Professional Documents
Culture Documents
E Drejta e Procedures Penale
E Drejta e Procedures Penale
E Drejta e Procedures Penale
Nocioni i te drejtes se
procedures penale
E drejta e procedures penale ben pjese ne legjislacionin penal.
Ajo e rregullon juridikisht proceduren penale ne te cilen do te zgjidhet ceshtja penale.
Kriminaliteti eshte I pranishem qe nga kohrat me te lashta te zhvillimit te shoqerise
njerezore.
Ai vazhdon edhe tani te jete I pranishem. Pse?
Sepse ate e kushtezojne shkaqet- faktoret me ndikim te cilet:
a)Zakonisht barten nga shoqerite paraardhese, dhe
b)I prodhone vete shoqeria ne kushtet e tanishme.
Kjo na mundeson te konstatojme faktin se tashme eshte veshtire te pritet se kriminaliteti do
te zhduket ne te ardhmen e afert.
Tashme ne shoqerite bashkekohore jane shfaqur edhe format e reja te kriminalitetit
(kriuminaliteti I organizuar)
E drejta e procedures penale e ushtron mbrojtjen e shoqerise nga kriminaliteti duke
rregulluar veprimtarine e organeve te procedures penale ne te cilet zbardhet cedhtja penale.
2.E drejta peale si dege e
legjislacionit pozitiv
Si dege e legjislacionit penale e drejta e procedures
penale eshte:
Sistem i normave juridike me te cilat rregullohet
veprimtaria e organeve te procedures penale.
Me keto norma percaktohet organizimi dhe veprimtaria
e gjykatave, prokurorise publike, pozita e te
pandehurit, mbrojtesit, te demtusrit etj.
Subjetet e procedures penale kane per detyre qe te
konstatojnese a eshte kryer vepra penale dhe a eshte
personi i pandehur kryeresi i saj.
Qe te arrihet deri te zbardhja e ceshtjes penale
organet e procedures penale hyje ne raporte reciproke
ne mes vete dhe me persona te tjere, eksperte,
deshmitar etj.
3.E drejta e procedures penale si
dege e shkences juridike
Si dege e shkences juridike e drejta e procedures penale
merret me studimin e te drejtes se procedures penale te
shtetit te caktuar.
Kjo studion normat juridike te percaktuara me
legjislacionin proceduralo- penal, me te cilin edhte
rregulluar veprimtaria e gjykates, prokurorise dhe
organeve e personave te tjere.
Shkeca e te drejtes se procedures penale me mendimet
e saj ndihmon ne evitimin e veshtiresive, mangesve dhe
dilemave ekzistuese qe mund te ekzistojne lidhur me
ceshtjet qe i rregullon e drejta e procedures penale.
4.E drejta e procedures penale dhe
mundesite e realizimit te te drejtave
te njeriut ne te
Ne kuader te procedures penale shfaqen dy tendenca te kunderta njera me
tjetren:
A)Tendenca e efikasitetit te procedures penale- e cila kerkon qe asnje
kryeres I vepres penale te mos mbetet pa u zbuluar dhe qe kryerest
pergjegjes tI shqiptohet sanksioni penal I merituar.
Qe te realizohet kjo tendence, ne disa raste, vije deri te kufizimi I realizimit
te te drejtave te caktuara te personit te pandehur- liria e levizjes.
B)Karshi kesaj ekziston tendenca e cila kerkon qe ndaj qytetareve, kunder
te cileve zhvillohet procedure penale, te cilet mund te jene te pafajshem, te
mos behet kufizimi I lirise se tyre, gjegjesisht te mo gjykohen.
Duhet theksuar se asnje shoqeri nuk eshte e interesuar qe tI gjykoje
personat e pafajshem.
Eshte veshtire qe keto dy tendenca te vijne ne shprehje ne menyre te plote.
Ne KPP, ne ni nuance, dominon tendenca e dyte.
5.Tipet themelore historike te
procedures penale
E drejta e procedures penale e ka rrugen e zhvillimit te vet historik.
Zhvilimi historik I procedures penale deshmon per ekzistimin e
organizimeve te llojllojshme te procedures penale.
E drejta e procedures penae eshte zhvilluar nga te kuptuarit e
procesit si ceshtje private deri te ajo qe e kupton procesin si
rregullim juridik.
Pa marre parasysh periudhen e zhvillimit, e drejat e procedures
penale I takon ndonjerit nga tri tipet themelore te saj:
- Tipit akuzator,
- Tipi inkvizitor, ose
- Tipit te perzier.
6.Tpi akuzator i procedures penale
Eshte lloji me i vjeter i procedures penale.
Ai i takon familjes common law.
Ka lindur ne shk.XI dhe perfaqesohet nga e
drejta angleze.
E tipit akuzator ishte edhe e drejta e procedures
penale ne Greqi dhe Romen e vjeter.
Ky tip, me disa ndryshime te vogla, ne Angli e
SHBA dhe disa vende te ndikuara prej tyre
vazhdon te jete prezent edhe ne ditet e sotme.
7.Disa nga karakteristikat e tipit
akuzator te proced. penale
Tipin akuzator te procedures penale e karakterizojne keto vecori:
A)Ai zhvillohet ne forme kontesti ne mes dy paleve te barabarta: paditesit dhe te pandehurit,
b)Funksionet themelore te procedures penale jane te ndara dhe ato ushytrohen nga subjekte te posacme.
Funksionin e ndjekjes e ushtron paditesi.
Ai ishte person i demtuar me veper penale.
Ai duhet tia ofroje gjykates provat e nevojshme qe I pandehuri te shpallej fajtor.
Kur paditesi nuk arrinte ta provonte fajesine e te padehurit gjykata e lironte ate.
Pas okupimit nga Mbreteria SKS (1918) aplikohej legjislacioi penal I kesaj Mbreterie.
Ne Kosoven e pas LDB aplikohej legjislacioni I ish Jugosllavise (LPP)
Pas perfundimit te luftes (1998) eshte nxjerre KPP I cili paraqet aktin juridik me te
rendesishem I cili ne menyre gjenerale rregullon ceshtjet nga procedura penale.
KPP permban shume zgjdhje te reja te cilat nuk I permbante LPP (hetimet I zhvillon
prokurori publik, paraqitja e policise gjyqesore etj.)
Ligjerata 2
1.Marredheniet e se drejtes se
procedures penale me disiplinat tjera
Si dege e shkences juridiko- penale e drejta e
procedures penale ka marredhenie me nje mori
shkencash tjera juridike.
Keto marredhenie jane te ngushta, ne vecanti, me
shkencat juridike te cilat kane per qellim luftimin e
kriminalitetit, sic eshte rasti me te drejten penale dhe
penologjine.
Me disa dege tjera lidhjet jane periferike, sic eshte rasti
me te drejten civile, te drejten administrative etj.
E drejta e procedures penale ka marredhenie edhe me
disa disiplina te tjera shkencore natyrore e teknike, te
cilat, ne nje menyre ose tjeter, ndihmojne luftimin e
kriminalitetit, sic eshte rasti me kriminalistiken, mjeksine
ligjore, psikiatrine gjyqesore e psikologjine gjyqesore.
2.Marredheniet e te drejtes se
procedues penale me te drejten penale
Ne kuader te marredhenieve me te drejten penale, verehet se midis tyre ekzistojne
elemente te perbashketa dhe elemente te cilat e vecojne njeren prej tjetres.
Element i perbashket eshjte se qe te dyja kane qellim luftimin e kriminalitetit.
-E drejta penale kete qellim e realizon duke i parapare veprat penale, sanksionet
penale dhe kushtet nen te cilat ato mund tu shqiptohen kryeresve te veprave penale.
- E drejta e procedures penale kete qellim e realizon duke rregulluar veprimtarine e
organeve te procedures penale dhe marredheniet midis tyre.
Keto dy dege pra trajtojne aspekte te ndryshme te problemit te njejte.
Ne te vertete asnjera prej ketyre degeve nuk mund te jetesohen nese nuk ekziston e
drejta tjeter.
- E drejta penale do te ishte vetem e drejte e shkruar ne leter dhe e pazbatueshme
po te mos ekzistonte e drejta e procedures penale.
- E drejat e procedures penale, pa te drejten penale nuk do te kishte objekt studimi.
Rregullat procedurale do te ishin pa kuptin nese nuk dihen veprat penale konkrete.
Marredheniet midis ketyre dy degeve rezultojne edhe nga aspekti i parimeve
themelore ne te cilat bazohen- ato frymzohen me vlera te njejta.
Vlen te theksohet se ne te shumten e rasteve nuk ka veshtiresi ne dallimin e normave
penale dhe te atyre prcedurale, megjithate ka raste kur ky dallim eshte mjaft i
nderlikuar. Keshtu, edhe sot e tere diten nuk eshte definuar qarte se normat mbi
parashkrimin a jane te natyres penale apo procedurale
3.Marredheniet e se drejtes penale
me penologjine
Penologjia rregullon proceduren e ekzekutimit te
denimeve dhe masave per trajtim te detyrueshem, te
masave te diversitetit dhe te masave edukative.
Penologjia merret edhe me studimin e personalitetit te
kryeresit te vepres penale dhe individualizimin e denimit
gjate fazes se ekzekutimit te tij.
Lidhmeria ne mes ketyre dy degeve eshte e qarte sepse
pa vendimet gjyqesore te cilat shqiptohen ne procedure
penale nuk do te kishte nevoje per penologjine dhe
anasjelltas pa penologjine nuk do te mund te zbatohej
vendimi gjyqesor lidhur me sanksionin penal te
shqiptuar.
4.Marredheniet e te drejtes se procedures
penale me te drejten e procedures civile
Marredheniet me te drejten e procedures civile, sidomos me proceduren kontestimore vleresohet
te jene teper te ngushta.
Megjitrhate, objekti i tyre ndryshon.
Deri sa ne procedure penale gjykata duhet ta zbardhe ceshtjen penale, ne procedure civile
gjykata vendos per kontestet pasuroro- juridike dhe kontestet tjera te personave fizike e juridike.
Perkunder kesaj, ceshtja e cila eshte objket i procedures kontestimore mund te jete objekt
iprocedures penale. E tille eshte kerkesa pasuroro- juridike.
Ne te vertete KPP e lejon mundesine qe i demtuari ne procedure penale te kerkoj zgjidhjen e
kerkeses pasuroro- juridike. Kjo ndodhe per shkaqe te ekonomizimit, por vetem nese nuk zvarritet
se teperm procedura penale.
Por, i demtuari nuk eshte i obliguar qe relaizimin e kesaj kerkese ta kerkoj ne procedure penale.
Ai kete mund te beje ne procedure kontestimore. Pra zgjidhja e kesaj kerkese ne procedure
penale eshte parapare vetem si mundesi.
Lidhja me proceduren kontestimore vije ne shgprehje edhe gjate zgjidhjes se ceshtjeve
paraprake.
Keto dy dege dallohen nder vete:
- Sa i perket ndermarrjes se iniciatives per ndjekje .
Duhet theksuar se kur per nje ceshtje eshte vendosur ne procedure penale, ajo
ceshtje nuk mund te jete objekt shqyrtimi ne procedurat tjera. Personi i denuar per
veper penale, per ceshtje te njete, nuk mund te denohet edhe me delikt disiplinor
Perkundrazi, denimet e shqiptuara per kundravajtje apo deikt ekonomik llogariten ne
lartesine e denimit te shqiptuar ne procedure penale.
6.Marredheniet me kriminalistien
Marredheniet me kriminalistiken jane te ngushta.
Kriminalistika merret me studimin dhe perpunimin e metodave e
mjeteve teknike, taktike dhe rekomandimeve metodike te cilat
vleresohet te nje rendesie te vecante per kerkimin, gjetjen, fiksimin,
kqyrjen dhe vleresimin e provave materiale me qellim zbulimi te
veprave penale dhe kryeresve te tyre.
Legjislacioni proceduralo- penal perben bazen juridike per
kriminalistiken dhe proceduren penale- sidomos kjo lidhmeri vjen ne
shprehje te provat, por qe te dyja keto provat i studiojne nga spekti i
tyre.
Kriminalistika duke shfrytezuar rezultatet e shkencave tjera natyrore
e teknike luan rol aktiv ne zbulimin e veprave penale dhe zgjerimin
e rrethit te provave.
Si rrjedhoje, nuk mund te mendohet sot per zbulimin e shume
veprave penale pa ndihmen e kriminalistikes.
7.Marredheniet e te drejtes se procedures
penale me mjekesine ligjore
Roli i mjekesise ligjore ne procedure penale vjen
ne shprehje sidomos ne kuader te ndihmes qe
ajo ofron ne procesin e zbardhjes se ceshtjes
penale(vrasje apo vetevrasje).
Mjekesia ligjore ndihmon qe te sqarohet lidhja
shkaksore ndermjet veprimit ose mosveprimit te
te pandehurit dhe ndryshimeve ne integritetin
fizik te personit (vrasjes, lendimeve trupore etj.)
si dhe per shkallen e pergjegjesise se te
pandehurit.
8.Marredheniet e te drejtes se procedures
penale me psikiatrine gjyqesore
Psikiatria gjyqesore studion semundjet psikike
dhe crregullimet tjera shpirterore, te cilat kane
lidhje me te drejten penale dhe te drejen e
procedures penale, te cilat paraqiten si shkak i
kriminalitetit.
Lidhjet midis kytyre dy degeve vijne ne shprehje
ne rastet kur ne procedure penale paraqitet
nevoja per vertetimin e gjendjes shpirterore te
personit.
Kjo nevoje lind atehete kur ne procedure penale
lind dyshimi se kryeresi e ka kryer vepren
penale ne gjendje te papergjegjshme.
9.Marredheniet e te drejtes se procedures
penale me psikologjine gjyqesore
Ne procesin e te provuarit ne procedure penale jane te
shumta deshmite e deshmitareve dhe deklarimet e
personave te tjere.
Shpeshhere dyshohet ne saktesine e deshmise. Ne
tregimet e deshmitareve mund te kete njeanshmeri,
subjektivizem, zmadhime, nenvleftesime dhe faktore
tjere qe shtremberojne te verteten e deshmise.
Psikologjia gjyqesore ndihmon proceduren penale ne
konstatimin se a jane te verteta apo jo deklarimet e tila.
Psikologjia gjyqesore i kontribuon edhe komunikimit me
adekuat midis subjeteve te procedures penale.
Psikologjia gjyqesore ka rol edukativ ndaj pjesemarresve
ne procedre penale, sidomos ndaj te akuzuarit.
10.Burimet e te drejtes se
procedures penale
E drejta e procedures penale eshte e drejte ligjore qe rregullohet me KPP.
Perkunder kesaj, KPP, ne disa raste, lejon mundesine e zbatimit edhe te se drejtes
nderkombetare.
Meqenese ekzistojne burime te shumta dhe te llojllojshme eshte e nevojshme qe te behet
klasifikimi i tyre.
Ne kete drejtim, flitet per:
-Burime te brendshme dhe
-Burime nderkombetare.
A) Burimet e brendshme
Burime te brendshme konsiderohen te gjitha ato akte qe i nxjerrin organet e autorizuara te shtetit
te caktuar me te cilat rregullohen ceshtjet e caktuara.
Burim i brendshem i te drejtes se procedures penale jane: Korniza Kushtetuese- me te cilen
rregullohen disa parime te pergjithshme:parimi i ligjshmerise, publicitetit, gjykimit te ceshtjes nga
gjykata e paanshme etj.
Burimet e brendshme ndahen ne: burime themelore dhe plotesuese
-Burime themelore konsiderohen ato me te cilat rregullohen ceshtjet themelore te kesaj
procedure. I tille eshte KPP me te cilin rregullohet pjesa permbajtesore e procedures penale.
Burim themelor konsiderohet edhe LPMitur dhe Rregullorja mbi proceduren penale qe normon
ceshtjen e kryeresve te veprave penale qe lengojne nga crregullimet mendore.
-Burime plotesuse te se dejtes se procedures penale konsiderohen aktet juridike qe rregullojne
marredhenie tjera shoqerore, por me te cilat rregullohen edhe disa ceshtje proceduralo- penale. I
tille eshte Ligji mbi gjykatat e rregullta, Ligji mbi prokurorine publike, Ligji mbi avokatine publike
etj.
11.Burimet nderkombetare
Burime nderkombetare konsiderohen te gjitha ato akte juridike te cilat i nxjerrin subjektet relevante
nderkombetare me te cilat normohen ceshtje proceduralo- penale.
Zbatimi i se drejtes nderkombetare eshte parshikuar edhe ne Kosove. KPP e parasheh
mundesine e zbatimit te se drejtes nderkombetare ne tri raste:
1.Rasti I pare i referohet imunitetit proceduralo- penal. Keshtu, sipas KPP ne Kosove imunitet
gezojne te gjithe personat per te cilet kjo mundesi eshte dhene me Rregulloren e UNMIK-ut mbi
statusin, privilegjet dhe imunitetin e KFOR-it, UNMIK-ut dhe personelit te tyre. Kete imunitet e
gezojne edhe perfaqesuesit e zyrave te nderlidhjes, lokalet, arkivi dhe korrespondenca e tyre.
Imunitet gezojne edhe anetaret e familjeve te tyre.
2.Rasti dyte i zbatimit te se drejtes nderkombetare vjen ne shprehje ne ceshtjet qe kane te bejne
me ndihmen juridiko- penale nderkombetare dhe me zbatimin e marreveshjeve nderkombetare ne
fushen penale.
Ndihma juridike jepet konform dispozitave te ketij kodi, pervec ne rastet kur ligji ne fuqi ose
marreveshjet nderkombetare parashohin ndryshe.
PERJASHTIMNI I GJYQTAREVE
Me zgjedhjen e nje personi per gjyqtar ai fiton aftesine absolute qe te ushtroje funksionin e
gjykimit.
Fitimi I kesaj cilesie nuk do te thote se ai do te jete objektiv ne vendimarrje.
Nje raport familjar, personal apo pasuror mun dte ndikoje ne objektivitetin e punes se gjyqtarit.
Pra eshte veshtire qe gjyqtari te jete krejtesisht objektiv ne ceshtjen ne te cilen materalisht opse
moralisht ehste I interesuar.
Megjithate, edhe sikur te ishte objektiv nuk vlersohet e arsyeshme qe ai te gjykoje ate ceshtje.
Ne procedure penale ka shkaqe te ndryshme te cilat sjellin deri te perjashtimi i gjyqatrit.
Pesha e shkaqeve eshte e ndryshme, ashtu qe disa sjellin deri te perjashtimi i detyruar i tij e disa
jane te karakterit fakultativ.
Si shkaqe te cilat detyrimisht sjellin deri te perjashtimi i gjyqtari konsiderohen rastet kur gjyqytari:
1.Eshte i demtuar me veper penale
Demi mund te jete i karakterit material dhe moral.
2.Eshte bashkshorte, bashkshort jashmartesor, person ne gjini gjaku ne vije te drejhte pa kufi e ne
vije anesore deri ne shkallen e katert, person ne afrei krushqie deri ne shkallen e dyte me te
pandehurin, mbrojtesin e tij, te demtuarin etj.
3.Eshte kujdestar ligjor, nen kujdestari ligjore, eshte i adoptuar ose person adoptues, ushqyes ose
i ushqyer me te pandehurin, mbrojtesin etij, me paditesin e te demtuarin.
4.Ne ceshtjen e njejte penale ka marre pjese ne procedure si padites, mbrojtes, perfaqesues
ligjor, perfaqesues i autorizuar, i te demtuarit ose paditesit ose eshte pyetur si deshmitar ose
ekspert.
5.Ne te njejten ceshtje epnale ka marre pjese ne marrjen e vendimit ne gjykaten me te ulte, ose
kur ne gjykate te njej ka marre pjes ne marrjen e vendimit qe kundershtohet me ankese.
KOMPETENCA PERSONALE
Kompetenca personale percaktohet ne baze te cilesive te krysit te vepres penale. Te ne kjo
kompetence vjen ne shprehje vetem ne rastet kur i mituri kryen veper penale. Ne raste te tilla
kompetent eshte gjyqtari per te mnitur ose trupi gjykues per te mitur prane gjykates kompetente
Kompetenca funksionale
Kjo kompetence caktohet ne baze te llojit te veprimeve dhe puneve qe ushtrohen ne nje gjykate.
Kjo kompetence percakton se kush dhe ne cfare perberje duhet te veproje brenda nje gjykate.
Ajo eshte e drejte dhe detyre e gjykates qe ne perberje individuale apo kolegjiale te zhvilloje
ndonje veprim ose disa veprime procedurale.
Keshtu, ne kuader te gjykimit ne shkalle e pare vepron gjyqtariu i procedures paraprake, kryetari i
trupit gjykues, trupi gjykues, kolegji gjyqesor etj.
KONTROLLIMI I KOMPETENCES
Gjykata qe zhvillon proceduren duhet, ne cdo rast, te shikoje se ka apo jo kompetence per
gjuykimin e ceshtjes.
Per kompetencen lendore gjykata duhet te kujdeset gjate gjithe rrjedhes se procedures penale,
ndersa per kompetencen territoriale deri te forma e prere e aktakuzes.
Edhe ne njerin edhe tjetrin rast gjykata duhet ta shpalle vehten jokompetente, e pasi aktvendimi te
marre formen e prere lenden ia dergon gjykates kompetente.
Por, edhe lidhur me kete ceshtje jane parapare perjashtime:
1.Nje perjashtim i referohet rastit kur per gjhykimin e ceshtjes penale eshte kompetente gjykata e
rangut me te ulte. Keshtu, nese proceduren e ka filluar gjykata me e larte kurse per gjykimin e
cesjhtjes eshte kompetente gjykata me e ulte ajo vete do ta zhvilloje proceduren.
2.Perjashtimi tjeter i referohet marrjes se formes se prere te aktakuzes. Pasi aktakuza merr frmen
e prere gjykata nuk mund te shpallet jokompetente ne pikepamje territoriale dhe palet nuk mund
te paraqesin kundershtim per shkak te moskompetences territorale.
Mosrespektimi i kompetences lendore eshte shkelje esenciale e dispozitave te procedures.
Konflikti i kompetences
Gjate ushtrimit te kompetencave mund te lindin konflikte midis gjykatave.
Konflikti i kompetences ekziston atehere kur dy ose me shume gjykata konsiderojne se kane
kompoetence lendore e territoriale apo konsiderojne se u mungon kompetenca e tille.
Konflikti mund te jete pozitiv dhe negativ. Shpjego
Konflikjtin e kompetences e zgjidh gjykata drejtperdrejti me e larte. Shembull.
Para se te vendos per konfliktin gjykata kerkon mendimin e prokurorit. Kunder nje aktvendimi te
tille nuk lejohet ankese.
NDIHMA JURIDIKE
Kur paraqitet nevoja qe te ushtrohet ndonje veprim procedural jashte territorit te gjykates, ajo
duhet te kerkoje ndihme juridike, duke ju drejtuar me leterporosi gjykates apo organit tjeter
shteteror.
Organi i tille eshte i detyruar te veproje.. Organet duhet ti dorezojne te dhenat kur ato jane te
nevojshme per zhvillim te procedures.
PADITESI I AUTORIZUAR
Cilesin e paditesit te autorizuar e ka prokurori publik, paditesi subsidiar dhe paditesi privat.
Prokurori publik
Prokuroria publike eshte organ kushtetues. Pse?....
Kosova ka Prokurorine Publike te Kosoves dhe zyrat per prokurori publike te qarkut dhe te
komunes.
Prokurorite ushtrojne detyrat ne perputhje me ligjin.
Prokuroria publike eshte organ i pavarur pergjegjes per zhvillimin e hetimeve, ushtrimin e ndjekjes
penale ndaj personave pergjegjes per vepra penale.
Prokuroia eshte organ i pavarur, cka do te thote se eshte e ndaluar nderhyrja ne punen e
prokurorise publike.
Sipas KPP, n aspektin teorik, kompetencat e prokurorit publik mund t klasifikohen n dy grupe:
-Grupi i par i kompetencave sht shum i prgjithsuar dhe ai i referohet t ashtuquajturs
kompetenc themelore t prokurorit publik e cila konsiston, t thuash n prgjithsi, n hetimin e
veprave penale dhe ndjekjen e kryersve t tyre;
-Grupi i dyt i kompetencave i referohet n mnyr m konkrete kompetencancave t prokurorit
publik. Ky grup i kompetencave u referohet konkretisht veprave penale t cilat ndiqen sipas
detyrs zyrtare ose me propozimin e t dmtuarit. N kt grup t kompetencave, sipas KPP,
hyjn:
A)Ndrmarrja e masave t nevojshme pr zbulimin e veprave penale dhe gjetjen e kryersve t
tyre dhe ndrmarrja e veprimeve hetimore deri sa zbaton apo mbikqyr hetimet n procedurn
penale paraprake;
B)Paraqitja dhe prezentimi i aktakuzs apo propozimakuzs para gjykats kompetente;
C)Paraqitja e ankess kundr vendimeve gjyqsore q nuk kan marr form t prer dhe
paraqitja e mjeteve t jashtzakonshme juridike kundr vendimeve gjyqsore t forms s prer;
D)Kryerja e punve tjera dhe ushtrimi i veprimeve t tjera t prcaktuara me ligj.
Pervec kesaj prokurori publik ka detyre ti percjelle dhe studioje dukurite e demshme shoqerore
dhe jep propozime per parandalimin e dukurive negative.
Prokuroria publike eshte ndertuar ashtu qe prokuroria e rangut me te larte ka mundesi ti jep
udhezime dhe rekomandime prokurorise publike te rangut me te ulte.
Bazuar n zgjidhjet e ofruara n legjislacionin proceduralo- penal n fuqi, mund t konkludohet se
rregullimi i prokuroris publike bazohet n kto parime:
1.Parimi i hierarkis.- Ky parim n esenc nnkupton varsin e prokuroris publike m t ult
nga prokuroria publike e rangut m t lart. Hierarkia sht e jashtme dhe e brendshme. Parimi i
hierarkis s jashtme ka t bj me rregullimin e raporteve ndrmjet prokurorive publike t hallkave
t ndryshme. Sipas ktij parimi raporti ndrmjet prokuroris publike t rangut m t ult dhe
prokuroris publike t rangut m t lart sht rregulluar n at mnyr q prokuroria publike e
rangut m t lart mund t ndikoj n punn e prokuroris publike t rangut m t ult duke
dhn udhzime se si duhet vepruar n rastin konkret. Parimi i hierakis s brendshme
nnkupton rregullimin e brendshm t nj prokurorie publike. Sipas ktij parimi n krye t
prokuroris publike sh prokurori publik i cili koordinon punn e prokurorve publik brenda
prokuroris. Ata gjithashtu duhet t veprojn sipas udhzimeve t cilat i jep prokurori publik i asaj
prokurorie;
2.Parimi i devolucionit.- Ky parim nnkupton t drejtn e prokurorit publik m t lart q t
ndrmerr dhe drejtprdrejt vet ti ushtroj punt nga kompetenca e prokurorit publik m t ult;
3.Parimi i substitucionit.- Ky parim nnkupton t drejtn e prokurorit publik m t lart q ushtrimin
e funksionit t ndjekjes penale dhe kryerjen e disa veprimeve rreth nj shtje penale konkrete ta
bart prej nj prokurorie publike n prokurorin tjetr pulike t t njejtit rang;
4.Parimi i vndosjes nmnyr monokrate.- Ky parim nnkupton t drejtn e prokurorit publik q
mvetsisht ti ushtroj t gjitha punt rreth ndjekjes s nj shtje penale konkrete n kuadr t
nj prokurorie publike.
5.Prokurori publik i nj prokurorie mundet vet ta kryej funksionin e ndjekjes n nj shtje penale
konkrete, ose at tia besoj njrit prej kolegve t tij t asaj prokurorie.
Ekziston prokuroria publike komunale, e qarkut dhe ajo e Kosoves.
Ne krye te prokurorise qendron prokurori publik dhe pas tij vijne zevendesprokuroret.
Ne Kosove veprojne edhe prokuroret nderkombetar..
Prokuroret emerohen nga PSSP..
Kushtet per emerimin e tyre jane te ngjashme me ato te gjyqatreve.
Kompetenca territoriale caktohet ngjashem si dhe te gjyqtaret. Ajo shtrihet ne territorin e
prokurorrise publike ne te cilen eshte emeruar.
Prokurori mundet vet ti ndermarre hetimet ose kete ia mundeson policise gjyqesore.
Pokurori publik ne proceduren prane gjykates se shkalles se pare mund te terhiqet nga ndjekja
deri ne perfundim te shqyrtimit gjyqesor.
PADITESI SUBSIDIAR
Prokurori publik ka detyre qe te ndjek krysit e veprave penale qe ndicen sipas detyres zyrtare.
Ai do ta bej ndjekjen kur vjen ne perfundim se jane plotesuar kushtet per ndjekje.
Mirepo, gjate veresimit te kushteve per ndjekje prokurori publik mund te vije ne perfundim se, ne
rastin konkret, kushtet e tilla nuk jane plotesuar, keshtu qe ai nuk e fillon ndjekjen fare.
Per te njejtat arsye prokurori mund te terhiqet nga ndjekja e filluar.
Ne kete drejtim, ligjvenesi ka parapare mundesine qe kur prokurori publik pezullon, pushon ose
shmanget nga ndjekja me arsyetim se nuk jane plotesuar kushett per ndjekje ose eshte terhequr
nga ajo, i demtuari paraqitet si padites subsidiar.
Pra, si padites subsidiar mund te paraqitet vetem pala e demtuar. Ne munges te tij ndjekjen mund
ta bene te afermit e tij.
Kjo ndodhe nese i demntuari vdes jate afatit per paraqitjen e kerkeses. Natyrisht, per paraqitjen e
kerkeses duhet te behet njoftimi nga ana e prokurorit.
Njoftimi duhet te behet ne afat prej 8 ditesh nga dita kur prokurori publik eshte terhequr nga
ndjekja.
Po qe se i demturi nuk eshte njohur fare nga prokurori e gjykata afati per te paraqitur kerkesen
eshte tre muaj nga dita e terheqjes se prokuroirit.
Kur mesohet se vepra penale ndiqet sipas padise private, propozimi per ndjekje kjonsiderohet si
padi private.
Perndryshe paditesi subsidiar ka te drejte qe gjate gjithe fazave te procedures te ve ne dukje te
gjitha faktet dhe te propozoje prova te rendesishme per vertetimin e vepres penale, per zbulimin e
krysit dhe vertetimin e kerkeses pasuroro- juridike.
Ai ka te drejte ti bej pyetje te akuzuarit, deshmitareve dhe eksperteve, te bej verejrje dhe te jep
shpjegime per deklarimet e tij.
Kur prokurori terhiqet nga aktakuza ne shqyrtimin gjyqesor, i demturi duhet te deklarohet
menjehere se a e vazhdone ndjekjen.
Kur ai nuk eshte i pranishem ne shqyrtimin gjyqesor konsiderohet se nuk e deshiron ndjekjen.
Me qellim te evitimit te situatave te padeshiruara te cilat nuk lidhen me fajin e te demtuarit,
ligjvenesi ka parapare mundesine qe kryetari i trupit gjykues te lejoje kethimin ne gjendjen e
meparshme.
Paditesi subsidiar i ka te gjitha te drejtat qe i ka prokurori publik, pervec atuyre qe ky Ii fundit i ka
si organ shteteror i pushtetit.
Nese paditesi subsidiar eshte i mitur ose person qe eshte i privuar nga zotesia e veprimit,
perfaqesuesi i tij ligjor eshte i autorizuar qe ti jap te gjitha deklaratat dhe te ndermarre te gjitha
veprimet per te cilkat eshte i autorizuar paditesi subsidiar..
Ka nje perjashtim nga ky rregull, e ky ka te bej me paditesin qe ka mbushur moshen 16 vjecare.
Atij KPP ia njeh mundesine qe vet te bej deklarata dhe te ndermarre veprime ne procedure
IX.Ligjerata
Paditesi privat
Eshte thene se pjesa dermuese e veprave penale ndicen sipas detyres zyrtare nga prokurori
publik, i cili ndjekjen e ushtron ne interes te pergjithshem.
Megjithate, me KPP jane parapare disa vepra penale, ndjekja e te cilave eshte parapare te behet
me padi private.
Keto jane vepra penale te cilat jane te nje shkalle te vogel te rrezikshmerise shoqerore, por kjo
mundesi eshte parapare edhe per shkak te raporteve familjare e shoqerore qe mund te ekzistojne
ne mes te te pandehurit dhe te demtuarit.
Kjo nuk do te thot se shteti nuk eshte i interesuar per ndjekjen e atyre veprave. Perkundrazi, deri
sa jane inkriminuar shteti ka interes per luftimin e tyre.
Lenien e ceshtjes se ndjekjes nen interesin e te demtuarit eshte bere per shkaqe te lartcekura,
ashtu qe ai qmon interesin e tij per kete. Kjo nga se ne disa reste ndjekja shkakton dem me te
madh se vepra penale.
Padia proivate i paraqitet gjykates kompetente brenda 3 muajve perj dites kur i demtuari ka
mesuar per kryerjen e vepres penaledhe kryesin.
Nese i demtuari eshte orientuar per ndremjetesim te ndremjetesi i autorizuar, afati fillon te ece nga
dita kur procesi i ndremjetesimit perfundon pa sukses.
Nese arrihet pajtimi ne ndermjetesin i demtuari e humbe mundesine e paraqitjes se padise.
I pandehuri mund te paraqes padi kunder te demtuarit nese ai ia ka kethyer ofendimin. Kete te
drejte ai mund ta paraqese derio ne perfundim te shqyrtimit kryesor dhe gjykata do ti bashkoj
lendet.
Kallzimi penal i ushtruar lidhur me rastin mund te konsiderohet padi private, kur ndjekja per ate
veper behet me padi private..
Ne emer te femijes dhe personi me pazotesi verimi mund ta paraqese perfaqesuesi i tij ligjor.
Padia private mund te paraqitet edhe pas vdekjes se paditesit privat. Ne
keto raste eshte bashkeshorti, perfshire edhe ai jashtmartesor, prinderit,
vllezerit e motrat etj., mund ta paraqesin padine.
Nese me veper penale jane demtuar me shume se nje person atehere
ndjekja mund te ushtrohet me padine e cilitdo prej atyre personave.
Paditesi privat me deklaraten e paraqitur ne gjykate, deri ne perfundim te
shqyrtimit gjyqesor, mund te terheqe padine e tij, por ne ate rast ai humb te
drejten e paraqitjes se serishme te saj.
Terheqja nga padia private mund te behet edhe ne menyre te heshtur (kur
paditesi privat nuk paraqitet ne shqyrtim gjyqesor).
Gjykata, per shkaqe te arsyeshme, lejon kethimin ne gjendje te meparshme.
Kunder aktvendimit me te cilin lejohet kethimi ne gjendje te meparshme nuk
mund te paraqitet ankese.
Paditesi privat ka te drejte qe ti veje ne pah te gjitha faktet dhe te propozoje
provat per te vertetuar ekzistimin e vepres penale dhe te kryeresit te saj.
Keshtu, ne shqyrtimin gjyqesor ka te drejte te propozoje prova, ti bej pyetje
te akuzuarit, deshmitareve dhe eksperteve, te bej verejtje ne deklaratat e
tyre etj.
I pandehuri
I pandehuri eshte subjekt kryesor i procedures penale ndaj e cilit ehste drejtuar kerkesa
proceduralo- penale.
Si subjekt procedural ka disa te drejta dhe detyrime, ndrsa ndaj tij, nen kushte te caktuara me ligj
mund te zbatohen edhe disa masa shtrenguese.
Ai e ushtron funksionin e mbrojtjes dhe ka pozite te barabarte me paditesin, sepse per te vlen
prezumimi i pafajesise.
Varesisht nga rrjedha e procedures penale perdoren disa teme per te pandehurin:
1.I dyshuar eshte personi per te cilin ka deshime, por ndaj tij nuk eshte filluar procedura penbale.
2.I pandehur- personi ndaj te cilit eshte filluar procedura penale.
3.I akuzuar eshte personi kunder te cilit aktakuza ka marre forme te prere.
4.I denuar eshte personi kunder te cilit ehste shqiptuar aktgjykimi i formes se prere.
Cilesine ete pandehurit mund ta fitoje cdo person fizik qe ka moshe te caktuar dhe qe posedon
aftesine per te vepraur dhe i cili eshte i pergjegjshem. Ai duhet te kete moshen 14 vjecare.
Si ndahen te miturit dhe cjane femijet?
Per zhvillim te procedures penale eshte e nevojshme te behet individualizimi i personit te
pandehur. Dy persona nuk mund te akuzohen per nje veper te cilen ka mundur ta kryeje vetem
njeri.
I pandehuri ka disa obligime:
1.Obligimi themelor i tij ehste qe ti pergjigjet thirrjes, ne te kunderten do te shoqerohet me dhune.
I pandehuri nuk merret ne pyetje qe te fitohet pohimi i tij, por me qellim qe te njoftohet mbi bazen
e aktakuzes dhe ti mundesohet mbrojtja.
Ai nuk ka obligim qe te deklaroje.
Rrjedhimisht, organi i procedurs, konform dispozitave t KPP, para do marrje n pyetje, t
pandehurin duhet ta informoj pr:
Veprn penale pr t ciln akuzohet;
T drejtn pr t heshtur dhe pr t mos u prgjigjur n asnj pyetje, prve informacionit mbi
identitetin e tij;
T drejtn n prkthim falas nse ai nuk e kupton ose flet gjyhn n t ciln zhvillohet procedura;
T drejtn n ndihm t mbrojtsit dhe konsultimit me t para dhe gjat marrjes n pyetje;
Faktin se deklarimi i tij mund t prdoret si prov para gjykats dhe faktin se ai mund t krkoj
marrjen e provave pr mbrojtjen e tij.
Ligjvnsi ka prcaktuar se gjat marrjes n pyetje duhet t respektohet plotsisht dinjiteti i
t pandehurit. N kt drejtim, gjat do marrje n pyetje t tij KPP ndalon:
Keqtrajtimin, shkaktimin e lodhjes, ndrhyrjet fizike, prdorimin e drogs, torturs, shtrngimin ose
hipnotizimin;
Kanosjen dhe format tjera t dhuns t ndaluara me ligj;
Premtimet n kundrshtim me ligjin dhe
ndrmarrjen e veprimeve t cilat dobsojn kujtesn dhe aftsin pr t kujtuar.
Si subjekt themelor i procedurs penale i pandehuri i ka kto t drejta:
T deklarohet pr veprn penale me t ciln ngarkohet dhe pr faktet t cilat i referohen asaj
vepre;
Ti marr n pyetje dhe t propozoj marrjen n pyetje t dshmitarve dhe ekspertve dhe
T atakoj vendimin gjyqsor me ankes dhe me mjetin e jashtzakonshm juridik.
N dobi t t pandehurit sht parapar edhe ndalesa reformation in peius, e cila i mundson atij
q lirisht ta prdor mjetin juridik kundr vendimit gjyqsor, pa frik se me ankes do t keqsoj
pozitn e vet, dhe beneficium cohaesionis si lehtsi q favoret q i kan nxjerr t
bashkakuzuarit t vlejn edhe pr te, pa marr parasysh se ai ka lshuar afatin e marrjes s
veprimit nga i cili jan nxjerruar ato favore.
M n fund, KPP ka parapar institutin e kompensimit t dmit nse do t vinte deri te
situata q me vendim gjyqsor t dnohet personi i pafajshm.
MBROJTESI
E drejta e te pandehurit qe te mbrohet eshte e drejta e tij me e rendesishme.
I pandehuri mund te mbrohet vet ose me ndihmen e mbrojtesit.
Sigurimi i mbrojtjes ligjore eshte nje e arrire e madhe dhe e rendesishme.
I pandehuri ka te drejte ne mbrojtes ne te gjitha fazat e proicedures.
Per mbrojtes mund te angazhohet vetem avokati.
Mbrojtja me avokate arsyetohet me faktin se i pandehuri nganjehere eshte person laik, por edhe
nga fakti se ai gjendet ne gjendje te vecante shpirterore.
Mbrojtesin, nen kushte te caktuara mund ta zevendesoje praktikanti i avokatise, por ne te
shumten e rasteve, kerkohet qe ai ta kete te kryer provimin e judiukatures.
Zgjedhja dhe caktimi i mbrojtesit eshte e drejte e te pandehurit. Mbrojtesin te pandehurit mund tia
caktoje edhe gjykata ose perfaqesuesi i tij ligjor, bashkshorti etj.
Kur eshte ne pyetje mbrojtja obligative, kur ate nuk e ka catuar pala, ate e cakton gjykata (Kryetari
i gjykates ose organi kompetent).
Nje i pandehur mund te kete deri ne tre mbrojtes, por e drejta konsiderohet e mjaftueshme kur ne
shqyrtim merr pjese vetem njeri.
Ne raste kur i pandehuri ka dy mbrojtes ata merren vesh per aspektet e mbrojtjes. Pra nuk lejohet
perseritja.
Ne te drejten tone njihen tri lloje te mbrojtjes: mbrojtja obligatoire, brojtja per te vobekte dhe
mbrojtja fakultative.
Mbrotja sht obligatore n situatn kur procedura penale nuk mund t zhvillohet pa mbrojts. N
kt rrjedh, sipas KPP i pandehuri duhet t ket mbrojts:
1.Nga marrja n pyetje pr her t par kur i pandehuri sht memec, i shurdhr ose shpreh
shenja t rregullimeve ose paaftsis mendore dhe kshtu sht i paaft q t mbrohet vet me
sukses;
2.Gjat marrjes n pyetje n paraburgim dhe gjat kohs deri sa ai gjendet n paraburgim;
3.Nga ngritja e aktakuzs kur aktakuza sht ngritur kundr tij pr vepr penale pr t ciln mund
t shqiptohet dnimi me t patn tet vjet burgim dhe
4.N procedur sipas mjeteve t jashtzakonshme juridike kur i pandehuri sht memec, i
shurdhr ose shpreh shenja t rregullimeve ose paaftsis mendore ose i sht shqiptuar
dmimi me burgim afatgjat.
M tutje, mbrojtja sht obligatore edhe:
1.N procedurn pr t mitur;
2.N procedurn e vean t shqiptimit t mass s sigurimit pr mjekim t detyrueshm
psikiatrik dhe ruajtje q nga momenti kur prokurori publik t parqes propozimin pr shqiptimin e
ksaj mase;
3.Kur t akuzuarit i cili nuk ka mbrojts duhet ti dorzohet aktgjykimi me t cilin i sht shqiptuar
dnimi me burgim efektiv, kurse dorzimi nuk mund t bhet n adresn e mparshme t tij.
Ne rastet tjera mbrojtja eshte fakultative.
Mbrojtja per te varfer ekziston atehere kur i pandehuri nuk ka mundesi qe vet ti paguaj
shpenzimet e procedures.
I pandehuri duhet te njoftohet mbi te drejten e mbrojtjes me mjete publike para se te merret ne
pyetje per here te pare.
I pandehuri ka te drejte qe ne vend te mbrojtesit te caktuar nga gjykata te caktoje vet mbrojtes
tjeter. Ne raste te tilla mbrojtesi shkarkohet. Vendimin per kete e merr gjyatrai i procedures
paraprake apo trupi gjykues, e ne proceduren e ankimit kryetari i kolegjit.
Mbrojtesi ka te drejte qe ne procedure ti ndermarre te gjitha veprimet te cilat mund ti ndermarre i
pandehuri.
Ne kete drejtim ai i ka keto autorizime:
1.T komunikoj lirshm me t pandehurin. Pra ai ka t drejt t asistoj me rastin e marrjes n
pyetje t tij dhe t marrjes s provave tjera;
2.T propozoj prova pr vrtetimin e fakteve t rndsishme dhe ti shikoj shkresat e lnds;
3.Pas prfundimit t hetimit, ai ka t drejt ti shikoj, kopjoj dhe fotografoj t gjitha shkresat
dhe provat materiale me t clat disponon gjykata;
4.Me lejen e prokurorit publik mbrojtsi ka t drejt t shikoj, fotografoj shkresa, libra,
dokumente, fotografi dhe objekte tjera materiale n zotrim, ruajtje ose kontroll t cilat prokurorit i
nevoiten pr qllime t seancs pr konfirmim t aktakuzs ose t shqyrtimit gjyqsor e q jan
marr nga i pandehuri ose kan qen pron e tij.
I DEMTUARI
Pjesa me e madhe e veprave penale kane per pasoje demtimin e personave ndaj te cileve
jane kryer. Ky dem mund te jete material, shendetesor apo moral.
Personi Iidemtuar me veper penale ka te drejte te kerkoje procedimin e fajtorit. Ne kete drejtim
ai paraqitet ne cilesi te paditesit subsidiar apo privat.
Kur i demtuari eshte i mitur ose person i paafte per te kryer veprime, eshte perfaqesusei ligjor
apo ai i autorizuar qe i ndermerre veprimet e duhura.
Kur sht n pyetje institucioni i prfaqsimit, vlen t theksohet fakti se i dmtuari, prkundr
nevojs q mund t ket pr prfaqsim ligjor, mbetet i detyruar q t prfaqsohet nga
prfaqsuesi i autorizuar n kto raste:
1. Kur sht fmij ose i mitur;
2. Kur sht n marrdhnie familjare me t pandehurin;
3. Kur procedura zbatohet pr vepra penale t caktuara, psh., pr ato kundr integritetit seksual
etj.;
4. Kur i dmtuari ka rregullime ose paaftsi mendore dhe
5. Kur gjykata mon se i dmtuari eshte person i pazoti per tu mbrojtur dhe i nevoitet ndihma e
perfaqesuesit te autorizuar.
I dmturi n procedur penale i ka kto t drejta:
1.T paraqes propozimin pr ndjekje. Propozimin n fjal i dmtuari ia paraqet prokurorit publik
pr veprat penale t cilat ndiqen sipas detyrs zyrtare.
2.T propozoj fakte dhe prova me rndsi pr vrtetimin e veprs penale, pr gjetjen e kryersit
t veprs penale dhe pr vrtetimin e krkess pasuroro- juridike.
3.Ti parashtroj pyetje t pandehurit, dshmitarve dhe ekspertve, t bj vrejtje dhe t jep
sqarime lidhur me provat, t jap deklarata tjera dhe t paraqes propozime.
4.T shikoj procesverbalin, shkresat dhe sendet t cilat shrbejn si prov n procedur penale;
5.I dmturi dhe prfaqsuesit e tij procedural kan t drejt ti shikojn, kopjojn, fotografojn
shkresat dhe provat materiale q i disponon gjykata ose prokurori publik kur kjo sht n interesin
juridik t tyre.
6.Mund t ushtroj ankes kundr aktgjykimit t gjykats sa i prket sanksioneve penale pr
veprat penale kundr jets dhe trupit, kundr integritetit seksual, kundr sigurimit t trafikut publik
dhe pr shpenzimet e procedurs;
N fund, i dmtuari ka t drejt t krkoj q n procedur penale t zgjidhet krkesa pasuroro-
juridike.
Perfaqesuesit procedurale
Ne proceduren penale, ne anen e te demtuarit, nen kushte te caktuara ligjore mund te paraqitet
perfaqesuesi procedural, i cili me efekt te plote ushtron veprimet procedurale.
Njihen: Perfaqesuesit ligjor dhe perfaqesuesit procedurale.
1.Perfaqesuesi ligjor
Perfaqesuesi ligjor eshte person i cili ne procedure penale vepron ne emer te personit te
perafqesuar, i cili ka te drejte qe ne procedure ti jape te gjitha deklarat dhe ti kryej te gjitha
veprimet te cilat ai ka autorizime ti kyej. Keshtu, perfaqesues ligjor eshte prindi per te miturin dhe
kujdestari per personin me pazotesi veprimi.
Perfaqeuse ligjor i te demtuarit mund te paraqitet edhe bashkshorti, femijet, prinderit, prindi
adoptues, vellezerit dhe motrat.
Mungesa e perfaqesuesit ligjor ne shqyrtim gjyqesor konsiderohet shkelje esenciale e dispozitave
te procedures penale.
2.Perfaqesuesi i autorizuar
Perfaqesuesin e autorizuar e angazhon pala proceduralisht e afte, apo perfaqesuesi ligjor i pales
se paafte, te cilet deshirohen te lirohen nga pjesmarrja ne procedure dhe deshirojne te
perfaqesohen ne menyre profesionale.
Perfaqesues Iiautorizuar mund te jete cdo person qe ka zotesine per te vepruar.
Ai mund te jete edhe avokat.
Ndihmesit procedurale
Ndihmes procedurale jane:
1.Procesmbajtesit- Jane persona qe mbajne procesverbalin. Ne procesverbal shenohen te dhenat
lidhur me organin e procedures, fakti se pales i jane bere njoftimet e duhura dhe te dhenat mbi
natyren e veprimit te ushtruar. Te dhenat se a jane bere fotografime, plane, skica etj.
2Stenografistt.- Prokurori publiik, gjyqtari i procedurs paraprake ose kryetari i trupit gjykues ,
prkundr faktit se t dhnat e caktuara jan shnuar n procesvebal, mund t urdhrojn q
veprimi i caktuar procedural ose shqyrtimi gjyqsor, gjegjsisht nj pjes e tij t stenografohet me
dor ose me makin stenografike.
3.Prkthyesit.- Prkthyes jan personat t cilt me krkes t organit t procedurs prthejn n
gjuh zyrtare t gjykats deklaratat e paraqitura n ndonj gjuh tjetr dhe anasjelltas si dhe
dokumentet e caktuara. Prkthyesi mund t ket cilsin e personit t punsuar n gjykat ose
mund t angazhohet ad hoc pr nj rast konkret.
4.Regjistruesit teknik- xhiruesit.- Regjistruesi teknik, n mbshtetje t urdhrit t prokurorit publik,
gjyqtarit t procedurs paraprake ose kryetarit t trupit gjykues, si rregull, regjistron marrjen n
pyetje t personit t caktuar. Incizimi zakonisht bhet n video ose audio ioncizim n prputhje
me rregulat teknike dhe krkesat e KPP.
5.Prindrit dhe t tjert.- Prindrit, prindrit adoptues dhe kujdestari jan persona t cilt e
shoqrojn t miturin n t gjitha procedurat gjyqsore. Ata mund t detyrohen t marrin pjes n
procedur nse kjo mohet t jet n interes t t miturit. N procedur penale t t miturve merr
pjes edhe prfaqsuesi i organit t kujdestaris me qllim q t njoftohet me rrjedhn e
procedurs.
6.Personeli gjyqsor.- N gjykat veprojn, edhe bashkpuntort profesional t cilt kryejn
pun profesionale si dhe personeli administraiv i cili kryen pun administrativo- teknike. Personel
administrativo- teknik konsiderohen: administratori, kontabilisti, personeli i sigurimit etj.
X.Parashtresat- shkresat
Parashtresat jane dokumente qe perpilohen nga subjektet e procedures penale.
Ato pasqyrojne veprimtarine e organeve te procedures.
Qe parashtresat te jene te rregullta ato duhet ti plotesojne disa kerkesa:
1.Kerkesa e pare eshte se ato duhet te jene te kuptueshme dhe te permbajne te dhenat e
nevojshme qe te mund te veprohet sipas tyre.
Nese ndodhe qe parashtresa te kete te meta, si rregull, thirret parashtruesi i saj dhe kerkohet nga
ai qe ti evitoj ato te meta.
Kur parashtreses nuk i evitohen te metat, nese me KPP nuk eshte parapare ndryshe, gjykata e
hedh poshte ate.
2.Kerkesa e dyte eshte se parashtresat duhet te perpilohen ne formen e parapare ligjore. Ajo
perpilohet me shkrim dhe nenshkruhet nga perpiluesi i saj ose personi I autorizuar prej tij.
3.Parashtresa duhet te permbaje shenimin mbi kohen dhe vendin e perpilimit te saj.
3.Kur parashtresa duhet ti degohet pales kundershtare, ligjvenesi ka parapare se ato duhet te
dergohen ne kopje te mjaftueshme per gjykaten dhe palen tjeter.
Ne rast te kundert thirret parashtruesi i saj qe te sjelle kopjet e nevojshme.
Nese parashtruesi nuk respekton urdherin atehere gjykata ben shumzimin, por duke i vendosur
ato ne llogari te parashtruesit.
Gjykata mund ta denoje me gjobe mbrojtesin, te demtuarin, paditesin privat, paditesin subsidiar
etj., i cili me parashtrese e ofendon gjykaten ose personin qe merr pjese ne procedure.
Aktvendimin e tilel e merr gjyqtari ose kolegji para te cilit eshte paraqitur parashtresa.
Per ofendimin e bere nga prokurori njoftohet prokurori publik me i larte, kurse per ate te avokatit
mbi denimin e shqiptuar njoftohet Oda e Avokateve.
Vendi i perpilimit te parashtresave
Vendi i perpilimit te parashtresave eshte i ndryshem, gje qe varet nga subjekti procedural i cili e
perpilon ate.
Keshtu, nese parashtresen e perpilon prokurori publik, si rregull, vend i perpilimit eshte selia e
prokurorise. Keshtu eshe edhe me gjykaten.
Parshtresat, perjashtimisht, perpilohen edhe jashte selise se subjektit.
Paditesi privat, i pandehuri etj., parashtresat i perpiulojne ne vende te ndryshme.
PARASHTRESAT PENALE
Parashtresat penale jane gjurme me shkrim te veprimeve proceduralo- penale te kryera ne
procedure te cilat perpilohen sipas ligjit dhe kerkesave te procedures penale.
PROCESVERBALI
Procesverbali eshte shkrese permes se ciles dokumentohet cdo veprim i kryer ne procedure
penale.
Procesverbalin e shkruan procesmbvajtesi i gjykates, e kur veprimet merren nga prokurori
procesmbajtesi i prokurorise.
Ne disa rastre, KPP ka parapare qe procesverbali te ndermerret nga personi i cili e kryen
veprimin.
Procesverbalin e dikton personi i cili e kryen veprimin. Ne te shenohet emertimi i organit para te
cilit kryhet veprimi, emrat dhe mbiemrat e personave te pranishem si dhe lenden penale ne te cilin
zhvillohet veprimi.
Procesverbali duhet ti permbaje te dhenat thelbesore per zbatimin e veprimit te
ushtruar.
Kur veprimi nuk ka mundur te kryhet pa nderprerje, ne procesverbal shenohet dita
dhe ora kur eshte bere nderprerja si dhe dita e ora kur veprimi hetimor eshte
vazhduar.
Procesverbali duhet te mbahet me rregull. Ne te nuk eshte e lejueshme te shlyhet, te
shtohet e ndryshohet asgje, kurse vendet e vijezuara duhet te mbesin te lexueshme.
Nese duhet ndryshuar dicka kjo duhet te behet ne fund te procesverbalit dhe te
vertetohen nga te pranishmit.
Procesverbalin e nenshkruan personi i cili merret ne pyetje. Kur ai permbane me
shume se nje faqe personi i tille nenshkruan ne secilen faqe.
Pastaj, procesverbalin e e nenshkruan perkthyesi nese ka pasur, deshmitaret, e ne
rastin e kontrollimiut edhe personi i cili kontrollohet.
Ne rast se procesverbalin nuk e nenshkruan procesmbajtesi, ate e nenshkruajne
personat qe marrin pjese ne procedure.
Nese personi qe duhet te nanshkruaje procesverbalin eshte analfabete ai ne vend te
nenshkrimit ve shenjen e gishtit tregues te dores se djathte. Kur gishti i tille mungon,
ateher vehet shenja e gishtit tjeter, por shenohet se nga cili gisht rrjedh sheja.
Regjistrimet dhe transkripti i regjistrimeve
me video dhe audio incizim
Regjistrimet ne fjale gjithashtu paraqesin forme permes se ciles dokumentohet kryerja e
veprimeve te caktuara procedurale.
Pra, prokurori publik, gjyqtari i procedures paraprake dhe kryetari i trupit gjykues mund te
urdherojhne qe marrja ne pyetje te regjistrohet ne video dhe audio incizim.
Ne kete drejtim kerkohet qe:
1.Personi qe merret ne pyetje ne gjuhen qe ai e flet ose e kupton duhet te njoftohet se marrja ne
pyetje e tij do te regjistrohet ne incizin audio vizual, keshtu qe ai kete mund ta kundershtoje. Fakti
i ketij njoftimi gjithsesi regjistrohet.
2.Incizimi duhet te permbaje te dhenat qe permban procesverbali, njoftimin lidhur me ceshtjen
penale etj.
3.Ne rast nderprerje gjate marrjes ne pyetje, fakti dhe koha e nderprerjes regjistrohet para se te
perfundoj inciziumi auidio vizual.
4.Ne fund personit te marre ne pyetje duhet ofruar mundesia qe te shtoje ate qe deshiron.
Krahas kesaj perpilohet edhe transkripti i cili duhet te permbaje:
1.Faktin se marrja ne pyetje eshte regjistruar ne menyre auditive dhe vizuale,
2.Emrin e personit qe ka ber regjistrimin.
3.Faktin se personi qe merret ne pyetje eshte njoftuar per kete ceshtje.
4.Nese incizimi eshte repredukuar.
5.Emrin e personit qe merr nje kopje te incizimit dhe
6.Vendin ku ruhet incizimi.
Personat e autorizuar zyrtar mund te vendosin qe regjistimi auditiv te zbatohet edhe ndaj
personave te cilet nuk jane te pandehur.
Pos marrjes ne pyetje mund te regjistrohet edhe ndonje veprim tjeter hetimor.
KPP ndalon ne menyre shprehimore regjistrimet topografike, filmike, televizive tej.
AKTET AKUZUAES
Aktet akuzuese jane disa lloje:
1.KALLEZIMI PENAL
Kallezimin penal mund ta parqese policia, por edhe subjektet tjere te autorizuar, kur ekziston
dyshim i bazuar se eshte kryer vera peanle.
Kallezimi penal i parqitet prokurorit publik kompetent, i cili vendxos se a do ta hedh poshte ate
apo do ta zbatoje hetimin.
2.AKTAKUZA
Aktakuza eshte akt akuzues te cilken mund ta parqese prokurori publik ose paditesi subsidiar.
Aktakuza eshte karakteristike per proceduren penale te rregullt, per veprat penale per te cilat
eshte parapare denimi mbi tre vjet burgim.
KPP e rregullon ne detaje permbajtjen e ketij akti akuzues.
3.PROPOZIMAKUZA
Edhe kete akt e paraqet prokurori publik dhe paditesi subsidiar.
Ky akt eshte karakteristik per roceduren e shkurter.
Permbajtja e ketij akti eshte me e thjeshte se e aktakuzes.
4.padia private
Eshte akt akuzues te cilin mund ta paraqese paditesi privat.
Eshte akt karakteristik per proceduren e shkurter.
Padiia proivate duhet te permabje: emrin dhe mbiemrin e te pandehurit dhe shenimet personale
kur dihen, pershkrimin e vepres penale, gjykaten e cila do te mbaje shqyrtimin, propozimin per
provat qe duhet marre dhe propozimin qe i pandehuri te shpallet fajtor.
5.Propozimi i arsyetuar i prokurorit publik per shqiptimin e mases edukative apo te denimit ndaj te
miturit
Eshte akt akt akuzues ne baze tete cilit fillohet e zhvillolohet procedura penale per te mitur.
Propozimi duhet te perfshije: emrin dhe mbiemrin e te miturit, emertimin ligjor te vepres poenale,
provat dhe rrethanat qe vertetojne kryerjen e vepres penale, informatat mbi raportet e mbledhura,
perfshire anketat speciale dhe propozimin per shqiptimin e mases edukative ose te denimit.
Kete akt e perpilon prokurori dhe ai eshte rezultat i procedures paraprake.
Propozimi i paraqitet gjykates kompetente ne forme te shkruar. Ai dergohet ne kopje te
mjaftueshme.
AKTVENDIMI
Eshte vendim gjyqesor me te cilin gjykata, si rregull, zgjidh ceshtjet procedurale, n erend te pare
ceshtjet qe kane te bejne me drejtimin e procedures penale.
I tille eshte aktvendimi mbi zbatimin e hetimeve, shtyrjen dhe nderprerjen e shqyrtimit gjyqesor etj.
Perjashtimisht, me aktvendim zgjidht edhe ceshtja kryesore. I tille eshta aktvendimi mbi pushimin
e hetimeve
AKTGJYLIMI
Aktgjykimi eshte akt gjyqesor me te cilin gjykata e zgjidh ceshtjen penale.
Me te zgjidhen ceshtjet jiuridiko- penale dhe proceduralo- penale.
Si rregull aktgjykimi i formes se prere e ka fuqine e ligjit ne ceshtjen konkrete.
Perjashtim ketu ben aktgjykimi me te cilin refuzohet akuza.
URDHERI
Urdheri si vendim gjyqesor perdoret per drejtimin e procedures penale.
Urdher japin gjykatat dhe organet tjera.
Urdheri nuk permban fare arsyetim.
Urdher i vecante eshte: urdheri per shoqerimin e te pandehurit, caktimin e shqyrtimit gjyqesor etj.
Marrja dhe komunikimi i vendimeve
Vendimet gjyqesore merren ne menyre individuale dhe kolegjiale.
Ne menyre individuale vendime marrin.
Vendimi ne trup gjykues merret pas keshillimit dhe votimit dhe ai miratohet kur ai votohet nga
shumica e anetareve te trupit.
KryetariiI trupit gjykues kujdeset per shqyrtim te gjithanshem te te gjitha ceshtjeve..
Kur votat ndahen votohet deri sa te arrihet shumnica.
Kur me rastin e votimit shtrohen disa ceshtje, fillimisht votohet per ceshtjet bazike e pastaj per
ceshtjet me pak te rendesishme. Keshtu, nese shtrohet per votim ceshtja e kompetences dhe ajo
e plotesimit te procedures, se pari votohet per kompetencen e pastaj per te dyten.
Keshillimi dhe votimi mbahen ne sance te mbyllur dhe ne te merrin pjese vetem anetaret e trupit
gjykues dhe procesmbajtesi.
Vendimi i marre u komunikohet paleve gojarisht, e kur mungojne u dergohet kopja e vendimit.
DERGIMI I PARASHTRESAVE
Dergimi i parashtresave , ne parim ,behet me poste.
Por, ato mund te dergohen edhe nepermjet organit kompetent komunal, zyrtarit te organit qe ka
nxjerre shkresen etj.
Shkresa, si rregull, i dergohet organit te cilit i adresohet.
Nese personi i tille nuk gjendet atehere lihet njoftimi me shkrim te ndonjeri prej te afermve te atij
personi qe ai te gjendet ne banesen e tij diten e oren e caktuar.
Kur ai edhe tani uik gjendet shkresa i lihet kujdestarit te tij ose fqiut.
Rrjedhimisht, ligjvenesi ka parapare disa situata kur shkresa dergohet personalisht. Keshtu, te
pandehurit personalisht i dergohet thirrja per marrje ne pyetje ne proceduren paraprake. Te
pandehurit qe nuk ka mbrojtes personalisht I dergohet aktakuza, propozimakuza, aktgjykimi etj.
Policeve shkresat u dergohen permes komandes se tyre.
Derguesi dhe marresi i shkreses nenshkruajne aktin e dorezimit te shkreses. Ketu shenohet dita e
dorezikmit. Kur marresi nuk din shkrim- lexim ose refuzon ta nenshkruaj ate, derguesi shenon
daten e dergimit me shenimin se eshte refuzuar nenshkrimi.
SHIKIMI I SHKRESAVE
KPP e rregullon edhe ceshtjen e shikimit te shkresave.
Sipa ketij Kodi ne asnje faze te procedures penale mbrojntesit nuk mund ti mohohet shikimi i
shkresave lishur me procesin e marrjes ne pyetje te te pandehurit.
Mbrojtesi, pas perfundimit te hetimit ka te drejte edhe ti kopjoje shkresat e caktruara.
Pervec ne gjykate mbrojtesi ka te drejte ti shikoj shkresat edhe ne prokurori publike. Edhe ketu,
varesisht nga rasti, lejohet kopjimi i shkresave te ndryshme.
Shikimi e koppjimiiI shkresave i lejohet edhe te demtuarit dhe perfaqesiuesit te tij ligjor dhe me
prokure. Natyrisht ketu duhet te konstatohet interesi i padyshimit i te demtuarit per ti shikuar ato
shkres.
Prokurori ose gjykata mund te refuzoj te demtuarin qe ti shikoje shkresat, edhe pse eshte
vertetuar interesii i tij legjitim, nese kete e kerkojne interasat e te pandehurit ose te personave te
tjere dhe ai intrers tejkalon interesin e te demtuarit.
XI.Masat per sigurine e pranise se te pandehurit ne
procedure penale, per pengimin e kryerjes se vepres
penale dhe per sigurim te zhvillimit me sukses te
procedures penale
Keto masa hapin shtigje, apo krijojne kushte per ndermarrje te veprimeve procedurale permes te
cilave vertetohen fakte relevante te rendesishme per realizimin e qellimit perfundimtar te
procedures penale.
Keto masa i sherbejne realizimit te procedures penale.
Ne vazhdim do te flitet per masat e para.
1.THIRRJA
Thirrja eshte masa themelore dhe me e bute nepermjet se ciles sigurohet prania e presonit te
pandehur ne procedure penale.
Thirrjen te pandehurit ia dergon gjykata.
Ajo dergohet ne zarf te mbyllur, e cila duhet te permbaje emrin dhe adresen e gjykates, emrin dhe
mbiemrin e te pandehurit, percaktimin e vepres penale me te cilen ngarkohet, vendin, diten dhe
oren kur i pandehuri duhet te paraqitet, njoftimin se thirret si i pandehur dhe paralajmerimin se per
moslajmerim do te jepet urdherarresti, vulen zyrtare dhe emrin e gjyqatyrit qe therret,
Kur i pandehuri thirret per here te pare njoftohet mbi te drejten per te angazhuar mbrojtes.
Ne menyre qe te mos kete pengesa ne dergimin e thirrjes KPP ka parapare detyren e te
pandehurit qe te njoftoje gjykaten menjehere nese e nderron vendqendrimin. Per kete detyrim i
pandehuri njoftohet me rastin e marrjes ne pyetje per here te pare, ose me rastin e dorezimit te
aktakuzes, propozimakuzes ose padise private.
I pandehuri qe nuk mund ti pergjigjet thirrjes per shkak te semundjes ose pengeses tjeter te
paevitueshme, ai pyetet ne vendin ku sillet, ne ndertesen e gjykates ose ne vendin tjeter, ose
marrja ne pyetje shtyhet.
2.URDHERARRESTI
Eshte mase per sigurimin e prezences se te pandehuriut ne procedure te cilen, me kerkese te
prokurorit publik, e leshon gjyqtari i procedures paraprake ose kryetari i trupit gjykues.
Urdherarrsti mund te leshohet edhe me kerkese te policise kur ekziston dyshimi i bazuar se i
pandehuri ka kryer veper penale, mund te fshihet ose ike, asgjesoje e falsifikojhe provat materiale,
ndikon ne deshmitar, ekzistojne supozimet se ai do te perseris vepren penale etj.
Kjo mase mund te jepet edhe ne rastet kur i pandehuri nuk i eshte pergjigjur thirrjes se gjykates.
Urdherarresti leshohet me shkrim dhe perfshine: emrin dhe mbiemrin e personit, te dhenat tjera
personale, percaktimin e vepres penale, bazen mbi te cilen leshohet urdheri, vulen zyrtare dhe
nenshkrimin.
Urdherarrestin e ekszekuton policia. Ne kete rast atij Iidorezohet urdheri dhe kerkohet nga ai qe ta
shoqeroje.
Nese i panbdehuri refuzon shoqerimin, atehere aiiI dergohet gjyqtarit qe ka leshuar urdherin
forcesrisht.
Kur urdherarresti eshte leshuar per polic ose rojtar te institucioneve ku jane vendosur personat e
privuar lirie, ligjvenesi ka percaktuar se ai ekzekutohet nepermjet ndermjetesimit te komandes ose
eprorit te tyre.
Personi i arrestuar duhet te informohet mbi arsyet e arrestimit ne kohen e arrestimit dhe ate ne
gjuhen qe ai e kupton.
3.Premtimi i te pandehurit se nuk do te braktise vendqendrimin
Ndalimi i t pandehurit pr tiu afruar vendit apo personit t caktuar sht mas t ciln gjykata
kompetente e ndrmerr me qllim t pengimit t rikryerjes s veprs penale, ose me qllim q
t sigurohet zhvillim i suksesshm i procedurs penale. Gjykata do ta zbatoj kt mas kur:
1.Ekziston dyshimi i bazuar se i pandehuri ka kryer vepr penale dhe
2.Ekziston rreziku se i pandehuri do t fshihet ose kur ekzistojn rrethana q tregojn se ekziston
rrezik i ikjes s tij ose kur ndalimi i tij mund t zvogloj rrezikun q i pandehuri ti asgjsoj provat
e veprs penale, t ndikoj n dshmitar, n bashkryers ose bashkpjesmarrs pas kryerjes
s veprs, n prsritjen e veprs penale, n prfundimin e veprs penale t tentuar ose n
kryerjen e veprs penale t kanosur.
Mbi zbatimin e ksaj mase gjykata vendos me aktvendim, pjes e t cilit, prve tjerash, duhet t
jet edhe arsyetimi q prcakton prmbushjen e rrethanave t lartcekura dhe nevojn pr
zbatimin e nj mase t till.
Me rastin e caktimit t ksaj mase gjykata gjithsesi duhet t prcaktoj edhe largsin e distancs
nga vendi i specifikuar ose nga personi t cilin i pandehuri qllimisht nuk duhet ta kaloj. Nse i
pandehuri vepron n kundrshtim me kushtet e vna t ksaj mase, gjykata kundr tij do t
caktoj paraburgimin. Natyrisht, gjykata duhet ta informoj me koh t pandehurin pr pasojat t
cilat mund ta godasin at nse nuk i respekton kushtet e vendosuara.
Ligjvnsi ka parapar se dispoziatat e KPP lidhur me paraburgimin zbatohen prshtatshmrisht
n shtjet q kan t bjn me caktimin, kohzgjatjen, vazhdimin dhe pushimin e mass s till.
1.5.Paraqitja n stacionin policor
Paraqitja n stacionin policor sht gjithashtu mas e cila sht n funksion t sigurimit t
prezencs s t pandehurit n procedur penale. Prmes zbatimit t ksaj mase gjykata vendos
q i pandehuri t parqitet her pas here n koh t caktuar n stacionin policor, n regjionin ku i
pandehuri ka vendbanimin apo vendqndrimin, ose vendin ku i pandehuri sht ndodhur n
momentin e dhnies s urdhrit. Kt mas gjykata do ta zbatoj n rastet kur:
1.Ekziston dyshimi i bazuar se i pandehuri i till ka kryer vepr penale dhe
2.Ka arsye pr t dyshuar se i pandehuri do t fshihet, do t shkoj n vend t panjohur ose do t
largohet nga Kosova.
Gjykata mbi zbatimin e ksaj mase vendos me aktvendim, i cili, prve tjerash, duhet t prfshij
edhe informatat q prcaktojn prmbushjen e kushteve t larcekura dhe nevojen pr zbatimin e
nj mase t till. N rast se ndodh q i pandehuri ti shkel kushtet e dhna me aktvendim
gjykata ndaj tij mund t caktoj paraburgimin. Pr kt dhe pasojat tjera gjykata duhet ta njoftoj
me koh t pandehurin.
Gjykata, krahas mass s paraqitjes n stacionin policor mund t marr aktvendim edhe pr
konfiskim t prkohshm t dokumentit t udhtimit t t pandehurit. Kundr ktij aktvendimi
sht e lejuar ankesa por ajo nuk e pezullon ekzekutimin e tij.
Ligjvnsi ka parapar se me rastin e zbatimit t ksaj mase prshtatshmrisht mund t zbatohen
dispozitat mbi caktimin e paraburgimit, si dhe ato mbi kohzgjatjen, vazhdimin dhe pushimin e tij.
Nse arsyet e lartcekura mbi caktimin e ksaj mase vazhdojn t qndrojn edhe pas kalimit t
kohzgjatjes s mass, gjykata mund t vendos q koha e zbatimit t ksaj mase t zgjatet.
6.Dorzania
Dorzania si mas pr sigurimin e t pandehurit n procedur penale konsiston n deponimin e shums s
caktuar t parave nga i pandehuri, apo dikush tjetr n emr t tij, pr t zvendsuar paraburgimin. N kt
rrjedh, gjykata mund t urdhroj q i pandehuri t mbrohet n liri ose t lirohet nga paraburgimi prmes
deponimit t parave kur:
1.Ekziston dyshimi i bazuar se i pandehuri ka kryer vepr penale;
2.Ekziston rreziku q i pandehuri t ik;
3.Nuk dyshohet pr vepr penale t dnueshme me t paktn pes vjet burgim sipas kapitujve te caktuar me KPP
4.Ekziston rreziku se i pandehuri mund t prsris veprn penale, t prfundoj veprn e tentuar penale, ose t
kryej veprn penale t ciln sht kanosur ta kryej;
5.Premton se nuk do t fshihet ose pa leje nuk do t braktis vendqndrimin e tij dhe
6.Premton se nuk do ta prsris veprn penale, ta prfundoj veprn e tentuar penale ose ta kryej veprn penale
t ciln sht kanosur ta kryej.
Dorzania caktohet me aktvendim t gjyqtarit t procedurs paraprake, kurse pas ngritjes s akatakuzs at e
cakton kryetari i trupit gjykues. Para se t merret nj aktvendim i till duhet t dgjohet prokurori publik, kur vepra
penale ndiqet sipas detyrs zyrtare.
Shuma e parave t cilat deponohen n emr t dorzanis caktohet n baz t peshs s veprs penale,
rrethanave personale e familjare t t pandehurit dhe gjendjes materiale t personit q jep dorzanin. N kt
rrjedh, dorzania mund t jepet me para t gatshme, me letra me vler, me sende t tjera t luajtshme me vler
t konsiderueshme etj.
Nse i pandehuri, prkundr pretimit t dhn, largohet ather gjykata do t marr akvendim t posam me t
cilin caktohet q vlera e dhn si dorzani t derdhet n buxhet.
Po qe se i pandehuri q gjendet nn dorzani, prkundr premtimit t dhn, nuk u prmbahet kushteve t
dorzanis, gjegjsisht nuk i prgjigjet thirrjes s br me rregull dhe mungesn nuk e arsyeton, prgatitet t
largohet, ose kur gjat kohs sa sht n liri paraqiten arsye tjera ligjore pr paraburgimin e tij, dorzania hiqet
dhe i pandehuri paraburgoset.
Dorzania hiqet kur procedura penale pushohet me aktvendim t forms s prer ose me aktgjykim t forms s
prer.
Me heqjen e dorzanis, parat e gatshme t depozituara, letrat me vler, sendet me vler dhe sendet tjera t
luajtshme me vler t konsiderueshme kthehen dhe hipotekat hiqen.
7.Arresti shtpiak
Arresti shtpiak sht mas pr sigurin e t pandehurit n procedur penale e cila konsiston n
vendosjen e detyrimit ndaj t pandehurit q ai t mos largohet nga lokalet ku ka vendbanimin ose
vendqndrimin apo nga institucioni publik ku ndodhet pr trajtim ose prkujdesje.
Gjykata do t caktoj arrestin shtpiak pr t pandehurin kur:
1.Ekziston dyshimi i bazuar se i pandehuri ka kryer vepr penale;
2.Ekziston rreziku se ai do t fshihet, kur identiteti i tij nuk mund t vrtetohet ose kur ekzistojn
rrethana t tjera q tregojn se ekziston rrezik i ikjes s tij;
3.Ka arsye pr t besuar se i pandehuri do t asgjsoj, fsheh, ndryshoj ose falsifikoj provat e
veprs penale, ose kur rrethanat e posame tregojn se ai do t pengoj rrjedhn e procedurs
penale duke ndikuar n dshmitar, n t dmtuarin ose bashkpjesmarrs dhe
4.Pesha e veprs penale, mnyra dhe rrethanat n t cilat sht kryer vepra penale,
karakteristaikat personale t t pandehurit, jeta e mparshme e tij, ambienti dhe kushtet nn t
cilat ai jeton ose ndonj rrethan tjetr personale tregojn rrezikun se ai mund t prsris veprn
penale, ta prfundoj veprn e tentuar penale ose ta kryej veprn penale t ciln sht kanosur ta
kryej.
Caktimin e kesaj mase e ben gjykata kompetente.
Megjithate, gjykata mund ti lejoj te pandehurit qe per kohe te caktuar te largohen nga lokalet ku e
mbajne arrestin, kur kjo eshte e nevojshme per kreyrjen e ndonje pune.
Mbikqyrjen e zbatimit te kesaj mase e ben gjykata permes policise.
Kur kushtet mbi te cilat eshte vendosur kjo mase nuk kaloje as pas kalimit te kohezgjatjes se saj
gjykata, me propozim te prokurorit, mund te vendose per zgjatjen e afatit te saj..
Te pandehurit ka mundesi qe ti merret dokumenti i udhetimit.
Gjykata mund te caktoje paraburgimin per te pandehurin i cili pa leje shkel aktvendimin.
8.Arrestimi i perkohshem dhe ndalimi policor
I paraburgosuri dhe mbrojtesi i tij mund te kerkojne ne cdo kohe nderprerjen e paraburgimit, dhe
gjyqtari i procedures paraprake ose kryetari i trupit gjykues duhet te caktojne seancen shqyrtuese
mbi shqetesimet e ngritura.
N kt rrjedh, gjyqtari i procedurs paraprake ose kryetari i trupit gjykues, n seanc dgjimi do
t urdhroj lirimin e menjhershm t t paraburgosurit kur:
1.Pushojn s ekzistuari arsyet e paraburgimit;
2.Ka kaluar afati i paraburgimit i urdhruar nga gjykata;
3.Afati i paraburgimit i caktuar nga gjykata kalon afatet e parapara prej tre, gjasht e dymbdhjet
muaj bazuar n kriteret e vendosura pr t cilat sht folur m lart dhe
4.Kur paraburgimi pr ndonj arsye tjetr sht i paligjshm.
Pas ngritjes se aktakuzes paraburgimi mund te nderpritet vetem me aktvendim te trupit gjykues.
I pandehuri mbahet ne paraburgim ne baze te aktvendimit mbi caktimin e paraburgimit. Aty behet
regjistrimi i te paraburgosurit dhe tubohen te dhenat personale te tij te ciolat i referohen:
1. Identitetit dhe gjendjes personale t t paraburgosurit;
2. Aktvendimit mbi caktmin e paraburgimit;
3. Puns s kryer gjat kohs s paraburgimit;
4. Pranimit n institucionin e paraburgimit, dhe kohzgjatjes, vazhdimit apo heqjes s
paraburgimit dhe
5.Sjelljes s t paraburgosurit dhe masat disiplinore t cilat eventualisht i jan shqituar atij.
I paraburgosuri mbahet ne lokale te vecanta. Ne te njein lokal nuk mund te vendosen personat e
gjinive te ndryshme dhe personat e paraburgosur me ata te burgosur etj.
Per qellime sigurie i paraburgosuri mund te transferohet nga lokalet e nje institucioni ne tjetrin.
Gjate mbajtjes ne paraburgim nuk guxon te fyhet personaliteti i te paraburgosurit, ai duhet te
trajtohet ne menye humane, ndaj tij mund te zbatohen vetem ato masa qe pengojne ikjen e tij
dhe komunikimet me persona tjere te cilat mund te jene te demshme.
Gjate mbajtjes ne paraburgim, i paraborgosuri ka keto te dereta:
1.T mbaj dhe prdor sende pr prdorim personal, mbajtje t higjens, paisje pr dgjimin e
mediave publike, publikime, literatur profesionale dhe sende tjera;
2.Pushim t pandrprer prej tet orsh brenda 24 orve dhe t paktn dy or n dit lvizje n
ambient t hapur;
3.T kryej pun t nevojshme pr mbajtjen e rendit dhe pastrtis n lokale. Pvre ksaj, atij
mund tu lejohet t punojn n veprimtari q i prgjigjen aftsive fizike dhe mendore brenda
mundsive dhe kushteve t cilat i disponon institucioni,
4.T vizitohet nga:
A)Farefisi i afrm.
B)Prfaqsuesit e zyrs s ndrlidhjes dhe t misionit diplomatik kur i paraburgosuri sht
shtetas i vendit t tyre.
C)Ombudspersoni i Kosovs ose zvendsi i tij. Ktyre personaliteteve u lejohet t vizitojn t
paraburgosurit dhe t korrespondojn me ta pa paralajmrim paraprak,
Ata mund te mbejne korrespondence dhe te kene kontakte me persona tjere jasht institucioniut
te paraburgimit.
Ligjvenesi ka parapare se ndaj te paraburgosurit problematik te mund te zbatohen masat
disiplinore.
Keto masa mund te zbatohen atehere kur ai ka bere keto shkelje disiplinore:
1.Sulm fizik ndaj t paraburgosurve t tjer, puntorve t institucionit t paraburgimit ose
personave t tjer zyrtar;
2.Prodhimin, pranimin dhe prezentimin e sendeve pr sulm ose arratisje;
3.Prodhimin ose prezentimin e pijeve alkooike e narkotikve dhe shprndarjen e tyre;
4.Shkeljen e rregullave t mbrojtjes n pun, mbrotjes nga zjarri, shprthimet dhe fatkeqsit
tjera natyrore;
5.Prsritjen e shkeljes s rendit shtpiak t institucionit t paraburgimit;
6.Shkaktimin e qllimshm t dmit t madh material ose nga pakujdesia e rnd ose
7.Shkeljen fyese dhe t padenj.
Kufizimi dhe ndalimi i vizites nuk mund te behet ndaj mbrojtesit, mjekut, Ombudspersonit te
Kosoves etj.
Ligjvenesi ka parapare se mbikqyerjen e trajtimit te te paraburgosurve duhte ta bej gjyqatri i
gjykates kompetente.
Kryetari i gjykates dhe gjyqtari i procedures paraprake duhet ta vizitojne te paraburgosurin dhe
ti pranojne shqetesimet e tyre.
XIV.Masat per sigurimin e provave materiale dhe
te interesave pasurore
Gjate zhvillimit te procedures penale shpeshhere nevoitet te tubohen sende te cilat kane te bejne
me provat materiale qe gjenden ne posedim te te pandehurit ose personave tjere.
Per sigurimin e tyre KPP parasheh mundesin e endermarrjes se masave te caktuara te cilat
zbatohen sipas formes se caktuar dhe duke pasur kujdes ndaj te drejtave te qytetareve.
Masa te tilla konsiderohen:
1.Kontrollimi i baneses dhe personit,
2.Masat e fshehta dhe teknike te vezhgimit e hetimit dhe
3.Marrja e perkohshme e sendeve.
MJETET E PROVES
Mjetet e proves paraqiten si burim i proves. Ato jane instrumente permes te cilave transmetohet
permbajtja e proves nga burimi i saj deri te gjykata.
Si mjete te proves paraqiten personat, sendet dhe veprimet e caktuara.
E perbashket e te gjitha mjeteve te proves eshte menyra e perfitimit te provave qe perdoret per
vertetimin e fakteve.
Megjithate te gjitha veprimet te cilat mund ti ofrojne gjykates burim njoftiomesh perkitazi me
ndonje fakt kontestues, jane te lejuara qe te sherbejne si prove, nese nuk jane te perjashtuara
shprehimisht me ligj.
Ne lidhje me mjetet e proves duhet pasur parasysh keto rregulla:
1.Cdo burim i te dhenave nuk mund te jete burim i proves,
2.Gjate trajtimit te mjeteve te proves gjithsesi duhet pasur parasysh disa kufizime ligjore qe vijne
ne shprehje me rastin e perdorimit te tyre, sidomos kur jane ne pyetje mjetet e proves te cilat kane
te bejne me marrjen e deklarimit te te pandehurit ose deshmitarit, sic eshte rasti me marrjen e
deklarates me mshtrim ose dredhi.
3.Gjate marrjes se mjeteve te proves duhet pasur parasyh kolizionet e interesave te personave.
Perkitazi me mjetet e proves, mund te konkludohet se:
1.E para, perkunder ndalesave ligjore ekzistuese, nuk perjashtohet mundesia qe organi i
procedures, ne ndonje rast konkret te devijoje ashtu qe te mos i respektoje rregullat e procedures.
2.E dyta, ligjet proceduralo- penale percaktojne formen e ndermarrjes se veprimeve procedurale,
forme te cilen duhet ta respektojne organet e procedures.
3.E treta, Si prova parqiten: deklarimi i te pandehurit, deshmia e deshmitarit, deklarimi i ekspertit,
shkresat etj.
Gjykata duhet ti shtroje te gjitha provat per shqyrtim para se te merret vendimi gjyqesor.
KLASIFIKIMI I PROVAVE
Ne te drejten e procedures penale flitet per klasifikime te ndryshme te provave.
1.Provat akuzuese dhe mbrojtese. Provat akuzuese mbeshtesin pretendimet e akuzes, kurse
provat mbrojtese mbeshtesin theniet e mbrojtesit- ato jane ne favor te mbrojtjes.
2.Provat e drejtperdrejta dhe te terthorta- Prova e drejtperdrejte provon ekzistimin ose
mosekzistimin e faktit kontestues ne menyre te drejtperdrejte (deshmia e deshmitarit). Prova
eshte e terthorte atehere kur vertetimin e fakteve per ekzistimin ose mosekzistimin e faktit
kontestues e provon ne menyre te terthorte.
Provat e terthorta mirren nga burimet e ndryshme, si nga deshmite e deshmnitareve etj.
3.Prova origjinale dhe te prejardhura- Prova eshte origjinale atehere kur ajo merret drejperdrejte
nga burimi i proves (deshmnia e deshmitarit). Prova e prejardhur eshte ajo qe mbeshtetet ne nje
burim tjeter e jo ne burimin e drejtperdrejte te proves (kopja e dokumentit).
4.Provat personale dhe materiale- Provat personale jane ato ku burim i proves eshte njeriu, kurse
prova materiale konsiderohen sendet te cilat jane perdorur per kryerjen e vepres pemnale
5.Provat e plota dhe jo te plota- Prova eshte e plote ateher kur ajo provon ne teresi te verteten
ose te paverteten e nje fakti kontestues, ndersa prova jo e plote kete e ben vetem pjeserisht.
Klasifikimi i provave kishgte rendesi ne sistemin e teprise ligjore te cmuarjes se provave, ku me
pare me ligj ishte caktuar vlera e proves. Tashme ky klasoifikim nuk e ka kete rendesi.
OBJEKTI I TE PROVUARIT
Objekt i te provuarit jane faktet qe kane lidhje me akuzen qe i behet te pandehurit, me fajesine e
tij, caktimin e masave te sigurimit, denimin dhe pergjegjesine nga te cilat varet zbatimi i normave
procedurale gjate hetimit e gjykimit.
Qe nje fakt te kete vlere ai duhet te kete lidhje me ceshtjen penale.
Ne procedure penale duhet te vertetoihen faktet qe kane rendesi per ceshtjen.
Ne procedure penale duhet te vertetohen faktet relevante, faktet qe kane lidhje me thelbin e
ceshtjes.
Pra, faktet te cilat nuk jane te rendesihsme per vertetimin e ceshtjes nuk jane objekt i te provuarit.
Zbulimi i te vertetes kerkon konstatimin e plote te te gjitha fakteve qe kane lidhje me ceshtjen.
Percaktimi i objektit te te provuarit i jep procedures penale orjentimin e duhur per arritjen e qellimit
te provuarit.
Roli i gjykates ne percaktimin e objektit te te provuarit ka rendesi te vecante, sepse ajo percakton
se cilat fakte konsiderohen te rendesishme per rastin konkret.
Objket i te provuarit jane faktet relevante, s bie fjala konstatimi i vendit, kohes dhe rrethanave te
kryerjes se vepres penale, fajesia e te pandehurit, motivi, qellimi, rrethanat lehtesuese dhe
renduese dhe rrethanat per individualizimin e denimit.
Percaktimi i objektit te te provuarit piksepari mbeshtetet ne aktin akuzues te paditesit dhe ne
propozimet e te pandehurit dhe mbrojtesit e tij dhe ne propozimet e te demtuarit te cilat gjykata i
cmon si te rendesishme.
Si fakte te cilat duhet provuar ne nje ceshtje penale konkrete jane faktet qe kane te bejne me
elementet e posacme te vepres penale.
Por, te gjitha faktet te cilat mund te sherbejne si prove duhet te vertetohen nga gjykata ne menyre
te drejtperdrejte para marrjes se vendimit.
Por disa fakte nuk ka rendesi te provohen:
1.Faktet e qarta- konsiderohen ato fake te cilat konsiderohen te njohura per te gjithe, andaj keto
nuk eshte e nevojshme te provohen. Keshtu, nuk esht e nevojshme qe nje person i shtyre ne
moshe nuk ka nevoj te provohet se a eshte madhor apo jo.
2.Faktet notore- Jane fakte te cilat i jane te njohur nje rrethi te gjere personash. Ato rrjedhin nga e
kaluara dhe nuk ka nevoje te provohen. Nuk ka nevoj te provohet se 28 Nenntori eshte dite e
flamurit, ose 12 qershori 1999 si dite e mbarimit te luftes ne Kosove.
3.Prezumimet- Disa fakte ne procedure duhet te supozohen, merren se ekzistojne pa u vertetuar
ne rastin konkret.
Flitet per prezumimet natyrore dhe juridike.
Natyrore jane ato te cilat rrjedha natyrore e ceshtjes i prezumon. I tille eshte ai se kryesi i vepres
penale eshte njeri normal
Prezumnimi juridik ekziston atehere kur ligji prezumon ekzistimin e tij. Keto prezumime jane
absolute dhe relative.
Prezumimet absolute ndalojne mundesine e provimit te te kundertes. Prezumimi relativ nuk e
perjashton mundesine e provimit te te kundertes.
Nje prej prezumimeve mjaft te shpeshta eshte ai i pafajesise se te pandehurit.
Barra e proves
Me barre te proves kuptohet e drejta dhe obligimi i subjektit procedural qe te
paraqese provat me te cilat verteton faktet relevante ne te cilat bazohet vendimi
gjyqesor.
KPP nuk ka percaktuar shprehimisht barren e proves. Megjithate bazuar ne poziten e
subjekteve procedurale rezulton se barra e provave bie ne paditesin e autorizuar. Atij
i takon barra e sigurimit te provave qe deshmojne fajesine e te akuzuarit.
Sa i perket te pandehurit, ndaj tij vlen parimi i prezumimit te pafajesise, ashtu qe ai
nuk ka detyrime qe te paraqes prova.
Por, i pandehuri mund te paraqes prova per mbrojtjen e tij, nese e sheh te
nevojshme.
Gjykata, bazuar ne rolin aktiv qe ka, asaj i eshte lene nje pjese e obligimit per
sigurimin e provave. Pra ajo mund te propozoje prova qe nuk i kane propozuar palet
sepse ajo duhet te kujdeset per arritjen e te vertetes objektive te ceshtjes.
LLOJET E PROVAVE
Llojet e provave jane: deklariumi i te pandehurit, deshmia e deshmitarit, ekspertimi, kqyrja dhe
rekonstruksionoi, provat materiale etj.
DEKLARIMI I TE PANDEHURIT
Si burim i provave konsiderohet edhe deklarimi i te pandehurit.
Personi i pandehur duhet te jete i pranishem gjate zhvillimit te procedurtes penale.
Ai duhet te jete i pranishem ne menyre qe organeve tu mundesohet marrja e tij ne pyetje, por
edhe per ti mundesuar te pandehurit qe nepermjet marrjes ne pyetje ti kundershtoje arsyet e
dyshimit kunder tij.
Marrja ne pyetje behet per shkak te rendesise qe ka deklarata e tij, si prove per ndricimin e
ceshtjes. I pandehuri eshte ai qe me se miri e di se a eshte kryes Iivepres penale apo jo ..
Pavaresisht rendesise qe ka deklarimi i te pandehurit eshte evident fakti se deklarimi i tij, te
shumten e rasteve, nuk mund te trajtohet si prove kryesore per zgjidhjen e ceshtjes kryesore.
Keshtu, gjykata, ne redn te pare, duhet te orientohet ne gjetjen e provae tjera e pas kesaj te
MARRJA NE PYETJE E TE
PANDEHURIT
KPP ne nje mori nesnesh e rregullon ceshtjen e marrjes ne pyetje te te pandehurit. I pandehuri
duhet ti pergjigjet thirrjes dhe ai duhet ti jape te dhenat personale, por lidhur me ceshtjen ai ka te
drejte te heshte.
Ligjvenesi ndalon rreptesisht qe gjate marrjes ne pyetje liria e te pandehurit te ndikohet permes
keqtrajtimit, shkaktimit te lodhjes, nderhyrjes fizike, perdorimit te tortutres, ti premtohet atij perfitim
pasuror etj.
KPP ndalon shprehimisht edhe perdorimin e drogave dehese gjate marrjes ne pyetje te te
pandehurit te cilat ndikojne qe ai te deklaroje dicka
Ndalimi i perdorimit te drogave eshte parapare sepse ato paraqesin fyrje te personalitetit te te
pandehurit ose dhune permes se ciles do te arrihej deri te nxjerrja e pohimit.
Perndryshe me qellim te vertetimit te fakteve te redesishme ne procedure, edhe pa pelqimin e te
pandehurit, mund te behet kontrolli mjekesor i tij. Keshtu, per qellime te procedures lejohet marrja
e flokut, peshtymes, urines, sekretit te hundes etj, te cilat nuk paraqesin nderhyrje trupore..
I pandehuri merret ne pyetje ne fazen e hetimeve dhe ne shqyrtim gjyqesor.
Gjate marrjes ne pyetje nga ai kerkohet dhenja e te dhenave mbi gjeneralet e tij, e pastaj pyetet
edhe per vepren penale.
Kur eshte fjala per ndonje veper te lehte ligjvenesi ka lejuar qe pergjegjia e te pandehurit te
paraqitret me shkrim.
Gjate hetimit te pandehurin e merr ne pyetje prokurori publik dhe policia. Deklarimi i dhene ketyre
mnund te jete prove nese gjate marrjes ne pyetje jane respektuar zgjidhjet e KPP.
Gjate shqyrtimit gjyqesore marrja ne pyetje po ashtu behet duke respektuar zgjidhjet e KPP. Edhe
ne kete faze i pandehuri fillimisht pyetet per te dhenat personale e tek pastaj per vepren penale.
Para cdo marrje ne pyetje i pandehuri informohet per:
1.Vepren penale per te cilen akuzohet,
2.Te drejten per te heshtur
3.Te drejten ne perkthim falas nese ai nuk e kupton gjuhen ne te cilen zhvillohet procedura.
4.Te drejten ne ndihme te mbrojtesit dhe konsultim me te para dhe gjate marrjes ne petje.
5.Faktin se deklarimi i tij mund te merret si prove ne procedutre dhe
6.,Faktin se ai mund te kerkoje marrjen e provave per mbrojtjen e vet.
Te gjitha njoftimet qe i behen te pandehurit duhet te shenohen ne procesverbal, e kur ate e merr
ne pyetje policia ose prokurori marrja ne pyetje mund te regjistrohet edhe ne menyre audio
vizuale..
Gjate marrjes ne pyetje per here te pare pyetet per emrin dhe mbiemrin, nofken nese ka,
datelindjen
I pandehuri merret ne pyetje gojarisht dhe gjate marrjes ne pyetje atij i lejohet te marre shenime.
Me kete rast atij duhet ti mundesohet paraqitja e kundershtimeve mbi arsyet e deshimit kunder tij.
Kur i pandehuri nuk e di gjuhen e te cilen zhvillohet procedura marrja ne pyetje e tij duhet te behet
me ndihmen e perkthyesit. Kur eshte shurdhmemec ai merret me ndihmen e nje perkthyesi te
kualifikuar per gjuhen e shenjave
Gjate marrjes ne pyetje duhet te respektohet plotesisht dinjiteti i te pandehurit. Atij pyetjet duhet ti
behen ne menyre te qarte , te kuptueshme dhe te perpikte. Atij nuk lejohet ti behen pyetje
kapricioze.
Gjykata nuk duhet ta mbeshtese vendimin e saj ne prova te papranuara.
Me ne fund ligjvenesi ka parapare mundesine qe per sqarimine ndonje ceshtje teknike ose
profesionale e cila mund te shtrohet lidhur me provat te kerkoje mendimin e specialistit perkates.
POHIMI I TE PANDEHURIT
Me rastin e marrjes ne pyetje i pandehuri mund te pranoje se ka kryer vepren penale ose mund te
pranoje ndonje fakt i cili i ngarkohet.
Nuk ka dyshim se meqe i pandehuri e di me se miri a e ka kryer vepren penale, pohimi i sincert i
tij ka rendesi te madhe per ndricimin e ceshtjes. Per kete arsye pohimi i te pandehurit
konsiderohet prove ne procedure.
Pohimit te te pandehurit i eshte kushtuar rendesi ne te gjitha tipet e procedures penale.
Ne proceduren akuzatore kur i pandehuri ne fillim te gjykimit pranonte kryerjen e vepres penale ai
shpallej fajtor.
Ne proceduren inkvizitore pohimi i te pandehurit konsiderohej mbretereshe e provave.
Ne te drejten tone te procedures penale pohimi i te pandehurit konsiderohet prove dhe vlera e tij
cmohet duke e krahasuar ate me provat tjera sipas bindjes se lire te gjykates.
Megjithe faktin se pohimi i te pandehurit konsiderohet prove eshte e qarte se organi qe e zhvillon
proceduren penale mbetet i detyruar qe te mbledh, pa hezitim, edhe provat tjera
Ne cdo rast pohimi i dhene duhet te jete i qarte, preciz dhe kjonkret. Ai duhet te pershkruaj tere
rrjedhen e kryerjes se vepres penale, perfshire motivin, vendin, kohen, menyren e kryerjes etj.
DESHMIA E DESHMITARIT
Deshmia eshte prove e rendesishme.
Deshmia eshte deklarim i personit fizik lidhur me percep[timet shqisore per faktet e rendesishme
nga e kaluara e dhene ne forme procedurale para organit kompetent.
Ne deshmi deshmitari shpreh perceptimet e tij lidhur me faktet te cilat jane me rendesi per
ndricimin e ceshtjes penale.
Deshmitari nuk duhet ti paraqese konkludimet e veta e as te shpreh mendimin e vet, por vetem
duhet te deshmoje ate qe me shqisat e veta ka verejtur.
Deshmitar thirret personi per te cilin besohet se mund te ofroje te dhena per vepren penale, per
kryesin dhe rrethanat e kryerjes.
Rrethi i personave qe mund te paraqiten si deshmitar eshte mjaft i gjere.
Nuk ka kufizime ne aspektin e gjinise, moshes apo cilesive te tij per te qene deshmitar.
Si deshmitar mund te thirren edhe disa nga subjekjtet procedurale, si i demtuari, paditesi privat
dhe subsidiar.
OBLIGIMI PER TE DESHMUAR
Cdo person i thirrur per deshmitar duhet ti pergjigjet thirrjes dhe nese nuk eshte parapare ndryshe
detyrohet edhe te deshmoje.
Deshmitari i semure dhe shume i vjeter mund te pyetet edhe jashte gjykates (banesen e tij apo
gjetiu)
Nese nuk i pergjigjet thirrjes dhe mungesen nuk e arsyeton atehere ai mund te shoqerohet si dhe
te gjobitet.
Deshmitari duhet te deshmoje te verteten nga se ndryshe mund te denohet.
LLOJET E DESHMITAREVE
KPP njeh disa lloje te deshmitareve.
1.Deshmitaret e privilegjuar
Ndonese obligimi per te deshmuar eshte obligim per te gjithe qytetaret te cilet thirren ne cilesi te
deshmitarit, ekzistojne disa kategori te personave te cilet ne disa ceshtje penale konkrete nuk
mund te deshmojne si dhe kategoria e personave te cilet lirohen nga deshmia.
Ne rastin e pare kemi te bejme me perjashtim obligator te deshmitarit, kurse ne te dytin me
perjashtim fakultativ.
Rrjedhimisht si deshmitar nuk mund te thirret ne pyetje:
1.Personi i cili me deklarimin e vet do te shkelte detyren e ruajtjes se fshehtesise zyrtare ose
ushtarake deri sa organi kompetent nuk e liron nga ky detyrim.
2.Mbrojtesi per ate qe i pandehuri i ka besuar atij ne cilesi te mbrojtesit te vet, pervec kur kete e
kerkon i pandehuri dhe
3.I bashkepandehuri deri sa te zbatohet procedura e perbashket.
Pervec personave te lartcekur nga deshmia e deshmitarit kane te drejte te kerkojne lirim edhe:
1.Bashkeshorti legjitim e jashtmartesor i te pandehurit, pevec rasteve te parapara me KPP.
2.Personi i gjinise se gjakut ne vije te drejte me te pandehurion, ne vije te terthorte deri ne
shkallen e dyte etj., pervec rasteve te parapara me KPP.
3.Prindi adoptues ose femija i adoptuar i te pandehurit, pevc rastevec rasteve te parapara me
KPP.
4.Persoini fetar mbi ate qe personi i eshte rryfyer.
5.Mbrojtesi, mjeku, punetori social, psikologu etj., per faktet qe i kane mesuar gjate ushtrimit te
profesionit.
6.Gazetari ose redaktori ne pajtim me KPP.
Organi kompetent qe e zbaton proceduren duhet tu beje me dije personave te tille per te drejten
per tu liruar nga deshmia.
KPP ka parapare se deshmia e deshmitarit konsiderohet e paparanueshme cdo here kur:
1.Per deshmitar pyetet personi i cili me deklaraten e vet shkel detyren e fshehtesise zyrtare ose
ushtarake, perjashtuar rastet kur ai eshte liruar nga ky detyrim.
2.Per deshmitar pyetet personi i cili nuk ka detyrim deshmimi e nuk eshte vene ne dijeni per kete
ose shprehimisht nuk ka hequr dore nga kjo e drejte.
3.Per deshmitar pyetet personi qe eshte femije ose i mitur, i cili nuk kupton te drejten e tij per te
refuzuar deshmimin ose
4.Deshmia e deshmitarit eshte marre me force, kanosje apo me ndonje mjet tjeter te ngjashem te
ndaluar me ligj.
KPP ka percaktaur se askush nuk ka detyrimn qe te pergjigjet ne disa pyetje konkrete nese me
pergjegjie te tilla ka gjasa se me kete e ve veten ose ndonje person te aferm te tij (bashkeshortin,
personin ne gjini gjaku etj.,) para turpit te rende, demit te konsiderueshem material ose ndjekjes
penale. Njoftimi I bere shenohet ne procesverbal.
DESHMITARI OKULAR
Deshmitar okular konsiderohe personi i cili deshmon mbi nje ngjarje, apo pjes se saj te cilen e ka
perceptuar drejtperdrejte.
Quhet deshmitar okular vetem nese ngjarja ka karakter juridiko- penla, dmth, konsiderohet veper
penale ose dyshohet ne kete drejtim.
Deshmitaret e tille i krijon vete rasti, fakti se kane qene ne vendin e ngjarjes ne kohen e kryerjes
se vepres penale.
Pra deshmitaret e tille deshmojne per perceptimet e veta te drejtperdrejta shqisore lidhur me
faktet relevante juridike ne procedure penale.,
BALLAFAQIMI I DESHMITAREVE
Ne nje ceshtje peale mund te kete dy apo me shume deshmitar.
Meqe deshmite e deshmitareve mund te jene kontradiktore, ose te mos pajtohen ne pikepamje te
fakteve te rendesishem eshte e mundur te behet ballafaqimin i tyre.
KPP parasheh se te ballafaquarit pyeten vec e vec per secilen rrethane per te cilen deshmite e
tyre nuk pajtohen.
Organi i procedures, ne te njejten kohe, maksimalisht mundti pyet dy deshmitar. Kjo per shkak te
veshtiresive qe mund te vinin ne shprehje ne arritjen e misionit te ballafaqimit.
MBROJTJA E DESHMITARIT
KPP permban nje mori dispozitash qe rregullojne ceshtjen e mbrojtjes se deshmitarit.
Keto dispozita jane te rendesishgme jo vetem per deshmitarin dhe familjen e tij por edhe per
zhvillimin me sukses te procedures penale. Keto i kontribojne zbulimit me te plote te gjendjes
faktike.
Masen mbrojtese ndaj deshmitarit mund ta zbatoje gjyqtari i ceshtjes, duke u mbeshtetur ne
kerkesen e prokurorit publik.
Gjyqtari mund te urdheroje mase mbrojtese kur konstaton se:
1.Ekziston rrezik serioz per deshmitarin ose anetarin e familjes se tij.
2.Kur masa mbrojtese eshte e nevojshme pe te parandaluar rrezikun serioz per deshmitarin ose
anetarin e familjes se tij,
Pas vleresismit se jane plotesuar keto kushhte gjyqtari, varesisht nga rasti, jep urdher per
zbatimin e ketyre masave mbrojtese.
1.Lenien bosh, shlyerjen e emrave, adresave, vendit te punes dhe te dhenes tjeter qe lehteson
identifikimin.
2.Moszbulimin e ndonje shkrese qe zbulon kryeresin.
3.Perpjekjet per te fshehur vecorite ose pershkrimin fizik te deshmitarit,
4.Caktimin e pseudonimit
5.Seancen e mbyllur per publikun,
6.Urdherat ndaj mbrojtesit per te mos zbuluar identitetin e deshmitarit,
7.Largimin e perkohshem te te pandehurit nga gjykatorja nese deshmitari refuzon te deshmoje ne
prani te te poandehurir.
8.Masat tjera.
Urdheri per masen mbrojtese jepet me shkrim dhe ai nuk duhet te
perfshije infotrmata qe zbulojne identitetin e deshmitarit ose anetarit
te familjes se tij.
Kur masat e sipertheksuara nuk jane te mjaftueshme per te
garantuar mbrojtjen e deshmitarit KPP jep mundesi qe gjyqtari te
urdheroje anonimitet per publikun, por edhe per te demtuarin,
paditesin subsidiar, paditesin privat dhe perfaqesuesit e tyre.
Kur masat e lartcekura vleresohen te pamjaftueshme atehere
urdherohet anonimitet te deshmitarit edhe per te pandehurin dhe
mbrojtesin e tij.
Pervec faktit qe urdheri duhet te jepet me shkrim, KPP parasheh qe
urdheri ne asnje menyre nuk guxon te permbaje informacione te
cilat mund te shpien ne zbulimin e identitetit te deshmitarit ose
anetarit te familjes se tij ose ekspozim ndaj ndonje rreziku serioz per
te siguriuar vazhdimin e hetimeve te fshehta te policise.
KPP parasheh qe te dhenat nga procesverbali i seances se mbyllur
konsiderohen fshehtesi zyrtare.
PJESA E DYTE
STADET E PERGJITHSHME TE
PROCEDURES PENALE
Procedura penale vehet ne levizja posa te paraqitet supozimi se eshte kreyer vepra penale,
qellimi i se ciles eshte konstatimi se a eshte kryer vepra penale, kush eshte kryesi i saj dhe qe
kryesit pergjegjes ti shqiptohet sanksioni penal i merituar.
Per tu arritur ky qellim ne procedure penale merren nje mori veprimesh procedurale nga subjektet
procedurale.
Ky aktivitet zhvillohet ne menyre te harmonishme duke kaluar prej nje instance ne tjetren.
Keshtu, procedura penale kalon neper disa faza, dhe se cila prej tyre e ka qellimin e vet i cili i
kontribuon arritjes se qellimit perfundimtar te procedures penale.
Keto faza, ndonese dallohen nder vete ato nuk jane te izoluara, por organikisht jane te lidhra nder
vete.
Procedura penaloe, si rregull, perbehet prej ketyre stadeve: procedura paraprake, shqyrtimi
gjuqesor, procedura sipas mjetit juridik dhe ekzekutimi i sanksionit penal.
Dy stadet e para perberjne proceduren penale ne shkalle te pare, stadi i trete proceduren penale
ne shkalle te dyte e nganjehere edhe ne shkalle te trete, ndersa stadi i katert i takon penologjise.
Deri sa flitet per fazat e procedures penale, duhet theksuar se e drejta e jone e procedures penale
njeh tri forma themelore te procedures penale:
1.Proceduren penale te rregullt e cila zhvillohet ne gjykaten e qarkut dhe ne gjykaten komunale
per veprat penale per te cilat ehste parapare denimi mbi tre vjet burgim,
2.Proceduren e shkurter e cila zhvillohet ne gjykaten komunale per veprat penale per te cilat eshte
parapare denimi me burgim deri ne tri vjet dhe deniumi me gjobe,dhe
3.Proceduren ndaj te miturve, e cila varesisht nga pesha e vepres penale, zhvillohet ne gjykaten e
qarkut ose gjykaten komunale.
KPP ka parapare mundesine qe ne kuader te procedures penale te zhvillohen edhe disa
procesura te posacme per te cilat do te flitet me vone.
Tri keto forma te procedures penale dallohen nder vete ne nje mori aspektesh.
Keshtu, deri sa procedura e rregullt konsiderohet procedure e plote qe parashihet te
kaloj neper te gjitha stadet e procedures, procedura e shkurter eshte me e thjeshte.
Procedura per te mitur gjithashtu i ka disa karakteristika te cilat ate e bejne te
vecante.
Procedura e rregullt, si rregull, kalon neper te gjitha stadet e procedures, megjithate
ne zhvillimin e saj mund te mungojne ndonjeri prej tyre. Keshtu, procedura penale
mund te filloje ne stadin e pare, dhe pikerisht ne ate stad, per shkak te rrethanave te
ndryshme, te pushoje. Ne raste te caktura kjo procedure mund te zhvillohet edhe me
aktakuze te drejteperdrejte. Pastaj, procedura mund te kaloje ne dy stadet e para e te
mungoj i treti, per shkak se nuk ka pasur ankese. Me ne fund procedura mund te
kaloje nepr tri stadet e para dhe te mungoje stadi i katert- kur eshte dhene Aktgjykimi
lirues ose refuzues ose kur eshet bere parashkrimi i vepres penale ose ekziston
amnestia apo falja.
Me perfundimin e procedures penale ne shkalle te trete aktgjykimi fiton formen e
prere dhe sipas rregullit behet i ekzekutueshem. Mirepo, ne intervalin prej momentit
kur aktgjykimi fiton formen e prere e deri ne ekzekutimine tij, e nganjehere edhe pa
ekzekutimine tij, me perdorimin e mjeteve te jashtezakonshme juridike mund te
ndikohet ne ndryshimin e katgjykimit ne dobi te te denuarit, e perjashtimisht edhe ne
dem te tij.
PROCEDURA PARAPRAKE
DETYRAT DHE AUTORIZIMET E POLICISE
Roli i policise ne luftimin e kriminalitetit eshte i shumfishte. Ky rol, qe pak a shum dallon nder
shtete te ndryshme, eshte i kushtezuar me faktin se ajo disponon me mjete teknike te cilat u
mungojn eorganeve te tjera.
Policia posa te inforfmohet per vepren penale e cila ndiqet sipas detyres zyrtare, qofte permes
kallezimit penal apo ne menyre tjeter, jo me vone se 24 ore e informon prokurorin publik dhe sa
me pare qe te jete e mundur i siguron atij raporte dhe te dhena tjera plotesuese, te cilat i
referohen rastit konkrte.
Sipas KPP policia i ka keto kompetenca:
1.Heton veprat penaloe dhe ndermerr masat qe te parandalohet fshehja e provave. Ne kete
rrjedhe policia:
A) Mbledh informacione nga personat,
B) Kryen kontroll te perkohshem te automjeteve, udhetareve e valigjeve,
C)Kufizon levizjen e personave ne zona te vecanta per kohen kur ky veprim eshte i nevojshem,
D)Ndermerr masa te nevojshme per te percaktuar identitetin e personave dhe sendeve,
E)Organizon kerkime ne drejtim te zbulimit te vendndoshjes se personave,
F)Kontrollon persona, lokale etj.
G)Konfiskon sendet te cilat duhet te merren sipas KPP,
J)Siguron ekzaminimin fizik te te demtuarit te mjeku,
H)Ndermerr edhe veprime tjetsa te parapara me ligj.
2.Gjurmon vendndodhjen e te dyshimtit, ndalon kryesin ose ndihmesit e tij, gjen dhe ruan gjurmet
dhe provat tjera te vepres penale etj.
3.Te ndaloje dhe te marre informnacione nga personat qe gjenden ne vendin e ngjarjes, nese ka
gjasa qe mbledhja e te dhenave nga keta persona me vone eshte e pamundur.
Kur ekziston rreziku qe nje person te jete i armatosur ajo ka te drejte te kryej kontroll te
perkohshem ne menyre qe te kontrollohet ai person. Ky kontroll eshte i kufizuar vetem ne
kontrollin per arme. Kontrolli i tille kryhet nga personi i gjinise se njejte me personin qe
kontrollohet, pervec rasteve kur kjo eshte e pamundur.
Kur te ai person gjenden sende qe mund te sherbejne si prove per ndonje veper tjeter penale
atehere veprohet ne perputhgje me rregullat e KPP.
Polic a kryen veprime kriminalistike te cilat kontribojne vertetimin e identitretit te personit te
dyshimt. Ne kete rrjedhe ajo mundte fotografoje e marre gjurmet e gishtave, e fotografite me leje
te prokurorit mund edhe ti publikoje.
Policia me ndihmen e mjekut apo infermierit te kualifikuar, e ne raste te jashtezakonshme edhe
vete, mund te mbledh mostrat e flokut, peshtymes, urines etj., nga i deshuari nese kjo vleresohet
te jete e ngutshme dhe per kete menjehere e informon prokurorin publik.
Gjate marrjes se ionformatave ligjvenesi e ka ndaluar qe (edhe kur ekziston pelqimiiI personit te
intervistuar):
A) Liria e te pandehurit per te formuluar mendimin e tij te ndikohet permes keqtrajtimit, nderhyrjes
fizike, lodhjes, droges etj.
B)I pandehuri te kanoset me masa te ndaluara me ligj
C)Te premtohet ndonje perfitim pasuror i paparapare me ligj, dhe
D) Ti dobesohet kujtesa te pandehurit ose aftesia e tij per te kuptuar.
Policia mund te kerkoje nga i dyshuari qe ti nenshtrohet akotestit permes mostrave te urines dhe
frymarrjes.
Me rsatin e mbledhjes se te dhenave nga i demtuari, policia duhet ta inbformoje ate per te drejten
per te angazhuar perfaqesues te autorizuar kur ai eshte i mitur, eshte ne marredhenie familjare
me te pandehurin ose ka crregullime e paaftesi mendore. Dhe e njofton edhe shoqaten e
avokateve per viktimat.
Personi kunder te cilit policia ka ndermarre ndonje mase ka te drejte te paraqese ankim tek
prokurori publik kompetent brenda tri ditesh, me crast ky i fundit pa vonese duhet te verifikoje
bazueshmerine e ankeses.
Policia mund ta arrestoje dhe ndaloje personin e dyshuar kur ekziston ndonjera nga arsyet ne
baze te te cilave mund te caktohet paraburgimi I tij. Ne kete rast duhet ta sjell te dyshuarin para
gjykates kompetente brenda 72 oresh.
Me ne fund KPP ben fjale edhe per policine gjyqesore te ciles i njihen nje mori autorizimesh ne
proceduren paraprake. Ajo ia dergon te ndaluarin asaj brenda 72 oresh.
KALLEZIMI PENAL
Kallezimi penal eshte akt akuzues te cilin e paraqet policia qe eshte manifestim i veprimtarise se
saj ne procesin e zbulimit te vepres penale, gjetjes se kryesit te vepres penale dhe sigurimit te
provave te cilat i referohen rastit konkret.
Kallezimi penaliI paraqitet prokurorit publik kompetent. Se bashku me kallezimin penal ati i
dergohen edhe sendet, skicat, fotografite, raporte, procesverbalet, shenimet etj.
Kur policia pas paraqitjes se kallezimit penal meson fakte te reja, prova e gjurme te vepres
penale, ajo mbetet e detyruar qe ne vazhdimesi ti mbledh ato dhe menjeher ti dorezoj prokurorit
publik raport mbi to.
Policia i paraqet raport prokurorit publik edhe ne rastet kur vjen ne perfundim se masat e marra
nuk sigurojne baze per kallezim penal.
Pervec policise kallezim penal mund te paraqesin edhe organet tjera publike si dhe qytetrat.
Keshtu, te gjitha organet publike duhet ti kallezojne veprat penale qe ndiqen sipas detyres zyrtare
per te cilat jane informuar nga nepunesit e tyre.
Detyrimi per kallezimin e veprave penale ka te bej edhe me punetoret sociale, shendetesor,
arsimtaret, edukatoret dhe p[ersonat tjere qe kryejne pune ne cilesi te ngjashme, kur ekziston
dyshimi i arsyeshem se ndaj te miturit eshte kryer veper penale, sidomos me natyre seksuale.
KPP ka ofruar zgjidhjen qe edhe cdo qytetar te kallezoje veprat penale qe ndiqen sipas detyres
zyrtare dhe ata detyrohen ta bejne kete ne rsatet kur moskallezimi i vepres penale paraqet veper
penale. Ky kallezim eshte reagim i qytetareve ndaj kriminalitetit.
Kallezimi penal i paraqitet prokurorit publik kompetent me shkrim,. Mjete teknike te komunikimit
ose gojarisht. Ai permban shenimet mbi te dhenat personale te te dyshuarit, te dhenat e subjektit
qe ka perpiluar kallezimin penal dhe emertimin ligjor te vepres penale.
Nese kallezimi penal paraqitet gojarisht kallezuesi duhet te paralajmerohet mbi pasojat e
kallezimit te rreme.
Kallezimi penal i paraqitet prokurorit publik, i cili varesisht nga situata konkrete, mund te vednose:
1.Ta hedhe kallezimin penal. Kete veprim do ta marer atehere kur nga raporti i paraqitur nga
policia apo subjekti tjeter rezulton qarte se:
A)Nuk ekziston asnje dyshim i arsyeshemn se personi konkret ka kryer vepren penale ne fjale,
B)Vepra penale nuk eshte veper qe ndiqet sipas detyres zyrtare.
C)Ka kaluar afati i parashkrimit te ndjekjes penale,
D)Vepra penale eshte perfhsire ne amnesti dhe falje,
E)I dyshuari gezon imunitet dhe heqja e tij nuk eshte e mundur ose nuk eshte bere nga autoriteti
kompetent,
F)Ekziatojne rrethana tjera te cilat perjashtojne ndjekjen.
Ne te gjitha keto raste, prokurori publiki, brenda 8 ditesh duhet ta njoftoje te
demtuarin per ndermarrjen e ketij veprimi dhe arsyet qe e kane shtyre ate qe ta bej
nje gje te tille, i cili gjithashti brenda 8 ditesh mund te paraqitet ne cilesi te paditesit
subsidiar. Po ashtu menjehere duhet te informohet edhe policia ne menyre qe ajo te
pushoje se ndermarri veprime shtese te cilat i referohen rastit konkrte.
2.Kerkon informata plotesuese. Kete mundesi prokurori publik e shfrytezon atehere
kur kallezimi penal nuk ofron garanci per zhvillim te hetimit e as per hudhje te tij. Ne
raste kur te dhenat nuk jane te mjaftuar prokurori publi kerkon informata shtese nga
ajo. Por, prokurori publik mundet qe edhe vet te mbledh te dhena te tilla permes
organe tjera, deshmitareve, te demtuarit etj. Policia duhet ta informoj menjeher
prokurorin per informatat e mbledjhura, por edhe per pengesat qe ajo Iika pas ne
mbledhjen e tyre.
3.Fillon zbatimin e hetimeve-Kete veprim e ndermerr prokurori kur vlereson se nga
kallezimi penal ose te dhenat e grumbulluara ekziston dyshimi i bazuar se personi i
caktuar ka kryer vepren penale qe ndiqet sipas detyres zyrtare dhe ne rast te tille
duhet te hetohet ceshtja.
4.Ngrite aktakuze. Kete veprim e ndermerr prokurori publik ne rastet kur bindet se
provat e disponueshme paraqesin baze te mjaftueshme per nbgritje te aktakuzes
dhe ate ia dergon gjykates kompetente.
II.HETIMI
Hetimi eshte faza e pare dhe shume e rendesishme ne zhvillimin e procedures penale.
Ne kete faze zgjidhen nje varg problemesh te procedimit penal, si: fillimi i procedures, zbatimi i
masave te sigurimit te te pandehurit, kryhen kontrollime, sekuestime, ekspertime, eksperimente,
grumbullohen te dhena te nevojshme per percaktimit e vepres penale dhe individualizimin e te
dyshuarit etj.
Hetimin e zhvillon dhe mbikqyr prokurori publik dhe ai zhvillohet kunder personit te caktuar qe
dyshohet se ka kryer veper penale.
Prokurori publik mundet vet te ndermerr veprime hetimore ose per kete e ngarkon policine
gjyqesore.
Lenien e hetimit ne kompetence prokurorit publik duhet kuptuar si tendence per zhvillim te hetimikt
te shpejte dhe te gjithanshem te ceshtjes.
Hetimin e zhvillon prokurori publik atehere kur per vepren penale eshte informuar me ane te
kallezimit penal ose nga burime te tjera te besueshme.
Per zbatimin e hetimit prokurori publik nxjerr aktvendim me te cilin percakton personin kunder te
cilit kryhet hetimi, pershkruan vepren penale, tregon elementet e vepres penale, pershkrimin ligjor
te saj, rrethanat dhe faktet qe tregojne dyshimin e arsyeshem per vepren penale dhe provat e
inbformacionin e mbledhur.
Ligjvenesi ka percaktuar se personi duhet te merret ne pyetje me se voni para perfundimit te
hetimit.
Hetimi kryhet vetem lidhur me vepren penale konkrete dhe per te pandehurin e percaktuar me
aktvendim mbi fillimin e hetimit.
Nese gjate hetimit vleresohet e nevojshme zgjerimi i hetimit per nje veper penale apo person ,
prokurori publik fillon hetim te ri ose zgjeron ekzistuesin, e te gjitha keto duhet te shenohen ne
procesverbalin e hetimit.
Qellimi i hetimit eshte mbledhja e provave dhe te dhenave te nevojshme per te vendosur per
ngritjen e aktakuzes apo pushimin e procedures penale.
Gjate hetimit prokurori publik cmon jo vetem rrethanat fajesuese, por edhe rrethanat shfajsuese.
Gjate hetimit prokurori publik, sipas kerkeses se te pandehurit ose te demtuarit mund te marre
prova konkrete. Prova e tille merret atehere kur ekziston rreziku per humbjen e saj, kur prova e
tille siguron lirimin e te pandehurit nga paraburgimi ose kur ekzistojne shkaqe tjera te arsyeshme
per marrjen e proves se tille.
Nese prokurori refuzon marrjen e nje prove te tille ai merr vendim dhe per kete e njofton personin
qe ka kerkuar marrjen e saj.
KPP lejon mundesine qe prokurori publik me rastin e kryerjes se veprimeve hetimore te kerkoj
mendimin e eksperteve profesionale. Sqarime profesionale mund te kerkojne edhe i pandehuri
dhe mbrojtesi i tij.
Hetimi perfundon brenda 6 muajsh.
Nese hetimi nuk perfundon brenda kesaj periudhe atehere prokurori publik, permes kerkeses me
shkrim te drejtuar gjyqtarit te prcedures paraprake, mund te kerkoje zgjatjen e hetimit.
Gjyqtari i procedures paraprake mund te autoroizoje nje vazhdim te hetimit deri ne 6 muaj kur kjo
aryetohet me nderlikueshmerine e ceshtjes dhe kur hetimi ka te bej me veprat penale per te cilat
parashihet denimi me te pakten 15 vjet burgim.
Nje vazhdim i hetimit, perjashtimisht, mund te autorizohet edhe nga Gjykata Supreme e Kosoves.
Si rregull, pas marrjes se kerkeses per zgjatje njoftohet i pandehuri dhe i demtuari, te cilit lidhur
me kete mund te deklarohen brenda tri ditesh.
Ndaj kerkeses se tille per zgjatjen e hetimit mund te ankohet prokurori publik, i demtuari dhe i
pandehuri te kolegji prej tre gjyqtaresh.
Deri sa te merret vendimi mbi vazhdimin e hetimit prokurori publik mund te ndermarre veprime
hetimore te cilat jane te ngutshme dhe kerkojne vemendje te vecante. Gjyqtari i procedures
paraprake duhet te njoftohet per veprimet e tilla hetimore.
PEZULLIMI, PUSHIMI DHE PERFUNDIMI I HETIMIT
Hetimi i filluar duhet ta kete edhe perfundimin. Varesisht prej rezultateve te arritura hetimi mund te
mbyllet ne disa menyra.
Keshtu, hetimi mbyllet atehere kur gjate zbatimit te tij konkludohet se nuk ka baza ligjore per
vazhdimin e metejm te procedures penale per shkak te ekzistimit te pengesave procedurale, ose
kur cmohet se eshte arritur qellimi i hetimit.
Rrjedhimisht, hetimet mund te pezullohen, pushohen dhe te perfundojne.
1.Hetimet mund te pezullohen atehere kur per zhvillimin e metejm te procedures penale paraqiten
pengesa procedurale. Keshtu, prokurori publik mund te pezulloje hetimin me aktvendim atehere
kur:
A)I pandehuri pas kryerjes se vepres penale vuan nga ndonje crregullim ose paaftesi e
perkohshme mendore ose semundje tjeter e rende dhe
B)I pandehuri eshte arratisur dhe ekzistojne rrethana te tjera te cilat perkohesisht pengojne
ndjekjen me sukses te te pandehurit.
Para se te pezullohet hetimi mblidhen te gjitha te dhenat te cilat kane shkaktuar pezullimin dhe
ato regjistrohen ne procesverbalin e hetimit.
Ne procesverbal shenohen koha dhe arsyet e pezullimit dhe koha e rifillimit te hetimit.
Koha e pezullimit te hjetimit nuk llogaritet ne kohen e hetimit.
Herimi mund te rifillohet vetem atehere kur te kene pushuar rrethanat qe kane shkaktuar
pezullimin.
2.Hetimi pushohet me aktvendim te prokurorit publik, me crsat faktikisht pushon procedura penale
ne teresi. Hetimi pushohet kur eshte vertetuar nga provat e mbledhura se:
A)Nuk ekziston dyshim i bazuar se personi ka kryer veper penale per te cilen dyshohet.
B)Vepra e kryer nuk eshte veper penale qe ndiqet sipas detyres zyrtare.
C)Ka kaluar afati i parashkrimit.
D)Vepra penale eshte perfshire ne amnesti dhe falje ose
E)Ekzistojne rrethana tjera qe perjashtojne ndjekjen.
Kur prokurori publik pushon hetimin ai duhet qe brenda 8 ditesh ta lajmeroje te demtuarin, i cili
mund te ndermarre ndjekjen, si dhe gjyqatrin e procedures paraprake.
3.Me ne fund prokurori publik e perfundon hetimin kur cmon se ceshtja eshte sqaruar mjaft,
gjegjesisht se jane kryer te gjitha veprimet e mundshme dhe jane grumbulluar te dhenat e
nevojshme ne menyre qe te ngritet aktakuza.
Per perfundimin e hetimit, si rregull, prokurori publik duhet ta njoftoje te pandehurin duke i vene
atij ose mbrojtesit te tij ne dispozicion te gjitha aktet dhe provat e marra.
AKTAKUZA
Aktakuza eshte akt akuzuas i prokurorit publik qe paraqitet pas perfundimit te hetimit kur
konsideron se informacionet qe dispoinon jane te mjaftueshme per ngritjen e saj.
Aktakuzen e perpilon prokurori publik ose paditesi subsidiar. Ajo i paraqitet gjykates ne forme te
shkruar, ose duke u shenuar ne procesverbal te shqyrtimit gjyqesor kur eshte ne pyetje zgjerimi
ose ndryshimi i aktakuzes.
Aktakuza duhet te permbaje:
1.Emrin e mbiemrin e te pandehurit dhe te dhenat personale te tij; 2.Te dhenat nese dhe sa kohe
ka zgjatur paraburgimi ose masat tjera te sigurimit; 3.Emertimin ligjor te vepres penale; 4.Kohen
dhe vendin e kryerjes se vepres penale, objektin ne te cilin eshte kryer dhe mjetin me te cilin
eshte kryer vepar penale si dhe rrethanat tjera; 5.Shpjegimin e asryeve tjera per ngritjen e
aktakuzes, 6.Percaktimin e gjykates ku do te mbahet shqyrtimi gjyqesor. 7.Rekomandimin per
provat qe duhet prezentuar ne shqyrtimin gjyqesor, perfshire emrat e deshmitareve dhe
eksperteve.
Nese i pandehuri gjendet ne liri prokurori publik mund te te propozoje qe te jepet urdheri per
paraburgim, e kur ai ndodhet ne paraburgim mund te propozoje lirimine tij.
Ligjvenesi ka percaktuar se nje aktakuze mund te ngritet kunder nje apo me shume personave .
Aktakuza i paraqitet gjykates kompetente ne aq kopje sa ka te pandehur dhe mbrojtes te tyre dhe
nje kopje shtese per gjykaten. Se bashku me aktakuzen ne gjykate dergohet edhe lenda komplete
e gjykimit.
Menjehere pas pranimit te aktakuzes gjyqtari, i cili e zbaton proceduren e konfirmimit te aktakuzes
verifikon nese aktakuza i permban te dhenat e prezentuara me lart.
Kur ai qmon se aktakuza permban parregullsi ai ia kethen prokurorit publik qe kete ta permiresoj
brenbda afatit prej 3 ditesh- i cili afat mund te zgjatet.
Kur aktakuzen e ka paraqitur paditesi subsidiar ligjvenesi kerkon respektimin e ketij afati ne
menyre strikte, sepse perndryshe konsiderohet se ka hequr dore nga ndjekja penale.
Gjyqtari i procedures paraprake, pa humbur kohe e shqyrton aktakuzen dhe lenden ne menyre qe
te verifikohet mundesia e perfshirjes se provave te papranueshme.
Kur ka prova te tilla gjhyqtari merr aktvendim me te cilin e deklaron ate te papranueshme dhe per
kete e informon prokurorin.
Kur aktakuza perfshin rekomandimin per poaraburgim ose heqjen e tij, per kete duhet te vendose
kolegji prej tre gjyqtaresh.
KPP percakton se prokurori publik, kur kete nuk e ka bere me pare, duhet tia siguroje mbrojtesit
shikimin e materialeve te me poshtme:
1.Procesverbalet mbi deklarimet e te pandehurit,
2.Emrat e deshmitareve te cilet prokurori publik ka qellim ti therrase,
3.Te dhenat mbi identifikimin e personave per te cilat prokurori publik ka njohuri,
4.Rezultatet e ekzaminimit fizik e mental, testet shkencore dhe eksperimentet,
5.Kallezimet pensale dhe raportet e policise,
6. Permbledhjet dhe referencat per provat materiale te mbledhura.
Pas kesaj, mbrojtesi duhet ta njoftoje prokurorin publik, si me poshte:
1.Per qellimin e prezentimit te alibise, duke prezentuar vendin ku i pandehuri pretendon te kete
qene ne kohen e kryerjes se vepres penale,
2.Qellimin e prezentimit te arsyeve per perjashtim te pergjegjesise penale,
3.Emrat e deshmitareve te cilet mbrojtja synon ti therrase.
KONFIRMIMI I AKTAKUZES
Ngritja e aktakuzes dhe procedimi i saj eshte jo e kendshme per te pandehurin, bile edhe atehere
kur procedura perfundon me lirimin e tij.
Per kete arsye, ligjvenesi ka parapare edhe kontrollin e saj ne seancen per konfirmimin e
aktakuzes, ne menyre qe te pengohet nxjerrja e tij ne shqyrtim pa prova te mjaftuara.
Ana tjeter pozitive e kontrollimit te aktakuzes ka te bej me ruajtjen e autoritetit te organeve
shteterore.
Kur gjyqatri cmon se aktakuza eshte perpiluar ne formen e parapare me KPP, ai menjehere
cakton seancen per konfirmimin e aktakuzes.
Per ne sance ftohet edhe i akuzuari dhe mbrojtesi i tij tete dite para dtes se caktuar per mbajtje
te saj.
Si rregull ne kete sence thirret edhe i demtuari.
Pas pranimit te aktakuzes i pandehuri ka keto mundesi:
1.Te heq dore nga seanca per konfirmim te aktakuzes ashtu qe ceshtja procedohet per shqyrtim
gjyqesor,
2.Te heq dore nga seanca per konfirmim te aktakuzes dhe te paraqese kundershtim me shkrim
kunder aktakuzes ose
3.Paraqet emrat e deshmitareve dhe te eksperteve te cilet deshiron ti therrase ne shqyrtim
gjyqesor.
Seanca per konfirmimin e aktakuzes, ne te cilen si rregull duhet te marrin pjese prokurori, i
pandehuri dhe i demtuari drejtohet nga gjyqtari.
Ne kete sence, fillimisht gjyqtari e njofton te pandehurim mbi te drejten per tu mos u deklaruar ne
ceshtjen e tij dhe te mos pergjigjet ne pyetjet qe do ta inkriminonin ate apo te afermit e tij.
Pas kesaj gjyqatri duhet te vleresoje ceshtjen e permbushjes se te drejtes ne ,mbrojtje te te
pandehurit dhe sa a i kane permbushur palet detyrat lidhur me zbulimin e provave.
Pas kesaj prokurori ia lexon te pandehurit aktakuzen, me crast ai duhet te bindet se i pandehuri e
ka kuptuar ate.
Kur i pandehuri nuk e ka kuptuar aktakuzen thirret prokurori qe tia shpjegoe ate, ashtu qe i
pandehuri ta kuptoje ate.
Nese i pandehuri nuk deklarohet konsiderohet se ai nuk e pranon fajesine.
Kur i pandehuri pranon fajesine ne te gjitha pikat e aktakuzes i mbetet gjyqtarit qe te percaktoje
nese:
1. I pandehuri i kupton pasojat e pranimit te fajit,
2.Pranimi behet vullnetarisht nga i pandehuri pas keshillimeve me mbrojtesin.
3.Pranimi i fajit mbeshtetet ne faktet e ceshtjes qe permban aktakuza, materialet e prezentuara
nga prokurori etj.
4.Nuk ekziston asnjera nga rrethanat te cilat do te ndikonin qe gjyqtari ta hedh aktakuzen dhe
urdheroje pushimin e procedures penale.
Duke vleresuar pranimin e fajesise se te pandehurit, gjyqtari mund te kerkoje mendimin e
prokurorit publik, mbrojtesit dhe te demtuarit.
Sipas KPP i pandehuri, mbrjtesi i tij dhe prokurori kane te drejte te japin deklarata gjate
konfirmimit te aktakuzes, ndersa i demtuari mund ta beje kete vetem nese gjyqtari lejon nje gje te
tille.
Gjate kesaj sance nuk merren ne pyetje deshmitar e eksperte.
Pas degjimit te deklaratave nga dy palet dhe pas shqyrtimit te kundershtimit me shkrim te te
pandehurit lidhur me akuzen gjyqtari i procedures paraprake ka tri mundesi:
1.Te hedhe aktakuzen kur:
A)vepra per te cilen akuzohet nuk eshte veper penale,
B)Ekzistojne rrethana qe perjashtojne pergjegjesine penale,
C)Ka kaluar afati i parashkrimit, vepra eshte perfshire ne amnesti ose falje ose ekzistojne rrethana
tjera qe pengojne ndjekjen penale.
D)Nuk ka prova te mjaftueshme qe mbeshtesin dyshimin e bazuar se i pandehuri ka kryer vepren
per te cilen akuzohet.
Gjyqtari e hedh aktakuzen edhe kur qmon se ate nuk e ka paraqitur paditesi i autorizuar dhe ne
raste tjera te parapara.
2.Te shpalle gjykaten jokompetente kur cmon se vepra penale e perfshire ne aktakuze eshte ne
kompetence te nje gjykate tjeter, dhe pasi aktvendimi te marre formen e prere, ceshtjen ia dergon
gjykates kompetente.
3.Te konfirmoje aktakuzen kur cmon se nuk ekziston asnje rrethane qe do te ndikonte ne hedhjen
e aktakuzes dhe pushimin e procedures penale dhe e cila do te ndikonte qe gjykata e caktuar te
shpellet jokompetente.
Te gjitha vendimet e marra nga gjyqtari duhet te arsyetohen.
KPP ka percaktuar edhe momentet kur aktakuza merre formen e prere. Keshtu, aktakuza merr
formen e prere:
1.Diten kur aktvendimi i senaces se konfirmimit merr formen e prere ose
2.Nese nuk eshte mbajtur seanca per konfirmim, ne diten kur aktvendimi mbi kundershtimin e
aktakuzes dhe pranueshmerise se provave te te pandehurit merr formen e prere, ose nese nuk
eshte paraqitur kundershtim me shkrim ndaj aktakuzes ne diten kur gjyqatri merr aktvendim per
mosmbajtjen e senaces per konfirmim.
Pasi aktakuza te merr formen e prere, gjyatri i procedures paraprake menjehere ia dergon
aktakuzen dhe lenden penale kryetarit te trupit gjykues, i cili konform KPP, do te procedoje tutje
me ceshtjen penale.
III.SHQYRTIMI GJYQESOR
Shqyrtimi gjyqesor perben fazen me te rendesihsme te procedures penale.
Ai zhvillohet ne sence gjyqesore ne perputhje me rregullat e caktuara me KPP dhe ai ka te beje
me paraqitjen e pretendimeve te paleve, marrjen dhe vleresimin e provave, zgjidhjen e drejte te
ceshtjes dhe dhenien e vendimit gjyqesor.
PERGATITJET PER SHQYRTIMIN GJYQESOR
Veprimet procedurale te shqyrtimit gjyqesor kryhen sipas nje radhe te caktuar. Ato fillojne me
kryerjen e veprimeve pregatitore, hapjen e senaces, njoftimin e perberjes se trupit gjykues dhe me
shqyrtimin e kerkesave per perjashtim te gjyqtareve ope zevendesim te prokurorit, me degjimin e
ankuzes dhe pretendimeve te paleve, me marrjen e provave dhe dhenien e vendimit.
Kryetari i trupit gjykues brenda nje muaji pasi aktakuza te kete marre formen e prere me urdher
cakton diten, oren dhe vendin e mbajtjes se shqyrtimit gjyqesor.
Nese seanca nuk mund te caktohet brenda ketij afati kryetari i trupit gjykues duhet ta njoftoje
Kryetarin e Gjykates per shkaqet e moscaktimit te senaces, i cili i merr masat e duhura q e ajo te
caktohet sa me shpejt.
Pastaj, kryuetari i trupit gjykues shikon se mos ne shkresat e lendes gjendet ndonje prove e
papranueshme, e nese po ateher ai merr aktvendim me te cilin ate e shpall te papranueshme.
Si rregull, shqyrtimi mbahet ne seline e gjykates, por kur ato jane te papershtatshme shqyrtimi
gjyqesor mund te mbahet edhe ne vend tjeter.
Ne kuader te pergatitjeve per shqyrtimin kryesor thirret i akuzuari dhe mbrojtesi i tij, paditesi ose i
demtuari dhe perfaqesuesit e tyre ligjor e te autoriziuar dhe perkthyesi.
Per shqyrtim gjyqesor thirren edhe deshmitaret e ekspertet, pervec atyre prania e te cileve cmohet
e panevojshme.
Ne thirrjen derguar te akuzuarit dhe deshmitareve pervec te dhenave mbi gjeneralet dhe cilesine
per cka thirren shenohen edhe paralajmerimet per pasojat e mosparaqitjes ne gjykate.
Ne thirrje i akuzuari udhezohet per te drejten e tij ne mbrojtes.
Me qellim qe i akuzuari te pergatitet per mbrojtje thirrja duhet ti behet 8 dite para mbajtjes se
shqyrtimit.
Krahas njoftimeve te lartcekura, gjykata u ben njoftime edhe subjekteve tjera. Keshtu, i demtuari
ne thirrje noftohet se shqyrtimi do te mabhet edhe nese ai nuk paraqitet ne gjykate dhe se
deklarata e tij per shpenzimet e procedures do te lexohet. Ai njoftohet se nese nuk paraqitet e
prokurori terhiqet nga ndjekja do te konsiderohet se ai nuk e ndermerr ndjekjen.
Gjykata duhet ta njoftoj per shqyrtim edhe OMBUDSERSONIN me qellim te monitorimit te
procedures penale ne ceshtjet qe kane te bejne me shkeljet e te drejtave te njeriut dhe veprimeve
qe perbejne shperdorim te pushtetit.
Palet, mbrojtesi dhe i demtuari, edhe pas caktimit te shqyrtimit gjyqesor mund te kerkojne thirrjen
e deshmitareve dhe eksperteve te rinj ose te mblidhen prova te reja.
Kerkesa e tille duhet te jete e arsyetuar.
Edhe kryetari i trupit gjykues ka te drejte te propozoje marrjen e provave te reja.
Nese pritet qe shqyrtimi do te zgjase kryetari i trupit gjykues mund te kerkoj nga kryetari i gjykates
qe te caktoje nje ase dy gjyqtar apo gjyqtare laik qe ata te zevendesojne gjyqtarin i cili mund te
mungoje. Keta duhet te jene te pranishem ne shqyrtim gjyqesor.
Kur deshmitari ose eksperti nuk mund te paraqitet ne shqyrtim gjyqesor per shkak te semundjes ai
mund et merret ne pyetje ne vendin ku banon.
Kryetari i trupit gjykues, sipas detyres zyrtare ose me propozim te paleve, kur e sheh te
nevojshme mund ta shtyej diten e shqyrtimit gjyqesor, me crast duhet ti njoftoje te gjithe personat
e thirrur.
Kur paditesi terhiqet nga akuza duhet te lajmerohet domosdo i demtuari sa i perket te drejtave te
tij per te vazhduar ndjekjen.
Me ne fund, palet dhe i demtuari njoftohen per pranimin e fajesise nga i akuzuari.
PARAKUSHTET PER MBAJTJEN
E SHQYRTIMIT GJYQESOR
Diten kur eshte caktuar mbajtja e shqyrtimit gjyqesor kryetari i trupit gjykues e hap seancen dhe
shpall perberjen e trupit gjykues.
Pas kesaj, ai konstaton se a kane ardhur te gjithe personat e thirrur, e nese jo verifikon rregullsine
e dergimit te thirrjeve.
Si parakusht per mbajtjen e shqyrtimit gjyqesor paraqitet prania e subjekteve themelore te
procedures penale dhe e mbrojtesit.
Parakusht tjeter eshte qe trupi gjykues te jete formuar konform dispozitave ligjore.
Ne lidhje me pranine ose mospranine e subjekteve te caktuar KPP ka aprovuar kete zgjidhje:
1.Kur ne shqyrtimin gjyqesor nuk paraqitet prokurori publik (kur ai e ka paraqitur aktakuzen)
shqyrtimi gjyqesor shtyhet dhe lajmerojhet prokurori publik drejtperdrejte me i lart.
2.Kur ne shqyrtim nuk paraqitet paditesi subsidiar, paditesi privat ose perfaqesuesit e tyre, trupi
gjykues do ta pushoje proceduren penale me aktvendium.
3.Kur ne shqyrtim gjyqesor nuk merr pjese i akuzuari dhe mungesen nuk e arsyeton, kryetari i
trupoit gjykues per te leshon fletarrestin, ose urdheron qe ai te sillet menjehere ne gjykate.Kur ky
arsyeton mungesen kryetari e terheq urdhearrestin. Ndaj te pandehurit te pandergjegjshem mund
te caktohet edhe paraburgimi, i cili mudn te zgjase deri ne 1 muaj.
4.Kur ne shqyrtim nuk paraqqitet mbrojtesi dhe kete nuk e arsyeton, gjykata kerkon nga i akuzuari
qe te caktoje menjehere mbrojtes tjeter. Kur kete nuk e ben i akuzuari dhe shqyrtimi nuk mund te
zhvillohet pa u demtuar mbrojtje atehere shqyrtimi shtyhet.
5.Kur ne shqyrtim mungon pa arsye deshmitari ose eksperti i thirrur me rregull, trupi gjykues mund
te leshoj urdherarrest per sjelljen e tij te menjehershme. Por shqyrtimi gjyqesor mund te filloje
edhe pa pranine e tyre, por qe me vone mund te shtyhet shqyrtimi nese prania e tyre paraqitet e
domosdoshme.
DREJTIMI I SHQYRTIMIT
GJYQESOR
Ne shqyrtimin gjyqesor, per shkak te peshes qe ai ka, duhet te jene vazhdimisht te pranishem kryetari i
trupit gjykues, anetaret e trupit gjykues, procesmbajtesi si dhe gjyqtaret e gjyqtaret laike si gjyqtare
rezerve.
Per prezencen e tyre dhe per nevojen qe trupi gjykues te kete perberje te rregullt kujdeste kryetari i
trupoit gjykues. Ai duhet te shikoje edhe mundesine e perjahstimit te ndonjerit prej tyre.
Kryetari i trupit gjykues drejton shqyrtimin gjyqesor dhe fton palet dhe personat tjere procedurale qe ti
prezentojne deshmite e tyre dhe te bejne pyetje.
Pra, kryetari i trupit gjykues interesohet per shqyrtim te gjithanshem te ceshtjes.
Trupi gjykues vendos per ankimet e kundershtimet e ndryeshme.
Shqyrtimi gjyqesor zhvillohet sipas rregullave te percaktuara me KPP, por ai mund te bej ca ndryshime
ne rrjedhen e tij nese e sheh te nevojshme.
Kryetari i trupit gjykues kujdeset per mbajtjen e rendit ne gjykatore. Ne kete rast, i njofton te pranishmit
qe te mos e pengojne mbarevajtjen e shqyrtimit.
Per qellime te tilla kryetari i trupit gjykues mund te urdheroje kontrollimin e personave te pranishem.
Kur masat e ndermarra nuk jane efikase kryetari i trupit gjykues mund te urdheroje perjashtimin e
publikut nga shqyrtimi.
Masa te caktuara mund te zbatohen edhe ndaj disa pjesemarresve ne procedure. Keshtu, kur i akuzuari,
mbrojtesi, i demntuari, deshmitari, eksperti, perkthyesi etj., e prish rendin ose nuk u nenshytrohet
urdhrave te kryetarit te trupit gjykues per mbajtjen e rendit ai atyre u terheq verejtjen. Kur verejtja eshte e
pasukseshme ateheri i akuzuri mund te urdherohet qe te dale jashte gjykatores, e te tjeret edhe mund te
denohen me gjobe.
I akuzuari mund te rikthehet serish mne gjykatore, por nese vazhdon ta prishe rendin trupi gjykues mund
ta nxjerre serish jashte.
Mbrojtesit mund ti mohohet e drejta e mbrojtjes nese prish rendin ne gykatore,,e pala njoftohet qe te
angazhoje mbrojtes tjeter.
Kur nga gjykatorja perjashtohet paditesi subsidiar ose ai privat, kur ata nuk kane perfaqesues,
shqyrtimi gjyqesor nderpritet ose shtyhet deri sa ata te angazhojne perfaqesues.
Kur prokurori publik prish rendin, kryetari i trupit gjykues e njofton prokurorin kompetent, ose e
nderpret shqyrtimin dhe kerkon caktim te prokurorit tjeter.
Per largimin e avokatit njoftohet Oda e Avokateve.
Te gjitha aktvendimet lidhur me aplikimin e ketyre masave dhe denimet shenohen ne
procesverbal te shqyrtimit.
Ankesa eshte e lejuar vetem kunder aktvendimit mbi denimin.
Kur i akuzuari kryen veper penale ne shqyrtim gjyqesor, trupi gjykues mund te vendose edhe mbi
kete nese eshte paraqitur aktakuza gojore e prokurorit.
Kur veper penale kryejne pjesemarresit tjere, gjykaa do te vendose menjehere ose pas shqyrtimit
ne baze te aktakuzes se ushtruar nga prokurori.
Nen drejtimin e kryetarit te trupit gjykues zhvillohet edhe seanca per keshillim dhe votim.
Kryetari i trupit gjykues ben permiresimin e gabimeve ne emra e numra dhe gabimeve tjera te
qarta ne llogaritje kur kjo eshte e nevojshme.
MARRJA E AKTGJYKIMIT
Aktgjykimi merret dhe shqiptohet ne emer te popullit.
Ate e nxjerr gjykata.
Nepermjet aktgjykimit zbatohen masat e shtrengimit ndaj atij qe konsiderohet se ka kryer vewper
penale.
Ai jepet pas perfundimit te shqyrtimit gjyqesor dhe kur ai merr formen e prere e ka fuqine e ligjit.
Pas mbylljes se shqyrtimit gjyqesor trupi gjykues terhiqet ne seancen per keshillim dhe votim.
Kjo sence zhvillohet nen udheheqjen e kryetarit te trupit gjykues dhe te trajtohen te gjitha ceshtjet
paraprake te cilat jane te rendesishme per zgjidhjen e lendes.
Ketu vleresohet ehde nje here:
- Cehstja e kompetences lendore et gjykates,
- fakti se a ekziston vepra penale,
-A eshte I akuzuari kryes I asaj vepre dhe a eshte I pergjegjshem,
-shpenzimet e procedures.
Per te gjitha cehstjet e ngritura duhet et votohet, pervec gjyqtarit qe ka votuar per lirimine te
akuzuarit.
Vendimi merret me shumice votash.
Nese me rastin e votimit nuk arrihet shumica, atehere vota me e pafavorshme zbret te vota afer
saj dhe nese aty arrihet shumica vendimi do te jete I tille.
Me rastin e marrjes se aktgjykimit gjykata duhet te kete kujdes per identitetin objektiv dhe
subjektiv te aktgjykimit me akuze.
Pra aktgjykimi mun dti referohet vetem personit te akuzuar dhe vetem vepers penale qe eshte
objekt I aktakuzes.