005 Lassymbolen Tekenen2007

LASSYMBOLEN
bij technisch tekenen
__________________________________________________________________________
www.willyvermaelen.be Lassymbolen op tekeningen wilveradsl@gmail.com
Editie 2007 pagina 1 van 23
Naamsvermelding – Niet Commercieel – Gelijk Delen 2.0
CREATIVE COMMONS CORPORATION IS GEEN ADVOCATENKANTOOR EN VERLEENT GEEN JURIDISCHE DIENSTEN. DE
VERSPREIDING VAN DEZE LICENTIE VEROORZAAKT GEEN JURIDISCHE OF CONTRACTUELE RELATIE TUSSEN DE
PARTIJEN BIJ DEZE LICENTIE EN CREATIVE COMMONS. CREATIVE COMMONS VERSTREKT DEZE INFORMATIE ZOALS ZE
IS, ZONDER GARANTIE. CREATIVE COMMONS STAAT NIET IN VOOR DE VERSTREKTE INFORMATIE EN SLUIT ALLE
AANSPRAKELIJKHEID UIT VOOR WELKE SCHADE DAN OOK DIE ZOU VOORTVLOEIEN UIT HET GEBRUIK VAN DEZE
INFORMATIE.
Licentie
HET WERK (ZOALS HIERONDER OMSCHREVEN) WORDT TER BESCHIKKING GESTELD OVEREENKOMSTIG DE
BEPALINGEN VAN DEZE CREATIVE COMMONS PUBLIC LICENSE (HIERNA “CCPL” OF “LICENTIE”). HET WERK WORDT
BESCHERMD DOOR HET AUTEURSRECHT, EN/OF, INDIEN RELEVANT, DOOR DE NABURIGE RECHTEN, OF HET SUI
GENERIS DATABANKENRECHT EN/OF ELK KRACHTENS DE GELDENDE WETGEVING VAN TOEPASSING ZIJNDE RECHT.
ELK GEBRUIK VAN HET WERK DAT NIET UITDRUKKELIJK DOOR DEZE LICENTIE TOEGESTAAN WORDT, IS VERBODEN.
ELK GEBRUIK VAN HET WERK, OP EEN MANIER DIE ONDER EEN IN DEZE LICENTIE BEHANDELD RECHT VALT, BRENGT
DE AANVAARDING VAN DEZE LICENTIE MET ZICH MEE. DOOR DEZE LICENTIE KENT DE LICENTIEGEVER U DE HIERNA
OMSCHREVEN RECHTEN TOE INDIEN U DE VOLGENDE BEPALINGEN EN VOORWAARDEN AANVAARDT
1. Definities
1. Met “Collectief Werk” wordt een werk bedoeld waarin het Werk, in zijn geheel en in ongewijzigde vorm, samen met een aantal
andere bijdragen, die elk een afzonderlijk en zelfstandig Werk vormen, tot een collectief geheel is samengevoegd. Collectieve Werken
zijn onder andere geregeld een uitgave van een tijdschrift, bloemlezingen of encyclopedieën. Een Werk dat een Collectief Werk is,
zal, krachtens deze Licentie, niet beschouwd worden als een Afgeleid Werk (zoals hieronder omschreven).
2. Met "Afgeleid Werk" wordt een werk bedoeld dat gebaseerd is op het Werk of op het Werk en andere reeds bestaande werken,
zoals een vertaling, een muziekarrangement, een toneel-, literaire of cinematografische bewerking, een geluidsopname, een
kunstreproductie, een ingekorte versie, een samenvatting of elke andere vorm waarin het Werk gewijzigd, omgezet of bewerkt kan
worden, met uitzondering van de Collectieve Werken, die niet als Afgeleide Werken zullen beschouwd worden in de zin van deze
Licentie. Om onduidelijkheid te vermijden zal, indien het Werk een muziekwerk of een fonogram is, de synchronisatie van het Werk
met een bewegend beeld (“synching”) als een Afgeleid Werk in de zin van deze Licentie beschouwd worden.
3. Met "Licentiegever" wordt de natuurlijke persoon of rechtspersoon bedoeld die de rechten op het Werk toekent volgens de
bepalingen van deze Licentie.
4. Met "Oorspronkelijke Auteur” wordt de natuurlijke persoon bedoeld die het Werk gemaakt heeft of, indien het gaat om een
voorwerp dat door een naburig recht beschermd wordt, de oorspronkelijke titularis van het naburig recht.
5. Met "Werk” wordt het Werk van letterkunde of kunst bedoeld dat beschermd wordt door het auteursrecht en dat het voorwerp is
van deze licentie. Voor de toepassing van deze Licentie omvat het “Werk” ook voorwerpen die beschermd worden door een naburig
recht, zoals een uitvoering, een fonogram, een eerste vastlegging van film of radio-uitzending, alsook de databanken die beschermd
worden door een sui generis-recht, voor zover deze het voorwerp vormen van deze licentie. Indien nodig, zullen de bepalingen van
deze Licentie op zo een manier geïnterpreteerd worden dat ze op dergelijke beschermde voorwerpen toegepast kunnen worden.
6. Met "U" wordt de natuurlijke persoon of rechtspersoon bedoeld die het Werk gebruikt op een wijze die geregeld wordt door de
rechten waarop deze Licentie betrekking heeft en die de bepalingen van deze Licentie met betrekking tot het Werk niet eerder
geschonden heeft of die de uitdrukkelijke toestemming van de Licentiegever gekregen heeft om rechten krachtens deze Licentie uit te
oefenen ondanks een eerdere schending van deze.
7. Met "Licentiekenmerken" worden de volgende generieke kenmerken van de licentie bedoeld, zoals gekozen door de
Licentiegever en aangeduid in de titel van deze Licentie: Naamsvermelding, NietCommercieel, GelijkDelen.
2. Uitzonderingen en beperkingen op de exclusieve rechten
Niets in deze Licentie heeft de bedoeling de toepassing van de uitzonderingen op de exclusieve rechten van de rechthebbenden, de
uitputting van deze rechten of andere beperkingen op deze rechten krachtens het auteursrecht, de naburige rechten, het sui generis
databankenrecht of elk ander van toepasselijk recht te verminderen, te begrenzen of te beperken.
3. Omvang van de toegekende Licentie
In overeenstemming met de bepalingen en voorwaarden van deze Licentie, verleent de Licentiegever U een licentie die wereldwijd,
gratis, niet-exclusief en onbeperkt in tijd (voor de volledige duur van de bescherming van het Werk door het auteursrecht, de naburige
rechten, het sui generis recht op de databanken) is om de volgende rechten met betrekking tot het Werk uit te oefenen:
1. het reproduceren, op welke wijze en in welke vorm dan ook, van het Werk, het opnemen van het Werk in één of meer Collectieve
Werken en het reproduceren van het Werk zoals het opgenomen is in de genoemde Collectieve Werken;
2. het maken en reproduceren van Afgeleide Werken;
3. het uitlenen en verspreiden van exemplaren van het Werk, het meedelen aan het publiek en het ter beschikking stellen van het
publiek. Hetzelfde geldt voor het Werk wanneer het opgenomen is in een Collectief Werk;
4. het uitlenen en verspreiden van exemplaren van Afgeleide Werken, ze meedelen aan het publiek en ze ter beschikking stellen
van het publiek;
5. indien het Werk een databank is, het opvragen en hergebruiken van substantiële delen van de databank.
De hierboven vermelde rechten mogen uitgeoefend worden op alle bekende en onbekende dragers, media en formaten, met
uitzondering van onbekende exploitatievormen. U heeft eveneens het recht om die wijzigingen aan het Werk aan te brengen die
technisch noodzakelijk zijn voor de uitoefening van de hoger genoemde rechten op andere dragers, media en formaten.
Oorspronkelijke Auteur ziet af van de uitoefening van zijn/haar morele rechten met betrekking tot de wijzigingen die technisch
noodzakelijk zijn.
De Licentiegever behoudt zich alle rechten voor die niet uitdrukkelijk overgedragen zijn in deze Licentie, waaronder inbegrepen, doch
niet beperkt tot, de rechten die onder sectie 4(e) opgenomen zijn.
4. Beperkingen De in artikel 3 toegekende licentie wordt uitdrukkelijk op de volgende manier beperkt:
1. U mag het Werk enkel in overeenstemming met de bepalingen van deze Licentie, uitlenen, verspreiden, ter beschikking stellen
van het publiek of meedelen aan het publiek op voorwaarde dat U een kopie van deze Licentie of de Uniform Resource Identifier van
deze Licentie toevoegt aan elke kopie van het Werk dat U uitleent, verspreidt, ter beschikking stelt van het publiek of meedeelt aan
het publiek. U mag geen voorwaarden op het gebruik van het Werk aanbieden of opleggen die de bepalingen van deze Licentie of de
uitoefening van de toegekende rechten wijzigen of beperken. U mag het werk niet in onderlicentie geven. U moet alle aanduidingen
die verwijzen naar deze Licentie en naar de garantieclausule en de uitsluiting van aansprakelijkheid intact houden. U mag het Werk
niet uitlenen, verspreiden, ter beschikking stellen van het publiek of meedelen aan het publiek indien daarbij een technische
maatregel gebruikt wordt die de toegang tot of het gebruik van het Werk op een met de bepalingen van deze Licentie strijdige wijze
controleert. Het voorgaande geldt voor het Werk dat opgenomen is in een Collectief Werk maar dat houdt niet in dat het Collectief
Werk zelf, afgezien van het Werk, onderworpen wordt aan de bepalingen van deze Licentie. Indien U een Collectief Werk maakt, dan
moet U, op aanvraag van om het even welke Licentiegever en in de mate van het mogelijke, elke verwijzing naar de Licentiegever of
de Oorspronkelijke Auteur uit het Collectief Werk verwijderen. Indien U een Afgeleid Werk maakt, dan moet U, op aanvraag van om
het even welke Licentiegever en in de mate van het mogelijke, elke verwijzing naar de Licentiegever of de Oorspronkelijke Auteur uit
het Afgeleide Werk verwijderen.
2. U mag een Afgeleid Werk enkel uitlenen, verspreiden, ter beschikking stellen van het publiek of meedelen aan het publiek
krachtens de bepalingen van deze Licentie, van een latere versie van deze Licentie met dezelfde Licentiekenmerken als deze
Licentie of van een Creative Commons iCommons-licentie die dezelfde Licentiekenmerken bevat als deze Licentie (bv.
Naamsvermelding – Niet-Commercieel – Gelijk Delen 2.0 Japan). U moet een kopie van deze Licentie, of elk andere licentie die in de
voorafgaande zin gespecificeerd werd, of de Uniform Resource Identifier van deze Licentie toevoegen aan elke kopie van het
Afgeleid Werk dat U uitleent, verspreidt, ter beschikking stelt van het publiek of meedeelt aan het publiek. U mag geen voorwaarden
op het gebruik van het Afgeleid Werk aanbieden of opleggen die de bepalingen van deze Licentie of de uitoefening van de
toegekende rechten wijzigen of beperken. U moet alle aanduidingen die verwijzen naar deze Licentie en naar de garantieclausule en
de uitsluiting van aansprakelijkheid intact houden. U mag het Afgeleid Werk niet uitlenen, verspreiden, ter beschikking stellen aan het
publiek of meedelen aan het publiek indien daarbij een technische maatregel gebruikt wordt die de toegang tot of het gebruik van het
Werk op een met de bepalingen van deze Licentie strijdige wijze controleert. Het voorgaande geldt voor het Afgeleid Werk dat
opgenomen is in een Collectief Werk maar dat houdt niet in dat het Collectief Werk zelf, afgezien van het Afgeleid Werk,
onderworpen wordt aan de bepalingen van deze Licentie.
3. U mag geen enkel van de door artikel 3 aan U toegekende rechten uitoefenen op een manier die voornamelijk bedoeld is voor of
gericht is op het bekomen van een commercieel voordeel of een persoonlijke financiële compensatie. De uitwisseling van het Werk
tegen andere Werken, die beschermd worden door het auteursrecht, de naburige rechten of het sui generis databankenrecht, door
het elektronisch delen van bestanden of op een andere wijze, wordt niet beschouwd als zijnde bedoeld voor of gericht op het
bekomen van een commercieel voordeel of een persoonlijke financiële compensatie, op voorwaarde dat de uitwisseling van de
beschermde Werken geen betaling of financiële compensatie met zich meebrengt.
4. Indien U het Werk, Afgeleide Werken of Collectieve Werken uitleent, verspreidt, ter beschikking stelt aan het publiek of meedeelt
aan het publiek, dan moet U alle informatie betreffende het beheer van rechten met betrekking tot het Werk intact houden en, op een
wijze die redelijk is in verhouding tot het gebruikte medium of middel, verwijzen naar de Oorspronkelijke Auteur, door het verstrekken
van de naam van de Oorspronkelijke Auteur (of het pseudoniem indien van toepassing) indien deze wordt vermeld; de titel van het
Werk indien deze wordt vermeld; in de mate dit redelijkerwijze mogelijk is en indien deze beschikbaar is, de Uniform Resource
Identifier, dat de Licentiegever aanduidt als verbonden met het Werk, tenzij die URI niet verwijst naar de informatie betreffende het
beheer van rechten met betrekking tot het Werk of naar de van toepassing zijnde licenties op het Werk; en in het geval van een
Afgeleid Werk, door het aanduiden van het gebruik van het Werk in het Afgeleid Werk en door het identificeren van de elementen
(bijvoorbeeld, door de aanduiding “Franse vertaling van het Oorspronkelijk Werk door de Auteur” “Franse vertaling van het Werk door
de Oorspronkelijke Auteur” of “scenario gebaseerd op het Oorspronkelijk Werk door de Oorspronkelijke Auteur”). De verwijzing naar
de Oorspronkelijke Auteur moet gebeuren op een redelijke manier. In het geval van een Afgeleid Werk of een Collectief Werk,
moeten deze verwijzingen echter minstens weergegeven worden op dezelfde plaats en op dezelfde wijze als andere vergelijkbare
auteursvermeldingen.
5. Deze Licentie wijzigt geenszinsnde regeling van de billijke vergoedingen, die eventueel van kracht is in België of in andere
landen, ter compensatie van de wettelijke erkenning van gedwongen licenties en heeft geen invloed op de inning van deze
vergoedingen.
5. Garantieclausule en uitsluiting van aansprakelijkheid
TENZIJ ER TUSSEN DE PARTIJEN SCHRIFTELIJK ANDERS OVEREENGEKOMEN IS, BIEDT DE LICENTIEGEVER HET WERK
AAN ZOALS HET IS EN DOET DE LICENTIEGEVER GEEN VERKLARINGEN OVER HET WERK OF VERPLICHT HIJ ZICH TOT
GEEN ENKELE GARANTIE, ONGEACHT OF DEZE UITDRUKKELIJK OF STILZWIJGEND, KRACHTENS DE WET OF OP EEN
ANDERE GRONDSLAG RUST, HIERIN BEGREPEN, MAAR NIET BEPERKT TOT DE GARANTIE TEGEN UITWINNING, DE
COMMERCIALISEERBAARHEID VAN HET WERK, DE FUNCTIONELE CONFORMITEIT, DE AFWEZIGHEID VAN INBREUK OP
RECHTEN VAN DERDEN, DE AFWEZIGHEID VAN VERBORGEN OF ANDERE GEBREKEN, DE NAUWKEURIGHEID VAN HET
WERK OF DE AFWEZIGHEID VAN FOUTEN EN GEBREKEN MET BETREKKING TOT DE INFORMATIE, ONGEACHT OF DEZE
AL DAN NIET OPSPOORBAAR ZIJN. INDIEN DE OP DEZE LICENTIE VAN TOEPASSELIJKE WETGEVING EEN DERGELIJKE
UITSLUITING VAN VERANTWOORDELIJKHEID VERBIEDT OF REGLEMENTEERT, DAN IS DEZE UITSLUITING VAN
AANSPRAKELIJKHEID EN GARANTIE SLECHTS IN DE MATE TOEGELATEN DOOR DE WET VAN TOEPASSING.
6. Beperking van aansprakelijkheid
VOOR ZOVER DE VAN TOEPASSELIJKE WETGEVING DIT TOELAAT, ZAL DE LICENTIEGEVER IN GEEN ENKEL GEVAL
AANSPRAKELIJK GEACHT WORDEN VOOR WELKE RECHTSTREEKSE OF ONRECHTSTREEKSE, MATERIËLE OF MORELE
SCHADE DAN OOK, DIE VOORTVLOEIT UIT DEZE LICENTIE OF UIT HET GEBRUIK VAN HET WERK, ONGEACHT OF DE
LICENTIEGEVER INGELICHT WERD OVER DE MOGELIJKHEID VAN DERGELIJKE SCHADE.
7. Beëindiging
1. Elke inbreuk op de bepalingen van deze Licentie waarvoor U verantwoordelijk bent, leidt tot de ontbinding van rechtswege van
deze Licentie en het einde van de rechten die er uit voortvloeien. Niettemin behouden de licenties op Afgeleide Werken of Collectieve
Werken, die door U krachtens deze Licentie verleend werden aan natuurlijke personen of rechtspersonen, hun werking ten opzichte
van deze natuurlijke personen of rechtspersonen, voor zover deze personen de bepalingen van deze licenties niet schenden. De
artikels 1, 2, 5, 6, 7 en 8, blijven van kracht ongeacht de beëindiging van deze Licentie.
2. Indien de hierboven vermelde bepalingen en voorwaarden in acht genomen worden, is deze licentie onbeperkt in tijd (voor de
duur van de bescherming van het Werk door het auteursrecht, de naburige rechten en het sui generis databankenrecht).
Desalniettemin behoudt de Licentiegever zich op elk ogenblik het recht voor om het Werk onder een andere licentie of onder andere
voorwaarden te exploiteren of om elke verspreiding van het Werk stop te zetten, zonder dat het gebruik maken van deze mogelijkheid
deze Licentie (of elke andere licentie die, krachtens de bepalingen van deze Licentie, verleend werd of verleend moest worden)
ongedaan kan maken, en deze Licentie zal onverminderd van kracht blijven tenzij de beëindiging intreedt wegens de hoger
aangegeven redenen.
8. Diversen
1. Telkens U het Werk of een Collectief Werk uitleent, verspreidt, meedeelt of ter beschikking stelt van het publiek, verleent de
Licentiegever aan de ontvanger een licentie die van toepassing is op het Werk en die dezelfde bepalingen en voorwaarden bevat als
deze Licentie.
2. Telkens U het Afgeleid Werk uitleent, verspreidt, meedeelt of ter beschikking stelt van het publiek, verleent de Licentiegever aan
de ontvanger een licentie die van toepassing is op het oorspronkelijke Werk en die dezelfde bepalingen en voorwaarden bevat als
deze Licentie
3. Indien een bepaling uit deze Licentie, krachtens het van toepassing zijnde recht, nietig of niet afdwingbaar is, dan zal dit geen
invloed hebben op de geldigheid en de afdwingbaarheid van de andere bepalingen. In dit geval zal, zonder dat enige tussenkomst
van de partijen hiervoor nodig is, een dergelijke bepaling op een zodanige wijze geïnterpreteerd worden dat haar geldigheid en
afdwingbaarheid gevrijwaard blijven.
4. Geen enkele afstand ten opzichte van de bepalingen en voorwaarden van deze Licentie wordt vermoed zonder een schriftelijke
overeenkomst die ondertekend is door de partij die afstand doet. Geen enkele inbreuk op deze Licentie wordt door de andere partij
aanvaard zonder schriftelijke overeenkomst, ondertekend door deze partij.
5. Deze Licentie is het enige contract tussen de partijen met betrekking tot het Werk, dat het voorwerp is van deze Licentie. Er
bestaat geen enkele overeenkomst of document van welke aard dan ook, die betrekking heeft op het Werk, bovenop wat hier bepaald
is. De Licentiegever is gebonden door geen enkele bijkomende verplichting die voortvloeit uit enige communicatie afkomstig van U,
ongeacht de vorm. Deze Licentie kan niet gewijzigd worden zonder de schriftelijke overeenkomst van beide partijen.
Creative Commons is geen partij bij deze Licentie en verleent geen enkele garantie met betrekking tot het Werk. Creative Commons
sluit alle verantwoordelijkheid met betrekking tot deze Licentie tegenover U en tegenover elke derde uit, ongeacht de juridische
grondslag van deze verantwoordelijkheid en ongeacht de aard van de opgelopen schade, of deze rechtstreeks of onrechtstreeks,
materieel of moreel is.
Zonder dat afbreuk gedaan wordt aan de vorige alinea, zal Creative Commons, indien deze zich uitdrukkelijk bekendgemaakt heeft
als Licentiegever in het kader van deze Licentie, alle rechten en plichten van Licentiegever bezitten.
Met uitzondering van het gebruik dat bestemd is om het publiek te informeren dat het Werk onder CCPL valt, zal geen enkele partij
het merk “Creative Commons” of enige andere aanduiding of logo dat toekomt aan Creative Commons gebruiken zonder de
voorafgaande schriftelijke instemming van Creative Commons. Elk door Creative Commons toegelaten gebruik moet in
overeenstemming zijn met de trademark usage guidelines die van kracht zijn op het ogenblik van het gebruik, zoals deze
gepubliceerd worden op de website of beschikbaar worden gesteld op individueel verzoek.
Creative Commons kan gecontacteerd worden op http://creativecommons.org/
Bronvermelding :
www.nil.nl
Het Nederlands Instituut

voor Lastechniek
verleende op 24/11/2006 de toestemming
om de tekeningen op hun website te gebruiken
in deze cursus .
Waarvoor dank !
w. vermaelen
( Zie bijlage : copyrights )
__________________________________________________________________________
Lassymbolen op tekeningen
Lassymbolen worden steeds meer en meer op technische tekeningen vermeld. Deze

symbolen worden internationaal afgesproken , zodat iedereen de betekenis kent .
Deze afspraken worden vastgelegd in normen en normbladen .
1. Welke norm ?
In ons land hebben we natuurlijk de Europese norm als standaard:

NEN EN 22553.
Deze NEN EN vervangt de vroegere ISO 2553 norm waar hij op

gebaseerd is.
2. Basisvorm van de aanduiding
Bestaat uit 2 delen :

o Pijl en pijlpunt
o Referentielijn
De pijllijn kan onder iedere willekeurige hoek staan (behalve 180

graden) en kan naar boven of naar beneden wijzen.
__________________________________________________________________________
Lasnormen ; Uitreksel uit NEN EN 22553
NEN EN 22553 Grafische symbolen voor technisch tekenen
De meest gebruikte basissymbolen
__________________________________________________________________________
Lasnormen ; Uitreksel uit NEN EN 22553
Gecombineerde symbolen
__________________________________________________________________________
Lasnormen ; uitreksel uit NEN EN 22553
Aanvullende symbolen voor de vorm van het lasoppervlak
Aanvullende symbolen voor de lasnaaduitvoering
__________________________________________________________________________
Aanduiding op een technische tekening
Aanvullende symbolen voor montagebewerkingen
__________________________________________________________________________
Voorbeeld : gebruik van de symbolen
__________________________________________________________________________
3. Maten bij de lassymbolen .
Positie van het symbool :
__________________________________________________________________________
De afmetingen
Bij elk lassymbool horen ook een aantal aanduidingen voor de afmetingen .
De lasdikte
Hiervoor zijn wereldwijd 2 methoden in gebruik :

- de a – hoogte
- de z – hoogte
z z = a . 0,7
a
z : geeft de beenlengte
van een las weer .
a : geeft de naaddikte
van een las weer .
Wanneer we ons houden aan de NEN EN normen , dan gebruiken wij altijd de
a – hoogte om de lasdikte aan te geven , zoals voorgeschreven in de
lasnormen NEN_EN_22553
voorbeeld :
10
__________________________________________________________________________
De laslengte per las , het aantal lassen en de afstand tussen 2 lassen
De maataanduiding van onderbroken gelaste lasnaden wordt NA het

basissymbool geplaatst .
Methode :
Voorbeeld :
a5 2 X 22 (45)
22
45
22
5
__________________________________________________________________________
Samengevat :
a n X l (e) Enkelzijdig, onderbroken

gelaste hoeklas .
Dubbelzijdig , tegenover
a n X l (e) elkaar liggende onderbroken
a n X l (e) gelaste , dubbele hoeklas .
a n X l (e) Dubbelzijdig , ten opzichte van

elkaar verschoven , onderbroken
a n X l (e) gelaste , dubbele hoeklas .
waarbij :
a = de a – hoogte of lasdikte
= het basissymbool ( hoeklas )
n = het aantal onderbroken lassen
l = de lengte van elke las
e = de afstand tussen 2 opeenvolgende lassen
Wanneer de maten , rechts van het basissymbool niet vermeld staan ,

betekent dit , dat de las ononderbroken , over de hele lengte van het
werkstuk moet worden aangebracht .
__________________________________________________________________________
Het lasproces :
Het gebruikte lasproces kan door middel van zijn referentienummer worden
aangegeven .
Voor de referentienummers : zie bijlage Î NEN_EN_24063 norm .
Voorbeeld :
Dit is :
Ononderbroken hoeklas over gans de lengte van
het stuk , met lasdikte 8 mm ( a – hoogte ) en te
lassen met MIG ( Metal Inert Gas )
Î Proces nr 131 = MIG
De laskwaliteit :
De kwaliteitsklasse kan vermeld worden na de vermelding van het lasproces .

Hiervoor gebruiken we de aanduidingen volgens de normen
NEN_EN_25817 ( voor staal )
NEN_EN_30042 ( aluminium )
Aanduiding :
__________________________________________________________________________
4. Overzicht : DE VOLLEDIGE MAATAANDUIDING .
Lasdikte ( a – hoogte )
Basissymbool + aanvullende symbolen
Laslente , aantal , tussenafstand ...
1 2 3
4 5 6 7
Lastoevoegingen volgens
NEN_EN_499 / 440 / ...
Laspositie volgens
NEN_EN_6947
Kwaliteitsklasse van de las

volgens NEN_EN_25817 / 30042
Lasproces volgens
NEN_EN_24063
Op de volgende bladzijden vind je een voorbeeld van een lasuitvoeringen die

volgens deze standaard maataanduiding wordt weergegeven .
__________________________________________________________________________
5. Voorbeeld :
12 300
111 - C - PA - E 38 2 B 1 2
Dit is :
• een stompe I naad van 12 mm dik ,
• gelast met tijdelijke smeltbad ondersteuning ,
• de lengte van de las is 300 mm ,
• een montagelas ,
• gelast met beklede elektroden ,
Eigenschappen van de elektrode :
o vloeigrens : 380 N/mm2
o treksterkte : 470 – 600 N/mm2
o rek : 20 %
o gemiddelde kerfslagwaarde : 47 J bij -20 °C
o basische elektrode met rendemen < 105 %
o elektrode bruikbaar in alle lasposities behalve PG
• laskwaliteit : gemiddeld
• lasstand : onder de hand
__________________________________________________________________________
Bijlagen : Normalisatie
__________________________________________________________________________
NEN EN ISO 6947 Lasposities
Benaming van de standaard lasposities volgens de norm

NEN EN / ISO 6947
PA PA
onder de hand
PB
PB PB horizontaal-verticaal
PC
uit de zij
PF
PD
PC PC horizontaal – boven
het hoofd
PE
boven het hoofd
PG
PF
opgaand
( stapelend )
PD PD PG
neergaand
PE ( dalend )
Deze afkortingen vind je terug op een constructietekening , als bijkomend

gegeven bij de lasaanduiding .
Voor het lassen van pijpleidingen worden aanvullende aanduidingen gebruikt.
Deze worden op de volgende pagina weergegeven .

__________________________________________________________________________
NEN EN ISO 6947 Lasposities
Aanvullende aanduidingen voor het lassen van pijpleidingen
De lasbeweging
De lasstand
De hoek waaronder de pijp staat tijdens het lassen wordt aangegeven met
de letter L + daarachter de waarde van de hoek .
__________________________________________________________________________
NEN EN 24063 Benaming van de lasprocesses ( DIN 1910 )
met hun kengetal volgens NEN EN 24063
1 Booglassen
101 Metaalbooglassen
11 Booglassen zonder gasbescherming
111 Booglassen met beklede elektroden
112 Zwaartekrachtlassen met beklede elektroden
114 Booglassen met poedergevulde draad (gasloze draad)
12 Onderpoeder lassen
121 Onderpoeder lassen met draadelektrode
122 Onderpoeder lassen met bandelektrode
123 Onderpoeder lassen met meervoudige elektroden
124 Onderpoeder lassen met toevoeging van een metalliek poeder
125 Onderpoeder lassen met gevulde draadelektrode
13 Gasbooglassen met afsmeltende elektrode

131 (MIG-lassen) gasbooglassen met afsmeltende massieve draad onder bescherming van een inert gas
135 (MAG-lassen) gasbooglassen met afsmeltende massieve draad onder bescherming van een actief gas
136 (MAG-lassen) gasbooglassen met gevulde draad onder bescherming van een actief gas
137 (MIG-lassen) gasbooglassen met gevulde draad onder bescherming van een inert gas
14 Gasbooglassen met niet afsmeltende elektrode

141 TIG-lassen
15 Plasmalassen
151 PlasmaMIG-lassen
152 Poeder plasmalassen
18 Andere booglasprocessen
185 Booglassen met een roterende boog (MIAB)
2 Weerstandlassen
21 Puntlassen
211 Indirect puntlassen
212 Direct puntlassen
22 Rolnaadlassen
221 Rolnaadlassen van overlapnaden
222
225
226 Rolnaadlassen met onderlegstrip
__________________________________________________________________________
23 Projectielassen
231 Indirect projectielassen
232 Direct projectielassen
24 Afbrandstuiklassen
241 Afbrandstuiklassen met voorwarmen
242 Afbrandstuiklassen zonder voorwarmen
25 Weerstandstuiklassen
29 Andere weerstandlasprocessen
291 Hoog-frequent weerstandlassen
3 Autogeen lassen
31 Autogeen lassen met zuurstof-brandstof gasmengsel
311 Autogeen lassen met zuurstofacetyleen gasmengsel
312 Lassen met zuurstof-propaan mengsel
313 Lassen met zuurstof-waterstof mengsel
4 Druklassen
41 Ultrasoon lassen
42 Wrijvingslassen
44 Lassen met hoge mechanische energie
441 Explosielassen
45 Diffusielassen
47 Gasdruklassen
48 Kouddruklassen
5 Bundel lassen
51 Elektronenbundel lassen
511 Elektronenbundellassen in vacuum
512 Atmosferisch EB-lassen
52 Laser lassen
521 Vaste stof laser lassen
522 Gas laser lassen
7 Ander lasprocessen
71 Thermietlassen
72 Elektroslaklassen
73 Elektrogaslassen
74 Inductielassen
75 Lassen met lichtenergie
753 Infrarood lassen
77 Percussielassen
78 Stiftlassen
783
787
__________________________________________________________________________
788
8 Snijden en gutsen
81 Brandsnijden
82 Boogsnijden
83 Plasmasnijden
84 Lasersnijden
86 Vlamgutsen
87 Booggutsen
871 Booggutsen met lucht
872 Booggutsen met zuurstof
88 Plasma gutsen
9 Hard- en zachtsolderen en soldeerlassen

91 Hardsolderen
911 Infraroodsolderen
912 Vlamsolderen
913 Ovensolderen
914 Dompelsolderen
915 Zoutbadsolderen
916 Inductiesolderen
918 Weerstandsolderen
919 Diffusiesolderen
924 Vacuumsolderen
93 Andere hard-soldeerprocessen
94 Zachtsolderen
941 Infraroodsolderen
942 Vlamsolderen
943 Ovensolderen
944 Dompelsolderen
945 Zoutbadsolderen
946 Inductiesolderen
947 Ultrasoonsolderen
948 Weerstandsolderen
949 Diffusiesolderen
951 Golfsolderen
952 Boutsolderen
954 Vacuumsolderen
956 Sleepsolderen
96 Andere soldeerprocessen
97 Soldeerlassen
971 Gassoldeerlassen
972 Boogsoldeerlassen
__________________________________________________________________________
Bijlagen : Copyright toestemming
__________________________________________________________________________
willy vermaelen <wilveradsl@gmail.com>
Copyright toestemming
1 bericht
wilveradsl@gmail.com <wilveradsl@gmail.com> 24 november 2006 00:28

Aan: info@nil.nl
Geachte ,
Ik ben leraar Lassen / buisbewerking / pijpfitten in een Belgische school voor beroepsopleiding .
Ben een cursus aan het samenstellen over lassymbolen bij technisch tekenen .
Ik had u graag gevraagd of ik de toestemming krijg om sommige tekeningen van uw website (toepassing
van lassymbolen op tekeningen) over te nemen in mijn nieuwe cursus .
Graag had ik daarvoor , indien u dat toestaat een schriftelijke toestemming via email , zodat ik zeker ben dat
ik uw copyright(s) gerespecteerd heb .
Met oprechte dank ,
willy vermaelen
wilveradsl@gmail.com
willy vermaelen <wilveradsl@gmail.com>
Copyright toestemming
1 bericht
Andre Prins <Prins@nil.nl> 24 november 2006 08:43

Aan: wilveradsl@gmail.com
Geachte heer Vermaelen,

Wij stellen het bijzonder op prijs dat u ons heeft geïnformeerd over uw plannen.De illustraties op onze
website zijn weliswaar niet vrij van copyright, maar de techniek stelt mensen in staat deze illustraties te
gebruiken. Wij geven derhalve graag onze toestemming de illustraties te gebruiken voor uw cursus. Een
bronvermelding zou prettig zijn. Daarnaast kan ik u melden dat wij van zins zijn ons lesmateriaal voor de
handvaardigheid volledig te herzien en in een nieuwe uitgave op de markt te brengen. Zodra dit is gebeurd
zal een en ander op onze website worden gemeld. Hou deze in de gaten!
Wij wensen u veel succes bij uw activiteiten, met vriendelijke groet,
André Prins,
Manager Productgroep Opleidingen
__________________________________________________________________________

005 Lassymbolen Tekenen2007

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

005 Lassymbolen Tekenen2007

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

LASSYMBOLEN

bij technisch tekenen

2. Uitzonderingen en beperkingen op de exclusieve rechten

Het Nederlands Instituut

( Zie bijlage : copyrights )

Lassymbolen worden steeds meer en meer op technische tekeningen vermeld. Deze

In ons land hebben we natuurlijk de Europese norm als standaard:

Deze NEN EN vervangt de vroegere ISO 2553 norm waar hij op

2. Basisvorm van de aanduiding

Bestaat uit 2 delen :

De pijllijn kan onder iedere willekeurige hoek staan (behalve 180

De meest gebruikte basissymbolen

Aanvullende symbolen voor de vorm van het lasoppervlak

Aanvullende symbolen voor de lasnaaduitvoering

Aanduiding op een technische tekening

Aanvullende symbolen voor montagebewerkingen

Voorbeeld : gebruik van de symbolen

Positie van het symbool :

Hiervoor zijn wereldwijd 2 methoden in gebruik :

De maataanduiding van onderbroken gelaste lasnaden wordt NA het

a n X l (e) Enkelzijdig, onderbroken

a n X l (e) Dubbelzijdig , ten opzichte van

Wanneer de maten , rechts van het basissymbool niet vermeld staan ,

De kwaliteitsklasse kan vermeld worden na de vermelding van het lasproces .

Basissymbool + aanvullende symbolen

Laslente , aantal , tussenafstand ...

Kwaliteitsklasse van de las

Op de volgende bladzijden vind je een voorbeeld van een lasuitvoeringen die

Benaming van de standaard lasposities volgens de norm

Deze afkortingen vind je terug op een constructietekening , als bijkomend

Voor het lassen van pijpleidingen worden aanvullende aanduidingen gebruikt.

Deze worden op de volgende pagina weergegeven .

Aanvullende aanduidingen voor het lassen van pijpleidingen

13 Gasbooglassen met afsmeltende elektrode

14 Gasbooglassen met niet afsmeltende elektrode

9 Hard- en zachtsolderen en soldeerlassen

wilveradsl@gmail.com <wilveradsl@gmail.com> 24 november 2006 00:28

willy vermaelen <wilveradsl@gmail.com>

Andre Prins <Prins@nil.nl> 24 november 2006 08:43

Geachte heer Vermaelen,

You might also like