Professional Documents
Culture Documents
Lowiczanin 1912 NR 039
Lowiczanin 1912 NR 039
--------------------------------
.
..
Adres Redakcyi i Administracyi: o w i c z, Warsz. gub. Reklamy po tekcie . . . " 25 kiwanej prac1~ ~:$-ze ko .J'J
Rkopisw niezastrzeonych redakcja nie zwraca. Ogoszenia zwyczajne ,,20. Numer po . ' '''pIo
------------------------------------------------------------------------------------ ~
Prenumerat i ogoszenia przyjmuj. na Nowym Rynku Zakad felczerski W-go J. Komara, w Gownie W -ny Kozt!tIs,r kasjer
w Sochaczewie skad Apteczny W-go Pawowskiego, w Skierniewicach ksigarnia W-go Zieliskiego, W ychlinie skad
Apteczny W -go Przedzieckie l] o, w Kutnie ksigarnia W -go Porowskiego, w Pniewie W -ny Z. Flaczyski.
~~~--~~----~----~~~~---------------------.~~~~~------~~~~
I
historyczne wiksze jak "Kasper Karli- Jak dzwon kocielny ludzi przyzywa,
K A L E N D A R Z. ski": "Monowadcy i sierota"; "Wyrok A potem mruczc, sam z sob gada?
Jana Ka'zimierza"; "Hrabia na Wtorach" Jak kowal motem bije w kowado?
t Pztek Kozmy i Damiana M. m.*) i inne. Jako prbka humoru Syrokomli Jak mynarz grzmoci w rozszczep kamienny?
Sobota Wacawa Kr. M. posuy moe parodja "Ody z Horacju- Wszystko by wiernie spisa wypado -
Nzedzz'ela lvHchaa Archam'oa sza" (do Muzy): Poa si Boe! jam nie pimienny.
Poniedziaek Heronima Kapl. W. D. K.
Wtorek Remigiusza B. W. Komu raz Muzo, usidziesz na karku, I I I.
Sroda Aniow Strw Tego ju rozum nie zapie,
Czwartek Kandyda i Ewalda M. m. Ten ju nie pjdzie hasa po jarmarku Jakie rozkosze, jakie rozkosze!
* ... .. Jak cygan na chudej szkapie . Umie wypisa sowo po slowie,
. ) Kozm.,!- IDamljan Mczenl1lcy braCia, rodel!l Ju go gos trby miertelnie zatrwoy Co marz w mylach, co w sercu nosz,
byli z ArabII. Przyszedszy na nauk do Syryl, . , . '
wydoskonalili si w sztuce lekalskiej. Obaj byli Sl~wa go z pieca ~Ie ZW~bl, . . Karta zrozumie, pirko wypOWie!
Chrzecijaninami, i oywieni duchem mioci bli- Juz on w teatrze me zaSidZie W lozy Ludzie gotowi wymia biedaka,
ni~go,. z natchn}enia wiary Chrze~ijas.kiej, obo- NaksztaIt fircyka lub hrabi. Nie zrozumiej, serce ci zrani;
"Ylzkl. powotanl~ s~ego ~ykonywa!J z wielk. g~r-
hWOCl, o zyski nie dbajC, Grecy nazywali Ich
Za to ulubi gdzie pod drzewem suchem
. ' . .
A czasem dumka przychodzi taka,
Anargyr~s, dajc tern wiedzie, e odwiedzali cho- Lub przy kau~y swej Wioski, Ze i sw adnych nieznale na ni.
rych, nie biorc adnej zapaty. Mieszkali w Eges Legszy do gory wychudzonym brzuchem Ja bym poprostu jak serce puka,
w Cylici,i. Pows~echnie ic~ koch.ano i pora~r:o. Ukada rymy i zgoski. . Takbym i pisal na biaej karcie:
Za pr.zesladowanl~ DyokleCjana, pierwsz. padli je: Muzo! co umiesz i na dudce z yka Pukania serca zowi nie sztuka,
go ofiar; rozmaite wytrzymawszy mki sk cz an " . " ,, '
byli na gardo, okoo r. 303. Ciaa ich przeniesio- DZlwn~ I so~k plesn ~t:varzac, Ludziom nie mona mWi otWarcie.
no do Syryi i pogrzebiono w Cyrze, Justynijanin Ty, ktora Iuvlsz nawet I Indyka Piro wyskrzypi z pod serca mow,
ces.a~z wznibs. w Konstar:tynopolu dwa wspan,iae abdzim gosem obdarza. A papier milczy, jakby mur cienny
kosCl~y pod Ich ,w~z",:ar:lem. W P.aryu.~najdo- Tobie Winienem mj obiad pitkowy Dumki - gobki, bywajcie zdrowe!
wa SI take koscl s. s. Kozmy IDomIjana, w " '
ktrych chowano czstk szacownych ich relikwij. M saw, mOJe UCZUCie, Ja was nie schwyc--jam niepimienny.
x*** Oklaski, pustki kieszeni i gowy,
-===============================- I aty w moi m surducie! - I V.
. Upodoba sobie rwnie sposb pisania atWiej e panom, atWiej ydOWi,
vtadysaw Syrokomla. W formie gawd, ktre duym cieszyy si SzczliWi ' W sdach biegli pisarze:
uznaniem, przytocz tu ludow gawd On swoje dumld na papier zowi,
"Nietimienny". A potem z ludmi co chce aokae.
(Ludwik Kondratowicz). Ja-daj mi pirko, naucz niem wada.
w 5 o - t r o c z n i c ;' e g o z g o n u. I.
Ja nie zazdroszcz, chowaj mnie Boe,
Kiedy na kart wszystko wyo,
Gdy moj ndz poczn pOWiada,
(Dok01lczem'e) Nic i nikomu na Boym wiecie; To twarde serca skruszybym moe.
Oprcz poezyi niklej jeszcze, zaczyna J.ednego tyko zazdroszcz moe, Spisabym z tego bez adnej zmiany
poeta upraWia i pOWie, lecz z mnieJ- Ze wy, panOWie pisa umiecie. Ksik modlitew, tak jak kramn,
szym powodzeniem . Dajcie mi piro i kart bia, A tam i Ch rys tus ukrzyowany
W daszym cigu piro jego nabierao Nauczcie pirem wodzi w potrzebie Moeby ezk wyroni za mn.
pewnoci siebie i coraz Wiksze tworzy Toby latao, toby latalo, Gsko, ty gsko! latem ci pas,
dziea-ecz zawsze patrjotyzm jego by Jak blyc:;kawica po ciemnym niebie. Ja ciebie karmi w porze jesiennej!
prOWincjonalnym. Dla Mickiewicza Litwa WszY",tko, co boli, co cieszy szczerze Daj mi twe pirko! daj skrzydo wasze!-
bya ojczyzn, Zaleski czu si kozakiem Co sam obacz, co mi kto pOWie, To to poec, czek niepimienny!
a Ukraina bya dla matk, tak Goslawski Wszystko bym Wiernie kad na papierze,
te nuci "Gdyby orem by, lot sokoli Dumk po dumce, slowo po sowie. Jakko Iwiek ~yrokomla zyska! uznanie
mie,-skrzydm orlem lub sokolem, uno- Spisabym Widok Boego wiata, za ycia, g'dy by uroczycie podejmowany
si si nad Podoem - tamtern yciem Kady tak pikny, kady odmienny; w WarszaWie, KrakOWie i Poznaniu, nie
y ... " Podobnie Syn'! Jmla czuje si A teraz wszystko marnie ulata: mniej jednak cigle walczy z niedostat-
nadewszystl r J litwinem! Dziwn jednak Bom nieuczony, bom niepimienny. Idem i brak rodkw materjalnych, oraz
jest ta wi e",a sila ukochania do tej smu- troska o byt rodziny, podkopay wtle jego
I I. siy.
tnej i ni e::.zczciami naWiedzanej krainy Spisabym najprzd pikn e sny moje,
litewskiej, o jake on gorco j ukocha Bo czasem cudnie przyni si zdarzy: Dnia 15 wrzenia, na par dni przed
i tej mioci cae ycie by! Wiernym. Kiedy zobacz liczn dziewoj, ukotlczeniem trzydziestego dzi e Witego ro-
Okolo roku 1846 wygotowa pierwszy Albo aniow o jasnej twarzy. ku yc ia, lirnik Wioskowy 'sp o cz na wie-
zbiorek ryMW do druku, lecz jeszcze dro- Spisabym potem ptaszt sweczka, ki. Kolej odzyway si dzwony i modli-
bne to byly prace; po nich pojaWi a y si Ranne skowronka "Zdrowa Mmy;'a"; twy po wszystkich niemal kOCioach, go-
coraz wipksze. Dalej utwory dramatyczne, Wydabym pismem co mwi rzeczka, rtsi rzucali grosz wdOWi skadki dla ro-
ktrych szereg otwi,era "Chatka w lesie" Gdy si w kamykach pian rozbija? dziny, a nawet wniesiono projekt narodo-
bodaj najwydatn ie jsze dzielo z tej katego- Co mwi z wiatrem kosista niwa? wego daru kawaka tej ziemi, ktr tak
rji. Dalej wyszy z pod jego pira dramaty Co rycz woy, jak becz stada? ukochal, da osieroconych dzied.
2 O W l C Z A N l N. M 39
,.Spoczywaj lirniku, nasz bracie Wioskowy, Oj cudna bo zz'emia borW nie moe by mowy, dopki nie
Spoczywaj lirniku, a ziola nadgrobne Cho t-zasem i smutna, nastpi porozumienie si, co do zasad po-
Niech szemrz nad tob, jak struny aobne, Cho sz' po nz'ej wlecze
lityki Kola Polskiego. W krytyce Koa
Wzruszone powiewem ojczystej dbrowy. dotychczasowego, jeden z mWcw p.
Spoczywaj lirniku, nasz bracie Wioskowy". Nasza myl pokutna ... Ludwik Zieliski zapdzi si tak dalece,
Temi rzewnemi nutami poegna lirnika l chokrwawe znoje e zdaniem jego lepiej eby Kola Polskie-
litewskiego, jego brat z ducha - lirnik Skrapz'af j latem, go wcale nie bylo, anieliby miao by
mazowiecki. takie jak dotychczas. Inny znw mwca,
Z wiosn ;'ednak 'Wstaje p. Waydel, przemaWiajcy w imieniu de-
* .;.:. I stroz' si kWl'alem. mokracji postpowej, w sposobie wyrae
Poezja Syrokomli dla jego czasu bya Cho sok zglodnz'ay
nia si o Kole Polskim przekroczy do-
chlebem powszednim ale zdrowym i po- zwolone w tym wzgldzie granice, co wy-
U je;' ona kwili, wolao ostr odpraw posa Jabonowslde
ywnym, zawieraa w sobie rzewicy na-
pj dla ducha zmczonego codziennym Ona mu dzie chway go.
znojem. Nucz'-smutek mai... W obronie polityki Kola Polskiego wy-
Czeme jest dla nas? stpi! p. Roman Dmowski, zaznaczajc,
O;' cudna bo ziemia
Zostao w niej dla nas kilka obrazkw e cakowicie si solidaryzuje z ogln
pogodnych, Przeglda si w niej wiecznie Kz'eby malowanie Ilin j tej polityki i poczuwa si do odpo-
moda i wiecznie droga ziemia i niebo, Gdy j opromienza' wiedzialnoci
jakkolwiek bOWiem
I za ni,
czsto smutne i zamglone. A nadewszy- Bl-z ukochanie .. , przesta by posem,
nie zerway si wzy,
stko promienieje z niej zaklta w dWiki ktre go czyy z Koem Polskim.
Halka z Wz'ktorzyna.
mio ku ludziom, ktra bya istot du-
I I
W polityce wszyscy jestemy uczniami
szy sowika nadniemeskiego i to uczucie wszyscy dopiero uczymy si tej trudnej
n:Hoci, ktr .i~st. przesiknita ~sczy
SI wraz z plesm przedewszystklem w r. Prba porozumienia
si
umiejtnoci. Bldy wic byy i by mu-
siaty. Chod.i jednak o to, by w Dumie
mode serca i uczy je bdzie, e czo- W b' dl . k db. . R
wiek dla czowieka powinien by bratem., u ,Ieo.y pIte o yiO ~I w esu~- znaleli si ludzie, ktrzy zdolni s cze-
K R sle kupieckiej W Warszawie zebrante go si nauczy, nie za ci, co maj ro-
. . pr;;:edstawicieli rnych grup politycznych, zmaite Wieki w gOWie. Przechodzc do
, . f ... oraz wybitniejszych czonkw rozmaitych waciwego tematu obrad, mwca owiad
aj, cudqy-bo sWla instytucji spoecznych. Zebranie to miao czy, e stronnictwo demokratyczno-naro-
na celu omwienie kwestji wyborw do dowe jest zasadniczo przeciwne wcho-
O;' cudny bo wiat dumy i ewentualny wybr komitetu oby- dzeniu w jakikolwiek kompromis z yda
Kz'eby malowanz'e- watelskiego, ktryby si zaj organizacj mi przeciwstawiajcemi si spoeczestwu
wyborw. polskiemu, w szczeglnoci za nie zgo-
Polskz'ef zz'emz' SZl1:at Zebranie zagai w imieniu inicjatorw dzi si nigdy na kandydata na posa, ktry
To moje ko(;hanie ... redaktor Konrad OlchoWicz, poczym na by si OWiqdczy za rwnouprawnieniem y
Sz'ermz'ga bogata, r.rzewodniczcego zaproszono p. Juljana dw w samorzdzie, rwnaoby si to bo-
SWicickiego, na asesorw za pp. St. wiem oddaniu miast naszych w rce y
Barwnym pasem wzz'ta
Dzierzbickiego i M. Pfejfera, na sekreta- dw.
I czapka rogata rzy pp. L. Wodka i Z. DbiCKiego. Nad- PrzemWienie p. Dmowskie~o, podniO-
Z bukietem od wita. to zaproszono do stou prezydjalnego dy- so dyskusj na wyszy poziom rozstrz
Zoty zagon zboa rektora biura pracy spoecznej, p. Erazma sania kardynalnych zagadnie naszej po-
Piltza. lityki nardowej i przyjte te zostao przez
Dusz rozwesela
Zaraz na wstpie mwcy z obozu t. z. cale niemal zebranie z wielkim uznaniem.
I dzzewczyna hoa secesji, oraz demokraci postpoWi zazna- W imieniu demokracji postrowej adwo-
Gdy przyjdzie niedziela. czyli, e o wsplnym organizowaniu wy- kat ypacewicz owiadczyl tnidzy inne-
nych partji politycznych uwaa za konieczne liczy!-co wywoao homeryczny miech on w Laun W Cze~hach, (gdzie oJciec Je~o
utworzenie Komisji Obywatelskiej, wybra- na sali. ~y kupcem), ~konczy ~ Pradze wydzia
nej przez zgromadzenie dzisiejsze z gro- Poniewa obecnych bylo ju tylko ftlozo~lczny; wiele. p09rozowal, zwaszcza
na obywateli, nie zWizanych z partjami, okoo 70 osb, gdy na pOl ztku byo sto 1875 I .1871 r., ~wledzll Wlo~hy, Nie f!1 c):',
ktrzy lcznie z przedstawicielami partji kilkadziesit - wikszo 0wiadczyla si Holandj., Belgj? c.zas pe:V.len powlcll
politycznych, stworzyliby Komitet' Obywa- przeciwko stawianiu wnioskw wobec zde- na .~tudJa w. ~aryzu I tu zbltzy Si do Ko-
telski Wyborczy". kompletowania zebrania, wskutek czego lon)l Polskiej. Od roku 1893 powoany
. Wniosek ten w glosowaQiu uzyska takowe zakoczono bez pozytywnych re- na. profesora litera.tury nowoczesnej w
tylko 47 glosw, przeciwko niemu owiad- zultatw. uniwersytecIe praskim, W nagrod zasug
czy to si gosw 61. mia~owany doywotnim czonkiem izby
Mec. FI'. Nowodworski wystpilz w n i o - ' panow. 1894 I'. podczas wystawy we Lwo-
skiem innym, ktry w czci dotyczcej 'UJy pr~yjdaie~~ ~Q mlU6... Wie pozna . si i zaprzyjani z naszym
organiza cji \\yborw, brzmia: ~ poet Adamem AsnykIem.
"Zebranie uchwala, aby z dzisiejszego Powicam "Mizarowi". Dziaalno twrcza Vchrlickiego roz-
zebrania wyoniona byla komisja techniczna poczyna drugi okres odrodzenia literatury
do zorganizowania zgromadze przedwy- Ty przyjdziesz do mnie w noc poznania Czeskiej; kiedy to jzyk naszych pobra-
borczych w dwunastu okrgach, celem [ciemn tymcw Czechw, niby feniks z popiow
ustalenia na tych zebraniach list wybor- Z kielichem Prawdy, z odtrceniem zlu- wskrzeszony przez Wielkich patrjotw (Ry-
czych dla kadego okrgu, oboWizuj- gier, Polacky, Szafarzyk, Kollar, Hanka)
cych solidarnie przy wyborach". [dze. brzmia chropawo i szorstko jako niewy-
Lecz zanim przyszo do glosowania, Staniesz nademn robiony jeszcze, po dwuchsetnym odr-
zebranie rozbio si na pierwszej czci twieniu-i od ludu prostego szed zwyci-
tego wniosku, ktr sformuowano jak na- dasz mi Wielk godzin przebudze! sko do paacw monych, rugujc wszech-
stpuje: wadny dotd jzyk niemiecki. Temu j-
"Zebranie wyraa opinj, e adna zykowi czeskiemu, tak dotd Wielce za-
organizacja polska wyborcza przystpujc Ty przyjdziesz do mnie-bo moj tsknot niedbanemu, prostaczemu, trzeba byto da
do wyboru posa z Warszawy, nie moe Ja ci przywoam z sonecznych Twych przejrzyst jasno, rozmach, fascymujcy
porozumieWa si z ydami". wdzik i dWik srebrzysty, archanielski,
Jakkolwiek w poprzednich dyskusjach [kracw zbliy go do muzyki, uczyni go podat-
wszyscy mwcy owiadczyli si przeciwko I m pieszczot nym do wypiewywania najszczytniejszych
kompromiSOWi z ydami i przeciwko wcho- uczu, do wypOWiadania najsubtetniejszych
dzeniu z niemi w ukady, to przy postawie- Do swych szczliwych policzysz wybra- rozumowa, slowem, zapewni mu odtd
niu powyszego wniosku-wynikia burza. [cw. nazawsze prawo obywatelstwa, nietylko
Red. Kempner, p. Ign. Baranowski i in- wrd wszystkich warstw narodu czeskie-
ni z wielkim wzburzeniem dowod7 i li, e Ty przyjdziesz do mnie-przez mki du- go, ale wysun go na czolo i zdoby mu
wniosek tego rodzaju nie moe by go- [ch we miejsce zaszczytne wrd jzykw euro-
~o\Van} na zebraniu; gdy zebranie nie. . . , o. ' I pejskich.
)est Wla?ne narzuc~c swej woli grupom Klf'dy odnajdZiesz zmartwychwstan krall1 Tego dziea dokona)arosaw Vrchlicky.
I stronnictwom polltycZ/lym. Zlo m glow W plejadzie wspoczesnych poetw
Wrd Wielkiego zaburzenia i zamie- . .. czeskich jak: Jl!ljusz Zeyer (pisal proz),
szania, przedstawicie e grup: polskiej partji Na twoJem lOnie I z tob popyn Adolf Czerny, SWitopelk Czech, Antoni
postpowej, demokracji postpowej, i partji Irena. Klasztorsky, Jan Neruda, Franciszek Svo-
WI-n Je en?
ukochanych, ale bez skrupuu i zastano- Czuly papa dla swej crki
y.'ienia potpiaj. u~zcyc~, i biorc. cora.z
Kto Innych nauczycIelI, usumtym psuJ Opl-
nj
Znosi polki i mazurki;
Lepiej p o pro swego taty,
Niech ci sldada asygnaty!"
e szczytnym jest powolanie nauczy-' . . . '.' ' . ' ',: . . . . '.' Skoczy si nareszcie polonez: "A co
ciela, Wiemy oddawna, e mozolne, kt W ~alonle ~uzo .. gos~l. W d?mu dw~e mocium dzieju?! z dum woa papa. Go
nie rozumie; e ma swoje zadowolenia i, dorastaJc~ panienki, ob.le c.hlub~le,'" skon- cie milcz, tylko stryjaszek szepn:-,.pra
udrczenia-i o tym kademu Wiadomo. czyty pensj, ~Ie to niC jeszcze. jed.na wda, fortepian piekielnie wytrzymay".
Ale zastanaWiajc si nad ujemn stron ~rawla fort~pl.an, dr~ga ~apal.on~ do Ple~ Ito nic jeszcze. Teraz Dolcia mociumdzie-
I.
tego zawodu, zwracamy uwag na jedn u. W.arto~. SI Z ~Ieml popIsac .. ,,~we ju zapie wa, papa zawyrokowa powanie.
z najdotkliwszych przykroci ll a niew:ma- lln~O, slad J I zagraj n.a~ ~e~,o I wl e lkleg~ ~ Dolcia, trudno oznaczy jakiego ro-
S
1lie, pochodzce czciej z winy uczniw po oneza zopena a 'pl . me. P?pa za dzaju gosem, zaczyna woa; "aski ach
ni nauczycieli. Nie mwimy tu o wyka- tarszy rce, od~t~uJe 1{1~ka. kroko~, .aby aski!" o ktr raczej gocie doprasza-
dach zbiorowych W szkolach, tam, jaka- zdaleka. napawac Si .wrazenlet;J goscl. by si mogli...
bd liczba uczniW zdolnych i pilnych- O! ble~nv . Szopeme, .ty:-kto~ego .tylko
ktrzy odnios poytek z wykadanego d~brze pOjmujca dusz~ l Idealnie ml.kka
I Skoczya si i arja. Nikt nie mie ga-
ni, a tymbardziej chwali. Tatko cokol-
przedmiotu, stanowi przewa~ opinji; gdy- mlstrzows!{a rka, kazdym ~derzem~m wiek zdekoncertowany... A tu stryja-
by z ~ v-tu jeden tylko skorzysta, nikt ju palca, kazdym ton,em do ,g.bl prze~lka szek ni std zowd , pali: "Wiesz bracie,
niema prawa powiedzie, e wyl<lad byl suchacz~,-g?.yb'ys syszal Jak Ewehnka Ewelinka gra bez czucia, a Dolcia niema
nieudolny. Ale mwimy o nauczycielach bez czucia m~ocl twe.go. polon~za od po- gosu, szkoda na nauk pienidzy".
i nauczycielkach udzielajcych lekcje pry- cztku do konc~ fo.rtls.slmo, z jak sodk Kilka z zaufa szych osb potakuj te-
watnie. Jeeli ucze korzysta, to szcz- ulud~ pewnocI siebI e-trca. faSZYWie mu orzeczeniu, a kto uprzejmiejszy
cie; jeeli nie, to ju naucz5iel nic nie klaWisze, um~rlby po. raz ,d~ugt! wzgldem gospodarzy domu, odzywa si:
Wart. Rodzice, ktrzy lo pienidze, aby ~ap.a, zaciera rce, ,~osCle nay.'et za- - To ni ezawodni e win a nauczycieli".
ich crka niemajca suchu, koniecznie sn~ me mog przy takIm ~ur~{Qcle... A -A naturalni e l11 ociumdzieju, i nie
graa na fortepi ani e; aby leniuch synal ek strYjaszek. z dwuzna~znYt;1 usmlechem, .na co innego!"
nauczyl si po francusku, aby siostrzenica tle myzykl, deklamUje ..pogosem dowclp- NajpierW dawa a lekcje p. A. nic me
bez gosu piewaa jak anio, Widzc, e ny wIerszyk Syrokomlt. nauczya; zmienilimy na pana B. jeszcze
si to jako nip ud aje, ani przypuszcz "Moja panno, niebij W klawisz, gorzej. Potem p. C impertynencko wy-
myli o braku zdolnoci swych pieszczot Bo tem chopcw nie przywabisz; raa si o Ewelinki talencie, to te mu
4 O W I C Z A N I N. oM 39
boda, Franciszek Taborsky i inni-sian slem, przetapia w ognistej swej duszy, z wielk serdecznoci. Z Krlestwa sta-
Vrc ~ licky najwyej. wyczuwa wszystkie sny tczowe i pra- wilo si 2 ks. praatw, 2 panw i 3 pa-
Wszystkich poetw - ziomkw przeci- gnienia odwieczne ludzkQci, a wszystko nie. Razem przeszo 4000 osb przyjo
gn wysokim polotem, zdumiewajc ob- sub specie ueternitatis (pod ktem wie- udzia w tym zjedzie. Magistrat m. Prze-
fitoci utworw, oraz uniwersalnoci cznoci). jarosaw Vrchlicky nietylko jest myla i domy udekorowano flagami, w wielu
zaoe i forrp. Zaledwie mierzy si z synem Czeskiego narodu, owszem, wno- miejscach widniay napisy: "Witajcie".
nim moe taki Wietlany -marzyciel ideali- szc w ducha ludzkiego oywcze pierWia- Zebranie Zjazdu w odpowiednio udekoro-
sta-Juljusz Zeyr, albo taki potentat for- stki: mio Boga i bliniego, pogodny wanym budynku rozpoczto uroczystym
my poetyckiej-Switopek Czech. optymizm, wstrt do mrokw i bagnistego piewem uloonym przez wieszcza nasze-
Obszerna skala i wysokie napicie zatchtego .rodowiska-naley on do cal ej go Adama Mickiewicza z muzyk Surzy
poetyckiej lutni Vrchlickiego zdumieWa ludzkoci. A krlestwo jego-to wiatlo, skiego:
swoj wszechstronnoci i ogromem po- Wic pody t i odpocz w wiatloci. "Pokon przeczystej Rodzicy!
myslowoci. Pod wzgldem liczby utwo- Ksidz Antoni Zieliski. Nad niebiosa Twoje skronie,
rw susznie porwnuj go z Calderonem GWiazdami Twj wieniec ponie,
i Lopez de Veg. T Jehowie na praWicy ... "
Zaledwie niektre jego prace wyliczy-
my: (Zbiorki poezji) Poezje epiczne, Duch
ZJAZDY RA 01IRO W TTT
.1 +
Nastpnie radzono przez 3 dni, zasta-
nawiano si i nad wy.::howaniem modzie-
i Wiat, Symfonie, Myty, Eklogi i pieni, y, a akademik BolesaW Czurek mwii:
Co yciE' dalo, Sfinks, Freski i gobeliny, Jan Wielicki z Warszawy, suga Naj- "Nad mOj kolebk matka si schylaa
Sonety samotnika, Dziedzictwo Tantala, witszej Marji Panny w Archikonfraterni I po polsku pacierz mwi nauczaa ... "
Gorzkie ziarnka, (Dramaty): Drahomira, Literackiej przeszlo lat 50, autor popular- Rozprawiano o oboWizkach obywatel-
Odysa i wiele innych. nej ksiki do naboestwa p: t: "Zdrowa Iskich mieszczan, o ich stanie ekonomicz-
Bardzo wiele te dokona! Vrchlicky Marja", ktrego osobicie znaj i Zako- nym, nie zapomniono i o ludzie, to te
przekadw: z Danta, Ariosta, Viktora wianie-ksiacy, jako czstego gocia i Magry wocianin z Handlwki, wyrazi
Hugo, Leopardiego, Leconte de Lisle'a, przyjaciela ich proboszcza . p. ks. Ale- publiczne zadowolenie, e Zjazd serdecz-
Mickiewicza (Dziady), Goethego i wielu ksandra Wasilewskiego, pralata owickie- nie zajl si sprawami rolnikw.
innych. go (t 1907 r.), pragnc podzieli si wra- Jeszcze nie przebrzmialo echo zjazdu
Nasza literatura posiada wiele przelda- eniem i uczuciami religijnemi, ktrych do- przemyskiego, kiedy pisma rozniosy po
dw. Mamy licznie przeloone: Duch zna na Zjezdzie Maryjaskim w Przemy- caym Wiecie, e czciciele Najwitszego
i wiat, Victoria Colonna, Eloe, Drahomi- I lu, wyda ciekaw ksieczk. Ksie- Sakramentu przygotowuj 23-ci z porzdku,
ra, W beczce Dyogenesa, Satanella, Izra- czka ta nosi tytul: "Krtki oPis 2-g0 Kon- midzynarodowy Kongres Eucharystyczny
el-przeloy je Miriam (Zenon Przesmy- gresu czyN ziazdu Mariaskiego odbytego (Eucharystja, wyraz grecki, znaczy Sakra-
cki). Ze szczeglnym upodobaniem to- w dniach 26,27 i 28 sierprtia 191I roku w ment Ciala i Krwi Paskiej) w Wiedniu,
maczyli wiele: Marja Konopnicka, Wiktor Przemylu w Galicjz', na pamitk 5o-cio majcy si odby w dniach 12, 13, 14 i 15
Gomulicki, Bronislaw Grabowski, (jeden letniego Jubileuszu ogoszenia dogmatu wrzenia 1912 roku. Na glos Wodza Ko-
z pierwszych) Konrad Zaleski, Antoni Niepokalanego Poczcia Najwitszej Ma- ciola, Piusa X, ktrego kardyna D-r
Lange, Rossowski i inni. riz pannyn, - i w niej daje pozna w jaki Nagel w swej mowie nazwa "Papieem
jarosaw Vrchlicky nie byl wprawdzie sposb Katolicy Rzymscy odpowiadaj nie- Eucharystycznych Kongresw", ze wszy-
twrc nowych prdw, form w myli i przyjacioom Kocioa na ich dziaalno stkich zaktkw obu pkul, zaczli si
sztuce, szed zwykle w lad za wielkimi i urzdzane w rnych miejscowociach zjeda i przybyo do stolicy cesarzW
mistrzami. Ale by wielkim artyst, nada- wrogie wiece, starajc si przez to osla- nad Dunajem, 10 kardynaw, przeszo
jcym wszystkiemu, co z pod pira jego bi wiar w naszego Zbawiciela Pana Je- 150 biskupw, 2 tysice ksiy Wieckich
wyszo odblask prawdziwego. pikna. Pod- zusa Chrystusa. Na kongres ten, na glos i zakonnych, wrd ktrych zwracali uwa-
nis te melodyjno i pajcz koron- ks. doktora, jzefa SebastJana Pel czara, g grecko-katoliccy dostojnicy i biskupi
kowo wiersza do niebywaej przedtym biskupa przemyskiego, prZyWiecajcego albascy z towarzyszc im sub Wczer-
W Czechach doskonaoci. sw wiedz, cnotami i mioci katalikom, wonych fezach. Przez ulice zapenione
jest dla swego narodu tym, czym dla przybylo z Galicji 2 arcybiskupw 6 bi- po brzegi publicznoci, wjecha kardyna
nas Mickiewicz, dla innych: Puszkin, Wi- skupw, paruset kap la nw Wieckich i za- Van Rossum, legat papieski, W zocistej
ktor Hu~o lub Goethe. konnych, wielu znakomitych nauk i rodem Ikaro cie dworskiej, pamitajcej jeszcze
Wielki arystokrata ducha, wielki krl pie- osb obojga pki. Sodalicje czyli ArcY-1 czasy-:remonialw hiszpaskich a i dzi-
ni, nigdy tonu nie znial i dlatego popu- bractWa ku czci Najwitszej Marji ze siaj jeszcze malowniczych i niezwyklych.
1arnym nie by!. Ramantyk z krwi i koci, Lwowa i Poznania, a nawet robotnicy po- Zlote ola, zotem i blachami obite ciany,
wielki Wielbiciel - naladowca Wiktor" llacy z Niemiec, pracujcy ciko W Iw- krysztaowe szyby, rzebione Wierzchy za-
Hugo, usiowa way wszystko orlim umy- palniach nad Renem, - ktrych pOWitano koczone koron cesarsk, tak samo
podzikowalimy... A, skaranie boe e nie podniosym gosem zawyrokowala mamu- egzercytuj si na lodzie". Latem bardzo
natrafilimy na nauczyciela sumiennego ... sia. pilny jest do palanta i tenisu w dodatku nie
Teraz uczy zaprotegowana przez pa- Tak bratusiowo, trzy lata; zaakcento- opuszcza; jazda rowerem bardzo mu sluy;
ni X. p. D. no i jeszcze nie ma postpu? wat-stryjaszek. Wistocie, w cigu trzech zauwaya mamusia, i, lepiej wyglda po
Prawie e niema--kto delikuL nie mru- lat pilnej nauki przy zdolnociach i talen- jedzie rowerem, albo dk po cuchn-
knl. ci~, olbrzymie mog by postpy. Ale cej Bzurze, a nieli jak siedzi nad ksi-
Naraz odezwao si kilka gosw: zapytam, na rok ile wzitych lekcji wy- k... A zatym: nieuctwu, maemu post-
"A przecie p. D. i moj crk uczy". pad'R.? Bo tak: ferje bywaj dugie, W kar- pOWI W nauce. Kto Winien?
I moj". nawale panienki si baWi, do teatrw . . . . . . . . . . . . . .
I moj Femci takte; ale p. Z. prof. amatorskich jakeby miay nie naley -/ . ~auk, na lata si liczy, a s zaledwie
konserw. nawet zachcal, e warto j ksztal- przecie to dla pensjonarek bardzo-bar- miesice.
ci wyej, e dobrze jest prowadzona". dzo poyteczne... Z chopcami pOWinny Tak tedy, nie jeden zalepiony tatko
To nic mocium dzieju, oddalcie j pa- si. oswaja... Fam!lijnych urocz.ystoci i niemajca swego zdania mamusia, pu-
stwo, bo ona napewno sama nic nie umie ... I W cigu ro~u, bywR kllka; . towar~yskl~ ~to- blicznie, najniesll1 ~-,iej nauczycieli i nau-
sunkl rodzlcow przerywaj lekCje mejed- czycielki potpiaj Faktw podobnych
. . . . . . . . . . . . . . . . nokrotnie; po balach - panienki bywaj bywa duo. Bo niemajcych rozsdku,
Do nauki francuzkiego jzyka mielimy I niewyspane, gwki bol, na egzercycje wasnego pog l du 1 Wiadomoci ro.dzicW,
p' B. Potem dawa lekcje p. T. naresz- nie bylo czasu ani usposobienia, do lek- a nipzdolnych i prniakw uczni, jest
cie nasz Funio bierze drogie lekcje od cji siaday bez przygotowania, a myli za najwicej, i to jest przyczyn ciernistych
p. W. i z 'francuzkim ani w zb; to ju jte byy nie tym, co w nutach, ale slod- stron zawodu nauczycielskiego.
mociumdzieju nieszczcie, e nie trafiamy kiemi swkami syszanemi w kontrendansie lepowron.
na dobrych nauczycieli, tyiJw na partaczy; i W uszach brzmiao nie to co gray, ale
podejmuj si uczy,a sami nic nie umie- melodja uroczego walca ...
j ~o p~zecie nas,zemu Fun!oWi .ni~t ni.e Czy z "nudnego" wykadu naucycie- L.~A-;:d}.J
n:oze me przyzna~ zdolnoc.1 no I p.Ilnos- la mogo co pozosta W pamici... L/ V ~
CI... ~o pa}anta I na lodZie, nawiasem To samo nieomal wszystko stosuje si
dorzuctl strYJaszek. i do Funia; jak kiedy spraszano go ze
. . . . . . . . . . . . lizgawki, zawsze zbyt dtugo trwajcej e
Trzeba wiedzie pastwu e Ewelin- ju czas, eby do lekCji si przysposobi, .
ka, Dolcia i Funio ucz si ju trzy ata; odpOWiedzia: "wanie, e po francuzku
.M. 39 O W l C Z A N l N. 5
+ Osobiste. Dnia 14 wrzenia r. b. Zjazd powiatowy wacicieli ziemskich wyrostkw obrczek na chodnikach. Wszak
w kociele parafjalnym w Bratoszewicach 11 padziernika. to niemona nazwa sportem ale chyba
ks. Stanisaw Walter, proboszcz i prefekt +Podskubywanie gsi. Zwracamy uWa- dzil{im zwyczajem - aeby przechodniom
z Pruszyna z djecezji pockiej, brat pana g lowickich czonkw opieki nad zwie-
kaleczy nogi i naraa ich na mogce
modego, w asystencji miejscowego probo- nastpi z tego powodu rne nieszcz
rztami, e w obecnej porze wywoone
szcza ks. Piotra Nowackiego i probosz- s kolej cale stada gsi. Biedne to liwe wypadki. Mogli by o tern co po-
cza z Glowna ks. Wadysawa abczy ptactwo jest formalnie odarte z pierza - myle rodzice, a jeeli nie, to wladza
skiego pobogosawi! ZWizek maeski Wyrywano je widocznie garciami, gdy municypalna Magistratu.
panny Anny Jaboskiej, crki Kazimierza Barbarzyski sposb zaprowadzony
caa skra krwi zabiega. I pdz te
ZaWiadowcy stacji Gtowno, i Michaliny z nieszczliwe chore stworzenia pozbaWio -
w oWiczu zdejmowania owocw z kaszta-
Ubyszw, z panem Juljanem Ignacym Wal- ne natura lnej oslony od obecnych chodw, nw za pomoc kijw, kamieni i t. p. na-
terem, znanym w szerokich kolach war- idzie to i dry, a al patrze . Wszake rzdzi psuj drzewa, ktre chyba nie w tym
szawskiej publicznoci handlowcem. istniej nawet przepisy prawne nie poz-
celu posadzono; naraaj na rne wy-
Po lubie rodzice panny modej ze walajace znca si w tak dziki sposb padki nietylko siebie ale i przechodniw~
staropolsk gocinnoci podejmowli licz-
nad sabym stworzeniem. Temu procederowi, tak postpowej zaba-
nie przybyych na t uroczysto goci, wy-przyglda si masa osb do r osych ~
w mieszkaniu na stacji Glowno, ze sfer z wygldu inteligientnych nawet w punk-
ziemiaskich, kolejowych i handlowo prze- o F I ARY. tach miasta pryncypalnych - jak przed
mysowych. gmachami szkoy realnej, magistratu, kole-
Dla ksiaka ksztaccego si na poli- gjaty i wielu in nemi.
+ Wybory do dumy w Sochaczewie. technice Lwowskiej: Kazimierz Lityski Wymienione w niniejszym niekultural-
Magistrat m. Sochaczewa zaWiadamia, e z Goslawic rb . 5; Emilja Nadler k. 50; J- ne i nieetyczne postpowania-upraszam
wybory do Dumy Pastwowej na zjedzie zef Marjaski rb. l; F elicj anna Frankow- Sz. Pana Redaktora zamieci w "owi
prawyborcw miejskich powiatu Sochaczew- ska k. 10; Wawrzeniec Krl k. 5; Andrzej czaninie" L nadziej, e chocia w czci
skiego wyznaczone zostay na dzie 10 Somiany k 5; Wojciech Tybu k. 5; An- doczekamy si poprawy.
padziernika r. b. i rozpoczn si w biu- toni Kret k. 10; Antoni Wincek k. 5. Pa-
rze tego Magistratu o godz. 9-ej rano. Z powaaniem
we Plichta k. 5; Karol Wojda k. 10; Jzef
+ Do odebrania w redakcji. Binokle Siejka kop. 15; Jzef Koodziejski kop. 5;
prenumerator Z. K.
powikszajce znalezione na ulicy; ronde- Marcin Woek kop. 10; Franciszek Koo
lek emaljowany pozostawiony w ksigarni, dziejski k. 5; Tomasz Stawik k. 6; Feliks
laska z kozim rogiem pozostawiona w Siejka k. 10; Franciszek Kucharski k. 5;
sieni przy ulicy Podrzecznej. Michalina W oyniewicz rb. 1; Helena Xi KORESPONDENCJE.
oposka rb. l; Marja' Koakowska rb. l;
+ Zgubiony na u1icy wjazdowej ban- Piotr Koodziejski k. 5. Miosierna wie.
knot na pewn sum.
Dla wdowy chorej na oczy na wyjazd W caej parafji Kolegjaty OWickiej to-
+ Z drogi elatnej. Podczas OWickich do Warszawy: Kaz. Lityski z Gostawic chyba najzacniejsz wsi jest Klewkw.
jarmarkw, na drodze elaznej zwykle pa- rb. 1 k. 25. bo jacy tam s ludzie to chyba naprawd
nuje oywiony ruch, wskutek cze~o tumy pochodz z potomstwa Chama, bo jak
oblegaj kas i trudno dotoczy si po oni paaj do bliniego mioci, jak wilk
bilety na przejazd, jak to miao miejsce Nieco o kulturze miasta do owiec; co prawda jest kilku gospoda-
na wieczorowych pocigach w niedziel owicza. rzy mdrych, rozumnych i szczliwych,
22 b. m. kiedy wielu pasaerw, nieotrzy- a co do pierwszych niech pOWiedz o was
mawszy biletW do odejcia pocigw W organie "owiczanin" zwracano ci, l{trych Bg dotkn nieszczciem
zmuszeni byli pozosta w owiczu. Czy- uwagi na rne niedokladnoci w owiczu, to jest ogniem. Jak przejel.,:-ie ca wie
by zatem w podobnych wypadkach nie z liczby ktrych, ju wiele urzeczywistnio Klewkw, to zaledwie dostanie pi albo
mona byo otwiera drugiej s p rzeday bi- no jak np. ulepszono oWietlenie na uli- sze snopkw. Moe pOWiecie e nie-
letw, lub w inny sposb uatwi odjazd cach, zWikszono ilo lamp, zaczto prawda? oj prawda! A ile jeszcze naur
pasaerom . . ukada chodniki i t. p. Oprcz tych ulepsze gacie nieszczsnym ludziom, a ubodzy
pozostaje jeszcze wiele do wykonania - ndzarze co mWi o was wychodzc
+ 300-tna rocznica zgonu ks. Skargi. co z czasem, przy dobrych chciach oby- z miasta OWicza, ktrych tam mieszka
Dnia 27 wrzenia r. b. uplywa lat 300 od wateli i zarzdu Magistratu, zostanie usku- najwicej, przechodzc wie Maszyce za-
mierci ks . Piotra Skargi, jednego z naj-
tecznione. staj u kadego drzwi otwarte, a wcho-
Wikszych synw Polski. GorliWY suga
N alealoby si zaj spraw owietle dzc mi Klewkw ju z brzegu drzwi po-
Boy, witobliwy zakonnik, arliwy apos- nia bram i sieni, w ktrych panuj egip-
zamykane przed ubogiemi, takiemi s i
tol, wielki patrjota, zotousty kazno- skie ciemnoci. Lokatorzy s naraeni gosposie w Klewkowie.
dzieja, niestrudzony dziaacz spoecz na rne ewentualnoci jako to: napaci, A przecie drodzy gospodarze wiemy
ny, slodki pocieszyciel ubogich, niestrudzo- grabiee i wzajemne otukiwanie si z na- dobrze, e przytukw dla ndzarzy nie
ny ordownik ucinionych, a pogromca raaniem na wypadki. Owietlenie bram mamy, tylko musimy" ze swej pracy ich
za spoecznego, chwaa pimiennictwa
i sieni ley w oboWizku pp. wacicieli wspomaga , a jakby kada wie tak wspo-
polskiego, oto tytuly, ktre zapewniaj domw, ktrzy widocznie auj 9 kop. na magaa biednych, to by musieli z godu
mu pami wiekow. - Przeto z rozpo- kwart nafty. O ile w bramach i sieniach umiera . A modzie wasza jakim torem
rzdzenia wyszej Wadzy duchownej w
s latarnie, lub lampki - to w opakanym idzie? takim, jak i wy!
dniu powyej wspomnianym, to jest dzi stanie- u jednych brak szyb, u drugich pal- Nawet pastuszki mate jak potrafi
za dusz . p. ks. Piotra Skargi, odbyo nikw, knotw i t. p. czci. Zdaje si, przeklina, to a strach sucha; a jak do
si naboerlstwo we wszystkich kocioach
e zarzd Magistratu pOSiada obOWizuj przechodniw doskakuj z kijami, a jak
katolickich w kraju naszym; w kolegjacie ce przepisy w tym wzgldzie. kamieniami w przejedajcych rzucaj;
loWickiej naboerlstwo to odbyo si o go- Nastpnie naleaoby ju raz ukrci a wyrostki wasze jak niszcz bez mio
dzinie 9 z rana. bieganie caemi stadami po ulicach i chodni- sierdzia nawet zarodki ryb malekich co
+ Wybory do Dumy. Magistrat m. kach psw podobni'e jak na polowaniu. moe do wagi 2 kopy na 1 funt i za pa- o
owicza podaje do powszechnej wiadomo- Wskutek tego publiczno jest naraona r groszy sprzedaj izraelitom, a teraz
ci, e wybory do 4-ej dumy zostay wy- na rnego rodzaju wypadki: pokalecze- spjrzmy na ich drogi, nieomal wszystkie
znaczone przez p. Gubernatora Warsza- nie, pqdarcie garderoby, przewrcenie maj pozakopywane wpoprzek rowkami,
wskiego na pOWiat OWicki i ca guber- i t. p. SWiey fakt napaci przez psa za- prawda, e to s wasze, lecz i wy jedzi
ni Warszawsk w nastpujce dni: mieci korespondent "owiczanina" z ubie- cie po obcych drogach i wam nic nie
Gminne zebrania wyborcze i wybory gego tygodnia na Nowym-Rynku. Wla- mWi. Bdzie temu moe cztery lata
pelnon~ ocnikw od robotnikw 25 wrzenia ciciel psa nietylko nie uzna si winnym- gdy wypad mi pilny imteres jecha do
r. b. lecz jeszcze w arogancki sposb zako owicza, konie miaem rozkute, ku za-
Przedwyborcze zebrania wacicieli zie- czy t I<westj. W tym wypadku o ile p.p. pno, jad koo rzeki droyn przez
mskich z powiatu 28 wrzenia. waciciele nie s kompetentni jak naley klewkowskie paniki, a tu wylatuje do mnie
Zebranie penomocnikw gminnych 8 chowa psy w miastach-to zarzd Magi- czterech drabw z kijami, dolatuj bliej
padziernika. stratu bdzie laskaw bliej serca t spra- patrz gospodarze z Klewkowa i do mnie
Zebrania miejskich wyb orcw \V caJej ! w umieci, aby ukr c i niebezpiecze- bi, za ce, za to, e jad przez ich paniki
gubernji 10 padziernika. stwo napaci psw na ulicach i chodni- i dalej mnie turbowa. Za'wracam i jad
Zjazd gubernialny pelnomocnikw ro- kach. z ich panikw; a ile wy jedzicie po cu-
botniczych dnia 8 padziernika i miejskich Jeszcze jedna z niekulturalnych i nie- dzych kach czy was kto goni z kijami jak
II padziernika. etycznych uwag, to jest podbijanie przez wy. Ale tego w caym powiecie oWi-
o W I C Z A N I N. 7