Professional Documents
Culture Documents
Pham Le Tien - LATS - Do Ben Moi Gia Chuyen Huong Va Truc Banh Xe Dau May D19E
Pham Le Tien - LATS - Do Ben Moi Gia Chuyen Huong Va Truc Banh Xe Dau May D19E
B gio dc v o to
Trng i hc giao thng vn ti
----------------
Phm L Tin
Nghin cu nh gi bn mi v tui
th mi ca khung gi chuyn hng v
trc bnh xe u my D19E vn dng trn
ng st Vit Nam
H Ni - 2011
I
- II -
B gio dc v o to
Trng i hc giao thng vn ti
----------------
Phm L Tin
Nghin cu nh gi bn mi v tui
th mi ca khung gi chuyn hng v
trc bnh xe u my D19E vn dng trn
ng st Vit Nam
H Ni - 2010
- III -
Li cam oan
Tc gi lun n
Phm L Tin
- IV -
LI CM N
MC LC
Li ni u...................................................................................................... 1
Chng 1: Tng quan v vn nghin cu ............................................... 3
1.1. Khi nim v c hc ph hu ..................................................................................................... 3
1.1.1. Khi nim v bn c hc ph hu ..................................................................................... 3
1.1.2. ng dng ca c hc ph hu trong k thut..................................................................... 4
1.1.3. Nhng khi nim c bn v L thuyt mi ........................................................................ 5
2.1.1 C hc ph hu i vi vt nt mi......................................................................................... 30
2.1.2 c im ca vng n - do u vt nt ........................................................................ 32
DANH MC CC CH VIT TT
1. KGCH: Khung gi chuyn hng.
2. TBX: Trc bnh xe.
3. T: Truyn ng in.
4. CK: ng c in ko.
5. SVN: ng st Vit Nam.
6. HSCUS: H s cng ng sut.
7. HSATM: H s an ton mi.
8. GHBM: Gii hn bn mi.
- XI -
DANH MC HNH V, BIU V BNG BIU
HNH V, BIU : Trang
Hnh 1.1. S nh hng cc mm tinh th so vi cc lc tc ng 8
Hnh 1.2. S xut hin cc vt nt mi 8
Hnh 1.3. Vt nt trn x dc KGCH u my D19E s 902 17
Hnh 1.4. Vt nt trn tm cnh ngoi v tm y ca x dc KGCH s 907 18
Hnh 1.5. Gin Haigh 19
Hnh 1.6. S v tr cc im o kim tra trn KGCH u my D19E 903 23
Hnh 1.7. Biu Goodman - Gerber 24
Hnh 1.8. Biu Kuay 24
Hnh 2.1. H to v cc thnh phn ng sut ca trng ng sut u vt nt 30
Hnh 2.2. Vng n - do ti u vt nt mi 32
Hnh 2.3. Vng do u vt nt khi chu ti chu k 33
Hnh 2.4. ung cong da/dN-K trong h ta i s 35
Hnh 2.5. Tui th mi ca kt cu 47
Hnh 3.1. Cc v tr phn tch thnh phn kim loi ca vt liu TBX u my D19E 49
Hnh 3.2. V tr phn tch thnh phn kim loi ca vt liu KGCH u my D19E 50
Hnh 3.3. Kt cu v kch thc mu th nghim c trng c hc. 55
Hnh 3.4. Kt cu v kch thc mu th nghim mi 55
Hnh 3.5. Mu th nghim c trng mi vt liu KGCH 56
Hnh 3.6. Mu th nghim c trng mi vt liu TBX 56
Hnh 3.7. Kt cu v kch thc mu th nghim xc nh tc lan truyn vt nt
v dai ph hu 57
Hnh 3.8. Hnh dng mu th c trng mi vt liu 57
Hnh 3.9. Thit b th c tnh vt liu th nghim 58
Hnh 3.10. Thit b th nghim xc nh gii hn mi 58
Hnh 3.11. Thit b th mi, dai ph hu INTON 8801 60
Hnh 3.12. Hnh dng mu th c tnh vt liu 61
Hnh 3.13. Kt qu th nghim c tnh vt liu thp 12Mn 62
Hnh 3.14. th hm mt b xc sut chu trnh ng sut th nghim mi cc
mu vt liu KGCH mc ng sut 1 65
Hnh 3.15. th hm mt b xc sut chu trnh ng sut th nghim mi cc
mu vt liu TBX mc ng sut 1 68
Hnh 3.16. Cc thng tin v thng s chung vic th nghim vt liu KGCH 70
Hnh 3.17. Cc thng s ca mu th nghim vt liu KGCH 70
Hnh 3.18. Cc thng s iu chnh vic th nghim xc nh KIC ca mu vt liu KGCH 71
- XII -
Hnh 3.19. Kin to vt nt ban u ca mu vt liu KGCH 71
Hnh 3.20. Kt qu th nghim da/dN ca mu vt liu KGCH 72
Hnh 3.21. Th nghim xc nh KIC ca mu vt liu KGCH 72
Hnh 3.22. Mu sau khi th c trng mi vt liu KGCH 72
Hnh 3.23. Ti trng theo v tr vt nt ca mu vt liu KGCH 73
Hnh 3.24. Kch thc vt nt ca mu vt liu KGCH sau khi th nghim 73
Hnh 3.25. Kt qu th nghim xc nh dai ph hu KIC ca mu vt liu KGCH 73
Hnh 3.26. Cc thng tin v thng s chung vic th nghim vt liu TBX 74
Hnh 3.27. Cc thng s ca mu th nghim vt liu TBX 75
Hnh 3.28 Cc thng s iu chnh vic th nghim xc nh KIC ca mu vt liu TBX 75
Hnh 3.29. Kin to vt nt ban u ca mu vt liu TBX 75
Hnh 3.30. Ti trng theo v tr vt nt ca mu vt liu TBX 76
Hnh 3.31. Kch thc vt nt ca mu vt liu TBX sau khi th nghim 76
Hnh 3.32. Kt qu th nghim xc nh dai ph hu KIC ca mu vt liu TBX 76
Hnh 4.1. Hnh tng th u my D19E 79
Hnh 4.2. Hnh tng th gi chuyn hng u my D19E 80
Hnh 4.3. Kt cu trc bnh xe u my D19E 81
Hnh 4.4. Kt cu khung gi u my D19E 82
Hnh 4.5. Cc lc tc dng ln khung gi chuyn hng u my 84
Hnh 4.6. Cc lc tc dng ln KGCH vi t hp 1 85
Hnh 4.7. Kt qu tnh ton l thuyt KGCH vi t hp 1 86
Hnh 4.8. Cc lc tc dng trn TBX 90
Hnh 4.9. Cc lc tc dng ln TBX vi t hp 1 91
Hnh 4.10. Kt qu tnh ton l thuyt TBX vi t hp 1 92
Hnh 4.11. S tnh hm phn b cho tit din trn 94
Hnh 4.12. S trc bc c tnh h s tp trung ng sut l thuyt 96
Hnh 4.13. S tnh hm phn b cho tit din hnh hp rng 97
Hnh 4.14. Mt ct D D trn x dc ca KGCH 98
Hnh 4.15. S trc bc rng tnh h s tp trung ng sut l thuyt 99
Hnh 4.16. S khi tnh ton TBX = f(P), 1TBX ; 1TBX = f (P ) , sTBX = f(P) 107
Hnh 4.17. Kt qu tnh TBX = f(P); 1TBX ; 1TBX = f (P ) ; sTBX = f(P) ca mt
ct I ca TBX u my D19E 108
Hnh 4.18. S khi tnh ton KGCH = f(P) v 1KGCH ; 1KGCH = f (P ) 110
Hnh 4.19. S khi tnh ton sKGCH = f(P) 111
Hnh 4.20. Kt qu tnh ton KGCH = f(P); 1KGCH ; 1KGCH = f (P ) ; sKGCH = f(P)
ca im A9 KGCH u my D19E vt o Khe Nt 113
- XIII -
Hnh 4.21. Kt qu tnh ton KGCH = f(P); 1KGCH ; 1KGCH = f (P ) ; sKGCH = f(P) ca
im 34, KGCH u my D19E theo kt qu o c ca Trung Quc 115
Hnh 4.22.Kt qu tnh ton KGCH = f(P); 1KGCH ; 1KGCH = f (P ) ; sKGCH = f(P) ca
im P9, KGCH u my D19E theo kt qu tnh ton l thuyt 115
Hnh 4.23. S khi tnh ton u , x , 1TBX ; 1TBX = f (P ) v sTBX = f(P) 117
Hnh 4.24. Kt qu tnh ton u; x; 1TBX ; 1TBX = f (P ) ; sTBX = f(P) ca mt ct I
ca TBX u my D19E 119
Hnh 4.25. S khi Tnh u , x , 1KGCH ; 1KGCH = f (P ) v sKGCH = f(P) 120
Hnh 4.26. Kt qu tnh ton u ; x; 1KGCH ; 1KGCH = f (P ) ; sKGCH = f(P) ca
im A9 KGCH u my D19E vt o Khe Nt. 122
Hnh 4.27. Kt qu tnh ton u ; x; 1KGCH ; 1KGCH = f (P ) ; sKGCH = f(P) ca
im 34, KGCH u my D19E theo kt qu o c ca Trung Quc 123
Hnh 4.28. Kt qu tnh ton u ; x; 1KGCH ; 1KGCH = f (P ) ; sKGCH = f(P) ca
im P9 trn KGCH theo l thuyt 124
Hnh 4.29. Kt qu tnh ton KGCH = f(P); 1KGCH ; 1KGCH = f (P ) ; sKGCH = f(P) ca
im A9 KGCH u my D19E t nhp th 3 vt o Khe Nt 124
Hnh 4.30. th quan h gia log(da/dN) v log(K) ca vt liu KGCH 126
Hnh 4.31. th quan h gia log(da/dN) v log(K) ca vt liu TBX 132
Hnh 4.32. th quan h gia log(da/dN) v log(K), xc nh cc h s ca
vt liu lm KGCH trong phng trnh lan truyn vt nt mi 134
BNG BIU:
Bng 1.1. Cc s liu ng sut o c trn KGCH ca Trung Quc 21
Bng 1.2 Cc s liu thng k ng sut o c ca Vin C hc khi u my
D19E 903 vt o Khe Nt. 23
Bng 3.1. Kt qu phn tch thnh phn kim loi vt liu TBX u my D19E 49
Bng 3.2. Kt qu phn tch thnh phn kim loi vt liu KGCH u my D19E 50
Bng 3.3. Thnh phn cc nguyn t ho hc c bn ca vt liu gim
chn trn KGCH u my D19E 54
Bng 3.4. Kt qu th nghim xc nh c tnh ca vt liu thp 12Mn 61
Bng 3.5. Kt qu th nghim xc nh c tnh ca vt liu thp 55 62
Bng 3.6. Kt qu th nghim mi cc mu vt liu KGCH 64
Bng 3.7. Kt qu x l s liu th nghim mi mu vt liu KGCH u my
D19E s dng xy dng ng cong mi 65
Bng 3.8. Kt qu th nghim mi cc mu vt liu TBX 67
Bng 3.9. Kt qu x l s liu th nghim mi mu vt liu TBX u my
D19E s dng xy dng ng cong mi 68
- XIV -
Bng 3.10. Kt qu th nghim xc nh dai ph hu KIC ca vt liu lm KGCH 74
Bng 3.11. Kt qu th nghim xc nh dai ph hu KIC vt liu lm TBX 77
Bng 4.1. Cc lc tc dng trn KGCH vi t hp 1 84
Bng 4.2. Cc lc tc dng trn KGCH vi t hp 2 85
Bng 4.3. Gi tr ng sut ti cc im trn KGCH u my 903 86
Bng 4.4. Gi tr ng sut ti cc im trn KGCH u my 907 86
Bng 4.5. Cc lc tc dng trn TBX vi t hp 1 90
Bng 4.6. Cc lc tc dng trn TBX vi t hp 2 91
Bng 4.7. Kt qu ng sut ti cc mt ct ca TBX 92
Bng 4.8. Phn v ng vi xc sut ph hu 103
Bng 4.9. Kt qu tnh ton TBX = f(P); 1TBX ; 1TBX = f (P ) ; sTBX = f(P) ca
cc mt ct ca TBX u my D19E 109
Bng 4.10. Cc gi tr ng sut cc im trn KGCH khi vt o Khe Nt 112
Bng 4.11. Thng k cc mc nh bin dng ng ca cc im trn KGCH 113
Bng 4.12. Kt qu tnh sKGCH = f(P) ca cc im KGCH u my D19E vt
o Khe Nt 113
Bng 4.13. Xc sut ph hy ti cc im trn KGCH c gi tr ng sut ln hn
GHBM v HSATM nh hn gi tr cho php khi vt o Khe Nt 114
Bng 4.14. Cc mc gi tr ng sut ca im 34 trn KGCH 114
Bng 4.15. Kt qu tnh ton sTBX = f(P) ca cc mt ct TBX u my D19E 119
Bng 4.16. Kt qu tnh ton sKGCH = f(P) ca cc im KGCH u my D19E vt
o Khe Nt 122
Bng 4.17. Kt qu th nghim xc nh tc lan truyn vt nt vt liu KGCH 125
Bng 4.18. Chiu di vt nt trn KGCH khi tu chy vt o Khe Nt 128
*
Bng 4.19. Kt qu tnh ton (K)Ii v ngng (K)th ti cc im trn KGCH
khi tu chy t ga Kim Lin ln Trm nh o 129
*
Bng 4.20. Kt qu tnh ton (K)Ii v ngng (K)th ti im 34 trn KGCH
tnh theo kt qu o c ca Trung Quc 130
Bng 4.21. Kt qu tnh ton (K)Ii v ngng (K)th* ti cc im trn KGCH
theo kt qu tnh ton l thuyt 130
Bng 4.22. Kt qu th nghim xc nh tc lan truyn vt nt vt liu TBX 131
*
Bng 4.23. Kt qu tnh ton (K)Ii v ngng (K)th ti cc mt ct ca TBX
theo kt qu tnh ton l thuyt 133
Bng 4.24. S chu trnh ng sut N ti im P4 KGCH bt u ph hu 135
Bng 4.25. S chu trnh ng sut N ti im A2 KGCH bt u ph hu 135
Bng 4.26. S chu trnh ng sut N ti im A9 KGCH bt u ph hu. 136
-1-
Li ni u
Giao thng Vn ti ng st l mt trong cc hnh thc giao thng vn ti
quan trng ca mt x hi pht trin. Cng cuc i mi ca ngnh ng st Vit
Nam trong nhng nm qua thu c nhiu thng li: Cht lng vn ti ng
st khng ngng c nng cao, gp phn thu ht khch hng n vi ng
st nhiu hn, tng bc nng cao th phn vn ti ng st trong h thng giao
thng vn ti quc gia.
t c mc tiu , cht lng u my toa xe ca ngnh ng st
Vit Nam c nhiu thay i ln m bo sc ko p ng yu cu pht
trin ca ngnh v ca x hi. Nhng u my c cng sut ln, bn cao
thc hin ko kho, chy nhanh c thay th dn nhng u my cng sut nh,
cng ngh lc hu khng cn ph hp vi yu cu v sc ko ca ngnh ng
st. i mi khoa hc- cng ngh, c bit l sc ko, sc ch ang c lnh o
ngnh ng st quan tm theo hng An ton - Cht lng - Tit kim. Va qua
ngnh ng st nc ta ch to v lp rp thnh cng u my ko y, u
my D19E.... Ch trng ca ngnh l tip tc nhp, ch to, lp rp ra nhng u
my theo yu cu ca ngnh giao thng vn ti st ngy cng c cht lng cao.
Mt khc, vic nng cao an ton v tc chy tu i vi cc trang thit b hin
c l ch trng ln ang c thc hin.
p ng cc yu cu t ra, xut hin nhng yu t k thut cng
ngh, kt cu v vt liu nhm nng cao bn kt cu, tng tc chy tu, gp
phn thc y sn xut v s pht trin i ln ca ngnh ng st. Tuy nhin
trong qu trnh thc hin ny sinh nhng vn v an ton v tin cy ca cc
b phn, thit b. Mt trong nhng vn l: Hu ht cc u my truyn ng
in c nhp v Vit Nam ch c nh cung cp giao km theo cc thng s k
thut c bn ca u my m khng c cc khuyn co hoc cc hng dn v
cch s dng ph hp vi c th tuyn ng, iu kin mi trng ng st
Vit Nam, khng c cc khuyn co hoc cc hng dn v qui trnh kim tra, bo
dng sa cha cng nh cc c tnh vt liu ca cc kt cu. Trong b phn
chy ca u my th khung gi chuyn hng v trc bnh xe l hai kt cu qun
trng. Do nh hng ca khung gi chuyn hng v trc bnh xe n vic nng
cao an ton v tc chy tu, chng ta phi kim tra nh k theo qui nh trong
qu trnh vn dng. ng thi chng ta phi tnh ton kim nghim v bn,
cng ca khung gi chuyn hng v trc bnh xe u my nhm ngn nga cc
h hng c th xy ra hoc c th gy ra cc s c, cc tr ngi chy tu, cc h
hng c kh gy thit hi kh lng v vt cht cng nh tnh mng con ngi.
-2-
i vi ngnh ng st Vit Nam, u my diesel truyn ng in ng
vai tr l sc ko ch yu trong hin ti v nhng nm tip theo. Chnh v vy m
vic nh gi cht lng ca khung gi chuyn hng v trc bnh xe trn u
my diesel truyn ng in c ngha ln trong cng tc la chn, thit k, kim
tra, bo dng sa cha b phn chy, cng nh phng php vn dng u my.
Hin nay, phng php tnh ton ca c hc ph hy n hi v cc tiu
chun th nghim tnh nng ph hy i vi cc loi vt liu u c hon
thin. Phng php c hc ph hy n hi c ng dng vo vic phn tch kt
cu ph hy gin v vn pht trin vt nt mi trong kt cu... u c th nhn
c kt qu c ngha quan trng v cn thit.
Bi vy, vic nghin cu xc nh c trng mi ca mu vt liu cng nh
phng php xc nh an ton mi ca kt cu, chi tit cho php nh gi mt
cch y hn v tnh trng bn mi v tui th mi ca khung gi chuyn
hng v trc bnh xe u my diesel trong qu trnh vn dng hin nay. T
a ra cc gii php ngn chn vt nt mi, nng cao bn mi, m bo tin
cy, bn ca khung gi chuyn hng v trc bnh xe trong qu trnh vn dng,
khai thc ng st nc ta l mt vn quan trng, cp thit ang c t ra.
-3-
chng 1
tng quan v vn nghin cu
1.1. Khi nim v c hc ph hu
C hc ph hu l mt mn khoa hc c hnh thnh v pht trin trong
nhng nm gn y, c hc ph hu c nhng kt qu nghin cu ng k. H
thng l lun v phng php o ca c hc ph hu sau vi chc nm pht trin
v hon thin ngy cng chnh xc hn. C hc ph hu c tc dng ngy cng
quan trng trong vic thit k chng ph hu, khng ch ph hu v phn tch s
c ph hu kt cu.
1.1.1. Khi nim v bn c hc ph hu
T cc cng trnh nghin cu v c hc ph hy ca cc nh khoa hc ta c
th nhn thy quan im quan trng nht ca c hc ph hu l: Vt liu v kt cu
u khng th trnh khi cc khuyt tt v vt nt trong luyn kim v gia cng; Do
, gi nh c bn ca c hc ph hu l: trong kt cu lun tn ti vt nt hoc
nhng khuyt tt khc; V vy, i tng nghin cu ca n cng chnh l kt cu
mang vt nt. Theo quan im ca c hc ph hu, trong cc chi tit hoc kt cu
c vt nt, ch khi trng ng sut ti u vt nt v kch thc nt t ti mt
mc no th mi b ph hu. Trn c s ny, l thuyt c hc ph hu a ra
mt s quan im c bn v yu cu i vi thit k chi tit v kt cu nh sau:
* i vi kt cu cng tc c vt nt, mc mnh, yu ca trng ng sut ti
u vt nt, c th dng mt tham s c hc ph hu gi l h s cng ng
sut K, tnh ton: Bt lun hnh thc kt cu v loi hnh vt nt no th
HSCUS K u phi tho mn yu cu K KC / n th mi bo m khng b ph
hu, KC l dai ph hu, tr s ca n c th dng th nghim c hc ph hu
tiu chun o c, n l h s an ton.
* i vi kt cu chu ti bin ng, theo l thuyt c hc ph hu c th chia ra
hai loi sau x l [10]:
1. Nu s gia h s cng ng sut K<Kth th vt nt s khng tip tc
pht trin; Kth l tr s ti hn ca vt nt pht trin thm, c th dng th
nghim tiu chun xc nh.
2. Nu s gia HSCUS K>Kth th vt nt s tip tc pht trin t t theo
mt quy lut no ; Nhng trc khi kch thc a ca vt nt pht trin ti kch
thc ti hn ath, th kt cu s khng pht sinh mt n nh hoc b ph hu. Bi
vy, tc pht trin vt nt ca vt liu da/dN l mt lng o kh nng chng
pht trin vt nt ca vt liu. Trn c s ny,vi kt cu c vt nt ban u l a0
v kch thc ti hn l ath, th tui th pht trin vt nt Np ca n c th tnh
-4-
ton nh sau:
a th
da
Np = da
(l.1)
a0
dN
Bi vy, kt cu c vt nt kch thc ban u a0 di tc dng ca ti trng
bin i, vt nt pht trin theo mt quy lut no , th tui th s dng ca n
phi hn ch trong thi hn N < Np
Theo l thuyt c hc ph hu, nu kt cu thc t c th tho mn cc yu
cu nu trn th kt cu tho mn c yu cu s dng an ton: Do vy, i
vi thit k chng ph hu kt cu th cc tham s c bn nh: H s cng
trng ng sut K, dai ph hu Kc, s gia HSCUS pht trin vt nt ti hn
Kth v tc pht trin vt nt da/dN l cc ch tiu quan trng ca thit k.
1.1.2. ng dng ca c hc ph hu trong k thut
Hin nay, rt nhiu hng ch to trn th gii nh: my bay, tu thuyn, u
my - toa xe, cu cng, c kh, u dng l thuyt c hc ph hu ch nh
tiu chun thit k kt cu an ton v phng php nh gi. ng dng ca c hc
ph hu trong k thut ta thy c th chia ra mt s mt sau:
1. Dng quan im c bn v chun tc bn ph hu b sung cho l
thuyt bn truyn thng, ch o vic thit k kt cu, tc l kt cu thit k
chng nhng phi tho mn cc yu cu ca bn truyn thng, m cn ng thi
tho mn yu cu ca c hc ph hu, c bit l tnh nng chng ph hu mi.
2. Dng l thuyt c hc ph hu lm cn c, a ra yu cu, c bit l i
vi phng php v qu trnh cng ngh ch to v kim tu kt cu, a ra cc
quy trnh tng ng va tho mn yu cu ng dng va t hiu qu kinh t
tng i cao.
3. Dng l thuyt c hc ph hu tin hnh phn tch s c ph hu kt cu,
a ra gii php phng v bin php gii quyt.
4. Ly vic nng cao tnh chng ph hu ca kt cu lm mc ch, nghin cu
to ra vt liu mi c tnh nng chng ph hu tt.
5. Xut pht t nghin l c bn ca c hc ph hu, xut phng php mi
ngn nt trong thit k v kim tu kt cu.
C hc ph hu n hi chng nhng l c s ca ton b h thng l lun
c hc ph hu, m cn l ni dung pht trin thnh thc nht, hon thin nht
trong h thng c hc ph hu. C hc ph hu n hi l nn tng ca ton b l
thuyt c hc ph hu. Phng php phn tch ch yu ca n l dng phng
php c n hi tin hnh phn tch trng ng sut ti u vt nt v khu vc
-5-
ph cn. Ni dung phn tch bao gm: Hnh dng, ln, phng v ca vt nt
(hoc khuyt tt ging vt nt) v phn tch tnh nng vt liu c vt nt.
1.1.3. Nhng khi nim c bn v L thuyt mi
Theo l thuyt c hc ph hu ta nhn thy l thuyt mi l mt nhnh ca
c hc ph hu chuyn nghin cu v ng x ca vt liu v chi tit di tc ng
ca ng sut thay i theo thi gian c k ti nh hng ca hng lot cc yu t,
ng thi nu ra phng php tnh ton v nhng gii php k thut nhm nng
cao bn mi.
Cc nh nghin cu chia l thuyt mi thnh hai nhnh nh: mi ngn
hn v mi di hn.
Mi ngn hn l hin tng mi xy ra khi s chu trnh ng sut nh hn
hoc bng l05. Ngc li mi di hn l hin tng mi xy ra khi s chu trnh ng
sut ln hn l05
a. Hin tng mi (hay s mi): l qu trnh tch ly dn dn s ph hng trong
bn thn vt liu di tc ng ca ng sut thay i theo thi gian. ng sut thay
i ny lm xut hin cc vt nt mi, sau cc vt nt mi y pht trin v dn
ti s ph hy vt liu. S ph hy nh vy c gi l s ph hy v mi.
b. bn mi: l tnh cht ca vt liu chng li qu trnh ph hng v mi.
c. bn lu: bn lu (tui th) ca vt liu chi tit l khong thi gian lm
vic ca chng di tc ng vi mt ch ti trng v cc yu t nh hng
khc m khng b ph hy. bn lu thng c tnh bng gi hoc bng s
chu trnh ng sut. Trong mt s lnh vc chuyn ngnh (v d lnh vc u my,
toa xe, t, my ko), bn lu c tnh bng s kilmt lm vic.
d. Gii hn mi: Gii hn mi ca vt liu l mt trong s nhng c trng c hc.
Cng nh nhng c trng c hc khc, mun xc nh gii hn mi ca mt loi
vt liu no y, mt iu kin no y, phi tin hnh th nghim theo mt quy
chun nht nh.
Gii hn mi ca vt liu mt iu kin no l gi tr ln nht ca ng
sut thay i theo thi gian ng vi mt s chu trnh ng sut c s m mu chun
khng b ph hy.
Mi mt loi vt liu quy nh s chu trnh ng sut c s ring. Gi No l
s chu trnh ng sut c s. Trong nhng trng hp c bit, ngi ta ly N0 = l07
i vi vt liu kim loi ni chung v N0 = l08 i vi cc hp kim nh c bn cao.
Ty theo c trng ca chu trnh ng sut, gii hn mi c th c xc
nh chu trnh ng sut i xng, chu trnh ng sut mch ng hoc chu trnh
ng sut phi i xng
-6-
e. ng cong mi: ng cong mi l ng cong biu din mi lin h gia cc
ng sut thay i vi cc s chu trnh ng sut tng ng.
ng sut thay i c th l ng sut ln nht hoc l bin ng sut.
ng cong mi c in S = f(N) cn gi l ng cong Veller (Wohler's Curve).
1.1.4. Nhng ch tiu ph hu mi
nh gi qu trnh ph hy mi, cc nh nghin cu v ph hy mi a
ra nhng ch tiu sau y:
a. Ch tiu v ng sut v bin dng [17]
Nu gi S l ng sut, N s chu trnh ng sut tng ng th ch tiu v ng
sut v bin dng ln lt l:
Sim. Ni = const (l.2)
K
hay Fn = S(N /n) n (dng thc c s dng ti M v Anh), (l.3)
trong : Fn - bn mi ng vi n chu trnh;
S - ng sut ng vi N chu trnh;
Kn - s m ng cong mi Wohler.
k
v ch tiu bin dng: ep .Np bd = Ce (l.4)
trong : ep - dn di ti hn ti lc ph hy;
Np - s chu trnh ng sut ti lc ph hy;
Kbd - s m ( 0,01 l,0);
Ce - hng s.
b. Ch tiu v nng lng
CE. Feltner v J.D. Marlow a ra ch tiu ny vi ni dung sau: s ph hy
mi bt u xy ra ti thi im khi m tng s nng lng tn mc (qu trnh ny
ch xy ra mt chiu) t ti gi tr ng bng cng bin dng ring khi cht ti tnh.
Cc tc gi trn tnh c tr s ti hn ca nng lng tn mc trong vt
liu sau N chu trnh ng sut l:
Dsum = 2 N .d pl (1.5)
0
II
III
Goodman
R=1 R=1
Re Rm
-Re (dF)
0
ng sut trung bnh m
Hnh 1.5 Gin Haigh
max min max + min
Nh bit a = ; m =
2 2
1 R
V cng vi t l ng sut , ta c th tnh c : a = . m
1+ R
Cch din t theo Haigh c u im l cc s gia ng sut c th nhn ra
c cho nhiu h s phi i xng ca chu trnh ng sut R khc nhau. Cc ng
vi cc gi tr ti trng ln nht bng nhau max v cc gi tr ti trng nh nht
bng nhau min lp ra nhng ng thng nghing vi gc 450 nm trn hai trc
ng sut a v m.
Mun tm c nhng gi tr bn mi cho nhng t l ng sut no , trong
trng hp ch bit c gi tr bn mi W vi ti trng i xng (R = -1),
ngi ta c th da vo ng thng Goodman v tnh xp x nh sau:
m
D = W 1 (1.12)
Rm
- 20 -
Trong : m l ng sut trung bnh
Rm l gii hn bn ko
b. Mt s nc nh Australia, Trung Quc, Nht tnh bn mi v tnh
ton ph hu mi ca TBX u my, cn c theo tc pht trin ca vt nt xc
nh bng thc nghim, xy dng ng cong biu th quan h gia tc vt nt
mi pht trin v s gia h s cng ng sut da/dN - K ca vt liu kim loi
trong h to i s. ng cong da/dN - K chia thnh 3 vng: Vng 1, K <
Kth vt nt khng pht trin (Kth- ngng vt nt bt u pht trin). Vng 2,
K > Kth vt nt pht trin theo qui lut da/dN = C(K)n. Vng 3 vt nt mi
pht trin nhanh chng v dn n ph hu kt cu [29].
c. Trong quy phm FKM ca Cng Ho Lin Bang c, bn mi ca vt
liu c tnh ton qua bin ca bn v tn ca cu trc v h s bn lm
vic [11]. Quy phm FKM chia cu trc ra ba loi hnh dng khc nhau: Cu trc
dng thanh; Cu trc dng tm; Cu trc dng khi. C th nh vi cu trc dng
thanh, bn lm vic ca cu trc BK, BK c phn bit v tnh nh sau:
BK = KBK.AK (1.13)
BK = KBK.AK
Trong : KBK - h s bn lm vic
BK, BK bin ca gii hn mi ca cu trc
H s bn lm vic c xc nh cho hai trng hp ti trng:
- i vi ti trng dao ng vi mt bin : Xc nh theo ng cong tui
th S N ca cu trc
- i vi ti trng dao ng thay i bt k: Xc nh theo lut tnh Miner c bn.
d. Vin khoa hc ng st Trung Quc tin hnh kim tra ng lc hc v
ng sut ng lc khung gi chuyn hng i vi u my D19E 903 trn tuyn
H Ni - Nng. Vic nh gi bn mi v nh gi tui th c thc hin
theo s mi c bn Goodman, sau y l thng s kim tra v kt lun ti im
34 trn tm ng ca x bn b mt gim chn cho trong bng 1.1[15]:
- nh gi ng sut ng lc: Vic kim tra ny s dng l thuyt h hng
tuyn tnh mi tnh di ng sut tng ng vi h hng ph ng sut trong
o c thc t vi ng cong S - N.
- i vi kt qu thc hin: T thng s ca im kim tra 34 trn tm ng
v kt lun kim tra, tui th ca tm ny s vt qu 3 000 000 km.
- Phn tch vt nt: Gc b gia b mt ng hn v b mt tm ni l qu
nh to ra ng sut tp trung, v vy trong qu trnh vn hnh u my, ngun to
ra vt nt l c t trc v c m rng ra.
- 21 -
Bng 1.1: Cc s liu ng sut o c trn KGCH ca Trung Quc
S im ng sut ng lc 34 ng sut ng lc 34
kim tra (ko hnh khch ) (ko hng ho )
Phm vi ng sut Phm vi ng sut
Cp ng
ng sut danh nh Tn s ng sut danh nh Tn s
sut
(MPa) (MPa) (MPa) (MPa)
1 0-5 2,5 555380 0-5 2,5 370749
2 5~10 7,5 432136 5~10 7,5 313946
3 10~15 12,5 141285 10~15 12,5 80928
4 15~20 17,5 27292 15~20 17,5 19696
5 20~25 22,5 7418 20~25 22,5 3138
6 25~30 27,5 1280 25~30 27,5 216
7 30~35 32,5 237 30~35 32,5 77
8 30~35 32,5 80 35~40 37,5 56
9 35~40 37,5 32 40~45 42,5 27
10 40~45 42,5 19 45~50 47,5 22
11 45~50 47,5 4 50~55 52,5 17
12 50~55 52,5 6 55~60 57,5 10
13 55~60 57,5 4 60~65 62,5 4
14 60~65 62,5 1 65~70 67,5 3
15 65~70 67,5 2 70~75 72,5 1
16 70~75 72,5 0 75~80 77,5 1
17 75~80 77,5 1 80~85 82,5 2
18 85~90 87,5 0
19 95~100 97,5 1
Tui th
Trn 3 000 000 km Trn 3 000 000 km
c tnh
e. Mt s nc th nghim xc nh gii hn mi, tc lan truyn vt nt
mi v dai ph hy ca vt liu theo cc tiu chun khc nhau. Nhng khi xc
nh tc lan truyn vt nt mi v dai ph hy ca vt liu thng th nghim
trn cc mu c rnh kha vi mt vt nt mi c to ra y ca rnh . Mt s
nc th nghim theo tiu chun ASTM E 399 90 v ASTM E 467 [32].
f. Vic tnh ton bn mi ca vt liu Lin X trc y v Cng ho Lin
bang Nga ngy nay c qui nh trong tiu chun 25.504-82 ca Nga v da
trn l thuyt ng dng thng k ph hy mi tnh cho cc chi tit thc c kch
thc tng i ln, c k ti nhiu yu t nh hng khc nhau.[14].
1.5.2. Tnh hnh nghin cu vn trong nc
Cc cng trnh nghin cu v mi trong nc ni chung v trong lnh vc c kh
ni ring cn rt khim tn. Tuy nhin vn c th k ra nhng tc gi nghin cu v
mi trong nc: GS.TS Nguyn Trng Hip; PGS,TS Phan Vn Khi; PGS.TS Ng
Vn Quyt v cc cng sTrong mt s lnh vc c mt s cng trnh nghin
cu v mi i vi kt cu khung gi v kt cu l xo trn t, trong my xy dng,
du kh... Trong lnh vc c kh ng st, cc nghin cu v mi cng t i.
- 22 -
a. nh gi tui th mi ca kt cu KGCH u my D9E vn dng trn SVN
theo gi thuyt tch lu tuyn tnh cc tn thng mi
Cng trnh ng lu nht l ti Nghin cu khoa hc cp B B2000-35-
106T Nghin cu th nghim v nh gi bn gi chuyn hng u my
D9E vn dng trn ng st Vit Nam do GS.TS. c Tun ch tr.
ti tnh mi bc ng sut cao hn gii hn mi u gy ra mt phn
tn thng cho vt liu. S o tn thng do bc ng sut th i gy ra, (i = 1,2,
...,m) c quan h ti s chu trnh ng sut, v c xc nh bng t s:
ni
Di = , (1.14)
Ni
trong :
ni- s lng chu trnh ng sut m phn t phi chu tng ng vi s gia
hay vi mc ng sut i khng i;
Ni- s lng chu trnh dn ti ph hu mi tng ng vi gii hn mi hn
ch i , c xc nh theo ng cong mi.
Theo ti liu [24] th quan h biu th s tch lu tn thng mi cho n khi
m
ni
ph hng kt cu nh sau: Nu D= N l t s cc chu trnh qu kh, th h s
i =1 i
4000
3000
3000
2000
2000
1000
1000
0 1000 2000 3000 4000 5000 0 1000 2000 3000 4000 5000
- -
y
y
y
0 Wrev - K 0 KI - KI
x x x
Wmon
a) b) c)
-
y y
2 2 KI
+KI 0 (KI - KI) + KI
x x
d) e)
A
Vng I Vng II Vng III Vng I Vng II Vng III
th lg K th lg
a) b)
Hnh 2.4. ung cong da/dN-K trong h ta i s
Ti vng I: K < Kth, v c bn vt nt khng pht trin (tc pht
trin da/dN < 10-710-8 mm/chu trnh), Kth gi l tr s ngng vt nt pht trin,
vt liu khc nhau c Kth khc nhau. Ngoi ra, Kth chu nh hng ca c tnh
tun hon ng sut R tng i ln, ni chung, R tng th Kth gim.
Vng II: K > Kth vt nt pht trin theo qui lut da/dN = C(K)n, trong
vng II ny trn hnh 2.4b dng ng gy biu th, trn mi on thng c tr s C
v n khc nhau.
Vng III: Vt nt mi pht trin nhanh chng v dn n ph hu kt cu.
xt n nh hng ca ng sut bnh qun i vi tc pht trin vt
nt, nh nghin cu E.K Walker a ra cng thc sau:
da
dN
[
= C K max (1 R m )]n
(2.12)
1 exp
khi max u;
P(max) = V V (2.17)
u 0 0
1 1 1
2
= 2 + 2 (2.41)
s s s
Vi: a, a: Bin ng sut php v tip do mmen un v mmen xon gy ra;
-1ct, -1ct: ng sut php ln nht v ng sut tip ln nht ti khu yu nht
trong chi tit s gy ra s ph hu chu trnh i xng vi s chu trnh ng sut c
s N0.
Chi tit c coi l c kh nng lm vic nu s [s] = 1,5 2,5. Cc cng
thc trn (2.39), (2.40), (2.41) cng c tnh ph bin cho cc trng hp cc chu
trnh bt cn i v cho cc trng hp thay i v cc ng sut khng ng b v
khng ng pha.
Cc nh nghin cu xc nh c s nh hng ca cc trng thi ng
sut, kch thc, vt liu, tnh cho trng hp cc chu trnh bt cn i v
cho cc trng hp ng sut khng i xng (r - 1) vi trng hp k / k 1 (k
/ k <1), t cc cng trnh nghin cu ta thy i vi cc phng tin giao thng
ng st cn dng cc cng thc sau [19]:
H s an ton mi ton phn c xc nh theo cng thc sau:
s .s , (2.42)
s= [s]
k
s 2 + s2 [1 + 2 (1 )( s 1)]
k
H s an ton mi thnh phn (ng sut phpv ng sut tip) c xc nh:
s =
1 , (2.43)
k
a. + . m + . m
1
s = . (2.44)
k
a. + . m + . m
trong : 1 v 1 : GHBM ca mu chun khi chu un v xon;
m v m : ng sut php v ng sut tip trung bnh;
- 46 -
a v a : ng sut php v ng sut tip bin ;
k v k : h s tp trung ng sut php v ng sut tip thc t;
v : h s nh hng kch thc;
, , v : h s nh hng ca vt liu.
2.4.2. Tnh bn mi theo cc h s an ton khi t ti khng n nh
Khi t ti bin i khng n nh, s thay i thc cc ng sut c th c
chuyn thnh s t ti khi. Mi khi t ti gm r bc, mi bc tng ng s gia
ng sut ai v s chu trnh lp li s gia ny trong khi vi, i=1,2,..,r.
Vi s khi t ti trong ton b thi gian lm vic ca chi tit cho n khi
xut hin vt nt hoc s ph hy th s chu trnh lp s gia ng sut ai l ni =
vi. Nu s chu trnh tnh n khi b ph hy theo ng cong mi (vi ai) l Ni,
th tt nhin c th cho rng vi s gia , chi tit s lm vic cho n ht phn
tui th ca mnh, phn bng ni/Ni. S ph hy chi tit khi t ti khi s xy ra
trong trng hp khi m tng cc tr s tui th tng i bng 1, ngha l iu
kin ph hy c dng:
ni (2.45)
)N
(
= 1
ai 1 d i
Trong ti liu [27] tnh ton c thc hin trn c s gi thuyt cng
tuyn tnh iu chnh cc h hng mi v xc nh c h s an ton khi t ti
khng n nh nh sau:
Vi s - H s an ton ng sut php v s - H s an ton ng sut tip
Ta c s = 1 c t [ s ] v s = 1c t [ s ] (2.46)
e e
ng sut tng ng: e = m
a p N G
m
ai v i (2.47)
1 d
( ai > )
n
2 3
1 4
Hnh 3.1 Cc v tr phn tch thnh phn kim loi ca vt liu TBX u my D19E
Kt qu phn tch thnh phn kim loi ca vt liu TBX u my D19E cho
trong bng 3.1 nh sau:
Bng 3.1 Kt qu phn tch thnh phn kim loi vt liu TBX
Fe C Si Mn P S Cr Mo
1 98,0 0,570 0,311 0,817 < 0,0050 < 0,0050 < 0,0334 0,0137
2 98,0 0,577 0,321 0,822 0,0055 < 0,0050 < 0,0343 0,0141
3 98,1 0,560 0,302 0,820 0,0098 < 0,0050 < 0,0322 0,0078
4 98,0 0,568 0,319 0,813 0,0092 < 0,0050 0,0293 0,0148
Ave 98,0 0,569 0,313 0,818 0,0071 < 0,0050 < 0,0323 0,0126
Ni Al Co Cu Nb Ti V
1 0,0418 0,0578 0,0055 0,0642 0,0021 < 0,0050 < 0,0050
2 0,0353 0,0572 < 0,0050 0,0636 < 0,0020 < 0,0050 < 0,0050
3 0,0295 0,0546 < 0,0050 0,0604 0,0042 < 0,0050 < 0,0050
4 0,0441 0,0580 0,0063 0,0655 < 0,0020 < 0,0050 < 0,0050
Ave 0,0377 0,0569 0,0051 0,0634 0,0023 < 0,0050 < 0,0050
- 50 -
W Pb Sn B Ca Zr
1 < 0,0500 < 0,100 0,0074 < 0,0015 > 0,0010 < 0,0050
2 < 0,0500 < 0,100 0,0065 < 0,0015 > 0,0010 < 0,0050
3 < 0,0500 < 0,100 0,0094 < 0,0015 > 0,0010 < 0,0050
4 < 0,0500 < 0,100 0,0090 < 0,0015 > 0,0010 < 0,0050
Ave < 0,0500 < 0,100 0,0081 < 0,0015 > 0,0010 < 0,0050
Kt lun: Kt qu phn tch c thnh phn tng ng vi mc thp 55 theo
tiu chun GB 699 - 88 ca Trung Quc hoc tng ng C55E theo tiu chun
EN 10093-1 ca c.
3.1.2. Phn tch vt liu khung gi chuyn hng u my D19E
tin hnh phn tch thnh phn kim loi ca vt liu KGCH ti 4 im:
v tr tm cnh, tm di ca x dc tri v phi, mi v tr 3 ln xc nh thnh
phn kim loi ca vt liu, cc im phn tch theo hnh 3.2
V tr phn tch
thnh phn KL
Hnh 3.2 V tr phn tch thnh phn kim loi ca vt liu KGCH u my D19E
Kt qu phn tch thnh phn kim loi ca vt liu KGCH u my D19E
cho trong bng 3.2 nh sau:
Bng 3.2 Kt qu phn tch thnh phn kim loi vt liu KGCH
Fe C Si P S Cr Mn
1 98,2 0,139 0,378 < 0,0050 0,0144 < 0,0050 1,15
2 98,2 0,137 0,396 < 0,0050 0,0148 < 0,0050 1,12
3 98,2 0,136 0,379 < 0,0050 0,0170 < 0,0050 1,13
4 98,3 0,136 0,380 < 0,0050 0,0156 0,0050 1,10
Ave 98,2 0,137 0,383 < 0,0050 0,0154 < 0,0050 1,12
Ni Al Co Cu Nb Ti Mo
1 < 0,0050 < 0,0050 0,0058 0,0193 0,0032 < 0,0050 < 0,0030
2 < 0,0050 < 0,0050 0,0054 0,0220 0,0029 < 0,0050 < 0,0030
3 < 0,0050 < 0,0050 0,0063 0,0197 0,0038 < 0,0050 < 0,0030
4 < 0,0050 < 0,0050 0,0062 0,0201 0,0020 < 0,0050 < 0,0030
Ave < 0,0050 < 0,0050 0,0059 0,0203 0,0030 < 0,0050 < 0,0030
V W Pb Sn B Ca Zr
1 < 0,0050 < 0,0050 < 0,100 0,0078 < 0,0015 < 0,0008 < 0,0050
2 < 0,0050 < 0,0050 < 0,100 0,0076 < 0,0015 < 0,0006 < 0,0050
3 < 0,0050 < 0,0050 < 0,100 0,0095 < 0,0015 < 0,0010 < 0,0050
4 < 0,0050 < 0,0050 < 0,100 0,0091 < 0,0015 < 0,0007 < 0,0050
Ave < 0,0050 < 0,0050 < 0,100 0,0085 < 0,0015 < 0,0008 < 0,0050
- 51 -
Kt lun: Kt qu phn tch c thnh phn tng ng vi mc thp 12Mn
theo tiu chun GB 1591- 88 ca Trung Quc hoc tng ng 13Mn6 theo
tiu chun DIN ca c.
3.2. Xc nh tiu chun th nghim
3.2.1. Tiu chun th nghim xc nh gii hn mi
Vic th nghim xc nh gii hn mi ca vt liu lm TBX v KGCH u
my D19E c tin hnh theo Tiu chun Vit Nam TCVN 4169 85 Kim loi
Phng php th mi nhiu chu trnh v t chu trnh
Tiu chun quy nh cc phng php th mi kim loi: Khi ko nn; un
v xon. Trong cc chu trnh ng sut hoc bin dng i xng v khng i xng,
thay i theo qui lut tun hon n gin vi cc thng s khng thay i;
Th nghim khi c hoc khng c tp trung ng sut, nhit v m bnh
thng trong phng, trong min n hi v n hi do vi chu trnh ln v nh.
Tin hnh th mi nhiu chu trnh: Th mu phi tin hnh lin tc cho ti khi
sinh vt nt c ln nh hoc t gy hon ton hoc t s chu trnh c s, ch
tiu ch yu ca s ph hu khi xc nh gii hn mi v lp ng cong mi l s
t gy hon ton hoc s xut hin vt nt thy c c di 0,5 1 mm.
3.2.2. Th nghim xc nh tc lan truyn vt nt v dai ph hu
Vic th nghim xc nh tc lan truyn vt nt mi v dai ph hu
ca vt liu lm TBX v KGCH u my D19E c tin hnh cng mt qu trnh
th nghim trn cng mt mu. Qu trnh th nghim xc nh tc lan truyn
vt nt mi c tin hnh trc v coi nh l qu trnh kin to vt nt mi
th nghim xc nh dai ph hu vt liu ca qu trnh th nghim sau.
3.2.2.1. Tiu chun th nghim
Vic th nghim xc nh tc lan truyn vt nt mi v dai ph hu
ca vt liu lm TBX v KGCH u my D19E c tin hnh theo tiu chun
ASTM E647 - 00 (Phng php tiu chun xc tc lan truyn vt nt mi) [33]
v tiu chun ASTM E 399 90 (Phng php tiu chun xc nh dai ph hu
bin dng phng ca vt liu kim loi) [32]. Qua nghin cu ch trng nhng
im chnh trong cc tiu chun nh sau:
a. Phm vi
Phng php ny xc nh dai ph hu bin dng phng ca vt liu
kim loi, chi tit. ng thi phng php ny cng dng xc nh t s bn RSX, t
s bn l hm s ca ti ln nht m mu c th chu c.
b. c im
KIC c xc nh bng th nghim c tnh sc bn ca vt liu n khi
- 52 -
ph hu vi mu vt to sn vt nt nh hng cho th ko. KIC l i din
dai ph hu thp nht ca vt liu. Gi tr ny c th c s dng nh gi mi
lin h gia ph hu do ng sut v kch c ca vt nt trong vt liu.
KIC a ra i vi vt liu l mt hm ca tc th nghim v nhit .
Hn na, ti trng tun hon c th dn n s m rng ca vt nt gi tr KI nh
hn gi tr KIC. M rng vt nt di ti trng tun hon hoc ti duy tr lin tc s
c tng ln vi tham d ca iu kin mi trng.
Th nghim dai ph hu c tin hnh theo tiu chun, phi m bo
nhng iu kin trong tiu chun xc nh c gi tr KIC hp l.
c. Kch c, hnh dng v s chun b mu
- Kch c mu, m bo kt qu c gi tr hp l theo tiu chun th i
hi c hai chiu dy mu B, v chiu di vt nt a phi ln hn 2,5 (KIC/YS)2,
trong YS .l gii hn chy ca vt liu iu kin nhit v ti trng trong
qu trnh th nghim.
- La chn kch c mu theo tiu chun
- Hnh dng ca mu th theo tiu chun i vi cc mu: th nghim xc
nh tc lan truyn vt nt mi v dai ph hu ca vt liu lm TBX v
KGCH cn c theo phi vt liu, cng ngh ch to mu v thit b th nghim ta
chn loi mu ComPact Specimen (mu khi hp chu ko) C(T).
- Mu chun: Chiu di vt nt a (tnh t im bt u hnh V n ng ti
tc dng) bng chiu dy Bm v nm trong khong 0,45 n 0,55 ln so vi chiu
rng Wm. T s Wm/Bm thng thng bng 2 ln, c th c s dng vi nhng
t l W/B ln hn hai.
- Kin to vt nt mi: Thc hin theo chu trnh cho n khi to c vt
nt p ng c yu cu chiu di vt nt (ton b chiu di t ng t ti lm
bt u xut hin vt nt cng vi vt nt mi) s trong khong gia 0,45 v 0,55
ca b rng Wm.
d. Quy trnh th nghim xc nh bn nt rn KIC
- S lng mu th: Nn th nghim lp li 3 ln i vi mi iu kin ca
vt liu.
- Gia ti: t ti tnh ln mu cho tc tng ln t 30 000 ti 150 000
psi.in /pht (0,55 2,75 MPa.m1/2/giy), (0,55 2,75 MN.m-3/2/giy). Tc gia
1/2
52,5 50,5
132,5 52,5 80
264
65 96
(226)
30 0,25
63
13,750,25
13,750,25
30 0,25
20 12
63
63
50 0.005
0,25 1,5
62,5
900
600
11
600
7 1 0,178700 Phn b
8 2 0,192700 Gauss, Lga
9 3 0,252300 chun,
10 4 0,265800 Maxoen
11 5 0,296200 a = 0,25689
12 6 0,318800 = 0,04920
13 1 1,493100
Phn b
14 2 1,834600
Gauss,
15 3 1,899200
Maxoen
16 4 2,482600 a = 2,25637
17 5 2,795200
= 0,55567
18 6 3,134200
19 1 5,184900
Phn b
20 2 5,707300
Gauss, Lga
21 3 5,711200
chun
22 4 5,810300 a = 5,96659
23 5 5,875000
= 0,41557
24 6 6,854100
25 1 8,020400
Phn b
26 2 8,713000
Gauss, Lga
27 3 8,865000
chun,
28 4 9,208700 a = 9,05527
29 5 9,415700
= 0,49540
30 6 9,874600
- 65 -
Nh phn mm thng k xc sut chuyn dng. Thit lp hm mt phn
phi v hm phn phi xc sut chu trnh ng sut cc mc ng sut th nghim
ca vt liu lm KGCH u my D19E, cho trong hnh 3.14 vi mc ng sut 1,
cc mc ng sut 2, 3, 4, 5 cho trong mc 2.1 ca ph lc 2
7 1 0,014860 Phn b
8 2 0,020850 Gauss, M ,
9 3 0,053610 Lga chun,
10 4 0,063540 Gamma, Rlei,
11 5 0,081920 Maxoen
0,118340 a = 0,62989
12 6 = 0,30817
13 1 0,447600
Phn b Gauss,
14 2 0,802200
Lga chun,
15 3 0,925200 Maxoen
16 4 1,281500 a = 1,08181
17 5 1,291100 = 0,32979
18 6 1,421600
19 1 1,473500 Phn b
20 2 2,156000 Gauss, M ,
21 3 2,621800 Lga chun,
22 4 2,982300 Gamma, Rlei,
23 5 3,730100 Maxoen
4,516200 a = 2,88866
24 6 = 0,90614
25 1 5,814500 Phn b
26 2 7,324600 Gauss, Lga
27 3 7,821700 chun,
28 4 8,182300 Gamma,
29 5 8,730400 a = 7,92871
30 6 9,311200 = 0,91998
31 1 10,11460
Phn b Gauss,
32 2 11,72560
Lga chun,
33 3 11,81730 Gamma,
34 4 12,18430 a = 12,29344
35 5 13,20040 = 1,11175
36 6 13,71820
Nh phn mm thng k xc sut chuyn dng. Thit lp hm mt phn
phi v hm phn phi xc sut chu trnh ng sut cc mc ng sut th nghim
ca vt liu lm TBX u my D19E, cho trong hnh 3.15 vi mc ng sut 1, cc
mc ng sut 2, 3, 4, 5 v 6 cho trong mc 2.2 ca ph lc 2
- 68 -
Hnh 3.16. Cc thng tin v thng s chung vic th nghim vt liu KGCH
Hnh 3.26. Cc thng tin v thng s chung vic th nghim vt liu TBX
- 75 -
00
10
670
780
1650 1650
5356
- 80 -
80
1680
2350
80
- 80 -
80
Hnh 4.3: Hnh kt cu TBX u my D19E
(Kch thc 2 u trc ging nhau Bn phi khng c kch thc 202)
- 81 -
gn v trng lng nh nht. TBX l b phn chu ti trng thay i mt cch tun
hon, khi bnh xe quay i mt vng th ng sut un cng i chiu (i du)
Kt cu TBX u my D19E ni chung trc c th chia ra lm cc phn
ch yu sau:
Phn th nht: l c trc, phn ny lp ghp vi cc bi bu du, cc ti
trng thng ng v nm ngang s truyn n phn ny.
Phn th hai: l phn chuyn tip c trc v phn moay lp bnh xe.
Phn th 3: nm gia bnh xe v thn trc dng lp bnh rng b ng
v lin kt vi CK qua hai gi .
gim ng sut tp trung ti phn chuyn tip gia ng knh ny sang
ng knh khc phi to thnh gc ln c bn knh ph hp v c gia cng k
phng hin tng tp trung ng sut gy gy trc v mi. Hai u trc c
khoan l nh tm khi sa cha v lp ghp, do vic khoan cc l ny phi
tun theo cc ti liu hng dn v kim nghim, sa cha v lp ghp TBX.
4.1.3 Kt cu khung gi chuyn hng u my D19E
KGCH ca u my D19E c chiu di ton b l 5356 mm, chiu rng
tnh t tm hai x dc l 1680 mm.
KGCH c ch to t thp tm hn thnh kt cu hnh hp, trong hnh hp
ca khung c b tr cc loi gn nng cao cng chc tng th, ci thin tnh
hnh chu lc. Cc phn t ch yu ca khung gi gm hai x dc b tr i xng,
hai x ngang kt cu nh nhau, x ngang u trc, x ngang u sau v cc b lp
gip, cc x dng thp hn thnh dng hp, nh mt x cnh c hn tm m bn
trt v b gim trn hng ngang, mt cnh hn mt b gim trn hng thng.
- Hai x dc t i xng tri, phi l cc dm hp bng thp tm c tit
din hnh ch nht, vi dy ca hai tm y l 9 mm v ca hai tm vch l 8
mm. Bn trong dm hp mi bn c 3 gn chu lc vi dy 6 mm.
- Hai x ngang nm gia v x ngang u sau l cc dm hp c kt cu
tng t nh hai x dc.
- Ring x u trc l ng thp c tit din hnh trn ng knh 200 mm
vi chiu dy 10 mm, hai u st vi x dc c hn thm cc tm gn gia cng
hnh vnh khn.
Mt bn hai x dc c hn cc lp l xo cao su trung tnh. Ti cc gc hn
vi x ngang hnh hp ch nht c cc ke gia cng lin tm vi mt trn ca x dc.
Mt di ca x dc c hn cc gi lp bin tam gic ca thanh ko v x
ko ca u my, ng thi c hn cc tay lin kt vi thanh ko hp du, chnh
qua cc tay ny lc ko t TBX s truyn ln c KGCH. Trn mt y ca ba x
- 81 -
Rn Rt
Hnh 4.8: Cc lc tc dng trn TBX
Tng hp cc lc tc dng ln TBX c th hin trong t hp 1, khi u
my lm vic ch ko c th hin trong bng 4.5 v t hp 2, khi u my
lm vic ch hm c th hin trong bng 4.6
Bng 4.5 Cc lc tc dng trn TBX vi t hp 1
Tr s (kN)
TT Cc lc tc dng K hiu
Lc tnh Lc ng
Lc thng ng tc dng ln u trc ca
1 Pn 91 112
bnh xe ngoi
Lc thng ng tc dng ln u trc ca
2 Pt 65 80
bnh xe trong
3 Lc vng bnh rng Pz 72 88,56
Lc thng ng do CK lm vic gy ra
4 Pz1 81,51 100,26
ti im treo 1 trn TBX
Lc thng ng do CK lm vic gy ra
5 Pz2 49,65 61,1
ti im treo 2 trn TBX
6 Lc thng ng do trng lng CK Pg 4,32 5,2
7 Lc ko tc dng ln TBX u my FK.BX 21,255
Lc ngang tc dng ln TBX u my khi
8 Pzn 19,454
CK lm vic
9 Phn lc do Pzn gy ra trn 1CK Pn1 26,918
10 Phn lc do Pzn gy ra trn 2CK Pn2 7,464
p lc ngang ca ray ln mt TBX khi
11 Y 65
u my i vo ng cong
Thnh phn ngang ca lc ma st gia
12 Qn 22,75
mt ln bnh xe v ray ngoi
Thnh phn ngang ca lc ma st gia
13 Qt 16,25
mt ln bnh xe v ray trong
14 p lc ngang ca KGCH ln u TBX Yp 78
M men xon tc dng ln TBX khi
15 MX.K 21,255
CK lm vic (kNm)
- 91 -
Bng 4.6. Cc lc tc dng trn TBX vi t hp 2
Tr s (kN)
TT Cc lc tc dng K hiu
Lc tnh Lc ng
Lc thng ng tc dng ln u trc
1 Pn 91 112
ca bnh xe ngoi
Lc thng ng tc dng ln u trc
2 Pt 65 80
ca bnh xe trong
3 Lc thng ng do trng lng CK Pg 4,32 5,2
4 Lc hm tc dng ln TBX u my FH.BX 13
p lc ngang ca ray ln mt TBX khi
5 Y 65
u my i vo ng cong
Thnh phn ngang ca lc ma st gia
6 Qn 22,75
mt ln bnh xe v ray ngoi
Thnh phn ngang ca lc ma st gia
7 Qt 16,25
mt ln bnh xe v ray trong
8 p lc ngang ca KGCH ln u TBX Yp 78
M men xon tc dng ln TBX khi
9 MX.H 21,255
hm (kNm)
4.2.2.2. Cc phng n tnh ton TBX u my D19E vi cc t hp lc
Vic tnh ton c tin hnh vi 2 phng n nu nh s tr gip phn
mm Solidwork-cosmos 2007. S ti trng tc dng ln TBX vi t hp 1 c
th hin trn hnh 4.9
Do c im kt cu ca TBX l trc bc thng nn c th coi c trc l mt
kt cu gi ln hai im tc l ln hai bnh xe
4.2.2.3. Kt qu tnh ton bng phn mm Solidwork - cosmos
a. Cc lc tc dng tng hp ln TBX
Cc lc tc dng cho trong cc hnh 4.9; 4.10 v trong mc 3.1 ph lc 3
max u y
a a0 = u
G
Tng ng vi hnh v
u D 1
d
y
d
=G;
ao
= ; D
a0 2 G
X
u 1 D
a0 = = =
G G 2
D u ( 1)
a 0 = max =
2 G G
Hnh 4.11 S tnh hm phn b cho tit din trn
- 95 -
m +1
( 1 )
Sau khi bin i ta c: f ( ) = ( 1)
( 2 ) (4.32)
(m + 2 )
Thay vo cng thc tm c hm phn b ca gii hn mi ca tit my
-1ct =.u/ theo xc sut ph hu P% nh sau:
2 m
2 D u ( 1) m + 1 ( 1 )
I = . ( 2 ) (4.33)
F0 2 0 m +1 m + 2
m
Trong : u
= 0 , 0152 (m + 1)
0
max
=
u
F0 = 1 mm2 din tch b phn n v
u, 0 , m: thng s phn b khi thu ca Veibull
Phng trnh ng dng tuyt i khi tnh cho tit din mt ct ngang dng
hnh trn c dng nh sau:
2
I = 2 , 3 lg (1 P ) =
2 D
[0 , 0152 (m + 1 )].
( 1) m + 1 ( 1)
( 2 ) (4.34)
F0 2 m +1 m+2
Vi c tnh c hc ca vt liu lm TBX ta c gii hn bn b = 700 645 MPa
Tnh c: = 0,13; = 0,195
m = 7,052 7; m = 4,48 4
D - ng knh cc c trc ca TBX cho trong mc 4.2
Vy ta xc nh hm phn b ca i lng ca TBX theo xc sut ph
hu P% tc l xc nh hm phn b ca gii hn mi ca TBX theo xc sut ph
hu P% cc tit din ca cc mt ct trn TBX.
thun li vic tnh ton hm phn b cc GHBM theo xc sut ph hu
ca cc chi tit dng trc c tit din hnh trn, xy dng phn mm tnh i
lng theo xc sut ph hu P% v kt qu cho trong mc 4.3.1.3.
* Xc nh gii hn bn mi ca TBX u my D19E theo xc sut ph hu
Gii hn mi ca TBX u my D19E c xc nh theo cng thc sau:
.0,5 . 1 .0,5 . 1
1TBX = ; 1TBX = (4.35)
Trong : 1 ; 1 : gii hn mi trung bnh ca mu vt liu lm TBX,
1x = 0,55 1u Vy ta c -1 = 347 Mpa ; -1 = 191 Mpa.
-1TBX; -1TBX: gii hn mi ca TBX
; : h s tp trung ng sut l thuyt ca TBX
H s tp trung ng sut l thuyt vi trng hp trc bc c chu un v
chu xon c tnh theo s hnh 4.12 v s dng cc cng thc nh sau: [17]
- 96 -
1
= 1+ (4.36)
0 , 20
2 + 5 , 4 2 2
4
B
U
1
= 1+ (4.37)
0 ,80
2 3
3
2 + 9
2
BX
2 3 1 r D
A 1 A ; B X = A (1 0,8 A)
3 2
BU = ; A = ; 2 = ; 3 =
3 2 3 d2 d2
r
MU
MU
MX
d2
D
MX
max
u
h/2
/2
t b
285
8
D D trn x dc ca KGCH (Hnh 4.5 v 4.14)
l mt ct nguy him nht tnh ton, c cc thng
s kt cu nh sau: t = 9 mm ; h = 285 mm
b = 180 mm ; = 8 mm 180
2 2t
G= ; tG = Hnh 4.14. Mt ct D D trn x dc ca KGCH
h h
F0 = 1 mm2 din tch b phn n v
m : thng s phn b khi thu ca Weibull
Vy ta xc nh hm phn b i lng ca KGCH theo xc sut ph hu
P% tc l xc nh hm phn b gii hn mi theo xc sut ph hu P% cc tit
din ca cc mt ct nguy him, nhy cm trn x dc ca KGCH.
thun li vic tnh ton hm phn b i lng theo xc sut ph hu
P% ca x dc KGCH c tit din ngang dng hnh hp rng, xy dng phn
mm tnh ton v kt qu cho trong mc 4.3.1.3.
* Xc nh GHBM ca KGCH u my D19E theo xc sut ph hu
i vi kim loi do u = -1; max = -1.
Gii hn mi ca KGCH u my D19E c xc nh theo cng thc sau:
.0,5 . 1 .0,5 . 1
1 KGCH = ; 1 KGCH = (4.43)
Trong : 1 ; 1 : gii hn mi trung bnh ca mu vt liu lm KGCH,
1x = 0,55 1u ; -1 = 205 MPa; -1 = 113 MPa (Chng 3)
-1KGCH; -1KGCH: gii hn mi ca KGCH;
; : h s tp trung ng sut l thuyt ca KGCH.
Xc nh h s tp trung ng sut l thuyt. Chn mt ct D - D l mt ct
nguy him nht tnh ton, cn c theo kt qu o trng thi ng sut thc t v
kt qu tnh ton l thuyt mc 4.2.1.3.
i vi x dc khung gi chuyn c kt cu hnh hp rng v thay i kch
thc theo chiu dc ca x dc khung gi chuyn vy c th xem xt s ng
dng v nng lng v vt cht, trong tnh ton mi ta c th coi x dc khung gi
chuyn c kt cu tr bc rng. Theo phn " Phng php mi tnh bn mi ca
bn trc cu sau t" trong [19] trang 492.
Chuyn mt ct D - D thnh hnh vnh khn, gi nguyn chu vi ngoi v tr
s din tch mt ct khng i, v tnh n st mt tip xc c gi n hi, ta c
- 99 -
hnh dng quy i dng tnh ton h s tp trung ng sut l thuyt theo hnh
4.15. Sau khi qui i ta c cc thng s kch thc nh sau :
D = 312 (mm); d2 = 300 (mm)
d1 = 290 (mm); r = 25 (mm)
Tnh h s tp trung ng sut l thuyt vi trng hp trc bc rng chu
un v chu xon theo cng thc nh sau:[17]
r
Mu Mu
D
d1
d2
MX MX
1 1 k
e = m .m
a N0
i =1
i
m
. ni . (4.47)
I = 2,3 lg (1 P ) =
2 D
[0,0152(m + 1)].
( 1) m +1 ( 1)
( 2 )
F0 2 m +1 m+2
BT U 2
BT U 1
t t
Lu d
Lu d
BT U 3
9
0 < a < 300 M P a;
0 < a < 200 M P a;
N 0 = 6 .1 0 6 ; -1 ; -1
10
( k )D C = 1
; (k )D C = 1
-1 T B X -1 T B X
11
-1 T B X
s = -1 T B X
;s =
a a
12
s .s
s r = -1 =
s2 + s 2
Lu d
KT THC
Hnh 4.16. S khi tnh ton TBX = f(P), 1TBX ; 1TBX = f (P ) , sTBX = f(P)
- 108 -
Lu gi tr u ra , , P %
Block 5: Cc gi tr u vo: D > 0; 500 > d2 > 0; 500 > r > 0
Block 6: Tnh gi tr 2; 3
Block 7: Tnh gi tr h s tp trung ng sut l thuyt vi trng hp trc bc c
chu un v chu xon ;
Block 8: Tnh gi tr GHBM ca TBX u my D19E theo xc sut ph hu
Lu gi tr u ra 1TBX ; 1TBX = f (P ) , P%
Block 9: u vo a; a; N0
Block 10: Tnh cc gi tr tr h s tp trung ng sut thc t ( k )DC ; ( k )DC
Block 11: Tnh s: H s an ton ng sut php; s : H s an ton ng sut tip.
Block 12: Tnh H s an ton ton phn sR = -1
Lu gi tr sTBX, in v kt thc
* Chng trnh tnh.
T s khi thut ton tin hnh xy dng cc chng trnh tnh ton.
Chng trnh c xy dng trn my vi tnh, thit lp nh ngn ng lp trnh
Visual Basic 6.0 v c s d liu Microsoft Ofice Access 2003 v mt s chng
trnh lp trnh, ha chuyn dng. Chng trnh c xy dng c lp vi hai m
un tnh ton l: M un tnh theo phng trnh ng dng ph hy mi tng i
v M un tnh theo phng trnh ng dng ph hy mi tuyt i.
Cc giao din ca chng trnh tnh cho trong ph lc 4.
* Kt qu tnh ton
- Nhp s liu u vo theo kt qu tnh ton l thuyt, ly kt qu tnh ton
nh phn mm SOLIDWORK COSMOS c c cc gi tr ng sut ti cc mt
ct trn TBX u my trong mc 4.2.2.3 tnh trong phn mm chuyn dng.
1
t>0; b>0; h>0; > 0
2
P = 0,01 0,99
3
1
m = 0, 64
0, 2 0, 0001. b
1
m = 0, 64
1,5. ( 0, 2 0, 0001. b )
4 BT U 2
= f(P,m ), = f(P,m ) 5
t > 0; b > 0; b2 >0; h > 0; h2 >0;
Lu d > 0 ; r > 0; -1 ; -1
6
1 ; B = A 1- 2 A ; B =
1 = 1 ; 2 = ; 3 = ; A = 3 A 2 (1- 0,8.A ) ;
d r D 3
n n
d2 d2 d2 2.3 3
4 b + h 2 D = 2 (b + h ) ; 2 (b2 + h 2 )
d1 = - bh + (b - )(h - 2t) d1 =
7
1
t = 1 +
0, 20 12
2 + + 5, 4 2 4 2
BU 4 (1 1 )
4
1
t = 1 +
0, 80 2
3
22 + 2, 5 1 4 + 9 23
BX 1 1
8
.0 , 5 .
1K GCH = 1
t
Lu d
.0 , 5 .
1K GCH = 1
A
Hnh 4.18. S khi tnh ton KGCH = f(P) v 1KGCH ; 1KGCH = f (P )
Block 3: Gi tr thng s phn b khi thu ca Veibull m ; m .
Block 4: Tnh lp tm gi tr hm phn b cc GHBM theo xc sut ph
hu: = f(P , m ), = f(P , m ) , theo phng trnh ng dng tuyt i khi
tnh cho tit din ngang dng hnh hp.
- 111 -
m +1
0 . 69 2
( 1 )m + 1 1 1 t
I = 2 , 3 lg (1 P ) = m +1 L
( 1 ) b h
u gi tr u ra , , P
Block 5: Cc gi tr u vo: t > 0; b > 0; b2 >0; h > 0; h2 >0; > 0 ; R > 0; -1 ; -1
Block 6: Tnh gi tr 1; 2; 3
Block 7: Tnh gi tr h s tp trung ng sut l thuyt vi trng hp trc bc c
chu un v chu xon ;
Block 8: Tnh gi tr GHBM ca KGCH u my D19E theo xc sut ph hu P%
A: Lu gi tr u ra 1KGCH ; 1KGCH = f (P )
- S khi tnh ton HSATM sKGCH = f(P)vi chu trnh ti trng R 1 v chu trnh
ti trng R = var:
BT U 3
1 BT U 4
-1 ; -1 ; m ; m ; a ; a ; b 6
s m ax ; m ax ; i ; c; t b ; L; n i ; N 0 = 6.10 6
2 7
1 1 L C C
A ( k )DC = ; ( k )DC = = ;m = ;m =
-1KGCH -1KGCH tb ( k )D C ( k )D C
3 8
m ax max
4 = ; = ;
= 0, 02 + 2.10 . B ; = -1 K G C H -1 K G C H
2 k = 1 , 5 2 - 0 , 7 3 . ; k = 1 , 5 2 - 0 , 7 3 .
= ; = a = 0 ,1 5 + 0 , 8 5 .k + 2 (1 - k ) k 2
( k )DC ( k )DC a = 0 ,1 5 + 0 , 8 5 .k + 2 (1 - k ) k 2
4
9
-1
s = ; 1 1 k
a . ( k )D C + . m + . m e = m
a
m
N 0
i=1
i
m
. . n i ;
-1
s = 1 1 k
a ( k ) DC + . m + . m e = m
a
m
N 0
i=1
i
m
. . n i
10
5 -1KGCH
s .s A s = ; s = -1KGCH
e
s r 1 = e
k
s 2 + s 2 1 + 2 1 ( s 1 )
k
11 s .s
s r = vax =
s 2 + s 2
Lu d
Lu d
KT THC
Hnh 4.20. Kt qu tnh ton KGCH = f(P); 1KGCH ; 1KGCH = f (P ) ; sKGCH = f(P)
ca im A9 KGCH u my D19E vt o Khe Nt
- S dng phn mm chuyn dng tnh ton c c kt qu tnh ton hm
phn b cc GHBM KGCH = f(P); GHBM 1d ; 1d = f(P); HSATM sKGCH = f(P),
ca im A9 v cc im khc trn cc mt ct nguy him ca KGCH u my
D19E vt o Khe Nt, cho trong bng 4.12 v khi vn hnh u my cc tnh
hung khc nhau cho trong ph lc 5.
Bng 4.12. Kt qu tnh sKGCH = f(P) ca cc im KGCH u my D19E vt o Khe Nt
TT P% A1KN A2KN A9KN A10KN A11KN P2KN P4KN P7KN
1 0,0001 1,736 1,986 1,253 1,771 2,911 1,604 1,513 1,534
2 0,01 1,856 2,114 1,335 1,887 3,091 1,712 1,614 1,633
3 0,05 1,913 2,172 1,378 1,942 3,162 1,766 1,665 1,682
4 0,1 1,941 2,201 1,399 1,969 3,195 1,792 1,691 1,706
5 0,2 1,971 2,229 1,423 1,997 3,224 1,821 1,717 1,732
6 0,3 1,991 2,246 1,439 2,015 6,241 1,839 1,735 1,749
7 0,4 2,005 2,259 1,452 2,028 3,251 1,853 1,749 1,762
8 0,5 2,018 2,271 1,463 2,039 3,261 1,866 1,761 1,773
9 0,6 2,029 2,28 1,473 2,049 3,267 1,876 1,771 1,783
10 0,7 2,039 2,288 1,482 2,059 3,271 1,886 1,791 1,792
11 0,8 2,05 2,297 1,493 2,059 3,275 1,899 1,793 1,802
- 114 -
12 0,9 2,063 2,306 1,505 2,089 3,278 1,911 1,805 1,814
13 0,95 2,073 2,314 1,515 2,089 3,281 1,921 1,815 1,823
14 0,99 2,089 2,325 1,531 2,101 3,281 1,936 1,831 1,837
15 0,9999 2,111 2,338 1,555 2,119 3,272 1,958 1,854 1,857
- Tng hp cc im trn KGCH u my D19E c xc sut ph hy vi gi
tr ng sut ln hn GHBM v HSATM nh hn gi tr cho php khi vn hnh u
my vt o Khe Nt (ch xt ng sut php, tnh ton theo phng trnh ng
dng tuyt i) cho trong bng 4.13 v khi vn hnh u my cc tnh hung
khc nhau cho trong ph lc 8.
Bng 4.13. Xc sut ph hy ti cc im trn KGCH c gi tr ng sut ln hn
GHBM v HSATM nh hn gi tr cho php khi vt o Khe Nt
T max P% P%
T
im o R
(MPa) > -1KGCH)
( (sKGCH < [s])
1 A10 96,45 0,50793157 60 100
2 P2 90,465 0,36395291 20 100
3 A11 75,45 0,76063618 0,1
4 P4 100,02 0,37222555 80 100
5 A1 82,8 0,38369565 1 100
6 A2 92,775 0,58577203 30 100
7 P7 111,255 0,46393421 100 100
8 A9 119,235 0,30783746 100 100
* Tnh ton theo kt qu o c ca Trung Quc
- Cn c kt qu o c ca Trung Quc Chng 1, cc s liu u vo cho
phn mm tnh ton c xc nh nh trong phn Tnh ton theo kt qu o c
ca Vin C hc, trn . Cc gi tr ng sut ti im 34 trn tm ng ca x bn
b mt gim chn (ch tnh ton vi mc ng sut ln hn 40 MPa) nh sau:
Bng 4.14. Cc mc gi tr ng sut ca im 34 trn KGCH
max m a max m a
Tn s
(MPa) (MPa) (MPa) (MPa) (MPa) (MPa) (MPa) (MPa)
22,5 11,25 18 5,625 7,425 3,7125 5,94 1,85625 1569
27,5 13,75 22 6,875 9,075 4,5375 7,26 2,26875 108
32,5 16,25 26 8,125 10,725 5,3625 8,58 2,68125 39
37,5 18,75 30 9,375 12,375 6,1875 9,9 3,09375 28
42,5 21,25 34 10,625 14,025 7,0125 11,22 3,50625 14
47,5 23,75 38 11,875 15,675 7,8375 12,54 3,91875 11
52,5 26,25 42 13,125 17,325 8,6625 13,86 4,33125 8,5
57,5 28,75 46 14,375 18,975 9,4875 15,18 4,74375 5
62,5 31,25 50 15,625 20,625 10,3125 16,5 5,15625 2
67,5 33,75 54 16,875 22,275 11,1375 17,82 5,56875 2
72,5 36,25 58 18,125 23,925 11,9625 19,14 5,98125 1
77,5 38,75 62 19,375 25,575 12,7875 20,46 6,39375 1
82,5 41,25 66 20,625 27,225 13,6125 21,78 6,80625 1
- 115 -
87,5 43,75 70 21,875 28,875 14,4375 23,1 7,21875 0
97,5 48,75 78 24,375 32,175 16,0875 25,74 8,04375 1
- S dng phn mm tnh ton c c kt qu tnh ton hm phn b cc
KGCH = f(P); 1KGCH ; 1KGCH = f (P ) ; HSATM sKGCH = f(P) ca im 34 trn tm ng
ca x dc bn b mt gim chn ca KGCH u my D19E cho trong hnh 4.21
Hnh 4.21. Kt qu tnh ton KGCH = f(P); 1KGCH ; 1KGCH = f (P ) ; sKGCH = f(P)
ca im 34, KGCH u my D19E theo kt qu o c ca Trung Quc
* Tnh ton theo kt qu tnh ton l thuyt:
- Cn c kt qu tnh ton ng sut ti cc im trn KGCH nh phn mm
SOLIDWORK COSMOS trong mc 4.2.1.3, c c cc thng s u vo cho
phn mm tnh ton chuyn dng
- S dng phn mm chuyn dng tnh ton c c kt qu tnh ton hm
phn b cc KGCH = f(P); 1KGCH ; 1KGCH = f (P ) ; sKGCH = f(P) ca im P9 v cc
im khc trn cc mt ct nguy him ca KGCH cho trong hnh 4.22 v ph lc 5.
Hnh 4.22.Kt qu tnh ton KGCH = f(P); 1KGCH ; 1KGCH = f (P ) ; sKGCH = f(P)
ca im P9, KGCH u my D19E theo kt qu tnh ton l thuyt
- 116 -
* T cc kt qu tnh ton nh phn mn chuyn dng, c th nhn xt nh sau:
- Ti cc im nguy him trn KGCH c tnh theo kt qu tnh ton l thuyt
c cc gi tr ng sut khng ln hn GHBM, cn tnh theo kt qu o c ca
Vin C hc Vit Nam v pha Trung Quc c nhiu im vt qu GHBM (-
1KGCH) ng vi xc sut ph hy 100 % nhiu trng thi vn hnh khc nhau.
4 12
1 1,15 2 1,15 2
m =
1 ct = G mx = + ; G ctx = + ;
t t m d m ct d ct
4 m + 2 4 ct + 2
m ct
13
5 6 Gctx .Wmx
; D ct Dm D ;
Dm
1,5 1,5
dm
1,5 ct 1,5
d ct
x =
dm d ct Gmx .Wctx
7 8
2,3 2 2, 3 (1 + m ) 2
G mu = + ; G mu = + ;
m d m m dm
2, 3 2 2,3 (1 + ct ) 2
G ctu = + ; G ctu = + ;
ct d ct ct d ct
9
G ctu .Wmu
u = ;
G mu .Wctu
BT U 3
14 BT U 4
P; Up ; 100< b <1800 MPa
19
a ; a
15
1 m ; = = ; 1 m ; ( 1 = 1 m ; 1 = 1 m )
15 20
s s = s = s ; a ' = a ' = a ' ; ( 0 , 0 2 < s s < 0 , 0 6 )
1TBX
16 s = ;s = 1TBX ;
; ; c ; b
a a
17 21
1m
17 k = ;k = 1m ;c = c s .s
b b b s=
b '
= + .k (1 ) c ; s 2 + s 2
'
b = + .k (1 ) c ;
18 '
LU D, IN, TH
u p .s
-1T B X = -1m ( + a ' . bu .10 )
' u p .s
-1 T B X = -1 m ( + a ' . bx .1 0 )
KT THC
LU D, IN , TH
Hnh 4.23. S khi tnh ton u , x , 1TBX ; 1TBX = f (P ) v sTBX = f(P) ca TBX
- 118 -
Lu gi tr u ra ch tiu ng dng ph hu mi khi TBX b un - u
Block 10: Cc gi tr u vo cc kch thc ca mu v TBX: Dm; dm; m > 0;
Dct; dct; ct > 0
Block 11: Tnh gi tr m men chng xon vi mu v TBX: Wmx; Wctx
Block 12: Tnh gi tr graien tng i ca ng sut un cc i ca mu chun
trn v TBX b xon .
Block 13: Tnh ch tiu ng dng ph hu mi khi TBX b xon - x
Lu gi tr u ra ch tiu ng dng ph hu mi khi TBX b xon - x
Block 14: Cc gi tr u vo cc kch thc ca mu v TBX: P; Up; 100< B <1800
Block 15: Xc nh cc thng s ca phng trnh ng dng
Block 16: Tnh gi tr cc thng s xc nh h s mi ca vt liu phn nh c
trng cu trc v iu kin lm vic ca TBX
Block 17: Tnh gi tr cc thng s xc nh h s mi
Block 18: Tnh gi tr gii hn mi khi chu un v xon ti khu yu nht trong
TBX s gy ra s ph hu xc xut p 0 0 ;
Lu gi tr u ra gii hn mi ca TBX
Block 19: Cc gi tr u vo ng sut s gia a ; a
Block 20: Tnh s: H s an ton ng sut php; s: H s an ton ng sut tip.
Block 21: Tnh h s an ton ton phn
Lu gi tr u ra, th v kt thc.
* Kt qu tnh ton
- Nhp s liu u vo theo kt qu tnh ton l thuyt
T kt qu tnh ton l thuyt nh phn mm SOLIDWORK COSMOS c
c cc gi tr ng sut ti cc mt ct trn TBX u my trong mc 4.2.2.3
- S dng phn mm chuyn dng tnh ton c c kt qu tnh ton hm
phn b cc GHBM TBX = f(P); GHBM 1TBX ; 1TBX = f (P ) ; HSATM sTBX = f(P)
ca mt ct I cho trong hnh 4.24 v cc mt ct ca TBX u my D19E cho trong
mc 5.4 ca ph lc 5.
- Kt qu tnh ton HSATM sTBX = f(P) ca cc mt ct trn TBX u my
D19E cho trong cc bng 4.15.
* Nhn xt:
- Gi tr ng sut ti cc mt ct u c gi tr nh hn nhiu GHBM ca TBX
- HSATM sTBX = f(P) ca mt ct II ca TBX u my D19E c gi tr nh
hn 2,5 v ln hn 2,0. cn li cc mt ct u ln hn 2,5
- 119 -
9 BT U 4
2 21
G ct = G K G C H =
h 1 ; 1 ; m ; m ; a ; a
10 ;;B
G ctu .W m u
u = ; 22
G m u .W ctu
1 1
(k ) DC = ; (k ) DC = ;
BT U 3 1K G C H 1K G C H
1 = 1 ; 1 = 1
15
P%; up 23
= 0 , 0 2 + 2 .1 0 4 . b ; = ;
16
2
1m ; = = ; 1m ; ( 1 = 1m ; 1 = 1m )
16
= ; = ;
s s = s = s ; a ' = a ' = a ' ; (0, 02 < s s < 0, 06) (k )DC (k )DC
17 24
k 1 1
; ; c ; b ; = <1
k 1K G C H 1K G C H
18
19 1m 25
' u .s
= + a' .bu .10 p k = ; k = 1m ; c = c
s 25
1
b b b =
k
' b' up .s ' a + . m + . m
= + a . .10
x
b
= + .k (1 ) c ;
'
b = + .k (1 ) c ; 1
s =
k
a + . m + . m
20 '
u p .s
-1K G C H = -1 m ( + a ' . bu .10 )
26
' u p .s ss
-1K G C H = -1m ( + a ' . bx .10 ) s =
k
2 2
s + s [1 + 2 (1
)(s 1)]
k
LU D
LU D
KT THC
Hnh 4.29. Kt qu tnh ton KGCH = f(P); 1KGCH ; 1KGCH = f (P ) ; sKGCH = f(P)
ca im A9 KGCH u my D19E t nhp th 3 vt o Khe Nt
- 125 -
Nhn xt: Ti im A9 KGCH u my D19E KGCH t nhp th 3 c gi
tr ng sut nh hn GHBM v HSATM c gi tr ln hn so vi l nhp th nht
khi vt o Khe Nt. Qua thy c s nh hng ca kch thc n bn
mi l ln.
4.3.2. Tnh ton bn mi theo ngng pht trin vt nt mi.
4.3.2.1. Tnh ton bn mi KGCH u my D19E theo ngng pht trin
vt nt mi.
*Xc nh ngng pht trin vt nt
- T kt qu th nghim xc nh tc lan truyn vt nt Chng 3, tp
hp cc kt qu tng ng vi da/dN khong 10-7 n 10-8 cho trong bng 4.17 v
trong ph lc 2.3 ca ph lc 2, c th xc nh c ngng s gia HSCUS pht
trin vt nt (K)th ca vt liu lm KGCH u my D19E theo gi tr trung bnh
s liu th nghim c thng k:
Bng 4.17 Kt qu th nghim xc nh tc lan truyn vt nt vt liu KGCH
da/dN - mm/chu k K MPa.m^0,5 R-h s
3,25E-07 1,23E+01 1,08E-01
6,89E-08 1,10E+01 1,01E-01
4,01E-07 1,28E+01 9,58E-02
9,35E-08 1,01E+01 1,27E-01
1,07E-07 1,16E+01 9,99E-02
8,48E-08 9,31E+00 1,02E-01
7,77E-08 1,08E+01 1,36E-01
5,53E-07 1,16E+01 1,15E-01
8,01E-08 9,26E+00 9,95E-02
5,03E-08 1,04E+01 1,24E-01
8,86E-08 1,27E+01 1,00E-01
4,01E-08 9,82E+00 1,00E-01
3,35E-07 1,29E+01 1,03E-01
6,69E-08 1,10E+01 1,01E-01
4,04E-07 1,29E+01 9,78E-02
1,05E-07 9,64E+00 9,98E-02
7,75E-08 1,18E+01 1,13E-01
3,53E-07 1,26E+01 1,27E-01
2,97E-07 1,21E+01 1,21E-01
6,53E-08 1,22E+01 1,17E-01
9,01E-08 9,33E+00 9,92E-02
5,13E-08 1,14E+01 1,25E-01
7,86E-08 1,13E+01 1,02E-01
- 126 -
4,41E-08 9,72E+00 1,00E-01
2,25E-07 1,26E+01 1,03E-01
7,68E-08 1,07E+01 1,01E-01
2,14E-07 1,27E+01 9,78E-02
6,38E-08 1,05E+01 1,01E-01
1,34E-07 1,21E+01 9,78E-02
7,32E-08 1,12E+01 1,27E-01
Gi tr trung bnh ca cc i lng thu c nh sau:
da/dN = 1,57 .10-07 mm/chu k
K = 11,3 MPa.m1/2 ; R = 0,108
C th thy t kt qu th nghim xc nh tc lan truyn vt nt ca vt
liu lm KGCH ta c gi tr ngng: (K)th = 11,3 MPa.m1/2 ng vi R = 0,1
n
- Theo cng thc (2.10) ca Paris da/dN = C.(K)
Logarit hai v: lg(da/dN) = n.lg( K) + lgC
Phng trnh c dng: y =a.x + b
T kt qu th nghim xc nh tc lan truyn vt nt Chng 3, ta
thy gia 2 i lng log(da/dN) v log(K), tn ti mt mi tng quan tuyn
tnh. S dng phn mm chuyn dng, xc nh c biu thc gii tch ca mi
quan h gia log(da/dN) v log(K) cho trong hnh 4.30 nh sau:
- Nhn xt:
+ Khi vn hnh u my khu gian c ng dc cao, ng cong bn knh
nh t ga Kim Lin ln Trm nh o, ti im P4, A2 v A9 c (K) ln hn
(K)th*. Nh vy tai ba im , vt nt s pht trin v ty thuc vo tn s ph
ti tc dng ln cc im khi vn hnh u my t ga Kim Lin ln Trm nh
o. Cn im P7 c (K) gn bng gi tr ngng (K)th*
+ Khi vn hnh u my khu gian ng dc nh o Khe Nt v t ga
Lng C n ga Hai Vn Bc c mt s im c (K) gn bng gi tr ngng
(K)th* nh im A9; A1
+ Khi vn hnh u my khu gian ng bng thng, cht lng ng tt
v trong qu trnh qu khi hm dng, khi ng tr li, cc im u c (K)
nh hn (K)th*, vt nt s khng pht trin.
Tnh ton theo kt qu o c ca Trung Quc
Cn c theo kt qu o c ca Trung Quc Chng 1 chn gi tr ng
sut ng lc ln nht ti im 34 trn tm ng ca KGCH u my chy trn
tuyn H Ni - Nng l 97,5 MPa tnh ton, ng thi cn c theo kt qu
o c ca Vin C hc nhn thy h s ti trng cc trng thi vn hnh on
tu t 0,3 n 0,9. Vy c th xc nh c chiu di vt nt, s gia h s cng
ng sut K ti im 34 v ngng pht trin vt nt ca vt liu KGCH nh
sau, kt qu cho trong bng 4.20.
- 130 -
Bng 4.20 Kt qu tnh ton (K)Ii v ngng (K)th* ti im 34 trn
KGCH tnh theo kt qu o c ca Trung Quc
T max a Kli (K)li (K)th *
R 1/2
T (MPa) (m) (MPa.m ) (MPa.m1/2) (MPa.m1/2)
1 97,5 0,3 0,001495743 7,48369261 5,23858483 5,2481
2 97,5 0,4 0,001495743 7,48369261 4,49021557 4,6358
3 97,5 0,5 0,001495743 7,48369261 3,7418463 4,0235
4 97,5 0,6 0,001495743 7,48369261 2,99347704 3,4112
5 97,5 0,7 0,001495743 7,48369261 2,24510778 2,7989
6 97,5 0,8 0,001495743 7,48369261 1,49673852 2,1866
7 97,5 0,9 0,001495743 7,48369261 0,74836926 1,5743
Nhn xt:
Khi vn hnh u my chy trn tuyn H Ni - Nng ti im 34 trn
tm ng ca KGCH c c (K) gn bng gi tr ngng (K)th* vi cc h
s bt i xng ca chu trnh ta trng R = 0,3 0,5 tng ng khi tu chy ln
dc cao v ng cong bn knh nh nh vt o Khe Nt, t ga Lng C n ga
Hai Vn Bc, t ga Kim Lin ln Trm nh o
Tnh ton theo kt qu tnh ton l thuyt
Cn c kt qu tnh ton l thuyt nh phn mm COSMOS mc 4.2.1.3.
Xc nh chiu di vt nt, s gia HSCUS K ti cc im tng ng trn u
my 903 vi t hp 1 v ngng pht trin vt nt ca vt liu KGCH theo cc h
s ti trng R tng ng ti cc im theo kt qu o c ca Vin C hc,
kt qu cho trong bng 4.21 nh sau:
Bng 4.21 Kt qu tnh ton (K)Ii v ngng (K)th* ti cc im trn
KGCH theo kt qu tnh ton l thuyt
*
im max a Kli (K)li (K)th
TT R 1/2 1/2 1/2
o (MPa) (m) (MPa.m ) (MPa.m ) (MPa.m )
1 P4 25,2 0,36214185 0,000509169 1,12853285 0,71984388 4,867605452
2 P5 15,84 0,77549 0,000503583 0,70546175 0,15838322 2,33667473
3 P6 4,977 0,61443263 0,000500351 0,22094698 0,08518994 3,322829007
4 P7 12,57 0,44561493 0,00050225 0,55908547 0,30994864 4,356499784
5 P9 61,85 0,54870705 0,000560835 2,90696804 1,31189418 3,725266733
6 A1 27,84 0,46077878 0,000511236 1,24928831 0,67364277 4,26365153
7 A2 26,46 0,40873063 0,000510127 1,18607467 0,70128962 4,582342353
8 A9 15,72 0,39249592 0,000503528 0,70007948 0,42530114 4,681747482
9 A10 2,983 0,50793157 0,000500126 0,13239632 0,06514805 3,974934997
10 A11 44,71 0,37094065 0,000530044 2,04288363 1,28509505 4,8137304
- 131 -
Nhn xt: Ti cc im trn KGCH u c (K) nh hn hn so vi ngng
pht trin vt nt (K)th*. Nh.vy, vt nt khng pht trin.
4.3.2.2. Tnh ton bn mi TBX u my D19E theo ngng pht trin vt
nt mi.
Tnh ton tng t nh tnh i vi KGCH trong phn 4.4.2.1 trn.
*Xc nh ngng pht trin vt nt
- T kt qu th nghim xc nh tc lan truyn vt nt Chng 3, tp
hp cc kt qu tng ng vi da/dN khong 10-7 n 10-8 cho trong bng 4.17, c
th xc nh c ngng s gia HSCUS pht trin vt nt (K)th ca vt liu
lm TBX u my D19E, theo gi tr trung bnh s liu th nghim c thng k:
Bng 4.22 Kt qu th nghim xc nh tc lan truyn vt nt vt liu TBX
da/dN - mm/chu k K MPa.m^0,5 R-h s
2,35E-07 9,42E+00 1,02E-01
7,59E-08 1,05E+01 1,01E-01
3,34E-07 9,51E+00 9,89E-02
6,35E-08 1,01E+01 1,27E-01
2,27E-07 9,12E+00 9,89E-02
7,48E-08 8,75E+00 1,02E-01
8,97E-08 9,48E+00 1,16E-01
6,54E-08 9,53E+00 1,27E-01
7,31E-08 8,86E+00 9,82E-02
3,13E-08 9,34E+00 1,26E-01
8,95E-08 9,47E+00 1,07E-01
5,51E-08 8,62E+00 1,02E-01
2,32E-07 9,38E+00 1,03E-01
6,58E-08 1,07E+01 1,01E-01
3,04E-08 9,59E+00 9,79E-02
1,25E-07 9,51E+00 9,99E-02
7,68E-08 9,48E+00 1,16E-01
4,51E-08 9,36E+00 1,27E-01
3,76E-07 1,05E+01 1,36E-01
4,31E-07 9,42E+00 1,27E-01
7,01E-08 8,73E+00 9,92E-02
2,53E-08 9,54E+00 1,26E-01
7,86E-08 9,47E+00 1,02E-01
5,42E-08 9,52E+00 1,00E-01
1,42E-07 9,46E+00 1,03E-01
6,479E-08 1,04E+01 1,01E-01
2,08E-08 9,59E+00 9,78E-02
6,72E-08 9,56E+00 1,01E-01
1,45E-07 9,67E+00 9,79E-02
7,25E-08 9,22E+00 1,53E-01
Gi tr trung bnh ca cc i lng thu c nh sau:
- 132 -
da/dN = 0.766 .10-7 mm/chu k
K = 9,527 MPa.m0,5 ; R = 0,1095
C th thy t kt qu th nghim xc nh tc lan truyn vt nt ca vt
liu lm TBX ta c: (K)th = 9,527 MPa.m1/2 ng vi R = 0,1
- S dng phn mm chuyn dng, xc nh c biu thc gii tch ca mi
quan h gia log(da/dN) v log(K) cho trong hnh 4.31 nh sau:
khc nhau.
- 141 -
Mt khc, ti cc im nguy him, theo kt qu tnh ton l thuyt, c gi tr
ng sut c cc gi tr h s an ton mi ln hn h s an ton mi cho php; cn
khi tnh ton theo kt qu o c ca Vin C hc v pha Trung Quc, nhn thy
c nhiu im c cc gi tr h s an ton mi nh hn h s an ton mi cho
php, ng vi xc sut ph hy 100 % nhiu trng thi vn hnh khc nhau, thm
ch c im vi h s an ton mi nh hn nhiu so vi h s an ton mi cho
php.
- Tnh ton theo l thuyt ng dng ph hu mi tng i
+ i vi TBX:
- ng sut ti cc mt ct ca TBX u c tr s nh hn nhiu gi tr
GHBM ca TBX;
H s an ton mi s = f(P%) ca cc mt ct trn TBX u my D19E u
ln ln hn h s an ton mi cho php.
+ i vi KGCH:
Ti cc im nguy him, gi tr ng sut tnh theo kt qu tnh ton l thuyt
v theo kt qu o c ca Vin C hc v pha Trung Quc u nh hn gi tr
GHBM ca KGCH ( 1KGCH ; 1KGCH = f (P ) )
Cng ti cc im nguy him, gi tr h s an ton mi c tnh theo kt
qu tnh ton l thuyt v theo kt qu o c ca Vin C hc v pha Trung
Quc u ln hn h s an ton mi cho php.
- Tnh theo ngng pht trin vt nt mi ca vt liu
+ i vi TBX: Ti cc mt ct u c gi tr s gia h s cng ng sut
nh hn gi tr ngng pht trin vt nt mi ((K)<(K)th*). Do c th kt lun
TBX u my D19E m bo bn mi.
+ i vi KGCH: Khi vn hnh u my khu gian kh khn ( dc ln,
ng cong bn knh nh) c ba im c gi tr s gia h s cng ng sut
vt gi tr ngng pht trin vt nt mi ((K)>(K)th* ). Cng ti ba im ny
gi tr ng sut ca KGCH (c tnh theo kt qu o c ca Vin C hc Vit
Nam) vt qu gi tr GHBM (-1KGCH) ng vi xc sut ph hy 100 %; ng
thi c gi tr h s an ton mi nh hn h s an ton mi cho php ng vi xc
sut ph hy 100 %. Nh vy ti ba im vt nt s xut hin v pht trin, ty
thuc vo tn s ph ti tc dng ln cc im khi vn hnh u my cc khu
gian kh khn. Ngoi ra trn KGCH cn mt s im c gi tr s gia h s
cng ng sut gn t ti gi tr ngng pht trin vt nt mi.
nh gi v tui th mi i vi cc im xut hin vt nt v pht trin
trn KGCH:
- 142 -
Khi vn hnh u my khu gian kh khn (ln dc cao kt hp vi vic i vo
ng cong bn knh nh, vi vn tc tng i thp), ti cc im c gi tr ng
sut vt ngng nhn cc gi tr ng sut tng i cao, khi tn s cc xung ng
sut cng nh th s chu trnh ng sut cng gim mnh. c im tui th mi
(chu trnh ng sut) gim cn 50%, c bit c im chu gi tr ng sut cao v
tn s cc xung ng sut nh th tui th mi gim ch cn 16% so vi tui th
thit k.
Qua thy c s nh hng ca tn s ti trng n tui th mi, tn s ti
trng cng nh tui th mi cng gim.
4. xc nh c gi tr GHBM v HSATM ca KGCH u my D19E
l nhp th 3 theo phng trnh ng dng tuyt i.
Ti cc im nguy him trn KGCH gi tr ng sut theo kt qu tnh ton l
thuyt v kt qu o c ca Vin C hc Vit Nam v pha Trung Quc u nh
hn gi tr GHBM ca KGCH v gi tr h s an ton mi u ln hn h s an
ton mi cho php. Qua thy rng, kt cu v kch thc khng hp l gy ra s
tp trung ng sut cc b cng ln bn mi cng gim, xc sut xut hin vt
nt cng ln
5. T cc cc kt qu tnh ton thy rng chng trnh tnh ton hm phn b
ca gii hn mi, gi tr GHBM, HSATM theo phng trnh ng dng tuyt i
nn s dng tnh ton cho chi tit dng hp rng (KGCH), cn chng trnh
tnh ton hm phn b ca gii hn mi, gi tr GHBM, HSATM theo phng
trnh ng dng tng i nn s dng tnh ton cho chi tit dng trc tr c
(TBX).
6. xut mt s bin php nng cao bn mi cho KGCH u my
D19E i vi l nhp u tin ang s dng X nghip u my H Ni:
- B tr hp l cc gn gia cng lm gim s tp trung ng sut cuc b;
- Khng ch cht ch cng ngh hn nh: chn vt liu c bn v vt liu
hn hp l, chn phng php hn, ch hn thch hp, kh ng sut d;
- Tun th cht ch v chu trnh kim tra vt nt trong qu trnh s dng;
- Duy tu, bo dng v sa cha ng st m bo yu cu k thut;
- Trong qu trnh vn hnh u my nhng khu gian c dc cao v
ng cong bn knh nh khng nn chy tu vi vn tc qu nh, nhanh chng
trnh vn hnh u my tc v 15 km/h trn ng o dc cao, khi chu ng
sut trung bnh ln v tn s nh.
- 143 -
kt lun chung
Ni dung ca Lun n gii quyt c nhng vn c bn sau y:
1. p dng thnh cng l thuyt ng dng ph hy mi cho kt cu
khung gi chuyn hng v trc bnh xe u my D19E s dng trong ngnh
ng st Vit Nam. Kt qu tnh ton cho thy: khung gi chuyn hng ca t
u tin gm 10 u my D19E nhp t Trung Quc v Vit Nam khng m bo
bn mi. iu ny ph hp vi qu trnh vn hnh thc t ca chng trn ng
st Vit Nam, l sau mt s chu trnh ng sut (khong hn 100 000 km chy),
mt s tm trong khung gi chuyn hng xut hin vt nt, nh u my
D19E 902, D19E 904, D19E 905 v D19E 907.
2. Trn c s s dng cc i lng khng th nguyn, xy dng c
mt phng trnh lan truyn vt nt mi c xt ti tn s ti trng, dng tnh s
chu trnh ng sut (tui th mi). Phng trnh lan truyn vt nt dng khng th
nguyn ny cha c tm thy trong s cc phng trnh lan truyn vt nt hin
c.Vic s dng phng trnh mi ny cho php d bo c tui th mi ca
khung gi chuyn hng u my D19E khi vn dng trn mt s khu gian ca
ng st Vit Nam.
3. xy dng thnh cng mt phn mm chuyn dng bng ngn ng VB
v.6. cho php xc nh bn mi v h s an ton mi theo nhng xc sut ph
hy khc nhau cho cc kt cu b phn chy u my D19E trn ng st Vit
Nam. y l im mi trong vic tnh ton cc ch tiu v kh nng lm vic ca
chi tit my m trong cc sch gio khoa tng t cha cp ti.
4. tin hnh hnh lot th nghim bao gm th nghim phn tch thnh
phn ha hc, th nghim xc nh cc c trng c tnh v c trng mi, th
nghim xc nh tc lan truyn vt nt mi v dai ph hu mi ca vt liu ch
to khung gi chuyn hng v trc bnh xe u my D19E ti cc Phng th
nghim ca Vin Khoa hc v Cng ngh Vit Nam, Trng i hc Giao thng
Vn ti, Vin C kh nng lng v m (TKV). T cc th nghim nu trn xc
nh c cc thng s v mc thp, c tnh, gii hn mi. c bit y l ln u
tin Vit Nam ni chung v trong ngnh ng st Vit Nam n ring, tin
- 144 -
hnh th nghim v c hc ph hy trn cc thit b hin i INSTRON 8801 ca
Vng quc Anh, theo tiu chun ASTM E 399-90 v ASTM E 467 ca M nhm
xc nh h s cng ng sut ti hn KIC (MPa.m1/2) cho vt liu ch to khung
gi chuyn hng v trc bnh xe. Cc kt qu th nghim l c s cho vic tnh
ton bn mi v d bo tui th mi theo phng trnh lan truyn vt nt.
5. Kt qu tnh ton, d bo c trin khai ng dng cho u my D19E s
dng ti X nghip u my H Ni, nhm so snh vi cc kt qu thng k v
tnh trng nt mi ca khung gi chuyn hng v a ra cc khuyn ngh cho vic
chy tu an ton theo quan im ca qu trnh lan truyn vt nt mi v tc vn
hnh ca on tu.
6. xut mt s bin php nhm m bo v nng cao bn mi cho
KGCH u my D19E i vi t nhp u tin ang s dng ti X nghip u
my H Ni, trong lu khi vn hnh u my nhng khu gian c dc cao
v ng cong bn knh nh khng nn chy tu vi tc thp v 15 km/h, khi
kt cu chu ng sut trung bnh ln v tn s nh.
- 145 -