Khng ngi ni nh lnh cy kh, m ngi trong thn tht. L T ni: Ngi i
ngi rch b on, rt cuc cng khng c chnh qu.
64
GIC CHIU
ang lc tnh nh th gic chiu ni tnh nh, ang lc h v th gic chiu ti h
v, ang lc tch dit th gic chiu ni tch dit. T Trng Dng ni: Tch dit l
gc ao khu, trai gii thay i ty ng, ngy m thng gic chiu, trong iu
thn kh ngc l cng.
GIC NHI PHC GIC

Nguyn kh nguyn tinh pht ng trong tnh cc yu minh gi l gic, song
nguyn thn cng ng thi hp gic, y l phc gic, chnh l ch nhim mu ca
thi n thn tri. Nu phi hp hai gic ny nh v chng yu nhau trc sau
khng la. Tin Tng ghi: Gic m bt gic, phc gic chn nguyn. Du Ngc Ng
ni: Chn c diu s trong yu minh l thi k ng ch.
GII NGHIT
Lp ch tu chn trc tin nn giai oan nghit. Thit ngh t v th n nay t phi
c oan nghit theo bn minh, nu khng phng trc ch s ha sinh ra ngoi
mun. Vi thng trc khi c b quyt nhp tht h cng cn phi thc hnh ha
gii trc. Php y nh sau: Mi ngy ng gi ng, thnh tm tng Kim Quang
Ngc Xu 10 bin, trong ngy luyn ba Ng li, n 49 ngy ba thnh vit treo ni
an phng, trn nhng tai ha v sp sn trc li nguyn th: i ti o c
vin thnh, nhng dy m r m nht quyt phi nh sch, hy vng ti thnh o s
cu nhng oan nghit kia ra khi ng au kh, tr li lm h php. L Tin ng
ni: Hm va m bng gng mi, gng treo cao trong nh ti tnh cn
m; bi m qut sch ni quang ng, sau ma xun nhn thy hoa ti tt.
GIN CCH
Thy ha b th ngn cch khng th cu gip, kim mc b ha ngn cch khng
th nhp li, u l tnh chy theo vt, tnh ty thuc nim, tnh tnh tri nhau hon
ton gin cch m khng th ha vo nhau. Nhp Dc Cnh ghi: Mun t hi th
ng gin cch. T T Dng ni: Kim mc gin cch ai lm mai mi, ch c
Hunh b dn dt kt hp.
GIN D
Kim an i o vn rt gin d, ch cn cng phu mt nm hay na nm th c th
trng sinh bt lo. Bt c loi bng mn u khng c vic d dng nh trn. Mu
cht ch kim an i o kh gp kh c, bng mn tiu thut d gp d c.
Khi c kim an i o khng ai chng thnh chn, k c bng mn tiu thut,
trm ngi khng mt ngi thnh. Ngu nhin c hiu nghim chng qua tr
bnh sng lu, hoc nu c thnh qu cng ch thnh qu tin, i li t do khng m
mui bn tnh m thi. T T Dng ni: Bit th gin d v cng, khng bit th
ti tm ri rm. T Tam Phong ni: Kim an linh dc, l vt trong thn vn c
gin m li d, rt gn chng xa, ch cn tm trong ng loi lin c.
65
GIN NG
T ng Tng v trc, thnh chn li an Kinh u ni r mt m lc b
mt, nh luyn tinh ha kh gi l tuyt dc; thi th phanh luyn gi l thnh an;
phc thc i dc n luyn kh ha thn gi l th trung; luyn thn hon h gi
l tuyt sc. C Tin ni: Trong y gin d khng nhiu li, tt nhin k ngu chng
bit rnh.
GING CUNG
L mt l di tim bn trong lng ngc con ngi, cn gi l tm in, l ch long
h giao hi, pha trc tam quan pha sau cng nht quan. Khu T ni: Gi l
phc thc, bc thang t t xung, ging cung gp nhau, thy ha k t.
GIAO CM
Mt cht thy dm sc m bn trong cm, tai cht nghe dm thnh m bn trong
ng, trong long cht khi dm nim m bn trong b quy ri, tinh kh do cm
ng m bin cht. Khu T ni: Theo ng chn chnh tu tr phi cn thn, dp
tr sc dc t quy chn.
GIAO CU
Kh ca tim thn qun qut nhau, thn thc ni nh l giao cu, thn kh n thn
tht th hi th ni mi vo t m ra chm ri dn dn n khng cn. Ngc Chi Th
ghi: Nguyn hunh nu khng giao cu th lm sao c dng bay ln t cung
khm. Liu chn nhn ni: Ha vo trong thy l thy ha giao cu.
GIAO HP
Ch tc dng da vo nhau m tng sinh gia dng tinh v m kh trong tp
luyn kh cng. Kim an vn p ghi: Hi rng giao hp l th no? p rng:
Nam chm ht st, d cch ngi cng vn tim thng.
GIP TCH
Cn gi l song quan. Di t xng sng th 11 ca thn ngi l ca i th 2
m i dc i qua, cn gi l thin a quan, hay lc l quan. C Tin ni: Gip
tch song quan thu nh mn, ng tt tu hnh y l tn qu.
GII HN
Kim thy mc th gii hn ti qu khm. Mc ha k th gii hn qu ly. Thy
khng th ngp nc cng khng cn kh; ha khng th lnh cng khng th ro.
Mu th ch qun ca khm, k th ch qun ca ly. Hai dng khm ly l dc, l
ha. Hong ht yu mnh cha nhau trong nh m dng, n thi hn th kh ha.
Ti na thng trn ba hu bin thnh dng, ti na thng di ba hu bin thnh
m. Ch ha an php dng kh ca hai dng trung ha giao kt m thnh. Trong
khm ly vn khng c vt, thn tin dng php trung nhip t trong h v tnh nh,
tch h khng to thnh. Kinh Linh Bo Nhn ghi: Hai dng thy ha nu
khng phi bc thnh th khng truyn.
66
H
H LC TH
Truyn thuyt v ngun gc 2 sch Chu Dch v Hng phm ca Nho gia thi c,
tc H xut , Lc xut th (Dch-H t thng). Tng truyn thi Phc Hy
c nga u rng (long m) t di sng Hong H bay ln, trn lng c i bc v
(), gi l H v c ra thn t di sng Lc bi ln, trn lng c i quyn
sch (Th) gi l Lc th. Phc Hy cn c vo bc v quyn th v thnh
8 qu; l s ra i ca Chu Dch sau .
H THNG
V tr qu ly ti ng l trn ngn h, nn gi l h thng. Ly cung linh hng l x
n, tnh thch bay cao nn kh ch phc. Tham ng ghi: H thng x n linh
thing kh lng c, c ha th bay ln, khng thy bi bm, ma n rng np,
chng bit ch tn ti; nu mun ch phc n, Hunh nha lm gc.
H TIN C
Mt trong 8 v tin (bt tin). Nm sinh nm mt khng r. Theo Linh Lng huyn
ch th v tin ny tn l Qunh, ngi Linh Lng (c ngi ni l ngi Tng
Thnh, Qung Chu) thi nh ng, Vn Mu Kh. Nm 14 tui n phn vn
mu nn hnh ng nhanh nh bay. C ngi ni l o c Vnh Chu thi
Tng, rt ni ting. Li c thuyt ni l Triu Tin c (h Triu, tn H) l hc
tr ca L ng Tn, c L ng Tn truyn th cho. Trong Ch chn thnh
nhai thn dng quyt c bi H Tin C thai tc quyt. 2. Mt trong bt tin ca
o gio theo truyn thuyt. Tng truyn l mt c gi Tng Thnh, Qung
ng thi ng. Nm 15 tui do n phn vn mu m thnh tin, hnh ng
nhanh nh bay, hng ngy vo ni hi qu nui m. Tp Tin Truyn th ni lc c
13 tui vo ni hi thuc, gp Thun Dng tin s, c ban cho mt tri o v
dn rng: C n ht qu ny, ngy sau s c bay ln. T c chng i chng
kht bit r iu lnh iu d ca mi ngi, nhng k hiu k trong m s i phu
nhiu ngi ti yt kin c hi v iu lnh iu d.
H XA
Ch chnh kh phng bc c y tc dng vi nguyn dng, chn kh. Tc
nguyn kh t huyt V l i ln, qua cc huyt Gip t, Ngc chm ti N hon,
sau xung Thc kiu ( Huyn ng), Trng lu ( kh qun) ri i vo an in.
Vng tun hon y trong Ni an gi l H xa l. Chung l truyn o tp ghi: H
xa l khi t chn kh trong thn ca chnh thy phng bc, l chnh kh do chn
kh sinh ra, gi l H xa. Tu luyn c cng phu ny c th dng dng luyn
m, giao thng kh huyt, tip dn nguyn dng, luyn b nguyn thn.
Trong qu trnh tu luyn c s phn bit gia i h xa vi Tiu h xa. Chung L
67
truyn o tp ghi: Ng hnh tun hon, ht vng li bt u, mc kh vi thut
in o, ly long h tng giao m bin thnh hong nha, l Tiu h xa Tru
hu phi kim tinh, hon tinh nhp vo N hon, rt bt din them hng m thnh i
dc, l i h xa. Tiu h xa cn gi l tiu chu thin; i h xa cn gi l i
chu thin.
H BT B HA BT T
Di khng ng, Ha chng t. Ch khi luyn cng lc mt Dng li v th
phi tht l t ln. Cn gi l Khn b Thi huyn (ng cht Thi huyn)
kh men theo V l m ln trn.
H B
H ch phn di ca c th con ngi. B l b tng. H b tc l m tinh b
tng, chng tit ra ngoi. Tham ng Kh ghi: Thng b th gi l Hu, H b th
gi l V.
H CHIU
Ch vic ngi tu tr trng tm tuyt l, dt ht suy ngh, nhm mt nhn vo bn
trong, ngh tp trung vo H an in.
H AN IN
Ch b phn di rn ca c th con ngi, chnh l c a luyn an. Cn gi l
Huyn tn, Huyn cc, Hoa tr, Linh cn, Mnh mn, Ngc tr vv, l ni cha
tinh ca nam, l ni dng thai ca n. B v ny c quan h mt thit nht i vi
hot ng sinh mnh ca con ngi. Trong luyn cng thng ni ti th an
in, ch yu l ni ti th h an in.
H IN
Di rn 1 tc 3 phn Tu (3,9 cm) gi m ra mt l, phng vin 1 tc 2 phn (3,6
cm), tri phi u c mt l thng ni thn, gia c mt l trn thng Cn ln,
di thng V l . Nguyn o Ca ghi: Kho vn an in cn trn di, phi bit
mt th ty hp ng, bao phen vui ch ln Cn ln, gip tch r rng c ng
thng.
H C
Ch ngi tinh kh tit, phi kh tu lu di. Khi luyn cng ly h tnh lm gc,
ly ha ph lm dng, luyn tinh hp kh, luyn kh hp thn, luyn thn hp h,
ly thn ng kh th c th thu ci dng Bt hu.
H HUYN
Tc l thn. Hunh nh ni cnh ghi: Huyn khuyt vin (hnh bu dc) l
hnh dng ca thn. Huyn (en) l mu ca nc, v vi ni tng. Thn l H
huyn, thn ca n l Huyn minh, t l Dc Anh.
68
H PHM AN PHP
Ly tinh, ty, huyt, kh, dch lm vt liu c; ly co rt, ma st, ng kn lm
ha hu, ly s c tnh thng ging lm vn dng. Th chn nhn ni: Lc th ca
i v, hu thin lu hnh, h c c th hc theo. H c c th h ri.
H S
Tc h c. Ch nhng ngi tin thin khuy tn, tinh kh tit lu, phi cn kh tu
tr lu di th mi mong thnh t.
H TH
Luyn an d, h th kh. Nu bit khu quyt h th, nhng g cn li th nh ch
tre. an kinh vn quyn nu cha nghin cu tng tn th khng bit bt u h
th cng phu t u. Ch mt th on b mt khng tit l l ngi thy la chn
hc tr, dng nhiu cch kho nghim, khng coi nh vic truyn th. Vic ny vn
b cm on thng thin. T H Am ni: Tin n nhn c ch sinh thn, cng
phu h th t ming truyn.
HCH I THNG
(1140-1212). T l Thi C, hiu l Qung Ninh, vn tn l Ln, hiu l in
Nhin, t hiu l Thi C chn nhn, php danh l i Thng. Ngi Ninh Hi (nay
l Mu Bnh, Sn ng). Tng ni rng mng thy c thn nhn truyn th cho
b ngha ca Chu Dch, do vy m n dt trong m thy bi, sau tn th Vng
Trng Dng lm thy, sang lp ra phi Hoa Sn Ton Chn o, v tr thnh mt
trong Bc tht chn. Tc phm c: Thi c tp, Thi dch v.v Nm Ch
Nguyn 6 (1269) c phong tng danh hiu Qung Ninh Thng Huyn Thi C
chn nhn, ngi i gi l Qung Ninh chn nhn.
HN TH
Tri t ly nht nguyt thng nghing lm hn th (lnh nng), luyn an ly tin
thoi thi khc lm hn th. Tri t dng gi my iu ha. Tham ng ghi:
Khng lnh khng nng, tin thoi hp thi, u c s ha hp v by t chng
hp.
HN TUYN
L m tinh, do dng kh vn nng, mt khi ra khi dng quan, dng kh mt i
m m cht hin ra, m cht lin bin thnh lnh gi. Nh hi nng gp lnh lin
bin thnh nc lnh, bi dng kh n ch tt th m phi sinh. Nh vo
khong h ch, nc sui di t lnh lo. Du Ngc Ng ni: Nguyn hi dng
ha ng, hn tuyn kh mch thng.
HN TNG T
Mt trong Bt tin (tm v tin) ca o gio trong truyn thuyt, chu ca Hn
D, nh vn ln thi ng, tnh tnh cung phng, bit nhng thut l; theo truyn
thuyt, mi c qua my ngy u ng, ng lm cho hoa mu n n my bng
69
ng sc, mi a li c mt bi th, Hn D rt kinh ngc. Cng theo truyn thuyt,
hai cu th Vn honh Tn lnh gia h ti, Tuyt ng Tam Quan m bt tin (My
che Tn Lnh nh u t? Tuyt ngp Lam Quan nga chng i) l hai cu trong s
. V cuc i ca ng, Dng Nh thi cui Minh tng son Hn Tng T
ton truyn. Sch ny ni, con gi An Ph, Tha tng nh Hn l Linh Linh ti sc
vn ton, vua Hn mun g nng cho ngi chu ca mnh. An Ph mt mc t
chi. Vua Hn c gin, bi chc ng v c cho ci. Linh Linh ut c m cht, bin
thnh con hc trng, ri c Chung Li Quyn, L ng Tn im ha, thc sinh
lm con ca Hn Hi huyn Xng L, lc nh tn l tng t, m ci cha m,
c ngi ch l Hn D nui nng. Tng T ln ln li c hai v tin Chung
Li Quyn, L ng Tn dy cho o tu hnh, sau n dt tu o ni Chung Nam,
tr thnh chnh qu, c lit vo Bt tin.
HNG LONG PHC H

Hng long dng vn ha, bit hiu l th kim, phc h dng v ha, bit hiu l
hng kim. T T Dng ni: Sa cha thn tm gi l hng long phc h, tm
chng ng th long ngm, thn chng ng th h khiu, long ngm th kh chc, h
khiu th tinh ngng, nguyn tinh ngng th bo hnh, nguyn kh chc th
ngng thn.
HNH CNG NHT QUY

Lc bt u h th, mi ngy t ng mo du, mi thi ngi t 1 n 2 gi, dn dn
tng thm khng th min cng. Nu tu tp khng gin on, dng mnh tinh tn
th c th thy hiu nghim. T N Hon ni: Xa ta tu hnh c chn quyt,
cng phu ngy m khng gin on.
HNH CNG THP BT THNG

L 18 loi tn thng m ngi hnh cng Thi cc khi luyn tp nn trnh.
Trng Tam Phong Thi cc luyn an b quyt q.2 ghi: Nhn lu hi tinh, nghe
lu hi thn, nm lu hi kh, ngi lu hi mch, ng lu hi xng, i lu hi gn,
gin d hi gan, lo ngh (t l) hi t, qu bun (cc u) hi tim, qu thng (qu
bi) hi phi, qu no hi d dy, s nhiu hi thn, ci nhiu hi lng, ni nhiu hi
dch, nh nhiu hi nc bt, ra m hi nhiu hi dng, chy nc mt nhiu hi
huyt, giao hp nhiu hi ty.
HNH CNG THP K

10 iu king khi luyn cng. L 10 loi king k m ngi tu tp Thi cc cng
nn bit. Trng Tam Phong Thi cc luyn an b quyt q.2 ghi: K dy sm bc
tc (khoa u), k hng mt nh quay hng bc (m tht np lng), k ngi lu
ni m t, k mc lnh o lt, k mc nng o phi, k qut gi khi ra m hi, k
thp n nn soi khi ng, k quan h tnh dc (nhp phng) vo gi T, k nc lnh
vo c, k la nng rm da.
70
HNH CNG THP YU
10 iu ct yu khi luyn cng. L 10 quyt php ln m ngi tu luyn Thi cc
cng thng nn gi ng. Trng Tam Phong Thi cc luyn an b quyt q.2 ghi:
Mt phi thng xt, mt phi thng lau, tai phi thng nh trng (n), rng
phi thng g, lng phi thng gi m, ngc phi thng bo v, bng phi
thng ch, chn phi thng xoa, nc bt thng phi nut, lng phi thng
ch.
HNH TR KHI CH
Hnh l hnh ni xch o v hong o, tr l tr ch sinh st, khi ch u ch
h nguy. Liu chn nhn ni: an in thng n nh n hon, h xa t ch my
trm ln, khi t h ngy khi, ch cng t h nguy ch.
HNH TRC DIU

Cng hnh luyn an n khi thn kh giao nhau l lc ng loi gn gi, nim vui
sng ny ging nh v chng giao phi, nhng diu dng th khc nhau, nn gi l
hnh trc diu. H L Ca ghi: Thc hnh k diu, ni ra xu h, rc ly s ch
ci ca k ngu.
HO TH CN LNG
Cn lng thi xa. Mi th l mt ly, mi ly l mt th, 24 th l mt lng,
16 lng l mt cn. S kim mt cn, chit ra lm 384 th. S ha mt cn chit ra
lm 384 ho. Trong bt qui mi qu c 6 ho cng l 384 ho. Ng Chn ghi:
Trong y c thi cu tng, xt tm cch ho di gt tnh.
HP TCH
Thn nh gi l hp (ng li), kh ng gi l tch (m ra). Thn kh cng ng
gi l giao, nh v chng lm hng phn ln nhau th c th th thi. Kinh Dch
ghi: ng ca gi l khn, m ca gi l cn, mt ng mt m gi l bin, vng
lai khng ngt gi l thng.
HC BCH
Hc thy ca bin bc gp ha th kh tr thnh bch, kh hay bay ln vn c th ha
thy chy xung m c th ch phc tng ha v danh. Hc l m, dng l bch,
ch gi l tri bch th hc. Ng Chn ghi: Trong hc c bch l an mu, trong
hng c th l thnh thai.
HC O
Thn v phng bc, sc n thuc hc, hc thuc thy, tnh cht thm xung. an
o mun cho thn kh thng ln t phi do mch c thu ln, cho nn mch c
cn gi l hc o, v hc thy gip thn ha nn ha khi bc chy. Tin Tng ghi:
Nu hi con ng tin tc ca kim an, dy ng ni y tm cn do.
71
HC TRUNG HU BCH
Khm thy vn hc (en), trong qu ly dng quang soi xung m lng ng bin
thnh bch (trng), nh nc sng h, nh sang nht nguyt ri xung m c nh
sng trng phn x. Tham ng ghi: Bit trng gi en, thn minh t n, bch l
tinh hoa ca kim, hc l nn tng ca thy.
HP C CHI HP
Kh th vo t bn ngoi ging xung th kh bn trong thng ln; do th vo ch
u mi, bn trong vn chuyn m ng kn, y l mc bnh thng ca kh.
an Kinh ghi: Hu thin h hp khi gi nh, dn khi cng phu h hp ca chn
nhn.
HP TOT B
Hp l ngng t ni an in, l li lim ln xng g m, tot l t tp ni m
kiu, b l ng kn ming, mi, mt. Tham ng ghi: ng kn oi kia, xy p
chc chn linh chu. Thy H ni: Di khng ng li th ha chng t m kim
khng thng; trn khng ng li th dc chng ngng m kim khng kt. Th nn
php t ha l vic u tin ca s thi th phanh luyn, hong hong ht ht l thi
gian thi th, mnh phanh cc luyn l cng phu thi th.
HU THIN CNG PHP

Lc h th c cng phu khai quan trin khiu; lc giao hp c cng phu ha hp
chn chng; lc chuyn qua tay khc c cng phu tu luyn tiu dc; lc rnh tay
c cng phu n dng o thai. T Hm H ni: Php cng phu hu thin th lp
c 4 tng: khai quan, trc c, c dc, luyn k. Dng khai quan m con ng
ca trc c, ly c dc tr gip nhu cu ca trc c, ly luyn k thu hiu
vic ca trc c.
HU THIN KH
L kh giao thng bn ngoi. Lc nh th vo nhiu, th ra t, cho nn cao ln dn;
khi tui trng nin hi th ra vo ngang nhau, cho nn ln ri dng li; khi tui
gi hi th ra nhiu m vo t, cho nn d b suy yu gi nua. o Yu ni: Mun
thy Dng cng t ln cn phi th vo nhiu, th ra t. Thin Chn Hong Nhn
ni: Kh chng tn th mnh chng mt, mnh chng mt th hnh chng dit.
HU THIN THN
Tc thc thn, thn m thi cc phn, thn c t c l, vng tng dc nim
ngy m khng dng. Nh la c trong g, , sau khi pht ra bc chy ri tan
kt, nh du ht th la tt. Tin Thin Ngm ghi: Nu bo tin thin mt ch cng
khng, hu thin mi chu dng cng phu.
HU THIN TINH
Giao cm m thnh hnh, c hnh th c cht, c cht th c trng lng, c trng
lng th hng xung, hng xung th r chy khng ngng, chy ht th thi.
72
Trang T ni: l vt ri, mun c tr li gc ngun ca n cng u phi
d.
H L
C ba iu: 1- Dng quan, 2- Cc o, 3- T khiu, l con ng trng yu i
dc i qua ca i. Nu nh khng gp c con ng chnh, m hng ba iu
ny i theo bt c mt ng ba no th chng nhng cng phu trc phi b ht m
cn nguy him v cng, ngi tu cn phi cn thn! Cnh Dng T ni: Hc o
phi nghin cu thin a tm, him thy trn i c tri m, u theo l ny kh ty
tin tit l, u i theo ng cong hoc thng tm.
HIN HNH
Thn c tnh quang, kh c mnh quang. Hai quang hp nht t gia sinh ra mt
vt. N ging nh hnh trng con ngi ta, mi ngi u c th thy c. Nu l
tnh quang n c th mi ngi khng th thy c, mnh quang n c cng
khng th bin ha t nh. Kinh Sanh Thn ghi: p thy ha m v hi, i nht
nguyt m v hnh bong, sng cht ni mnh, ra vo khng gin on, hoc lu hnh
tr th, hoc thot cht thng tin, thn thn hp nht th l chn thn. Thn vi thn
hp, hnh cung vi o thng, n th hnh chc ni thn, hin th thn hp ni kh.
HIU NGHIM
Hiu nghim bc u l an in m p, c th n ha, hoc m m mt mt khng
bit thn ni no, ch trong an in c cht tri gic, nhng th cht mi ngi
khng ng, hi c sai khc. Cho n sau khi khai quan trin khiu th nga l
chn long, nh va tm xong sng khoi mt m, kh th hnh dung. T Ngc
Thim ni: Nu c th lng l tnh nh, trong nim m v nim, cng phu thun
ty nhi thnh mt khi, sut ngy lng l nh g p trng th thng quy kh phc,
t nhin thy mt l huyn quan, n ln khng g ngoi, n nh khng g trong th
chn ly mt kh tin thin lm m ca kim an, sing nng thc hnh, ch trong
ngy trnh c th ngay bng Chung T, L T. y l hiu nghim th ri.
HNH C
Mc vng ti Mo, l c, l sinh cho nn tm dng m gi nhun. Kim Vng ti
Du, l hnh, l st, cho nn tm ngng mag tm ra. Ng Chn ghi: Nguyt ca
Mo Du tht kp thi, hnh c n ca dc tng hnh, n y kim an cn tm
ra, ngc li tng ha t cng nguy.
HNH THN CU DIU

Ban u dn gi thi ha, lyn ngoi hnh ca n l tnh; k n em ha hip kh,
luyn ni hnh ca n l h. Ni ngoi h tnh, ch c thn cn li mt mnh, gi l
hnh thn cu din (hnh v thn u k diu). Kinh Ty Thng ghi: Hnh thn hp
ng nn c th trng cu.
HOA NHY
73
L vt c mu vng gia, ch t hi tinh hoa ca cy c, l tm ca tri t, trong
cha v hn s sng. Xao Ho Ca ghi: Thuc trng sinh, hi hoa tm, hoa
nhy cht chng xun dim l, thi nhn khng thu hiu ci l trong hoa, mt b
quyt thin c ng gi ngn vng. L T ni: Hoa n hi hoa phi cn thn,
trng trn ngm trng ch tr hon.
HOA TR THN THY

Phia di kh huyt, mt l gia hai qu thn, ch sinh tinh gi l Hoa tr. V lc
hng nhp din, hng ny gi l thn thy, tc l mc dch. V lc din gp hng
gi l hoa tr. T Tim H ni: Hoa sen n ni hoa tr. T T Dng ni: Luyn
an khng c php no khc, ch l ly thn thy nhp hoa tr.
HOA TU
Hoa l din hoa di y bin trong thn ngi, thu hi phi ng thi. Tu l kim
dch i dc, sau khi ung vo nh say nh si. V Cn Th ni: M ca ra ni
vi anh, khng tu khng hoa o khng thnh. L T ni: Hoa hoa kt thnh
thuc trng sinh, ch do hoa tu ng trng sinh.
HA SINH TINH KH
Dch ha huyt ti ging cung, huyt ha tinh ni hai qu thn, tinh ha ti kh hi;
hi th nng thn hay ha kh, thn nng kh hay ha kh l thn. m Vim
chn nhn ni: Trong thn ngi ch c mt th nguyn kh, nu mun hi quan
phn chiu th phi thu lim kh ny, chm xung n cng tt, lu dn trong c
to ha.
HA TM NH CNH
Luyn tm phi luyn n ch khng cn mt cht g trong long, tc l ly linh i
bo cnh thng phng nh sang. Bng nhin mt khi bit, khng cho ngi khc
bit, bng nhin mt khi gic, chng cho ngi khc gic vo thi k hn n m
mt. Trong khonh khc ny nh sng soi thu bn phng, trng sng nh ngc
nh gng; gng ny soi khp mi xu c kho dung tha. Chuyt ng ni: Quang
minh tch chiu khp h sa, phm thnh th ra chung mt nh, mt nim khng sinh
ton th hin, su cn va ng b my che.
HA THN DIU PHP

Luyn thn hon h n mc hnh thn u k diu, c th ha thn trm ngn c.
L ny cng ging nh ngn tay con ngi, c ng ca ngi ngn tay u ty
theo tm . T T Dng ni: Mt nm sinh con tr, ngi ngi c ci hc.
HA TINH B QUT
Phi nh hai ha thn kh hp lm mt ha, trong l c ng tn phong luyn
ha n mi khng cn tc qui m an nh. Mch Nguyn T ni: Tinh hoa ng cc
v thc chng phi tn phong thn ha nung nhanh luyn gp th tinh ny t trong
thn, t tng dm dc nhiu lon thn ng.
74
HA TINH VI KH
V thn tr kh huyt, cm bit h hp qua li m thn khng chy theo bn ngoi,
thn khng chy ra ngoi th hi th t dng lin tc khng dng, ng tnh nng
nhau, khng kt hu v th thn t nhin ha kh. Chng h chng hp gi l tc
(dt). Trong hm cha chn khng tan gi l chn ha. Ha ny hay ha tinh lm
kh m trnh khi ha hon tinh ha cht r chy. Ty Tm T ni: m tinh chng
phi chn tc chng th ha, chn dng chng phi yu minh khng th sinh.
HA HI
L iu ha tnh tnh, tnh nh ha bc ln m ch v tn, ha tn ht th dit tnh
cng xong; tnh nh thy chy xung m ch v t, thy t xong th kit tnh cng
mt. Cho nn lm cho tnh ha chm trong thy, thy c t bin thnh kh bay
ln th khng t; ha b thy t th khng bc ln, y l tnh tnh ha hi mi c th
trng tn. L T ni: Thch hng gi tht c dp, phi tm loan phng ngm ha
hi. Long My T ni: Quyn luyn u khc con gp m, ha hi khng khc con
mi thy con trng.
HA HP M DNG
Dng ng m ty, m cm dng ng, hoc trong m dng dng, hoc trong
dng dng m, hoc nh m vn dng, hoc dng dng ch m, hoc em
m dng bn trong gip bn ngoi, hoc ly m dng bn ngoi gip bn trong.
T y trong ngoi ha hp th kim an t rng, khng sinh m kt. Ng Chn ghi:
Ni dc vn ng ngoi dc, ni thng ngoi cng phi thng, an u ha hp
loi ging nhau, n dng hai th tc dng.
HA HP NGNG TP
Ha l ha kh h hp, hp l hp kh tin thin, ngng l ngng thn t l, tp l t
tp tm tn lon. Hunh ni: Tn tm bn trong, chn kh t nhin ha hp.
Du Ngc Ng ni: Tm rng th thn ngng, thn ngng th kh t. Xung Diu
chn nhn ni: Thn khng ng th tm t an, tm khng ng th thn t ch .
HA HP T TNG
T tng tc Thanh long, Bch h, Chu tc, Huyn v. Thanh long, trong tng
ph l gan, khai khiu mt, tng cha hn. Bch h, trong tng ph l phi, khai
khiu mi, tng cha phch. Chu tc, trong tng ph l tim, khai khiu li,
tng cha thn. Huyn v, trong tng ph l thn, khai khiu tai, tng cha tinh.
Ha hp, ch tinh, thn, hn phch u do trung ng iu ha. Tnh Mnh Khu
Ch ghi: Mt khng nhn m hn gan, tai khng nghe m tinh thn, li khng
ng m thn tm, mi khng ngi m phch ph, 4 th khng tit lu th
tinh thy, thn ha, hn mc, phch kim u t trong th, gi l ha hp t
tng .
HA KH
Ha l dung ha, ch kh c iu ha m dng mt cch t nhin. Lo T H
Thng Cng chng c ghi: Ha kh ngm thng nn c trng sinh.
75
HA CHU
Tc hin tng ca huyn chu va hin ra, l ni cnh do ha tiu chu thin y
pht sinh. Xa Hunh v khng hnh tng m c huyn chu. Khng hnh
tng l cng phu v vi, l ha khng c hnh tng, c th thu nht huyn chu c
hnh tng. Tin Tng ghi: Thy ha v hnh giao cu trn th lu ngy tch
cha nh sng thun dng, t nhin v thnh i dc, nh hnh ha chu pht l
di.
HA CHNG
Mt cht xu dng kh mi sinh gi l ha chng, lc ny ch c th ly thn yu
t xuy ng m n dng mi c th sinh trng nguyn tinh. n khi nguyn tinh
y mi c th h th hi ly. i Hon Tm Gim ghi: Ch dng nu sinh
chng tu hnh, vy th sinh ni no th c trng sinh?.
HA CNG DIU DNG

Bi din sinh trong khm thy, chm xung khng ni ln, mun ch phc hng ca
cung Ly phi dng v ha nung luyn mnh lit, sau mi c th bay ln v sau
khi gp chn hng th th thnh tm ra , khng c s dng v ha na. Ban u
v m thng con m n, k l v con quyn luyn m m tr, cho nn ni:
bit a con th li gi gn m, m con quyn luyn, trn i khng mt mi m i
an thnh. T Hm H ni: i an gi l ni dc. Dng ni an th cn thin
nhin chn ha dng dc trong th ph, cng cn nh m dng ph ha ca ngoi
l, lm vic tng gim tru thim, bt oi kia, b mn kia, vic bn ngoi khng
th nhiu lon, cnh bn trong khng th xut hin, chm sc cn thn, xem xt lnh
nng, vn ha bn trong m ha ph bn ngoi, bo ton mi thng, b hu vi m
chng v vi .
HA CNG PHN BIT

Ha trong din l kh ca bch h huyn; ha trong hng l kh ca thanh long s
huyn; ha ca ngy 14 l bch h th kinh; ha ca chu thin l mui thng tru
thim; th v v ha l hu thin m ha, luyn k n dng trc sau s dng; vn
ha gia l tin thin dng ha, nht ph c an s dng; ngoi ha l ba
ngy xut canh, chn n th ph, ha kh ca tri t; ni ha l ch ha hon rng
khng, iu ha thng ph , nguyn kh ca mt thn. C ha inh nhm diu hp,
ly hng nm vo din, l hai hu trn luyn dc s dng; c ha em thy dit
ha l bn hu di c dc s dng; c ha v t, ha bc ln m thy chm
xung l o thun hnh, cu dc s dng , c ha k t, thy i ln m ha i
xung l o nghch hnh, hp an s dng. Ng chn nhn ni: Chn ha sinh
thn, phm ha hi thn ha ca kh h hp hay ha cc tinh, thn ha hay ha
nguyn tinh, ha ca nguyn kh hay ha kh h hp, ha ca nguyn thn hay ha
hnh hon h, k hc o trc sau u nh sc ha m thnh tin .
76
HA DC
ng l ha, tnh l thy; ng l tinh, tnh l kh. Ly tinh luyn kh ngi no
ung vo th bt t nn gi l dc. Dc luyn na thnh an, k no c c c
th ln tri lm tin. Vng o ni: Ha l cha m ca dc, dc l con chu
ca ha. T Ngc Thim ni: Thn tc l ha, kh tc l dc dng thn ch ng
kh m thnh o, ly ha luyn dc m thnh an. T Hc Lm ni: Ha dc
t ra mt ch, khi nhn t c, lc tm th khng.
HA HU
Ch la trong qu trnh luyn an. Trong an kinh dng Ha (la) ch
Nguyn thn. Hu c ngha l iu tit theo tng giai on. Theo cc nh Ngoi
an, Ha Hu l s iu tit chuyn vn sc la trong qu trnh luyn an. Cn
cc nh ni an th cho rng cng dng ng nghim ca la l: khi tn th thnh kh,
khi t th thnh ha, bin ha th thnh nc; tc dng ca n l ngng t nht kh
chn nguyn khng b phn tn. S vn dng ha hu khng ch c mt cch,
c Vn phanh, V luyn, H th, Hu yt, Tin hu, Hon cp, mi
giai on u c ha hu tng ng, bin ha nhiu v, ty thi m tin hnh.
HA HU PHN BIT
Ni ha l t kh ca nguyn hi, ngoi ha l chn kh ca i a; c ha trong
thy, c ha trong hng; c ha vn v, c ha chu thin, c ha k t, v t. Hu th
c : hu na khc, hu 2 gi, hu 5 ngy, hu 14 ngy, hu 1 thng, hu 1 nm. an
Kinh ghi: Mt ho cng ch mt ho nh, mt hu vn ch mt hu v, mt nm
ha hu c thai nhi. Chung T ni: Chn ha chn hu, ngn ng tinh t, ngha
su xa, ngi no t n s nhim mu ca n mi ot c thin cn.
HA HU VN V
Haa vn v l yu lnh ca s iu dc, l i dng ca chu thin, lc ng dng
v, lc tnh dng vn, khi thi th dng v, sau khi quy l dng vn. C Tin ni:
Vn ha c th n dng, gm li ch cho hng; v ha c th thi th li c th
luyn din. Vn gi l phanh, v gi l luyn.
HA K LC BCH THIN
Mt ngy c 2 qu, mt thng c 60 qu , mi thng c 600 qu, qu qu ging
nhau. Su trm thin, thin thin ging nhau, ha hu ca dng thai, tc l 1 ngy
12 thi, su thi tin dng ha lm mt qu, su thi thoi m ph lm mt qu,
y l qu tng ca tiu chu thin, cn i chu thin th khng chia ra tin thoi,
cho nn ni thin thin tng t. Long My T ni: Kim an b thut dt tuyt phm
nhn, su trm thin c gi l ca o.
HA LONG
Long vn thuc mc hng ng , nay mc sinh ha, ha hng nam, nn gi
l ha long, tc l hng din c kh m khng c cht, l gc sinh ra vn vt, l cha
ca v hnh, l nh sng ca thi dng, l chn hng. Khu Ch ghi: V cht l
chn hng, l nh sng ca thi dng, l cha sinh ra vn vt.
77
HA LONG THY H
Long thuc mc hng ng, mc sinh ha tri li b khc vi ha, nn gi l ha
long. H thuc kim hng ty, kim sinh thy tri li giu hnh ni thy, nn gi l
thy h. Thi t chn nhn ni: Ng hnh bt thun hnh, h sinh ra trong thy;
g hnh in o thut, long xut ra trong ha.
HA LC DNG
Ha ca h hp dng khi ha, hnh ha, dn ha, ha bc, ch ha. Ha ca

tin thin dng vn ha, th ha, ha, khm ha, khn ha, ha trong thy,
ha trong l. Ha ca tm thn dng ngng ha, ging ha, di ha, d ha, tm
ha, ly ha. an Kinh ghi: Dng ha luyn kim m thnh an, ly thn ch ng
kh m thnh o. Ng Chn Nhn ni: Ha ca h hp c th ha m thc m
gip nguyn tinh, ha ca nguyn kh c th ha h hp m tr nguyn thn.
HA THY V T
Ha v danh chy bng, sng bin kh cun cun, thy ha khng giao nhau gi l
v t. Khng dt b s gin d th ha bc chy ln cao, chng ngn chn lng ham
mun th thy m t chy xung. Nhp Dc Cnh ghi: Thy s kh, ha s t,
sai mt cht xu th khng thnh an.
HA TRUNG HU THY
Kh t ha sinh, trong kh c dch, dch tc thy. V thy khng th t nhun phi
nh hi nng ca ha m thnh nhun. Onh Thim T ni: Ha vng ti ng,
thy ng kh cng ti ng. T y m suy ra th trong ha c thy.
HOI THAI
Cng phu luyn an nu t ti an tc nh th tin thai thnh, ch mi thng
y l xut thai. V Cn Tr ni: Gi hunh nh, dng cc thn, n ng
mang thai bun ci qu i thi.
HON NH
nh l cha dc, l c kh nng to ha, cho nn c tiu chu thin trong l,
hnh ha y t cn phi thay i ci nh khc hnh ci ha ca i chu
thin. Nu khng th phi tn thng an. Bi do luyn tinh ha kh ch gii hn ni
kh huyt, luyn kh ha thn phi ni thn cht. T T Dng ni: Trng rm
trong l ngc nhy sinh, chu sa trong nh thy ngn bnh.
HON HNH
i thn. y l do tui gi c b quyt nhng kh huyt suy, i dc kh
tu th phi mn thn th trng kin v t chi y khng khuyt tt, do ngi
y mnh yu minh nn mn t thi m hon dng, b li t thi ca mnh khng
dng na, tip tc tu cng phu trc kia cho xong vic ln. Hoc c ngi ring
la nhng thin thai nhp vo, ch i 14 nm mi g vo o hu ng ch, ti
78
thi ch r nhn i trc ri tu tp li chn qu. Khng nh th th mt khi vo
trong lun hi, ngi m bn tnh, tin o kh nghe, chm m trong bin kh,
vnh vin kh c ngy no ra. Trc l ot x, sau l u thai. u thai th a s b
hn m, ot x th c th t bit r s vic tin thn. an Kinh ghi: Cho d ng
liu ng chn nh tnh, kh trnh khi b thn ri nhp thn.
HON AN
1-Ch s iu tit hot ng t duy thc, khin thn tnh tr v no. Tnh Mnh
Khu Ch ghi: Phn chiu ngha l nht tnh thu nim, thu nim an tm, an tm
dng thn, dng thn qui tnh. Tc nh Ngy B Dng ni: Lc u kim
v tnh, mi gi l Hon an.
2-Chn kh quay v bn x. Chung L truyn o l- Lun hn an ghi: Thng
in l nh ca thn(thn x), Trung in l ph ca kh (kh ph), H in l khu
ca tinh ( tinh khu). i ri m c ch quay v, bi vy gi l Hon an.
3-Ch tn dch v an in. Kim an vn p ghi: an y l an in; dch l ph
dch (dch phi). ph dch t v an in, cho nn gi l kim dch hon an.
Hon c ngha l quay tr v . o gio luyn an, khin an sa luyn thnh thy
ngn, lu mi li thnh an sa, bi vy gi l Hon an. Nghe ni c th khin
ngi gi tr li, ngi cht sng li, cy kh ti li (lo gi phn trng, t gi
phc hot, kh gi tc vinh). Bo Phc T ghi: Nu ly loi an Cu chuyn cho
vo trong thn nh th lp tc ha thnh Hon an. Ly m ung mt ao khu th
lp tc bay ln tri gia ban ngy.
HON H
L mt giai on cng phu luyn an sau cng. V tr vn ha, mt quy v h,
ng th vi thi h, n ln khng g ngoi, n nh khng g trong, l cng php
nht tha ti thng. Cao Chn Diu H ni: Mt ch nhn ng tnh to, lng l
bt ng ni linh cung, ch cn trong y khng qui ngi, bn th thin nhin t h
khng.
HON NGUYN
Luyn n khi thn tm u khng ng, phn hon n khi thn ton kh tht s
thy mt mi xa nay trc khi m sinh ra, gi l hon nguyn. C Tin ni: Sinh
dit lun hi, y l gc kh, thnh nhn siu ng, dng s rong rui tr v ngun ,
ra khi ba ci. Tin Tng ghi: nn dng quan gi l iu dc, thi dc quy
l gi l hon nguyn.
HON PHN
Tr v. Ni ngha an ch cng mc c yu ghi: V d nh Thn trong thn
ngi nhip tnh m tnh thu v, tnh khi phc, tnh n ln, th li tr v h v.
chnh l o phn hon.
HON TINH
L tinh mun xut, lm cho n tr li ch c, gi l hon tinh, t phi cng s dng
thn kh, chuyn nht khng hai, c thinh c lc, cng p n tr v, thu tng luyn
79
ha, gi gn chc chn, trong cng php vi diu, nu cha c chn s t ming
truyn th ch lm cn. Ct tin ng ni: Cng c hnh, bo h thn khng g ln
hn tinh.
HOT NG THI
Gi l Hot Ng thi, tc vic sau Hot T thi. an php coi dng sinh l Hot
T thi, coi m sinh l Hot Ng thi. Lc y ch trong c th c dng thnh ha
, tin ha sp ht, ton thn khoan khoi, mun tng u m ra, tm ng, thn
nhit, tc c my (c) ca Hot Ng pht sinh. Cn phi thc y bng vn ha, y
lui m ph, tm gi gi cho m, gn gi chn m, phng chn dng thot ra,
khi hng thuc v tn thng n an.
HOT T THI
Ta ngn tc ghi: Nghin cu v Hot T thi chn chnh, thy cn c s khc
bit, thuyt ng, l phi tm t trong v hnh v tng. Thuyt ny th no, l
ch hnh cng ti ch tch m khng tch, s bng thy ni c nh chng c c
vy. l bc u ca Hot T thi. Tip bng thy c xut hin, l
chnh tng ca Hot T, ging nh ni thu t ti nam cn, l lc ni kh ca
Hot T trn y, o php s ly mt tri( Thin mc) ngng kt. Tc l lc
luyn cng nhp tnh, lc chn c trong c th mi pht sinh, nht dng mi pht.
HONG BCH THUT

Ban u luyn an, bn trong thy nh sng trng nh nh sng bc trong ngn l,
an y nh bch ngc, l ngc dch hon an. Tip theo l lc mi thng dng
thai, bn trong c nh vng bay nhy, an y nh hong kim, l kim dch hon an,
mu sc an trc sau khc nhau nn gi l hong bch thut. Thin luyn an ca
T Tam Phong ghi: Hong bch thut chng phi kim ngn th gian, qu c
chn truyn, hay sinh ra i dc tin thin, bit c hunh nha bch tuyt, gi l
hong bch.
HONG D
Lc i hon an, kh t hong o i ngc ln cng nh s pht trin rng ca xe
c, nn d cho hong d. V khi i xung trng lu th kh ha thnh dch, dch
ngng m thnh an. Tham ng ghi: Di c kh thi dng n nung trong chc
lt trc ngm ri sau ngng, gi l hong d.
HONG O
Ng Chn Thin ghi: Ka nhng bc luyn Kim dch hon an, kh gp m d
thnh, cn phi tu su o m dng, thng t l to ha, th mi c th siu vt
hai kh ch Hong o, hi hp ba Tnh ni nguyn quan. C ba con ng
vn hnh ca dc vt trong c th, Hc o Hng o tun hon theo hai mch
Nhm c, t Hi m ti thng N hon l Hong o, do th trung ng lm
ch.
HONG THAM NG KH
80
Hong tham ng kh l tc phm kinh in quan trng ca o gia, l tc
phm thuyt minh cho l lun ca o gia so vi sch Lo T, a v khng hn
km l bao, v vy o gia cn c gi l hc thuyt Hong-Lo. Cun sch ra i
vo khong th k th 5, thi Bc triu, tc gi l ai, cha c r lm. Cun sch
c chia lm ba phn: thng, trung, h khng nhng l kinh in l lun ca o
gia m cn l tc phm v tu luyn ni an.
C cun ch gm 450 ch, nhng hm tht su xa v cht lc. T tng ca cun
sch ch yu bt ngun t Chu Dch v Lo T. Thin m Ph Kinh tip
thu quan nim m dng v quan nim tam ti ca Chu Dch , xc nh t tng
duy vt v php bin chng ca ton b cun sch , ng thi cng t c s l lun
cho phng php tu luyn ni an, t cng ni ln c mi quan h gn b
gia Chu Dch v l lun o gia.
Nhng sch ch gii Hong m ph kinh kh nhiu, ch tnh s sch c thu
thp ti Chnh thng o tang hn 20 quyn. Trong c nhng tc phm ni
bt nh Hong m ph kinh s ca L Thuyn, Hong m ph kinh tm
php ca Tu Nguyn Nht, Hong m ph kinh ch ca Kch Tng T. Cch
ch gii nhng tc phm trn c bn da trn Chu Dch v Lo T phn nh
mt s thc khch quan l Nho o ng nguyn.
HONG LONG
Long vn hng ng, thuc mc, mu xanh, gi l thanh long; ch khi no ng
long phng thnh th gi l hong long, tc l tn khc ca chn , chn thn. Tin
Tng ghi: By ngy dng ca thin tm tr li, ng long phng thnh nh Cn
Ln.
HONG TRUNG THNG L

Trong thn th con ngi, trn thanh di trc, ngoi ng bn phng, trong dung
hai thng, l thng tm mch. Nu khng thi dc, dng trong m khng th tr,
cng nh khng tin ha, dc phi hao tn, ha dc u dng th trung hong
lp, vn ha thng. Tham ng ghi: Hong trung dn thng l, da tht c ti
mt. i Thnh Tp ghi: Trn chng trn ch vung chng vung, sum la vn
tng ngm cha ng, bn ngoi mt im trng, gia mt im vng.
HONG HONG HT HT
Lc ng tt cng sp tnh, lc mun ng m cha ng; ni ngy l hong hn, ni
thng l ngy mng mt, ni nm l h ch, ni thi gi l gi Ng. Thiu T ni:
Hong ht m dng mi bin ha, chan ha tri t cht xoay v.
HONG HT HU VT
ng tt cng m tnh, ci t ng y l vt, vt y l nguyn thn. Chn m trong
cung l sp ng l trong v sinh hu. Kinh o c ghi: Hong ch, ht ch,
trong c vt. T Tam Phong ni: Hong hong ht ht thi cc sinh, yu yu
minh minh anh nhi hin.
81
HC D HNH NAN
Hc th d, lm th kh. Ngi c sn tc cn lc tr tui nghe o lin lp ch
dng cng, gp c chn s, mt khi hc l thnh tu. Cn k khng c tc cn th
khi ln tui mi c duyn nghe o, nhng tui cao cho d c tch ly cng hnh
c gp minh s, t phi trc liu mnh sau liu tnh. Cng vic ny tuy d hc
nhng rt kh thc hnh. Ct Tin ng ni: Xa ti c o ny, trong hn 30
nm thn khng c tin bc, bn b v liu t diu o ny.
H HP
Tuy l kh hu thin, cu tin luyn an chc chn phi nh n kh ny. Nm cht
tin thin thn kh khng n hng ngi tan i l cng phu ban u. Th ra t
tim v phi, th vo n gan v thn. Hi th ra tip xc vi thin cn, hi th vo
tip xc vi a cn; hi th ra th rng ngm my t, hi th vo th h rng gi
ni. T Trng Dng ni: Thn khng ri kh, kh chng la thn, h hp vng lai,
thng vi hai ngun. Xng o chn ngn ghi: Mt h mt hp thng vi kh
c, mt ng mt tnh ng vi to ha.
H SANH THY TRUNG

Tc l kim sinh t khm thy, bi kim trong ng hnh thuc hng ty; trong t
tng bch h hng ty, kim sinh thy hng bc, thy tr v kim quy ty. T
Tim H ni: m dng in o, khm trn ly di, bch h tr v nh, minh
chu v gi.
H L
Lc hng nhp Hunh nh th Hunh nh i tn l h l, Duyn Ngc Hoa
ni: Thy ngn y kn trong h l, bt cht ming kia lp ra nguyn tng. C
Tin ni: H l xo, h l diu, ring c tri t ngi khng r. H L Ca ghi:
Bn trong h l c kim an, ung vo trng sinh mi khng gi, va khng ln
va khng nh, thn khu cn khn u by xong, khm ly in o nh h l,
trng nam ot ca bu thiu n.
H TRUNG
Ch trng gia thn con ngi, ging nh trong ci bnh, nu bit trong trng
rng lin c th tham thu ch diu dng trong v nim vui cng v cng.
Khu T ni: Rnh ri xng ln bi ca Bch Tuyt h trung, lng l phi m khc
nhc Dng Xun th ngoi. Khu Ch ghi: Nh xu h trung ring c tri, tru
st cy ba t kim lin.
H D
H l ca nh, ngi qun t khng ra khi ca m bit vic trong thin h, d l
ca s nh, bc o nhn khng ng ra ca s m thy o ca tri ; thn tm tnh
mnh l ch k gi ca o, nh vic trong nh trong ca m khng bit, sao m
ngu si vy! T Hm H ni: Nhn m khng thy c, nghe m khng nghe c,
khng th nm bt, khng bit tm n ch no. Ngi no bit c ngha ny l
o trong ca.
82
H O
iu quan trng th nht, ngi c c hnh khng cn ham mun g c, thnh
tm hng o, ch hnh kin nh, li hay nhn ni mi lao kh, hai ngi h v.
iu quan trng th hai, chun b o lng 5 nm v nhng nhu cu cn dng
hng ngy, bi trong 100 ngy luyn thn, 10 thng dng thai, ba nm b mm,
vn khng khi cn dng n y thc v h o. Sau khi thnh o, hoc c k vo
hang su rng thm tu li cng phu din bch, hoc c ngi luyn th xc bin
thnh s khng m ban ngy bay ln, hoc c k tr hnh th thc hnh li m
cng, mi ngi u ty theo nguyn ca h. m Chn Qun ni: Mun tu o
cn phi c tin ti, ca ci v ba ngi ng tm lm bn mi c th tu luyn.
H PHP
Ngi hc o khi c cch tu tp, khng th mt ngi m thm dng php
luyn an m trc phi tm kim h php ni ngoi liu i s. Nu khng c
ni ngoi gim h th o kia kh thnh. Nh T Trng Dng dng L Linh
Dng, Ha Ngc Thim lm ni h, M n Dng lm ngoi h; T T Dng
dng Lu Th ch, Bch Long o nhn lm ni h, Lc Cng cp, M X Hu lm
ngoi h,Trong sch s ghi c th, y khng th nu ra ht. Xao Ho Ca ghi:
Tm lit s, kim hin ti, cng an l nh ha phm thai. Thin Lai T ni: Hc
i o cn k tri m, i khp chn tri khng ch tm.
HI SC
Hi l cui thng, sc l u thng. Lc m cc dng sinh, dng quang n np
ni h ngy, m dng giao hi lc hn n yu minh. Vn Dng T ni: Trong
lc hi sc, nht nguyt u t hi ni h ngy phng bc, thin vo trong a,
nguyt bao trong nht, nht nguyt t giao cu nhau.
HI PHONG HN HP
Hi phong l hi ton (xoay v) kh h hp. Hn hp l hn hp nguyn thn
nguyn kh. Nhn nguyn thn ni tm, nguyn kh ni thn, cch nhau rt xa, ch
n nguyn kh sinh ra m hng ra bn ngoi, nguyn thn tuy bit m khng th
ngn cn c, phi dng kh h hp hi ton mi c thn kh ng qui ni cn
v c th phc mnh. Tin Kinh ghi: Tin thin khng l hu thin, khng chiu
nhip. Hu thin khng l tin thin, khng bin ha.
HI PHONG HN HP
Hi phong l hi ton kh h hp, hn hp l hn hp kh tim thn. Hai kh ton nh
s h hp m hp. Kinh Tm n ghi: Hi phong hn hp, trm ngy cng linh.
HI QUANG NI TH
Trong thy khng hnh, trong nghe khng ting, gi l hi quang. Trong chc lt
khng ri tri tim ngi gi l ni th. Thc hnh vic ny khng gin on hay t
cm thng. Qung Thnh T ni: Mt khng thy, tai khng nghe, tm khng bit,
thn em ni th hnh hi, hnh hi lin trng sinh.
83
HI QUANG PHN CHIU
Cn c tn Ni chiu phn quan. Hi quang tc l thu quang vo trong. Quang
tc l nh mt. Thi Thng Thun Dng chn qun liu nh c nht kinh ghi :
Thu quang chiu vo trong. Thn quy vo huyt kh. (Hi quang phn chiu trung,
thn quy kh huyt l).
HI T BO HONG
Hunh nh thin ghi: Nu bit phc kh c tinh, nm c tit ph th linh kh
ngng bin nh khi ta my trng y Tam in, ln th lm my, xung th lm
ma, ly m ti cho ng tng m cm r vo. ng lc hi ly em luyn,
vo an in, xuyn vo trm t, t nhin ra khi bng ti m soi ri ca Chn
dng. Cho nn gi l Hi t bo hong.
HI TON
Trong lc hong hong ht ht nu c bin ha, lc yu yu minh minh hnh nh c
chuyn ng, chnh l ngha ca hi ton (xoay v). Thiu T ni: Hong ht m
dng va bin ha, tri t chan ha cht hi ton.
HN GIC
Phch hp vi thy th hn, hn hp vi thn th gic. Hn l gc ca s cht, gic
l im ca s sng. Thn ban ngy tip xc vi vt, ban m hin ra trong m,
nhn gic m bit sng, nhn m m bit cht. T Tam Phong ni: Hn kh thch
nm hi chng t, mi n s canh mt mi sinh, khi gp hu s thng hoang
mang, ch dy tm nn gi tnh to.
HN TN
Bnh thng thng lc tnh ta khng ngoi hai th, chng hn trm th tn lon.
Hn trm ging nh t lit rt kh tr, v n l ch lm vic ca phch thun m.
Cch i tr l ng dy i tn b mt lc loi b m m tng thm dng th
thn ch t nhin sng sut. Tn lon ging nh nga ngy, c th cha tr bng
chm dc, ch cn mt nim duy nht v dng php s tc ch phc, phi khin
cho tinh thn tp trung vo mt ch. T N Hon ni: Cng phu trong trm ngy k
hn trm, hn m tn lon mt i chn.
HN N
Ch trng thi hai kh m dng ha trn vo nhau. Thng dng ni v trng
thi cha ny n v hot ng t duy ca con ngi. Nh Thut ghi: Thi cc l
tn gi ca s o ha n ch ch cc, khng tng khng s, m vn vt khng
vt no l khng t m sinh ra, thc l ci kh hn n cha phn ra.
HN N HNG MNG
Tham ng Kh ghi: Hn ng hng mng l lc mt kh cn cha chia. Ch ci
kh tin thin lc tri t cn cha phn chia, tc nguyn kh lc mi bt u sinh ra
khi ni luyn.
84
HN THI HN LUYN
l khng bit php phong ha, khng r l dc sinh, khng tng chu thin c
tit , chng bit phong c c l, khng theo th lp m phanh luyn. o Yu
ghi: Thi dc phi nh ngc th, thnh nhn t cy Hunh b.
HN TC HA QUANG
Ch vic theo thi tc tu hnh, khng l mi nhn, ty nghi ng ph vi i , khng
ly vo vn vt. Thn chn thin ghi: Tu hnh hn tc vi ha quang. Trn th trn
ch, vung thi vung. Sng ti thun nghch u kh on. Ngi no tranh c
thc hin hnh tng. (Tu hnh hn tc ha quang, Vin tc vin h, phng tc
phng. Hin hi nghch tong giai mc trc. Gio nhn tranh c kin hnh tng.)
HN PHCH
Hn bn tri thuc mc, l thn ca dng kh, dng l nht, cho nn gi l nht
hn. Tc dng ca n ban ngy mt n c th thy, ban m hp vi gan hay
nm m, ch cn tnh gic nhiu l c th ch phc phch; mc hay sinh ha m
ng l tnh. Phch bn phi thuc kim, l thn ca m kh, m l nguyt cho nn
gi l nguyt phch. Tc dng ca n ban ngy ni tai c thy nghe, ban m hp
vi thn hay ng, ch cn m nhiu l c th ch phc hn, kim hay sinh ha m
tnh l mnh. Hn ch v nng ni tim, nn ngoi hung rt nng; phch ch v lnh
ni thn, nn ngoi thn rt lnh, y l nguyn do thy ha v k. Kinh Hunh nh
ghi: Ha ch hn phch tn dch bnh, ngoi ng tai mt nht nguyt trong. L T
ni: S sng ca con ngi, tinh kh l vt, hn l ch ha sinh ca kh, phch l
ch ha sinh ca tinh. Tinh phch thuc m, kh hn thuc dng, v n ng trong
hnh cht hu thin th u l m.
HNG DIN HC HNG

Din vn mu en, khi dn ha nung luyn bin thnh mu hng. Hng vn mu
hng, khi b thy ch luyn bin thnh mu en. Ngi xa ni: Hng din hc
hng i an u, hng hc tng ph l tu chn. Huyn o Tp ghi: Kim mc
bn tnh giao hp nhau, hc hng hng din t cm thng.
HNG MNG NHT PHN

Kh chn dng tin thin do ch tnh m c cht t ng, dn n tm ng khin
tnh cng cm thy n hu vi m hu ti. T Tam Phong ni: T khi soi l hng
mng, bit c cn khn to ha l.
HNG MNG V PHN

Hng mng (thi hng hoang) dng kh, cha phn l sp ng m cha ng.
Trong v sanh hu, vo lc sp c m cha c. L m dng nh c, vo lc sp
phn m cha phn. Tham ng ghi: Trng Ni khen hng mng, c cn khn
ng h, theo xa gi l Nguyn Hong. Quan Tuy dng nn ci ban u.
85
HNG NHT HO NGUYT
L bn tng ca m dng trong tin thin. Ban u nguyt hin ni m, mu ca
n sng trng, k nht hin ni dng, mu ca n hng. Nht nguyt hp
nht l m dng tin thin giao cu, lc ny h tnh cng tt th pht sinh ng c,
trong c ny c mt vt thnh dng l s bt u ca o thai. Ng Chn ghi:
Di m tri hng m qui dit, u trng non sng dc miu sinh.
HP KH MC
Trong 24 gi, bt lun ung n ni nng x giao, t phi c mt cht ngng tn
an in, nht nh chan ha khng tn. Khu T ni: Kim an i dc khng
kh cu, ngy thy an in m gi gn.
HUN CHNG
Lc mc dc n dng v mi thng dng thai th chng nn dng gi h hp,
ch c th dng chn , ch gi l vn ha thin nhin hun nng. Lc T D ni:
T tin dng ha, ch dng chn kh hun nng y l mc dc.
HU KIM
Tc l tm cng ngh kin quyt m khng b vt quyn r, l ch t trung thc
khng b vt m hoc. Thanh gm ny hay chm i dc cht phin no v xua ui
yu t l li kh luyn an. T Ngc Thim ni: Hu kim dit tr binh lc tc.
HU QUANG
Lc tinh kh y th thn cng sung mn, thn sung mn th c nh sng pht ra,
nh sng ny gi l hu quang. L Tin ng ni: Hu quang cht ha lu kim ha,
luyn tan ni su 18 tng.
HNG L TNG TH
Cn vn l hng dng tin thin, nhn mt kh ng m mt cht chn dng ri
vo khn m. Khn vn l th m tin thin, nhn th nhn mt cht chn dng
khin cho trong mt cht chn m bay v cung cn, bin thnh hng l tng th
(trong hng cha th), trong th cha hng, m dng cha nhau m sinh diu
dng. Ng Chn ghi: Trong hng ni hm th cht, chn m li m dng tinh, hai
th ha hp diu mi thnh, im ha phch tin hn thnh. T Tam Phong ni:
Trong mc cha ha chng phi ni chi, trong hng cha th l bo trn.
HUYN CN
1. Ch thn th. Hunh inh ni cnh ghi: Thn l cn bn.
2. Ch cn bn ca o.
HUYN CU
Ch ty sng ca ngi, tc l mch c (c mch) l con ng quan trng (yu
o) ca vic vn luyn. Tham ng Kh ghi: Huyn cu l thin h, v vi ty
sng ca ngi.
86
HUYN CC
Ch thn. Hunh nh ni cnh kinh ghi: Rut l trng thnh, mt l p, thn l
Huyn cc, trn ng vi Nam Bc.
HUYN CHN
Tc l ngc. Ngi xa cho rng nut ngc s c trng th. Bo Phc T ghi:
Khin ngi nh nhm bay c, ch chng phi ch thnh a tin m thi.
HUYN CHU
1. Kim an, tng trng cho an dc trong ni luyn. Hn nguyn bt cnh chn
kinh q.5 ghi: Huyn chu l t tng chn kh cng hp li m thnh.
2. V vi cn bn ca o. Trang t-Thin a ghi: Huyn chu, T M bo l
o chn vy.
HUYN DIU
Php tin khng th dng ngn ng din t ht ngha su xa ca n, nn gi l
huyn. huyn li huyn th gi l diu. Mi thng dng thai, lc thc hnh i
chu thin, cnh tng bn trong ca n kh m hnh dung, y gi l huyn diu,
cn gi l huyn diu chu thin, u l cnh tng ca thn kh hp nht. T Tam
Phong ni: Hong hong ht ht cn hu v, v cng to ha trong , diu
trong huyn, huyn trong diu, h xa chuyn ch qua tam quan.
HUYN AN
1. Ch dng kh mu . Vn cp tht thim ghi: Phm dng kh mu th gi
l Huyn an.
2. Ch thn ca N hon no b: Xt ra Huyn an chnh l thn ca N hon vy
(sch trn).
3. Ch Tm thn.
HUYN KH
Ch kh c sn sinh ra gia 2 thn. Hunh nh ngoi cnh kinh ghi: C ngha l
phc thc bch kh ni gia hai qu thn, cho nn gi l Huyn kh.
HUYN KHIU
Huyn l kh lng, khiu l m by. Khng th suy xt ci l m by ca n, y
gi l Huyn khiu. Thng Dng T ni: Khiu ny r rng trc mt, k h
s nghe qua ci ha h, Dp tr thin nhin chn huyn khiu, phn bit lung tung
chng phi chn.
HUYN LM
L vng kin, tc l vng tng thm cn c t v th n nay. Mun luyn an
trc phi qut sch vng tng ny th khi thc hnh ni cng mi khng b
chng ngi. an Quyt ghi: Hi quang phn chiu, bn trong ch cn nht tm,
vng tng bn trong khng xut, vng tng bn ngoi khng nhp.
87
HUYN MN
Trn Cn ln c l rt nh, lc m dng hi hp chng chu dao ng, i khi tnh
tnh tng cm, t nhin b ng tng thng. H nhng g c hnh cht th khng
cho bay ln vo trong l y, duy c chn kh thc thc c th vo thng bn trong,
v th thnh nhn ch thng tin thin nht kh th c th m toang l ny. Don
chn nhn ni: Chng phi huyn mn tin tc su, ni cao sng rng t tri m.
HUYN NGUYN
Dng ng kh cng o gia. 1. Ch o, bao hm cc phng php kh cng dng
sinh. C xut x t Tn th-L Huyn Thnh truyn. 2. Ch o in hoc ch
Huyn tn. Vn Cp tht thim ghi: Hng ngy vo tnh tht, th Huyn nguyn.
HUYN QUAN
Gm: 1-Ch mn nhp o. Chi chung c s kh cng. Ty Dng tp tr ghi:
Khng cn mt nhc tu o khc, chnh l Huyn quan. 2-Ch an in. Chm
cu i thnh ghi: Ch Huyn quan.
HUYN TN
Ch huyt chnh gia c th. Phng Th cm nang ghi: Mt huyt gia thn, tn
l Huyn tn, th kh sinh, thc l Ph thn, l ni Tam nguyn tch t, tinh
thn hn phch hp nhau huyt ny. chnh l gc ca kim an tr v, l
ni thn tin ngng kt thnh thi. V tr ca n ng di Cn, trn Khn,
pha ty ca Chn, pha ng ca oi, ch Khm Ly giao hp, l ch chnh gia
ca thn th, chng da vo hnh m lp, suy th o m sinh, dng c dn
khng, nh cn nh mt, ch chnh trung m thi.
HUYN TUYN
Thin nht sinh thy l chn thy, v thy ny t huyn quan pht sinh, sc n thun
trng khng t vt nn gi l huyn tuyn. Kinh Hunh nh ghi: Huyn tuyn u
khuyt cao sng sng, trong tam in tinh kh nhim mu.
HUYN TC
Ch vic tp luyn kh cng, h thp mc tiu hao nng lng trong c th, iu tit
cng nng ca cc b phn trong c th ko di tui th. Mch Vng ghi: Php
thai tc dng mt chic lng hng t chm mi, m hi th ra ht vo t mt
n mi, mi ly trm, trm ly ngn, ngn ly vn, cho ti nht nh, khng cn
qua li xut nhp na, hoc thm ta ( tnh ta ) my ngy chng xut nh th s
mi mi tr c i kht, khng b nng lnh. S i kht, nng lnh ca con
ngi ta l do nguyn kh ra nhiu m vo t. Cho nn ni rng: php Huyn tc l
s t trng sinh.
HUYN NG
Trong ming con ngi, pha sau lui, ch c li g i xung, cn gi l huyn
ng, bi hi th n y b tc kh thng. Khi luyn an, dng ha c kh xanh
88
trong an in pht ra n y hi bin ra mu sc en ta. Hc l huyn (en) nn
gi l huyn kh. Huyn kh nhp vo huyn ng. Khi hai kh thay i th kh bin
thnh cam l, ti ra tm cung, vn ri vo trong hang trng, y l ngc dich
hon an. Kinh Hunh nh ghi: Phc thc huyn kh trng sinh.
HUYN CNH QUAN

l ca i kh khn ln nht m ngi nhng ngi tu chn ni luyn cn phi
thn trng vt qua. Huyn cnh, ch mi cnh gii h huyn hoc nhng nim
chp trc. Thng quan vn ghi: Ci o Tnh mnh, l o chn thng vy.
o chn thng, khng k d, v hnh v sc, khng gng go, c t nhin nhi
nhin vy thi, nu khng s ly huyn cnh lm chn, chng c k Bng mn
ngoi o, c nhin l lm hng vic ln, m ngay ngi vo chnh o cng s
lm hng vic ln, nh vy m mun thnh o th thc l kh lm thay.
HUYN AN
Ngc thanh kim t Thanh hoa b vn kim bo ni luyn an quyt ghi: o m c
Huyn an, l do ngi hc o khng bit chnh l, xng by m thi th, giao
hp, cho nn thnh Huyn an. Huyn an kia, cha tnh tm in m ly mt
dng, cho nn lc mt dng thc ra khng phi chn dng, m chnh l kh
th ht. Tinh cng khng phi l nguyn tinh, m l tinh dm dt; Thn bin cng
khng phi nguyn thn m l ngh tnh dc. K kia va mi hc o m mun
thnh tin, c th no khng phi l dc nim? Ly dc nim m giao hi dng
sinh, l l do m c Huyn an. Ch trng hp luyn mnh cha thun, tm
thn bt nh, nn nng mun thnh cng ngay; giao hp xng by, thc ra th ci
c cm c vn l tinh, kh, thn hu thin, do khng th thu c hiu qu
dc sinh an thnh.
HUNH B
Phm vic ui dng n m, ui m n dng, gip cho m dng kt hp,
gi chc nng phi kt hp u gi l Hunh b. Trong Ng hnh Kim, Mc,
Thy, Ha, Th, th Th l trung ng gia, mu vng, th li l trung tm ca
Thy, Ha,Kim,Mc, nn gi Th l Hunh b.
HUNH NH
Hunh l hunh gia, nh l nh gia, ni rng n v tr trung ng. an
Kinh ghi: Trn an in l kim nh, trn kim nh cht xu l hunh nh. T
Tam Phong ni: Gi hunh nh, nui cc thn, n ng mang thai tc ci qu
tri. Hunh nh c ngha l khong trng trong l rn.
HUNH NH CHN NHN

Lc tm thn tp trung vo hunh nh th thn ny gi l hunh nh chn nhn;
cn gi l hunh nh ni nhn, v n tp trung vo bn trong, khng do chi bn
ngoi. Kinh Hunh nh ghi: Hunh nh ni nhn mc o gm, mc qun hoa tm
khi my bao ph.
89
HUNH HOA NGC N
Hunh l hunh nh, hoa l hoa tr, ngc n l thn. V lc thn tr hunh nh
hoa tr, thn ny gi l hunh hoa ngc n. Kinh Hunh nh ghi: Hunh hoa ngc
n bo t tnh, chn nhn n S Lc inh.
HUNH NAM HUYN N

Hunh nam ch nht dng trong thn. Hunh n ch nht m trong tm.
Tnh mnh khu ch ghi: Thnh nhn ly lm Hunh b, dn Hunh nam trong
Khm, phi hp vi Huyn trong Ly, v chng va giao cu, lp tc bin thnh
Thun cn.
HUNH NHA
Nh ngoi an ly din(ch) , hng ( thy ngn) b vo trong vc, vc lm bng
t; ch, thy ngn gp t th sinh ra vt trng thi mm(nha), bin mm thnh
vng, hin r tng sinh c bt u ny mm , nn c tn gi Hunh nha. y l
tinh hoa ca ch. Li tip tc nu luyn na th thnh Kim an. Cc nh Ni an
mn dng n tng trng cho s trong tnh c ng. Tham ng Kh ghi:
m dng chi thy, sung hm Hunh nha., rng Nhn tm linh tri h tnh th
khch kh khng lai xm, o tm chn tr ny n, sinh kh phc hi, nh cy c t
t ny mm, sc mm vng non, bn cht thun thy, nn gi tn l Hunh nha.
Ng Chn Thin ghi: Ch sau khi nh sc la iu ha, ging Hunh nha mi dn
dn trng thnh.
H CC TNH C
H l h v, cc l cng cc, tnh l tch tnh, c l ht sc, ht lng. Ging nh
ni gi thn ca mnh ni h v m lm ch ni cng tt, gi thn kia ni tnh
nh t phi s dng ht cng phu ht lng chuyn nht, mi c th c chn c
quay tr li. Luyn H Ca ghi: H tt cng li cn h na nguyn kh ngng, tnh
ri li tnh dng tr li. Ha Hu Ca ghi: Tt n h thinh gi tnh c, trong
tnh mt khi ng th dng tr li.
H KHNG
Quan st t tm th h khng ca tm thng vi h khng trong thn, h khng
trong thn t khng vi h khng tri t, h khng tri t thng vi thi h m
h h tng thng cng thnh mt khi hp li lm mt, mi l chn khng. Khu
Ch ghi: H khng khng c trong ngoi, tm php cng vy. Nu r chn nguyn
ca h khng l i c l chn nh, tm ng h khng gii, cng ng h
khng php, chng c h khng thn, l php khng th khng phi.
H LINH
Tm h th linh, trong 24 gi khng m mui l linh. Thng sng sut khng mc
kt mt vt g, ty hon cnh m an, ty duyn m nh th tm t nhin h linh.
Vng Xung Hi ni: Nht linh diu hu, php gii vin thng.
90
H NGUY
H thuc nht, nguy thuc nguyt. Trong khong hi t, ch nht nguyt hp bch.
Ni tri l sao hng bc, ni ngi l ch tnh tnh giao hp. T Ngc Thim
ni: Khi t h nguy, ly h nguy lm ch tr.
H TM THT PHC
H tm l o v vi do liu tnh, tht phc l cng phu hu vi do liu mnh.
T Trng Dng ni: Tm chng th nhn g c gi l h tm, tm khng chy bn
ngoi gi l an tm. Tm an nh m rng khng, o t n .
H THT SINH BCH

Tnh ta n nht tm bt lon, lu ngy t t n ch rng rang u l bch cnh
gii (cnh gii khng c g). Nh trong my m, ch cn khng lo ngh, mt khi
khi minh gic lin chng thy. Ng Nht T ni: Mun y chc ci bng trc
phi trng rng ci tm; mun sinh bch trc phi trng trn ci tht kia.
H TNH
Trong tm khng vt l h, nim u khng khi l tnh. em h n ch tt cng,
gi tnh n ni ht sc chuyn nht, m dng t nhin giao cu, m dng mt
khi giao hp th dng tinh sinh ra. Kinh Thanh Tnh ni: Khng v s khng,
tch v s tch, chn thng ng vt, thng ng thng tnh.
HA TN
Cn gi Ha t, Ha chn nhn, Ha Tinh Dng. (239-374). o s thi ng
Tn, t l Knh Chi, ngi Nh Nam. Nm 20 tui hc o vi Ng Mnh D
Chng (nay l Nam Xng, Giang Ty), c truyn ht b quyt, v sau Hiu
lim. Nm Thi Khang th nht (280) nh Tn, lm huyn lnh huyn Tinh Dng.
Sau v nh Tn ri lon, bn b quan v ng, rt nhiu dn chng theo ng v n
qu ng . V sau ngao du giang h. T cho rng tng gp thnh nhn truyn
cho Thi Thng linh bo tnh minh php, dng o php chm rn trn thung
lung, tr hi cho dn. Sng bi Thi Dng Chn Qun Hiu o Minh Vng.
ng ly t tng Nho gia dung ha vi phng thut o gio, cho rng Tnh
minh l khng c ch ti no khng chiu ri v khng nhim mt my may bi
bn. o Tnh Minh th Ha Tn lm thy t, i gi l Ha Chn Qun, Ha
Tinh Dng. Thi Tng phong l Thn Tng Diu T Chn Qun. Tc phm c
Thi thng linh bo Tinh minh phi thin nhn kinh php, Linh kim t, Thch
hm k v.v
HU DC
Tc l siu thot trn th, tc l v dc (vt khi ci i trn tc, dp mi lo ngh,
khng cn ham mun). Thi Thng Nguyn bo kim nh v vi diu kinh ghi: t
ngh t mun, tri t chng p, dp lo qun c, m dng hp nghi. Phm ngi ta
th gian mun sng tt ch l trc ht phi rn tp ci tm. Rn tp ci tm l
ch mun lm m chng lm, mun ng m chng ng, song cha t ti v
91
(khng), n ni tn hi cho c V Vi. Cho nn Chn nhn trc nht dng thn,
sau mi dng tm, dng tm sau mi mun v dc.
HU TH
Ly hn vi v cu c tu, cng l Tuyt dc thanh tu. Ng Chn Thin ghi:
Hu th tuyt lp (b v v tch cc) l vic gc r ca ngi hc o vy.
HU C TIN NHT TRC

Lc chn kh cha pht, c thi c hin l cht t gi l tin nht trc; phi s
dng php iu nh tch ly m thnh, ng hu c chn dng thnh vng pht
sinh. Xung H T ni: C thi c tin nht trc ri sau sinh dc thnh ha.
HU DC V DC
Hu dc l qun khiu, l s vic trn huyn thn cp ot to ha, cng phu
ngoi dc. V dc l qun diu, l vic trn php thn, minh tm kin tnh, cng
phu ni dc. Kinh o c ghi: Thng v dc qun xt s vi diu, thng
hu dc qun xt khiu kia.
HU TC
Ng Chn Thin ghi: Hu tc l Luyn k, Thi dc. V vi l luyn thn hon
h. Ch cng phu Luyn k trc c, Hng long phc h, Thi dc kit an lc bt
u thut Ni an.
HU TC HU VI
Trong tnh a diu o gi l hu vi, nh tri t vn v vi, nhng tri t hay sinh
vn vt, gi l hu vi. Chung T ni: Hu vi tuy gi di nhng b i th cng hnh
khng thnh, v vi d chn tht song dng n th qu thnh kh chng.
HU VI
Trong kh cng ch vic dng nim gt b tp nim , khin tm thn chuyn nht.
Tc l tc vi c thc. o Hng tp ghi: V th ngi hc o xa kia tuy
trng v vi, m trong v vi cn bit hu vi, v nh diu tm trong veo m c lc
nim sinh, tt t trong v vi i tm ng thin trng rng, t sng rc r m rng
li, th tm s le ln , t nhin nh m khng chy ra ngoi na.
HU V
Hu l m ca vn vt hu danh, v l s bt u ca tri t v danh. Luyn an
trc cu ni hu m trm ly c to ha, sau gi li ni v m kho qun xt
ch k diu t nhin. Trm ngy luyn tinh t v vo hu, vn php quy nht l hu
vi. Mi thng luyn kh t hu vo v, t ch c hi th n ch khng cn hi
th, mt qui v khng, l v vi. Bin ha l hu, n nu l v. Vn vt trong tri t
sinh t hu, m hu sinh t v. Chung T ni: Hu v giao nhp l an mu, n
hin tng ph l thy kim. Ng Chn ghi: Hu v t y t tng nhp, cha
thy lm sao ngh rng thnh.
92
HU V TNG SINH
o c Kinh ghi: V tc v vi, ch trng thi t nhin nhp tnh. Trong nhp tnh
v vi ny, bng nhin nht m s sinh, chn c pht ng, tinh kh theo vn
luyn, th gi l Hu. Mt ng mt tnh, m dng qua li, gi l Tng sinh.
HY DI
Khng th nghe l hi, khng th thy l di; chn din sinh l hi, chn hng sinh l
di. Hi l cm m y ry, di l ng m y ry. Kinh o c ghi: Thy m
khng thy gi l di, nghe m khng nghe gi l hi, nm m khng nm gi l vi.
T Hm H ni: Ca hi di l ch k gi ca tnh tnh, hi cha tnh, di cha tnh.
93
K
KT THAI
Tin Pht hp tng ng lc ghi: Th kiu kt thai l t khng i vo c, m thc
li nh khng, t trong khng th, m c lc tm c, l trong khong gia khng v
c vy. Ch ni: Kt thai l lc u thnh tu ha thn nhp thai. Thn ng
nguyn kh v kh h hp v n cc ca huyt kh m thnh thai. C ngha l
ngng thn dng (tr) kh, quy v an in, l bc u ca thai tc.
KH TIU
ng tc ci . Php luyn an ging nh s sinh ra nam n, ch khc nhau l s
thun nghch m thi. Nhn h th lin luyn tinh, luyn tinh t c lin quan n
vic nam n cu tinh. V tin thin khng c tn, khng c hnh, ch mn hu thin
nam n hnh dung. Song ngi i khi ni n s i n nam n th rt mc c,
h thn, cho nn ngi tu o dng nhng t nam n giao hp v d, h khng b
ngi ch ci sao? Kinh o c ghi: K h s nghe ni ci ha h, khng ci
khng ng gi l o. T T Dng ni: Cng phu d dng c qu gn, ni
toc ra lm ngi bt ci. T T Hin ni: Thn tin khng cho ni r rng, nu
ni r rng ci cht i c.
KHAI QUAN
Sau khi luyn an c dc lin c th m toang tam quan thng ln n hon, t
y v sau thy hiu nghim r rng, th nh ch tre. Ha Chn Qun ni: Ca
cha m, ung cng tnh ta, nh V Mch T ung cng bo mi, m c ca,
b c kha, ba xe vn chuyn chn thy ha.
KHM HA
Khm ni yn tnh l thy, ch khi no tnh cng cc m ng gi l ha. Nhn v
ho trong qu khm vn l dng, ha trong cn kim, ci ng chnh l dng
ha vy. L T ni: m dng giao cu, th khm in ly, hnh tng qu cn ba
vch mnh m khen l k.
KHM LY
Khm c nguyn tinh n np di vc su cu a, khng th r ngun ca n. Ly
c nguyn thn bay ln cu thin trong thi h, khng th bit c ch ca n, ch
c h hp qua li trong thng tin tc. Cng nh trong tri t c i kh lu
ng hay sinh vn vt; an php ly cn khn lm thin a l nh. Khm ly l nm
thng ngy gi, ng xa l dc vt, nh nht nguyt vng lai t nhin vn dng
trong chng phi cng lm. Tiu T ni: Cn khn thc thc g c s lng,
khm ly ao khu hi c thi k. C Tin ni: Trong khm hunh nam l hng t,
trong ly huyn n l din gia.
94
KHM LY IN O
Tm ha l ly thuc v hn mun bay ln, li thm trn nim t l, cng khng th
gn c khm thy. Thn thy l khm thuc v phch mun chm xung, li
thm tnh cm dc nim, cng khng th tip xc vi tm ha. Th nn mc cho n
thng trm, tm t tm, thn t thn, thy ha ni ch ca mnh, n i pht ra
trm th bnh, y l o thun hnh ca ngi i. Tin gia luyn an t phi di
tm ha vo trong thn, li thm kh h hp, hi th quy cn, ly gi thi la khin
cho nc bin thnh kh mi bay ln c, y l khm ly in o. La Ph Ngm
ghi: Tn phong thng thi trong khm, i ng n ng u nh nh, ch s ha
lnh sc an tr, n dng rt cn phi c t.
KHM LY GIAO CU
Cn gi l ly Khm b sung cho Ly . L qu trnh Tiu chu thin ca thut Ni
an. Qui trung ch nam ghi: Khm Ly giao cu cn gi l Tiu chu tin. Trong
vng 100 ngy lp c th xut hin, Giao cu, ch m dng giao ha, mt tri
mt trng kt hp. Nht m trong tm l Ly, nht dng trong thn l Khm, nht
m trong tm kt hp vi nht dng trong thn tc Khm Ly giao cu. Mch Vng
ghi: Ng l u ca nht m, ng vi h ch. Nn tnh ta ngng thn trc gi
Ng, i khi dng cc m sinh, kh nht m trong tm s t nhin h ging xung,
tc ly tnh a ln kt hp v gi li tm in thn ph, ng lm cho n nn
xung l thnh o giao cu ca Khm Ly.
KHM PHN LY HON

Mt thin sinh thy, su a hp thnh l by; hai a sinh ha, by thin hp thnh
l chn, cho nn khm l by, ly l chn. Th khm in ly gi l tht phn cu
hon. Ng Chn Thin ghi: Ch duyn b th m p chn th, lin khin kim an
c phn hon.
KHC K PHC L
L hng long phc h, th khm in ly, thy ha k t, din thng hng ging, kim
mc kt hp, tc dng trong phi nh mu k. Ng Chn ghi: Khm ly nu
khng cn mu k th ngm t tng cng khng thnh an.
KHC LU
Thi xa dng nc nh git tnh thi gian, luyn an th m hi th nh
thi gian. S chu thin t phi c chng mc nn ly thi gian xc nh. T
N Hon ni: Nu bo khc lu khng ng tin cy, chng hi huyn c dc
khng thnh. Chung T ni: Kt an ha hu c thi khc, nu khng khc lu
an chng thnh.
KHU X C
(1148-1227) o s thi Kim- Nguyn. L mt trong Bc tht chn, l ngi sng
lp ra phi Long Mn thuc Ton Chn o Gio, t l Thng Mt, hiu l Trng
Xun, ngi Th H, ng Chu. Nhp o nm 19 tui, nm 20 tui hc thy l
Vng Trng Dng. Nm i nh 10 nh Kim (1170) Vng Trng Dng mt
95
Khai Phong, cng cc ng M, m, Lu h tng linh cu v Chung Nam, lm
lu canh m sut 3 nm. Nm i nh 14 (1174), n trong hang ti Bn Kh,
Thim Ty sut 6 nm. Sau li n ni Long Mn (nay pha ng nam thnh ph
Bo Kh, Thim Ty) n v b mt tu luyn sut 7 nm. Nm i nh 28
(1188) vng chiu ca vua Kim Th Tn ti Yn Kinh (nay l Bc Kinh) ch tr n
cng tit Vn Xun, t lu sau li tr v Thim Ty. Nm Minh Xng 1 (1190)
Kim Chng Tng h lnh cm cc o Ton Chn, Thi Nht, ng tr v Th H.
Nm Thi Ha 7 (1207) Nguyn Phi ca Chng Tng tng ng b i kim huyn
bo tng . Nm sau vua Chng Tng ban cho qun ni ng danh hiu Thi
H qun. Ma thu nm Trinh Hu 2 (1214) vua sai ng i chiu an ngha qun
Dng An Nhi Sn ng, vic c thnh cng khin ng ni ting mt thi.
Bn thng tr Nam Tng, Kim, Nguyn tranh nhau mi ng. Khu X C xem xt
k thi th, t chi li mi ca vua Nam Tng v vua Kim, ch nhn li mi ca
Nguyn Thi T Thnh Ct T Hn, dn 18 t ti tn ni i Tuyt Ty Vc
xa xi, hnh trnh hn vn dm, rng r hn hai nm, mi ti nm th 17 i
Nguyn Thi T (1222) mi yt kin Thnh Ct T Hn pha nam ni i Tuyt.
Nguyn Thi T tip i ng rt nng hu, suy tn ng lm thn tin. Sau khi v ti
Yn Kinh, Nguyn Th T ban cho ng h ph, t th, cho ng cai qun o gio
trong thin h, h chiu min mi th thu m su dch cho o vin v o s. T
danh ting ly lng v ng c rc ti qun Thi Cc (sau i tn l cung
Trng Xun ti Yn Kinh) Li dng thi c ny, ng phi t i khp ni xy
dng cung qun, thu np mn , khin o Ton Chn pht trin nhanh chng v
bt u bc vo thi k ton thnh. Khu X C k tha t tng ca Vng
Trng Dng v M Gic, ch trng thanh tm qu dc l gc ca vic tu o,
cho rng: Mt nim khng sinh tc l t do. Trong tm khng c vic g tc l
Tin Pht. ( Nht nim v sinh tc t do, tm u v vt tc Tin Pht). Trong i
an trc ch ng trnh by l lun v phng php tu luyn Ni an. Cho rng
chn kh tin thin v ci kh hu thin ca con ngi ta c th thng qua vic tu
luyn m giao tip tc dng ln nhau, t kt thnh i an m thnh tin. Tuy
ng ch trng Nho Pht Lo bnh ng, nhng li ph ha theo thuyt Lo T
ha H. Tc phm c i an trc ch, Nhip sinh tiu tc lun, Bn Kh tp,
ng mt nm 22 i Nguyn Th T (1227). Nguyn Th T nm Ch Nguyn 6
(1269) h chiu truy tng ng danh hiu Trng Xun Din o Ch Gio chn
nhn. Nguyn V Tng nm Ch i 3 (1310) gia phong l Trng Xun Ton
c Thn Ha Minh ng chn nhn .
KHU I KHU
Ngoi khu ti yt hu (hng), thng ming mi, thu nhn dng kh vo bn trong.
Ni khu ti kh huyt di rn, thng kh qun, trc xut thn kh ra ngoi, v mt
ming ht vo mt ming th ra cho nn gi l khu i khu. L T ni: Khu i
khu, khiu i khiu, nut vo bng, t mnh bit o.
KHU QUYT
an o ch qu, ca bu ca tri, cho nn an kinh mun quyn khng l chn
c, t xa thn tin u dng ming truyn nhau b quyt, khng trnh by trn vn
96
t. T khi T Dng chn nhn truyn b quyt cho ba k xu, b tri khin trch,
th cc bc cao nhn truyn o tuyn chn rt nghim khc. Ha T ni:
Thy ngm kinh o c tr ng, an kinh phi do khu truyn nhau. Ng
Chn ghi: Mun bit khu quyt thng huyn x phi cng thn tin chn chn
bn.
KH DCH
Ch linh dch chn kh trong c th, ch nhng ngi tu luyn ni cng mi c
c. Loi dch th ny sinh ra t trong tim, v vy gi l Chn thy hoc Chn
long. Chn kh do t thn m ti, cho nn gi l Chn ha, li cn gi l Chn h.
KH HUN HNH KHI

Dng kh pht ng nh v kh cu phnh to; s pht ng ny do ha, dng kh
l t dng ha m n, v dng ha pht bn trong th dng kh tc li ni ngoi
hnh, cho nn ni cnh ng m kh hun, ngoi dng ng m hnh khi. Thng
Dng T ni: Nu thu nht kh tin thin phi ly kh m lm tin.
KH HUYT
sau rn trc lng, trn thn di tim, l trung tm ca hai mch ng tnh n
chia ra lm hai mch hp thnh mt ng, di thng trung tm ca tiu trng do
bn lp mng m u dnh lin vi tiu trng. Lp u l hunh nh, lp k l kim
nh, lp th ba l kh huyt, lp th t l quan nguyn. Huyt dch n kim nh
lin bin thnh mu trng gi l m tinh. T trung tm tnh mch chia ra mt ng
nh, gi l nhm mch, cn gi l xun huyn, i thng vo ngoi thn trong hn
di; m tinh i qua hn di tc l cha tinh trng, trong tinh trng hm cha kh gi
l t kh, li vo ti tinh hai bn di bng quang. Tuy ni rng ch thi c m
ng, tht s th b la trong sinh t pht ra thc gic vo dng quan, gi l ha
bc kim hnh. Ch cn bin c s c trong ca n th sinh ngi hay sinh tin
hon ton do s thun nghch lc ny. Huyt huyn quan ny cha m, khng th
thy c, ch c thn cn gi n kh d c ng nguyn dng quay tr li trong
huyt. Nu mt iu ha th dng t hng thnh m tit ra by b. on ny l do
Thin Phong lo nhn thut li, l pht minh mi, ni php khng ging mi ngi
nn ghi li lm bng chng tham kho.
KH X
Ging cung l kh x, h in l kh ph. Kh an in l tnh, qua ging cung th
ng. trong l kh tin thin, ngoi l cc kh hu thin. Thn hng nam,
tinh hng bc. Kh l Hunh b, l t k, trn thng ging cung, di thng an
in, mn nh kh ln xung khin cho m con gp nhau, tinh vi thn hi hp.
C Tin ni: Tinh l m ca kh, thn l con ca kh.
KHIU DIU
Khiu l vt hu danh, diu l vt v danh. V danh l v cc, hu danh l thi cc.
V khng mun nhn ch v danh m li mun nhn ch hu danh, nn trc dng
97
qun hu vi ri sau mi qun v vi. D o nhn ni: Mt khiu thng, mi khiu
thng, kim an i o trong khiu.
KHIU TRUNG KHIU

Trong thn ngi c 84.000 l chn lng, kh qun 384 si u thng vi 8 mch,
li do tm mch tp hp thnh mt khiu, khiu ny khng hnh khng bng, cht
n cht hin gi l c quan huyn diu. V v tr n trong mi phng h v, nn
gi l khiu ca h v. V khi n pht ng c khiu, khng pht ng th khng
c g c nn gi l mt khiu huyn quan. V n ti an in m an in l
mt khiu, nu kh an in pht ng li hin thm mt khiu na, y l khiu
trong khiu. C Tin ni: Trc khi sinh hn n, hn n c sn, trong y
khng cho truyn tin tc, m toang trong khiu khiu trung khiu; gim nt h
khng thin ngoi thin.
KHINH TOT CC O
Ch vic nng hu mn ln v tht bng li. Khi luyn cng s tht bng li v nng
hu mn ln thc y tinh kh qua ca V l m i ngc ln trn.
KHOAN TNG
Ch mt loi bnh trng ca tm tng. Ch o chn thuyn ghi: Hi th lon th
gi l phin. Ch khi giao cu, tm hong lon, bn chn bt an.
KHI CANG
Sao Khi t gi thn n gi mo (mo), sao Cang t gi thn n gi du, y l
trong sinh c st , nh thng 2 vn vt sinh si nhng qu cy du li rng. Sao Cang
t gi tut ti gi du, sao Khi t gi tut ti gi mo, y l trong st c sinh,
nh thng 8 vn vt u thu li, ch ring la t vi rau m li sinh. Ch sao Cang
n l kit, ch sao Khi n l hung. Tham ng ghi: Thng hai qu cy du rng,
sao Khi ni mo; thng tm la t sinh, sao Cang ni du.
KHN CUNG
Khn thuc a, trong a c ha, ch t hp ca n l khn cung, tin gia gi n
l ngun sinh dc, l ch m dng giao cu. T Trng Dng ni: Thn chiu
khn cung, chn ha t n.
KHN HA
Khn thuc a, a tm c ha, c ha th c kh, c kh t c lc bc pht. Khn
phc trong thn ngi cng c ha c kh, ging y tri t cho nn gi thn ngi
l mt tiu thin a. Liu chn nhn ni: C v tn phong chuyn vn khn ha,
phong lun kch ng sinh chn din.
KHNG SANH
Ci ch trng khng. Gung nc vn chuyn t trong gung phi c nc th
mi ti mt vn vt khin sinh si khng ngng. Cn nh gung trng khng th
98
nhc cng v ch. Khng sanh (ci ch trng khng) tc l khng xa (gung nc
trng rng), luyn an luyn dc cng th, trong ci ch c thy mi c th ha
kh bay ln; nu khng c thy m ngc li dng ha cng lm cho ci ch h
hoi, ngi hc phi cn thn. Ng Chn Thin ghi: Trong nh nu khng c chn
chng t, cn em thy ha nu trong khng xanh.
KHI HA
1.Ch vic t kh ngng thn, hi thuc ( thi dc) a v l. Kim tin chng lun
ghi: Khi ha l cng php a dc vt v l. Nu dc sinh m khng hi a
v l, th dc vt s theo ng quen m tit ra.
2.Ch vic ngi yn lng nhp nh, gi yn suy ngh, iu ng nguyn kh, dng
sinh kh vn.
KHI VN NH TC
Khi l bt u chy khi dng ng, vn l dng kh chuyn vn theo qu o,
nh l thn kh dng an in, tc l vn chuyn n ch di do m ngng ngh,
y l cng vic chnh ca tiu chu thin. M T ni: Cha tng lm m khng ,
cha tng m khng lm.
KHC GIANG
Tnh cng cc m ng, chn dng sinh t khn v hng ty nam. Khn tc l
phc (bng), bi trong bng chng cht 16 khc bn tri tiu trng, chng cht 16
khc bn phi i trng, nhng cht cn b ca thc n theo ng ny vn chuyn
ra ngoi cho nn gi l khc giang. L T ni: Khc giang trng hin nc trong
veo, mc dc cn xc nh phi ch khch; nu c ch nc m thn d chu th
phi vng chc bin tin trnh.
KH MA
Lc luyn k n tnh nh thng xut hin nhiu th qui tng, nh mng gin
thng ght, bun lo s da, khng thiu ci l. Ch nn trn nh tm thn, nu nh
khng kp gi gn th c th nhm mt li nhn vo bn trong, mc cho n nhiu
lon, cn thn ng m mt ra. Ng s qua u mi ca mt nim ri ngng thn
ni y th ma lin t lui, khng dm lm hi. Ta phi xem n l huyn hnh, v
huyn hnh u th ng n my lng ta.
KIN TM LP CH
Tu tin to an cn phi kin tm kh ch mi c th thnh tu, nh ngy xa Khu
T gp c trm nn ni Trng Dng Lo T m lng khng thi chuyn. T Tam
Phong v o qun mnh, o rch giy h m khng bn tm n. Bch Ngc Thim
T b Honh Nghch chi mng vn vui v khng so o. m Trng Chn T b
ngi nh p m chng nh li. Xao Ho Ca ghi: Kin tm lp ch hai ba nm,
trm ngn mun kip th v cng.
99
KIN D BT KIN
Thy cng chng thy. Dng dng ha luyn th ha thnh dng tinh, gi l
dng th khng th thy. Dng m ph dng th ha lm m tinh gi l thy th
khng th dng. Onh Thim T ni: Thy l tm nghe thy m thi, v nh cn
gi ln thi qua ni lay chuyn cy ci, thi qua mt nc khin ni sng, u th
ni rng khng; nhng nhn m khng thy, nm m khng c th u th gi l
c. Luyn an k diu cng nh th, xt v mt khng th thy l tin thin t
kh; v mt khng th dng l hu thin trc cht.
K T
Qu K t, hnh qu l Li h Khm thng l qu th 63 trong s 64 qu Chu Dch,
trn tip vi Qu qu. T qui truyn: K c bn lnh vt qu ngi, th cng vic
t s thnh cng, cho nn tip sau qu Tiu qu l qu K t. (Hu qu vt gi tt
t, c th chi d K t). K t biu th cuc u tranh gia hai pha ca mu thun
chm dt, song n ch l mu thun c. Mu thun c kt thc th mu thun mi
li bt u, cho nn qu th 64 l V t. Qui t ni: Hanh tiu, li trinh, s ct
chung lon. C ngha l khi mu thun chm dt th vic ln vic nh chng c g
khng hanh thng, hanh thng cc th sinh lon. Xt v ho t th S cu l ho
dng m di, trn ng vi Lc t, li th ha, ci ch tin ln rt mnh m,
xt theo l thng hn l hu cu (c tai ha). Nhng trong qu K t th l v
cu. Lc nh l ho m c m, c trung c chnh, li chnh ng vi Cu ng, l
nn c thun theo ch mnh, chng may thi K t, Cu ng chng cn l v
vua hu vi (c cng trng ) na, khng c trng dng Lc nh, m Lc nh nay
khng c trng dng (hnh) nhng cui cng t s c trng dng , bi v gi
c o trung chnh, khng th ph b mi. Cu tam l cng c cng, c y
c vn minh, phi tri qua u tranh lu di, th vic mi c th thnh cng c.
Lc t r mm mng, phi sut ngy ngh hon nn phng hon nn, th mi c
th trnh khi hon nn. Cu ng dng cng trung chnh ngi vua, thc c
hng phc, nhng thin h K t, kiu sa d ny mm, lng thnh knh
khng . V th cng phi rn gii, thnh knh. Thng lc trn cng ca Khm
him, bn thn ch c ci ti m nhu, th ng i l cng cc. Tm li, qu K t
chim a v quan trng trong 64 qu, lin kt vi qu V t cu thnh mt khu
quan trng then cht khng th thiu c trong 64 qu. C hai qu ny, th t
tng bin chng hon chnh v trit ca Kinh Dch i vi s pht trin ca s
vt mi c th hin mt cch trn vn.
KIM CNG
L bit danh ca din, ly cn dng nhp khn lm khm, khm l kim trong thy.
Kim sinh thy m kim l cha ca thy cho nn gi kim l cng. Ng Chn ghi:
Kim cng vn l con nh ng, i qua nh ty mn th sinh, bit c gi v nh
c dng, phi hp x n kt thn tnh.
KIM CNG KIM

Trc do kh rng sng nui dng mt mch v hi cho n ngay thng cng chc.
Kim ny khi thnh ri sc bn v cng, c th chm yu cht t, khng ch dm
100
thinh m sc quyn r cng khng lon m ngay khi ng chung vi m n cng
khng t bit ci p ca n. ng ni ma qu hung c n bn thn m thn t
bit, ngay n Thi Sn st l, gm dao k c cng khng s. eo thanh kim ny
sau lng, dc ma lin dt, mun t u tiu. L Nh Khc ni: Tm ngi vn t
an lc, t em ci t dc tri buc, lc t dc ny n, lng tri tr li t gic. C
Tin ni: Hnh tng nh tng t, tm khng la khi, gm hu eo trc
ngc, cht n i, chm trn duyn, qu qui hung c u khip s.
KIM DCH HON AN

Kim dch tc ph dch, tc l cht nc c hnh thnh ti phi (kim) do thn kh
kt hp vi tm kh ngng ng ti phi m thnh. Qu trnh sn sinh ra kim dch
nh sau: nguyn kh t h an in (bng di) t huyt v l i ln, nhp vo cung
n hon no, ri li t no chuyn xung tr v h an in (bng di) nh vy
gi l kim dch hon an. Hc Lm Bnh T ni: Ai bit kim dch i hon an,
ch trong vic nht dng ca ngi i, v ng m ni r ch tu an, n o chng
phi thnh th, yn tnh chng phi ni non.
KIM DCH LUYN HNH

Thn kh kt hp vi tm kh bay ln ngng ng ti phi, phi l hoa ci, trn c
hai loi kh trn. Dch phi li truyn xung h an in ti cung V-l, dch sinh
ra kh , t cung v l a thng ln cung nn hon ti no, ri quay tr v h in,
gi l kim dch hon an tc l tr li vng h in ri li c ti sinh, cui
cng kh trn ra khp c th, gi l kim dch luyn hnh. T Hm Th ni:
Luyn thn liu mng l con ng kim dch luyn hnh.
KIM AN
Ch an dc do o s tu luyn ung c th thnh tin. Mt l ch ngc dch
dng vng (hong kim) luyn thnh, hoc ch dc kim c mu vng dng 8
loi nh din, hng nu luyn m thnh. Ngoi an l ch cc th c th nu
luyn thnh an nh vng, , an sa, nhng u gi l Kim an. Bo Phc T ghi:
Kim an l th nu luyn cng lu, bin ha cng thn diu; vng cho vo la
luyn mi khng tiu, chon vi khng mc. Ung hai th thuc ny l tu luyn cho
thn th con ngi, lm cho con ngi khng gi khng cht.
KIM AN I O
Kim t d kim cng bt hoi. Ch an ging ch nht, ging ch nguyt, v
nht nguyt giao quang m thnh chn th, l cht m v cht, khng m v khng,
v n l gc tin thin v hnh. Ch i ging nh ch nhn c thm ch nht.
Con ngi c th i ngc n mt th khng cn o th hai no snh, cho nn
gi l i o. Kim an tc l o ca ba ci nm hp nht, thu nht tin thin nht
kh lm dc vt , gi ly huyn quan nht khiu lm l nh, ly nguyn thn diu
dng lm ha hu, ly s siu thot thn phm lm liu ng. T Tam Phong ni:
Trong tri t con ngi l ch linh ch qu, thi gian l rt nhanh, kim an l tht
ln tht lu. T Him H ni: o php 3600 mn u thuc v bng mn, ch c
101
kim an i o ny, php tng thin a, chun tc nht nguyt, ph hp qu ho,
nghch chuyn sanh st, l bc thm m bc thng thnh bc ln ch chn.
KIM AN NGUYN LIU

Chng phi vt bn ngoi n, l tinh kh thn sn c ca mnh. Lc pht gic n
ang hng ngoi hao tn, mong ng mc n i t do, kp thi thu hi lm
nguyn liu, hp li lm mt, y l quy cn hon mnh, lu dn kim an t hin.
T Tam Phong ni: Bit r kim an ng dp lm, huyn vi ch k l trong y.
KIM AN T BCH T
Trng B on thi Tng bin son, Hong Bch Nh ch gii, 1 quyn. u
sch l bi ta. Li ta dng hnh thc gii thch cc thut ng Tht phn cu hon
kim dch i an ni v cc iu ch yu ca php luyn Ni an, l bi khi
qut v Ni an kh ngn gn tm tt. Chnh vn l 40 vn th ng ngn, gm 400
ch. i lc ni rng: Ly la luyn kim, phn bn hon nguyn gi l Kim an.
Mc ch khng khc vi Ng Chn Thin. Cc li ca trong sch u l din, hng,
l, nh rt b n. V vy Hong Bch Nh ch gii thm cho r rng d hiu.
Cui sch cn c bi Hu t ca Hong Bch Nh ca ngi sch ny l bao hm
cn c ca to ha, qun xuyn ct ty ca m dng, l bc thang i vo o, l
ng ngn tu chn.
KIM IN
Thng trung h l tam in, gi chung l kim in, v kim dch hon an t phi
kinh qua tam in ny sau khi c nung luyn m thnh kim an, cho nn gi l
kim in. C Tin ni: Tam in luyn qua kim dch an, khng xng tam in m
gi kim in.
KIM NH
Kim nh gia an in vi hunh nh. C Tin ni: Trn c hunh nh, di
c quan nguyn, gia c chn kim nh. Liu Thim Diu ni: Trc i rn,
sau i thn, gia c chn kim nh.
KIM HOA
Kh trong khm thng ln l th ty, khm ly mt kh hp li bin thnh bch
dch, ngng kt rn chc khng bay ln lm ngc th, kim b ha luyn ch m bin
thnh kim hoa. Kim an T Bch T ghi: Kim hoa n l hng, ngc mc cnh
din. Hi Cc T ni: Tri t bin thng tuyt trng bay, m dng ha hp sinh
kim hoa.
KIM HOA NGC

Kim hoa vn l chn din, d cho mn hng thnh thai. Ngc vn l chn
hng, d cho mn din thnh hnh. Bit rng din hng hp th t thnh an. T
Tam Phong ni: Ch c hng c na cn, c th ch din tm lng, mt trng
sp trn kim hoa t hin .
102
KIM HA
Kim s mt cn, chia lm 384 th; ha s mt cn, chia lm 384 ho. Mi gi
dng c 36 th. Mi lng l 24 th th mi gi dng c tnh mt lng ri.
Mt ngy c 6 gi dng c kim 9 lng. Mi gi m c 24 th, mt m c 6
gi m c haa 6 lng. T Him H ni: Kim chnh l din, ha chnh l
hng.
KIM M
L khiu ca chn dng. Kim thim (mt trng) nh nh sng l dng ca mt
trng. Kim tnh thnh th trng sng, ai bit c kim sinh ra t mt trng. Ngi ta
ch bit kim sinh ra t mt trng m khng bit nh sng mt trng vn t mt tri.
T T Dng ni: Mt im thim quang chiu thi h, kim m trong nc ht
hon h, thp cao vn l th thun m, nhng sinh dng dng tha thi.
KIM MC TNG TNH

Kim mc hp nhau. Trong lc hong ht yu minh, l chn lng nga ngy l
tnh ca kim pht sinh; an nhn m p d chu thn th nhu thun l tnh ca mc
ng y. y l tng trng cho tnh tnh hp nht, l lc kim mc hp nhau.
Onh Thim T ni: Tnh n quy tnh gi l giao hp.
KIM NGC
Kh ca kim ngc ngng t ni khng l thy kh (kh lnh), nhn loi th nhn n
m lm anh kit, cy c th nhn n m sinh chi tho, vo t bin thnh sui nc
ngt, cho nn ngi i cho kim ngc l ch bo, tin gia th cho an l ch qu, v
th kim an c luyn d cho kim ngc. Ngc Th ghi: cht ca kim ngc n
trong ni sng, kh thanh t ni trn giao nh sng vi nht nguyt, c cy th
lnh n lm im lnh, cm th c c n lm d loi.
KIM NGC DCH CNH

Kim dch ging xung v hnh m chm, lc n tim rt mt, sau khi qua tim rt
nng. Ngc dch ging xung hu hnh m nhanh, n ging cung th nng, lc n
tim th mt m ngon ngt, mi thy th sc n trng nh ngc, sau bin thnh sc
vng kim, cho nn c kim dch v ngc dch. Kim Co ghi: Thin a m dng
tch cha chn m thnh hnh. Trng bng ng i l t , nh sng ca v
sao l nht nguyt, ci qu trong t l kim ngc. m dng c thy ni hu
tnh, trn l nht nguyt, di l kim ngc.
KIM NGC TH
Kim vn l m trong dng, d cho dch trong tim. Ngc th vn l dng trong
m, d cho kh trong thn. Hai vt l tinh hoa ca khm ly, t phi dng cch nm
li em v mt ch, kim an mi c hi vng thnh tu. T T Dng ni: can
vi th ty nm v mt ch, mt ht li mt ht, t nh n rt ln.
KIM THIM TH QUANG
103
T d nh ngy mng ba trng hin hnh li lim t canh phng, n ngy mi
su thng tm lng huyn hp thnh mt vng trng sng rc r. Li thng tm
thnh lp du, l lc kim ang vng, chn tinh cng rt thnh. T Tim H ni:
m khuya trng sng t, na m nh trng soi bin bc.
KIM THY
Kim trong khm thy gi l kim thy, l din tin thin cha nhiu lon, sinh t
ca bnh qun, sn ni hang h v. Ng Chn ghi: Khm in n rn kim thy
phng, ha pht Cn Ln m vi dng, hai vt nu vn ha hp mi, t nhin
an chn khp thn thm.
KIM TIN
L a v ti cao. Lc tri t hy dit, mi vt c hnh c cht u bin thnh s
khng, tc l thng h thn thnh n lc y cng b cang phong thi quy nhiu,
ch ring kim tin vt ngoi tri t, khng b nh hng m nhiu kip khng
hi, cn c th ti to tri t, lp th gii ring, cho nn Nguyn thy thin tn
tri qua nm vn ln thin a kip s. H Tin C ni: Luyn v th thn, chng
v th diu, lun ta khng th chuyn, hnh ta khng th chiu, thc bit c chn
tm, nh dit c cng sng, kim ct mt bui thnh, kim tin vin kiu.
KIM TIN LUN CHNG

Kim tin lun chng l sch ca Liu Hoa Dng thi nh Thanh. H Liu l mt
ngi trit gic ng Tiu Chu Thin cng phu, v vy, nhng iu ng ta cp
n thy u ly Tiu Chu Thin Cng lm trung tm, bao gm luyn k, dc vt,
nh kh, giao nghim, nhm c nh mch v.v tng cng c mi hai chng.
y l mt cun sch m ngi nghin cu o an Tiu Chu Thin Cng cn phi
c n.
KIM TINH
Lc m khuya yn lng, ch cn ngng thn t kh, ngi ngay ngn trong khong
khc, chng bao lu thn kh qui cn, t nhin trong v sinh hu, dn dn ngng t,
tch thnh mt im gi l kim tinh, cn gi l mnh chn tc. Bi hnh l dng
ca thn, l b quyt iu tc dng tnh, khng g chng phi kh chn dng m
bc ch nhn tu luyn, lu thng mt mnh, o thi m kh trong thn m thi. Ni
theo l th chng qua ly thy dit ha, dng kim cht mc, u l nghch khc m
thnh diu dng. T Tim H ni: Thn ngng th kh hi, kh hi th an kt.
Tham ng ghi: Trng l kim tinh, en l thy c.
KIM
L hnh tng ca qu ly, vn thuc cn kim, v trong cha thi m chn thy,
trong dng cha m. l m iu nn thi dng gi l kim . Tn Nguyn Qun
ni: Trong gi bt ngc th, trong ngy bt kim .
104
KINH LC
L tn gi chung ca cc ng kinh mch v lc mch trong c th con ngi, l
ng vn hnh ca kh huyt. Ph tng, chn tay, nm gic quan, mt da, bp tht,
huyt mch trn c th con ngi u da vo kinh lc lin h vi nhau, nn
kinh lc phn b khp trong c th v ngoi da, lin lc chng cht. Luyn kh cng
v kinh lc c mi quan h mt thit vi nhau.
KINH THIN V A
Kinh thin tc l tin dng ha, v a tc l thoi m ph. Kinh l nh v trc
sau di ngn, v l diu dng ca vng lai vn hnh. Ha Chn Qun ni: Thn
vn kh ha, trn kinh thin, di v a.
K KH
Bit danh ca Huyn quan; do n bao trm vn tng nn gi l k; v n tuy khng
hnh tng nhng bn trong c th cha vt nn gi l kh ( ng). m Ph ghi:
Ni no c k kh l ni sinh vn tng, bt qui gip t, thn c qu tng, thut
m dng hn nhau, hnh tng tin ti sng rc.
K TH
L h linh sn c ca mnh. Khi ng l , lc tnh l tnh, khi diu dng l thn,
u l chn tnh sn c trong ta. Khu T ni: Thy ha nng nhau u c
duyn, ton nh th mu phi hp thi .
105
L
LAI VNG
Trong luyn an ni vng lai l ch s h hp. Nht vng nguyt lai, nng vng lnh
lai. Nht nguyt p i nhau m nh sng sinh ra, lnh nng vng lai m nm
thng to thnh. Thiu T ni: Thin cn nguyt qut rnh vng lai, ba mi su
cung u l xun.
LI MINH
Li l vt trng rng trong, gi thi vo th ku. Kh huyt trong thn ngi cng
trng gia, kh trong thn ng cng ku. T Hm H ni: Ngng thn iu tc,
tnh hu kh ng, c ng li minh. Hn Nhin T ni: Thi n th kh ha, c
ng th li minh.
LAM THI HA
Mt trong 8 v tin trong truyn thuyt ca o Gio, vn l mt lng t c cht ti
kh, thng n mc rch ri, mt chn i giy, mt chn i t. Ma h th lt
thm bng vo o, ma ng th nm trong tuyt, hi bc ra nh nc si. Khi say
thng va dm chn va ht, d dm hi hc, nh cung m li chng phi
cung. Bi ht ni ting nht ca ng l:
p ca Lam Thi Ha,
i my ai nh ta?
Mt cy xun mt ,
Nm thng chic thoi a.
Ngi xa lo nho i i mi,
Ngi nay n n ti ng gh.
Sm ci loan phng ti Bch Lc,
Ti thy nng du sng bc u.
Trn khng mt tri soi sng mi,
Cung vng in bc cao nguy nga!
Li ca rt nhiu, khng ai on c. Cho ng tin th ng ly thng xu li ri ko
l di t m i, d ri mt cng chng oi hoi, hoc cho ngi ngho, hoc a
cho hng ru. Tng truyn ng dn cho Chung Li Quyn thnh tin.
LO NN
Gi non. Thi dc cn phi bit gi non, v gi th cht nng khng ct ln c,
non th kh yu khng thng ln. Ng Chn ghi: Thy m khng dng c,
y l ni n ci gi ca n. Tim H T ni: Nguyt y khuyt tng trng cho
s gi non ca dc ti, nht sng ti tng trng cho tin tc ca ha hu.
LO T
106
Nh t tng cui thi Xun Thu, ngi sng lp hc phi o gia. Theo S k
Lo T lit truyn, ng h L, tn Nh, t l B Dng, thy l am. C ngi ni
l thi s m, Lo Lai T. Ngi huyn Kh nc S (nay l pha ng Lc p,
tnh H Nam). Tng lm quan gi sch s (Th tng s) nh Chu, sau lui v n,
qua Hm Cc quan, Quan lnh l Don H mi lm sch, bn vit o c kinh
5000 ch ri i, khng ai bit v sau ra sao.
LC DNG QUAN
L ca i ca tinh kh. Nu mc cho tinh kh xut quan th chn nguyn ngy mt
tn lm sao c th to an. Cho nn khi gp kh ng mun xut quan t phi gi li
khng cho n i, ngy thng tch ly th t nhin c chn kim xut khong, c n
lin c th trng sinh. T H Am ni: Dng quan ng li, mi ngi trng
sinh. Tin Tng ghi: Lc dng quan gi l iu dc, nhip kh quy l gi l
hon nguyn.
LP MNH
Luyn an trc tin phi luyn k thun thc, sau mi kh d iu dc, thi
dc, sau khi c i dc th lp mnh vng chc, mnh ta do ta quyt nh
chng phi do tri. Nhng luyn k c hai iu: mt l phi tr vt dc, dc khng
tr th thin chn kh hin, hai l dp b kh cht, kh cht khng dp b th thn
lm sao bn chc? B iu ny th ng ngh n lp mnh. Vng Qu Trai ni:
Ming khng th ra, mi khng th vo, thc thin a t t dng, tn phong ly
ha nu trong nh, khin cho thn an mnh mi lp.
L CHNG C THNG
L chng ch tinh kh ca ngi. Nguyn dng l dng mi sinh. Luyn kh
sc thuc gi l c thng.
L THIT QUI
Cn gi l Thit Qui L, l mt trong tm v tin (Bt tin) ca o gio trong
truyn thuyt. Tng truyn ng h L tn Huyn, tng gp Thi Thng Lo Qun
v c o. Khi ng xut thn ra khi thn xc, c th xng tht b hc tr em ha
thiu nhm. Do thn hn khng cn ni v, nhp vo thi th ca mt ngi cht
i m sng li, u tc b x, mt my cu bn, bng lp chn tht, ng chng
gy. Tng truyn trong chic h l ln eo sau lng c linh n thn dc cha
bnh cu ngi, trong dn gian trc y nht l nhng ngi lm v y dc coi
ng l ngi pht minh ca thuc cao da ch.
LIM VI
Bung mnh, ch cho tm mt, lc tnh ta ng p buc nhm mt li m nn t
nhin na m na khp l thch hp. D cha khp hon ton, nh mt y cn phi
soi chiu vo trong th mt m cng nh mt khp. Chung T ni: ng ca
bung mnh nhn lng l. C Tin ni: Ch cn bung mnh ni qun, khng s
lc tc quy nhiu.
107
LIN HOA
Khi luyn tinh n tinh ht ha thnh kh th an in khi hoa quang nh lin hoa
mi n, long n dng hoa, khi y an in i tn l hoa tr. an Kinh ghi: Hoa tr
lin hoa n, xch thy c huyn chu.
LIU NG
Luyn an n tt nh t phi luyn n ng th vi thi h, vt ngoi to ha,
u xui, ui lt, mi khng cn tai ha tri buc, y gi l liu ng. T N
Hon ni: p nt h khng, v h v c th rng khng mi l liu ng.
LIU SINH THOT T

Mnh nng tnh l liu sinh, tnh nng mnh l thot t. Mnh nng tnh th hi
th dt hon ton, tnh nng mnh th tm nh hon ton, y l chn khng
diu hu. Vng T Kiu ni: o nguyn hp kh gi l tu, chn kh quy nguyn
gi l luyn, long h giao nhau gi l an, tam an ng th gi l liu thot.
LINH CHU T CHU

Linh chu l gc ca kh, thng gi n th tm tc t nng ta, thn kh hn dung,
m con gn nhau, lu dn i nh, chn ha t sinh. T chu l tnh chu, thn l
con, kh l m. Dng ha tri qua nung luyn th m con m nhau m thnh huyn
chu. Tham ng ghi: Trc c linh chu, n dng t chu.
LINH DC
Hai vt din hng c th bin ha v cng, n hin kh lng nn gi l linh. V n
khng cht khng tn, khng th dng ngn ng hnh dung, ch ung vo mi bnh
u ht nn gi l dc. T Tam Phong ni: Linh dc trong thn khng phi kim
thch, thn sa trong bng u phi thy ngn. Li ni: Mt im linh dc thu
tam quan, an in ln thng nh n hon.
LINH NG
Luyn kh ha thn n mi thng thot thai m ra, v mi ra khi phm thai nn
thn y nh ng t, thu tng quy v khng, v n xut c nhp khng nn gi l
linh. Tin Tng ghi: Hunh nh mi thng sn linh ng, hc mc tnh ngao du
trn chn tng my.
LINH KHIU
Khiu ny trong thn ngi, ni n c th tht ra khng hnh tng tm, ni n
khng th dng php luyn t nhin pht hin, ch c th t bit, ngi khc khng
thy c. Tin Tng ghi: Nguyn tinh v sao gi l tin thin, phi hnh phi tng
cn cha phn, thi cc thun tnh nh c ng, tin c linh khiu ti hin tin.
LINH MINH BO CHU

Treo ni h khng, bao hm vn tng, ngm cha mun vt, pht sinh vn vt u
t y m bt u. T Tam Phong ni: Ht linh minh bo chu ny treo ni h
108
khng sng rc p , nhng cha c minh s ch r nn ging nh say trong gic
mng. Nu la b ci ny u l bng mn.
LINH NHA
Dng kh mi pht sinh cn yu ging nh mm ma xun, do n trong khng
sinh ra c, c li bin thnh khng nn gi l linh. T Tam Phong ni: Trong th
cha hng thnh ch bo, trong en ly trng thy linh nha. Li ni: Trong k
th bi nguyn kh, luyn c linh nha dn trng thnh.
LINH PH THNH MU
V nim v dc th nguyn thn l thnh mu, nguyn kh l linh ph, v hai vt hay
sinh ra chn chng t nn gi l ph mu (cha m). Thy H Ngm ghi: Tinh cha
huyt m kt thnh thai, vn t hnh ngi t hnh mnh, trong thn nhn ra cha m
tht ca ta th mi nm c ng hnh tinh.
LINH QUANG
Mi ngi u sn c, nh sng ca n c th ln c th nh. Ln c th che trm
lc hp, nh c th cha trong ht thc, chnh l chn m. nh sng ny khng ln
c l do tht tnh lc dc lm cho chng ngi, n i khng th thu pht. Tin
php phi hp bng chn dng nh ha thm du nh sng mnh lit chiu soi
khin tht tnh lc dc khng ch dung thn th nh vn my thy mt tri, mun
dm khng my th tri hng trn khng t nhin soi thu tam thin i thin th
gii. Nguyn Xu Ca ghi: Phn thng ca mi ngi vn vin thnh, hng m
linh quang thng chiu khp.
LINH TNH
Trong lc cha m giao cu kh hp nhau, c mt im linh quang xen vo trong y
gi l tnh, t y bin ha thnh hnh dn dn ln ln, cho n mi thng thai trn
m ra khi bng m th kh cha vo thn, kh m vo tim, cn tnh ca mt im
linh quang kia theo kh m m vo tim v do chi bn ngoi. Tim vi thn cch
nhau 8 tc 4 phn tu (25,2 cm), nn tnh vi mnh n gi khng th gp nhau. Kh
cha n nm mi su tui y m trn ra ngoi, ngy mt tn dn, n cn kit
th cht. Kh m t sau khi xut thai, th s ngy cng bit, tr tu ngy cng sinh
m lm thn. Tht tnh lc dc ngy mt tng trng, pht ra ni tm th thn kh
ngy mt tn, tn ht th cht, tnh ca mt im linh quang khng ch nng
m tr v thi h. Tm Hng Th ni: Tnh do tri cho, ngi nh n m linh, gi
l lng tri. Khm thuc v o tm, o tm tht th c chn tri. Ly thuc v nhn
tm, nhn tm h (rng) th c linh tri. H tht tng ng ly chn tri m ch linh
chi, ly linh tri m thun chn tri, o tm thng cn, nhn tm thng tnh, chn
m bao gm linh, linh m tr v chn.
LINH VT
Hai vt din hng tuy khng hnh khng cht, nu dng php luyn n, linh nghim
d thng, nn gi l linh vt. Nh trong h khng vn khng c hnh bng, nu
nh sng mt tri soi ri hnh th s hin bng ngay; nh trong hang trng vn
109
khng c vt, nu ku ln s c ting vang vng li. Din hng trong thn ngi
vn khng c du vt, nu dng php luyn n th c hnh tng ngay, y l trong
v sinh hu, trong h c tht, nh dng cy so thy bng, hang trng truyn m.
Sng Chnh Thin ghi: Hai th linh vt thin nhin hp, mt t huyn c n ni
y.
LONG U H V
Long u l nim u, h v l dng kh vng tt cng, l lc dng thnh bin
sang m. T Hi Thim ni: Tay tri chp u thanh long, tay phi nm ui bch
h.
LONG U TRC TH
Dng cc m sinh qu thuc v thin phong cu l mt m s sinh di. Long
thuc ng l m, u l khi u. Long u l mt m s sinh khi u. Trc l
ngay thng, th l t trn thng xung di. V dng kh thng ln cng cc, ta
ng dng php thoi ph mt b i thng xung di, nh rng sau khi ci my
lm ma ri v n ni long cung. T Tam Phong ni: Ta em long u trc th,
h em nguyt qut cao huyn.
LONG H
Long thuc mc, mc sinh ha, ng vi ha ca tm thn, u l khng trong c.
Nu tm bt ng, long ngm my ni, chu tc xp cnh m nguyn thn t. H
thuc kim, kim sinh thy, ng vi thy ca thn thn, u l c trong khng. Nu
thn bt ng, h gm gi sinh ra, ra en rt c m nguyn tinh ngng. Long
trn ni gi ci my, h di lm ng c pht ha. Trn Mc Nhin ni: Thy
ch cho thanh long hng phi hp v bch h din.
LONG H GIAO CU
Ly l k, l nht; nh sng ca nht tng trng cho cho huyn kh ca long. Khm
l mu, l nguyt, nh sng ca nguyt tng trng cho huyn kh ca h. Mu k
l th ca chn th. Thi cc nht phn phn trong hai th long h mun phn bn
hon nguyn cn phi cho long h quy v nh, tnh tnh hp trong khiu. Theo
php th long t ha xut, h t thy sinh th trong lit ha bay ra long mnh m,
di y nc vt ln h gm gm, mi c long h tng giao m thm kh
ngng hp. Ng Chn ghi: Chn long hng xut t qu ly, oi h din sinh ti
qu khm. Trn Bo Nht ni: Mu k giao nhau tnh tnh hp, khm ly diu hp
long h giao.
LONG H HUYN KH
Thi cc mt khi ng chia lm kh mu k trong hai th long h, nn mu l
huyn kh ca long, k l huyn kh ca h. Long h l d kho cho tim thn. Bi
tim cha tnh thuc ha, ha tnh bc ln, rung ng khng yn, ging nh rng bay
ln bin ha, nn ly hnh tng ni long. Thn cha mnh thuc thy, thy tnh
chy xung, thn kh chy i mnh m khng th ch phc ging nh h uy mnh,
nn ly hnh tng ni h. an Kinh ghi: Mnh h Ty Sn tht cn r, Thanh
110
long ng hi khng th xng, c hai quyt u cng sng cht, ha thnh mt khi
t kim sng.
LONG H HUYT
Long l thn, h l kh. Khi thn kh cng tr an in th an in c gi l long
h huyt. T an Dng ni: Mau x ng ni nhn ng, gp m toang long h
huyt.
LONG H NH KH
Tc l nam ca qu khm, n ca qu ly, tinh ca cha, huyt ca m, ca nht, th
ca nguyt, sa ca hng, ngn ca din, mu en ca tri, mu vng ca t. Chung
T ni: Chp sng le le v cng s, hai kh giao nhau h c hnh.
LONG H TNG THN

Mc dch trong qu ly trc n hng ty, kim tinh trong qu khm xut thy
tng ng, l kh ca long h s huyn. Hai vt tng thn lc cha giao, ch ti
nht thi cn c chn ha hp dn v chnh v, t y kim mc giao nhau kt
lm mt ht chu th tng thn, tng i, mi mi khng ri. Don chn nhn ni:
Long h h, h hp long, mu k dt nhau c hai tng thn.
LONG NGM H KHIU

Long ngm th my ni m ging xung, h rng th gi sinh m thng nn, l
tng trng cho long h cng ngng giao chin. Vn Dng T ni: Long ci
my m tri ma, h vo hu th m sinh kim.
LONG TNG HA XUT

Trong ly ha sinh ra mc dch, l thi dng lu chu. Mc thuc thanh long
phng ng, mc dch trong ha chnh l thanh long. T Tim H ni: Long t
ha xut, h t ha sinh.
L DIM
Hnh tng an in pht nh sng, trong i tiu chu thin, lc y thy c ho
quang pht ra nh nh sng sng trong. Du Ngc Ng ni: Khi dc sinh ni an
in, dng kh nh vo mt bng ln nh sng cho nn con ng t mt n rn,
u trng khng nh nh trng sng t.
L NH
nh l ng chng phi bng vng, , st, ng. L cng dng chng phi
bng ngc, t, gch. m s 4, 8, 2 l m l; dng s 3, 5, 1 l dng nh. Thin
l nh, a l l; u l nh, bng l l; hunh nh l nh, kh huyt l l. Thn
cn trong kh th thn l nh, kh l l. Lc vn hnh chu thin th an in l l,
n hon l nh. Cn khn l nh l th khm ly l dc vt. Kh huyt l l th m
dng l than. Thanh H T ni: nh khng phi l kim nh, l chng phi ngc
111
l. an php thng phm ly thin a, trung phm ly cn khn, h phm ly tim
thn lm l nh.
L HA NGOI AN
Dng ng kim, chu sa, lu hunh, din hng, khong vt v.v ch luyn, y l
thn an. Chia lm ba loi: loi th nht gi l thin nguyn, ung vo c th bay
ln gia ban ngy; loi th hai gi l a nguyn, ung vo thnh a tin; loi th
ba l nhn nguyn, ung vo thnh nhn tin trng sinh bt t. Thi ng Tng
rt thnh, cc phng s mn y lm k sinh nhai cng rt nhiu, ch cha thy ai
thnh o t y. Ha Chn Qun ni: an o chng phi l ng kim, bt thch,
m l ch luyn chu sa thy ngn. V Cn Th ni: Ng kim bt thch u l gi,
mun tho ngn phng thy u sai.
LI CHN THIN QUAN

Dng thai s y , lc thin mn m t c m thinh sm n, lc y hoa tri ri
lon x, tuyt bay y tri th cnh xut nh n. Chung T ni: Li chn thin
quan thn qu kinh s.
LC M
Mt m l cu, hai m l n, ba m l ph, bn m l quan, nm m l bc, su m
l khn; l s tnh ca m xa. Dch ghi: Khn sch 144, gi ng n gi hi l
gi ca lc m.
LC CNH
Su th cnh gii:
1 an in nh la chy, 2 Hai thn nh nc si, 3 Mt phng kim quang, 4
Sau tai gi thi, 5 Sau no chim ku, 6 Thn vt ln mi co li.
y l chng nghim lc i dc sp sinh kp ln ngng ha. an Kinh ghi: H
hp bng nhin dt, thn tm vui v cng, thn kh tht s hn hp, mun khiu
ngn mch thng.
LC CN
Su cn:
1 Nhn cn phi nhn vo bn trong.
2 Nh cn phi nghe tr li.
3 T cn lc thng qua phi dng cy kp li.
4 Thit cn phi chi ln hng, pha ngoi mi rng hp nhau.
5 Thn cn lc qua quan phi dng bnh bao g lp bt cc o.
6 cn phi mt nim khng sinh, mt trn khng nhim.
T Tam Phong ni: Su cn thanh tnh khng cn chng, nm un rng khng
sch t vt.
112
LC CNG
Su th cng phu:
Mt l thi cng, hai l th cng, y l cng phu lc luyn tinh. Ba l dng thai,
bn l din bch, y l cng phu lc luyn kh. Nm l xut thn, su l thu thn.
Khu Ch ghi: Mt l c cng cu h b ch; hai l c cng thm du tip mnh,
lu gi mu k; ba l c cng gip ha mang kim; bn l c cng k t khi ha
mnh; nm l c cng n dng khi thai thnh; su l c cng cho b b mm, cu
ra bin kh.
LC DNG
Su th dng:
Mt dng l phc, hai dng l lm, ba dng l thi, bn dng l i trng, nm
dng l qui, su dng l cn, l s tnh ca dng xa. Dch ghi: Cn sch 216,
gi t n gi t l gi ca lc dng.
LC DNG THI
Ch c su gi T, Su, Dn, Mo, Thn, T. Trong rn luyn kh cng ni chung
u tin hnh trong su gi dng. Bo Phc T ghi: Mt ngy mt m c mi
hai gi, su gi t na m n gia tra l Sinh kh, su gi t gia tra n na
m l T kh. Phm hnh kh nn ly gi Sinh kh, ng ly gi T kh. V vy
ni: Tin nhn phc lc kh l ni v iu ny.
LC HU
Minh o Ca ghi: Lc hu tin thai kt thnh, thp nguyt anh nhi hoi bo. Tc
hi ngoi dc, hi ni dc, tin dng ha, thoi m ph, ngi Mo gi, ngi Su
tm, gi chung l Lc hu. Cng tc l su ch quan trng v ha hu ni luyn ca
an gia.
LC HP
V thng ni b chn tng kinh q.5 ghi: Th no l lc hp? Nhn v sc hp,
Tm khng duyn vo sc, v khng duyn vo sc cho nn l vong sc. Nh v
thanh hp, Tm khng duyn vo m thanh, v khng duyn vo m thanh cho nn
l vong thanh. T v hng hp, Tm khng duyn vo hng, v khng duyn vo
hng cho nn l vong hng. Khu vi v hp, Tm khng duyn vo v, v khng
duyn vo v cho nn l vong v. Thn vi xc hp, Tm khng duyn vo xc, v
khng duyn vo xc cho nn l vong xc.
LC H
i vi ngi trn qu t th su phng ng ty nam bc trn di trn qu t
u khng, khng tc l h; ni n gin l thi khng. T Tam Phong ni: Hp
an ni nh, li cn phi iu nh chn tc, chu lu lc h, n thinh ha hp,
kh u mch tr, an mi ngng kt.
113
LC K
Ch su iu cm k khi tnh ta luyn cng. Mt l tu luyn m qung. Hai l ngi
kh nn lng. Ba l chp trc vo tr th. Bn l n vo tn tng. Nm l nh
hnh hu tc. Su l chp vo v vi.
LC MN
1 Ch cc kh quan mt, tai, mi, tng cng c su khiu nn gi l lc mn.
2 Ch su php mn luyn hnh. Mt l Ngc dch luyn hnh, hai l Kim dch
luyn hnh, ba l Thi m luyn hnh, bn l Thi dng luyn hnh, nm l Ni
quan luyn hnh, (Theo Tnh mnh khu ch ).
LC THI
Su th thi. Thi nguyn s phn lm thi th, trong thi th c thi v, trong thi
v c thi h, trong thi h c thi khng, trong thi khng c thi nht, trong thi
nht c thi t. L nguyn t trong c ca tri t, ging nh qu trng c mu
en vng. o Kinh ghi: o cha ni thi th, lc n ni hn lun, khng th ch
ra tn gi, cng khng th ni mt li.
LC THNG
Su th thn thng:
1 Tm quang pht hin, trong ngoi thu sut, thn kh hng hi, bn lun php
tc khng ch no m khng r.
2 Bit trc qu kh v lai, cch tng thy vt.
3 Lc tnh ta bng m mng ri tm khiu m toang, thy r ni sng i a
nh nhng vn trong lng bn tay.
4 Tai c th nghe m thanh mi phng.
5 Lc i nh, trn thy thin ng, di thy a ngc, c th thy sut tc
mnh v s kip.
6 C th bit nhng vic giu kn trong tm ngi khc, nim ca k khc cha
khi th bit trc cn do ng nim y, xut nhp t nh, bin ha v cng.
Ng chn nhn ni: Hon h hp o, sau khi xut nh, thot xut thot nh
cng c, lc thng thp thng u lm c, thin bin vn ha, khng g chng
lm c.
LUYN DC
Sau khi ng cht vn dng phng php ha bc kim hnh, sau tin v ha
khin ni kh theo c mch i ln N hon, ri t nh u m i xung, tip n
Nhm mch dng vn ha xung v an in, tc h xa vn chuyn, tin ha thoi
ph, t dng cng bin thnh m nhu, qung ht, cn li rt vng thun, khng
cn cht (v cht) thnh kh.
LUYN AN
Tc cng phu tu luyn kim an. Vn ch vic nu luyn khong thch, dc liu
trong nh vc ch to an dc trng sinh bt t, sau gi l Ngoi an.
114
Ni an l ch vic v c th con ngi vi nh vc tu luyn tinh, kh, thn trong
c th. Luyn an l tn chung ca Ni an v Ngoi an.
LUYN AN PHP TC
Php trong nm l thin a m dng thng ging, php trong thng l nht nguyt
vng lai, php trong ngy l t chnh bt qui, mi thin can, mi hai a chi. Y
theo php phn bit, t mt thng sau hiu nghim ln lt xut hin, cho n
dng thn xut hin, thot cht xng ln. T Tam Phong ni: Ly c hnh lm
u, m cng lm gc, xem xt m dng to ha, cu s huyn diu ca huyn tn
cn khn, bin hai ci tm khm ly, nh thi gian ca kim hoa thy nguyt, bit r
ch an mnh sinh thn. Trong ch ngi, khch ta, nht nguyt giao quang, mu
k lm dng th an thnh tu d nh tr bn tay.
LUYN AN NHT TRNH

Luyn an c thi gian nht nh, mt trm ngy dc lc ton, hai trm ngy thnh
thai kin, ba trm ngy thai tin thnh, mt ngn ngy thin tin cng hon tt m
bay ln. T Hi Thim ni: Kim an trm ngy lin thnh cng. T N Hon ni:
Cng phu thn an ba trm ngy.
LUYN AN TAM YU
Mt yu l nh l chn, hai yu l dc vt chn, ba yu l ha hu chn. nh l
chnh l huyn quan, dc vt chnh l tin thin nht kh, ha hu chnh l diu
dng ca nguyn thn. Thi Nht T ni: Tin o ch yu c ba chn, nh l
dc vt vi ha hu.
LUYN AN TRNH T
Chn giai on cng phu ca Khu Ch:
1 Hm dng bn nguyn, cu gip mnh bo;
2 An thn t khiu, t hp tin thin;
3 Tim tng kh huyt, cc diu quy cn;
4 Thin nhn hp pht, thc dc quy l;
5 Cn khn giao cu, b khong lu kim;
6 Linh an nhp nh, trng dng thnh thai;
7 Anh nhi hin hnh, thot ly bin kh;
8 Di thn vo ni vin, oan cng minh tm;
9 Bn th h khng, siu sut ba ci.
Khu Ch ghi: 96 th ngoi o, 3600 bng mn, tt c h u huyn, ch c ci
ny ca ta l tht.
LUYN HNH
Tinh vn v hnh, luyn n khi ha kh m c hnh thy c, y l ngc dch
hon an. Nu khng luyn m cho n t nhin th bin thnh trc tinh cng c
hnh, chng qua thun nghch khc nhau m thi. T N Hon ni: Xa ta thc
hnh cng phu mt nm, su mch k tc kh quy cn, c anh nhi ti an in, cng
hnh tng ca ta cng nh th.
115
LUYN HNG THNH SA
Hng l thy ngn, trn chy khng c nh, nu c din ch luyn th bin thnh
sa, c nh khng chy ti chy lui. Tm ha ca ngi cng th, sut ngy suy
ngh, c m mng tng, nh la chy hng hc phi nh nc dp tt bin thnh
tro than th khi la tt khng cn nng na. Ng Chn Thin ghi: Ch em a
phch nm chu hng, t nhin c thin hn ch thy kim.
LUYN KH
Thng qua phng thc Th np (ht th), n ung rn luyn tinh kh trong c
th mnh. u L Cch truyn ghi: Ung an sa, luyn kh cu trng sinh.
Huyn Chn tin sinh phc ni nguyn kh quyt ghi: Luyn kh l phng thut
hay nhm y li tui gi, ko di tui th.
LUYN KH HA THN
Tc trn c s ca luyn tinh ha kh, lm cho kh cng hp luyn vi thn, kh quy
t vo trong thn, cng chnh l giai on tu luyn hp hai lm mt. Luyn tinh ha
kh, trong o gio gi l S quan, luyn kh ha thn gi l Trung quan, cng gi
l i chu quan. an kinh cho rng hon thnh phn cng php ny, tc c th ci
lo hon ng, ko di tui th, tin ti giai on Hon h. Luyn kh ha thn tc
t qu hu vi vi v vi, lng l qun chiu, thng nh thng gic t c
ti mi s vic u tr v vi t nhin, lm thn, kh ngng thnh thnh thai. Cng
php ny l vn ng lc ca nhp nh tch chiu lm cho nguyn thn tng
trng.
LUYN KIM
Kim l gic, nim l ma. Tu o khng s nim khi, ch s gic chm, nu bit
nim khi tc l gic, ma n chm ma, vt n chm vt th cn g phi s? y
chnh l ch gi luyn thanh gm cng ngh. T Hong Thng ni: Kim l
kim o, tht s xut hin khi nht kh cha sinh.
LUYN K
K l tm linh sn c, luyn chn trong ng, luyn chn tnh trong tnh, phi
luyn n v ng, hn nhin nh thi h. y phi ly v tm v nim lm th,
ly vong tnh vong nim lm dng, ly thanh tnh im m lm tng, ly mm do
khim h lm tn . L T ni: Tht phn cu hon ti ngi, trc phi luyn k
ch thi. T T Dng ni: Nu mun tu thnh cu chuyn, trc phi luyn k
gn tm.
LUYN K KHAI QUAN

Nu cng phu trong hai t gi, thu nhip ci nhn xoay ci nghe tr li, pht chc
khng ri, t y thn tm hn hp, t quy v trung hong, tnh mnh ng cung,
thn kh ng l. Li dng ha khng nim khng khi nung nu th bt tri bt gic
khng lm m trong ngoi hn hp. Dng nh c, dng nh khng m thn kh
quyn luyn nhau, lu ngy mi nhi thnh mt khi, t nhin m nh; nh lu
ngy s c vt xng ra th quan khai m. Huyn C Khu Quyt ghi: Tm ch nh
116
huyn quan, tm tc nng nhau, hi th vo ko di, hi th ra nh nhng; hi th
ra cha dt lin k tip th vo. Nu tm khng gi khiu th d hi th qui cn m
quan chng m t nim nim chng ri ri sau thch nghi. Nu hi th khng
nhp khiu th tm d gi m kh khng xuyn qua, quan cng chng m, t tc tc
quy cn sau thch nghi. Cho d tm tc cng n, mc cho n t nhin ra vo th
kh chng t, quan cng chng m t vo nhiu ra t ri sau thch nghi. Gm c
ba iu ny, ng qun ng gip, hon gp va phi. ng qun tc l dng cng
khng ngng, ng gip tc l chng cn nng ln gip ln, v thn nh kh ,
an in sung mn th khiu t m.
LUYN K TRC C
Luyn mnh xy nn. Luyn k trc c ch l mt l, Trc c khng ngoi
Luyn k, Luyn k tc trong Trc c. Luyn k ni v dng cng, Trc c l
ni v c kh. K tc l t dc, l hu ng (ci ti, ci ta). C l thc a, l
cn bn. Ngi ta khng th thnh o l bi ci ti (hu ng, hu k) kin c. Mt
khi ci ti, t tm trn y th khng th ng vng trn thc a. Thin ma bch
chng che lp linh qut, bc bc m tr, vic vic h , lc tc ny sinh, tht
tnh c kt, nh mt lng tm, tn thng chn tnh, bn mnh dao ng, thn kh
hn trc, khng th tin nghip tu c. T s dy ngi trc ht cn luyn k trc
c, l mun ngi ta ng vng trn thc a, h cng phu t thp ln cao, t nng
n su, tun t tim tin, cn phi rn luyn y li m kh trong ngoi, cng
phu luyn k trc c l khng th thiu c.
LUYN TNH
Ch tnh, bn tri ch tm, bn phi ch sinh, hai ch ny hp thnh ch tnh. Tm
tuy ngay thng song vn c lc sinh ng, cha th tch tnh m nh. Ci ng ny
khng phi l c b ng nim m l suy ngh lung tung, rt kh ch phc. Ch
nh mt nim hi quang, soi chiu tr li trong l lun lun nung luyn lm cho c
hi sinh ng kia hon ton mt mi c th bin thnh nguyn tnh, gic ln na l
nguyn thn mi c th phi hp vi nguyn kh thnh chn chng. T T Dng
ni: Thn l nguyn tnh, nguyn tnh l m nguyn kh sinh.
LUYN THN
Trong thn c ha, nh trong g cha la, d n khng thy, bc pht th thiu t
bn thn. Luyn an bc u luyn k cha thun, thn kia trong an c ha vn
cha dt ht cho nn cn n mt phen cng phu hon h cui cng, luyn b ha
chng t v th n nay khin cho thn tr v h v mi l liu ng, nu khng th
an c khng n, khng thun. Ha ny gp c hi li bc pht, l phm ha, mi
phin no v t ma ni nhau n th cng phu tht bi, khng tt lnh cho sau ny.
Trn Tiu Nguyn ni: Hm dng bo thai phi mi thng, anh nhi b mm cn
ngn ngy. i o Ca ghi: iu tc phi iu tc chn tc, luyn thn phi
luyn thn bt thn.
LUYN THN HON H
117
Trong tu luyn thut Ni an o gio, kinh qua vic luyn tinh ha kh, luyn kh
ha thn, cui cng bc vo giai on luyn thn hon h. Giai on ny c coi
l cnh gii cao nht, cn gi l Thng quan (ca i trn). Giai on ny l thun
m v vi. T i u khng, c c i gii thot. chnh l ci l tng khng
c g che lp, khng c g tr ngi, vn tng thng t, tri t v ngi hp nht
vi v tr cng l mt th m o gio hng theo ui.
LUYN TINH
Lc nguyn tinh pht ng, nu n t nhin th bin thnh trc tinh c cht nng
n m chy xung; theo php tin luyn tinh y thnh kh, kh nh bay ln, tinh
ng nhin khng r chy. L o Thun ni: Luyn tinh trc tin dng kh
luyn tinh, khi luyn cng cn bit thi gian tinh sinh ra.
LUYN TINH HA KH
Cng gi l bch nht quan hoc tiu chu thin. Gi l luyn tinh ha kh, tc l
tu luyn tinh, kh, thn thm mt bc trn c s trc c. Giai on ny ly tinh
lm nn tng, v bn thn Nguyn tinh l thuc tin thin, nhng c trn ln tp
cht, khng th khng qua H xa l kinh m thng ln N hon. Cho nn phi hp
luyn vi kh, khin cho tinh kh tng hp, trong nh v cht, ty chuyn vi H
xa, qu trnh hp ba thnh hai gi l luyn tinh ha kh. Sau khi luyn ch cn li
hai thnh phn luyn an l thn v kh bn cu thnh i dc. Cng php ca n
chia ra bn bc: Hi thuc (Thi dc), ng l (Phong l), luyn thuc (Luyn
dc), v ngng la (Ch ha), trong an kinh c bn khu quyt l Thi Phong
Luyn Ch. Cng php c th phng bnh v tr bnh.
LUYN TINH HON KH

Trc tin iu c kh nh, ri sau dng kh nhip tinh. Trc tin luyn
c tinh phc ri sau dng tinh hon kh, nh c th luyn thnh tinh m ha
lm kh, lin c th nhy ra khi ci dc. Bch Ngc Thim T ni: Thn tc ha,
kh tc dc, em thn ch kh m thnh o, dng ha luyn dc m thnh an.
L NG TN (L T)
(798 ?). o s ni ting thi cui ng Ng i. Tn l Nhc, t l ng Tn,
hiu l Thun Dng T, t xng l Hi o Nhn. i gi l L T hoc Thun
Dng t s, dn gian tn l mt trong bt tin. Ngi Vnh Lc (nay l Vnh T,
Sn ng), c ngi ni l Kinh Xuyn. Lc nh hc Nho, Mc, thi tin s khng
(c ngi ni l tin s cp nm Hm Thng th ba). Truyn thuyt ni
rng sau i chi n Trng An, gp Chung Ly Quyn, qua thp th (mi ln th)
ri dy cho i o thin n kim php v Long h kim an b vn. Hn mt
trm tui m mt vn nh tr con, i b rt nhanh, trong khonh khc i c my
trm dm, ngi i coi l thn tin. T Bc Tng n nay truyn thuyt dn gian
v ng lin tip xut hin. Tc phm th chn ngy ln ln. Miu Thin Thi thu
thp son thnh Thun Dng qun thn ha diu thng k by quyn. Tng
truyn ng tng gp Kh Trc chn qun, truyn cho php Nht nguyt giao bi,
li gp Ha Long chn nhn, truyn cho Thin n kim php. Con ng thnh
118
o bng t bi th, i thut an dng v Hong bch thnh ni cng, i kim
thut thnh tr tu cht t tham, sn, i dc v phin no. Tng ni: Ngi ta nu
c th trung vi nc, hiu vi nh, tn vi bn b, nhn vi mi ngi, bt mn t
tm (khng nhn tm mnh), khng di tr vi mnh, ly phng tin cu vt,
ly m cht cm cch vi tri, ngi th yu, qu thn th knh, th ch mt nim
ging vi ta ri, du khng gp ta, th cng nh gp ta ri vy. Nm
Tuyn Ha th nht (1119) i Tng Huy Tng c phong l Diu Thng chn
nhn. Nm Ch Nguyn th su (1269) Nguyn Th T gia phong l Thun Dng
Din Chnh Cnh Ha chn qun, nm i chnh th ba (1310) V Tng li gia
phong l Thun Dng Din Chnh Cnh Ha Phu Hu qun.
LNG TH
Din trong khm rt kh c, bi hay cn ngi nn tng trng bng h. Hng
trong ly tnh thch bay ln, rt kh khng ch nn tng trng cho long. Kim an
T Bch T ghi: Long n t bin ng, h xut hin trong ni ty, hai con th ny
nh nhau mt trn ha thnh tinh hoa ca tri t.
LNG TRNG THIN A

Hai lp thin a. Cn khn l thin a tin thin, l ngoi tng. Khm ly l
thin a hu thin, l ni tng. L T ni: Lng trng thin a ai phi hp, bn
th m dng ta bit by, hiu c nhng vic trong huyn b ny th chng lo si
lang chn ng.
LU CHU
Linh vt trong ly, ng ni thn th suy ngh lung tung, ng ni tinh th rt kh gi
cho y , nh vin ngc ln trn, nh thy ngn kh ch phc. Tham ng ghi:
Thi dng lu chu thng mun b ngi, cht c kim hoa, da vo nhau m
xoay chuyn.
LU X HUYN
(1147 1203). o s thi Kim. T l Thng Diu, c thuyt ni l o Diu, hiu
l Trng Sinh T. Ngi ng Lai (nay l Dch huyn, Sn ng). Nm i nh
th chn (1169) th Vng Trng Dng lm thy. Sau sng lp Ty Tm phi o
Ton Chn. n nm Ch Nguyn th su (1269) c ban hiu Trng Sinh Ph
Ha Minh c chn nhn, i gi l Trng Sinh chn nhn. L mt trong Bc
tht chn. Tc phm c: Tin lc tp, Ch nhn ng lc, o c kinh ch, m ph
din, Hong nh thut, v.v
119
M
M AN DNG
(1123 1183) o s thi Kim, t l Huyn Bo, hiu l an Dng. Vn tn l
Tng Ngha, t l Nghi Ph, ngi Ninh Hi (nay l Mu Bnh, Sn ng). Tng
truyn ng gii th vn, gii chm cu. Thng by nm i nh by (1167) nh
Kim, theo hc thy Vng Trng Dng, c thy dy cho tin thut, ch chung
thanh tnh. Sau lp ra phi Ng Tin o Ton Chn. Nm Ch Nguyn th su
(1269) c Nguyn Th T phong tng danh hiu Bo Nht V Vi chn nhn.
c i gi l an Dng chn nhn, l mt trong by v chn nhn min Bc.
Tc phm c Thn Quang Sn, ng huyn kim ngc tp v.v
M TNG (M T NHIN)
o s thi ng. Ngi huyn Dim Quan, Hng Chu, t l T Nhin. Tc tin
truyn ghi: Sng lm Tiu lai huyn, nhng M Tng ch yu kinh s, vn hc,
do i theo o s i khp thin h. Sau v Giang Nam c ln say H
Chu, ri xung khe su, c ngy mi ln c. o khng t, ngi trn mt nc
m v li ch nc khe chy ngc hi lu, ch cy liu chy i chy li theo
nc di khe, ch cy cu bo t la ri li ni. M Tng gii dng kh cng
cha bnh. C ngi m, bo vi Tng, Tng khng c thuc g, dng cy gy
tre nh vo ch au, th m bnh g cng khi. C ngi c bnh chn, cong
gi cng lng chng gy n, ng dng gy tre nh. Phng kh vo gy chng, lp
tc ng thng ln c.
MC YM U
ng chn ch d u. Tin o luyn an phi dng n tinh kinh. Bt u luyn
cng l tinh ca nam, kinh ca n, ngi i cho l nh u. Nu nam n khng c
tinh kinh th khng th tu luyn, phi luyn n vi trm ln mi c th luyn ht
cho nn ni rng ng chn ch nh u (mc ym u). Nu cn mt ln cha luyn
cho ht th luyn cng khng thnh cng, ch c th trng sinh tr th m thi. L
T ni: ng chn ch nh u, cng ch so o, c n ri lin thy hiu
nghim.
MAI HOA
Hoa mai u xun mi n ch bo tin xun nhng cha n r, cng nh dng kh
con ngi mi pht cha thnh vng, cha th dng n. Bo Chn T ni: Nht
dng va ng sm lnh mai hoa, chng r n bung ra ri ln lt thay i.
MNH HA L TI LIN
Trng hoa sen trong la . Khi kh chn dng pht, th n mnh lit nh la.
Sen l chn thn, ta lin ly nc chn thn ti vo la mnh, la mnh gp nc
120
tt lm khng cn hnh dng. T Tam Phong ni: Hin thn thng, trng hoa sen
trong la .
MO DU
1 Ch N hon v V l, hai ch ny l ca ng ca m dng xut nhp, ni kh
vn luyn.
2 Ch hai thi Mo, Du. Ti thn ngi th l ch phn chia Tm v Tng. Trong
ni luyn th l Thi mc dc (lc tm gi).
MO DU CHU THIN
i dc v n trung cung th dng ngh nhn gia, xoay bn tri 36, bn phi
24 ri sau dng li ni trung h in. T Hi Thim ni: Ging xung thng ln
theo trc ct, xoay tri xoay phi hp mu cht.
MO DU MC DC
Mo v ni huyt gip tch ca xng sng, du v ni huyt trung on trc
ngc. Mo l sng, du l cht; ch sng cht u l ch tm ra ngh ngi. T Hi
Di ni: Gi mo mc dc, gi du ng. Lc T D ni: Mo du khng tin
ha, ch dng chn kh hm nng y l mc dc.
MT H
trong khong lng con ngi, hp trong phi tri trn di trc sau, ngm cha
trong l khiu h v. Nht nguyt bn ngoi mt qua mt li, nht nguyt bn
trong mt in mt o. Kinh Hunh nh ghi: Sau c mt h, trc c sinh mn,
ngy thng ra vo h hp cn.
MU KH
L kh ca tin thin chn nht, do tin thin a sinh, l m sinh thin sinh a v l
mt th kh v hnh, cho nn gi l mu kh. Kinh o c ghi: C vt trn thnh,
tin thin a sinh, lng l mnh mng, c lp chng i, chu hnh khng mt, c
th gi l thin h mu.
MU T
Kh l mu, thn l t. M mt ngi nhng con c mun ngi, mun n khng
tan r, nu khng gi m n, hay b con m cu m th o t nhin c. Thi
Thng ni: C vt trn thnh, tin thin a sinh, lng l mnh mng, c lp
chng i, chu hnh khng mt, c th gi l thin h mu.
MU K
1 Ch hai kh m Dng. Ch chn kinh thai thn dng quyt ghi: m dng l
chn kh ca tri t, nht m nht dng sinh dc mun vt. ngi th l kh h
hp, tri th l kh nng lnh. Cn ni hai th ny c th lm bin i kh ca bn
ma. chnh l Mu K, l Chn kh bao tng.
121
2 Ch chn trong luyn cng. Tham ng Kh ghi: S T Ng hp 3, S Mu
K l 5, Ba Nm hi ha, Bt thch chnh cng k. Chu Nguyn Dc ghi:
Trong Khm c Mu, l Dng th; trong Ly c K, l m th, thn ta th
l Trung hong chn .
MU K HP AO KHU
Ch ao l u pha phi ch k, l bn cnh pha tri ch mu. Hai ch mu k
dng mt ch ao bao qut hai th cho nn luyn an cn em ly k khm mu, hai
th hp li mt lin thnh hai ch ao khu. Tin gia n ng hm ngha nh y.
Nhng hai ch th l ch khu mi ngi u bit, mu k l ch ao th ngi ta
t bit. T Tam Phong ni: Mau h th, hi tin thin, mt im linh dc thu tam
quan, thy ha k t chn din hng, nu phi mu k chng thnh an. Li ni:
ao khu trm ngn i an thnh, an thnh s c mt chn nhn.
MU K TH
Mu l kh trong thn gi l bch kim, k l tnh trong tm gi l thanh mc. Lc
mu n hu tc hu vi, lc k n t nhin nhi nhin, hai th ny d thuc th
nhng tc dng ca n khc nhau. Ng Chn ghi: Khm ly nu khng c mu k,
tuy ngm t tng chng thnh an, ch duyn b th mang chn th, lin khiu kim
an c phn hon.
MNH BO
Kh trong khm sinh ra thng np trong rn, v rn l , lc sinh kh nu tnh mt
khi ng th bin thnh hu tnh, nhn tnh dc m thun hnh. Php tin vo lc
ny khng cho ng tnh, dng nghch chuyn thi hi v ch c, y l mnh bo.
Khu Ch ghi: Hm dng bn nguyn, cu h mnh bo. C c ni: Thm
du nn gp sm, tip mnh ch hon tr.
MNH
ni sinh ra kh, cung ca n sinh t rn, ch l khng c hnh tng, kh pht ra
mi bit c ch ca n, kh dt th khng ch tm. Linh nguyn i o ca
ghi: Thin kinh vn quyn ni v huyn vi, mnh ngun gc t chn tc.
MNH MN
Bn trong gia hai qu thn, bn ngoi ti ca khu ca tinh o, trong ca c
dng kh, ngoi ca c m tinh. Chung T ni: Ni ca sinh t ca chnh mnh,
c bao ngi tnh my ngi ng, m v thit hn kho suy ngh, trng sinh bt
t do ngi lm.
MINH CHU
Sau khi ngc dch hon an, an y nh minh chu, ngy m sng mi, nh nh
trng trong sng. T N Hon ni: R cy mc l a vng, bin kh lt nho
sng tha sp , ch cn gi ha ph ba trm khc, sinh ra mt ht d minh chu.
122
MINH O
an o chn chnh nu c minh s ch r rng, n vn trong nht dng ca
mi ngi; ngoi nht dng ca mi ngi khng c ci g khc. Tht ra minh o
vi mui o, tin o vi thoi o, thnh o vi phm o cng mt loi. Minh
th u xui ui lt, php tuy khc m l th ch c mt. T Tim H ni: Chnh
o chng qua l m dng loi, cp c hi dng ngc m thi, u c thut no
khc, suy xt tu tp th s thy hiu nghim ngay.
MINH NG
Pha di trng lu, pha trn ng phng l h minh ng. Pha trong mi tm mt
tc l thng minh ng. Minh ng ng phng u c hai ch thng h cho
nn c bit phi bit r. Khu T ni: Dui ri li co ch php thin tun hon,
n minh ng ch phi phng nguy him.
MINH NGUYT
Lc nht nguyt i nhau, nh sng trn y m kh mt sch cho nn gi l minh
nguyt. Khu T ni: Tr ht t dc c mt m, thch ng nguyt i thng
thc minh nguyt.
MINH S
Tin php luyn an c ni ngoi m dng, t tng ng hnh, bt qui bin ha,
c gi trong tht, tht trong gi, tht trong tht, gi trong gi, c v vi hu vi, c trt
t trc sau, c thi dc hp dc, c kt an hon an, c kt thai thot thai. S
vic y phc tp, cch lm bt nht, nu nh chng phi minh s t u ch cui
mi mi phn bit, ch dy r rng th kh m t bit. D c an Kinh, nhiu cch
th d, nhng trong xt k c ch m vn t khng th din t hnh dung c.
Chung T ni: C duyn gp c minh s, trong khonh khc sinh ra to ha.
T T Dng ni: Cho d ng thng tu hn Nhan Mn, nu khng gp chn s
th ng min cng phng on.
MINH TM
Cng phu hon h cn phi yn trong tnh tht, lng l nghim trang, mt trn
khng nhim, mun l u qun; khng ngh khng lm, nhm vn t nhin; khng
thy khng nghe, gi thn an tnh; khng trong khng ngoi, ly tng ly khng,
khng mi khng n, la m la vng; th hp h tch, thng gic thng minh.
Ch minh tm ny vn vt quy nht th anh nhi trong cnh thanh linh, dng ngh
ni ch tnh lng. Khng c sc m ngn ngi, khng c khng m tri buc. Th
dng h v, an nhin t ti. T Trng Xun ni: Anh nhi ri khi thng an
in, oan cng minh tm hp t nhin.
MINH TINH
Sao sng. Sau khi khm ly giao hp l lc kh ti an in pht ng m c hnh
tng nh minh tinh vy, lc thng n mt nh gng c khm ngc. Bo Chn
T ni: Hi ai bit c huyn trong diu, im im tinh quang ng trong trng,
chng th Ngh Phi n hang th, u tng c cnh p hin trc my.
123
MC DCH
Tin thin qu ly hng ng thuc mc. Mc dch l chn thy ca thi m trong
qu ly. Chn thy hay khc chn ha trong qu khm. Chn th trung ng hay
khc chn thy trong qu ly. Ty giang nguyt ghi: X n mi su tui ch no,
lang qun hai by tui nh ai, t xng mc dch vi kim tinh, gp th li thnh ba
tnh.
MC DC
Mc hng ng, dc hng ty; ng l mo, ty l du. Mo l ch sng, du
l ch cht. Mc dch vng ni mo, kim dch vng ni du. V hai ch qu thnh
khng th dng v ha na, ch cn nhm mt minh tm nh i b n khi mt th
tm ngh ngi. ng cng tt ri tnh, dng phc nguyn m vn ha. Kim an T
Bch T ghi: Mc dc phng nguy him, Tru thim t gi cn thn.
MUI KHC THI CNG

Tm cha luyn tnh, thn cha luyn trong, n ni ng gc hn trm. Bt gic
dng sinh b l thi c ny lm cho khng ly c dc vt. T Tam Phong ni:
Cha luyn hon an trc luyn tnh, cha tu i o hy tu tm, tu tm t nhin
an tnh n, tnh n sau dc ti sinh.
124
N
NAM BT KHOAN Y, N BT GII I
Nam chng ci o, n chng tho dy lng. y l ngng thn nhp kh huyt, l
cng phu phi hp thn kh ha vo nhau, ging nh cch thc ca nam n, chng
cn ci o, tho dy lng, i ng ngi nm u c th thi cng. Huyn C Trc
Ging ca T Tam Phong ghi: Ch gi l nam khng ci o, n chng tho dy
lng u l ngng thn t kh m thi, cn nh th gian c vic s dng n nh th
tuyt i khng c l ny.
NAM N
Nam n m dng, nam nh n l, khm nam ly n, u l t d. T Tam Phong
ni: Luyn ht ly n hng, nut sch khm nam tinh. Tiu T ni: Khm nam ly
n u h danh, ha long thy h chng phi c hnh.
NAM N HA HP
Ly n l m dng trong tim em ha vi dng kh trong thn, m kh c
dng kh ha hp nh n cng nam kt hn th c ni quy t. Khm nam l dng
kh trong thn th nhn m kh ha hp ging nh nam c n phi hp th c an
i, nh m dng iu ha, nam n an nh. Kinh Dch ghi: Nht m nht
dng gi l o.
NAM THN
Nam l ly, l tm. Thn l sc ca chu sa; l sc gc ca tm. Chung T ni:
Nam thn di qua v bc thn, kim bay vo ngc thim.
N HON
gia ngay nh u l no hi, v no nh bn m hnh trn, hnh trn l hon.
Huyt y trong thin trung, l huyn trong huyn, l Ut la tiu i, l Ngc sn
th kinh, l qunh phng ca no huyt, l ngc tht ca hn tinh, l mnh trch ca
bch linh, l sn nguyn ca tn dch, l huyt ca hai tai giao thng. Pha trc
minh ng, pha sau ngc chm, no c cu cung, cu thn cai qun. Php Bo Di
Chu ghi: Nhn c chn din mc sn c, mi bit sinh t ti n hon.
NON TN
iu tc n ch tnh lng, cht cm thy hi nng di bc ln, y l dng ha,
bt u pht ng cnh tng. Thng Dng T ni: Nu thi th kh tin thin,
ly non tn lm kh.
125
NI CU QUN
Ba ci ly tm lm ch, nh ngh hay thng ni qun. Tuy tm nht thi b trn
cu lm nhim song ni qun lu ngy t nhin thanh tnh. Thi Thng ni: Ta
t v lng kip ti nay, c tnh ni qun n ni h v diu o.
NI DC
Thng ch tinh kh thn ca tin thin. Trung ha tp q.3 ghi: m dng bn
ngoi qua li, tc l ngoi dc; Khm ly t hi tc l ni dc... Xt v ni dc,
luyn tinh, luyn nguyn tinh l rt nguyn dng trong Khm, nguyn tinh m
khe th tinh giao hp khng tit ra. Luyn kh, luyn nguyn kh l b nguyn m
trong Ly, nguyn kh vng vng th kh h hp t khng ra vo. Luyn thn, luyn
nguyn thn l Khm Ly hp th thnh Cn nguyn, nguyn thn ng th ci thn
t l khe khn n nh.
NI AN
Thut s Ni an coi c th ngi nh l luyn an, ly tinh kh lm dc liu, ly
thn vn dng, tu luyn t c th mnh nm vng phng php vn hnh, qua
mt qu trnh tu luyn theo nhng bc nht nh, lm cho tinh kh thn trong
c th ngng t khng tan m thnh ra tin an, tc ni an. Ni an l ht
nhn ca cng phu tu luyn ca o gio.
NI NH NGOI NH
Ni nh ch kh trong an in. Ngoi nh l hnh ca an in. T ng ny
c xut x t Tin thin chnh l nh kh trc lun.
NI HA HU
Sau khi s h hp iu ha an nh t c nguyn tc thin nhin dng c dng
khng gi l ni ha hu. iu ch yu l ngoi h hp ban u tuy cm thy c
song cui cng phi tr v khng. T Ngc Thim ni: an php thng phm
khng qu ho, tm vo h v hnh ha hu.
NI H HP
Lc nhp tht tnh ta iu tc u n, tc l dng tm qun h hp, ch cm thy
h hp t ging cung n an in ln xung qua li; ch khc hon ton qun lin
t nhin t n ni h hp. T H Am ni: Ch n ch h hp ca chn nhn,
thng bo x n bay qua li.
NI MA
Lc luyn k cha thun th thy cc th cnh gii, cc th hin tng qui l ging
nh mng m chng phi mng, nhm mt lin hin ra, y l do m thn to ra.
Thanh tm chnh nim th ma t mt. Ng Chn ghi: Khng di mt bc n Ty
Thin, ngi thng cc ni hin ra trc mt, sau nh c ho quang cng l huyn,
my di chn cha phi l tin.
126
NI NGOI M DNG
Ch m dng tin thin hu thin. Tu chn bin nan tham chng ghi: Ni m
dng l hu thin m dng, sinh hnh th; Ngoi m dng l tin thin m
dng sinh ra t h khng. Hnh th m dng, l m dng thun hnh, do tri t
sinh ra. Khng h m dng, l m dng nghch hnh, sinh tri t. Ni ni
ngoi, l ni ci dng.
NI NGOI BT QUI
Ch tng ph v cc kh quan trong c th con ngi. Kim an i thnh tp ghi:
Hi Ni ngoi bt qui l g? p: u l Cn, chn l Khn, bng quang l Cn,
mt l Tn, thn l Khm, tim l Ly, gan l Chn, phi l oi. Bch vn thin cng
ghi chp vn ny nhng c hi khc. Thun Dng T ni: Ni ngoi bt qui
l g? Chnh Dng T ni: gan l Chn, tim l Ly, phi l oi, thn l Khm, i
phc l Cn, mt l tn, tiu phc l Khn, bng quang l cn, l Ni vy. Mt l
ly, li l Chn, ming l oi, tai l Khm, c l Cn, ngn chn tay l Khn,
bng l Tn, tay l Cn. l Ngoi vy.
NI NGOI CNH TNG

Ni cnh l an in nng bng, bng quang bc la, tm trong nh trng sng,
thn kh hp nhau, khi y thy ni huyn khiu c kh bc ln, h hp cht t
on. Ngoi cnh l mi c kh rung ln, sau tai gi sinh ra, sau no chim ku, thn
c s hng hi, nga ngy l chn lng, hai thn si sc, thn th mm mi. T N
Hon ni: Mt c kim quang, mi c kh rung, sau tai gi sinh, sau no chim ku,
thn nhy an in ha chu bng, thng xung h t l ng nghim, k n bng
quang nh bc la, hai thn bn trong nh nc si, lc p mnh vo tm nguyn,
kim an i dc trc mt lin.
NI NGOI CN LNG
Ni dc l hng na cn, ngoi dc l din tm lng. Trc tin cn nm ngoi
dc ch ni dc. Con ng tn tnh ch mnh t trc tin phi tu ni dc
ri sau mi ni n ngoi dc. Ng Chn ghi: Dc, nng mt cn cn n hai
ci tm lng, ha gii ha hu nh m dng.
NI NGOI CHI TRUNG

Thn ni gi l quy trung (trong ci khun trn), trong hi quang phn chiu,
chng tc chng la. Trong thn ngoi l trong h n ai lc cha sinh ra, ni chng
nghe chng thy, cnh gii s thm kn mt mnh, tnh nh thn trong t nhin thy
c bn lai din mc. Ch Huyn Thin ghi: Th chn tu o gi trung ha, chy
st thnh kim phi gia mi, vic ny khng nhng phi kho lo, m cn dng
cng qua bao ngy.
NI NGOI DC VT
Ni dc v vi m khng g chng lm, khng hnh khng cht m c tht. Ngoi
dc hu vi c th c dng m khng tht. Ngoi dc c th tr bnh, c th
trng sinh; ni dc c th ra ch c, vo ch khng, c th siu phm nhp
127
thnh. T Tam Phong ni: Ni dc l tinh, sinh t thn ca mnh c th dng
tnh. Ngoi dc l kh sinh ra t to ha c th lp mnh. Ni dc l tinh trong
tm, ngoi dc l kh trong thn. Ni dc l hng trong chu sa, ngoi dc l
din trong thy ngn. Ni dc l thai thnh nhn, ngoi dc l kh an mu.
NI NGOI AN DANH
Ni an l hng vn l m trong dng cho nn cn gi l m an, v l ca tnh
mnh u gn gi vi ta nn cn gi l nhn nguyn ni an. Ngoi an l din vn
l dng trong m cho nn gi l dng an, cng phu th t gn gi vi ngi nn
cn gi l a nguyn ngoi an. Kt ni an t trc ly din ch hng, luyn
ngoi an t trc ly hng nghinh din. Nguyn Dng T ni: Ngc dch hon
an l ngoi an, kim dch hon an l ni an.
NI NGOI NH KH
Ni nh l kh trong an in, ngoi nh l an in, luyn kim an u c th
dng ci nh bng ng bng st ! T M T Nhin ni: Mi ngi ra ngoi hay
sa son, chng chu hng bn trong tm cu.
NI NGOI NG TNH
Ngoi ng l mu th, l ngoi dc, chn dng trong m, ly ng lm ch. Cho
nn trong lc th khm ch d xt ni ng. Ci bit ng y l , ly lc bit ng
lm mt th. Ni tnh l k th, l ni dc, chn m trong dng, ly tnh lm ch.
Cho nn sau khi in ly dng ni tnh. Ci bit tnh l , ly lc bit tnh lm
mt th. Mt ny chia lm hai , nhng mi u c mt th. Li dng hai th
hp lm mt . y khng b hai th rng buc, khng chp trc ni ngoi m
c th ng, c th tnh tr thnh mt ao khu. Qung Thnh T ni: Tnh th
tnh ni thn , ng th ng ni c giam.
NI NGOI GIAO CU
Lc thi i dc, ngoi giao cu thng sau ging trc, ni giao cu xoay tri xoay
phi, trong khong bn ni ln, bn lp xung. Khu Ch ghi: Khm ly long h
giao l ni giao cu, l lc sn dc. Cn khn t ng l ngoi giao cu l lc kt
an.
NI NGOI HA HU
Ni ha hu, mc dc n dng, phng nguy l him, tnh th ng vn ha, ng v
ha, nh cnh trong hunh nh u c thi k ca n. Ngoi ha hu, phi hp ng
hnh ha hp t tng, y l lc cp ly nht dng thin a em v. Lc ny
c ca n hp vi thin a, nh sng ca n hp vi nht nguyt, th t ca n
hp vi bn thi, hung kit ca n hp vi qu thn. Thi khc ny d mt m kh
tm, d lm m kh gp. Khi c n phi mau ly chui sao bc u m xoay
chuyn thin xu, trm ly sinh c thin a, cp ly t kh ca m dng. an
Kinh ghi: Ngy mng ba, nguyt xut canh, Thin ng vi v sao, a ng vi
thy triu l ngoi ha hu ca sinh dc. Trn khc giang nh trng trong sng
khi tin v tm bn tng l ngoi ha hu ca thi dc. Din gp qu sinh phi
128
mau hi, kim qu xa khng th nm l ngoi ha hu ca hon gp. Bng thy
long hin ni in, phi mnh phanh v cc luyn, ch nghe h rng trong hang, nn
quay li lm ngc l ngoi ha hu ca dng v ha. i gi dc l xem
ha hu, ch an thn tc theo thin nhin l ni ha hu ca dng vn ha. Cha
luyn hon an nn kp luyn, luyn xong ri phi bit dng l ni ha hu ca n
dng. Ch do sc ha sau khi iu ha, trng c hunh nha dn trng thnh
l ni ha hu ca an thnh. Nh tm bit, cn cn h tr, khi y e s chng phi
ha hu trong l l ha hu ca bo an.
NI NGOI HOT T THI

Ni hot gi t l th m xun hi, ngoi hot gi t l huyn chu hin tng. T
Tam Phong ni: i an nh th m. T T Dng ni: Chnh v trung ng
sinh huyn chu.
NI NGOI H HP
Ngoi h hp l vic trn sc thn, iu tip hu thin dng hnh th. Ni h
hp l vic trn php thn, thai nghn tin thin dng cc thn. Ngoi h hp
n t trong thin mnh, chng phi vt cng mt loi, cng khng th gn gi, cho
nn khng th dng hp an. T T Dng ni: Ca huyn tn ngi i t
bit, ng em ming mi lm xng by, d ng b ly qua ngn nm, lm sao kim
bt c th.
NI NGOI H O
C duyn gp c chn s, cu c chn quyt, cn phi c s h tr ca bn
o ng ch mi c th nhp tht tu luyn. Ni h l lo liu n mc, coi chng an
nguy. Ngoi h l phng bn ngoi n quy nhiu, ng ph vi nhng iu bt
trc. Chung T ni: Trong i kh kim bn chn tu, tin d tm, bn kh kim.
L T ni: Mun trnh s nguy him cn c ngi tr gip. Thng Dng T
ni: C bn c tin l ni ngoi h, lm tin u phi vo ni su.
NI NGOI HUYN TN
Ni huyn tn l ni thn, do dng kh ca cha m thnh. Ngoi huyn tn l
ming mi, th m kh ca ca m m thnh. Luyn an ly ni thn lm huyn tn,
luyn kh ly ming mi lm huyn tn. T Dng chn nhn ni: Ca huyn tn
th gian t ngi bit, ch em ming mi lm xng by, y l ni ngoi huyn
tn, nu luyn an th ung ph cng phu. Kinh o c ghi: Ca huyn tn l gc
ca thin a, y l ni ni huyn tn l ch h th luyn an.
NI NGOI LUYN K
Ni luyn k l em din ca ngi luyn hng ca mnh khin n tng khc
tng sinh. K l k hng chn ha, phi luyn chn ha ny hng phc c chn
long kia khng cho n chy lung tung, mi c th ch phc bch h. Ngoi luyn k
l luyn tm mnh cho nh, tm nh th thn cng nh, thn nh th sc dc
khng th lay ng, danh li khng lm m mt, ri sau chn hng tn ti, an
c bn vng. T Hm H ni: Ngoi luyn l ha quang hn tc, ni luyn l nung
129
hng thnh sa. Li ni: Mun lm sng li ni tm t phi dng k bn trong,
mun git cht ngoi tm t phi luyn k bn ngoi. Thng Dng T ni: Tu
an d dng, luyn k rt kh. L T ni: Tu tin c trnh t, luyn k th v
hn.
NI NGOI LNG KHIU

Ni khiu l huyn quan, ngoi khiu l dng quan. Huyn quan m th dng
quan ng. Dng quan chng ng th huyn quan chng m, dng quan chng
ng th dng vt c ng, l hu tng. Dng quan ng th ngoi hnh khng
ng, l v tng. Huyn quan l thng huyt, dng quan l h huyt. Thng
huyt ng th kh ha tinh, h huyt ng th tinh ha kh. Tham ng ghi: Trn
ng li gi l c, di ng li gi l khng. Khng l tn trng trn, trn c
thn c .
NI NGOI MA CHNG
Ngoi vn v s, gp vui lin vui, gp gin lin gin, gp bun lin bun, gp s
lin s, l thin ma bn ngoi n. Ni vn h v, mt l ngh v qu kh, hai l
ngh v phc sinh, vng nim chng dng, tc dit tc khi, tr i li ni ln, l
chng ngi bn trong khi ra. Tin Tng ghi: Cha dt ma ng, li b trn mng.
NI NGOI NG HNH
Ch ng hnh tin thin v hu thin. Tu chn bin nan tu chng ghi: Ng hnh t
m dng m ra, m dng c ni ngoi, ng hnh u c th khng chia ni
ngoi... Dng l ngoi, thuc v tin thin; m l ni thuc hu thin. y l phn
chia tin thin hu thin, phn bit thnh ni ngoi dc.
NI NGOI NHT DNG

Ch bn trong (ni) tu chn cng, bn ngoi (ngoi) tch c hnh. Chn tin trc
ch ng lc q. thng ghi: Ngoi nht dng, rt k thy li ngi khc, khoe
khoang c ca mnh, k ngi hin nng, khi tc nim v minh v.v... Ni nht
dng, cn chn thanh chn tnh, bt nhim bt trc, iu kh dng thn, tiu dao
t ti, ngm tch cng c, khng cn ngi khc bit, ch mong tri xt cho.
NI NGOI NHT NGUYT

Ni nht nguyt l nh quang, ngoi nht nguyt l mc quang. Ngoi nht nguyt
phn chiu th ni nht nguyt quang hin. Kim Hoa Tng Ch ghi: Ngoi nht
nguyt giao quang, ni nht nguyt giao tinh.
NI NGOI PHN HP
Phn l chia ra, thi l thi ngoi dc, th l th ni dc. Hp l hp li, thi th
chnh l ha hu, ha hu chnh l thi th. Th Chn T ni: Ha hu khng ngoi
thi th, thi th li trong ha hu, mt khi n bn l, t mnh khng th lm
ch, t cn Hunh b ng n.
130
NI NGOI TAM BO
Ni tam bo l tinh kh thn, ha ng trong t nhiu lon kh kia m tinh lay
ng, tm chy theo s vt t quy nhiu thn kia m tnh lon ng; cn ha hp
ngng tp chuyn tm ni trong th thn khng chy theo ra bn ngoi, tnh t nhin
thun. Ngoi tam bo l tai mt ming, v s h hp t nhin thm nhp an in,
nh v chng tr v phng; cn dt ht vic ngoi th tm khng chy bn ngoi,
khng ngh tng bn ngoi, thng hun t t chi hnh hi; vic trc c khng
kh. T Tam Phong ni: Thng khin ni tam bo chng chy theo vt, ngoi tam
bo chng nhiu lon gia.
NI NGOI TAM YU
Ni tam yu l quy cn cn khiu, phc mnh cn quan, h v cn cc. Ngoi tam
yu l hi th cn iu, nh mt cn bt, tai cn nghe bn trong. Tham ng ghi:
Ly kh np doanh v, khm khng cn nghe, oi hp khng cn bn, li him
thun hng hoang. Tam yu l then cht, thn th phng trng khng, tm ch tr
v h v, v nim cho l thng.
NI NGOI THN KH
Tm tnh trong l nguyn tnh, trong tnh m h cc ri ngoi gic l nguyn
thn, trong tnh m v nim ri ni ng l nguyn kh, ng m hng ngoi
xoay chuyn l nguyn tinh. L T ni: Tnh l tnh, ng l thn.
NI NGOI THN THNG

V thn vo kh huyt thng thu m kiu, hai mch Nhm c thng sut, gi l
ni thn thng. Thn ni kh huyt sau khi i nh, dng thn xut hin bin
ha v cng gi l ngoi thn thng. Tin Kinh ghi: Nht dng ng th cc
dng n, huyn khiu m th mi khiu m, thu dn thim quang n nguyt
qut, t y c ng n Bng Lai y l ni thn thng. L T ni: Ha hu
thc s tri qua chn nm, cht ph v nh thin mn, chn thn xut hin i thn
thng, t y c th chc mng thin tin, y l ngoi thn thng.
NI NGOI THNG GING

Bn ngoi kh ht vo l ging, th nguyn kh bn trong t thng. Bn trong kh th
ra l thng th nguyn kh bn trong t ging. Ni ngoi thng ging ny lc chu
thin vn chuyn, ly chn lm trc bnh xe, chuyn vn lm nan hoa xe, thn n
np trong s dng h hp, trn thu tri di thu t khin cho ng hnh in
o vn hnh trong y. Kinh m Ph ghi: Rn Hng Sn b nh vo ui th u
lin tip ng, nh vo u th ui tip ng. Chu thin vn chuyn cng ging
nh l ny, do ngi hc khng c chn s ch dy nn kh r l ny.
NI NGOI T TNG
Ni tng chn tnh chn mnh l mt m mt dng. Ngoi tng chn din chn
hng l mt th mt hng. Ng Chn ghi: T tng ng hnh ton nh Th, tam
nguyn bt qui h ri Nhm.
131
NI PH NGOI HA
Dng kh l ngoi ha, kh h hp l ni ph. Dng kh sinh ng t ly kh h
hp lm ni ng khin cho kh tr v l gi l ha ph. Thng Dng T ni:
Ngoi ha tuy ng, song nu b hi khng tip ng, li cn thc hnh ni ph th
ung ph thn cng.
NI QUN
Mt rt d b vt dc dn d, y l ngun gc ca mi th bnh, l nguyn do ca
trm loi tai hi. Nu hay ni qun m khng ham mun, ng nh mt chy ra
ngoi, thc hnh cng phu thanh tnh trong by ngy th t c hiu nghim. Thi
Thng ni: Thng khng ham mun qun s k diu, thng ham mun
qun s mong cu.
NI TAM THANH
Ngc thanh l nguyn tinh, thng thanh l nguyn kh, thi thanh l nguyn thn,
y l tam bo ca tu chn. Thnh tht tu theo th d thnh chnh qu. Chung T
ni: Tam thanh l vic b mt, qun li qun hnh, khng hi khng p.
NI THN THNG
Ly thn ch ng kh vo ni kh huyt khin cho thn kh khng gin cch, ng tnh u
hp, y l ni thn thng, thn kh hp nht. Hunh ni: Tn tm bn trong, chn kh
t nhin xung ha.
132
NG
NG NG B NG
Ng ng l m, b ng l dng. C nim m ng, c trc c cht, v n lu tm
cho nn gi l ng. Khng nim m ng, l thanh l tnh, v khng lu tm nn gi
l b. Bch T ni: Khi mt nim ng u l ha, mun duyn vng lng lin sinh
chn.
NGN DIN
Ngha l trong m cha dng. m khng c dng th khng th t hng thnh
linh hn, nh trong mt trng c con th mi c th phn quang thnh mu trng,
ni bt qui thuc v qu khm. V Lu T ni: Din cu ngc th tinh trong no,
hng nm kim huyt trong tim.
NGN H
ni tri l dng ch v thng ln, ni ngi l mch c, ngn h l c danh
lc vn chu thin, chuyn thng ln m khng ging xung. V Cn Th ni: Cy
khng r, hoa n r, sng ba ngp tri trng a sng; ng ngn h, thu chn
tng my, bng b vt ngang h khng gh ui sao u.
NGN NGC
Nh cung ca trm hoa, l c s ca luyn an, do nm ly tinh ca thi m, kh
ca thi dng quy v thn tht trn ln v giao nhau khng ngng m sn sinh
php tng. T Tim H ni: Nm ly ng c kia lp mnh c, dng ngn
ngc. Khu Ch ghi: Trong mc sinh hn, trong kim sinh phch, hn phch ngng
t ha thnh ngn ngc.
NGM KHIU
Ngm rng. Long ngm h khiu l lc m theo ui nhau, sc sng pht ng rt
mnh lit. Huyn o Tp ghi: Mt mnh ln nh Cn Ln nhn cnh m mt, rng
ngm cp rng rt r rng. Ng Chn ghi: nh ni Hoa Nhc cp c rng, y
bin Ph Tang rng ci ngm.
NGHCH CHUYN
Chim bay ngc gi, c bi ngc dng. Tri t ly chu sa thy ngn nghch
chuyn, cho nn an php cn di khn trn l thi (rng ln), khm ly in o l
k t. C Tin ni: Ng hnh in o i a l by bu; ng hnh thun hnh
php gii l hm la.
NGHCH LUYN
an php ly hng cu din l ha lm chy kim, c dc quy nh; ly din
phc hng l kim cht mc, u l nghch luyn. Nhng kim cht mc, tri li mc
133
ti tt, ha lm chy kim, tri li kim ha hp, bi ng hnh c mt kh m thi,
chia ra lm nm, hp th v mt, t thn i nhau. Khu Ch ghi: Nghch l t cu
cung n bt qui, em tht chnh bin thnh lc v, lm cho ng hnh hi v t
tng, hp tam ti vi nh nghi, ha nh th thnh ao khu, u qui lm mt.
NGHCH THY SANH THUYN

Chng thuyn ngc nc. an kinh ni nghch thy sanh thuyn, ly thuyn d
cho tnh, bi tnh nh nc thch thun hnh chy xung, nu luyn an gp phi
tnh hung ny th cn phi tr vng gt chn chng chi quay v t ch ngc
dng mi c th thnh an. T Tam Phong ni: Thc hnh tay th kho, chng
thuyn trn dng nc ngc.
NGOI DC
1 Ch dc vt dng trong vic luyn Ngoi an nh an sa, hng hong, bch
phn (phn trng), tng thanh, t thch ( nam chm) v.v...
2 Ch tinh, kh, thn hu thin. Tnh minh tng gio lc ghi: Ngoi dc tc l
Tinh giao cm, Kh h ng, Thn t l.
NGOI AN
Cn gi: Kim an. L thut ng ca o gio s dng khi tu luyn. Kim an l th
dng vt cht nh an sa v.v... do nu luyn m thnh. Gi l Ngoi an l i
li vi Ni an. C hai loi im ha v Phc thc. Ngoi an dng im
ha l vin linh an mi s b luyn thnh. Cn loi kim an c gi l tin an,
c th dng phc thc (ung) l loi linh an tip tc nu luyn m thnh. Do
o gio cho rng phc thc kim an c th c o thnh tin, cho nn t thi Hn
v sau, thut Ngoi an ngy cng hng thnh, thi ng li cng pht t, ti thi
Tng Nguyn mi bt u suy st.
NGOI O
C bn loi: ng, tnh, thut, lu. ng, nh ko cung p n, xoa rn chuyn
kh, lc u lay mnh, l loi ngi dn dt ung n, mun thnh o ging nh m
trng di nc. Tnh, nh dng lng lng thc trn trong hang, thanh tnh v
vi, tham thin tnh ta, n chay cm khu, l loi ngi nhp nh ta quan, mun
thnh o ging nh t trong l cha tng nung la lm sao m bn c? Thut,
nh thnh tin cm chung, v ba tr bnh, ku ma gi gi, l loi ngi vin
quang thnh thn, mun thnh o ging nh cnh hin trong gng hon ton h
gi. Nho gia, Thch gia, o gia ging kinh thuyt php, thy bi thy tng i
khp bn phng, xem kinh nim pht, ln cha l Pht dng hng. u nh trong
vch nh trng cy ct, h c th c o ? Liu Mnh Thin ghi: Trong thn u
l thuc sng lu, tc ci k ngu hng ngoi tm.
NGOI HA NI PH
Ha trong thn, ng th hng ngoi nn gi l ngoi ha. Ha trong tm, tuy ng
m khng th thy, pht ra trong m tnh nn gi l ni ph. Thng Dng T
134
ni: Ngoi ha tuy ng m hnh, ni ph b hi th th khng tip ng, ung ph
thn cng.
NGOI KH
Nh Ni an cho rng Kh tri t t nhin l Ngoi kh. Ngoi kh tnh cng bnh,
bi vy ngi luyn thai chng nn ung nhiu.
NGOI KIM AN
Tc l i dc. Thin tin chnh l trc lun ghi: Thnh nhn, chn nhn i sau
tu luyn th ny, t khin thn kh cn bng tng hp, ha dc thch nghi, dng
kh h hp, nh chn kh lm ng tnh. Dng s ng ca chn kh m nh cn c
ca Chn tc th ha dc va chng thin v mt bn, va khng b ci ha cng
chp tng tht (c chp tut mt). C nh th m luyn th mi c Tiu chu
thin, mi thnh i dc trng sinh, mi gi l Ngoi kim an thnh.
NGOAN KHNG
L mt trong Ng khng. Ch mt tng th ca L php ni luyn. o khu
Quan khng thin ghi: H m khng ha, tr m khng thng, m trm phi hn,
thanh kh n giu m khng pht, dng h cht phc m khng bc ln, th gi l
k ch ngu vy. Gi l Ngoan khng.
NGC ANH
Ch tn dch trong ming (nc ming). Hong nh ni cnh kinh ghi: Kim l,
ngc anh l tn dch trong ming. Ch tn dch do ngm kh xc ming khi tu
luyn. Hunh nh ni cnh kinh ghi: Ming l Ngc tr Thi ha cung. V Thnh
T ghi: Tn dch trong ming l ngc dch, c tn l L tuyn, cng gi l Ngc
dch, tr nc thnh ao.
NGC DCH HON AN

Ngc dch ch Thn dch, Thn dch theo nguyn kh bc ln m chu vo tm, t
tm qua Trung an in m quay li H an in. gi l Ngc dch hon an.
Chung L truyn o k ghi: Ngc dch chnh l Thn dch. Thn dch theo nguyn
kh i ln chu Tm, tch li th l Kim thy, bc ln th y Ngc tr, tn ra th l
Qunh hoa, luyn k th l Bch tuyt. Nu m np n th t Trung an in m vo
H an in; c thuc th tm gi thai tin; nu a n ln th t Trung an in m
vo t chi. Luyn hnh th thay Tin trn ct, chng thng chng np, ht mt vng
li bt u tr li. gi l Ngc dch hon an.
NGC DCH LUYN HNH

1 Ch vn dng nim khin tn dch trong ming vn luyn trong c th theo
mt ng nht nh.
2 Ch dng H xa vn chuyn php ni luyn Ngc dch hon an.
135
NGC DCH LUYN K
Cng phu luyn tnh lc u, luyn n khi nhng ham mun ring t sch ht,
thin l lu hnh, l luyn k thun thc, an c kin c th c th thc hnh mnh
cng. T Tam Phong ni: Cng phu luyn k ai bit c, tinh linh thng i theo
vi ta, mt trn khng nhim tm thanh tnh, mun l u qun tnh nh si.
NGC
l mnh ca chnh mnh, mnh khng th t lp, t phi c chn din
hp vi k hng, thn kh ha ln m sinh ra ngc , mi c th kt thnh thnh
thai. Kim an T Bch T ghi: Kim hoa n ra l hng, ngc nui ln cnh
din.
NGC NH
Ch an in, Kh huyt. Tin Pht hp tng ng lc ghi: an ngng Ngc nh,
th sinh gi vy!. Ch gii rng: Ngc nh: ngi xa dng kim l, ngc nh
v vi Kh huyt.
NGC NG SONG XUY

L cnh tng sn sinh tiu dc, khi y huyn quan khiu m cht nh s t rng
ln mt ting, h hp lin dt, chn chng sn sinh. Khng bao lu, trn cm thy
h hp khi li y l mt ln thi, di xung ng dng quan y li l mt ln
thi, cho nn gi l song xuy (hai ln thi). Ngc ng tc l Huyn quan. an
Kinh B Quyt ghi: Tin n th nh chung ngc mt ting, ngc ng u m,
thi n th kh ha dc sinh, tinh kim ra khi khong.
NGC HOA
Ngy mng ba, trng non xut hin phng cn, nh sng bng nh ngc, ging
nh nht dng va ng di y bin nh sng ca din pht ra nh hoa. nh
sng ny gi l Ngc hoa. Kinh Hunh nh ghi: t hng chp tay trc ngc
hoa, cng vo ca ton c ni thi tht.
NGC L
L phi n nhu th ha khng ro, ngc l vt nhu ha, nn gi l ngc l. Luyn
ngc dch hon an cn phi dng kh huyt lm l, huyt ny chnh l ngc l. Xao
Ho Ca ghi: Din mi tu, hng va sinh, ngc l kim nh cha tng nu.
NGC PHNG
Ch ngc l ch nht v ch th m thnh ch vng, thm mt chm
nh chm trong qu khm tr li ch khuyt trong qu ly, khi phc hnh th ca
qu cn, ging nh ngc khng t vt, v mt l k th thuc m, mt l mu th
thuc dng, mu k th hp th sinh ra ngc, ch quy hp y gi l ngc phng.
Kinh Hunh nh ghi: Thng tn ngc phng thn sng sut, lc ngh nh kho
lng khng i kht.
136
NGC QUAN
1 Ch Thn tht hoc Thn mn trong no. Dng mnh c quan chn quyt ghi:
Ni cng ng m mun thn t hp, l Ngc quan.
2 Ch an in. Tiu Dao T o dn quyt ghi: Chng lo ph suy c cch
ring, chng cn tm m dng ngoi thn. Gn gi Ngc quan thng thm thm,
kh thn ton cng th cng.
NGC TH
Khm vn l khn tng, v trong c cha thi dng chn ha, trong phch c
hn, sc n trng nh ngc th, trong m cha dng. T Tam Phong ni: Kim
hoa ty, ngc th tinh, em hai vt ny nu chung mt ch.
NGC TR
Lc tnh tt cng mt dng pht sinh trong thn, mt khiu trong thn c d rt
nhiu tn, lc ny c gi l ngc tr. Huyn o Tp ghi: Ngc tr thng nh m
dng ty, kim nh lun nu nht nguyt tinh. T T Dng ni: Kim nh
mun lu hng trong chu, ngc tr sm chy ngn trong thy.
NGC TUYN
Nc bt. Mao nh khch thoi q.10 ghi: Ngc tuyn l hai mch tn dch di
li. Tc l ch tn dch (cht dch) tit ra ming khi luyn cng.
NG CHN THIN
Tc phm o gio. Trng B oan thi Tng son, mt quyn. Vit nm Thn
Tng Hi Ninh th tm (1075). Dng hng trm bi th t ni v php thut luyn
Ni an, h tng pht minh cng vi Tham ng Kh. L tc phm quan trng
ca phi Ni an ca o gio t Tng tr v sau. Ton sch c 81 bi th, 12 bi
t Ty giang nguyt. S 81 bi th, 12 bi t ny, mi bi i ging nhau. S
thin chng thu thp bt nht, th t cng hi khc nhau. Cui sch ph chp 32
bi th, khc, tp ngn, tham kho nhng sng tc trong sch Pht. Sch ny trnh
by mt cch h thng l lun v Kim an. Cho rng luyn Kim an (Ni an) l
con ng duy nht tu tin. Trong bi Ta, tc gi chia phng thut ca o
gio thnh hai loi, gi l Hnh kh, o dn, Tnh cc, Phng trung v.v... l d gp
nhng kh thnh, c ngha l d hc c, nhng kh thnh tin. Duy ch c luyn
Kim an l kh gp nhng d thnh, tc l kh luyn c, nhng mt khi
luyn c th c th thnh tin. Trong sch li kch loi phng thut trc y,
ng thi lun lun cng iu b quyt tu luyn Kim an. V phng php luyn,
trc ht nhn mnh vic tm chn dc, chn l vc, nm chc ha hu (tnh trng
la luyn). V chn dc th khng ngoi tam hong (hng hong, th hong, lu
hong), t thn (thch, sa, ch, bc) v mt s loi tho mc dc. Loi chn
chng t tc l tinh, kh, thn ca c th th c gi l Thng dc tam phm,
hay l Tam bo. Nhng Tam bo phi kinh qua ba bc mi luyn thnh kim an.
Bc th nht l luyn tinh ha kh, kt hp tinh kh m ha thnh chn kh, c
gi l chn din hoc Khm. Bc th hai l luyn kh ha thn (gi l hng,
ly) m ti luyn (luyn ln th hai). Khin cho Khm thy thm vo Ly ha, Khm
137
dng tr v vi Ly minh, cui cng Ly li phc hi thnh thun dng, luyn
thnh Kim an. Bc th ba luyn thn v ch h, tc thng qua vic tu tnh, t
ti cnh gii h tch v vi, hp lm mt vi tri t, ng th vi v tr. Hai bc
trc gi l Mnh cng, bc th ba gi l Tnh cng. Loi ny l qu trnh t
tam bin nht, l qu trnh nghch hnh vi qu trnh nht sinh nh, nh sinh tam,
tam sinh vn vt ca Lo T, l s vn dng c th i vi o ca Lo T. Cn
l vc nu luyn (nh kh) th khng phi l gm lm bng t, m l my
huyt v ca c th. Tc l ba an in thng trung, h. L l H an in trong
rn. nh l Thng an in N hon cung, hoc Trung an in Hong nh
cung. L Yn nguyt tc H an in. Cn l nh, ti Thng an in. Khn l l
ti H an in. Gi giai on luyn tinh ha kh l kh hai vng Thng, H an
in c vn chuyn, nu chn hai vng Thng H an in. Gi l ha hu
(tnh trng ca la) th khng phi l la ci than, m l ch vic ly thn vn kh
nhanh hay chm. Kh i nhanh m p vo ca (cp hnh xung quan) th gi l v
ha, kh i chm ln xung th gi l vn ha. Tu luyn Ni an giai on
Mnh cng th cn phi phn bit r ha hu, i vo giai on Tnh cng th
hp lm mt vi tri t, th khng c tc dng ca ha hu na. Tc gi cho rng,
trng im ca vic tu luyn Kim an l tu mnh; nhng mt khi cng phu tu luyn
thnh tu, nu khng tin vo Tu tnh th khng th hi siu tam gii, quy vo
ch bn nguyn khng tch c. V vy, cui sch cn ph thm 32 bi th,
khc, tp ngn, dn dng l lun ca Thin tng Pht gio, chuyn bn v Tu tnh.
iu ny chng t ly mt s l lun Pht gio lm ni dung Tu tnh ca
o gio, phn nh t tng tam gio hp nht ca tc gi. Sch ny a vo
trong o tng s.126, 127. Cc i c rt nhiu cc nh ch thch. Thu vo trong
o tng, o tng tp yu c Ng chn thin ch thch ca ng Bo Quang thi
Tng, Ng chn thin tam ch ca Tit o Quang, Lc T D, v Trn Ch H
thi Tng, Ng chn thin ch s do ng Bo Quang thi Tng ch, i Khi
Tng thi Nguyn s, Ng chn thin chn ch tng thuyt tam tha b yu ca
ng Bo Quang thi Tng, Ng chn thin ging ngha ca H Nguyn nh thi
Tng, Ng chn thin xin u ca Chu Nguyn Dc thi Thanh. Ngoi ra cn c Ng
chn thin ch ca Trng V thi Minh, Ng chn thin trc ch ca L Vn Chc
thi Minh, Ng chn thin dc ch ca Nhn Thc thi Minh, Ng chn thin chnh
ngha ca ng c Ninh thi Thanh, Ng chn trc ch ca Lu Nht Minh thi
Thanh, Ng chn thin tp ch ca Cu Triu Ngao thi Thanh, c n hn 10 loi.
NGT THIN
Thng ch trng thi hn n v tri nh say nh m ca ngi tu tr khi luyn
cng.
NG CHNG BIN
Nm th bin. Lc luyn an kh dch to ha, mt bin l tinh, hai bin l chu,
ba bin l hng, bn bin l sa, nm bin l kim, y gi l kim an. L T ni:
Tri sinh mt vt bin ra tam ti, m dng giao cm kt thnh thai.
138
NG CHNG TM
Luyn an phi c nm th tm: 1 Tn tm, 2 Thnh tm, 3 Tinh tn tm, 4
Dng mnh tm, 5 Hng cu tm. Don chn nhn ni: Hc o ch trong mt
nim, mt nim khi ln th tin, tin mi khng thi, vic hc t thnh.
NG HNH BIN THIN

Mt bin l din ti hng bc, hai bin l sa ti hng nam, ba vin lhng ti
hng ng, bn bin l ngn ti hng tay, nm bin l th ti trung hong. Th
Chn T ni: Dng bin m hp m sinh ra thy ha mc kim th.
NG HNH IN O
Dng sinh gia cho rng: Kh ng hnh ng tng ca ngi ta, nu mc cho n
vn hnh thun t nhin th dch ha thnh huyt, huyt ha thnh tinh kh, trn c
ra ngoi, kh kit tinh kh m cht. Do Ni an phn ln dng cch nghch
chuyn in o, dng thut ng hnh thc vng lm cho tinh ha thnh kh, kh
ha thnh thn, thn ha thnh h, h quy v v cc th c th trng sinh m bt
dit. an t trong V cn th c ni: Thun l phm, nghch l tin, ch ch in
o.
NG HNH HI HP
Ni tri ly mt tri lm ha, ly mt trng lm thy, ly gi lm mc, ly sao lm
kim, ly sm st lm th. Ni ngi l tinh kh ca ng tng, hay ngng t th ng
hnh ha ln trong chn th, tinh thn hn phch t tp trong trong chn . Chn
l tng ca nht nguyt, t ca ng hnh. Do khng ng th ng hnh t tng
u t hi trung cung, luyn an ly din hng ngn sa th lm diu dng ca ng
hnh. T Tam Phong ni: Ng hnh t tp cp thin a, bt qui tun hon lm
thnh hin, trong l to ha nu nht nguyt, trong nh cn khn sinh kim lin.
NG HNH NGHCH KHC

an php ly hng cu din l ha nu chy kim, kim b khc m dung ha tr li;
c dc quy l l kim pht mc, mc b tn thng m vinh thnh tr li, nguyn
do ch no? Bi thy hay khc ha, nhng con ca thy tr li hay sinh ha, kim
tuy khc mc, m con ca kim li hay sinh mc, v kh ca ng hnh vn l mt kh.
Ni theo tng i th hnh nh tng khc, ni theo hp nht th tht ra tng
thnh, cho nn chia ra lm nm, tng khc th tng sinh, tng i th tng
khc, tng c th tng sinh, l thng o. Ng hnh hp nht th tng thn
tng luyn l an o. Tham ng ghi: Ng hnh nng ta nhau sinh, ha
dit kim, kim pht mc.
NG HNH TO HA
Thy ca tri ging xung, ha ca t thng ln giao nhau th tam ti thnh a
v. Bn ma thun lnh ng hnh t hay sinh ha chng dng. T Tam Phong ni:
Tng lai vt ra ngoi cn khn, khng thuc ton c trong to ha.
139
NG HNH THC VNG
Ch Ng hnh vn hnh ngc thnh c an o. Tham ng Kh ghi: Ng
hnh thc vng tng c d sinh. Ha tnh tiu kim, kim pht mc vinh. Du Dim
ch: Kim sinh thy, Mc sinh ha. l ng hnh thun nh thng o. Nay ni
theo an php th mc lm bn vi ha, ha li sinh mc; kim v thy hp mt ch,
thy li sinh kim. V th ni Ng hnh thc vng, tng c d sinh.
NG HNH TH GII
Tc Ng kh triu nguyn, Ton thc ng hnh. Tham ng kh ghi: Ng hnh l
ng hn mc, Ty phch kim, Nam thn ha, Bc tnh thy, Trung th. Th gii
l thu lim khng dng, ai gi gii hn ny. ni mt khng nhn hn gan, tai
khng nghe tnh thn, li khng gi thn kim , mi khng ngi phch mt,
t chi bt ng, t.
NG HNH THUN NGHCH

Can mc cha hn, tnh ph ch v h. Tm ha cha thn, tnh vim ch v lc.
Thn thy cha tinh, tnh lu ch v ai. Ph kim cha phch, tnh trm ch v n.
T th cha , tnh tr ch v dc, u l o thun hnh, thuc v hu thin. Mc
tnh ph khin kia trm th mc tr v th cn m h ha thnh nhn. Kim tnh trm
khin kia ph th kim tr li ngun ca n m n ha thnh ngha. Thy tnh chy
xung khin kia bc ln th thy tr v ngun m ai ha thnh tr. Ha tnh bc ln
khin kia h xung th ha tr li chn m lc ha thnh l. Th tnh tr khin kia
ha th m th tr thnh dng th m dc biu thnh tn, u l o nghch hnh,
thuc v tin thin. Cho nn bc ch nhn tu luyn hnh o tin thin, ha hu
thin kia, xoay chuyn b my kia, cp quyn to ha, chuyn ci chui sinh
st m thnh chn nhn. Tin Kinh ghi: Ng hnh thun hnh, php gii nh hm
la, Ng hnh in o, i a nh by bu.
NG HA
Dch ha huyt ti ging cung, huyt ha tinh ti hai qu thn, tinh ha kh ti h
in, kh ha thn ti trung in, thn ha h ti thng in. Khu T ni: Khng
th ha, ha th thng, ly dng tm ngng thn lm nn tng ban u, ly tnh sng
thy khng l tht a, ly vong tc ha chng lm tc dng.
NG HU NHN
Mt l thin, thng nhn c thy mi vic trong ci tri tam thp tam thin. Hai l
a, linh nhn c th thy vic mi tm tng a ngc di t. Ba l nhn, minh
nhn c th bit vic qu kh v lai, trc khi sinh, sau khi cht. Bn l qu, thu
nhn c th nhn thy ng kim trong ni sng, tt c vt c cht. Nm l thn, hu
nhn c thy nhng bin ha trc sau, nhng th ng tc trn th gii. Tin Kinh
ghi: Thn minh kh lng ng hu nhn, hu quang soi thu thi h khng.
NG KH TRIU NGUYN
Ng kh tri c ng hnh, ngi c ng tng. Triu nguyn tc l quy nguyn, tc
l tu luyn nguyn kh ca ng tng lm cho n tr li n nh, khng b tht thot
140
h hao. Sch Tnh mnh khu ch vit: Thn bt ng th tinh n nh v thy triu
nguyn; tm bt ng th kh n nh v ha triu nguyn; chn tnh tnh lng th
tm hn n nh v mc triu nguyn; dc vng khng cn th phch n nh v
kim triu nguyn; bn i bnh yn hi ha th nim s n nh v th triu
nguyn. Don chn nhn ni: Nm kh quy nguyn th tam nguyn u t ni cn
nh.
NG KH
Ch cc loi kh au ca con ngi. Pht gia ni Sinh, Lo, Bnh, T, i l Ng
kh. o gia th ni Sc, i, Tham, Hoa, Thn l Ng kh.
NG KHNG
Ch nm tng bc khc nhau trong ni luyn dng sinh: Ngoan khng, Php
khng, Bt khng, Chn khng v Tnh khng.
NG KIM
1 Ch tinh kh ca Ng tng. Tham ng kh ghi: m dng chi thy, sc hm
hong nha, Ng kim chi ch, Bc phng h xa. Chu Nguyn Dc thi Thanh ch:
Kh tin thin chnh l Kim tinh ca Cn gia, c th nm gi vn ha, l chn t
ca vic sinh thnh ng hnh hu thin, cho nn gi l Ng kim chi ch, Bc
phng h xa. Ng kim l mn nhng cht ngoi luyn: ngn, din, sa, hng, th
(bc, ch, chu sa, thy ngn, t) v ci tnh ca Ng hnh trong c th.
2 Nm loi dc vt khong thch dng luyn ngoi an: chu sa, thy ngn,
hng hong, th hong, lu hunh.
3 Ch ch, mt loi thuc ngoi an. Tham ng kh ghi: Ng kim l tn gi ca
ch, cng gi l Kim cng, Kim cng cng l tn ca ch.
NG LAO
1 Ch ng tng lao tn, tc Tm lao, Can lao, T lao, Ph lao, Thn lao.
2 Ch nhn lu, ng lu, nm lu, ngi lu, i lu.
3 Ch ch lao, tm lao, t lao, u lao, su lao.
NG LIU TIN TNG

Ng Liu tin tng l mt trc tc ca Ng Xung H thi nh Minh. Ng Liu
tin tng, Tin Pht hp tng cng vi cc tc phm Tu mnh kinh v Kim
tin lun chng ca Liu Hoa Dng thi nh Thanh hp thnh mt b sch
vit v tu luyn ca o gia, l mt b sch nghin cu v o gia v kh cng ca
o gio Trung Quc rt ni ting. Hc thut ca hai ngi Ng v Liu u xut
pht t phi Bc tng mn, nhng Ng Xung H thin v tu luyn ca o gia,
Liu Hoa Dng li hng ti khuynh hng tu tr ca Pht gia. Sch ca hai ngi
u c c im ring nhng u tr thnh tng ch tu luyn o an ca o gia.
NG LONG BN TH
Nm rng cun thn, ch cho php luyn cng khi ng, u xoay v hng ng,
mt tay co li lm gi u, mt tay xoa rn, mt chn dui, mt chn co, nm
141
nghing bn phi, mt cha ng tm ng trc, gi cho h cc tnh c. Don
chn nhn ni: Lc ng say nht thit khng c vng tng th tm t nhin h
minh. Chn thuc th, s ca n l nm. Nguyn thn thuc long d cho ng
long. Thnh l an. T Tim H ni: Din b la nung bc bch xut ra kim hoa,
chng nu n n hi bay ln nh u, bch h dn ng pha trc, thanh long
ph ha theo sau.
NG TM TRIU THIN
Nm lng hng ln tri. Trong lc ngi kit gi, v hai lng bn chn nga ln
tri, hai lng bn tay chng nga ln tri, nh u hng ln tri, y l nm tm
u nga ln tri l triu thin, gi l kit tng ta. Ng chn nhn ni: Ngi kit
tng ta trn hn , hiu c c ng hoa mm ci.
NG THI
Mt l thi t, kh cn cha thy, c l khng c kh. Hai l thi s, kh bt u
manh nha, c kh khng c hnh. Ba l thi th, hnh bt u hin, c hnh khng c
cht. Bn l thi t, cht bt u sinh, c cht khng c th. Nm l thi cc, s mt
bt u, l kh hnh cht th u y . Ng chn nhn ni: Thi cc tnh thun
dng nh ng, tin c linh khiu trc mt.
NG THI
Cng gi l Ng thn hay Ng qu, ch nm th t kh (trc kh) trong ng tng
ca con ngi. Vn cp tht thim ghi: Ng thi l: Thanh thi, Xch thi, Hong thi,
Bch thi v Hc thi, php th Canh Thn php ca o gio l tiu dit t kh,
dn n sinh kh, cu c khe mnh trng th.
NG THIN LINH T BT
Ng (nm) l s sinh ca th. Trong ch thin c ch thp l s thnh ca
th. Trn ch thin (ngn) c mt ci phy l nht dng cha trong hai th.
Th l trung hong, lc ny chn dng ang trong hong o ang sp vng
m nht m cha sinh, dc nim cha pht, xun tnh cha ng l ci th ca
thng c nh O (s khng) l hnh tng tin thin v cc. Lc tnh tnh cha
phn m h th luyn an, ch thc hnh cng phu v vi, nhn ra cng trnh trm
ngy trc c lin c th thnh o. T (bn) l s sinh ca kim, bt (tm) l s
thnh ca mc. Kim l tnh, mc l tnh. Tnh tnh phn, kim mc gin cch th
tnh luyn tnh m dc nim thng sinh bin thnh ci th hu thin lng nt. Tu
luyn vo lc ny t phi chn thi ca tin thin, hay c dc ca tin thin,
dng cng phu trc c trm ngy, luyn tr li ci th ca tin thin, ci thi ca
tin thin l g? V s 8 l s qu khn tin thin, s 4 l s qu chn tin thin, hnh
tng qu l ........ .
Qu a li phc dng php o hnh nghch thi, v lc y m tt dng sinh, nh
tit ng ch trong nm, ngy mng 3 trong thng, gi T na m trong ngy. T
Tam Phong ni: Nm ngn ngy gn sinh hong o, ba mi gi s nhn ra hc
din.
142
NG THIN NHT
Thn ngi ln n nm ngn ngy l thi k nguyn kh y . Ng (nm) l mt
s trong s dng 1, 3, 5, 7, 9. S dng 5 hp li tnh ton nh nm ln nm 25 l
thin s, ba ln nm 15 l ngy trng trn cng l lc dng quang sung mn, v s
dng 1, 3, l dng non, s 7, 9 l dng gi, u khng th lm thuc (dc), nn
ly s 5 gia l dng trong dng l thch ng. L T ni: Nm ngn ngy bn
tm tnh ton, ba mi gi np trong ti tm.
NG THIN T BT NHT
L s ngy trong 14 nm, nu tnh bng thng l s gi trong 14 thng, nu tnh
bng ngy l s th trong mt ngy. Nu ly mt nm ni v tit ng ch l thi
gian m cc dng phc. Ly mt thng ni v ngy cui thng l thi gian gi t
na m sp n. Ly mt ngy tnh th ti trung tiu l thi gian t hi giao
nhau. Ly thn ngi m ni th gi l hot t thi, ng m cha c hnh. B my
to ha cng vi nm thng ngy gi hp bch ngay trong tri t m th nhn
khng hay bit. Thn tin dy ngi xt k tin tc, ch nguyt xut hin phng
canh, n c hi n ph hp m tc an th trong ng ngoi hp. Lc ny l c
ng Li minh, m dng cht hi, din hng bt u giao, t dch nhun trch,
dng an nhp th ph, cnh giao cm bt u hin ra. C Tin ni: Nguyt trn
sng do khu quyt, thi ch diu ti tm truyn.
NG THIN T BT THI
Trng trn khuyt, trong 14 ngy u thng l trng trn, trong 14 ngy cui thng
l trng khuyt. Ngay thi khc cui thng qua u thng l khonh khc tri t
giao hi. S to ha thn th con ngi cng do thin a nht nguyt m dng
gp thi c kh ha m thnh. Nay dng s gi tnh mi gi dng c 36 th,
mi gi m c 24 th. Mi ngy c 6 gi dng, 6 gi m, cng li l 360 th.
Mt nm c thng , thng thiu, thng nhun, gm c 12 thng. Mi thng bnh
qun c 29 ngy, nhn vi 360 th c 10629 th, tr i na thng trn c dng
quang 5048 th, na thng di c dng quang 5048 th, cn li 533 th l khng
c dng quang thuc m. Ph n n 48 tui m huyt sp mn, m tha 6 thnh
288, 533 th tr gim 288 cn li 245. m s chm dt ti 10, dng 1/10 ca n l
24,5 th. Ph n 7 ln 7 l 49, na s m kh l thi k trng nin, cho nn ph n
trng thnh l 24 tui. Cn n ng th ly s ngy tnh ton (s ca thi dng
l 16), mi ngy gi m dng cng chung 360 th, nhn vi 16 thnh 5760 th, b
i na s ca trc thng huyn l 2880 dng yu t khng dng, m dng na
s sau thng huyn dng vng 2880 th l dng trong dng. Mi y
dng s th dng tinh hoa ca nht dng, b i 9 s dng gi lm 288 m, v
dng s chm dt ni 9 nn dng 9 tr n, c sch 32 th. n ng 8 ln 8 l
64, na s dng kh l thi k trng nin, cho nn n ng trng thnh l 32 tui.
n ng 64 tui s dng kh ht, ph n 49 tui, s m huyt cn, cho nn i
sng nam n sinh trng bin ha u c quan h vi thin a nht nguyt. T
Hm H ni: oi n th kinh gi l thin qu, nhip tnh quy tnh gi l thi
luyn, 5048 gi hong o, ngy 15 trng sng kim thy y, nht tin thin trong
thn ngi, tinh kh si sc mnh m.
143
NG THIN T BT XUN
Mi gi dng c 36 th, mi gi m c 24 th. T ngy mng 1 n ngy 14 c 84
gi dng, vy 84 gi dng c 5040 th l s ha hu. Tit ng ch n tit kinh
trp l dng trong dng nh ngy mng 8 l thng huyn, kim thy chia u,
m dng ha hp nhau, nh qu oi trong m sinh dng m dng kh ang
trung hong, l din na cn thng huyn. Cho nn thi gian cn ly chn
kinh l 5040 c chn kinh l vo ngy mng 8. L T ni: Tm mua an phng
kh, nm ngn bn tm xun, trc ht xem m mng ba, lng my mi thy canh,
mun thy canh hoa hin phi tm tr li ni lng my.
NG THI THT HU
Ch my giai on m o s tn thn luyn kh phi tri qua, cng phu tu luyn
theo m t thp ln cao. Thi th nht, tm ng nhiu tnh t. Thi th hai, tm
tnh nhiu ng t. Thi th ba, tm ng tnh bng nhau. Thi th t, tm tnh
nhiu ng t, chuyn ch vo mt cnh. Thi th nm, tm nht hng thun tnh,
c s cng bt ng. T m i vo Tht hu: Hu th nht, mi bnh c u tiu
c, Lc tnh trm tch, gi l c o. Hu th hai, sc mt tr li thi tr con, hnh
vui tm yn, thng linh trit th. Hu th ba, sng c nghn nm gi l tin. Hu th
t, luyn thn thnh kh, tr thnh Chn nhn. Hu th nm, luyn kh thnh thn,
tr thnh Thn nhn. Hu th su, luyn thn hp sc, gi l Ch nhn. Hu th by,
cao siu vt ngoi, qunh xut thng lun, mun hnh chm dt (hu nh), gi l
cu cnh.
NG THNG
Mt l thin nhn thng, hai l thin nh thng, ba l tc mnh thng, bn l tha tm
thng, nm l thn cnh thng. Ng chn nhn ni: Thin nhn thng c th thy
vic trn tri, thin nh thng c th nghe li ni trn tri, tc mnh thng c th
hiu r nhn i trc, tha tm thng c th bit trc v lai, ch c c thn cnh
thng l thc thn dng s. Nu khng lm ch c tm qun lin b thc thn
xoay chuyn, li t vui thch ch nng tu nng chng m sinh tm hoan h, khng
bit ri vo ma chng. K thch ni v phc ha nhn gian th ha khng n
thn, php tuy c hu m chng dng th hay chuyn thc thnh tr.
NG TIN
Tiu chu thin hon thnh gi l nhn tin; i dc qua quan sau by ngy phc
thc gi l a tin; mi thng dng thai hon cng sau khi xut nh gi l thn
tin; sau ba nm b mm gi l thin tin; sau chn nm din bch gi l kim tin.
T Tam Phong ni: Tu tin cn phi tu thin tin, kim dch thn an chn chn
tham.
NG TC
Mt l tc (hi th) ca thi th, tm phi khim tn, tinh mi nhp nh gi l sc
a; thn khng lay ng, dc t theo s chi phi gi l n vn thi th. Hai tc l
giao cu, cn phi su cn i nh, mt nim khng sinh th khng giao t giao. Ba
l tc ca tin ha, v bc bch n nn gi l khi tn phong, vn khn ha. Bn
144
l tc ca thoi ph, gi l phc mnh quy cn. Nm l tc ca mo du mc dc,
nhu m ngng vn chuyn gi l mc cho n t nhin. Chung T ni: Ngun
an ln xung nh thy triu, tnh lng iu tc tr v ngun, ha dc ln
xung u t nghinh n thi c m soi sng.
NGUYN M
i i vi Nguyn dng, ch thn m. V n c tc dng ti nhun nui dng
cc tng ph ca c th, l c s cho hot ng ca Nguyn dng, l bn nguyn
ca sinh mnh cho nn c tn nh vy. Cnh Nhc ton th ghi: Nguyn m l th
nc v hnh (v hnh chi thy), gip cho c th trng lp. Thin qu (kinh nguyt
ngi n v tinh dch ngi nam) chnh l n.
NGUYN M NGUYN DNG

Ch chn m chn dng, tc m ca thn, dng ca tm. Tnh mnh khu ch ghi:
Luyn tinh, tc luyn Nguyn tinh, l rt Nguyn dng trong khm. Nguyn tinh
vng chc th khi giao cm tinh s khng b tit lu. Luyn kh l luyn Nguyn kh,
l b Nguyn m trong ly. i lp vi Nguyn m, ch Mnh mn ha, Thn
dng. V n c tc dng thc y, hun m cc tng ph ca c th, l ngun hot
ng cho sc sng ca c th, cho nn c tn nh vy. Ng y hi ging ghi: Mnh
mn l chn dng ca c th con ngi, l nguyn dng trong thn.
NGUYN DNG CHN KH

Tc l t kh cng nguyn kh hn hp, s ca n c 384 th, bn trong c 24 th
tn ni lc ph ng tng ng vi 24 kh, bn ngoi c 360 th hp vi s ln
chu thin m rt vo 360 t xng. Thch Hm k ghi: Nguyn dngtc l
nguyn tinh pht sinh t ch huyn huyn. L T ni: Mt im nguyn dng
luyn hnh ha kh, siu phm thn m nhp thnh phm.
NGUYN HI
Ch nguyn kh t hi nh cc dng song chy v bin. C Tin ni: Tm ti an
in, thn c ch, kh quy nguyn hi th v cng. Cnh Dng T ni: Tnh quy
nguyn hi sinh kim dch, mnh phc h v sn ngc ba.
NGUYN HA
Ch cht tn dch trong ming o s, khi o s ngm kh sc ming. an in thai
tc hun chng m thnh. Nut cht tn dch ny rt b ch cho c th. Cng gi
Kim tinh, Ngc dch, Thn thy.
NGUYN HA
Ch Chn dng trong thn. ng Nguyn T ni an quyt ghi: Son thc t
nng pht nguyn ha (ngha l: n ung t n c th pht ra nguyn ha).
145
NGUYN HONG
Nguyn l thin, hong l a; thin a l cn khn, cn khn l u bng, tm thn
l khm ly, khm ly l thn kh. Ngc Ch Th ni: Nguyn hong nu khng giao
cu, lm sao dng t khm bay ln c?.
NGUYN KH
1 Kh Nguyn m v Nguyn dng, do tinh tin thin ha sinh ra. N pht
nguyn t thn, tng cha an in, qua ng tam tiu m i khp ton thn,
thc y hot ng ca lc ph ng tng v cc t chc kh quan khc, l ngn
ngun ng lc sinh ha. Nn kinh ghi: Mnh mn l ch ca thn, ch rng
buc ca nguyn kh. Nguyn kh lun ghi: Nguyn kh vn l mt, ha sinh c
hng vn.
2 Ch gc ca tri t hoc tinh hoa ca tri t.
NGUYN THN
Ch ci gc ca tnh mnh. Tc hai tinh qun qut nhau gi l thn. Tnh mnh khu
ch ghi: Sau khi cha m giao cu, mt m la thing... t Thi h h xung, l
nguyn thn ca ta, t thnh ra kh, t m to ra hnh.
NGUYN THY T KH
an Kinh ghi: Cng th sinh thn th kh s. S tc l nguyn thy t kh, trong
c 24 th. Kh ny cha chn m chn dng, 360 th cng vi t kh 24 th trc
khi cha m sinh thnh 384 th. Chung T ni: Mun bit ch cu cnh ca kim
an th h th cng phu ch cha sinh thn.
NGUYN TINH
1 Ch ci gc ca sinh mnh. Lun hnh Siu k ghi: Tri bm cho nguyn kh,
ngi nhn ly nguyn tinh.
2 Tinh hoa ca nguyn kh: Phn tinh hoa trong nguyn kh, tch t li gi l
nguyn tinh.
NGUYN TC
Nguyn ha trong an in dng d dng khng, khng lnh khng nng
ging nh t mi la, gi l nguyn tc. Nguyn tc nu ng th l phm tc.
Ng chn nhn ni: Ch cn hi th ca ni kh nh th sau kh mch ca ngoi
thn bt ng.
NGUYT MN NGUYT KHUYT

Mt trng trn t ngy 14 n ngy rm l dng, n gi ng ngy 16 l trng bt
u khuyt. Lc T D ni: Sp n sp sinh l tin thin, chnh l trng trn. Sp
i sp dit l trng khuyt, chnh l hu thin.
146
NGUYT PHCH
Mnh l nguyn dng, n ng tnh c lc, ng th ging xung, li tht th
chng h, ch c nht hn ch phc c n. T Tam Phong ni: Cy khng r,
hoa ho tn, nguyt phch thin tm bc p nht hn.
NGUYT QUANG THNG TRM

Din snh vi ngy mng ba trn phng canh, nh sng lc trng non ty theo
ngy m trm. Hng snh vi ngy 28 trn phng t, nh sng lc trng sng ty
theo ngy m thng. Luyn an ly din lm ch, hng lm khch. Thin Lai T
ni: Nguyt khng canh kh, kim khng thy, d c chn din ung dng tm.
NGUYT QUT
Ch N hon Thng an in. Lc dc ng ng lc ghi: Kim v Thy u c
... th c gi l Nguyt... Nguyt (trng) khuyt nn c vm hang (qut).
Nguyt qut trn thn ngi l ch no? L N hon.
NGUYT QUT CAO HUYN

Cn gp tn dng cc sinh ra m l nguyt qut, dng thng tt nh mi sinh ra
m. Khi sp ging m cha ging gi l cao huyn, nh trng mi su nh sng
trn y, nht m sinh di, y l nguyt qut cao huyn. T Tam Phong ni:
ng ta nm nguyt qut cao huyn, cn ta cm long u trc th.
NGUYT VIN NGUYT KHUYT

Qu oi thuc thiu m, s 7, qu cn thuc thiu dng, s 8. Hai qu hp thnh
15. Qu cn thuc lo dng s 9; qu khn thuc lo m s 6. Hai qu s hp
thnh 15. Cn oi, hai huyn trn di giao m trn, cn khn, qu ho thng
trung h giao m khuyt. Nguyt vin (trng trn) l dng thnh m cc; nguyt
khuyt (trng li lim) l m vng dng suy. Luyn an phi chn lc dng
thnh, khng dng lc m vng. T Ngc Thim ni: Nguyt vin nguyt khuyt
li r rng, gi t tm truyn qu khng sai. Ng chn nhn ni: Mun tm chn
to ha ca nhn gian, khng c ri trng trn khuyt trn tri.
NGUYT XUT CANH PHNG

Kim v phng canh ty nam, trng n ngy mng ba mi hin ni y, l khn
mi bin thnh chn, kim tng trong thy va thy pht nh sng di y h. Lc
T ni: Thiu n va n hoa t bc, ng nhn trng li lim phng canh.
NGNG TM
Cn gi: Ngng tnh. Ch ngng t tm , ton tnh hp thn. Chn v diu o tu
an lch nghim sao ghi: Xt ra, chn ch (mc ch tht s) ca ch o ly ngng
tnh, luyn hnh, trng sinh lm cao nht. Gi l Ngng tnh c ngha l tm linh
phi ni quan bt ng, trong lng v vi. Du rng Ngng tm l mt nhng li c
hai c. Hai c l Tr tm v Khng tm. Nu ngng tr tm th thn cnh ha
ng vi o, hnh tnh u siu. Th l thc s c diu o cao chn, trng
147
sinh bt t. Nu ngng Khng tm, th Tnh siu m Thn trm. l h php
Thuyt xoang thi gii.
NGNG THN NI CHIU

Sau khi thi phong, chn vn hnh hi th hp thn kh li trong 12 gi, ch gi
t m khi ha. Sau khi tng nhun, chn dng hi th hp thn kh li ni bn
cn, n hon h m dng ha. Luyn tinh ha kh, ngng thn ni chiu l bc
cng phu th hai v th ba, v n c bn ch h hp xung ha m bit. n lc
luyn kh ha thn th khng th dng li ni thuyt minh. Tin Tng ghi: La
t y bin lu thin c, l hng tuyt trng bay khp tri.
NGNG THN NHP KH HUYT

L bc cng phu th nht luyn tinh ha kh, trc ht phi bnh tm tnh kh, ri
sau ngng thn nhp kh huyt. T Tim H ni: Tng thn l ngng thn.
Ngng thn cn phi lng thn trc, lng thn cn phi tr dc trc. Kinh Thanh
Tnh ghi: Khin tr lng dc th tm t tnh, lng lng tm th thn t trong.
NGNG THN H
Trc ht phi thu ci tm trong sch ca mnh vo bn trong, lc tm cha trong
sch th ng nhm mt ba bi, t phi t khch l mnh khin tm ny phc tng
quay tr v, trong sch m bc, bt u thu vo kh huyt gi l ngng thn.
ngng c thn ri th nh ngi trn ni cao m nhn ni sng, ging nh thp n
tri m soi sng cu u cu mui, y gi l ngng thn ni h. T Tam Phong ni:
Tm bnh th thn ngng, kh ha th tc iu. Kinh Thanh Tnh ghi: Khin tr
dc vng th tm t tnh, lng lng tm th thn t trong.
148
NH
NHN TIN
Ch h th luyn an ni trc mt, chnh ni thn ca mnh h chng phi
trc mt ? Bi v an t trong ba mn bu tinh kh thn luyn ra, m ba mn bu
ny mi ngi u c nhng d trc mt m nhn chng thy, nghe chng c,
chm khng ti, v ba mn bu ny l nguyn tinh nguyn kh nguyn thn ca tin
thin, khng hnh khng tng. Bng mn t o cho l vt bn ngoi thn, hoc
cho l vt c hnh c tng, li ni sai lm tht s di mnh v di ngi. T an
Dng ni: Huyn vi diu quyt khng lm li, ch trc mt m khng bit.
Li ni: trc mt rt d dng, k no ung c th mu nhim kh snh. Tiu
T ni: Kim dch hon an trc mt, ngi m th nhiu, k ng th t.
NHM MCH
Mch nhm. Mch ny trong thng phi, ngoi thng l mi, lc vn hnh tiu
chu thin, t huyt N Hon khi, pha trc thng hng xung di, thng n
ng, qua Sn cn, n Trng lu, i qua Hung bch, ging n an in, di
thng huyt m kiu. Mch ny mt khi thng th tt c bnh ni thng u khng
cn tr m t lnh. an Kinh B Quyt ghi: Mch ny mt khi thng th bit r t
mt n rn l mt ng rng khng ging nh nh sng ca vng trng.
NHM DIN
a kh thng, thin kh ging, hai kh giao nhau th khi y m m mt mt kt li
trong hang h v, pht chc sinh sn nht kh, y l nhm din. Din th c kh
khng cht, v vy n nh m ni ln, thng n nh Cn Ln, phi dng nh mt
nhn xem, thn kh ngng dt trong nh, ngng tr nht thi ch m sinh. T
Hm H ni: Kh ca cung khm l a kh, kh ca cung ly l thin kh, tri t
giao hp, hn n nhn un, kt thnh hang h v, trong pht chc sinh ra nht
kh, y l nhm din .
NHM QU
Nhm thy trong, c kh khng cht, l chn thy chn nht khng hai. Qu thy
c, thun m c cht, l thy lan trn xen tp. V nh nc trong ngun mi ra
cha chy rt trong sch, l nhm thy; khi chy nhim trn, trc khng chu
ni, l qu thy. an o nhp thy ch gi ci kh m khng gi ci cht. Nhm l
dng trong m, kim trong thy, qu l m trong m. Chn Kinh Ca ghi: Nhm
thy va n qu cha li, phi nn lin thi nh ph trm.
NHM T
Nhm l ngha lc u, bt u v t v l, trc tin ng m vn tnh. T l lc
c tri c gic, tnh m hng ng. Bi nhm l thin can, t l a chi; ngi cu
chn din phi ly thin can lm chun. Bi tri c sm hn t nn ban u cu
149
tiu dc t phi ngay lc ny mi c th c dc miu chn chnh. Ngc Chi
Th ni: Thi chn din trong bt ng.
NHN UN
Tri khng nhn th t khng hun, kh tri chng ging th kh t chng thng,
Thin a nhn hun, vn vt ha thun, luyn an th ly nhn hun lm hnh
tng ca tnh tnh dung ha, thn kh giao hp. Ng Chn ghi: T tn nhn hun
thnh bin ha, dm em huyn diu lun tm thng.
NHN NGUYN AN PHP

Thi nguyn tinh m dng nguyn kh, luyn nguyn kh m dng nguyn thn,
luyn nguyn thn m dng chn thn, y l cng phu hu thin. Chn thn
sinh chn kh, chn kh cu chn tinh, ot chn tinh thnh chn din, y l
cng phu tin thin. n c ch tr v bn nguyn, gi gn nguyn nht cng vi
vic lm ca bc thng c ging nhau. on Dng T ni: Nhn nguyn h
th c thu nht diu ca nguyn, cu ch b mt ca nguyn, th nn em nhn
tr v thin.
NHN NHN HU
Tin thin ch bo mi ngi u c sn, con ngi khng c bo ny th khng th
sng c, cho nn an kinh ni mi ngi u c. Bo ny c rt nhiu tn gi
khng th k ht, n khng c hnh tng ch c th gi n l tin thin ch bo,
nhng tn gi khc u thuc t d m thi. Bnh Hc Lm ni: Phn thng con
ngi vn sn , linh quang hng m y thn tht.
NHN SINH
Nhn sinh do bm th kh ca cha m m sinh ra phm thai, mng sng c hn cuc
v v thng. Tuy s sng c hn cuc song s bin ha th v hn. Php tin th
luyn nguyn kh v hn tip ni thn hnh c hn, bi nguyn kh v hn l kh
chn nht tin thin. Ch gi l th vn nht v, nhng nht tc phi l chn nht,
v tc l v cc. Ch gi l v cc chnh l kh chn nht tin thin, ni ngi l
tnh. Ch gi l tinh ca nh ng, chnh l kh m dng hu thin, tinh kh l vt,
ni ngi l mnh. Hai th diu hp th mi sinh ra con ngi. Bi s sng l hnh
hi, do sinh ra s sng l kh. Cho nn nguyn tinh truyn khp ni do kh ban
u g mn. Bit kh ban u g mn th bit tnh l ci ngun lp mnh ca con
ngi nn khng th khng dng. Bit tinh truyn khp ni th bit mnh l s
sng c hn cuc ca con ngi nn khng th khng ly thut ko di s sng.
Chu T ni: Chn ca v cc, tinh ca nh ng, diu hp m ngng t nn con
ngi sinh ra.
NHN TM O TM
Nhn tm l thc thn, v n lu chuyn bt nh, cn gi l linh tri. Nng linh
sinh vng, thy cnh sinh tnh, thch ng khng yn nh l nht m trong qu ly.
o tm l chn tnh, mt im sinh c gi l chn tri. Trong v sinh ra hu, tnh
cng tt m ng l nht dng trong qu khm. C Tin ni: Nhn tm sinh th
o tm n, o tm sinh th nhn tm dt.
150
NHN THN
Nm ly kh thing tri t, tinh huyt cha m, linh quang m dng m thnh hnh,
cho nn u trn tng trng cho tri, chn vung tng trng cho t, tay tng
trng cho nhnh l c cy, chn tng trng r cy c. S th kh ban u c
nguyn dng chn kh 384 th, bn trong chia ra 24 th ti lc ph ng tng
ng vi 24 kh, cn li 360 th ng vi 360 ln chu thin lm mt thn t i. T
T Dng ni: Thn ngi kh c, thi gian qua mau, khng lo sa i li lm,
mc tnh chy theo nghip bo, chng sm tnh ng m cam phn n ngy cui
cng. Nu lc lm chung khi ln mt nim sai tri lp tc a vo ba ng c th
tri qua trn kip khng c lc ra khi, n lc y c hi hn cng khng cn kp.
NHN THN CU O
L mc ca tiu chu thin tun hon Nhm c, nh con ng vn hnh ca
nht nguyt. Mt tri vn hnh trung o l ng, mt trng vn hnh bt o l hi
t su dn, thn t mi thn. an php ging nh nht nguyt, lc vn chu thin
ging nh nht nguyt vn hnh trong cu o, nam m bc, bc v nam, tun hon
khng dt thnh nm thng. Tim H T ni: T hi n dn l bn o, mo
mc khng k; t thn n thn l nm o, du dc khng k, tut em v ngun l
ha kh cng khng k.
NHN THN KH HA
Ban u th lnh mt im nguyn kh ca cha m m lm ch trong gi l thi
cc. Kh y thng ln ri li ging xung chia lm hai qu thn gi l lng nghi,
cn o thnh nam, khn o thnh n. Cn khn giao hp m sinh ra su a con,
tn ra ngoi m lm su mch. Su mch chu lu trong thn, to ha y do
ging sinh trong i, y l thn ngi. K s hc o mun bit ch sinh thn th
kh, lp thnh an c, mi c th siu phm nhp thnh. Tin trit ni: Thn ngi
kh c, nay c. i o kh r, nay r. Thn ny khng i ny ,
i n khi no thn ny, con ngi khng bit thn h huyn, l vt do t i
gi hp, mau chng nh bt trn dng nc, nh nh la .
NHN THIN
Thn ngi l mt tiu thin a. Trn tri c 84.000 tinh t, thn ngi c 84.000
l chn lng. Thin vi a cch nhau 84.000 dm, tim vi thn ca con ngi cch
nhau 8 tc 4 phn Tu (25,2 cm). Thin a ly 12 thng lm mt nm, thn ngi
ly 12 kinh mch lm mt vng. Thin a c lc kh, thn ngi c lc ph; thin
a c ng hnh, thn ngi c ng tng. Tri c nht nguyt, ngi c hai mt; tri
t c kh ca gi my mt ngy mt m thng ging 23.500 ln, thn ngi c
kh h hp ra vo, mt ngy mt m th 23.500 ln. Tri t c thin h tip
hong h, ng vi nh ni Cn Ln i thanh thy o tri qua ngy m 12 thi;
thn ngi c thin cn tip a cn, ng vi khiu hn n bin xch o thc hnh
ngy m 12 quy tc; tri t c my ma, thn ngi c kh dch. Nguyn Ha T
ni: Thn ngi i ging tri t.
151
NHN TIN
C ba hng: 1 Luyn tinh ha kh m thnh, 2 Ht th dn truyn m thnh, 3
n ung linh chi tin tho m thnh; u c th trng sinh bt lo, gn gi nhan
sc ko di tui th, nhng khng th trnh khi tam tai. Chung T ni: i dc
mi trn an in, mun kip bt t, th bng tri t.
NHP NH
Hai mt nhm li l tng ca ca m thn, hai mt khp li phn na l tng ca
dng thn. Ngoi hnh mt nhm th trong nh hn m, l m thn; ngoi hnh
mt m th trong nh chng m, thng chiu soi bn trong l dng thn, l chn
nh. T T Dng ni: Ch c nh mi c th luyn an, chng nh th dng
chng sinh, sau khi dng sinh, chng nh th an chng kt.
NHT
Mt im l s bt u ca thi cc, gi l thi t, u mi ca s to ra vn vt, tu
tin gi l an u. Thi t chn nhn ni: Mt im vin minh ng thi h, ch
do nim khi kt thnh thn, nu bung b xoay chiu li, nh xa rng sut khng
mt vt.
NHT
Ci vng trn, v khng th hnh dung nn dng ci vng thay th hnh tng ca
n. V n khng u khng ui, khng phng hng, khng thng h v khng
c tn gi, min cng gi l v cc, l o l chn trung, l trc khi c thi cc,
l hnh tng h khng v th, tin thin a m sinh. Kinh o c ghi: Khng
tn gi l s bt u ca tri t; c tn gi l m ca vn vt.
NHT
Trong v cc mi c mt im linh quang, gi l thi cc, bt u sinh tri t sinh
vn vt nh ci nhn trong tri cy gp c t th ny mm. Mt im ra bn
ngoi chia ra hai mnh, hai l m dng, c m dng th c ny n khng
dt. Luyn an nht l th thnh, nht O l d chin. Long My T ni: Thi cc
m mt khng nh sng, phong lun kch ng sinh kim din, u do tnh tt m
sinh ng, lin t khng b tr thnh h v, lng nghi phi xoay chuyn trong
nh.
NHT BN
Mt gc. Vn vt u t mt khi ln, nht bn c th sinh ra mun th sai khc,
nht bn c th c vn li. o sinh mt, l thi cc, mt sinh hai l m dng,
hai sinh ba, l tinh kh thn, ba sinh vn vt th s lng v cng, y l o thun
hnh. Luyn an trc ht phi vt b mi vic, chuyn dng tinh kh thn luyn
khi, luyn n tinh ha kh th t ba tr li hai, luyn n kh ha thn th hai tr
v mt, luyn n thn ha thnh khng mi thnh o, vt ra ngoi tri t. Khu
Ch ghi: Dc vt tuy chia ra tinh kh thn, song ba th ny vn t mt gc sinh
ra.
152
NHT BIN
L kh chn nht. Mt bin l thy, hai bin l ha, ba bin l mc, bn bin l kim.
Nht l s ca thy, cu l s ca kim. Kim thy ny m thm nui nng ln nhau
i qua cc gi, tun hon cc qu, u l diu dng ca kh ny, cho nn s nht cu
cui cng ri tr li ban u. Tim H T ni: Hnh tng ca o vn l chn
nht m s suy tnh v s bin ha ca n phn b, thnh nhn khin n tr v quy
phc bn thnh an o.
NHT CN
Luyn an ly din na cn, hng tm lng hp thnh mt cn gi l an, nh con
trai tui mi su th ng trinh dng tinh y mt cn. Long My T ni:
Hai ci tm lng ng mt cn, ng ni chia ngang l bnh qun. Tham ng
Kh ghi: Tng huyn oi s tm, h huyn cn s tm.
NHT CU
Dng sinh ni nht m thnh ni cu, dng cc m m, m tt m dng, cui
cng ri tr li ban u. m dng u dng, hnh c lng ton, khng tn
thng ngi m c li cho mnh. B ng hi th tnh tnh hp, tnh tnh hp th kim
an kt. Tham ng ghi: S nht cu cui cng ri li tr li ban u.
NHT DNG LAI PHC

Thi gian ny, thin a ho hp ci c ca n, nht nguyt ho hp nh sng ca
n, t thi ho hp trt t ca n, qu thn ho hp kit hung ca n l u mi
sinh vn vt ca tri t. Tnh tt m ng, n lc tr li lin thy, m chim ly
c hi ng kia m tu nghch li lp cn tng ca tnh mnh. Bi kh y tn ti
nguyn tinh nguyn kh tin thin. ang lc hnh c cng s dng, hnh phng
ci m, c dng ci dng. Nu c c m khng hnh th kh bn ngoi tha
c ln vo lm tn thng tin thin, i s b i. Cho nn khi cha c th gi n
v mm yu, chung n v khng tranh ginh. Khi c th chuyn kh tr nhu,
gn gi ci nht khng ri. Ng Chn ghi: Nht nguyt tam tun gp mt ln, theo
ngy gi thay i php thn cng, gi thnh d chin bit tt xu, thm c linh sa
y nh hng.
NHT DNG S NG
Thin c bt u manh ng gi l nguyn dng, ng m xoay chuyn gi l
nguyn tinh, ng m c ho dc gi l trc tinh. Cnh Dng T ni: B l rn
vn nh tn phong, nht dng va ng dng thn cng, Hunh B ci cp v
kim khuyt, xch t ci rng xung ngc cung.
NHT C VNH C
Mt khi c th vnh vin khng mt. Luyn an u tin cn phi luyn t
trong khng ra c, tht s kh hn ln tri. Nu nh c chn s chn quyt th li
d nh tr bn tay, c kim an th vnh vin khng phi lo mt na. Kinh Tm
n ghi: Nht c vnh c, t nhin thn nh nhng.
153
NHT NG NHT TNH
Nht ng l kh t dng c, tc l lc tin ho phanh luyn. Nht tnh l lc tr
v cung th n dng m gi gn n, bit linh ng kho ng ph mi khng mt
thi c kia. T Tam Phong ni: Nht ng nht tnh u chung mt gc, chia ra m
dng, Huyn Tn lin lp.
NHT HO QU HU SANH
Bt u h th lin dng tm gic chiu s h hp, mt hi th i qua ri cm thy
hi th th hai sinh ra, c nh th ni tip nhau khng dng. Do thu nhip nim u
khng cho n ngh n chuyn khc th vng tng do u m sinh, y l cch tr
tp nim. Nht ho tc l mt hi th. T o Quang ni: Ho hu tru thim suy
t dt, nht ho nhn qua nht ho sinh.
NHT HOCH
Nht hoch (vch ngang) l m, nht trc (vch ng) l dng. Nht hoch nht
trc hp thnh ch thp + , tc l m dng hp lm thi cc. Ty phng dng
ch thp rn dy tn , Trung Quc cho thi cc l ti i, treo ni trng yu
th t ma trnh xa. Bi vn vt sinh ra t ni nht nn nht hoch nht trc l t
tng ca vn vt, vn vt thy n h khng tn knh ? H hung nht hoch l
bnh, nht trc l chnh; cng bnh chnh trc ai dm khng phc tng? Thiu T
ni: Tri nhm trong nht phn to ho, ngi ni tm khi kinh lun.
NHT HUYN
ni khng qun ci diu ca n, y l c mt huyn. ni c qun ci
khiu ca n, y li thm mt huyn. huyn li thm huyn th tnh y v
mnh cng y. Kinh o c ghi: huyn li thm huyn l ca ca s
nhim mu.
NHT KHC
Ngy xa, mt canh gi chia lm tm khc; ngy nay mt gi chia lm bn khc
(mt khc bng mi lm pht). Luyn an thi dc ch cn cng phu mt khc
lin c th chuyn ngc thin c, chuyn tht thnh c, i xu thnh tt. ng
Bo Quang ni: Cng phu mt khc c th ot kh s ca tri t mt nm.
NHT KH
m dng cha phn nn gi l nht kh, l t kh sinh tri t, sinh vn vt. T l
ngha nguyn th. Ng Chn ghi: o t h v sinh nht kh, ri t nht kh sinh
m dng.
NHT KH QUN XUYN

V kh h hp xuyn xut chn kh, t khi thu nht n khi dng khng la nhau. La
l gin on, gin on ri li ni lin l hai u mi, thm ch ba bn u mi khc
nhau, y l do tm tn lon sinh khi, ging nh dy t t ni ni, khng th
154
thi mt hi th bin thnh ho v dng. Ng Chn nhn ni: Nht kh xuyn qua
chn kh, khng mt hai u, mt thn ch phc hai kh, khng t la ni .
NHT KHIU
Tc l huyn quan nht khiu, l ch sinh ra nht kh tin thin, v n khng trong
ngoi cng khng cnh bn. V li trong cha cn khn, sa i ng kh, ho
hp bch thn, thng sut thi cc tr v v cc. Tnh mnh bt u t y, kt tin
thai gc t y, tinh kh thn sinh ra t y. Mt con ng lu tr, trong thng
rng khng c ming thi cho nn d bng so khng l. T T Dng: Khiu
ny chng phi phm khiu, cn khn cng hp thnh, gi l huyt thn kh, trong
c khm ly tinh.
NHT KHO
Mt vin. Tc ng ni ch l mt tm lng chng bung xui, nu c th bung
xung th c thn quang chiu soi sng r nh mt vin d minh chu. T T
Dng ni: Chn tinh v hong kim tht, mt vin linh chu mi khng ri.
NHT KHNG
Mt l. Khng l trng rng, ch c mt ci l gi l trng rng, khng v nh ci
l nh. an kinh ghi: Nht khng huyn quan khiu, tam quan ng trng yu,
bng nhin vn ng nh nhng, thn thu t nhin lu chuyn.
NHT LP
Mt ht. Tinh kh thn ca con ngi l ni tam bo, tin php tri qua ho luyn
th ngng thnh mt ht, nh khi luyn kh ho thn, tr li lm thi cc, vn c
hnh tng thy c ging nh mt ht. V n khi luyn thn hon h th mt ht
cng ho thnh khng v li khng c hnh tng c th thy. L T ni: Mt ht
kim an nut vo bng mi bit mnh ta chng do tri.
NHT LINH
Linh quang con ngi ch c mt, khng thm khng bt, chng sinh chng dit,
khng phn bit hin ngu, thnh phm. Nhng ngi i khng chu tha nhn,
chng th li dng, v n n np m khng bit. Long Mi T ni: Nam chng phi
nam, ng chng phi ng, nht linh diu hu vn vin thng, hin ngu vn l
khng phn bit, phm thnh u tng c khc ng.
NHT MCH
L con ng vn hnh ca chu thin, thn kh i ln bng con ng ny, thn tin
cng nh con ng ny m thnh. Nht mch tc l nht l, mun ln thin ng
ch c mt con ng, khng c con ng th hai. Tiu T H ni: Bao ln ci
ch ni Cn Ln, xng sng r rng c ng thng.
155
NHT NGN BN C
Mt li na cu. Ca i quan trng trong vn php ch ni mt li na cu, m
thm ch by qua loa lin bng nhin thng sut. C tin ni: Gp c minh s
chn khu quyt, mt li na cu lin thng huyn.
NHT NGUYN
Tri c nht nguyn trong sng, t c nht nguyn yn n, ngi c
nht nguyn sinh sng. Ti v tr l chn khng, ti con ngi l nguyn thn,
thi t. T Trng Dng ni: Thn chng la kh, kh chng la thn, h hp qua li,
quy v nht nguyn, khng th chm n, khng th vn dng, ch thc n h v
lng l thng chiu.
NHT NGUYT QUI TNG

Na thng trc thuc v dng, vic ca cn gia; Na thng sau thuc v m, vic
ca khn gia. T chn n cn, t tn n khn, l qu cn khn ba m ba dng
bao qut trn mt thng. Cn bao bc dng sinh ra trong m, by vi tm 15 ngy;
Khn bao bc m sinh ra trong dng, chn vi su 15 ngy, cng li 30 ngy. nh
sng ca mt tri n hin tng dit, mt thng trn khuyt mt ln, tin tc tin thoi,
hnh tng co dui. Ngu B Dng chn nhn ni: Ngy mng 3 sinh ra sng
khoi, mng 8 oi gp inh, ngy 15 cn th hon thnh ..., ngy 23 h huyn,
ngy 30 khn t, ng bc mt i nh sng kia.
NHT NHT
C ci nht ca o, ci nht ca thn, ci nht ca kh, ci nht ca thu, ci nht
ca s, ci nht ca nht qun, ci nht ca tinh nht, ci nht ca hip nht, ci
nht ca duy nht, ci nht ca th nht, bi ci nht quy v trung. C trung th c
nht, nht m khng c trung th chng phi ci nht m thnh nhn ni. C nht th
c trung, trung m khng c nht th chng phi ci trung m thnh nhn ni.
Khng T ly ci nht ca trung nht qun, Nghiu Thun ly ci trung ca nht
chp chnh, Phc Hy ly h lm trng rng ci trung, l tin thin nht kh;
Thn V ly lc th lp y ci trung, l hu thin nht kh, l t khiu trong thn
ngi. H trung ri m cha bt nht, Lc th nht ri m cha bt trung,
trung bao gm nht, nht lm ch trung, h chng phi diu l ca trung, thn c v
vi kh lng. Kinh o c ghi: Li ni lu lot khng bng gi ci va mc,
Kinh ng Huyn ghi: an th vn quyn khng bng gi ci nht.
NHT NH TAM
Vn vt u bt u t mt, mt ri hai, hai ri ba, ba sinh ra vn vt; nh ci nhn
ca tri cy, bt u l mt ht ri chia ra hai mnh, bn trong mc ra mm, sau
mm sinh ra nhnh l sum su, sinh sinh ho ho v cng tn. T T Dng ni:
o l h v sinh nht kh, t nht kh sinh m dng, m dng hp thnh tam
th, tam th li sinh vn vt.
156
NHT NIN QUI TNG
Nu nguyt lp nn su, nh dng sinh, ti qu trong kinh dch l qu lm, lut ng
i cung, l loi u khu ch su trong 12 qu 6 m 6 dng. Nu nguyt lp nn
t, nht dng sinh, ti bt qu trong kinh dch l qu phc, lut ng hong chung,
l loi u khu ch t, gm chung 12 thng ng vi 12 lut. Cn c u khu ch 12
v, 12 thng m dng, tin tc thng ging, u khu xoay chuyn u do thin tm
bin ho m d thng tr 6 m 6 dng. Tham ng ghi: Cho nn d thng tr thin
tm, phc li qu thit lp mi ny sinh, trng t ni nghip cha, do m lp triu
c, tin tc ng vi chung lut, thng ging cn c u khu.
NHT PH
Ch qung thi gian trong mt ngy. o gia chia mt ngy thnh 36 ph, li chia
mt gi thnh 3 ph. C ng ghi: Luyn an thi dc ch l trong khonh khc
nht ph ny.
NHT QUN
Trong thn ngi t c mt thin l, tc l thin lng, thng sut tam ti, ng
hnh bt qui, khng ch no chng thng. T Tam Phong ni: em chn tm l
s, ngn iu nht qun; dng chn tm tm o mun sai khc u cng mt gc.
NHT SANH
Chn c mt khi ng l nht sanh, nht sanh c th ot to ho mt ngy. Thi
khc ng th thi khc sinh, mt ngy ng c th ot to ho mt thng. Kinh
m ph ghi: Cp ot thin a vn vt, cp ot vn vt nhn, cp ot nhn
vn vt, ba s cp ot thch nghi, ba th thin a nhn an n, cho nn gi
l n ng thi th trm xng ct sp xp; ng n thi c th mun vt an
n.
NHT TAM NG
Mt ba nm. Ch s hp thnh ca cc s thun dng. o gio cho cc s 1, 3,
5, 7, 9 l s dng, cc s bt u t 1, cui cng l 9, ly s 5 l s trung tm.
Hunh nh Ni Cnh kinh ghi: Ng hnh thc y ln nhau, rt cuc li quy v
nht, tam ng hp kh thnh 99 l 81 tit.
NHT TM
Phng php tu o thng tt ch l gi gn nht tm ny. Hay gi c nht tm
bt lon th dng kh t nhin khng chy i m t hp ni nguyn hi. Tin Kinh
ghi: Vt trong tm thn chng trong sng, hao tn chn tinh o kh thnh.
NHT TM QUY NHT

Ban u luyn k tc l tm ch vo mt vt ch phc vng nim, ban u
chng phi d, ch cn sing nng thc hnh l c, ging nh bt con chim nht
trong lng, mi u n nhy nht lung tung, lu ri th dn thun phc. Tin Tng
ghi: o da vo ch nht lm cn c, vn ho t tm diu chuyn ri.
157
NHT TM
Tm (dn dn). L hin tng t nhin, m dn dn m ging xung, dng dn
dn m thng ln. T Hm H ni: o ca tri t nht tm m thi.
NHT THANH LI
Mt ting sm. Hin tng ca qu a li phc l b quyt tc an; b mt thin
c chnh ni y. Lc qu ho ng pha di tc l ng ch trong thn, ng lc
em din v hp vi hng, l n lc thi th. Thiu T ni: Na m cht c mt
ting sm, mi nh ln lt m tung ca, bit c trong h v hm cha tng,
cho ng thy c vua Phc Hy.
NHT THI
Trong an php, mt canh gi l Tri hng th th, mi thng l Tri bch th
hc. C tin ni: Thi din ch mt canh gi, hp hng cn 10 thng.
NHT TRN
ng ngha vi Nht th (mt i). Tc Tin truyn ghi: inh c bo vi Vi
T Uy rng: Lng Qun c o, cn cch hai trn. T Uy hi nguyn c? p
rng: Nho ni l th (i), Thch ni l kip, o ni l trn. Nho gia gi mt
i ngi l Nht th, Pht gia gi l Nht kip, T ng th c khc vi o,
o gia gi l Nht trn (mt i). T ng tuy khc nhau m ngha th ging
nhau.
NHT TR
Ch phng hng, mc tiu ging nhau. Dch h t ghi: Thin h ng quy nhi
th , nht tr nhi bch l. Ch: Suy ngh tuy c trm mi khc nhau nhng mc
ch th ging nhau. o gia cho rng, trong v tr mun s mun vt u tun
theo mt quy lut nht nh, trong o l l mt, ch chng qua l biu hin ra
nhng phng thc vn ng khc nhau m thi.
NHT TRUNG
Tc l o. Tnh mnh khu ch ghi: Duy bn th ny ly ci h khng v hnh
khin cng gi l trung. N bt u l ra th khin cng gi l nht. Nhng
trong ci trung cha ng ci nht, ci nht l ci dng ca ci trung.
NHT TRC
L thng ng khng thin lch. Nu c mt cht nghing lch th khng th ng
lu, tm con ngi cng vy, nu c my may t nim cha tr th khng th thnh
o. Trn Tr H chn nhn ni: Mt ng thng tp t k tm, phong h vn
long t ku ngm, ngi yn li bit hnh kh ch, hi th chn nhn cng thm su.
NHT TU
Mt nm. C bn thi, tm tit, 24 kh, 72 hu, 360 ngy, 4320 canh gi, ng
ch l dng thng, h ch l m ging. Kim Co ghi: Tri t khng la s, s
158
khng nm ngoi nht tu, m dng khng mt ch thch nghi ca n, ch thch
nghi chia lm 8 tit, ng ch sinh nht dng, h ch sinh nht m.
NHT TC
Ch mt ln h hp ca con ngi. Tnh mnh khu ch ghi: Ch cn cn mt hi
th th c th khi phc c tnh mnh. Nh thm du, ngn n li sng.
NHT VT
Mt sinh hai, hai sinh ba, ba sinh vn vt, l o thun sinh. Vn vt quy nht vt l
php nghch luyn ca tin gia. L T ni: Tri sinh nht vt bin tam ti, giao
cm m dng kt thnh thai.
NHT V
Mt v din vn ni mt v hng, bi v mnh l khc tn m tnh l ng ch
xut ra; Nh din l khc tn m hng l ng ch xut ra; Nh tnh tt m ng, v
tnh tt l tnh l hng, m ng l mnh l din. C hai tuy khc tn m gc u
thi cc, l ng ch xut ra. To Tin C ni: Mt v h nc cam l, i kht
tiu tr thy chn t.
NHT KIN TM
Hc o cn phi gi tm kin c, trc nn dt ht mi duyn, nu khng th mt
khi nghe vic th gian tm t sinh th phi, c tm th phi th c tm thng ght, ch
gi l tht tnh lc dc, chng ngi tu o th cch o rt xa. To Tin c ni:
Kin tm nht tr thng ng ngay, i o trn khng ph ry ai.
NHT QUY TRUNG

Cc nh kh cng cho rng, nu thng xuyn gi gn chn ni huyt quy trung,
th dn s thu phc c tm mnh, m t c nhp nh. nh ri sau chn
dng mi pht, chn kh mi sinh, linh thai mi kt.
NHT HN
L tm nguyn, l linh quang, l vt ng m bt nh, thch tn ra m khng chu
thu li, bn trong rng khng khng th nm bt. T T Dng ni: Nht hn ngc
th ch, nguyt phch kim tu, nht em v trong l ho thnh nc trong sut.
NHT L TRC KIM

Nht gi l kim , nguyt l ngc h. Kim l chn m, ngc h l chn dng.
Lc chn dng pht sinh t phi ly chn m ng tip. an o cng s dng thn
kh, kh nh thu, thn nh ho, kh ng thn lin ng ngay. Thn l chn m, kh
l chn dng, cho nn ngc h xut hin t phi bt kim ch phc n. Tn
Nguyn Qun ni: Trong gi bt ngc h, trong mt tri bt kim .
159
NHT NGUYT
Mt tri (nht) cn gi l kim (qu vng) thuc dng, trong dng cha m,
bng th d ngoi an th gi l trong sa c thu ngn (sa trung hu hng). V
trong dng c m nn gi l th ho v qu thuc qu ly gi l ly m. Cho nn
Ng Chn Thin ghi: Nht ngi v ly cho nn cn gi l n. Nguyt cn c
gi l ngc th (th ngc), cn gi Thim, hoc Kim m (cc vng) thuc m, trong
m c dng, bng th d ngoi an th gi l trong ch c bc (din trung hu
ngn), v trong m c dng, cho nn gi l hng kim. V qu thuc qu khm,
gi l khm nam. V vy Ng chn thin ghi: Khm phi vi thim quang m li
l nam.
NHT NGUYT GIAO QUANG

Trong khong cui thng v u thng, bt u t gi t ngy mng 1 trng t t
mc, bt u t gi t ngy 17 trng t t ln. Bi nh sng ca mt trng vo ngy
cui thng v ngy u thng b qu t ngn che nn khng c nh sng. Nht
nguyt l tinh ca m dng, cng n nu. Tri t giao th tinh ca nht nguyt
hp, chn tinh hp th dch ca tri t thnh, khm ly tc l s vn dng ca nht
nguyt. Tiu T ni: Mt tri khng nn chuyn di t, mt trng y bin bay
gia tri.
NHT NGUYT HP BCH

Trong tnh cht c mt lung bch quang h diu lin phi thu hi ti nh, trong
pht chc li c mt vng trng sng trong nh treo gia h khng, t an in
bay ln n trc mt lin dng gi li ti nh. Li c mt vng hng nht
thng ln nguyt m hp bch cng phi thu vo trung cung th trong tnh nh dt
dit, mt nim khng sinh, vo ln cnh gii h v cho n tnh cc h c. Onh
Thim T ni: Kim ngc th hai hp mt, thu tng vo nh ch lc y .
NHT NGUYT HP MINH

Nht nguyt qua li trn khuyt, bn thi tit thay i cng ging nh nguyn kh
con ngi ng tnh thnh suy. Nht nguyt c bn thi tit l xun h thu ng.
Ma xun l na dng trong m, khi y bin hn thnh n, lc ny dng kh cha
, y l dc vi, cn phi dng mc dc n dng chn dng ho gii m
hn. Ma h l dng thun m tn, khi y bin n thnh nhit, lc ny nguyn kh
y , y l ma thi dc, v v ho bc bch chn dng t nhin thng ln.
Ma thu l na m trong dng, khi y bin nhit thnh lng, lc ny dng kh
thoi lui, l thi k cy c iu tn xc x, cho nn dng mc dc hu dng ci
gc ca n th m kh mi lui. Ma ng l dng tn m thun, khi y bin lng
thnh hn, lc ny nguyn kh n mt, l dc quy cn, cho nn dng mc dc n
dng ci gc ca n th m ht tt, dng kh sinh tr li. L T ni: C ngi
hi ta ng tu hnh, ta ch nht nguyt chn tri.
NHT NGUYT HU S
Nht l s 16, c 5760 ngy, v mt tri thng trn, nh mt trng t gi T ngy
mng 1 n ngy 16, c 96 dng thi hp vi 5760 th, nh sng y . Cho nn
160
con trai tui 16 dng tinh y trn l thi k m tiu dng trng, sau l thi
k dng tiu m trng nhm lc 48 tui. 16 tui vi 48 tui cng li thnh 64
tui. n ng n 64 tui l m tt, m tt li c cht dng sinh bn ngoi, nh
qu cn hu thin s 8, m tiu dng trng. n ng 80 tui tuy dng tinh hu
thin khng cn nhiu m cng sinh con v c th hon an.
Nguyt l s 14, c 5040 ngy, v mt trng khng trn mi, c khi khuyt khi y.
Cho nn con gi 14 tui m huyt thnh m thin qu thng l thi k m trng
dng tiu; n lc 35 tui l m tiu dng trng. 14 tui cng vi 35 tui l 49
tui l thi k dng tt ca ph n, nh qu oi hu thin s 7 dng tiu m
trng. n b 63 tui tuy m huyt hu thin khng song vn c th dng dc
v c th thi m luyn hnh. m ph ghi: Nht nguyt c s, ln nh xc nh.
NHT NGUYT KT T
S kt cu ch ca nht nguyt. Nht nguyt chng nhau l ch dch, nht nguyt
hp nhau l ch an, nht nguyt sng chung l ch minh, hai nht chng ln l ch
xng, hai nguyt k bn l ch bng, hai nht hp li l ch in, hai nguyt hp
li l ch dng. Thin Thu H ghi: Nguyt th nht hai vng trn, gc ti tin
thin kh thi th, ngy rm m trng d thi th, thin hn a phch kt linh
an.
NHT NGUYT QUY O

Nht i theo xch o, nguyt i theo hong o; xch l mch c, hong l mch
nhm. Hong o ni tri, nguyt trn tri, nht trong t, cho nn con ng
trung hong l ng i ca nguyt. Xch o ni t, trong v nh sng mt
tri chiu thng ni ng trung v m vim nhit nn gi l xch o. Luyn an
cng ging nh nh sng nhit nguyt thng chiu ni t th an c thnh. Ch
thy mt trng ni Canh, khuyt ni tn, trn ni gip, mt ni t, thng h huyn
ni bnh inh, mt mnh bt cp ni nhm qu. Ha T ni: Nht tinh hp vi
nguyt hoa t nhin chn din xut th.
NHT NGUYT TINH HOA

Nht tinh l tinh, l long can; nguyt hoa l th tu, l h tu. Li na nht l linh
tri, nguyt l chn tri. Xao ho ca ghi: Nht tinh va hin nguyt hoa ngng, nh
bt giao nhau ti bnh nhm.
NHT TINH NGUYT HOA

1. Ch chn dch trong tm, chn khi trong thn. Nhip sinh ton lc ghi: chng
phi l mt tri mt trng bn ngoi, m l nm bt ly chn dch trong tm,
chn kh trong thn. 2. Ch v sng sa rc r ca mt tri, mt trng.
NH
Hai vng l mt m mt dng, bi v cc ng m sinh mt, l dng nghi. ng
tt ri li tnh sinh ra mt m th thnh lng nghi. Lng nghi l thi cc. Tnh tt
ri li ng m sinh ra t tng, ri sinh bt qui th s n v cng. Huyn Nguyn
161
T ni: Mt sinh hai ri hai sinh ba, ba sinh vn vt v cng tn. Cnh Dng T
ni: Mt vt tin thin chia lm hai, khng tng khng hnh theo nim sinh.
NH BT
Din na cn, hng tm lng, mang ngha bnh qun, chng phi tht c cn lng.
Ng chn ghi: na cn tm lng tng ng t gn nhau. Kim long h ghi:
Thng huyn kim tm lng, h huyn thu na cn.
NH BT GIAI NHN
Ngi p 16 tui. Khm vn l trung nam, tin thin v tr hng ty thuc v
kim, nhn ng m thay i v tr, bin qu oi hu thin, s 7 l thiu n, nay ty
kim ri vo hng bc thu v m a. S bt qui hu thin l mt, by hp vi
mt l tm s khn a tin thin cng l tm; v hai s tm u thuc m, hnh
tng ch thy bn ngoi l m n, khng thy bn trong c cha chn dng, nn
gi danh l nh bt giai nhn. Ng Chn ghi: X n 16 tui con nh ai, lang qun
27 tui ni no?.
NH BT TNG NG
Th th trn di lng huyn, u cch sc vng 8 ngy. Lc ny m dng bnh
qun gi l tng ng. Ch gi l tng ng l kh ca lng huyn. Dng th
chng nhiu chng t, chng thin chng lch, khng gp khng hon, chng c
chng khng, khng thn khng s, khng cng khng mm, khng thi qu cng
khng bt cp, u gi cho n bng nhau. T T Dng ni: m dng ging
nhau quy giao cm, nh bt tng ng l hp thn.
NH BT TNG THN
Thin trong cung khm mt sinh thu, trn hp vi thin trong cung ly thnh by,
cng li l s tm. a trong cung ly hai sinh ho, di hp vi a trong cung
khm thnh su, cng li l s tm. Hai s cng l tm nn gi l tng ng, quy
v mt th nn gi l tng thn. T T Dng ni: m dng ging nhau quy
giao cm, hai s tm tng ng l hp thn.
NH BT KH
Hai iu khng th. iu quan trng ca s luyn an l kh trong thn khng th
tn ra, thn trong tm khng th m mui, thn chng ng th kh dn dn t, tm
chng ng th kh t t ngng. Trn H Bch ni: Tm ng th thn khng nhp
kh, thn ng th kh khng nhp thn.
NH CHN
Hai ci chn tht. Lc thi dc cn phi chn tht, v khi phanh luyn cn phi
chn tht. Ng Chn ghi: i dc khng cu th lm sao c gp, gp ri khng
luyn l ngu si. Kinh Linh Bo Nhn ghi: Hai chn thu ho chng phi ng
ngi chng truyn.
162
NH CH
Nht m sinh ni tm l h ch, nht dng sinh ni tm l ng ch. Php luyn
an ly thi gian ny lm tin dng ho thoi m ph. L Tin Qun ni: Tin
ho pht ho bt u t ma ng, thun thin thnh vt chm dt vo ma h.
NH OI
Ch kh quan m tinh kh xut nhp trong c th con ngi. Thi thng linh bo
tnh minh trung hong bt tr kinh ghi: Nh oi l ca ng tinh kh tit ra. Con
ngi ta s d cht non, d suy l Tin oi lm tn thng tinh, hu oi lm tn
thng kh.
NH C
Trong kh cng ch hai phng php tu tr: Tu tnh ngng tm v Ni quan bt
ng. Vn cp tht thim ghi: Nh c tc l tr tm v khng tm. Nu ngng tr
tm th thn cnh ho ng vi o, hnh tnh u siu thot. y l cao chn diu
o c trng sinh bt t. Nu ngng Khng tm th tnh siu m thn trm,
y l h php c thot xoang thi gii.
NH GII
Tim l thin gii, thn l a gii, cch nhau tm tc bn phn; thin a cch nhau
tm mun bn ngn dm, chng qua sai khc gia s ln vi s nh m thi. C
tin ni: Tm mun bn ngn phn trn di, chn ba su hai chia ng ty.
NH HU
Dng sinh l mt hu, dc sinh l mt hu. T Tam Phong ni: Khng nhim
mt trn mun l u khng th tm cht m thn sng, th h m kh vn, mi c
th cu o ca nht dng, cng ca nh hu. T Hm H ni: Mt hu l mt
dng nh qu Chn, hai hu l hai dng nh qu oi ng lc nh hp an.
NH HUYN
Hai th huyn. Ly l k, huyn kh ca tng long l ho. Khm l mu, huyn
kh ca tng h l thu. T Tam Phong ni: Thng huyn kim na cn, h
huyn thu na cn, hai huyn hp tinh, th cn khn lin thnh.
NH KH
Hai th kh. Mt l kh tin thin, mt l kh hu thin, tc l nguyn kh v kh
h hp, hoc l mu kh v t kh. Trng T Qunh ni: Chng gip chng qun
s h hp k diu, tu hnh phi hiu cng phu ny, iu nh hai kh sinh thai tc,
li nhm vo trong lp nh l.
NH KH
Hai kh ny ging hai kh ca tin hu thin, l huyn kh ca long v huyn kh ca
h, y l kh do thn kh luyn ra. Chung T ni: nh in chp nhng v cng
s, hai kh giao nhau h c hnh.
163
NH NGHI
V cc ng m sinh mt l dng nghi, tnh cc m sinh hai l m nghi. Thin
Phc Mnh ghi: Thu nht kh ca nh nghi cha phn, ot tinh ca long h mi
giao cu.
NH NG
Ch m dng v Ng hnh. Chu T ton th ghi: Chn ca V cc, Tinh ca nh
ng kt hp mt cch mu nhim m ngng ng.
NH NG CU TINH
Cn c mt ba nm by chn, s dng l nm. Khn c hai bn su tm mi, s
m l nm. V Cn Khn ph th bin thnh khm ly t phi dng cu tinh ging
nh cch thc ca nam n nghch hnh khi phc ngun gc ca n. T Tam
Phong ni: Hai ci nm diu hp, cng loi chiu cm nhau.
NH PHN
Long ng vi xun phn, h ng vi thu phn. Cng phu luyn an n thi k ny
ch cn mc dc n dng m thi. T Ngc Thim ni: khng qua khng li
khng tin thoi, khng thm khng bt khng tru thim.
NH PHN THU HO
Mt ngy ri l mt phn, ba ngy xut canh mi tnh l hai phn, n nm ngy
l ba phn, n ngy mng tm l nm phn c d. Cho nn vo ngy mng ba
hng thng l hai phn thu, lc ny ngun nc rt trong, c kh khng c cht y
l chn hu, mau nm ly dng phi hp vi hai phn ho th thu ho bnh qun
t nhin kt hp. Hai phn ho l mt canh gi chia lm ba ph su hu, ch dng
mt ph, mt ph tc l hai hu. Hu hu chnh l hai phn ho. an kinh ghi: Hai
th mi l chn, ba th th khng thnh.
NH QUANG
Tc l mc quang v nh quang. Mt tri l nht quang, mt phi l nguyt quang.
Tai tri l nht quang, tai phi l nguyt quang. Kinh tm n ghi: Thnh nht thnh
nguyt soi sng kim nh.
NH THN
Dc thn l tnh ca kh cht do cha m cu tinh sinh ra, thc thn l thn ca tc
mnh, nhp vo lc la thai. Dc thn ly tnh nui th nn gp vt sinh tnh, thc
thn do tc cn m n nn trm th tinh xo xut hin, suy c cu kim, khng mt
khc tm dng. Luyn an trc ht phi tr b s nhiu lon ca hai thn ny, sau
hai chn mi hin. Cnh Dng t ni: Dc nim cha tr ung hc o, tm
tham chng on lung cu tin.
164
NH THT
Hai ci by. Nht dng tr li bt u t by, hai ci by ngy 14 trng sp trn,
nh sng rc r. Luyn an ho hu cng nh hai ci by m y , ng thi h
th mi c ch bo. L T ni: Trng trn th sng, khuyt th m. T ngy 14
n ngy 16 cng chung 30 canh gi, nh sng rt thnh; qua 30 canh gi ny trng
khuyt m m dn, khng th s dng.
NH TH
o gia gi mu v k th l nh th, dng ch tnh v tnh ca con ngi. Tnh
tnh con ngi ho hp th nh th thnh khu, an cht c kt qu. Lm Nguyn
nh i Tng cho rng: Ci gc da vo thi gian tn ti trong bung, l
mu th, gi l tnh; Mt kh tun hon, cm kch tng sinh, gi l k th,
tc l tnh. Tnh thu tnh, tnh v vi tnh, nh vy l ci c v ci khng thm
nhp vo nhau, n v hin ph hp vi nhau, h v thc dung thng vi nhau, ng
v tnh nui dng nhau m thnh an cht.
NH VT
Mt cht kh chn dng trong thn l mt vt, mt cht tinh chn m trong tm l
mt vt, cho nn gi l nh vt. T Tam Phong ni: Kim tu, ngc th tinh, hai
vt em v nu chung mt ch.
NH VT TNG HI
Huyn kh long mc l ho, thuc hng nam chu tc; huyn kh h kim l thu,
thuc hng bc huyn v. Hai vt hi t l long h giao cu. T Tam Phong ni:
Kim tu, ngc th tinh, hai vt em v nu chung mt ch.
NHIP TNH QUY TNH

Nht dng pht ng gi l tnh, em tnh ny nhip tr li gi l nhip tnh, ri li
em tnh ny hp vi tnh lm mt th gi l quy tnh. Tin tng ghi: Dng kh
sinh ra trn mng tnh, nhip tnh hp tnh v kim nh, vn 300 th chu thin y
, phc kh bn thi quy tnh nh.
NH B
Cng phu dng thai y , sau kh xut thn cn phi b mm ba nm, ging nh
tr con ra khi bng m phi b mm ba nm khng ri. m Chn qun ni: Chn
nhn v vi thng gii, vng lng khng cn trn tr ngi, cng hu vi ri li v
vi, v vi cng cn cng phu.
NHUN D
Lc chu thin chuyn vn, thi k mc dc n dng gi l nhun d. Khu t ni:
Chng ging chng thng mc dc cnh tng, v tng nhun d chu thin i
khp mt vng li tr v ni tnh y nguyn mc dc.
165
NHIU THA VI CH
Nhng k khc lm ch. Tnh l ch ca thn th, v thn th l khch, nay
mn thn ny nui ci tnh ca ta, cho nn nhng thn lm ch. Ng Chn
ghi: Lm tng phi dng qun t hu, d hn l ch mnh l khch, khuyn ng
lm trn ch khinh ch, s mt vt v gi trong nh mnh.
NH MIU B TH
Nh mo bt chut, t d ly tnh nhip tnh, ly thn chiu kh, rt ging ci l tri
bch th hc, tri hng th th. Mo d cho ngi ch, l nguyn thn; chut d cho
ngi khch, l chn dng, l dc vt. Lc mo bt chut, n ngi xm bt ng,
i mt n nhn chm ch khng nhc nhc. Luyn an lc thi dc cng th, lc
ny cn phi mt nim chng sinh, nguyn thn nguyn ch Bc hi, cng hai mt
khng ri, nhn vo trong m ch chn dng xut hin. Kinh Chn nguyn thng
tin o ghi: c ci ln lao kia l xung ho m nhn lu.
NH NH
M t iu k diu ca s nhp nh. Tng nh nh l ho hp huyn diu, ho
khng tt th sc an y , cng hnh khng gii i. T N Hon ni: Ch s
ho tt, sc an tr tr, ng ngi n ng u nh nh.
166
O
OT TON CNG KH
Sao bc u ch to lc th hung, ch chui sao hng v th kit; Bi n khng ch
ngay mnh m ch k khc cho nn kh sinh ni k khc, khng sinh ni mnh. Php
th kh ch v sao bc u to lc ni nh ngi nn kh sinh ti nh mnh. Php di
sao ch cn n quay gt th xoay thn quy u v nh nhn t tng, khng mc kt
thinh sc, khng ri vo lng l, chng phi t mnh c, cng chng phi tm ngoi
thn, th nhn gp m khng bit, r rng trc mt m b qua. Hn nguyn t ni:
Lc thi dc, g thc thc dng v ho, bn trong hng phc thin cng xoay
vn, bn ngoi dng chui sao chuyn ri.
CAN TH TU
l m trong nht, th l dng trong nguyt. Hai th hp ho th c th ch phc
s linh thing ca hn phch hu thin. T Tam Phong ni: Luyn k tm chn hn
khng kh, trc em th tu phi can.
N DNG
1.Ch trong c qu trnh tu luyn ni an, ly h tr. i h linh cn gi l n
dng. Thanh am vinh thim t ng lc ghi: Th no l n dng? ging nh ph
n mang thai, sut c ngy m i ng nm ngi, rn ra rn rn nh tru nui
ngh, nh rng nui ngc, thng gi bn trong khng h gin on, i khi phn
thai mi c ng trn thc t.
2. Ch chn kh vn hnh, tng bc trong trng thi n nh tng i, ho hu
thch hp, tin hnh iu dng. Kim an chn truyn Trng Sng Lit ghi: n
dng l khng lnh, khng nng m iu dng.
167
P
PH QUN
Tc l Cng tinh (sao bc u), mt v tr trc ph qun, tc l ch ch phng
hng, c kh chn nht tin thin, l t kh sinh vn vt. Tin chn xa nay u
dng mt kh ny liu mnh liu tnh, ch gi l c ci mt th mi vic u
xong, an kinh khng cho ch thng cng tinh l vt g, nht kh ti u, chng
phi s ngi nhn c m l s tri khin trch. C tin ni: Thng thng
thng thm tut, lun lun thy ph qun, mt v trc ph qun, th nguyn
chng truyn cho ngi.
PHN BN HON NGUYN

Nht dng trong cung khm tr v trong cung ly, bin thnh bn th cn nguyn.
Nht m trong cung ly tr li trong cung khm bin thnh bn th khng nguyn.
C tin ni: Qun xt ngun gc chng la sc tm, sinh dit lun hi, y l gc
kh. Thnh nhn siu ng, tr v ci ngun, ra khi ba ci.
PHN NGUYN YU CHN

Nguyn l nguyn tinh, nguyn kh, nguyn thn ca tin thin, khng cn tc vi,
th ca thng c c sn cho nn dng cng phu v vi lin thnh tin o. Chn l
ni th ca h c cu , v n a tnh i dc, nhiu gin d, nhiu tri thc, l
tinh kh thn ca hu thin, tu duyn bin ho nn c chn ngu sai khc. Mun
tr li ngun ca n cn phi b ngu ln chn m c tc vi. Kinh ghi: Mt cn
phn nguyn th su cn t nhin gii thot.
PHN QUN NI CHIU

Lc luyn tinh dng chn qun chiu trm ngy, lc luyn kh dng chn qun
chiu mi thng; lc luyn thn dng chn phn chiu 03 nm. Khu Ch ghi:
Thng tch m thng chiu, v khng khi tng tch chiu.
PHANH LUYN
Nu luyn. Cn gi l vn phanh v luyn. Trung ho tp ghi: Thn tm mun
ho hp ch cha ho hp, nu cn mt tc t t nim quy nhiu th phi ly ci
tm cng quyt khng c li, th l v luyn. Thn tm sau khi ho hp
ri, thn kh giao ho vi nhau ri th ly ci tm mm mi, nhu ho m gn gi
th l vn phanh.
PHANH TINH LUYN DCH

Tc l vn chuyn chn dch, ni luyn tinh kh. o php hi nguyn q.72 ghi:
Phanh l vn chuyn. Luyn l la. Vn chuyn chn dch ti gia hai lng
168
my c dng kh nu ko li, kim dch t nhin lu thng, t t dn n ch
rng m, chy ti ti vo ging cung, l tng th khm in ly vy.
PHP TI L A
Php phi chn chnh, tin ti phi lng thin, bn l phi ng ch, a phi
khng binh ao, cng ho, trm cp xm phm, xa la nh u, phn m, ct thp,
khng gn ng giao thng tp np; nn gn thnh th mua sm nhu yu m
thc, xy tng cao phng trm o, dng m dy mm ngi nm th thi.
Chung T ni: Chn kh cha hon mn, mt ngy cn n ba ba. i dc cha
thnh mt nm phi mc o bn ma.
PHP THN
L t trong h v ho ra, xc thc c chng c c, chng phi h cu. Kinh nghim
lc em din ch hng lin c mt im chn trong h v. Php thn tuy khng c
hnh tng nhng khng la sc thn. Nu mun nghin cu ci thn ca n, bit s
bin ho ca n, ch l dng, i th m n. Nh thi m vn ti en khng c nh
sng, t th tinh quang ca mt tri m c kh dng quang. ng Hoa Qun
ni: Php thn rng ln thng thin a, tm tnh trn sng sut c kim.
PHP THIN PHP A

Tm nh tri trong sng gi l php thin, thn nh t yn n gi l php a.
Phng theo o t nhin ca tri t, thu ly s k diu ca nht nguyt giao quang,
ging nh khm ly cng cha tinh hoa. Kim Co ghi: Mun bit i o cn phi
phng theo tri t.
PHP TRUNG VNG

Lun v hu thin, tnh l m, mnh l dng; lun v tin thin, mnh l m, tnh l
dng. Song tnh vi mnh u trong h v cho nn ly v cc lm php trung
vng. C Tin ni: Mi o tnh mnh l m dng, trong v cc l php
vng.
PHONG C
Gi thuc. Sau khi thi dc quy l, phi dng thn quang lun bao bc khng
ri trong chc lt gi l phong c. Liu chn nhn ni: Phong c c ngha l n
dng, iu tc m chng phi b tc, l dng vn ho em thn kh nm phc ni
kh huyt, ho bc kim i theo sau, ch thi c m hnh ng th chu thin v ho
t y khi vn.
PHONG DC
Sau khi thi dc quy l, trc ly v ho phanh luyn 36 tc, k tip dng vn ho
hun chng 24 tc, ri sau n dng em chnh nim dng ni an in vi
khc, mun ng lin ng. L T ni: Thi dc chng phi d, phong dc kh
hn, thn thai nhm hp, chn tnh thng cn.
169
PHONG HO
Phong l tc, ho l thn. Tc l kh mt h mt hp. Mnh m dung phong vi ho
gi l v ho, h hp t nhin gi l vn ho. Hunh ni: Thn l ho, tc l
phong, dng gi thi la l hnh thn k diu.
PHONG H
Trong tnh dng kh pht ng, th mnh khng chu ni, nh mnh h ra khi
ng, khi th mnh m nh gi ni, h xut hin gi n trc, cho nn gi l
phong h. Khng c phong th khng c h, chng phi chn dng chng cn thi
chin. Tn nguyn qun ni: phong n bt ngc h, ban ngy nm kim .
PHONG L
ng l. Huyn diu kinh ghi: Thuc v l, tt phi bt kn ng cht (dc
d quy l, tt yu phong c). Tc l sau khi hi c an dc v, phi a v an
in m ng cht.
PHONG LUN
Php tc chuyn vn tiu chu thin ging nh s xoay chuyn ca bnh xe. Nu
dng phong thi lun, lun t nhin xoay chuyn ging nh phong xa chuyn vn
nc, nhng trc bnh xe vn gia khng la m bnh xe h nguy. Trc bnh xe
tc l chn , khng th ri h nguy mt bc. Long My t ni: Phong lun kch
ng sinh chn din, u do tnh tt m sinh ng.
PHONG TNG
Kho cha gi. L c quan h hp ging nh phong cng (Ci kho cha gi)
bin ng; dng gi gip cho la chy mnh, y l ch cho v ho lc luyn an.
L Thnh Am ni: Thnh cng chng kh, php ng oi phong, qut m l, l
rc la.
PHNG NGUY L HIM

phng nguy him. Nh trong 100 ngy dc sinh m thn khng hay bit,
khng r tin ho thoi ph, mc dc n dng trong chu thin, khi ho sai lm,
quy cn ri lon, ho y m khng dng li; trong 7 ngy bit thi th, lc i
dc qu quan, khng phng lc vo ng r; trong 10 thng thai trn tra
m khng bit xut thn, khi b mm chng phng anh nhi lu luyn khng v.
PHNG TRUNG
o dng sinh bo kh, tit dc trong phng ca cc phng s, o s c i. o
gio cho rng nam n giao hp l vic bnh thng ca s ho hp m dng,
thun vi o ca tri t, nu nam n, m dng khng ho hp th s dn n
bnh nng do tc khng c li cho tui th. Nhng nu tnh dc bung th v
th s tn hi n mnh th, dn n cht yu.
170
PHNG TRUNG CP
Phng trung tc h ng phng, l ch ca khm nam ly n. Ch cp l ch tch
thiu mt chm, ch vit thiu mt nt thng, ch tng thiu mt ch tng.
Hunh B em khm nam vo ng phng chung vi ly n th ngy m
khng cn ci kh tng t. Hunh nh ghi: Su con rng bay ln, kh phn
bit, trng sinh cn thn phng trung cp.
PHNG TRUNG THUT

Php tc chung phng ca nam n gi l phng thut. Php luyn an, khm nam
T Cc cung, ly n Ngc phng, gia c linh mn c th ln thng qua. Nam
vo Ngc phng trong c k thut cng gi l phng thut. Bo Phc T ghi:
Phc thc tuy c th tr bnh tt sng lu di, nhng khng c phng trung thut
rt cuc kh sng lu.
PHU PH GIAO HI
V chng giao hi. Chn m chn dng trong thn c chn th lm mi gii
th hai th giao hi nhau, c cng phu my bc ln ma ri xung, nim vui sng
hn c s giao hi gia phu th. L T ni: Mt v mt chng ging tri t, mt
nam mt n hp cn khn. Kim an t bch t ghi: Lc v chng giao hi, ng
phng lm chuyn my ma.
PH DU
Hin tng ngao du t ti khng b tri buc, luyn an trong lc mc dc n
dng s dng n, sau khi ch ho nh ph thc thi n, tc l ngha ch qun ch
gip. Tham ng ghi: Chn nhn n vc su, ph du gi quy trung.
PH TRM
Tnh din vn trm, b la nung luyn th sc bin thnh trng m ph, ph th hot
ng m khi bin ho. Chung t ni: Lc k khc lm ch th mnh lm khch,
lc ta ph th ng trm, iu c ph trm v mt ch, ngm cha mc dc u do
tm.
PH MU
o m dng. Ngi ban pht l cha, k nhn lnh l m. Kinh kim cc ghi: Nu
khng c cha m tht th nhng g sinh ra u l gi, trng la phi dng thc,
khng c thc th la chng sinh.
PHC GIC
Dc sn sau khi dng sinh, gic xut hin sau khi gic. gic l thi c n,
phc gic l thn tri, ti gic l nim. Ng chn nhn ni: M v diu gic cn
phi gic, bit c chn huyn y l huyn, ni vi k tu o i sau, li ny
khng ng ch lun tin.
171
PHC KH
Tc hp thu sinh kh trong tri t. Nguyn l phng php h hp dng sinh c
i tng t nh th np (th hi ra v ht hi vao). Dng Sinh Lun ghi: H
hp th np, phc kh dng thn. o gio sau ny tip thu phng php phc
kh c i lm thut ni tu, cho rng thng qua h hp c th n ung ci gi l
nht tinh nguyt hoa v ri phc kh tr thnh mt trong cc phng php tu
tin.
PHC NGUYT
Ung mt trng. Vn Cp Tht Thim q.4,5 ghi: Lun tn tng mt tri trong
tm, mt trng trong N hon. Ban ngy ung mt tri, ban m ung mt trng.
Ch s lun tng tng mt trng hoc nh sng thu qua N hon, thu sut trong
ngoi ton thn; hoc ho thnh mt trng, nh sng chiu khp trn di. o gio
cho rng tu luyn php ny c th tiu tr bnh tt tai ho, trnh c t kh.
PHC NHT
Ung mt tri. Vn Cp Tht thim q. 4,5 ghi: C phng php ung nh sng
mt tri, mt trng lm thuc, ch v gi o thnh chn nn mi ung thuc y.
Ch s tn tng ang ung mt tri, hoc ho thnh mt tri, nh sng y chiu
ri vo trong c th, trong ngoi thu trit. o gio cho rng tu luyn theo php
ny c th luyn hn ch phch, tr b trm ngn bnh tt, sng th lu di.
PHC THC
Chng phi ung n cy c, kim thch, lu hunh. Phc y l ch phc s ham n,
t nhin khng n. Hn phch ch phc gi nhau l phc, long h nut chng nhau
gi l thc. Tham ng ghi: Mun lm tin phc thc, nn dng ngi ng loi.
PHC THC
Trong by ngy cng phu, lc i dc qu quan, t Trng lu i xung ging nh
thc n vy, thng n khong trung h l dng, cho nn gi l phc thc qu quan.
Ng Chn Thin ghi: Mt ht linh an nut vo bng, mi bit mnh ta chng do
tri.
PHC TC
Hi th h hp khng iu phc th khng th trng sinh. Song nht thi kh
phc, phi dng tim php thai tc iu phc, t c t khng, dn n khng
lun. T an Dng ni: Cng phu thng khng gin on nh tc gi l linh
thai.
PHNG THN
Ch ba an in thng trung h. Hunh nh Ni Cnh ghi: Ba an in thng
trung h ba ch khc nhau, mi ni (phng) vung trng mt tc (thn) cho nn
gi l phng thn, quan nguyn di phng thn l di rn ba tc, vung
vc mt tc l ch cha tinh ca nam gii, cn ct gi cn thn.
172
PHNG VIN
Hai ln nm thnh mi, l vung trn mt tc; Trong mnh mn cng vung trn
mt tc. Trn l s dng 3, vung l s m 4, tri l dng, t l m, cho nn ni
rng tri trn t vung. Kinh Hunh nh ghi: Vung trn mt tc trong mnh
mn, ch vic iu ho ng v bch cc.
173
Q
QUAN KHIU
Quan l ch chn kh thng ging xut nhp, khiu l ni chn kh pht ngun, cho
nn quan t quan, khiu t khiu l khng gn b ni mt ch. C tin ni: Kh
pht th thnh khiu, c ngh th mt m.
QUAN NGUYN
Ch ci rn. Hong ni cnh kinh ghi: Quan nguyn l ci rn. Rn l cung ph
mnh.
QUAN PHC
Nhn vn vt u quay v gc. o c Kinh ghi: Hy t ti ci trng rng n
cng cc, gi ly ci ht sc yn tnh, mun vt u sinh ra, qua ta thy chng
u tr v gc.
QUN M NG
Qun thuc nhn (mt), m thuc nh (tai). Nhn thuc tim, nh thuc thn. bn
ngoi t gc hai mt thu li n gia hai mt l qun m ng. bn trong, ch
tim thn tip xc nhau l qun m ng. Thn kh mnh u thu gom v qun m
ng th gi l cn khn i in nht thi thu li. Th Chn Sn Nhn ni: Qun
m l tn m, tn m mt khi n thu ho t nhin k t.
QUN KHIU
T pha di qun m ng nhn cht mi, qun mt mch n di rn na tc,
mt thng ch ch ny, mc tnh h hp t nhin th hi th ni mi t nhin
iu ho. iu ho lu di dng cn dng mt, hi th y dng nh ra vo
khng do bn ngoi tc l hi quan bn trong, chm ch nhn an in ngng
chn tc, lu dn chn dng trong thn hp vi thn qun, t nhin tm tc nng
nhau. Lc luyn k trc tin phi dng php ny h th, trong mi hai canh
gi thc hnh lu ngy s lng l thn tm bt ng cm m li thng. Khu T ni:
Chng nhm trong thn cu to ho, mun ngoi thn tm cng phu.
QUN KHI T CHU

T chu l tnh thch ng, ly thn thy ch ng n mi nh, nhng tnh nh
u, thn thu pha di khng th thng ln, cn phi luyn lm kh th t thng,
thng cng tt kh ho thnh ma ri xung, y l qun khi (ti nc). Tim
Ng Tp ghi: Nhn thiu t an dc la bc chy pha di, cho nn khin cho
sng Hong H chy ngc dng.
174
QUN KH
Do tm tn lon m kh tp hp, ch c ni qun s ng tnh ca kh, mn n
buc cht tm vin khin cho thn khng tn m tinh kh hi t. Kinh sinh thin c
o ghi: Tm mc ni qun chn kh cho nn thanh tnh quang minh.
QUN PHP
V chnh nim linh quang tch chiu gi l qun. Bi kh ca tim thn cch nhau 8
tc 4 phn, nu khng c c php qun th khng t u gp g. T Tim H ni:
Thu ph cu huyn cn phi qun, mi hay diu khiu hai huyn huyn.
QUN TM
Cn gi: Qun chiu bn tm. Khu ch ghi: Nu tu o, trc phi qun tm.
Ci k diu ca qun tm khiu kinh quan. Ngi ta bui u sinh ta, thng kh
y, bm th mt im nguyn m ho sinh khiu ny, tn cha nguyn thn.
QUN THIN PHP A

Nht nguyt tinh t l o ca tri, thi tit lnh nng l o ca t. o l tri t
thng sut th con ng luyn an cng khng xa. Kinh m Ph ghi: Xt thu
o ca tri, gi ly hnh ca tri.
QUN T TI
Qun l cng phu gic chiu, hay bit bn tnh ca mnh thng tr ni thn th
c o qun t ti. T Tim H ni: La cung t nh cn qun tr li, qun tr
li, qun tr li.
QUN XUYN
Mi h th dng ho khi luyn, n ch ho l dng, u dng khi h hp qun
xuyn chn kh khng ri mi c th kt an. Tit T ghi: Ra vo qun xuyn thch
hp vi tri, ch b mt ca tri cn thn ch truyn ba.
QUANG THU LIM NGOI

Mt trng n ngy mng ba nh sng cht hin. Nhn tm vo lc h cc tnh c
bng nhin dng kh lay ng m l by manh mi. Quang t d cho dng kh,
lim ngoi t d cho ngoi thn, v dng kh ban u ng bn trong tip ni n
bn ngoi. L T ni: Trc nhn vo m mng ba, my ngi mi thy canh.
QUN HO
Tm l qun (vua), v n h v trong hang, ngm c chn ch t, ng m thnh
ho, l ch ca mt thn, ging nh vua ca mt nc, cho nn gi l qun ho. H
Tin C ni: Tm vn l thin qun, tht l gng xing, cht t rng buc mun
i bt dit.
175
QUN THN
Din l qun, hng l thn. Din kh t di thng ln, hng thu t trn ging
xung; qua trng lu n phi l kim thu thnh. Tham ng ghi: Tr v mt,
hon bn nguyn, kho knh yu nh qun thn.
QUY CN
Tiu chu thin mi ln tin thoi tr v nguyn x gi l quy cn; ti ngy th 7 thi
i dc tr li trung cung cng gi l quy cn. La Ph Ngm ghi: Ngy xa ta
thc hnh cng phu mt nm, su mch dt kh quy cn.
QUY CN PHC MNH

Mt im chn m trong cung ly ging xung cung khm, mt im chn dng
trong cung khm thng ln cung ly, khi phc bn th trinh nguyn cn khn, y l
quy cn phc mnh. Ng Chn ghi: Vn vt ng o u quy cn, quy cn phc
mnh tc thng cn.
QUY L
Sau khi thi c dc nn em v trong l. Dc l kh, v trong kh y c nc,
t trong l nu luyn n cn ht phn nc mi c th thng ln thin nh. Ng
chn nhn ni: Kh tin thin trong th t quy l, phi dng kh hu thin thu
nhip n m lu luyn kh thin thin.
QUY NHT
Cng dng thai mi thng vin mn, thn kh hp lm mt m chng phn b
th th c th gi l vn php quy nht. Bo Chn T ni: Vn vt quy nguyn ch
mt vng trn.
QUY PHC
Quy l tr v nguyn x, phc l n np khng xut hin.Chng ta t khi xa khi
thai m, kh tin thin tip thng khng kh bin thnh kh h hp hu thin, t y
khng th tr v kh huyt, ch c php tin dng cng phu thu ho k t mi c
th em n tr v nguyn x. Do kh sinh ra t ho, tm l ho, mun ch phc kh
y trc thu phc tm kia, tm nh th kh khng xut hin. Nhng tm trn tut
nh thu ngn khng th nm bt, phi nh chn din trong thn ch phc n th
kh t nhin quy m bt ng, phc m bt xut. Don chn nhn ni: Nh rch d
tu sa, dc kh lm ti li khng kh. Nu bit php quy phc th kim bo cht
y nh ni.
QUY TRUNG
Cn gi: Huyn quan, l im quan trng ca vic ni luyn an o. Ngc Kh
t an kinh ch yu q.H: Quy trung l nh trong mt vng trn khng gia,
khng trong, khng ngoi, khng n vo tng pht, khng dnh vo vt, m
trong phn trong ca c th, trong phn trong ca , ch chnh tm thnh , lm
ci tr trong tm, khi mun vn iu lo lng suy ngh u tan bin th ging nh c
176
vc su bi li t do m khng xa ri tam an in, tc chn nhn ln di vc
su, rong chi gi Quy trung.
QU CANH
an kinh ni qu, ni canh, ni din m khng ni thu, l gi ly ci kh ca n.
Chn dng mi sinh l ni qu sinh.Thi m ly ba ngy m xut canh, canh l
kim. Thn ngi ly ba ngy m khn kinh, kinh l din, din mi sinh gi l kh
chn nht tin thin, kh ny gi l kim hoa. Thng dng t ni: oi bt u
qu, y l chn din.
QU A
L cung khm, luyn an h th phi t ni y, lp nh nn tng lin c th bt
tay khi luyn; ch cn ch tm vo cng phu khng ngoi trm ngy t c hiu
nghim. T Trng Chn ni: Tu an luyn k bin cng phu, qu a n cn lp
dc l, nu hay luyn n ch tt, t nhin chnh nim hp h v,
QU SINH
Qu sinh, can qu trong thp can thuc thu cng tc l chn thu trong khm vy.
Qu sinh tc l thin qu ny mm, khng gi ly s mt. V vy kho thuc sinh ta
ti khm th phi gi ly ngay ko n tan bin mt. Ng Chn ghi: Din gp qu
sinh nn gi ly, kim gp vng vin khng chu th.
QU KHC THN HO
Qu l thi phch, thn l tam xch, u do m kh kt thnh. N rt nguy hi cho
thn ngi. Luyn an trc ht phi tiu dit m kh, tng thm dng kh, cho
nn mt khi dng ho khi, m kh khng an, dng s go khc bin thnh m ma
n chng li. L T ni: Ch nhn hoa ru ng trng sinh, ung ru ci hoa
thn qu khc.
QU TIN
Cng phu tnh nh n tt cng, khng cn cc tng nhn ng m xut thn th
c th nm ly bn tnh, khng l thuc sinh t, thot khi lun hi su ng, c
th liu sinh thot t ngang bng tri t, nhng khng th thot khi sc ht ca
tm tri t, bt qu trng tn ci m m thi. Lun Huyn Cng ghi: Mt
cht dng kh chng dt chng lm qu, my may m kh cha ht chng thnh
tin.
QUYN THUC
o hu mn sinh, bn b h o u gi l quyn thuc cng thn quyn. La Ph
Ngm ghi: Li hay ngi xa nn ghi nh, cng phu thun thc ni thng tin,
ngn ng khng thng chng phi quyn thuc, cng phu cha ng mc th khng
kt qu.
177
S
SA HNG
Sa l ho ca nam ly, ngoi dng m trong m, bn trong cha chn hng, gp ho
th phi, gp kim th phc, cho nn sa c nn hay bay i, din c sc ch phc. Hng
l chn mc, hnh tng gip t phng ng, v tr ca sao gic sao cang, tnh
thch bay i, bin ho kh lng, hin l thanh long. Th n trn trt nh c nc,
ch c th mi khc phc n; sc n xanh nh cy, ch c kim mi cht o n.
Trong din hng c ngn sa, cng nh trong tm ngi c tnh tnh. Din ngn sa
hng l do tinh ca thi dng ho ra, lu phi t tng m sinh ni th. Triu
nguyn t ni: Pha nam huyt l hng trong sa, b bc tinh l din trong thu.
SN DC
L bc th ba ca cng php v qu trnh Tiu chu thin. Thng qua rn luyn
ngng thn nhp kh, tinh kh dn dn thnh vng ln, th l sn sinh ra ngoi
dc. lc ngoi dc sn sinh chnh l Hot t thi nht m sinh nh ngi ta
thng ni, l mt cnh tng xut hin trong qu trnh luyn cng. Cnh tng
ny phi ch n t sn sinh, kin nhn nh con g mang qu trng vy. Nu nng
vi th khng phi chn c, chng c ch g.
SN DC XUYN NGUYN
Vn l khn a tin thin, nhng khng l lo m chng th t hnh. oi l tiu
n, l cng loi vi khn, thay khn hnh o, cho nn ly oi kim phng ty
lm ch, l chnh v ca kim. Don chn nhn ni: Chng phi huyn mn tin tc
su, ni cao sng rng t tri m, c k tm c ng khi n, xch t vn thng
thin a tm.
SC THN
Ch vic gi tinh thn bn trong, dng thn dng tnh. Dng Tnh Din Mnh
Lc ghi: Ka, con ngi ta khng th khng c dc vng, li khng th khng c
cng vic. Nhng nn gi tm iu ho t nim tnh t, trc ht bit gt b nhng
vic lon thn phm tnh. l mt thut gi gn tinh thn (sc thn) vy.
SINH KH
1. Ch kh t nhin. Chnh nht php vn tu chn ch yu ghi: Sinh kh l tinh hoa
ca nht nguyt v khi ng thanh thi k u. Cho nn nguyn kh trong t, nh
sinh kh ny m tng sinh.
2. Ch kh su thi tit dng (tc 23 gi m trc n 11 gi tra hm sau). o
gia ni luyn, phn nhiu ht th kh ny dng sinh.
178
SINH MN
1. Ch Huyn quan. Ng Chn Thin ghi: Lit k ra ca sinh mn, vn d ch c
mt ci, l ci ca mt l Huyn quan. Ci ca ny trong cha kh ng hnh.
Thun th ng hnh tng khc, mi th mt nh, ng tc bin thnh ng tc, Sinh
mn tc l T mn. Nghch th ng hnh tng sinh, cng v mt kh, Ng tc bin
thnh Ng c. T h tc l Sinh h, T mn tc l Sinh mn.
2. Ch rn.
3. Ch Mnh mn. Hunh nh ni cnh kinh ghi: Sinh mn chnh l Mnh mn.
SINH MN T H
Rn l sinh mn (ca sng), bn trong c by l: 1- Thng ngoi thn, 2- Thng
yn nguyt l sau rn trc thn, 3- Thng hoa tr, 4- Thng kh hi, 5- Thng ni
thn ni t khiu, 6- Thng ni thn ni hu khiu, 7- Thng mt l di v l.
Dng quan l t l (ca cht) c nm l: 1- Thng hai l trong ni thn, 2- Thng
mt l trong an in, 3- Thng mch nhm, 4- Thng ng tiu, 5- Thng mt l
mch c. Ng Chn ghi: Phi em t h lm sinh h, ng chp sinh mn l t
mn, nu gp st c r tro tr, mi bit trong hi li sinh n.
SINH NHI TRI CHI

Sinh ra bit. Nhng ngi ngy xa c cn kh tu o i trc hoc nhiu
i, do cha gp chn s m khng th liu o, hoc nhiu i hnh thin tch c,
cm ng thng thin, linh cn tc hu, sinh ra lin tin o, d gp minh s, cha
trng thnh quyt lp ch nh Hn Sng T, H tin c, T T Nhin, T T
Thn, Lam Thi Ho bao gi cng liu tnh, mnh cng t liu. Kh Kinh ghi:
Thng c v vi khng th cu vi s suy ngh. Nu tu o khng thnh th ch
vi nn ch.
SINH ST CHI C
an o ly s nghch khc l sinh, ly thun thnh lm t, nn c thun sinh, tuy
sng m ging nh ci cht; c nghch khc, tuy cht m ging nh sng. Khc l
st c, lm o ln s sng. Bi vn vt y th phi tiu, tiu l st c; vn vt
trng rng th phi tc, tc l sinh c. Phm dng rng ni t, y ni ng, mt
khi n mo, sinh c khng th ngn chn, cho nn phi mc dc. Nhng trong sinh
c st, trong st c sinh, nu trong mt lc snh st u n, tin tc trong phi t
bit thi c, cnh hon an, chu thin ho hu, ch nhim mu ca n qu kh thut
ht. T T Dng ni: Nu c th chuyn c c sinh st ny, trong lc tr bn
tay ho bin thnh phc.
SINH THN TH KH S
Th ban u sinh thn tc l nht kh tin thin lm ch, ch th kh ca n l an
in. Kh ny l kh trc khi c thn, cho nn gi l nht kh tin thin, do lc cha
m giao cu m c, c thn ny nhng ming mi cha m, kh an in
thng vi rn ca m, cho nn thy thn ny ngy mt ln, cho n khi bt ting
khc u tin ming mi lin m, kh hu thin do y m vo, tin vo xut ra
khng gin on th kh an in t cha trong hai kh ca cha m, ch gi l u
179
lp cn khn, khai sinh mt mi. L T ni: Huyn tn chn huyn tn, chng ti
tim cng chng ti thn; trit nm ly sinh thn th kh s, ch trch thin c tit
l ht.
SINH TINH THI GIAN

Th ng trinh cha ph h, dng kh pht sinh vo gi t, hp vi kh tri t.
Th trung nin ph h, dng kh pht sinh mun vo gi su dn, tri nghch
vi kh tri t. Th lo nin h nt, dng kh t gi mo mi pht thm ch sut
m chng sinh cng vi tri t sinh kh khng tng ng. Tm Hng Th ni:
Kh trong thn ngi cha tng chng sinh, ch sau na m tim thn mt khi giao
th tinh thn t sinh ng ph tc dng trong mt ngy, do ng s tip vt, hao tn
qu nhiu, cho nn khng th cha thm m b tn gim n ni ngy cng suy lo,
s sinh cng chng t bit, ch c c s tnh nh mi bit r s k diu ca n.
SIU THOT
Siu l siu xut thn phm m vo ci thnh, thot l thot khi tc lu m thnh
tin t. Li siu l xut thn, thot l thot thai. T Hi Thim ni: Cng thnh
phi bit cnh xut thn, ni vin phn hoa ch lu thn, lnh hi ng hnh php
siu thot, dng thnh tin cht xut phm trn.
SONG QUAN
Ch 2 huyt Cao, Hoang. Ty Vng Mu n tu chnh ghi: Xt Song Quan v tr
sau cng trc xng sng, trong quan c hai huyt, l ch s c ca n dch
trong c th con ngi, bn tri l Cao, bn phi l Hoang, sc thuc khng th ti
c, chn kh khng t n, n dch chim gi vic gy ho cho c th, to ho
sinh ra ngi, t ca quan m bo h tm, v vy ch gi l Song quan.
SONG TRNG HO HU
Phm cng phu ly tnh ch ng trong luyn an u gi l song trng ho hu.
an kinh ghi: Trong tnh dng ng kim xut khong, sm n di t la bc
kim, l ho hu trong ho hu lc thi dc; Ngc nhu sinh trong yn nguyt l,
thu ngn cn bng trong nh chu sa, l ho hu trong ho hu lc kt an; By
ngy dng khi li, diu dng hn hp bch thn ho, l ho hu trong ho hu
lc kt thai; hu v u khng lp, vt ng u quy khng l ho hu trong ho
hu lc thot thai, hai an ni ngoi, song trng ho hy chm dt ti y. Tin
Tng ghi: Nu nh khng bit r s tinh vi ca ho hu th d c dc m dc
cng khng th thnh an.
SONG TU
1. Ch vic song song tu luyn c m dng. Ng Chn Thin ch s q.1: K tu
chn nu gi bn thn mnh m tu th chng qua ch l rn luyn tinh kh thn m
thi. L no c ba th u l cng sinh ra sau tri t, thun m m khng c
dng, li c th bin ho thnh thun dng m vt ra ngoi tri t c sao?
Vy nn ly m lp nh, cng tu hai th m dng.
180
2. Ch tnh mnh song tu. Khu Ch ghi: Ngay lc ba u, ly mnh gi tnh, khin
tnh c bo ton, sau li ly tnh gi yn mnh, l chnh im then cht ca
vic tnh mnh song tu vy.
S TC
S dng ho, v dng thi, chu thin to ho ly y lm chun mc chng phi
thc c s 360 kh khan. S tc chng qua iu s hon gp ca thn kh m
thi. Kim Cc D Nhn ni: Chu thin hi th t t m, Ngc lu hn thinh git
git ph.
S CU TIM LONG
L hnh tng bt u c dc kh pht sinh, hin ra ri mt vn khng dng c,
v dc miu qu non khng th lm an. Xao Ho Ca ghi: Tng thm ho hu
phi phng nguy, s cu tim long khng th luyn.
S KH
Ch vic ly thn ch ng kh, thn hnh kh hnh, thn yn kh yn. Mch vng
ghi: Kh trong con ngi, t th sinh, tn th dit, thnh th kho, mt th suy, thng
th nh nhm, tc nghn th au n, iu ho th bnh an, nguy l th sinh bnh.
Cho nn ni: Kh l v thuc tng thm nm thng. hnh th kh hnh, ngng
th kh ngng. Cho nn tm l v thn sai khin kh. Tm tc l . Nhng sai khin
kh, khng g chng phi l nguyn thn ch vong.
181
T
T HU TNG QUN
Ng Chn Thin ghi: Tng l Ho quan, T l Vn ho, Hu l v ho. Ni
Tng qun l dng v vi Ho hu, bn T l Vn ho ch tnh, bn hu l
V ho ch ng. Dng ho bc thuc cng ging nh nh trn, T hu tng
qun t phi c s dng nh ng.
T TON HU CHUYN
T ton l ly ho cha mi nhn ni mo du, hu chuyn l kim cng g th ni
ty ln. Ng hng ng l t ton, xch hng ho long, t hng ty l hu
chuyn, hc din thu h. Kh kinh ghi: Long ng h ty, gii hn mo du, chia
ra ch khch. Ty lm ch, ng lm khch.
TI TIP PHP
Ti l ngng thn nhp kh huyt. Tip l thi dc em v l. Luyn an tu o,
khi tui gi sc yu phi dng php ti tip, trc ht phc hon nguyn th v
phc nguyn cng sm cng diu. C c ni: Thm du nn lm sm, tip mnh
ch din tr.
TAM M TAM DNG

Xch t, chn nhn, anh nhi l ni tam dng; lc sinh ta thnh hnh lin c. Thc
thn, hn, phch l ngoi tam m; lc sinh ra ng thi m vo. Tm Hng Th ni:
Chn m ng bn ngoi, chn dng ng bn trong, dng t bn trong xut, m
t bn ngoi nhp.
TAM BNG
Ba quan pha sau thn ngi, ngoi tr con ng ln gia, hai bn mi quan u
c ng ring cng thng qua c. Lc vn chu thin nu khng i ng gia
m i ng bn, i sai l trnh th an khng th kt, ung dng cng phu. Ng
Chn nhn ni: Ho hu vn hnh chu thin bc ra ngoi hong o v xch o,
th theo con ng cong bn cnh, ho hu ny t khng th n l.
TAM BO
Tinh kh thn l ni tam bo, tai mt ming l ngoi tam bo; v tinh ban ngy ni
tai, ban m ni thn; kh ban ngy ni ming mi, ban m ni rn; thn ban
ngy ni mt, ban m ni tim. Tham ng ghi: Tam bo tai mi ming, lp
kn ng cho thng, chn nhn n vc su, ph du gi quy trung, quanh co thy
nghe, m ng u hp ng.
182
TAM BO THUN NGHCH
Tam bo tinh kh thn, tin o qu trong n lm ngc li m thnh an sinh thin;
th tc xem thng n lm theo m thnh cht trc chn vi trong t. y l do
trong lc tnh cng tt, y bin lay ng gi l nguyn kh v hnh, bit ng
vng tt gi l nguyn tnh, thn trc ng sau gic gi l nguyn thn. Nguyn
kh, nguyn tinh, nguyn thn ny l bu vt v gi c th luyn thnh an, ung
vo lin c i La Kim Tin. Tinh kh thn hu thin u do tam bo tin thin
pht sinh, nhng tam bo tin thin u b tinh kh thn hu thin lm h hng.
Trong tam bo ch c kh tin hu u s dng lm an, nhng tinh vi thn ch
dng tin thin, khng th dng hu thin. C Tin ni: Sng sng v vi dung
cha tam bo, hi hi vn ho dng tim long.
TAM BT DNG
Ba ci khng cn. Mt l tai chng cn nghe th khm thu lng trong. Hai l mt
chng cn nhn th ly minh sng sa. Ba l ming khng cn ni th oi kim ln
ting. Qung Thnh T ni: Mt khng th thy, tm khng th bit, tai khng th
nghe, thn gi gn bn trong th hnh hi s trng sinh.
TAM BT NG
Ch khi luyn tinh thn chng nn ng, khi luyn kh tm chng nn ng, khi
luyn thn chng nn ng.
TAM BIN THNH TIN

Cng trnh ni an c ba ln bin ho: mt bin thnh dc, hai bin thnh an, ban
bin thnh tin. an Dng T ni Ba nm khng r chy, h in kt lm dc;
su nm khng r chy, trung in kt lm an; chn nm khng r chy, thng
in kt lm tin.
TAM CHN
Ba th chn tht. Trong luyn an, mt l cn dc vt chn tht, hai l cn ho
hu chn tht, ba l cn luyn php chn tht. Kinh Xch Vn ng C ghi: Tri
c ci chn tht nn trng, t c ci chn tht nn cu, ngi c ci chn
tht nn th.
TAM CHNH
Ch Kh chnh, php chnh, tm chnh. Kh chnh l ngn thn c linh. Php chnh
th tc mnh c th yn, khin nh c th b khuyt, thn kh c th chnh nh, lc
thn c th yn tnh, ton thn c th thanh tnh, chn o c th thnh tu. Tm
chnh th vn thn chng lon.
TAM CHNG DM S
Ba th dm s. Mt l dm tm, hai l dm c, ba l dm cn. Ba loi dm ny
khng on tr, cho d ng thin tu vn luyn u thuc bng mn sm lu. Sao gi
l on tuyt dm s? Nh mt nhn n sc m khng ng tm, tai nghe dm thinh
183
m khng ngh tng, thn xc chm dm c m khng khi nim dm. Ngoi
nhng iu ny ra, cn c dm cn thin nhin, l phi luyn n ngc dch hon
an, dm cn ny t dit. Ha Chn Qun ni: n ng tu thnh khng r tinh, n
b tu thnh khng r kinh.
TAM CC
Linh cc di gi l quan nguyn, n tu ni mt tht. ng cc gia gi l ging
cung, by khun php ni minh ng. Thin cc trn gi l n hon, thn tr ni
bn cung. Nguyn thn ng cc nn tai c nghe, mt c thy, ng quan gia cha
phn th bch th nghe theo lnh. Nguyn thn linh cc th thn kh gi gn nhau
m hn phch hp li. Dng t ni: Giu tm ni vc su, v p lm m hn
linh cn.
TAM CNG
Ba th cng phu. S quan h in l cng phu trm ngy luyn tinh, trung quan
trung in l cng phu 10 thng luyn kh, thng quan thng in l cng phu ba
nm nh b. S trung quan trc l cng trnh quan, thng quan sau l ng
thin quan, php luyn an ny c quy c nht nh. Khu Ch ghi: S quan cng
phu luyn tinh, ny sinh nguyn dng trong cung khm vng chc tinh trong
thn. Trung gian luyn cng phu luyn kh l luyn nguyn kh, b nguyn m trong
cung ly. Thng quan cng phu luyn thn, l luyn nguyn luyn h, khm ly hp
th phc cn nguyn.
TAM CUNG
Ni tin gia tu luyn, ni dng thn ra vo. Hunh nh ni cnh kinh ghi: Nu
c Tam cung cha Huyn an, Thi t Lu chu t Cn Ln. Tam cung l
Huyn an cung trn thng an in, th n l Thi t cung, th ba l Lu chu
cung u cng t trn Cn Ln. Cn Ln chnh l ch cao nht trong c.
TAM CUNG THNG GING

Bt u c dc, dng kh t nhin thng ging khng cn phi to tc, ba cung
tc l ba in. Tin Tng ghi: Ba cung thng ging cn t nhin, c minh s ho
hu mi l chn.
TAM CC
Tc tam ti: Thin, a, Nhn trong mt qu kp. Ho s v h Nh l a. Ho
Tam v ho t l Nhn. Ho ng v ho Lc l Thin.
TAM D
Ba th d. Luyn an cm ly thn kh lm ci gc, ly xung ho lm tc dng,
ly v vi lm l s, mi khng n ni i lc vo ng t. T an Dng ni:
o khng hnh khng tn, thn kh l t, nguyn kh ging ho, thn minh t sinh,
luyn thn hp vi o y l h v.
184
TAM D
Ba th d. L nh c nhiu tn gi khc nhau, ch l mt ch. Dc vt c nhiu
tn gi, ch l mt vt. Ho hu c nhiu tn gi, ch l mt thi. Chung T ni: L
ch, l ch, phn bit danh hiu, mun i truyn nhn, gom chung mt khiu
ny.
TAM DIN
Ba th din. Mt l din ca hon an, hai l din ca kim an, ba l din ca
thn an. Ba loi din ny l con ng luyn an trn vn trc sau; nu c mt
din cha tu th tnh mnh cha liu. Xao Ho Ca ghi: S ho dc mi
thnh, lin c ting long ngm h rng, ba din ch c mt din tu, qu v kim
tin cha hin hnh.
TAM DC
Ba th dc. Mt l thc dc, hai l thu dc, ba l sc dc. Trong ba th dc,
thc dc l gc. n qu no th d hn trm, n qu ngon, cnh qu thch th khi sc
dc. Don chn nhn ni: Trong s tn hi cho vic tu hnh ba th dc l quan
trng, chng tit ch s n ung th ng nhiu, tnh dc t xut hin, ngi hc o
trc ht phi tit ch ba th dc mi vo ca o.
TAM DUYN
Ba th duyn. Luyn an phi c ba duyn t hp mi c th vo tht thc
hnh cng phu. Mt l phi thnh tm tch c, h mnh cu ngi mi c th gp
chn s, y l thin duyn. Hai l phi khim h mi c phc a, y l a
duyn. Ba l phi trung tn lim kim, t hi ng ng ch hp o, bn b h o
trong ngoi, y l nhn duyn.
TAM DNG
Ch kh ca tn dch, kh trong thn, chn kh ca an in.
TAM DNG KHAI THI

Dng mi ng l a li phc, hai dng ang ng l cu nh kin long, n ho
r rng ng thi; ba dng ng, tt cng l c tam dch thch, phi phng
nguy him. T Tam Phong ni: Mt dng ho khi cn n dng, hai dng ho
khi c thn cng, ba dng ng qu bnh yn, bng bng mnh ho thiu h
khng, 5048 y s ca n, mi luyn ht chn diu.
TAM AN
Ch ba tng th trong qu trnh tu tr Ni an: tc l Thng an, trung an v h
an. Thng, trung, h thc ra chng phi l mt loi an m l mt an chia ra m
ni. H an l luyn tinh ho kh. Trung an l luyn kh ho thn. Thng an l
luyn thn hon h.
185
TAM O
Ba th o. nh u l thng o, tm l trung o, thn l h o. L Tin
ng ni: nh tc ngm thng ng ba o, bao ln nm mng thy Hy Hong.
TAM O
Ba th o. Nht m nht dng hai ngi hp thnh, y l thin o thun
hnh. Nht nguyt chng cht nhau y l dch o giao nhau. Nht nguyt hp
nhau y l an o phn hon. Du Ngc Ng ni: Thin o khng c hi th th
khng vn hnh, an o khng c hi th th gin on.
TAM
Con ngi em tinh kh thn trong thn luyn n bin ho kh lng sai khin vn
linh, ging nh vng nht h b ng th gi l tam . Kinh Hunh nh ghi:
Bng bnh tam ngi ni mt m, khi my ng sc xanh bic.
TAM IN
Cn gi: Tam in, Tam an in. Ch l ba an in trong c th con ngi.
Hunh nh ni cnh ghi: Trong Tam in tinh kh b nh. Tam in tc tam
an: gia hai lng my l Thng an in, di tim l Trung an in, di rn l
H an in.
TAM IN PHN PHC

Qu Cn bc bch dng quan, trung in chng li h in; qu Khm bay ln kim
tinh, h in chng li trung in; qu Ly thi i dc, trung h in chng li
Thng in. Ng chn nhn ni: Cng phu tam tha u c ci l tam in phn
phc.
TAM IP
Tc l tn khc ca tm in. Thng in rng gia mt tc hai phn cha thn,
trung in rng gia mt tc hai phn cha kh, h in rng gia mt tc hai
phn cha tinh. T Tam Phong ni: m qua n ngc sau khi tam ip, mt ngy
gi lnh trng p .
TAM NH
Ch ba giai on tu tm nhip tm ca ngi tu tr khi luyn cng. Tc Nhip tm
tr nht, l An nh; Khi tm vong nht, l Dit nh; Ng tm chn nht,
l Thi nh.
TAM OAN
Kh xut ra t tri gi l thi v, bao gm th hng hoang khi tri t cha phn
c kh ny, l tin thin sinh tri t, y l nht oan. Kh bt ngun t tri gi l
thi h, hm cha hnh tng m mt, con ngi v s vt cha sinh c kh ny,
l tin thin sinh ngi sinh vt, y l nh oan. Hp kh ca hai oan ny gi l
186
thi t, l tin thin sinh thnh tin, y l tam oan. Thi Thng ni: C vt trn
thnh, tin thin a sinh ra, khng bit tn gi ca n, min cng gi l o.
TAM ON
Ba giai on. Cng phu luyn an cn phi phn chia giai on, khng th tu
luyn ln xn. Giai on th nht gi l tch lu tinh kh, giai on th hai gi l
khai trin quan khiu, giai on th ba gi l chuyn vn chu thin. Ba giai on
ny l nhn nguyn, a nguyn, thin nguyn, cng c phn on khc na. L T
ni: B quyt cng phu tam on, ni r rng vi anh, nay ta ch thn ch thch,
thnh b sch th quyt hnh.
TAM C
Ba th c. Mt l m thn hi tnh con ngi, hai l m tinh hi mnh con
ngi, ba l m kh hi ng tng con ngi. Kinh Thanh Tnh ghi: Nu c th tr
i dc vng tm t yn n, lng lng tm thn t trong sng, t nhin lc dc
chng sinh, ba c tiu dit.
TAM GIA HI HP
Ba nh hi hp. Lc luyn tinh ho kh l tinh kh hp, lc luyn kh ho thn l
thn kh hp, lc luyn thn hon h l ba nh tinh kh thn hi hp lm mt. T
Tam Phong ni: Mun cho ba nh tnh hp, ch nh mt im o tm kin c.
TAM GIA TNG KIN

Ba nh gp g. Nhn sinh do hai kh cha m gp nhau m thnh mt kh cn thy
mt im linh quang trong h khng, gi l ba nh gp g thnh mt nh. Tin gia
th trc tin tnh n thy tnh, k tnh n hp kh, sau kh n hp thn,
y gi l ba nh gp g hp thnh mt th. T Tim H ni: Hai vt thch t u
v trung cung, ba nh gp g mang thai thnh a b.
TAM GII
Ba ci. Mt l dc gii, hai l sc gii, ba l v sc gii. Ba gii ny trong thn
ngi, luyn tinh c th siu dc gii, luyn kh c th siu sc gii, luyn thn c
th siu v sc gii. Kim an T Bch T ghi: Hiu c nn tng khm ly, tam
gii quy v mt thn.
TAM GII
Ba gii. Mt l gii t l gi vn thn, hai l gii ngn ng gi vn kh, ba
l gii sc dc gi vn tinh. T Trng Dng ni: Mun c chn o trc
ht th ba gii, mt l bt duyn, hai l tr dc, ba l tnh tm, sing nng tu hnh,
o t s n.
187
TAM HU
Ba hu. Luyn an cn ba hu, mt cn tinh t mi c th phanh luyn, hai cn
khiu khai mi c th vn chuyn, ba cn dc sinh mi c th thi th. Minh o
Ca ghi: Tam quan tam hu phi phn minh, cu cm cu kim phi kho to.
TAM HOA
Ba th hoa. 1- Ngc hoa l tinh, 2 Kim hoa l kh, 3- Cu hoa l thn. Khu Ch
ghi: Nm kh u bc ln, ba hoa t ni nh, dng thun th m tch, an chn th
chu linh.
TAM HOA T NH
Lc luyn thn hon h, tam hoa tinh kh thn hi t ni thng in, cng nh cy
c n hoa sp kt tri m tinh hoa t ni nh. T Tam Phong ni: Nh kh ngng
thai din t gim, tam hoa t nh hng li tng.
TAM HO THUN NGHCH

Mt l qun ho trong huyn khiu, hai l tng ho ngoi huyn khiu, ba l
dn ho trong thn ngi. Qun ho pht m tng ho ni theo, tng ho ng
m dn ho i theo. Ba ho thun hnh th thnh ngi, ba ho nghch hnh th
thnh tin. C c ni: Ho thiu bin kh l thin c, trong l tuyt trng bay
y tri.
TAM HONG
Ch Lu Hong, Hng hong v Th hong. l ba loi ngoi dc.
TAM HOC
Ch ba loi tnh tnh cn tr vic tu tr luyn dng. l Tm hoc tham sng,
Tnh hoc tham sc, hoc tham thin c. Mun tr b c o php t b phi
tr b Tam hoc.
TAM HN
Hn l mt loi hot ng tinh thn ca con ngi. o gio ni ngi ta c ba
hn by phch. Bo Phc T ghi: Mun thng thn nn dng kim thu (nc
vng) phn hnh. Hnh phn th khc thy ba hn by phch trong thn. Tn ca
ba hn l: mt l Thi quang, hai l Sng linh, ba l U tinh.
TAM HN THT PHCH

Hn thuc mc, s 3; phch thuc kim, s 7. Theo thn qua li gi l hn; cng tinh
ra vo gi l phch. Hn tn gi l Sng linh, Thi quang, U tinh. Phch tn gi l
Thi cu, Phc th, Tc m, Thn tc, Phi c, Tr u, X ph. Kinh Hunh nh
ghi: Tam hng vo mt ci phch tan nt, sao chng n kh thi ho tinh.
188
TAM HP
m dng gia em Thp nh chi phi vi Ng hnh ly ba th Sinh, Vng, M
hp cc, gi l Tam hp. Hip k bin phng th ghi: Tam hp c ngha l Thu
sinh thn, Vng l T, M l Thn, nn Thn T Thn hp Thu cc; Mc
sinh Hi, Vng Mo, M Mi, nn Hi Mo Mi hp Mc mt cc; Ho
sinh Dn, Vng Ng, M Tut, nn Dn Ng Tut hp Ho cc; Kim sinh
T, Vng Du, M Su, nn T Du Su hp kim cc.
TAM HU
Ch ngi c ba th Tnh, Duyn, Thc. Ngi c ba th gi l Tam hu.
Trong chng sinh ngi tu o u coi loi ngi l ngi thn.
TAM KH
Ba kh. 1. Ch kh thi s, Thi thu v Thi t. Thi s l dng nguyn thu ca
kh. Thi thu l dng nguyn thu ca hnh. Thi t l dng nguyn thu ca cht.
2. Ch Huyn kh, Nguyn kh v Thu kh. 3. Ch kh ca tam an in. 4. Ch
nguyn kh.
TAM KH NG NGUYN
Mt kh tin thin ch i ch cng lp y tri t, chy khp lc h gi l t kh.
Ngi mi th thai lin tun theo kh ny m sinh gi l mu kh. Cho n mi
thng thai trn y, kh ny sung mn gi l nguyn kh. Ba kh t, mu, nguyn
vn l mt kh ho sinh. C mi ln h tnh, lc m tt dng ng, mt kh tin
thin xoay chuyn theo chui sao bc u th nguyn kh pht sinh t di cu a,
y l ng ch nht dng sinh. Kh tin thin l dng, v hnh v hn nn c th
luyn an trng sinh. Kh hu thin l m, hu hnh hu hn nn khng th tn
ti mi. Nhng luyn xung ri ln tr li gi l tht phn. m chn qun ni: T
dn m n thn kim l tht phn, cng nghch thng.
TAM K
Ba th k. Ngi thin ti k hn trm, trc phi tit n ung th kh d lu
thng, thng rng rang tm mnh, khng li mt s mt vt th thn t trong
sng. Ch gi l ba k l: mt k ru tht khi tng trc kh, hai k cay
nng khi s nng gin, ba k mi v nng khi mt nguyn kh.
TAM LO
L tn ca thn, tm, . Lo l c (xa), t tng. Ni v luyn an t cn c tam lo
ny lm th dng. V th tn vinh lm tam lo. Kinh Hunh nh ghi: Gm vng
o ngc eo h chng, ngh n tam lo bay nh nhng.
TAM LP BT THNG
Tam l thiu dng, s thuc qu chn, hnh tng ca ngy mng ba nguyt xut
hin phng Canh. Bt l thiu dng, s thuc qu oi, hnh tng ngy mng
tm nguyt hin phng inh. Bi dng t ba ngy mi sinh ra, n tam ngy
189
mi ho thng vi m, ging nh ngy mng ba tim long nh chp mi nhng;
Ngy mng tm cu nh kin long, long c chnh trung, yn n sng sut. Tham
ng ghi: Dng dng tam lp, m dng bt thng, ngy mng ba qu chn ng,
ngy mng tm qu oi hnh.
TAM L
Ba con ng. Mch nhm trc thn l con ng ca thn thu ging xung.
Mch Xung trong thn l con ng ca h hp qua li. Mch c sau thn l
con ng ca dng kh thng ln. an kinh ghi: Tu chn r rng c quan ,
thi dc em v tm o l.
TAM LUYN
Ch s tu tr luyn dng Nguyn tinh, Nguyn kh, Nguyn Thn. Ni l luyn
Nguyn tinh, c ngha l rt nguyn dng trong Khm, nguyn tinh vng th tinh
giao cm t n chng r r. Gi l luyn Nguyn kh tc l b nguyn m trong Ly,
Nguyn kh tr th kh h hp t n khng xut nhp. Gi l luyn nguyn thn tc
l Khm Ly hp th m tr li Cn, Nguyn thn ngng th thn t l t nhin
thnh thi n nh.
TAM MA
Mt l ngoi thn thy th khng th nhn, khng th chp. Hai l trong thn thy,
phi xt k s chn tht h gi ca n, khng th nhn gic lm con, b n m hoc
lin khi chn ho tam mui thiu t n th bn ma t tan mt. Ba l nm m thy
khng th chp, khng th nhim. Ng chn ghi: Nu khng tch cng hnh m
c, tm ng lin b bn ma quy nhiu.
TAM MINH
Ti tri l nht nguyt tinh t, ti con ngi l tm tr, v nh sng n soi sng t,
tm tr ca con ngi cng cm thy lin bit. Kinh Hunh nh ghi: Tam minh
xut hoa trong sinh t, ng phng linh tng u nht nguyt.
TAM MN
Bn tri l huyn mn, bn phi l tn mn, gia l hong mn. Hnh tng ca
n nh ???, tc l tri phi gia, ba ci l rng gi l tam mn, t mn thng kh th
ra, hu mn thng kh th vo. Mt kh th ra l huyn mn ng, mt kh th vo
l tn mn m. ng huyn mn th ng quan trn khng m, ng tn mn th
nh khiu di khng r. Phm c Chiu ni: Ni kh chng xut th ngoi kh
chng nhp, chng phi ni b kh p luyn n t nhin m nh th.
TAM MUI
Tam mui ca o gia gm: 1- Thn mui: Hn hn mc mc (lng lng m mng);
2- kh mui: Minh minh (m mt bao la); 3- Tinh mui: Hong hong ht ht (thp
tha thp thong), tam mui ny c kh nng sinh ra Chn ho. Tam Phong ton tp
ghi: Tam mui bt u pht ra t di ly, nht ph bt u ni ln t trong khm.
190
TAM MUI CHN HO
Ch Tm ho, thn ho, bng quang ho. Tm ho cn gi l Qun ho, l Thng
mui ho. Thn ho cn gi l Thn ho, l Trung mui ho. Bng quang ho cn
gi l Dn ho, l H mui ho.
TAM NG D NHT
Ba nm v mt.
Ch ng tng. L Ch tinh trong vng tri t, tam l tm (tim) can (gan) ph
(phi): Ng l T; Nht l thn.
Ch trng thi tinh v thn vin dung nhp kh ca ngi tu tr khi luyn cng.
TAM NG HO HI
Thu s mt, ho s hai, u phng v t ngh, hp li s n l ba. Th s 5. Ba
th hi ni nguyn cung th t nhin ho hi. Tham ng ghi: T ng s hp l 3,
mu k gi l 5, ba nm ho hi, bt thch ng k cng.
TAM NG HP NHT
Tnh ba thn hai l nm, tnh mt tnh bn l nm, th t cho l nm. Ba ci nm
ny hp nht th quy thi cc, tc l tm thn ba nh hi hp lin thnh thnh thai.
Tham ng ghi: Ba ci nm hp nht, tri t ch tinh, c th khu quyt, kh
dng sch truyn.
TAM NG NHT KHU YU

Khu yu l ch b phn quan trng. Tam tc l Tam Dng. Ng tc l Ng
hnh. Nht tc nht kh. Trong ba th , Tam dng l quan trng nht, cng
chnh l Tinh, Kh, Thn. Tam dng nh, u gp vi an in, quay v luyn
Ng hnh, vn vo mt kh ri sau th thai kt an thnh.
TAM NGUYN
Ba th nguyn. Luyn tinh ho kh m thnh gi l nhn nguyn, luyn kh ho
thn m thnh gi l a nguyn, luyn thn ho h m thnh gi l thin nguyn.
Khu ch ghi: Mt nguyn tinh c, tinh ca s giao cm t khng r chy; hai
nguyn kh tr, kh ca s h hp t khng ra vo; ba nguyn thn ngng, thn ca
s t l t nhin rt nh.
TAM NGUYN DNG S

Tam nguyn tc l Tam an in (ba an in: Thng, Trung, H). Dng s
ch Tinh kh, Thn chy v ba an in, kh ca ba in tc dng ln nhau. Linh
bo tt php ghi: Phi kim tinh vo no, H in v Thng in, hi thuc H in
v Trung in, t thuc thm la, Trung in v Thng in. gi l Tam in
dng s.
191
TAM NHT
Tam vi nht hp li tc l ch tm, bi pha trn c 3 chm, pha di c mt li
cu, y l tam ti nht th, tam gio nht bn. Nht tc l mt vt trc khi tri t
cha phn, hnh tng tc l s nhim mu ca ba im cha phn. n m dng
phn, tam ti phn tc l diu dng ca nht pht hin ni ngoi nh ch tm. Cho
nn nht l th; tam l dng. Nht y gi l o sinh nht, ... y gi l mt sinh
hai, phn trng l tri, phn en trong l t, tri bao trm t, ... y gi l hai
sinh ba, tam ti lp m vn vt sinh, ... y gi l thin a nhn, ba vch ngang gi
l tinh kh thn. Hnh tng ca ba vch ny, vch ng gi l o, vch ngang gi
l tm. Tm Hng Th ni: Nguyn thn linh diu kh lng, dng c ba, th vn
mt, mt tc ba, ba tc mt.
TAM
Ba vng trn, vng bn trong l t kh tin thin bn lai, vng gia l m dng
hu thin, tc l phm tinh phm kh, vng ngoi cng l m dng tri t, mu
trng l dng, mu en l m, tuy chia ra ba lp tht ra l mt kh xuyn sut,
ging nh mt sinh hai l m dng, hai sinh ba l tinh kh thn, cho nn trong
c thn, l tin thin bn lai hay n np trong hu thin cha th tng thng vi
kh trong sch ca tri t bn ngoi, c th trong ch h tnh cng tt bng nhin
lay ng, xung ph m dng hu thin, mi c cng kh tri t bn ngoi hi
hp lm mt th hnh tng bin thnh ...., gi l thy tnh, lc ny ng tm tc l
thin tm. Huyn Nguyn T ni: Tnh lng lu di, tnh lu tt, khng bit nhn
ng nhiu rc ri, mt ngy no bng xuyn sut mi bit vn l h khng.
TAM PHN
Ba th tr li. Mt l tr li nh tui 16 l th ng trinh; hai l tr li n anh
nhi, lc va xut thai, ba l tr li n bn lai trc khi cha m sinh ra. Bo Chn
T ni: Tam phn cu hon i an thnh, mun ngn nm sau hnh chng ho.
TAM PHP
Ch ba hng cng php trong qu trnh tu tr ni an, l T ti php, Quyn c
php v Cng ma php. Tu chn bin nan tham chnh ghi: Thng ng t ti
php vin thng n ng, sch lu lu, roi ri, trn xoe xoe, sng choang
choang, i ng ngi nm chng la php ny. Nh gng sng nc lng soi t
mi vt, khng g la c, thung dung trung o, yn n m i, tri ngi cng
pht; Trung ng Quyn c php th trong hu thin quay tr li tin thin, trong
nghch o thc hnh thun o, ly Chn ho Gi, mn Gi ton Chn, tu c
ng bin, nhn s ch nghi, li th thc hnh, trong ngoi h tr ln nhau; Cn H
ng Cng ma php th i vi ngi bm tnh ngu n, kin thc chng rng, t
phi ra cng t tm a, vt ht th s, phi lm cho tm ch kh s, gn ct mt
mi, c th i kht, trm luyn ngn rn. Chn ly iu hay m gi cho chc, chu
c nhng ni kh m ngi khc chng chu ni, chu ng c mi iu m
192
ngi khc chng chu ni, ngi khc nng mt th mnh nng trm, ngi khc
c mi th mnh c ngn, t mi chn kh no gian nan m ra sc to tc,
bng nhin l ra bn lai din mc, t m mt mch ra cng thc s, cng mt
mc ch vi cc phng php Thng Trung. C th m c gng thc hnh, ly
mnh ra m cu ngi. Ba php u l b quyt ho chn t xa ti nay truyn
ming cho nhau, dy ngi ta lng sc m lm. Ngi khng thc hnh c
Thng php th thc hnh Trung php; Ngi chng thc hnh ni Trung php th
tu hnh H php, tm li l mc ch l liu tnh liu mnh, ngoi ba php ny ra
khng cn php no khc na.
TAM PHM
Thng phm l thin nguyn i an, trung phm l a nguyn thn an, h phm
l nhn guyn ni an. C Tin ni: Thng phm gin d m d thnh, trung
phm yu diu m c th hnh, h phm kh khn phc tp m kh thnh.
TAM PHNG
Phng ca tim ging cung, phng ca thn long cung, phng ca t trung
cung. Kinh Hunh inh ghi: Thng nim ba phng thng t nhau, thy sut r
rng khng trong ngoi.
TAM QU
Ba t. Ch ba phng php dng sinh, tc Qu t l d dng thn (t suy ngh
dng thn), Qu th dc d dng tinh (t ham mun dng tinh), Qu ngn ng
d dng kh (t ni nng dng kh).
TAM QUAN
Ba ca i. C nhiu thuyt. 1- Ch tam quan trong c th con ngi, hn na cn
chia ra lm tin hu: n ng l Thng quan, Trng lu l Trung quan, Ging
cung l h quan, l Tin tam quan. Hu tam quan gm: V l l Thi huyn quan,
Gip tch l Lc l quan, Ngc chm l Thin c quan. Tin hu tam quan ny l
con ng luyn an. 2- Ch N hon l Thin quan, an in l a quan, Ging
cung l Nhn quan. l tam quan trong thn th con ngi. Nh trong Hunh
nh Ni Cnh kinh ghi: Tinh kh hn n trong Tam quan. 3- Ch tai, mt,
ming (nh, mc, khu). Nh Hoi Nam T - Ch thut ghi: Mt nhn by th dm,
tai nghe by th l, ming ni by th lon. Tam quan (ba ca) khng th khng
gi gn cn thn.
TAM QUANG
Dng gi Nht, Nguyt, Tinh (mt tri, mt trng, sao).
TAM SN
Ba ni thn trn bin. Cn gi l Tam h, Tam o. Thp Di K ghi: Trn bin
c ba qu ni c hnh dng nh ci bnh (h); Phng trng l Phng h, Bng
lai l Bng h; Doanh chu l Doanh h, u l ch ca thn tin.
193
TAM TAI
1- Ch Phong tai, Thu tai, Ho tai, l loi tai ho ln, nn gi l i tam tai.
2- Ch i km, dch bnh, binh ao. o gio cho l tai ho nh, nn gi l Tiu
tam tai.
TAM TI
V cc mt khi ng sinh ra vt l thin, thin ch v tnh m sinh ra m l a, a
ch v thnh m sinh ra vn vt, con ngi t t kh ca tri t m sinh ra th thin
a nhn tam ti nh v; nhn tm d cho thin, nhn thn d cho a, nim ng d
cho nhn th thin a nhn chung lm mt o. o sinh nh kh, nh kh sinh tam
ti, tam ti sinh ng hnh, ng hnh sinh vn vt. Thiu T ni: Ai em tam ti
ring lp cn, mt thn ring c mt cn khn.
TAM TAM
Tin huyn l ba ho m trn, ba ho dng di, t tri qu tt. Hu huyn l
ba ho dng trn, ba ho m di, tri t qu xu, y l tam tam. H L Ca
ghi: Vn ho v ho r lc dc, tin huyn hu huyn bit tam tam.
TAM TAM QUAN

Ba th tam quan. n ng l thng quan, Trng lu l trung quan, Ging cung
l h quan, y l tin tam quan. u l thin quan, chn l a quan, tay l nhn
quan, y l trung tam quan. V l l thi huyn quan, gip tch l lc l quan, ngc
chm l thin cc quan, y l hu tam quan. m Vin ni: Thin quan ch pht
khi tinh kh, a quan ch n cha tinh kh, nhn quan ch pht trin tinh kh.
TAM TNH QUY NHT

Luyn n thu tiu, dng n ho dit th tnh, tnh, , ba th quy lm mt. T
Tim H ni: Thu ho th ba tnh hay hi hp l th no? V bn tnh n vn
chung mt t tng. Bn tnh tc l k tnh u t t kh nguyn thu m chia ra, mt
bin thnh kim thu tc l din ca tin thin, hai bin thnh ho tc l hng ca
hu thin, ba bin thnh th tc l mu k, l thu ho tnh tnh u cng tng.
TAM TNG
Ba lp. Cng phu luyn an c ba lp, lp th nht luyn tinh ho kh, lp th hai
luyn kh ho thn, lp th ba luyn thn hon h. T Hm H ni: Dc vt c ba
lp, ban u t khng m ra c, k t c m vo khng, sau cng t khng m sinh
ra c.
TAM TM
Ba th tm. Nhn tm tc l vng tm, o tm tc l chiu tm, thin tm tc l
huyn quan t khiu. Kinh Thanh Tnh ghi: Trong qun tm, tm khng tm; ngoi
qun hnh, hnh khng hnh, xa qun vt, vt khng vt, y l bit ba tm chng
phi d.
194
TAM THAI
Ch ba sao Thng thai, Trung thai v H thai. Cn c tn gi l Thin tr, Thin
giai, Thi giai, Tam giai, Tam hnh, Tam k, Thai giai ... Chu L s ghi: Tam thai
cn gi l Thin tr. Thng thai t mnh l Thi u, Trung thai t trung l T ,
thai t lc l T khng.
TAM THI
1. Ch ba th Thin a Nhn (tri t ngi). Tam Thp Lc B Tn kinh ghi:
Cho nn di Tam thanh c Tam thi. Ch thch ni: Tri t u c sn l Thi
cc. Ngi bm th kh ca tri t m sinh ra cng l mt Thi cc.
2. Ch tri t khi cha phn chia. Thi Thanh Ngc sch ghi: Tam thi l Thi s,
Thi t, Thi thu.
TAM THANH
Ch Tam thanh thin, Tam thanh cnh. L thin gii ti cao ch di i La thin
trong 36 thin, cng ch tin cnh ti cao ca thn tin . Cho rng l Tam kh
Huyn nguyn - Thu c sinh sn bi i La thin ho thnh. o Gio Ngha
Khu q.7 dn Thi Chn Khoa ghi: i La sinh tam kh: Huyn, Nguyn, Thu ho
thnh Tam thanh thin: Mt l Thanh Vi thin Ngc Thanh cnh do thu kh ho
thnh, hai l V D thin Thng Thanh cnh do Nguyn Kh to thnh, ba l Thi
Xch thin Thi Thanh cnh do Huyn kh ho thnh.
TAM THNH
Ba loi thnh. Mt l tiu thnh, l nhn tin v qu tin; hai l trung thnh, l
thn tin v a tin; ba l thin tin, l i thnh. T an Dng ni: Qut tr
mun duyn, trong ngoi thanh tnh, mi mi tinh chuyn, thn ngng kh sung, ba
nm bt lu th h an kt, su nm bt lu th trung an kt, chn nm bt lu th
thng an kt, y l tam an vin thnh.
TAM THN
o gia cho rng trong thn th con ngi c ba thn (Tam thn). Vn Cp Tht
Thim ghi: Ba thn l Nguyn thn, Thc thn v Chn thn. Nguyn thn v tri
v thc. Thc thn a tri a thc. Chn thn vin tri vin thc. Hunh nh Ni
Cnh kinh ghi: Ba thn tr v, gi mi kho. Tam thn tc l thn ca Tam
nguyn. Hunh nh Ni Cnh kinh ghi: Trong nui tam thn c th sng lu.
TAM THP LC CUNG

Ng tng lin lc vi lc ph l 12 kinh, xng sng c 24 t, cng li l 36 cung.
Kinh ghi: Ba mi su cung lt li tng qu, thin kim khng cho ngi i bnh
phm.
TAM THP THI THN

Mng mt n gi Du mng ba, nguyt mi xut hin phng canh. Hai ngy ri
ny l ba mi canh gi khng nh sng, luyn an h th lc ny tnh ton thi
195
khc my may khng th sai khc. L T ni: Gn nm ngn ngy kin tm on,
ba mi canh gi cun mnh trong ti.
TAM THN
Ba th thn. Nguyn thn l v tri v thc, thc thn l nhiu tri nhiu thc, chn
thn l vin tri vin tr. Kinh Hunh nh ghi: Tam thn hon tinh gi mi mnh,
hn phch ni th khng cnh tranh.
TAM THT CNG PHP

Luyn an nhp tht phi dng cng phu ba phn by phn mi d tin b. Mt l
n ung n by phn no l , thng phi li ba phn i. Hai l lc ngi hai
mt by phn nhm, ba phn m. Ba l nm ba phn, ngi tn b cng vn ng
by phn. Bn l ma ng mc o m by phn mt ba phn. Nm l ma h
gi mt m ng qu by phn, phi li ba phn m. Su l ni cng tnh cng
phi lm by phn, mnh cng phi lm ba phn. Khu T ni: Cng phu tnh
mnh tng ta, ba phn mnh cng l hu vi, by phn tnh cng l v vi.
TAM TH
Ba loi th. ng chinh 16 tui tr ln l th chn nguyn, trng nin t 20 n
40 tui l th cng kin, lo nin 50 tui tr ln l th suy bi. Ng Chn ghi:
o t h v sinh ra nht kh, t nht kh sinh ra m dng, m dng hp li
thnh tam th, tam th li sinh ra vn vt.
TAM THI
Mt l bnh c no hi; hai l bnh cht minh ng; ba l bnh kiu phc b,
gi chung l du thn. Tim H T ni: Mun git sch tam thi, nu khng c
dc th khng th lm c.
TAM THIN
Ba th di i. Ti h in luyn tinh hon tt th di n trung in, ti trung
in luyn kh hon tt th di sang thng in, ti thng in luyn thn hon tt
th ng di ra thin mn, y l siu thot. T Tam Phong ni: t l nh vo
cn khn, kho tay di an vo thng in.
TAM THN
Ba tc. Hi th h hp ca con ngi lc t nhin th ra ch di c ba tc. Nu
ngoi ba tc th tn khng cn sc. Ng Nguyn T ni: Than i! Ba tc hi dt,
mi vic u khng, thn ny cng khng thuc v ta.
TAM THA
Ba tha, ch cho:
1. S tha luyn tinh ho kh gi l kt an, trung tha luyn kh ho thn gi l tht
phn hon an, thng thin luyn thn hon h gi l cu chuyn hon an. Ph
196
i S ni: Su nm trn nh tuyt l nhn g, i nh iu ho kh vi thn,
trong trm khc u l mt hi th, mi bit i o hin tam tha.
2. o tng kinh chia lm ba ng: nht ng chn l i tha, l do Nguyn
Thu Thin Tn lu din, l thng tha php. nh ng huyn l trung tha, l
do Thi Thng o Qun lu din, l Trung tha Trung php. tam ng thn
l Tiu tha, l do Thi Thng Lo Qun lu din l Tiu tha S php. Gi
chung l Tam tha.
TAM TIU
Ch b phn Tam tiu trong c th con ngi l mt trong Lc ph. Nn Kinh:
Ming trn ca d dy tr ln l Thng tiu, ch a vo m khng tng ra (np
nhi bt xut). Phn gia ca d dy l Trung tiu, ch lm nh chn thc n. Ming
trn ca bng quang l H tiu, ch tng ra m khng a vo (xut nhi bt np). T
Vn: Tam tiu l cung ng c, thu o t y m ra. Hong nh Ni Cnh
kinh: Trn hp Tam tiu di Ngc tng. Tam tiu l kh xung. Thng tiu
pha trn ming d dy, tr n trung (honh cch m). Trung tiu bao d dy,
tr canh rn. H tiu di rn, ming trn bng quang, cng tr rn. Thc ra l
mt kh chn nguyn.
TAM TON
Tam ton tc l Tinh mn, Kh tc, Thn vng. Trong cng phu trc c (p
nn) ni an, bao gm Tam ton. Ch c t ti Tam ton th mi c th tu luyn
an o. Tiu chun ca Tam ton l: Tinh y chng ngh ti dm dc, kh y
chng ngh ti n, thn y chng ngh ti ng. Thn th hin ra mt, kh
th hin ra m thanh, tinh th hin ra rng li. Tam ton l yu cu c bn ca
vic tu luyn an o.
TAM T
Ba vt thu ho th trong thn, luyn n ch thanh ch tnh m lm nguyn t mi
c th hp lm mt m thnh th m huyn chu (ht chu en bng ht la). Kinh
Hunh nh ghi: o lng chnh t xua ui tm ngn gi, iu khin tam t ci
rng my.
TAM T
o gio cho rng ngi khi ngun cho o gio l Hin Vin Hong , nn suy
tn Hong lm Thu t. H cho rng ngi nu r tinh ngha ca o gio l
Lo T, nn suy tn Lo T l o T. Cn Trng o Lng, c coi l ngi
sng lp o gio, nn c h suy tn l Gio t. l Tam t ca o gio.
TAM TRUNG
Mt l trong tm, hai l nh trong rn, ba l l trong thn. Luyn an trc sau
khng ri ba trung ny, bi thn con ngi th lnh t kh trong tri t m sinh ra
mi c mnh kia.
197
TAM TR
Luyn an trc phi tr ba iu hi, mi iu hu duyn ln lt tr, nhng dc
vng lp tc tr, tm c ch lu luyn lin tr, sau mi c th ni luyn. Tn
chn nhn ni: Tm thanh tnh l ng thin ng, lon tm hong l ca a
ngc.
TAM VT
Ba th vt. Mt l vt nhp l, thn vo kh huyt, hai l vt giao chin, thi dc
quy l, ba l vt hi hp, phong c n dng. Tham ng ghi: Tam vt hm th
nhau, hin ho nh thn.
TAM VT QUY TH
Tam vt l thn, tm, . Con ngi l tm ca tri t, l mt trong th chn vc
tam ti. Luyn an th theo php long h giao chin, thu ho k t, trong hon
ton nh th gia iu nh chng cho thu ho ln lt nhau, nh ho thng th
c nn trn ngp, hon ton chn th trn p m ho dit thy cn u quy v trung
th. Trung ho tp ghi: Tam vt trn ln ba tnh hp, nht dng li n nht tiu
m.
TAM VIN
Ba th vin mn. Mt l tinh vin th khng ngh n vic dm, hai l kh vin th
khng ngh n vic n, ba l thn vin th khng ngh n vic ng. Trung Ho
Tp ghi: Xc lt mi vt tam vin hp, luyn ht cc m ng kh chu, mi thng
thot thai an o hon tt, anh nhi hin ra yt kin thn tiu.
TAM V
Ba th khng. Mt l lc ng khng mng m, hai l vui v khng lo ngh, ba
thy khng kinh s, y gi l tam v. Qung thnh t ni: Mt khng thy, tai
khng nghe, tm khng bit, thn va gi hnh, hnh mi trng sinh.
TAM XA
Ba th xe. Xe hu ch thu, xe d ch ho, xe tru ch kh. Xao Ho Ca ghi:
Ba xe vn chuyn trn chu bo, ch v kho bu t thng linh.
TAM Y T KH
Tam y tc Tnh, Tr, Tu. T kh tc Mc, T, Nh, Thit (mt, mi, tai, li).
TAM YU
Ba th trng yu. Tai, mt, ming l ba yu. Ba th ny ng l ba hi, tnh l ba
bo. Luyn tnh h th trc tnh nh ba th yu ny, khng hng ngoi lm cn
l yu lnh. m Ph ghi: T ca cu khiu ti tam yu.
198
TNG CU
Cu l s dng l cn dng, ti thn ngi dng c hnh thy ng lm u
nn gi l th dng. Tng cu l dng n np cha xut hin. Ng Chn ghi:
Thy th khng th dng, dng th khng th thy, trong l m gp g, trong m
mt c bin i.
TO QUC CU
(? 1097) Mt trong 8 v tin ca o gio trong truyn thuyt. L danh tng u
thi Tng, chu ca L Quc cng To Bn, tn l To Dt. Ngi ch l hong hu
ca Tng Nhn Tng Triu Trinh, nn gi tn nh vy.Theo truyn thuyt, ng n
c ni ni rng, thun tu m o, c gp Chung Li, Thun Dng. Thun
Dng hi: Nghe ngi tu dng, vy tu dng vt g? p: Dng o. Hi: o
u? ng ch tay ln tri. Hi: Tri u? ng li ch vo tm mnh. Chung Li
ci ni: Tm tc tri, tri tc o. ng bit ci bn lai din mc ri vy. Bn
dn vo ban tin, d hng Bt tin.
TO HO
Tham ng kh ghi: Mi khi tri t giao hp, ot ly ci c ca m dng to
ho. C ny l Thin a hp pht. Ka, to ho trong c th ngi vi to ho ca
tri t tng ng. Ngy nay u l ly to ho bn v s ch diu th ton l nu
c Thin c ln Nhn c. Ngi ta nu c th h tm ngng thn, hi ho vi ci c
ca thin a, th to ho nm trong bn tay ta vy.
TC OI THU LIM
Ngm ming khp mt. Ngm ming khng ni gi l tc oi, hai mt na m
na nhm gi l thu lim. oi tc th kh khng tit ra m gc r vng chc, thu
lim th che khut nh sng. Thn chng chy theo bn ngoi th tnh nh m trong
sng. Tham ng ghi: Vn n nh sng, ni chiu hnh hi, b tc cung oi, cng
c linh chu.
TM DANH
Hoc gi l thn, , ch, hu, tr, xch t, tm an, tm hoa, y an, xch thnh ng
t. Khu ch ghi: Tm ny phn minh ngi ngi ng, hay cng tri t vn h
khng, Nay ti ch thng chn tm a, lng l linh tri bn h.
TM DIT
Trng Dng t s ph an dng nh nhp t quyt ghi: Tm sinh th tnh dit,
tm dit th tnh hin. Tm dit l qu. Tc l ni thanh tam tit l, v nim v
t. V vy ngi tu hnh phi tm dit gip cho kin tnh.
TM A
Tm l ly, l tnh, l thin. Thn l khm, l mnh, l a. Tnh mnh song tu t tm
phi vo trong a, din kh mi thng. Khu T ni: Nu thc hnh cng phu tm
a cn phi vt b ht vic i.
199
TM IN
Tm l in, thn l a. Bn th ca tnh mnh tc l khm ly ca hu thin. V tm
chn nhn ni: Vng nim va khi thn lin chuyn, thn chuyn lc tc lon tm
in, tm in lon thn khng ch, lc o lun hi trc mt lin.
TM HU TH DNG
Ch rng ca thn l th ca tm, ch c ca thn l dng ca tm. Thoa Y o
nhn ni: Tm thng trong lng ngc, nim chng ra ca tng tr.
TM NIM
Ch tm trn c ba chm l dng dnh bm ni di, di c mt trng nm nga
l m phn chiu ln trn. m bao bc mt im dng trong bin thnh qu
khm; ba dng mt i mt dng thau bng mt chn m gia bin thnh qu ly;
c th bit dng phi m chng sinh, m phi dng khng trng, cho nn tm khi
vng tng tc l ngi c hai tm th khng gi l tm m l nim. Tm l ch ca
thn, chuyn nht lm ch mi vic, nu khi hai tm tc l bin thnh hai ch, nh
nc c hai vua th lon. Cho nn nim khi th c rt nhiu vic h vng pht sinh,
tm khng th lm ch n ni tm ny b rng buc khng th nhc nhch c.
Luyn an trc phi gi tm nh, ri sau mi lm an. Gi tm l gi ci tm
cha ng, nh tm l nh lc sp ng. Thu n cng nhanh, gi n cng cht,
nh n cng lu, y l diu php luyn tm. Chung t ni: Ci d ng l tm,
ci kh phc l .
TM NI NG TNH
1. ng nhiu, tnh t. 2. Tnh t, ng nhiu. 3. ng tnh bng nhau. 4. Tnh nhiu
ng t, v s th tnh, gp vic lin ng. Tm hp vi o, tuy chm xc m
chng ng mi l nh tm. an Quyt ghi: Tm chy lin thu hi, thu hi ri li
bung ra, sau khi dng ri li cu an, cu an lin sinh ng. T Hnh Lm ni:
Trong nh thy an thnh, khng nh an khng kt.
TM SINH
Thi Thanh trung hong chn kinh ghi: Mun mi u n lm ng tm ngi,
khin ngi c ngh n cc thc n ngon, tm sinh th ch t lm tng bnh.
TM THN
Thn vo can l hn, vo ph l phch, vo thn l tinh, vo t l . Thn l thn
ca tm, do t thuc th, duy c t kh d c nguyn thn. Nu dng tng
nim ch th vo ph can thn. l gc ca t, t l gc ca tm. Tm c thin bin
vn ho, ch c t l con ng ln thnh tin, ngoi ra u l chng t a ngc.
Tm ang ng l , ch vo cnh bt ng l bt tnh l t; lu di th qun
tm, t lu di th qun , thn thy m qun t. Huyn Hc Chnh Tng ghi: Tm
l nh ca thn, thn l ph ca kh.
200
TM THN
1. Ch v thn chuyn cai qun tm. 2. Ch nguyn thn cu c th, cn bn ca sinh
mnh. 3. Ch nim, trng thi tinh thn.
TM THN BT MUI
Tu luyn lu di th khng sai bit gia thc vi ng tc l khi ng thn cng khng
m mui. Th Vn T ni: Nu trong 12 canh gi kim im li mnh, khng b
cnh vt lm nhim, d dng lt qua y l bt mui.
TM THN
Tm l qu ly, thn l qu khm. Tm thn l th ca khm ly, thn kh l dng ca
khm ly. Tm thn chng phi l nhc tm thn tng m l khng hnh khng
tng. L T ni: Chng ti tm ch chng ti thn, trit nm ly sinh thn th
kh s.
TM TNH
Khi tn lun ngha k trung bn ghi: Ci gi l tm tnh l bt sinh bt dit. Ch
qun i ghi: Bt bin tu duyn tc l tm, tu duyn bt bin tc l tnh. Ch
tm th bt bin l bn tnh t nhin ca con ngi. y l li nh Pht.
TM TN
Hunh nh ni cnh kinh ghi: Trong m , nm nga ng, lng bn tay bt hai
tai, cho ngn tay chm nhau trn gy, nn th by ln, tm tn kh trng ni
u mi, nh ht u, cho to dn, trm ht trn di ton thn cng tc l ch tp
trung ch nim tn th ni luyn.
TM TRAI
Trai l trai gii. Tm l tc dng ca thc, tinh thn. Tc l tr b tnh cm,
dc vng, gn gi trng thi tinh thn trng rng, tnh lng.
TM TC
Tc l em tm thng ch n hi th, gi l tm tc nng ta nhau, i ng
ngi nm nng nhau khng ri, thn kh t nhin ngng t ni kh huyt, mt kh
quy trung hi th ni mi t nh nhng. C Tin ni: Tm tc nng nhau lu
ngy thnh thng nh, thn kh hp nhau lu ngy c trng sinh.
TM TC TNG Y
thc v hi th nng vo nhau. an kinh ghi: Tm ( thc) v hi th nng
vo nhau, lu dn s thnh tu thng nh, thn kh ha hp, tp lu s gip sng lu.
TN CH
Tnh l ch ca mt thn, v thn l khch. Nay mn thn ny nui dng tnh th
ly thn lm ch, tnh lm khch. Ng Chn ghi: Nhng ng lm ch, ta lm
khch.
201
TN DCH
Tn gi chung ca cc th tn dch trong c th ngi ta, nh nc bt, dch v,
dch rut, dch th trong cc xoang khp, cng vi nc mt, nc mi, m hi,
nc tiu v.v... Trong nhng th trong v long th gi l tn, c v c st
th gi l dch. Gia hai th ny c th chuyn ha ln nhau, cho nn thng hay
gi chung l tn dch.
TN TNH LIU MNG

Ngy mng ba sinh mt dng, mng tm sinh hai dng, ngy 15 ba dng thun,
ba dng thun m quy mnh, ngy 16 m sinh, ngy 23 hai m sinh, ngy 30 ba
m y , ba m y th tnh tn. Ly mnh gi tnh th tnh y , ly tnh
an mnh th mnh hon b. Tnh mnh hon b th o thnh. C Tin ni: Tu
tnh trc phi tu mnh mi vo ng tu hnh. Li ni: Ngoi dc l do liu
mnh, ni dc l nh liu tnh.
TU DNG
Lc luyn tinh ha kh, tinh cha ha kh, vt c hnh c cht y trn chy ra
khng ging nh tu an, v an l vt c hnh m khng c cht, ch c th t thy,
ngi khc khng th thy. Tin Tng ghi: Con ngi d khng c dc nim cng
c r chy, chng bit v sao ? p rng: y l v cha qua nung luyn, mun n
khng r chy t phi nh cng ca ha lc.
TU AN
Sau khi cng phu t c an phi nh thn quang h tr, bn ngoi thm la h
hp nung nu. Nu nht thi mt s kim sot, trong khonh khc an t kh huyt
chy n ch khc mc kt ni cc khiu trc thn hoc sau thn t phi nh b
quyt khin n tr li nguyn x mi khng lo lng. Trong mi thng dng thai
cha , dng thn cha thnh m xut ra by b cng gi l tu an. Lc ny m
tu xut khng c cch thu hi th cng phu trc kia vt b sch trn. Khu T
ni: Cng cha th o khng ton.
TY NAM BN HNG
Trn tri gia sao Tt v sao Mo, ti bt qui l cung khn, ti thn ngi l h
phc (bng di), kh cn ca tri t tng ngy mt mi xut hin l ch dng
kh sinh ra din. M T Nhin chn nhn ni: Trong c kim an mi su lng,
tng cho cung khn qu ty nam.
TY NAM C BNG
Ty nam c bn. Tm l K lo, tiu trng l bn. Thn l Mu lo, bng quang l
bn. T l Hong lo, v l bn. K chng phi Mu l c m, Mu chng phi K l
c dng, mu k hai th hp th thnh ao khu m kt anh nhi. V khn thuc th
v tr ty nam, t th cng hng ty nam. Tm thn hai th v tr nam bc t
c t th ty nam n ko dt mi c th giao hp, mu k hai th cng t th
cng mt loi lm bn. Kinh Hunh nh ghi: Ba ln gi tn ta thn t thng, ba
lo cng ngi u c bn.
202
THAI TIN
Ngc Thanh v cc tng chn Vn Xng i ng tin kinh q.4 ghi: Thai tin l
c kh m khng th. Tc dng phng php thai tc luyn thnh, c kh m
khng th.
THAI TC
Ch mt loi hi th ging nh a tr trong thai m sau khi nhp nh lc tp kh
cng. Bo Phc T ghi: Ngi c thai tc, c th th khng dng mi v mm
ging nh a tr trong bo thai.
THAI VIN
Ng chn nhn an o cu thin ghi: Trc my thng c hai kh u khng c,
thc mch lng tuyt, c triu chng r rng. V th c lun trong ca i 10
thng hay ngoi ca i 10 thng, ch c mt my may ci hn trm cn st li, c
mt my may ngh tn lon, thn cha thun dng, tt phi gi cho n mc
sch ht hn trm, khng cn tn lon na th mi l thai thun dng qu mn,
i vo ci thn tin. Tc l m tn dng thun, thai vin an thnh.
THI BNH KINH

Thi bnh kinh vn c tn l Thi bnh thanh lnh th, l tc phm kinh in
sm nht ca o gia, nguyn tc gm c thy 170 quyn; tc gi v nin i ra i
khng r lm. Theo s ghi chp li trong thin Tng cng truyn sch Hu Hn
th cho thy sch Thi bnh kinh c th ra i mun nht vo thi Hn Thun
(125 144). Sch Hu Hn th chp rng: Trc y, thi Thun , c mt
vin quan tn Sng, c nht c mt b sch thn ti vng Khc Dng tn l
Thi bnh thanh lnh th, b sch gm 170 quyn. Ni dung sch ni v m
dng ng hnh, c thm tht nhng li bi ton. C ngi tu ln vua l Sng
dng sch lm nhiu iu m tn nhm nh. B sch b thu li, sau ny chuyn
n tay Trng Gic.
B Thi bnh kinh c lu gi trong kho sch Chnh thng o tng gm 119
quyn, thc t ch cn 57 quyn; ni dung phong ph, ch yu phn nh t tng
thn tin v quan nim thi bnh ca o gia bui s khai, l tc phm tiu biu ca
phi ph thy trong o gio. Thi bnh kinh c chia thnh 10 b theo th t
ca thin can l gip, t, bnh, inh, mu, k, canh, tn, nhm, qu, mi b gm 17
quyn. Sch Thi bnh kinh sao l b sch thu gn li ca b Thi bnh kinh do
L Khu Phng Vin mt o s i ng bin son, cun sch gm 17 quyn,
c ct gi trong Chnh thng o tng l mt ti liu qu bc u
nghin cu Thi bnh kinh.
Tuy l mt in tch v tn gio, song Thi bnh kinh cng cn l mt tc phm
trit hc qu bu. l mt t liu quan trng nghin cu v t tng o gia,
php tu dng ni an v t tng trit hc thi c i. ng nhin, Thi bnh
kinh khng phi khng cn c nhng phn hn ch nh cc phn ph ch, ba
thut, cho nn n c gi l sch thn. ng nh li bnh trong sch Hu Hn
th: Sch bn v m dng ng hnh nhng cng thm tht nhiu li bi ton
nhm nh. Li bnh khng phi l v cn c.
203
THI B
Thn th v gi, cn nguyn khng cn vng chc, t bit h tn gy kh khn,
nhng c chn s ch dy, thu hiu php tc, nhng s h tn mi nm ch cn
100 ngy hoc 1 nm b tc c th tr li th lc vn c lc ng trinh. Tin Tng
ghi: Thi kh quy l gi l hon nguyn.
THI CHIN
Thi t c i tng chng phi t nhin m vy. chng phi t nhin th t c
i ch, c i ch th t c nh nhau ging nh m dng i ch, dng thy
dit ha, ly kim pht mc, nh long h nh nhau cho nn gi l thi chin. Luyn
an do din hng mi th ng ty hon ton nh Hunh B cng bc li ko
mi sum hp. Ng Chn ghi: Dn an nc giu mi yu cu tham gia chin u,
chin u xong mi c th thy bc thnh nhn.
THI CC
Va c mt im linh quang ch t trong gi l thi cc, trc khi cha c mt
im gi l v cc. Din hng l m dng ca thi cc, din l nguyn kh, hng
l nguyn tinh. Ng chn nhn ni: Thi cc tnh thun nh c ng, tin c linh
khiu trc mt.
THI DC
1 Ch trng thi n nh ca tinh thn v hnh th (thn hnh) trong hnh ng.
Mch vng ghi: Thn tm bt ng l Thi dc.
2 Ch gi ng, m dng qun bnh, hoc tng giao. Linh bo hoa thp: Qu ly,
rng h giao cu gi l Thi dc.
3 Ch vic ly lnh kh a vo an in l Thi dc. Thanh H B Vn ghi:
Kh trong c th con ngi ty m ng, hnh l hnh, dng l dng, nn
a vo trong nh gi l Thi dc.
THI DC T PHP
Bn php thi dc. 1 Tnh ri sau mi sinh, 2 Cu kt ri sau mi sinh, 3
Giao cu ri sau mi sinh, 4 nh tc ri sau mi sinh. Kinh ghi: Thi th lm
nn ci ban u, tru thim thnh tu ci sau cng.
THI DNG LU CHU

Ly l thi dng thuc tm, ging nh lu chu trn tut, khng th cm nm, trn
nm, trn thng khng bao gi dng ngh cho nn con ngi c ci kh sinh gi
bnh cht, bi n khng th tnh nh. Linh nguyn i o ca ghi: Vt ny u
tng c v tr nht nh, ty thi bin ha do tm , ni thn cm nhit l m hi,
hi mi cm phong l nc mi, ni thn cm s ngh nh l tinh, ni mt cm s
bun kh l nc mt.
204
THI I DC
Lc cng phu tiu chu thin vin mn c su th chn ng, dng quang thy
ba ln hin, chng minh i dc sp sinh lin dng nh mt trung in,
khng th tm ri trong chc lt. Ha Chn Qun ni: i dc nu khng dng
nht nguyt giao quang, cn khn hp th th nh vo vt g lm?
THI HA
Ch kh ca tri t giao hp thnh mt. Ni v m bnh dng b (m dng
qun bnh) ca thn th. Ng tr kinh kh ch: ng phng nht kh ha vi Thi
ha.
THI HUYN
Ch trng thi luyn cng thu th phn thnh. Tc l thanh sc u dit, ng tnh
u qun, nghe khng dng kh, nhn khng dng thn, linh minh khong trit,
qung i h tnh, k diu khng b bn. Thin tn ni: Qun mt th nh sng
trn y, dit tai th tm thc thng su; c hai u qun th gi l Thi huyn.
THI NGUYN KH
Nguyn kh hot ng bin thnh nguyn tinh, ly nguyn thn hp li gi l thi, l
thn kh giao hp m chn chng sinh sn. Bch T ni: Ly s ngi ngay ngn tu
tp nh l thi th.
THI NHT TINH NGUYT HOA

Nht ch tm (tim), Nguyt ch thn, tc thu lm chn dch ca tm, chn kh
ca thn.
THI PHP
Cch thi kh. Thi c n dng linh nim iu khin kh h hp thi, bi linh
nim ch c th cai qun kh m khng th thi kh v l, cho nn bc cao chn dng
kh h hp thi kh em v l. L Ngc Kh ni: em thn ch kh l thi dc, ly
kh hp ph l hnh ha.
THI TH
Thi th c hai chng cng phu, chng th nht thi ngoi dc ni m kiu, chng
th hai thi ni dc ni trung cung. Ly s ngi ngay ngn tu tp tnh nh lm c
s cho thi th. Th Chn T ni: Thi l thi ngoi dc, th l th ni dc.
THI THNG
Ch ci tinh chn dng tin thin ca con ngi. L s bt u ca nguyn thy,
v cc ch tn.
THI TIU DC
iu dc lu, cn c lp, nh trong nh pht hin manh mi th l tiu
dc, cn gi l chn chng. Cn nn ngng thn nhu , ly nhu ch cng, y l
205
thi. Lu ngy t nhin vo trong l ha hp nung luyn, h hp trong h v
ch n sinh trng m thnh i dc, chn chng mt khi c th c vnh vin.
Vn Dng T ni: Mun tm tin thin chn chng t, phi nh hn n cn c.
THI XUNG
Ch trng thi tinh thn cc k hi ha. Thi tc l cc, xung l iu ha.
THANH H
Ch cnh gii thanh tnh h v.
THANH L
Phng ng sc xanh thuc mc l thanh l, ha vn cha trong mc m v hnh,
l chn ha tin thin do b ng m pht ra ngoi bin thnh phm ha hu thin
hu hnh. Tnh n thch tn ra bn ngoi, t chy bn thn m chng bit, tha dp
n cha tn ht nu lin dp tt th ha vn cn trong mc, mc vn gi c s
tn ti ca n. Thn ngi nh mc, tm ngi nh ha, nu nh dit vng tm bn
ngoi th chn tm cn li trong thn m thn c th trng tn. Ng chn nhn ni:
Kim t thy hng tr li bch dch, hng do bnh huyt tr li thanh l.
THANH LONG
Chn hng, v v tr ca n hng ng gi l thanh, v n hung d kh ch phc
gi l long. Ng Chn Thin ghi: Bch h Ty Sn ang hung d, thanh long
ng hi khng th ng.
THANH TNH PHP

Thanh l bn th ca thin, trc tin lm trong sch ngun tm, gn lc kh hi.
Ngun tm trong sch th s vt bn ngoi khng th quy nhiu, kh hi sch s th
ngoi t khng th xm phm. Thn vn tnh phi hp vi tm thanh, khng trn
khng nim th tinh bng y, gi l thanh tnh. Tm ng th ha pht, ha pht
th phong sinh, phong sinh th thn thy lan trn. Bi thn thy tnh lng th trong,
tm ha dit th nh, y l l t nhin vy. Nh dng tinh nh thn, chng b vt
ln ln gi l thanh, c th phn thn phc kh yn n bt ng gi l tnh. Khng
nhim mt trn gi l thanh, chng sinh mt nim gi l tnh. Kinh Nht Dng ghi:
Mt nim khng khi gi l thanh, linh i khng vt gi l tnh.
THANH TRC
Ch trng thi ca tm cnh. Tm bt ng, nc chy v ngun nn trong (thanh);
tm ng nc chy theo dng nn c (trc). (Kim an hc vn).
THNH THAI
L chn thn chn kh. Thai kt hp mi thng thai trn , mi xut thai gi l
anh nhi. Ba nm b mm cng phu hon mn gi l thin tin. Chn nm ng vch
hon h hp o gi l kim tin. Trn H Bch ni: Hi th vng lai khng gin
on, thnh thai thnh tu hp nguyn s.
206
THN NI THN NGOI
an Kinh ghi: Tin thin nht kh n t h v. Dc l ngoi dc, b gia ng
gia, nam n v chng, thi dc bi tip n ni bng mn t o suy on cn r,
k mi hc ngu dt b h khuyn lm iu xu. Mt khi vo ca ny chp m bt
ng, rt ng tic. Bi tin thin i o khng ngoi thn cng khng trong
thn m cha trong hnh sn (thn th), c tm th tm khng thy, c th nm
khng c, n n t h v. Nu tm cu bn ngoi th nh m trng y bin
cng tm cng m mt, phi bit i o l nht kh, l gc ca tnh mnh. Tuy n
trong thn m c tm tm cu th khng c, bit hiu l chn din, ging nh g
c la m trong ngoi khng th thy hnh ca n. Chn tnh trong thn ngi
khng hnh cht, nu c tm tm cu th bin thnh dc tnh, khng phi l tin thin
nht kh, khng dng g c. Ng Chn ghi: Khng nn on m ngoi thn,
cng khng nn s m trong thn.
THN TM TAM TH
Tc ba th tinh kh thn, v tinh sinh trong thn, kh cha trong tm, thn n trong .
Bi thn khng ng th tinh ha, tm khng ng th kh ha, khng ng th
thn ha. Onh Thim T ni: Thn tnh tinh l mt nh, tm tnh thn l mt nh,
khng ngu nhin t thnh mt nh, h tm th thn vi tnh hp, tnh tm th tinh
vi tnh hp, i nh th tam nguyn hp li lm mt.
THN AN
an ca luyn kh ha thn, mi thng dng thai. V khi y luyn n ht, ha
hp vi thn v hnh, nn gi l thn an. V php y ch linh nn gi l thn an,
thn tin. L T ni: Dng thai mi thng thn an kt, nam t mang thai h
bnh thng.
THN GIAO TH BT GIAO

Tc l dng l t bp, iu ha nh ln; va long va h, iu ha m dng, hai
huyn giao nhau, ng tnh bn cng phu, mt chu thin ha hu, ln lt sing
nng thc hnh mt vng ri tr li ban u. Ba quan thun thc, hai kh ha hp,
kt thnh thnh thai. Thn giao th chng giao cng chnh l thn kh trong thn
giao nhau, th khng ng khng lay, l tin o. Th giao thn chng giao, nam n
th tc giao cu l nhn o. Bch T ni: Tinh huyt nh mnh t giao cu, v
chng trong thn k diu thay!.
THN HNH
Thn ging nh la, hnh ging nh cy uc, la m khng c cy uc th khng
ch g, thn khng c hnh th dng ca n da vo u m hin by. Thn khng
dit th ha trng tn, ha trng tn th hnh khng hoi, hnh khng hoi th hnh
thn u diu. T T Dng ni: Luyn n ch hnh thn thm hp mi bit sc
tng tc l chn khng.
207
THN HA
Thn l thn ca nht nguyt hp nht, ha l ha ca nht nguyt vng lai. Vn vt
chng phi thn th chng sinh, chng ha th chng thnh. Mt l thn, hai l ha.
Chnh v thn cho nn hay ha, chnh v ha cho nn hay thnh, hay ha hay thnh
cho nn thn ha kh lng. Con ngi c th hiu r thn nh th no tc l bit
ha nh th no? m dng vng lai ging nh trc xe xoay chuyn khng bao gi
dng ngh tc l thn. Dng kh xut m kh vn vt dui ra, dng kh nhp m
mi vt co li, ra vo co dui ty thi bin ha, y l ha. Tham ng ghi: Hiu
thn bit ha, dng i th m li, trc xe xoay chuyn, ra vo cn co dui.
THN HA
L nh sng ca tm thn, nh sng ny phn chiu c th nung b bi bm trong
thn, t chy tt c ni ma, luyn an trc sau u phi nh vo sc ca thn ha
ny. Bch T ni: Thn tc l ha, kh tc l dc, em thn ch kh m thnh
o, ly ha luyn dc m thnh an.
THN KH
Thn l ha, kh l thy. Thn kh ca hu thin l thy ha hu hnh c th thy.
Bi thy thch tnh, ging nh trong thn lc th ha tinh thch chy xung tch t
m nh. Ha thch ng ging nh thn trong tm, khi suy ngh th bc ln m tn,
y l o thun hnh. Thn ca tin thin nh la trong g khng th thy,
ging nh nguyn thn ca con ngi n np trong thn m khng hin, n khi
ng th xut hin ni mt tai mi li thn, bin thnh thc thn, thuc v hu
thin. Kh ca tin thin nh nc trong khng kh, n trong my rng, thy c
khi n bin thnh ma mc ri xung m hn trc, ging nh nguyn kh con ngi
trong thn ngoi thn khng ch s n, n khi thy n lin bin thnh trc tinh,
thuc v hu thin l vt v dng. Thy ha trong tri t c s tun hon nh nh
sng mt tri chiu thy khin kh nng bay ln bin thnh my rng. Ha nh thy
gip m khng tn cho nn thin a nht nguyt c th trng cu; thy ha trong
thn ngi dng ri khng th tr li cho nn khng c lu li lu. Con ngi c
th phng theo s tun hon ca thin a nht nguyt th cng c th trng cu
nh thin a nht nguyt. Kinh Linh Bo Nhn ghi: Thn kh ny diu hp thi
h, th khng ny t nhin thuc dng, t khng sinh t, thng nhp v hnh, hay
chng o v, cho nn hai dng thy ha, chng phi thnh th khng truyn.
THN KH
Trong h v c vt gi l thn, trong yu minh c tinh gi l kh. T an Dng
ni: Long h l kh ban u, thn kh l tnh mnh, gom li ch c hai ch, hai ch
vn ch c mt l.
THN KH GIAO HP
Thn vo kh huyt thn kh t nhin giao hp. Kh hp vi thn nh t vng theo
tri, thn hp kh nh nh sng mt tri chiu soi mt t. y l o tun hon vy.
Bch T ni: Ly thn ch kh m thnh o, em ha luyn dc m thnh an.
208
THN KH H TNG
Lc tinh sinh mun chy theo bn ngoi, em thn vo trong tinh th kh h hp
theo hiu lnh ca thn nhip tr v trung cung, hn hp thn kh, thn l ha m
kh l l. Nhng mun n n np bt ng ch c thn mi c th ch ch, lc ny
thn bn trong th kh l dc, thn l l. Tin Tng ghi: Cht gp thi c n
khng th vi vng thc hnh t t quyt, ch l ngng thn kh huyt, tc tc quy
cn. Lc ny khng c nh kh, ha hu, dc vt, m nh kh, dc vt trong
tm ch ny.
THN KH HP NHT
Kh tin thin luyn kh ha lm thn th kh hu thin cng t phc bt ng, y l
thn kh hp nht. Kinh Linh Bo Nhn ghi: Lm cho thn kh ny diu hp
ni thi h, th khng ny t nhin khng thuc v m dng, t khng c sinh t.
THN KIM
Dng thn thng ngy ngay thng cng trc cho n lanh li sc bn ging nh
mt th thn kim th c th qut tr tt c ma chng, yu t t nhin n hnh. T
Tam Phong ni: S truyn c rn gm Thanh x, khn nh cn l nung luyn
thnh, kh sinh st chng phi kim chng phi thit, khng hnh khng bng t
thng linh.
THN L
L t khiu (l mi), v n l ca ca thn kh ra vo, an gia gi l ngoi h thn
l. Kinh Hunh nh ghi: Trong thn l ang tu sa, h hp trong l nhp an
in.
THN MINH
Trong tnh nh cht c mt im linh quang pht hin, l diu gic ca chn tinh
nguyn dng. Do v n diu gic khng c tp nim m thn kh trong sng cho
nn gi l thn minh. Chu Ngc Tp ghi: Gic trong gic ri ng trong ng, mt
im linh quang khng che ch.
THN MC
Thn ca tri ni mt tri, thn ca ngi ni con mt, ch nh mt n thn
cng n, thn n kh cng n, cho nn luyn an khai quan trin khiu n dng
thn mc ny. Khu T ni: Thy ha t giao khng c trn di, mt bu sc
sng ti i mt.
THN THT
Ch thng tr lc luyn an. Lc luyn tinh ly h an in lm thn tht, lc
luyn kh ly trung an in lm thn tht, lc luyn thn ly thng an in lm
thn tht. Lng Nhin T ni: Cha r thn tht mun vic quy nhiu, liu t
tm in mi s an nhn.
209
THN THNG
Dng thai m i nh, b mm xong th thn thun, lc ny ra vo khng gin
on, thn bn ngoi m t ch thng t v ngi, bin ha t do. Kinh Sinh Thn
ghi: Thn thn l mt th l chn thn, thn vi thn hp, hnh vi o thng, n th
an hnh ni thn, hin th hp thn ni kh, gim ln thy ha m khng hi, i
nht nguyt m khng bng, sng cht do ta, ra vo khng gin on.
THN THY
Thun hnh l vt trong qu trnh trung gin lc tin thin bin ra hu thin, l cn
nguyn ni tin thin ni bt ni hu thin. Nghch hnh l hu thin tr v tin
thin, lc qu gi l thn thy nhp hoa tr. C Tin ni: Luyn an khng
php no khc, ch l thn thy hoa tr.
THN TIN
Luyn an luyn n kh ha ht, hp thn kh lm nht th, thn nng kh, kh
nng hnh m sinh. Nay kh hp vi thn m khng nng ni hnh, thn c
kh th m c php thn c th bin ha v cng, n hin kh lng, y khng phi
l thn tin th l ci g? Chung T ni: Nu bo l ny thn tin ni, thin a h
v trn di ng.
THN TC
Thn l ch t ng hnh ng tr vi kh. Tc l c quan tin kh thoi kh. C
quan khng th thiu ch, ch khng th thiu . Dng c ba th mi l cng phu
chu thin chn chnh huyn diu, thiu mt th kh thnh chnh qu. Nhng thn kh
ng hnh ng tr m khng ri, kia lm ch trung cung nh trc bnh xe bt
ng m vnh xe t xoay chuyn. T T Dng ni: Canh gi dc l xem ha
hu, mc cho thn tc theo t nhin.
THN
Thn l th, l dng. Thn v vi, hu vi. Thn ly lm chnh gic, ly thn
lm chn nguyn. Thn ch v tnh, ch v ng. Chung T ni: D ng l tm,
kh phc l .
THN MT
Luyn an cn phi cn thn b mt tin hnh, my may khng th hn lon. Cn
thn mt hnh th m dng khng th trn trnh s tnh ton, ma qu khng th
lng c thi c. Nhp Dc Cnh ghi: Mt mt thc hnh, cu cu ng hp.
THP CNH
Mi th cnh tng. Lc cng phu luyn an n dng thai c mi cnh
tng hin ra, chng minh cng phu chn chnhtrong qu trnh luyn an. T khi
kt thai sinh khi: Thng th nht c ho quang, thn kh tuyt. Thng th hai chim
b ct ku sau t, can kh tuyt. Thng th ba hng l y nh, ph kh tuyt.
Thng th t thn th co rt, tm kh tuyt. Thng th nm ming nh ra hoa sen, t
210
kh tuyt. Thng th su kh vn dng qu, cc lu ht. Thng th by my ng
sc che nh, dng thn phc sinh. Thng th tm nh bin thnh vng rng, c
thm mc trc thm, hai dng ph can phc sinh. Thng th chn ha long vy
quanh thn, dng tm phc chiu. Thng th mi ming nh kim quang, dng
t sng tr li. T Tam Phong ni: Mi thng cng hon mn to ha vng chc,
nu thm ha hu t tn thng an, tin phng kh huyt u qun ht, bo nh
kim l khng cn xem.
THP GII
Mi gii. Hc tin t phi gi gn gii lut, gi gii th thn h php thng hu
hai bn, yu ma khng dm n gn. Mi gii: 1 T dm, 2 Gii st, 3 Gin
d chi mng, 4 c ngm, 5 Qu i qu no, 6 Nhn mi tam quang, 7
Khng nhn tin ca bt ngha, 8 Say ru, 9 i tiu tin v hng Bc, 10
Khng n ng vt m cm tinh l thn mnh v cha m. L T ni: Trai gii hng
cng thnh cu chuyn, nh do gi gii qu thn kinh s.
THP HU
Mi hu. Luyn an cn phi hiu r mi hu ny mi c th nhp tht hng
cng. Mi hu l: 1 Lc thi tiu dc, 2 Lc phong c, 3 Lc tiu chu
thin, 4 Lc tin thoi in o, 5 Lc mc dc, 6 Lc ch ha, 7 Lc thi
i dc, 8 Lc phc thc, 9 Lc i chu thin, 10 Lc thn xut thn.
L Tin ng ni: Chu thin ha hu phi do tin truyn th, ngi th tc ni ra c
g chn chnh?.
THP NGUYT
Mi thng. Mt nm ngoi tr hai thng mc dc, trong c ba trm ngy,
3600 gi, ba vn khc, u l ha hu ca s n dng, cng l o ca tri bch th
hc. Chung T ni: Mi thng cng thun cn th thnh tu, t nhin lnh nng
khng n xm hi.
THP NH CHNH CNG

Mi hai cng phu chnh. an php c trnh t nht nh, nh ngc dch kim dch
hon an. Mt l luyn k, hai l iu tc, ba l iu dc, bn l thi ngoi dc,
nm l vn chu thin, su l ch ha, by l thi ni dc, tm l qu quan, chn l
phc thc, mi l dng thai, mi mt l xut thn, mi hai l xung c. Tin
Tng ghi: Mi thng mc dc l chnh cng ca s luyn an, mt trm ngy tin
ha thoi ph chng qua iu ha tr gip mc dc m thi.
THP NH QUY TC
Mi hai quy tc. Tiu chu thin vn hnh c quy tc nht nh, nu khng y theo
quy tc, khng soi theo chnh l, d c an kt thnh th chc l an gi, cho nn c
s gi dng 36, gi m 24 theo quy nh, ch c hai gi mo du mc dc khng
c s. Mi hai quy tc l mi hai canh gi. Gi t phc kh ti v l, gi su lm
kh n thn ng, gi dn thi kh n huyn xu, gi mo i trng kh n gip
tch, gi thn qui kh n giao o, gi t cn kh n ngc chm, gi ng cu kh
211
n n hon, gi mi n kh n minh ng, gi thn b kh n thin trung, gi
du qun kh n trung qun, gi tut bc kh n thn khuyt, gi hi khn kh n
kh hi. Tin Tng ghi: Mi hai quy tc l mt chu thin.
THP NH THI THN

Mi hai canh gi. Php cng phu tiu chu thin phi tun theo quy tc 12 a
chi, ch mi b v trc ht phi bit r mi c th thc hnh cng phu, gi
dng tin ha dng s 9, gi m thoi ph dng s 6 u c diu dng nht nh.
T N Hon ni: Trn tri phn r mi hai gi, nhn gian chia lm l trnh luyn
an.
THP NH TRNG LU
Tc mi hai t hu, t u yt hu thng xung ph khiu, cho n ni tim, mt
l di tim gi l ging cung, l ch long h giao hi, di na ba tc su phn l
th ph, bn tri l minh ng, bn phi l ng phng. Thanh long bn tri,
bch h bn phi, gia c mt ci huyt rng mt tc hai phn l ni cha kh.
Khu T ni: Dc thng sut trng lu do li thng m chy xung gi l phc
thc, tng bc i xung dn dn.
THP NH VT KH
Mi hai vic ch nn lm. Luyn an phi bnh tm tnh kh lm, cho nn c
12 vic ch nn lm: 1 Ch cu mau hiu nghim, 2 Ch nn li bing, 3
Ch sinh lng hiu k, 4 Ch min cng lm, 5 Ch ngi nh cy kh, tm nh
tro lnh, 6 Ch chp trc hu vi, 7 Ch hin ra ni hu tc, 8 Ch kt ni
tn tng, 9 Ch chuyn lo gi gn, 10 Ch ri vo ngoan khng, 11 Ch
khoe khoang hiu nghim, 12 Ch tu m luyn ui. T Tam Phong ni: Tnh
lng tnh khng tm khng ng, ngi khng hn trm tn lon ng khng thy
ma.
THT GII
By l s thnh ca ha, nh sc ha thnh s sung tc m bin nhc thn thnh
php thn. Gii l xc ve thn phm thot khi dng thn m bay ln gia ban
ngy. La Ph Ngm ghi: Tht gii tht thoi thnh i hon, t thnh hnh, tn
thnh kh.
THT HU
By th hu. Mt hu tm nh d gic, hai hu bnh c u tiu, ba hu bi b
h tn, bn hu kh thn sung, nm hu ha hnh lm kh, su hu ha kh lm
thn, by hu ha thn lm h, hnh thn u diu. Thin Dnh T ni: Nu l k
hc o lu tm nh nhng thn khng tri qua mt hu no, th mng ngn
ngi, thn nh u, nhan sc tn phai, m t cho l hu gic, cn xng l ngi thnh
o. Ci l cu o nh th tht s cha tng c.
212
THT HIU
By th hiu nghim. 1 Bnh c u ht, 2 Hnh sc bin thnh tr con, 3
Sng lu khng gi, 4 Thy c kh bao quanh thn, nh sng khp th, 5 Bin
ha ty tm, sc ng cn khn, 6 i c thi ha, ng vt hin hnh, 7 Cao siu
ngoi vt, vt ra khi bc thng. Liu chn nhn ni: Dc sn hiu nghim,
chng phi tm thi m c. o ch chn ch ngng thn tng ngy mt, soi li
kh huyt mi c c giam.
THT NAN
By iu kh. Luyn an c by iu kh: 1 Minh s kh gp, 2 Vic i kh
t khc, 3 n i kh ct, 4 Sc dc kh on, 5 Danh li kh b, 6 Vng
tng kh dp, 7 H n ai lc kh tr. La Hng Tin ni: Vinh nhc ngn ngang
y nh mt, lng xng bn rn bao gi nhn, lng ngi quanh co nh dng nc,
vic i chng cht ta non cao, ph qu trm nm kh gi gn, lun hi lc o d
tun hon, th gian vic ln l sinh t, bch ngc hong kim u ho huyn.
THT NG
Cng phu by ngy, n ngy th nm bng nhin an in nh ha chu chy
thng ln n tm in, ri li chy xung hng v ngoi thn. Nhng ngoi thn
b khiu lu khng ng ra, lin t ng hng v v l ring m ra ng
mi m i. H l ca ghi: Ba ngy tht ng t s u, din n nng nh hng kt
thnh thai.
THT NHT THI CNG

Cng phu tiu chu thin nh sng mt tri ba ln hin, chn kh ngng t trong
nh nhng n m khng hin cho nn phi dng thi cng mi c th thy trong
nh. C ha chu phi by hnh tng m sinh ng bn trong th khng cn chy
theo bn ngoi mi c th gi l chn din ni dc, kim dch hon an. Kinh
Hunh nh ghi: Trong by ngy m suy t khng ng ngh, nu thc hnh nh
vy c th trng sinh.
THT NHT T PHC SINH

Cht by ngy ri sng li. Sau khi phc thc i dc, tc nh trong tnh
trng ging nh cht, khng cn nhn ng vn vt, cn ch n by ngy o thai
mi c th vin thnh m khi phc tri gic, thc. C Tin ni: Nu mun con
ngi khng cht tr phi tng cht ri.
THT PHN
Trc tin thi trong tm, kh chnh dng s by. By l s thnh ca ha, tm
thuc ha, tc chn ha nhp vo h in, dng c chn kh trong thn ri tr
v ni tm in, gi l tht phn. Ng Chn ghi: Tht phn chu sa phn bn, cu
hon kim dch hon chn.
213
THT PHN CU HON
Ch cc giai on trong qu trnh tu o. Phn tc l ph hp (che kn), ch cho
thu kh huyt Tht biu Bt l kinh lc. Hon tc l quy nguyn (tr v ngun),
ch cho ly kh ca Ng hnh, ng tinh ca Tam yu, ng Nguyn ca mt vt.
Tht phn gm: Phn mch, Phn kh, Phn huyt, Phn ct, Phn ty, Phn hnh,
Phn thn. Cu hon gm: Hon thn, Hon tm, Hon can, Hon ph, Hon t,
Hon an phng, Hon kh h, Hon tinh tht v Hon thn.
THT THT BCH H

By l s thnh ca ha, tm thuc ha, trc em tm ha nhp vo an in,
dng c oi kim sinh thy, bin thnh h ty. H sinh hng ty sc trng, s
ca n cng l by. H ty tr li ni tm in, ri li xng ln thng in. Sau
khi thy ha giao nhau, n ging xung h in, t nhin thun phc m tnh nh.
L T ni: Tht tht bch h song song dng, bt bt thanh long gp mt cn.
TH DNG
Trong khng sinh ra c l th ca luyn an, trong c m v vi l dng ca luyn
an. T c cu khng l o cng l tn tnh, t khng vo c l l t tnh ch
mnh. Tnh mnh tin thin ly cn khn lm th, khm ly lm dng. Tnh mnh
hu thin ly khm ly lm th, tnh tnh lm dng. Trong khm ly cn chia ra th
dng, chn m chn dng thuc thy ha lm th, kh lng huyn thuc kim mc
lm dng. Bi cn thuc thi dng chn tnh, vn lng l bt ng, l th ca nht
m, do giao nhp cung khn nht m chuyn thnh tnh lin thnh mc hng trong
cung ly. T y m thn nm quyn, ly quang soi thu ra ngoi, l m bt nh ta
lu chu. Khn thuc thi m nguyn mnh, l dng ca nht m, c nht
dng trong cung cn th mnh chuyn thnh tnh, lin thnh kim din trong cung
khm. T y dng kh nm quyn, kim kh din hoa ch tim tng trong cung
khm, m mt bt trc c hin tng kim hoa. T y linh vt trong cung ly lun
lu chuyn bt nh, chn tinh trong cung khm n khng xut hin. o ca kim
an ly tnh lm th, ly ng lm dng. Onh Thim T ni: Th l mt, dng l
hai; th l tam nguyn bn lai, dng l tc dng trong ngoi.
TH TI
Ni ti l tinh kh thn c sn trong thn ngi. Ngoi ti l tin ca, bn b th
gian, nhng thin ti mi dng, tin ti bt ngha khng nn dng. an Kinh ghi:
Phm tc mun cu ca bu trn tri, lc dng phi cn n tin ca th gian.
THI GII
Ch ngi tu luyn thot ly th xc m thnh tin. Vn Cp Tht Thim ghi: Ni thi
gii l ni thn hnh gii ha. C loi thi gii khng cn xc tht, loi thi gii vn
cn xc tht. C trng hp ha thnh cy kim (kim gii), c trng hp ha
thnh cy trng (trng gii), c trng hp dng than la t chy (ha gii), c
trng hp cht chm trong nc (thy gii), c khi ha thnh nhiu loi khc nhau,
u gi l Thi gii.
214
TH D
Tnh tnh d bng m dng, v lc tnh ng khng c hnh tng, thuc v m,
lc tnh ng c hnh tng, thuc v dng. D bng long h, v long tuy c tn
m khng th thy hnh, h c tn m li c hnh cho nn long l tnh, h l tnh.
V n hay bin ha d cho dc vt, l dc vt t phi dng l nh nung luyn
mi c th phi hp thnh an. c s phi hp t nh nam n, v n hay diu
hp t nh v chng, v n c giao cu t nh khm ly, v n c k t t nh thy
ha, v n c ph trm t nh kim mc, v n c linh cm t nh din hng. V
ng vi php sinh ra th gian cho nn mn ci o sinh ra th php gii thch,
im bt ng ch thun nghch m thi. an Kinh ghi: Ly thn ngoi d cho
thi khng, ly tm thn d cho thin a, ly kh dch d cho m dng, ly t ng
d cho ng h.
TH TH
Th l kh hu thin, th l kh tin thin. Lc th th tc l lc ha tinh. Khu Ch
ghi: Hai th mt ha m en vng giao nhau, bn ban cho, bn nhn lnh m trn
di tip nhau.
THIM HNG
Hng l thn, na ng ban ngy m dng sng, na tnh ban m m m ti.
Dng sinh th m cht, thm dng th tiu mt m. T Trng Dng ni: ang
lc thun m phi dng v ha. Sau khi nung luyn dng kh pht sinh, thn minh
t n.
THIM QUANG
nh sng ca chn dng, kim thim tc l khiu ca chn dng. Thi h mnh
mng trng sng rc r, con ngi thy mt trng s d sng m khng bit tinh hoa
ca mt tri thnh th mt trng mi sng chi. Ai bit kim s d sinh ra l t ni
nguyt m sinh, con ngi thy kim sinh t nguyt m chng bit nh sng ca mt
trng xut pht t mt tri. Nht d cho nguyn tnh, thy d cho khm cung, tnh
va thy trn vnh rc r ging nh sao sa. Bi tnh ca kh cht dit, chn tnh
nguyn dng mi hin nh my tan trng hin, lc ny mi thy s vt xut hin
chnh l dc sn tng trng phi l tay thi th v nh thy cp lin bt ch
chy mt, thu v ni l nh. Mt im chn dng ny chnh l ch gi thim
quang. an Kinh ghi: B Ty Xuyn ngng u nhn, mt v thim quang thm
sng bic, lin kho h th tu nh bt, n cn k lng nng Hunh b.
THIN CN
Trong lc cung khn c cung cn c vch dng tinh l cung khm, do chn
dng ny pht sinh ngun gc ni y, cn l thin, cho nn gi l thin cn. y
l ch nguyn kh t hp, ci r ca vn vt, ngun gc ca bch th sinh si. Vo
ng ch nht dng sinh khi di ng m, thy n c lc c ch phi i dc
sn thn tri mi bit. Thiu T ni: a gp sm st thy thin cn.
215
THIN CHN
Chng nhn m bit, chng nghe m r, khng suy ngh m bit, khng ng m
gic. Khu Ch ghi: Tu o ging nh ngi nng phu nh c, cn phi nh tn r
th chng t thin chn trong tm ta t nhin pht hin.
THIN C
Luyn an n lc sn sinh dc c tin c h th, nhn ha hu b mt, thng
thin ct giu cho nn gi l thin c. B ngha l chng truyn v c, bi v c
cch tri qu xa, hu c t hp vi tri th thin nhn hp nht, c kia t hp,
php kia t c. Vng Dng Minh ni: Quan st s vt u c sc sng, t ng
thin c vo yu minh.
THIN CNG
Ti thin l mt v tr trc sau Bc u, ti thn ngi l chn . Thn v kh
huyt lc v nim v tng chnh l thin cng trong thn ta. Hn Nhin T ni:
Trong phc thin cng xoay chuyn, ngoi chuyn chui sao bc u i di.
THIN A CHI CC
Tri t c nam bc cc, con ngi c u bng cc. Trong thn c honh cch m,
trn l tri, di l t. Thin kh ging, a mch thng, trn di xung ha th tinh
kh t vng chc. Tm l tri, thn l t, tm ha ging, thn kh thng, trn di
giao, tri t yn n th sng thch, vui v. T Tam Phong ni: Tri t giao ha
vn vt sinh, hng ngy ung cam l ta mt ngt.
THIN A GIAO HI THI

Ch gi t, Khu Ch ghi: Khi thin a giao hp, trm ly c to ha m dng.
THIN A NHN UN
Thn l tri, kh l t. Nhn un l thn kh dung ha, l hin tng tri t ha
hp. Kinh dch ghi: Thin a nhn un, vn vt ha thun; nam n cu tinh vn
vt ha sinh. Tri t ly m dng giao cu m sinh vt, an php ly m dng
giao cu m sinh dc.
THIN A THNG GING

Kh tri ging xung, tn ra lm sng m, ngng t li lm sng mc. Kh t
thng ln, t li lm my, tn ra lm ma. Tch dng qu mc th sng m thnh
khi, my thnh rng. Tch m qu mc th sng m thnh ma, sng thnh
tuyt. Trong m phc dng m dng kh khng thng, kch bc thnh sm st.
Trong dng phc m m m kh khng ging ngng t li m thnh ma . m
dng khng hp, i chi nhau m sinh ra nh chp. m dng khng xng giao
nhau lon x th sinh ra cu vng. Tiu T ni: Mt tri trn khng chuyn di
t, mt trng di bin bay trn tri.
216
THIN A THY HA
Sau khi ng ch, trong t dng sinh, h ch n tri, tch dng cng tt sinh
m, tn ra m lm sng m, ngng t m lm sng mc, tan chy m lm nc.
Sau khi h ch, trn tri nht m ging xung, ng ch n t, tch m cng tt
sinh dng, tn ra m lm ha, pht ra m lm kh bay ln trn. Ng Nguyn T ni:
Nht kh bay ln vn vt theo m sinh trng, nht kh ging xung vn vt
theo m thu lim n tng.
THIN
Vn t thu trit tha hn n s khai t ho kip n nay. Tham ng ghi: Do
chi thi h, yt kin tin qun, ghi chp thin , hiu l chn nhn.
THIN H
Ch ty sng hoc gi l mch c. Tri v ngi tng ng, v tr c thin h,
ngi cng c thin h. Ni Cnh ghi: Thin h t ngi v V, C, t ngi v Dn
chy xung ng tnh, m tun hon trong khong tri t. C nhn ni: Nc
chy ra t di t Cn Ln, t V L li chy ngc ln, gi l Thin h.
THIN HOA LON TRY

Luyn kh ha thn, mi thng cng phu vin mn, lc thot ra xc phm th c
tuyt bay l t. T Trng Dng ni: Bng nhin chn ng hoa tri ri, pha
trc li c chn nhn.
THIN NGUYN
1 Ch tui th con ngi. 2 Ch mt loi o an. Huyn Phu Lun ghi: Thin
nguyn gi l thn an. Loi thn an ny trn nc di la, luyn trong nh Can
thn, khng cht sinh ra cht, s chn ln chuyn th thnh Bch tuyt, luyn
thm ba nm na th thnh Thn ph, n vo th phi phi nh tnh, l dc ha
cng linh, php l ca thnh thn.
THIN NGUYN NHN NGUYN

on Dng T ni: Thin nguyn l l t kh xut, thin mnh gi l tnh,
thng c v vi, khng th ly xt nt m cu, l cng phu thanh tnh, v ci ti
ngy xa khng gim bt, tnh mnh song ph, ch cn thanh tnh tu tr em nguyn
kh nguyn thn luyn n ch ch thanh ch h, ha thnh chnh ng chnh gic,
mi l liu ng. Nhn nguyn l kh t l xut, tn tnh ch mnh, h c hu
vi, dng ca n khng thi, l o phn hon, v t tha u c v vang cho nn
trc tin c hon phn diu , t em m an dng an nhi thnh mt khi,
luyn vo thi v thi h, tnh mnh song ton, diu dng nht kh l l rn c.
Th nn con ngi c kh chn nht nguyn th thnh tin, cng nh tri ban
cho kh m dng ng hnh thnh ngi.
217
THIN NHN
Tri sinh vn vt, con ngi linh thing nht trong vn vt, cho nn gi l thin
nhn, bt ng vi tri v khng th hp c ging nh tri. Trng T Qunh ni:
Thin nhn nht kh xa nay ng, v c hnh hi m ngn ngi, luyn n ch
hnh thn thm hp mi bit sc tng tc chn khng.
THIN NHN NG TH
Trn tri Hoa Ci 16 v sao ni cung t vi, ni thn ngi l ph; Tam Thi 6 v sao
ngoi cung t vi, ni thn ngi l minh ng; Vn Tinh 6 v sao trong sao
u sao Khi, hiu l Nam Cc, ni thn ngi l thn ca chu tc. Khu Ch ghi:
Chn ha l thn ca ta ng mt thn vi tri t. Chn hu l tc ca ta ng
mt tc vi tri t.
THIN NHN HP NHT

Thin l tm, nhn l vt; thin l o, nhn l kh ( vt).o vi kh vn l nht
nguyn. Khc nhau ch chia ra hnh nhi thng v hnh nhi h m thi. m ph
ghi: thin tnh l nhn, nhn tm l c, lp ra o tri on nh con ngi.
THIN NHN HP PHT

Na em thi dng chnh gia lng t, dng kh trong thn ngi va mi
trong m cc di bin. Lc gi t nht dng va ng l lc thin nhn tng
ng. Khu ch ghi: thin nhn hp pht, thi dc quy h.
THIN NHN NHT KH

Ch ngi v t nhin l hi th tng thng, mt th mt ht, qua li trong tri t.
Th l mt, nguyn kh l chung, do m ni Thin nhn nht kh. o gio cho
rng ngi c th bt chc tri t, trong tu ngoi luyn, ng nht vi t nhin,
nh vy mi c th trng th.
THIN NHT SINH THY

Thy sc hc, c kh ca mu k m thnh huyn. Th hay khc thy, chia th
thnh hai, hp th lm mt vt, mt vng mt en trn li lm tinh ca huyn
nguyn. thn ngi l nht dng sinh ni gi t, nguyn kh t bn di m ln
n bn t xng sng th 7 l ch ca hai qu thn. T trn m xung n bn
t xng sng th 11, l mt khiu gia hai qu thn. ang lc t th 7
nguyn kh t y m xut, ng n na m gi t dng kh pht ra th c th
nghim bit. H ghi: Thin nht sinh thy, a lc thnh thy, nht lc giao
nhau th c thy ca nhm qu.
THIN NHIN CHN HA

Ci dng hng ngy m khng bit nh la trong la, la ht th l cc
thng, thin nhin chn ha trong thn ngi ht th thn ny chng phi ca ta.
T Hm H ni: Dng ni an phi c thin nhin chn ha ko di trong th
ph.
218
THIN N HIN HOA
Cung ly ti bt qui l trung n, a v hu thin cn thin cho nn gi l thin n.
Nht m trong cung Ly nhp vo trong khun th c chn din trong cung Khm
m ha ra din nh hoa, lc n ra l biu tng hin dng. Bo Chn T ni: Gi
thi dng liu din tnh hin, ma ti hoa o hng tnh khai.
THIN PH
Ch s hiu bit ha hu trong php ni luyn dng sinh tng ng vi quy lut
vn hnh ca nht nguyt, v vy m gi l Thin ph.
THIN QU
n ng n 16 tui dng kh y m tinh trn, tinh ny gi l thin qu. n
b n 14 tui m kh y m kinh nguyt chy ra, kinh ny cng gi l thin
qu. Trung Ha Tp ghi: Ha ph d dng dc chng xa, thin qu sinh ra nh
thy triu, bit thi th din vi hng nht t vt dc tn tiu tr.
THIN TM
L huyn khiu tc l sc sng, khng ch no chng c, khng lc no chng c.
C lc kh o lng m khng th thy, nh ng ch trong t ny mm, sc
sng bt u ny n nn c th thy, khng th cng tm m c, ch c th im
lng ch i, khng trong thn cng khng ngoi thn, mun bit ch tn ti
ca n khng ngoi sc chnh l khng. T Hong Thng ni: Trong tm c tri
tc l l ny, chng m mui thin tm th phi dung hp tm vi l.
THIN TIN
Th ng vi s vng lng rng rang ca tri, c ng vi s bao trm ca tri,
dng vi s v cc ca thin tm, vt ra ngoi ci tam thp tam thin. T Tam
Phong ni: Tu tin cn phi tu tin thin, kim dch thn an k lng xem.
THIN THNG BO
Chng phi trn tri xanh m l trn cu thin thn ngi, l ca bu ca cu
dng thin nh.Ngy xa Hong Hin Vin c chn ci nh m bay ln, y
l thin thng bo. Ni n thin thng a h, cn khn khm ly, nam n l
nh, ngha l m dng trong ngoi ca thn ngi m ni u khng phi nam n
l nh, nhng vt c tng. T Tam Phong ni: T y c th thnh thin thng
bo, mc cho l m ch ci ta ngy ng.
THIN TINH
Luyn an n trnh tng ng, t nhin thy c mi th nh sng, nh
chic gng khm ngc khng th m xu, y u do an quang t n gy ra.
Nhp Dc Cnh ghi: Thin ng tinh, a ng triu.
219
THIN TRNG A CU
Tri t s d trng cu l v s trng cu ca n khng t sinh ra m l sinh ra
t o. o l s bt u ca tri t v danh, cho nn tri t c n th thng
lng l, thng yn n m c th trng cu. Con ngi nu c o ca tri t
th cng c th trng cu ging nh tri t. L T ni: Nm c kim tinh cng
c mnh c, nht hn hng ng nguyt hng ty, trong y luyn c dc
trng sinh, ung vo sng lu bng tri t.
THIN A
Ch tt. iu cn yu th nht l kh tri n ha, ngi ni ty bc hng mt v
ng nam.iu cn yu th hai l trc thp sau cao, khng gn ni ng ln qua
li.iu cn yu th ba l xa la rng rm dt ht ting chim ku gi thi. iu cn
yu th t l cch tuyt dn c trnh xa ting ch sa g gy. iu cn yu th
nm l trnh xa ao chung tru nga khi b hi thi. iu cn yu th su l
ng nhn m m trnh m kh. iu cn yu th by l gn ni th trn tin
vic cung cp y thc. iu cn yu th tm l t trng, trn c kh lnh di
c vng ngc, gia c cam tuyn, bn cnh c lng ging tt. iu cn yu th chn
l in nc thng sut, ni sng thanh t. V Cn ni: Chn linh a, kt hp o
am, hi hp tin thin thu r i hon.
THIN TI
Tin ti trong sch. Mi luyn hon an t cn ca ci tin bc dng vo vic
chn t, tm bn o, kim an phng, song tin ti bt ngha khng c dng.
Cn phi c thin ti tc l tin ti c c bng s trong sng. C Tin ni: Tin
chng kh tm ch bn li kh kim.
THIT HN
L chn thn diu gic xa nay. Chn thn c mt th tm linh khng m mui, r
rng thng bit, th n chng sinh chng dit, tng n khng i khng n. Xt
cng ni tin thin a chng ai bit ch bt u ca n, truy tm ni hu thin a
chng ai bit ch chm dt ca n. Chung T ni: Ca sinh t ca mnh, c my
ngi tnh my ngi ng, m v thit hn t suy ngh, trng sinh bt t so ngi
lm.
TH PH
Th l khi ha ca chu thin, ph l vn tc ng. Chu Nguyn Dc chn nhn
ni: T giao cu nhau lu ngy chn dng xut ra m th ph.
THOT THAI
Ngoi thy bn thn ca mnh th ngoi thn c thn, y l thot thai. Phm thai
kt thun cho nn thot ra pha di. Tin thai kt ngc cho nn khi thot ra cng
ngc v pha trn.Nhp Dc Cnh ghi: Mi kt thai, xem bn mnh; thot thai
ri xem t chnh.
220
TH NP
Mt phng php dng sinh ca o gia. Tc l ht sc th ra bng ming cho
ht cc trc kh trong phi, ri chm chm ht vo bng mi cho khng kh trong
lnh vo y phi, ngi xa gi l th c np tn (nh c ht mi). Hn V
ni truyn ghi: Th np c th ko di tui th, o thnh th ng vo hng
tin nhn.
TH PH
1.Ni t m nh ngoi an o gio dng luyn ch ngoi an. 2.Ch H an
in.
THN KH
Nut kh (qua ming ri nut vo trong bng) cng tc l phc kh,Thc kh
(ung kh, n kh). ng Minh K ghi: Ta li n nut kh hn chn ngn nm.
THN IN XCH TRCH

Cn l thn, khn l xch, Hunh nh l thn in, huyn tn l xch trch. Thanh
long l in, bch h l trch. Kinh Hunh nh ghi: Ch cn kh h hp thu nhn
t tinh, thn in xch trch c th tri sinh.
THI CH THN TRI

iu dc thun thc th c thi c chn chnh n, tuy ang ng m m thn t
bit. Hn Nhin T ni: Ha pht t di rn, thn bit nh kh ng.
THU KH
o Ngn Thin Cn Thuyt ghi: Thn l ch t thu kh, thu c mt kh th c
mt phn bu, thu c mi kh th c mi phn bu. Tc l bn trong ly
tinh kh ca tri t, bn trong gom nguyn kh tin thin, thu gom ngng t li
luyn i an.
THU TM
Cn gi: ch nim. L cng phu trc c h th (bt tay xy nn). Thanh Hoa B
Vn ghi Nhng vo lc mt vng nim ny sinh, ci tm ngy thng khng c
tnh. Vi b n i, dn dn thun thc. Vng nim th khng c g ln hn h n,
trong n ngh li th khng h, mi th u nh vy, lu dn s t tnh.
TH BCH HC
Khm thy sc en, trong thy c kim gi l din. Din dng la un nng chy
pht nh sng trng c kh bay ln, luyn an ch ly kh y, khng dng n cht
kia. Ng Chn ghi: Trong en ly trng lm an mu.
TH HA
Ha ny khng phi phm ha bc ln, n xut ra t trong nc, n nu ni hnh
sn, khi n n linh gic t bit. Ly nhanh th c, nh sng rc r sng sm
221
cha l khng th t chy. Ly chm th b nc nhn chm, khng c chn s ch
bo th ng mong ly c. Ch Huyn Thin ghi: Theo thi lin thy Hunh Kim
Pht, sau khi qua ri kh gp Bch Ngc Tin.
TH KHM IN LY
Th khm in ly tc l ly mt ho dng trong qu khm b sung cho qu ly, t
lm cho hai qu ton dng v m l cn v khn sau khi ra i b ph hoi
c khi phc li m dng trn y nh cn khn tin thin vy. Khu Ch
ghi: Thnh nhn ly nim ca mnh lm b mi, dn dt ho dng trong qu
khm gp g ho m trong qu ly, m dng giao phi vi nhau, to ra qu thun
dng, nh vy gi l th khm in ly, khi phc li bn th tin thin ca n.
TH KINH
Tin thin th kinh l qu cn ca tin thin, nht m sp ng pha di qu cu.
Hu thin th kinh l tnh cng tt m ng, thi c ca tri ngi hp pht, l qu
khn ca hu thin, nht dng sp ng pha dng ca qu phc. Bch T ni:
Bch h th kinh chn ch bo.
TH NHT
Gi ci Mt. Mt trong nhng phng php tu dng ca o gio. Ch vic gi
cht ly hn thn hoc tinh, kh, thn trong thn mnh, khin n khng phn tn ra
ngoi m mi trong c th. o gio cho rng thn ngi cha hn, phch, tinh v
thn. Hn vi phch, tinh vi thn hp vi nhau, da vo nhau, con ngi mi c
th sinh tn. V th ngi tu o mun cho hnh th khng hoi, trng sinh thnh
tin t phi ct b thm mun v lng tham, ct t con ng chy ra ngoi ca
hn thn, khin n mi trong c th, cng vi hnh phch m ly nhau lm mt
cu ly trng sinh.
TH THNH
Thnh tht dc lng gi m khng gi, chng tc chng ly, khng tin khng thoi,
gi l th. T N Hon ni: Ly ngng thn t kh lm th thnh.
TH TH BT HNG
Thn tm bt ng, tnh ca mnh nu tr th kh ca ngi t hi, y l cng ca
bt hng, cho nn Kinh Dch ghi: Lng l bt ng, cm ri lin thng. Thi
Thng ni: Bit hng phng th l khe nc ca thin h, bit vinh phng
nhc l hang ng ca thin h.
TH TRUNG
Gi ci va mc. Tri t cch nhau tm mun bn ngn dm, bn mun hai
ngn dm l trung. Trong thn ngi mt tiu thin a, tm thn cch nhau tm tc
bn phn, bn tc hai phn l trung. Nh Nho gi l chp trung. Vn Th chn nhn
hi Thi Thng: Ch ct yu ca vic tu thn c ghi chng no?. p:
ni thm cn c th trung bo nht. Hi: th no gi l th trung?. Thi
222
Thng p: Sing nng t trung, ch phng dt, ngoi bt nhp, ni bt xut,
hon bn nguyn, vn s hon tt.
THUN DNG CHN KH

Kh thun dng tn ra th khng thy khng nghe trong thn, thu li th hay bit
hay nghe huyn quan. Khu Ch ghi: Bin ha thun dng tri t hp, trng
sinh nh cng phu diu.
THUN NGHCH
Thun l t khng vo c, nghch l t c vo khng. T Tam Phong ni: Thun
th ph n mang thai, nghch th n ng c cha. V Cn Th ni: Thun l
phm, nghch l tin, ch ti gia cn o in.
THUN SANH
Lc con ngi cha sinh ra nh tha hn n hng hoang, mi ngng mt dim l
bt u, ba thng th huyn tn lp, sau cng a b trong thai theo m h hp,
sinh ra m ct cung rn th sau khi ti tm tri t mt im chn dng ngng t
trong rn lin chng cn gn gi hi th trong thai. Hi th khng gi th tm ha
thuc nam ly l hn mun bay ln, thn thy thuc khm n l phch mun chm
xung. Bt lun n thng trm, thy ha mi th u c nh, y l o thun
hnh. Onh Thim T ni: Thun l o sinh mt, mt sinh hai, hai sinh ba, ba
sinh vn vt, h ha thn, thn ha kh, kh ha tinh, tinh ha hnh.
THUN TY
Nim ng th tinh thn hng v, kh ng th dc ng, tinh thn hng v th
nguyn thn hao tn, dc ng th nguyn kh l ra, y l l vn t nhin. V Tm
chn nhn ni: Vng nim va ng thn chuyn bin, thn chuyn lc tc no
tm in, tm in lon thn v ch, lc o lun hi trc mt lin.
THY CHUNG
Ngi tu tin c b quyt h th trc ht cn phi nhn chm tm ha xung
nc, luyn an bt u phi c ngoi dc, k n thc hnh cng phu chu
thin, sau cng phi ly kim lai quy tnh lm liu mnh. Mch Nguyn T ni: Ban
u l hng nm vo hang din, cui cng l din tr ni hng.
THY HA
Ti thin l nht nguyt, ti dch l khm ly, ti thnh nhn l sng sut li ch, ti y
o l tm thn, ti an o l thn kh. Thn l ha, kh l thy. i ngi n tui
trung nin, i khi thy khng hn ha l chim a s, thy nhiu th ha dit, ha
nhiu th thy cn. Thy l mnh, ha l tnh, thy khng hn ha, mnh khng
vn ton, ha khng c thy cu gip th s bc ln, do mnh cn nn tip sm,
tnh cn dng trc tin. Onh Thim T ni: Trong thn ngi nhng g bc ln
u l ha, nhng g t t chy xung u l thy.
223
THY HA CN LNG
Thy nhiu th trn ngp, ha thnh th kh khan. Thy trn ngp li ti tn, ha
kh khan so ni nim khi. ng m chuyn nht th t nhin khng tn, tnh m
hp c th nim t nhin khng khi, cho nn c diu dng ngang nhau gia tm
lng vi na cn. T N Hon ni: Thi th c phng php, vn dng c mc ,
cn lng c quy tc, thy ha c cp bc.
THY HA IN O
Thin nht sinh thy ri trong thi m hng bc, trong m cha dng. a nh
sinh ha bc ln n thi dng hng nam, trong dng cha m. Php tin dng
phng php nghch chuyn in o, di ha vo trong thy. Thy nng ln th
sinh ra hi bc ln ging nhau s giao quang ca nht nguyt. Onh Thim T ni:
Thy vng ni t, ha th thai cng ni t, tinh thy con ngi sinh ti t v, kh
pht ra cng ti t v, tinh thy khng c kh th chng ha.
THY HA K T
Thy ha l th ca din hng, ha vo trong thy gi l k t. Thn kh hp nhau
gi l giao phi. Hon an s mi c giao hp. T Tam Phong ni: Thy ha
k t chn din hng, nu chng phi mu k th khng thnh an. Onh Thim T
ni: Tinh hp thn gi l thy ha giao hp, i nh gi l ng hnh vn ton,
thy thng ha ging gi l k t.
THY HA PHN S
Mt phn thy, thy kh va ng sc cn cha . Hai phn thy, thy kh
vng trong lc thy sp mun bin m cha bin. y l nhm thy, nhm thy c
kh khng c cht. Ba phn thy th chy m nhim trn, nm phn thy chy i
xa, hn trc khng chu ni, u l qu thy, thun m m c cht th khng
dng, v th nn s dng hai phn thy vi hai phn ha. Bi ha ny nh la va
mi t, n m chng ro, sng m khng hng hc, thy dng hai phn khng mt
ci dng ca kim, ha dng hai phn khng khc ci th ca kim. Phi hp nh y
th thy n gip ha m ha chng ro, ha n luyn kim m kim sinh minh, kim
n sinh thy m thy c bn. Thy ha k t, kim ha ng cung, ba vt t th
lnh nhau kn o, bin ha thn diu kh lng. Tham ng ghi: Nm phn thy
c tha, hai phn cho l chn, kim nng nh ban u, ba phn lin khng nhp, hai
phn ha cng hai phn thy, ba vt cng th nhn nhau, bin ha ta nh thn.
THY H
H hng ty sc trng, nay n trong thy. Thy hng bc sc en m khng
thy. Trong en cha trng cn gi l hc din, l ngun gc pht sinh thin a vn
vt. Cha cht chng cha kh l m ca hu tnh, tinh ca thi m, bit danh ca
chn din. Khu Ch ghi: Ci cht l chn din. Tinh hoa ca thi m l m sinh
ra thin a vn vt.
224
THY NGN
Hoa trong nguyt do cm nht tinh m bin ha sinh chn din. T d thy ngn c
tnh xung ha hiu l chn thy, l tinh chn nht trong thn kh, tht ra vt do thn
kh tng hp l t kh ca vn vt l tinh linh ca tam ti, soi n nht nguyt
khng lc no chng chy, xuyn sut cn khn khng vt no chng . Tin gia
dng cch thi th em v kim nh, luyn c an hi sinh, ung vo lin thnh
chn nhn. T T Dng ni: Chu sa nung dng kh, thy ngn nu kim tinh, kim
tinh vi dng kh, chu sa cng thy ngn.
THY NGUYN THANH TRC

Thy l chn tinh, l ch sinh ra tinh kh, thanh (trong) l tinh v nim, trc (c) l
tinh hu dc. Kinh Liu Thn ghi: nh thn ton ngun nc trong. , lng
thn hnh ngun nc lc.
THY PH CU HUYN
Trung Ha Tp ghi: Thy ph cu huyn l luyn tinh thn kh lm cho Tam hoa
t nh, Ng kh triu nguyn m gi dng trong Khm. K s t o nm
vng hai l, ph m bo dng, h tm thc phc, tc l ly dng trong Khm
b vo m trong Ly, ti to thnh th cn khn.
THY TIN
Luyn kh ha thn n khi h hp dt th c th xung nc m khng chm, y
l thy tin, khng khc vi thn tin. Ch khc l thn tin c th xut thn m
thi. Ng chn nhn ni: V khng c kh h hp m xung nc khng chm, v
thn kh hp nht t khng c hi th, gi l hnh diu thn ton. Ch c hnh
thn u diu mi xung nc khng chm gi l thy tin.
THY TRUNG KIM

Cn l ba dng tin thin, ly vch gia lp vo cung khn, khn bin thnh khm.
Khm thuc thy, cn thuc kim. Vch gia trong cung khm l kim trong thy tc
l trong hu thin cha tin thin, ni thn ngi l trong khn phc cha nht
dng. T Tam Phong ni: Sa hng trong mc, kim trong thy, u hng v cung
ly cung khm m tm.
THUYN
Thuyn (ci nm) l dng c bt c, (ci li) l bt th. c c th th
phi qun nm, li. Luyn an cng vy, luyn c an thnh th phi b nh
kh m bay ln. Thy Khu T ni: p nt h khng tiu c kip, ln b ri th
b thuyn b.
THUYT TRC X
Ni ra xu h. Xa nay khi ni n sinh thc kh ca nam n l vic xu h.
Luyn an t phi nh ci ny lc u, nh vic ngoi dng bt c, khm ly giao
cu v.v... t d nam n, l s ngi hc khng hiu, khng c cch hnh dung cho
225
nn gi l ni ra xu h. T Tam Phong ni: Ni ra xu h, thc hnh rt k diu,
o thnh c lit vo thn tin gio, chp trc thn ny cng l cung.
TH HNG
Th l m, hng l dng, nht m nht dng gi l o, , n dng l khng
kt an, th no mi l phng thuc bt t, tnh mnh song tu l kim an. Tham
ng Kh ghi: Th hng nh nhau, ly s ging nhau gip nhau.
TH HNG KIM
Th kim l vn ha, hng kim l v ha. Hng kim l hng long, th kim phc
h. Khu Ch ghi: Bo kim th v hng, song song cm chn th, kim hng
chm rng d, kim th phc h cung.
TH M HUYN CHU
L chn din chn hng hp thnh, l vt chn khng diu hu.T Tam Phong ni:
i an nh th m (ht go), thot xc chn v vi, con ngi ung dc ny th
bng tri t.
THC THN
L m thn. Lc nhn sinh xut thai la ln mt ting, n theo ting ku m nhp
vo, khi y nguyn thn tin thin n thoi thc thn hu thin n thay th,
nguyn kh tin thin n i m kh h hp hu thin hin ra. Cnh Sm ni: Ngi
hc o khng bit chn, ch v trc y nhn thc thn lm bn lai thn, khng
bit n l ci gc sinh t v lng kip n nay.
THC K NG C
Kh c va ng chnh l thi gian y; nhn lc n nut nh mnh th bch th ca
mnh do dt xun, mi bnh u tiu tr. m ph ghi: n ng thi th bch th
khe mnh, ng ng c th vn vt bnh yn.
THC MU TH MU
Chn di khn trn l phc, khn l lo mu, chn l trng t. Trng t ni
nghip cha t phi nh m lp nn tng. Hai th ny lp tnh thn i dng ht
ci tch cha trong qu phc m by ra ch b mt ca to ha. Bi an c t kh
mu kh nn ly qui ho m t d. Mu kh l th kh tin thin, t kh l kh hu
thin trong thn ngi. T kh trong thn ngi kh trnh khi nn chy t, t phi
nh mu kh du dt nhng bc i ban u, sau mi tng thn tng quyn, t
nhin mng thai kt hi nhi, th ha thun dng m con ni nghip cha, cho nn
gi l nh m lp nn tng, y l nht ngha ca s tc an. Tham ng ghi:
Qu phc thnh lp ban u, trng t ni nghip cha, do m lp nn tng.
THC KIU
Cu thc. C thng h hai ci, thng thc kiu trong sng mi di n
ng. C bn con ng r, hai ng bn tri phi l mi, mt ng ni tin
226
khu, mt ng ni hu hu, trung h l li mm mi, trn n ng di t
khiu mt h mt tht. H thc kiu trong xng v l c bn con ng r, hai
ng ngoi thng i tiu tin, hai ng trong pha trn thng tm pha sau hai
khiu bn xng sng, ch c gia thng ty o trong xng sng thng n n
hon, trc cc o sau v l cng l mt h mt tht. Nhp Dc Cnh ghi:
Thng thc kiu, h thc kiu, thin ng tinh, a ng triu.
THNG AN
Tn thng an. Thy thng l do kh h hp ni tip t on gy nn th pht
hin m nhn m kh l tai ha, mau em hi th h hp thi phng thm ln
hon ton tiu dit lm xt nghim. Ha thng do trong khi m thc b vt c ha
lm tn thng, hoc nc nng ha tan dn ng an ha n ni c s tu an
nguy him. Li ha hu lin phi dng ha, nu khng th t tn thng an.
Nhp Dc Cnh ghi: Ha hu , ch thng an. Chung T ni: an chn
khng cn hnh ha hu, cn hnh ha hu t thng an.
THNG PHT
Kh ma xun pht sinh, tin dng ha gi l thng, kh ma thu pht ng, thoi
m ph gi l pht. Tham ng ghi: Thng pht ng xun thu, ti sng thun
lnh nng, t ho c nhn ngha, ty thi sinh vui bun, nh th ng bn thi, ng
hnh c th t.
THNG B
Thng ch u. B l b tng ng kn ch b tam quan: mt, mm, tai ng
cht, chng ngoi gii quy nhiu.
THNG CU KHNG LONG

khng l dng cc, dng quang thoi n ni thun khn, c khn n dng,
kh kia sung mn bn trong m tnh cc pht ng, m dng vt ln cho nn c
hin tng chin c ni hoang d. L mn m nui dng, dng kh tt m tr
v ci gc, li t trong m pht tr li, mt vng dng kh bt u t cung khn,
ti thng l ngy cui thng, ti bt qui l khn. Tham ng ghi: Thng cu
khng long, chin a ni hoang d, dng cu nh nhng, l quy c ca o, dng
s xong, xong ri khi tr li.
THNG C
Tm thun th trng rng, khng thm khng bt nh mt mi xa nay trc khi
cha m cha sinh ra, v thin chn cha b tn thng, m dng ha hp, nhn tm
khiu bt, o tm thng cn, nh gp bc ch nhn ch dy, ch thc hnh o v
vi liu tnh, thn gi huyn cung lin thnh chn nhn, rt gin d. Tham ng
ghi: Thng c v vi khng th ly xt on cu.
227
THNG HUYN
Tc l Tim (tm). Hunh nh ni cnh kinh ghi: Tim l Thng huyn, Thng
huyn u vin, kh lin vi thn, cho nn ni l Minh thng huyn (Thng huyn
ti tm).
THNG HUYN H HUYN

Thng huyn l khn bin thnh oi, mng 8 kim na cn biu tng D ca
mt trng, ba ln bin thnh cn. H huyn l cn bin thnh cn, ngy 23 thiu
thy hai lng biu tng ca mt trng, ba ln bi thnh khn. ng thng l
huyn, ng trn l an. Tham ng ghi: Thng huyn oi s tm, h huyn
cn cng tm, hai huyn hp vi tinh, th cn khn lin thnh, hai ci tm lng ng
mt cn, o dch chnh khng nghing.
THNG PHM AN PHP

Ly tinh thn hn phch lm dc ti, ly i ng ngi nm lm ha hu, ly s
b mc khng can thip lm vn dng. Th Chn sn nhn ni: Phc Hy h ,
tin thin i i, thng c c th hc theo, thng c l ci th ng trinh.
THU MINH
Chim ku. Thu l loi phi cm, tc gi l con c trng. Luyn an n lc i
dc qu quan, khi n ca ngc chm c m thinh nh ting chim ku, lc ny
khng c kinh d. Tin Tng ghi: Lc thi i dc, mt c kim quang, mi c
hi rung rung, sau tai gi thi, sau no c ting chim ku.
THU TO KINH SN
Kinh Sn tc l ca i ngc chm; trong by ngy sau khi thi i dc t phi i
qua ca i, y l ca i th ba. Lc n ca i ny th c ting nh trc to thu
minh (chim ku). Tin Tng ghi: Gi rt sau tai, chim ku Kinh Sn.
TIM PHP N PHP

Tim php l php hu thin ph th, cn luyn tinh li cn luyn kh; ha kh
ri, li cn luyn thn, luyn ri luyn na, ha cho n khng cn g c, thng
nh cng tt l liu ng. n php l php tin thin ng trinh, ch cn thng
nh tt cng, ti nh n huyn gic lin thnh chnh gic tc liu sinh t. Lun
Ta Vong ghi: Khng nng mt php m tm thng nh gi l n php.
TIN O
Tin ly Hunh nh, Tham ng, Ng Chn lm php, o th dng Thin Cm
ng, Kinh Thanh Tnh lm tng, cho nn Tin vi o php cng phu c hi bt
ng. C c ni: Siu tt c gi l Tin, khng tt c gi l o.
TIN HU DIU DNG

Tin thin t do hu thin thi th m c, cho nn ngng thn vo kh huyt mi c
th thn kh hp nht m phanh luyn. Hu thin t do tin thin quy cn m chng
228
qu mi c th hon phc nhp nh, l hai th phi cn dng cho nhau. C Tin
ni: Nu bo tin thin khng mt ch, hu thin s dng cng mt cng.
TIN HU GIAO CU
Tin thin giao cu,v tnh lp mnh, ch luyn ra mt chn dng danh mc c
nht. Hu thin giao cu, v thn hp kh, danh mc chia lm tinh thn kh, hn
phch tnh tnh. L T ni: Long h khng giao hp lm sao c hunh nha,
hunh nha khng c u gi l i c.
TIN HU THIN BIT

Kh m kiu cht ng l kim tnh, kh hu thin. Sau khi c chn chng, tiu
chu thin cng hon tt, lc tnh c ng l tin thin trong hu thin. Sau khi thi
i dc qu quan phc thc quy v trung cung mi gi l tin thin hon ton; n
kh cng phu n dng mi thng y , li c c ng mun ra th th thun
dng hin ra y l tin thin trong tin thin. T Nguyn Phng ni: Ha hu
v vi hp t nhin, t nhin chn ha dng thai tin, ch cn thn tc an o,
iu ha tin thin tip hu thin.
TIN HU THIN O
o ca tin thin ly tnh mnh liu tin thin, bi tnh s dng mnh nn gi l
tnh mnh. o ca hu thin ly thn kh liu hu thin, bi thn s dng kh nn
gi l thn kh. Tnh mnh thn kh tuy ging nhau m tht ra sai khc. Nhp Dc
Cnh ghi: L tnh mnh, chng phi thn kh, thy vi din ch mt v.
TIN HU THIN KH
Kh tin thin c c t lc hai kh cha m giao nhau dn n ph vo gia. Kh
hu thin n t lc xut thai th kh mt ting, t mi ming m vo. Kh tin
thin nh r cy, ngun nc; kh hu thin nh l cy, dng nc. Cho nn kh tin
thin kit th kh hu thin dt, nh r cy b cht th l cy kh ho, nh ngun
nc cn th nc dng chy. T Tam Phong ni: Thi th tin thin luyn hu
thin, tun hon hai kh l cn nguyn.
TIN KINH
Ch trc tc kinh in o gia, trong c mt b phn ni dung trnh by v l
lun c bn cng phng php thc tin ca kh cng dng sinh. T ny xut hin
trong Hoi Nam T: Hoi Nam Vng thch trng sinh, phc thc, luyn kh, c
tin kinh.
TIN L
C ba l quan trng l hong o, xch o, hc o, tuy chia lm ba song tht ra
ch l mt; phm phu thnh tin t phi i qua ba ng ny. Nhng ng ny t
phi c chiu ch ca Ngc mi c th i qua. Ha T ni: Loan hc khi n
ci my ta, Ngc Hong c lnh ln tin l.
229
TIN NHN
Tc l nhn tin, nh ung linh chi tin tho, hoc ung lu di dc tho thng
phm, hoc ch hon tn cao an u phi ung lu di; khi c php ny n c
ni ni rng c th tr bnh sng lu, tui th vi trm nm. Nu ch dn thnh kh,
theo thut nh ra nut vo cng c th th vi trm nm, ngi i dng n c th
sng lu khng gi lin d cho tin nhn. Tht ra tin nhn chn chnh t phi do
luyn tinh ha kh m thnh nhn tin, luyn thn ha thn m thnh thn tin.
Luyn thn hon h, ba nm nh b, lc thng y thn thng qung i, bin
ha khn lng, luyn s bin ha ln na th hnh thn u k diu, th trong sng
nh tri, c ng vi v cc ca tri t thnh thin tin nh y mi c th l i
La Thin tin. T Trng Dng ni: ng thin tm l thin tin.
TIN PHP
V khm ly sinh chn chng, chn chng sinh tiu dc, tiu dc sinh i dc,
i dc luyn thnh kim an, kim an sinh ra dng thn. C tin ni: o vn
v vi, nhng php c to tc.
TIN PHT HP TNG

Tin Pht hp tng l mt trc tc ca Ng Xung H v tu luyn o an. Cun
sch c 9 chng nn cn c tn gi l Ng chn nhn an o cu thin, tc l:
Ti s hon h nht, chn nh, thy nguyn thanh trc chn an o an
tam, ha tc hu ch ha cnh thi i dc thin c ng, i dc qu quan
phc thc thin c lc, th trung nht, xut thn cnh xut thn th thn php
bt v mt hu hon th cu. Tt c nhng iu u rt tinh bch.
TIN QUN
Sau khi luyn thn hon h, lc nguyn thn b xc m chu du thi h khng b cu
thc, khng ch no chng n, y l tin thin. Thy Vn Tp ghi: i ny nu
mun ln vn l, khng hp h v chng c tin.
TIN QU
Tin l chuy n i, chuyn i thn m vt b xc, t trong khng m sinh ra c
lin c vnh hng trng tn. Qu l tr v, tr v ch ban u m dit. Lun
Huyn Cng ghi: Cht t dng kh chng dit chng lm qu, my may m kh
cha ht khng lm tin.
TIN THAI
Ban u ngng t nh ht thc, ly m luyn dng, k n dng dng luyn m
th kh bin thnh tinh, tinh bin thnh hng, hng bin thnh sa, sa bin thnh kim
an. Tin Kinh ghi: Thn nhp kh thnh thai, kh quy thn kt an.
TIN THIN CHN KH
230
Th hng hoang cha phn, lc h cc tnh c, hn nhin khng c tng thin
a nhn ng, ng l lc n pht ng. Thng Dng T ni: Thi tin thin
chn kh ly non kh lm tin.
TIN THIN I O
Kinh Dch ghi: o ca v cc l tin thin, nhn lc thi cc cha phn, nhn m
khng thy, lng m khng nghe, khng c tn gi, cho nn gi l tin thin i
o.
TIN THIN NHT KH

Kh ny xut ra t trong h khng, khi n th c hnh c khiu, khsi i th c dt
m khng hnh khn khiu. T Trng Dng ni: H hp tng ng, mch tr kh
nh, tnh m sinh nh, trong i nh tin thin nht kh n t h khng.
TIN THIN TAM BO

Mt l tinh v nim v tng, hai l dng kh tnh cc m ng, ba l thn gic
ng lc v t v l. Thin Thy H ghi: i dc phi dng tinh kh thn, thi v
mt ch kt thnh an.
TIN HA THOI PH
Dng kh sinh tc l tin ha, khng th cho dng kh tiu hao. m kh hin
tc l thoi ph, khng th dung tng m kh tng trng. Nhng tin thoi cn phi
va phi, khng nn qu , cho nn phi mc dc iu tit. T Hon Dng
ni: Trong mi hai canh gi lun lun c dng ha m ph, phm tin l dng
ha, thoi l m ph.
TIN THOI
Tin th em ha vo l, thoi th dt ha ri l. Thm nhiu, khi ha l tin; gim
t, dit ha l thoi. Thun Ty Ngm ghi: Trc l t ng phn tin thoi, trong
nh cn khn nh ni chm.
TIN HU GIAO CU
Tin l thoi ngoi dc, l long h khm ly giao cu. Hu l thi ni dc, l cn
khn t ng giao cu. V Cn Th ni: Khi thin a giao vn vt sinh, khi nht
nguyt giao nng lnh thun, lc nam n giao t thnh thai.
TIN HU HUYN
Nguyt vo ngy mng tm l tin huyn, trong m sinh ra na chn dng, dc
miu cn mi khng th s dng lm thnh an. Nguyt vo ngy 23 l hu huyn,
trong dng sinh ra na m, dc kh gi ha hu qu , dng quang suy yu,
dng n khng gip g c. Chung T ni: Sau khi tin huyn tm dc vt, trc
khi hu huyn kh lng ton. Gia lc hai huyn l thi th, tin hu tn vong nh
gc r.
231
TIN HU HUYN GIAN
Nguyt vo ngy 15, ngy 16 l lc nh sng rc r trn y, trong khong khng
tin khng hu t c hin tng m mt, l ng lc nn thi dc. T T Dng
ni: Sau khi tin huyn trc khi hu huyn, dc v bnh thng kh tng ton,
thi dc em v nung trong l, nung thnh n dng t nu sc.
TIN HU TAM TAM

Trc ba ba l qu Cn ca qu Cu v trc, thun dng trong
dng, dng kh tin huyn na cn. Sau ba ba l qu Cn ca qu Qu
v sau, thun dng trong m, dng kh hu huyn na cn. Hai th na cn
hp lm 16 lng. Mi su l s nh sng y mt cn. Nh con ngi n
nm 16 tui l thi k dng kh thnh nht, l th trinh nguyn tin thin. Mt trm
su mi cn l mt m, u l tin thin m dng, l thi k cha phn xt. T
an Dng ni: Trc ba ba, sau ba ba, sp xp thnh mt m.
TIN NHT V
Lc ng, thn tin gic l chn . Nu gic ri m gic na th l hu gic, khng
th coi l tin nht v. C ni: Hng thng thng thm Tut, hng gi thy Ph
qun, Ph qun tin nht v, th nguyn khng truyn ngi.
TIU BO TRN (TIU T)

(?-1166) o s thi Kim, sng lp ra o Thi Nht. Ngi V Chu (nay l huyn
Cp, H Nam). u i Thin Khon Kim Hi Tng (1138-1140), sau khi c o,
tc l sau khi c tin thnh truyn cho b lc cu ngi, th mi vic cu cng
cm on, khng g l khng linh nghim. u i Thin Khon, o ny lan rng
rt nhanh t ni pht trin n pha ng V Chu, ri c hc tr truyn b ti
vng Triu Chu, H Bc, Chn nh. Xa gn hng ng, nhn ba lm mn ,
trong vng mt nm ti con s hng nghn. Nm Hong Thng 8 (1148), Hi
Tng gnhe tin, cho vi n kinh khuyt, ly l tip n, ban am cho ng gi l
Thi Nht Vn Th qun. Mt nm Kim nh 6 (1166). Sau ny c Nguyn
Th T ban cho hiu l Thi Nht Nht Ng Truyn Gio chn nhn, i qun
Thi Nht Vn Th thnh Thi Nht Qung Phc Vn Th cung.
TIU TC
Ch s vt thnh suy, vinh kh. Tiu ngha l tiu vong. Tc ngha l tng
trng. Qu Phong, Kinh Dch ghi: Tri t y vi, theo thi vn m tiu vong,
sinh trng (Thin a doanh h, d thi tiu tc). Cn ch s bin ha tiu trng
ca m dng trong mt qu, l mt hnh thc qui bin trong qu Dch. Trong mt
th qui, phm l ho dng ra i, ho m tr v th gi l Tiu, ho m ra i m
ho dng tr v th gi l Tc.
TIU CHU THIN

Php luyn an c thi gian c ha hu, c s tc, c khi ch, c ng tnh nh
nht nguyt vn hnh, c quy lut nht nh, khng th ni xng lm by. T Trng
232
Dng ni: Ng th bt vn gia nga, tnh ri li hi qunh chi. Mi khi ta vo
ch cho tm bit, cng phu ny trong trm ngy thnh tu.
TIU H XA
Tc l s vn hnh thng ging lc thc hnh tiu chu thin. Mun c Hunh nha
t trc phi ti mt, ging nh nng c gung nc, chuyn nc ngc ln m
chu lu khng dt. Tin Tng ghi: an in thng n nh n hon, t vn h xa
my trm ln.
TIU VNG I LAI

Vn k hng l tiu vng, c chn din l i lai, y l long h giao chin, nht
nguyt ng cung. Tham ng ghi: m dng giao tip, tiu vng i lai, t tp
ni Dn vn chuyn theo gi.
TIU DC
ni thn kh giao hi lu di m ha an in pht, sn sinh ging nh xch t,
trong lc trn di xung t, tc chng phi kh, nhng c th ngn cho lc dc tht
tnh khng sinh, nn d l dc. Do sc dc cn yu khng th tr ci kh sinh t
nn cn gi l tiu dc. Nhng dc ny l dng ca hu thin, b Qu ly Nhm
m c, v t khng m sinh c. Th Chn T ni: Lc tiu chu thin ly nguyn
kh lm tiu dc, lc i chu thin ly nguyn thn lm i dc.
TINH HOA
Tinh l nguyn tinh, hoa l huyt. ng th l tinh, tnh th lm kh. Tinh khsi mt
th, huyt l ch biu hin ca tinh kh cho nn gi l hoa. Lun Quy Nguyn ghi:
C cy tch cha mt nm tinh mi pht ra hoa, cy khng hao th khng tri, ph
n khng huyt th khng th c thai.
TINH KH
Tinh hay sinh kh,kh cng c th sinh tinh ging nh nc c th ha kh lm my,
my cng c th ha kh lm nc, nh ma xun h my nhiu ma cng nhiu,
thu ng my t ma cng t. Con ngi khi cn tr kh tinh vng, tui gi kh
suy tinh cng gim y l l t nhin ca tri t con ngi. Tim H T ni: m
trong dng gi l tinh, dng trong m gi l kh, hai th cn nhau m vn vt
sinh ra.
TINH KH THN
Tinh ca hu thin sinh ra t thn, pht ra ni tai m tai khng nghe bn ngoi th
tinh c gi ni thn. Kh ca hu thin sinh ra t thn hnh, by ra ni mi m
mi khng h hp th kh n ni rn. Thn ca hu thin g ni tm, ng ni mt
m mt khng nhn bn ngoi th thn n ni tm. Tinh ging nh thy v tr
hng Bc, kh ging nh kin v tr hng Ty, thn ging nh ha v tr hng
Nam. Tinh hu thin nh kh tin thin m sinh tinh, bi kh c th ha thy. Kh
tin thin nh tinh hu thin thnh m dng kh, bi tinh c th ha kh. Thn hu
233
thin nh kh tin thin sung m nui thn, bi kh tin thin c th ha thn. Khu
T ni: Ha ra u l tinh kh thn, gn gi cn thn ch r chy.
TINH MN
1. Ch Mnh mn. Vn cp tht thim ghi: Gia hai thn, nam l Tinh mn, n l
t cung, Tinh mn m, thn kh ht th chng ring ni dng b tiu tn
m ni m cng kit.
2. CH H an in.Vn cp tht thim ghi: H nguyn an in, l kh hi
(bin kh), cng gi l Tinh mn.
TINH THN
Tinh l tin thin nht kh ha thnh, thn l tin thin chn nht sinh ra. Thn l
ha, l quang, l . Tinh hao tn l do ha ca thn bay ln, thn tr th tinh yn
khng chy ra ngoi cho nn thn trong tinh th gi l tinh thn. an Th ghi:
Tinh l m ca kh, thn l con ca kh.
TINH THT
Ch Tam an in. Hong ni cnh ghi: Tinh tht ch Tam an in. Trn di
t vn khng ngng, c ch ng tm, tm tc l Trung an in.
TINH TRIU
Tinh l kim quang cha trong i mt pht sng nh kim tinh. Triu l kh ng
trong nguyn hi ging nh s dng ln ca thy triu. Nhp Dc Cnh ghi: Tri
ng tinh, t ng triu.
TNH CN
Tnh vn khng ch nht nh cng khng hnh tng, v gc n vn pht ra t no
hi m hnh nh th in tung c cn. Khu Ch ghi: Tnh l tm cha ny sinh,
khng tm th khng , khng th khng phch, khng phch th khng th sinh
m dt hn lun hi.
TNH HC MNH HC
Tnh hc l ly cung tu nh, tng ch qun diu. Mnh hc l thy ph cu huyn,
mn hc qun khiu. Kinh o c ghi: V dc v qun diu, hu dc v qun
khiu.
TNH MNH
Tnh tc l tnh, mnh tc sinh mnh, tu tnh tc tu tm, tu mnh tc dng thn.
Ng Chn bin ch: Tnh mnh vn phi song tu, cng phu cn cn hai on. o
ca kim an l o tu tnh mnh, tu mnh l hu tc, tu tnh l v vi, o ca hu
tc l dng thut ko di th mnh; o ca v vi l dng o bo ton
hnh th.
234
TNH MNH CN NGUYN
Tnh t trc khi tri t cha m sinh ra, mt im linh quang tn trong h khng,
nhn chng thy, lng chng nghe; lc hai kh cha m giao nhau, n n trong,
ging nh ln sng in tn trong h khng, khi my thu m m, in m dng
tip xc nhau ln sng in trong h khng n ph trong sau mi c th pht
m thanh. Tnh khng mnh th chng lp, mnh khng tnh th chng linh. T Tim
H ni: Nhn sinh l chn tht v cc, nh ng tinh, kho hp m thnh. Ch gi
l tnh tc l v cc, ch gi l mnh tc l nh ng tinh.
TNH MNH HP NHT

Ch hot ng t duy thc v kh h hp ha lm mt. Cn gi l Thn kh hp
nht. Tnh mnh khu ch ghi: Ch tm v nim, ch thnh v tc th hi th (tc)
v ngh (nim) u tiu bin, tnh mnh s hp nht.
TNH MNH KHU CH

Tnh mnh khu ch l mt tp i thnh v luyn an ca o gia, l mt tc
phm tiu biu c trnh cao trong l lun v tu luyn ni an. Cun sch ny c
nhiu l lun tinh ty v tu luyn ni an c lu truyn rng ri, nh hng ln.
Tc gi v nin i ca tc phm Tnh mnh khu ch hin cha c bit r l ai,
ch bit trong li t ni rng: Tnh mnh khu ch khng bit ngi sng tc,
tng truyn l do Y chn nhn Cao vit. C th l tc phm ca Y chn
nhn, nhng Y chn nhn l ai th cng cha kho c. Sch c lm vo thi
Minh Thanh, t triu Thanh bt u pht hnh rng ri trong dn gian. Ton sch
ly th t bng bn ch Nguyn, Hanh, Li, Trinh trong Chu dch, chia lm bn
tp. Tp th nht l c s l lun ca tu luyn ni an, ba tp cn li tp trung ni
v phng php c th tu luyn ni an. Ton sch l s pht huy tinh ty ca tu
luyn ni an n cc phng php c th ca n hon ton khng ging vi nhng
phng php ca nhng ngi i trc.
TNH MNH NHT TH

Ch gi l tnh, ng v tin thin trong hu thin th gi l nguyn thn, ng v
tin thin trong tin thin th gi l nguyn kh. C k hi gi l nguyn thn sao
li gi l kh? Bi ch ch linh ca nguyn kh l nguyn thn; cho nn gi l tin
thin trong tin thin.o tu an, sau khi luyn tinh ha kh, luyn kh ha thn mi
phc hi tin thin trong hu thin. Li tip tc luyn thn hon h, luyn h hp
vi khng mi phc hi tin thin trong tin thin. Nhng nguyn kh vn thuc v
hnh, ang lc tnh tt cng m ng, phn lm m dng, y l thi cc. Dng
thng ln tin l thin, ging nh ngi c tnh. m chm xung di l a, ging
nh ngi c mnh, cho nn ni thn ngi l mt tiu chu thin a. Tnh mnh
trc khi c thi cc l mt vt, sau khi c thi cc l hai vt. Trong thn ngi,
tnh l linh quang trong tm pht ra ni hai mt, mnh l nguyn kh trong thn pht
t dm cn. L T ni: Lc cha c thn ta, nguyn kh np ni h khng; khi sp
c thn ta, nguyn kh np trong thai.
235
TNH MNH NH KHIU
Tnh khiu trong thp trn u con ngi, trc c minh ng, sau c ngc
chm. Mnh khiu bt u t cung rn ni lin vi cung rn ca m, n khi xut
thai, ct i cung rn, mt im tinh kh gh ni kh huyt pha trc i rn, pha
sau i thn. Tnh khiu ngoi l tn mn (thp), trong l n hon. Mnh khiu
ngoi l rn, trong l kh huyt. T T Dng ni: Dc vt sinh ni huyn khiu,
ha hu pht dng l.
TNH MNH SONG TU

Tnh ch tnh cng, tc cng php ly luyn thn lm chnh. Mnh ch mnh
cng, tc cng php ly luyn tinh kh lm chnh. Tnh mnh song tuch tnh v
mnh c tu luyn ng thi, l php tu Thng tha. Tnh mnh khu ch ghi:
Thn kh tuy c hai tc dng, nhng tnh mnh th phi song tu... Tnh mnh song
tu l php Thng tha cao nht, gi l Kim tin.
TNH MNH T NGHA

Ch tnh l l ch tm ng bn, thm mt ch sinh , ngha l lng ngi
ngay thng lin sinh quang, c quang th sng sut, sng sut th t ng, t ng l
thy tnh. Ch mnh di ch nhn thm ch khu v ch nht gia
ch nhn, nht l tin thin nht kh n ti trung cung. Kh ny l gc ca mnh;
con ngi c kh ny mi sng, khng c kh ny th cht. Mun c nht kh cn
mi phi khu u cu minh s ch dy; cho nn ch mnh, di ch nhn c ch
khu. an Kinh ghi: Tnh c th t ng, mnh cn s truyn.
TNH QUANG
Tm tnh nh gi l tnh, trong nh hu chiu gi l quang, Long My T ni: Hu
chiu bt u t trong nh, nim nim bit r khng mt vt.
TNH THIN
Tc thin tnh, vn khng hnh khng tn, do ng m bin, bin th c gic tri, l
ha l nhit, v n thng n ni nh gi l thin. Kinh o c ghi: Voodanh l
khi u ca thin a, hu danh l m ca vn vt. Trung Dung ghi: Thin tnh
gi l mnh, sut tnh gi l o.
TNH TR
Ngy tr n hon cha hai mt, m tr hai thn cha an in. Khu Ch ghi:
Phi an tr tm vo ni khng ch tr, thu sut vin minh mi ch chn, ngay
nh mn m to mt, i thin sa gii hin ton thn.
TNH TR KH HI
Dn phn n th ha ging, t tham dc th thy tng; thn bt ng gi l luyn
tinh, luyn tinh th h rng; tm bt ng gi l luyn kh. luyn kh th long ngm;
nim khng khi gi l luyn thn th kh giao, hai kh giao m ba nguyn trn ln,
ba nguyn trn ln th nguyn kh tr v. Ba nguyn l tinh kh thn. Hai kh l m
236
dng. ng vt khng m th nguyn thn t quy, bn tnh t tr, tnh tr th kh
tin thin trong thn t hi. L T ni: Khng m th tnh t tr, tnh tr th kh t
hi.
TNH DC KH CHT
Thn kh dng mt lt gi l tnh, tnh bm vo kh m ng l dc, thun theo
dc vng kia m lm kh cht. T TIm H ni: Cha m do tnh dc m sinh ra ta,
cho nn hu thin l tnh ca kh cht, mi khi gp vt m sinh tnh.
TNH LAI QUY TNH

Tnh tin thin l kim tnh trong thy, khng phi l tnh ca tnh dc hu thin.
Tnh l bn tnh tin thin, khng phi l tnh ca kh cht hu thin. Tnh n quy
tnh l tin thin, tnh i thun tnh l hu thin. Ngy T ni: Bt u kim n quy
tnh th c gi l hon an.
TNH CC NHI NG
Tm tnh l tnh, kh ng l mnh. ng chng phi kh h hp ng m l nguyn
kh tin thin ng. Tnh cc m ng th nguyn thn nguyn kh u l tin thin.
Qung Thnh T ni: Tnh th tnh ni thn , ng th ng ni thn c.
TON CHN
Danh t Ni an o gio. 1. Ch th phc dng t (nui dng gi ly ci cht
phc trong trng), thanh tnh v vi, tu tr tm tnh. Ch thch bi U phn thi ca K
Thc D trong sch Vn tuyn ni: Ton chn c ngha l nui dng ci cht
bo ton ci tnh. 2. Ch vic bo ton ba th qu bu. Trung ha tp-Kim an
hoc vn: Gi l Ton chn, c ngha l bo ton Bn chn. Ton tinh, ton kh,
ton thn mi gi l Ton chn. 3. Ch n dng tui i, gi gn bn tnh. Bo
Phc T ngoi thin: Vui vi cnh b i ni ng hm gng gi kh tit cao
thng; giu mnh, Ton chn i lc sau tui tri (Lc c lu hng d l cao
thng chi tit, tng v Ton chn d i thin nin chi hu) 4. o Ton chn thi
Kim-Nguyn coi Cng hnh song ton l Ton chn. Tn chn nhn ng lc: Ton
chn l o hp vi lng tri (Ph, Ton chn gi hp thin tm chi o d). Chn
hnh chn cng, song tu song ton, mi l Ton chn.
TON CHN O
Cn gi: Ton Chn gio, Ton Chn phi. o Ton Chn, cng Chnh Nht o
u tr thnh hai phi ln ca o gio sau ny, do Vng Trng Dng sng lp
sau khi t tp ging o am Ton Chn ti Ninh Hi (nay l Mu Bnh) tnh
Sn ng vo nm i nh 7 (1167) i vua Kim Th Tng, Ton Chn o hp
thu mt phn t tng Nho Pht, ni rng ba gio chung dng, ch trng Tam gio
hp nht. Vng Trng Dng v t tng lm th ni rng: Cng Nho ca
Pht li tng thng, Ba gio xa nay mt t phong (Nho mn thch h o tng
thng, Tam gio tng lai nht t phong), Gio tuy chia ba, o ch l mt (Gio
tuy phn tam, o tc duy nht) v.v... Hn na, h cn ly o c kinh, Bt nh
tm kinh v Hiu kinh lm kinh in ch yu, dy ngi ta phi hiu cn thun
237
nht. chnh tm thnh , thiu t qu dc, v phng php tu hnh chuyn ch tu
luyn Ni an, chng chung ph lc (ba ngi) phn i thut Hong bch (tc
thut luyn an). H ch trng ngi tu o cn phi xut gia, phi bit nhn
nhc, kh mnh, li ngi, gii st gii sc, gim n ung, t ng ngh. Sau kh
Vng Trng Dng mt, t l bn M Ngc, Khu X C v.v... tt c gm 7
ngi chia nhau i cc vng thuc Thim Ty, H Nam, H Bc, Sn ng v.v...
tip tc truyn o, ln lt chia thnh 7 chi phi: Ng Tin, Nam V, Ty Sn,
Long Mn, Lun Sn, Hoa Sn, Thanh Tnh, song tn ch c phng thc tu luyn
i ging nhau. Khong t nm 15 ti nm 18 i Nguyn Thi T (1220-1223)
Khu X C c Nguyn Thi T vi vo h kin v ban cho danh hiu thn
tin. tc i tng s, cho nm gi cai qun o gio trong thin h, nh vy
m o Ton Chn o c truyn b rng ri, bc vo thi k ton thnh. Nhng
sau ny do qu trnh pht trin, o Ton Chn khng ngng xm chin cha
chin ca Pht gio, tuyn truyn thuyt Lo T ha H, khin s si bt mn,
dn ti hai cuc bin lun gia Tng v o vo nm th 8 i Nguyn Hin Tng
(1258) v nm Ch Nguyn 18 i Nguyn Th T (1281). Kt qu l o Ton
Chn b thua, b kch nng n. Thi Nguyn Thnh Tng, o Ton Chn li
khi phc tr li. Triu nh nh Minh coi trng o Chnh Nht, o Ton Chn b
suy yu i v ti thi nh Thanh tr i li cng sa st.
TON CHN PHI

Phi Ton Chn. Mt trng phi kh cng o gio. Vng Trng Dng sng
lp Ninh Hi, Sn ng (nay l Mu Bnh) vo nm i nh 7 (1167) i Kim
Th Tng. Ch trng v c im ca phi my l Lng lng nh , m Nguyn
th Nht, gn thn vng kh (trng tm nh , bo nguyn th nht, tn thn c
kh) coi l chn cng, gip ngho cu kh, trc ngi sau mnh, v t vi
vt (t bn bt kh, tin nhn hu k, d vt v t), coi l chn hnh. Cng
Hnh vn ton, nn gi l Ton Chn. Bn lai chn tnh gi l kim an, ly t
gi lm l m m luyn thnh hn (Bn lai chn tnh hon Kim an, T gi vi l
luyn tc on). Sau t ca Vng Trng Dng l Khu X C c
Nguyn Thi T tn lm Quc s, ch trng tnh mnh song tu B mt ca Kim
an ch mt Tnh mt Mnh m thi. Tnh l tri thng ln nh (u). Mnh
l t thng ln rn. Sau trng phi ny chia lm 7 chi phi: Ng Tin, Nam
V, Ty Sn, Long Mn, Lun Sn, Hoa Sn, Thanh Tnh, X.Ton Chn o.
TON C
Thn kh tun hon theo hong o, xch o gi l ton c, cng nh s tun hon
xoay quanh ca nht nguyt trn tri. Huyn Hc Chnh Tng ghi: Bao ln phn
chn len Cn Ln, vn chuyn ton c to ha phn.
TON NIN KHC

Na khc trn l m m tin dng ha, l ngy rm, l thng huyn, l sng sm,
l xun h. Na khc di l mt m thoi m ph, l ngy 30, l h huyn, l chiu
ti, l thu ng. T nm v thng, t thng v ngy, t ngy v khc, t khc v hi
th. Ln nh th gii, nh t mt hi th u c s vn hnh mt vng. Ngi t
238
l ny th t nhin thu sut s cn thit ca tin ha thoi ph, o l thng ging
ca chu thin. an o dng qu, ha hu dng ho, u l t d, ngi hc khng
nn chp chc. Chn Quyt ghi: Trong nm chn thng, trong thng chn ngy,
trong ngy chn gi, trong gi chn khc.
TON THN
Tc l thu lim tm , khin thn tr li Ton chn. Tm tnh th thn thnh, thn
thnh th khng hao, cng lc tch lu th thn tr li chn tnh m hon ton. Kim
an hoc vn ghi: Ton thn c th tr v vi . Mun ton c thn, trc phi
thnh . thnh th thn tm ha hp m tr v vi H vy.
TON THC NG HNH

ng hn l mc, ty phch l kim, nam thn l ha, bc tinh l thy, trung th l .
em nm th ny t hi mt ch th gi l ton thc ng hnh. Nhp Dc Cnh
ghi: Trm thin a cp to ha, t ng hnh, hi bt qui.
T KH
L tinh ca chn dng tin thin, bn trong l ngun gc sinh kh, bn ngoi l gc
ca mi vt, cu trong ngoi khng dnh mc, c cng phu khonh khc. T Tim
H ni: V hnh v tng, phi sc phi khng, tuy v hnh m hay sinh hu hnh,
v tng m hay sinh hu tng, phi sc m hay sinh diu sc, phi khng m tht
s chn khng, gc t tin thin, cha hu thin, l ngun gc ca tnh mnh.
T TNG
T l tnh t, do tnh m c; tng l mnh tng, khng phi do ng m lp. Bit
tnh t nn tu nh ni ly cung. Bit mnh tng nn cu huyn ni thy ph, y l
tnh mnh song tu. L T Bch T Bi ghi: ng tnh bit t tng, v s sn tm
ai:.
TN BT NH
(1119-1182) Cng gi l Tn tin c. N o s thi Kim.Tn l Ph Xun, php
danh l Bt Nh, hiu l Thanh Tnh Tn Nhn. Ngi Ninh Hi (nay l Mu Bnh,
Sn ng). V ca M an Dng, ngi sng lp Ng tin phi o Ton Chn.
Khi Vng Trng Dng n Sn ng sng lp o Ton chn vo nm i nh
7 (1167) nh Kim, b cng M an Dng th Vng Trng Dng lm thy.
Nm th 9 (1169) b nh vo o, l mt trong 7 i t ca Vng Trng
Dng. Nm th 15 (1175), tu o ng Phng Tin c Lc Dng, thu nhn
rt ng sng lp Ton chn Thanh Tnh phi. B bn v an o rng:
Trc ht hc nh tm, tm nh th kh tn, kh tn th thn ton, thn ton th
hnh vng, dai dng cn mi m khng dt, dng mi m khng ht m thy thnh
cng. Li bn v cng phu Khn o phi thu tm, dng kh, hnh cng, trm
long, dng an... c thy 12 th bc c an php Khn o i sau noi theo.
Tc phm c Tn Bt Nh nguyn qun php ngi, 1 quyn, Tn Bt Nh nguyn
qun truyn thut an o b th,3 quyn. L mt trong Bc tht chn. Nm Ch
Nguyn 6 (1269) Nguyn Th T tng hiu l Thanh Tnh Uyn Trinh Thun c
239
chn nhn, nin hiu Ch i gia phong Thanh Tnh Uyn Trinh Huyn H
Thun Ha nguyn qun.
TN PHONG
L kh h hp, th ra l cn, ht vo l tn. ng nam l dng ca tn, trung cung l
th ca tn. T N Hon ni: Tn phong thng thi t cung khm, i ngi n ng
u nh nh, ch s la tt sc an yu, mt nm chu thin tr mo du.
TN NHT
Vn cp tht thin ghi: Tng tm tc tn kh, tn kh tc tn nht, nht tc l
o. o bt u Mt, Mt l Nguyn kh s ti, Tn nht tc l Th nht.
TN VONG
Trc ht gi thn ni kh huyt ri sau cng n qun nhau th thn t ngng,
tc t nh. Nhng phi bit ha bn mun quy v khng; nu khng bit trc
din hu th t phi ri vo khng v m ch c ci tiu qu thi gii m thi. Kinh
Kim Bch Long H Thng ghi: im trng yu ca t nhin l trc tn sau
vong.
TN V TH HU
Gi ci tm thanh h th tin thin nht kh t h v n, tn v th inh khng m
mui m lm chn hu. Kinh Tm n ghi: V v th hu khonh khc m thnh.
TN CHI HU TN
Tc l vt ri li vt, b ri li b, vt b ht n khng cn g c mi l thun
dng th m kh hon ton dt ht. Khu T ni: Tn ri li tn th thin diu
cng trong sng, kh t tin thin th lc ny thn y .
TRCH A
Chn t. Luyn an h th trc ht phi chn phc da, chng nn gn ng
giao thng tp np, xa la rng rm trnh ting n o ca chim mung, trnh xa
nh ca chung ng trnh ting ch sa g gy, xa m m trnh nh u m
kh, cn gn th trn tin vic cung cp y thc, ni phi c tng dy bao
quanh trnh bn ngoi quy nhiu, ging ng phi c nm dy nm ngi th
thi, ung n phi thanh khit c chng mc, n chay lt khng n mn trong
sch bao t v hp v sinh. Ha Chn Qun ni: Chn phc a, la danh sn, v
vi thanh tnh khin tm nhn ri.
TRN MNG
Trong thi gian mi tu mt trm ngy luyn an vn cha dt ht trn vi mng.
Trn l mt trn trong su trn. C mng t c tnh, tnh l diu gic. Diu gic l
dng, trn mng l m. Luyn an thi dc dng chn thn ca diu gic kia phi
hp vi chn kh ca nht dng mi ng, d cho ohu th, th hng, nam n, long
h, quy x, th v cc th tn gi khc hnh dung an php. L T ni: Nht
dng va ng lin thnh trn mng.
240
TRI BCH TH HC
Sc trng thuc kim, sc en thuc thy. Bit trong khm thy c bch kim m gi
hc thy. Tham ng ghi: Bit bch gi hc, thn minh t n, bch l kim tinh,
hc l thy c.
TRI HNG TH TH
Hng ch v ng, dng tnh. th ch v tnh, m tnh. Bit n ng m khng
chu vng ng, gi cho n tnh m ch s bin ha ca n th l diu dng. Nu
bit m khng gi n thun theo t ng, y l vng ng. Gi m khng bit
s bin ha ca n th l gi v ch. Bit m gi n bi ng tnh h dng. Thi
Thng ni: Bit hng m gi th l khe nc ca thin h, bit vinh m gi nhc
l hang ni ca thin h.
TR H CC TH TNH C
H l v, cc l trung cc, tnh l yn tnh, c l chuyn c, ging nh ni tp
trung tinh thn ni h v m theo ng ch trung cc kia, gi tinh thn ni yn
tnh t phi s dng ht cng phu chuyn c. T Tam Phong ni: Tr h th tnh
hi th mi ln ng huyn quan chng xa, y theo y tin cng trc c c kh g.
TRIN KHIU
Luyn an trc tin phi m khiu, nu khiu cha m cng nh ht ging cha
ny mm th t u c s um tm ti tt. T Hm H ni: Bng nhin ni nh
vt ra mt vt, nhy nht bn ra t mch xung ln n tm in chnh l lc trin
khiu.
TRIU TRUN M MNG

Triu trun l tin ha, l lc dng ng khi ha.M mng l thoi ph, l lc m
tnh dt ha. Kim Co ghi: Triu trun l ngha nm ly nht dng di cong
m cha dui, m mng l ngha em ng mng cu ng sng sa, ly m cu
dng.
TRIU NGUYN
Nht dng mi sinh, kh ca ng tng hng v trung nguyn. Nht m mi sinh,
dch ca ng tng hng h nguyn. Li c dng trong m, m trong dng,
dng trong m dng, hp ba dng li hng v thng nguyn. Chung T ni:
Tin ng tip dn triu nguyn i, bch nht bay ln ra mt ngc kinh.
TRIU TH
Ph qu. Triu l qu, th l ph. Luyn an phi c qu nhn ngoi h trnh
s quy nhiu cu k xu. c ph l gip nhau khi c s lo toan v lng
thc. Bi trc khi cha hon an vn cn dng y thc hng ngy, sinh hot khng
khc g ngi bnh thng, li cn phi chn t xy ct an phng tiu ph qu ,
ba ngi cng ch hng sau tu tp. Nhng i o kim an, nu khng phi n
lc sn cng thy tn ai c th ht lng hng o, cho nn ngi ph qu trc ht
241
phi vt b ph qu, k ham thch trc phi vt b ham thch th chn s mi chu
truyn th chn quyt. Song ngi c o ny phn ln khng c ca ci tin
bc, nn phi nh ph qu lm ngoi h. Nhng ngi ph qu a s tu phc bo
th nhiu, bn v tnh mnh th t, bn h nht h b ng, trc mt l thn tin h
chu vt b hin thc m mong cu tng lai m mt, h hung th nhn li cha
tng thy thn tin. Ng Chn ghi: Phi bit i n ni triu th, u cn c c
gia rng su.
TRIU TN
Tin tc thy triu. Dng kh sung tc, n pht ng nh nc thy triu. Pht
ng d khng nht nh thi gian, nu cng phu theo khng gin on tt nhin
pht ng nn gi l tn. Bch C Chng ghi: Trong y c tin chn tht, tin pht
ra chc l ng kinh hi.
TRINH NGUYN
Thi gian l trong khong ti n sng, gi hi t, ha hu l trong lc tnh tnh
ng m cha hnh thnh. Thin a m ra ni y, nht nguyt hp bch ni y,
m dng giao hi ni y, bi n l ch diu ca thin a nhn tin, l iu huyn
b ca tc an. Tham ng ghi: Lc t ti n sng ph hp trong thc hnh lc
hn n hng hoang tn mu (c ci) theo nhau.
TRC C
Hon h l luyn k, tch ly tinh kh l trc c, rn e gin hn dt tr dc vng l
h th. Thi Thng ni: i ngn dm bt u t di chn, i chn tng khi u
bng t xy p.
TRC PH TU TRC B
bng trc h th phi dng trc tu sa, nguyn kh tn t phi em nguyn kh
tu b, khng cng loi khng th phi hp. Ng Chn ghi: Trc h phi dng trc
sa, dit g phi dng trng thay th, mi th khng cng loi ung cng lao, u
ging chn din hp thnh c.
TRUNG IN
di ging cung ba tc su phn, gia trng khng mt l mt tc hai phn, n
di rn ba tc su phn, tc l a gii ca ni thn. Khu T ni: Kim an i
dc khng kh cu, ngy nhn trung in m gi li.
TRUNG NH
Trung nh chnh l phn gia thn ngi. nh l h khng trong khng cn
mt vt. trn an in trong c mt h v, hm dng ch ny c th trng
sinh. L T ni: V sao dng mi gii hng ngoi cu, trng sinh ch ph hp
vi s tu hng ni, ng ni i o rt kh c, tt nhin do thc hnh khng
n cng.
242
TRUNG HA
Mt l ch con ng tu dng hnh thn duy tr s n nh. Hai l ch hot ng
thc khng thin lch, khng thin v tri khng lch v phi, khng qu v pha
trc khng qu v pha sau. Trung Dung ghi: Vui bun mng gin cha pht ra
gi l Trung, pht ra m u trng tit gi l Ha. Trung, l gc ca thin h;
Ha, l t o ca thin h. t n Trung ha th t tri ng v tr, vn vt
c nui dng.
TRUNG KH
Thn trung cung sai khin vn hnh nh trung qun nguyn soi ra lnh cc tng
khin trt t khng lon, tin hnh c thun li. Thn lm ch trong khin cho
kh hnh cho nn gi l Trung kh. Khu T ni: Vn chuyn vng quanh t c
ng thng, khng c trung kh xoay vn th kh khng chuyn.
TRUNG TH
Bn th Thn Tut Su Mi l chu du bn phng, kim nhim bn ma. Lc vn
chu thin phi nh vo th ny m vn chuyn, hon ton da vo th ny lm
ch trung cung, y l c s ca s luyn an. T o Quang ni: T tng bao
hm ti mu k. Khu T ni: Nu khng em gi trung cung, dc vt lm sao
vn chuyn c?.
TRUNG TIU LU VNH

Trung tiu l na m, lu vnh l thi khc khng dng, t m m m, git git m
nh du, trong thi gian hi t. Khu T ni: Ha cn c hu, s tc ra vo gi l
khc lu, dng nh gi.
TRUY NHIP
Tinh nh nam chm, tnh nh cc st, v nam chm ht st cch ngi ngm
thng. Hai vt tuy c tnh hp nhau nhng khng bit dc vt khng u th khng
th tng hi. Nh con gi n tu cp k (ci trm) m con trai tui cn b th hai
tnh cha thng hiu. Cn phi i n nam n trng thnh hai bn u hiu bit
v tnh yu mi c th phi hp, mi chu sinh con. Th nn luyn an m tin tc
chn tht th kim thy khng bnh qun, tnh tnh khng tng xng, tuy gp m hai
bn khng thch nhau cho nn an khng kt. Cn phi luyn n khi hai vt tng
ng, dng chn truy nhip mi c th phi hp. T Tam Phong ni: Tin
huyn tm lng, hu huyn tm lng, lc ni dc hon th ngoi dc cng hon.
TRUYN PHP NGHI THC

Thy tr phi thng bo ngy truyn php cho v khoa nin truyn t ba thng
trc, phi chun b tm lng vng, chn thc la tha ng sc, nm i vng
vng. Phng thuc kim an phi th trn la bch c hai quan t hu kho xt,
th vi cu thin rng khng tit l b mt. Nu khng th m th thy vi tr
u b ba v quan pht. Lc truyn , trc phi thanh tnh trai gii, lp n cu
cng lm khoa iu, chch mu n th trn cu thin, tu ln Thng , tam thai
bc u, nam tinh tam quan, t thnh ng , cc v t lnh di. Bo Phc T
243
ghi: iu b mt quan trng chng g qua phng thuc trng sinh, cho nn phi
chch mu n th c tri ng mi truyn.
TRUYN TH AN PHP
Trc ht phi xem xt qu kh ngi hc o, nh tin t hoc tin ph c lm
iu c cha tr m cht, gy v n con chu, k iu tra chnh ngi hc o,
nu bt trung bt hiu, lm nhiu vic c c th khng th truyn. K c truyn
phi l ngi c lng nhn ngha o c, ng b cha m hin c, hnh thin tch
c, knh lo trng hin, tun gi php tc, trung hiu lng ton, tn s trng o,
sau mi chiu theo nghi thc truyn o m truyn th. Ha T ni: Tnh ngh
n bc trit gia, ng nh n bc thnh hin, nu khng cng hnh u th truyn
d dng.
TRNG PHN TRT DC

Trng phn th tm ha ging xung, trt dc th thn thy thng ln. Dch ghi:
Qun t dng trng phn trt dc.
TRNG QU
Cn gi l Trng Qu Lo. Mt trong 8 v tin o gio trong truyn thuyt. o
s thi ng gi ng l Trng Qu, ch Lo l cch gi tn knh ca mi
ngi i vi ng. Tng truyn ng l tinh ca con di trng t th hn n cha
phn, tu luyn m thnh, Trng Qu i u cng thng ci mt con la trng,
ngy i my vn dm. Tn ng th-hng k truyn: Trng Qu, n ni Trung
iu, thng qua li sng Phn. Thi nh Tn ngi i truyn ng l ngi my
trm tui. Thi V Hu, cho s mi, th ng cht, ngi i sau li thy ng
trong ni Hng Chu. Nm Khai Nguyn 21, i Huyn Tng (733) vua nhiu ln
sai ngi mi hi v vic o thn tin, ng ni b mt khng truyn. Vua mun g
cng cha Ngc Chn cho, ng ci, khng vng chiu, cho lm Ngn Thanh
Quang Lc i phu, hiu Thng Huyn tin sinh, tha thit t chi ri v ni. n
huyn B Ng, Hng Sn khng lu th mt. Ngi i lp qun Kh H th ng.
TRNG TAM PHONG

o s ni ting khong gia Nguyn Minh. Tn l Thng, cn c tn Ton Nht, t
l Qun Thc (c ch vit l Qun Bo), hiu l Huyn Huyn T, cn gi tn l
Trng Lp p, ngi Chu, Liu ng (nay ty nam Chng V, Liu
Ninh). Tng truyn ng c sch c qua mt l thuc, ma lnh ma nng ch c
mt chic o np, mt o ti, mt ba c th n ht c thng u, hoc my ngy
mi n mt ba, hoc my thng chng n, c th bit trc s vic. Cn tng
truyn, vo cui thi Nguyn ng qun Kim i ti Bo K, mt hm ng t gi
ci i, nhng ngi theo hu khm nim a vo o quan, ti lc sp chn, m
ra xem th ng sng li. Sau vo Thc, n Tn, chi Tng ng, qua li Trng
An, ti Lng Min, Cam Tc. u nin hiu Hng V vo V ng, H Bc sai
t l Khu Huyn Thanh Ng Qun; Lu C Tuyn, Dng Thin ng T
Tiu; L Thu Vn Nam Nham, cn mnh th lm lu tranh Nht Ng chn qun
ti pha bc ngn ni Trin K. Nm Hng V 23 (1300), di V ng, khng bit
244
i u. Nm sau Minh Thi T sai s i tm. u nin hiu Vnh Lc (1402-1424)
Thnh T li sai s i tm, nhiu ln u khng gp. Nm Thin Thun 3 (1459)
c Minh Anh Tng phong l Thng Vi Hin Ha chn nhn. Nm Thnh Ha 22
(1486) c c cch phong l Thao Quang Thng Ch chn tin. Nm Gia Tnh
42 (1563) li c phong l Thanh H Nguyn Diu chn nhn. Tc phm c
ngi i sau bin tp li trong b Trng Tam Phong tin sinh ton tp c a
vo o tng tp yu.
TRNG CC
Khng ti my tm (n ng), cng khng gia hai mt m l gia mt mi
di n ng, trn sn cn tc l thin cc huyt. T Ngc Thim ni: Trn n
thin cc, di n m on, hai cnh gp nhau nhi thnh mt khi.
TRNG SINH
Dng kh tri t i i khng dt, luyn an tc l nhip thu dng kh tch ly
m thnh. Trnh Y Xuyn ni: Nu khng cp c to ha th u th trng sinh.
TRNG SINH CU TH
Nhn mi sng lu. Dng mt ni qun gi l ni th (nhn vo bn trong) cn
phi nhn mi khng ri th th tnh mnh khng mt c th trng sinh. Kinh ghi:
Trng sinh cn phi cu th, cu th tc trng sinh.
TRNG SINH TU
Ru trng sinh. Lc luyn ngc dch hon an, trong khi kh ha thy ngon
ngt khng g snh, con ngi khng th bit, mi v nh ru ngon thm nng gi
l ngc dch qunh tng. Bch T Bi ghi: T ung ru trng sinh, tiu dao ai
bit c?.
TRNG SINH YU DIU

Ch yu l ngi con gi phng ty ( ) l oi kim; ch diu l thiu
vi n ( ) hp thnh cng thuc oi kim. Thiu n cha bit g v tnh yu,
hon ton ng trinh, tc l nguyt xut hin phng canh nh sng va l ra.
Mun c trng sinh phi ly oi kim phng ty phi hp chn mc phng
ng, kim mc hp vi nhau lin thnh an trng sinh bt lo. Kinh Hunh nh
ghi: Trng sinh yu diu phng trung cp, h hp nguyn kh cu tin.
TRNG THNH
Hai mch nhm c, trn thng tri, di thng t, gia c lc ph ng tng, ch
ch thn t hi. Hai mch nh trng thnh bao quanh bn ngoi, cho nn d cho
trng thnh. C tin ni: Tu tm dng tnh l tu sa tm tnh vi diu ca ta, thi
dc luyn an khng ri con ng nhm c.
TRU DIN THIM HNG

Gi tt l: Tru thim, ch trng thi kh nh, thn nh. Trung ha tp q3 ghi:
nh thn bt ng kh gi l tru, nh tm bt ng thn gi l thim, thn
245
tm bt ng, thn ngng kh kt gi l Hon nguyn, l th dng trong
Khm, b m trong Ly m thnh cn, th gi l Tru din Thim Hng.
TRU THIM
Trc ngy rm nguyt rt hn, nht thm phch, sau ngy rm nht rt hn, nguyt
thm phch. Onh thim t ni: Thn khng ng kh nh gi l tru, tm khng
ng thn nh gi l thim. Ly dng trong khm, b m trong ly goi l tru din
thim hng.
TU TNH TU MNH
Tu tnh l vic nhp thnh, tu mnh l vic siu phm. Nhp thnh cho nn thot
php thn, siu phm cho nn thot huyn thn. Xao ho ca ghi: Mnh cn truyn,
tnh cn ng, nhp thnh siu phm do ng lm ch tu tnh khng tu mnh y l
bnh th nht ca s tu hnh. Ch tu t tnh khng tu an. Mun kip m linh kh
nhp thnh. t mnh Tng, m t tnh ging nh soi hnh dung m khng c
gng bu. Th cng tri t mt k ngu, nm ly gia ti khng c ch; tnh mnh
song tu huyn li huyn, sng c bin khi ci thuyn php, linh hot nm u
giao long hung d mi bit tay gii bt h truyn.
TU THN DNG TNH

Tu thn l tnh xt sa i mong sm thay i, cng phu sing nng, kt qu mau l

m d dng, ngoi thn c thn lin thy trc mt c th mt i thnh o.
Dng tnh l hm dng hun tp ch n t thay i, cng phu m thm, hnh
trnh xa xi m tht kh cho nn b thn ny vo thn kia tri qua nhiu kip mi
thnh o. Ty sn K ghi: Tuy bit php dng sinh m chng ng l tu hnh th
sng khng trng th. Tuy bit cch tu luyn m khng c o trng sinh th
tu cng khng hiu nghim.
TUN HON
Ngi vt n tinh ca Th a, thn cht tr v vi t. Tin thnh n kh ca
nguyn ha trn tri, thn cht tr v vi tri, y l l ca s tun hon bin ha.
Ha chn Qun ni: Nc nh bin, bin nh ngun, hng v sao u sao Ngu
phi tun hon
TUN THIN THI

Luyn tinh bt u vo ng ch, v tinh vng vo thng Hi T. Gp thng ngy
gi Canh Tn Thn Du nn tng thm cng phu, v n tng sinh n thng ngy
gi bnh inh t ng nn th lng cng phu v n tng xung. Dng kh bt u
vo mnh xun, gp thng ngy gi Dn Mo nn tng thm cng phu, n thng
ngy gi Thn Du th cng phu gim thiu v n tng xung tng khc. Ngng
thn bt u vo bn ma, gp thng ngy gi Thn Tut Su Mi nn tng thm
cng phu. Phm gp ngy hp th nn ngi im lng nhiu hn. Ch c hai ngy Bnh
inh l m ca th, nhm hai ngy ny nn lc ngi lc i, i mt vng gi ly
246
ci ng sp sinh. Thn cao qu sinh m i i khng dt, bn cha linh trong nh
tt c t c nh sng. Kh Kinh ghi: Thun thi phi thi tit.
DC TNH
V tr l mt ph cha tnh. Tnh chnh l mai mi to nghit. Tnh hay dn dt tnh
i phiu bt m khng bit ch n, th nn i c tnh yu nng thm th rt cuc
sinh lm tru nga. Tnh hng hc tranh danh li th trn i b tri buc. Nu dc
tnh khng dt th ng ngh n vic hc o. Trn Chn Nhn ni: Tham sn i
dc khng la c, lm sao thn ny c sng lu.
HU MNH KINH
Tu mnh kinh l mt tc phm ni an kh c sc, tc gi ca n l Liu Hoa
Dng. Mt nh an thut ni ting i thanh. Tu mnh kinh c thy gm 20
chng nh: Lu Tn , Lc hu , Hon h , Tp thuyt tu mnh
kinh, Chnh o tu luyn trc lun, Chnh o cng phu trc lun, Chnh o
thin c trc lun, Tp lun thuyt, ..........................
..
L Hm H hu thin xuyn Thut v Cu tng luyn tm
Trn c s ca i tiu chu thin giai lun c bit ni r v i chu thin cng.
c bit l n du nhp vo trong l lun tu luyn ca o Pht (thch gia), v vy
Tu mnh kinh tr thnh mt trong nhng tc phm Thch o hp nht in
hnh, l mt trong nhng s liu nghin cu s tu luyn ca o gia v Pht hc
c gi tr tham kho rt quan trng.
Do cun sch c l lun tng i thnh thc, r rng li tng i thng tc cho
nn c lu truyn rng ri trong nhn gian, c s tn sng ca khng t an
gia.
TNG HU NHP V
Lc thi i dc l tng hu (t c), n lc hon h l Nhp v (vo khng) T
Ngc Thim ni: Thi dc vt trong bt ng, hnh ha hu trong v vi,
mc dc thn kh, phi hp hnh thn, sau bit hu v trong tm.
TNG V NHP HU
Lc luyn tinh l tng v (t khng), lc luyn kh l nhp hu (vo c). V lc
luyn tinh khng thy mt my lng gi l v (khng), n khi luyn kh c an
c th thy gi l hu (c), Khu t ni: Luyn kh ha thn ch tng v nhp
hu.
TY C MC VN
Chu thin vn hnh phi ty thi c m n mi c th khi vn; nu khng phi
ty thi ty a vn m khi vn ba th gi l khng vn. Khng vn th c hi
m khng c ch, Tin Tng ghi: Ty c mc vn vo huyn huyn, h hp phn
minh chc thnh tin.
247
TY THUN
a kh vn khng t thng do thin kh ging xung trn ln lc cng tt mi
thng. Bi dn dt i ln mt cch t nhin cho nn lc luyn an tiu chu thin vn
h xa, cng phng theo thin thng ging. Khng cn tm gip n hng v pha
trc, mc cho n t thng, chng tc chng la chng nm chng bung, khng
trc khng sau, y gi l ty thun. Tin tng ghi: C thnh ni r ch c ha
dc, chng ri thn kh t tng ty.
TUYT HOA PHIU KHNG

Mi thng cng phu vin mn, dng c thai trn vn thi tit n, cht thy
hoa tuyt bay l t cn phi ng nim hng v thi khng m xut nh, nht thit
ch lu luyn. Khu T ni: Thin nh nhn thy hoa tri bay, l thi tit xut
dng thn n.
TUYT TRN
L tm nim khng dnh vi trn duyn th nhng vng tng h di khng t u
pht sinh, tc l khng vng tng, lin c th chuyn tm qun nht kh qua li.
Nu chuyn tm nht kh, an o chng kh thnh. Tch T ni: Ha hu tru
thim cn tuyt trn, mt ho xem qua mt ho sinh.
T C M DNG
Bn th m dng, cn khn tin thin l hai th m dng, khm ly hu thin l
hai th m dng. Tu an chng qua do php tu luyn tin thin hu thin bt ng
m thi. L t ni: an kinh u ni m vi dng, hai ch y gi l vn php
vng.
T CHNH
1. Ch bn nguyn tc ln trong vic tu tr hng ngy. l hnh chnh, ta
chnh, lp chnh, ngn chnh (i ng n, ngi ng n, ng ng n, ni
ng n).
2. Ch bn ch him l huyt hi m, cung n hon, mnh mn v ging cung.
3. Ch bn gi T, Ng, Mo, Du.
4. Ch bn phng ng, ty, nam, bc.
T CC
Bn hang ch mt, tai, mm, mi. Thi thng linh bo tnh minh trung hong
bt tr kinh ghi: Mt l hang ca thn quang, tai l hang ca ha thanh, ming l
hang ca Linh tuyn, mi l hang ca chn hng.
T CNG
Bn th cng phu.
1. Cng luyn kh ngng thn
2. Cng tn tnh ch mnh.
3. Cng nung din kh hng.
248
4. Cng ly din bi ly.
Vn vt ly th tan r, hp th lu di, php luyn an cng chng qua l s ha
hp ngng tp m thi, H Vn Phong ni: Tri t v li ln bng ht go,
song t phi ha hp ngng tp ri sau mi c vt.
T D
Bn th d. Th ng trinh cha ph khng cn cng phu thi b, l mt d.
khng cn nhiu ngi h tr, bt tin bt bn, l hai d. Tnh yu cha bit, lng
a thch thinh sc cha c nn tn lon vi hn trm t, khng cn phng nguy l
him, l ba d, Tit kim cng phu mt trm ngy trc c, thi gian ngn c th
thnh tu, l bn d.
T DNG
Tc l dng o, dng c, dng tnh, dng thn do phi ton chn xng.
Theo Chn tin trc ch ng lc ghi: Gi thanh tnh im m l dung o,
cnh nhc thp hn, l dng c. Tr gin d, dit v minh l dng
tnh, gim n ung, bt v ngon l dng kh.
T HI
Tu chn b yu ghi: Trong thn con ngi c t hi: mt l Kh hi, hai l Huyt
hi, ba l Thy hi, bn l Cc hi, tuy c T hi nhng u t mt kh m sinh ra.
Tc l ch cc ch hi hp ca t hi trong c th con ngi. Linh khu Hi lun ghi:
Ngi c ty hi (no), c huyt hi (xung mch), c kh hi (n trung), c thy
cc hi (v: d dy), tt c bn ch ng vi T Hi.
T HA
Bn th la ch kip ha, vn ha, v ha, ph ha. Cu kh diu kinh ghi:
Phm l s tip xc gia v chng th gi l kip ha, cng thng vi Tam quan
m thu c v l, cho nn thun ra th thnh ngi, cn nh co dui kim qui (ra
vng) th l vn ha, nn th m lm, gi l v ha, kh hp vi nht nguyt, th
gi l Ph ha.
T HP
Ch trng thi Hnh thn hp nht trong qu trnh luyn cng, tc l th hp vi
tm, tm hp vi kh, kh hp vi thn, thn hp vi nguyn.
T GIAO T HP
m giao dng, dng giao m, m giao m, dng giao dng, dng hp m,
m hp m, dng hp dng, l bn hp. Vn Dng T ni: Nht giao nguyt
gp ti h nguy, thin nhp a nguyt bao nht, nht nguyt ngng xoay th tr li
thi hn n, t giao cu nhau, lu dn t t ngng t th bn chn dng xut hin
m th ph.
249
T NAN
Bn vic kh
1. Tui gi thn th suy kit, dc t thi b l kh.
2. Tm tn lon, trng tr quy phc l kh.
3. Thi b phi cn tin ca, bn b y , c chnh php l kh.
4. Vic i rng buc thn, ci b trn duyn, chn a rt kh.
Knh ni qun ghi: Bit o d, tin o kh, tin o d, hnh o kh, hnh o d,
c o kh, c o d, th o kh, nu chng kh th khp ni u l thn tin.
T THN
Bn loi thn
1. Nguyn thn l mt im linh quang tin thin. Gi l tnh bn nguyn,
khng c tri gic thc.
2. Dc thn l tnh kh cht c c khi cha m giao cu.
3. Thc thn l tnh tc mnh nhp vo trong lc la thai, cho nn nhiu tr
nhiu thc.
4. Chn thn do trong ba thn ni trn luyn ra cho nn y tr hu.
Ng Chn ghi: D ng liu ng tnh chn nh, kh trnh khi b thn li ly thn.
T THI
Bn thi. Bn thi thun hnh bn ma, tri t, khng th sinh bn thi m
c hnh thnh do nht nguyt chiu soi n. Xung H T ni: Trong thi c bn
thi t ng mo du, trong nm c bn thi xun h thu ng, trong ngy c bn
thi mc dc xung ha, s dng n nn thun theo php tc.
T TNG
Bn tn ch l bn im quan trng ln trong vic dng thn luyn kh. Ly
m nh tng, ly nim m qut trn (trn tc). Ly Kinh l lim Tm. Ly ta
(ngi) m ngng thn (o php hi nguyn q.154).
T TU
Tc l tu o. Tu tnh, Tu tm v Tu an. Tin hc chnh truyn ghi: V tri t
mun vt u do m sinh ra, th gi l o. V ngi vt u nh o m
sinh ra th gi l Tnh. V vn dng tnh ny. Nn gi l Tm. V Thy Ha
luyn tm ng tnh. Luyn tnh hp o, vnh vin chng hoi nn gi l an. Ni
mt th bao gm c bn th trong.
T T QUYT
Bn ch khu quyt l Hp (ht vo), (chng li), Tot (tp hp), B (ng li).
Khi mt trm ngy trc c, y l khu quyt ca bc ngot khn yu. Kinh
Hunh nh ghi: Lp bt mnh mn l ng kn ng tinh.
250
T TNG
Bn hnh tng. ng l Thanh long tng, ty l Bch h tng, nam l Chu
tc tng, bc l Huyn v tng. Hai tng thi dng, thiu dng do dng
nghi sinh ra, hai tng thi m thiu m do m nghi sinh ra. Khi bn v th dng th
ly cn khng khm ly lm t tng. T ng l nam bc dng v, mo du l ng
ty dng vn, l t tng cua chu thin ha ph. T T Dng ni: T tng
khng ri nh th, bt qui cng nhau lm con chu, vn tng sinh ra bin ng,
kit hung bi ton nay phn chia.
T KH
Ch khng kh hng ngy t 11 gi n 23 gi, hoc cc th kh u tin, Vn cp
tht thim ghi: T kh l kh cht ca t thi ng hnh.
T KIM AN
Lc thn siu ni vin ging nh ha long vt bay ln hin ra mun o kim quang,
k kim quang bin thnh t quang, nh vng luyn n sc ta l do la ln nung
luyn ra, nh sng trong ngoi ch cng ch kin, ch thnh ch thn, bin ha ty
tm, bay ling nh . Ln n nht tha ti thng. Thot ra ngoi m dng to
ha. Thn lc ny gi l t kim an. Ng Chn ghi: Bo mnh ton hnh bit tn
ch, t kim an dc rt linh k.
T MU CN LNG
Thn trong tm gi l hng tnh. Tnh trong tm gi l hng dch. Thu hng tnh
ni hunh nh, ngng hng dch trong t ph, y l long hng, gi l chn hng.
hiu l ni an, tn l m an, l con ca hu thin na cn kh trong thn gi l
din tnh, tnh trong thn gi l din hoa, xt din tnh ni cung ly, thi din hoa ni
ca oi, y l h din, gi l chn din, hiu l ngoi an, tn l dng an, l m
ca tin thin tm lng, T L Hon ni: Chn hng na cn, din na cn, n np
ti linh nguyn thi cc.
T GIA
Tc l t k, bng mn gii thch ch gia l nam n trong nh i ch nhau, o
m dng phi hp, h hiu ngc li rng: T s ni t gia v sao khng ni t
k t thn, khin ngi sau tin cho l chn tht, khng hng v ci sn c ca
chnh mnh m nghin cu, li chy theo bn ngoi ly ci khc lm dc vt, di
ngi gt mnh m khng bit. L t ni: Khm ly khn oi gp t ng, phi
nhn ly cn t ca t gia.
T NHIN
Ch chuyn nht sinh ra thin c t nhin, khng th cng ch, khng th phng
tng, ph hp t nhin. Php luyn an nu nh theo php t nhin th tin ha
thoi ph t c s vn hnh nhim mu, tc l em chn ca mnh ng vi s
ng tnh ca t nhin m thi. L T ni: Thun theo t nhin chng phi l
mc n u th n.
251
TNG C KIN V
Tung c l long vn hng ng m nay chim c hng ty, h vn hng
ty m nay chim c hng ng. Kin v l mo du ngng vn hnh. Ha T ni:
Thn vn kh ha trn th kinh thin, di th v a.
TNG HA
Can thuc mc, mc hay sinh ha, thn thuc thy, trong thu cha ha, gin d
pht khi trong gan m ng la gin gi l tng ha, tham dc khi ln trong
thn m ng la dc cng gi l tng ha, an o ti k hai th ha ny, nu hai
ha ny cha tr tuy c o yu vn khng c tu an. Tin Tng ghi: Tng
ha l la gin d, la ny mt phen khi ra l t sch cc cng c trc.
TNG HI
Lc thn kh mi gp nhau ging nh m con xa nhau lu ngy gp li, quyn luyn
khng ri, li nh v chng giao hp, hai tnh kh hp th v cng vui sng, C
tin ni: Thng dy m n chi u v trang im (t d nguyn thn b ht t
dc), thiu lang gp g tnh ngha thm ln (t d nguyn kh tnh cc m ng).
TNG TRNG
Thn tm v ngi, an thnh tu l du hiu sp thot xc. T Tam Phong ni:
Tng i s l chn tnh gia, Hng Hi Nhi l chn ha bn phi trong
dng cha m, Long N l chn thy bn tri trong m cha dng.
TU NHC
Ch nhc trong c hnh hai ngi, nam trn n di, dng trn m di, kh trn
thn di, l hin tng thn kh giao hp, m dng giao cu, cng l tiu dc,
Tu l i dc do tinh kh thn hp nht, gi l kim dch, qunh tng, cam l,
Xao Ho ca ghi: Cng ung ru, cng n tht, gi gii ru tht thng y
bng.
TU SC
Tu l i dc, sc l tiu dc. Bt u luyn ly din bi p ly l tiu dc,
din vn sc en nhng c ly ha nung luyn m bin thnh sc trng, cho nn
ch sc i biu cho tiu dc. Kim luyn n tr v nguyn v tc l hu thin
luyn n tr li tin thin, cho nn ch tu i biu cho i dc, bi sau khi ung
i dc l c th bc ln ch tin ngi. L T ni: Sc l dc, tu l lc trong
tu sc khng rng buc.
T NG
1. Ch nguyn kh, nguyn thn, Vin Lm thi Thanh ghi: T l thy, l khm, l
nguyn kh trong thn, ng l Ha, l ly, l nguyn thn trong tm.
2. Ch Ha Hu luyn dng Ni an, Tham ng kh ghi: T chuyn theo chiu
tay phi ti ty, ng xoay theo hng ng ti Mo, m dng qua li 12 gi
ph hp vi Ha Hu.
252
3. Ch huyt V l v cung N hon. Tham ng kh ghi: Thn th ngi ta, ni
v nh v ca Hnh th th c T Ng Mo Du nam Bc ng ty bt ng. V
l h b l Bc l T, cng coi nh l ty, Du; v oi kim v khm thy
cng thuc Hu Phng, c th ni chung vi nhau. N Hon thng b l
nam, l Ng, cng coi nh l ng, Mo; v Chn mc v Ly ha cng thuc t
phng, c th ni chung vi nhau.
T NG MO DU
T ng l bn lnh bn nng. Tin thoi ni u bng, Mo Du l bn sng bn
cht, mc dc lng bng. T Hon Dng ni: T ng mo du nh chn c, in
o m dng ba trm tc.
T NG TRU THIM
Tam quan trc thuc m l ng, tam quan sau thuc dng l t, sau thng ln l
tru din, trc ging xung l thim hng. Onh Thim T ni: Ly dng trong
cung khm, b m trong cung ly, gi l tru din thim hng.
T THN
T thn l mu k th gia, l chn trong tm, ng m bin thnh ha h n i
lc, th chng phi th. Ch c trong Tnh cc xut hin nguyn thn th ha ha lm
th, cho nn an Kinh ni chn l Hunh B, l K th. Do tm lng l an nh
th chn thun thc chiu soi hunh nh v hunh nh cch t trong gang tc,
tm ha dit m bin thnh th, kinh Hunh nh ghi: T thn tr v ni v gia,
hon dng linh cn chng kh na. Lp bt mnh mn bo v Ngc , mun thn
vi mi d tha phc th.
253
U
NG LC TH PH
ng l tin phc, ghi tc vo lng kim lc b vn, nht nh s c ph hp o
phn hon, tr v mt mi xa nay ca mnh, khng cn phiu lu tri ni mi
khng ri vo bng mn t o. Nhng nhng b vn ny rt kh hiu t cn chn
s ch dy, nu khng th nhng vn chng c i, n ng, t d li nhiu m
khng lm sao hiu ht. Bo Phc T ghi: Nm ngn li d Lo t ni ra, trong
khng hon ton nu ra vic y, c m khng hiu th tht l v ch. Vn chng
ca Vn T, Trang t, Don H mi khng l li ch l, hoc cho rng cng sinh t
l khng khc, hoc cho rng cn sng l lao dch, hoc cho rng cht mt l ngng
ngh.
254
V
VNG LAI BT CNG
Qua li khng ngng. Khi h hp con ngi cha h gin on, gi l bt cng,
Hi th hu thin nhi kh tin thin thc y chng dt gi l vng lai. Ng Chn
Nhn ni: Dng h hp hu thin tm ch h hp ca chn nhn, l theo dng tm
n ngun.
VN HA
Tu o ton ch ghi: Vn ha l kh h hp, nh nh o dn. Tm gi n dng.
c ngi cho rng v tc l Vn ha. Nguyn thn v , nh la nh n. Thc
thn c th gi l V ha.
VN V HA HU
Ha hu nh nu cm, lc mi nhum la nc lnh go sng. Phi dng v ha
mnh lit khin n mau nng. Nu hon gp khng iu ha. Lc chy lc tt th
cm c nu sng chn khng u, v cng khng ngon. Nu dng la ln nu
qua th nn dng la nh nu t t cm chn th dng la, nu nh vn dng la ln
th c s si tro nc v cm kh v ng. Luyn an vn dng vn v ha hu
cng th, nh trm ngy tiu chu thin lc luyn tinh nn dng v ha, mi thng
i chu thin lc luyn kh nn dng vn ha. Nhng nu cm l nu vt c hnh
cho nn thi gian ngn m d, cn nu luyn kim an l vt khng hnh khng cht,
nu ha hu khng c thch hp th t thnh cng. V th phi cu minh s ch
dy, khng cho php sai khc my t, an kinh chng phi l li gi di. H Tnh
thin s ni: Lng dc mt khi sinh khi mau dng v ha.
VT SN
Dng sinh kh ng v n khng th on c gi l vt, trong khng sinh ra c
gi l sn, Ci sn sinh ra khng c nn gi v hnh dng c v von bng vt. Du
T ni: Din c hng sinh hnh, thin nhp a sn vt.
VT VONG VT TR
Ch qun ch gip. Gi n thanh tnh t nhin l vt vong (khng qun), thun
theo t nhin kia l vt tr (khng gip). Ging nh ly tm lm nha, ly an in
lm cy ct, Tm gn gi ni an in ging nh buc nga ni cy ct khin n
khng la, khng qun tc l dng cng khng ngh, khng gip tc l khng nng
vi, t chy giai on. Ng Chn ghi: T c thin nhin chn ha hu, khng cn
than ci v thi la, ly mc ly nhu gi gn tnh ha, khng qun khng gip
linh thai.
255
VI DNG
Ngha l lc c mi pht, nh vo ng ch nht dng mi ng l vi, n ma
xun thin dng vng th hay sinh vt, v dng suy sc yu khng th vt qu
quan vn phi hm dng, i Tng ni: n ngy b quan dng vi dng
V L
Ch t sng xng cng ca ui. Chnh ct Tm Php Yu Ch ghi: Xng cng
tc l xng mng t, hnh dng trn rng di hp, cc xng ca sng lng,
hai bn u c bn l, cn gi l bt liu, t cng gi l V L, cn gi l u
cng ( oan), xng quyt (quyt ct), xng cng (Cng ct), tc gi l V
Xun.
V T
Qu v t, hnh qu l Khm h Ly thng l qu cui cng trong 64 qu Chu Dch.
Cng vi qu k t u th hin tinh thn bin chng, ci c i qua, ci mi lin ti
ca Kinh dch, T Qui truyn ghi: Vt chng th tn cng, cho nn tip ngay sau
qu K T l qu V T. C ngha l Cn Khn chng ngh, tranh u khng
ngng, s vt khng th tn cng.
VIN MN
Trc h huyn, sau thng huyn, huyn kh trn di hp nht l dng trong
dng, hai ci tm lng hp lm mt cn, l thi gian Vin Mn, T Tam Phong
ni: Trng trn tn ni khu quyt, gi T diu ni tm truyn.
VNG TNG
Khng hnh tng. Nh ni tng v l v vi, Phi dng ha v hnh cu ht
chu hu hnh, vng tng tc l ngha qun hnh, luyn kim an t phi vng
tng vong hnh ng hu c c tin thin nht kh. Nguyn Bo Chng ghi:
Lng l khng ng cm m thng, Nhn thy m dng to ha cng.
V CN
Ch Tin Thin nguyn kh con ngi. C nhn cho rng, vn vt sinh ra t kh,
kh sinh ra ch h linh. Nn gi l v cn. Nn kinh ghi: Kh l gc r ca con
ngi, gc r t th cnh l kh ho. Qun T: Phm o v cn v c, v dip
v vinh, vn vt nh m sinh, vn vt nh m thnh. o ni y chnh l
kh.
V CC
o gia dng V cc hnh dung trng thi nguyn s v hnh v tng ca v
tr. o c Kinh ghi: Bit ci trng, gi ci en, lm gng mu cho thin h,
thng c khng hai, li tr v v cc. sau Trn on pht trin, a V cc vo
l lun Ni an, tr thnh cnh gii cao nht ca vic tu luyn ni an, ch trng
luyn thn hon h tr li v cc.
256
V CC
V cc l tc phm ca o s ni ting i Tng tn l Trn on, c khc
trn vch ni Hoa sn, l tc phm ni ting v luyn an, kt hp nhun
nhuyn l lun trong Chu dch v Lo t.
Trn on l o s i Tng, tc phm ca ng gm c V cc , Thi cc
, Tin thin v Ch huyn thin, T tng hc thut ca ng sau ny
c Chu n Di v Thiu Ung tuyn truyn rng ri, l mt b phn cu thnh
ca rt nhiu hc thuyt thi Tng Minh nht l vic Chu n Di o ngc v
tr sp xp v cc ban rng ra, bin l lun thut luyn an thnh hc thuyt v
ci ngun ca v tr, l mt bc pht trin quan trng ca Thi Cc .
Trn on l mt nh t tng i tng, ngay t nh thng hiu kinh, th, tinh
thng dch l, Tng n dt t V ng tnh H Bc v c Thc Trung. ng
hiu su, bit rng rt c Tng Thi Tng knh n, ni ting khp trong triu
ngoi ni. Cng do Trn on l con ngi sng nho ham Dch, thng hiu su sc,
cho nn sau cc sch Chu Dch tham ng kh, Thi bnh kinh v Ng Chn
Thin cc tc phm ca ng l nhng in hnh kit xut ca vic a dch l vo
hc thuyt o gia. V cc cng l s kt hp nhun nhuyn gia dch l v
l lun o an.
V HNH KHIU
gia bn huyt, di kim nh Hunh nh, trn quan nguyn mnh mn.
Liu Chn T ni: Lo t m ra nhiu diu mn, mi khi m ra ng li ng cn
khn, kt qu ch khng hnh tng, trng sinh bt t tht c hn.
V HNH HU HNH
Trong lc mt trm ngy luyn tinh c cnh tng ha kh. Nhng kh lm sao c
hnh, chng phi tht s c hnh cht m l c hnh t nh ha nhit, hnh ny trong
tng lai c th xut ra thn, bin ha chn hnh l ngoi thn c thn, l trong
khng sinh ra c. Nhng hnh v hnh ny thu nht n rt kh v n sinh ra sau khi
thu nht. an kinh ghi: C an in nh la hng hc, c hai qu thn nh
nc si, c hnh t ha chu, c tng t nh trng.
V HU THI GIAN
Thin a nht nguyt c thi gian nht nh tnh, duy ha hu ca luyn an d
c an trnh quy nh m thi gian nu khng nht nh th ch c ha hu t nhin
pht ng m thi. C tin ni: Ngy m sm ti xem ha hu.
V HUYN KHC
n khng dy, sau khi c an, thi ha trn y, tai c linh hng nh nhc
khc, mt c thn quang, mi c mi hng l, ming c tn dch k l, cc th
cnh tng l lng, y m khng ng u. Kinh thi thng Nht dng ghi:
Tai nghe tin m v huyn khc, khng ni m t nghe, khng g m t ku.
257
V KHNG CH
So khng l. L kh huyt v hnh dng ging ng so, gia khng c l, ch c
l hai u. T Tam Phong ni: X n thi so khng l, Kim Cng thi n
khng dy.
V NG
Luyn k trc ht phi gi cho v ng, Tm ta mt khi khi lin thnh t tm, t
tm mi khi ng lin thnh dc nim, dc nim mt khi sinh lin m ti lng
tm, tn ngi li mnh, khng vic g chng lm, nu tm gi gn v ng th nht
c nht ng u cho cng bnh v t. Nhn ng u qun th t nhin hp chn vi
o. Thng Dng T ni: Mau mau x ng ni nhn ng, khn cp m toang
huyt long h.
V NIM V TNG
V nim l khng c tp nim, ch khng phi l khng c mt cht nim, khng
c cht nim l ri vo ngoan khng, v tng l khng ngh tng vic qu kh
hin ti v lai, ch chng phi l khng c mt tng, nu khng c mt tng th
tm t ch no? Tm chuyn nht th tp nim t khng, thn qun nht th vng
tng t tr, gic ng ch i s sng cht lin c th chuyn tm, qun tr nht
kh khng ngh g khc lin c th c nht. Tham ng kh ghi: Chng nghim t
chuyn di, tm chuyn khng tung honh, ng say thn m p, gic ng ch sng
cht.
V S
Thc hnh cng phu i chu thin, khng dng s mc quy nh, cng khng
dng khc lu tnh m, tt c v vi ty thun t nhin, nh ph n mang thai
n t nhin thai s trn a tr c sinh ra, T Ngc Thim ni: Tm vo h v
hnh ha hu, an php thng phm khng c qui ho.
V TH V V
Khng u khng ui. Ngha l chn dng khng cn u ui. Khng u
cha thy v dng kh khng . Khng ui thy v trong dng c m
cht. cho nn u kng th dng. Cn phi trong lc sp thy cha ty mi dng
c. Ng Chn Ghi: Thy th khng th dng, dng th khng th thy, trong ch
l m gp nhau, trong chn m mt c bin, mt long ngn la bay, chn nhn t
xut hin.
V TRUNG SINH HU
Trong khng sinh c. Nh La trong , nh sng trong ht chu. La hay nh
sng ny khi cha pht hin th nhn khng thy. Luyn an cng th, trc khi
cha c an cng nhn khng thy, lng khng nghe, Nhp Dc Cnh ghi:
Chn thc thc, Chn nh l, c trong khng, khng trong c.
258
V TNG V TH
V tng l kh, v th l thn. Ly v tng hp vi v th kh d lu di, thn kh
hp nht th kh d kt an. Kinh Xch Vn ng C ghi: Dng ci v tung th
tng thng cn, gi ci v th th th ton chn. Ton chn tng t kh d lu
di.
V VI HU VI
V vi l thin tnh, hu vi l thin mnh, v tri l nguyn thn, hu gic l nguyn
kh, Cc Thn T ni: o ly ch thn lm gc, ly ch tinh lm dc, ly xung
ha lm dng, ly v vi lm tr. Khng t ni: Tri c ni g u m bn ma vn
hnh, vn vt sinh ra.
V VI NHI VI
Khng lm m lm. Tri t v vi m sinh vn vt, nht nguyt v vi m vn
hnh bn ma, thnh nhn v vi m cai tr thin h, u khng lm m lm, t nhin
m nh th. Nh ph n mang thai, b m vn cha lm g c m thai nhi t ni
khng sinh c, b m khng t bit n sinh trng th no. Cng phu mi thng
dng thai trong luyn an cng ging y nh th. T ngc thim ni: Khng n
khng i khng tin thoi, chng thm chng bt chng triu thim.
V HA
Cn gi l Dng ha, Tu o Ton ch ghi: V ha l kh ht th thi mnh i
khp ni, dng vo vic nu luyn. Tham ng kh ch: Din (Ch) thuc kim,
tnh cht rt cng. Nm trong Khm, nu khng chng luyn mnh th khng th
bc ln, nn dng V ha thc p n, ch khng th dng Vn ha. o Hng
Tp ghi: V Ha l g? Lin min khng ngng, ngng th tr li nh c, trong
thut ni an, ch cho s ht th mnh lit khng ngng ni chung khi ht kh th
ko di, khi th kh th ngn, mc ch lm cho ni kh bc ln nhanh.
VNG CH TRUNG TM
Vn vt u c mt im nhn t, lm ch bn trong, ra mnh lnh gi l vng,
ch gi l Thin qun, mnh do y lp, tnh do y tn, hai th ny cng sinh ra
m khc tn, nguyn l vt c trong khiu, T Hi Thim ni: Trung ng chnh v
vn h v, t c thn kh tin thin n.
VNG TRNG DNG

(1112-1170) o s ni ting thi kim, ngi khai sng ra o Ton Chn. Vn tn
l Trung Phu, T l Don Khanh, sau i tn l Th Hng, t l Uy c, sau khi
nhp o, li i tn l Trit, t l Tr Minh, hiu l Trng Dng T. ng ngi
Hm Dng, Thim Ty, xut thn gia nh giu c, Thu tr l nho sinh, li gii
ci nga bn cung, nm Thin Quyn i Kim Huy Tng (1138-1140) ng thi v
c, trng gip khoa, ra lm chc quan nh, ng hn c ti m cha gp thi, sng
n c. Nm Chnh Long 4 i Kim Hi Tng (1159) t phao ln rng gp tin
trn Cam H, c truyn chn quyt tu luyn, ri ng o xut gia. ng t xy
huyt cho mnh ni Chung Nam, gi l m ca ngi cht ang cn sng. Nm
259
i nh 7 nh Kim (1167), ng n Sn ng, ln lt thnh lp ra cc hi tam
gio Tht Bo, Tam Gio Kim Lin, Tam Gio Tam Hng, Tam Gio Ngc Hoa,
Tam Gio Bnh ng ti Vn ng, Ninh Hi, Phc sn, ng chu, Lai Chu,
tin hnh thuyt php truyn o, cng thi gian ny ng tip nhn 7 l M
Ngc, m X oan, Lu X Huyn, Khu X C, Vng X Nht, Hch i
Thng, Tn Bt Nh, sng lp ra o Ton Chn.
Vng Trng Dng kt hp t tng ca Nho o Thch vi nhau, ch trng
tam gio bnh ng, tam gio hp nht, ku gi Nho Thch o tng thng,
tam gio vn cng mt t. Ly o c kinh, Bt nh ba la mt a tm kinh v
Hiu kinh lm sch kinh in m cc tn o Ton Chn bt buc phi hc tp.
ng khng chung ba ch, khng luyn vng bc, cng khng tin thuyt Bch
Nht Phi Thng, m cho rng ci cn bn ca tu ol tu tm, do cn dp tnh
b dc, sao cho t ti mc tm a thanh tnh, th thn th tuy li phm trn nhng
ci tm ln ci thnh, tc lng mnh lun c thanh tnh, chnh l con
ng tu hnh nhanh nht. Thng 1 nm i nh 10 (1170) ng mt ti i
Lng (nay l Khai Phong, H Nam). Nm Ch Nguyn 6 i nguyn Th T
(1269) c truy phong l Trng Dng Ton Chn Khai Ha chn qun, nm Ch
i 3 triu V Tng (1310) c phong l Trng Dng Ton Chn Khai Ha Ph
Cc chn qun, c o Ton Chn tn l mt trong Bc ng t. Tc phm c:
Trng Dng Ton Chn Tp, Trng Dng lp Gio thp ng lun, Phn l thp
ha tp.
VNG X NHT
(1142-1217) o s thi kim. Hiu l Ngc Dng (C thuyt ni t l Ngc
Dng, hiu l Ton Dng T, c thuyt ni hiu l Hoa Dng T). Ngi Ninh
Hi (nay l Mu Bnh, Sn ng). Th Vng Trng Dng lm thy, tu tin
ng Yn H ni Cn Ln, vo nm Tha An (1196-1200) vua Chng Thng nh
Kim triu kin, hi rng c th bit trc l v sao? ng tr li: Ci gng c th
chiu vt, y ch l ci diu linh minh ca mnh m thi. Sau ng sng lp ra phi
ni Cn Ln o Ton Chn, l mt trong Bc tht chn. Tc phm c Vn
Quang tp, Thanh Chn tp, Nm Ch nguyn 6 (1269) c tng danh hiu Ngc
Dng Th Huyn Qung chn nhn, i gi l Ngc Dng chn nhn.
260
X
X N
1. Ch tm
2. Ch mt v thuc luyn an, tn khc ca thy ngn, Tham ng Kh ghi: X n
trn b sng, linh thing rt thn diu, gp la th bay ln, khng thy cht bi
bn.
XAN TN
Ch luyn cng dng kh, nut tn dch (tn dch l nc bt. nc di c tit ra
trong ming, cn gi l nc ming).
XAO TRC HON QUY

G trc gi ra. Xao l ng tc g kh, cng c ngha l i su nghin cu
tm hiu vn . Trc l loi rng rut, nu g th c ting vang li ngay. Minh
tm kin tnh c an kinh v vi xao trc g nh vo trc). Quy (ra) l
tng trng cho Nguyn Tinh. Hon quy (gi ra) chnh l iu tinh luyn dc.
Luyn m luyn dc ng thi h cng. Dng Tnh cng nhp tnh ch Mnh
cng c ng, l xao trc hon quy.
XCH O
L mch nhm, con ng tm kh qua li, v tm sc cho nn gi l xch o.
Tm ha bc ln lm cho n ging xung th tm mt thn m l thy ha giao
nhau. Ng chn nhn ni: Ha hnh sau gi t trc gi ng, c hai ng hong
xch l ha hu ca chu thin.
XCH THY HUYN CHU

Xch thy l thn hng. Huyn chu l hc din. L bit danh ca thn kh bin ha
khi cng phu luyn an t n thn kh hp nht. T T Dng ni: M x huyn
chu ni xch thy, mi gia bch ngc lam in.
XUT NH NHP NH
Mi xut nh cn phi lc nhp nhiu, lc xut t, cn phi sing nng xut, mau
chng nhp. Mi xut nh tc l va nhp nh nht thit khng c lu luyn
ngoi cnh. Tiu T ni: Cng thnh phi ch cnh xut thn, ni vin sm ut
khng vng thn, nm ly php siu thot ca c tin th ci hc phiu bng hu
h Tam Thanh.
XUT GIA
Chng phi lm Tng s, lm o s, lm Gio s, Bi v tin gia luyn an t phi
la xa gia nh, vt b mi vic th gian, nh cng danh, ph qu, con ci, y gi
261
l xut gia. Sau khi hon an phi ni thm sn cng cc, lm bn vi ni cao
rng thm. T Tam Phong ni: Luyn K ni trn tc, dng kh ti ni rng.
XUT HUYN NHP TN

Xut huyn l h (th ra), l dng, nhp tn l hp (th vo), l m. H hp ra vo,
ti tri t l trong 84.000 dm, ti thn ngi l trong 8 tt 4 phn, Huyn l mt
khi tin lin th ra, tn mt khi thoi lin th vo; mt ng mt m m phn ngy
m, mt tiu mt tc m nh cui thng u thng; mt co mt dui m phn lnh
nng, mt vui mt gin m ng xun thu, t thi ng hnh khng g chng hon
ton y , kinh Tm n ghi: Xut huyn nhp tn nh mt nh cn, ko di
chng dt, c thm cn.
XUT NHT NHP NGUYT

Hunh nh ni cnh ghi: Th th ra l dng ca mt tri. th ht vo l m
ca mt trng. Th ra t tim v phi, ht vo ti thn v gan. Th ht ra vo, m
dng i nhau chnh l xut nht nhp nguyt.
XUT THAI
C ngha la an thnh thn hiu. Tu Mnh Kinh ghi: Lng nghim ch ni: by
gi Th Tn t trong bi tc t ra trm lung nh sng bu, trong nh sng ny
ra ngn cnh sen bu. C ha thn Nh Lai ngi trong hoa bu, nh u t ra mi
lung nh sng bu trng, u th hin khp ni, i chng ngng xem Phng
Quang Nh Lai tuyn thuyt Thn ch, tc l Dng Thn xut hin cho nn gi
l Pht t, nu chng c o tu mnh, khu thin kh tch, th lm sao m c c
t thn, lm sao m c ni rng Th Tn lm o tc l b mt ca Lng
Nghim, bo cho hng hu hc r. c o ny ri, lp tc vt ln ci thnh,
chng ri vo ci phm trn.
XUT THANH NHP HUYN

Ch iu tit h hp, thng thin t a, tc l h tip thin cn, hp thng a
mch, Hunh nh ghi: Xut thanh nhp huyn hai kh i, ai m gp c ln
Thin hn.
XUT THN
Mi thng cng phu vin mn, lc tm tc nh mt lt, mt khi thy hoa tri
lon x lin c th xut thn ra khi nh u y l siu thot thn phm. Nhng
cng hnh mi ngi khc nhau th cnh tng xut thn cng khc bit, c ngi
xut thn t bo thp, c ngi xut thn t hng lu, c ngi xut thn khi xem
trng, c ngi xut thn lc i cnh v.v Chung T ni: Sm st thin quan qu
thn kinh, lt ng V tr tuyt trng bay.
XUT TRN
Sau khi kt an m an ng tc th vn chu thin, nu khi y chng bit chuyn
vn theo con ng chnh quy mc cho n i theo ng t th cng phu trc
vt b ht. Nu nh c th khi vn chu thin y l thot ly phm trn cho nn gi
262
l xut trn, Tin tng ghi: Bc u tng thn d c ng, tin tc xut thn t k
hay.
XUNG HA
Xung ha l l, khng b h hp chng ngi y l hi th xung ha, hi th
khng dt th lp y tri t, hun t thn th gi l xung ha. Ch Huyn Thin
ghi: Phi bit hi hp l ng ty, thit yu xung ha thng h in.
XUY H
Ngha l khng thm h hp ca thn ha, thn kh khng ng, ng m th thn
kh u ng l pp tt lc Phong C. T T Dng ni: T c thin nhin chn
ha hu. Khng cn than ci vi thi la.
XUYN NGUYN
Bn v ca Kim hng ty m ngun nc sng pht xut t Ty Xuyn cho nn
gi l xuyn nguyn, Chn kim pht xut t thy cho nn gi l kim trong thy.
Ng chn ghi: Mun bit ch xuyn nguyn sinh sn dc, ch ti ty nam l bn
hng.
XNG HA
Tnh mc thch kim, tnh kim a mc, bn xng bn ha, pht ra t nhin my
may khng min cng. Ng Chn ghi: Ban u mc l xanh dng xng trc,
k tr hoa hng m theo sau.
263
Y
YN HOA
Yn l hnh dung dng ha mi khi vn cha pht ra nh sng, nh la bnh
thng va chy ln lin tt sinh ra khi, cn phi qut ln th la dn dn ln mnh
nh sng rc r khi tiu tan. Hoa l hnh dung dng ha ang vng nh hoa
ang n, trng ang trn, y l ngha ha hu n. L T ni: Hoa n cm hoa
phi k lng, trng trn thng trng ch din tr, cn ni: Cng ung ru,
cng n tht, gi chc yn hoa dt dm dc.
YN NGUYT L
L m l, trong c dng kh ngc nhy, l huyn kh ca h, nh trng ty nam
thun m c cht dng th l gi l kim trong thy, nh sng ca n nga ln l c
hi nghinh dng thoi m ging nh ngn la trong l cho nn gi l yn nguyt
l. T H Am ni: Yn nguyt l phng no, ch my ngi hin l tha hng.
YT KH
Ngng kh. Yt l ngng kh h hp. Lc vn hnh chu thin gp t chnh m
nh ch s tc, mc cho n h hp ch khng phi hon ton nh ch h hp.
Tin Tng ghi: Ngi i ni mc dc khng hnh ha, th em xuy h gi ngi
no?
YU MINH HU TINH
Tnh tt m ng sinh ra, ci t ng gi l tinh, tinh ny l nguyn tinh, l chn
dng trong cung khm sp ng. Trong khng sinh c, Ng Chn ghi: Trong
hong ht tm hu tng, trong yu minh tm chn tinh
YU YU MINH MINH
Lc tnh tt sp ng, lc ng say sp tnh, ti ngy l sng sm, ti thng l u
thng, ti nm l ng ch, ti thi l gi t, T Tim H ni: Yu minh l m mt
kh lng, hong ht l dng nh c dng nh khng.
264

Tu Dien Thuat Ngu Dao Giao PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Tu Dien Thuat Ngu Dao Giao PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Bin dch

Trong Gii Bn Khut S Tn Tu (o trng Mai thn thc hin, NXB L

Cc thnh vin chung sc hon thnh ti liu

M DNG LNG THN

BCH KHIU QUAN LIN

BCH NHT CNG LINH

BCH NHT PHNG NGUY HIM

BCH NGC THIM

BCH THCH NGUYN

BNH T (BNH HC LM) ( )

BIU L THNG GING

CHN CNH GII

CHN KHNG DIU HU

CHN TNH MNH

CH QUN DIU LUN

CHNH PHP NHN TNG

CHU DCH THAM NG KH

CNG PHU BIN HO

CNG PHU HIU NGHIM

CNG L TN TNH D CH MNH

CNG TH SINH THN TH KH S

CNG NHU TNG MA

CNG NHU TNG THI

CU CUNG CHN NHN

CU HNH TAM NGHIP

CU HON THT PHN

CU NHT TIM LONG

CU NIN DIN BCH

CU TAM LANG QUN

CU TAM TCH DCH

DIN HNG BIN HO

DIN HNG DANH T

DON CHN CHN

DU DIM (DU NGC NG)

DNG CHI BT KH KIN

I TIU CHU THIN

Bi chn o n gin khng c g rm r, ly h v lm th, ly thanh tnh lm

OAN CNG MINH TM

NG LOI D THI CNG

NG LOI TNG THN

GIC NHI PHC GIC

HNG LONG PHC H

HNH CNG NHT QUY

HNH CNG THP BT THNG

HNH CNG THP K

HNH TRC DIU

HU THIN CNG PHP

HNH THN CU DIU

HOA TR THN THY

HA THN DIU PHP

HA CNG DIU DNG

HA CNG PHN BIT

Ha ca h hp dng khi ha, hnh ha, dn ha, ha bc, ch ha. Ha ca

HONG BCH THUT

HONG TRUNG THNG L

H SANH THY TRUNG

HNG DIN HC HNG

HNG MNG NHT PHN

HNG MNG V PHN

HUYN CNH QUAN

HUNH NH CHN NHN

HUNH NAM HUYN N

H THT SINH BCH